Dwa Kwadranse - sierpień 2022



Rozpoczyna się głosowanie, w którym wybierzemy zada nia, jakie zostaną zrealizowane w ramach czwartej już odsło ny Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego. Potrwa ono do 12 września. Aby oddać głos, należy wejść na bo.slaskie.pl

HOROSKOP MIESIĘCZNY 30–31



D ebiut Polski – Stadionu Śląskiego – był wyma rzony. Silesia Memo riał Kamili Skolimowskiej po sierpniowych zawo dach znalazł się na dru gim miejscu w klasyfikacji najlepszych światowych mityngów lekkoatletycz nych! Wyprzedza nas tyl ko amerykańskie Eugene. Rywalizację w Kotle Cza rownic śledziło z trybun ponad 30 tysięcy widzów. Zawody transmitowało 155 stacji telewizyjnych z całego globu. Ale to nie koniec! Aż 49 reprezentacji w lekkoatle tyce będzie można zobaczyć w przyszłym roku podczas Drużynowych Mistrzostw Europy na Stadionie Śląskim. Wydarzenie to część III Igrzysk ZnanaEuropejskich.jestrównież data zawo dów – zostaną rozegrane między 21 czerwca a 2 lipca. 16 sierp nia marszałek Jakub Chełstow ski i szef European Athletics Dobromir Karamarinov podpisa li w Monachium umowę w spra wie organizacji mistrzostw. /MAR/ O Diamentowej Lidze szeroko piszemy na stronach 14,15,16,17 i 18 aktualnego wydania Dwóch Kwadransów

W naoczekiwaniuobwodnice

wdlaWsparcieszpitaliregionie – 200 mln zł trafi do 29 szpitali w ramach programu dofinan sowania i doposażenia szpitali i oddziałów zakaźnych oraz pra cowni diagnostycznych – poinfor mował minister zdrowia Adam Niedzielski. Środki trafią m.in. do lecznic w Województwie Ślą skim. 6–7

RAPORT DROGOWY

potęgą!lekkoatletycznąJesteśmy JEJ WYSOKOŚĆ KRÓLOWA SPORTU ZNÓW SKRADŁA SERCA KIBICOM! #KURIEREM PRZEZ ŚLĄSKIE

3

Tegoroczny sierpień był wyjątkowy dla fanów sportu! Po raz pierwszy w historii gościliśmy naStadionie Śląskim Diamentową Ligę. Nie brakowało emocji, kolejnych rekordów, bardzo do brych występów naszych sportowców, którzy potwierdzili także kapitalną formę podczas Mi strzostw Europy w Monachium, gdzie zdobyliśmy aż 14 medali! I co najważniejsze – w przyszłym roku znów będziemy gościć wielką imprezę – Drużynowe Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce.

AKTUALNOŚCI

Wybierz i zagłosuj!

SIERPIEŃ 2022 | wydanie nr 30 GAZETA BEZPŁATNA

Jedną z flagowych strategii inwe stycji drogowych jest program budowy obwodnic. Sprawdzamy, jak wygląda stan prac w Woje wództwie Śląskim. 2

Taka sama kwota trafi na konto Wojewódz kiego Szpitala Specjalistycznego im. NMP w Częstochowie, czyli popularnej Parkitki. Z tych środków szpital zrealizuje zadania związane z epidemiologią i przeciwdzia łaniem skutkom pandemii.

Dwa Kwadranse | sierpień 20222 KURIEREM PRZEZ #ŚLĄSKIE DWA KWADRANSE wydanie nr 30 Wydawca: Ekoenergia Silesia S.A. Redakcja: ul. Żeliwna 38, 40-599 Katowice ISSN 2720-5940 Redaktor naczelny: Marcin Król Redaguje: Zespół Reklama: reklama@ekoenergiasilesia.pl Projekt: Marcin Król/KaT-Graphic Drukarnia: POLSKA PRESS sp. z o.o. Oddział Poligrafia Drukarnia Sosnowiec Nakład: 50 000 egzemplarzy www.ekoenergiasilesia.pl KATOWICE

| CIESZYN | CZĘSTOCHOWA | KATOWICE

TYCHY | RACIBÓRZ

Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca Śląskiego Uniwersy tetu Medycznego w Katowicach otrzyma z Funduszy Norweskich ponad 2,9 mln zł na wdrożenie usług telemedycznych u pacjentów z niewydolnością serca. – Jest to też efekt bardzo dobrej współ pracy rządu i samorządu regionalnego. Przed dwoma laty, w obliczu wybuchu pandemii COVID-19, Województwo Ślą skie przekazało szpitalom ponad 320 mln zł na walkę z tą ciągle groźną chorobą, która zabrała wiele ludzkich istnień. Dzięki błyskawicznie podejmowanym decyzjom, wsparciu strony rządowej i Komisji Europejskiej udało się m.in. zakupić odpowiedni sprzęt, środki ochro ny i zabezpieczyć odpowiednią ilość łóżek dla chorych. Wiele zrealizowanych wtedy inwestycji będzie służyć szpitalom przez długie lata. Środki przekazane z fundu szu REACT są kontynuacją tych działań –podkreśla marszałek województwa Jakub Chełstowski. /MAR/ Łaźnia „Gwarek” dostanie drugie życie

– 200 mln zł trafi do 29 szpitali w ramach programu dofinansowania i doposażenia szpitali i oddziałów zakaźnych oraz pracowni diagnostycznych – poinformował minister zdrowia Adam Niedzielski. Środki otrzymają m.in. lecznice w Województwie Śląskim.

Muzeum Śląskie planuje adaptację kolejnych pokopalnianych, zabytkowych budynków znajdujących się w katowickiej Strefie Kul tury. Na liście do rewitalizacji znajduje się także łaźnia „Gwarek”. B udynek powstał na początku XX wieku i początkowo mieścił parową maszynę wyciągową szy bu „Gruschka”. W latach 50. XX wieku konieczna była budowa nowej maszy nowni szybu. Wtedy przekształcono go na robotniczą łaźnię, w której górnicy przebierali się i kąpali po skończonej szychcie. W dawnej maszynowni obec nie funkcjonuje restauracja. Stolarnia to z kolei popularna przestrzeń edukacyjna „Na tropie Tomka” inspirowana przy godami książkowego bohatera Tomka Wilmowskiego. W magazynie odzieży kopalni obecnie mieści się siedziba Cen trum Scenografii Polskiej. Projekt rewitalizacji łaźni miałby zostać zrealizowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego na lata 2014–2021 i Woje wództwa Śląskiego. „Gwarek” finalnie miałby stać się magazynem studyjnym eksponatów związanych z historią prze mysłu i militariami. W dawnej łaźni powstałaby hala uzupełniona o dwu kondygnacyjne antresole, której główną funkcją jest ekspozycja największych i najcięższych eksponatów wielkogaba rytowych. Miałaby tam trafić maszyna parowa z huty Baildon oraz elektryczna maszyna wyciągowa z KWK Rydułtowy. /MAR/ Budynek powstał na początku XX wieku i początkowo mieścił parową maszynę wyciągową szybu „Gruschka”. Szpital „Parkitka” w Częstochowie.

Wsparcie dla szpitali w regionie

Szpitalowi Rejonowemu im dr. Józefa Rost ka w Raciborzu przyznano ponad 3,6 mln zł na rozbudowę oddziału obserwacyj no-zakaźnego. Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Cieszynie dostanie ponad 3 mln zł tytułem wzmocnienia możliwo ści szybkiego reagowania na zagrożenia epidemiczne.

Fundusze, jakie otrzymają szpitale w regionie, pochodzą ze środków europejskich REACT. Na liście do dofinansowania znalazł się Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Megrez Sp. z o.o. w Tychach, który dostanie pieniądze na przebudowę budynku oddziału obserwa cyjno-zakaźnego i geriatrycznego na budy nek chorób zakaźnych. Lecznica otrzyma na ten cel 8 mln zł.

W fazie realizacji trzeciej edycji MBO jest także sporo dużych zadań, jak np. doposażenie Pracowni USG Katowickie go Centrum Onkologii w nowoczesny aparat ultrasonograficzny, rewitalizacja parku szpitalnego na terenie Katowickie go Centrum Onkologii wraz z budową infrastruktury towarzyszącej czy budowa Pszczelego Parku Edukacyjnego na terenie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawcze go w Radzionkowie. /MAR/

Rozpoczęło się głosowanie, w którym wybierzemy zadania przeznaczone do realizacji w ramach czwartej już odsłony Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego. Potrwa ono do 12 września.

Naliście znajduje się 105 zadań zgłoszonych przez mieszkań ców Województwa Śląskiego. Do podziału jest pula 5 mln zł. W tegorocz nej edycji MBO mieszkańcy będą mogli głosować na pomysły spośród 23 zadań w puli EKO oraz z 82 zadań w puli REGIO w podziale na 7 podregionów: 7 zadań w podregionie P1 (powiaty: bielski, cie szyński, żywiecki oraz miasto na prawach powiatu Bielsko-Biała), 15 zadań w pod regionie P2 (powiaty: bieruńsko-lędziński, pszczyński oraz miasta na prawach powia tu: Katowice, Mysłowice, Tychy), 11 zadań w podregionie P3 (powiaty: mikołowski, raciborski, rybnicki, wodzisławski oraz mia sta na prawach powiatu: Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Żory), 19 zadań w podregionie P4 (powiaty: gliwicki, lubliniecki, tarnogórski oraz miasta na prawach powiatu Gliwice i Bytom ), 10 zadań w podregionie P5 (Cho rzów, Piekary Śląskie, Ruda Śląska, Siemia nowice Śląskie, Świętochłowice, Zabrze); 10 zadań w podregionie P6 (obejmującym powiaty: częstochowski, kłobucki, mysz kowski oraz miasto na prawach powiatu Częstochowa), 10 zadań w podregionie P7 (powiaty: będziński i zawierciański, miasta na prawach powiatu: Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza i MarszałkowskiJaworzno).Budżet Obywatelski cie szy się wśród mieszkańców coraz większą popularnością. To jednocześnie okazja, aby zmienić coś w swoim najbliższym otoczeniu. Można nie tylko wybrać kon kretną inwestycję do realizacji, ale zgłosić do zorganizowania wydarzenie, imprezę czy zakup sprzętu. Dla przykładu, w trze ciej edycji MBO, w której zatwierdzono do realizacji w sumie 37 zadań, w podregio nie 5 obejmującym Chorzów, Piekary Ślą skie, Rudę Śląską, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice, Zabrze za kwotę ponad 114 tys. zł zorganizowano zawody lekko atletyczne dla dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz dla osób dorosłych. Zrealizowano w sumie aż trzy duże imprezy sportowe na stadionie MOSiR w Rudzie Śląskiej. Konkurencje były dostosowane do wieku uczestników. W imprezie wzięło udział 1200 osób – po 400 uczestników podczas każdego spotkania. Także w ramach MBO, w gminach Zbro sławice i Pyskowice odbyła się wielka plenerowa impreza „Drama, kajaki i śpiew – spotkajmy się nad rzeką”. W Parku Miej skim w Pyskowicach zorganizowano koncert z udziałem m.in. Janusza Radka i grupy Beltaine. Imprezę zakończył pokaz laserowo-wodny. W ramach MBO zakupiono motoambulans, który znajduje się w dyspozycji Wojewódz kiego Pogotowia Ratunkowego w Katowi cach, dzięki któremu ratownik medyczny w znacznie krótszym czasie może dotrzeć do poszkodowanych osób. Motoambu lans wyposażony jest w niezbędny sprzęt medyczny, m.in. w respirator, defibrylator, butle z tlenem, pełen zestaw leków, które ratownik może podawać, aparat do mie rzenia ciśnienia, pulsoksymetr, glukometr oraz zestaw kroplówek.

Wybierz i zagłosuj!

Aby oddać głos, należy wejść na stronę bo.slaskie.pl.

W ramach MBO można zgłaszać organizację zawodów sportowych, takich jak te, które niedawno odbyły się na stadionie MOSiR w Rudzie Śląskiej.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 3AKTUALNOŚCI

Za pośrednictwem MBO na wyposażeniu pogotowia ratunkowego znalazł się motoambulans. Dzięki MBO, w gminach Zbrosławice i Pyskowice odbyła się wielka plenerowa impreza „Drama, kajaki i śpiew – spotkajmy się nad rzeką”.

CZWARTA EDYCJA MARSZAŁKOWSKIEGO BUDŻETU OBYWATELSKIEGO

GOTOWI DO STARTU? START!

corazŚląskaRajdbliżej! Nowa wystawa stała Śląskie Centrum Wolności i Solidarności ul. Wincentego Pola 38 • Katowice odwiedź nas: tel. 32 438 79 66 e-mail: rezerwacje@scwis.pl • www.scwis.pl [KR 01]

Wielkie ściganie odbędzie się 9–11 września. Ponad setka rajdowych załóg wystartuje na zamkniętych odcinkach w miejscowoś ciach Bestwina, Kiczyce, Jastrzębie-Zdrój, Siewierz, Pilica i Łany Wielkie. Meta zawodów to oczywiście Stadion Śląski! Tegoroczny Rajd Śląska będzie jesz cze bardziej urozmaiconym widowi skiem. W poprzednich sezonach na odcinkach specjalnych o punkty walczyli uczestnicy trzech rajdowych cykli. W nad chodzącej edycji zmierzą się zawodnicy z mistrzostw Polski (RSMP), historycz nych mistrzostw Polski (Motul HRSMP), mistrzostw Śląska (RSMŚl.), mistrzostw południa (RMP). Rajd Śląska zyskał również międzynarodową rangę i został włączony do kalendarza historycznej serii FIA CEZ (mistrzostwa strefy Europy Centralnej). Kibi ce będą mogli zobaczyć w akcji zarówno najnowocześniejsze i najbardziej zaawanso wane rajdówki warte nawet milion złotych, którymi zawodnicy walczą o tytuły w krajo wym czempionacie, jak i budzące sentyment samochody sprzed lat. W tym gronie są m.in. takie konstrukcje, jak Audi Quattro, Ford Sierra RS Cosworth 4×4, Datsun 240Z, FSO Polonez czy też… Trabant 601. Na harmonogram finałowego etapu zawo dów składają się odcinki specjalne wyty czone w północno-wschodniej części województwa, na drogach niewykorzysty wanych nigdy wcześniej w Rajdzie Śląska. Zawodników czeka urozmaicone wyzwanie. Na trasie oesów są zarówno kręte i wąskie partie, jak również szersze i szybsze frag menty. Na jednej z prób możemy spodzie wać się także efektownego przejazdu przez wodny przełom (tzw. watersplash). Finałowy oes Rajdu Śląska, a więc drugie starcie na odcinku Bruk Premium, będzie rozegrany jako Power Stage. To dodatkowo punkto wana próba, na której pięć najszybszych załóg zarobi kolejne punkty do klasyfikacji krajowego czempionatu. /MAR/

Szykujcie się na kolejne święto zabytków techni ki! Już w pierwszy weekend września ruszymy po pularnym postindustrialnym szlakiem. W tym ro ku ta popularna impreza odbywa się pod hasłem ,,Po Szychcie. Czas na fajrant!”.

Dwa Kwadranse | sierpień 20224 AKTUALNOŚCI INDUSTRIADA 2022 Czas na fajrant!

W tegorocznej Industriadzie weźmie udział 40 obiektów, w tym aż siedem to obiekty zaprzyjaźnione: Browar Mokrskich w Kato wicach–Szopieniach, Łaźnia Moszczenica w Jastrzębiu–Zdroju, Maszynownia Szybu Chrobry I w Pszowie, Muzeum Hutnictwa w Chorzowie, Marina Gliwice na Kanale Gliwickim, Stacja Biblioteka w Rudzie Ślą skiej i Wieża wyciągowa w Porębie. Jak co roku, Industriada to zaproszenie do wspól nej podróży, do świata tradycji środowisk robotniczych, do czasów, kiedy celebracja czasu wolnego stała się prawdziwym maj stersztykiem. Industriada odbędzie się 3 września. Rozpocznie się w samo południe w Browarze Obywatelskim w Tychach, gdzie przez cały dzień odbywać się będzie zwiedzanie fabularyzowane, koncert zespo łu Feel, nie zabraknie też warsztatów dla dzieci. Będzie też możliwość zwiedzania wyjątkowej wystawy – ,,Beksiński na Śląsku” – obejmującej 55 oryginalnych obrazów artysty, obszerną wystawę multi medialną ,,Beksiński Multimedia Exhibtion – Human Condition”, a także szereg wyda rzeń towarzyszących. Święto Szlaku Zabyt ków Techniki zakończy się Muzeum Prasy Śląskiej w CałodniowyPszczynie.programzostał przygotowany z myślą o tych młodszych i starszych –zwiedzanie fabularyzowane, gra tereno wa, liczne warsztaty i wreszcie finał. Już o godzinie 19:00 na scenie wystąpi Teresa Werner, a zaraz po niej sceną zawładnie Teatr Ognia NAM – TARA ze swoim spek taklem. /MAR/

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 5INFRASTRUKTURA DROGOWA

iKomfortowobezpiecznie

KO rn OWAC | r ACIBÓ rZ

– Modernizowane przez nas odcinki dróg świadczą nie tylko o potencjale województwa, ale także o dobrej kondycji budżetu. Wiemy, jak waż ne są inwestycje rozwojowe, one stanowią impuls dla rozwoju całego regionu, kształtują jego potencjał gospodarczy. Myślimy już o kolej nych inwestycjach, chcemy popra wiać jakość dróg wojewódzkich w każdym z subregionów – dodaje wicemarszałek Wojciech Kałuża.

