>> ©e Mðkr{LkkhkÞýku rðsÞíkuíkhk{T >>
zL 3GxIFD,L,F V,F{lSS NX”G
Pixel Design Solutions, Bhuj - 99790 63372
zL 3GxIFD,L,F V,F{lSS NX”G
«fkþf ©e Mðkr{LkkhkÞý {trËh, ¼ws-fåA
k{ T > >
M
>> © e
LkkhkÞýku rðsÞí k
uí k h
{ ðk r
©e LkhLkkhkÞýËuð LkqíkLk {trËh {nkuíMkðLkk WÃk÷ûk{kt «fkrþík
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk Ãk.Ãkq.Ä.Äq. 1008 yk[kÞo©e fkiþ÷uLÿ«MkkËS {nkhksLke yk¿kkÚke çkúñrLk»X y. rLk. Mðk{e ©e Ä{oíkLkÞËkMkSLke ÃkqÛÞ M{]rík{kt :: AÃkkðe «rMkæÄ fíkko :: {ntík Ãkwhkýe Mðk{e Ä{oLktËLkËkMkS ¼ws - fåA :: Mktþku½f :: {ntík Ãkwhkýe Mðk{e Ä{oLktËLkËkMkS Mktðík 2066 ðiþk¾ MkwË 5
fª{ík Yk. 100 «ík. 3000
MkLku 2010 íkk: 18/05/2010 {tøk¤ðkh
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
:: «kró MÚkkLk :: ©e LkhLkkhkÞýËuð fkuXkh ©e Mðkr{LkkhkÞý {trËh (¼ws fåA) ÃkeLk 370001
:: MknÞkuøk :: økk{ {ehòÃkhLkk Ãk.¼. y. rLk. ËkËk©e nk÷kE ðu÷S¼kR ÷û{ý Ä.Ãk. y. rLk. ÄLkçkkE, rÃkíkkS fwtðhS¼kE ðu÷S Ä.Ãk. fuþhçkkE, y.r™. fkfk nehS ðu÷S, MkwÃkwºk fhMkLk¼kE fwtðhS Ä.Ãk. y{]íkçkuLk íkÚkk Ãkkiºk {wfw÷fw{kh fhMkLk, Ä.Ãk. ¼kðLkkçkuLk íkÚkk Ãkkiºke ntMkkçkuLk Mktíkku»k ðhMkkýe íkÚkk Ãkkiºke htsLkçkuLk yh®ðË rnhkýe íkÚkk íkw»kkhfw{kh {wfw÷, íkusMkfw{kh {wfw÷ íkÚkk yrûkík Mktíkku»k, Ëeþefk Mktíkku»k íkÚkk ËþoLk yh®ðË, hks yh®ðË nk÷kR Mkn Ãkrhðkh íkhVÚke yk ‘©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk’ þkMºk AÃkkðe «rMkæÄ fhðk{kt ykðu÷ Au.
:: MknÞkuøk :: økk{ {ehòÃkhLkk Ãk.¼. y. rLk. rÃkíkkS nehkýe ÷k÷S¼kR hk{S, Ä.Ãk. y. rLk. nehçkkR, MkwÃkwºk fkLkS¼kR ÷k÷S, Ä.Ãk. fkLíkkçkuLk, Ãkkiºk hksuþfw{kh fkLkS, Ä.Ãk. ËûkkçkuLk íkÚkk rLkþktík¼kR fkLkS, Ä.Ãk. yÕÃkkçkuLk íkÚkk Ãkhuþ¼kR íkÚkk Ãkkiºke LkLkeíkkçkuLk {LkMkw¾ ËçkkMkeÞk íkÚkk fªÍ÷çkuLk hksuþ yLku ËeÞkçkuLk hksuþ nehkýe Mkn Ãkrhðkh íkhVÚke yk þk†{kt Mkuðk fhu÷ Au.
:: MknÞkuøk :: økk{ {ehòÃkhLkkt MkktÏÞ Þkuøke ËuðçkkR fhMkLk, y. rLk. Mkkt. Þku. hkÄkçkkR suXk, Mkkt. Þku. ~Þk{çkkE yhsý rnhkýe, Mkkt. Þku. ÄLkçkkR þeðS, Mkkt. Þku. MkeíkkçkkR þeðS, Mkkt. Þku. þkLíkkçkkR fÕÞký, Mkkt. Þku. hk{çkkR ÄLkS íkhVÚke yk þk†{kt {ËË fhu÷ Au.
:: {wÿf :: ©e LkhLkkhkÞýËuð r«Lxetøk «uMk, ©e Mðkr{LkkhkÞý {trËh (¼ws fåA) 11
- «MíkkðLkk yûkhÄk{Lkk yrÄÃkrík MkðkuoÃkhe ©e Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLku {w{wûkw ykí{kLkk ykíÞtríkf fÕÞký {kxu Ä{o ¼Âõík Úkfe {kLkð þheh Äkhý fÞwO yLku yøkrýík ykí{kykuLku ÃkkuíkkLkk þhýu ÷eÄk. rðfhk¤ fr¤fk¤{kt {kuûkLkku {køko Mkh¤ fÞkuo, yLku fÕÞkýLkku {køko ¾wÕ÷ku hkÏÞku. rËÔÞ fÕÞkýLkku {køko y¾tz [k÷w hk¾ðk {nkLk Mktíkku ÃkkMku Mkíþk†kuLke h[Lkkyku fhkðe, SðLk WÃkÞkuøke økútÚk çkLkkÔÞk, yËT¼qík MkkrníÞLke h[Lkk fhe Mkt«ËkÞLke Mkuðk{kt {qõÞkt Au.su{ Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLk MkðuokÃkhe Au íku{ yk ‘©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk’ íku Ãký MkðkuoÃkhe økútÚk Au. yk çkk÷ð]æÄ Mkki{kt MktMfkh rMkt[íkwt yLkwÃk{MkíMktøk «ð]rík... yk þk† «rMkæÄ fhíkkt ykLktË ÚkkÞ Au. yk ÃkwMíkf{kt «MktøkLku yLkwYÃk htøkeLk r[ºkku yLku ÷e÷kÚke ¼hÃkqh Au. «¼wLke ÷e÷kLkkt y÷kirff ËþoLk ÚkkÞ Au. ÷e÷kLkkt r[ºk Mknw MkíMktøkeLku òuðk yLku ðkt[ðkt çknw øk{þu. yLku «uhýkYÃk çkLkþu. «¼wLke ÷e÷kLkkt ËþoLk {kuxuhkyku ÃkkuíkkLkkt çkk¤fkuLku ¾kMk ðt[kðu, yLku MkíMktøkLkk MktMfkhku Mkª[íkk hnu yu ¾kMk sYhe Au. ©eS {nkhks øk.«. 58 ð[Lkk{]ík{kt {wõíkkLktË Mðk{eLku fnu Au, “ÃkkuíkkLkk RüËuðLkk sL{Úke fheLku Ëun {wfðk ÃkÞOík [rhºk íkuLkwt su þk† íkuýu fheLku Mkt«ËkÞLke Ãkwüe ÚkkÞ Au.” {kxu ík{u Ãký ÃkkuíkkLkk Mkt«ËkÞ MktçktÄe þk† Ëun ÃkÞOík fÞko fhòu Lku ík{khku Ëun hnu íÞkt MkwÄe ík{Lku yus yk¿kk Au. þktrík {¤ðkLkku WÃkkÞ þwt Au? Þ¿kÞkøk fhðkÚke þktrík {¤u? Þkºkk fhðkÚke þktrík {¤u ? íkÃk fhðkÚke þktrík {¤u ? fu støk÷{kt sðkÚke þktrík {¤u ? þktrík {¤ðkLkku yufs WÃkkÞ Au. yuf Ãkh{kí{kLkk ÷e÷k [rhºkLkwt ðkt[Lk, ©ðý, {LkLk yLku r[tíkðLk fhðkÚke þktrík {¤u Au. çkesu õÞktÞÚke þktrík
{¤íke LkÚke. Mkíþk†ku Au íku {w{wûkw ykí{kyku {kxu rËÔÞ ¾òLkku Au. Mkíþk†Lkwt ©ðý, feíkoLk, {LkLk ¾qçk Úkðwt òuRyu Ãký LkðkRLke ðkík yu Au fu ÞtºkÞwøk{kt þk†ku ðkt[ðk {kxu {kýMkLku Mk{Þ {¤íkku LkÚke. ÞkË hk¾òu... «¼wLkk ÷e÷k [rhºkLkwt ðkt[Lk yLku ©ðý fÞko rMkðkÞ ½ýe ¾k{e hne sþu. yk MktMkkh ¾khk Mk{wÿ suðku Au. íkuLku íkhðk {kxu þk†kuYÃke LkkifkLke sYh Ãkzþu. yûkhÄk{Lkku y÷kirff {køko çkíkkðLkkh ©e nrhLkkt ÷e÷k [rhºkku Au. ©e Mðkr{LkkhkÞý {trËh ¼ws (fåA) íkhVÚke Mkt«ËkÞLkk ½ýk Mkíþk†kuLkwt «fkþLk ÚkÞwt Au. þk†ku îkhk Äkr{of «uhf ðkt[Lk Mkk{økúe ÃkehMkkÞ Au. yk çkÄk MkkrníÞ «fkþLk îkhk MkíMktøkLke Ãkwüe yLku ð]ÂæÄ Úkíke hnu yuðe þw¼ ¼kðLkk Au. fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke rËÔÞkLktË «kó Úkþu. ©eS {nkhks øk.«.3 ð[Lkk{]ík{kt fnu Au, “¼økðkLku su su MÚkkLkfLku rð»ku su su ÷e÷k fhe nkuÞ íku Mkt¼khe hk¾ðe, íku þk MkkÁ su fËkrÃk Ëun {wõÞk Mk{u ¼økðkLkLke {qríko ¼q÷e sðkÞ íkku Ãký su su MÚkkLkfLku rð»ku su su ÷e÷k fhe nkuÞ íku òu Mkkt¼he ykðu íkku íku Sð {kuxe ÃkËðeLku Ãkk{u Au, yLku íkuLkwt ½ýwt Yzwt ÚkkÞ Au.” yk þk† Mk{ksLku økrík ykÃkðkLke ûk{íkk Ähkðu Au. yk fÚkk Au fÕÞkýfkhe, Mknw ÷uòu ík{u niÞu Äkhe. fÚkk niÞk{kt Äkhe hk¾òu. Mkt¼k¤e hk¾þku íkku ¼ðMkkøkhÚke íkhe òþku. ©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLkÚke, ©ðýÚke, ÃkqsLkÚke ÃkkÃkLkku Lkkþ ÚkkÞ Au, MkËTøkíke {¤u Au yLku SðLk ÄLÞ çkLku Au Lku çkk¤SðLk{kt ¢ktrík ykðu Au. «¼wLke çkk÷÷e÷k «¼w Mk{eÃku ÃknkU[ðkLke LkeMkhýe Au. yk økútÚk ðkt[ðkÚke, Mkkt¼¤ðkÚke ½ýk SðLkku Mk{kMk Úkþu yLku y¼ÞËkLk ËuðkLkwt MkËkðúík [k÷þu. MkËT¼kðÚke ¾qçk MkkðÄkLke hk¾eLku yk fkÞo fÞwO Au. AíkktÞ õÞktÞ ûkrík sýkÞ íkku WËkh MkßsLkku ûk{k fhþkuS.
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yLkw¢{rýfk ¢{ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
«fhý çkÿefk©{Lke Mk¼k «økx ÚkÞk «¼w AÃkiÞk Äk{ AêeLkku rËðMk ykÔÞku yürMkræÄÞku ¼Âõík{kíkkLku s{kzðk ykÔÞkt [tÿ{k «¼wLkk ËþoLk fhðk ykÔÞk «¼wLkkt {w¾{kt çkúñktzLkkt ËþoLk ÃkwºkLke Ãkheûkk hk{ËÞk¤Lku ËþoLk hòELke ¼ux ½w½hku fkuýu Akuze ËeÄku? çkkh {kíkkLkku ¼kð «¼wLkk [hý{ktÚke «fkþ Lkk{fhý MktMfkh fýoðuÄ MktMfkh {k{eLkku hkuøk {xe økÞku ÷û{eSLku ðhËkLk rºkËuðku «¼wLku MLkkLk fhkðu Au {U AÃkiÞkLke hs ¾kÄe Au ÕÞku rÃkíkkS Ãkkýe Ãkeyku økku{íke økkÞLkku MLkun xkZu Ãkkýeyu çkr¤Þkt økÞkt ðk¤tËLku [{ífkh çkíkkÔÞku fk÷eËiíÞLkku Lkkþ økÞkSLkk økkuh ÃkÄkÞko fkuzu fkuzu yufkËþe fYt yÞkuæÞk «Þký ðktËhkLku Mk{kÄe
Ãk]»X 1 3 6 9 10 12 13 14 16 17 18 21 23 25 27 28 29 31 32 34 35 36 38 40 41 43 45
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¢{ 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57
«fhý nhk{Lkwt ¾kðwt Au Lku çk¤ fhku ¼qíkkuLkku WæÄkh «¼w {fkE [e¼ze ®LkËðk økÞk ½Lk~Þk{{nkhks heMkkÞk MkLkfkrËf ËþoLk fhðk ykÔÞk ©enrh {kuxk¼kRLkk ÷øLk{kt økÞk ®nMkk çktÄ fhkut {u½hkò ð]»xe çktÄ fhku VýMkLke [kuhe ÚkE ©e nrh nrhnh ûkuºkLkk {u¤k{kt økÞk AÃkiÞkLke «Ërûkýk yrÄfkhLkku yntfkh Íkz ÃkeÃk¤eLke h{ík [k÷ku ®nzku¤kLkk ËþoLk fhðk økÞkË¥kLkku {kuûk {Õ÷Lkku økðo WíkkÞkuo [k÷ku AÃkiÞk sRyu ¾ktÃkk ík÷kðze Ä{oËuðLku yktøk¤u ©e{ËT ¼køkðíkLke Mkókn ykðku ½Lk~Þk{, {khk ¾¼k WÃkh çkuMke òð Lkð Þkuøkuïh ÃkÄkÞko hkuøkÚke {wõík Úkkðwt nkuÞ íkku ©e nrhLku þhýu òð r{ºkLku ÃkkuÃkx çkLkkÔÞk ÷øLk{kt rðÎLk ÚkÞwt fk÷eLkkøkLkku {kuûk økkÞLke øk{ký{kt økku®ðË Mktíkkýk fzðk [e¼zkt {eXkt ÚkÞkt økku{íke økkÞLkku «u{ òtçkw V¤{ktÚke MkkuLkk{nkuh çkLke økE økkuðÄoLkLkkÚkfe sÞ
Ãk]»X 47 50 52 53 55 57 58 60 61 63 65 67 69 70 72 73 75 76 79 81 82 84 85 88 89 90 93 94 96 97
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¢{ 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 59 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87
«fhý ©kðý {rnLkku ykÔÞku rÃkíkkS ÃkkMku rðæÞkÇÞkMk [kh ðuË ËþoLk fhðk ykÔÞk ½Lk~Þk{{nkhks Ëhhkus Ãkqò fhu Au ÷ku¼e ftËkuELku Ãkh[ku ykÃÞku ½Lk~Þk{{nkhks {kMíkh çkLÞk hkòLkk ËqíkLku çk[kÔÞk «¼wyu ®nMkk çktÄ fhkðe «¼wyu {nkðíkLke hûkk fhe [f÷kykuLku Mk{krÄ Í½zk çktÄ fhku nrh Mkt¼k¤u íkku nrh fü {xkzu {khe ykt¾{kt ytsLk yktòu ËeËe! {Lku {k¾ý ykÃkku rðßÞkËþ{eLke þku¼k Þkºkk {khku [hý çkhkçkh Ãkfzku Lkðe çkºkeMke Ä{oËuðLkwt {w¤ MðYÃku ËþoLk y{khu {eXkE s{ðe Au MkwðkMkLke ¼k¼eLkku fku÷ ykÃÞku y»xrMkÂæÄyku Úkk¤ ÷kÔÞkt ¾kíkk Ãkeíkkt çkøkzu Au þheh Akuxeçkk, ½Lk~Þk{Lku Mk{òðku [kíkw{koMk{kt rðþu»k rLkÞ{÷uðwt fkuý SíÞwt Lku fkuý nkÞwO økkÞku Ëkuðhkðíkkt ËqÄ ÃkeÄwt Ä{oËkËk fÚkk ðkt[u Au {Lku ¼{hzku h{ðku Au ík{khk ½Lk~Þk{Lku ðkhku AÃkiÞk{kt {u½ Wòýe
Ãk]»X 99 101 102 104 106 109 111 113 115 116 119 120 121 122 124 126 127 130 130 132 133 135 137 139 140 142 144 145 146 148
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¢{ 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117
«fhý y{u hk¾ze çktÄkðeyu rMkÄw çknw MkkÁt ykÃÞwt «¼wLku yr¼{kLk øk{íkwt LkÚke Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh [kufeðk¤u [kuhe fhe ykðku {khk ¾¼k WÃkh çkuMke òð yufkËþeLkwt ðúík sYh fheþ Ãkríkðúíkk LkkheLkku «íkkÃk ÷ks ¼økðkLkLkk nkÚk{kt Au hûkfLku zk¤u ÷xfkðe ËeÄku Ãkkfu÷kt VýMk y{Lku ykÃkòu økkzk{kt xkuÃke {wfe hkòLkk ËqíkLku Sðíkk fÞko ©e nrh Ëuðíkk ÷uðk økÞk Ä{oËkËk «¼wLkwt æÞkLk fhu Au ÃkÚÚkh Ãkkýe{kt íkÞko [kh yMkwhkuLkku Lkkþ [k÷ku ykÃkýu fÚkk Mkkt¼¤ðk sEyu zktøkh{kt y{khku fux÷ku ¼køk ytÄLku Ëu¾íkk fÞko {kMkeLku Ãkh[ku ykÃÞku {kuxk¼kR, ík{khk{kt yÃkkh þÂõík Au Ä{oËkËkLkk yktøkýk{kt fÕÃkð]ûk økkihe økkÞLke þkuÄ [ku{kMkkLkwt rËÔÞ [rhºk íkwxu÷kt [e¼zkt ðu÷k{kt [kUxe økÞk Mk¾kykuLku yûkhÄk{Lkk ËþoLk Ãk]Úðe{kíkk «kÚkoLkk fhu Au t{w{wûkw fR rËþk{kt Au y{u íkw÷MkeLke Ãkrh¢{k Vhþwt
Ãk]»X 150 151 153 155 157 158 160 162 163 165 167 169 170 172 174 175 177 178 179 180 181 183 184 186 188 189 191 192 194 195
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¢{ 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138
«fhý ÷zkE{kt {kuxk ¼kELke Sík yktçk÷eLkk Ãkºk ¾he Ãkzâk RåAkhk{Lku fwðk{ktÚke çknkh fkZâk ¼økðkLkLke yËT¼qík þÂõík çkiswºkðkzeLke hûkk çkk÷ ½Lk~Þk{Lkwt Ãkhk¢{ [kuh [kUxe økÞk ÷e÷e ¼kS y{u Lkrn íkkuzeyu AÃkiÞk{kt yÒkfwx WíMkð AÃkiÞk Äk{Lkku {rn{k {kÞkLkku fezku {kÞk{kt Mkw¾ {kLku Au [k÷ku «¼wLkk ËþoLk fhðk þwfËuðS ËþoLk fhðk ykÔÞk LkkhkËS «¼wLkkt ykøk{[rhºkku fnu Au ¼Âõík{kíkk ÃkwºkkuLku ¼÷k{ý fhu Au nrhøkeíkkLkku WÃkËuþ ¼Âõík{kíkkLku rËÔÞ økrík Ä{oËkËk ÃkwºkkuLku þe¾k{ý ykÃku Au Ä{oËkËkLke rËÔÞ økrík ½Lk~Þk{{nkhksLkku økqZ rð[kh ©e nrhyu øk]nLkku íÞkøk fÞkuo
Ãk]»X 197 199 200 201 202 203 205 207 208 210 213 215 217 219 222 224 225 226 228 230 232
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
U
{tøk¤k[hý
U
©e MkíMktøkeSðLk økútÚkLkk fíkko þíkkLktË Mðk{e Au. ðõíkk Mkwðúík{wrLk Au y™u ©kuíkk «íkkÃk®Mkn hkò Au. yk økútÚkLkk fíkko ¼q{kLktË Mðk{e Au. ðõíkk yk[kÞo yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks Au yLku ©kuíkk hk{þhýS Au. yûkhÄk{Lkk {wõíkLkku ÷¾u÷ku yk økútÚk Au.
ykXu Ãknkuh Ãkhçkúñ Ãkh{kí{k ©e Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLk{kt ÷eLk hnuLkkhk ¼q{kLktË Mðk{e {tøk¤k[hý fhu Au. Ãkqðo AkÞku - sÞ sÞ ©e ½Lk~Þk{S, {tøk¤YÃk MkËkÞ > yûkhÃkh Au ðk÷ezku, suLkku {kuxku {ne{kÞ >> çknwLkk{e çkúñ÷kufÚke, ykÔÞk íku ykÃkkuykÃk > yLkuf Sð WæÄkhðk, xk¤ðk ºkeðeÄ íkkÃk >> ÃkúkiZÃkúíkkÃk sýkðeÞku, Ãk]Úðe Ãkh yðeLkkþ > {Lkku n h YÃk ÄkheLku , fÞku o Ä{o «fkþ >> “nu ½Lk~Þk{{nkhks! ík{khe sÞ nku... ík{khk {rn{kLkku fkuR Ãkkh LkÚke. yLkuf Sðkí{kLkku WæÄkh fhðk, ºkeðeÄ íkkÃk xk¤ðk ykÃk yk Ãk]Úðe Ãkh ÃkÄkÞko Aku... {Lkkunh YÃk ÄkheLku fÞkuo Ä{o «fkþ.” {tøk÷k[hý {LkLke ð]ríkLku þktík çkLkkðu Au, yLku rðÎLkkuLku Ëqh fhu Au. {tøk÷k[hý yux÷u þwt? ÃkkÃkkuLku «ò¤LkkYt yk[hý yuLku fnuðkÞ {tøk÷k[hý. Ãkh{kí{k™k M{hý rMkðkÞ yk rðï{kt çkeswt fkuR ©uc yk[hý LkÚke. Mkðo fkÞoLkk ykht¼{kt «Úk{©e nrhLkwt M{hý fhðwt yu rþük[khLke herík Au. «¼w «u{ðøkhLkwt SðLk rLkÚkof Au. ík{khe ÃkkMku fktR Ãký Lk nkuÞ Ãký «¼w «u{{kt ytíkh ¼hu÷wt nkuÞ íkku ÃkAe çkeò fkuR Ãký [esLke ykÃkýLku Ãkhðk hnuíke LkÚke. çkeswt ½ýtw nkuÞ Ãký «¼w «u{ytíkh{kt Lk nkuÞ íkku íkuLkk ykí{kLku fËe Ãký þktrík nkuíke LkÚke. «¼w «u{ðøkhLkk {kýMkLku f{oÞkuøk yrÄfkh, ÄLk, YÃk, {kLk rðøkuhu {¤e òÞ Ãký íkuÚke þwt?... «¼w «u{rðLkk, «¼w M{hý rðLkk yu çkÄwt çktÄLkfkhf ÚkR Ãkzu Au. ¾he {kuxÃk íkku «¼w Mkt¼khðk íku s Au.
1. çkrÿfk©{{kt Mk¼k Ãkqýo ÃkwÁ»kkuík{½Lk~Þk{{nkhksu íkeÚkohks AÃkiÞkLke Ãk]Úðe Ãkh Ãknu÷wt Ãkøk÷wt ÃkÄhkÔÞwt... çkk÷ ½Lk~Þk{Lkk [hý hsÚke ytrfík AÃkiÞk Äk{Lke ¼q{e Au... 1
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ð]ûkLku ÃkktËzu ÃkktËzu ©e ½Lk~Þk{Lkwt Lkk{økwtsu Au. ík{k{íkeÚkkuo AÃkiÞk{kt ðkMk fheLku hÌkk Au... Þkuøk, Þ¿k, sÃk, íkÃk, Ãkqò, ÃkkX, MðkæÞkÞ ykrË MkkÄLkku ðzu {LkLku þktík fhðwt yu ½ýwt fXý fk{Au... ßÞkhu Ãkh{kí{kLkkt [rhºkku økkíkkt Mkkt¼¤íkkt {Lk ykÃkkuykÃk þktík ÚkkÞ Au. þwfËuðS suðk ykí{rLkc Mktíkku Ãký ¼økðkLkLkk [rhºk{kt {Lk òuze y¾tz ¼økðkLkLkwt M{hý fÞwO Au. Ãkrhûkeík hkòLkku {kuûk Ãký «¼w [rhºk ©ðýÚke ÚkÞku Au. íkeÚkohks AÃkiÞkLkk {trËhLke Mkk{u LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu ð]ûkLke AkÞk{kt yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks økkËe íkfeÞk WÃkh rçkhks{kLk ÚkÞu÷k Au... Mkk{u {wõíkkLktË Mðk{e, çkúñkLktË Mðk{e, økkuÃkk¤kLktË Mðk{e, ðkMkwËuðkLktË çkúñ[khe, rLkíÞkLktË Mðk{e, {nkLkw¼ðkLktË Mðk{e, «u{kLktË Mðk{e, þwf{wLke, rðøkuhu Mktíkku yLku ¼õíkku çkuXk Au. LktËhk{SLkk Ãkwºk hk{þhýS çku nkÚk òuzeLku «kÚkoLkk fhe fnu Au, “y{Lku çkk÷ ½Lk~Þk{Lkkt y÷kirff ÷e÷kLke fÚkk Mkt¼¤kðku.” ¼q{kLktË Mðk{eyu yk økútÚk{kt ©e ½{~Þk{÷e÷kLkwt ðýoLk Mkh¤ Aíkkt Mk[kux ¼k»kk{kt fÞwO Au. ðkt[íkkt ykÃkýk ÌËÞ{kt yuf MkkÚku çku yLkw¼ðku ÚkkÞ Au. yuf íkku yu fu [rhºkku fhíkk ©e ½Lk~Þk{{nkhksLke y¾tz M{]rík ÚkkÞ... yLku çkeòwt AÃkiÞkLkkt Mkðo íkeÚkkuo ykÃkýe ykøk¤ {qŠík{tík ¾zkt ÚkkÞ... yuf ðkh AÃkiÞkLkkt ËþoLk fÞkO nþu, íkuLku yk økútÚkLkk ÃkkLku ÃkkLku rËÔÞk{]íkLkku yLkw¼ð Úkþu. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS, Mkkt¼¤ku! çkrÿfk©{Äk{fuðwt Au?... íÞkt fr÷ÞwøkLkku «ðuþ LkÚke. ðuh-Íuh LkÚke... fk¤{kÞkLkku f÷uþ LkÚke... rðþk¤ çkkuhze Au... çkeò yLkuf «fkhLkk ð]ûk ðLkMÃkríkykuÚke Mkwþkur¼ík Au. yLkuf òíkLkk Ãkûkeyku {eXku f÷hð fhu Au. yLkuf Ér»k {wrLkyku íÞkt hnu Au.. LkhLkkhkÞýËuð çkÿeík¤u íkÃkùÞko fhu Au. LkhLkkhkÞýËuðLkk {w¾Úke {nŠ»kyku fÚkk Mkkt¼¤u Au... Mkk{u Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkk çkuXk Au. íÞkt nrh RåAkÚke ËwðkoMkk Ér»k ykÔÞk... Mk¼k{kt ÃkkA¤Úke ykÔÞk. fkuRLku ¾çkh LkÚke, íkuÚke Mkífkh ÚkÞku Lkrn... MkðoLke Ërü yLku {Lk Ãkh{kí{kLke ðkýe Mkkt¼¤ðk{kt íkÕ÷eLk níkk. ËwðkoMkk Ér»kLku ¾kuxwt ÷køÞwt, {khk suðk ©uc Ér»k ykÔÞk Aíkkt ykËh Mkífkh fktR fhíkk LkÚke? økh{ÚkR økÞk. íkk{úðýo çkLke økÞk. nkuX VVzðk ÷køÞk. ykt¾Lke hkuLkf Vhe økR. ÷ktçkku nkÚk fhe þkÃk ykÃÞku... “nu Ér»k {wrLkyku! ík{u Ãk]Úðe WÃkh òyku Lku ¼hík¾tz{kt sL{Äkhý fhku, yLku yMkwhkuÚke Ãkezkð... ËwT¾e Úkkyku...” 2
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íkLk íkÃÞwt Au ¢kuÄLku íkkÃk, íkífk¤ ËeÄku Au íÞkt þkÃk > {]íÞw÷kuf{kt yðíkhòu, ðMkwÄk WÃkh rð[hòu >> Ãkk{þku íÞkt ½ýwt yÃk{kLk, yMkwh fhþu çknw nuhkLk >
çkrÿfk©{Lke Mk¼k{kt LkhLkkhkÞýËuð Ä{o WÃkËuþ fhu Au yLku ËwðkoMkk{wLke MkðuoLku ©kÃk ykÃku Au. Mk¼k [kUfe økR... “yk þwt ÚkÞwt ? fkuý ykðwt òuhÚke çkku÷u Au?” ¼økðkLku fÌkwt, “fktR r[tíkk fhþku Lkrn... {khe RåAkÚke þkÃk ÚkÞku Au. Lkrníkh ËwðkoMkkLke þe íkkfkík fu þkÃk ykÃke þfu? Ãk]Úðe WÃkh ¾wçk ÃkkÃk ðÄe økÞwt Au íkuÚke {khu ¼hík¾tz{kt sL{Äkhý fhðkLkku Mk{Þ ykðe økÞku Au.” Ä{oËuð Mk¼k{ktÚke WXe ËwðkoMkk Ér»kLku nkÚk òuze Lk{úíkkÚke fnu Au, “nu Ér»khks ! ík{u Mktík Aku. y{u MktMkkhe Aeyu... ík{kYt Ëe÷ LkðLkeík Mk{kLk fku{¤ nkuÞ. y{khk yÃkhkÄLku {kV fhku... y{khku RhkËku yuðku Lknkuíkku fu ík{kYt MkL{kLk Lk fheyu... Ãký ík{u Mk¼kLke ÃkkA¤Úke ykÔÞk íkuÚke ÏÞk÷ Lk hÌkku... fktRf yLkwøkún fhku Lku þkÃk ÃkkkAku ¾U[e ÕÞku.” ËwðkoMkk Ér»k çkkuÕÞku, “þkÃk ÃkkAku Lkrn ¾U[w, Ãký yux÷ku yLkwøkún fYt Awt fu yk LkkhkÞý Au íku ík{khu ½uh Ãkwºk ÚkRLku ykðþu.” Ä{oËkËk hkS hkS ÚkR økÞk. yLktík fkuxe çkúñktzLkk çkkÃkLkku nwt çkkÃk çkLkeþ... {khe MkkÚku h{þu, s{þu, yLkuf ÷e÷k fhþu... {Lku yu{níkwt fu Ér»kyu {Lku þkÃk ykÃÞku Au... Ãký ykþeðkoË ykÃÞku Au... yLkuf «fkhLke ÷e÷kLkkt {Lku ËþoLk Úkþu... {kYt SðLk MkV¤ ÚkÞwt... ÄLÞ çkLke økÞwt... ËwðkoMkk Ér»k þkÃk ykÃke fi÷kMkÃkðoík íkhV «Þký fÞwO... 2. «økx ÚkÞk «¼w AÃkiÞk Äk{ Ä{oËuð MkwtËh {òLkwt Rxkh økk{ÃkMktË fÞwO... MkhðrhÞk çkúkñý fw¤, 3
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkk{ðuËe, Mkkðrýo økkuºk, fkiÚk{e þk¾k, rð« Ãkktzu çkk÷þ{ko yLku íku{Lkk ÃkÂíLk ¼køÞðíke Úkfe rð¢{MktðíkT 1796 fkhíkf MkwË «çkkuÄeLke yufkËþe çkwÄðkhu Ä{oËuðLkku sL{ÚkÞku. Ëuð suðk YÃkðkLk Au íkuÚke Lkk{hkÏÞwt Au Ëuðþ{ko. nrh{kt nuík ðk¤k Au íkuÚke çkeòwt Lkk{hkÏÞwt Au nrhþ{ko... Ä{oLku Äkhý fhLkkhk ÚkÞk Au íkuÚke ºkesw Lkk{hkÏÞwt Au Ä{oËuð... ¼Âõík{kíkkyu MkwtËh AÃkiÞk Äk{ÃkMktË fÞwO... MkhðrhÞk çkúkñý fw¤, Mkk{ðuËe... rð« ºkðkze f]»ýþ{ko yLku íku{Lkk ÃkÂíLk ¼ðkLke Úkfe rð¢{MktðíkT 1798 fkhíkf MkwË Ãkwrýo{k çkwÄðkhu ¼ÂõíkËuðeyu sL{Äkhý fÞkuo... nw÷k{ýkLkwt Lkk{hkÏÞwt Au çkk÷kðtríkS... «¼w{kt yrík «u{ðk¤k Au. íkuÚke çkeòw Lkk{«u{ðíkeS hkÏÞwt Au. MkËkÞ ¼Âõík ¼sLk{kt íkhçkku¤ hnu Au íkuÚke ºkesw Lkk{¼rõík{kíkk hk¾u÷ Au. Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkk Wt{h ÷kÞf ÚkÞkt... Äk{Äq{Úke ÷øLk ÚkÞkt. rËLk «ríkrËLk sðk ÷køÞk Au... ½Lk~Þk{yðíkkh yËT¼qík yðíkkh Au. ¼køÞþk¤e Au ¼hík¾tzLkk ¼õíksLkku... Ëh ðhMku hk{Lkð{e ykðu yLku f]»ýsL{kü{e ykðu... þwõ÷Ãkûk{kt hk{Lkð{e yLku f]»ýÃkûk{kt sL{kü{e ykðu, Ãký fÚkkLkk ðõíkk íkku íkuÚke rðþu»k çk¤¼køke Au. ðkhtðkh sL{kuíMkð ÚkkÞ... økkíkk hnku ykLktËÚke «¼wLkk økwý. ¢ktríkfkh Au çku ríkrÚkyku...Mk{Þ síkk «¼w rËÔÞ MðYÃku ¼Âõík{kíkkLkk WËh{kt ÃkÄkÞko... ¼Âõík{kíkk ¾qçk þku¼ðk ÷køÞk Au... AÃkiÞkLke Lkkheyku rð[kh fhu Au... øk¼oðíke Lkkhe íkku ½ýkt òuÞk Au, Ãký yk «u{ðíkeSLkwt YÃk fktRf y÷kirff Au... ¼Âõík{kíkk y¾tz «¼wLkwt M{hý fhu Au... Mkuðk {kxu økkiheçkkR, ÷û{eçkkR, y{]íkçkkR rðøkuhu ¼Âõík{kíkkLkk ¼k¼e ykÔÞk Au. yk¾wt AÃkiÞk økk{¼kð{kt zqçke økÞwt Au... MkkiLkk niÞk{kt ykLktË ykLktË AðkR økÞku Au. Mk{Mík ÷kufLke ytËh Mkw¾ MktÃkr¥k ðÄðk ÷køke Au. ðMktíkÉíkw yLku [iºk{kMk ykÔÞku... {tË MkwøktÄe{kLk ðkÞw ðkÞ Au... Ëuðíkkyku «¼wLke rËÔÞ «kÚkoLkk fhu Au. {iÞk ¼ÂõíkËuðeLkwt zkçkw ytøk Vhfu Au, íkuÚke ÏÞk÷ ykðe økÞku fu Mk{Þ Ãkwhku ÚkkÞ Au... Mk{Mík søkíkLkk {kr÷fu ¼Âõík ËuðeLkk ½h{kt «ðuþ fÞkuo... «fkþLkkt Ãkwts AðkÞk... çkhkçkh Lkð{e ríkÚke ykðe... [iºk þwËe Lkð{e rËLk òýku, ðkh íku Mkku{ðkh «{kýku > Ãkw»Ãk Lkûkºk þw¢ Þkuøk, fki÷ð fhý nhý ¼ðhkuøk >> òíkk òrLkLke ½rxfk Ëþ, «¼w «økxÞk Ãkqhý sþ> 4
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
hkºkeLkku Mk{Þ ÚkÞku... Ëþ yLku Ëþ r{rLkx ÚkR Au... yûkhÄk{{ktÚke «fkþ ykÔÞku... AÃkiÞk ËuËeÃÞ{kLk çkLke økÞwt... ¼ÂõíkËuðeLkk ykuhzk{kt «fkþ «fkþ AðkR økÞku... íku «fkþLkk Ãkwts{kt ¼økðkLk ©e f]»ý MðYÃku «økx ÚkÞk... Ãke¤wt rÃkíkktçkh, {kÚku {wøkx, fkLku fwtz¤, ðißÞLíke {k¤k, [hý{kt LkwÃkwh [¤fíkkt fk¤k ¼{h suðkt fuþ, nMík{kt ðuýwt... {tË{tË nMíkk «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞkt... ¼ÂõíkËuðeyu çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhe... “nu «¼w! ykÃkLkkt ËþoLkÚke ¾qçk ykLktË ÚkÞku Au.” ÃkAe «¼w çkk¤f çkLke økÞk. {kíkkLkk økkuË{kt Mkqíkk Au... çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhksfe sÞ!!!
AÃkiÞk{kt ©enrhLkwt «køkxâ. ÷û{eçkkR rðøkuhu †eykuyu MkkË fÞkuo... “¼iÞk Ä{oËuð... ykÃkýk ½hu ÃkwºkLkku sL{ÚkÞku Au.” Ä{oËuð ykLktË rð¼kuh çkLke økÞk. MkkË fÞkuo... “ðkStºk ðk¤kLku çkk÷kðku... WíMkð fhku...” økkÞku nkt¼k nkt¼k fhíke Ä{oËuðLkk ½h íkhV Ëkuzíke ykðu Au. LkkhkÞý MkhkuðhLkkt Lkeh A÷fðk ÷køÞkt Au.{Äwh þeík¤ MkwøktÄeík ðkÞw ðkððk ÷køÞku Au. íkkhk {tz¤ MkwÞo [tÿkrËf Mkrník rþþw{kh [¢ rLk{o¤ ÚkR ÂMÚkh çkLke økÞwt Au... çkúñkrËf Ëuðíkkyku Míkwwrík fhu Au... Ä{oËuðLku ½uh ¼ez ÚkR økR... Lkøkkhkt, Lkkuçkík Lku þhýkR ðkøkðk ÷køÞkt Au... Lkkheyku {tøk¤ økeík økkÞ Au... Ä{oËuð Aqxk nkÚku ËkLk ykÃku Au. yLkuf Mktíkku yLku Ér»k{wrLkyku ÃkÄkÞko Au. ðuË{tºkÚke ykþeðkoË ykÃku Au... çkk¤fku yLku Ëuðíkkyku ykLktËÚke Lkk[íkkt WíMkð fhíkkt økkÞ Au... Ä{o øk]nu ykLktË ¼Þku sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, nkÚke ½kuzk Ãkk÷¾e sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, 5
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ä{oËkËk ËkLk ËeÞku sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, yûkhÄk{Lkk {wõíkku çkku÷u sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, økku÷kufLkk økkuÃke çkku÷u sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, çkÿefk©{Lkk Ér»k çkku÷u sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, rþðSLkwt z{Yt çkku÷u sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, nLkw{kLkSLke økËk çkku÷u sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe, AÃkiÞkLkk ¼õíkku çkku÷u sÞ çkku÷ku ½Lk~Þk{fe. AÃkiÞk yûkhÄk{íkwÕÞ çkLke økÞwt. ¼õíksLkkuLku Ãkh{kLktË ÚkÞku Au. ÃkkÃkeLku {Lk{kt ºkkMk ÚkkÞ fu y{kYt ykðe çkLkþu. ÃkkÃkLkwt rLkftËLk fhþu. Ä{oËuðLkk ÌËÞ{kt ykLktË Mk{kíkku LkÚke. Mkøkk MktçkÄe økúk{sLkku MkðuoLkku ¾wçk Mkífkh fÞkuo Au... ¼qËuðkuLku ¾qçk ËkLk Ërûkýk ykÃke hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo Au AÃkiÞkLke LkkheykuLkkt {Lk ¼økðkLku ¾U[e÷eÄkt. ½hLkwt fk{s÷Ëe s÷Ëe fheLku Ä{oËuðLku ½hu Ëkuze ËkuzeLku ykðu Au yLku swËe swËe ¼ux yÃkoý fhu Au. íÞkhu {iÞk ¼Âõík íku{Lku íkuLkkÚke ðÄkhu ¼ux ykÃku Au. †e¼õíksLkku fnu Au, “{iÞk! y{Lku ¼ux Lkrn òuRyu. y{Lku çkk÷ ½Lk~Þk{h{kzðk Ëku.” {iÞk ¼Âõík çkk÷ ½Lk~Þk{Lku †eLkk ¾ku¤k{kt ÃkÄhkðu íÞkhu «u{e çknuLkku «¼wLku ÌËÞ MkkÚku [ktÃkeLku [wtçkLk fhe hze Ãkzu... yksu y{Lku Mkw¾Lkku Mkkøkh {éÞku, nòhku sL{Úke ðkx òuíkkt níkkt fu ykÃkýLku ¼økðkLk õÞkhu {¤þu? íku RåAk yks Ãkwhe ÚkR. yksu y{kYt ytíkh xkZwt ÚkÞwt. 3. AêeLkku rËðMk ykÔÞku. yðÄ«MkkËS fnu , ík{u Mkw ý ku hk{þhý > fnwt fÚkk y{]ík suðe, çkk¤ ÷e÷k Mkw¾fýo >> ©æÄk Mkrník su Mkkt¼¤u, ©e nrhLkk økwý Mkkh > øk¼o ð kMkLkw t Ëw : ¾ òÞ, Ãkk{u ¼ðs¤ Ãkkh >> Ëw÷o¼ Au yk íkku ËuðLku, «økx «¼wLkku Þkuøk > {éÞk íkuLkku íkhík xkéÞku, ¼ðs¤ YrÃk hkuøk >> yðÄ«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS ! yk fÚkk y{]ík suðe Au. y{]ík Ãkeyu íku y{h çkLke òÞ. fnuíkkt øk¼oðkMkLkkt Ëw:¾ x¤e òÞ Lku yûkhÄk{{kt òÞ... ¼køÞþk¤eLku MkðkuoÃkhe ¼økðkLkLkku Þkuøk ÚkkÞ Au.” ËunLkku ¾kuhkf yÒk Au. ykí{kLkku ¾kuhkf fÚkk feíkoLk yLku ÃkqòÃkkX Au. fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke ÌËÞ¼wðLk{kt ¿kkLk ËeÃk «økx ÚkkÞ Au. su{MkkçkwÚke ð†Lkku {u÷ íkÚkk þhehLkku {u÷ òÞ Au, 6
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íku{¼økðkLkLke fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke {Lk yLku $rÿÞkuLkku {u÷ ÄkuðkÞ Au Lku ¼ðMkkøkh íkhe òÞ Au. «¼w «u{Ëuðk Lku ÷uðk ykÔÞk Au. ¼Âõík{kíkkLku {Lk{kt MktfÕÃk ÚkkÞ Au yksu {khk suðwt fkuR ¼køÞþk¤e Lkrn nkuÞ. økkuË{kt ÷RLku ½Lk~Þk{{nkhksLku h{kzu Au. MíkLkÃkkLk fhkðe ©e ytøk{kt {eXku {eXku nkÚk Vuhðu Au. rËðMk ÃkAe rËðMk ÃkMkkh Úkíkk òÞ Au... AêeLkku rËðMk ykÔÞku... Mktíkku ¼õíkku rðrðÄ «fkhLke ¼ux ÷kðu Au... Ä{oËuð yktøkýu ykðu÷kLkku rððuf Ãkqðof Mðkøkík fhu Au... yk søkíkLke ytËh rðÄkíkk çkk¤fLkk ÷u¾ ÷¾ðk ykðu Ãký AÃkiÞk{kt çkk¤ ½Lk~Þk{Lkkt rðÄkíkk ÷u¾ ÷¾ðk LkÚke ykÔÞkt... Ãký ËþoLk fhðk ykÔÞkt Au. yMkwh fkr÷Ë¥ku f]íÞkykuLku fÌkwt, “Ä{oËuðLku ½hu òð yLku çkk¤ «¼wLku ÃkfzeLku {khe Lkk¾ku... s÷Ëe òð.” hkºkeLkku Mk{Þ Au. {iÞk ¼ÂõíkËuðe ykLktËÚke «¼w M{hý fhíkkt fhíkkt ÃkkuZe økÞk. çkk¤ ½Lk~Þk{Lku MíkLkÃkkLk fhkðu Au. {Ähkºku f]íÞkyku ¼Þtfh ðuþ ÷RLku ykðe Au... Äe{u Ãkøk÷u ½hLke ytËh ykðe... «¼wLku WÃkkze Ãkqðo rËþk{kt yktçkkðkze{kt ÷R økR. íÞkt «¼wyu þwt fÞwO ? fhe rðfx Ërü íku ðk÷u, çk¤ðk ÷køke Au íkun fk¤u > Lkð MkuðkÞku «¼wLkku íkkÃk, {qfe ËeÄk «¼wSLku ykÃk >> «¼wyu fhze ËrüÚke f]íÞk Mkk{u òuÞwt fu íkkÃk MknLk Úkíkku LkÚke. nðu þwt fhðwt? ykfkþ {køkuo ÷RLku síke níke íku yæÄhÚke «¼wLku {qfe ËeÄk... íÞkt yûkhÄk{Lkk {wõíkkuyu çkk÷ ½Lk~Þ{Lku Íe÷e ÷eÄk. Ãkw»ÃkLke þGÞk{kt Mkwðkzâk.. yk çkksw þwt ÚkÞwt ? ¼Âõík{kíkkLku {wAko ykðe økR... {kA÷e Ãkkýe rðLkk íkhVzu íku{¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{rðLkk íkhVzu Au... ô[u MkkËu hzu Au. Ëw:¾Lkk ËrhÞk W÷xÞk. õÞkt òðwt ? þwt fYt ? {khku ¾ku¤ku ¾k÷e ÚkR økÞku. {khk ÃkwºkLku fkuý WÃkkze økÞwt ? {khk nkÚk{ktÚke fkuý ÍzÃke økÞwt ? yk¢tË fhu Au. rð÷kÃk fhíkkt fhíkkt {qAko ykðe økR. Ä{oËuð Äehs ykÃku Au. “Ëuðe, hzku Lkrn. «¼wLkwt M{hý fhku... yu Ëw:¾ Ëqh fhþu.” nLkw{kLkSLke «kÚkoLkk fhu Au. “nu fü¼tsLkËuð! y{khk füLku Ëqh fhku.” nLkw{kLkS nksh ÚkÞk. “{iÞk fnku ! {khk suðwt þwt fk{Au ?” “nLkw{kLkS! {khk ÃkwºkLku f]íÞk ÷R økR Au. íku ÷kðe ykÃkku.” “{iÞk, ®[íkk Lk fhku ! øk{u íÞktÚke nwt ½Lk~Þk{Lku ÷kðe ykÃkeþ. fi÷kMk{kt ÷R økR nþu fu Ãkkíkk¤{kt ÷R økR nþu... {uYÃkðoík Ãkh fu Mkkík Mkkøkh{kt ÷R økR nþu. ÷RLku s ÃkkAku ykðeþ.” nLkw{kLkS {iÞk ¼ÂõíkËuðeLku Ãkøku ÷køke íkhík ykfkþ{kt WzkLk ¼he. ðLk{kt ykÔÞkt íÞkt f]íÞkyku h¾zu Au. «¼wLke ¢wh ËrüÚke yk{íku{ykÚkzu Au. 7
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MkwÍ Ãkzíke LkÚke. {wtÍkR økR Au. «¼wLke LkSf sðkíkwt LkÚke. nLkw{kLkSLku ËeXk Lku f]íÞk {khðk Ëkuze. “ðktËhkLku {khku {khku!” íkeh yLku Vhþe {khðk òÞ. Mkktøk ¾kuMku Ãký nLkw{kLkSLkwt þheh ð@ suðwt Au... fktR ðkøkíkwt LkÚke. nLkw{kLkSyu òuhÚke nkf {khe. “¾çkhËkh hnuòu!” yu{fne skuhÚke {kÚkk{kt økËk Vxfkhe... ËwüLkk zku¤k Lkef¤e ÃkzÞk... Ëktík Ãkze økÞk... yÄ{wR ÚkR økR.. ÷kune ÷kunký ÚkR økR. nLkw{kLkSyu fuþ ÃkfzeLku ÃkkuíkkLkk ÃkwAzk{kt ÍfzeLku çkktÄe. òuhÚke Ãk]Úðe WÃkh ÃkAkze. nkzfkt ¾¾ze økÞkt. çkhkzk Ãkkzu Au. “çk[kðku! çk[kðku! {kh ¾{kíkku LkÚke! Ëw:¾ Mknuðkíkwt ™Úke! y{Lku Sðíkkt hk¾ku! VheÚke ykðwt fk{Lkrn fheyu. fhu «kÚkoLkk Ëwh{íke, Sðíke òðkËkuLku {kYíke > AÃkiÞk{kt fkuR fk¤, Lkrn ykðeyu fuþheçkk¤ >> y{u fkuR rËðMk AÃkiÞk{kt ykðþwt Lkrn. øk{u íku{íkkuÞ y{u yçk¤k Aeyu. nu nLkw{kLkS! y{khk økwLnk {kV fhku.” nLkw{kLkSLku ËÞk ykðe íkuÚke Akuze ËeÄe. òÞ ¼køke... fk÷eËiíÞLku fÌkwt, “íkkhku fk¤ LkSf ykÔÞku Au. ðøkh {kuíku {he sRþ... ÃkkÃkeÞk... y{Lku þk {kxu ½Lk~Þk{Lku {khðk {qõÞkt níkkt? {ktz {ktz çkåÞk Aeyu... Sðþwt íÞkt MkwÄe nkzfkt Ëw:¾þu.” yu{fne fk÷eË¥kLku ÃkfzeLku ¾qçk {kÞkuo... nLkw{kLkS çkk÷ «¼wLku íkuzeLku ykðu Au...
©e nLkw{kLkS f]íÞkykuLku {kheLku ©enrh Ä{o-¼ÂõíkLku ÃkkAk MkkUÃku Au. ¼Âõík{kíkk yuf Lkshu ykfkþ Mkk{u swyu Au Lku hzu Au. “nLkw{kLkS nsw ykÔÞk Lkrn... õÞkhu ykðþu?” íÞktíkku nLkw{kLkS çkk÷ ½Lk~Þk{Lku ÷kÔÞk... {kíkkSLku MkkUÃÞk... {kíkkSyu s÷Ëe s÷Ëe íkuze ÷eÄk. 8
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íkuze ÷eÄk ºke¼wðLk LkkÚk, ÷kðe MkkutÃÞk {kíkkSLku nkÚk > {kíkkS ÕÞku yk Ãkwºk ík{khk, Au yu Mk]rüLkk MksoLknkhk >> økk÷{kt [wtçkLk fhe niÞk Mkh¾k [ktÃkeLku {Míkf WÃkh {eXku {eXku nkÚk VuhÔÞku... “çkuxk... íkwt íkku {khku SðLk«ký Aku.” ÃkAe MíkLkÃkkLk fhkÔÞwt. nLkw{kLkS fnu Au, “{iÞk, ®[íkk Lk fhòu... yk MkkÄkhý çkk¤f LkÚke, Ãký yLktík ¼wðLkLkk LkkÚk Au. {iÞk, {khk suðwt fk{nkuÞ íÞkhu {Lku çkku÷kðòu.” Lk{Mfkh fhe nLkw{kLkS yÿ~Þ ÚkR økÞk. Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkkyu rLkÞ{÷eÄwt fu nLkw{kLkS ykÃkýLku Ëw:¾{kt {ËË fhe Au íkku Ëh þrLkðkhu íku÷ huzþwt Lku Lkk¤eÞuh ðÄuhþwt. ¼Âõík{kíkkLke «¼w «íÞu íkL{Þíkk yËT¼wík Au... hkíkLkkt ÍçkfeLku òøke òÞ íÞkhu ½Lk~Þk{½Lk~Þk{hxý [k÷w ÚkR òÞ... ¼økðkLk rMkðkÞ fktR ÞkË ykðíkwt LkÚke. «¼wLkk MðYÃk{kt íkhçkku¤ ÚkR økÞkt Au. ¾hku ¼køÞþk¤e íkku íku Au suLku «¼w{kt «u{Au íku... MktMkkhLkwt MktÃkqýo rðM{hý yLku Ãkh{kí{kLkwt Mkíkík M{hý yu s {wÂõík Au. 4. yürMkÂæÄyku ¼Âõík{kíkkLku s{kzðk ykÔÞkt ¼Âõík{kíkkLkkt ¼kuòR MkwtËheçkkR fnu Au, “Akuxeçkk, s{ðkLkwt çkLkkðe ÷kðwt?” “nk ¼k¼e... Äehu Äehu hMkkuR çkLkkðku... Wíkkð¤ LkÚke.” ¼k¼e hMkkuR çkLkkðu Au... íÞkt yku®[íkk ¼Âõík{kíkkLku ¼q¾ ÷køke. nðu þwt fhðwt?! {iÞk ¼ÂõíkËuðeLkku MktfÕÃk ½Lk~Þk{{nkhks òýe økÞk... íkwhtík yü rMkÂæÄykuLku ÞkË fÞko... ykÃk Úkk¤ ÷RLku ÃkÄkhku yLku {khe {kLku s{kzku... Íøk{økíke Mkkze Ãknuhe YÃkYÃkLkkt ytçkkh yü rMkÂæÄyku Úkk¤ ÷RLku ykÔÞkt... “ÕÞku {iÞk. ¼kusLk s{ku.” {iÞk çkkuÕÞk, “nwt ík{Lku yku¤¾íke LkÚke... ¾kºke ykÃkku! ík{u fkuý Aku?” ¾he ¾kºke {Lku ßÞkhu ÚkkÞ, íÞkhu {wsÚke yu íkku s{kÞ > yuðwt Mkkt¼¤e {kíkkLke ðkýe, çkku÷e WXÞk íÞkt MkkhtøkÃkkýe >> yk íkku ËuðLkwt ÷kðu÷wt yÒk, ík{u Mkw¾uÚke fhku ¼kusLk > ¾kºke ðøkh s{kÞ Lkrn... Ãkrðºk ¾kuhkf s{ðkÚke þheh MðMÚk, rLkhkuøke yLku rLk{o¤ hnu Au. Ãkrðºk rð[kh hnu Au... suðwt yÒk íkuðwt {Lk... ð[Lkk{]ík{kt ©enrh yknkh þwÂæÄ rðþu fnu Au fu yknkh þwæÄ fhuøkk íkku ytík:fhý þwæÄ nkuøkk, ykih ytík:fhý þwæÄ nkuøkk íkku y¾tz ¼økðkLkfe M{]rík hnuøke... yknkh {r÷Lk nkuíkk ni íkku ytík:fhý ¼e {r÷Lk nku òíkk ni. çkk÷ ½Lk~Þk{fnu Au, “{iÞk, ykÃk «u{Úke ¼kusLk s{ku. Úkk¤ ÷kÔÞk Au íku yürMkÂæÄyku Au.” «¼w yuf yuf økúkMk ÷R s{ðk ÷køÞk... íkuÚke {kíkkLku 9
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
rðïkMk ykÔÞku yLku ¼kusLk sBÞk... ykðe ÷e÷k òuRLku {k{e ykùÞo Ãkk{e økÞkt. çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhíkkt fnu Au, “nu ½Lk~Þk{{nkhks! ík{u y÷kirff yLku rËÔÞ {qŠík Aku... {rn{k y÷kirff ík{khku, Ãkkufe Lk þõÞku rð[kh {khku > ík{ku suðk íkku ík{u Aku yuf, LkÚke ík{khk suðk yLkuf >> fkuxe çkúñktz{kt òuÞw {Úke, ík{suðk çkeò fkuR LkÚke > çkúñ{nku÷Lkk ðkMke sYh, yu{òÛÞwt Au {k{eyu Wh >> ík{u y÷kirff Aku Lku ík{khe ÷e÷k Ãký y÷kirff Au. ík{khe ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh LkÚke.” “{k{e, ík{Lku hMkkuR çkLkkðíkkt ðkh ÷køke íkuÚke y{u yürMkÂæÄykuLku çkku÷kÔÞkt Au.” yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS... Mkkt¼¤ku...” ½Lk~Þk{Lkk økwý økkíkk, ðkÄu Au n»ko yÃkkh > MLkunÚke Mkt¼¤kðwt Awt, Mkkh íkýku ð¤e Mkkh >> «¼wÞu «økx ÚkRLku, ÷e÷k fhe Au yÃkkh > Ãký çkwræÄ yLkwMkhu fnwt, r[ík Ähku LkehÄkh >> ½Lk~Þk{{nkhksLkk økwý økkíkk ðkÄu Au n»ko yÃkkh. ¼økðík f]Ãkk ÚkÞk rðLkk ¼økðkLkLkk økwý økðkíkk LkÚke. ½Lk~Þk{÷e÷k økútÚk Au íku «u{þk† Au. «¼w{kt fuðku «u{fhðku íku ykðe fÚkk îkhk Mk{òþu.. Ëun¼kLk ¼q÷kÞ íku W¥k{«u{Lkwt ÷ûký Au. Ãkh{kí{k «u{e ¼õíkLku s ÃkkuíkkLkk MðYÃkLkwt ËþLko fhkðu Au. yk søkíkLke ytËh fkuR {kýMk WÄzwt fk{÷u íkku íku hkík rËðMk íkÚkk xkýwt-fxkýwt, xkZ, íkzfku fktR swðu Lkrn... s÷Ëe fk{fhe ÷ô íkku s÷Ëe ÃkiMkk {¤u. yu{íkuLkk {Lk{kt Mkíkík MktfÕÃk Úkíkk s nkuÞ. íku{ykÃkýu Ãký hkík rËðMk xkýwt, fxkýwt, xkZ, íkzfku, {kLk, yÃk{kLk ykrË Ëw:¾ Lkrn økýeLku y¾tz ¼økðkLkLkk ¼sLk M{hýLkku yÇÞkMk hk¾ðku... søkíkLkk Sðkí{kLku ÃkiMkkLkku ÷ku¼ nkuÞ... ykÃkýLku yûkhkrÄÃkrík ÃkwÁ»kkuík{LkkhkÞý hkS ÚkkÞ yLku MktMk]ríkÚke {wÂõík ÚkRLku yûkhÄk{{kt «¼wLke Mkuðk{kt hnuðkÞ yuðku ÷ku¼ hk¾ðku. 5. [tÿ{k «¼wLkk ËþoLk fhðk ykÔÞk. Ãkqrýo{kLkku rËðMk Au. Mkku¤ f¤kyu ykfkþ{kt [tÿ{k ¾e÷e hÌkk Au. {æÞ hkºke ÚkR Au. ¼Âõík{kíkk ¼h®Lkÿk{kt Mkqíkkt Au. çkk¤ ½Lk~Þk{ÃkkhýeÞk{kt ÃkkuZÞk Au. ½hLke çkkhe{ktÚke [tÿ{kLkku «fkþ «¼wLkk {w¾kh®ðË WÃkh ykÔÞku... [tÿLku 10
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼økðkLkLkk ËþoLk fhðkLke ykíkwhíkk òøke... «¼wyu þwt fÞPw? fh ðÄkheLku ÷ktçkku feÄku, Íx [tÿ{kLku Ík÷e ÷eÄku > Ãkfze ÷kÔÞk Au Äh{ktÞ, Íçkfe òøÞkt {kíkkS íÞktÞ >>
©e ½Lk~Þk{ {nkhks [ktËk MkkÚku h{ík fhu Au. nkÚk ÷ktçkku fhe «¼wyu Íx [tÿ{kLku Ãkfze ÷eÄk. nkÚk Ík÷e yÃkLkkðe ÷eÄk... ¼økðkLk ykÃkLkku nkÚk õÞkhu Ãkfzu? ykÃkýwt ytík:fhý Ãkrðºk nkuÞ, {Lk, çkwÂæÄ yLku r[¥k MkíðøkwýÚke ¼hÃkqh nkuÞ, ykí{k Ãkh{kí{k MktçkÄe ¿kkLk nkuÞ, ¼kð yLku ©æÄkÚke {rn{k Mkrník ¼sLk ¼Âõík fhíkk nkuÞ íÞkhu «¼w ykÃkLkku nkÚk Ãkfzu. {Lk {r÷Lk nkuÞ, ¾kuxk rð[kh fhíkk nkuÞ, yr¼{kLk W¼hkíkwt nkuÞ íkku ¼økðkLk nkÚk Ãkfzu Lkrn. ©eS {nkhksLku ykÃkýk nkÚkLkwt fktzwt MkkUÃkeyu íkku SðLk ÄLÞ çkLke òÞ. SðLk ÷u¾u ÷køku. yk¾w ½h «fkþÚke AðkR økÞwt. ¼rõík{kíkk ¼Þ¼eík ÚkR økÞktt. ykut[eíkku «fkþ õÞktÚke ykÔÞku? “{iÞk, zhþku Lkrn... [tÿ{k y{khk ËþoLk fhðk ykÔÞk Au.” MkkÚku MkíÞkðeþ hkurnýe ykÔÞk yLku ½Lk~Þk{{kxu Íçk÷wt xkuÃke ÷kÔÞk Au. «¼wLku ¼ux yÃkoý fhe, Ãkøku ÷køkeLku ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk... ¼Âõík{kíkk huþ{Lke Ëkuhe ÷R nk÷hzwt økkíkk «¼wLku rnt[fkðu Au... íku ÷e÷kLkwt feíkoLk çkñkLktË Mðk{e økkÞ Au... çkúñkLkttË fnu [ktË÷eÞku ÷uðk, fSÞku fhe çkku÷u fk÷hzwt, nrhLku økkðu {kíkk nk÷hzwt... ÃkkhýeÞu ÃkwÁ»kkuík{ ÃkkuZÞk, ¼÷fu Au MkwtËh ¼k÷hzwt, nrhLku økkðu {kíkk nk÷hzwt... 11
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
6. «¼wLkkt {w¾{kt çkúñktzLkkt ËþoLk. ¼Âõík{kíkk «u{Úke çkk÷ ½Lk~Þk{Lku MíkLkÃkkLk fhkðu Au. {kíkkLkku ðkíMkÕÞ ¼kð {eXku Au. {kLkwt ÌËÞ «u{{kt Ãkeøk¤u íÞkhu íku «u{ËqÄ ÚkRLku çknkh ykðu Au. íku ËqÄLku økh{fhðkLke sYh Ãkzíke LkÚke. «u{s ËqÄ çkLku Au. «u{{kt {eXkþ Au. {iÞk ½Lk~Þk{Lku økkuË{kt ÷R MíkLkÃkkLk fhkðu Au. {eXku {eXku nkÚk «¼wLkk ©e ytøk{kt Vuhðu Au. yksu {khk suðwt fkuR ¼køÞþk¤e Lkrn nkuÞ... ykLktË{kt økhfkð ÚkE økÞk Au. «¼wLkk yuf yuf ytøkLku Lkeh¾u Au. ¼Âõík fuðe heíku fhðe íku søkíkLku ¼Âõík{kíkk Mk{òðu Au... ¼Âõík fhðkLke yux÷u þwt fhðkLkwt? ¼økðkLkLkk MðYÃk{kt ykMkÂõík hk¾ðkLke. MktMkkh{kt ykMkÂõík íkuLku {kÞk fnuðkÞ yLku «¼wLkk MðYÃk{kt {Lk yLku ykt¾ ykþõík çkLku íkuLku ¼Âõík fnuðkÞ... suLku MktMkkh{kt ykMkÂõík nkuÞ, MktMkkh {eXku ÷køkíkku nkuÞ íku çkhkçkh ¼Âõík fhe þõíkk LkÚke. ¼Âõík{kíkk «u{Úke «¼wLku MíkLkÃkkLk fhkðu Au... MktfÕÃk ÚkÞku fu ½Lk~Þk{ðÄkhu Äkðþu íkku Ãkux{kt ySýo Úkþu. íÞkt «¼wyu rð[kh fÞkuo {kíkw©eLku «kf]ík ¼kð ykÔÞku Au... MíkLkÃkkLk fhe ík]ó ÚkÞk. {iÞk «¼wLkk {w¾ WÃkh {eXku {eXku nkÚk Vuhðu Au... íÞkt «¼wLku çkøkkMkw ykÔÞwt... çkøkkMkwt çknwLkk{eyu ¾ktÄwt, Ëu¾kÞwt íku{kt çkúñktz çkkÄwt > rLks ðËLk{kt rLkhÄkh, Ëu¾kzÞkt [kiË ¼wðLk Mkkh > > ykfkþ Ãkkíkk¤ fi÷kMk ËeXwt, ËeXk Lkð÷k¾ íkkhk hu, #ÿíkýwt #ÿkMkLk ËeXwt ½Lk~Þk{Lkk {w¾{ktÞ hu... økku÷kuf, ïuíkîeÃk, ðifwtX ËeXwt, çkrÿfk©{Ëu¾kÞ hu, Mkkík Mk{wÿLku øktøkkS ËeXk, ½Lk~Þk{Lkk {w¾{ktÞ hu... Míkwrík fhíkk {wõíkku ËeXk yûkhÄk{{kuÍkh hu, [kiË ¼wðLkLkk h[Lkk ËeXe {kðkLkk {w¾{ktÞ hu... ykðwt yiïÞo òuE Mkki rðM{eík ÚkE økÞk. yk þwt Ëu¾kÞ Au? íÞkt «¼wyu ÷e÷k Mktfu÷e ÷eÄe. Ëu¾kíkwt çktÄ ÚkÞwt. {kíkkLku ykLktËLkku Ãkkh LkÚke. {khk Ãkwºk çknw Ãkhk¢{e Au. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS...” yuf Mk{u ©e Ä{oLku îkh, ykÔÞk ÃkwÛÞËuð íkuýeðkh > LkkhË íkwtçkY çkúñk MkkÚk, ykÔÞk ËþoLk {kxu MkLkkÚk > Lk]íÞ fheLku LkkhË Ér»k, fÞko ©e ½Lk~Þk{Lku ¾wþe > íkwtçkYÞu ðòÔÞwt Au íkkLk, fÞwO {Äwh MðhÚke økkLk >> 12
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yuf Mk{Þ LkkhË, íkwtçkY yLku þtfh ºký Ëuðku çkk÷ ½Lk~Þk{Lkkt ËþoLk fhðk {kxu AÃkiÞk{kt ykÔÞk. þtfhu z{z{z{Y çkòðe ¾qçk Lk]íÞ fÞwO. z{YLkku yðks Mkkt¼¤e yk¾k økk{Lkk {kýMkku Ä{oËuðLku yktøkýu Ëkuze ykÔÞk... ¾qçk ¼kðÃkqðof ËþoLk fÞkO. «¼wyu MkkiLku fu¤kLke «MkkËe ykÃke hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo... çkk÷ ½Lk~Þk{Lkkt ËþoLk fhe Ëuðku ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk. yLkuf yÃMkhkyku «¼wLkkt ËþoLk fhðk {kxu ykÔÞk Au íkuLke «MkkËeLke Lkkhtøke ykÃke hkS fÞko Au. 7. ÃkwºkLke Ãkheûkk yuf Mk{Þ rÃkíkk Ä{oËuðLku rð[kh ÚkÞku, ykÃkýk Ãkwºk {kuxk Úkþu íÞkhu fuðk Úkþu? ðuÃkkhe Úkþu, ¾uzwík Úkþu fu rðîkLk Úkþu? yu{Lke ð]ríkLke Ãkheûkk ÷Ryu. yuf çkkòuX WÃkh huþ{e ð† ÃkkÚkÞwO, ÃkAe íku çkkòuX Ãkh yuf MkkuLkk {nkuh, yuf þk† yLku yuf LkkLke ík÷ðkh {qfe... òuRyu ½Lk~Þk{fR ðMíkw WÃkkzu Au... Ëu¾eLku íÞkt ËkuzÞk ËeLkkLkkÚk, {wõÞku ÃkwMíkf WÃkh nkÚk > Ä{oËuð rð[kÞwO Au {Lk, yk íkku þk†ðuíkk Úkkþu íkLk >> ¼ÂõíkÄ{o Ãkwýo ¼køÞðkLk, suLkk Ãkwºk ÚkÞk ¼økðkLk > ½Lk~Þk{{nkhks íkhík Ãkkhýk{ktÚke WíkheLku çkkòuX ÃkkMku ykÔÞk yLku ÃkwMíkf nkÚk{kt WÃkkze ÷eÄwt. yk òuRLku Ä{o¼ÂõíkLku ¾kºke ÚkR fu [ku¬Mk yk Ãkwºk ¼ýe økýeLku rðîkLk Úkþu... «¼wLku Mkíþk†ku çknw ðnk÷k Au. ©eS {nkhks Mkíþk† Mkkt¼¤ðkLkk çknw þku¾eLk Au... Mktíkku fÚkk ðkt[u íÞkhu ©eS {nkhks æÞkLk ËRLku Mkkt¼¤u. yks MkwÄe fÚkkLkku «ðkn ½Lk~Þk{{nkhksu [k÷w hkÏÞku.
©e Ä{oËuð - ¼Âõík{kíkk ÃkwºkLke Ãkheûkk fhu Au. «¼wLke fÚkk Mkkt¼¤u íkku fkLk Ãkrðºk ÚkkÞ. «¼wLkkt Lkk{MktfeíkoLk økkÞ íkku S¼ Ãkrðºk ÚkkÞ. «¼wLkkt ËþoLk fhu íkku ykt¾ Ãkrðºk ÚkkÞ. «¼wLkwt {LkLk fhu íkku {Lk Ãkrðºk 13
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÚkkÞ. «¼wLkwt M{hý fhu íkku çkwÂæÄ Ãkrðºk ÚkkÞ. «¼wLkku MÃkþo fhu íkku þheh Ãkrðºk ÚkkÞ. «¼wLke Mkuðk Ãkqò fhu íkku nkÚk Ãkrðºk ÚkkÞ. «¼wLke «Ërûkýk fhu íkku Ãkøk Ãkrðºk ÚkkÞ. yu{Ëhuf $rÿÞkuLku ©e nrh{kt òuze Ëu íkku Mk{økú SðLk ÃkkðLk ÚkkÞ Au. fuð¤ ËunLku {kxu s rðæÞkLkku WÃkÞkuøk fhu yu{kt þwt ðéÞwt? ¼økðkLkLkkt þk†Lkwt ðk[Lk yLku ©ðý fhðwt òuRyu... Mkðkhu MLkkLk fhe, Ãkrðºk ÚkR, rþûkkÃkºke, ð[Lkk{]ík, LkkhkÞý fð[, «kÚkoLkk, sLk{tøk¤, sYh ðkt[ðk òuRyu. nhnt{uþ ¼økðkLkLke ÷e÷kÚke ¼hÃkqh þk† sYh ðkt[ðkt òuRyu... yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fnu Au, “nu hk{þhýS...” hk{þhýS Mkkt¼¤ku, «økx ÷e÷k Mkkh > ÞÚkk{ríkyu Wå[Yt Aw t , MLku n Úkfe yk Xkh >> çkk÷ [rhºk su Mkkt¼¤u, íku Ãkk{u ÃkwÁ»kkÚko [kh > ¼Þ x¤u Mkt M kkhLkku , ykðu Lkrn yðíkkh >> yk fÚkk MLkunÚke su Mkkt¼¤þuu, íku Ãkk{u ÃkwÁ»kkÚko [kh. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks ykþeðkoË ykÃku Au... suðe ¼õíkLke ¼kðLkk íkuðwt V¤ íkuLku «¼w ykÃku Au. fkuR ¼õíkLku Ä{o òuRyu íkku Ä{o{kt y[¤íkk ykÃku Au. fkuRLku ÄLk MktÃkr¥kLke RåAk nkuÞ íkku MktÃkr¥k ykÃke hkS fhu Au. fkuR ¼õík fnu {khu fktR LkÚke òuRíkwt, «¼wLkk [hýLke Mkuðk òuRyu Aeyu íkku «¼w íkuLku {kuûk ykÃku Au... Ãký yuf þhík... ðkMkLkk hnuþu íkku sL{Ähðku Ãkzþu. 8. hk{ËÞk¤Lku ËþoLk yuf Mk{Þ ¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{{nkhksLku MíkLkÃkkLk fhkðe ÃkkhýeÞk{kt ÃkkuZkzÞk. hMkkuzk{kt {k¾ý íkkððk økÞk. «¼wLku [qMkýe òuRyu Au. [qMkýe Ëqh níke, íkuÚke Ãkkhýk{ktÚke Lke[u Wíkhe, ½qtxý ¼h [k÷íkk [qMkýe nkÚk{kt ÷R ÷eÄe... [qMkýe ÷R Ãkkhýk{kt çkuMke økÞk. [qMkýe ÷eÄe Au fh{ktR hu, ÃkkAk Ãkkhýu ÃkkuZÞk íku sR hu > íkunLku [qMku {w¾{kt Äkhe hu, yuðe ÷e÷k fhu Au ©e nrh hu >> ½hLkk Mkk{u yktçk÷eLkku [kuíkhku níkku. íku [kuíkhk WÃkh Ä{oËuð yLku økk{Mkwhðk÷Lkk fkÞMÚk hk{ËÞk¤ çkuXk Au... hk{ËÞk¤Lku LkðkR ÷køke. ykx÷ku LkkLkku çkk¤f ÃkkhýeÞk{ktÚke WXe þfu Lkrn... Ãkkhýu [zíkk Wíkhíkk òuÞk íkuÚke Ä{oËuðLku ÃkqAu Au... Ãkwºk ík{khk Ãkkhýu hÞk hu, fkuLku fux÷k {kMkLkk ÚkÞk hu > íÞkhu Ä{o çkkuÕÞk Au ð[Lk hu, yZe {kMkLkk Au {ws íkLk hu >> 14
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“Ä{oËuð, ík{khk ÃkwºkLke ô{h fux÷e Au?” “{khk Ãkwºk yZe {rnLkkLkk ÚkÞk Au.” hk{ËÞk¤ LkðkR Ãkk{e økÞk... yk fkuR Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke Ãký MðÞt Ãkh{kí{k Au. ËkuzeLku hk{ËÞk¤ ÃkkhýeÞk ÃkkMku ykÔÞk... íÞkt ½Lk~Þk{{tË {tË nMku Au...
hk{ ËÞk¤Lku ËþoLk. hk{ËÞk÷ ¼økðkLkLku yku¤¾e økÞk. «¼wyu rð[khu Au fu ½ýk Mk{ÞÚke rð¾wxku ÚkÞu÷ku Sðkí{k yks {khu þhýu ykÔÞku Au... «¼wLkk ©e ytøk{ktÚke rËÔÞ þktík «fkþLkk rfhýku LkeféÞk... yk¾ku ykuhzku íkusÚke AðkR økÞku. hk{ËÞk¤ ykùÞo Ãkk{e økÞk... Lkeh¾e Lkeh¾eLku «¼wLkkt ËþoLk fÞko... «¼wLkwt YÃk r[ík{kt [kUxe økÞwt... «¼wLkwt M{hý fhíkk fhíkk ÃkkuíkkLkk MÚkkLku økÞk Au. «¼w fuðk ¼õíkkuLku ÃkkuíkkLkk MðYÃk{kt ¾U[u Au ? su «¼wLkk Lkk{Lkk sÃk fhu Au, Lkeh¾e Lkeh¾eLku ËþoLk fhe æÞkLk{kt {qŠíkLku ÌËÞkfkþ{kt Lkeh¾u Au, íkuLkk {LkLku «¼w ¾U[u Au Lku r[ík{kt «¼wLkwt YÃk [kUxe òÞ Au... «¼w{kt r[ík [kUxe òÞ íkku {kÞkLkkt çktÄLk íkqxe òÞ Au yLku {wõíkËþkLku Ãkk{e òÞ Au. ËunÚke fk{fks fhíkk hnku, {w¾Úke «¼wLku sÃkíkk hnku. ík{kÁt fk{MkV¤ Úkþu. ík{Lku fk{{kt ¼økðkLk {ËË fhþu. ík{Lku MktMkkhLkk fk{Lkku ¼kh Lkrn ÷køku, Lku su fk{fhþku íku ¼økðkLkLkk Lkk{Lke MkkÚku fhþku íkku ík{kÁt fk{çkÄwt Ãkrðºk Úkþu. yuf ðkíkLkku ¾xfku hk¾ðku... ¼økðkLkLku Lk ¼q÷ku. ¼økðkLkLku ík{u Lkrn ¼q÷ku íkku ¼økðkLk ík{Lku Lkrn ¼q÷u. ¼økðkLkLku ík{u Lkrn Akuzku íkku ¼økðkLk ík{Lku Lkrn Akuzu... hk{ËÞk¤Lkwt SðLk ÄLÞ çkLke økÞw. Mkkûkkík «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞkt. {Lkw»Þ sL{MkV¤ ÚkÞku. 15
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
9. hòRLke ¼ux ¼Âõík{kíkk çkk¤ ½Lk~Þk{Lke ¾qçks Mkt¼k¤ hk¾u Au. {eXk {eXk y{]ík suðk ËwÄ ÃkkÞ, h{kzu, s{kzu Lku Ãkkhýk{kt ÃkkuZkzu. yuf ð¾ík ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkkhýk{kt ÃkkuZkzeLku ¼Âõík{kíkk hMkkuzk{kt hMkkuR fhðk ÷køÞk... íku ð¾íku MðøkoLkk Ëuðíkkyku «¼wLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk. Ëuðíkkyku ÃkkuíkkLke MkkÚku fuþhr{r©ík [tËLk íkÚkk òíkòíkLkk MkwøktÄe Ãkw»ÃkLkk nkh ÷kÔÞk níkk. «¼wLkk ¼k÷{kt [tËLkÚke [ktË÷k fhe, Ãkw»ÃkLkk nkh Ãknuhkðe, MkwtËh hòR (økkuËze) ykuZkze, çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au... y{u Aeyu ykøkLÞkfkhe hu, «¼w ík{u íkku Aku yðíkkhe hu > y¾tzkLktË Aku yrðLkkþe hu, sÞ çkúñ{nku÷Lkk rLkðkþe hu >> Mkwfwt Ãkºk n÷kðu Lk fkuÞ hu, ík{khe {hS òu Lk nkuÞ hu > MkÂå[ËkLktË ykÃk nw÷kþe hu, sÞ çkúñ{nku÷Lkk rLkðkþe hu >> “ík{u yðíkkhLkk yðíkkhe y¾tzkLktË yrðLkkþe Aku. ík{khe {hS rðLkk Mkwfw Ãkºk Ãký fkuR n÷kðe þfu Lkrn. nu «¼w! su «{kýu ík{u y{Lku yk¿kk fhe Au, íku «{kýu y{u fheyu Aeyu... ík{u su{fnuþku íku{fhþwt Lku ík{khe yk¿kk{kt hnuþwt.” MkwÞo, [tÿ, rþð, çkúñk, þu»k, þkhËk, $ÿ rðøkuhu ík{k{Ëuðíkkyku ¼økðkLkLke yk¿kk{kt hnu Au íkuÚke íku {nkLk økýkÞ Au, Ãký {Lkw»Þ yuðwt {w¾o «kýe Au fu íku ¼økðkLkLke yk¿kk «{kýu hnuíkk LkÚke... Mkk[k ¼õíkku fkuR rËðMk yk¿kk ÷kuÃku Lkrn. ykÃkýu çkÄk fuðk ¼õík Aeyu? ©e nrhyu rþûkkÃkºke{kt yk¿kk fhe Au fu Mkðkhu ðnu÷k çkúñ{wnwoík{kt òøk]ík Úkkðwt... MLkkLk ykrËf r¢Þk fhe «¼wLke Ãkqò ÃkkX fhðe, {trËhu ËþoLk fhðk sðwt, {tºkLkku sÃk fhðku, Ëtzðík fhðk, «Ërûkýk fhðkt... rðøkuhu rLkíÞ rLkÞ{fhðkt... ykÃkýu yk¿kkÚke ŸÄk [k÷eyu. Mkkík ykX ðkøÞu WXeyu, yLku Ãkqò ÃkkX fÞko rMkðkÞ sLkkðhLke su{Vkðu íku s{e ÷Ryuu. fkuR MkËrð[kh s Lkrn... ¾k÷e nkÚku ¼økðkLkLkkt ËþoLk fhðk sðkÞ Lkrn... hòR çknw ®f{íke níke. MkkuLkuhe feLkkheðk¤wt MkhMk fðh níkwt yLku [khu Auzu LkkLke LkkLke MkkuLkkLke ½w½heyku xktfu÷e níke. íku{ktÚke {Äwh yðks Lkef¤íkku níkku yLku hòR{kt Lkðhtøke çkuhtøke yk¼÷kt xktõÞk níkk. Ëuðíkkyku Ãkqò fhe ¼ux Ähe. íku ðkíkLke ¼Âõík{kíkkLku ¾çkh Lknkuíke. fkhý fu íku hMkkuzk{kt hMkkuR fhíkkt níkkt. íku Mk{Þ [tËLk {kMke ykÔÞkt. íkuýu yk hòR ykuZkzíkkt LkshkuLksh òuÞwt. Ëuðhks $ÿ {u½kztçkh fhe {shku fÞkuo. 16
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ík{k{Ëuðíkkyku økËøkË ftXu Míkwrík fhe. LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fheLku Mðøko{kt [kÕÞk økÞk... ykðwt çkÄwt [tËLk{kMkeyu Lkshku Lksh òuÞwt... ykùÞo Ãkk{e økÞkt. ÃkAe ¼Âõík{kíkk hMkkuuzk{ktÚke çknkh ykÔÞkt Lku Ãkkhýk Mkk{u Lksh fhe íkku MkhMk hòR ËeXe. Ëu¾íkktLke MkkÚku [tËLk{kMkeLku ÃkwAÞwt, “ykðe MkhMk hòR õÞktÚke ykðe Au? fkuýu ykuZkze Au?” ßÞkt hòR Ÿ[e fhe ½Lk~Þk{{nkhksLku íkuzðk òÞ íÞkt ftX{kt MkwøktÄe{kLk Ãkw»ÃkLkk nkh ÃknuÞko Au. yk¾w ½h yLku V¤eÞwt MkwøktÄÚke Ä{Ä{e WXÞwt. ykzkuþe Ãkkzkuþe çkÄk ÃkwAu Au, “ykðe MkwøktÄ õÞktÚke ykðu Au?” íÞkhu [tËLk{kMkeyu MkrðMíkkhÚke ðkík Mkt¼¤kðe. Mkkt¼¤eLku MkkiLku ¾qçks ykLktË ÚkÞku. çkk÷ ½Lk~Þk{Lke ðkík çkÄkLku çknw øk{u. ykÃkýu Mkkt¼¤eLku hkS ÚkRyu Aeyu, íkku suLku «íÞûk ËþoLk fÞko Au íkuLkk ykLktËLke þwt Mke{k nþu?! Vw÷Íhe Lku Vw÷f¤e ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ð†ku ÄkuðkLke Mkuðk fhu Au. íku ÷e÷kLke fÚkk Mkt¼¤kðe... íÞkh ÃkAe ðihksÃkwÁ»k çkk÷ ½Lk~Þk{Lkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk yLku hk{Ë¥kLku [íkw¼wos MðYÃku ¼økðkLk ËþoLk ykÃÞk. yLku {k{e ÷û{eçkkRLku Ãký [íkw¼ows MðYÃku ËþoLk ykÃÞk Au. çkk÷ ½Lk~Þk{Ãkkhýk{kt Mkqíkkt Au. yuf yMkwh ykðe «¼wLku Ãkkhýk{ktÚke WÃkkzeLku [qznk Lkk{Lkk ðLk{kt ÷R økÞku... «¼wyu yk¾k çkúñktzLkku ¼kh {qfe ËeÄku... íkuÚke ÃkzÞku nuXku yLku nknkfkh fhíkkt {]íÞw ÃkkBÞku. «¼w ÃkkAk Ãkkhýk{kt ykðe ÃkkuZe økÞk. ykðe heíku yLkuf «fkhLke ÷e÷k fhíkk Úkfk ¼q{eLkku ¼kh Wíkkhu Au. 10. ½w½hku fkuýu Akuze ËeÄku ? çkk÷ ½Lk~Þk{Ãkkhýk{kt ÃkkuZâk Au. ¼Âõík{kíkk Ãkkhýk{kt ½w½hku Ÿ[ku çkktÄe MkqE økÞkt... «¼wLku ÚkÞwt... {Lku ½w½hku òuRyu Aeyu Lku {k ykÃkíkkt LkÚke... MkwR økÞkt Au... íÞkhu «¼wyu þwt fÞwO ? fuþðu fh ÷ktçkkus feÄku, ÷k÷u ½w½hku AkuzeLku ÷eÄku > íkun ½w½hku [wMkðk ÷køÞk, ðk÷kLkk ðËLk{kt þçË ðkøÞk >> «¼wyu nkÚk Qu[ku fhe ½w½hku Akuze ÷eÄku. {w¾{kt hk¾e [qMku Au. þçË Mkkt¼¤íkkt ¼Âõík{kíkk òuøke økÞk... “½w½hku fkuýu Akuze ËeÄku?!” Ä{oËkËkyu fÌkwt, “fkuRyu Akuze LkÚke ËeÄku... Ãkkuíku nkÚk ÷ktçkku fhe Akuze ÷eÄku Au.” {kLku LkðkR ÷køke... LkkLkk çkk¤fu fR heíku ½w½hku AkuzÞku nþu? ¼Âõík{kíkkyu ½Lk~Þk{Lku økkuË{kt çkuMkkze MíkLkÃkkLk fhkðu Au... íÞkt ykut[eíke [f÷e Wze... «¼w ¼zfe økÞk... ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “[f÷e, Ëwh ¼køke ò. 17
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{khk ½Lk~Þk{Lku zhkðu Au.” [f÷e Vhhh fhíkkt Wze økR. íÞkhu «¼w çkkuÕÞk... íÞkhu çkkuÕÞk Au rðï ykÄkh, Mkwýku {kík fnwt yuf Mkkh > y{u íkku LkÚke zheyu yuðk, Lkrn çkeò çkk¤fLkk suðk >> “{iÞk, ík{u ®[íkk Lk fhku... y{u çkeò çkk¤f suðk LkÚke fu [f÷eÚke zhe sRyu.” ¼Âõík{kíkk nMíkkt nMíkkt çkkuÕÞkt, “íÞkhu fuðk Aku ík{u?” ËeËe nwt íkku Awt Äk{Lkku Äk{e, yûkhkÄeÃkrík çknwLkk{e > ÃkwÁ»kkuík{S y{u AiÞu, ÕÞkuLku Mkk[u Mkk[wt {kíkk fiÞi >> “ËeËe... nwt Äk{Lkku Äk{e yLku yûkhÄk{Lkku yrÄÃkrík Awt. Mkðuo Äk{Lkk rLkÞtíkk Aeyu. Mkðuo Sð «kýe {kºkLkk Lkkze «ký y{khk nkÚk{kt Au. y{kYt ÄkÞwO ÚkkÞ Au Lku MkËkfk¤ ÚkÞk fhþu.” ykðwt Mkkt¼¤e {kíkk hkS hkS ÚkR økÞkt... {khk Ãkwºk çknw Mk{Úko Au... su Äkhu íku fhe þfu Au. hk{þhýS fnu Au, “nu yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks! çkk÷ ½Lk~Þk{Lke ÷e÷k ykLktËfkhe Au... ytíkh{kt Xtzf ð¤u Au... nsw ykøk¤Lke ÷e÷k Mkt¼¤kðku.” «¼wfk ÷e÷k [rhºk Mkçk fÕÞkýfkhe ni... MkwLkíku hnku. ¼rõík{kíkk çkk÷ ½Lk~Þk{Lku ¾ku¤k{kt çkuMkkzeLku h{kzu Au. s{ýk nkÚkLke hu¾k swyu Au... íÞkt nÚku¤e{ktÚke íkusLkk fehýku LkeféÞk. Lkð¾tz yLku Mkkík ÷kuf{kt íkus AðkR økÞwt. íkus fuðwt Au ? Mkkt¼¤ku... LkÚke íkkÃk Lku LkÚke íkzfku, LkÚke þeík¤ LkÚke ¼zfku > ykíkku þktík íkus Mkw¾fkhe, òÞ ÷kuf Ãkrík çk÷nkhe >> þeík¤ þktík íkus {æÞu ïuíkrîÃk{kt rLkhÒk{wõíkku yLku ðkMkwËuðLkkhkÞýLkkt ËþoLk ÚkÞkt. ðkMkwËuðLkkhkÞý fnu Au, “yk çkk÷ ½Lk~Þk{Au íku Mkkûkkík ÃkwÁ»kkuík{LkkhkÞý Au. {iÞk, ík{u ¾qçk ¼køÞþk¤e Aku. yLkuf fkuxe çkúñktzLkk {kr÷fLkk {kíkk rÃkíkk çkLÞk Aku. rLkíÞ Lkðe Lkðe ÷e÷kLkkt ËþoLk ÚkkÞ Au. yLkuf Sðkí{kLkk fÕÞký {kxu ík{khu ½uh «økx ÚkÞk Au.” ykx÷wt fnuíkkt íkus ÃkkAwt nÚku¤e{kt Mk{kR økÞwt. 11. çkkh {kíkkLkku ¼kð AÃkiÞkLku rðþu çkk÷ ½Lk~Þk{y÷kirff ÷e÷k fhu Au. yuf ð¾ík ¼Âõík{kíkkLku þhehu íkkð ykÔÞku. Ãk÷tøk WÃkh Mkwíkk Au. ¼økðËT M{hý fhu Au. ½Lk~Þk{{nkhks Ãk÷tøk WÃkh h{u Au. ¾qçk ¼q¾ ÷køke. {kíkkLke ÃkkMku økÞk. MíkLkÃkkLk fhðk ÷køÞk Ãký íkkðLku ÷eÄu ½Lk~Þk{Lku ËwÄ {éÞwt Lkrn, íkuÚke MíkLkÃkkLk 18
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fhðkLkwt Akuze ËeÄwt. Ãk÷tøkÚke Lke[k Wíkhe økÞk... Ãk]Úðe Ãkh Ãkøk ½MkeLku hzu Au. {kíkkLku ÚkÞwt, íkkð ykððkLku ÷eÄu ½Lk~Þk{¼qÏÞk hne økÞk... nðu þwt fYt? ÃkAe Ãkkhýk{kt Mkwðkze ÃktÃkk¤e Äehu Äehu nk÷hzk økkÞ Au. nkÚk{kt Ëkuze Au... {kíkk rnÕ÷ku økkðu ÷R ÷R nrhLkk Lkk{Lku hu, MkwtËh huþ{fuhe Ëkuze ÷RLku nkÚk, {kíkk «u{ðíke Íw÷kðu fwtðh Ãkkhýu hu. nk÷hzwt økkíkk økkíkk ¼Âõík{kíkkLku Qu½ ykðe økR. ½Lk~Þk{{nkhks ¼qÏÞk nkuðkÚke ¾qçk hzu Au. ½Lk~Þk{Lku hzíkk òuR hk{«íkkÃk¼kR Ëkuze ykÔÞk. Íw÷kðk ÷køÞk Ãký ½Lk~Þk{AkLkk hnuíkk LkÚke. íÞkhu hk{«íkkÃk¼kR fnu Au, “nu ½Lk~Þk{... AkLkk hne òð... ¼kR AkLkk hnku Lkð Yðku hu, ËeËe ½uh LkÚke ík{u swðku hu. yíÞkhu {kíkk ½uh LkÚke. AkLkk {kLkk MkqR òð. hzku Lkrn.” ¼Âõík{kíkk ½uh nkuðk Aíkkt ¾kuxwt Mk{òðe, ½Lk~Þk{Lku hzíkk {qfe {kuxk ¼kR LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk [kÕÞk økÞk. «¼wLku rð[kh ÚkÞku... {khk yuf {kíkk õÞkt Au? {khk íkku çkkh {kíkk Au. {Lkku{Lk çkkh {kíkkLku ÞkË fÞko... MktfÕÃk fhíkktLke MkkÚku çkkh {kíkkyku nksh ÚkÞkt... YÃkYÃkLkk ytçkh, MkkuLkkLke íkkhðk¤e Mkkze Ãknuhu÷e Au. íkusMðe MðYÃk. AÃkiÞk{kt Ä{o¼ÂõíkLku ½uh ykÔÞk... çkk÷ MðYÃku «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞkt... ykLktËÚke niÞkt A÷fkÞ Au... ©æÄkyu íkwhtík ÃkkhýeÞk{ktÚke «¼wLku íkuze ÷eÄk... çkkh {kíkkLkkt Lkk{Mkkt¼¤ku.. çkkh {kíkkykuLkkt Mkwýku Lkk{, «¼wLku fhkðu Au MíkLkÃkkLk > ©æÄk, {iºke, ËÞk, þktrík, ík]rü, r¢ÞkLku, WLLkrík >> {uÄk, çkwÂæÄ yLku Ãkwrü, ðnLke íkÚkk ríkríkûkk > çkkh {kíkkykuLkwt yuf nkhu, ÃkÞ ÃkkLk fÞwO rfhíkkhu >> {kíkk (©æÄk) «¼wLku MíkLkÃkkLk fhkðu Au. íÞkhu çkeS {kíkkykuLku ÚkÞwt y{khk MíkLkÃkkLk fhu íkku fuðk {kuxk ¼køÞþk¤e fnuðkÞ... yLktíkfkuxe çkúñktzLkk LkkÚk y{kYt MíkLkÃkkLk fhu, yuðe ytíkh{kt çkkh {kíkkykuLku RåAk Au.íÞkt çkk÷ ½Lk~Þk{çkkh MðYÃk Äkhý fÞkO... yuf MkkÚku çkkhu {kíkkykuLku MíkLkÃkkLk fhu Au. çkkh {kíkkykuLkku ykLktËLkku Ãkkh LkÚke... fku{¤ nkÚkÚke ½Lk~Þk{{nkhksLkk ©e ytøk{kt ðnk÷ fhu Au... ¼kðÚke h{kzu Au... økk÷{kt [wtçkLk fhe hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo 19
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
AÃkiÞk{kt çkkh {kíkkyku ©e ½Lk~Þk{ {nkhksLku MíkLkÃkkLk fhkðu Au. «¼w fnu Au, “y{u ík]ó ÚkR økÞk Aeyu... nðu ík{u ík{khk MÚkkLkfu òyku. y{u ßÞkhu çkku÷kðeyu íÞkhu ykðòu.” “nk, sYh y{Lku MkuðkLkku ÷k¼ ykÃkòu.” ykx÷wt fneLku çkkh {kíkkyku «¼wLku Lk{Mfkh fhe ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞkt. Ä{oËkËkyu yk çkkh †eykuLku òuÞk yux÷u íkhík s ½uh ykðe ¼Âõík{kíkkLku ÃkwAÞwt, “ykÃkýk ½uh fkuý ykÔÞkt níkk? MkhMk {òLkkt y÷tfkh Äkhý fhu÷ †e¼õíksLkku níkkt íku fkuý níkkt?” ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “½Lk~Þk{Lkk {k{e nþu.” Ä{oËkËkyu fÌkwt, “½Lk~Þk{Lkk {k{e Lknkuíkk... çkeò fkuRf ËuðktøkLkk suðk †eyku níkkt. LkkhkÞý MkhkuðhLku «Ërûkýk Vhíkkt Vhíkkt ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk.” ykðe ðkík fhu Au íÞkt {k{e ykÔÞkt. MkËtwheçkkR, økkhieçkkR, ÷û{eçkeR, y{hçkkR ½hu ykÔÞk.t.. ¼Âõík{kíkkyu ykËh Mkífkh fheLku ÃkA q Þ,tw “¼k¼e, ík{u y{khk ½hu Ãkn÷ u kt ykÔÞk níkk?t” “Lkk, y{u n{ýks t [kÕÞk ykðeyu Aey.u” ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkhýeÞu ÃkkZuâk A.u ¼Âõík{kíkk Ãkxu WÃkh nkÚk VhuÔÞku íku ½Lk~Þk{íkó ] ÚkR økÞk A.u.. rð[kh ÚkÞk.u.. «¼Lwku MíkLkÃkkLk fhkðe òWtu... ßÞkt MíkLkÃkkLk fhkððk çkXuk íkku ½Lk~Þk{{nkhks MíkLkÃkkLk fÞOw Lkrn. “½Lk~Þk{, ík{Lku fký u u MíkLkÃkkLk fhkÔÞtw Au ?” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “y{Lku çkkh {kíkkyu MíkLkÃkkLk fhkÔÞwt Au. ík{Lku íkkð ykððkÚke y{u ¼qÏÞk níkk íkuÚke MktfÕÃk fÞkuo fu ykðku çkkh {kíkkyku. y{Lku ¼q¾ ÷køke Au... íkuÚke íkuyku ykÔÞk níkk... nðu íkuyku yÿ~Þ ÚkR økÞk Au. ík{u ®[íkk Lk fhku... hkS hnku.” {kíkk «u{ðíkeLkku «¼w «íÞu «u{øksçkLkku Au. «¼wLku «u{Ãkkºk çkLkkðku. «u{fhðk ÷kÞf yuf Ãkh{kí{k Au. {Lkw»ÞLkku 20
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
«u{ûkýu ûkýu çkË÷kÞ Au. Ãkhtíkw íkuLku õÞkhuÞ Mktíkku»k fu þktrík {¤íke LkÚke. çkkÕÞkðMÚkk{kt çkk¤f ÃkkuíkkLke sLkuíkkLke MkkÚku «u{fhu, ÃkAe h{fzkt MkkÚku «u{fhu, shk {kuxku ÚkkÞ ÃkAe r{ºkku MkkÚku «u{fhu, ÷øLk ÚkÞk ÃkAe ÷kze MkkÚku «u{fhu, ð¾ík síkkt ðnk÷e ÃkíLke Ãkh yýøk{ku ÚkkÞ Au, ÃkAe ÃkwºkÃkrhðkh MkkÚku «u{fhu. yk{ ûkýu ûkýu «u{Ãkkºk çkË÷íkwt òÞ Au... Mkk[e ðkík Mk{òu Lku «¼wLku «u{Ãkkºk çkLkkðku fu suÚke «u{Lkwt Ãkkºk çkË÷ðkLkku «Mktøk fËe ykðu Lkrn. 12. «¼wLkk [hý{ktÚke «fkþ ½Lk~Þk{÷e÷k yrík {Äwh Au. ð¤e {kíkkS ½hLku çkkh hu, ¾ku¤k{kt ÷R çkk÷fw{kh hu > ÃkÞÃkkLk fhkðu Au «eíku hu, ½Lk~Þk{SLku Yze heíku hu >> Ãkux WÃkh Vuhðu nkÚk hu, ÷kz ÷zkðu Au {Lk MkkÚk hu > h{kzu nMkkðu hMkMktøku hu, yrík ykLktË ¼uh W{tøku hu >> ¼Âõík{kíkk ykLktË rð¼kuh çkLke «¼wLku MíkLkÃkkLk fhkðu... ÃkÞÃkkLk fhkðu Au «eíku, nMkkðu h{kzu Yze heíku. ½Lk~Þk{Lkk Ãkux WÃkh nkÚk Vuhðu íÞkhu ½Lk~Þk{¾z¾zkx nMku... hk{«íkkÃk¼kRyu fÌkwt, “ËeËe, ½{~Þk{Lku çknw nMkkðþku íkku Ãkux Ëw:¾e ykðþu. {kxu ÍkÍwt nMkkðku Lkrn.” íÞkt yuf ykùÞo MkòoÞwt... «¼wLke Lkk¼e{ktÚke íkus LkeféÞwt... íku Ëþu rËþk{kt Vu÷kR økÞwt. Ä{o ¼Âõík yÔÞkf]ík Äk{{kt ÃknkU[e økÞkt... íÞkt ¼q{kÃkqY»kLkkt ËþoLk ÚkÞkt... ¼q{kÃkwY»ku Ä{o, ¼Âõík yLku hk{«íkkÃk¼kRLke [tËLk Ãkw»ÃkkrËf »kkuzþkuÃk[khÚke Ãkqò fhe Lk{Mfkh fÞko. ¼q{kÃkwÁ»k fnu Au, “ nu Ä{oËuð! yk ík{khk Ãkwºk MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký yûkhkrÄÃkrík ÃkwÁ»kkuík{LkkhkÞý Au. y{Lku fÌkwt níkwt fu yk çkúñktzLke yzÄe ykðhËk Ãkqhe Úkþu íÞkhu y{u {wõíkku Mkrník fkiþ÷Ëuþ AÃkiÞkÃkwh{kt Ä{o ¼ÂõíkLku ½uh sL{Äkhý fhþwt... íku «¼w ík{khu íÞkt «økx ÚkÞkt Au. ík{u ¾hu¾h ¼køÞþk¤e Aku... nu ¼Âõík{kíkk! ík{u «¼wLku MkwðkzeLku h{kzku Aku, s{kzku Aku, nMkkðku Aku, MíkLkÃkkLk fhkðku Aku. yu{ ÞkurøkÃkrík fhu ¾u÷ hu, çkk¤ ÷e÷k ðzu htøkhu÷ hu. ykðwt y÷kirff Mkw¾ støk÷Lkk ÞkuøkeykuLku Ãký {¤íkwt LkÚke. Mkkûkkík ËþoLk Úkíkk LkÚke.” yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS! MkkðÄkLk ÚkRLku fÚkk Mkkt¼¤ku!” 21
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ð¤e fnwt yuf ðkhíkk, Mkwýku ÚkR MkkðÄkLk > ¼Âõík{kíkk yuf Mk{u, ÃkwºkLku fhkðu ÃkÞÃkkLk >> çku X k Au Ãkh{kLkt Ë {kt , {Lk ÚkRLku {økLk > {kunLkSLkk {w¾{ktne, ÷køke hne Au ÷økLk >> ½ýe ð¾ík yuðwt çkLkíkwt nkuÞ Au fu Ëun fÚkk{kt çkuXku nkuÞ yLku {Lk [khu çkksw Vhíkwt nkuÞ íkku su{Au íku{Mk{òíkwt LkÚke. {kxu ð]ríkLku rLkÞ{{kt hk¾e fÚkk Mkkt¼¤ðe... Mkwýku ÚkR MkkðÄkLk... ¾he {kuxÃk íkku ¼økðkLkLku Mkt¼khðk íku Au. ¼Âõík{kíkkLke ð]rík y¾tz ½Lk~Þk{{nkhksLkkt MðYÃk{kt íkhçkku¤ hnu Au... hMkkuR fhe, «¼wSLku MíkLkÃkkLk fhkðe h{kzu Au... íÞkt s{ýk [hýLkk ytøkwXk{ktÚke «fkþ LkeféÞku... {kíkk zhe økÞkt... ykut[eíkku «fkþ õÞktÚke ykÔÞku? {wtÍkR økÞk... nðu þwt Úkþu? Çkk÷ ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “{iÞk, zhþku Lkrn. y{khe RåAkÚke «fkþ ÚkÞku Au... ík{u Ãkwðo{kt ¾wçk íkÃkùÞko fhu÷e Au. ík{u ð[Lk {køÞwt fu ík{khk suðku Ãkwºk ykÃkku, íkuÚke y{u ík{khk Ãkwºk ÚkRLku ykÔÞk Aeyu Lku «kf]ík çkk¤fLke su{yk[hý fheyu Aeyu.” íkus ÃkkAwt ÃkøkLkk ytøkwXk{kt ÷eLk ÚkR økÞwt. ¾hu¾h {khk Ãkwºk ¼khu Ãkhk¢{e Au. ykðe heíku ykLktË{kt rËLk òÞ Au. suLkk yLkuf sL{Lkk ÃkwÛÞ nkuÞ íkuLku fÚkk feíkoLk{kt ykLktË ykðu Au. suLkk ÃkwÛÞ LkÚke íkuLku ¼økðËT fÚkk Mkkt¼¤ðe øk{íke LkÚke... fÚkk yrík Ëw÷o¼ Au. yrík Ëw÷o¼ Au yk [rhºk, {¤u õÞktÚke swðku {khk r{ºk > nðu ¼Âõík{kíkk çknw ¼kðu, ÷k÷kLku çkuMkíkkt íku rþ¾kðu >> çkuMkkzÞk Au Ãk]Úðe {kuÍkh, fh {qfe ËeÄk íkuýe ðkh > íkk÷e Ãkkzu h{kzu nMkkðu, yríkþu ykLktË WÃkòðu >> ¼Âõík{iÞk çkk÷ ½Lk~Þk{Lku çkuMkíkkt þe¾ðkzu Au. çkhkçkh çkuMkkÞ Lkrn... Z¤e Ãkzu... nkÚk Ík÷eLku [k÷íkkt þe¾ðkzu... íkk÷e Ãkkze fnu, “ykðku ½Lk~Þk{...” Ãkk Ãkk Ãkøk÷e [k÷u... ð¤e Ãkze òÞ. yk¾k søkíkLku [k÷íkk þe¾kzLkkh Ãkze òÞ... fuðe yËT¼qík ÷e÷k Au. Ä{oËuðLkk yktøkýk{kt yktçk÷eLkk ð]ûk Lke[u ykuxku níkku. íÞkt Ä{oËkËk ©e{ËT ¼køkðík ðkt[u Au... íÞkt rð©k{{k{k ½Lk~Þk{{nkhksLku h{kzðk ykÔÞk. íku ykuxk WÃkh çkuXk Au. fÚkk Mkkt¼¤u Au. ½Lk~Þk{{nkhksLku ¾çkh Ãkze rÃkíkkS fÚkk ðkt[u Au íku ËkuzeLku fÚkk Mkkt¼¤ðk ykÔÞk.«¼wLku fÚkk Mkkt¼¤ðe çknw øk{u. ËunLkku ¾kuhkf yLLk Au Lku ykí{kLkku ¾kuhkf fÚkk feíkoLk Au. fÚkk sL{ku sL{Lkk ÚkkfLku 22
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Wíkkhu Au. fÚkk Mkkt¼éÞk ÃkAe çkk÷ ½Lk~Þk{Ëkuzíkk MkwtËhe{k{eLkk ¾ku¤k{kt ykðeLku çkuMke økÞk... {k{e ½Lk~Þk{{nkhksLkk [hý{kt {eXku {eXku nkÚk Vuhðu Au. “Akuxeçkk... ½Lk~Þk{Lkkt [hý{kt yk þwt Au?” ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “s{ýk [hý{kt Lkð r[Ln Au Lku zkçkk [hý{kt Mkkík r[ö Au... MðÂMíkf, yüfkuý, Wæðohu¾k, ytfwþ, æðs, f{¤, òtçkw Lku ð@... {eLk, ºkefkuý, yÄo[tÿ, ÔÞku{, f¤þ, ÄLkw»Þ, økkiÃkË... fw÷ Mkkuu¤ r[ö Au.” r[ö yku¤¾kðu Au... yu ykrË çku W [hý{kt , r[ö yLkku à k{Mkkh > MLkunu fhe Mkt¼k¤u íkuLkk, ÃkwÛÞ íkýku Lkrn Ãkkh >> ¼Âõík{kíkk r[Ln yku¤¾kðu Au, ©e nheLkk [hý{kt Mkkh > íÞkt íkku íku [hý{ktÚke, LkeféÞku íkus ytçkkh >> {k{e r[öLku Lkeh¾u Au íÞkt [hý{ktÚke íkus LkeféÞwt... íkus{kt ðifwtXÄk{Ëu¾kÞwt... ÷û{eLkkhkÞý ¼økðkLkLkktt ËþoLk ÚkÞkt... ÷û{eLkkhkÞýu ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhe. ykhrík Wíkkhe Lku ðtËLk fÞko. «¼wyu {Lkku{Lk ð[Lk ykÃÞwt... ðzíkk÷{kt {trËh çkLkkðeþwt yLku íÞkt ík{khe {qŠík ÃkÄhkðþwt. 13. Lkk{fhý MktMfkh ©e Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLk ð[Lkk{]ík{kt fnu Au, “ÃkkuíkkLkk {LkLku «¼wLkk ÷e÷k [rhºk{kt økwt[ðe {wfðwt Ãký LkðÁ hnuðk Ëuðwt Lkrn.ÃkûkeLke ÃkuXu fÚkk feíkoLkkrËf [khku fhe {qŠíkYÃke {k¤k{kt rðhk{fhðku.” ½Lk~Þk{{nkhks rËLk «ríkrËLk {kuxk Úkíkk òÞ Au. ºký {rnLkkLkk ÚkÞk. yuf Mk{u {kfozuÞ {wLke, ykÔÞk AÃkiÞk {kuÍkh > ËþoLk fksu ËÞk¤Lkk, Ä{oËuð íkýu îkh >> nrh«MkkËS n»koÚke, W¼k ÚkÞk íkun ðkh > ykMkLk ykÃke Ãkqò fhe, çknw fÞkuo Mkífkh >> AÃkiÞk{kt rþ»Þ{tz¤Lke MkkÚku {kfozuÞ{wLke Ä{oËuðLku yktøkýu ÃkÄkÞko. rÃkíkk Ä{oËuð çknw rððufe Au... W¼k ÚkR, {eXku ¼kð ¼Þkuo Mkífkh fÞkuo. Ãkøku ÷køkeLku hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo. MkwtËh ykMkLk ykÃÞwt. ÃkAe Ãkqò fhe {kLk Ãkqðof s{kzâk. ÃkAe ÄehuÚke ÃkwAÞwt, “ykÃk «ÏÞkík rðîkLk ßÞkurík»ke Aku... {khk ÃkwºkLkk Lkk{MktMfkh fhe ykÃkku.” ÃkwºkLke nMíkhu¾k òuR {kfozuÞ{wrLk MíkçÄ ÚkR økÞk. ykðe hu¾k fkuR søkíkLkk SðLke nkuÞ Lkrn. yk íkku rºk¼wðLkÃkrík Ãkh{kí{k Au. yrík ykLktËÚke A÷fíkk niÞu çkkuÕÞk, “{iÞk, yk ík{khk çkk¤fLkk yuf çku 23
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Lkk{Lkrn Ãký yLktík Lkk{Lkk Lkk{e Lku yûkhÄk{Lkk Äk{e Au. økwýLkk Mkkøkh Au. yk çkk¤f MkðuoLkk {LkLku ÃkkuíkkLkk MðYÃk{kt ykf»koý fhþu íkuÚke íkuLkwt Lkk{f]»ý hk¾òu. ffo hkþe{kt sL{Au. MkðoLkk Ëw:¾ nhLkkhk Au íkuÚke çkesw Lkk{nrh hk¾òu. ¼õíksLkkuLkk ÃkkÃk yLku ykÃkËkLku nhþu.”
{kfOzuÞ{qrLk ©e ½Lk~Þk{ {nkhksLkku Lkk{fhýrðÄe fhu Au. nrh, nrh, nrh yu Lkk{Lkku sÃk fhþu íkuLkk Ëw:¾ nhkR sþu. fkuRLkk Ëw:¾ nÞko Au? nk, yLkufLkk Ëw:¾ nÞko Au. «nÕ÷kËSyu Ãkkufkh fÞkuo íkku íkhík Ëw:¾ nhkR økÞkt. øksuLÿ Ãkkufkh fÞkuo íkku íkuLkk Ëw:¾ nhkR økÞkt. {kfozuÞ{wrLk fnu Au, “nu Ä{oËuð! çku Lkk{¼uøkkt fheLku yuLkwt Lkk{nrhf]»ý Ãký fne þfkþu... ík{khk Ãkwºk íkÃk, íÞkøk, Þkuøk, Ä{o, Lkerík, MkíÞ, rððuf çkÄk s økwýku Þwõík Au, íkuÚke rLk÷ftX Lkk{Úke òýeíkk Úkþu... yk ík{khk Ãkwºk Ãk]Úðe Ãkh Ä{oLkwt MÚkkÃkLk fhþu. ík{khk ÃkwºkLke feŠík søkík{kt çknw ðÄþu... yuLkkt íkku {kuxk {kuxk {trËhku çktÄkþu... yuLkk Lkk{Lke Ík÷hku ðkøkþu... yuLkk Lkk{Lke Äò Vhfþu. {iÞk, yk ík{khk Ãkwºk rºk¼wðLkLkk LkkÚk Au. yLkuf ÷kufkuLkku WæÄkh fhþu. rËÔÞ ÷e÷kLkku rðMíkkh fhþu. çknw «íkkÃke Úkþu.” Úkkþu Ãk]ÚkwMk{©kuíkkðkLk hu, ¼Âõík ûk{k ytçkhe»k Mk{kLk hu > sLkfLkk suðwt Lkes ¿kkLk hu, íÞkøk ðihkøÞ þwfS Mk{kLk hu >> rLk»fw¤kLktË Mðk{e ¼õík®[íkk{ýe økútÚk{kt ÷¾u Au fu, {kfozuÞ{wrLk fnu Au, “nu {iÞk, yk ík{khk Ãkwºk ©kuíkk{kt Ãk]Úkwhkò suðk Úkþu... ¼Âõík{kt ytçkhe»k hkò suðk Úkþu... ¿kkLk{kt sLkf hkò suðk Úkþu, ðihkøÞ{kt þwfËuðS suðk Úkþu... Ä{oþe÷{kt ÞwrÄrch suðk Úkþu... ËÞkðkLk{kt htríkËuð suðk Úkþu... ËkMk¼Âõík{kt nLkw{kLkS suðk Úkþu... økwý økúný fhðk{kt Ë¥kkºkuÞ suðk Úkþu... Þrík{kt ÷û{ý 24
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
suðk Úkþu... W¥kh ykÃkðk{kt çkúnMÃkrík suðk Úkþu.” ÃkwºkLkk økwý Mkkt¼¤e {kíkk rÃkíkk ¾qçk hkS ÚkÞk. Ä{oËkËkyu {kfozuÞ{wrLkLku ¾qçk ËkLk Ërûkýk ykÃke Au. {wrLkLku {Lk{kt rð[kh ÚkkÞ Au fu «¼w ÷e÷k fhþu íkuLkk {Lku ËþoLk Úkþu Lkrn. MkkÚku hnuðk {¤u íkku çknw MkkYt ÚkkÞ... ytíkÞko{e «¼w yk ðkík òýe økÞk, íkuÚke fnu Au, “{wrLkhks, r[tíkk Lk fhku... ík{Lku {khk y÷kirff ÷e÷kLkkt ËþoLk Úkþu... {khku Lku ík{khku VheÚke {u¤kÃk ôÍk økk{{kt Úkþu. {kxu hkS hnuòu... økwshkík {æÞu WÍk økk{hu, {ÕÞk {nk«¼wLku íku Xk{hu > Ãkh{ntMk ÚkÞk íÞkt Ãkrðºk hu, òuøk ÷eÄku ÚkÞk «¼w r{ºk hu >> fYýk fheLku Mkw¾ftË hu, Lkk{ÃkkzÞwt {nkLkw¼kðkLktË hu > ík{Lku Ãkh{ntMk Ëeûkk ykÃkþwt Lku {nkLkw¼kðkLktË Mðk{e Lkk{Äkhý fhkðþwt.” ykðwt Mkkt¼¤e {kfozuÞ{wrLk çknw hkS ÚkÞk... «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku «¼w M{hý fhíkk fhíkk ÃkkuíkkLkk MÚkkLkfu økÞk Au. 14. foýðuÄ MktMfkh. ¼Âõík{kíkk «¼kík{kt ½Lk~Þk{{nkhksLkk {Míkf{kt íku÷ [kuÃkzeLku ðk¤ yku¤kðu... ÷kz ÷zkðu Lku ykLktËÚke h{kzu... «¼wLkkt fuðkt Lkuºk Au? f{¤ r¾ÕÞkt nkuÞ yuðkt MkwtËh Lkuºk Au. MkwtËh Lk{ýe LkkrMkfk Au. nMku Au íkku økk÷{kt ¾tsLk Ãkzu Au. þt¾Lkk suðku ftX Au. Akíke{kt ©e ðíMk r[ö þku¼u Au. Wh{kt ºký hu¾k Au. ¼k÷{kt LkkLkfzwt rík÷f fÞwO Au. MkwtËh Ãke¤wt rÃkíkktçkh ÃknuhkÔÞwt Au. ykLktË rfÕ÷ku÷ fhíkk yktøkýk{kt h{u Au... fk{Ëuð ðkhe òÞ yuðwt {Lkkunh MðYÃk Au. íkkuíkze {eXe ¼k»kk çkku÷u Au. MÃk»x Wå[kh nòw Úkíkku LkÚke. çkk÷ ½Lk~Þk{Lke {kLkð ÷e÷k y÷kirff Au. ½Lk~Þk{{nkhks Mkkík {rnLkkLkk ÚkÞk... nðu ½Lk~Þk{Lkk fkLk ðªÄkðe ÷Ryu íkku MkkÁt ÚkkÞ... ¼Âõík{kíkk yktçk÷eLkk ð]ûk Lke[u [kuíkhku Au íÞktt ½Lk~Þk{Lku ¾ku¤k{ku ÷RLku çkuXk Au. fkLk ðªÄLkkhLku çkku÷kÔÞku... MkkuLkkLke MkkuR ykÃke... ÕÞku ½Lk~Þk{Lkk ÄehuÚke fkLk ðetÄe ykÃkku. fkLk ðªÄLkkh {kýMku ÄehuÚke ½Lk~Þk{Lkku fkLk Ãkfzðk nkÚk ÷ktçkku fÞkuo... íÞkt þwt ÚkÞwt ? fkLk rðtÄkðu Au suýe ðkh hu, íkus rLkféÞwt yÃkh{Ãkkh hu > ®ðÄLkkhkLke ykt¾ku ytòR hu, ¼Þ ÃkkBÞku Ãkkze r[Mk íÞktE hu >> «¼wLkk þheh{ktÚke yÃkh{Ãkkh íkus LkeféÞwt... fkLk ðªÄLkkhLkkt Lkuºkku íkusÚke ytòR økÞk.. fktR MkqÍíkwt LkÚke. zhe økÞku. [eMk Ãkkze. “yk þwt Ëu¾kÞ Au ?” 25
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼Âõík{kíkk çkkuÕÞkt, “þwt swyku Aku? fkLk ðªÄðkLkwt þY fhku.” “{iÞk, {Lku ½Lk~Þk{Ëu¾kíkk s LkÚke... íkku fkLk fR heíku ðªÄkÞ ? íkus Ëu¾kÞ Au.” ½Lk~Þk{{nkhks {kíkkLkk ¾ku¤k{ktÚke WXeLku yktçk÷eLkk ð]ûk W…h [ze økÞk... íkus Ëu¾kíkwt çktÄ ÚkÞwt... ð]ûk ÃkhÚke «¼w çkkuÕÞk... ËeËe økku¤ ykÃkku Mkk[wt fiÞu hu, íÞkhu íkku fkLk ®ðÄkðk ËRyu hu. “ËeËe, økku¤ ykÃkþku íkku fkLk ðªÄkðk ËRþ, Lkrntíkh Lkrn Ëô.” “ÕÞku çkuxk... yk økku¤ s{ku Lku zkÌkk ÚkRLku fkLk ðªÄkðk Ëku.” «¼w yktçk÷e WÃkhÚke WíkheLku ¼Âõík{kíkkLkk ¾ku¤k{kt çkuMke økÞk. økku¤ s{íkkt s{íkkt fkLk ðªÄkÔÞk. fkLk ðªÄLkkhLku «¼wLkwt MðYÃk r[¥k{kt [kUxe økÞwt. fnu Au, “nu {kíkkS! yk ík{khk ½Lk~Þk{S ®n{íkðk¤k Au... çkeò AkufhkLkk fkLk ðªÄw íÞkhu çkq{kçkq{Lku hkzkhku¤ fhu... …ý ½Lk~Þk{¼iÞk rçk÷fw÷ hzíkk LkÚke. ykt¾{kt yktMkw Ãký LkÚke.” ¼Âõík{kíkk {tËnkMÞ fhíkkt çkkuÕÞkt, “{khk ½Lk~Þk{çknw s zkÌkk Au... çkeò çkk¤fku suðk LkÚke.”
