LIMBA SARDA
Repetita iuvant: w sos dialetos sardos, w sa Limba sarda comuna
GTN Gestione
PISCINA COMUNALE
GTN carrera de Lombardia 08100 NÙGORO segreteria 0784/230774
NADARE pro nos ispassiare, NADARE pro èssere sanos
de DIEGU CORRÀINE Mai comente in totu custos annos amus iscritu in sardu. E mai, comente in custos annos, amus iscritu in cada dialetu possìbile de cada bidda e logu. Sende chi tenimus una traditzione literària in ue sos iscritores NO ant iscritu in su limbàgiu locale issoro ma in una variedade su prus subralocale possìbile, cunforma a s’època. Chie oe cheret sighire a iscrìere in su limbàgiu suo, lu fatzat, chi si tratet de ovoddesu, lanuseinu, aristanesu o casteddargiu; chi si tratet de baroniesu, campidanesu, ogiastrinu, costerinu o logudoresu. Ma devet ischire chi est faghende un’òpera chi non rispondet a su bisòngiu de impreare una limba comuna, generale, ufitziale, unitària, chi siat mèdiu de comunicatzione e guvernu de un’entidade istatuale sarda, in intro de custu istadu italianu o in foras. Limba sarda comuna. Si est beru chi sa Limba sarda comuna est cumplementare a sos dialetos e non “contra”, est finas beru chi sos chi sunt contràrios a sa Lsc, pro mantènnere sos dialetos ebbia (chi si tratet de logudoresu o de campidanesu), sunt autocolonialistas chi faghent dannu a su sardu e afortint s’italianu. Ma, oramai, s’istòria linguìstica de sa Sardigna, in custos ùrtimos annos, est cambiada in totu: est semper prus generale s’idea chi, pro guvernare in manera autònoma o indipendente, tocat a tènnere una norma iscrita universale in intro de su sardu. Che14·2013
| 24
rimus torrare a sa soberania linguìstica pèrdida sèculos a como. E bi semus resessende, a pagu a pagu: pro como, a su nessi cun normas iscritas comunas, sas de sa Lsc. Normas chi podent garantire una personalidade natzionale sarda in Itàlia e in Europa, chi podet èssere sa limba de riferimentu de sa soberania possìbile. Dae custu resurtadu non si podet prus torrare in palas. Duas visiones de sa limba si cunfrontant, duncas, oe: sa prima, localista sarda, est proposta petzi dae chie pessat a un’impreu personale e locale de sa limba, chi non indebìlitat su podere dominante de s’italianu; sa segunda, natzionale sarda, est afirmada oramai dae totu sas pessones chi cherent su tempus venidore de sa limba e de sa natzione sarda. IDENTIDADE SENA LIMBA? Oe, sos perìgulos prus mannos pro sos Sardos sunt: a unu chirru s’idea chi s’identidade sarda non tenet bisòngiu de limba sarda; a s’àteru chirru, s’idea chi potzamus guvernare linguisticamente sa Sardigna cun duas, tres, bator normas iscritas e NO una. Sunt totu cosas chi repitimus dae annos e chi pessamus chi agiumai non bàgiat a repìtere. E imbetzes nono, cumbenit semper a repìtere. Oramai b’at semper prus gente giòvana e betza chi est cumprendende, in fines, s’utilidade de tènnere una norma iscrita comuna de riferimentu pro totu sa Sardigna, in prus de mantènnere cada unu e cada bidda su limbàgiu suo, orale o iscritu chi siat. n