W gminie Kornowac oddano do użytku przebudowany odcinek Drogi Wojewódzkiej nr 935. Inwestycję o wartości ponad 94 mln zł zrealizowano ze środków budżetowych województwa.

Inwestycja jest zlokalizowana na terenie gmin Racibórz i Kor nowac. W ramach zadania przebudowano odcinek DW935 od Kanału Ulga w Raciborzu, do skrzyżowa nia wacu.w Kornoz DW933

Warto podkreślić, że wszystkie przebudowywane i budowane drogi wojewódzkie w regionie są dostosowane do maksymal nego nacisku osi 11,5 tony. Zarząd Dróg Wojewódzkich w Katowicach stosuje najnowo cześniejsze rozwiązania tech niczne, uwzględniające tzw. „koszt życia drogi”. Przewidy wana trwałość przebudowywa nych i budowanych przez ZDW w Katowicach dróg wynosi 50 lat. W tym czasie nie będzie konieczna ich gruntowna prze budowa. /MAR/

– To kolejna ważna inwestycja w regionie, która poprawia bezpie czeństwo, zwiększa komfort jazdy kierowców i wpływa na jakość życia. Co ważne, finansowanie przebu dowy Drogi Wojewódzkiej nr 935 w gminie Kornowac w kwocie 94,2 mln zł w całości pochodzi z budżetu województwa. Od początku bieżącej kadencji samorządu stawiamy na zrównoważony rozwój i wyrównywa nie szans, inwestując w infrastruk turę nie tylko w dużych miastach, ale i w mniejszych gminach. Dzięki takim przedsięwzięciom mieszkań com żyje się lepiej, mogą w lepszych warunkach dotrzeć do szkoły czy pracy, a dzięki ścieżkom rowerowym bezpiecznie i aktywnie spędzić wol ny czas – akcentuje marszałek Jakub InwestycjaChełstowski.jest zlokalizowana na terenie gmin Racibórz i Kornowac. W ramach zadania przebudowano odcinek DW935 od Kanału Ulga w Raciborzu, do skrzyżowania z DW933 w Kornowacu. Zakres rozwiązań projektowych objął przebudowę DW935 polegającą na rozbudowie układu drogowego, w tym dobudowie trzeciego pasa ruchu na odcinku wzniesienia ul. Rybnickiej w Raciborzu, wraz z przebudową istniejącej infrastruk tury – sieci wodociągowej, gazowej, kanalizacyjnej, wychalizowanaInwestycja-rowerowe.zatokiulicznego.elektroenergetycznejtelekomunikacyjnej,ioświetleniaPowstałychodniki,autobusoweiciągipieszowcałościzostałazreześrodkówbudżetowojewództwa.

Obwodnica Poręby i Zawiercia (DK 78) Powstający odcinek w ciągu DK 78 liczy blisko 17 km. To pierwszy z dwóch odcinków trasy o łącznej długości ponad 24 km, która pozwo li wyprowadzić ruch tranzytowy z centrum Poręby i Zawiercia. Prócz koniecznej wycinki drzew trwa ją także prace przy przebudowie infrastruktury podziemnej kolidu jącej z inwestycją, obejmujące sieci energetyczne, oświetleniowe i tele techniczne. Rozpoczęto budowę wiaduktu drogowego nad ulicą Kole jową w Ogrodzieńcu. Kolejny etap to budowa obiektu inżynierskiego nad linią kolejową i ulicą Grunwaldzką w Zawierciu. Na dwóch wiaduktach w obrębie węzła Kromołów planowa ne jest wykonanie pali wierconych pod fundamenty, a nad ulicą Kole jową wykonywanie fundamentów. Będziemy również kontynuowali już rozpoczęte prace, w tym wycinkę drzew, odhumusowanie oraz dalszą przebudowę infrastruktury podziem nej. Ruszy także przebudowa sieci wodociągowej i gazowej. Obwod nica Poręby i Zawiercia pobiegnie wzdłuż DK78 przez powiaty będziń ski i zawierciański oraz przez miej scowości Siewierz, Poręba, Łazy, Zawiercie i Ogrodzieniec. Dwujez dniowa obwodnica Poręby i Zawier cia połączy się z funkcjonującą już obwodnicą Siewierza. DK78 komuni kuje sąsiadujące miejscowości m.in. z Międzynarodowym Portem Lotni czym Katowice w Pyrzowicach. Dzię ki nowemu przebiegowi drogi, tranzyt ominie centra miast, jednocześnie poprawiając warunki życia mieszkań ców. Obecnie włączenie się do ruchu z drogi lokalnej lub przejechanie na druga stronę DK78 jest utrudnione, a czasem kierowcy, wymuszając pierwszeństwo, powodują kolizję lub wypadek. Inwestycja realizowana jest w podziale na dwa odcinki. Pierwszy odcinek o długości 16,6 km zaczyna się w Siewierzu i biegnie w kierun ku wschodnim poprzez Porębę do zawierciańskiej dzielnicy Kromołów.

Drugi swój początek ma za węzłem Kromołów, a następnie biegnie przez 7,6 km do projektowanego w ramach obwodnicy Kroczyc ronda w Żerko wicach. Inwestycja ma zostać zakoń czona w kwietniu 2023 roku.

Dwa Kwadranse | sierpień 20226

W naoczekiwaniuobwodnice

Jedną z flagowych strategii inwestycji drogowych jest program budowy obwodnic. Sprawdzamy, jak wygląda stan prac w Województwie Śląskim. WIEŚCI Z BUDOWY nowo wybudowanej autostrady A1 obiegającej Częstochowę. W przy szłości odcinek ten będzie klu czowy z uwagi na połączenie A1 z planowaną drogą ekspresową S11. Poprawi to bezpieczeństwo miesz kańców. Na tym odcinku dochodzi bowiem do dużej liczby wypadków. Celem jest także odciążenie ukła du komunikacyjnego i zwiększenie przepustowości w obu miastach. Inwestycja poprawi również warun ki i bezpieczeństwo przejazdu dla ruchu dalekobieżnego i regionalne go na odcinku drogi krajowej nr 46 z Lublińca do Częstochowy.

RAPORT DROGOWY

z elementami koncepcji programo wej (STEŚ-R) oraz materiałów do wniosku o wydanie decyzji o śro dowiskowych uwarunkowaniach. Trwają prace projektowe związane z pierwszym etapem STEŚ oraz przeprowadzane są inwentaryzacje przyrodnicze. Przetarg ma zostać ogłoszony w drugim kwartale 2024 roku.Podstawowym celem budowy obwodnicy Blachowni i Herb jest wyprowadzenie ruchu tranzytowe go, jaki odbywa się przez te miej scowości w związku z sąsiedztwem

BlachowniObwodnicai Herb (DK 46) Opracowywana jest dokumentacja w postaci studium -ekonomiczno-środowiskowegotechniczno

INFRASTRUKTURA DROGOWA

PLACÓW

Zdjęcia z prac na budowie obwodnicy Poręby i Zawiercia w ciągu drogi krajowej nr 78. | Fot. GDDKiA/Fb

Obwodnica Nakła Śląskiego Świerklańcaoraz(DK 78) W przypadku tej inwestycji przy gotowywana jest dokumentacja w postaci studium 11,zstowośćkańcówPoprawinocnychteżwstycjawnicze.wadzaneteżnomiczno-środowiskowego.techniczno-ekoTrwająpraceprojektoweorazprzeprosąinwentaryzacjeprzyrodPrzetargmazostaćogłoszonydrugimkwartale2024roku.InweodciążyruchtranzytowyNakleiŚwierklańcu.Odciążyukładkomunikacyjnynapółterenachwojewództwa.siębezpieczeństwomieszorazzwiększysięprzepupołączeniazjednejstronyA1,zdrugiejzdrogąkrajowąnrawprzyszłościS11.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 7

/MAR/

SzczekocinObwodnica i Goleniowych (DK 78) Prace przygotowawcze dla zadania rozpoczęły się już wiele lat temu, w związku z czym inwestycja jest już częściowo przygotowana do realizacji i posiada decyzję o śro dowiskowych uwarunkowaniach. Dzięki ujęciu zadania w Progra mie 100 Obwodnic została zawarta umowa na dalsze prace polegające na wykonaniu kompleksowej doku mentacji projektowej. Następnie ogłoszony zostanie przetarg w for mule tradycyjnej. W trzecim kwar tale br. planowane jest złożenie wniosku o wydanie decyzji ZRID do wojewody śląskiego, zaś prze targ zostanie ogłoszony w drugim kwartale przyszłego roku. Obwod nica Szczekocin i Goleniowych umożliwi wyprowadzenie ruchu tranzytowego w tych miejscowoś ciach. Wraz z realizowaną obec nie obwodnicą Poręby i Zawiercia DROGOWY oraz innymi inwestycjami na dro dze krajowej nr 78 na odcinku od połączenia z A1 na wysokości Pyrzowic do Szczekocin i dalej do Goleniowych. Droga przejmie zna czącą część ruchu tranzytowego i regionalnego, skutkiem czego na dotychczasowej drodze krajowej nr 78 przeważać będzie ruch lokalny. Dzięki inwestycji nastąpi poprawa bezpieczeństwa mieszkańców oraz zwiększenie przepustowości połą czenia z jednej strony z A1, z dru giej z S7 na wysokości Jędrzejowa. Obwodnica Kroczyc (DK 78) Obecnie trwają prace projektowe w zakresie opracowania projektu budowlanego. W trzecim kwarta le tego roku planowane jest zło żenie wniosku o wydanie decyzji ZRID do wojewody. Ogłoszenie przetargu planowane jest na drugi kwartał przyszłego roku. Obwod nica ma wyprowadzić ruch tran zytowy z Kroczyc. W efekcie, wraz z obwodnicą Poręby i Zawiercia oraz innymi inwestycjami na dro dze krajowej nr 78 na odcinku od połączenia z A1 na wysokości Pyrzowic do Szczekocin przyczyni się do odciążenia układu komu nikacyjnego w ruchu drogowym na północno–wschodnim obszarze województwa. Obwodnica Pradeł (DK 78) Etap prac projektowych w zakresie opracowania projektu budowlane go. Przetarg ma odbyć się w dru gim kwartale przyszłego roku. Inwestycja wyprowadzi ruch tran zytowy z tej miejscowości. Odcią ży także układ komunikacyjny na północno-wschodnich częściach województwa. Nowo budowana droga przejmie znaczącą część ruchu tranzytowego i regionalne go. Tu także będzie odbywał się ruch lokalny.

RAPORT

WARSZTATY EKSPORTOWE szansą dla Twojego biznesu

Dwa Kwadranse | sierpień 20228 POLECAMy!

Do tej pory zostały zrealizowane cztery sesje warsztatów eksportowych, w których wzięło udział około 80 przedsiębiorców.

WAŻNE! Jesteś zainteresowany uczestnictwem w warsztatach eksportowych? Szcze gółów o terminach dowiesz się, wcho dząc na stronę www.intersilesia.eu

Doradcy pomogą w podejmowaniu decyzji eksportowych w takiej materii jak produkt, cena i dobór partnerów i rynków. Przeanalizują także aspekty ryzyka eksportowego i nisz ryn kowych, na których można zaistnieć. Doradcy wyjaśnią zagadnienia związane z finansowa niem i zabezpieczeniem transakcji w obrocie międzynarodowym i możliwościach dofinan sowania działalności eksportowej, w tym pozy skania środków z UE.

Prowadzisz własny biznes, a firma, którą kierujesz, należy do segmentu mikro, małych i średnich przedsiębiorstw? Planujesz rozwijać działalność eksportową? W realizacji tych planów pomoże ci projekt InterSilesia. To oferta, jakiej nie możesz przegapić! Kolejne warsztaty tematyczne odbędą się już we wrześniu.

Fundusz Górnośląski S.A. jest kluczową instytucją otoczenia biznesu w regionie, oferującą wsparcie dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie finanso wania, rozwoju kompetencji i internacjonalizacji działalności. Projekt InterSilesia realizowany jest przez lidera projektu – Fundusz Górnośląski S.A. oraz Departament Gospodarki i Współpra cy Międzynarodowej Województwa Śląskiego, pełniącego rolę partnera projektu. Projekt jest skierowany do przedsiębiorstw z sektora MŚP prowadzących działalność gospodarczą w całym regionie, chcących uzyskać wiedzę i skorzystać z usług, które pomogą im rozpocząć lub rozwinąć działalność eksportową. Dla firm to duża szansa, by uatrakcyjnić swoją ofertę i promować markę przedsiębiorstwa na arenie międzynarodowej. Co ważne, InterSilesia oferuje nie tylko wiedzę, ale przede wszystkim usługi dla przedsiębiorstw z sektora MŚP prowadzących lub planujących rozpocząć działalność eksportową. Działania podejmowane w ramach projektu mają służyć zarówno doświadczonym eksporterom w eks pansji na kolejne rynki, jak i przedsiębiorcom, którzy dopiero planują działalność eksportową. Dzięki współfinansowaniu projektu ze środków Unii Europejskiej całe wsparcie włącznie z ofe rowanymi usługami jest bezpłatne. Uczestnicy biorą udział w spotkaniach, warsztatach i kon ferencjach z najlepszymi ekspertami z dziedziny handlu międzynarodowego, prawa, finansów, marketingu czy promocji. Warsztaty eksportowe –nowa edycja Już na początku września rusza nowa edycja warsztatów eksportowych. Planowana ilość to 4-5 grup w skali miesiąca. Jednym z pierwszych tematów będą warunki wejścia na wybrane rynki zagraniczne oraz aspekty formalnopraw ne z elementami różnic kulturowych. Słucha cze poznają m.in. ciążące na nich obowiązki podatkowe i procedury celne. Zgłębią również zasady wypełniania formalności dotyczących dokumentacji eksportowej. W trakcie rozmów przedsiębiorcy dowiadują się, jak wykorzystać poznaną wiedzę w praktyce. Omówione zostaną sposoby eliminacji ryzyka w obrocie między narodowym, by wchodząc na zagraniczne rynki poza Unię Europejską – sprawnie się po nich poruszać. Podczas spotkania paneliści odniosą się również indywidualnie do profilu działal ności każdego z uczestników. Będzie to okazja do zadawania skonkretyzowanych pytań oraz wysłuchania wskazówek odnoszących się do branży, jaką reprezentuje uczestnik. Wiedza to podstawa Warsztaty obejmują ogólny kontekst praw ny zarówno wewnątrzwspólnotowej dosta wy towarów i usług, jak i wymianę handlową z krajami poza Unią Europejską. Marketing międzynarodowy i globalny, proces umiędzy narodowienia przedsiębiorstwa, zagadnienia prawno-finansowe w działalności międzyna rodowej – to tematyka, której na pewno nie zabraknie podczas wrześniowych warsztatów. Słuchacze zaznajomią się z problematyką umów handlowych i ochroną prawno-autorską. Dowiedzą się jak przenosić patenty i ozna czenia. Uzyskają wiedzę, jak omijać „pułapki” w prawach handlowych. Ważnym aspektem będzie szczegółowe omówienie zagadnienia modeli biznesowych w procesie internacjonali zacji oraz decyzji eksportowych z perspektywy współpracy międzynarodowej w kontekście np. doboru partnerów w ekspansji zagranicznej. Paneliści objaśniają tajniki sztuki negocjacji, z których warto skorzystać podczas nawią zywania nowych kontaktów biznesowych.

Weź udział w eksportowychwarsztatach

Do tej pory zostały zrealizowane cztery sesje warsztatów eksportowych w których wzięło udział około 80 przedsiębiorców. Zostań jednym z nich i poszerz swoją wiedzę z zakresu sprzedaży międzynarodowej. Zapraszamy do śledzenia informacji na temat terminów oraz lokalizacji. Wszystkie działania w projekcie są bezpłat ne, dzięki współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach RPO WSL na lata 2014–2020.

Wiedza i umiejętności nabyte dzięki szkoleniom prowadzonym przez doświadczonych praktyków, z pewnością staną się solidną podstawą do roz szerzenia działalności firm na rynki zagraniczne.

