WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
DE GROENE WIJK NR 53, MAART 2018
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
TELEFOON
NUMMERS NOODNUMMERS ambulance, brandweer, politie idem voor doven en slechthorenden dierenambulance huisartsenpost storing electra storing gas storing water
112 0800 - 8112 0900 - 0245 045 - 5778844 0800 - 9009 0800 - 9009 043 - 2090909
OVERIGE NUMMERS gemeente Heerlen handhaving sociaal buurtteam wijkagent ziekenhuis Zuyderland
14045 14045 045 - 5604004 0900 - 8844 088 - 459 7777
2
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
IN DIT NUMMER
02 TELEFOONNUMMERS 04 DE BUITENKANS Gemeente Heerlen
05 SORRY Bestuur van de wijkraad
06 BIJZONDERE BUURTBEWONERS
21 JAARVERSLAG 2017 Wijkraad
27 WERKPLAN 2018 Wijkraad
32 STRAATNAMEN EN HUN BETEKENIS
Henry de Roon
09 ‘ROT’ROTONDE
Frank van Engelshoven
34 KALDEBORN: VOETBALSTADION ‘ZONDER' VOETBAL
Redactie
10 BEZOEK VAN DE WETHOUDER Redactie
13 A GENE BEK 13 MOV'ON 14 TOEN EN NU: STILTE EN RUST Theo Scheepers
16 BOVENSTE EN ONDERSTE CAUMER Peter Crombach
20 ALZHEIMER CAFÉ 20 ACTIVITEITEN TOBIAS
Frank van Engelshoven
38 AFVALCOACHES Gemeente Heerlen en RD4
40 DE KEUZE VAN THEO Foto’s Frank Janssen
42 BUURTACTIE 43 COLOFON OPLOSSING KERSTPUZZEL De oplossing van de kerstpuzzel was: kerstvakantie. Er was één goede inzending. 3
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Je hebt altijd nét een ander idee over je buurt dan de gemeente. Zo jammer bijvoorbeeld dat dat veldje verderop ligt te verpieteren. En waarom hebben ze nou net dát bankje of die prullenbak weggehaald? Dat kan toch anders? Hoe wordt je buurt beter, anders, gezelliger, leuker, mooier of veiliger? Met de Buitenkans zetten we samen de schouders onder initiatieven en ideeën van betrokken inwoners. De gemeente zorgt voor de basis, de buurt voor de uitvoering en het beheer! Pak je kans om Heerlen groener, leuker, gezelliger, veiliger en mooier te maken dan het al is. Van het plantsoen een outdoor fitness maken of liever een buurt-moestuin? Jeu de boules baan op het verloren plaatsje langs dat hoekpand? Leuk! Alle ideeën zijn welkom. Stuur uw idee in en leg in max. 500 woorden uit wat uw idee is, dan kijken we samen wat mogelijk is. Wij nemen contact met u op om verder samen te praten over het idee. Alle ideeën zijn welkom! Kom er vooral mee.
Hier vast een paar tips om u op weg te helpen. Het is goed als u van tevoren in de buurt nagaat of het merendeel van de bewoners uw idee leuk vindt. Bedenk, voor u met ons in gesprek gaat, wat uw idee aan tijd kost in bijvoorbeeld onderhoud. Past het wel in uw agenda? Het is zonde als u te laat ontdekt dat het geweldige idee al uw tijd opslokt. Meer informatie? Bel de gemeente Heerlen op 14 045 of download het aanvraagformulier via www.heerlen.nl/buurtdeal.pdf.
4
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
Volkomen terecht was de kritiek op de (veel te) late bezorging van het decembernummer van het wijkblad in relatie tot de inhoud. Die was wat de bijdrage 'Even voorstellen’ betreft pijnlijk en wat betreft de aankondiging van de kerstactiviteiten te kwalificeren als mosterd na de maaltijd. We hebben lering getrokken uit deze kritiek. We hebben duidelijkere afspraken gemaakt om te voorkomen dat zich een dergelijke situatie nogmaals zal voordoen. Het wijkblad zal vast verschijnen (en bezorgd worden) halverwege de maanden maart, juni, september en december. Het bestuur van de wijkraad Douve Weien / Caumerveld
sor¡ry (tussenwerpsel) 1 een verontschuldiging of excuses 5
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
BIJZONDERE
BUURTBEWONERS HENRY DE HOON
DOOR JOOST REINAERTS 6
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Bij de bushalte aan de Oude Molenweg leerde ik hem kennen. Dagelijks stapten we in dezelfde lijn 22 om 8.19 op weg naar de stad. Gaandeweg leerden we elkaar beter kennen. Zijn naam is Henry en hij bleek schrijver en columnist bij L1 te zijn. Hoogste tijd om nader kennis te maken met deze bijzondere inwoner van de Groene Wijk. Henry de Hoon (1959, geboren en getogen in Heerlen) woont sinds 1987 in Douve Weien. Doordeweeks werkt Henry bij het Arcus College en in zijn vrije tijd schrijft hij boeken. Dat doet hij al van jongs af aan. De appel viel niet ver van de boom, want zijn vader was ook schrijver. Verder is hij columnist bij L1 Limburgs Land (zaterdagochtend) en Cinesud Magazine en schrijft hij sinds 2013 filmscripts. Waar gaat het boek over? Simon gaat op zoek naar zijn zus Franny, die spoorloos verdween in Londen. Hij heeft het idee dat de Engelse politie informatie achterhoudt en ontdekt dat Franny illegale vluchtelingen hielp overzetten naar Engeland vanuit Calais. Wat begon als een goedbedoelde actie, loopt voor haar uit op een nachtmerrie. Ze raakt verstrikt in een terroristennetwerk en als een lijk wordt aangetroffen bij de huizen waar Franny woont, vreest Simon het ergste.
Waarom Londen en niet meer de regio? Inderdaad spelen de zes vorige boeken zich af in de (Eu)regio. Ik heb sinds een paar jaar Londen herontdekt en ga daar nu zeker drie tot vier keer per jaar heen, vooral ook voor het theater. London is een echte aanrader. Het is een stad die steeds anders is. Vroeger ging ik er voor de toeristische plekken, maar nu heb ik daar vrienden gemaakt en kom ik in de achteraf-straatjes en bijzondere plaatsen die toeristen vaak niet weten. Dan kan het niet uitblijven dat er een verhaal ontstaat in mijn hoofd dat zich afspeelt op die spannende plekken. Ik hoop iets van die sfeer die mij zo boeit te kunnen overbrengen op de lezers. Je eerdere boeken kwamen steeds om de twee jaar uit, nu heb je er drie jaar over gedaan. Hoe kwam dat? Een rijpingsproces kun je niet forceren. Dit heeft ook met te maken dat ik bij dit boek ‘verder’ van huis ging en dus meer onderzoek moest doen.
7
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Speelt het boek zich alleen in Londen af? Voor het grootste deel wel. Franny en haar broer Simon komen uit Den Haag. Maar dat wordt alleen terloops genoemd. Verder wordt het vluchtelingenkamp in Calais beschreven, waar Simon gaat kijken om meer te weten te komen over wat zijn zus bewoog daar te gaan helpen als vrijwilliger. Volgens mijn lezers is de beschrijving van dat kamp goed gelukt, hoewel ik er zelf nooit ben geweest. Dit is echt een kwestie van research. Ik hoop dat alle kanten van dit actuele thema tot uitdrukking komen. Maar op de eerste plaats is: ‘Lost in London’ een spannend verhaal dat de lezer hopelijk vaak op het verkeerde been zet en waarvan het slot verrassend is. Een laatste vraag: Waarom gaat iemand boeken schrijven? Een schrijver ben je als je het niet kunt laten om te schrijven. Het is een tweede natuur. Ik heb dit van kinds af aan gehad. Mijn vader stimuleerde mij daarin. Zo gaven wij commentaar op elkaars werk. Bij Moorddate, mijn voorlaatste boek wat ik aan hem opgedragen heb gaf hij op elk hoofdstuk inhoudelijk commentaar. Alleen niet op het laatste hoofdstuk, toen overleed hij. Mijn vader heeft dus nooit geweten wie de moordenaar was. Maar ik ben blij met deze mooie roeping die ik van hem meegekregen heb.
