L.G.A. OF WESTERN MACEDONIA -TOURIST GUIDE- MUNICIPALITY OF KOZANI

Municipality of Kozani

Municipality of Kozani

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ε.Δ. Δυτικής

SPECIAL THANKS

The Administrative Council of the Local Government Association (L.G.A.) of Western Macedonia wishes to express warm gratitude to all the collaborators of the Municipalities who co-operated and contributed to the formulation and completion of this edition with such fervor.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Π.Ε.Δ. Δυτικής Μακεδονίας

Συντονισμός - Υποστήριξη Έκδοσης: Μένη Δρίλε

Eπιμέλεια Έκδοσης: Ηλίας Κουτουμάνος Κείμενα: Cloudprint ΙΚΕ

Φωτογραφίες: Cloudprint ΙΚΕ / Λουκάς Χαψής

Επιμέλεια - Μετάφραση - Εκτύπωση: Cloudprint ΙΚΕ

PUBLICATION CONTRIBUTORS

L.G.A. of Western Macedonia

Publication Coordinator - Support: Μeni Drile

Publication Editor: Elias Koutoumanos

Texts: Cloudprint P.C.

Photos: Cloudprint P.C. / Loukas Hapsis

Publication Design - Translation - Printing: Cloudprint P.C.

ISBN: 978-618-5756-01-7

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying or otherwise, without the publisher’s prior written consent.

Χαιρετισμός • Greetings

Ως Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (Π.Ε.Δ.) Δυτικής Μακεδονίας θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά και την ικανοποίησή μου, καθώς μετά από συστηματική και επίμονη προσπάθεια ένας Τουριστικός Οδηγός για τη Δυτική Μακεδονία και τον κάθε Δήμο ξεχωριστά είναι πλέον διαθέσιμος

όλους όσοι εμπλέκονται στην άσκηση τουριστικής πολιτικής στον τόπο μας. Είμαι βέβαιος ότι τη χαρά αυτή συμμερίζεται το σύ-

το μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής στον τουριστικό χάρτη, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Αδιαμφισβήτητα, η Δυτική Μακεδονία αποτελεί μία προικισμένη από τη φύση Περιφέρεια. Aνάμεσα σε ψηλά δασώδη βουνά παρεμβάλλονται ειδυλλιακά λεκανοπέδια με μεγάλες αλπικές και υποαλπικές λίμνες, σπουδαία χλωρίδα και πανίδα, παραδοσιακά χωριά και γεφύρια και με τον Αλιάκμονα να αποτελεί τον ευεργέτη ποταμό της περιοχής και τον μεγαλύτερο σε μήκος στην Ελλάδα. Ο οδηγός σας προσκαλεί να γνωρίσετε έναν ανεξάντλητο προορισμό που μπορεί να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη και να ανταποκριθεί στις ποικίλες προσδοκίες του καθώς διαθέτει πολλαπλά

As President of the Local Government Association (L.G.A.) of Western Macedonia, I would like to express my joy and satisfaction, as our systematic and persistent efforts have yielded a Tourist Guide for Western Macedonia and each Municipality; it is now available for potential visitors and tourists, citizens, professionals in the field of tourism and for all those involved in the implementation of tourism policy in our area.

I am certain that this pleasure is shared by all the Mayors and the local governments of our region, who share the vision and the anticipation to highlight the unique natural and cultural reserve of the area and to place it on the tourist map, both at a national and an international level.

Undoubtedly, Western Macedonia is a region endowed by nature: the high forest mountains are interspersed with idyllic basins with large alpine and subalpine lakes, great flora and fauna, traditional villages and bridges. At the same time, River Aliakmon is the life-giving source of the area and the longest river in Greece.

The guide invites you to become acquainted with an infinite destination that can satisfy even the most demanding of visitors and meet their diverse expectations with its multiple points of interest throughout the year.

Dastamanis Georgios Mayor

The President of L.G.A. of Western Macedonia

of Grevena

Ο Δήμος Κοζάνης, ο τόπος μας, είναι πλούσιος σε ιστορία και παράδοση.

Γραφικά χωριά, σημαντικά μουσεία και μνημεία, πανέμορφα φυσικά τοπία, μοναδική γαστρονομία και έθιμα με ρίζες που χάνονται στο χρόνο, ενθουσιάζουν κάθε επισκέπτη.

Ελάτε να γνωρίσετε από κοντά την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της περιοχής που εδώ και δεκαετίες πρωταγωνιστεί στον ενεργειακό χάρτη της χώρας. Η Κοζάνη σας υπόσχεται μια ξεχωριστή εμπειρία!

The Municipality of Kozani, our homeland is rich in history and tradition. Scenic villages, important museums and monuments, beautiful natural landscapes, distinctive gastronomy and customs with roots going back through time, excite every visitor.

Come and get to know from close the unique character of the region that for decades plays a leading role in the energy map of the country. Kozani holds the promise of an unforgettable experience!

The Mayor of Kozani

Lazaros Maloutas

περιεχόμενα /

Κοζάνη / Kozani

Region of Western Macedonia

The Region of Western Macedonia invites you on a journey across a verdant land, filled with legends of gods and mortals. From the Prespa Lakes, the dreamy Lake of Kastoria, against the backdrop of the lush mountains of Grammos, Smolikas and Vasilitsa, up to the peach groves of Velvento and the Geopark of Deskati, the history of this land echoes at your every step.

Although each regional unit has its own unique character, they all share common natural and cultural characteristics which are all uniquely intertwined. The landscape has kept its natural beauty untouched and its people stand out for their hospitable spirit.

The Region of Western Macedonia is one of the largest regions of Greece and covers the western part of Macedonia. It occupies an area of 9,451 sq. km and its population reaches 255,056 inhabitants according to the latest census (2021). Its largest city and capital is Kozani. It is often

θεών και ανθρώπων.

Από τις λίμνες των Πρεσπών, την ονειρική λιμνοπολιτεία της Καστο-

ριάς, με φόντο τα καταπράσινα βουνά του Γράμμου, του Σμόλικα και της Βασιλίτσας, μέχρι τις ροδακινιές του Βελβεντού και το Γεωπάρκο

της Δεσκάτης, σε κάθε βήμα αντηχεί η ιστορία του τόπου.

Αν και κάθε περιφερειακή ενότητα έχει τη μοναδικότητά της, όλες μοιράζονται κοινά φυσικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που δένουν μαγικά μεταξύ τους. Το τοπίο έχει κρατήσει ανέγγιχτη τη φυσική του ομορφιά και οι άνθρωποι διακρίνονται για το φιλόξενο πνεύμα τους. Η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας

255.056 κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2021).

Γρεβενά / Grevena

Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας

νεται ο χαρακτηρισμός της ενεργειακής καρδιάς της Ελλάδος, αφού

στα εδάφη της παράγονται τα 2/3 της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.

Αποτελείται από τις Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης και Φλώρινας και συνορεύει με την Αλβανία και τη Δημοκρατία

της Βόρειας Μακεδονίας.

