Chris Nieuwsbrief nr. 1 - 2013

24e jaargang • nummer 1 • 2013

Chris nieuwsbrief Thema: puberbrein

Onze website, www.chris.nl, is aan vernieuwing toe. De ideeën en plannen die we hebben om zo kinderen en jongeren beter van dienst te kunnen zijn, zijn helaas niet uitvoerbaar met de huidige site. Een nieuwe website kost geld. Geld waar Chris (nog) niet

over beschikt. Bouwt u mee aan de nieuwe site van Chris? Stort uw gift dan op giro 3112 t.n.v. Stichting Vrienden van De Hoop i.z. Chris, onder vermelding van ‘nieuwe website Chris’.

Alvast hartelijk bedankt!

‘Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar luxe, heeft slechte manieren, minachting voor het gezag en geen eerbied voor ouderen. Ze geven de voorkeur aan kletspraatjes in plaats van training. Zij spreken hun ouders tegen, houden niet hun mond in gezelschap en tiranniseren hun leraren.’

Aldus Socrates, zo’n 2500 jaar geleden. Blijkbaar zijn sommige kenmerken van alle eeuwen en komen ze voor in alle culturen. Wat is dat toch met jongeren?

Van het ene op het andere moment gaat de kamerdeur op slot en zwijgt je kind in alle talen. Sinds die gemotiveerde jongen uit je jeugdgroep verliefd is, krijg je nauwelijks meer contact en gooit hij met zijn pet naar school en naar de kerk.

Wat gebeurt er met hen? Hebben de hersenen daar werkelijk zoveel invloed op, of is dat maar een excuus om zich niet te hoeven gedragen? Hoog tijd om daar eens in te duiken.

Tijdens de verbouwing gewoon geopend Rond het zesde levensjaar heeft het brein al zo’n 95% van zijn volwassen volume bereikt. Tijdens de jaren ervoor zijn er ontzettend veel hersencellen aangemaakt en allerlei verbindingen tussen al die hersencellen gelegd. Er is als het ware een ‘spaghetti-brei’ ontstaan van honderden 30 km- weggetjes. Op enig moment tussen het tiende en het veertiende jaar geeft het hormooncentrum van de hersenen (de hypofyse) het startsein voor de puberteit door ineens een enorme hormoonproductie op gang te brengen. Door toedoen van deze hormonen wordt de ‘verbouwing’ van het brein in gang gezet. Overtollige hersencellen en

Mirjam. Ze belde, we hebben in het verleden intensief contact met haar gehad.

Ze heeft nu een tumor en krijgt allerlei zware behandelingen. Bid u voor herstel en vooral dat ze de Heer haar leven durft toe te vertrouwen?

Jeroen. Hij chat zeer regelmatig met ons, maar door de wisselende verhalen is het nog niet helder en duidelijk hoe we hem kunnen helpen en adviseren. Wilt u bidden dat hij echt durft te vertellen hoe hij hulp nodig heeft en dat we hem dan verder kunnen helpen?

We zijn een nieuw jaar ingegaan waarin we niet weten wat er voor ons ligt. Wel weten we dat de Heer bij ons is. Wilt u bidden voor alle vrijwilligers, op de mail, chat en telefoon? Vanuit hun liefde voor jongeren en de Heer doen ze dit werk. Wilt u bidden dat de Heilige Geest ze geeft wat ze nodig hebben voor dit werk?

onnodige verbindingen worden afgebroken, er worden omleidingen en dwarsverbanden gelegd. Het brein wordt getransformeerd tot een efficiënt wegennetwerk met vierbaans snelwegen en handige kruispunten. Niet alle gebieden worden tegelijk verbouwd, waardoor de samenwerking tussen verschillende hersendelen en hun functies soms niet in balans is. Tijdens deze ingrijpende verbouwing gaat het leven echter gewoon door.

Emotionele uitspattingen en risicogedrag Typerend zijn de extreme emotionele schommelingen die pubers kunnen hebben. Het gedeelte van het brein dat de emoties reguleert, is een bepaalde periode overactief. Het staat nogal makkelijk in vuur en vlam, zowel bij de positieve emoties als bij de negatieve. Bij volwassenen worden deze emoties door andere hersengebieden in balans gehouden. Iemand van zeventien kan bijvoorbeeld bedenken dat boos worden om een flauwe grap alleen maar uitlokt tot nog meer flauwe grappen en zal daarom zijn reactie kunnen bedwingen. Iemand van veertien kan echter meteen in woede uitbarsten, zonder verder na te denken. Jongeren zijn bovendien niet zo goed in staat om emoties te herkennen bij zichzelf en bij anderen. Een boos gezicht van een leraar wordt niet altijd zo herkend, waardoor de jongere ook niet beseft dat hij gecorrigeerd wordt en dat van hem wordt gevraagd zijn gedrag te veranderen.