Als Simon naar Londen gaat om zijn vermiste zus te zoeken, ontdekt hij dat in het huis van haar mysterieuze benedenbuurman een overval is gepleegd. Even later wordt ook nog een lijk van een vrouw in de tuin ernaast gevonden. Met een angstig voorgevoel volgt hij een spoor naar het vluchtelingenkamp in Calais. Haar verdwijning wordt alleen maar raadselachtiger. Vluchtelingen, extremisten, filantropie en bedrog: een ingenieuze mozaïekvertelling brengt de puzzelstukjes samen. Henry de Hoon heeft met Lost in London weer een uitstekende actuele en spannende roman geschreven, gesitueerd in zijn favoriete plaats ter wereld. Lost in London - 17,90 euro.
8
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
‘ROT’ROTONDE DOOR DE REDACTIE De rotonde aan de voet van de Heesberg is al jaren een gevaarlijk punt, zeker in de
betrokkenen, zoals bewoners, gemeente, politie, handhaving en wijkraad Aarveld /
spits: naast het gewone verkeer honderden fietsers die bovendien ook nog eens met hoge snelheid de berg afkomen. Dat die fietsers het daarbij soms ook wel gemakkelijker vinden niet het fietspad te
Bekkerveld, gekeken naar mogelijke oplossingen. Wethouder Aarts was beide keren van de partij.
gebruiken, maar even de autorijstrook op te schieten, maakt het er niet beter op. Veel automobilisten houden er al rekening mee, maar toch.
fietspad duidelijker gescheiden wordt van
Voldoende reden voor de wijkraad om het onderwerp op te pakken.
neemt toe. En er komt voldoende opstelruimte voor afslaand autoverkeer.
In twee bijeenkomsten werd met diverse
Meer op de volgende pagina’s.
Het resultaat van de bijeenkomsten is een breed gedragen oplossing, waarbij het het gedeelte voor autoverkeer. Ook de aansluiting met het fietsverkeer vanuit de Bekkerweg wordt verbeterd. De zichtbaarheid van fietsers voor het autoverkeer
Reactie Fietsersbond 'De allerbeste oplossing is een enkelstrooksrotonde met vrijliggende fietspaden op 4 - 5 meter rondom.' 'De nadelen van de huidige situatie zijn te groot, waarbij dan niet eens is gewezen op de dode hoeken op rotondes met fietsaanliggend tegen de rijbaan. Betrokkenen noemen wel het niet voorrang verlenen door fietsers aan fietsers op de rotonde en de gevaarlijke randjes tussen fietsruimte en rijbaan.' 'Onze voorkeur gaat uit naar een rotonde met vrijliggende fietspaden, zodat fietsers komende van de Bekkerweg in een meer vloeiende beweging richting Heesbergstraat moeten kunnen rijden.' 9
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Op 16 januari jl. vond de terugkoppeling plaats van het wethoudersbezoek van 31 oktober 2017 (zie vorig wijkblad). Medewerkers van de gemeente Heerlen
Rotonde Allereerst presenteerde de gemeente het ontwerp voor de nieuwe rotonde, tot stand gekomen op basis van de eerder aangekaarte
verzorgden een terugkoppeling op de in de eerdere bijeenkomst aangekaarte problemen, knelpunten en oplossingsrichtingen aangaande de snelheid op de Heesbergstraat, de aansluiting van de
knelpunten en mogelijke oplossingen en uitgaande van de volgende randvoorwaarden: • een betere scheiding van de verkeerssoorten (auto’s, fietsers); • de toepassing van maaatregelen die lagere
Johannes XXIII-Singel en de Nieuwhuisstraat op de Heesbergstraat, de nieuwe rotonde Heesbergstraat - Akerstraat en gladheids- en onkruidbestrijding.
snelheden en het afremmen voor de rotonde afdwingen; het verduidelijken van de voorrangssituatie; Het realiseren van opstelplek voor auto aan de Caumerbeeklaan waarachter het fiets-
• •
verkeer doorgaat.
10
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
BEZOEK VAN DE
WETHOUDER DOOR DE REDACTIE
Het ontwerp werd door de aanwezigen met instemming ontvangen. Daarbij was er veel waardering voor de aanwonenden aan de zijde van de Caumerbeeklaan, die bereid zijn om een beperkt deel van hun perceel over te dragen aan de gemeente om de
• een goede inrichting van de fietsstrook op
• •
de rotonde moet er voor zorgen dat fietsers gedwongen worden die te volgen; de confrontatie van de fietsstrook met het keerpunt voor auto's Bekkerweg; de fietsstrook aan de kant van de Aker-
realisatie van de rotonde mogelijk te maken. En ook deelde de gemeente mee dat de financiële middelen om de nieuwe rotonde in 2018 te realiseren voor handen zijn.
Snelheid Heesbergstraat De gemeente heeft op dit moment niet de financiële middelen om de Heesbergstraat
De volgende punten verdienen wel nog de nodige aandacht: • geen verlies van parkeerplaatsen voor de rugkliniek; • een zachte afscheiding tussen trottoir en
ingrijpend aan te pakken. Wel zijn de volgende punten afgesproken: • de gemeente onderzoekt wanneer de Heesbergstraat weer aan de beurt is voor groot onderhoud;
• •
parkeerplaatsen van de rugkliniek; het waarborgen van veilig in- en uitrijden van de parkeerplaats van de rugkliniek; de relatie tussen de voetgangersoversteekplaats aan de Caumerbeeklaan en
straat ligt nu schuin en is niet veilig.
• op korte termijn moet toch onderzocht worden wat er gedaan kan worden aan het terugdringen van de snelheid (veiligheid) en de geluidsoverlast (leefbaarheid), waarbij bijzondere aandacht voor
de inrit van de parkeerplaats van de rugkliniek;
motorrijders wordt gevraagd;
11
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
• de gemeente gaat op korte termijn in
Onkruid- en gladheidsbestrijding
•
overleg met de politie en zet daarbij in op permanente snelheidscontrole en indien dit niet mogelijk is op regelmatige snelheidscontroles; De gemeente vraagt bij de politie na hoe
In algemene zin werd stil gestaan bij de wijze waarop bewoners bewust gemaakt kunnen worden van het feit dat zij ook zelf een verantwoordelijkheid hebben bij het bestrijden van onkruid en gladheid.
•
deze omgaat met het doorgeven van kentekens van wegmisbruikers door omwonenden: verbaliseren en / of uitnodigen / aanspreken door de politie; De gemeente onderzoekt toch welke
De vanzelfsprekendheid om hierbij steeds naar de gemeente te wijzen zou vervangen moeten worden door het vergroten van de betrokkenheid van bewoners bij de eigen woonomgeving. Daarnaast kwamen aan de orde: bladkorven, planning van onderhoudswerkzaamheden en faciliteren/belonen bewoners.
•
inrichtingsmogelijkheden er zijn: zowel op de korte als de lange termijn (bijv. het doortrekken van het wegprofiel Akerstraat op de Heesbergstraat tussen Akerstraat en de rotonde bij de Kennedylaan).
•
Aansluiting Johannes XXIII Singel en Nieuwhuistraat De huidige drempels tussen de Johannes XXIII Singel/Nieuwhuisstraat en de Heesbergstraat worden verwijderd. In de Nieuwhuisstraat komt een nieuwe drempel om de 30-kilometer zone aan te geven.
Vervolg In het wijkblad wordt door de gemeente aangegeven wat bewoners wel en niet van de gemeente mogen verwachten bij onkruid- en gladheidsbestrijding. De werkgroep wijkontwikkeling neemt
Vervolg
onkruid- en gladheidsbestrijding op in haar jaarplan en onderzoekt welke concrete projecten opgepakt kunnen worden. Hierbij wordt ook gekeken naar overlast door zwerfvuil, de (noodzakelijke) aanwezigheid van
Er zal een vervolgoverleg tussen gemeente en wijkraad plaatsvinden over de verdere planning van de hierboven beschreven maatregelen. Ook wordt een klankbordgroep samengesteld, die bij de voorbereiding en
bladkorven en het gebruik van bladkorven voor andere doeleinden. Een en ander wordt daarnaast opgenomen in het gemeentelijke buurtplan leefbaarheid en veiligheid voor onze buurt.
uitvoering van de maatregelen betrokken wordt.
12
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
 
Volleybal Combinatie Heerlen organiseert op 28 maart 2018 een paasbingo in de kantine van A Gene Bek. Iedereen is van harte welkom en er zijn leuke prijzen te winnen. Aanvang 20.00 uur, toegang gratis. Bingokaarten eur 2 per stuk, 6 voor eur 10.
