MAN IN DE MAAND
Het sociaal statuut van de muzikant Inzake het 'sociaal statuut' van de schouwspelartiest, waaronder de muzikant, is verwarring, rechtsonzekerheid en chaos schering en inslag. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van een ontoepasbare en onrealistische wetgeving, vastgelegd in het Koninklijk Besluit van 1969.Dat K.B. bepaalt dat voor de sociale zekerheid, los van de arbeidsrechterlijke situatie (werknemer of zelfstandige), elke uitvoerende kunstenaar als 'werknemer' aanzien wordt. In de praktijk wil dat zeggen dat, zelfs als de muzikant aan de organisatoren een factuur stuurt, er door die organisatoren sociale bijdragen als werknemer moeten betaald worden. Zolang een muzikant ergens als werknemer ingeschreven staat en in dienst daarvan zijn werk doet, is alles in orde. Enkel bij werkloosheid of ziekte kunnen er zich problemen voordoen. Maar niet elke zanger of muzikant heeft het geluk te werken onder een arbeidscontract. Ingeschreven zijn is in de sector eerder een uitzondering. In dat geval moet de muzikant erop toezien dat de organisator voor wie hij optreedt, voor hem sociale bijdragen betaalt. Jammer genoeg is ook dat vandaag eerder uitzonderlijk. Kom op zo'n manier maar aan voldoende dagen om te kunnen genieten van de sociale zekerheid zoals ziekteverzekering, werkloosheid, pensioen. Een oplossing zou zijn dat de muzikant gewoon als zelfstandige zou optreden. Maar aangezien de wetgever en de rechtspraak hebben uitgemaakt dat een muzikant altijd werknemer is, aanvaardt het Rijksinstituut voor Zelfstandigen geen aansluitingen meer van 'zelfstandige beroepsmuzikanten' . Er blijven de muzikant dan ook slechts vrij ingewikkelde constructies om zich min of meer in orde te stellen, zoals; - In je contract aan de organisator stellen dat hij aan de wettelijke verplichtingen moet voldoen en de 'werknemersbijdragen' betalen. - Een VZW oprichten en jezelf een statuut van werknemer geven en de bijdragen betalen - Een vennootschap oprichten en optreden als zelfstandig zaakvoerder of waarbij jezelf als werknemer ingeschreven staat. Dat brengt nogal wat kosten mee en administratie voor de kunstenaar zelf, wat een grote belasting is. Angel onder het gras is dat de arbeidswetgeving stelt dat de enige vennoot-zaakvoerder in een éénpersoons BVBA niet tegelijk werkgever en werknemer kan zijn. Bovendien blijft, ook voor zelfstandige kunstenaars, het K.B. van 1969 echter onverkort gelden dat zegt dat de kunstenaar altijd werknemer is! Bij wijze van conclusie kan dus gesteld worden dat een muzikant, vermits hij geen andere keuze heeft, in principe verplicht is zich als werknemer op te stellen ten aanzien van de schouwspelorganisatoren die van zijn diensten willen gebruik maken. Bijgevolg zouden deze organisatoren zich moeten laten registreren als werkgever en sociale bijdragen moeten inhouden op het loon van de artiest. Daarbij stelt zich dan weer de vraag wie eigenlijk als 'werkgever' moet aanzien worden. De organisator ? De manager? Het boekingskantoor of de groepsleider? Of uit onwetend of uit onwil van de organisatoren en het gebrek aan een administratief kader, gebeurt dat bitter weinig. Vele schouwspelartiesten hebben dan ook geen sociaal statuut, met een gebrek aan bescherming als gevolg. Deze vaststeJling is langzamerhand en onder druk van belangenverenigingen doorgedrongen tot de wetgever en nu valt er enige beweging waar te nemen. De kunstenaars staan gelukkig niet meer alleen, er bestaan verenigingen die hun belangen verdedigen zoals Zamu en Vzw Poppunt Vlaanderen. ZAMU is de beroepsvereniging van ZAngers en MUzikanten. Voorzitter is Johan Verminnen. ZAMU zet zich in voor zangers