Αν και ορεινή περιφέρεια, τη διαρρέει ο ζωοδότης ποταμός Αλιάκμονας, ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και της γεωργίας που συντελούν στην οικονομική ευμάρεια της περιοχής. Η εξαιρετική φύση με τα πυκνά δάση περιλαμβάνει εθνικούς δρυμούς, όπως της Πίνδου (Βάλια Κάλντα) και του Εθνικού Πάρκου των Πρεσπών, ενώ αλπικές λίμνες, καταρράκτες και ποτάμια με κρυστάλλινα νερά συνθέτουν τον περιβαλλοντικό πλούτο της Δυτικής Μακεδονίας. Αν προσθέσει κανείς τις απόκρημνες χαράδρες, τα φαράγγια και τον σημαντικό αριθμό γεωτόπων, τότε κατανοεί τη σπουδαιότητα της περιοχής για την ίδια τη ζωή. Τον καμβά συμπληρώνουν τα μαρτυρικά χωριά Μεσόβουνο Εορδαίας, Λέχοβο Αμυνταίου και Καταφύγι Βελβεντού, οι αρχαιολογικοί χώροι της Αιανής και των Πετρών, τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία των Σερβίων, του Βελβεντού και του Βοΐου, το πέτρινο τοξωτό γεφύρι της Κορομηλιάς, το γεφύρι στο Χάνι Μπερίκι και άλλα τοπόσημα που προσ-

described as the heart of Greece’s energy since 2/3 of the country’s electricity is produced on its territory. It consists of the Regional Units of Grevena, Kastoria, Kozani and Florina and it borders Albania and the Republic of North Macedonia.

It is a mainly mountainous region, with the life-giving River Aliakmon flowing through it. It is the longest river in Greece, contributing to the development of agriculture and stockbreeding that boost the region’s economic prosperity.

The exceptional nature with its dense forests includes national parks, such as Pindos (Valia Kalda) and the Prespes National Park, while the environmental wealth of Western Macedonia is complemented by alpine lakes, waterfalls and rivers with crystal clear waters. If one adds to the picture the steep ravines, the gorges and the significant number of geosites, he then comprehends the vitality of the area.

This picture is completed by the martyred villages of Mesovouno of Eordea, Lechovo of Amyntaio and Katafygi of Velvento, the archaeological sites of Aiani and Petres, the Byzantine and post-byzantine monuments of Servia, Velvento and Voio, the stone arched bridge of Koromilia, the bridge at Hani Beriki and other landmarks that give a life-giving breath in this part of Greece.

In the Region of Western Macedonia, all elements unite to compose a multi-faceted profile transforming this trip into a once-in-a-lifetime experience.

Καστοριά / Kastoria

Φλώρινα / Florina

Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης

L.G.A. OF WESTERN MACEDONIA

Regional Unit of Kozani

The Regional Union of Kozani produces the larger part of the country’s electricity, however it also has many hidden beauties, in a setting gifted by nature. One of the most beautiful regions of Greece is waiting for you to get to know it and explore it.

Η μεγαλύτερη Περιφερειακή Ενότητα της Δυτικής Μακεδονίας βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της, στη διασταύρωση Ηπείρου, Θεσσαλίας και Κεντρικής Μακεδονίας. Ορεινός στο μεγαλύτερο ποσοστό του, αλλά με τον ποταμό Αλιάκμονα και την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου να χαρίζουν την υδάτινη ανάσα τους στην περιοχή. Εντυπωσιακοί ορεινοί όγκοι, απέραντα λιλά ολάνθιστα λιβάδια με κρόκους στην Κοζάνη, κάμποι με ροδακινιές και μηλιές στο Βελβεντό, το

Γεωπάρκο στα Σέρβια, ενώ η διαδρομή γύρω από τη λίμνη Πολυφύτου

με τη διάσημη Υψηλή Γέφυρα των Σερβίων και το φαράγγι με τους καταρράκτες του Βελβεντού, συνθέτουν ένα μαγευτικό τοπίο. Σε έναν περίπατο στον χρόνο ο επισκέπτης θα γνωρίσει τα βυζαντινά κάστρα των Σερβίων, τη βασιλική νεκρόπολη της Αιανής, τους Μακεδονικούς τάφους της Εορδαίας, τα λαογραφικά μουσεία του Βελβεντού, των Σερβίων και της Κοζάνης, του Μακεδονικού Αγώνα στο Βούρινο και το Παλαιοντολογικό Ιστορικό Μουσείο Πτολεμαΐδας.

Kozani is the largest Regional Unit of Western Macedonia. It is located in its eastern part, at the points where Epirus, Thessaly and Central Macedonia intersect. It is a mostly mountainous land, although the River Aliakmon and the Polyfytos artificial lake offer their rich waters to the land.

Impressive mountain masses, vast lilac meadows with saffron in Kozani, peach and apple plains in Velvento, the geopark in Servia, and the route around Lake Polyfytos with the famous High Bridge of Servia and the gorge with Velvento’s waterfalls, compose an enchanting landscape. Taking a walk down memory lane, the visitor will become acquainted with the Byzantine castles of Servia, the royal necropolis of Aiani, the Macedonian tombs of Eordea, the folklore museums of Velvento, Servia and Kozani, the museum of the Macedonian Struggle in Vourino and the Paleontological Historical Museum of Ptolemaida.

Βελβεντό / Velvento

Τα πέτρινα γεφύρια, τα βυζαντινά μνημεία αλλά και η περίσσια αρχοντιά

στη γραφική Σιάτιστα και τα Μαστοροχώρια του Βοΐου δίνουν μια ξεχωριστή πνοή στην περιήγησή σας.

Πέραν όμως από την εξαιρετικής ομορφιάς φύση και τα μνημεία που

έχει να επιδείξει ο νομός, η πλούσια λαογραφική παράδοση θα σας μυήσει στα μυστικά του τόπου. Ένα από αυτά τα μυστικά ξεδιπλώνεται

μέσα από την ντόπια κουζίνα που σας προσκαλεί σε ένα παιχνίδι δο-

κιμής παραδοσιακών γεύσεων, ενώ τα τσίπουρα, τα περίφημα λιαστά

κρασιά της Σιάτιστας και τα ξεχωριστά κρασιά του Βελβεντού θα σας «ζαλίσουν» γλυκά.

Εντυπωσιακά μνημεία, αρχαίες πόλεις, εκκλησιές, σμιλεμένοι οικισμοί, αρχοντικά, πέτρινα γεφύρια που στεφανώνουν χείμαρρους και ποτάμια, ήθη, έθιμα και αυθεντικοί άνθρωποι που συντηρούν τις παραδόσεις αποδεικνύουν τον πολιτιστικό πλούτο του νομού Κοζάνης που

The stone bridges, the Byzantine monuments and the nobility that is everywhere in the picturesque Siatista and the Mastorohoria of Voio create a special ambiance during your tour.

Apart from the prefecture’s extraordinarily beautiful nature and monuments, the rich folklore tradition will introduce you to the secrets of the land. One of them unfolds through the local cuisine that invites you to a game of traditional tastes, while the tsipoura, the famous sundried wines of Siatista and the special wines of Velvento will put you in a sweet haze.

Impressive monuments, ancient cities, churches, unique settlements, mansions, stone bridges that crown streams and rivers, manners, customs and authentic people who keep their traditions all attest to the cultural wealth of the Prefecture of Kozani that awaits you to discover it.

