EMI op Zuid - Highlights 19 20

Page 1

2019 - 2020

EMI op Zuid

Artikelkop


– advertentie –

#supportyourlocal Welkom in onze eetbare oase, midden in de stad. Samen met stadsgenoten steken we bij Rotterdamse Munt de handen uit de mouwen. In onze boeiende pluktuinen ontdekken jonge stadsgenoten de magie van planten en houden organisaties vruchtbare teamdagen. Stadsbewoners doen er inspiratie op voor hun eigen stukje groene, gezonde stad en genieten er tegelijk van de rust en de levendigheid. Activeer al je zintuigen en verwonder je over de eetbare stadsnatuur. Check rotterdamsemunt.nl om te zien wat er allemaal te doen is.

Rotterdamsche Confituur is een sociale delicatesse, op ambachtelijke wijze gemaakt met smaakvolle en verse ingrediënten. Rotterdamsche Werken is het nieuwe zusje van Rotterdamsche Confituur. In deze sociale ondernemingen, beiden gevestigd op de Pretorialaan in Rotterdam-Zuid, wordt gewerkt met jongeren met een beperking en/of afstand tot de arbeidsmarkt.

LEKKER SOCIAAL

Rotterdamsche Werken is een sociale ontmoetingsplek waar je niet alleen een (h)eerlijke kop koffie kunt drinken, maar op de mezzanine ook kunt flexwerken of vergaderen. In de winkel worden sociale en Rotterdamse producten verkocht. Meer informatie vind je op www.rotterdamscheconfituur.nl. Of mail naar info@rotterdamschewerken.nl.


EMI maakt het verschil

EMI op Zuid – Highlights

EMI maakt het verschil

Al acht jaar is EMI actief in de haarvaten van RotterdamZuid. We verbinden daar de grootstedelijke vraagstukken met het onderwijs van Hogeschool Rotterdam. Zuid is weerbarstig, dynamisch en boeiend. Jaarlijks maken meer dan 2.000 studenten van Hogeschool Rotterdam kennis met de leefwereld van mensen die het niet makkelijk hebben. En die hebben het in de coronacrisis nog moeilijker gekregen. Achterstanden worden groter en de urgentie om daar iets aan te doen, neemt ook toe. Als EMI willen we bijdragen aan een ongedeelde stad door kansenongelijkheid terug te brengen. Voor ons onderwijs biedt Zuid actualiteit en context. Studenten en docenten van uiteenlopende opleidingen kunnen hier kennismaken met en werken aan vraagstukken in een living lab dat door EMI wordt ontsloten. Veel problemen die ze tegenkomen, staan niet op zichzelf. Daarom werkt EMI interdisciplinair aan antwoorden op het gebied van onderwijs, werken, zorg & welzijn, wonen en cultuur. Onze programma’s lopen door, ook in coronatijd, elk in zijn eigen stadium van ontwikkeling. Vanuit onze wijkstudio in Hillesluis slagen we er steeds beter in om onze programma’s met elkaar te verbinden, een belangrijk speerpunt voor de komende periode. Wederkerig leren – halen én brengen – is daarbij een belangrijk uitgangspunt en zo willen we helpen om het verschil te maken. In de hogeschool en op Zuid.

Er is veel moois te vertellen over het werk en onderzoek dat de studenten op Zuid doen. Lees in deze Highlights bijvoorbeeld hoe Gaby de Boer als docent en coördinator Mentoren op Zuid begeleidt en wat daarbij komt kijken. Met 1.200 deelnemende studenten is dit een enorm belangrijk programma voor Zuid én voor ons. Het EMI-programma Sociaal Ondernemerschap werkt samen met de Afrikaanderwijk Coöperatie. Studenten hebben daar een maatschappelijke kosten-batenanalyse opgesteld. Gido Noordhuis deed als student Ruimtelijke Ordening en Planologie onderzoek naar huisvesting van leraren in Lombardijen. Een cruciaal onderwerp, zeker gezien het grote lerarentekort op Zuid. Richard Nazier, student Leisure & Events Management, belicht de cultuur op Zuid en verbindt de cultuurmakers. Misschien minder bekend, maar absoluut levendig en actueel. En in onze wijkstudio studeren studenten van totaal uiteenlopende opleidingen naast elkaar af op projecten die de wijk Hillesluis steeds een beetje beter maken. Het maakt de cirkel rond: studenten leren van echte vraagstukken en dragen op hun beurt bij aan een beter Zuid. Dát is het verschil wat EMI wil maken. Laat onze praktijkverhalen je inspireren en neem contact op als je wilt bespreken of EMI ook iets voor jou kan betekenen!

Rene Bouwmeester

René Bouwmeester Directeur EMI

1


Inhoud 1 René Bouwmeester: EMI maakt het verschil CULTUUR | CULTUUR OP ZUID 4 Interview Richard Nazier 6 Maarten Jan van ’t Oever over Leisure LAB 010

6

Cultuur op Zuid Docent Business & Leisure Maarten Jan van ’t Oever over Leisure LAB 010

WONEN | URBAN INNOVATION 8 Angela van der Heijden: Urban Innovation Wijkstudio 9 Interview Gido Noordhuis 10 Interview afstudeerders 12 Elma Oosthoek: Wie door de leerbocht gaat, komt zichzelf tegen en ontmoet de ander 14 Studentenpagina

16 20 21 22 24

ZORG & WELZIJN | VITAAL OP ZUID EN MAMA’S GARDEN Maak kennis met Vitaal op Zuid Interview Mildred Monpellier Reflectie van een Social Work-student Actieonderzoek in de jongemoedersklas Mama’s Garden Home Edition

12

Urban Innovation Wie door de leerbocht gaat, komt zichzelf tegen en ontmoet de ander

WERKEN | SOCIAAL ONDERNEMERSCHAP 26 Interview Vince van Zeeland en Ellen Boslooper 28 Social Safari door Rotterdam 30 Minor Human Talent Development ONDERWIJS | MENTOREN OP ZUID 32 Uitgangspunten van Mentoren op Zuid 36 Interview Gaby de Boer 38 Mentoren op Zuid & Albeda 40 Selectie EMI-evenementen 2019-2020 42 Claire Schiebroek: Wat drijft EMI? 44 EMI-woordzoeker

16

Vitaal op Zuid Maak kennis met Vitaal op Zuid

2


Inhoud en Colofon

EMI op Zuid – Highlights

28

Sociaal Ondernemerschap Social Safari door Rotterdam

38

Mentoren op Zuid Mentoren op Zuid & Albeda

42

Wat drijft EMI? Corporate story door Claire Schiebroek

Colofon Tekstbijdragen Senay Akça, Kelvin Boadu, Marcelle Bom, René Bouwmeester, Pleun Butter, Angèle Diesfeldt, Sarah Dijkstra, Patrick Ellermeijer, Thijs Hannewijk, Angela van der Heijden, Jet Houwers, Laura Kock, Rineke Kraaij, Abigaël de Moor, Quincy Maan, Yasmina Mouch, Huseyin Mert Müsdeci, Irina Nojoredjo, Julia van Olffen, Elma Oosthoek, Patrick Pronk, Floortje van Ree (coördinatie), Henk Rosendal, Claire Schiebroek, Marjon Schrama, Atabey Senyurek, David Tan, Fay van der Wall Eindredactie Saskia Gravelijn

Interview Caspar van Eerden en Soesja Pijlman

Fotografie Fleur Beerthuis, Eric Fecken, Hanna Radstake

Highlights is een uitgave van Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie.

Illustraties Jan van Dorp, Daniëlle Hefter, Just, Rosalinda van Malkenhorst, Renee Meisters

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Grafisch ontwerp Tigges Drukker ADC Vanderheym

© 2020, EMI op Zuid www.emiopzuid.nl emiopzuid@hr.nl

3


“Er is niet zoveel te doen op het gebied van jongerencultuur. Maar dat betekent dat er juist kansen zijn om dat te ontwikkelen!�


Cultuur op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

Interview Cultuur op Zuid

Richard Nazier

Verbinding maken, dat is waar het voor cultuurmaker Richard Nazier om draait. Tussen Rotterdam-Zuid en Rotterdam-Noord én tussen makers uit verschillende creatieve disciplines. Dat doet hij onder andere in samenwerking met EMI.

Geboren en getogen Zuidenaar Richard werkt als programmeur bij MONO en is dj. Om zich verder in zijn vakgebied te verdiepen, besloot hij twee jaar geleden Leisure & Events Management te gaan studeren aan de Willem de Kooning Academie. “Tijdens de studie kan ik concepten ontwikkelen en die gelijk toepassen. Het is echt de perfecte studie voor mij.” Zowel in zijn studie als in zijn werk zet Richard zich in om verbinding te leggen tussen Zuid en Noord, al is dat niet altijd even makkelijk. “Er is nog steeds een te grote mentale afstand tussen de twee kanten van de stad. Veel mensen hebben een beeld van Zuid in hun hoofd als een gevaarlijke plek waar niet zoveel gebeurt. Voor een deel geef ik ze gelijk, want er is ook niet zoveel te doen op het gebied van jongerencultuur. Maar dat betekent dat er juist kansen zijn om dat te ontwikkelen!”

de voorbereiding van de tweede editie van de Cultuurtalkshow VAN | UIT ZUID. Helaas kon dat door de coronacrisis niet doorgaan, maar als het aan mij ligt, pakken we zodra het kan de draad weer op.” Richard vertelt enthousiast over zijn ideeën voor een frisse programmering en mogelijke gasten: Indirah Touwnaar met House of Urban Arts, Theater Zuidplein, Islemunda en onontdekt muzikaal talent. Het is duidelijk dat hij nog wel even door kan gaan. “Als Zuidenwind blijven wij betrokken, net als Boyd Grund, waarmee we veel samenwerken. Tegelijk is het de bedoeling dat de studenten van Leisure de talkshow steeds meer gaan dragen, ondersteund door professionals van OPEN Rotterdam en EMI.” Dialoog en interactie tussen informele makers, gevestigde makers en beleidsmakers: dat is het belangrijkste doel dat Richard wil bereiken. “Als er een gesprek komt over samenwerking, ruimte, plek innemen en manieren waarop de informele makers geholpen kunnen worden, dan ben ik best tevreden.”

ZUIDERWIND PODCAST

Waarde creëren In het tweede jaar van zijn opleiding werkte Richard in Leisure LAB 010 aan de podcastserie Zuiderwind. De opnamen vonden plaats in het voormalige Intertoys-pand aan de Beijerlandselaan, wat op dat moment de tijdelijke uitvalsbasis was voor de ontwikkeling van het culturele programma van EMI op Zuid (zie kadertekst). De locatie werd gevonden in samenwerking met Alliantie Hand in Hand, waarin kwartiermakers Ron van Gelder en Marcel de la Haye werken aan het verder brengen van de Beijerlandselaan en de Groene Hilledijk. Richard geeft aan dat zij veel hebben gehad aan die samenwerking met EMI. “Door onze netwerken samen te brengen, creëren we waarde. Ik ken veel makers en EMI kent bijvoorbeeld cultuurscouts. De erkenning vanuit EMI heeft ons motivatie gegeven om door te gaan met wat we doen.” Frisse programmering Richard zet zijn missie voort als programmamaker van Cultuurtalkshow VAN | UIT ZUID (zie kadertekst op pag. 7). “Als makers van Zuiderwind willen we graag meer interactie zoeken, live en met publiek. Daarom was het een mooie kans om samen met EMI aan de slag te gaan met

Aflevering 1: EMI op Zuid

Aflevering 2: Lorenzo Elstak

Aflevering 3: Big Jay

Voorheen Intertoys Vanuit het programma Cultuur op Zuid is er negen maanden gewerkt aan de ontwikkeling van een satellietlocatie voor Hogeschool Rotterdam. Van hieruit werkten verschillende programma’s van EMI samen met de opleidingen en de buurt aan de maatschappelijke opgaven in de wijken Hillesluis en Bloemhof. Het initiatief werd ingehaald door de tijd en vanwege de maatregelen om het coronavirus onder controle te houden, is besluitvorming hierover door het college van bestuur van de hogeschool tot nader order opgeschort.

