RECREATIE special Een magazine voor iedereen die in de recreatie werkt • jaargang 7 nr 2 • 2012
Stoere dame in de outdoor
Werk veilig met arbo
Agressie
hoe ga je ermee om?
‘Geef mij maar winter’
Martijn Plouvier: “Natuurlijk, de zomer is heerlijk. Zon, strand, kitesurfen in zee... Maar in de winter kan ik me ook prima vermaken. Als ik zou moeten kiezen tussen een wintervakantie of een zomervakantie? Dan verkies ik een weekje wintersport in Frankrijk toch echt boven drie weken in een resort zitten in Turkije, om maar wat te noemen. Ik hou van snowboarden. Momenteel geef ik naast mijn studie aan het CIOS snowboardles en ik hoop dat nog lang te kunnen blijven doen.” Meer over Martijn op p. 7
Hoe gebruik je een QR-code? In de Recreatie Special wordt regelmatig een telefoon met een QR-code afgebeeld. Dit betekent dat je de code kunt scannen met de camera van je smartphone om extra informatie te krijgen. Hiervoor moet je wel een (gratis) app op je telefoon downloaden, zoals de QR Reader (iPhone) of Barcode Scanner (Android).
Op de cover
Gratis abo! Wil jij ook 2x per jaar de Receatie Special op de deurmat? Stuur dan je naw-gegevens naar info@stichtingprojecten.nl en je ontvangt het magazine helemaal gratis thuis.
Colofon De Recreatie Special is een uitgave voor werknemers in de recreatie en verschijnt twee keer per jaar. Het magazine is geproduceerd door Stichting Projecten FNV Horecabond en mede tot stand gekomen dankzij een bijdrage van de bedrijfstakfondsen. Hoofdredactie: Ben Francooy | Redactie: Johan Bijlsma, Wendy Dekker, Annick Rijkschroeff | Correctie: Evelyn Jongman | Fotografie: P&I, Amsterdam | Vormgeving, prepress en druk: Van der Weij BV Grafische Bedrijven, Hilversum | Met medewerking van: Dania Bakker, Annemarie Ebbendorf, Frank Jansen, Laco Glanerbrook, Landal Het Land van Bartje, Landgoed De Biestheuvel, Skidôme, Subtropisch Zwembad ’t Kikkerfort, Ron Verroen, VIC en de geïnterviewden. Oplage: 4.000 Adres: Stichting Projecten FNV Horecabond, Louis Armstrongweg 100, Postbus 1435, 1300 BK Almere, telefoon algemeen 0900-239 10 00 (€ 0,50/min.), voor FNV Recreatieleden 0900-202 23 23 (€ 0,20/min.), fax 036-536 3397, e-mail: info@stichtingprojecten.nl
4
Aan het woord: topinstructeurs
‘De lessen zijn een feestje!’
8
To the point
inhoudsopgave
9 10
In beeld
12
Carrière • ontwikkeling • opleiding
‘Soms zijn gasten echt onredelijk’
14
In the spotlight: Milou
‘Stonden ze daar in hun boxershorts’
#durftevragen
16
Uitgelicht: gezond werken
‘Problemen moet je zelf aankaarten’
18
Loontabellen
recreatiespecial
3
•
Zomer vs winter
Marijke van Mechgelen, zweminstructrice
4
recreatiespecial
Martijn Plouvier, snowboardinstructeur
aan het woord
Van plan om op wintersport te gaan? Dan ligt een (opfris)cursus skiĂŤn of snowboarden wellicht ook in de planning. Voor skien snowboardinstructeurs is de winter dan ook het drukste seizoen. Het omgekeerde geldt voor recreatieberoepen die er juist op gericht zijn mensen voor te bereiden op de zomer. We spraken met twee recreatietoppers: een zweminstructrice en een snowboardinstructeur.
Tekst: Wendy Dekker Beeld: P&I en Anne Hamers
recreatiespecial
5
•
Zomer vs winter Marijke van Mechgelen, zweminstructrice
‘Ze vertrouwen me volledig’ Het hele jaar bereidt Marijke (48) haar pupillen voor op de zomer, zodat ze ’s zomers onbezorgd kunnen gaan zwemmen met hun ouders en vriendjes en vriendinnetjes. “Altijd ben ik aan het werk. Zelfs in mijn privéleven kan ik het niet laten om alles wat in het water gebeurt in de gaten te houden.”
Het liefst geeft ze les in het Zwem-ABC. Volgens Marijke geeft het enorme voldoening om te zien hoe kinderen zich langzaam maar zeker leren redden in het water. Vooral het werken met jonge kinderen vindt ze leuk, hoe druk ze soms ook zijn. Ook heeft Marijke lesgegeven aan kinderen met een handicap. “Dat varieert van kinderen met ADHD tot kinderen met een autistische stoornis of een lichamelijke beperking. Zelf heb ik een zoon met een vorm van ADHD, dus deze doelgroep spreekt me in het bijzonder aan. De kinderen vertrouwen me volledig. Ik zal er dan ook altijd alles aan doen om hun vertrouwen niet te beschamen.”
Met gemak Marijkes werkgeschiedenis met zwembad Bisonsport gaat ver terug. Op haar achttiende kwam ze via het arbeidsbureau bij het zwembad terecht. En later, op haar vijfendertigste, opnieuw.
6
recreatiespecial
Ze was een echte allrounder en zat niet alleen achter de kassa, maar maakte onder andere ook schoon en hield toezicht in het zwembad. Het viel iedereen op met hoeveel gemak ze omging met de gasten en met name de kinderen. “Op een dag werd me gevraagd of ik er wel eens aan had gedacht om zwemles te geven. Nee, dat was nog nooit in me opgekomen. Maar ik werd meteen enthousiast!” Marijke aarzelde geen moment en meldde zich aan voor de opleiding Zwemleider A. Een opleiding die uit zowel theorie als een praktijkstage bestaat en die ze succesvol afrondde. Daaropvolgend behaalde ze glansrijk haar diploma Zwemleider B, waarmee ze mag lesgeven in hogere zwemvaardigheden.