- Λίμνη Πολυφύτου. / Servia - Polyfytos Lake.

L.G.A.

OF WESTERN

MACEDONIA | R.U. OF KOZANI

Municipality of Kozani

Πανοραμική άποψη του καταπράσινου Δημοτικού Κήπου Κοζάνης. /

Panoramic view of the verdant Municipal Garden of Kozani.

Ο Δήμος Κοζάνης με τις μαγευτικές

μoβ «θάλασσες» από απέραντα χωράφια κρόκου είναι ένας τόπος γεμάτος ενέργεια. Ένας σύγχρονος δήμος

που ξέρει να κρατά την παράδοση ζωντανή. Παρόν και παρελθόν γίνονται ένα σε ένα συνταίριασμα ανθρώπων, εναλλαγών και αντιθέσεων, διατηρώντας παράλληλα τα στοιχεία της μακραίωνης ιστορίας του. Η Κοζάνη είναι η πρωτεύουσα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με το μεγαλύτερο ποσοστό νέων στον πληθυσμό της, συγκριτικά με τα υπόλοιπα

αστικά κέντρα. Χτισμένη αμφιθεατρικά ανάμεσα στις οροσειρές του Βερμίου, του Μπούρινου και των Πιερίων, αντικρίζει την εύφορη κοιλάδα του Αλιάκμονα. Γη ευλογημένη που ευνοεί την καλλιέργεια αρωματικών φυτών με ωφέλιμες ιδιότητες για τον οργανισμό, όπως ο κρόκος και η λεβάντα που ευδοκιμούν στα εδάφη της.

Βουνά, λίμνες, ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, έθιμα και μοναδικά γαστρονομικά προϊόντα συνθέτουν ένα ψηφιδωτό εικόνων, ήχων, γεύσεων και αρωμάτων που καλύπτει όλες τις ανθρώπινες αισθήσεις.

Με μια επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο της Αιανής θα περιπλανηθείτε στη Νεολιθική Εποχή και την Εποχή του Χαλκού. Τα βήματά σας στον χρόνο θα σας οδηγήσουν στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, από τις βυζαντινές εκκλησίες της Αιανής στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου με το επιβλητικό κωδωνοστάσιο που δεσπόζει στο κέντρο της πόλης της Κοζάνης. Ισορροπώντας ανάμεσα στην αρχιτεκτονική της σύγχρονης αστικής κατοικίας και αυτής των μέσων του 18ου αιώνα, μιας εποχής κατά την οποία η πόλη γνώρισε μεγάλη οικονομική και πολιτιστική ακμή ως σημαντικός εμπορικός σταθμός, θα θαυμάσετε τα αναστηλωμένα αρχοντικά και τα νεοκλασικά κτίρια. Ανάμεσά

With its enchanting purple "sea" of endless saffron fields, the Municipality of Kozani is a place full of "energy" – a modern municipality that knows how to keep the tradition alive. Present and past become one through the union among people, as well as through their alternations and contrasts while maintaining elements from its long history.

Kozani is the capital of the Region of Western Macedonia and it has the largest percentage of young people in its population when compared to the other urban centers. Built amphitheatrically between the mountain ranges of Vermio, Bourino and the Pierian Mountains, it faces the fertile valley of Aliakmon. It is a blessed land that favors the cultivation of aromatic plants with beneficial properties, such as saffron and lavender that thrive on its soil.

The mountains, lakes, extraordinary architecture, customs and unique culinary products of Kozani compose a mosaic of images, sounds, tastes and aromas to satisfy all senses.

A visit to the archaeological site and the Museum of Aiani will transport you to the Neolithic era and the Bronze Age. The churches of Aiani and the Church of Agios Nikolaos will take you back to the Byzantine and post-Byzantine period, as will the imposing bell tower that dominates the Kozani city center.

You will admire the restored mansions and neoclassical buildings, which strike the perfect balance between the architecture of modern urban housing and that of the middle of the 18th century when the city experienced great economic and cultural prosperity as an important trading station. Some notable examples are the mansion of the fighter Georgios Lassanis, as well as the Vourka mansions, one of which houses the Ephorate of Antiquities.

Ο κρόκος, το υπέροχο αυτό φυτό, αποτελεί σήμα καταταθέν του Δήμου Κοζάνης αλλά και ολόκληρου του νομού. / The saffron this wonderful plant, is the trademark of the Municipality as well as the Prefecture of Kozani.

Περπατώντας στον κεντρικό πεζόδρομο και την πλατεία Νίκης, έναν βραβευμένο δημόσιο χώρο που διαμορφώθηκε μετά από πανελλήνιο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, θα νιώσετε τον παλμό της πόλης: μια φοιτητούπολη που κινείται σε έντονους ρυθμούς.

Άνθρωποι με πάθος, οι Κοζανίτες είναι εκείνοι που οραματίστηκαν και

έκαναν πράξη τα εξαιρετικά πλούσια σε εκθέματα Λαογραφικό Μουσείο

και Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας.

Η εμβληματική Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη, που στεγάζεται σε

ένα εντυπωσιακό φουτουριστικό κτίριο, δεν είναι απλώς μια βιβλιοθήκη

αλλά αντικατοπτρίζει τις αξίες μιας χώρας με σπάνια κειμήλια και ιστο-

ρία που μετράει σχεδόν τέσσερις αιώνες.

Θα βιώσετε το έθιμο των Φανών την περίοδο της Αποκριάς, τις μεγάλες φωτιές, γύρω από τις οποίες οι ντόπιοι θα σας παρασύρουν με τον χορό και το τραγούδι τους. Την περίοδο του Δωδεκαημέρου των Χριστουγέννων θα συναντήσετε τους Μωμόγερους να γυρνούν στους δρόμους των προσφυγικών κοι-

νοτήτων με τη συνοδεία μουσι-

κών οργάνων του Πόντου. Αντίστοιχα, θα γνωρίσετε τις Λαζαρίνες

το Σάββατο του Λαζάρου, με παραδοσιακές φορεσιές, στολισμένες

με λουλούδια, να τραγουδούν την καρποφορία της φύσης.

Οι Κοζανίτες, ως γνήσιοι Μακεδόνες, θα σας μυήσουν στην παραδοσιακή κουζίνα τους. Γιαπράκια ή σαρμάδες, δηλαδή λαχανοντολμάδες με λάχανο τουρσί, κοζανίτικα κιχιά γεμισμένα με φέτα, λουκάνικα, συγκλονιστικές πίτες με κρεμμύδι, πράσο και κιμά. Εξαιρετικά τυριά που πρέπει να δοκιμάσετε είναι τα τοπικά φέτα, μανούρι αέρος, τουλουμοτύρι, κεφαλοτύρι και ο πικάντικος

Walking along the main pedestrian street and reaching Niki Square, an award-winning public space designed after a pan-Hellenic architectural competition, you will feel the pulse of the city: Kozani is a student town moving at an intense pace.

The residents of Kozani, being the people with passion that they are, are the ones who envisioned and materialized the Folklore Museum and Museum of Contemporary Local History which host a multitude of exhibits.

The iconic Koventareios Municipal Library, housed in an impressive futuristic building, is not just a library but also a reflection of the values of land boasting rare relics lamost four centuries of history.