5


Docent Business & Leisure

Maarten Jan van ’t Oever over Leisure LAB 010 “Leisure LAB 010 is een onderwijsinnovatie-experiment dat bekroond is met de Comeniusbeurs. De kracht van het LAB is onderwijs te laten plaatsvinden, daar waar het relevant is. We werken met studenten en docenten ín de wijken. Samen met bewoners en lokale partijen gaan we op zoek naar onderwerpen die belangrijk en relevant zijn voor de stad en die ons na aan het hart liggen. Didactisch gezien is dat wat we doen met het LAB: samen leren ín en mét de stad.” “Het LAB rekt de schoolmuren op. Studenten worden uitgedaagd om buiten hun comfortzone en in verbinding te zijn met wat er speelt in de stad. Door letterlijk óp Zuid te gaan zitten, ondervinden studenten wat er echt speelt. Door ín het werkveld en de buurten te leren, ga je voorbij aan vooroordelen en theoretische oplossingen. Door de verbinding komen vraagstukken tot leven. Studenten verhouden zich hierdoor veel beter tot wat er gaande is in de stad.” Leisure en EMI “Leisure is voor mij de basis van het leven. Theoretisch gezien heeft men 100 procent vrijetijd. We maken vervolgens keuzes gebaseerd op omgeving, identiteit en inzet van vrijetijd. Dat komt in de praktijk neer op jezelf opofferen om een (basis)inkomen te verdienen, maar net zo vaak gebruiken we onze vrijetijd voor politieke en maatschappelijke doeleinden. We demonstreren bijvoorbeeld, activeren onze buurten, doen vrijwilligerswerk, 6

maken ons sterk voor een ander en creëren groen en circulair. Daarnaast zijn we hedonisten die op zoek zijn naar plezier, ontspanning en avontuur.” “De Rotterdamse versie van Leisure & Events Management (LEM) denkt na over manieren waarop vrijetijd waardevol kan zijn voor verschillende

mensen. LEM focust op de stedelijke context en ontwikkelt programma’s en concepten die bijdragen aan een livable and lovable city.” “Samen met het EMI-programma Cultuur op Zuid zetten studenten en docenten van LEM in op de rijke stadscultuur van Rotterdam. Vrijetijd is hier – naast wonen en werk – een


Cultuur op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

Van Uit

Een deelnemende student van Leisure LAB 010: “Vorig jaar wilde ik graag aanhaken op de plekken waar het gebeurde. Maar ik zat aan de Wijnhaven op de derde verdieping in een klaslokaal en kreeg mezelf en teamgenoten toch niet over die letterlijke drempels. Dat was anders toen ik in het Gemaal zat aan het Afrikaanderplein, waar de makers en de doelgroep zo naar binnen lopen. Of wanneer ik mijn jas pakte, naar buiten liep en er middenin zat. Ik heb het gevoel dat ik het nu echt heb geleerd door het te ondervinden.”

essentieel onderdeel van. Het feit dat werk en vrijetijd bovendien steeds meer in elkaar overlopen, maakt de samenwerking met EMI zo interessant voor onze opleiding.”

Zuid

w r talksho

u live cultu

Cultuurtalkshow VAN | UIT ZUID Met een volle zaal in het Gemaal Op Zuid werd het culturele seizoen op Zuid afgetrapt. In de cultuurtalkshow VAN | UIT ZUID werd duidelijk gemaakt dat er op Zuid al enorm veel aanbod is, maar dat het soms lastig is voor organisaties en kunstenaars om elkaar te vinden en tot samenwerking te komen. Meer aandacht voor wat er al is en een sterkere culturele infrastructuur helpen daarbij. De talkshow is een initiatief van EMI, Hogeschool Rotterdam, OPEN Rotterdam, Gemaal op Zuid en is powered by Cultuur Concreet. De talkshow is dé manier om met elkaar in gesprek te komen en elkaar te ontmoeten: makers, betrokkenen, buurtbewoners en culturele organisaties. Voor EMI vormde de avond het vertrekpunt voor een meerjarig onderzoeksprogramma waarin de informele kunst en cultuur op Zuid wordt onderzocht.

Bekijk het filmpje van OPEN Rotterdam over de talkshow 7


Urban Innovation Wijkstudio Door: Angela van der Heijden, programmaregisseur Urban Innovation

Mede door het onderzoek van Elma Oosthoek (zie pag. 12) maakt het programma Urban Innovation zichtbaar dat de potentie van tweezijdig leren − waarbij de student leert van én bijdraagt aan de praktijk op Zuid – nog niet wordt benut. Echt wederzijds leren vraagt een meer innovatieve aanpak van de uitwisseling met praktijkpartners, de betrokkenheid van bewoners en de frisse denkkracht van studenten. Zo ontstond het idee om een lerende gemeenschap (learning community) te creëren waar onderzoek, ontwerp, onderwijs en praktijk elkaar kunnen vinden. De werkwijze van het programma is verschoven naar een wijkgerichte aanpak van de stedelijke vraagstukken rondom wonen en ondernemen, in nauwe samenwerking met alle betrokkenen in de praktijk en kennispartners van binnen en buiten de hogeschool. Door deze bottom-up werkplaatsvorm werkt Urban Innovation aan een interactieve en gelijkwaardige leergemeenschap. Doordat de studentenprojecten opeenvolgend zijn en altijd de omgeving nauw betrekken, leggen ze steeds nieuwe sociale verbindingen tussen mensen en plekken in de wijk. In deze omgeving kan kennis beklijven en daardoor bijdragen aan een steviger sociaal weefsel in Rotterdam-Zuid. Potentie van een lerende gemeenschap Het opbouwen van de lerende gemeenschap is in januari 2020 begonnen, vanuit de nieuwe Wijkstudio midden in de wijk Hillesluis. In de opstartfase is de meerwaarde van deze werkwijze al merkbaar: - Studenten geven aan dat ze zich meer betrokken voelen bij de stedelijke vraagstukken; - Docenten merken een toename van omgevingssensitiviteit bij de studenten, onder meer door veranderingen in houding, taalgebruik en nieuwe oplossingen in beroepsproducten; - Bewoners en ondernemers voelen zich meer serieus genomen; - Praktijkpartners waarderen de nabijheid van de studenten bij het samenwerken aan de opgaven.

8

Benjamin Mul (docent Communication Design for Innovation, TU Delft) adviseert ons om de taal van ontmoeting met alle partijen sámen te ontwikkelen. Waar partijen elkaar ontmoeten, worden verschillen duidelijk. Diverse ervaringen, expertises en vaardigheden kunnen zorgen voor onenigheid, maar kunnen ook stimuleren dat mensen leren en samen een goede oplossing ontwikkelen. Ook de ontmoeting tussen bewoners (praktijk) en studenten (theorie) blijkt vaak een vruchtbare plek voor innovaties. Daarbij komt dat een lerende gemeenschap een continu veranderende samenstelling lijkt te hebben, waardoor het misschien meer een lerende beweging is. Een beweging die in een wijk begint en uitwaaiert naar en voorbij Rotterdam-Zuid.

“Binnen het programma Urban Innovation werken we nu meer wijkgericht.”


Urban Innovation

EMI op Zuid – Highlights

Interview Urban Innovation

Gido Noordhuis

Gido Noordhuis is derdejaarsstudent Ruimtelijke Ordening en Planologie (ROP). Hij wil het verschil maken in de wereld en zijn stage bij EMI was een mooi begin. Gido’s onderzoek naar volkshuisvesting voor leraren in de wijk Lombardijen leverde hem een uitnodiging van burgemeester Aboutaleb op. De wijken in “Bij EMI kon ik zelfstandig aan de slag gaan, met een eigen werkplek en veel ruimte om mijn onderzoek zelf in te richten en uit te voeren.” Zijn onderzoek bestond uit drie fasen. “Met een mediascan bracht ik in kaart wat de huidige situatie is en waar de problemen zitten. Vervolgens heb ik een tijdlijn gemaakt om de geschiedenis van het onderwerp inzichtelijk te maken.” Tijdens zijn stageperiode ging Gido vaak met programmaleider Arjen van Susteren mee naar vergaderingen en bijeenkomsten, van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid bijvoorbeeld. “Uit zo’n bijeenkomst kon weer een nieuw vraagstuk komen waarmee we aan de gang gingen.” Een dergelijk

vraagstuk was ook de aanleiding voor de derde fase van het onderzoek: “In Rotterdam-Zuid is een lerarentekort en in Lombardijen hebben we gezocht naar mogelijke oplossingen voor dit probleem. Dat is zo leuk bij EMI: de wijken in en mensen spreken.” Een flinke lijst met aanbevelingen Gido voerde gesprekken met schooldirecties, leraren en de gebiedsmanager over hoe Lombardijen voor leraren een aantrekkelijker woonplek

op Zuid volgens Gido met elkaar in gesprek blijven. Het werk en netwerk van EMI kunnen daarbij een zetje in de goede richting zijn. “Als student heb je een andere rol dan een gemeente of corporatie. Het is een goede positie om mensen samen aan oplossingen te laten werken.” Op bezoek bij de burgemeester Gido is ook actief als bestuurslid van een studentenvereniging en was vorig jaar aanwezig bij een bijeenkomst

“Als student heb je een goede positie om mensen samen aan oplossingen te laten werken.” kan worden. Dat leverde een flinke lijst met aanbevelingen op. “Een omgeving waar kinderen veilig kunnen opgroeien, is een basisvoorwaarde. Goed openbaar vervoer is ook belangrijk. Omdat het inkomen van leraren is vastgelegd door de overheid, weten we wat deze groep aan huisvesting kan uitgeven. Een gezin met twee ouders die leraar zijn, kan een hypotheek tot 165.000 euro krijgen. Daar koop je in Rotterdam geen gezins­ woning voor. Een van de aanbevelingen is dan ook om huizen te bouwen die de leraren wél kunnen betalen en waarop zij voorrang krijgen.”

met de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb waarin de verenigingen werden opgeroepen om zich in te zetten voor studentenhuisvestiging. “Naar aanleiding daarvan heb ik hem een mail gestuurd en uitgelegd waar ik me tijdens mijn stage mee bezig heb gehouden.” De burgemeester was geïnteresseerd en nodigde Gido uit om langs te komen. “Het was een persoonlijk gesprek, een-op-een in zijn werkkamer. Hij dacht echt mee en heeft me een nieuwe onderzoeksvraag aangereikt. Misschien blijf ik me dus nog wel even inzetten voor dit onderwerp.”

Om echt duurzame veranderingen te bereiken, moeten de gemeente, corporaties en andere grote partijen 9


Interview afstudeerders

Urban Innovation

In de wijkstudio is een afstudeerstudio. Hier werken zes afstudeerders van verschillende opleidingen van Hogeschool Rotterdam aan vraagstukken uit Hillesluis. De studenten werken hier zelfstandig, maar niet alleen. Vanuit het hart van de wijk leren studenten, docenten, bewoners en professionals van en met elkaar. Zo leren studenten vanuit nabijheid hoe het is om wijk- en mensgericht te werken. Met het doorgeven van kennis en resultaten ontstaan lange leerlijnen met tastbare resultaten, voor de wijk én het onderwijs. Lukai, Aida, Joelle, Monique, Demi en Quincy hebben met elkaar gemeen dat zij met hun afstudeerprojecten een bijdrage leveren aan het versterken van het sociale weefsel. Ze zijn het erover eens dat Hillesluis een wijk is met veel potentie. Lukai: “De wijk heeft een mooie geschiedenis en waardevolle plekken. Die zijn in de loop der jaren wat onzichtbaar geworden, maar zouden met inzet de moeite waard zijn.” Aida vult hem aan: “Ik denk dat veel van het goede in de wijk overschaduwd wordt door negatieve berichtgeving in het nieuws, over wapens en geweld bijvoorbeeld.” Daar waar het gebeurt Voor de studenten had het werken in de wijkstudio grote toegevoegde waarde. Monique: “We konden heel makkelijk buurten en kennismaken. Zo kwamen we eenvoudig in gesprek met 10

mogelijke stakeholders en geïnteresseerden. Op een gegeven moment wilde ik op bezoek bij andere huizen van de wijk in de buurt. Dat ging heel makkelijk in een dagje en kon ik ook gelijk in mijn onderzoek verwerken, met de indrukken nog vers in mijn hoofd.” Ook voor Joelle was haar onderwerp dichtbij: “Ik deed onderzoek naar wijkrechtspraak, wat in hetzelfde gebouw één verdieping hoger gaat plaatsvinden. Daardoor was ik letterlijk op de plek waar het gebeurt. Vanwege corona is het onderzoek niet geheel volgens plan verlopen, maar het begin is er.” Aanschuiven en voorstellen Het professionele netwerk van EMI hielp de studenten om snel grote stappen te zetten. Joelle: “Toen ik aan de slag ging, hebben programmamedewerkers Angela van der Heijden en Elma Oosthoek direct afspraken voor me gemaakt met onder anderen de wijkregisseur en de officier van justitie. Zo heb ik in korte tijd veel professionals kunnen spreken, terwijl ik daar eerst nogal tegenop keek. Ik denk niet dat dat zo makkelijk was gegaan zonder het netwerk van EMI.” Aida herkent wat Joelle vertelt: “Dat had ik ook! Dankzij Elma kon ik gemakkelijk aanschuiven bij de bewonersbijeenkomsten. Ik kon mezelf daar voorstellen en duidelijk maken dat ik er was om de bewoners te helpen. Zonder die hulp weet ik niet of ik zo ver had kunnen komen als me nu gelukt is.”

