Strategia rozwoju chorzowa do 2030 by Chorzów Urząd Miasta

„Strategia Rozwoju Chorzowa do roku 2030” została przyjęta Uchwałą Rady Miasta Chorzów nr XLIV/860/14 z dnia 24.04.2014 r.

Publikacja w ramach projektu „Zintegrowane podejście do problemów obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic” realizowanego w ramach współfinansowania środkami budżetu państwa ujętymi w części 34 – Rozwój Regionalny, na finansowanie i współfinansowanie działań podejmowanych w ramach realizacji zadań Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Pomoc Techniczna (POPT) w części dotyczącej projektów realizowanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, z wyłączeniem środków na wynagrodzenia pracowników Ministerstwa, środków na wydatki związane z wdrożeniem, utrzymaniem oraz rozwojem infrastruktury i systemów teleinformatycznych Ministerstwa oraz na wydatki związane z obsługa logistyczno-administracyjna, gospodarowaniem mieniem i zarządzaniem nieruchomościami pozostającymi w trwałym zarządzie Ministerstwa, środkami Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, będącymi w dyspozycji Ministra Rozwoju Regionalnego, w ramach realizacji zadań Instytucji Zarządzającej POPT. Projekt jest dofinansowany w 10% z środków własnych miast: Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic zgodnie z treścią umowy nr DPT/BDG-II/POPT/90/13 z dnia 16.07.2013r., zawartej pomiędzy Ministrem Rozwoju Regionalnego, a Miastem Chorzów.

Z es p ó ł au tors ki :

Jacek Dębczyński dr Jacek Sołtys Michał Kazem-Bek Olga Czeranowska Agnieszka Esz dr Aleksandra Lis Małgorzata Belkiewicz Grzegorz Romańczuk Robert Loba Paulina Truszczyńska Mariusz Wieczorek

PUBLIKACJA BEZPŁATNA

Publikacja dostępna jest także w wersji elektronicznej pod adresem: www.miasto3.com

Nakład: 100 egzemplarzy

Spis treści

Wprowadzenie ............................................................................................................................................... 5

Przebieg prac nad Strategią ........................................................................................................................... 6

Część I. NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU MIASTA 3.

Synteza diagnozy ilościowej .......................................................................................................................... 8 3.1. Otoczenie i związki zewnętrzne ................................................................................................................ 8 3.2. Zasoby materialne i potencjał finansowy miasta ...................................................................................... 9 3.3. Gospodarka ............................................................................................................................................. 15 3.4. Struktura i organizacja społeczna ........................................................................................................... 16 3.5. Podstawowe potrzeby mieszkańców ...................................................................................................... 17 3.6. Kultura..................................................................................................................................................... 18 3.7. Turystyka i rekreacja ............................................................................................................................... 18 3.8. Ekologia ................................................................................................................................................... 19 3.9. Trendy i prognozy ................................................................................................................................... 20

Wyniki badania delfickiego ......................................................................................................................... 21 4.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 21 4.2. Metodologia ............................................................................................................................................ 21 4.3. Wyniki badania........................................................................................................................................ 21 4.4. Podsumowanie........................................................................................................................................ 26

Wyniki badania opinii mieszkańców ........................................................................................................... 29 5.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 29 5.2. Metodologia ............................................................................................................................................ 29 5.3. Próba ....................................................................................................................................................... 29 5.4. Wyniki badania........................................................................................................................................ 31 5.5. Podsumowanie........................................................................................................................................ 41

Analiza SWOT ............................................................................................................................................... 42

Analiza problemów ...................................................................................................................................... 49 7.1. Obszar spraw społecznych ...................................................................................................................... 49 7.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta .................................................................................................... 51 7.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta ..................................................................................... 53

Część II. STRATEGIA ROZWOJU CHORZOWA DO ROKU 2030 8.

Założenia strategii........................................................................................................................................ 55 8.1. Podstawowe założenia organizacyjne..................................................................................................... 55 8.2. Założenia dotyczące partycypacji społecznej .......................................................................................... 55 8.3. Założenia dotyczące zrównoważonego rozwoju. .................................................................................... 56

Wizja Miasta ................................................................................................................................................ 58

10. Misja Miasta .................................................................................................................................................. 59 11. Cele strategiczne ............................................................................................................................................ 60 12. Cele operacyjne ............................................................................................................................................. 63 12.1. Obszar spraw społecznych .................................................................................................................... 63 12.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta.................................................................................................. 75 12.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta ................................................................................... 83 13. Działania wraz z terminem realizacji i źródłami finansowania .................................................................... 92 14. Wdrażanie, monitoring i ewaluacja Strategii ............................................................................................. 104 14.1. Wprowadzenie .................................................................................................................................... 104 14.2. Zasady monitoringu ............................................................................................................................ 104 14.3. Ewaluacja ............................................................................................................................................ 105 15. Analiza spójności Strategii Rozwoju Chorzowa do roku 2030 ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” i Projektem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, wraz z Założeniami Krajowej Polityki Miejskiej do roku 2020 ................... 107 15.1. Wprowadzenie .................................................................................................................................... 107 15.2. Ocena spójności dokumentów ............................................................................................................ 108 15.3. Podsumowanie.................................................................................................................................... 123 16. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 124

Wprowadzenie

Dokument „Strategia Rozwoju Chorzowa do 2030 roku” stanowi rezultat części projektu pod nazwą „Zintegrowane podejście do obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic” dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Został opracowany na podstawie wyników prac Zespołu Roboczego, diagnozy społeczno-gospodarczej Miasta Chorzów, raportu z badań ankietowych oraz wyników prac Zespołu Koordynującego w składzie: Przedstawiciele Urzędu Miasta: 1. Marcin Michalik – Zastępca Prezydenta Miasta ds. gospodarczych, pełnomocnik ds. opracowania Strategii Rozwoju Miasta Chorzów, 2. Hanna Pompa-Obońska – Naczelnik Wydziału Rozwoju Miasta, koordynator prac, 3. Jolanta Koczubik – Wydział Rozwoju Miasta, członek zespołu, 4. Aleksandra Wysocka-Siembiga – Wydział Rozwoju Miasta, członek zespołu, 5. Agata Beryt – Wydział Rozwoju Miasta, członek zespołu. Eksperci firmy ResPublic sp. z o.o.: 1. Jacek Dębczyński – Kierownik Zespołu, moderator, 2. Michał Kazem-Bek – Kierownik prac ze strony Wykonawcy, moderator 3. dr hab. Jacek Sołtys – Konsultant metodyczny, 4. Olga Czeranowska – Koordynatorka prac ze strony Wykonawcy, 5. Agnieszka Esz – Ekspertka ds. społecznych, moderatorka, 6. dr Aleksandra Lis – Ekspert ds. badań, 7. Małgorzata Belkiewicz – Moderatorka, 8. Grzegorz Romańczuk – Moderator, 9. Robert Loba – Analityk, 10. Paulina Truszczyńska – Analityczka, 11. Mariusz Wieczorek – Analityk. Jednym z podstawowych założeń tworzenia „Strategii Rozwoju Chorzowa do 2030 roku” jest uspołeczniony charakter prac, a więc szczególne zaangażowanie szerokiej reprezentacji mieszkańców, Władz Miasta, a także podmiotów i instytucji działających w Chorzowie. Do prac prowadzonych przez Zespół Roboczy zostało zaproszonych ponad 120 osób, reprezentujących partnerów społeczno-gospodarczych Miasta. Strategia ma być również zgodna z ideą zrównoważonego rozwoju. W związku z tym prace nad nią przebiegały w podziale na trzy obszary rozwojowe: sprawy społeczne, potencjały i zasoby Miasta oraz sprawy gospodarcze i promocja Miasta.

Przebieg prac nad Strategią

Prace nad Strategią miały charakter partycypacyjno-ekspercki, co oznacza udział społeczności lokalnej we wszystkich etapach powstawania Strategii. Na potrzeby projektu opracowana została diagnoza aktualnego stanu Miasta. Dla uzyskania pełnego obrazu zastosowano triangulację danych o charakterze ilościowym i jakościowym zebranych za pomocą różnych technik badawczych. Były to: − analiza danych zastanych (dokumentów Urzędu Miasta i innych instytucji, statystyk publicznych, dokumentów planistycznych), − badanie opinii mieszkańców, − badanie sieciowe wśród przedsiębiorców, − badanie delfickie z udziałem Ekspertów wskazanych przez Urząd Miasta. Do udziału w dalszych pracach zaproszeni zostali przedstawiciele administracji publicznej, kluczowych dla miasta instytucji, przedsiębiorców i różnych grup mieszkańców. Stworzyli oni Zespół Roboczy, który pracował w podziale na trzy podzespoły odpowiadające tematycznym obszarom: sprawy społeczne, zasoby i potencjały Miasta oraz sprawy gospodarcze i promocja Miasta. Podzespoły Robocze, podczas trzech spotkań warsztatowych, które odbyły się 10 grudnia 2013 r., 15 stycznia 2014 r. i 23 stycznia 2014 r., opracowały analizę SWOT dla poszczególnych obszarów i zidentyfikowały najważniejsze problemy wpływające na funkcjonowanie Chorzowa i życie jego mieszkańców. Następnie w oparciu o te wyniki wskazane zostały cele strategiczne, których realizacja powinna być możliwa dzięki Strategii. Do każdego z celów strategicznych zostały przypisane cele operacyjne, a także konkretne działania. Cele strategiczne dotyczą spraw, co do których Miasto i partnerzy społeczni w zakresie swoich kompetencji, mogą podejmować autonomiczne działania. Autonomiczność działań oznacza, że miasto i partnerzy społeczni mają do tego prawo i nie są uwarunkowani decyzjami zewnętrznymi podejmowanymi poza Miastem. Proponowane w strategii cele i zadania służące ich realizacji, obejmują wszystkie sfery życia i funkcjonowania Miasta. Ponieważ zostały opracowane w ramach prac Podzespołów są podzielone na trzy obszary rozwojowe: 1. Podzespół ds. społecznych – zabezpieczenie materialne, schronienie, bezpieczeństwo życia zdrowia i mienia, ochrona zdrowia i życia, opieka, rozwój ludzi, kultura, sport i rekreacja, wypoczynek, 2. Podzespół ds. zasobów i potencjałów Miasta – zasoby techniczne, potencjał i ład przestrzenny potencjał ekologiczny, potencjał ludzki, potencjał kulturowy, 3. Podzespół ds. gospodarczych i promocji Miasta – mikroprzedsiębiorstwa, MŚP, duże przedsiębiorstwa, rynek pracy, instytucje otoczenia biznesu, konkurencyjna współpraca, polityka i promocja gospodarcza Miasta. „Strategia Rozwoju Chorzowa do roku 2030” jest dokumentem kierunkowym, swoistą „mapą”, stanowiącą podstawę do podejmowania skoordynowanych działań w ramach współpracy różnych podmiotów. Pozwala to na całościowe ujęcie zrównoważonego rozwoju Miasta. Kompleksowe podejście, będące cechą planowania strategicznego powoduje, iż realizacja Strategii jest wspólnym zadaniem władz samorządowych i wszystkich parterów społecznych w Mieście.

Uspołeczniony charakter będzie miało również wdrażanie Strategii, które odbywać się będzie poprzez działania: − Władz Miasta, − podmiotów sektora prywatnego, − instytucji oraz organizacji pozarządowych, − mieszkańców (indywidualnie i w ramach nieformalnych grup), − będące wynikiem współpracy parterów z różnych sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego). Wynika z tego, iż kluczowe dla realizacji Strategii będzie zaangażowanie wszystkich grup interesariuszy. Powodzenie w tym zakresie uzależnia się od komunikacji pomiędzy różnymi grupami oraz umiejętności przezwyciężenia różnic i podziałów. Istotny warunek stanowi także gotowość do konsensualnego definiowania problemów i celów, a także wspólnych przedsięwzięć. W okresie wdrażania strategii władze Miasta mogą występować w różnych rolach, w tym jako: − bezpośredni, samodzielny realizator działań, − inicjator i animator działań, − uczestnik działań podejmowanych wspólnie z innymi partnerami, − wspierający organizacyjnie, technicznie i finansowo działania podejmowane przez partnerów lokalnych, − administrator centrum lokalnej informacji i komunikacji w Mieście. Wdrożenie strategii przez władze Miasta wymaga stosowania operacyjnych narzędzi planistycznych, pozwalających na podjęcie ostatecznych decyzji, które działania i przy zaangażowaniu jakich środków własnych oraz zewnętrznych będą realizowane. Władze Miasta, w zależności od potrzeb, będą mogły korzystać z następujących narzędzi: − wieloletnia prognoza finansowa, − Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, − Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, − budżet Miasta, − projekty i programy, − aplikacje o zewnętrzne źródła dofinansowania, − polityki szczegółowe Miasta (stanowiące zbiór spójnych zasad odnoszących się do określonej dziedziny życia/funkcjonowania Miasta), pozwalające podejmować powtarzalne decyzje według tych samych kryteriów, − zadania wyznaczane urzędnikom Miasta i jednostkom podległym Miastu. Planowanie i wdrażanie strategii w opisany powyżej sposób daje Miastu szansę świadomego wpływania na długookresowe procesy społeczne, gospodarcze, ekologiczne i przestrzenne. Pozwoli to na długookresowe zarządzanie rozwojem Miasta przez władze samorządowe kolejnych kadencji oraz przezwyciężenie różnic pomiędzy poszczególnymi grupami interesariuszy.

Część I NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU MIASTA

Synteza diagnozy ilościowej

Dane stanowiące podstawę diagnozy zostały pozyskane w wyniku analizy danych i dokumentów zastanych (desk research). Były to dokumenty i dane liczbowe przekazane przez Urząd Miasta Chorzów, pozyskane ze statystyk publicznych oraz innych ogólnodostępnych źródeł na temat Chorzowa. Uzupełnieniem tego badania było badanie sieciowe przeprowadzone na próbie przedsiębiorców, którego celem było określenie poziomu współpracy przedsiębiorstw funkcjonujących w Chorzowie miedzy sobą oraz z innymi firmami z obszaru funkcjonalnego i spoza niego.

3.1.

Otoczenie i związki zewnętrzne

Chorzów jest miastem na prawach powiatu tzw. grodzkiego, położonym w centralnej części województwa śląskiego. Miasto znajduje się na Płaskowyżu Bytomsko-Katowickim, charakteryzującym się zróżnicowaną rzeźbą terenu, ukształtowaną pod wpływem działalności ludzkiej. Miasto leży w dorzeczach Wisły oraz Odry. Chorzów należy do Aglomeracji Górnośląskiej, oraz do formalnych związków jednostek terytorialnych – Górnośląskiego Związku Metropolitalnego i Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego. Natomiast podział na subregiony wynika z założeń „Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000-2020”. Mają one charakter obszarów polityki rozwoju, co oznacza, że podział ten wpływa na charakter podejmowanych działań rozwojowych.

Rycina 1. Położenie Chorzowa na tle regionu

Źródło: http://www.dabrowa.pl/dg_mapownik_region_mapa_b2.htm http://mapy.geoportal.gov.pl/

Jako miasto Województwa Śląskiego Chorzów jest objęty Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020”. Obecnie obowiązująca wersja tego dokumentu została przyjęta przez Sejmik Województwa Śląskiego 17 lutego 2013 roku. Sformułowano w niej wizję rozwoju opartego na nowoczesnej i zaawansowanej technologicznie gospodarce oraz wysokiej jakości usługach publicznych. Miasto prowadzi również współpracę międzynarodową z miastami: Iserlohn (Niemcy), Creil (Francja), Ózd (Węgry), Tarnopol (Ukraina), Termoli (Włochy), Zlin (Republika Czeska). W ramach współpracy z partnerami zagranicznymi odbywają się wydarzenia kulturalne, wymiany młodzieży czy wizyty studyjne. Dotychczasowy bardzo dobry przebieg współpracy międzynarodowej świadczy o tym, że miasto ma potencjał umożliwiający nawiązywanie takich kontaktów. Można się spodziewać, że w przyszłości będą mogły być realizowane kolejne wspólne projekty, zarówno z obecnymi jak i nowymi partnerami. Chorzów konkuruje w obszarach takich jak gospodarka czy turystyka z innymi ośrodkami regionu. Powoduje to konieczność tworzenia unikalnej marki, która będzie się wyróżniać na tle innych miast.

3.2.

