Wystawa „Byłem Polakiem – obywatelem Ukrainy”

V==4, O>4 FD<64T 665 ?>=44 6VEV< D>>V6, 745<D4T 6<FFO =5 ?<L5 G>D4W=FV6, 4 = ?>?O>V6 3 7D><44O= '>D4W=<. ' =4E =5<4 6>4=>7> D57V>=G, 45 5 =4 F6<=F4DOE =4 6VFDG =5 7>=44?<EL G>D4W=EL>V ?D4?>D<, 6>47GNG<, M> FGF ?564FL =4LV 74E<E=<><. ?5 M>D47G 5V?LL5 <VEFL, 45 7GEFDVG4NFLEO V ?D4?>D< 5V?>-G5D6>=V&

 FV= 6<EF46FV 7V5D4=V >>D>F>V 6<FFT?<E< >V?L>4=44FOF< 75D>W6 '>D4W=< F4 >?LMV, 5> O ?5D5>>=4=<=, M> V =44 VE?>N 6E5 <5=L5 ?N45=, O>V =5 D>7G<VNFL, M> $>EVO 3 O>5< ?5D5<>7?4 '>D4W=G 3 ?VL?4 5 44?V =4 74EV4. < 59T<>EL V7 =4L<< E?V?L=<<, >46VG=<< 6>D>7><. <, O> V E>F=V D>>V6 F><G, 747=4T<> 6FD4F V7 FVTN 6 =464?>N, O>4 74664< ?D47=G?4 =4E ?V4>>D<F<.  E>G 5G?< G4E<, >>?< W< 64464?>EL 74E>?<F< =4LV 75<?V, 4?5 4GE =4L ?<L46EO =5E>>D5=<<, V E4<5 F><G, 74D47, << =5 ?V444?<EL D5<?N, E>G4 6>D>7 6E5 M5 <4T 65?<>G ?5D5647G O> G 6<6V= E<?V, F4> V 6 F5E=VFV.  >E>6V =5 6D4EG64?< 7>?>6=>7>: << 5G45<> 5<F<EL 74 =4LG 75<?N V E6>5>4G, 4 =4LV 4DG7V = 5D4F< G >?LMV 4>?><474F<<GFL =4<, O> F5 5G?> G FD46=V 1920 D>>G, >>?< E?V?L=<<< E<?4<< << 6<76>?<?< <W6, 4 ?>FV<, G E5D?=V, >5>D>=<?< 4DL46G. V5D4F< V=D>D<4FVN F4 D>F>7D4DVW 4> 6<EF46>< 5G?> =5?D>EF>. =>4V G D>4<= ?>?57?<E =5 7=4E>4<?>EL O>VE=<E E6VF?<= WE=VE DV4=<E. '4E><, O> G 6<?44>G V7 >?>4<<<D>< 4?5FL><<, O><= 747<=G6 6>E5=< 2022 D>>G, 5V?L 6FD4F< =44F> E<?L=<=, M>5 4464F< 6GD=4?VEFG O>VEL 4>44F>>6V ?>4D>5<FV 7 6<FFO F>7>, >>7> =5 ?>65D=GF<. ?5 FN D>5>FG FD554 5G?> 7D>5<F<, V O 6<E?>6?NN E5D45G=G ?>4O>G <>W= >>?57V >=VFV =4DGL56EL>V=, O>4 4G65 4>?><>7?4 G ?>LG>G =4L<E E?V?L=<E 75D>W6. <7L>> 6>?>=ONEL D>4<=4< 75D>W6 6<EF46< 74 V=D>D<4FVN, D>F>7D4DVW F4 4>76V? WE=L>7> 6<>>D<EF4==O. &5 5G?4 646>4 ?D4FO. >65, =4=646G4 ?E<E>?>7VG=> G <>T<G 6<FFV. ?5 6>4=>G4E V >4=5 7 =4=5V?LL 646?<6<E <>WE 74644=L. 7444=F5 6, ?D>LG, 4>5D<< E?>6>< V <>?<F6>N F<E, >>7> ?>54G<F5 =4 F<E EF5=44E. >=< 5G?< F4><<< 6, O> V 6EV <<, <4?< 4VF5=, <DVO?< >4DG6<F<EL, EF6>D<F< 5V7=5E, ?>WE4F< =4 6V4?>G<=>>. ?5 $>EVO 745D4?4

Wojna, która trwa ju} ponad osiem lat, odbiera }ycie nie tylko UkraiEcom, ale tak}e Polakom 3 obywatelom Ukrainy. Nie mamy ani jednego regionu, w którym ukraiEskie ûagi nie powiewaj na wietrze na cmentarzach, co wskazuje, }e le} tu nasi obroEcy. Ale jest coraz wicej miejsc, w których spotykaj si i ûagi biaCo-czerwone...

Ta wystawa zawiera krótkie biograûe kilkunastu bohaterów Ukrainy i Polski, bo jestem przekonany, }e nad WisC jest coraz mniej ludzi, którzy nie rozumiej, }e Rosja 3 gdyby pokonaCa Ukrain 3 poszCaby dalej na zachód. Walczymy z naszym wspólnym, odwiecznym wrogiem. My, jak setki lat temu, ponosimy straty z tym samym napastnikiem, który zawsze staraC si nas podbi. I cho zdarzaCy si chwile, kiedy udaCo mu si zagarn nasze ziemie, nasz duch pozostaC niezwyci}ony i dlatego teraz nie poddali[my si Kremlowi, chocia} wróg wci} ma wielk przewag zarówno pod wzgldem ilo[ci }oCnierzy, jak i sprztu ci}kiego. W Moskwie nie wzili pod uwag najwa}niejszego: bdziemy walczy o nasz ziemi i wolno[, a nasi przyjaciele i bracia w Polsce nam pomog, jak to byCo w maju 1920 roku, kiedy wspólnymi siCami wyzwalali[my Kijów, a potem, w sierpniu, obronili[my Warszaw.

Zbieranie informacji i zdj na wystaw nie byCo Catwe. Czasami rodziny polegCych po prostu nie miaCy dobrych zdj swoich bliskich. Czasami, jak w przypadku polegCego jesieni 2022 roku WCodzimierza GaCeckiego, ból straty jest zbyt silny, by poda dziennikarzowi dodatkowe szczegóCy z }ycia tego, kto ju} nie wróci. Ale ta praca musiaCa zosta wykonana i serdecznie dzikuj mojej kole}ance Monice Andruszewskiej, która bardzo pomogCa w znalezieniu naszych wspólnych bohaterów. KCaniam si nisko te} rodzinom bohaterów za informacje, zdjcia i zgod na ich wykorzystanie.

To byCa ci}ka praca. Mo}e najtrudniejsza psychologicznie w moim }yciu. Ale jednocze[nie jest to jedno z moich najwa}niejszych zadaE. Prosz o modlitw i dobre sCowo za tych, których widzicie na tych planszach. Byli tacy sami jak my wszyscy, mieli dzieci, marzyli o [lubie, biznesie, wyje{dzie na wakacje. Ale Rosja odebraCa im t szans. Zamiast tego uniemo}liwili wrogowi odebranie nam marzeE naszych.

Dmytro Antoniuk, ukraiEski dziennikarz, podró}nik

Kijów, pa{dziernik 2022 r.

Autor tekstów: Dmytro Antoniuk

Redaktor tekstów: Halina Wojnarska, Andrzej Leusz

Zdjcia pochodz ze zbiorów rodzinnych bohaterów wystawy

/

$

$.

?>7<6=<= „GD= ANDRZEJ HAWRYLUK pseudonim „Bur=

4D>4<6EO 3 ?NF>7> 1980 D>>G G <T6V. 46G46EO 6 V6D57V>=4?L=><G 6<M><G ?D>D5EV==><G GG<?<MV 46F>FD4=E?>DFG F4 5G4V65?L=>W <5E4=V74FVW 6 <T6V.  1998 ?> 2000 E?G6<6 G >?F46EL>><G 6V=EL>>6><G V=EF<FGFV 769O7>G. FD<<46 764==O EF4DL>7> E5D64=F4.

4F< =4DVO 3 N4<<?4 /G<FL>4-46D<?N> ?>E>4<FL 7 V==<GG<=<. W 54FL>> $D4=FVL5> G45FL><= 5G6 ?>?O>><, M> ?V4F65D46GTFLEO 4>>G<5=F4<<.

' E5D?=V 2014 D>>G =4DV= 46D<?N> ?VL>6 4>5D>6>?LF5< G DO4< 5D>==<E %<? '>D4W=<. >7> 74G<E?<?< G 90-= >>D5<<= 45D><>5V?L=<= 54F4?L=>= G <F><<DV.  ?<EF>?444 F>7> D>>G 6V= ?5D55G646 557?>E5D54=L> =4 ?V=VW DD>=FG, 5>D>=OG< =4E5?5=V ?G=>F< VE><, >4O=5 F4 4>=5FL><= 45D>?>DF. > >EF4==L>7> 67<646EO VF< 4>5D>6V?L=>, 74<VEFL V=L>7> E>?44F4, 6 O>>7> 5G?> 46>T 4VF5=. VE?O ?V4D<6G 20 EVG=O 2015 D>>G E?>DG4< 45D>?>DFG, 45 5>D>=<?<EL G>D4W=FV, 6 =4DVO 5G?< 7?4<4=V =>74 F4 DG>4, 4?5 6V= <V7 VF<. D>F5, F5D>D<EF V 7D44=<> <E4=?> &>?EF<E („V6V=) >E>5<EF>, ?VE?O >4FG64=L, 74EFD5?<6 =4DVO 46D<?N>4, 74 F5, M> 6V= 5G6 7D4=4F><5F=<>><. &5 4>6545=> =4 6V45>, ?>54G<6L< O>5 <4F< =4DVO >?<=<?4EL =4 V=64?V4=><G 6V7>G.

VE?O ?5D57>6>DV6 V7 E5?4D4F<EF4<< FV?> 74E<E=<>4 45D>?>DFG 644?>EL 4>EF46<F< 4> <T64. 5 6V= 5G6 ?>E>64=<= 20 ?NF>7> =4 5D>>65FL>><G F6<=F4DV. 4?<L<6 54FL>V6 F4 <>?>4LG E5EFDG. ' FD46=V 2015 D>>G G>47>< D57<45=F4 '>D4W=< =4DVO 46D<?N>4 =47>D>465=> >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O (?>E<5DF=>).

UrodziC si 3 lutego 1980 roku w Kijowie. StudiowaC w Midzyregionalnej Wy}szej Szkole Zawodowej Transportu i Mechanizacji Budownictwa w Kijowie. W latach 1998-2000 sCu}yC w Wojskowym Instytucie Aczno[ci w PoCtawie. ZdobyC stopieE starszego sier}anta.

Matka Andrzeja, LudmiCa Jaczicka-Hawryluk, pochodzi z obwodu winnickiego. Jej ojciec, Franciszek Gudecki, byC Polakiem, co potwierdzaj dokumenty.

W sierpniu 2014 roku Andrzej Hawryluk zgCosiC si na ochotnika do SiC Zbrojnych Ukrainy. ZostaC wcielony do 90 Samodzielnego Batalionu Powietrznodesantowego w {ytomierzu. Od listopada tego roku walczyC w najgortszych miejscach frontu, bronic miejscowo[ci Pisky, Wodziane i lotniska w Doniecku. Do obrony tego ostatniego zgCosiC si w zamian za innego }oCnierza, ojca dwójki dzieci.

20 stycznia 2015 roku w wyniku wysadzenia przez separatystów budynku terminalu, w którym bronili si UkraiEcy, Andrzej zostaC ranny: miaC zCaman nog i rk, ale mógC chodzi. Mimo to dowódca jednego z najbardziej bezwzgldnych oddziaCów terrorystów MychajCo ToCstych „Giwi=, który osobi[cie torturowaC Andrzeja Hawryluka, zastrzeliC go, poniewa} ten celnie strzelaC z granatnika. Dowodzi tego nagranie, po którego obejrzeniu matka Andrzeja znalazCa si na wózku inwalidzkim.

Po negocjacjach z separatystami ciaCo obroEcy donieckiego lotniska dostarczono do Kijowa, gdzie zostaC pochowany 20 lutego na cmentarzu Berkowieckim. ZostawiC rodziców i mCodsz siostr.

W maju 2015 roku dekretem Prezydenta Ukrainy Andrzej Hawryluk zostaC odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia (po[miertnie).

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM

$

&&,

?>7<6=<= „%?V>5D=

ANDRZEJ WITWICKI

pseudonim „Spiker=

4D>4<6EO 31 7DG4=O 1987 D>>G 6 64=>-$D4=>V6EL>G 6 D>4<=V 7 ?>?LEL><< >>DV==O<. %>4<6 4> L>>?< 714 7 ?>?LEL>>N <>6>N =46G4==O, ?VE?O G>7> ?9OFL D>>V6 6G<6EO G L6V6EL>V= D<<>->4F>?<FL>V= 4GE>6=V= E5<V=4DVW 6 DNE>6<G4E. >G4F>>6> E>FV6 EF4F< E6OM5==<>><, 4?5 ?V4 >V=5FL =46G4==O 6<5D46 V=L<= 6<FFT6<= L?OE V 74?<L<6 E5<V=4DVN. VE?O F>7>, O> 6 >V=FV ?<EF>?444 2013 D>>G =4 ><W6EL>><G 4=44=V E?5FV4?L=V E<?< <V?VFVW „5D>GF= ?>5<?< EFG45=FV6 3 ?>WE46 =4 D56>?NFVN, O>G ?D>=L>6 4> E4<>7> >V=FO. =4E>4<6EO =4 54D<>444E =4 6G?<FV DGL56EL>>7> F4 =EF<FGFEL>V=, 74E<M46 LF45 <4=44=V6FV6 G G4<=>G ?D>DE?V?>>. 4 4=44=V ?>7=4=><<6EO V7 ><O=>>N ?5>E4=4D>N >=G4DG>, 7 O>>N ?V7=VL5, 6>E5=< 2014 D>>G >4DG6<6EO G >>D>6EL>G >=5FL>>W >5?4EFV, 665 5G6L< G ?464E >5D>6>?LG>7> G>D4W=EL>>7> >>D?GEG „D46<= E5>F>D= =4 6V==V 7 $>EVTN.

=4DV= 6>N646 V7 D>EV=EL><<< 6V=EL>4<< F4 E5?4D4F<EF4<< V7 E4<>7> ?>G4F>G 6V=EL>>6<E 4V= =4 >=54EV. %?5DLG G 5-<G >>D5<><G 54F4?L=>=V „D46>7> E5>F>DG=, 4 ?V7=VL5 G D>76V47DG?V „%4=F<=. 47<=G6 16 EVG=O 2018 D>>G G ?D><<E?>6V= 7>=V <VEF4 64VW6>4 >=5FL>>W >5?4EFV, >FD<<46L< <=>6<==V ?>D4=5==O 6V4 5?<7L>>7> D>7D<6G <V=<. 46 FD<4FOFL D>>V6.  75D>T< GD>G<EF> ?>?D>M4?<EL =4 ><W6EL>><G 4=44=V, O><= 6V= 5>D>=<6 ?V4 G4E $56>?NFVW V4=>EFV, 4 ?V7=VL5 6 V64=>DD4=>V6EL>><G >>EF5?V %D<EF4 &4DO E5E6VFG, 45 6V= ?D<E?G7>6G646. >E>64=<= =4 ?5W %?46< <VEL>>7> F6<=F4DO 6 'G>4?V6FV. V4 L?N5G 7 ?5>E4=4D>N >=G4DG> <46 4>=L>G 44V=>G, O>V= =<=V EV< D>>V6. 4?<L<?<EL F4>>6 <4F< F4 E5EFD4.

' >6VF=V 2019 747<5?><G 75D>N =444=> 764==O „>G5E=<= 7D><44O=<= <VEF4 64=>-$D4=>V6EL>4=. =4DV= <F6<FL><= 5G6 F4>>6 ?>5F>< V ?<E46 E6>W 6VDLV O> ?>?LEL>>N, F4> V G>D4W=EL>>N <>64<<. EV 6>=< ?D> ?>LG>< >74 V <VEF5 ?N4<=< 6 6<FFV. EL >4<= 7 =<E: 46>> D>74V?<F< E5DF5 -5 646G5 4GLG 46>> 5GF< 6?4E=<>>< E6>7> 6<FFO -5 646G5 6V4?>6V44F< 74 GG65.

UrodziC si 31 grudnia 1987 roku w Iwano-Frankiwsku (dawniej StanisCawów) w rodzinie o polskich korzeniach. UczszczaC do szkoCy nr 14 z polskim jzykiem nauczania. Nastpnie przez pi lat studiowaC w rzymskokatolickim Wy}szym Seminarium Duchownym Archidiecezji Lwowskiej w Brzuchowicach. Pocztkowo chciaC zosta ksidzem, ale pod koniec studiów wybraC inn drog i opu[ciC seminarium.

Po tym, jak oddziaCy specjalne milicji Berkut pobiCy studentów na kijowskim Majdanie pod koniec listopada 2013 roku, przyCczyC si do protestujcych. W rewolucji godno[ci uczestniczyC do samego koEca. ByC na barykadach na ulicach Hruszewskiego i Instytuckiej, broniC gCównej kwatery majdanowców w Domu Zwizków Zawodowych. Na Majdanie poznaC OCeksandr Honczaruk z Kijowa, sw przyszC }on. [lub wzili jesieni 2014 roku w Pokrowsku w obwodzie donieckim. ByC ju} wtedy w szeregach UkraiEskiego Korpusu Ochotniczego Prawego Sektora, który uczestniczyC w wojnie z Rosj.

W walkach z wojskami rosyjskimi i separatystami Andrzej braC udziaC od samego pocztku dziaCaE wojennych na Donbasie. Najpierw w 5 Samodzielnym Batalionie UkraiEskiego Korpusu Ochotniczego Prawego Sektora, a pó{niej w oddziale rozpoznawczym Santy. ZmarC 16 stycznia 2018 roku pod Awdijiwk w obwodzie donieckim, z powodu licznych ran, jakich doznaC w wyniku wybuchu miny. MiaC trzydzie[ci lat.

Bohater zostaC uroczy[cie po}egnany na kijowskim placu NiepodlegCo[ci, którego broniC w czasie rewolucji godno[ci, a pó{niej w ko[ciele Chrystusa Króla Wszech[wiata w Iwano-Frankiwsku, gdzie kiedy[ byC ministrantem. ZostaC pochowany w Alei ChwaCy na cmentarzu miejskim w CzukaCówce. Z maC}eEstwa z OCeksandr Honczaruk miaC córk Nadijk, dzi[ siedmiolatk. ZostaCy te} matka i siostra.

W kwietniu 2019 roku polegCemu bohaterowi nadano tytuC Honorowego Obywatela Miasta Iwano-Frankiwska.

Andrzej Witwicki byC tak}e poet; wiersze pisaC zarówno w jzyku polskim, jak i ukraiEskim. Wszystkie dotycz poszukiwania Boga i miejsca czCowieka w }yciu. Oto jeden z nich:

Trudno dzieli serce Jeszcze trudnej dusz Ci}ko by wCa[cicielem swojego }ycia Jeszcze trudniej odpowiada za cudze.

IGOR BRANOWICKI

4D>4<6EO 25 >6VF=O 1976 D>>G G <T6V. 4>V=G<6 <W6EL><= F5E=V>G< 5?5>FD>==<E ?D<?44V6, M> 7=4E>4<FLEO =4 >>?<L=V= 6G?<FV 5DE?5>F<6=V=, O>4 6V4 2016 D>>G =>E<FL =>7> V<9O.

D44V4 7>DO 7646EO 4<V4=, 4 ?D4545GEO 3 %5?5=4. >=< 5G?< ?>?O>4<<, V 6<?< 6 >4=><G V7 EV? ?V4 $44><<L?5< =4 <F><<DM<=V. V4 >V=5FL 90-E D>>V6 7>D D4=>6<FL><= 5G6 G E>?44V <VEVW <D>F6>DG>7> >>=F<=75=FG  6 =7>?V. D46 GG4EFL G $56>?NFVW 7V4=>EFV, 4 7 ?>G4F>>< 6V==< 7 $>EVTN, ?VL>6 4> 5D>==<E %<? '>D4W=< 4>5D>6>?LF5< G E5D?=V 2014 D>>G.