De studenten hadden ook veel steun aan elkaar, iets wat volgens Monique helemaal vanzelf ging. “We zaten met elkaar in één ruimte, dus als iemand niet wist hoe hij iets moest aanpakken, was er altijd wel iemand die zei: ‘In mijn opleiding doen we dat zo.’ Of: ‘Ik kan je de theorie wel doorsturen of uitleggen.’” Aida beaamt dat: “De een is wat praktischer, de ander weer creatiever of technischer. Omdat we zulke verschillende opleidingen doen, vullen we elkaar goed aan.” Lukai van Dam Ruimtelijke Ordening en Planologie “De bewoners van Hillesluis zijn niet trots op hun wijk. Daardoor hebben ze er een minder sterke band mee. We denken dat als de bewoners trotser zijn, ze de openbare ruimte ook beter zullen behandelen. Met kennis over de waarde van de wijk kunnen mensen die trots vergroten. En er is veel waardevols te vinden op Zuid. Ik heb me gericht op het monumentale woningbouwcomplex Stulemeijer in Hillesluis. Dat is echt prachtig! Met onder andere onderzoek in Stadsarchief Rotterdam ben ik veel te weten gekomen over deze unieke plek. Die kennis verwerk ik in een lesbrief voor het basisonderwijs, want uit onderzoek is gebleken dat je via jonge kinderen op een effectieve manier kennis kan verspreiden binnen vrij gesloten gemeenschappen. Kinderen vertellen thuis over wat ze meemaken op de basisschool en daarmee bereik je een groot publiek.”


Urban Innovation

EMI op Zuid – Highlights

“Omdat we zulke verschillende opleidingen doen, vullen we elkaar goed aan.” Joelle Spaans Social Work “Als mensen op de gebruikelijke manier worden berecht, wordt de onderliggende problematiek vaak niet aangepakt. Wijkrechtspraak beoogt dat er direct wordt gekeken naar alles wat er in iemands leven speelt, samen met de betrokken professionals. In iemands eigen wijk, in het eigen netwerk kijken hoe je iemand vooruit kunt helpen, daar komt het op neer. Toen ik me ging verdiepen in de wijkrechtspraak in Rotterdam, kwam ik terecht bij het wijkteam dat het gaat uitvoeren. Zij raadden me aan om een duidelijke doelgroep te kiezen voor mijn onderzoek. Dat werden jongvolwassen veelplegers uit Hillesluis. Nu ontwikkel ik een product om de sociale professionals in de wijk te ondersteunen in het helpen van de jongeren. Later ga ik samen met Team Enkelband, het wijkteam en de rechtbank in gesprek om mijn product te testen en feedback te vragen. Ik hou ervan om aan iets te werken wat nog in de kinderschoenen staat. Zelf meebouwen aan iets.” Monique Wierenga Leisure & Events Management “Ik wil ervoor zorgen dat studenten die in Hillesluis wonen zich welkom en betrokken voelen in de wijk. Studenten zijn potentiële sociale stijgers in een wijk. En sociale stijgers dragen bij aan de leefbaarheid van een wijk, het zijn vaak positieve rolmodellen. Die willen we dus graag in de wijk hebben en houden. Dat kan beginnen

bij studenten, maar op dit moment sluiten de voorzieningen, netwerken en ontmoetingsplekken in de wijk niet aan op die doelgroep. De studenten gaan meestal de wijk uit, het centrum in bijvoorbeeld. Uit mijn onderzoek blijkt dat ze best graag in de wijk andere studenten zouden willen ontmoeten. Er is dus behoefte aan een goede plek daarvoor. Vanuit mijn studie probeer ik van zo’n plek echt een beleving te maken. Met mogelijkheden om ook verbinding te leggen met andere wijkbewoners, door bijvoorbeeld met elkaar activiteiten te organiseren. Als mijn onderzoek waarde heeft voor de studenten in de wijk en voor EMI als opdrachtgever, ben ik blij. Maar uiteindelijk moet vooral de sociale veerkracht van de wijk worden versterkt.”

niet op zou lossen. Tegelijk leek het wel alsof mijn aanwezigheid alleen al de mensen prikkelde om zich voor het achterpad in te zetten. Een groep van vijf bewoners wil dit project nu met elkaar oppakken. Zij gaven aan dat ze behoefte hadden aan een website om informatie op te delen met andere bewoners. Dus ik ben een prototype gaan maken voor een soort ‘informatiehub’, waar zowel de beheersgroep als de gemeente informatie achter kunnen laten om met elkaar en de wijk te delen. Dat de bewoners samen aan de slag zijn gegaan, maakt mijn afstuderen nu al tot een succes!”

Aida Ausum Communication & Multimedia Design “Mijn afstudeerproject gaat over een achterpad in de wijk Hillesluis. Dat pad verloederde steeds meer in de loop der jaren. Enerzijds omdat mensen het zelf niet onderhouden, maar ook omdat het een brandgang is en niet afgesloten kan worden. Aan mij is gevraagd iets te ontwikkelen om de omwonenden bij de steeg te betrekken en ze te laten inzien dat ze er met elkaar iets moois van kunnen maken. Na veel onderzoek en gesprekken met bewoners kwam ik erachter dat een fysieke ingreep in de ruimte het onderliggende probleem, namelijk gebrek aan betrokkenheid, 11


Wie door de leerbocht gaat, komt zichzelf tegen en ontmoet de ander Door: Elma Oosthoek, student master Management en Organisatie in Maatschappelijke Organisaties en interventieregisseur Urban Innovation

‘En Elma, kom je ook lekker studiepunten scoren op Zuid?’ Daar stond ik dan, met al mijn enthousiasme en een mond vol tanden tegenover een bewoner van Hillesluis. Vol energie startte ik als masterstudent vanuit het EMI-programma Urban Innovation een onderzoek naar het versterken van de sociale veerkracht van Hillesluis, een wijk in Rotterdam-Zuid. Toegegeven, ik kwam inderdaad vijftien studiepunten scoren om af te studeren en mijn master te halen. Oei, wat een confronterend, schaamtevol moment. Stilgezet. Door deze situatie dacht ik mijn vraagstuk kwijt te zijn, maar eigenlijk viel ik er middenin. Draaide het voorgenomen onderzoek om de wijk en de bewoners, of vooral om mezelf en mijn diploma?

12

Hillesluis was ‘studentmoe’ en vooral: onderzoeksmoe, omdat studenten zoals ik voor een vak of module van de andere kant van de stad komen opdraven om ‘een opdracht’ op Zuid te doen. En voor bewoners voelt dat als ‘aapjes kijken’. Studenten begrijpen en delen de verhalen niet altijd, waardoor onderzoeksresultaten soms onhandig worden geformuleerd. Regelmatig belooft een student om het eindresultaat op te sturen, maar na de champagne is dat alweer snel vergeten en vergaarde kennis belandt vaak in een la. Wat hebben we aan al dat onderzoek, vragen de bewoners zich af na de zoveelste ingevulde enquête? Wijkmanager Maurice Schweitzer benadrukt dat het wél waardevol is dat studenten komen helpen om vraagstukken op te lossen en onderzoek te doen. Hillesluis kent boeiende uitdagingen. Het is een wijk met een verborgen


Urban Innovation

schoonheid, maar het lijkt alsof veel bewoners daar geen oog voor hebben en zich er niet erg mee verbonden voelen. Terwijl een verbinding met je woonplek ervoor zorgt dat je je meer thuis voelt in je eigen wijk en je ook zuiniger bent op elkaar en de omgeving. Volgens de wijkmanager kunnen studenten met hun frisse blik complexe vraagstukken juist lostrekken. Maar als studenten dat soort vragen aanpakken met eenmalige projecten op afstand, beklijft de kennis onvoldoende in de stad.

EMI op Zuid – Highlights

De start van de route is een keuze: ga ik het vraagstuk uit de wijk aanpakken zoals ik zelf denk dat het goed is, zoals ik het gewend ben (bovenlangs) of ben ik bereid om me open te stellen voor het onbekende? Ga ik er echt naartoe (fysiek nabij), wil ik luisteren en samen leren, en komen de bewoners en andere betrokkenen ook aan zet (mentaal nabij)? Kan ik een leerbocht maken met de ander: eerst elkaar begrijpen en dan samen optrekken (onderlangs door de U-vorm)? En kan ik ook open blijven in het contact als het spannend wordt (onderlangs) of komt mijn (on)macht dan om de hoek kijken (toch weer bovenlangs)?

“De U-vormige leerbocht biedt een manier van werken waarbij continu participatie plaatsvindt.” In verbinding samen leren Mijn leeravontuur in Hillesluis begon met een onderzoek naar de manier waarop we de bewonersbetrokkenheid in het EMI-programma Urban Innovation kunnen verankeren. Het onderzoek is participatief, wat betekent dat we met elkaar al doende en zoekend leren. Samen met collega’s, bewoners, studenten, docenten en wijkprofessionals zijn we op zoek gegaan naar een aanpak die laat zien dat studenten wel degelijk naar de bewoners luisteren en bereid zijn om samen op te trekken. Je zou het nabijheidsleren kunnen noemen.

Deze benadering is verbonden met de alternatieve kijk op transitievraagstukken, die voorlopers binnen gemeente Rotterdam ontwikkelen onder de noemer #NextCity. Centraal staat het leren hoe om te gaan met onzekerheden en dit een plaats te geven in de transities waar we voor staan. In dit denken vormen blauwe lijnen de regels, plannen en protocollen. Eromheen slingeren gele lijnen, op zoek naar verbinding, verhalen en vernieuwing. Door de U-vormige leerbocht te volgen tijdens onderwijs en onderzoek, kun je aan je gedrag en de reactie van je omgeving merken of je nog op het goede pad zit van in verbinding samen leren en nabij zijn daar waar het gebeurt.

Om de studenten en docenten mee te nemen in deze sterk participatieve werkwijze, heb ik een leerbocht ontworpen (zie afbeelding). Gebaseerd op Theory U van Otto Scharmer biedt deze U-vormige leerbocht een manier van werken waarbij continu participatie plaatsvindt − vanaf de start tot aan het gezamenlijke antwoord op een vraagstuk.

13


STUDENTENPAGINA In 2019 en 2020 studeerden meer dan twintig studenten af binnen de programma’s van EMI en liepen diverse studenten er stage. In onderstaande tekstjes staat een beknopte beschrijving van hun onderwerp. Scan de QR-codes met de camera van je telefoon en bekijk de bijbehorende filmpjes.

Juliette van den Berg CE: Marketing of Social Business Ik heb voor studenten van Marketing of Social Business een toolkit ontwikkeld met handige tools, modellen en werkbladen. Hiermee kunnen de studenten sociale ondernemingen die een subsidie krijgen van het RabobankRotterdam Fonds helpen met het inzichtelijk maken van hun impact. Voor de continuïteit van sociale ondernemingen is het van belang om deze maatschappelijke meerwaarde aan te kunnen tonen en op zoek te gaan naar toekomstbestendige financieringsmodellen. Gido Noordhuis Ruimtelijke Ordening en Planologie Als derdejaarsstudent Ruimtelijke Ordening en Planologie liep ik stage bij EMI op Zuid. Mijn onderzoek ging over huisvesting in Lombardijen en of de oplossing voor het lerarentekort in Rotterdam-Zuid daarmee verband houdt. Op pagina 9 van dit magazine vertel ik mijn verhaal.

14

Tina Akkerhuis Social Work Ik heb een training ontworpen voor studenten die het vak Mentoren op Zuid volgen en mentor zijn van een leerling uit een internationale schakelklas (ISK). Dat zijn leerlingen van verschillende nationaliteiten en met diverse onderwijsachtergronden die kortgeleden naar Nederland zijn gekomen. Uit de praktijk blijkt dat studentmentoren moeite hebben om aansluiting te vinden bij het taalniveau van deze leerlingen. Mede daardoor kunnen zij zich moeilijk inleven in hun leefwereld. Omdat literatuur over dit onderwerp nog ontbreekt, heb ik veel gehad aan de interviews die ik deed. In de training heb ik specifieke kennis en vaardigheden opgenomen die studenten nodig hebben om ISK-leerlingen goed te kunnen begeleiden. Quincy Maan Ruimtelijke Ordening en Planologie Wie de Highlights van 2019 heeft gelezen, weet bij deze dat mijn wens om af te studeren bij EMI is uitgekomen. Ik heb meerdere onderzoeken voor EMI gedaan en ben momenteel studentassistent bij het programma Urban Innovation. Dit jaar ging ik voor mijn afstudeeronderzoek vanuit de programma’s Vitaal op Zuid en Urban Innovation en in opdracht van Feyenoord Rotterdam N.V. aan de slag met de invulling voor


Studentenpagina

EMI op Zuid – Highlights

“Mijn wens om bij EMI af te studeren is uitgekomen.”

de toe­leiding naar Clubhuis Feyenoord aan het Afrikaanderplein. Ik heb onderzoek gedaan naar de sportieve behoeften en wensen van 11-14-jarigen uit de buurt en heb gekeken naar onderwerpen als bewegend leren, ontmoeten en de functionaliteit van de openbare ruimte. De onderzoeksresultaten kunnen helpen bij de ontwikkeling van Clubhuis Feyenoord tot het sportieve buurthuis van de Afrikaanderwijk. Claire Schiebroek Communicatie Met welke communicatiestrategie en uitwerking kan EMI merkmeerwaarde creëren voor docenten van het instituut CMI, zodat deze groep weet wat de toegevoegde waarde is van EMI? Dat was de onderzoeksvraag waarmee ik in februari 2020 mijn afstudeerstage bij EMI begon. Na interviews met verschillende CMI-docenten en een enquête onder studenten heb ik een conceptstrategie opgesteld. Met de bijbehorende communicatiemiddelen kan EMI docenten oproepen om te werken aan de ontwikkeling van Rotterdam-Zuid door bij praktijkprojecten de handen ineen te slaan met EMI. Bovendien wordt aangegeven wat de docent hieruit kan halen. Zo is er sprake van een win-winsituatie, met Rotterdam-Zuid als basis van de samenwerking.

