VRAAG & ANTWOORD

Heb je een probleem of vraag? Mail je vraag in detail naar helpdesk@computertotaal.nl. Helaas kunnen we onmogelijk alle vragen beantwoorden en moeten we een keuze maken. Wil je snel antwoord? Op www. computertotaal.nl kun je via Vraag & Antwoord je vraag ook aan andere bezoekers stellen.

Mark Gamble en Robbert Brus

Kan ik de webcam in mijn laptop blokkeren?

Hoe kan ik de webcam in onze laptop blokkeren, zodat hij niet meer via apps of Windows gebruikt kan worden? Het gaat om een nieuwe Surface-laptop met Windows 11. Is er eventueel een mogelijkheid om deze te ontkoppelen van het moederbord?

R. Peters

De webcam in laptops of tablets is volledig geïntegreerd in het ontwerp en daarbij is eigenlijk geen rekening gehouden met het ontkoppelen van de hardware. In sommige gevallen is de platte kabel, die de camera verbindt met het moederbord, te ontkoppelen, maar daarvoor moet het hele apparaat opengemaakt worden. Een simpel en effectief alternatief is de camera uit te schakelen in Apparaatbeheer. Zoek via het

Hoe weet ik of Google meeluistert?

Het valt ons op dat onze telefoon soms meeluistert. Als ik gesprekken heb gehad, lijkt het erop dat daarop ineens de advertenties worden aangepast. Als ik bijvoorbeeld met een vriend over zijn verhuizing praat, komen er ineens allemaal advertenties met verhuisdozen in beeld. Ik vind dat best eng en zou eigenlijk niet willen dat Google meeluistert.

Nico

Spraakopdrachten via Google Nest of via je smartphone kunnen alleen werken als Google continu meeluistert. Wanneer je ‘Hey Google’ roept, wordt de spraakherkenning geactiveerd en kun je een opdracht geven. Al deze audioopnames worden ook opgeslagen en kunnen worden teruggeluisterd door werknemers om het systeem te optimaliseren. Via https://myactivity.google.com kun je alle geregistreerde audio- opnames ook zelf zien. Je kunt ervoor kiezen om deze in het vervolg niet meer te laten bewaren. Ga daarvoor naar Web- en app-activiteit en haal het vinkje voor Inclusief spraak- en audioactiviteit weg. Wil je de mogelijkheid tot spraakopdrachten helemaal uitschakelen, ga dan op je smartphone naar Instellingen en zoek naar Instellingen voor

startmenu naar Apparaatbeheer en open dit. Open Camera’s, klik met de rechtermuisknop op de webcam en kies Apparaat uitschakelen. De camera is nu uitgeschakeld en kan ook niet meer door andere programma’s worden gebruikt.

Via Apparaatbeheer kun je de webcam eenvoudig uitschakelen. Google-apps (de locatie en naam kunnen verschillen per toestel). Open Zoeken, Assistent en spraakopdrachten en vervolgens Spraakinstellingen. Kies vervolgens Voice Match en schakel Ok Google uit. Wil je nog een stap verder gaan, dan kun je de machtigingen voor Google helemaal intrekken. Ga naar Instellingen en open Apps. Zoek naar Google en open Machtigingen. Klik op Microfoon en kies Niet toestaan.

Trek de machtigingen van de microfoon in om te voorkomen dat Google kan meeluisteren.

TIP 1 Weg met die systeembestanden!

Windows kan een hoop overbodige bestanden bewaren. Een programma om van deze bestanden af te komen, is Schijfopruiming. In Windows 10 en Windows 11 kun je deze via de zoekfunctie in het startmenu vinden. Via Schijfopruiming kun je verschillende soorten bestanden verwijderen; van tijdelijke internetbestanden tot de miniaturen van pictogrammen. Wil je meer opruimen, klik dan op Systeembestanden opschonen. Hier kun je ook Windows Updates opschonen en tijdelijke Windows-installatiebestanden verwijderen. Het kan al snel enkele gigabytes aan ruimte opleveren.