' E>?44V 81-W >>D5<>W 45D><>5V?L=>W 5D<744< (90-= >>D5<<= 45D><>5V?L=<= 54F4?L=>=) 5>D>=<6 >=5FL><= 45D>?>DF. VE?O F>7>, O> 20 EVG=O 2015 D>>G D>EVO=< V E5?4D4F<EF< ?V4VD64?< FG G4EF<=G 5G4V6?V, 45 M5 FD<<4?<EL G>D4W=EL>V 74E<E=<><, 6=>GV 4>?><V7 46>< ?>D4=5=<< ?>5D4F<<4< 6<=F< 7 45D>?>DFG, G<< D4>F<G=> 6DOFG646 WE. 4EFG?=>7> 4=O 5G6 74E>??5=<= 6>D>7>< G ?>?>=. >5D>6V?L=> =47646EO >G?5<5F=<>><, O>>7> LG>4?< D>EVO=<, E>G4 =<< =5 5G6. VE?O F>DFGD, 21 EVG=O 2015 D>>G 7>DO D4=>6<FL>>7> 46><4 ?>EFDV?4<< G 7>?>6G 74EFD5?<6 D>EV=EL><= F5D>D<EF DE5= 46?>6 („>F>D>?4=).

>?>=F5D4< 644?>EO 6V4=4=F< FV?> 75D>O ?<L5 G5D57 464 <VEOFV. 3 >6VF=O ?>E>64=<= =4 5D>>65FL>><G >?44>6<MV G <T6V. ' =L>7> 74?<L<6EO DV4=<= 5D4F V <4F< V=4 >EFO=F<=V6=4.

>E<5DF=>, G 2016 D>FV, 7>DN D4=>6<FL>><G =444=> 764==O 5D>O '>D4W=< (7 6DGG5==O< >D45=4 „>?>F4 VD>4=) 3 =4=6<M<= EFG?V=L 6V47=4>< 6 '>D4W=V. /

UrodziC si 25 kwietnia 1976 roku w Kijowie. UkoEczyC kijowskie Technikum UrzdzeE Elektronicznych. Jedna z ulic znajdujcych si w pobli}u tej szkoCy w 2016 roku zostaCa nazwana jego imieniem.

Pradziadkowie Igora, Damian i Helena, byli Polakami i mieszkali w jednej z wsi pod Radomy[lem w obwodzie }ytomierskim.

Pod koniec lat 90. Igor Branowicki sCu}yC w ukraiEskim kontyngencie wojskowym w misji pokojowej ONZ w Angoli. UczestniczyC w rewolucji godno[ci, a kiedy zaczCa si wojna z Rosj, w sierpniu 2014 roku wstpiC do SiC Zbrojnych Ukrainy, jako ochotnik.

BroniC lotniska w Doniecku w szeregach 81 Samodzielnej Brygady Powietrznodesantowej (90 Samodzielny Batalion Desantowo-Szturmowy). W nocy 20 stycznia 2015 roku, po wysadzeniu w powietrze cz[ci nowego terminalu, w którym nadal bronili si ukraiEscy }oCnierze, pomógC dwóm rannym wydosta si z budynku. Kiedy wróciC po nastpnych, zostaC schwytany. Aby uchroni swoich towarzyszy przed torturami, powiedziaC 3 wbrew faktom 3 }e byC strzelcem wyborowym, poszukiwanym przez Rosjan. Poddany torturom zostaC zabity dwoma strzaCami w gCow przez rosyjskiego terroryst Arsena PawCowa „Motorol=. StaCo si to 21 stycznia 2015 roku.

Wolontariuszom udaCo si odnale{ ciaCo bohatera po dwóch miesicach. 3 kwietnia zostaC pochowany na cmentarzu Berkowieckim w Kijowie. ZostawiC brata i matk Nin.

W 2016 roku prezydent Ukrainy przyznaC Igorowi Branowickiemu po[miertnie tytuC Bohatera Ukrainy (najwy}szy tytuC honorowy) z orderem ZCotej Gwiazdy.

JULIA PASTERNAK

4D>4<?4EL 18 ?<?=O 1982 D>>G G <VEFV 4<9O=>4 '5D>4EL>>W >5?4EFV. > <4<V 3 ?>?L>4 7 D>4<=< >6>E5?5FL><E. D<=4?56=VEFL 4> ?>?LEL>>7> =4D>4G ?V4F65D465=4 4DF>N ?>?O>4, 6<44=>N G ?NF><G 2022 D>>G. '?5= >?LEL>>7> >G?LFGD=>7> F5=FDG V<. 4D>?O ,<<4=>6EL>>7> G '5D>4E4E.

' 2001 D>FV

.?VO 4EF5D=4> 74>V=G<?4 D5<5=GGFL>5 <54<G=5 GG<?<M5 V ?V7=VL5 ?D4FN64?4 D5?L4L5D>< F4 <54E5EFD>N G ?V>4D=V DV4=>7> <VEF4 4<9O=>4. >E5=< 2020 D>>G ?V4?<E4?4 >>=FD4>F 7V 5D>==<<< %<?4<< '>D4W=<, 45 E?G6<?4 G 764==V <>?>4L>7> E5D64=F4.

.?VO 4EF5D=4> 7=<>?4 5576VEF< 23 >6VF=O 2022 D>>G ?V4 G4E 5>N

6 E5?V >74G4 >?4=L, M> 74 >V?L>4 >V?><5FDV6 6V4 D>EV=EL>>7> >>D4>=G G %4D>V6EL>V= >5?4EFV. 7V4=> V7 ?5D5>474<< WW 5>=>6<E ?>5D4F<<V6 .?VO ?>67?4 745D4F< 7 ?V=VW 6>7=N 646>> ?>D4=5=>7> G>D4W=EL>>7> E>?44F4. 4 E>5V 6>=4 <4?4 GVF>V D>7?V7=464?L=V 7=4>< G5D6>=>7> ED5EF4, M> 6>47G64?< =4 F5, M> 6>=4 T 6V=EL>>6<< <54<>><. D>F5 6>D>6<= E=4=?5D, ?>DGLGNG< 6EV 74>>=< F4 76<G4W 6545==O 6V==<, 74EFD5?<6 WW ?>EFDV?>< G 7>?>6G. 46?<6> ?V4>D5E?<F<, M> .?VO 4EF5D=4> =5 T >DVFV==> E5D54 ?>?57?<E, ?>74O> WW FV?> F4> V =5 5G?> 4>EV 7=4=45=5. %5?> >74G4 >?4=L G 65D5E=V 2022 D>>G 5G?> 76V?L=5=5, 4?5 >EF4=>V6 <>?>4L>7> E5D64=F4 F4> V =5 5G?> 7=4=45=>. .?VO 4EF5D=4> 5G?4 D>7?GG5=>N V <4?4 46>E 4VF5= 3 4>=L>G 4D<=G (2004 D.=.) V E<=4 ?5>EVO (2013 D.=.). 4?<L<?<EL F4>>6 54FL><, 74>D>69O O><E E<?L=> ?V4VD64?4 76VEF>4 ?D> <>6?<6G 747<55?L WE=L>W 4>=L><. >?LEL><= >G?LFGD=<= F5=FD V<. 4D>?O ,<<4=>6EL>>7> G '5D>4E4E =4<474TFLEO 4>?><474F< EV<9W .?VW 4EF5D=4>, 75<D4T >>LF< 4?O WW 54FL>V6 F4 4VF5=.

UrodziCa si 18 lipca 1982 roku w Kamiance w obwodzie czerkaskim. Po linii matki jest Polk z rodziny Nowosieleckich. Przynale}no[ do narodu polskiego potwierdza Karta Polaka, wydana w lutym 2022 roku. CzConek Polskiego Centrum Kulturowego im. Karola Szymanowskiego w Czerkasach.

W 2001rokuJuliaPasternakukoEczyCaszkoCmedycznw KrzemieEczuku, a nastpnie pracowaCa jako sanitariuszka i pielgniarka w szpitalu w rodzinnym mie[cie Kamianka. Jesieni 2020 roku podpisaCa kontrakt z SiCami Zbrojnymi Ukrainy, gdzie otrzymaCa stopieE mCodszego sier}anta.

Julia Pasternak zaginCa 23 kwietnia 2022 roku podczas boju we wsi Kozacza LopaE, kilka kilometrów od granicy rosyjskiej w obwodzie charkowskim. WedCug opowie[ci jej towarzyszy broni, Julia czoCgaCa si, by zabra z linii ognia ci}ko rannego }oCnierza ukraiEskiego. MiaCa na sobie czerwony krzy}, wyra{nie identyûkujcy j jako wojskowego medyka. Niemniej jednak wrogi snajper, Camic wszelkie prawa i zwyczaje wojenne, strzeliC jej w gCow.

Nale}y podkre[li, }e Julia Pasternak oûcjalnie nie znajduje si na li[cie polegCych, poniewa} jej ciaCa jeszcze nie odnaleziono. Wie[ Kozacza LopaE zostaCa wyzwolona we wrze[niu 2022 roku, ale nie znaleziono szcztków mCodszego sier}anta.

Julia Pasternak byCa rozwiedziona i miaCa dwoje dzieci 3 córk Daryn (ur. 2004) i syna OCeksija (ur. 2013). Zostali jej rodzice, których zdrowie mocno nadszarpnCa wiadomo[ o mo}liwej [mierci córki.

Polskie Centrum Kulturowe im. Karola Szymanowskiego w Czerkasach stara si pomaga rodzinie Julii Pasternak, zbierajc fundusze dla jej rodziców i dzieci.

 $&,

WADYM

ZABROCKI

4D>4<6EO 17 G5D6=O 1979 D>>G G D4=>=V 4?L>64=>4 6 <F><<DV G ?>?LEL>V= >4F>?<FL>V= D>4<=V. 4>V=G<6 %4D>V6EL><= V=EF<FGF F4=>>6<E 6V=EL> 4FV>=4?L=>7> F5E=VG=>7> G=V65DE<F5FG „%4D>V6EL><= ?>?VF5E=VG=<= V=EF<FGF=. 4 <><5=F ?>G4F>G 4>F<6=<E 5>=>6<E 4V= 7 $>EVTN =4 EE>4V G 2014 D>FV 44<< 45D>FL><= E?G6<6 6 EFG?5=V >4?VF4=4 V 74EFG?=<>4 =4G4?L=<>4 LF45G 45D><>5V?L=>-45E4=F=>7> 54F4?L=>=G 95-W >>D5<>W 45D><>5V?L=>W 5D<744< 5D>==<E %<? '>D4W=<.

13 FD46=O 2014 D>>G =4 >>>?<FV E5?4 >FO5DEL>5 (6V4 2016 D>>G 4OG>4) ?V4 %?>69O=EL>><, 74==OF<< 5>=>6<>4<< 475=F4 $% 7>DO VD>V=4 (%FDT?>>64), >4?VF4= ?>FD4?<6 G 74EV4>G. >7> >>?>=4 EG?D>6>46G64?4 D>7D4EG=>< 82-<< <V=><5FV6 F4 ?D>4>6>?LEF6> 4?O 5?>>-?>EF4. ?<7L>> 12:30 G>D4W=EL>V 6V=EL>>6V 5G?< >5EFDV?O=V D>EVO=4<< F4 E5?4D4F<EF4<< EFDV?5FL><< F4 7D4=4F><5F=<< 6>7=5<.  D57G?LF4FV FL>7> >5EFDV?G 747<=G6 >4?VF4= V M5 ?9OFL =>7> F>64D<LV6.

17 FD46=O 2014 D>>G 6 6<F><<DEL>><G >>EF5?V %6. /=4 7 G>?V 6V45G?>EL ?D>M4==O V7 44<<>< 45D>FL><<. %6VFEL>4 G4EF<=4 F5D5<>=VW ?D>=L?4 G ?D<<VM5==V D4<4F<G=>7> F54FDG V<. 64=4 >G5D7<. 4?VF4= EF46 ?5DL<< 6<F5?5< <F><<D4, ?>?57?<< G 6V==V 7 $>EVTN. ' =L>7> 74?<L<?4EL G4>64 .?VO F4 46V 4>=L><.

>E>64=<= G E5?V %6VF<= <F><<DEL>>7> D4=>=G.

>E<5DF=> 44<<>6V 45D>FL>><G ?D<E6>T=> 764==O <4=>D4, =47>D>465=> >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O V <544??N „4 6<76>?5==O %?>69O=EL>4=.

4 EFV=V ?4<9OFV 6 ><W6EL>><G <>=4EF<DV DE4=75?4 <E4W?4, V=D>D<4FVO ?D> =L>7> <VEF<FLEO G ?5DLV= E5>FVW, DO4 3, <VEF5 12.

UrodziC si 17 czerwca 1979 roku w {ytomierzu, w dzielnicy Malowanka, w polskiej rodzinie katolickiej. UkoEczyC Charkowski Instytut Wojsk Pancernych Narodowego Uniwersytetu Technicznego „Charkowski Instytut Politechniczny=. W chwili rozpoczcia dziaCaE wojennych na wschodzie Ukrainy w 2014 roku byC w randze kapitana. PeCniC funkcj zastpcy szefa sztabu batalionu 95 Samodzielnej Brygady Powietrznodesantowej SiC Zbrojnych Ukrainy.

13 maja 2014 roku na obrze}ach wsi Oktiabrskie (od 2016 roku Majaczka) koCo SCowiaEska, zajtej przez bojowników puCkownika FSB Igora Girkina (StrieCkowa), jego kolumna wiozca 82 mm mo{dzierze i zaopatrzenie dla punktu kontrolnego wpadCa w zasadzk. OkoCo godz. 12.30 ukraiEscy }oCnierze zostali ostrzelani przez prorosyjskich separatystów ogniem z kaCasznikowów i granatników. W wyniku tego ostrzaCu zginC kapitan i jego piciu towarzyszy.

17 maja 2014 roku w ko[ciele [w. Jana z Dukli w {ytomierzu zostaCa odprawiona msza po}egnalna w intencji Wadyma Zabrockiego. [wiecka cz[ ceremonii odbyCa si w Teatrze Muzyczno-Dramatycznym im. Iwana Koczergi. Kapitan byC pierwszym }ytomierzaninem, który polegC na wojnie z Rosj. ZostawiC }on Juli i dwie córki.

Pochowano go we wsi [wityE w rejonie }ytomierskim.

Po[miertnie Wadym Zabrocki zostaC awansowany do stopnia majora, odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia i medalem „Za wyzwolenie SCowiaEska=.

Jego portret na [cianie Pamici PolegCych za Ukrain przy monasterze [w. MichaCa ArchanioCa w Kijowie znajduje si w sekcji pierwszej, rzd 3, miejsce 12.

$

&,

?>7<6=<= «4DL464»

WAODZIMIERZ

GAAECKI

pseudonim „Warszawa=

4D>4<6EO 31 6>6F=O 1997 D>>G G 5D4<G56V G D>4<=V ?>?O>V6. D44V4 5G6 D>7EFDV?O=<= % G 1937 D>FV E4<5 74 =>7> 5F=VG=5 ?>E>465==O. >?>4<<<D 5G6 >ED5M5=<= G %4=>FG4DVW 4F5DV >6>W 5D4<GV6EL>>W. <4?>G E>4<6 4> >>EF5?G, =4 4<FOGV >4F5E<7<, 4> EG5>F=L>W ?>?LEL>>W L>>?<. 74<6 G 4<FOGV F45>D< 4> >?LMV F4 7>FG646EO F4< ?VF< =4 =46G4==O ?VE?O E5D54=L>W L>>?<. >EFG?<6 4> <M>W L>>?< D545V?VF4FVW G 4DL46V, 45 6G<6EO 4>?><474F< = DOFG64F< ?N45=. EF4==V= DV> =46G4==O F4 4<??>< ?5D5>D5E?<?4 6V==4. D>=L>6L< >GDE< =56V4>?44=>W 4>?><>7< F4 F4>F<G=>W <54<F<=< 6V= 7 1 FD46=O 2022 D>>G ?VL>6 =4 6V==G V 6EFG?<6 4> ?46 >>D5<>7> D>76V4G64?L=>4<65DEV==>7> ?V4D>74V?G >?>6=>7> G?D46?V==O D>76V4>< V=VEF5DEF64 >5>D>=< '>D4W=< „D4>5==. V4 G4E >EV==L>7> =4EFG?G 5D>==<E %<? '>D4W=< ?VE?O 76V?L=5==O 4?4>?VW G %4D>V6EL>V= >5?4EFV, >?>4<<<D 4?5FL><=, O><= 67O6 E>5V ?E564> =4 G5EFL <VEF4, 6 O>><G =46G46EO, 747<=G6 ?V4 G4E 76V?L=5==O G?9O=EL>4 F4 >>>?<FL 13 65D5E=O 2022 D>>G.

4F< 75D>O 3 ?4=V %6VF?4=4, D>7?>6V?4, M> WW E<= D>7<>6?O6 G>F<D<4 <>64<<, 7D46 =4 7VF4DV, ?<E46 6VDLV, ?N5<6 L4E<& >?>4<<<D 74?<L<6 54FL>V6 F4 <>?>4L>7> 5D4F4 /=4. V= =5 4>6<6 4> E6>7> 25-DVGGO FD>E< 5V?LL5 O> <VEOFL.

V4E?V64?< 75D>O 18 65D5E=O 2022 D>>G 6 %4=>FG4DVW 4F5DV >6>W 5D4<GV6EL>>W. >?>4<<<D 4?5FL><= ?>E>64=<= =4 6V=EL>>6><G F6<=F4DV DV4=>7> <VEF4. /

UrodziC si 31 pa{dziernika 1997 roku w Berdyczowie w polskiej rodzinie. Jego pradziadka rozstrzelaCo NKWD w 1937 roku tylko dlatego, }e byC Polakiem. WCodzimierz przyjC chrzest w Sanktuarium Matki Bo}ej Berdyczowskiej. Od najmCodszych lat chodziC do ko[cioCa, na katechez dla dzieci, do polskiej szkoCy sobotniej. Je{dziC na mCodzie}owe obozy letnie do Polski i przygotowywaC si do kontynuowania tam nauki po liceum. StudiowaC w Warszawie, w Wy}szej Szkole Rehabilitacji, gdzie uczyC si nie[ pomoc i ratowa ludzi.

Jego plany zawodowe przekre[liCa wojna. Nie zd}yC obroni dyplomu. Na ostatnim roku przerwaC studia, by wróci na Ukrain i broni ojczyzny. Po ukoEczeniu kursów pierwszej pomocy i medycyny taktycznej 1 maja 2022 roku wstpiC w szeregi ochotniczej jednostki dywersyjno-rozpoznawczej „Kraken= GCównego Zarzdu Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy. PrzyjC pseudonim na cze[ miasta, w którym studiowaC. Podczas jesiennej ofensywy charkowskiej, po wyzwoleniu BaCaklii w obwodzie charkowskim, zginC w walkach o KupiaEsk 13 wrze[nia 2022 roku.

Matka bohatera, SwietCana, powiedziaCa, }e jej syn znaC cztery jzyki, graC na gitarze, pisaC wiersze, lubiC szachy& WCodzimierz zostawiC rodziców i mCodszego brata. MiaC 24 lata.

Msza }aCobna odbyCa si 18 wrze[nia 2022 roku w Sanktuarium Matki Bo}ej Berdyczowskiej. WCodzimierz GaCecki spoczC na cmentarzu wojskowym w rodzinnym mie[cie.

?>7<6=<= „<D>F6>D5FL= DMYTRO KUyMIN

pseudonim „Rozjemca=

4D>4<6EO 27 >6VF=O 1974 D>>G 6 <VEFV E55EF, $>EVO (%65D4?>6EL>4 >5?4EFL) G EV<9W 7 ?>?LEL><< >>DV==O<. >?< <<FD>6V 5G?> ?9OFL D>>V6 D>4<=4 ?5D5WE4?4 6 '>D4W=G =4 '5D>4M<=G.

>74O> 54FL>> <<FD4 5G6 EG4>6=<>><, F> V 6V= 6<DVL<6 ?D>4>66<F< EV<5==G E?D46G V 6EFG?<6 4> <W6EL>>7> EG4>6=L>7> GG<?<M4, 4?5 ?VE?O ?5DL>7> >GDEG =46G4==O 5G6 ?D<764=<= =4 EFD>>>6G E?G65G 4> 4FV>=4?L=>W 764D4VW '>D4W=<, O>G ?D>E>4<6 G >=5FL>G.