©e ½Lk~Þk{ {nkhksLkku fkLk ðªÄíkk Ãkh[ku. fkLk ðªÄLkkh økËTøkrËík ÚkR økÞku... «¼wLku yLku ¼Âõík{kíkkLku Ãkøku ÷køkeLku ÃkkuíkkLkk ½uh økÞku... Ëhhkus ¼Âõík{kíkkLku ½uh çkk÷ ½Lk~Þk{Lkkt ËþoLk fhðk ykðu ÃkAe çkeswt fk{fhu. sL{MkV¤ ÚkR økÞku. MkkûkkíkT «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞkt... …wLÞþe÷Lku ykðku y÷kirff ÷k¼ {¤u Au. sL{MkwV¤ nkuR òðu, AÃkiÞk{u, sL{MkwV¤ nkuR òðu... Veh ¼ð{U Lkrn ykðu, AÃkiÞk{u, sL{MkwV¤ nkuR òðu... ÄLÞ ÄLÞ Äw¤ AÃkiÞk fuhe, çkúñkS rþþ [zkðu... AÃkiÞk{u... AÃkiÞk{kt [ku Vuh Vhu «f{k, sL{{hý {ex òðu... AÃkiÞk{u... çknkuík sLk{fu ÃkwLÞ sçk òøku, íkçk{U AÃkiÞk Ãkkðu... AÃkiÞk{u... 26
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkkðLkfkhe AÃkiÞkLke Ãkrðºk hsLku rþð çkúñk suðk {kuxk Ëuð Ãký {Míkfu [zkðu Au. AÃkiÞkLke «Ërûkýk Vhu íkuLkk sL{{hýLkk Vuhk x¤e òÞ Au Lku ¼ðMkkøkhÚke {wõík ÚkkÞ Au. yLkuf sL{Lkkt ÃkwLÞ WËÞ ÚkkÞ íÞkhu AÃkiÞk suðk íkeÚkohksLkkt ËþoLk ÚkkÞ Au. SðLk{kt AÃkiÞkÄk{{kt sYh òðwt òuRyu... yus Mkk[ku ÷k¼ Au. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fnu Au, nu hk{þhýS! ½Lk~Þk{{nkhks ¼h ®Lkÿk{kt Mkqíkk Au, íÞkt y[kLkf yMkwh {kuxe zwtøkh suðze ÃkÚÚkhLke þe÷k ÷RLku ykÔÞku... ykfkþ{kt Vhu Au. Ä{oËuðLkk ½h {kÚku Vufeþ yux÷u çkÄk ËçkkRLku {he sþu... yk ðkíkLke ytíkÞko{e «¼wLku ¾çkh Ãkze økR... yMkwh Mkk{u ¢qh Ërü fhe, íkuÚke ykfkþ{kt [¬h [¬h Vhíkku Ëqh Lkef¤e økÞku... Äku¤k Ãknk¤Lke ík¤uxe{kt ¼qMk ËRLku ÃkzÞku. íkuLkk WÃkh þe÷k Ãkze, íkuÚke Ãkkuíku s ËçkkR økÞku. nknkfkh fhíkku {]íÞw ÃkkBÞku... íku ð¾íku Ëuðíkkykuyu ykfkþ {køkuo ykðe ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh [tËLk yLku Ãkw»ÃkLkku ðhMkkË fÞkuo. çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ!!! yMkwh ykÔÞku níkku «¼wLku {khðk Lku Ãkkuíku {he økÞku. fÞko f{oLkwt V¤ íkwhtík {¤e økÞwt... ½Lk~Þk{{nkhksLke y÷kirff ÷e÷k Mk{sðk suðe Au. ÞkË hk¾òu... ík{u fkuR Ãký ÔÞÂõíkLkwt yÃk{kLk fhþku, ¾hkçk RåAþku íkku ík{kÁt yÃk{kLk Úkþu s. fÃkx fhþku íkku ík{Lku AuíkhLkkhk {¤e sþu... yk ¼khík ¼qr{f{o ¼qr{Au... suðk f{o fhþku íkuðwt V¤ {¤þu. fkhu÷ktLkk çkes ðkðu íkuLku fuhe {¤u Lkrn... fzðkt fkhu÷kt s {¤u... Mkw¾Lkwt MkkÄLk fhðwt LkÚke Lku Mkw¾ òuRyu Au, íku fu{çkLkþu ? ÃkkÃkLkwt V¤ Ëw:¾ Au... ÃkwÛÞLkwt V¤ Mkw¾ Au, Lku ¼ÂõíkLkwt V¤ ¼økðkLk Au. ík{u ÷kufku «íÞu suðku ¼kð hk¾þku íkuðku ¼kð íku ík{khk «íÞu hk¾þu. 15. {k{eLkku hkuøk {xe økÞku. yuf Mk{u økkihe{k{eLku, [{f {wtÍkhku ÚkÞku > Mkøkk MktçkrÄ Mkðo {¤e, Mk{qn ®ðxkRLku hÌkku >> Ãkkhýwt ÷kÔÞkt ykuMkhe{kt, ÃkkuZkzÞk «ký SðLk > ¼Âõík ÃkkuíkkLke ¼k¼e ÃkkMku, økÞkt WËkMke {Lk >> yuf ð¾ík {k{e økkiheçkkR çke{kh ÚkR økÞkt. {wtÍkhku ÚkkÞ Lku yku®[íkkt [{fe òÞ... VVze òÞ. çke{khe ¾qçk ðÄe økR. Mkøkkt MktçkÄe Ëkuze ykÔÞkt. çkksw{kt çkuMke ¼sLk fhu Au. fkuR ykïkMkLk ykÃku Au. fkuR {kÚkwt Ëkçku Au. nðu þwt fhðwt? ¼Âõík{kíkkLku ¾çkh Ãkze fu ¼k¼e çke{kh Au íkuÚke ½Lk~Þk{{nkhksLku ÃkkhýeÞk{kt ÃkkuZkze Ëkuzíkkt ¼k¼e ÃkkMku ykÔÞkt. “¼k¼e, þwt ÚkkÞ Au?” ¼k¼e 27
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fktR çkku÷íkkt LkÚke. yk çkksw þwt ÚkÞwt?! çkk÷ ½Lk~Þk{Lku ¼q¾ ÷køke Au... hkuðkLkwt þY fÞwO Ãký fkuR Mkkt¼¤íkkt LkÚke Lku íkuzðk ykðíkkt LkÚke. ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkhýeÞk{ktÚke Lke[k WíkÞko Lku Ëz Ëz ¼kt¾kuzeÞu ËkuzeLku ¼Âõík{kíkk ÃkkMku ykÔÞk... ¾ku¤k{kt çkuMke økÞk. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{... {k{e ¾qçk çke{kh ÚkR økÞkt Au. nðu þwt fhþwt?” Mkwýku nu Ãkwºk ÷kze÷k Mkkh, sýkðku Aku «¼wíkk yÃkkh > rLkíÞ rLkíÞ «íkkÃk Ëu¾kzku, {k{eLku fu{Lkð Sðkzku >> “nu ÷kze÷k... ík{u ðkhtðkh «¼wíkk Ëu¾kzku Aku... «íkkÃk Ëu¾kzku Aku. nwt òýwt Awt fu ík{u MkkûkkíkT Ãkh{kí{k Aku. yrík Mk{Úko Aku. su Äkhku íku fhe þfku Aku. ðiËLkk Ãký ðiËhks Aku. íkku {k{eLkku hkuøk fu{{xkzíkk LkÚke? çkuxk ½Lk~Þk{, {k{e Mkk{u ËÞk Ërü fhku.” «¼wyu f]Ãkk Ërü fhe... fÌkwt, “{k{e, {khk Mkk{u òwyku Lku çkuXk ÚkR òð.” {k{e íkwhtík çkuXk ÚkR økÞkt... ík{k{hkuøk {xe økÞku... Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk... ½{~Þk{çknw «íkkÃke Au. ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “{k{e, ík{u õÞkt økÞk níkkt ?” «¼w, nwt yûkhÄk{{kt økR níke. ÄLÞ ¼køÞ ÄLÞ ½ze... {Lku y÷kirff rËÔÞ Äk{Lkkt ËþoLk ÚkÞkt... yLkuf {wõíkku ík{khe Mkuðk fhu Au... çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au. ykðe ðkík Mkkt¼¤e Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞkt... ½Lk~Þk{¼kR ¼khu [{ífkhe Au. 16. ÷û{eSLku ðhËkLk. AÃkiÞk{kt {tøk¤fkhe ¼q{e{kt yuf ÃkAe yuf rËðMk ðeíkðk ÷køÞk. çkk÷ ½Lk~Þk{nðu Äehu Äehu [k÷íkkt þe¾u Au. õÞkhuf õÞkhuf Ãkze òÞ... hze Ãkzu. ¼Âõík{kíkk Ëkuzu... ½Lk~Þk{Lku Ÿ[feLku Akíke Mkh¾k [ktÃkeLku [wtçkLk fhu. Äehu Äehu Ëeðk÷kuLku nkÚk yxfkðeLku ½Lk~Þk{[k÷íkkt þe¾u Au... r¼ûkkLkk çknkLku yLkuf Ér»k{wrLkyku yLku Mkøkk MktçkÄe Ä{oËuðLku yktøkýu ykðu Au. ¼Âõík{kíkk V¤eÞk{kt yktøk¤e Ík÷eLku çkk÷ ½Lk~Þk{Lku [k÷íkkt þe¾ðu Au... Úkkuzwtf [k÷eLku Úkkfe òÞ, yux÷u Íx çkuMke òÞ... íÞkt ÷û{eS Mk¾eykuLke MkkÚku «¼wLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk... Mk¾eLku fÌkwt, “íkwt [f÷e ÚkRLku ËhðkòLkk xkuz÷u çkuMke ò... íkLku «¼wLkkt ËþoLk Úkþu.” íkwhtík Mk¾e [f÷e çkLke økR... Vhhh fhíke Wze... ÍÃkx ËRLku ½Lk~Þk{u [f÷eLku Ãkfze ÷eÄe... [f÷e [eMk Ãkkzu Au... [et... [ª... [ª... ¼Âõík{kíkk çkkuÕÞkt, “÷k÷k, [f÷eLku {qfe Ëku... [kt[ ¼hkðþu.” íkhík {wfe ËeÄe... íÞkt ykùÞo MkòoÞwt... [f÷e{ktÚke YÃkYÃkLkk ytçkkh †e çkLke økR... MkwtËh ¼khu y÷tfkh ÃknuÞkO Au. 28
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
÷û{eS çku nkÚk òuze fnu Au, “nu «¼w! ÄLÞ Au ík{khe ÷e÷kLku. ¼õíkkuLkk {LkkuhÚk Ãkwhðk fuðe y÷kirff ÷e÷k fhku Aku... {Lku yuf ðkíkLkwt Ëw:¾ ÚkkÞ Au... {Lku ík{khe ÷e÷kLkkt ËþoLk Lkrn ÚkkÞ... fktRf ËÞk fhku íkku MkkÁt.” «¼wyu fÌkwt, “ík{u ®[íkk Lk fhku... ík{u fkXeÞkðkz{kt yu¼÷¾k[hLku ½uh sL{Äkhý fhþku... íÞkt y{khku ík{Lku VheÚke {u¤kÃk Úkþu Lku ÷e÷k [rhºkLkkt ËþoLk Úkþu.” «¼Lwku Ãkøku ÷køkeLku ÷û{eS ykfkþ {køkou yÿ~Þ ÚkR økÞk.t Mk{Þ síkkt ÷û{eS økZÃkhw{kt y¼ u ÷¾k[hLku ½hu Ëefhe ÚkRLku ÷û{eSLku ðhËkLk ykÔÞk.t Lkk{hkÏÞtw Sðçwkk (sÞkçkk)... økZÃkhw{kt ©e nrhyu ¾çqk ÷e÷k fhe. íkLukk ËþLok fhe ÷û{eSLku ¾çqk ykLkËt ÚkÞku A.u nrh çkkuÕÞk f]Ãkk fhe íÞktÞu, ykðòu fkrXÞkðkz {ktÞu > y{khku Mkkhku Þkuøk íÞkt Úkkþu, ík{khe r[tíkk íku x¤e òþu >> yuðwt Mkwýe ÷û{e Wíf»ko, ÚkÞkt ykfkþ{ktrn yÿ~Þ > 17. rºkËuðku «¼wLku MLkkLk fhkðu Au. ¼Âõík{kíkkyu ½Lk~Þk{{nhksLkk [hýkh®ðË{kt ½w½heðk¤k (LkqÃkwh) ÍktÍh ÃknuhkÔÞkt. ËkMkeyu fÌkwt, “{iÞk, ½Lk~Þk{íkku Ãkwºk Au. ÃkwºkeLku ÍktÍh ÃknuhkðkÞ Lku ík{u ÃkwºkLku ÍktÍh fu{Ãknuhkðku Aku?” {iÞk çkkuÕÞk, “÷k÷kLkk [hý{kt yux÷k {kxu Ãknuhkðwt Awt fu íku yksw çkksw ßÞkt òÞ íÞkt {Lku ¾çkh Ãkzu fu yktne LkSf{kt h{u Au... ÍktÍhLkku yðks çktÄ ÚkkÞ yux÷u ½hLkwt fk{fks AkuzeLku nwt Ëkuzwt fu ½Lk~Þk{Ëqh síkk hÌkk Au... Mkíkík M{hý hnu íku {kxu ÍktÍh ÃknuhkÔÞkt Au.” yuf Mk{u ©e ¼Âõík{kíkk, ÃkkuíkkLkwt yktøkýwt ßÞktÞu > yktçk÷eLkk íkÁík÷u çkuXkt, çkkòuX WÃkh íÞktÞu >> ½Lk~Þk{Lku íkuze ÷kÔÞk, MLkunu fhkððk MLkkLk > Wøk{ýu {w ¾ u çku M kkÞko , çknw Lkk{e çk¤ðkLk >> W»ýku Ë fu MLkkLk fhkðu , f¤þu Ú ke fhu Äkh > Lkeh økh{÷køÞwt nrhLku, [eMk Ãkkze íkuýe ðkh >> 29
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼Âõík{kíkk çkk÷ ½Lk~Þk{Lku Ãkkx÷k WÃkh çkuMkkzeLku MLkkLk fhkðu Au. ÷kuxkÚke Äkh fhe íÞkt «¼wyu yku®[íke [eMk Ãkkze. “{iÞk, ÃkkLke çknkuík økh{ni.” “¾B{k ½Lk~Þk{¾B{k.” Xtzw Ãkkýe ÷uðk økÞkt íÞkt MkuðkLke íkf ÍzÃke çkúñk, rð»ýw Lku {nuþ rºkËuðku nksh ÚkR økÞk. Ãkrðºk øktøkks¤Úke MLkkLk fhkðu Au. n»ko ¼uh MLkkLk fhkðíkk feíkoLk økkÞ Au... s{wLkk s¤{kt fuþh økkuhe, MLkkLk fhkðwt ½Lk~Þk{S, Mkhòw s¤{kt fuþh økkuhe, MLkkLk fhkðwt ½Lk~Þk{S, LkkhkÞýMkh{kt ¼kð fheLku, MLkkLk fhkðwt ½Lk~Þk{S, ¼Âõík{kíkk Xtzw Ãkkýe ÷RLku ykÔÞkt íÞkt rºkËuðku ¼økðkLkLku MLkkLk fhkðu Au. ykðwt òuR Mkki LkðkR Ãkk{e økÞk... …qAÞwt, “½Lk~Þk{¼iÞk, yk fkuý Au?” nkÚk òuze rºkËuðku çkkuÕÞk... çkúñkrËf fnu Mkwýku {kíkk, ík{khk Ãkwºk Au søkºkkíkk > y{u ykÔÞk yuLku Lk{íkk, y{khk MkðuoLkk Au rLkÞtíkk >> “{iÞk... yk ík{khk Ãkwºk y{khk MkðuoLkk rLkÞtíkk Au... rLkÞ{{kt ðíkkoðLkkhk Au. y{Lku su fkÞo «¼wyu MkkutÃÞwt Au íku y{u fheyu Aeyu.” $ÿLku fÌkwt ík{u ðhMkkË ðhMkkððkLkwt fk{fhòu. MkqÞo, ík{u Mk{økú çkúñktz{kt «fkþ fhðkLkwt fk{fhòu. [tÿLku þeík¤íkk ykÃkðk{kt rLk{ýqf fhe ðYýËuðLku s¤{kt LkeBÞk. Ä{ohkò ík{u Sð«kýe {kºkLkk ¾kíkk íkÃkkMkòu. r[ºkøkwó ík{u ÃkkÃk ÃkwÛÞLkku rnMkkçk hk¾òu. fk¤Lku fÌkwt, ík{Lku Sð ÷RLku Ä{ohkò ÃkkMku ¾zku fhðkLkku Au. yÂøLkLku «fkþ fhðk{kt LkeBÞk. rðÄkíkkLku MkðuoLkk ÷u¾ ÷¾ðk{kt LkeBÞk. Þ{hkòLku ÃkkÃk fhu íkuLke Mkò Ëuðk{k LkeBÞk. ÉíkwykuLku swËk swËk V¤ Vw÷ çkLkkððk{kt LkeBÞk. fwçkuhSLku ÃkkuíkkLkk ¾òLk[e çkLkkÔÞk. Ä{ohkòLku LÞkÞkrÄþLkwt fk{MkkUÃÞwt. LÞkÞ yLÞkÞLkku [qfkËku fhðku. ðkÞwËuðLku ÃkðLk ykÃkðk{kt LkeBÞk. ykðe heíku ík{k{ËuðíkkykuLku swËk rºkËuðku «¼wLku MLkkLk fhkðu Au. swËk fkÞo fhðkLkwt MkkUÃÞwt Au íku «{kýu íkuyku 30
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkkuíkkLke Vhs çkòðu Au. ¼økðkLkLkk fkÞo{kt {ËË fhu Au. shk Ãký Vhs [qfíkk LkÚke. ykÃkýLku su rLkÞ{ku ¼økðkLku rþûkkÃkºke{kt çkíkkÔÞk Au íku «{kýu yð~Þ hnuðwt òuRyu. yus yk fÚkkLkku Mkkh Au. «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku rºkËuðku ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk. 18. {U AÃkiÞkLke hs ¾kÄe Au. suýu ÃkkuíkkLkk fkLkÚke ¼økðËT fÚkk Mkkt¼¤e LkÚke yuLkk fkLk MkÃkoLku hnuðkLkk Ëh Au. suýu LkuºkkuÚke ¼økðkLkLkkt yLku MktíkLkkt ËþoLk fÞkO LkÚke íku Lkuºk LkÚke Ãký {kuhLkk ÃkeAktLke AkÃk Au. su S¼Úke nrhøkwý økkÞk LkÚke íku ËuzfkLke S¼ Mk{kLk Au. suLkwt ÌËÞ nrh [rhºk Mkkt¼¤íkkt Ãkeøk¤u Lkrn íku ð@ fhíkkt Ãký fXkuh Au. ¼Âõík{kíkkLkk yktøkýk{kt yuf ÃkkrhòíkLkwt ð]ûk níkwt. {iÞk ¼ÂõíkËuðeyu ½Lk~Þk{Lku ¼kík¼kíkLkkt h{fzkt ykÃke h{ðk çkuMkkzâk, Ãkhtíkw [Ãk¤ yLku [t[¤ {Lkkuð]ríkðk¤k ½Lk~Þk{íÞktÚke QXeLku yLÞºk [kÕÞk òÞ. ÃkwºkLke [t[¤íkkÚke {kíkkSLku ftxk¤ku ykðíkku LkÚke. ykLktË ÚkkÞ Au. h{fzkt h{íkkt h{íkkt yku®[íke {]ríkfk ÷RLku çkk÷ ½Lk~Þk{ÃkkuíkkLkk {w¾{kt {u÷e ËeÄe... {kxe ¾kÞ Au... ¼Âõík{kíkkyu çkq{Ãkkze, “[tËLkçkuLk, æÞkLk hk¾ku. ½{~Þk{{kxe ¾kÞ Au... Ãkux{kt Ëw¾þu... {w¾{ktÚke s÷Ëe {kxe fkZe Lkk¾ku.” [tËLk{kMkeyu ½Lk~Þk{Lku Ä{fe ËeÄe. “{kxe þk {kxu ¾kÄe? s÷Ëe çknkh fkZku Lkrníkh ËeËe {khþu.” “{kMke, {U {kxe LkÚke ¾kÄe... AÃkiÞkLke Ãkrðºk hs ¾kÄe Au.” “s÷Ëe {w¾ ¾ku÷e {Lku çkíkkðku.” «¼wyu {w¾ Ãknku¤wt fÞwO íkku {w¾Lke ytËh Mk{økú çkúñktz Ëu¾kÞ Au. AÃkiÞk Ëu¾kÞ Au. {kMke ÂMÚkh ÚkR økÞk... Úkkuze ðkh ykðwt Ëu¾kÞwt. ÃkAe Ëu¾kíkwt çktÄ ÚkE økÞwt. {kMkeLkk ykLktËLkku Ãkkh Lk hÌkku... {khk ¼kýus MkkÄkhý çkk¤f LkÚke... ¾kíkhe ÚkR økR fu søkíkLkk {kr÷f ÃkwÁ»kkuík{LkkhkÞý Au. [tËLk{kMke çkk÷ ½Lk~Þk{Lku Ãkk-Ãkk-Ãkøk÷e [k÷íkkt þe¾ðu Au. ÷kfzktLke ºký ÃkizkLke økkze ÷R ykÔÞk Au... çku nkÚk Ík÷e «¼wLku [k÷íkkt rþ¾ðu Au... íku Mk{Þ økku{íke økkÞLke LkkLke ðkAhze økkiþk¤k{ktÚke Ëkuzíke ykðe... «¼wLkk [hý S¼Úke [kxu Au. ¼økðkLkLke RåAkÚke økkÞ çkku÷e. “yksu ík{u fu{ËqÄ ÃkeÄwt LkÚke? nwt ík{Lku ËqÄ Ãkkðk {kxu økku÷kuf Äk{{ktÚke ykðe Awt. ík{u ËqÄ Ãkeyku íkku {khku {LkkuhÚk Ãkqhku ÚkkÞ.” «¼w çkkuÕÞk, “nu økkÞ {kíkk! nðuÚke sYh ík{kÁt ËqÄÃkkLk fhþwt... ík{u hkS hnuòu.” rËðk¤eLkk {tøk¤ rËðMkku ykÔÞk. ¼Âõík{kíkkyu ½h ÷etÃkðkLke økkÞo çkLkkðe. çkk÷ ½Lk~Þk{ykuMkhe{ktÚke Ëz Ëz Ëkuzíkk ykÔÞk. ÷ªÃkðkLke økkÞo 31
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
÷RLku rLks þheh{kt [kuÃkzu Au... ¼Âõík{kíkk Ëu¾e økÞk. “yu ½Lk~Þk{! yk þwt fhku Aku? Ae-Ae-Ae... ykðwt fhkíkwt nþu? {qfe Ëku. þheh ¾hkçk ÚkkÞ Au.” «¼w {tzâk hzðk. yux÷u MkwÚkkhu íkuze ÷eÄk... MkwÚkkh Ä{oËkËk ÃkkMku ykÔÞku níkku. «¼wyu ÃkkuíkkLkk þheh{kt ¾qçk ðsLk {qfe ËeÄwt... ½Lk~Þk{Lku íkhík Lke[k çkuMkkze ËeÄk. yk Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke... Ãký ¾Ãku søkíkLkk LkkÚk... MkwÚkkh ykùÞo Ãkk{e økÞku. «¼wLkwt M{hý fhíkku fhíkku ½uh økÞku. 19. ÕÞku rÃkíkkS, Ãkkýe Ãkeyku. yuf Mk{Þu ËwtËwºkðkze ÃkkuíkkLkk ÃkwºkLku fnu Au, ð]ûk WÃkh [ze swyku, {kuíkehk{MkLkkÚk > ykðu Au {kuxwt MkiLÞ òýu, {Lku ¼kMku Au yu{>> “yktçk÷eLkk ð]ûk WÃkh [zeLku swyku ÷~fh ykÃkýe Mkk{u ÷zðk ykðu Au.” ykðe ðkík fhu Au íÞkt «¼w yktçk÷eLkk ð]ûkÚke Ãkkt[ nkÚk Ÿ[k ÚkR økÞk. Ä{oËkËk òuíkk s hne økÞk. “yku... nku... ykx÷k çkÄk Ÿ[k ½Lk~Þk{!” «¼w çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, W¥khrËþk íkhVÚke òuhËkh ÷~fh ÷zðk {kxu ykðu Au... s÷Ëe fhku... økkÞ, çk¤Ë, ¼UMk yLku Mkk{økúe rðøkuhu çkÄe ðMíkw ÷R, økkzk{kt ¼he çkesu økk{síkk hneyu.” økkzk{kt çkuMke LkkøkÃkwh [kÕÞk òÞ Au. hMíkk{kt yuf ðzLkk ð]ûk Lke[u rð©ktrík ÷uðk çkuXk... Ä{oËkËkyu hk{«íkkÃk¼kELku fÌkwt, “çkuxk, {Lku ¾qçk íkhMk ÷køke Au. s÷Ëe Ãkkýe ÷R ykðku.” hk{«íkkÃk¼kR çkkuÕÞk, “rð©ktrík ÷eÄk ÃkAe Ãkkýe ÷R ykðeþ. yíÞkhu þktrík hk¾ku.” ½Lk~Þk{{nkhksu MkuðkLke íkf ÍzÃke ÷eÄe. rÃkíkkS íkhMÞk hnu íku MkkÁt Lkrn. ÷kuxku ÷RLku Ëkuzíkk økÞk. fqðk{kt nkÚk ÷ktçkku fÞkuo... íÞkt fqðku ÃkkýeÚke A÷fkR økÞku. íkwhtík Ãkkýe ¼he ykÔÞk. fÃkzkÚke økk¤eLku rÃkíkkSLku yLku {kíkkSLku Ãkkýe ykÃÞwt... “ÕÞku rÃkíkkS, Ãkkýe Ãkeyku.” rÃkíkkSLku Ãkkýe ÃkeLku ¾qçk þktrík ÚkR. hkSÃkku ÔÞõík fhíkkt çkkuÕÞk, “çkuxk ½Lk~Þk{... Ëkuhe rðLkk Ãkkýe þe heíku ÷kÔÞk?” ðuýehk{u fÌkwt, “Vwyk, ½Lk~Þk{u fqðk{kt nkÚk ÷ktçkku fÞkuo yux÷u fqðku ÃkkýeÚke A÷fkR økÞku. ykÃkýk ½Lk~Þk{¼iÞk ¼khu Ãkhk¢{e Au.” ykðe ðkík Mkkt¼¤e rÃkíkkS ¾qçk hkS ÚkÞk. Úkkuze ðkh ÃkAe hk{«íkkÃk¼kR Ãkkýe ÷E ykÔÞk. “ÕÞku rÃkíkkS, Ãkkýe Ãkeyku.” íÞkhu Ä{oËkËkyu MkhMk sðkçk ykÃÞku... ÷k¾ ÷kuxk ÷kðku ík{u ¼he, økÞku ð¾ík Lk {¤u Vhe > ½Lk~Þk{÷kÔÞk sun Ãk¤u, yuðku yðMkh íkku Lkð {¤u >> 32
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{Mkk[ðe su ½ze, íkuLke ðkík {kuxe ÚkR Ãkze > ík{u Ãkkýe ÷kÔÞk Aku «eíku, íkuLkwt íkku V¤ Au çkeS heíku >> “su MkuðkLke íkf ½Lk~Þk{u Mkkt[ðe íkuLkwt V¤ yLkku¾wt Au... nðu ík{u ÷k¾ ÷kuxk ¼he ÷kðku íku ½Lk~Þk{Lkk yuf ÷kuxk Mk{kLk ÚkkÞ Lkrn.” Mk{ÞLku Mkkt[ðe ÷u, MkkðÄkLk ÚkR òÞ íku Mkuðf Mkk[ku. yLkwð]r¥kLku Mkkt[ðku... MkuðfLku MkËkÞ MkkðÄkLke hk¾ðe òuRyu. Mk{ku òuRLku ¼økðkLk s{kzðk. Mk{ku òuRLku nkh Ãknuhkððk. Mk{ÞMkh «¼wLku ÃkkuZkzðk. Mk{Þ «{kýu Lkk¾ðku Ãkt¾ku ÃkðLk. Mk{u [hý [ktÃkðk. yu{fhðk «¼wLku «MkLLk.
ÕÞku rÃkíkkS Ãkkýe Ãkeyku. Mk{u Wíkkhðe ykhíke, Mk{u fhðe Míkwrík yLku «kÚkoLkk. Éíkw yLkwMkkhu Mkuðk fhðe. Mkuðk{kt rð÷tçk fhðku Lkrn. Ä{oËuð fwxwtçk Mkrník LkkøkÃkwhÚke AÃkiÞk ÃkÄkÞko Au. AÃkiÞkLkkt çkkRyku Ëkuzíkkt Ä{oËuðLku ½hu ykÔÞk. ½Lk~Þk{Lku h{kzu Au. yuf †e fnu Au, “½Lk~Þk{Lkkt ðk¤ fux÷kt MkwtËh Lku [¤fíkkt Au.” çkeS çkku÷e, “½Lk~Þk{Lke yktøkr¤Þwt fuðe {Lkkunh Au.” íÞkhu ºkeS çkku÷e, “[hý fuðk f{¤ suðk økw÷kçke Au. ÃktÃkk¤ðkLkwt {Lk ÚkkÞ Au.” íÞkhu [kuÚke Mºke çkku÷e, “÷k÷kLkk yÄhkuc fuðk MkwtËh Au.” yk çkÄwt †eyku çkku÷íke LkÚke... yuLke ¼Âõík çkku÷u Au. ykÃkýLku ¼økðkLk{kt nuík ðÄkhðwt nkuÞ íkku þwt fhðwt? Ãkh{kí{kLkk yuf yuf ytøkLkwt ®[íkðLk fhðwt. ¼økðkLkLkk yuf yuf ytøk{kt Ërü ÂMÚkh fhðe. yus Mkk[e ¼Âõík Au. MðYÃkk þÂõík ðøkh ¼Âõík V¤íke LkÚke. Mkqíkkt, çkuMkíkkt, ¾kíkk, Ãkeíkkt, y¾tz «¼wLku ÞkË fhu Au. {kMke ðMktíkkçkuLkLkk ¾ku¤k{kt ½Lk~Þk{{nkhks h{u Au. íkuLke ÃkkMkuÚke [tËLk{kMkeyu íkuze ÷eÄk. sux÷kt çkkRyku {¤ðk ykÔÞkt Au íkuLku {Lk{kt MktfÕÃk ÚkkÞ Au... y{u «¼wLku h{kzeyu íkku ¾qçk ykLktË ÚkkÞ... íÞkt «¼w yLkufYÃku ÚkR økÞk. 33
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
sux÷e çkkÞw çkuXe Au íku Xk{, íkux÷k YÃk ÄÞko ½Lk~Þk{> yuffkÁÃku MkðuoLku MkkÚk, ËuÏÞk ËwtË ºkðkzeÞu LkkÚk >> Mkðo ¼õíksLkkuLkk {LkkuhÚk Ãkwhk fÞko... yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS, Mkkt¼¤ku” nðu òwyku «¼wLkkt [rhºk, Mkwtýíkk ÚkkÞ ÃkkÃke Ãkrðºk > ¼økðËT fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke ÃkkÃke ÃkwrLkík ÚkkÞ Au... fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke «¼w{kt «u{ÚkkÞ Au. fÚkk íkku Ãkhçk Au. Ãkhçk Ãkh íkku fkuR Ãký ÔÞÂõík fkuR Ãký Mkt«ËkÞLkk {kýMkku ykðe þfu Au. Ãkhtíkw ¾hu¾h fÚkk Mkkt¼¤ðkLke Mkk[e ÃÞkMk nkuðe òuRyu. «¼w r{÷LkLke íkhMk ÷køkðe òuRyu. 20. økku{íke økkÞLkku MLkun. AÃkiÞkÄk{yûkhÄk{íkwÕÞ Au. ¼Âõík{kíkk y¾tz ½Lk~Þk{{nkhksLkwt M{hý fhu Au. ykÃkýk MkíMktøk{kt {kuxku fhðk ÞkuøÞ fkuý Au? suLkk {Lk{kt ¼økðkLkLkk ½kx Úkíkk nkuÞ yLku søkíkLkk ½kx Lk Úkíkk nkuÞ íku ykÃkýk MkíMktøk{kt {kuxuhk Au... ykÃkýu «¼wLkwt y¾tz M{hý fheyu íkku su{hkò ÃkkuíkkLkk ðnk÷k ËefhkLku hksøkkËe ykÃku Au íku{ykÃkýLku «¼w yûkhÄk{Lkwt hkßÞ ykÃkþu. yuf Mk{Þ ¼Âõík{kíkk fnu Au, “½{~Þk{, ík{u xkZe r¾[ze Äehu Äehu s{ku, íÞkt MkwÄe nwt økku{íke økkÞ Ëkune ykðwt... ÃkAe ËqÄ Lku r¾[ze s{òu.” ¼Âõík{kíkk økkÞ Ëkunðk økkiþk¤k{kt økÞk. íÞkt «¼wyu þwt fÞwO ? s{ðkLkwt {qfeLku Ãkðk÷w ÷RLku økkiþk¤k{kt ÃknkU[e økÞk. økkÞLkk ykt[¤ Lke[u Ãkðk÷wt ÍkÕÞwt.
økku{íke økkÞLkku MLkun. 34
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fh ÷ktçkku fÞkuo suýe ðkh, Úkðk ÷køke Au ËqÄLke Äkh > Ãkðk÷wt ¼hkÞwt íkíkfk¤, nuXu çkuXk Au ¼ÂõíkLkk çkk¤ >> íÞkt ËqÄLke Äkh ÚkR... …ðk÷wt A÷fe økÞwt... {kíkk ËkuzeLku ðkMký ÷R ykÔÞkt, íkku íku Ãký ¼hkR økÞwt... çkeòwt ðkMký ÷R ykÔÞkt íkku íku Ãký shkðkh{kt ¼hkR økÞwt. ËqÄLke Äkh [k÷w Au. ð¤e {kuxwt ðkMký ÷R ykÔÞkt... íÞkhu «¼w çkkuÕÞk, ËeËe nðu ík{u òþku Lkrn, ÃkÞ Lkrn Lkef¤u fnw Mkne > yuíkku y{khe RåAkÚke ©ÔÞwt, yuðwt fk{y{u yLkw¼ÔÞwt >> “nðu ËqÄ Lkrn ykðu... çktÄ ÚkR økÞwt Au.” ÃkAe íku ËqÄLkku MkwtËh {òLkku ËqÄÃkkf çkLkkÔÞku. XkfkuhSLku s{kze... Mkki MkkÚku çkuMkeLku sBÞk. ykðku «íkkÃk òuR {kíkkSLkku n»ko Mk{kíkku LkÚke. Ãkwºk ½Lk~Þk{çknw ðnk÷k ÷køku Au. ðíkuo ykLktË{kt yu{fk¤, çknw ðnk÷k ÷køku Au ËÞk¤. suLku ¼økðkLk ðnk÷k ÷køku íkuLku søkíkLkk ÷ku[k Mkkt¼¤ðk øk{u Lkrn, ÃkkÃkeLke Mkkuçkík øk{u Lkrn, ¾kuxwt çkku÷u Lkrn, yk÷kufLkkt ¼kuøk Mkw¾{kt õÞktÞ çktÄkÞ Lkrn... ¼økðkLk rMkðkÞ çkesw fktR ðnk÷wt hk¾ðwt Lkrn. 21. xkZu Ãkkýeyu çkr¤Þk økÞkt. røkú»{Éíkw ykðe. røkú»{Éíkw{kt íkkÃk çknw Ãkzu. økh{e çknw ÚkkÞ. økh{e{kt çkk÷ ½Lk~Þk{Lku íkkð ykÔÞku, íkuÚke fktR s{íkk LkÚke. {kMke [tËLkçkkR ½Lk~Þk{{nkhksLku {¤ðk ykÔÞk... ½{~Þk{Lkk þhehu nkÚk VuhðeLku çkkuÕÞk, “çknuLk! ½Lk~Þk{Lku çkr¤Þk rLkféÞkt Au. ykuhze{kt Mkwðkze Ëku. çknkh sðk Ëuþku Lkrn.” ½Lk~Þk{Lke çkksw{kt çkuMke {kMke ¼sLk fhu Au. íku ð¾íku {k{e ÷û{eçkkR ½Lk~Þk{Lku h{kzðk ykÔÞkt. ½Lk~Þk{Lkk ©e ytøk{kt nkÚk VuhÔÞku íkku þheh økh{Au. “Akuxeçkk, ½Lk~Þk{Lku çknkh sðk Ëuþku Lkrn... çkr¤Þk rLkféÞkt Au.” fnw Akuxeçkk fnwt rLkhÄkh hu, ¼kRLku òðk Ëuþku Lkrn çknkh hu > Lkkðk Äkuðk çknkh Lkð ÷uþku hu, Lkeh ytøku yzðk {kt Ëuþku hu >> “½Lk~Þk{Lku ðeMk rËðMk MkwÄe ½hÚke çknkh sðk Lk Ëuòu Lku MLkkLk Ãký fhkðþku Lkrn. çkr¤ÞkLku Ãkkýe yzðwt Lk òuRyu. Ãkkýe yzu íkku çkr¤Þk ðÄe òÞ.” ykðwt Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, LkkÌkk ÄkuÞk rðLkk Lkð [k÷u hu, Ä{o çkúkñýLkku fu{nk÷u hu > y{khu íkku Lkkðwt Au s nk÷ hu, ÷kðku þeík¤ Ãkkýe yk fk¤ hu >> xkZk ÃkkýeÚke yk {xe òþu hu, y{khu þhehu Mkw¾ Úkkþu hu > “ðeMk rËðMk MkwÄe íkku þwt, Ãký yuf rËðMk Ãký LkkÌkk ÄkuÞk rðLkk [k÷u Lkrn... 35
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{iÞk, yíÞkhus y{Lku Xtzk ÃkkýeÚke MLkkLk fhkðku.”
xkZu Ãkkýeyu çkr¤Þk økÞkt. ½Lk~Þk{{nkhks fqðkLkk fktXu sRLku çkuXk... {kíkkSyu Xtzk ÃkkýeÚke «¼wLku MLkkLk fhkÔÞwt. «¼wLke RåAkÚke íkwhtík çkr¤Þk {xe økÞkt Lku íkkð Wíkhe økÞku. y{wf þe¤eLkkt r[Ln þheh{kt hÌkkt... {k{e rð[kh fhíkkt ÚkR økÞkt. çkr¤Þk WÃkh Xtzw Ãkkýe huzu íkku rçk{khe ðÄe òÞ, yLku yk íkku Mkkð Mkkò ÚkR økÞk... rLkùÞ ÚkR økÞku fu ½Lk~Þk{MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký ÃkwÁ»kkuík{LkkhkÞý Au. yu Mk{Úko {qŠík Au... «¼wLku «ýk{fhe, Ãkøku ÷køkeLku ÃkkuíkkLkk ½uh økÞk Au. Ãký {Lk ½Lk~Þk{{kt ÷køku÷wt hnu Au... y¾tz nrh M{hý fhu Au. 22. ðk¤tËLku [{ífkh çkíkkÔÞku . yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhý... «¼wLke ÷e÷k y{]íkLkku Mkkøkh Au. ©æÄk ¼kðÚke su ðkt[Lk yLku ©ðý fhu Au íkuLkk rºkrðÄe íkkÃk x¤e òÞ Au. ÌËÞ{kt þktrík ÚkkÞ Au.” çkk¤ ÷e÷k MkwÄk ®MkÄw, «u{u fhu sun ÃkkLk > íkkÃk rºkrðrÄLkk x¤u, {¤u çkúñ{nku÷{kt {kLk >> {kxu Mkwýe ÕÞku MLkun Úkfe, {qfeLku {kLk økw{kLk > ¼kð fheLku ¼S ÷uðk, ¼Þnkhe ¼økðkLk >> {qfeLku {kLk økw{kLk ¼S ÷uðk ¼økðkLk. fÃkk¤{kt fkuZ nkuÞ íkku þhehLke þku¼k çkøkkzu, íku{yr¼{kLk ykðe òÞ íkku {LkLkk rð[khku çkøkkzu. ¾uíkh{kt {ku÷ ðkÔÞku nkuÞ yLku LketËeLku MkkV Lk fhu íkku {ku÷ ÚkkÞ Lkrn, íku{þheh YÃke ¾uíkh{kt ¼ÂõíkLkku {ku÷ ðkÔÞku nkuÞ yLku yr¼{kLk ykðe òÞ íkku ¼ÂõíkLkk AkuzLku ðÄðk 36
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ëu Lkrn. {kLk íkSLku ¼økðkLkLku ¼su Au íku ©u»X ¼õík Au. çkk÷ ½Lk~Þk{Lku çku ðhMk Ãkwhkt ÚkÞkt. ºkeòw ðhMk çkuXw.t .. Ä{o rÃkíkkyu rð[kh fÞkuo... ½Lk~Þk{Lkku [ki÷MktMfkh fhkðeyu, yux÷u çkk÷fuþ Wíkhkðeyu. MkkÁt {wníq ko òuRLku y{ihkík Lkk{Lkk ðk¤tËLku çkku÷kÔÞku... ðk¤tË Úku÷ku ÷RLku ykÔÞku... ðk¤tËu yMºkku ÷R ½Lk~Þk{Lkk ðk¤ WíkkÞko. yzÄwt ðíkw ÚkÞwt Lku «¼w yÿ~Þ ÚkR økÞk Lku ¼Âõík{kíkkLku «¼w ¾ku¤k{kt çkuXk Ëu¾kÞ Au, Ãký ðk¤tËLku Ëu¾kíkk LkÚke. nðu þwt fhðwt? ðk¤tË rð[kh fhíkku ÚkR økÞku. ½Lk~Þk{õÞkt økÞk? [khu çkksw swyu Au...
ðk¤tËLku [{ífkh. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “s÷Ëe ðíkw fhku... þwt swyku Aku?” LkÚke fhíkku ÃkwºkLkwt ðíkwt, ÚkÞwt çkuçkkf¤wt íkws {íkw > y{ihkík çkkuÕÞku Au {w¾Úke, ½Lk~Þk{Lku Ëu¾íkku LkÚke >> y{ihkík Äúwsíku nkÚku çkkuÕÞku, “{iÞk, {Lku ½Lk~Þk{Ëu¾kíkk LkÚke íkku fuþ fR heíku WíkkÁt ? ík{u fnku íku{fÁt.” ¼rõík{kíkk fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{, yÄwÁt ðíkwt MkkÁt Lk ÷køku.ÃkwÁt fhðk Ëku. zkÌkk ÚkRLku çkuMke òð.” ÃkAe ðk¤tËu ðíkw ÃkwÁt fÞwO... ðk¤tËLku LkðkR ÷køke fu ½Lk~Þk{çknw [{ífkhe Au... rËÔÞ «fkþ{kt yÿ~Þ ÚkR økÞk. Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke Ãký MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au. ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køke, ykþeðkoË ÷R ðk¤tË ÃkkuíkkLkk ½uh økÞku. ðk¤tË ÃkwLÞþe÷ Au suÚke MkkûkkíkT Ãkh{uïhLkkt ËþoLk ÚkÞkt, MÃkþo ÚkÞku... ðk¤tË Mkkhe StËøke çkk÷ ½Lk~Þk{Lku ÞkË fhíkku hÌkku. íkuÚke ËunLkk ytíku Wík{økríkLku ÃkkBÞku. ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au fu øk{u íkuðku Ãkk{h Lku Ãkríkík Sð nkuÞ Ãký ¼økðkLkLkku Þkuøk ÚkkÞ íkku f]íkkÚko ÚkR òÞ Au. 37
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
23. fk÷eËiíÞLkku Lkkþ. [ki÷ MktMfkh fhe ÃkAe ½{~Þk{{nkhksLku LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhkÔÞwt. {k{kyu ¼khu ðMºkk¼q»ký ÃknuhkÔÞkt... …Ae økkíkk ðkíkkt ykÔÞk Mknw ½uh, «¼wyu fhe Au ÷e÷k ÷uh, Ä{oËuðu fÞko çknw ËkLk, rð«Lku s{kzÞk ËR {kLk... Lkkheyku {tøk¤ økeík økkÞ Au... [kuhkþe fhe Mkøkkt MktçkÄeLku ¾qçk ¼kðÚke s{kzÞk. ykLktË WíMkð ÚkkÞ Au.MkkiLkku ykËh Mkífkh fhðk{kt Ä{o¼Âõík ykuík«kuík ÚkR økÞk... íku{kt ¼økðkLk ¼q÷e økÞk. ½ýe ð¾ík çkLkíkwt nkuÞ Au, ½hu fktR Ãký WíMkð nkuÞ, {tøk¤ fkÞo nkuÞ íÞkhu ¼økðkLk ¼q÷kR òÞ. þktríkÚke ík{u Ãkkt[ Ãk[eMk {k¤k Vuhðíkk nku íku ¼q÷kR òÞ Lku Mkøkkt MktçkÄeLke Mkt¼k¤ hk¾ðk{kt hne òÞ... ½Lk~Þk{Lku ÚkÞwt WíMkð {khku fhu Au Lku {Lku ¼q÷e òÞ íku Xef Lkrn. íkuÚke fktRf ÷e÷k fÁt! ¼økðkLk ¼q÷kÞ íkku SðLk{kt rðÎLkLke þYykík ÚkkÞ Au. çkk¤ r{ºkku ½Lk~Þk{Lku Ãkqðo rËþk{kt yktçkkðkze níke íÞkt h{kzðk ÷R økÞk. ¼Âõík{kíkkLku ¾çkh LkÚke fu ½Lk~Þk{õÞkt Au... yuLku yu{fu yksw çkksw h{íkk nþu... íÞkt fk÷eËík ykÔÞku. ÃkkuíkkLke {kÞkðe þÂõíkÚke ¼Þtfh ðkðkÍkuzwt Lku ðhMkkË þY fÞkuo. [khu çkksw ytÄkYt AðkR økÞwt. ¾qçk XtzeÚke çkk÷ Mk¾k Äúwsu Au... çkÄk çkk¤fku yuf {kuxk ðzLkk ð]ûkLke çk¾ku÷{kt MktíkkR økÞk... ½Lk~Þk{yktçkkLkk ð]ûk Lke[u þktríkÚke çkuXk Au. ½Lk~Þk{Lku {khðkLkk RhkËkÚke ËiíÞ fzzz ¼qMk fhíkku yktçkkLkk ð]ûk WÃkh ÃkzÞku... {khk ðuheLku [økËe Lkk¾wt, {khe Lkk¾wt... íÞkt yuðwt çkLÞwt fu yktçkkLke zk¤¾e ¼ktøke økR Lku AºkLke su{½Lk~Þk{{nkhks WÃkh AðkR økR... fk÷eËiík Ëktík f[f[kðíkku ½Lk~Þk{Lku Ãkfzðk nkÚk ÷ktçkku fÞkuo, fu «¼wyu íkuLkk Mkk{u fhze Ërü fhe... íkuÚke {tzÞku çk¤ðk. yk{íku{Lkkþ ¼køk fhu Au. yktçkkðkze{kt sux÷kt ð]ûk Au íku Mkðuo ð]ûkÃkh ½Lk~Þk{Ëu¾kÞ Au. ¢kuÄ fheLku {khðk òÞ... íÞkt ð]ûk{kt yÚkzkR Lku Ãkzu nuXku... yÚkzkíkku fqxkíkku [¬he ¾kíkku fkr÷Ë¥k {]íÞw ÃkkBÞku... f÷k fheLku fkr÷Ëík {kheÞku hu, ËkMk çkÿeLkkÚkLku WøkkheÞku hu, çkk÷ ÷e÷k fhu Au çknw ¼kíkLke hu, òuR hkS ÚkÞk çknw {kíkLke hu, çkk÷ ÷e÷k fhu Au çknw ¼kíkLke hu {kÞkðe þÂõík þktík ÚkR økR... yk çkksw þwt ÚkÞwt? ½Lk~Þk{Lku þkuÄu Au, Ãký {¤íkk LkÚke... íkuÚke Ä{o¼Âõík ykfw¤ ÔÞkfw¤ ÚkR økÞk... þkuÄíkkt þkuÄíkkt 38
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yktçkkðkze{kt ykÔÞk... [khu çkksw Lksh fhe swyu Au Ãký «¼w Ëu¾kíkk LkÚke. níkkþ ÚkR økÞk. ¼Âõík{kíkk yk¢tË fhe hzu Au. “nðu nwt þwt fÁt ? {khku «kýr«Þ Ãkwºk õÞkt økÞku?fkuR þkuÄe ykÃkku.” íÞkt MkwtËhe{k{eyu yktçkkLkk ð]ûk Lke[u ½Lk~Þk{Lku ËeXk... þktríkÚke çkuXk Au. n»ko¼uh MkkË fÞkuo... “{Lku ½Lk~Þk{{éÞk! {Lku ½Lk~Þk{{éÞk!” íkwhtík íkuze ÷eÄk. [wtçkLk fheLku ¼Âõík{kíkkLku ykÃÞk. “ÕÞku Akuxeçkk, yk ½Lk~Þk{.” {kíkk hkS hkS ÚkR økÞk... [wtçkLk fhe Akíke Mkh¾k [ktÃkeLku ðnk÷ fÞkuo. “çkuxk ½Lk~Þk{, ¾B{k fhu ík{Lku.”
AÃkiÞk{kt ©e ½Lk~Þk{ {nkhks yMkwh fk÷eË¥kLkku Lkkþ fhu Au. Mkøkkt MktçkÄe MkkÚku Mkki ½hu ykÔÞkt... MkwtËhe{k{e fnu Au, “½Lk~Þk{fk÷eË¥kÚke zhe økÞk Au. ÷kufLke heíku fktRf rðrÄ fheyu íkku MkkÁt.” ¼Âõík{kíkkyu þwt fÞwO, Mkkt¼¤ku... ½h ðå[u çkuMkkÞko fw{kh, çkktrÄ Ërü ð¤e Mkkík ðkh > {eXw {h[wt hkR fh ÷eÄwt, yuf Úkk¤e {æÞu ¼he ËeÄwt >> yuf ðMºk ykuZkzeLku hkÏÞwt, {kÚku Wíkkhe yÂøLk{kt LkkÏÞwt > ¼qík«uíkkrË Ëqh ð¤ßÞku, ÷k÷S Úke ðuøk¤k x¤òu >> yu{fhu {kíkk ykMkðkMk, swðu Au çkuXk ©e yrðLkkþ > yuðe yxÃkxe {kÞk fheLku, ÷u Au MkðuoLkkt {Lk nheLku >> çkk÷ ½Lk~Þk{Lku ykuMkhe{kt çkuMkkÞkO. yuf ðkxfk{kt {eXw, {h[wt Lku hkR ¼he, «¼w WÃkh Mkkík ðkh Lksh Wíkkhe yÂøLk{kt LkkÏÞwt. “fkuRLke Lksh ÷køke nkuÞ íkku Ëqh x¤e òòu Lku nu «¼w! ík{u {khk ÷k÷kLke hûkk fhòu.” fk÷eËiíÞ yux÷u fk¤eËkLkík... ¾hkçk ËkLkík. çkeòLku Ëw:¾e fheLku hkS ÚkkÞ, ÃkkÃk fheLku hkS ÚkkÞ íkuLku fk÷eËiíÞ fnuðkÞ. ¾hkçk ð]r¥k yLku ¾hkçk rð[khkuLku «¼w Lkkþ fhu Au. fk÷eË¥kLkwt {]íÞw ÚkÞwt íkuÚke ÃkkÃkLkwt {q¤ økÞwt. ÃkkÃkLkwt {q¤ W¾uzðk «¼w «økx ÚkÞk Au. 39
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
24. økÞkSLkk økkuh ÃkÄkÞko. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS! ÌËÞ{kt ¼økðkLkLku Mkt¼k¤eLku nwt çkk÷ ½Lk~Þk{Lkk fÚkk fnwt Awt...” ©e ½Lk~Þk{Lku Mkt¼kheLku, økkWt Awt çkk÷ [rhºk > Mkkhe {rík Ëuòu {wsLku, ÚkkW íku ÃkwLÞ Ãkrðºk >> yu f Mk{u Aw à ki Þ k rð»ku , Ëw t Ë ºkðkzeLku ½u h > økkuh ykÔÞku Au økÞkSLkku, økÞkËík Yze Ãkuh >> “nu «¼w, {Lku MkËT{rík Ëuòu suÚke ík{khk økwý økkðk{kt {Lku MkËkÞ ©æÄk Lku ¼kð ðÄíkku hnu... ¼kð¼eLke ¼Âõík Ëuòu.” suLkwt ytíkh ÷wϾw nkuÞ, ÌËÞ Mkwfwt nkuÞ, «¼w «íÞu nuík¼kð fu ©æÄk Lk nkuÞ íku ¼÷u hkík rËðMk æÞkLk ¼sLk fhu, Aíkkt íkuLkk ÌËÞ{kt þktrík Úkíke LkÚke. ¼økðkLk fnu Au, “¼økðíkT [hý{kt hMk LkÚke íÞkt nwt hnuíkku LkÚke.” ÄLÞ Au ¼Âõík{kíkkLkk MLkunLku, ÄLÞ Au yuLkk niÞkLkk nuíkLku. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks ¼Âõík{kíkkLku ÄLÞðkË ykÃkíkkt fnu Au, “Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkkLke Mk{sýLku ÄLÞ Au. ÄLÞ Au yuLkk {Lk, çkwÂæÄ yLku r[íkLku fu su fkÞ{¼økðkLk{kt s ÷køku÷kt hnu Au.” økÞkSLkk økkuh yuf ð¾ík Ëwt˺kðkzeLkk ½uh ykÔÞk. Ëwt˺kðkzeyu fk[wt MkeÄwt ykÃÞwt. íkuLke hMkkuR çkLkkðeLku ¼økðkLkLku s{kzeLku økkuh sBÞk. Mkk{u Ä{oËuðLkwt ½h níkwt. ykuMkhe{kt ½Lk~Þk{{nkhks Ënª ¼kík s{u Au. økkuhLke Lksh çkk÷ ½Lk~Þk{WÃkh økR. r[ík [kUxe økÞwt. Lkeh¾e Lkeh¾eLku ËþoLk fhu Au. ËkuzeLku «¼w ÃkkMku ykÔÞk. «¼wLkk [hý{kt Íwfe økÞk. çku nkÚk òuze ðtËLk fÞko. ytíkh{kt þktrík ÚkR økR. yLku ytíkh{ktÚke fk{, ¢kuÄ, ÷ku¼, {kun. ykþk, ík]»ýkrËf ytíkhþºkwyku çknkh Lkef¤e økÞk. yktíkrhf þºkw Síkðk çknw fXý Au, Ãký nrhLke RåAkÚke çkÄkt þºkw çknkh Lkef¤e økÞkt. rÃkíkk Ä{oËuð fnu Au, “s{ðkLkwt Ãkzíkwt {qfe LkkLkk çkk¤f{kt þwt swyku Aku?” økkuh çkkuÕÞk, “nwt [khÄk{VÞkuo... Ãkqðo{kt søkÒkkÚkÃkwhe, Ãkrù{{kt îkhefkLkøkhe, Wíkh{kt çkÿeLkkhkÞý yLku Ërûký{kt hk{uïh... ¾qçk íkeÚko Þkºkk fhe Ãký {kÁt {Lk þktík yLku ÂMÚkh ÚkÞwt Lkrn, Ãkhtíkw yk çkk¤fLku òuíkkt s {Lk{kt Ãkh{þktrík ÚkR økR Au. ÄLÞ ½ze ÄLÞ yðMkh. {Lku «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞk... Ä{oËuð, yk ík{khk Ãkwºk Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke Ãký MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au... {khku sL{MkV¤ ÚkÞku.” ykðe ðkík fhu Au íÞkt «¼wyu y÷kirff MðYÃku ËþoLk ykÃÞkt... 40
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
þt¾ [¢ økËk ÃkÈ Äkhe, yuðu YÃku òuÞk ©e {kuhkhe > y÷kirff «íkkÃk çkíkkÔÞku, økÞkËíkLku rLkùÞ fhkÔÞku >> þt¾, [¢, økËk, ÃkÈ [íkw¼wos MðYÃku ËþoLk ÚkÞkt... Ãke¤wt rÃkíkktçkh, {kÚku {wøkx, ftX{kt ðißÞLíke{k¤k... yËT¼qík MðYÃk òuR økkuhSLke Ërü ÂMÚkh ÚkR økR. økËTøkrËík ÚkR økÞk... nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au... ík{u rðïÃkrík Aku rðÄkíkk, þhýkøkík ðíMk÷ Mkw¾Ëkíkk > ðk÷ezk çkúñ{ku÷Lkk ðkMke, sÞ yûkhÃkh yrðLkkþe >> “nu «¼w! ík{u rðïLkk rðÄkíkk þhýkøkík Mkw¾Ëkíkk yLku fkuxe çkúñktzLkk yrÄÃkrík Aku.” íkus çkk÷ ½Lk~Þk{{kt Mk{kR økÞwt. økkuhçkkÃkkLkk ykLktËLkku Ãkkh LkÚke. økkuh fnu Au, “nu Ä{oËuð! nwt økkuÃkk÷Lke Íkze{ktÚke yuf [{ífkhe [tËLk ÷R ykÔÞku Awt. Wf¤íkk íku÷{kt yuf Aktxku [tËLk Lkk¾ku íkku íku÷ Mkkð þeík¤ xkZwt rn{suðwt ÚkR òÞ. VheÚke økh{fhku íkku íku÷ økh{ÚkkÞ Lkrn. yuðwt Wík{[tËLk Au. íku [tËLkÚke ík{u Ëhhkus «¼wLke Ãkqò fhòu.” ÃkAe økkuh ÃkkuíkkLkk økk{økÞk Au. Mkkhe rstËøke ½Lk~Þk{{nkhksLkwt æÞkLk ¼sLk fhe Wík{økríkLku ÃkkBÞk... økkuhLkk ÃkwLÞ nþu íkuÚke MkkûkkíkT «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞkt. Lkrníkh MðÃLkk{kt Ãký «¼wLkkt ËþoLk Úkíkkt LkÚke. økkuh çkkÃkk ¼køÞþk¤e ÚkR økÞk Lku ¼ðMkkøkhLkk Vuhk x¤e økÞk. {LkLku rMÚkh ÚkðkLkwt MkkÄLk ©e nrh ð[Lkk{]ík{kt Mk{òðu Au. ©æÄkyu Mkrník ¼økðËT fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke yLku ðkt[ðkÚke {Lk rLkŠð»kÞe ÚkkÞ Au. íkuðwt íkÃíkf]åA, [ktÿkÞýkrËf ðúíku fheLku þhehLku Mkqfðe Lkk¾u íkku Ãký yuðwt Úkíkwt LkÚke. æÞkLk fhíkk nþku, {k¤k Vuhðíkk nþku íÞkhu Ãký {Lk rMÚkh Lkrn Úkíkwt nkuÞ... {kxu rðïkMk hk¾eLku «eríkyu Mkrník ¼økðkLkLke fÚkk Mkkt¼¤ðe... yus {LkLku rMÚkh ÚkðkLkwt {kuxwt MkkÄLk Au. økÞkËík økkuhLkwt {Lk ½Lk~Þk{{nkhks{kt rMÚkh ÚkÞwt íkku íkuLkwt fÕÞký ÚkR økÞwt... SðLk MkkÚkof ÚkÞwt. 25. fkuzu fkuzu yufkËþe fYt. nu hk{þhýS! çkeswt [rhºk Mkkt¼¤ku... Ä{oËkËkLku rð[kh ÚkÞku fu ðkhtðkh yMkwhku rðÎLk fhu Au, íkku rðÎLkLku Ëqh fhðk ÃkÈÃkwhkýLke fÚkk ðkt[wt íkku þktrík ÚkkÞ. yLkwckLk Ãkwhùhý MðÂMík ðkt[Lk fhe Þ¿k fÁt íkku Mktfx Ëqh ÚkkÞ. WÃkÿð þktík ÚkkÞ. yktøkýk{kt yktçk÷eLkk ð]ûk Lke[u [kuíkhk WÃkh fu¤Lkk Míkt¼ hkuÃke MkwtËh {tzÃk çkLkkÔÞku. ykMkkuÃkk÷ðLkk ÃkºkLkk íkkuhý çkktÄe yktøkýwt þýøkkÞwO Au. Äò-Ãkíkkfk çkktæÞk Au. økkËeíkrfÞk Ãkh çkuMke Ä{oËkËk ÃkÈÃkwhkýLke fÚkk ðkt[ðkLke þYykík 41
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fhe... {Äwh Mðhu {tøk÷k[hý fÞwO. yrík ð]æÄ Ëwt˺kðkze íkÚkk økk{Lkk {kýMkku çkÄk fÚkk Mkkt¼¤ðk ykÔÞk Au... {ÞkoËkÃkqðof Mk¼k{kt çkuXk Au... ¼Âõík{kíkkyu ½Lk~Þk{{nkhksLke ykt¾{kt yktsý yktßÞwt. MkwtËh {ÍkLke Íw÷ze Ãknuhkðe. ËqÄLkwt ÃkkLk fhkÔÞwt. çk÷ðtíkk çkkRLku fÌkwt, “½Lk~Þk{Lku Mk¼k{kt ÷R òð.” çkk÷ ½Lk~Þk{Mk¼k{kt ykÔÞk yux÷u Ä{oËuðu ÃkkrhòíkLkk Ãkw»ÃkLkku nkh Ãkkuíku ftX{kt ÃknuÞkuo níkku íku WíkkheLku ½Lk~Þk{Lku ÃknuhkÔÞku. {k{k nehk ºkðkze çkkuÕÞk, “ykðku ½Lk~Þk{ykðku.” ÷ktçkku nkÚk fhe íkuzeLku ÃkkuíkkLkk ¾ku¤k{kt çkuMkkÞko. Ä{oËuð fÚkk ðkt[u Au. çkk÷ ½Lk~Þk{yuf Lkshu rÃkíkk Mkk{u òuRLku yufkøkú r[¥ku fÚkk Mkkt¼¤u Au. íku{kt yufkËþeLkk {nkí{ÞLke fÚkk ykðe. su yufkËþeLkwt ðúík fhu Au íkuLku yï{u½ Þ¿kLkwt V¤ {¤u Au. yufkËþe Mkðo ðúíkLkku hkò Au. yufkËþe «¼wLkk ©e ytøk{ktÚke «økx ÚkÞkt Au, íkuÚke ykËh Úkfe ðúík fhðwt òuRyu. yufkËþeLku rËðMku yLLk s{ðwt Lkrn. WÃkðkMk fhðku yÚkðk V÷knkh fhðwt. hkºku òøkhý fhðwt... fÚkk feíkoLkkrËf fhe WíMkð fhðku. fk{¢kuÄkrËf ¼qtzk ½kx Úkðk Ëuðk Lkrn. y¾tz «¼w M{hý fhðwt. ÃkhkuÃkfkh fhðku. çkúñ[Þo ðúíkLkwt Ãkk÷Lk fhðwt. ïuíkrîÃkLkk rLkhLLk{wõík Au íku MkËkÞ yk ðúík fhu Au. ykÃkýLku Ãký ïuíkrîÃk{kt rLkhLLk{wõík Au íkuðwt ÚkðkLke RåAk hk¾ðe. su {Lkw»Þ yufkËþeLkwt ðúík fhíkk LkÚke íku yk÷kuf yLku Ãkh÷kuf{kt {kuxk f»xLku Ãkk{u Au. Lkhf{kt Ãkzu Au Lku s{ËqíkLke {kh ¾kÞ Au. {kxu «u{¼kðÚke {rn{kyu Mkrník yufkËþeLkwt ðúík fhðwt. {k{k ðþhk{ºkðkze fÚkk{kt çkuXk Au. ykðe fÚkk Mkkt¼¤e {Lk{kt rð[kh ÚkÞku, nwt yufkËþeLkwt ðúík fhíkku LkÚke... yLkks s{e ÷ô Awt... nwt {r÷Lk çkwÂæÄðk¤ku Awt. MkkðÄkLk ÚkR økÞk. nwt fhíkku LkÚke fkuR rËLk, {khe {rík ½ýe Au {÷eLk > nðu nt{uþ ðúík ykËYt, fkuzu fkuzu yufkËþe fYt >> Ä{oËuðLku fÌkwt, “yksÚke nwt «rík¿kk ÷ô Awt... yufkËþeLkwt ðúík nwt W{tøk¼uh fheþ. {khe ¼q÷Lku ûk{k fhku. òøÞk íÞktÚke Mkðkh.” ykðwt Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{{nkhks çknw hkS ÚkÞk. “{k{k, ík{khe «rík¿kk ík{Lku ÄLÞ çkLkkðþu... fÕÞkýfkhe Úkþu.” íku ð¾íku ½Lk~Þk{{nkhksLkk ©e ytøk{ktÚke «fkþ LkeféÞku. «fkþ {æÞu yûkhÄk{Lkkt ËþoLk ÚkÞkt. yLktík {wõíkku «¼w ½Lk~Þk{{nkhksLkwt [tËLk Ãkw»ÃkÚke ÃkqsLk fhu Au. ðþhk{ºkðkze ykùÞo Ãkk{e økÞk... çku nkÚk òuze «ýk{fÞko. ÃkAe 42
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íku rËÔÞ «fkþ ½Lk~Þk{{nkhks{kt ÷eLk ÚkR økÞku. þktríkÚke çkÄk fÚkk Mkkt¼¤u Au... MkkiLke ð]r¥k ðõíkk Mkk{u Au. Mkðo fÚkk Mkwýu Au íku MÃkü, ykutr[íkkLkwt ykðe ÃkzÞwt fü > yuf yMkwh {kuxku íÞkt ykÔÞku, çkeò fux÷k ÃkkÃkeLku ÷kÔÞku >> íÞkt yku®[íkkLkku yuf yMkwh ykÔÞku. yLkuf ÃkkÃkeLku MkkÚku ÷kÔÞku Au. AÃkiÞkLku [khu çkksw ½uhe ðéÞk. ÄhíkeftÃk Úkðk ÷køÞku. òuhËkh ÃkðLk VwtfkÞku. ¼Þtfh yðks ÚkkÞ Au... [khu çkksw ytÄfkh AðkR økÞku... nðu þwt fhðwt? çkÄk {kýMkku ¼Þ¼eík ÚkR økÞk. Äúqsðk ÷køÞk... fktR MkqÍ Ãkzíke LkÚke. íÞkhu Ä{oËuð fnu Au, “«¼wLke «kÚkoLkk fheyu... yu ykÃkýLku MknkÞ fhþu.” ykt¾ çktÄ fhe økËTøkËT ftXu «¼wLku Ãkkufkhu Au. nu nrhf]»ý nu ½Lk~Þk{, fhku hûkk y{khe yk Xk{> ÃkkÃke [tzk÷Lku {khku {khku, ykÃk ykðe y{Lku Wøkkhku >> “nu «¼w! hûkk fhku... hûkk fhku!” ½Lk~Þk{{nkhksu íkwhtík MkwËþoLk [¢Lku yk¿kk fhe... s÷Ëe ÃkkÃkeLkku Lkkþ fhku. Mkhhh fhíkwt íkusMðe [¢ ykÔÞwt. ÃkkÃkeLk ÂALLk r¼LLk fhe LkkÏÞk... nk-nkfkh fhíkk {]íÞw ÃkkBÞk. ßÞkhu yMkwh Lkkþ ÃkkBÞk íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh Ëuðíkkykuuyu ËwtËw¼eLkkË fhe Ãkw»ÃkLkku ðhMkkË fÞkuo. çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ!!! WÃkÿð þktík ÚkR økÞku. AÃkiÞkðkMke hkS ÚkÞk. yk çkÄki «íkkÃk ½Lk~Þk{{nkhksLkku Au. yMkwhLkk f»xÚke MkkiLku çk[kðe ÷eÄk... ¼økðkLk ík{Lku yLkwfq¤íkk ykÃku íÞkhu yuf çku {rnLkk AÃkiÞk{kt hne ykðòu. AÃkiÞk yrík rËÔÞ ¼qr{Au. íÞkt Ãkrðºk LkkhkÞý Mkhkuðh Au. íkuLkk rfLkkhu çkuMke «¼wLke ÷e÷kLkwt þktík r[íku æÞkLk fheyu íkku ÌËÞ Ãkeøk¤u Au. ¼q{eLke yMkh {Lk WÃkh çknw ÚkkÞ Au. {Lk{kt ykrMíkf¼kð òøku Au. yuðwt ÷køku Au ½Lk~Þk{{nkhks ynetÞks çkehksu÷k Au. økkÁze su{{kuxk {rýÄh MkÃkoLku zku÷kðu, {ËkheLkk Rþkhu {ktfzwt Lkk[u, íku{½Lk~Þk{{nkhksLkk Eþkhu fk¤, {kÞkrËf ÚkhÚkh Äúqsíkk Vhu Au... nrh¼õíkLkkt Ëw:¾ nhu Au. Þkuøk f¤kÞu fk{fhu Au. 26. yÞkuæÞk «Þký. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS... rÃkíkk Ä{oËuðu rð[kh fÞkuo, AÃkiÞk{kt WÃkÿð çknw ÚkkÞ Au, [k÷ku yÞkuæÞk sRyu. Ä{o ¼Âõíkyu {Lk ÄkÞwo, ÚkkÞ Au rðÎLk yÃkkh > {kxu AwÃkiÞk {qfe [k÷ku, yðÄÃkwh {kuÍkh >> 43
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MkkÄLk Mkðuo ÷eÄkt MkkÚk, Ãkkuíku ÚkÞk íkiÞkh > AwÃkiÞkÃkwhÚke [k÷eÞk, ÷eÄk MkkÚku çkuW fw{kh >> çku økkzk{kt ½hð¾he ¼he. çkeò çku økkzk{kt fwxwtçk Ãkrhðkh çkuXk. ykÔÞkt Mkhsw rfLkkhu... nkuzeðk¤ku LkSf ykÔÞku. nkuze{kt Mkk{kLk økkuXðeLku çkÄk çkuXk Lkkifk{kt... ¾uðxu ½Lk~Þk{{nkhksLku òuÞk Lku r[ík [kUxe økÞwt... Lkeh¾e Lkeh¾eLku swyu Au... çkk¤f fux÷ku MkwtËh Lku YÃkk¤ku Au... {U ykðku çkk¤f õÞkhuÞ òuÞku LkÚke. ð]r¥k yxfe økR. n÷uMkk {khðkLkwt ¼q÷e økÞku... ¼økðkLku [íkwo¼ws MðYÃku ËþoLk ykÃÞkt... þt¾, [¢, økËk yLku ÃkÈ, Ãke¤wt rÃkíkktçkh, ðißÞLíke {k¤k, {kÚku {wøkx, rM{ík nkMÞ {w¾kh®ðË... y÷kirff ËþoLk ÚkÞkt. “nu Ä{oËuð, yksu {khkt ¼køÞ ¾wÕ÷e økÞkt. yk ík{khk Ãkwºk MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au... {khu ¼kzwt LkÚke ÷uðwt... ¼kzkLku çkË÷u {Lku ½Lk~Þk{h{kzðk ykÃkku.” frð yu «MktøkLkwt feíkoLk økkÞ Au... ¼kzwt ¼kzwt ¼kzwt hu, Lkrn ÷ô nwt LkkðLkwt ¼kzwt... Ãkkh Mkk{u {Vík ÃknkU[kzwt hu, Lkrn ÷ô nwt LkkðLkwt ¼kzwt... ¼kzkLku çkË÷u h{kzðk Ëku, {kLkeþ {kuxwt MkÃkkzwt hu... Lkrn... yk fýkoÄkh Au ¼ðMkkøkhLkku, íku çkk¤Lku nwt h{kzwt hu... Lkrn... fwxwtçk Mkrník nwt ík{Lku WíkkYt, fnkuíkku WíkkYt økkzwt hu... Lkrn... ÷k÷ rðnkheLkk Äk{{kt òíkk, ykðu Lkrn {Lku fktR ykzwt hu... Lkrn... ¾uðx ykLktËÚke çkk÷ ½Lk~Þk{Lku h{kzu Au...
AÃkiÞkÚke yÞkuæÞk síkkt Lkkrðf {nkhksLku h{kzu Au. ¾uðx fnu Au, “yksu {khk {LkkuhÚk Ãkqhk ÚkÞk... ÄLÞ ½ze ÄLÞ yðMkh. yksu ykí{kLku Ãkh{kí{kLkwt r{÷Lk ÚkÞwt.” «kÚkoLkk fhíkkt fnu Au, “nu «¼w! nwu ík{Lku Mkòow 44
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãkkh fÁt Awt. ík{u {Lku ¼ðMkkøkhÚke Ãkkh fhòu. [kuÞkoMke ÷k¾ ÞkuLke{kt ¼xfe ¼xfeLku Úkkfe økÞku Awt. fktEf ËÞk fhòu. MktMk]ríkÚke çk[kðe ÷uòu.” çkk÷ ½Lk~Þk{u {Lkku{Lk ð[Lk ykÃÞwt, nwt fkuRLkku ¼kh hk¾íkku LkÚke. ÔÞks Mkrník ÃkkAwt ykÃke Ëô Awt. ytíkfk¤u nwt ík{Lku [ku¬Mk {khk Äk{{kt íkuze sRþ. yLkuf Sðkí{kLku {kuûkLkwt ËkLk ykÃkíkk ©enrhyu yÞkuæÞk{kt rLkðkMk fÞkuo Au. nLkw{kLkøkZe, hk{sL{MÚkkLk rðøkuhu {trËhku{kt ËþoLk fhe, ÃkkuíkkLkk ½uh ÃkÄkÞko... hMkkuR íkiÞkh ÚkR... íÞkht Ä{oËuð hk{«íkkÃkSLku fnu Au, “çkuxk, ík{u ÄLkehk{ÃkkMkuÚke íkkòwt ËqÄ ÷R ykðku.” hk{«íkkÃkS ËqÄ ÷uðk økÞk. ÄLkehk{u fÌkwt, “hkufzk ÃkiMkk ykÃkku íkku ËqÄ ÷R òð.” nðu þwt fhðwt? Wíkkð¤{kt ÃkiMkk ÷uðkLkwt ¼q÷e økÞk Au... {kuxk¼kR ÃkiMkk ÷uðk {kxu ½uh ykðu Au... íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu çku MðYÃk Äkhý fÞko. yuf MðYÃku ½uh ¼Âõík{kíkk ÃkkMku çkuXk Au Lku çkeò MðYÃku ¼kRLku Mkk{k ykÔÞk. “ÕÞku ¼kR, yk ÃkiMkk... ËqÄ ÷R ykðku.” ËqÄ ÷R {kuxk¼kR ½uh ykÔÞk. ¼Âõík{kíkk ykùÞo Ãkk{e økÞkt... ½h{kt ½Lk~Þk{çkuXk Au Lku ¼kR MkkÚku Ãký ykðu Au... yk þwt nþu? òuíkkts hne økÞkt. {kfozuÞ{wrLk ÞkË ykðe økÞk, fu íku fnuíkk níkk fu yk ík{khk Ãkwºk yLktíkfkuxe çkúñktzLkk yrÄÃkrík Au... íku ðkík Mkkð Mkk[e Au. ¾uðxu ¼økðkLkLku {u¤ðe ÷eÄk... ¼økðkLkLku {u¤ððkLkwt fk{{kuxwt Au. ÃkqðoLkk çkr÷c MktMfkh nkuÞ íku ¼økðkLkLku yku¤¾e þfu Au. ¼økðkLk {Lkw»Þkfkhu yk Ãk]Úðe WÃkh rð[híkk nkuÞ íÞkhu yku¤¾ðk çknw {w~fu÷ Au. ºkýLku yku¤¾ðk çknw sçkYt fk{Au... yuf ykí{kLku yku¤¾ðku, çkeswt Ãkh{kí{kLku yku¤¾ðk, ºkeò Mkk[k MktíkLku yku¤¾ðk íku ¼khu fXý fk{Au. Ëu¾kð{kt ykÃkýk suðk s nkuÞ, Ãký æÞkLk hk¾òu. ykæÞkÂí{f ÂMÚkrík yuLke ¾qçks Ÿ[e nkuÞ Au. ¼økðkLk yk ÷kuf{kt ÃkÄkhu íÞkhu Mkk{kLÞ {Lkw»ÞLke su{ðíkoíkk nkuÞ, Ãký ¼økðkLkLke Mkk{Úkeo y÷kirff Lku yÃkkh Au. yuLke f¤kLku fkuR f¤e þfu Lkrn. yLktík çkúñktz suLkk hku{{kt, Wzu Au yýwtLku Xk{, fkuý r÷Þu íkuLkk ÃkkhLku, {Lk ðkýe Ãkk{u Au rðhk{... 27. ðktËhkLku Mk{krÄ. MkktsLkku Mk{Þ ÚkÞku Au. rÃkíkk Ä{oËuðLke çkksw{kt ½Lk~Þk{{nkhks s{ðk çkuXk Au. ¼Âõík{kíkk ¼kusLk ÃkehMku Au. íÞkt ¼Âõík{kíkkLkk nkÚk{ktÚke {fox hkux÷e ÍwtxeLku nwÃk nwÃk fhíkwt yktçk÷eLkk ð]ûkÃkh [ze økÞwt. hkux÷eLku çkxfwt ¼he ¾kÞ Au. çkk÷ ½Lk~Þk{u {fox Mkk{e Ërü fhe fu íkhík ðktËhkLku Mk{krÄ ÚkR økR. hkux÷e 45
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nkÚk{kt s hne økE Lku ÂMÚkh ÚkR økÞku. ºký rËðMk MkwÄe ð]ûkÃkh çkuMke hÌkku. ÃkAe Mk{krÄ{ktÚke òøÞku Lku ¼køÞku. fqËíkku fqËíkku çkk÷ ½Lk~Þk{ÃkkMku ykÔÞku... Ãkøku ÷køke Lk{Mfkh fhe rf÷rf÷kx fhíkku yktçk÷eLkk ð]ûkÃkh [Ze økÞku... Lkeh¾e Lkeh¾eLku «¼wLkkt ËþoLk fhu Au. Ä{o¼Âõík Ãkwºk Ãkrhðkh MkkÚku yÞkuæÞk{kt rLkðkMk fheLku hnu Au... rËLk Ãkh rËLk sðk ÷køÞk Au. «¼kíkLkku Mk{Þ ÚkÞku... ¼Âõík{kíkk çkkuÕÞk, “[k÷ku ½Lk~Þk{, s{ðk ÃkÄkhku.” ½Lk~Þk{ykÔÞk... íÞkhu ykuMkhe{kt çkuMkkzÞk... Ãkkx÷k WÃkh Úkk¤e{kt hkux÷e Lku Ënª ÃkehMÞwt. “«¼w, rLkhktíku s{ku. nwt fqðk{ktÚke Ãkkýe ¼he ykðwt.” íÞkt yku®[íkwt {fox ykÔÞwt... ½Lk~Þk{{nkhksLkk nkÚk{ktÚke hkux÷e ÍzÃkeLku yktçk÷eLkk ð]ûk WÃkh [ze økÞwt. nðu þwt fhðwt? çkk÷ ½Lk~Þk{u nkÚk ÷kttçkku fhe {foxLke økhËLk Ãkfze ÷eÄe... {fox {tzÞwt òuhþkuhÚke r[[eÞkhe fhðk...r[[eÞkhe Mkkt¼¤e yLkuf ðktËhk ¼uøkk ÚkR økÞk. rf÷rf÷kx fhíkk ½Lk~Þk{{nkhksLku {khðk ËkuzÞk... sux÷k ðktËhk Au íkux÷k MðYÃku ½Lk~Þk{ÚkR økÞk. fkuR {foxLkk Ãkøk ÃkfzÞk, fkuRLkwt ÃkqAzwt ÃkfzÞw, fkuRLke ÃkkA¤ ÷kfze ÷RLku ËkuzÞk... çkÄkt ðktËhk zhLkk {kÞko fqËk fqË fhíkk yktçk÷eLkk ð]ûkÃkh [ze økÞk.
ðktËhkLku Mk{krÄ. Ä{oËkËk Ãkqò fhíkk níkk... íku Ãký ÷kfze ÷RLku ykÔÞk... íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksLkkt yLktík YÃk òuRLku ykùÞo Ãkk{e økÞk. Ä{oËuð rð[khu Au fu {Lku yu{Úkíkwt níkwt fu ðktËhkt ½Lk~Þk{Lku {khþu... íkuÚke ÷kfze ÷RLku ykÔÞku, Ãký ½Lk~Þk{çknw [{ífkhe Au... ðktËhktLku LkMkkze ËeÄk. Çkk÷ ½Lk~Þk{Ä{oËuð ÃkkMku ykðeLku çkuMke økÞk... íÞkhu rÃkíkk ÃkwAu Au, “nu ½{~Þk{...” 46
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
suýu ¾kÄe «MkkËe ík{khe hu, íkuLku þwt V¤ {¤þu {kuhkhe hu > nrh fnu Lkhuþ íku Úkþu hu, ð¤e {kuûk økríkLku Ãkk{þu hu >> çkeòt {fox Úkkþu íkuLkk ËkMk hu, Mkuðk fhþu hneLku ÃkkMk hu > økrík økku®ðËSLke Au økqZ hu, íku íkku Mk{S Lk þfu {qZ hu >> “ík{khk nkÚkLke «MkkËeLke hkux÷e {foxu ¾kÄe íkuLku þwt V¤ {¤þu?” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “su {foxu y{khku «MkkË ¾kÄku Au íku çkeò sL{u rntËwMíkkLkLkku hkò Úkþu... Lku çkeòt {fox Au íku hkòLkk yLkw[h Úkþu.” ykðe ðkík Mkkt¼¤e {kíkk rÃkíkk ¾qçk hkS ÚkÞk. “«MkkËeLkku yËT¼qík {rn{k Au. òu {fox {rn{k Mkrník y{khku «MkkË sBÞku nkuík íkku yûkhÄk{Lkku rLkðkMke Úkkík... yLku {rn{k ðøkh sBÞku Au íkuÚke hkò Úkþu.” 60 nòh ðhMk MkwÄe íkÃkùÞko fhu Lku sux÷wt V¤ {¤u íkux÷wt V¤ {rn{k Mkrník «¼wLkku «MkkË s{ðkÚke {¤u Au. {khku Úkk¤ «¼w «íÞûk sBÞk Au yuðku ¼kð hk¾eLku su «¼wLku s{kzu Au íkuLku yLktík ½ýwt ÃkwÛÞ {¤u Au... «¼wLku s{kzÞk rðLkk s{u Au íku ÃkkÃk ¾kÞ Au. «¼wLku s{kzÞk rðLkk s{u Au íku «¼wLkku [kuh Au... f]íkÎLke Au. fÞko f]íkLku òýíkku LkÚke. ík{u yÞkuæÞk òyku íÞkhu ßÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu ÷e÷k fhe Au íku MÚk¤Lkkt ËþoLk fhòu... Mkòow LkËe{kt MLkkLk fhòu, Ãký ðktËhkÚke [uíkòu. Ä{o¼ÂõíkLku «¼w «íÞu ËZ yk©Þ Au. ËZ «erík Au íkuÚke «¼w íku{Lkk ½hu çkk¤f ÚkELku ykÔÞk Au. ykÃkýLku ¼økðkLkLkku ËZ yk©Þ hk¾ðku. Mkðo MkkÄLk{kt {kuxwt MkkÄLk ¼økðËT yk©Þ Auu. fkuRLku YrÃkÞkLkku ykÄkh Au. {khe ÃkkMku ½ýk çkÄk YrÃkÞk Au... fkuRLku Mºke AkufhktLkku ykÄkh Au... fkuRLku ykðzíkLkku ykÄkh Au... fkuRLku çkwÂæÄ yLku çk¤Lkku ykÄkh Au, Ãký ÏÞk÷ hk¾òu... íku çkÄk ykÄkh Lkkþðtík, íkwåA yLku Ëw:¾ ËuLkkhk Au. ¼økðkLkLkku ykÄkh Sðkí{kLku Mkw¾, þktrík yLku ykLktËfkhe Au... yLÞk©Þ Lkrn Ãký ¼økðËk©Þ çkLkku. 28. nhk{Lkwt ¾kðwt Au, Lku çk¤ fhku Aku? yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nrh fÚkk yuðe {Äwh Au fu øk]nMÚkLku ykLktË ÚkkÞ, MkLÞkMkeLku ykLktË ÚkkÞ... ½Lk~Þk{÷e÷k{kt çkk¤fkuLku ykLktË ÚkkÞ, †eykuLku ykLktË ÚkkÞ, ð]æÄkuLku ykLktË ÚkkÞ Au. yk fÚkk y÷kirff Au. MkðuoLku ykLktË ykÃkLkkhe Au. LkkÂMíkf fÚkk Mkkt¼¤u íkku Äehu Äehu ykÂMíkf ÚkR òÞ Au. fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke «¼w{kt «u{ð]ÂæÄLku Ãkk{u Au... ík{u Ãkh{þktríkÚke fÚkk Mkkt¼¤þku íkku ík{Lku rðþu»k ykLktË Úkþu... ík{Lku fkuR ð¾ík yuðku ¼kMk Úkþu fu yíÞkhu y{u 47
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
AÃkiÞk Äk{{kt çkuXk Aeyu... çkk¤ ÷e÷k Mkkøkh{ktÚke, WXu íkhtøk yLkuf > {rn{k òýu íku Mkw¾ {kýu, su Mkwýu ÄheLku xuf >> ÃkwLÞþk÷e sLk Ãkk{þu, AÃkiÞk ÃkwhLkku ÃktÚk > yLkuf sL{MktrMkÿLku, {¤u Mkkt¼¤ðk yk økútÚk >> yLktík økwý Au «¼wLkk, Ãkk{u Lkrn fkuR Ãkkh > yÕÃkçkwÂæÄÞu økkWu Awt, ÞÚkk{rík yLkwMkkh >> ðiþk¾ {rnLkku ykÔÞku, Mk¾ík íkkÃk íkÃku Au... ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “[k÷ku çkk¤ r{ºkku, ykÃkýu çkÄk LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk sRyu.” Mk¾k íkiÞkh ÚkR økÞk... ykLktËÚke s¤¢ezk fhe... ÃkAe Úkkuze ðkh Mktíkkfwfze hBÞk. ÃkAe ¼qÏÞk ÚkÞk íkuÚke yktçkkðkze{kt økÞk... íÞkt MkhMk {ÍkLke yktçkk{kt fuMkh fuhe Ãkkfe økR Au. ½Lk~Þk{{nkhks VxkVx yktçkkLkk ð]ûk WÃkh [ze økÞk. çkk¤ Mk¾k Lke[u Q¼k Au. çkk÷ ½Lk~Þk{fuMkh fuhe Lke[u Lkk¾u íku r{ºkku ¼uøkk fheLku Vk¤eÞk{kt Zøk÷ku fhu. yu ð¾íku çkúkñýkuLkwt xku¤wt ykÔÞwt. íku{kt hk{Ë¥k ykøkuðkLk níkku. þhehu íkøkzku Lku Ÿ[ku níkku. íkuýu fÌkwt, “þwt rð[kh fhku Aku? fuheLkku íkiÞkh {k÷ ÃkzÞku Au. Vk¤eÞkLke økktXze çkktÄe ÷ku.” økktXze WÃkkzðk òÞ Au íÞkt ðuýehk{çkkuÕÞk, “yk fuhe y{khe Au. yLku yktçkkLkk ð]ûk WÃkh [zeLku Wíkkhe Au... ¾qçk {nuLkík fhe Au. ík{Lku òuRíke nkuÞ íkku {nuLkík fhku Lku ð]ûk{ktÚke Wíkkhe ÕÞku. yk fuhe Lkrn {¤u!” hk{Ë¥k økwMMkkÚke ykt¾ fkZeLku çkkuÕÞku, “LkkLkku Au Lku çk¤ fhu Au? çkÄe fuhe WÃkkze sRþwt... íkkhkÚke ÚkkÞ íku fhe ÷u.” yu{fne ðktfku ð¤e fuhe WÃkkzðk òÞ íÞkt ½Lk~Þk{u hk{Ë¥kLkk ¾¼k WÃkhÚke Ëkuhe Lku ÷kuxku ÷R ÷eÄku. ykðwt òuRLku ðÄkhu ¾es [ze. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “LkkLkk òýeLku zhkðku Aku? {nuLkík fhðe LkÚke Lku fuhe òuRyu Au... çkúkñý ÚkRLku çkk¤fku MkkÚku yLÞkÞ fhku Aku?” ykðwt Mkkt¼¤e hk{Ë¥k ¢kuÄu ¼Þkuo. yktçkkLkk ð]ûk WÃkh [zÞku. “½Lk~Þk{, ðÄw Ãkzíkwt çkku÷ Lkrn, Lk®níkh yktçkkLkk ð]ûk WÃkhÚke ÃkfzeLku íkLku Lke[u Vutfe ËRþ... æÞkLk hk¾su. {kÞko ðøkh Lkrn {qfwt.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “Ãkfzíkku ¾hku... fu{Ãkfzu Au?” ßÞkt hk{Ë¥k Ãkfzðk òÞ íÞkt çkeò yktçkk WÃkh fqËe økÞk. çkeò çkúkñýku níkk íku çkeò yktçkk WÃkh [zÞk, íÞkt «¼w ºkeò yktçkk WÃkh fqËe økÞk. ¾qçk {nuLkík fhu Au Ãký «¼w Ãkfzkíkk LkÚke... hk{Ë¥k çkkuÕÞku, “y{Lku þk {kxu nuhkLk fhu Au?” ð]ûkÚke Lke[u 48
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Wíkhðk òÞ Au hk{Ë¥k. íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu çkk÷ r{ºkkuLku fÌkwt, “hk{Ë¥kLku Lke[u Wíkhðk LkÚke Ëuðku... òuhËkh ÃkÚÚkhLke su{fuhe Vufku... fu{Wíkhu Au òuR ÷Rþ.” íkzkíkz Lku ¼zk¼z yuðe fuheyku ðkøku çkhzk{kt Lku {kÚkk{kt Lku Ãkux{kt. çkúkñýku çkhkzk Ãkkzu... “½Lk~Þk{... çk[kðku... çk[kðku... {kh ¾{kíkku LkÚke.” hzíkkt hzíkkt fnu Au, “nðu çkeS ð¾ík ykðku yLÞkÞ Lkrn fheyu. y{Lku Sðíkkt òðk hk{Ë¥kLku Ãkh[ku ykÃÞku. Ëku.” ½Lk~Þk{u fÌkwt, “çkk÷ r{ºkku, yuf÷íkkh fuhe Vufíkk s hnku... ¼÷u hzu... Mkò Úkðes òuRyu.” ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “y{khk suðk LkkLkk çkk¤fku MkkÚku Íøkzku fhku Aku? nhk{Lkwt ¾kðwt Au Lku çk¤ fhku Aku?” yu{fne ð¤e fuhe yuðe Vtufu... Äz ËRLku {kÚkk{kt ðkøku. hk{Ë¥k yLku çkúkñýkuLku rð[kh ÚkkÞ Au fu yk ½Lk~Þk{MkkÄkhý çkk¤f LkÚke. çknw «íkkÃke Au. çkeòÚke ykðwt fk{ÚkkÞ Lkrn... hzíkkt hzíkkt «kÚkoLkk fhu Au hk{Ë¥k yLku çkúkñýku... fhu «kÚkoLkk íku Mk{ks, y{u ¼q÷ fhe Au {nkhks > ík{u íkku Rþ íkýk Aku Rþ, ÃkwÁ»kkuík{yûkhkÄeþ >> “y{khe ¼q÷ ÚkR Au. {kV fhku. nðu y{u ¾kuxku yntfkh Lkrn fheyu. fkuR yýnfLkwt Lkrn ÷Ryu. {nuLkík {sqhe fhíkkt su {¤þu íku ÷uþwt. y{Lku ûk{k fhku.” ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “çkk÷ r{ºkku, fuhe Vutfku Aku íku çktÄ fhku.” rîs Lke[u WíkÞko ð]ûkÚke yLku «¼wLku Ãkøku ÷køke fÌkwt, “ ½Lk~Þk{, ík{u ËÞk¤w Aku... y{Lku Mkò Úkðes òuRyu. Mkò ÚkkÞ íkku ÃkkÃk fhíkk yxfe òÞ Lku MkíÞLku hMíku [ze òÞ.” Lk{Mfkh fhe çkúkñýku Mkki MkkiLku ½uh økÞk. fÚkk Mkkh yu Au fu nhk{Lkwt ¾kÞ Au íkuLkk WÃkh ¼økðkLk ¾eòÞ Au, Lku {nuLkík fheLku ¾kÞ Au íkuLkk WÃkh «¼w hkS ÚkkÞ Au. nhk{Lkwt ÿÔÞ n¬Lkk ÿÔÞLku Ãký WXkðe sþu Lku s{Ãkwhe{kt fzf Mkò Úkþu. {kxu [uíkeLku [k÷ðwt òuRyu. zhLkk nku íkku ÃkkÃkMku zheyu. 49
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
29. ¼qíkkuLkku WæÄkh. yuf Mk{u AwÃkiÞk rð»ku, [k÷e hne Au ðkík > MkiLÞ MkkÚku Lkðkçk ykÔÞku, çknw fhþu WíÃkkík >> Ä{o ¼ Âõíkyu rð[kÞw O Au , ykÃkýu fhðw t fu { > çku MkwíkLku ÷I [k÷ku siÞu, WÃkkkÄe Lk ÚkkÞ su{>> yu { Äkhe Aw à ki Þ k íkS, økÞk íkeLkðk økk{> «rÚkík Ãkktzu çkúkñý Au, íkuLku ½uh hkÏÞku Au {wfk{>> yuf ð¾ík yÞkuæÞk{kt yuf Lkðkçk ykÔÞku. Lkðkçk su økk{{kt òÞ íku økk{Lkk ÷kufkuLku ¾qçk htòzu... WíÃkkík fhu... çkk¤fkuLku WÃkkze òÞ... ÷qtx Vkx fhu... íkuLkkÚke {kýMkku ºkkMke økÞk níkkt. rÃkíkk Ä{oËuðLku ®[íkk ÚkE íkuÚke íkeLkðk økk{u [kÕÞk økÞkt. «rÚkík Ãkktzu ½uh rLkðkMk fÞkuo. íkuLke ÃkíLkeLkwt Lkk{ð[LkkçkkR níkwt... ð[LkkçkkR rððufþe÷ níkk... yktøkýu ykðu÷k {nu{kLkLkwt ¾qçk ykËh Mkífkh fhu. {Äwh ðkýeÚke çkku÷kðu. Ä{oËuðLkk ÃkrhðkhLku MkhMk {òLkkt ¼kðÚke ¼kusLk s{kzÞkt. ¼Âõík{kíkk fk{fks{kt {ËË fhu. fqðu Ãkkýe ¼hðk Ãký òÞ yLku hMkkuR{kt {ËË Ãký fhu... yhMk ÃkhMk «u{¼kð hk¾u. Ä{oËuð fÚkkðkíkko fhe MkkiLku MkíMktøk fhkðu. ð[LkkçkkR ¼Âõík{kíkkLku fnu Au, “ík{u Mkqhs ykÚkBÞk ÃkAe fqðu Ãkkýe ¼hðk òþku Lkrn. fqðk{kt ¼qík hnu Au... nuhkLk fhþu.” ¼Âõík{kíkk yk ðkík ¼q÷e økÞkt. MktæÞk Mk{Þ ½zku Lku Ëkuhzwt ÷WLku fqðu Ãkkýe ¼hðk økÞkt. fwt¼ s¤{kt zqçkkðu ¾k÷e, Íx ¼qíkzu ÷eÄku Au Ík÷e > {kíkkLku ÞkË ykÔÞwt Au {Lk{kt, íkuðku ºkkMk ÃkzÞku Au íkLk{kt >> ½zk{kt Ëkuhzwt çkktÄe suðwt fqðk{kt {qõÞwt íÞkt yku®[íkwt ¼qíku Ëkuhzwt ¾U[e ÷eÄwt. fqðk{kt òuÞwt... fkuýu Ëkuhzwt ¾ut[Þwt, íkku ¼qík ¼zfk fhu Au. ¼Âõík{kíkk yufË{zhe økÞkt. Wíkkð¤u Ãkøku ½uh ykÔÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkAâwt, “{iÞk, ÃkkýeLkwt çkuzwt fÞkt? ½zkuLku Ëkuhzwt õÞkt {qfe ykÔÞkt?” ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “¼qíku ¾U[e ÷eÄwt. nðu nwt þwt fÁt?” {qtÍkR økÞk. çkk÷ ½Lk~Þk{u fÌkwt, “yíÞkhus òtW Lku ½zku Ëkuhzwt ÷R ykðwt.” “Lkk ½Lk~Þk{! yíÞkhu LkÚke òðwt. fk÷u òòu.” çkesu rËðMku «¼w ¼wríkÞk fqðk ÃkkMku økÞk. fqðk{kt fqËfku {kÞkuo... Ãkkýe WA¤íkkt ¼qík Íçkfe økÞkt. ½Lk~Þk{Lku Ãkfzðk {kxu nkÚk ÷tçkkÔÞku. íÞkt íkku «¼wLkk þheh{ktÚke íkusLkk ytçkkh LkeféÞk. fqðku íkusÚke ¼hkR økÞku. ¼qík [{fe økÞkt. “yk þwt Ëu¾kÞ Au? íkus õÞktÚke ykÔÞwt?” 50
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{tzÞk çk¤ðk. íkus MknLk Úkíkwt LkÚke... {qtÍkR økÞkt... nðu þwt fhðwt?
AÃkiÞk{kt ©enrh ¼wríkÞk fwðk{ktÚke ¼wíkkuLku {kuûk ykÃku Au. ¼qík fnu Au, “nu «¼w! y{Lku çk[kðku! y{u çknw Ëw:¾e Aeyu. ¾kðk ÃkeðkLkwt {¤íkwt LkÚke. ßÞkt íÞkt h¾zeyu Aeyu. y{khku WæÄkh fhku.” ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkqAÞwt, “ík{ku þk fkhýÚke ¼qík ÚkÞkt Aku íku fnku.” íÞkhu ¼qík nkÚk òuzeLku çkkuÕÞkt fu, “yk søÞkyu çkkËþkn MkkÚku y{khu Íøkzku ÚkÞku. yhMk ÃkhMk ÃkkýeLkk Aktxk WzÞk... Mkk{Mkk{u y{u ¾qçk ÷zÞk. ¢kuÄ{kt y{khku Ëun ÃkkzÞku. {]íÞw ÚkR økÞwt. íkuÚke y{u ¼qík ÚkÞkt Aeyu. ¾qçk Ëw:¾e Aeyu, y{kÁt fÕÞký fhku.” ËÞkLkk Mkkøkh ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “ík{u çkÄk çkrÿfk©{{kt òð... íÞkt íkÃk fhòu Lku Mð¼kð MkwÄkhòu.” ík{k{¼qíkku «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku rËÔÞ Ëun ÄkheLku çkrÿfk©{Äk{{kt økÞkt. «¼wyu ¼qíkLkku WæÄkh fÞkuo. ¼÷k ÚkRLku ¢kuÄ fhíkk Lkrn. ¢kuÄ nzfkÞk ïkLk suðku Au. Mkk[e çkwÂæÄLku Zktfe Ëu Au. Lk{úíkkÚke Ãkíku íkku Wøkúíkk ÷kððe Lkrn. ¢kuÄe {kýMk yLkÚko fhe çkuMku Au. ¢kuÄ{kt Ëun íksu Au íku çkesu sL{u MkÃko ÚkkÞ Au. {kxu ¼økðkLkLkk ¼õíkLku Mkðo «fkhu ¢kuÄ Síkðku. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS, yk fÚkk fÕÞkýfkhe Au...” ykðwt Ãk{o Ãkrðºk ykÏÞkLk, su fkuR Mkkt¼¤u ÃkwLÞðkLk > ¼qík «uík rÃkþk[ Lk Lkzu, ½Lk~Þk{SLke f]Ãkk ðzu >> rðÎLk rðfx rðÃkrík ðk{u, ytíku yûkhÄk{Lku Ãkk{u > yk [rhºkLku su «u{Úke økkþu, Mkkt¼¤þu íku ËunLkk ytíku yûkhÄk{Lku Ãkk{þu. ¼qík«uíkkrËfLkku WÃkÿð Lkzþu Lkrn. 51
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
30. «¼w {fkR [e¼ze ®LkËðk økÞk. Ä{oËuð fwxwtçk Ãkrhðkh MkkÚku íkeLkðk økk{Úke íkh økk{ÃkÄkÞko. Ä{oËuð rð[kh fhu Au... fktRf WæÞ{fheyu íkku MkkÁt ÚkkÞ... fYt WæÞ{íkku nðu Xef, hk¾wt ¾uíkh økk{LkSf > Mkkhe s{eLk òuR Xhkðe, ¼køk hk¾eLku ¾uíke fhkðe >> {fkR [e¼zkt íku{kt ðkÔÞkt, çkes ¼uøkkt çkÒkuLkk Lk¾kÔÞkt > Ä{oËuð íkuLku MkwÄkhðk, økÞk {swh ÷R Vhðk >> ¼køkeËkh{kt ¾uíke hk¾e íku{kt {fkR Lku [e¼zkt ðkÔÞkt. [e¼zkt fhíkkt ½kMk ½ýwt WøÞw íkuÚke Ä{oËkËk {sqhLku ÷RLku ½kMk ®LkËkððk MkkÁt ¾uíkh{kt økÞk. çkÃkkuhLkku Mk{Þ ÚkÞku. ¼Âõík{kíkkyu ½Lk~Þk{Lku fÌkwt, s{ðkLkku Mk{Þ ÚkÞku Au. ík{khk rÃkíkkSLku çkku÷kðe ÷kðku.” ½Lk~Þk{Ëkuzíkk ¾uíkh{kt økÞk... “[k÷ku rÃkíkkS ½hu... y{khk {iÞk ¼kusLk fhðk {kxu çkku÷kðu Au.” Ä{oËkËk ½uh økÞk... ½Lk~Þk{{nkhksu rð[kh fÞkuo, çkÄk fk{fhu Au íkku {khu Ãký fhðwt òuRyu. çkuMke hneyu íkku MkkÁt Lk ÷køku. ¾hÃke ÷RLku ®LkËðk ÷køÞk. {sqhku ½kMk fkZu Lku ½Lk~Þk{{nkhks ½kMkLku hnuðk Ëu yLku {fkE Lku [e¼ze fkZe Lkk¾u. {sqhkuLku ÚkÞwt yk ½Lk~Þk{çkhkçkh LkÚke fhíkk. {sqh Mkwhsçkr÷ Ëkuzíkku Ä{oËuðLku ½uh ykÔÞku... “[k÷ku {kuxk ¼kR ¾uíkh{kt... ½Lk~Þk{ŸÄw fk{fhu Au... s÷Ëe [k÷ku. {fkR [e¼ze fkZe Lkk¾u Au Lku ½kMk hnuðk Ëu Au.” {kuxk¼kR Ëkuzíkk ykÔÞk. òuhËkh nkf÷ {khe. “½Lk~Þk{! fu{çkøkkz fhku Aku?! {fkR [e¼ze fkZe Lkk¾ku Aku? s÷Ëe ½hu òð.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “¼kR, y{u çkøkkz fhíkk LkÚke. fk{fheyu Aeyu.” “yhu! çkøkkz fhku Aku Lku fnku Aku fu çkøkkz fhíkk LkÚke?! ½hu òð! ík{kÁt fk{ LkÚke!” ½Lk~Þk{Lku {khðk MkkÁt nkÚk Ÿ[ku fÞkuo yux÷u «¼w Q¼k ÚkR økÞk. «¼wLkk þheh{ktÚke «fkþLkk fehýku LkeféÞk. íku {æÞu [íkwo¼ws MðYÃku ËþoLk ÚkÞk. {kuxk ¼kR ykùÞo Ãkk{e økÞk... yk þwt Ëu¾kÞ Au? íkwhtík ÏÞk÷ ykÔÞku fu ½Lk~Þk{MkkÄkhý çkk¤f LkÚke... yLktík ¼wðLkLkk yrÄÃkrík MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au. {kuxk ¼kR çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au. “ÄLÞ Au ík{khe ÷e÷kLku. ík{u {Lku y÷kirff ËþoLk ykÃÞk. ÄLÞ ½ze, ÄLÞ yðMkh...” ¼kR ík{u íkku AkuS ©e f]»ý, {Lku ËeÄkt y÷kirff ËþoLk > «¼w Mkuðf nwt Awt ík{khku, yÃkhkÄ ûk{k fhku {khku >> ík{kYt íkus fhu ËnLk, Ãkkýe rðLkk MkwfkÞ Au íkLk >> 52
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“nwt ík{khku Mkuðf Awt. {khk yÃkhkÄLku ûk{k fhku. íkus nwt òuR þfíkku LkÚke. þheh{kt íkkÃk ÷køku Au. {Lku Ãkeðk {kxu s÷Ëe Ãkkýe ykÃkku.” ½Lk~Þk{{nkhksu nkÚk ÷ktçkku fheLku fqðk{ktÚke ÃkkýeLkku ÷kuxku ¼heLku {kuxk¼kRLku ykÃÞku. “ÕÞku ¼kR, Ãkkýe Ãkeyku.” ¼kRyu Ãkkýe ÃkeÄwt. ytíkh{kt þktrík ÚkR. «fkþ «¼wLkk MðYÃk{kt Mk{kE økÞw t . ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhks ½u h ykÔÞk Au . ¼Âõík{kíkkyu ¼kðÚke s{kzÞk. Mkíkík ½Lk~Þk{{nkhks{kt s ð]r¥k ÷køku÷e hnu Au. yufktríkf ¼õík Au. ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au, yufktríkf ¼õík fkuLku fnuðkÞ? ©ðý íku y¾tz ¼økðkLkLke fÚkk Mkkt¼¤ðkLku RåAu. íð[k íku ¼økðkLkLkku MÃkþo fhðkLku RåAu. Lkuºk íku ¼økðkLk yLku ¼økðkLkLkkt MktíkLkkt ËþoLk fhðkLku RåAu. hMkLkk íku ¼økðkLkLkk {nk«MkkËLkk MðkËLku RåAu. LkkrMkfk íku ¼økðkLkLku [ZÞkt su Ãkw»Ãk íkw÷Mke íkuLkk MkwøktÄLku RåAu. Ãkh{uïh rðLkk yLÞ ðMíkwLku Mkw¾ËkÞe òýu Lkrn, yuðe heíku su ðíkuo íku ¼økðkLkLkku yufktríkf ¼õík fnuðkÞ... (ºkýu yðMÚkk{kt) òøkúík, Mð¡ yLku rMk»kwró{kt ¼Âõík{kíkkLkwt {Lk ¼økðkLk{kt s h{íkwt nkuÞ Au. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS...” ykðe y{]íkÁÃke fÚkkÞ, Mkwýu íkuLku {nkMkw¾ ÚkkÞ > çk¤u fkuxe sL{fuhk ÃkkÃk, x¤u ºkiýu «fkhLkk íkkÃk >> nrhLkk s{nrhLku ¼su, «ký òíkkt MkwÄe Lkð íksu > r[ík hk¾eLku Mkwýu [rhºk, fwxwtçk Mkkuík ÚkkÞ Ãkrðºk >> y{]íkÁÃke fÚkk òu Mkkt¼¤u Au íkuLkk çk¤u fkuxe sL{Lkk ÃkkÃk, x¤u ºký «fkhLkk íkkÃk... yk økútÚk y{]íkLkku ËrhÞku Au. nrh fÚkk YÃke øktøkkS «økx ÚkÞkt íku rËðMkÚke ¼køkehÚke øktøkkLkku {rn{k ykuAku ÚkÞku. ¼køkehÚke øktøkk{kt ÷kufku MLkkLk fhu Au íkku MkkÁt Au. íkeÚkkuo{kt MLkkLk fhðkÚke ÃkkÃk çk¤u Au Ãký {Lk Ãkrðºk Úkíkwt LkÚke... ½ýk {kýMkku [kh Äk{Lke Þkºkk fhe ykðu Au, Ãký yu{Lkku Mð¼kð shkÞ MkwÄhíkku LkÚke, {Lk Ãkrðºk Úkíkwt LkÚke. nrhfÚkkYÃke øktøkk{kt çkhkçkh zqçkfe {khu Au íkku Äehu Äehu íkuLkk {LkLkku {u÷ ÄkuðkÞ Au. nrhfÚkk{kt MLkkLk fhu íkku Mð¼kð MkwÄhu Au. r[¥k hk¾eLku Mkwýu [rhºk... fwxwtçk Mkrník ÚkkÞ Ãkrðºk. 31. ½Lk~Þk{{nkhks heMkkÞk. ¾u í kh{kt Ú ke ½u h ykÔÞk, {w f k{Au íkh økk{> «u { ðíke «íÞu fnu Au , Ãkku í ku Ãkq h ýfk{>> 53
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
y{u íkku çkúñ[khe ÚkRþwt, íkSþwt ½hçkkh > rË÷røkh ÚkR fnu Au ËeËe, yu þwt çkku÷ku Aku fw{kh >> çkúñ[khe fu{Úkkðwt Au, þwt ÃkzÞwt ík{Lku Ëw:¾ > SðLk «ký nwt Sðwt Awt, íku òuR ík{kÁt {w¾ >> hk{«íkkÃk¼kRyu ½Lk~Þk{{nkhksLku Ä{fe ykÃke íkuÚke ½Lk~Þk{{nkhks heMkkR økÞk... {iÞk ¼ÂõíkËuðeyu fÌkwt, “[k÷ku çkuxk, ¼kusLk s{e ÕÞku.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “yksu y{khu s{ðwt LkÚke... {k... {Lku {kuxk¼kR ðkhtðkh ðZu Au. íkuÚke ½h{kt Lkrn hnwt. çkúñ[khe ÚkR sRþ.” ¼Âõík{kíkk rË÷økeh ÚkR ½Lk~Þk{Lkk {Míkf WÃkh nkÚk Vuhðíkkt çkkuÕÞkt, “{kA÷eLkwt SðLk «ký s¤ Au... Lku {kÁt SðLk «ký ík{u Aku Ëefhk... rËðMkLkkt fk{fks fhíkkt Úkkfe òô íÞkhu ík{kÁt {Lkkunh {w¾ òuRLku {khku Úkkf Wíkhe òÞ Au. çkuxk, WËkMk Lk Úkkð... nwt ¼kRLku Mk{òðeþ.” yuðe ðkík [k÷w Au... íÞkt {kuxk¼kR ½uh ykÔÞk. ¼Âõík{kíkk XÃkfku ykÃku Au. “ík{khku Mð¼kð çknw økh{Au. ðkhtðkh çkk÷ ½Lk~Þk{Lku þk {kxu ðZku Aku?” ¼kR çkkuÕÞk, “{iÞk, {khe ¼q÷ ÚkR Au. nðu fkuR rËðMk ðZeþ Lkrn.” ðnu÷e Mkðkhu ½Lk~Þk{{nkhks AkLkk {kLkk økk{íkeLkðk økÞk, yLku ¼qríkÞkfwðkLke çk¾ku÷{kt MktíkkR økÞk. yk çkksw Mkøkkt MktçkÄe ½Lk~Þk{Lku þkuÄu Au... õÞktÞ {¤íkk LkÚke... nðu þwt fhðwt? ¼Âõík{kíkk sBÞk ðøkh ¼wÏÞk íkhMÞkt WËkMk ÚkR hzu Au... {kuxk¼kR çkÄe søÞkyu þkuÄe ðéÞk. ½Lk~Þk{õÞktÞ {¤íkk LkÚke. yu ð¾íku y{hçkkR fqðuÚke s¤ ¼heLku ykðu Au. íkuýu fÌkwt, “½Lk~Þk{{nkhks ¼qríkÞk fqðkLkk çk¾ku÷{kt çkuXk Au.” ¼kR Ëkuzíkk íÞkt økÞk. íkku ½Lk~Þk{{nkhks Ëu¾kíkk LkÚke. {kuxk ¼kRyu WËkMk ÚkR Ãkkufkh fÞkuo, “½Lk~Þk{! yku ½Lk~Þk{! ík{u õÞkt Aku?” WËkMk ÚkR Ãkkufkh fÞkuo, Auf ÚkÞk Au Lkehkþ > nu ¼úkík nu çktÄw nðu íkku, ËþoLk Ëku yrðLkkþ >> ík{rðLkk {kíkk rÃkíkkLku, sBÞk ÚkÞk ºký rËLk > {w¾ ík{kYt òuþu íÞkhu, fhþu s¤ «kþLk >> “nu çktÄw, nu yrðLkkþ... yksu ºký rËðMk ÚkÞk {kíkkrÃkíkk fktR Ãký sBÞk LkÚke. ík{khk {w¾khrðtËLkk ËþoLk Úkþu íÞkhu ¼kusLk s{þu. {kxu ËÞk fheLku ËþoLk ykÃkku.” íkwhtík «¼wyu fqðk{kt çkuXk çkuXk nkÚk ÷ktçkk fÞko. hk{«íkkÃk¼kRyu nkÚk Ík÷eLku íkuze ÷eÄk. {Míkf WÃkh nkÚk VuhðeLku fÌkwt, “¼kR, [k÷ku ½uh. ¼q¾ ÷køke 54
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nþu.” yu{fne økËTøkrËík ÚkR økÞk. “nðu nwt fkuR rËðMk ík{Lku ðZeþ Lkrn... þktrík hk¾ku.” ¼Âõík{kíkkyu hMkkuR çkLkkðe... MkkiLku s{kzÞkt... Ä{oËuð fwxwtçk Mkrník ÃkkAk AÃkiÞkÃkwh{kt ÃkÄkÞko. [kuíkhk WÃkh çkuXk Au. ðuýe, {kÄð, «Þkøk çkk÷ r{ºkku yLku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkLkçkezkt s{u Au... íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu {kLkð ÷e÷k fhe... yku®[íkk ðuýehk{WÃkh ÚkwtfÞk. ¼kRLkku {øks økh{ÚkR økÞku. ½Lk~Þk{Lku økk÷{kt ÚkÃkkx {kheLku fÌkwt, “Mk¾k WÃkh fu{ÚkwtfÞk? ík{u ¾qçk íkkuVkLke ÚkR økÞk Aku. rð[kh fhku... Vkðu íku{øk{u íkuLkk WÃkh Úkwtf Lk¾kÞ?” ½Lk~Þk{{nkhks hkuVÚke çkkuÕÞk, “{kuxk¼kR Aku yux÷u {ÞkoËk hk¾wt Awt Lk®níkh ík{khe ¾çkh Ãkkze Ëô... yuf yktøk¤eÞu òu Wzkzwt, fhkuz òusLk Auxu ÃkAkzwt. ÃkAu Ãk¥kku Lk ÷køku ík{khku... «kiZ «íkkÃk òýku y{khku.” yu{fne rðïYÃku ËþoLk ykÃÞk. Lksh Lk ÃknkU[e þfu íkuðwt rðþk¤ {kuxwt MðYÃk... ykfkþÚke fheLku Ãkkíkk¤{kt MðYÃk ÔÞkÃke økÞwt. yLktík {Míkf, yLktík nkÚk, yLktík [hý... ykðwt rðþk¤ MðYÃk òuR ¼Þ¼eík ÚkR økÞk... yk þwt Ëu¾kÞ Au? íkhík rÃkíkk Ä{oËuðLku çkku÷kÔÞk... çkq{Ãkkze. “nu rÃkíkkS! s÷Ëe ynª ykðku! {Lku fktRf Ëu¾kÞ Au.” rÃkíkkS Ëkuzíkk ykÔÞk. íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu rðïYÃk yÿ~Þ fhe ËeÄwt. níkk yuðkLku yuðk çkk¤ MðYÃku Q¼k Au. ¼kR ykùÞo Ãkk{e økÞk. ½Lk~Þk{MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký yLktík ¼wðLkLkk LkkÚk ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞý Au. õÞkhuf «¼w rËÔÞ ÷e÷k fhu Au Lku õÞkhuf «¼w «kf]ík ÷e÷k fhu Au. rËÔÞ ÷e÷k fhu íÞkhu «¼wíkk Ëu¾kÞ. «kf]ík ÷e÷k fhu íÞkhu «¼wíkk yLku {rn{k Mk{òÞ íku Mkk[ku ¼õík fnuðkÞ... «¼wLke ÷e÷k{kt õÞkhuÞ MktþÞ fhkÞ Lkrn... ¼økðkLk ÚkRLku yk{þk {kxu fhíkk nþu? MkËkÞ rËÔÞ ¼kð hk¾ðku yus yk fÚkkLkku Mkkh Au. 32. MkLkfkrËf ËþoLk fhðk ykÔÞk. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks AwÃkiÞkLkku {rn{k fnu Au... ÄLÞ AwÃkiÞkÃkwhLku, ßÞkt «økxÞk ©e fehíkkh > ÄLÞ {kLkw»k sL{ÃkkBÞk, AwÃkiÞkÃkwh {kuÍkh >> {kuûkðíke Ãkwhe Mkkík Au, yÞkuæÞk ykrË sun > íkuÚke fkuxe ½ýku {rn{k, AwÃkiÞkÃkwhLkku íkun >> ÃkwðoLkkt ÃkwLÞ nkuÞ ½ýk, íkku {÷u AwÃkiÞk Äk{> sL{{hýLkkt Ëw:¾ íku íkku, x¤e òÞ ík{k{>> 55
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkqðoLkkt ÃkwLÞ nkuÞ íkku AwÃkiÞkÄk{Lkkt ËþoLk ÚkkÞ. çkkfe s÷Ëe ËþoLk Úkíkkt LkÚke. Mkkík Ãkwhe {kuûkðíke økýkÞ Au Ãký yuÚke rðþu»k {rn{k yk AwÃkiÞkÃkwhLkku Au... AwÃkiÞkÄk{{kt yzMkX íkeÚko rLkðkMk fheLku hÌkkt Au. AwÃkiÞkÃkwhLkkt ËþoLk ÚkkÞ íkku þwt ÚkkÞ? sL{{hýLkkt Ëw:¾ x¤e òÞ... yuf ð¾ík çku ¼kR [kuíkhk WÃkh çkuXk Au. íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “{kuxk¼kR, Mkkt¼¤ku...” y{khu íkku Úkkðwt çkúñ[khe, {khk {Lk{kt òuÞwt rð[khe > MkLkfkrËf suðkLku Mktøku, hnuðwt hkíkrËðMk W{tøku >> MkíMktøk fhðku rLkþrËLk, «¼wÚke r[ík ÚkkÞ Lk r¼LLk > y{khu çkúñ[khe Úkkðwt Au. ðLk{kt Vhþwt Lku MkLkfkrËf suðk {kuxk MktíkkuLkku rLkþrËLk Mk{køk{fhþwt. MkíMktøk fhðkÚke {kÞkÚke {wõík ÚkðkÞ Au. {kuxk¼kR çkkuÕÞk, “çkúñ[khe Úkðwt, íÞkøke Úkðwt íku fktR çkk¤fLkku ¾u÷ LkÚke. yrík fXý fk{ Au.” Mkk[ku íÞkøke fkuý? íÞkøke nkuÞ íkuLku f[hku yLku ft[Lk yu çkuÞ çkhkçkh nkuÞ yLku yk ÃkËkÚko MkkÁt Lku yk ÃkËk Úko ¼qtzwt yuðe Mk{sý nkuÞ Lkrn, yuf ¼økðkLkLku rð»ku «erík nkuÞ íku Mkk[ku íÞkøke Au. {kuxk ¼kR fnu Au, “nsw ík{u LkkLkk Aku.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk... çkkuÕÞk ©e ½Lk~Þk{{w¾uÚke, Ãkk¤u íkuLku fXý s LkÚke. suLku ÃkrhÃkõð rLkùÞ nkuÞ, ¼økðkLkLkku {rn{k nkuÞ, íkuLku çkúñ[khe Úkðwt fktR fXý LkÚke, Mkh¤ Au. Mkðuo ðúík{kt çkúñ[Þo ðúík Au íku ©uc Au. ¼økðkLk çkúñ[ÞoLkku ÃkkÞku hkuÃkðk ÃkÄkÞko Au. çkúñ[Þo ¼økðkLkLku çknw ðnk÷wt Au. ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “[k÷ku ½Lk~Þk{, ¼kusLk s{e ÕÞku. ÃkAe ÃkkuZe òð... Mk{Þ ÚkR økÞku Au.” «¼w Ãk÷tøk{kt ÃkkuZÞk... [kh MkLkfkrËf ½Lk~Þk{{nuhksLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk... Ãkkt[ Ãkkt[ ðhMkLke ô{h Au... «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku Ÿ[u yðksu Mkk{ðuËLkwt økkLk fÞwO. ÃkAe «¼wLke Ãkqò fhe. íÞkt yuf ykùÞo MkòoÞw... Ä{oËuðLkk ½h{kt [kuf{kt yLku ykuþhe{kt «fkþ «fkþ AðkR økÞku. hk{«íkkÃkSyu rÃkíkkSLku ÃkqAÞwt, “rÃkíkkS, yk LkkLkk çkk¤fYÃku fkuý Au?” Ä{oËuðu fÌkwt, “yk [kh MkLkfkrËf çkúñkLkk Ãkwºkku Au. MkLktËLk, MkLkf, MkLkkíkLk Lku MkLkíkfw{kh. íkuykuLke MkËkÞ Ãkkt[ ðhMkLke ô{h Au. Wæðohuíkk Lkirüf çkúñ[khe Au.” MkLkfkrËfkuyu ½Lk~Þk{{nkhksLku ËtzðíkT «ýk{fheLku fÌkwt, “y{Lku yk¿kk ykÃkku, y{u þwt fheyu?” íÞkhu «¼w çkkuÕÞk... 56
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
y{u MkíMktøk{kt siÞu ßÞkhu, ík{u ykðòu íÞkt ¼kR [khu > ík{Lku Ëeûkk ykÃkeþwt íÞktÞu, hk¾eþwt yûkh{wõík {ktÞu >> ðkík «økx fuhe fhòu, {{yk¿kkLku yLkwMkhòu >
MkLkfkrËf ËþoLk fhðk ykÔÞk. y{u MkíMktøk{kt rð[heyu íÞkhu ík{u íÞkt ykðòu. ík{Lku Ãkh{ntMkLke Ëeûkk ykÃkeþwt Lku økwýkríkíkkLktË {wrLk íkÚkk ykLktËkLktË ðýeo ykrË Lkk{Äkhý fhkðþwt. «økxÃkýkLke ðkík fhe MkkiLku ¼økðkLkLke yku¤¾ký fhkðòu. «økx ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞýLkku ykþhku hk¾ðku. fhkuz íkkhk ykfkþ{kt nkuÞ, MkkÚku [tÿ{k nkuÞ íkku Úkkuzwtf ytÄkÁt n¤ðwt fhu Ãký Mk{økú ytÄkÁt Ëqh ÚkkÞ Lkrn. MkqÞo LkkhkÞý WËÞ ÚkkÞ íÞkhu ykÃkku ykÃk ytÄkÁt Ëqh ÚkR òÞ Au Lku Mk{økú søkík{kt «fkþ Vu÷kR òÞ Au. íku{suLkk SðLk{kt nrhæÞkLk, nrhM{hý nkuÞ íkuLkk ÌËÞ{kt ¿kkLkLkku «fkþ Vu÷kR òÞ Au... {nk«¼wLke yk¿kkLkku Mðefkh fhe MkLkfkrËf ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkE økÞk. 33. ©enrh {kuxk¼kRLkk ÷øLk{kt økÞk. {kuxk¼kR hk{«íkkÃkSLkwt MkøkÃký íkhøkk{Lkk çk¤Ëuð«MkkËLke Ëefhe MkwðkrMkLkeçkkR MkkÚku ÚkÞwt. ÷øLk Lk¬e ÚkÞkt. {kuxk¼kRLke ÃkeXe [ku¤eLku ÃkAe AÃkiÞk økk{{kt Vw÷ufwt VuhÔÞwt. ðhhkòyu MkwtËh Ãkku»kkf ÃknuÞkuo Au... òLk íkhøkk{sðk íkiÞkh ÚkR... Zku÷ Zçkwfðk ÷køÞk, þhýkRLkk Mkqh hu÷kÞk, Lkkuçkík ðkøkðk ÷køke, Lkkheyku {tøk¤ økeík økkÞ Au. Mkøkkt MktçkÄeyku íkÚkk AÃkiÞkLkk ykøkuðkLkku òLk{kt Mkk{u÷ ÚkÞk Au. ðu÷, økkze, {uLkk, nkÚke, ½kuzk, ztfk rLkþkLk rðøkuhuLkku Ãkkh LkÚke. hkòLke yMkðkhe Lkef¤u íkuðe òLkLke þku¼k Au. ¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{{nkhksLku ¾qçk ¼khu ¼khu Ãkku»kkf Lku nehk szeík xkuÃke yLku MkkuLkkLkk ËkøkeLkk ÃknuhkÔÞkt Au. r{ºkLke {tz¤e MkkÚku «¼w nh¾íkk niÞu 57
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼kRLkk ÷øLk{kt òÞ Au. Äehu Äehu òLk økk{íkhøkk{Ãknkut[e økR... økk{Lkkt ÷kufku Mkk{iÞk ÷RLku Mkk{k ykÔÞkt. ðhhkòLku ðÄkÔÞk. MkL{kLk Mkífkh fÞko... ½Lk~Þk{{nkhksLkwt rËÔÞ y÷kirff MðYÃk òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. Lkeh¾e Lkeh¾eLku ËþoLk fhu Au. Mkðuo {Lkw»ÞLkk r[¥k ¼økðkLk ½Lk~Þk{{nkhks{kt [kUxe økÞkt. r{ºk {tz¤eLke MkkÚku ½Lk~Þk{nkÚke WÃkh rçkhks{kLk Au. çkuXk nÂMík WÃkh ½Lk~Þk{, ðuýe {kÄð «køk íku Xk{> òuR òLkLke þku¼k MkwtËh, òuR ÷kuÇÞk Mknw Lkkhe Lkh >> yu{{khøk{kt [kÕÞk òÞ, íkuLke þku¼kLkku Ãkkh Lk ÚkkÞ > ykðu {khøk{kt økk{sun, swðu òLk íkýe þku¼k íkun >> fkuR Ëu¾u [íkw¼wos Äkhe, fuR rð»ýwYÃku yrðfkhe > Äe{u Äe{u nkÚke [k÷u Au. fkuRfLku [íkw¼wos MðYÃku ËþoLk ÚkkÞ Au, Lku fkuRLku rð»ýwYÃku ËþoLk ÚkkÞ Au... Mkki òuíkk s hne økÞk. ykðk YÃkYÃkLkk ytçkkh suðk fkuR ËeXk LkÚke... ÄLÞ ¼køÞ, ÄLÞ yðMkh... {tøk¤ «¼kík{kt «¼wLkkt ËþoLk ÚkÞk. ykLktËLkku Ãkkh LkÚke... ðhhkò {ktzðu ÃkÄkÞko... ÷øLkLkku Mk{kht¼ ÚkÞku... ÷ûkkrðrÄ þY ÚkÞku. yüÃkrËLkk {tºkku çkku÷kÞ Au. økkuh çkkÃkkyu Mktfuík fÞkuo. “fLÞk ÃkÄhkðku! MkkðÄkLk!” {tøk¤Vuhk VÞko. MktçkÄeLku ¾qçk MkL{kLk Ãkqðof s{kzÞk Au... ºký rËðMk MkwÄe hk¾e òLk, MktçkÄeLkwt fÞwO MkL{kLk. ÷øLkrðrÄ Ãkqhku ÚkÞku. ðksíku økksíku òLkLku ð¤kðe Au. {kuxk¼kR hk{«íkkÃkS ÃkhýeLku AÃkiÞk{kt ykÔÞk. ½Lk~Þk{{nkhksLku MkwðkrMkLkeçkkR suðkt ¼k¼e {éÞk. ykLktËÚke rËðMkku ÃkMkkh ÚkkÞ Au... rËÞh çknw ðnk÷k ÷køku Au. 34. rntMkk çktÄ fhku. rÃkíkk Ä{oËuð fwxwtçk MkkÚku AÃkiÞk{kt hnu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu r{ºkkuLku fÌkwt, “[k÷ku, ykÃkýu {eLkMkhkuðh{kt MLkkLk fhðk sRyu. ík¤kð{kt MLkkLk fhðkLke ðkík ykðe yux÷u Mkki íkiÞkh ÚkR økÞk.” çkk÷ r{ºkkuLke MkkÚku ½Lk~Þk{{nkhks {eLkMkkøkh{kt økÞk. MkhkuðhLkk rfLkkhu yuf ðzLkwt ð]ûk níkwt. íÞkt ð†ku Wíkkhe MLkkLk fhuu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu Lksh fhe íkku çkksw{kt {åAe{kh {kA÷kt {kheLku Zøk÷ku fhu Au. ËÞkMkkøkh Ä{ofw{kh ftÃke økÞk. þhehLke hku{kð÷e ¾ze ÚkR økR. yhhh, rLkËkuo»k {kA÷ktLku {khu Au. ykðk yMkwh ÃkkÃkeLku rþûkk fhðe s òuRyu... ½Lk~Þk{u {Lk{kt MktfÕÃk fÞkuo. 58
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fÞkuo MktfÕÃk {Lk{kt yuðku, {hu÷kt {ktA÷kt Mknw Sðku > {Lk{kt yuðwt Äkhíkkt Ãknu÷kt, Sðíkkt ÚkÞk {åA {hu÷k >> WA¤eLku Ãkzâkt íku s¤{kt, «¼wyu Sðkzâk Au Ãk¤{kt > yuðwt Ëu¾eLku Ze{h ÃkkÃke, íkuykuLku {rík rð«eík ÔÞkÃke >> {kA÷kt çkÄkt Sðíkkt ÚkR òð. íkwhtík {kA÷kt WA¤eLku Ãkkýe{kt sRLku Ãkzâkt. {åAe{kh òuíkkus hne økÞku... {hu÷kt {kA÷kt Sðíkkt ÚkR økÞkt. LkðkRLke ðkík Au. {khe {nuLkík çkÄe Ãkkýe{kt økR. økh{ÚkR økÞku... ykt¾ ÷k÷ fheLku ½Lk~Þk{Lku {khðk ËkuzÞku. “Q¼ku hnusu ½Lk~Þk{! {kÞko rðLkk {qfeþ Lkrn.” nkÚk ÷ktçkku fhe ßÞkt Ãkfzðk òÞ íÞkt «¼w íkwhtík Þ{hkòLkk MðYÃku çkLke økÞk. {nk ¼Þtfh rðfhk¤ YÃk, {kuxk {kuxk Ëktík, ÷k÷[ku¤ ykt¾ yLku yZkh nkÚk{kt {khðk {kxu ykÞwÄku Au. ík÷ðkh, ¼k÷k, rºkþw¤ suðk nÚkrÞkh Ãkfzâkt Au.