Dan kunt u contact opnemen via
Bewegen is goed. De gemeente Heerlen zet hier dan ook sterk op in, onder meer door de inzet van sportconsulenten die werkzaam zijn bij Alcander. Voor Heerlen Zuid en Centrum is dat Vivian Boesten. Heeft u vragen over het sport- en beweegaanbod in uw omgeving? Of bent u een sportaanbieder die graag de samenwerking zoekt?
vboesten@alcander.nl of 045 5602525. 
 Het sport- en beweegaanbod van Heerlen Zuid en Centrum is verzameld in een overzichtelijk boekje, dat begin dit jaar is verschenen. U kunt een gratis boekje aanvragen bij Vivian of er een meenemen op een aantal openbare plekken in de wijk. Hopelijk vindt u het beweegaanbod dat bij u past, zodat we samen kunnen streven naar een leven lang sport- en bewegen!
13
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
STILTE EN RUST Toen In die tijd van mijn jeugdjaren was het nog vaak stil. Het waren de naoorlogse jaren. Stil en rustig, niet al te gehaast. Kinderen konden nog vrijwel ongestoord op straat spelen. Voetballen, tikkertje, verstoppertje, hoepelen, touwtje springen en nog veel meer spelletjes. Ik heb het gevoel dat kinderen toen veel meer met elkaar optrokken. Trouwens 'grote mensen' ook, daartoe wellicht gedwongen door de oorlogsjaren, die schaarste, onzekerheid en angst met zich mee brachten. Stilte en rust. In die tijd waren er nog niet veel auto’s. Zeker in de nachtelijke uren was het heel stil. Niet het voortdurend gezoem van het autoverkeer op de snelwegen. Trouwens overdag was het ook stiller dan nu. Luister eens goed. Allerlei machines die bijvoorbeeld voor het plantsoen- en tuinonderhoud worden gebruikt. Voor de gebruiker toestellen een zegen, voor de oren van toehoorders soms een hel. Stilte in de nacht. Ik sliep op een zolderkamer in een huis aan de Benzenraderweg, een eind richting Benzenrade. Tegenover ons huis geen bebouwing. Er waren velden die door boer Gielkens van Hoeve de Aar werden verbouwd.
Uit het zolderkamervenster had ik een prachtig uitzicht op De Dael, de weg naar Ubachsberg en op de Kunderbergen, de “Zieëve Köpkes”. Alleen het af en toe ruisen van het graan gaf aan de stilte nog meer kracht. En dan, alleen op de zaterdagavonden, ruim na middernacht, werd de stilte doorbroken door een verre stem. Het begon zeer zacht vanaf café Schoenmaekers. Een eenzaam persoon, zich wellicht gelukkig voelend onder invloed van het vocht dat zijn stem had gesmeerd. Dat gelukzalig gevoel uitte hij op zijn eigen unieke wijze. Deze mens woonde in Benzenrade en was waarschijnlijk al voor zijn bezoek aan Schoenmaekers in de stad - het centrum van Heerlen - aan het bier en de borrel geweest. Naarmate hij dichter bij ons huis kwam werd het geluid dat hij produceerde harder. Stilaan harder en harder, af en toe onderbroken doordat hij waarschijnlijk over zijn eigen benen struikelde, doch niettemin gestaag. Voor ons huis gekomen werd de stilte - naar mijn waarneming - het meest geweld aangedaan. Het lied van de zaterdagnachten herkende ik al eerder. 'Schön ist die Jugendzeit’. In het vervolg van het lied zat het venijn. 'Sie kommt nicht mehr, nie, niemals wieder her!'. Dan hoorde men de tragiek in zijn stem. En dat was begrijpelijk. De man had iets achter zich gelaten en wel zijn jeugdtijd. 14
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
TOEN EN NU DOOR THEO SCHEEPERS
Tegenover ons huis stond een houten lantaarnpaal. Soms, maar niet altijd, werd deze paal door onze man uit Benzenrade gebruikt om iets noodzakelijks te doen. Hij
Nu De stilte van toen heeft ons verlaten. Altijd is er geluid. Er zijn mensen die bang worden als zij in een omgeving komen waar het heel stil
had immers genoeg tot zich genomen. Het lied stokte en het was even stil. Alleen een enkel kuchje en dan het geluid van een klaterend beekje, uit lopend in een klein watervalletje. Een diepe hoorbare adem-
is. Het kwam wel voor dat mensen uit drukke en grote steden als zij een dagje naar het bos wilden, langs of heel kort bij een autoweg gingen picknicken. Iets verder in het bos kwam je geen sterveling meer tegen.
haling beëindigde de ceremonie, het lied werd hervat. 'Schön ist die Jugendzeit'. De stem zonk weg op zijn thuis-weg naar Benzenrade. Tot aan het Benzenrader-
Wat je ook niet vaak meer meemaakt is dat aangeschoten of dronken mensen al zingend of brallend van kroeg naar kroeg of naar huis gaan. Als je vlak bij een café woont zul je nog wel eens horen als deze en gene de kroeg
bosje bij het bergje naar beneden, aan de voet lag het gehucht. Dan verdween het geluid in de donkerte van de nacht. De stilte dan, was nog stiller dan voorheen.
verlaat. Op zich is daar niets mis mee. Wel denk ik dat vroeger de tolerantie omtrent de luidruchtige medemens groter was.
15
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Deze bijdrage is een bewerking van een artikel van Peter Crombach zoals dat eerder is gepubliceerd in 2014 op www.heerlenvertelt.nl. Heerlen Vertelt heeft de ambitie om de maatschappelijke betrokkenheid voor regionale geschiedenis bij de plaatselijke bevolking te stimuleren. Anders dan met archief- of kranten stukken wil Heerlen Vertelt de geschiedenis vanuit een persoonlijke blik vast leggen. Door middel van Heerlen Vertelt hebben mensen met betrokkenheid bij de stad Heerlen en haar historie de mogelijkheid om hun verhaal te plaatsen. Peter Crombach is werkzaam in de gezondheidszorg én als ‘trouwambtenaar’ bij de gemeente Voerendaal, maar daarnaast, al zo’n 25 jaar, actief als dichter/tekstschrijver. Het ‘schrijven’, in de meest brede zin van het woord, loopt als een rode draad door zijn leven. Aanvankelijk lag de nadruk vooral op het schrijven van poëzie, maar de laatste tijd meer en meer op het vlak van ‘verhalen’ en ‘artikelen’, en waar mogelijk een combinatie. Peter is ‘op de Heerlerbaan’ geboren (in 1960) en heeft daar 38 jaar gewoond. In zijn dichtbundel ‘Is dit nu later’ heeft hij diverse jeugdherinneringen al op poëtische manier verwoord, maar langzaamaan heeft hij meer en meer de behoefte én zin om een en ander ‘om te zetten’ in verhalen.
Herinneringen verdwijnen zachtjes naar de achtergrond. Totdat ze weer wakker worden gemaakt. Dat merk ik wanneer ik weer eens rondloop door de Bovenste Caumer, het Caumerbeekdal en de Onderste Caumer. Het Caumerbeekdal is, ook vandaag nog, een groene oase die zich uitstrekt van de Heerlerbaan en geruisloos overloopt in het Aambos. De Bovenste Caumer was in mijn jeugd en in mijn beleving een heus ‘Anton Pieck straatje'. In de volksmond ook wel ’t flattestroatje (koeien-flattenstraatje) genoemd. Een verwijzing naar de vele boerderijen en boerenwoningen die er destijds lagen. Na het realiseren van de nieuwbouw op de Heerlerbaan, in de zeventiger jaren, is de omgeving hier langzaam maar zeker drastisch veranderd. Maar er zijn nog aanknopingspunten: bovenaan in de Bovenste Caumer siert het vakwerkhuis nog het straatbeeld. En ook de boerderij van Triepels is er nog. Richting Corisbergweg, naast de Horricherhof, het boerenwoonhuis van de dames Lenssen. Met het melkhuisje ernaast. En wat ik vaak zo opvallend vind in dergelijke straatjes: de tuin van sommige huizen ligt dan niet áchter of naast een huis maar, aan de overkant van de straat, tegenover het huis. Dat is bijvoorbeeld in de Euren ook het geval. De oude houten stroompalen die in vroeger tijden de huizen van stroom moesten voorzien staan er (gelukkig) ook nog. Met zoiets tastbaars is het net even wat makkelijker om járen terug in de tijd te gaan. 16
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
BOVENSTE EN ONDERSTE
CAUMER
DOOR PETER CROMBACH
De naam Caumer betekent koude, frisse bron. De Caumerbeek vindt zijn oorsprong
De Horricherhof bijvoorbeeld, op de hoek van de Corisbergweg en Bovenste Caumer, dankt
nabij de Bovenste Caumer. De beek heeft in de geschiedenis van Heerlen een grote rol gespeeld. Dat begon al in de tijd van de Romeinen, die het water uit de beek voor hun badhuis ‘De Thermen’ gebruikten.
zijn naam aan de familie Von Horrich en kent een zeer oude oorsprong, die terug gaat naar de 15e eeuw. In 1921 werd nabij de hoeve de resten van een Romeinse villa opgegraven.