V4E?G6<6L<, <<FD> G7L<V= ?>EFG?<6 =4 =46G4==O 4> L6V6EL>>W >><5DFV==>W 4>445<VW, 45 ?>7=4=><<6EO 7V E6>TN <4=5GF=L>N 4DG6<=>N >DO=>N, O>4 F4>>6 <4T ?>?LEL>5 >>DV==O. ' ?>4DG66O =4D>4<?>EL 464 E<=<: <E4=?> (2007 D.) F4 64= (2010 D.), V G7L<V=< ?5D5WE4?< 4> <T64.

<<FD> =5 745G646 ?D> E6>T EG4>6=T ?>>?<>4==O V EF46 ?D4FN64F< D>F>7D4D>< G 7<?FV. 6V4F< 6V= ?>65D=G6EO 4> <T64 ?DO<> =4 $56>?NFVN V4=>EFV, 45 5D46 4>F<6=G GG4EFL G %4<>>5>D>=V 4=44=G.  ?VE?O 4=5>EVW D<<G 4>5D>6>?LF5< ?VL>6 G 54F4?L=>= „=V?D>-2=. V4 G4E >>=D?V>FG 7 <VEF56<<< ?D<E<?L=<>4<< F4> 764=>W $ G >>D>6EL>G, O>V 745?>>G64?< ?D>E>465==O 6V=EL>>6>W >>?>=<, <<FD> G7L<V= 557 75D>W 6<=L>6 4> =<E V E?>>V==> 74?56=<6, M> G>D4W=EL>5 6V=EL>> =5 6>NT 7 F<6V?L=<<<, ?VE?O G>7> 6>=< ?D>?GEF<?< =>7> 6V44V?. 4 F5 6V= >FD<<46 ?>7<6=<= „<D>F6>D5FL=.

7>4>< <<FD> G7L<V= ?5D5=L>6 E?G6<F< G D575D6 4FV>=4?L=>W 764D4VW '>D4W=<, >5V==O6L< ?>E44G E5D64=F4 D575D6G V >><4=4<D4 6V44V?5==O 54F4?L=>=G E?5F?D<7=4G5==O „>=54E=. D>=L>6L< E?5FV4?L=<= 6<L>V?, 7=>6G =4?D46<6EO G 7>=G =F<F5D>D<EF<G=>W >?5D4FVW.

10 ?<?=O 2014 D>>G <<FD> G7L<V= ?5D55G646 G G>?>6><G 46F><>5V?V >>?>=< 1 6V44V?5==O 1 676>4G 54F4?L=>=G E?5F?D<7=4G5==O D575D6VEFV6 =4 <4DLV ?V4 E5?>< '?O=V6>4 (6V4 2016 D>>G 4?<=V6>4) =4 >=5GG<=V. >?>=4 ?>FD4?<?4 G 74EV4>G 6>D>74 V <<FD> >FD<<46 ?>D4=5==O, =5EG<VE=V V7 6<FFO<.

5D>O ?>E>64=> G E5?V =V4<= =4 <W6M<=V.

26 ?<?=O 2014 D>>G <<FD> G7L<V= =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O (?>E<5DF=>). /

UrodziC si 27 kwietnia 1974 roku w mie[cie Asbiest w Rosji (obwód swierdCowski) w rodzinie o polskich korzeniach. Kiedy miaC pi lat, rodzina przeniosCa si na Ukrain do obwodu czerkaskiego.

Poniewa} ojciec Dmytra byC artyst, syn 3 równie} utalentowany 3 postanowiC kontynuowa rodzinne tradycje i podjC nauk w Kijowskiej Szkole Artystycznej. W 1992 roku, gdy skoEczyC pierwszy rok, zostaC powoCany do wojska 3 sCu}yC w Gwardii Narodowej Ukrainy w Doniecku.

Po odbyciu sCu}by, któr zakoEczyC w stopniu sier}anta rezerwy, zapisaC si na Lwowsk Akademi Handlow. Tam poznaC swoj przyszC }on Zorian, równie} majc polskie korzenie. MaC}eEstwo doczekaCo si dwóch synów: MychajCa (ur. 2007) i Iwana (ur. 2010). Ku{minowie przenie[li si do Kijowa.

Dmytro lubiC fotograû i to hobby staCo si jego zawodem 3 rozpoczC prac jako fotograf w Egipcie. Kiedy wybuchCa rewolucja godno[ci, wróciC. BraC udziaC w samoobronie Majdanu. Po aneksji Krymu zgCosiC si na ochotnika do batalionu Dnipro-2. Podczas konûiktu z lokalnymi zwolennikami tzw. Donieckiej Republiki Ludowej w Krasnoarmijsku (od 2016 roku Pokrowsk), którzy zablokowali przejazd konwoju wojskowego, Dmytro Ku{min wykazaC si zdolno[ciami negocjacyjnymi. PodszedC do protestujcych bez broni i spokojnie zapewniC ich, }e wojsko ukraiEskie nie walczy z ludno[ci cywiln. Na te sCowa konwój zostaC przepuszczony, a Ku{min otrzymaC pseudonim „Rozjemca=.

Nastpnie wstpiC do rezerwy Gwardii Narodowej Ukrainy, gdzie objC stanowisko dowódcy batalionu przeznaczenia specjalnego „Donbas=. Po przej[ciu szkolenia bojowego ponownie udaC si do strefy operacji antyterrorystycznej.

10 lipca 2014 roku konwój, w którym jechaC, w pobli}u wsi Uljaniwka (od 2016 roku MaCyniwka) w obwodzie donieckim zostaC zaatakowany. Dmytro Ku{min znajdowaC si w pierwszym samochodzie kolumny. Rana, któr odniósC, okazaCa si [miertelna.

Bohater jest pochowany we wsi Hnidyn w obwodzie kijowskim.

26 lipca 2014 roku Dmytro Ku{min zostaC odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia (po[miertnie).

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

 %

?>7<6=<= „GE4D=, „L6V6=

IWAN ISYK

pseudonim „Kucharz=, „Lwów=

4D>4<6EO 20 EVG=O 1984 D>>G G D>7>5<GV. 4<4 64=4, ?4=V ?L74, ?> 54FL>G ?>E>4<FL 7 ?>?LEL>>W D>4<=< D<EL, M> ?V4F65D465=> 4>>G<5=F4<<. ?<7L>V D>4<GV <5L>4NFL G %4=>>G (>?LM4). 45GEO ?4=V ?L7< 74 E6>N D5?V7V==G 4VO?L=VEFL 5G?4 7VE?4=4 D44O=EL>>N 6?44>N 4> 474EEF4=G, 45 ?><5D?4. $>4<=4 =4?56<FL 4> D<<>->4F>?<FL>>W ?4D4DVW D>7>5<G4. 64= E<> 74>5G6 <<D=<= V GG4>6<= D4E >GE4D4->>=4<F5D4 G D>7>5<FL>><G 6<M><G ?D>D5EV==><G GG<?<MV 719. 6V4E< V =>7> <4=5GF=V= 6V=EL>>6<= ?>7<6=<=. >74O> 6EO D>4<=4 T 7?<5>>> ?4FDV>F<G=>N 3 F4F> 64=4, 4E<?L E<> ?5DL<< 6 '>D4W=V ?>6VE<6 =44 4D>7>5<FL>>N D4FGL5N <VEF4 E<=L>-6>6F<= ?D4?>D V 45<>=FG646 ?4<9OF=<> 5=V=G, 4 F4>>6 5D46 GG4EFL G ><4D4=G56><G <4=44=V 6 <T6V 3 E<= 64=, ?>F4=><, 45< =5 74E<GF<F< DV4=<E ?>WE46 4> EF>?<FV 6 D<6 $56>?NFVW V4=>EFV. GE>64D<6 4?O E6>WE ?>5D4F<<V6. '5D57 EF4= 74>D>69O 64=4 E<>4 =5 5D4?< 4> 6V=EL>4, E>G4 6V= =4<4746EO ?D>=F< <54<G=G >><VEVN. E5 6, G ?<?=V 2014 D>>G 6V= 7<V7 74?<E4F<EL 4>5D>6>?LF5< G 24-= 54F4?L=>= F5D<F>DV4?L=>W >5>D>=< „=44D=. $V4=<< 7=>6G 6 =5 E>4746, M> V45 =4 6V==G, 4 ?<L5 ?>6V4><<6, M> W45 =4 D>5>FG 4> <T64. 4FL>< 4V7=4?<EL, M> 6V= 5G6 G 6V=EL>G 665 ?VE?O =>7> E<5DFV. $4E, =45GF<= G DV4=><G D>7>5<GV ?D<446EO V =4 DD>=FV 3 64= 5G6 >GE4D5< G E6>T<G ?V4D>74V?V. $47>< V7 „=44D><= 5>D>=<6 ?G74=EL><= 45D>?>DF. 5 65D5E=O 2014 D>>G D47>< 7V E6>TN D>F>N ?>FD4?<6 4> 74EV4>< 5V?O E5?4 ece?4 >D4 =4 G74=M<=V. > >>?>=< G>D4W=EL><E 6V=EL>>6<E 6<=L?< ?N4< G F<6V?L=><G, 7 G>D4W=EL><< ?D4?>D><, 4 >>?< 46F><>5V?V 7G?<=<?<EL, 6V4>D<?< ?> =<E 7 >GMV6 >G?5<5F=<= 6>7>=L. 5O><E ?>D4=5=<E G>D4W=FV6 4>5<64?< =4 <VEFV. E5 F5 5G?> 7=OF> =4 6V45> D>EV=EL><< F5D>D<EF>< ?T>ETT< V?LG4>>6<<. 64= >?<=<6EO ?>D4=5=<< G ?>?>=V. %?5DLG, 6V= <V7 ?5D5EG64F<EL, 4?5 11 65D5E=O G ?D>D>EV=EL><E <54V4 79O6<?>EL 6V45> 7 ?V>4D=V G G74=EL>G, =4 O>><G E<> <4T 65?<>V >?V>< =4 DG>4E. 4 FL><G 74?<EV 5D<F4=EL><= ?E564>-6GD=4?VEF D5< $V?V?E 6?D>4>66 ?9OF=44FOF< E6<?<= 4>?<FGT 646>> ?>D4=5=>7> 64=4, O><= 7V4=> V E?>>V==> 6V4?>6V44T =4 ?D>6>>4F<6=V ?<F4==O.

64= E<> ?><5D G ?V>4D=V 14 65D5E=O 2014 D>>G. /> 6EF4=>6<?4 ?V7=VL5 EG4>64 <54<G=4 5>E?5DF<74, 6V= <46 70% >?V>V6 FV?4, O>V >FD<<46 6=4E?V4>> F>DFGD... %5?4D4F<EF< 7 F4> 764=>W $ =5 E>FV?< 6V44464F< FV?4 64=4. 7V4=> 7V E?>7444<< D>4<=<, 4>?><>7?4 >4=4 7 G?N5?5=<E <>?<F>6 4?< $D4=F<E>4 „569OF=<FO 4> V6< 4DVW, O>4 D>769O7GT 6G7?<=. 4 EL><<= 45=L WW G<F4==O 665 5G?4 4><>6?5=VEFL ?D> ?>65D=5==O FV?4 65<F>7> 64=4.

17 6>6F=O 2014 D>>G 64= E<> 5GE ?>E>64=<= =4 ?5W %?46< 6 DV4=><G D>7>5<GV. ' =L>7> 74?<L<?4EL 4>=L>4 ?O (2005 D.=.), EF4DL<= 5D4F .DV= F4 54FL><.

47>D>465=> >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O (?>E<5DF=>).

UrodziC si 20 stycznia 1984 roku w Drohobyczu. Ojciec matki Iwana, Olgi, miaC polskie pochodzenie; nosiC nazwisko Bry[. Bliscy krewni mieszkaj w Sanoku (Polska). Babcia Olgi zostaCa zesCana za dziaCalno[ religijn do Kazachstanu, gdzie zmarCa. Rodzina nale}y do drohobyckiej paraûi rzymskokatolickiej.

Iwan Isyk zdobyC wcale niewojskowy zawód cukiernika w Wy}szej Szkole Zawodowej nr 19 w Drohobyczu. Std wziC si jeden z jego pseudonimów wojskowych.

Poniewa} wychowywaC si w rodzinie patriotycznej 3 ojciec Iwana, Wasyl Isyk jako pierwszy na Ukrainie wywiesiC niebiesko-}óCt ûag na ratuszu w Drohobyczu oraz braC udziaC w demonta}u pomnika Lenina, a pó{niej syn Iwan uczestniczyC w pomaraEczowej rewolucji w Kijowie 3 to kiedy w stolicy rozpoczCy si antyrzdowe manifestacje, które przerodziCy si w rewolucj godno[ci. PojechaC w tajemnicy przed bliskimi, by wesprze protestujcych. GotowaC dla swoich towarzyszy.

Ze wzgldu na stan zdrowia Iwana Isyka nie przyjto do wojska. Mimo to w lipcu 2014 roku zgCosiC si do ochotniczego 24 Batalionu Obrony Terytorialnej „Ajdar=. Znowu nie powiedziaC bliskim, }e idzie walczy, byli przekonani, }e pracuje w Kijowie. O tym, }e byC na froncie, jego rodzice dowiedzieli si dopiero po jego [mierci.

Wyuczony zawód przydaC si w wojsku 3 Iwan byC w swojej jednostce kucharzem. W szeregach „Ajdaru= broniC lotniska w AugaEsku.

5 wrze[nia 2014 roku zostaC schwytany przez separatystów, gdy jego 2 kompania wpadCa w zasadzk w pobli}u wsi WeseCa Hora w obwodzie CugaEskim. Do jadcego konwoju wyszli ludzie po cywilnemu z ukraiEsk ûag, a gdy samochody zatrzymaCy si, separaty[ci z krzaków otworzyli do nich ogieE. Cz[ rannych UkraiEców dobili na miejscu. Przebieg wydarzeE nagraC ich dowódca, rosyjski neonazista Aleksiej Milczakow.

Ranny Iwan dostaC si do niewoli. Pocztkowo mógC samodzielnie chodzi, ale 11 wrze[nia prorosyjskie media opublikowaCy nagranie ze szpitala w AugaEsku, na którym wida Isyka z powa}nymi oparzeniami na rkach. Na tym nagraniu brytyjski pseudodziennikarz Graham Phillips przez pitna[cie minut dopytuje ci}ko rannego Iwana, który z godno[ci i spokojem odpowiada na prowokacyjne pytania.

Iwan Isyk zmarC w szpitalu 14 wrze[nia 2014 roku. Jak wykazaCa pó{niej sekcja zwCok, miaC oparzenia obejmujce ponad 70 proc. ciaCa. Zdaniem ukraiEskich [ledczych powstaCy w wyniku tortur...

Separaty[ci z tzw. AugaEskiej Republiki Ludowej nie chcieli odda ciaCa Iwana. Zdaniem rodziny pomogCa jedna z ulubionych modlitw papie}a Franciszka „Nowenna do Matki Bo}ej rozwizujcej wzCy=. Siódmego dnia jej czytania doszCo do porozumienia w sprawie wydania zwCok.

17 pa{dziernika 2014 roku Iwan Isyk spoczC w Alei ChwaCy na cmentarzu w Drohobyczu. PozostawiC córk Olg (ur. 2005), starszego brata Jurija oraz rodziców.

Po[miertnie zostaC odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia.

%,

JAN DAMACSKI

4D>4<6EO 18 FD46=O 1991 D>>G 6 <VEFV >6<= 'D5=7>= 6 $>EVW, 45 ?D4FN64?> 4G65 5474F> G>D4W=FV6. >7> D>4<=4 O> ?> <4F5DV 4?5=F<=V, F4> V ?> 54FL>G .DVN <4T ?>?LEL>5 >>DV==O, ?D> M> E6V4G<FL V<9O E?>?FO.

>?< /=G 5G?> FD>E< 5V?LL5 O> DV>, D>4<=4 ?>65D=G?4EL 6 '>D4W=G V 6<?4 6 E5?V G?O=>4 =4 <F><<DM<=V. &4< 6V= 74>V=G<6 L>>?G, 4 ?>FV< 7465DL<6 =46G4==O G >?>6<=EL>><G 6<M><G ?D>DF5EGG<?<MV. V4E?G6<6L< EFD>>>6G E?G65G G 6V=EL>G, /= 4<4=EL><= ?D4FN646 G G5?VG=><G 4>FV>=5D=><G F>64D<EF6V „'L<FL><= >><5V=4F 5G4<4F5DV4?V6=.

4 45=L 74>>E4=<E, 14 ?NF>7> 2014 D>>G /= >E6V4G<6EO >>E4=V= 4V6G<=V N5V, 7 O>>N 74DGG<6EO. >E5=< ??4=G64?< 7V7D4F< 65EV??O. 20 55D57=O E?>?FO <>5V?V7G64?< 4> 30-W >>D5<>W <5E4=V7>64=>W 5D<744<, O>4 5D4?4 GG4EFL 6 =F<F5D>D<EF<G=V= >?5D4FVW. ' FD46=V E?>?5FL M5 ?>5G646 G >>D>F>V= 6V4?GEFFV 64><4. /=4<4=EL><=,O><=E?G6<66>4VT<,4F4>>6M5?9OFLV=L<EG>D4W=EL><E 6V=EL>>6<E 747<=G?< 13 E5D?=O 2014 D>>G. >=< 7=4E>4<?<EL ?>DGG V7 45D646=<< >>D4>=>< G >=5FL>V= >5?4EFV, =5?>44?V> %4GD >7<?<, >>?< 4DF<?5D<EF< D57G?OD=<E G4EF<= 4D<VW $>EV=EL>>W $545D4FVW 6V4>D<?< ?> =<< 6>7>=L. &V?4 75D>W6 7=4=L?< ?D54EF46=<>< ?>LG>>6>W <VEVW „64>G4FVO 200= =4 ?>?V ?>DGG V7 E5?4<< 4D<=V6>4 V %F5?4=V6>4.  5D>=56<?5FV >4=>7> V7 747<5?<E 7=4=L?< F5?5D>=. >?< =>7> 74DO4<?<, F> ?>476>=<?< =4 =><5D „4<4=. &5 5G?4 <4F< 4?5=F<=4 4<4=EL>4, O>4 6>EF4==T GG?4 E6>7> E<=4 11 E5D?=O& >E>64?< 75D>O =4 >?44>6<MV E5?4 >64 'L<FO 8 65D5E=O 2014 D>>G.

15 FD46=O 2015 D>>G /=4 4<4=EL>>7> G>47>< ?D57<45=F4 '>D4W=< =47>D>465=> >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O (?>E<5DF=>).

UrodziC si 18 maja 1991 roku w mie[cie Nowy Urengoj w Rosji, gdzie pracowaCo wielu UkraiEców. Jego rodzina, zarówno ze strony matki, Walentyny, jak i ze strony ojca Jurija, ma polskie korzenie, czego wyrazem jest imi bohatera.

Kiedy miaC niewiele ponad rok, rodzice zdecydowali si wróci na Ukrain. Zamieszkali we wsi Nowa Uszycia w obwodzie }ytomierskim. Tam Jan ukoEczyC szkoC, a nastpnie podjC nauk w GoCowiEskiej Wy}szej Szkole Zawodowej. Po odbyciu sCu}by wojskowej pracowaC w Publicznej SpóCce Akcyjnej „Uszycki Kombinat MateriaCów Budowlanych=.

14 lutego 2014 roku, w walentynki, o[wiadczyC si swojej dziewczynie Lubie i ogCosiC zarczyny. Jesieni planowali [lub.

20 marca 22-latek zostaC zmobilizowany do 30 Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej, która braCa udziaC w operacji antyterrorystycznej na wschodzie Ukrainy. SCu}yC jako kierowca. W maju pojechaC na krótkie wakacje do domu.

Jan DamaEski zginC 13 sierpnia 2014 roku podczas walk w streûe przygranicznej w obwodzie donieckim. Razem z nim polegCo piciu innych ukraiEskich }oCnierzy. Zostali ostrzelani przez artylerzystów regularnych jednostek armii rosyjskiej, kiedy znajdowali si niedaleko Saur-MogiCy przy granicy z Rosj. CiaCa bohaterów zostaCy znalezione przez misj poszukiwawcz „Ewakuacja 200= na polu midzy wsiami Maryniwka i Stepaniwka. W kamizelce jednego z polegCych znajdowaC si telefon. Po wybraniu numeru zapisanego jako Mama zgCosiCa si Walentyna DamaEska, matka Jana. Ostatni raz rozmawiaCa z synem 11 sierpnia...

Jan DamaEski zostaC pochowany na cmentarzu we wsi Nowa Uszycia 8 wrze[nia 2014 roku.