[KR 02]

Odpowiednie nawodnienie jest kluczem do zdrowia. To wszyscy wiemy, ale dlaczego tak jest, wyjaśniamy poniżej. Popierwsze: woda zapewnia sprawny umysł! Nawet nie znaczne, odwodnienie,2-3-procentowemożeobniżyć koncentrację o blisko 20 procent. Mózg składa się z wody w około 80 procent i bez odpowiedniego nawodnienia obniżone zostaje przewodnictwo impulsów ner wowych. Dzięki wodzie możemy cieszyć się dobrą formą psychiczną i zdolnością kreatywnego myślenia Po drugie: dzięki wodzie utrzymujemy pra widłową wagę. Picie dużych ilości wody jest zdrowe i powszechnie zalecane podczas diet odchudzających, ponieważ przyspiesza metabolizm oraz hamuje uczucie głodu (a głód jest bardzo często mylony z prag nieniem). Zwiększenie spożycia wody lub zastąpienie nią innych napojów skutecznie zapobiega też nadwadze i otyłości. Po trzecie: woda pozytywnie wpływa na ogólną kondycję fizyczną, gdyż sto pień sprawności fizycznej i odporność na zmęczenie zależą m.in. od właściwe go nawodnienia (odżywienia) komórek mięśniowych. Dzięki wodzie i jej specy ficznym właściwościom organizm może też prawidłowo regulować temperaturę – odpowiednie nawodnienie zapobiega przegrzaniu w lato i – z czego często nie zdajemy sobie sprawy – także wychłodze niu w mroźne dni! Woda poprawia również trawienie i usuwa z organizmu toksyny. Brak wody w jelitach często powoduje zaparcia. Kolejna sprawa to stawy. Ze względu na nasze kwaśne odżywianie, stres, brak ruchu i wody, dochodzi do zagęszczenia tkanki łącznej. Staje się ona przeciążona, a nadmiar kwasów pobierają mięśnie i sta wy. Ruch odwodnionych stawów prowa dzi do obcierania i uszkodzeń w stawach oraz na powierzchni chrząstki. Pijąc odpo wiednie ilości wody, odciążamy stawy i mięśnie, a tkanka łączna znowu staje się Wodaprzepuszczalna.korzystnie wpływa również na rege nerację naskórka i właściwe odżywienie tkanek, co skutkuje poprawą kondycji skó ry, która staje się bardziej napięta i ela styczna. Zmarszczki się wygładzają oraz znikają cienie i worki pod oczami. Woda zapobiega wielu innym dolegliwoś ciom – łagodzi bóle głowy, zapobiega cho robom serca oraz nerek i koi zgagę. Na koniec ciekawostka. Picie wody jest też najlepszą receptą… na dobry humor! Kiedy uświadomimy sobie, że mózg – jak już napisaliśmy – w ok. 80% składa się z wody, staje się oczywistym, że odwodnie nie organizmu może znacznie ograniczać jego funkcje. Zatem na gorszy nastrój pole camy duże ilości wody. Przede wszystkim tej prosto z kranu!

Pamiętajmy, że prawidłowy poziom nawodnienia jest niezwykle istotny dla osób w każdym wieku. Osoby starsze i dzieci to grupy najbardziej narażone na odwodnienie i jego bardzo negatywne

nAWODnIEnIE –nIEZWYKLE ISTOTnE DLA SEnIOrA

Dbajmyskutki. zatem o naszych wspaniałych seniorów również w tym względzie i pamiętajmy, iż tylko prawidłowo nawod niony organizm będzie funkcjonował sprawnie, czyli dłużej zachowa pożąda ny stan narządów i tym samym wysoką sprawność fizyczną i psychiczną. Żyjmy dłużej – zawsze właściwie nawod nieni. /MP/

PIJMY

W ten sposób można zapobiec odwodnie niu, które u osoby starszej może nastąpić wyjątkowo szybko. Warto również umieć rozpoznać wczesne objawy odwodnienia osoby starszej. Te mogą wystąpić już przy utracie płynów powyżej 1 procent masy ciała – zmniejszy się wówczas wydolność fizyczna, nastąpi pogorsze nie termoregulacji i apetytu. Gdy nastąpi utrata 5-8 procent masy ciała, dojdzie do dalszych zaburzeń wydolności fizycznej i psychicznej (zaburzeń koncentracji, bólów głowy, drażliwości, przyspiesze nia oddechu). Odwodnienie powyżej 20 procent masy ciała może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń organizmu, a nawet do śmierci.

Dla zdrowia i urody WODĘ – ŻYJMY DŁUŻEJ!

Całkowita ilość wody w organizmie zmniejsza się wraz upływem lat o około 15 procent. Starzejący się organizm powoli zwalnia i zmniejsza intensywność pracy. Efektem tego jest spadek zdolności do regeneracji, zmiana wyglądu skóry oraz negatywne objawy ze strony układu ruchu – pleców, stawów czy kończyn. Wszystko to jest związane z poziomem nawodnienia Seniorzyorganizmu.to grupa szczególnie narażo na na ryzyko odwodnienia organizmu. Dlaczego tak łatwo może do tego dojść? Otóż u osób starszych następuje spa dek wrażliwości ośrodka mózgowego odpowiedzialnego za odczuwanie prag nienia. Oznacza to, że mimo takiego samego zapotrzebowania na wodę jak u osób w wieku średnim, seniorzy nie odczuwają świadomej potrzeby zaspoko jenia pragnienia tak samo intensywnie. W związku z tym ważne jest codzienne przypominanie seniorom o konieczności przyjęcia odpowiedniej ilości płynów.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 9POLECAMy! [KR 03]

Aby zapobiegać odwodnieniu, seniorzy powinni przyjmować płyny przez cały dzień. Najlepiej, by robili to często i powo li, małymi łykami. Powinni pić wodę pod czas zwiększonej aktywności fizycznej, na przykład podczas spacerów, prac w ogro dzie czy drobnych porządków w domu. Warto także, by np. wychodząc na prze chadzkę, mieli ze sobą butelkę z wodą.

Podkategoria: produkty mleczne I Dalidówkanagroda Sery Kozie Jakub Wątor za niegowonickie kozie kulki serowe

za żymlok – buł czankę Pod koniec lipca w chorzowskim skansenie –Górnośląskim Parku Etnograficznym już po raz dwudziesty pierwszy odbył się finał konkursu „Nasze

Dwa Kwadranse | sierpień 202210 #ŚLĄSKIE SMAKI

Nominacje do nagrody „Perła 2022” dla: Gospodarstwo Agroturystyczne „Ran czo” za kartofelzupę i kardinadle (karminadle górnośląskie) z zielonym szałotym i boczkiem wędzonym Gospodarstwo Agroturystyczne „Ran czo Haflinger” za królika w śmietanie

Wyniki konkursu

Kategoria: Produkty pochodzenia Podkategoria:roślinnego przetwory owocowe I AnnanagrodaRutkowska za papierówki w syropie Podkategoria: przetwory warzywne I „Zagrodanagroda na pograniczu” Joachim Marcziński za ogórki omy Hildy

Regionów”. Palce lizać! Dla kazdego cos pysznego!

Podkategoria: miody I AnetanagrodaiGrzegorz Śliwka – Pasieka Sko wronek za miód nektarowo-lipowy Wyróżnienia w kategorii – produkty pochodzenia zwierzęcego:  Beata Kostrzewa Katering Beata za pisarzowicki smalec z podgardla  SER_TOM Tomasz Krzyżowski za kozieradkowy świeżak  „Owcza Kraina” Dominik Modlasiń ski za owczy ser podpuszczkowy  Krzysztof i Kacper Widuch za miód wielokwiatowo-mniszkowy

Wybierano najlepszy regio nalny produkt, najlepsze danie i potrawę Wojewódz twa Śląskiego. W części gastrono micznej rywalizowało 6 zespołów, które zaprezentowały 12 dań, a do części na najlepszy produkt zakwa lifikowano 43 produkty. Komisje konkursowe oceniły walory smako we, specyficzne i tradycyjne metody produkcji, zgodność z tradycją oraz zwyczajami kultywowanymi w regio nie i przyznały wiele nagród równo rzędnych i wyróżnień. Trzy produkty i dwie potrawy otrzymały nominacje do nagrody „Perła 2022”, wręczanej tradycyjnie podczas Wielkiego Fina łu Konkursu 25 września na targach Smaki Regionów w Poznaniu.

CZĘŚĆ GASTRONOMICZNA I miejsce – Gospodarstwo Agrotu rystyczne „Ranczo” za kartofelzupę i kardinadle (karminadle górnoślą skie) z zielonym szałotym i bocz kiem wędzonym II miejsce – KGW Popielów-Radzie jów za zupę z maślonki z suszonymi śliwkami i jaskółcze gniazda z klus kami śląskimi III miejsce – KGW Szczerbice za żurek na maślance i karminadle ze śledziem (klopsy ze śledziem)

Podkategoria:zwierzęcego produkty i przetwory mięsne I nagroda  KGW Golce Agnieszka Hejno za smalec golcowski KGW Szczerbice Kulinarne Smaki



Kategoria:PRODUKTYprodukty pochodzenia

Dziedzictwo –

Karminadle

ze śledziem zkarminadleKartofelzupa,zielonym iszałotymwędzonym boczkiem aromatyczny syrop z róży

modroku Żymlok bułczanka–

inko

Podkategoria: produkty zbożowe I KrystynanagrodaHalabowska za olej lniany Podkategoria: wyroby cukiernicze I nagroda  FEST-PARK Cukiernictwo Ilona Pudełko za pisarzowicki kołocz weselny – dożynkowy  KGW Popielów-Radziejów Maria Mańka za zistę Wyróżnienia w kategorii – produkty pochodzenia roślinnego: Piekarnia i Cukiernia „MAK” Andrzej Kijas za chleb mojego taty – chleb mieszany Wyróżnienia w kategorii – napoje regionalne:  Alicja Podgórska za winko z modroku  ZPHU „Ba-Ja” s.c. J. Babula, D. Janicka za kwas chlebowy  Aneta i Grzegorz Śliwka – Pasieka Skowronek za miód pitny – trójniak Kategoria: inne produkty regionalne I nagroda  Słodka Manufaktura Leona za moczkę  Joanna Tomasik za ocet miodowy Nominacje do nagrody „Perła 2022”:  Cieszyńska kita wędzona – PPUH Stanisław Panek  Pieczki – Gospodarstwo Ekologicz ne EKO RAJ Adrian Najda  Aromatyczny syrop z róży –Michał Podgórski /MAR/ golcowskiSmalec Jaskółcze gniazdaz kluskami śląskimi w z

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 11#ŚLĄSKIE SMAKI

kitaCieszyńskawędzona Zista

Dotacja dla Zafundowalipolicjiharcerzom wakacje

Marszałek Jakub Chełstowski wręczył umowę o dotację nadinspektorowi Romanowi Rabsztynowi, szefowi śląskiej policji.

– Dzieciaki będą wypoczywały bardzo aktywnie, poznając przyrodę między innymi w trakcie wędrówek i wycieczek krajoznawczych. W trakcie tych wyjazdów realizowane będą programy profilaktyki zdrowotnej, edukacji ekologicznej oraz regionalnej edukacji przyrodniczej. To wpisuje się w naszą działalność prozdro wotną i ekologiczną – wyjaśnia Tomasz Bednarek, prezes WFOŚiGW w Kato Nawicach.wyjazdy 4237 dzieci z terenu woje wództwa śląskiego Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Śląska otrzyma 672,5 tys. zł, za co zorganizowane zosta ną 63 turnusy. Obozy harcerskie będą się odbywały w miejscowościach czystych ekologicznie, w województwach: wielko polskim, zachodniopomorskim, łódzkim, śląskim, warmińsko-mazurskim, opol skim, podkarpackim, świętokrzyskim, pomorskim i kujawsko-pomorskim. W czasie obozów ekologicznych, które potrwają do 28 sierpnia, prowadzone będą zabiegi profilaktyczno-lecznicze, turystyka rowerowa oraz zajęcia sportowe, a także zajęcia i konkursy o tematyce zdrowot nej i ekologicznej. Zorganizowane zostaną również spotkania z leśnikami i zwiady terenowe. /KS/

Dwa Kwadranse | sierpień 202212

– Bezpieczeństwo mieszkańców jest dla nas priorytetem, dlatego systematycznie przekazujemy służbom mundurowym środki na zakup niezbędnego sprzętu, radiowozów i wyposażenia – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski.

– W ratownictwie medycznym liczy się czas. Często o ludzkim życiu decydują sekundy. Nowa lokalizacja wpłynie także korzystnie na komfort pracy ratowników. Dziękuję marszałkowi województwa za tę inicjatywę. Jej realizacja jest niezwykle ważna zwłaszcza dla lokalnej społecz ności – podkreśla Łukasz Pach, dyrektor Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach. W budynku Urzędu Gminy w Suszcu przy ul. Lipowej 1 przez całą dobę siedem dni w tygodniu stacjonuje dwóch ratowni ków medycznych. Ratownicy mają do dyspozycji znakomicie wyremontowane pomieszczenia, które poprawią ich kom fort pracy. /MAR/

KATOWICE | BIELSKO-BIAŁA S u SZEC

Ratownicy medyczni mają nowy stacjonowaniapunkt

prawie 2 mln zł na zakup sprzętu dla Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach.

KATOWICE

Umowę podpisami przypieczętowali – Tomasz Bednarek, prezes katowickiego Funduszu oraz hm. AnnaPeterko, komendantka Chorągwi Śląskiej ZHP. Uroczystość odbyła się w Ośrodku Obozowym Hufca ZHP Ziemi Rybnickiej w Wapienicy. | Fot. Mirosław Cichy Na co dzień w gminie stacjonuje jeden Zespół Ratownictwa Medycznego. Od tej pory ratownicy szybciej będą docierać do osób potrzebujących pomocy.

– Troska o zdrowie mieszkańców woje wództwa jest jednym z naszych prioryte tów. Są to inwestycje i projekty realizowane na różnych poziomach. Warto przypo mnieć, że w czasie pandemii COVID-19 wsparliśmy szpitale, przeznaczając na ten cel ponad 320 mln zł. Ważne są jednak także zadania lokalne, czego przykładem będzie nowy punkt stacjonowania Zespołu Ratownictwa Medycznego zlokalizowa ny w Suszcu. Ważne, by pomoc dotarła szybko. Do mniejszych gmin trzeba często dojechać z dużych ośrodków. Utworzenie stacji, w której będą dyżurować na sta łe ratownicy medyczni sprawi, że wśród mieszkańców wzrośnie poczucie bezpie czeństwa – przekonuje marszałek Jakub Chełstowski.

WojewództwoAKTUALNOŚCIŚląskieprzekaże

Dotacja celowa trafi na konto Wojewódz kiego Funduszu Wsparcia Policji KWP w Katowicach na zakup nowoczesnych i ekonomicznych środków transportu, a nawet koni służbowych i psów, zesta wów fotograficznych wraz z oprogramo waniem do obróbki foto-video, aparatów telefonicznych i drukujących urządzeń wielofunkcyjnych. /MAR/ 672,5 tys. zł przeznaczy Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach dla Śląskiej Chorągwi ZHP na wakacyjne wyjazdy dzieci z naszego regionu do miejscowości czystych ekologicznie. Łącznie zorganizowane zostaną 63 turnusy dla 4237 dzieci.

zabaw, jakiego jeszcze nie było

TROCHĘ WODY DLA OCHŁODY Park Śląski ma nową atrakcję. To wodny plac zabaw, który powstał dzięki środkom z programu JESSICA. Jest zlokalizowany w sąsiedztwie integracyjnego placu zabaw oraz Ogrodu Społeczności Parkowej.

Nowa przestrzeń jest świetnym uzu pełnieniem oferty Parku Śląskiego. Łatwo tutaj trafić. Na skrzyżowa niu al. Harcerskiej i promenady gen. J. Ziętka kierujemy się w lewo, mijamy altany do grillowania oraz integracyjny plac zabaw, tuż za nim powstała wod na bawialnia. W niecce przygotowano sporo atrakcji m.in. tryskające fontanny, gejzery. Całość ozdobiono w bajkowym klimacie. Teren został ogrodzony i obję ty monitoringiem. Do dyspozycji są toa lety, również przystosowane dla osób niepełnosprawnych oraz przebieralnie. W strefie relaksu zainstalowano nowe, wygodne meble ogrodowe, stąd dziecia ków mogą doglądać dorośli. Park wodny jest czynny od wtorku do niedzieli od godz. 10.00 do 19.00 z wyjątkiem dni z niesprzyjającą pogodą. Inwestycja powstała w ramach unij nego programu JESSICA. Zrealizowała ją w formule „Projektuj i Buduj”, spół ka GIJO KAPSA. Umowa opiewała na 1 450 000 zł. /MAR/

Plac

Paweł Bilangowski prezes Parku Śląskiego

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 13PARKOWE WIEŚCI

– Wodny plac zabaw jest miejscem stworzonym z my ślą o najmłodszych. Oby tylko letnia aura utrzymała się jak najdłużej. To nie koniec pla nowanych atrakcji w Parku Śląskim. Jeszcze w tym rokuw Zielonych Płucach Śląska uruchomione zostanie mia steczko ruchu drogowego.