Later was de beek vooral van belang voor de watervoorziening en energielevering van maar liefst vijf watermolens. Twee van deze molens, de Caumermolen en de Oliemolen, zijn nog in het gebied
Nadat in 1975 de laatste bewoonster verdween raakte de hoeve in verval. Mede door inzet van een actiegroep werd de hoeve gerestaureerd en uitgebreid met een aantal woningen. Die nieuwbouw had voor mij niet
terug te vinden, maar hebben nu een andere bestemming. Dat is ook het geval bij enkele monumentale boerderijen in het gebied.
gehoeven, maar ik heb begrepen dat het toentertijd een voorwaarde voor het rendabel maken van de renovatie en opzet van het hele project.
17
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD De naam van de witte hoeve aan de Coris-
Ook in dit opzicht dus terug naar een nieuw
bergweg, De Droepnaas, verwijst naar de oorsprong van de Caumerbeek. De Bovenste Caumer was vroeger zeer waterrijk. Eind negentiende eeuw bevond zich hier een waterput. Daarvoor vloeide
natuurlijk evenwicht, met nieuwe kansen en nieuwe mogelijkheden voor een eeuwenoud gebied.
het water uit een pijp die in een helling was gestoken, de droepnaas (snotneus). Nadat de put gedempt was, werd het water in de Caumerbeek afgevoerd.
Corisbergweg en de Johannes XXIII-singel. Vanouds een waterrijk gebied met enkele, in het groen verscholen, boerenwoningen. Hier kwam ik als jongetje vaak om koèlkòp en salamanders te vangen. Die nam ik dan in
Stroomafwaarts richting stad kon de beek lange tijd zijn gang gaan. Meanderend en gevoed door talloze bronnen ontstond zo een heel eigen en bijzondere flora. Maar de beek werd, naar toen heersende
een emmertje mee naar huis, waar ik ze in de regenton deed. Bij de eerste de beste stevige regenbui overstroomde die ton dan, waardoor alles alsnog in het riool verdween. Zo halverwege de Onderste Caumer stond
inzichten, overkluisd. Samen met de toenemende bebouwing ontstond er een sterke versnippering van de natuur en dreigde het oorspronkelijke, unieke karakter van dit gebied verloren te gaan.
een oude boerenwoning, huisnummer 10, die als het ware vergroeid was met een eeuwenoude beukenboom. Of was het andersom? Dat vond ik altijd bijzonder. De boom is echter gerooid en ook het huis is verbouwd.
Het recente project Caumerbeek Zichtbaar Natuurlijk bracht een ommekeer. De beek werd weer zichtbaar gemaakt, waarbij de natuurlijke waterloop zoveel mogelijk werd gevolgd. Hierdoor komt er weer schoon
De huidige bebouwing, enkele zeer strak vormgegeven ‘moderne’ huizen naast enkele ‘boerenwoningen’ zou een soort van balans kunnen opleveren, maar het ziet er in mijn
water in de beek en ontstaan er natuurlijke oevers, zodat de unieke flora en fauna zich opnieuw kan gaan ontwikkelen.
De Onderste Caumer kronkelt tussen de
Letterlijk parallel aan de eerste loop van de
ogen rommelig uit. Liever geniet ik van het gedeelte ná de laatste bebouwing richting De Erk. Een lommerrijk pad brengt de wandelaar/fietser naar enkele aangename verrassingen.
Caumerbeek ligt de monumentale hoeve De Corisberg. Deze zorgboerderij is een kleinschalig landbouwbedrijf met een eigen boerderijwinkel.
Verder stroomafwaarts, ter hoogte van ‘De Erk’, verrast een bijzonder hellingbos de wandelaar. 18
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Hier zijn oude beuken te vinden en zijn, vooral in de winter, de groene maretakbollen duidelijk waarneembaar. Precies daar waar de Onderste Caumer op de Johannes XXIII-singel uitkomt, springt een prachtig gerestaureerde carrĂŠboerderij met vakwerk in het oog. Dit is hoeve De Erk, de voormalige boerderij Vonken. Een bijzonder, maar kwetsbaar gebied, ietwat verstopt in het verstedelijkte Heerlen.
Met monumentale boerderijen en karakteristieke watermolens. Met dromerige plukjes hellingbos en onverwachte moerasgebiedjes. Voor mij een gebied waar veel herinneringen liggen. Een gebied om van te houden, om af en toe naar te verlangen. Om te ontdekken wat er nog over is van mijn dromen van toen.
19
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
ALZHEIMER CAFÉ PARKSTAD ZORGCENTRUM TOBIAS
Bijeenkomsten en andere actualiteiten voor iedereen die met dementie te maken heeft. Elke tweede dinsdag van de maand, behalve in juli en augustus, 19:30 - 21:30 uur. Zaal open vanaf 19:00 uur. Entree, koffie en thee zijn gratis en van tevoren aanmelden is niet nodig. Dinsdag 10 april: Ouderenmishandeling Ouderenmishandeling door Angelien Bouvie, medewerkster van Veiligthuis Zuid Limburg. We zullen haar interviewen over ouderenmishandeling, hoe dit te voorkomen, welke rol speelt de dementie hierin, wat zijn de (on-)mogelijkheden ?
Dinsdag 8 mei: Mantelzorg en dementie Stand van zaken in de ontwikkelingen van de mantelzorg, van de regelgeving en de huidige ervaringen. Hoe kan de mantelzorger zo goed mogelijk ondersteund worden ? Presentatie: steunpunt Mantelzorg. Dinsdag 12 juni: Slapen en dementie Nachtelijke onrust en slaapproblemen bij dementie zijn vaak redenen voor opname. Bij dementie is vaak sprake van een gestoord dag- en nachtritme en dwaalgedrag.