You will experience the custom of the Fanoi bonfires during the Carnival season, the big bonfires, where the locals will invite you to join their dance and song. During the Twelve Days of Christmas, you will meet the Momogeri roaming the streets of the refugee communities accompanied by musical instruments from the Pontus region. Similarly, you will meet the Lazarines on the Saturday of Lazarus in Easter, wearing their traditional costumes, decorated with flowers, and singing about the fruitfulness of nature.

Being the genuine Macedonians that they are, the residents of Kozani will introduce you to their traditional cuisine: yaprakia or sarmades, meaning cabbage rolls filled with pickled cabbage, kichia (pies) stuffed with feta cheese, sausages, and magnificent pies with onion, leek and minced meat. Some excellent cheeses that you must try are the local feta, the manouri matured in the open air, the toulomotiri, the kefalotiri, and the spicy batzios, which accompany the famous dry wines of the region and the strong tsipouro. Naturally, you should not forget to taste recipes with the famous Kozani saffron and desserts like isli, samali, saliaria, and zematistoi kourabiedes (made with sweet syrup).

Το υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Κοζάνης. / The outdoors Municipal Theater of Kozani.

και τη δημοτική Φιλαρμονική Πανδώρα. Στον επισκέπτη, αυτή

η αγάπη φτάνει είτε μέσα από live τζαζ είτε μέσα από χάλκινα ακούσματα.

Η Κοζάνη περηφανεύεται για τους ντόπιους διακεκριμένους καλλιτέχνες

της τζαζ και για τις δεκάδες μπάντες που παίζουν παραδοσιακή μουσική.

Η Κοζάνη μπορεί να μη διαθέτει πλούσιες τουριστικές περγαμηνές, αλλά είναι πρόθυμη να σας ξεδιπλώσει κάθε πτυχή της. Όταν την επισκεφτεί-

Beyond all the wonderful features that the Municipality of Kozani has to display, there is something else that defines its identity, and that is music. Every resident lives and breathes in music, as evidenced by the four conservatories and the municipal Pandora Philharmonic Orchestra. The visitor can feel this love for music either through jazz lives or through the sounds of the traditional copper instruments. Kozani is proud of its local distinguished jazz artists and the dozens of bands playing traditional music.

Kozani may not be rich in touristic infrastructure, but is willing to unfold its every aspect to you. Coming here, you will find yourself immersed in a different kind of atmosphere, in a city that introduces itself through theater, museums, musical tradition, its modern library, and tasteful cuisine. Lastly, with the rhythm of the traditional dance "Enteka" accompanying your journey, one thing is certain: Kozani will steal your heart away.

τε, θα βρεθείτε σε μια άλλη ατμόσφαιρα, σε μια πόλη που συστήνεται μέσα από το θέατρο, τα μουσεία, τη μουσική παράδοση, τη σύγχρονη βιβλιοθήκη και το καλό φαγητό. Τέλος, με τον ρυθμό του παραδοσιακού χορού «Έντεκα » να ντύνει το ταξίδι σας, ένα είναι σίγουρο: η Κοζάνη θα σας κλέψει την καρδιά. Ο Ναός των Αγίων Αναργύρων στην Κοζάνη. / The Church of the Holy Unmercenaries (Agioi Anargyroi) in Kozani.

Ιστορία - Αρχαιολογία History - Αrchaeology

Στην Παλαιολιθική Εποχή ανάγονται τα πρώτα δείγματα ανθρώπινης παρουσίας στην Κοζάνη. Οι κάτοικοι είναι απόγονοι των Ελιμιωτών που ζούσαν στην αρχαία Άνω Μακεδονίας ενώ τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά για τη ζωή στην περιοχή. Κατά τους Ρωμαϊκούς Χρόνους, η Κοζάνη πέρασε στον έλεγχο των Ρωμαίων και αργότερα στη σφαίρα επιρροής του Βυζαντίου. Η κατάκτηση από τους Οθωμανούς, η οποία διήρκησε πέντε αιώνες, έφερε στην πόλη έντονη επαγγελματική και επιχειρηματική δραστηριότητα. Το 1392, άποικοι προερχόμενοι από διάφορες περιοχές της Ηπείρου, ίδρυσαν τον οικισμό Κόσδιανη, που σταδιακά μετονομάστηκε σε Κοζάνη. Τον 18ο και 19ο αιώνα, η πόλη βρέθηκε στη δίνη των ιστορικών γεγονότων, λόγω της βουλγάρικης προπαγάνδας και του κινήματος των Νεότουρκων. Ελευθερώθηκε τελικά το 1912. Το 1922 με τη Μικρασιατική Καταστροφή στην περιοχή έχουμε την έλευση και εγκατάσταση προσφύγων από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη. Λίγα χρόνια αργότερα πρόσφυγες από την πρώην Σοβιετική Ένωση, διαμόρφωσαν την οικονομική, κοινωνική, δημογραφική και πολιτισμική ταυτότητα του τόπου. Στα χρόνια της Κατοχής οι κάτοικοι συμμετέχουν ενεργά στην Αντίσταση. Τον 20ο αιώνα, η Κοζάνη αναπτύχθηκε ραγδαία, κυρίως εξαιτίας των αποθεμάτων λιγνίτη. Σήμερα είναι μια σύγχρονη και όμορφη πόλη με νέες προοπτικές.

The first evidence of human presence in Kozani dates back to the Paleolithic Age. The inhabitants are descendants of Elimiotes who lived in the ancient Upper Macedonia. while the findings are particularly revealing about life in the area. During the Roman period, Kozani came under the control of the Romans and later under the Byzantine sphere of influence. The Ottoman rule lasted for five centuries and created intense professional and business activity to the city. In 1392, settlers from various regions of Epirus founded the settlement of Kosdiani, which was gradually renamed Kozani. During the 18th and 19th centuries, the city found itself in the midst of historical events, due to Bulgarian propaganda and the Young Turks movement. It was finally liberated in 1912. In 1922, the Asia Minor Destruction brought the arrival and settlement of refugees from Pontus, Asia Minor and Eastern Thrace. A few years later refugees from the former Soviet Union shaped the economic, social, demographic and cultural identity of this region. During the years of the Occupation, the residents participated actively in the Resistance. In the 20th century, Kozani developed rapidly, mainly because of its lignite reserves. Today it is a modern and beautiful city with new prospects.

Στην Αίθουσα Β' του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αιανής εκτίθεται πληθώρα ευρημάτων από την αρχαία πόλη πάνω στον λόφο στη Μεγάλη Ράχη.

Numerous findings from the ancient city located on the hill of Megali Rahi as exhibited in Hall 2 of the Archaeological Museum of Aiani.

Πανοραμική άποψη του σημαντικού αρχαιολογικού χώρου της Αιανής. / Panoramic view of the important archaeological site in Aiani.

1. Λεπτομέρειες από τα εντυπωσιακά δάπεδα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Αγίας Παρασκευής που είναι καλυμμένα με ψηφιδωτά.

2. Άποψη της παλαιοχριστιανικής βασιλικής στην Αγία Παρασκευή.

