JERZY S. CZARNECKI • STEREOTYPY W ZARZĄDZANIU SZKOŁĄ
kompetencji właściwych dla prawej półkuli mózgowej (emocjonalnej), to skuteczność jest wynikiem – także wykształcania przez doświadczenie (action learning) – zdolności do budowy połączeń między półkulami. RYCINA 1. STEREOTYP ROLI MENEDŻERA I ROLI LIDERA Manager
Lider
- struktura
- zespół
- hierarchia
- relacje
- analiza
- intuicja
- racjonalność
- emocje
- władza
- komunikacja
- decyzje
- współpraca
- polecenia
- uzgodnienia
ŹRÓDŁO: opracowanie własne na podstawie: R. E. Quinn, J. Rarbaugh (1983), N.M. Tichy (1993, 1999), R. E. Quinn (2000), K.S. Cameron, R.E. Quinn (2006), K.S. Cameron, R.E. Quinn, J. De Graff, A.V. Thakor (2006), W. Bennis, D. Goleman, J. O’Toole, P. W. Biedermann (2008).
Tak więc stereotyp, jak większość stereotypów, nie dostarcza podstaw do kształtowania organizacyjnej roli menadżera i lidera. W istocie bowiem kierowanie (to, co jest treścią roli menadżera) oraz przewodzenie (to, co jest treścią roli lidera) są nierozłączne. „Kierownicy nie mogą być skuteczni, nie będąc dobrymi liderami, a liderzy nie mogą być skuteczni, nie będąc dobrymi manadżerami” (Whetten, Camerton, 2007, s. 17). Role menadżera i lidera są analogiczne do dwóch stron jednej monety – nigdy nie występują pojedynczo. Codzienne sytuacje we współczesnych organizacjach wymagają nadto, aby role te mogły być z powodzeniem wypełniane przez każdego z członków zespołu. W przykładowej elektrowni atomowej operatorzy codziennych jej operacji (umieszczanie i zmiana umieszczenia rdzenia atomowego na odpowiednim poziomie stosu atomowego: taki drobiazg) podejmują decyzje na podstawie swoich kompetencji. Operatorami są nierzadko ludzie z doktoratami z fizyki, ich szefami zaś ludzie z wykształceniem humanistycznym. I na ogół nikt nie kwestionuje, że decyzje podejmują fizycy, nie humaniści (ktoś chciałby inaczej?). I już tylko dla jaskrawej wagi tego argumentu – kto powinien podejmować decyzje w przypadku podejrzenia o awarię takiego urządzenia? Przykład ten, choć skrajny, jest reprezentatywny dla większości znanych organizacji – posługują się one (te organizacje) rutynowo technologiami o wartości przekraczającej życiowe dochody większości ludzi, a skutki ich produkcyjnych decyzji dotyczą milionów ludzi, jeśli nie ludzkości. Wobec tego każdy z pracowników organizacji przygotowany jest do sprawowania roli menadżerskiej, każdy też powinien być przygotowany do sprawowania roli liderskiej. Co więcej role te
99