L.G.A. OF WESTERN MACEDONIA -TOURIST GUIDE- MUNICIPALITY OF DESKATI

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ε.Δ. Δυτικής

SPECIAL THANKS

The Administrative Council of the Local Government Association (L.G.A.) of Western Macedonia wishes to express warm gratitude to all the collaborators of the Municipalities who co-operated and contributed to the formulation and completion of this edition with such fervor.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Π.Ε.Δ. Δυτικής Μακεδονίας

Συντονισμός - Yποστήριξη Έκδοσης: Μένη Δρίλε

Eπιμέλεια Έκδοσης: Ηλίας Κουτουμάνος Κείμενα: Cloudprint ΙΚΕ

Φωτογραφίες: Cloudprint ΙΚΕ / Λουκάς Χαψής

Επιμέλεια - Μετάφραση - Εκτύπωση: Cloudprint ΙΚΕ

PUBLICATION CONTRIBUTORS

L.G.A. of Western Macedonia

Publication Coordinator - Support: Μeni Drile

Publication Editor: Elias Koutoumanos

Texts: Cloudprint P.C.

Photos: Cloudprint P.C. / Loukas Hapsis

Publication Design - Translation - Printing: Cloudprint P.C.

ISBN: 978-618-5756-11-6

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying or otherwise, without the publisher’s prior written consent.

Χαιρετισμός • Greetings

Ως Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (Π.Ε.Δ.) Δυτικής Μακεδονίας θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά και την ικανοποίησή μου, καθώς μετά από συστηματική και επίμονη προσπάθεια ένας Τουριστικός Οδηγός για τη Δυτική Μακεδονία και τον κάθε Δήμο ξεχωριστά είναι πλέον διαθέσιμος

όλους όσοι εμπλέκονται στην άσκηση τουριστικής πολιτικής στον τόπο μας. Είμαι βέβαιος ότι τη χαρά αυτή συμμερίζεται το σύ-

το μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής στον τουριστικό χάρτη, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Αδιαμφισβήτητα, η Δυτική Μακεδονία αποτελεί μία προικισμένη από τη φύση Περιφέρεια. Aνάμεσα σε ψηλά δασώδη βουνά παρεμβάλλονται ειδυλλιακά λεκανοπέδια με μεγάλες αλπικές και υποαλπικές λίμνες, σπουδαία χλωρίδα και πανίδα, παραδοσιακά χωριά και γεφύρια και με τον Αλιάκμονα να αποτελεί τον ευεργέτη ποταμό της περιοχής και τον μεγαλύτερο σε μήκος στην Ελλάδα. Ο οδηγός σας προσκαλεί να γνωρίσετε έναν ανεξάντλητο προορισμό που μπορεί να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη και να ανταποκριθεί στις ποικίλες προσδοκίες του καθώς διαθέτει πολλαπλά

As President of the Local Government Association (L.G.A.) of Western Macedonia, I would like to express my joy and satisfaction, as our systematic and persistent efforts have yielded a Tourist Guide for Western Macedonia and each Municipality; it is now available for potential visitors and tourists, citizens, professionals in the field of tourism and for all those involved in the implementation of tourism policy in our area.

I am certain that this pleasure is shared by all the Mayors and the local governments of our region, who share the vision and the anticipation to highlight the unique natural and cultural reserve of the area and to place it on the tourist map, both at a national and an international level.

Undoubtedly, Western Macedonia is a region endowed by nature: the high forest mountains are interspersed with idyllic basins with large alpine and subalpine lakes, great flora and fauna, traditional villages and bridges. At the same time, River Aliakmon is the life-giving source of the area and the longest river in Greece.

The guide invites you to become acquainted with an infinite destination that can satisfy even the most demanding of visitors and meet their diverse expectations with its multiple points of interest throughout the year.

Dastamanis Georgios Mayor

The President of L.G.A. of Western Macedonia

of Grevena

Καλωσορίσατε στον τόπο όπου ξετυλίγεται το κουβάρι της γεωλογικής ιστορίας του κόσμου, αφού εδώ βρίσκονται τα αρχαιότερα πετρώματα της Ευρώπης.

Μέσα από το περιεχόμενο του Τουριστικού Οδηγού αναδεικνύονται οι φυσικές ομορφιές του δήμου μας, οι παραδόσεις,

τα ήθη και τα έθιμα που διατηρούνται αναλλοίωτα στον χρόνο και καλούν τον επισκέπτη του Δήμου Δεσκάτης να τα απολαύσει

και να τα γνωρίσει από κοντά. Θα χαρούμε να σας υποδεχτούμε στον δήμο μας, όπου θα βιώσετε τη ζεστασιά,

τη φιλοξενία και την αγνότητα, χαρακτηριστικά

Welcome to the land where the geological history of the world unravels, since here the oldest rocks of Europe are located.

Through the content of this Tourist Guide the natural beauties of our municipality are highlighted, but also the traditions, manners and customs, which remain intact through time and invite the visitor of the Municipality of Deskati to enjoy them and meet them in person. We will be pleased to welcome you in our municipality where you will experience the warmth, the hospitality and the purity, unique traits of the people of our area.

The Mayor of Deskati

Dimitrios Kordilas

περιεχόμενα /

Κοζάνη / Kozani

Region of Western Macedonia

The Region of Western Macedonia invites you on a journey across a verdant land, filled with legends of gods and mortals. From the Prespa Lakes, the dreamy Lake of Kastoria, against the backdrop of the lush mountains of Grammos, Smolikas and Vasilitsa, up to the peach groves of Velvento and the Geopark of Deskati, the history of this land echoes at your every step.

Although each regional unit has its own unique character, they all share common natural and cultural characteristics which are all uniquely intertwined. The landscape has kept its natural beauty untouched and its people stand out for their hospitable spirit.

The Region of Western Macedonia is one of the largest regions of Greece and covers the western part of Macedonia. It occupies an area of 9,451 sq. km and its population reaches 255,056 inhabitants according to the latest census (2021). Its largest city and capital is Kozani. It is often

θεών και ανθρώπων.

Από τις λίμνες των Πρεσπών, την ονειρική λιμνοπολιτεία της Καστο-

ριάς, με φόντο τα καταπράσινα βουνά του Γράμμου, του Σμόλικα και της Βασιλίτσας, μέχρι τις ροδακινιές του Βελβεντού και το Γεωπάρκο

της Δεσκάτης, σε κάθε βήμα αντηχεί η ιστορία του τόπου.

Αν και κάθε περιφερειακή ενότητα έχει τη μοναδικότητά της, όλες μοιράζονται κοινά φυσικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που δένουν μαγικά μεταξύ τους. Το τοπίο έχει κρατήσει ανέγγιχτη τη φυσική του ομορφιά και οι άνθρωποι διακρίνονται για το φιλόξενο πνεύμα τους. Η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας

255.056 κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2021).

Γρεβενά / Grevena

Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας

νεται ο χαρακτηρισμός της ενεργειακής καρδιάς της Ελλάδος, αφού

στα εδάφη της παράγονται τα 2/3 της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.

Αποτελείται από τις Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης και Φλώρινας και συνορεύει με την Αλβανία και τη Δημοκρατία

της Βόρειας Μακεδονίας.