1. Details of the impressive mosaic floor of the early Christian basilica of Saint Paraskevi.

2. Aspect of the early Christian basilica of Saint Paraskevi.

Αξιοθέατα Sights

Ο Δήμος Κοζάνης, σύγχρονος και παραδοσιακός ταυτόχρονα, διαθέτει έντονα αρχιτεκτονικά στοιχεία και γραφικές πινελιές. Εδώ θα θαυμάσετε αρχοντικά ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, όπως τα αρχοντικά του Γρηγορίου Βούρκα και του Γεωργίου Λασσάνη, αλλά και αξιόλογα διατηρητέα κτίρια, όπως το «Δρίζειο» Κληροδότημα και το «Βαλταδώρειο» Γυμνάσιο.

Modern and traditional at the same time, the Municipality of Kozani features intense architectural elements and picturesque touches. Here you will admire mansions of exceptional architecture, such as the mansions of Gregory Vourkas and Georgios Lassanis, but also notable preserved buildings, such as the "Drizio" Endowment and the "Valtadorio" Gymnasium.

1. Το εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής αρχοντικό Γρηγορίου Βούρκα.

2. Στο εσωτερικό του αρχοντικού Γρηγορίου Βούρκα συναντά κανείς ενδιαφέρουσες ξύλινες διακοσμημένες οροφές.

3. Λεπτομέρειες από το εσωτερικό του αρχοντικού Γρηγορίου Βούρκα.

4. Κομψοτέχνημα από το αρχοντικό Γρηγορίου Βούρκα.

1. The Gregory Vourkas mansion with the exceptional architecture.

2. Inside the Gregory Vourkas mansion one can find interesting wooden ceilings.

3. Details from the interior of Gregory Vourkas mansion.

4. A masterpiece of the Gregory Vourkas mansion.

Το αρχοντικό Γρηγορίου Βούρκα αποτελεί ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής. /

The Gregory Vourkas mansion is an architectural masterpiece.

1. Στο αρχοντικό Λασσάνη στεγάζεται η Δημοτική Χαρτοθήκη

2. Η εντυπωσιακή Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης.

3. Η πλατεία Νίκης στην πόλη της Κοζάνης.

4. Άποψη του πανέμορφου αρχοντικού Βαμβακά

1. The Lassanis mansion houses the Municipal Map Library.

2. The impressive Metropolis of Servia and Kozani.

3. Niki square in the city of Kozani.

4. Aspect of the exquisite Vamvakas mansion.

1. Το Δημαρχείο της Κοζάνης στην πλατεία Νίκης

2. Το κτίριο όπου στεγάζεται η Φιλαρμονική Ορχήστρα Πανδώρα.

3. Το υπέρκομψο κτίριο του Δημοτικού Ωδείου Κοζάνης.

4. Άποψη του εξαίσιας αισθητικής Βαλταδώρειου Γυμνασίου.

5. Το 3ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης «Χαρίσιος Μούκας».

1. The City Hall of Kozani in Niki square.

2. The building in which the Philarmonic Orchestra ''Pandora'' is housed.

3. The ultra elegant building of the Municipal Conservatory of Kozani.

4. Aspect of the exquisitely aesthetic Valtadoreio Gymnasium.

5. The Elementary School of Kozani ''Charisios Moukas''.

Ο καταπράσινος Δημοτικός Κήπος Κοζάνης. / The evergreen Municipal Garden of Kozani.

Στην κεντρική πλατεία Νίκης βρίσκεται το Δημαρχείο και η εκκλησία του

Αγίου Νικολάου, κτίσμα του 17ου αιώνα, με το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο

τέμπλο και το επιβλητικό καμπαναριό με το ρολόι.

At the central Niki square, lies the Town Hall and the Church of Saint Nicholas, a building of the 17th century, with its exceptional woodcarved iconostasis and imposing bell tower with the clock.

1. Ο ιστορικός Ναός του Αγίου Νικολάου στην Κοζάνη.

2. Στην πλατεία Νίκης ορθώνονται επιβλητικά το Δημαρχείο της πόλης και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου με το επιβλητικό καμπαναριό και το ρολόι.

3. Η πανέμορφη πλατεία Νίκης χιονισμένη.

1. The historic Church of Saint Nicholas in Kozani.

2. The City Hall of the city and the Church of Saint Nicholas with the bell tower and the clock rise impressively at Niki square.

3. The beautiful Niki square covered in snow.

Η πόλη διαθέτει Αρχαιολογικό Μουσείο, Λαογραφικό, Ιστορικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο και Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας, ενώ ξεχωρίζει η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη με τα σπάνια κειμήλια.

The city has an Archaeological Museum, a Folklore Museum, a Historical and Natural History Museum and a Museum of Modern Local History, while the Koventareios Municipal Library stands out with its rare relics.

Η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης στεγάζεται σ' ένα υπερσύγχρονο κτίριο. / The Koventareios Municipal Library is housed in an ultra modern building in Kozani.

στήλες από την Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης.

πληθώρα

1. In the interior of the Archaeological Collection of Kozani one can find a plethora of interesting exhibits.

2. Marble stelae from the Archaeological Collection of Kozani.

1. Λεπτομέρεια ρωμαϊκής σαρκοφάγου.

2. Μαρμάρινο ανδρικό άγαλμα της Ρωμαϊκής Εποχής στην Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης.

3. Πήλινη κεφαλή γυναικείας μορφής ελληνιστικών χρόνων.

1. A detail of Roman sarcophagus.

2. Marble male statue from the Roman period from the Archaeological Collection of Kozani.

3. Terracota head of a female figure from the Hellenistic period.

1. Οι χώροι του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αιανής

2. Ευρήματα που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αιανής.

3. Αμφιπρόσωπο αγγείο (κάνθαρος)

των αρχών του 5ου αιώνα π.Χ.

1. The halls of the Archaeological Museum in Aiani.

2. Findings displayed at the Archaeological Museum in Aiani.

3. Double-sided vessel (kantharus) of the beginning of the 5th century B.C.

1. Το Ιστορικό Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης εντυπωσιάζει με την πληθώρα των εκθεμάτων του.

2. Χρηστικά αντικείμενα από το Ιστορικό Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης.

3. Αναπαράσταση δωματίου στο Ιστορικό Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης.

4. Άποψη του Ιστορικού Λαογραφικού και Φυσικής Ιστορίας Μουσείου Κοζάνης.

1. The Historical Folklore and Natural History Museum of Kozani impresses with the variety of its exhibits.

2. Household objects from the Historical Folklore and Natural History Museum of Kozani.

3. Reconstruction of a bedroom in the Historical Folklore and Natural History Museum of Kozani.

4. Aspect of the Historical Folklore and Natural History Museum of Kozani.

1. Στο Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας του Δήμου Κοζάνης θα εντυπωσιαστείτε από το ταξίδι στην Ιστορία.

2. Το Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας του Δήμου Κοζάνης.

1. At the Museum of Contemporary Local History of Kozani you will be impressed by this journey in history.

2. The Museum of Contemporary Local History of Kozani.

Για τους λάτρεις της φύσης υπάρχουν μοναδικές διαδρομές τόσο στο δάσος «Κουρί» όσο και στο Πλατανόδασος Ρυμνίου και το Πάρκο Ελαφιών στη δημοτική ενότητα Ελλησπόντου.