Renee Meisters Communication and Multimedia Design Hoe meet je de impact van sociaal ondernemers? En hoe zorg je voor een tool waarmee zij die meting op een gebruiksvriendelijke en niet al te ingewikkelde manier kunnen doen? Dat zijn interessante vragen waarop ik tijdens mijn afstudeeronderzoek antwoord heb proberen te geven. Door inzicht te krijgen in de behoeften van de sociaal ondernemers kon ik ontwerpcriteria vaststellen. Met diverse creatieve technieken, zoals een brainstorm, longlist en schetsen, zijn er concepten bedacht. Die zijn vervolgens getest bij de doelgroep en stakeholders. Daar is uiteindelijk een concepttool uitgekomen, de Impact Monitor. Aan het eindproduct wordt hard gewerkt. Demi de Winter Leisure & Events Management Mijn opdracht was om te bedenken hoe de informele cultuur in Rotterdam-Zuid beter op de kaart kan worden gezet. Ik heb een onderwijsprogramma ontworpen dat het gesprek op gang moet helpen tussen student en leerling over een inclusievere betekenis van cultuur.

15


Maak kennis met

Vitaal op Zuid

Ik ben Jet Houwers, programma­leider Vitaal op Zuid (VoZ). Dit nieuwe programma is EMI in januari 2020 gestart in samenspraak met Feyenoord en bestaat uit drie programmalijnen: Bewegen naar werk; Een gezonde leefstijl; Community coaching. Feyenoord wil haar supporters en de inwoners van Rotterdam in beweging brengen met diverse projecten, zoals Schoolsport Plus, Street League en Club 1908. Studenten en docenten van Hogeschool Rotterdam werken samen met Feyenoord als belangrijke stakeholder aan vraagstukken binnen de projecten op het gebied van sport, welzijn, gezondheid en werk. Daarnaast heeft VoZ een duurzame samenwerking met De Zorg van de Toekomst, Buitenplaats Brienenoord en Feyenoord City. Op deze pagina lees je meer over de highlights van de programmalijn community coaching.

16

Sarah Dijkstra stagiaire Social Work bij Schoolsport Plus, Feyenoord

Kelvin Boadu stagiair Social Work, Schoolsport Plus, Feyenoord

Patrick Ellermeijer stagiair Social Work, Club 1908, Feyenoord

Schoolsport Plus is een project waarbij Feyenoord extra ondersteuning biedt bij Schoolsport-activiteiten op de Feyenoord-partnerscholen. Sport wordt gebruikt als middel om kinderen op verschillende vlakken vooruit te helpen. Naast het feit dat voldoende beweging de concentratie en schoolprestaties bevordert, draagt een gezonde leefstijl ook bij aan een beter zelfbeeld en meer zelfvertrouwen. Op Sterrenschool de Globetrotter in Rotterdam-Zuid ben ik gekoppeld aan vier kinderen. Samen met hen vormen wij mijn coachgroepje. Ik heb het hier erg naar mijn zin en het geeft me veel energie als ik merk dat de kinderen inzien waar zij goed in zijn. Wanneer de kinderen een succeservaring beleven, geniet ik er net zoveel van!

Feyenoord Street League is een project voor basisschoolkinderen waarbij sport als middel wordt ingezet om ontwikkeling te stimuleren. In mijn coördinerende rol als competitieleider straatvoetbal heb ik met diverse doelgroepen opgetrokken. Het samenwerken met teamleiders en studenten binnen de Rotterdamse wijken biedt een kans om te coördineren binnen een multidisciplinair team. Een uitdagend project wat veel meer is dan alleen een straatvoetbal­ competitie!

Het project Club 1908 is gericht op het vergroten van het eigen kunnen bij kinderen van diverse scholen in Rotterdam. Ik heb bij Club 1908 met groep 5, 6, 7 en 8 gewerkt, dat zijn kinderen in de leeftijd van 8-9 tot 12-13 jaar. Kinderen worden gemotiveerd, leren communiceren met een ander, leren kritisch denken en leren vooral veel over zichzelf. Geloven in jezelf staat centraal in het project. Zo was er een keer een onzeker jongetje dat bij de eerste les geen positieve kwaliteiten van zichzelf kon benoemen. Na een aantal lessen waarin we op zoek zijn gegaan naar zijn positieve kwaliteiten, begon hij ze in te zien. Aan het einde van de lessenserie ging hij weg als iemand die wist waar zijn krachten lagen. Dat is het doel van het project, kinderen laten inzien dat ze het in zich hebben.


Vitaal op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

“Feyenoord wil haar supporters en de inwoners van Rotterdam in beweging brengen met diverse projecten.” Irina Nojoredjo en Patrick Pronk docent LWG en stagebegeleider Feyenoord

Laura Kock docent SportMarketing & Management

De maatschappelijke projecten van Feyenoord vormen de basis van de leerwerkgemeenschap (LWG) Feyenoord. Binnen de LWG maken Social Work-studenten het verschil bij kinderen van allerlei leeftijden in Rotterdam-Zuid. Zij combineren onderwijs, sport, de wijkcohesie en coaching om deelnemers een stap verder te helpen. Tijdens de LWGbijeenkomsten ontmoeten studenten, de stagebegeleider en de LWG-docent elkaar in de Kuip. Studenten delen hun ervaringen, dilemma’s en successen met elkaar, de stagebegeleider en LWG-docent zorgen vanuit hun eigen expertise voor verdieping. Dát is de essentie van LWG Feyenoord. Kortom, een veelzijdige en actieve LWG, die midden in de samenleving staat, met ‘geen woorden maar daden’ en ‘hand in hand’ als motto.

Vanaf januari 2020 is de samenwerking tussen de opleiding SportMarketing & Management (SMM) en EMI echt op gang gekomen, met stageplekken voor tweede-, derde- en vierdejaarsstudenten. Het eerste project waarin studenten hebben bijgedragen aan de doelen van Vitaal op Zuid is afgerond. Studenten SMM ontwikkelden de zogenaamde BuitenSpel Bingokaarten met als doel de sportparticipatie van kinderen uit groep 7 en 8 te verhogen. De kaarten werden overhandigd aan Marit Douma, Schoolsport Plus-coördinator van Feyenoord. Docent Jurgen Jeurissen zegt hierover: ‘‘Ik heb de projectgroep de afgelopen weken meermaals vol enthousiasme horen praten over hun contacten met het werkveld en de positieve reacties die ze kregen. Dat was voor hen by far de belangrijkste drijfveer om er steeds meer uit te halen.”

De drie programmalijnen van Vitaal op Zuid:

Bewegen naar werk

Een gezonde leefstijl Community coaching

17


‘Vitaal op Zuid heeft naast een duurzame samenwerking met Feyenoord ook een duurzame samenwerking met Zorg van de Toekomst, Buitenplaats Brienenoord en Feyenoord City.’ We creëren samen met docenten en de praktijk beroepsmatige leermomenten voor studenten. Op deze pagina’s lees je meer over de highlights van de programmalijnen Een gezonde leefstijl en Bewegen naar werk.

Rineke Kraaij organisatie Buitenplaats Brienenoord

“Het motto van Vitaal op Zuid is; samen bedenken, samen maken, samen beleven!’’

18

De komende twee jaar gaat Vitaal op Zuid samen met Buitenplaats Brienenoord, gemeente Rotterdam, kunstenaarscollectief Observatorium en bewoners het Rondje Stadionpark tot leven wekken. Een aantrekkelijke groene route van 4,5 kilometer langs de Kuip, de Veranda, Sportdorp, Zomerland, Park de Twee Heuvels en het Eiland van Brienenoord. De ronde is nu bedacht in de gebiedsontwikkeling, maar moet nog tot leven komen. Het wordt een plek voor wandelaars, fietsers, sporters en skeeleraars. Maar ook een ontmoetingsplek, voor het elkaar zien, gezien worden, een praatje maken of samen wat beleven. De route is een toekomstige cruciale ader die door dit gebied zal lopen en kan zorgen voor verbinding tussen bewoners, bedrijven, instellingen en toeristen.

In de komende twee jaar gaan we letterlijk beweging brengen in het Rondje Stadionpark en de betrokkenen. Dat doen we door eerst het gesprek aan te gaan met bewoners. We kijken wat er al leeft en vanuit die kracht bedenken we ideeën voor de ronde. Denk aan het programmeren van events op de ronde, het starten van wandel-, hardloop- of hondenuitlaatclubs of iets heel anders. Samen met diverse partners en bewoners vormen we een denk-endoe-tank. Studenten en docenten leveren per fase en vanuit uiteenlopende studierichtingen een bijdrage aan dit proces van onderzoeken, ontwerpen, programmeren en uitvoeren. We zijn gestart met het koppelen van afstudeerders van Leisure & Events Management van de Willem de Kooning Academie en het Piet Zwart Instituut aan dit project.


Vitaal op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

Hoe mooi is het dat we studenten met hun creatieve, commerciële, technologische en zorgexpertise bij nog meer maatschappelijke projecten op Zuid kunnen inzetten?

Atabey Senyurek en Henk Rosendal huisarts CAREXL en lector Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam

Rotterdam-Zuid leeft. Het bruist er van mensen met verschillende achtergronden, die allemaal anders omgaan met gezondheid en ziekte. Dat maakt op Zuid werken in de gezondheidszorg zo interessant. Als huisarts moet je continu schakelen tussen wat wenselijk en mogelijk is. Daarbij is het onderhouden van direct contact cruciaal. Er is natuurlijk verschil in de manier waarop mensen de regie nemen over hun eigen gezondheid. Maar hoe iemand eet, beweegt en slaapt, ook wel determinanten van gezondheid genoemd, is wel degelijk te beïnvloeden. Huisarts Atabey Senyurek van CareXL werkt al jaren in de Afrikaanderwijk en opent een tweede locatie op Katendrecht. Dat is een andere wijk, met andere mensen, die anders omgaan met gezondheid en ziekte en ook wat anders nodig hebben van een huisartsenpraktijk. Om de juiste keuzes te maken, wil de huisarts studenten van Hogeschool Rotterdam inzetten om mee te denken over een vernieuwende inhoudelijke koers van zijn praktijk.

Jet Houwers, lector Henk Rosendal en Atabey Senyurek werken nauw samen met docenten en studenten van verschillende studierichtingen om steeds nieuwe uitdagende opdrachten te formuleren. Er wordt door studenten van de hogeschool meegedacht over de fysieke inrichting, alternatieve zorgpaden, nieuwe zorgtechnologie en communicatievraagstukken. We zijn gestart met de minor Get Connected van het Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie, begeleid door Monique Abbenbroek, Karin Satter en de minor De Gezonde Wijk van het Instituut voor Gezondheidszorg. De komende jaren zullen veel van onze studenten op Zuid te vinden zijn om een bijdrage te leveren aan De Zorg van de Toekomst!

Quincy Maan stagiair Vitaal op Zuid en Urban Innovation

Quincy Maan van de opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie ging vanuit de programma’s Urban Innovation en Vitaal op Zuid en in opdracht van Feyenoord N.V. aan de slag met het vervullen van de potentie van het Feyenoord Clubhuis aan het Afrikaanderplein. Hij onderzocht daarvoor de sportieve behoeften en wensen van 11-14-jarigen uit de omgeving. Bekijk het filmpje van Quincy op de Studentenpagina (zie pag. 14). Bewegen naar werk

Studenten van de opleiding Leisure & Events Management kwamen op het idee om jongeren aan sport te koppelen vanwege de positieve gedragsbeïnvloeding van sport als middel. Hoe een pedagogische aanpak op dit vlak door kan werken en kinderen, jeugd en zelfs mensen op latere leeftijd kan ondersteunen, vraagt om verder onderzoek. Het Kenniscentrum Talentontwikkeling, Feyenoord, Feyenoord City en Vitaal op Zuid bundelen hun krachten in een stakeholdersgroep voor master-student Mounir El Ouazizi, die hier meer onderzoek naar wil doen. 19


Interview Mama’s Garden

Mildred Monpellier Verpleegkundige en medisch antropoloog Mildred Monpellier is docent aan de opleiding Verpleegkunde. Sinds maart 2020 doet ze daarnaast vanuit het lectoraat Verloskunde en Geboortezorg, dat onderdeel is van het kenniscentrum Zorginnovatie, onderzoek bij het EMIprogramma Mama’s Garden.