Αν και ορεινή περιφέρεια, τη διαρρέει ο ζωοδότης ποταμός Αλιάκμονας, ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και της γεωργίας που συντελούν στην οικονομική ευμάρεια της περιοχής. Η εξαιρετική φύση με τα πυκνά δάση περιλαμβάνει εθνικούς δρυμούς, όπως της Πίνδου (Βάλια Κάλντα) και του Εθνικού Πάρκου των Πρεσπών, ενώ αλπικές λίμνες, καταρράκτες και ποτάμια με κρυστάλλινα νερά συνθέτουν τον περιβαλλοντικό πλούτο της Δυτικής Μακεδονίας. Αν προσθέσει κανείς τις απόκρημνες χαράδρες, τα φαράγγια και τον σημαντικό αριθμό γεωτόπων, τότε κατανοεί τη σπουδαιότητα της περιοχής για την ίδια τη ζωή. Τον καμβά συμπληρώνουν τα μαρτυρικά χωριά Μεσόβουνο Εορδαίας, Λέχοβο Αμυνταίου και Καταφύγι Βελβεντού, οι αρχαιολογικοί χώροι της Αιανής και των Πετρών, τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία των Σερβίων, του Βελβεντού και του Βοΐου, το πέτρινο τοξωτό γεφύρι της Κορομηλιάς, το γεφύρι στο Χάνι Μπερίκι και άλλα τοπόσημα που προσ-

described as the heart of Greece’s energy since 2/3 of the country’s electricity is produced on its territory. It consists of the Regional Units of Grevena, Kastoria, Kozani and Florina and it borders Albania and the Republic of North Macedonia.

It is a mainly mountainous region, with the life-giving River Aliakmon flowing through it. It is the longest river in Greece, contributing to the development of agriculture and stockbreeding that boost the region’s economic prosperity.

The exceptional nature with its dense forests includes national parks, such as Pindos (Valia Kalda) and the Prespes National Park, while the environmental wealth of Western Macedonia is complemented by alpine lakes, waterfalls and rivers with crystal clear waters. If one adds to the picture the steep ravines, the gorges and the significant number of geosites, he then comprehends the vitality of the area.

This picture is completed by the martyred villages of Mesovouno of Eordea, Lechovo of Amyntaio and Katafygi of Velvento, the archaeological sites of Aiani and Petres, the Byzantine and post-byzantine monuments of Servia, Velvento and Voio, the stone arched bridge of Koromilia, the bridge at Hani Beriki and other landmarks that give a life-giving breath in this part of Greece.

In the Region of Western Macedonia, all elements unite to compose a multi-faceted profile transforming this trip into a once-in-a-lifetime experience.

Καστοριά / Kastoria

Φλώρινα / Florina

Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενών

L.G.A. OF WESTERN MACEDONIA

Regional Unit of Grevena

Ένα πανέμορφο τοπίο και μια μοναδική ηρεμία κατακλύζουν τον επισκέπτη που θα βρεθεί στην περιοχή των Γρεβενών. Η άγρια φύση με τα πυκνά δάση και η σπάνια ομορφιά της Πίνδου με τα γραφικά παραδοσιακά χωριά είναι μερικά μόνο από τα

του νομού.

Μεγάλο μέρος του νομού είναι ορεινό και περιστοιχίζεται από τα βουνά

Λύγκος στα δυτικά, Χάσια στα νοτιοδυτικά και Βούρινος στα βορειοανατολικά, ενώ ο ποταμός Αλιάκμονας διασχίζει το κεντρικό και βορειοανατολικό μέρος του.

Με πρωτεύουσα την ομώνυμη πόλη, η περιφερειακή ενότητα Γρεβενών συνορεύει με τους Νομούς Ιωαννίνων, Καστοριάς, Κοζάνης, Λάρισας και Τρικάλων και αποτελείται από τους δήμους Γρεβενών και Δεσκάτης.

Άλλες σημαντικές κωμοπόλεις και χωριά είναι η Δεσκάτη, το Καρπερό, ο Άγιος Γεώργιος Γρεβενών, το Κηπουρειό, η Αβδέλλα, το Δοτσικό, η Σαμαρίνα και ο Ταξιάρχης.

Η οικονομία του νομού στηρίζεται κυρίως στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Σημαντική είναι και η συνεισφορά του αγροτουρισμού, του

Once you visit the area of Grevena, you will be overwhelmed by a beautiful landscape and a unique sense of tranquility. The wild nature with its dense forests and the rare beauty of Pindos with its picturesque traditional villages are just some of the characteristics in this prefecture.

The prefecture is mostly mountainous, surrounded by Lygos to the west, Hasia to the southwest and Vourinos to the northeast, while the River Aliakmon flows through its central and northeastern part.

The regional unit of Grevena has the homonymous city as its capital and it borders with the prefectures of Ioannina, Kastoria, Kozani, Larisa and Trikala. It consists of the municipalities of Grevena and Deskati. Other important towns and villages are Deskati, Karpero, Agios Georgios of Grevena, Kipourio, Avdella, Dotsiko, Samarina and Taxiarchis.

The prefecture’s economy is based mainly on agriculture and animal husbandry. The contribution of agrotourism, ecotourism and the timber industry are also significant. Moreover, the Vasilitsa Ski Center is a source of life for the local economy, as it attracts many visitors during the winter season.

Δεσκάτη - Παλιουριά / Deskati - Paliouria

Κέντρο της Βασιλίτσας αποτελεί πηγή ζωής για την τοπική οικονομία, καθώς προσελκύει πολλούς επισκέπτες κατά τη χειμερινή περίοδο.

Η περιοχή των Γρεβενών περιτριγυρίζεται από τους μεγάλους ορεινούς

όγκους της οροσειράς της Πίνδου, στις πλαγιές των οποίων εκτείνονται

τα μαγευτικά τοπία των δασών με την πυκνή βλάστηση και τα μονοπάτια

που καλούν τους πεζοπόρους να ανακαλύψουν κρυμμένες ομορφιές.

Οι περιηγητές έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε διαδρομές στο εσωτερι-

κό του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα, το Όρος Όρλιακας, τη Βασιλίτσα και την περιοχή του Σπηλαίου, ενώ σκαρφαλωμένες στο Μαυροβούνιο όρος βρίσκονται οι Δρακόλιμνες της Φλέγγας. Μεταξύ άλλων, ο Νομός Γρεβενών μοιράζεται με τον Νόμο Κοζάνης το Παγκόσμιο Γεωπάρκο Γρεβενών – Κοζάνης που εντάσσεται στο παγκόσμιο δίκτυο Γεωπάρκων της Unesco.

Για όσους προτιμούν την περιπέτεια, οι ποταμοί Αλιάκμονας και Βενέτικος ενδείκνυνται για εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως ράφτινγκ, καγιάκ και κολύμπι στα νερά του φαραγγιού της Πορτίτσας.

Μεγάλα μοναστήρια, παλιές εκκλησίες, λαογραφικές συλλογές στα παραδοσιακά χωριά, εντυπωσιακά πετρόχτιστα γεφύρια και λιθόστρωτα μονοπάτια αποτελούν μέρος του καταλόγου των αξιοθέατων του νομού.

Οι εκπλήξεις δεν σταματούν εδώ. Τα Γρεβενά επιφυλάσσουν μια πληθώρα γαστρονομικών πειρασμών με πρωταγωνιστές τα μανιτάρια, που αποτελούν το τιμώμενο προϊόν της περιοχής.