15 maja 2015 roku dekretem prezydenta Ukrainy zostaC odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia (po[miertnie).

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY



%$%,

?>7<6=<= „.46<==

EUGENIUSZ

SARNAWSKI

pseudonim „Eugeniusz=

4D>4<6EO 14 65D5E=O 1989 D>>G 6 4<9O=FV->4V?LEL>><G. >E>4<6 7V L?OE5FEL>>7> ?>?LEL>>7> D>4G. >7> ?D54>> 3 =>FD %4D=46EL><=, O> 74?<E4=> G ED>=V>4E, G 1556 D>FV 74E=G646 E5?> %4D=<=>< ?V4 6DGG5<, 76V4>< = 6EO D>4<=4 675=VO.

4>V=G<6 E?5DLG 4<9O=5FL->4V?LEL><= ?VF5= 7 ?>E<?5=>N 6V=EL>>6>-DV7<G=>N ?V47>F>6>>N, 4 ?V7=VL5 4D54DG 6V=EL>>6>W ?V47>F>6>< 4FV>=4?L=>7> G=V65DE<F5FG V<. 64=4 7VT=>4 G F><G 6 <VEFV. <MG >E6VFG 675=V= 74>5G6 5G4GG< 665 G 5D>==<E %<?4E '>D4W=<, 45 E?G6<6 6V4 2006 D>>G.

 FD46=O 2014 D>>G =4 ?>E44V >><4=4<D4 V=65=5D=>-E4?5D=>W D>F< 72-W >>D5<>W <5E4=V7>64=>W 5D<744<, 5D46 GG4EFL G 5>=>6<E 74644==OE 6 7>=V =F<F5D>D<EF<G=>W >?5D4FVW. %?5DLG 6 G74=EL>V= >5?4EFV ?>5?<7G =4E5?5=<E ?G=>FV6 4=G5=>>65 V '5D6>=>?4DF<74=EL> (6V4 2016 D>>G >7=5E5=V6>4), 4 ?V7=VL5 3 7 65D5E=O 2014 ?> G5D65=L 2016 D>>G 3 6 D4=>=4E >?=>64E<, >>GG4T6EL>4, D4=VF=>7> F4 64VW6>< >=5FL>>W >5?4EFV.

8 G5D6=O 2017 D>>G ?V4 G4E D>7<V=G64==O <VEF56>EFV 6 D4=>=V E5?4 >6>E5?V6>4 =4 >=5GG<=V, 675=V= %4D=46EL><= ?>FD4?<6 G ?4EF>G, 6EF4=>6?5=G E5?4D4F<EF4<< F4 D>EVO=4<< 7 46>E ?D>F<?VE>F=<E <V=.  D57G?LF4FV WE=L>7> 6<5GEG 6V= >FD<<46 FD46<4F<G=G 4<?GF4FVN >5>E =V7, ?>D4=5==O G5D56=>W ?>D>6=<=< F4 7DG4=>W >?VF><. 675=VO >4D47G 4>EF46<?< 4> ?V>4D=V 6 64VW6FV, 76V4>< 75?V>>?F5D>< ?5D5?D46<?< 4> L?<F4?N 6 =V?DV, 45 6V= ?><5D 6V4 ?>D4=5=L 15 G5D6=O =5 ?D<E>4OG< 4> FO<<.

' 675=VO %4D=46EL>>7> 74?<L<?4EL G4>6>N 4DG6<=4 ?L>=4 (F56 7 D>4<=< 7 ?>?LEL><< >>DV==O<), O>4 665 ?VE?O 747<55?V G>?>6V>4 =4D>4<?4 =><G E<=4 4F6VO.

>E>64?< 75D>O =4 ?5W %?46< >?44>6<M4 „%GE<= /D= G V?V= &5D>6V 18 G5D6=O 2017 D>>G.

47>D>465=<= >D45=>< >744=4 %<5?L=<FL>>7>  EFG?5=O (?>E<5DF=>).

UrodziC si 14 wrze[nia 1989 roku w KamieEcu Podolskim. PochodziC z polskiej rodziny szlacheckiej. Jego przodek, Piotr Sarnawski, zaCo}yC w 1556 roku wie[ Sarninki koCo Owrucza, skd wywodzi si caCa rodzina Eugeniusza.

UczyC si w Liceum w KamieEcu Podolskim z rozszerzonym wojskowym szkoleniem ûzycznym, a pó{niej w tym samym mie[cie studiowaC na Katedrze Szkolenia Wojskowego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Ohijenki, ksztaCccym specjalistów wojsk in}ynieryjnych. Studia ukoEczyC ju} jako }oCnierz SiC Zbrojnych Ukrainy, gdzie sCu}yC od 2006 roku.

Od maja 2014 roku jako dowódca kompanii in}ynieryjno-saperskiej 72 Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej braC udziaC w dziaCaniach bojowych w streûe operacji antyterrorystycznej. Najpierw w obwodzie CugaEskim w pobli}u miejscowo[ci Panczenkowe i Czerwonopartyzan[k (od 2016 roku Wozneseniwka), a pó{niej 2 od wrze[nia 2014 roku do czerwca 2016 roku 2 w okolicach WoCnowachy, Dokuczajewska, Hranitnego oraz Awdijiwki w obwodzie donieckim.

8 czerwca 2017 roku podczas rozminowywania terenu w pobli}u wsi Nowoseliwka w obwodzie donieckim w wyniku eksplozji dwóch min przeciwpiechotnych Eugeniusz Sarnawski zostaC powa}nie ranny: miaC zmia}d}one obie nogi, uszkodzone narzdy wewntrzne jamy brzusznej i pCuca. Cho natychmiast zostaC przewieziony do szpitala w Awdijiwce, a nastpnie helikopterem do szpitala w Dnieprze, lekarzom nie udaCo si go uratowa. ZmarC 15 czerwca, nie odzyskawszy przytomno[ci.

Eugeniusz Sarnawski zostawiC }on Alon (równie} majc polskie korzenie), która ju} po [mierci m}a urodziCa ich syna Matwija, i matk.

Bohater zostaC pochowany w Alei ChwaCy na cmentarzu Suchy Jar w BiaCej Cerkwi 18 czerwca 2017 roku.

Odznaczony Orderem Bohdana Chmielnickiego II stopnia (po[miertnie).

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

4D>4<6EO 28 7DG4=O 1977 D>>G 6 E5?<MV >FN5<=EL>5 ?V4 <T6><. /> 7V EF>D>=< <4F5DV, F4> V ?> 54FL>G <46 ?>?LEL>5 >>DV==O. V4 4>E<<4 3 44<, 5G6 ?>?O>><, =4D>465=<< G  $5GV >E?>?<FV=. %4<5 G =L>7>, 6 5D564=4E =4 &5D=>?V?LM<=V, <4=5GF=V= 5D>= '>D4W=< ?D>6V6 E6>T 4<F<=EF6>.

' 1996 D>FV 6EFG?<6 4> 4F764D4VW =4 EFD>>>6G E?G65G 6 D<<G, 45 E?G6<6 G 54F4?L=>=V E?5F?D<7=4G5==O, 76V4>< 45<>5V?V7G646EO G G<=V EF4DL<=<. V7=VL5 >FD<<46 46V 6<MV >E6VF<: 75>DV7<>4-O45D=<>4 F4 ND<EF4. G6 4>F<6=<< 4VOG5< F4 =4?5646 4> 7D><44EL>>W >D74=V74FVW „>6V >5?<GGO=. <6 G GGV, <46 4DG6<=G F4 FDL>E 4VF5=. 4=<46EO 5>>E>< V 5G6 G5<?V>=>< '>D4W=< 7 >4D4F5.

' 65D5E=V 2014 D>>G ?VL>6 4>5D>6>?LF5< G 5D>==V %<?< '>D4W=<, 45 E?G6<6 G 81-= 45E4=F=>-LFGD<>6V= 5D<744V >><4=4<D>< 676>4G E=4=?5DV6.

4>E<< $<474=<G ?D>=L>6 =4=FO6GV 5>W 7<<< 2014-2015 G 4>=5FL>><G 45D>?>DFV. G6 F4< 46VGV =4 D>F4FVW. %4<5 7DG?4 „44<4= 665 ?VE?O ?V4D<6G =>6>7> F5D<V=4?G 6<=L?4 7 >F>G5==O 23 EVG=O 7 ?>7<FVW „>656>4=. 4?V E?G6<6 ?V4 >4O=<<, 45, E5D54 V=L>7>, 7=<M<6 6>D>6>7> >>D<7G64?L=<>4 6>7=N.

20 55D57=O 2015 D>>G 4>E<< $<474=<G D47>< V7 ?>5D4F<<4<< ?VL>6 6<76>?OF< 46>E 5V=FV6 E6>7> ?V4D>74V?G, O>V 5G?< >F>G5=V =4 E?>EF5D56=><G ?G=>FV 6>D>6>N 4<65DEV==>-D>76V4G64?L=>N 7DG?>N. >FD4?<6L< G 74EV4>G >FD<<46 >V?L>4 >G?L>6<E ?>D4=5=L, >4=5 7 O><E EF4?> E<5DF5?L=<<.  F><G 5>N F4>>6 747<=G6 D>76V4=<> 675= $T?V=, 4?5 46>< ?>D4=5=<< 6>W=4< 7464O>< 4>?><>7V 4>E<<4 $<474=<G4 644?>EL 6<6<F< F4 6<=F< 7-?V4 >5EFDV?G.

>E>64=<= 23 55D57=O =4 >?44>6<MV DV4=>7> >FN5<=EL>>7>.

' FD46=V 2015 D>>G G>47>< ?D57<45=F4 '>D4W=< 4>E<<4 $<474=<G4 =47>D>465=> >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O (?>E<5DF=>).

4 >E>5<EFG <G6=VEFL, 75D>W7<, 6<O6?5=V G 74E<EFV 45D646=>7> EG65D5=VF5FG F4 F5D<F>DV4?L=>W FV?VE=>EFV '>D4W=<, E4<>6V444=5 E?G6V==O G>D4W=EL>><G =4D>4>6V, 6 E5D?=V 2021 D>>G 4>E<<G $<474=<GG ?D<E6>T=> =4=6<MG 45D646=G =47>D>4G 3 764==O 5D>= '>D4W=< (?>E<5DF=>).

UrodziC si 28 grudnia 1977 roku w miejscowo[ci Kociubyn[ke koCo Kijowa. MiaC polskie korzenie zarówno ze strony matki, jak i ojca. Dziadek Maksyma, Adam, byC Polakiem urodzonym w II Rzeczypospolitej. PrzyszCy Bohater Ukrainy spdziC z nim dzieciEstwo w Brze}anach na Tarnopolszczy{nie.

W 1996 roku wstpiC do Gwardii Narodowej do sCu}by poborowej na Krymie, gdzie sCu}yC w batalionie siC specjalnych, skd zostaC zdemobilizowany jako sier}ant. Pó{niej otrzymaC dwa wy}sze wyksztaCcenia: geoûzyka jdrowego i prawnika. ByC bardzo aktywny i nale}aC do organizacji pozarzdowej „Nowe Twarze=. MieszkaC w Buczy, miaC }on i troje dzieci. ZajmowaC si boksem i byC mistrzem Ukrainy w karate.

We wrze[niu 2014 wstpiC jako ochotnik do SiC Zbrojnych Ukrainy, gdzie sCu}yC w 81. Brygadzie Powietrznodesantowej jako dowódca plutonu snajperskiego.

Maksym Rydzanycz przeszedC najci}sze bitwy zimy 2014-2015 na lotnisku w Doniecku. ByC tam dwa razy na rotacji. To, wCa[nie, grupa „Adama= opu[ciCa okr}enie 23 stycznia z pozycji „Po}e}ka= po wysadzeniu nowego terminalu lotniska. Nastpnie sCu}yC pod Wodzianym, gdzie midzy innymi zniszczyC regulator ognia wroga.

20 marca 2015 roku Maksym Rydzanycz wraz z towarzyszami wyszedC wyzwoli dwóch }oCnierzy swojej jednostki, którzy zostali otoczeni w punkcie obserwacyjnym przez nieprzyjacielsk grup dywersyjno-rozpoznawcz. Po wpadniciu w zasadzk otrzymaC kilka ran postrzaCowych, z których jedna byCa [miertelna. W tym boju zginC równie} szeregowy Jewhen Repin, ale dwóm rannym }oCnierzom, dziki pomocy Maksyma Rydzanycza, udaCo si prze}y i wydosta spod ostrzaCu.

ZostaC pochowany 23 marca na cmentarzu jego rodzinnego miasteczka Kociubyn[ke.

W maju 2015 roku dekretem Prezydenta Ukrainy Maksym Rydzanycz zostaC odznaczony Orderem „Za Odwag= III stopnia (po[miertnie).

W sierpniu 2021 roku Maksym Rydzanycz otrzymaC najwy}sz paEstwow nagrod 3 tytuC Bohatera Ukrainy (po[miertnie) 3 za osobist odwag i bohaterstwo, przejawiajce si w obronie suwerenno[ci paEstwowej i integralno[ci terytorialnej Ukrainy, bezinteresownej sCu}bie narodowi ukraiEskiemu.

%

%'%, ?>7<6=<= „$G4<==

MAKSYM

SAOMCZYCSKI

pseudonim „Ry}y=

4D>4<6EO 31 ?<?=O 1994 D>>G G V?V= &5D>6V =4 <W6M<=V G D>4<=V 7 ?>?LEL><< >>DV==O<, M> ?V4F65D46GTFLEO 4>>G<5=F4<<. 46G46EO G ?VF5W „5DL4 V?>F5D>V6EL>4 7V<=47VO=, 4 G 2009 D>FV 74>V=G<6 V?>F5D>V6EL>5 6<M5 ?D>D5EV==5 GG<?<M5 5G4V6=<FF64 F4 E5D6VEG. ' 2013 D>FV 4>E<< ?V4?<E46 FD<DVG=<= >>=FD4>F 7V 5D>==<<< %<?4<< '>D4W=< V ?>G46 E?G6<F< G 72-= >>D5<V= <5E4=V7>64=V= 5D<744V. V4 ?>G4F>G 6V==< 7 $>EVTN G 2014 D>FV ?5D55G646 =4 DD>=FV. >E?G6<6EO 4> <>?>4L>7> E5D64=F4. %?5DLG 5G6 EF4DL<< D>76V4=<>><->G?5<5F=<>><, 4?5 77>4>< 6G<6EO =4 >?5D4F>D4 4D>=4. G6 E?>>V==<< V E>D><=<< E?>?F5<, E>G4 74 E?>7444<< >4=>>?4E=<>V6 G 7V<=47VW <V7 ?D<=5EF< =4 74=OFFO 645G G< E4< 79WEF< FV?<= F>DF. V<=47V==4 6G<F5?L>4 4>E<<4 3 ?L74 4D?5=>> D>7?>6V?4, M> 6V= <DVO6 EF4F< ND<EF><. 4 64?L, 4>E<< %?><G<=EL><= =5 6EF<7 EF6>D<F< EV<9W. V= 747<=G6 29 ?<EF>?444 2016 D>>G, >>?< =><G 5G?> ?<L5 22 D>><. <FFO E?>?FO >5VD64?4 6>D>64 <V=V =4 ?>7<FVOE <V6 E5?4<< 4<9O=>4 V DGF4 4?>4 =4 >=5GG<=V. %4<5 F4< V4GFL 74?5>?V 5>W 74 64VW6>G. %>?44F< 7 6V44V?5==O 4>E<<4 ?>EF46<?< =4 <VEFV =>7> 747<55?V ?4<9OF=<= 7=4>, ?>?D< F5, M> F5 <VEF5 65EL G4E ?D>EFDV?N64?>EL 6>D>7><. >E>64?< <>?>4>7> 75D>O G DV4=V= V?V= &5D>6V 1 7DG4=O 2016 D>>G =4 ?5W %?46< >?44>6<M4 „%GE<= /D=. >E<5DF=> 4>E<< %?><G<=EL><= =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O V 764==O< ?>G5E=>7> 7D><44O=<=4 <VEF4 V?4 &5D>64. 4?<L<6 E4<>F=N <4FVD, 6 O>>W 6V= 5G6 T4<=>N 4<F<=>N. /

UrodziC si 31 lipca 1994 roku w BiaCej Cerkwi w obwodzie kijowskim w rodzinie o polskich korzeniach. UczyC si w Liceum „Pierwsze Gimnazjum BiaCocerkiewskie=, a w 2009 roku ukoEczyC Wy}sz SzkoC Zawodow Budownictwa i Projektowania w BiaCej Cerkwi.

W 2013 roku Maksym podpisaC trzyletni kontrakt z SiCami Zbrojnymi Ukrainy i rozpoczC sCu}b w 72 Samodzielnej Brygadzie Zmechanizowanej. Na front traûC w 2014 roku, w pierwszych dniach wojny z Rosj. Pocztkowo byC starszym zwiadowc-strzelcem maszynowym, a pó{niej szkoliC si na operatora drona. DosCu}yC si stopnia mCodszego sier}anta.

ByC spokojnym i skromnym chCopcem, cho 3 jak wspominaj gimnazjalni koledzy 2 potraûC przynie[ na lekcje }ab lub sam zje[ caCy tort. Nauczycielka Maksyma z gimnazjum, Olga Karpenko, pamita, }e marzyC, by zosta prawnikiem.

Niestety, nie zd}yC speCni marzeE ani zaCo}y rodziny. PolegC 29 listopada 2016 roku w wieku zaledwie 22 lat. {ycie przerwaC mu wybuch miny podCo}onej przez wroga midzy wsiami Kamianka i Kruta BaCka w obwodzie donieckim. To tam tocz si zacite walki o Awdijiwk. Towarzysze z oddziaCu Maksyma postawili w miejscu jego [mierci tablic pamitkow, mimo }e znajdowaCo si pod nieustannym ostrzaCem.

MCody bohater spoczC w rodzinnym mie[cie 1 grudnia 2016 roku w Alei ChwaCy na cmentarzu Suchy Jar. Po[miertnie Maksym SComczyEski zostaC odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia i tytuCem Honorowego Obywatela Miasta BiaCa Cerkiew.

ZostawiC matk, której byC jedynym dzieckiem.

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

&

%&&,

WITALIJ [WINCICKI

4D>4<6EO 11 65D5E=O 1977 D>>G G <VEF5G>G 4=V=> ($>EVO) G D>4<=V 6V=EL>>6>7>. 4FL>> VF4?VO 3 47<<<D 74 ?>E>465==O< ?>?O> V FV?4 D>4<=4 E>4<?4 4> D<<>->4F>?<FL>>7> >>EF5?G F4 ??5>4?4 VEF>D<G=V FD44<FVW ?D54>V6.

VE?O ?>65D=5==O 6 '>D4W=G VF4?V= G 1991 D>FV 74>V=G<6 %5D54=N 7474?L=>>E6VF=N L>>?G 762 <. L6>64. ' 2000 D>FV >FD<<46 4<??><, ?VE?O =46G4==O =4 F5E=>?>7VG=><G D4>G?LF5FV G L6V6EL>><G =4FV>=4?L=><G G=V65DE<F5FV 65F5D<=4D=>W <54<F<=< F4 5V>F5E=>?>7V= V<. %F5?4=4 ”6<FL>>7>.

' 2005 D>FV VF4?V= %6V=FVFL><= 5D46 GG4EFL G ><4D4=G56V= D56>?NFVW, 4 G 2013 D>FV G $56>?NFVW V4=>EFV. >?< D>7?>G4?4EL D>EV=EL>4 47D5EVO, 6V= G 2014 D>FV 4>5D>6>?LF5< ?VL>6 E?G6<F< G 80-FG >>D5<G 45E4=F=>-LFGD<>6G 5D<744G. >65D=G6L<EL 7 6V==< VF4?V= ?D>4>66<6 4>F<6=5 EGE?V?L=>?>?VF<G=5 6<FFO: E?V6>D74=V7G646 M>DVG=<= D5EF<64?L „Active Army Fest=, 74E=G646  „%>N7 65F5D4=V6 45E4=FG=, >5DG646  „D><44EL>5 EGE?V?LEF6> V 6?444=, 4 F4>>6 5G6 ?D57<45=F>< $ „4D<?V6=. %F46 45?GF4F>< L6V6EL>>W <VEL>>W D44< VII E>?<>4==O. 4D4?5?L=> >FD<<G646 4DG7G 6<MG >E6VFG 3 74>V=G<6 ND<4<G=<= D4>G?LF5F =EF<FGFG ?VE?O4<??><=>W >E6VF< F4 4>G=V65DE<F5FEL>>W ?V47>F>6>< L6V6EL>>7> =4FV>=4?L=>7> G=V65DE<F5FG V<. 64=4 $D4=>4. VE?O ?>G4F>G ?>6=><4ELF45=>7> D>EV=EL>>7> 6F>D7=5==O, VF4?V= %6V=FVFL><= 7=>6G 4>5D>6>?LF5< 6EFG?<6 G 80-FG >>D5<G 45E4=F=>LFGD<>6G 5D<744G. >?D< 646>5 ?>D4=5==O, ?VE?O =5FD<64?>7> ?V>G64==O, ?>65D=G6EO =4 DD>=F, 45 747<=G6 25 EVG=O 2023 D>>G ?V4 4E<GF><.