Zasoby materialne i potencjał finansowy miasta

Wpływ na układ przestrzenny miasta miały lokalizacje powstałych w XIX w. zakładów przemysłowych (huty stali i kopalnie węgla kamiennego) oraz system transportu kołowego i szynowego. Centrum wykształciło się wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych – prowadzącego z Katowic do Bytomia, trasy w kierunku Zabrza i Gliwic oraz drogi lokalnej pomiędzy dworcami kolejowymi Chorzów Miasto i dworcami w Hajdukach i Świętochłowicach. W związku z rozwojem przemysłu i ze wzrostem liczby ludności, rósł popyt na infrastrukturę techniczną i społeczną. Przeważająca część terenów miasta jest własnością Skarbu Państwa. Miasto objęte jest w całości miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Tabela 1. Ogólna struktura użytkowania i własności terenów miasta (w ha) Własność Użytki rolne Lasy Inne ter. zielone, wody Tereny zabudowane Tereny komunikacyjne Inne Razem

Komunalna 217 0 115 317 222 230 1101

Skarbu Państwa 47 235 14 499 170 232 1197

Prywatna, osób fizycznych 86 0 10 182 0 55 333

Prywatna, osób prawnych 21 0 505 153 6 8 693

Ogółem 371 235 644 1151 398 525 3324

Źródło: dane Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Chorzów.

Dużą część miasta (ponad 10% powierzchni)1 stanowią tereny zdegradowane. Powodem degradacji tych przestrzeni jest przeszłość miasta, które stanowiło centrum przemysłu górniczego i hutniczego. Zwarty charakter urbanistyczny Chorzowa, brak przedmieść i pasów zielonych na obrzeżach miasta powoduje, że niemożliwe jest wykreowanie nowych terenów inwestycyjnych. Tereny zdegradowane stanowią więc szansę, gdyż po dokonaniu rewitalizacji mogą zostać na nowo wykorzystane. Ważnym atutem Chorzowa jest jego położenie na przecięciu szlaków komunikacyjnych. W mieście znajdują się trzy staje kolejowe: Chorzów Stary, Chorzów Batory oraz Chorzów Miasto. Realizowane 1

Informacja Urzędu Miasta

połączenia zapewniają miastu bezpośrednią komunikację między innymi z Katowicami, Gliwicami, Częstochową, Rudą Śląską, Tychami, Bytomiem, Świętochłowicami, Lublińcem i Bielsko Białą. W odległości 40 km od miasta znajduje się również port lotniczy Katowice w Pyrzowicach. Chorzów jest miastem tranzytowym, ale dzięki Drogowej Trasie Średnicowej układ komunikacyjny miasta został odciążony. Istnieją silne związki Miasta ze stolicą województwa – Katowicami. W zakresie dojazdów do pracy więźba ruchu wskazuje na zdecydowane powiązanie Chorzowa z tym miastem (ok. 5,7 tys. osób dojeżdżających). Ten kierunek przeważa również w zakresie dojazdów do szkół ponadgimnazjalnych (uczniowie dojeżdżają zarówno z Katowic do Chorzowa jak i w kierunku przeciwnym)2. Miejska sieć drogowa obejmuje drogi powiatowe i gminne, a także jedną wojewódzką i jedną krajową. Są one utrzymywane w dobrym stanie, co stanowi istotny atut Miasta w sferze gospodarczej i przekłada się na poziom życia mieszkańców. Problem stanowi natomiast ograniczona przestrzeń parkingowa (wymusiło to Stworzenie Strefy Płatnego Parkowania w centrum). Tabela 2. Długość i stan techniczny wybranych dróg Długość Drogi km km Krajowe Wojewódzkie Powiatowe (miejskie) Gminne Ew. inne (istotne osiedlowe, zakładowe)

W tym o nawierzchni twardej w tym w stanie technicznym % dobrym przeciętnym złym 100% 54,03% 45,97% --100% 44,88% 55,12% ---

3,77 2,43

51,09

100%

64,15%

28,72%

7,13%

78,14

100%

73,55%

13,80%

12,65%

2,605

100%

66,43%

16,53%

17,04%

Źródło: dane Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów w Chorzowie.

Usługi komunikacji miejskiej realizowane są przez Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, co jest elementem polityki współpracy i budowania spójności regionu. W Chorzowie w 2013 roku było 46,6 km ścieżek rowerowych w tym 30 km w Parku Śląskim.

W mieście systematycznie spada zużycie prądu, rośnie natomiast liczba gospodarstw domowych ogrzewanych gazem ziemnym. Odsetek korzystających z sieci gazowej w ostatnich latach oscylował wokół 78%. System ciepłowniczy pokrywa około 40% potrzeb grzewczych miasta w zakresie ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, technologii, wentylacji i klimatyzacji. Głównym producentem energii cieplnej w Chorzowie jest Elektrociepłownia ELCHO, produkująca również ciepło na potrzeby Świętochłowic, części Katowic i Siemianowic. Gospodarką wodno-ściekową na terenie Miasta zajmuje się Chorzowsko-Świętochłowickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., w której 100% udziałów posiada Samorządowy Chorzowsko-Świętochłowicki Związek Wodociągów i Kanalizacji z siedzibą w Chorzowie. Powstał on w 1992 r. w celu wspólnego realizowania zadań publicznych w zakresie zbiorowego zaopatrzenia

Strategia systemu transportu województwa Śląskiego – Diagnoza systemu transportu, Wydział Planowania Strategicznego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Katowice, czerwiec 2013 r.

w wodę i zbiorowego odprowadzenia ścieków przez gminy Chorzów i Świętochłowice. Odsetek osób korzystających z sieci wodociągowej w Chorzowie wynosił w 2011 roku 99,0%. Eksploatowana przez Chorzowsko-Świętochłowickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. sieć obsługuje 99% mieszkańców aglomeracji „Chorzów-Świętochłowice”. Wszystkie ścieki trafiają do Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec poprzez sieć kanalizacyjną albo dostarczane są do niej wozami asenizacyjnymi. Oczyszczalnię zmodernizowano w 2011 r., zainstalowane zostały także nowe urządzenia spełniające odpowiednie wymagania, co do jakości i parametrów pracy. Miejski budżet jest porównywalny jak w jednostkach referencyjnych, jednak dochody są nieznacznie niższe od przeciętnych w kraju i województwie. Projekt budżetu na 2014 rok zakłada dochody w kwocie 472 767 529 PLN, a wydatki na poziomie 490 021 922 PLN, co daje deficyt w wysokości 17 254 393 PLN, który zostanie sfinansowany przychodami pochodzącymi z emisji papierów wartościowych (obligacji) w kwocie: 16 229 614 PLN i z pożyczek w kwocie: 1 024 779 PLN. Tabela 3. Plan dochodów budżetu miasta Chorzowa w latach 2013 – 2014, według ich źródeł (w PLN) w PLN Wyszczególnienie 2013 gmina 2013 powiat 2014 gmina 2014 powiat Łącznie 460 411 051 472 767 529 OGÓŁEM 321 819 087 138 591 964 336 385 420 136 382 109 Dochody własne 279 314 781 107 492 681 291 269 947 106 685 044 Dotacje celowe z budżetu Państwa na zadania zlecone z zakresu Admini28 829 385 10 555 203 28 925 153 11 224 876 stracji rządowej Dotacje celowe z budżetu Państwa na zadania realizowane na podstawie 10 000 0 18 000 0 porozumień z organami administracji rządowej Dotacje na zadania realizowane 205 531 1 513 034 206 289 353 910 wspólnie z innymi jst Dotacje i środki na programy finansowane z udziałem środków, o których 7 396 166 15 400 481 5 707 923 11 354 232 mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 Dotacje celowe z budżetu Państwa na 5 822 273 3 380 465 9 277 848 6 469 691 zadania własne Dotacje z funduszy celowych 240 951 250 100 980 260 294 356 Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r. (aktualizacja marzec 2014 r.).

Wykres 1. Struktura dochodów miasta Chorzowa w latach 2010-2014 (w PLN) 160 000 000,00 140 000 000,00 120 000 000,00 2010

100 000 000,00 80 000 000,00

2011

60 000 000,00

2012

40 000 000,00

2013

20 000 000,00

2014

0,00 dotacje

subwencje

wpływy sprzedaż udziały w pozostałe podatkowe majątku podatkach dochody

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Chorzowa.

Wykres 2. Struktura dochodów miasta Chorzowa w roku 2014 (w %) 10,00%

16,00%

24,00% 29,00% 4,00% 17,00%

Dotacje

Subwencje

Wpływy podatkowe

Sprzedaż majątku

Udziały w podatkach

Pozostałe dochody

Źródło: opracowanie własne na uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r.

Tabela 4. Plan wydatków budżetu miasta Chorzowa, w latach 2013 – 2014 (w PLN) w PLN Wyszczególnienie 2013 gmina 2013 powiat 2014 gmina 474 548 563 OGÓŁEM 322 223 291 152 325 272 345 608 900 Wydatki bieżące 285 969 688 121 650 486 306 778 558 Wydatki jednostek 180 433 364 89 089 741 202 064 916 W tym wynagrodzenia i składki od 115 270 275 69 972 094 121 109 531 nich naliczane W tym wydatki związane z realiza65 163 089 19 117 647 80 955 385 cją ich statutowych zadań Dotacje na zadania bieżące 39 692 404 25 755 288 42 924 815 Świadczenia na rzecz osób fizycznych 50 066 577 4 949 797 48 658 011 Wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa 3 492 942 1 855 660 1 804 096 w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 Wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji 7 846 614 0 6 832 275 Obsługa długu 4 437 787 0 4 494 445 Wydatki majątkowe 36 253 603 30 674 786 38 830 342 Inwestycje i zakupy inwestycyjne 35 753 603 30 674 786 38 330 342 W tym na programy finansowane 4 552 685 13 629 634 4 319 287 z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 Zakup i objęcie akcji i udziałów oraz wniesienie wkładów do spółek prawa 500 000 0 500 000 handlowego

2014 powiat 490 021 922 144 413 022 122 836 747 90 452 773 70 944 036 19 508 737 22 811 646 4 874 001 4 678 327 0 0 21 576 275 21 576 275 1 788 095

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 (aktualizacja marzec 2014 r.). Wykres 3. Struktura wydatków miasta Chorzowa w latach 2010-2014 (w PLN) 200 000 000,00 180 000 000,00 160 000 000,00 140 000 000,00 120 000 000,00 100 000 000,00 80 000 000,00 60 000 000,00 40 000 000,00 20 000 000,00 0,00

2010 2011 2012 2013 2014

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r.

Wykres 4. Struktura wydatków miasta Chorzowa w roku 2014 (w %) Oświata i wychowanie

2% 2% 7%

Ochrona zdrowia

Pomoc społeczna Edukacyjna opieka wychowawcza

36%

10%

Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Kultura

Sport Pozostałe

Transport i łączność 3%

Gospodarka mieszkaniowa

Administracja publiczna

6% 3%

Bezpieczeństwo

17%

Obsługa długu

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r.

Główną kategorią wydatków budżetowych są wydatki bieżące. Wewnątrz tej grupy największą podkategorią są wydatki jednostek. W stosunku do roku 2013, w 2014 r. wzrosną nieco dotacje na zadania bieżące, a zmaleją świadczenia na rzecz osób fizycznych i wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji. Koszt obsługi długu wzrośnie nieznacznie. W 2014 r. w wydatki majątkowe mają wzrosnąć, a większość tych kwot (za wyłączeniem kwoty po 500 000 PLN na zakup i objęcie akcji i udziałów oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego) przeznaczane jest na inwestycje i zakupy inwestycyjne. Wśród znaczących wydatków budżetu miasta Chorzowa znajdują się wydatki inwestycyjne zawarte w Wieloletnim Planie Finansowym. Największą planowaną inwestycją drogową jest zmiana przebiegu drogi krajowej nr 79 na terenie Katowic, Chorzowa i Bytomia z możliwością przedłużenia trasy i połączenia autostrady A1 z autostradą A4, która ma na celu odciążenie centrum miasta od ruchu tranzytowego. Pozostałe inwestycje dotyczą sfer kultury, edukacji, ochrony zdrowia i infrastruktury sportowej. Najważniejszy zasób naturalny Chorzowa stanowią kopaliny. Na terenie Chorzowa znajdują się bogate zasoby metanu (w złożu o nazwie Barbara-Chorzów) poza obszarami eksploatacji złóż węgla kamiennego, szacowane na 28,18 mln m³3, lecz ich złoże nie jest jeszcze zagospodarowane. W mieście zlokalizowane są także trzy złoża węgla kamiennego. Zaniechano już eksploatacji złoża BarbaraChorzów o zasobie 50 980 t. Obecnie trwająca eksploatacja przez KHW S.A. – KWK „Wujek” ma zostać planowo zakończona w drugiej połowie 2015 roku. Rozpoznane zostało także nowe złoża węgla kamiennego Barbara-Chorzów 1 o stanie zasobu 20 883 t. – żaden podmiot jednak nie ma na razie koncesji na wydobycie tam węgla kamiennego, natomiast prowadzone są prace zmierzające do pozyskania takiej koncesji przez jeden z podmiotów. W latach 60. ubiegłego wieku zaniechano 3

Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2012 r., Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2013

wydobycia surowca ilastego ceramiki budowlanej ze złoża Barbara o stanie zasobu 61 000 m³ ze względu na niską jakość surowca.

3.3.

Gospodarka

W 2012 roku w Chorzowie zarejestrowanych było 11 201 podmiotów gospodarczych, wśród których znacząco przeważały podmioty prywatne. Najwięcej z nich działało w sekcji G [handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych z włączeniem motocykli] i F [budownictwo]. Gospodarka Chorzowa odzwierciedla więc generalne trendy rozwoju województwa śląskiego, gdzie daje się zaobserwować zmiana modelu zawodowego i biznesowego poprzez koncentrację nowo otwieranych firm w sektorze handlowo-usługowym. Najwięcej nowozarejestrowanych firm zatrudnia poniżej 9 osób i ma charakter spółek handlowych. W latach 2008-2012 miasto charakteryzowało się niższą dynamiką wzrostu niż jednostki referencyjne (145,12; rok bazowy 2008), która jednak nadal była wyższa od średniej krajowej. Miasto, podobnie jak województwo (tradycyjnie kojarzone z przemysłem ciężkim), inwestuje w rozwój handlu i usług. Następuje pożądany odwrót od nieefektywnego i grożącego środowisku przemysłowi ciężkiemu na rzecz działalności handlowo-usługowej zapewniającej rozwój prywatnym inicjatywom, także na poziomie mikro. Badanie sieciowe pozwala wysunąć kilka wniosków dla problemu współpracy pomiędzy różnymi organizacjami z Chorzowa oraz z obszaru funkcjonalnego Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic. Zakres współpracy tych firm jest bardzo zróżnicowany w zależności od wielkości firm i branży. Jednak widać wyraźnie, że spośród przebadanych firm, wiele kontaktuje się z firmami zarówno z Chorzowa, z obszaru funkcjonalnego jak i z innych obszarów Polski. Natomiast dla budowania lepszej współpracy istotne mogą okazać się wskazywane przez respondentów przeszkody, takie jak brak funduszy czy platformy ułatwiających współpracę. Należy jednak również wziąć pod uwagę pozostałe ze wskazanych barier, jak ogólny brak inicjatywy, brak potrzeby współpracy lub silna rywalizacja pomiędzy firmami. Spośród badanych 40% planuje podjąć współpracę z firmą z innego obszaru Polski, a jedna z obszaru funkcjonalnego Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic. Połowa badanych nie zamierza podjąć żadnej współpracy. Poziom zarobków mieszkańców miasta jest niższy niż średnia krajowa i wojewódzka. Jednak systematyczny wzrost w tym zakresie może wskazywać na stopniową poprawę sytuacji. Stopa bezrobocia w Chorzowie na koniec 2013 roku wyniosła 12,0%, była więc wyższa od średniej dla województw: śląskiego (11,2%) i mazowieckiego (11,0%), ale niższa niż średnia w Polsce (13,4%). Oznacza to, że bez pracy pozostawało 4 955 osób, w tym 53,1% stanowiły kobiety (2 634 osób). Bezrobocie wśród osób powyżej 50 roku życia wynosiło 26,1%4. Bez pracy pozostawały głównie osoby bez wykształcenia i kwalifikacji. Trudności ze znalezieniem pracy sprzyjają migracjom młodych ludzi, pogłębiając kryzys starzenia się społeczeństwa Chorzowa. Rodziny dotknięte bezrobociem są również głównymi odbiorcami pomocy społecznej.

Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w 2013 roku, Powiatowy Urząd Pracy w Chorzowie, Chorzów, marzec 2014 r.

Tabela 5. Stopa bezrobocia rejestrowanego (do aktywnych zawodowo) w Chorzowie w latach 2008–2013, stany na koniec roku Jednostka terytorialna Chorzów Gliwice Ruda Śląska Świętochłowice woj. śląskie woj. mazowieckie Polska

2008

2009

2010

2011

2012

2013

8,2 4,5

11,5 6,7

11,6 6,8

11,2 6,4

11,9 7,3

12,0 7,5

Dynamika = 100 (2008–2013) 146,34 166,67

7,2

8,5

8,1

9,2

184,00

9,3 6,9

15,2 9,4

17,6 10

16,6 10,2

17,8 11,1

18,4 11,2

197,85 162,32

7,3

9,7

9,8

10,8

11,0

150,68

9,5

12,1

12,4

12,5

13,4

141,05

Źródło: Dane GUS.

3.4.

Struktura i organizacja społeczna

Pod względem gęstości zaludnienia Chorzów jest drugim z 65 miast na prawach powiatu w Polsce. Z liczbą ludności 105 3145 i powierzchnią 33246 ha zagęszczenie ludności wynosiło pod koniec 2013 roku 3168 osób na 1 km². Po wyłączeniu z obliczeń 620 ha7 powierzchni Parku Śląskiego gęstość zaludnienia wzrasta do 3895 osób na 1 km². Mieszkańcy Chorzowa są starsi niż w jednostkach referencyjnych. Mały udział osób w wieku produkcyjnym może przekładać się na większe potrzeby ludności w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej oraz pomocy społecznej. Taka struktura demograficzna może mieć również wpływ na funkcjonowanie rynku pracy. W mieście utrzymuje się ujemny przyrost naturalny, co oznacza, że w przyszłości społeczeństwo Chorzowa nadal będzie się starzeć. Wykres 5. Struktura ludności miasta Chorzowa według wieku w 2012 roku (w%) 9,00% 8,00% 7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00%

Polska

Średnia dla miast podobnych

Chorzów

Źródło: obliczenia własne autora na podstawie Danych GUS.

Chorzów w liczbach, http://chorzow.eu/o-miescie/historia.html, dostęp z dnia 19.03.2014 r. Statystyczne Vademecum Samorządowca 2013 Miasto Chorzów, Urząd Statystyczny w Katowicach, http:// www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_miast/miasto_chorzow.pdf, dostęp z dnia 19.03. 2014 r. 7 O Parku, http://www.parkslaski.pl/o-parku/park-slaski.html, dostęp z dnia 19.03.2014 r. 6

W ciągu ostatnich pięciu lat zatrzymane zostało zjawisko emigracji. W Chorzowie przybywa mieszkańców. Może to zostać uznane za pozytywny trend, świadczący o tym, że Miasto jest uznawane za dobre miejsce do zamieszkania, a także prowadzenia działalności gospodarczej. Tabela 6. Saldo migracji zagranicznych i wewnętrznych dla miasta Chorzowa w latach 2010–2012 na tle innych jednostek terytorialnych Saldo migracji wewnętrznych Saldo migracji zagranicznych Jednostka terytorialna 2010 2011 2012 2010 2011 2012 Chorzów -31 180 119 -38 -55 -62 Gliwice -617 -663 -537 13 -75 -58 Ruda Śląska -237 -298 -376 -168 -126 -174 Świętochłowice -174 -312 -227 -43 -73 -61 woj. śląskie -3194 -3652 -3298 -1744 -2020 -2604 woj. mazowieckie 12687 13700 12802 690 654 485 Polska 0 0 0 -2114 -4334 -6617 Źródło: Dane GUS.

Mieszkańcy Chorzowa przejawiają aktywną postawę w sferze działania w organizacjach pozarządowych (w 2012 r. przybyło 13 organizacji). Bez wątpienia jest to potencjał Miasta, który może i powinien zostać wykorzystany w przaśności. Pozytywne saldo migracji jednakże nie hamuje ogólnej tendencji zmniejszającej się liczby mieszkańców.

3.5.

Podstawowe potrzeby mieszkańców

Miasto Chorzów posiada w swoich zasobach 451 komunalnych budynków mieszkalnych oraz 386 wspólnotowych z mieszkaniami komunalnymi. Częstym problemem w przypadku budynków komunalnych jest ich wiek (blisko 88% budynków komunalnych powstało przed II wojną światową). Wiek często wpływa na ich zły stan techniczny i generuje wydatki na remonty, a także niższy standard życia mieszkańców. Wiele z budynków wymaga kapitalnego remontu, brak jednak wystarczających funduszy. Szczególnie wysokie koszty wiążą się z pracami adaptacyjnymi i remontowymi w pustostanach, których jest aktualnie 111. Tabela 7. Struktura własności i administrowania zasobami mieszkaniowymi komunalnymi i spółdzielczymi Mieszkania Liczba Powierzchnia (m2) Liczba lokatorów mieszkania komunalne 10 064 457 091 23 198 w tym w budynkach komunalnych 4 779 218 678 11 074 w tym w budynkach wspólnotowych 5 285 238 413 12 124 prywatne w budynkach WM 3 592 175 639 6 045 w zasobach spółdzielni mieszkaniowych 18 669 907 726 38 080 Źródło: Dane Urzędu Miasta Chorzów.

Mieszkańcy Chorzowa mają dostęp do bardzo dobrej opieki zdrowotnej, w tym do szerokiej gamy specjalistów. W mieście działa 8 szpitali (w tym 3 publiczne i 5 niepublicznych) oraz 1 Szpitalny Oddział Ratunkowy i Stacja Pogotowia Ratunkowego. W 25 przychodniach przyjmują lekarze pierwszego kontaktu. Usługi stomatologiczne są świadczone w 24 placówkach. W 2012 r. miasto realizowało zróżnicowane programy zdrowotne (w tym programy promocji zdrowia, profilaktyki, stymulacji rozwoju dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz zagrożonej niepełnosprawnością oraz program pierwszej pomocy przedmedycznej). Silny nacisk został położony na wczesne wykrywanie chorób

cywilizacyjnych. Jeśli chodzi o edukację i opiekę nad dziećmi, zaspokojenie potrzeb mieszkańców w zakresie dostępu do opieki przedszkolnej w porównaniu lat 2012 i 2013 ulegała stopniowej poprawie. Zwiększającej się liczbie dzieci w wieku przedszkolnym towarzyszył przyrost liczby oddziałów, wraz z nim liczby zatrudnionych nauczycieli (zarówno jeśli chodzi o liczebność w osobach oraz etatów). Natomiast na wszystkich poziomach szkół w ostatnich latach następuje spadek liczebności uczniów, co powoduje konieczność likwidacji oddziałów.

3.6.

Kultura

Chorzów charakteryzuje się bogatą ofertą kulturalną, zapewnianą przez miejskie instytucje kultury. Są to cztery domy kultury (Dom Kultury Batory, Chorzowskie Centrum Kultury, Starochorzowski Dom Kultury oraz Młodzieżowy Dom Kultury), Biblioteka wraz z 10 filiami oraz Muzeum. Do oferty kulturalnej można także zaliczyć takie placówki jak Teatr Rozrywki czy Górnośląski Park Etnograficzny (Skansen). Działalność placówek kulturalnych jest uzupełniana przez podmioty prywatne (kluby, teatry, galerie i ośrodek studencki) oraz stowarzyszenia pozarządowe. W Mieście co roku odbywają się liczne imprezy o charakterze muzycznym, artystycznym i tradycyjnym. Wprawdzie liczba imprez organizowanych przez chorzowskie instytucje kultury w ostatnich latach zmniejszyła się (podobnie jak liczba uczestników), jednak nadal jest wyższa niż w jednostkach referencyjnych.

3.7.

Turystyka i rekreacja

Na atrakcyjność turystyczną Chorzowa wpływają liczne zabytki, takie jak Szyb Prezydent wraz z kompleksem Sztygarka czy Schron Dowodzenia. Pomocą w zaplanowaniu wizyty w mieście może być system nawigacji stworzony w ramach projektu „Zabytki Chorzowa” (zabytkichorzowa.eu). Miasto niewątpliwie posiada ogromny potencjał rekreacyjny dla osób zainteresowanych historią i kulturą regionu. Przez miasto przebiegają cztery szlaki turystyczne: Szlak 25lecia PTTK, Szlak Zabytków Techniki, Szlak Architektury Drewnianej oraz Szlak Augusta Czarnynogi. Wizytę w mieście pozwala zaplanować system nawigacji, będący efektem realizacji projektu „Zabytki Chorzowa”, dofinansowanego ze środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 – 2013. Poza zabytkami historycznymi miasto posiada również potencjał rekreacyjny, dzięki dużemu udziałowi terenów zielonych, z których większość stanowi Park Śląski. Na jego terenie znajduje się wiele atrakcji takich jak planetarium, wesołe miasteczko czy ogród zoologiczny, a także słynna kolejka linowa „Elka”. W mieście znajduje się siedem hoteli, prócz tego pięć obiektów świadczących usługi hotelowe, jednak liczba miejsc noclegowych na 1000 mieszkańców oraz udzielonych noclegów jest niższa niż w większości jednostek referencyjnych. Może to świadczyć o niepełnym wykorzystaniu potencjału turystycznego miasta. Chorzów posiada bogatą i zróżnicowaną infrastrukturę sportową. Ważną rolę w zapewnianiu mieszkańcom i turystom oferty rekreacyjnej i rozrywkowej pełni Stadion Śląski. Od 2009 r. trwają prace modernizacyjne, których efektem ma być wprowadzanie szeregu ulepszeń (między innymi 20 loży VIP, miejsca dla osób niepełnosprawnych, 300 punktów sprzedaży, system monitoringu). Funkcjonuje jednak boisko treningowe oraz część hotelowo-restauracyjna. Na stadionie odbywają się liczne

imprezy (zarówno sportowe jak i kulturowe) oraz akcje (np. „Biegaj z Nami na Stadionie Śląskim”). Obiekt posiada również specjalną ofertę dla szkół oraz dla seniorów. Mieszkańcy Chorzowa przejawiają dużą aktywność, czego dowodem jest istnienie wielu klubów i stowarzyszeń sportowych, wśród których szczególne znaczenie mają Ruch Chorzów S.A. (piłka nożna), KPR Ruch Chorzów (piłka ręczna), AKS CEZ – ELCHO Wyzwolenie Chorzów (piłka nożna), UKS ALBA (koszykówka), Stowarzyszenie Piłkarskie „CLEAREX – SPORT CHORZÓW” (futsal), Towarzystwo Sportowe AKS (lekkoatletyka, piłka nożna, sztuki walki), Narciarski Klub Sportowy „DYNAMIT” (biathlon, narciarstwo zjazdowe i biegowe) czy Stowarzyszenie Żeglarskie „SZKWAŁ”. Dobre nawyki związane ze sportowym stylem życia są cennym potencjałem miasta, który powinien być wzmacniany (ze względu na przełożenie na stan zdrowia ludności). Wśród najsłynniejszych sportowców Chorzowa warto wymienić: Gerarda Cieślika, Jerzego Wyrobka, Waldemara Fornalika, Krzysztofa Warzychę, Tomasza Sikorę, Magdalenę Gorzkowską czy Monikę Hojnisz.

3.8.

Ekologia

Bardzo ważnym atutem wyróżniającym Chorzów na tle regionu a nawet kraju jest wysoki udział terenów zielonych w całkowitej powierzchni miasta. Przyczynia się do tego przede wszystkim Park Śląski, będący jednym z największych parków śródmiejskich w tej części Europy. W skład miasta wchodzą również inne obszary chronione, takie jak „Żabie Doły” czy „Uroczysko Buczyna”. Tabela 8. Udział terenów zieleni w powierzchni ogółem w Chorzowie i innych jednostkach terytorialnych według lat 2004–2012 (w tabeli uwzględniono: powierzchnię lasów, cmentarzy, parków, zieleńców i tereny zieleni osiedlowej) Udział terenów zieleni w powierzchni ogółem (w %) Jednostka terytorialna 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Chorzów 22,1 23,0 23,3 21,8 23,1 22,9 21,9 22,1 22,4 Gliwice 4,0 3,0 3,0 3,5 3,0 2,7 3,1 3,7 3,7 Ruda Śląska 4,2 5,0 5,2 5,3 5,3 4,9 4,9 5,0 4,9 Świętochłowice 23,9 23,2 23,1 23,7 23,7 17,2 7,5 13,8 13,8 woj. śląskie 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 woj. mazowieckie 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 Polska 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 Źródło: Dane GUS.

Z badań stanu powietrza prowadzonych w latach 2010-2012 na obszarze Aglomeracji Górnośląskiej (do której należy Chorzów) wynika, iż przekroczone zostały dopuszczalne stężenia pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(α)piranu i dwutlenku azotu. Również stan wód powierzchniowych jest zły. Trzeba jednak przyznać, że Miasto podejmuje działania na rzecz poprawy stanu środowiska (min. dążenie do poprawy stanu powietrza poprzez modernizację ogrzewania lokali oraz systematyczne likwidowanie dzikich wysypisk). W związku ze swoją przemysłową przeszłością Chorzów musi również liczyć się z problemami wynikającymi z degradacją terenów postindustrialnych. Miasto dąży do ich rewitalizacji, spośród sukcesów warto wymienić rewitalizację Zespół Akwenów Poprzemysłowych „Amelung”, za którą miasto otrzymało Grand Prix w konkursie na Najlepiej Zagospodarowaną Przestrzeń Publiczną w Polsce w kategorii „Zrewitalizowana Przestrzeń Zielona”. Za rewitalizację „Szybu Prezydent” Miasto otrzymało Nagrodę

Marszałka Województwa Śląskiego w konkursie organizowanym przez Zarząd Województwa wraz z SARP na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego w 2013 roku w kategorii „Zrewitalizowana Przestrzeń Publiczna”. Podobnie Śląskie Międzyuczelniane Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych, które w roku 2013 otrzymało Nagrodę Marszałka Województwa Śląskiego za Najlepszą Przestrzeń Publiczną.

3.9.

Trendy i prognozy

Trendy w rozwoju miasta wyznaczane są przez dokumenty planistyczne opracowywane na poziomie wojewódzkim, a przede wszystkim „Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego do roku 2020” oraz „Strategię Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 z perspektywą do 2030 r., ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień transportu miejskiego, wraz z programem działań dla zintegrowanych inwestycji terytorialnych (ZIT)”. Dokumenty te stanowią odzwierciedleniem idei wzmacniania współpracy w regionie. Wśród projektów związanych ze spójnością społeczną najważniejsze obecnie są te nakierowane na doskonalenie zawodowe. Jeśli chodzi o sferę gospodarczą duży nacisk został położony na dążenie do wykorzystania terenów zdegradowanych poprzez ich rewitalizację.

Wyniki badania delfickiego

4.1.

Wprowadzenie

Badanie delfickie przeprowadzone przez ResPublic sp. z o.o. w dniach od 27 listopada do 23 grudnia 2013 roku. Metoda delficka służy do prognozowania i podejmowania decyzji w oparciu o wiedzę ekspertów. Uczestnicy kilkakrotnie wyrażają swoje opinie na dany temat, ustosunkowując się do zawartych w kwestionariuszu tez. Po każdej rundzie następuje przekazywanie opracowanych w formie zbiorczej wyników ekspertom, aby mogli je brać pod uwagę przy wypełnianiu kolejnych kwestionariuszy. Wybór tej metody badawczej był ukierunkowany na uzupełnienie danych ilościowych o opinie osób posiadających dużą wiedzę w poszczególnych obszarach badawczych. 4.2.