Dreigende vinger Het werk van een badjuf heeft leuke maar ook minder leuke kanten. Soms krijgt Marijke te maken met bemoei-
zuchtige ouders. Van opmerkingen als ‘Ik vind dat mijn kind wel naar het diepe kan’ kijkt Marijke al niet meer op. “Het komt ook voor dat ouders vroeger een bepaalde zwemslag op een andere manier hebben geleerd. Ze roepen dan tegen mij dat ik het verkeerd doe.” Naast het lesgeven, houdt Marijke ook toezicht in het zwembad bij vrij zwemmen. “Er was eens een man die drie kinderen bij zich had zonder zwemdiploma. Vanzelfsprekend sprak ik hem daar op aan. Hij reageerde echter agressief. ‘Wie denk je dat je bent?’ riep hij, terwijl hij een dreigend vingertje opstak. Om adequaat met dit soort situaties om te kunnen gaan, krijgen we regelmatig trainingen.” In haar vrije tijd gaat ze niet al te vaak zwemmen. Grote uitzondering zijn de uitstapjes met de kleinkinderen. “Zelfs dan laat mijn werk me niet los. Ik let altijd extra op en ben automatisch gefixeerd op dingen die kunnen gebeuren.”
aan het woord
‘Niks moet en alles mag’ Martijn Plouvier, snowboardinstructeur
Als kind ontdekte Martijn (21) tijdens skivakanties al dat hij snowboarden meer dan interessant vond. “Al die gasten kwamen op hun boards de helling af en deden allerlei stoere trucjes. Dat wilde ik ook!” Tegenwoordig is het Martijn zelf die kinderen de trucjes leert. Hij werkt als snowboardleraar bij Skidôme in Rucphen. “Dit jaar heb ik mijn certificaat behaald”, vertelt Martijn. Hij mag nu officieel lesgeven. Met zijn enthousiasme maakt hij van zijn lessen een feestje voor zowel jonge kinderen als volwassenen. Een voorkeur voor een bepaalde leeftijdsgroep heeft hij niet, juist de afwisseling trekt hem aan. “Kinderen willen gewoon lekker bezig zijn in de sneeuw. Het kost me weinig moeite om hen enthousiast te maken. Volwassenen komen op snowboardles om echt te leren en willen resultaat zien. Niks moet en alles mag tijdens mijn lessen.” Mensen die voor het eerst kennismaken met een snowboard, zijn bij Martijn in goede handen. “Ik bouw de lessen rustig op en laat mensen wennen aan het board. Het gaat er niet zozeer om dat ze míj vertrouwen, maar het board en natuurlijk zichzelf.”
Klaarstomen voor de winter “Mijn werk is er voornamelijk op gericht mensen voor te bereiden op de winter. In november begint de drukste periode. Voordat mensen op wintersport gaan, nemen ze hier nog wat lessen. Sommigen komen alleen voor een opfriscursus. Ze hebben al ervaring, maar willen hun techniek nog wat verbeteren. Anderen hebben nog helemaal geen ervaring en nemen liever hier in Nederland de eerste snowboardlessen dan dat ze daar op de wintersportbestemming hun kostbare tijd aan kwijt zijn.”
Toekomst Martijn zit in het afstudeerjaar van het CIOS. Bij sneeuwattractiepark Skidôme kwam hij vorig terecht via een stage. “Blijkbaar beviel het wederzijds, want ze vroegen me of ik daarop aansluitend hier les wilde
komen geven. Dat doe ik nu dus naast mijn studie.” Het ligt voor de hand dat Martijn zijn afstudeerproject ook bij zijn huidige werkgever zal uitvoeren. “Ik ga een nieuw lesplan opstellen dat in de toekomst bij Skidôme kan worden geïntroduceerd.” Innovatie in de techniek van het snowboarden staat in dit plan centraal. “We blijven altijd zoeken naar nieuwe manieren om met zo min mogelijk moeite en kracht naar beneden te komen op zo’n snowboard.” Hoewel de echte skioorden in het buitenland te vinden zijn, staat het bij Martijn niet op de planning om te emigreren. “Ik ben geen talenwonder. En ik zie mezelf niet zozeer in het buitenland wonen om daar les te geven. Hooguit een keer in de kerstvakantie een paar weken lesgeven in Oostenrijk, dat lijkt me wel wat. Maar voorlopig zit dat er niet in. Eerst mijn studie maar eens afmaken.”
Ook iets voor jou? Om net als Marijke zwemles te geven, moet je naast je diploma Zweminstructeur ook een EHBO-diploma en een BHV-certificaat hebben. Kijk op de site van de Koninklijke Nederlandse Zwem Bond: www.knzb.nl. Geïnspireerd geraakt door Martijn? Met een diploma Snowboardleraar-A mag je zelf als instructeur aan de slag. Je kunt ook doorgaan voor een Snowboardleraar-B-diploma, om nog beter te kunnen boarden en lesgeven. Meer info vind je op de site van de Nederlandse Ski Vereniging: www.nskiv.org.
recreatiespecial
7
to the point
Tekst en samenstelling: Wendy Dekker en Frank Jansen
Johan Bijlsma
Winterpret met korting
Sectorbestuurder FNV Recreatie
Om te skiën of snowboarden hoef je niet naar het buitenland. In het Brabantse Rucphen vind je Sneeuwattractiepark Skidôme. De vier verschillende pistes bieden uitdaging voor beginners en gevorderden. Voor de freestyle skiër of boarder is er zelfs een uitdagend funpark. Kennismaken met de wintersport? Dat kan! Als lezer van deze Recreatie Special profiteer je van korting. Op vertoon van dit artikel ontvangt de tweede persoon 50% korting op een proefles skiën of snowboarden (actiecode: 5053SD). Niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen, reserveren verplicht. www.skidome.nl
Stamgast
“Plan je toekomst. Blijf werken aan je ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid, zodat je in de toekomst lang en gezond aan het werk kunt blijven.”