Via Schijfopruiming kun je gemakkelijk tijdelijke bestanden opruimen.

Hoewel het niet is toegestaan om je Adobeaccount te delen, achten we de kans dat je ermee in de problemen komt heel erg klein.

Zijn er nog computers met een stroomknop?

Het valt mij op dat alle computers tegenwoordig een software-switch hebben en geen harde knop waarmee de stroom helemaal uitgaat. Zijn er nog computers die met een schakelaar uitgezet kunnen worden?

P. Lindeboom

Kan ik de studentenversie van Adobe CC zonder problemen gebruiken?

Ik ben recent met pensioen gegaan en in de vrije tijd die ik nu te besteden heb, ben ik begonnen met het digitaliseren van ons videomateriaal. Daarbij wil ik graag gebruikmaken van de Adobe Creative Cloud-applicaties. Een losse licentie was mij iets te prijzig. Omdat mijn jongste zoon nog studeert, kan hij een voordelig abonnement aanscha en. Hij heeft mij aangeboden om via zijn studentenpas een licentie voor een jaar te kopen. Dat scheelt honderden euro’s! Nu wil ik graag weten of ik die applicatie zonder problemen kan gebruiken of dat mijn zoon daarmee in de problemen kan raken. Een stroomschakelaar op de voorkant van de computer is wel echt antiek; die worden al tientallen jaren niet meer gemaakt. Wel zijn er computervoedingen met op de achterkant een schakelaar. Daarmee kun je ook de stroom volledig uitschakelen. Heeft je computer geen schakelaar op de achterkant, dan is een stopcontact met een schakelaar misschien een compromis?

De meeste voedingen hebben een knop op de achterkant waarmee je de stroom kunt uitschakelen.

R. Schouten

Wil je precies weten of het is toegestaan, dan verwijzen we je naar de gebruikersvoorwaarden van Adobe via https://kwikr. nl/adobeterms. Hierin staat onder andere dat het niet is toegestaan om ‘anderen in staat te stellen of anderen toe te staan om de Services of Software te gebruiken met behulp van uw accountgegevens’. De kans dat Adobe het zal opmerken is echter nihil, net als de kans dat je hiermee in de problemen komt. Het ergste dat mogelijk zou kunnen gebeuren, is dat Adobe de gesloten overeenkomst ontbindt en je geen toegang meer krijgt tot de software.

Oud apparaat op een modern wifi -netwerk aansluiten?

We hebben thuis een aantal oude apparaten die niet meer met ons netwerk willen verbinden. Volgens een kennis komt dat omdat we een moderne versleuteling gebruiken. Nu wil ik graag wat bestanden van een laptop en Sony PSP downloaden. Is er een truc om ze toch met een modern netwerk verbonden te krijgen?

P. de Weil

Het kan een uitdaging zijn om de Sony PSP of een oude laptop nog met wifi te verbinden. Tegenwoordig is WPA2-AES het meestgebruikte beveiligingsalgoritme. Oude apparaten kunnen soms niet overweg met dit algoritme en ondersteunen alleen WEP (Wired Equivalent Privacy) of WPA (Wifi Protected Access). Die twee standaarden zijn vrij kwetsbaar door beveiligingslekken en worden ook niet meer als veilig beschouwd. Je zou kunnen proberen of het modem of de router tijdelijk ingesteld kunnen worden op een van deze oude beveiligingsalgoritmen, maar ons advies luidt wel om WPA2-AES weer in te schakelen als de benodigde gegevens zijn gedownload. Ondersteunt je router geen ouder algoritme, dan kun je misschien proberen om een

Mocht de router niet ingesteld kunnen worden op een ouder algoritme, dan kun je proberen om een Raspberry Pi als wifi hotspot te confi gureren.

https://kwikr.nl/wifi pi

Op Thingiverse kun je een 5,25-inch fl oppyhouder vinden waarmee fl oppy’s schoongemaakt kunnen worden.

Kan ik oude fl oppy’s schoonmaken?