Mildred werkt graag in het veld. “Aankloppen, kennismaken en zo onderzoek doen: als medisch antropoloog heb ik op die manier onder andere onderzoek gedaan onder slachtoffers van mensenhandel die gedwongen in de prostitutie hebben gewerkt.” Ze had al een tijdje zin om weer onderzoek te gaan doen, naast haar werk als docent. Daarbij wilde ze graag iets betekenen voor vrouwen die op een bepaalde manier te maken hebben met geboortezorg. “Deels komt dat doordat ik zelf een problematische zwangerschap heb gehad. Dat deed me beseffen hoe goed de zorg in Nederland is, maar ook dat er in dit land verschillen zijn binnen de zorg.” Toen het onderzoek bij het lectoraat Verloskunde en Geboortezorg binnen het programma Mama’s Garden zich aandiende, voelde ze direct dat het haar op het lijf geschreven was. Aansluiten en steun vinden Door middel van laagdrempelige bijeenkomsten vormt Mama’s Garden een community voor vrouwen met kinderen van 0-4 jaar. Dat kunnen vrouwen zijn die zelf geen of onvoldoende netwerk hebben, maar ook vrouwen die op welke manier dan ook steun kunnen gebruiken bij het vinden van hun weg als moeder. “Wat heel belangrijk is aan Mama’s Garden, is dat het vrij is van hulpverleners. Voor veel vrouwen is het fijn dat je ergens kunt aansluiten met je vragen en wensen, zonder dat daar een professional bij zit.” Studenten vanuit diverse opleidingen van Hogeschool Rotterdam zijn betrokken bij het programma. “Dat doen ze met een taak vanuit hun opleiding, want vaak lopen ze er stage. De studenten helpen de moeders met hun vragen.” 20

Actieonderzoek Het doel van het onderzoek waaraan Mildred werkt, is inzicht te krijgen in de behoeften en wensen van de doelgroep van Mama’s Garden om daarmee een bijdrage te kunnen leveren aan een stevige en duurzame positie van het programma. “We kijken nu naar wat de vrouwen zelf van Mama’s Garden vinden. Wat nemen de vrouwen mee als ze daar de deur uit lopen, wat blijft ze echt bij? We richten ons onder andere op het verstevigen van het sociale netwerk, dus je hoopt dat dat ook wordt gerealiseerd.” Als methode wordt actieonderzoek toegepast. “Het komt erop neer dat ik niet bepaal wat goed is voor de vrouwen, maar samen met hen kijk naar wat ze nodig hebben om tot een bepaald doel te komen.” Nieuwe vormen De gevolgen van de coronacrisis dwongen het team van Mama’s Garden om nieuwe werkvormen te vinden. “Mama’s Garden is online actiever geworden en dat schijnt best goed te werken. De meeste vrouwen hebben een telefoon en kunnen zo sessies in Zoom bijwonen.” Ook Mildred heeft haar onderzoek nog niet uit kunnen voeren zoals verwacht. “Ik startte op 1 maart, dus ik kon helaas niet het veld in, maar ik ben gelukkig niet de enige die nu onderzoek moet doen. We gaan vast een nieuwe vorm vinden om dit aan te pakken.”


Mama’s Garden

EMI op Zuid – Highlights

REFLECTIE VAN EEN SOCIAL WORK-STUDENT Mijn naam is Marcelle Bom. Ik volg de opleiding Social Work aan Hogeschool Rotterdam en ben tweedejaarsstagiair bij Mama’s Garden. Binnen mijn stage werk ik veel samen met moeders uit Rotterdam-Zuid. We organiseren informele bijeenkomsten waar moeders met jonge kinderen elkaar ontmoeten en zich met elkaar en studentvrijwilligers verbinden tijdens creatieve of educatieve workshops. Samen zorgen we voor een sfeer waar de moeders zich veilig en welkom voelen. Dat dat gevoel soms ontbreekt in hun eigen leefsituatie in Rotterdam-Zuid haal ik op uit de gesprekken met de moeders en heb ik zelf ook ervaren. Waar komt dat gevoel vandaan en wat kun je ertegen doen? Rotterdam staat bekend om haar diversiteit. Het is een stad die vele culturen, etniciteiten en uitdagingen kent. Ik woonde zelf een tijdje in Feijenoord en heb in deze wijk mijn werkervaring opgedaan. In de negen maanden dat ik er woonde, heb ik ook een gevoel van eenzaamheid en onveiligheid ervaren. Ik had zo goed als geen contact met andere bewoners; ik wist niet wie mijn buren waren. Daardoor voelde ik me ’s avonds vaak onveilig op straat. In de avonden kwam ik ook niet graag buiten omdat er groepen mensen op de hoek van de straat en voor mijn huis stonden. Mijn angst beperkte mijn leven en dat vond ik heel vervelend. Daarom besloot ik te verhuizen. De moeders waarmee ik werkte tijdens mijn stage zijn gedreven, sociaal sterk en ze werken hard, maar dat is niet altijd genoeg in onze samenleving. Hoe gedreven je ook bent, als je de taal niet goed spreekt of begrijpt, wordt het lastig om een goedbetaalde baan te vinden. Ook is het in

onze samenleving belangrijk om een diploma te hebben. Maar het is best pittig om te studeren, te werken én voor je kinderen te zorgen. Gelukkig hebben veel Rotterdamse scholen klassen en studies die rekening houden met de omstandigheden van moeders in Rotterdam-Zuid. Veiligheid en sociale cohesie Het is voor je productiviteit erg belangrijk om je goed en veilig te voelen in het huis en de wijk waar je woont. Mijn productiviteit ging sterk achteruit toen ik in Feijenoord woonde. Gelukkig was ik bevoorrecht en kon ik verhuizen, maar dat geldt lang niet voor iedereen. Wanneer je geen geld hebt voor een huis in een andere wijk of stad dat groot genoeg is voor je gezin ben je veel minder flexibel. Er zijn initiatieven die zich richten op het verbeteren van de leefomstandigheden in de wijk, maar hoe effectief zijn die eigenlijk? Je merkt dat er veelal op kleine schaal hulp wordt aangeboden, zoals het bieden van aandacht of gratis spullen. Hoewel dat mooie initiatieven zijn, ben ik benieuwd naar het duurzame effect van deze hulp. Gratis spullen krijgen is fijn en wordt zeker gewaardeerd door de moeders. Ook het bieden van een luisterend oor kan zeker verschil maken. Maar is dat voldoende om het gevoel van onveiligheid, eenzaamheid en ontevredenheid tegen te gaan? Om te werken aan hun toekomst zijn veiligheid en sociale cohesie erg belangrijk voor de moeders in Rotterdam-Zuid. Weten dat je niet alleen bent en dat je omgeving veilig is. Dat gevoel bereik je niet in een week of in een jaar. Maar als de bewoners meer en beter met elkaar omgaan en zich meer betrokken voelen bij hun omgeving, kan de angst omslaan in een gevoel van veiligheid. Zowel het probleem als de oplossing hebben meerdere lagen. Dat heeft alles te maken met perspectief en interpretatie. Ik zie de toekomst positief in, zolang er maar wordt gekeken naar de meervoudigheid van de problemen en daar oplossingen voor worden bedacht. Ik denk bijvoorbeeld aan een ketting van kleine stapjes die uiteindelijk voor een beter geheel zorgen: opleidingen, het verbeteren van de inrichting van de wijk, meer oog voor de bewoners en sociale cohesie. Dat is de verantwoordelijkheid van de bewoners van Rotterdam-Zuid, van de mensen die er werken en ons als samenleving. 21


ACTIEONDERZOEK IN DE JONGEMOEDERSKLAS In het studiejaar 2019-2020 is Mama’s Garden gestart met het uitvoeren van actieonderzoek. We wilden niet alleen de complexe vraagstukken die bij onze doelgroep spelen achterhalen en begrijpen, maar ook echt oplossingen bedenken en verandering in het programma aanbrengen. Het actieonderzoek bestaat uit twee verschillende onderzoekslijnen. Het eerste onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met het lectoraat Verloskunde en Geboortezorg en moet meer inzicht geven in de impact van Mama’s Garden. Het voortraject van dit onderzoek is reeds in september 2019 gestart. Lees meer over deze onderzoekslijn in het interview met Mildred Monpellier op bladzijde 20. Het tweede, meer kleinschalige onderzoek richt zich op het inzichtelijk maken van onze werkwijze. In hoeverre sluiten de fysieke bijeenkomsten van Mama’s Garden aan bij de vragen van onze doelgroep? En wat hebben onze stagiairs nodig om de bijeenkomsten goed te kunnen vormgeven? In het eerste deel van het actieonderzoek hebben wij vrouwen uit de jongemoedersklas van Zadkine Startcollege de opdracht gegeven om een week lang elke dag situaties te fotograferen met een polaroidcamera. Elke foto geeft weer waar de jonge moeder in de opvoeding van haar kind(eren) tegenaan loopt. Over elke situatie zijn ook vier vragen beantwoord. Thema’s die uit de vragen en antwoorden naar voren kwamen: - Schermgebruik - Veiligheid in huis - Opruimen en schoonmaken - Gezonde voeding en vitamines 22

De input hebben wij vervolgens gebruikt om de bijeenkomsten anders vorm te geven en meer in te richten naar de behoeften van de moeders. Als dank voor hun bijdrage kreeg elke moeder extra polaroidcassettes voor eigen gebruik. In deel twee van het actieonderzoek is uit de gesprekken met en de reflecties van de stagiairs gefilterd wat zij nodig hebben qua begeleiding en ondersteuning vanuit het programmateam. Dat heeft zich vertaald in werkboeken voor mboen hbo-stagiairs. Wil je meer weten? Neem contact op via mamasgarden@hr.nl.

“De moeders kregen de opdracht om elke dag situaties te fotograferen met een polaroidcamera.”


Mama’s Garden

EMI op Zuid – Highlights

23


Mama’s Garden Home Edition Vanaf maart 2020 heeft Mama’s Garden zich ingezet om moeders door de coronacrisis te helpen. We blikken hier terug op acties online en offline, die zijn bedacht om in contact te blijven met de moeders en kinderen en die onze community moesten vergroten. Dagelijks zijn er allerlei (knutsel)activiteiten, tutorials, blogs, recepten, kleurplaten en acties via Facebook en Instagram gedeeld om moeders te ondersteunen en inspireren. Alle posts zijn opgeslagen in de highlight ‘MG Home Edition’ op onze Instagrampagina, zodat iedereen ze kan terugkijken. Mama’s Garden houdt twee keer per week een telefonisch spreekuur voor moeders die daar behoefte aan hebben. Voor de vrouwen die liever een face-to-face-gesprek willen, zijn er inloopspreekuren. Op maandag en donderdag zijn ze welkom om langs te komen bij de EMI Werkplaats, waar onze collega Samira Kossir (een bekend gezicht voor veel moeders die naar onze bijeenkomsten komen) met hen in gesprek gaat – uiteraard op anderhalve meter afstand.

Uitgelichte post van mamasgarden010 Dit jaar zit het er niet in om samen met je kinderen spulletjes te verkopen op de vrijmarkt in Rotterdam. Maar wij hebben iets bedacht voor Koningsdag 2020! Ben je moeder en woon je in Rotterdam-Zuid? Meld je kind aan voor een Koningsdag-quarantainepakket. We geven er maximaal dertig weg. Oh ja, vergeet niet ons een foto te sturen van hoe jullie op Koningsdag (of ervoor) spelen met alles wat er in het pakket zit of van jezelf en je kind(eren) met het pakket. We hopen dat jullie er veel plezier mee zullen hebben! #koningsdag #pakket #GRATIS #mamasgarden

Instagram

Facebook

24


Mama’s Garden

Mama’s Garden heeft zich ingezet om moeders door de coronacrisis te helpen.

EMI op Zuid – Highlights

Uitgelicht: Koningsdagactie Omdat Koningsdag 2020 anders dan anders zou zijn door de coronacrisis, bedachten wij een actie. Op 27 april zouden er dertig gratis Koningsdagquarantainepakketten klaarstaan in de EMI Werkplaats om te worden opgehaald door onze moeders. Met de inhoud van het pakket konden zij er samen met hun kinderen toch een gezellige en speelse Koningsdag van maken. Maar dat liep anders. Na de eerste dag zaten wij al ver over het maximum aantal aanmeldingen heen, wat ons heeft doen besluiten om het aantal pakketten te verhogen. Uiteindelijk hebben wij meer dan honderd pakketten afgeleverd bij gezinnen verspreid over Rotterdam, onder andere bij cliënten van onze samenwerkingspartners en moeders die reageerden via de socials.