Ad Verouden “Samen met een bevriend stel waren wij onlangs in Landal Het Land van Bartje. Er is een golfbaan waar we fanatiek gebruik van maken. Ook genieten we van de mooie bosrijke omgeving. De huisjes zijn bovendien heerlijk ruim opgezet. Het was niet de eerste keer dat we in dit park kwamen. We wonen in Leiden, maar komen graag in Drenthe. Een schitterende provincie! Het voelt als thuiskomen.”
AOW-leeftijd wordt verder verhoogd Sinds 1 april 2012 geldt dat je de AOW-leeftijd bereikt op de dag dat je 65 jaar wordt. Vanaf 2013 wordt de AOW-leeftijd jaarlijks stapsgewijs verder verhoogd. In de eerste jaren steeds met één maand, daarna met twee of drie maanden per jaar. In de cao voor de recreatie is geregeld dat de beëindiging van de arbeidsovereenkomst als gevolg van het bereiken van een bepaalde leeftijd (het zogenaamde ‘automatisch leeftijdsontslag’) aansluit op de nieuwe AOW-leeftijd. Dit voorkomt dat je voor het ingaan van de AOW te maken krijgt met een inkomensterugval.
Wil je exact weten hoe de AOW-leeftijd wordt verhoogd, scan dan de QR-code of kijk op: www.fnvrecreatie.nl/special.
8
recreatiespecial
carrière
ontwikkeling
opleiding
‘Ik voel de adrenaline’ Gelukkig gebeurt het maar zelden. Toch krijgt Meta Wehkamp (30), shiftleader Frontoffice bij Landalpark Het Land van Bartje, wel eens te maken met lastige gasten. Om hiermee goed om te kunnen gaan, volgde ze een cursus Preventie Overlast & Agressie. Meta: “Aan de houding van de gast kun je het vaak meteen zien, wanneer er iets niet klopt. Dat kan een ontwijkende blik zijn, of onrustig gedrag. Zodra ik het merk, ben ik op mijn hoede. Ik werk sinds 2008 bij Het Land van Bartje. Daarvoor werkte ik bij andere recreatieparken. Momenteel zorg ik als rechterhand van de manager Frontoffice dat alles bij de receptie goed verloopt. Ik vond de cursus Preventie Overlast & Agressie dan ook nuttig. Ik ben niet bang aangelegd en durf best op iemand af te stappen. Maar het blijft wel spannend, ik voel de adrenaline. Het is hoe dan ook fijn te weten hoe je moet handelen wanneer zich iets vervelends voordoet.” “Gasten kunnen verwachtingen hebben die tegenvallen. Ik probeer met hen altijd tot een zo goed mogelijke oplossing te komen, zodat ze na afloop alsnog tevreden naar huis gaan. Negen van de tien keer lukt dat. Maar het komt wel eens voor dat een gast echt boos en onredelijk wordt. Ik heb eens een situatie meegemaakt waarbij ik dacht: nu is het genoeg geweest. We gaan pas verder zodra we als volwassenen met elkaar
kunnen praten. Het wordt in mijn ogen vervelend op het moment dat het persoonlijk wordt. Als ik er echt niet uitkom, haal ik mijn leidinggevende erbij.” “Op ieder park gelden natuurlijk regels. Overal krijg je wel te maken met gasten die daar moeite mee hebben. Denk bijvoorbeeld aan rebelse pubers die zich niet houden aan de gedragsregels in het zwembad. Wanneer ze zich na twee waarschuwingen nog steeds misdragen, behoort zo’n gast het zwembad te verlaten. Ook de zwembadmedewerkers van het park volgden de cursus, evenals de entertainmentmedewerkers. Zodat ze nog adequater kunnen reageren in vervelende situaties. De cursus bestond onder andere uit rollenspelen. Realistische situaties werden in scène gezet. Wat ik vooral geleerd heb is dat je goed naar
de gast moet blijven luisteren. Wat is het probleem? Pak dat aan! Ook is het belangrijk om oogcontact te maken. Dat begint al zodra een gast bij de receptie binnenkomt. De gast voelt zich hierdoor gezien, wat niet alleen als effect heeft dat hij zich welkom voelt, maar ook dat hij minder snel herrie zal schoppen.” “Als ik kijk naar mijn ervaringen van de laatste tien jaar, dan zie ik dat de gast steeds kritischer is geworden. Gasten willen ook op een andere manier behandeld worden. Het is belangrijk dat we daarin meegaan. Ik wil me dan ook blijven ontwikkelen in mijn werk. Een cursus als deze draagt daartoe bij. Wellicht wil ik over een tijdje wat meer de leidinggevende kant op en daar trainingen in volgen. Maar voorlopig zit ik op mijn plek. Met een veilig gevoel.”
recreatiespecial
Tekst: Wendy Dekker Beeld: P&I
9
Voor de derde keer op rij vonden bij Laco Glanerbrook in Geleen de voorrondes van het spectaculaire evenement Red Bull Crashed Ice plaats. Zo’n 450 schaatsers razen daarbij met een snelheid van 70 kilometer per uur een 115 meter lang parcours af vol bochten en obstakels. De maximale sprong over een obstakel is 80 cm. De dikte van het ijs is 3,5 cm, waarvan tijdens de wedstrijd zo’n 1,5 cm ijs wordt weg geschaatst. De temperatuur in de hal is normaal gesproken zo’n 8 graden, maar tijdens dit evenement is 12 graden gemeten als gevolg van de warmte die het enthousiaste publiek produceerde.