30EVG=OGL6V6EL>V=DEV>4F54DV'E?V==OD5E6OF>WV6<4DVW?D>=L?> 64?>5=5 5>7>E?G6V==O. 5EG 6V4?D46<6 4DEVT?<E>>?-<<FD>?>?<F L6V6EL><= $& 6 '>D4W=V. VE?O F>7>, ?D>F5EVO DGL<?4 =4 ??>MG $<=>>, 45 ?5D54 $4FGL5N 7 75D>T< ?>?D>M4?<EL 45?GF4F< F4 <VEL><= 7>?>64 L6>64. >E>64?< VF4?VO %6V=FVFL>>7> =4 <G4>V6EL>><G F6<=F4DV.  =L>7> ?<L<?4EL G4>64, 4>=L>4 F4 ?VF=V= 54FL>>.

VF4?V= %6V=FVFL><= =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL= III EFG?5=O.

UrodziC si 11 wrze[nia 1977 roku w miejscowo[ci Wanino (Rosja) w rodzinie wojskowej. Ojciec Witalija, Kazimierz, jest Polakiem z urodzenia, a caCa rodzina uczszczaCa do ko[cioCa rzymskokatolickiego i pielgnowaCa tradycje historyczne swoich przodków.

Po powrocie na Ukrain w 1991 roku Witalij ukoEczyC SzkoC [redni nr 62 we Lwowie. W 2000 roku obroniC dyplom na Wydziale Technologii Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej i Biotechnologii im. Stefana Grzyckiego.

W 2005 roku Witalij [wincicki braC udziaC w rewolucji pomaraEczowej, a w 2013 roku w rewolucji godno[ci. Gdy rozpoczCa si agresja rosyjska, w 2014 roku zgCosiC si na ochotnika do sCu}by w 80 Oddzielnej Brygadzie Desantowo-Szturmowej.

Wróciwszy z wojny, Witalij prowadziC aktywne }ycie spoCeczne i polityczne: wspóCorganizowaC coroczny festiwal „Active Army Fest=, zaCo}yC organizacj pozarzdow „Zwizek Weteranów Wojsk Desantowych=, kierowaC organizacj pozarzdow „SpoCeczeEstwo Obywatelskie i WCadza=, byC prezesem klubu piCkarskiego „Baryliw=. ZostaC deputowanym Rady Miejskiej Lwowa VII zwoCania. W tym samym czasie zdobyC drugie wy}sze wyksztaCcenie 3 ukoEczyC WydziaC Prawa Instytutu KsztaCcenia Podyplomowego i Przed-Uniwersyteckiego Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Iwana Franki.

Po rozpoczciu peCnoskalowej inwazji rosyjskiej Witalij [wincicki ponownie zgCosiC si na ochotnika do 80 Oddzielnej Brygady DesantowoSzturmowej. Mimo }e zostaC ci}ko ranny, po krótkim leczeniu wróciC na front, gdzie zginC 25 stycznia 2023 roku pod Bachtmutem. 30 stycznia we lwowskiej katedrze pw. Wniebowzicia Naj[witszej Maryi Panny odbyCo si nabo}eEstwo }aCobne. Msz [wit odprawiC Arcybiskup Metropolita Lwowski Ko[cioCa Rzymskokatolickiego na Ukrainie. Nastpnie procesja przeszCa na Rynek, gdzie przed Ratuszem bohatera po}egnali deputowani i mer Lwowa. Witalij [wincicki zostaC pochowany na Cmentarzu Ayczakowskim. PozostawiC wdow, córk i starszego ojca.

Witalij [wincicki zostaC odznaczony Orderem „Za odwag= III stopnia.

&

/%%,

WITALIJ JASICSKI

4D>4<6EO 17 6>6F=O 1985 D>>G G >D>4>G =4 >4V??V. $>4<=4 /EV=EL><E 74664< ?4<9OF4?4 ?D> E6>T ?>?LEL>5 >>DV==O: 64><4 7>6>D<?< ?>?LEL>>N <>6>N, ?>EFV==> E>4<?< 4> >>EF5?G. VF4?V= 74>V=G<6 L>>?G V7 ?>?LEL>>N <>6>N =46G4==O, ?VE?O G>7> >FD<<46 D4E 5?5>FD>-747> 764DN64?L=<>4 6 GG<?<MV. V7=VL5 74664< 5G6 ?>69O74=<= V7 D<<>->4F>?<FL>>N F5D>6>N: 5G4G646 <>=4EF<D 6 TM444E V 6V4=>6?N646 ED4< %6. >4=4 %D5EF<F5?O G 5D6><4=EL>G <>>?4W6EL>>W >5?4EFV. >?< D>7?>G4?4EL D>EV=EL>4 V=647VO VF4?V= /EV=EL><=, 4 F4>>6 =>7> DV4=V 5D4F< <D>E?46, <E4=?> F4 4?5=F<= ?VL?< 4> 6V=EL>4. VF4?V= 76V?L=O6 %5DE>= 6>E5=< 2022 D>>G, ?>FV< 5<6EO V7 6>D>7>< =4 4?>DV66V, ?VE?O G>7> 5G6 ?5D56545=<= =4 4V?O=>G DD>=FG =4 >=54EV, ?V4 %>?544D. 12 7DG4=O 2022 D>>G 6 E5?V />>6?V6>4 VF4?V= ?VL>6 =4 564>G4FVN ?>D4=5=<E V 747<5?<E. DG?4 =4FD4?<?4 =4 65?<>G >V?L>VEFL „647=5DV6FV6=. ->5 ?>5D4F<<< <>7?< 6V4V=F< O>=4=44?V, VF4?V= ?D<==O6 5V= E4<, 74?<L<6L<EL ?D<>D<64F< 6V4EFG?. V= 6V4EFDV?N646EO 4> >EF4==L>7> =45>N V 747<=G6 6V4 6>D>6>W 7D4=4F<.

$>4<=4 7<>7?4 745D4F< FV?> 75D>O ?<L5 5 55D57=O 2023 D>>G. 4F< VF4?VO 3 4DVO /EV=EL>4 D>7>474?4, M> WW E<= <46 E?5FV4?L=<= L56D>= V7 ?>?LEL><< F4 G>D4W=EL><< ?D4?>D><. „V= 6E5 6<FFO 6<6 4?O V=L<E V 6V4446 =>7> 74 V=L<E. D>5<6 F5, M> 74?>6V446 EGE=, 3 7744GT 5D4F4 4?5=F<= /EV=EL><=.

VF4?V= /EV=EL><= ?>E>64=<= =4 54FL>V6M<=V 3 6 <VEFV >D>4>> %<5?L=<FL>>W >5?4EFV.

Witalij JasiEski przyszedC na [wiat 17 pa{dziernika 1985 roku w Gródku Podolskim. Jego pamitajca o polskich korzeniach rodzina od zawsze pielgnowaCa tradycje narodowe, w domu posCugiwano si jzykiem polskim i regularnie uczszczano do ko[cioCa. Witalij ukoEczyC szkoC z polskim jzykiem nauczania, a nastpnie kontynuowaC edukacj w szkole zawodowej, zdobywajc specjalizacj w dziedzinie spawacza elektrycznego i gazowego. CaCe }ycie byC zwizany z Ko[cioCem rzymskokatolickim, anga}ujc si midzy innymi w budow klasztoru w Bieszczadach oraz w prace restauracyjne ko[cioCa [w. Jana Chrzciciela w Pierwomajsku, poCo}onego w obwodzie mikoCajowskim.

Kiedy rozpoczCa si rosyjska inwazja, Witalij JasiEski oraz jego bracia MirosCaw, MichaC i Walenty, zdecydowali si wstpi do armii. Witalij braC udziaC w wyzwoleniu Chersonia jesieni 2022 roku, a nastpnie walczyC z wrogiem na Zaporo}u, po czym zostaC przeniesiony na lini frontu w Donbasie, w pobli}u SoCedaru. 12 grudnia 2022 roku, we wsi Jakowliwka, Witalij podjC si niebezpiecznej misji ewakuacji rannych i zabitych.

Grupa natknCa si na du} liczb najemników 3 tzw. „wagnerowców=. Z my[l o bezpieczeEstwie towarzyszy, Witalij zdecydowaC si sam stawi czoCa wrogiemu oddziaCowi, podejmujc nierówn walk, a tym samym umo}liwiajc reszcie bezpieczny odwrót. WalczyC heroicznie do ostatniego naboju, zginC wskutek eksplozji wrogiego granatu.

Rodzinie udaCo si odebra ciaCo bohatera dopiero 5 marca 2023 roku. Matka Witalija, Maria JasiEska, podkre[liCa, }e jej syn nosiC specjaln naszywk z ûagami Polski i Ukrainy. „Prze}yC caCe swoje }ycie dla innych i oddaC je innym. CzyEcie to, co nakazaC Jezus= 3 wspomina brat Walenty JasiEski.

Witalij JasiEski zostaC pochowany w swoim rodzinnym mie[cie, Gródku, znajdujcym si w obwodzie chmielnickim.

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY



$%, LEON ORDYCSKI

575=44D=5 <VEF> 4D =4 >4V??V 74664< <4?> 5474F> <5L>4=FV6 ?>?LEL>>7> ?>E>465==O. 5>=V4 D4<=EL><= 5G6 E4<5 7 F4>>W, ?>?LEL>>W D>4<=<, V ?> 54FL>>6V = ?> <4F5DV. V= =4D>4<6EO 3 E5D?=O 1973 D>>G. &4F> 6E5 6<FFO ?D4FN646 6>4VT<, <4<4 3 =4 L65==V= D45D<FV. >4DG66O <4?> V 4>=L>G, O>G 5>=V4, EF4DL<= 6V4 =5W =4 464=44FOFL D>>V6, 4>?><4746 6<E>6G64F< 54FL>4<. V= 74>V=G<6 <VEF56G L>>?G = GG<?<M5 78, 74>5G6L< D4E E?NE4DO-5?5>FD<>4. D<764=<= 4> 4D<VW, 5>=V4 D4<=EL><= E?G6<6 G D4>5F=<E 6V=EL>4E V >FD<<46 G<= E5D64=F4. >65D=G6L<EL 4>4><G ?D4FN646 =4 ?V4?D<T<EF6V „4DEL>V 5?5>FD<G=V <5D56V= V =4 & „V==<FO>5?5=5D7>=. D>FO7>< >EF4==VE D>>V6 5G6 5?5>FD<>>< 6  „4DEL>5 5G4<=>>G?D46?V==O=. 5L>46 G E. '5<5D<E<-4DEL>V. 4DG6<6L<EL, 5>=V4 ?>G46 76>4<F< 5G4<=>> 4?O E6>TW D>4<=<, 6 O>><G =57454D>< =4D>4<6EO E<= ?5>E4=4D. ' 6V?L=<= G4E 6V444646EO G?N5?5=><G E>5V 3 D<54?FV. 2755D57=O2014D>>G5>=V4D4<=EL><=>FD<<46?>6VEF>G=4G4EF>>6G <>5V?V74FVN 4> 6V=EL>4. V= <V7 ?<L<F<EL 64><4, 5> >?V>G646EO F4F><V=64?V4><, 4?5 =5 EG<=V646EO, M> <4T =F< E?G6<F<.  F>= 45=L, >>?< 6V= <46 79O6<F<EL 4> ?G=>FG 75>DG ?D<7>6=<>V6, 5>=V4 ?D4FN646, V 7465DL<6L< D>5>G<= 45=L E?V7=<6EO 3 46F>5GE V7 =>6>5D4=FO<< 665 6V49WE46. &>4V 6V= 67O6 F4>EV = =474>7=46 F5= 46F>5GE& 4FL>4< ?D> F5, M> =45 4> 6V=EL>4 6V= E>4746 G F>= E4<<= 45=L, V F5 5G?4 WE=O >EF4==O 7GEFDVG.

%?G6<6 G 95-V= >>D5<V= 45D><>5V?L=V= 5D<744V <E>>><>5V?L=<E 45E4=F=<E 6V=EL> 5D>==<E E<? '>D4W=<.  >6VF=O 2014 D>>G 5D46 GG4EFL 6 4=F<F5D>D<EF<G=V= >?5D4FVW =4 EE>4V '>D4W=<.

28 G5D6=O 2014 D>>G <>?>4L<= E5D64=F 5>=V4 D4<=EL><= 5>=V4 747<=G6 6V4 >E>>?>>6>7> ?>D4=5==O, >FD<<4=>7> 6=4E?V4>> <V=><5F=>7> >5EFDV?G D>EV=EL>>-F5D>D<EF<G=<<< G7DG?G64==O<< 5?>>?>EF4 78 G>D4W=EL><E 6V=EL>>6<E 6 D4=>=V E5?4 %5?57=V6>4 %?>69O=EL>>7> D4=>=G >=5FL>>W >5?4EFV.

4 ?>E>D>= 4> ED4<G C6. ==< 6 <VEFV 4D ?D<=L?> 5474F> ?N45=. -5 5V?LL5 3 6 F><G G<E?V ?D46>E?46=5 F4 G=V4FEL>5 4GE>65=EF6> 3 5G?> =4 7D><44O=EL>V= ?4=4E<4V 5V?O ?4<9OF=<>4 ,56G5=>4. 5D>O ?>E>64?< =4 <VEF56><G >4F>?<FL>><G F6<=F4DV.

4 >E>5<EFG <G6=VEFL V 6<E>><= ?D>D5EV>=4?V7<, 6<O6?5=V G 74E<EFV 45D646=>7> EG65D5=VF5FG F4 F5D<F>DV4?L=>W FV?VE=>EFV '>D4W=< =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL= III EFG?5=O (?>E<5DF=>) V <544??N „4 6<76>?5==O %?>69O=EL>4= (?>E<5DF=>). 4 <VEFV 747<55?V 5>=V44 D4<=EL>>7> F4 =>7> 46>E ?>5D4F<<V6 G 2017 D>FV 6EF4=>6?5=> ?4<9OF=<>.

Legendarne miasto Bar na Podolu od zawsze byCo domem dla Polaków tam zamieszkujcych. Pochodzcy z polskiej rodziny Leon OrdyEski urodziC si 3 sierpnia 1973 roku. Jego ojciec przez caCe }ycie pracowaC jako kierowca, matka za[ byCa zatrudniona w lokalnej fabryce odzie}owej. MaC}eEstwo OrdyEskich miaCo równie} córk, w której wychowaniu pomagaC Leon, jako starszy a} o dwana[cie lat brat. UczszczaC do lokalnej szkoCy, gdzie otrzymaC podstawowe wyksztaCcenie, a nastpnie kontynuowaC swoj edukacj w szkole zawodowej nr 8. Tam zdobyC specjalizacj w zawodzie [lusarza-elektryka.

PowoCany do wojska, Leon OrdyEski peCniC sCu}b w siCach rakietowych i awansowaC do stopnia sier}anta. Po powrocie do domu pracowaC jako elektryk w lokalnych przedsibiorstwach elektroenergetycznych. ZamieszkaC we wsi Czemerysy Barskie, gdzie po [lubie rozpoczC budow domu dla swojej rodziny. Niebawem na [wiat przyszedC jego syn Aleksander. W czasie wolnym od zaj i obowizków, Leon oddawaC si swojemu ulubionemu hobby 3 wdkarstwu.

27 marca 2014 roku Leon OrdyEski otrzymaC wezwanie do cz[ciowej mobilizacji do wojska. Mimo }e mógC pozosta w domu, opiekujc si niepeCnosprawnym ojcem, nie wahaC si ani chwili 3 poczuC, }e musi wypeCni swój obowizek wobec kraju. W dniu, w którym miaC zgCosi si do centrum mobilizacyjnego, pracowaC tak intensywnie, }e dopiero po pracy zorientowaC si, }e autobus ze zmobilizowanymi kolegami ju} odjechaC. WziC wic taksówk i zwyczajnie go dogoniC. Wcze[niej tego samego dnia powiedziaC rodzicom, }e zamierza wstpi do wojska. Nie wiedzieli wówczas, }e byCo to ich ostatnie spotkanie.

Leon sCu}yC w 95 Samodzielnej Brygadzie Aeromobilnej Wysoko Mobilnych Wojsk Desantowych SiC Zbrojnych Ukrainy. Od kwietnia 2014 roku braC udziaC w operacji antyterrorystycznej na wschodzie Ukrainy.

28 czerwca 2014 roku, mCodszy sier}ant Leon OrdyEski zginC w wyniku ran odniesionych wskutek ostrzaCu mo{dzierzowego punktu kontrolnego nr 8 w pobli}u wsi SeCezniwka, w rejonie sCoweEskim, obwodu donieckiego, który to ostrzaC przeprowadzony zostaC przez rosyjsk grup terrorystyczn.

Na pogrzeb w ko[ciele [w. Anny w Barze przybyCo bardzo wiele osób, ssiadów i mieszkaEców miasta. Jeszcze wicej ludzi, w tym duchowni prawosCawni i grekokatoliccy, wziCo udziaC w cywilnym nabo}eEstwie }aCobnym pod pomnikiem Szewczenki. Bohatera pochowano na miejscowym cmentarzu katolickim.

Za niezwykC odwag i wyjtkowy profesjonalizm w obronie suwerenno[ci paEstwa oraz integralno[ci terytorialnej Ukrainy, Leon OrdyEski zostaC uhonorowany po[miertnie Orderem „Za odwag= III stopnia oraz medalem „Za wyzwolenie SCowiaEska=. W 2017 roku, w miejscu [mierci OrdyEskiego i jego dwóch towarzyszy, wzniesiono pomnik.



%%,

MIKOAAJ SKAKOWSKI

4D>4<6EO 19 >6VF=O 1983 D>>G G 6O75?V <F><<DEL>>W >5?4EFV (VEF>D<G=4 >?<=L). V4GEL, 545GEO V 54FL>> <>>?< (>?5E?46) 5G?< ?>?LEL>>7> ?>E>465==O, 4 E4< 75D>= =4?5646 4> >4F>?<FL>>W 4><4L=L>W F5D>6< = 7 D>4<=>N 5D46 4>F<6=G GG4EFL G ?4D4DVO?L=><G 6<FFV.

<>>?4 %>4>>6EL><= 7 4<F<=EF64 74=<46EO 6V?L=>N 5>D>FL5>N V 5G6 >4=4<44F>< G <4=EFD< E?>DFG. 5O><= G4E FD5=G646 4VF5=. 46G46EO 6 ?D>D5EV==><G F5E=VG=><G GG<?<MV, V >FD<<46 D4E <4?OD4LFG>4FGD4. D4FN646 =4 5G4V6=<FF6V 6 DV7=<E >D4W=4E VE?O ?>G4F>G ?>6=><4ELF45=>7> D>EV=EL>>7> 6F>D7=5==O <>>?4 6EFG?<6 4> ?46 &5D<F>DV4?L=>W >5>D>=<, 4 G >6VF=V 2022 5G6 <>5V?V7>64=<= 4> 5D>==<E E<? '>D4W=<. &>7> 6 D>>G 74E<M46 4FL>V6M<=G 6 >EFO=F<=V6FV F4 ?V4 4E<GF>< =4 >=54EV. >E5=< 2022 5G6 6V4?D46?5=<= E?5DLG =4 =46G4==O 4> L6>64, 4 ?>FV< 4> V<5GG<=<, 45 67<<>G 2023 D>>G >E6>N646 5>=>6G <4L<=G „Bradley=. 465E=V >FD<<46 764==O EF4DL>7> E5D64=F4.