{eLk Mkhkuðh{kt {kAe{khLku Þ{YÃku ËþoLk. {åAe{kh ÄúqS økÞku. nðu þwt Úkþu? «¼wyu íkuLkk Mkk{u Ërü fhe. íkuLku {qfe ËeÄku s{Ãkwhe{kt. íÞkt çkhkçkh suðku Þ{Ëqíkkuyu Ãkfzâku... “yhu ÃkkÃke! íkwt {kA÷kLku {khu Au?!” yu{fneLku Äzkf ËRLku Ãkkt[ Ëþ Äkufk {kÞko. {åAe{kh hkzku Ãkkzu. “{qfe Ëku, {Lku {qfe Ëku! nðu {kA÷kt Lkrn {kÁt.” Þ{Ëqíkku çkkuÕÞk, “çkhkçkh suðku ÷køk{kt ykÔÞku Au.” yu{fne çkhkçkh suðk Äkufk {kÞko. økkuËk ¼hkÔÞk. çkÄk MkktÄk nkzfkLkkt Lkh{fhe LkkÏÞk. þheh{kt fk¤e f¤íkh ÚkkÞ Au. ÃkAe {åAe{khLkku ykí{k Ëun{kt ykÔÞku. íkhík çku nkÚk òuze Lk{Mfkh fÞko. “nu «¼w! {khe ¼q÷ ÚkR Au. {Lku {kV fhku. nðuÚke {kA÷kt {khðkLkku ÄtÄku Lkrn fÁt. Sð «kýe WÃkh ËÞk hk¾eþ. s{ËqíkkuLkku {kh ¾{kíkku LkÚke... nwt ík{khu þhýu ykÔÞku Awt.” «¼wyu fÌkwt, “®nMkk çktÄ fhþku íkku Mkw¾e Úkkþku... ®nMkk yu {nkÃkkÃk Au. fÞko f{o ¼kuøkððk Ãkzu Au. {kxu [uíke òð Lku ÃkkÃk fhíkkt yxfe 59
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
òð.” MLkkLk fhe «¼w çkk¤r{ºkku MkkÚku ½uh økÞk. fÚkkLkku Mkkh... Mkk[k ¼õíksLk Ãkþw Ãkûke WÃkh fkuR fhzkt Lkuý fhíkk LkÚke. Ëw:¼ðíkk LkÚke. íÞkhu ykÃkýu Mkøkk¼kR WÃkh, çknuLk WÃkh, {k-çkkÃk WÃkh, Mkk[k ¼õíksLk WÃkh, Mktíkku WÃkh, yLkuf ÔÞÂõík WÃkh fhzkt Lkuý fheyu Aeyu... ÃkhLku ÃkezeLku hkS ÚkkÞ yuíkku yMkwh Au. yLkuf Sðkí{kykuLkku hkSÃkku ykÃkýe WÃkh Wíkhu íÞkhu ykÃkýwt {Lk ¼økðkLk{kt òuzkÞ Au... ¼sLk{kt ÂMÚkhíkk ykðu Au. {kxu [uíkeLku [k÷òu MktMkkh{kt, yuf rËLk òðwt nrhLkk Äk{{kt. 35. {u½hkò, ð]rü çktÄ fhku. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fnu Au, [ku{kMkkLkk rËðMkku ykÔÞk. ©kðý {rnLkk{kt òuhËkh ðhMkkË ðhMku Au. Ä{oËkËkLkk yk¾k ½h{kt Ãkkýe ¼hkR økÞwt... yLkks, ðMºkku, økkuËzkt, økkË÷kt rðøkuhu çkÄe ðMíkwyku Ãk÷¤e økE. ¼k¼e MkwðkMkLkeçkkR yLku ¼Âõík{kíkk ½h{ktÚke Ãkkýe W÷u[u Au. hk{«íkkÃk¼kR [kuíkhk WÃkh çkuXk Au Lku Ä{oËkËk ®[íkk fhu Au fu nwt ½hLkwt AkÃkÁt Mk{wt fhe þfÞku Lkrn... íkuÚke {w~fu÷e Q¼e ÚkR. nðu þwt fhðwt? {wtÍkR økÞk Au. ½Lk~Þk{{nkhks rËðk÷Lke ykuÚku Q¼k Au. rð[kh fÞkuo... rÃkíkkSLke ®[íkk Ëqh fhðe íku ÃkwºkLke Vhs Au... «¼wyu ykfkþ Mkk{u Lksh fhe. MktfÕÃk fÞkuo... fÞkuo MktfÕÃk ð]rü MkçktÄ, {u½hkò hnuòu nðu çktÄ > yuðku rð[kh {Lk{kt ÚkÞku, íkhík ðhMkkË çktÄ hne økÞku >> çkkh {u½ ÚkÞk {qŠík{kLk, ykÔÞk ßÞkt Q¼k Au ¼økðkLk > fhe «kÚkoLkk rþh Lkk{e, y{Lku þwt yk¿kk fnku Aku Mðk{e >> Mk]rü{kt ð]rü fhðe çktÄ, fu çkeòu fkuR Au «ríkçktÄ > {u½hkòyu ðhMkkË çktÄ fÞkuo... íkhík ðhMkkË çktÄ ÚkR økÞku. çkkhu {u½ {qŠík{kLk {kLkð þheh ÄheLku «¼w ÃkkMku ykÔÞk. nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au. “«¼w, yk¿kk Vh{kðku... y{khk suðwt þwt fk{Au? yk¾e Mk]rü{kt ðhMkkË çktÄ fhðku Au fu fu{?” «¼wyu fÌkwt, “Mk]rü{kt ð]rü fhku Ãký yuf y{khk ½h WÃkh, [kuf{kt Lku V¤eÞk{kt ðhMkkË çktÄ hk¾ku.” {uÄhkòyu fÌkwt, “suðe ykÃkLke yk¿kk.” «¼wLku Ãkøku ÷køke {u½hkò yÿ~Þ ÚkR økÞk. AÃkiÞk{kt {kýMkkuLku ¾çkh Ãkze Au. Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. “yk fuðe rðr[ºkíkk! çkÄe søÞkyu ðhMkkË ðhMku Au Lku Ä{oËuðLkk ½h WÃkh xeÃkwt Ãký Ãkzíkwt LkÚke. ½h Lku V¤eÞwt fuðwt [kuϾwt Ãkzâwt Au.” ÷kufku yhMk ÃkhMk ðkík fhu Au. “yk çkÄku «íkkÃk ½Lk~Þk{{nkhksLkku Au. yu Mk{Úko Mðk{e Au. su Äkhu íku fhe þfu. 60
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku yku¤¾ký hk¾þwt íkku Mkw¾e Úkkþwt.” Mkøkk MktçkÄe ½ýkLku yku¤ÏÞk, Ãký ßÞkt MkwÄe ¼økðkLkLku LkÚke yku¤ÏÞk íÞkt MkwÄe çkÄwt yÄqÁt Au. «¼w MkkÚku yufkí{¼kð fu¤ððku fu Mkðo Mkw¾Lkk ykÃkLkkhk yuf ¼økðkLk Au. nrh yus {kÁt SðLk Au. fux÷kf ÷kufku ykuAe {nuLkíku Mkw¾ Mk{]ÂæÄ {u¤ðu Au. íku{Lku ÃkiMkk {kxu ËkuzkËkuz fhðe Ãkzíke LkÚke Lku ¼krðLke fktR ®[íkk LkÚke. fkhý fu íkuykuyu ÃkkuíkkLkwt SðLk Ãkh{kí{kLkk [hý{kt Mk{ŠÃkík fÞwO Au, Ãkh{kí{k MkkÚku yufkí{¼kð fu¤ðu÷ku Au. «¼w fnu Au, “[k÷ku ¼k¼e, {Lku s{ðkLkwt ykÃkku. {Lku ¼q¾ ÷køke Au.” hMkkuzk{kt ykÔÞk. ¼rõík{kíkk yLku MkwðkMkLkeçkkR Vq÷ðkze{kt þkf {kxu {fkR, r[¼zk, íkwheÞk yLku øk÷fktLkk çke ¾hÃkeÚke ¾kzku fheLku Ähíke{kt ðkðu Au. ½Lk~Þk{{nkhks h{íkk h{íkk íÞkt ykÔÞk... “ËeËe... ík{u yk þwt fhku Aku?” “çkuxk, þkf {kxu øk÷fkt ykrËfLkkt çkes ðkðeyu Aeyu.” «¼w çkkuÕÞk, “÷kðku y{u ðkðeyu...” ½Lk~Þk{fnu ÷kðku {kS, y{u ðkðeyu þkf Lku ¼kS > y{u ðkðeþwt íkku Íx Úkkþu, Mkøkkt r{ºk Mknw íku íkku ¾kþu >> yu{fneLku ðkÔÞkt Au Ãkkuíku, Úkkuzk rËLk{kt ÚkÞk òuíku òuíku > ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “y{u ðkðþwt íkku s÷Ëe Úkkþu. ík{u ðkðþku íkku fkuý òýu õÞkhu Úkkþu.” Úkkuzk rËðMk{kt øk÷fkt, íkwheÞk Lku [e¼zkt íkiÞkh ÚkÞk. {eXk, {Äwh hMkðk¤k... ¼Âõík{kíkk hMkkuR çkLkkðe, «¼wLku s{kze hkS ÚkkÞ fu {khe Mkuðk MkV¤ ÚkR. 36. VýMkLke [kuhe ÚkR. Ä{oËuðLkk Vq÷çkkøk{kt VýMkLkk ð]ûk{kt ½ýk çkÄkt MkhMk VýMk ÚkÞkt. {æÞ hkºku [kh [kuh ykÔÞk. VýMk Wíkkhe, økktXzk çkktÄeLku [k÷íkk ÚkÞk. LkkhkÞýMkhkuðhLkk fktXu [kÕÞk òÞ Au. çkksw{kt ÃkeÃkzkLkwt ð]ûk níkwt. íku{kt ½ýk çkÄkt ¼qík hnuíkk níkk. «¼w yk ðkík ytíkÞko{e þÂõíkÚke òýe økÞk. ¼qíkkuLku fÌkwt, “ík{u [kuhLku ÃkfzeLku Mkò fhku.” ¼qík [kuh ÃkkMku økÞkt. ¼zfk fhu Lku rfrfÞkhe fhu. “«¼wLkk [kuhLku {khku Lku fqxku.” ÷kfzeLkk økkuËk ¼hkðu... çk[fk ¼hkðe ÷kíkku {khu. Vkðu íku{{khu Au. [kuh ÄúqS økÞk... nðu þwt fhðwt? VýMkLke økktXzeLku Ähíke Ãkh VUfe ËeÄe Lku òÞ ËkuzÞk... “¼køkku, Lk®níkh ¼qík ykÃkýLku {khe Lkk¾þu.” [kuhLku ¼qíku Ãkfze ÷eÄk. “yÕÞk ÃkkÃke! ßÞktÚke ÷kÔÞk Aku íÞkt {qfe ykðku. Lk®níkh ík{Lku ¾kR sRþwt.” çkefLkk {kÞko. [kuh økktXze ÷RLku Ä{oËkËkLkkt yktøkýk{kt ykðeLku [kuíkhk WÃkh Zøk÷ku fheLku s÷Ëe Ëkuzíkk ½h ¼uøkk ÚkR økÞk... ÃkkAwt ðk¤eLku Ãký òuÞwt 61
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Lkrn hkºkeLkku Mk{Þ Au... ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkuZâk níkk, íku òøke økÞk. ¼qík ÃkkMku ykÔÞk. ¼qík çku nkÚk òuze, «¼wLku «ýk{fhe Ãkøku ÷køÞk. “nu «¼w! y{u çknw Ëw:¾e Aeyu... ¾kðk ÃkeðkLkwt {¤íkwt LkÚke... ßÞkt íÞkt h¾zeLku rstËøke ÃkMkkh fheyu Aeyu... ËÞk fhku Lku y{khku WæÄkh fhku.” «¼w fnu Au, “ík{Lku ¼qíkLke ÞkurLk þk {kxu ykðe Au, ¾çkh Au? søkíkLke {kÞk{kt ðkMkLkk hnuðkÚke ¼qík ÚkÞkt Aku... Ãkwºk Ãkrhðkh yLku {k÷ r{Õfík, Mºke yLku ÄLk{kt ykMkÂõík hnuðkÚke ¼qík ÚkÞk Aku. yÄkuøkrík ÚkR Au.” Mk{sðk suðe fÚkk Au... fk{, ¢kuÄ, ÷ku¼, {kun yLku {{íkk rðøkuhu ytíkhþºkw {nk çk¤ðkLk Au. {kuûk {køkoLkk rðhkuÄe Au. ßÞkt MkwÄe ytíkhþºkw SíkkÞk LkÚke íÞkt MkwÄe fkuR Ãký fkÞo{kt MkV¤íkk {¤íke LkÚke. søkíkLke {kÞkLkku fSÞku çknw ¼khu Au. ¿kkLk yLku Mk{sý rðLkk fMkh x¤íke LkÚke. fÕÃkLkk fÕÃk MkwÄe ¼økðkLk Mkk{wt òuRLku çkuMke hnu Ãký rð»kÞ rLk»kuÄ fÞko rðLkk ðkMkLkk x¤u Lkrn... suLku íkkð ykÔÞku nkuÞ íkuLku ÃkkýeLke çknw íkhMk ÷køku, Ãkkýe ÃkeðkÚke íkhMk ðÄíke òÞ Au, íku{MktMkkhLkk ¼kuøk ¼kuøkððkÚke ¼kuøkLke ík]»ýk ðÄíke òÞ Au... {kxu MkkðÄkLk hnuðwt... ðkMkLkk íkòu Lku nrh ¼òu. ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au... ík{u fÞwO Au y{kYt fks, {kxu ÚkÞku Awt «MkÒk yks > y{ku ðLk rð[heÞu ßÞkhu, òòu çkrÿfk©{{kt íÞkhu >> Aqxe òþku {kÞkÚke ík{k{, ÃkAe Ãkk{þku yûkhÄk{> “ík{khku WæÄkh ÚkkÞ Lkrn yux÷e ík{Lku søkíkLkk Ãkt[rð»kÞ{kt ðkMkLkk Au. Ãký ík{u y{khe Mkuðk fhe Au. [kuh ÃkkMkuÚke VýMk ÃkkAk ÷kÔÞk Aku. y{kÁt ð[Lk {kLÞwt Au íkuÚke ík{ku çkrÿfk©{{kt òþku... íÞkt íkÃk fhþku. ÃkAe {khe ¼Âõík fhþku íÞkhu {wÂõík Úkþu.” Úkkuze MkuðkLku {ËË økýeLku «¼wyu ¼qíkLku MkíÞ {køko çkíkkÔÞku Au. yk Au «økx «¼wLkku «íkkÃk. çkesu rËðMku {tøk¤ «¼kík ÚkÞwt. MkwðkMkLke ¼k¼e [kuíkhk WÃkh VýMkLkku Zøk÷ku òuR çkkuÕÞk, “yk çkÄk VýMk fkuýu íkkuze LkkÏÞk Au?” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu MkrðMíkkhÚke çkÄe ðkík Mkt¼¤kðe... Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞkt... ½Lk~Þk{{nkhks ¾qçk Ãkhk¢{e Au. yuLke ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh Ãkk{e þfu Lkrn. ©e nrh ð[Lkk{]ík{kt fnu Au, yk Sðu yLkuf ðkh MºkeLkk Ëun ÄÞko Au. yLkuf ðkh ÃkwÁ»kLkk, yLkuf ðkh ÃkþwÃkûkeLkk Ëun ÄheLku MktMkkhLkk Mkw¾ ¼kuøkÔÞkt Au. yk Sð yLkuf çkúñktz{kt sL{{hýLkk [¬h{kt ¼xfe ykÔÞku Au. h¾zâk s fhu Au. 62
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ßÞkt MkwÄe ¾hu¾h ¼økðkLkLke ¼Âõík Lkrn ykËhu íÞkt MkwÄe [kuhkMke ÷k¾ òíkLkk Vuhk{kt h¾zþu... yksÚke Lk¬e fhku... {khu ¼ðMkkøkh{kt Vhðwt LkÚke. 37. ©e nrh nrhnh ûkuºk{kt økÞk. Ä{o Ë u ð Lku Mkt æ Þkrøkh, çkeò fu x ÷k sLk > Ëe½k½kxu nrhÞAo º ku , {u ¤ u sðk fÞw O {Lk >> íkiÞkhe fhe íkkíkSyu, íÞkhu çkkuÕÞk ËeLkkLkkÚk > nu ËkËk {Lku {u¤ku òuðk, íkuze òðku ík{MkkÚk >> nrh«MkkËS çkku÷eÞk, Mkwýku ík{u {khk fw{kh > nk÷ ík{u Lkð ykðþku, sRþwt çkeS ðkh >> Ä{oËkËkLkk r{ºkLkwt Lkk{MktæÞkrøkh çkkðku níkwt... íkuýu Ä{oËuðLku ðkík fhe. “nrhnhûkuºk{kt {kuxku {u¤ku ¼hkÞ Au. ÷k¾ku {kýMkku íÞkt òÞ Au. çkkIíkuh LkËeykuLkk Mktøk{{kt MLkkLk fhðkLkku çknw {kuxku {rn{k Au. íkku [k÷ku ykÃkýu íku {u¤k{kt sRyu.” çku r{ºkku sðk {kxu íkiÞkh ÚkÞk. ½Lk~Þk{{nkhks yk ðkík Mkkt¼¤e økÞk, íkuÚke rÃkíkkSLku fnu Au. “nwt ík{khk MkkÚku {u¤k{kt [k÷eþ.” rÃkíkkSyu fÌkwt, “{u¤k{kt ík{kÁt fk{LkÚke. ík{u LkkLkk Aku. Ĭk {w¬e Úkíke nkuÞ, íku{kt ík{Lku {Ík Lkrn ykðu... çkeS ð¾ík {u¤k{kt [k÷òu. yk ð¾íku Lkrn... ík{khk {kxu MkhMk {òLkkt h{fzkt ÷R ykðeþ.” rÃkíkkS {u¤k{kt sðk [k÷íkk ÚkÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu ¼Âõík{kíkk ÃkkMku nX Ãkfze... hzíkkt hzíkkt fnu Au, “{khu {u¤k{kt sðwt s Au... {Lku ËkËk þk {kxu Lk ÷R økÞk?” {k ¾qçk Mk{òðu Au... “çkuxk. hzku Lkrn. ykðíkk ð»kuo ík{Lku [ku¬Mk ÷R sþu. yk ð¾íku þktrík hk¾eLku ynª r{ºkku MkkÚku h{ku Lku {ò fhku. ¾kuxe nX Mkkhe Lk ÷køku.” ½Lk~Þk{{nkhksu {Lk{kt rð[kh fÞkuo fu rÃkíkkS ¼÷u {Lku {u¤k{kt Lk ÷R økÞk Ãký nwt íkuLkkÚke Ãknu÷kt {u¤k{kt ÃknkU[e sRþ... íkwhtík økYzSLku çkku÷kÔÞk... økYzS nksh ÚkÞk... «¼wyu çku MðYÃk Äkhý fÞko. yuf MðYÃku ½uh hÌkk Lku çkeò MðYÃku økYz WÃkh çkuMke nrhnhûkuºkLkk {u¤k{kt ÃknkU[e økÞk. rÃkíkk Ä{oËuðu {u¤k{kt Lksh fhe íkku ½Lk~Þk{{nkhksLku ËeXk. ykùÞo Ãkk{e økÞk. “½Lk~Þk{, ík{u fkuLke MkkÚku ynª ykÔÞk Aku? «¼w çkkuÕÞk... íÞkhu çkkuÕÞk rºk¼wðLk Ãkrík hu, Mkwýku ËkËk ík{u {nk{íke hu > {Lku AkLkku {qfe ykÔÞk ík{u hu, yk økYzu [ze ykÔÞk y{u hu >> “rÃkíkkS, ík{u ®[íkk Lk fhku... y{u Ãkøku [k÷eLku LkÚke ykÔÞk, Ãký økYz WÃkh çkuMkeLku ykÔÞk Aeyu.” íÞkhu rÃkíkkS fnu Au, “økYzS íkku ¼økðkLkLkwt ðknLk Au, 63
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íku ík{Lku õÞktÚke {¤u?” yuðwt MkwýeLku çkkuÕÞk Au íkkík hu, nu Ãkwºk fnwt Awt MkíÞ ðkík hu > yk íkku økYzS Ãkt¾ehks hu, nrhLkwt ðknLk Au Mkw¾Mkks hu >> õÞktÚke {¤u çkuMkðk ík{Lku hu, yu rð[kh ÚkkÞ Au y{Lku hu >
«¼w nrhîkh ûkuºkLkk {u¤k{kt økÞk Au. “økYzS íkku Ãkûke Au. ÃkûkeLkku þwt ¼hkuMkku fnuðkÞ? õÞktf çkeS søÞkyu ÷R òÞ íkku? ¼q÷k Ãkze sðkÞ... {kxu ÃkûkeLkku rðïkMk fhkÞ Lkrn... økYzS íkku ¼økðkLkLkwt ðknLk Au. íku ík{khk {kxu õÞktÚke nkuÞ?” rð[kh fhíkk ÚkR økÞk... fktRf ykùÞofkhe ðkík ÷køku Au. Mk{òíkwt LkÚke. Ãký {kfOzuÞ{wrLk fnuíkk níkk fu ík{khk çkk¤f MkkÄkhý LkÚke, Ãký Mkkûkkík Ãkh{uïh Au... ðkík Mkk[e ÷køku Au, Lku ð¤e ykÚke Ãknu÷kt Ãký ½ýk ykùÞo òuÞkt Au. rÃkíkkS ½Lk~Þk{{nkhksLku çku nkÚk òuze «ýk{fhu Au, “ÄLÞ ½ze, ÄLÞ yðMkh.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “[k÷ku rÃkíkkS, ykÃkýu Mktøk{{kt MLkkLk fheyu.” Ä{oËuðu Ãkrðºk s¤kþÞ{kt zqçkfe {khe íÞkt Ãkkýe{kt [íkwo¼ws LkkhkÞýLkkt ËþoLk ÚkÞkt... s¤Úke çknkh ykÔÞk íkku [íkwo¼ws LkkhkÞý Ëu¾kÞ Au... rÃkíkkSLkkt ykùÞoLkku Ãkkh Lk hÌkku. rÃkíkkS çku nkÚk òuze «¼wLku «ýk{fhu Au. “nu «¼w! ík{kÁt M{hý {LkLku Xkhu Au. ík{khe ðkýe niÞkLku Xkhu Au. ík{khe {qŠík ykt¾Lku Xkhu Au. ÄLÞ nku «¼w... ík{khk ËþoLkÚke nwt f]íkkÚko ÚkÞku Awt. ík{u {éÞk ÃkAe çkeòwt fktR fhðkLkwt hnuíkwt LkÚke... ykðk ËþoLk íkku støk÷Lkk ÞkuøkeLku Ãký Úkíkk LkÚke... nwt yksu ¼køÞþk¤e ÚkR hÌkku Awt.” Ä{oËkËk yLku çkk÷ ½Lk~Þk{[k÷íkk [k÷íkk ÷kunøktshe ÃkÄkÞko Au. yuf MðYÃku 64
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
rÃkíkkS MkkÚku {u¤k{kt økÞk Au, yLku çkesu MðYÃku ½h{kt ¼Âõík{kíkk MkkÚku hÌkk Au... ¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{{nkhksLke yktøk¤e ÃkfzeLku Ä{oËuðLku {u¤k{ktÚke ykðíkk òýeLku Mkk{k økÞk. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “½Lk~Þk{{kxu þwt ÷kÔÞk Aku?” Ä{oËuðu fÌkwt, “ykÃkýk ½Lk~Þk{çknw [{ífkhe Au. økYz WÃkh çkuMkeLku {u¤k{kt ÃknkU[e ykÔÞk níkk.” íÞkt «¼wyu yuf MðYÃk yÿ~Þ fhe ËeÄwt... ykðku [{ífkh òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. «¼wLke ÷e÷k y÷kirff Au. «¼wyu {u¤k{kt ÃkÄkhe ÃkkuíkkLkk ËþoLk ËkLkÚke yLkuf ykí{kykuLkku WæÄkh fÞkuo Au. ¼Âõík{kíkkyu hMkkuR çkLkkðeLku MkkiLku ¼kusLk s{kzâk Au... ¼Âõík{kíkk y¾tz sÃk fhu Au... nrh¼sLk fhu Au. Mºke¼õíksLkkuLku Ãký fhkðu Au. ¼økðkLkLkk Lkk{Lkku {kuxku {rn{k Au. yk þhehLku s{ðkLkwt ykÃkeyu íÞkhu þheh{kt íkkfkík ðÄu Au. WÃkhk WÃkhe WÃkðkMk fheyu íkku þhehLke íkkfkík ½xe òÞ. þhehLku ¾kuhkf Lk ykÃkku íkku þheh rLkçko¤ ÚkR òÞ. íku{ykí{kLku ¾kuhkf Lk ykÃkku íkku ykí{k rLkçko¤ ÚkR òÞ... ykí{k Ëk¤, ¼kík, hkux÷e, ËqÄÃkkf fu ÷kzw rðøkuhu ¼kusLk Lkrn s{u... ykí{kLkku ¾kuhkf ¼økðkLkLkk Lkk{{tºkLkku Wå[kh Au. ykÃkýu ¼sLk ¼Âõík fhðkLkwt ¼q÷e sRyu Aeyu... ÃkAe fhþwt, õÞkt Wíkkðz Au? ykðe heíku yk¤Mk{kt SðLk ÃkwÁt ÚkR òÞ Au... yk fÚkk ykÃkýLku MkkðÄkLk fhu Au... yk¤Mk íkòu Lku nrhLku ¼òu. 38. AÃkiÞkLke «Ërûkýk íkeÚkohks AÃkiÞk{kt ½Lk~Þk{{nkhksu ½ýe ÷e÷k fhe Au... ÷e÷k [rhºkLke fÚkk ykÃkýLku çknw øk{þu. ½Lk~Þk{{nkhks r{ºk {tz¤Lke MkkÚku LkkhkÞý MkhkuðhLkkt fktXu yktçkkðkze{kt økÞk. çkÄk çkk¤r{ºkku ½kuzk WÃkh çkuXk nkuÞ íku{yktçkkLke zk¤ WÃkh çkLLku Ãkøk ÷xfkðeLku çkuMke økÞk... ½Lk~Þk{{nkhks Ãký yktçkkLke zk¤u çkuXk. ½kuzkLku nktfu íku{zk¤Lku [kçkwf {khe S¼Úke z[fkhk fhu Au. çkku÷kðu Au {w¾u çk[fkhk hu, ðøkkzu Au S¼u z[fkhk hu > ©e nrhyu RåAk {Lk Äkhe hu, Ãkkuíku çkuXk Au íÞkt Mkkuxe {khe hu >> {khíkk MkkÚku LkeféÞku ½kuzku hu, suLkku fktR {¤u Lkrn òuzku hu > W[u: ©ðkLke òík íkwhtøk hu, {w¾ Mkkík Lku yðËkík htøk hu >> íÞkt íkku nrh RåAkÚke nýnýkx fhíkku Mkkík {kuZktðk¤ku ïuík ½kuzku «økx ÚkÞku. y÷çku÷ku yïÃkh yMkðkh ÚkÞk. ½kuzkLku yuðe ÍzÃkÚke ËkuzÔÞku. yk{Ëkuzu íkku íku{hkMk ¾U[u. ½kuzku A÷ktøk ¼híkku òÞ, òýu økYzLke økrík òuR ÕÞku... ½Lk~Þk{{nkhks fuðk þku¼u Au. MkwtËh {ÍkLkwt íkusMðe {w¾kh®ðË, ïuík Íw÷ze, 65
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ïuík MkwÚký÷e Ãknuhe Au. {Míkf Ãkh nehk Lktøk szeík xkuÃke, niÞu Ãkw»ÃkLkku nkh, nMík{kt ÷økk{yLku [hý{kt [k¾ze yËT¼qík þku¼k Au. AÃkiÞkLke «Ërûkýk þY fhe. Vhíkkt çkkh økk{Au. AÃkiÞkLkk çkkh økk{Lkkt Lkk{Mkkt¼¤ku: (1)AÃkiÞk{kt – LkkhkÞý Mkhkuðh, (2) ÃkehkusÃkwh{kt - {kuûk ÃkeÃkzku (3)÷kunøktshe{kt – støk÷eLkkÚk {nkËuð (4) ÃkíkSÞk{kt – ÃkíkSÞk {nkËuð, (5)¼uxeÞk{kt – hk{Mkkøkh, (6)Rxku÷k{kt – Shk¼khe ík¤kð, (7){¾kuzk½kx{kt – {Lkkuh{k LkËe, (8)Lkhu[k{kt – fÕÞký Mkkøkh, (9)ríkLkðk{kt - ¼qríkÞku fqðku, (10)RMkLkkÃkwh{kt - ¾ktÃkk ík÷kðze, (11)økki½kz{kt – rðïkr{ºke LkËe, (12)økwhøkk{{kt - ©ðý ík÷kðze.
«¼w Wå[i©ðk ½kuzk WÃkh çkuMkeLku AÃkiÞkLke «Ërûkýk fhu Au. AÃkiÞkLkk ykswçkkswLkk økk{{kt yï ÷RLku ½Lk~Þk{{nkhks «Ërûkýk Vhu Au. økk{Lke LkkheykuLkkt r[¥k «¼w{kt [kUxe økÞkt Au. Ãkkýe ¼hðwt ¼q÷eLku ½kuzkLke ÃkkA¤ ÃkkA¤ Ëkuzu Au. ½kuzku Ëkuzíkku òÞ Lku {kýMkku íku{kt òuzkíkkt òÞ. {kýMkku rð[kh fhu Au, Mkkík {kuZktðk¤ku ½kuzku ykÃkýu õÞkhu òuÞku LkÚke. yrík y÷kirff Ë~Þ Au. òuíkks hne økÞk. yLkuf çkk¤fku ½kuzk ÃkkA¤ Ëkuzíkk òÞ Lku çkku÷íkk òÞ, “½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ nku... ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ nku.” ð]æÄ {kýMkkuLku ykLktË ykðe økÞku íkuÚke íku Ãký ÷kfzeLkk xufu ½kuzk ÃkkA¤ [k÷u Au. òýu ÞkºkkLkku Mktøk òuR ÕÞku... çkúkñýku MktæÞkðtËLk fhíkk níkk íku ÂMÚkh ÚkR økÞk. 66
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
AÃkiÞk{kt ½Lk~Þk{{nkhksu fux÷e «Ërûkýk fhe? yuf {wnqoík WÃkh XÞko hu, yufMkku ykX «f{kt VÞko hu > AwÃkiÞkÃkwh Vhíke Au÷u hu, Vhe «Ërûkýk y÷çku÷u hu >> yuf {wnqoík yux÷u ËkuZ f÷kf... ½Lk~Þk{{nkhks ËkuZ f÷kf{kt 108 «Ërûkýk VÞko... ½Lk~Þk{{nkhks AwÃkiÞkLke «Ërûkýk VÞko íÞkhÚke AwÃkiÞkLke «ËrûkýkLkku {kuxku {rn{k Au... ík{u AwÃkiÞkÃkwh òð íÞkhu sYh «Ërûkýk Vhòu Lku yk ÷e÷kLku ÞkË fhòu... çkrÿLkkÚkkLktË Mðk{e {rn{kLkwt feíkoLk økkÞ Au... sL{MkwV¤ nkuR òðu AuÃkiÞk{U sL{MkwV¤ nkuR òðu, Veh ¼ð{U Lkrn ykðu AuÃkiÞk{U sL{MkwV¤ nkuR òðu, ÄLÞ ÄLÞ Äw¤ AÃkiÞk fuhe, çkúñkS þrþ [zkðu... AÃkiÞk{kt... AÃkiÞk{kt [ku Veh Vhu «f{k, sL{{hý {ex òðu... AÃkiÞk{kt... çknkuík sL{fu ÃkwLÞ sçk òøku, íkçk{U AÃkiÞk Ãkkðu... AÃkiÞk{kt... AÃkiiÞk{kt [ku Veh Vhu «¢{k, sL{{hý {kx òðu. ÃkËu ÃkËu yï{u½ Þ¿kLkwt ÃkwÛÞ {¤u Au. yûkhÄk{Lkk {wõíkku yLku íkuºkeMk fhkuz Ëuðíkkyku rËÔÞ MðYÃku Ëhhkus AÃkiÞkLkkt ËþoLk fhðk ykðu Au. AÃkiÞkÃkwh yûkhÄk{íkwÕÞ Au. yLkuf sL{Lkk ÃkwÛÞ nkuÞ íkuLku AÃkiÞk òðkLkwt {Lk nkuÞ Au. AÃkiÞkLke {kuxe «Ërûkýk fhe þfkÞ, òu ©æÄk yLku ®n{ík nkuÞ íkku, yLku Mk{Þ yuLkku MktÞkuøk Lk nkuÞ íkku LkkLke «Ërûkýk yux÷u {trËhLke [khu çkksw «Ërûkýk fhe þfkÞ. yux÷e þÂõík Lk nkuÞ íkku {trËh{kt çkehksíkk ¼økðkLkLke «Ërûkýk yð~Þ fhðe... «Ërûkýk Vhu íkku sL{{hýLkk Vuhk x¤u Au Lku W¥k{økríkLku Ãkk{u Au. 39. yrÄfkhLkku yntfkh íkòu. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu Mktíkku, ðnk÷k nrh¼õíkku, ík{u «u{Úke fÚkk Mkkt¼¤ku... íÞkh ÃkAe Mknw Mkkt¼¤ku, Mktík nrhsLk r{ºk > AwÃkiÞk{kt ©e ½Lk~Þk{u, fÞwO LkðeLk [rhºk >> nðu {k½ þwËe [íkwÚkeo, íku rËLk Ä{ofw{kh > çkúñ{qnhíkuo ðnu÷k WXâk, fÞwO MLkkLk íkuýe ðkh >> çkuXk sR [kuíkhk Ãkh, rLkíÞ rðrÄ fhu ßÞktÞ > «òÃkrík ykÔÞk íku Mk{u, [íkwh{w¾k íÞktÞu >> {nkþwË [íkwÚkeoLkku rËðMk Au. {tøk¤ «¼kík{kt «¼w MLkkLk fhe, yktøkýk{kt yktçk÷eLkk ð]ûk Lke[u [kuíkhku Au, íkuLkk WÃkh çkuMke Ãkqò ÃkkX rLkíÞ rðrÄ fhu Au. íku 67
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ð¾íku MkíÞ÷kuf{ktÚke ntMk WÃkh çkuMkeLku [kh{w¾ðk¤k çkúñkS ykÔÞk. «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt, “nu «¼w! yLkuf ð»kkuoÚke yk Mk]rüLkwt WíÃkkËLkLkwt fk{fYt Awt... nðu {Lku rLkð]r¥k hk¾eLku þktríkÚke ík{kÁt ¼sLk M{hý fhðwt Au. yk fkÞo çkeòLku MkkUÃke Ëku.” çkúñkSLku {Lk{kt yu{níkwt fu {khk rðLkk fkÞo yxfe sþu. Mk]rüLkku Mksof nwt Awt... {Lku ykSS fhíkkt «¼w fnuþu fu yk fkÞo ík{khus fhðwt Ãkzþu. çkeòÚke yk fkÞo Úkþu Lkrn. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “nswt ík{kÁt þheh çkhkçkh Au. ð]æÄyðMÚkk Ëu¾kíke LkÚke. {kxu ík{kÁt fk{[k÷w hk¾ku íkku çknw MkkÁt ÚkkÞ.” çkúñkS çkkuÕÞk, “Lkk... nðu yu fkÞo nwt Lkrn fÁt... çkeòLku MkkUÃke Ëku.” «¼wyu fÌkwt, “fktR ðktÄku Lkrn... ík{u Úkkuzeðkh LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu çkuMkku. fkuR ÞkuøÞ ÔÞÂõíkLku íku fkÞo{kt økkuXðe Ëuþwt... ík{u r[tíkk Lk fhku.” çkúñkSLku yu{fu ¼økðkLk n{ýks {Lku {Lkkðþu... ðktMkku ÚkkçkzeLku fnuþu ík{khu s fhðwt Ãkzþu... íÞkt y[kLkf ykùÞo MkòoÞwt...
çkúñkSLkku økðo WíkkÞkuo. Mkk{uÚke ŸxLke ÷kRLk [k÷e ykðu Au. Ÿx WÃkh {kuxe {kuxe ÷ktçke Ãkuxeyku Au... çkúñkSyu yk Ë~Þ òuÞwt... “yku... nku... nku... yk Qtx {khe Mk]üeLkku çkLkkðu÷ LkÚke. fkuR rðr[ºk ïuík Ÿx çkÄk Ëu¾kÞ Au.” çkúñkSyu Ÿx [÷kðLkkhLku ÃkqAÞwt, “yk Ãkuxe{kt þwt Au?” “yk Ãkuxe{kt yLkuf çkúñk ¼Þko Au.” “çkíkkðku íkku òuRyu.” Ãkuxe ¾ku÷e íkku fkuR [kh {kuZkðk¤k íkusMðe rËÔÞ ÃkwÁ»kku Au... fkuR ykX {kuZkðk¤k çkúñk Au... fkuR Mkku¤ {kuZkðk¤k. [kuÚke Ãkuxe ¾ku÷e íkku [k÷eMk {w¾ðk¤k çkúñk Au... ykðwt y÷kirff Ë~Þ òuR çkúñkS MíkçÄ ÚkR 68
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
økÞk... “{Lku yu{níkwt fu yk ËwrLkÞk{kt nwt yuf s çkúñk Awt. {khk suðku çkeòu fkuR LkÚke Ãký yk íkku yLkuf çkúñkLke ÷kRLk ÷køke Au.” Ãkuxe{ktÚke Lkef¤u÷k çkúñk ½Lk~Þk{{nkhksLku çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au. “nu «¼w! fkuR çkúñk ÚkkõÞk nkuÞ íku yu{Lke søÞkyu y{Lku økkuXðe Ëku... yk¿kk Vh{kðku. y{u Mkuðk fhðk {kxu íkiÞkh ÚkÞk Aeyu...” çkúñkSLkk Ãkux{kt Vk¤ Ãkze. ÌËÞLkk Äçkfkhk ðÄe økÞk. “{khe Mk¥kk ÍwxðkR sþu, íku çkhkçkh Lkrn.” ËkuzeLku ½Lk~Þk{{nkhksLkk [hý{kt {kÚkwt ÍwfkÔÞwt. hzíku ÌËÞu çkkuÕÞk, “«¼w, {Lku {kV fhku! {khe ¼q÷ ÚkR Au. ykðwt çkeS ð¾ík Lkrn fÁt... su ík{u {Lku fkÞo MkkUÃÞwt Au íku nwt çkhkçkh fheþ.” «¼wLkku {rn{k Mk{òR økÞku íkku çkúñkLkku økðo Wíkhe økÞku... ¼økðkLk ÃkkMku fkuRLkku økðo (ðx) hnuíkku LkÚke. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “ík{u rLkhktíku ¼sLk fhku... y{u y{kÁt fkÞo økkuXðe ÷Rþwt. ík{u ®[íkk Lk fhku.” çkúñkS fhøkheLku çkkuÕÞk, “nu «¼w! ík{u su{fnuþku íku{fheþ. ík{u {khk WÃkh hkS hnku. nu «¼w! ík{u çknw MkkÁt fÞwO. {khe ¼q÷ Mk{òðe.” ¼økðkLku fÌkwt, “{khk çkúñktz{kt yLkuf fkÞofíkkoyku Au... çkúñktzLkwt WíÃkríkLkwt fkÞoLkwt Mkt[k÷Lk ík{khk ðøkh yxfþu Lkrn... ík{u ¾kuxwt yr¼{kLk fhku Aku. yrÄfkhLkku yntfkh íkòu Lku nrhLku ¼òu.” {kýMkLku Úkkuzef Mk¥kk fu yrÄfkh {¤u íkku íkhík yntfkh ykðe òÞ Au... nwt fuðku {kuxku. {kÁt fÞwO çkÄwt ÚkkÞ. {Lku ÃkqAeLku çkÄk fk{fhu. {khku ðx Ãkzu. yr¼{kLk{kt Vq÷kíkku Vhu. òýu {khk suðwt fkuR Lkrn. ykÃkýe ÃkkMku su Au MkËTøkwý, MktÃkr¥k fu Mk¥kk íku çkÄwt ¼økðkLkLke f]ÃkkLkwt V¤ Au, Aíkkt yr¼{kLk fheyu Aeyu. ¾kuxwt yr¼{kLk MkËTøkwýkuLkwt ¼ûký fhe òÞ Au. {khe ¼q÷ ÚkR Au... yk ºký þçËku Wå[khðk çknw {w~fu÷ Au. s÷Ëe ÃkkuíkkLke ¼q÷ fçkw÷ ÚkkÞ Lkrn. çkúñkyu ÃkkuíkkLke ¼q÷ fçkw÷ fhe. 40. Íkz ÃkeÃk¤eLke h{ík. yuf Mk{Þ ½Lk~Þk{{nkhks Ënet ¼kík s{eLku Mk¾k MkkÚku yktçkkðkze{kt yktçkk WÃkh [ZeLku ÍkzÃkeÃk¤eLkk h{ík h{íkk níkk. çkÃkkuhLkku Mk{Þ ÚkÞku... Aíkkt s{ðk ykÔÞk Lkrn. ¼Âõík{kíkk ðkx swðu Au. hk{«íkkÃkLku fÌkwt, “½Lk~Þk{Lku ¼q¾ ÷køke nþu. ík{u s÷Ëe çkku÷kðe ÷kðku.” hk{«íkkÃk¼kR nkÚk{kt Mkkuxe ÷R ½Lk~Þk{{nkhksLku þkuÄðk òÞ Au. LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu òuÞtw... íkku íÞkt ½Lk~Þk{LkÚke. ykøk¤ [kÕÞk. {eLkMkkøkhLkk fktXu òuÞtw íkku íÞkt Ãký LkÚke. ð¤e ykøk¤ [kÕÞk. ÃkehkusÃkwhLke nË{kt [khu çkksw òuR ðéÞk. íÞkt Ãký LkÚke. ð¤e 69
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykøk¤ [kÕÞk. ¾ktÃkkMkhkuðh Vhíkkt òuÞtw Ãký ½Lk~Þk{{nkhks õÞktÞ {éÞk Lkrn. nðu þwt fhðwt? ¼kR [k÷e [k÷eLku Úkkfe økÞk. {Lk{kt rð[kh fhu Au... ¼kRLku heMk [Ze yÃkkh, {¤u íkku MkkurxÞwt {kYt [kh > yu{þkuÄu Au Ä{oLkk íkLk, ykÔÞk çkrnrh yktçku òu¾Lk >> íÞkt íkku h{u Au Íkz ÃkeÃk¤e, f÷k fkuRÚke Lk òÞ f¤e > nðu òu ½LkþÞk{{¤þu íkku [kh MkkuxeÞwt {kheþ. {Lku [÷kðe [÷kðeLku Úkfkðe LkkÏÞku. {kuxk¼kRLku ykðíkk òuRLku ½Lk~Þk{{nkhks VxkVx yktçkk WÃkh [ze økÞk. hk{«íkkÃk¼kRyu òuhÚke nkf {khe... “¾çkhËkh! yks ík{Lku {kÞko ðøkh Lkrn {qfwt... Mk{ÞMkh s{ðk {kxu fu{LkÚke ykðíkk?! nwt þkuÄe þkuÄeLku Úkkfe økÞku.” ½Lk~Þk{{nkhksu yktçkk WÃkhÚke A÷ktøk {khe íku LkkhkÞý MkhkuðhLkk feLkkhu ykÔÞk... s÷Ëe s÷Ëe ½hLke ykuþhe{kt AkLkk {kLkk MktíkkR økÞk. íÞkt hkuMku ¼hkýk hk{«íkkÃk¼kR ½hu ykÔÞk... ¼kRLku òuÞk Lku ½Lk~Þk{{tzâk Äúqsðk... zhe økÞk... nðu [ku¬Mk ¼kR {Lku {khþu. ¾eòR økÞk Au. ½Lk~Þk{u Ÿ[u Mðhu MkkË fÞkuo. “ËeËe! ¼kR {Lku {khþu!” yu{fne s÷Ëe s÷Ëe {kLkk ¾ku¤k{kt [qÃk çkuMke økÞk... ¼Âõík{kíkk t{Míkf WÃkh nkÚk Vuhðíkkt çkkuÕÞk, “çkuxk... ík{Lku fkuR Lkrn {khu. þktrík hk¾ku.” {kíkkSLkk ¾ku¤k{kt ½Lk~Þk{Lku ËeXk Lku ¼kRLkku økwMMkku ykuMkhe økÞku... MkwðkMkLkeçkkRyu fÌkwt, “[k÷ku, Mkki ¼kusLk fhe ÕÞku.” Mkki MkkÚku çkuMkeLku sBÞk Au... ykðe y÷kirff ÷e÷k fhe Mkki ¼õíksLkkuLkkt {Lk ¼økðkLk{kt ¾ut[kR òÞ Au, íkuÚke y¾tz ¼økðkLkLkwt ®[íkðLk ÚkÞk fhu Au. ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au, suLku ytík:fhý{kt y¾tz ¼økðkLkLkwt ®[íkðLk Úkíkwt nkuÞ yLku Ëun {qfu íkku íkuLku VheLku øk¼oðkMk{kt sðwt Ãkzu Lkrn. ¼økðkLkLkwt ®[íkðLk fhíkkt Sðíkku nkuÞ íkku Ãký Ãkh{ÃkËLku ÃkkBÞku Au. suðk ïuíkrîÃk{kt rLkhÒk{wõík Au íkuðku s yu Ãký rLkhÒk{wõík ÚkR hÌkku Au. ykÃkýu ËunLke f{kýe ¾qçk fhe. ¾qçk f{kÞk. çktøk÷k çkLkkÔÞk. Ëefhk ËefheLku Äk{Äq{Úke ÃkhýkÔÞk. Ëuþ rðËuþ{kt ¾qçk Ëw:¾ ðuXeLku f{kÞk. ÃkkA¤Úke ÃkMíkkðwt Lk Ãkzu yu {kxu yíÞkhÚke s ¼økðkLkLkk nwf{Lku {kLk ykÃke MkíMktøk fhku. Ãkqò, ÃkkX, Ä{o, ËkLk, rðøkuhu Mkíf{o fhe SðLkLku ÄLÞ çkLkkðku. yus SðLk SÔÞkLkku {kuxku ÷k¼ Au. 41. [k÷ku ®nzku¤kLkkt ËþoLk fhðk. ©kðý {rnLkku yux÷u íknuðkhLkku ©uc {rnLkku. LkkøkÃkkt[{, hktÄýAê, sL{kü{e, hk¾ze ÃkqLk{, rðøkuhu íknuðkhku ykðu. yk¾ku {rnLkku ®nzku¤kLkk 70
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
WíMkð [k÷u. fkþe{kt øktøkkMLkkLkLkku {rn{k yLku yÞkuæÞk{kt ®nzku¤kLkku {rn{k, nòhku ¼õíksLkku ËþoLk fhðk ykðu. yÞkuæÞk Lkøkhe ©e hk{[tÿ ¼økðkLkLke sL{¼q{e Au. Ä{oËkËk, ¼Âõík{kíkk, hk{«íkkÃk¼kR, ½Lk~Þk{{nkhks yLku økk{Lkkt {kýMkku ®nzku¤kLkkt ËþLko fhðk òÞ Au. [ku{kMkkLkk rËðMkku Au, íkuÚke økkzk [k÷e þfu Lkrn. Mkki ÃkøkÃkk¤k feíkoLk økkíkk økkíkk [kÕÞk òÞ Au. [khu çkksw ÷e÷e ðLkhkSÚke Ähíke þku¼u Au. ¾uíkh ÃkkfÚke ¼ÞkO Au yLku Mkhkuðh A÷fe hÌkkt Au. {Lkkuh{k LkËe òuhËkh ÃkkýeÚke ðnu Au. nkuzeðk¤k fkuR LkÚke. LkËe Ãkkh fR heíku fhðe? ®[íkk fhu Au hu ®nzku¤kLkkt ËþoLk Úkþu Lkrn... yÞkuæÞk fu{sðwt? [k÷ku AÃkiÞk ÃkkAk sRyu. ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “ík{u r[tíkk þk {kxu fhku Aku? {khe ÃkkA¤ ÃkkA¤ Mkki [kÕÞk ykðku... Ãkkýe{kt MkhMk {òLkku hMíkku Au.” ËeËe yk Ãkkýe {æÞu Au hMíkku, yu{kt [k÷wt Awt nwt swðku ¾Míkku > {khu fuzu fuzu Mknw ykðku, çkeþku {kt ík{u Lkrn íkýkðku >> yu{frn Ãknku¤k fÞko ¼ws, s¤u {køko ËeÄku Ãkze Mkws > ½Lk~Þk{{nkhksu çku nkÚk Ÿ[k fÞko. “nu ðYýËuð, LkËeLkku «ðkn MÚkt¼e òyku... y{khu Mkk{u Ãkkh sðwt Au.” íkwhtík «ðkn Úkt¼e økÞku. Ãkkýe ðå[u hMíkku ÚkR økÞku. íku WÃkh [k÷íkk [k÷íkk Mkki Mkk{u fktXu ÃknkU[e økÞk. ÃkkAwt ð¤eLku òuÞwt íkku òuhËkh ÃkkýeLkku «ðkn ðnu Au. ykðwt yiïÞo òuR Mkki rð[kh fhíkk ÚkR økÞk... Ãkkýe{kt hMíkku fuðe heíku ÚkÞku nþu? LkðkRLke ðkík Au... {Lkkuh{k LkËeLkk rfLkkhu hk{[tÿS ¼økðkLkLkwt yuf {trËh níkwt. íkuLkk ykux÷k WÃkh çku ðihkøke çkuXk níkk. íku LkðkR Ãkk{e økÞk. ¼hÃkqh LkËeLkk «ðkn ðå[u yk çkÄk {kýMkku fR heíku ykÔÞk nþu? fÃkzkt Ãký fkuhkt Au. Ä{oËkËkyu fÌkwt, “y{khk Ãkwºk ½Lk~Þk{Lke RåAkÚke {Lkkuh{k LkËeyu hMíkku ykÃÞku.” ykðwt Mkkt¼¤e ðihkøke LkðkR Ãkk{e økÞk... ðihkøkeyu ykøkún fheLku MkkiLku ¼kðÚke s{kzâk Au... çkksw{kt ÃkeÃk¤kLkwt ð]ûk níkwt, íkuLkk AkÞk{kt Mkki {kýMkkuyu rð©ktrík ÷eÄe... ÃkAe MkswofktXu ykÔÞk. ðnký{kt çkuMkeLku yÞkuæÞk ÃknkUåÞk. yÞkuæÞk{kt ½ýk çkÄkt {trËhku Au... Ëhuf {trËh{kt rntzku¤k{kt Íw÷íkk «¼wLkkt ËþoLk fÞko... ¼õíksLkku ®nzku¤kLkkt feíkoLk økkÞ Au... ÌËÞYÃke rntzku¤k{kt ©e ½Lk~Þk{{nkhksLku ÃkÄhkðku yux÷u rstËøke f]íkkÚko ÚkR sþu. 71
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
42. økÞkË¥kLkku {kuûk. yuf Mk{Þ økÞkËík Lkk{, ykÔÞku yðÄ{kt íkun Xk{> {kuxku yMkwh ÃkkÃke y¼køke, suLku ðihLke ÷økLke ÷køke >> «¼wLkku {khðk yu{Äkhe, Mkk{e ËwfkLku çkuXku Mkwhkhe > òýe ytíkhò{eÞu ðkík, {khðk ykÔÞku Au ¼whòík >> y¼køke yMkwhLkwt Lkk{økÞkË¥k níkwt. Ä{oËuðLkk ½hLke ykswçkksw yktxk {khu. ½Lk~Þk{Lku ÃkfzeLku Xufkýu Ãkkze Ëô... ÷køk swyu Au... ËwfkLk{kt MktíkkRLku çkuXku... yt í khò{e ½Lk~Þk{{nkhks òýe økÞk... yMkw h ykÔÞku Au . .. ½Lk~Þk{{nkhks ¼Âõík{kíkkLku fnu Au, “ËeËe, fk÷u Mkku{ðíke y{kMk Au...” ËeËe Mkwýku fnqt yuf ðkík, Mkku{ðíke Au fk÷u «¼kík > Mkðuo ðnu÷k WXeLku sRyu, Mksow øktøkk rð»ku Lkkneyu >> yu{çkkuÕÞk Au {{o ð[Lk, íkuLku fkuý òýe þfu {Lk > çkesu rËðMku «kík:fk¤, Mkðuo Lkknðk økÞk íkífk¤ >> {kík rÃkíkk {kuxk ¼kR MkkÚk, ykÔÞk Mksow øktøkk Ãkh LkkÚk > ðMºk {qõÞk çkúkñýLke ÃkkMk, ÃkuXk s¤{kt ©e yrðLkkþ >> økkuhLku ykÃÞwt Au økki ËkLk, fhkÔÞku MktfÕÃk ËR {kLk > “{k... fk÷u Mkku{ðíke y{kMk Au. Mkku{ðíke y{kMkLkku {kuxku {rn{k Au. ykÃkýu Mkki Mksowøktøkk{kt MLkkLk fhðk sRþwt.” ðnu÷e Mkðkhu MLkkLk fhðk økÞkt. MLkkLk fhe çkúkñýLku økkÞLkwt ËkLk ykÃÞwt. ½Lk~Þk{{nkhksu s¤{kt zqçkfe {khe. íÞkt yMkwhu {økh çkLkeLku «¼wLkku [hý Ãkfze ÷eÄku... Ãkkýe{kt ¾ut[e økÞku. ½Lk~Þk{Ëu¾kíkk LkÚke... nðu þwt fhðwt? {kíkkrÃkíkk, Mkøkkt MktçktÄe YËLk fhu Au. hk{«íkkÃk¼kR ftÃku Au... “yhhh... ½Lk~Þk{¼kRLkwt þwt Úkþu?” ¾qçk ®[íkk fhu Au. ykfw¤ ÔÞkfw¤ ÚkR økÞk Au... nòhku {kýMkku Mkku{ðíke y{kMkLkkt rËðMku MLkkLk fhðk ykÔÞk Au íku Mkki þkufkíkwh ÚkR økÞk. çkk÷ ½Lk~Þk{u {økhLku òuhÚke ¾UåÞku Lku {økh WÃkh çkuMke økÞk... {økh ÃkAkzk ¾kÞ Au... n{ýkts ½Lk~Þk{Lku Ãkkýe{kt zqçkkze Ëô Ãký fktR Úkíkwt LkÚke... ðnký WÃkh çkuMku íku{{økh WÃkh çkuXk Au... íkhíkk íkhíkk rfLkkhu ykÔÞk... “{kuxk¼kR yk yMkwhLkwt {]íÞw ík{khk nkÚku ÷¾u÷wt Au... ík{u ÞwæÄ fhku.” {kuxk¼kRyu fÌkwt, “íkiÞkh Awt!” ÃkkuíkkLkku Ãkøk {økh WÃkh òuhÚke ËçkkÔÞku, fu {økh {xeLku ¼Þtfh yMkwh çkLke økÞku... ¼Þtfh ÷zkR þY ÚkR... {kuxk ¼kRyu çku Ãkøk {økhLkk çkhkçkh Ãkfzâk, yæÄh fhe [¬h [¬h VuhðeLku òuhÚke Ãk]Úðe WÃkh ÃkAkzÞku... nknkfkh fhíkku yMkwh {hý ÃkkBÞku... ¼q{eLkku ¼kh WíkkÞkuo. 72
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
økÞkË¥k yMkwhLkku Lkkþ. MLkkLk fhðk ykðu÷kt nòhku {kýMkku ykðwt Ãkhk¢{òuR ykùÞo Ãkk{e økÞk. rLkùÞ fhe ÷eÄku fu Ä{oËuðLkk Ãkwºk MkkÄkhý LkÚke Ãký ¼khu [{ífkhe Lku çk¤ðkLk Au. ykðe heíku ÷e÷k fhíkk Úkfk yLkuf yMkwhkuLkku Lkkþ fhu Au. 43. {Õ÷Lkku økðo WíkkÞkuo. yðÄÃkw h {kt ðkr÷zu , [rhºk fÞkO Au su n > rðMíkkheLku ðýo ð w t Mkw ý ku hk{þhýS íku n >> ½Lk~Þk{{nkhks çkk÷ Mk¾k MkkÚku {Õ÷fwMíke fhíkk níkk. íku ð¾íku LkuÃkk¤ ËuþLkk {Õ÷ku rËøkrðsÞ fheLku hk{½kx ÃkkMku ykÔÞk. «¼w çkk÷ Mk¾k MkkÚku fwMíke fhu Au... {Õ÷ku íkuLke MkkÚku h{ðk ykÔÞk. «¼wyu çkk÷ Mk¾k{ktt nòh nòh nkÚkeLkwt çk¤ {qfe ËeÄwt, íkuÚke LkuÃkk¤Lkk {Õ÷ nkhe økÞk Lku Mk¾kykuLke Sík ÚkR. yÞkuæÞkLkk {Õ÷Lku yr¼{kLk ykÔÞwt. “LkuÃkk¤Lkk {Õ÷Lku nhkðe ËeÄk Ãký y{Lku fkuR nhkðe þfu Lkrn... y{u òuhËkh Aeyu. yksu ½Lk~Þk{Lke Ãkheûkk ÷Ryu.” ¼e{Mktøk, {kLkMktøk yLku rËÕ÷eMktøk ½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku {Õ÷ fwMíke fhðk {kxu çkhnèk þk¾k Lkøkh{kt ykÔÞk. hk{«íkkÃk¼kRyu fÌkwt, “½Lk~Þk{, ík{khe MkkÚku òuhËkh ÞwðkLk {Õ÷fwMíke fhðkLke ðkík fhu Au... ík{u LkkLkk Aku... íkku nðu þwt Úkkþu?” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu ®n{ík Ãkqðof sðkçk ykÃÞku... nrh fnu çkeMkku Lkrn yks, MkkiLku ðnk÷e Au ÃkkuíkkLke ÷ks. “¼kR, ík{u ®[íkk Lk fhku. ÷ks MkkiLku ðnk÷e Au.” ½Lk~Þk{{nkhks {kíkkrÃkíkkLku Ãkøku ÷køÞk. “{iÞk, nwt {Õ÷ MkkÚku fwMíke fhðk òô Awt. {Lku hkSÃku hò ykÃkku.” íÞkhu ¼Âõík{kíkkyu ½Lk~Þk{Lkk {Míkf WÃkh nkÚk {qõÞku... “nu 73
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
÷kze÷k... {Lku ®[íkk ÚkkÞ Au. ík{khe ô{h {Õ÷fwMíke suðze LkÚke.” íÞkt íkku «¼w rðhkx YÃku {kíkkSLku ËþoLk ykÃÞk. ynku nku... {khk Ãkwºk íkku {nk çk¤ðkLk rðhkxLkkhkÞý Au. íkuÚke fktR ®[íkk suðwt LkÚke. ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhks çkk¤fYÃku çkLke økÞk. hkò Ãký ÃkkuíkkLkk Mkuðfku MkkÚku {Õ÷fwMíke òuðk ykÔÞk Au. yÞkuæÞk LkøkheLkk {kýMkkuÚke Ãkxktøký ¼h[f ¼ÞwO Au. hkò fnu Au, “ ¼e{Mktøk, ík{u Ä{oËuðLkk ÃkwºkLku yku¤¾íkk LkÚke, Ãký nwt çkhkçkh yku¤¾wt Awt. ík{u íkuLku Síke Lkrn þfku.” íÞkhu {Õ÷ økðoÚke çkkuÕÞk fu, “yu LkkLkfzk çkk¤fLku Síkðku yu íkku [ÃkxeLkwt fk{Au.” ¼e{Mktøk íkk÷e çkòðeLku çkòh ðå[u Q¼ku hÌkku... “ykðe ò ½Lk~Þk{... {khe MkkÚku fwMíke fhðk... {kÁt òuh òR ÷u... {U ¼÷¼÷kLku nhkðe ËeÄk Au... íkku íkwt fÞk neMkkçk{kt? !” ¼e{Mktøk ðxÚke çkkuÕÞku... òýíkk LkÚke Ãkhk¢{{kYt, ¼÷¼÷kLkk økðo WíkkYt > yu{fne ÷kun Mkktf¤ ÷eÄe, yuf [hý MkkÚku çkktÄe ËeÄe >> ¼e{Mktøku 24 {ýLke Mkktf¤ Ãkøk{kt çkktÄeLku fÌkwt, “ík{u sux÷k ykÔÞk Aku íkux÷k çkÄk {kýMkku ¼uøkk ÚkRLku yk Mkktf¤Lku ¾U[ku... {khku Ãkøk shkÞ ¾Mkfþu Lkrn.” çkÄk {kýMkkuyu Mkktf¤ ÃkfzeLku òuhÚke ¾U[e Ãký ¼e{MktøkLkku Ãkøk shkÞ ¾MÞku Lkrn... çkÄk {kýMkku LkðkR Ãkk{e økÞk. ¼e{Mktøk òuhËkh Au nku... ykðwt Mkkt¼¤e ¼e{MktøkLkwt yr¼{kLk ðÄe økÞwt. nwt fktRf Awt ¾hku. íkuÚke hkuVÚke çkkuÕÞku, “½Lk~Þk{, òuÞwt {kÁt Ãkhk¢{! nðu íkkhk{kt íkkfkík nkuÞ íkku Mkktf¤ ¾ut[.” ½Lk~Þk{S ykÔÞk Au [k÷e, zkçkk nkÚkÚke Mkktf¤ Ík÷e > íkuðk fxfk ÚkÞk yøkeÞkh, ¼e{Mktøk ¾U[kÞku íku ðkh >> ½Lk~Þk{{nkhksu zkçkk nkÚkÚke Mkktf¤ Ík÷eLku yuf A¬e ËeÄe, íÞkt íkku Mkktf¤Lkk yøÞkh fxfk ÚkR økÞk, yLku ¼e{Mktøk WzeLku Ëqh sRLku ÃkzÞku... ÷kune ÷kunký ÚkR økÞku... íÞkhu ÷kufkuyu {~fhe fhíkkt fÌkwt, “íkkÁt òuh òuE ÷eÄwt... ¾kuxku ðx çkíkkð Lkrn.” yu{fne Mkðuo {kýMkku òuhÚke çkkuÕÞk, “¼e{Mktøk nkÞkuo! ¼e{Mktøk nkÞkuo! LkkLkk çkk¤Lku Síke þõÞku Lkrn.” ¼e{Mktøk økðoÚke çkkuÕÞku, “ykx÷k çkÄkt {kýMkku{kt {Lku ¼kUXku Ãkkzâku. rËÕ÷eMktøk, íkkhe Mkktf¤ ÷R ykð... ½Lk~Þk{Lkwt çk¤ òuR ÷ô... ½Lk~Þk{Lkk Ãkøku Mkktf¤ çkktÄeLku n{ýkts Ãkkze Lkk¾eþ.” rËÕ÷eMktøku Mkktf¤ ykÃke. íkhík ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkk nkÚkÚke ÃkkuíkkLkk Ãkøk{kt Mkktf¤ çkktÄe yLku çkòh ðå[u Q¼k yLku fÌkwt, “ík{khkÚke su ÚkkÞ íku fhku.” 74
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
©e ½Lk~Þk{ {nkhks {Õ÷kuLkku ½{tz Wíkkhu Au. ¼e{Mktøk ¢kuÄÚke çkkuÕÞku, “nðu òuòu {kÁt çk¤... ½Lk~Þk{Lku ¾U[eLku MkswoLkËe{kt Lkk¾e ËRþ.” yu{fneLku òuhÚke çk¤ fheLku Mkktf¤ ¾U[u Au Ãký ½Lk~Þk{{nkhksLkku Ãkøk yuf íkMkw sux÷ku Ãký ¾Mkíkku LkÚke... ¼e{Mktøk ÃkhMkuðkÚke Ãk÷¤e økÞku... y[kLkf Mkktf¤ íkqxe. sçkhku ykt[fku ÷køÞku. Mkku fË{Ëqh yktçk÷eLkk ð]ûk{kt ÃkAzkÞku... çku¼kLk ÚkR økÞku yLku Ãk]ÚðeÃkh Z¤e Ãkzâku... nkÚk Ãkøk ¼ktøke økÞk. {kýMkku òuðk ykÔÞk Au íku ¾z¾zkx nMkíkkt nMkíkkt òuhÚke íkk÷e Ãkkze çkkuÕÞk, “¼e{Mktøk nkÞkuo Lku ½Lk~Þk{{nkhks SíÞk. ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ nku! sÞ nku!” hkòyu «¼wLku Ãkw»ÃkLkku nkh Ãknuhkðe, MkL{kLk fhe þehÃkkð ykÃke hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo... ¼e{MktøkLku ßÞkhu þhehLke þwÂæÄ ykðe íÞkhu rLk{koLke ÚkRLku {kVe {køke... “nu «¼w! ík{khk Ãkhk¢{Lke {Lku yks ¾çkh Ãkze. ík{u fkuR MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký MkkûkkíkT Ãkh{uïh Aku. {khk yÃkhkÄLku ûk{k fhku.” «¼w økðoøktsLk Au. yntfkh Mkð¤w Mkwsðk Ëuíkwt LkÚke. òríkLkwt yr¼{kLk nkuÞ, íkÃkLkwt yr¼{kLk nkuÞ, {khk suðku fkuR íkÃkMðe Lkrn, {khk suðku fkuR nkurþÞkh Lkrn, nwt [íkwh Awt, nkurþÞkh Awt, nwt ÃkiMkkËkh Awt, {Lku fkuRLke Ãkhðk LkÚke, ÃkkýeLke su{ÃkiMkk ðkÃkÁt Awt íkkuÞ ¾qxíkk LkÚke, YÃkLkwt yr¼{kLk, Mk¥kkLkwt yr¼{kLk, çk¤Lkwt yr¼{kLk, çk¤Lkwt yr¼{kLk, nwt ykøkuðkLk Awt, {Lku fkuR fnuLkkh LkÚke, Vkðu íku{yLkufLku rðLkk yÃkhkÄu nuhkLk fhu... ykðwt ¾kuxwt yr¼{kLk fhðwt Lkrn. 44. [k÷ku, AÃkiÞk sRyu. yðÄÃkw h u Ä{o ¼ Âõík, ðíku o Au rLk{o ¤ {Lk > ðýok©{Lkku Ä{o Ãkk¤u, MkkÚku Au çkuW íkLk >> «u{ðíke fnu Ä{oLku, Mðkr{Mkwýku {khe ðkík > 75
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
þeÄwt nðu Úkkuzwt hÌkwt Au, ÷kðku çkesw «¼kík >> Úkku z k rËðMk fu z u ÃkAu , òðw t AÃki Þ kÃkw h > yuðwt Mkwýe nrh«MkkËS, ðkík rð[khu Au Wh >> ½Lk~Þk{ {nkhksu yÞkuæÞk{kt çknw ÷e÷k fhe Au. «¼w {kíkkrÃkíkk MkkÚku ykLktËÚke rËðMkku ÃkMkkh fhu Au. «¼w «u{÷uðk yLku «u{Ëuðk ÃkÄkÞko Au. ¼Âõík{kíkkLke rMÚkrík çknw økheçk Au. ÔÞðnkh{kt ¾U[ Ãkzu Au. ÷kirff heíku økheçk Au Ãký y÷kirff heíku ©e{tík Au... ¼÷u yk ÷kufLkwt ÄLk LkÚke Ãký y÷kirff ÄLk Au. Ä{o, ¼Âõík, ¿kkLk, ðihkøÞ, fÚkk, feíkoLk rðøkuhu MkËøkwýku YÃke ÄLk Au, íkuÚke økheçkkR{kt Ãký ®n{ík hk¾e nrh M{hý fhu Au. økheçkkR ¾xfíke LkÚke. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “ nu ÃkríkËuð! ykÃkýu ¼÷u økheçk Aeyu Ãký ÃkqðoLkk ÃkwÛÞÚke ½Lk~Þk{{nkhks suðk Ãkwºk {éÞk Au. ¾qçk ¼køÞþk¤e Aeyu... ½h{kt ½e, økku¤, [ku¾k, Ëk¤ rðøkuhu MkeÄwt (hMkfMk) ¾÷kMk ÚkR økÞwt Au. hMkkuR {kxu MkeÄwt ÷R ykðku.” Ä{oËkËk rð[kh fhu Au... MkeÄwt ÷uðk {kxu ÃkiMkk LkÚke... nðu þwt fhðwt? [k÷ku AÃkiÞk síkk hneyu. Mkøkkt MktçkÄe MkkÚku hneyu íkku Ëw:¾e ÂMÚkrík{kt {ËË fhu. yk ðkík ½Lk~Þk{{nkhksu Mkkt¼¤e... íkuÚke «¼w çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, ®[íkk Lk fhku. n{ýkt çkhkçkh økkuXðkR sþu.” «¼wyu MktfÕÃk fÞkuo, “nu h½wLkkÚk... ykÃk MkkûkkíkT ÃkÄkhku yLku rÃkíkkSLke {wtÍðý xk¤ku.” ©e hk{[tÿS ¼økðkLk çkúkñýLkk YÃku ÃkÄkÞko. ½Lk~Þk{{nkhksLke [tËLk Ãkw»ÃkÚke Ãkqò fhe [hý{kt çku MkkuLkk{nkuh ¼ux fhe. çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au... ¼rfík{kíkkyu ÃkqAÞwt, “çkuxk ½Lk~Þk{, ík{Lku «kÚkoLkk fhu Au íku fkuý Au?” “{iÞk, yu MkkûkkíkT hk{[tÿS ¼økðkLk Au.” ÃkAe hk{[tÿS ¼økðkLk yÿ~Þ ÚkR økÞk... ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “ÕÞku rÃkíkkS, yk MkkuLkk{nkuh ÷R òð Lku MkeÄwt ÷R ykðku.” rÃkíkkS MkeÄwt ÷kÔÞk Au. íku{ktÚke hMkkuR çkLkkðe, XkfkuhSLku s{kze Mkki ¼kusLk sBÞk. Mk{Þ síkkt Ä{ofwxwtçk AÃkiÞk{kt ykÔÞk Au. AÃkiÞkLkk Mkøkk MktçktÄe yLku ¼õíksLkku ¾qçk hkS ÚkÞk... yhMk ÃkhMk {éÞk Au... r{ºkku Ëkuzíkk ykÔÞk. ½Lk~Þk{Lku {¤eLku ¾qçk hkS ÚkÞk... çkk¤ r{ºkku fnu Au. “½Lk~Þk{, ík{u y{khk SðLk«ký Aku. nðu AÃkiÞk {qfeLku õÞktÞ sþku Lkrn. y{khe MkkÚku s hnuòu.” 45. ¾ktÃkk ík÷kðze. AÃkiÞkLke W¥kh çkksw yuf ík÷kðze Au. fkÞ{íku{kt Ãkkýe ¼hkÞu÷wt nkuÞ. ík÷kðzeLku fktXu yuf ÍwtÃkze níke. íku{kt nrhËkMk Lkk{u çkkðkS hnuíkk níkk... 76
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nrhËkMk çkkðk þwt fhu Au? çkkðku ðkt[u Au hk{[rhºk, çkuXk Mkkt¼¤ðk íku Ãkrðºk > fÚkk Mkkt¼¤e íÞkt Úkkuzeðkh, ÃkAu WXâk Au Ä{ofw{kh >> hk{kÞýLke fÚkk ðkt[u Au... ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku fÚkk Mkkt¼¤ðk çkuXk... ð[Lkk{]ík{kt ©eS {nkhks fnu Au, y{khe çkkÕÞkðMÚkk níke íÞkhu y{Lku Ëuð{trËh nkuÞ íÞkt ËþoLku sðwt, fÚkk ðkíkko Mkkt¼¤ðe, MkkÄwLkku Mk{køk{fhðku, ¼økðkLkLke {qŠíkLkwt æÞkLk fhðwt yLku íkeÚko fhðk sðwt yk Ãkkt[ rLkÞ{ku çknw øk{íkkt. ykðe heíku fÚkkLkku {rn{k Ëu¾kzðk ÃkkuíkkLkku çkkÕÞkðMÚkkLkku Mð¼kð fÌkku Au. Ãkh{kí{kfe fÚkk MkwLkLkuMku r[ík Ãkrðºk nkuíkk ni, ykih ÌËÞ{U þktrík r{÷íke ni. þktrík ni ðne íkÃkfk V÷ ni. çknwík ÄLk nku, çktøk÷k nku, rfLíkwt ÌËÞfe þktrík Lk r{÷u íkku {trËh{U òfh «¼wfk þhLk ÷uLkk [kneÞu. Mk{s fh MkíMktøk fhLkk [krnÞu. Mk¾k fnu Au, “½Lk~Þk{, [k÷ku ík¤kð{kt MLkkLk fhðk sRyu.” s¤¢ezk fhíkk ykLktËÚke ík¤kð{kt h{u Au. ÃkAe ð]ûkLke AkÞk{kt ykÔÞk íÞkt {Lkkunh Ãkw»ÃkLke MkwøktÄ ykðu Au. ½Lk~Þk{{nkhks ÃkqAu Au, “yk ð]ûkLkwt þwt Lkk{Au?” Mkw¾LktËLk çkkuÕÞk, “yk fuðzkLkwt ð]ûk Au... Mkk{u Ëu¾kÞ Au íku fË{Lkwt ð]ûk Au.” fË{Lkk Vq÷Lke MkkÚku fuðzkLke ÃkktËze økkuXðeLku MkhMk {òLkku nkh çkLkkðe «¼wLku nkh ÃknuhkÔÞku... «¼w Vq÷Úke økhfkð ÚkÞk. Mk¾k ð¾kýu ðkhtðkh, fuðk þku¼u Au «ký ykÄkh. ½Lk~Þk{{nkhksLke yËT¼qík þku¼k òuR çkk÷r{ºkkuLku ¾qçk ykLktË ÚkÞku. nrhËkMkçkkðkS Lkeh¾e Lkeh¾eLku ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{wt swðu Au. «¼wLkwt YÃk r[ík{kt [kUxe økÞwt... suLkwt nwt hkík rËðMk ÃkqsLk yLku ðtËLk fÁt Awt, Úkk¤ s{kzwt Awt, íku yk MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au... nwt fÚkk ðkt[w Awt íkuLkwt {Lku V¤ {¤e økÞwt. çku nkÚk òuze «¼wLku «ýk{fÞko. yLkuf Sðkí{kLku «¼wLke yku¤¾ký ykÃkíkk ©e nrh yLkuf ÷e÷k fhu Au. íku ð¾íku økk{Lkku økkuðk¤ økkÞkuLku støk÷{kt [khðk ÷R síkku níkku. ½Lk~Þk{{nkhks ðktMk¤e ðøkkzíkk nkuÞ yuðku Mðh fÞkuo. {eXku {Äwhku Mðh Mkkt¼¤e økkÞku ½Lk~Þk{ÃkkMku nªMkku¤k fhíke Ëkuze ykðe. økkuðk¤ ÃkkAe ðk¤u Au Ãký ð¤íke LkÚke. «¼w yktçk÷eLkk ð]ûk WÃkh [ze økÞk íkku økkÞku Ÿ[k {w¾ fhe «¼w Mkk{u òuRLku Q¼e Au... y{wf økkÞku yktçk÷eLkk ð]ûkLke ykswçkksw yktxk {khu Au Ãký støk÷{kt síke LkÚke... økkuðk¤ nktfu Aíkkt síke LkÚke... nðu þwt fhðwt? 77
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhksu nkÚk Qt[ku fhe fÌkwt, “økkÞ{kíkk, ík{u støk÷{kt ½kMk ¾kðk {kxu òð...”, fu íkwhtík økkÞku yuf MkkÚku [k÷íke ÚkR økR... Mk¾k çkkuÕÞk, “½Lk~Þk{, [k÷ku ykÃkýu çkÄk ½uh sRyu. ¼q¾ ÷køke Au... {iÞk ðkx òuíkkt nþu.” «¼w yktçk÷e WÃkhÚke nuXu Wíkhu Au, íÞkt y[kLkf yktçk÷eLkwt yýeËkh Mkwfku ¾ktÃkku s{ýk [hýLkk MkkÚk¤{kt ðkøÞku... ÷kuneLke Äkh ÚkR... íku ÷e÷kLkwt ðýoLk fhíkkt frð økkÞ Au... íkehu ík¤kðLku h{íkkt ðkøÞku, ¾ktÃkku MkkÚk¤{kt ~Þk{hu, ¾ktÃkku MkkÚk¤{kt ~Þk{Mkknu÷e, ÄLÞ AÃkiÞk Äk{hu... ÄLÞ... çkÿeLkkÚk fnu íkuLkwt ÃkzÞwt Au, ¾ktÃkk ík÷kðze Lkk{hu... ÄLÞ... ¾ktÃkk ík÷kðze Lkk{Mkknu÷e... ÄLÞ AÃkiÞk Äk{hu... ÄLÞ... Mk¾k WËkMk ÚkR økÞk... “nðu þwt Úkþu?!” {wtÍkÞ Au. íku ð¾íku yuf [{ífkh ÚkÞku. ËuðíkkykuLkk ðiã yïrLkfw{kh íÞkt ÃknkU[e ykÔÞk... rËÔÞ yki»kÄe ÷økkzeLku Ãkkxku çkktÄe ËeÄku.
¾ktÃkk ík÷kðzeyu ©e ½Lk~Þk{ {nkhksLku ¾ktÃkku ÷køkíkkt ©e yrïLkefw{khku Ãkkxku çkktÄu Au. yïrLkfw{kh «kÚkoLkk fhu Au, “nu «¼w ! y{khk ÞkuøÞ fktR Mkuðk nkuÞ íkku MkuðfLku çkku÷kðòu. y{u íkiÞkh Aeyu.” ðtËLk fhe yÿ~Þ ÚkR økÞk. Mkw¾LktËLk Ëkuzíkku Ä{oËuðLkk ½uh økÞku yLku ðkík fhe... “s÷Ëe [k÷ku! ½Lk~Þk{Lku MkkÚk¤{kt ¾ktÃkku ðkøke økÞku Au.” Ä{oËuð Ëkuzíkk ykÔÞk. ½Lk~Þk{{nkhksLkk {kÚkk WÃkh nkÚk Vuhðíkk çkkuÕÞk, “çkuxk ½Lk~Þk{, Ãkkxku fkuýu çkktÄe ËeÄku?” ðuýehk{u fÌkwt, “ËuðLkk ðiã ykÔÞk níkk. íku Ãkkxku çkktÄe økÞk Au.” rÃkíkk ykùÞo Ãkk{e økÞk. rÃkíkkS fnu Au, “½Lk~Þk{, ík{Lku ðkøke økÞwt Au, íkuÚke Ãkøku [÷kþu Lkrn. nwt ík{Lku íkuzeLku ½hu ÷R sRþ.” 78
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
®n{íkÚke ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, ®[íkk Lk fhku... {Lku çknw ðkøÞwt LkÚke. nwt [k÷eLku ½hu ykðeþ.” ½Lk~Þk{{nkhks ÃkøkÃkk¤k [k÷íkk ÚkÞk. {iÞk ðkx swðu Au Lku hzu Au. ½Lk~Þk{Lku òuÞk Lku ËkuzeLku Mkk{u økÞkt... nkÚk ÃkfzeLku ½h{kt ÷kÔÞkt... “çkuxk, þwt ÚkÞwt Au? çknw ðkøÞwt LkÚke Lku?” {kíkkSLkwt íku {Lk {Lkkðk, Ãkkxku AkuzeLku ÷køÞk çkíkkðk > LkÚke {k÷{Ãkzíkwt fktR, swðku {kíkk ðkøÞwt Au fu LkktR >> íÞkhu MkwtËheçkkRyu òuÞwt, fktR ðkøku÷wt Lkð Ëu¾kÞwt > ¾ktÃkku ðkøÞku Aku íkuLkwt LkðeLk, Úkkuzwt Ëu¾kÞ Au yuf r[ö >> òÛÞkt MkðuoLku Yzk [rhºk, MkwýeLku ÚkÞk ÃkwLÞ Ãkrðºk > “{iÞk, r[tíkk Lk fhku.” yu{fne Ãkkxku AkuzeLku çkíkkÔÞwt íkku ½k ÁÍkR økÞku Au. Mknus rLkþkLke Ëu¾kÞ Au. {kíkkSLku þktrík ÚkR. ©eS {nkhks ð[Lkk{]ík{kt yk ÷e÷kLku ÞkË fhíkk çkkuÕÞk Au... yk s{ýk [hýLkk MkkÚk¤{kt ¾ktÃkk ÷køÞkLkwt r[Ln Au. íkuLku ßÞkhu y{u Ëu¾eyu Aeyu íÞkhu Íkz Lku ík÷kðze Mkkt¼he ykðu Au... çkk÷ÃkýkLke ÷e÷k ÞkË ykðe òÞ Au. 46. Ä{oËuðLku yktøkýu ©e{ËT ¼køkðíkLke MkÃíkkn. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fnu Au, økkuh¾Ãkwh{kt yuf rðîkLk çkúkñý hnuíkk níkk. Lkk{níkwt hk{híLk. ©e {ËT ¼køkðík ¼ÛÞk níkk. fÚkk çknw Mkkhe ðkt[íkk. çkhkçkh Mk{òðíkk. fÚkk Mkkt¼¤ðk {kxu ð]æÄ {krðºkku ykðu, økheçk, ÷q÷k Lku ÷tøkzk nkuÞ íku ykðu. ¼køkðík þkMºk WÃkh [Ãkxe [ku¾k, Vq÷ yLku çku ÃkiMkk {qfu... çkúkñýLku fkuR Ërûkýk Ãký ykÃku Lkrn. íkuÚkk ¼qËuð rLkhkþ ÚkR òÞ. nðu þwt fhðwt? ykSrðfk [÷kððe fu{? rð[kh fhu Au. AÃkiÞk òô íkku fktRf MkkÁt ÚkkÞ. hk{híLk ¼qËuð AÃkiÞk{kt ykÔÞk. økk{{kt Ä{oËuðLkwt Lkk{{kuxwt. økk{Lkk yøkúuMkh økýkÞ. Ä{oËuðLke ÃkkMku ðkík fhe. Ä{oËuðu fÌkwt, “®[íkk Lk fhku... ¼økðkLk WÃkh ¼hkuMkkU hk¾eLku y{khk yktøkýk{kt fÚkk ðkt[ku. nwt ík{k{ÔÞðMÚkk fhe ËEþ.” yk{tºký Ãkrºkfk {kuf÷kðe. økk{kuøkk{Úke Mkøkk MktçktÄe ykÔÞkt. MkwtËh {tzÃk çkLkkÔÞku. fu¤Lkk MÚkt¼ hkuÃÞk. Äò Ãkíkkfk çkktæÞk. [tËLk Ãkw»ÃkÚke þkMºkLkwt ÃkqsLk fÞwO. yuf çkksw çkk÷{wfwtË rð»ýwLku ÃkÄhkÔÞk... ÃkqsLk fÞwO... ¼qËuðu økkËe íkfeÞk Ãkh çkuMke fÚkkLke þYykík fhe. {tøk÷k[hý fÞwO. Ä{oËuð íkÚkk Mkøkk MktçkÄe økúk{sLkku yufkøkúr[¥kÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. ½Lk~Þk{{nkhksLku fÚkk Mkkt¼¤ðe çknw øk{u. {k{kLkk ¾ku¤k{kt çkuMkeLku fÚkk 79
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkkt¼¤u Au. ykzwt yð¤wt õÞktÞ òuíkk LkÚke. yuf Lkshu ðõíkk Mkk{u òwðu Au... ðõíkkLku LkðkR ÷køke... ykx÷k LkkLkk çkk¤fLku fux÷e ©æÄk Au... ÂMÚkh ÚkRLku çkuXk Au... shkÞ [t[¤íkk LkÚke... fÚkk ðkíkkoLkk ©ðýÚke fkLk îkhkyu ¼økðkLkLku ytíkh{kt Wíkkhðk. ¼økðkLkLkk økwýøkkLk økkR {w¾ îkhk ¼økðkLkLku ytíkh{kt Wíkkhðk. ¼økðkLkLku Lkeh¾eLku ykt¾ îkhk ¼økðkLkLku ytíkh{kt Wíkkhðk. ¼økðkLkLku [zu÷k Ãkw»ÃkkuÚke LkkMkefk îkhk ¼økðkLkLku ytíkh{kt Wíkkhðk. feíkoLk ¼sLk økkRLku ðkýe îkhk ¼økðkLkLku ytíkh{kt Wíkkhðk. LkðÄk ¼Âõík fÞko rðLkk LkðYt hnuðwt Lkrn. {Lk, çkwÂæÄ, r[ík ykrË $rÿÞku îkhk ¼økðkLkLkku MktçktÄ hk¾ðku. fÚkk Mkkt¼¤ðk {kxu MkíMktøke ykðu íku õÞkhuf V¤ Vq÷ ÷R ykðu, MkeÄk ÷R ykðu, yLLk ðMºk yLku Ërûkýk yÃkoý fhu... Ëhhkus V¤Lkk Zøk÷k ÚkkÞ. yLkksLke økktXze çktÄkÞ, YrÃkÞkLke Íku¤e ¼hkÞ. hk{híLk ¼qËuð hkS hkS ÚkR økÞk fu yk fÚkk{kt ¾qçk ËkLk Ërûkýk {¤u Au. çkÃkkuhLkk çkkh ðkøÞkLkku Mk{Þ ÚkÞku. fÚkk rðhk{Ãkk{e ÃkAe çkk¤{wfwtË rð»ýwLke {qŠíkLke ÃkkMku økh{fhu÷k MðkrËü ËqÄLkku fxkuhku {qfe Mkki ¼õíksLkku Úkk¤Lkwt feíkoLk økkÞ Au... ËqÄ økkÞLkwt Wfk¤e fxkuhku ¼he ÷kðe Awt {nkhks, ykhkuøkò «¼w «u{fheLku {khe rðLktrík Au ½Lk~Þk{... ½Lk~Þk{{nkhks {k{kLkk ¾ku¤k{kt çkuXk Au. çkuXk Au {k{kLkk ¾ku¤k{ktÞu, nrhÞu nkÚk ðÄkÞkuo Au íÞktÞu > Ãkkºk WÃkkze ÷eÄwt Au Ãkkuíku, ËqÄ ÃkeÄwt Au MkðuoLku òuíku >> çkuXk çkuXk nkÚk ÷ktçkku fhe ËqÄLkku fxkuhku WÃkkxe ÷eÄku... ½wtxzu ½wtxzu ËqÄ Ãkeyu Au. Mk¼k{kt çkuXu÷k ¼õíksLkku ykùÞo Ãkk{e økÞku... ykðku ÷ktçkku nkÚk fhe fxkuhku WÃkkze ÷eÄku... yk çkk¤f [{ífkhe ÷køku Au... ¼økðkLk rMkðkÞ ykx÷ku ÷ktçkku nkÚk fhe þfu Lkrn... yk ½Lk~Þk{{nkhks [ku¬Mk Ãkh{uïh Au. ðkhtðkh ykðe ÷e÷kyku fhe «¼w ÃkkuíkkLkk MðYÃkLkwt yku¤¾ ykÃku Au. fÚkkLkku Mkkík{ku rËðMk ÚkÞku... Mkki ÃkqsLk fhu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu fwçkuh¼tzkheLku çkku÷kÔÞk... çkúkñýLkk YÃku fwçkuh ¼tzkhe ykðe þkMºk WÃkh [kiË MkkuLkk{nkuh hk¾e ðõíkkLkwt ÃkqsLk fÞwO. ðMºkk¼q»ký yÃkoý fÞko... ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køkeLku ykfkþ {køkuo [kÕÞk økÞk... ykðwt ykùÞo òuR Mkki rð[kh fhíkk ÚkR økÞk... hk{híLkLkk ykLktËLkku Ãkkh LkÚke... hk{híLk {Lkku{Lk Lk¬e fÞwO fu fÚkk fhðe 80
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íkku ½Lk~Þk{{nkhks ykøk¤ fhðe. «¼wLku «MkÒk fhðk fÚkk fheyu íkku SðLk ÄLÞ çkLke òÞ. fÚkk MkíMktøkLkku ÃkkÞku Au. AkýLkk fezkLku þehku Lk øk{u Lku {kÞk{kt håÞk ÃkåÞk søkíkLkk SðLku fÚkk Lk øk{u. ík{Lku þwt øk{u Au? fhku íkÃkkMk ytíkh{ktÚke... þwt sðkçk ykðu Au? 47. ykðku ½Lk~Þk{, {khk ¾¼k WÃkh çkuMke òð. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, AÃkiÞkLke çkksw{kt ríkLkðk økk{Au. íÞkt nkÚkehk{Ãkktzu hnuíkk níkk. íku{Lku yk¾k AÃkiÞkLkk ¼õíksLkkuLku yk{tºký ykÃÞwt fu y{khu ½uh s{ðk ÃkÄkhòu. hk{«íkkÃk¼kR, {kuíke ºkðkze rðøkuhu økk{ríkLkðk sðk íkiÞkh ÚkÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “{kuxk¼kR, nwt ík{khe MkkÚku s{ðk [k÷eþ.” ¼kR çkkuÕÞk, “{khe MkkÚku LkÚke [k÷ðkLkwt. {kíkkSLku MkkÚku [k÷òu.” MkkÚku ykððkLke Lkk Ãkkze yux÷u ½Lk~Þk{u íkkuVkLk [k÷wt fÞwO... òuf þkuhÚke hzu Au. Ähíke WÃkh Mkqíkk Mkqíkk Ãkøk ½Mku Au. ¼Âõík{kíkkyu íkwhtík íkuzeLku Akíke MkhMkk [ktÃke Äehs ykÃku Au. “çkuxk ½Lk~Þk{, ík{u hzku Lkrn... ¼kR ík{Lku MkkÚku Lk ÷R økÞk íkku fktR ðktÄku Lkrn... ík{u {k{k MkkÚku òòu.” MkwtËh ðMºkk¼q»ký Ãknuhkðe {kíkkSyu «¼wLku íkiÞkh fÞko. çkk÷ r{ºkku MkkÚku ½Lk~Þk{íkiÞkh ÚkR {k{k MkkÚku ríkLkðk økk{{kt ÃkÄkÞko. nkÚkehk{ÃkktzuLkk ½uh økÞk... çkúkñýkuLke ÃktÂõík ÚkR... s{ðkLke þYykík fhu Au íÞkt ¼qríkÞk fqðk{ktÚke ¼qík ykÔÞk... ¾hkçk ðMíkw Lkk¾e ¼kusLkLku çkøkkzðkLke íkiÞkhe fhu Au... íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu nkf {khe... “¾çkhËkh òu ¼kusLk{kt y¼ûk Lkk¾þku íkku... íÞkts Q¼k hnuòu... Lk®níkh ¼qtze Ëþk Úkþu.” çkk÷ ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “ík{Lku çkÿefk©{{kt {kufÕÞk níkk, Lku ÃkkAk fu{ykÔÞkt?” ¼qík çkkuÕÞkt, “su rËðMku ík{u ¼qíkLkku WæÄkh fÞkuo íÞkhu y{u Lknkuíkk. yÞkuæÞk Vhðk økÞkt níkkt, íkuÚke hne økÞk Aeyu.” «¼wyu fÌkwt, “¼kusLk çkøkkzþku Lkrn... òð, ¼qríkÞk fwðk{kt hnuòu.” ¼qík ¼z¼z ¼zfk fhíkkt fqðk{kt ÃkuMke økÞk. Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk fu ½Lk~Þk{{nkhksu ykÃkýe hûkk fhe... ÃkAe þktríkÚke Mkki sLkkuyu ¼kusLk fÞwO yLku ÃkAe Mkki ÃkkuíkÃkkuíkkLku ½uh økÞk. çkk÷ ½Lk~Þk{[k÷íkk òÞ Au AÃkiÞkøkk{íkhV... ðþhk{{k{kyu fÌkwt, “½Lk~Þk{, ík{u LkkLkk Aku. AÃkiÞk Ëqh Au... [k÷eLku ÃknkU[e þfþku Lkrn... 81
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykðku, {khk ¾¼k WÃkh çkuMke òyku.” ðå[u òíkkt çkkuÕÞk ðþhk{hu, ykðku {khk ¾¼k Ãkh ~Þk{hu > {k{k ½ýwt sBÞk Aeyu y{u hu, Lkrn íkuze þfku yks ík{u hu >> yuðwt ðkõÞ Mkwýe íkuze ÷eÄk hu, ÃkkuíkkLkk MftÄu çkuMkkhe ÷eÄk hu > «¼wyu ytøk{kt íkuýe ðkh hu, ÄÞkuo ºkiý ÷kuf íkýku ¼kh hu >> ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞkt, “{k{k y{u ¾qçk sBÞk Aeyu. ík{u íkuze Lkrn þfku.” AíkktÞ {k{kyu yrík nuíkÚke ÃkkuíkkLkk ¾t¼k WÃkh ½Lk~Þk{Lku çkuMkkhe ËeÄk. «¼wyu rºk÷kufeLkku ¼kh ÃkkuíkkLkk þheh{kt Äkhý fÞkuo... {k{k íkwhtík nuXk çkuMke økÞk... LkkLkk çkk¤f{kt ykx÷ku çkÄku ¼kh õÞktÚke ykÔÞku? {k{k çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au. “nu «¼w! ík{u Mkkûkkík Ãkh{uïh Aku. y{khk suðk Sðkí{kLkwt fÕÞký fhðk yk ÷kuf{kt ÃkÄkÞko Aku. y{khk fkuE ÃkwðoLkkt ÃkwÛÞ nþu, suÚke ík{khk suðk ¼kýus {éÞk Au... ík{khku Þkuøk ÚkÞku Au... ÄLÞ ½ze, ÄLÞ yðMkh... y{khku sL{MkV¤ ÚkÞku.” nkÚkehk{Ãkktzu hkS ÚkÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu ¼qíkÚke hûkk fhe. fkÞo MkwÄkÞwO... ykÃkýu «¼w MkkÚku MktçkÄ çkktÄe hk¾þwt, ¼økðkLkLke {qŠíkYÃke ®[íkk{ýeLku Ãkfze hk¾þwt íkku yð~Þ ¼økðkLk ykÃkýe hûkk fhþu, Lku ykÃkýk Mkðo fkÞo þku¼kðþu... þkMºkLkku {ík Au fu ¼økðkLkLkk ð[Lk{kt Vuh Ãkkzðku Lkrn. ð[Lk{kt Vuh Ãkzu íkku ¼kusLk s{ðk çkuXk nkuÞ yLku fkuRyu ¼kusLk{kt Äq¤ Lkk¾u íkku fuðwt ðMk{wt ÷køku? íkuðe s heíku Ä{o Ãkk÷Lk{kt, ¼sLk ¼Âõík fhðk{kt f[kþ hnu íkku Ëw:¾ Úkðwt òuRyu. Ä{o, rLkÞ{yLku Ãkûk hk¾e ÃkríkðúíkkLkk suðe ¼Âõík fhu Au íkuðk ¼õíkLke ¼økðkLk hûkk fhu Au. 48. Lkð Þkuøkuïhku ÃkÄkÞko. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fnu Au, yufkËþeLkku Ãkrðºk rËðMk ykÔÞku. {kuxk¼kR LkkhkÞýMkhkuðh{kt MLkkLk fhðk økÞk... íÞkt Lkð Þkuøkuïh LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu çkuMkeLku æÞkLk fhu Au... {kuxk¼kR LkSf økÞk... fuðk íkusMðe MðYÃkðkLk Au. yuf Mkh¾e ÞwðkLk yðMÚkk Lku yuf Mkh¾wt YÃk. fkuR {kuxk Lkrn, fkuR LkkLkk Lkrn... ¾qçk YÃkðkLk... ykðk {nkí{kS {U õÞktÞ òuÞk LkÚke... ð]rík MrÚkh hk¾eLku æÞkLk fhu Au. ykðk {nkLk {nkí{kSLkkt Ãkøk÷kt y{khk ½h{kt ÚkkÞ íkku ½h íkeÚkoYÃk çkLke òÞ. Ãkøku ÷køkeLku {kuxk¼kRyu ÃkwAÞwt, “ykÃk AÃkiÞk{kt ¼÷u ÃkÄkÞko... y{khk 82
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
suðe Mkuðk çkíkkðku.” {nkí{kS çkkuÕÞkt, “y{u ©e ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk Aeuyu. y{khe ½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku swLke yku¤¾ký Au.” ¼kRLke MkkÚku {nkí{kS ½uh ÃkÄkÞko... rÃkíkk Ä{oËuð [kuíkhk WÃkh çkuXk Au íku yku¤¾e økÞk. yk {nkí{kS Lkð Þkuøkuïh Au. ÄLÞ ¼køÞ, ÄLÞ ½ze. {tøk¤ «¼kík{kt ÞkuøkuïhLkkt ËþoLk ÚkÞkt... {eXku ykðfkh ykÃÞku. “ÃkÄkhku {nkí{kS, ÃkÄkhku... ykÃkLkkt Ãkrðºk [hýf{¤Úke y{khk ½h Ãkrðºk ÚkÞkt.” ykMkLk WÃkh çkuXkt... Ãkkýe ykÃÞwt... “ykÃkLkkt Lkk{Mkt¼¤kðku.” Lkð Þkuøkuïh çkkuÕÞk...
