FITOTERAPIJA
MORINGA autor: Teodora Tea Antić
Vijekovima korišćenu u ajurvedskoj medicini i poznatu pod nazivom „čudesno drvo“, moringu (lat. Moringa oleifera) brojni istraživači širom svijeta smatraju biljkom sa najvećim brojem nutrijenata koju, za sada, čovječanstvo poznaje.
I
majući u vidu da je ljudskom organizmu potrebno četrdesetak različitih nutrijenata za uvođenje u stanje homeostaze, a da moringa sadrži tek nešto manje od sto, ne mogu se osporiti pomenuti stavovi naučnika niti sve veća zainteresovanost, kako stručne tako i opšte javnosti za ovu biljku. Najzastupljeniji na tržistu jesu prah moringe i dijetetski suplementi tipa kapsula. Trećinu ove namirnice čine aminokiseline, što možda objašnjava podatak da su njeni najčešći konzumenti upravo sportisti. Prah moringe sadrži višestruke količine vitamina C, vitamina A, vitamina E, vitamina B2, kalijuma, kalcijuma, cinka i gvožđa u poređenju sa istim količinama namirnica koje predstavljaju značajne izvore ovih mikronutrijenata. Odličan je izvor polifenolnih jedinjenja sa antioksidativnom i antiinflamatornom aktivnošću, poput flavonoida i fenolnih kiselina. Flavonoidi, među kojima su miricin, kempferol i kvercetin, predstavljaju veoma dobro izučene bioaktivne komponente dovedene u vezu sa prevencijom pojave ili povoljnim efektima suportivnog tretmana akutnih oboljenja, poput prehlade i gripa, ali i hroničnih oboljenja, od kojih su u ljudskoj populaciji najučestalije kardiovaskularne bolesti. Od fenolnih kiselina iz listova moringe izolovane su hlorogena, galska i kofeinska kiselina. Efekti hlorogene kiseline mogu biti od izuzetnog značaja u procesu regulacije koncentracije glukoze u krvi. Naime, u organizmu se konstantno odvijaju brojni procesi uključeni u regulaciju glikemije, među kojima su i procesi glukoneogeneze, odnosno stvaranja glukoze i gliko-
24
genolize, koja predstavlja oslobađanje glukoze iz depoa, tj. glikogena kako bi se njeni nivoi u krvi održali konstantnim. U stanjima kada se glukoza ishranom ne unosi u organizam, tijelo intenzivira ove procese i otpušta glukozu u krvotok koji je doprema vitalnim organima i omogućava njihovo nesmjetano funkcionisanje. Iako je nesumnjivo pomenuti mehanizam od životnog značaja u stanjima produženog gladovanja, u mnogome može biti korisna njegova inhibicija tokom konzumiranja namirnica sa visokim glikemijskim indeksom ili većim udjelom prostih šećera koji, za razliku od složenih, mnogo brže povećavaju glikemiju i nažalost, sveprisutni su u namirnicama koje čovjek učestalo konzumira. Moringa upravo inhibicijom enzima odgovornih za odvijanje procesa glukoneogeneze i glikogenolize u je-
tri, onemogućava povećanje koncentracije glukoze u krvi prouzrokovano ovim procesima i time održava glikemiju u odgovarajućim opsezima.
Prevencija insulinske rezistencije Na osnovu obrazloženog moringa bi mogla biti idealan dodatak poslasticama i svježe ceđenim voćnim sokovima, koji su zbog načina pripreme lišeni prirodno prisutnih dijetarnih vlakana koji regulišu brzinu apsorpcije glukoze čime spriječavaju njen nagli porast u krvi. Još jedan od mehanizma djelovanja kojim se postiže regulacija glukoze u krvi jeste povećanje osjetljivosti tkiva na insulin, čime se olakšava insulin-zavisan proces ulaska glukoze u ćelije i može se prevenirati progresija insulinske rezistencije u dijabetes melitus tipa 2.
Moringa je odličan izvor polifenolnih jedinjenja sa antioksidativnom i antiinflamatornom aktivnošću, poput flavonoida i fenolnih kiselina.
PharmaMedica Crna Gora ⁄ broj 13
www.pharmamedica.rs