4 ?>G4F>G ?VF=L>7> G>D4W=EL>>7> =4EFG?G =4 4?>DV66V, 17 G5D6=O 2023 D>>G, <>>?4 %>4>>6EL><= 747<=G6 6<>>=GNG< 5>=>65 74644==O 6 =4E5?5=><G ?G=>FV 4?4 &>><4G>4. V E?V6 ?>5D4F<<V6 6V= 5G6 6V4?>6V44?L=<<, 6?5DF<< V <G6=V< 7>?>6=<< E5D64=F>< 676>4G.

VE?O 6V4E?V6G64==O G >>EF5?V %D<EF4 &4DO E5E6VFG <>>?4 %>4>>6EL><= 5G6 ?>E>64=<= G DV4=><G 6O75?V 12 6>6F=O 2023 D>>G. V= 74?<L<6 G4>6>N 4DG6<=G N5>6 V E<D>F4<< 46>E 4>=L>>: V>F>DVN V 4?5DVN.

MikoCaj Skakowski przyszedC na [wiat 19 kwietnia 1983 roku w miejscowo[ci Zwiahel, poCo}onej w obwodzie }ytomierskim, bdcym cz[ci historycznego WoCynia. Jego dziadkowie oraz ojciec BolesCaw byli Polakami, a sam bohater nale}aC do Domowego Ko[cioCa Katolickiego i wraz z rodzin aktywnie uczestniczyC w }yciu paraûi.

MikoCaj od dzieciEstwa uprawiaC zapasy w stylu wolnym, a dziki odnoszonym sukcesom przyznano mu tytuC „Mistrza Sportu=. Po zakoEczeniu kariery byC trenerem pocztkujcych, mCodych zapa[ników. UkoEczyC szkoC zawodow, zdobywajc dyplom malarza i tynkarza. PodjC prac w budownictwie, zdobywajc do[wiadczenie w ró}nych krajach.

Po rozpoczciu rosyjskiej peCnoskalowej inwazji na Ukrain MikoCaj zdecydowaC si wstpi do Obrony Terytorialnej. W kwietniu 2022 roku zostaC zmobilizowany do SiC Zbrojnych Ukrainy, gdzie odwa}nie broniC swojej ojczyzny w Kostantyniwce i pod Bachmutem na Donbasie. Jesieni 2022 roku zostaC wysCany najpierw na szkolenia do Lwowa, a nastpnie do Niemiec, gdzie zim 2023 roku opanowaC obsCug wozu bojowego Bradley. Wiosn zostaC awansowany do stopnia starszego sier}anta.

Na pocztku letniej ukraiEskiej ofensywy na Zaporo}u, 17 czerwca 2023 roku, MikoCaj Skakowski zginC podczas wykonywania misji bojowej we wsi MaCa Tokmaczka. Jego towarzysze zgodnie podkre[laj, }e byC on odpowiedzialnym, nieugitym i odwa}nym starszym sier}antem plutonu.

Po nabo}eEstwie }aCobnym, 12 pa{dziernika 2023 roku w ko[ciele Chrystusa Króla Wszech[wiata, ciaCo MikoCaja Skakowskiego zCo}ono na cmentarzu w rodzinnym Zwiahelu. PozostawiC w gCbokim }alu wdow Lubow oraz osierociC dwie córki: Wiktori i Waleri.

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

& , ?>7<6=<= „>=4E= ANATOL KOWAL pseudonim „Mnich=

4 4EV4=><G >4V??V, 6 E5?V 4?GM<=FV =4 &5D=>?V??V, 3 6>6F=O 1970 D>>G 6 >4F>?<FL>V= EV<9W V7 ?>?LEL><< >>DV==O< =4D>4<6EO =4=<>?>4L<= FD5FV= E<= 3 =4F>?V= >64?L. VD4 6 >74 74664< 5G?4 =4476<G4==> 646?<6>N 4?O =L>7>, F><G G 7DV?><G 6VFV =4F>?V= ?D>6V6 >V?L>4 D>>V6 G >?OLF>DV D45=G D4FV6 5=L<E 4?GF<=V6 G >?LMV. %>G4 6V= F4> V =5 ?D<==O6 G5D=5GV E6OG5==O, ?D>F5 74664< 5G6 4E>5F<G=<< V E>D><=<<. $>4<=< =5 EF6>D<6. >65D=G6L<EL 4>4><G =4F>?V= ?D4FN646 G 4<FOG><G E44>G>G, <4=EFDGNG< V7D4L><, 6<7>F>6?ONG< 4?O <4?N>V6 7>=44?><. 46 E<EF 4> DV7L5ODEF64 V F5E?ODEF64. $44> 4>?><4746 >D74=V7>6G64F< 4<FOGV E6OF4. >?5>F<6 E44>G>4 =>7> 4G65 ?N5<6. 4D4?5?L=> 74664< 4>?><4746 ?D< ?4D4DVW 4D>465==O C6. >4=4 %D5EF<F5?O 6 4?GM<=FOE.

7D5EVN $>EVW ?D>F< '>D4W=< 67<<>G 2022 D>>G =4F>?V= 7GEFDV6 5G4GG< G >?LMV. >7> ??5<V==<> (F56 =4F>?V=) E>FV6 >4D47G ?VF< 4> 6V=EL>4, 4?5 4O4L>> ?>?D>E<6 =>7> 74G5>4F<, ?>>< 6V= ?>65D=5FLEO 4> '>D4W=<. &4> 6>=< D47>< V ?VL?< 4>5D>6>?LFO<<. %?G6<?< =4 >=5GG<=V. 23 FD46=O 2022 D>>G ??5<V==<>4 =4F>?VO 5G?> ?>D4=5=>, V „>=4E= E4< 464 >V?><5FD< =VE =>7> ?V4 >5EFDV?><, 6DOFG646L< 6<FFO.

4><4, ?V4 G4E >>D>F>>W 6V4?GEF>< =4 5?<>45=L =4F>?V= >64?L

E>4746 DV4=<<, M> 6 D47V =>7> 747<55?V ?D>E<FL, M>5 =4 =>7> <>7<?V EF>O?< ?D4?>D< '>D4W=< F4 >?LMV& 23 FD46=O 2023 D>>G, DV6=> G5D57 DV> ?VE?O ?>DOFG=>G E6>7> ??5<V==<>4, =4F>?V= 747<=G6 =4 ?>7<FVOE ?V4 64VW6>>N. >D>6<= E=4=?5D ?>FV?<6 =><G 6 L<N. V4E?V64?< =4F>?VO >64?O 6 DV4=><G >>EF5?V 4D>465==O %6. >4=4 %D5EF<F5?O 6 4?GM<=FOE. 4?>5=V GD>G<EF>EFV >G>?<6 <<FD>?>?<F L6V6EL><= 4DEVT?<E>>? 5G<E?46 >>L<FL><=, O><= E>4746: „D>LG >544DG64F< =4F>?VO <>?<F6>N, 5> T4<=5, G>7> EL>7>4=V 6V= ?>FD55GT, F5 E4<5 <>?<F64=.

27 FD46=O 2023 D>>G E>D><=>7> 75D>O 5G?> ?>E>64=> =4 74?GM<=5FL>><G F6<=F4DV. /> 6V= V ?D>E<6, =4 <>7<?V ?>EF46<?< ?D4?>D< '>D4W=< = >?LMV.

3 pa{dziernika 1970 roku, w malowniczej wsi HaCuszczyEce, le}cej w obwodzie tarnopolskim, w katolickiej rodzinie o polskich korzeniach przyszedC na [wiat Anatol Kowal 3 najmCodszy z trzech synów. Od najmCodszych lat wiara w Boga zajmowaCa szczególne miejsce w jego sercu. W pó{niejszym okresie dorosCego }ycia Anatol spdziC kilku lat w klasztorze Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Polsce, cho nigdy nie zCo}yC [lubów zakonnych. Zawsze emanowaC ascetyczno[ci i skromno[ci, nie zakCadajc wCasnej rodziny.

Po powrocie do rodzinnego domu Anatol podjC prac w przedszkolu, gdzie tworzyC zabawki i hu[tawki dla dzieci, wykorzystujc swój talent do stolarstwa i rze{by. Jego zaanga}owanie w organizacj ró}nych przedsiwzi dla najmCodszych zyskaCo uznanie personelu przedszkola, który darzyC go wielk sympati. Jednocze[nie Anatol z oddaniem wspieraC dziaCania paraûi Narodzenia [w. Jana Chrzciciela w HaCuszczyEcach.

PeCnoskalowa inwazja Rosji na Ukrain zastaCa Kowala w Polsce. Jego siostrzeniec, noszcy to samo imi, chciaC niezwCocznie wstpi do wojska, lecz wujek poprosiC go o to, by zaczekaC na jego powrót na Ukrain. Ostatecznie wspólnie zgCosili si do sCu}by i peCnili j razem w obwodzie donieckim.

23 maja 2022 roku mCodszy Anatol zostaC ranny. Wujek, nazywany ju} wtedy „Mnichem=, niósC go oûarnie pod ostrzaCem przez dwa kilometry, ratujc w ten sposób }ycie siostrzeEcowi.

Podczas krótkiego urlopu w czasie Wielkanocy, Anatol Kowal podzieliC si ze swoimi bliskimi }yczeniem, }e w razie jego [mierci chciaCby, aby na jego grobie zawisCy ûagi Ukrainy i Polski.

Niestety, 23 maja 2023 roku, dokCadnie rok po heroicznym uratowaniu }ycia siostrzeEcowi, Anatol polegC w walkach w pobli}u Awdijiwki. Kula wystrzelona przez wrogiego snajpera traûCa „Mnicha= bezpo[rednio w szyj.

Nabo}eEstwo }aCobne odbyCo si w rodzinnym ko[ciele pw. Narodzenia [w. Jana Chrzciciela w HaCuszczyEcach, a przewodniczyC mu metropolita lwowski ksidz arcybiskup MieczysCaw Mokrzycki. W trakcie kazania zachcaC zgromadzonych do modlitwy za Anatola, podkre[lajc, }e jedyn rzecz, jakiej teraz naprawd potrzebuje, jest wsparcie w modlitwie.

27 maja 2023 roku skromny bohater zostaC pochowany na cmentarzu w HaCuszczyEcach. Zgodnie z jego ostatnim }yczeniem, na grobie Anatola „Mnicha= Kowala dumnie powiewaj ûagi Ukrainy i Polski.

=4DV= 5D5=L =4D>4<6EO 13 7DG4=O 1992 D>>G 6 E5?V <LV6EL>5 =4 V==<GG<=V. > 54FL>G <46 ?>?LEL>5 >>DV==O, 5G6 >ED5M5=<= 6 >4F>?<FL>><G >>EF5?V. 'G<6EO 6 5D569O=EL>V= L>>?V, 4 F4>>6 G 4DEL>><G >>?546V FD4=E?>DFG F4 D4W?V6EL>><G ?D>D5EV==><G ?VF5W =4 E?5FV4?L=>EFV „5?5>FD<>=.

5 76464NG< =4 ?D>5?5<< 7V 74>D>69O< =4DV= G 2012-2013 D>>4E ?D>=L>6 EFD>>>6G 6V=EL>>6G E?G65G, ?VE?O G>7> ?D4FN646 =4 5G4V6=<FF6V G <T6V. > 4D<VW 4>65?>EL VF< F4>>6 =465E=V 2015 D>>G, ?V4 G4E =F<F5D>D<EF<G=>W >?5D4FVW. >65D=G6L<EL 4>4><G G 2016 D>FV =4DV= 4>67> =5 <V7 76<>=GF< 4> F<LV F<6V?L=>7> 6<FFO, ?D>E>4<6 E?5FV4?L=G D545V?VF4FVN. 'FV<, 6V= 7<V7 7=4=F< 6 E>5V E<?<, V =46VFL EF46 E?V66?4E=<>>< =565?<>>W 47D>DVD<<, ?VE?O G>7> ?D4FN646 G >?LMV, ?D<6V7L< 76V4F< 5474F> ?>7<F<6=<E 6D465=L ?D> >D4W=G F4 WW ?N45=.

>65D=G6L<EL ?D4FN64F< G <W6, =4DV= 7GEFDV6 E6>N =4D5G5=G =4EF4EVN, 7 O>>N ?>5D46EO 6>E5=< 2020 D>>G. 4 DV> 6EFG?<6 =4 D4>G?LF5F5V7=5EGF4ED5D<>5E?G7>6G64==O<F><<DEL>>W?>?VF5E=V><.

VE?O ?>G4F>G 65?<>>7> D>EV=EL>>7> =4EFG?G =4 '>D4W=G, =4DV= 5D5=L ?D<==O6 DVL5==O =F< 74E<M4F< 54FL>V6M<=G, V 665 25 ?NF>7> 2022 D>>G 5G6 G 6V=EL>G. V= >FD<<46 764==O <>?>4L>7> E5D64=F4 V 5G6 ?D<7=4G5=<= >><4=4<D>< 6V44V?5==O 75=VF=>7> D4>5F=>7> 676>4G 2-7> 45D><>5V?L=>7> 54F4?L=>=G.

=4DV= 5D5=L 747<=G6 24 ?<?=O 2022 D>>G ?V4 =4E5?5=<< ?G=>F>< V?>7VD>4 %5DE>=EL>>W >5?4EFV ?V4 G4E 6>D>6>7> 4DF<?5DV=EL>>7> >5EFDV?G. 30 ?<?=O, ?VE?O ?>E>D>==>W <5E< 6 %4=>FG4DVW %FD4EF5= >E?>4=VE G ,4D7>D>4V, 6V= 5G6 ?>E>64=<= =4 ?5W 5D>W6 <VEF56>7> F6<=F4DO.

=4DV= 74664< E>FV6 <4F< 4VF5= V 7=46, M> G =L>7> =4D>4<FLEO 4>=L>4, O>4 ?>54G<?4 E6VF 665 ?VE?O 747<55?V F4F4, G E5D?=V 2022 D>>G& V= 6EF<7 44F< W= V<9O 3 %>?><VO.

>E<5DF=> 75D>= 5G6 =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O.

Andrzej DereE urodziC si 13 grudnia 1992 roku we wsi Mysziwskie poCo}onej w obwodzie winnickim, w katolickiej rodzinie o polskich korzeniach. UkoEczyC SzkoC Transportu w mie[cie Bar oraz Liceum Zawodowe w BrajCowie, zdobywajc specjalizacj elektryka.

Pomimo przej[ciowych trudno[ci zdrowotnych, Andrzej ukoEczyC sCu}b wojskow w latach 2012-2013, a nastpnie podjC prac w Kijowie. PoznaC tam swoj przyszC }on, Anastazj.

Wiosn 2015 roku ponownie wstpiC do wojska w trakcie operacji antyterrorystycznej prowadzonej przez Ukrain na Donbasie. Po roku wróciC do rodzinnego domu, gdzie przez dCu}szy czas aklimatyzowaC si i przywykaC do normalnego }ycia, po do[wiadczeniach wojny na wschodzie Ukrainy, przechodzc przy okazji specjalistyczn rehabilitacj. Mimo trudno[ci zwizanych z powrotem do peCnej sprawno[ci zmobilizowaC si wewntrznie i staC si nawet wspóCwCa[cicielem niewielkiej ûrmy rolniczej. NawizaC wspóCprac z partnerami z Polski, w której czsto bywaC i z której przywiózC wiele pozytywnych do[wiadczeE i wra}eE.

Jesieni 2020 roku o}eniC si z Anastazj, a rok pó{niej rozpoczC studia na Wydziale Biznesu i UsCug Politechniki {ytomierskiej, pragnc rozwija swój potencjaC i zdoby wy}sze wyksztaCcenie.

Po rozpoczciu peCnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrain DereE stanC w obronie swojej ojczyzny i 25 lutego 2022 roku ponownie wstpiC do wojska. W krótkim czasie awansowaC do stopnia mCodszego sier}anta, zostajc tak}e dowódc plutonu rakiet przeciwlotniczych w 2 Batalionie Aeromobilnym.

Sze[ miesicy pó{niej, 24 lipca 2022 roku, oddziaC, w którym sCu}yC Andrzej DereE, traûC pod ostrzaC artyleryjski wroga w okolicach wsi BiCohirka w obwodzie chersoEskim. Z tej walki Andrzej nie wyszedC ju} zwycisko&

Po uroczystej mszy }aCobnej, która odbyCa si 30 lipca w Sanktuarium Mki PaEskiej w Szarogrodzie, ciaCo sier}anta Derenia spoczCo w Alei Bohaterów na miejscowym cmentarzu. Andrzej marzyC o dzieciach, widziaC siebie w roli ojca. Gdy w lutym 2022 ponownie wstpowaC do wojska, Anastazja nosiCa ju} pod sercem maleEk córeczk. Dziewczynka przyszCa na [wiat ju} po [mierci ojca, w sierpniu 2022 roku. Zgodnie z marzeniem Andrzeja, nadano jej imi Salomea, oznaczajce „pokój= i „pomy[lno[=.

Sier}ant Andrzej DereE zostaC po[miertnie odznaczony Orderem „Za Odwag= III stopnia.

%, %$'%,

BAZYLI SKRUPSKI

V L6V6M<=<, 7 E5?4 G?<G6>?O, M> ?>DGG V7 5?<><<< >EF4<<, ?>E>4<6 4E<?L %>DG?EL><=, O><= =4D>4<6EO 29 ?<?=O 1982 D>>G

6 D>4<=V V7 ?>?LEL><< >>DV==O<. 4>V=G<6L< L>>?G, =46G46EO G <M><G ?D>D5EV==><G GG<?<MV 6 '5D6>=>7D44V, 4 ?4D4?5?L=> V7 F<< 5G6 EFG45=F>< ?D< <>=4EF<DV %6. <>>?4O G D5E>6V. E5 4<F<=EF6> E?G6<6 <V=VEFD4=F>< ?D< >>EF5?V, >G4< =>7> 6?5DL5 ?D<65?4 <4<4. ' 2005 D>FV 4E<?O ?D<764?< 4> ?>6VFDO=>-D44V>?>>4FV==<E 6V=EL> 5D>==<E %<? '>D4W=< 6 %4D>V6EL>G >5?4EFL. VE?O E?G65< 6V= ?D4FN646 6 >E>D>=V <G4>V6EL>>7> F6<=F4DO G L6>6V. ?5 4>?O 7=>6G 765?4 =>7> V7 6V=EL>><: ?>=44 DV> 3 7 65E=< 2015 ?> >EV=L 2016 D>>G 4E<?L %>DG?EL><= 5>D>=<6 54FL>V6M<=G G G74=EL>V= F4 >=5FL>V= >5?4EFOE ?V4 G4E 4=F<F5D>D<EF<G=>W >?5D4FVW. G6 >><4=4<D>< 6V44V?5==O ?D>F<F4=>>6>7> >G?5<5F=>7> 676>4G. 4 E6>N E?G65G >FD<<46 G<E?5==V 6V47=4><. >>D5<4 „4 >5>D>=G 4DVG?>?O=, „'G4E=<> &= F>M>. 5<>5V?V7G646L<EL, 4E<?L ?D4FN646 G >?LMV, 4?5 ?>GG6L< ?D> ?>6=><4ELF45=5 6F>D7=5==O 6>D>74 6 '>D4W=G, ><=G6 E6>N D>5>FG, V 6V4 4 55D57=O 2022 D>>G E?G6<6 G 5D>==<E %<?4E '>D4W=<. D< FL><G 6V= 6EF<746 D47>< V7 E5EFD4<< 4><V=V>4=>4<< V7 >6>6< 4>?><474F< = F<6V?L=><G =4E5?5==N %G<M<=<, 74 M> >FD<<46 ?>G5E=G 7D4<>FG 6V4 7>?>6< 6V=EL>>6>W 44<V=VEFD4FVW FVTW >5?4EFV. %5D64=F 4E<?L %>DG?EL><= 747<=G6 6V4 6>D>6>7> >5EFDV?G ?V4 E5?>< $>5>F<=5 =4 4?>DV66V, ?V4 G4E G>D4W=EL>>7> =4EFG?G 29 ?<?=O 2023 D>>G.

3 E5D?=O 6 6>6>V6EL>V= >>?57V4FV C6. 46D5=FVO, 6V45G?4EL ?>E>D>==4 <5E4, >G>?5=4 T?<E>>?><-5<5D<F>< %4D>V6EL>>-4?>DV7L>>W 4VTF57VW 4D9O=>< GG5>><. 4 =V= 5G?< ?D<EGF=V 6<E>>V 4<??><4F< 7 >?LMV, ?D54EF46=<>< <VEF56>W 6?44<, 5>=>6V ?>5D4F<<< 747<5?>7> 75D>O. %4<5 4> FVTW E6OF<=V, 45 ?>E>64=<= GE?46?5=<= 75FL<4= %F4=VE?46 >?>56EL><=, 6V= ?D<E>4<6 =4 <>?<F6G, ?D<W6464NG< 4>4><G G 6V4?GEF>G.