Nasz czołowy „eksportowy” tyczkarz, Piotr Lisek powie dział przed zawodami, że czasami prosi żonę, aby go uszczypnęła, bo ciągle niedowierza, że Diamentowa Liga zawędrowała do Polski i to na Stadion Śląski. Przyznam, że sam długi czas też niedowierzałem. Wykona liśmy jednak ogromną pracę, która przyniosła efekt. Mijają dwa lata, odkąd Śląski stał się Narodo wym Stadionem Lekkoatletycznym. Nazwa jest wartością dodaną, ale za tym poszło wiele dobrego. Z każdym rokiem rosło znaczenie Silesia Memo riału Kamili Skolimowskiej. W dobie pandemii udźwignęliśmy organizację Mistrzostw Świata Sztafet i Druży nowych Mistrzostw Europy w Lek koatletyce, zachowując wszystkie najsurowsze wymogi sanitarne. Jesz cze przed olimpiadą w Tokio usłysze liśmy od szefów World Athletics, że byliby spokojniejsi gdyby nasz model systemu bezpieczeństwa sanitarnego był wprowadzony podczas igrzysk. To zdanie było chyba największym komplementem. Krótko, acz dosad nie oceniono nasz profesjonalizm. W efekcie otrzymaliśmy tytuł gospo darza Mistrzostw Europy w Lekkoat letyce w 2028 roku. Imprezy tej skali też jeszcze w Polsce nie było. Jest jesz cze sporo czasu do tej daty, ale nikt już nam tego nie odbierze. Śląski to jakość i znacząca w sportowym świe cie marka. Jak silna, świadczy ostatni ranking mityngów. Wyprzedza nas tylko amerykańskie Eugene. Jeszcze niedawno cieszyliśmy się z miejsca w dziesiątce. Dziś jesteśmy ścisłą czołówką.

Od razu zaznaczę, że nie chcemy, aby memoriał o takim prestiżu był jednora zowym wydarzeniem. Jesteśmy ciągle głodni wielkich wyzwań. Pracujemy, aby zasłużyć na stałe miejsce w kalen darzu, bo tak jak powiedziałem już wcześniej, prestiż Memoriału Kamili Skolimowskiej rośnie. To jest wielka promocja Stadionu Śląskiego, całe go regionu, w końcu także promocja Polski. Transmisję z tego wydarzenia pokazało 155 stacji telewizyjnych na całym świecie. Inwestujemy w to, aby świat dowiedział się o naszym regio nie. Mamy ogromny potencjał. Robimy wszystko, aby w pełni go wykorzystać. W dniu znakomityzawodówDiamentowąpoprzedzającymLigędyrektorPiotrMałachowski,dyskobol,wręczył Panu statuetkę zdobytą w przeszłości podczas tych zawodów w dowód podziękowania za pracę i zaangażowanie w promowanie Królowej Sportu. Przez chwilę aż zaniemówiłem z wra żenia. Byłem tym bardzo wzruszony, zwłaszcza, że zdaję sobie sprawę, jak wielkie ma to znaczenie dla sportow ców. To nie są przecież zwykłe statu etki, a tu ogromną rolę odegrał sam symbol. Nie przesadzę, twierdząc, że warto żyć dla takich chwil, ale przede wszystkim trzeba ciężko pracować. Lekkoatletyka znalazła na Śląsku swój dom, ale to nie jest przecież tylko moja zasługa. Jako zarząd województwa stwarzamy przestrzeń. Nad całością pracuje jeszcze cały sztab ludzi. I za to chcę im gorąco podziękować. Chcemy po sobie zostawić coś dobrego. Wierzę, że nam się to udaje. rozmawiał MARCIN KRÓL

Jesteśmy ciągległodni wielkich wyzwań JAKUB CHEŁSTOWSKI

– Po raz kolejny udowodniliśmy, że Stadion Śląski to miejsce idealne do organizacji najbardziej prestiżowych imprez, a my sprawdzamy się jako organizator. Diamentowa Liga to nie są zawody, które ot tak, może otrzymać każdy. Niemniej zasłużyliśmy na to, aby ta impreza zagościła u nas na dłużej – przekonuje marszałek województwa w rozmowie z miesięcznikiem Dwa Kwadranse.

Dwa Kwadranse | sierpień 202214 SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Lekkoatletyczna elita pokochała Stadion Śląski. Po zakończeniu Diamentowej Ligi każdy zawodnik miał do wypełnie nia ankietę, w której oceniał poziom zawodów. Skala oceny wynosiła od 1 do 9. W ankietach wpisywali dzie siątki. Byli pod wrażeniem stadionu, zaplecza treningowego, bazy hotelo wej. Zachwyciła ich publiczność. Joe Kovacs, aktualny wicemistrz świata w pchnięciu kulą, który wygrał na Śląskim, podkreślił, że chciałby, aby Diamentowa Liga została w Kotle Czarownic na zawsze. Shelly-Ann Fraser-Pryce z Jamajki, która podczas Memoriału ustanowiła w biegu na 100 metrów najlepszy w tym roku wynik na świecie powiedziała, że ten wynik osiągnęła niesiona dopingiem kibiców. To coś niesamowitego! Po zakończeniu pierwszej w historii Diamentowej Ligi w Polsce niemal od razu poja wiły się pytania o możliwość zorganizowania tych zawodów po raz kolejny.

DiamentowąnaZasługujemykolejnąLigę!

Diamentowa Liga była ogrom nym przedsięwzięciem organi zacyjnym i logistycznym. Który z elementów przygotowań był najtrudniejszy?

Chyba wyścig z czasem, bo na przygotowania tak napraw dę nie mieliśmy go zbyt wiele. Największym wyzwa niem było skompletowanie składu. To się w pełni udało, ale po drodze nie obyło się bez niespodzianek. Nagle się okazało, że ktoś nie zabrał sprzętu albo czyjś bagaż nie dojechał lub zagi nął na którymś z lotnisk. Gasiliśmy te „pożary” na bieżąco. Oczywiście nigdy nie można być pewnym, że zawodnik na przykład nie zachoruje i trzeba będzie szukać zastępstwa. Na szczęście jakieś większe problemy nas ominęły, o drobnostkach może my mówić w kategorii anegdot. Nie ukrywam, że bardzo martwiliśmy się o pogodę. Dzień przed zawodami mie liśmy upał, a w dniu imprezy od rana zaczął padać deszcz. Kibice stanęli jednak na wysokości zadania. Byli wspaniali. Bo tylko z kibicami sport ma sens. W ubiegłym roku podczas igrzysk w Tokio były niemalże puste trybuny. Kiepsko startuje się w takich okolicznościach. Nie ma adrenaliny. Rok temu właśnie podczas Silesia Memoriału Kamili Skolimowskiej zakończyłeś karierę. Nie masz w sobie nutki żalu, że mogłeś z tą decyzją rok zaczekać i zrobić to teraz, gdy Memoriał „Kamy” został włą czony do Diamentowej Ligi? No cóż… chyba nawet jeszcze wtedy nie myśleliśmy, że Diamentową Ligę uda się do nas zaprosić. Ale nie mam poczucia żalu, że stało się to przed rokiem, a nie podczas tego konkretnego mityngu. Jestem sportowcem spełnio nym. Co miałem osiągnąć, to osiągną łem. Z wiekiem sport przestał sprawiać mi tak dużą przyjemność jak wcześ niej. Było coraz więcej kontuzji i ura zów. Patrząc na wyniki, jakie osiągają zawodnicy znajdujący się w szczytowej formie i fajnym wieku do uprawiania sportu, byłbym tylko tłem. Uprawia nie sztuki dla sztuki jest bez sensu. Uważam, że w odpowiednim momen cie powiedziałem sobie: dość. Karierę też zakończyłem w idealnym do tego miejscu, bo na Stadionie Śląskim. Tych wzruszeń, aplauzu i najwspanialszej publiczności nie zapomnę nigdy. To już na zawsze ze mną zostanie.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 15SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Diamentową Ligę zobaczymy jeszcze raz w Kotle Czarownic? Mam nadzieję, że dostaniemy na to szansę, bo po prostu na nią zasługu jemy. Poczekamy spokojnie na koniec sezonu. Dopiero wtedy włodarze Dia mentowej Ligi będą podejmowali decyzje. Trzeba uzbroić się w cierpli wość. Ale jestem dobrej myśli. Poka zaliśmy, jak wiele potrafimy i że to inni mogą od nas się uczyć. Myślę, że nikt nie przejdzie obojętnie obok tego, czego wspólnie dokonaliśmy. rozmawiał MARCIN KRÓL

PIOTR MAŁACHOWSKI

– Pokazaliśmy, jak wiele potrafimy i że to inni mogą od nas się uczyć. Myślę, że nikt nie przejdzie obojętnie obok tego, czego wspólnie dokonaliśmy – mówi dyrektor sportowy Silesia Memoriału Kamili Skolimowskiej.

Na Śląskim podczas Diamento wej Ligi zobaczyliśmy plejadę największych gwiazd lekkiej atletyki. Wyniki Fraser-Pryce czy Duplantisa można było raczej przewidzieć. Kto Ciebie najbar dziej pozytywnie zaskoczył? Na pewno rezultat Natalii Kaczmarek, która „złamała” 50 sekund i kapitalny wyścig w wykonaniu Pii Skrzyszow skiej, która ustanowiła rekord Europy młodzieżowców. To były momenty, które dostarczyły wielu wzruszeń. Dziewczyny niesione dopingiem kibi ców wpisały się w historię najnowszą Diamentowej Ligi.

Wynikiem 12.51 s Pia Skrzyszowska ustanowiła rekord życiowy w finale biegu na 100 m przez płotki. Poprawiła przy tym wynik z pierwszego wyścigu, który wynosił 12.58. Wynikiem 12.51 s Pia Skrzyszow ska ustanowiła rekord życiowy w finale biegu na 100 m przez płot ki. To dało naszej reprezentantce czwarte miejsce w naszpikowanej gwiazdami obsadzie. Bieg wygra ła mistrzyni olimpijska Jasmi ne Camacho-Quinn (Portoryko) z kolejnym rekordem Memoriału – 12.34 przed była rekordzistką świata Kendrą Harrison 12.37 i Tią Jnoes obie (USA) – 12.49. Joe Kovacs, aktualny wicemistrz świa ta w pchnięciu kulą został zwycięz cą zawodów z wynikiem 21,79 m, a za nim uplasowali się były mistrz świata Nowozelandczyk Tom Walsh –21,79 i drugi z Amerykanów, brązowy medalista MŚ Josh Awotunde – 21,35. Piąty był Michał Haratyk – 20,53, siódmy Konrad Bukowiecki – 19,76, a ósmy Jakub Szyszkowski – 19,17. Show jak na mistrza przystało zafun dował widzom tyczkarz Szwed Armand Duplantis, skacząc za trze cim razem 6,10 m. Nie pobił jednak rezultatu z Torunia, gdzie skoczył 6,17 m. Szwed był pod wrażeniem atmosfery na Śląskim. Za 22-latkiem uplasowali się Sondre Guttormsen (Norwegia) 5,73 oraz Ernest Obiena (Filipiny) 5,73. Czwarte miejsce zajął natomiast Piotr Lisek (Polska) 5,63. Wicemistrz olimpijski i mistrz świa ta Brazylijczyk Alison dos Santos wygrał bieg na 400 m przez płotki w 47.80 (rekord Memoriału Kamili Skolimowskiej), wyprzedzając dwu finalistów MŚ w Eugene – Kallifa ha Rossera (USA) 48.30 i Wilfrieda Happio (Francja) – 48.74. Ósmy na mecie Polak Sebastian Urbaniak uzyskał 49.85.

Natalia Kaczmarek jako druga Polka po Irenie Szewińskiej (rekord Pol ski – 49.28) złamała granicę 50 s (49.86) w biegu na 400 m i jest to piąty wynik w tym roku na świato wej liście! Zwyciężyła rewelacyjna Holenderka Femke Bol (49.75), której główną specjalnością jest konkuren cja 400 m przez płotki. – Kiedy wbiegłam na metę i zoba czyłam wynik Femke, pomyślałam: „Boże, wyświetli się 50.00". Ale poja wiło się 49 z przodu, co było czymś niesamowitym. W ubiegłym roku myślałam, że super byłoby biegać 50.50. W tym roku, gdy osiągnę łam poziom 50.20, było to już duże przeżycie – komentowała na gorą co zawodniczka po zakończeniu rywalizacji.

Sierpniowa Diamentowa Liga włączona do Silesia Memoria łu Kamili Skolimowskiej była transmitowana do 155 krajów świata. Impreza od razu zanotowała błyska wiczny awans w światowym rankin gu. W tej chwili Chorzów plasuje się na drugi miejscu przed takimi potę gami jak Sztokholm, Birmingham czy Paryż. Przed Stadionem Śląskim jest tylko amerykańskie Eugene. Podczas zawodów padło 16 rekordów Dia mentowej Ligi i dziewięć rekordów ZawodyMemoriału.były popisem naszego znakomitego miotacza – Pawła Faj dka, topowego tyczkarza Szweda Armanda Duplantisa, ośmiokrotnej medalistki olimpijskiej Shelly-Ann Fraser-Pryce, która znów była bezkon kurencyjna na dystansie 100 metrów. Znakomite wyniki zanotowały nasze biegaczki – Natalia Kaczmarek i Pia Skrzyszowska, która podczas zakoń czonych ME w Monachium zdobyła złoto w biegu na 100 metrów przez płotki potwierdzając rewelacyjną Jużformę.w jednej z pierwszych konku rencji rekord DL ustanowił Paweł Fajdek w rzucie młotem. W drugim podejściu Paweł Fajdek rzucił na odległość 81,27 m. To nowy rekord Diamentowej Ligi – pięciokrotny mistrz świata o 2 cm pobił wynik swojego krajowego rywala i mistrza olimpijskiego Wojciecha Nowickiego, który w czerwcu w Paryżu uzyskał 81,25. Drugie miejsce zajął Nowi cki z rezultatem z czwartej próby 79,19, a trzecie Francuz Quentin Bigot – 78,83. Dopiero czwarty był wicemistrz olimpijski oraz brązo wy medalista MŚ z Eugene Norweg Eivind Henriksen – 78,48.

W rozgrywanym równolegle kon kursie kobiet Malwina Kopron zajęła trzecie miejsce z wynikiem 70,37. Wygrała mistrzyni globu Amerykanka Brooke Andersen – 75,76, która poko nała swoją rodaczkę Janee' Kassana void – 74,89.

Dwa Kwadranse | sierpień 202216 SPORTOWE #ŚLĄSKIE DZIĘKUJEMY I PROSIMY O WIĘCEJ!

Za nami zawody Diamentowej Ligi, które po raz pierwszy w historii gościły w Polsce i to na Stadionie Śląskim! Kapitalną, pełną wzruszeń i emocji najważniejszą lekkoatletyczną imprezę globu, włączoną do Silesia Memoriału Kamili Skolimowskiej obserwowało z trybun Kotła Czarownic 30 tysięcy widzów! Sportu

KrólowejDiamenty

Natalia Kaczmarek jako druga Polka po Irenie Szewińskiej (rekord Polski –49.28) złamała granicę 50 s (49,86) w biegu na 400 m i jest to piąty wynik w tym roku na światowej liście!

Najszybsza kobieta świata - Shelly-Ann Fraser-Pryce z Jamajki. – Bardzo chciałem tutaj wystąpić. Świetny stadion, rewelacyjni kibice. Wcale się nie dziwię, że przy takiej atmosferze Polska pokonała Szwecję w meczu o awans do piłkarskich mistrzostw świata w Katarze – podkreślił najlepszy obecnie tyczkarz Armand Duplantis. Na StadionŚląski przybyło wielu fanów zobaczyć właśnie jego występy.

Z kolei odległość 17,53 m wystar czyła Kubańczykowi Andy'emu Diazowi Hernandezowi do triumfu w trójskoku. Drugie miejsce z wyni kiem 17,29 zajął jego rodak Pedro Pichardo, mistrz olimpijski i mistrz świata (rek. 18,08), który jednak reprezentuj obecnie Portugalię. Trze ci w konkursie był brązowy medalista MŚ w Eugene – Chińczyk Yaming Zhu –Najszybsza17,25.na dystansie 800 metrów była tegoroczna halowa mistrzyni świata Amerykanka Ajee Wilson – 1:58.28. Siódma na mecie Polka Adrianna Czapla po raz pierwszy złamała barierę dwóch minut, usta nawiając rekord życiowy 1:59.86. Brązowa medalistka MŚ w Eugene w rzucie oszczepem, Japonka Haru ka Kitaguchi osiągnęła w ostatniej kolejce 65,10, odbierając zwycięstwo prowadzącej w konkursie rekordzist ce świata, Czeszce Barborze Spota kowej –Brązowy61,78.medalista niedawnych MŚ w Eugene w biegu na 100 m Amery kanin Trayvon Bromell wygrał bieg na 100 m w 9.95 (przeciwny wiatr 0,7 m/s). Drugi był wicemistrz świata Marvin Bracy (obaj USA) 10.00, trzeci Ackeem Blake (Jamajka) też 10.00, a czwarty mistrz świata 2019 Chri stian Coleman (USA) 10.13. Z takim samym czasem ukończył bieg mistrz świata 2011 Yohan Blake (Jamajka). Sifan Hassan, Etiopka w barwach Holandii, mistrzyni olimpijska na 5000 i 10 000 m, wygrała w Chorzo wie bieg na 3000 m czasem 8:39.27. Zamykająca stawkę biegaczek Beata Topka ustanowiła rekord życiowy –8:57.20, dający jej 9. miejsce na liście najlepszych Polek wszech czasów. Mistrz świata Michael Norman (USA) wygrał na Stadionie Śląskim 400 m w 44.11 (rekord mityngu), czyli wyni kiem lepszym niż uzyskał w Eugene, sięgając po złoto. Tam było tylko 44.29. Drugi na mecie w Chorzowie był Kira ni James, wicemistrz z Eugene – 44.55. Ostatni dobiegł do mety nasz reprezen tant Kajetan Duszyński – 46.08. Reprezentant Kenii Emmanuel Kipkurui Korir wygrał na 800 m w 1:45.72. Brązowy medalista olim pijski Patryk Dobek zajął ostatecznie piąte miejsce w 1:46.31. W biegu na 200 m mistrzyni świata Shericka Jackson (Jamajka) wygrała z czasem 21.84. Mistrzyni świata na 400 m, reprezentantka Bahamów Shaunae Miller-Uibo była dru ga w 22.35, trzecie miejsce zajęła Amerykanka Jenna Prandini – 22.39, a ostatnia w konkurencji Polka Nikola Horowska uzyskała rezultat 23.44. Bieg na 1500 m kobiet wygrała 20-let nia Etiopka Diribe Welteji z czasem 3:56.91, co jest rekordem życiowym i rekordem Memoriału Kamili Sko 10.66limowskiej.–najlepszy w tym roku wynik na świecie w biegu na 100 m uzy skała mistrzyni świata Shelly-Ann Fraser-Pryce z Jamajki, poprawiając własny rekord Memoriału Kamili Skolimowskiej (10.81). Mityng Diamentowej Ligi został zor ganizowany w Polsce po raz pierwszy w historii. Do klasyfikacji DL zalicza nych było 14 z ponad 20 rozegranych konkurencji. /MAR/

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 17SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Mistrz świata Michael Norman (USA) wygrał na StadionieŚląskim 400 m w 44.11, ustanawiając rekord mityngu.