25


Interview Sociaal Ondernemerschap

VINCE VAN ZEELAND EN ELLEN BOSLOOPER

Voor het derde jaar op rij deden studenten van de minor Risicomanagement en Gedrag in opdracht van EMI onderzoek bij de Afrikaanderwijk Coöperatie. Vince van Zeeland is vierdejaarsstudent Bedrijfskunde en werkte er aan een maatschappelijke kosten-baten­ analyse. Dat leverde een raamwerk op waarmee de coöperatie meer inzicht kan krijgen in haar impact op de wijken de stad. Brede beweging De minor Risicomanagement en Gedrag en het onderzoek dat hij deed, leverden Vince nieuwe inzichten op in zijn vakgebied. “Bedrijven hebben veel meer impact dan alleen het product dat ze verkopen en de winst die ze ermee maken. De Afrikaanderwijk Coöperatie heeft veel verschillende initiatieven en gezien de middelen die ze hebben, is het ontzettend knap wat ze betekenen voor de mensen in de wijk. Dat was voor mij persoonlijk een van de belangrijkste inzichten.” Tijdens een ‘social safari’ door Rotterdam, waarbij gasten uit onder andere Antwerpen aanwezig waren, presenteerden Vince en zijn medestudenten hun werk. “Dat was heel motiverend, omdat het liet zien dat er veel mensen actief bezig zijn met sociaal ondernemerschap. Vanuit de gemeenten, 26

de rijksoverheid, de zorg, noem maar op. Het is een brede beweging, wat de relevantie van het project benadrukt.” Harde euro’s Het is niet eenvoudig om de impact van een sociale onderneming als de Afrikaanderwijk Coöperatie in harde euro’s uit te drukken. Toch is het wel nuttig om dat te doen, omdat het kan helpen bij het aantrekken van financiers. Dat is waar een maatschappelijke kosten-batenanalyse een oplossing kan bieden. Ellen Boslooper is als docent van de minor Risicomanagement en Gedrag betrokken bij de opdracht. Zij geeft een concreet voorbeeld van de effecten die zo’n analyse aan kan tonen. “Iemand die aan het werk gaat en daarom uit de bijstand kan, levert in de eerste plaats een besparing op omdat de uitkering niet meer betaald hoeft te worden. Een tweede besparing is vaak de afname van het huisartsenbezoek, want werkende mensen zijn statistisch gezien gezonder. De koopkracht in de wijk verbetert ook nog eens als mensen meer te besteden hebben. Door zulke factoren te bekijken en analyseren, kun je daar getallen aan hangen.” Het werk de wijk in Het onderzoek dat de studenten in de voorgaande jaren deden, diende als

basis voor het werk van Vince en zijn medestudenten. Impactpad.nl bood hun handvatten voor de analyse, met de sociale missie en impactdoelstellingen als startpunt. De missie van de Afrikaanderwijk Coöperatie is met name het verhogen van de arbeidsparticipatie in de wijk. In haar aanpak onderscheidt ze zich van vergelijkbare projecten, aldus Ellen. “De coöperatie biedt geen tijdelijke werkervaring met als doel mensen uiteindelijk naar een andere baan te leiden. Het is juíst de bedoeling dat er structureel werk naar de wijk wordt gehaald. Het schoonmaakbedrijf doet bijvoorbeeld het schoonmaakwerk van het marktplein en de corporatiewoningen in de wijk.” Nieuwe inzichten Volgens Ellen levert de samenwerking met de minor Risicomanagement en Gedrag voor EMI waardevolle kennis op. “Goed risicomanagement geeft je beter zicht op positieve en negatieve ontwikkelingen in een bedrijf, zodat je daar op een bewuste manier mee om kunt gaan. Wij hebben een analytische manier van naar een onderneming en de omgeving kijken, en de studenten hebben een bepaalde kritische afstand tot het onderzoeksonderwerp. Dat zorgt voor inspiratie en nieuwe inzichten.”


Sociaal Ondernemerschap

EMI op Zuid – Highlights

Inzichtelijk maken impact financiering door RabobankRotterdam Fonds

27


SOCIAL SAFARI DOOR ROTTERDAM

Koffie met uitleg bij Heilige Boontjes

Presentatie bij de Afrikaanderwijk Coöperatie

“Een goede ondernemer maakt nog geen goede onderneming.” Presentatie en eindmeting bij House of Hope 28


Sociaal Ondernemerschap

Lunch van de Wijkkeuken van Zuid

EMI op Zuid – Highlights

Met de metro

29


Minor Human Talent Development

“Ik weet wel wat mijn doel is, maar heb ondersteuning nodig bij het ontwikkelen van mijn personal brand. Kevin helpt me om mijn eigenschappen en vaardigheden te laten zien.� 30


Sociaal Ondernemerschap

EMI op Zuid – Highlights

Kevin Quint doet de opleiding Logistics Engineering en volgde de minor Human Talent Development. “Als je als manager in een bedrijf aan de slag gaat, is het goed te weten hoe je de talenten van je werknemers kunt benutten en hoe je hen kunt helpen zich te ontwikkelen.” Tijdens de minor coachte hij Isabel, een 27-jarige vrouw uit Mexico die graag aan de slag wil, maar door een taal­ barrière onzeker is over haar positie als sollicitant.

► Coachgesprek 1 Voor onze eerste sessie spreken we af op Rotterdam Centraal. Isabel wil een traineeship volgen over Cybersecurity. Samen bedenken we een aantal subdoelstellingen waarin ‘profileren’ centraal staat. Ik weet wel wat mijn doel is, maar heb ondersteuning nodig bij het ontwikkelen van mijn personal brand. Kevin helpt me om mijn eigenschappen en vaardigheden te laten zien.

► Coachgesprek 2 Voorafgaand aan de tweede sessie stuurt Isabel mij haar Engelse cv en motivatiebrief. Ik doe voorstellen om deze pakkender te maken. Isabel biedt lessen Spaans aan via Superprof. We bespreken het profiel dat ze daar heeft aangemaakt en of ze een vergoeding moet rekenen. Kevin controleert mijn documenten en we praten over mijn werk voor Superprof. Later checkt hij of het gelukt is om de sollicitatiebrief te schrijven.

► Coachgesprek 3 Het was weer een gezellige en open sessie. Isabel laat mij haar Nederlandse motivatiebrief zien. Die is inhoudelijk professioneel opgesteld, ik doe alleen grammaticaal wat aanpassingen. We doen een oefening om haar bewust te maken van haar kwaliteiten, haar sterke en zwakke punten en haar verbeterpunten. We spreken af om hier de volgende keer over door te praten.

Kevin stelt relevante vragen over mijn plannen en middelen. Wat wil je doen? Wat heb je daarvoor nodig? Wat zijn jouw vaardigheden? Enzovoort.

► Coachgesprek 4 Vandaag geef ik feedback op Isabels Nederlandse cv en motivatiebrief. Ik heb ook een template gemaakt voor een planning die bij haar past, omdat zij moeite heeft met zelf plannen. Kevin luistert naar mijn behoeften en interesses. Later reikt hij daar relevant materiaal voor aan.

► Coachgesprek 5 Isabel wil graag een sollicitatiegesprek oefenen. Ze weet haar ervaring in Mexico overtuigend te koppelen aan een motivatie voor haar traineeship Cybersecurity. We spreken af om later die week nog een telefonische sollicitatie te doen, want daar heeft ze moeite mee. Ik bedank Isabel voor haar tijd en een onwijs leuk traject samen. Ze mag mij altijd benaderen als ze nog hulp nodig heeft. Kevin en ik doen een sollicitatie in het Nederlands, wat geen origineel doel van dit coachingstraject was. Buiten de sessie oefenen we nog een telefonisch sollicitatiegesprek in het Nederlands. Ik heb mijn persoonlijke doelen voor deze sessies bereikt.

31


Uitgangspunten van Mentoren op Zuid

32


Mentoren op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

“Het mentorproces bestaat uit zes stappen.”

Mentoren op Zuid (MoZ) koppelt leerlingen uit het primair en voortgezet onderwijs in Rotterdam aan betrokken studentmentoren van Hogeschool Rotterdam, Thomas More Hogeschool en Albeda College. Zij coachen en begeleiden de leerling een-op-een op het gebied van talentontwikkeling, schoolcarrière, zelfvertrouwen en loopbaanoriëntatie. Terwijl de leerlingen groeien, werken de studenten aan hun professionele identiteit en ervaren zij de superdiversiteit van de dynamische en grootstedelijke context van Rotterdam-Zuid. De studenten ontwikkelen zich tot kritische professionals. In 2014 begon MoZ met één klas studenten van Hogeschool Rotterdam en één klas van Rotterdams Vakcollege De Hef. Inmiddels doen jaarlijks ongeveer 1.500 studenten en leerlingen van diverse opleidingen en scholen mee met het programma. Sinds kort zien we ook een groei van deelnemende scholen uit het primair onderwijs en worden studenten van mbo niveau 4 als studentmentor ingezet. Die nieuwe invalshoeken brengen we op de volgende pagina’s onder de aandacht. De mentortrajecten hebben dezelfde uitgangspunten als andere trajecten binnen MoZ, namelijk active learning (leren door te doen) en kritische reflectie (reflecteren op wat is uitgevoerd). Wekelijks vindt er een proces plaats dat bestaat uit zes stappen. Studenten van verschillende opleidingen vertellen hoe zij deze stappen invullen.

Stap 1: Voorbereiding David Tan 2e jaar Pabo Iedere week bereid ik een activiteit voor om uit te voeren met mijn mentee. Dat kan een activiteit zijn om de vertrouwensband te vergroten, te werken aan een bepaald talent van mijn mentee of de schoolvaardigheden te verbeteren. In de toolkit van de StudentMentorApp vind ik veel inspiratie. Senay Akça 2e jaar Pabo De evaluatie met mijn mentee en de reflectie in de StudentMentorApp gebruik ik om de volgende bijeenkomst voor te bereiden. Met mijn mentee heb ik afgesproken dat we een volgende keer zullen werken aan het verbeteren van haar schoolprestaties op het gebied van rekenen, dus heb ik een rekenactiviteit voorbereid. In de app noteer ik wat we gaan doen en wat er minder goed ging tijdens de vorige bijeenkomst, zodat ik weet waar ik voortaan extra op moet letten. Yasmina Mouch 1e jaar Social Work Elke maandag zet ik de plannen voor de volgende bijeenkomst in de StudentMentorApp. Mijn mentee en ik hebben ons doel vastgesteld en afgesproken waar we aan willen werken. In de app geef ik aan op welke manier wij hiermee aan de slag gaan.Stap 2: Feedback

33


Stap 2: Feedback

Stap 3: Mentorbijeenkomst

Pleun Butter 2e jaar Lerarenopleiding Biologie Mijn studieloopbaancoach leest mijn voorbereiding door. In de feedback zie je waar je nog aan moet denken en wat je kunt uitbreiden of verbeteren. Omdat mijn mentee in een Internationale Schakel Klas zit, moet ik er extra goed op letten dat het Nederlands makkelijk te begrijpen is. Ook mis ik in mijn voorbereiding vaak een plan B. Ik hoor of de gekozen activiteit geschikt is om elkaar beter te leren kennen en zo een vertrouwensband op te bouwen, een van de doelen van MoZ. Met zulke tips kan ik gericht verder.

Thijs Hannewijk 2e jaar Pabo Al vanaf de eerste dag konden Sajjad en ik open praten over van alles en nog wat. We hebben de eerste periode voornamelijk spelletjes gedaan: Stratego, Halli Galli en Ganzenbord. Ik vind het leuk dat Sajjad graag spelletjes doet, want ik hou daar ook van. Door dit met hem te doen, kreeg ik het gevoel dat ik hem beter leerde kennen. Zelf was ik ook open als hij vragen had, dus hij leerde mij ook kennen.

Abigaël de Moor 2e jaar Leisure & Events Management In de StudentMentorApp hou ik bij wat we gedaan hebben en gaan doen. Hierop krijg ik feedback van mijn docent. Vaak geeft dat mij goede ideeën en nieuwe inzichten om een nieuwe weg in te slaan met mijn mentee. Zeker nu in de tijd van corona alles online moet, helpen de tips mij echt.