ACTIVITEITEN VOOR BUURTBEWONERS ZORGCENTRUM TOBIAS dinsdag 10.30 - 12.00 uur koersballen 14.00 - 15.30 uur kienen woensdag 10.30 - 12.00 uur gymnastiek 14.30 - 16.00 uur kaarten vrijdag 10.30 - 12.00 uur gymnastiek 20
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
JAARVERSLAG 2017
DE GROENE WIJK
WIJKRAAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD 21
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN WIJK / CAUMERVELD JAARVERSLAG 2017 DE GROENE
DOELSTELLING, TAAK EN WERKWIJZE Wij zijn een stichting met als statutair doel het bevorderen van de leefbaarheid en het gevoel van veiligheid in de wijk en al wat daarmee verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Wij zijn een zogenoemde buurtorganisatie, een door de gemeente erkende en gesubsidieerde stichting waarbinnen bewoners zich vrijwillig inzetten voor de leefbaarheid en sociale cohesie in de buurt, zowel in fysiek opzicht (veiligheid, verkeer, omgeving) als sociaal opzicht (zorg voor elkaar, mensen verbinden). Wij zijn het aanspreekpunt bij buurtontwikkeling en de aanpak van de knelpunten in onze buurt. Onze missie is het bevorderen van de leefbaarheid en het gevoel van veiligheid in de wijk en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords. Wij willen er aan bijdragen dat iedereen, van jong tot oud, met veel plezier in onze wijk kan leven, leren en werken. Wij worden daarbij ondersteund door de gemeente Heerlen, die financiële middelen en beroepsmatige ondersteuning ter beschikking stelt, en draait uitsluitend op vrijwilligers. Wij organiseren en ondersteunen initiatieven, activiteiten en evenementen die een bijdrage kunnen leveren aan een prettige woon- en leefomgeving in onze wijk en en die de leefbaarheid, de veiligheid, de sociale cohesie en de onderlingen binding kunnen behouden en versterken. Wij denken en praten gevraagd en ongevraagd mee met de gemeente, de politie en andere instanties over thema’s en onderwerpen die extra aandacht moeten krijgen in onze wijk. Wij stimuleren en faciliteren de betrokkenheid en deelname van burgers bij het oplossen van problemen in hun eigen buurt en het actief meedoen van burgers aan het behouden en versterken van een plezierige, vitale en duurzame leefomgeving. Wij willen willen stimuleren dat bewoners zich ‘eigenaar’ van hun leefomgeving voelen en wij willen bijdragen aan het creëren van ruimte voor eigen initiatief en burgerkracht. Wij stellen aan het eind van elk jaar een jaarverslag en een jaarrekening en aan het begin van elk jaar een werkplan en een begroting op. 22
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN WIJK / CAUMERVELD JAARVERSLAG 2017 DE GROENE
VERSLAG 2017: een bijzonder jaar Het jaar 2017 was voor de wijkraad in meerdere opzichten een bijzonder jaar. Zo bestond onze wijkraad 15 jaar. Maar 2017 was naast een jubileumjaar ook een jaar vol verandering. Een jaar dat in het teken stond van vernieuwing en van meer samenwerking en afstemming. Jubileum Niet alleen de wijkraad vierde in 2017 een 15-jarig jubileum. Dat gold ook voor Peter Kastrop en voor Theo Scheepers. Beiden behoren tot de oprichters van de wijkraad en zijn nu dus nog steeds verbonden aan de wijkraad. Peter al 15 jaar als als voorzitter, Theo eerst als bestuurslid en secretaris en later als lid van de redactie van het wijkblad. Bestuur Begin van het jaar is Joost Reinaerts als bestuurslid en penningmeester afgetreden en opgevolgd door Frank van Engelshoven. En in het voorjaar is het bestuur verder versterkt met het aantreden van Peter Frolichs. Dit heeft geleid tot een evenwichtigere verdeling van taken en verantwoordelijkheden en voor een verdere versterking van de onderlinge samenwerking en verantwoording in het bestuur. Ook de onderlinge afstemming en verantwoording tussen bestuur en werkgroepen is verder geïntensiveerd. Samenwerking met gemeente en politie De samenwerking en afstemming tussen het bestuur van de wijkraad en de gemeente, handhaving en politie is in 2017 verder versterkt en geïntensiveerd. In 2016 is Adriane Keulen aan de slag gegaan als gemeentelijk gebiedsregisseur en Eugène Hodes als gemeentelijk stadsdeelcoördinator voor onze buurt. En sinds begin 2017 heeft onze buurt een vaste buurt-BOA, Maurice Costongs. Hij neemt samen met de wijk-agent deel aan vergaderingen, voorzover het veiligheid betreft of overige agendapunten die betrekking hebben op hun rol. Afstemming en verantwoording tussen wijkraad en gemeente, handhaving en politie is daarmee geborgd. Wethoudersbezoek ‘nieuwe stijl’ Al enkele jaren zijn de wethouders in Heerlen gekoppeld aan enkele buurten waarvoor zij buurtwethouder zijn. Zij bezoeken minstens een keer per jaar de buurten waaraan zij gekoppeld zijn om voeling te houden met de buurt. In oktober 2017 bezocht buurtwethouder Nico Aarts onze buurt. Deze keer fungeerde het bestuur van de wijkraad nadrukkelijker dan voorheen als gastheer en was de wethouder nadrukkelijker dan voorheen gast. 23
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN WIJK / CAUMERVELD JAARVERSLAG 2017 DE GROENE Het verslag van het wethoudersbezoek van oktober 2017 en de terugkoppeling van de wethouder aan alle genodigden van begin 2018 is terug te lezen op pagina 32 en 33 van de vorige editie van het wijkblad en op pagina 9 tot en met 12 van dit nummer. De gewijzigde opzet voor het bezoek is, hoewel er ook nog verbeterpunten zijn, geslaagd te noemen en voor herhaling vatbaar. En dat is niet enkel de beleving van de wethouder en de wijkraad. Ook de genodigden waren deze mening toegedaan. Wordt dus vervolgd. Doorontwikkeling buurtgericht werken en de koers van de wijkraad De gemeente streeft naar een zo optimaal mogelijke behartiging van de buurtbelangen door de buurtorganisaties (wijkraden) en wil de komende periode buurtsteun verder ontwikkelen vanuit het gedachtengoed van ‘positieve gezondheid’. De centrale vraag daarbij is: hoe komen we tot een optimale vorm van samenwerking tussen burgers en overheid waarbij versterking van de buurtidentiteit voorop staat? Wij willen hierbij geen afwachtende houding aannemen. Eind 2017 zijn wij dan ook gestart met een traject om te komen tot een duurzame verankering van buurtgericht werken in onze buurt. Wij willen tijdig en adequaat inspelen op ontwikkelingen die mogelijk van invloed zijn op het buurtgericht werken en komen tot een passende en toekomstbestendige visie, strategie, werkwijze en organisatie. Dit gaan wij doen aan de hand van een aantal vragen. Wat willen we bereiken met buurtgericht werken, wat gaan we daar voor doen, hoe gaan we dat doen, wie gaat dat doen en waar gaan we dat doen? In de loop van 2018 willen we aan de hand van deze vragen tot een koers voor de komende jaren te komen. Woningisolatie In april vond een door de werkgroep Groene Wijk Duurzaam samen met Buurtkracht georganiseerde bijeenkomst plaats over het thema isolatie van woningen. Daarbij waren veel buurtbewoners aanwezig. Zij kregen door de presentaties meer inzicht in de mogelijkheden om het eigen energieverbruik te monitoren, de mogelijkheden van woningisolatie en de kosten daarvan. Dag van de duurzaamheid Op 15 oktober 2017 organiseerden de werkgroep Groene Wijk Duurzaam samen met de buurtvereniging van Heerlerbaan weer een ‘Dag van de Duurzaamheid’ voor heel Parkstad Limburg. Deze keer lag de nadruk op voeding. Hoeve De Corisberg was de locatie voorpresentaties, informatie, workshops en activiteiten rondom duurzaam verbouwen en conserveren van voedsel, duurzaam koken, duurzaam eten en duurzaam leven.
24
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN WIJK / CAUMERVELD JAARVERSLAG 2017 DE GROENE Duurzame mobiliteit De werkgroep Groene Wijk Duurzaam zoekt continu naar nieuwe mogelijkheden om verder te verduurzamen. Elektrisch rijden bijvoorbeeld: is dat wat? Op 9 november 2017 lieten bewoners zich voorlichten over de voor- en nadelen. Uit een eerder gehouden enquête in onze buurt was namelijk gebleken dat veel buurtbewoners interesse hebben voor duurzame mobiliteit. Wijkblad Begin 2017 heeft Frank van Engelshoven Theo Scheepers als redacteur en vormgever van het wijkblad opgevolgd. En medio 2017 is Therèse Ricker toegetreden tot de redactie. Therèse was eerder ook al enige tijd lid van de redactie. De nieuwe redactie heeft de ambitie om het wijkblad nog,afwisselender en informatiever te maken. De ambitie om, nog meer dan voorheen, een blad samen te stellen voor de wijk, maar vooral ook door de wijk. Een blad dat een podium is voor de vrijwilligers in onze buurt, maar ook een podium is voor de buurt en de bewoners van de buurt.