10
recreatiespecial
in beeld
Beeld: P&I
recreatiespecial
11
De experts geven antwoord Hoe zit dat nou precies met vakantie-uren? Contracten? Salaris? Zoveel werknemers, zoveel vragen. Het VIC (Voorlichtingsen Informatiecentrum) zet de meest gestelde vragen voor je op een rijtje.
“Het ziet ernaar uit dat ik volgende maand overuren moet maken. Hoe worden deze gecompenseerd?” Overuren zijn uren die door je werkgever opgedragen worden buiten je normale arbeidsuren om. Als overuren worden gerekend: alle uren boven de 152 uur per 4 weken, of boven de 10 uur per dag. Als je overuren hebt gewerkt, dan worden deze natuurlijk vergoed. Voor overwerk geldt de tijd-voor-tijdregeling: voor ieder uur overwerk krijg jij een vergoeding van een uur vrije tijd. De werkgever moet een administratie bijhouden van de compensatie in vrije tijd, maar het is altijd verstandig om zelf ook een overzicht bij te houden. Na overleg met de werknemer wordt door je werkgever bepaald wanneer je de compensatie-uren opneemt. Uren die nog niet opgenomen zijn, worden aan het einde van de referteperiode berekend. Ze moeten dan in de daaropvolgende 6 maanden opgenomen worden. Als dit op de een of andere manier niet mogelijk is, moeten ze uiterlijk in de 7e maand uitbetaald worden volgens artikel 18 lid 6 cao recreatie: tegen 150% van het uurloon. Je kunt je werkgever schriftelijk verzoeken de nog niet gecompenseerde uren te laten staan. In overleg met de werkgever kun je afspraken maken over de keuzemogelijkheid van uitbetaling van de compensatie-uren. De cao maakt overigens een uitzondering voor oudere werknemers. Werknemers van 55 jaar en ouder hoeven geen overwerk te verrichten. Ook zwangere werknemers zijn hier in de cao voor vrijgesteld.
“Een aantal feestdagen valt op maandag, een van mijn vaste werkdagen. Een verplichte vrije dag dus. Op die dagen is het bedrijf ook gesloten. Krijg ik toch doorbetaald?” Als het bedrijf gesloten is tijdens een feestdag, dan geldt het volgende: heb je een fullof parttimecontract en werk je op vaste dagen per week, waarbij deze vaste werkdagen contractueel vastgelegd zijn? Dan heb je voor elke erkende feestdag die op jouw vaste werkdag valt, recht op een vrije dag met behoud van loon. Zijn jouw vaste werkdagen niet contractueel vastgelegd, dan wordt er gekeken naar welke dagen je het afgelopen halfjaar hebt gewerkt.
12
recreatiespecial
#durftevragen “Ik sta ingeroosterd op nieuwjaarsdag. Gelden er speciale compensatieregels wanneer ik op een feestdag werk?”
Tekst: VIC Beeld: P&I
Eerste en tweede paasdag zijn volgens de cao recreatie erkende feestdagen, net als Koninginnedag, 5 mei een keer in de vijf jaar, Hemelvaartsdag, eerste en tweede pinksterdag, eerste en tweede kerstdag en nieuwjaarsdag. Werk je op een van deze dagen, dan gelden er regels met betrekking tot vrije uren. In principe geldt voor feestdagen dezelfde regeling als voor gewerkte zondagen. De uren werk op een feestdag worden tegen 100% uitbetaald. Voor hulpkrachten is er helaas geen feestdagtoeslag. Heb je een full- of parttimecontract en werk je op vaste dagen per week, waarbij deze vaste werkdagen contractueel vastgelegd zijn? Dan heb je voor elke erkende feestdag recht op een vrije dag met behoud van loon, indien de feestdag op jouw vaste werkdag valt en jouw bedrijf gesloten is. Zijn jouw vaste werkdagen niet contractueel vastgelegd, dan wordt er gekeken naar welke dagen je het afgelopen halfjaar hebt gewerkt. De werkgever mag je, met uitzondering van de hulpkracht, op twee erkende feestdagen per kalenderjaar niet inroosteren.
“Ik werk soms op zondag. Heb ik recht op een toeslag?” De recreatiesector kent een zondagtoeslag die je ontvangt voor je gewerkte uren op zondag vanaf 02.00 uur tot en met 02.00 uur van de daaropvolgende dag. Per gewerkt uur ontvang je een toeslag van 25%. Deze toeslag ontvang je in de vorm van vrije tijd. Dat betekent dat je per gewerkt uur op zondag recht hebt op een kwartier vrije tijd. Helaas heb je als hulpkracht geen recht op de zondagtoeslag. Net als bij de overuren wordt deze compensatietijd na het einde van de referteperiode berekend. De daaropvolgende 6 maanden kunnen deze overuren uiterlijk opgenomen worden. Uiterlijk na de 7e maand moeten de nog resterende compensatie-uren uitbetaald worden tegen 25%. Je kunt je werkgever schriftelijk verzoeken de nog niet gecompenseerde uren te laten staan. In overleg met de werkgever kun je ook afspraken maken over de keuzemogelijkheid van uitbetaling van de compensatie-uren.