Silesia Memoriał Kamili Skolimowskiej dostarczył nam niesamowitych wrażeń. Paweł Fajdek, nasz czołowy miotacz przyznał, że ta impreza jest lepsza od piłkarskiej Ligi Mistrzów. I chyba… coś w tym jest. Zwłaszcza, że naszych drużyn w Lidze Mistrzów nie ma. A lekkoatleci regularnie ustanawiają rekordy.

Ależ oni mają moc!

Paweł Fajdek wygrał konkurs rzutu młotem podczas Memoriału Kamili Skolimow skiej w Chorzowie. Na Stadionie Śląskim w Chorzowie wynikiem 81,27 m, osiągniętym w drugiej próbie, nasz pięciokrotny mistrz świata ustanowił rekord Diamento wej Ligi. – Pogoda była taka sobie, ale kompletnie mi to nie przeszkadzało. Choć nie sądziłem, że rzucę aż tak daleko. Udało się i jestem z tego powodu przeszczę śliwy. Myślę, że rzut młotem może być bardzo dyscyplinąwidowiskową – podsu mował nasz pięcio krotny mistrz świata.

Wrozgrywanym równolegle konkursie kobiet Mal wina Kopron zajęła trzecie miejsce z wynikiem 70,37. Wygrała mistrzyni globu Amerykanka Brooke Andersen – 75,76, która pokonała swoją rodaczkę Janee' Kassanavoid – 74,89. Wkonkursie na 400 m zwycię żyła rewelacyj na Holenderka Femke Bol (49.75), której głów ną specjalnością jest konkurencja 400 m przez płotki.

Dwa Kwadranse | sierpień 202218

Napięcie, skupienie, emocje plus świetna kondycja dają niesamowity efekt. Ognista ceremonia zamknięcia. Zwycięska runda po Kotle Czarownic.

SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Na Śląskim byłoMemoriałupodczasmożnazobaczyćnie tylko biało-czerwone flagi.

DIAMENTOWA LIGA W NASZYM OBIEKTYWIE

„100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny” to tytuł największej wystawy poświęconej wybitnemu twórcy Józefowi Szajnie, którego 100. rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku. Sztuka Szajny to protest przeciwko pogardzie, wojnie i totalitaryzmom. W obecnej sytuacji geopolitycznej świata nabiera ona nowych znaczeń.

Dla uczczenia setnej roczni cy urodzin Józefa Szajny Muzeum Śląskie przygoto wało retrospektywną wystawę pt. „100 ×TeArt. Wolność Józefa Szajny”. Tytułowy TeArt to zbitka znaczeń: sztuka i teatr. Na ekspozycji zgro madzono 100 prac, oddając głos artyście, przedstawiając jego dzieła (projekty scenografii, obrazy, instala cje) i obszernie cytując wypowiedzi. Dla Józefa Szajny pierwotną war tością była wolność, którą dawała mu niczym nieograniczona kreacja. Tworzony przez niego autorski teatr organiczny był trudny w odbiorze, niepokojący, drażniący widza, mani festujący przez formę najważniej sze przesłanie. Sala ekspozycyjna została podzielona na siedem krę gów znaczeniowych. Tematami są doświadczenia obozowe, znaki i metafory charakterystyczne dla twórczości Szajny, „teatr paniki” i sklejony świat – pojęcia odnoszą ce się do teatru narracji plastycznej. Wyodrębniono też obszary ilustru jące myśli: „Człowiek jest podmio tem, nie przedmiotem świata” oraz „Przez pracę staję się optymistą”. W ostatniej części pt. „Teatr jest moją intymnością” zawisły wybra ne obrazy z istotnego cyklu „Epitafia i apoteozy”. Najważniejsza instalacja „Reminiscencje” została wyekspo nowana wraz z cytatem: „Remini scencje to nie tylko rzecz o pamięci, ale ostrzeżenie przed zagładą i dziś możliwą. To świat wielkiej ciszy, któ ra obrazuje nagle przerwane życie”. Teatr budował Szajna według zasady układów, ciągów obrazów, co jest widoczne w aranżacji wystawy. Pola narracji wyznaczają teatralizowane ekspozytory o zróżnicowanej wielko ści. Wejście prowadzi przez wyciętą w czarnej ścianie sylwetę – symbo liczną pustkę, najbardziej rozpozna walny znak Szajny. Na rewersach wyświetlono animację autorstwa Ewy Kucharskiej. Artystka ożywiła w swej pracy fragmenty mrowisk, zdjęć obozowych i sylwet. Wśród drgających obrazów oglądający kro czy w głąb Szajnowej rzeczywisto ści, rzucając cień ku wyjściu, widząc wybijający się napis: „Mrowiska to my wszyscy, jest nas na świecie coraz więcej bezimiennych, zagu bionych, wyobcowanych i małych”. O los człowieka narażonego na opre sje Szajna upominał się najgłośniej. Wrażenie dopełnia ekspresyjna, nieregularnie rytmiczna muzyka Aleksandra Lasonia skomponowa na do spektaklu „Ślady”. Ekspozycja potrwa do 8 stycznia 2023 roku. Kuratorka wystawy: Jolanta Nie doba. Wybrane wydarzenia towarzyszą ce wystawie „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny”: ▶ 6 września , godz. 17.00 –wykład „Sztuka w Auschwitz” Agnieszki Sieradzkiej z Muze um Auschwitz-Birkenau; ▶ 22 września, godz. 11.00 –Muzealny Uniwersytet Seniora (oprowadzanie po wystawie); ▶ 27 września – projekcja fil mu „Teatr wg Szajny” w reż. J. Karpińskiego w kinowej prze strzeni wystawy „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny” na poziomie –4; ▶ 18 października, godz. 17.00 – spotkanie z Karoliną Sulej, autorką książek „Rzeczy osobi ste” i „Historie osobiste” (opo wieść o ludziach i ubraniach w obozach zagłady w czasie II wojny światowej). Wydarzenie odbędzie się w kinowej prze strzeni wystawy „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny”; ▶ 8 października, godz. 18.00 –spektakl „Sonata księżycowa”. Monodram Ireny Jun, aktorki występującej w spektaklach Szaj ny, np. „Replice”, wystawiony zostanie w dekoracjach wykona nych własnoręcznie przez Szajnę; godz. 19.00 – spotkanie z aktor ką poprowadzi Agnieszka Koecher-Hensel w budynku CSP (spotkanie biletowane); ▶ 25 października, godz. 11.00 –Muzealny Uniwersytet Seniora (emisja fragmentów spektaklu „Replika”); ▶ 28 października – emisja fil mu „Teatr wg Szajny” w reż. J. Karpińskiego w kinowej prze strzeni wystawy „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny”; ▶ 22 listopada – „Opowieść senty mentalna” – spotkanie z Łuka szem Szajną, synem artysty; ▶ 25 listopada – emisja filmu „Człowiek zaniedbuje siebie” w reż. H. Jantosa; ▶ 6 grudnia – emisja spektaklu „Ślady”; ▶ 13 grudnia – emisja spektaklu „Replika”; ▶ 8 stycznia 2023 – finisaż wystawy. Szczegółowe informacje na temat wydarzeń towarzyszących wysta wie są dostępne na stronie muze um: https://muzeumslaskie.pl/ W 100. ROCZNICĘ URODZIN ZNANEGO , J ÓZEFA SZAJNY

MALARZA

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 19 [KR 05] POLECAMy!

SCENOGRAFA I TWÓRCY TEATRU

Wystawa poświęcona wybitnemu twórcy

[KR 04]

– To historia o konflikcie, w któ rym niewinność jest uwikłana w rodzinne porachunki świata dorosłych. Stąd w spektaklu biorą też udział dzieci (mała Julia i mały Romeo). Dopóki nie są skażeni dorosłością, potrafią kochać i nie myślą o układach, wrogach, poli tyce. Ale życie jest inne. Zmusza nas do przejęcia ról społecznych; zemsty, lojalności, znaków rozpo znawczych tożsamości społecz nej – podkreśla reżyser, Michał Znaniecki.

Od pierwszych dni lipca w siedzibie Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” trwała Letnia Szkoła Artystyczna, podczas której zaproszenipedagodzy i instruktorzy Zespołu „Śląsk” szlifowali artystyczne talenty młodych adeptów sztuki. W tegorocznej edycji Szkoły udział wzięli uczniowie szkół baletowych, członkowie studenckiego zespołu pieśni i tańca, a także osoby niepełnosprawne. Wszyscy wyjechali z artystycznych wakacji uśmiechnięci, pełni wrażeń i nowych umiejętności.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca. Przedstawienie odnosi się do tradycji teatru elżbietańskiego, a scenografia nawiązuje do wnętrza jednego z najstarszych teatrów w Londynie – The Globe.| Fot. K. Fatyga

Wakacje KULTURALNE

Najsłynniejsza historia miłosna świata

Przedstawienie odnosi się do tradycji teatru elżbietańskie go, a scenografia nawiązuje do wnętrza jednego z najstarszych teatrów w Londynie – The Glo be, gdzie wystawiane są sztuki Szekspira. Spektakl ciesząc się dużym zainteresowaniem wśród publiczności, otrzymał jedną z najważniejszych nagród tea tralnych, Złotą Maskę w kate goriach „Przedstawienie Roku 2017”, „Rola wokalno-aktorska” dla Andrzeja Lamperta i „Sce nografia” dla Luigiego Scoglio. W tym roku opera Charlesa Gounoda zainaugurowała Saa remaa Opera Festival 2022, jeden z najważniejszych i najbardziej prestiżowych festiwali w krajach bałtyckich. Estońska publiczność nagrodziła artystów gromkimi brawami, a wśród niej obecny był również Prezydent Estonii Alar Karis oraz Ambasador RP Grze gorz Kozłowski. We wrześniu polska publiczność będzie mogła zobaczyć „Romeo i Julię” na dwóch scenach, na początku miesiąca, 10 września o godz. 18:00 w ramach inauguracji sezonu artystycznego Opery Śląskiej w Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej oraz 27 września w Teatrze Śląskim w Katowicach. Zapraszamy ser decznie na spotkania z Artysta mi Opery Śląskiej. Szczegóły na www.opera-slaska.pl /MP/ „ROMEO I JULIA” ZAINAUGURUJE 78. SEZON ARTYSTYCZNY OPERY ŚLĄSKIEJ Z początkiem września Opera Śląska rozpocznie kolejny sezon artystyczny najsłynniejszą historią miłosną światowej literatury, czyli Romeo i Julią Charlesa Gounoda w reżyserii Michała Znanieckiego. W rolach głównych zobaczymy: Ewelinę Szybilską (Julia) i Andrzeja Lamperta (Romeo). Spektakl zostanie zaprezentowany w Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej 10 września o godz. 18:00.

W ramach pierwszego modułu szkoły – war sztatów Master Class (6–12 lipca) uczniowie szkół baletowych rozwijali umiejętności w technikach tańca klasycznego, tańca współczesnego, charak terystycznego – hiszpańskiego i ludowego. Warsztaty prowadzili renomowani specjaliści i pedago dzy w międzynarodowym składzie. Kierownictwo artystyczne i opiekę merytoryczną nad wydarzeniem sprawowała Aleksandra Stani sławska – wicedyrektor do spraw artystycznych Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Feliksa Par nella w Łodzi. Zajęcia obejmowa ły: warsztaty tańca klasycznego, współczesnego, hiszpańskiego oraz polskie tańce ludowe i wybrane tańce narodowe. Jako podsumo wanie pracy uczestników i peda gogów warsztaty zakończył koncert będący prezentacją różnych form i technik tańca. Od 13 do 21 lipca, w Koszęcinie gościła z kolei młodzież z Zespo łu Pieśni i Tańca Uniwersytetu Warszawskiego „Warszawianka”. 45-osobowa grupa uczestniczyła w warsztatach edukacyjno-arty stycznych prowadzonych przez pedagogów i instruktorów Zespołu „Śląsk”. Dopełnieniem zajęć uspraw niających technikę tańca klasyczne go były warsztaty teatralne. Ostatnie dni lipcowej Letniej Szkoły Artystycznej w Zespole „Śląsk” to już realizacja pierw szego turnusu projektu „Lato z muzami”, dofinansowanego ze środków MKiDN z Funduszu Promocji Kultury. Projekt ma za zadanie integrować osoby ze szczególnymi potrzebami: niesły szące i słabosłyszące, niewidzące i słabowidzące oraz z niepełno sprawnościami intelektualnymi i ruchowymi, które w siedzibie Zespołu mają okazję skorzystać z cyklu warsztatów artystycz nych i edukacyjnych oraz zajęć aktywności ruchowej. W pierw szym turnusie uczestniczyło 45 osób z niepełnosprawnością inte lektualną oraz osoby niewidzące i słabowidzące. W 3 grupach, pod kierunkiem 11 pedagogów uczest nicy rozwijali swoją wrażliwość na piękno i estetykę, przełamywali bariery, poznając swoje ogranicze nia, pokonywali wewnętrzy strach i rozwijali umiejętności współpra cy. Celem projektu jest bowiem niwelowanie barier w dostępie do kultury. W drugim turnusie, od 22 do 26 sierpnia biorą także udział osoby z ruchową.niepełnosprawnościąWzajęciachmożna tak że uczestniczyć za pośrednictwem transmisji online w mediach spo łecznościowych Zespołu „Śląsk”.

Letnia Szkoła Artystyczna to cykl wydarzeń edukacyjno-arty stycznych z zakresu wybranych sztuk pięknych, prowadzony przez doświadczonych pedago gów Zespołu „Śląsk”, przy współ pracy wybitnych wykładowców i specjalistów w poszczególnych dziedzinach. Odbywająca się od 2007 roku LSA otwarta jest na odbiorców informacjiłaniamidoskonalepałacudoskonaleniaposzukującychirozwojuwpracyartystycznej.Wakacyjnym,grupowymwarsztatomsprzyjaaurasiedzibyZespołu„Śląsk”.UrokliwyangielskiparkizabytkowewnętrzawKoszęciniekomponująsięzdziaartystycznymi.Więcej pl/letnia-szkola-artystycznahttp://zespolslask.pl/ /MP/

Tragiczna historia kochan ków z Werony pobudza wyobraźnię kolejnych pokoleń, na deskach Opery Śląskiej zagościła w 2017 roku, podbijając serca melomanów i recenzentów. Opowieść o zwaś nionych rodach Kapuletów i Mon tekich, którą na język opery przełożył francuski kompozytor Charles Gounod, na bytomską scenę wprowadził Michał Zna niecki – jeden z najwybitniejszych reżyserów teatralnych i opero wych, który w tym roku obchodzi 30-lecie pracy artystycznej.

[KR 06] [KR 07] POLECAMy!

Letnia edukacja Zespołu „Śląsk”

Letnia Szkoła Artystyczna to cykl wydarzeń edukacyjno-artystycznych z zakresu wybranych sztuk pięknych, prowadzony przez doświad-czonych pedagogów Zespołu „Śląsk”.| Fot. B. Mroczek

Dwa Kwadranse | sierpień 202220

„Ciepłe Mieszkanie” będzie wspierać zastosowanie: kotła gazowego kondensacyjnego, kotła na pellet drzewny o podwyższonym standardzie, ogrzewania elektrycznego, pompy ciepła powietrze/ woda lub pompy ciepła powietrze/powie trze albo podłączenie lokalu do wspólnego efektywnego źródła ciepła. Dodatkowo moż liwe będzie wykonanie instalacji centralne go ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, wymiana okien i drzwi, wykonanie wen tylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Kosztem kwalifikowanym w programie będzie także przygotowanie dokumentacji projektowej przedsięwzięcia.