Νature lovers will enjoy unique routes both in the "Kouri" forest and in the Platanodasos of Rymnio and in the Deer Park in the municipal unit of Ellispontos.

1. Στο Πάρκο Ελαφιών του Αγίου Παντελεήμονα.

2. Στο πλατανόδασος Ρυμνίου μπλέκεται η φύση με το υγρό και καταπράσινο στοιχείο.

1. At the Deer Park of Agios Panteleimonas.

2. The plane tree forest in Rymnio, where the nature combines the aquatic with the evergreen element.

Για τους λάτρεις του θρησκευτικού τουρισμού οι εκκλησίες και οι μονές που βρίσκονται διάσπαρτες στις πενήντα δύο Κοινότητες του Δήμου, θα σας αποζημιώσουν.

Those who are fond of religious tourism will be compensated through the churches and monasteries scattered around the fifty two Communities of the Municipality.

Η πόλη της Κοζάνης ντυμένη στα λευκά. /

The city of Kozani all dressed up in white.

1. Ο μεταβυζαντινός Ναός του Ταξιάρχη Μιχαήλ στην Αιανή με τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες που επιβίωσαν.

2. Ο μεταβυζαντινός Ναός του Ταξιάρχη Μιχαήλ μας υποδέχεται στην Αιανή.

3. Ο Άγιος Δημήτριος Αιανής βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού Μπούρινου και είναι ένας πανέμορφος ναός.

4. Ο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Αιανή οικοδομήθηκε κατά τους βυζαντινούς χρόνους.

5. Ο Ναός του Αγίου Δημητρίου Κοζάνης.

1 The post-Byzantine Church of Taxiarchis Michael in Aiani with the surving impressive murals.

2. The post-Byzantine Church of Taxiarchis Michael welcomes us in Aiani.

3. The Church of Saint Demetrius of Aiani lies at the foot of Bourinos Mountain and it is an exquisite church.

4. The Church of the Dormition of the Virgin Mary in Aiani was constructed during the Byzantine period.

5. The Church of Saint Demetrius of Kozani.

1. Ο πετρόχτιστος Ναός του Αγίου Ιωάννη στη Λευκοπηγή Κοζάνης.

2. Ο Ναός του Αγίου Κωνσταντίνου στην Αιανή ατενίζει τον ορίζοντα.

3. Ο Ναός της Ζωοδόχου Πηγής εντυπωσιάζει με τον όμορφο διάκοσμο και τις τοιχογραφίες του.

4. Ο Άγιος Νικάνορας Καισάρειας με τα έντονα κεραμίδια από ψηλά.

1. The stone-built Church of Saint John in Lefkopigi.

2. The Church of Saint Constantine in Aiani gazes upon the horizon.

3. The Church of Zoodochos Pigi impresses with its beautiful decoration and murals.

4. The Church of Saint of Caesarea with the vivid roof tiles from above.

Visit the Holy Monastery of Saint John Vazelonas: Τhere is a thread connecting Kozani with Pontus . The Monastery continues its history, as it is the first to have been established in Pontus and is one of the oldest Greek monasteries

Γαστρονομία Gastronomy

Ο Δήμος Κοζάνης είναι ένας τόπος ευλογημένος από γεύσεις και αρώματα: κρόκος, ένα προϊόν με διεθνή αναγνώριση, καθώς και αρωματικά φυτά, όπως η λεβάντα, η ρίγανη, το τσάι του βουνού. Γιαπράκια, κεφτέδες με κρεμμύδια, πίτες, ζεματιστοί κουραμπιέδες, σαλιάρια, χαβίτς –κρέμα από καλαμποκάλευρο-, περέκ, πισία, στύπα και τσορβάς θα σας ενθουσιάσουν. Εξέχουσα θέση έχει το τσίπουρο που κάθε φθινόπωρο παράγεται σε παραδοσιακά καζάνια.

The Municipality of Kozani is a land blessed with flavors and aromas: saffron, a product internationally recognized, as well as aromatic plants, such as lavender, oregano, mountain tea all grow here. Yaprakia, meatballs with onions, pies, kourabies (soaked in hot syrup), saliaria, havits (cornmeal cream), perek, pissia, stypa and tsorvas will delight you. Tsipouro is produced every autumn in traditional cauldrons and holds a prominent place on the table of Kozani.

1. Τα γιαπράκια αποτελούν ένα από τα αγαπημένα τοπικά εδέσματα του Δήμου Κοζάνης.

2. Τα σαλιάρια αποτελούν αγαπημένο γλύκισμα της περιοχής.

3. Οι κεφτέδες με κρεμμύδια αποτελούν ιδιαίτερo πιάτο της περιοχής.

4. Το χαβίτς θεωρείται ένα ιδιαίτερο πιάτο της τοπικής κουζίνας.

5. Οι πίτες είναι απαραίτητο πιάτο στο κοζανίτικο τραπέζι.

6. Το λουλούδι του κρόκου Κοζάνης ξεχωρίζει για το μοναδικό του χρώμα.

7. Ο μοναδικός κρόκος Κοζάνης είναι διεθνώς γνωστός για την ποιότητα, το χρώμα και τη γεύση του.

1. Yaprakia are one of the relished local delicacies of Kozani.

2. Saliaria, a desirable local sweet.

3. Meatballs with onions are a unique dish of the area of Kozani.

4. Havits is a special dish of the local cuisine.

5. Pies are an essential dish of cuisine of Kozani.

6. The saffron flower stands out for its exquisite color.

7. The unique saffron of Kozani is famous for its quality, color and flavor.

Δραστηριότητες Αctivities

The Municipal Garden is an attraction children adn adults, while nature lovers will enjoy the Rymniο Plane Forest, the Deer Park in the Ellispontos Municipal Unit, the Kouri Forest in Nea Haravgi, the Polyfytos Lake, on the side of the Kaisarea community, and the Kalamia Lake. Yet another exciting alternative is riding in the Equestrian Club.

1. Ο Δημοτικός Κήπος αποτελεί ένα αληθινό κόσμημα για την πόλη της Κοζάνης.

2. Ο Ιππικός Όμιλος του Δήμου Κοζάνης.

3. Ο Ιππικός Όμιλος του Δήμου Κοζάνης αποτελεί πόλο έλξης για μικρούς και μεγάλους.

1. The Municipal Garden of Kozani is a real gem for the city.

2. The Equestrian Club of Kozani.

3. The Equestrian Club of Kozani is a pole of attraction for children and adults.

Σημεία Ενδιαφέροντος Points of Interest

A visit to the Museum of the Macedonian Struggle in the village of Hromio, on Mount Vourinos. It is an outdoor museum in honor of those who fought in the Macedonian Struggle.

1. Στους πρόποδες του κατάφυτου Όρους Μπούρινος βρίσκεται το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα.

2. Οι προτομές του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Φιλίππου Β' και του Αριστοτέλη στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στο Χρώμιο.

3. Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στο Χρώμιο τιμά τους πρώτους Μακεδονομάχους.

4. Άποψη του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα στο Χρώμιο.

5. Έκθεμα από το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στο Χρώμιο.

1. The Museum of the Macedonian Struggle lies at the foot of verdant Bourinos Mountain.

2. The busts of Alexander the Great, Philip II and Aristoteles at the Museum of the Macedonian Struggle at Hromio.

3. The Museum of the Macedonian Struggle honours the first fighters of the Macedonian Struggles.

4. Aspect of the Museum of the Macedonian Struggle in Hromio.

5. Exhibit from the Museum of the Macedonian Struggle.

Make a stop to admire the 350-year-old plane tree, which has been declared a prοtected natural monument, in the square of Lefkopigi village and also the water mill with the traditional fulling mill (dristela) located nearby.

Ο αιωνόβιος πλάτανος της Λευκοπηγής στέκει υπερήφανος

και προσφέρει τη σκιά του στους περαστικούς. / The centenarian plane tree stands proudly in Lefkopigi and offers its shadow to the passers-by.

Απαραίτητες

είναι

οι φωτογραφίες

στην πράσινη λίμνη Μαυροδεν-

και το ορεινό πάρκο των εξημερωμένων ελαφιών του Αγίου Παντελεήμονα κοντά στον οικισμό του Αγίου Δημητρίου.

Taking photos at the green Lake of Mavrodendri and the mountain park of the domesticated deers of Agios Panteleimon, near the settlement of Agios Dimitrios, is a must.

Στην Ακρινή, θα λατρέψετε το σπήλαιο και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, ενώ ταυτόχρονα μπορείτε να απολαύσετε μια γραφική διαδρο-

(υψόμετρο 1.551μ).

In Akrini, you will adore the cave and the Church of Saint Georgios, while at the same time you can enjoy a scenic route that starts from there towards the Vrachos peak (at an altitude of 1,551m).

1. Το μοναδικό σπήλαιο του Αγίου Γεωργίου στην Ακρινή Κοζανής.

2. Η εντυπωσιακή είσοδος στην σπηλαιοεκκλησία.

3. Πανοραμική άποψη του σπηλαίου.

1. The unique cave of Saint George in Akrini.

2. The impressive entrance of the cave church.

3. Panoramic view of the cave.

Save the Date

Αποκριά: Η πόλη φημίζεται για την Αποκριά της καθώς συνδυάζει το παραδοσιακό με το σύγχρονο. Το έθιμο του «φανού» είναι πρωταγωνιστής της Κοζανίτικης Αποκριάς. Από την Τσικνοπέμπτη ξεκινάει ένα μεγάλο γλέντι σε όλη την πόλη μέχρι και την Καθαρά Δευτέρα. Ο Φανός, η φωτιά δηλαδή, ανάβει σε κάθε γειτονιά και γύρω της στήνεται ένα μεγάλο γλέντι με τους ήχους των χάλκινων και τα ιδιαίτερα αυτοσχέδια τραγούδια τα λεγόμενα ξινέντραπα ή μασκαραλίτκα ή νοικοκυρίσια, τα σκωπτικά, τα τραγούδια της αγάπης και τα κλέφτικα. Για δύο εβδομάδες με πλούσιο και καθημερινό πρόγραμμα εκδηλώσεων, η Κοζάνη πλημμυρίζει από επισκέπτες. Αποκορύφωμα το Σάββατο της Μεγάλης Αποκριάς με το φημισμένο «Πάρτυ Νεολαίας» και το μεσημέρι της Κυριακής

Carnival: The city is famous for its Carnival events as it combines the traditional with the modern element. The custom of the "fanos" (bonfire) is the protagonist of the Carnival at Kozani. A great feast takes place throughout the city from Tsiknopempti until Ash Monday. The Fanos, that is, the fire, is lit in every neighborhood and around it a great feast is set up with the sounds of the brass instruments and the unique improvised songs the so-called xinendrapa or mascaralitka or nikokyrisia. These songs have to do with mockery, love and brave men. For two weeks full of rich and daily program of events, Kozani is flooded with visitors. The highlight is on the Saturday of the Great Carnival, with the famous "Youth Party" and on Sunday noon, with the big parade of floats, led by the local sense of humor. The Carnival festivities are concluded on Sunday night when the "fanoi" are lit in every neighborhood and locals and visitors become one.

1. The Momogeri ritual is the most famous custom in the area.

2. The so-called "Fanos Pigad' ap' tou Keramargio", one of the traditional carnival festivities in the city of Kozani.

3. The city of Kozani is known for its Carnival festivities.

Photo: Soula Pelentza, 2018. Source:

Μωμόγεροι: Το δρώμενο των Μωμογέρων, που θυμίζει street theater, ενεγράφη στο Διεθνές Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της

UNESCO. Χάνεται στα βάθη των αιώνων, έφτασε στην Ελλάδα από τους

Έλληνες του Πόντου και συνεχίζει να τελείται με ευλάβεια κάθε χρόνο

κατά το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων στις Κοινότητες του Δήμου

Κοζάνης (Άγιο Δημήτριο, Αλωνάκια, Πρωτοχώρι, Ρυάκιο, Σκήτη και Τετράλοφο) με επισκέπτες από Ελλάδα και εξωτερικό. Μία πολυσύνθετη

ομάδα νεαρών ανδρών που αποτελείται από δώδεκα χορευτές φουστανελοφόρους και μία θεατρική ομάδα όπου υποδύεται διάφορους

ρόλους με κυρίαρχες τις δύο νύφες που συμβολίζουν την αναγέννηση της φύσης, καθώς το δρώμενο έχει ευρετηριακό χαρακτήρα. Οι Μωμόγεροι με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι, χορεύουν, τραγουδούν και δίνουν ευχές. Ο επισκέπτης έχει το δικό του ξεχωριστό ρόλο στην τέλεση και γίνεται ένα με το δρώμενο μέσα από το χορό,

Momogeri: The Momogeri ritual, reminiscent of street theater, was included in the UNESCO International Intangible Cultural Heritage Index. Its origin is lost in the depths of the centuries. It arrived in Greece by the Greeks of Pontus and continues to revive every year during the twelve days of Christmas in the Communities of the Municipality of Kozani (Agios Dimitrios, Alonakia, Protohori, Ryakio, Skiti and Tetralofo) by visitors from Greece and abroad. It is a combined group of young men consisting of twelve dancers in the traditional foustanela dress and a theatrical group playing various roles dominated by the two brides who symbolize the rebirth of nature, as the events have a wishful character. Accompanied by traditional music, the Momogeri go from house to house, dancing, singing and giving wishes. Visitors have their own special role in the performance and become one with the event through dancing, songs and improvised dialogues.

Οι Λαζαρίνες είναι ένα ξεχωριστό δρώμενο του Πάσχα που συνδέεται με την αναγέννηση της φύσης την Ανάσταση, τη ζωή και στον Δήμο Κοζάνης πρωταγωνιστεί σε πολλές κοινότητες. Οι Λαζαρίνες, νέες κοπέλες με όμορφες παραδοσιακές φορεσιές, στολισμένες με λουλούδια, πιστές στο ραντεβού τους κάθε χρόνο περνούν από όλα τα σπίτια τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου. Η προετοιμασία του δρωμένου περιέχει τον όρκο, τη γάστρα, το κονάκι και τα νηστίσιμα εδέσματα. Μόλις οι Λαζαρίνες ψάλλουν τα κάλαντα και στο τελευταίο σπίτι, στις πλατείες στήνεται ένας μεγάλος χορός όπου μικροί και μεγάλοι συμμετέχουν με την καρδιά τους. Κάθε επισκέπτης εντυπωσιάζεται από το μεγαλείο της Παράδοσης, από τα ιδιαίτερα τραγούδια στην τοπική διάλεκτο που τα γνωρίζουν

1. Μωμόγεροι: Ένα από τα εθιμικά δρώμενα του Δωδεκαημέρου στις κοινότητες Αγίου Δημητρίου, Αλωνακίων, Πρωτοχωρίου, Σκήτης, Τετραλόφου του Δήμου Κοζάνης.

5. Το έθιμο των Λαζαρίνων αναβιώνει κάθε χρόνο κατά το Σάββατο του Λαζάρου.

The Lazarines is a special Easter event connected with the rebirth of nature, the Resurrection, and life itself and it is a predominant event in many communities of Kozani. The Lazarines, young girls in beautiful traditional costumes adorned with flowers, loyal to their annual appointment go around the houses singing the carols of Lazarus. Their preparation includes the oath, the gastra, the konak, and the fasting delicacies. As soon as the Lazarines sing the carols and reach the last house, a big dance is set up in the squares, where young and old participate wholeheartedly. Visitors are naturally impressed by the greatness of the tradition and by the special songs whose local dialect is known to all ages.

1. Momogeri one of the traditional festivities of the Twelve Days of Christmas in the Communities of Agios Dimitrios, Alonakia, Protohori, Ryakio, Skiti and Tetralofo of the Municipality of Kozani.

5. The Lazarines ritual revives every year during the Lazarus Saturday.

Η Κοζάνη, η λεγόμενη ενεργειακή καρδιά της Ελλάδας. / Kozani is also known as the ''heart of energy'' in Greece.

Accessibility

Οδικές συγκοινωνίες: Από Αθήνα για Κοζάνη (απόσταση: 470χλμ), από Θεσσαλονίκη για Κοζάνη, μέσω Εγνατίας Οδού (απόσταση: 123χλμ), από Ιωάννινα, μέσω Εγνατίας Οδού (απόσταση: 143χλμ).

Κρατικός Αερολιμένας Κοζάνης «Φίλιππος», τηλ. 24610 36098 (Αεροπορική σύνδεση Αθήνα - Κοζάνη).

ΚΤΕΛ Κοζάνης, Ευαγγέλου Γιάνναρη 22, τηλ 2461034455.

Road transport: Athens to Kozani (distance: 470km), from Thessaloniki to Kozani, via Egnatia Odos Motorway (distance: 123km), from Ioannina, via Egnatia Odos Motorway (distance: 143km).

"Filippos" State Airport of Kozani, tel. 24610 36098 (Air connection Athens - Kozani).

Bus Service of Kozani (KTEL), 22, Evangelou Giannari Str, tel. 2461034455.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ & ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

▶▶ Ιστορικό, Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης: Ίωνος Δραγούμη 9-11, τηλ. 2461033978, mouseio-kozanis.gr

Ανοιχτά Καθημερινά 08:30 - 14:00

▶▶ Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη: kozlib .gr/kozlib_new/ Ωράριο Λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 08:00-20:00

▶▶ Αρχοντικό Λασσάνη: Πλατεία Λασσάνη, Αρχελάου 1

▶▶ Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής: τηλ. 2461098800.

Ωράριο Λειτουργίας: Δευτέρα ως Παρασκευή 8:30 – 16:00, Σάββατο – Κυριακή: 8:30–16:00, mouseioaianis.gr/

▶▶ Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας: Αλ. Καραλίβανου 23, επίσκεψη κατόπιν συνεννόησης, τηλ. 2461029843

▶▶ Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης: Δημοκρατίας 8, τηλ. 2641025903, Λειτουργία: Δευτέρα-Παρασκευή, 08:30-15:30

▶▶ Μαμάτσειο Γενικό Νοσοκομείο Κοζάνης : Μαμάτσιου 1, τηλ.

2461352600

SOCIAL MEDIA:

Facebook: Δήμος Κοζάνης

Instagram: dimos.kozanis

Twitter: Δήμος Κοζάνης

ΔΗΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

• Αγίας Παρασκευής • Αγίου Δημητρίου • Αγίου Χαραλάμπους • Αιανής • Ακρινής • Αλωνακίων • Αμυγδαλέας • Ανθοτόπου • Άνω Κώμης

• Αργίλου • Αυγής • Βατερού • Βοσκοχωρίου • Δρεπάνου • Καισάρειας • Εξοχής• Καλαμιάς • Καπνοχωρίου • Καρυδίτσας • Κάτω Κώμης • Κερασέας • Κλείτου • Κοζάνης • Κοιλάδας • Κοίλων • Κοντοβουνίου

• Κρόκου • Κτενίου • Λευκόβρυσης • Λευκοπηγής • Λιβερών • Λυγερής • Μαυροδενδρίου • Μεταμόρφωσης • Μηλέας • Νέας Νικόπολης • Ξηρολίμνης • Οινόης • Πετρανών • Πολυμύλου

USEFUL PHONE NUMBERS & SPECIAL INFORMATION

▶▶ Historical, Folklore and Natural History Museum of Kozani: 9-11 Ionos Dragoumi Str., tel. 2461033978, mouseio-kozanis.gr

Open Daily 08:30 - 14:00

▶▶ Koventareios Municipal Library: kozlib .gr/kozlib_new/ Monday - Friday 08:00-20:00

▶▶ Lassani Mansion: Lassani Square, Archelaou 1

▶▶ Archaeological Museum of Aiani: tel. 2461098800

Opening hours: Monday to Friday 8:30–16:00, Saturday–Sunday: 8:30–16:00 mouseioaianis.gr

▶▶ Museum of Modern Local History: 23, Al. Karalivanou Str., visit by appointment, tel. 2461029843

▶▶ Archaeological Collection of Kozani : 8, Dimokratias Str, tel. 2641025903, Hours: Monday-Friday, 08:30-15:30

▶▶ Mamatsio General Hospital of Kozani: Kozani, 1, Mamatsiou Str., tel. 2461352600

SOCIAL MEDIA:

Facebook: Δήμος Κοζάνης

Instagram: dimos.kozanis

Twitter: Δήμος Κοζάνης

COMMUNITIES OF THE MUNICIPALITY OF KOZANI

• Agia Paraskevi • Agios Dimitrios • Agios Haralambos • Aiani •

Akrini • Alonakia • Amygdalea • Anthotopos • Ano Komi • Argilos

• Avgi • Vatero • Voskohori • Drepano • Exohi • Caesarea • Kalamia

• Kapnohorio • Kariditsa • Kato Komi • Kerasea • Kleitos • Kozani •

Koilada • Koila • Kontovouni • Krokos • Kteni • Lefkovrysi • Lefkopigi

• Livera • Lygeri • Mavrodendri • Metamorfosi • Milea • Nea Nikopoli

• Xirolimni • Oinoi • Petrana • Polymylos • Pontokomi • Protohori

• Ptelea • Rodiani • Ryaki • Rymnio • Sidera • Skete • Spartos •

Tetralofos • Haravgi • Hromio

ISBN: 978-618-5756-01-7