COLUMN
De Klimaatzaak blikt terug/vooruit, tevreden/hoopvol
De rechtszaak uit liefde 2015 was het jaar dat De Klimaatzaak volwassen werd.
Na de
lancering wat weggelachen, staat de rechtszaak tegen de staat wegens een laks milieubeleid sterker dan ooit.
Geholpen door het suc-
ces van de
Nederlandse evenknie
december-januari 2015 | 6
Urgenda en de almaar groeiende
32
publieke bewustwording.
Tekst en beeld: Klimaatzaak Brussel
Precies één jaar voor de start van de COP21 in Parijs, op 1 december 2014, traden elf verontruste burgers voor het voetlicht, met een rechtszaak tegen de staat. Genoeg is genoeg, vonden zij: als de politiek nalaat de nodige maatregelen te nemen om haar burgers te beschermen tegen de grote gevaren van klimaatopwarming, moet de rechter onze ministers maar verplichten om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. De vier overheden die in België bevoegd zijn voor milieu en klimaat: de federale, de Vlaamse, de Waalse en de Brusselse, kregen een ingebrekestelling in de bus. De pers werd ingelicht en ondanks een laconieke reactie her en der over ‘de klimaat-BV’s’ werd het initiatief een onverhoopt succes. Bijna 10.000 burgers werden mede-ei-
ser, een pak meer dan in Nederland. Een klein team geholpen door ruim honderd vrijwilligers werkt ontzettend hard om blijvend volmachten, steun en geld te ronselen voor de vzw Klimaatzaak. Intussen maalt de juridische molen. Een gesprek met alle overheden in maart 2015 draaide op niets uit. Begin juni werden de overheden gedagvaard en op 11 juni vond een eerste inleidende zitting plaats. Gezien de Belgische taalwetgeving gebeurde dat voor de Franstalige rechtbank van eerste aanleg. Maar daar liet de Vlaamse overheid weten dat zij de proceduretaal betwist. Dat bleek de start van een complexe carrousel. Het is nu wachten op een nieuw vonnis in januari 2016 over
COLUMN
deze taalkwestie. De vrees bestaat ook dat de Vlaamse overheid aan het Grondwettelijk Hof zal vragen of er geen sprake is van discriminatie inzake taalwetgeving. Dat zou maar liefst twee jaar wraakroepende vertraging opleveren, met passages langs verschillende rechtscolleges, en ertoe leiden dat er jaren na de start van de rechtszaak nog steeds geen debat ten gronde kan worden gevoerd.
bedrijven eisen actie. Groene organisaties als Klimaatzaak, Climate Express, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace en vele andere slagen er in om zeer goed samen te werken voor ons collectief belang. Volgens een enquête van
“2015 was het jaar dat de laatste restjes publieke klimaat twijfel werden geruimd” 2015 was het jaar dat de laatste restjes publieke klimaattwijfel werden geruimd. Massaal rijpt de wetenschap dat het klimaat niet alleen lieve ijsberen treft maar dat we er allemaal mee te maken hebben en dat klimaat, oorlog en vluchtelingen in nauw verband staan. Burgers, middenveldorganisaties en
VRT-Panorama vindt twee op de drie Vlamingen dat België via de rechtbank moet gedwongen worden tot maatregelen. Het is de methode van de laatste kans, niet uit agressie maar uit liefde. Voor de toekomst. Zeker als je ziet dat er na zes jaar gebakkelei nog stééds geen Belgisch akkoord was over de verdeling
van de klimaatinspanningen. Bijna 14.000 burgers trokken op 6 december naar Oostende om hun bezorgdheid over het klimaat te tonen, actie te eisen en hun schaamte uit te schreeuwen over het trieste schouwspel van onze ministers in Parijs. Dat daar 197 landen tot een akkoord kwamen om de opwarming van de aarde tot 1,5 graad te beperken is dan ook een klein wonder. 2015 was het jaar van de bewustwording, 2016 wordt hopelijk het jaar van de actie. Heren en dames politici, toon moed, toon visie, wacht niet op de rechter. Waag het. P.S.: bekijk ook onze reactie op het COP21-akkoord verder in dit blad sarah@klimaatzaak.be
december-januari 2015 | 6
De Belgische taalkwestie staat in schril contrast met het Nederlandse voorbeeld, waar al na 1,5 jaar uitspraak werd gedaan in eerste aanleg: op 26 juni 2015 won Urgenda het proces tegen de Nederlandse staat. Die werd veroordeeld en gehouden tot maatregelen die leiden tot 25 procent reductie van de broeikasgassen tegen 2020. Ook voor de Belgische Klimaatzaak een hele opsteker. Ons aansprakelijkheidsrecht en onze rechtszaak is namelijk vergelijkbaar, met dat verschil dat hier een boete wordt geëist van 100.000 euro per dag dat de overheden nalaten het vonnis uit te voeren. Geen overbodig detail als we zien hoe het kluwen aan bevoegdheden in dit land nu al munitie geeft om de zwarte piet door te schuiven of vertragingsmanoeuvres in te roepen.
33