Ruszył nabór dla gmin w nowym programie „Ciepłe Mieszkanie”

Celem programu jest poprawa jakości powietrza oraz zmniej szenie emisji pyłów oraz gazów cieplarnianych poprzez wymia nę nieefektywnych źródeł ciepła (tzw. „kopciuchów”) i poprawę efektywności energetycznej w co najmniej 80 tys. lokali mieszkalnych znajdujących się w budyn kach Programwielorodzinnych.

– Program kierujemy do osób, które miesz kają w budynkach wielorodzinnych bez centralnego systemu ogrzewania i korzy stają z indywidualnego źródła ciepła na paliwa stałe – podkreśla Anna Moskwa, minister Klimatu i Środowiska – Prze znaczamy kwotę 1,4 mld złotych na dzia łania, dzięki którym właściciele takich mieszkań będą mogli ogrzać się zdecydo wanie wydajniej, korzystając z bardziej ekologicznych źródeł ogrzewania swoich mieszkań. Dofinansowanie w programie „Ciepłe Mieszkanie” to uzupełnienie oferty względem wdrażanego już od 2018 r. pro gramu „Czyste Powietrze” i kolejny krok w szeregu działań, których efektem ma być poprawa stanu powietrza w Polsce. Liczymy, że i tym razem Polacy chętnie skorzystają z oferowanej formy uzyskania bezzwrotnych dotacji i rozpoczną remonty w swoich domach Przeciętna wysokość dotacji przypadająca na jeden lokal mieszkalny będzie uzależ niona od dochodów beneficjenta i może wynosić od 15 tys. zł do nawet 37,5 tys. zł.

Poziom 1 – podstawowy: Beneficjentem może zostać każdy właściciel lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, którego roczne dochody nie przekraczają kwoty 120 tys. zł. Dofinansowanie wyniesie w takim przypadku:  do 30 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 15 tys. zł na jeden lokal mieszkalny;  do 35 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 17,5 tys. zł na jeden lokal mieszkalny, dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin. Poziom 2 – podwyższony: skierowany do właścicieli lokali mieszkalnych w budynku wielorodzinnym, którego mie sięczne dochody nie przekraczają kwoty:  1673 zł w gospodarstwie wieloosobowym,  2342 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Dofinansowanie wyniesie w takim przypadku:  do 60 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 25 tys. zł na jeden lokal mieszkalny;  do 65 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 26,9 tys. zł na jeden lokal mieszkalny, dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin. Poziom 3 – najwyższy: tu beneficjentem może zostać każdy właściciel lokalu mieszkalnego w budynku wieloro dzinnym, którego miesięczne dochody nie przekraczają kwoty:  900 zł w gospodarstwie wieloosobowym,  1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym,  lub jest ustalone prawo do zasiłku stałego, okresowego, rodzinnego lub opiekuńczego. Intensywność dofinansowania wyniesie w takim przypadku:  do 90 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 37,5 tys. zł na jeden lokal mieszkalny;  do 95 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 39,9 tys. zł na jeden lokal mieszkalny, dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin.

Beneficjentem programu jest gmina, której dotację przyznaje WFOŚiGW obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest ona zlokalizowana. To gmina przeprowadza nabór wniosków dla benefi cjentów końcowych; po przeprowadzeniu naboru i ocenie wniosków o dofinansowa nie, gmina zawiera umowy o dofinanso wanie z beneficjentami końcowymi (osobą fizyczną posiadającą tytuł prawny wynika jący z prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w budynku mieszkal nym wielorodzinnym). Gminy będą mogły aplikować o dofinansowanie w ramach programu do WFOŚiGW w trybie ciągłym w podziale na dwa nabory. Pierwszy nabór zostanie przeprowadzony do 31 grudnia br. Natomiast drugi nabór zostanie przepro wadzony do 31 grudnia 2023 r., w zależ ności od dostępności środków. Ewentualne dodatkowe pytania należy kierować na adres e-mail programu: cieplemieszkanie@ nfosigw.gov.pl /MAR/ Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków o dofinansowanie do wymiany tzw. kopciuchów i poprawę efektywności energetycznej w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielorodzinnych. Jest on skierowany do właścicieli lokali w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych, którzy będą mogli się starać o uzyskanie dofinansowania w swoich gminach. Budżet na realizację programu wynosi 1,4 mld zł.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 21ZIELONO NAM! WARTO SKORZYSTAĆ!

KTO MOŻE OTRZYMAĆ DOFINANSOWANIE

– Dystrybutorem środków w programie będą poszczególne gminy, które najlepiej znają lokalne potrzeby. To one od dziś mogą wnioskować do właściwych miejscowo wojewódzkich funduszy ochrony środowi ska i gospodarki wodnej o środki potrzebne do realizacji programu na swoim terenie. Staraliśmy się zostawić im jak najwięk szy margines swobody, określając jedynie maksymalne dofinansowanie z podziałem na maksymalny udział dotacji w kosztach kwalifikowanych, w zależności od docho dów wnioskodawcy. Może to być 30, 60 lub nawet 90 proc. kosztów kwalifikowanych zadań finansowanych w ramach progra mu – zaznacza Paweł Mirowski, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Co istotne, jeśli osoba biorąca udział w programie mieszka na terenie gminy, która znajduje się na liście gmin z naj bardziej zanieczyszczonym powietrzem, to może wnioskować o jeszcze wyższe dofinansowanie. Wtedy w zależności od dochodów będzie to odpowiednio 35, 65 lub nawet 95 proc. kosztów kwalifi kowanych. Gminy we własnym zakresie będą określać terminy składania wnio sków przez beneficjentów końcowych, zamieszczając stosowne ogłoszenia na swoich stronach internetowych.

Dwa Kwadranse | sierpień 202222 POLECAMy! KOLEJE ŚLASKIE UDOSTĘPNIAJĄ SYMULATOR POJAZDU KOLEJOWEGO nasz znakomity mistrz w rzuciePawełmłotem,Fajdek w symulatorzeŚląskich.Kolei maszynistą!wirtualnymZostań

Każdy pasjonat kolei, kolekcjoner miniaturowych lokomotyw czy budowniczy szynowych makiet i dioram marzy, by choć przez chwilę poprowadzić prawdziwy skład i beztrosko mknąć wzdłuż przepięk nych polskich szlaków transportowych. A i osoby mniej zafascy nowane światem zwrotnic, bocznic i zespołów trakcyjnych z pew nością chciałyby się przekonać: jak to jest „kierować pociągiem”.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 23POLECAMy! [KR 08]

Dla wszystkich tych osób – niezależnie czy są miłośnikami kolei, czy zawodowcami z wieloletnim stażem – Koleje Śląskie udostępniają ultranowoczesny symulator pojazdu kolejowego. Jest on odzwierciedleniem, w skali 1:1(!), prawdziwej kabiny pojazdu trakcyjnego najnowszej generacji typu Elf 2/22 WEd. Pulpit maszynisty jest odwzorowany w 100 procentach z każdym urządzeniem, które znajduje się w realnym składzie. Tym samym symulator zapewnia rzeczywiste warunki pracy maszynisty, z uwzględnieniem każdego aspektu prowadzenia autentycznego pojazdu szynowego.

Kabina symulacyjna jest posadowiona na platformie rucho wej o sześciu stopniach swobody. Dzięki temu uzyskano pełne odzwierciedlenie wrażeń związanych z prowadzeniem pojazdu trakcyjnego – jak na przykład: drgania, przyśpieszenie, hamowa nie, przeciążenie… a nawet wykolejenie pojazdu! Ponadto kabina maszynisty została wyposażona w pionierski system wizualizacji 4K UHD oraz immersyjny system dźwięku przestrzennego.

3. Przygotowanie pociągu do jazdy oraz sama jazda pociągiem (45 min.).

2. Zaznajomienie uczestnika z obsługą symulatora (5 min.).

Symulator pozwala także na sprawdzenie, czy maszynista pra widłowo obsługuje wszystkie urządzenia sterowania oraz czy zawsze zachowuje wymaganą czujność w trakcie swej pracy (sprawdzają to specjalne algorytmy).

Oprogramowanie zapewnia przejazd zgodny ze schematem linii Kolei Śląskich i jest na bieżąco aktualizowane zarówno w zakresie specyfiki szlaków, jak i wszelkich remontów oraz Symulatorutrudnień.

jest możliwe po nabyciu vouchera, który jest dostępny na stronie:www.kolejeslaskie.pl

Prosimy także, by zapoznać się z Regulaminem korzystaniazurządzenia. SymulatorKŚtozarównoświetnamożliwośćspełnienia kolejowych marzeń oraz jedyna w swoim rodzaju szansa na wzbogacenie CV, jak i unikatowysprawdzianradzeniasobiewekstremalnychwarunkachprowadzeniapociągu.Zapraszamyzatemdokorzystaniaznaszejnowejusługi!

Największym atutem urządzenia nie jest jednak samo „bezstresowe” i ruty nowe prowadzenie pojazdu. System przy gotowano z myślą o sprawdzeniu swoich umiejętności w sytuacjach nadzwyczajnych, bowiem oprogramowanie urządzenia umożliwia przećwiczenie zdarzeń oraz wypadków podczas pracy pociągowej czy manewrowej, także przy udziale innych pojaz dów kolejowych i drogowych, a nawet… maszyn rolniczych!

Korzystanie z symulatora

umożliwia szkolenie z zakresu prowadzenia pojazdów z wykorzystaniem nowoczesnych systemów kierowania składem (zgodnie z Europejskim Systemem Sterowania Pociągiem – ETCS) oraz zapewnia ćwiczenia z wykorzysta niem łączności GSM-R, która od 2025 roku będzie podstawowym systemem łączności w Polsce.

Chcesz wiedzieć więcej? Zeskanuj kody QR, wejdź na nasz kanał YouTube i dowiedz się, dlaczego pociągi trąbią, czasem się spóźniają i jak działa ZKA. Subskrybuj kanał i bądź na bieżąco z informacjami.

WAŻNE!

Przygotowany program ćwiczeń obejmuje również prawidłową komunikację z innymi uczestnikami ruchu kolejowego.

Dodatkowo symulator pozwala na odtworzenie całego spek trum usterek pojazdu oraz zdarzeń nietypowych – związa nych z infrastrukturą kolejową. Jest on również wyposażony w moduł eco-driving umożliwiający analizowanie zużycia energii podczas symulowania przejazdów (pozwala to na szko lenie maszynistów z zakresu ekonomicznego sposobu jazdy). Co więcej, urządzenie pozwala przećwiczyć sytuacje skrajnie nietypowe/ekstremalne, z którymi maszynista spotyka się bardzo rzadko. Taki trening pozwoli na właściwe działanie w sytuacji realnego zagrożenia w trakcie kursu (a zapewnianie 100% bezpieczeństwa przejazdu to nadrzędny priorytet dla każdego pracownika kolei).

1. Omówienie zasad BHP oraz działania elementów symulato ra pojazdu kolejowego (5 min.).

4. Omówienie przebiegu symulacji (5 min.).

Ta niezwykła maszyna, należąca do Kolei Śląskich, jest jedynym symulatorem pojazdu Elf 2/22 Wed w Polsce. Jej kolejnym walorem jest fakt, iż spełnia ona wszystkie wymagania wynikające z obowiązujących aktów prawnych oraz zalecenia Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Wirtualny przejazd (pod nad zorem i z pomocą profesjo nalnego instruktora) trwa 60 minut i jest podzielony na następujące etapy:

Z kolei profesjonaliści, którzy chcą sprawdzić swoje umie jętności, wiedzę praktyczną i przygotować się do następ nego egzaminu, szukają rozwiązań, by w bezpiecznych warunkach przetestować swoje kompetencje i możliwości rozwoju kariery.

Dwa Kwadranse | sierpień 202224 [KR 09] POLECAMy!

LED

W tym roku pula środków na wydatki związane z konkursem została ustalona na poziomie 4 mln zł. Środki trafiły do gmin z każdego subregionu.

Kultury Beskidzkiej odbywa

zachodnim dofi nansowano 14 przedsięwzięć na realizację zadań w 11 gminach. Wśród nich znalazły się m.in.: budowa placów zabaw w sołe ctwach Rudy, Lyski i Grabów ka, doposażenie placów zabaw w Brzeźnicy, Przegędzy, Stanowi cach, Palowicach i Skrzyszowie, budowa boiska wielofunkcyjnego przy Zielonym Centrum w Gród czankach, oświetlenie parkingu, drogi i chodnika w Świerkla nach, rozbudowa trybun na boi sku sportowym w Gorzycach czy budowa oświetlenia boiska w Mszanie.

ogromną wartość i poprawiają jakość życia. Z roku na rok tych zadań jest coraz więcej, życzę wło darzom gmin udanej realizacji i kolejnych świetnych pomysłów w następnych edycjach – zazna cza wicemarszałek województwa Wojciech Kałuża.

Wsparcie otrzymały gminy z zachodniego,subregionuzpowia tów raciborskiego, rybnickiego i wodzisławskiego. Dzięki dofinan sowaniu zrealizowanych zostanie 14 zadań w 11 gminach na łączną kwotę ponad 600 tys. zł.

Wszystkie

Jan TydzieńwództwacyprzewodnicząKawulok,SejmikuWojeŚląskiego.KulturyBeskidzkiej odby wa się w Beskidach od blisko 60 lat. Dziś jest to promocja trady cyjnego folkloru, muzyki, tańca, śpiewu, obrzędów i zwyczajów. Oprócz licznych zespołów folklo rystycznych z różnych stron świa ta występują także kapele, ludowi śpiewacy i instrumentaliści oraz twórcy prezentujący rękodzieło. Ulicami miast maszerują barwne korowody. /MAR/

kolory Beskidów

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 25

/MAR/

W zabytkowej Stacji Kolei Wąskotorowej w Rudach podpisano ostat nie umowy w ramach tegorocznej edycji Marszałkowskiego Konkursu „Inicjatywa Sołecka”.

OBLICZA REGIONU

– Mamy się czym pochwalić. Tydzień Kultury Beskidzkiej od lat wpisuje się w kalendarz ważnych wydarzeń w skali regionu i z roku na rok przyciąga coraz więcej odwiedzających, spragnionych ludowej muzyki, kuchni i tradycji. To wydarzenie, które łączy, jest pięk nym świadectwem dorobku naszych przodków i w wyjątkowy sposób pro muje nie tylko subregion południo wy, ale całe województwo – mówi

– Tydzień Kultury Beskidzkiej od lat nas wszystkich łączy. W tym roku w tym wydarzeniu uczestni czyło ponad 1,5 tys. wykonawców, wiele osób jest zaangażowanych w to święto i to dzięki nim mamy okazję zajrzeć do najdalszych zakątków świata i poznać ich kul turę, tradycję – dodaje burmistrz Wisły, Tomasz Bujok. W trakcie 59. Tygodnia Kultu ry Beskidzkiej wystąpiło około 90 zespołów folklorystycznych. Impreza trwała do 7 sierpnia, a wydarzenia festiwalowe odby wały się w Wiśle, Szczyrku, Żywcu, Makowie Podhalańskim, Oświęcimiu, a także w Ujsołach, Jabłonkowie i w Istebnej, gdzie można oglądać widowiska ukazu jące nie tylko tańce i muzykę, ale też lokalne zwyczaje i obrzędy.

Umowy przedstawicielom gmin wręczył wicemarszałek Wojciech Kałuża. Zgodnie z tradycją na przełomie lipca i sierpnia odbywał się Tydzień Kultury Beskidzkiej. Jak co roku była to okazja, by le piej poznać tę część naszego regionu.

Tydzień się w Beskidach od blisko 60 lat.

WISŁA ru DYInicjatywa? To się opłaca!

O pomoc finansową w ramach kon kursu mogły ubiegać się sołectwa z terenu województwa śląskiego za pośrednictwem gmin. Limit pomo cy finansowej dla gminy wynosił 80 tys. zł. Celem Marszałkowskie go Konkursu „Inicjatywa Sołecka” jest umożliwienie mieszkańcom realizacji przedsięwzięć i zadań, które służą rozwojowi lokalnych Wspołeczności.subregionie

– Tydzień Kultury Beskidzkiej jest świętem różnorodności, pokazu je jak bogaty i ciekawy jest nasz region. Górale są dumni ze swej tradycji, tożsamości i dziedzi ctwa kulturowego, pielęgnują te wartości od pokoleń, a mieszkań cy województwa i turyści mają wyjątkową okazję, by przekonać się o tym na własne oczy. To szansa by poznać i zasmako wać w folklorze, tradycji, muzy ce i kuchni Beskidu Śląskiego, Beskidu Żywieckiego, Śląska Cie szyńskiego oraz Beskidu Małego, spędzić czas w niepowtarzalnej atmosferze, wśród pięknej przyro dy. Kto skorzystał z tej propozycji, na pewno nie żałuje. Aż żal, że na następne święto musimy czekać okrągły rok – przekonuje marsza łek Jakub Chełstowski.