Lkð Þkuøkuïh ÃkÄkÞko. nrh, frð, «çkwæÄ, ytºkeûk hu, rÃkÃ÷kÞLk, [{Mk, «íÞûk hu > ÿw{e÷, f¼kosLk, ykŠðnkuºk hu, yuðkt Lkk{y{khk Ãkrðºk hu >> ½Lk~Þk{{nkhks Lkð MðYÃk Äkhý fÞko. Lkð Þkuøkuïhku ðirËf {tºkÚke ½Lk~Þk{{nkhksLke [tËLk Ãkw»ÃkÚke Ãkqò fhe. AÃkiÞk økkS WXâwt. økk{Lkkt Mkðuo ¼õíksLkku ËkuzeLku Ä{oËuðLku yktøkýu ykÔÞk... ½Lk~Þk{Lkkt Lkð MðYÃk òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. Lkð Þkuøkuïh çkkuÕÞk, “nu «¼w! y{Lku ík{khe Mkuðk{kt hk¾ku.” «¼wyu fÌkwt, “ík{u fkXeÞkðkz Ëuþ{kt ykðòu. íÞkt ík{khku yLku y{khku {u¤kÃk Úkþu... ík{Lku Ëeûkk ykÃke Ãkh{ntMk fheLku y{khe Mkuðk{kt hk¾þwt. yíÞkhu ík{u ßÞkt òð íÞkt «økx ÃkwÁ»kkuík{-LkkhkÞýLkk yku¤¾ký fhkðòu. ¿kkLk WÃkËuþ ykÃke Sðkí{kLku MkíÞLkku {køko çkíkkðòu.” Ä{oËkËkyu fÌkwt, “[k÷ku, ykÃkýu MkkÚku çkuMkeLku ¼kusLk s{eyu.” yuf ÷kRLk{kt Þkuøkuïh çkuXkt. Mkk{e ÷kRLk{kt Ä{oËuð, hk{«íkkÃk¼kR yLku ½Lk~Þk{{nkhks çkehkßÞk. ¼Âõík{kíkk ¼kusLk ÃkehMku Au... «u{¼kðÚke 83
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼kusLk sBÞk. MkkiLku ¾qçk ykLktË ÚkÞku... ÃkAe yk¾k økk{Lkk {kýMkku ÞkuøkuïhkuLku LkkhkÞýMkhkuðhLkk feLkkhk MkwÄe rðËkÞ ykÃkðk ykÔÞk. òuík òuíkk{kt Þkuøkuïhku ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk... ykðe heíku rËÔÞ ÷e÷k fhe «¼w MkkiLku ykLktË ykÃku Au. Ëun¼kð fkZe ykí{¼kð ËZ fhu Au íÞkhu íku ¼õíkLku rËÔÞ ykLktËLkku {nk¾òLkku nkÚk{kt ykðu Au. Ëun¼kð òÞ íÞkhu rËÔÞ¼kð «økxu Au. 49. hkuøkÚke {wõík Úkkðwt nkuÞ íkku ©e nrhLku þhýu òð. yuf Mk{u AwÃkiÞkrð»ku, [kÕÞku fku÷uhkLkku hkuøk > yuf ÞkusLk Vhíkk økk{u, çkLÞku Au yuðku Þkøk >> ½ýkt {Lkw»Þ {hý ÃkkBÞkt, íku fnuíkkt Lk ykðu Auf > Mkðuo ÷kufu MkkÄLk fÞko, Ëuðe Ãkh Ähe xuf >> {kíkkLku íÞkt ¼kuøk ykÃÞku, yò {]øk Lku {rn»k > ½ýk SðLke ®nMkk fhe, hkuøk {xâku Lkrn ÷uþ >> yuf Mk{Þ AwÃkiÞkLkk [khu íkhV fku÷uhkLkku hkuøk Vkxe LkeféÞku. {kýMkku {hðk ÷køÞk... {kýMkku ËuðeLke ykøk¤ çkfhk ykrËf «kýeykuLke ®nMkk fhe ËuðeLku ¼kuøk yÃkoý fhu Au. Ëuðe fkuÃkkÞ{kLk ÚkÞkt. {qŠík{ktÚke «økx ÚkR ÃkkÃkeLkk nkÚk{ktÚke ík÷ðkh ÍzÃke ÷eÄe... “{khe ykøk¤ rLkËkuo»k ÃkþwLku {khku Aku?! ík{kYt MkíÞ Lkkþ ÚkR sþu... {kÚkk Wzkze ËRþ! hkuøk Lkkþ ÚkðkLku çkË÷u ík{khku Lkkþ Úkþu! {kxu [uíke òð Lku ÃkkÃkÚke ykxfe òð. MkkiLku ÃkkuíkkLkku Sð ðnk÷ku nkuÞ Au... nwt Mkíðøkwýe Ëuðe Awt... {Lku ®nMkk øk{íke LkÚke... fÞko f{o ¼kuøkðku Aku Lku çkeò ÃkkÃkLkkt f{o Q¼k fhku Aku... òu ík{khu hkuøkÚke {wõík Úkðwt nkuÞ íkku ©e nrhLku þhýu òð. yu{Lke f]ÃkkÚke ík{k{Ëw:¾ Ëqh Úkþu. yuLkk rðLkk ÷k¾ku WÃkkÞ fhþku íkku Ãký hkuøkÚke {wõík Úkþku Lkrn.” ykx÷wt fne Ëuðe yÿ~Þ ÚkE økÞk. AÃkiÞkLkkt {kýMkku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞk. «kÚkoLkk fhíkkt fÌkwt, “nu «¼w! nu ËÞk¤w! y{Lku fku÷uhkLkk hkuøkÚke {wõík fhku. çknw Ëw:¾e Aeyu. ík{khu þhýu ykÔÞk Aeyu. {]íÞwÚke WøkkhkuLku Sðeík ËkLk ykÃkku.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “r[tíkk Lk fhku... «¼wLku ÞkË fhku...” ©e nrh fnu ®[íkk Lk fhþku, rË÷{kt ík{u fktR Lk zhþku > fku÷uÁt nðu yksÚke çktÄ, y{u AiÞu íÞkt MkwÄe «ríkçktÄ >> AwÃkiÞk Víkko Ãkkt[ òusLk, ykðku hkuøk Lkrn ykðu fkuR rËLk > 84
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“rntMkk çktÄ fhþku íkku çk[e sþku Lku Mkw¾e Úkþku. AÃkiÞk Vhíkk Ãkkt[ òusLk MkwÄe fku÷uhkLkku WÃkÿð Lkrn ÚkkÞ.” ½Lk~Þk{{nkhksLke f]ÃkkÚke çke{kh {kýMkku níkk íku Mkkð Mkkò ÚkE økÞk... {kýMkku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞkt Lku Ãkøku ÷køkeLku «kÚkoLkk fhe, “ík{u y{Lku Sðeík ËkLk ykÃÞwt Au. ¾qçk MknkÞíkk fhe Au, íkku y{khk ½uh s{ðk ÃkÄkhku... y{Lku f]íkkÚko fhku...” nu ËÞk¤w ík{u ¼økðkLk, y{Lku ykÃÞk Au SðeíkËkLk > Mkðo rLkÞtíkk Aku Mkw¾hkþe, yûkhkrÄÃkrík yrðLkkþe >> fhku y{khk ÿkh ÃkkðLk, MkðuoLku ½uh s{ku SðLk > «¼w çkkuÕÞk ÚkRLku «MkLLk, MkðuoLkku «u{òýeLku {Lk >> òðku hMkkuR fhkðku ík{u, çkÄkLku ½uh ykrðþwt y{u > ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “ík{khu ½uh ík{u òð. Ãkrðºk Ãkýu hMkkuR çkLkkðku. y{u s{ðk ykðeþwt.” «¼wyu yLkuf YÃk Äkhý fÞko... AÃkiÞk{kt ½uh ½uh ¼kusLk s{ðk ÃkÄkÞko... AÃkiÞk{kt yksu ykLktËLkku Ãkkh LkÚke... Mkðoºk ykLktË AðkR økÞku Au. ¼økðkLk MkkÚku y¾tz MktçkÄ òuze hk¾ðku. ¼økðkLk{kt ÃkrhÃkõð rLkùÞ hk¾ðkÚke Ëw:¾ Ëqh ÚkkÞ Au Lku çkwÂæÄ{kt «fkþ ÚkkÞ Au. ¼økðkLk MktçkÄe Ãkt[rð»kÞ Mkuðu íkku çkwÂæÄ{kt «fkþ ÚkkÞ Au yLku søkík MktçkÄe Ãkt[rð»kÞ Mkuðu íkku ytÄfkh ÚkR òÞ Au. {kxu y¾tz ¼økðkLkLkku MktçkÄ hk¾ðku... AwÃkiÞkLkk «u{e ¼õíkku «¼w MkkÚku y¾tz MktçkÄ òuze hk¾u Au yLku MkkÚku {¤eLku MkíMktøk fhu Au... ÄLÞ Au AwÃkiÞkðkMkeLkk ÷kufLku. «økx «¼wLkku Þkuøk ÚkÞku Au. 50. r{ºkLku ÃkkuÃkx çkLkkÔÞk. AwÃkiÞkÚke LkiÉíÞ ¾qýk{kt ÃkehkusÃkwh økk{Au. íÞkt ykLktË ºkðkze økhkMkeÞk hnuíkk níkk. íkuLkku yuf MkwtËh çkøke[ku níkku. íku çkøke[k{kt Ãkw»f¤ V¤ Vq÷ ÚkkÞ. ò{V¤, hk{V¤, MkeíkkV¤, Lkkhtøke, ytSh, {eXk V¤Lkk Zøk÷k ÚkkÞ. Ãký ykLkt˺kðkzeLkku Mð¼kð ¾qçk ÷ku¼e níkku... {Ä{kt¾eLke su{¼u¤wt s fhu. fkuRLku fktR ykÃku Lkrn. Þwrõík «ÞwÂõík fhe {kýMkku ÃkkMkuÚke ÄLk ÃkzkðeLku s÷Mkk fhu. ÃkkÃk fheLku ¾qçk ÃkiMkk ¼uøkk fÞko Au. ½Lk~Þk{{nkhksLku rð[kh ÚkÞku, Mktøkún¾kuh «f]rík Mkkhe Lkrn. ykLkt˺kðkzeLku çkkuÄÃkkX ykÃkðku Ãkzþu. ½Lk~Þk{u çkk¤ r{ºkkuLku çkku÷kÔÞk. “ðuýe, {kÄð, «Þkøk, çktMkeÄh, h½wLktËLk... [k÷ku, ykÃkýu çkøke[k{kt 85
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
sRyu.” Mk¾k íkiÞkh ÚkR økÞk... ykLkt˺kðezeLkk çkøke[k{kt ykÔÞk... fwËíkk, ¾u÷íkk, Mk¾kyku {Lkøk{íkkt V¤ íkkuzeLku ¾kÞ Au Lku h{ík fhu Au... Úkkuzktf V¤ økktX¤e{kt çkktæÞk... íÞkt y[kLkf yuf {kýMku yk Ë~Þ òuÞwt, íkuÚke Ëkuzíkku ykLkt˺kðkze ÃkkMku [kze ¾kðk økÞku... “ík{Lku õÞkt ík{khku çkøke[ku Mkkt[ðíkkt ykðzu Au?!” “Ãký ÚkÞwt þwt? ðkík íkku fhku...” “ík{khk çkøke[k{kt ½Lk~Þk{yLkuf AkufhkykuLku ÷RLku V¤ ¾kÞ Au. ÍkzLke zk¤¾eÞwt íkkuze Vkuze LkkÏÞwt Au. çkøke[ku Wßsz fhe Lkk¾þu. {kxu s÷Ëe òð Lku rþûkk fhku! yk ËwrLkÞk{kt [krzÞk {kýMkkuLke ¾k{e Ãknu÷ktÞ Lknkuíke yLku yksu Ãký LkÚke. {kxu yuðk {kýMkkuÚke [uíkeLku hnuðwt.” ykLkt˺kðkze yu{Lkk ËefhkLku yLku ykzkuþe ÃkkzkuþeLkwt xku¤wt ÷kfze ÷RLku çkÄk ykÔÞk... çkøke[kLke [khu çkksw økkuXðkR økÞk... fkuR Axfe þfu íku{LkÚke... òuhËkh nkf÷ {khe... “yÕÞk çkk¤fku! ÄýeÞkíkk çkøke[k{kt hò ðøkh fu{ykÔÞk Aku?! {kÞko rðLkk Lkrn {qfw!” yu{fne ÷kfze Vutfe... çkk¤r{ºkku zhe økÞk... {tzâk Äúwsðk... “½Lk~Þk{! nðu þwt fhþwt Lku õÞkt sþwt? Axfe sðkÞ íku{LkÚke. [khu çkksw {kýMkku ÷kfze ÷RLku Q¼k Au... çk[kð... ½Lk~Þk{çk[kð.” ½Lk~Þk{u fÌkwt, “ík{u ®[íkk Lk fhku... nwt çkuXku Awt ÃkAe ík{Lku þwt ðktÄku Au?” ¼økðkLku yufË{òuhÚke íkk÷e Ãkkze... ÃkwÁ»kkuík{u íku ÍxÃkx, Mk¾kLku fhe ËeÄk ÃkkuÃkx > yk¿kk ykÃkeLku Wzkze {qõÞk, fhe [íkwhkR íku Lkð [qõÞk >> sR çkuXk ¾ktÃkk Mkhkuðh, ÚkÞk yÿ~Þ íÞkt Lkxðh >
çkk÷ Mk¾k ÃkkuÃkx ÚkE Wze økÞk. 86
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íkk÷e ðkøkíkkLke MkkÚku ík{k{çkk¤r{ºkku ÃkkuÃkx çkLke økÞk. [kt[{kt V¤ ÃkfzeLku Wze økÞk. ¾ktÃkkMkhkuðhLkk rfLkkhu ð]ûk níkk, íku WÃkh çkuMkeLku V¤ ¾kÞ Au. V¤ íkkuzeLku {kuxku Zøk÷ku fÞkuo níkku íku Ãký yÿ~Þ ÚkR økÞku, yLku «¼w Ãký yÿ~Þ ÚkR økÞk... fkuR Lk {¤u... “yhu, yk çkÄk Akufhk Ëu¾kíkk níkk íku õÞkt økÞk?” çkÄk òuíkks hne økÞk. þwt ÚkÞwt, fktR ¾çkh Ãkzíke LkÚke. nðu þwt fhðwt? yuf yøkúuMkh {kýMku ykLkt˺kðkzeLku fÌkwt, “½Lk~Þk{{nkhks íkku çknw «íkkÃke Au. yðíkkhLkk yðíkkhe Au. ykÃkýk Ëu¾íkkt çkk¤fkuLku ÃkkuÃkx çkLkkðe Wzkze ËeÄk. çk[Ãký{kt yuýu fk÷eËiíÞ yMkwhLku {kÞkuo, {Õ÷Lkku økðo WíkkÞkuo, økÞkË¥kLkku Lkkþ fÞkuo, fku÷uhkLkk hkuøkÚke çk[kÔÞk. ykùÞofkhe {qŠík Au. íkuLkk Mkk{u [zðk{kt {k÷ LkÚke Ãký Lk{ðk{kt {k÷ Au... s÷Ëe òð yLku {kVe {køke ÕÞku... Lk®níkh ðøkh {kuíku {he òþku.” yk çkksw þwt ÚkÞwt? ÃkkuÃkx çkLke økÞk r{ºkku, ÃkAe {q¤YÃku çkk¤fku ÚkE økÞk yLku Mkki MkkiLku ½uh økÞk... ykLkt˺kðkzeLku Mkð¤e Mk{sý ykðe... Mkk[e ðkík Au. {Lkw»Þ{ktÚke ÃkkuÃkx çkLkkðe Ëuðk íku fkuRÚke ÚkR þfu Lkrn... Ãkh{kí{k su Äkhu íku fhe þfu, íkuÚke ykLkt˺kðkze Ä{oËuðLku ½uh ykÔÞku... yLku rðMíkkhÚke ðkík fne Mkt¼¤kðe... fu ík{khk Ãkwºk ¼khu Ãkhk¢{e Au. {Lkw»Þ{ktÚke ÃkkuÃkx çkLkkðe Wzkze ËeÄk... yk ðkík Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{fk÷e fk÷e ¼k»kk{kt çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, yk ykLkt˺kðkze y{Lku Äkufk ÷RLku {khðk ykÔÞk níkk.” ykLkt˺kðkze ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køÞku. ykLkt˺kðkze çku nkÚk òuze {kVe {køkíkkt fÌkwt, “nu ½Lk~Þk{{nkhks, {Lku {kV fhku... {khe ¼q÷ ÚkR Au...” Mkwýku çknwLkk{eS çk÷ªÿ, ík{u íkku Aku Ãkkuíku hk{[tÿ > nwt íkku þhýu ykÔÞku Awt ík{khk, ûk{k fhku yÃkhkÄ y{khk >> Míkwrík fhíkk Mkíkk íku rËþ, {wõÞkt [hý f{¤{kt þeþ > fÞko «ýk{ðkhtðkh, økÞk ykLktËu ÃkkuíkkLku îkh >> “{khku ÷ku¼eÞku Mð¼kð Au, íkuÚke {U ík{Lku {khk çkøke[kLkk V¤ s{ðk ËeÄkt Lkrn, Ãký nðu Mkw¾uÚke {khk çkøke[k{kt V¤ s{ðk ykðòu. ík{u MkkÄkhý çkk¤f LkÚke, Ãký Mkkûkkík hk{[tÿS ¼økðkLk Aku. ík{u {khe ¼q÷ Mk{òðeLku {Lku MkíÞ {køko çkíkkÔÞku Au.” «¼w fnu Au, “÷ku¼ Au íku ÃkkÃkLkku çkkÃk Au. {kxu SðLk{kt ÷ku¼ hk¾ðku Lkrn.” 87
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
51. ÷øLk{kt rðÎLk ÚkÞwt. {k{k {kuíkeºkðkzeLkkt ËefhkLkkt ÷øLk «MktLkku Mk{Þ ykÔÞku. AÃkiÞk LkkLkwt økk{íkuÚke su ðMíkw òuRyu íku íÞkt {¤u Lkrn. íkuÚke Ëuðe ÃkkxýLkk {u¤k{kt çku økkzk òuzeLku òÞ Au. Ä{oËkËk, hk{«íkkÃk¼kR, ½Lk~Þk{{nkhks {u¤k{kt økÞk. ºký rËðMk Ëuðe ÃkkxýLkk {u¤k{kt hkufkÞk. {k÷Lke ¾heËe fhe. økkzk{kt ¼ÞwO. ÃkAe økkzk AÃkiÞk íkhV ykðu Au. hMíkk{kt çk÷hk{Ãkwh þnuh ykÔÞwt. íÞkt hkík hÌkk. ÃkþwLkku Mktøkúnk÷Þ níkku (BÞwÍÞ{). nkÚke, ½kuzk, ËeÃkzk, rMktn òuðk økÞk. ÃkAe ykøk¤ [k÷íkk ÚkÞk... íÞkt fk{YËuþLke Lkkheyku Xøkkhe níke. íkuýu òËw {tºk fhe ÃkiMkk ¼uøkk fhðk hkòLkk rËðkLk WÃkh òËw fÞwO. íkuÚke rËðkLk çku¼kLk ÚkR økÞku. nðu þwt fhðwt? çkÄk ®[íkk fhu Au. ½Lk~Þk{{nkhksLku ËÞk ykðe... Xøkkhe LkkheLku rþûkk fhðe Ãkzþu... Lk®níkh çkeò {kýMkkuLku Ãký nuhkLk fhþu. ½Lk~Þk{{nkhksu nkf÷ {khe... “Xøkkhe Lkkheyku... Mkk{u yktçkkLkwt ð]ûk Au íkuLke Mkk{u Lksh fhku.” yuf yktçkkLkku ð]ûk Au ÃkkMku, íkuLkk Mkk{u òuÞwt yrðLkkþu > Ähýe Mkrník Äúwsðk ÷køÞku, òýu ¼køke Ãkzâku fu ¼køÞku >> ÃkAe çkkuÕÞk Au Ëuð {kuhkhe, ík{u Mkkt¼¤ku Lkkhe LkXkhe > òu ËeðkLkLku Mkkòu fhþku, íkku {]íÞw Úkfe Wøkhþku >> Lkrníkku yktçkkLke Ëþk Au suðe, íkuLkk ¼uøke ík{khe Au yuðe > Mkk{u òuÞwt íkku Äýýý fhíkkt yktçkkLkwt ð]ûk Ähíke Mkrník òuhËkh Äúwsu Au. «¼wyu fÌkwt, “òËw {tºk fheLku ÷kufkuLku Xøkku Aku?! yktçkkLke Ëþk Au íkuðe ík{khe Ëþk Úkþu... {kxu [uíke òð Lku ÃkkÃk fhíkkt yxfe òð... {kýMkkuLku nuhkLk fhþku íkku ðøkh {kuíku {hþku...” Xøkkhe LkkheykuLku ÚkÞwt, þuhLkku Mkðk þuh {¤e økÞku... Au LkkLkku çkk¤f Lku òuh çknw fhu Au... «íkkÃke ÷køku Au... ½Lk~Þk{{nkhksu çku¼kLk ÚkÞu÷k ËeðkLk WÃkh ÃkkýeLkku Atxfkð fÞkuo fu ËeðkLk íkwhtík çkuXku ÚkÞku... Xøkkhe yk òuRLku LkðkR Ãkk{e økR... çkk¤f òuhËkh Au... Xøkkhe Lkkheyku íkwhtík «¼wLku þhýu ykðe... “nu «¼w! y{khe ¼q÷ ÚkR Au. y{Lku {kV fhku... nðu ykðe XøkçkkS Lkrn fheyu.” ËeðkLkSLku SðíkËkLk ykÃke «¼w íÞktÚke [k÷íkk ÚkÞk. íku AÃkiÞk{kt ykÔÞk. økkzw Akuze {k÷ WíkkÞkuo... íÞkt y[kLkf rðÎLk ÚkÞwt... ÃkAu ¾uzqÞu Akuzâwt Au økkzwt, yu{kt rðÎLk ÚkÞwt yuf ykzwt > suLkwt ÷øLk ÷eÄwt Au nÕ÷kMk, yus ykÔÞku çk¤ËLke ÃkkMk >> 88
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çk¤Ëu [ûkw {kÞwO þ]tøk, yuf Lkuºk fhe LkkÏÞwt ¼tøk > Lkuºk Lkef¤e Ãkzâwt Au çknkh, [k÷e YrÄhLke íku{kt Äkh >> {kuíkehk{Lkkt ËefhkLkkt ÷øLk fhðkLkkt níkkt. çkhkçkh þýøkkh MkSLku ðhhkò Ãkhýðk sðk {kxu íkiÞkh ÚkÞk. Zku÷ Zçkfu Au. þhýkRLkk þqh hu÷kÞk. Lkkheyku {tøk¤økeík økkÞ Au. ðhhkò økkzk WÃkh çkuMkðk økÞku. íÞkt çk¤Ë y[kLkf ¼zõÞk Lku þªtøkzwt yk{íku{n÷kðÞwt. íku ðhhkòLke ykt¾{kt ðkøÞwt íkwhtík ÷kuneLke Äkh ÚkR Lku ykt¾ çknkh Lkef¤e Ãkze... nðu þwt fhðwt? Mkki WËkMk ÚkR økÞk. {kíkkrÃkíkk hzu Au. {tøk÷fkÞo{kt rðÎLk ÚkÞwt... n»ko{kt þkuf Vu÷kR økÞku. çkÄk r[tíkk fhu Au. {k{k {kuíkehk{hzu Au. ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{u Lksh fhe fÌkwt, “Ônk÷k ½Lk~Þk{... ík{u f]Ãkk Ërü fhku, íkku MkkYt ÚkkÞ. çkkfe çkeòu fkuR WÃkkÞ LkÚke.” çkk÷ ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “{k{k, ®[íkk Lk fhku... ¼kRLku MkkYt ÚkR sþu. «¼wLkwt Lkk{÷RLku ykt¾Ãkh Ãkkxku çkktÄe Ëku... «¼w hûkk fhþu.” rðïkMkw {k{kyu ykt¾Ãkh Ãkkxku çkktÄe ËeÄku. Ãkkt[ r{Lkex ÃkAe òuÞwt íkku ykt¾ níke íkuðe MkhMk {òLke ÚkE økR. çkÄk hkS hkS ÚkR økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksLku rçkhËkððk ÷køÞk... “ÄLÞ Au ½Lk~Þk{ík{khe þÂõíkLku! ík{u Mkkûkkík ÃkwÁ»kkuík{LkkhkÞý Aku... yk¾e ËwrLkÞk{kt ík{kÁt fÞwO Mkðuo ÚkkÞ Au.” yk søkíkLke ytËh y[kLkf {w~fu÷e ykðu Au, Ãkhtíkw Mkðo fkÞo{kt MkðoËk ¼økðkLkLku MkkÚku hk¾þku yLku «¼wLkk ð[Lk «{kýu ðíkoþku íkku {w~fu÷e{kt ¼økðkLk hûkk fhþu... Ëhuf r¢Þk{kt ¼økðkLkLku Mkt¼khðkt. fuðe heíku Mkt¼khðk? ©eS {nkhks ïuík ðMºkku ÃknuheLku økkËe íkfeÞk Ãkh MkkuLkkLkk ®MknkMkLk{kt rçkhks{kLk Au. [khu çkksw yûkhÄk{Lkk {wõíkku çkuXk Au. {w¤S çkúñ[khe [{h Zku¤u Au. rLkíÞkLktË Mðk{e fÚkk ðkt[u Au. nwt Ãký {wõíkLke Mk¼k{kt Awt. ykðe heíku nhnt{uþ Mkt¼khðk. ík{u Ãk÷tøkÃkh MkwðkLke íkiÞkhe fhku... Mkqíkkt Ãknu÷k ¼økðkLkLku ÞkË fhku. ©e nrh MkkuLkkLkk Ãk÷tøk{kt økkË÷k WÃkh ÃkkuZâk Au. nwt ©e nrhLkkt [hý Ëkçkwt Awt. fku{¤ [hýk®ðË{kt Mkku¤ r[ö Au íku çkhkçkh Lkeh¾wt Awt... ykðe heíku ®[íkðLk fhðkÚke þwt ÚkkÞ? ykðu Mkw¾ yíkku÷... çknw ykLktË Úkþu. nwt ®ðÍýku ÷RLku ÃkðLk Zku¤wt Awt. ykðe heíku y¾tz ©e nrhLku Mkt¼khðkÚke ©e nrh MkkÚku çkúñ MktçktÄ ÚkkÞ Au. 52. fk÷eLkkøkLkku {kuûk. Mk¾k Mkrník ½Lk~Þk{{nkhks {eLkMkhkuðh{kt MLkkLk fhðk økÞk. feLkkhu yuf {kuxwt {nwzkLkwt ð]ûk níkwt... s¤¢ezk fhe, ðMºk Ãknuhe h{ík h{u Au. h{íkk h{íkk {nwzkLkk ð]ûk ÃkkMku ykÔÞk. íÞkt y[kLkf ð]ûkLkk Ãkku÷{ktÚke {kuxku MkÃko LkeféÞku... 89
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkk÷r{ºkku zheLku ð]ûkLke ÃkkA¤ MktíkkR økÞk. Äúwsu Au. ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “r{ºkku, zhþku Lkrn. yk MkÃko fkuRLku fhzþu Lkrn.” MkÃko Vuý Lk{kðe Lk{Mfkh fhu Au... nrh RåAkÚke MkÃko çkkuÕÞku... nu nrh f]»ý nu ½Lk~Þk{, ík{u «økxâk Aku ykýu Xk{> AÃkiÞkÃkwh fÞwO ÃkkðLk, Ä{o ¼Âõík Úkfe ÄÞwO íkLk >> nu nrh nðu Mktfx nhku, yktíÞríkf {kuûk {khku fhku > Mk¾k Mkðuo W¼k Au yk Xkh, yûkh {wõík Au yðíkkh >> ÄLÞ AÃkiÞkÃkwhLke Ähýe, ÄLÞ yktneLkk «kýeLke fhýe > “ËÞk fhe {khku {kuûk fhku. ík{khe çkksw{kt su çkk¤r{ºkku Q¼k Au íku çkÄk yûkhÄk{Lkk {wõík Au. ík{khk ËþoLkÚke nwt ¼køÞþk¤e ÚkÞku Awt. ÄLÞ Au AÃkiÞkLke Ähýe Lku ÄLÞ Au íÞktLkk ÷kufkuLke fhýe. fkuR Ãký Sðkí{k AÃkiÞkÃkwhLke Ãkrðºk ¼q{e Ãkh {]íÞw Ãkk{þu íkuLkwt Ãký fÕÞký Úkþu.” MkÃko fnu Au, “nu «¼w! nwt çknw fk¤ fkr÷LÿeLkk Ähk{kt hÌkku... suðku ík{khku {rn{k Au íku nwt Mk{S þõÞku Lkrn. ík{khku Þkuøk {ÕÞku. ík{u ík{khk Ãkrðºk Ãkøk÷kt {khk {Míkf WÃkh ÃkÄhkÔÞkt, Aíkkt nwt «íkkÃk Mk{S þõÞku Lkrn Ãký ík{khk Mkk{u ÚkÞku. {khe ¼q÷Lku ûk{k fhku. nðu {Lku ÃkkuíkkLkku fhe Mkuðk{kt hk¾ku. y¼ÞÃkË ykÃkku. {kYt fÕÞký fhku!” fk÷eLkkøkLkwt rLk{koLkeÃkýwt òuRLku çkk÷ ½Lk~Þk{u MkÃko Mkk{u f]Ãkk Ërü fhe fu MkÃkoLkk ËunÚke {wõík ÚkÞku yLku [íkw¼wos MðYÃku ÚkR økÞku. «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞku... MkÃkoLku {kuûkLkwt ËkLk ykÃke ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkuíkkLkk ½uh ÃkÄkÞko... Mk¾k fnu Au, “nu Ä{orÃkíkk, yksu y{u fk÷eLkkøk òuÞku... íku Lkkøk ½Lk~Þk{Lku Lk{Mfkh fÞko... ½Lk~Þk{{nkhksLke ËÞkÚke íkuLkwt fÕÞký ÚkR økÞwt.” rðMíkkheLku ðkík fne Mkt¼¤kðe... Ä{orÃkíkk çkkuÕÞk, “½Lk~Þk{ykùÞofkhe {qŠík Au. yuLkk Ãkhk¢{Lkku fkuR Ãkkh LkÚke.” ykðe rËÔÞ ÷e÷kyku fheLku «¼w MkkiLku ykLktË ykÃku Au. fÚkk Mkkh yu Au fu fk÷eLkkøk «¼wLku LkBÞku íkuÚke íkuLkwt fÕÞký ÚkÞwt. Lk{u yu MkkiLku øk{u. ykÃkýu çkÄk MkíMktøkYÃke çkøke[k{kt çkuXk Aeyu. {kun, {kÞk, {{íkk íku{s fwxuðku yLku òrík Mð¼kð Lk xk¤eyu íkku MkíMktøkLkk çkøke[kLke MkwøktÄ ykðu Lkrn. Ãký òrík Mð¼kð x¤e òÞ íkku y÷kirff ykLktË{kt Vhíkku ÚkR òÞ. ÃkÚÚkh suðk ÌËÞðk¤kLku MkíMktøkLkku htøk ÷køkíkku LkÚke. 53. økkÞLke øk{ký{kt økku®ðË Mktíkkýk. AwÃkiÞkÚke EþkLk¾wýk{kt Ä{oËkËkLkwt ¾uíkh níkwt. íku{kt {fkR yLku [e¼ze 90
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ðkÔÞk níkkt. íku{kt ½kMk ½ýwt ÚkÞwt. hk{«íkkÃk¼kR yLku ½Lk~Þk{{nkhks ½kMk ®LkËðk økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks ¾z hnuðk Ëu Lku {fkR [e¼ze fkZe Lkk¾u. {kuxk¼kRyu fÌkwt, “{fkR [e¼ze LkªËíkkt ykðzu Au fu LkÚke ykðzíke? ½kMk fZkÞ... {fkR [e¼ze hnuðk ËuðkÞ. Mkh¾e heíku fk{fhku... QtÄw fu{fhku Aku?” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk... {fkR [e¼ze Úkkuze Au Mkkh, ûkuºk{kt ¾zLkku LkÚke Ãkkh > Úkkuzu fkZu Úkkuzwt ÃkkÃk ÚkkÞ, íku{kt Sð Úkkuzk {he òÞ >> ¾z ½ýwt Ëu¾eLku hk¾wt Awt, {fkR [e¼ze fkZe Lkk¾wt Awt > “[e¼ze Lku {fkR Úkkuze Au Lku ½kMk ½ýwt Au íkuÚke {fkR [e¼ze fkZwt Awt... Úkkuzk SðLke ®nMkk ÚkkÞ íku {kxu ½kMk fkZíkku LkÚke.” {kuxk¼kR økwMMku ÚkR økÞk. ykt¾ ÷k÷ fhe çkkuÕÞk, “{ku÷Lkku çkøkkz fhku Aku Lku ®nMkkLke ðkík fhku Aku! ½kMk fkZðkÚke rntMkk Úkíke LkÚke.” nkÚk Qt[ku fhe ßÞkt {khðk òÞ Au íÞkhu «¼w òuhÚke çkkuÕÞk, “¾çkhËkh hnuòu {kuxk¼kR... òu {khþku íkku ík{Lku Wzkze ËRþ. Ãk¥kku Lkrn ÷køku. õÞkt sRLku Ãkzþku fktR Lk¬e Lkrn. LkkLkku òýeLku zhkðku Aku?” ¼kR ÃkkAk nxe økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks Ëkuzíkk Ëkuzíkk ½uh ykÔÞk. økkiþk¤k{kt øk{ký níke íku{kt MktíkkR økÞk. WÃkh ½kMk Zktfe ËeÄwt. çkÃkkuh ÚkÞk. ¼kR ½uh s{ðk ykÔÞk. ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “½Lk~Þk{õÞkt?” “{iÞk, ½Lk~Þk{íkku ðnu÷k ½hu ykÔÞk Au.” “½uh LkÚke ykÔÞk... òð, þkuÄe ÷kðku... ÃkAe s{ðkLkwt {¤þu. ík{khku Mð¼kð çknw økh{Au. ½Lk~Þk{Lku fktRf fÌkwt nþu...”
økkÞLke øk{ký{kt økku®ðË Mktíkkýk. ¼Âõík{kíkk YËLk fhu Au... ¼kR rË÷økeh ÚkR økÞk. çkÄe søÞkyu þkuÄu Au 91
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãký ½Lk~Þk{õÞktÞ {¤íkk LkÚke. çkk÷r{ºkkuLku ÃkwAâwt. íkýu fÌkwt, “yksu y{u ½Lk~Þk{Lku òuÞk LkÚke.” ¼kR Vhe VheLku Úkkfe økÞk... hk{Mkkøkh ík¤kðLkk fktXu ðzLkk ð]ûk Lke[u WËkMk ÚkR çkuXk Au. ¾qçk ¼q¾ íkhMk ÷køke Au... nðu þwt fhðwt? «¼wLkk rðÞkuøkÚke Akíke ¼hkR ykðe Au... Wå[u MkkËu hzíkk hzíkk fnu Au, “nu ½Lk~Þk{... nðu ík{Lku fkuR rËðMk ðZeþ Lkrn. fktR Lkrn fnwt... {Lku ¾qçk Ëw:¾ ÚkkÞ Au. ík{u ¼qÏÞk íkhMÞk ÚkÞk nþku... {k çkkÃk ík{khe ðkx swðu Au, Lku {Lku ðZu Au. ykÃk s÷Ëe ykðku. {w¾f{¤Lkkt ËþoLk fhkðku.” ½Lk~Þk{{nkhksLke RåAkÚke ykfkþðkýe ÚkR. “¼kR, ík{u ®[íkk Lk fhku! ½hu òð.” ¼kR ½hu ykððk {kxu [k÷íkk ÚkÞk. ¼Âõík{kíkk Ÿ[u Mðhu YËLk fhu Au. Mkøkkt MktçktÄe Mkki ½uh Ëkuze ykÔÞkt... “nu ÷kze÷k! ík{u {khk SðLk«ký Aku... ík{khk rðLkk nwt Lkrn Sðe þfwt... çkuxk... ykÃk yk Mk]rü{kt ßÞkt nku íÞktÚke çkku÷ku...” nu «¼w ík{u Aku çknwLkk{e, Mkðuo Mk]rüLkk ytíkhò{e > yk Ãk]Úðe{kt ßÞkt nku íÞktÚke çkku÷ku, AkLkk {kLkk hne Lkð zku÷ku >> “nu ½Lk~Þk{! ík{khe fk÷e ½u÷e çkku÷e Mkt¼¤kðku... ðkýe Mkkt¼¤þwt íÞkhu ytíkh{kt Xtzf ð¤þu.” ¾qçk YËLk fhu Au... {kíkkSLkwt YËLk Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{íkwhtík çkkuÕÞk. MkwÃkkºk Ëefhk {kLkwt YËLk òuE þfu Lkrn. «¼w çkkuÕÞk, “nu ËeËe... ík{u hzku Lkrn. r[tíkk Lk fhku.” nu ËeËe nðu hzku Lk ík{u, øk{ký{kt Mkwíkk Aeyu y{u. “ykÃkýe økkÞku çkktÄe Au, íku økkiþk¤kLke øk{ký Au. íku{kt y{u MktíkkRLku Mkwíkk Aeyu.” MkwtËhe{k{e ËkuzeLku øk{ký ÃkkMku økÞk. Íx ½Lk~Þk{{nkhksLku íkuze ÷eÄk... [wtçkLk fheLku ¼Âõík{kíkkLku ykÃÞk. ¼Âõík{kíkk Akíke MkhMkk [ktÃke, {eXku {eXku nkÚk VuhðeLku fÌkwt, “çkuxk ½Lk~Þk{, nðu fkuR rËðMk ykðwt fhþku Lkrn... [k÷ku çkuxk... ËqÄ, ¾e[zeLku ÃkkÃkz íkiÞkh Au. s{e ÕÞku.” MkkÚku çkuMkeLku Mkki ¼kusLk s{u Au... ¼Âõík{kíkk hk{«íkkÃk¼kRLku {eXku XÃkfku ykÃkíkkt fnu Au, “ík{u nðu fkuR rËðMk ½Lk~Þk{WÃkh ¾eòþku Lkrn... yu LkkLkk çkk¤f Au. ík{u {kuxk Aku.” “¼÷u ËeËe... ík{u su{fnuþku íku{fheþ.” ¼Âõík{kíkk MkËTøkwýLkku ¼tzkh Au... MkËøkwýÚkes {Lkw»ÞLkwt økkihð ðÄu Au, Ãký Ÿ[k ykMkLku çkuMkðkÚke økkihð LkÚke. {nu÷Lkk rþ¾hu fkøkzku çkuMku íkuLkkÚke fktR íku {nkLk økýkíkku LkÚke. ntMk ¼÷u Lke[u çkuMku. ntMk íkku ntMk s Au. íkuÚke fktR ntMkLkwt økkihð ½xe síkwt LkÚke. fkøkzku Ÿ[ku çkuMku íkuLkkÚke íkuLkwt økkihð ðÄe síkwt LkÚke... 92
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
økwýðkLkLke rft{ík økwýðkLk òýe þfu Au. 54. fzðkt [e¼zkt {eXkt ÚkÞk. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu «¼w! {Lku MkËTçkwÂæÄ ykÃkku fu ykÃkLke y÷kirff ÷e÷kLkwt ðýoLk fhe þftw. ykÃk {khk ÌËÞ{kt rLkðkMk fhku...” MkËTçkwÂæÄ Ëku Mðk{e {wLku, ©e nrh MknòLktË > yÕÃk{rík yu økwý økkô, MknkÞ fhku Mkw¾ftË >> yuf Mk{u {eLkMkkøkhu, ºke¾wýe ¾uíkh {ktÞ > {fkR [e¼ze ¼uøkkt ðkÔÞkt, ðþhk{Syu íÞktÞ >> ½Lk~Þk{{nkhksLkk {k{kLkwt Lkk{ðþhk{ºkðkze níkwt. íkuLkwt {eLkMkkøkh ÃkkMku yuf ¾uíkh níkwt. íku{kt {fkRLku [e¼zkt çku ðMíkw ¼uøke ðkðe. [e¼zk{kt ðu÷k Mkkhk ÚkÞk, Ãký [e¼zkt fzðkt Íuh suðkt. yuuf Ãký [e¼zwt {eXwt Lkrn. ðþhk{{k{k ®[íkk fhu Au. {nuLkík çkÄe Lkfk{e økR. ¾kíkh yLku ÃkkýeLkku ¾[o {kÚku Ãkzâku... yk søkík{kt ÄkÞwO çkÄwt ¼økðkLkLkwt ÚkkÞ Au. {nuLkíkLkwt V¤ ËuLkkhk ¼økðkLk Au. ykÃkýu {nuLkík fheyu... MkV¤íkk ¼økðkLk ykÃku. {k{kyu ¼Âõík{kíkkLku ðkík fhe, “çknuLk, ykÃkýe ðkze{kt [e¼zkt Mkkhk ÚkÞkt Au, Ãký òu {eXkt nkuík íkku MkkÚku {¤eLku çkÄkt s{eLku ykLktË fhík.” çkksw{kt ½Lk~Þk{{nkhks çkuXk Au. íku çkkuÕÞk, “{k{k... nwt ík{khe ðkze{ktÚke [e¼zkt ÷R ykÔÞku Awt... íku íkku çknws {eXk Au.” ½Lk~Þk{{nkhksu [e¼zkt MkwÄkheLku çkÄkLku ykÃÞwt, íkku Mkkfh suðkt {eXkt ÷køÞk... ÃkAe ¾uíkh{kt økÞk... íÞkt [e¼zkt [k¾eLku òuÞkt íkku {eXkt {Äwhkt... ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “«¼wLku s{kzeLku s{eyu íkku [e¼zk {eXkt s ÚkkÞ.” Mkðuo ðMíkw Ãknu÷e ¼økðkLkLku yÃkoý fheyu íkku ¼økðkLk MknkÞ fhu. Mkðo fkÞo{kt Ãknu÷k ¼økðkLk hk¾ku. ÷ku¼e Mð¼kðLku ÷eÄu yuf rËðMk {k{e yuLkk Ëefhk {tAkhk{Lku fnu Au, “íkwt ½Lk~Þk{Lku fne Ëusu ykÃkýe ðkze{kt ykðu Lkrn... [e¼zk ÷R òÞ Au. íku {Lku øk{íkwt LkÚke...” {tAkhk{Lke {kíkw çkkuÕÞkt, Mkwýku Ãkwºk fnwt fk{> ykÃkýk ¾u í kh{kt Ú ke, çkøkkzu Au ½Lk~Þk{>> Lkk fnuòu íku ykðu Lkrn, ¾uíkh{kt fkuR rËLk > yu ðkík ytíkÞkor{Ãkýu, òýe økÞk SðLk >> [e¼zeÞku Mkw f kðe ËeÄe, ¾u í kh{kt Ú ke ík{k{> íku òuR Mknw fuðk ÷køÞk, fu{ÚkÞwt yk fk{>> 93
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ytíkhò{e «¼w yk ðkík òýe økÞk, íkuÚke yuf Mkk{xkt [e¼zkLkk ðu÷k Mkwfkðe ËeÄk... {k{k çkesu rËðMku ¾uíkhu økÞk íkku ðu÷k çkÄk MkqfkR økÞk Au. ykùÞo Ãkk{e økÞk... ykutr[íkwt þwt ÚkÞwt? [ku¬Mk yk ½Lk~Þk{Lkwt fk{÷køku Au. íkwhtík {k{k ½Lk~Þk{ÃkkMku ykÔÞk... “½Lk~Þk{, ík{Lku sux÷kt [e¼zkt òuRyu íkux÷kt ¾wþeÚke ÷R sòu. {kíkk rÃkíkk Mkøkk MktçkÄe MkðuoLku s{kzòu.” çkesu rËðMku [e¼zkLkk ðu÷k ÷e÷kA{ÚkR økÞk. ¾uíkh{kt ½Lk~Þk{{nkhksLkk Ãkrðºk Ãkøk÷kLkk «íkkÃkÚke çkeò {kýMkku fhíkkt {fkR ½ýe ÚkR... {k{k hkS hkS ÚkR økÞk... ¼økðkLkLku yÚkuo ðkÃkhu Au íkuLkk ¼tzkh fkuR rËðMk ¾k÷e Úkíkk LkÚke. MkËkÞ ¼hÃkqh hnu Au. Ãknu÷kt WËkh Úkðwt òuRyu. 55. økku{íke økkÞLkku «u{. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS... Ä{oËuðLkk yktøkýk{kt yuf økku{íke økkÞ níke. økku{íke økkÞ fk{ÄuLkw økkÞ suðe níke. ßÞkhu Ëkunðk çkuMku íÞkhu Ëkunðk Ëu. ½Lk~Þk{{nkhksLku økkÞ WÃkh «u{yLku økkÞLku ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh «u{. ½Lk~Þk{{nkhks økkÞLku Ãkkýe ÃkkÞ, ½kMk [khku Lkehu, fkuR ðkh økkÞLku ÷RLku økki½kx MkwÄe [khðk òÞ. økkÞLku ÃktÃkk¤u íÞkhu økkÞ nuíkÚke «¼wLkk [hý [kxu. ðk÷ku økki½kxu òÞ økkÞw [khðk hu, ftRf ÃkkÃke ÃkríkíkLku WæÄkhðk hu... ðk÷ku... ðk÷ku økkÞwt [khu Lku økkÞ økeíkLku hu, Mkwýu çkúñkrËf Ëuð ËR r[íkLku hu... ðk÷ku...
«¼wLke çkk¤ ÷e÷k økku{íke økkÞLkku [{ífkh fuðku?! ßÞkhu Ëkunðk çkuMku íÞkhu [kh þuh ËqÄ ykÃku. rËðMk{kt [kh-Ãkkt[ ð¾ík Ëkunðk òÞ íkku Ãký xtfu [kh þuh ËqÄ ykÃku. 94
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MkwðkMkLke¼k¼eLku rð[kh ÚkÞku, yksu økkÞLke Ãkheûkk fhe òutW, ½Lk~Þk{¼kR WÃkh fux÷ku ¼kð yLku «u{Au. Ä{oËkËk, hk{«íkkÃk¼kR, ½Lk~Þk{¼kR, yLku RåAkhk{¼kR s{ðk çkuXk íÞkhu MkwðkMkLke¼k¼eyu Ä{oËkËk yLku hk{«íkkÃk¼kRLku yuf þuh þuh ËqÄ ÃkehMÞwt Lku ½Lk~Þk{{nkhksLku yLku RåAkhk{Lku LkkLkk òýeLku ykuAwt ÃkehMÞwt... íÞkt þwt çkLÞwt? çkÄk s{eLku ykhk{fhu Au... MkwðkMkLke¼k¼e økkÞ Ëkunðk økÞkt íkku [kh þuh ËqÄLku çkË÷u çku þuh ËqÄ ËeÄwt... rð[kh fhíkkt ÚkR økÞk... ykuAwt ËqÄ fu{ÚkR økÞwt? Mkkts Ãkze... Ä{oËkËk ºký ÃkwºkkuLke MkkÚku s{ðk çkuXk... íÞkhu Ãký ½Lk~Þk{{nkhks yLku RåAkhk{¼kRLku ykuAwt ËqÄ ykÃÞwt. ÃkAe økkÞ Ëkunðk økÞkt íkku Võík yuf þuh ËqÄ ykÃÞwt. MkwðkMkLke¼k¼e ¼Âõík{kíkkLku fnu Au, “çkkRS... yksu økkÞ yuf þuh ËqÄ ËeÄwt Au. nðu þwt fhþwt?” ¼Âõík{kíkk çkkuÕÞkt, “ík{u ËqÄ ÃkehMkðk{kt VuhVkh fÞkuo nþu. çkÄkLku Mkh¾wt Lkrn ÃkehMÞwt nkuÞ... nðu yu{fhku, ºký ¼kR yLku ík{khk MkMkhk s{ðk çkuMku íÞkhu çkÄkLku Mkh¾wt ËqÄ ykÃkòu. ykuAw yrÄf fhòu Lkrn.” ÃkAe íku «{kýu ËqÄ ÃkehMÞwt... çkÄk sBÞk... íÞkh ÃkAe MkwðkMkLkeçkkR økkÞ Ëkunðk økÞk íÞkhu økkÞ [kh þuh ËqÄ ykÃÞwt... ykðe y÷kirff ÷e÷k òuR ¼k¼e ykùÞo Ãkk{e økÞkt... çku nkÚk òuze {kVe {køkíkkt fnu Au... MkwðkMkLke nrh ykøk¤, Míkwrík fhu òuze fh > nu ËÞk¤w nrh f]»ýS, ûk{k fhku {wsÃkh >> Mkwh¼eLkku MLkun òuðk MkkYt, {ut fÞwO yk fk{> Ëku»k Lk òuþku {{rð»ku, ËeLk çktÄw ½Lk~Þk{>> Mkwh¼eLkku su MLkun Au, íkuðku {khu Úkkòu {nkhks > íkð {qhrík{kt rLkþrËLk, ¼Âõík ykÃkku {wLku yks >> íkð YÃkLkwt rËÔÞ ¼kðÚke, nwt ÄYt rLkíÞ æÞkLk > {Lkw»Þ çkwÂæÄ Lk ykðu {Lku, yu ykÃkku ðhËkLk >> “nu ½Lk~Þk{¼kR, økku{íke økkÞLku ík{khu rð»ku suðku «u{¼kð Au, íkuðku {Lku ík{khk «íÞu «u{¼kð ÚkkÞ, rËÔÞ¼kð hk¾eLku y¾tz ík{kYt æÞkLk ÄYt, yLku Mkuðk fhe ík{Lku hkS fYt... ík{u øk{u íkuðe ÷e÷k fhku Aíkk {Lku õÞkhuÞ {Lkw»Þ¼kð ykðu Lkrn, MkËk rËÔÞ¼kð hnu íkuðwt {Lku ðhËkLk ykÃkku.” ËÞkLkk Mkkøkh ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “ík{khk ð[Lk {køÞk {wsçk y¾tz rËÔÞíkk hnuþu... õÞkhuÞ «kf]ík¼kð Lkrn ykðu.” ykðwt Mkkt¼¤e ¼k¼e çknw hkS ÚkÞkt. 95
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykí{kLkku {kuûk fhðku nkuÞ íkku «¼wLkku {rn{k Mk{SLku y¾tz «¼wLku ÞkË fhðk. Mk{sðk suðe fÚkk Au. {kýMk øk{u íku ÂMÚkrík{kt nkuÞ, Mkqíkku nkuÞ fu çkuXku nkuÞ, Ãký ÌËÞLkku íkk÷ [qfkíkku LkÚke. ÌËÞLkk Äçkfkhk [k÷ws Au, íku{ík{u ¼÷u Lkkufhe fu ÄtÄku fhíkk nku Ãký ¼sLk ¼ÂõíkLkku íkk÷ [qfe òð íkku yuLke fkuR ®f{ík Lkrn. ÌËÞLkk íkk÷ çktÄ ÚkR òÞ íkku yuLkwt þwt ÚkkÞ? {]íÞw ÚkR òÞ... íku{su ¼sLk ¼ÂõíkLkk íkk÷ [qfe òÞ Au íkuLku fuðku fnuðkÞ? ËuðkLktË Mðk{e økkÞ Au... Sðíkku {Þkuo hu {wh¾ Sðíkku {Þkuo, ¼ßÞku Lkrn ¼økðkLk {wh¾ Sðíkku {Þkuo... «¼wLku ÞkË fhíkk LkÚke íku Sðíkk Aíkkt {hu÷k Au. 56. òtçkwV¤{ktÚke MkkuLkk{nkuh çkLke økR. yuf Mk{u MkwðkrMkLkeLku, ÚkÞku rð[kh LkðeLk > {khk rËÞhLkk [hý{kt, yk hÌkk Au Mkku¤ r[Ln >> Wæðoh¾k Mkrník ykuÃku, MkwtËh fku{¤ [hý > Ãkwýo ÃkwÁ»kkuík{Ãkkuíku, yu Au yþhý þhý >> MkwðkMkLke¼k¼e yuf ð¾ík {tøk¤ «¼kík{kt «¼wLkwt æÞkLk fhu Au. MkwðkMkLke¼k¼eLku æÞkLk fhðwt çknw øk{u. ¿kkLk fhíkkt æÞkLk ©uc Au. nrhæÞkLk fhðkÚke s÷Ëe {kÞk{ktÚke AqxkÞ Au yLku «¼wLke «kró ÚkkÞ Au. {nk y÷kirff ¼økðkLkLkk {qŠíkLkk Mkw¾Lkku ¾òLkku yuLku nkÚk ykðu Au. su{Lkehkuøke {kýMkLku ¼q¾ çknw ÷køku Au íku{Ãkrðºk ¼õíksLkkuLku «¼wLkwt æÞkLk ÄhðkLke çknw RåAk ÚkkÞ Au... su{RÞ¤ ¼{heLkwt æÞkLk fhu Au, íkku íku RÞ¤ ¼{he çkLke òÞ Au, íku{su fkuR ¼õíksLk Ãkh{kí{kLkwt æÞkLk fhu Au íkku íku çkúñYÃk çkLke òÞ Au. ¼k¼e æÞkLk fhíkkt «¼wLkwt ®[íkðLk fhu Au. {khk rËÞhLkk [hý{kt Mkku¤ r[ö Au. Akíke{kt ðeLkøkwý nkh ÃknuÞkuo Au. ftXLkk ¾kzk{kt rík÷ Au. LkkrMkfk ËeÃkLke rþ¾k suðe Au. s{ýk økk÷{kt yuf MkwtËh rík÷ Au. f{¤Lke Ãkkt¾ze suðkt fku{¤ Lkuºkku Au. f{kLk suðe ¼úfwxe Au. MkwtËh {Lkkunh {w¾kh®ðË Au. Mkðo ytøk yrík fku{¤ Au. ykðwt þheh fkuR Ëuð fu {Lkw»ÞLkwt nkuÞ Lkrn. fkurxftËÃko ÷ßò Ãkk{e òÞ íkuðk YÃkk¤k Au. çkku÷u Au íkku {w¾{ktÚke y{]ík Íhu Au. ykðe {tøk¤fkhe ðkýe fkuRLke nkuÞ Lkrn. nwt fuðe ¼køÞþk¤e fu {Lku ½Lk~Þk{{nkhks suðk rËÞh {éÞk... ½Lk~Þk{¼kRLku òuô Awt Lku {kYt {Lk íkuLkk MðYÃk{kt ¾U[kÞ Au... fËk[ ¼økðkLk nkuðk òuRyu. {khku MktfÕÃk Ãkqhk fhu íkku nwt yuLku ¼økðkLk {kLkwt... 96
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yk òtçkwzkLkkt V¤ Au Ãkkt[, {wfwt Awt xkuÃk÷e{kt íku Mkk[ > xkuÃk÷e þefkÃkh ÄYt Awt, yuðku rð[kh {Lk fYt Awt >> Ãkkt[ òtçkwLke òu fhu {nkuh, íkku «¼w Mkk[k Ä{orfþkuh > ð¤e {Lku fnu Yze heík, ík{khku MktfÕÃk ÚkÞku MkíÞ >> yuðwt fnu «¼w òu yk Ãk÷u, íÞkhu MktþÞ {khku íku x¤u > þefkÃkh Ÿ[k Ãkkt[ òtçkwV¤ hkÏÞkt Au, íku òu MkkuLkk{nkuh ÚkR òÞ íkku nwt ½Lk~Þk{¼kRLku ¼økðkLk {kLkwt. {kÁt rLkÞ{Au... Ëhhkus nwt ½Lk~Þk{¼kRLku s{kzeLku s{wt Awt, Ãkkýe ÃkkRLku Ãkeðwt Awt, yu{Lku ÃkkuZkzeLku nwt ÃkkuZwt Awt... Ãký òu {khk MktfÕÃk Ãkqhk fhu íkku nwt ¼økðkLk {kLkwt... ytíkhò{e «¼w çkkuÕÞk, “¼k¼e... þefk{kt Lksh fhku.” ßÞkt ¼k¼eyu òuÞwt íkku òtçkwV¤Lke MkkuLkk{nkuh ÚkR økR Au. MktfÕÃk MkíÞ ÚkÞku... ¼k¼e ½Lk~Þk{{nkhksLkk [hý{kt Lk{Mfkh fheLku çkkuÕÞkt, “nu rðïkÄkh, rðït¼h, ík{u Mkkûkkík Ãkh{uïh Aku. Mk{Úko {qŠík Aku. su Äkhku íku fhe þfku Aku... ík{khk MðYÃk{kt y¾tz ð]rík hnu íkuðwt ðhËkLk ykÃkku! õÞkhuÞ Ãký {Lkw»Þ¼kð ykðu Lkrn. MkËkÞ rËÔÞ¼kð hnu.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “íkÚkkMíkw... {køÞk «{kýu Úkþu... ºký yðMÚkk{kt, òøkúík, MðÃLk yLku Mkw»kwró{kt y{khk MðYÃk{kt y¾tz ð]rík hnuþu.” y¾tz ð]rík ¼økðkLk{kt hk¾ðe nkuÞ íkkuþwt fhðwt? {LkLku LkðÄk ¼Âõík{kt òuze Ëuðwt... {Lk fuðwt Au? {Lk [t[¤ Au... çku[uLk çkLkkðeLku {wÍðý{kt {qfe Ëu yuðwt Au. Akufhkt suðwt nXe÷wt Au. nX Ãkfzu íkku Mk{òðe þfkíkwt LkÚke. Ãkhkýu SðLku {kÞk{kt ¾U[u Au. {LkLku yÇÞkMkÚke ðþ fhe þfkÞ Au. ¼økðkLkLkkt ÷e÷k [rhºkkuLku ðkhtðkh ÞkË fhðkt. ¼økðkLk{kt ð]r¥k hk¾eLku feíkoLk økkðkt, þe¾ðkt, rðøkuhu LkðÄk ¼Âõík{kt {LkLku òuze Ëuðwt. ykLkwt Lkk{yÇÞkMk... yÇÞkMk hk¾u íkku «¼w{kt y¾tz ð]r¥k hnu Au... ykí{kLku Ãkh{kí{k rMkðkÞ çkesu Mkw¾ {LkkÞ Au, íku y¿kkLk Au. Mk{sý MkwÄkhku Lku ¼Âõík ðÄkhku.] 57. økkuðÄoLkLkkÚk fe sÞ! ÷kunøktsheðk¤k MktæÞkrøkheçkkðkS Ä{oËkËkLkk r{ºk ÚkkÞ. çkkðkSLkku {kuxku yk©{níkku. çkkðkS Ä{oËuðLku ½uh yðkh Lkðkh ykðu yLku Ä{oËuð Ãký çkkðkSLkk yk©{{kt yðkh Lkðkh òÞ. yf ð¾ík Ä{oËuð yLku hk{«íkkÃkS¼kR ÷kunøktshe økÞk. çkkðkSyu {eXku ykËh ykÃÞku. Úkkuzeðkh çkuMke, MkíMktøkLke ðkík fhe, yk©{Lke ÃkkA¤ fku¤kt (fk¤ªøkk) ðkÔÞkt níkkt. çkkðkSyu yuf {kuxwt fku¤w ykÃÞwt... “Ä{oËuð, ík{u yk fku¤wt ½hu ÷R òòu yLku MkwÄkheLku ½Lk~Þk{íkÚkk Mkøkk MktçkÄeLku s{ðk ykÃkòu.” {kuxk¼kRyu fku¤wt 97
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
WÃkkzâwt Ãký WÃkzâwt Lkrn... Lkkufh ÃkkMku WÃkzkðe AÃkiÞk ÃknkU[íkwt fÞwO. ykuþhe{kt hkÏÞwt... íÞkt h{íkk h{íkk ½Lk~Þk{{nkhks ykÔÞk. fku¤kLku yk{íku{Vuhððk {tzâk... ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “hnuðk Ëku... yu{Lk fhkÞ... ðsLkËkh fku¤wt õÞktf nkÚk{kt ðkøke sþu... íkkuVkLk çktÄ fhku... AkLkk {kLkk h{fzkt h{ku... fku¤wt h{kÞ Lkrn.” ½Lk~Þk{{nkhksu Vw÷ WÃkkzu íku{nkÚk{kt fku¤wt Ÿ[wt WÃkkzâwt. s{ýk nkÚkLke x[÷e yktøk¤e WÃkh hk¾eLku Vuhðu Au. “ËeËe... swyku. y{u f]»ýkðíkkh Äkhý fÞkuo níkku íÞkhu økkuðÄoLk Ãkðoík ykðe heíku yuf yktøk¤e WÃkh Mkkík rËðMk MkwÄe Äkhý fÞkuo níkku.” ÃkøkLke yktxe ðk¤e Q¼k hÌkk. økk{Lkk çkÄk {kýMkkuLku ¾çkh Ãkze íkuÚke Ëkuzíkkt Ä{oËkËkLkk ½uh ykÔÞkt íkku fku¤kLku çkË÷u {kuxku Ãkðoík Ëu¾kÞ Au... ÃkðoíkLke fuðe þku¼k Au, Mkkt¼¤ku... ðLkMÃkrík òu yZkh ¼kh, Ëu¾kze Au íku røkhe {kuÍkh > Ãkþw Ãkt¾e {Lkw»ÞLku sõík, Ëuð ËkLkð Mkðuo Mkrník >> nòhku ËuðLkkt su {trËh, çkíkkÔÞk Au ~Þk{MkwtËh > nuXu swðu íkku nòhku Mkwhr¼, Ÿ[k {w¾ fhe fhe W¼e >> ÚkR Au ykíkwh «u{Lku {kxu, SbkÞuÚke ©e nrhLku [kxu > {nk yËT¼qík [rhºk rLkh¾e, LkhLkkhe «ýk{u Au nh¾e >> yk¾ku Ãkðoík ðLkMÃkríkÚke ÷e÷ku A{Ëu¾kÞ Au. yLkuf «fkhLkk «kýeyku íku{kt Vhu Au. ð]ûk WÃkh Ãkûkeyku {Äwh f÷hð fhu Au. Xuf Xufkýu ËuðLkkt {trËhku Au. íkuLkk WÃkh Äò Vhfe hne Au. nòhku økkÞku Yü Ãkwü ½kMk ¾kÞ Au. fkuÞ÷ yLku {Þwh xnwtfk fhu Au. økkÞku ÷ktçke S¼ fheLku ½Lk~Þk{{nkhksLkk [hý [kxu Au. yk¾wt søkík íku Ãkðoík Ãkh Ëu¾kÞ Au... y÷kirff ËþoLk ÚkÞkt... LkðkR Ãkk{e økÞkt... yk þwt Ëu¾kÞ Au? yk¾ku Ãkðoík fu{WÃkkzâku nþu? LkxLkkøkhLke ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh LkÚke. ½Lk~Þk{fkuR MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký Mkkûkkík Ãkh{uïh Au. ík{k{÷kufku ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køke Lk{Mfkh fhu Au. ÄLÞ nku ½Lk~Þk{ík{Lku ÄLÞ nku. AÃkiÞkðkMkeLku «¼w «íÞu rËLk «ríkrËLk ¼kð ðÄíkku òÞ Au... yuf çku ½ze ykðk ËþoLk ÚkÞkt... ÃkAe «¼wyu rËÔÞ ÷e÷k Mktfu÷e ÷eÄe... nðu ½Lk~Þk{{nkhksLkk nkÚk{kt fku¤wt Ëu¾kÞ Au... ½Lk~Þk{fnu Au, “{kuxk¼kR, yk fku¤w ÷R òð, MkwÄkheLku Mkðuo ¼fíksLkkuLku «MkkË ykÃkku.” «MkkË s{íkkt s{íkkt {kýMkku ÃkkuíkkLkk ½uh òÞ Au. yk™tËLkku fkuR Ãkkh LkÚke. ô[u yðksu çkku÷íkkt òÞ Au. økkuðÄoLkLkkÚkfe sÞ ! ½Lk~Þk{ {nkhksLke sÞ! 98
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
AÃkiÞk{kt sÞ sÞfkh ÚkÞku Au. Mkðuo ¼õíksLkkuLkkt r[¥k ½Lk~Þk{{nkhks{kt ¾U[kR økÞk, íkuÚke MkkiLkk ykæÞkÂí{f «økrík ðÄíke økR. {kýMkku {trËh{kt su{ËþoLk fhðk ykðu, yðh sðh [k÷w nkuÞ, íku{yLkuf {kýMkku Ä{oËuðLkk ½uh ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk fhðk ykðu Au. AÃkiÞkøkk{yûkhÄk{íkwÕÞ çkLke økÞwt... ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk ÚkkÞ Lkrn íkku ¼õíksLkkuLku [uLk Ãkzíkwt LkÚke. yLkuf Ér»k{wrLkyku {Lkw»ÞLkk Ëun ÄheLku rËÔÞYÃku ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk fhðk ykðu Au... ¼Âõík{kíkk rð[kh fhu Au... yk¾e ËwrLkÞk{kt {khk suðwt fkuR ¼køÞþk¤e Lkrn nkuÞ... ¼økðkLku ykÃkýLku {kuûk «kró {kxu ykðku MkíMktøkLkku MkwÞkuøk ykÃÞku Au. nðu ytrík{æÞuÞ [qfþku Lkrn... W¥k{MkíMktøk{kt sL{ykÃÞku Au... MkðkuoÃkhe WÃkkMkLkk Au. ©e LkhLkkhkÞýËuðLkk ¾ku¤u çkuMkkhe ËeÄk Au... ykÃkýLku ÃkkuíkkLkk hksfwtðh çkLkkÔÞk Au... nðu ©e LkhLkkhkÞýËuðLku {qfeLku õÞktÞ ykzk yð¤k sðkÞ Lkrn. íkuLkku ¾xfku hk¾ðku. 58. ©kðý {rnLkku ykÔÞku. AÃkiÞkÚke Ä{oËuð fwxwtçk Mkrník yÞkuæÞk ÃkÄkÞko. ©kðý {rnLkku ykÔÞku. yux÷u rðþu»k ¼Âõík fhðkLkku {rnLkku. fkuR yufxktýk fhu, fkuR V¤knkh fhu, fkuR LkËe{kt MLkkLk fhu. {trËhku{kt ¼ez ÚkkÞ. Ëuð ËþoLk fhu, fÚkk feíkoLk fhu yLku ÞÚkkþÂõík ËkLk Ërûkýk ykÃku. Íh{h Íh{h ðhMkkË ðhMku Au. ¼Âõík{kíkk Ëhhkus {trËhu ËþoLk fhðk òÞ. MkkÚku ½Lk~Þk{{nkhks Ãký nkuÞ. çkk÷ ½Lk~Þk{Lku MkwtËh þýøkkh ÃknuhkÔÞk. MkwtËh ÷k÷ yík÷MkLkku Mkwhðk÷ yLku yík÷MkLke zøk÷e Ãknuhkðe. {Míkf Ãkh feLk¾kçkLke xkuÃke Ãknuhkðe. fkLk{kt fwtz¤, ftX{kt Ãkw»ÃkLkk nkh, nMík{kt Mkwðoý{Þ fzkt, [hý{kt ÍktÍh. çkhkçkh þýøkkh MkòÔÞk Au. ¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{{nkhksLke yktøk¤e ÃkfzeLku {trËhu ËþoLk fhðk ÷R òÞ Au. hMíkk{kt çkk÷ ½Lk~Þk{[kÕÞk òÞ Au. MkwtËh {Lkkunh MðYÃk òuRLku {kýMkkuLkkt {Lk «¼w{kt ¾U[kR òÞ Au. yuf Lkshu Lkeh¾e Lkeh¾eLku ËþoLk fhu Au... Ërü ÂMÚkh ÚkR òÞ Au... ½Lk~Þk{{nkhks suðwt YÃkk¤wt yk ËwrLkÞk{kt fkuR LkÚke... YÃkLkk ¼tzkh Au. {trËhku{kt ËþoLk fhíkkt fhíkkt [kÕÞkt òÞ Au. íÞkt y[kLkf yuf ðktËYt ykÔÞwt... ½Lk~Þk{{nkhksLkk ¾eMMkk{kt [ýk níkk, íkuLke {wXe ¼heLku ¼køÞwt. ½Lk~Þk{u ÍzÃk ËRLku ðktËhkLkku nkÚk Ãkfze ÷eÄku. ðktËYt {tzÞwt [eMk Ãkkzðk. íku Mkkt¼¤e yLkuf 99
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ðktËhkt ¼uøkkt ÚkR økÞk... sux÷kt ðktËhkt níkkt íkux÷k YÃku ½Lk~Þk{ÚkR økÞk... ðktËhkLku Ãkfzðk Ëkuzâk fu ðktËhkt nwÃk nwÃk fhíkkt ð]ûk WÃkh [ze økÞkt... ¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{Lke yktøk¤e ÃkfzeLku nLkw{kLkøkZeyu ykÔÞk... {kíkkSyu MkwtËh {òLkkt ò{V¤ ÷RLku ½Lk~Þk{{nkhksLkk ¾eMMkk{kt ¼ÞkO... çkeò ò{V¤ ½hu XkfkuhSLku s{kzðk {kxu Ãkkuíkk ÃkkMku Úku÷e{kt hkÏÞkt.
ðktËhkLku [{ífkh çkíkkÔÞku. ½Lk~Þk{{kuxk¼kRLku fnu Au, “ík{khe ÃkkMku ò{V¤ Au íku ykÃkku. {khu s{ðkt Au!” {kuxk¼kR çkkuÕÞk, “yu ò{V¤ ík{Lku Lkrn {¤u... ík{khe ÃkkMku ¾eMMkk{kt su Au íku s{ku Lku hkSÃkuÚke h{ku...” ½wtò{kt ¼ÞkO Au ½ýk ò{, íkkuÞ ¼kR ÃkkMku {køku ~Þk{> ¼kR fnu ½ze ík{u ¾{ku, yk ½wtò{kt Au íku{ktÚke s{ku >> ÷k÷SLku s{kzðk hkÏÞk, íku{ktÚke íkku y{u LkÚke hkÏÞk > ßÞkhu rð»ýw íku Ähkðeþwt, íÞkhu Mkðo {¤eLku s{eþwt >> “½uh sRþwt Lku rð»ýw ¼økðkLkLke {qŠík ykÃkýk ½uh Au, íkuLku s{kzþwt. ÃkAe «MkkËe çkÄk ¼uøkk çkuMkeLku s{þwt. ík{khk ¾eMMkk{kt Au íku òuRyu íkku s{ku.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk... yktne XkfkuhS Au «íÞûk, çkku÷u [k÷u Vhu Au Mk{ûk > çkku÷íkkLku s{kzku òu {kS, ÷k÷S Úkkþu ík{khk hkS >> “çkku÷íkk, [k÷íkk, Vhíkk, «íÞûk XkfkuhS ík{khe Mkk{u Q¼k Au. íkuLku s{kzku íkku ÷k÷S hkS Úkkþu.” {{o{kt ðkík fhe Ãký Mk{ßÞk Lkrn... ykðe heíku ÷e÷k fhe MkkiLku ykùÞo {wøÄ çkLkkðe Ëu Au. MkkiLkkt rLk{o¤ ytík:fhý ÚkR økÞkt... ®MknLkwt 100
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ËqÄ hk¾ðk {kxu MkkuLkkLkwt Ãkkºk òuRyu. ÷kuZkLkwt (Mxe÷) Ãkkºk [k÷u Lkrn. íku «{kýu Ä{o, ¿kkLk, ¼Âõík yLku ðihkøÞLku hk¾ðk {kxu Ãkrðºk ytík:fhý òuRyu. nt{uþk ¼økðkLk ¼sðkLkku ¾xfku hk¾ðku... çknuhk ykøk¤ Mktøkeík Lkfk{wt. yktĤk ykøk¤ ysðk¤wt Lkfk{wt. íku{MkíMktøk rðLkk SðLk Lkfk{wt. 59. rÃkíkkS ÃkkMku rðæÞk yÇÞkMk. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS, Mkkt¼¤ku... «¼w rËLk «ríkrËLk {kuxk Úkíkk òÞ Au... yuf rËðMk ©e yrðLkkþ, fhðk çkuXk Au rðæÞk yÇÞkMk > rÃkíkkSLke ÃkkMku íku ¼ýu Au, rËLk WÃkh rËLk økýu Au >> ðuË þkMºk Ãkwhký ßÞkurík»k, EríknkMk ¼ÛÞk søkËeþ > [kiË rðæÞk Lku [kuMkX f¤k, çkeò økútÚk òuÞk Au Mk½¤k >> Úkkuzk rËðMk{kt ¼ýe hÌkk, «¼wLkk økwý òÞu Lk fÌkk > Ä{oËkËk fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{, [k÷ku rðæÞkÇÞkMk fhðk.” ½Lk~Þk{{nkhks Ãkkxe, ÃkuLk yLku [kuÃkze ÷R rÃkíkkS ÃkkMku ykÔÞk. rÃkíkkSLku Ãkøku ÷køkeLku çkuXk... rÃkíkkS ¼ýkðu Au... ðuË, Ãkwhký, ßÞkurík»k ykrËf [kiË «fkhLke rðæÞk yLku [kuMkX f÷k Úkkuzk rËðMk{kt ¼ýe ÷eÄwt... suLkk ïkMk{ktÚke ðuË «økx ÚkÞk nkuÞ íkuLku þwt ¼ýðwt Ãkzu... ½Lk~Þk{{nkhks yLktík fkuxe çkúñktzLkk {kMíkh Au... yuLkk hku{hku{{kt çkúñrðæÞk ͤfu Au... ½Lk~Þk{{nkhks çkúñrðæÞkLkku ÄkuÄ ðnuíkku hk¾ðk {kxu ÃkkXþk¤kyku çktÄkðe yLku {trËhku çktÄkÔÞkt.
rÃkíkkS ¼ýkðu Au. {trËhku Au íku çkúñrðæÞkLke ÃkkXþk¤k Au. çkúñrðæÞk yux÷u ¼økðkLk MktçkÄe rðæÞk. ¼økðkLkLke ¿kkLkfÚkk Au íku çkúñrðæÞk Au. y÷kirff rðæÞk MktíkkuLkk {w¾ Úkfe Mkkt¼¤ðk {¤u Au. ÷kirff rðæÞk yk¾e ËwrLkÞk{kt {¤u Ãký y÷kirff rðæÞk 101
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MkíMktøk{ktÚke s {¤u Au. çkúñrðæÞk Au íku ykí{kLkwt Mkk[wt ÄLk Au... ½Lk~Þk{{nkhksu ¿kkLk øktøkkLkku «ðkn MkËkÞ [k÷w hkÏÞku... yksu {kýMkku ½ýwt ¼ýu Au, Ãký ¼økðkLkLku ¼q÷e òÞ Au. rðæÞkLkku WÃkÞkuøk fuð¤ ÔÞðnkh{kt s fhu, Ãký ¼økðkLkLku yÚkuo fhu Lkrn. ík{khe rðæÞk ¼økðkLkLku yÚkuo, SðLkk fÕÞkýLku yÚkuo ðÃkhkíke Lk nkuÞ íkku yu rðæÞkLkku fkuR yÚko LkÚke... ¼ÛÞk íkkuÞ þwt fk{Lkk... ?! ½Lk~Þk{{nkhks Úkkuzk rËðMk{kt ík{k{rðæÞkÇÞkMk fhe ÷eÄku, íkuÚke yÞkuæÞkLkkt Ãktrzík, Ãkwhkýeyku, þkMºkðuíkkyku LkðkR Ãkk{e økÞk, fu yk MkkÄkhý {Lkw»ÞLke çkwÂæÄ LkÚke... Ãký yLktík fkuxe çkúñktzLkk yrÄÃkrík Au. íkuLku þwt ¼ýðwt Ãkzu?! ðuË rðæÞkLku suLku ykÄkh, íkuLku ¼ýíkkt þwt ÷køku ðkh... ¿kkLkLkk Ëkíkk, yk¾k søkíkLkk {kMíkh, Ãkh{kí{k Au. 60. [kh ðuË ËþoLk fhðk ykÔÞk. [kh ðuË, }øðuË, Mkk{ðuË, yÚkðoðuË yLku ÞswðuoË... çkúkñýLkkt YÃk Äkhý fheLku Ä{oËuðLku ½uh ykÔÞk. Ä{oËkËkyu {eXku ykðfkh ykÃÞku... “ÃkÄkhku ¼qËuð, ÃkÄkhku.” ykMkLk Ãkh çkuXk. fwþ¤íkk ÃkwAe. ¼kusLk s{kze ík]Ãík fÞko. ÃkAe çkúkñýLkk YÃk{kt ykðu÷k [kh ðuËkuyu ½Lk~Þk{{nkhksLke [tËLk Ãkw»Ãk ðzu »kkuzþkuÃk[khÚke Ãkqò fhe... »kkuzþkuÃk[kh yux÷u Mkku¤ ðMíkwÚke Ãkqò fhe. ykðknLk, ykMkLk, ÃkkæÞ, yk[{Lk, yr¼»kuf, ðMºkkuÃkrðík, øktÄ, Ãkw»Ãk, ÄqÃk ËeÃk, LkiðuæÞ, íkktçkw÷, Ërûkýk, V¤, ykhrík yLku Ãkw»Ãkktsr÷... ËþoLk fhe ¾qçk hkS ÚkÞk. hkºku MkkÚku çkuMkeLku MkíMktøk fÞkuo. ÃkAe ÷ªçkð]ûk Lke[u [kuíkhkÃkh «¼w M{hý fhíkk fhíkk ÃkkuZe økÞk. «¼kík{kt Mkki Mkswoøktøkk{kt MLkkLk fhðk økÞk. ÃkAe Ãkqò fhe nLkw{kLkøkZeyu ËþoLk fhðk økÞk. íÞkt yuf Ãktrzík ðkÕ{efe hk{kÞýLke fÚkk ðkt[u Au... Ãký MÃkü Wå[kh fhíkk LkÚke. yMÃkü çkku÷u Au. ðõíkkLku MÃkü Wå[kh fhðku òuRyu, Lk®níkh Ëku»k ÷køku. íÞkhu çkkuÕÞk Au Ä{ofw{kh, fu{fhku Aku yMÃkü Wå[kh. ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “ÃktrzíkS, ík{u ¼q÷ çkku÷ku Aku. íku{kt yÚkoLkku yLkÚko ÚkR òÞ Au. {kxu MÃkü Wå[kh fhku.” ½Lk~Þk{{nkhksu ¼q÷ Mk{òðe íkuÚke çkúkñý ¾eòýku... ÷k÷ ykt¾ fhe çkkuÕÞku, “þkMºk{kt íkLku LkkLkk çkk¤fLku þwt ¾çkh Ãkzu?! {kxu ¾kuxwt çk¤ Lk fh. AkLkku {kLkku [kÕÞku ò.” Mkk[e nfefík{kt fkuR ¼q÷ çkíkkðu íkku økwý ÷uðku òuRyu, Ãký {kuxu ¼køku fkuR ¼q÷ çkíkkðu íÞkhu {kýMk 102
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¾eòR òÞ Au... ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au, Mktíkku ðZeLku fnu íÞkhu økwý ÷uðku, fu {khk{kt ¼q÷ nþu íku sþu... økwý ÷u íkku rËðMk rËðMk «íÞu íku MkíMktøk{kt ðÄíkku òÞ Au, Lku yðøkwý ÷u íkku ½xíkku òÞ Au. fÚkk ðkt[Lkkh Ãktrzík fnu Au, “y{khk suðk rðîkLk{kt íkwt ¾kux fkZu Au?” økðoÚke çkkuÕÞku, “nwt su{fhíkku nkuRþ íku{fheþ.” su{Vkðu íku{çkkuu÷u Au... ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{u fhze Ërü fhe, íkuÚke íku Ãktrzík ykut[eíkku yktĤku ÚkR økÞku. fktR Ëu¾kíkwt LkÚke... fÞko f{oLkwt V¤ íkhík {¤e økÞwt... nðu þwt fhðwt?! ÃkMíkkðkLkku Ãkkh LkÚke... yr¼{kLke {kýMk Ëu¾íkku nkuðk Aíkkt yktĤku Au. ÃktrzíkS ½Lk~Þk{{nkhksLku þhýu ykÔÞk... fhøkhe çku nkÚk òuze {kVe {køku Au. “{khk økwLnk Mkk{u Lkrn òuíkkt... {Lku Ëu¾íkku fhku... çkeS ð¾ík ykðe ¼q÷ Lkrn fYt... ík{u ËÞk¤w ËeLkËÞk¤ Aku... ík{u MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký Mkkûkkík Ãkh{uïh Aku.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “rðæÞkLkku økðo íkòu Lku nrhLku ¼òu.” ¾kuxku ðx fkuRLku ¼økðkLk ÃkkMku hnuíkku LkÚke. «¼w økðoøktsLk Au. ½Lk~Þk{{nkhksu f]Ãkk Ërü fhe íkuÚke ÃktrzíkS Ëu¾íkk ÚkR økÞk... yk Au «økx «¼wLkku «íkkÃk. [khðuË ½Lk~Þk{{nkhksLku fnu Au, “nu «¼w! ík{khk ÷e÷k [rhºkkuLkkt ËþoLk fhðkLke y{Lku ¾qçk RåAk Au... y¾tz ík{khe Mkuðk{kt hk¾ku.” «¼w fnu Au... ykðòu MkíMktøk {kuÍkh, fheþwt ík{{kxu rð[kh > MkÂå[ËkLktË Wík{kLktË, yuðkt Lkk{ykÃkeþwt ykLktË >> íÞkt hk¾þwt Mk{eÃk y{khu, LkÚke ykðhý fkuR ík{khu > yu{yk¿kk Ãkk{eLku íku økÞk, [kh ðuË íku yÿ~Þ ÚkÞk >> “ík{u ®[íkk Lk fhku... ík{Lku fkuR ykðhý Lkzþu Lkrn. MkíMktøk{kt ykðòu. íÞkt ík{kuLku ¼køkðíke rËûkk ykÃkþwt... yuLku MkÂå[ËkLktË yLku W¥k{kLktË Lkk{Äkhý fhkðþwt. y{khkt y÷kirff ÷e÷kLkkt ík{Lku ËþoLk Úkþu.” ykþeðkoðkË ykÃke hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo. ÃkAe [kh ðuË su çkúkñýLkkt YÃk ÷RLku ykÔÞk níkk íku «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku yÿ~Þ ÚkR økÞk. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS, çkk÷ ½Lk~Þk{Mkswoøktøkk{kt MLkkLk fhðk ÃkÄkÞko Au. íÞkt øktøkkS {qŠík{kLk MºkeLkwt YÃk ÷RLku ykÔÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhe, Ãkw»ÃkLkku nkh Ãknuhkðe, Lk{Mfkh fhe, s¤{kt «ðuþ fhe økÞkt. fÚkk Mkkh... yr¼{kLk YÃke {kÞk {kuxk {kuxkLku {wtÍkÔÞk Au. frð nkuÞ yuLku yu{yr¼{kLk ykðu fu nwt fuðku çkwÂæÄþk¤e Awt. {Lku frðíkk çkLkkðíkkt ykðzu Au. 103
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
økkÞfLku MðhLkwt yr¼{kLk fu {khk suðtw fkuRLku økkíkkt ykðzu Lkrn. ÃktrzíkLku yr¼{kLk ykðu fu {Lku fkuR «&™ W¥kh{kt Síke þfu Lkrn... {khk suðku fkuR [íkwh Lkrn. ËeLkíkkðk¤kLku yu{ÚkkÞ fu nwt fuðku rLk{koLke Aw.t çkÄkLku Lk{íkku hnwt Aw.t çkeò y¬zíkk{kt Vhu Au. {Lku fkuR òíkLkwt yr¼{kLk LkÚke... íkwt çkku÷u Au íku yr¼{kLk Au. 61. ½Lk~Þk{{nkhks Ëhhkus Ãkqò fhu Au. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fnu Au, nu hk{þhýS, Ãkh{kí{kyu {Lkw»Þ þheh Äkhý fÞwO Au, íkuÚke {Lkw»ÞLku Ëhhkus fuðe heíku ðíkoðwt. íkuðku MkËk[kh «¼w þe¾ðu Au... ½Lk~Þk{{nkhksLkwt rLkÞ{níkwt... MLkkLk fÞko ÃkAe rLkíÞrðrÄ fhu, ÃkqS ÃkkX fhu, {kíkkrÃkíkkLku Ãkøku ÷køku ÃkAe ¼kusLk s{u. rLkíÞrðrÄ fheLku yLkqÃk, ÃkwßÞwt Ãkkuíku ÃkkuíkkLkwt MðYÃk > rLks ½h ykuþheLku MÚkkLk, çkuXk Ähu ðk÷kSLkwt æÞkLk >> ykuMkhe{kt çkuMkeLku ½Lk~Þk{{nkhks ÷k÷S {nkhksLke {qŠíkLke yux÷u çkk÷{wfwtËLke Ãkqò fhu Au. {qŠíkLku MLkkLk fhkðe, ðMºk Ãknuhkðe ÃkAe LkiðuæÞ yÃkoý fÞwO. ykhíke Wíkkhe Ãkw»Ãkkts÷e ykÃke ÃkAe nkÚk{kt økki{w¾e hk¾e æÞkLkÚke {k¤k Vuhðu Au... ¼økðkLkLkwt æÞkLk fhðwt íku çknw yøkíÞLke ykhkÄLkk Au. æÞkLkLke W¥k{ÂMÚkrík fR Au? Mkðkh Mkkts rLkÞr{ík heíku yufktík{kt çkuMkeLku søkíkLkk ík{k{¼kð íkËTLk ¼q÷e sRLku yufkøkúr[¥kÚke ¼økðíkT MðYÃk{kt íkÕ÷eLk çkLke sðwt... yufktík yux÷u Y{{kt ík{u yuf÷k Ãký {Lk{kt fux÷k? Mkðo r¢Þk{kt y¾tz nrhM{hý hnu íku æÞkLkLke W¥k{ÂMÚkrík Au. fÚkk ðkt[ðk{kt yLku Mkkt¼¤ðk{kt æÞkLk hk¾ðwt Ãkzu, íkku s çkhkçkh Mk{òÞ. Lk®níkh fktR Mk{òÞ Lkrn. {k¤k Vuhððk çkuMkeyu íÞkhu Ãký æÞkLk hk¾ðwt Ãkzu. hMkkuR çkLkkððe nkuÞ íÞkhu Ãký æÞkLk hk¾ðwt Ãkzu... òu æÞkLk Lk hk¾ku íkku hMkkuR fk[e hne òÞ yLku fkt íkku ËkÍe òÞ... ðuÃkkh fhku íÞkhu Ãký æÞkLk hk¾ðwt Ãkzu, Lk®níkh LkwfþkLk ÚkkÞ. «íÞuf çkkçkík{kt yufkøkúíkk fu¤ððe Ãkzu Au... ¼økðkLkLkwt æÞkLk fhðk{kt Wíkkð¤ [k÷u Lkrn. Äehs òuRyu. LkkLkk çkk÷ ½Lk~Þk{Lku Ãkqò ÃkkX fhíkk òuRLku {kíkk rÃkíkk ¾qçk hkS ÚkkÞ Au. íku ð¾íku ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk fhðk fwçkuh¼tzkhe yLku ðYýËuð ykÔÞk. «¼wLku Ãkøku ÷køke [tËLk Ãkw»ÃkÚke Ãkqò fhe ykhíke Wíkkhe... ÃkAe Lk{Mfkh fhe yÿ~Þ ÚkR økÞk... ¼Âõík{kíkk Ä{oËuðLku fnu Au, “ÃkríkËuð, ßÞkhÚke ½Lk~Þk{AÃkiÞk{kt «økx ÚkÞk Au íÞkhÚke ½h ÄLkÄkLÞÚke ¼hÃkwh hnu Au yLku yLkuf Ëuðíkkyku ËþoLk fhðk ykðu Au. fkÞ{½h ¼ÞwO Lku ¼ÞwO hnu Au.” 104
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yuf {nkí{kS nLkw{kLkøkZeLkk [kuf{kt yæÞkí{hk{kÞýLke fÚkk ðkt[íkk níkk. rËÔÞ Sðkí{kyku fÚkk Mkkt¼¤ðk òÞ yLku ykMkwhe Sðkí{kyku økk{{kt yktxk {khu Ãký fÚkk Mkkt¼¤ðk òÞ Lkrn. yuf rËðMk {kuxk¼kR MkkÚku ½Lk~Þk{{nkhks nLkw{kLkøkZe fÚkk Mkkt¼¤ðk økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks yufkøkúíkkÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. «¼wLku fÚkk Mkkt¼¤ðe çknw øk{u.
½Lk~Þk{ {nkhks yufkøkúíkkÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke ÌËÞ¼wðLk{kt ¿kkLk ËeÃkf «økx ÚkkÞ Au. su{MkkçkwÚke ðMºkLkku {u÷ íkÚkk þhehLkku {u÷ òÞ Au, íku{¼økðË fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke {Lk yLku #rÿÞkuLkk {u÷ ÄkuðkÞ Au. LkðÄk ¼Âõík{kt ©ðý ¼Âõík {wÏÞ økýe Au. ¼kR fnu Au, “[k÷ku ½Lk~Þk{, nðu ykÃkýu ½uh sRyu. ËeËe ðkx òuíkkt nþu. s{ðkLkku Mk{Þ ÚkR økÞku Au.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu MkhMk sðkçk ykÃÞku... íÞkhu çkkuÕÞk Au ¼qÄh¼úkíkk, Mkwýku ¼kR ík{u Mkw¾Ëkíkk > Wíkkð¤ nkuÞ íkku òu¾Lk, ½uh sRLku fhe ÕÞku ¼kusLk >> fÚkk [k÷u Au rLkøkwoý Mkkhe, ðkík ðihkøÞLke yrðfkhe > fÚkk Mkwýe ËþoLk fheþwt, íÞkhu ½uh Ãkøk÷kt ¼heþwt >> “¼kR, ík{Lku ¼q¾ ÷køke nkuÞ íkku ík{u ½uh òð. y{u yíÞkhu ½uh Lkrn [k÷eyu. fÚkk{kt ðihkøÞLke ðkík çknw Mkkhe ykðu Au, íkuÚke çknw ykLktË ÚkkÞ Au. fÚkk Ãkqýo Úkþu íÞkh ÃkAe ½uh ykðþwt.” ¼kR íÞktÚke [k÷íkk ÚkÞk. hk{sL{MÚkkLk{kt {trËh Au íÞkt økÞk íkku hk{÷û{ýLke {qŠík Mkk{u yuf Ãkøk¼h Q¼k hneLku {k¤k Vuhðu Au. ¼kR ykùÞo Ãkk{e økÞk... Ëkuzíkk Ëkuzíkk fLkf¼wðLk {trËhu økÞk íÞkt ©e hk{[tÿS ¼økðkLkLkkt ËþoLk fhu Au... yk þwt Ëu¾kÞ Au?! su {trËhu òðwt Awt íÞkt ½Lk~Þk{Ëu¾kÞ Au. 105
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
VheÚke nLkw{kLkøkZeyu ykÔÞk íkku íÞkt ½Lk~Þk{{nkhks fÚkk Mkkt¼¤u Au. Ëkuzíkk Ëkuzíkk ½hu ykÔÞk íkku íÞkt ½Lk~Þk{{nkhks rÃkíkkSLke ÃkkMku çkuMkeLku fÚkk{kt su Mkkt¼éÞwt Au íkuLke ðkík rÃkíkkSLku Mkt¼¤kðu Au. ¼kR ykùÞo Ãkk{e økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “{kuxk¼kR, ík{u fÚkk{ktÚke {khkÚke ðnu÷k QXe økÞk níkk Lku {kuzk fu{ykÔÞk?” ¼kR çkkuÕÞk, “½Lk~Þk{¼kR, ík{khe ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh LkÚke. Ëhuf {trËh{kt ík{khk ËþoLk ÚkÞk... nwt ík{khe ÷e÷k Ãkh ðkhe òô Awt.” 62. ÷ku¼e ftËkuRLku Ãkh[ku ykÃÞku. Ä{o ¼Âõík yðÄÃkw h u , ðíku o rLk{o ¤ {Lk > ykLktË{kt rËLk òÞ Au, Ãkk¤u yk¿kk ºkiýu íkLk >> yðÄ«MkkË çkkur÷Þk, Mkwýku ¼kR yuf ðkík > hMkkuR fhðk çkuXk Au, MkwðkMkLke {ws {kík >> ytøkwXe fkZe yktøk¤eÚke, {qfe çkkòuXu yun > ½Lk~Þk{SÞu AkLke {kLke, WÃkkze ÷eÄe íkun >> yÞkuæÞk{kt ½Lk~Þk{{nkhksu ½ýe ÷e÷k fhu÷e Au. íku{kt ytøkwXeLke fÚkk yrík y÷kirff Au... yðÄ«MkkËS fnu Au, {khk {kíkw©e MkwðkMkLkeçkkR ßÞkhu hMkkuR fhu íÞkhu yktøk¤k{ktÚke ðªxe QíkkheLku çkkòuX WÃkh {qfe Ëu... Lku ÃkAe hMkkuR fhu. yuf rËðMk çkk÷ ½Lk~Þk{¼k¼e ÃkkMku ykÔÞk... “¼k¼e... ¼q¾ çknw ÷køke Au. fktRf s{ðk ykÃkku íkku MkkÁt ÚkkÞ.” ¼k¼e çkkuÕÞkt, “n{ýkts økh{k økh{hMkkuR çkLkkðe ËW t... ík{u Úkkuze ðkh çkuMkku.” ¼k¼eyu hMkkuzk{kt «ðuþ fÞkuo Lku ½Lk~Þk{{nkhks ðªxe ÷RLku [k÷íkk ÚkR økÞk... ftËkuELke ËwfkLku ykÔÞk... ft Ë ku E Lku Ëw f kLku økÞk, W{hkð su L kw t Lkk{> yt ø kw X e ykÃke yu n Lku , çkku Õ Þk Mkw t Ë h ~Þk{>> ftËkuRLku fnu çkVeo ykÃkku, hk¾ku ytøkwXe ½uh > íÞkhu ytøkwXe hk¾e íkuýu, {eXkR ykÃke þuh >> ftËkuRLkwt Lkk{níkwt W{hkð. ½Lk~Þk{{nkhksu ftËkuRLku fÌkwt, “nwt s{wt íkux÷e {Lku {eXkR ykÃkku yLku yuLkk çkË÷k{kt yk ðªxe ÕÞku.” ftËkuRLku ÚkÞwt, çkk¤f yuf þuh {ktz {eXkR s{þu, yLku íkuLkk çkË÷k{kt {Lku MkkuLkkLke ðªxe {¤e sþu. ¾qçk VkÞËku Au... “çkuMke òð ½Lk~Þk{... ¼hÃkux {eXkR ykÃkeþ.” ½Lk~Þk{{nkhks s{ðk çkuXk... ÃkUzk çkhVe rðøkuhu {eXkR ÃkehMke... «¼w íkwhtík {eXkE s{e økÞk. çkeS ÃkehMke íkku íku Ãký s{e økÞk... Ëkuze ËkuzeLku ftËkuR ÃkehMku Au, Lku «¼w íkwhtík s{e òÞ Au... ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “W{hkð! fnuíkku níkku ¼hÃkux {eXkR ykÃkeþ Lku ykÃkíkku fu{LkÚke?! s÷Ëe fh... ¼q¾ ÷køke Au.” 106
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ëkuze Ëkuze ÷uðk MkkY òÞ, ¾k÷eLkwt ¾k÷e Ãkkºk Ëu¾kÞ > sux÷e ËwfkLku ¼he níke, çkÄe s{e økÞk «kýÃkrík >> yk¾e ËwfkLk ¾k÷e ÚkR økR. nðu þwt fhðwt? ½Lk~Þk{{nkhks òuhÚke çkkuÕÞk, “W{hkð! þhík «{kýu fu{s{ðk ykÃkíkku LkÚke?” ftËkuR {wtÍkR økÞku. çkksw{kt ÃkkuíkkLkk ¼kRLke ËwfkLk níke. íÞktÚke {eXkR ÷RLku ÃkehMke. íku Ãký ËwfkLk yk¾e ¾k÷e ÚkR økR. Ãký ½Lk~Þk{nsw Ähkíkk LkÚke. ½Lk~Þk{{nkhksu rð[kh fÞkuo fu yksu ÷ku¼e ftËkuRLke MkkLk Xufkýu fhðe Au. çkk¤fLku AuíkhðkLkku RhkËku Au, íkku {Lku fu{Auíkhe þfu Au... òuR ÷ô... ½Lk~Þk{{nkhks Ãkux WVh nkÚk Vuhðíkk çkkuÕÞk, “W{hkð... s÷Ëe s{ðkLkwt ykÃkku! Lk®níkh ytøkwXe ÃkkAe ykÃke Ëku.” ftËkuR rð[kh fhíkku ÚkR økÞku... ËwfkLk ¾k÷e ÚkR økR yLku yk Akufhku Ähkíkku LkÚke. sux÷wt ÃkehMkwt Awt íku çkÄwt yuf MkufLz{kt s{e òÞ Au... Ãkux{kt fu{Mk{kíkwt nþu? fktR ¾çkh Ãkzíke LkÚke... yk LkkLkku çkk¤f Au fu fktR çkeswt nþu? ftËkuRLku ¾çkh LkÚke fu «¼w rðït¼h Au... ÷k¾ku {ý s{eLku Ãk[kðu yuðk Mk{Úko Au. ÷k¾ku {ý s{eLku Ãk[kðu, fkuxe çkúñktzLku íku AwtÃkkðu > ðk÷ezku çkuXk ykMkLk ðk¤e, Ãkk¤e ftËkuRLku þeh íkk¤e >> Ëkuze Ëkuze ÷uðk MkkYt òÞ, Ãkkºk ¾k÷eLkwt ¾k÷e Ëu¾kÞ > suLkk yuf hku{{kt yLktík fkuxe çkúñktz Wzíkk Vhu Au íkuLku ËwfkLkLke {eXkR s{ðe þwt ÷u¾k{kt? ftËkuR {wtÍkR økÞku... íkuÚke ÃkkuíkkLke ÃkíLkeLku ðkík fhe... “nðu þwt fhþwt? fktRf WÃkkÞ çkíkkð!” íkuLke ÃkíLkeyu fÌkwt, “®[íkk þwt fk{fhku Aku? ½h{kt yuf {ý ½eLkwt fqtz÷wt ¼ÞwO Au. íku ½Lk~Þk{Lku ykÃkku... ½e Ãkeðkþu Lkrn... íkuÚke QXeLku ½uh ¼køke sþu.” ½eLkwt {kuxwt fqtz÷wt ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku hkÏÞwt... “ÕÞku... Ãkeyku.” «¼wyu þwt fÞwO ? ©e nrhyu ËuðLku çkku÷kÔÞk, {foxYÃk ÄheLku ykÔÞk > fwtz÷k{kt níkwt yufkûkh, ¾kE ¾k÷e fÞwO Mkíðh >> ÚkÞk yÿ~Þ ykðu÷k Ëuð, Mkðo ÷kufu òuÞwt íkík¾uð > n÷ðkR íkku rð[kh fhíkku, ykÔÞku ËÞk¤w ÃkkMku íku zhíkku >> ½Lk~Þk{{nkhksu {Lkku{Lk ËuðkuLku çkku÷kÔÞk... “ík{u yktne ykðku Lku ½e Ãke òð.” Ëuðíkkyku {fox YÃk ÄheLku ykÔÞk yLku ½e Ãke Lku ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk. ftËkuR òuíkku s hne økÞku... f{k÷ Au... çkÄwt ¾k÷e ÚkR økÞwt... yku... nku... nku... yk fkuR MkkÄkhý çkk¤f LkÚke, Ãký søkíkLkk LkkÚk Au... MkkûkkíkT 107
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãkh{uïh... Mkk[e yku¤¾ký ÚkR økR, íkuÚke zhíkku zhíkku ftËkuR ½Lk~Þk{ {nkhks ÃkkMku ykÔÞku...
AÃkiÞk{kt ©e ½Lk~Þk{ {nkhks ÷ku¼e ftËkuELku Ãkh[ku ykÃku Au. Ãkøku ÷køkeLku fÞko «ýk{, nu nrhf]»ý nu ½Lk~Þk{> ík{u íkku Aku Ãkkuíku h½wðeh, {khe MknkÞ fhku hýÄeh >> {khu þhýwt Au yuf ík{kYt, nðu fhku su{ÚkkÞ MkkYt > yuðwt Mkwýe ËÞk ykðe {Lk, íÞkhu çkkuÕÞk Au ©e ¼økðkLk >> nðu Lk òuÞu fktR y{khu, ®[íkk Lkð fhðe ík{khu > Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt, “nu nrhf]»ý, nu ½Lk~Þk{... nwt ík{khu [hýu Lku þhýu ykÔÞku Awt. ík{u MkkûkkíkT h½wðeh Aku. {khe ¼q÷Lku ûk{k fhku.” ftËkuRLku ykïkMkLk ykÃke ½Lk~Þk{{nkhks ½uh ÃkÄkÞko. ¼k¼eyu ÃkqAâwt, “½Lk~Þk{, {khe ytøkwXe ¾kuðkR økR Au. ík{u ËeXe nkuÞ íkku çkíkkðku.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “ík{u õÞktf ¼q÷e økÞk nþku... þkuÄe swyku.” íÞkhu RåAkhk{çkkuÕÞkt, “ytøkwXe ¾kuðkR økR LkÚke. ½Lk~Þk{¼kRyu ÷R ÷eÄe Au.” [kuhe ÃkfzkR økR... nðu þwt fhðwt? Ä{oËkËk, {kuxk¼kR yLku ½Lk~Þk{{nkhks ftËkuR ÃkkMku ykÔÞk. «¼w ftËkuRLku fnu Au... {khe ytøkwXze ÃkkAe ykÃkku, {Lku íkku ðZu Au {khku çkkÃkku > çkkuÕÞku W{hkð fhe ¢kuÄ, ðuË {w¾Úke ðkýe rðhkuÄ >> {khku ½ýkuf fÞkuo çkøkkz, çknw ¼khu fÞkuo ¼tsðkz > ytøkwXe ÃkkAe ÷uðk þwt ykÔÞk, fnku ík{Lku fkuý ¼ýkÔÞk >> “{khe ytøkwXze ÃkkAe ykÃkku! {Lku {khk çkkÃkwS ðZu Au.” ftËkuR hkuVÚke çkkuÕÞku, “{khe ËwfkLk{kt yuf þuh sux÷e Ãký {eXkR hnuðk ËeÄe LkÚke. çkÄwt s{e økÞk Aku, Lku ÃkkAe ytøkwXe {køkku Aku?! Lkrn {¤u! [kÕÞk òð!” 108
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “swXwt þwt fk{çkku÷ku Aku? ËwfkLk {eXkRÚke ¼h[f ¼he Au, yLku ¾kuxwt çkku÷ku Aku fu ËwfkLk ¾k÷e fhe Lkk¾e? ËwfkLk{kt swyku íkku ¾hk. ÃkAe çkku÷òu.” ßÞkt ÃkkAwt ð¤eLku òuÞwt íkku ËwfkLk {eXkRÚke ¼hÃkwh ¼he Au. ½eLkwt fwtz÷wt Ãký ¼ÞwO Au. ftËkuR LkðkR Ãkk{e økÞku. yku... nku... nku... ykðwt fk{{kýMkÚke ÚkkÞ Lkrn. ½Lk~Þk{MkkûkkíkT Ãkh{kí{k Au. Ãkøku ÷køkeLku ytøkwXe ÃkkAe ykÃke ËeÄe... ytøkwXe ÷R «¼w ½uh ykÔÞk. ¼k¼eLku ytøkwXe ÃkkAe ykÃke ËeÄe. ¼k¼e hkS ÚkRLku «¼wLku çkkÚk{kt ÷RLku {éÞkt. ykðe y÷kirff ÷e÷kLkwt ðýoLk çkúñkLktË Mðk{e {wõík ftXu økkÞ Au... MkwLk {kík sþku{íke økkuhe, íkuhu ÷k÷ ytøkwXe [kuhe... yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhkýS... «økx ÃkwÁ»kku¥k{Lkk [rhºkLkku fkuR Ãkkh LkÚke... yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks ykþeðkoË ykÃku Au... yk Au «økx íkýkt [rhºk, {nk rLk{o¤ ÃkwLÞ Ãkrðºk > Mkk[k MLkunÚke su sLk Mkwýu, fk¤ f{o {kÞk Lkð Ãkwýu >> MkíÞ {kLkeLku su fkuR økkþu, {wõík ÚkR çkúñ{nku÷{kt òþu > fkuxe yï{u½ Þ¿k fhu, Mkðo íkehÚk{kt Ãkkuíku Vhu >> ð¤e sÃk íkÃk yLkwckLk, íku Lk ykðu yk [rhºk Mk{kLk > {kxu {qfe Ëuðku {íkðkË, Mkwýku ÷e÷k íkSLku «{kË >> yk ÷e÷kLkwt su ©ðý, {LkLk yLku ðkt[Lk fhþu íku {wõík ÚkRLku çkúñ{nku÷{kt sþu... W¥k{økríkLku Ãkk{þu... yï{u½ Þ¿k fhu, sÃk, íkÃk, íkeÚko yLku yLkwckLk fhu Lku sux÷wt ÃkwÛÞ {¤u, íkuLkkÚke Ãký «økx ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞýLkkt ÷e÷k [rhºkku Mkkt¼¤ðkÚke yLktík ½ýwt ÃkwÛÞ {¤u Au. 63. ½Lk~Þk{{nkhks {kMíkh çkLÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu yZkh Ãkwhký, [kh ðuË, »kxþk†, ¼økðËøkeíkk, rðËwhLkerík, MftËÃkwhký, ðkMkwËuð{nkíBÞ yLku Þk¿kðÕõÞÉr»kLke M{]rík rðøkuhu Mkíþk†ku{ktÚke Mkkh fkZeLku ÃkkuíkkLkk nkÚku ÷¾eLku yuf økwxfku (ÃkwMíkf) çkLkkÔÞku. ÃkAe rÃkíkk Ä{oËuðLku çkíkkÔÞku... rÃkíkkS, yk þk† òwyku... rÃkíkkSyu ðkt[eLku rð[kh fÞkuo fu ykðe çkwÂæÄ {Lkw»ÞLke nkuÞ Lkrn... rðþk¤ çkwÂæÄ Au. {kuxk {kuxk rðîkLkku, çkúkñýku, Ãktrzíkku Ä{oËuðLke ÃkkMku MkíMktøk fhðk ykðu. Ä{oËuðu [kh MkkhLkku økwxfku rðîkLkkuLku çkíkkÔÞku. rðîkLkku fnu Au, “nu Ä{oËuð, ½Lk~Þk{{nkhks ík{k{þk†kuLkk rLk»ýktík Au, íkku ykÃkýu rLkþk¤ [k÷w fheyu Lku ykÃkýk çkk¤fkuLku ¼ýkðeyu.” yÞkuæÞkÃkwhe{kt rLkþk¤ [k÷w fhe. 109
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhks çkÄk çkk¤fkuLku ¼ýkðu Au. ½Lk~Þk{{nkhks {kMíkh çkLÞk. yLkuf çkk¤fku ¼ýðk ykðu Au. rLkíÞ ykðu Au «¼wLke ÃkkMk, ykðu rðæÞkLkku fhðk yÇÞkMk > íkuLku ¼ýkðu Ãkqhýçkúñ, þkMºkðuËLkk fnu Au {{o >> þk¤k fuðe Au? V¤eÞk{kt [khu çkksw yktçkku, òtçkw, VLkMk yLku yktçk÷eLkk ð]ûkLke þeík¤ AkÞk{kt rðãkÚkeo çkuuMku yLku ½Lk~Þk{{nkhks [kuíkhk WÃkh çkuMku... ½Lk~Þk{{nkhksLke rLkþk¤Lkk fkÞËk çknw fzf... su ¼ýðk ykðu íkuLku [qMíkÃkýu rLkÞ{Ä{oLkwt VhrsÞkík Ãkk÷Lk fhðkLkwt... ðnu÷e Mkðkhu QXe, Lkkne ÄkuR, ÃkrðºkÃkýu Ãkqò ÃkkX fhðkLke. ¼k÷{kt WæðoÃkt]z rík÷f fhðkLkwt yLku ftX{kt íkw÷MkeLke ftXe ÃknuhðkLke... yükûkh {tºkLkku sÃk fhðkLkku... íkkuVkLk fhðkLkwt Lkrn. [kuhe fhðe Lkrn. sqXwt çkku÷ðwt Lkrn. þktríkÚke rðãkÇÞkMk fhðku... rðãk MkkÚku çkúñ¿kkLkLkwt rþûký Ãký ½Lk~Þk{{nkhks Mkh¾e heíku ykÃku Au.
çkk÷ ½Lk~Þk{ {kMíkh çkLÞk. çkk¤fku MkwÄhðk ÷køÞk, íkuÚke yLkuf rðãkÚkeoyku ½Lk~Þk{{nkhksLke Mfw÷{kt Ëk¾÷ ÚkÞk... yÞkuæÞk þnuh{kt ðkn ðkn Úkðk ÷køke... ½Lk~Þk{{nkhksLkk rðãkÚkeoLku çkÄk yku¤¾e òÞ... suLkk fÃkk¤{kt rík÷f [ktË÷ku nkuÞ íku çkÄk ½Lk~Þk{{nkhksLkk Mfq÷Lkk rðãkÚkeoyku... ½Lk~Þk{{nkhksu yÞkuæÞk{kt Mfq÷ [k÷w fhe íku nsw MkwÄe [k÷w s Au... nòhku þk¾kyku, nòhku {trËhku{kt çkúñrðãk «kó ÚkkÞ Au. ¾wÕ÷e Au MkíMktøk þk¤k hu, íku{kt ¼ýðkLku ykðòu... ykrÄ WÃkkrÄ ðk¤k hu, íku{kt ¼ýðkLku ykðòu... ½Lk~Þk{{nkhksLke þk¤k{kt ¼ýðk sðkÚke þwt ÚkkÞ Au? ykrÄ, WÃkkrÄ Lku ÔÞkrÄ Ëqh ÚkkÞ Au. {trËh Au íku yæÞkÂí{f þk¤k Au. æÞkLk hk¾òu... 110
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhks MkðkuoÃkhe Au. çknw {kuxk Mkknuçk Au, yLku çknw fzf Au. ËÞk¤w Au yLku ¿kkLkLkk Ëkíkk Au. ykí{kLku òu MkíMktøk îkhk ¿kkLk {¤u íkku SðLku yrðLkkþe ÃkËLke «kró ÚkkÞ Au. ík{khku íkku çkuzku Ãkkh ÚkkÞ Ãký ík{u su fw¤{kt sLkBÞk nku íku fw¤Lkku Ãký WæÄkh ÚkkÞ Au. suLke ÃkkMku ËwrLkÞk¼hLke Mk¥kk nkuÞ, MktÃkrík nkuÞ, Ãký òu Ãkh{kí{k MktçktÄe ¿kkLk LkÚke íkku íkuLku ÌËÞ{kt þktrík LkÚke... þktrík LkÚke íkku Mkw¾ õÞktÚke?! ¿kkLkLkk Mkkøkh ½Lk~Þk{{nkhks Au. 64. hkòLkk ËqíkLku çk[kÔÞk. íkhøkk{{kt çk¤Ëuð«MkkËS hnuíkk níkk. íkuLkk Ãkwºk ÷û{e«MkkËLku Þ¿kkuÃkrðík ykÃkðkLkku rð[kh fÞkuo... íkhøkk{{kt fktR hMkfMk {¤u Lkrn... íkuÚke ½e, økku¤, íku÷, yLkks rðøkuhu hMkfMk ÷uðk økkUzkþnuh{kt økkzkt òuzkðeLku ¾heËe fhðk òÞ Au. hMíkk{kt hk{ËkMkLke søÞkyu rð©ktrík ÷eÄe. çkksw{kt ík¤kð níkwt. ½Lk~Þk{{nkhksu ík¤kð{kt MLkkLk fÞwO... ÃkAe Ãkk¤ WÃkh Q¼k Q¼k fwËhíkLke þku¼k swðu Au. Mkk{uLke Ãkk¤ WÃkh yuf yktçkkLkwt {kuxwt ð]ûk MkqfkR økÞwt níkwt. íkuLku hkòLkk {kýMkku ¾kuËeLku Lke[u Ãkkzíkk níkk... yuf yktçkku Au íÞkt {sçkqík, íkuLku Ãkkzu Au hkòLkkËqík > Ãkkzíkk yktçkkLku ykðe ykt[, Lke[u ËçkkÔÞk Au Ëqík Ãkkt[ >> íkuLku Ëu¾e ËÞk ykðe {Lk, nkÚk ÷ktçkku fÞkuo ¼økðkLk > ð]ûk Ÿ[ku WÃkkzâku íku ðkh, Ãkkt[ ËqíkLku fkZâk Au çknkh >> yu{WøkkheÞk Ãkkt[ Ëqík, íkuýu Ëu¾e ÷e÷k yËT¼qík > íÞkt fzzz¼qMk fhíkwt ykttçkkLkwt ð]ûk Ãkzâwt. íkuLkk Úkz Lke[u hkòLkkt Ãkkt[ {kýMkku (Ëqík) ËçkkR økÞk... Ëqík hzíkkt hzíkkt [eMk Ãkkzu Au... “çk[kðku, y{Lku çk[kðku!” yz¾u Ãkz¾u {kýMkku níkk íku {tzâk çkq{kçkq{fhðk. “Ëkuzku! Ëkuzku! {kýMkku ËçkkR økÞk Au!” fYýYËLk Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{{nkhksLku ËÞk ykðe... ßÞkt Q¼k Au íÞktÚke nkÚk ÷ktçkku fÞkuo... Vw÷Lku WÃkkzu íku{½u½wh ðsLkËkh yktçkkLkk ð]ûkLku WÃkkzeLku yuf çkksw {qfe ËeÄwt... MkkÚku ykðu÷k {kýMkku rð[kh fhíkk ykùÞo {wøÄ çkLke økÞk... ykðzk ÷ktçkk nkÚk fkuR {kýMkLkk nkuÞ Lkrn... Mkk[e ðkík Au... ¼økðkLkLkk ¼õíkku ðkhtðkh fnuíkk nkuÞ Au ¼økðkLkLkk nkÚk ÷ktçkk Au... yu ðkík ykÃkýu Lkshku Lksh òuE. ËçkkR økÞk níkk íku {kýMkku ËkuzeLku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞk. Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt, “ík{u y{Lku SðíkËkLk ykÃÞwt Au... Lk®níkh y{u {he òík... ßÞkt MkwÄe Sðþwt íÞkt MkwÄe ík{Lku nt{uþkt ÞkË fhþwt. ík{khku WÃkfkh õÞkhuÞ Ãký ¼q÷þwt Lkrn. nu «¼w! ík{khk WÃkfkhLkku fkuR Ãkkh LkÚke.” Mk{sðk suðe fÚkk Au. 111
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼økðkLku ykÃkýk {kxu Ähíke çkLkkðe, ð]ûkku çkLkkÔÞkt, çkku÷ðk {kxu ðkýe ykÃke. ðkýe Lk nkuík íkku þwt fhík? òuðk {kxu ykt¾ ykÃke... Lk ykÃke nkuík íkku þwt fhík? fkLk Lk nkuík íkku þwt fhík? sL{íkkt Ãknu÷kt {kíkkLke Akíke ËqÄÚke ¼he ËeÄe... [kððk {kxu Ëktík ykÃÞk. s{ðk yLLk ykÃÞwt, Ãkeðk Ãkkýe ykÃÞwt. {Vík ÃkðLk ykÃÞku. MkhMk {òLke çkwÂæÄ ykÃke... yLkuf «fkhLke ¼ux ¼økðkLku ykÃkýLku ykÃku÷e Au. øk¼oðkMkLke su÷{ktÚke ¼økðkLku ykÃkýLku çk[kÔÞk Au. ßÞkt Lksh fhku íÞkt ¼økðkLkLkk WÃkfkhLku ÞkË fhku... hkòLkk Ëqík çk[e økÞk. íkuLke ðkík Ëqíku hkò økw{kLk®MknLku fhe, fu y{Lku Ä{oËuðLkk Ãkwºk ½Lk~Þk{{nkhksu çk[kÔÞk Au, Lk®níkh {he òík. hkò hkS ÚkÞk. Ä{oËuðLku hkßÞ Ëhçkkh{kt çkku÷kðe ¾qçk Mðkøkík fÞwO. hkò fnu Au, “nu Ä{oËuð! yk ík{khk çkk¤f MkkûkkíkT hk{[tÿS ¼økðkLk Au. ykðwt fkÞo çkeswt fkuR fhe þfu Lkrn. òu ¼økðkLk nþku íkku íkuLkk [hý{kt Mkku¤ r[ö nkuÞ.” ½Lk~Þk{{nkhksu [hý ÷ktçkk fÞko... íku{kt Mkku¤ r[öLkkt ËþoLk ÚkÞkt... hkòLku ¾qçk ykLktË ÚkÞku. “{khe RåAk Ãkqhe ÚkR.” Ãkkfku rLkùÞ ÚkR økÞku... fwxwtçk Mkrník ½Lk~Þk{{nkhksLkk ykr©ík ÚkÞk. SðLk MkkÚkof ÚkÞwt. hkòLkk ykLktËLkku Ãkkh LkÚke... ½Lk~Þk{{nkhksLke [tËLk Ãkw»ÃkkrËfÚke Ãkqò fhe ykhíke Wíkkhe ¼ux yÃkoý fhe hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo. ykðe ykùÞofkhe ÷e÷kLke ðkík yÞkuæÞk, ÷¾Lkki, íkhøkk{rðøkuhu økk{{kt «Mkhe økR. íkuÚke økk{Lkk {kýMkku ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk fhðk ykðu. Ä{oËuðLkk yktøkýk{kt ËþoLkLke ¼ez ò{e òÞ. ytíkh{kt ½Lk~Þk{Lkwt MðYÃk [kUxe òÞ... SðLk ÄLÞ çkLke òÞ Au... yËT¼wík ÷e÷k Au. ©e nrhLke MkËkÞ økkíkk hnku. çkeò rËðMku økkzk{kt hMkfMk ¼heLku íkhøkk{{kt ykÔÞk. þk†kuõík rðrÄ fhe ÷û{e«MkkËLku Þ¿kkuÃkrðík ykÃke Au. Mkki MkøkkMktçkÄeLku s{kzâk yLku hMkkuR ðÄe íku Mkhkuðh{kt SðstíkwtLku Lkk¾e.. íkuLku hkS fÞko. yuf ð¾ík íkhøkk{Úke çk¤Ëuð«MkkË, Ä{oËuð, ½u÷k ºkðkze, ðMktíkkçkkR, [tËLkçkkR, ¼Âõík{kíkk, hk{«íkkÃk¼kR, ½Lk~Þk{{nkhks ykrË MkøkkMktçktÄe Mkki fkLkÃkwh øktøkkSLkk {u¤k{kt økÞk. hMíkk{kt økk{ykðu íÞkt hkík ðkMkku hnu. yu{fhíkkt øktøkkSyu ÃknkU[e økÞk. íÞkt MLkkLk fÞwO... ÃkAe yksw çkksw íkeÚkoLkkt ËþoLk fÞko. ¼kusLk s{e, íÞktÚke [k÷íkkt ÚkÞkt... ½uh ykðu Au... 112
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
LkkLkk ¼kR su RåAkhk{, ðMktíkkçkkR íkuzâk íku Xk{> íku òuR çkkuÕÞk ¼qÄh¼úkík, [tËk{kMke Mkwýku yuf ðkík >> ðMktíkk{kMke íkuzâk RåAkhk{, ík{u {Lku íkuzku økwý økúk{> «u{ðíkeS çkkuÕÞkt Au íÞkhu, Mkwýku MkwtËh ~Þk{yk ðkhu >> ík{khu rð»ku Au çknw ¼kh, íkuze Lk [÷kÞ ÷økkh > íÞkhu çkkuÕÞk rºk¼wðLkhkÞ, RåAkhk{íkuzâk fu{òÞ >> RåAkhk{[k÷eLku Úkkfe økÞk íkuÚke ðMktíkk{kMkeyu RåAkhk{Lku íkuzâk. íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “ðMktíkk{kMke RåAkhk{Lku íkuzâk íkku [tËLk{kMke, ík{u {Lku íkuzku.” ¼Âõík{kíkkyu fÌkwt, “RåAkhk{LkkLkk Au. íku{kt ¼kh Lk nkuÞ. ík{u {kuxk Aku íkuÚke ¼kh ½ýku nkuÞ. íkuzeLku [k÷e þfkÞ Lkrn. {kxu Ãkøku [k÷íkk ykðku.” íÞkhu «¼wyu ÷e÷k þY fhe... RåAkhk{{kt ½ýku ¼kh {qfe ËeÄku. {kMkeyu íkwhtík RåAkhk{Lku Ãk]Úðe WÃkh çkuMkkze ËeÄk. ¼Âõík{kíkk çkkuÕÞk, “yk çkÄwt ½Lk~Þk{Lkwt fk{Au... ½Lk~Þk{Lku íkuzþku íÞkhu {u¤ Úkkþu.” ½Lk~Þk{{nkhksLku [tËLk{kMkeyu íkuzâk, íkuÚke ½Lk~Þk{hkS hkS ÚkR økÞk... ÃkAe RåAkhk{Lku íkuzâk íkku fktR ¼kh Lkrn... ykðe y÷kirff ÷e÷k fhe ½Lk~Þk{ÃkkuíkkLkk MðYÃkLkku ykLktË ykÃku Au Lku ÷e÷kLkku rðMíkkh fhu Au. 65. «¼wyu ®nMkk çktÄ fhkðe. Ä{oËuðLkk MkkZw¼kR çk÷ËeÄh níkk. çk÷ËeÄh íkÚkk íku{Lkk ¼kR {kuh÷eøktøkkÄh çku ¼kR hkòLkk ÷~fh{kt rMkÃkkR íkhefu Lkkufhe fhíkk níkk. íku hkòLkwt MkiLÞ çkÕ÷{ÃkZhe økk{u ykÔÞwt, íkuÚke Ä{oËkËk, hk{«íkkÃk¼kR yLku ½Lk~Þk{çk÷ËeÄhLku {¤ðk {kxu ykÔÞk. yhMk ÃkhMk {¤eLku ûku{fwþ¤íkk ÃkqAe. íÞkt ÃkeÃk¤kLkk ð]ûk ÃkkA¤ yuf {kuxku íktçkw çkktÄu÷ku níkku. íku{kt hkò Ÿ[k ykMkLk WÃkh çkuXku Au. yz¾u Ãkz¾u rMkÃkkRyku çkuXk Au. Ä{oËuðu íktçkw{kt Lksh fhe íkku yLkuf sLkkðhku çkhkzk Ãkkzu Au... Ä{oËuðu ÃkqAâwt, “fu{yk sLkkðhku çkq{hkz Ãkkzu Au? ¼qÏÞk Au fu íkhMÞk Au?” rMkÃkkRyu fÌkwt, “¼qÏÞk LkÚke. çkhkçkh ¾ðzkðu÷k Ãkþw Au... yk ½ze {hðkLkk Au... çkeòLku {khíkkt Ëu¾u Au íkuÚke çkhkzk Ãkkzu Au.” Ä{oËkËkyu Ãkz¾u Lksh fhe íkku fMkkR ík÷ðkh Lku AheÚke ÃkþwLku {khu Au. hkò çkuXku çkuXku swðu Au... Ä{oËkËk ftÃke økÞk... yhhh... rLkËkuo»k ÃkþwLku {kheLku hkS ÚkkÞ Au... ÃkkÃk fheLku hkS ÚkkÞ íku ykMkwhe Sð. yòýíkkt ÃkkÃk ÚkR òÞ Lku ÃkMíkkðku ÚkkÞ íku Ëiðe Sðkí{k fnuðkÞ. rçk[khk ¼ku¤k¼è suðk çkfhkLku {khu Au... ËkËkyu ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{u Ërü fhe. “«¼w, ík{u yk ÃkkÃkeLku fktRf Mkò fhku Lku ÃkkÃkÚke yxfkðku.” ytíkÞko{e «¼wyu MktfÕÃk fÞkuo. ykðwt Ëw»x f{o 113
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fhLkkhkLkk fkÞo{kt rðÎLk Ãkzku... íkwhtík MktfÕÃk rMkæÄ ÚkÞku. ÷~fhLkkt nòhku nkÚke, ½kuzk yLku çk¤Ë rðøkuhu sLkkðh ÷kuZkLke Mkktf¤Úke çkktÄu÷k níkk. íku Mkktf¤ íkkuzeLku ¼køÞk. [khu çkksw {tzâk ËkuzÄk{fhðk. ÃkþwLku fMkkR {khíkk níkk íkuLkku få[h½ký ðk¤e LkkÏÞku. sLkkðhkuyu ÷kíkku {khe rþtøkzkt ¼hkðe QtÄk Vøkkðe LkkÏÞk. sLkkðhkuyu ¼khu íkkuVkLk {[kÔÞku. fku÷kn÷ {[e økÞku. hkzk hkz fhíkk {kýMkku zhLkk {kÞko {wêe ðk¤eLku òÞ ¼køÞk. “¼køkku Lkrntíkh {Þko!” MkiLÞ rALLk r¼LLk ÚkR økÞwt. hkò ÃkkMku nkÚke ykÔÞk. çku [kh ÷kík {khe hkòLku WÚk÷kðe LkkÏÞku... ÃkøkÚke ÷kíkku {khu Au... hkò {tzâku ÚkhÚkh Äúqsðk. fÃkzkt Vkxe økÞk... çkunk÷ ÚkR økÞku... nðu þwt fhðwt? Äúqsíkku Äúqsíkku ÃkeÃk¤kLkk ð]ûk WÃkh [ze økÞku... [khu çkksw [¬h ð¬h swyu Au... ynª fkuR {kýMk LkÚke Ëu¾kíkwt... nðu {kÁt þwt Úkþu... «¼wyu Mkò Vxfkhe ËeÄe. çkesw YÃk ÄÞwO Au Ëuðuþ, fÞkuo ÃkeÃk¤k{kt «ðuþ > Ãk]Úðe Mkrník ð]ûk ÄúwòÔÞku, çknw LkðkçkLku çkeðhkÔÞku >> òÛÞwt hkòyu ykÞw»Þ ¾qxâku, {khk ÃkwÛÞ íkýku ÃkkÞku íkqxâku > ºkknu ºkknu Ãkkzu Au Ãkkufkh, yÕ÷k yÕ÷k fhu Au Wå[kh >> ¼økðkLku ÃkeÃk¤k{kt «ðuþ fÞkuo... su ÃkeÃk¤k WÃkh hkò çkuXku Au íku ð]ûk òuhËkh {tzâwt Äúqsðk. [¬h [¬h ÃkeÃk¤ku Vhu Au. MkkÚku hkòLkwt {øks Ãký Vhu Au. hkzku Ãkkzu Au... yksu [ku¬Mk {he sRþ... hzíkkt hzíkkt çkq{Ãkkzu Au... “nu yÕ÷k! çk[kðku yÕ÷k çk[kðku!” ¼økðkLku fÌkwt, “Mkçkqh... MkkðÄkLk ÚkR ò! rLkËkuo»k ÃkþwLku {khku Aku Lku ®nMkk fhku Aku... hkò íkku MkðuoLkku rÃkíkk økýkÞ. ËÞk hk¾ðe òuRyu. íkuLkk çkË÷u ÃkkÃk fhku Aku... íkkhk fÞko f{o ¼kuøkð... çkeòLku hzkðeLku su hkS ÚkkÞ Au íkuLku hzðkLkku ðkhku ykðu Au... [uíkeò... Lkrntíkh ðøkh {kuíku {he sRþ.” ÃkkÃke {kýMk ÃkkuíkkLkwt Ãkwhwt ykÞw»Þ ¼kuøkðe þõíkku LkÚke. ½Lk~Þk{u fÌkwt, “yksÚke «rík¿kk ÕÞku, nðu fkuR rËðMk ®nMkk Lkrn fÁt... íkku [¬h [¬h Vhíkku ÃkeÃk¤ku çktÄ Úkþu... Lk®níkh Lkrn ÚkkÞ... çkku÷... þwt fhðwt Au?” hzíkku hzíkku hkò çkkuÕÞku... fYt Awt yksÚke «rík¿kk, nðu ÷kuÃkwt Lkrn íkð yk¿kk > fËe ®nMkk Úkkðk Lkrn ËW, ðkík MkkuøkLk WÃkh ÷W >> ËÞk¤wLku ËÞk rË÷ ykðe, ÷eÄwt ð]ûkÚke YÃk Mk{kðe > ÚkÞku ÃkeÃk¤ku ftÃkíkku çktÄ, ÃkkBÞku Lkðkçk Yzku MktçkÄ >> “yksÚke «rík¿kk ÷ô Awt fu ®nMkk Lkrn fÁt. ík{u su{fnuþku íku{fheþ Lku ík{khk þhýu hneþ.” hkòLkku Lk{úíkk Ãkqðof ð[Lk Mkkt¼¤eLku «¼wLku ËÞk ykðe... 114
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhksu ÃkeÃk¤k Mkk{u Ërü fhe. ðhË nMík Qt[ku fÞkuo... “nu ÃkeÃk¤k! íkwt MÚkt¼e ò.” íkwhtík ÃkeÃk¤ku ÂMÚkh ÚkR økÞku... hkò ÃkeÃk¤k WÃkhÚke Äehu Äehu Lke[u ykÔÞku. «¼wLku çku nkÚk òuze Lk{Mfkh fhu Au... fh òuzeLku fhu Au Míkwrík, yÕ÷k ykÃkku {Lku MkË{rík > íkw{¾wËk nku {U nwt økw÷k{, íkuhu [hýu hnwt ykXku ò{>> “n{fku MkË{rík rËÞku. nu ¾wËk... {I íkwBnkhk økw÷k{nqP... ykÃkíkku MkkûkkíkT yÕ÷k nku... {wÍu ûk{k rËrsÞu.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “®[íkk Lk fhku... n{ýkts þktrík ÚkR sþu.” íkwhtík ík{k{sLkkðhku ÃkkuíkkLkk MÚkkLkfu þktríkÚke W¼k hne økÞk... íkkuVkLk þktík ÚkR økÞwt... ykðku yËT¼qík «íkkÃk òuR ík{k{rMkÃkkRyku yLku {kýMkku ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køkeLku ¼økðkLkÃkýkLkku rLkùÞ fÞkuo. ½Lk~Þk{{nkhksu çkÕ÷k{ÃkZhe{kt çkkËþknLku [{ífkh Ëu¾kze rntMkk Úkíke yxfkðe. yLkuf ÃkkÃke Sðkí{kLku ÃkwrLkík fÞko... MkíÞLkku {køko çkíkkÔÞku. 66. «¼wyu {kðíkLke hûkk fhe. íkh økk{Lke fnwt ðkhíkk, Mkwýku ÚkR MkkðÄkLk > çk¤Ëu ð SLku ½u h Au , yu f nkÚke çk¤ðkLk >> ¾kuhkf ykÃku Au ¾ktíkÚke, rLkíÞ rLkíÞ çk¤Ëuð > {kðík [kuhe hk¾u íku{kt, fwze Ãkze Au yuf xuð >> yÞkuæÞk{kt yuf çk¤ËuðS Lkk{Lkk ÄLkkZÞ ©e {tík þuX hnuíkk níkk. íku{ýu yuf çk¤ðkLk nkÚke hkÏÞku níkku. nkÚkeLku Mkk[ððk {kxu yuf {kýMk hkÏÞku. nkÚkeLke Mkt¼k¤ hk¾u íkuLku {nkðík fnuðkÞ. {nkðík ÷ku¼e níkku. ÷ku¼ yux÷u þwt? {éÞwt Aíkkt Mktíkku»k Lk ÚkkÞ Lku RåAk ðÄíke òÞ, ¼uøkwt s fhu. fkuRLku fktR ykÃku Lkrn. hkík rËðMk ÃkiMkkLkk s rð[kh fhu. þuX Ëhhkus nkÚkeLku ¾kðk {kxu yLkks ykÃku (ÄkLÞ). íku nkÚkeLku Úkkuzwtf Ëu, Lku çkeswt yLkks ÃkkuíkkLkk ½hu ÷R òÞ. nkÚke yk çkÄwt Ëhhkus òuÞk fhu... {Lku ¼qÏÞku hk¾u Au Lku {khk ¼køkLkwt Ãkkuíku ¾kRLku ÷nuh fhu Au. yuf rËðMk yuLke MkkLk Xufkýu fhðe Ãkzþu. çkÃkkuhLkku Mk{Þ Au. {nkðík nkÚkeLku Mkhkuðh{kt Lkðhkððk ÷R økÞku. Ãkkýe{kt WíkkheLku þheh ½MkeLku Lkðhkðu Au... nkÚkeLku ÷køk ykÔÞku. {nkðíkLku MkwtZÚke yæÄh WÃkkzâku. Ÿ[ku fÞkuo. n{ýkt ÃkAkzeLku {khe Lkk¾wt... {qtøkk «kýeLkku ¼køk Ãk[kðe òÞ Au. 115
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nkÚke Úkfe {nkðíkLke ©e ½Lk~Þk{ {nkhks hûkk fhu Au. rfLkkhu {kýMkku Q¼k níkk. íku òuíkk s hne økÞk. íku ð¾íku Ä{oËuð yLku ½Lk~Þk{{nkhks MkhkuðhLkk rfLkkhu ykÔÞk. yk Ë~Þ òuÞwt... «¼wLku ËÞk ykðe. nkÚke {nkðíkLku {khe Lkk¾þu... çkeòwt YÃk ÄheLku {nkðíkLku nkÚkeLke MkqtZÚke AkuzkÔÞku. nkÚke þktík ÚkR økÞku... ÃkAe «¼w nkÚke WÃkh çkuMke økÞk. ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. {kýMkku nkÚkeLke ÃkkA¤ [k÷íkk ykðu Au... nkÚke Ä{oËuðLkk ½h MkwÄe «¼wLku {qfðk ykÔÞku... {nkðík «¼wLku fnu Au, “ík{u {Lku {]íÞwÚke çk[kÔÞku Au Lk®níkh nkÚke {Lku {khe Lkk¾ík.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “çkeòLkk ¼køkLkwt Ãk[kðe sðwt íku {nkÃkkÃk Au. økheçkLku heçkkðe, Ä{fkðe, nuhkLk fhe ÃkiMkk Ãkzkðe ÷uðk yu {kuxku yÄ{o Au. fkuRLku hzkðeLku ¼qÏÞk hk¾eLku ½h{kt MktÃkr¥k ÷kðþku yu MktÃkr¥kÚke ík{u Mkw¾e Lkrn Úkkð... çkeòLku hzkðþku íkku yuf rËðMk yuðku ykðþu fu ík{khk yktMkw ÷qALkkhk fkuR Lkrn {¤u.” {nkðíkLku ¾qçk Mk{òÔÞku Au. {nkðíku fÌkwt, “{Lku {kV fhku «¼w... nðu fkuR rËðMk ÷ku¼ Lkrn hk¾wt... ík{u {Lku çk[kÔÞku Au... nwt ík{Lku rstËøke¼h ÞkË fheþ.” ½Lk~Þk{{nkhksu {nkðíkLku ykþeðkoË ykÃke rðËkÞ fÞkuo, yLku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkuíkkLkk ½uh ÃkÄkÞko... fÚkk Mkkh... LkeríkÚke f{kðwt, heríkÚke ðkÃkhðwt yLku «eríkÚke ËkLk fhðwt. 67. [f÷ktLku Mk{krÄ. AÃkiÞkLke çkksw{kt íkhøkk{Lke ÃkkËh{kt Ä{oËuðLkwt ¾uíkh níkwt. Ä{oËkËk fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{... ykÃkýk ¾uíkh{kt þk÷ (zktøkh) ðkðe Au. ¾uíkh Mkkt[ððk òð Lku ÃkûkeLku Wzkzòu...” 116
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykÃkýwt ûkuºk økk{LkSf, Ãkt¾ezkLke ÷køku ½ýe çkef > íÞkt nwt ykðeþ çkÃkkuh ðeíku, ík{u ò¤ðòu yuf r[íku >> s{kzâk Au þeh fh ÚkkÃke, nkÚk{kt yuf surüfk ykÃke > Ãknuhkðe Au {kuszeÞku Ãkkð, ÚkÞk íkiÞkh MkwtËh {kð >> rÃkíkkLke yk¿kk {kLke {Lk, økÞk ¾uíkh{kt ¼økðkLk > ¼Âõík{kíkkyu MkwtËh {òLke Íw÷ze Ãknuhkðe. {kÚku xkuÃke, yLku [hý{kt {¾{÷Lke {kusze Ãknuhkðe. nkÚk{kt yuf Mkkuxe ykÃke. ¾uíkh Mkkt[ððk {kufÕÞk. Ä{oËkËk fnu Au, “nwt ÃkAe ykðeþ. yíÞkhu ík{u òð.” ÄLk~Þk{{nkhks ¾uíkh{kt ykÔÞk. òuÞwt íkku nòhku [f÷kt zktøkh ¾kÞ Au. rð[kh ÚkÞku... ¾kðk ËRþ íkku rÃkíkkS yLku ¼kR ¾eòþu... yLku Wzkzeþ íkku [f÷kt ¼qÏÞk hnuþu... nðu þwt fÁt? «¼w íkku rðït¼h Au. ½uhu MkkËu fÞkuo Au nkufkh, ðkÃÞku Au þçË ûkuºk {kuÍkh > Ãkt¾ezk çkuXk sun MÚkkLk, ÚkR Ãkzâkt Au Mk{kÄeðkLk >> yu{ykuAe fhe Au WÃkkÄe, fhkðe [f÷ktLku Mk{kÄe > íkk÷e ÃkkzeLku òuhÚke MkkË Ãkkzâku... íÞkt íkwhtík [f÷ktLku Mk{krÄ ÚkR økR. ßÞkt Au íÞkt ÂMÚkh ÚkR økÞk. ¾uíkh Mkkt[ððkLke WÃkkrÄ {xe.