Metodologia

Zaproszenie do udziału w badaniu osób reprezentujących różne dziedziny wiedzy i instytucje wiedzy zagwarantowało interdyscyplinarność wyników, zaś przeprowadzenie go on-line usprawniło przebieg całego procesu. Badanie delfickie zostało przeprowadzone w dwóch rundach, podczas których uczestnicy wypełniali kwestionariusz ankiety skonstruowanej wokół sześciu tez w ramach trzech obszarów tematycznych: sprawy społeczne, potencjały i zasoby Miasta oraz gospodarka i promocja. Kwestionariusze były wypełniane w wersji elektronicznej CAWI (ang. Computer-Assisted Web Interview – wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony WWW), zamieszczonej na wyspecjalizowanej platformie Internetowej Cyfrowy Manager. Osoby wytypowane do udziału w badaniu otrzymywały na adres mailowy wiadomość z informacją o badaniu i linkiem do ankiety. Dodatkowo, dla usprawnienia prac badawczych, część ankiet w ramach pierwszej rundy badania została wypełniona w formie papierowych kwestionariuszy przez wybranych uczestników spotkania inaugurującego prace nad strategią rozwoju miasta, które odbyło się 10.12.2013 r. w Chorzowie. Wszystkie osoby, które wzięły udział w pierwsze rundzie, zostały zaproszone do udziału w drugiej (również za pośrednictwem poczty elektronicznej). 4.3.

Wyniki badania

Sprawy społeczne Teza 1: Wzrośnie poziom zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców Chorzowa Pierwsza teza, do której ustosunkować się mieli eksperci, dotyczyła poziomu zaspokojenia potrzeb publicznych8 mieszkańców miasta. W obu rundach odpowiedzi pozytywne („bardzo duże” i „duże”) stanowiły co najmniej połowę, a co więcej, nie padła ani jedna odpowiedź „bardzo małe”. 8

W kwestionariuszu ankiety została podana następująca definicja: „Potrzeby publiczne to potrzeby zaspakajane dzięki polityce podmiotów publicznych, ale ich realizacja może być również powierzona podmiotom prywatnym (zarówno nieodpłatnie, jak i przy częściowej lub pełnej odpłatności). Źródło: C.Kosikowski, E.Ruśkowski, Finanse Publiczne i prawo finansowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2008, s. 22.”

Jeśli chodzi o czynniki, które będą miały pozytywny wpływ na realizację tezy, jako mające największe znaczenie (największy udział odpowiedzi „bardzo duże” i „duże”) w rundzie I wybrane zostało zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych i oferta kulturalno-rozrywkowa, a w rundzie II komunikacja miejska i służba zdrowia. Wśród dodatkowych wskazywanych czynników pojawiały się między innymi poprawa jakości usług opiekuńczych dla osób starszych i niepełnosprawnych, czy stworzenie lepszych warunków dla funkcjonowania przemysłu rozrywkowego. Natomiast jako czynniki, które będą miały silny negatywny wpływ na poziom zaspokojenia potrzeb publicznych, wskazywane były kwestie związane z bezrobociem, a także niewłaściwym sposobem świadczenia pomocy społecznej oraz brak potrzebnych inwestycji w infrastrukturę i rewitalizację zabudowy miejskiej. Eksperci zostali również poproszeni o wskazanie 3 obszarów działalności władz Miasta z zakresu polityki społecznej, które mogą mieć największy pozytywny wpływ na poziom zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Wśród odpowiedzi najczęściej pojawiały się: poprawa jakości usług medycznych (I runda) oraz wzbogacenie oferty rekreacyjno-kulturalnej (II runda). Warto podkreślić bardzo duże różnice w rozkładzie wskazań pomiędzy rundami. Ostatnie z pytań odnoszących się do pierwszej tezy dotyczyło prawdopodobieństwa osiągnięcia przez Chorzów (do roku 2030) pozycji lidera w województwie śląskim, jeśli chodzi o poziom zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Odpowiedzi z obu rund (a zwłaszcza drugiej) wskazują na brak wiary ekspertów w taki obrót rzeczy. O ile w rundzie I rozkład odpowiedzi zdradzał przede wszystkim trudność w jednoznacznym wyborze, o tyle w rundzie II negatywne odpowiedzi zdecydowanie przeważały. Teza 2: Nastąpi wzrost jakości życia mieszkańców Chorzowa Druga teza w obszarze spraw społecznych dotyczyła pozytywnych zmian w zakresie jakości życia mieszkańców9.. W obu rundach (a zwłaszcza w II) eksperci przejawiali w tej mierze postawę niepewności, jednak w I przeważały odpowiedzi negatywne, a w II pozytywne. Najwyższe prawdopodobieństwo pozytywnego wpływu na realizację tezy dotyczyło wzrostu możliwości zawodowych (obie rundy) oraz wysokości wynagrodzeń (II runda). Osoby biorące udział w badaniu nie wskazały dodatkowych (spoza listy) czynników sprzyjających realizacji tezy. Wśród czynników o wysoce prawdopodobnym, negatywnym znaczeniu wymieniane były między innymi długotrwałe, dziedziczone bezrobocie i związane z nim patologie. Eksperci nie przejawiali zbyt dużej wiary w osiągnięcie przez Chorzów pozycji lidera w Województwie Śląskim, jeśli chodzi o pozom życia mieszkańców (do roku 2030). W obu turach największa liczba odpowiedzi wskazywała na małe prawdopodobieństwo. Jeśli chodzi o przewidywane zmiany demograficzne to za najbardziej prawdopodobne uznane zostały spadek dzietności (obie rundy), wzrost wykształcenia ludności (I runda) oraz wzrost przeciętnej długości życia (II runda). Natomiast za najmniej prawdopodobny eksperci uznali spadek zachorowalności na choroby cywilizacyjne (obie rundy). 9

W kwestionariuszu ankiety została podana następująca definicja: „Wskaźnik jakości życia (Quality of Life) to wskaźnik subiektywnego dobrobytu. Jest on opracowywany na podstawie następujących czynników: sytuacja materialna, zdrowie, stabilność polityczna i bezpieczeństwo, życie rodzinne oraz wspólnotowe, klimat i geografia, bezpieczeństwo zatrudnienia, wolność polityczna oraz równość płci. Na podstawie metodologii tworzenia The Economist Intelligence Unit’s quality-of-life index http://www. economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_ LIFE.pdf)”.

Zasoby i potencjały miasta Teza 3: Kapitał ludzki będzie kluczowym czynnikiem rozwoju Chorzowa10 Pierwsza z tez w części poświęconej zasobom i potencjałom miasta dotyczyła kapitału ludzkiego jako kluczowego czynnika rozwoju miasta. Prawdopodobieństwo realizacji tej tezy najczęściej było oceniane jako duże. Jako czynniki, które z najwyższym prawdopodobieństwem mogą mieć silny, pozytywny wpływ na realizację tej tezy, wskazywane były przede wszystkim system edukacji dopasowany do rynku pracy oraz możliwości przekwalifikowania (obie rundy) i edukacji ustawicznej (I runda) oraz przedsiębiorczość mieszkańców (II runda). Wśród dodatkowych pozytywnych czynników pojawiały się między innymi komercyjne wykorzystanie zabytków oraz pozytywne postawy mieszkańców (chęć dokształcania się i gotowość podejmowania nowych wyzwań). Jeśli chodzi o czynniki, które z dużym prawdopodobieństwem będą miały negatywny wpływ na realizację tezy wymieniono emigrację (szczególnie wśród osób młodych i wykształconych), a także brak wsparcia młodzieży wchodzącej na rynek pracy oraz biurokrację utrudniająca funkcjonowanie przedsiębiorstw. Prawdopodobieństwo osiągnięcia przez Chorzów pozycji lidera w województwie śląskim w zakresie poziomu kapitału ludzkiego (do roku 2030) było w obu rundach najczęściej oceniane jako małe. Kolejne pytanie w tej części odnosiło się do wymiarów i cech charakterystycznych dla kapitału ludzkiego społeczeństwa Chorzowa, które wyróżniają miasto na tle województwa śląskiego. Wiele odpowiedzi ekspertów dotyczyło wysokiego poziomu edukacji (w tym licznych szkół wyższych), patriotyzmu lokalnego, a także tradycji sportowych i potencjału w dziedzinie kultury. Pojawiały się jednak również cechy negatywne – patologie społeczne i bezrobocie. Teza 4: Dzięki wykorzystaniu zasobów i potencjałów Chorzowa Miasto będzie zajmować pozycję lidera wśród miast województwa śląskiego11 W I rundzie eksperci mieli problem z oceną prawdopodobieństwa realizacji tej tezy do roku 2030 (liczne odpowiedzi „trudno powiedzieć”). Jednak w II rundzie jednoznacznie przeważały odpowiedzi negatywne. Wśród czynników, które będą miały silny, pozytywny wpływ na realizację tezy, najczęściej pojawiały się infrastruktura techniczna i tereny inwestycyjne, a także potencjał ludzki. Jako dodatkowe czynniki pozytywne wskazane zostały m.in. działania proekologiczne oraz korzystne zmiany w organizacji przestrzennej miasta.

W kwestionariuszu ankiety została podana następująca definicja: Kapitał ludzki to wiedza, umiejętności, zdolności oraz inne właściwe jednostce atrybuty ułatwiające tworzenie osobistego, społecznego oraz ekonomicznego dobrostanu. W jego badaniu bierze się pod uwagę czynniki związane z demografią, zdrowiem, edukacją, kulturą, rynkiem pracy, nauką, innowacyjnością i technologiami oraz innymi uwarunkowaniami ekonomicznymi oraz społecznymi. Główny Urząd Statystyczny, Kapitał Ludzki w Polsce w 2010, http://www. stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/OZ_Kapital_ludzki_w_Polsce_2010.pdf 11 Zasoby i potencjały miasta to te jego elementy i cechy, które, odpowiednio zagospodarowane mogą przyczynić się do jego rozwoju. Są to między innymi posiadane przez nie zasoby techniczne, potencjał i ład przestrzenny, potencjał ekologiczny, ludzki oraz kulturowy

Jako czynniki o niekorzystnym wpływie na realizację tezy pojawiły się natomiast brak wsparcia przedsiębiorczości, bierna postawa części mieszkańców, a także niski przyrost naturalny i emigracja (szczególnie wśród osób młodych i wykształconych). Za najbardziej prawdopodobne kierunki rozwoju Chorzowa uznane zostały logistyka (runda I) oraz handel i usługi (runda II). Wśród alternatywnych do wymienionych kierunków rozwoju pojawiła się również nauka i edukacja oraz rozrywka. W pytaniu o prawdopodobieństwo osiągniecia przez Chorzów pozycji lidera, jeśli chodzi o racjonalne wykorzystanie posiadanych zasobów i potencjałów (do roku 2030) w pierwszej rundzie przeważały odpowiedzi ambiwalentne, zaś w drugiej (nieznacznie) negatywne. Sprawy gospodarcze i promocja miasta Teza 5: Wzrośnie liczba oraz znaczenie mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta Prawdopodobieństwo realizacji tej tezy było trudne do jednoznacznego określenia (w obu rundach najliczniejsze były odpowiedzi „trudno powiedzieć”). Jednak drugą, co do liczebności, grupą odpowiedzi były te określające szanse na realizację tezy jako duże. Wśród czynników mogących mieć silny, pozytywny wpływ na prawdopodobieństwo realizacji tej tezy jako najważniejsze określone zostały (w obu rundach): wzrost innowacyjności przedsiębiorstw, rozwinięty system edukacji ustawicznej, koniunktura gospodarcza w Polsce oraz (tylko w I rundzie) edukacja ustawiczna. Wśród dodatkowych czynników sprzyjających realizacji tezy wymienione zostało wsparcie przedsiębiorców, korzystne zmiany w prawodawstwie oraz rozwój turystyki. Jako czynniki mogące przeszkodzić realizacji tezy określone zostały natomiast: nadmierna biurokratyzacja i niekorzystne dla przedsiębiorców przepisy, bierna postawa mieszkańców miasta, oraz niedopasowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy. Eksperci mieli problem z jednoznacznym ocenieniem, czy jest prawdopodobne, aby Chorzów osiągnął pozycję lidera w Województwie Śląskim jeśli chodzi o rozwój mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP (do roku 2030). W pierwszej rundzie przeważały odpowiedzi ambiwalentne, jednak w drugiej liczba odpowiedzi „małe” była równie wysoka. Wśród branż kluczowych dla rozwoju gospodarczego miasta najczęściej wskazywane były usługi (łącznie 30 razy w dwóch rundach). Nieco rzadziej pojawiał się handel (15 wskazań) oraz edukacja (13 wskazań). Teza 6: Polityka gospodarcza prowadzona przez miasto przyczyni się do rozwoju gospodarczego Prawdopodobieństwo realizacji tej tezy było trudne do jednoznacznego określenia. W I rundzie najliczniejszą grupę stanowiły odpowiedzi ambiwalentne, jedna w rundzie II równie często pojawiały się odpowiedzi „duże”. Zdaniem ekspertów, najsilniejszy, pozytywny wpływ na realizację tezy będą miały wspieranie innowacyjności i wsparcie dla nowych przedsiębiorstw. Jako dodatkowe czynniki pozytywne wskazywano usunięcie obecnie istniejących przeszkód dla przedsiębiorczości. Z kolei w kategorii czynników negatywnych oceniane były niejasność przepisów oraz biurokratyzacja. Zdaniem ekspertów obszary działalności władz Miasta z zakresu polityki gospodarczej i promocji, które mogą mieć największy pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy w przyszłości to wspieranie

rozwoju kapitału ludzkiego (edukacja dopasowana do rynku pracy), programy wsparcia przedsiębiorczości, a także wspieranie aktywności ekonomicznej mieszkańców (walka z bezrobociem). Eksperci mieli problem z jednoznacznym ocenieniem, czy jest prawdopodobne, aby Chorzów osiągnął pozycję lidera w Województwie Śląskim, jeśli chodzi o rozwój o skuteczną politykę gospodarczą oraz promocję miasta (do roku 2030). W obu rundach przeważały odpowiedzi ambiwalentne (w pierwszej pojawiło się również 6 braków odpowiedzi). Horyzont czasowy realizacji tez Jeśli chodzi o horyzont czasowy realizacji poszczególnych tez to w II rundzie wszystkie tezy poza I zostały uznane za możliwe do realizacji do roku 2030. W przypadku I tezy (na temat wzrostu stopnia zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców miasta) częściej wybierana była odpowiedź „do 2025”.

Wykres 6. Porównanie przewidywanego horyzontu czasowego realizacji poszczególnych tez – runda I (% odpowiedzi) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Teza I

Teza II Do roku 2015

Teza III Do roku 2025

Źródło: badanie Delphi, N=25.

Teza IV

Teza V

Do roku 2030

Nigdy

Teza VI

Wykres 7. Porównanie przewidywanego horyzontu czasowego realizacji poszczególnych tez – runda II (% odpowiedzi) 100% 80% 60% 40% 20% 0% Do roku 2015

Do roku 2025

Do roku 2030

Nigdy

Źródło: badanie Delphi, N=25. Legenda: Teza 1: Wzrośnie poziom zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców Chorzowa Teza 2: Nastąpi wzrost jakości życia mieszkańców Chorzowa Teza 3: Kapitał ludzki będzie kluczowym czynnikiem rozwoju Chorzowa Teza 4: Dzięki wykorzystaniu zasobów i potencjałów Chorzowa miasto będzie zajmować pozycję lidera wśród miast województwa śląskiego Teza 5: Wzrośnie liczba oraz znaczenie mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta Teza 6: Polityka gospodarcza prowadzona przez miasto przyczyni się do rozwoju gospodarczego

4.4.

Podsumowanie

Zaproszeni do udziału w badaniu delfickim eksperci dwukrotnie wypełniali kwestionariusz zbudowany wokół tez dotyczących przyszłości miasta w trzech obszarach: sprawy społeczne, zasoby i potencjały miasta, sprawy gospodarcze i promocja miasta. Eksperci w większości stwierdzili, iż jest prawdopodobne, że do roku 2030 wzrośnie stopień zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców miasta, zaś jako czynniki mogące się do tego przyczynić wskazywali zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych i ofertę kulturalno-rozrywkowa oraz komunikację miejską i służbę zdrowia. Miasto może przyczynić się do realizacji tej tezy poprzez poprawę jakości usług medycznych oraz wzbogacenie oferty rekreacyjno-kulturalnej. Jeśli chodzi o szanse na poprawę jakości życia mieszkańców miasta, eksperci nie sformułowali jednoznacznej odpowiedzi, byli natomiast zdania iż pozytywne oddziaływanie w tym zakresie mogłyby mieć wzrost możliwości zawodowych oraz wysokości wynagrodzeń. Odpowiedzi ekspertów jasno wskazują na ich wiarę w znaczenie kapitału ludzkiego dla rozwoju miasta. Do realizacji tej tezy przyczynić się mogą: system edukacji dopasowany do rynku pracy, możliwość przekwalifikowania i edukacji ustawicznej a także przedsiębiorczość mieszkańców.