en muzikanten uit de lichte muziek. Zij komt op voor de belangen van de artiesten t.o.v. de overheid, de muziekindustrie, SABAM, .... Sinds 7 jaar reikt de Zamu Music Awards uit aan verdienstelijke zangers, muzikanten in diverse categorieën. (ZAMU, Steenstraat 23, 1000 Brussel- Tel 02 548 24 70) De vzw POPPUNT Vlaanderen werd opgericht in 1998. Enkele enthousiastelingen uit bestaande initiatieven op vlak van de 'lichte muziekcultuur', zeg maar Popmuziek in al haar facetten en kruisbestui vingen, besloten samen te werken om een oude droom. te realiseren: Het opstarten en realiseren van een landelijk steunpunt voor de lichte muziek. (POPPUNT Vlaanderen vzw, Driekoningenstraat 48, 9100 Sint-NiklaarTel. (03) 765 07 48 - Fax: (03) 765 07 47 - E-mail: info@poppunt.be - http:// www.poppunt.be) Samenwerken levert blijkbaar resultaten, want de ministers Onkelink:x (Werkgelegenheid) en Van Den Broucke (Sociale Zaken) werken volop aan initiatieven. Onlangs besliste Onkelinx tot een hervorming van de werkloosheidsverzekering voor artiesten. Inzake het sociale statuut zijn er ook voorstellen gelanceerd, maar daarover bestaat tussen de kunstenaars (plastische kunsten, schrijvers, podiumkunstenaars, muzikanten) nog geen eensgezindheid. Maar er komt blijkbaar schot in de zaak en Zamu hoopt dat het dit jaar eindelijk tot een goed einde komt.
4
verlamd. Intussen werd er ook aan de theoretische kant van de opleiding gedacht. Sam volgde lessen aan de muziekschoo l 'De Noorderkempen' en musiceerde bij het jeugdorkest en later bij de Meerse Brassband 'St.Rosalia' , waar hij de cornet bespeelde. Heel belangrijk daarbij was dat hij de muziek praktisch kon beoefenen, terwij l iemand die alleen muziekschool volgt vaak door te veel theorie en 'solfège' kapot wordt gemaakt. Aan zijn lesgevers bij de fanfare heeft Sam naar eigen zeggen heel vee l te danken. LucVan Bladel en Staf Mertens waren zeer bekwame en vooral begeesterde begeleiders die hun leerlingen voortdurend stimuleerden. Zij hebben Sam goed en wel op de sporen gezet.
Stan and the Man Vanaf het 3' middelbaar trok Sam naar het H. Grafinstituut in Turnhout om er aan de muziekafdeling van de kunsthumaniora te studeren. "Het was een mooie tijd met~ omwille van de kleine klasjes ~ voor iedere leerling veel aandacht. We hadden ook goede leerkrachten, o.m. Inge Mertens". Intussen worden her en der muziekgroepjes opgericht, die vaak ~ om puberale redenen ~ maar een kort leven beschoren zij n. Op een keer belandt Sam, zoals dat vaker voorkwam, in de "Gouden Toets" en is Luc Meyvis daar op de drums bezig. Luc stelt Sam voor om bij zijn groep 'Stan and the Man' te komen. Dat waren Geert Standaert, Luc Meyvis, Rik Ooms (Floeren Aap), Florejan Verschueren, Johan Brooders en later zangeres Lea Van Den Broeck. Sam en Florejan, amper 15 jaar oud, verschilden deftig in leeftijd van de andere bandleden, maar voelden zich er heel goed bij. "Dat generatieverschil gaf mij energie. De in mijn ogen oude bandleden lieten ons di ng doen en daardoor kon ik veel meer uit de muziek halen dan voorheen. Ik was niet meer afgeleid door het voortdurend gekibbel dat ik daarvoor had met mijn leeftijdsgenoten en dat dikwij ls niets met het wezen van de muziek te maken had". Drie jaar heeft Sam met deze 'coverband' opgetrokken, waarvan wij ons onder meer de optredens bij de Fietspadenacties herinneren. Daarnaast speelde Sam met Flor Yerschueren en zoon Florejan onder de naam 'Mistories' zigeunermuziek, folk en eigen composities. 'Mistories' kon je in het Hoogstraatse destijds meermaals aan het werk zien.
'Mistories' met Flor en Florejan Verschueren en Sam Vloemans. Solo 'boven op de toog' in café Bus ter.