Contact De juridische medewerkers van het Voorlichtings- en Informatiecentrum staan al jaren klaar om alle werknemers in de recreatie te helpen met vragen op het gebied van werk en inkomen! Stel je vragen online via www.vraagtvic.nl of bel: 0900 – 239 10 00, € 0,50/min.
recreatiespecial
13
in the spotlight
Milou Rief
‘Jong, oud, ik vind alle groepen leuk’
14
recreatiespecial
in the spotlight Tekst: Wendy Dekker
Wie zijn de gezichten achter de recreatie? Dit keer aandacht voor het werk van Milou Rief (17), outdoor-instructrice bij Landgoed De Biestheuvel in Hoogeloon. “In het eerste jaar van mijn opleiding Toerisme en Recreatie kwam ik bij De Biestheuvel terecht voor een stage. Na mijn stage ben ik hier in de weekenden blijven werken. Doordeweeks ga ik zo’n 30 uur per week naar school, ik zit nu in het tweede jaar van mijn opleiding. Het mooiste aan recreatie vind ik het contact met de mensen. Jong, oud, ik vind alle groepen leuk om te begeleiden. Soms krijg ik wel te maken met moeilijke klanten. Zoals ouders die ondanks mijn verzoek hun kinderen in de gaten te houden, totaal niet op ze letten. Terwijl deze jonge kinderen ondertussen zonder toezicht ergens op een parcours rondhuppelen. Dan moet ik ingrijpen, want dat kunnen gevaarlijke situaties zijn.” “Vrijgezellenfeesten zijn ook een verhaal apart. Er kwam hier eens een groep Belgen, die zich hadden ingeschreven voor de Highland Games. Een stoere activiteit met spelen als paalwerpen en kogelstoten. Ik had hun gevraagd om vooraf in de kleedkamer de daarvoor bestemde kleding aan te trekken. Toen ze het veld op kwamen, bleken ze dit
Beeld: P&I
nog niet gedaan te hebben. Dat zouden ze wel even ter plekke doen waar ik bij was. Stond daar ineens een groep mannen in hun boxershorts. Ach, om zulke dingen kan ik wel lachen. Zij hebben de grootste lol en daardoor wordt mijn werk ook juist leuker.” “In de outdoor-recreatie is veiligheid een belangrijk thema. Ik heb dan ook veel instructies gekregen op dat gebied. Gelukkig heb ik nog nooit iets naars zoals een ernstig ongeluk meegemaakt. Meestal voelen mensen zelf goed aan wat ze wel of niet kunnen. Zo niet, dan ben ik er als instructrice bij om hen erop te wijzen. En om te helpen, mocht het toch misgaan. Ik heb op het werk een EHBO-training gehad en op school BHV. Aan het eind van dit schooljaar ontvang ik mijn certificaat. Na mijn opleiding wil ik hbo gaan doen. Ik weet nog niet precies welke studie, maar uiteindelijk hoop ik van recreatie mijn werk te kunnen maken. Als manager van een entertainmentteam bijvoorbeeld. Of misschien word ik wel bedrijfsleider van een outdoorbedrijf. Alles is mogelijk!”
instructrice toekomst mogelijkheden outdoor oud groepen doorstuderen
veiligheid Toerisme en Recreatie jong lol avontuurlijk contact entertainment activiteiten gevaarlijke situaties EHBO recreatiespecial
15
Gezond werken Herrie op de werkvloer, zware spullen die gesjouwd moeten worden of een ongemakkelijke werkhouding: werk in de recreatiesector kan soms veel van je vragen. Niet alle recreatiemedewerkers blijken even goed op de hoogte van de Arbowet, waarin regels staan die de werkplek zo gezond en veilig mogelijk moeten maken. Helaas zijn de regels soms vaag omschreven. Als wordt gezegd dat een werkplek ‘ergonomisch ingericht’ moet zijn, is nog niet meteen duidelijk wat er nu precies bedoeld wordt. Het Sociaal Fonds Recreatie (SFRecreatie) onderhoudt een online arbocatalogus, waarin de regels op een praktische manier uitgelegd worden. Volgens Annemarie Ebbendorf van SFRecreatie biedt de catalogus handvatten waarmee werknemers en werkgevers in overleg tot oplossingen kunnen komen. “De catalogus
16
recreatiespecial
bevat tips die werknemers en -gevers kunnen gebruiken om de werkplek samen te verbeteren. We vinden het juist belangrijk dat dit in overleg gebeurt. We willen recreatiepersoneel ook aanmoedigen om problemen te melden tijdens vergaderingen. Mensen moeten niet bang zijn om dingen die niet kloppen aan te kaarten.” Een plek waar veel arbo-aspecten samenkomen is bijvoorbeeld het zwembad. Het kan er lawaaierig en kil zijn, er moeten vaak spullen versleept worden, de vloeren zijn
glad en er zijn zware apparaten aanwezig. Ron Verroen, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Zwembad-, Sport- en Recreatie- medewerkers, heeft al 45 jaar ervaring in de zwembadwereld, waarvan ruim 25 jaar als onder meer adviseur, interim- en crisismanager van gemeentelijke en particuliere zwem- baden. In zijn loopbaan kwam hij door de jaren heen vele misstanden tegen: “Het zou een hele waslijst kunnen worden, maar ik hoop dat vele managers hun verantwoording inmiddels hebben genomen.”
Lawaai Als recreatiemedewerker heb je kans dat je op de werkvloer met herrie te maken krijgt. Verroen: “In elke zichzelf respecterende sport-
uitgelicht accommodatie zal men op de hoogte zijn van de piekbelasting in geluid. Bijvoorbeeld als er een schoolklas binnenkomt, of er een juichende menigte is in een afgesloten ruimte. Voor personen die daar lang staan heeft deze piekbelasting op latere leeftijd nare gevolgen.” In eerste instantie lijkt de gehoorschade, ook wel ‘lawaaidoofheid’ genoemd, vaak mee te vallen, maar rond het vijfenveertigste levensjaar gaat het gehoor bij de meeste mensen achteruit, wat boven op de schade komt die men dan al heeft. “Het is daarom aan te raden om geluiddempende gehoorbeschermers in te brengen.” Hard geluid is niet alleen slecht voor het gehoor, het kan daarnaast leiden tot concentratieverlies en het maakt het moeilijker om signalen op te vangen dat er iets misgaat. Het risico zit hem niet alleen in de luidheid, maar ook in de duur van de blootstelling. Een goede vuistregel is dat je met iemand een gesprek moet kunnen voeren zonder je stem te verheffen. Lukt dat niet, dan is je werkplek waarschijnlijk te lawaaierig.