David Tijdens de mentorbijeenkomst bespreken we een gedeelte van het schoolwerk samen met onze mentee. Dat duurt ongeveer een half uur. Daarna werken we samen aan de andere doelen en doen we activiteiten met de mentee. De eerste twee activiteiten waren gericht op de kennis­ making. Nadat ik een duidelijk beeld had van mijn mentee heb ik een handelingsplan opgesteld. Tijdens de bijeenkomst praten we ook gezellig over het weekend of de schoolweek. Hierdoor leer ik mijn mentee steeds beter kennen. Senay Voor de mentorbijeenkomst zoeken mijn mentee en ik een rustig plekje op in de school. We vertellen allebei wat we die week hebben meegemaakt. Mijn mentee had bijvoorbeeld een keer haar zwemdiploma gehaald. Vervolgens gaan we een half uur aan de slag met het werk dat mijn mentee van haar juf heeft meegekregen. Na weer een half uur beginnen we aan de activiteit die ik speciaal voor deze leerling heb voorbereid. Door in de laatste tien minuten nog wat te praten, werken we verder aan het opbouwen van een vertrouwensband.

34


Mentoren op Zuid

Huseyin Mert Müsdeci 2e jaar Accountancy Helaas was het dit jaar anders dan normaal, omdat we in bijzondere tijden leven, met Covid-19. Hierdoor moest ik mijn manier van coachen veranderen. Ik heb mijn mentee voornamelijk gesproken via Microsoft Teams en Skype. Het was wel fijn werken.

Stap 4: Evaluatie David Aan het eind van iedere bijeenkomst vraag ik mijn mentee hoe hij de bijeenkomst heeft ervaren en wat hij heeft geleerd (als er een doel is gekoppeld aan de activiteit). Met de feedback vul ik aan het eind van de bijeenkomst of van de dag de evaluatie in op de StudentMentorApp.

Stap 5: Intervisie Pleun Een bijeenkomst met mijn mentee is intensief, het vergt veel energie. Tegelijk is het een goede leerschool, met mooie en blijvende herinneringen. Bij de intervisie kun je je hart luchten, je kunt je verhaal kwijt. Je vertelt hoe het is gegaan, wat goed ging en wat beter kan. Als iedereen is geweest, kiezen we samen één probleem dat in verschillende stappen wordt besproken. Als het thema is geïntroduceerd, is het tijd om vragen te stellen. We denken gezamenlijk na over andere manieren van aanpak en die worden aangeboden aan de student die het thema heeft geïntroduceerd. Tenslotte formuleert de eigenaar van het probleem wat hij/zij heeft gehoord en ermee gaat doen. Ook als luisteraar en meedenker kun je hier wijze lessen uit halen.

EMI op Zuid – Highlights

Abigaël Bij de intervisie hoor ik ook de verhalen van andere studenten en daar kan ik veel van leren. Laatst had iemand een memoryspel gemaakt over interesses. Dat vond ik echt een goed idee en wilde ik ook proberen. Via de intervisie krijg ik tips van de docent, maar ook van medestudenten. Zo halen we allemaal het beste uit onze tijd met de mentee. Huseyin Mert De intervisie is heel leerzaam, omdat iedereen zijn eigen inbreng heeft. Elke mentor stelt vragen aan de anderen, waardoor je veel van elkaar leert.

Stap 6: Reflectie David Ik reflecteer het liefst aan het eind van de schooldag op de bijeenkomst, omdat ik dan nog goed weet wat er die dag tijdens de bijeenkomst en intervisie heeft plaatsgevonden. Ik reflecteer op mijn handelen en denk na over de feedback van mijn mentee. Er waren namelijk bijeenkomsten die mijn mentee als minder plezierig heeft ervaren. Ik hou ook rekening met zijn interesses, hij speelt bijvoorbeeld graag Fortnite. Ik probeer activiteiten te linken aan zijn interesses. Dat kan een motorische oefening zijn, waarbij hij uniformen van Fortnite natekent met hulplijnen.

35


Interview Mentoren op Zuid

GABY DE BOER Voor Gaby de Boer staat de maandagochtend in het teken van Mentoren op Zuid. In dit EMIprogramma worden studenten gekoppeld aan leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Gaby coördineert dit voor studenten van de Thomas More Hogeschool, die studentmentor zijn voor basisschoolleerlingen.

Op de Emmausschool gaat Gaby ’s ochtends van start. Ze ontvangt haar studenten in de teamkamer. Na een korte bespreking halen de studenten de leerlingen uit de klas om samen een uur door te brengen. De duo’s gaan aan de slag met uiteenlopende bezigheden, want het kind is leidend in het programma. “Soms zijn het technische dingen: een tekening maken en die vervolgens met Duplo nabouwen bijvoorbeeld, of juist creatief: een rap schrijven, een vlog maken of een muziekinstrument leren spelen. Maar het kan ook zijn dat een kind aangeeft dat het rekenen moeilijk vindt en daaraan wil werken. Het mooiste is als dat vervolgens gekoppeld wordt aan iets wat het kind leuk vindt. Toen een leerling moeite had met het metriekstelsel, bereidde de mentor een bijeenkomst voor waarin de kamer van de jongen op schaal werd getekend en ingericht.” 36


Mentoren op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

“Voor de basisschoolleerlingen betekent MoZ waardevolle positieve aandacht.” De scholen die meedoen aan MoZ hebben met elkaar gemeen dat ze bereid zijn om zowel de mentoren als de mentee de ruimte te geven. “Een school moet niet alleen gefocust zijn op uren maken en leerresultaten. Een directeur en het docententeam moeten echt geloven in de waarde van het programma. Bijkomstig voordeel voor de scholen is dat ze zien dat de studenten er veel aan hebben. Dat zijn natuurlijk toekomstige collega’s.” Verbinding maken en coachend begeleiden De mentoren en leerlingen komen een half jaar lang wekelijks bij elkaar. “Voor sommige duo’s is binnen een paar weken helemaal helder wat ze gaan doen, andere duo’s zijn wat langer zoekende. Dat is prima, want de mentor legt niks op, de leerling geeft aan wat het moet zijn.” Voor de studenten levert MoZ op meerdere vlakken waardevolle lessen op. In het aanleren van gesprekstechnieken en verbinding maken met een kind bijvoorbeeld. Ook de didactische vaardigheden komen aan bod. De studenten worden daarin steeds gecoacht door hun docent en de groepsleerkracht, of ze nu met werkwoordspelling of iets creatiefs bezig zijn. De groepsleerkracht speelt sowieso een belangrijke rol in MoZ; die kent de kinderen door en door. Positieve aandacht MoZ wordt zowel in het primair als voortgezet onderwijs uitgevoerd. Gaby doet dat op dit moment in een groep 6 en 7 op de Emmausschool en Imeldaschool. “Eerder heb ik het ook in een groep 8 gedaan. Bijzonder aan die groep is dat de leerlingen druk bezig zijn met het vervolgonderwijs. Dat zijn grote keuzes en daar kunnen de mentoren echt iets in betekenen. Hoe zit het met niveaus? Welke scholen zijn er? En welke kant wil een leerling zelf op?” Voor de basisschoolleerlingen betekent MoZ waardevolle positieve aandacht. Dat het effect heeft, maakt Gaby zelf mee. “Ieder jaar komen er weer groepsleerkrachten naar me toe om te vertellen dat ze kinderen positief vooruit zien gaan door het werken met de mentor. Dit jaar kreeg een leerkracht zelfs een mail van een moeder die liet weten dat haar kind eerst niet te genieten was maar na een ochtend met de mentor enorm was opgeknapt.” 37


MENTOREN OP ZUID & ALBEDA

Bouchra Bouzalmad, Chaima Bouazati, wethouder Said Kasmi

Sinds februari 2020 zijn vijf groepen van Albeda aangehaakt bij Mentoren op Zuid. Dit programma van EMI is als pilot opgenomen binnen de opleiding Onderwijsassistent, mbo niveau 4. Bouchra Bouzalmad en Chaima Bouazati volgen de opleiding Begeleider specifieke doelgroepen bij Albeda. Zij benaderden Mentoren op Zuid omdat ze op zoek waren naar een geschikte stageplek. Debby van Meenen volgde MoZ in de basisschoolklas waar ze toevallig vorig jaar stage liep. In onderstaande quotes delen Bouchra, Chaima en Debby hun ervaringen als studentmentor.

Bouchra Bouzalmad

“Voor onze stageopdracht moeten we

zoveel mogelijk te weten komen over een leerling. Doordat we onze mentee een-op-een spreken, ontdekken we makkelijker persoonlijke dingen.”

“Op school krijgen we vooral

theorie over hoe we moeten handelen in een bepaalde situatie. Bij Mentoren op Zuid hebben we nieuwe gespreks­ technieken geleerd die we gelijk konden toepassen.”

“Het is niet nodig om de baas te zijn

over een leerling en een meester of juf hebben ze al. Doordat je een band met elkaar opbouwt, word je eerder een vertrouwenspersoon of coach.”

“We hebben heel veel toffe events bijgewoond. Tijdens het vlaghijs­

38

moment werden we zelfs herkend door wethouder Kasmi.”

“Leerlingen vertrouwen je echt, het

lijkt alsof we elkaar al jaren kennen. We vertellen elkaar van alles. Ik zie groei bij beide partijen.”

“In het begin wist ik niet zo goed wat ik moest doen. Waar begin ik? Wat moet ik doen? Ik heb natuurlijk de training wel gevolgd, maar het is spannend om echt aan de slag te gaan.” “Mijn mentee wilde eerst niet echt iets over zichzelf vertellen. Maar hoe vaker we een-op-eencontact hadden, hoe losser ze kwam. Ik zag ook haar schoolprestaties verbeteren.” “Bij Mentoren op Zuid heb ik geleerd hoe ik het beste met tieners kan communiceren. In het begin had ik geen idee hoe ik een gesprek met


Mentoren op Zuid

EMI op Zuid – Highlights

“We zijn heel goed ontvangen door het team en voelden ons direct welkom.” mijn mentee moest aangaan, maar dat inzicht heb ik nu wel. Dat gaat mij zeker helpen in de toekomst, omdat ik graag met jongeren wil werken.”

“Als mentor sta je eigenlijk tussen verschillende rollen in. Je bent geen docent en ook geen vriend. Ik vond het best lastig om te bepalen hoe ik me moest gedragen en welke rol ik moest aannemen.” “Ik ben dankbaar dat we als mbo’ers

stage hebben kunnen lopen tussen hbo’ers. Ik dacht dat de hbo’ers vooroordelen zouden hebben, maar we zijn nooit anders zijn behandeld.”

“Fijn dat we de kans hebben gekregen om te laten zien dat Mentoren op Zuid goed bij onze mbo-opleiding past.” Chaima Bouazati “Voordat we startten, hebben we een gesprek gehad met Anky Romeijnders. Volgens mij heeft zij een hele hoge functie bij het Albeda.”

“We zijn een soort proef­

konijnen. Naar aanleiding van onze ervaring gaat het Albeda kijken of meer studenten van onze opleiding mee kunnen gaan doen met Mentoren op Zuid.”

“Als ik mijn opleiding af heb, wil ik een baan zoeken als coach. Ik heb

vast geleerd welke houding ik kan aannemen en hoe ik grenzen kan aangeven. Ook heb ik ingezien dat een mentee meer doorzettingsvermogen krijgt als je hem bij groei een compliment geeft.”

“Ik benadrukte steeds dat we van elkaar leren. Dat werkte goed.” “Ik heb geleerd welke houding ik

kan aannemen als coach en hoe ik grenzen kan aangeven. Ook heb ik het resultaat gezien van het geven van complimenten en benadrukken dat je van elkaar leert. Een mentee krijgt daar meer doorzettingsvermogen van!”

goed voorbereidt. Anders zit je elkaar maar aan te staren. Bij een klas kun je nog een beetje improviseren, maar een-op-een niet.”

“Op mijn opleiding leer ik hoe

het is om met een klas te werken. Het is heel waardevol om te leren hoe het werkt als je een-op-een bent met een leerling.”

“We zijn heel goed ontvangen door

het team en voelden ons direct welkom.”   Debby van Meenen “Vorig jaar heb ik als student Onderwijsassistent stage gelopen in de klas waar ik nu mentor werd. Omdat ik de kinderen al kende, vroeg de Mentoren op Zuid-docent mij of ik de mentor/ mentee-koppels wilde maken. Dat voelde heel bijzonder.”