Ik heb thuis een doos oude fl oppydisks van zolder gehaald. Deze lagen opgeslagen in een hoekje waar het schijnbaar erg vochtig was. Heeft het nog zin om deze schoon te maken en te proberen of ze werken of zijn die gegevens inmiddels verloren?

B. Tol

Het is belangrijk de fl oppy’s en diskettes met schimmel zo snel mogelijk van de rest te scheiden om te voorkomen dat de schimmel zich kan verspreiden. Ook is het belangrijk dat je vervuilde fl oppy’s niet in de diskdrive stopt om ze te lezen, want op die manier kun je de sporen van de ene fl oppy naar de andere verplaatsen en beschadigen ze nog meer. In veel gevallen kun je de fl oppy’s wel voorzichtig schoon en vrij van schimmel maken. Op YouTube vonden we iemand die zijn beschimmelde fl oppy’s nog kon redden: https://kwikr.nl/ floppyclean. Met een 3D-geprinte schoonmaaktool (https://kwikr.nl/ thing) maakt hij zijn fl oppy’s schoon, waarna ze weer gelezen konden worden. Raspberry Pi te confi gureren als wifi -hotspot. Daarover vind je op onze website een uitgebreid stappenplan.

Tip 2 Hoe betrouwbaar is jouw computer?

Niet alle fouten die je computer meldt, worden op de voorgrond weergegeven. Wil je een goed beeld van de betrouwbaarheid van je computer, dan kun je daarvoor de Betrouwbaarheidscontrole gebruiken. Zoek via Start naar Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergegeven en open dit programma. In het overzicht zie je de fouten die op de computer gegenereerd worden. Zo is er in ons voorbeeld een kritieke gebeurtenis met AWCC.exe. Dit blijkt na wat onderzoek een programma te zijn voor een oude Alienware-monitor die we niet meer gebruiken. Na het verwijderen van de applicatie is het probleem verholpen.

Je kunt gemakkelijk de betrouwbaarheidsgeschiedenis van je pc bekijken en zien of er achter de schermen problemen zijn.

Tip 3 Bestanden bewaren in de cloud

Tablets met Windows 10 of Windows 11 hebben niet altijd voldoende ruimte om alle gegevens op te slaan. Met de optie Bestanden op aanvraag in OneDrive kun je alle bestanden zien die je bij OneDrive opgeslagen hebt, maar worden ze pas gedownload als je ze ook daadwerkelijk nodig hebt. Zo kun je een hoop opslagruimte op je computer besparen. Bestanden op aanvraag inschakelen kan door met de rechtermuisknop op het OneDrive-pictogram te klikken en naar Instellingen te gaan. Open het tabblad Instellingen en schakel onder Bestanden op aanvraag de optie Ruimte

besparen door alleen de bestanden te downloaden die u gebruikt

in. Bevestig met OK.

Sla bestanden op in OneDrive en download ze alleen wanneer je ze nodig hebt.

DE PRIJS VAN GRAFISCHE KAARTEN LIGT NOG STEEDS ERG HOOG

Is het verstandig om nu een grafi sche kaart te kopen?

Op het moment zijn de prijzen van grafi sche kaarten aan het zakken. Toch zijn ze nog steeds bijna drie keer zo hoog als de adviesprijs ooit was. Is het dan verstandig om nu een grafi sche kaart te kopen of is het beter om nog langer te wachten?

Leopold de vries

De markt is de afgelopen jaren enorm veranderd. Dit komt door een combinatie van een tekort aan grondstoffen en een toegenomen vraag naar chips. De vraag naar grafi sche kaarten is nog verder toegenomen door de populariteit van cryptomunten. Die kaarten worden namelijk vaak gebruikt voor het minen van deze digitale munten. De groep die de kaarten gebruikt om te minen, betaalt enorm veel geld voor krachtige grafi sche kaarten. Of dit de komende maanden zal veranderen, is moeilijk te voorspellen. Op het moment van schrijven zijn de prijzen zo’n tien procent gezakt, maar betaal je nog steeds zo’n vijftig procent meer dan de adviesprijs.

EDITIE 7/8 2022

Editie 9 van Computer!Totaal verschijnt op 22 juli

Hoofdredacteur

Jeroen de Jager (jeroen@computertotaal.nl)

Eindredactie

José Pauty, Eelko Rol, Theske Slijkerman en Ed Wiggemans

Redactie

Jeroen Boer, Daan Doedens, Mark Gamble, Martijn Overman en Joris Peterse

Vormgeving

Aico Turba Grafi sch Ontwerp (artdirector) en Bert Sluyter

Medewerkers

Jamie Biesemans, Rens Blom, Robbert Brus, Toon van Daele, Maikel Dijkhuizen, Dennis Gandasoebrata, Gertjan Groen, Arnold Hubach, Kees Krick, Jacco Peek, Alie Sierkstra, Dirk Schoofs, Tamara Schuurman, Emke Slijkerman, Edmond Varwijk, Richard Veenstra, Flip Vervloesem, Koen Vervloesem, Fanta Voogd, Saskia van Weert, Sjef Weller

Advertentie-exploitatie

Michiel Kramer en Raymond Ullers Telefoon: +31 (0)23-5430000

Marketing

Marjolein Sturk (manager) en Joep Preijde

Productie

Marco Verhoog

Technische realisatie & distributie

Senefelder Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie NL) / AMP (distributie BE)

Editorial Director Remco de Graaf

Contact redactie

redactie@computertotaal.nl, +31 (0)23-5430000

E-mail persberichten

persinfo@computertotaal.nl

Adres en website

Nijverheidsweg 18, 2031 CP Haarlem www.computertotaal.nl

Abonnement Computer!Totaal

Een jaarabonnement op Computer!Totaal (12 edities print én digitaal, en inclusief een gratis cursus op https://techacademy.id.nl t.w.v. € 29,95) kost in Nederland € 85,-. Een digitaal jaarabonnement € 70,- en een los nummer € 8,75. Een dubbelnummer kost € 10,95. Voor verzending buiten Nederland worden extra kosten gerekend. Equrion Services B.V. verzorgt de fi nanciële afhandeling voor Reshift Digital B.V. Na de eerste abonnementsperiode wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en betaalt u de reguliere abonnementsprijs. Vanaf dat moment is het abonnement opzegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. U kunt de Klantenservice bereiken via klantenservice@reshift.nl of op maandag t/m donderdag tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401.

Verhuizing, bezorgklachten en vragen

Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de digitale klantenservice van Reshift Digital, de uitgever van Computer!Totaal. Nadat u zich hebt geregistreerd, kunt u voortaan inloggen met uw e-mailadres en wachtwoord.

Persoonsgegevens

Wij nemen uw gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer op in een gegevensbestand. De verwerking van uw gegevens voeren wij uit conform de bepalingen in de Algemene Verordening Gegevensbescherming. De gegevens worden gebruikt voor de uitvoering van afgesloten overeenkomsten, zoals de abonnementenadministratie en, indien u daar toestemming voor hebt gegeven, om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of aanbiedingen. U kunt uw persoonsgegevens opvragen om inzicht te krijgen in welke gegevens wij van u hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging van de abonnee- overeenkomst, te laten verwijderen. Stuur hiertoe een kaartje aan Reshift Digital, afd. klantenservice, Nijverheidsweg 18, 2031 CP Haarlem of een e-mail naar klantenservice@reshift.nl.

Wanneer u boven een artikel de aanduiding #brandedcontent ziet staan, is dit gemaakt door de afdeling Branded Content van uitgeverij Reshift, die apart van de reguliere redacties opereert. Deze artikelen komen tot stand in overleg met commerciële partners. Reshift vindt het belangrijk dat deze artikelen duidelijk herkenbaar zijn, vandaar de speciale header #brandedcontent.

Disclaimer

Hoewel uiterste zorg is besteed aan Computer!Totaal, aanvaardt de redactie noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad, online of enig andere digitale versie van Computer!Totaal. Alle in Computer!Totaal genoemde prijzen zijn onder voorbehoud (van wijzigingen en typfouten). Auteursrechten: © 2022 by Reshift Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.