Ο Βιβλιοπόντικας είναι μια περιοδική έκδοση του Τμήματος Βιβλίου του Ποντιακού Συλλόγου Κατερίνης «Παναγία Σουμελά» Τ Ε Υ Χ Ο Σ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ 40 * ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΥΛΑΥΛΑΚΟΥ*
1 1
Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ
2 0 1 7
Πόντος και κόμικς
60 100 * ΤΗΛ: 2351021596— W W W.S OU ME LA. GR
ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΙΚΙΛΙΔΗΣ ΣΤΟ ΤΗΛ. 69375630112
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ:
Πόντος και κόμικς
1
Το γαλατικόν χωρίον
1
Σπαθία και τριαντάφυλλα
2
Το ζιζάνιον
2
Ο Αστερίκον σα Ολυμπιακά τα αγώνας
2
Κωστίκας Γιωρίκας οι ήρωες του Πόντου
3
Αστραπίκας Βροντίκας οι ήρωες του Πόντου
3
Σατυρικά
4
3
Το διασημότερο ίσως περιοδικό κόμικ στον κόσμο κυκλοφορεί το 2003 και στην ποντιακή διάλεκτο. Έχει προηγηθεί βέβαια η απόδοσή του στα αρχαία ελληνικά το 1993, στα κρητικά το 2001 ενώ το 2008 προστίθεται και η αντίστοιχη απόδοση στα κυπριακά. Όμως ο Αστερίξ βρίσκεται επισήμως στην Ελλάδα ήδη από το 1961. Τότε, με τον τίτλο Ο Αστερίξ ο Γαλάτης, ξεκινά το ελληνικό του ταξίδι που θα ολοκληρωθεί το 2015 με το 36ο τεύχος το οποίο φέρει τον τίτλο Ο πάπυρος του Καίσαρα. Για την ποντιακή εκδοχή υπεύθυνος είναι ο αείμνηστος καθηγητής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Γ.Σαββαντίδης. Η «εκπληκτική», σύμφωνα με τον Β.Αγτζίδη, μετάφραση του γαλλικού κειμένου στην ποντιακή, βρίσκει απήχηση σε όσους θεωρούν το κόμικς πολύ αποτελεσματικό εκπαιδευτικό μέσο που στην προκειμένη περίπτωση αφορά την εκμάθηση της διαλέκτου.
Στον αντίποδα, κάποιοι διαφωνούν με το εγχείρημα υποστηρίζοντας την ανάγκη μιας καθαρά «ποντιακής» δημιουργίας κειμένου και σχεδίων. Παρακάτω θα παρουσιάσουμε βέβαια κάποιες προσπάθειες με ελληνικό κείμενο η επιτυχία των οποίων είναι συζητήσιμη. Ως ήρωας των κόμιξ ο Αστερίξ έρχεται στη ζωή το 1959 σε κείμενα του Ρενέ Γκοσινί (συγγραφέα επίσης του Λούκυ Λούκ, του Ιζνογκούντ κ.ά) και σχέδια του Αλμπέρ Ουντερζό.
Μετά το θάνατο του Γκοσινί το 1977, η σειρά συνεχίζεται με κείμενα του Ουντερζό χωρίς όμως τη δυναμική και το ταλέντο του πρώτου. Οι περιπέτειες του Αστερίξ, του Οβελίξ και των άλλων Γαλατών είναι η αφορμή για μια σαρκαστική προσέγγιση της ρωμαϊκής περιόδου της γαλλικής ιστορίας με όρους σημερινούς και με αναφορά σε πρόσωπα, καταστάσεις και στερεότυπα της σύγχρονης γαλλικής και κατ’ επέκταση της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Η γελοιογραφική και αποδομητική παρουσίαση της ιστορίας, αλλά στην πραγματικότητα του παρόντος, με πνευματώδες χιούμορ και ευρηματικές ατάκες, αποδίδονται πολύ ταιριαστά στην ποντιακή. Εξάλλου ο αυτοσαρκασμός και η υπονόμευση των στερεοτύπων είναι κατά τη γνώμη μας χαρακτηριστικό της ποντιακής κουλτούρας που τείνει τα τελευταία χρόνια να αυτοπεριορίζεται στα πλαίσια του κυρίαρχου συλλογικού και εθνοφυλλετικού λόγου.
Το γαλατικόν χωρίον «Πρίν αρχινούμε την μεσελέν, ας λέγω σας για ένα δύο γιοσμάδες α σην Γαλατίαν. Ο Αστερίκον, το πόιν-ατ έτον έναν τσίρταν, άμα σωστός δάβολος. Ο Οβελίκον εφέρνεν τα τρανολίθαρα (μενίρ έλεγαν ατά). Ο Πανοραμίκον εν ο μειζότερον Δρυίδης τη χωρί που κόφτ’ παρχαροχόρταρα και ευτάει μαγικά ζωμία ντό δίγνε δύναμιν. Ο Ζαγκοφωνίκον εν ο τραγωδάνον.
Όνταν κρατεί το στόμαν ατ κλειδωμένον, όλ’ αγαπούν ατόν. Ο Ακριτονίκον, τέλος, εν ο προεστόν τη χωρί. Το μόνον που φοάται εν γιάμ ρούζ’ σο κιφάλ ’ν ατ ο ουρανόν. Το 50 π.Χ οι Ρωμαίοι (όχι τ’ μετέρ αλλά εκείν’ α σην Ρώμην) επάτεσαν τον κόσμον όλον.. (εξόν α σ έναν) χωρίον με Γαλάτας ανυπόταγους. Αέτς πα οι Ρωμαίοι λεγεωνάριοι ...εύραν την πελάν ατούν...»