4E<?L %>DG?EL><= =5 6EF<7 EF6>D<F< D>4<=<. ' =L>7> 74?<L<?<ELDV4=VE5EFD<=5D4F.>E>64=<=GE5?VG?<G6>?O.

Bazyli Skrupski przyszedC na [wiat 29 lipca 1982 roku w rodzinie o polskich korzeniach we wsi Kupyczwola, poCo}onej niedaleko miejscowo[ci Mosty Wielkie w obwodzie lwowskim.

Po ukoEczeniu szkoCy [redniej rozpoczC studia w Wy}szej Szkole Zawodowej w Czerwonogradzie. Równocze[nie zdecydowaC si kontynuowa nauk jako student w klasztorze [w. MikoCaja w Krechowie. Ju} od najmCodszych lat byC ministrantem w miejscowym ko[ciele, do którego zostaC przyprowadzony po raz pierwszy przez swoj mam.

W roku 2005 Bazyli Skrupski zostaC przyjty do jednostek powietrznodesantowych i radarowych SiC Zbrojnych Ukrainy w obwodzie charkowskim. Po zakoEczeniu sCu}by podjC prac jako ochroniarz na Cmentarzu Ayczakowskim we Lwowie. Jego losy ponownie splotCy si z wojskiem wiosn 2015 roku, kiedy wstpiC do armii, aby do jesieni 2016 broni ojczyzny w obwodach CugaEskim i donieckim w ramach operacji antyterrorystycznej. ByC dowódc plutonu przeciwpancernych karabinów maszynowych. Za odwag i po[wicenie otrzymaC liczne odznaczenia i medale, w tym „Za obron Mariupola= oraz „Uczestnik ATO=.

Po zakoEczeniu sCu}by podjC prac w Polsce. 24 lutego 2022 roku, kiedy na Ukrain spadCa pot}na rosyjska inwazja, Bazyli po}egnaC si z kolegami i pracodawc, po czym wróciC na Ukrain. 4 marca 2022 wznowiC sCu}b w SiCach Zbrojnych Ukrainy. Wykorzystujc swoje wcze[niejsze do[wiadczenia i kontakty, zorganizowaC we wspóCpracy z siostrami dominikankami z {óCkwi akcj pomocy dla ludno[ci cywilnej obwodu sumskiego, za co szef tamtejszej Obwodowej Administracji Wojskowej wrczyC mu Dyplom Honorowy w podzikowaniu za t inicjatyw.

Sier}ant Bazyli Skrupski zginC w wyniku ostrzaCu wroga 29 lipca 2023 roku w pobli}u wsi Robotyne na Zaporo}u podczas ukraiEskiej ofensywy.

3 sierpnia w }óCkiewskiej kolegiacie pw. [w. WawrzyEca odbyCa si msza [wita pogrzebowa, której przewodniczyC biskup senior diecezji charkowsko-zaporskiej Marian Buczek. Wzili w niej udziaC dyplomaci z Polski, przedstawiciele lokalnych wCadz, towarzysze broni polegCego bohatera. To wCa[nie do tej [wityni, gdzie pochowany jest hetman StanisCaw {óCkiewski, Bazyli przychodziC si modli, kiedy przyje}d}aC do domu na urlop.

Skrupski nie zd}yC zaCo}y rodziny. PozostawiC po sobie pogr}one w smutku siostry i brata. SpoczC na cmentarzu w rodzinnej wsi Kupyczwola.

'

?>?LEL>V= >4F>?<FL>V= D>4<=V %G?<>V6 G ?>4V?LEL>><G E5?V &<==4, 22 >6VF=O 1998 D>>G =4D>4<6EO E<= %5D7V=. V= 74>V=G<6 <VEF56G E5D54=N L>>?G V 7<4?5G>G <DVO6 EF4F< 6V=EL>>6<<. ->==> 4>EO7=G6L< 18 D>>V6 N=4> G>?46 >>=FD4>F 4?O ?D>E>465==O 6V=EL>>6>W E?G65< 6 ?464E 5D>==<E %<? '>D4W=<.

%?5DLG %5D7V= E?G6<6 V =46G4==O G E>?44V 48 5D<744< 6 4<9O=FV>4V?LEL>><G.V7=VL5,G2019D>FV=>7>=4?D46<?<GD4=>=?D>6545==O ?5D4FVW 59T4=4=<E %<? =4 >=54E, ?V4 <VEF> %>?544D, =4 ?5D54>6G. ' 2020 D>FV %5D7V= ?>=>6<6 >>=FD4>F 7V 5D>==<<< %<?4<< '>D4W=< = ?VE?O E?G65< G <VEFV >?>4<<<DV, 74E<M46 EG65D5=VF5F >D4W=< =4 ?5D54>6<E ?>7<FVOE G G74=EL>V= >5?4EFV, 45 6V= ?5D55G646 <4=65 FV?<= DV>.

VE?O ?>G4F>G ?>6=><4ELF45=>7> 6F>D7=5==O D>EVO= 6 '>D4W=G, EF4DL<= E>?44F %5D7V= %G?<> 5D46 GG4EFL G 5>OE =4 ?V645==><G F4 EEV4=><G DD>=F4E O> 6>4V= &$-G 6 E>?44V 1-W <>F>?VE>F=>W D>F< 14-W >>D5<>W <5E4=V7>64=>W 5D<744< V<5=V >=O7O $><4=4 5?<>>7>. %6>N 74E?G65=G 10-45==G 6V4?GEF>G %5D7V= 6<>>D<EF46 4?O 4>7?O4G 74 E6>D>N <4<>N %F4=VE?46>N. V= 4G65 WW ?N5<6. > 74>V=G5==V FL>7> F5D<V=G, 9 E5D?=O 2022 D>>G 6V= ?>65D=G6EO =4 DD>=F. 4 EG<?V==G V 6V444=G E?G65G 6V= =5>4=>D47>6> 5G6 =47>D>465=<= ?>G5E=<<< 6V47=4>4<<.

23 E5D?=O 2022 D>>G ?V4 G4E 6<>>=4==O 5>=>6>7> 74644==O 5V?O E5?4 &6VD>G=<, O>5 7=4E>4<FLEO 74 >V?L>4 >V?><5FDV6 =4 ?V6=VG 6V4 %4D>>64, %5D7V= %G?<> 747<=G6.

26 E5D?=O FV?> 5D>O ?D<657?< =4 EF4=FVN G=4W6FV F4 >4F4D4?> ?D>WE46 G5D57 E5?4 &><4LV6>G V &<==G, 45 %5D7VO 6V4E?V64?< 6 %4=>FG4DVW 'E?V==O D5E6OF>W V6< 4DVW. N4< ?D>6>464?< =>7> 6 >EF4==N ?GFL 4> F6<=F4DO G &<==V= 6EF46L< =4 >>?V=4 V 6EF5?<6L< 4>D>7G >6VF4<<&

%5D7V= %G?<> =5 6EF<7 EF6>D<F< D>4<=<, =46VG=> ?<L<6L<EL 24-DVG=<<... >E<5DF=> 6V= 5G6 =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O.

UrodziC si 22 kwietnia 1998 roku we wsi Tynna na Podolu, w polskiej rodzinie Sulików. Od dzieciEstwa marzyC, aby zosta }oCnierzem. Po ukoEczeniu szkoCy [redniej i osigniciu peCnoletno[ci zdecydowaC si podpisa kontrakt na sCu}b w SiCach Zbrojnych Ukrainy.

Pocztkowo Sergiusz sCu}yC i szkoliC si w 48 brygadzie w KamieEcu Podolskim. Nastpnie, w 2019 roku, zostaC skierowany na obszar Operacji SiC PoCczonych w Donbasie, w okolice miasta SoCedar, na lini frontu.

W 2020 roku Sergiusz podpisaC now umow z SiCami Zbrojnymi Ukrainy i po odbyciu sCu}by w mie[cie WoCodymyr, broniC suwerenno[ci kraju na linii frontu w obwodzie CugaEskim. Tam peCniC obowizki prawie caCy rok, bronic granic Ukrainy.

Po rozpoczciu peCnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrain w 2022 roku starszy szeregowy Sergiusz SuCyk uczestniczyC w bitwach na froncie poCudniowym i wschodnim jako kierowca transporterów opancerzonych (BTR) w ramach 1 Kompanii Piechoty Zmotoryzowanej 14 Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej imienia ksicia Romana Wielkiego.

Latem 2022 Sergiusz zdecydowaC si wykorzysta swój 10-dniowy urlop, aby po[wici czas opiece nad swoj chor matk, StanisCaw, któr bardzo kochaC. Po zakoEczeniu urlopu, 9 sierpnia 2022 roku }oCnierz powróciC na front, gotowy do peCnienia swoich obowizków i nowych zadaE. Sumienna i oddana sCu}ba Sergiusza byCy wielokrotnie nagradzane, co [wiadczyCo o uznaniu dla jego zaanga}owania i po[wicenia w wykonywaniu obowizków wojskowych.

23 sierpnia 2022 roku Sergiusz Sulik oddaC swoje }ycie podczas misji bojowej w okolicach wsi Cwirkuny, poCo}onej kilka kilometrów na póCnoc od Charkowa.

Trzy dni pó{niej, 26 sierpnia, ciaCo bohatera zostaCo przewiezione do stacji

Dunajowce, a kondukt }aCobny przejechaC przez wie[ Tomasziwka, aby dotrze do Tynny, gdzie w tamtejszym Sanktuarium Wniebowzicia Naj[witszej Maryi Panny odbyCy si uroczysto[ci pogrzebowe. W ostatniej podró}y na cmentarz w Tynnej towarzyszyCo mu bardzo wielu ludzi 3 ssiadów, przyjacióC, ale i zupeCnie obcych osób, którzy chcieli w ten sposób uczci pami bohatera&

Sergiusz Sulik nie zd}yC zaCo}y rodziny. OdszedC jako kawaler, w wieku 24 lat. Po[miertnie zostaC odznaczony Orderem „Za Odwag= III stopnia.

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

9/'% ',$

WIACZESAAW KUSZNIR

2 ?<?=O 1994 D>>G 6 >4F>?<FL>V= D>4<=V V7 ?>?LEL><<< >>DV==O<< G E5?V %?>5>44-,4D7>D>4EL>4 =4D>4<6EO 9OG5E?46 GL=VD. VE?O 74>V=G5==O L>>?<, G V==<FL>><G ?D>D5EV==><G GG<?<MV >FD<<46 E?5FV4?L=VEFL ?>64D-54D<5=. 'FV<, 6VD4 54FL>V6 =4EFV?L>< 7?<5>>> 6??<=G?4 =4 N=4>4, M> 6V= 6<DVL<6 6<5D4F< 4GE>6=<= L?OE 3 ?VL>6 4> E5<V=4DVW G >?LMV. 4=4>, ?VF< 4>D>7>N E6OM5==<>4 75D>N =5 EG4<?>EL.

' 2017 D>FV, 6V= ?V4?<E46 >>=FD4>F 7V 5D>==<<< %<?4<< '>D4W=< F4 5D46 GG4EFL 6 4=F<F5D>D<EF<G=V= >?5D4FVW. 9OG5E?46 6EFG?<6 G ?46< ?>?>G „7>6=, 6 E>?44V O>>7> 5>D>=<6 54FL>V6M<=G =4 >=54EV, 7>>D5<4 =4 %6VF?>44DEL>V= 4G7V, 45 >FD<<46 ?>D4=5==O. >6=><4ELF45=5 D>EV=EL>5 6F>D7=5==O 6 '>D4W=G <>?>4L<= E5D64=F 9OG5E?46 GL=VD 7GEFDV6 =4 =46G4==V G >?>G56V =4 L6V6M<=V. D>F5, >4D47G 77>?>E<6EO WE4F< G 4DVG?>?L, O><= M5 =5 5G6 >EF4F>G=> >F>G5=<=, M>5 4>?><474F< E6>W< ?>5D4F<<4< 74E<M4F< <VEF>. V= 5G6 >4=<< V7 75D>W6, O>V <G6=L> 5>D>=<?< 746>4 „7>6EF4?L=.

9OG5E?46 747<=G6 15 >6VF=O 2022 D>>G, ?D<>D<6L< ?>5D4F<<V6 ?V4 G4E ?D>D<6G 6>D>74.

>67<E ?9OFL <VEOFV6 D>4<=4 E?>4V64?4EL, M> 9OG5E?46 6<6<6 V ?56<FL ?>D4=5=<< G ?>?>=V. 'FV< =4 ?>G4F>G 6>6F=O =>7> 5G?> 7=4=45=> F4 V45=F<DV>>64=>.

12 6>6F=O 2022 D>>G FDG=G V7 FV?>< 75D>O ?D<657?< 4>4><G. >E>64?L=V GD>G<EF>EFV 6 %4=>FG4DVW %FD4EF5= >E?>4=VE G ,4D7>D>4V >G>?<6 >D4<=4DV= 4<9O=5FL->4V?LEL><= T?<E>>? 5>= G5D46EL><=. >E>64==O 9OG5E?464 GL=VD4 6V45G?>EL =4 ?5W 5D>W6 L4D7>D>4EL>>7> F6<=F4DO. V= =47>D>465=<= >D45=>< „4 <G6=VEFL=  EFG?5=O ?>E<5DF=>.

%6>W= 4DG6<=V 7 DD>=FG 9OG5E?46 GL=VD ?<E46: „G4L E<?L=>N =46VFL >>?< E>G5FLEO 5GF< E?45>>N V =5 E>G5FLEO =VG>7> D>5<F<, F>4V, >>?< 6 D>7?4GV. G4L E<?L=>N >>?< 6EV =46>>?> E?45>V. G4L E<?L=>N, 5> 74D47 ?>FDV5=5 E4<5 F5=.

WiaczesCaw Kusznir urodziC si 2 lipca 1994 roku we wsi SCobodaSzarogrodska, w katolickiej rodzinie o polskich korzeniach. Po ukoEczeniu szkoCy [redniej podjC nauk w Winnickiej Szkole Zawodowej, zdobywajc zawód kucharza-barmana. Od najmCodszych lat pozostawaC pod silnym wpCywem gCbokiej wiary jego rodziców, co sprawiCo, }e jako mCody chCopak postanowiC wstpi do seminarium w Polsce, gdzie rozpoczC swój rozwój duchowy. Jednak}e [cie}ka kapCaEska nie byCa jego przeznaczeniem&

W roku 2017 podpisaC kontrakt z SiCami Zbrojnymi Ukrainy i wziC udziaC w operacji antyterrorystycznej. DoCczyC do puCku Azow, stajc w obronie ojczyzny na Donbasie. ZostaC ranny podczas walk na Cuku SwietCodarskim. PeCnoskalowa rosyjska inwazja na Ukrain zastaCa mCodszego sier}anta WiaczesCawa Kusznira podczas szkoleE w ZCoczowie w obwodzie lwowskim. Natychmiast zgCosiC si na ochotnika do obrony Mariupola, który wówczas nie byC jeszcze caCkowicie otoczony, aby wspomóc swoich towarzyszy w walkach o miasto.

StaC si jednym z bohaterów, którzy dzielnie bronili „Azowstalu=. Podczas jednej z wielu fal ataków rosyjskich, WiaczesCaw, osCaniajc swoich wspóCtowarzyszy, poniósC [mier 15 kwietnia 2022 roku.

Przez pi dCugich miesicy rodzina miaCa nadziej, }e WiaczesCaw prze}yC i jako ranny dostaC si do niewoli. Jednak na pocztku pa{dziernika zostaC odnaleziony i zidentyûkowany. 12 pa{dziernika 2022 roku trumna z ciaCem bohatera zostaCa przywieziona do rodzinnego domu. Uroczysto[ciom pogrzebowym w Sanktuarium Mki PaEskiej w Szarogrodzie przewodniczyC ordynariusz diecezji kamienieckopodolskiej biskup Leon Dubrawski.

WiaczesCaw Kusznir spoczC w Alei Bohaterów na cmentarzu w Szarogrodzie. Po[miertnie zostaC odznaczony Orderem „Za Odwag= III stopnia.

W jednym z listów z frontu do }ony WiaczesCaw Kusznir pisaC: „Bd{ silna nawet wtedy, gdy chcesz by sCaba i nie chcesz nic robi, gdy jeste[ zdesperowana. Bd{ silna, gdy wszyscy wokóC ciebie s sCabi. Bd{ silna, bo wCa[nie tego teraz potrzebujemy=.

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

9/'%

',&

WIACZESAAW MUSZTAK

4D>4<6EO 13 7DG4=O 1973 D>>G 6 E5?V &<>>64 =4 >4V??V, =5?>44?V> 4<9O=FO. V4GEL 9OG5E?464 3 /= 9OD>>6EL><= ?> <4<V 3 ?>?O>, 545GEO ?> 54FL>G 3 .75D4 GLF4> 3 F4>>6 ?>?L>4. 4FL>< 64= F4 /46V74 >56V=G4?<EL G >>EF5?V 6 D5G4=4E G %<5?L=<FL>><G G 1968 D>FV, >>?< 5G?< >4=V 7 =4=5V?LL<E 7>=V=L =4 >4F>?<>V6. $>4<=4 GLF4>V6 T 7=4=>N = 4>F<6=>N >4F>?<FL>>N D>4<=>N. EV D47>< E>4<?< =4 <5E< 6 <VEFV >D>4>>, 45 F>4V 5G6 T4<=<= 4VNG<= >>EF5? =4 6EN >>DG7G. V7=VL5, >>?< 6VD=<< 6V444?< E6OF<=N 6 %<>FD<GV, M> 5G?4 5?<6G5 4> &<>>6>W, GLF4>< EF4?< ?4D4DVO=4<< F4<. $47>< V7 6V4><<< <VEF56<< 4GL?4EF<D5<, >FF5< ?44<E?46>6 4=4•E><, 64= GLF4> V7 E<=>< 9OG5E?46>< =4 ?>G4F>G 1990-E D>>V6 5G4G64?< =>6<= >>EF5? 6 E5?V %4E>4<V=L. 9OG5E?46 GLF4> E>4<6 G L>>?< 6 &<>>6V=, 4 F4>>6 G %<>FD<GV. VE?O FL>7> 6V= =46G46EO G >4V?LEL>V= 45D646=V= 47D4D=>-F5E=VG=V= 4>445<VW, O>G 74>V=G<6 G 1996 D>FV 7V E?5FV4?L=VEFN „7D>=><VO=. V4 G4E =46G4==O 7465DL<6 F4>>6 V 6V=EL>>6G >4D54DG, ?VE?O G>7> ?D4FN646 ?VE=<G<< &<>V6EL>>7> ?VE>D>7E44=<>4, 74EFG?=<>>< 4<D5>F>D4 4?<=EL>>7> E?V5>>><5V=4FG, 4 ?>FV< = 4<D5>F>D>< G=4T65FL>>7> E?V5746>4G. V7=VL5 ?D<E6OF<6 E555 EV?LEL>><G 7>E?>44DEF6G.

?VF>G 1997 D>>G 9OG5E?46 GLF4> >56V=G46EO G >4D54D4?L=><G >>EF5?V C6OF<E ?>EF>?V6 5FD4 V 46?4 6 4<9O=FV->4V?LEL>><G V7 =4D5G5=>N 4D<E>N. >4DG66O <4?> 46>E 4VF5=: 4>=L>G &5FO=G V E<=4 <D>E?464, >ED5M5=<E F4>>6 G FV= E6OF<=V.

9OG5E?46 GLF4> ?VL>6 =4 6V==G 6 ?NF><G 2023 D>>G.  ?464E %<? F5D<F>DV4?L=>W >5>D>=< =>7> 6 G<=V EF4DL>7> ?5=F5=4=F4 ?D<7=4G<?< 4>6>4<F< EFDV?5FL><< 676>4><. 6 ?<?=O ?V4 G4E 6>D>6>7> >5EFDV?G ?>DGG V7 E5?>< 5FD>?46?V6>4, M> =5?>44?V> 6V4 G?9O=EL>4 =4 %4D>V6M<=V, 6V= 747<=G6 D47>< V7 FDL><4 V=L<<< E6>W<< ?>5D4F<<4<<. EV 6>=< 5G?< D>4>< V7 4<9O=5GG<=<& >E>64?< 75D>O 6 =>7> DV4=V= &<>>6V= 12 ?<?=O 2023 D>>G. 9OG5E?46 GLF4> 74?<L<6 G4>6G, 46>E 4VF5= V 46>E >=G>V6. ><G 5G?> 50 D>>V6. %<= <D>E?46 74D47 F4>>6 E?G6<FL G 5D>==<E %<?4E '>D4W=<.