[f÷kLku Mk{krÄ. ½Lk~Þk{{nkhks {kÄðhk{Lkk ¾uíkh{kt økÞk... íÞkt Mk¾k MkkÚku h{u Au. h{íkkt h{íkkt Mkkts Ãkze økE, Ãký ½hu ykÔÞk Lkrn. íkuÚke rÃkíkkS yLku ¼kR çkku÷kðk økÞk... ¾uíkh{kt òuÞwt íkku ½Lk~Þk{LkÚke... ¾uíkh Mkkt[ððk {kxu {qõÞk níkk Lku õÞkt økÞk? þkuÄu Au íkku {kÄðhk{Lkk ¾uíkh{kt h{u Au... “½Lk~Þk{, 117
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¾uíkh{kt Ãkt¾e zktøkh ¾kR sþu... ynª þwt fhku Aku?” ¾uíkh{kt òuÞwt íkku fux÷ktf [f÷kt ÍkzÃkh Lku zk¤¾e Ãkh Lku s{eLk WÃkh çkuXk Au... {kuZk{kt Ëkýk Au Lku ÂMÚkh ÚkR økÞk Au... yhhh... ykx÷kt çkÄkt [f÷kt {he økÞkt? çknw ¾kuxwt ÚkÞwt... nðu þwt fhþwt? yuf Ãký Ãkûke çkku÷íkwt LkÚke. rÃkíkkS fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{... ík{u yk þwt fÞwO? [f÷kt {he økÞk Au íkku ÃkkÃk ÷køkþu.” íÞkt íkku ½Lk~Þk{{nkhksu òuhÚke MkkË fheLku íkk÷e Ãkkze... “çkÄkt [f÷kt Qze òð!” íÞkt Vhhhh fhíkkt çkÄkt [f÷kt Qze økÞk. çkÄk ykùÞo Ãkk{e økÞk... {kuxk¼kRLku fnu Au, “nu sLkfhk{... {khk ½Lk~Þk{¼kR ¼khu «íkkÃke Au.. MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au..” {khk LkkLkk ¼kR ½Lk~Þk{, sYh Au yk yu{Lkwt fk{> Ãkwýo çkúñ MkLkkíkLk su Au, ûkh yûkhÚke Ãkh yu Au >> òýu íkLk {LkLke yu [kuhe, yuLke nkÚk{kt MkðuoLke Ëkuhe > MkËk MkðoËk Au Mkw¾fkhe, yðíkkh íkýk yðíkkhe >> fkuxe ÚkÞk nþu yðíkkh, MkkiLku yk {qŠíkLkku ykÄkh > “{khk LkkLkk ¼kR Ãkqýo çkúñ MkLkkíkLk Au yLku ûkh yûkhÚke Ãkh Au yLku ík{k{Sð«kýe {kºkLke Ëkuhe yu{Lkk nkÚk{kt Au... fkuxe ÚkÞk nþu yðíkkh, MkkiLku yk {qŠíkLkku ykÄkh.” yk¾e ËwrLkÞk ¼økðkLkLkk ykÄkh Ãkh Sðu Au... «¼w su Äkhu íku fhe þfu... ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au, y{u su Äkheyu íku{ÚkkÞ Au ¾Át... y{u Äkheyu ynª ðhMkkË Úkkyku íkku ÚkkÞ Au. yLku Äkheyu ynª Lk Úkkð íkku LkÚke Úkíkku. y{uu Äkheyu ykLku Ëefhku ykðu íkku ykðu Au, yLku ykLku ½uh Lk ykðku íkku ykðíkku LkÚke. y{u Äkheyu ykLku hkuøk Úkkyku íkku ÚkkÞ Au yLku ykLku hkuøk Lk Úkkyku íkku Úkíkku LkÚke. ¼økðkLkLke {hS «{kýu ÚkkÞ Au. yLku MkËkfk¤ Úkíkwt hnuþu. ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “y{khku ÞÚkkÚko {rn{k òýku Aku íkku ðkhtðkh {khk WÃkh heMk fheLku þk {kxu {khðk ykðku Aku?” ¼kR çkkuÕÞk, “{khk yÃkhkÄLku ûk{k fhku... ík{khe {kÞk ðzu fheLku ík{khku {rn{k ¼q÷e òô Awt.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “nu rÃkíkkS... ¾uíkh{kt zktøkh íkiÞkh Úkþu íÞkt MkwÄe fkuRLku Mkkt[ððk òðwt Lkrn Ãkzu.” ÃkAe Ä{oËkËkLke MkkÚku çku ¼kR ½hu ykÔÞk Au... ¼Âõík{kíkk ½Lk~Þk{Lku {eXku XÃkfku ykÃku Au, “Ëefhk... yk¾ku rËðMk ¼qÏÞk íkhMÞk ¾uíkh{kt hnuðwt Lkrn... Mk{Þ ÚkkÞ íÞkhu s{ðk ÃkÄkhòu... nwt ík{khe ðkx òuô Awt... [k÷ku, MkkiLke MkkÚku ¼kusLk s{e ÕÞku.” MkwðkMkLke¼k¼e çkÄkLku «u{Úke ¼kusLk s{kzâkt. 118
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
68. ͽzk çktÄ fhku. yuf rËðMk ¼Âõík{kíkk hMkkuR fhíkk níkk. Ëk¤ ¼kík çkLkkðu Au. ½Lk~Þk{{nkhksLku fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{... Ëk¤{kt Lkk¾ðk {kxu ¾xkR (yktçk÷e) ÚkR hne Au.” “MkkÁt {kíkkS... nwt yksLku yks ¾xkR ÷kðe ykÃkeþ.” s{eLku «¼w ¾xkR ÷uðk økÞk. íÞkt yuf yktçk÷eLkwt ½u½wh {kuxwt ð]ûk níkwt... ð]ûk yuf níkwt Lku ¼køk ÷uLkkhk [kh sýk... hk{«íkkÃk¼kRLkk MkMkhk çk¤Ëuð «MkkË, çkeò ¼økehÚk, ºkeò ¼u÷Rhk{Lku [kuÚkk YÃkÄh. yk [kh ¼kRLke yktçk÷e MkrnÞkhe níke. íkuÚke ðkhtðkh ͽzk ÚkkÞ... {khk {khe ÚkkÞ... ½Lk~Þk{{nkhks íku yktçk÷eLkk ð]ûk ÃkkMku økÞk íkku [kh sýk òuhËkh ͽzku fhu Au. Ãknu÷k ðkýeÚke çkkÍâk. òuh þkuhÚke çkku÷u Au. ÃkAe nkÚk WÃkkzâk. nkÚk Ãkwhk Lk ÚkÞk. ÃkAe nrÚkÞkh WÃkkzâkt. yuf çkeòLku Äkufk {khu Au... ½Lk~Þk{{nkhksLku ÚkÞwt, ykLku Aqxk fhðk Ãkzþu, Lk®níkh fkuRLkwt {]íÞw ÚkR sþu... Mknus ðkík rð»ku f÷uþ fhu Au. «¼w fnu Au, “SðLk Ãkqhkt Úkþu Ãký ͽzk Ãkqhk Lkrn ÚkkÞ... {kxu ÃkkÃkÚke yxfe òð Lku MkíMktøkLku {køkuo [ze òð...” ½Lk~Þk{{nkhksu [kh MðYÃk Äkhý fÞkO. [khu sýkLku ÃkfzeLku swËk fÞko. “ík{u çkÄk Mkøkk MktçkÄe Aku. ͽzk fhku Aku... ͽzk çktÄ fhku. MkíMktøkeLku yk þku¼u Lkrn. ßÞkt MktÃk nkuÞ, MLkun nkuÞ íÞkt {ík¼uË nkuÞ Lkrn. Mkw¾ þktrík òuRíke nkuÞ íkku yhMk ÃkhMk ðihð]r¥kLkku íÞkøk fhku Lku MkíÞLkku {køko Mðefkh fhku. ftX{kt ftXe Au, ÷÷kx{kt rík÷f [ktË÷ku Au, ½h{kt ¼økðkLkLke Ãkqò Au, {w¾{kt nrhLkwt Lkk{Au, Mkðkh Mkkts {trËhu ËþoLk fhðk òyku Aku, ¼ux Ä{koËk yÃkoý fhku Aku, Aíkkt ykðk ͽzk fhku íku MkíMktøkeLku þku¼u Lkrn.” ¾qçk WÃkËuþ ykÃÞku. ½Lk~Þk{{nkhksLkku WÃkËuþ yMkh fhe økÞku. çkhkçkh Mk{S økÞk. {øks{kt þktrík ÚkR. [kh MðYÃk ½Lk~Þk{{nkhksLkkt òuR Ä{oËkËk rðM{Þ Ãkk{e økÞk. [kh sýk çkkuÕÞk, “nðu yktçk÷eLkwt ð]ûk y{khu òuRíkwt LkÚke. ík{u ½hu ÷E òð.” ð]ûkLku økkzk{kt Lkk¾eLku Ä{oËuðLkk ½uh ÷R ykÔÞk... [kh MðYÃk{ktÚke «¼w yuf MðYÃku ÚkR økÞk. çk¤Ëuuðu økkzk{kt ¼hkðe, Ä{oËuðLku íÞkt Ãkkufzkðe > f]ÃkkrLkrÄ f÷uþ {xkzâku, rÃkíkkSLku íÞkt Ãkh[ku Ëu¾kzâku >> ¼Âõík{kíkk ¾qçk hkS ÚkÞkt... {khk ½Lk~Þk{yiïÞoðkLk Au... ÃkAe MkkÚku çkuMkeLku Mkki ¼kusLk sBÞkt... ykLktË{kt rËðMkku ÃkMkkh ÚkkÞ Au Lku rLkíÞ MkíMktøk fhu Au. 119
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
69. nrh Mkt¼khu íkku nrh fü {xkzu. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS... Ä{oËkËk AÃkiÞk{kt fwxwtçk Mkrník ykLktËÚke hnu Au. Mkøkk MktçktÄe ðkhtðkh {¤ðk ykðu. ðþhk{{k{k {¤ðk ykÔÞk.Ä{oËkËkyu {eXku ykðfkh ykÃÞku. yhMk ÃkhMk fwþ¤íkk ÃkqAe. ¼kðÚke s{kzâk. ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “{k{k... ík{u ykÔÞk yLku ðuýehk{Lku MkkÚku fu{Lk ÷kÔÞk?” {k{kyu fÌkwt, “ðuýehk{Lku þhehu MkkÁt LkÚke... çke{kh ÚkR økÞk Au.” ykðwt Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{{nkhks íkwhtík Q¼k ÚkR økÞk... {khku r{ºk çke{kh Au?! Ëkuzíkk ykÔÞk ðuýehk{Lku ½uh... ðuýehk{Lku íku òuðk òÞ, rLks Mk¾kLke fhðk MknkÞ > ðuýehk{S Mkwíkk Au ßÞktÞ, ykÔÞk Au÷ Açke÷kuS íÞktÞ >> ðuýehk{Lkk {kÚkk WÃkh nuíkk¤ nkÚk {qfe ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “r{ºk, yku®[íkkLkwt þwt ÚkÞwt?” ðuýehk{Lkk {k çkkuÕÞk, “íkkð ykðu Au. s{ðkLkwt fktR ¼kðíkwt LkÚke. hkºku ®Lkÿk ykðíke LkÚke. þheh MkqfkR økÞwt Au. ½ýe Ëðk fhe Ãký fktR Vuh Ãkzíkku LkÚke. nðu ík{u ËÞk fhku íkku MkkÁt ÚkkÞ.” ðuýehk{hkS ÚkÞk. {khk r{ºk ½Lk~Þk{{nkhks {khe Mkt¼k¤ ÷uðk ykÔÞk Au... r{ºk Zk÷ suðku nkuðku òuRyu. Ëw:¾{kt ykÃkýe ÃkkMku Ëkuzíkku ykðu yLku òuRíke fhíke {ËË fhu. Mkk[ku r{ºk ÷k÷[w yLku MðkÚkeo Lk nkuÞ... ÃkÚkkhe{kt Mkwíkk ðuýehk{, íkuLku ÃkwAu Au Ãkqhýfk{> ½ýe Ãkezk ÚkR þwt ík{Lku, òýe Lku ®[íkk ÚkR y{Lku >> ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “r{ºk ðuýehk{... r[tíkk Lk fhku... ¼økðkLk çkÄwt MkkÁt fhþu... ík{khe MkkÚku hneLku y{u ßÞkt ßÞkt ÷e÷k fhe Au íku ÷e÷kLku ÞkË fhku. ykt¾ çktÄ fhe M{hý fhku. nrh Mkt¼khu íkku nrh f»x {xkzu. «¼wLkk {tºkLkku òÃk fhku... yk W¥k{Ëðk Au... yu ËðkÚke yLkufLkk hkuøk {xe òÞ Au. «khçÄ{kt A {rnLkkLkku ¾kx÷ku ÷¾u÷ku nkuÞ íkku òu ïkMkkuïkMk nrhM{hý fhu, nrh{kt nuík hk¾u íkku A rËðMk{kt MkkÁt ÚkR òÞ Au... nrhM{hýÚke ykx÷ku Vuh ÚkkÞ Au... ËunLkkt Ëw:¾ {LkLkkt Ëw:¾ yLku sL{{hý øk¼oðkMkLkkt Ëw:¾ nhkR òÞ Au... nrhf]»ý ½Lk~Þk{, nrhf]»ý ½Lk~Þk{{tºkLkku sÃk fhku. yuÚke ykhk{ÚkR sþu. Ëw:¾ nhkR sþu... sÃkku nrhf]»ý ½Lk~Þk{, yuÚke Ãkk{þku ytøku ykhk{ fkuRLkk Ëw:¾ nÞko ¾hkt? nk... yLkufLkkt Ëw:¾ nÞkO Au. ò{LkøkhLkkt ÍðuhçkkRLke ykt¾{kt Ëw:¾kðku WÃkzâku. ¾{kÞ Lkrn... nrh M{hý fÞwO Mkk[k ¼kðÚke, íkku MðÞt Ãkh{kí{k ÃkÄkÞko. 120
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkkuíkkLkk nkÚku xeÃkwt LkkÏÞwt Lku Ëw:¾kðku {xe økÞku... Ëw:¾ nhkR økÞkt... yk Au nrhLkk{Lkku «íkkÃk... «¼w çkkuÕÞk, “{k{e, yuf ½ze ÃkAe ðuýehk{s{ðkLkwt {køkþu... su {køku íku s{ðkLkwt çkLkkðe ykÃkòu.” Mk¾kLku ykÃke Au ½ýe Äeh, ÃkAe ½uh ykÔÞk Au Lkhðeh. ðuýehk{Mkíkík nrhM{hý fhu Au... Äehu Äehu þktrík Úkðk ÷køke. íkkðLke Ãkezk {xe økR... s{ðkLkwt {køÞwt... “{k, {Lku þehku fhe ykÃkku. ¼q¾ ÷køke Au” þehku s{e ðuýehk{Mkøkk MktçkÄe MkkÚku çkk¤ ÷e÷kLke çkÄe ðkík Mkt¼¤kðu Au. yk søÞkyu ½Lk~Þk{{nkhksu ykðe ÷e÷k fhe Au... ÷e÷k [rhºkLkwt M{hý fhðkÚke ðuýehk{Mkkð Mkkò ÚkR økÞk. Mkøkk MktçkÄe ¾qçk hkS ÚkÞkt... ½Lk~Þk{¼kR yk¾k søkíkLkk zkuõxh Au, ðiËLkk Ãký ðiË Au... yuLkk nkÚk{kt ík{k{Sð «kýe {kºkLke ÷økk{Au. ¼økðkLk çkk÷ ½Lk~Þk{MkkÚku r{ºkíkk hk¾òu. y¾tz yuLku ÞkË fhþku, Ä{o rLkÞ{Lkwt Ãkk÷Lk fhþku, Ãkqò ÃkkX fhþku, «¼wLku ík{k{SðLk Mk{Ãkoý fhe Ëuþku íkku «¼w [ku¬Mk ykÃkýe MknkÞ fhþu... Ãký yuf þhík... yk¿kk yLku WÃkkMkLkk [kuϾe òuRþu... yLÞk©Þ Lkrn Ãký ¼økðËk©Þ çkLkku... ¾òLkkyku{kt MkkiÚke {kuxku ¾òLkku ¼økðkLkLkwt Lkk{Au. 70. {khe ykt¾{kt ytsLk yktòu. ½Lk~Þk{{nkhkSLke s{ýe ykt¾ Úkkuzef hkíke ÚkÞu÷e òuRLku ¼k¼e MkwðkMkLkeçkkR çkkuÕÞkt, “½Lk~Þk{¼kR... ík{khe ykt¾ fu{÷k÷ ÚkR økR Au? Ëww:¾u Au fu fu{?” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk... ©e nrh fnu Au yu{sýkÞ, Úkkuzku Úkkuzkuf ¾xfku ÚkkÞ > MkwðkrMkLke fnu Au ¼økðkLk, {khe ÃkkMku Au yuf ytsLk >> ÷kðku yktsw íkku þeík¤ Úkkþu, ð¤e íkíkfk¤ {xe òþu > ÃkAe ykuþhe {æÞu W{tøk, yuf ZkéÞku Au Mkkhku Ãk÷tøk >> «¼w ÃkkuZâk Ãk÷tøk{kt Mkktsu, ¼k¼e ykt¾{kt ytsLk yktsu > “Úkkuzkuf ¾xfku ÚkkÞ Au.” ¼k¼eyu MkhMk {òLkwt Xtzw ytsLk yktS ËeÄwt. «¼w çkkuÕÞk, “¼k¼e, ytsLk çknws Xtzw Au... çkeS ykt¾{kt yktS Ëku íkku MkkÁt ÚkkÞ.” yu{fne ykt¾ W½kze, íkku ykt¾{kt yLkuf çkúñktz Ëu¾kÞ Au. LkËe, Ãkðoík, Mk{wÿ, ykfkþ, íkkhk {tz¤, [kiË÷kfLke h[Lkk Ëu¾kÞ Au. yLkuf MÚkkLkfku Ëu¾kÞ Au. ¼k¼e òuíkkts hne økÞkt... ykùÞo Ãkk{e økÞkt... yk çkÄwt þwt nþu? ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “¼k¼e, þwt fhku Aku? ytsLk yktS Ëku Lku.” “rËÞh, 121
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ytsLk fR heíku yktsw... ykt¾ Ëu¾kíke LkÚke, Ãký [kiË÷kufLke h[Lkk Ëu¾kÞ Au.” ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkwt yiùÞo AwÃkkðe ËeÄwt... “¼k¼e, nðu {khe ykt¾{kt ytsLk yktòu.” ÃkAe ¼k¼eyu Mkh¾e heíku ytsLk yktS ËeÄwt... ykt¾{kt Xtzf ð¤e... «¼w hkS ÚkÞk... ¼k¼e fnu Au, “nu ½Lk~Þk{¼kR... ík{u Mk{Úko{qŠík Aku.” {nk Mk{Úko Aku Mkw¾Äk{, yuðk Úkfk ÚkÞk ½Lk~Þk{> Ä{o½uh «økx ÚkÞk Aku, AwÃkiÞkÃkwh rð»ku hÌkk Aku >> íku íkku fhðk y{kÁt ©uÞ, {Lku íkku rLkùu ÚkÞku Au íkuÞ > {qŠík ík{khe Wh{kt Äkhe, ÷k¾ku Vuhk òô ðkhe ðkhe >> {kÞk Ãkh ík{khku {wfk{, çkúñ{nku÷Lkk ðkMke Aku ~Þk{> “yðíkkhLkk yðíkkhe Lku Mkw¾Lkk Äk{Aku... Ä{o½uh «økx ÚkRLku yLkuf ÷e÷k fhe yLkuf Sðkí{kLkwt ©uÞ fhku Aku. {qŠík ík{khe Wh{kt Äkhe, ÷k¾ku Vuhk òtW ðkhe ðkhe. ík{khe {qŠík rMkðkÞ y{khu fktR òuRíkwt LkÚke.” ykÃkýLku sL{ku sL{Lke ðkMkLkkLkkt Ãkz íkkuzeLku, ÃkkÃk {kºkLkku íÞkøk fheLku, çkúñYÃk ÚkRLku, ¼økðkLk{Þ çkLkeLku , ¼økðkLkLkkt yûkhÄk{{kt ðkMk fhðku Au... yk fktR LkkLke MkwLke ðkík LkÚke... çknw {kuxe ðkík Au... fhkuzku sL{MkwÄe fk{fhu yuðwt fk{Au... {nkLk ¼ÂõíkLkwt fk{÷RLku ykÃkýu çkuXk Aeyu. yu{kt økkV÷kR yLku yk¤Mk hk¾eyu íkku fu{{u¤ ÚkkÞ? nrh Lkuºk{kt yktsý yktsíkk çkúñktzLkk [hý{kt MLkun Au íku s Mkk[ku {kuûk Au. ËþoLk ÚkkÞ Au. {ku û kLke çkkçkík{kt çknw æÞkLk hk¾ðwt.{kuxku rçkÍLkuþ fhðku nkuÞ íkku ¾qçk æÞkLk hk¾ðwt Ãkzu, Lk®níkh LkwfþkLke ykðíkkt ðkh Lk ÷køku... yk íkku fÕÞký fhðwt Au. «¼wLkk yûkhÄk{{kt òðwt Au. íku þwt yu{Lku yu{{¤e sþu? yk¤Mk Lku y¿kkLk íkSLku ¾xfku hk¾ðku òuRþu. 71. ËeËe, {Lku {k¾ý ykÃkku. yuf ð¾ík Ä{oËuð, hk{«íkkÃk¼kR, ½Lk~Þk{{nkhks yLku RåAkhk{MkkÚku 122
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkuMkeLku ¼kusLk fhðk çkuXk Au. MkwðkMkLke¼k¼e ¼kusLk ÃkehMku Au. RåAkhk{çkkuÕÞk, “ËeËe, {Lku {k¾ý ykÃkku!” ¼k¼eyu fÌkwt, “yksu {k¾ý LkÚke. íkkðeLku ½e fhe ËeÄwt Au.” ykðwt Mkkt¼¤e RåAkhk{{tzâk hzðk. s{ðkLkwt ðkMký Xu÷e ËeÄwt... “{khu s{ðwt LkÚke. {k¾ý ykÃkþku íkku s{eþ Lk®níkh Lkrn s{w.t ” Ãkøk ½Mkíkk ½Mkíkk hzu Au. nðu þwt fhðwt? ½h{kt {k¾ý LkÚke. ½Lk~Þk{{nkhks RåAkhk{Lku Mk{òðu Au. “r[tíkk Lk fhku... hzku Lkrn... nwt ík{Lku n{ýkts {k¾ý ykÃkeþ... MkwËt he{k{eLkk ½hu þe¬k WÃkh ½ýwt çkÄwt {k¾ý Au...” íkkt M k¤e{kt ¼hu ÷ w t Au , {q õ Þw t íku þefk{kt Þ > ©e nrh {k¾ý ÷uðk, nkÚk ÷ktçkku fÞkuo íÞktÞ >> Ãkku í kkLku ½u h çku X u Úkfu , ÷eÄw t {k¾ýLkw t Xk{> Ëu Ï Þw t íku Mkw t Ë he{k{eÞu , òu R hÌkk ðþhk{>> nkÚk Ík÷ðk W¼k ÚkÞk, MkwtËhe hk¾eLku þhík > ½Lk~Þk{Lke RåAkÞuÚke, ÚkR Mk{krÄ íkhík >> ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkk ½h{kt çkuXk çkuXk nkÚk ÷ktçkku fÞkuo. MkwtËhe{k{eLkk ½h MkwÄe ÃknkU[e økÞku. þefk{kt {k¾ý níkwt, íku WÃkkzðk òÞ, íÞkt {k{eyu nkÚk òuÞku... ykðzku ÷ktçkku nkÚk fkuLkku nþu? {kýMk fkuR Ëu¾kíkwt LkÚke Lku nkÚk õÞktÚke ykÔÞku? Q¼k ÚkRLku nkÚk Ãkfze ÷eÄku... íÞkt {k{eLku íkwhtík Mk{krÄ ÚkR økR. «fkþ «fkþ AðkR økÞku. íku «fkþ {æÞu yLkuf h[Lkk{kt ykX Ãkwhe Ëu¾kÞ Au... $ÿÃkwhe, rþðÃkwhe, fwçkuhÃkwhe, ðkÞwÃkwhe, ðYýÃkwhe, LkiÉíÞÃkwhe, Þ{Ãkwhe yLku yÂøLkÃkwhe... ykX Ãkwhe Ëu¾kýe. ykXu Ãkwhe{kt ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk ÚkÞkt. $ÿÃkwhe{kt $ÿhkò ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhe ykhíke Wíkkhu Au. rþðÃkwhe{kt rþðS ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhe ykhíke Wíkkhu Au. fwçkuh¼tzkhe, ðkÞwËuð, ðYýËuð, yÂøLkËuð rðøkuhu íÞktLkk yrÄÃkríkyku ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhu Au yLku yLkuf Ëuðíkkyku «¼wLke Mkuðk{kt nksh Au. ykðwt òuR {k{e ykùÞo Ãkk{e økÞkt... yk çkÄtw þtw ˾ u kÞ A?u yk.u.. nk.u.. nk.u.. yk çkÄku ½Lk~Þk{{nkhksLkku «íkkÃk A.u {k{e Mk{krÄ{kÚtke òøkí]k ÚkÞk.t.. WíMkkn ¼hu Ëkzuíkkt Ëkzuíkkt Ä{ËoðuLku ½hu ykÔÞk.t.. íÞkt ½Lk~Þk{{nkhks yLku RåAkhk{{k¾ý s{u Au. s{íkkt s{íkkt çkkuÕÞk, “{k{e, y{Lku {k¾ý çknw ¼kðu. çkeS ðMíkw Lk nkuÞ íkku [k÷u Ãký {k¾ý íkku òuRyus.” {kðkLku {k¾ý ¼kðu hu, çkeòwt fktR Lkshu Lk ykðu hu... ½Lk~Þk{fnu Au, “{k{e, ík{khk ½huÚke nwt {k¾ý ÷R ykÔÞku Awt... nðu yk {k¾ýLke íkktMk¤e 123
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Xk÷e Ãkze Au íku ÷R òð.” {k{e LkðkR Ãkk{e økÞkt... su Ãkkuíku Mk{krÄ{kt òuÞwt níkwt íku fne Mkt¼¤kÔÞwt. AÃkiÞk{kt ½uh ½uh ykLktË AðkR økÞku. çkk÷ ½Lk~Þk{Mk¾kykuLke MkkÚku økki½kxu økkÞku [khðk ÷R òÞ Au.
økki½kx Ãkh ©e nrh økkÞku [hkðu Au. 72. rðßÞkËþ{eLke þku¼k Þkºkk. ykMkku ðË Ëþ{Lkku rËðMk ykÔÞku. suLku ykÃkýu rðßÞkËþ{e fneyu Aeyu. Ä{oËkËk yktçk÷eLkk ð]ûk Lke[u [kuíkhk WÃkh òs{ÃkkÚkheLku çkuXk Au. Mkøkk MktçkÄe Mkki {¤ðk ykÔÞkt. Ä{oËkËkyu {eXku ykðfkh ykÃÞku. Mkki þktríkÚke çkuXk Au. MkkiLku s÷uçkeLkku «MkkË ykÃÞku. Mkøkkt MktçkÄe fnu Au, “nu Ä{oËuð, yksu ËþuhkLkku rËðMk Au. ËþuhkLkk rËðMku hkòyku ¾eszkLkwt ÃkqsLk fhðk òÞ Au. íkuLkwt þwt fkhý nþu?” Ä{oËkËk fnu Au, “Ãkkt[ Ãkktzðku çkkh ðhMk MkwÄe ðLk{kt VÞko... ÃkAe yuf ðhMk økwÃík hnuðkLkku rð[kh fÞkuo. íÞkhu ÃkkuíkkLkk su þMºk (nrÚkÞkh) níkkt íku ¾eszkLkk ð]ûk WÃkh {qfe ykÔÞk... ßÞkhu ð»ko ÃkwÁt ÚkÞwt íÞkhu ¾eszkLkk ð]ûkLke Ãkqò fhe... ÃkAe nrÚkÞkh Ãkkuík ÃkkuíkkLkk ÷R økÞk. Ãkktzðkuyu ¾eszkLkwt ÃkqsLk fÞwO íÞkhÚke ÷kuf{kt yk «ýkr÷fk [k÷e ykðu Au. þMºk Äkhý fhLkkhk ¾eszkLkwt ÃkqsLk fhu.” ðþhk{ºkðkzeyu fÌkwt, “yksu ykÃkýu MkkÚku {¤eLku sRyu Lku ¾eszkLkwt ÃkqsLk fheyu.” çkk÷ ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “¾eszkLkwt ÃkqsLk fhu íkuLku Ãkktzðku ËþoLk ykÃku Au.” þku¼kÞkºkkLke íkiÞkhe ÚkR... ºkýi Ãkw º kLku MkkÚku ÷R, Ä{o ÚkÞk íki Þ kh > ©e nrhLku ½kuzu çkuMkkzâk, þku¼k íkýku Lkrn Ãkkh >> nÂMíkÃkh LkkLkk ¼kRLku, çkuMkkzâk íkuýe ðkh > ykLktË WåAð ÚkkÞ Au, ðksu ðkStºk yÃkkh >> 124
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yïLkk [khu Ãkøku ½w½hk çkktæÞk, {kuZkÃkh nehLkku {kuhzku çkktæÞku, zkufu Íw{ýk, ÃkeXÃkh {¾{÷Lkwt Ãk÷ký ÃkkÚkÞwO, íkuLkk WÃkh ½Lk~Þk{{nkhks rçkhks{kLk ÚkÞk. nehLke Mkhf ÷eÄe nkÚk{kt. AÃkiÞkðkMke ÷nuh{kt ykðe økÞk. RåAkhk{¼kRLku nkÚke Ãkh çkuMkkzâk. Zku÷ Zçkwfðk ÷køÞk, þhýkRLkk Mkqh LkeféÞk, Lkkuçkík økkS QXe, ¼qtøk¤Lkk ¼zkfk ÚkÞk, ½w½heLkku hýfkh ÚkkÞ Au. ðuË{tºkku çkku÷íkk çkku÷íkk ¼qËuðku þku¼k Þkºkk{kt [kÕÞk òÞ Au. ðksíku økksíku {eLkMkkøkhLkk Wíkh fktXu rºk¾qý ¾uíkh Au íÞkt økÞk. [tËLk Ãkw»ÃkÚke þ{eÃkqsLk fÞwO... ykfkþ{kt ËuðíkkykuLkk rð{kLkLke XX ÷køke økR. sÞ sÞ fkh fhe ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh Ãkw»ÃkLkku ðhMkkË fÞkuo. çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ! Ä{oËkËkyu ¼qËuðLku ¾qçk Ërûkýk ykÃke hkS fÞko. íku ð¾ík Ãkkt[ Ãkktzðku yLku ÿkiÃkËeS rËÔÞ þheh Äkhý fheLku ykÔÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køke, çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au... Ãkkt z ðku Ãkkt [ u «u { ðzu , W¼k òu z eLku nkÚk > nu «¼w ÃkwÁ»kkuík{S, þwt yk¿kk Au fnku LkkÚk >> nrh nh¾eLku çkku÷eÞk, ykðòu MkíMktøk{ktÞ > Ãkh{ntMk fhe y{khk, Mk{eÃku hk¾þwt íÞktÞ >> y{] í kkLkt Ë Mkw ð ú í kkLkt Ë , nrhÞkLkt Ë S Lkk{> yu Mkt ¿ kk ykÃkeþw t ík{Lku , fhþku Yzu Xk{>> “nu yûkhkrÄÃkrík Ãkqýo ÃkwÁ»kku¥k{, y{kuLku MkËkÞ ík{khe Mkuðk{kt hk¾ku.” ½Lk~Þk{{nkhksu «MkLLk ÚkRLku fÌkwt, “ík{u MkíMktøk{kt ykðòu... ík{Lku y{khe Mk{eÃku hk¾þwt. y{]íkkLktË, MkwðúíkkLktË yLku nrhÞkLktËS yuðwt Lkk{Äkhý fhkðþwt... ¼køkðíke Ëeûkk ykÃke Ãkh{ntMk fhþwt.” ykþeðkoË ykÃke hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo... ÃkAe Ãkktzðku yÿ~Þ ÚkR økÞk. yuf ð¾ík ½Lk~Þk{{nkhks yktçkk Lke[u ykuhfkuh{rýLke h{ík Au. yktçkk Lke[u huíkeLkku {kuxku Zøk÷ku fÞkuo. íku Zøk÷k WÃkh ½Lk~Þk{{nkhks çkuXk yLku yz¾u Ãkz¾u çkk÷ r{ºkku çkuXk. íku ð¾íku ïuíkrîÃk íkÚkk çkrÿfk©{Äk{Lkk {wõíkku ËþoLk fhðk ykÔÞk. fuþh [tËLkÚke ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhe, Ãkw»ÃkLkku nkh Ãknuhkðe, ykhíke Wíkkhe Ãkøku ÷køÞk. íÞkhu «¼w fnu Au, “ík{u fkXeÞkðkz Ëuþ{kt ykðòu... íÞkt y{khku {u¤kÃk Úkþu. ík{Lku ¼køkðíke Ëeûkk ykÃke Ãkh{ntMk fheþwt yLku r[L{ÞkLktË yLku ík¥ðkLktË Lkk{Äkhý fhkðþwt.” «¼wyu ykþeðkoË ykÃÞk. ÃkAe {wõíkku «¼wLku ðtËLk fhe ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk. 125
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkðo þkMºkLkku Mkkh {kºk yux÷ku s Au, ¼økðkLkLkk MðYÃk{kt òuzkðwt. Mkw¾ òuRyu Au. fkuRLku Ëw:¾ òuRíkwt LkÚke, Ãký Mkw¾Lkwt MkkÄLk þwt Au? íku rð[khðwt òuRyu Lku! øk{u íkux÷k MktMkkhLkk ¼kuøk ¼kuøkðþku íkku Ãký ¼q¾ sþu Lkrn. ¼kuøkLkku íÞkøk fhðkÚke Mkw¾e ÚkðkÞ Au. fuð¤ ðihkøÞÚke Mkw¾e Lkrn ÚkR þfkÞ. ðihkøÞLke MkkÚku ¼ÂõíkLkku Mknkhku òuRþu. ðihkøÞ {kÞkÚke Aqxk Ãkkzu Au yLku ¼Âõík Au íku ¼økðkLk{kt òuzu Au. 73. {khku [hý çkhkçkh Ãkfzku. yuf ð¾ík ½Lk~Þk{{nkhks çkk÷r{ºkkuLke MkkÚku ¾ktÃkk ík÷kðze økÞk. íÞkt {nwzkLkwt {kuxwt Lku Ÿ[wt yuf ð]ûk níkwt. íkuLkk WÃkh ½Lk~Þk{íkÚkk çkk¤r{ºkku VxkVx [ze økÞk. Mkkhk Mkkhk V¤ s{u Lku rf÷rf÷kx fhu... íku{kt Mkswo«MkkË LkkLkku níkku... ð]ûk WÃkh [zkíkwt LkÚke... Lke[u Q¼ku Q¼ku hzu Au. “½Lk~Þk{¼kR, {khkÚke [zkíkwt LkÚke. {Lku s{ðk {kxu V¤ ykÃkkuLku...” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “íku{kt hzðkLkwt Lk nkuÞ... {khk r{ºk fktR Ze÷k Ãkku[k Lk nkuÞ. þqhðeh nkuÞ Lku íkwt þk {kxu hzu Au? n{ýkts íkLku ð]ûk WÃkh [zkðe Ëô Awt.” yu{ fne MkðuoLku òuíku, Ãkøk ÷ktçkku fÞkuo «¼w Ãkkuíku > çk¤ðzuÚke [hý Í÷kÔÞku, MksowLku {Äw ð]ûk [zkÔÞku >> {¤eLku {Äw Ãkw»Ãk s{u Au, htøk h{ws fhe h{u Au > {Äw Ãkw»Ãk sBÞk ½ýe ðkh, fhu Au ÷e÷k Ä{ofw{kh >> ½Lk~Þk{{nkhksu {Äwð]ûkLke zk¤¾e Ãkh çkuXk çkuXk [hý ÷ktçkku fÞkuo. “Mkswo«MkkË... {khku [hý çkhkçkh Ãkfzsu.” Mkswo«MkkËu çkhkçkh «¼wLkku [hý Ãkfzâku.
«¼w ÷ktçkku [hý fhe Mk¾kLku ð]ûk WÃkh [zkðu Au. 126
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhksu su{Vq÷ Ÿ[wt fhu íku{yæÄh Íkz WÃkh Mkswo«MkkËLku [zkðe ËeÄku. Mkswo«MkkË hkS hkS ÚkR økÞku. Íkz WÃkh çkuMkðkLke {ò ykðu Au. Mksow«MkkË fnu Au, “½Lk~Þk{¼kR, r{ºk íkkhk suðk òuRyu.” «¼w çkkuÕÞk, “{khk [hý çkhkçkh heíku Ãkfzu Au íkuLku nwt yûkhÄk{MkwÄe ÃknkU[kze Ëô Awt... yux÷u Mk{økú SðLk {khk [hýu Mk{ŠÃkík fhu Au... {Lku su ¼õík ¼q÷íkku LkÚke íkuLku nwt õÞkhuÞ ¼q÷ðkLkku LkÚke.” ÃkAe yuf ÃkAe yuf çkk÷r{ºkku Íkz ÃkhÚke WíkheLku ½uh [kÕÞk økÞk. çkk÷ ½Lk~Þk{ÄehuÚke nuXu WíkÞko, Ãkhtíkw Mkswo«MkkËÚke Lke[u Wíkhkíkwt LkÚke. zk¤ ÃkfzeLku çkuXku çkuXku hzu Au... “½Lk~Þk{¼kR, {Lku Lke[u Wíkkhku.” íku ð¾íku {kuíkeºkðkze ykÔÞk... çkkuÕÞk, “½Lk~Þk{! Mkswo«MkkËLku fkuýu Íkz WÃkh [zkÔÞku Au?! Ãkzþu íkku ðkøke sþu.” ðuýehk{u fÌkwt, “½Lk~Þk{¼kRyu ÃkkuíkkLkku Ãkøk ÷ktçkku fheLku WÃkh ÷R ÷eÄku Au Lku nðu Wíkkhíkk LkÚke.” {kuíkehk{ykt¾ ÷k÷ fhe çkkuÕÞk, “s÷Ëe Lke[u Wíkkhku... Lk®níkh Ãkze sþu. ík{khk WÃkh çkkLkw ykðþu...” Mkwýe nrhyu nkÚk ðÄkÞkuo, MkswoLku Íx nuXu WíkkÞkuo > ykðwt yËT¼qík ËuÏÞwt Au fk{, ½ýk Lk{ú ÚkÞk {kuíkehk{>> {khku ûk{k fhku yÃkhkÄ, «¼w ík{u Aku yLkkrË MkkÄ > nkÚk ÷ktçkku fhe Vq÷ Wíkkhu íku{½Lk~Þk{{nkhksu Mkswo«MkkËLku ð]ûkÚke Lke[u Wíkkhe ÷eÄku. ykðwt yiïÞo òuR {kuíkehk{çku nkÚk òuze {kVe {køku Au. “{khk yÃkhkÄLku ûk{k fhku. ykÃk íkku MkkûkkíkT ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞý Aku. ík{khk nkÚk ÷ktçkk Au... “ æÞkLk hk¾òu... ykÃkýu yk ÷kuf{kt ¼sLk ¼Âõík, Ãkqò ÃkkX, MkíMktøk Mk{iÞk, fÚkk feíkoLk, ËkLk ÃkwÛÞ rðøkuhu Mkíf{oYÃke f{kýe fhðk ykÔÞk Aeyu. ykÃkýu yk søkík{kt fu ÔÞðnkh{kt ÷ktçkk Úkkðk LkÚke ykÔÞk, Ãký ykÃkýu søkík{ktÚke xqtfk ÚkR ¼økðkLk{kt òuzkðk ykÔÞk Aeyu. çknkhð]r¥k ðk¤kLku søkík{kt òuzkðwt øk{u Au. ytíkhð]r¥k ðk¤kLku ¼økðkLk{kt òuzkðwt øk{u Au. {kuxh økkze, çkkøk çkøke[k, ðMºk yk¼q»ký, ÄLk-MktÃkrík rðøkuhu suLke ÃkkMku nkuÞ íku ¼køÞþk¤e LkÚke. yu íkku yk ÷kufLke Lkkþðtík MktÃkrík Au. ¾hku ¼køÞþk¤e íkku íku Au suLku ½Lk~Þk{{nkhks{kt «u{Au íku... {kxu økkV÷íkk {u÷eLku nrh M{hý fhðwt. yk ðkík yks Mk{òu fu nòh sL{çkkË Mk{òu Ãký nrh¼sLk íkku fhðwt s Ãkzþu. yus yk fÚkkLkku Mkkh Au. 74. Lkðe çkºkeMke. yuf ð¾ík ½Lk~Þk{{nkhks MkwðkMkLke¼k¼eLku fnu Au, “¼k¼e, {khk 127
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{w¾{kt ËkZ n÷u Au, íkuÚke ½ýe Ãkezk ÚkkÞ Au... hkux÷e [ðkíke LkÚke...” hkux÷e Ëktíku [ðkíke LkÚke, þehku fhe ykÃkkuLku nuíkÚke > n»kuo ðzu MkwðkMkLke çkkR, íkhík þehku fhe ËeÄku íÞktR >> ¼k¼eyu {òLkku þehku çkLkkÔÞku... ÃkAe çku ¼kR s{ðk çkuXk. hkux÷e, þkf Lku þehku ÃkehMÞku... ½Lk~Þk{{nkhksLku s{ðkLke {Ík ykðe Lkrn. ËkZ çknw Ëw:¾u Au. íkuÚke s{ðkLkwt yÄqÁt {qfeLku nkÚk ÄkuRLku WXe økÞk. MkwðkMkLke ¼k¼e fnu Au, “rËÞhS... yksu ¼kusLk fu{sBÞk Lkrn? ËkZ ½ýe Ëw:¾u Au?” “nk ¼k¼e... ËkZ çknw Ëw:¾u Au. Ëw:¾íke ËkZLku fkZe Lkk¾ku íkku þktrík ÚkkÞ.” yu{fne ½Lk~Þk{{nkhksu {w¾kh®ðË Ãknku¤wt fÞwO. ¼k¼e Ëw:¾íke ËkZLku nkÚk yzkzâku íÞkt yk¾e çkºkeMke çknkh Lkef¤e ykðe. ¼k¼e rð[kh fhíkkt ÚkR økÞk. nðu þwt fÁt? ½Lk~Þk{¼kR Ëktík rðLkk fu{s{þu? WËkMk ÚkR økÞk... íÞkt ¼Âõík{kíkkyu MkkË fÞkuo... “ðnw çkuxk! çknkh þwt fhku Aku? ík{khk MkMkhk s{ðk çkuXk Au. íkuLku òuRíkwt ¼kusLk ykÃkku.” ¼k¼e çkkuÕÞk, “çkkRS, ík{u òuRíkwt ¼kusLk ykÃkeLku s÷Ëe çknkh ykðku.” íÞkhu ¼Âõík{kíkk íkwhtík çknkh ykÔÞkt. íÞkhu MkwðkMkLkeçkkR fnu Au... çkºkeMke çkÄe S¼u n÷kðe, {khk nkÚkuÚke ¾U[e Lk¾kðe. “{kíkkS, {Lku ½Lk~Þk{¼kRyu fÌkwt, ¼k¼e, su ËkZ Ëw:¾u Au íku fkZe Lkk¾ku. {U ÄehuÚke ËkZLku nkÚk yzkzâku íÞkt íkku yk¾e çkºkeMke çknkh Lkef¤e ykðe... nðu nwt þwt fÁt?” yu{fne rË÷økeh ÚkR økÞk... ¼Âõík{kíkkyu ½Lk~Þk{{nkhksLkk {Míkf WÃkh nkÚk ÃkÄhkðeLku {w¾kh®ðË Ãknku¤wt fÞwO... ytËh òuÞwt íkku yuf Ãký Ëktík Ãkzu÷ku ËeXku Lkrn... suðe níke íkuðe s Ëkz{Lkk çkes suðe [{fíke çkºkeMke òuR... çknkh swðu Au íkku çkºkeMkeLke Zøk÷e Ãkze Au. {w¾{kt swyu Au íkku çkÄkÞ Ëktík {w¾{kt økkuXðu÷k Au. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “ðnw çkuxk, ½Lk~Þk{Lkk {w¾{kt çkºkeMke íkku çkhkçkh Au, Lku ík{u ®[íkk þwt fk{fhku Aku?” ¼k¼e rð[kh fhu Au, yk þwt ÚkkÞ Au?fktR ¾çkh Ãkzíke LkÚke... ¼k¼e, ½Lk~Þk{¼kRLkk {Míkf WÃkh nkÚk Vuhðíkkt fnu Au... {Lku {kunLku {kÞk Ëu¾kze, çkºkeMke çkÄe Lkðe Ëu¾kze > ½Lk~Þk{¼kR {khku nehku, ík{u ¼÷ku fhkðeÞku þehku >> ¼k¼e fnu Au, “½Lk~Þk{¼kR íkku {khk niÞkLkku nehku Au.” yu{fne Lk{Mfkh fÞko... ÃkAe çkºkeMkeLke Zøk÷e ÷RLku Wfhzu Lkk¾ðk òÞ Au, íkku íÞkt yËT¼qík [{ífkh MkòoÞku... çkºkeMke{ktÚke Mkk[k {kuíke çkLke økÞk. yku... nku... nku... þwt 128
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yËT¼qík [{ífkh Au. {kuíke ÷R òô Lku MkkMkwSLku çkíkkðwt. nÚku¤e{kt {kuíke ÷RLku ½h íkhV ykðu Au . .. íÞkt íkku ykfkþ{ktÚke ntMk ykÔÞk. «MkkËe òýeLku [kt[{kt {kuíke ÷RLku Wze økÞk. ykøk¤ síkkt yÿ~Þ ÚkR økÞk. ¼k¼eLku ykùÞoLkku Ãkkh Lk hÌkku. ík{k{çkkçkík ¼Âõík{kíkkLku fne Mkt¼¤kðe. ¼Âõík{kíkk ¾qçk hkS ÚkÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksLku çkkÚk{kt ÷R ¼uxeLku [qtçkLk fÞwO. “÷kze÷k fwtðh... ík{khe {kLk MkhkuðhLkk ntMkku ½Lk~Þk{ ÷e÷k Ãkh ðkhe òtW Awt... ÄLÞ ½ze ÄLÞ yðMkh. y{Lku ík{khk suðk Ãkwºk «kÃík {nkhksLke çkºkeMke ÷u Au. ÚkÞk... ¼køÞþk¤e ÚkR økÞk.” MkwðkMkLke¼k¼e fnu Au, “rËÞh ½Lk~Þk{¼kR! ykðe ÷e÷k fhðkLkku þwt nuíkw Au?” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “{khe ËkZ Ëw:¾íke òuRLku ík{Lku {Lkw»Þ¼kð ykÔÞku, fu yk íkku {khk rËÞh Au... Ãký Ãkh{uïhLkku ¼kð Lk ykÔÞku... íkuÚke ykðe ÷e÷k fhe. ík{Lku rËÔÞíkk çkíkkðe.” ¼k¼e çkkuÕÞk, “{Lku ðhËkLk ykÃkku...” ík{khu rð»ku {Lkw»Þ ¼kðu, fkuR rËLk {Lku Lkð ykðu > yuðwt {køkwt Awt nwt ðhËkLk, f]Ãkk fhe ykÃkku ¼økðkLk >> “nu «¼w! {Lku ík{khu rð»ku MkËkÞ rËÔÞ ¼kð hnu yuðwt ðhËkLk {Lku ykÃkku.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “¼k¼e... íkÚkkMíkw. ík{Lku MkËkÞ rËÔÞ ¼kð hnuþu. «kf]ík ¼kð Lkrn ykðu.” ¼k¼e ð[Lk ykÃkwt Awt yuþ, rËÔÞ ¼kð hnuþu nt{uþ > MkËkÞ Ähòu y{kYt æÞkLk, LkeþËeLk fhòu M{hý >> MkwðkMkLke ¼k¼eyu ¼kusLk ÃkehMÞwt... Mkki MkkÚku çkuMkeLku sBÞk... ykðe y÷kirff ÷e÷k fheLku ½Lk~Þk{{nkhksu AÃkiÞkLku ½u÷wt ½u÷wt çkLkkðe ËeÄwt Au. Ëhhkus AÃkiÞkLkk ¼õíksLkku «¼wLkkt ËþoLk fhðk ykðu Lku ykLktË yLkw¼ðu. 129
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
75. Ä{oËuðLkwt {w¤ MðYÃku ËþoLk. fíkko yfíkko yLÞÚkkfíkko, Mk{Úko ©e ½Lk~Þk{> rð»ýwtrðrÄ ðihks Mkh¾k, sÃku rLkíÞ suLkwt Lkk{>> çkk¤ ÷e÷k MkkøkhLkwt, fkuý fhe þfu ðýoLk > ÷k÷ íkýe yËT¼qík ÷e÷k, Lk òýu Ãkt[ðËLk >> þtfk Lk fhðe fkuRLku, «¼w ÷e÷k{kt yks > fh òuze fÁt fk÷kðk÷k, Mðefkhòu þw¼ fks >> yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS, «¼w fuðk Au? fíkko Aíkkt yfíkko Au. íkuºkeMk fhkuz Ëuð, nu «¼w, ík{kÁt ¼sLk fhu Au. Lkk{sÃk fhu Au. çkk¤÷e÷k yøkkÄ Au. MkkøkhLkk ÃkkýeLkku fkuR íkkøk ÷R þfu Lkrn. {kÃke þfkÞ Lkrn... íku{«¼wLke ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh LkÚke... Aíkkt Ãký {khe {rík yLkwMkkh fk÷kðk÷k fÁt Awt. fk÷kðk÷k «¼wLku ðnk÷k ÷køku Au. rÃkíkk Ä{oËuð sL{MÚkkLkfLkk fqðkLke çkksw MLkkLk fhu Au. MkwðkMkLkeçkkRLku {Lk{kt rð[kh ÚkÞku... {khk MkMkhkLku Mkðuo {Lkw»Þku Ä{oËuð fnu Au. Ä{oLkku yðíkkh nkuÞ íkku Ä{oLkk íkku [kh {w¾, [kh nkÚk, [kh Ãkøk Lku ykX Lkuºk nkuÞ Ãký {U fkuR rËðMk {q¤ MðYÃku òuÞk LkÚke. ykðku rð[kh fhu Au, íÞkt íkwhtík Ä{ohkò MðYÃku ËþoLk ÚkÞkt... MkíÞ MktfÕÃk fhðk MkkYt, Ä{uo {q¤ MðYÃk íÞkt ÄkÞwO > Ä{o þkMºk økúÌkwt yuf nkÚk, çkesu fLkf Íkhe Au MkkÚk >> fÞkuo MktÃkwx çku fh Mkkh, fhu nrhLke Míkwrík yÃkkh > ÃkkuíkkLkk Ãkwºk su ½Lk~Þk{, íkuLke Míkwrík fhu íkun Xk{>> ËeÄkt yËT¼wík yuðkt ËþoLk, MkwðkMkLke ÚkÞkt Au «MkÒk > yuf nkÚk{kt Ä{oþkMºk Au. çkeò nkÚk{kt fLkf Íkhe Au. çku nkÚk òuze ½Lk~Þk{{nkhksLke Míkwrík fhu Au. MkwðkMkLkeçkkR ykùÞo Ãkk{e økÞkt... {khku MktfÕÃk MkíÞ ÚkÞku. Ä{oËuð fnu Au, “ðnw çkuxk... Ä{o ¼Âõík y{kÁt Lkk{Au. yLku yk y{khk Ãkwºk ½Lk~Þk{Au. íku ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞý Au.” ykx÷wt fnuíkk Ä{oËuð çku ¼wòðk¤k Ãkqðo níkk íkuðk ÚkR økÞk... MkwðkMkLkeçkkRLku ¾kºke ÚkR fu y{khk MkMkhk Ä{oLkku yðíkkh Au... Ä{oLku Äkhý fhLkkhk Au. 76. y{khu {eXkR s{ðe Au. Ä{oËuð Mknfwxwtçk AÃkiÞk{kt rLkðkMk fheLku hÌkk Au. yrÄf {kMk ykÔÞku (ÃkwÁ»kku¥k{{kMk). yrÄf {rnLkku yux÷u Ä{oËkLk fhðkLkku {kMk. Ä{oËuð, 130
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¼Âõík{kíkk, ½Lk~Þk{{nkhks yLku AÃkiÞkðkMke ¼õíksLkku rðøkuhu {kýMkku LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk òÞ. Ãkqò ÃkkX fhu. ËkLk Ërûkýk ykÃku Lku MkíMktøk fhu. ½Lk~Þk{{nkhks MLkkLk fheLku ½hu ykÔÞk... ¼k¼eLku fÌkwt, “¼k¼e, ¼q¾ çknw ÷køke Au... íkiÞkh ¼kusLk nkuÞ íkku ykÃkku!” ¼k¼eyu fÌkwt, “Ëk¤¼kík íkiÞkh Au. Úkkuze ðkh çkuMkku íkku økh{køkh{hkux÷e çkLkkðe Ëô.” “¼k¼e, yuf ûký Ãký ¾{kÞ íku{LkÚke.” yu{fne Ãk]Úðe WÃkh ÷ktçkk [hý fheLku ½Mku Au Lku hzu Au. “¼k¼e, s{ðkLkwt s÷Ëe ykÃkku Lk®níkh ík{khk Lkkf{kt ÃknuhðkLke MkkuLkkLke ðk¤e, økku¾÷k{kt Ãkze Au íku ÷R sRþ.. yksu y{khu {eXkR s{ðe Au.” ðk¤e ÷RLku Ëkuze økÞk... ¼k¼e ÃkkA¤ Ëkuzâkt, Ãký Ãkfze þõÞkt Lkrn.MkeÄk økÞk þwf÷ n÷ðkRLke ËwfkLku. ðk¤e ËeÄe Lku {eXkR ÷eÄe. {eXkR ÷RLku {eLkMkkøkhLkk fktXu ykÔÞk. Mkðuo Mk¾kLku s{kzâk Lku Ãkkuíku Ãký sBÞk. Mk¾k hkS ÚkR økÞk. “½Lk~Þk{, Ëhhkus {eXkR s{kzku íkku ¾qçk {ò ykðu.” {eXkR sBÞk çkkË Úkkuze ðkh h{ík hBÞk... ÃkAe Mkki MkkiLku ½uh økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks ½uh ykÔÞk. s{ðk çkuXk. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “ðnw çkuxk... ík{khk Lkkf{kt ðk¤e Ëu¾kíke LkÚke... õÞkt økR Au?” “çkkRS, ½Lk~Þk{¼kR çknw íkkuVkLke ÚkR økÞk Au. ðk¤e ftËkuRLku ykÃkeLku {eXkR s{e ykÔÞk Au. {U ½ýwt Mk{òÔÞk Ãký Mk{ßÞk Lkrn. nðu ík{u Mk{òðku íkku MkkÁt.” ¼rõík{kíkk ½Lk~Þk{Lku Mk{òðu Au... “¼k¼eLke ðk¤e ík{u ÷eÄe Au?” “nk, y{u ÷eÄe Au.” “þk {kxu ÷eÄe?” “Mk{ÞMkh s{ðkLkwt ykÃkíkkt LkÚke íkuÚke ÷eÄe Au... y{khku shkÞ ðktf LkÚke... ¼q¾ ÷køku íkku y{u þwt fheyu?” ¼Âõík{kíkk çkkuÕÞkt... {kíkk fnu ÷køku ¼q¾ ík{Lku, Ãknu÷uÚke fnuòu ykðe y{Lku > sBÞkLkwt fhe ykÃkeþwt nk÷, ðMíkw ÷uðe Lkrn fkuR fk¤ >> yk{fhðkÚke Rßsík òÞ, fhu ÷kuf ík{khe ®LkËkÞ > {kíkk yuðe þe¾k{ý Ëu Au, ~Þk{MkwýeLku æÞkLk{kt ÷u Au >> “¼q¾ ÷køku íÞkhu Ãknu÷kÚke hMkkuR çkLkkððkLkwt fne Ëuòu. y{u íkhík hMkkuR fhe ykÃkþwt... Ãký ðMíkw ÷R sðkLke LkÚke. çknw íkkuVkLk fheyu íkku økk{{kt Rßsík òÞ. Mkki fnuþu fu Ä{oËuðLkk ½Lk~Þk{[kuhe fhu Au... MkkÁt Lk ÷køku.” ykðe heíku ¼Âõík{kíkk rþ¾k{ý Ëu Au. ~Þk{MkwýeLku æÞkLk{kt ÷u Au. ½Lk~Þk{{nkhksu çku MðYÃku Äkhý fÞko, yuf YÃku rÃkíkk ÃkkMku çkuXk Au. çkesu YÃku hk{«íkkÃk¼kR MkkÚku ftËkuRLke ËwfkLku ðk¤e ÷uðk økÞk... ðk¤e ¼k¼eLku ykÃke... 131
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykðe ÷e÷k òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk... rLkíÞ Lkðe ÷e÷k fhe ¼õíksLkLkk r[¥k «¼w ÃkkuíkkLkk MðYÃk{kt ¾ut[e ÷u Au... ÷e÷kLkku rðMíkkh fhðk «¼w ÷e÷k fhíkk nkuÞ Au... «¼wLke ÷e÷k{kt õÞkhuÞ þtfk fhkÞ Lkrn yu ðkík Mk{S hk¾ðe. 77. MkwðkMkLke ¼k¼eLku fku÷ ykÃÞku. [ku{kMkkLkk rËðMkku ykÔÞk. çkk¤ ½Lk~Þk{Mk¾k MkkÚku h{ðk økÞk. h{íkk h{íkk ½hu ykÔÞk. ¼k¼e fnu Au, “rËÞh ½Lk~Þk{S, ík{khe ðkx òuô Awt. hMkkuR íkiÞkh Au. økh{k økh{¼kusLk s{e ÕÞku.” ½Lk~Þk{¼kRyu fÌkwt, “¼k¼e, {khk [hý økkhk ðk¤k ÚkR økÞk Au... ÄkuR ykÃkku... ÃkAe s{ðk ykðeþ.” ¼k¼e s¤Lkk ÷kuxkÚke Äkh fheLku «¼wLkk [hý Äqyu Au. íÞkt [hý{kt Mkku¤ r[Ln òuÞk... yku... nku... nku... yk íkku MkkûkkíkT Ãkh{uùh Au... ½Lk~Þk{{nkhksLkk nMíkf{¤ òuÞk íkku nÚku¤e{kt ÃkÈLkwt r[Ln ËeXwt. ¼k¼e fnu Au, “nu ½Lk~Þk{, ík{khe ¼rð»Þ hu¾k çknw W¥k{yLku Ÿ[e Au. ík{u ÷ûkkðrÄLkk rLkÞtíkk Úkþku. ¾qçk Ä{oðkLk, ÄLkðkLk yLku yiùÞoðkLk Úkþku. ¾qçk ¼køÞþk¤e Aku.” ¼k¼e fnu Au Mkwýku ¼økðkLk, ík{u ¼khu Au ¼køÞðkLk > ík{u Úkkþku hkòrÄhks, ÞkË Lkrn fhku {nkhks >> ¼k¼e fnu Au, “nu ½Lk~Þk{, ík{u hkòrÄhks Úkkþku. yLkuf Sðkí{k ík{khk ykr©ík Úkþu. ík{khk yLkuf {trËhku Úkþu. ÷k¾ku {kýMkku ík{khe Ãkqò fhþu. ykhíke Wíkkhþu. [hýLke þhýkøkrík ÷uþu. íÞkhu ík{u y{Lku ÞkË Lkrn fhku... ¼q÷e sþku.” ykx÷wt çkku÷íkkt ¼k¼e rË÷økeh ÚkR økÞkt... íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au... íÞkhu çkkuÕÞk rºk¼wðLkhkÞ, ¼k¼e yu þwt çkkuÕÞkt Mkw¾ËkÞ > ík{u fnku Aku íku {kLk {kuxkR, {¤u hkßÞ Mk{]ÂæÄ MkðkR >> íkhík ½ze ík{Lku íkuzkðwt, {khk Mk{eÃk{kt s çkku÷kðwt > ½ýku fheþ nwt Mkífkh, yu{kt Vuh Lk òýku ÷økkh >> MkËkfk¤ nwt hk¾eþ ÃkkMk, yu ð[Lk ykÃÞwt yrðLkkþ > fku÷ ykÃÞku ¼k¼eLkk fh{kt, s{ðk ÃkÄkÞko Au ½h{kt >> “¼k¼e, ík{Lku õÞkhuÞ ¼q÷kÞ Lkrn. ík{khku ¼kð Mð¼krðf ÞkË ykðu yuðkus Au. y{khe ¾qçk Mkt¼k¤ hk¾ku Aku. y{u øk{u íkux÷k {kuxk ÚkRþwt íkku ík{Lku ¼q÷þwt Lkrn. y{khe ÃkkMku çkku÷kðeLku y{khe Mk{eÃku hk¾þwt.” yu{fne ¼k¼eLkk nkÚk{kt fku÷ ykÃÞku... íku ðkýeLku «¼wyu rMkæÄ fhe. Ä{ofw¤Lku ðzíkk÷{kt 132
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkku÷kðeLku ¾qçk {kLk Ãkqðof MkkÚku hkÏÞk yLku Auðxu MkíMktøkLkk ðzk«ÄkLk íkhefu yk[kÞo ÃkËðe ykÃke... suLku suLku ð[Lk ËeÄkt Au íkuLku MkíÞ rMkæÄ fÞkO Au... «¼w MkíÞ-«rík¿kkðkLk Au. çkku÷u÷wt ð[Lk ÞÚkkÚko Ãkk÷Lk fhu Au. fËe Vhe síkk LkÚke. yk søkík{kt ÷øk¼øk yuðwt çkLkíkwt nkuÞ Au, rËÞh {kuxk ÚkkÞ íÞkhu ¼k¼eLku ¼q÷e òÞ. Ëefhk {kuxk ÚkkÞ íÞkhu {k-çkkÃkLku ¼q÷e òÞ... ¾qçk ÃkiMkkËkh ÚkkÞ íÞkhu Mkøkk MktçkÄeLku ¼q÷e òÞ. yhu ïkMkkuïkMk heÄ{[÷kðLkkh Ãkh{uïhLku Ãký ¼q÷e òÞ... Ãký rð[kh fhòu... Ãkøk{kt [k÷ðkLke rnt{ík fkuý ykÃku Au? ¼økðkLk ykÃku Au... ykt¾{kt òuðkLke þÂõík fkuý ykÃku Au? ¼økðkLk ykÃku Au. ¾kÄu÷k yLkksLku fkuý Ãk[kðu Au? ¼økðkLk Ãk[kðu Au. çkku÷ðkLke þÂõík fkuý ykÃku Au? ¼økðkLk ykÃku Au... «¼wLkk Lkk{rðLkkLke frðíkk Lkfk{e. V¤{kt {eXkþ Lk nkuÞ íkku V¤ Lkfk{wt. íku{MkíMktøk rðLkk SðLk Lkfk{w Au. rLkíÞ MkíMktøk fhku Lku SðLkLku MkkÚkof çkLkkðku. 78. yürMkæÄeyku Úkk¤ ÷kÔÞkt. AÃkiÞk{kt yuf rËðMk ½Lk~Þk{{nkhks çkk¤ r{ºkku MkkÚku {eLkMkhkuðhLku fktXu h{ðk økÞk. h{íkkt h{íkkt [kh ðkøke økÞe.. çkÄkLku ¼q¾ ÷køke Au. r{ºkku çkkuÕÞk, “½Lk~Þk{¼kE, ¼q¾ çknw ÷køke Au. ¼kusLk {¤u íkku çknw {Ík ykðu.” ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku Y{k÷ níkku. íkuLkk [kh Auzk {nwzkLkk ð]ûkLkk zk¤u çkktæÞk. “yk Y{k÷{kt Úkkuze ðkh ÃkAe ¼kusLk ykðe sþu. íÞkt MkwÄe MLkkLk fhe ykðeyu.” Mk¾k MkkÚku ¾qçk s¤ ¢ezk fhe... ÃkAe ykÔÞk {nwzkLkk ð]ûk ÃkkMku. ð]ûk WÃkh [zeLku òuÞwt íkku Y{k÷{kt {eXkR ¼he Au. yk {eXkR fkuý hk¾e økÞwt nþu? LkðkR Ãkk{e økÞk... nþu, su nþu íku... ykÃkýLku s{ðkÚke fk{... VxkVx r{ºkku Ãk]ÚðeÃkh [tÿkfkh ÚkRLku s{ðk {kxu çkuMke økÞk... ½Lk~Þk{{nkhksu {Lkku{Lk y»xrMkÂæÄykuLku çkku÷kÔÞkt... ÃkÄkhku yürMkÂæÄyku, y{Lku ¾qçk ¼q¾ ÷køke Au. íÞkhu rMkÂæÄÞku ÚkR «fkþ, ÃkehMku MkðuoLku ¼kusLk íkkMk > MkkuLkk ÁÃkkLke MkwtËh Íkhe, íku ðzu ÃkkÞ rLk{o¤ ðkhe >> y»xrMkÂæÄyku nkÚk{kt Úkk¤ ÷ELku ykfkþ{ktÚke Wíkhe ykÔÞk. YÃkYÃkLkk ytçkkh, Íøk{økíke MkkuLkkLkk íkkh ðk¤e Mkkze, nkÚk{kt MkkuLkkLkk Úkk¤, íku{kt çkºkeMk ÃkfðkLk, çkeò nkÚk{kt MkkuLkkLke Íkhe, íku{kt Ãkeðk {kxu Xtzw Ãkkýe ÷kÔÞkt Au. çkk÷r{ºkkuLke MkkÚku «¼w ¼kusLk s{u Au. 133
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yrürMkrØ çkk¤«¼wLku s{kzu Au. íku ð¾íku søkíkMk]ük çkúñkS «MkkË s{ðkLke RåAkÚke ßÞkt «¼w s{u Au íÞkt ykÔÞk. {kA÷kLkwt YÃk ÷RLku s¤{kt «ðuþ fÞkuo... «¼ww sBÞk ÃkAe {eLkMkkøkh{kt s¤{kt nkÚk Äkuðk ykðþu. íÞkhu «MkkËe {¤þu... ytíkÞko{e «¼w çkkuÕÞk, “ðnk÷k r{ºkku, yksu fkuR Mkhkuðh{kt nkÚk Äkuðk òþku Lkrn... Ãkkýe{kt {kuxku {økh Au... nkÚk Äkuðk òþku íkku {økh Ãkfzþu... “ r{ºkku zhe økÞk... “huíke{kt nkÚk ½Mke ÕÞku.” fkuR nkÚk Äkuðk økÞk Lkrn... nðu þwt fhðwt? ÃkAe çkúñkSyu MkkÄwLkk ðuþu ykðeLku r¼ûkk {køke. “r¼ûkkLk Ëune!” çkk¤ ½Lk~Þk{u fÌkwt, “MkkÄwhk{, þh{kíkk LkÚke? çkwÂæÄ Au fu LkÚke? LkkLkk çkk¤fku ÃkkMku ¼e¾ fËe {økkíke nþu?! økk{{kt òð... íÞkt r¼ûkk {¤þu.” çkúñkS ¼kuXkt Ãkze økÞk... fR heíku «MkkË {¤þu? ÃkkuíkkLkwt {q¤YÃk AqÃkkðeLku çkúñkS ykÔÞk Au íku ¼økðkLkLku økBÞwt Lkrn. MkeÄe heíku ykÔÞk nkuík íkku «MkkË {¤ík, Ãký ÞwÂõík fhðk økÞk íkuÚke rLk»V¤íkk {¤e... çkúñkS rð[kh fhu Au. nðu þwt fhðwt? ¼økðkLk ÃkkMku fÃkx Lkrn [k÷u. “suðk Aku íkuðk ÚkRLku ykðku.” íkuÚke {q¤YÃk «økx fÞwO... [kh{w¾ Au yLku ntMk WÃkh çkuXk Au... «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt, “nu {nkhks, {Lku {kV fhku...” fh òuze fhu Au MíkðLk, nðu ûk{k fhku ¼økðkLk > «¼wS ík{u ytíkhò{e, çk÷ðtíkS Aku çknwLkk{e >> LkÚke yòÛÞwt fktR ík{kYt, ík{ykøku þwt òuh y{kYt > ËÞk fheLku «kMkkËe ykÃkku, fYýkÚke fh þeh ÚkkÃkku >> “nu «¼w! ík{khe «MkkËe s{ðk {kxu nwt MkíÞ÷kuf{ktÚke ykÔÞku Awt. {khe ¼q÷Lku ûk{k fhku Lku ËÞk fheLku «MkkËe ykÃkku.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkk nkÚkLkwt ÄkuÞu÷wt s¤ çkúñkSLku ykÃÞwt. çkúñkSLke RåAk Ãkwhe ÚkR. hkS hkS ÚkR økÞk... 134
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{Lku «økx ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞýLkku «MkkË {éÞku... ÄLÞ ½ze, ÄLÞ yðMkh... nwt f]íkkÚko ÚkR økÞku... «¼wLku Ãkøku ÷køke çkúñkS yÿ~Þ ÚkR økÞk... yürMkÂæÄyku Ãký yá~Þ ÚkR økÞkt... «¼wLkkt ykðk rËÔÞ [rhºkku ðkhtðkh Mkt¼k¤ðkt. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS!...” ÄLÞ {eLkMkkøkhLke Ähýe, ÄLÞ AwÃkiÞkðkMkeLke fhýe > ÂMÚkh {LkÚke Ähu òu æÞkLk, fkuR sLk çkuMke íkun MÚkkLk >> íkuLkwt V¤ yÃkkh {¤þu, íkkÃk rºkrðÄe fuhk x¤þu > ð¤e Ãkk{þu yûkhÄk{, íkuLkk rMkæÄ Úkkþu Mknw fk{>> ÄLÞ {eLkMkkøkhLke Ähýe, ÄLÞ Au AwÃkiÞkðkMke sLkLke fhýe. su «økx ÃkwÁ»kku¥k{Lkku Þkuøk {éÞku Au. rLkíÞ ËþoLk ÚkkÞ Au... {eLkMkkøkhLkk feLkkhu fkuR ¼õíksLk ÂMÚkh ð]r¥k hk¾eLku nrh æÞkLk fhþu íkuLkk rºkrðÄe íkkÃk x¤e sþu. ytíkh{kt þktrík Úkþu yLku ËunLkk ytíku yûkhÄk{Lku Ãkk{þu. 79. ¾kíkk Ãkeíkk çkøkkzu Au þheh. AÃkiÞkLkku {rn{k çkzku, ÃkkðLk ÃkwÛÞ Ãkrðºk > yûkhÃkrík yLkwÃk ßÞkt, fhu Au rLkíÞ [rhºk >> yuÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, AÃkiÞkLke ¼q{eLku ÄLÞðkË Au... yuf hsfý [hýLke, Ãkk{u fkuR LkhLkkh, sL{{hý Mktfx x¤u, {xu s{Lkku {kh... yk MktMkkh{kt yLkuf «Mktøkku fuVe nkuÞ Au. Ãký ÷øLk «Mktøk{kt rðþu»k fuV [zíkku Ëu¾kÞ Au... íku rð»ku yuf ðkík Au. {kuíke ºkðkzeLkk ÃkwºkLkwt Lkk{«Þkøk níkwt. íkuLkwt MkøkÃký fÞwO... Äk{Äw{Úke Mkki ÷øLk{kt òÞ Au... ÷ûkkrðrÄ þY ÚkÞku. {tøk¤ Vuhk VhkÞk. ÃkAe MktçkÄe Mkki s{ðk çkuXkt... ÷k÷rçknkhe çkkuÕÞk, “ykÃkýu yksu þhík hk¾eyu. yuf {ýLke Ãkwhe yLku [kh þuh ¾ktz su s{e òÞ íkuLku yufkðLk YrÃkÞk RLkk{ykÃkeyu... Au fkuR íkiÞkh?” íÞkhu WL{ík ºkðkze çkkuÕÞkt, “nk nk, nwt íkiÞkh Awt...” þhík «{kýu s{e økÞk... çkÄk {kýMkkuyu íkk¤e Ãkkze... “ðkn WL{ík ºkðkze, ðkn.” Mke{uLx fkuÚk¤eLke su{Ãkux Vw÷ ¼hkE økÞwt. ïkMk ÷uðkíkku LkÚke.çkhkçkh çkku÷kíkwt LkÚke. Mkh¾e heíku [÷kíkwt LkÚke. {ktz {ktz Wíkkhu ykÔÞk. WL{ík ºkðkze hkS ÚkkÞ Au, nwt fuðku {hË fu þhík «{kýu s{e økÞku... {khe Sík ÚkR Lku 51 YrÃkÞk {éÞk. Wíkkhu ykðeLku MkqR økÞk... Ÿ½ ykðíke LkÚke... Mk¾ík Ãkezk WÃkze... Ÿzk Ÿzk {hkuz ykðu Au. nðu þwt fhðwt? hkzku Ãkkzu Au... {kÁt fktRf fhku... ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “s{ðkLke fktRf nË hk¾ðe òuRyu Lku... fkuýu 135
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fÌkwt níkwt fu yux÷wt çkÄtw yfuíktw ¾kð... ¼kusLk çkeòLkwt níkwt, Ãký Ãkux íkku ík{kÁt níkwt Lku. nðu hkzku Ãkkzku Aku... {Lku yu{÷køku Au ík{u ðøkh {kuíku {he òþku...” íÞkhu {k{k çkkuÕÞk, “{heyu íkku ík{u Sðíkk fhòu...” ©e nrh fnu Au ík{u {k{k, Wzíkk ð¤økku Aku þwt Mkk{k > Sðíkwt fhðwt su {Lkw»Þ, LÞLkkrÄf fhðwt ykÞw»Þ >> yu íkku «¼wLkk nkÚkLkwt fk{, íku{kt þwt fhu fku ¼økðkLk > LkÚke ykðzíkwt íku y{Lku, {hu÷k SðkzeÞu ík{Lku >> Ëkuhe Au Mkðuo «¼wLku nkÚk, íkkuÞ yòÛÞk ÚkR çkku÷u LkkÚk > “y{Lkuu Sðíkkt fhíkkt ykðzíkwt LkÚke... yu íkku «¼wLkk nkÚkLke ðkík Au... yu{kt y{u þwt fheyu?” {Ähkºke ÚkRLku WL{ík ºkðkzeLkwt {]íÞw ÚkR økÞwt... Mkøkkt MktçkÄe Mkki WËkMk ÚkR hzu Au. {tøk¤ fkÞo{kt y{tøk¤ ÚkÞwt... M{þkLk{kt ÷R økÞk... økk{LkkøkÃkwh{kt ðkík «Mkhe økR. Mkki ®LkËk fhu Au. “AÃkiÞkLkk ÷kufku{kt y¬÷ LkÚke. Mkkð {q¾o Au. rstËøke{kt ¾kðkLkwt òuÞwt Lk nkuÞ íku{s{u Au Lku ðøkh {kuíku {hu Au. ¾kðkLkku fktR Ztøk hk¾íkk LkÚke. íkuÚke fk÷u yuf {Þkuo Lku çkeòu yksu {hþu... 51 YrÃkÞkLkk ÷ku¼Úke rstËøke Ãkqhe fhe Lkk¾e.” Ä{oËuðu yk ðkík Mkkt¼¤e ¾qçk Ëw:¾ ÚkÞwt. WL{ík ºkðkzeLkk þheh{kt yÂøLk {qfðk òÞ Au. íku ð¾íku Ä{oËuðu ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{u Lksh fhe... ytíkÞko{e «¼w rÃkíkkSLkk nkËoLku Mk{S økÞk... «¼w r[íkk ÃkkMku ykÔÞk... yLku òuhÚke çkkuÕÞk, “{k{k! yku {k{k! òøk]ík Úkkyku...” íÞkt íkku {k{k [zÃk ËRLku çkuXk ÚkR økÞk. Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk... òuíkks hne økÞk... {hu÷k {kýMk Sðíkk ÚkkÞ íku øksçkLke ðkík Au. ½Lk~Þk{{nkhks MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au... çkÄk {kýMkku ÃkqAu Au, “ WL{ík ºkðkze, ík{u õÞkt økÞk níkk?” “nwt yûkhÄk{{kt økÞku níkku. íÞkt {Lku «¼wLkkt rËÔÞ ËþoLk ÚkÞkt... yLkuf {wõíkku ½Lk~Þk{{nkhksLke Mkuðk{kt Au. ík{u Mkki AÃkiÞkðkMke ÷kufkuLke ®LkËk fhíkk níkk íkuÚke ½Lk~Þk{u {Lku yktne çkku÷kðe ÷eÄku.” MkøkktMktçkÄe Mkki hkS ÚkÞkt... «ÞkøkLkk Äk{Äq{Úke ÷øLk ÚkÞkt... Ä{oËuð rðøkuhu MkðosLk AÃkiÞk ykÔÞk... ½Lk~Þk{{nkhksu WL{ík ºkðkzeLku Sðíkk fÞko íku AÃkiÞk rðøkuhu økk{{kt ðkík «Mkhe økR. Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. AÃkiÞkðkMke WL{ík ºkðkzeLku fnu Au, “½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku níkk yux÷u ík{u Sðíkk ÚkÞk. Lk®níkh çk[e þfík Lkrn.” ÞkË hk¾òu... ykÃkýu Ëhuf fkÞo{kt «¼w MkkÚku hk¾þwt, Ä{o Mkrník ¼Âõík fhþwt, íkku sYh «¼w ykVík{ktÚke çk[kðe ÷uþu... 136
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yLku sL{{hýLkk VuhkÚke {wõík Úkþu... fÚkk Mkkh... s{íke ð¾íku {kiLk hk¾e fku¤eÞu fku¤eÞu ¼økðkLkLku ÞkË fhðk. þhehÚke, ðkýeÚke yLku {LkÚke Ãkrðºk hnuðwt. yLkksLkku çkøkkz fhðku Lkrn. s{ðk {kxu sux÷e ðMíkw òuRyu íkux÷e ÷uðe Ãký Úkk¤e{kt yLLk ðÄkhðwt Lkrn. ¼kusLkLku ðÄkheLku økxh{kt VUfe Ëuðwt íku ÃkkÃk Au. {kxu òuRíkwt ¼kusLk ÷uðwt... çku ¼køk ¼kusLkÚke ¼hðk. yuf ¼køk ÃkkýeÚke yLku yuf ¼køk ðkÞwLku yðh sðh {kxu ¾k÷e hk¾ðku... yÕÃk yknkh fhðku, íku Ãký íkÃk Au. 80. Akuxeçkk, ½Lk~Þk{Lku Mk{òðku. fÕÞkýfkhe Ãkwh AÃkiÞk, Mkuðu su fkuR LkhLkkh > fkurx sL{Lkk ÃkkÃk LkkMku, Ãkk{u ¼ðs¤ Ãkkh >> AÃkiÞkÄk{yûkhÄk{Mk{kLk Au... AÃkiÞkLkk{{trËh{kt çkuMke sÃk fhu, íkÃk, ËkLk, ÃkwLÞ fhu, MktíkkuLku s{kzu, yLkwckLk fhu, Þ¿kÞkøk fhu, «Ërûkýk fhu, rðøkuhu Mkíf{o fhu, íkuLkk fkurx sL{Lkk ÃkkÃk LkkMku Lku Ãkk{u ¼ðs¤ Ãkkh. ðuýehk{yLku ½Lk~Þk{{nkhks çku Søkh ¼kRçktÄ ÚkkÞ. nt{uþkt MkkÚku s nkuÞ.yuf çkeòLku ½uh s{u, h{u Lku ykLktË feÕ÷ku÷ fhu. ðuýehk{Lkk ½h{kt ½Lk~Þk{{nkhks AkLkk {kLkk ÃkuMke òÞ. Ënª, ËqÄ, {k¾ý ykrË ðMíkw Ãkkuíku s{u Lku Mk¾kLku s{kzu. fkuRLku ¾çkh Lk Ãkzu íku{su{ðkMký nkuÞ íku{Mkh¾e heíku Zktfe Ëu. Ãkfzðk òÞ íkku Axfe òÞ Ãký ÃkfzkÞ Lkrn... Ëhhkus LkwfþkLk fhu íku fu{ÃkkuMkkÞ? nðu þwt fhðwt? ðuýehk{Lkk {kíkkLkwt Lkk{÷û{eçkkR níkwt. ¼Âõík{kíkkLku ½uh XÃkfku Ëuðk ykÔÞkt... Akuxeçkk ½Lk~Þk{Lku ðkhku, fhu Au ¼tsðkz y{khku > ËÄe ËqÄ {k¾ý fuðkÞ, [kuhe fheLku yu ¾kR òÞ >> {khk ½h{kt ykðeLku ÃkuXk, yks {U {khe Lkshu ËeXk > “Akuxeçkk, ík{khk ½Lk~Þk{Lku Mk{òðku... [kuhe fhíkkt þe¾e økÞk Au. y{khk ½h{ktÚke ËqÄ, Ënª Lku {k¾ý ¾kR òÞ Au. ðÄu íku Zku¤e Lkk¾u Au. ¼tsðkz fhu Au. {kxu ík{khk ½Lk~Þk{Lku ðkhòu.” MkwðkMkLkeçkkR çkkuÕÞkt, “÷û{eçkkR, rð[kheLku çkku÷òu. yk¾k økk{{kt çkkuÕÞk fhku Aku fu ½Lk~Þk{[kuh Au, ½Lk~Þk{[kuh Au. y{khk ½Lk~Þk{çknw zkÌkk Au. fkuR rËðMk [kuhe fhíkk LkÚke... ¾kuxe Vsuíke fhþku íkku {u¤ Lkrn ÚkkÞ... [kuh íkku ík{khku ðuýehk{Au. ðnu÷e Mkðkhu y{khk ½hu ykðu Lku {k¾ý ¾kR òÞ Au. ík{u ík{khk ðuýehk{Lku Mkkt[ðòu.” ÷û{eçkkR çkkuÕÞkt, “{khku ðuýehk{MkeÄku Lku MkkËku Au. [kuhe fhu yuðku íkkuVkLke LkÚke... íkkuVkLke íkku ík{khk ½Lk~Þk{Au.” ykðe ðkík Mkkt¼¤e ¼Âõík{kíkk fnu Au... 137
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nðu ÷û{eçkkR Mkwýku ík{u, MkíÞ ðkík fneyu Aeyu y{u > [kuhe fhðk ykðu òu LkkÚk, Ãkfze çkktÄe Ëuòu çku nkÚk >> ÃkAe fu{fhe hnuþu AkLkwt, íÞkhu MkíÞ ðkík y{u {kLkwt > y{Lku swXe Lk fnuþku ðkík, ¾kuxku fhþku Lkrn WíkÃkkík >> “÷û{eçkkR, y{khk ½Lk~Þk{[kuhe fhðk ykðu íÞkhu ÃkfzeLku çku nkÚk çkktÄe Ëuòu. íkku y{u Mkk[wt {kLkþwt... çkkfe sqXe ðkík ík{khe Lkrn [k÷u.” “nk-nk... fk÷u çkktÄe ËRþ. {khu õÞkt fkuRLke çkef Au.” ºký [kh rËðMk ÃkAe ½Lk~Þk{¼kR ðuýehk{Lku ½hu økÞk. ÷û{eçkkR Mkqíkkt Au... AkLkk {kLkk Äehu Äehu rþfk WÃkhÚke ËnªLkwt økkuhMk WíkkÞwO Lku çkuXk çkuXk s{u Au... íÞkt y[kLkf ÷û{eçkkR òøke økÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “ðuýehk{! Ëkuzsu... Lk®níkh {kh ¾kþwt... íkkhe {k yks {kÞko rðLkk {qfþu Lkrn.”
÷û{eçkkELku [{ífkh. ðuýehk{yLku ½Lk~Þk{Ëkuzðk òÞ íÞkt ÷û{eçkkRyu ðuýehk{Lku sðk ËeÄk Lku ½Lk~Þk{Lku Ãkfze ÷eÄk. ËkuhzkÚke çku nkÚk çkktÄe Úkkt¼÷k MkkÚku çkktÄe ËeÄk. “yksu Xef ÷køk{kt ykÔÞk Aku... yksu yk¾k økk{{kt Vsuíke fheþ. ½Lk~Þk{[kuh Au! ½Lk~Þk{[kuh Au!” ÷û{eçkkR ¼Âõík{kíkkLkk ½hu ykÔÞkt. “Akuxeçkk... yksu [kuhLku ÃkfzeLku çkktÄe ËeÄku Au... [k÷ku çkíkkðwt. ík{khk ½Lk~Þk{fuðk zkÌkk Au íku nðu ¾çkh Ãkzþu.” ¼Âõík{kíkk òuðk ykÔÞk. «¼wyu YÃk çkË÷kðe LkkÏÞwt... ðuýehk{Úkkt¼÷k MkkÚku çkktÄu÷ku Au. “÷û{eçkkR, ík{u Mkkð sqXk Aku... ðuýehk{Lku çkktæÞku Au Lku y{khk ½Lk~Þk{Lkwt Lkk{çkËLkk{fhku Aku.” økk{Lkk {kýMkku fnu Au, “økktze, ÃkkuíkkLkk ËefhkLku ËkuhzkÚke çkktÄeLku y{Lku Ëu¾kzu Au... çkhkçkh swðku íkku ¾hk... fkuý Au?” ßÞkt ÷û{eçkkRyu Lksh fhe íkku ðuýehk{Ëu¾kÞku. 138
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
þh{kR økÞkt... ðuýehk{Ÿ[u MkkËu hzu Au... “{k, {Lku Akuz... {k, {Lku Akuz.” ÷û{eçkkRLku LkðkR ÷køke... çkktæÞk níkk ½Lk~Þk{Lku ðuýehk{fu{Ëu¾kÞ Au?! [ku¬Mk yk fk{½Lk~Þk{Lkwt Au... íku ð¾íku ½Lk~Þk{{nkhks nkÚk{kt økku¤ ¾kíkk ¾kíkk çknkh ykÔÞk... “þwt Au ËeËe... yk ÷û{eçkkR ¾kuxwt çkku÷íkkt þe¾e økÞk Au. nwt fkuR rËðMk [kuhe fhíkku LkÚke... Lku {kÁt ¾kuxwt Lkk{÷u Au.” ðuýehk{Lku Akuze ËeÄk. ÃkAe ¼Âõík{kíkk ÃkkMku ykÔÞkt... “Akuxeçkk, {khe ¼q÷ ÚkR Au... {kV fhku... çkeS ðkh fkuR rËðMk ½Lk~Þk{Lke hkð ÷RLku ykðeþ Lkrn.” yntfkhÚke ¼økðkLk ÃkfzkÞ Lkrn... ¼ÂõíkÚke s «¼w ÃkfzkÞ Au... ¼økðkLk r[¥k [kuh Au. {kt¾ýLke [kuhe LkÚke fhíkk... ¼kðLke [kuhe fhu Au. ¼kð Au íÞkt ¼økðkLk Ëkuzíkk òÞ Au. ¼kð nkuÞ íÞkt {køkeLku ¾kðkLke RåAk ÚkkÞ Au. ¼Âõík{kt ¼kð {wÏÞ Au. ÷û{eçkkRLku ytíkh{kt Ëefhk fhíkkt Ãký ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh nuík ¼kð rðþu»k Au... íkuÚke ½Lk~Þk{íku{Lku ½uh ðøkh yk{tºkýu òÞ yLku {k¾ý s{u. ÷e÷kLkku rðMíkkh fhu Au. 81. [kíkwo{kMk{kt rðþu»k rLkÞ{÷uðwt. y»kkZ{kMk ykÔÞku... [ku{kMkw [k÷w ÚkÞwt... hk{«íkkÃk¼kRyu rLkÞ{÷eÄku.. ð¤e yuf Mk{u {kuxk¼kR, rLkÞ{÷eÄku Au [ku{kMkk {ktR > fhðwt MkrðíkkLkwt ËþoLk, íÞkhu s{ðwt ÃkkuíkkLku yLLk >> yuðku hkÏÞku Au rLkÞ{fXeý, hk{«íkkÃkS Au «ðeý > ykÔÞku ©kðý {kMk íku ðkh, yu÷e {tzkýe Au rËLk çkkh >> MkwÞo WËÞ Lkð Ëu¾kÞku, ykfkþ ðkˤÚke AðkÞku > {kuxk¼kRyu rLkÞ{÷eÄku fu [kíkwo{kMk{kt MkqÞoËþoLk fÞko ÃkAe s s{ðwt. ©kðý {kMk ykÔÞku. ðhMkkË [k÷w ÚkÞku. ykfkþ{kt ½Lk½kuh ðkˤkt AðkR økÞkt, íkuÚke MkqÞo Ëu¾kÞ Lkrn... Mkkík ykX rËðMk ÚkÞk MkqÞo Ëu¾kíkk LkÚke. WÃkðkMk WÃkh WÃkðkMk fÞko Ãký rnt{ík nkÞko Lkrn. rLkÞ{Lkwt ÞÚkkÚko Ãkk÷Lk fhu Au. çkkh rËðMk MkwÄe MkqÞoLkkhkÞý Ëu¾kÞk Lkrn. ¼kRLkk çkkh WÃkðkMk ÚkÞk. MkqÞo ËþoLk ÚkkÞ Lkrn íkku s{kÞ Lkrn... nðu þwt fhðwt? íkuh{ku rËðMk Au. hkºkeLkk Mk{Þu Ä{oËuð ÃkkuíkkLkk ºký Ãkwºkku MkkÚku yktçk÷e Lke[u [kuíkhk Ãkh çkuXk Au... ½Lk~Þk{{nkhksu MktfÕÃk fÞkuo, “nu MkqÞoLkkhkÞýËuð! ykÃk ÃkÄkhku Lku y{khk {kuxk¼kRLku ËþoLk ykÃkku!” íkwhtík MkqÞoLkkhkÞýËuð ïuík yïLkk hÚk{kt çkuMkeLku ÃkÄkÞko. íku hÚk{kt Ér»k{wrLk çkuXk Au. «fkþ «fkþ AðkR økÞku. MkqÞoLkkhkÞý rËÔÞ íkuòu{Þ {kLkðYÃku hÚk{kt çkuXk Au. {kuxk¼kRyu MkqÞoLkkhkÞýLke [tËLk Ãkw»Ãk 139
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
rðøkuhu WÃk[khkuÚke Ãkqò fhe. MkqÞo fnu Au, “yk ík{khk ½Lk~Þk{¼kR Au íku MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au. y{khk RüËuð Au. yu{Lke yk¿kk{kt y{u hneyu Aeyu.”
hk{«íkkÃk¼kE MkqÞoLkkhkÞýLkk ËþoLk fhu Au. MkqÞoLkkhkÞýËuðu ½Lk~Þk{{nkhksLke Ãkqò fhe yLku MkkRX nòh Ér»kyku ðuË {tºkÚke Míkwrík fhu Au... MkwðkMkLkeçkkRyu MkqÞoLku, Ér»k{wLkeykuLku, {kuxk¼kR rðøkuhuLku økku{íke økkÞLkwt ËqÄ ÃkkLk fhkÔÞwt... ðtËLk fhe MkqÞoLkkhkÞýËuð ykfkþ{kt yá~Þ ÚkR økÞk. ¼Âõík{kíkkyu hMkkuR çkLkkðeLku hk{«íkkÃk¼kRLku s{kzâk... fÚkk Mkkh... [kíkwo{kMk{kt rðþu»k rLkÞ{÷uðk òuRyu yLku ËZíkk Ãkqðof Ãkk÷Lk fhðwt òuRyu... økk¤ku ËuðkLke xuð nkuÞ íkku rLkÞ{÷uòu nðu økk¤ Lkrn çkku÷eyu. ÷ku¼eÞku Mð¼kð nkuÞ íkku rLkÞ{÷uòu ÷ku¼ Lkrn fheyu. ðkíkLke ðkík{kt ¢kuÄ ykðe síkku nkuÞ íkku rLkÞ{÷uòu økwMMkku Lkrn fheyu, fÃkx Lkrn fheyu, fkuRLkku ÿkun Lkrn fheyu, økheçkLku, økkÞLku, {k-çkkÃkLku Ëw:¾e Lkrn fheyu, fzðk ð[Lk çkku÷e heçkkðþwt Lkrn, E»kko yËu¾kR Lkrn fheyu. ykðk rLkÞ{÷uðk òuRyu. ykðkt rLkÞ{SðLk ÄLÞ çkLkkðþu... þktrík Úkþu... yLku MkËTçkwÂæÄ{kt «fkþ Úkþu... yus ¾Át fhðkLkwt Au. 82. fkuý SíÞwt Lku fkuý nkÞwO? AÃkiÞkÃkwh ÃkkðLk Au, {kuûkíkýwt íku Äk{> ðkMk fÞkuo ßÞkt ðk÷{u, yðíkkhe Ãkqoýfk{>> AÃkiÞkÃkwh {kuûkLkwt Äk{Au. ßÞkt yðíkkhLkk yðíkkhe Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLku rËÔÞ ÷e÷k fhu÷e Au... hk{«íkkÃk¼kR yLku ½Lk~Þk{{nkhks Ãkx{uYLke Mkk{Mkk{e h{ík h{u Au. çku Ãkûk ÚkÞk. {kuxk¼kRLkk Ãkûk{kt ðuýe, {kÄð, «køk ykrËf Mkkík ykX Mk¾k Au... ½Lk~Þk{{nkhksLkk Ãkûk{kt Mkw¾LktËLk, {kÄð[hý ykrËf Mkkík ykX Mk¾k Au... ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au... 140
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ðþhk{{k{kLke ðkze Au ßÞktÞ, Yze yktçkkLke Mkk¾ku Au íÞktÞ > Mkkhe MðkrËü ÚkR íkiÞkh, su fkuR Ãknu÷e ÷kðu yk Xkh >> Ãknu÷e ÷kðu íkuLke Sík ÚkkÞ, ÃkAe ÷kðu íku nkÞko fnuðkÞ > “ðþhk{{k{kLke ðkze{kt MkhMk {òLke MðkrËü yktçkkLke Mkkt¾ku (fuhe) ÚkR Au. su Ãknu÷e ðeýe ÷kðu íku SíÞk fnuðkþu Lku ÃkAe ÷kðþu íku nkÞko fnuðkþu.” hkºkeLkku Mk{Þ ÚkÞku. {kuxk¼kE rð[kh fhu Au fk÷u Mk¾k MkkÚku ÷RLku ðnu÷k ðnu÷k «¼kík{kt {k{kLke ðkze{kt òþwt Lku Sík fhþwt. Mk¾kLku fÌkwt, “fk÷u ðnu÷k ðnu÷k ykðòu.” ytíkÞko{e ½Lk~Þk{{nkhks òýe økÞk... ¼kR fk÷u ðnu÷k ðkze{kt sþu... íkuÚke rLktÿkËuðeLku yk¿kk fhe ¼kRLku íkÚkk yuLkk ÃkûkLkk Mk¾kLku ¼h®Lkÿk{kt ÃkkuZkze Ëku... çkÄk ½Mk½Mkkx Ÿ½e økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu ÞwÂõík fhe. ¼qíkLku çkku÷kÔÞkt. nòhku ¼qík nksh ÚkÞkt. “fnku... ykÃkLke þe yk¿kk Au?” «¼wyu fÌkwt, “ðþhk{{k{kLke ðkze{ktÚke yktçkkLke Mkkt¾ku (fuhe) ÷kðeLku yktçk÷e Lke[u Zøk÷ku fhe Ëku.” ¼qík Ëkuzíkkt økÞkt. fuhe ðeýeLku Zøk÷ku fhe ËeÄku... {kuxk¼kR Ÿ½{ktÚke òøÞk íkku ykAk ysðk¤k Úkðk ykÔÞkt Au... “yhhh... yks {kuzwt ÚkR økÞwt... Ÿ½ ykðe økR... [k÷ku Mk¾k s÷Ëe s÷Ëe... Lkrntíkh ½Lk~Þk{fuhe ðeýe ÷uþu íkku íkuLke Sík Úkkþu.” Mk¾k MkkÚku ¼kR ðkze{kt ykÔÞk. ßÞkt fuhe ðeýðk òÞ íÞkt {tzâk ¼qík ¼zfk fhðk. çkÄk zhe økÞk. nðu þwt Úkkþu? ¼qík rf÷rf÷kx fhíkkt ÃkkA¤ Ëkuzâkt... “yÕÞk... fuhe ÷uþku íkku {kh ¾kþku... ðkze{ktÚke Lkef¤e òð Lku ½h ¼uøkk ÚkR òð... Lk®níkh ¼qtze Ëþk Úkkþu.” ¼qík Mk¾kLke ÃkkA¤ Ëkuzâkt... Mk¾k yLku {kuxk¼kR {wêe ðk¤eLku òÞ ¼køÞk. Äúqsíkk Äúqsíkk ðþhk{{k{kLkk ½h{kt ÃkuMke økÞk. “{k{k, ¼qíkLkk ºkkMkÚke y{u {ktz çkåÞk Aeyu.” {k{kyu fÌkwt, “ytÄkhk{kt þwt fk{fhðk økÞk níkk? ÃkeÃk¤{kt nòhku ¼qík hnu Au. íÞkt sðkÞ Lkrn.” {k{kyu ¾qçk Äehs ykÃke Au... ÃkAe {kuxk¼kR ½hu ykÔÞk íkku ½Lk~Þk{{nkhks ¼qík MkkÚku ðkíkku fhu Au. ¼qík fnu Au, “nu «¼w! y{Lku ¾kðk ÃkeðkLkwt çknw Ëw:¾ Au... Ãkkýe Ãkeðk Ãký {¤íkwt LkÚke. ðYýËuðLke [kufe Vhu Au.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “r[tíkk Lk fhku. ík{u y{kÁt fk{fhe ËeÄwt Au íkuÚke ík{Lku LkkhkÞýMkhkuðh, ¾ktÃkkMkhkuðh, økki½kx rðøkuhu Mkhkuðh{kt Ãkkýe ÃkeðkLke Aqx Au. V¤ Vq÷ ¾kðkLke Aqx Au Ãký çkøkkz fhþku Lkrn... y{u fkuRLkku ¼kh hk¾íkk LkÚke.” yuf yuf ¼qíkLku Ëþ Ëþ fuhe ËeÄe... ¼qík hkS ÚkR økÞk... ÃkAe íÞktÚke [kÕÞk økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞkt 141
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{kuxk¼kR... fkuý SíÞwt fkuLke ÚkR nkh, {Lku Lk¬e fnku íku rð[kh > ßÞuc çktÄw fnu SíÞk ík{u, ík{ykøku nkhe økÞk y{u >> “fkuý SíÞwt? Lku fkuý nkÞwO?” {kuxk¼kR çkkuÕÞkt, “ík{u SíÞk Lku y{u nkÞko... ík{u ¼qík ÃkkMku fk{fhkðe ÷eÄwt... ík{khe f¤k yÃkhtÃkkh, íku{kt ÃknkU[u Lkrn rð[kh... su Äkhku íku fhe þfku.” «¼wyu fÌkwt, “r[tíkk Lk fhku... [k÷ku çkÄk MkkÚku çkuMkeLku fuhe s{eyu Lku ykLktË fheyu.” fÚkk Mkkh... ¼qíkLku yk¿kk fhe, ík{u fuhe ðeýeLku y{khk ½hu ÃknkU[íke fhku... ¼qíku íkhík ¼økðkLkLkwt ð[Lk Mðefkhe ÷eÄwt... íkku Mkw¾e ÚkÞk... íku{ykÃkýu òu Mkw¾e Úkkðwt nkuÞ íkku ¼økðkLkLke yk¿kkLkwt ÞÚkkÚko Ãkk÷Lk fhðwt òuRyu... LkkLke {kuxe yk¿kkLkwt Ãkk÷Lk fhðwt íku{kt ©eS {nkhksLkku hkSÃkku Au... Ãkkýe ð÷kuðkÚke {kt¾ý {¤u Lkrn... íku{Ãkh{kí{kLke yk¿kk ÷kuÃkðkÚke õÞkhuÞ Mkw¾ ÚkkÞ Lkrn. Mk¾k MkkÚku ½Lk~Þk{{nkhks hk{Mkkøkh{kt MLkkLk fhðk økÞk. íÞkt çku yMkwh ykÔÞk. hk{Ë¥k Lku ¼ðkLkeË¥k. çkk¤f çkLkeLku... hk{MkkøkhLkk s¤{kt Mk¾k MkkÚku h{ðk ÷køÞk... «¼wLku ¾çkh Ãkze økR yMkwh çkk¤f çkLkeLku ykÔÞku Au. yMkwhu ½Lk{Þk{{nkhksLkku Ãkøk Ãkfze ÷eÄku... n{ýkts {khk ðuheLkku Lkkþ fhe Lkk¾wt... Ÿzk s¤{kt ¾U[e sRþ... ½Lk~Þk{{nkhksu òuhÚke [hý Ÿ[ku fhe ykfkþ{kt VuõÞku... ËiíÞ ykfkþ{kt [¬h ¾kíkku ¾kíkku ¼{íkku yk¾zíkku fÕÞký MkkøkhLku fktXu Ãkzâku Lku {]íÞw ÃkkBÞku. çkeòu [hý Ÿ[ku fhe òuhÚke íkhAkuzâku fu çkeòu yMkwh {]íÞw ÃkkBÞku. ßÞkhu çku yMkwh {]íÞw ÃkkBÞk íÞkhu... ykÔÞk y{h ÔÞku{u íku ðkh, fhu ËwtËw¼eLkkË yÃkkh > ð¤e Ãkw»Ãk Yzkt ðhMkkðu, Lkk[u yÃMkhk økktÄðo økkðu >> sÞ sÞ fkh fhe ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh MðøkoLkk Ëuðíkkykuyu Ãkw»ÃkLkku ðhMkkË fÞkuo... çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ! 83. økkÞku Ëkuðhkíkkt ËqÄ ÃkeÄwt. MkwðkMkLke¼k¼eyu ½Lk~Þk{{nkhksLku fÌkwt, “ík{u {tøk¤ y{Lku AexLk ykrnh MkkÚku òð yLku ykÃkýe økkÞkuLku Ëkuðhkðe ÷kðku.” LkkhkÞý MkhkuðhLkk Ërûký rfLkkhu Ä{oËuðLke økkiþk¤k níke... çku økkuðk¤eÞk økkÞku ËkuRLku Ãkkºk ½Lk~Þk{{nhksLku ykÃku. “ÕÞku ½Lk~Þk{, yk Ãkkºk ½hu ÃknkU[kze ykðku.” ½Lk~Þk{{nkhks Ãkkºk{ktÚke Úkkuzwtf ËqÄ Ãkkuíku Ãke ÷u... ÃkAe LkkhkÞý Mkhkuðh{ktÚke 142
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãkkýe ¼he Ãkkºk{kt Lkk¾e Ëu... fkuRLku ¾çkh Ãkzu Lkrn... ykneh çkLLku òýu Lkrn, yu{fhu nrh fk{> ËkuR ËkuRLku Ãkkºk ¼he, {qfu Au ßÞkt ½Lk~Þk{>> ½xu íku fhu çkhkçkh, Ãkkýe hu z e Ãkh{u þ > yu{fheLku AkLkwt hk¾u, òýu Lkrn fkuR ÷uþ >> MkwðkMkLkeçkkR ¼Âõík{kíkkLku fnu Au, “çkkRS, Ãknu÷kt ËqÄ çkhkçkh ò{e síkwt... {k¾ý MkkÁt Wíkhíkwt. n{ýkt ËqÄ ò{íkwt LkÚke. íkuLkwt fkhý nþu? fktR ¾çkh Ãkzíke LkÚke. ½Lk~Þk{¼kR fËk[ ËqÄ ÃkeLku Ãkkýe huzíkk ÷køku Au.” ¼Âõík{kíkkyu ÃkqAâwt, “½Lk~Þk{, ík{u ËqÄ ÃkeLku ÃkAe Ãkkýe Lkk¾ku Aku?” “Lkk ËeËe... ËqÄ Ãkeíkku LkÚke Lku Ãkkýe Lkk¾íkku LkÚke. Ãkhtíkw ¼k¼e fËk[ yu{fhíkkt nþu íkku ¾çkh Lkrn.” ¼k¼e íkwhtík hMkkuzk{ktÚke Ëkuýwt ÷R ykÔÞk. ¼Âõík{kíkkLku çkíkkÔÞwt, “swyku çkkRS. ËqÄ Ãkkýe suðwt Au fu Lkrn?” {kíkkyu fÌkwt, “ËqÄ Ãkkýe suðwt ÷køku Au.” íkwhtík «¼w çkkuÕÞk. Úkkuzk rËLkLke rðÞkÞu÷e økkÞ, {kxu Ãkkýe suðwt yu Ëu¾kÞ > yuðwt fneLku {kíkkLku Mk{òÔÞkt, yu{¼k¼eLkkt {Lk {LkkÔÞkt >> “çkk¾ze økkÞLkwt ËqÄ òzwt Lku ½kxwt nkuÞ. yLku Úkkuzk rËðMkLke rðÞkyu÷e økkÞLkwt ËqÄ Ãkkík¤wt nkuÞ.” ykðwt Mkkt¼¤e ¼k¼e nMkðk ÷køÞk. íÞkt {tøk¤ ykneh ykÔÞku. ¼k¼eyu ÃkwAâwt, “ËqÄ fu{Ãkkík¤wt Ëu¾kÞ Au?” ykneh çkkuÕÞku, “{Lku fktR ¾çkh LkÚke... fËk[ ½Lk~Þk{¼kR Ãkeíkk nþu fu Lkrn Ãkeíkk nkuÞ. ík{u íkuLku ÃkqAku.” ykðwt Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{{tË {tË nMku Au... [kuhe ÃkfzkR økR. nðu su{ÚkkÞ íku{. ¼rõík{kíkk Mk{S økÞk... [ku¬Mk yk ½Lk~Þk{Lkwt fk{Au. ¼Âõík{kíkk {eXku XÃkfku ykÃku Au. “½Lk~Þk{! ík{u s{ku Aku íÞkhu y{u ËqÄ ykÃkeyu Aeyu Aíkkt ykðwt íkkuVkLk þk {kxu fhku Aku?” «¼w {w¾ ¼khu fheLku çkkuÕÞk, “òyku... nðuÚke y{u ËqÄ Ãkeþwt Lkrn.” yu{fne ½hÚke çknkh Lkef¤e økÞk... MkwðkMkLke¼k¼e Mk{òðu Au, “¼iÞk, þktrík hk¾ku... ík{Lku ðÄkhu ËqÄ ykÃkþwt Ãký ËqÄ{kt Ãkkýe huzòu Lkrn... «rík¿kk ÕÞku.” ½Lk~Þk{{nkhksu «rík¿kk ÷eÄe. “ík{u sux÷wt ËqÄ ykÃkþku íku s{þwt Ãký Ãkkýe huzþwt Lkrn.” yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, çkehçk÷ Lkk{Lkku yMkwh MkÃkoLkwt YÃk ÷RLku ykÔÞku íkuLku «¼wyu ÃkkuíkkLkk [hýLkk òuhËkh «nkhÚke WAkéÞku, íku {]íÞw ÃkkBÞku. ¼q{eLkku ¼kh Wíkkhe «¼wyu MkðuoLku Mkw¾e fÞko Au. fÚkk Mkkh... ¼Âõík{kíkk yuf ûký ¼økðkLkLku ¼q÷íkk LkÚke. y¾tz M{hý fhu 143
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Au. ¼õík ¼økðkLk rðLkk hne þfíkk LkÚke íku{¼økðkLk Ãký ¼õík rðLkk hne þfíkk LkÚke... suLku MktMkkhLkwt Mkw¾ {eXwt ÷køku íkuLke ÃkkMku ¼økðkLk hnuíkk LkÚke... ¼Âõík suðku ykLktË {wÂõík{kt LkÚke. {wÂõík íkku ¼ÂõíkLke ËkMke Au. ¼Âõík Au íku {LkLku ¼økðkLk{kt íkhçkku¤ hk¾u Au. íkuLke ík{k{sðkçkËkhe «¼w ÷R ÷u Au. çkkÃkLke MkkÚku {wMkkVhe fhLkkh AkufhkLku fktR ¼kíkkLke rVfh nkuÞ Lkrn. «¼wLkku ykþhku hk¾eLku y¾tz ¼sLk fhu Au íkuLku ÃkkuíkkLke rVfh nkuÞ Lkrn. «¼w MkkÚku {wMkkVhe fhðe yux÷u «¼wLku ÌËÞ{kt hk¾e ¼sLk fhðwt. 84. Ä{oËkËk fÚkk ðkt[u Au. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS, Ä{oËkËk yktçk÷eLkk [kuíkhk Ãkh çkuMkeLku Ä{oþk†Lke fÚkk ðkt[u Au. rÃkíkk Ä{oËuðLku fÚkk ðkt[ðkLke ¾wçk Ár[ níke. yuf ûký Ãký ÔÞÚko sðk Ëuíkk LkÚke. Mkíþk†ku ðkt[ðkÚke Mkkt¼¤ðkÚke ÌËÞYÃke {trËh Ãkrðºk ÚkkÞ Au. ¼økðkLkLku Ãkrðºk ÌËÞ{kt hnuðwt øk{u Au. ËunLkku ¾kuhkf yÒk Au, yLku ykí{kLkku ¾kuhkf fÚkk yLku feíkoLk Au. þk†ku ©ðý yLku {LkLk fhðkÚke ÌËÞ ¼wðLk{kt ¿kkLk ËeÃkf «økx ÚkkÞ Au. MkkçkwÚke þheh yLku ð†Lkku {u÷ ÄkuðkÞ Au. nrhfÚkk Mkkt¼¤ðkÚke {Lk yLku $rÿÞkuLkku {u÷ ÄkuðkÞ Au. ykt ç k÷e ík¤u [ku í khu , fÚkk Mkw ý u ½Lk~Þk{> Ëuð Mkf¤ íÞkt ykrðÞk, fÚkk {kxu yr¼hk{>> nrh«MkkËLkk {w ¾ Úke, Mkw ý u fÚkk hMk Mkkh > yufkøkúr[íkÚke Mkkt¼¤íkk, Úki Au fux÷ef ðkh >> rÃkíkk Ä{oËuð fÚkk ðkt[u Au Lku ½Lk~Þk{{nkhks yufkøkúíkkÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. MktMkkhLke ðkíkku Mkkt¼¤ðkLke suLku {ò ykðu íkku Mk{sðwt fu íkuLke ¼ÂõíkLkku htøk fk[ku Au. suLkk ÌËÞLke ytËhÚke ¼ÂõíkLkku htøk ÷køku íkuLku ÷kirff ðkík Mkkt¼¤ðkLke RåAk Úkíke LkÚke. «¼w{kt «u{Au íku Mkk[wt ÄLk Au. Ëuð÷kuf{ktÚke yLkuf Ëuðíkkyku {kLkðLkk YÃk ÄheLku fÚkk Mkkt¼¤ðk ykÔÞk Au. íku rËðMku nwíkkþLke níke, íkuÚke økk{{ktÚke Akýk ¼uøkk fhe,økk{Lkk ÍktÃku {kuxku Zøk÷ku fÞkuo. hkºku yÂøLk «økxkðe †eykuyu Äkýe [ýkÚke yÂøLkLku ðÄkÔÞk yLku [khu çkksw Vhðk ÷køÞk. íÞkh ÃkAe Mkki ½uh økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌktw,“{k {Lku ¼q¾ ÷køke Au... s{ðkLkw ykÃkku!” {kíkkyu fÌkwt, “Äehs hk¾ku. ykÃkýk økku¾÷k{kt ÃkqòLkk çkk÷{wfwtË ÷k÷SLke {qŠík Au... íkuLku Úkk¤ s{kzeLku ÃkAe ík{Lku ykÃkeþ.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, 144
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íÞkhu çkkuÕÞk Au «kýSðLk, Mkwýku {kíkkS MkíÞ ð[Lk > çkku÷íkk ÷k÷S yk «íÞûk, íkuLku s{kzku yksu Mk{ûk >> yux÷u Úkþu yu ÷k÷ hkS, Mkk[wt {kLke ÷uòu ík{u {kS > yuðwt {{oLkwt çkkuÕÞk ð[Lk, Ãký {kíkk Lk Mk{ßÞk {Lk >> “yk «íÞûk çkku÷íkk [k÷íkk ÷k÷SLku s{kzku Lku. yu hkS Úkþu.” yuðwt {{oLkwt çkkuÕÞk ð[Lk Ãký {kíkk Lk Mk{ßÞk {Lk. ½Lk~Þk{¼qÏÞk Au yuðwt òýeLku íku ð¾íku ÷û{eS Úkk¤ ÷RLku Ãknkut[e ykÔÞk. Mkuð, Mkkfh, ½e, fkhu÷kLkw þkf, fuheLkwt yÚkkýwt Lku ÃkkÃkz rðøkuhu Lkku Úkk¤ ½Lk~Þk{{nkhksLku yÃkoý fÞkuo. ½Lk~Þk{{nkhks s{u Au Lku çkksw{kt ÷û{eS çkuXk Au. {kíkk ¼ÂõíkËuðe ykùÞo Ãkk{e økÞkt. ÷û{eS ½Lk~Þk{{nkhksLku fÌkwt, “nu «¼w!ík{u su ÷e÷k fhþku íkuLkkt ËþoLk fhðkLke {Lku ¾qçk ykþk Au. yu RåAk Ãkwhe fhku.” «¼w çkkuÕÞk, fkrXÞkðkz ËuþLke {ktÞu, yu¼÷¾k[h ½h íÞktÞu > sL{Äkhý fhþku ík{u, íÞkt ykðeLku {¤eþwt y{u >> yu{#rËhk yk¿kk Ãkk{e, ÚkÞkt yÿ~Þ {Míkf Lkk{e > “fkXeÞkðkz Ëuþ{kt yu¼÷¾k[hLku ½uh sL{Äkhý fhþku. íÞkt y{khku VheÚke Þkuøk Úkþu.” Sðwçkk yLku ÷kzwçkk yu ÷û{eS yLku hkÄkSLkku yðíkkh Au. ÷û{eS ÄLkLke yrÄckíkk Ëuðe Au. hkÄkS ¼ÂõíkLke yrÄckíkk Ëuðe Au. 85. {Lku ¼{izku h{ðku Au. y¾kºkesLkku rËðMk ykÔÞku, þwt fhu Au ¼økðkLk > Mkt í k nrhsLk Mkðu o , Mkw ý ku ÚkR MkkðÄkLk >> {nkhks ©e Lkk {k{e Au, økkiheçkkR suLkwt Lkk{> rLks ½uh hMkkuR fhe, s{kzâk ©e ½Lk~Þk{>> Ãkwhe f[kuhe Ënª ðzkt, hMkkuR LkkLkk «fkh > òýeLku s{ðk çkku÷kÔÞk, ©e nrhLku íkuýe ðkh >> yûkÞík]íkeÞk (y¾kºkes) Lkku rËðMk ykÔÞku, økkihe {k{eyu yk{tºký ykÃÞwt. “½Lk~Þk{¼kR, yksu y{khu ½uh s{ðk ÃkÄkhòu.” «¼w {k{eLku ½hu s{ðk økÞk. {k{eyu ¼kðÚke ¼kusLk ÃkehMÞkt. «¼w þktríkÚke sBÞkt. ÃkAe {k{eyu ½Lk~Þk{{nkhksLkkt ¼k÷{kt fwtfwt{Lkku [ktË÷ku fÞkuo. MkhMk {òLke MkkuLkkLke íkkh ðk¤e zøk÷e, Äkuíke Lku xkuÃke Ãknuhkðe. Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt, “ nðu ¼÷u ík{u ík{khu ½uh òð. ËeËe ðkx òuíkkt nþu. Lkðhkþ {¤u íÞkhu y{khk ½hu sYh ÃkÄkhòu.” “nk {k{e. sYh ykðeþ.” ½Lk~Þk{¼iÞk Lkðk fÃkzk Ãknuhe ½hu ykÔÞk. ¼k¼eyu ÃkwAâwt, “rËÞhS, ík{Lku Lkðk ð† fkuýu ÃknuhkÔÞk?” «¼w fktE çkku÷íkk LkÚke. 145
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
[kuíkhk WÃkh sELku MkqE økÞk. ¼k¼e LkSf ykÔÞkt. Ãkz¾k{kt øk÷økr÷Þkt fÞko yux÷u ½Lk~Þk{nMkíkk nMkíkk çkuXk ÚkE økÞkt. ¼k¼e fnu Au, “½Lk~Þk{¼kE ík{u heMkkE òð íkku {Lku çknw Ëw:¾ ÷køku. fnku íkku ¾hk. ík{Lku ykðk Lkðkt ð†ku fkuýu ÃknuhkÔÞk Au?” «¼w hzíkk hzíkk çkkuÕÞk, “[kh-Ãkkt[ rËðMk ÚkÞk Ëhhkus {kuxk¼kRLku fnwt Awt fu {Lku h{ðk {kxu ¼{izku ÷kðe ykÃkku. ¼{izku Ëuíkk LkÚke Lku {khðk ykðu Au.” ¼k¼eyu íkwhtík ½Lk~Þk{Lku íkuzeLku Akíke MkkÚku ¼ezeLku {Míkf WÃkh nkÚk VuhÔÞku. “¾{k ½Lk~Þk{. þktrík hk¾ku. fk÷u [ku¬Mk ¼{izku ÷kðe ykÃkeþwt. hkSÃku h{ku Lku ykLktË fhku.” «¼w hzíkk çktÄ ÚkR økÞk. “y{Lku økkihe{k{eyu s{kzâk Au.” ¼{izku {tøkkðe Ëuþwt y{u, nðu hkS Úkkðku «¼w ík{u > fk÷u ÷kðe ykÃkeþwt sYh, yuðku rðïkMk hk¾òu Wh >> yuðwt MkwýeLku ÚkÞk «MkÒk, ðk÷ezku çkkuÕÞk {w¾u ð[Lk > økkihe{k{eyu {Lku s{kzâku, ð† ykÃke ykLktË Ãk{kzâku >> ¼{izkLkku rðïkMk hk¾e, «¼w ÃkkuZe økÞk Mkw¾fkhe. Mkðkhu ¼{izku ykÃÞku íku Mk¾kLke MkkÚku økk{Lkk [kuf{kt h{ðk økÞk. çkk¤fLkk suðe ÷e÷k fhe «¼w MkkiLku ykLktË ykÃku Au. 86. ík{khk ½Lk~Þk{Lku ðkhku. ½Lk~Þk{{nkhks r{ºkkuLke MkkÚku Lkhu[kLke Mk{eÃk{kt yuf òtçkwLkwt ð]ûk níkwt íÞkt økÞk. ½Lk~Þk{VxkVx òtçkwLkk ð]ûk WÃkh [ze økÞk. òuhÚke zk¤eyku n÷kðe. xÃkkuxÃk òtçkw Lke[u Ãkzu. Mk¾kyku òtçkw s{íkk òÞ, h{ík fhíkk òÞ Lku fÃkzkLke Íku¤e{kt òtçkw ¼uøkk fhíkk òÞ. íÞkt yuf hk{[hý ÷ku¼eÞku fkuxðk¤ níkku. òtçkwzkLkku {kr÷f Lknkuíkku Ãký yuLkk {Lk{kt yu{níkwt fu òtçkw Ãkkfþu íÞkhu ðU[eLku ÃkiMkk ¼uøkk fheþ. fkuR AkufhkLku Íkz ÃkkMku sðk Ëu Lkrn. òÞ íkku ÷kfze ÷RLku ÃkkA¤ Ëkuzu. íku Íkz Lke[u ¾kx÷ku hk¾eLku Mkqíkku nkuÞ. hkík-rËðMk ÃkiMkkLkk s rð[kh fhu fu ÃkktËzk fhíkkt òtçkw ½ýk Au Lku {kuxkt Au. íkuÚke yk ðhMku f{kýe Mkkhe Úkþu. ¾z¾zkx Mkkt¼¤e hk{[hý fkuxðk÷ òøke økÞku. AkufhkLku òtçkw ðeýíkk òuR ¢kuÄ [zâku. Äkufku ÷RLku çkk÷r{ºkkuLke ÃkkA¤ Ëkuzâku. “Q¼k hnuòu... {kÞko ðøkh Lkrn {qfwt. òtçkwLkwt Íkz ík{khk çkkÃkLkwt Au? hò ðøkh òtçkw Wíkkhku A? ¾çkhËkh.” yu{fne ÷kfze Wøkk{e {khðk òÞ Au. Akufhkyku òÞ ¼køÞk. “¼køkku Lkrntíkh fkuxðk÷ {khþu.” Ëkuzíkk òÞ Lku ÃkkAw ðk¤eLku òuíkk òÞ. ½h ¼uøkk ÚkR økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks rLk¼oÞÃkýu ð]ûk WÃkh çkuXk Au. fkuxðk÷u 146
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{Mkk{u ÷kfze Wøkk{e. {khðk òÞ Au íÞkt «¼wyu rð[kÞwo fu ÷ku¼eÞkLku Mkò fhðe Ãkzþu. Ãkkhfku {k÷ Ãk[kðe òÞ Au. çkk¤fkuLku òtçkw ¾kðk Ëuíkku LkÚke Lku çk¤ fhu Au... «¼wyu þwt fÞwo! íkuLku ykðíkku ËuÏÞku «¼wyu, fh ÷ktçkku ðÄkÞkuo rð¼wyu > nkÚk Ík÷eLku ÃkkAku nXkÔÞku, Ähýe Ãkh íkuLku ÄMkkÔÞku >> íkuLkku Wíkhe økÞku Au nkÚk, [¢e ¾kR Ãkzâku Ãk]Úðe {kÚk > yu Mk{u nrhf]»ý f]Ãkk¤, Mk¾k Mkrník LkkXk íkíkfk¤ >> ykÔÞk AwÃkiÞkÃkwh ÃkkðLk, økÞk Ãkkuík ÃkkuíkkLku MkËLk > ßÞkt fkuxðk÷ ½Lk~Þk{{nkhksLku {khðk òÞ íÞkt «¼w yuð]ûk WÃkh çkuXk çkuXk nkÚk ÷ktçkku fheLku fkuxðk÷Lkk ¾¼kLku Ĭku ËeÄku. “÷ku¼eÞk... çkk¤fkuLku òtçkw ¾kðk LkÚke Ëuíkku Lku Vkðu íku{Ä{fkðu Au.” [¢e¾kRLku Ãkzâku nuXku. nkÚk ¾¼kÚke Wíkhe økÞku. {nk{Õ÷Lku òtçkwzuÚke ÃkkzeÞku hu, yuLkku ¾t¼ku ¾U[eLku W¾uzeÞku hu.