Wanneer de leraar vervolgens boos en verwijtend uitvalt, kan dat hevige verontwaardiging opwekken.

Het nemen van (soms extreme) risico’s is ook iets dat we van pubers herkennen. We denken vaak dat ze niet goed nadenken en impulsief in zeven sloten tegelijk lopen. Uit hersenonderzoek is echter gebleken dat jongeren soms juist méér nadenken dan volwassenen!

Niet gehinderd door negatieve ervaringen of intuïtie en met een brein dat gespitst is op beloning, kiezen zij weloverwogen liever voor een kleine kans op een groot succes, dan voor een grotere kans op maar een klein succesje.

Zo zijn er nog ontzettend veel ontdekkingen over het puberende brein, die interessant zijn voor iedereen die in zijn omgeving te

maken heeft met pubers of die eindelijk wel eens wil begrijpen waarom hij in zijn tienertijd dingen heeft gedaan die hij nu nooit meer zou doen☺.

Wat vraagt dit van ons?

Maar is daarmee alles gezegd? Hebben we nu een ‘verklaring omtrent gedrag’ die als wetmatigheid boven elke puber hangt? Het zou af en toe misschien plezierig zijn, maar zo werkt het natuurlijk niet. De hersenen volgen een algemeen ontwikkelingspatroon, waarin we dingen herkennen die culturen en tijdperken overstijgen.

Daarnaast zijn er natuurlijk nog ontzettend veel andere factoren net zo goed invloed hebben op het gedrag van de puber.

Vanuit die context is het interessant om informatie over het puberende brein mee te nemen in de omgang met deze uitdagende leeftijdsgroep. Het biedt wat houvast voor begrip en acceptatie en het biedt handvatten voor het aansluiten bij de uitdagingen van deze leeftijd. Om, zoals Gods Woord het zegt: “De jongeman te oefenen naar zijn aard” (Spreuken 22:6).

Chris biedt training en coaching aan docenten en jeugdwerkers over dit thema. Om beter te begrijpen wat er precies speelt en wat dit wel en niet betekent voor de praktijk in de klas of in de groep. Meer weten? Stuur een mailtje naar planning@chris.nl

Een jonge man belt ons, hij is blij met het advies dat we hem gaven. Hij woont nu begeleid en het gaat goed. Het contact met zijn ouders is ook goed. Wilt u hiervoor danken en bidden voor zijn verdere leven?

Esther. Ze belt en mailt al lange tijd met ons en heeft goede keuzes mogen maken in haar leven samen met de Heer. Echt een dankpunt, haar leven is nu heel anders en ze is hier erg dankbaar voor.

Saskia? Zij mailt sinds lange tijd met ons. Ze woont niet meer thuis en de relatie met haar vader is voorzichtig aan het herstellen. Ze heeft haar vader kunnen vergeven. Ze is blij met het mailcontact en leert steeds meer te leven met de Heere.

rheidsHét weerbaa dat programma a ag t jongeren uitd twoortot een veran de leefstijl!

Kijk voor meer informatie op www.lev2live.nl

OPENINGSTIJDEN CHAT & TELEFOON Hulplijn: maandag t/m vrijdagmiddag van 14.0017.00 uur, iedere dag van 19.00-22.00 uur Chat: elke dag van 14.00-17.00 en 19.00-22.00 uur CHRIS NIEUWSBRIEF Uitgave van Chris, onderdeel van Stichting FamilyCare. Chris biedt hulp, advies, training en voorlichting aan kinderen en jongeren. Daarnaast biedt Chris toerusting en advies aan ouders, opvoeders, kerken en organisaties.

REDACTI E Wietske Noordzij (hoofdredacteur) Nadia van Noppen (eindredacteur) De Hoop Media (vormgeving) REDACTIEADRES Provincialeweg 70, 3329 KP Dordrecht Telefoon: (078) 6 114 858 E-mail: redactie@chris.nl

Het werk van Chris wordt financieel ondersteund door Stichting Vrienden van de Hoop.

Deze stichting is in het bezit van het CBF-keur en het RfB-keurmerk en is door de Belastingdienst erkend als ANBI. Giften voor Chris kunnen worden overgemaakt op rekeningnummer 3112 ten name van Vrienden van De Hoop inzake Chris.

ADRESWIJZIGING? Stuur een e-mail naar: info@vriendenvandehoop.nl of bel naar: (078) 6 111 355.

DRUK De Hoop Grafisch Centrum Provincialeweg 86 3329 KP DORDRECHT Telefoon: (078) 6 111 333 E-mail: contact@dehoopgrafischcentrum.nl www.dehoopgrafischcentrum.nl Chris… wat er ook is!

078-63 123 00, www.chris.nl, help@chris.nl