90
Bohdan Macukow
W październiku 2009 r. minister nauki i szkolnictwa wyższego powołał zespoły do opracowania opisu efektów kształcenia dla ośmiu obszarów – w tym dla obszaru kierunków technicznych. W lutym 2010 r. zespoły zakończyły pracę. Przygotowano: 1) tablice efektów uczenia się dla trzech podstawowych stopni kształcenia wyższego (poziomy 6–8 Ram Europejskich) w działach wiedzy, umiejętności i postaw, 2) analizę ich zgodności z tabelami deskryptorów Europejskich Ram Kwalifikacji, Bolońskiej Ramy Kwalifikacji i innymi systemami (np. EUR-ACE), 3) zasady profilowania studiów na podstawie efektów uczenia się, 4) wytyczne do budowy programów studiów na bazie efektów kształcenia, w tym przykładowe rozwiązania i uwagi dotyczące mobilności pionowej oraz poziomej, 5) uwagi dotyczące walidacji efektów kształcenia w sposób właściwy dla Ram Kwalifikacji, 6) uwagi dotyczące potrzebnych zmian w akredytacji programów studiów. Wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji wymaga ogromnych zmian, przede wszystkim w sposobie myślenia o realizacji procesu kształcenia. Z jednej strony wprowadzenie KRK to szansa dla dobrych uczelni i jednostek na realizację własnych, ambitnych programów kształcenia, z drugiej zaś – konieczność przetworzenia istniejących programów poprzez określenie ich efektów kształcenia. Winniśmy zastanowić się, co chcemy osiągnąć, czego oczekujemy od absolwenta naszej uczelni, a następnie przymierzyć do tego nasze możliwości i na tej podstawie stworzyć program kształcenia. Podobnie zmienić trzeba cały system akredytacji. Powinniśmy przejść od oceny „wejścia” – czyli zasobów ludzkich, materialnych i innych – do oceny „wyjścia”, czyli efektu końcowego. Akredytacja winna służyć ocenie tego, czy program studiów realizuje przyjęte założenia, czy osiągnięte zostały zamierzone efekty kształcenia. Teraz okres najtrudniejszy: przekazanie tego środowisku i przekonanie go do dokonania niezbędnych zmian. Brak akceptacji może spowodować, że wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji zostanie potraktowane jako formalność i w praktyce niewiele zmieni, przez co nasz system szkolnictwa wyższego znajdzie się na marginesie przemian zachodzących w Europie.