÷ku¼e hk{[hý fkuxðk÷Lku «¼wyu Mkò fhe. ÃkAe ½Lk~Þk{Ëkuzíkk ½hu økÞk. þhehLke ¼kLk ykðe íÞkhu fkuxðk÷ QXeLku Q¼ku ÚkÞku. ¾kuE{kt nkÚk Lkk¾eLku Ä{oËuðLku ½hu VrhÞkË fhðk ykÔÞku. “Ä{oËuð, ík{khk ½Lk~Þk{Lku ðkhku. íkkuVkLk çknw fhu Au. ík{u fktR fnuíkk LkÚke. WÃkhk{ý fhku Aku... yks {khku nkÚk ¼ktøke LkkÏÞku Au. òuhËkh Ĭk {khu Au. òtçkw ¾ðkÞ íkux÷kt ¾kÄk Lku çkeòt fk[k Ãkkfk ¾uhðe LkkÏÞk. ík{khu æÞkLk hk¾ðwt òuRyuLku.” ykðwt Mkkt¼¤e Ä{oËuð nMkíkk nMkíkk çkkuÕÞk, “þwt ðkík fhku Aku?” ÃkktºkeMkð»koLkku íkwt Ãku÷ðkLk, òýu Ãktòçke {nk çk¤ðkLk > ½Lk~Þk{íkku Au LkkLkwt çkk¤, íkuLku ¾kuxwt ykhkuÃku Au yk¤ >> 147
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkku÷íkk LkÚke Úkkíkku rð[kh, íkLku ÷ks LkÚke hu ÷økkh > [kÕÞku ò AkLkku{kLkku íkwt ðkx, çkeò fhLkku Úkkþu yk ½kx >> Mkk{k W¼k Au ©e yrðLkkþ, ðnk÷ku fhðk ÷køÞk Au nkMk > “çkk¤fkuyu fËk[ òtçkwV¤ ¾kÄk nþu, Ãký ík{khku nkÚk fR heíku ¼ktøke þfu. ík{u ÃkktºkeMk ðhMkLkk ÞwðkLk Ãktòçke {kýMk Aku Lku {khk ½Lk~Þk{íkku Mkkík ðhMkLkk LkkLkk çkk¤f Au... çkk¤fÚke nkÚk ¼ktøkíkku nþu?” çkksw{kt {kuxk¼kR Q¼k Au íku [Ãkxe ðòze çkkuÕÞk, “rð[kheLku çkku÷su. þh{LkÚke ykðíke? AkLkku {kLkku [k÷íkku ÚkR ò. ðkík fheþ íkku økk{{kt íkkhe ÷ks sþu.” fkuxðk÷ þh{kR økÞku. nðu þwt fhðwt? Mkk{u çkk¤ ½Lk~Þk{Q¼k Q¼k nMku Au. fkuxðk÷ ÃkMíkkðku fhíkku ÃkkuíkkLku ½uh økÞku. ÷ku¼Lke Mkò {¤e økR. fÚkk Mkkh... ÷ku¼ ð]r¥k íkS Lku nrh ¼S ÕÞku. ¼økðkLk yrík ËÞk¤w Au. fkuRLku Ëw:¾e fhíkk LkÚke. MkðoSðrníkkðn Au yLku fkuxðk÷Lkk ¾¼kLku Ĭku þk {kxu {kÞkuo? fkuxðk÷Lku Ĭku LkÚke {kÞkuo. yuLkk{kt hnu÷k ÷ku¼Lku Ĭku {kÞkuo Au. ÷ku¼ þçËLku WÚk÷kðku íkku þwt ÚkkÞ? ¼÷ku ...¼÷ku Úkk ¼÷kR fhe ÕÞku, su ík{Lku {éÞwt Au íkuLkku MkËwÃkÞkuøk fhe ÕÞku. ykÃkýLku yu{ÚkkÞ fu y{u Ä{oLkk fkÞo{kt ÃkiMkk ðkÃkheyu Aeyu. Mkk[e nfefík{kt ðÃkhkíkk LkÚke. Ä{oLkk ûkuºk{kt ððkÞ Au. ðkðu÷wt Wøkþu. íkuLku ¼ÂõíkLkwt Ãkkýe Ãkkð. 87. AÃkiÞk{k {u½ Wòýe. AÃkiÞkLkku {rn{k Yzku, ÷nu Lkrn fkuR ytík > hkík-rËLk «¼w ÷e÷k fhu, ßÞkt çknwLkk{e çk¤ðtík >> {u½ Lk ðhMÞku yuf Mk{u, ½ýk rËLk Ãkze íkký > {u½ Wòýe Lkef¤ðk, fÞkuo rð[kh «{ký >> ½Lk~Þk{ {nkhks AÃkiÞk{kt hkík-rËðMk ÷e÷k fhu Au. íku ¼wr{Lke hsfý «¼wLkk ÃkkðLk Ãkøk÷ktÚke ytrfík Au. yuf ð¾ík AÃkiÞk{kt ðhMkkË ÚkÞku Lkrn. ÷øk¼øk yzÄku y»kkZ {kMk fkuhku økÞku. [khu çkksw sLkkðh Ëw:¾e ÚkkÞ Au. AÃkiÞkLkk ÷kufkuyu Lk¬e fÞwo fu {u½hkòLku hkS fhðk {kxu {u½ Wòýe fheyu. çkÄk ÷kufku {eLkMkkøkhLkk fktXu ¼uøkk ÚkÞk. {u½hkòLku hkS fhðk nku{nðLk [k÷w fÞko. y{wf {kýMkku ¼kusLk çkLkkðu Au. LkkLkk çkk¤fku ð]ûk Lke[u h{u Au. †eyku hkux÷khkux÷e Lku Ãkqhe çkLkkðu Au. Ä{Ä{íkk ð½kh MkkÚku þkf íkiÞkh ÚkkÞ Au. yktçkkLkk ð]ûk Lke[u Ä{oËkËk {nk¼khíkLke fÚkk ðkt[u Au. ðze÷ku fÚkk Mkkt¼¤u Au. [qznkLkk{Lkwt ðLk ykLktË WíMkðÚke økkS hÌkwt Au. hMkkuR íkiÞkh ÚkR íÞkhu ¼økðkLkLku s{kzeLku ÃkAe ðYýËuðLku s{kzâk. ÃkAe ÃktÂõík ÚkR. Mkkiyu ¼kusLkYÃke «MkkË ÷eÄku. ÃkAe Mkki MkkÚku çkuMke {w¾ðkMk s{u Au. 148
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íÞkt y[kLkf Mkwhðk÷ økk{{kt yÂøLk WíÃkÒk ÚkÞku. ykøk ÷køke. {kuxk {kuxk ¼zkfk Ëu¾kÞ Au. íÞktLkk {kýMkku «¼wLku Ãkkufkhu Au. “y{Lku yk Ëw:¾-ËrhÞk{ktÚke Wøkkhku Lkrntíkh çkÄk {kýMkku {he sþu.” Ÿ[u Mðhu «kÚkoLkk fhu Au... nu h½wÃkrík nu hk{[tÿ, nu {kÁíke ík{u Aku çk÷etÿ > ykðk MktfxÚke fhku MknkÞ, nðu íkku LkÚke çkeòu WÃkkÞ >> y{u ík{khk þhýu hiÞu, ð¤e ík{khk çkk¤f AiÞu > “nu h½wÃkrík... nu hk{[tÿ ¼økðkLk y{Lku Mktfx{ktÚke çk[kðku. y{u ík{khk þhýu hneyu Lku ík{khk çkk¤f Aeyu.” hzíkkt hzíkkt ¼økðkLkLku ÞkË fhu Au. ËÞk¤w «¼wLku ËÞk ykðe økR. íkwhtík çku MðYÃk Äkhý fÞko. yuf MðYÃku rÃkíkkS MkkÚku Q¼k Au Lku çkesu MðYÃku Mkwhðk÷ økk{{kt {ËË fhðk ÃknkU[e økÞk. «¼wyu {u½hkòLku nwf{fÞkuo. “òuhËkh ðhMkkË ðhMkkðku ÄkuÄ{kh ðhMkkË [k÷w ÚkÞku. yÂøLk þktík ÚkR økÞku. ½Lk~Þk{{nkhksu yÂøLkÚke çk¤íkk økk{Lku çk[kðe ÷eÄwt . {u½hkò {kLkðYÃku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞk. Ãkqò fhe Ãkw»ÃkLkku nkh Ãknuhkðe Ãkøku ÷køkeLku ykfkþ{kt yá~Þ ÚkR økÞk.
{eLkMkkøkh{kt hk{[tÿSYÃku ËþoLk. {kýMkku hkS ÚkÞk fu {u½ Wòýe fhe íkuÚke ðhMkkË ÚkÞku Au. Mkwhðk÷ økk{Lkwt hûký fhe {eLkMkkøkhLkk rfLkkhu ykÔÞk. AÃkiÞkðkMke ¾qçk hkS ÚkÞk. ½Lk~Þk{MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞý Au. MkkiLku ¼økðkLkÃkýkLkku rLkùÞ ÚkR økÞku. «¼wíkk Ëu¾kze «¼w yLkuf Sðkí{kLkwt fÕÞký fhu Au. çk¤ðkLk ÔÞÂõík s ¼økðkLkLkk {køkuo [k÷e þfu Au. yuf ð¾ík çkk¤ «¼w Mk¾k MkkÚku {eLkMkkøkh{kt s¤ ¢ezk fhðk økÞk. Mk¾k MkkÚku «¼w zwçkfe {khu Au. çkÄk Mk¾k ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. íÞkt ykùÞo ÚkÞwt. «¼w Ãkkýe WÃkh yæÄh [kÕÞk ykðu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu hk{[tÿ YÃku ËþoLk 149
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykÃÞk. økúk{sLkku ykùÞo Ãkk{e økÞkt. ¼Âõík{kíkkyu «u{Úke «¼wLku {¤e hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo.“{khk Ãkwºk Mkkûkkík Ãkh{uïh Au.” 88. y{u hk¾ze çktÄkðeyu. ©kðý þwË ÃkqŠý{kLkku {tøk¤ rËðMk ykÔÞku. ©uc íknuðkh. ÷û{eSyu çk÷ehkòLku hk¾ze çkktÄe íÞkhÚke yk íknuðkh ykÃkýu Wsðeyu Aeyu. çknuLk ¼kRLku hûkk (hk¾ze) çkktÄeLku ykþeðkoË ykÃku Au. íknuðkhLkku ykLktË {Lkw»ÞkuLkus nkuÞ yuðwt LkÚke. ËuðkuLku Ãký ykLktË nkuÞ Au. yk søkíkLkk Sð ËunLkk ÷kz ÷kzkððk íknuðkh Wsðu yLku Ëuðku ¼økðkLkLku hkS fhðk íknuðkh Wsðu. ½Lk~Þk{{nkhksLkku ËhhkusLkku rLkÞ{níkku. Mkðkhu LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk òÞ. MLkkLk fhe ð†ku Ãknuhe íkiÞkh ÚkÞk. Ä{orÃkíkk MLkkLk fhu Au. íÞkt ykfkþ{ktÚke íkuºkeMk fhkuz ËuðíkkLkk rð{kLk LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu Wíkhe ykÔÞkt. çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Auu, “yksu çk¤uðLkku W¥k{rËðMk Au. y{u ík{khe Ãkqò fhðk ykÔÞk Aeyu. nu «¼w! yk¿kk ykÃkkuu! y{u ík{Lku hk¾ze çkktÄyu.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “¾wþeÚke Ãkqò fhku.” Ãkqò þY fhe. «¼w yuf yLku Ëuðku yLkuf. íkuÚke «¼wyu fkurx þe»kko MðYÃk Äkhý fÞwo. nòhku nòh {w¾, nòhku nkÚk, nòhku [hý. Ëuðkuyu «¼wLkk ¼k÷{kt fwtfwt{Lkku [ktË÷ku fhe, çku nkÚk{kt hk¾ze çkktÄe. Ä{oËuð yLku hk{«íkkÃk¼kR ykðe y÷kirff ÷e÷k òuR ykùÞo Ãkk{e økÞk. yk çkÄwt þwt Ëu¾kÞ Au? AÃkiÞkLkk ÷kufkuLku ¾çkh Ãkze íku çkÄk Ëkuzíkk ykÔÞk yLku ½Lk~Þk{{nkhksLkk nkÚk{kt hûkkçktÄLk çkktÄe hkS ÚkÞk.
.
©e ½Lk~Þk{ {nkhksLku çkúñk, rð»ýw, {nuþ yLku yLÞ Ëuðku hûkkçktÄLk fhðk ykðu Au. 150
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkkMku ykÔÞk Au y{h «eíku, Ãkwòyku fhe Au Yze heíku > hûkkçktÄLk fÞko íku fk¤u, fwtfw{[ktË÷k fÞko Au ¼k÷u >> Ãkøku ÷køke Mkk{k W¼k hÌkk, Mkðuo Ëuð Mktíkku»keík ÚkÞk > Ëuðíkkyku ½Lk~Þk{{nkhksLkk nkÚk{kt hk¾ze çkktÄe yá~Þ ÚkR økÞk. y÷kirff MðYÃku «¼w ½uh ÃkÄkÞko. rËÔÞ MðYÃkLkk ËþoLk fhe {kíkkS yLku ¼k¼e çknw hkS ÚkÞk. íku ð¾íku økýÃkríkS «¼wLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk. íkun Mk{u ykÔÞk Au økýuþ, MkwÄe-çkwÄe Mkrník s yuþ > ÷ûk ÷k¼ çkuW Ãkwºk Mktøku, rLks ðknLk Mkkuík W{tøku >> ykðíkk òuÞk ©e yrðLkkþu, Q¼k ÚkRLku {éÞk yðfkþu > þi÷Mkwíkk Mkwíku ÃkwßÞk nrh, fhu «kÚkoLkk Vhe Vhe >> nòhku {kýMkkuÚke ðªx¤kÞu÷k ½Lk~Þk{{nkhks yktçk÷e Lke[u [kuíkhk WÃkh rçkhkßÞk Au. íku Mk{Þu økýÃkrík, rhÂæÄ, rMkÂæÄ íkÚkk çku Ãkwºkku ÷k¼ yLku þw¼, fwxwtçk Mkrník «¼wLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk. yhMk- ÃkhMk MkkiLku {éÞk Au. ÃkqsLk ðtËLk fheLku «¼wLkk nkÚk{kt hûkkçkktÄe ÃkAe yá~Þ ÚkR økÞk. LkkhkÞýMkh Au Ãkhð, Mkðo íkeÚko {Þ òýku Mkhð > rð« çk¤uðLku rËLk òÞ, yun Mkhkuðh{ktrn LnkÞ >> çkktÄu hk¾zeÞku þw¼ {Lk, íku Ãkh nrh Úkkþu «MkÒk > Ä{o, yÚko, {kuûk yLku fk{, ykÃku [kh ÃkËkhÚk ~Þk{>> LkkhkÞýMkhkuðh{kt yz»kX íkeÚko Lku íkuºkeMk fhkuz Ëuð rLkðkMk fheLku hÌkk Au. ©kðý MkwË ÃkqŠý{k(çk¤uð)Lku rËðMku MLkkLk fheLku ¼kR-çknuLkLku hk¾ze çkktÄþu yÚkðk çkúkñý fu MktíkLkk nkÚku hk¾ze çktÄkðþu íkuLkk WÃkh nrh Úkkþu «MkÒk yLku Ä{o, yÚko, {kuûk yLku fk{... yk [kh ÃkwÁ»kkÚko íkuLku «kó Úkþu...yLku ytíku W¥k{økríkLku Ãkk{þu. 89. rMkÄw çknw MkkYt ykÃÞwt. yuf ð¾ík nòhku çkkðkLke s{kík Vhíke Vhíke AÃkiÞk{kt ykðe. ¾ktÃkkík÷kðzeLkk fktXu {wfk{fÞkuo. yLkuf nkÚke, ½kuzk, hÚk yLku økkÞku Ãký MkkÚku Au. MkkiLkk nkÚk{kt swËk swËk nrÚkÞkh Au. Lkøkkhkt Lku Lkkuçkíkwt ðkøkðk ÷køke. þhýkRLkk MkqhÚke ykfkþ økkS QXâwt. {kuxk {kuxk íktçkwyku çkktæÞk. íku s{kík{kt Ãkkt[ ykøkuðkLk çkkðk níkk. íku AÃkiÞk{kt hMkkuR fhðk {kxu MkeÄwt (hMkfMk) ÷uðk ykÔÞk. {kuíkeºkðkze økk{Äýe níkk. íkuLku rð[kh ÚkÞku, nòhku çkkðk ykÔÞk Au, {Lkøk{íkwt MkeÄwt {køkþu, íku nwt õÞktÚke ykÃkeþ? íkuÚke íku çkesu økk{[kÕÞk økÞk. 151
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãkkt[ çkkðk ykÔÞk Ä{oËuðLku ½hu. [eÃkeÞk ÃkAkzeLku fÌkwt, “n{Mkçk÷kuf fkþe, îkhefk Vehíku Vehíku íkwt{khk økk{ykÞk ni. yuf nòh MkLÞkMkefku ¼kusLk fu ÷eÞu MkeÄw ¾e÷kðku!” Ä{oËuðu fÌkwt,“yuf Mkku {kýMk s{u íkux÷wt MkeÄw ykÃkwt, Ãký nòh {kýMkkuLku ÃkwÁt ÚkkÞ yux÷wt yLkks ½h{kt LkÚke. nwt Mkku {kýMkLkwt MkeÄw ykÃkwt, çkeswt ík{u økk{{ktÚke {ktøke ykðku.” çkkðk [eÃkeÞk ÃkAkze òuhÚke çkkuÕÞk,“n{÷kuf r¼ûkk fu ÷eÞu økktð{U Lkrn òÞUøku. Þu AwÃkiÞk{U íkw{çkzu ykË{e nku. íkku fiMku MkeÄwt Lkrn ËuÞøkU?” Ä{oËkËk ®[íkk fhu Au. nðu þwt fhðwt? {wtÍkR økÞk. çkkðk {kLkþu Lkrn Lku Ä{k÷ fhþu. ytíkÞko{e ½Lk~Þk{rÃkíkkSLke ®[íkk Ãkkh¾e økÞk. “rÃkíkkS ®[íkk Lk fhku. ykÃkýk ½h{kt hMkfMkLkk ¼tzkh ¼Þko Au. ¼k¼e, ík{u ½h{ktÚke MkeÄwwt ÷kðeLku çknkh hk¾ku. ¾qxþu Lkrn.” ¼k¼e ½h{kt økÞkt íkku yLkksLkk {kuxk Zøk÷k òuÞk. ÷kux, Ëk¤, ¼kík, økku¤ rðøkuhu ¼hÃkwh ¼Þko Au. ½e yLku íku÷Lkk zçkk ¼Þko Au. ËwÄ,ËnªLkk Ëuøkzkt ¼Þko Au. ¼k¼e ykùÞo[rfík ÚkR økÞkt. yk þwt Ëu¾kÞ Au?! yk çkÄwt ykÔÞwt õÞktÚke? ÃkAe ½Lk~Þk{¼kRLku ÃkqAeþ. yíÞkhu MkeÄwt ykÃke ËRyu.
«¼wf]ÃkkÚke ÄkLÞLkk Zøk÷k ÚkÞk. ¼Âõík{kíkk yLku MkwðkMkLke¼k¼eyu xkuÃk÷k ¼he ¼heLku yktøkýk{kt yLkksLkk Zøk÷k fÞko. Ä{oËkËk rð[kh fhíkk ÚkR økÞk. ykx÷wwt çkÄwt hMkfMk ½h{kt níkwt LkrnLku õÞktÚke ykÔÞwt nþu? [ku¬Mk yk ½Lk~Þk{Lkku [{ífkh ÷køku Au. íkhík økeíkkSLkku &÷kuf ÞkË ykðe økÞku. ßÞkt ¼økðkLk Au íÞkt çkÄwt s Au. Þºk Þkuøkuïh: f]»ýku, Þºk ÃkkÚkkuo ÄLkwÄoh: > íkºk ©e ŠðsÞku ¼qrík, Ä]oðk Lkerík{orík {o{>> ßÞkt ¼økðkLk Au íÞkt s ÷û{e Au, rðsÞ Au, yiïÞo Au yLku y[¤ Lkerík Au. yürMkÂæÄLku Lkð rLkrÄ nkshknswh Au. ¼økðkLk Au íÞkt fkuR ðkíkLke ¾k{e hnuíke 152
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
LkÚke. Ä{oËuð fnu Au,“nu MkLÞkMkeyku! ík{Lku sux÷wt òuRyu íkux÷wt ½e, økku¤, Ëk¤, ¼kík, Mkkfh rðøkuhu hMkfMk ÷R òyku. ¼kusLk çkLkkðe XkfkuhSLku s{kze Lku s{ku.” çkkðk hkS hkS ÚkR økÞk. {Lkøk{íkwt MkeÄwt {éÞwt. çku nkÚk òuze fnu Au,“ík{u y{Lku MkeÄwt çknw MkkÁt ykÃÞwt. ík{khe MkËkÞ sÞ nku! sÞ nku!” çkkðkLku økwý¼kð ykðe økÞku. ½Lk~Þk{{nkhksLku yku¤¾e økÞk fu yk MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au. rMkÄwt íkku çknw MkkÁ ykÃÞwt, yuðwt Lk ykÃku fkuR > Ãkwºk ík{khk Rïh Au, yuðe Mk¥kk y{u òuR >> rnt{ík ykÃke ½Lk~Þk{u, rMkÄk ËuðkLke Mkkh > Úkkuzk{kt ÃkrhÃkqýo fÞwo, s{kzâk MkkÄw nòh >> ð¤e íku{ktÚke ðÄe Ãkzâwt,íku ÷R økÞk ½h{ktÞ > ykùÞo ÃkkBÞk y{u Mkðuo, ykðwt Lk ËuÏÞwt õÞktÞ >> yk íkku Au yðíkkhe «¼w, y{u òÛÞwt yu sYh > yu{fneLku ykMkLk ykÃÞwt, W{tøk fheLku Wh >> “nu Ä{oËuð! ykðku [{ífkh y{u õÞktÞ òuÞku LkÚke. yksu ykðku «íkkÃk òuÞku. yk ík{khk Ãkwºk MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au. yðíkkhLkk yðíkkhe Au.” ÃkAe íku çkkðk sÞkt òÞ íÞkt AÃkiÞkLke ðkík fhu. ytíkh{kt ½Lk~Þk{{nkhksLke {qŠík Wíkhe økR. {rn{kyu Mkrník ¼sLk ¼Âõík fhu yLku çkeòLku fhkðu. çkk÷ ½Lk~Þk{u ykðe ÷e÷k fheLku yLkuf Sðkí{kLku ÃkkuíkkLkk MðYÃk{kt ¾U[e ÷eÄk Au. 90. «¼wLku yr¼{kLk øk{íkwt LkÚke. ½Lk~Þk{{nkhksu Ä{orÃkíkkLku fÌkwwt,“rÃkíkkS! [k÷kuLku ykÃkýu çkkðkykuLke s{kík Au íÞkt sRyu. yu çkÄk þwt fhu Au? íku òuR ykðeyu.” rÃkíkkSLke yktøk¤e ÃkfzeLkuu çkkðkLke s{kík ÃkkMku ykÔÞkt. {kuxk {kuxk íktçkw çkktÄu÷k Au. ½kuzk, çk¤Ë, nkÚke yLku Ãkk÷¾e rðøkuhu ðknLk MkkÚku Au. çkkðkyku hMkkuR çkLkkðu Au. yksw çkksw ðktËhk ËkuzÄk{fhu Au. yuf {kuxku {ntík çkkðku Ÿ[e økkËe WÃkh ðk½Lkwt [k{zwt ([{o) ÃkkÚkheLku çkuXku Au. yr¼{kLkÚke {Lk A÷fu Au fu nwt fuðku {kuxku. nòh çkkðk{kt {kÁ MÚkkLk Ÿ[wt. nwt fnwt íku{çkÄk fhu. {khku ðx Ãkzu. høkuhøk{kt yntfkh ¼Þkuo Au. ½Lk~Þk{{nkhksu rð[kh fÞkuo fu íÞkøke ÚkRLku yr¼{kLk hk¾u íku MkkÁt LkÚke. yksu fktRf ÞwÂõík fheLku íkuLkwt yr¼{kLk Wíkkhðwt Ãkzþu. ½Lk~Þk{{nkhksu ðk½[{o òuRLku rÃkíkkSLku fÌkwt, “ËkËk yk þwt Au?” íÞkhu {ntík çkkðku çkkuÕÞku, “÷zfk, õÞkt ÃkwAíku ni? yk íkku ðk½[{o Au.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk,“rÃkíkkSyu ðk½[{o {Lku ÷kðe ykÃkkuLku. ykÃkýu ½hu ÷R sRþwt.” {ntík 153
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkkðku fnu Au,“Þu ðk½[{ofk íkeLkMkku YrÃkÞk çkuXUøkk. {Vík Lkrn {e÷íku. íkwt{çkk¤f ðk½[{o {U õÞk Mk{Ííku nku. [÷u òyku.” ½Lk~Þk{u íkwhtík [Ãkxe ðøkkze íkwhtík [k{zk{ktÚke «íÞûk Sðíkku òøkíkku ðk½ çkLke økÞku. çkkðku VVze økÞku. hkz Ãkkze. ¼køÞku. çkkðku ykøk¤ Lku ðk½ ÃkkA¤ òÞ Ëkuzâku. “çk[kðku! çk[kðku! ðk½ {Lku {khe Lkk¾þu.” nðu þwt fhðwt? çkeò çkkðkyku [khu çkksw ËkuzÄk{fhu Au. ½Lk~Þk{u fÌkwt, “ík{u Ëkuzku Lkrn. Äehs hk¾ku. ðk½ ík{Lku {khþu Lkrn. ©e nrhÞu ÃkkAk çkku÷kÔÞk, ykÃke MkðuoLku Äeh ®Mkn fkuRLku Lkrn {khu,Äúwòðþku {kt þheh > yk íkku Au yr¼{kLke yÚkuo, MktíkLku Mktfx LkkuÞ {kxu çkeþku Lkrn {Lk{kt, ykðku {ws ÃkkMku òuÞ >> yr¼{kLke çkkðkLku {khþu. ík{u þktrík hk¾ku. ykt¾ fkZe ðk½ yr¼{kLke çkkðk ÃkkA¤ Ëkuzíkku òÞ Au. çkkðku çkhkzk Ãkkzu Au, “nu ¼økðkLk! {Lku çk[kðku Lku yk ðk½Lku ÃkkAku ðk¤ku. {khe ¼w÷ ÚkR Au. nwt ¾kuxku yntfkh Lkrn fÁt.”
ðk½[{o{ktÚke ðk½ MkSðLk fhe ½Lk~Þk{ {nkhks çkkðkLku ¼økkzu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu nkÚk Ÿ[ku fÞkuo. “nu þkËwo÷! íkwt ðLk{k síkku hnu. íkkhkÚke Mkki zhu Au.” íkífk¤ {kuxe A÷ktøk ¼híkku ðk½ çkøkenk ðLk{kt LkkMke økÞku. yntfkhe çkkðku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞku. Míkwrík fhu Au... yr¼{kLke Míkwrík fhu Au, {wfeLku {kLk økw{kLk, [hý f{¤{kt rþþ Lk{kðe, «¼wLku Ëu Au {kLk > Ä{oËuð yk Ãkwºk ík{khk, Mkkûkkík Au hk{[tÿ, RüËuð y{khk yuíkku, çknwLkk{e Au çk÷eLÿ >> 154
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
«¼wLku Ãkøku ÷køke fnu Au, “nu Ä{oËuð! yk ík{khk Ãkwºk y{khk RüËuð hk{[tÿS Au. {khe ¼q÷ ÚkR Au. nðu nwt fkuR rËðMk yntfkh Lkrn fÁt.” ®MknLkk [k{zk{ktÚke Sðíkku ®Mkn fhe ËeÄku. íku fkuR {kýMkÚke ÚkR þfu Lkrn. Ãký «¼w su Äkhu íku ÚkkÞ. fÚkk Mkkh... {kLkðeLkk {Lk{kt ßÞkt MkwÄe fk{nþu, ¢kuÄ, ÷ku¼ yLku yntfkh nþu, yLku nrhLkku hMk Lkrn nkuÞ, nrhLkwt M{hý Lkrn nkuÞ, íÞkt MkwÄe yuLkk Ëw:¾Lkwt {q¤ [k÷w hnuþu. øk{u íkux÷e Mkøkðz nþu Ãký òu nrhLkk sÃk Lkrn nkuÞ, Ãkqò-ÃkkX, MkíMktøk rðøkuhu Mkíf{o Lkrn nkuÞ íkku {kLkðeLkk ÌkËÞLke Ãkh{ÃkËLke Þkºkk Úkþu Lkrn. Lk{úíkkÚke Ãkíku íkku Wøkúíkk ÷kððe Lkrn. 91. Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh. Mktðík 1845 Lke þYykík ÚkR. ½Lk~Þk{{nkhksLku Mkkík ðhMk Ãkwhkt ÚkÞkt. ¼Âõík{kíkk Ä{oËuðLku fnu Au,“nu ÃkríkËuð! ½Lk~Þk{Lku ykX{wt ðhMk çkuMku Au íkku Þ¿kkuÃkrðík ykÃkþwt? Ä{oËuðu fÌkwt,“çknw MkkÁt.” økk{Lkk økkuh nrhf]»ý WÃkkæÞkÞ íkuLku çkku÷kÔÞk. ykËh Mkífkh fÞkuo. þktríkÚke çkuXk ÃkAe ÃkqAâwt, “{khk Ãkwºk ½Lk~Þk{Lku sLkkuR ykÃkðe Au. íkku MkkÁt {wnqíko òuR ykÃkku!” økkuh rð[kheLku çkkuÕÞkt, “Vkøký MkwË Ëþ{Lkku rËðMk W¥k{Au.” Þ¿kkuÃkrðík MktMfkhLke íkiÞkheyku þY fhkðe. Ä{oËkËkyu Mkøkk MkçktÄe yLku økk{Lkk ¼õíksLkkuLku ftfkuíkheyku {kuf÷kðe. ík{u y{khk {tøk¤ «Mktøk{k sYh ÃkÄkhòu. yÞkuæÞkLke çkhnèk þuhe Äò ÃkíkkfkÚke fu¤Lkk Míkt¼Úke þýøkkhe Au. Ä{oËuðLkk ½hLku MkhMk {òLkk htøkÚke htøkeLku Ëeðk÷ku Ãkh {kuh, ÃkkuÃkx rðøkuhu Ãkûke, {]øk rðøkuhu r[ºkku r[íkhkÔÞkt Au. ½hLke çknkh ÷e{zkLkk ð]ûk Lke[u {kuxku {tzÃk çktÄkÔÞku Au. htøkku¤e Ãkwhkðe htøkçkuhtøke fk[Lkkt Íkz çkLkkðe ðå[u økkuXÔÞwt. yu ÍkzLke Lke[u Ëeðk «økxkÔÞk. [khu çkksw ËeðkLke nktzeyku yLku Íw{hku ÷xfkÔÞk. htøkçkuhtøke huþ{e ð†ku yLku ykMkkuÃkk÷ðLkk íkkuhýÚke {tzÃk Mkwþkur¼ík fÞkuo. Vkøký MkwË ËMk{Lku rËðMku ðnu÷e Mkðkhu Ä{oËuðLkwt ½h þhýkRLkk MkqhÚke økkS WXâwt. †eyku {tøk¤ økeíkøkkÞ Au. økýÃkríkSLke MÚkkÃkLkk fhe.økkuhçkkÃkk {tºkkuå[kh fhu Au. Þ¿k{kt yÂøLk «økxkÔÞku. ÃkAe ðk¤tËLku çkku÷kÔÞku. hk{çk÷e çkku÷kÔÞku nò{, {wtzLk fhkðu ©e ½Lk~Þk{, rLk{o¤ s¤Úke fhkÔÞwt MLkkLk, ÞkuøÞ ð† fÞko ÃkrhÄkLk > hk{çk÷e nò{u ½Lk~Þk{{nkhksLkwt {wtzLk fÞwO. ÃkAe MLkkLk fhkðeLku Ãke¤wt rÃkíkktçkh ÃknuhkÔÞwt. ½Lk~Þk{{nkhksLku Þ¿k {tzÃk{kt ÷kÔÞkt. ½Lk~Þk{{nkhks «Úk{{kíkk rÃkíkkLku Ãkøku ÷køÞk. ÃkAe ½e, sð, ík÷ rðøkuhuÚke yÂøLk{kt yknwrík 155
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykÃku Au. íku ð¾íku ½hhh fhíkkt ykfkþ{kt íkuºkeMk fhkuz ËuðLkkt rð{kLk AðkR økÞkt. íku Mk{u ykÔÞk ykfkþu Ëuð, [tËLk Ãkw»ÃkÚke fhu Mkuð fhu ËwtËw¼e LkkË yÃkkh, Ãkw»Ãk ðhMkkðu LkkLkk «fkh > sÞ sÞfkh fhe ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh Ãkw»ÃkLke ð]rü fhe. çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhks Lke sÞ! Ëuðíkkyku «¼wLku Lk{Mfkh fhe yá~Þ ÚkR økÞkt. økwÁyu ½Lk~Þk{{nkhksLku økwÁ{tºk ykÃÞku. çkúñ[kheLkku ðuþ Äkhý fhkÔÞku. {wts {u¾÷k yLku nkÚk{kt Ãk÷kþLkku Ëtz yLku r¼ûkkÃkkºk Äkhý fÞko. ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhksu {kíkk rÃkíkk ÃkkMku r¼ûkk {ktøkeLku økkuhLku ykÃke. íÞkh ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhksLku Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fhkðe, çkxwfLkku ðuþ Äkhý fhkÔÞku. çk¤ðku Ëkuzðk økk{Lkk [kuf{kt ykÔÞk.
©e ½Lk~Þk{ {nkhksLku Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh fhkðíkkt Ä{orÃkíkk. ÃkAe «¼w çk¤ðku ¾u÷ðk Ëkuzâk. ðþhk{{k{k ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkfzðk Ëkuzíkk òÞ Au Ãký «¼w Ãkfzkíkk LkÚke. «¼wyu rð[kh fÞkuo fu ÃkkAwt ð¤ðwt LkÚke. ½hu sðwt LkÚke Ãký ðLk{kt sRLku yLkuf Sðkí{kLkwt fÕÞký fhe yðíkkh fkÞo rMkæÄ fhðwt Au. Vhe rð[kh ykÔÞku fu {khk {k-çkkÃk ð]æÄ ÚkÞkt Au. {khk rðÞkuøk{kt Ëw:¾e Úkþu. Ä{o ¼Âõík Au ÃkwLÞ Ãkrðºk, ð]æÄ ÚkÞkt Au çkÒku {krðºk > íku{Lku {wfeLku Lkð sðkÞ, {ws rðLkk yu íkku Ëw:¾e ÚkkÞ >> íku {kxu ÃkkAku ð¤wt nwt yks, fY {k-çkkÃkLkwt Ãknu÷wt fks > yu{Lkku fhðku {khu WæÄkh, ÃkAe ðLk{kt òðwt rLkhÄkh >> yu{rð[khe ÃkkAk ðr¤Þk, ðþhk{{k{kLku {r¤Þk > ÃkwºkLke Vhs Au {kíkk-rÃkíkkLke Mkuðk fhe hkS fhðk. yu{Lku MkËTøkrík ykÃke ÃkAe ðLk{kt sRþ. yíÞkhu LkÚke sðwt íkuÚke Q¼k hne økÞk. {k{k hkS ÚkÞk. 156
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{Lku ÃkfzeLku ¾¼u çkuMkkze ËeÄk. {tzÃk{kt ÷R ykÔÞk Lku «¼wLkk nkÚk{kt Ãkkt[ YrÃkÞkLke ¼ux ËeÄe. «¼wyu íku ¼ux økwÁLku yÃkoý fhe. økwÁyu fÌkwt, “ík{khk {kíkk-rÃkíkkLku ¼ux ykÃke Ëku.” ½Lk~Þk{{nkhks {kíkk-rÃkíkkLku Ãkøku ÷køke, ¼ux yÃkoý fhe, ÃkAe {kíkkS MkkÚku çkuMkeLku ËwÄÃkkf, Ãkqhe Lku þehku sBÞk. Ä{oËkËkyu çkúkñýkuLku ykËh Ãkqðof s{kzeLku ¾qçk Ërûkýk ykÃke hkS fÞko. ík{k{çkúkñýku yLku Mkøkk MkçktÄeyku ÃkkuíkkLkk ½uh [kÕÞk òÞ Au Lku ykLktËÚke fnuíkk òÞ Au, “ÄLÞ ½ze, ÄLÞ yðMkh! ykÃkýLku ðkhtðkh ½Lk~Þk{{nkhksLkkt yiïÞoLkkt ËþoLk ÚkkÞ Au. ykðku WíMkð ykÃkýu ®søkËøke{kt Ãknu÷e ðkh fÞkuo.” 92. [kufeðk¤u [kuhe fhe. ðiþk¾ {rnLkku ykÔÞku. Mk¾ík íkkÃk íkÃku Au. hkºkeLkku Mk{Þ ÚkÞku. økh{e nkuðkÚke Ä{oËuð, hk{«íkkÃk¼kR, ½Lk~Þk{{nkhks yLku RåAkhk{yktøkýkt{kt fË{Lkk ð]ûk Lke[u ykuxk WÃkh Mkqíkk Au. [kufeðk¤ku yk¾k økk{Lke [kufe hk¾u. íku Vhíkku Vhíkku {Ähkºku Ä{oËkËkLkk yktøkýu ykÔÞku. yktøkýk{kt yuf íkktçkkLkku ½zku ¼q÷{kt hne økÞku níkku. íku [kufeðk¤kyu WÃkkze ÷eÄku. Ä{oËkËk, {kuxk¼kR Lku RåAkhk{¼h®Lkÿk{kt Mkqíkk Au. ytíkÞko{e ½Lk~Þk{yk ðkík òýe økÞk. [kufeðk¤ku ÚkRLku [kuhe fhu Au íku MkkÁ Lk fnuðkÞ. Mkò fhðe òuRþu. «¼wyu Mkqíkkt Mkqíkkt [kufeðk¤k ÃkkA¤ nkÚk ÷ktçkku fÞkuo. yuðwt Mk{S ©e h{kLkkÚk, ÷ktçkku ðÄkÞkuo ÃkkuíkkLkku nkÚk > [kufeðk¤kLku fuzu fÞkuo Au, ßÞkt òÞ íÞkt ÃkkA¤ Vhu Au >> Mk½¤wt þuh VÞkuo Au íkkuÞ, fh fuzu Lku fuzu Au MkkuÞ > nkÚk Ëu¾eLku ®n{ík nkÞkuo, ºkkMk ÃkkBÞku òýu nðu nkÞkuo >> fkuý Wøkkhu fhÚke yks, nðu íkku òþu sYh ÷ks > ßÞkt òÞ íÞkt {kýMk Lk Ëu¾kÞ Ãký nkÚk Ëu¾kÞ. nkÚk ÃkkA¤ Lku ÃkkA¤. yhu yk þwt nþu? [kufeðk¤ku økk{Lke þuhe{kt Ëkuzíkku òÞ Lku ÃkkAwt ðk¤eLku òuíkku òÞ íkku nkÚk ÃkkA¤ Lku ÃkkA¤ Ëu¾kÞ Au. “yhu! yk fkuLkku nkÚk nþu? fktR MkwÍ Ãkzíke LkÚke. nðu þwt fhðwt?” Ëkuze ËkuzeLku Úkkfe økÞku. yk¾e hkík Ëkuzâku. ÚkkfeLku ÷kuÚk ÚkR økÞku. ykAk ysðk¤k ÚkÞk. nðu òu ÃkfzkR sRþ íkku {khe ÷ks sþu. fnþu [kufeðk¤ku [kuhe fhu Au! Lkkufhe{ktÚke fkZe {qfþu. nðu nLkw{kLkS ÃkkMku òô íkku fËk[ çk[e òô. nLkw{kLkøkZeLkk ÃkøkÚkeÞk WÃkh ½zku {qfeLku òÞ ¼køÞku. ÃkkAwt ð¤eLku òuÞwt íkku nkÚk Ëu¾kíkku LkÚke. “nkþ! nðu þktrík ÚkR.” Mkðkh ÚkR. nLkw{kLkøkZeLkk Ãkqòhe {trËhLkku Ëhðkòu ¾ku÷e Lke[u Wíkhðk òÞ 157
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Au, íÞkt ÃkøkrÚkÞk WÃkh íkktçkkLkku ½zku òuÞku. yktne ½zku õÞktÚke ykÔÞku? fkuRf ¼q÷e økÞwt ÷køku Au. ËeðkLkk ysðk¤u Lkk{ðktåÞwt íkku nrh«MkkË ÃkktzuLkwt Lkk{níkwt. ykunku! ykíkku nrh«MkkËS Lkku ½zku Au. Ä{oËuðLku ½hu Mk{k[kh {kufÕÞku fu ík{khku ½zku ÷R òð. ½Lk~Þk{{nkhksLku MkkÚku ÷RLku Ä{oËuð nLkw{kLkøkZeyu ykÔÞk. Ãkqòheyu fÌkwt,“ík{u ½zku ¼q÷e økÞk Aku íku ÷R òð.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “¼q÷e LkÚke økÞk Ãký [kufeðk¤ku [kuhe fhe økÞku Au.” çkLku÷e ðkík rðMíkkhÚke fne Mkt¼¤kðe. Ãkqòheyu [kufeðk¤kLku çkku÷kðe XÃkfku ykÃÞku. “¼÷k {kýMk! íkkhk rðïkMku Mkki rLkhktíku hkºku Mkqíkk nkuÞ Au Lku íkwt [kufeðk¤ku ÚkRLku [kuhe fhu Au?! [kuhe fhðe íku {nkÃkkÃk Au. [kuhe fhþku íkku s{ËqíkkuLkku {kh ¾kðku Ãkzþu Lku híke híkeLkk sðkçk Ëuðk Ãkzþu. {hý yu {hý LkÚke, Ãký rnMkkçk ËuðkLkku rËðMk Au. ®sËøkeLkk [kuÃkzk [kuϾk hk¾òu. ÃkkÃkÚke yxfe òð Lku MkíMktøkLku {køkuo [ze òð. yksÚke «rík¿kk ÕÞku fu nwt [kuhe Lkrn fÁt.” [kufeðk¤kLku MkíÞ Mk{sý ykÃke {kuûkLkku {køko çkíkkÔÞku Au. yk fÚkk yûkhÄk{{kt sðkLke Mkeze Au. fÚkk Mkkh... ytíkh{kt hnu÷k yktíkrhf Ëku»kku, ykþk, ík]»ýk, {kÁt-íkkÁt, hkøk, ÿu»k, A¤ fÃkx, fk{, ¢kuÄ rðøkuhu ËwøkwoýkuLku Ãknu÷k çknkh fkZðk Ãkzu. yu rMkðkÞ Mkw¾ þktrík Úkþu Lkrn. yZ¤f MktÃkr¥k yLku Mkknuçke nþu, Mk¥kk nþu, «¼wLkkt, MkkûkkíkT ík{khe Lksh Mkk{u ËþoLk Úkíkkt nþu,Ãký Mk{sý rðLkk, Mð¼kð MkwÄkÞko rðLkk Mkw¾ fu þktrík Úkþu Lkrn. Mkw¾ Mk{sý{kt Au. ©eS {nkhks ð[Lkk{]ík{kt fnu Au,Mk{sý ðk¤k MkkÚku y{khu çkLku Au. 93. ykðku {khk ¾t¼k WÃkh çkuMke òð. ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku Mkswoøktøkk{kt MLkkLk fhðk økÞk. fuMkhe®Mkn íkÚkk {kLk®MknLkk ¾¼k WÃkh nkÚk hk¾e, ½Lk~Þk{{nkhks ykLktËÚke h{u Au. hk{½kxLkk rfLkkhk Ãkh Q¼k hneLku MkswoøktøkkLkk s¤Lkk «ðknLku swðu Au Lku h{u Au. íÞkt y[kLkf ÃkqðoLkwt ðih ÷uðk yuf ¼ðkLkeË¥k Lkk{Lkku yMkwh ykÔÞku. ÃkkA¤Úke ykðe ºkýu sýLku Ãkkýe{kt òuhÚke Ĭku ËeÄku. ºkýu sý Mkswoøktøkk{kt Ãkze økÞk. Ãkkýe Ÿzwt, Lku yøkkÄ ¼Þwo Au. nðu þwt fhðwt?! Mk¾kyku zwçkfe ¾kÞ Au. {wtÍkÞ Au. “½Lk~Þk{çk[kðku... çk[kðku! «¼w {ËË fhku Lk®níkh {he òþwt” «¼wyu fÌkwt,“®[íkk Lk fhku, nwt ík{khe MkkÚkus Awt.” «¼wLke {ËË {ktøku Au, íkuLke «¼w {ËË fhu Au. Ãkqýo ¼hkuMkku nkuðku òuRyu. 158
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MknkÞ fhe íÞkt ½Lk~Þk{u, MftÄu çkuMkkÞko Au Mkw¾Äk{> ½ýwt ôzwt Au s¤ íku Xkh, Ãkk{u ®n{íkðk¤k sÞkt nkh >> íku s¤{kt íkhu Au SðLk, [kÕÞk økÞk Au yuf ÞkusLk > fkuRÚke «¼w Lk òÞ féÞk, sR rçkÕðk çkòhu LkeféÞk >> “nu r{ºkku, ík{u ykðku {khk ¾¼k WÃkh çkuMke òð.” çku r{ºkku ½Lk~Þk{{nkhksLkk MftÄu çkuMke økÞk. òýu ðnký{kt çkuXk nkuÞ íku{«¼w Ÿzk s¤{kt íkhíkk íkhíkk òÞ Au. ¼ðMkkøkhLkk íkkhLkkh rºk¼wðLkÃkríkLku MkswoLkËe íkhíkkt þwt ðkh ÷køku! [kh økkô MkwÄe íkhíkk økÞk. r{ºkku ykLktËÚke «¼wLkk ¾¼k WÃkh çkuXk Au. rçkÕðk çkòhLkk rfLkkhu ÃknkU[e økÞk. Mk¾k «¼wLku Ãkøku ÷køke Lku çkkuÕÞk,“½Lk~Þk{¼iÞk, ík{u y{Lku sçkhÃkwhÚke çk[kÔÞk, Lkrníkh y{kYt þwt Úkkík? {]íÞwt{ktÚke çk[kðe ÷eÄk. ½Lk~Þk{... r{ºk íkku íkkhk suðk òuRyu. Ëw:¾{kt MknkÞ fhu.” «¼w MkkÚku r{ºkíkk fhòu, yu ¼ðMkkøkhLkkt Ëw:¾Úke çk[kðe ÷uþu.
çkk÷r{ºkkuLku «¼wyu LkËe Ãkkh fÞko. rçkÕðk çkòhLkk rfLkkhu nòhku {kýMkku Q¼k níkk. íku ykðwt yiïÞo òuRLku {Lk{kt Lk¬e fhe ÷eÄwt fu LkkLkk çkk¤f{kt ykðe øksçkLke þÂõík nkuÞ Lkrn. Ãký MkkûkkíkT Ãkh{uïh nkuðk òuRyu. ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au,“r{ºk, s÷Ëe [k÷ku, ykÃkýk {kíkk-rÃkíkk ykÃkýe ðkx òuíkk nþu.” r{ºk fnu Au, “ðnký rðLkk fu{Ãkkh Wíkhkþu? Mkswoøktøkk òuhËkh ðnu Au.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “¼÷k {kýMk, ®[íkk þk {kxu fhku Aku? su [kh økkW MkwÄe ík{Lku yktne ¾U[e ÷kÔÞk Au íku Ãkkh Wíkkhþu. ¼økðkLk Ãkh ¼hkuMkku hk¾ku! r{ºk çkeþku Lk fkuR {Lk{kt, ík{u ºkkMk Lk Ähku íkLk{k > yu{fne [kÕÞk Au yøkkze, çkuW r{ºk ykðu Au ÃkAkze >> su{Ãk]Úðe WÃkh [÷kÞ, íku heíku s¤{kt [kÕÞk òÞ > 159
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
hk{½kxu ykðeLku íku nhÏÞk, LkhLkkhe nòhkuÞu rLkhÏÞkt >> «¼wyu yu{WíkkÞko Ãkkh, ûký yuf ÷køke Lkrn ðkh > yÞkuæÞkLkk ËþoLk®Mkn hkòLku yk ðkíkLke ¾çkh Ãkze fu ¼ðkLkeË¥ku ºký çkk¤fkuLku LkËeLkk Ãkqh{kt Ĭku ËR Ãkkýe{kt Vufe ËeÄk níkk íkuÚke hkòyu íkuLku ¼khu rþûkk fhe. {Þko ÃkAe s{Ëwík s{Ëwíkk rþûkk fhþu. ÃkkÃkLkwt {q¤ Ëw:¾ Au. ÃkwÛÞLkwt {q¤ Mkw¾ Au. s{Lkk Ëtzk ¾kðk Lk nkuÞ íkku [uíke òð Lku «¼wLku hMíku [ze òð. su MktMkkhÚke Úkkfe òÞ, sL{{hýYÃke Ëw:¾Úke ºkkMke òÞ íkuLku «¼w [ku¬Mk íkkhu Au. yLkuf Sðkí{kLku «¼w íkkhðk ykÔÞk Au. ykÃkýLku íkhðkLke íkk÷kðu÷e nkuðe òuRyu. 94. yufkËþeLkwt ðúík sYh fheþ. yufkËþeLkku rËðMk ykÔÞku, çkk÷ ½Lk~Þk{nLkw{kLkøkZeLkkt {trËh{kt ËþoLk fhðk økÞk. íÞkt {kunLkËkMk Lkk{Lkk yuf ðihkøke hk{kÞýLke fÚkk ðkt[u Au. Lkk{Au {kunLkËkMk yLku níkku {kÞkLkkuËkMk. [khu çkksw çkkRyku yLku ¼kRyku fÚkk Mkkt¼¤ðk çkuXk Au. fÚkk{kt yufkËþeLkwt {nkíBÞ ykÔÞwt. “nòh yï{u½ Þ¿k fhu, hksMkqÞÞ¿k fhu yLku sux÷wt ÃkwÛÞ ÚkkÞ íkuÚke Ãký rðþu»k yufkËþeLkwt ðúík fhðkÚke ÚkkÞ Au. Mkðo ðúíkLkku hkò yufkËþe Au. yufkËþe {nkLk ðúík Au.” ykðwt Mkkt¼¤e ½Lk~Þk{{nkhks rð[kh fhu Au, {kunLkËkMk yufkËþeLkku {rn{kt çkku÷u Au, fÚkk ðkt[u Au, Ãký Ãkkuíku yufkËþeLkwt ðúík fhíkk LkÚke. yLkks ¾kR÷u Au. ðíkoLk rðLkkLke ÷w¾e yLku Mkwfe ðkýe Au. {kýMkkuLku yð¤u hMíku [zkðe Ëuþu. íkuÚke ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “yufkËþeLkku {kuxku {rn{k Au Ãký fux÷kf {kýMkku yufkËþe fhíkk LkÚke. ðíkoLk rðLkkLke ðkíkwÚke þwt ð¤u?” Mkk[e ðkík fne íkuÚke {kunLkËkMk ¾eòÞku. “yu çkk¤f íkLku þk†Lke çkkçkík{kt þwt ¾çkh Ãkzu! {Lku rþ¾k{ý Ëuðk ykÔÞku Au?... [k÷íkku ÚkR ò.” ykt¾ ÷k÷ fheLku ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{wt swyu Au. {kunLkËkMk çkkuÕÞku,“yk {Lkw»ÞËun ¼økðkLkuu ykÃÞku Au íku Ëw:¾ ¼kuøkððk {kxu Lku íkÃk fhðk {kxu LkÚke ykÃÞku. Ëk¤, ¼kík, hkux÷e ¾kRLku yufkËþeLkk rËðMku s÷Mkk fhku! yufkËþe søkÒkkÚkÃkwhe{kt Ÿ[e çkktÄe {qfe Au. nwt fkuR rËðMk yufkËþe fhíkku LkÚke, íkku Ãký s÷Mkk fÁt Awt, Lku ík{u Ãký fhòu Lkrn. MktMkkhLkwt rð»kÞ MktçktÄe Mkw¾ ¼hÃkwh ¼kuøkðe ÷ku. òu ðkMkLkk hne òþu íkku ¼qík Úkðwt Ãkzþu.” ykðwt Mkkt¼¤eLku «¼wLku Ëw:¾ ÚkÞwt. ykðk ¾kuxk WÃkËu»xk økwY {kýMkkuLku yð¤u {køkuo [zkðe Ëuþu. Ãkkuíku ÃkkÃkÚke ¼hu÷ku Au íku çkeòLkwt þwt ¼÷wt fhþu? ykðk ÃkkÃkeLku 160
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkò Úkðes òuRyu. yk {kunLkËkMk ðkíkÚke {kLku yuðku LkÚke. ÷kíkw {khðkÚke {kLkþu. «¼wyu íkuLkk Mkk{u árü fhe fu MkeÄku s{Ãkwhe{kt ÃknkU[e økÞku. íÞkt çkhkçkh suðku s{Ëqíku íkuLku Ãkfzâku. “yhu ÃkkÃke! yufkËþeLkwt ðúík fhíkku LkÚke Lku çkeòLku Lkk Ãkkzu Au?!” yu{fne Äzkf ËRLku Äkufk {kÞko.
nLkw{kLkøkZeyu ÃktrzíkLku [{ífkh. {kunLkËkMk hkzku Ãkkzu. {kh ¾{kíkku LkÚke. “{qfe Ëku...nðu yufkËþe fheþ Lku çkeòLku Mkkhku WÃkËuþ ËRþ.” {khu Au s{Ãkwhe{kt yLku Ëun ynª Ÿ[ku WA¤e WA¤eLku nuXku Ãkzu Au. s{Ëwíkku fnu Au,“yksu íkLku {qõþwt Lkrn. çkhkçkh ÷køk{kt ykÔÞku Au.” yu{fne ÷kfzeLkkt òuhÚke økkuËk ¼hkðu. çkhkçkh suðku {kÞkuo. çkÄk nkzfkt Lkh{ÚkR økÞkt. þheh{kt f¤íkh ÚkkÞ Au. ÃkAe Ëun{kt ykÔÞku. íkwhtík ½Lk~Þk{{nkhksLkk Ãkøk Ãkfze ÷eÄk. {kunLkËkMk fnu Au, nrh[hý{kt {wõÞwt þeþ, fhu «kÚkoLkk íkuýe Ëeþ > ík{u MkkûkkíkT Aku ¼økðkLk, yuðku rLkùÞ ÚkÞku {wLku {Lk >> {khk RüËuð h½wLkkÚk, yuðk ík{Lku Ëu¾wt Awt MkkÚk > fÞkuo yÃkhkÄ {U ík{khku, ûk{k fhku «¼w økwLnku {khku >> “nu «¼w... {Lku {kV fhku. nwt Sðeþ íÞkt MkwÄe nkzfkt Ëw:¾þu. {Lku yu{níkwt fu s{Ãkwhe ¾kuxe Au, Ãký nðu Lk¬e ÚkÞwt fu yk søkíkLke ytËh su økwLnku fhu Au íkuLku Mkhfkh ÃkfzeLku Mkò fhu Au, {kh {khu Au, íku{¼økðkLkLke Ãký Mkhfkh Au. ÃkkÃk fhu Au íkuLku s{Ãkwhe{kt {kh {khu Au. yk ÷kuf{kt Mkò fhðkLkk MÚkkLkLku su÷ fnuðkÞ, yLku Ãkh÷kuf{kt Mkò fhðkLkk MÚkkLkLku s{Ãkwhe fnuðkÞ Au. nðu fkuR rËðMk ÃkkÃk Lkrn fYt. ík{u {khk RüËuð h½wLkkÚkS Aku. yksÚke nwt «rík¿kk ÷ô Awt fu nwt rLkÞr{ík yufkËþeLkwt ðúík fheþ.” «¼w íkwhtík hk{[tÿS YÃku ËþoLk ykÃÞk. “nu «¼w! ík{u {khe ¼q÷ yku¤¾kðe.” «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt,“yksÚke nwt ykÃkLkku 161
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ËkMk Awt. nwt ík{khk [hýu Lku þhýu ykÔÞku Awt.” ½Lk~Þk{{nkhksu Ä{o rLkÞ{Lke heík-¼kík þe¾ðkze MkíÞ {køko çkíkkÔÞku Au. Þ{ËqíkkuLkk {khÚke çk[ðkLkku yuf s WÃkkÞ Au. ¼økðkLkLke yk¿kkLkwt Ãkk÷Lk fhku. Ä{o Mkrník ¼Âõík fhku. fÚkk Mkkh... su {kýMk yufkËþeLku rËðMku yÒk ¾kÞ Au íku {nkÃkkíkfe {kýMk rðük, {qºk, YrÄh yLku Ãkk[Úke ðnuíke ðiíkhýe LkËe{kt Ãkzu Au yLku {nk füLku Ãkk{u Au. yufkËþe ðúík fhLkkhLku hktÄu÷k yÒk Mkk{u òuðkLke {LkkR Au. fËk[ WÃkðkMk Lk ÚkkÞ íkku ðktÄku Lkrn, Vhk¤ fhðwt yÚkðk ËwÄ yLku £wx s{eLku hnuðwt... Ãký yLkks s{ðwt Lkrn. 95. Ãkríkðúíkk LkkheLkku «íkkÃk. yuf rËðMk Mkswoøktøkk{kt {nk sçkÁt ÃkkýeLkwt Ãkqh ykÔÞwt. Mðøkoîkhe íkýkðk {tze. yÞkuæÞkðkMke rð[kh fhu Au, Ãkkýe [zíkwt ykðu Au. yÞkuæÞkÃkwhe{kt Ãkkýe ¼hkR sþu íkku þwt fhþwt? hkò ËþoLk®MknLku ®[íkk ÚkR íkuÚke MkuðfkuLke MkkÚku Mkswoøktøkk ÃkkMku ykÔÞk. øktøkkSLke Ãkwò fhe. ©eV¤ ðÄuhe [wtËze yÃkoý fhe Ãkøku ÷køke çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhe fu, “nu øktøkk{iÞk... ÃkkýeLkwt Ãkwh [zíkwt ykðu Au íku {nuhçkkLke fheLku nxkðe Ëku.” íkku MkðuoLku þktrík ÚkkÞ Ãký MkswoøktøkkLkwt Ãkqh nxðkLku çkË÷u òuhËkh ½kuzk ðuøku [zíkwt ykðu Au. nðu þwt fhðwt? hkò yLku {kýMkku {wtÍkR økÞk. hkòyu hksøkkuhLku ÃkqAâwt, “òuhËkh «ðkn fR heíku ykuAku Úkþu? s÷Ëe WÃkkÞ çkíkkðku Lkrníkh yÞkuæÞk LkøkheLku Ãkkýe ¾U [e òþu.” hksøkkuhu fÌkwt,“fkuR Ãkríkðúíkk Lkkhe øktøkkSLku ðÄkðu, Ãkwò fhu íkku ÃkkýeLkwt Ãkqh nxe òÞ.” yk¾k økk{{kt MkkË Ãkkzâku, “Ãkríkðúíkk Lkkhe øktøkkS ðÄkðk [k÷ku.” Ãký fkuR íkiÞkh ÚkÞk Lkrn. çkÄe †eyku {wtÍkÞ Au. nðu þwt fhðwt? MkwðkMkLkeçkkR ¼Âõík{kíkkLku fnu Au,”“çkkRS, [k÷ku ykÃkýu øktøkkSLku ðÄkððk sRyu.” MkkMkwSLke MkkÚku MkwðkMkLkeçkkR ©eV¤ ÷RLku ykÔÞk. hk{½kxu ykÔÞk þw¼{íke, ÷eÄwt ©eV¤ nkÚk{kt Mkíke > çkkuÕÞkt MkkÄðe {w¾Úke ðuý, nu øktøkk{k Mkwýku Mkw¾Ëuý >> Ãkríkðúíkk Mkk[wt nkuÞ {kY, ÃkkAwt nxòu ytçkw ík{kY > yu{fne Ãkøku ÷køÞk íÞktÞ, ©eV¤ LkkÏÞwt øktøkk{kÞ >> yfM{kík ÚkÞku nzwzkx, Ãkkýe ÃkkAwt nxâwt ½zwzkx > øktøkk{iÞkLku Ãkøku ÷køke, Ãkqò fheLku, ©eV¤ øktøkkSLkk s¤{kt ÃkÄhkÔÞwt. çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhe fÌkwt, “nu øktøkk{iÞk, òu {kÁt ÃkríkðúíkkÃkýwt Mkk[wt nkuÞ íkku 162
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yk ÃkkýeLkwt Ãkqh ÃkkAwt nxe òyku.” íkwhtík nzzkx fhíkwt Ãkkýe ÃkkAwt nxe økÞwt. yk Au ÃkríkðúíkkLkku «íkkÃk.
Mkíke MkwðkMkLke¼k¼eLku MkhÞw LkËeLkk ÃkqhLku ðÄkðu Au. øktøkkSLkk rfLkkhu nòhku {kýMkku Q¼k níkk. íku ykðwt yËT¼wík á~Þ òuR ykùÞo Ãkk{e økÞk. ô[u MkkËu Mkki çkku÷e WXâk. “øktøkk{iÞkLke sÞ nku! øktøkk{iÞkLke sÞ nk!” hkò Ãký hkS ÚkÞk. yÞkuæÞkLkøkhe çk[e økR. Ä{oËuðLku fwxwtçk Mkrník hkßÞËhçkkh{kt çkku÷kðe Mkkhku Mkífkh fÞkuo. ®f{íke ð† y÷tfkhLke ¼ux ykÃke hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo. ¼Âõík{kíkk MkkÚku MkwðkMkLkeçkkR ½hu ykÔÞkt. ¼Âõík{kíkk fnu Au,“½Lk~Þk{, MkwðkMkLke¼k¼e Ãkríkðúíkk Lkkhe Au. øktøkkSLku ðÄkÔÞkt fu ÃkkýeLkwt Ãkqh nxe økÞwt. Mkíke rþhku{ýe Au.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “¼k¼e huðíkeSLkku yðíkkh Au. íku{Lkk{kt yËT¼wík þÂõík Au.” fÚkk Mkkh... ykÃkýLku ÃkríkðúíkkLke xuf hk¾eLku ©e nrhLke ¼Âõík fhðe. yLku æÞkLk Ãký ÃkkuíkkLkk RüËuðLkwt fhðwt. MðYÃkrLkck ÃkrhÃkõð hk¾ðe. ßÞkt íÞkt {LkLku zøkkððwt Lkrn. ½ýk nrh¼õíkku MkøkðrzÞku Ä{o Ãkk¤u Au. rðËuþ òÞ yÚkðk fk{ÄtÄk «Mktøku çkesu økk{òÞ íÞkhu Ãkqò MkkÚku ÷R síkk LkÚke. ½uh {wfe òÞ Au. ¼økðkLk íkku «ký Mk{kLk Au. ÃkqsLk {kxu rLkíÞ Lkðku «u{W¼hkÞ yuðe ÃkqòLke Ít¾Lkk hk¾ðe. «kýLku ½hu {qfeLku òð íkku þwt ÚkkÞ? «kýLkkze ½h {qfe Ëu íkku {]íÞw ÚkR òÞ. «¼wLke ÃkqòLkku {rn{k nkuðku òuRyu. 96. ÷ks ¼økðkLkLkk nkÚk{kt Au. ÷¾LkkiLkk {Õ÷ku ¼khu òuhËkh. h{ðk ¾u÷ðk{kt þqhðeh níkk. Ëuþktíkh{kt sux÷k hkò níkk íkuLkk {Õ÷ MkkÚku ÞwæÄ fhu. ÷øk¼øk Sík Ãký ÷¾LkkiLkk {Õ÷Lke ÚkkÞ íkuÚke økðo ¼Þko Ãkøk{kt MkkuLkkLkk Ãkwík¤k çkktÄeLku yÞkuæÞk{kt ykÔÞk. Ãkøk ÃkAkzíkk hkò ËþoLk®Mkn Mkk{u Ãkzfkh fÞkuo. “y{khu yÞkuæÞkLkk {Õ÷ MkkÚku {Õ÷ 163
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÞwæÄ fhðwt Au. {Õ÷Lku íkiÞkh fhku! Lku òu {Õ÷ y{khe MkkÚku ÷zðk íkiÞkh Lk nkuÞ íkku Mkðk{ý MkkuLkkLkwt Ãkqík¤wt ykÃkku. çkÄk Ëuþktíkh Vhíkk Vhíkk ynª ykÔÞk Aeyu.” ËþoLk®Mkn hkòyu fÌkwt, “fk÷u {Õ÷Lku ÞwæÄ {kxu íkiÞkh fhe Ëuþwt.” hkòLku ®[íkk ÚkkÞ Au, “÷ks fu{hnuþu?” nðu þwt fhðwt? íÞkhu yuf ð]æÄ çkkuÕÞku,“®n{ík nkhku Lkrn. ¼økðkLk WÃkh ¼hkuMkku hk¾ku. yÞkuæÞkLkøkhe hkò hk{[tÿSLke sL{¼qr{Au. {nkLk íkeÚko Au. ÷ks ¼økðkLkLkk nkÚk{kt Au [ku¬Mk ¼økðkLk ÷ks hk¾þu. ®n{ík hk¾ku. ÄkÞwo «¼wLkwt Úkþu.” yk ¼wr{fk Au h½wðehLke, íku{kt ÷ò Au hýÄehLke > ykÃkýLku Síku {Õ÷ yks, òþu hk{[tÿSLke ÷ks >> yu{kt ykÃkýe ÷ks Lk òÞ, {kxu Síkkzþu h½whkÞ > hk¾ku ®n{íkLku ÞwæÄ fhku, çkeò MktþÞ {Lk{kt Lk Ähku >> hkòyu yÞkuæÞkLkk {Õ÷Lku fÌkwt,“Mkk[e ðkík Au, fËkrÃk ík{u nkhe sþku íkku Ä{oËuðLkk Ãkwºk ½Lk~Þk{çknw «íkkÃke Au. yu ykÃkýe Sík fhkðþu. ík{u ®n{ík hk¾eLku {Õ÷ ÞwæÄ fhòu.” rðþk¤ {uËkLk{kt {Õ÷ y¾kzk{kt {kuxku {tzÃk çkLkkÔÞku. íku{kt økkËe íkrfÞk Ãkh hkò çkuXk Au. yksw çkksw fkh¼khe {tºke, íktºke, ËeðkLk, rMkÃkkR ðøkuhu çkuXk Au. ½Lk~Þk{{nkhks yLku Mk¾kLku hkòyu ykËh Mkífkh fhe {tzÃk{kt Ÿ[k ykMkLk Ãkh çkuMkkzâk. nòhku {kýMkku {Õ÷ ÞwæÄ òuðk ykÔÞk Au. {Õ÷ ÞwæÄ þY ÚkÞwt. òuhËkh yhMk ÃkhMk ÞwæÄ fhu Au. yuf-çkeòLku ¾¼k Xçkfkhu Au. rf÷rf÷kx fhe ÃkfzeLku ÃkøkLke yktxe ËR ¾u÷u Au. ÃkzAtzk Úkðk ÷køÞk. nwfknwf fhe økkuxe÷k ¾kÞ Au. ð]ûk WÃkhÚke Äwçkkfk ¾kÞ Au. íkk÷eLkk ÃkzAtzk Úkðk ÷køÞk. hkòyu ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{u òuÞwt, “nu «¼w! {Lku yuf ykþhku ík{khku Au. nu «¼w! ík{khk rðLkk Sík Lkrn ÚkkÞ. ½Lk~Þk{, ík{u Mk¾k Mkrník òyku, yLku {Õ÷ MkkÚku h{ku.” ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku {Õ÷ y¾kzk{kt ykÔÞk. ÷¾LkkiLkk {Õ÷ økðoÚke çkkuÕÞkt, “çkk¤fku, ík{kÁt {Õ÷ ÞwæÄ fhðkLkwt fk{LkÚke. síkk hnku, Lkrníkh ðøkh {kuíku {he sþku.” ½Lk~Þk{{nkhksu rð[kh fÞkuo, {Õ÷Lku ÃkkuíkkLkk çk¤Lkwt yr¼{kLk Au íkuÚke íkuLkku økðo Wíkkhðku Ãkzþu. ½Lk~Þk{{nkhksu yuf yuf Mk¾k{kt nòh nòh nkÚkeLkwt çk¤ {qfe ËeÄwt. Mkk{Mkk{k ¾u÷u Au. Mk¾k yuf Ĭku Ëu íÞkt òuhËkh {Õ÷ økkuxe÷wt ¾kR Ãkzu nuXku. {ktz {ktz WXu íkku ÃkøkLke yktxe ËR yuðku {hkuzu fu {Õ÷kuLkkt nkzfkt ¾¾ze økÞk. “yku... nku...nku... ykx÷k LkkLkk çkk¤fku{kt ykx÷wt òuh. f{k÷ Au! þuhLkku 164
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkðkþuh {¤e økÞku.” fux÷kf {Õ÷ku çkunk÷ ÂMÚkrík{kt ¼qr{Ãkh yk¤kuxu Au. “çk[kðku... çk[kðku!” y{wf {Õ÷ Ëqh ¼køke økÞk. “yk MkkÄkhý çkk¤f LkÚke, Ãký rðr[ºk {nkLk ÞkuæÄk Au.” níkkþ ÚkR økÞk. çkfhkLke su{çkhkzk Ãkkzu Au. çk¤ nhkR økÞwt. Mkkð Ze÷k ÚkR økÞk. økðo Wíkhe økÞku ¼økðkLku ¼÷¼÷kLkk ðx Wíkkhe ËeÄk Au. íkku {Õ÷Lke þwt økýºke? ÷¾LkkiLkk {Õ÷ nkhe økÞk Lku yÞkuæÞkLkk {Õ÷ku Síke økÞk. yksw çkksw Q¼u ÷ k {kýMkku íkk¤eLkk øk¤øk¤kx fhe Ÿ[u Mðhu çkku Õ Þk, “½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ!” ÷¾LkkiLkk ÞkuæÄk þh{kR økÞk. ËþoLk®Mkn hkòyu ½Lk~Þk{{nkhksLkku ¼ÔÞ Mkífkh fÞkuo, “nu ½Lk~Þk{, ík{u y{khe ÷ks hk¾e Au... ÕÞku yk ¼ux yÃkoý fÁt Awt.” Mkðk{ý nu{Lkwt Ãkwík¤wt, «¼wLku ykÃÞwt hkòyu ¼÷wt > çkeò ykÔÞk Au ÷kuf yLkuf, rðM{Þ Ãkk{e økÞk Au rðþuf >> MkðuoLkku MktËun x¤e økÞku, «¼w ÃkýkLkku rLkùÞ ÚkÞk > Mkðk {ý MkkuLkwt ykÃÞwt hkÞ, Ä{uo fÞkuo Au íkuLkku WÃkkÞ >> íku MkkuLkk{ktÚke rLk{o¤ {Lk, rð« MkkÄwLku ykÃÞk ¼kusLk > Ërûkýk ykÃke Lku s{kzâk, Þk[fkuLku ykLktË Ãk{kzâk >> yûkík, [tËLk, Ãkw»ÃkÚke Ãkqò fheLku hkòyu «¼wLku Mkðk{ý MkkuLkkLkwt Ãkqík¤wt yÃkoý fÞwO. Ä{orÃkíkkyu íku{ktÚke MkkÄw, çkúkñýku, økheçk, økkÞ, yLku yLkkÚk çkk¤fkuLku s{kze ¾qçk Ërûkýkyku ykÃke hkS fÞko. ÷¾LkkiLkk {Õ÷ku ykùÞo Ãkk{e økÞk. ykðe heíku «¼wíkk çkíkkðe {Õ÷Lkku økðo WíkkÞkuo. yLkuf Sðkí{k «¼wLkwt þhýwt Mðefkhe ÷eÄwt. fÚkk Mkkh... yr¼{kLk fk¤kLkkøk suðwt Au. ËqÄ ÃkkLkkhLku MkÃko ztMk {khu Au, íku{yr¼{kLk ÃkkuíkkLkus Ëw:¾e fhu Au. yr¼{kLkLkku ðuøk {nk ¼Þtfh Au. yntfkh íkòu Lku nrhLku ¼òu. 97. hûkfLku zk¤u ÷xfkðe ËeÄku. yuf ð¾ík ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾kyku MkkÚku økk{fw»{eLkk ík¤kðLke Ãkk¤ WÃkh çkkuhze níke. íÞkt çkkuh ¾kðk MkkÁ økÞk. ðuýe, {kÄð, «Þkøk rðøkuhu Mk¾kyku VxkVx çkkuhze WÃkh [ze økÞk. Mkkhk Ãkkfk çkkuh þkuÄeLku ¾kÞ Au. ½Lk~Þk{{nkhks Lke[u Q¼k Au. íku çkkuhze sux÷k Ÿ[k ÚkR økÞk. Q¼k Q¼k çkkuh ðeýe ðeýeLku s{u Au Lku ¾kuçkk ¼heLku ¼uøkkt fhu Au. Mk¾kyku òuíkks hne økÞk. ykðzk Ÿ[k ½Lk~Þk{fR heíku ÚkÞk nþu?! 165
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íÞkt yku®[íkku çkkuhzeLkku hûkf ykÔÞku. ¢kuÄÚke ÷k÷ ykt¾ fhe çkkuÕÞku,“yÕÞk, çkkuhze WÃkh þwt fhku Aku? {k÷efeLke çkkuhze Au. hò ðøkh çkkuh ¾ðkÞ Lkrn. yks {kÞko ðøkh Lkrn {qfwt.” yu{fne ßÞkt ÷kfze Vxfkhðk òÞ, íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu þwt fÞwo? yuf nkÚkuÚke WÃkkze ÷eÄku, çkkuhzeÞu ÷xfkðe ËeÄku > AuÕ÷e zk¤u ÷xfkðe Au÷, Mk¾k MkkÚku LkkXk y÷çku÷ >> ½Lk~Þk{ykÔÞk rLks ½uh, Mk¾k Mkðuo økÞk yuýe Ãkuh > ykuÕÞku çkkuhze WÃkh çkuXku, nðu fu{fhe ykðu nuXku >> hûkfLkku nkÚk ÃkfzeLku çkkuhzeLke AuÕ÷e zk¤ WÃkh ÷xfkðe ËeÄku. y{Lku LkkLkk çkk¤f òýe Ä{fkðu Au. [{ífkh çkíkkÔÞk rMkðkÞ Lk{Mfkh Lkrn fhu. hûkf Íkz{kt ÷xfu Au. nðu þwt fhðwt? fuðe heíku Wíkhðwt. Xufzku {khu íkku nkzfkt ¼ktøke òÞ. ÷xfe ÷xfeLku Úkkfe økÞku. hkzku Ãkkzu Au. “{Lku Lke[u Wíkkhku. {Lku Lke[u Wíkkhku.” Mk¾kyku yLku ½Lk~Þk{{nkhks Ëkuzíkk ÃkkuíkÃkkuíkkLkk ½uh ÃknkU[e økÞk. hûkfLke çkq{Mkkt¼¤e íkuLkk {kíkk rÃkíkk çkkuhzeLkkt ð]ûk ÃkkMku ykÔÞk íkku Ëefhku ÷xfu Au! “yÕÞk! ykðe heíku fktR çkkuh ¾ðkíkk nþu?! yk þwt çkkuh ¾kðkLke heík Au? Íkz{kt þk {kxu ÷xfu Au? Lke[u Wíkh!” hûkf hzíkkt hzíkkt çkkuÕÞku, “{khku ðktf LkÚke. Ä{oËuðLkk Ãkwºk ½Lk~Þk{íkuýu {khku nkÚk ÃkfzeLku Ÿ[ku ÷xfkðe ËeÄku Au. {khk nkÚk Ëw:¾u Au. {Lku s÷Ëe Lke[u Wíkkhku.” ÃkAe rLkMkhýe ÷R ykðeLku hûkfLku Lke[u WíkkÞkuo. Ä{oËuðLku ½hu XÃkfku Ëuðk ykÔÞk. “ík{khk ½Lk~Þk{[kuh Au. çknw íkkuVkLk fhu Au.” økÞk Ä{oËuð íkýu îkh, XÃkfku Ëuðk ÷køÞk íku ðkh > Ä{oËuð ík{khk su íkLk, ykÔÞkíkk {ws økk{{kunLk >> {khk ÃkwºkLku íÞkt øk¼hkÔÞku, çkkuhze WÃkh ÷xfkÔÞku > “çkkhu ¾ðkÞ íkxu÷k ¾kÄkt çkeò fk[k Ãkkfkt ¾huðe LkkÏÞk.t Mk{òðk økÞk íkku {~wf÷ u e Q¼e ÚkR. {khk ËefhkLkku nkÚk Ík÷eLku çkkhuze WÃkh ÷xfkðe ËeÄk.u Mkk[e ðkík fneyu Aeyu íkku ík{ku ík{khk ËefhkLktw WÃkhk{ý fhku Ak.u” íÞkhu Ä{roÃkíkk fnu A,u {khku fku{¤ yrík fw{kh, nòw ð»ko ÚkÞk LkÚke çkkh > yðMÚkkðkLk Mkwík ík{khku, ÚkÞkt ð»ko Ãkktºkeþ rð[khku >> yuLku fuðe heíku yk WÃkkzu, yuðwt søkík{kt fkuR Ëu¾kzu > {khk ½Lk~Þk{Au LkkLkwt çkk¤, ík{u ¾kuxwt [zkðku Aku yk¤ >> fktR Mk{Ííkkt LkÚke nòw, ÷xfkÔÞkLkwt õÞkt yuLkwt øksw > 166
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“rð[kheLku çkku÷òu! {khk ½Lk~Þk{LkkLkk çkk¤ Au Lku ík{khku Ëefhku 35 ðhMkLkku swðkLk çku÷e Au. íkuLku WÃkkzeLku fR heíku yæÄh ÷xfkðu?! y{Lku yu ðkík {Lkkíke LkÚke. {kxu [kÕÞk òð.” íku ð¾íku þwt çkLÞwt? ½Lk~Þk{{nkhks fwðkLkk fktXk WÃkh Q¼k níkk. ðeMk ÄLkw»Þ ðk Ÿ[k Ëu¾kÞk. yku...nku...nku... yk søkíkLke ytËh ykðzku Ÿ[ku fkuR {Lkw»Þ nkuÞ Lkrn. {kýMkku çkkuÕÞk, “Ä{oËuð! ík{u fnku Aku {khk ½Lk~Þk{LkkLkk çkk¤ Au. swyku íkku ¾hk. fux÷k {kuxkLku Ÿ[k Ëu¾kÞ Au.” Ä{oËuðLku LkkLkk çkk¤f YÃku Ëu¾kÞ Au Lku çkeòLku {kuxkt Lku Ÿ[k Ëu¾kÞ Au. ykðwt {nk yËT¼wík [rhºk òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. çku nkÚk òuze fnu Au,“nu Ä{oËuð!... Mkwík ík{khku Au Mkw¾fkhe, yðíkkhLkkt Au yðíkkhe > ûk{k {ktøke Au íkunLku Xk{, ÃkAe økÞk íku ÃkkuíkkLku Äk{ >> yu{[rhºk fhe Ëu¾kzu, ð¤e Mk¥kk ÃkkuíkkLke Mktíkkzu > yk ík{khk ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke Ãký yrík Mkw¾fkhe Au Lku yðíkkhLkk yðíkkhe Au. y{khkÚke ðÄw Ãkzíkwt çkku÷kR økÞwt Au íkku ûk{k fhku yLku y{u yksÚke ík{khk [hýu Lku þhýu ykÔÞk Aeyu. y{Lku {wÂõíkLkku {køko çkíkkðku.” Ä{oËuð ¾qçk WÃkËuþ ykÃÞku Au. yLkuf «fkhLke ÷e÷k fhe «¼w MkkiLku fÕÞkýLkku {køko çkíkkÔÞku Au. 98. Ãkkfu÷kt VýMk y{Lku ykÃkòu. {kuxk¼kRLkk MkMkhkLkwt Lkk{çk÷Ëuð«MkkËS níkwt. íku økkzwt òuzeLku økk{ðuýeÃkwh VýMk ÷uðk òÞ Au. ½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku økÞk. hMíkk{kt ík¤kðLke Ãkkh WÃkh VýMkLkwt ð]ûk níkwt. íÞkt økkzwt AkuzeLku çk¤ËLku Ãkkýe ÃkkÞwt Lku çk¤ËLku ¾xðk yktçku çkktæÞk. ÷û{e«MkkË, sLkfhk{rðøkuhu VýMkLkk ð]ûk WÃkh [ze økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks Lke[u Q¼k Au. ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “¼kRyku! Ãkkfu÷kt VýMk nkuÞ íkku y{Lku ykÃkòu.” íÞkhu {kýMkku çkkuÕÞk, “yk ð]ûk{ktt Ãkkfu÷kt VýMk LkÚke. çkeò ð]ûk{kt nþu íkku ík{Lku Ëuþwt.” «¼w çkkuÕÞk, íÞkhu çkkuÕÞk Au ©e ½Lk~Þk{, fu{LkÚke çkku÷ku Aku þwt yk{> swyku swyku yk Ãkkfe økÞk Au, y{Lku ykÃÞk suðk ÚkÞk Au >> yu{fnuíkkt VýMk Mk½¤kt, Lke[u ¾he Ãkzâkt íku Mkçk¤kt > yuðwt òuRLku íku Mkðuo sLk, nuXu WíkheÞk yuf {Lk >> ykÔÞk Q¼k Au ßÞkt ½Lk~Þk{, «u{Ãkwðof fÞko «ýk{> “ík{u fnku Aku fu VýMk ÃkkõÞkt LkÚke, Ãký y{Lku çkÄkt VýMk Ãkkfu÷kt Ëu¾kÞ Au.” «¼wyu MktfÕÃk fÞkuo, çkÄkt VýMk Lke[u ¾he Ãkzku! íkwhtík xÃkkuxÃk VýMk Lke[u 167
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
¾he Ãkzâkt. MktfÕÃk {kºkÚke su Mk]rüLkwt MksoLk fhe þfu, rðMksoLk fhe þfu íkuLku VýMk Ãkfkððkt þwt {nuLkík Ãkzu? «¼wíkku fíkwo {fíkwo yLÞÚkk fíkwo Au. su Äkhu íku fhe þfu. yuðk þÂõík{kLk Au. «¼wLke þÂõíkÚke yk¾e ËwrLkÞk [k÷u Au. yk¾e ËwrLkÞkLkk zÙkRðh ¼økðkLk Au. {tË{tË nMkíkk ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “ík{u fnku Aku fu yuf Ãký VýMk ÃkkõÞwt LkÚke, íÞkhu Ãkkfu÷kt VýMk õÞktÚke ykÔÞkt.” ¼÷ihk{çkkuÕÞkt,“nu ½Lk~Þk{! ík{khk «íkkÃkÚke çkÄk VýMk yuf ûký{kt Ãkkfe økÞkt. Lkrníkh VýMkLku ½uh ÷R sRyu Lku ÃktËh rËðMk MkwÄe ½h{kt fÃkzwt ZktfeLku hk¾eyu íÞkhu {ktz Ãkkfu. Ãký ík{khku «íkkÃk øksçkLkku Au.” ÃkAe ¼÷ihk{u Mkkhk {kuxkt Ãkkfu÷kt VýMk ÷R MkwÄkheLku «¼wLku s{kze MkkiLku «MkkË ykÃÞku. çkkfeLkkt VýMk økkzk{kt ¼heLku ½hu ÷kÔÞk. Ä{oËkËkLku yLku ¼Âõík{kíkkLku çkLku÷e ðkík fne Mkt¼¤kðe. íkuyku Ãký ykùÞo Ãkk{e økÞkt. rLkíÞ Lkðe ÷e÷k fhe «¼w yLktík ¼õíksLkkuLku y÷kirff Mkw¾ ykÃku Au. ÄLÞ Au AÃkiÞk Äk{Lku. ÄLÞ ÄLÞ AÃkiÞkÃkwh Äk{Lku òu ðnk÷wt ÷køÞwt íku ©e ½Lk~Þk{Lku òu... ÄLÞ... ðn÷ku yûkh Úkrf SÞkt ykðeÞk òu ¼Âõík Ä{o íkýk Mkwík fkrðÞk òu... ÄLÞ...
økúk{sLkku ©e çkk¤ «¼wLkk ËþoLku ykðu Au. ykÃkýu çkk÷ ½Lk~Þk{Lku «kÚkoLkk fheyu fu su{ík{u fk[kt VýMkLku Ãkfkðe ËeÄkt. íku{y{Lku ík{khk MðYÃk{kt Ãkkfku rLkùÞ ÚkkÞ íkuðe MkËTçkwÂæÄ ykÃkòu. {kun-{{íkk ¾he òÞ. ík{khk MðYÃk{kt rðhk{ÚkkÞ, y¾tz ík{khk MðYÃk{kt ð]r¥k hnu. yûkhÄk{Lkk {nk {wõíkkuLke su{ík{khk MðYÃk{kt y{Lku íkËTYÃk fhku. 168
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
99. økkzk{kt xkuÃke {wfe. {kuíkeºkðkzeyu ËeLkLkøkh{ktÚke hk{ËeLk fýçke ÃkkMkuÚke çk¤Ë ðU[kíkk ÷eÄk. {kuíkeºkðkze yu Ä{oËkËkLku fÌkwt, “[k÷ku çk¤Ë ÷R ykðeyu.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, nwt ík{khe MkkÚku [k÷eþ.” {k{k {kuíkeºkðkze, Ä{oËkËk yLku ½Lk~Þk{{nkhks ËeLkLkøkh{kt økÞk. íÞkhu çk¤ËkuLku Mkkt[ðLkkhku ¾uzqík ÃkkuíkkLkk çk¤ËkuLkkt ð¾ký fhu Au. Mkki ÃkkuíkkLkk {k÷Lkk ð¾ký fhu. ¾uzqík fnuþu {khk ½tW Mkkhk Au. ðuÃkkhe fnuþu {kÁt fÃkzwt MkkÁt Au. ËhS fnuþu {khe rMk÷kR Mkkhe ÚkkÞ Au. ftËkuR fnuþu {khe {eXkR Mkkhe ÚkkÞ Au. rðøkuhu MkkiLku ÃkkuíkkLkwt MkkÁt ÷køku. çk¤Ë hûkf çkkuÕÞku, “y{khk çk¤Ë çknw çk¤ðkLk Au. Ãk[kMk{ý ¼kh økkzk{kt Lkk¾ku íkku Ãký íkkýe òÞ yuðk òuhËkh Au.” «¼wLku ÚkÞwt, økðo fhðku íku Xef Lkrn. hk{ËeLkLkku økðo Wíkkhðku òuRþu. íkuÚke ½Lk~Þk{çkkuÕÞk,“{k{k! ðkíkwt fhðkÚke çk¤ËLke ¾çkh Ãkzu Lkrn. nwt økkzk{kt çkuMkwt Lku çk¤Ë òu çkhkçkh [k÷u,shkÞ Q¼k hnu Lkrn íkku çk¤Ë òuhkðh fnuðkÞ.” hk{ËeLku fÌkwt,“fktR ðktÄku Lkrn. LkkLkk çkk¤f{kt þwt ðsLk nkuÞ. ½Lk~Þk{ík{u økkzk{kt çkuMke òð.” {nk«¼w çkuXk økkzk{ktÞu, ¾uzw nktfðk ÷køÞku Au íÞktÞu > zkhku ËRLku nktfðk ÷køÞku, yuf íkMkw [k÷u Lkrn ykøkku >> ÃkkBÞk ykùÞo Mkki {Lk{ktR, ykLkwt fkhý þwt nþu ¼kR > fkuRLkkt fÌkk rðLkk íku Xk{, nuXu WíkheÞk ½Lk~Þk{>> ÃkAe çk¤Ë [k÷ðk ÷køÞku, økkzwt ¾U[eLku òÞ Au ¼køÞku ½Lk~Þk{{nkhks økkzk{kt çkuXk. ¾uzqík çk¤ËLkk ÃkeX WÃkh ÚkkÃke ËRLku økkzwt [÷kÔÞwt. Ãký çk¤Ë [k÷íkk LkÚke. Úkt¼e økÞk. ¾uzqík çk¤ËLke hkþ ¾U[u. ÷kfze {khu. z[fkhk fhu. Ãký çk¤Ë íkMkw sux÷k Ãký ¾Mkíkk LkÚke. nðu þwt fhðwt? ¾uzqík rð[kh fhíkku ÚkR økÞku, yk þwt fkiíkwf?! çk¤Ë [k÷íkk fu{LkÚke?! ¾qçk {nuLkík fhe Ãký çk¤Ë ÃkÚÚkhLkk Ãkqík¤kLke su{Q¼k Au. yuf zøk÷wt Ãký [k÷íkk LkÚke. ½Lk~Þk{økkzk{ktÚke nuXk Wíkhe økÞk yux÷u çk¤Ë {tzâk Ëkuzðk. hk{ËeLkLku LkðkR ÷køke. yk þwt ÚkkÞ Au? su nþu íku... hk{ËeLk çkkuÕÞku, “nu nrh«MkkËS! {U {khk çk¤Ë WÃkh nkÚk VuhÔÞku Au íkuÚke çk¤Ë Q¼þu Lkrn. çkhkçkh [kÕÞk sþu. f]Ãkk fheLku ½Lk~Þk{Lku økkzk{kt çkuMkkze Ëku.” íÞkhu «¼w çkkuÕÞk, nðu íkku Lkrn çkuMkeyu y{u, MkíÞ {kLke ÷uòu ¼kR ík{u > Ãký xkuÃke Au swyku y{khe, {k{k økkzk{kt {u÷ku rð[khe >> 169
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkAu økkzwt íkuLkwt [kÕÞwt òÞ, íÞkhu çk¤Lkkt ð¾ký ÚkkÞ > ÃkAu {kuíke ºkðkzeÞu íÞktÞu, xkuÃke {wfe ËeÄe økkzk{ktÞu >> “nðu y{u Lkrn çkuMkeyu Ãký yk y{khe xkuÃke Au íku økkzk{kt {qfe Ëku. òu çk¤Ë çkhkçkh [k÷u íkku çk¤ËLkk ð¾ký ÚkkÞ Lku çkhkçkh Lk [k÷u íkku ð¾ký fhkÞ Lkrn.” xkuÃke økkzk{kt {qfe. ¾uzwík çk¤ËLku [÷kðu Au. nkÚk Vuhðu. hkþ ¾U[u Ãký çk¤Ë yuf zøk÷wt Ãký [k÷íkk LkÚke. níkkt íÞkts Q¼k hne økÞk. nðu þwt fhðwt? rð[kh fhíkk ÚkR økÞk. ykx÷wt çkÄwt ðsLk xkuÃke{kt nkuÞ Lkrn. yk çkÄku [{ífkh ½Lk~Þk{{nkhksLkku Au. ½Lk~Þk{MkËk Mkw¾fkhe, yðíkkh íkýk yðíkkhe, {nk y÷kirff {qŠík Au. ¾uzqík ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køÞku, “nu «¼w! nu ½Lk~Þk{! ík{u Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke Ãký yLktíkfkuxe çkúñktzLkk yrÄÃkrík Aku. yksu y{Lku ík{khk ËþoLk ÚkÞk íku {kuxk ¼køÞLke ðkík Au.” ¾uzqíkLku ¼økðkLkLke yku¤¾ký ÚkR. økwý¼kð ykðe økÞku íkuÚke rstËøke¼h ½Lk~Þk{{nkhksLku ÞkË fhu Lku çkeò ÃkkMku ðkík fhu, fu yk ÷kuf{kt «¼w {kLkð MðYÃku ÃkÄkÞko Au. AÃkiÞk òð íÞkhu ËþoLk fhòu. ¾qçk ykLktË Úkþu. yLkuf {w{wûkwyku ¼økðkLkLku þhýu ÚkÞk Au. «¼wLkk þhýu su Sð ykðu Au íkuLku «¼w MktMk]ríkÚke {wõík fhu Au. ©e nrhLku þhýu fkuý ykðu? su MktMkkhÚke WËkMk ÚkR òÞ, Ãkt[rð»kÞLkk Mkw¾ íkwåA ÚkR òÞ, íku ©e nrhLku þhýu ykðu Au. suLku søkíkLkk ¼kuøk Mkw¾ ðnk÷k ÷køku, Ãký ¼økðkLk ðnk÷k ÷køku Lkrn íkuðk Ãkk{h Sðkí{kyku rð»kÞ- ðkMkLkk yLku ÔÞMkLk{kt rstËøke ¾÷kMk fhe Lkkt¾u Au. ½Lk~Þk{{nkhks MktMkkh MkkøkhLkk íkkhf Au. 100. hkòLkk ËqíkLku Sðíkk fÞko. yuf Mk{Þ økk{Lkhu[kLkk hkò MkL{kLkMktSLkk Ëhçkkh{kt rððknLkku «Mktøk níkku. yk søkíkLke ytËh y{wf «Mktøkku fuVe nkuÞ Au. fuVe ðMíkw ¾kðkÚke fuV [zu, Ãký ÷øLk «Mktøk yuðku Au fu fktR fuVe ÃkËkÚko ¾kð Lkrn, íkku Ãký fuV [zíkku nkuÞ Au. íkuÚke økíkkøk{Lkku fkuR ÏÞk÷ hnuíkku LkÚke. fÕÞkýMkkøkhLkk rfLkkhu ykíkMkçkkS h{íkk níkk. nòhku {kýMkku òuðk ykÔÞk Au. Vxkfzk yLku çktËqfkuLkk ¼zkfk fÞko. yuðk{kt y[kLkf çktËqf íkqxe. y{wf {kýMkku yz¾u Ãkz¾u LkkMke økÞk Ãký çku {kýMkkuLku çktËqf ðkøke íkuÚke íkwhtík {]íÞw ÚkR økÞwt. {tøk¤ fkÞo{kt y{tøk¤ ÚkÞwt. ykLktË níkku íÞkt þkuf AðkR økÞku. çkÄk {kýMkku WËkMk ÚkR økÞk. hzu Au. nðu þwt fhðwt? {wtÍkR økÞk. hkò ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞk. Ãkøku ÷køke Lk{úíkk Ãkqðof «kÚkoLkk fhu Au, 170
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nu nrhf]»ý nu ½Lk~Þk{, çku {kýMk {wyk yk Xk{> htøk WÃkhtøk íku W{tøk, rððkn{kt ÚkÞku n»koLkku ¼tøk >> ËÞk fheLku ík{u Sðkzku, níkku íkuðku ykLktË Ãk{kzku > “nu ½Lk~Þk{{nkhks! çktËqf íkqxðkÚke çku {kýMkkuLkwt {]íÞw ÚkR økÞwt Au. ykÃk ËÞk fhku Lku {kýMkkuLku Sðíkk fhku íkku çknw MkkÁt. ík{u yLkuf ð¾ík [{ífkh çkíkkÔÞk Au. ykÃk Mkðo þÂõík{kLk {qŠík Aku. yLkuf Sðkí{kLkku WæÄkh fhðk yk Ãk]ÚðeÃkh ÃkÄkÞko Aku.” «¼w fnu Au,“nu hksLkT ík{u ®[íkk Lk fhku. ¼økðkLk WÃkh ¼hkuþku hk¾ku! SðLkLke Ëkuhe «¼wLkk nkÚk{kt Au. yu çkÄwt MkkÁt fhþu. yíÞkhu ík{u çku {kýMkLkk {]ík þhehLku fÕÞkýMkkøkhLkk Ãkkýe{kt Mkwðkze Ëku. Ãkrðºk s¤ MÃkþoÚke çkhkçkh ÚkR sþu.” hkòyu nwf{fÞkuo íkuÚke s¤{kt Mkwðkze ËeÄk. Úkkuze ðkh ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhks fÕÞkýMkkøkhLkk rfLkkhk WÃkh Q¼k hneLku ËqíkLkk Lkk{÷RLku Ÿ[u Mðhu MkkË Ãkkzâku. nu økËkÄh nu Ãk]ÚðeÃkk÷, s¤{kt Mkwíkk fu{ËÞk¤ > “nu økËkÄh! nu Ãk]ÚðeÃkk÷! Ãkkýe{kt fu{Mkwíkk Aku? s÷Ëe ÃkkýeÚke çknkh ykðku. ík{khk MkçktÄe hkn swyu Au.” çku ÞwðkLk ykË{e [zÃk ËRLku çkuXk ÚkR økÞk. nMkíkk nMkíkk Ãkkýe{ktÚke çknkh ykðu Au. çkÄk {kýMkku hkS hkS ÚkR økÞk. f{k÷ Au. {hu÷k {kýMkku Sðíkk fu{ÚkÞk nþu? íÞkhu çkeò {kýMkku çkkuÕÞk, “{hu÷k {kýMkku Sðíkk ÚkkÞ Lkrn Ãký yk Ä{oËuðLkk Ãkwºk ½Lk~Þk{{nkhksLkk «íkkÃkÚke Sðíkk ÚkÞk Au. ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{kLÞ çkk¤f LkÚke Ãký MkkûkkíkT Ãkh{kí{k Au. ykÃkýu ðkhtðkh yuLkku «íkkÃk Mkkt¼¤eyu Aeyu Ãký yksu Lksh ykøk¤ [{ífkh òuÞku.” ík{k{{kýMkku «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku rLkùÞ fhe ÷eÄku fu ykÃkýLku «økx Ãkh{kí{kLkku Þkuøk {éÞku Au. íkuðku Þkuøk yLku ËþoLk støk÷Lkk ÞkuøkeLku Ãký Úkíkkt LkÚke. hkò MkL{kLk®Mknu fÌkwt, “nu ½Lk~Þk{{nkhks, ík{u y{khk hkßÞ Ëhçkkh{kt ÃkÄkhku. y{Lku ík{khe Ãkqò fhðe Au.” Ä{oËuð yLku hk{«íkkÃkS MkkÚku ½Lk~Þk{hkßÞ Ëhçkkh{kt ÃkÄkÞko. hkòyu ¼ÔÞ Mkífkh fÞkuo. «¼wLku Zkur÷Þk WÃkh çkuMkkzâk. hkshkýe szkðfwtðhçkkRyu «¼wLku {kuíkezuÚke ðÄkÔÞk. ¼kð¼he {kuíkezu ðÄkÔÞk, hkòhkýe íkýu {Lk ¼kÔÞk > hkýe szkð fwtðhçkkR, {nk ÃkwLÞ Ãkrðºk fuðkR >> íkuýu fÞwo «¼wLkwt ÃkqsLk, «u{Mkrník rLk{o¤ {Lk > [tËLkkrË Mkku¤u WÃk[kh, nuíku ÃknuhkÔÞk Ãkw»ÃkLkk nkh >> »kkuzþkuÃk[kh ðzu «¼wLkwt ÃkqsLk fhe. Ãkw»ÃkLkk nkh Ãknuhkðe. ykhíke Wíkkhe 171
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo. ÃkAe MkwtËh {òLkk {uðk, r{ükLk, ËqÄÃkkf rðøkuhu ¼kusLk s{kze ík]ó fÞko. hkò yLku hkýe çku nkÚk òuze fnu Au, “su{ík{u çku {Lkw»ÞLku {]íÞw{ktÚke Wøkkhe ÷eÄk Au, íku{nu «¼w! ¼ðMkkøkhÚke y{Lku Wøkkhe ÷uòu. ík{khk MðYÃk{kt y[¤ {rík hnu. yk søkíkLke {kÞk y{Lku Lkzu Lkrn yuðe MkËTçkwÂæÄ y{Lku ykÃkòu. rðøkuhu «kÚkoLkk fhe Au. «¼w{kt «u{Úkkþu íkku MkËTøkwýku ðÄíkk òþu. yLku y÷kirff çk¤ ykðþu. ÷kuZkLku økh{fhðkÚke Lkh{ÚkR òÞ Au yLku Lkh{ÚkR økÞk ÃkAes ykfkh ÚkR þfu Au. íku{s ykÃkýk fXkuh ÌËÞ «¼w «u{Úke Lkh{Úkíkwt òÞ Au. Äehu Äehu rstËøke MkwÄhíke òÞ Au. yLku ykí{kLkku ykLktË ðÄíkku òÞ Au. økk{Lkhu[kÚke «¼w AÃkiÞk ÃkkuíkkLkk ½uh ÃkÄkÞko Au. 101. ©e nrh Ëuðíkk ÷uðk økÞk. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks AÃkiÞk Äk{Lkku {rn{k fnu Au. AÃkiÞkLkkðkMke sLkLkwt, Ãkqhý ¼køÞ fnuðkÞ > «¼wS ßÞkt ÷e÷k fhu Au, rLkþrËLk Mkw¾ËkÞ >> íkhý íkkhý fkhý, [hýLke hs su n > ¼wðLkÃkrík çkúñkrËLku, yrík Ëw÷o¼ Au yun >> ÄLÞ Au AÃkiÞkðkMke ¼õíksLkkuLku. ÄLÞ Au AÃkiÞkLke økkÞkuLku. ÄLÞ Au AÃkiÞkLkk ð]ûkðu÷eykuLku. «¼wLkkt ÃkkðLkfkhe hsLku ¼ð çkúñkrËf RåAu Au. íkuLku s÷Ëe {¤íke LkÚke. íku yksu AÃkiÞkðkMkeLkkt ¼køÞ WËÞ ÚkÞk Au fu {kLkð þhehu ½Lk~Þk{{nkhks yu{Lke MkkÚku ÷e÷k fhu Au. yuf ð¾ík MkwtËhe{k{e Ãkkºk ÷RLku Ëuðíkk ÷uðk ykÔÞkt. “MkwðkMkLkeçkkR ík{khk ½h{kt «sðÂÕ÷ík fhu÷k Ëuðíkk nkuÞ íkku ykÃkku.” MkwðkMkLkeçkkRyu fÌkwt,“½h{kt Ëuðíkk LkÚke.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk,“¼k¼e, ík{u ®[íkk Lk fhku. nwt Ëuðíkk ÷kðe ykÃkeþ.” {eLkMkkøkhLkkt rfLkkhu {nwzkLkk çkøke[k{kt yMkwhktþ ðihkøkeLke s{kík ykðe níke. çkÄk çkkðk íkk{Mke Lku ÔÞMkLkÚke ¼hÃkqh níkk. økktòu ¼ktøk Ãkeyu Lku økðoÚke Vhu. yÂøLk «økxkðeLku Äqýe íkkÃku,ÃkkÃk{kt Ãkqhk Lku Ä{o{kt yÄwhk. «¼wLku rð[kh ÚkÞku fu ¾k¾eçkkðkLku [{ífkh çkíkkððku Ãkzþu. {kýMkkuLku zkhku çkíkkðe ËçkkðeLku ÃkiMkk {ktøku Au Lku nuhkLk fhu Au. íkuÚke ½Lk~Þk{{nkhks çkkðkLke s{kík ÃkkMku ykÔÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt,“çkkðkS, yk Äwwýe{ktÚke {Lku Mk¤økíkk Úkkuzkf Ëuðíkk ykÃkku!” çkkðku ¢kuÄÚke çkkuÕÞku,“÷zfk, íkw{õÞkt çkfçkf fhíkk ni? [÷k òyku... Ëuðíkk Lkrn {e÷Uøku.” ½Lk~Þk{{nkhks çkeò çkkðk ÃkkMku økÞk. “çkkðkS... 172
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
y{Lku Ëuðíkk ykÃkþku?” çkkðku [erÃkÞku ÃkAkze çkkuÕÞku, “[÷íke Ãkfz. yÂøLk Lkrn {e÷Uøku.” ºkeS søÞk Ãkh økÞk Mk¤økíke Äqýe{ktÚke ÃkkuíkkLkk nkÚkÚke Ëuðíkk WÃkkze, rÃkíkktçkhLkk Auzk{kt ÷R [k÷íkk ÚkÞk. yLku çkkðkLkwt {øks AxõÞwt. “Lkk Ãkkzeyu Aeyu Aíkkt yÂøLk fu{÷eÄku?!” Äkufk, [erÃkÞk ÷RLku {khðk {kxu ÃkkA¤ Ëkuzâku. “÷zfk, õÞk Mk{síkk ni? ðøkh {kuíku íkwt{{h òÞUøku.” yu{fne Äkufku Lku ÃkÚÚkhk VuõÞk. çkkðkLku rð[kh Lk ÚkÞku fu fÃkzk{kt yÂøLk ÷R òÞ Au Aíkkt fÃkzwt çk¤íkwt LkÚke. fkuR [{ífkhe çkk¤f Au. ykðku rËÔÞ rð[kh ykÔÞku Lkrn. ½Lk~Þk{{nkhks ¼Þtfh Þ{hkò MðYÃku çkLke økÞk. {kuxk Ãkðoík suðk, rðfhk¤ MðYÃk, nMík{kt íkeûý nrÚkÞkh, Ëktík f[f[kðíkk ¼Þtfh þçËLkk fzkfk fhu Au. “ÃkkÃke! ík{u ¼u¾ ÷eÄku Au Lku ¢kuÄ fhe MkkiLku Auíkhku Aku?! MkÃkoLke su{VqtVkzk {khe çkeòLku nuhkLk fhku Aku?” Þ{hkòyu çkhkçkh suðku {kh {kÞkuo. ÄkufkLkk X¬k fhkÔÞk. çkkðk {wêeðk¤eLku òÞ ¼køÞk. “¼køkku, Lkrníkh ðøkh {kuíku {khe Lkk¾þu.” Äúwsíkk VVzíkk ÃkkuíkkLkk {wfk{u ÃknkU[e økÞk. ÃkkuíkkLke ÃkqòLke {qŠík òuR íkku {¤u Lkrn. yhu {qrík õÞkt økR nþu?! yksw çkksw þkuÄu Au íÞkt ykfkþðkýe ÚkR. ÃkqòLke {qŠík çkkuÕÞk “ík{u ½Lk~Þk{{nkhksLkwt yÃk{kLk fÞwo Au. Vkðu íku{çkkuÕÞk Aku íkuÚke y{u ík{khe ÃkkMku hnuþwt Lkrn. ½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku sRyu Aeyu.” çkÄk çkkðk ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku {qŠík ÷uðk ykÔÞk. ßÞkt ½Lk~Þk{{nkhks Mkk{u Lksh fhe íÞkt «¼wyu MkkûkkíkT ©e hk{[tÿS MðYÃku ËþoLk ykÃÞk. çkkðk ykùÞo Ãkk{e økÞk. ykíkku ykÃkýk RüËuð Au. çku nkÚk òuze ûk{k {ktøku Au. “y{khe ¼q÷ ÚkR Au. y{u ík{Lku yku¤¾e þõÞk Lkrn.” ík{u Mkkûkkík Aku hk{[tÿ, «økxâk AwÃkiÞk{kt çk÷ªÿ > rLkùu y{Lku yu{Ëu¾kÞ, yu{kt çkeòu MktËun Lk ÚkkÞ >> ík{Lku fheÞu Lk{Mfkh, fh òuzeLku ðkh{ðkh > ík{u ûk{k fhku yÃkhkÄ, y{u ¼w÷ fhe Au yøkkÄ >> y{u ËkMk Aeyu ík{khk, yðøkwý òuþku{kt y{khk > “nu «¼w! çkk¤f òýeLku y{u ík{kÁt yÃk{kLk fÞwO Au. nðu y{Lku y{khkt {qŠíkyku ÃkkAe ykÃkku.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “÷R òð.”íÞkt {qŠík çkkuÕÞkt, “òu ík{u yMkíÞ yk[hý fhþku, yÄ{o fhþku, ÃkkÃk yLku fÃkx fhþku íkku ík{khk ÃkkMku hnuþwt Lkrn. òu Ãkrðºk ÚkR Mkuðk fhþku íkku y{u Mkuðk Mðefkhþwt.” çkkðkykuyu 173
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fÌkwt, “nðu y{u yÄ{o Lkrn fheyu.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “yk¿kkLkwt Ãkk÷Lk fhþku íkku Mkw¾e Úkkþku.” «¼wLke ÷e÷k fÕÞkýfkhe Au. yLkuf ðihkøkeykuLku {wÂõíkLkku {køko çkíkkðe «¼wyu MkíÞ{køkuo ðkéÞk Au. 102. Ä{oËkËk «¼wLkwt æÞkLk fhu Au. Ãkh{kí{kLkwt æÞkLk fhðkÚke «¼wLkku Mkkûkkífkh ÚkkÞ Au. æÞkLk yux÷u þwt? æÞkLk yux÷u yufkøkúíkk yLku íkL{Þíkk. r[¥kLkku nrh{kt rLkhkuÄ fhðku íkuLku æÞkLk fnuðkÞ Au. ¿kkLk fhíkkt æÞkLk ©uc Au. æÞkLk fhðkÚke {kÞk{ktÚke s÷Ëe AwxkÞ Au. yLku {nky÷kirff ¼økðkLkLke {qŠíkLkk Mkw¾Lkku ¾òLkku yuLku nkÚk ykðu Au. su{MkqÞo WøkðkÚke ysðk¤wt ÚkkÞ Au, íku{«¼wLkwt æÞkLk fhðkÚke ytíkhLkwt y¿kkLk ½xíkwt òÞ Au Lku ¿kkLkLkku «fkþ WËÞ ÚkkÞ Au. ð¤e [rhºk çkeswt fnwt, Mkwýku Mknw ¼køÞðkLk > yuf Mk{u ©e Ä{o çkuXk, Ähðk «¼wLkwt æÞkLk >> ytíkh{kt ykíkwh ÚkRLku, æÞkLk Ähu Au yuð > Ãkhkuûk {qŠík Lk Ëu¾kýe, Ëu¾kýk nrh íkík¾uð >> Ä{o ½Lk~Þk{Lku swðu Au, çkeswt Lk Ëu¾u ÿü > íku {qŠíkLku rðMkkhe Ëuðk, fhu «kÚkoLkk MÃkü >> rÃkíkkÄ{oËuð {LkLku ÂMÚkh fheLku «¼wLkwt æÞkLk fhu Au. nt{uþkt æÞkLk fhu íÞkhu [íkw¼wos LkkhkÞýLkkt ËþoLk ytíkh{kt ÚkkÞ, Ãký yksu «¼wLkkt ËþoLk ytíkh{kt Úkíkkt LkÚke, Ãký ½Lk~Þk{{nkhks Ëu¾kÞ Au. Ä{orÃkíkk rð[kh fhu Au, {Lku æÞkLk{kt {khku Ëefhku Ëu¾kÞ Au. {Lku Ëefhk{kt ykx÷e çkÄe ykMkÂõík Au íku MkkÁt LkÚke. «¼w ¼w÷kR òÞ yLku {kÞk{kt zwçke sðkÞ íku {Lku øk{íkwt LkÚke. ËefhkLku ¼w÷ðk ½ýku «ÞkMk fhu Au Ãký ¼w÷kíkk LkÚke. ½Lk~Þk{{nkhks Ëu¾kÞ Au. nðu þwt fhðwt? {wtÍkR økÞk, íkuÚke æÞkLkLku Ãkzíkwt {qfeLku çknkh ykÔÞk. Vr¤Þk{kt yktçk÷eLkk ð]ûk Lke[u ykuxku níkku íku WÃkh çkuMkeLku ©e {ËT ¼køkðík ðkt[u Au. çku f÷kf ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhks rÃkíkk Ä{oËuð ÃkkMku ykÔÞk yLku ÂM{ík nkMÞ fhíkk ÄehuÚke rÃkíkkSLku fÌkwt,“rÃkíkkS, ík{u ¼køÞþk¤e Aku. Ãkwðo sL{{kt ík{u MkswoøktøkkLkk rfLkkhu ËuðíkkLkk íkuh nòh ð»ko MkwÄe fXeLk íkÃkùÞko fhu÷e Au. ¼økðkLk «MkÒk ÚkÞk yLku fÌkwt, “çkku÷ku Ä{oËuð ykÃkLke þe RåAk Au?” íÞkhu ík{u fÌkwt, “y{Lku ík{khk suðku Ëefhku «kó ÚkkÞ yuðe RåAk Au.” íÞkhu «¼wyu fÌkwt, “[ku¬Mk nwt ík{khu íÞkt Ëefhku ÚkRLku ykðeþ. yLku ík{khk Mkðuo {LkkuhÚk Ãkwhk fheþ.” íkuÚke y{u ík{khk ½hu «økx ÚkÞk Aeyu, Lku rËÔÞ ÷e÷k fheyu Aeyu.” 174
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“rÃkíkkS, ík{u ®[íkk Lk fhku.” íkwhtík ½Lk~Þk{{nkhks [íkw¼wos MðYÃku ËþoLk ykÃÞk. ÃkAe íku [íkw¼wos MðYÃk ½Lk~Þk{{nkhks{kt ÷eLk ÚkR økÞwt. Ä{oËkËk ykùÞo Ãkk{e økÞk. Ytðkzk ¾zkt ÚkR økÞk. ÃkqðoLke M{]rík ykðe økR, fu {kfOzuÞÉr»k fnuíkk níkk íku ðkík MkíÞ Au. {khk ½Lk~Þk{yðíkkhLkk yðíkkhe Ãkqýo ÃkwY»kku¥k{LkkhkÞý Au. çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au, “nu ÷kze÷k fwtðh{khk, Ëuð íkýk Aku Ëuð. MkðoLkk fkhý ©e nrh Au, yûkhkrÄÃkrík yuð.” Ãkw Y »kku ¥ k{LkkhkÞý, Mkkûkkík Aku ¼økðkLk > ík{khe {kÞk ðzu fheLku, ¼w÷w Awt nw ¼kLk >> ík{rð»ku «¼wÃkýkLkku, rLkùÞ çkhkçkh ÚkkÞ > fÕÃkktíku íkð MðYÃkLkwt, ¿kkLk fËe Lkð òÞ >> nðu ykÃkku ðhËkLk yuðwt, f]Ãkk fheLku yks > rðMkkYt íkkuÞ Lkð rðMkhu, {nuh fhku {nkhks >> Ä{orÃkíkk fnu Au, “{kÞk {Lku ¼q÷ ¾ðhkðu Au, íkuÚke {Lku ÏÞk÷ hnuíkku LkÚke. {Lku ðhËkLk ykÃkku. fÕÃkktíkhu nwt ík{Lku õÞkhuÞ ¼q÷wt Lkrn. y¾tz ík{khk MðYÃkLkwt æÞkLk M{hý fÁt. ík{kÁt MðYÃk y{khk ÌËÞ{kt ÂMÚkh ÚkR òÞ.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “íkÚkkMíkw, ík{khk {køÞk {wsçk Úkþu. {kÞk ík{Lku Lkzþu Lkrn.” ¼ÂõíkLkwt V¤ ¼økðkLk Au. çkúñYÃk ÚkR ÃkhçkúñLkwt ®[íkðLk fhðwt. 103. ÃkÚÚkh Ãkkýe{kt íkÞko. [iºk MkwË Mkkík{Lkku rËðMk ykÔÞku. hk{«íkkÃk¼kR, RåAkhk{, MkwðkrMkLke¼k¼e, ¼Âõík{kíkk, ½Lk~Þk{{nkhks çkeò økúk{sLkkuLku ÷RLku Ä{orÃkíkk yÞkuæÞk sðk LkeféÞk. yÞkuæÞk síkk hMíkk{kt MkswoLkËe ykðu. yøkkÄ ÃkkýeÚke ¼he Au. òuhËkh «ðkn ðnu Au. ðnkýLke sYh Ãkzu, Ãký rfLkkhu yufs ðnký(nkuze) níkwt. ðkhkVhíkª Mkk{u rfLkkhu ÷R òÞ. rfLkkhk Ãkh {kýMkkuLke ¼ez níke. ½Lk~Þk{{nkhksu ðnkýLkk ¾uðxLku fÌkwt, “y{khk {kxu swËtw ðnký òuRyu Au. y{u Mkki ¼uøkk Lkrn çkuMkeyu. ¼kzkLkk ÃkiMkk su Úkkþu íku ykÃkþwt. ¾uðxu fÌkwt, “swËtw ðnký Lkrn {¤u. swËw ðnký òuRþu íkku ¼kzwt Ãký MkðkÞwt ÷Rþ. çkku÷ku þwt rð[kh Au?” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “fktR ðktÄku Lkrn. rÃkíkkS ík{u ®[íkk Lk fhku. ykÃkýe ÃkkMku ½ýk çkÄk ðnký Au. rÃkíkkS, [k÷ku yk {kuxe ÃkÚÚkhLke rþ÷k Au íku WÃkh ÃkwY»kku çkuMke òð yLku yk çkeS rþ÷k Au íku WÃkh †eyku çkuMke òð.” Ä{oËkËk fnu Au, “çkuxk ½Lk~Þk{. ÃkÚÚkh Ãkkýe{kt íkhu Lkrn, zqçke sþu.” ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “rÃkíkkS rðïkMk hk¾ku. «¼w fíkwo {fíkwo Au. yuLke f]ÃkkÚke ÃkÚÚkh 175
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãký íkhþu. ¼ðMkkøkh Ãkkh WíkkhLkkhLku Mkswoøktøkk Ãkkh fhíkkt þwt ðkh ÷køku. ¼økðkLk Ãkh ¼hkuMkku hk¾e ÃkÚÚkhLke rþ÷k Ãkh çkuMke òð.” çkÄk {kýMkku ÃkÚÚkhLke rþ÷k Ãkh çkuMke økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkku nMíkf{¤ ÃkÚÚkhLku yzkzâku. MÃkþo fÞkuo fu ÃkÚÚkh nkuzeLke {kVf Ãkkýe WÃkh íkhðk ÷køÞk. Ãkkýe WÃkh ÃkÚÚkh òÞ, nòhku sLk swðu Au íÞktÞ > íkífk¤ WíkkrhÞk Ãkkh, ÃkkBÞk ykùÞo Mkki LkhLkkh >> íkífk¤ Mkk{u fktXu ÃknkU[e økÞk. Mkswo rfLkkhu {kýMkku Q¼k níkk íku ykðku yËT¼wík [{ífkh òuR MíkçÄ ÚkR økÞk. “yku...nku... ykðk {kuxk zwtøkh suðk ÃkÚÚkh Ãkkýe{kt íkhu Au.” çkÄk òuíkk s hne økÞk. yk MkkÄkhý çkkçkík LkÚke. {nk ykùÞoLke ðkík Au. yk LkkLkk çkk÷ ½Lk~Þk{MkkûkkíkT Ãkh{kí{k Au. ¼økðkLk rMkðkÞ ykðwt fkÞo fkuR fhe þfu Lkrn.