Η καλύτερη συνταγή για τις διακοπές σας κρύβεται πίσω από τους ψηλούς ορεινούς όγκους, τα δάση με τα τρεχούμενα νερά και τις ανεξερεύνητες γωνιές της Βάλια Κάλντα. Εδώ σμίγουν δύο κόσμοι, ο παραδοσιακός και ο σύγχρονος, που σας περιμένουν να τους ανακαλύψετε.

The area of Grevena is surrounded by the large massifs of the Pindos mountain range. Its slopes are filled with enchanting landscapes of forests, whose dense vegetation and paths invite hikers to discover hidden beauties. Tourists can choose among routes inside the Valia Kalda National Park, Mount Orliakas, Vasilitsa and the area of Spilaio, while the Alpine Lakes of Flega are perched on the Mavrovounio Mountain. The prefecture of Grevena shares with the prefecture of Kozani the Global Geopark of Grevena - Kozani, which is integrated in the global network of Unesco Geoparks.

For adventure lovers, Rivers Aliakmon and Venetikos are ideal for alternative activities, such as rafting, kayaking and swimming in the waters of the Portitsa Gorge.

Large monasteries, old churches, folklore collections in traditional villages, impressive stone bridges and cobbled paths are the elements that compose the attractions in this prefecture.

But the surprises do not end here. Grevena offers numerous culinary temptations, mainly revolving around mushrooms, which are the honored product of the region.

The best recipe for your vacation is hidden behind high mountains, forests with running waters and unexplored corners in the Valia Kalda. In Grevena, the traditional world meets the modern age and both are waiting for you to discover them.

Ο Δήμος Δεσκάτης, η πύλη της Δυτικής Μακεδονίας, αποτελεί ένα μέρος με συνεχείς μεταμορφώσεις μέσα στους αιώνες. Με ιστορία παλιά όσο και τα πολύχρωμα πετρώματά του, πιθανολογείται ότι η γεωλογική του ηλικία φτάνει τα 700 εκατομμύρια έτη.

Όταν πατήσετε τα εδάφη του, θα αισθανθείτε ότι κάτι περίεργο και συνάμα μαγικό συμβαίνει εδώ. Οι απαντήσεις θα ξεδιπλώσουν το κουβάρι για τη γεωλογική ιστορία του κόσμου και θα σας ταξιδέψουν νοερά πολύ πίσω στον χρόνο, στο σημείο όπου άρχισαν όλα, αφού, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επιστήμονες «εδώ γεννήθηκε η Ευρώπη». Στο σταυροδρόμι τεσσάρων νομών, η πόλη της Δεσκάτης είναι χτισμένη σε ένα μικρό οροπέδιο στη νότια πλευρά των Καμβουνίων. Κυριαρχούν οι στιβαροί ορεινοί όγκοι και ανάμεσά τους ο Αλιάκμονας να τη διασχίζει επιβλητικός, χαρίζοντας ζωή στον κάμπο.

Τόπος κατοικημένος από τη

διατηρήθηκαν στην περιοχή έως και τον 5ο - 6ο αιώνα μ.Χ. Παλαιότερα, ονομαζόταν Ντισικάτα μαρτυρώντας τη βλάχικη καταγωγή της. Η φύση θα σας καθηλώσει με τη γοητευτική της απλότητα και τη σαγηνευτική ομορφιά της. Καταπράσινες πλαγιές, πλούσιες σε βελανιδιές, έλατα και πεύκα, όπου αναπτύσσονται ενδιαφέροντα οικοσυστήματα με σπουδαία πανίδα και χλωρίδα. Σημαντικές εκτάσεις με φυτείες τσαγιού -το αγαπημένο ρόφημα των Δεσκατιωτών- και άλλων βοτάνων του βουνού που το κίτρινο χρώμα τους θυμίζει πίνακες του Βαν Γκονγκ.

/ The captivating nature of Deskati.

The Municipality of Deskati, the gateway to Western Macedonia, is a land which has been constantly evolving through the centuries. With history as old as its colorful rock formations, it is believed that the geological age of Deskati reaches 700 million years.

Once you set foot on its ground, you will sense that something intriguing and magical is taking place here. The answers will unravel the geological history of the world and your mind will travel far back in time, to the point where it all began, as the scientists say, “Europe was born here”.

At the crossroads of four prefectures, Deskati is built on a small plateau on the southern side of the Kamvounia Mountains. The solid mountain masses dominate the terrain and the majestic River Aliakmon flows through them, giving life to the plain.

This land was inhabited since the Neolithic era, according to the evidence found at the sites of Kastri and Loutro, where ancient settlements were located until the 5th-6th century AD. Formerly, the region was called Disikata, revealing its Vlachian roots.

Nature will captivate you with its charming simplicity and its captivating beauty. Green slopes, rich in oaks, firs and pines, are home to interesting ecosystems with amazing fauna and flora. Significant areas are covered with tea plantations - the favorite drink of the locals - and other mountain herbs, whose yellow color is reminiscent of Van Gogh’s paintings.

Από την «απόρθητη» Μονή της Ζάβορδας στο όρος Καλλίστρατο, με την αιωρούμενη σκήτη, τη Μονή Ευαγγελίστριας, γνωστή ως «Μπουνάσια», κοντά στο χωριό Παλουριά, τον Ναό Αγίου Δημητρίου Γήλοφου, τη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Δασοχωρίου, μέχρι την παραλίμνια «μετακινούμενη» Μονή Τορνικίου, τα θρησκευτικά μνημεία θα σας εντυπωσιάσουν με τη βυζαντινή αίγλη τους.

Οι λάτρεις του βουνού και των χειμερινών σπορ θα αποζημιωθούν με τις επιλογές που προσφέρει το Καταφύγιο του Ορειβατικού Συλλόγου

στη Βουνάσα, την κορυφή των Καμβούνιων Ορέων, με τα δεκάδες πεζοπορικά μονοπάτια. Ενώ οι πιο ρομαντικοί μ’ έναν περίπατο στις όχθες της τεχνητής λίμνης Ιλαρίωνα θα γεμίσουν τις αποσκευές τους με εικόνες, ήχους και μεθυστικά αρώματα.

Σήμερα, ο Δήμος Δεσκάτης αποτελεί μια μικρή πολιτεία με χρώμα, ζωντάνια και έθιμα μοναδικά. Την ομώνυμη πόλη θα τη γνωρίσετε και θα τη γυρίσετε γρήγορα. Θα σεργιανίσετε στο πεζοδρομημένο κέντρο και

τις δύο πλατείες της και θα θαυμάσετε το Δημαρχείο και τον Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, που είναι οι πολιούχοι και το καμάρι των κατοίκων. Μια επίσκεψη στη Λαογραφική Έκθεση θα σας γυρίσει στο παρελθόν όπου θα ανακαλύψετε πολλά για τις δεσκατιώτικες συνήθειες, ενώ στην Αίθουσα Τέχνης του καταξιωμένου ομογενή εικαστικού Χρήστου Μπουρονίκου, που στεγάζεται

Religious monuments will impress you with their Byzantine glory; the “inaccessible” Monastery of Zavorda at Mount Kallistrato, with its hermitage which appears to be floating in the air, the Monastery of the Evangelistria, known as “Bounasia”, near the village of Palouria, the Church of Agios Dimitrios Gilofos, the Monastery of the Transfiguration of the Savior at Dasochori and the lakeside Torniki Monastery.

