Ο Βιβλιοπόντικας είναι μια περιοδική έκδοση του Τμήματος Βιβλίου του Ποντιακού Συλλόγου Κατερίνης «Παναγία Σουμελά» Τ Ε Υ Χ Ο Σ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ 40 * ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΥΛΑΥΛΑΚΟΥ*
9
Σ Ε Μ Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ
2 0 1 6
Αφιέρωμα στο Γιώργο Ανδρεάδη
Το σπίτι μου στον Πόντο
60 100 * ΤΗΛ: 2351021596— W W W.S OU ME LA. GR
ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΙΚΙΛΙΔΗΣ ΣΤΟ ΤΗΛ. 69375630112
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ:
Το σπίτι μου στον Πόντο
1
Η κουρίτα κι ο καβουρμάς.
1
Ταμάμα
2
Φουρτούνα ήταν...
2
Τολίκα
2
Στη μοίρα των Μυρίων
3
Ανέκδοτα του ποντιακού λαού
3
Εργογραφία
3 Ρομάνα
4
Ένα χρόνο περίπου μετά το θάνατο του πολυγραφότατου Γιώργου Ανδρεάδη (1936-2015) παρουσιάζουμε ένα μικρό αφιέρωμα στο συγγραφικό του έργο. Αν και είναι ευρύτερα γνωστός με το βιβλίο του Ταμάμα, η αγνοούμενη του Πόντου εμείς επιλέξαμε ένα άλλο έργο του για προμετωπίδα του αφιερώματος, το λιγότερο γνωστό Το σπίτι μου στον Πόντο. Αυτό γιατί πιστεύουμε ότι τόσο ο τίτλος όσο και το περιεχόμενο αποδίδουν σαφέστερα το ύφος, τη στόχευση αλλά κυρίως το βασικό κίνητρο της ενασχόλησής του με τον Πόντο. Κινητήρια λοιπόν δύναμη του έργου του Γ.Ανδρεάδη είναι η ταύτιση. Αυτή που γεννήθηκε στην παιδική του φαντασία με όχημα τις διηγήσεις της γιαγιάς του (κυρίως) και των άλλων αυτοπτών μαρτύρων
εκείνης της «άλλης» ζωής που χάθηκε για πάντα. Όλο το έργο του είναι αυτή η προσπάθεια πραγμάτωσης της φαντασίας, η ανίχνευσή της μέσα στα ερείπια της πραγματικότητας.
Το 2005 που γράφει αυτό το βιβλίο είναι ήδη 70 χρονών, έχει οικογένεια, φίλους, πλούσια επαγγελματική και κοινωνική ζωή αλλά το μυαλό του βρίσκεται εκεί πίσω..στην Κρώμνη...στη Βαρενού. Θέλει να «βιώσει» αυτήν την
φαντασιακή επιστροφή στο παρελθόν, να ζωντανέψει τις μνήμες, να «νιώσει» την ιστορία. Σ’ αυτό, όπως και στα υπόλοιπα βιβλία του, ο Γ. Ανδρεάδης δεν ενδιαφέρεται για την αρτιότητα της γραφής του. Τον ενδιαφέρει μόνο να «πει» την ιστορία και τις σκέψεις του. Να επικοινωνήσει τα θέματα του αδρά και πηγαία με την ίδια δύναμη και αμεσότητα σαν και αυτή που διαθέτει ο προφορικός λόγος. Εξάλλου κι αυτός έτσι έμαθε τις ιστορίες που τον ενέπνευσαν μέσα από την προφορικότητα. Χαρακτηριστικό στοιχείο της δομής των έργων του αποτελεί ο κεντρικός ρόλος του πρωταγωνιστή που κρατά για τον εαυτό του. Προσωπική ζωή και ιστορία συμπλέκονται, προσωπικά βιώματα και διηγήσεις άλλων εναλλάσσονται διαδοχικά. Η κορυφαία στιγμή του βιβλίου είναι η συνάντησή του συγγραφέα με το παρελθόν.
Η κουρίτα
κι ο καβουρμάς Όλοι οι άνθρωποι έχουν την προσωπική ή οικογενειακή τους ιστορία. Για τους πρόσφυγες βέβαια από τη Μικρασία κάθε διήγηση μπορεί να καταλήξει σε βιβλίο. Κι αυτό ήταν ένα εγχείρημα πολύ οικείο στον Ανδρεάδη. Το βιβλίο είναι η ιστορία των πεθερικών του. Από την περιοχή της Σμύρνης η κουρίτα και από το Κάρς της Τουρκίας ο καβουρμάς. Ο Σαμιώτης καπετάν Γιώργης πηγαίνει στον Τσεσμέ (Κρήνη) με τη βάρκα του την «κουρίτα» και ύστερα στη Φώκαια όπου
συναντά τη Βαγγελιώ.
Αντίστοιχα ο Γιάγκος από την Αργυρούπολη πηγαίνει στο Κάρς όπου γνωρίζει την Ανάστα και μαζί πάνε στο Καγκισμάν έχοντας πάντα μαζί τους τον πολύτιμο «καβουρμά». Η τρικυμία του πολέμου ξεβράζει και τα δυο ζευγάρια στην Καλαμαριά μαζί με τα παιδιά τους Δήμητρα και Κώστα. Όλα τα άλλα είναι ιστορικά γεγονότα και οικογενειακές περιπέτειες που φτάνουν μέχρι τη δεκαετία του ’70. Μικρασία και Πόντος σε μια παράλληλη διήγηση και μια κοινή πορεία στους Ελληνικούς προσφυγότοπους.