Temperatuur Ook de temperatuur van de werkplek is iets om in de gaten te houden. Een lage temperatuur zorgt ervoor dat je minder productief bent dan normaal, maar is ook gewoon geen pretje. “Denk aan zwembadmedewerkers die lang in het water staan om zwemles te geven”, aldus Verroen. “Ik ben situaties tegengekomen waarin instructeurs twee tot drie uur onafgebroken in het water moeten staan. Dit is door afkoeling slecht voor alle gewrichten in het gehele lichaam. De oplossing is om
alle instructeurs en instructrices uit te rusten met een wetsuit. Uiteraard dient men dan rekening te houden met het uitspoelen van het chloor- water, en het drogen van de wetsuits voor het gebruik de volgende dag. Als je achter de receptie van een bungalowpark zit is een wetsuit natuurlijk niet nodig, maar een straalkacheltje tegen koude voeten, of het ophangen van een tochtgordijn tegen koude lucht die van buiten naar binnen stroomt kan ook wonderen doen.”
Tillen Het verslepen en optillen van spullen komt vaak voor in de recreatiebranche. Denk aan kratten, schoonmaakkarretjes of zware matten. Dat hoeft geen probleem te zijn, mits je dit op een verstandige manier aanpakt. Verroen: “Ik heb vele zwemonderwijzers meegemaakt die rugklachten hadden na het verslepen van materiaal, en dit niet meer wilden doen. Ergens achter een bureau werd besloten dat kinderen zich voor hun zwemdiploma onder water moeten kunnen oriënteren. Daarvoor heeft men een scherm bedacht met twee gaten op verschillende hoogten. Hier dienen de kinderen bij het diplomazwemmen doorheen te zwemmen. Het verslepen van deze schermen is voor de gemiddelde zwemonderwijzer zeer slecht voor de rug. Veel zwembaden hebben hiervoor oplossingen gevonden, bijvoorbeeld door de zware schermen aan het plafond te hangen, maar dat is niet in alle situaties mogelijk.” Het in je eentje tillen van voorwerpen die zwaarder zijn dan 25 kilo wordt afgeraden. Of minder zelfs, als je niet de optimale houding kunt aannemen.
Als je twijfelt is het beter om samen met een collega iets te verslepen, waardoor je minder kans loopt om door je rug te gaan, of erger.
Verantwoordelijk Het werken met zware machinerieën, zoals in de machinekamer van een zwembad, moet ook veilig gebeuren. Door de jaren heen kwam Verroen vele situaties tegen die niet door de beugel kunnen. “Benzine die wordt opgeslagen in niet-geventileerde ruimten, werknemers die zonder beschermende kleding met kankerverwekkende stoffen werken en dan horen: je rookt toch ook? Rondslingerende potten met accuzuur, of machinekamers die niet afgesloten zijn voor het publiek… De lijst van mijn bevindingen is oneindig lang.” Als werknemer ben je zelf medeverantwoordelijk voor de omstandigheden op de werkvloer. Arboregels zijn alleen nuttig als er ook daadwerkelijk op gelet wordt. “Vaak zijn zaken door het management goed geregeld, maar wordt er door een gebrek aan monitoring op de werkvloer geen gehoor aan gegeven. Medewerkers moeten kritisch zijn op hun handel en wandel. Een veilige omgeving voor de medewerker is ook een veilige omgeving voor de bezoeker.” Annemarie Ebbendorf is het daarmee eens: “We merken wel eens dat personeel niet goed op de hoogte is van de regels, of dat de klad er na verloop van tijd een beetje inkomt. Als het dan onverhoopt misgaat wordt iedereen weer met de neus op de feiten gedrukt. We proberen bewustwording te creëren over de arboregels, dat is zeker op de langere termijn voor iedereen het best.”
De arbocatalogus op de site van SFRecreatie werd onlangs uitgebreid met het hoofdstuk ‘Geluid’. Annemarie Ebbendorf: “Uit een onderzoek onder werknemers bleek dat dit thema erg leeft onder recreatiemedewerkers.” Bekijk de catalogus op www.recreatie.dearbocatalogus.nl. Als je nieuwsgierig bent naar hoe het met jouw gehoor gesteld is, kun je dit op www.hoortest.nl testen.