Lovers of mountain and winter sports will be rewarded with the options offered by the Mountaineering Club’s Shelter in Vounassa, the peak of the Kamvounia Mountains, with dozens of hiking trails. As for the romantics, a stroll along the banks of the artificial Lake of Ilarion will fill their luggage with images, sounds and intoxicating aromas.

Today, the Municipality of Deskati is a small land with a unique vibe, vitality and customs. You will get to know the homonymous city on a quick tour; take a walk through the pedestrianized center and its two squares and admire the Town Hall and the Church of Agios Konstantinos and Helen, who are the patrons and the pride of the residents. A visit to the Folklore Exhibition will take you back in time, where you will discover plenty about the local habits, while at the Art hall of the Art and Culture venue “Antonis I. Petsas” you will admire the works of the established expat artist Christos Bouronikos.

Ατελείωτη φύση που μπλέκεται αρμονικά με τον ουρανό. / The endless nature blends harmoniously with the sky.

Αν είστε τυχεροί και βρεθείτε ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής στην περιοχή, θα αποχαιρετήσετε το Πάσχα με το έθιμο – δρώμενο της Ανδρομάνας. Οι κάτοικοι χορεύουν, σχηματίζοντας μια ανθρώπινη πυραμίδα, σκαρφαλώνουν ο ένας στον ώμο του άλλου υπό τον ρυθμό λυπητερών

στην αρχή κι έπειτα εύθυμων τραγουδιών. Νωρίτερα, τις Απόκριες, οι μασκαράδες καίνε τον Μπούρμπουλο, τον αρχικαρνάβαλο.

Στα καφενεία και τις ταβέρνες του κέντρου, οι κάτοικοι, φιλόξενοι και ανοιχτοί, θα σας κεράσουν τσίπουρο και κρασί για να συνοδεύσετε μοναδικά τις λιχουδιές της περιοχής: ψητά κρεατικά, χειροποίητες πίτες, ντόπιες χυλοπίτες και τραχανά. Ιδανικό συνοδευτικό του γεύματος αποτελούν τα τυροκομικά προϊόντα από αιγοπρόβειο γάλα με πρωταγωνιστές τη φέτα και το ανεβατό Γρεβενών, το Π.Ο.Π. κρεμώδες τυρί με την αλμυρή και υπόξινη

γεύση και το πλούσιο άρωμα. Για το ξεπροβόδισμα, γλυκά του κουταλιού και λικέρ από τσάπουρνα και κράνα.

Με αυτή τη γλυκιά επίγευση θα ολοκληρώσετε την ταξιδιωτική εμπειρία σας στον Δήμο Δεσκάτης, με τα σημαντικά βυζαντινά μνημεία, τα σπάνιας γεωλογικής αξίας πετρώματα και τις μοναδικές παραδόσεις. Εξάλλου, αν πιείτε νερό από τη Βρυσοπούλα, στην περιοχή Κογιάθκα, θα αγαπήσετε, όπως λένε, τον τόπο και θα επιστρέφετε ξανά και ξανά στο «Πανδεσκατιώτικο Αντάμωμα».

If you are lucky enough to find yourself here on the day the Zoodochos Pigi (Life-giving Spring) is celebrated, you will end your Easter holiday with the Andromana custom; the locals dance, forming a human pyramid, climbing on each other’s shoulders to the rhythm of songs which are sad at first and then become more cheerful. Earlier, during the Carnival, the participants burn the so-called Bourboulos, the chief of the carnival-goers.

In the cafés and taverns of the city center, the welcoming and openhearted residents will treat you with a glass of tsipouro and wine to accompany the unique delicacies of the region: grilled meats, handmade pies, traditional pasta (chilopites) and trachanas. An ideal accompaniment to the meal is the cheese products made from goat’s and sheep’s milk. The most famous cheeses are the feta cheese and the Grevena “anevato” cheese, the P.D.O. creamy cheese with a salty and slightly sour taste and a rich flavor. You will not leave the table without tasting spoon sweets and liqueur made of the so-called “tsapourna” (Prunus spinosa) and cranberries.

This sweet aftertaste will be the ending note of your travel experience in the Municipality of Deskati, with its important Byzantine monuments, its rocks of rare geological value and its unique traditions. Besides, they say that if you drink water from Vrysopoula in the Kogiathka region, you will fall in love with this land and you will keep returning to join the people of Deskati.

Δεσκάτης. / The Municipality of Deskati is heaven for nature lovers.

Μονή Αγίου Νικάνορος Ζάβορδας ατενίζει από ψηλά το απέραντο του Δήμου Δεσκάτης. /

The Monastery of Osios Nikanoras (Monastery of Zavorda) gazing upon the endless view of the Municipality of Deskati.

Ιστορία - Αρχαιολογία History - Αrchaeology

ΙΣΤΟΡΙΑ Κανείς δε γνωρίζει με βεβαιότητα το έτος ιδρύσεως της Δεσκάτης. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η περιοχή ανήκε στην αρχαία Μονδαία και ότι κατά τον 12ο αιώνα υπήρχαν τρεις οικισμοί, το Μέλοβο, η Καρίτσα και το Λουτρό. Στη συνέχεια, ο αριθμός των οικισμών της περιοχής αυξήθηκε σε δεκατέσσερεις, όλοι με επίκεντρο τη Δεσκάτη, λόγω της γεωγραφικής θέσης της. Η συνένωση των οικισμών τοποθετείται στον

HISTORY

The founding year of Deskati is not clearly known. One thing which is certain is that the area belonged to ancient Mondaia and that three settlements existed here during the 12th century, Melovo, Karitsa and Loutro. Subsequently, the number of settlements in the area increased to fourteen, all centered around Deskati due to its geographical location. However, according to excavations, the site of Potamia at Deskati had already been inhabited since the Neolithic era (5000 B.C.). The region fell into the hands of the Turks in 1393. In the period that followed, the region was plagued by famine, epidemics and raids by Albanians, until it was liberated by the Turks in October 1912, at the beginning of the First Balkan War. Deskati was a stronghold of the National Resistance and played an active role during the Civil War.

1. Το γεφύρι του Προδρόμου στο Καλύβι.

2. Το μνημείο γενοκτονίας Ποντιακού Ελληνισμού στην Παλιουριά.

3. Μνημείο Εθνικής Αντίστασης στην ομώνυμη πλατεία στη Δεσκάτη.

1. The Prodromos bridge in Kalyvi.

2. The genocide memorial of the Pontic Hellenism at Paliouria.

3. Μemorial of National Resistance in the homonymous square at Deskati.

Πανοραμική άποψη της γραφικής Δεσκάτης. / Panoramic view of traditional Deskati.

Αξιοθέατα Sights

In the picturesque pedestrianized center of Deskati, you will wander through the narrow streets and admire the Church of Patron Saints

Constantine and Helen, as well as the remains of Turkish barracks (“kouslas”), located at the western side of the entrance to Deskati from Grevena. Very close to the central square lies the oldest oak tree in Europe, aged about 1.300 years.

Photo: Hercules Milas

1. Βραδινή πανοραμική άποψη της κεντρικής πλατείας της Δεσκάτης.

