Vlarem trein 2013 - Belangrijke veranderingen deel II

VLAREM-

trein 2013

Belangrijke veranderingen - Deel II Op 16 mei 2014 keurde de Vlaamse Regering het besluit goed dat bekend

staat als de VLAREM-trein 2013. Op 24 september 2014 verscheen het besluit in het Belgisch Staatsblad tot wijziging van diverse besluiten inzake leef-

milieu, wat betreft een aanpassing aan de evolutie van de techniek en aan de CLP-verordening. Het besluit trad inmiddels in werking op 4 oktober 2014, maar omvat ook een aantal overgangsbepalingen.

In een vorig artikel werd in hoofdzaak stilgestaan bij het VLAREM III-

besluit en de gevolgen van de afstemming op de CLP-verordening. In dit

tweede deel komen ‘capita selecta’ van overige relevante bepalingen aan

bod. Toch is het aangewezen dat elke milieucoördinator de volledige tekst ter hand neemt en inzoomt op de voor hem/haar relevante bepalingen, want er zijn ook een hele resem kleine specifieke veranderingen.

december-januari 2014 | 6

K. Merckx, Sertius - Leuven

36

Biogasinstallaties door vergisting: sectorale voorwaarden!

De VLAREM-trein 2013 introduceert een nieuwe subafdeling 5.16.2.2. Productie van biogas door vergisting, in het reglement. Deze subafdeling is van toepassing op de productie van biogas met één of meerdere vergisters.

De bepalingen voorzien in specifieke voorschriften voor vergisters, waarbij de totale productiecapaciteit van biogas meer dan 100 Nm³/u bedraagt. Zo moet ervoor gezorgd worden dat: 1° de inrichting wordt omheind met een stevige en voldoende hoge (minimum 2 meter) afsluiting; alle toegangswegen tot de inrichting worden met een poort afgesloten; 2° de in- en uitrit voor vrachtwagens voldoende breed is om geen gevaarlijke verkeerssituaties te creëren noch op het terrein, noch op de openbare weg; 3° de poorten enkel opengehouden worden onder toe-

zicht van de exploitant of zijn bevoegde afgevaardigde; 4° buiten de normale openingsuren de poorten op slot worden gehouden.

De biogasopslag zelf dient voorzien te zijn van een overdrukbeveiliging (met een overdrukventiel, een waterslot of evenwaardige techniek).

Voor de vergister of vergisters, waarbij de totale productiecapaciteit van biogas meer dan 50 Nm³/u bedraagt, wordt de vergister uitgerust met een fakkel of een evenwaardige installatie. Voor inrichtingen die voor 1 juli 2014 vergund zijn, gelden de verplichtingen, vermeld in het eerste lid, vanaf 1 juni 2017.

Gebouwd volgens de regels van de kunst

Elke aanwezige vergister wordt gebouwd volgens de regels van goed vakmanschap onder het toezicht en volgens de richtlijnen van een architect of een burgerlijk

ingenieur-architect of een burgerlijk bouwkundig ingenieur of een industrieel ingenieur in de bouwkunde of een persoon met een gelijkwaardig diploma. Na afwerking van de bouw wordt door de voormelde deskundige een attest afgeleverd dat aantoont dat de bouwwerken werden uitgevoerd conform de regels van goed vakmanschap. Dit attest wordt ter inzage gehouden van de toezichthouder. Voor inrichtingen die voor 1 juli 2014 vergund zijn, geldt deze verplichting vanaf 1 juli 2017.

Werkplan

De exploitant dient bij de aanvang van de activiteiten te beschikken over een werkplan dat, tenzij anders vermeld in de milieuvergunning, een aantal specifieke elementen omvat, zoals een overzichtelijke en duidelijke handleiding over de exploitatie en het onderhoud van de inrichting, de organisatie van de aanvoer en afvoer van onbewerkte of onverwerkte te vergisten stromen alsook van de bewerking of de verwerking van de aangevoerde te vergisten stromen.

Verder dient het een plan van de opslag- en behandelingsruimte(n) met aanduiding van de soort en de opslagcapaciteit voor de diverse te vergisten stromen, te bevatten en een opsomming van de maatregelen om ervoor te zorgen dat open bekkens maximaal gevuld worden tot dat niveau waarbij er geen gevaar is dat de bekkens overlopen.