25
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN WIJK / CAUMERVELD JAARVERSLAG 2017 DE GROENE Werkgroep Senioren De werkgroep senioren organiseerde in 2017 naast de traditionele voorjaars- en najaarswandeling ook twee bridgemiddagen. Werkgroep Wijkontwikkeling De activiteiten van de werkgroep stonden in 2017 op een lager pitje, onder meer vanwege privé omstandigheden bij de kartrekkers. Deze omstandigheden zijn gelukkig inmiddels ten goede gekeerd. Daarnaast is de werkgroep in de tweede helft van vorig jaar versterkt met twee nieuwe, jonge leden met veel enthousiasme, elan en een frisse kijk op zaken. Tot slot is sinds medio vorig jaar een lid van het bestuur van de wijkraad tevens lid van de werkgroep Wijkontwikkeling (bij de werkgroep Groene Wijk Duurzaam was dat al overigens langer het geval). Afstemming en verantwoording tussen bestuur en werkgroep is daarmee beter geborgd. Pleinfeest In september vond het pleinfeest bij de winkels aan de Van Weerden Poelmanstraat plaats, georganiseerd door de winkeliers rond het plein en de wijkraad. De Wijkraad heeft daarbij onder meer een tent voor een veiling en de kinderdisco, een springkussen en de kraampjes voor de jaarmarkt beschikbaar gesteld. Overig Naast het pleinfeest ondersteunt en faciliteert de wijkraad ook andere activiteiten in onze buurt door middel van het ondersteunen bij de voorbereiding en organisatie van deze activiteiten of door een financiële bijdrage, zoals bijvoorbeeld het spek & ei treffen in het kader van het jaarlijkse Bekkerveldfestival. En ook heeft de wijkraad samen met andere partijen geijverd voor de terugkeer van de pinautomaat en de plaatsing van een automatische externe defibrillator (AED) bij de winkels aan de Van Weerden Poelmanstraat. De AED is inmiddels geplaatst bij de nieuwe Plus supermarkt. SNS Bank gaat zich inspannen om in de loop van 2018 een inbox te plaatsen op het nieuwe parkeerterrein bij de Plus. Tot die tijd kan gepind worden bij een pinautomaat in de Plus supermarkt. Tot slot heeft de wijkraad in 2017 de activiteiten in Tobias voor ouderen en de activiteiten van RKSV Bekkerveld voor de jeugd ondersteund door middel van een financiële bijdrage.
Bestuur De Groene Wijk Wijkraad Douve Weien / Caumerveld januari 2018 26
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
WERKPLAN 2018 DE GROENE WIJK
27 WIJKRAAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
SAMENSTELLING BESTUUR EN WERKGROEPEN IN 2018 Bestuur Peter Kastrop (voorzitter), Frans Pommé (vice-voorzitter), Ton Cuijpers (secretaris), Frank van Engelshoven (penningmeester), Peter Frolichs Werkgroep Groene Wijk Duurzaam Hasso Glen, Geert-Loys Jacobs, Enrico van der Lubben, Frans Pommé, Jo Reinders, Noud Schneider, Jos Simons, Jean Weijers Werkgroep Redactie De Groene Wijk Frank van Engelshoven, Therèse Ricker Werkgroep Senioren Nic van de Berg, Maria Duijsings, Marijke Gerards, Bertien van Glabbeeck, Els van Hooren, Peter Kastrop, Gerrie Klinkenberg, Marie-José van der Meer, Elly Nieuwenhuis Werkgroep Wijkontwikkeling Stef Beckers, John Bleize, Betsie Erkens, John Erkens, Peter Frolichs, Charles Hagens, Frans Hol, Thijs Moonen, Roel van Rijswijk, Jim Rutten, Wim Simons, Ton Verjans
VOORGENOMEN ACTIVITEITEN 2018: op naar de volgende 15 jaar In 2018 willen we de lijn die in de loop van de tweede helft 2017 voorzichtig is ingezet verder voortzetten en uitbouwen. We willen de wijzigingen die in de loop van 2017 hebben plaatsgevonden in bestuur en werkgroepen en als gevolg daarvan in de kijk op de eigen werkwijze, rol en functie verder benutten als katalysator voor alle verbonden vrijwilligers bij een hernieuwde kijk op de rol, taken, verantwoordelijkheden, rolverdeling, positionering en werkwijze van onze buurtorganisatie voor de komende jaren. Doorontwikkeling buurtgericht werken en de koers van de wijkraad In de loop van 2018 organiseren we daarom een aantal bijeenkomsten voor de vrijwilligers die actief zijn in onze buurtorganisatie waarbij we gezamenlijk een antwoord willen vinden op een aantal vragen (zie het Jaarverslag 2017). Inmiddels heeft een eerste bijeenkomst plaatsgevonden waarin gesproken is over de visie en strategie voor de komende jaren. De kapstok daarbij is het begrip ‘positieve gezondheid’. Bij positieve gezondheid gaat het om het bevorderen van een veerkrachtig en betekenisvol leven in een de gezondheid bevorderende omgeving. 28
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Faciliteren activiteiten van derden De wijkraad ondersteunt en faciliteert activiteiten in onze buurt door middel van het ondersteunen bij de voorbereiding en organisatie van deze activiteiten of door een financiële bijdrage. De wijkraad wil een actievere rol op dit punt en scherper en objectiever de activiteiten kunnen beoordelen op de bijdrage van deze activiteiten aan de doelstellingen en ambities van de wijkraad. Wij gaan als wijkraad actiever op zoek naar activiteiten die het waard zijn te ondersteunen. Daarnaast gaan we bij de beoordeling van activiteiten gebruik maken van kenbare criteria. Deze zijn gelijk aan de criteria die de wijkraad van Aarveld / Bekkerveld hanteert. Dit omdat er vaak sprake is van activiteiten die betrekking hebben op zowel de buurtbewoners van onze wijk als die van Aarveld / Bekkerveld. Daarnaast hoeven wij het wiel niet opnieuw uit te vinden. Pleinfeest De wijkraad wil meer dan in voorgaande jaren een actieve rol gaan vervullen bij de voorbereiding en organisatie van het pleinfeest. Zij wil meer de regie voeren en er zo actief aan bijdragen dat het pleinfeest veel meer dan het geval was gaat bijdragen aan de doelstellingen en de ambities van de wijkraad. Ook de revenuen van het pleinfeest moeten meer dan tot nu toe het geval is ten goede gaan komen aan de hele buurt. Werkgroep Groene Wijk Duurzaam De werkgroep doet onderzoek naar energiebesparende producten en diensten en bemiddelt bij het aanbieden van deze producten en diensten aan buurtbewoners. Daarbij ambieert de werkgroep een gezamenlijke inkoop van energie, energieproducten en energiediensten. De werkgroep ondersteunt duurzame initiatieven op dit vlak en wil zo bewerkstelligen dat buurtbewoners onder gunstige condities duurzame energie, warmte of andere producten kunnen afnemen en produceren. Geplande activiteiten:
• In maart 2018 wordt een bijeenkomst georganiseerd rondom het thema warmtepompen. • In het najaar van 2018 wordt een bijeenkomst rondom energieopslag georganiseerd. • In de loop van 2018 wordt onderzoek gedaan naar de manieren om bestaande woningen •
levensloopbestendig te maken. Evenals vorig jaar zal de werkgroep ook op het pleinfeest in 2018 een stand bemannen om duurzaamheid te promoten.
• De gemeente Heerlen heeft besloten om in onze wijk een proef met afvalcoaches te houden. De werkgroep zal de introductie en werkzaamheden van deze afvalcoaches ondersteunen. Daarnaast zal op de website en de facebookpagina’s van de werkgroep hieraan aandacht worden besteed.
29
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
• In 2018 wordt gewerkt aan de oprichting van een duurzaamheidscoöperatie. In de eerste
•
plaats worden in samenwerking met de gemeente duidelijke en heldere doelstellingen geformuleerd voor de op te richten coöperatie. Ook in 2018 zal samen met buurtorganisatie Heerlerbaan de dag van de Duurzaamheid worden georganiseerd. De voorbereiding is al gestart.
• Naast het gebruik van de website, de facebookpagina’s en folders zal gezocht worden naar mogelijkheden om de communicatie met de buurtbewoners te verbeteren. Werkgroep Senioren De werkgroep is een activiteitencommissie die diverse jaarlijks terugkerende activiteiten voor de doelgroep senioren organiseert. In 2018 wordt ingezet op een uitbreiding van het aanbod van activiteiten voor de doelgroep, op een sterkere structuur, op het creëren van een grotere meerwaarde van de activiteiten met het oog op de doelstellingen en ambities van de wijkraad en op meer verbinding tussen de leden van de werkgroep, de activiteiten en de deelnemers aan deze activiteiten. Geplande activiteiten: • Twee tot vier wandelingen gekoppeld aan activiteit in onze buurt. • Twee tot vier bridgemiddagen in Tobias of A Gene Bek met spin off / aanvullende activiteiten voor onze buurt. Werkgroep Wijkontwikkeling De werkgroep kijkt in 2018 kritisch naar het eigen functioneren en haar rol, de thema’s en onderwerpen waar de werkgroep voor wil gaan en naar de eigen kwetsbaarheid. Ook hier hangt een en ander nauw samen met de bijeenkomsten rondom de nieuwe koers van de wijkraad en de uitkomsten daarvan. Geplande activiteiten:
• Verdere uitwerking en uitbreiding van buurtsteun (burenhulp). Het betreft hier hulp aan
•
bewoners van onze wijk die in een noodsituatie geholpen moeten worden en waar op dat moment geen mantelzorger of andere hulpverlener beschikbaar is. Te denken valt b.v. aan ophalen van medicijnen, naar het ziekenhuis brengen enz; Aandacht vestigen op Heerlen Inclusieve Stad (HIS) en gelijke rechten voor mensen met en zonder beperking en in dat kader activiteiten en maatregelen initiëren, aanjagen en ondersteunen die de toegankelijkheid van de wijk vergroten voor mensen met een beperking. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de Cliëntenraad Gehandicapten Heerlen. Verbeteren van de bereikbaarheid van de bushalte Sterflat, zijde Imstenraderbos.