recreatiespecial
Tekst: Wendy Dekker Beeld: Anne Hamers
17
loontabellen
cao recreatie
Dit zijn de lonen die gelden per 1 januari 2013 Deze lonen gelden voor een werknemer met een arbeidsduur van 38 uur per week. Vakvolwassen werknemer
bedragen IN EURO’S PER MAAND
Periodiek
Schaal 1
Schaal 2
Schaal 3
Schaal 4
Schaal 5
Schaal 6
Schaal 7
Schaal 8
Schaal 9
0
1.542,88
1.586,24
1.656,89
1.730,23
1.874,25
2.018,93
2.307,64
2.595,68
2.884,39
1
1.589,56
1.627,36
1.698,00
1.769,72
1.915,13
2.066,47
2.358,21
2.644,48
2.939,09
2
1.668,51
1.739,07
1.809,19
1.956,00
2.113,98
2.408,75
2.693,28
2.993,72
3
1.709,67
1.780,16
1.848,69
1.996,87
2.161,51
2.459,29
2.742,06
3.048,41
4
1.750,79
1.821,25
1.888,21
2.037,75
2.209,04
2.509,85
2.790,87
3.103,08
5
1.791,96
1.862,35
1.927,69
2.078,62
2.256,55
2.560,41
2.839,67
3.157,77
6
1.833,10
1.903,44
1.967,15
2.119,47
2.304,06
2.610,97
2.888,45
3.212,44
7
1.874,25
1.944,52
2.006,64
2.160,35
2.351,58
2.661,52
2.937,23
3.267,11
1.985,61
2.046,13
2.201,24
2.399,09
2.712,07
2.986,03
3.321,80
2.085,61
2.242,12
2.446,63
2.762,63
3.034,86
3.376,46
2.282,96
2.494,16
2.813,16
3.083,61
3.431,13
2.541,68
2.863,71
3.132,42
3.485,82
8 9 10 11
Vakvolwassen werknemer Periodiek
Schaal 1
bedragen IN EURO’S PER vier weken Schaal 2
Schaal 3
Schaal 4
Schaal 5
Schaal 6
Schaal 7
Schaal 8
0
1.424,17
1.464,20
1.529,45
1.597,15
1.730,07
1.863,64
2.130,12
2.396,00
2.662,50
1
1.467,31
1.502,18
1.567,39
1.633,59
1.767,82
1.907,50
2.176,79
2.441,05
2.713,00
2
1.540,18
1.605,28
1.670,04
1.805,54
1.951,38
2.223,45
2.486,12
2.763,45
3
1.578,16
1.643,20
1.706,50
1.843,27
1.995,24
2.270,13
2.531,16
2.813,92
4
1.616,13
1.681,17
1.742,94
1.880,99
2.039,12
2.316,79
2.576,18
2.864,39
5
1.654,11
1.719,08
1.779,40
1.918,73
2.082,98
2.363,45
2.621,22
2.914,85
6
1.692,09
1.757,03
1.815,85
1.956,45
2.126,84
2.410,13
2.666,26
2.965,33
7
1.730,07
1.794,95
1.852,28
1.994,18
2.170,67
2.456,80
2.711,29
3.015,82
1.832,86
1.888,74
2.031,91
2.214,56
2.503,45
2.756,35
3.066,28
1.925,17
2.069,64
2.258,44
2.550,12
2.801,40
3.116,73
2.107,35
2.302,32
2.596,79
2.846,41
3.167,19
2.346,16
2.643,43
2.891,48
3.217,68
8 9 10 11
Vakvolwassen werknemer Periodiek
Schaal 1
bedragen IN EURO’S PER week Schaal 2
Schaal 3
Schaal 4
Schaal 5
Schaal 6
Schaal 7
Schaal 8
Schaal 9
0
356,05
366,06
382,35
399,28
432,54
465,90
532,53
598,99
665,63
1
366,82
375,56
391,84
408,41
441,96
476,88
544,20
610,25
678,24
2
385,03
401,33
417,50
451,38
487,84
555,85
620,86
690,86
3
394,55
410,82
426,62
460,82
498,82
567,52
632,78
703,48
4
404,02
420,28
435,74
470,24
509,78
579,19
644,06
716,09
5
413,53
429,78
444,85
479,67
520,76
590,87
655,30
728,70
6
423,03
439,26
453,94
489,10
531,71
602,53
666,57
741,34
7
432,54
448,73
463,06
498,55
542,67
614,20
677,84
753,94
458,23
472,19
507,99
553,64
625,87
689,07
766,57
8 9 10
481,30
517,41
564,60
637,53
700,35
779,18
526,85
575,58
649,19
711,59
791,81
586,53
660,84
722,87
804,41
11
Hoe lees je de loontabel? 1. Ben je vakvolwassen of val je in de jeugdschaal? 2. In het Handboek Functie Indeling Recreatie vind je welke schaal bij jouw functie past. 3. Afhankelijk van het aantal functiejaren bij je huidige werkgever word je in een periodiek ingedeeld. Bij de jeugdschalen is deze indeling afhankelijk van je leeftijd. Let op: voor leerlingen is het salaris afhankelijk van het studiejaar, de leeftijd en het aantal uren.
18
Schaal 9
recreatiespecial
Scan de QR-code met je smartphone voor de meest actuele loontabellen of kijk op www.fnvrecreatie.nl/special
loontabellen
cao recreatie
Dit zijn de lonen die gelden per 1 januari 2013 Deze lonen gelden voor een jeugdige werknemer met een arbeidsduur van 38 uur per week. jeugdschalen
bedragen IN EURO’S PER MAAND
lonen eerstejaars leerlingen
Leeftijd
Percentage
Schaal 1
Schaal 2
Schaal 3
Schaal 4
22,5 jaar
100%
1.542,88
1.586,24
1.656,89
1.730,23
Leeftijd
Per week
Per maand
Per week
Per maand
22 jaar
90%
1.388,59
1.427,61
1.491,20
1.557,23
22,5 jaar +
366,05
1.575,02
308,26
1.335,79
21 jaar
80%
1.234,30
1.268,99
1.325,50
1.384,18
22 jaar
329,45
1.427,60
277,44
1.202,20
20 jaar
70%
1.080,00
1.110,36
1.159,82
1.211,17
21 jaar
292,84
1.268,98
246,61
1.068,61
19 jaar
60%
925,72
951,74
994,13
1.038,14
20 jaar
256,24
1.110,36
215,79
935,03
18 jaar
50%
771,44
793,11
828,45
865,12
19 jaar
219,62
951,75
184,97
801,46
17 jaar
42,5%
655,70
674,14
704,18
735,33
18 jaar
183,03
793,11
154,14
667,88
16 jaar
37,5%
578,59
594,82
621,33
648,83
17 jaar
155,56
674,14
131,02
567,70
15 jaar
35%
540,01
555,18
579,92
605,59
16 jaar
137,28
594,82
115,59
500,92
15 jaar
128,11
555,18
107,88
467,52
jeugdschalen
bedragen IN EURO’S PER vier weken
Leeftijd
Percentage
Schaal 1
Schaal 2
Schaal 3
Schaal 4
22,5 jaar
100%
1.424,17
1.464,20
1.529,45
1.597,15
22 jaar
90%
1.281,76
1.317,79
1.376,51
1.437,43
21 jaar
80%
1.139,34
1.171,36
1.223,55
1.277,71
20 jaar
70%
996,94
1.024,94
1.070,61
38-urige werkweek (geen schooldag)
32-urige werkweek (1 schooldag)
De leerling ontvangt gedurende het eerste leerjaar een salaris op basis van salarisschaal 2 bij 0 functieperiodieken.
