Ontwikkelingen en successen

De wolf in Nederland

Diervriendelijker faunabeheer

We hebben hard gewerkt om maatregelen ter bevordering van co-existentie tussen mens en natuur, betere overlevingskansen voor diersoorten en/of beperking van schade en overlast onder de aandacht te brengen van faunabeheerders, gemeenten en provincies. Met succes, want in een aantal beheerplannen worden dierenwelzijn en preventieve niet-dodende maatregelen expliciet genoemd. Ook zijn er gemeenten die Natuurinclusief Bouwen als norm nemen en provincies die co-existentie tussen mens en natuur en natuurherstellende maatregelen expliciet in hun omgevingsvisie hebben opgenomen. Op het gebied van het terugdringen van afschot van dieren zijn we succesvol geweest door proactief bij te dragen aan de vermindering van nulstandsgebieden (plekken waar een soort niet mag voorkomen en afgeschoten mag worden), preventieve maatregelen om wildaanrijdingen te voorkomen, onderzoek naar beheer op basis van ecologische draagkracht, naar de staat van instandhouding van soorten en passend nietdodend beheer en naar innovatieve maatregelen om ganzenoverlast te beperken.

De wolf is terug in Nederland en daarmee hebben onze hoefdieren weer een natuurlijke predator. Wij begrijpen het leed van mensen van wie dieren ten prooi zijn gevallen aan de wolf. Om dat te voorkomen en de wolf een plek te geven in onze natuur, neemt de Dierenbescherming deel aan het Landelijk Overleg Wolf waarin we opkomen voor de beschermde status van de wolf én de bescherming van vee en hobbydieren. We maken ons hard voor subsidies voor wolf werende maatregelen en een realistische schadevergoeding bij een door de wolf gedood dier. We zijn in gesprek met terreinbeheerders om faunabeheer aan te passen op de aanwezigheid van de wolf; hier zijn al mooie voorbeelden van. Ook hebben we aandacht voor de inzet van kuddebewakingshonden bij schaapskuddes en hun belang voor het bestaansrecht van onze schaapsherders. In De Telegraaf hebben we onze visie gegeven op de wolf en zijn positieve rol in ons ecosysteem.

Minder benuttingsjacht

Dit jaar werd dan eindelijk besloten dat de jacht op het konijn en in drie provincies op de haas niet mocht plaatsvinden, omdat het slecht gaat met de soorten. Helaas gaat het ook niet best met andere wildlijstsoorten, maar is het niet gelukt om de jacht op deze dieren tegen te houden. Wel is het positief dat mede op ons aandringen de benuttingsjacht goed onder de loep genomen wordt door LNV. Hiertoe lopen verschillende onderzoeken waar wij als stakeholder bij betrokken zijn. Ook op andere fronten heeft onze lobby tegen de benuttingsjacht zijn vruchten afgeworpen; er komen steeds meer gemeenten en terrein beherende organisaties die de benuttingsjacht niet meer toestaan op hun gronden.

Integraal Plaagdier Management (IPM)

Vanaf 2023 kunnen in het wild levende ratten en muizen enkel bij uiterste noodzaak met biociden bestreden worden door speciaal opgeleide, gecertificeerde knaagdierbeheersers. Particulieren mogen geen biociden meer gebruiken en kopen, en agrariërs dienen zich te certificeren. Met deze wet wordt veel leed voorkomen, omdat knaagdieren diervriendelijker worden beheerst en doorvergiftiging naar andere dieren sterk wordt verminderd. In 2022 hebben we als Dierenbescherming met vele stakeholders hard gewerkt aan de kaders en inhoud van de opleiding, waaronder een stappenplan om te komen tot een zo diervriendelijk mogelijk en effectieve aanpak van knaagdierbeheersing waar preventie en niet-dodende maatregelen vooropstaan. En het houdt niet op. In 2023 hebben we de taak om iedereen die te maken kan krijgen met knaagdieroverlast op de hoogte te brengen van de nieuwe aanpak. Hiertoe zijn flyers en informatiebronnen opgesteld en informeren we gemeenten proactief over dit beleid.

Aandacht voor vissenwelzijn

Het welzijn van vissen is nog steeds geen gewoongoed, maar we hebben dit jaar in samenwerking met onze vaste vissenpartners toch wat bereikt. In het Nederlands Dagblad schreven we een opiniestuk waarin we het kabinet oproepen om bij verduurzaming van de kottervisserij oog te hebben voor vissenwelzijn. Naast onze andere lobbypraktijken heeft dit ertoe geleid dat in het Visserij Innovatie Netwerk vissenwelzijn op de onderzoeksagenda staat. Tijdens de Voedsel Anders Conferentie hebben we in samenwerking met de Vissenbescherming en Good Fish Foundation een workshop gegeven over vissenwelzijn, de huidige visserijpraktijken en welke innovatieve vangst- en dodingsmethoden in ontwikkeling zijn om het welzijn van vissen te verbeteren. Minister Adema is expliciet ingegaan op het door ons en onze samenwerkingspartners aangeboden vissenmanifest. Vissenwelzijn heeft zijn aandacht en hij vindt dat hier stappen in genomen moeten worden. Op Europees niveau droegen we bij aan verschillende initiatieven die vissenleed voorkomen of vissenwelzijn verbeteren, waaronder de komst van een Europees Vissenwelzijns Referentie Centrum en de opname van vissenwelzijnscriteria in het ASC keurmerk.