• • Aanpak slechte staat trottoirs en bestrating in De Erk. 30
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
• Verbeteren van het voetpad dat parallel loopt aan de Kennedylaan vanaf de Peschstraat richting rotonde Heesbergstraat-Heerlerbaan;
• Nader onderzoeken van de als onveilig ervaren situaties op de Johannes XXIII-singel (in bochten geparkeerde auto’s en in- en uitrijden zijwegen) en waar nodig maatregelen voorstellen.
• De werking van de verkeersremmende maatregelen bekijken in de Van Weerden Poelmanstraat en de Vrusschemigerweg.
• De communicatie van het bomenplan van de gemeente naar onze buurt waar nodig ondersteunen.
• Komen tot concretere afspraken met de gemeente, uitvoerders van opdrachten van
•
gemeente en wijkbewoners met betrekking tot zwerfvuil-, onkruid- en gladheidsbestrijding. Het concreet vertalen van het begrip leefbaarheid naar acties/projecten.
Overig De wijkraad is deelnemer in het project 'Buren voor Buren’, en in 2014 gestart initiatief van Tobias (Sevagram) met als doel samen met de partners in de buurt ondersteuning te bieden aan kwetsbare personen in de buurt. Werkgebied is onze buurt en en Aarveld / Bekkerveld. De afgelopen periode heeft dit project meer het karakter gekregen van een netwerkbijeenkomst. De wijkraad blijft in 2018 aan dit project deelnemen. In november 2017 organiseerde Alcander voor het eerst Open Koffie, een informele netwerkbijeenkomst voor burgers en professionals die zich bewegen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Open Koffie moet in de loop van 2018 verder vorm krijgen en ook de frequentie moet nog worden bepaald. De wijkraad blijft in 2018 deelnemen aan Open Koffie. Ook in 2018 blijft de wijkraad de activiteiten voor ouderen in Tobias - gymnastiek, kaarten, kienen en koersbal - ondersteunen. Tot slot wil de wijkraad in 2018 de samenwerking met buurtvereniging Caumerveld - De Erk gaan intensiveren in het gemeenschappelijk streven naar het behouden en versterken van de sociale cohesie in onze buurt.
Bestuur De Groene wijk Wijraad Douve Weien / Caumerveld februari 2018 31
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD De Corisberg en De Schiffeler vormden samen een van de vele leengoederen van het bisdom Keulen in en om het huidige Heerlen. De namen van de beiden hoeven komen voor het eerst in de 14e eeuw in de archieven voor. Zij vormen dan het stamgoed van het geslacht Van Caldenborch of Van Caldenborn, een tak van de familie Van Retersbeek. Tot in de 18e eeuw vormen de hoeven één bezit. In de tweede helft van de vorige eeuw verliest hoeve De Schiffeler de functie van boerderij, raakt in verval en uiteindelijk wordt de gemeente Heerlen eigenaar. Begin jaren ’80 kocht een stichting de hoeve om er na een grondige restauratie een woongemeenschap in te vestigen. De hoeve omvat nu verschillende woningen, twee hoven, siertuinen in verschillende stijlen, een moestuin, een hoogstamboomgaard en een kleine imkerij. Hoeve De Corisberg blijft langer de functie van boerderij behouden en komt ook in handen van de gemeente Heerlen. Sinds begin deze eeuw is de hoeve een kleinschalige woon- en werkgemeenschap voor mensen met een verstandelijke beperking. Producten van de hoeve worden verkocht in de boerderijwinkel. Bronnen, foto's: www.rijckheyt.nl, Het Land van Herle, okt./dec. 1987, p. 103 e.v., J.F. van Agt, De monumenten van geschiedenis en kunst in Zuid-Limburg, 1962, p. 232-233
32
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
STRAATNAMEN EN HUN BETEKENIS DOOR FRANK VAN ENGELSHOVEN
In dit derde deel van de serie waarin we kijken naar de herkomst en betekenis van straatnamen in onze wijk is het de beurt aan de Kaldebornweg. Kalde(n)born of Caldenborn is de oude naam voor de Caumer, en betekent net als caumer koude, frisse bron. Het is ook de naam van een middeleeuws leengoed dat werd gevormd door hoeve De Corisberg en hoeve De Schiffeler.
33
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
KALDEBORN VOETBALSTADION 'ZONDER' VOETBAL
DOOR FRANK VAN ENGELSHOVEN
Heerlen moest in de vijftiger jaren als grootste gemeente in de Oostelijke Mijnstreek een profvoetbalclub huisvesten. Toen het na 10 jaar gereed kwam, was stadion Kaldeborn een van de modernste stadions in Nederland met een capaciteit van 25.000 toeschouwers en uitbreidbaar tot het dubbele aantal toeschouwers. Een profvoetbalclub kwam er niet. Vergane glorie is het strikt genomen niet, want echte glorie heeft34het stadion niet gekend. Een bijzonder relict in de 'achtertuin' van onze buurt.
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Begin jaren ’50 telt het Limburgse voetbal 8 hoofdklassers, waarvan 4 uit deze regio : Bleijerheide (Kerkrade), Juliana (Spekholzerheide), Limburgia (Brunssum), en
Die club staat ingeschreven in Heerlen, maar wijkt vanwege het ontbreken van een stadion in de eigen stad uit naar Sportpark Kaalheide in buurgemeente Kerkrade.
VVH '16 (Heerlen). In 1954 wordt het profvoetbal in Nederland ingevoerd. Grondlegger is de Heerlense ondernemer Joosten, die de Nederlandse Beroeps Voetbalbond (NBVB) opricht. Die
Dat de Heerlense sportclub Rapid ’54 in Kerkrade speelt, steekt bij de Heerlense gemeenteraad. Er moet een stadion in Heerlen komen. Begin 1955 wordt besloten dat er een stadion en een sportpark komt.
NBVB richt 10 profclubs op en de begint een profcompetitie. De KNVB houdt vast aan de amateurstatus van het voetbal en boycot de profcompetitie en de profclubs.
Medio dat jaar wordt de benodigde grond aangekocht en een architect ingeschakeld.
De profcompetitie kent twee profclubs uit Zuid-Limburg: Fortuna ’54 dat het Mauritsstadion huurt van Geleens plaatsgenoot van eersteklasser Maurits en Rapid ’54.
eersteklassers zijn ingedeeld in 4 poules en aan het eind van het seizoen spelen de 4 nummers 1 play-offs om het landskampioenschap (winnaar is Willem II uit Tilburg).
Inmiddels zijn KNVB en NBVB samengegaan. De 10 NBVB-profclubs en de 46 KNVB-
35
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Sportpark en stadion moeten komen in het gebied achter de woningen aan de zuidzijde van de Kerkraderweg, rondom De Schiffeler langs de Caumerbeek richting
VVH’16 is de voornaamste kandidaat, maar is al eind van seizoen 1953/54 gedegradeerd uit de eerste klasse. Niettemin verhuist VVH ’16 in 1959 naar het sportpark, maar van een
hoeve De Corisberg tot aan de Corisbergweg en dan zuidwaarts tot en met de huidige woonwijk Parc Caumerbron. Het gaan naast een voetbalstadion met een capaciteit van 25.000 toeschouwers om
stadion is nog steeds geen sprake.
ruim 10 sportvelden voor voetbal, volleybal, hockey en tennis, een atletiekbaan, een zwembad en een sporthal. Joosten mag alles realiseren. Pas in augustus 1957 keurt de gemeente-
eredivisieclubs om te verhuizen naar stadion Kaldeborn. Aangenomen mag worden dat het gaat om Fortuna ’54 en Rapid JC (een fusie eind 1954 van Rapid ’54 en Juliana). Fortuna ’54 heeft echter twee jaar daarvoor het eigen
raad het inmiddels aangepaste plan goed, terwijl de grondwerken al een jaar aan de gang zijn. Eerst wordt het speelveld van het stadion gerealiseerd, dan de tribunes.
stadion voorzien van een lichtinstallatie die toen de modernste van Nederland was. Ook was net de capaciteit van het eigen stadion behoorlijk uitgebreid.