Vervolgens dient er stilgestaan bij de organisatie van de afvoer van de afgewerkte producten, de be- of verwerkingswijze van de te vergisten stromen indien de inrichting (tijdelijk) buiten gebruik is en het afwateringsplan omvattende het schema, de organisatie en de uitvoering van de maatregelen inzake de afwatering van de inrichting of het terrein.

Tot slot komen de maatregelen aan bod voor het opvangen van storingen of ongewenste neveneffecten en het voorkomen van hinder.

Het werkplan draagt bovendien de goedkeuring van de toezichthouder. Het goedgekeurde werkplan wordt opgevolgd door de toezichthouder.

Om geurhinder te voorkomen, worden de volgende maatregelen getroffen, tenzij anders vermeld in de milieuvergunning: 1° alle geur- of stofveroorzakende processen ter hoogte van de aanwezige vergisters en de opslag- en behandelingsruimten worden uitgevoerd in een gesloten ruimte die te allen tijde in onderdruk staat (ook bij geopende poorten); 2° de afgezogen ventilatielucht wordt behandeld met een zure wasser gevolgd door een biobed, die regelmatig worden opgevolgd en goed onderhouden door: a) een halfjaarlijkse analyse van het spuiwater uit te voeren in overeenstemming met het monsternameprotocol opgenomen in hoofdstuk 5.2.7 van het Ministerieel Besluit van 19 maart 2004 houdende vaststelling van de lijst van ammoniakemissiearme stalsystemen in uitvoering van artikel 1.1.2 en artikel 5.9.2.1bis;

december-januari 2014 | 6

Voorkomen van geurhinder

37

b) een jaarlijkse controle van het onderhoud door een erkend MER-deskundige in de discipline lucht, vermeld in artikel 6, 1°, d), van het VLAREL, te laten uitvoeren conform de onderhoudsvoorschriften. Dit is van toepassing voor de inrichtingen vermeld in rubriek 16.1, b), 3°, van de indelingslijst; c) de onderhoudshandelingen en controles bij te houden.

Emissiegrenswaarde voor ammoniak

Er geldt een emissiegrenswaarde voor ammoniak van 10 mg/Nm³ bij een massastroom van 150 g/h of meer voor de afgezogen ventilatielucht van vergisters. De concentratie ammoniak wordt driemaandelijks gemeten.

Koelinstallaties

december-januari 2014 | 6

VLAREM – wijziging

38

De VLAREM-trein 2013 wijzigt ook het artikel 5.16.3.3. Koelinstallaties uit VLAREM II. Zo komt er een nieuwe definitie ‘relatief lekverlies’: de fractie van de nominale koelmiddelinhoud die ten gevolge van emissies over een kalenderjaar in de volledige installatie verloren werd, in verhouding tot de nominale koelmiddelinhoud. De berekening van het relatief lekverlies gebeurt aan de hand van de hoeveelheden koelmiddel die aan een systeem worden toegevoegd. Het relatief lekverlies wordt bepaald via de volgende formule: L = (B/N) x 100% , waarbij

L = relatief lekverlies B = som van alle bijvullingen gedurende een kalenderjaar (kg) N = nominale koelmiddelinhoud van de koelinstallatie (kg) Verder wordt in dit artikel 5.16.3.3. Koelinstallaties §6 vervangen. Deze paragraaf stelt voortaan dat alle maatregelen die overeenkomstig de beste beschikbare technieken haalbaar zijn, dienen te worden genomen om het relatief lekverlies zo veel mogelijk en in elk geval tot maximaal 5 % per kalenderjaar te beperken. Het relatief lekverlies wordt na elke bijvulling van een koelinstallatie berekend en genoteerd in het installatiegebonden logboek.

Bij vaststelling van lekkage dient zo snel mogelijk en uiterlijk binnen de veertien dagen na de vaststelling de nodige maatregelen genomen om het lek op te sporen en te dichten.

Een nieuwe controle op lekdichtheid wordt uitgevoerd binnen een maand na de herstelling en mag niet op de dag van de herstelling uitgevoerd worden.