Również prawdziwość tezy o wykorzystaniu zasobów i potencjałów dla zdobycia przez Chorzów pozycji lidera wśród miast województwa śląskiego nie została jednoznacznie rozstrzygnięta. Za czynniki zwiększające szanse na jej realizację zostały uznane infrastruktura techniczna i tereny inwestycyjne oraz potencjał ludzki. Jeśli chodzi o prawdopodobne kierunki rozwoju miasta najczęściej wskazywane były logistyka oraz handel i usługi. Odpowiedzi ekspertów odnośnie wzrostu liczby oraz znaczenia mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta były zróżnicowane, jednak odpowiedzi pozytywne były liczniejsze od negatywnych. Sprzyjać takiemu scenariuszowi rozwoju może innowacyjność przedsiębiorstw, rozwinięty system, koniunktura gospodarcza w Polsce oraz edukacja ustawiczna. Za branżę kluczową dla rozwoju miasta uznane zostały usługi. Podobnie w przypadku tezy o przyczynieniu się polityki miasta do rozwoju gospodarczego, mimo przewagi odpowiedzi ambiwalentnych, można uznać, że eksperci byli nastawieniu raczej optymistycznie (więcej odpowiedzi pozytywnych). Za czynniki, które mogą być przełożenie na realizację tezy uznali wspieranie innowacyjności i nowych przedsiębiorstw. Jeśli natomiast chodzi o konkretne działania to za najważniejsze uznano wspieranie rozwoju kapitału ludzkiego (edukacja dopasowana do rynku pracy), programy wsparcia przedsiębiorczości, a także wspieranie aktywności ekonomicznej mieszkańców (walka z bezrobociem). Wykres 8. Porównanie ocen prawdopodobieństwa realizacji poszczególnych tez do roku 2030 – runda I (% odpowiedzi) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Bardzo duże

Duże

Trudno powiedzieć

Źródło: badanie Delphi, N=25.

Małe

Bardzo małe

Wykres 9. Porównanie ocen prawdopodobieństwa realizacji poszczególnych tez do roku 2030 – runda II (% odpowiedzi) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Teza I

Teza II Bardzo duże

Teza III Duże

Teza IV

Trudno powiedzieć

Teza V Małe

Teza VI

Bardzo małe

Wyniki badania opinii mieszkańców

5.1.

Wprowadzenie

Badanie ankietowe zostało przeprowadzone przez ResPublic sp. z o.o. w dniach od 9 października do 5 grudnia 2013 roku. Ponieważ prace nad Strategią miały charakter uspołeczniony, głos mieszkańców Chorzowa miał kluczowe znaczenie w tworzeniu opisu aktualnego stanu Miasta. 5.2.

Metodologia

Badanie opinii mieszkańców zostało przeprowadzone za pomocą ankiety. Była ona udostępniona w formie papierowego kwestionariusza do samodzielnego uzupełniania (formularze były wyłożone w szkołach i urzędach) oraz w wersji elektronicznej CAWI (ang. Computer-Assisted Web Interview – wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony WWW), zamieszczonej na wyspecjalizowanej platformie Internetowej CyfrowaDemokracja.pl. Informacje oraz zaproszenia do udziału w badaniu pojawiały się w portalach lokalnych, na stronach instytucji i szkół oraz w mediach społecznościowych. 5.3.

Próba

W badaniu wzięło udział 575 osób, znacząca większość z nich wypełniała kwestionariusz w formie elektronicznej (524 osoby, 91,13%). Kobiety stanowiły 59,13% respondentów (340 osób), zaś mężczyźni 40,87% (235 osoby). Struktura wieku w próbie była stosunkowo zróżnicowana, jednak przeważały osoby w wieku między 25 a 44 lata (320 osób, 55,65%), znacznie mniej liczna była natomiast reprezentacja najstarszej z grup (17 osób, 2,96%). Tabela 9. Respondenci według wieku i płci Kobiety Odpowiedź Liczba % Poniżej 24 lat 65 11,30% 25-44 lata 198 34,43% 45-64 lata 58 10,09% Powyżej 65 lat 6 1,04% Brak odpowiedzi 13 2,26% Razem 340 56,87%

Mężczyźni Liczba % 72 12,52% 122 21,22% 30 5,22% 11 1,91% 0 0,00% 235 40,87%

Razem Liczba 137 320 88 17 13 575

% 23,83% 55,65% 15,30% 2,96% 2,26% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Osoby biorące udział w badaniu najczęściej miały wykształcenie wyższe (288 osób, 50,79%), drugą, co do liczebności, była grupa osób z wykształceniem średnim lub pomaturalnym (212 osób, 37,39%). Jeśli chodzi o aktywność na rynku pracy, ponad połowę respondentów stanowiły osoby pracujące (403 osoby, 63,87%). Dwie kolejne grupy – uczących się i studiujących były już znacznie mniej liczne (59 osoby, 9,35% i 68 osoby, 10,78%).

Tabela 10. Respondenci według sytuacji na rynku pracy Odpowiedź Uczniowie Studenci Pracujący Osoby niepracujące, zajmujące się domem Bezrobotni Emeryci i renciści Inny Razem

Liczba 59 68 403 28 35 18 20 631

% 9,35% 10,78% 63,87% 4,44% 5,55% 2,85% 3,17% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wartym podkreślenia jest fakt, iż prawie trzy czwarte ankietowanych stanowiły osoby mieszkające w Chorzowie od urodzenia (430, 74,78%). Znaczy to, że ich wiedza o mieście jest bardzo bogata, a jednocześnie mogą ocenić życie w mieście w szerszej perspektywie czasowej, co jest cenne z punktu widzenia tworzenia strategii. Tabela 11. Respondenci według czasu mieszkania w Chorzowie Odpowiedź Do 4 lat Od 5 do 10 lat Powyżej 10 lat Od urodzenia Razem

Liczba 27 26 92 430 575

% 4,70% 4,52% 16,00% 74,78% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Respondenci zamieszkują cztery dzielnice miasta, najwięcej z nich mieszka w Centrum (245, 42,61%), stosunkowo licznie reprezentowani są również mieszkańcy Chorzowa Starego (143, 24,87%) i Chorzowa Batory (149, 25,91%). Najmniejszy odsetek respondentów stanowiły osoby mieszkające w Chorzowie II (38, 6,61%). Tabela 12. Respondenci według dzielnicy zamieszkania Odpowiedź Centrum Chorzów Stary Chorzów II Chorzów Batory Razem

Liczba 245 143 38 149 575

% 42,61% 24,87% 6,61% 25,91% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Spośród biorących udział w ankiecie 41,74% (240 osób) pracuje lub uczy się w Chorzowie. Drugą dużą grupą są dojeżdżający do pracy lub szkoły do Katowic (135, 23,48%). Rzadziej wymieniane były również miasta takie jak Gliwice, Bytom czy Świętochłowice. W kategorii „Inne” (109, 18,96%) zsumowane zostały pojedyncze wskazania na inne miasta oraz odpowiedzi osób, które nie uczą się ani nie pracują.

Tabela 13. Respondenci według miasta, w którym uczą się lub pracują Odpowiedź Liczba Chorzów 240 Katowice 135 Gliwice 33 Bytom 16 Świętochłowice 15 Sosnowiec 11 Ruda 8 Siemianowice 8 Inne 109 Razem 575

% 41,74% 23,48% 5,74% 2,78% 2,61% 1,91% 1,39% 1,39% 18,96% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575

5.4.

Wyniki badania

Respondenci najczęściej odpowiadali, że w Chorzowie mieszka im się dobrze (284, 49,39%) bądź średnio (186, 32,35%). Warto podkreślić, iż łącznie tylko 8% (46 osób) udzieliło odpowiedzi negatywnej. Tabela 14. Ogólna ocena mieszkania w Chorzowie Odpowiedź Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem

Liczba 59 284 186 36 10 575

% 10,26% 49,39% 32,35% 6,26% 1,74% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575 Wykres 10. Ogólna ocena życia w Chorzowie (% odpowiedzi) 6,26%

1,74% 10,26% Bardzo dobrze Dobrze

32,35%

Średnio Źle

49,39%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Bardzo źle

Analiza w podziale na dzielnice zamieszkania pokazuje, iż poziom zadowolenia mieszkańców jest zbliżony, niezależnie od zamieszkiwanej dzielnicy. Nieco wyższy odsetek odpowiedzi „Bardzo dobrze” został odnotowany wśród respondentów mieszkających w dzielnicy Chorzów Batory, jest to również jedyna dzielnica, w przypadku której nie było odpowiedzi „Bardzo źle”. Tabela 15. Ogólna ocena mieszkania w Chorzowie według dzielnic (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Centrum 8,16% 50,61% 34,29% 6,12% Chorzów Stary 10,53% 50,00% 31,58% 5,26% Chorzów II 9,79% 42,66% 34,27% 8,39% Chorzów Batory 14,09% 53,69% 27,52% 4,70% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Bardzo źle 0,82% 2,63% 4,90% 0,00%

Razem 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

Wykres 11. Ogólna ocena mieszkania w Chorzowie według dzielnic (% odpowiedzi) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Centrum

Chorzów Stary

Bardzo dobrze

Chorzów II

Dobrze

Średnio

Źle

Chorzów Batory Bardzo źle

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Dobrą ocenę potwierdza również fakt, iż prawie trzy czwarte badanych uznało, że Chorzów to dobre miejsce do mieszkania (417, 72,52%). Prawie równie dużo z nich chciałby, aby ich dzieci w przyszłości mieszkały w Chorzowie. Tabela 16. Ocena Chorzowa, jako dobrego miejsca do mieszkania Odpowiedź Liczba Tak 417 Nie 158 Razem 575 Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 17. Pragnienie, by dzieci mieszkały w przyszłości w Chorzowie Odpowiedź Liczba Tak 390 Nie 185 Razem 575 Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

% 72,52% 27,48% 100,00%

% 67,83% 32,17% 100,00%

Również w przypadku tych dwóch pytań dało się zaobserwować zróżnicowanie pomiędzy dzielnicami. Z odpowiedzi na oba pytania można wywnioskować, iż najlepiej życie w mieście oceniają osoby zamieszkujące w dzielnicy Chorzów Batory. Tabela 18. Ocena Chorzowa, jako dobrego miejsca do mieszkania według dzielnic (% odpowiedzi) Odpowiedź Dzielnica Tak Nie Razem Centrum 66,53% 33,47% 100,00% Chorzów Stary 57,89% 42,11% 100,00% Chorzów II 66,43% 33,57% 100,00% Chorzów Batory 73,83% 26,17% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 19. Pragnienie, by dzieci mieszkały w przyszłości w Chorzowie (% odpowiedzi) Odpowiedź Dzielnica Tak Nie Centrum 73,47% 26,53% Chorzów Stary 73,68% 26,32% Chorzów II 67,13% 32,87% Chorzów Batory 75,84% 24,16% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Razem 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

Jeśli chodzi o poszczególne aspekty życia w mieście, to najlepiej oceniane były: dostępność placówek handlowych (476, 81,21% odpowiedzi pozytywnych), dostępność placówek usługowych (409, 71,13%), jakość oferty kulturalnej (408, 70,95%) oraz tereny zielone (339, 58,96%). Natomiast najwięcej odpowiedzi negatywnych zostało udzielonych na pytania o ocenę możliwości znalezienia pracy w mieście (365, 63,47%), zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych (251, 43,65%), dostęp do żłobków (246, 42,78%) oraz estetykę i czystość w mieście (237, 41,21%). W sferze infrastruktury drogowej oraz komunikacji najlepiej została oceniona jakość komunikacji miejskiej (łącznie 33,74% odpowiedzi pozytywnych), natomiast oceny stanu dróg oraz chodników były ambiwalentne, z dużym udziałem odpowiedzi neutralnych (odpowiednio 53,59% i 49,57%). Ocena poszczególnych aspektów, w podziale na grupy tematyczne, została zaprezentowana w poniższych tabelach. Tabela 20. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – infrastruktura drogowa i komunikacja Stan dróg Stan chodników Jakość komunikacji miejskiej Odpowiedź Liczba % Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 6 1,04% 9 1,57% 22 3,83% Dobrze 130 22,61% 132 22,96% 172 29,91% Średnio 307 53,39% 285 49,57% 222 38,61% Źle 106 18,43% 121 21,04% 108 18,78% Bardzo źle 26 4,52% 28 4,87% 51 8,87% Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o szkolnictwo i opiekę nad dziećmi, mieszkańcy miasta, którzy wzięli udział w ankiecie najbardziej zadowoleni są z jakości edukacji (łącznie 68% odpowiedzi pozytywnych). Problematyczny jest natomiast dostęp do żłobków (łącznie 42,78% odpowiedzi negatywnych). Nieco lepiej prezentuje się sytuacja, jeśli chodzi o przedszkola (łącznie 28,35 odpowiedzi negatywnych, 42,34% neutralnych).

Tabela 21. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – edukacja i opieka nad dziećmi Jakość edukacji Dostęp do żłobków Dostęp do przedszkoli Odpowiedź Liczba % Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 92 16,00% 6 1,04% 24 4,17% Dobrze 299 52,00% 78 13,57% 144 25,04% Średnio 146 25,39% 245 42,61% 244 42,43% Źle 25 4,35% 169 29,39% 114 19,83% Bardzo źle 13 2,26% 77 13,39% 49 8,52% Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Oferta spędzania wolnego czasu generalnie satysfakcjonuje mieszkańców, przy czym jakość oferty kulturalnej oceniana jest lepiej niż infrastruktura sportowa (70,95% w porównaniu do 61,04% odpowiedzi pozytywnych). Tabela 22. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – kultura i sport Infrastruktura sportowa Jakość oferty kulturalnej Odpowiedź Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 98 17,04% 129 22,43% Dobrze 253 44,00% 279 48,52% Średnio 161 28,00% 128 22,26% Źle 49 8,52% 28 4,87% Bardzo źle 14 2,43% 11 1,91% Razem 575 100,00% 575 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o oceny mieszkańców dotyczące estetyki i bezpieczeństwa w mieście, to z odpowiedzi respondentów można wywnioskować, iż doceniają oni potencjał Chorzowa związany z terenami zielonymi (58,96% odpowiedzi pozytywnych). Mieszkańcy są natomiast mniej zadowoleni z poziomu bezpieczeństwa (32,48% odpowiedzi pozytywnych, 41,94% neutralnych) oraz estetyki i czystości w mieście (19,13% odpowiedzi pozytywnych i 39,65% neutralnych). Tabela 23. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – estetyka i bezpieczeństwo w mieście Bezpieczeństwo Estetyka i czystość Tereny zielone mieszkańców w mieście Odpowiedź Liczba % Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 7 1,22% 105 18,26% 10 1,74% Dobrze 128 22,26% 234 40,70% 100 17,39% Średnio 241 41,91% 178 30,96% 228 39,65% Źle 141 24,52% 39 6,78% 151 26,26% Bardzo źle 58 10,09% 19 3,30% 86 14,96% Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wśród podstawowych potrzeb mieszkańców największym problemem stanowi możliwość znalezienia pracy w mieście – z tego aspektu życia w Chorzowie niezadowolonych jest aż 63,48% (odpowiedzi negatywne łącznie). Nieco lepiej oceniane jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych (43,65% odpowiedzi negatywnych). Dostępność służby zdrowia w większym stopniu spełnia oczekiwania Chorzowian (34,09% odpowiedzi negatywnych).