– Środki, które trafiają do miesz kańców, to najlepsza inwestycja. Inicjatywa Sołecka daje miesz kańcom małych gmin szansę na realizację przedsięwzięć, których nie udałoby się zrealizować bez tego wsparcia. To są w skali woje wództwa niewielkie projekty, ale dla samych mieszkańców mają

Dwa Kwadranse | sierpień 202226 EKOENERGIA DLA REGIONU

Radar to słowo utworzone na początku lat czterdziestych XX wieku, z pierwszych liter angielskiego terminu „Radio Detection And Ranging” (wykrywanie oraz wyznaczanie odległości za pomocą fal radiowych, względnie: radiowe wykrywanie i namierzanie).

wSpecjalistasłużbiemeteo lub stałym) o średnicach wystar czająco dużych, by spaść na ziemię. Radar nie obrazuje więc zdecydowa nej większości chmur (bo to nie jego zadanie). W większości przypadków można więc powiedzieć, że obraz radarowy stanowi prezentację stref występowania opadów atmosferycz nych. Zdarzają się jednak sytuacje, w których hydrometeory – mogące

Dowykrywania obiektów wykorzystuje się zjawi sko odbicia fal radio wych (najczęściej w tym celu stosuje się pasmo mikrofal). Radar meteoro logiczny zlokalizowany w Goczał kowicach-Zdroju pracuje w paśmie X (9410 MHz). Radary wykrywają wyłącznie hydrometeory (wszelkie cząsteczki wody w stanie ciekłym

zostać wykryte przez radar – są utrzy mywane w atmosferze przez silne prądy wstępujące i nie docierają do powierzchni ziemi. W przeciwieństwie do detektorów wyładowań atmosferycznych, które tylko odbierają sygnały ze środowi ska, radar sam emituje wiązkę fali radiowej, która (w dużym uprosz czeniu) odbija się od hydrometeorów. Zasada działania radaru meteoro logicznego opiera się na wysyła niu w ściśle określonym kierunku wąskiego impulsu radiowego, który docierając do hydrometeorów (krope lek wody, kryształków lodu, gradzin) odbija się od nich i wraca jako echo w kierunku radaru. Ilość odbitego sygnału (echa) nazy wana jest odbiciowością i stanowi miarę koncentracji oraz średnicy hydrometeorów. Najniższe wartości występują w przypadku opadów mżawki i słabych opadów deszczu; najwyższe zaś w przypadku nawal nych opadów deszczu oraz opadów gradu. Na podstawie czasu pomiędzy emisją wiązki a czasem odbioru echa wyznaczana jest odległość badanego obiektu od radaru, a jego dokładną pozycję określa azymut, w jakim była skierowana antena radaru w czasie wysyłania i odbioru impulsu. Wysy łany impuls jest bardzo krótki; prze ważającą część pracy radaru stanowi nasłuch ech powracających od obiek tów meteorologicznych.

Działanie aplikacji w większości przypadków umożliwia odpowiednio wczesne wykrycie zagrożenia i uniknięcie wydawania wielu fałszywych alarmów, jednak zdarzają się sytuacje, gdy burza tylko „zahaczy” o 15-kilometrowy bufor wokół danego miasta, omijając je z boku.

Wcześniejszy termin brytyjski, RDF (Radio Direction Finding), został zastąpiony jego amerykańskim odpowiednikiem, który przyjął się w wielu językach. NIECH MOC (RADARU) BĘDZIE Z NAMI!

W czerwcu 2022 r. przez Woje wództwo Śląskie przeszły silne burze z gradem i ulewnym desz czem. Średnica gradzin w Miko łowie, Mysłowicach, Jaworznie, Łaziskach Dolnych i w okolicach Żywca wyniosła co najmniej 5 cm. W przypadku gradu, który spadł nad Mysłowicami i Jaworznem, nasza aplikacja wysłała ostrzeże nie 25 min przed pojawieniem się opadów największego gradu o śred nicy 6 cm. W przypadku burzy nad Mikołowem nasza aplikacja wysła ła ostrzeżenie najwyższego piąte go stopnia dla najbliższego miasta (Katowic) – również z wyprzedze niem powyżej 20 minut. Każde ostrzeżenie z Silesia Alert należy zatem traktować jako informację, że w promieniu 15 km od danego miasta znajduje się groźna burza, a my mamy czas, by odpowiednio się na nią przygotować. /WP | MZ/

Działanie aplikacji w większości przypadków umożliwia odpowiednio wczesne wykrycie zagrożenia i unik nięcie wydawania wielu fałszywych alarmów, jednak zdarzają się sytuacje, gdy burza tylko „zahaczy” o 15-kilo metrowy bufor wokół danego miasta, omijając je z boku. Możliwy jest także inny scenariusz: burza powstanie bez pośrednio nad miastem. Wtedy ostrze żenie może nie być wysłane na czas. Pamiętajmy również, że jeśli naszej miejscowości nie ma na wspomnianej liście 39 miast, należy wybrać inne i śledzić ostrzeżenia właśnie dla nie go. Przy instalacji aplikacji koniecznie należy w ustawieniach zezwolić jej na pokazywanie powiadomień.

Radar w Goczałkowicach-Zdroju. Aplikacja ostrzega wyłącznie przed zagrożeniami burzowymi. Oznacza to, że nie jest możliwa detekcja np. silnego wiatru związanego z głębokimi niżami w miesiącach zimowych lub rozpoznanie zagrożenia silnymi opadami o charakterze rozlewnym, powodującymi powódź na znacznych obszarach regionu.

Po wysłaniu impulsu i odczeka niu określonego czasu w trybie nasłuchu, antena radaru obraca się o określony kąt w poziomie i czynność wysyłania impulsu i nasłuchu echa powtarza się.

Pro duktem skanowania jest przestrzen ny rozkład odbiciowości (zwany skanem objętościowym) powsta jący poprzez zebranie rozkładu odbiciowości ze wszystkich tzw. elewacji, na których skanuje radar. W wyniku przetwarzania skanów objętościowych powstają wszystkie wyniki radarowe takie jak rozkład odbiciowości na danej wysokości, przekroje pionowe czy rozkład opadów obliczony na podstawie danych radarowych.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 27EKOENERGIA DLA REGIONU

W efekcie oddziaływania wiatru na hydrometeory, układają się one w charakterystyczne „kształty”, w zależności od sytuacji meteo rologicznej. Również większość groźnych zjawisk jest widoczna na obrazach odbiciowości w postaci „kształtów” (zwanych fachowo: sygnaturami). W ten sposób, przy pomocy radaru odbywa się rozpo znawanie zagrożeń meteorologicz nych; szczególnie tych związanych z głęboką, wilgotną konwekcją (przenoszeniem ciepła / ruchem powietrza). Radar pozwala na ultra krótkoterminowe prognozowanie zagrożeń dopiero w momencie tworzenia się burz generujących dane zagrożenie, jednak dzięki temu możliwe jest bardzo precyzyjne określenie ich lokalizacji. To właś nie dzięki temu aplikacja Silesia Alert działa tak precyzyjnie. Zgodnie z danymi European Seve re Weather Database w ostatnich latach co roku w Polsce średnio ok. 10 osób ginie w wyniku oddziały wania silnych burz, stąd też kwe stia bezpieczeństwa jest dla nas kluczowa. Ostrzeżenia Państwowej Służby Meteorologicznej wydawa ne są z dużym wyprzedzeniem, ale ze wskazaniem na ogromne obsza ry, co powoduje, że mieszkańcy zaczynają je ignorować, otrzymując wielokrotnie informację o zagro żeniu, które nie następuje lub nie dotyczy ich bezpośrednio. Z drugiej jednak strony, na kilkanaście, kil kadziesiąt godzin przed spodziewa nym rozpoczęciem występowania zagrożenia, nie istnieje inna metoda pozwalająca na dokładniejsze okre ślenie miejsca, rodzaju i natężenia niebezpiecznego zjawiska. Na tym etapie prognozowania, synoptycy używają numerycznych modeli atmosfery, które potrafią przewi dywać wyłącznie warunki sprzyja jące pojawieniu się burz, jednak nie zawsze wskazują, w której części obszaru z korzystnymi warunka mi takie burze faktycznie się roz winą. Odpowiedzią na tę sytuację jest Silesia Alert. W naszej aplikacji dostępnych jest 39 miast, dla któ rych nieustannie, 24 godziny na dobę, specjalne algorytmy anali zują przestrzenne dane z naszego radaru w Goczałkowicach-Zdroju. Jeśli któryś z tych algorytmów prze kroczy próg alarmowy, dla danego miasta wysyłany jest alert dostępny dla osób, które obserwują w tym mieście sytuację meteorologiczną. Analiza danych odbywa się w pro mieniu 15 km od geograficznego środka wybranej gminy. Zapewnia to czas niezbędny na przygotowa nie się na nadejście burzy. Moż na w tym czasie np. zabezpieczyć samochód, zamknąć zwierzęta i przede wszystkim zadbać o włas ne bezpieczeństwo. Aplikacja ostrzega wyłącznie przed zagrożeniami burzowymi. Oznacza to, że nie jest możliwa detekcja np. silnego wiatru związanego z głębo kimi niżami w miesiącach zimowych lub rozpoznanie zagrożenia silnymi opadami o charakterze rozlewnym, powodującymi powódź na znacznych obszarach regionu.

iHarcerzecyrkowcy Park Śląski

Tam blues...królował

Wesołe Miasteczko słynęło z wyjątkowych karuzel, ale rów nież z niezwykłych punktów gastronomicznych. Jeden z nich wyglądał jakby właśnie przyleciał z kosmosu i wylądował na chwilę na tafli wody. Po stawie pływa ła niegdyś kawiarnia w kształ cie spodka UFO. Od połowy lat 60. kusiła gości pyszną kawą i świetnym menu. Arizona była jednym z najbardziej charakte rystycznych obiektów na terenie Parku Śląskiego. Inną charakte rystyczną kawiarnią był niegdyś również samolot Dakota, który swego czasu spłonął i przerobiono go na na MiG-a 21, ale już bez działalności handlowej. Obie atrakcje znajdowały się na wielu parkowych pocztówkach. W Arizonie, kosmicznym spod ku, który dryfował po akwenie, odbywały się dancingi i prywat ki. Niestety, z powodu starości pod koniec lat 80. „Arizony” nie dopuścili do eksploatacji specjali ści z żeglugi śródlądowej. Została zamknięta z powodu złego stanu technicznego. /MAR/

Dwa Kwadranse | sierpień 202228 SZCZyPTA HISTORII PARKOWE CIEKAWOSTKI

„Kyks” na koniu, lew nasmyczy i kosmiczna kawiarnia

Kawiarnia czy UFO?

śląskiegoMekkabluesa

W ponad siedemdziesięcioletniej historiiParku Śląskiego nie brakuje barwnych opowieści. Na prośbę naszych Czytelników znów zaglądamy do jego archiwów.

Jan „Kyks” Skrzek w pierwszych latach działalności „Leśniczówki” miał wjechać do niej na koniu. Pomieszkiwała tam spora część czołówki polskich bluesmanów. Parkowy klub to bezwzględnie mekka śląskiego bluesa. Budynek, w którym obecnie znajduje się klub, jeszcze na początku lat 80. XX w. przypominał stodołę: miał dziurawy, zapadający się dach i wielkie stajenne drzwi. Zgodę na dzierżawę wydał ówczesny dyrektor Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku – Mie czysław Hojka. Oficjalny patro nat nad stworzeniem nowego miejsca objął Śląski Jazz Club. W ten sposób, dla środowisk muzycznych, w parkowym zaci szu zorganizowano Dom Pracy Twórczej. Budynek zadbany był tylko w części socjalnej. Pomiesz czenie, w którym obecnie jest sala koncertowa z pięknym komin kiem, było magazynem. Pod czas trzeciej Rawy Blues, drzwi „Leśniczówki” – mimo nieskoń czonego remontu – zostały otwar te po raz pierwszy – zagrali Irek Dudek, Leszek Winder i Ryszard „Skiba” Skibiński. Nowy klub bły skawicznie zdobył renomę wśród muzyków. Powstało w nim studio nagrań. Niektórzy muzycy – jak np. Józef Skrzek – przebywali tam ze swoimi rodzinami tygodnia mi. Pomieszkiwali wtedy na górze i w kapciach schodzili pracować nad swoją muzyką. Również jej fani szybko przyzwyczaili się do nowego miejsca. W „Leśniczów ce” występowali i nagrywali najważniejsi - wspomniany już „Kyks”, Sławomir Wierzcholski, Zbigniew Gazda, Ryszard Riedel. Sesje odbywały się dość czę sto, tak na własne potrzeby, jak i usługowo, dla muzyków spoza najbliższego kręgu. Podobnie było z filmami. Andrzej Zubek właś nie tam kręcił jeden ze swoich programów o muzyce poważnej. Z potencjału uroku „Leśniczów ki” bardzo chętnie korzystali też reżyserzy – realizowano tu etiudę „Gołębiarz” z Jerzym Bińczyckim. Później Janusz Kidawa wykorzy stywał pomieszczenia dla potrzeb filmu „Komedianci z wczorajszej ulicy”. Były też plenery i aukcje plastyczne oraz cykliczne spot kania: jam sessions, Blueso we Andrzejki, Festiwal Śląskie Brzmienie, wystawy fotograficz ne. Trudno wymienić wszystkie przedsięwzięcia oraz wszystkich artystów i twórców, jednak to dzięki ich obecności, przez lata swojej działalności Dom Pracy Twórczej „Leśniczówka” stał się miejscem znanym i cenionym w całej Polsce. Cyrk w… HarcerskimOśrodku Ośrodek Harcerski w WPKiW otwarto 20 marca 1964 roku. Do 1990 roku ośrodek był finanso wany z pieniędzy chorągwi oraz z dotacji celowej ministerstwa. Potem sytuacja się skompliko wała i musiał na siebie zarobić. Wówczas pracowało w nim ponad 120 osób, m.in. w pio nie techniczno-produkcyjnym. W ośrodku montowano konstruk cje i szyto namioty. Produkowa no też obozowe ławki, a nawet latryny. Aby przeorganizować działalność, w 1991 roku powo łano Zakład Działalności Gospo darczej. Stanica harcerska została przekształcona w ogólnodostęp ny hotel, powstała stajnia konna i organizowano ogólnopolskie zawody jeździeckie. Wyjątkowo w historii śląskiego harcerstwa zapisało się natomiast prowadze nie cyrku. Ponad pięćdziesięciu uznanych artystów przyjecha ło z Rostowa nad Donem. Cała radziecka ekipa liczyła ponad sto osób. Harcerze jeździli z nią po różnych miejscach i poma gali organizacyjnie. Niektórzy artyści z dalekich zakątków Związku Radzieckiego jechali do Chorzowa kilka miesięcy. Zaraz po dotarciu na miejsce, szukali dodatkowych źródeł zarobko Dowania.dziś rozpamiętywana jest historia tresera lwów, który szkolił je we własnym domu i postępo wał z nimi jak z psami. Zaraz po przyjeździe zrodził się pomysł na dodatkowy zarobek na robieniu zdjęć. Treser wziął lwa na smycz i poszedł z nim przez park pod bramę zoo. Wybuchła panika. Ludzie myśleli, że drapieżnik uciekł z ogrodu. Przyjechała mili cja. A treser tylko skarcił swojego pupila, zawiązał mu smycz i – jak by nigdy nic – wrócił do ośrodka. Arizona, czylikosmiczna kawiarnia

W decydującym meczu chorzowia nie wystawili jednak ekstraklasowy skład, bo wówczas pozwalały im na to przepisy. I byli o włos od sukce su. W derbach rozegranych zresztą w Kotle Czarownic, ulegli GKS-owi Katowice dopiero po serii rzutów karnych. O wygranej Katowic zade cydował przestrzelony rzut karny przez Radosława Gilewicza. Ru CH C HORZó W – Gó RNIK Z ABRZE 3:2 (2008); Ru CH C HORZó W – Gó RNIK Z ABRZE 0:1 (2009) Wielkie Derby Śląska zawitały do Kotła Czarownic pod koniec pierw szej dekady nowego milenium tro chę z tęsknoty za dawnym klimatem tych spotkań, a po trochę z koniecz ności. Stadion „niebieskich” przy Cichej był remontowany i Ruch roz grywał część spotkań w roli gospo darza właśnie na Stadionie Śląskim. Sezon po sezonie kibice mogli zoba czyć w akcji oba zespoły na kulto wym obiekcie. Frekwencyjnie były to strzały w dziesiątkę. Mecz w mar cu 2008 roku zobaczyło z trybun 42 tysiące widzów. Rok później na mecz wybrało się 40 tysięcy fanów obu Derbyekip.w2008 roku miały ogromny rozmach organizacyjny. Z kolei Gór nik i Ruch, najbardziej utytułowane śląskie kluby, dostały wtedy drugie życie. Ruch wracał do najwyższej klasy rozgrywkowej po wielolet niej banicji na jej zapleczu. Górnik zasilony wielką kasą od ubezpiecze niowego giganta Allianz rozbudził nadzieje powrotu do złotych czasów. Jak się potem okazało, były one dość płonne. W marcu 2008 roku na boi sku lepszy był Ruch, który wygrał 3:2, po golach Piotra Ćwielonga, Grzegorza Barana i Marcina Nowa ckiego. Dla zabrzan strzelali: Tomasz Zahorski i późniejszy selekcjoner reprezentacji Polski Jerzy Brzęczek. Rok później na Śląskim lepszy był Górnik. O zwycięstwie zabrzan prze sądziła jedna bramka zdobyta przez Adama Banasia. Dla Górnika był to jednak śmiech przez łzy. Trójkolo rowi spadli z ligi, choć przy trzecim wtedy budżecie w lidze, mieli być jednym z jej faworytów. Z kronikar skiego obowiązku odnotowujemy, że trenerem zabrzan był wtedy Henryk Kasperczak. /MAR/ NIESPODZIANKI

Ostatni raz Wielkie Derby Śląska w Kotle Czarownic oglądaliśmy w latach 2008 i 2009.