Indien het relatief lekverlies gedurende twee opeenvolgende kalenderjaren telkens meer dan 10% bedraagt, wordt de installatie binnen twaalf maanden na de vaststelling buiten bedrijf gesteld en wordt dit binnen de veertien dagen na de vaststelling schriftelijk per brief of per e-mail gemeld aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving.

Op basis van een gemotiveerde aanvraag kan L.N.E. A.M.I. een afwijking op de buitenbe-

drijfstelling van de koelinstallatie goedkeuren.

Deze aanvraag bevat minstens een rapport van een bevoegde koeltechnicus waaruit blijkt dat de lekkage niet te wijten is aan de ouderdom of aan een verkeerde werking van de installatie. In voormeld rapport worden de maatregelen beschreven die genomen werden om de lekken op te sporen en te dichten. Indien om redenen van technische complexiteit die vervanging binnen twaalf maanden niet mogelijk is, wordt de termijn voor vervanging zo kort mogelijk gehouden. De eventuele verlenging van de termijn moet goedgekeurd worden door de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving.

Indien aan koelinstallaties met een nominale koelmiddelinhoud van meer dan 30 kg het relatief lekverlies meer dan 100% bedraagt, wordt dit binnen de veertien dagen na de vaststelling schriftelijk per brief of per e-mail gemeld aan L.N.E. A.M.I. Europese verordening Nr. 517/2014 treedt in werking op 1/1/2015

Graag brengen wij een aantal gevolgen in herinnering van de nieuwe EU-verordening Nr. 517/2014. Deze verordening die dateert van april 2014, grijpt onder andere in op de periodiciteit van de lekdichtheidsbeproevingen. Deze zullen vanaf 1/1/2015 worden bepaald door de hoeveelheid ton CO2-equivalent (tCO2e), dus het product van de koelmiddelinhoud en de GWP.

Gassen in houders en flessen De VLAREM-trein 2013 schaft VLAREM II Afdeling 5.16.5. Opslagplaatsen in verplaatsbare recipiënten, af per 1/6/2015 (artikelen 5.16.5.1 – 5.16.5.12) waarna deze wordt vervangen door Afdeling 5.17.3. Opslagplaatsen voor gevaarlijke gassen – subafdeling 5.17.3.2. Opslagplaatsen voor gevaarlijke gassen in verplaatsbare recipiënten.

Afdeling 5.16.6. Opslagplaatsen voor samengeperste, vloeibaar gemaakte of in oplossing gehouden gassen, in vaste reservoirs, wordt vanaf 1/6/2015 (artikelen 5.16.6.1 – 5.16.6.17) eveneens afgeschaft en vervangen door Afdeling 5.17.3. Opslagplaatsen voor gevaarlijke gassen – subafdeling 5.17.3.3.

Opslagplaatsen voor gevaarlijke gassen in vaste reservoirs.

Voorheen werd voor de periodieke controle op de vaste houders voor de opslag van gassen, vanuit artikel 5.16.6.8., verwezen naar artikel 5.16.1.8.

Vanaf 1 juni 2015 worden deze bepalingen gedupliceerd in de subafdeling 5.17.3.1. en meer bepaald het artikel 5.17.3.1.8. De bepalingen omtrent het attest vindt men naar analogie in artikel 5.17.3.1.9.

Kunststoffen Artikel 5.23.1.1. wordt vervangen en introduceert meteen strengere normen voor de emissies van organische stoffen. a. In geval van toepassing van met water verdunbare lijmen die als oplosmiddel uitsluitend ethanol met een massagehalte van ten hoogste 25% bevatten, emissie aan ethanol: 500 mg/Nm³. b. Bij gebruik van oplosmiddelhoudende lijmen, bij een massastroom van 3000 g/u of meer, emissie aan organische stoffen, uitgedrukt als totaal organische koolstof: 125 mg/Nm³. c. Bij gebruik van oplosmiddelhoudende lijmen, lossingsmiddelen en blaasmiddelen voor de productie van soepel polyurethaanschuim, bij een massastroom van 3000 g/u of meer, emissie aan dichloormethaan: 150 mg/Nm³. d. Bij gebruik van blaasmiddelen (drijfgassen) voor de productie van geëxtrudeerd polystyreenschuim, bij een massastroom van 3.000 g/u of meer, emissie aan organische stoffen, uitgedrukt als totaal organische koolstof: 125 mg/Nm³. e. Bij de productie van geëxpandeerd polystyreenschuim uitgaande van EPS-granulaat, bij een massastroom van 3.000 g/u of meer, emissie aan totaal organische stoffen, uitgedrukt als totaal organische koolstof: 125 mg/Nm³.

