Ο Βιβλιοπόντικας είναι μια περιοδική έκδοση του Τμήματος Βιβλίου του Ποντιακού Συλλόγου Κατερίνης «Παναγία Σουμελά» Τ Ε Υ Χ Ο Σ
1 3
Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ
2 0 1 7
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ 40 * ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΥΛΑΥΛΑΚΟΥ*
Σύλλογοι στον Πόντο
60 100 * ΤΗΛ: 2351021596— W W W.S OU ME LA. GR
ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΙΚΙΛΙΔΗΣ ΣΤΟ ΤΗΛ. 6937563012
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ:
Σύλλογοι στον Πόντο
1
Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Τραπεζούντας «Ο Ξενοφών»
2
Αδελφότης των Κυριών Τραπεζούντος «Η Μέριμνα»
2
Ο χάρτης των συλλόγων του Πόντου
3
Ποντιακά Φύλλα (Αφιέρωμα στο περιοδικό)
4
Η εμβληματική φωτογραφία που δημοσιεύουμε απεικονίζει τα μέλη της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ελληνικού Αθλητικού Συλλόγου «Πόντος» που συγκροτήθηκε το 1903 από απόφοιτους και μαθητές του αμερικάνικου κολλεγίου Ανατόλια της Μερζιφούντας. Η τύχη βέβαια των μελών της ομάδας και του συλλόγου υπήρξε τραγική καθώς το φθινόπωρο του 1921 έπεσαν θύματα του τουρκικού εθνικισμού. Αθλητισμός, βιβλιοθήκη και θέατρο αποτελούν τους τομείς δράσης του συλλόγου και μαζί με το μηνιαίο περιοδικό «Πόντος» εκφράζουν τον «χαρακτήρα και την ταυτότητα» των μελών του. Μιας ταυτότητας που αναζητά τη δική της «εθνική αυτογνωσία και αυτοσυνειδησία» σύμφωνα με τον Θ. Μαλκίδη. Αυτό λίγο πολύ είναι το κοινό πλαίσιο μέσα στο οποίο
κινούνται και αναπτύσσονται δεκάδες σύλλογοι στον Πόντο από τα τέλη του 19ου αι. και ειδικότερα από το 1856 που εκδόθηκε το σουλτανικό διάταγμα του Hat-i Humayun για την ανεξιθρησκία και ισοτιμία όλων των Οθωμανών υπηκόων. Προκαλείται τότε ένας χείμαρρος συσσωματώσεων του ελληνισμού σε όλον τον οθωμανικό χώρο και φυσικά και στον Πόντο που περιλαμβάνει αδελφότητες, εταιρίες, λέσχες, συντεχνίες, σωματεία κ.α. Τόσο έντονη υπήρξε αυτή η τάση ώστε ο ο Χρήστος Ανδρεάδης στη μελέτη του φαινομένου που δημοσίευσε στον 48ο τόμο του Αρχείου Πόντου την ονομάζει … «συλλογομανία». Κοινός στόχος όλων αυτών «η πνευματική καλλιέργειά τους και η εξύψωση του εθνικού τους φρονήματος».
Ο χώρος όπου βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να εμφανιστούν είναι κυρίως τα μεγάλα αστικά κέντρα της παραλιακής μαυροθαλασσίτικης ζώνης (Τραπεζούντα, Κερασούντα, Σαμψούντα κλπ) αλλά όχι μόνον. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η «Φιλόμουσος Αδελφότητα Τραπεζουντίων Κωνσταντινουπόλεως» η οποία συστήνεται με σκοπό να βοηθήσει στην ανάπτυξη των σχολείων της ποντιακής μητρόπολης. Αλλά και στα ορεινά κέντρα του ελληνισμού ξεφυτρώνουν σύλλογοι όπως στην Αργυρούπολη, στη Σάντα, στην Κρώμνη και στην Ματσούκα. Υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τους 100 οι «ποντιακοί» σύλλογοι που ιδρύονται μετά το 1856. (Ν.Λαπαρίδης, Ποντιακή Εστία, 1989). Βιβλιογραφία: Χ.Ανδρεάδης, Ειδήσεις για ποντιακούς συλλόγους κλπ, Αρχείον Πόντου π.48)