2. Ο Ναός των πολιούχων Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης δεσπόζει με το επιβλητικό κωδωνοστάσιο.

3. Εσωτερική άποψη από τον Ναό Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης.

1. Panoramic view of the central square of Deskati at night.

2. The church dedicated to patron Saints Constantine and Helen stands with its imposing bell tower.

3. Interior view of the church dedicated to Saints Constantine and Helen.

Photo: Hercules Milas

The oldest oak tree of Europe is located at a distance of approximately three kilometers from the main square of Deskati and counts 1300 years of life.

1. Άποψη του δημαρχείου της Δεσκάτης.

1. View of Deskati’s City Hall.

2. The Elementary School with the Municipal Conservatory and the Art and Culture venue “Antonis I. Petsas”, a gem for the municipality.

Μνήμες από το παρελθόν θα αναβιώσουν στο Λαογραφικό Μουσείο της

πόλης, ενώ δίπλα ακριβώς θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε τον

Πολυχώρο Τέχνης και Πολιτισμού «Αντώνης Ι. Πέτσας» που φιλοξενεί

έργα του διεθνούς φήμης ζωγράφου Χρήστου Μπουρονίκου, ενώ εκτός

αστικού ιστού η Μονή Ζάβορδας, η Μονή Τορνικίου, το Μοναστήρι της

Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

The city’s Folklore Museum revives memories from the past. Right next to it, you have the opportunity to visit the “Antonis I. Petsas” Art and Culture venue which hosts works of the internationally renowned painter Christos Bouronikos, while outside the urban fabric, the Monastery of Zavorda, the Monastery of Torniki, the Monastery of the Transfiguration of the Savior in Dasochori and the Church of Saint Demetrios at Gilofos will cause you awe with their Byzantine glory.

1. Αντικείμενα από την καθημερινή ζωή στο Λαογραφικό Μουσείο Δεσκάτης.

2. Το Λαογραφικό Μουσείο της Δεσκάτης αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο το χτες στις αίθουσές του.

3. Έργα του Χρήστου Μπουρονίκου που βρίσκονται στον «Πολυχώρο Τέχνης και Πολιτισμού Αντώνης Ι. Πέτσας».

1. Every day objects from the Folk Museum of Deskati.

2. The Folklore Museum of Deskati reflects the Past in the best possible way.

3. Works of the painter Christos Bouronikos from the “Antonis I. Petsas” Art and Culture venue.

Photo: Hercules Milas

The Monastery of Osios Nikanoras (Monastery of Zavorda), an important pilgrimage for the whole of West Macedonia.

1. Η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το χωριό Παναγιά.

2. Η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου.

3. Τοιχογραφία της Παναγίας Βρεφοκρατούσας στον ανατολικό τοίχο του νάρθηκα.

1. The Monastery of the Dormition of the Virgin at Torniki stands at a close distance from the village Panagia.

2. The Monastery of the Dormition of the Virgin in Torniki.

3. Fresco of Virgin and Child on the eastern wall of the entrance porch (narthex).

1. Μονή Σωτήρος στο Δασοχώρι.

2. Πανοραμική άποψη της Μονής Σωτήρος στο Δασοχώρι.

1. The Monastery of the Savior in Dasochori.

2. Panoramic view of the Monastery of the Savior in Dasochori.

02

1. Ο Ναός Αγίου Δημητρίου στο Γήλοφο.

2. Πανοραμική άποψη από το χωριό Γήλοφο.

1. Saint Demetrios Church of Gilofos.

2. Panoramic view of Gilofos village.

01

Μην ξεχάσετε να θαυμάσετε το εξαίσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο της Μονής Ευαγγελιστρίας (Μπουνάσιας) και τη θέα προς την ονειρική τεχνητή λίμνη του Ιλαρίωνα.

Don’t forget to admire the exquisite wood-carved iconostasis of the Monastery of Evangelistria (at Bounasia) and the view towards the dreamlike artificial Lake of Ilarion.

1. Άποψη του τρούλου του κυρίως ναού.

2. Εξωτερική άποψη του τρούλου στο Καθολικό της Μονής.

3., 4. Κομψοτεχνήματα από το Καθολικό της Μονής.

5. Άποψη του εξωτερικού χώρου της Μονής.

6. Η Μονή Ευαγγελισμού Μπουνάσιας είναι χτισμένη σε περίοπτη θέση και θυμίζει φυσικό θρόνο.

1. Aspect of the dome of the main church.

2. Exterior view of the dome of the Catholicon of the Monastery.

3., 4. Εxquisite works of art from the Catholicon of the Monastery.

5. The exterior of the Μonastery.

6. The Μonastery of Annunciation at Bounasia is built on an imposing site that resembles a natural throne.

1. Ο Ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου στη Λάη.

2. Η καρδιά της Ορθοδοξίας χτυπάει στον Δήμο Δεσκάτης.

3. Ο Nαός του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου στο Καλύβι στη Δεσκάτη.

4. Άποψη του Nαού του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου στο Καλύβι στη Δεσκάτη.

1. The Church of the Birth of the Virgin Mary in Lai.

2. The heart of Orthodoxy beats in the Municipality of Deskati.

3. The Church of Saint John the Baptist (Prodromos) in Kalyvi of Deskati.

4. Aspect of the Church of Saint John the Baptist (Prodromos) in Kalyvi of Deskati.

1. Ο Ναός των Αγίων Αποστόλων στο Δασοχώρι δεσπόζει στην κορυφή του λόφου.

1. The Church of Saints Apostles in Dasochori dominates the top of the hill.

3. Ο Ναός του Αγίου Δημητρίου στην Άνοιξη (Άγιος Αθανάσιος).

3. The Church of Saint Demetriοs in Anoixi (Agios Athanasios).

2. Ο Ναός του Προδρόμου στο Καλύβι.

2. The Church of Saint John the Baptist (Prodromos) in Kalyvi.

4. Άποψη του Ναού Χρυσοστόμου στον οικισμό της Παρασκευής.

4. Aspect of the Church of Saint Chrysostom at the settlement of Paraskevi.

1. Ο Ναός του Αγίου Αθανασίου στο Καρπερό.

1. Τhe Church of Saint Athanasios at Karpero.

3. Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Άγιος Γεώργιος.

3. The Church of Saint George in the village of Agios Georgios.

2. Ο Ναός του Αγίου Αθανασίου στη Δεσκάτη.

2. The Church of Saint Athanasios in Deskati.

4. Ο Ναός Αγίου Δημητρίου στην Παναγιά.

4. TThe Church of Saint Dimitrios in Panagia.

Photo: Hercules Milas

Στη Σκάλα θα φωτογραφήσετε τους μικρούς καταρράκτες, στο Χάντα-

κα θα εντυπωσιαστείτε από τις απόκρημνες χαράδρες, ενώ η γέφυρα

Παλιουριάς-Παναγιάς αξίζει την προσοχή σας.

At Skala you will take pictures of the small waterfalls, Handakas will impress you with its steep ravines, while the Paliouria-Panagia bridge is a sight worth seeing.

1. Ο καταρράκτης της Σκάλας στην Παλιουριά σε ένα σημείο απείρου φυσικού κάλλους.

2. Το φυσικό τοπίο της Σκάλας χαρακτηρίζεται από τη μοναδικότητά του.