Działo się wiele, ale do siatki nie wpadło nic. Nadszedł zatem czas na rzuty karne! Pierwsza seria jedena stek również nie wyłoniła zwycięz cy, obie drużyny trafiły po cztery razy. Wtedy jeszcze nie grało się do „nagłej śmierci”, tylko organizo wano kolejną rundę pięciu rzutów karnych. Tym razem o jednego gola okazali się lepsi piłkarze Ruchu i to oni awansowali do finału Pucharu Polski. Tam pokonali warszawską Gwardię i sezon 1973/74 zakończyli z dubletem.

DERBOWE BOJE NA ŚLĄSKIM

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 29SZCZyPTA HISTORII

i choć potem faworyci zdobyli kon taktową bramkę, końcówka należała do GieKSy, która strzeliła kolejne dwa gole. „Kto się tego spodziewał?” – pytała po meczu redakcja Piłki Nożnej, od razu spiesząc z odpowie dzią: „Chyba najmniej ten facet, co obsługiwał zegar. U niego do końca pozostało tylko 2:1. Pewnie się zeźlił i też poszedł do domu”. Hat-tricka w tym spotkaniu zdobył Jan Fur tok, jedną bramkę dołożył Marek Koniarek. Piłkarze z Katowic dostali za wygraną magnetowidy Hitachi. Zdobycie Pucharu Polski zapocząt kowało serię sukcesów GieKSy, która krajowe trofeum miała wywalczyć jeszcze dwukrotnie (1991 i 1993). Cztery razy zdobyła wicemistrzo stwo i przez dziesięć lat z rzędu grała w europejskich pucharach, co jest jak dotąd niepobitym rekor dem. Aczkolwiek mistrzostwa nie zdobyła nigdy.

Na naszych łamach przypominaliśmy już legendarne mecze reprezentacji Polski w piłce nożnej, potyczki naszych drużyn w europejskich pucharach i wielkie koncerty rockowych gigantów. Tym razem wracamy do najciekawszych derbowych meczów.

Ru CH II C HORZó W – GKS K ATOWICE 1:1 (4:5) (1993) To była jedna z dziwniejszych batalii o Puchar Polski. Piłkarze chorzow skiego Ruchu odpadli z rozgrywek już po drugim meczu, a jednak mieli okazję wystąpić w wielkim finale. Wszystko dzięki drużynie rezerw, która najpierw zdobyła awans ze szczebla wojewódzkiego, a potem runda po rundzie sensacyjnie odpra wiała coraz silniejszych rywali.

E MOCJE I

Górnik Zabrze – Ruch Chorzów 1:3 i 3:0 (1968) W to czerwcowe popołudnie na try bunach Śląskiego zasiadło – uwaga – 80 tysięcy widzów! Wielkie Derby Śląska przypadły na ostatnią kolejkę sezonu 67/68. Sytuacja była arcy ciekawa – Górnik po pięciu latach bezapelacyjnego panowania w lidze, zmuszony był oddać mistrzowską koronę. O prymat rywalizowały Ruch i Legia. Zwycięstwo zabrzan nad chorzowianami mogło dać tytuł warszawiakom. Ruch świa domy stawki od początku meczu przejął inicjatywę i szybko zdobył bramkę z rzutu karnego po strzale Eugeniusza Fabera. Ruch domino wał. Zabrzanie nie byli w stanie przeciwstawić się nawałnicy i tuż przed przerwą dali sobie wbić dru giego gola, którego strzelcem okazał się Gomoluch. W drugiej połowie Ruch nie zwalniał tempa do momen tu strzelenia trzeciej bramki. Faber dobił zabrzan i było już wiadomo, że to zespół z Chorzowa zostanie mistrzem Polski. Honorowa bramka Szołtysika w końcówce spotkania niczego już nie zmieniła. Co ciekawe, trzy dni po tym meczu oba zespoły znów spotkały się w tym samym miejscu, aby rozegrać finał Pucharu Polski. Zabrzanie wiedzie li, że nawet w razie porażki zagra ją w europejskich pucharach, ale postanowili się zrewanżować za ostatnią przegraną. Trójkolorowi odnieśli przekonujące zwycięstwo 3:0, po hat-tricku Lubańskiego. Tym sposobem oba piłkarskie tro fea zostały w kilka dni podzielone między dwie najsilniejsze śląskie drużyny. Łza się w oku kręci… Pu CHAROW A BITWA NA KARNE (1974) Dziesiąty pojedynek dwóch najwięk szych śląskich drużyn w Pucharze Polski był trafiającopadlilepszedziłprowadzenierzowianomSzybkiebyłRuch,Odtymemocjonujący.nieprawdopodobnieDoderbówdoszłorazemwpółfinalerozgrywek.początkumeczuprzewagęmiałlecztoGórnikpierwszyzdobramkęzasprawąSzarmacha.wyrównaniezałatwiłchoMarx,alepoprzerwienaznówgościwyprowaSzarmach.Zabrzaniesprawialiwrażenie,jednakwkońcówcezsiłiwykorzystałtoBon,na2:2.Awięcdogrywka.

GKS K ATOWICE – Gó RNIK Z ABRZE 4:1 (1986) Finał Pucharu Polski, który przy padł równo na 1 maja. Część widzów przyszła na Śląski prosto z pochodu, byli tacy, którzy odwiedzali przy chodnie, gdzie podawano im płyn Lugola. Kilka dni wcześniej doszło do awarii reaktora atomowego w Czarnobylu. Płyn miał być odtrut ką na radioaktywne zagrożenie dla naszych organizmów. Dla piłkarzy z Zabrza ten mecz miał być jak dobry deser po smacznym obiedzie. Właś nie sięgnęli po mistrzostwo Polski, kilku z nich szykowało się już do wyjazdu na mundial w Meksyku, a w finale krajowego pucharu ich rywalem była dopiero piąta drużyna zakończonego sezonu. Mrozili już nawet szampany. Ale do przerwy to ekipa z Katowic prowadziła 2:0

BYK (20.04–22.05)

WODNIK (20.01–18.02) Na przełomie sierpnia i września Wodniki dojdą do wniosku, że popadły w stagnację. Ale od czego są nieoczeki wane zbiegi okoliczności! Z nimi trzeba się liczyć i niekonieczne będą one miłe. Jeśli panie spod tego znaku mają coś na sumieniu, to czas zrobić jego rachunek. Panów też może dopaść przeszłość. Gwiazdy podpowiadają umiar w zakupach. Oszczędności będą wam bardziej potrzebne niż nowy telewizor. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 3. Pechowa: 7. Waszym sojusznikiem będą Lwy. Trzymajcie się z daleka od przedstawicieli swojego znaku Zodiaku. Nie będzie między wami chemii. Tego akurat Wodniki mogą być pewne. RYBY (19.02–20.03) Koniec sierpnia będzie istnym wysypem rodzinnych spotkań. Będzie im towarzyszyć całkiem niezła atmosfera. Nie co trochę pozorna, bo jeśli wśród organizatorów trafi się ktoś do kogo za kilka miesięcy wybierzecie się na przy kład na wesele, to oczekiwania względem waszej hojności mierzonej zasobnością portfela będą duże. Nie składajcie przy okazji zbyt wielu obietnic. Adresaci na pewno o nich nie zapomną. Szczęśliwy dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 18. Pechowa: 10. Dogadacie się bez problemu ze Skorpionami. Akurat ostatnio dziwnym trafem jest wam ze sobą po drodze. Koziorożce będą źle działały na wasze nerwy. Nie dajcie się sprowokować! BARAN (21.03–19.04) Przedsięwzięcia podjęte w przeszłości mocno teraz zaprocentują. Wasz wysiłek został dostrzeżony i doceniony. Możecie śmiało planować przyszłość. Osoby spod znaku Barana każdą wolną chwilę na przełomie sierpnia i wrześ nia wykorzystają aby pobyć trochę poza domem. Nie będą szukały przy tym zbytnio towarzystwa. Jedynie co najwyżej bliskich im osób. Uznają po prostu, że podstawa to zaufanie. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 2. Pechowa: 8. Byki pomogą wam w każdej, nawet najtrudniejszej sprawie. Słabo będą teraz wyglądały relacje z Lwami i Rybami. Będą bardzo zawistne. Nie ma jednak powodów, aby się tym przejmować.

MÓWIĄ GWIAZDY?

KOZIOROŻEC (22.12–19.01) Nadchodzi dobry moment, aby uporządkować sprawy z przeszłości. Koziorożcom dość sporo tego się nagromadziło. Może być tak, że przeglądając jakieś papiery znajdziecie niezapłacony rachunek lub informację o nieuregulowanej składce. Drobiazg? Nic z tych rzeczy. W pierwszym przypadku możecie spodziewać się przedsądowego wezwania do zapłaty, w drugim np. wykreślenia członkostwa w klubie. W pracy raczej bez rewolucji, w życiu rodzinnym też na żadne trzęsienie ziemi się nie zanosi. Idealny dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 4. Pechowa: 6. Zdecydowanie w każdym aspekcie powinniście radzić się Bliźniąt. Skorpiony znów będą was ignorowały. Raczej kiepsko wypadną relacje z Pannami.

Sprawy, które w ostatnich tygodniach spędzały Bykom sen z powiek, powoli znajdują swoje rozwiązanie. Jedna uwa ga: zacznijcie w końcu wyciągać wnioski z błędów popełnionych wcześniej. To dobry moment, aby zaplanować jakąś domową inwestycję. A to przecież wychodzi Bykom najlepiej! Możecie nawet trochę pofolgować z wydatkami. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 9. Pechowa: 2. Bliźnięta znów będą skore do wsparcia i pomocy. Koziorożce co najwyżej będą udawały, że chcą pomóc. Unikajcie z kolei Skorpionów. Lubią plotkować na wasz temat.

Dwa Kwadranse | sierpień 202230 HOROSKOP

Miłość, zdrowie, praca, pieniądze

Co szykują planety dla każdego ze znaków Zodiaku na najbliższe tygodnie? Kogo czeka fart, a kto lepiej powinien mieć się na Sprawdźciebaczności?sami! CO

PANNA (24.08–22.09) Spokój i harmonia wypełnią życie Panny. Przyda się to po wydarzeniach z ostatnich tygodni. Może nie będzie to jakiś specjalnie radosny czas, ale obędzie się za to bez jakichś rozczarowań. Pamiętajcie, że są sytuacje, gdy nuda i rutyna bywają idealnymi rozwiązaniami. Spokój jest jednym z najwyższych dóbr, więc warto się nim delektować. Na zakręty losu jeszcze przyjdzie czas. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 12. Pechowa: 1. Jeśli już chcecie znaleźć bratnią duszę pomocną w zamierzeniach, rozmawiajcie wyłącznie z Bliźniakami. Resztę sobie darujcie. Nie warto, a i czasu szkoda. WAGA (23.09–22.10)

STRZELEC (22.11–21.12) Ktoś lub coś może nieprzyjemnie zaskoczyć Strzelca. Stanie się to już pod koniec sierpnia. Wszczynanie konfliktów z tego powodu nie jest dobrym pomysłem. Gwiazdy stanowczo to odradzają. Polubowne rozwiązywanie wszelkich niesnasek jest znacznie lepszą strategią. Potraficie się na to zdobyć? Lepiej żebyście posiadły taką umiejętność. Jeśli na początku września najdzie was ochota na flirt, to też lepiej odpuście. Gwiazdy przestrzegają, że wszystko wyjdzie na jaw. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 7. Pechowa: 4. Możecie liczyć na pomoc Koziorożców i Wag. Od Panien i Lwów trzymajcie się z dala.

Dwa Kwadranse | sierpień 2022 31HOROSKOP BLIŹNIĘTA (23.05–21.06) Nadszedł czas ujednolicenia i usystematyzowania swoich działań oraz określenia jednoznacznych priorytetów. Naj prościej rzecz ujmując: od decyzji podjętych teraz, zwłaszcza w sprawach zawodowych, będzie zależała przyszłość Bliźniąt. Właśnie teraz Bliźnięta znajdują się na dobrej pozycji, by rozpocząć bardziej bezpośrednią realizację swo ich marzeń. Powinny wszystkim jasno zamanifestować kierunek swoich dążeń. Dzięki temu unikną niepotrzebnych nieporozumień. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 14. Pechowa: 20. Sprzymierzeńców znów szukajcie wśród osób spod swojego znaku Zodiaku, ewentualnie szukajcie wsparcia u Ryb. Raki i Skorpiony będą działać Bliźniętom na nerwy. RAK (22.06–22.07) Raka czeka dużo pracy, obowiązków domowych oraz niespodziewanych spotkań. Niestety z tego powodu zabraknie wolnego czasu i Rakowi nie uda się wypocząć. Ostatecznie mimo wszystko i tak uznacie sierpień za udany mie siąc, ponieważ zrealizujecie większość planów zawodowych. Rak zostanie nagrodzony za pracowitość i wytrwałość w dążeniu do celu. Każda przeszkoda, jaką Rak pokona, doładuje go pozytywną energią. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 7. Pechowa: 21. Barany są ludźmi sukcesu, macie ich sporo w swoim otoczeniu i warto im zaufać. Kontak ty ze Strzelcami? Jeśli nie chcecie mieć kłopotów, wybijcie to sobie z głowy. LEW (23.07–23.08) Przełom sierpnia i września okaże się czasem energii i kreatywności. Macie sporo możliwości i najprawdopodobniej większość Lwów je wykorzysta. Ma ku temu idealne warunki. Praca będzie sprawiała Lwom wyjątkową przyjem ność. Jedyne poważne niebezpieczeństwo w tym miesiącu to niezdrowe pokusy. Lew może im ulegać, ponieważ sądzi, że nic nie jest w stanie go pokonać. To oczywiście nie jest prawda, więc warto zwyczajnie uważać. Przynajmniej w nie których aspektach życia. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 5. Pechowa: 19. Bliźnięta będą miały do was słabość. Naprawdę nie zauważacie, jak bardzo im na was zależy? Koziorożce tradycyjnie liczą na wasze potknięcie. Ale to standard.

To może być najlepszy miesiąc w całym roku. Poczujecie, jakby ktoś dbał w sekrecie o wasze dobro i pomagał wszystko załatwić. Ów tajemniczy planetarny opiekun ma teraz wyjątkowo silny wpływ na sukcesy Wagi, choć prawdą jest, że od dawna stara się ją wspierać. Ale właśnie teraz poznacie jego prawdziwą moc! Właściwie każda dziedzina życia Wagi będzie się teraz rozwijać w dobrym kierunku. Przy odrobinie zaangażowania Waga może więc bardzo dużo osiągnąć. Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 3. Pechowa: 2. Pozytywnie ułożą wam się kontakty z Pannami. Unikajcie zwyczajowo Skorpionów. SKORPION (23.10–22.11) Na początku września w waszym przypadku najważniejsze będą relacje z innymi ludźmi – zarówno w sferze oso bistej, jak i zawodowej. Wszystkie sukcesy czy też porażki będą zależały od tego, jak będziecie traktować swoje otoczenie. Zwłaszcza, że pomocy i wsparcia wielu z nich będziecie lada moment potrzebować. Jeśli pragnie sprawnie realizować swoje marzenia, żyjcie z ludźmi w zgodzie. Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 17. Pechowa: 15. Potrak tujcie po przyjacielsku Bliźniaków. W końcu coś im jesteście winni. Ryb ani Wodników do siebie nie przekonacie. Co nie znaczy, że macie z nimi wojować.

Dwa Kwadranse | sierpień 202232 #STREFA RELAKSU uŚMIECHNIJ SIĘ! Narzeczona do wybranka: – Po ślubie będziemy się dzielić wszystkimi problemami... – Ale ja nie mam żadnych problemów! – Na razie ich nie masz...    Student wraca z wakacji i mówi do kolegi: — Szkoda że tego nie widziałeś. Jechałem na słoniu, a obok mnie dwa lwy… — I co dalej? Co dalej? — Musiałem zejść z karuzeli…    Krzysio przybiega do taty i woła: — Tato, tato, słyszałem, że twój ojciec był głupi. A ojciec na to: — Chyba twój! Dwa Kwadranse rozrywki