ÃkÚÚkh WÃkh Ãkkýe{kt {wMkkVhe. ík{k{ {kýMkku ½Lk~Þk{{nkhks ÃkkMku Ëkuze ykÔÞk. Lkeh¾e Lkeh¾eLku ËþoLk fhu Au. nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au, “usu{AÃkiÞkðkMke ÷kufkuLku MkswoÃkkh fÞko, íku{y{Lku ¼ðMkkøkhÚke Ãkkh fhòu, Lku MkËTçkwÂæÄ ykÃkòu.” ½Lk~Þk{{nkhks y÷kirff ÷e÷k fhíkk fhíkk yLkuf Sðkí{kLkku WæÄkh fhu Au. sL{ktíkhu Ãký suLkwt fÕÞký Lk ÚkR þfu, yuðk {r÷Lk ðkMkLkkðk¤k yMktÏÞ ykí{k Ãkh WÃkfkh fhe yu{Lkku {kuûk fÞkuo Au. ½Lk~Þk{{nkhks {kuûkLkk Ëkíkk Au. MkswoLkËe{kt MLkkLk fhe Ä{oËuð fwxwtçk Mkrník çkhnèk çkòh{kt ykðe ÃkkuíkkLkk {wfk{u rLkðkMk fÞkuo. hk{sL{MÚkkLk, fLkf¼wðLk, ÷û{ý½kx, fkiþÕÞk½kx, økwókh½kx, hk{½kx, MkwÞofwtz rðøkuhu Ãkrðºk MÚkkLk{kt ËþoLk fÞko. íÞkt Ãkkt[ rËðMk MkwÄe rLkðkMk fhe ÃkkAk AÃkiÞkÃkwh ÃkÄkÞko. 176
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhks Mkðo þÂõík{kLk Au. ÃkÚÚkhLku Ãkkýe{kt íkhíkku fhu, yLku ÃkÚÚkh{kt «ký Ãký Ãkwhu. ©eS {nkhksu ðzíkk÷Lkk {trËh{kt ÃkÚÚkh{kt «ký Ãkwhe Ãkqík¤kt Lk[kÔÞkt. yüktøkÞkuøk MkkæÞk rMkðkÞ Ãký yûkhÄk{, økku÷kuf yLku ðiftwXLkk ËþoLk fhkÔÞkt Au. Mkðo þÂõík{kLk yðíkkhLkk yðíkkhe MkðkuoÃkhe ½Lk~Þk{{nkhksLku fkuxe fkuxe ðtËLk. 104. [kh yMkwhLkku Lkkþ. Ãkw Y »kku ¥ k{LkkhkÞý, Aw à ki Þ kÃkw h {ku Í kh > {Lkw»Þ Ëunu ½ýe heíku, fhu [rhºk yÃkkh >> yuf Mk{u ½h ykøk¤u, yktøkýk{kt y÷çku÷ > Mk¾k MkðuoLku MkkÚku fhíkk, {Õ÷ fwMíkeLkku ¾u÷ >> Mk¾kyku ½Lk~Þk{{nkhksLku ½hu ykÔÞk. Mk¾k fnu A,u “[k÷ku ykÃkýu {Õ÷ fMwíkeLke h{ík h{ey.u” “[k÷ku ntw íkku íkÞikh s A.tw” Ä{ËokËk, ¼Âõík{kíkk, hk{«íkkÃk¼kR rðøkhuu ÃkhwðkMke Mkðou sLk h{ík òðuk [khu çkksw çkMuke økÞk. h{ík [k÷w fhe íÞkt ÃkðqLoktw ðhi ÷ðuk fk÷eË¥kLkk r{ºk [kh yMkhwku ½Lk~Þk{{nkhksLku {khðk ykÔÞk. økkhieË¥k, þ¼ w Ë¥k, $ÿË¥k yLku rËLkË¥k çkk¤fLktw YÃk ÷RLku ykÔÞk. ½Lk~Þk{{nkhks yku¤¾e økÞk. fÃkxe yMkwhku Ëøkku fhðk ykÔÞk Au, íkuLku çkhkçkh Mkò fhðe Ãkzþu. ½Lk~Þk{u fÌkwt, “y{khk Mk¾k MkkÚku h{ík h{ku.” yMkwh fnu Au, “y{Lku ík{khk Mk¾k MkkÚku h{ðkLke {ò Lk ykð.u y{u ík{khe MkkÚku h{þwt.” «¼wyu fÌkwt, “fktR ðktÄku Lkrn... h{ðk íkiÞkh Aeyu.” «¼wyu fÌkwt,“{kuxk¼kR, [uíke òòu. yk [kh sýk Au íku çkk¤f LkÚke Ãký yMkwh Au. çkk¤f ÚkRLku Auíkhðk ykÔÞk Au. çku yMkwh MkkÚku ík{u h{ku yLku çku yMkwh MkkÚku nwt h{wt.” Akíke MkkÚku Akíke ¼ezkðe. nkÚk MkkÚku nkÚk ¼eze Lku {Õ÷fwMíke h{u Au. {qXe ðk¤eLku òuhÚke yuf çkeòLku {khu Au. íkk÷eykuLkk ÃkzAtËk ÚkkÞ Au. ÃkøkLke yktxe {khe ÃkAe òuhÚke ÃkøkLke ÷kíkwLkk «nkh fÞko. yMkwhLku ÃkAkzâk. {kh ¾{kíkku LkÚke. ¼køkðk òÞ Au. «¼yu fÌkwt, “¾çkzËkh hnuòu. nwt suLku Ãkfzwt Awt íkuLku fËe {wfíkku LkÚke. XuX MkwÄe ÃknkU[kze Ëô Awt.” yuf ÃkAe yuf yMkwhLku Ãkfze yæÄh WÃkkze [¬h [¬h VuhðeLku ykfkþ{kt ËzkLke su{Wzkzâku íku Ëwh støk÷{kt sRLku yMkwh Ãkzâk. yuf yMkwh XuX {Lkkuh{k LkËeLkk støk÷{kt sRLku Ãkzâku. çkeòu ©ðý ík÷kðzeLkk støk÷{kt Ãkzâku. ºkeòu yMkwh rðïkr{ºke LkËeLkk støk÷{kt Ãkzâku yLku [kuÚkku yMkwh MkswoLkËeLkk feLkkhu çkeÕðk çkòh{kt Ãkzâku. [khu yMkwh nknkfkh fhíkk 177
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{hý ÃkkBÞk. ßÞkhu {hý ÃkkBÞk íÞkhu Ëuðíkkyku hkS ÚkÞk. hÌkk y{h y¼ú {kuÍkh, fhu Ãkw»ÃkLke ð]rü yÃkkh > økktÄðo Mk½¤k økwý økkðu, ð¤e ËwtËw¼e LkkË çkòð >> ykfkþ{kt ËwtËw¼e ™kË MkkÚku sÞsÞfkh fhe ½Lk~Þk{{nkhks WÃkh Ãkw»ÃkLkku ðhMkkË fÞkuo. çkku÷ku ½Lk~Þk{{nkhksLke sÞ. 105. [k÷ku ykÃkýu fÚkk Mkkt¼¤ðk sRyu. yÞkuæÞk{kt yuf ðihkøke {nk¼khíkLke fÚkk ðkt[íkk níkk. ½Lk~Þk{{nkhksu r{ºk ËeÕ÷eMktøkLku fÌkwt, “r{ºk yksu yufkËþe Au. [k÷ku fÚkk Mkkt¼¤ðk sRyu. {kuxk¼kR MkqR økÞk Au. hkºkeLkku Mk{Þ Au.” r{ºkLke MkkÚku «¼w fÚkk Mkkt¼¤ðk økÞk. íÞkt hkò ËþoLk®Mkn Ãký yLkuf {kýMkku MkkÚku fÚkk Mkkt¼¤ðk ykÔÞk Au. økkËe íkfeÞk Ãkh hkò çkuXk Au. hkòyu ½Lk~Þk{{nkhksLkku Mkífkh fÞkuo. Ãkw»ÃkLkku nkh Ãknuhkðe ÃkkuíkkLke çkksw{kt çkuMkkzâk. «¼w yufkøkú r[¥kuÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. ½ýe ðkh fÚkk Mkkt¼¤e. fÚkk rðhk{Ãkk{e íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu þk† WÃkh Ãkkt[ YrÃkÞk {wfeLku þk†Lkwt ÃkqsLk fÞwO. ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhksLkk rËÔÞ rLksytøk{ktÚke «fkþ LkeféÞku. íku «fkþ {æÞu þt¾, [¢, økËk, ÃkÈÄkhe [íkwo¼ws MðYÃku MkkiLku ËþoLk ÚkÞkt. Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. yk MkkÄkhý çkk¤f LkÚke, Ãký MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au. yLkuf ¼õíkkuLku ÃkkuíkkLke yku¤¾ký fhkðe þhýu ÷eÄk Au. ½Lk~Þk{{nkhks ½h íkhV ykðu Au, íÞkt hMíkk{kt yMkwhku {éÞk. íkuLkku Ãkhk¼ð fhe «¼w ½hu ykÔÞk, yLku AkLkk {kLkk ÃkkuZe økÞk. yÞkuæÞk{kt ÷øk¼øk 360 {trËhku Au. íÞkt ðkhtðkh ©e{ËT ¼køkðíkLke fÚkk ðt[kÞ. fkuR {trËh{kt hk{kÞýLke fÚkk ðt[kÞ. íÞkt ½Lk~Þk{{nkhks fÚkk Mkkt¼¤ðk òÞ. þktríkÚke fÚkk Mkkt¼¤u. yuf ð¾ík çknw {kuzk ½hu ykÔÞk. íÞkhu {kuxk¼kR «¼wLku rþ¾k{ý Ëuíkk fnu Au. {khe ðkík Mkwýku ½Lk~Þk{, ík{u {kuzwt Lk fhku yu fk{> rLkþk Mk{u òðwt Lkrn ík{khu, fÚkk Mkkt¼¤ðk fkuR ðkhu >> ík{ku {Lk hnku Aku {økLk, Ãký Ëwü fhþu rð½Lk > {kxu {kLkku y{kÁt ð[Lk, ík{fuzu Vhu {ws {Lk >> ½Lk~Þk{¼kR, “ík{u fÚkk Mkkt¼¤ðk òð Aku íku çkhkçkh Au Ãký hkºku çknw {kuzk ykðku Aku íku çkhkçkh LkÚke. ðkhtðkh Ëwüku ík{Lku {khðk ykðu Au, íkuÚke y{Lku çknw 178
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
®[íkk ÚkkÞ Au. Lku ík{u ßÞkt MkwÄe ½uh Lk ykðku íÞkt MkwÄe y{khk {Lk{kt þktrík Úkíke LkÚke. {kxu y{kÁt ð[Lk {kLkku íkku MkkÁt.” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks ÄehuÚke rððuf Ãkqðof çkkuÕÞk, “nu {kuxk¼kR! fÚkk Au íku ykí{kLkku ¾kuhkf Au. fÚkk Mkkt¼éÞk rMkðkÞ ykí{k Lkçk¤ku ÚkR òÞ Au. fÚkk yÄwhe {qfe fu{½hu ykðtw? feíkoLk, ÄwLÞ ÚkÞk ÃkAe ykðwt Awt. ík{u Ãký y{kÁt MkkÚku fÚkk Mkkt¼¤ðk ykðòu.” «¼w fnu Au, Mkk{xkt rðÎLk ykðu òu fkuxe, Ãký fÚkk fÁt Lkrn ¾kuxe > fÚkk rðLkk íkku fu{hnuðkÞ, rËLk hkºke fuðe heíku òÞ >> “yuf çku rðÎLk fkuý økýu Au. Ãkhtíkw fhkuz rðÎLk ykðu íkku Ãký fÚkk Mkkt¼éÞk rMkðkÞ fu{hnuðkÞ?” íkºkið øktøkk Þ{wLkk rºkðuýe, økkuËkðhe rMktÄw MkhMðrík [ > Mkðkorý íkeÚkkorLk ðMkÂLík íkºk, ÞºkkåÞwíkkËkh fÚkk «Mktøk: >> ßÞkt Ãkh{kí{kLkk Mkíþk†kuLke fÚkk feíkoLk ÚkkÞ Au íÞkt øktøkk, Þ{wLkk, rºkðuýe, økkuËkðhe, rMkLÄw yLku MkhMðíke ykrËf Ãkrðºk LkËeyku íkÚkk Mkðuo íkeÚkkuo ykðeLku rLkðkMk fhu Au. fÚkk Mkkh... ¿kkLk rðLkk {wÂõík Úkíke LkÚke, yLku ¿kkLk fÚkk ðkíkko rMkðkÞ Úkíkwt LkÚke. {kxu nt{uþk fÚkk feíkoLkLku ÃkkuíkkLkwt SðLk økýeLku fÚkk Mkkt¼¤ðkLkku ¾xfku hk¾ðku. suLku fÚkk ðkíkko{kt Yr[ Lkrn, íkuLke fkuhLke yu{yxf¤ fhðe su yuLku rðþu {kuxk økwý Lkrn ykðu. fÚkk Au íku SðLkLkku ÃkkÞku Au. ÃkkÞku Lkçk¤ku nkuÞ íkku {fkLk xfu Lkrn. Ãkze òÞ. íku{fÚkk Mkkt¼¤ðk{kt Lkçk¤kR hk¾u íkku ykí{k Lkçk¤ku ÚkR òÞ Au. ¼ÂõíkLke ð]ÂæÄ Úkíke LkÚke. 106. zktøkh{kt y{khku fux÷ku ¼køk. {k{k {kuíkeºkðkzeyu økk{¼uxeÞkLkk ík¤kðLke [khu çkksw Vhíkk f{kuË hkuÃkkðe níke. Ãkhtíkw ðhMkkË [kh {kMk MkwÄe Mkíkík ðhMkíkku hÌkku íkuÚke zktøkh Ëu¾kíke LkÚke. ÃkkýeÚke Ãk]Úðe ¼hkR økR Au. ¼hu÷wt Ãkkýe òuR {k{k rLkhkþ ÚkR økÞk, fu zktøkh Úkþu Lkrn. {nuLkík rLk»V¤ sþu. Ä{oËuð yLku ½Lk~Þk{{nkhks {kuíke{k{kLku ½uh ykÔÞk. {k{kyu ðkík fhe. zktøkh ðkðe Au Ãký Ãkkýe ¼hkR økÞwt Au íkuÚke zktøkh([ku¾k) Mkze sþu íkku ½hLkk ÔÞðnkh{kt íkký Ãkzþu. nðu þwt fÁt? ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “{k{k, ®[íkk Lk fhku. çk½w MkkÁt ÚkR sþu.” íÞkhu çkkuÕÞk çk÷¼ÿ ðeh, {k{k Mkwýku ík{u {ríkÄeh > þk÷ Ãkkfu òu yk{kt ík{khe, fux÷e økýþku íku y{khe >> “zktøkhLkku Ãkkf MkhMk ÚkkÞ íkku {k{k íku{ktÚke y{Lku fux÷e ykÃkþku? y{khku 179
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fux÷ku ¼køk?” {k{k WËkh rË÷Úke çkkuÕÞk, “sux÷e zktøkh ÚkkÞ íkux÷e ík{khe. çkÄe ík{Lku ykÃke Ëuþwt.” ½Lk~Þk{{nkhks A÷kuA÷ ¼hu÷k Ãkkýe{kt Ÿzk økÞk. íÞkt þwt fÞwO ? Mkkt¼¤ku..!... s{ýk [hýLkku ytøkwXku íÞktÞ, Ãk]Úðe Ãkh ËkçÞku s¤{ktÞ > Ähk VkxeLku ËeÄku Au {køk, Q¼ku [ehku ÚkÞku Au yÚkkøk >> swðu Au íku ÷kuf Ãkk¤, Ãkkýe Mk{kÞwt íÞkt íkíkfk¤ > íkuLkku þçË ÚkÞku ½zuzkx, Mkðuo ÷kufu MkwtÛÞku fzuzkx >> «¼wyu s{ýk [hýLkku ytøkqXku Ãk]Úðe Ãkh shkf ¼khÚke ËçkkÔÞku fu Äýýý Ähíke Vkxe. Q¼ku [ehku ÚkR økÞku yLku ½zuzkx fhíkwt Ãkkýe çkÄwt Ähíke{kt Mk{kR økÞwt. MkhMk {òLke zktøkh Ëu¾kÞ Au. yuf Ãký Akuz Mkze økÞku LkÚke. ykur[tíkku ykðku fzuzkx þuLkku ÚkÞku. ykðwt ykùÞo òuR {Lkw»Þku LkðkR Ãkk{e økÞk. òuðk {kxu Ëkuze ykÔÞk, yk þwt ÚkÞwt? ½Lk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køÞk. LkkLkk ½Lk~Þk{Au, Ãký [{ífkh {kuxk çkíkkðu Au. fkuRÚke ÚkR þfu Lkrn íkuðk fkÞkuo fhu Au. yuLke ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh LkÚke.Ãkkýe{kt {kA÷kt ykrË Sð stíkwyku níkkt íku Ãkkýe rðLkk íkhVzu Au. ËÞkLkk Mkkøkh Ãkh{kí{kLku ËÞk ykðe. MktfÕÃk fÞkuo, nu Ëuðhks $ÿ, ík{u rð{kLk ÷R ykðku. ykfkþ{kt rð{kLk AðkR økÞkt. Mkðo Sðstíkwyku [íkw¼wos MðYÃk Äkhý fhe, «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku rð{kLk{kt çkuMkeLku Mðøko ÷kuf{kt økÞkt. ¾qçk zktøkh Ãkkfe íku {kuíkeºkðkze Lkkufh ÃkkMku fÃkkðeLku ½uh ÷R ykÔÞk. ½™~Þk{{nkhksLku fÌkwt, “ík{Lku sux÷e òuRyu íkux÷e ÷R òyku.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “{k{k, y{khu zktøkh òuRíke LkÚke. ík{u ík{khk {kxu hk¾ku. ík{khe WËkh ¼kðLkk òuR y{u hkS ÚkÞk Aeyu.” ykðe y÷kirff ÷e÷k fhe ½Lk~Þk{{nkhks yLkuf Sðkí{kLkwt fÕÞký fhu Au. «¼w MkðoSðrníkkðn Au. yuf «¼wLkku ÃkrhÃkõð ykþhku hk¾ðku. 107. ytÄLku Ëu¾íkk fÞko. çkk¤ ½Lk~Þk{MLkkLk fheLku ÃkkAk ykðu Au. íÞkt yuf çkkðku Äqýe ÃkkMku çkuXku níkku, yLku ºký [kh MkwhËkMk(ytÄ) çkuXk níkk. çkkðkSLku «kÚkoLkk fhíkk níkk. “çkkðkS, y{Lku Ëu¾íkk fhkuLku. y{u ík{khku rstËøke¼h yk¼kh {kLkeþwt.” çkkðkyu fÌkwt, “ÃkiMkk ykÃkku íkku Ëu¾íkk fÁt.” MkwhËkMk çkkuÕÞk, “y{Lku Ãkux Ãkqhíkwt ¾kðk LkÚke {¤íkwt íkku ÃkiMkk õÞktÚke nkuÞ.” çkkðku r¾òRLku çkkuÕÞku, “ÃkiMkk ykÃkðk LkÚke Lku Ëu¾íkk Úkkðwt Au yu Lkrn çkLku. y{u Lkðhk LkÚke. ÚkR òð hðkLkk.” íÞkhu 180
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MkwhËkMku ykfkþ Mkk{u Lksh fhe fÌkwt, “nu «¼w! LkkuÄkhkLkk ykÄkh y{Lku yuf ík{khku ¼hkuMkku Au. f]Ãkk fhku. yLku y{khe ykt¾{kt íkus ykÃkku.” ½Lk~Þk{{nkhksLku ËÞk ykðe. yktĤkLke ykt¾ WÃkh ÃkkuíkkLke Ãkrðºk fku{¤ yktøk¤e Vuhðe fu íkwhtík ðes¤eLkku [{fkhku ÚkÞku. su yktĤk níkk íku Ëu¾íkk ÚkR økÞk. íku{Lkk ykLktËLkku Ãkkh Lk hÌkku.
yktĤkLku Ëu¾íkk fÞko.. ykðe MkwtËh ËwrLkÞk òuR hkS hkS ÚkR økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksLku «kÚkoLkk fhe, “nu «¼w! ík{u y{Lku Lkðwt SðLk ykÃÞwt. ík{khk WÃkfkhLku y{u ¼q÷þwt Lkrn. y¾tz ík{Lku ÞkË fhþwt. ík{u su{fnuþku íku{fhþwt. Lku ík{khk þhýu hneþwt Lku ¼sLk ¼Âõík fhþwt.” nu f]Ãkkðtík nu {nkhks, y{Lku Ëu¾íkk fÞko yks > ík{u ¼÷u ÃkÄkÞko yktÞ, y{u Mkw¾e ÚkÞk {Lk{ktÞ >> íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “nðu yk ykt¾Úke «¼wLkkt yLku MktíkkuLkk ËþoLk fhòu. fkuR rËðMk rðfkh yLku ¢qh árüÚke fktR òuþku Lkrn. ykt¾ îkhkyu ÃkkÃk ytíkh{kt ÃkuMku Au. (Ãkqðo{kt)ykøk÷k sL{{kt ík{u ykt¾Úke çknw ÃkkÃk fÞko Au. ¢kuÄ fhe {k-çkkÃk, økheçk yLku rLkhÃkhkÄeLku ¾qçk MktíkkÃÞk Au, íkuÚke ík{u ytÄ ÚkÞk Aku. fÞkO f{o ¼kuøkðku Aku. nðu ykt¾Lku rLk{o¤ hk¾òu.” ykðwt ykùÞo òuRLku çkkðku LkðkR Ãkk{e økÞku. ½Lk~Þk{{nkhksu MkwhËkMkSLkkt yLktík sL{Lkkt ÃkkÃk çkk¤e ËeÄkt. yk Au «økx «¼wLkku «íkkÃk. 108. {kMkeLku Ãkh[ku ykÃÞku. yuf rËðMk AwÃkiÞkÃkwh{kt ¼Âõík{kíkkLku ½uh íku{Lkkt çknuLk ðMktíkkçkkR yLku [tËLkçkkR hnuðk ykÔÞk. ðMktíkkçkkR íku{Lkk Ãkwºk {kýufÄhLku MkkÚku ÷kÔÞk Au yLku 181
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
[tËLkçkkR íku{Lkk Ãkwºk ðMíkeLku MkkÚku ÷kÔÞk Au. ykðeLku ¼rõík{kíkkLku ÃkwAâwt, “çknuLk... ½Lk~Þk{½h{kt Ëu¾kíkk LkÚke. fux÷u MkwÄe økÞk Au? ¼rõík{kíkkyu fÌkwt, “ÃkehkusÃkwh økÞk Au... n{ýkt s ykðþu.” Mkkts Ãkze íÞkhu Ä{orÃkíkkLke MkkÚku ½Lk~Þk{yLku RåAkhk{½hu ykÔÞk. {kMke ÃkíkkMkkt ÷kÔÞk níkkt íku ½Lk~Þk{yLku RåAkhk{Lku ykÃÞkt. yhMk-ÃkhMk fwþ¤íkk ÃkqAe. Mkktsu MkkÚku çkuMkeLku ¼kusLk(ðk¤wt) fÞwO. ÃkAe feíkoLk ¼sLk fhe ¼økðkLkLku Mkt¼kheLku çkÄkt MkqR økÞkt. çkesu rËðMku ðnu÷e Mkðkhu [tËLk{kMke yLku ðMktíkk{kMke ½txe{kt ÷kux ˤðk çkuXkt. MkwtËh {òLkk «¼kríkÞkt økkÞ Au. íkw÷MkeËkMku fhu÷kt sun, fhu Wå[kh {w¾uÚke yun > íku{kt yuðwt çkkuÕÞk Au WíMkknu, WXku ÷k÷ «¼kík ¼Þk nu >> Yzku Ãk÷tøk MkwtËh Mkkh, íku{kt ÃkkuZâk Au «ký ykÄkh > ykuþhe{kt fÞwo Au þÞLk, íÞktÚke çkku÷e WXâk ¼økðLk >> “WXku ÷k÷ «¼kík ¼Þk ni.” ½Lk~Þk{{nkhks ykuMkhe{kt Mkqíkk Au, íku çkkuÕÞk, “{kMke nwt òøkwt Awt. ík{khu þwt fk{Au?” íÞkhu {kMke fnu Au, “y{u ík{Lku LkÚke søkkzíkkt. y{u ¼økðkLkLku søkkzeyu Aeyu.” yu{fne ½txe çktÄ hk¾e níke íku [k÷w fhe ËeÄe. ÃkkAk ˤðk ÷køÞk. íkwhtík ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkku nkÚk ÷ktçkku fheLku ½txe WÃkh {qfe ËeÄku. nkÚkLkk ðsLkÚke ½txe Vhe þfíke LkÚke. çktÄ ÚkR økR.
{kMkeLku Ãkh[ku. {kMke çkkuÕÞk, “ykðzku ÷ktçkku nkÚk fkuLkku Au?” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “ík{u suLku søkkzku Aku íkuLkku nkÚk Au.” nðu þwt fhðk? {kMke òuh fheLku nkÚk ¾Mkuzu Au Ãký nkÚk ¾Mkíkku LkÚke.ykùÞo Ãkk{e økÞkt. çku {kMke Mkk{Mkk{u nMku Au. nMkðkLkku yðks Mkkt¼¤e ¼Âõík{kíkk Ëeðku ÷RLku òuðk ykÔÞkt. çkkuÕÞk Au, “þwt h{ík fhku 182
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Aku? n{ýkt Mkðkh ÚkR sþu. {kxu h{ík {qfeLku s÷Ëe ˤðk ÷køke òð. hkux÷k çkLkkððk òuRþu.” {kMke çkkuÕÞk, “çknuLk, y{u þwt fheyu? ½Lk~Þk{u ½txe WÃkh ¾qçk ¼kh {qfe ËeÄku Au, íkuÚke ½txe Vhíke LkÚke. ík{u ½Lk~Þk{Lku Mk{òðku.” ¼Âõík{kíkk fnu Au, {qŠík{kíkk fnu {khk íkLk, nkÚk WÃkkze ÕÞku ¼økðLk > íÞkhu çkkuÕÞk ºke¼wðLkhkÞ, Mkwýku Mkw¾Ëkíkk {ws {kÞ >> {kMke fkuLku søkkzu Au yks, {kíkk ÃkwAe swðku ík{u fks > ðMktíkk{kMke fnu ÕÞku ík{Lku, søkkzwt Awt ˤðk Ëku {Lku >> “çkuxk ½Lk~Þk{, zkÌkk ÚkkðLku ½txe WÃkhÚke nkÚk ÷R ÕÞku Lku {kMkeLku ˤðk Ëku. hkux÷k çkLkkððk {kxu ÷kux òuRyu Au.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “{kMke, ík{u fkuLku søkkzku Aku?” {kMke çkkuÕÞk,“ík{Lku søkkzeyu Aeyu.” “íkku Ãknu÷uÚke yk{fÌkwt nkuík íkku fu ík{Lku søkkzeyu Aeyu íkku ykx÷e {nuLkík fhðe Ãkzík Lkrn” {kMke fnu Au, “Ãknu÷k y{Lku ¾çkh Lknkuíke.” ½Lk~Þk{çkkuÕÞk,“fu{¾çkh LkÚke? y{u ík{Lku ½ýe ð¾ík [{ífkh Ëu¾kzâk Au. íku þwt ¼q÷e økÞk?” {kMke çku nkÚk òuze fnu Au, “ík{khe {kÞk ðzu ¼q÷e sRyu Aeyu. {kxu y{Lku {kV fhku.” {Lk{kt rLkùÞ ÚkÞku, fu y{Lku {éÞk su ½Lk~Þk{{nkhks íku MkkûkkíkT ÃkwY»kku¥k{LkkhkÞý Au. 109. {kuxk¼kR ík{khk{kt yÃkkh þÂõík Au. yuf Mk{Þu ¼Âõík{kíkkyu hk{«íkkÃk¼kRLku fÌkwt, “hMkkuR fhðk {kxu (çk¤íký) ÷kfzkt òuRþu. çku-[kh rËðMk MkwÄe [k÷u yux÷wt s çk¤íký Au. ðhMkkË Úkþu íkku ÃkAe fu{fhþwt. {kxu ÷kfzkt ÷R ykðku íkku çknw MkkÁt.” {kuxk¼kRyu fÌkwt, “ËeËe, ®[íkk Lk fhku. íkhøkk{çkksw sRþ íÞkhu [ku¬Mk ÷kfzkt ÷R ykðeþ.” {kuxk¼kR íkhøkk{{kt MkMkhkLku ½uh Úkkuzkf rËðMk hÌkk. ÃkAe AÃkiÞk ykððk íkiÞkh ÚkÞk, íÞkhu MkkMkwSyu hMíkk{kt s{ðk {kxu MkkÚkðku, ÃkkIðk, ¾ktz, yLku ËnªLkwt ¼hu÷wt yuf økkuhMk xª{ý fhðk {kxu ykÃÞwt. hMíkk{kt [kÕÞk ykðu Au. íÞkt ½u½wh {nwzkLkwt ð]ûk MkwfkÞu÷wt òuÞwt. çkkh {rnLkk MkwÄe ÷kfzkt hMkkuR fhðk {kxu [k÷u íkuðwt Au. [kurfÞwt økkzwt ÷RLku ykÔÞkt. økkzk{kt ð]ûk [zkðu Au, Ãký [zíkwt LkÚke. nðu þwt fhðwt.? rLkhkþ ÚkR økÞk. ®[íkk fhu Au. ð]ûkLku fR heíku ½hu nkU[kzðwt? yuf÷kÚke yk ð]ûk økkzk WÃkh [zkðe þfkþu Lkrn, Lku ½ýk {kýMkku {khe MkkÚku LkÚke, íÞkt «¼wLke RåAkÚke ykfkþðkýe ÚkR... ÚkR ykfkþðkýe økt¼eh, nrh RåAkÚke ykðe Au Äeh > Mkwýku hk{«íkkÃkS Mkkh, ík{u Aku þu»kLkku yðíkkh >> 183
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãk]Úðe Mkkík Ãkkíkk¤u Mkrník, Ähe hÌkkt Aku ÷kufLku rník > ð]ûk WÃkkze þfku Lk fu{, Mkwtýe ykfkþðkýe íku yu{>> “hk{«íkkÃkS ík{u rLkhkþ þk {kxu Úkkð Aku? ík{u íkku MkkûkkíkT þu»k-LkkhkÞýLkku yðíkkh Aku. Mkkík Ãkkíkk¤ Mkrník yk rðþk¤ Ãk]ÚðeLku {Míkf WÃkh Äkhý fhe hÌkk Aku. íkku yk ð]ûk fu{WÃkkze þfíkk LkÚke? {kuxk¼kR, ík{khk{kt yÃkkh þÂõík Au. ð]ûkLku WÃkkzeLku økkzk{kt {qfe Ëku.” ykðwt çk¤ðkLk ðkõÞ Mkkt¼¤e hk{«íkkÃk¼kRLku ®n{ík ykðe økR. íkwhtík ð]ûkLku ¾t¼k WÃkh WÃkkzeLku økkzk{kt {qfe ËeÄwt. økkzwt ½hu ykÔÞwt. Mkki rðM{Þ Ãkk{e økÞk. ÃkAe MkrðMíkkh çkLku÷e ½xLkk fne Mkt¼¤kðe.
hk{«íkkÃk¼kE rðþk¤ ð]ûk økkze{kt [zkðu Au. ½Lk~Þk{{nkhksLke ÷e÷kLkku fkuR Ãkkh LkÚke. ÷e÷k [rhºkku{kt {LkLku ½t[ðe {u÷ðwt. LkðÁt hnuðk Ëuðwt Lkrn. LkðÁt ÚkkÞ íkku ½kx MktfÕÃk fÞko fhu. 110. Ä{oËkËkLkkt yktøkýk{kt fÕÃkð]ûk. hk{«íkkÃk¼kRLkkt MkMkhkLkwt Lkk{çk÷Ëuð«MkkËS níkwt. íku{Lke ðkze{kt MkhMk {òLkkt VýMk ÚkÞkt íkuÚke Ãkkt[ VýMk {kuíkeºkðkzeLku ½uh {kuf÷kÔÞkt Lku Ãkkt[ VýMk Ä{oËuðLku ½uh {kuf÷kÔÞkt. Ä{oËkËkyu hk{«íkkÃkSLku fÌkwt, “MkwøktÄe{kLk fuþh suðk VýMk ík{khk MkMkhkyu {kuf÷kÔÞkt Au. íkku MkwÄkheLku {kuxk íkÃku÷k{kt ¼hku. ÃkAe ykÃkýk ½h{kt rð»ýw ¼økðkLkLke {Šík Au íkuLku s{kzeLku ÃkAe Mkki Mkøkk MkçktÄeLku «MkkË ykÃkþwt. íkÃku÷k{kt VýMk MkwÄkheLku íkktMk ZktfeLku hkÏÞwt. ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku AkLkk{kLkk ykÔÞk. Ãkkuíku sBÞk Lku Mk¾kLku s{kzâk. VýMkLkwt íkÃku÷wt ¾k÷e ÚkR økÞwt. su{níkku íku{ÃkkAku íkktMk Zktfe ËeÄku. [efýk nkÚk Äkuðk {kxu LkkhkÞý Mkhkuðh{kt økÞk. MkwðkrMkLke¼k¼e Ãkkýe ¼hðk ykÔÞk. íkuýu ÃkqAâwt, “nkÚk þk {kxu Äkuðk ykÔÞk Aku? ½Lk~Þk{çkkuÕÞk 184
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Lkrn. Ãký ðuýehk{u fÌkwt, “VýMk ¾kÄkt Au íkuÚke nkÚk Äkuðk ykÔÞk Aeyu.” MkwðkrMkLke¼k¼eyu ¼Âõík{kíkkLku fÌkwt, “çkkRS, ykÃkýu XkfkuhSLku s{ðk {kxu VýMk MkwÄkÞko níkkt íku ½Lk~Þk{s{e økÞk Au. nðu þwt fhþwt?!”¼Âõík{kíkk çkkuÕÞk, “XkfkuhSLku s{kzâk Ãknu÷k s{kÞ Lkrn. nðu ½Lk~Þk{Lku Xef fheþ. ykðu yux÷e ðkh Au!” Mkkuxe ÷RLku yktøkýk{kt çkuXkt. çkuXk çkkhýu Mkkuxe ÷RLku, ykðu íkku {kYt Q¼e ÚkRLku > {kíkkS çkuXkt Au Úkkuzeðkh, íÞkt íkku ykÔÞk Au rðï ykÄkh >> ©e nrhÞu òuÞwt Äehu hR, {kíkkS çkuXkt Au Mkkuxe ÷R > h¾u {khu {Lku yks {kíkk, yu{¼Þ Ähu søkºkkíkk >> ¼ªík ykuÚku Mktíkkíkk Mktíkkíkk, ½h{kt «ðu~Þk {kuûkËkíkk > ykðþu íÞkhu çku Mkkuxe {kheþ. ½Lk~Þk{{nkhks ykÔÞk, íkku {k ÷kfze ÷RLku çkuXk Au. çkef ÷køke. {khþu íkku? íkuÚke AwÃkkíkk AwÃkkíkk ½h{kt ÃkuMke økÞk. Ãkwºk ½Lk~Þk{Lkwt {Lkkunh {w¾kh®ðË òuRLku {kíkkLkku hku»k níkku íku Wíkhe økÞku Lku íkwhtík LkSf økÞkt, çkkÚk{kt ¼ezeLku {éÞk. økk÷ WÃkh nkÚk VuhðeLku fnu Au. “çkuxk ½Lk~Þk{, ík{u shkÞ zhþku Lkrn. ík{u íkku {khk SðLk «ký Aku. {Lkkunh {w¾zwt òuRLku nwt Sðwt Awt. ík{khk WÃkh ðkhe òðwt.ík{u VýMk ¼÷u sBÞk, Ãký VýMkíkku rð»ýw ¼økðkLkLku s{kzðk {kxu hkÏÞk níkkt. MkkiLku «MkkË ykÃkðkLkku níkku.íku ík{u s{e økÞk.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “ËeËe... ®[íkk Lk fhku. ykÃkýk çkøke[k{kt ¾qçk VýMk ÃkkõÞkt Au. [k÷ku ÷R ykðeyu. çkøke[k{kt økÞk íkku yLkuf {kuxk {kuxk VýMk Ãkkfe økÞkt Au.” ¼Âõík{kíkk fnu Au, “fk÷u nwt çkøke[k{kt ykðe níke. yuf Ãký VýMk níkwt Lkrn Lku yksu ykur[tíkk ykx÷kt çkÄkt VýMk õÞktÚke ÚkÞkt?!” yk çkÄku «íkkÃk ½Lk~Þk{{nkhksLkku Au... VýMk ÷kðe MkwÄkhe... «¼wLku s{kze MkkiLku «MkkË ykÃÞku... ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “nu ¼kR! yk VýMkLkwt ð]ûk íkku fÕÃkð]ûk Au.” ¼kR çkkuÕÞk, “fÕÃkð]ûk íkku MkíÞÞwøk{kt nkuÞ. f÷eÞwøk{kt nkuÞ Lkrn.” íÞkhu ½Lk~Þk{u fÌkwt, “y{khe RåAkÚke yk ð]ûk{kt fÕÃkð]ûkLkku ykrð¼okð ÚkÞku Au. ík{u su ®[íkðþku íku yk ð]ûk{ktÚke «kó Úkþu. MktfÕÃk fhku.” ¼kRyu ð]ûk Mkk{u Lksh fhe MktfÕÃk fÞkuo. ©e V¤, MkkuÃkkhe, Ëkz{, fuhe, ò{V¤, hk{V¤, MkeíkkV¤, ¾khuf, ytSh, ÿkûk, ÷ðªøk, Lkkhtøke,òtçkwV¤, hkÞý, Ãkhð¤ yLkuf òíkLkk V¤. yLkuf òíkLkkt Vq÷ y{Lku «kó ÚkkÞ. íkku ÃkktËzu ÃkktËzu yLkuf òíkLkkt V¤ 185
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ëu¾kÞ Au. ¼kR ykùÞo Ãkk{e økÞk. {kuxk¼kR fnu Au, “½Lk~Þk{¼kR, fÕÃkð]ûkLkku ykðw¼okð yk ð]ûk{kt õÞkt MkwÄe hnuþu? íÞkhu «¼w çkkuÕÞk, {kíkk rÃkíkk Au ykÃkýk sun, ßÞkt MkwÄe hnuþu ykhkuøÞ yun > íÞkt MkwÄe hnuþu ¼kð yuðku, yk íkY{kt fÕÃkð]ûk suðku >> “MkwÄe ykÃkýk {kíkk-rÃkíkk yk ÷kuf{kt nþu, íÞkt MkwÄe fÕÃkð]ûk Mk{kLk ð]ûk hnuþu. çkÄe òíkLkk V¤-Vq÷ yk ð]ûk{ktÚke {¤þu. ßÞkhu Äk{{kt rMkÄkðe sþu íÞkhu fÕÃkð]ûkLkku ykrð¼koð ÷Þ ÚkR sþu.” «¼wLkku {rn{k Au yÃkkh, {qZ Mk{su Lkrn yuLkku Mkkh > su fkuR Mk{S økÞk Mkkh, íku íkku Ãkk{e økÞk ¼ðÃkkh >> yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “{rn{k Mkrník ¼Âõík fhðe. ð[Lkk{]ík{kt ©eS {nkhks fnu Au, ¼økðkLkLkwt fuðwt {nkíBÞ òýðwt òuRyu? ¼økðkLk ðIfwX, økku÷kuf yLku çkúñ{ku÷Lkk Ãkrík Au. yuðk ¼økðkLkLku Ãkk{eLku íkwåA rð»kÞLkkt Mkw¾{kt nwt þwt «erík hk¾wt?! ykðe heíku {rn{k Mk{sðku. søkíkÚke rðhõík hnuðwt. 111. økkihe økkÞLke þkuÄ. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS. ¼økðkLkLke fÚkk sL{{hý YÃke {nkhkuøkLkku Lkkþ fhu Au. MktSðLke yki»kÄe Mk{kLk yLku y{]íkYÃk Au. çkk¤ ÷e÷k Mkkt¼¤íkkt ðkÄu Au n»ko yÃkkh, ynku rLkhtíkh «u{Úke, ©ðý fÁt MkËkÞ. y{]íkYÃke yk fÚkk Au, MðkË íkýku Lkrn Ãkkh > MLkunu Mkt¼¤kðku {wsLku, çkk÷ [rhºk rðMíkkh >> hkík rËLk ÷køke hxLkk, nrh [rhºk{kt Mkkh > çkk¤ ÷e÷k Mkkt¼¤íkkt ÌËu,ðkÄu Au n»ko yÃkkh >> y{]íkðík Au yk fÚkk, Mkkt¼¤íkk Mkw¾ ÚkkÞ > ynku rLkhtíkh «u{Úke, ©ðý fYt yu MkËkÞ >> Ä{oËuðLku íÞkt ½ýe økkÞku níke, yuf økkÞLkwt Lkk{økku{íke níkwt. økku{íke økkÞ ½Lk~Þk{{nkhksLku çknw ðnk÷e níke. økku{íke økkÞLke çku ðkAhze níke. yufLkwt Lkk{økkihe yLku çkeSLkwt Lkk{frÃk÷k níkwt. {tøk¤ yknehLke økkÞku yLku Ä{oËuðLke økkÞkuLku økkuðk¤ Mke{{kt [hkððk ÷R òÞ. yk¾ku rËðMk støk÷{kt ½kMk ¾kÞ yLku Mkktsu çkÄe økkÞkuLku ÷RLku ½hu ykðu. yuf rËðMk çkÄe økkÞku Mkktsu ½hu ykðe, Ãký økkihe økkÞ ½hu ykðe Lkrn. Ä{oËkËkyu fÌkwt, “økkihe økkÞLke þkuÄ fhku. økkuðk¤ [khu çkksw Vhe-VheLku Úkkfe økÞku. çkÄk MÚk¤ òuR ðéÞku. Ãký økkÞ {¤e Lkrn.nðu þwt fhðwt?!” 186
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
økkuðk¤ rÃkíkk Ä{oËuðLku fÌkwt, “økkÞ {¤íke LkÚke.” {kuxk¼kR fnu Au, “[k÷ku rÃkíkkS, ykÃku økkÞLke þkuÄ fhðk sRyu.” rÃkíkkSyu fÌkwt, “MkkÚku ½Lk~Þk{nkuÞ íkku çknwt MkkÁt ÚkkÞ.” ½Lk~Þk{{nkhks rÃkíkkSLke MkkÚku ÷kfze yLku Ëkuhzwt ÷R økkÞ þkuÄðk òÞ Au. yksw-çkksw støk÷{kt Vhu Au. økk{ÃkehkusÃkwh, Lkhu[k økk{, ÷kunøktshe, íku{s çk¾hku÷eLkk çkøke[k{kt, økki½kx rðøkuhu MkkiLkk Lkunzk{kt þkuÄe ðéÞk Ãký õÞktÞ økkÞ {¤íke LkÚke. rLkhkþ ÚkRLku Vhu Au, íÞkt çku ykneh Mkk{k {éÞk. Ä{oËkËk ÃkqAu Au, “y{khe økkihe økkÞ ík{u õÞktÞ ËeXe?” “nk...nk... Mkk{u Ãkkh rLkhktíku çkuXe Au. ðíMkLkku sL{ÚkÞku Au. ðíMkLku [kxu Au. þhehu çkhkçkh Au.” Ä{oËuð, {kuxk¼kR yLku ½Lk~Þk{{nkhks Ëkuzíkk íÞkt økÞk. {kuxk¼kRyu òuhÚke MkkË Ãkkzâku, “økkihe... yku... økkihe!” MkkË Mkkt¼¤e íkhík Ëqh Íkze{ktÚke nªMkkuhk fhíke ¼kt¼híke økkihe økkÞ Ëkuze ykðe. ½Lk~Þk{økkihe økkÞLkk ÃkeX Ãkh nkÚk VuhÔÞku. “økkihe...íkLku y{u õÞkhLkk þkuÄeyu Aeyu. [k÷ ½hu.” Íh{h Íh{h ðhMkkË ðhMku Au. ytÄkÁt Úkðk ykÔÞwt Au. Mkk{u LkËe Au. fR heíku Ãkkh Wíkhðwt? Ä{oËkËk ®[íkk fhu Au. nðu þwt fhþwt?! Mkk{u Ãkkh fR heíku sðkþu? ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, ¼økðkLk WÃkh ¼hkuMkku hk¾ku. yu çkÄwt MkkÁt fhþu.” ykðe ðkík fhíkk fhíkk [kÕÞk ykðu Au. íÞkt yuf ð]ûk Lke[u ðk½ Mkqíkku Au. LkMkfkuhk ðkøku Au. {kýMkLke øktÄ ykðe Lku ðk½ ºkkz Ãkkze çkuXku ÚkÞku.
økkihe økkÞLke þkuÄ{kt. çkÄkt ÄúqS økÞkt. {wtÍkÞ Au. [ku¬Mk ykÃkýLku ðk½ {khe Lkk¾þu. ½Lk~Þk{{nkhks ËkuzeLku ðk½ ÃkkMku økÞk yLku fÁýk{Þ ÿrü fhe. «¼wLkk ËþoLk 187
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÚkÞkt Lku ðk½Lke sL{òík «f]rík çkË÷kR økR. ðk½ ÃkkMku økÞk ½Lk~Þk{, íkuLkk Mkk{wt òuÞwt yr¼hk{> ÃkAe ðk½Lku ÚkÞwt Au ¿kkLk, òÛÞkt ytíkh{kt ¼økðkLk >> Ãkøku ÷køkeLku íku MkqR økÞku, ÃkkAku níkku íku{Ãkze hÌkku > «¼wLke f]ÃkkÚke ðk½ íÞkts Q¼ku hne økÞku. Sð «kýe{kºkLke Ëkuhe ¼økðkLkLkk nkÚk{kt Au.. ðk½ ÄLk~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køke «Ërûkýk fhe ßÞkt níkku íÞkt ÃkkAku sRLku þktríkÚke MkqR økÞku. «¼w fnu Au, “rÃkíkkS ðk½Úke shkÞ zhþku Lkrn. yu ykÃkýLku yzþu Lkrn. økkÞLku ÷R {khe ÃkkA¤ ÃkkA¤ [kÕÞk ykðku.” n¤ðu Ãkøk÷u zhíkk zhíkk [k÷íkk ÚkÞk. økk{{kt ÃknkU[e ykÔÞk. ¼Âõík{kíkk yLku MkwðkrMkLkeçkkR ðkx òuRLku çkuXkt Au. økkÞ òuRLku hkS hkS ÚkR økÞk. økkÞLku ¾kðk {kxu ½kMk ykÃÞwt, yLku MkkiLku ¼kusLk s{kze ík]ó fÞko. Ä{oËkËk ¼Âõík{kíkkLku fnu Au, “½Lk~Þk{y{khe MkkÚku níkk íku MkkÁt ÚkÞwt. y{khe MkkiLke hûkk ÚkR. ðk½Úke y{u çk[e økÞk, Lkrníkh ðk½ y{Lku {khe Lkk¾ík. ykÃkýu ßÞkt sRþwt íÞkt ½Lk~Þk{Lku MkkÚku íkuze sRþwt.” rðøkuhu MkrðMíkkhÚke ðkík fne Mkt¼¤kðe. Mkki hkS ÚkÞkt. ¼Âõík{kíkk «¼wLku çkkÚk{kt ÷RLku ¼uxâkt. {eXku {eXku nkÚk VuhðeLku ÃkkuZkze ËeÄk. “¾{k fhu {khk fwtðhLku.” ykðk y÷kirff Mkk{ÚkeoðkLk {Lku Ãkwºk {éÞk Au. ÃkAe «¼wLku Mkt¼khíkkt ÞkË fhíkkt. ¼Âõík{kíkk ÃkkuZe økÞkt. 112. [ku{kMkkLkwt rËÔÞ [rhºk. y»kkZ {rnLkku ykÔÞku. ½Lk~Þk{{nkhks yLku RåAkhk{¼kR çkk¤ r{ºkku MkkÚku Mke{{kt sðk LkeféÞk. {eLkMkkøkh{kt MLkkLk fhe ÃkAe yktçkkLkk ð]ûk Lke[u h{ík h{u Au. h{íkk h{íkk ykøk¤ Lkef¤e økÞk. Mkkts Úkðk ykðe. Íh{h Íh{h ðhMkkË ðhMku Au. nðu þwt fhðwt? hMíkk{kt Ãkkýe ¼hkR økÞwt. çkÄkLku rð[kh ÚkÞku fu Úkkuzeðkh{kt ðhMkkË çktÄ ÚkR sþu. ÃkAe ½hu sRþwt. íÞkt íkku ðes¤eLkk òuhËkh [{fkhk Úkðk ÷køÞk. økks ðes þÁt ÚkR yLku òuhËkh ðhMkkË ðhMkðk ÷køÞku. LkkLkk çkk¤ r{ºkku ykðku ðhMkkËLkku íkkuVkLk òuR hzðk ÷køÞk. [khu çkksw s¤çktçkkfkh ÚkR økÞwt. RåAkhk{Ãký hzu Au. ½Lk~Þk{{nkhks ®n{ík ykÃku Au. “hzku Lkrn... Äehs hk¾ku, «¼w çkÄw MkkÁt fhþu.” ©e nrh ykÃku Au Äeh, {khe fuzu [kÕÞk ykðku ðeh > þk {kxu ®[íkk hk¾ku Aku ík{u,¾he ðkík fneyu Aeyu y{u >> “®[íkk Lk fhku... ¼økðkLk WÃkh ¼hkuMkku hk¾ku. {khe ÃkkA¤ ÃkkA¤ [kÕÞk 188
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykðku. n{ýkts ½hu ÃknkU[e sRþwt.” r{ºkku çkkuÕÞk, “Ãkkýe{kt fu{[÷kþu?! zqçke sðkÞ íkku?” «¼w fnu Au, “Vefh Lk fhku. nwt ík{khe MkkÚku Awt. {khe Äkuíke ÃkfzeLku {khe ÃkkA¤ [k÷ku. Ãk]Úðe WÃkh [k÷eyu íku{Ãkkýe WÃkh [k÷íkwt sðkþu. ðhMkkË ykÃkýk WÃkh Lkrn Ãkzu.” «¼w ykfkþ Mkk{wt òuRLku çkkuÕÞk,”nu {u½hkò, y{khk WÃkh yuf xeÃkwt ÃkkýeLkwt Ãkzðk Ëuþku Lkrn.”
Ãkkýe WÃkh [kÕÞk. ÃkkýeÚke yuf øks Ÿ[k [kÕÞk ykðu Au, Mk¾k hkS hkS ÚkR økÞk. “½Lk~Þk{¼kR, Ãkkýe WÃkh [k÷ðkLke {Ík ykðu Au.” ðhMkkË íku{Lke yksw çkksw Ãkzu Ãký çkk¤fku WÃkh Ãkzu Lkrn. yk çkksw ½hu þwt ÚkÞwt? çkk¤fkuLkk {kíkk rÃkíkk hkn swðu Au. ½Lk~Þk{Lke MkkÚku çkk¤ r{ºkku h{ðk økÞk Au Lku ðhMkkË ðhMku Au. þwt fhíkk nþu? [k÷ku þkuÄ fheyu. þkuÄðk LkeféÞk. Ëqh Ëqh Lksh fhe íkku Ãkkýe WÃkh Mkki çkk¤fku [kÕÞk ykðu Au. ykùÞo [rfík Mkki ÚkR økÞk. fÃkzkt Ãký Mkkð fkuhkt Au. «¼w íkku Mkðo þÂõík{kLk Au. su Äkhu íku fhe þfu. ÃkAe Mk¾k hk{Mkkøkh{kt s¤ ¢ezk fhe. ßÞkt çknkh LkeféÞk, íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksLkk rLks þheh{ktÚke íkus LkeféÞwt. íku íkus{kt rËÔÞ ®MknkMkLk{kt ½Lk~Þk{{nkhks rçkhks{kLk Au yLku yLktík {wõíkku Mkuðk fhu Au. ykðk y÷kirff ËþoLk ÚkÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksLku ¼økðkLk òýeLku r{ºkku Ãkøku ÷køke Lk{Mfkh fhe Mkki MkkiLkk ½uh økÞk. ¼ðMkkøkh íkkhLkkhLku Ãkkýe WÃkh [k÷íkkt þwt ðkh ÷køku. ykÃkýu ½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku r{ºkíkk hk¾þwt íkku ykÃkýLku ¼økðkLk ¼ðMkkøkhÚke íkkhe Ëuþu. íkhðkLke {sçkqhe nkuðe òuRyu. 113. íkqxu÷kt [e¼zkt ðu÷k{kt [kuxe økÞkt. Ä{oËuðLkkt yktøkýk{kt [e¼zktLkkt Akuz ðkðu÷k níkk. íku{kt LkkLkkt [e¼zkt ÚkÞkt. 189
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½Lk~Þk{{nkhks fk[kt [e¼zkt íkkuze Lkk¾u. MkwtËheçkkR þkf {kxu Ãkhð¤ ðeýíkkt níkkt íku Ëu¾e økÞkt, íkuÚke fÌkwt, “½Lk~Þk{¼kR, fk[kt [e¼zkt þk {kxu íkkuze Lkk¾ku Aku?” «¼w çkkuÕÞk, “íkku ík{u Ãkhð¤ þk {kxu íkkuzku Aku? íkku ÃkAe y{u [e¼zkt fu{Lk íkkuzeyu?” MkwtËheçkkR fnu Au, “fk[kt [e¼zkt fzðk Íuh suðk nþu. Ãkkfu íkku {eXkt ÚkkÞ. Ãkkfu íÞkhu íkkuzkÞ. yíÞkhÚke çkøkkz fhkÞ Lkrn.” ½Lk~Þk{{nkhks rhMkkRLku [e¼zkt Ëqh Vutfe ËeÄkt. {k{eyu çkÄkt fk[kt [e¼zkt ¼uøkkt fÞkO. “yk{VUfe þwt Ëku Aku? [e¼zkt íkkuzeLku çkøkkz fÞkuo Lku ÃkkAk rhMkkR òð íku MkkÁtt Lk ÷køku!” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, íkkuze Lkk¾eLku fÞko ¾hkçk, íÞkhu SðLk Ëu Au sðkçk > yu{kt þwt y{u ¾hkçk feÄkt, LkÚke ¾kÄkt LkÚke ÷R ÷eÄkt >> ík{khku Sð çk¤íkku nkuÞ, ÷kðku ÃkkAkt [kuze ËRyu òuÞ > yu{fne ÃkkAkt ÷R ÷eÄkt, níkkt íku{s [kuxkze ËeÄkt >> “y{u [e¼zkt ¾kÄkt LkÚke Lku ÷eÄkt Ãký LkÚke. yu{fhíkkt ík{khku Sð çk¤íkku nkuÞ íkku ÷kðku ðu÷k{kt ÃkkAkt [kuxkze ËRyu.” {k{e fnu Au, “íkqxu÷kt [e¼zkt ÃkkAkt [kUxu Lkrn.” ½Lk~Þk{u fÌkwt, “n{ýkts [kuxe sþu.” «¼wyu MktfÕÃk fÞkuo fu íkqxu÷kt [e¼zkt ðu÷k{kt [kutxe òð. íkwhtík çkÄkt [e¼zkt ðu÷k{kt [kUxe økÞkt. ykðwt òuR {k{e ykùÞo Ãkk{e økÞkt. çku nkÚk òuze fnu Au, “ík{u Mk{Úko Aku yrðLkkþe. íkð [hý íkýe nwt Awt ËkMke. {khkÚke ðÄw Ãkzíkwt çkku÷kR økÞwt Au. íku yÃkhkÄ ûk{k fhku Lku hkS hnku.” «¼w y÷kirff ÷e÷k fhe MkkiLku ykLktË ykÃku Au. ykðe rËÔÞ ÷e÷kLkwt M{hý ÚkkÞ íkku Sðkí{kLkwt fÕÞký ÚkkÞ Au. {k{e yk¾e rstËøke {Lku ÞkË fhþu. íkuÚke «¼w ykðe yËT¼wík ÷e÷k fhu Au. yLku ÃkkuíkkLkk MðYÃk{kt r[¥k ¾U[u Au. ykðk «økx «¼w ¾[eík, íkuLkwt ¼sLk fhðwt rLkíÞ > LkÚke ¼síkk íkuLku rĬkh, íkuLkku yu¤u økÞku yðíkkh >> yÞkæÞk«MkkËS {nkhks ¼÷k{ý fhu Au. LkÚke ¼síkk íkuLku rĬkh, yuLkku yu¤u økÞku yðíkkh. {LkLku ðþ fheLku ¼økðkLkLkwt æÞkLk M{hý fhðwt. {LkLku ðþ fhðwt çknw fXý Au, Lk ÚkR þfu íku{LkÚke... ík{u ËwfkLku òyku Aku íÞkhu çkhkçkh ÔÞðÂMÚkík {Lk hk¾eLku ðuÃkkh fhku Aku. ¾kux Lk òÞ íkuðe Mkíkík fk¤S hk¾ku Aku. ÃkiMkk økýku Aku, íÞkhu {Lk fu{ykzwt yð¤wt òíkwt LkÚke. ¾çkh Au {Lk Ëkuzþu íkku ÃkiMkk ðĽx ÚkR sþu. {Lk çkhkçkh fkçkq{kt ÚkkÞ íÞkhu ÃkiMkk Ãkqhu Ãkqhk økýe þfkÞ Au. 190
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íku{{Lk ðþ ÚkkÞ íÞkhu «¼wLkwt æÞkLk ÚkR þfu Au. 114. Mk¾kykuLku yûkhÄk{Lkkt ËþoLk fhkÔÞk. yufkËþeLkku rËðMk ykÔÞku. ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku økki½kx, rðïkr{ºke LkËe{kt MLkkLk fhðk økÞk. ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “ík{u Ãkkýe{kt zqçkfe {khku yLku nwt rfLkkhu Q¼eLku íkk¤e Ãkkze økýe òuWt ík{u õÞkt MkwÄe Ãkkýe{kt hnku Aku. íku {khu yksu òuðwt Au. Mk¾k ÃkkýeLkk Ähk{kt Ãkzâk. ½Lk~Þk{{nkhksu 200 íkk¤e Ãkkze íÞkhu ðuýehk{ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. 400 íkk¤e Ãkkze íÞkhu «Þkøk ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. 600 íkk¤e Ãkkze íÞkhu h½wLktËLk ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. 1000 íkk¤e Ãkkze íÞkhu ¼ðkLkeËeLk ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. 1200 íkk¤e Ãkkze íÞkhu økkiheË¥k ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. 1400 íkk¤e Ãkkze íÞkhu {kÄð[hý ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk. 1600 íkk¤e Ãkkze íÞkhu çktMkeÄh ÃkkýeÚke çknkh ykÔÞk.
çkk÷ Mk¾k MkkÚku «¼w zqçkfe {khu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu Mk¾kykuLku ÃkqAâwt, “ík{ku ÃkkýeLkk Ähk{kt ½ýku Mk{Þ hÌkk íÞkhu íÞkt ík{Lku þwt Ëu¾kÞwt?” ðuýehk{çkkuÕÞk, “çkÿefk©{Äk{Ëu¾kÞwt.” «Þkøk çkkuÕÞk, “{Lku ïuíkîeÃkÄk{Ëu¾kÞwt.” h½wLktËLk çkkuÕÞk, “{Lku ðIfwXÄk{Ëu¾kÞwt.” ¼ðkLkeËeLk çkkuÕÞk, “{Lku økku÷kufÄk{Ëu¾kÞwt.” økkiheË¥k çkkuÕÞk, “{Lku yûkhÄk{Ëu¾kÞwt.” {kÄð[hý yLku çktMkeÄh çkkuÕÞk, “{Lku Ãký yûkhÄk{Ëu¾kÞwt Au.” 191
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yûkhÄk{Lkk {wõík Mkðuo, {kÞk »kzwŠ{hrník > yLktík {wõík ®MknkMkLku, Ãkqsu Au «u{Mkrník >> yuðk ík{kuLku ËeXk y{u, yûkhÄk{Lke {ktÞ > yu Äk{{kt y{ku hÌkk. r[ËT½Lk ðhMku ßÞktÞ >> Mkw¾ y÷kirff Ëu¾eLku, ÷ku¼kýk ½ýe ðkh > ÂMÚkh ÚkÞw t {Lk y{kY,íkð rð»ku íkËkfkh >> “y{Lku yûkhÄk{Lkk ËþoLk ÚkÞkt. íÞktLkk {wõíkku ík{khe Ãkqò fhíkk níkk, y{kÁt {Lk yûkhÄk{{kt ÂMÚkh ÚkR økÞwt. íku Äk{Lkkt Mkw¾Lkwt ðýoLk fhe Lk þfkÞ. íkuðwt {nk y÷kirff Mkw¾ Au. íÞkt ík{k{ÃkËkÚko rËÔÞ yLku [iíkLÞ Au. íÞkt fk¤ {kÞkLkku fkuR f÷uþ LkÚke. íÞkt †e-ÃkwÁ»kLkku fkuR ¼uË LkÚke. íku Äk{Lku ÃkkBÞk ÃkAe õÞkhuÞ sL{-{hýLkkt Vuhk{kt Vhðwt Ãkzíkwt LkÚke. suLku ðuËku MkËið Lkurík Lkurík fne Ãkkufkhu Au. yûkhÄk{{kt ykrÄ, ÔÞkrÄ fu WÃkkrÄ fkuR «fkhLkwt Ëw:¾ LkÚke.” yuf ðkík Mk{S hk¾ðe, fu ¼økðkLkLkwt þkïík Mkw¾ òuRíkwt nkuÞ íkku søkíkLkwt {kLk {kuxkRLkwt ¾kuxwt Mkw¾ Akuzðwt s Ãkzu. su{«fkþ ÚkkÞ, íkku s ytÄfkh òÞ, íku{¾kuxwt Mkw¾ Aqxu íkku s Mkk[wt Mkw¾ WËÞ ÚkkÞ. yûkhÄk{Lke Mk¼k{kt {wõíkkuLke MkkÚku çkuMkðwt nkuÞ íkku ËunLkk Mkøkk- MkçktÄe{ktÚke ykMkÂõík Lku {kun-{{íkk Akuzðk s Ãkzu. òu søkík MkçktÄe rð»kÞLkwt ®[íkðLk ÚkkÞ íkku ¼økðkLk ¼q÷kR òÞ, yLku ¼økðkLkLke y÷kirff ÷e÷kLkwt ®[íkðLk ÚkkÞ íkku yûkhÄk{{kt sðkÞ. ½Lk~Þk{{nkhks MkkÚku su çkk÷ r{ºkku(Mk¾k)h{u Au, s{u Au, íku MkkÄkhý {kLkðe LkÚke, Ãký yûkhÄk{Lkk {wõíkku Au. Mk¾kykuLku y÷kirff yûkhÄk{Lkkt ËþoLk fhkÔÞk. ÃkAe Mkki Ãkkuík ÃkkuíkkLku ½uh økÞk Au. 115. Ãk]Úðe {kíkk økkÞLkk YÃku «kÚkoLkk fhu Au. W¥khkÞý {fhMkt¢kríkLkku rËðMk ykÔÞku. Ä{oËuð, hk{«íkkÃkS, ½Lk~Þk{{nkhks yLku {kuíkeºkðkze rðøkuhu ¼õíksLkku LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk økÞk. MLkkLk fhe ÃkkuíkkLke þÂõík {wsçk çkúkñýku yLku økheçk ÷kufkuLku LkkLkk «fkhLkkt ËkLk ykÃÞkt. økkÞkuLku ¾kðk {kxu ½kMk ykÃÞwt . {fhMkt¢kríkLkk rËðMku su ËkLk ykÃku Au. Mktík, çkúkñý rðøkuhu MkwÃkkºkLku s{kzu Au íkuLku nòh ½ýwt ÃkwÛÞ ÚkkÞ Au.ËkLkLkku ¾qçk {rn{k Au. íku ð¾íku Ãk]Úðe{kíkk økkÞLkwt YÃk ÷RLku ½™~Þk{{nkhks ÃkkMku ykÔÞkt. ½Lk~Þk{{nkhksu Mkkhku ykðfkh ykÃÞku. íkktçkkLkk ðkMký{kt ½q½he yLku þehku økkÞLku s{ðk {kxu ykÃÞwt. økkÞ s{u Au Lku «¼w økkÞLke ÃkeX WÃkh {eXku {eXku nkÚk 192
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Vuhðu Au. Ãk]Úðe{kíkk fÁý MðhÚke ÁËLk fhíkkt çkkuÕÞkt, “nu «¼w! {khe yhS Mkkt¼¤ku... økðoøktsLk {khu Au økhs, yks íkð ykøku fYt yhs > {{fü f]ÃkkLkkÚk fkÃkku, Yzku Ä{o Ãk]Úðe Ãkh ÚkkÃkku >> {ws WÃkh ÚkkÞ Au ÃkkÃk, íkuLkku ÷køÞku {Lku çknw íkkÃk > ¼wr{Lkku nðu Wíkkhku ¼kh, íku {kxu Au íkð yðíkkh >> yk Ãk]Úðe WÃkh ÃkkÃk ðÄe økÞwt Au. {Lku {fkLk, Ãkðoík fu Ãk]ÚðeLkku ¼kh ÷køkíkku LkÚke. Ãký ÃkkÃke {kýMkLkku çknw ¼kh ÷køku Au. ÃkkÃke {kýMkkuLkku ¼kh {khkÚke MknLk Úkíkku LkÚke. {kxu {{fü f]ÃkkLkkÚk fkÃkku, Yzku Ä{o Ãk]Úðe Ãkh MÚkkÃkku. ykÃk økkiçkúkñý «ríkÃkk¤ Aku.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “nu Ãk]Úðe{kíkk! ík{u ®[íkk Lk fhku. nwt Úkkuzk Mk{Þ{kt Ãk]ÚðeLkku ¼kh Wíkkheþ yLku yMkwhkuLkku Lkkþ fheþ. ík{u Mkw¾uÚke hkS ÚkRLku ík{khk MÚkkLkfu òð.” íÞkh ÃkAe ðYý Ëuð ½Lk~Þk{ {nkhks ÃkkMku ykÔÞk Au. Ãkøku ÷køkeLku çku nkÚk òuze fnu Au, “nu f]ÃkkLkkÚk! {khe yhS Mkkt¼¤ku... f]ÃkkLkkÚk f]Ãkk fhku yks, {kY Ëw:¾ xk¤ku {nkhks > økk{#xku÷k su MkËT¼køk, Shk¼khe Lkk{u íÞkt íkzkøk >> íku{kt B÷uåA ÷kufku {åA {khu, rð{w¾ ÃkkÃkeLku fkuý ðkhu > Shk¼khe ík¤kð{kt yMkwhku {kA÷kt {kheLku Zøk÷k fÞko Au, íku ÃkkÃk {khkÚke òuðkíkwt LkÚke. yu ËwüLku fktRf Mkò fhku suÚke ÃkkÃk fhíkk yxfe òÞ.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “nu ðYýËuð! ík{u ®[íkk Lk fhku. Úkkuzk Mk{Þ{kt y{u ðLk{kt sRþwt yLku yMkwhLkku Lkkþ fhþwt. ík{u Mkw¾uÚke ík{khk ÷kuf{kt ÃkÄkhku.” ðYýËuð yÿ~Þ ÚkR økÞk. ÃkAe «¼w çkeswt YÃk ÄheLku Shk¼khe ík¤kðu ÃkÄkÞko. íÞkt {hu÷kt {kA÷ktLkk Zøk÷k Ãkzâk Au. {åAe{kh {kA÷kt Ãkfzu Au. ½Lk~Þk{{nkhksu {Lk{kt MktfÕÃk fÞkuo. {åA {hu÷kt Sðíkkt Úkkyku, s¤{kt Lkes MÚkkLkfu òyku > yuðku MktfÕÃk fÞkuo Au ßÞkhu, ÚkÞk {åA MkSðLk íÞkhu >> {åA WAéÞk çknw çk¤{kt, Mkðuo sRLku Ãkzâkt íku s¤{kt > {hu÷kt {kA÷kt MkSðLk ÚkR òð. yLku Ãkkýe{kt [kÕÞk òð. {kA÷kt WA¤eLku ÄzkuÄz Ãkkýe{kt sRLku Ãkzâkt. Ÿzk s¤{kt [kÕÞkt økÞk. {åAe{kh òuíkk s hne økÞk. {hu÷kt {kA÷kt fu{Sðíkkt ÚkÞkt nþu. LkðkRLke ðkík Au. ykÃkýe {nuLkík Ãkkýe{kt økR. yhMk ÃkhMk Íøkzku [k÷w ÚkÞku. “yÕÞk íkU {khk {kA÷kt fu{Ãkkýe{kt 193
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Lkk¾e ËeÄkt?!” çkeò çkkuÕÞk, “{U õÞkt Ãkkýe{kt LkkÏÞkt Au. ¾kuxwt çkkLkwt Lkk¾ku Aku? íkLku {kÞko rðLkk Lkrn {qfwt. Mk{S rð[kheLku çkku÷su.” yu{Mkk{Mkk{ku ¾qçk Íøkzku ðÄe økÞku. Ãknu÷k ðkýeÚke çkkÍÞk. ÃkAe Mkk{Mkk{k nkÚk WÃkkzâk. Lku ÃkAe nrÚkÞkhÚke ÷zâk. yhMk-ÃkhMk ÷zeLku {åAe{kh {]íÞw ÃkkBÞk. «¼wyu ÿrü{kºkÚke yMkwhkuLkku Lkkþ fhe ¼qr{Lkku ¼kh WíkkÞkuo. ÃkkÃke ÃkkuíkkLkk ÃkkÃku {]íÞw ÃkkBÞk. yLku s{Ãkwhe{kt ÃknkU[e økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu ®nMkk Úkíke yxfkðe. yðíkkh fkÞo rMkæÄ fÞwO. ®nMkk fhðe íku {nkÃkkÃk Au. ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au, yuf feze suðk SðLku Ãký Ëw:¼ððku Lkrn. 116. {w{wûkw fR rËþk{kt Au. yuf ð¾ík ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾kykuLke MkkÚku LkkhkÞý MkhkuðhLkkt rfLkkhu økÞk. Úkkuze ðkh h{ík hBÞk ÃkAe rfLkkhu yuf {kuxk ÃkeÃk¤kLkwt ð]ûk níkwt íkuLkk WÃkh [Ze økÞk, Lku Ÿ[e zk¤ WÃkh çkuXk. fÁýk{Þ árü fhe [khu çkksw swyu Au. íku ð¾íku {k{k {kuíkeºkðkze økki½kx síkk níkk íku LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu ykÔÞk. Mk¾k ÃkeÃk¤kLkk ð]ûk Lke[u h{u Au. ½Lk~Þk{{nkhks ÃkeÃk¤kLkk ð]ûk WÃkh çkuXk Au. {k{k fnu Au, “½Lk~Þk{¼kR... fkuR V¤ ðk¤k ð]ûk WÃkh [zâk nkuík íkku V¤ ¾kðk {¤ík Ãký ÃkeÃk¤k WÃkh ík{Lku þwt {¤þu?” íÞkhu ½Lk~Þk{{nkhksu MkhMk sðkçk ykÃÞku... ð¤e çkkuÕÞk Au Ä{ofw{kh, Mkwýku {k{k y{khku rð[kh > Ëiðe Sð ½ýk su fnuðkÞ, fÞk Ëuþ{kt hnu Au MkËkÞ >> ykMkwhe Sð Au rfÞk Ëuþ, yu{òuðk [zâk Aeyu yuþ >
{w{wûkwyku fE rËþk{kt Au. 194
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“{k{k... y{u V¤ ¾kðk {kxu ð]ûk WÃkh LkÚke [zâk, Ãký fÞk Ëuþ{kt Ëiðe({w{wûkw) Sðkí{k Au yLku fÞk Ëuþ{kt ykMkwhe Sðkí{k Au, íku òuðk {kxu ð]ûk WÃkh [zâk Aeyu.” ½Lk~Þk{{nkhksu Ãkrù{rËþk íkhV Lksh Xuhkðe. íÞkt íku{Lku Ëiðe Sðkí{k ½ýk Au íkuðwt Ëu¾kÞwt. ¼khík Ëuþ{kt... økwshkík, fåA, îkrhfk yLku LkkhkÞý Mkhkuðh Ãkrù{rËþk{kt ykðu÷ Au. íku ÃkwÛÞ¼qr{Au. fåAËuþ ÃkwÛÞ¼qr{Au.Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLkLkk fÁýk{]íkÚke Mk¼h yuðku õåA Ëuþ Au. fåA ËuþLku þk†ku yLku Ãkwhkýkuyu Ãkh{Ãkrðºk Ëuþ {kLku÷ku Au. su{sLkuíkk {kðze ÃkkuíkkLkk fkuze÷k fwtðhLku fkt¾{kt íkuzu, íku{¼khík{kíkkyu yk fåAËuþLku ÃkkuíkkLke fkt¾{kt íkuzu÷ku Au. ©e nrhyu þqhðeh yLku ©æÄkðkLk MkÃkqíkkuLku sL{ËuLkkhe fåALke Īøke ÄhíkeLkk ¾qçk ð¾ký fÞko Au. íÞkt y[kLkf [{ífkh MkòoÞku. su ÃkeÃk¤k WÃkh ½™~Þk{{nkhks çkuXk Au íku ÃkeÃk¤kLkk ÃkktËzu ÃkktËzu Lku zk¤u zk¤u yLkuf òíkLkk V¤ Ëu¾kÞkt. {k{k ykùÞo Ãkk{e økÞk... «¼w fnu Au, “ÕÞku {k{k, yk MðkrËü Lkkhtøke Lku hk{V¤ ½hu ÷R òð. MkkiLku «MkkË ykÃkòu.” {k{k ½hu ykðe yk ðkík fne Mkt¼¤kðe fu, “ÃkeÃk¤kLkk ð]ûk{kt yLkuf òíkLkkt V¤ òuÞkt. íku{ktÚke yk V¤ ÷kÔÞku Awt.” ykðku «íkkÃk òuR MkkiLku rLkùÞ ÚkR økÞku fu ½Lk~Þk{MkkûkkíkT Ãkh{uïh Au... yLkuf ¼õíksLkku Ä{oËuðLku ½uh ykðu yLku ÄLÞíkk yLkw¼ðu. yÞkuæÞk«MkkËS fÚkkLkku {rn{k fnu Au. yk fÚkk íkku y{]íkMk{kLk Au... ykðe y{]íkYÃke fÚkkÞ,su fkuR Mkwýu hk¾e ©æÄkÞ > íkuLkk yLkuf sL{Lkk ÃkkÃk, çk¤e òÞ x¤u ð¤e íkkÃk >> ÃkkhkÞý Mkwýu rËLk Mkkík, çkk÷ [rhºkLkwt yk rðÏÞkík > yuLkk ÃkwÛÞ íkýku Lkrn Ãkkh, íkhík Ãkk{u ÃkwY»kkÚko [kh >> ©æÄk hk¾e yk fÚkk Mkkt¼¤u Au, yÚkðk Mkkík rËðMkLke ÃkkhkÞý fhu Au, íkuLkk yLkuf sL{Lkk ÃkkÃk çk¤e òÞ Au. yuLkk ÃkwÛÞ íkýku Lkrn Ãkkh, íkhík Ãkk{u ÃkwÁ»kkÚko [kh. ytíku yûkhÄk{{kt òþu, çkk¤ ÷e÷k «¼wSLke økkþu, fwxwtçk Mkrník WæÄkh Úkkþu, ¼ðs¤Úke Ãkkh Wíkhþu. 117. y{u íkw÷MkeLke «f{k Vhþwt. Mkku{ðíke y{kðkMÞLkku rËðMk ykÔÞku. ¼Âõík{kíkk, MkwðkrMkLkeçkkR, $rËhkçkkR rðøkuhu †e ¼õíksLkku yufºk ÚkRLku LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk økÞk. MkkÚku Ãkqò fhðkLke Mkk{økúe ÷eÄe. ½Lk~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu h{ðk ykÔÞk. †e ¼õíksLkku MLkkLk fhe MkqÞoLku yæÞo ykÃÞwt. 195
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkAe yûkík yLku Ãkw»ÃkÚke MkqÞoLku ðÄkÔÞk ÃkAe ðYýËuðLke Ãkqò fhe ÃkkýeLkk ÷kuxk ¼heLku ÃkeÃk¤kLkk ð]ûkLkk Úkz{kt huzâwt Lku ÃkeÃk¤kLkk [khu íkhV fw{fw{Lkk [ktË÷k fheLku MkqíkhLkk Ëkuhk ÃkeÃk¤kLkk ð]ûkLke [khu íkhV ðªxâk. ¼Âõík{kíkk, MkwðkrMkLkeçkkR rðøkuhu †eyku ÃkeÃk¤kLkk ð]ûkLku «Ërûkýk Vhu Au. íÞkhu ½™~Þk{çkkuÕÞk, “¼k¼e! ík{u çkÄk ÃkeÃk¤kLku [khu çkksw þk {kxu Vhku Aku?” ¼k¼eyu fÌkwt, “yksu Mkku{ðíke y{kðkMÞ Au íkuÚke Ãkrh¢{k Vheyu Aeyu. ík{khu Vhðwt nkuÞ íkku ykðku.” «¼w çkkuÕÞk, “y{u ½hu sRLku íkw÷MkeSLke Ãkrh¢{k Vheþwt.” ¼k¼eyu fÌkwt, “½hu íkw÷Mke MkwfkR økÞk Au. Lkðk ÷kðeLku hkuÃkku íkku y{u Ãký íkw÷MkeLke «Ërûkýk Vheyu.” ÃkAe MLkkLk fhe Mkki ½uh ykÔÞk. MkkÚku çkuMkeLku ¼kusLk sBÞk Au. ½™~Þk{{nkhksu yktçk÷eLke zk¤¾e ÷eÄe. Ähíke{kt ¾kzku ¾kuËeLku hkuÃke ËeÄe. ÃkAe fwðk{ktÚke Ãkkýe rMkt[eLku yktçk÷eLke zk¤¾eLkk Úkz{kt Ãkkýe huzâwt. MkwðkrMkLkeçkkR çkkuÕÞkt, “yk þwt fhku Aku? yktçk÷eLku «Ërûkýk VhkÞ Lkrn. íkw÷MkeLku «Ërûkýk VhkÞ.” ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “yktçk÷e LkÚke íkw÷MkeçkkR Au. Lkeh¾eLku swyku íkku ÏÞk÷ ykðþu. rðïkMk Lk ykðu íkku çkeòLku ÃkqAe swyku.” «¼w fnu LkÚke swXw ÷økkh, ík{u swyku fheLku rð[kh > ík{khk {Lk{kt nkuÞ ðu{, ÃkwAe swðku çkeòLku yk fu{>> suðwt Au yuðwt fnwt Awt y{ku, MkíÞ {kLke ÷eyku ¼k¼e ík{ku > yuðtw fne {k¤k ÷eÄe nkÚk, «f{k Vhðk ÷køÞk LkkÚk >>
yktçk÷e hkuÃke íkw÷MkeLkku ¼kð çkíkkÔÞku. {k¤k ÷RLku ½™~Þk{{nkhks íkw÷MkeLke «Ërûkýk Vhu Au. íÞkt MkwtËheçkkR yLku MkwhsçkkR ykÔÞkt. “Akuxeçkk... ÷e÷kA{íkw÷MkeçkkRÚke yktøkýwt fuðwt MkhMk 196
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
þku¼u Au.” çkÄk {kýMkkuLku íkw÷MkeçkkR Ëu¾kÞ yLku ¼k¼eLku yktçk÷eLkwt ð]ûk Ëu¾kÞ. nðu þwt fhðwt? ¼k¼e {wtÍkR økÞkt. ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “¼k¼e... yktçk÷eLke ðkík ¼q÷e òð, yLku íkw÷MkeLkku ¼kð ÷kðku.” ¼k¼eLku rðïkMk ykÔÞku... rËÞh su fnu Au íku MkíÞ s nkuÞ. ¼k¼e ¼kðÚke òuÞwt íkku yktçk÷eLkk çkË÷u íkw÷Mke Ëu¾kÞ Au. ÌËÞ{kt þktrík ÚkR. ykùÞo Ãkk{e økÞkt. ¼k¼e çku nkÚk òuze fnu Au, ¼k¼e fnu Au nu ½™~Þk{, ¼kR ykíkku ík{kYt Au fk{> íkð {kÞk çknw çk¤ðkLk, ík{u {Lku ¼w÷kÔÞwt Au ¼kLk >> yrík yËT¼wík {kÞk Ëu¾kze, ½wt[ðe Lkk¾eLku swXe Ãkkze > ÃkAe økËTøkËT ftXu ÚkRLku, «f{k Vhðk ÷køÞk sRLku >> “ík{khe {kÞk çknw çk¤ðkLk Au. {Lku økqt[ðe Lkk¾e, {khk Ëu¾íkkt yktçk÷eLkkt ð]ûkLke zk¤¾e hkuÃke. yLku íku{ktÚke ík{u íkw÷Mke çkLkkðe ËeÄk.” ¼k¼e {k¤k ÷RLku íkw÷MkeLku «Ërûkýk Vhu Au. {Lku ¼økðkLku fuðku MkwtËh Þkuøk ykÃÞku Au. MkkûkkíkT Ãkh{kí{k {khe MkkÚku çkku÷u Au, Vhu Au, s{u Au Lku y÷kirff ÷e÷k fhu Au. yLkuf sL{Lkkt ÃkwÛÞ nþu suÚke ½Lk~Þk{{nkhks suðk Ãkh{uïhLkkt ¼k¼e ÚkðkLkk {Lku ¼køÞ {éÞkt Au. ÄLÞ ½ze ÄLÞ yðMkh. {khku {Lkw»Þ sL{MkV¤ ÚkÞku. fÚkk ©ðý fhu su Yze, yuLke fhýe {xe òÞ fwze > fkurx fkurx sL{Lkkt ÃkkÃk, Lkkþ Ãkk{u Ãk¤{kt íku ykÃk >> ½™~Þk{{nkhksLke y÷kirff ÷e÷k Au,íku «¼w Mk{eÃku ÃknkU[ðkLke rLkMkhýe Au. {kÞkLke {kh Lk ¾kðe nkuÞ, sL{-{hýLkk [¬h{kt Lk Vhðwt nkuÞ íkku «¼wLkwt þhýwt Mðefkhe ÕÞku. ¼økðkLkLkk økwý {tøk¤fkhe Au. {tøk¤ fhLkkhk Au. «¼wLkwt çkku÷ðwt {tøk÷, [k÷ðwt {tøk÷, nMkðwt {tøk÷, ÷e÷k {tøk÷, ¼økðkLkLkwt Mk{økú MðYÃk {tøk÷ Au... fÕÃkð]ûkLke AkÞk{kt su çkuXk nkuÞ, íku su ®[íkðu íku íkuLku {¤u Au. yk ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff fÕÃkð]ûk Au. su fktR þw¼ MktfÕÃk nkuÞ íku MkV¤ ÚkkÞ Au. 118. ÷zkR{kt {kuxk¼kRLke Sík ÚkR. hk{«íkkÃk¼kR þqhðeh níkk. íkuÚke hkòyu ÷~fhLkk WÃkhe çkLkkÔÞk. hk{«íkkÃk¼kRLku {rnLkkLkk 60 YrÃkÞk Ãkøkkh {¤íkku. hk{«íkkÃk¼kR ÷~fh ÷RLku rnLËeÃkwh økÞk. ykX {rnLkk ÚkR økÞk. ÃkAe Mk{k[kh ykÔÞk yLku fkøk¤ Ãký ykÔÞku. y{u ¾wþe {Ík{kt Aeyu, y{khe ®[íkk fhþku Lkrn, ÷zkR Ãkqhe Úkþu ÃkAe y{u ½uh ykðeþwt. Ä{oËuðu fkøk¤ ðktåÞku, Ãký {Lk ËefhkLku {¤ðk ík÷Ãku Au. 197
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íkuÚke ¼kíkw ÷R Mkøkk-MktçktÄeLku MkkÚku rnLËeÃkwh òðk íkiÞkh ÚkÞk. MktçktÄe {¤eLku rð[Þko, íÞkhu ©e ½™~Þk{W[Þko > nu ËkËk {Lku íkuze ÕÞku Mktøku, ¼kR ÃkkMku ykðwt nwt W{tøku >> ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “rÃkíkkS, nwt ík{khe MkkÚku ¼kRLku {¤ðk [k÷eþ.” Ä{oËkËkyu fÌkwt, “rnLËeÃkwh çknw Ëwh Au. ík{u [k÷e Lkrn þfku, {kxu ½hu hnku.” ½™~Þk{{tzâk hzðk. “{iÞk, {Lku ¼kRLku {¤ðk òðwt Au.” ¼Âõík{kíkk çkkuÕÞk, “½™~Þk{Lku ík{khe MkkÚku ÷R òð.” ÃkAe çkÄk [k÷íkk ÚkÞkt. Úkkuztwf [kÕÞkLku ½™~Þk{ÚkkfeLku çkuMke økÞk. rÃkíkkyu fÌkwt, “½™~Þk{ík{u ÃkkAk ð¤e òð. ½hu òð. rnLËeÃkwh 500 økkW Ëqh Au. ík{khkÚke [÷kþu Lkrn.” ½™~Þk{{nkhks ®n{íkÚke çkkuÕÞk, “rÃkíkkS, ík{u [k÷þku íkux÷wt nwt Ãký [k÷eþ.” ËkuZ {rnLku Ãkøku [k÷íkkt [k÷íkkt rnLËeÃkwh þnu{kt ÃknkU[e økÞk. MkirLkfu fÌkwt, “hk{«íkkÃk¼kR ynª LkÚke. Ãký 15 økkW Ëqh ÷zkRLke MkhnË Ãkh økÞk Au.” Mkki íÞkt økÞk. hk{«íkkÃk ¼kRLku {éÞk. ¼kR fnu Au, “rÃkíkkS, ík{u ¼÷u ykÔÞk Ãký ½™~Þk{Lku þk {kxu ynª ÷R ykÔÞk Aku? ynª òuhËkh ÷zkR ÚkðkLke Au. {kxu ík{ku rnLËeÃkwh ÃkkAk òð.” ½Lk~Þk{çkkuÕÞk, “nwt ÃkkAku Lkrn òô.” íÞkhu ÷~fhLkkt {kýMkku fnu Au, “½™~Þk{¼kR [{ífkhe Au. ¼÷u ykÃkýe MkkÚku hnu. ½Lk~Þk{MkkÚku nþu, íkku [ku¬Mk ykÃkýe Sík Úkkþu.” çkesu rËðMku Mkk{Mkk{u ÷zkR þY ÚkR. çkÄk yk{íku{LkkMke økÞk. çkÄkLkkt ½h ¾wÕ÷k Ãkzâk Au. ÃkAe suLku su òuRyu íku ðMíkw ÷eÄe. ½™~Þk{{nkhksu ËnªLkwt økkuhMk ÷eÄwt. þwfLk{kt Ënª Au íku þw¼ ðMíkw Au. Ënª ÃkeLku ÷zðk økÞk, ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “nwt fnwt íku{fhþku íkku ykÃkýe Sík Úkþu.” yuf Mkk{xk çktËqfLkk ¼zkfk þY ÚkÞk. Mkk{u Ãkûkðk¤kLku ÚkÞwt. ÷k¾ku {kýMkku y{khe MkkÚku ÷zðk ykðu Au. íkuÚke ÷~fh zheLku yksw çkksw LkkMke økÞwt. hk{«íkkÃk¼kRLke Sík ÚkR yLku Mkk{u Ãkûkðk¤k nkhe økÞk. íkuÚke hkò çknw hkS ÚkÞk. Mkkiyu Lk¬e fÞwO fu ½™~Þk{{nkhks ykÃkýe MkkÚku níkk yux÷u ykÃkýe Sík ÚkR Au. hkòyu Mkífkh fhe «¼wLku ®f{íke Ãkkuþkf yÃkoý fÞkuo yLku Ãkkt[ nòh YrÃkÞk ¼ux ykÃke. Ãkw»ÃkLkku nkh ÃknuhkÔÞku. Ãkøku ÷køkeLku fÌkwt, “nu Ä{oËuð, yk ík{khk Ãkwºk MkkÄkhý çkk¤f LkÚke Ãký MkkûkkíkT Ãkh{kí{k Au. yuLkk «íkkÃkÚke ykÃkýe Sík ÚkR Au.” ÃkAe ¼kðÚke ¼kusLk s{kzâk Au. hkòyu økkze ykÃke íku WÃkh çkuMkeLku Ä{oËuð, hk{«íkkÃk¼kR yLku ½™~Þk{{nkhks AÃkiÞk{kt ÃkÄkÞko. MkkiLku çkLku÷e ðkík fne 198
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkt¼¤kðe. Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. yLkufLkku WæÄkh fhðk «¼w ÷e÷kLkku rðMíkkh fhu Au. ½™~Þk{{nkhksLku MkkÚku hk¾eLku ÷zkR fhe íkku Sík ÚkR. íku{ykÃkýu y¾tz ½™~Þk{{nkhksLku ytíkh{kt Äkhe hk¾þwt, Ä{o Mkrník ¼sLk ¼Âõík fhþwt íkku ykÃkýe ytíkhþºkw Mkk{u Sík Úkþu. ytíkhþºkw yux÷k çk¤ðkLk Au fu ¼÷¼÷kLku økkuÚkkt ¾ðhkÔÞkt Au ðkMkLkkLku rðËkhðkLkku yLku ykí{kLku WøkkhðkLkku yk økútÚk Au. ¼Âõík fÞko rðLkk LkðÁt hnuðwt Lkrn. ¼økðkLkLku Mkkhe ÃkuXu Lkeh¾eLku ykt¾îkhk ¼økðkLkLku ytíkh{kt Wíkkhðk. {Lk, çkwÂæÄ, r[¥k ykrËf $rÿÞku îkhk ¼økðkLkLkku MktçktÄ hk¾ðku. 119. yktçk÷eLkkt Ãkºk ¾he Ãkzâkt. yu f kËþeLke hkºkeyu Ä{o Ë kËk, ¼Âõík{kíkk, hk{«íkkÃk¼kR, MkwðkrMkLke¼k¼e, ½™~Þk{{nkhks rðøkuhu ¼õíksLkku yktçk÷eLkk [kuíkhk WÃkh çkuMke MktfeíkoLk fhíkk níkk. «¼w M{hý fhíkkt fhíkkt òøkeyu íkuLku òøkhý fnuðkÞ. yLku økúkBÞ økÃkkxk {khíkkt òøkeyu íkuLku Wòøkhku fnuðkÞ. ¼sLk-feíkoLk fhu Au íku ð¾íku ÃkkLk¾h Éíkw [k÷íke níke. yktçk÷eLkkt ð]ûk ÃkhÚke Mkqfkt Ãkºkku Lke[u ¾híkkt níkkt. íku òuRLku Ä{orÃkíkkLkk {Lk{kt MktfÕÃk ÚkÞku fu yuf {rnLkk MkwÄe fkÞ{Ãkºkku ¾Þko fhþu. íkuÚke V¤eÞwt [kuϾtw hnuþu Lkrn. Mkkðhýe ÷RLku ðk¤u Lku ÃkkAwt Vr¤Þwt ÃkktËzkÚke ¼hkR òÞ. rÃkíkkSLkk MktfÕÃkLku ytíkÞko{e «¼w òýe økÞk. íkuÚke íkwhtík çkkuÕÞk, ©e nrhyu íku ÄkÞwO MktçktÄ, Ãkºk Ãkzíkkt hnuòu nðu çktÄ > ÃkkLk ¾hu Lkrn íku s MkkYt, yuðwt ©e nrhyu {Lk ÄkÞwO >>
rÃkíkkSLkku MktfÕÃk Ãkqhku fÞkuo. 199
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ãkºk ¾híkkt çktÄ ÚkR òð. nðu yuf Ãkºk ¾híkwt LkÚke. nrh-¼sLk fhíkkt hkrºk ÃkMkkh ÚkR. Mkðkhu ¼Âõík{kíkk økkÞ Ëkunðk økÞkt yLku MkwðkrMkLke¼k¼e Mkkðhýku ÷R f[hku ðk¤u Au. «¼w ËqÄLkwt ÃkkLk fhe Mk¾k MkkÚku yktçk÷eLkkt ð]ûk Lke[u [kuíkhk WÃkh çkuXk. íÞkt y[kLkf ¾hhh fhíkkt çkÄkt ÃkktËzk ¾he Ãkzâkt. yLku Lkðkt íkkòt fku{¤ Ãkºk ¾e÷e LkeféÞkt. yktçk÷eLkwt ð]ûk ÷e÷w A{ÚkR økÞwt. yuf Ãký swLkw Ãkºk LkÚke. ¾hu÷kt ÃkktËzkÚke Vr¤Þwt f[hkÚke ¼hkR økÞwt. ½™~Þk{{nkhksu ðkÞwËuðLku yk¿kk fhe, “ík{u ynª ykðku.” ÃkðLkËuð ðtxkur¤Þk YÃku ykÔÞk Lku ÃkktËzkLku Wzkze Ëwh VUfe ËeÄkt. yktøkýwt MkkV ÚkR økÞwt. ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “nu rÃkíkkS... nðu yuf ðhMk MkwÄe yuf Ãký ÃkktËzwt ¾hþu Lkrn.” ykðwt ykùÞo òuR Mkki rðM{Þ Ãkk{e økÞk. ÃkktËzkt yufË{Lkðk ÷e÷kt fu{ÚkR økÞk nþu ? «¼wLke «¼wíkk LÞkhe Au. yuLke f¤kLkku fkuR Ãkkh LkÚke. ykÃkýu ¼økðkLkLku «kÚkoLkk fheyu fu su{yktçk÷eLkk ð]ûk ÃkhÚke Ãkkfkt ÃkktËzkt ¾he Ãkzâkt, íku{y{khk ÌËÞ{ktÚke søkík MktçktÄe {kun-{{íkk YÃke f[hku ¾he òÞ Lku ík{khk [hý{kt «erík ÚkkÞ. ík{khe {qŠík rMkðkÞ y{khu fktR LkÚke òuRíkwt. yüykðhý ¼uËeLku sL{ku sL{Lke ðkMkLkkLkkt Ãkz íkkuzeLku, ÃkkÃk {kºkLkku íÞkøk fheLku çkúñYÃk ÚkRLku ¼økðkLkLkk yûkhÄk{{kt ðkMk fhðku Au. yuðku {Lk{kt Xhkð fhe hk¾ðku. 120. RåAkhk{Lku fwðk{ktÚke çknkh fkZâk. Ä{oËuðLkk yktøkýk{kt Lkøkkhk ðøkkzLkkh Lkx ykÔÞk. ¾u÷ fheLku MkkiLku hkS fhu. íku h{ík òuðk {kxu ½ýk {kýMkku ykÔÞk. ½Lk~Þk{{nkhks çkk÷ r{ºkkuLke MkkÚku h{ík swyu Au. h{ík Ãkqhe ÚkR íÞkhu {kuíkeºkðkzeyu LkxLku þe¾ ykÃke. ÃkAe Lkx ÃkehkusÃkwh h{ík h{ðk økÞk íkku çkk÷ r{ºkkuLke MkkÚku ½Lk~Þk{Ãký ÃkehkusÃkwh økÞk. íÞkt Úkkuzeðkh h{ík òuR. ÃkAe ÃkkAk ðéÞk.. hMíkk{kt çkøke[ku níkku. íÞkt Úkkuzeðkh h{ík hBÞk. ÃkAe fqðkLke çkksw{kt rð©ktrík ÷uðk çkuXk. íÞkt y[kLkf RåAkhk{¼kR fwðk{kt Ãkze økÞk. «¼wyu íkwhtík MktfÕÃk fÞkuo. fqðkLkwt Ãkkýe Ãkkíkk¤{kt Wíkhe òð. Ãkkýe LkÚke. RåAkhk{Lku fktR Lk ÚkÞwt. Mkkò Lkðhk fqðk{kt Q¼k Au.RåAkhk{çkkuÕÞk, “½Lk~Þk{¼kR, {Lku fktR ðkøÞwt LkÚke. ®[íkk Lk fhòu.” Ä{oËkËkLku ¾çkh Ãkze íkuÚke Ëkuzíkk fqðk ÃkkMku ykÔÞk. økk{Lkk {kýMkku Ãký ykÔÞk. ½Lk~Þk{u fÌkwt, “nu ËkËk, ®[íkk Lk fhku. ¼kRLku rçk÷fw÷ ðkøÞwt LkÚke. n{ýkts fqðk{ktÚke çknkh ykðe sþu.” 200
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
MkkiLku Lkshu òuíkkt Mkíðh, ðk÷ezu ðÄkÞko çkuW fh > RåAkhk{Lku íkku íkuze ÷eÄk, fwðk{ktÚke çknkh {wfe ËeÄk >> ykÔÞwt fqðk{kt s¤ yÃkkh, ¼hkýwt Au ð¤e íkun Xkh >
çkk÷ ½Lk~Þk{ EåAkhk{Lku fqðk{ktÚke çknkh fkZu Au. ½™~Þk{{nkhksu fqðk{kt çku nkÚk ÷ktçkk fÞko. su{Vq÷Lku WÃkkze yuf søÞkÚke çkeS søÞkÃkh {qfe Ëu, íku{RåAkhk{Lku WÃkkzeLku çknkh çkuMkkze ËeÄk. RåAkhk{çknkh ykÔÞk fu íkwhtík fqðku ÃkkýeÚke ¼hkR økÞku. ykðwt rËÔÞ [rhºk òuR Mkki rðM{Þ Ãkk{e økÞk. ¼økðkLkLke þÂõík øksçkLke Au. «¼w «økx nkuÞ íÞkhu fuð¤ {kýMk s íkhe òÞ yuðwt LkÚke. «¼w «økx nkuÞ íÞkhu MkkiLkwt fÕÞký fhu Au. Ëuð, ËkLkð, {kLkð Ãkþw, Ãkûke, ð]ûk, ðu÷e yu{Lku «¼wLkku Þkuøk ÚkkÞ íkku íkuLkwt yð~Þ fÕÞký ÚkkÞ Au. 121. ¼økðkLkLke yËT¼wík þÂõík yuf ð¾ík ¼Âõík{kíkk hk{«íkkÃk¼kRLku fnu Au, “nu Ãkwºk! ykÃkýwt ½h sqLkwt ÚkÞwt Au. [ku{kMktw LkSf ykðu Au. ðktMkLke (fküLke) sYh Au. støk÷{ktÚke ðktMk ÷R ykðku íkku Mkh¾e heíku Lkr¤Þkt økkuXðkR òÞ.” ¼kR çkkuÕÞk, “çknw MkkÁt.” çkesu rËðMku {kuíke {k{kLkwt çk¤Ë økkzwt ÷RLku ðktMk ÷uðk òÞ Au. “[k÷ku ½Lk~Þk{, ðktMk ÷R ykðeyu.” Vhíkk Vhíkk fÕÞkýMkkøkhLkk rfLkkhu ykÔÞk. íÞkt Mkkhk Ÿ[k ÷ktçkk ðktMk níkk. íku fÃkkðeLku økkzk{kt ¼Þko. {kuxku ºkeMk ðkt¼Lkku yuf {kuxku ðktMk níkku. ½™~Þk{{nkhksu rð[kh fÞkuo fu yk {kuxku ðktMk ÷R sRyu íkku ½ýku fk{ykðþu. ½h {sçkqík Úkþu. MkkiLku Ëu¾íku ËeLkËÞk¤u, {q¤{ktÚke W¾uzâku íku fk¤u > yuf zkçku fhu ¾U[e ÷eÄku, Ônk÷u þfx{kt {qfe ËeÄku >> {nk fXý ð@ Mk{kLk, ½ýku økt¼eh çkkusðkLk > 201
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ðktMk WÃkkzâku Au suýeðkh, Ähk ftÃk ÚkÞku Au yÃkkh >> ½Lk~Þk{{nkhksu ºkeMk ðkt¼Lkk ðktMkLkk ð]ûkLku shkf zkçkk nkÚkuÚke ¾UåÞwt fu fzzkx fhíkwt {q¤{ktÚke ð]ûk Lk{e Ãkzâwt. yuf nkÚku WÃkkzeLku økkzk{kt {qfe ËeÄwt. çkÄk ykùÞo Ãkk{e økÞk. ykX Ëþ ÞwðkLk ykË{e ¼uøkk ÚkRLku ð]ûk [zkðu íkku Ãký [zu Lkrn íkuðwt ðsLkËkh ð]ûk fu{Ÿ[wt ÚkÞwt nþu. ½™~Þk{þÂõíkþk¤e Au. økkzwt ÷RLku ½hu ykÔÞk. MkrðMíkkh ðkík fne Mkt¼¤kðe. Mkki hkS hkS ÚkR økÞk. ½™~Þk{{nkhks Mk¾k MkkÚku n÷ðkR çktMkeÄhLke ËwfkLk ÃkkMkuÚke ÃkMkkh ÚkÞk. [ku{kMkkLkk rËðMk níkk. íkuÚke hMíkk{kt fe[z níkku. íku{kt «¼wLkku [hý ÷ÃkMÞku íku [hý økkhk¤ku ÚkÞku. Mkw¾LktËLk fnu Au, “[k÷ku fqðk WÃkh... ÃkkýeÚke [hý ÄkuR ykðeyu.” fqðk Ãkh økÞk íkku íÞkt ðrýfLke Ëefhe hk{fwtðh Ãkkýe ®Mk[íke níke. íkuýu fÌkwt, “ykðku ½™~Þk{ykðku.” Lkeh ¼híke níke feLkkhu, fwt¼ ¾U[eLku çkku÷e íkuðkhu > ykðku ©e nrh yþhý þhý,Äkuðhkðwt ík{khk [hý >> Ônk÷ku fnu ÚkLkkYt nþu íku Úkkþu, yuLke {u¤u yk [hý Äkuðkþu > “ík{khk [hý nwt ÄkuR ykÃkwt.” ½Lk~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “[hý yuLke {u¤u ÄkuðkR sþu.” yu{fne fqðkLkk fktXk WÃkh çkuMkeLku fqðk{kt Ãkøk ÷xfíkk {qõÞk. “nu ðYý Ëuð, ÃkÄkhku.” íÞktíkku fqðku ÃkkýeÚke A÷feLku W¼hkR økÞku, yLku [hý ÃkkuíkkLke {u¤u ÄkuðkR økÞk. ykðku «íkkÃk òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. íÞktÚke «¼w ¾ktÃkk ík÷kðze ÃkÄkÞko. 122. «¼wyu çkisw ºkðkzeLke hûkk fhe. yufkËþeLkku W¥k{rËðMk ykÔÞku. Ä{oËkËk MkkÚku ½™~Þk{{nkhks hk{Mkkøkh{kt MLkkLk fhðk økÞk. s¤{kt MLkkLk fhu Au. íÞkt ÃkqðoLkwt ðih ÷uðk yMkwh {økhLkwt YÃk ÷RLku Ãkkýe{kt ½™~Þk{{nkhksLku Ãkfzðk ykÔÞku. ytíkÞko{e òýe økÞk. rÃkíkkS s÷ËeÚke MLkkLk fhe çknkh Lkef¤e òð. «¼w MLkkLk fhe Íx çknkh Lkef¤e økÞk. yMkwh {økhYÃku Ãkkýe{kt yktxk {khu Au. íÞkt ÃkehkusÃkwhLkk çkiswºkðkze MLkkLk fhðk ykÔÞk. MLkkLk fhu Au. yMkwhLku yu{ÚkÞwt fu ½™~Þk{{nkhks Au. yuðwt ÄkheLku çkiswºkðkzeLkku Ãkøk Ãkfze ÷eÄku. çkiswºkðkzeyu çkq{Ãkkze. çk[kðku {Lku {økhu Ãkfzâku Au. çkeò {kýMkku MLkkLk fhíkk níkk, íku s÷Ëe ÃkkýeÚke çknkh Lkef¤e økÞk. çkiswºkðkzeLkk çkkÃk ½Lk~Þk{{nkhksLku çku nkÚk òuze «kÚkoLkk fhu Au. 202
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fh òuzeLku fnuðk ÷køÞk, yrðLkkþeLku ykLktË > ½™~Þk{{w s Mkw í kLku , Aku z kðku Mkw ¾ ft Ë >> {½hÚke {qfkðku yuLku, hûkk fhku {nkhks > ík{u Sðkzku íÞkhu Sðu, Lkrn íkku {hþu yks >> “nu «¼w! ËÞk¤w, {khk ÃkwºkLkwt hûký fhku. hûký fhku. {økh Ÿzk s¤{kt ¾U[e òþu íkku {]íÞw ÚkR sþu.” «¼wyu fÌkwt, “ík{u ®[íkk Lk fhku. «¼w Ãkh rðïkMk hk¾ku yu çkÄw MkkÁt fhþu.” MkhkuðhLkk rfLkkhu Q¼k Q¼k nkÚk ÷ktçkku fÞkuo. çkiswºkðkzeLku {½h Mkrník Ãkkýe{ktÚke çknkh fkZe rfLkkhk Ãkh {qfe ËeÄku. {økh çkiswLkku Ãkøk {qfíkku LkÚke. çkhkçkh Ãkøk ÍfzeLku ÍkÕÞku Au. ½™~Þk{{nkhksu {½hLkk {kuZk WÃkh òuhÚke Mkkuxe {khe fu íkwhtík {økhu Ãkøk {qfe ËeÄku. yLku nknkfkh fhíkku yMkwh {hý ÃkkBÞku. rfLkkhu Q¼u÷k {kýMkkuyu sÞ sÞfkh fÞkuo. çkku÷ku ½™~Þk{{nkhksLke sÞ... çkiswºkðkze hzíkk hzíkk «¼wLku þhýu ykÔÞk, “nu ½™~Þk{{nkhks, ík{u {Lku {]íÞw {ktÚke çk[kÔÞku Au. ík{u MkkÄkhý çkk¤f LkÚke, Ãký MkkûkkíkT Ãkh{uïh Aku, Mk{Úko {qŠík Aku... su{yMkwhLkk WíÃkkíkÚke {Lku çk[kÔÞku Au, íku{yk MktMkkh[¢ ¼ðMkkøkhÚke {Lku çk[kðòu. nwt ík{Lku rstËøke¼h ÞkË fheþ. WÃkfkh ¼q÷eþ Lkrn. {nkhks, ík{u MkðoSðrníkkðn Aku.” ykÃkýLku fkuR Ëw:¾{kt {ËË fhu íkku ykÃkýu íkuLkku rstËøke¼h yk¼kh {kLkeyu Aeyu fu yk {kýMku {Lku Ëw:¾{kt {ËË fhu÷e Au. ¼økðkLku øk¼oðkMk YÃke ¼Þtfh Ëw:¾{ktÚke çk[kðe {ËË fhe Au. íkku ¼økðkLkLkku yk¼kh {kLkðku òuRyu. Ãký Sðkí{k WÃkfkh ¼w÷e òÞ Au. øk¼oðkMkLkk Ëw:¾Úke zhu. íku «¼wLku þhýu Ãkzu. 123. çkk÷ ½™~Þk{Lkwt Ãkhk¢{. hk{«íkkÃk¼kR yLku ½™~Þk{{nkhks yÞkuæÞk òÞ Au. hMíkk{kt {¾kuzk½kxu ykÔÞk. íÞkt yuf {trËh Úkíkwt níkwt. ÃkkÞk ¾kuËíkkt yuf {kuxe MkwðýoLke íkkuÃk Ëu¾kýe. {nk {nuLkíku íkkuÃk Ähíke{ktÚke çknkh fkZe. ÃkAe hkòLku òý fhe fu {trËhLkk ÃkkÞk ¾kuËíkkt MkkuLkkLke íkkuÃk Lkef¤e Au. hkòyu MkuðfkuLku fÌkwt, “Ãk[kMk ÞwðkLk ykË{e {¾kuzk ½kxu òð. yLku {sçkqík Ëþ çk¤Ë ðk¤wt økkzwt ÷R òð. íkuLkk WÃkh íkkuÃk [zkðe s÷Ëe ynª ÷R ykðku. òu íkkuÃk ÷RLku Lkrn ykðku íkku Lkkufhe{ktÚke hò ykÃke ËRþ.” hkòLkk {kýMkku {¾kuzk ½kxu ykÔÞk. {sçkqík íkkuÃk økkzk{kt [zkðu Au Ãký íkkuÃk [zíke LkÚke. ¾Mkõíke LkÚke. ÞwðkLk ÞkuæÄk 50 {kýMkku níkkþ ÚkR økÞk. nðu þwt fhðwt? Lkkufhe{ktÚke fkZe {qõþu Lku ÷ks 203
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
òþu. ¾qçk «ÞíLk fhu Au Ãký MkkuLkkLke íkkuÃk ¾Mkõíke LkÚke. rLkhkþ ÚkR økÞk. yk fk{ykÃkýkÚke Úkþu Lkrn. ¼økðkLk WÃkh ¼hkuMkku hk¾ku! yu çkÄwt MkkÁt fhþu. ¼økðkLkLkk nkÚk{kt ÷ks Au. MkkiLku rLkhkþ Ëu¾eLku ½Lk~Þk{{nkhksLku ËÞk ykðe. íku{Lke ÃkkMku ykÔÞk yLku çkkuÕÞk, “íkkuÃkLku õÞkt ÷R sðkLke Au?” “hksËhçkkh{kt ÷R sðkLke Au... Ãký Ÿ[e Úkíke LkÚke.” ½™~Þk{fnu Au... fnkuíkku [zkðeyu íkkuÃk y{u, Auxu hne swðku Mknw ík{u > þfx{kt {qfwt ykýe ðkh, Lkshu òuíkk òuíkk rLkhÄkh >> “ík{u fnku íkku y{u íkkuÃk økkzk{kt [zkðe ËRyu. çkku÷ku þwt fnku Aku? “nk...nk...íkkuÃk [zkðe Ëku íkku çknw MkkÁt.”