Dit betekent concreet voor de activiteiten b, d en e, een verstrenging van 150 mg/Nm³ naar 125 mg/Nm³. In de milieuvergunning kan slechts van de emissiegrenswaarde in punt e) afgeweken worden tot een termijn verstrijkend op 31 december 2017.

Stookinstallaties Naar aanleiding van de VLAREM-trein 2012 werd het hele hoofdstuk 5.43. eerder al volledig vervangen. Een slordigheid zorgde ervoor dat biogasgestookte stookinstallaties onder andere uit de boot vielen waar het ging om periodieke emissiemetingen zoals vastgelegd in artikel 5.43.2.20. Door onder meer de woorden ‘fossiele brandstoffen of biomassa andere dan biomassa-afval’ te vervangen door de woorden ‘vaste, vloeibare en gasvormige brandstoffen andere dan biomassa-afval’ wordt hieraan nu verholpen.

Bodem De VLAREM-trein 2013 heeft ook impact op het uitvoeringsbesluit VLAREBO, met name

BIJDRAGEN TOT EEN

SCHONERE

WERELD

Envisan is gespecialiseerd in de behandeling, reiniging en verwerking van Sedimenten, Bodem, Grondwater en Afval en het aanwenden van Afval als Secundaire Grond- of Brandstoffen. PSR Brownfield Developers legt zich toe op het verwerven, saneren, herbestemmen en herontwikkelen van onderbenutte en vaak verontreinigde, voormalige industriële sites, de zogenaamde ‘brownfields’. Beide onderscheiden zich door een sterk projectgerichte aanpak met gemotiveerd personeel en partnerships die het verschil maken.

www.envisan.com www.psr.eu Volg ons op

members of Jan De Nul Group

ENVISAN NV I PSR Brownfield Developers NV Tragel 60 I 9308 Hofstade-Aalst I België ENVISAN T +32 53 73 16 52 F +32 53 77 28 55 PSR

ENV en PSR 245x60.indd 1

T +32 53 72 96 29 F +32 53 72 96 38

december-januari 2014 | 6

Volgende periodiciteit wordt van toepassing: 5 – 50 tCO2e: jaarlijks; 50 – 500 tCO2e: halfjaarlijks; > 500 tCO2e: driemaandelijks.

Vanaf 1 januari 2020 is het verboden om koelmiddelen met een GWP-waarde van meer dan 2.500 (bijvoorbeeld R404a, R143a, …) te gebruiken voor de service of het onderhoud van koelapparatuur met een hoeveelheid koelmiddel van > 40 tCO2e.

Er wordt een overgangsregeling voorzien tot 2030 waarbij het gebruik van gerecycleerde of geregenereerde koelmiddelen nog tijdelijk toegestaan wordt.

Daarnaast wordt het verboden om bepaalde apparaten, die gefluoreerde broeikasgassen bevatten, op de markt te brengen waarvoor milieuvriendelijkere alternatieven bestaan.

De belangrijkste verbodsbepalingen hebben betrekking op: 1. Koelkasten en diepvriezers voor commercieel gebruik die HFK’s met een GWP > 2.500 bevatten (vanaf 2020) en die HFK’s met een GWP > 150 bevatten (vanaf 2022); 2. Stationaire koelapparatuur die HFK’s met een GWP > 2.500 bevatten (vanaf 2020); 3. Koelsystemen met centraal opgestelde compressoren voor commercieel gebruik met een capaciteit > 40 kW, die HFK’s bevatten met een GWP > 150 (vanaf 2022); 4. Verplaatsbare klimaatregelingsapparatuur voor gebouwen die HFK’s met een GWP > 150 bevatten (vanaf 2020); 5. Single-split airco’s met minder dan 3 kg HFK’s met een GWP > 750 (vanaf 2025); 6. Brandbeveiligingsapparatuur (schuimen) die HFK’s bevatten met een GWP > 150 (vanaf 2020).