WiaczesCaw Musztak urodziC si 13 grudnia 1973 roku we wsi Cykowa na Podolu, niedaleko KamieEca. Dziadek WiaczesCawa ze strony matki, Jan Miarkowski oraz babcia od strony ojca, Józefa Musztak, byli Polakami. Rodzice Jana i Jadwigi wzili [lub w ko[ciele w Greczanach w Chmielnickim w 1968 roku. ByC to trudny dla katolików czas prze[ladowaE i represji ze strony wCadz. Rodzina Musztaków byCa znan i zaanga}owan w sprawy spoCeczno[ci i paraûi. Wspólnie uczestniczyli w mszach w Gródku, gdzie znajdowaC si jedyny czynny ko[cióC w caCym regionie, a pó{niej, gdy wierni uzyskali now [wityni w Smotryczu, bli}ej Cykowa, Musztakowie przenie[li si do tamtejszej paraûi. Wraz z szanowanym miejscowym proboszczem, ksidzem WCadysCawem Wanagsem, Jan Musztak i jego syn WiaczesCaw przystpili do budowy nowego ko[cioCa we wsi SachkamieE na pocztku lat 90-tych. WiaczesCaw rozpoczC swoj edukacj w miejscowo[ciach Cykowa oraz Smotrycz. Nastpnie rozpoczC studia na Podolskiej PaEstwowej Akademii Rolniczo-Technicznej, które zakoEczyC w 1996 roku, zdobywajc tytuC magistra agronomii. W trakcie studiów z powodzeniem ukoEczyC równie} kurs wojskowy. Po ukoEczeniu edukacji zdobywaC do[wiadczenie zawodowe w ró}nych dziedzinach 3 rozpoczC prac jako le[niczy w szkóCce le[nej w Cykowie, a nastpnie objC stanowisko zastpcy dyrektora w piekarni przemysCowej w BaCyEsku. Kolejnym etapem jego kariery byCo peCnienie funkcji dyrektora w piekarni przemysCowej w Dunajowcach. Z czasem Musztak zdecydowaC si po[wici rolnictwu.

Latem 1997 roku WiaczesCaw Musztak o}eniC si ze swoj narzeczon Larys w katedrze pw. [[. Piotra i PawCa w KamieEcu Podolskim. Para doczekaCa si dwójki dzieci: córki Tetiany oraz syna MirosCawa, którzy równie} zostali ochrzczeni w tej samej [wityni.

Musztak wyruszyC na front w lutym 2023 roku, aby stan do walki z rosyjskim naje{d{c. W szeregach Obrony Terytorialnej powierzono mu dowodzenie plutonem strzeleckim, nadajc mu stopieE starszego porucznika. 6 lipca, podczas intensywnego ostrzaCu wroga w okolicach wsi PetropawCówka, niedaleko KupiaEska w obwodzie charkowskim, straciC }ycie wraz z trzema innymi nieustraszonymi towarzyszami broni. Wszyscy ci }oCnierze pochodzili z rejonu kamienieckiego.

W dniu 12 lipca 2023 roku bohater WiaczesCaw Musztak zostaC pochowany w swojej rodzinnej wsi Cykowa. ZmarCy pozostawiC po sobie wdow, dwoje dzieci i dwoje wnuków. W chwili [mierci miaC 50 lat. Jego syn MirosCaw peCni sCu}b w SiCach Zbrojnych Ukrainy.

4D>4<6EO 11 FD46=O 1973 D>>G 6 <VEFV ,4D7>D>4 V==<FL>>W >5?4EFV, =4 >4V??V. /> ?> <4F5DV, F4> V ?> F4FG V>F>D <46 ?>?LEL>5 >>DV==O. &V?4 D>4<=4 7 4V44-?D44V44 5G?4 >4F>?<FL>4.

-5 6 ?V4?VF>>6><G 6VFV V>F>D E>FV6 EF4F< ?D>D5EV==<< 6V=EL>>6<<, 4?5 =5 7<V7 ?D>=F< <54>><VEVN. &><G, ?VE?O =46G4==O 6V= EF46 ?>656=<>><.

V>F>D 5G5=N> 74664< 5G6 =554=4G6<< 7D><44O=<=>< V 4>F<6=> FV>46<6EO ?>?VF<>>N. VE?O ?>G4F>G ?>6=><4ELF45=>7> D>EV=EL>>7> 6F>D7=5==O 6V= 4>G5>46EO, >>?< ?>><=G6L< D>5>FG 6 >?LMV 4>4><G ?>65D=5FLEO =>7> E<=, V D47>< V7 =<< 6>=< 4>5D>6>?LFO<< 74?<E4?<EL 4> 5D>==<E %<? '>D4W=<. V>F>D =4 <W6M<=V G 2022 D>FV >FD<<46 ?>D4=5==O, ?VE?O O>>7>, >4G646L<, O><=EL G4E E?G6<6 =4 %<5?L=<GG<=V, 5?<6G5 4> 4><G. D>F5 G 65D5E=V 2022 D>>G =>7> ?5D565?< G <VEF> 64VW6>4 =4 >=5GG<=V. -5 64>E6VF4 24 FD46=O 2023 D>>G 6>D>7 D>7?>G46 4F4>G =4 ?>7<FVN, 45 7=4E>4<6EO V>F>D 5G5=N>. =4E?V4>> 6?GG4==O <V=< 6 =>7> >>>? 6V= 747<=G6 6V4 >E>>?>>6<E ?>D4=5=L. VEF> 7 DV4=<E V 4DG7V6 =5 <V7 ?>6VD<F< G 747<55?L V>F>D4, 4465 =46VFL G =4=E>DGF=VL<E <><5=F4E 6V= 74664< ?<L46EO >?F<<VEF><. EV ?4<9OF4NFL, O> 6V= =56F><=> 7>6>D<6: „'>D4W=4 ?5D5<>65. >V=L><G V 5GF< =5 <>65=.

29 FD46=O 2023 D>>G ?VE?O ?D>M4?L=>W <5E< 6 %4=>FG4DVW %FD4EF5= >E?>4=VE, V>F>D 5G5=N> 5G6 ?>E>64=<= =4 ?5W 5D>W6 L4D7>D>4EL>>7> F6<=F4DO. &V?5 <VEF> ?D>6>464?> E6>7> 75<?O>4 FD44<FV==> 6>?O>=G6L<. ' =L>7> ?<L<?4EL G4>64, 4>=L>4 V E<=, O><= 5>D>=<FL 54FL>V6M<=G =4 DD>=FV.

Wiktor przyszedC na [wiat 11 maja 1973 roku w Szarogrodzie, poCo}onym w obwodzie winnickim na Podolu. Zarówno ze strony matki, jak i ojca posiadaC polskie korzenie. CaCa rodzina Wiktora przez wiele pokoleE pielgnowaCa swoj to}samo[ zwizan z katolickimi tradycjami.

W okresie dorastania Wiktor marzyC o karierze zawodowego }oCnierza. Niestety, nie udaCo mu si zrealizowa tego marzenia z powodu zCych wyników badaE lekarskich. Mimo to, po ukoEczeniu studiów postanowiC pod}a inn [cie}k i zdecydowaC si zosta stra}akiem.

Wiktor Peczeniuk zawsze uchodziC za zaanga}owanego obywatela, z gCbokim zainteresowaniem sprawami politycznymi. Po rozpoczciu peCnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrain jego syn podjC decyzj o powrocie z pracy w Polsce, aby razem z ojcem zgCosi si jako ochotnicy do SiC Zbrojnych Ukrainy. Podczas sCu}by w obwodzie kijowskim w 2022 roku, Wiktor zostaC ranny, lecz po okresie rekonwalescencji kontynuowaC sCu}b, tym razem w obwodzie chmielnickim, bli}ej swojego domu. We wrze[niu 2022 roku zostaC przeniesiony do Awdijiwki&

O [wicie 24 maja 2023 roku nieprzyjaciel zaatakowaC pozycj, której broniC m.in. Wiktor Peczeniuk. ZmarC w okopie w wyniku odniesionych ran wskutek eksplozji rosyjskiego granatu.

{aden z bliskich ani przyjacióC nie mógC pogodzi si z tragiczn [mierci Wiktora. Jego odej[cie byCo dla nich szokiem, poniewa} nawet w najtrudniejszych chwilach zawsze emanowaC optymizmem. Wszyscy pamitaj, jak niezmordowanie powtarzaC: „Ukraina zwyci}y. Nie mo}e by inaczej=.

29 maja 2023 roku, po mszy }aCobnej w Sanktuarium Mki PaEskiej, Wiktor Peczeniuk spoczC w Alei Bohaterów na cmentarzu w Szarogrodzie. CaCe miasto }egnaCo swojego rodaka, skCadajc mu hoCd i oddajc szacunek. PozostaCa po nim wdowa, córka i syn, który wci} dzielnie broni Ojczyzny na froncie. Jego nieobecno[ wypeCnia smutkiem serca tych, którzy go znali, ale pami o jego niezComnej wierze w lepsze jutro pozostanie }ywa w ich wspomnieniach.

/ ' / 3 $/ '$ | BYAEM POLAKIEM 3 OBYWATELEM UKRAINY

E>5< ?>?LEL>>7> ?>E>465==O, 55DGG< GG4EFL 6 >5>D>==V= 6V==V '>D4W=< ?D>F< 64D64DEL>>W $>EVW, ?>>47GNFL, M> 6>=< =5 ?<L5 6VD=V 7D><44O=< '>D4W=<, 4 = 6VD=V F4 6V444=V E<=< F4 4>G>< FVTW >D4W=<. &5 WE=V= 4V<, F5 F56 WE=O 4FL>V6M<=4. 'E6V4><?5==O ?>?LEL>>7> ?>E>465==O =5 ?>6<==> ?D<76>4<F< 4> G=<>=5==O 5>D>FL5<, =46?4>< 3 6<E>64==O G D>7?>6V4OE ?D> ?>?LEL>G =574?56=VEFL, G 64OG=>EFV FV?<< ?>>>?V==O< ?>?O>V6, O>V D4=VL5 5>D>?<EO =4 DV7=<E DD>=F4E 74 E6>5>4G =4L>W 4FL>V6M<=<, 44T <VF=<= •DG=F EF464F< =4 5V> =4=6<M<E FV==>EF5=. / 4G65 64OG=4 GEV< E6>W< E?V66VFG<7=<>4<, O>V 74E<M4NFL '>D4W=G, 74 F5, M> 6>=< D>5?OFL. &5 D>7G<=V F4 E<V?<6V ?N4<, O><<< << ?>6<==V ?<L4F<EO. / 4G65 E?V6GG64N D>4<=4<, G<W 5?<7L>V 747<=G?< G< 6FD4F<?< 74>D>69O =4 FV= 6V==V. $>EVO 745<D4T 54FL>V6 G 4VF5=, 4 54FL>4< 4>D>E?<E, 4?5 6E5 M5 <>?>4<E 4VF5=. %>G4 6>=< 4?O =4E T 75D>O<<, 4?5 6<FFO V 74>D>69O =5 ?>65D=GF< 3 V F5 4G65 5>?OG5... ?V74 76>=>T6VG 5=5D4?L=<= >>=EG? $5E?G5?V>< >?LM4 G L6>6V D54EF46?5=4 6<EF46>4 >D74=V7>64=4 F4 EF6>D5=4 7 ?>FD55< 6L4=G64==O ?4<9OFV ?>?O>V6, O>V 5G4GG< 7D><44O=4<< '>D4W=<, 67O?< 4> DG> 75D>N ?V4 G4E =4?44G =4 WE=N 4FL>V6M<=G. < E>FV?< ?>>474F< ?>DFD5F< F<E ?N45=. %>FV?< 6V444F< L4=G F<< E>D>5D<<, E<V?<6<< V 6V4646=<< 6>W=4<. < ?D47=G?< 755D57F< WE=V V<5=4, M>5 6>=< =5 5G?< 745GFV.

EF>DVO >>6=>7> 7 75D>W6 FVTW 6<EF46>< DV7=4. ?5 G =<E T >4=5 E?V?L=5: EF46?5==O, O>5 7<GLGT WE D547G64F< =4 7?> = 74E<M4F< E?45L<E. 4F< E6V4G5==O 6VD=>EFV 4FL>V6M<=V, ?4FDV>F<7<G, 6VD=>EFV. &V >>D>F>V 5V>7D4DVW D>7?>6V44NFL ?D> 6<5VD, 7D>5?5=<= 76<G4==<<< ?N4L<<, O><= 6<O6<6EO =576<G4==<<.

5?57>> 65DF6G64F< E6>W< 6<FFO< G 20, 30, 40 D>>V6... 4?<L<F< EV<9N, 4VF5=, 7=4NG<, M> F5, <>6?<6>, =474664<. ?5 6>=< F5 7D>5<?<. >=< =5 <>7?< V=4>L5. E ?>654V=>4 6<>?<>4T ?>647G, E<V?<6VEFL 3 74E>??5==O.

<EF46>4 F4>>6 T ?D<6>4>< ?>>474F<, M> ?N5>6 4> 4FL>V6M<=< 6 ?>T4=4==V 7 7>F>6=VEFN 4> E4<>?>65DF6< =5 <4T =4FV>=4?L=>7> 7454D6?5==O. >6=4 5GF< = ?>GG64F<EO ?>?O>>< V 5>D>F<EO 74 74E<EF E6>TW >D4W=< =4D>465==O 3 '>D4W=<. %?>4V64NEO, M> 6<EF46>4 T E>G4 5 E<<6>?VG=>N ?>4O>>N 74 65DF6G 6<FFO, 6V444=>7> >V?L>4=44FOFL<4 ?>?O>4<< 3 7D><44O=4<< '>D4W=<. V?VO N5>=56<G >?>64 ?D46?V==O $>=4G „%6>5>44 F4 45<>>D4FVO= V==4, O>G D>769O74?> 7?> V =5=46<EFL D>EV=EL><E >>G?4=FV6, 665 745D4?4 F<EOGV ?N4EL><E 6<FFV6. <FFV6, O>V 6 EF4F<EF<FV T ?<L5 F<DD>N, G<E?><. &O 6<EF46>4 4>76>?OT =4< 4>F>D>=GF<EO 4> EFD4644=L >>=>D5F=>W ?N4<=<, 77444F< V<5=4 75D>W6, 4V7=4F<EO WE=V VEF>DVW. 4 D>F>7D4DVOE << 54G<<> WE=V >5?<GGO, <>65<> 747<D=GF< 6 G6VG=5=V 6 >44DV, M5 6<6V =4 F>= G4E >GV, ?4?4NGV ?N5>69N, ?D47=5==O< 4> E?D4654?<6>EFV F4 =5?>E<F=<< ?5D5>>=4==O< G ?D46<?L=>EFV DVL5==O 5>D>F<EO 74 E6>5>4G >5>E E6>WE 54FL>V6M<=.. 55D57F< 6V4 745GFFO VEF>DVN 6<FFO F<E 6>W=V6 3 F5 =4=<5=L5, M> << <>65<> 7D>5<F<, M>5 74>4D5G64F< 6 =4L<E E5DFOE, 6 =4L<E E?>7444E V D>7?>6V4OE, O>V << ?5D544<> =4M44>4<, ?4<9OFL ?D> 4>?N V 65DF>6=VEFL 6<FFO ?>?O>V6 3 7D><44O= '>D4W=<. N45= 7 ?>46V==> ?4?><<< E5DFO<<, E?>6=5=<<< ?N5>6V 4> >5>E >D4W=, O>V EL>7>4=V D47>< ?<LGFL VEF>DVN EFV=>>EFV, <G6=>EFV F4 ?4DF=5DEF64.

< =5 ?>6<==V ?D> =<E 745GF<!

4D9O EV44G

<D5>F>D &5=FDG ?>?LEL>>W >G?LFGD< F4 T6D>?5=EL>>7> 4V4?>7G 6 64=>-$D4=>V6EL>G

Osoby polskiego pochodzenia biorce udziaC w wojnie obronnej Ukrainy z barbarzyEsk Rosj pokazuj, }e s nie tylko lojalnymi obywatelami Ukrainy, ale tak}e wiernymi i oddanymi synami i córkami tego paEstwa. To ich dom, to tak}e ich Ojczyzna. [wiadomo[ polskiego pochodzenia nie powinna skCania do unikania walki, wrcz przeciwnie 3 wychowanie w polskim micie niepodlegCo[ciowym, we wdziczno[ci dla caCych pokoleE Polaków, którzy wcze[niej walczyli na ró}nych frontach o wolno[ naszej Ojczyzny, daje trwaCy fundament do opowiedzenia si po stronie najwy}szych warto[ci.

Jestem bardzo wdziczna wszystkim moim Rodakom, którzy broni Ukrainy za to, co robi. To mdrzy i odwa}ni ludzie, z których powinnismy by dumni. Bardzo wspóCczuj rodzinom, których bliscy polegli lub stracili zdrowie na tej wojnie. Rosja odbiera dzieciom ich matki i ojców, rodzicom ich dorosCe 3 ale wci} jeszcze mCode dzieci. Cho dla nas s bohaterami, }ycia izdrowia nie da si wróci 3 a to bardzo boli&

Eliza Dzwonkiewicz

Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie

Prezentowana wystawa powstaCa z potrzeby upamitnienia Polaków, którzy bdc obywatelami Ukrainy, chwycili za broE, gdy ich Ojczyzna zostaCa zaatakowana. Zale}aCo nam na tym, aby przybli}y ich sylwetki. Pragnli[my zCo}y hoCd tym odwa}nym, walecznym i m}nym }oCnierzom. Chcieli[my utrwali ich imiona, by nie zostaCy zapomniane.

Historia ka}dego z bohaterów tej wystawy jest inna. Ale Cczy je jedno: postawa, która ka}e reagowa na zCo, broni sCabszych. Da [wiadectwo wierno[ci Ojczy{nie, patriotyzmu, lojalno[ci. Te krótkie biogramy stanowi swoist opowie[ o wyborach dokonywanych przez zwykCych ludzi, którzy okazali si niezwykli.

Nie jest Catwo po[wici }ycie, gdy ma si 20, 30, 40 lat& Zostawi rodzin, dzieci, wiedzc, }e mo}e na zawsze. Ale oni to zrobili. Nie mogli inaczej. Ich zachowanie budzi szacunek, odwaga 3 podziw.

Wystawa jest te} pretekstem do pokazania, }e miCo[ Ojczyzny poCczona z gotowo[ci do oûar dla niej nie ma barw narodowych. {e mo}na by i czu si Polakiem i stan do walki w obronie kraju urodzenia 3 Ukrainy.

Mam nadziej, }e ekspozycja jest, cho symbolicznym podzikowaniem za oûar }ycia, jak zCo}yCo kilkunastu Polaków 3 obywateli Ukrainy.

Lilia Luboniewicz

Prezes Zarzdu Fundacji Wolno[ i Demokracja

Wojna rozptana przez zCo i nienawi[ rosyjskiego naje{d{cy zabraCa ju} tysice ludzkich istnieE. IstnieE, które w statystykach s zaledwie numerem, liczb. Wystawa ta pozwala nam dotkn cierpienia konkretnego czCowieka, upamitni imiona bohaterów, pozna ich historie. Na fotograûach widzimy ich twarze, mo}emy spojrze w uwiecznione w kadrze oczy, wówczas jeszcze }ywe, pConce miCo[ci, pragnieniem sprawiedliwo[ci i niezComnym przekonaniem o sCuszno[ci podjtej decyzji, aby walczy o wolno[ obu ich ojczyzn...

Uchronienie od zapomnienia historii }ycia tych }oCnierzy to minimum tego, co mo}emy zrobi, aby wygrawerowa w naszych sercach, w naszych wspomnieniach i opowie[ciach, które przeka}emy potomnym, pami o losach i oûerze }ycia Polaków 3 obywateli Ukrainy. Ludzi o sercach podwójnie }arliwych, przepeCnionych miCo[ci do obu krajów, które pisz dzisiaj wspólnie histori niezComno[ci, odwagi i partnerstwa.

Nie wolno nam o nich zapomnie!

Maria Osidacz Dyrektor Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku