ik ds
Hoi! Wie ben jij? Dit boekje is van Ik ben
jaar oud en ik houd van
en
Het lijkt mij vet om Als ik arm zou zijn, zou ik vooral mijn Ik heb wel/niet altijd zin in school Ik woon in een huis/tent/flat/caravan in Ik heb
broers en
zussen.
Mijn wens voor kinderen in armoede is
missen
Hi!
Ik ben Deborah
Zo zit het:
Ik ben 9 jaar oud en houd van voetballen met mijn vrienden, schommelen en lol maken. Ik droom graag over de toekomst. Het lijkt mij heel leuk om moeder én dokter te worden.
Deborah gaat naar een project van Compassion. Daardoor kan ze ook naar school. En dat is belangrijk: dankzij school heeft Deborah meer kans om later niet arm te zijn. Iedere week gaat ze naar het project. Ze heeft er vriendjes en vriendinnen, leert er een hoop handige dingen én krijgt daar altijd te eten. Dat is fijn, omdat ze niet zeker weet of er thuis iedere dag wel een maaltijd is. O ja! Op het project ziet ze ook regelmatig een dokter die in de gaten houdt of ze goed groeit, en zo. Deborah heeft bovendien een eigen bijbel en hoort veel verhalen over Jezus. Tof, hè?
Ik woon in een sloppenwijk. Weet je wat dat is? Daar wonen mensen die arm zijn. Net als wij. De huisjes in onze wijk zijn soms van steen en golfplaat, zoals mijn huis, maar vaker van leem. Dat is een soort klei. Echt stevig is het niet: als het regent, loopt de modder de huisjes binnen. Ik woon in ons huis met mijn vader, moeder, broers en zussen. In totaal delen we met acht mensen ons hutje. Het is er klein. Maar het is mijn thuis. In dit doeboek neem ik je mee mijn leven in!
Ga je mee? Scan de code met je (ouders’) telefoon en bekijk het filmpje met Deborah! Of kijk op compassion.nl/deborah.
3
e s e d Ugan
a b c d e f g h i
r e k codekra
j k l m n o p q r s t u v w x y z
Ontrafel de codetaal door goed naar de vormpjes te kijken. Kun jij lezen hoe Deborahs dag eruitziet?
’s Ochtends trek ik mijn
Daar leer ik
aan. Dan
en
! Dat is
. Op school krijg ik ook een
, want thuis is er soms niet
. Op het Compassion-
Ik krijg daar ook
in
heb
ik naar school.
vertellen ze over
. Als ik
, help ik mijn
. Ondertussen vertel ik haar wat ik
! Hoe ziet jouw dag eruit? 4
.
Weg met armoede!
KUN JIJ DIT LEZEN? Dan ben je een bofkont! Arme mensen hebben geen geld om hun kinderen naar school te laten gaan. Die kinderen kunnen dan ook niet lezen en schrijven. Dan ben je analfabeet en dat maakt het lastig om later een goede baan te vinden.
Bronnen: Compassion International, Worldbank.org, CIA World Factbook
Gevaarlijk water Als je vies water drinkt, krijg je diarree. Dat is heel gevaarlijk als je arm bent, want een dokter kun je niet betalen! Elke dag overlijden wereldwijd 270 kinderen aan de gevolgen van diarree. Gelukkig komt er bij ons schoon water uit de kraan, maar bij 2,5 miljard mensen is dat niet zo. Elke 20 seconde sterft een kind door gebrek aan schoon water.
Wat koop je van € 1,60? Er wonen meer dan 7,8 miljard mensen op de aarde. Zo’n 1 op de 10 mensen heeft per dag maar 1,60 euro om uit te geven. Dat is natuurlijk veel te weinig om van te leven, te eten of andere dingen mee te doen.
Het aantal kinderen dat overlijdt als gevolg van armoede, daalt. Dat is goed nieuws! In 1990 waren dit 32.000 kinderen per dag. Nu overlijden er dagelijks nog 15.000 kinderen door armoede. Dit aantal is natuurlijk nog steeds veel te hoog. Daarom werken heel veel organisaties hard om armoede te bestrijden, zodat alle kinderen een kans krijgen op een mooie toekomst!
Altijd honger?!
Armoede,
zo zit het! Weet jij al aardig wat over armoede? Lees deze feitjes maar eens, dan weet je nog veel meer!
Poepen in een zakje Maar liefst 1 op de 3 mensen heeft geen wc, douche en wastafel in huis. In Nederland heeft iedereen een badkamer, maar bijvoorbeeld in Togo (Afrika) heeft maar 11 procent van de mensen toegang tot sanitair (zo heet dat met een chic woord). De rest? Tja, die moet zich wassen bij de pomp in het dorp of in een rivier. Poepen en plassen doe je in een zakje of gewoon buiten. Het is dan wel lastig om schoon te leven! Daarom worden veel arme kinderen ziek.
5
Misschien denk je dat alle arme kinderen altijd honger hebben. Dat is niet zo. Sommige wel, maar veel kinderen die arm zijn, hebben wel elke dag te eten. Toch zijn ze arm. Ze kunnen dan bijvoorbeeld niet naar school, hebben geen eigen bed of speelgoed, en geen kleren zonder gaten. Kinderen die bij een Compassion-project horen, krijgen sowieso altijd een gezonde maaltijd!
TIP Vertel deze weetjes tijdens je spreekbeurt over Compassion, of maak er een quiz van voor je klasgenootjes!
REBUS v=d
je b=w en d=t
-n k=v ga = me +e
+ en
kr=d
je k=d
b=v, e=o
b=m
Jezus zegt:
Deze tekst komt uit Matteüs 25:40.
6
HOE ZIET EEN DAG IN JOUW LEVEN ERUIT? TEKEN JE EIGEN STRIPVERHAAL!
Waarin lijkt jouw leven op dat van Deborah?
7
Rachel Rosier (31) is getrouwd met Jaap, en moeder van Ezra en Siem. Je kunt haar kennen als presentator van Checkpoint, Topdoks en De Smerige Quiz op Zapp. Ook kan ze heel mooi schrijven, tekenen en schilderen.
miniinterview
r ac h e l r o s i e r :
‘Likes en looks zijn tijdelijk’
Op Instagram lijkt het leven perfect. Maar dat is het niet, weet EO-presentator Rachel Rosier (31) zelf heel goed. Daarom laat ze online ook haar ‘lelijke kanten’ zien. Zo weten haar volgers: “Zie je wel, bij Rachel is het ook niet perfect.”
voor.’ Maar Jaap zei: ‘Smrity heeft nog minder dan wij.’ We hebben in die tijd altijd genoeg geld gehad. Ik denk dat God ons heeft gezegend. Inmiddels hebben we nog twee sponsorkindjes: Josue en Mireya uit Ecuador. Af en toe schrijven we elkaar brieven. Ik vind het heel fijn dat zij nu naar school kunnen.”
Wat heb jij met Compassion? “Mijn man Jaap en ik waren net getrouwd en studeerden allebei nog, toen ik zwanger raakte. We hadden net besloten een meisje – Smrity uit Bangladesh – te sponsoren. Ik zei: ‘We moeten dit afzeggen, want we hebben hier geen geld
Hoe ga jij om met het feit dat zo veel mensen arm zijn? “Soms ben ik daar verdrietig over. Maar ik kan niet de hele wereld redden. Daarom probeer ik Gods liefde aan de mensen om mij heen te laten zien. Gewoon, in mijn eigen leven. Met een kaartje door de bus bij de buurman, bijvoorbeeld.”
8
Hoe ga jij om met jouw invloed? “Als ik iets post, probeer ik altijd in mijn hart te checken wat ik ermee
wil bereiken. De verleiding is groot om je leven fantastisch te laten lijken op Instagram. Om te laten zien hoeveel vrienden je hebt en hoe mooi je huis is. Maar dan maak je een beeld dat niet klopt. Daarom probeer ik op Instagram gewoon het echte leven te laten zien. Toen ik 30 jaar werd, maakte ik een post over mijn lelijke kanten. Dat ik soms egoïstisch ben, en zo.” Dat is best spannend, toch? “Eerlijk zijn is soms lastig, maar ik weet dat het anderen kan helpen. Ik heb mijn leven niet op orde. Soms scheld ik of heb ik ruzie met mijn man. Mijn leven is niet altijd fantastisch. En toch houdt God van mij. Hij is met mij bezig. Daarom wil ik laten zien: zie je wel, bij Rachel is het ook niet perfect.” Vind je likes dan niet belangrijk? “Nou, als ik een mooie persfoto online zet, wil ik ook gewoon knap gevonden worden. Maar likes en looks zijn tijdelijk. Ook al lachen ze je uit of vinden ze je suf: houd je bezig met wat écht belangrijk is.”
‘Ik probeer Gods liefde aan de mensen om me heen te laten zien’
t z ou h Als je móést kiezen, wa
Rachels keuzes
de rest van je leven arm
OF de rest van je leven rijk zijn
20 volgers poepluier verschonen
OF
2.000.000 volgers snotneus afvegen
OF OF
netflixen nooit meer presenteren
OF
nooit meer tekenen
OF
OF
de rest van je leven op hakken
9
OF
OF OF
avondmens
op Crocs
OF
leven in het warmste land op aarde
altijd zoet eten
tuinieren
YouTube
ochtendmens “Het leven is altijd beter in de zon.”
“Deze is zó lastig! Oef … Ik kan niet kiezen!”
lezen
gamen Instagram
et dan zijn?
in het koudste land op aarde
altijd zout eten
wat kies jij?
Kun jij ontdekken in welke landen Compassion werkt?
9
6
10
2
7
1. Dit land heeft wel 13.700 eilanden!
4 3
2. De hoofdstad van dit land is Ouagadougou (kun jij dat uitspreken?!).
8
3. In dit land staat een beroemd standbeeld van Jezus.
4. Dit land ligt precies op de evenaar en is daar ook naar vernoemd.
Los de raadsels op en kleur de landen in!
5. In dit land ligt de heetste plek op aarde!
6. De naam van dit land betekent in het Spaans ‘de Redder’.
10
5
12
11
1 7. De helft van dit land bestaat uit het Amazoneregenwoud.
8. Dit land ligt in het midden van Zuid-Amerika.
9. Uit dit land komen de taco’s en burrito’s!
10. Het eerste deel van dit woord is een huisdier, het laatste deel van dit woord houd je over na een kampvuurtje.
11. Op de vlag van dit land staat een leeuw met een zwaard.
Kijk voor de antwoorden hieronder of op compassion.nl/wereldwijd, daar zie je ook in welke landen we nog meer werken!
12. De inwoners van dit land zijn uitgeroepen tot de grootste liefhebbers van de selfie!
1. Indonesië 2. Burkina Faso 3. Brazilië 4. Ecuador 5. Ethiopië 6. El Salvador 7. Colombia 8. Bolivia 9. Mexico 10. Honduras 11. Sri Lanka 12. Filipijnen
t Hier woon ! h a r o Deb
11
r schrijf jij over? Sport, familie en dieren – Waa ren? Of doen aan het kind dat jullie spo nso Schrijf jij weleens een brief , echt heel kinderen die gesponsord worden je ouders dat altijd? Wist je dat acht wordt en merken dan dat er aan hen ged blij worden van een brief? Ze f. en je wat tips voor een leuke brie dat ze niet alleen zijn! Wij gev
Vijf toffe thema’s om over te schrijven Dingen die voor jou heel normaal zijn, zijn dat
voor je leeftijdgenootjes ver weg niet of minder. Een achtertuin, een nieuw e auto, een vakantie. Al die dingen zullen zij misschien niet echt kennen en zijn niet zo handig om over te schrijven. Maar jullie hebben ook veel overeenkom sten: 1. Vraag wat
zijn of haar
favoriete dier is. jouw broer of zussen zijn en 3. Sport je? Ve teken ze. rtel erover! 4. In so mmig e landen rege nt het heel ve el. Het weer een goed onde is altijd rwer p. 5. Wat beteke nt geloven vo or jou? Vertel iets over je re met God, of ov latie er je favoriet e bijbelteks t! 2. Ver tel wie
12
JIJ HEBT HEBT INVLOED INVLOED JIJ
LAAT JE STEM HOREN! Vijf grote jongens staan om Noah uit groep drie heen. Hij kijkt een beetje bang. Ze plagen hem met zijn rode rugtas. Die heeft oogjes die een beetje scheef staan. Noah ook. Dan komt Jessy eraan. Zij is best cool, want ze doet aan topsport. Ze loopt zo tussen de jongens door en gaat naast Noah staan. “Hé, laat Noah met rust!” roept ze. De jongens mopperen wat, maar lopen toch weg.
Jessy gebruikt haar invloed. Ze durft iets te zeggen en naar haar wordt geluisterd. Andersom kun je jouw invloed ook op een verkeerde manier gebruiken: door te pesten, of iemand over te halen iets te doen wat hij niet wil doen. Mensen die veel volgers hebben op TikTok of Instagram, worden influencers genoemd. De mening van een influencer is belangrijk voor de volgers. Vaak willen volgers op hun influencer lijken en luisteren ze goed naar hem of haar. Dan heeft een influencer veel invloed.
doen: de heilige Geest wil jouw stem versterken. Hij is eigenlijk de megafoon die je op bladzijde 16 vindt. Hij versterkt het goede wat jij doet! Je kunt bijvoorbeeld een stem
DE HEILIGE HEILIGE GEEST GEEST DE WIL JOUW JOUW STEM STEM WIL VERSTERKEN! VERSTERKEN!
DE HEILIGE GEEST ALS MEGAFOON
Misschien vraag jij je af wat je kunt doen voor kinderen zoals Deborah? Word je verdrietig van oneerlijke verhalen in de wereld? Jij kunt ook een influencer zijn! Gebruik je stem. Dat hoef je niet alleen te
zijn door je spreekbeurt te houden over armoede of het kind dat jullie sponsoren. Door vriendelijk te zijn en een tas helpen dragen. Door geld in te zamelen …
13
NET ALS JEZUS
Jezus was in Zijn tijd een belangrijke influencer. En nu nog steeds! Jezus deed veel dingen die indruk maakten op mensen. Hij ging om met de mensen die anderen niet belangrijk vonden. Jezus nam de tijd voor zieke en arme mensen. Hij ging eten bij een rijke man die niemand aardig vond. Jezus zag mensen die het moeilijk hadden en hielp hen.
TIP Check pagina 16 en maak zelf een megafoon!
WAT VOOR
INFLUENCER
Doe de test!
BEN JIJ?
1. H oe gebruik jij jouw invloed? De juf is even naar de wc. Ondertussen begint een van je klasgenoten in haar spullen te snuffelen. Wat doe jij?
Je blijft stil zitten en wacht tot de juf terugkomt om het tegen haar te zeggen. Je staat boos op en roept hard: “Stop ermee, dit is niet eerlijk!” Je overlegt met degene die naast je zit, en jullie besluiten samen actie te ondernemen.
14
2. Je ziet op het Jeugdjournaal dat in Uganda, waar Deborah ook woont, één op de vier mensen in armoede leeft. Zij leven van minder dan € 1,60 per dag. Jij …
luistert en probeert … hem op te vrolijken met positieve woorden. … vertelt hem dat hij zijn rugtas moet pakken en bij jou moet komen wonen. … denkt na over wat hem het best helpt en zorgt ervoor dat hij regelmatig bij jou thuis een fijne tijd heeft.
Uitslag
… schrijft een brief aan de regering van Uganda of ze de situatie wil verbeteren. … kijkt of je een vliegticket kunt betalen en spaart vanaf nú je avondeten op om daarheen te brengen. … vraagt je ouders wat de beste manier is om iets aan armoede te doen en besluit samen met hen een kind te sponsoren uit Uganda.
Vooral ? Jij kunt later de politiek in: je gaat niet direct tot actie over, maar zoekt op een andere manier een oplossing. Vooral ? Jij bent een actievoerder en wilt het liefst meteen de oplossing bieden. Vooral ? Jij wilt wat betekenen voor een ander en doet dat graag samen met anderen.
3. Een vriend van je heeft het moeilijk thuis. Zijn ouders maken vaak ruzie en hij vertelt jou daar soms wat over. Jij …
15
Je kunt jouw spreekbeurt houden over armoede of over Compassion. Op compassion.nl/spreekbeurt
vind je de informatie die je hiervoor nodig hebt. Arme kinderen in verre landen worden vaak niet gehoord, maar jij kunt jouw stem gebruiken om voor hen op te komen. Vind je het leuk om geld in te zamelen met een creatieve actie? In de projecten van Compassion zijn er kinderen die nog geen sponsor hebben. Met het geld dat jij ophaalt, zorg je ervoor dat meer kinderen naar school kunnen. Op compassion.nl/kom-in-actie/ voor-kinderen/aan-de-slag
vind je tips!
Een groot stuk stevig papier
DIT HEB JE NODIG:
Stel je eens voor: een wereld waarin niemand meer honger heeft en iedereen genoeg schone kleren; waarin alle kinderen naar school kunnen en veilig op straat spelen. Een wereld zonder armoede … Hoe zie jij die wereld voor je? En hoe kunnen we dat voor elkaar krijgen? Jij hebt vast goede ideeën! Schrijf je eigen toespraak, rap of liedje. Gebruik de megafoon om het de héle wereld te laten horen!
aar
Een sch
Een potlood of pen
Een lege wc-rol
Verf of stiften om de megafoon te versieren
Sterk
e lij
m
e j
k a a igen megafoo n! m
e
16
1
2
Knip deze vorm uit. Je kunt het
Zet aan de linker zijkant een puntje
3
Rol het papier op en lijm het vast.
papier nu versieren!
op het papier, precies in het midden. Hieromheen teken je een halve cirkel. Vanaf de halve cirkel trek je een lijn naar de hoeken aan de rechterkant,
5
zoals op het plaatje.
Lijm het handvat vast aan de megafoon.
4
Maak een handvat van een rolletje
(Goed aanduwen met één hand in de
papier of een lege wc-rol. Knip de
megafoon, zodat het handvat écht vast
uiteinden in en vouw deze naar buiten.
blijft zitten.) Laat de lijm even drogen.
Om gemakkelijker in de megafoon te praten, kun je een mondstukje maken.
6
Hiervoor maak je dezelfde vorm als bij stap 1, alleen dan in het klein. Rol het papiertje op en lijm het vast aan je megafoon.
7 Laat de lijm nog even drogen en dan is jouw megafoon klaar!
17
Neem een fruitkistje of maak van iets anders een stevig podium voor jezelf. Klim erop en laat jouw verhaal horen!
Lisanne – 30 jaar, getrouwd met Ron, mama van Jane, Luca en Aron. Ze is dol op kinderen, sporten en over Jezus vertellen. Favoriete eten: patat. Favoriete bijbeltekst: “Sta op en schitter” Favoriete liedje: Got me, Gaby Barrette ft Shane and Shane
PH SO
OLL
IE
Martine – 27 jaar, getrouwd met Bart Jan. Ze is gek op tuinieren, volleyballen en zumba. Favoriete eten: goulash van m’n moeder en natuurlijk frikandellen met patat! Favoriete bijbelverhaal: dat God de mens naar Zijn evenbeeld maakte Favoriete liedje: Genoeg, Damascus
18
IE
OLLIE EN SOPHIE “Hoi kids, hooooi!” Misschien ken je Ollie en Sophie wel? Je kunt hen ook bijna influencers noemen. Elke zondagochtend beginnen ze hun vrolijke filmpjes op YouTube op deze manier. Leer ze beter kennen! Ollie en Sophie zijn ‘in het echt’ twee zussen met een mooi verhaal: Martine (Ollie) en Lisanne (Sophie). Je kunt hen kennen van de kidsdienst van de Mozaiek kerk.
BURN-OUT Martine: “Ik vond geloven soms best lastig. Een aantal jaren geleden had ik een burn-out. Het lukte mij niet meer om te werken of dingen te doen die ik leuk vond. Toen corona er was en we niet fysiek naar de kerk konden, vroeg Lisanne of ik Ollie wilde spelen. Dat leek me te gek! Maar ik vond het nog wel moeilijk om heel blij te zijn over het geloof.”
GOD HOUDT VAN JE Lisanne: “Ik heb altijd in God geloofd en vind het zo mooi dat Hij altijd van me houdt. Ik heb het ook moeilijk gehad, toen ik jong was. Ik vond mezelf niet mooi en was bezig met wat anderen van mij vonden. Maar ik heb Gods liefde wel gevoeld en die voel ik nog elke dag. Dat wil
ik ook aan kinderen doorgeven: God houdt van je, Hij vindt je kostbaar en waardevol!” Martine: “Door Ollie ben ik dat ook weer gaan ervaren. In de tweede dienst waarin ik Ollie speelde, ging het over blijdschap. En toen maakte God mij dit heel duidelijk. Hij ziet mij echt zoals ik ben! Hij houdt van me!”
SPONSOREN Soms vinden de meiden het lastig dat er ook zo veel kinderen zijn, die het moeilijk hebben. Ze sponsoren daarom allebei kinderen via Compassion. Martine het meisje Tegawendé uit Burkina Faso en Lekeriya, een jongetje uit Kenia. Lisanne sponsort een meisje, Rama uit Kenia. Lisanne: “God wil met ons samenwerken om zijn liefde te laten zien. Ik geloof dat jij, als kind, dat ook al kunt: God wil tot je spreken! Neem de tijd om gewoon bij Hem te zijn en naar Hem te luisteren. Vraag
19
DEBORAH EN DE KERK (omcirkel jouw keuzes ook!) Oude broek
OF
Mooie jurk
Swingende muziek
OF
Rustige muziek
Altijd open
OF
Alleen op zondag open
Eén dienst
OF
Vier diensten
Kids eigen dienst Stil zitten
OF OF
Geen eigen dienst Niet stil zitten
Hem bijvoorbeeld je te helpen, wanneer je een keuze moet maken.”
HARDE BOEREN Samen met het team hebben de meiden veel lol bij de opnames. Zo zijn ze heel goed in heel harde boeren laten. Of krijgt Lisanne de slappe lach als Martine een grap maakt of iets geks doet. Ze lacht dan zo luid dat ze bijna in haar broek plast! “Dooeeiiiii!”
j i j Ka n h a r Debo vinden?
20
21
straat? slingeren er op
blikjes Hoeveel
het dorp? klauteren er in
aapjes
Oplossing: Deborah vind je linksonder bij het palmblad, 6 kippen, 5 blikjes, 6 aapjes (van een zie je alleen het staartje uit de pot steken).
tel jij?
kippen Hoeveel
(ééntje zit wel heel goed verstopt)
Hoeveel
en...
start
DOOLHOF
Deborah is op weg naar het project. Vind de weg in de doolhof om te zien wat en wie ze onderweg tegenkomt.
finish
22
Aan dit magazine werkten mee: Charlotte van Egmond, Eline Hoogenboom, Veronique de Jong, Krista van Meerveld, Renske Reitsma, Francien van der Valk, TinekeWerkt.
En, hoe vond je het om een kijkje in mijn leven te krijgen? Ik vond het tof om jou mee te nemen! En ik ben benieuwd: Ga jij je stem laten horen? Jij hebt invloed!
LIEFS, H A R O B DE