Tabela 24. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – podstawowe potrzeby mieszkańców Zaspokojenie potrzeb Możliwości znalezienia Dostępność służby mieszkaniowych pracy w mieście zdrowia Odpowiedź Liczba % Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 5 0,87% 2 0,35% 13 2,26% Dobrze 93 16,17% 39 6,78% 146 25,39% Średnio 226 39,30% 169 29,39% 220 38,26% Źle 157 27,30% 200 34,78% 138 24,00% Bardzo źle 94 16,35% 165 28,70% 58 10,09% Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Ani dostępność placówek handlowych ani usługowych nie stanowi problemu (łącznie 81,21% i 71,13% odpowiedzi pozytywnych). Tabela 25. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – handel i usługi Dostępność placówek handlowych Dostępność placówek usługowych Odpowiedź Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 180 31,30% 94 16,35% Dobrze 287 49,91% 315 54,78% Średnio 76 13,22% 135 23,48% Źle 27 4,70% 25 4,35% Bardzo źle 5 0,87% 6 1,04% Razem 575 100,00% 575 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Wykres 12. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście (% odpowiedzi) Dostępność placówek usługowych Dostępność placówek handlowych Dostępność służby zdrowia Możliwości znalezienia pracy w mieście Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych Estetyka i czystość w mieście Tereny zielone Bezpieczeństwo mieszkańców Jakość oferty kulturalnej Infrastruktura sportowa Dostęp do przedszkoli Dostęp do żłobków Jakość edukacji Jakość komunikacji miejskiej Stan chodników Stan dróg 0%

Bardzo dobrze

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Dobrze

Średnio

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Źle

Bardzo źle

Analiza odpowiedzi dotyczących czterech najbardziej problematycznych obszarów życia w mieście w podziale na dzielnice, pokazują, iż trudności w znalezieniu pracy, zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych oraz problemy w dostępie do żłobków w nieco mniejszym stopniu dotykają mieszkańców Chorzowa Starego. Jeśli chodzi o niezadowolenie z czystości i estetyki w mieście to jest ono w najmniejszym stopniu przejawiane przez mieszkańców Chorzowa Batory. Tabela 26. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – możliwość znalezienia pracy (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 0,82% 6,12 27,76% 33,47% 31,84% 100,00% Chorzów Stary 0,00% 10,5 31,58% 44,74% 13,16% 100,00% Chorzów II 0,00% 5,59 32,17% 30,77% 31,47% 100,00% Chorzów Batory 0,00% 8,05 28,86% 38,26% 24,83% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 27. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 0,00% 16,73 35,51% 30,61% 17,14% 100,00% Chorzów Stary 2,63% 21,05 39,47% 23,68% 13,16% 100,00% Chorzów II 1,40% 12,59 42,66% 23,78% 19,58% 100,00% Chorzów Batory 1,34% 17,45 42,28% 26,17% 12,75% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 28. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – dostęp do żłobków (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 0,00% 15,10 13,88% 42,04% 28,98% 100,00% Chorzów Stary 0,00% 15,79 15,79% 52,63% 15,79% 100,00% Chorzów II 2,10% 13,29 11,19% 40,56% 32,87% 100,00% Chorzów Batory 2,01% 10,07 14,77% 42,95% 30,20% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 29. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – estetyka i czystość w mieście (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 1,22% 15,51 39,59% 26,53% 17,14% 100,00% Chorzów Stary 5,26% 21,05 28,95% 34,21% 10,53% 100,00% Chorzów II 2,10% 17,48 35,66% 27,97% 16,78% 100,00% Chorzów Batory 1,34% 19,46 46,31% 22,15% 10,74% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o aspekty oceniane najlepiej zróżnicowanie według dzielnic, w których mieszkają respondenci jest minimalne. Największy łączny odsetek odpowiedzi pozytywnych dotyczących dostępności placówek handlowych odnotowano wśród mieszkańców Chorzowa Batory, zaś odnośnie jakości oferty kulturalnej, dostępności placówek usługowych i terenów zielonych w Centrum.

Tabela 30. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – dostępność placówek handlowych (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 32,65% 46,94% 13,06% 6,12% 1,22% 100,00% Chorzów Stary 26,32% 50,00% 21,05% 2,63% 0,00% 100,00% Chorzów II 30,07% 50,35% 12,59% 6,99% 0,00% 100,00% Chorzów Batory 31,54% 54,36% 12,08% 0,67% 0,00% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 31. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – dostępność placówek usługowych (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 18,78% 1,63% 51,02 24,08 4,49% 100,00% Chorzów Stary 15,79% 2,63% 52,63 28,95 0,00% 100,00% Chorzów II 17,48% 0,00% 53,15 21,68 7,69% 100,00% Chorzów Batory 11,41% 0,67% 63,09 22,82 2,01% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 32. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – jakość oferty kulturalnej (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 23,67% 49,39% 19,18% 5,71% 2,04% 100,00% Chorzów Stary 26,32% 44,74% 21,05% 5,26% 2,63% 100,00% Chorzów II 20,28% 48,25% 25,87% 2,80% 2,80% 100,00% Chorzów Batory 21,48% 48,32% 24,16% 5,37% 0,67% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575. Tabela 33. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – tereny zielone (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem Centrum 22,04% 40,00% 29,39% 5,71% 2,86% 100,00% Chorzów Stary 15,79% 44,74% 28,95% 7,89% 2,63% 100,00% Chorzów II 14,69% 38,46% 33,57% 9,09% 4,20% 100,00% Chorzów Batory 16,11% 42,95% 31,54% 6,04% 3,36% 100,00% Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Oceny te znajdują częściowe odzwierciedlenie w odpowiedzi na kolejne pytanie dotyczące tego, które obszary organizacji życia w mieście potrzebują najpilniejszej poprawy. Najczęściej wskazywana była możliwość znalezienia pracy w mieście (197, 16,81%). Kolejna, co do częstości odpowiedzi, to bezpieczeństwo mieszkańców (144, 12,29%), zaś dopiero później estetyka i czystość w mieście (139, 11,86%). Kwestia dostępności żłobków natomiast była wskazywana znacznie rzadziej (74, 6,31%).

Tabela 34. Obszary wymagające, według respondentów najpilniejszej poprawy Odpowiedź Liczba Stan dróg 119 Stan chodników 75 Jakość edukacji 16 Dostęp do żłobków 74 Dostęp do przedszkoli 63 Infrastruktura sportowa (baseny, boiska itp.) 30 Jakość oferty kulturalnej 16 Bezpieczeństwo mieszkańców 144 Jakość komunikacji miejskiej 63 Tereny zielone (parki, zieleńce, tereny rekreacyjne) 31 Estetyka i czystość w mieście 139 Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych 91 Możliwości znalezienia pracy w mieście 197 Dostępność służby zdrowia 98 Dostępność placówek handlowych 13 Dostępność placówek usługowych 3 Razem 1172 Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

% 10,15% 6,40% 1,37% 6,31% 5,38% 2,56% 1,37% 12,29% 5,38% 2,65% 11,86% 7,76% 16,81% 8,36% 1,11% 0,26% 100,00%

Wykres 13. Obszary wymagające, według respondentów najpilniejszej poprawy (% odpowiedzi) 16,81%

18,00% 16,00% 14,00%

12,29%

11,86%

12,00% 10,15% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00%

6,40%

6,31% 5,38%

1,37%

7,76%

8,36%

5,38% 2,65%

2,56% 1,37%

1,11% 0,26%

0,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Respondenci zostali również zapytani o to, w jakim celu jeżdżą do innych miast (można przypuszczać, że przynajmniej w pewnej mierze jest to związane z potrzebami, których nie mogą realizować w Chorzowie). Bardzo znacząca liczba wskazań dotyczyła zakupów (210 odpowiedzi) oraz pracy (148 odpowiedzi). Inne często pojawiające się typy odpowiedzi to wyjazdy w celach kulturalnorozrywkowych (81 odpowiedzi) oraz spotkania towarzyskie z rodziną oraz znajomymi (50 odpowiedzi).

Osoby biorące udział w badaniu zostały poproszone o wskazanie, co podoba im się w Chorzowie, a co przeciwnie. Jeśli chodzi o odpowiedzi na pierwsze pytanie, to najliczniejszą kategorię stanowiły te związane z terenami zielonymi, a szczególnie parkami (Parkiem Śląskim i Parkiem Róż). Tego typu czynniki pojawiły się w 140 odpowiedziach12. Inne budzące pozytywne odczucia respondentów elementy życia w mieście to oferta kulturalna (47 odpowiedzi) i obszar rekreacyjny „Staw Amelung” (22 odpowiedzi). Część respondentów wskazywała również na to, z Chorzowem związana jest ich rodzina (15 odpowiedzi). Odpowiedzi na pytanie o to, co respondentom nie podoba się w Chorzowie, najczęściej dotyczyły brudu i zaniedbania niektórych obszarów miasta, a także zanieczyszczenia powietrza (96 odpowiedzi). Stosunkowo często pojawiały się także zły stan dróg (37 odpowiedzi), trudności w znalezieniu zatrudnienia (26 odpowiedzi) a także konkretne elementy architektury miasta: Rynek i Estakada (25 i 22 odpowiedzi). Respondenci zostali również poproszeni o wskazanie części miasta, gdzie, ich zdaniem, żyje się najlepiej. Zdecydowanie najczęściej podawaną odpowiedzią było Centrum (132 odpowiedzi)13. Inne popularne lokalizacje to Klimzowiec (96 odpowiedzi), Chorzów Batory (78 odpowiedzi) oraz okolice Parku Śląskiego (51 odpowiedzi)14. Jest to zastanawiające, biorąc pod uwagę odpowiedzi na pytanie o ogólną ocenę życia w mieście, z których wynikało, iż mieszkańcy Chorzowa Batory są bardziej zadowoleni od mieszkańców Centrum. Mieszkańcy Chorzowa biorący udział w badaniu zostali również poproszeni o wskazanie, w jakim mieście na Śląsku chcieliby mieszkać. Co warte podkreślenia, Chorzów został wskazany przez 208 osób. Inne popularne odpowiedzi to Katowice (84 odpowiedzi), Gliwice (48 odpowiedzi), Mikołów (19 odpowiedzi) i Tychy (17 odpowiedzi). Wśród motywacji wyboru miasta pojawiały się powiązania rodzinne oraz patriotyzm lokalny (67 odpowiedzi), zieleń i estetyka w mieście (59 odpowiedzi), a także spokój (31 odpowiedzi)15. Mieszkańcy biorący udział w badaniu odpowiadali także na pytanie odnośnie kierunku, w jakim powinien rozwijać się Chorzów w przyszłości. Najczęściej wskazywane były trzy kierunki: kultura i sztuka (335, 23,78%), przemysł nieuciążliwy dla otoczenia (292; 20,72%) oraz handel i usługi (268; 19,02%). Najrzadziej wskazywane było natomiast górnictwo (53; 3,76%).

Nie jest możliwe podanie podziału procentowego, gdyż pytanie miało charakter otwarty a więc odpowiedzi składały się z różnej liczby elementów, a wiele z nich jest niemożliwa do jednoznacznego przyporządkowania do kategorii. 13 j.w. 14 j.w. 15 j.w.

Tabela 35. Kierunek rozwoju Chorzowa Odpowiedź Górnictwo Turystyka przemysłowa Handel i usługi Centrum logistyczne Przemysł nieuciążliwy dla otoczenia Kultura i sztuka Miasto-sypialnia Inne Razem Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Liczba 53 215 268 130 292 335 57 59 1409

% 3,76% 15,26% 19,02% 9,23% 20,72% 23,78% 4,05% 4,19% 100,00%

Wykres 14. Kierunek rozwoju Chorzowa (% odpowiedzi)

4,05%

Górnictwo

4,19% 3,76%

Turystyka przemysłowa

15,26%

Handel i usługi 23,78%

Centrum logistyczne

19,02%

Przemysł nieuciążliwy dla otoczenia Kultura i sztuka Miasto-sypialnia

20,72%

9,23%

Inne

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

W ankiecie znalazło się również pytanie otwarte o to, jakim miastem Chorzów powinien stać się przyszłości. Liczną grupę stanowiły odpowiedzi związane z poprawą czystości i estetyki miasta (78 odpowiedzi)16. Za ważne dla rozwoju uznane zostało również wzbogacanie oferty kulturalnorozrywkowej (m.in. poprzez budowę kina), a także poprawa sytuacji na rynku pracy (44 i 45 odpowiedzi). Respondenci uznali również, że miasto powinno stać się bardziej przyjazne dla młodych i rodzin z małymi dziećmi (31 odpowiedzi).

5.5.

Podsumowanie

Większość respondentów wskazała, że w Chorzowie żyje im się dobrze. Chcieliby również, aby ich dzieci mieszkały w Chorzowie. Jeśli chodzi o poszczególne aspekty życia w mieście, najlepiej oceniane były dostępność placówek handlowych i usługowych, jakość oferty kulturalnej oraz tereny zielone. Najgorzej postrzegana są natomiast możliwości znalezienia pracy, zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, dostępność żłobków oraz estetyka i czystość w mieście. Jako obszary wymagające najpilniejszych działań w celu poprawy sytuacji wskazane zostały możliwości znalezienia pracy, bezpieczeństwo oraz estetyka i czystość w mieście. W odpowiedzi na pytanie otwarte o to, co respondentom podoba się w mieście, osoby badanie wymieniały najczęściej tereny zielone oraz ofertę kulturalną. Jako problematyczne zostały natomiast wskazane brud i zaniedbanie, a także zanieczyszczenie powietrza oraz zły stan dróg. Zdaniem respondentów najatrakcyjniejszą częścią miasta stanowi Centrum. Mieszkańcy najczęściej jeżdżą do innych miast na zakupy bądź w celu skorzystania z ich oferty kulturalno-rozrywkowej. Jednak znacząca grupa, mając wolny wybór, spośród miast na Śląsku zdecydowałaby się nadal mieszkać w Chorzowie. Tym, co liczy się dla nich przy takim wyborze, są więzy rodzinne i patriotyzm lokalny, a także tereny zielone i estetyka miasta oraz spokój. Jeśli chodzi o przyszłość Chorzowa, osoby biorące udział w badaniu wskazują jako kluczowe kierunki rozwoju kulturę i sztukę, a także przemysł nieuciążliwy dla otoczenia. W odpowiedziach na pytanie otwarte pojawiły się również takie kwestie jak poprawa estetyki w mieście, a także wzbogacanie oferty kulturalno-rozrywkowej.

Analiza SWOT

Analiza SWOT to jedno z podstawowych narzędzi planowania strategicznego. Jest to metoda porządkownia danych na temat podmiotu takiego jak przedsiębiorstwo, jednostka terytorialna czy instytucja. Analiza umożliwia przewidywanie i projektowanie kierunków rozwoju dzięki informacjom na temat zewnętrznego otoczenia podmiotu oraz jego cech. Zidentyfikowane czynniki dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne, a także na sprzyjające i niesprzyjające. W ten sposób powstaje czteropolowa macierz (nazwa techniki jest akronimem nazw poszczególnych pól). Są to: −

Strengths (atuty): wewnętrzne czynniki sprzyjające, cechy podmiotu, które mogą w sposób pozytywny wpłynąć na jego funkcjonowanie i realizację celów,

−

Weaknesses (słabości): wewnętrzne czynniki niesprzyjające, cechy podmiotu, które mogą w sposób negatywny wpłynąć na jego funkcjonowanie i utrudnić realizację celów,

−

Opportunities (szanse): zewnętrzne czynniki sprzyjające, cechy otoczenia, które mogą mieć korzystny wpływ na funkcjonowanie podmiotu i realizację jego celów,

−

Threats (zagrożenia): zewnętrzne czynniki niesprzyjające, cechy otoczenia, które mogą mieć niekorzystny wpływ na funkcjonowanie pomiotu i utrudnić realizację jego celów.