1. The waterfalls of Skala in Paliouria stand at a site of endless natural beauty.

2. The landscape of Skala is defined by its uniqueness.

Γαστρονομία Gastronomy

βότανα, όπως μέντα, λουΐζα, φλισκούνι, χαμόμηλο, φασκόμηλο και φυσικά τσάι του βουνού κυριαρχούν σε αυτή τη γωνιά της Δυτικής Μακεδονίας. Σε ύψος 1.500 μέτρων συναντά κανείς ολόκληρες φυτείες, είναι εκείνο το σημείο που ο αέρας αλλάζει και η φύση προσφέρει με γενναιοδωρία τα προϊόντα της. Μια αμιγής κτηνοτροφική περιοχή σαν τη Δεσκάτη δεν θα μπορούσε να μην φημίζεται και για τα τυριά

τσάπουρνα, κράνα και καρύδια.

This corner of Western Macedonia is filled with aromatic herbs such as mint, verbena, chamomile, sage and of course mountain tea. At a height of 1500 meters one comes across entire plantations, as the air changes on this altitude and nature offers its generous gifts to its inhabitants. A live-stock region like Deskati is naturally renowned also for its cheese, such as the “anevato” and other PDO varieties. Here, your taste palette will also enjoy unique liqueurs made from “tsapourna” (Prunus spinosa), cranberries and walnuts.

1. Τα καπνά της Δεσκάτης φημίζονται για την ποιότητά τους.

2. Τα

1. Deskati’s tobacco is known for its quality.

2. Deskati’s mountains are full of aromatic thyme.

3. The delicious “Anevato” cheese.

4. Stock breeding is a contributing sector of the economy of Deskati.

Η πλούσια φύση της Δεσκάτης προσφέρεται για πολλές εναλλακτικές δραστηριότητες, με επίκεντρο την κορυφή Βουνάσα των Καμβούνιων Ορέων. Σε υψόμετρο 1.415 μ. λειτουργεί το Καταφύγιο του Ορειβατικού Συλλόγου Βουνάσας, ενώ δεν υπάρχει οργανωμένο χιονοδρομικό

κέντρο κάτω από τον Πρίονο (θέση Λάκα Τσόλικα), υπάρχει πίστα εκμάθησης όπου κάποιος μπορεί να διδαχτεί σκι, υποδέχεται επισκέπτες κατά τους χειμερινούς μήνες.

Την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής μπορεί κανείς να θαυμάσει κάνοντας αλεξίπτωτο πλαγιάς, αλλά και ορειβασία, διαδρομές με άλογα και φυσικά πεζοπορία, αφού το μονοπάτι Ε4 και αρκετά σηματοδοτημένα μονοπάτια προσφέρουν χαλαρωτικές στιγμές στη φύση. Πίσω από τα Καμβούνια Όρη, ρέει ο Αλιάκμονας, γεγονός που

The rich nature of Deskati becomes the perfect setting for many alternative activities, centered around Vounasa, which is the peak of the Kamvounia Mountains. At an altitude of 1415m operates the Shelter of the Vounasa Mountaineering Association, and even there is not a well organized ski center below Priono (Laka Tsolika site), there is a ski track where one can learn how to ski, welcomes its visitors during winter months.

The rich flora and fauna of the area is visible also by paragliding, but also mountain climbing, horseback riding and of course hiking, since the E4 path and several marked paths offer relaxing moments in nature. Behind the Kamvounia Mountains, flows the Aliakmon River, so you can indulge in some rafting and kayaking.

1. Πανοραμική άποψη του καταφυγίου της Βουνάσας.

2. Μοναδικά πιάτα περιμένουν τον επισκέπτη στο καταφύγιο της Βουνάσας.

3. Το καταφύγιο της Βουνάσας προσφέρεται για μοναδικές στιγμές χαλάρωσης στη φύση.

4. Το καταφύγιο της Βουνάσας.

1. Panoramic aspect of Vounasa’s shelter.

2. The shelter of Vounasa.

3. Unique dishes are waiting the visitor of Vounasa’s shelter.

4. Vounasa’s shelter is ideal for unique moments of relaxation in nature.

Περπατήστε ως τη Βρυσοπούλα στην περιοχή «Κογιάθκα» και πιεί-

τε το νερό της, για να αγαπάτε για πάντα αυτόν τον τόπο σύμφωνα με

την παράδοση.

Ξεκινήστε με τα πόδια από τη Δεσκάτη για να φτάσετε στο Καταφύγιο

του Ορειβατικού Συλλόγου στη Βουνάσα και απολαύστε τη φύση όπως

απλώνεται στα πόδια σας.

1. Αν πιείτε νερό από τη Βρυσοπούλα Κογιάθκα, θα αγαπήσετε τον τόπο.

2. Πανοραμική άποψη του καταφυγίου της Βουνάσας.

3. Ορειβατική περιπέτεια στα βουνά της Δεσκάτης.

4. Τα βουνά της Δεσκάτης προσφέρονται για ορειβασία και άλλες εναλλακτικές δραστηριότητες.

Walk up to Vrysopoula, at the “Kogiathka” site and drink its water, so that you can love this place forever according to tradition.

Start on foot from Deskati to reach the Mountaineering Club’s Shelter in Vounasa and enjoy the nature that lies at your feet.

1. Once you drink the water from Vrisopoula Kogiathka, you will love this place.

2. Panoramic aspect of Vounasa shelter.

3. Hiking adventures in the mountains of Deskati.

4. The mountains of Deskati are ideal for hiking and every other alternative activities.

Σημεία Ενδιαφέροντος Points of Interest

Για εκείνους που επιθυμούν μια βουτιά στον χρόνο, οι εγκαταλελειμμένοι οικισμοί της Δεσκάτης: Λάη, Ρόγγια, Καλύβια-Γκορτσιά και Μέλοβο, θα πραγματοποιήσουν την επιθυμία τους. Στο Μέλοβο βρίσκεται ο ανακαινισμένος Ναός του Αγίου Γεωργίου που λειτουργούσε και ως γυναικεία μονή στην περίοδο της Τουρκοκρατίας.

θέα του οικισμού Δασοχωρίου. / Panoramic view of Dasochori.

If you want to take a step back in time, you can visit the abandoned settlements of Deskati: Lai, Rogia, Kalyvia-Gortsia, Melovo will fulfill your wish. In Melovo, you can see the renovated Church of Saint Georgios, which also functioned as a female monastery during the Turkish occupation.

Στο Καρπερό, που βρίσκεται στο μέσο ενός εύφορου κάμπου, έχοντας

βόρεια την τοξοειδή κοίτη του Αλιάκμονα, υπάρχει το Πάρκο Αγίου Αθα-

νασίου Καρπερού, το οποίο επισκέπτονται καθημερινά για το φυσικό

κάλλος του και τουρίστες απ’ όλο τον κόσμο, καθώς το πάρκο έχει καταστεί σημείο κατασκήνωσης τροχόσπιτων.

At Karpero, located in the middle of fertile plain, with the arched bed of Aliakmon to its north, you can visit the Park of Agios Athanasios of Karpero, which is preferred every day by tourists who come here from all over the world to park their trailers and admire its natural beauty.

1. Με θέα τον ποταμό Αλιάκμονα από το Πάρκο Αγίου Αθανασίου Καρπερού.

2. Πανοραμική θέα του Πάρκου του Αγίου Αθανασίου και του Καρπερού.

3. Ανθισμένο το Πάρκο του Αγίου Αθανασίου στο Καρπερό.

1. Overlooking Aliakmonas River from the Agios Athanasios Park at Karpero.

Panoramic view of the Park of Agios Athanasios and Karpero.

The full of flowers Park of Agios Athanasios in Karpero.

2.

3.

Ο χώρος αναψυχής Γάβρος Παλιουριάς με το χωνευτικό νερό και τα ψηλά πλατάνια, μια όαση πρασίνου και ψυχαγωγίας, που θα σας ενθουσιάσει.

The recreational facility of Gavros Paliourias with its digestive water and high plane-trees, is an oasis of green and amusement that will amaze you.

Ο χώρος του πάρκου αναψυχής Μουσταφά (σε απόσταση μόλις 5χλμ από το Καρπερό).

The recreational facility of Moustafa (at only 5km distance from Karpero).

The recreational facility of Agios Athanasios at Dimitra Grevena, a reference point for the inhabitants of the area, is an ideal spot for pick-nick and relaxation moments and is a beautiful green spot.

Ο καταπράσινος Ποταμός Αλιάκμονας. / The evergreen Aliakmonas River.

Στα πλαίσια του γεωτουρισμού απαραίτητη είναι μια στάση στο Γεωπάρκο Τηθύος, όπου μεταξύ άλλων μπορεί να περπατήσει κανείς στα μονοπάτια που διασχίζουν τα αρχαιότερα πετρώματα της Ευρώπης και να φτάσει μέχρι το Ορειβατικό Καταφύγιο.

Θαυμάστε τη μαγευτική θέα από τα ξωκκλήσια του Αγίου Αχιλλείου στον λόφο Τέρτιμο (Τρέτιμο), του Προφήτη

Within the context of geotourism, a stop at the Tethys Geopark is a must. Here you can walk along paths that cross the oldest rocks in Europe and reach the Mountain Shelter.

You can admire the magnificent view from the chapels of Agios Achilleios on Hill Tertimo (Tretimo), Prophet Elias on the Prionos peak at Kamvounia and you can enjoy the sunset on this balcony of the world.

1. Το Γεωπάρκο Τηθύος, ανεκτίμητος γεωλογικός θησαυρός, ένα από τα αναγνωρισμένης αξίας γεωπάρκα στην Ελλάδα.

2. Τα χρώματα του δειλινού από την Μονή Ευαγγελισμού Παναγιάς Μπουνάσιας.

1. Geopark “Tethys”, a priceless geological treasure, one geopark of recognized value in Greece.

2. Shades of the dusk from the Monastery of Evangelistria (at Bounasia).

Save the Date

Φωτιές: Την Παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς σε όλα τα υψώματα των μαχαλάδων της πόλης ανάβονται φωτιές που διατηρούνται αναμμένες μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, όταν θα ξεκινήσουν τα κάλαντα. Νικητής είναι ο μαχαλάς που θα καταφέρει να ανάψει τη μεγαλύτερη και με μεγαλύτερη διάρκεια φωτιά.

Κυριαλέησον: Ανήμερα των Θεοφανίων, λίγο πριν ξημερώσει, οι νέοι του χωριού παραλαμβάνουν από την εκκλησία της Αγίας Τριάδας Καρπερού τον Σταυρό, την εικόνα της Βάπτισης αλλά και εικόνες αγίων.

Αφού χωριστούν σε δύο ομάδες, γυρνούν στους αγρούς και τα χωράφια για να «τα αγιάσουν», ενώ περνούν από τα ποιμνιοστάσια και απ’ όλα τα ξωκκλήσια του χωριού.

Κωνσταντίνεια: Πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο εορτασμού των πολιούχων Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Μεγάλο Παζάρι: Στα μέσα Ιουνίου κάθε έτους γίνεται η έναρξη του Μεγάλου

Bonfires: On Christmas and New Year’s Eve, bonfires are lit on all high grounds of the city neighborhoods and they are kept burning until the early hours of the morning, when the carols begin. The winner is the neighborhood that will manage to light the biggest and longest-burning fire.

Kyrialeison: On Epiphany Day, just before dawn, the young people of the village receive from the Church of the Holy Trinity at Karperos the Cross, the Baptism icon and icons of other Saints. They are divided in two groups and are wandering in the fields in order to sanctify them, while also passing by the sheepfolds and all the chapels of the village.

Constantineia: Cultural and sports events within the context of celebrating the patron Saints Constantine and Helen.

Great Bazaar: The Great Bazaar begins in the middle of June, every year. It is a trade fair with the participation of merchants from all over the Region.

1. Παραμονή των Χριστουγένννων

και της Πρωτοχρονιάς ανάβουν

φωτιές στους μαχαλάδες της πόλης.

2. Το έθιμο του Κυριαλέησον ανήμερα της γιορτής των Θεοφανίων στο Καρπερό της Δεσκάτης.

3. Το έθιμο της Ανδρομάνας είναι ένα σπάνιο έθιμο με το οποίο οι κάτοικοι της Δεσκάτης αποχαιρετούν το Πάσχα ανήμερα της γιορτής της Ζωοδόχου Πηγής.

1. Bonfires are lit all around the neighborhoods of the town on Christmas and New Year’s Eve.

2. The so-called Kyrialeison custom on the day of the Feast of the Epiphany in Karpero at Deskati.

3. With the unique custom of “Andromana” on the day of the celebration of Zoodochos Pigi (Life-giving Spring), the city dwellers say farewell to Easter.

Ξεπροβόδισμα της Πασχαλιάς (Ανδρομάνα): Ένα από τα πιο γνωστά Πασχαλιάτικα έθιμα της Ελλάδας είναι η Ανδρομάνα της Δεσκάτης. Την Παρασκευή μετά το Πάσχα (τη μέρα που γιορτάζεται η Ζωοδόχος Πηγή), όλοι οι Δεσκατιώτες, μόνιμοι κάτοικοι και ετεροδημότες, συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία της Δεσκάτης και στήνουν τον Πασχαλιάτικο χορό, ο οποίος συνοδεύεται από τραγούδια τελετουργικού χαρακτήρα.

Ο Πασχαλιάτικος χορός τελειώνει με το τραγούδι του ξεπροβοδίσματος της Πασχαλιάς:

«Ώρα καλή Πασχαλιά

κι πίσου να γυρίσεις

όπους μας άφ’κις να μας βρεις

κι ακόμα κι καλύτιρα...»

Ταυτόχρονα στήνεται και η Ανδρομάνα: Έξι άνδρες πιάνονται κυκλικά

από τους ώμους και πάνω τους ανεβαίνουν άλλοι πέντε. Ύστερα στην πεντάδα, προστίθενται άλλοι τρεις και έτσι, με αυτό το δρώμενο κλείνει ο κύκλος του Πάσχα στη Δεσκάτη. Το έθιμο της Ανδρομάνας έχει τις ρίζες του σε

Farewell to Paschalia (Andromana): One of Greece’s most famous Easter customs is the Andromana in Deskati. On the Friday after Easter (when the day Zoodochos Pigi is celebrated), all the people of Deskati, permanent residents as well as non-residents, gather in the central square of Deskati and set up the Easter dance, which is accompanied by songs of a ritualistic nature.

The Easter dance ends with the “Farewell to Easter“ song:

“Farewell Paschalia and come back to find us again just like you left us and even better…“

At the same time the human pyramid (Αndromana) is formed: Six men grab each other by the shoulders and form a circle and five others climb on top of them. Later, three more are added to the five; thus, with this event, the cycle of Easter in Deskati comes to an end. The custom of Andromana has its roots in ancient ceremonies related to fertility and the vegetation of nature during the spring.

For the people of Deskati, this event is extremely important, which is why they actively participate and continue it uninterruptedly for centuries.

Μπούρμπουλος: Η έναρξη των Αποκριών γίνεται από την Τσικνοπέμπτη

με οργανωμένες ομάδες μεταμφιεσμένων, που περιφέρονται στους δρό-

μους της πόλης πειράζοντας περαστικούς και θαμώνες. Οι εκδηλώσεις

κορυφώνονται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς με το κάψιμο του

Καρνάβαλου-Μπούρμπουλου.

Εορτασμός Προφήτη Ηλία: Καβαλάρηδες τιμούν τον άγιο ανήμερα της

γιορτής του. Οι αναβάτες με τα στολισμένα άλογα ανηφορίζουν προς το

ξωκκλήσι για να προσκυνήσουν την εικόνα του Προφήτη Ηλία.

Run Deskati: Πανελλήνιο πρωτάθλημα ορεινού δρόμου που διοργανώνεται κάθε άνοιξη στο πλαίσιο των «Κωνσταντίνειων».

Πολιτιστικός Αύγουστος - «Ζάβορδα»: Κάθε Αύγουστο ο Δήμος οργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις με θεατρικά έργα, συναυλίες και διάφορα πολιτιστικά δρώμενα. Στις εκδηλώσεις δόθηκε η ονομασία Ζάβορδα προς τιμή του μοναστηρίου της Ζάβορδας.

Bourboulos: Tsiknopempti (Smoked Thursday) signals the beggining of the Carnival with organized groups wearing costumes who roam the city streets, teasing the passers-by. The events reach their peak on the last Sunday of the Carnival with the burning of the Carnival King, also known as “Bourboulos”.

Celebration of Prophet Elias: The saint is honored on his feast day by men riding horses. They stride on their embellished horses up to the chapel to kneel before the icon of the Prophet Elias.

Run Deskati: A Pan-Hellenic mountain road championship organized every spring in the context of the “Constantineia” events.

Cultural August - “Zavorda”: Each August, the Municipality organizes cultural events with plays, concerts and various cultural activities. This festival was named Zavorda in honor of the Zavorda monastery.

Togetherness (Antamoma): The Municipality of Deskati launched this initiative in 2005, aiming to bring together people originating from Deskati. This custom is revived in Deskati every four years.

1., 2. Καβάλαρηδες τιμούν τον Προφήτη Ηλία ανήμερα της γιορτής του.

3. Στιγμιότυπο από την περιφορά της εικόνας του Προφήτη Ηλία ανήμερα της γιορτής του.

4. Χορευτικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο της περιφοράς της εικόνας του Προφήτη Ηλία.

5. Απόκριες στη Δεσκάτη με αμείωτο κέφι.

1., 2. Horsemen honoring Prophet Elias on the day of his celebration.

3. Snapshot of the procession of the image of Prophet Elias on the day of his celebration.

4. Dance events as part of the procession of the image of Prophet Elias.

5. Carnival in Deskati with undiminished enthusiasm.

Προσβασιμότητα Accessibility

Deskati lies at a distance of 60km from Grevena, at the junction point between the prefectures of Kozani, Grevena, Trikala and Larisa. It is 432km away from Athens and 219km away from Thessaloniki. One can reach the city by car or by bus (KTEL service).

The Palioura-Panaghia Bridge, is an architectural creation of priceless value for the area.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

USEFUL TELEPHONE NUMBERS

▶▶ MUNICIPALITY OF DESKATI: ........................................2462-351101

▶▶ MAYOR: .........................................................................2462-351101

«ΑΝΔΡΟΜΑΝΑ»: ...........................................24623-51122

▶▶ ΔΗΜΟΣ ΔΕΣΚΑΤΗΣ: ......................................................24623-51101 ▶▶ ΔΗΜΑΡΧΟΣ: ..................................................................24623-51101 ▶▶

▶▶ L.Ε.P.L “ANDROMANA”: ...............................................2462351122

▶▶ DESKATI POLICE STATION – POLICE OFFICER ON DUTY: ............................................................................................ 2462-031111

▶▶ DESKATI POLICE STATION – COMMANDER: ...............2462-031443

▶▶ FIRE DEPARTMENT – PALIOURIA SECTION – EMERGENCY INTERVENTION: ............................................................... 2462-034199, 34368

▶▶ DESKATI HEALTH CENTER: .........................................2462351000

▶▶ DESKATI FORESTRY: ....................................................2462-031209

▶▶ DESKATI COMMUNITY CENTER: ........................... 2462-351137, 149

24620-31200

▶▶ POST OFFICE: 2462-031200

▶▶ TAXPAYERS’ SERVICE OFFICE: ....................................24623-51145

▶▶ DESKATI CITIZENS’ SERVICE CENTER: .......... 24623-51153, 51155

▶▶ ΚΕΠ ΔΕΣΚΑΤΗΣ: ............................................... 24623-51153, 51155 ▶▶ ΚΕΠ ΚΑΡΠΕΡΟΥ: ..............................................24623-51828, 830 ▶▶ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ: 24623-53333

24623-50100

▶▶ ΔΗΜΟΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ: .....................................................24623-50830

▶▶ ΚΤΕΛ ΓΡΕΒΕΝΩΝ: ........................................................24620-22242

▶▶ KARPERO CITIZENS’ SERVICE CENTER: ............... 2462351828, 830

▶▶ REGIONAL UNIT OF GREVENA: 2462353333

▶▶ HOSPITAL OF GREVENA: .............................................2462350100

▶▶ MUNICIPALITY OF GREVENA: ......................................2462350830

▶▶ BUS SERVICE OF GREVENA: ........................................2462022242

LOCAL COMMUNITIES

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF DESKATI

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΔΕΣΚΑΤΗΣ

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΔΑΣΟΧΩΡΙΟΥ

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΑΛΙΟΥΡΙΑΣ

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡΠΕΡΟΥ (ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΚΑΡΠΕΡΟΥ - ΔΗΜΗΤΡΑΣ)

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΚΑΛΗΣ

▶▶ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΚΟΚΚΙΑΣ (ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΡΙΚΟΚΚΙΑΣ -

E-mail: dimosdes@otenet.gr, facebook: Δήμος Δέσκατης

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF DASOCHORI

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF PALIOURIA

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF PANAGIA

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF PARASKEVI

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF KARPERO (SETTLEMENTS OF KARPERO – DIMITRA)

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF KATAKALI

▶▶ LOCAL COMMUNITY OF TRIKOKKIA (SETTLEMENTS OF TRIKOKKIA – TRIFYLLI - ANOIXI)

E-mail: dimosdes@otenet.gr, facebook: Municipality of Deskati

ΤΡΙΦΥΛΛΙΟΥ-ΑΝΟΙΞΗΣ)

ISBN: 978-618-5756-11-6