Eind 1961 wordt gemeld dat het stadion in de zomer van 1962 gereed moet zijn en dat de gemeente in onderhandeling is met twee
36
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Rapid JC degradeert in de zomer van 1962 uit de eredivisie en fuseert met Roda Sport (een fusie uit 1954 van Kerkrade en Bleijerheide) tot Roda JC.
Ook van de rest van de plannen voor het sportpark komt weinig terecht. Op de plek van de geplande oefenvelden en de atletiekbaan zijn tennishallen gerealiseerd.
In juli 1962 is de officieuze opening van het stadion. Niet met een profwedstrijd, maar met een sportdag een voetbalderby tussen twee Heerlense (amateur)clubs. In een stadion zonder tribunes.
En in 1971 wordt de geplande grote sporthal opgelevert, gelegen tussen de woningen aan de Kerkraderweg en de politieschool aan de Van Waningweg. De hal wordt gebruikt door de politieschool en door volleybal- en
Vanaf 1963 speelt VVH ’16 in het stadion. In oktober 1963 is de overkapping van de hoofdtribune gereed en in 1965 is het stadion gereed, ruim 10 jaar na de eerste plannen. Het stadion heeft een capaciteit
basketbalclubs met als hoogte-punt een europacup-volleybalwedstrijd in 1983. De sporthal is inmiddels, net als de politieschool, weer gesloopt.
van 25.000 toeschouwers en kan, omdat bij de bouw met een uitbreiding rekening is gehouden, eenvoudig worden uitgebreid tot 50.000 plaatsen. Maar er is nog steeds geen profclub als gebruiker.
Wel heeft Hockey- en Cricket Club (HCC) Heerlen, opgericht in 1945, het sportpark als thuisbasis. HCC Heerlen fuseert in 2013 met HC Kerkrade tot HC Nova en beschikt per medio 2015 over een nieuwe accommodatie
Ih 1966 speelt Roda JC tegen SVV in het stadion, maar dat is vanwege de slechte staat van het veld in Kaalheide. In 1967 fuseren VVH ’16 en RKVV Vrusschemig.
op het sportpark. In 2016 is er nog even sprake van een voornemen om op het sportpark een zwembad te realiseren - net als in het originele plan - maar de gemeente laat dit voornemen weer
Fusieclub Heerlen Sport speelt in het stadion, maar zakt begin jaren ‘70 af naar de vierde klasse. Het is over met de porfvoetbalaspiraties. En in de jaren ’80 is het definitief over met de voetbalaspiraties voor het stadion als in het stadion twee hockeyvelden worden aangelegd. Heerlen Sport blijft nog wel op sportpark Kaldeborn, maar fuseert in 2012 met SV Heerlen tot Sporting Heerlen en verhuist
snel varen. Bronnen, foto en illustraties: http://www.sportingheerlen.nl/upload/archive/vvh16interview-seizoen-1963-1964-het-stadion.pdf, https://www.martijnmureau.nl/vergane-gloriestadion-kaldeborn/, https://eosfoto.nl/fotografie/ reportages/stadion-kaldeborn
naar sportcomplex Grasbroek. 37
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
AFVAL COACHES GEMEENTE HEERLEN EN RD4 38
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD Van 1 maart tot 1 september 2018 loopt er in onze buurt een proefproject met coaches voor afvalscheiding. Het is een project van gemeente Heerlen in samen-
Te winnen: € 5000 voor onze buurt! Tijdens het proefproject houdt Rd4 bij of onze buurt ook daadwerkelijk minder restafval weggooit. Als het op 1 augustus lukt om 10%
werking met Rd4. De afvalcoaches komen naar u toe om u een handje te helpen met het scheiden van afval en daarmee geld te besparen op uw afvalrekening. U kunt de afvalcoaches van
minder restafval te produceren dan op 1 maart, dan stelt de gemeente een prijs van maar liefst € 5000 ter beschikking aan iets dat de hele wijk ten goede komt. Heeft u een idee voor deze prijs: geef het door aan de
alles vragen over afval. Kunnen alle etensresten in de GFT-bak? Waar moet ik papieren zakdoekjes ingooien: de bak voor restafval of bij het oud papier? Ook als u gewend bent uw afval te scheiden, kan het
afvalcoaches!
lonen om de afvalcoach uit te nodigen. De ervaring leert dat het altijd nog beter kan! U kunt de coaches gratis inschakelen voor advies bij u thuis. Ze gaan dan het gesprek met u aan en kunnen u tips geven die bij
Vermeld hierin uw naam, adres en telefoonnummer. U wordt dan teruggebeld voor een afspraak. U kunt ook reageren met de antwoordkaart die huis aan huis wordt bezorgd in uw buurt.
Aanmelding U kunt zich opgeven voor een bezoek. Stuur een mail naar: afvalcoach@heerlen.nl.
uw situatie passen. Bovendien kunt u een gratis afvalemmertje krijgen voor op het aanrecht. U kunt ook eenmalig gebruik maken van hun hulp bij het wegbrengen van afval naar de verzamelcontainer of naar het milieupark. Wij zeggen: maak er vooral gebruik van!
Bustour: gaat u mee? Om meer inzicht te krijgen in wat er met ons afval gebeurt, organiseren de gemeente Heerlen en RD4 bus-excursies naar Kerpen (Duitsland) waar PMD (plastic verpakkingen) wordt verwerkt, naar de compostfabrieken in Maastricht of Venlo en naar Roermond Papier. De excursies zijn gratis en exclusief voor inwoners van onze buurt. Als u
In Heerlen bent u goedkoper uit als u afval gescheiden voor hergebruik aanbiedt. In het dure restafval zit op dit moment nog 50% recyclebaar materiaal. Er valt dus nog heel wat te winnen. Hoe beter u uw afval kunt scheiden, hoe beter het is voor uw eigen portemonnee. Bovendien is minder restafval
belangstelling hebt, kunt u een e-mail sturen aan afvalcoach@heerlen.nl. U krijgt dan een e-mail terug met beschikbaarheid, plaats en tijd.
beter voor het milieu. 39
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
OPROEP Deze keer was de keuze voor Theo wel heel eenvoudig, want we hadden slechts één inzender. Dat kan toch veel beter? Stuur uw foto’s naar redactie@douveweien-caumerveld.nl
40
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
DE KEUZE VAN THEO BIJDRAGEN VAN FRANK JANSSEN
41
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
42
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
COLOFON De Groene Wijk - Wijkblad Douve Weien / Caumerveld is het wijkblad van de Stichting Wijkraad Douve Weien / Caumerveld dat vier keer per jaar verschijnt en gratis wordt bezorgd op alle adressen in de wijk. De Wijkraad heeft tot doel het bevorderen van de leefbaarheid en het gevoel van veiligheid in de wijk en al wat met een en ander verband houdt en daartoe bevorderlijk kan zijn. De wijkraad wil er aan bijdragen dat iedereen, van jong tot oud, met veel plezier in onze wijk kan leven, leren en werken. Bestuur Peter Kastrop (voorzitter), Frans Pommé (vice-voorzitter), Ton Cuijpers (secretaris), Frank van Engelshoven (penningmeester), Peter Frolichs Secretariaat Oude Molenweg 30 6417 PW Heerlen Redactie Johannes XXIII Singel 68 6416 HV Heerlen redactie@douveweien-caumerveld.nl Bijdragen Bijdragen aan het wijkblad kunnen bij de redactie worden ingediend. Teksten in MS Word en foto’s in JPEG met een minimale resolutie van 300 dpi. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen niet te plaatsen of te wijzigen. Internet en social media Kijk voor meer en actuele informatie op: www.groenewijkheerlen.nl en www.groenewijkduurzaam.nl Of bezoek onze facebookpagina’s: www.facebook.com/wijkraaddouveweiencaumerveld www.facebook.com/groenewijkduurzaam www.facebook.com/degroene.wijkduurzaam5
43
DE GROENE WIJK WIJKBLAD DOUVE WEIEN / CAUMERVELD
44