yÞkuæÞk{kt {¾kuzk ½kx Ãkh ©e ½Lk~Þk{ {nkhksu ¼khu íkkuÃk W[fe çkíkkðu÷. çkeò rMkÃkkR økðoÚke çkkuÕÞk, “rð[kÞko rðLkk þk {kxu ðkík fhku Aku? ykÃkýu 50 òuhËkh ÞwðkLk ykË{e fux÷k rËðMkÚke {nuLkík fheyu Aeyu, íkku Ãký íkkuÃk ¾Mkõíke LkÚke. yux÷e íkku ðsLkËkh Au. íkku yk çkk÷wzk çkk¤fÚke íkkuÃk økkzk{kt fkuR rnMkkçku [zþu s Lkrn. yhMk ÃkhMk ykðe ðkík fhu Au íÞkt ½Lk~Þk{{nkhksu rËÔÞ MðYÃk Äkhý fÞwO. yu{fnuíkkt fnuíkkt íkíkfk¤, ËeÄkt ËþoLk ËeLk ËÞk¤ > hk{[tÿ YÃku ÚkÞk Äeh, [íkw¼wos çkLÞk çk¤ðeh >> yuðk YÃkuÚke íkkuÃk WÃkkze, yuf nkÚk{kt ÷R Ëu¾kze > {wfe þfx{kt íkun ðkh, økkihðíkk çkíkkðe íku Xkh >> þt¾,[¢,økËk,ÃkÈ, [íkw¼wos MðYÃku ËþoLk ykÃÞk. Mkðuo rMkÃkkR òuíkk s hne økÞk. yk þwt Ëu¾kÞ Au? su{Vq÷ WÃkkzu íku{ðsLkËkh íkkuÃk yuf nkÚkÚke WÃkkze 204
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Mkh¤íkkÚke økkzk{kt {qfe ËeÄe. ykðwt Ãkhk¢{òuR Mkki ykùÞo Ãkk{e økÞk. LkðkR Au. yk LkkLkk çkk¤f{kt ykx÷e íkkfkík. Ëu¾kð{kt çkk¤f ÷køku Au Ãký MkkûkkíkT ÃkwÁ»kku¥k{LkkhkÞý Au. rMkÃkkR «¼w ÃkkMku ykðe Ãkøku ÷køke nkÚk òuzeLku fnu Au, “nu «¼w! ¾he ðu¤kyu ík{u y{khe ÷ks hk¾e. {ËË fhe Au. íkuLkku y{u WÃkfkh {kLkeyu Aeyu. yksÚke y{u ík{khk ËkMk Aeyu. rLkíÞ ík{khk MðYÃkLkwt æÞkLk M{hý fhþwt. ík{u y{Lku f]íkkÚko fhe ËeÄk. støk÷Lkk ÞkuøkeLku ykðk MkkûkkíkT ËþoLk Úkíkkt LkÚke. íku ík{u y{Lku «íÞûk {éÞk. ÄLÞ ½ze ÄLÞ yðMkh.” «¼w rËÔÞ MðYÃk yÿ~Þ fhe ËeÄwt. níkk íkuðk çkk¤f çkLke økÞk. ½ýk «ÞíLkÚke íÞkt ykÔÞk, MkswoøktøkkÃkh íkkuÃk ÷kÔÞk > ½ýk sLk íÞkt rðÂM{ík ÚkÞk, ÃkkuíkÃkkuíkkLkk MÚkkLkfu økÞk >> MkkuLkkLke íkkuÃk ÷R, MkswoøktøkkLkk feLkkhu ykÔÞk. ðnký{kt íkkuÃk [zkðþwt yuðwt Äkhe ßÞkt íkkuÃk økkzk{ktÚke Wíkkhe fu íkwhtík MkkuLkkLke íkkuÃk huíke{kt Ÿze Wíkhe økR. ¾kzk ¾kuËe ¾kuËeLku ¾qçk þkuÄe Ãký íkkuÃkLkku Ãk¥kku ÷køÞku Lkrn. Ähíke{kt ÷eLk ÚkR økR. ykðe ÷e÷k òuR Mkki rðM{Þ Ãkk{e økÞk.yLku yhMk ÃkhMk fnuðk ÷køÞk fu yk çkÄwt Ãkhk¢{½™~Þk{{nkhksLkwt Au. 124. [kuh [kUxe økÞk. AÃkiÞk{kt ½Lk~Þk{{nkhksLkk ½hÚke Úkkuzu Auxu Ëqh yuf MkhMk {òLke Ä{oËkËkLke ðkze níke. yu ðkze{kt MkhMk {òLkk VýMk ÚkÞk. ðkzeLke Mkt¼k¤ hk{«íkkÃk¼kR hk¾u. ¼kRyu rð[kh fÞkuo, VýMk çkhkçkh Ãkkfe sþu íÞkhu ½uh XkfkuhSLku s{kzþwt. rÃkíkk©e íkÚkk {kíkw©e ¼ÂõíkËuðeLku s{kzþwt. çkhkçkh íkkòt MkhMk {òLkk VýMk ÃkkõÞkt. [kuhLku ÚkÞwt, rËðMkLkk [kufe hk{«íkkÃk¼kR hk¾u Au Ãký hkºku fkuR [kufe hk¾íkwt LkÚke. íkuÚke hkíkLkk çku [kuh ðkze{kt ykÔÞk. ÄehuÚke VýMkLkk Íkz WÃkh [zâk. ßÞkt VýMk íkkuzðk òÞ íÞkt nkÚk VýMk MkkÚku [kuxe økÞkt. Íkz{kt ÷xfe hÌkk. nðu þwt fhðwt? [kuh yhMk ÃkhMk ðkík fhu Au, “ykÃkýLku yu{níkwt fu VýMk çkòh{kt ðU[eLku ÃkiMkk ¼uøkk fhþwt, Ãký nkÚk [kUxe økÞk Au. nðu fu{Aqxk Úkþu?” ¾qçk yf¤kÞ Au. “ÃkfzkR sþwt íkku hk{«íkkÃk¼kR çkhkçkh suðk ÷kfzeÚke {khþu Lku økk{{kt ÷ks sþu.” ÃkMíkkðkLkku Ãkkh LkÚke. [kuh s÷Ëe hzu Lkrn. {kh Ãkzu íkku Ãký hzu Lkrn íku yksu ykt¾{kt yktMkw ykðe økÞkt. MkðkhLkk ykAkt ysðk¤kt ÚkÞkt. íkuðk{kt Ä{orÃkíkk nkÚk{kt ÃkkýeLkku ÷kuxku ÷RLku ðkze{kt Ëkíký fhðk ykÔÞk. [kuh {tzâk VVzðk. Ä{oËkËkyu Ÿ[w òuÞwt íkku 205
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çku [kuh ÷xfu Au. Ä{oËkËkyu fÌkwt, “fu{ykðe heíku ÷xfe hÌkk Aku?” [kuh ÷kufku çkkuÕÞk, “çkkÃkS y{u VýMk ÷uðk ykÔÞk níkk. hkºkeLkk çku ðkøÞkÚke yk{÷xfe hÌkk Aeyu. nkÚk ¾U[kR òÞ Au. ÷xfeLku nkÚkÃkøk Ëw:¾e ykÔÞk Au. y{khk WÃkh ËÞk fhku. nðu fkuR rËðMk [kuhe fhðk Lkrn ykðeyu. y{Lku ÍkzÚke Aqxk fhku!” ykðe ðkík fhu Au íÞkt hk{«íkkÃk¼kR ÷kfze ÷RLku ðkzeyu ykÔÞk. MkkÚku ½™~Þk{{nkhks Ãký Au. [kuhLku ËeXkLku ¼kRyu nkf {khe. “yÕÞk ÃkkÃke! {k÷efeLke ðkze{ktÚke [kuhe fhðk ykÔÞk Aku?! {kÞko ðøkh Lkrn {qftw.” [kuh [kUxe økÞk. ßÞkt ÷kfzeÚke {khðk òÞ Au íÞkt [kuh hzíkk hzíkk «kÚkoLkk fhu Au. nu ËkËk ík{khe ðkze {ktne, V¤ [kuhðk ykÔÞkíkk yktne > Ãký [kuxe økÞk Au çku nkÚk, VýMkLkk íkYðh MkkÚk >> “nu ½™~Þk{{nkhks, y{Lku {kV fhku. y{khk nkÚk Íkz MkkÚku [kUxe økÞk Au. íku Aqxk fhku. ÷xfeLku Úkkfe økÞk Aeyu. nðu fkuR rËðMk ík{khe ðkze{kt [kuhe fhðk Lkrn ykðeyu.” íÞkhu ½™~Þk{{nkhks fnu Au, nðu fhþku Lkrn ykðk fk{, {hþku {kuík rðLkk ík{k{> VheÚke ykðþku òu yk Xk{u, ÃknkU[kzeþwt f]íkktíkLku Äk{u >> “nðu fkuR rËðMk [kuhe Lk fhòu. yLku fhþku íkku s{Ãkwhe{kt Äfu÷e ËRþ. ðøkh {kuíku {he sþku Lku nuhkLk Úkþku.” ½™~Þk{{nkhksu f]Ãkk ÿrü fhe fu íkwhtík [kuhLkk nkÚk ÍkzÚke Aqxk ÚkÞk. [kuh ð]ûkÚke Lke[u WíkÞko. ÃkAe Ä{oËkËk, hk{«íkkÃk¼kR íkÚkk ½™~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køkeLku {kVe {køke. “«¼,w y{Lku {kV fhku. y{u ík{khk yÃkhkÄe Aeyu.” ½™~Þk{{nkhksu fÌkwt, “[kuhe fhðe íku {nkÃkkÃk Au. ÕÞku yuf yuf VýMk ÷R òð. yksÚke «rík¿kk ÕÞku fu fkuR rËðMk [kuhe Lkrn fheyu.” «rík¿kk ÷R [kuh [kÕÞk økÞk. hk{«íkkÃk¼kR fnu Au, “½™~Þk{... [kuhLku VýMk þk {kxu ykÃÞk?! [kuhe fhðk ykðu íkuLku VýMk yÃkkÞ Lkrn. Ãký Mkò fhkÞ. ÃkkAk VheÚke [kuhe fhðk 206
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykðþu, íkku þwt fhþku?” íÞkhu ËÞk¤w «¼wyu MkhMk sðkçk ykÃÞku, “{kuxk¼kR... [kuh ÷kufku y{Lku ÞkË fhþu fu Ä{oËkËkLke ðkze{kt [kuhe fhðk økÞk Lku ÃkfzkR økÞk Aíkkt Mkò fhe Lkrn. Ãký hkS ÚkRLku VýMk ykÃÞk. ykðe heíku y{Lku ÞkË fhþu íkku yuLkk SðLkwt fÕÞký Úkþu.” «¼w MkðoSðrníkkðn Au. fkuR WÃkh hku»k hk¾íkk LkÚke. MkðoLkwt fÕÞký RåAu Au. y{Lku Mkt¼k¤þu ykXku ò{hu, sLk Ãkk{þu yûkhÄk{hu > fhðk yLkuf SðLkwt fÕÞký hu, W½kze Au {kuûkLke ¾ký hu >> «¼wyu {kuûkLke ¾ký W½kze Au. yÃkhkÄeLkk yÃkhkÄ Lk økýeLku yLkuf Sðkí{kLkwt fÕÞký fÞwO Au. ð[Lkk{]ík{kt ©e nrh fnu Au, y{Lku Ëefhk fu ÄLk Ëuíkk LkÚke ykðzíkk Ãký su heíku SðLkwt fÕÞký ÚkkÞ íku fhíkkt ykðzu Au. ½™~Þk{{nkhksu [kuhLku MkíÞ {køko çkíkkÔÞku fu [kuhe Lkrn fhku íkku Mkw¾e Úkþku. [kuhe fhðe íku {nkÃkkÃk Au. {kxu MkkðÄkLke hk¾ðe. ÃkkÃk fhíkkt yxfe òð Lku. [kuhe fhðe çktÄ fhku. 125. ÷e÷e ¼kS y{u Lkrn íkkuzeyu. yÞkuæÞk{kt {køkþh MkwËe Ãkkt[{Lkk rËðMku {u¤ku ¼hkÞ Au. yãkÃke MkwÄe Ãký {u¤ku ¼hkÞ Au. Ä{oËkËk, hk{«íkkÃk¼kR yLku ½™~Þk{{nkhks {u¤k{kt òÞ Au. {¾kuzk½kxu hk{[tÿS ¼økðkLkLkwt {trËh níkwt. íÞkt Wíkkhku fÞkuo. ÃkAe {Lkkuh{k LkËe{kt MLkkLk fhðk ykÔÞk. íÞkt ðihkøkeLke {kuxe s{kík ykðe níke. níkk ðihkøke çkkðk Ãký {kÞkLkk ËkMk níkk. ÄLk yLku †eLke AkLke heíku ¼kuøkðxku fhíkk níkk. {kýMkku ÃkkMkuÚke zhkðeLku ÃkiMkk ¼uøkk fhíkk. †eyku ÃkkMku ÃkkuíkkLkk Ãkøk Ëçkkðzkðíkk, ¼kuøk{kt ¼hÃkwh níkk. ½Lk~Þk{Lku rð[kh ÚkÞku fu Mkò fhðe Ãkzþu. suÚke ÃkkÃk fhíkkt yxfe òÞ Lku MkíÞLku {køkuo [ze òÞ. ½Lk~Þk{Lku LkkLkk çkk¤ òýeLku yuf çkkðkyu ½™~Þk{Lku çkku÷kÔÞk. “yu ÷zfk RÄh ykð. y{u çkíkkðþwt íku fk{íkwt fheþ?” “nk, sYh fheþ. fnku {khk suðwt þwt fk{ Au?” ÷e÷e íkktˤòLke yk ¼kS, íkkuze ÷kðku ík{u íkkS íkkS > XkfkuhSLku s{kzðk fks, ÷kðeLku ykÃkku y{Lku íku yks >> “LkËeLkk rfLkkhu íkkS yLku ÷e÷e ¼kS Au íku ÷R ykðku. þkf çkLkkðþwt Lku s{kík s{kzþwt.” ½Lk~Þk{{nkhksu fÌkwt, “íku ¼kS Ãkqòheyu {trËhLkk XkfkuhS {kxu ðkðe Au. yux÷u ykÃkýkÚke ÷uðkÞ Lkrn.” 207
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ð¤e ¼kS{kt Sð hÌkku Au, y{Lku yuðku rLkùÞ ÚkÞku Au > {kxu íkkuzwt Lkrn yuf Ãkºk, íÞkhu çkkuÕÞku Au íkun rðr[ºk >> “¼kS{kt Sð hÌkku Au, íkuÚke y{u yuf Ãký Ãkºk íkkuzþwt Lkrn.” ðihkøkeLku økwMMkku ykÔÞku. ykx÷ku LkkLkku çkk¤f {Lku Mkk{ku ÚkkÞ Au. ËkuzeLku {khðk ykÔÞku. “õÞwt n{khe çkkík Lkrn Mðefkhíku nku?!” íÞkhu çkeò çkkðk çkkuÕÞk, “Þn Akuxu ÷zfu fku fkÞ ðkMíku zhkðíku nku.” ¢kuÄe çkkðku fnu Au, “n{khk ð[Lk õÞwt Lkrn {kLkíku? n{WMfku {kh zk÷wtøkk.” ykðe heíku yhMk ÃkhMk çkkðk Íøkzku fhu Au íkuÚke ½™~Þk{{nkhks Wíkkhu [kÕÞk økÞk. nrh RåAkÚke yhMk ÃkhMk ¾qçk rððkË ÚkÞku. {ktnku {ktne çku Ãkûk çktÄkÞk. “LkkLkk çkk¤fLku þk {kxu {khðk økÞku?!” çkeòu çkkðku fnu, “sRþ... íkkhkÚke su ÚkkÞ íku fhe ÷u.” ðkýeÚke ÷zâk. ÃkAe nkÚk WÃkzâk Lku ÃkAe nrÚkÞkhÚke ÷zâk. ÞwæÄLke ÷køke hne íÞkt Íze, {kuxk økwYLku {k÷{Ãkze > ðkík òýeLku ðkhðk ykÔÞk, økwYLku Ãký [kf [zkÔÞk >> {kuxk økwYLku ¾çkh Ãkze íkuÚke íku ðkhðk ykÔÞk fu, “LkkLke çkkçkík{kt þk {kxu ÷zku Aku? þktrík hk¾ku. Lk{úíkkÚke Ãkíku íkku Wøkúíkk þk {kxu ÷kðku Aku? ¼sLk¼Âõík fhðk yLku «¼wLku hkS fhðk {kxu ¼u¾ ÷eÄku Au. Íøkzk fhðk {kxu LkÚke ÷eÄku.” Mkkhe ¼÷k{ý ËeÄe Ãký rðLkkþfk¤u rðÃkheík çkwÂæÄ. økwYLke ðkík Mðefkhe Lkrn. økwYLku {tzâk {khðk. “íkwt{õÞk Mk{Ííku nku! [÷k òð.” yhMk ÃkhMk ¾qçk ÷zkR ÚkR. yLkuf ðihkøke {]íÞw ÃkkBÞk. «¼wyu f¤k fheLku ¼qr{Lkku ¼kh WíkkÞkuo. ÃkkÃke ÃkkuíkkLkk ÃkkÃku {]íÞw ÃkkBÞk. ÃkAe ½™~Þk{{nkhks ÃkkuíkkLkk rÃkíkkS MkkÚku AÃkiÞk ÃkÄkÞko Au. «¼w fr¤Þk Au, çkr¤Þk Au, Lku Ar¤Þk Au. íkuLkk Ãkhk¢{Lkku fkuR Ãkkh LkÚke. yk fÚkk ÞkË hk¾òu. fËk[ ykðuþ ykðu íkku Auðxu Xhíkkt þe¾òu. yuf-çkeòLke ¼w÷Lku ¼w÷e sRþwt íkku s {øks Xhþu. òu Mð¼kð Xhþu íkku íku ÔÞÂõík íkhe sþu. {kxu Mkh÷ çkLkðkLke sYh Au. 126. AÃkiÞk{kt yÒkfwx WíMkð. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS. rËðk¤eLkk rËðMkku ykÔÞk. yÒkfqx WíMkð fhðkLkku Au. íkuÚke ¼Âõík{kíkk hMkfMk Mkðuo Mkk{kLk íkiÞkh fÞkuo. MkwðkrMkLkeçkkR, ðMktíkkçkkR, [tËLkçkkR, økkiheçkkR, ÷û{eçkkR, MkwtËheçkkR, y{hçkkR rðøkuhu MkíMktøke çknuLkku yÒkfqx {kxu Mkk{økúe çkLkkðu Au. ¾kheÃkwhe, 208
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkUzk, çkhVe,{ku¤eÃkwhe, MkwíkhVuýe, Mkuð, økktXeÞk, s÷uçke, {kuíkiÞk ÷kzw, ík÷Lkk÷kzw, [wh{kLkk ÷kzw, çkwtËeLkk ÷kzw, y¤ËLkk ÷kzw, {uMkw¾, MkqíkhVuýe, ËqÄÃkkf, økwtËhÃkkf, xkuÃkhkÃkkf, y{]íkÃkkf, Ënª, ËqÄ, {k¾ý-{eþhe, [xýe, hkux÷e, ËqÄÃkwhe, çkkshkLkk hkux÷k, þe¾tz, ¼k¾he, ¼SÞkt, ÃkkÃkz, VkVzk, ík÷Mkktfze, Mk¬heÞkt, Ënªðzkt rðøkuhu ÃkfðkLk ykrËfLkkt Úkk¤ ÃkehMÞk Au. hk{V¤, ò{V¤, MkeíkkV¤, òtçkwV¤, Lkkhtøke, fuhe, Ëkz{, ©eV¤, fksw, ÿkûk rðøkuhu V¤ MkwÄkheLku «¼wLkk Úkk¤ {kxu íkiÞkh fÞko Au. rðrðÄ «fkhLkkt þkf yLku yÚkkýkt çkLkkÔÞk Au. ÃkAe ÷kzwLkku økkuðÄoLk Ãkðoík çkLkkðeLku [tËLk-Ãkw»ÃkÚke Ãkqò fhe Äò ¾kuMke Au. Mkðuo ¼õíksLkku Úkk¤ ÷kðeLku ½™~Þk{{nkhksLku ykÃku Au. Lku ½™~Þk{XkfkuhSLke ykøk¤ ÔÞðÂMÚkík heíku økkuXðu Au. ykøk¤ s¤Lkku f¤rþÞku ¼Þkuo Au. çkksw{kt ÃkktË çkezkt hkÏÞk Au. AÃÃkLk¼kuøk XkfkuhS ykøk¤ hk¾ðk{kt ykÔÞkt Au. yuðe heíku ÃkwÞkuo yÒkfqx, fkuR ðMíkwLke Lk hk¾e ¾kux > ÃkAu rÃkíkk çktÄw ykrË sLk, AwÃkiÞkÃkwh ðkMke ÃkkðLk >> Mkðuo ¼uøkk ÚkÞk íkíkfk¤, XkfkuhSLkku çkku÷u Au Úkk¤ > XkfkuhS ykøk¤ çkuMkeLku ¼õíksLkku Úkk¤ çkku÷u Au. íkuLke MkkÚku ½Lk~Þk{{nkhks Ãký Úkk¤ çkku÷u Au. yrðLkkþe ykðku hu, fu s{ðk f]»ý nrh, ©e ¼ÂõíkÄ{o Mkwík hu, s{kzw «eík fhe... økk{Lkk ÷kufku Ä{orÃkíkkLkk ½uh yÒkfqxLkkt ËþoLk fhðk ykðu Au. Ä{oËkËkyu XkfkuhSLke ykhíke WíkkhðkLke þYykík fhe íÞkt [{ífkh ÚkÞku. ½™~Þk{{nkhks çku MðYÃk Äkhý fÞko. ËuÏÞkt ©e nrhLkkt çku MðYÃk, ÃkkBÞk ykùÞo {Lk yLkwÃk > MkðkOíkÞko{e ©e yrðLkkþ, çkuXk Au rÃkíkkSLke ÃkkMk >> ð¤e çkesu YÃku çknwLkk{e, XkfkuhSLke ÃkkMku s{u Mðk{e > çku YÃku ÚkÞk Au {kuhkhe, òuR ÂMÚkh ÚkÞk LkhLkkhe >> yufYÃku XkfkuhSLke {qŠíkLke çkksw{kt Q¼k Au Lku çkeòYÃku rÃkíkkSLke MkkÚku ykhíke Wíkkhu Au. ykhíke ÚkR íÞkt MkwÄe çku MðYÃku MkkiLku ËþoLk ÚkÞkt. ÃkAe yuf MðYÃku ÚkR økÞkt. ykùÞoLkku Ãkkh Lk hÌkku. ½™~Þk{{nkhks MkkûkkíkT RïhLkku yðíkkh Au. ðkhtðkh «íkkÃk Ëu¾kÞ Au. ¼õíksLkku ½™~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køkeLku Lk{Mfkh fÞko. “nu {tøk¤fkhe {qŠík... yksu {tøk¤ yðMkhu ykÃkLkk 209
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ËþoLk ÚkÞkt. y{u Mkki f]íkkÚko ÚkR økÞk Aeyu.” ÃkAe ½™~Þk{{nkhksLke ykøk¤ yuf {kuxk íkktMk{kt yÒkfqxLke Mkk{økúe {qfeLku çkuMkkzâk. «¼w rLkhktíku s{u Au Lku økk{Lkk {kýMkku Ëþo L k fhu Au . íÞkh ÃkAe ½Lk~Þk{{nkhksu ÃkkuíkkLkk nkÚku MkðuoLku yÒkfqxLkku «MkkË ykÃÞku. MkkiLku hkS fÞko. ¼õíksLkku ykLktË{kt nh¾íku nizu «MkkË ÷R ÃkkuíkÃkkuíkkLku ½uh økÞk. yk WíMkðLkkt ËþoLk r[¥k{kt [kUxe økÞkt. íkuÚke ðkhtðkh WíMkðLku ÞkË fhu Au. Lk ¼qíkku Lk ¼rð»Þrík. yuðku y÷kirff WíMkð ÚkÞku. yÒkfwx WíMkð. Mk{sðk suðe fÚkk Au. søkíkLke {kÞk{kt ¾qt[u÷k {kýMkku Lkðkt fÃkzkt Ãknuhþu, r{XkR s{þu, Vxkfzk Vkuzþu, ½hLku þýøkkhþu, rðøkuhu çkÄwts fhþu, Ãký ¼økðkLkLku yÚkuo fktR Lkrn fhu. Mkk[k ¼õíksLkku ¼økðkLkLku {kxu Úkk¤ çkLkkðþu, yÒkfqx fhþu, {trËhLku MkkV-MkqV fhe hkuþLke økkuXðþu, {trËh{kt ËeÃk{k¤k Ãkqhþu, ¼sLk feíkoLk fhþu, ËþoLk, ÃkqsLk yLku MkíMktøk rðøkuhu MkífkÞo fhþu. suLkk SðLk{kt ¼økðkLk fuLÿ MÚkkLku Au, íkuLkk SðLk{kt Mkkhk MktMfkhku, Mkw¾þktrík, Mk{]ÂæÄ yLku MkËTçkwÂæÄ hnuþu. yLku suLkk SðLk{kt fuð¤ søkíkLke {kÞk ¼hu÷e Au, {kÞk{kt håÞk ÃkåÞk hnuþu, íkuLkk SðLk{kt Ëw:¾, f÷uþ, ®[íkk, ykrÄ, ÔÞkrÄ Lku WÃkkrÄ hnuþu. Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLkLku WíMkð çknw r«Þ Au. rËðk¤e yux÷u ykLktËLkku Ãkðo. LkkLkk nkuÞ fu {kuxk nkuÞ, çkk¤fku nkuÞ fu ð]æÄ nkuÞ, Mknw fkuR ÃkkuíkÃkkuíkkLke heíku rËðk¤eLkk ÃkðoLkku ykLktË {kýu. {rnLkk yøkkWÚke íkiÞkheyku [k÷w ÚkkÞ. rËðk¤eLkk rËðMku ytÄfkhLku Ëqh fhðk ½h{kt yLku ½hLkk yktøkýu ËeÃk «økxkðu Au. íku{y¿kkLkYÃk ytÄfkhLku Ëqh fhðk ytíkh{kt ¿kkLkLkku ËeÃk «økxkððku. yu Mkk[e rËðk¤e fhe fnuðkÞ. ík{khu fuðe hkíku rËðk¤e fhðe Au íku yksÚke Lk¬e fhku. 127. AÃkiÞkÄk{Lkku {rn{k. Ä{oËkËk fnu Au, “nu ½™~Þk{{nkhks, ík{khk suðk Ãkwºk {Lku «kó ÚkÞk Au 210
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íkuLkku {Lku ¾qçk ykLktË Au.” «økxLkk [rhºk Mkwtýíkkt, WÃksu ykLktË Wh > hkrºk rËLk hxLkk ÷køke, Mkkt¼¤ðk Awt ykíkwh >> AwÃkiÞkLkku {rn{k {kuxku, ©e nrhyu fÌkku sun > rðMíkkheLkuu ðýoðku, {khu Mkkt¼¤ðku Au yun >> “{Lku AÃkiÞk Äk{Lkku {rn{k Mkkt¼¤ðkLke RåAk Au. rðMíkkhÚke {rn{k Mkt¼¤kðku. ½™~Þk{{nkhks fnu Au,”nu rÃkíkkS! yufkøkúíkkÚke Mkkt¼¤ku! {khe sL{¼qr{íkwÕÞ fkuR ¼qr{ÚkR þfu Lkrn.” {{sL{¼wr{fk Au yktÞ, ykðwt MÚkkLk LkÚke çkesu õÞktÞ > {ws ÷e÷kLkwt yLkLÞ MÚkkLk, íkuÚke AwÃkiÞk Au ÃkwLÞðkLk >> LkkhkÞýMkh rLkh{¤, yuLkku íkku {rn{k Au yf¤ > ykðe søÞk LkÚke fkuR yLÞ, AwÃkiÞkÃkwh ÃkkðLk ÄLÞ >> Ãkrðºk LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhþu, s¤ÃkkLk fhþu, íkuLkku yð~Þ {kuûk Úkþu. yuf {wêe {]ríkfk fkZeLku çknkh Lkk¾þu, LkkhkÞý MkhkuðhLke Ãkk¤ çktÄkðþu, Mkuðk fhþu, íku ËunLkk ytíku yûkhÄk{Lku Ãkk{þu. AwÃkiÞkÃkwhLke hs sun, yòýu WzeLku yzu yun > íkuLkk ÃkkÃk Mkðuo çk¤e òþu, yûkhÄk{rð»ku ðkMk Úkkþu >> AÃkiÞkÃkwhLke hsfý ÃkwY»kku¥k{LkkhkÞýLkk [hýÚke ytrfík Au. íku Ãkrðºk hsLkku suLkk þhehLku MÃkþo ÚkkÞ Au. íkuLkk ÃkkÃk çk¤eLku ¼M{ÚkR òÞ Au. Mðk{e çkÿeLkkÚkS AÃkiÞkÃkwhLkku {rn{k økkÞ Au. ykÃkýu Ãký økkRyu. AÃkiÞkÃkwhLkku {rn{k fnwt íku Mkkt¼¤ku, ykÃku ykÔÞk yûkhðkMke íÞktÞ òu, {trËhLke Mk{eÃku MkwtËh Mkh Au, òýku íkuLkwt LkkhkÞýMkh Lkk{òu, yzMkX ríkhÚk ykðeLku íku{kt hÌkkt, suLkk Lkeh{kt LkkÌkk ©e ½™~Þk{òu... AÃkiÞk... øktøkk çkªËwMkh økkuËkðhe økku{íke, «¼kMk Ãkw»fhS huðk LkkÞ òu, AÃkiÞu LkkÞ LkkhkÞýMkh{kt, íkuLku Mkðuo íkehÚkLkkt V¤ ÚkkÞ òu... AÃkiÞk... LkkhkÞýMkhkuðh{kt yzMkX íkehÚk rLkðkMk fheLku hÌkkt Au. øktøkk, økku{íkeS, s{wLkkS, ®çkËw Mkhkuðh, økkuËkðhe, huðkLkËe rðøkuhu ík{k{Ãkrðºk LkËe rËÔÞYÃku AÃkiÞkLkk LkkhkÞý Mkhkuðh{ktrLkðkMk fheLku hÌkkt Au. LkkhkÞý Mkhkuðh íkeÚkohks Au. fkhý fu yðíkkhLkk yðíkkhe MkðkuoÃkhe ½™~Þk{{nkhks íku Mkhkuðh{kt yLktík ð¾ík Mk¾kyku MkkÚku MLkkLk fhu÷wt Au. yXâkMke nòh Ér»kyku, íkuºkeMk fhkuz 211
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Ëuðíkkyku, nòhku rLkhÒk{wõíkku, yûkhÄk{Lkk {wõíkku LkkhkÞý Mkhkuðh{kt rËÔÞ Ëunu MLkkLk fhðk ykðu Au. íkuLku ÞkuøkMk{krÄ ðk¤k Ëu¾u Au. LkkhkÞý MkhkuðhLke «Ërûkýk Vhu Au íkuLkk sL{{hý yLku ÷k¾ [kuhkMkeLkk Vuhk x¤e òÞ Au. rðïkr{ºke LkËeLkk s¤{kt økki½kx{kt fkuR {]íÞw Ãkk{u÷k {kýMkLkwt yÂMÚk Lkk¾þu íkuLkwt fÕÞký Úkþu. {eLkMkkøkh yLku ¾ktÃkkík÷kðze{kt {rn{k Mkrník MLkkLk fhþu íkuLku nòhku økkÞkuLkwt ËkLk ËeÄk íkwÕÞ ÃkwÛÞ Úkþu. LkkhkÞý MkhkuðhLkk rfLkkhu ©kæÄ fhkðþu íkuLkk Mkkík ÃkuZeLkwt fÕÞký Úkkþu. LkkhkÞý MkhkuðhLkk s¤ WÃkhÚke Ãkûke økrík fhþu íkku íku Mðøko÷kufLku Ãkk{þu. AÃkiÞk{kt MktíkkuLku s{kzþu, økkÞLkwt ËkLk fhþu, çkúkñýkuLku s{kze ÞÚkkþÂõík ËkLk ykÃkþu, økkÞLku ½kMk [khku Lkehþu. økheçkLku ð†Lkwt ËkLk fhþu, {trËh{kt Sýkuoîkh fhkðþu, {qŠík «ríkck fhþu íku MkkuLkkLkk rð{kLk{kt çkuMkeLku yûkhÄk{{kt òÞ Au. AÃkiÞkÄk{yûkhÄk{íkwÕÞ Au. íÞkt Ãkrðºk Mktíkku ÃkkMku fÚkk fhkðþu, íÞkt XkfkuhSLkku «ríkck WíMkð fhkðþu, yr¼»kuf fhkðþu, Mkuðk fhþu, Mktsðkhe fkZþu, {trËh{kt yktøkýk{kt f[hku ðk¤þu íkuLkwt yð~Þ fÕÞký Úkþu. AÃkiÞk{kt ík]ó {wÿk(AkÃk) ÷u Au íkuLkwt yktíÞríkf fÕÞký ÚkkÞ Au. “nu rÃkíkkS... AÃkiÞk rºkyûkhLkku yÚko fnwt Awt íku Mkkt¼¤ku... Aw - yûkh {kÞkLkk çktÄLkÚke yLku fk¤ f{oLkk ºkkMkÚke Akuzkðu Au... Ãk - yûkhLkku «íkkÃk Mkwýku, r[¥k ËR rLk»ÃkkÃk > «khçÄ r¢Þk{ý Mktr[ík, ºkiýu ÃkkÃk nkuÞ ¾[eík >> íkuLkku Lkkþ fhu íkík¾uð, Ãkh{ÃkËLku Ãk{kzu yuð > Þk - ºkeòu yûkh Þ su fnuðkÞ, íkuLkku fnwt Yzku {rn{kÞ >> Aw - ™ku yÚko ÚkkÞ, fk¤ f{oLku {kÞkLkk ºkkMkÚke Akuzkðu Au... Ãk - Lkku yÚko ÚkkÞ, r¢Þk{ý «khçÄ... ÃkkÃkLkku Lkkþ ÚkkÞ Au... Þ - Lkku yÚko ÚkkÞ, ÞíkT ®fr[ík YÃkLku r{ÚÞk fhu Au... Mkkík Ãkwhe Lku [kh Äk{«íÞûk MðYÃku AwÃkiÞk{kt rLkðkMk fheLku hÌkk Au. {rn{k Mkrník AwÃkiÞk{kt sÃk fhu Au, ¼sLk feíkoLk fhu Au íkuLku [kh Äk{Lke Þkºkk çkhkçkh ÃkwÛÞ {¤u Au. AwÃkiÞkÄk{Lkwt {nkíBÞ Mkkt¼¤e Ä{oËkËk ¾qçk hkS ÚkÞk. ½™~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køkeLku çku nkÚk òuze fnuu Au, “nu Ãkwºk ÷kze÷k... ík{khk ËþoLkÚke y{u ¼køÞþk¤e çkLÞk Aeyu.” AÃkiÞkLke Ãkrðºk ¼qr{Lkkt ¼økðkLku ¾qçk ð¾ký fÞko Au. çkk÷ «¼wLkkt 212
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkkðLkfkhe Ãkøk÷kÚke AÃkiÞkLke Ähíke rðþu»k ÃkkðLk çkLke Au. rLk»fÃkx, ¼ku¤k ¼õíkku AwÃkiÞkÄk{Lkk ËkøkeLkkYÃk Au. Þkºkk¤wÚke yLku MktíkkuÚke AwÃkiÞkLkku MkíMktøk ¼Þkuo ¼Þkuo ÷køku Au. 128. {kÞkLkku fezku {kÞk{kt Mkw¾ {kLku Au. Ä{oËkËk fwxwtçk Mkrník yÞkuæÞk sðk {kxu «Þký fÞwO. MkøkkMktçktÄe Mkki {¤ðk ykÔÞkt, yLku fÌkwt fu, “ík{u ÃkkAk s÷Ëe AwÃkiÞk ÃkÄkhòu. «ký Mk{kLk ½™~Þk{rðLkk y{Lku shkÞ øk{þu ™rn. ½™~Þk{{nkhks y{khk SðLk «ký Au.” ykx÷wt çkku÷e økËTøkrËík ÚkR økÞk. Ä{oËkËk fnu Au, “ík{u ®[íkk Lk fhku... y{u s÷Ëe AÃkiÞk{kt ykðþwt. fwxwtçk Mkrník Ä{oËkËk yÞkuæÞk ÃkÄkÞko. yLku çkhnèkþk¾k Lkøkh{kt ÃkkuíkkLkwt {fkLk níkwt íku{kt ykLktËÚke rLkðkMk fÞkuo. Ä{oËuðLkk ½hLke LkSf yuf ¼èuïh {nkËuðLkwt {trËh níkwt. ½™~Þk{{nkhks íku {trËh{kt ËþoLk fhðk økÞk. íkku íÞkt yuf ËuðeçkfMk Lkk{Lkku fkÞMÚk ËþoLk fhðk ykÔÞku. økk÷ ðòze Lkk[íkku Mkíkku {nkËuð ÃkkMku {ktøku Au. “nu ¼ku¤kLkkÚk! ík{u ËÞk¤w Aku. MkuðfLke RåAk Ãkqhe fhku Aku. íkku {khe RåAk Ãkqhe fhòu.” {khe WÃkh f]Ãkk fhòu, nh nh yk Mktfx nhòu > nðu fkuR rËLk ¼økðkLk, Lkð Ëuþku {Lkw»ÞLkwt íkLk >> Ëuòu øk˼oLkku nðu Ëun, ÚkkÞ Ãkwýo {LkkuhÚk yun > íkS ÷ks {ÞkoËkLke heík, rð»kÞ ¼kuøkðwt Ähe «eík >> ºkktçkwt ¾kRLku nwt {he økÞku,íkkuÞ fk{Úke ík]ó Lk ÚkÞku > sL{ku sL{MkËk MkðoËkÞ, {Lku íkku yu ykÃkku Mkw¾ËkÞ >> rLkíÞ yuðwt {køku y½ðkLk, ÃkAu fhu Au ¼kusLkÃkkLk > “{Lku nðu fkuR rËðMk {Lkw»ÞLkku sL{õÞkhu Ãký Ëuòu Lkrn. {Lkw»Þ sL{{kt ºkktçkw ¾kRLku nuhkLk ÚkR økÞku. Ãkhtíkw rð»kÞ Mkw¾ (†eLkwt Mkw¾) Mkkhe ÃkuXu ¼kuøkðkíkwt LkÚke. ÷kuf ÷ks ykze ykðu Au. {ÞkoËk hk¾ðe Ãkzu Au. ík{khe ÃkkMku nkÚk òuzeLku {køkwt Awt {Lku sL{ku sL{÷tçkfýo (økÄuzk) Lkku yðíkkh ykÃkòu. suÚke fheLku {ÞkoËk hkÏÞk rMkðkÞ rËðMk yLku hkík Mkkhe ÃkuXu {kÞkLkwt Mkw¾ ¼kuøkðwt.” Ëhhkus ykðwt {køku Lku hkS ÚkkÞ. ykðk ËwüçkwÂæÄðk¤k rðfkhe fkÞMÚkLku òuRLku ½™~Þk{{nkhks rð[kh fhu Au, {q¾koLku {Lkw»Þ sL{Lke fktR fËh (®f{ík) LkÚke. ykðku W¥k{Ëun {éÞku Au íkuLkku ÃkkÃkeLku fkuR {rn{k LkÚke. ykðku W¥k{{kLkðËun {éÞku Au. yLkuf sL{Lkkt ÃkwÛÞ nkuÞ íÞkhu {kLkðËun 213
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
«kó ÚkkÞ Au. fk{e rðfkhe ÃkwY»kLkwt {Lk rðükYÃke †e{kt [kUxâwt Au. sL{kusL{íkwåA rð»kÞ ¼kuøkÔÞkt Au, Aíkkt {kýMk Ähkíkku LkÚke. W¥k{¼õíkku fnu Au, “nu «¼w... y{Lku søkíkLke {kÞk-{{íkk{ktÚke Wøkkhe ÷uòu yLku ¾kuxk rðfkh ðkMkLkk Úkfe hûkk fhòu. ík{khk rð»ku «erík Úkòu.” íÞkhu frLkc {kýMk þwt {køku Au, “nu «¼w! ¾qçk yk søkíkLke {kÞk ykÃkòu. ÃkiMkk Ëuòu. Ãkwºk yLku Ãkwºke Ëuòu. {k÷r{Õfík yLku çktøk÷k Ëuòu. Vhðk økkze Ëuòu. {Lkøk{íke ÃkíLke Ëuòu.” {q¾koLku {kÞk{kt çknw {ò ykðu Au. W¥k{¼õíkLku ¼økðkLkLke yk¿kk {wsçk ðíkoðk{kt {ò ykðu Au. ykx÷ku Vfo Au W¥k{¼õík yLku frLkc ¼õík{kt. {kÞkLkku fezku {kÞk{kt Mkw¾ {kLku Au. hkík-rËðMk {kÞkLke ðkíkwt fhþku íkku ÌËÞ{kt {kÞk ¼hkþu. yLku hkík-rËðMk ¼økðkLkLke ðkíkwt fhþku íkku ÌËÞ{kt ¿kkLk, ðihkøÞ yLku ¼ÂõíkLkku «fkþ ¼hkþu. yksÚke Lk¬e fhku! ík{Lku MktMkkh Mkkøkh fe[z{ktÚke çknkh Lkef¤ðwt Au, fu sL{{hýLkk [¬h{kt Vhðwt Au. òu [kuhkMkeLkk [¬h{kt Vhðwt Lk nkuÞ íkku Mð¡k suðku MktMkkh òýeLku {nu{kLkLke su{½h{kt hnuðwt. ÄLk, Äk{, fwxwtçk, Ãkrhðkh, økk{, økhkMk, yu çkÄwt ßÞkt sL{Úkþu íÞkt {¤þu Ãký {kLkð Ëun {¤u÷ku sþu íkku ÃkkAku {¤ðkLkku LkÚke. {kLkð Ëun {kuûk fhðk {kxu ¼økðkLku ykÃÞku Au. ð[Lkk{]ík øk. «. «.21 {kt ©e nrh fnu Au fu yLkufðkh †eLkk Ëun ÄheÄheLku MktMkkh Mkw¾ ¼kuøkÔÞkt Au. yLkufðkh ÃkwY»kLkk Ëun ÄheÄheLku rð»kÞ Mkw¾ ¼kuøkÔÞkt Au. yk Sðkí{k yLktík Ëuþktíkh{kt yLktík ð¾ík Vhe ykÔÞku Au. sL{{hýLkk [¬h{kt h¾zâks fhu Au. fuðk {kýMkLku Sðíkkt fu {heLku Mkw¾ Úkíkwt LkÚke? yuf ÷ku¼e, çkeòu †eLku rð»ku çkuXâk WXâkLke ðkMkLkk ðk¤kLku Sðíkkt fu {heLku õÞkhuÞ Mkw¾ Úkíkwt LkÚke. Mkk[k ¼õíkku «¼wLku fnu Au, “{kÞk xk¤òu Lku ¼Âõík ð]ÂæÄ Ãkk{u yuðe MkËTçkwÂæÄ ykÃkòu.” ÃkkÃke fkÞMÚkLke ykðe ËwüðkMkLkkLke ðkýe Mkkt¼¤e «¼wLku ¾wçk Ëw:¾ ÚkÞwt. ykðk rðfkhe ðkMkLkkÚke ¼hu÷k ËwrLkÞk{kt ÃkkÃke fux÷k nþu?. nðu s÷Ëe ðLk{kt òô yLku ÃkkÃke Ãkk{h Sðkí{kLku WÃkËuþ ykÃke MkíÞ {køko çkíkkðwt. WËkMk ÚkR økÞk. ½™~Þk{{nkhksLku WËkMk òuR Ä{oËkËk ÃkqAu Au... çkkuÕÞk Ä{oËuð íkun Xk{, fu{WËkMke Aku ½™~Þk{> íÞkhu çkkuÕÞk Au fuþð fÚke,”nu ËkËk fktR WËkMke LkÚke >> RríknkMk rð[kY Awt yks, yu{fneLku WXâk {nkhks > “çkuxk ½™~Þk{! ík{u yksu WËkMke fu{Ëu¾kð Aku?” «¼wyu fÌkwt, “rÃkíkkS, 214
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fktR WËkMkeLkíkk LkÚke Ãký RríknkMkLke ðkíkLkku rð[kh fÁt Awt.” çkesu rËðMku ½™~Þk{{nkhks rðæÞkfwtzLkk {trËh{kt økÞk yLku íÞkt ðúsrðnkhe Lkk{Lkku çkúkñý ykt¾u fktR Ëu¾íkku Lknkuíkku. íkuLkk Mkk{u fYýkÿrü fhe fu íku Ëu¾íkku ÚkR økÞku. «¼w çknw ËÞk¤w Au.yu{Lke ËÞkLkku fkuR Ãkkh LkÚke. 129. [k÷ku «¼wLkkt ËþoLk fhðk. ½™~Þk{{nkhks ßÞkhÚke yÞkuæÞk økÞk Au. íÞkhÚke Mk¾kykuLku shkÞ øk{íkwt LkÚke. ½™~Þk{Lkk rðÞkuøk{kt hzu Au. çkk¤ r{ºkkuLku ½™~Þk{çknw ÞkË ykðu Au. íkuÚke çkÄk r{ºkku MkkÚku {¤e yÞkuæÞk sðk «Þký fÞwO. “[k÷ku ½™~Þk{{nkhksLkkt ËþoLk fhðk sRyu.” «¼wLkk feíkoLk økkíkkt økkíkkt Ãkøk Ãkk¤k [kÕÞk òÞ Au. SðLkS òuðk hu Mk¾e, SðLkS òuðk, AÃkiÞk{kt [kUÃku [k÷ku, SðLkS òuðk.... «u{ðíke Mkwík Ãkkík¤eÞkLku r[¥k{kt «kuðk, þk{¤eÞk MktøkkÚku hneyu, {LkLkk {¤ Äkuðk... SðLkS... hMíku síkkt ðå[u {Lkkuh{k LkËe ÃkkMku ykÔÞk. LkËe òuhËkh ðnu Au. nðu þwt fhðwt? ®[íkk fhíkk yksw çkksw swyu Au. MkkÚku ½™~Þk{nkuÞLku íkku ykÃkýLku fktR ®[íkk ÚkkÞ Lkrn. ½™~Þk{{nkhksLku ¾qçk ÞkË fhu Au. íÞkt ½™~Þk{{nkhks çkúkñýLkk YÃku {ËË fhðk ÃknkU[e ykÔÞk. “çkk¤fku ík{u fux÷u MkwÄe òyku Aku?” “yÞkuæÞk{kt ½™~Þk{{nkhks Au Lku íku y{khk çkk÷ r{ºk Au. íku{Lku {¤ðk sRyu Aeyu.” çkúkñýLkk YÃku «¼w çkkuÕÞk, “nwt Ãký yÞkuæÞk òô Awt. [k÷ku {khe MkkÚku. MkÚkðkhku Mkkhku {éÞku. ®[íkk Lk fhku. {khe MkkÚku [kÕÞk ykðku.” òuhËkh «ðkn{kt «¼w ykøk¤ Lku Mk¾k ÃkkA¤ [k÷íkk ÚkÞk. ÃkkýeLkku «ðkn yxfe økÞku. Ãkkýe Äe{wt ÚkR økÞwt. Mkk{u Ãkkh ÃknkU[e økÞk. yuf ð]ûkLke Lke[u ykhk{fÞkuo. Mk¾kyku fnu Au, “¼q¾ çknw ÷køke Au. MkkÚku fktR LkkMíkku LkÚke ÷kÔÞk. íkku nðu þwt fhþwt?” çkúkñýLkk YÃku ¼økðkLk çkkuÕÞk,“{khe ÃkkMku Mkw¾ze Au. [k÷ku MkkÚku çkuMkeLku s{e ÷Ryu.” íÞkhu çkk¤fku fnu Au, “y{u çkúkñý Aeyu íkuÚke çkeòLkk ½hLkwt y{khkÚke s{kÞ Lkrn.” íÞkhu «¼w fnu Au... íÞkhu «¼w fnu Au ð[Lk, nwt Ãký çkúkñýLkku Awt íkLk > ík{u þh{Lk hk¾þku {Lk, ¼uøkk çkuMkeLku fheyu ¼kusLk >> “nwt Ãký çkúkñýLkku Ëefhku Awt. rðLkk Mktfku[u ík{u s{e ÕÞku.” ÃkAe ¼kusLk 215
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
sBÞk yLku [k÷íkk [k÷íkk Mkswo rfLkkhu ykÔÞk. íÞkt ½ýe çkÄe Lkkð (nkuze) Q¼e Au. çkúkñýLkk YÃku ¼økðkLk çkkuÕÞk, “ík{khk ÃkkMku ðnký{kt çkuMkðkLk ¼kzkLkk ÃkiMkk Au?” “Lkk... fktR LkÚke.” çkúkñýYÃku «¼w fnu Au, “[k÷ku ík{khk ¼køkLkk ÃkiMkk nwt ykÃke ËRþ. ðnký{kt çkuMke òð.” Mk¾kyku ÍxÃkx ðnký{kt çkuMke økÞk. ½Lk~Þk{{nkhksLku {¤ðkLkku ytíkh{kt W{tøk Au. Mkk{u fktXu ÃknkU[e ykÔÞk. çkúkñýLkkYÃku ¼økðkLku fÌkwt, “yk yÞkuæÞk Lkøkhe Au. ík{u [kÕÞk sþku fu nwt MkkÚku [k÷wt?” Mk¾kyku fnu Au, “y{u [kÕÞk sRþwt... ík{u y{Lku ykx÷u MkwÄe ÷kÔÞk íku ík{khku yk¼kh.” «¼w íÞktÚke [k÷íkk ÚkÞk. ykøk¤ síkkt yÿ~Þ ÚkR økÞk. Mk¾kyku ykLkt˼uh [kÕÞk ykðu Au. s÷Ëe sRyu Lku ½™~Þk{Lku {¤eyu. ykøk¤ [k÷íkkt {wtÍkR økÞk. fR çkksw sðwt íku fktR MkwÍíkwt LkÚke. ðuýehk{u fÌkwt, “nðu þwt fhþwt?” çkúkñý MkkÚku níkk íkuLku hò ykÃke ËeÄe. nðu ykÃkýLku fkuý hMíkku çkíkkðþu? WËkMk ÚkR [khu çkksw òuÞk fhu Au. fR çkksw sðwt. Mkw¾LktËLku fÌkwt, “¼økðkLk WÃkh rðïkMk hk¾ku. yu çkÄwt MkkÁt fhþu.” ytíkÞko{e «¼wLku ¾çkh Ãkze fu {khk çkk÷ r{ºkku {wtÍkR økÞk Au. hMíkku {¤íkku LkÚke. íkuÚke {q¤ MðYÃku ½™~Þk{{nkhks {ËË fhðk ÃknkU[e ykÔÞk. Q¼k Au Mk¾k ÚkRLku WËkMk, íkuLke ÃkkMku ykÔÞk yrðLkkþ > ynku r«Þ çktÄw {{r{ºk, õÞkhLkk ykÔÞk AkuS Ãkrðºk >> yu{fneLku MLkun Mkrník, {éÞk Mk¾kykuLku fhe «eík > hkS ÚkRLku ÃkwAâk Mk{k[kh, «u{Ãkwðof «kýykÄkh >> ½™~Þk{{nkhksLku òuÞk Lku çkk÷ r{ºkku ËkuzeLku ½™~Þk{Lkk nkÚk Ãkfze ÷eÄk. “½™~Þk{ík{Lku y{u ¾qçk ÞkË fheyu Aeyu. ík{khk rðLkk y{Lku fktR [uLk Ãkzíkwt LkÚke. AwÃkiÞk MkqLkwt MkqLktw ÷køku Au. íkuÚke ík{Lku {¤ðk ykÔÞk Aeyu.” çkkÚk{kt ÷RLku ¼uxu Au Lku hkS ÚkkÞ Au. ÃkAe Mk¾kyku ykLktË rf÷ku÷ fhíkk fhíkk Ä{oËuðLku ½uh ÃkÄkÞko. çkk÷ r{ºkku çknw rððufe Au. Ä{oËkËk yLku ¼Âõík{kíkkLku Ãkøku ÷køkeLku çkuXk. yhMk ÃkhMk fwþ¤íkk ÃkqAe. ¼Âõík{kíkkyu Mkðuo Mk¾kLku ¼kusLk s{kzâk. ÃkAe ½™~Þk{{nkhks ÃkqAu Au, “nu çkk÷ r{ºkku... ík{u LkkLkkt LkkLkkt çkk¤fku fkuLke MkkÚku ynª ykÔÞk. ík{Lku hMíkku fkuýu çkíkkÔÞku? y{Lku yuf ËÞk¤w çkúkñýu hMíkku çkíkkÔÞku. Mkw¾ze s{kze yLku Mkt¼k¤ hk¾íkkt ynª MkwÄe ÷kÔÞk Au.” ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “yu çkúkñýYÃku y{u ykÔÞk níkk.” “Mkk[e ðkík Au, ík{khk rðLkk y{khe fkuý Mkt¼k¤ hk¾u.” 216
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkestw fkuý MkwÄ ÷u y{khe, ík{ku rðLkk ©e Ëuð {kuhkhe > ¾qçk ykËh Mkífkh fhe r{ºkkuLku ÃkkuíkkLkk ½uh hkÏÞk Au. çkk÷ r{ºkkuLke MkkÚku ½™~Þk{{nkhks Ëuð {trËh{kt ËþoLk fhðk òÞ yLku ykLktËÚke h{ík h{u. s{u Lku MkkÚku çkuMkeLku çkk¤ ÷e÷kLke ðkík fhu. çkk÷ r{ºkku Ãkkt[ rËðMk yÞkuæÞk{kt hÌkk yLku ÃkAe AÃkiÞk ykÔÞk Au. 130. þwfËuðS ËþoLk fhðk ykÔÞk. {kuíkeºkðkzeLkk ½hu rððkn ÚkðkLkku níkku, íkuÚke yÞkuæÞk Ä{oËuðLku ½hu ftfkuíkhe {kuf÷kðe. Ä{oËkËk çku ÃkwºkkuLku ÷RLku AwÃkiÞkÃkwh ykðu Au. hMíkk{kt Ä{orÃkíkkLku íkkð ykðe økÞku. [k÷e þfkíkwt LkÚke. íkuÚke ðzLkk ð]ûk Lke[u çkuXk. hk{«íkkÃk¼kRLku fÌkwt, “íkhMk çknw ÷køke Au. Ãkkýe ÷kðku íkku MkkÁt. ÷kuxe yLku Ëkuhzwt ÷R, ¼kR Ãkkýe ÷uðk òÞ Au. Ãký yksw çkksw õÞktÞ fqðku Ëu¾kíkku LkÚke. Ãkkýe rðLkk ÃkkAk ykÔÞk. ½Lk~Þk{{nkhksu MktfÕÃk fÞkuo fu íkwhtík LkSf{kt fqðku Ëu¾kÞku. fqðku níkku Lkrn Lku õÞktÚke ÚkR økÞku.Ãký nþu. ½™~Þk{Lkk «íkkÃkÚke ÚkÞku nþu. {kuxk¼kR íku{ktÚke Ãkkýe ÷kðe, økk¤eLku rÃkíkkSLku ykÃÞwt. Ãkkýe Ãke Lku rÃkíkkS þktríkÚke ðxð]ûkLke AkÞk{kt Mkqíkk. íku ð]ûk WÃkh [f÷kt, ÃkkuÃkx, {uLkk rðøkuhu nòhku Ãkûkeyku þkuhçkfkuh f÷hð fhu Au. íkuLkku yðks ykððkÚke rÃkíkkSyu fÌkwt, “çkuxk... hk{«íkkÃkS! ÃkûkeLku Wzkze {qfku yks, {wLku ®Lkÿk ykðu Mkw¾ Mkks > íÞkhu íkku þhehu Mkw¾ ÚkkÞ, yuðwt ðuý fnu Ä{ohkÞ >> yuðwt MkwýeLku ÃkÒkøkÃkrík, Wzkzu ÃkûkeLku {nk{rík > Wzkzu Au ðkh{ðkh, ÃkkAk ykðeLku çkuMku íku Xkh >> íkY {wfe òíkkt LkÚke Ëqh, ¼hkÞkt Au ÃkkAk ¼hÃkwh > “ÃkûkeLku Wzkze {qfku íkku þktríkÚke Ÿ½ ykðu.” hk{«íkkÃkSyu íkk÷e ÃkkzeLku ÃkûkeLku Wzkzâkt. LkkLkkt fktfhk VUfu Au. Ãký Ãkûkeyku Wze WzeLku ÃkkAk ð]ûk Ãkh ykðeLku rf÷rf÷kx fhu Au. Ãký Ëqh síkk LkÚke. ½™~Þk{{nkhksLku ÚkÞwt, rÃkíkkSLku Ÿ½{kt rðûkuÃk ÚkkÞ Au, íkuÚke ð]ûk WÃkh Ÿ[e Lksh fhe fÌkwt, “çkÄkt Ãkûkeyku ÂMÚkh ÚkR òð.” ík{k{ÃkûkeykuLku Mk{krÄ ÚkR økR. ßÞkt níkkt íÞkt ÂMÚkh ÚkR økÞkt. rÃkíkkS çku ½ze rLkhktíku MkqR økÞk. þktrík ÚkÞk ÃkAe WXeLku {w¾þwÂæÄ fhe. [k÷íkk ÚkÞk. ½™~Þk{{nkhksu [Ãkxe ðøkkze fu íkwhtík Ãkûkeyku Vhhh fhíkkt Wze økÞk. ykðwt ykùÞo òuR Mkki rðM{Þ Ãkk{e økÞk. 217
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
½™~Þk{Lke çkr÷nkhe Au. MkðoSð«kýe{kºkLke Ëkuhe yu{Lkk nkÚk{kt Au. íku su Äkhu íku fhe þfu. Ä{orÃkíkk çku ÃkwºkkuLke MkkÚku AwÃkiÞk ÃkÄkÞko. {kuíkeºkðkzeyu ¾qçk MkL{kLk fhe fwxwtçk Mkrník ¼kusLk fhkÔÞkt, yhMk ÃkhMk ûku{fwþ¤íkk ÃkqAeLku hkSÃkku ÔÞõík fÞkuo. ÃkAe çkesu rËðMku LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fhðk økÞk, íkku Mkhkuðh{kt Ãkkýe Úkkuzwt níkwt, íkuÚke {kA÷kt íkhVzíkkt níkkt. Ä{oËuð rð[kh fhu Au, ðhMkkË ðhMkðkLke nsw ðkh Au Lku Ãkkýe rðLkk {kA÷kt rçk[khkt {he sþu. rÃkíkkSLkku MktfÕÃk rMkæÄ fhðk ½™~Þk{{nkhks MkhkuðhLkk ðå[u økÞk. íÞkt þwt fÞwO? Mkkt¼¤ku! Ërûký [hý ytøkwXku sun, Ãk]Úðe{ktne ËçkkÔÞku Au íkun > ykðe Ãkkíkk¤Úke s¤Äkh, Äkhk YÃku øktøkk rLkhÄkh >> yrík ô[ku [k÷u Au «ðkn, yu{ykðu Au s¤ yÚkkn > Ãk]ÚðeÃkh s{ýku [hý òuhÚke ËçkkÔÞku fu Äýýý fhíke Ähíke Vkxe. Lku Ãkkíkk¤{ktÚke øktøkkSLkku òuhËkh «ðkn LkeféÞku. yuf ûký{kt yk¾wt Mkhkuðh AÕ÷kuA÷ ¼hkR økÞwt. yLkuf Ãkûkeyku íku Mkhkuðh{kt Wze WzeLku Ãkkýe Ãkeðk ykðu Au. íÞkt þwfËuðS ÃkkuÃkxLkwt YÃk ÄheLku «¼wLkkt ËþoLk fhðk ykÔÞk Au.
ÃkkuÃkxYÃku þwfËuðS ËþoLk fhðk ykÔÞk Au. ÄehuÚke ÃkkuÃkx ½™~Þk{{nkhksLkk ¾¼k WÃkh çkuXku. «¼wyu ÃkkuÃkxLku Ãkfze ÷eÄku. {eXku {eXku nkÚk Vuhðu Au. ½™~Þk{{nkhks ÃkkuÃkxLku fnu Au. çkkuÕÞk «u{Mkrník ð[Lk, Mkwýku þwfËuð Ähe {Lk > ík{u ykðòu MkíMktøk ßÞktÞ, hk¾eþwt {{Mk{eÃk {ktÞ >> þwf{wrLk Ähkrðþwt Lkk{, MkËkfk¤ hnuòu íkun Xk{ > 218
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ÃkAu ÃkkuÃkxLku Akuze ËeÄku, yuLkku sL{f]íkkhÚk feÄku >> MkkiLku òuíku þwf Wze økÞku, ÔÞku{{køkuo yÿ~Þ ÚkÞku > “nu þwfËuðS! ík{u MkíMktøk{kt sL{Äkhý fhþku. yLku y{khku ík{Lku Þkuøk Úkþu. y{u ík{Lku y{khe Mk{eÃku hk¾þwt. ¼køkðíke Ëeûkk ykÃke þwf{wrLk Lkk{Äkhý fhkðþwt. y{khe ÷e÷kLkkt ËþoLk ík{Lku Úkkþu.” þwfËuðS çknw hkS ÚkÞk fu {khku sL{MkV¤ ÚkÞku. ÃkAe ÃkkuÃkxYÃk þwfËuðS ykfkþ {køkuo yÿ~Þ ÚkR økÞk. ykðe y÷kirff ÷e÷kLkkt ËþoLk fhe Ä{o-¼Âõík ÄLÞíkk yLkw¼ðu Au. ík{u rð[kh fhku. ykÃkýLku fÚkk ðkt[ðk{kt yLku Mkkt¼¤ðk{kt ykx÷ku ykLktË ykðu Au. íkku AÃkiÞkÃkwh ðkMke ¼õíksLkkuLku «íÞûk «¼wLkkt ËþoLk ÚkkÞ Au. íkuLku fux÷ku ykLktË nþu. ¼økðkLkLke fÚkk ykLktËfkhe Au. fÚkk yuðe Au fu søkíkLku ¼q÷kðu Au, søkík{kt hnuðwt Au Lku søkíkLku ¼q÷ðwt Au yu fu{çkLkþu? MktMkkhLku AkuzeLku sþku õÞkt? ßÞkt sþku íÞkt MktMkkh MkkÚkus Au. MktMkkhLku AkuzeLku sðkLkwt LkÚke, Ãký MktMkkhLku {Lk{ktÚke fkZe Lkk¾ðkLkku Au. MktMkkhÚke y÷øk ÚkR sðkLkwt Au. ¼økðkLkLke fÚkk Mkkt¼¤ðkÚke yLkkÞkMku MktMkkh ¼q÷kÞ Au. MktMkkhLkwt MktÃkqýo rðM{hý yLku Ãkh{kí{kLkwt y¾tz M{hý yus {wÂõík Au. 131. LkkhËS «¼wLkkt ykøk{[rhºk fnu Au. AwÃkiÞk Úkfe Ä{oËuð çku ÃkwºkkuLke MkkÚku yÞkuæÞk ÃkÄkÞko Au. çkk÷ r{ºkkuLke MkkÚku «¼w MkswoøktøkkLkk íkeh Ãkh ÃkÄkÞko. Mk¾kyu huíkeLkku {kuxku Zøk÷ku fÞkuo, íkuLkk WÃkh ½™~Þk{{nkhks çkuMkeLku hk{[tÿS ¼økðkLkLke ÷e÷k [rhºkkuLkwt ðýoLk fhu Au. Mk¾kyku yufkøkúr[¥kuÚke Mkkt¼¤u Au. íÞkt nrh RåAkÚke LkkhËS ÃkÄkÞko. ¼hík¾tzLkk {wÏÞ ¼õík LkkhËS Au. rðýk Þtºk ÷eÄwt fh{ktÞ, ©e nrhðhLkk økwý økkÞ > ykÔÞk {wrLk {nk«¼w ÃkkMk, fÞko «ýk{ykýe nwÕ÷kMk >> ÚkÞk økËTøkËT ftXu ÂMÚkh, fhu Au «kÚkoLkk {rík Äeh > nu «¼w nu nrh ¼økðkLk, yks nwt íkku ÚkÞku Awt ÃkkðLk >> ½ýk SðLkk fÕÞký MkkY, rîsfw¤ rð»ku íkLk ÄkÞwO > rðýkLkk Mkqh íkk÷ MkkÚku ©e {ÒkLkkhkÞý, ©e {ÒkLkkhkÞý økkLk fhíkk fhíkk LkkhËS ÃkÄkÞko, «¼wLku Ãkøku ÷køkeLku fnu Au,“nu «¼w! ík{u yLkuf Sðkí{kLkku WæÄkh fhðk yk ¼qr{Ãkh ÃkÄkÞko Aku. ík{u su su ÷e÷k fhþku íkuLkk nwt ËþoLk fheþ. çkk÷Mk¾k ½™~Þk{{nkhksLke yksw çkksw çkuXk Au... yLku LkkhËS fnu Au, “nu «¼w! nðuÚke ík{u su su ÷e÷k fhþku íkuLkwt ykøk{[rhºk ík{Lku Mkt¼¤kðwt Awt. ík{u 219
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{kíkk-rÃkíkkLku rËÔÞøkrík ykÃke ík{khk Mk{eÃku hk¾þku. ÃkAe ðLkrð[hý fhðk ÃkÄkhþku.” òþku økkuh¾Ãkwh Au ßÞktÞ, MktsÞLkwt ûkuºk hÌkwt íÞktÞ > íkuLke Mkuðk fhe ytøkefkh, çku rËLk hnuþku ykÃk íku Xkh >> MktsÞLku ykÃke ðhËkLk, sLkfÃkwhe òþku rLkËkLk > “økkuh¾Ãkwh MktsÞrð«Lkk ûkuºk{kt ÃkÄkhþku íkuLke Mkuðk ytøkefkh fhe sLkfÃkwheÚke rn{røkrh ÃkÄkhþku.íÞktÚke Ãkw÷nk©{{kt íkeðú íkÃkùÞko fhe yLkuf Sðkí{kLkku WæÄkh fhþku. íÞktÚke çkwxku÷Lkøkh ÃkÄkhþku. íÞktÚke økkuÃkk÷Þkuøke ÃkkMku ÃkÄkhe yüktøkÞkuøk þe¾ðþku. rLks MðYÃkLkwt ¿kkLk ykÃke, nu «¼w, ík{u Lkð÷¾k ÃkðoíkÃkh rð[hý fhe ÞkuøkeykuLkku WæÄkh fhþku. íÞktÚke LkrMkËÃkwh ÃkÄkhe hkòLke MkuðkLkku Mðefkh fhþku. ÃkAe søkÒkkÚkÃkwhe{kt ÃkÄkhe yLkuf yMkwhkuLkku ÿrü{kºkÚke Lkkþ fhþku. íÞktÚke MkºkÄ{ohkò ÃkkMku ÃkÄkhe íku{Lku {kuûkLkku {køko çkíkkðþku.
LkkhËS «¼wLkwt ykøk{Lk fnu Au. rþðfkt[e, rð»ýwfkt[e ÚkR MkuíkwçktÄ- hk{uïh ÃkÄkhþku. Lkkrþf-ºktçkfuïh ÚkR økkuËkðhe LkËe{kt MLkkLk fhþku. økwshkík WÕ÷t½eLku ¼k÷Ëuþ{kt ¼e{LkkÚkLkkt ËþoLk fhe {ktøkhku¤{kt ÃkÄkhþku. yu{Mk½¤kt íkeÚko fheLku, ÷kusÃkwh{kt òþku VheLku > ðkÔÞu Mktík ¼u¤k íku ¼¤þku, {wõík{wrLk Lku ríkÞkt {¤þku >> íkeÚko{kt Vhíkk Vhíkk ÷kusÃkwh{kt ÃkÄkhþku. «Úk{Mkw¾kLktË Mðk{eLkku {u¤kÃk Úkþu. {wõíkkLktË Mðk{e MkkÚku hnuþku. hk{kLktËMðk{e {rík Mkkh, yu Au WæÄðLkku yðíkkh, {¤þku ík{u ÃkeÃk÷kýk økk{, Mðk{e ÃkkMku hnuþku Mkw¾Äk{. hk{kLktË Mðk{e ík{Lku ¼køkðíke Ëeûkk ykÃkþu. yLku MknòLktË Mðk{e yLku LkkhkÞý {wrLk 220
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
Lkk{Äkhý fhkðþu. yLkuf Sðkí{kLku Mk{kÄe fhkðe ík{kÁt MkðkuoÃkhe MðYÃkLkwt ¿kkLk ykÃke þhýu ÷uþku. ykøk{÷e÷k su «¼w fhþu, íkuLkwt ðýoLk LkkhËS fne Mkt¼¤kðu Au. ½™~Þk{{nkhks yLku çkk÷Mk¾kyku þktríkÚke Mkkt¼¤u Au. LkkhËS fnu Au, “nu «¼w! suík÷Ãkwh, z¼ký, rðøkuhu Ãkrðºk MÚkkLkku{kt rð»ýwÞkøk fhkðe yLkuf Sðkí{kLkwt fÕÞký fhþku. yü «fkhu çkúñ[Þo ðúíkLkwt Ãkk÷Lk fhkðe MktíkkuLku ¼køkðíke Ëeûkk ykÃke Ãkh{ntMk fhþku. suíkÃkwh{kt ykÃk Ä{oÄwhk Mðefkhþku. Mk{Þ síkkt íku Ä{oÄwhk ík{khk ¼ºkeò yÞkuæÞk «MkkËS y™u h½wðehSLku yk[kÞoÃkË ykÃkþku. y{ËkðkË yLku ¼wsLkøkh{kt ©e LkhLkkhkÞýËuðLke MÚkkÃLkk fhþku. ð]íkÃkwhe{kt ©e ÷û{eLkkhkÞý ËuðLke MÚkkÃLkk fhþku. SýoøkZ{kt hkÄkh{ýËuðLke MÚkkÃk™k fhþku. økZÃkwh{kt ©e økkuÃkeLkkÚkS yLku Äku÷uhk{kt {ËLk{kunLkS {nkhksLke MÚkkÃkLkk fhþku. Mkðo Sð «kýe{kºk rLkÞ{{ÞkoËkLkwt Ãkk÷Lk fhu, íkuLke rþûkkLku yÚkuo (yk[kh Mkrníkk ) rþûkkÃkºkeLke h[Lkk fhþku.” LkkhËS fnu Au, “yLkuf ¼krðf ¼õíksLkkuLkk {LkkuhÚk Ãkqhk fhþku. Mktíkkuîkhk yLkuf Mkíþk†kuLke h[Lkk fhkðþku. suÚke MkËkÞ ¿kkLk Þ¿k [k÷w hnuþu. íku Mk{økú ÷e÷kLkkt nwt ËþoLk fheþ.” ©e nrh fnu Au, “nu LkkhË{wrLk... ík{u y{khk ÷e÷k [rhºkLkwt økkLk fhíkk Úkfk rºk÷kufe{kt Vhíkk hnuòu. yLku {w{wûkw Sðkí{kLku çkkuÄ ykÃke MkíMktøk{kt {kuf÷òu.” LkkhË{wrLk ½™~Þk{{nkhksLku Ãkøku ÷køke Lk{Mfkh fhe ÃkkuíkkLkk MÚkkLkfu økÞk. ½™~Þk{{nkhks Mk¾kLku fnu Au... Mkðuo Mk¾kLku fnu Au ©e nrh, Mkwýku ¼kR fnwt ðkík ¾he > ík{u íkku Aku {kuxk ¼køÞðkLk, LkÚke fkuR ík{khk Mk{kLk >> Lkrníkku {¤ðku Þkuøk y{khku, yrík Ëw÷o¼ Au íku rð[khku > yktrn r{ºk ÚkRLku øk{ku Aku, hkík rËðMk ¼uøkk h{ku Aku >> ytíkfk¤u nwt çku÷e ÚkRþ, {khk Mk{eÃku íkuze sRþ > rLkíÞ hk¾eþ nwt {khe ÃkkMk, yuðwt ðuý çkkuÕÞk yrðLkkþ >> “nu ÃÞkhk Mk¾kyku, ík{u íkku Aku {kuxk ¼køÞðkLk, fkuR ykðu Lkrn ík{khk Mk{kLk. {khku Þkuøk {¤ðku {nk {w~fu÷ Au. støk÷Lkk òuøke íkÃk fheLku Úkkfe òÞ, hkVzk ð¤e òÞ þheh WÃkh íkku Ãký «íÞûk «¼wLkkt {kLkð þhehu ËþoLk ÚkkÞ Lkrn. íku nwt ík{khe MkkÚku çkk¤f ÚkRLku h{wt Awt, VÁt Awt, s{wt Awt, h{ws fYt Awt, íku y÷kirff ÷e÷kLkkt ík{Lku ËþoLk ÚkkÞ Au. ykðku ÷k¼ ¼ðçkúñkLku Ãký {¤íkku LkÚke. ík{u ¾qçk ¼køÞþk¤e Aku. ík{u çkÄk yûkhÄk{Lkk {wõík Aku. ík{Lku ð[Lk ykÃkwt Awt. ytíkfk¤u 221
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
nwt ík{Lku [ku¬Mk íkuzðk ykðeþ. MkkuLkkLkk rð{kLk{kt çkuMkkze {khk yûkhÄk{{kt íkuze sRþ.” ykðe y{]ík ¼hu÷e ðkýe Mkkt¼¤e Mk¾kLkku ykLktËLkku Ãkkh Lk hÌkku. çkk÷ r{ºkkuÚke ðªxkýk Úkfk ½™~Þk{{nkhks ÃkkuíkkLkk ½uh ÃkÄkÞko. ¼k¼e MkwðkMkLkeçkkRyu ¼kðÚke MkðuoLku ¼kusLk s{kzâk Au. yLku ykLktË{kt rËLk ÃkMkkh ÚkkÞ Au. 132. ¼Âõík{kíkk ÃkwºkkuLku ¼÷k{ý fhu Au. Ä{oËuð fwxwtçk Mkrník yÞkuæÞk{kt rLkðkMk fheLku hÌkk Au. ¼Âõík{kíkkLku íkkð ykðu Au. ¼Âõík{kíkk rË÷økeh ÚkR fnu Au, “nu Ãkwºkku, {khk þheh{kt rËðMku rËðMku Ãkezk ðÄíke òÞ Au. ykÃkýk Mkøkkt MktçktÄe Mkðuo AwÃkiÞkÃkwh{kt Au. ynª yÞkuæÞk{kt fkuR Mkøkwt ðnk÷wt LkÚke. yuf÷k hnuðwt øk{íkwt LkÚke. [k÷ku AwÃkiÞk sRyu.” {kuxk¼kR {kíkkrÃkíkkLku {uLkk{kt çkuMkkzeLku AwÃkiÞk ÃkÄkÞko. Mkøkkt MktçktÄeLku ¾çkh Ãkze fu Ä{oËuð fwxwtçk Ãkrhðkh Mkrník ÃkÄkÞko Au íkuÚke Mkki {¤ðk ykðu Au. ¼Âõík{kíkkLke ÃkkMku çkuMkeLku fwþ¤íkk ÃkqAu Au. økk{çkYÞuÚke [tËLk{kMke fwxwtçk Mkrník {¤ðk ykÔÞkt. økk{÷A{LkÃkwhÚke ðMktíkk{kMke Ãkwºk {kýufÄhLke MkkÚku {¤ðk ykÔÞkt Au. ðþhk{ºkðkze, {kuíkeºkðkze, ½u÷kºkðkze, MkwtËheçkkR, økkiheçkkR, y{]íkçkkR rðøkuhu MktçktÄe {¤ðk ykÔÞkt Au. íkhøkk{Úke ðuðkR çk¤Ëuð«MkkËS fwxwtçk Mkrník ÃkÄkÞko Au. ¼Âõík{kíkkLke [khu çkksw Mkøkk MktçktÄe çkuXk Au. ¼Âõík{kíkk Äehu Mðhu Ãkwºk ½™~Þk{Lku ¼÷k{ý fhíkk fnu Au, “nu ÃÞkhk, Ãkwºk ½™~Þk{{khe ðkík þktríkÚke Mkkt¼¤ku.” Mkwýku ©e nrh MkwtËh~Þk{, MkíÞ ðkík fnwt yr¼hk{> {wLku íkku nðu yu{s ¼kMku, òýu Ëun {khku Ãkze òþu >> LkÚke {khk ËunLkku rLkhÄkh, {kxu fnwt íku fhòu fw{kh > {khk ËunLkku nðu fkuR rLkhÄkh LkÚke. ¼økðkLkLkk Äk{{kt òðwt Au. íkuLkku {Lku fkuR yVMkkuMk fu ®[íkk LkÚke. {kuzk ðnu÷wt MkkiLku ¼økðkLkLkk ½hu sðkLkwt Au. su SðLk{kt fhðkLkwt níkwt íku {U Mkðuo fÞwO Au. yk¾e rstËøke Ä{o Mkrník ¼Âõík fhe Au. Ãký yuf ðkík ÞkË ykðu Au. nu ÷kze÷k Ãkwºk!” {kuxk¼kR MkwðkMkLkeçkkR, íkuLke yk¿kk{kt ðíkoòu ¼kR > MkwðkMkLkeçkkRLku yk xkýu, {kLke ÷uòu y{khu Xufkýu >> “yksÚke ík{u MkwðkMkLkeçkkRLku {k Mk{kLk {kLkeLku íku{Lke yk¿kk{kt ðíkoòu. {kuxk¼kR su{fnu íku{fhòu. çkÄk MktÃkeLku [k÷òu. SðLk{kt MkíMktøk yLku Ä{o xfkðe hk¾òu. Ä{o «{kýu Mkki ðíkoòu.” ¼Âõík{kíkk {eXk {Äwh Mðhu fnu Au, 222
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
“Ãkwºk hk{«íkkÃk¼kR yLku ÃkwºkðÄw MkwðkMkLkeçkkR {khe ¼÷k{ý ÌËÞ{kt Äkhòu. þktríkÚke Mkkt¼¤ku.” ÃkAu ËtÃkíkeLku fnu {kík, Mkwýku hk{«íkkÃk rðÏÞkík > ík{u çkuW sýk Aku ÃkkðLk, fhòu ½Lk~Þk{Lkwt síkLk >> ð¤e LkkLkk çktÄw RåAkhk{, íkuLku Mkk[ðòu økwý økúk{ > Ãkwºk Ãkuhu Ãkk÷Lk fhòu, nhfík nkuÞ íku nhòu >> yuLku ykÃkòu Mkw¾ y¼eü, fktR Ãkzðk Ëuþku Lkrn fü > “ík{khk WÃkh nwt çknw hkS Awt. {khe ¾qçk Mkuðk fhku Aku. íku{ík{khk rÃkíkkSLke Mkuðk fhòu. Mkt¼k¤ hk¾òu. ík{u ËtÃkrík ¾qçk Ä{oðkLk, ÃkwÛÞðkLk yLku ¼køÞþk¤e Aku. ½™~Þk{¼kR yLku RåAkhk{LkkLkk çkk¤f suðk Au. íku{Lkwt ¾qçk æÞkLk hk¾òu. ík{khk Ãkwºk LktËhk{Au, íkuLkk suðwt s síkLk fhòu. Mkt¼k¤ hk¾òu. fkuR Ãký òíkLkwt Ëw:¾ Ãkzðk Ëuþku Lkrn. yksÚke ík{u yuLkk {k-çkkÃk Aku. fktR Ãký ¼q÷ ÚkR òÞ íkku XÃkfku Ëuþku Lkrn.” ykðe ðkík Mkkt¼¤e hk{«íkkÃk¼kRLke ykt¾{kt yktMkw ¼hkR ykÔÞkt. çku nkÚk òuze Lk{úíkkÚke fnu Au. yuðwt MkwýeLku çkkuÕÞk òu¾Lk, MkíÞ {kLÞwt ík{kÁt ð[Lk > ðkÁ {kíkkS fnku Aku su ík{u, yu «{kýu s ðíkeoþwt y{u >> fktR ®[íkk Lk hk¾þku {Lk, Mkkhe heíku fhþwt síkLk > “{iÞk... ík{u ®[íkk Lk fhku. ík{u su «{kýu fnku Aku íku «{kýu y{u ðíkeoþwt. çku LkkLkk ¼kRLke ¾qçk Mkt¼k¤ hk¾þwt. ík{khe yk¿kkLkwt ÞÚkkÚko Ãkk÷Lk fhþwt. MkíMktøk fhþwt Lku çkeòLku Ãký fhkðþwt.” «¼w çkk÷ ½™~Þk{fnu Au, “nu ËeËe... ík{u þktríkÚke Mkkt¼¤ku...” nu ËeËe ík{u Mkkt¼¤ku ÏÞkík, nðu fnwt Awt nwt MkíÞ ðkík > su su {krÞf ðMíkw Au yktÞ, íku íku ÃkËkÚko r{ÚÞk Ëu¾kÞ >> íku{ktÚke Ãkk{ku rLkð]rík yks, íkku MkwV¤ Úkkþu Mknw fks > Ähku {ws MðYÃkLkwt æÞkLk, fhku ®[íkðLk ÚkkÞ ¿kkLk >> Mkt¼khku {khkt çkk¤ [rhºk, {kíkk ík{u Aku ÃkwLÞ Ãkrðºk > yk Ãkezk {xe òþu ík{Lku, «&™ ÃkwAku çkesw fktR {Lk >> “nu {k... ík{u nðu Mkðo ÃkËkÚko{ktÚke r[íkð]r¥k ðk¤eLku rLkð]r¥k Ãkk{eLku y{khk MðYÃkLkwt ÌËÞ{kt y¾tz ®[íkðLk fhku... {k... ík{u ¾qçk ¼køÞþk¤e Aku... yLkuf sL{Lkkt ÃkwÛÞ WËÞ ÚkkÞ íÞkhu MkkûkkíkT Ãkh{uïhLkkt ËþoLk ÚkkÞ Au. ík{khe MkkÚku y{u su y÷kirff ÷e÷k fhu÷e Au. íkuLku ÞkË fhku. {khk ÷e÷k [rhºkku Mkðuo 223
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
fÕÞkýfkhe Au.” ½™~Þk{{nkhks {kíkkSLkk Ãk÷tøkÃkh çkuMkeLku ¼Âõík{kíkkLkkt [hý [ktÃku Au. yLktíkfkurx çkúñktzLkk LkkÚk ÃkkuíkkLkk {k-çkkÃkLke Mkuðk fhu Au. ík{u Ãký ík{khk {k-çkkÃkLke sYh Mkuðk fhòu, hkSÃkku {u¤ðòu. 133. nrhøkeíkkLkku WÃkËuþ. ¼Âõík{kíkk nkÚk òuzeLku fnu Au, “nu ÷kze÷k Ãkwºk, {kÁt {]íÞw LkSf ykÔÞwt Au, íkuÚke ík{khk {w¾Lke y{]íkðkýeLkwt {Lku ÃkkLk fhkðku.” ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “çknw MkkÁt.” MkíMktøkeSðLk þk†{kt nrhøkeíkkLkk Ãkkt[ ykæÞkÞ{kt yæÞkÂí{f ¿kkLk rðMíkkhÚke fnuðk{kt ykÔÞwt Au. ynª yÞkuæÞk«MkkËS {nkhksu Mktrûkó{kt ðýoLk fÞwO Au. ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “nu {k! {kÞk íkhðe çknw frXLk Au. LkðÄk ¼Âõík fhu , MktíkLkku Mk{køk{fhu íkku Mknu÷kRÚke {kÞk Úkfe {wõík ÚkkÞ Au. Mkk[k ©uc ¿kkLke MktíkkuLkk «MktøkÚke {kÞk íkhe þfkÞ Au. ¼Âõík{kíkk fnu Au, “fuðk MktíkkuLkk «MktøkÚke {kÞk íkhe þfkÞ Au íku fnku?” ½™~Þk{{nkhks çkkuÕÞk, “Mkk[k MktíkLkkt ÷ûký fnwt Awt íku Mkkt¼¤ku! yrík ËÞk¤w nkuÞ, MknLkþe÷Lke {qŠík nkuÞ, Mkki «íÞu r{ºk¼kð hk¾u, fk{, ¢kuÄ, ÷ku¼, R»kko, {kun, {{íkk, yntfkh rðøkuhu ytíkhþºkwLku Síke Lku y¾tz nrh M{hý fhu íkuðk Mktíkku Úkfe {kuûkLkwt îkh ¾wÕ÷wt ÚkkÞ Au. Ãkh{kí{kLkk Mkkfkh MðYÃkLkwt «ríkÃkkËLk fhLkkhk nkuÞ, íkuðk ¿kkLke Mktíkku Au, íku fÕÞkýfkhe Au.” Ä{o, ¼Âõík, yLku ¿kkLkLke çkkçkík rðMíkkhÚke Mkt¼¤kðe Au. ©e nrh fnu Au, “nu {k... Mkkhe heíku fhu÷k ËkLk ÃkwÛÞ, Þ¿k Þkøk, sÃk íkÃk, rðøkuhuÚke nwt «MkLLk Úkkô Awt, Ãkhtíkw suðku ¼Âõík ðzu «MkÒk Úkkô Awt yuðku çkeòÚke Lkrn. «¼wLku «MkÒk fhðkLkwt ©uc MkkÄLk {rn{k Mkrník ¼Âõík Au.” ½Lk~Þk{{nkhks fnu Au, “{khk rÃkíkk Ä{o Au. nwt Ä{oLkku Ãkwºk Awt,suÚke ßÞkt Ä{o nkuÞ íÞkt nwt hnwt Awt. {khk {kíkk ¼ÂõíkËuðe Au. nwt ¼ÂõíkÃkwºk Awt suÚke suLkk ÌËÞ{kt ¼Âõík nkuÞ Au íÞkt nwt hnwt Awt. Ä{o y™u ¼Âõík LkÚke íÞkt nwt hnuíkku LkÚke.” “¾w{khe Ãkqðof ¼Âõík fhðe, ¼Âõík fhðkÚke ¼ðMkkøkh íkhe þfkÞ Au, SðLkLkk AuÕ÷k ïkMk MkwÄe ¼Âõík [k÷w hk¾ðe. ytíkhþºkw Úkfe ÷ze þfu íku ¼ÂõíkLkk {køkuo [ze þfu, ðihkøkeLku MktÞ{rLkÞ{Lkkt çkký íkiÞkh hk¾ðk òuRyu. õÞkhu SðLk{kt ykMkÂõík ykðeLku Q¼e hnu fktR ¾çkh Lkrn. {kxu MktÞ{Lku rLkÞ{ÿZ fheLku hk¾ðkt.” “nu {k! «¼w rMkðkÞ õÞktÞ «erík Lk nkuÞ, ÃkkuíkkLke $rÿÞku Síke ÷eÄe nkuÞ, 224
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ûk{k yLku ËÞk y¾tz hnu÷k nkuÞ, ðkýe{kt rððuf, rðLkÞ yLku Lk{úíkk nkuÞ yuLku Mkk[ku ¿kkLke fnuðkÞ, MkËkÞ nrh¼sLk{kt økhfkð hnuðwt. suLke ÃkkMku ËwrLkÞk¼hLke Mk¥kk yLku MktÃkrík nkuÞ Ãký òu Ãkh{kí{k MktçktÄe ¿kkLk LkÚke íkku íkuLku ÌËÞ{kt þktrík Úkíke LkÚke. þktrík LkÚke íkku Mkw¾ õÞktÚke?¿kkLkLkk Mkkøkh íkku Ãkh{kí{k Au. nu {k! Ãkh{kí{kLkwt y¾tz ®[íkðLk fhðkÚke çkúñYÃk ÚkðkÞ Au. yLku yuðk ¼õík Au íku ¼økðkLkLkk Äk{{kt òÞ Au.” ½™~Þk{{nkhks fnu Au, “nu {k! ík{kuøkwý f{uo fheLku yÄkuøkrík ÚkkÞ Au. hksMkf{uo fheLku {æÞ÷kufLke «kró ÚkkÞ Au. MkkÂíðf f{uo fheLku ¼økðkLkLkk Äk{Lke «kró ÚkkÞ Au. nu {k! nðu ík{Lku ðihkøÞLkwt YÃk fnwt Awt. ¼økðkLk rðLkk yLÞ ÃkËkÚko{kt «erík Lkrn íkuLku ðihkøÞ òýðku. ðihkøÞ {kÞkÚke Aqxk fhu Au. Lku ¼Âõík Au íku ¼økðkLk{kt òuzu Au. W¥k{ðihkøÞLke Äkh íke¾e Au. ðihkøÞLke ÄkhÚke {kÞk, {{íkk yLku {kunLkkt çktÄLk fÃkkR òÞ Au yLku çkúñ¼kð ykðe òÞ Au.
¼Âõík{kíkkLku ©e nrhøkeíkkLkku WÃkËuþ ykÃkíkkt ©enrh. MðÄk{ MkeÄkðe hnu÷kt ¼Âõík {kíkk. ykí{kLkku fkuR çkkÃk LkÚke. {k LkÚke. ykí{kLkkt fkuR †e Akufhkt LkÚke. ykí{k †e LkÚke, yLku ÃkwY»k Ãký LkÚke. ykí{k ysh, y{h yLku rLk÷uoÃk Au. ¼økðkLkLke MkkÚku ykí{k òÞ Au yLku Ëun ynªs hne òÞ Au. ykðk rð[khku MkËkÞ òøk]ík hnu. íku ¾hu¾hku ðihkøÞðkLk Au. ðihkøÞðkLk õÞktÞ ÷÷[kÞ Lkrn. ¼økðkLk{kt s økw÷íkkLk hnu Au.” 134. ¼Âõík{kíkkLku rËÔÞøkrík. ©e nrhLkkt Mkwýe ð[Lk, ÚkÞkt yufkøkú {kíkkS {Lk > ©e ½™~Þk{Lkwt æÞkLk ÄÞwO, ÂMÚkh ð]rík fhe {Lk fÞwO >> 225
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
«¼wSLke {qŠík «íkkÃku, íkËkfkh ÚkÞk {kíkk ykÃku > æÞkLk Ähu Au ÄkheLku {Lk, ©e nrhyu ËeÄkt ËþoLk >> yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, “nu hk{þhýS... ¿kkLk WÃkËuþLku ytíkh{kt Wíkkhíkkt ¼Âõík{kíkk ½™~Þk{{nkhksLke Míkwrík fhíkkt yuðkt íkL{Þ çkLÞkt fu «¼w M{hý fhíkkt fhíkkt yu{Lkku Ãkt[¼kiríkf Ëun Aqxe økÞku. rËÔÞ ËunLke «kró ÚkR. rð¢{Mktðík 1848 fkhíkf MkwË Ëþ{yLku þrLkðkhu ¼Âõík{kíkk y÷kirff yûkhÄk{Lku Ãkk{e økÞkt. þheh þeík÷ ÚkR økÞwt. íku òuRLku hk{«íkkÃk¼kR, ðþhk{ºkðkze, {kuíke ºkðkze, ykrËf MktçktÄeyu ¼Âõík{kíkkLkkt Ãkt[¼kiríkf ËunLku øktøkks¤Úke MLkkLk fhkÔÞwt. ÃkAe Ãk]Úðe økkÞLkk AkýÚke ÷eÃke. íkuLkk WÃkh ík÷ Aktxe. ¼Âõík{kíkkLku Mkwðkzâkt. hk{«íkkÃk¼kR rðøkuhu Mkøkkt MktçktÄe hzu Au. íku{Lku Ä{oËuð Äehs ykÃku Au. çkúkñýkuLku çkku÷kðeLku rðrÄðík LkkhkÞý MkhkuðhLkk Mkk{u fktXu çkøke[k{kt ÷R økÞk. íÞkt hk{«íkkÃk¼kR ÃkkMku ytrík{MktMfkh fhkÔÞk. ÃkAe Mkøkkt MktçktÄe íkÚkk økúk{sLkkuyu LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fÞwO. ÃkAe Mkki MkkiLku ½uh økÞk. AwÃkiÞkÃkwh yksu MkwLkfkh ÚkR økÞwt Au. {nkLk ÔÞÂõík rðËkÞ ÚkR økÞkt. yuLkku MkkiLku rðÞkuøk Mkíkkðu Au. ¼Âõík{kíkkLke ÃkkA¤ Ëh {rnLku {krMkf ©kæÄ, rºkÃkkrûkf ©kæÄ, WLk{krMkf ©kæÄ rðøkuhu þk† «{kýu rðrÄ fhkðe Au. nòhku Mktíkku, çkúkñýku, økkÞ yLku økheçkkuLku ¼kusLk s{kze ð†kuLkkt ËkLk ykÃÞk Au. Ërûkýk ykÃke MkkiLku hkS fÞko Au. ÃkAe íkuh{kLkk rËðMku Mkífkh Mkrník Mkøkkt MktçktÄe Mkki ¼u¤k {¤eLku hk{«íkkÃk¼kRLku Ãkk½ze çktÄkðe çknw{kLk fÞwO Au. 135. Ä{oËkËk ÃkwºkkuLku rþ¾k{ý ykÃku Au. ¼Âõík{kíkkLkk ËuníÞkøk ÃkAe Ä{orÃkíkk MkktÏÞÞkuøkLkku yk©Þ fheLku «¼w{ÞçkLke økÞk. MktMkkhLke ík{k{sðkçkËkhe hk{«íkkÃk¼kRLku MkkUÃke ËeÄe. MktMkkhÚke WËkMk ÚkR ½™~Þk{{nkhks{kt ð]r¥k hk¾e ¼sLk M{hý fhu Au. Ä{oËkËkLku íkkð ykððkÚke Ëun Ëwçko¤ ÚkR økÞku Au. ºký Ãkwºkku rÃkíkkSLke ¼kðÚke Mkuðk fhu Au. ½™~Þk{{nkhks rÃkíkkSLkk [hý Ëkçku Au. MkøkktMktçktÄeLku ¾çkh Ãkze fu Ä{oËuðLkk þhehu MkkÁt hnuíkwt LkÚke, íkuÚke Mkki fwþ¤íkk ÃkqAðk ykðu Au. Ä{oËuðLkk Ãk÷tøkLke yksw çkksw Mkøkkt MktçktÄe çkuXk Au. Ä{oËuð hk{«íkkÃk¼kRLku fnu Au, “nu ðnk÷k Ãkwºk... {khe ðkík þktríkÚke Mkkt¼¤ku...” 226
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
yk ½h fuhku Mkðuo ÔÞðnkh, ík{khu {kÚku Au rLkhÄkh > íkð LkkLkk ¼kR ½™~Þk{,íkun «¼w Au Mkw¾LkkÄk{>> íkuLku fhþku Lkrn ík{u Ëqh, ÃkkMku hk¾òu rLkíÞ sYh > fnuþku Lkrn fxwf ð[Lk, fhþku Lkrn WËkMk {Lk >> “nu hk{«íkkÃkS! ík{u yk ½h{kt {kuxk Aku. ík{k{ÔÞðnkhLke sðkçkËkhe ík{khk WÃkh Au. yk LkkLkk ½™~Þk{¼kRLke yLku RåAkhk{Lke Mkkhe ÃkuXu ¾qçk Mkt¼k¤ hk¾òu. õÞkhu Ãký fxw ð[Lk fnuþku Lkrn. ½™~Þk{Lkk {Lk{kt íkeðú ðihkøÞ Au íkuÚke MkËkÞ yk søkíkÚke WËkMk hnu Au.” íkð ÃkkMku Lkrn {køku ¼køk, yu{Lkk {Lk{kt íkeðú ðihkøÞ > ½h{kt ð]rík LkÚke nrhLku, ÃkkMku hk¾òu MLkun fheLku >> nrhf]»ý YÃku ½™~Þk{, {kLke ÷uòu Au Ãkwhýfk{ > yðíkkh™k Au yðíkkhe, ÃkwY»kku¥k{S Mkw¾fkhe >> “ík{khe ÃkkMku ¼køk fu ÷køk {ktøkþu Lkrn. yuf ðkík sYh æÞkLk{kt hk¾òu. yk ½™~Þk{¼kR yðíkkhLkk yðíkkhe Au. ÃkwY»kku¥k{LkkhkÞý Au. íku{Lkwt æÞkLk ¼sLk fhòu. yu{Lke yk¿kkLkwt Ãkk÷Lk fhþku. hkS hk¾þku íkku sYh ík{kÁt fÕÞký Úkþu.” íÞkhu hk{«íkkÃk¼kR y™u yu{Lkk Ãkwºk LktËhk{S fnu Au, “nu ËkËk! su{ík{u fnku Aku íku{y{u ðíkeoþwt. ík{u ½™~Þk{¼kRLke shkÞ ®[íkk Lk fhþku. SðLke su{Mkt¼k¤ hk¾þwt.” ÃkAe rÃkíkk Ä{oËuð ½™~Þk{¼kRLku ¼÷k{ý fhu Au, “nu ÷kze÷k fwtðh... ík{u {khe ðkík þktríkÚke Mkkt¼¤ku. ík{u hk{«íkkÃk¼kR íkÚkk MkwðkrMkLkeçkkRLku Ä{o{kt ðíkkoðòu. Mkkhe rþ¾k{ý ykÃkòu Lku {kuxk¼kRLke yk¿kk{kt hnuòu. çku ¼kRLkku íÞkøk fhþku Lkrn. fËk[ søkíkÚke WËkMk Úkkð íkku hk{kLktË Mðk{e ÃkkMku òòu.” íÞkhu ½™~Þk{{nkhks çku nkÚk òuze fnu Au, “nu rÃkíkkS! ík{u su{fnku Aku íku{y{u fhþwt. y{khe shkÞ ®[íkk fhðk suðwt LkÚke Ãký ík{khe fktR ytrík{RåAk nkuÞ íku fnku? çkk¤Ãký{kt {k-çkkÃk çkk¤fLke RåAk Ãkqhe fhu yLku ð]æÄkðMÚkk{kt çkk¤f {kíkk-rÃkíkkLke RåAk Ãkqhe fhu. fnku rÃkíkkS ykÃkLke þe RåAk Au?” “nu Ãkwºk! çkeS fktR RåAk LkÚke. {kÁt {Lk y¾tz ík{khk MðYÃkLkwt ®[íkLk fhu, ÌËÞ{kt {Lku ¾qçk ykLktË ðíkuo Au. ík{khk suðk {Lku Ãkwºk {éÞk. y{khk ík{k{{LkkuhÚk ík{u Ãkqhk fÞko Au. ¾qçk Mkuðk fhe Au. nwt ík{khk WÃkh ¾wçk hkS Awt. Ãký {Lku yuf ©e {ËT ¼køkðíkLke fÚkk Mkkt¼¤ðkLke RåAk Au.” “¼÷u rÃkíkkS... y{u Mkókn ÃkkhkÞýLke íkiÞkhe fhkðeyu. fk÷us fÚkk þY ÚkR sþu.” 227
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
hk{nrh Ãktrzík su rð«, íkuLku çkku÷kðeÞku ríkÞkt rûk« > ½hLkkt yktøkýk {æÞu yuð, {tzÃk çktÄkÔÞk íkík¾uð>> ¼qËuð hk{nrh ÃktrzíkLku çkku÷kÔÞk Au. ½hLkkt yktøkýk{kt {tzÃk hkuÃÞku. MkwtËh fu¤Lkk MÚkt¼ hkuÃke Mkwþku¼eík {tzÃk þýøkkÞkuo Au. Mkøkkt MktçktÄe íkÚkk økúk{sLkkuLku yk{tºký ykÃÞk Au. ¼õíksLkku fÚkk Mkkt¼¤ðk {kxu ykÔÞkt Au. þk†Lkwt ÃkqsLk fhe økýÃkríkSLke MÚkkÃkLkk fhe Au. fÚkkLkku þw¼ Mk{kht¼ [k÷w ÚkÞku. ¼qËuð {Äwh Mðhu {tøk÷k[hý çkku÷u Au. rðþk¤ ½hLkwt yktøkýwt íku {kýMkkuÚke ¼hkR økÞwt Au. {ÞkoËk Ãkqðof fÚkk Mkkt¼¤u Au. rÃkíkk Ä{oËuð çkúñYÃk ÚkR yufkøkú r[¥kÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. fÚkk{kt [kuðeMk yðíkkhLkwt ðýoLk ykÔÞwt. Ä{orÃkíkkyu MktfÕÃk fÞkuo fu, [kuðeMk yðíkkh fuðk nþu? íÞkt nrh RåAkÚke [kuðeMk yðíkkhLkkt ËþoLk ÚkÞkt. ÃkAe íku [kuðeMk yðíkkh ½™~Þk{{nkhksLkk MðYÃk{kt ÷eLk ÚkR økÞk. Ä{oËkËk çku nkÚk òuze Lk{Mfkh fÞko, “nu «¼w! ík{u yðíkkhLkk yðíkkhe Aku. yLktíkfkuxe çkúñktzLkk LkkÚk Aku. y{khu ½uh Ãkwºk ÚkRLku ÃkÄkÞko Aku.” rÃkíkkS økËTøkrËík ÚkR økÞk. hzíku ÌËÞu fnu Au, “ík{khku rðÞkuøk {khkÚke MknLk Lkrn ÚkkÞ. fktRf ËÞk fhku!” {Lku yuf ¾uË {Lk{ktÞ, rðhn ík{khku Lkrn MknuðkÞ > {kxu Vhe sL{Úkkyku {khku, Ãký rðÞkuøk Lk Úkkyku ík{khku >> «¼w fnu Au, “nu rÃkíkkS! ð[Lk ykÃkwt Awt. rËÔÞ MðYÃku ík{u ËtÃkíke MkËkÞ {khe Mk{eÃku hnuþku yLku {nkMkw¾Lku Ãkk{þku.” ykðwt Mkkt¼¤e rÃkíkkS hkS ÚkÞk. {khe ytrík{RåAk Ãkqhe ÚkR. «¼w y{Lku MkËkÞ MkkÚku hk¾þu.” 136. Ä{oËkËkLke rËÔÞ økrík. yÞkuæÞk«MkkËS fnu Au, nu hk{þhýS, rÃkíkk Ä{oËuð rçk{kh nkuðk Aíkkt yufkøkú r[¥kÚke fÚkk Mkkt¼¤u Au. ºký Ãkwºkku rÃkíkkSLke Mkuðk fhu Au. çkk÷ ½Lk~Þk{{nkhks rÃkíkkSLkk [hý Ëkçku Au. ©æÄk hk¾e Mkókn Mkwýu Au, Ä{oËuð yr¼hk{> »kxrËLk íku ðeíke økÞk, fhíkkt íku Yzw fk{>> Mkkík{u rËLk Mkðkh{kt, Ãkwhkýe fhu Au fÚkkÞ > íku Mk{u ©e Ä{oËuðLku, ykÔÞku Au ßðh Ëw:¾ËkÞ >> ÃkÚkkhe{kt þÞLk fÞwO, rLkçko¤ ÚkÞwt Au ytøk > Mkwíkk Úkfk íku Mkkt¼¤u Au, fhe {Lk{kt W{tøk >> A rËðMk ÃkMkkh ÚkÞk. Mkkík{u rËðMku íkkðLke Ãkezk ðÄe økR. þheh rLkçko¤ ÚkÞwt. 228
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
çkuMke þfkÞ íkuðe ÂMÚkrík LkÚke íkuÚke Mkqíkk Mkqíkk ¼økðkLk{kt {Lk hk¾eLku fÚkk Mkkt¼¤u Au. fÚkkLke Ãkwýkonwrík ÚkR. íÞkhu þk†Lkwt yLku ðõíkkLkwt ÃkqsLk fhe ykhíke Wíkkhe. ¼kusLk s{kze MkðuoLku ík]ó fÞko. Ä{oËkËkyu rð«kuLku ¾qçk Ërûkýk ykÃke. {kLk Ãkwðof rðËkÞøkehe ykÃke Au. íkkðLke Ãkezk ðÄíke økR. Mkøkkt MktçktÄe íkÚkk økk{Lkk ¼õíksLkku Ä{oËuðLkk Ãk÷tøkLke [khu çkksw WËkMk ÚkRLku çkuXk Úkfk nrh¼sLk fhu Au...
Ä{oËuð MðÄk{ ÃkÄkhu Au. ¼kðu fhu Au Mkðuo ¼sLk, ©e nrhLkwt M{hý fhu {Lk > ÃkkMku çkuXk Au ©e yrðLkkþ, f]»ý fÚkkLkku fnu RríknkMk >> fhe yufkøkú ð]rík {LkLke, ík]»ýk íkkuze íkLkLku ÄLkLke > ©e nrh{kt ÚkÞk íkËkfkh, {qŠíkLku rLkh¾u Au rLkhÄkh >> ½™~Þk{{nkhks rÃkíkkSLke ÃkkMku çkuMke f]»ý fÚkk Mkt¼¤kðu Au. Ä{orÃkíkkLkk {LkLke ð]r¥k þktík ÚkR økR. þheh{ktÚke ð]r¥k íkkuzeLku ©e nrhLkk MðYÃk{kt òuze ËeÄe. yu{Lkku Ãkt[¼kiríkf Ëun Aqxe økÞku. rËÔÞ ËunLke «kró ÚkR. rð¢{Mktð¥k 1847 suX MkwË yufkËþe Ä{orÃkíkk rËÔÞ yûkhÄk{Lku Ãkk{e økÞk. ËwðkoMkkLkk ©kÃkÚke {wõík ÚkÞk. þheh þeík¤ ÚkR økÞwt. ÃkAe Ãkt[¼kiríkf þhehLku øktøkks¤Úke MLkkLk fhkðe ð† ykuZkzâwt. økkÞLkk AkýÚke ÷eÃku÷e Ãk]Úðe WÃkh W¥kh íkhV {Míkf hk¾eLku Mkwðkzâk. {kuxk¼kRyu çkúkñýkuLku çkku÷kðe Mkðuo rðrÄ fhkðe Au. ÃkkŠÚkð þhehLku Mkøkkt MktçktÄe LkkhkÞý MkhkuðhLkkt Mkk{u fktXu ÷R økÞk. [tËLkLkk fkcÚke yÂøLkMktMfkh fÞkuo. yLku ÃkAe MktçktÄe Mkðuo LkkhkÞý Mkhkuðh{kt MLkkLk fÞwO. ¼khíkð»koLke yuf {nkLk rð¼qrík suLku ½uh Ãkhçkúñ Ãkwºk çkLkeLku ykÔÞk 229
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
íku yk søkík AkuzeLku síkk hÌkk. hk{«íkkÃk¼kR, MkwðkrMkLkeçkkR, Mkøkkt MktçktÄe yLku økúk{sLkku YËLk fhu Au. íÞkhu ½™~Þk{{nkhks MknwLku Äehs ykÃkíkkt fnu Au, “ykÃkLkk rÃkíkk©e Äk{{kt økÞk, íkuLkk rðÞkuøk{kt Ëw:¾ sYh ÚkkÞ, Ãký yVMkkuMk fhðk ÷kÞf LkÚke. SðLk{kt su fktR Mkíf{o fhðkLkkt nkuÞ íku Mkðuo fkÞo rÃkíkkSyu fÞkO Au. yVMkkuMk fhðk ÷kÞf íkku íku Au suýu SðLk{kt Mkíf{o fktR fÞkO LkÚke, Ãkqò ÃkkX, Ä{o, ËkLk, fÚkk, feíkoLk, MkíMktøk, Mk{iÞk, sÃk, íkÃk, þk†kuLkwt MkuðLk LkÚke fÞwO íku þku[LkeÞ Au. ykÃkýk rÃkíkkSyu SðLk{kt ¾qçk Mkíf{kuo fÞko Au. MkðuoLku hkS hkÏÞk Au, íkuÚke íku{Lke ÃkkA¤ þkuf fhðku íku çkhkçkh LkÚke.” Ä{oËkËkLke ÃkkA¤ Ëh {rnLku {krMkf ©kæÄ fhkðeLku nòhku çkúkñýkuLku, økkÞkuLku yLku økheçkkuLku s{kze ð†ËkLk ykÃÞk Au. Ërûkýk ykÃke hkS fÞko Au. íkuh{k rËðMku MktçktÄe ¼u¤k {¤eLku hk{«íkkÃk¼kRLku Ãkk½ze çktÄkðe, ¾qçk Mkífkh fÞkuo Au. Ä{orÃkíkk Äk{{kt rMkÄkðe økÞk íku rËðMku Mkøkkt MktçktÄe fkuR sBÞk LkÚke. WÃkðkMk fÞko Au. AwÃkiÞk{kt MkwLkfkh AðkR økÞku. {nkLk ÔÞÂõík søkík AkuzeLku síkk hÌkk íkuLkwt MkkiLku Ëw:¾ Mkíkkðu Au. 137. ½Lk~Þk{{nkhksLkku økqZ rð[kh. hk{«íkkÃk¼kR fwxwtçk Mkrník yÞkuæÞk ÃkÄkÞko. ½™~Þk{¼kR yLku RåAkhk{¼kRLke ¾qçk Mkt¼k¤ hk¾u Au. ½™~Þk{{nkhks rð[kh fhu Au. {Lk ÚkÞwt Au nðu WËkMk, ½h {wfe òðwt ðLkðkMk > Ãký Lkef¤ðwt fu{fhe, MktçktÄe fkuR òýu Lk she >> ð¤e rLkr{ík òu fktR nkuÞ, Vkðu ½hÚke òðkLkwt MkkuÞ > su fkÞo fhðkLkwt níkwt íku ÚkR økÞwt Au. {kíkk-rÃkíkkLke Mkuðk fhðe íku Vhs Ãkqhe ÚkR økR Au. nðu ðLk{kt íkeÚko Þkºkk fhðk sðwt Au, yLku yLkuf ¼õíkku {khk ËþoLkLke hkn swðu Au. íkuLkk {LkkuhÚk Ãkqhk fhðk Au. Ãký fktRf rLkr{¥k Q¼wt ÚkkÞ íkku MkkÁt. ðLk{kt sðk {kxu Wíkkð¤ fhu Au. s÷Ëe ðLk{kt òô Lku Ãk]ÚðeLkku ¼kh WíkkÁt. ÃkkÃkeLku ÃkkÃk fhíkkt yxfkðe MkíÞ {køko çkíkkðwt. yuf rËðMk çkk÷«¼w Mk¾k MkkÚku ËþoLk fhðk økÞk. nLkw{kLkøkZe, fLkf¼wðLk rðøkuhu {trËhku{kt ËþoLk fhe ÃkkuíkkLkk ½h íkhV ykðu Au. ðå[u yktçk÷eLkk çkøke[k{kt {Õ÷YÃku MkíÞkðeþ yMkwhku ½™~Þk{{nkhksLku ½uhe ðéÞk. “[k÷ku y{khe MkkÚku {Õ÷ fwMíke fhku.” «¼wyu fÌkwt, “íkiÞkh Awt.” {Õ÷ çkkuÕÞk, “Ëu¾ðk{kt çkk¤f ÷køku Au Lku ðkýe{kt òuh Au... Ãký n{ýkt yuLku Ãkíkkðe Ëuþwt.” «¼wLkwt Ãkðoík«kÞ Mk{kLk þheh ÚkR økÞwt. ¼hkðËkh ÞwðkLk þheh òuR {Õ÷ ÚkhÚkhe økÞk. 230
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
{Õ÷fwMíke [k÷w ÚkR. Lkøkkhk, LkkuçkíkwtLkk ÃkzAtËk ÚkkÞ Au. íkk÷e MkkÚku íkk÷e, çkkÚkku çkkÚk fwMíke fhu Au. yuf çkeòLku ÃkøkLke yktxe ËR økzËk Ãkkxw {khu Au. ½™~Þk{{nkhksu {Õ÷Lke Akíke{kt {wrüLkku òuhËkh «nkh fÞkuo fu {hË suðk ÞkuæÄk Ãkxf ËR Ähýe Ãkh Z¤e òÞ. ÃkkAk çkuXk Lk ÚkR þfu. Ähýe {tze Äqúsðk. þqhkLkwt þqh Lku Lkqh Wze økÞwt. rLkçko¤ ÚkR økÞk. çkfhkLke su{hkzw Ãkkzu Au Lku ÃkMíkkÞ Au. nðu þwt fhþwt? {Õ÷ ÃkMíkkÞ Au {Lk{ktrn, õÞktÚke yk òuøk ykðeÞku yktrn > ÞwæÄ Úkkíkwt LkÚke ykLke òuzu, yk íkku {kÞko rðLkk Lkrn Akuzu >> ÃkkÃke yMkwhLku nkh Ãk{kzâk, MkíÞkrðþLku ¼qr{Mkwðkzâk > nkzfkt ¾ku¾hkt ÚkR økÞkt. “çk[kðku...çk[kðku!” hkzku Ãkkzu Au. Ãk]ÚðeÃkh Ãkøk ½Mku Au. þuhLkku Mkðk þuh {¤e økÞku. nðu Sðíkk Lkrn hnuðk Ëu. {]ík«kÞ Ãkzâk Au. yr¼{kLk ykuøk¤e økÞwt. çkuXwt ÚkðkLke þÂõík LkÚke. {Õ÷Lkku økðo Wíkkhe ½™~Þk{½hu ykÔÞk. {Õ÷Lkk Mkøkkt MktçktÄe hk{«íkkÃk¼kRLku ½hu VrhÞkË fhðk ykÔÞk. ¢kuÄ fheLku fnu Au, “ík{khk ½™~Þk{Lku ðkhíkk LkÚke! Vkðu íku{fhu Au. y{khk ËefhkykuLke MkkÚku {Õ÷fwMíke fhe MkkiLku {]ík«kÞ fhe ËeÄk Au. çkuXk ÚkR þfu íku{LkÚke. {khfqx fhe MkkiLku nuhkLk fhu Au. ykðe heíku fktR {Õ÷ fwMíke fhkíke nþu! ÞkË hk¾òu, y{u çkË÷ku ðkéÞk rMkðkÞ Lkrn {qfeyu. øk{u íÞkhu yktxe{kt ÷RLku {khþwt. çkhkçkh Mk{òðku, Lk®níkh {u¤ Lkrn ¾kÞ.” {kuxk¼kR rð[kh fhíkk ÚkR økÞk. nðu þwt fhðwt? hk{«íkkÃk¼kR çkkuÕÞk, “ík{u þktrík hk¾ku... nwt ½™~Þk{Lku Mkò fheþ. ík{u ®[íkk Lk fhku! nðu çkeS ð¾ík ykðku íkkuVkLk Lkrn fhu.” {Õ÷Lkkt Mkøkkt MktçktÄe [kÕÞk økÞkt. {kuxk¼kR çkuXk çkuXk rð[kh fhu Au. {k-çkkÃk Äk{{kt økÞkt yLku ½™~Þk{¼kRLkk ykðkLku ykðk XÃkfk ykðþu. nðu {khu þwt fhðwt? shkf r¾òRLku Mk{òðwt Awt íkku rhMkkR òÞ Au. {wtÍkR økÞk. ½™~Þk{Lku fu{Mk{òðwt? rË÷økeh ÚkR økÞk. ytíkÞko{e «¼w {kuxk¼kRLkk ytíkhLke ðkík òýe økÞk íkuÚke Lk{úíkkÚke çkkuÕÞk, “nu {kuxk¼kR! ík{u ®[íkk Lk fhku! yksÚke ík{Lku XÃkfku Mkkt¼¤ðku Lkrn Ãkzu, íku{y{u fhþwt.” {{o ðkýe «¼w çkkuÕÞk Ãký ¼kR Mk{S þõÞk Lkrn. ÃkAe MkwðkrMkLke¼k¼e ½™~Þk{{nkhksLku «u{Úke ½h{kt ÷R ykÔÞkt. ¼kusLk s{kze ík]ó fÞko. ½™~Þk{{nkhksu rð[kh fÞkuo. Xef ÚkÞwt. nðu ykÃkýLku ½h{ktÚke Lkef¤ðkLkku {køko {¤þu. ðLk{kt sRþwt Lku íkÃk fheþwt. 231
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
138. ©e nrhyu øk]nLkku íÞkøk fÞkuo. ½™~Þk{{nkhks íkeðú ðihkøÞðkLk Au. ¿kkLkktþÚke «økxu÷k ðihkøÞLku íkeðú yLku W¥k{ðihkøÞ fnuðkÞ. {kuxk¼kR hk{«íkkÃkS, ¼k¼e MkwðkrMkLkeçkkR, LkkLkk RåAkhk{¼kR yLku LktËhk{hkºku ¼h ®Lkÿk{kt Mkqíkk Au. ©e nrhyu rð[kh fÞkuo, ½zu Au {Lk{kt ½kx, nðu ðLk{kt rLkùÞ òðwt, fíkoÔÞ fhðk {kx. rLkþk Ãkze hrð ykÚkBÞku, þwt fhu Au ½™~Þk{> MkkÚku ÷uðkLkkt MkkÄLkku, íku ¼u¤k fÞko þw¼ Xk{ >> çkesu rËðMku Mkðkh{kt, Ãkkuíku ÚkÞk Au íkiÞkh > MLkkLk fhðk rLkr{íku, [kÕÞk MkÄeh Ä{ofw{kh >> ½h íkßÞwt røkhÄkheyu, òýu Lkrn fkuR sLk > Lkki¥k{ðýeo ðu»k Äkhe, rð[rhÞk ¼økðkLk >> ðLk «Þký Ãkn÷ u kt ½™~Þk{{nkhksu økýÃkríkSLke Míkrwík fhe A.u rð¢{Mkðtík 1849 y»kkZ MkËw Ëþ{Lke ðn÷ u e Mkðkh A.u yfu fkÃikeLk Ãknhue yLukk WÃkh {ø]k[{,o nkÚk{kt f{zt¤, fXt{ktt [kh MkkhLkku økxwfk,u Ãkò q {kxu þkr÷økkú{, Ãkkýe økk¤ðk ð†Lkku xfwzk,u ík÷ w MkeLke {k¤k ykx÷e ðMíkw MkkÚku ÷R, ¾Õw÷k [hýu «¼w ðLk{kt sðk {kxu hðkLkk ÚkR økÞk. søtk÷{kt sðtw Au íkku ÷kð [k¾ze ÷R òô, ykZuðk {kxu Äkçk¤e ÷R òô, s{ðk {kxu Mk¾ w ze ÷R òô, MkÚkðkhk {kxu fkR u f Mkðuf ÷R òô, ykðtw fkR t s Lkrn. Mkkð Lke÷ftX ðýeo økýÃkíkeSLke yfu÷k rLkMÃkn ] e yøÞkh ðhMkLke LkkLke Ãkqò Míkwrík fhu Au. fk[e ô{h Au Lku ðLk{kt [k÷íkk ÚkR økÞk. [hý{kt [k¾ze Ãký LkÚke. Ãkøk{kt Ãknuhe Lkrn {kusze hu, ytøkh¾e Lkrn ytøk hu, þk{¤eÞk Au÷ AÃkiÞu ÃkÄkhòu hu... yufk yufe [k÷e LkeMkÞko hu, òuðk hk¾e Lkrn òuz hu, þk{¤eÞk Au÷ AÃkiÞu ÃkÄkhòu hu... 232
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ykÃkýLku [kh rËðMk Þkºkk {kxu sðwt nkuÞ íkku [kh rËðMk Ãknu÷kt çkÄe íkiÞkhe fheyu. Mkw¾ze òuRþu, økktrXÞk òuRþu, LkkMíkku òuRþu, Ãkkýe Ãkeðk {kxu ðkMký òuRþu, fux÷wt çkÄwt ¼uøkwt fheyu íÞkhu [kh rËðMkLke Þkºkkyu sðkÞ, Ãký ¼økðkLkLku fktR Ãkhðk LkÚke. ½™~Þk{{nkhks MkswoLkËeLkk rfLkkhu hk{½kx Ãkh ykðeLku çkuXk. ðnkýLke ðkx swðu Au. ÃkkAwt ðk¤eLku [khu çkksw òuÞk fhu Au.
©e nrhLkku øk]níÞkøk. MðsLkkuLkku rð÷kÃk. ¼kðu ÃkkAwt ðk¤e ðk¤e swðu, h¾u {kuxk¼kR yktne ykðu >> nðu íkku ðLk òðw t sYh, íkÃk yk[hðw t ¼hÃkw h > su {kxu Au {ws yðíkkh, íku fkhs fhðwt rLkhÄkh >> {kuxk¼kR ykðþu, íkku {Lku ½hu íkuze sþu. «¼w rð[kh fhu Au, nðu nwt ðLk{kt Vheþ yLku yLkuf Sðkí{kLkwt fÕÞký fheþ. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks fÚkkLkku {rn{k fnu Au. su ¼õíksLk «økx ÃkwY»kku¥k{LkkhkÞýLke fÚkk ðkt[þu, Mkkt¼¤þu, ÃkkhkÞý fhkðþu íkuLkwt yð~Þ fÕÞký Úkkþu. x¤u Mkt f x Mkðo «fkh, òÞ yûkhÄk{{ku Í kh > ©e {ËT ¼køkðík Úkfe fkuxe ½ýwt, V¤ {¤u yk [rhºk íkýwt >> ©e {ËT ¼køkðíkLkwt ðkt[Lk, ©ðý fhu, fÚkk fhkðu, Lku sux÷wt ÃkwÛÞ {¤u, íkuLkk Úkfe yk ©e ½Lk~Þk{÷e÷kLkwt ðkt[Lk fhu Au, ©ðý fhu Au, ÃkqsLk fhu Au, íkuLkwt V¤ rðþu»k {¤u Au. ½™~Þk{÷e÷kLkku ÃkkX þktrík ykÃkLkkh Au. «¼wLkk y÷kirff økwý MktfeíkoLk økkðkÚke ÃkkÃk Mkðo çk¤eLku ¼M{ÚkR òÞ Au yLku ykrÄ, ÔÞkrÄ y™u WÃkkrÄÚke {wõík ÚkkÞ Au. hkuøke hkuøkÚke {wõík ÚkkÞ Au. ½™~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLkLkku {q¤ ykþÞ Au fu {LkLku «¼wLkk ÷e÷k [rhºkku{kt òuze Ëuðwt. y÷kirff ÷e÷k{kt økqt[ðe {qfðwt. 233
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
[t[¤ {LkLku søkíkLke ðMíkwyku{ktÚke ÃkkAwt ðk¤ðwt. íkuLku SíkðkLkwt MkkÄLk íkku LkðÄk ¼Âõík Au. ¼Âõík fÞko ðøkh LkðÁt hnuðwt Lkrn. ytíkhLkk ykuhzk{kt ½™~Þk{{nkhksLku ÃkÄhkðku. «¼wLke ÷e÷k Mkkt¼¤ðkÚke ytík:fhý Ãkrðºk Úkþu. {Lk yLku $rÿÞkuLkk {u÷ ÄkuðkR sþu yLku W¥k{økríkLku Ãkk{þu. ykí{kLkku {kuûk fhðku yus ykÃkLkwt fk{Au. ykðk ½kuh fr¤fk¤{kt yk MktMkkh MkkøkhLku Ãkkh fhðk {kxu ykðk «økx «¼wLkkt ÷e÷k[rhºk íku Lkkð Mk{kLk Au. Mk{wÿ Ãkkh fhðku nkuÞ íkku ðnkýLke sYh Ãkzu Au, íku{yk sL{{hý YÃke ¼xfýLkk Vuhk{ktÚke Aqxðk {kxu ykðk rËÔÞ y÷kirff [rhºk Au. íku MxeBçkhLkwt fk{fhþu. nh nt{uþ ykðk yLkwÃk{y÷kirff ÷e÷kLkwt M{hý fhðwt íkku {Lk ÂMÚkh Úkþu. ÷e÷kLkwt M{hý fhíkkt fhíkkt {Lk ¼økðkLk{kt òuze Ëuðwt. ËunÚke fkÞo fhðwt Ãký {LkLku LkðÁt hnuðk Ëuðwt Lkrn. ytíkhkí{k{kt þktrík òuRíke nkuÞ íkku «¼wLke ÷e÷k ðkt[Lk, ©ðý fhku Lku ík{khk çkk¤fkuLke ÃkkMku çkuMkeLku ðkt[íkkt þe¾ðkzku yu s {Lkw»Þ sL{Lke MkkÚkoõíkk Au. su{YrÃkÞkLkku {rn{k Mk{òÞku Au, íkku f{kðkLke {ò ykðu Au, íku{fÚkkLkku {rn{k Mk{òÞku nkuÞ íkku fÚkk Mkkt¼¤ðkLke {ò ykðu, þk† ðkt[ðkLke {ò ykðu. yÞkuæÞk«MkkËS {nkhks ½™~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLkLke hMkk{]íkLke y{]ík suðe fÚkk ©eSLkk [hý{kt Mk{ŠÃkík fhu Au.
Lkð÷ktYÃk Äkhý fhLkkh ½™~Þk{{nkhks. 1) Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLk ¼õíkku MkkÚkuLkk MktçktÄku rðMíkkhðk Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkkLkk ½Lk~Þk{MðYÃku... Ãkwºk çkLÞk. 2) ðuýe, {kÄð, «Þkøk yLku h½wLktËLkLkk... r{ºk çkLÞk. 3) hk{«íkkÃk¼kR yLku RåAkhk{Lkk... ¼kR çkLÞk. 4) fk÷eË¥k suðk yMkwhkuLkku Lkkþ fhðk ð¢ÿrü fhLkkh... {nkfk¤ çkLÞk. 5) ykt¾{kt yktsý yktsíkkt ¼k¼e MkwðkrMkLkeLku yLktík ¼wðLkLke h[Lkk çkíkkðe... çkúñktzkrÄþ çkLÞk. 6) ©æÄkrËf çkkh {kíkkykuLkwt MíkLkÃkkLk fhðk çkk÷ MðYÃk çkLke... çkkh MðYÃkku Äkhý fÞko. 7) MkswoøktøkkLku Ãkkh fhðk {kxu ÃkÚÚkh{kt «ký Ãkwhe íkuLku LkkifkLke su{[÷kðLkkh yLku szLku [uíkLk fhLkkh... Mkðo rLkÞtíkk çkLÞk. 8) ÃkkÃke {åAe{kh {eLkMkkøkh{kt {kA÷kt {khíkk níkk. «¼wyu Ä{ohkò YÃku 234
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
ËþoLk ykÃke, ÃkkÃkeLku ÃkkÃk fhíkk yxfkÔÞk. {kA÷kLku MkSðLk fÞkO... ËeLkËÞk¤ çkLÞk. 9) yÞkuæÞk{kt þqhðeh {Õ÷kuLkku ÃkhksÞ fhðk {kxu... çk¤ðeh ÞkuæÄk çkLÞk. 10) «uûkfkuLku Äehs hnu íku {kxu ËþoLk ykÃke... rðhkxLkkhkÞý çkLÞk. 11) ¼Âõík{kíkkLku yûkhÄk{Lkkt ËþoLk fhkðe yiïÞo çkíkkÔÞwt... yûkhkrÄÃkrík çkLÞk. 12) †e ¼õíksLkkuLku ykLktË ykÃke {Lk nrh ÷eÄkt... «u{{qŠík çkLÞk. 13) çkk¤ Mk¾kLku çkúñrðãkLkku yÇÞkMk fhkÔÞku... rþûkf çkLÞk. 14 {k{e økkiheçkkRLku {wtÍkhku ÚkÞku, Mk¾ík rçk{khe ðÄe økR. íÞkhu {k{e Mkk{u f]Ãkk ÿrü fhe íkuLkku hkuøk Lkkþ fÞkuo... ðiË çkLÞk. 15) rÃkíkk Ä{oËuð ÃkkMku rðãkÇÞkMk fÞkuo... rðãkÚkeo çkLÞk. 16) fkþeLkk Ãktrzíkku Ä{oËuð MkkÚku þk†kÚko fÞkuo... íÞkhu þk†Lkku Mkkh Mk{òðe ÃktrzíkkuLkku ÃkhksÞ fÞkuo... Mkðkuo¥k{rðØkLk çkLÞk. 17) ¼k¼e MkwðkrMkLkeçkkRLku ð[Lk ykÃÞwt, y{u hkò rÄhks ÚkRþwt íÞkhu ík{Lku ¼q÷þwt Lkrn, y{khe ÃkkMku [kuõõMk íkuzkðe ÷uþwt... ð[LkrMkæÄ çkLÞk. 18) ÷û{e {k{eLku ½uh økwó heíku Mk¾k MkkÚku {ne {k¾ý s{ðk òÞ... {k¾ý [kuh çkLÞk. 19) yLkuf ¼õíksLkkuLkkt r[ík ÃkkuíkkLkk MðYÃk{kt ¾U[e ÷eÄk... r[ík[kuh çkLÞk. 20) {kíkk-rÃkíkkLke ¾qçk Mkuðk fhe íku{Lkk {LkkuhÚk Ãkqhk fÞko... {kík]¼õík çkLÞk. yk su nrh-[rhºk yLkwÃk, ¼õíksLk Lku Au Mkw¾YÃk > íkuLku fnuþu Mkkt¼¤þu sun, {nkfüÚke {qfkþu íkun >> yk ÷kuf{kt Ãký Mkw¾e hnuþu, Ãkh÷kufu Ãkh{Mkw¾ ÷uþu > ÃkkÃk-nhýe fÚkk Au Ãkrðºk, su{kt «fx «¼wLkkt [rhºk >> ¼õík nþu íku Mkwýþu ¼kðu, y¼õíkLku yÚko Lkrn ykðu > fnuþu nuíku Mkkt¼¤þu fkLk, íku Ãkh hkS Úkkþu ¼økðkLk >> ykí{rLkck{kt yrz¾{yuðk Mk.økw.©e MðYÃkkLktË Mðk{eLku ßÞkhu ytíkh{kt 235
©e ½Lk~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk
WËTðuøk yLku yþktrík níke. íÞkhu ¼økðkLk ©e nrhLkk ÷e÷k [rhºkkuLkwt ©ðý fhðkÚke s ÌËÞ{kt þktrík ÚkR níke. {kxu Mkt«ËkÞLkk ík{k{ykr©íkku {kxu ©e nrhLkkt ÷e÷k [rhºkkuÚke Mk¼h ½™~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk yrík WÃÞkuøke Au...
{kýMk {xe {wõík çkLkkðu yuðku yk økútÚk Au. íð{uð {kíkk [ rÃkíkk íð{uð, íð{uð çktÄwù Mk¾k íð{uð > íð{uð rðæÞk ÿrðýt íð{uð, íð{uð Mkðo {{T Ëuð Ëuð >> “nu ¼økðkLk ík{u s y{khk {kíkk Aku. ík{us y{khk rÃkíkk Aku. ík{us y{khk çktÄw Aku. ík{us y{khk r{ºk Aku. ík{us y{khe rðæÞk Aku. ík{us y{kÁt ÄLk Aku. ík{us, nu ËuðkuLkk Ëuð, y{kYt MkðoMð Aku.”
SðLkLkwt Mkk[wt ÄLk þktrík yLku ykLktË Au.
©e Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLkLke sÞ. ©e LkhLkkhkÞý ËuðLke sÞ.
©e ½™~Þk{÷e÷k y÷kirff ËþoLk MktÃkqýo.
236