TRANSPORT
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZARZĄDZAJĄCEGO TRANSPORTEM Każda firma transportowa wykonująca przewozy licencjonowane musi wykazać się odpowiednim poziomem wiedzy swoich pracowników lub osób współpracujących. Formalnym warunkiem potwierdzającym jej posiadanie jest zatrudnienie, czy też podjęcie współpracy z zarządzającym transportem. Rodzime sądy, wydając jednak ostatnie orzeczenia, zmieniają nieco praktykę automatycznego karania osób posiadających certyfikaty kompetencji zawodowych stosowaną przez uprawnione służby.
Maciej Wyrzykowski Ekspert SRW ds. ITD
Już w 2009 roku prawodawca unijny wprowadził, wśród kilku przesłanek udzielenia zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jak i licencji wspólnotowej, konieczność zatrudnienia w firmie osoby legitymującej się certyfikatem kompetencji zawodowych. Rolę tą pełnić może właściciel, czy też osoba posiadająca z danym podmiotem gospodarczym innego rodzaju relacje, np. wchodząca w skład organu zarządzającego przedsiębiorstwem – o ile jest ono spółką prawa handlowego. Wobec przedsiębiorców transportowych prowadzących działalność gospodarczą, zwanych w naszym systemie prawnym osobami fizycznymi, wprowadzono możliwość korzystania z usług zarządzającego transportem w oparciu o umowę cywilnoprawną. Właściciel jednoosobowej firmy może więc podjąć współpracę z posiadaczem certyfikatu kompetencji zawodowych, opierając ją na zasadach określnych w stosownej umowie. Ta forma kooperacji jest w naszym kraju bardzo rozpowszechniona i właśnie jej poświęcony jest artykuł. Przypomnieć warto, że działalność zarządzających transportem w firmie przewozowej reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 roku. Zgodnie z jego postanowieniami osoba fizyczna wykonująca komercyjnie działalność przewozową może bez zawierania umowy o pracę powierzyć zadania zarządzającego transportem innej osobie, która zobowiąże się umownie do ich wykonywania. Musi oczywiście posiadać certyfikat kompetencji zawodowych. Niezbędne jest jednak zawarcie stosownego kontraktu pomiędzy tymi właśnie podmiotami. Nieodzowne jest zakreślenie w jego treści zakresu obowiązków osoby pełniącej rolę zarządzającego. Przywołane tu rozporządzenie wskazuje minimalną grupę zagadnień, które w sposób ciągły 80 – EUROLOGISTICS
mają być realizowane w ramach zawartego kontraktu i są to: • utrzymanie i konserwacja pojazdów, • sprawdzanie umów i dokumentów przewozowych, • podstawowa księgowość, • przydzielanie ładunków lub usług kierowcom i pojazdom oraz • sprawdzanie procedur związanych z bezpieczeństwem. Zagadnienia powyższe stanowią więc minimalny zakres czynności wykonywanych przez posiadacza certyfikatu, który z przedsiębiorcą współpracuje na zasadach cywilnoprawnych w oparciu o zasadę równości podmiotów. Można go oczywiście rozszerzyć – co zapewne będzie wiązać się z żądaniem podwyższenia wypłacanego właścicielowi certyfikatu wynagrodzenia. Nie można jednak zakresu wskazanych obowiązków zakreślić w sposób węższy niż czynią to zapisy rozporządzenia (WE) nr1071/2009. Zatem nieskuteczne będzie pozostawienie w wyłącznej kompetencji właściciela firmy choćby kwestii związanych ze stanem technicznym floty.
Kary nakładane automatycznie Krajowe organy kontrolne w poszukiwaniu pieniędzy z kar, którymi można zasilić budżet państwa od wielu już lat nakładają niejako automatycznie sankcje na osoby świadczące usługi zarządzającego transportem w oparciu o umowy cywilne. Kiedyś były to grzywny wysokości do 2000 zł, ferowane w procedurze prawa wykroczeń. Od września 2018 roku nośnikiem nakładanych sankcji stały się decyzje administracyjne. Obecnie posiadacz certyfikatu wykonując swoje zadania nierzetelnie, naraża się bezpośrednio na ko-