Podstawą do stworzenia poniższych analiz były wyniki prac Podzespołów Roboczych. Tabela 36. Obszar spraw społecznych Atuty Miasta

Słabości Miasta

−

Korzystne położenie (miasto tranzytowe, bliskość − trzech lotnisk),

Niewystarczające wykorzystanie potencjału zasobów ludzkich miasta,

−

Dobra infrastruktura drogowa,

−

Powstanie dużej liczby miejsc parkingowych w centrum miasta,

−

Wysoki potencjał zasobów ludzkich miasta,

−

Mało atrakcyjnych terenów inwestycyjnych (niewystarczające środki na rewitalizację części terenów poprzemysłowych i przebudowy infrastrukturalne, nieuregulowane kwestie własności części terenów miasta),

Realizowane projekty aktywizujące osoby bezrobotne w mieście,

−

Bezskuteczna aktywizacja osób trwale bezrobotnych,

Wyznaczanie nowych miejsc pod budownictwo − zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania − Przestrzennego (budownictwo jedno i wieloro− dzinne),

−

Powstawanie nowych mieszkań komunalnych,

−

Dobrze funkcjonujące służby mundurowe,

−

Fundusze z miasta na monitoring placówek oświatowych i zdrowia przez firmy ochroniarskie,

−

Dobra infrastruktura wodociągowa,

Niewystarczająca liczba mieszkań komunalnych, Niewystarczająca liczba miejsc parkingowych, Niskie uposażenie większości mieszkańców uniemożliwiający zakup mieszkania,

−

Bliskość dwóch stadionów: GKS Katowice i Ruchu Chorzów – aktywność pseudokibiców przed i po meczach,

−

Bierna postawa części mieszkańców w obliczu drobnej przestępczości i wandalizmu,

−

Prowadzenie programów ochrony zdrowia oraz zapobiegania uzależnieniem,

−

Funkcjonowanie wysokospecjalistycznych oddzia- − łów szpitalnych w szpitalu miejskim,

Niewystarczająca dostępność do badań i usług rehabilitacyjnych finansowanych przez NFZ,

−

Stworzenie możliwości rezerwacji wizyty u specja- − listów drogą internetową,

−

Pozytywne nastawienie decydentów do rozwoju prywatnej i publicznej służby zdrowia,

Niewystarczająca dostępność do usług specjalistycznych i liczba specjalistów, w przypadku usług komercyjnych wysokie ceny i dłuższy niż w miastach ościennych czas oczekiwania,

−

Dobrze funkcjonujące ośrodki świadczące usługi na rzecz osób niepełnosprawnych,

−

Istnienie oferty dla osób starszych (w zakresie opieki, pomocy i kultury),

−

Wysoki poziom kształcenia w przedszkolach i szkołach,

−

Dobra baza oświatowa (infrastruktura i wyposażenie),

−

Dobre wyniki kształcenia,

−

Wykształcona i wykwalifikowana kadra,

−

Dobra baza sportowa i rekreacyjna, umożliwiająca − tworzenie szerokiej i atrakcyjnej oferty,

−

Zbyt małe dofinansowanie infrastruktury szpitalnianej, poradnianej i sprzętu medycznego,

−

Konieczność płacenia za część usług w publicznych ośrodkach zdrowia ze względu niedofinansowanie,

−

Wysokie koszty i trudna dostępność do domów pomocy społecznej(i ośrodków opieki nad osobami starszymi,

−

Zbyt mała liczba pielęgniarek środowiskowych skutkująca zbyt małą ilością czasu, który mogą poświęcić poszczególnemu pacjentowi,

−

Nierównomierny dostęp do usług specjalistycznych i rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych ruchowo, Brak całodobowego ośrodka interwencji kryzysowej (dla osób w stanie kryzysu psychicznego),

−

Dobra współpraca trzech sektorów w tworzeniu oferty kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej,

−

Atrakcyjna oferta imprez i wydarzeń organizowanych przez instytucje kultury, powstająca przy wykorzystaniu potencjału związanego z tradycją i historią miasta,

Niewystarczająca liczba miejsc w Szpitalu Miejskim na oddziałach geriatrii, opieki paliatywnej i rehabilitacji,

−

Część szkół nieprzygotowana na przyjęcie sześciolatków (baza i nauczyciele),

−

Niewielka aktywność kulturalna części młodzieży,

−

Bariery architektoniczne w części obiektów świadczących ofertę kulturalną i sportoworekreacyjną,

− − −

−

Duże zainteresowanie władz miasta sprawami kultury, Integracja środowisk twórczych i oświatowych w celu integracji tych środowisk,

− Festyny dzielnicowe integrujące środowisko lokalne organizowane przez placówki kulturalne i − edukacyjne oraz Miejski Ośrodek Rekreacji i Sportu i finansowane w znacznej części przez miasto, Mapa zabytków i ciekawych miejsc Chorzowa − razem z opracowaniem foldera z informacją o po− szczególnych obiektach, obiekty w mieście są oznakowane, Możliwość planowania budżetu obywatelskiego. −

Niewystarczająca oferta sportowo-rekreacyjna dla osób niepełnosprawnych, Pogarszająca się sytuacja finansowa części mieszkańców uniemożliwiająca korzystanie z oferty kulturalnej i sportowej, Brak ciągłości finansowania edukacji, Brak miejskiego rynku jako miejsca integracji mieszkańców różnych dzielnic, Tory kolejowe dzielące miasto na dwie części,

−

Bardzo zły stan techniczny i nieestetyczny wygląd dworców kolejowych (własność PKP) wpływająca na wizerunek miasta,

−

Coraz większa anonimowość, malejący poziom integracji społeczeństwa.

Szanse w otoczeniu

Zagrożenia w otoczeniu

−

Osoby przyjezdne zainteresowane życiem w Chorzowie,

−

Emigracja zarobkowa (zagraniczna) zmniejszająca liczbę mieszkańców miasta,

−

Programy międzynarodowej wymiany młodzieży,

−

Dofinansowania unijne na aktywizację zawodową mieszkańców,

Przepisy prawne sprzyjające biernej postawie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

−

Współpraca Miasta z Towarzystwami Budownic- − twa Społecznego mająca na celu zwiększenie liczby dostępnych mieszkań, Środki unijne na rewitalizację obszarów postindu- −

−

strialnych,

Niewystarczające uregulowania prawne odnośnie ustalania wysokości czynszów oraz remontów (skutkujące pogarszaniem się stanu kamienic), Duża liczba przestępstw popełnianych przez osoby przyjezdne,

−

Niestabilne i niejasne prawo oświatowe,

−

Realizowane programy uwrażliwiające mieszkańców w zakresie zgłaszania zauważonych aktów łamania prawa,

Braki w programach edukacyjnych: brak przygotowania do praktycznego wykonywania zawodu, brak ćwiczenia kompetencji miękkich, brak wychowania obywatelskiego,

−

− Programy ochrony zdrowia realizowane przez Wojewodę, Ministerstwo Zdrowia (NFZ), Sanepid,

−

Inwestorzy tworzący niepubliczną ofertę i infrastrukturę w zakresie ochrony zdrowia,

Studia podyplomowe traktowane równorzędnie ze studiami magisterskimi, co obniża to jakość kształcenia,

−

Mieszkańcy miast ościennych zainteresowani ofertą edukacyjną Chorzowa,

−

Dobry dojazd do instytucji kultury,

−

Atrakcyjna oferta kulturalna miast ościennych (uzupełniająca ofertę Miasta i motywującą miejskie instytucje do ponoszenia poziomu usług),

−

Współdziałanie jednostek mundurowych z jednostkami z sąsiednich miast,

−

Dostępne środki unijne na realizację przedsięwzięć z zakresu kultury, sportu i rekreacji,

−

Ścisła współpraca instytucji kultury i artystów z ościennych miast,

−

Organizacja imprez w Skansenie i Planetarium oraz na pozostałym terenie Parku Śląskiego (możliwość integracji mieszkańców oraz promocji miasta i śląskości),

−

Szlak Zabytków Techniki oraz Industriada – impreza propagująca zabytki techniki na terenie całego Śląska.

−

Negatywna selekcja do zawodu nauczyciela skutkująca brakiem predyspozycji do wykonywania zawodu części nauczycieli,

−

Konkurencyjne oferty kulturalne miast ościennych,

−

Grupy pseudokibiców i chuliganów, którzy zakłócają wydarzenia sportowe i kulturalne,

−

Niedoinwestowanie służb mundurowych wynikające z polityki państwa,

−

Niewystarczające finanse na opiekę ze środków NFZ i bezpośrednio z budżetu państwa.

Tabela 37. Obszar zasobów i potencjałów Miasta Atuty Miasta

Słabości Miasta

−

Położenie w Aglomeracji Górnośląskiej,

−

Przynależność do Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego,

Częste awarie sieci kanalizacyjnej (w starej zabudowie),

−

Nieuregulowany stan prawny części sieci i budynków,

−

Przynależność do Związku Subregionu Centralnego,

−

Dobre skomunikowanie Chorzowa z miastami w regionie i w kraju,

Niewykorzystane możliwości transportu kolejowego pasażerskiego przez Chorzów-Miasto,

−

Zły stan techniczny dworców,

−

Rosnące koszty utrzymania inwestycji zrealizowanych ze środków zewnętrznych,

−

Sprawny układ komunikacyjny w osi wschódzachód (autostrada A4 i DTŚ),

−

Dynamicznie rozwijające się budownictwo miesz- − kaniowe (dobre ceny mieszkań),

−

Zlokalizowana na terenie Miasta nowoczesna, ekologiczna elektrociepłownia,

−

Możliwość rozbudowy sieci ciepłowniczej,

−

Posiadanie terenów do zagospodarowania (w tym terenów poprzemysłowych gdzie trwają procesy rewitalizacyjne),

Niewydolność układu komunikacyjnego w osi północ-południe,

−

Miasto w pełni skanalizowane (98%), posiada nowoczesną oczyszczalnię ścieków,

Niekorzystny układ przestrzenny miasta będący konsekwencją rozwoju przemysłu w latach minionych,

−

100% Miasta pokryte Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego,

Niski priorytet rewitalizacji przyrodniczokrajobrazowej w budżecie Miasta,

−

Duża powierzchnia terenów zielonych w Mieście (Park Śląski) – wymogi MPZP dotyczące zachowa- − nia min. 20% powierzchni biologicznie czynnej przy tworzeniu nowych inwestycji, Zwiększająca się świadomość mieszkańców odno- −

Zmniejszająca się liczba mieszkańców – ujemny przyrost naturalny i emigracja zarobkowa,

−

śnie segregacji śmieci, −

Zrewitalizowanie parków i terenów poprzemysłowych na cele rekreacyjne,

Niezagospodarowane, wymagające zrewitalizowania tereny poprzemysłowe – brak dużych, korzystanie zlokalizowanych i uzbrojonych terenów inwestycyjnych,

Niewystarczające środki finansowe budżetu Miasta i budżetów gospodarstw domowych na działania proekologiczne, Dzikie wysypiska śmieci na terenie Miasta i obszarach niezurbanizowanych,

−

Wysokie koszty opieki społecznej,

−

Oferta edukacyjna niedostosowana do rynku pracy,

−

Zlokalizowanie centrum logistycznego Prologis,

−

System ulg dla nowych przedsiębiorców,

−

Bierna postawa części osób bezrobotnych,

−

Wysoki poziom edukacji,

−

Przedłużający się remont Stadionu Śląskiego,

−

Wysoki poziom tożsamości lokalnej mieszkańców, −

−

Miejski Konserwator Zabytków posiada część kompetencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków –przyspieszony proces decyzyjny,

−

Zlokalizowanie Górnośląskiego Parku Etnograficznego w granicach Miasta,

−

Planetarium,

−

Zubożenie społeczeństwa będące barierą w korzystaniu z oferty kulturalnej, Ograniczone środki w budżecie Miasta na działalność kulturalną.

−

Działające instytucje kultury: Teatr Rozrywki, Teatr impresaryjny, Domy Kultury,

−

Istnienie licznego i zorganizowanego środowiska plastycznego,

−

Aktywność organizacji pozarządowych działających w obszarze kultury – dobra współpraca z Miastem,

−

Współudział w organizacji imprez na szczeblu regionalnym np. Industriadzie,

−

Funkcjonowanie stowarzyszeń o charakterze regionalnym – wdrożony program edukacji regionalnej – śląskiej w placówkach oświatowych. Szanse w otoczeniu

Zagrożenia w otoczeniu

−

Lokalizacja Miasta – bliskość do stolicy regionu,

−

Duże zanieczyszczenia powietrza w regionie,

−

Wytyczne Komisji Europejskiej w zakresie finansowania procesów (wysoki priorytet rewitalizacji na okres 2014-2020),

−

Zewnętrzne środki finansowania rewitalizacji przyrodniczo-krajobrazowej,

Niekorzystne, podejmowane w sposób niemerytoryczny decyzje na poziomie wojewódzkim bądź centralnym, dotyczące finansowania dużych, istotnych dla miasta i regionu inwestycji drogowych,

−

Aktywizacja terenów zlokalizowanych przy nowej − trasie drogowej – połączenia A4-A1, − Korzystne zmiany w systemie kształcenia zawo-

−

dowego, −

Rozwój branż kluczowych dla woj. śląskiego (energetyka, ICT, medycyna),

−

Oferta kulturalna miast sąsiednich.

−

Stworzenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej

Wysokie koszty działań proekologicznych (np. wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych), Brak skutecznych regulacji prawnych w zakresie działań proekologicznych (np. selektywnej zbiórki odpadów w kraju),

−

Konkurencja ze strony miast ościennych (w zakresie oferty edukacyjnej, podnoszenia kwalifikacji zawodowych itp.),

−

Niekorzystna dynamika zmian na rynku pracy w ujęciu krajowym,

−

Niewystarczające, nieprecyzyjne i niespójne uregulowania prawne dotyczące przestrzeni miejskiej,

Tabela 38. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta Atuty Miasta −

Istniejący Plan Zagospodarowania Przestrzennego Miasta,

− −

Słabości Miasta −

Istniejący projekt utworzenia specjalnej strefy ekonomicznej na terenie Chorzowa,

Niekorzystna struktura wiekowa – zmniejszająca się liczba osób w wieku produkcyjnym (co wpływa na spadek siły nabywczej),

−

Istniejące ulgi w podatku od nieruchomości z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej,

Ograniczona podaż terenów przygotowanych dla prowadzenia inwestycji,

−

Bardzo duże obciążenie budżetu miasta wydatkami na pomoc społeczną,

−

Dostępność środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej (w ramach działalności Urzędu Pracy),

−

Istniejąca „szara strefa” na rynku pracy,

−

Niski poziom integracji środowiska gospodarczego – brak silnej reprezentacji przedsiębiorców,

−

Dostępność środków na doposażenie nowych stanowisk pracy w istniejących firmach (w ramach działalności Urzędu Pracy),

−

Niedostateczna koordynacja w zakresie przepływu informacji i tworzenia oferty dla przedsiębiorców,

−

Rozwinięta edukacja i szkolnictwo wyższe,

−

Istniejąca instytucja wspierania przedsiębiorczości,

Brak doświadczenia i tradycji przedsiębiorców w prowadzeniu wspólnych przedsięwzięć,

−

Aktywność Urzędu Pracy w zakresie przygotowania zawodowego (szkolenia etc.),

Nieefektywna współpraca w ramach Górnośląskiego Związku Metropolitalnego,

−

Korzystne położenie miasta w aglomeracji – bardzo dobry układ komunikacyjny,

Niekorzystny wizerunek miasta związany z jego przemysłową przeszłością,

−

Niekorzystna struktura wielkości terenów inwestycyjnych (bardzo małe lub bardzo duże),

− − −

Rozwinięta sieć instytucji otoczenia biznesu,

−

Dostępność usług wspierających uruchamianie i prowadzenie działalności gospodarczej,

−

Stosunkowo wysokie ceny nieruchomości komercyjnych,

−

Priorytet dla wspólnych przedsięwzięć przedsiębiorstw w polityce UE i PL (dostępność środków finansowych),

−

Wysoki stopień degradacji zasobów mieszkaniowych,

−

Dostępne wzorce – doświadczenia dotyczące tworzenia i działania klastrów,

Dysproporcja w sprzedaży terenów – przeważają tereny pod budownictwo mieszkaniowe,

−

Istniejąca strategia komunikacji marketingowej i promocji miasta Chorzów do 2016 roku,

Nieatrakcyjna oferta handlowo-usługowa ulicy Wolności (będącej „wizytówką miasta”).

−

Działający „Najlepszy system nawigacji po obiektach zabytkowych miasta Chorzów”,

−

Rozwinięte zróżnicowane działania promocyjne,

−

Silna marka Ruch Chorzów,

−

Duży udział terenów zieleni (Park Śląski),

−

Atrakcyjna oferta kulturalna miasta,

−

Współpraca z zagranicznymi miastami partnerskimi,

−

Rozwój ośrodków naukowych (w tym Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych),

−

Organizacja cyklicznych konkursów dla przedsiębiorców (Chorzowskie Smaki, Chorzowski Przedsiębiorca Roku),

−

Pozytywny klimat inwestycyjny w mieście.