25/03/2014 08:51:22

39

VLAREM

op artikel 21 verwijzend naar de lijst van risico-inrichtingen en op artikelen 61 en 62 in verband met de periodieke verplichting om een oriënterend bodemonderzoek uit te voeren. Daarnaast werd de lijst van risico-inrichtingen uitgezuiverd, in die zin dat inrichtingen van 66 subrubrieken uit de lijst werden geschrapt. Deze wijzigingen traden in werking op 4 oktober 2014.

Indelingslijst risico-inrichtingen

december-januari 2014 | 6

De wijziging heeft tot gevolg dat opnieuw een lijst van risico-inrichtingen is opgenomen in bijlage 1 van het VLAREBO. Deze lijst moet gehanteerd worden als de exploitatie van de risico-inrichting is gestart voor 1 juni 2015. Als de exploitatie is aangevat na 31 mei 2015, moet bijlage 1 van het VLAREM I geraadpleegd worden om na te gaan of de betrokken inrichting een risico-inrichting is.

Om te bepalen of een oriënterend bodemonderzoek in kader van de omzetting van de Richtlijn Industriële Emissies (artikel 33bis van het Bodemdecreet) nodig is, moet, ongeacht de aanvangsdatum van de exploitatie, in kolom 8 van bijlage 1 van VLAREM I nagegaan worden of het symbool ‘S’ is opgenomen voor de betrokken inrichting.

Op 1 juni 2015 zal de lijst van risico-inrichtin-

40

gen in bijlage 1 van het VLAREM I opnieuw aangepast worden omwille van de implementatie van de CLP-verordening (Verordening (EG) 1272/2008). Deze wijziging maakt het noodzakelijk om de indelingslijst uit de VLAREM I aan te passen aan de nieuwe gevarenklassen en -categorieën. Deze aanpassingen zouden ook een aantal ongewenste nevenverschijnselen hebben op het bodembeleid.

Sinds 2000 zijn de gemeenten immers verplicht om een gemeentelijke inventaris van risicogronden aan te leggen. De gemeenten hebben hiervoor al heel wat inspanningen geleverd. Het behoud van de volledige integratie van de lijst van risico-inrichtingen in de VLAREM I-indelingslijst, na de grondige aanpassing ervan naar aanleiding van de CLP-verordening, zou evenwel betekenen dat de gemeenten, voor de gronden die deel uitmaken van de gemeentelijke inventaris, de kwalificatieoefening opnieuw zouden moeten maken. Een ‘automatische’ omzetting naar de nieuwe indeling kan immers niet gebeuren.

Vandaar dat geopteerd werd om de huidige lijst van risico-inrichtingen in bijlage 1 van het VLAREBO op te nemen en te betonneren voor de inrichtingen waarvan de exploitatie dateert van voor 1 juni 2015. De lijst van de risico-inrichtingen voor de inrichtingen waar-

van de exploitatie dateert van na 31 mei 2015 blijft wel geïntegreerd in de lijst van hinderlijke inrichtingen in bijlage 1 van VLAREM I (kolom 8).

De CLP-verordening zal dan ook enkel in de bijlage 1 van VLAREM I worden doorgevoerd zodat in de toekomst de integratie behouden blijft.

Periodieke onderzoeksplicht

De wijziging heeft ook impact op artikelen 61 en 62 van het VLAREBO, aangezien er in het kader van de periodieke onderzoeksplicht niet enkel een verwijzing moet zijn naar de bijlage 1 van VLAREM I maar ook naar bijlage 1 van het VLAREBO. Als de risico-inrichting is gestart voor 1 juni 2015, moet in kolom ‘categorie’ van bijlage 1 van het VLAREBO nagegaan worden welke letter is weergegeven.

Als de risico-inrichting is gestart na 31 mei 2015, moet in kolom 8 van bijlage 1 van VLAREM I nagegaan worden welke letter is weergegeven. Het tijdschema voor de uitvoering van het eerste onderzoek en de vervolgonderzoeken blijft, zoals is weergegeven in de huidige artikelen 61 en 62 van het VLAREBO. kris.merckx@sertius.be