“Als ik mijn opleiding heb afgerond, ga ik starten op het hbo. Daar ga ik ook Mentoren op Zuid doen. Ik vind het fijn dat ik vast weet hoe het is om een leerling een-op-een te begeleiden.” “Mentoren op Zuid heeft me laten inzien dat het belangrijk is dat je je

Debby van Meenen

39


EVENEMENTEN 2019-2020 Een selectie van de evenementen die EMI het afgelopen jaar georganiseerd of bezocht heeft.

september 10 september 2019

Van | Uit Zuid

Gemaal op Zuid en OPEN Rotterdam hebben samen een culturele talkshow georganiseerd die werd gehost door Rajiv Bhagwanbali. Zo’n honderd bezoekers zagen een keur aan culturele Zuiderlingen de revue passeren. De algemene tendens was dat er meer aandacht moet komen voor wat er al is en gerichte aandacht voor de culturele infrastructuur op Zuid.

januari 8 januari 2020

Hand in hand met Feyenoord

december 17 december 2019

Social Safari

“Een goede ondernemer maakt nog geen goede onderneming”, aldus André Brasser van Stichting Stadsgarage tijdens de opening van de stadssafari. In het EU SPARKprogramma werken Britse, Vlaamse en Nederlandse partijen samen om sociaal ondernemerschap te versterken. Na eerdere stadssafari’s in Haarlem en Gent, verzamelde een groep van dertig deelnemers zich in Rotterdam. Bij diverse locaties presenteerden studenten hun onderzoeksresultaten: een maatschap40

pelijke kosten-baten-analyse en een tool voor impact­meting. Ook vroegen ze de groep input voor mogelijkheden om vrijwilligers naar betaald werk te begeleiden.

Studenten opleiden in een context­ rijke leeromgeving door middel van de sociaal-economische projecten van Feyenoord: dat is de reden dat onder andere Hogeschool Rotterdam de samenwerking is aangegaan met Feyenoord. Dit werd bekrachtigd met het ondertekenen van een driejarige overeenkomst. Feyenoord en gemeente Rotterdam hebben ambitieuze sociaal-economische doelen op Zuid. Feyenoord heeft de hulp ingeroepen van Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Inholland, Albeda College en Zadkine College. Samen gaan ze voor een brede en opleidingsoverstijgende aanpak.


Selectie EMI-evenementen 2019-2020

februari 10 februari 2020

Instatour op Zuid

Tweedejaars-IPO-studenten van Hogeschool Rotterdam en Howest maakten vandaag kennis met Rotterdam-Zuid. Door de tour zien studenten mogelijkheden voor het toepassen van hun vakgebied in de praktijk en leren ze anders kijken naar hun (toekomstige) vakgebied. De tour is onderdeel van de internationaliseringsweek, waarin de studenten in een pressurecooker werken aan een van de ontwerpopgaves van de EMI-programma’s Urban Innovation of Cultuur op Zuid.

kelijkheid door zichtbaarheid van het (al dan niet) aanwezige groen bijvoorbeeld en het anders leiden van verkeer, zoals met de herintroductie van de tram­tunnel. Er zijn ook aanbevelingen gedaan over de indeling van de branchering en de openbare ruimte van de Beijerlandselaan en de Groene Hilledijk, om tegemoet te komen aan de behoefte van bezoekers en omwonenden, en om de aantrekkelijkheid te vergroten.

EMI op Zuid – Highlights

mbo-klassen van de opleiding Onderwijsassistent van Albeda College van start gegaan.

april 30 april 2020

Afscheid Carolien

21 februari 2020

Vlaggenparade

13 februari 2020

Presentatie praktijkintegratie Beijerlandselaan

Met meer dan veertig deelnemers – studenten, docenten en praktijkpartners – presenteerden de studententeams hun eindproduct digitaal. Samen met betrokkenen kwamen de aanstormende professionals tot oplossingen over de herindeling van het Riederplein. Het vergroten van de verkeersveiligheid en aantrek-

Mentoren op Zuid presenteerde zich aan de stad als relevant maatschappelijk programma. Met de aanwezigheid van gemeente Rotterdam, Stichting Studentmentoren Rotterdam, Hogeschool Rotterdam, Thomas More Hogeschool, Albeda College en verschillende vertegenwoordigers uit het onderwijsveld kreeg het vlaghijsmoment een typisch Rotterdamse omlijsting. We vierden dat in vier jaar tijd nu jaarlijks circa 1.700 leerlingen met studenten gematcht zijn, waaronder – als primeur! – alle 600 eerstejaarsstudenten Social Work van Hogeschool Rotterdam. Daarnaast werd de feestelijke bijeenkomst aangegrepen voor het officiële tekenmoment van de samenwerkingsovereenkomst tussen Albeda en Stichting Studentmentoren Rotterdam. In deze pilot zijn vijf

Carolien Dieleman had de partners van EMI graag persoonlijk willen ontmoeten tijdens een vrolijke afscheidsborrel op Zuid in verband met haar vertrek bij Hogeschool Rotterdam als directeur van EMI. Maar in het park bij de Euromast is ze verwend met bloemen, cadeautjes en heel veel post. Carolien blijft actief in de stad en zet haar functie in besturen, jury’s en commissies met veel plezier voort.

41


Wat drijft EMI? Communicatiestudent Claire Schiebroek studeerde in juni 2020 af bij EMI. Een van haar opdrachten was het schrijven van een corporate story. Claire neemt de lezer mee in haar interpretatie van wat EMI drijft.

EMI bouwt namens Hogeschool Rotterdam mee aan de doelen van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, een programma dat ervoor moet zorgen dat Zuid in 2031 is gestegen naar het niveau van de rest van Rotterdam en de andere vier grote steden. Dat doet EMI door samen met partners de bewoners van Rotterdam-Zuid en studenten van Hogeschool Rotterdam ruimte te bieden om hun talenten te ontwikkelen op een manier waarbij alle betrokken partijen van elkaar kunnen leren. Zo dragen we bij aan Rotterdam als ongedeelde stad.

Naomi (49) woont met haar gezin in de Afrikaanderwijk in Rotterdam-Zuid. In 2010 werden de sociaal-economische problemen die Zuid toen kende in omvang en intensiteit nog betiteld als ‘ongekend voor Nederland’. Inmiddels gaat het een stuk beter. Waar een paar jaar geleden aan het einde van haar straat woningen werden gekraakt, staat nu een nieuwbouwwijk. De resterende grijze gebouwen zijn door een graffitikunstenaar gepimpt met mooie tekeningen van leerlingen van basisscholen uit de buurt. Jongeren uit de wijk maken niet langer ruzie op voetbalveldjes, maar spelen wedstrijdvoetbal met elkaar onder begeleiding van maatschappelijk trainers. Toch zou Naomi een aantal dingen graag anders zien in haar wijk. Ze voelt zich niet altijd veilig als ze ’s avonds vanaf het metrostation naar huis loopt en wil haar buurtbewoners beter leren kennen, maar ze weet niet hoe. Kortom, Rotterdam-Zuid is een dynamisch en spannend stuk stad, waar nog veel uitdagingen en kansen liggen!

Michael (20) zit in het tweede jaar van zijn studie aan Hogeschool Rotterdam. Hij zoekt een stage en denkt na over wat hij wil gaan doen als hij is afgestudeerd. Hij wil in ieder geval van betekenis zijn voor mensen, hij wil een bijdrage leveren aan de maatschappij. De praktijkprojecten die in een paar leervakken zijn opgenomen, helpen hem daarbij. Michael vindt het jammer dat het toch vaak blijft bij onderzoek doen vanachter je computer en dat hij nooit iets terugziet van het eindresultaat na oplevering. Hij is nieuwsgierig hoe het er nu écht in de praktijk aan toegaat.

EMI voorziet Hogeschool Rotterdam van contextrijk onderwijs door met samenwerkingspartners te kijken welke maatschappelijke vraagstukken er spelen in Zuid op het gebied van onderwijs, werken, zorg & welzijn, wonen en cultuur. Vervolgens worden deze vraagstukken in samenwerking met docenten geïmplementeerd in praktijkprojecten of minors binnen de hogeschool. Voor studenten is dit een waardevolle toevoeging aan hun studie. De vraagstukken zijn actueel en om een oplossing te kunnen bieden, moeten ze in gesprek gaan met de bewoners. De opleiding in een contextrijke omgeving geeft de studenten een goede voorbereiding op hun toekomstige beroep. Daar komt nog bij dat EMI het eindresultaat van een praktijkproject na oplevering verder oppakt. Studenten dragen dus wezenlijk bij aan de ontwikkeling van Rotterdam-Zuid, met EMI als kortste link naar de praktijk. Bij EMI geloven we dat er geen mooiere manier is om mee te bouwen aan de ontwikkeling van Rotterdam-Zuid dan met elkaar als stad en al lerende van elkaar.

“Van elkaar lerend, gaan we de kansenongelijkheid in Rotterdam-Zuid tegen.” 42

EMI maakt het verschil. Meer weten? Meedoen op Zuid? Bekijk onze website: www.emiopzuid.nl.


Wat drijft EMI?

EMI op Zuid – Highlights

43


EMI-woordzoeker Vind de woorden en ontdek de belofte van EMI.

THOMASMORE URBANINNOVATION VEERKRACHT VITAALOPZUID WDKA WERKEN WONEN ZORG

ONLINE OPLEIDINGEN PARTNERS ROP SAMENWERKING SOCIAAL STAGE STUDENTEN

INHOLLAND KENNISCENTRUM LEISURELAB MAMASGARDEN MENTORENOPZUID NETWERK NPRZ ONDERNEMERSCHAP

ALBEDACOLLEGE BEWONERS CODARTS CULTUUROPZUID DOCENTEN GEMEENTE HILLESLUIS HOGESCHOOL

EMI WOORDZOEKER

Vind de woorden en ontdek de belofte van EMI.

W R

U

N

P

R

Z

V

E

E

R

K

R

A

C

H

T

D

E

O

R

C

U

L

T

U

U

R

O

P

Z

U

I

D

K

T

R

P

B

E

K

L

E

I

S

U

R

E

L

A

B

A

H

O

K

M

A

E

P

A

R

T

N

E

R

S

M

I

A

O

N

D

E

R

N

E

M

E

R

S

C

H

A

P

M

L

M

L

M

N

N

N

I

A

A

B

Z

K

S

M

H

A

B

A

I

T

T

H

I

E

N

I

E

O

T

T

E

O

M

E

S

N

H

O

V

S

E

R

N W R

C

U

N

G

A

D

M

E

I

R

D

C

N

S

H

O

G

O

D W E

S

A

O

G

L

E

O

E

E

S

O

N

V

D

E

E

S

G

C

R

E

L

N

C

N

T

O

L

E

W A

N

R

C

A

O

E

M

E

O

E

T

W C

L

R

O

R

T

K

H

R

L

S

E

S

P

N

R

E

I

A

S

N

T

E

I

O

D

L

T

E

L

Z

T

U

R

A

N

C

E

S

N

N

O

E

E

A

N

U

U

E

M

K

A

D

H

N

I

L

G

L

N

G

G

T

I

I

N

O

P

L

E

I

D

I

N

G

E

N

E

E

E

S

D

V

I

T

A

A

L

O

P

Z

U

I

D

Oplossing

44

woordzoekerfabriek.nl - maak je eigen woordzoeker

ALBEDACOLLEGE BEWONERS CODARTS CULTUUROPZUID DOCENTEN GEMEENTE HILLESLUIS HOGESCHOOL INHOLLAND KENNISCENTRUM LEISURELAB MAMASGARDEN MENTORENOPZUID NETWERK NPRZ ONDERNEMERSCHAP

ONLINE OPLEIDINGEN PARTNERS ROP SAMENWERKING SOCIAAL STAGE STUDENTEN THOMASMORE URBANINNOVATION VEERKRACHT VITAALOPZUID WDKA WERKEN WONEN ZORG


– advertentie –

#supportyourlocal Gemaal op Zuid is een unieke locatie in het hart van de Afrikaanderwijk in Rotterdam-Zuid. Het oude, nog functionerende gemaal is sinds 2014 de thuisbasis van Afrikaanderwijk Coöperatie. Op deze levendige plek komen cultuur en commercie samen in een authentieke setting.

AFRI KAANDER WIJK CO-OP

Buitenplaats Brienenoord is een denk-, speel- en werkplaats over de toekomst voor alle leeftijden. Naast onze eigen programmering en educatieprogramma’s kun je bij ons ook terecht om bijvoorbeeld te vergaderen of een heidag te organiseren. Bekijk www.buitenplaatsbrienenoord.nl voor alle mogelijkheden.

De ruimte wordt beschikbaar gesteld voor de wijk, samenwerkingen, etentjes van de Wijkkeuken, culturele programmering, zakelijke verhuur, exposities, debatten en meer. Gemaal op Zuid beschikt over een grote zaal en de Orangerie, een kleine, intieme ruimte die uitermate geschikt als klaslokaal of voor het organiseren van workshops en kleine vergaderingen. Wil je een ruimte huren bij Gemaal op Zuid, catering afnemen van de Wijkkeuken of ontvang je graag meer informatie? Je kunt ons bereiken via boekingen@ wijkcooperatie.org en telefoonnummer 06 18787456. Of bekijk onze website, www.hetgemaalopzuid.nl.


“Onder begeleiding van EMI heb ik geleerd hoe ik bewoners van RotterdamZuid kan betrekken bij mijn vraagstuk. Dat zorgde voor belangrijke input en een verbreding van mijn blik.� Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie Postbus 25035 3001 HA Rotterdam emiopzuid@hr.nl 010 794 5946

www.emiopzuid.nl


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.