lonen tweedejaars leerlingen 38-urige werkweek (geen schooldag)
32-urige werkweek (1 schooldag)
1.118,00
Leeftijd
Per week
Per maand
Per week
Per maand
22,5 jaar +
382,36
1.656,89
321,99
1.395,28
19 jaar
60%
854,50
878,52
917,68
958,29
18 jaar
50%
712,09
732,11
764,73
798,56
22 jaar
344,12
1.491,20
289,79
1.255,76
21 jaar
305,89
1.325,50
257,59
1.116,22
17 jaar
42,5%
605,28
622,30
650,01
678,78
16 jaar
37,5%
534,06
549,08
573,55
598,92
20 jaar
267,66
1.159,83
225,39
976,69
559,00
19 jaar
229,43
994,13
193,20
837,18
18 jaar
191,19
828,44
160,99
697,66
bedragen IN EURO’S PER week
17 jaar
162,51
704,18
136,84
593,00
16 jaar
143,38
621,34
120,76
523,22
15 jaar
133,83
579,92
112,70
488,36
15 jaar
35%
498,45
jeugdschalen
512,48
535,31
Leeftijd
Percentage
Schaal 1
Schaal 2
Schaal 3
Schaal 4
22,5 jaar
100%
356,05
366,06
382,35
399,28
22 jaar
90%
320,43
329,45
344,12
359,36
21 jaar
80%
284,84
292,84
305,90
319,43
20 jaar
70%
249,24
256,23
267,66
279,51
19 jaar
60%
213,63
219,62
229,43
239,57
18 jaar
50%
178,01
183,03
191,19
199,66
Leeftijd
%
maand
week
dag
23 jaar
100%
1.469,40
339,10
67,82
De leerling ontvangt gedurende het tweede leerjaar een salaris op basis van salarisschaal 3 bij 0 functieperiodieken.
bruto minimum(jeugd)loon per 1 januari 2013
17 jaar
42,5%
151,31
155,57
162,51
169,69
16 jaar
37,5%
133,51
137,27
143,38
149,73
22 jaar
85%
1.249,00
288,25
57,65
139,75
21 jaar
72,5%
1.065,30
245,85
49,17
15 jaar
35%
124,61
128,11
133,83
De jeugdlonen zijn per 1 oktober 2010 afgeschaft vanaf schaal 5. Werkgevers mogen de jeugdige werknemers vanaf schaal 5 een aanloopschaalsalaris van 85% van het cao-loon aanbieden. Over de afbouw van de schalen 1 t/m 4 wordt een systeem van ervaringsjaren ontwikkeld. Deze tabellen zijn met de uiterste zorgvuldigheid opgesteld. Desondanks kunnen er onverhoopt fouten in zijn geslopen en kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
Uurloonberekening Om je uurloon te berekenen, gebruik je de volgende formule:
20 jaar
61,5%
903,70
208,55
41,71
19 jaar
52,5%
771,45
178,05
35,61
18 jaar
45,5%
668,60
154,30
30,86
17 jaar
39,5%
580,40
133,95
26,79
16 jaar
34,5%
506,95
117,00
23,40
15 jaar
30%
440,80
101,75
20,35
Bruto maandsalaris: 164,67* = uurloon
Bijvoorbeeld: je bent ingeschaald in schaal 5, periodiek 2. Je verdient een bruto maandsalaris van € 1.956,00. Jouw uurloonberekening wordt dan als volgt:
* 38 (uur per week) x 52 (weken) : 12 (maanden)
€ 1.956,00 : 164,67 = € 11,88
recreatiespecial
19
De workshopdag gemist? Hieronder de beste tips uit de sollicitatieworkshops: Spread the word: laat je omgeving weten dat je een nieuwe baan zoekt en zet je netwerk in • Zorg voor een foutloze brief en laat hem door iemand anders nakijken • Onderteken je brief altijd, ook als je deze per e-mail verstuurt • Bereid je goed voor op het gesprek: bestudeer het bedrijf, maar ook je gesprekspartner • Zorg voor een actieve, maar ontspannen houding, zowel staand, zittend als lopend. Ga niet onderuitgezakt, maar ook niet op het puntje van je stoel zitten • In het sollicitatiegesprek is niet alleen wát je vertelt belangrijk, maar ook hóe je het vertelt • Luister nauwkeurig naar iedere vraag en probeer geen overhaaste antwoorden te geven. Vraag door als je iets niet begrijpt en denk gerust even na als de vraag erg moeilijk of lastig is. Kijk je gesprekspartner(s) recht in de ogen, maar staar niet. Als het gesprek met meerdere personen plaatsvindt, zorg dan dat je met iedereen oogcontact houdt • Voorkom het gebruik van stopwoorden en articuleer duidelijk • Get the job!