Szanse w otoczeniu −

Dostępność środków zewnętrznych na rozwój przedsiębiorstw,

−

Zagrożenia w otoczeniu −

Rozwój środowiska akademickiego w sąsiednich ośrodkach miejskich (szczególnie Katowice i Gliwice),

Skomplikowane procedury i niewystarczająca wiedza utrudniające pozyskanie środków zewnętrznych przez przedsiębiorców,

−

Rynek pracy w miastach aglomeracji (możliwość zatrudnienia mieszkańców miasta poza Chorzowem),

Niekorzystne regulacje dotyczące składek zdrowotnych osób bezrobotnych (płaci je Urząd Pracy),

−

Niemotywujący do podjęcia pracy system pomocy społecznej,

−

Niestabilny rynek pracy w miastach aglomeracji (co dotyka zatrudnionych tam mieszkańców Chorzowa),

−

Przejmowanie przez banki komercyjne narzędzi i instrumentów wsparcia finansowego dla przedsiębiorców,

−

Konieczność konkurowania z bogatą ofertą inwestycyjną okolicznych miast,

−

Narastające zjawisko traktowania Chorzowa jako „sypialni” – życie gospodarcze przenosi się do innych miast,

−

Istnienie specjalnych stref ekonomicznych na terenie innych miast.

−

Bardzo dobrze rozwinięta sieć Instytucji Otoczenia Biznesu w najbliższym otoczeniu miasta,

−

Bliskość rozwiniętych ośrodków miejskich (Katowice, Gliwice, Ruda Śląska) – rynki zbytu (prowadzenie wspólnych biznesów na terenie kilku miast).

Analiza problemów

Podzespoły projektowe dokonały identyfikacji najważniejszych problemów, których rozwiązanie powinno należeć do celów Strategii. Problemy te zostały przeanalizowane i podzielone na podobszary tematyczne.

Obszar spraw społecznych

7.1.

1. Zabezpieczenie materialne Problemy: −

wysokie bezrobocie (w tym bezrobocie dziedziczone),

−

brak dopasowania systemu edukacji do potrzeb rynku pracy,

−

występujące patologie społeczne (bezrobocie, alkoholizm, przemoc, zachowania aspołeczne), szczególnie w enklawach w poszczególnych dzielnicach,

−

niskie dochody miasta wynikające z niskich wpływów z podatków,

−

niskie płace większości mieszkańców,

−

ujemny przyrost naturalny (zmniejszenie się liczby osób w wieku produkcyjnym),

−

wzrastające potrzeby zapewnienia oczekującym miejsc w przedszkolach

−

spadek liczby uczniów w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych,

−

emigracja (szczególnie osób młodych i wykształconych).

2. Mieszkalnictwo Problemy: −

zbyt mała liczba mieszkań komunalnych,

−

bardzo niski standard mieszkań komunalnych,

−

wysokie koszty zakupy lub wynajmu mieszkania (brak możliwości wykupu mieszkań komunalnych po preferencyjnych cenach).

3. Bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia Problemy: −

zbyt mała liczba patroli policji i straży miejskiej w stosunku do potrzeb,

−

wysoki poziom drobnej przestępczości i wandalizmu,

−

bardzo duże natężenie ruchu samochodowego,

−

brak monitoringu miejskiego.

4. Ochrona zdrowia i życia Problemy: −

długi czas oczekiwania na wizytę u lekarza specjalisty,

−

brak dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego,

−

brak świadomości znaczenia zdrowego trybu życia wśród mieszkańców powodujący liczne zachorowania na choroby cywilizacyjne,

−

niewystarczająca opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą w placówkach oświatowych.

5. Opieka Problemy: −

niewystarczająca miejsc w żłobkach (zarówno publicznych, jak i prywatnych),

−

zbyt mała liczba szkół dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,

−

część obiektów użyteczności publicznej niedostosowana do potrzeb osób z ograniczoną zdolnością ruchową,

−

część środków komunikacji publicznej i chodników niedostosowane do potrzeb osób z ograniczoną zdolnością ruchową,

−

zbyt mała liczba miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych.

6. Kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności Problemy: −

istnienie grup nieuczestniczących w kulturze (instytucje kultury nie mają potrzebnych danych na temat ich specyfiki i potrzeb),

−

Wysokie ceny biletów na część wydarzeń kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych,

−

Niewystarczająca liczba miejsc parkingowych przy obiektach miejsc kultury sportu i rekreacji (w znacznej części miejsca te są płatne),

−

Brak informacji turystycznej w dogodnej lokalizacji (w centrum miasta).

7. Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem Problemy: −

brak Rynku będącego miejscem integracji mieszkańców,

−

nie w pełni wykorzystany potencjał osób starszych jako uczestników inicjatyw społecznych i obywatelskich,

−

nie w pełni wykorzystany potencjał młodzieży jako uczestników inicjatyw społecznych i obywatelskich.

8. Rozwój ludzi Problemy: −

brak możliwości długoterminowego planowania w oświacie ze względu na często zmieniające się prawo,

−

problemy kadrowe w oświacie (niewystarczające odniesienie do jakości pracy w wynagradzaniu, ograniczanie przywilejów wynikających z karty nauczyciela),

−

system nauczania WF niedostosowany do potrzeb, oczekiwań i możliwości dzieci,

−

brak bazy sportowej przy niektórych obiektach szkolnych.

Obszar zasobów i potencjałów Miasta

7.2.

1. Zasoby techniczne Problemy: −

zły stan techniczny części budynków mieszkalnych – dekapitalizacja zasobów technicznych, niskie walory estetyczne (zwłaszcza parterów budynków),

−

stara sieć wodociągowo-kanalizacyjna w różnych częściach Miasta,

−

nieuzbrojone tereny (sieć drogowa, sieć wodno-kanalizacyjna) w dolnej części ul. Wiejskiej, Nowej i Siemianowickiej,

−

brak remontów sieci wodno-kanalizacyjnej o nieuregulowanym stanie prawnym (dotyczy to majątków pozakładowych, poprzemysłowych) w różnych częściach Miasta,

−

zróżnicowany poziom rozwoju infrastruktury w poszczególnych dzielnicach, np. zaniedbana infrastruktura techniczna w części dzielnic Miasta (np. „Kwartał Cwajki”),

−

niskie poczucie bezpieczeństwa mieszkańców w różnych częściach Miasta,

−

brak monitoringu na terenie całego Miasta,

−

niewystarczająca, w stosunku do potrzeb liczba mieszkań socjalnych,

−

bariery architektoniczne (niektóre obiekty użyteczności publicznej, część chodników, budownictwo mieszkaniowe) oraz brak dostosowania środków komunikacji publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych,

−

niewystarczająca liczba mieszkań przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,

−

niezagospodarowanie dużej liczby pustostanów po lokalach usługowych znajdujących się na parterze budynków.

2. Potencjał i ład przestrzenny Problemy: −

duża powierzchnia zdegradowanych terenów poprzemysłowych, w dużej mierze nienależących do Miasta,

−

utrudnione połączenie autostrad A1 z A4,

−

Brak kompleksowego podejścia do koncepcji zagospodarowania przestrzeni publicznej dla całego Miasta odzwierciadlającego jego charakter,

3. Potencjał ekologiczny Problemy: −

nasilone zjawisko niskiej emisji,

−

wysoki poziom zapylenia i zanieczyszczenia powietrza w Mieście,

−

niska świadomość znacznej części społeczeństwa w zakresie działań proekologicznych,

−

duża ilość składowanych odpadów zwłaszcza poprzemysłowych,

−

przekroczone normy hałasu komunikacyjnego w Mieście,

−

problem niskiej zapachowej jakości powietrza związany z przetwarzaniem odpadów w północnej części miasta.

4. Potencjał ludzki Problemy: −

spadek liczby mieszkańców (spowodowane starzeniem się społeczeństwa oraz emigracją),

−

wysoka stopa bezrobocia,

−

wiele osób pracujących w „szarej strefie”,

−

niewystarczająca współpraca Ośrodka Pomocy Społecznej z Powiatowym Urzędem Pracy,

−

niskie płace (w stosunku do średniej krajowej),

−

system kształcenia zawodowego niedostosowany do uwarunkowań rynku pracy,

−

niewykorzystany potencjał kadry naukowej oraz wysoko wyspecjalizowanych fachowców (zwłaszcza w obszarze współpracy nauki z biznesem),

−

brak strefy ekonomicznej na terenie Miasta.

5. Potencjał kulturowy Problemy: −

niszczenie części obiektów zabytkowych (brak prawnych możliwości egzekwowania właściwego poziomu utrzymywania ich),

−

brak kina (nawet studyjnego).

Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta

7.3. 1.

Przedsiębiorczość, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP

Problemy:

−

wysokie koszty pracy,

−

nadmierne wymagania formalne w szczególności do małych firm,

−

niski poziom współpracy między przedsiębiorcami (obawa przed konkurencją, niski i spadający poziom zaufania),

−

słabo rozwinięte instytucjonalne formy reprezentacji przedsiębiorców,

−

mała siła kapitałowa przedsiębiorstw,

−

niewystarczająco rozwinięte narzędzia finansowego wsparcia przedsiębiorców,

−

niekorzystna struktura przedsiębiorstw (dominacja firm handlowych i usługowych),

−

niski poziom innowacyjności przedsiębiorstw (niewielki stopień współpracy środowisk naukowych z przedsiębiorcami, mało rozwinięta działalność B+R).

Duże przedsiębiorstwa

Problemy:

−

trudności z zagospodarowaniem dużych terenów poprzemysłowych będących w posiadaniu przedsiębiorstw,

−

niewystarczające środki finansowe na rewitalizację obszarów poprzemysłowych (zbyt mała liczba projektów dotyczących rewitalizacji).

Rynek pracy

Problemy:

−

duża liczba osób długotrwale bezrobotnych (zwłaszcza z grup w szczególnej sytuacji na rynku pracy),

−

niedopasowanie systemu oświaty do warunków rynku pracy,

−

niepełna współpraca przedsiębiorców z Urzędem Pracy w kwestii wolnych miejsc pracy,

−

niewystarczające środki finansowe na aktywizację osób bezrobotnych.

Instytucje otoczenia biznesu

Problemy: −

niewystarczające wsparcie Instytucji Otoczenia Biznesu udzielane przedsiębiorcom,

−

niewystarczające środki finansowe na działalność Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB) (prowadzonych przez instytucje publiczne lub organizacje pozarządowe),

−

niewystarczająca komunikacja pomiędzy Instytucjami Otoczenia Biznesu, Miastem i przedsiębiorcami,

−

brak podtrzymania efektów prowadzonych projektów finansowanych ze środków zewnętrznych,

−

niedostateczne rozpoznanie potrzeb przedsiębiorców.

Konkurencyjna współpraca

Problemy:

−

małe zainteresowanie przedsiębiorców współpracą (istniejące inicjatywy współpracy są słabo rozwinięte, wśród przedsiębiorców brakuje wiedzy na temat potencjalnych obszarów współpracy),

−

niski poziom zaufania społecznego.

Polityka gospodarcza i promocja Miasta

Problemy: −

brak spójnej, długookresowej polityki stymulującej rozwój miasta.

Część II STRATEGIA ROZWOJU CHORZOWA DO ROKU 2030

Założenia strategii

8.1.

Podstawowe założenia organizacyjne

Tworzenie Strategii Rozwoju Miasta będącej scenariuszem osiągania celów, do których dąży wspólnota samorządowa, oraz narzędziem, dzięki któremu możliwe ma być osiągnięcie celów rozwojowych, musi opierać się na określonych założeniach. Założenia stanowią warunki brzegowe niezbędne do prawidłowego sformułowania strategii rozwoju i były określane na początku jej powstawania. Poniżej znajduje się wykaz najważniejszych założeń w ramach projektu tworzenia dokumentu „Strategia Chorzowa do roku 2030”: 1. Perspektywa planowania – do 2030 roku. 2. Decyzje zawarte w strategii rozwoju będą służyły mieszkańcom Miasta. 3. Strategia będzie najogólniejszym dokumentem planistycznym Miasta. 4. W strategii znajdą się również cele i zadania wynikające z funkcji pełnionej w Miejskim Obszarze Funkcjonalnym i w układzie metropolitalnym Śląska. 5. Strategia będzie spójna z zamierzeniami Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+”. 6. Zadaniem strategii jest ułatwienie władzom samorządowym utrzymania głównych długookresowych celów rozwoju Miasta. 7. Strategia będzie wskazywała zadania wspólne partnerów społecznych. 8. Projekt dokumentu strategii rozwoju zostanie poddany konsultacji społecznej. 9. Realizacją strategii będą kierowały władze wykonawcze Miasta. 10. Strategia została opracowana w ramach projektu „Zintegrowane podejście do problemów obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic”. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007 – 2013. Głównym jego celem jest opracowanie zintegrowanego podejścia do problemów obszarów funkcjonalnych tych trzech miast i przygotowanie wspólnej dla całego obszaru strategii rozwoju obszaru funkcjonalnego. 8.2.

Założenia dotyczące partycypacji społecznej

Pierwszym istotnym uwarunkowaniem, które wpłynęło zarówno na przebieg prac, jak i samą treść Strategii, było znaczenie partnerstwa i współpracy trzech sektorów (Publicznego, Prywatnego i Pozarządowego). Wiedza i opinie poszczególnych grup interesariuszy (samorządu, instytucji publicznych, organizacji pozarządowych, różnych grup mieszkańców) były podstawą tworzenia strategii. Prace nad

Strategią miały uspołeczniony charakter, odbywały się w oparciu o metodę partycypacyjno-ekspercką, a więc przy udziale lokalnej społeczności, przy wsparciu konsultantów zewnętrznych. 8.3.

Założenia dotyczące zrównoważonego rozwoju

Drugim ważnym filarem prac nad Strategią stanowiło ukierunkowanie na zrównoważony rozwój. Został on po raz pierwszy zdefiniowany w 1987 r. w Raporcie Światowej Komisji Środowiska i Rozwoju (Raport Brundtlanda,) jako „Proces mający na celu zaspokojenie aspiracji rozwojowych obecnego pokolenia, w sposób umożliwiający realizacje tych samych dążeń następnym pokoleniom”. Jego warunek stanowi integracja działań politycznych, gospodarczych i społecznych i zachowanie równowagi i trwałości podstawowych procesów przyrodniczych. Jego komponentami są: 1. Rozwój społeczny – kreowanie samorządowej świadomości i samodzielności, efektywne zaspokajanie zbiorowych potrzeb; jawność sprawowania władzy; dbałość o odpowiednio wysoki poziom technologii itp., 2. Rozwój ekologiczny i przestrzenny – poszanowanie zasobów środowiska naturalnego; odbudowa i ochrona zasobów; redukcja emisji zanieczyszczeń, staranne planowanie przestrzenne itp., 3. Rozwój gospodarczy – tworzenie miejsc pracy; maksymalizacja dochodów; poszerzanie rynków zbytu; minimalizacja kosztów własnych itp.

Wykres 15. Obszary rozwojowe, w ramach których była opracowywana Strategia

zabezpieczenie materialne

Obszar zasobów i potencjałów Miasta:

schronienie

zasoby techniczne

bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia

potencjał i ład przestrzenny

ochrona zdrowia i życia

potencjał ekologiczny

mikroprzedsiębiorstwa, MŚP

opieka

potencjał ludzki

duże przedsiębiorstwa

rozwój ludzi

potencjał kulturowy

rynek pracy

Obszar społeczny:

Obszar gospodarki i promocji Miasta

kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności

instytucje otoczenia biznesu

kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem

konkurencyjna współpraca

swoboda i łatwość kontaktów przestrzennych

promocja Miasta

polityka gospodarcza Miasta

potrzeby konsumenckie

Strategia rozwoju Źródło: opracowanie własne.

Idea zrównoważonego rozwoju znalazła odzwierciedlenie w oparciu całości prac nad strategią na trzech obszarach rozwojowych, którym odpowiadały trzy Podzespoły Robocze: do spraw społecznych, do spraw zasobów i potencjałów Miasta, do spraw gospodarczej i promocji Miasta. Każdy z nich opracowywał elementy Strategii w ramach podobszarów wchodzących w skład danego obszaru. Z powyższych uwarunkowań wynikają zasady, według których przebiegał proces budowania Strategii: 1. Zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju, 2. Spójność ze Strategiami: województwa oraz powiatów i gmin sąsiednich, 3. Uwzględnienie celów i zadań wynikających z układu metropolitalnego, 4. Określenie sposobu zarządzania realizacją Strategii, monitorowania i oceny, 5. Pragmatyczny charakter (tj. przełożenie celów strategiczne na cele operacyjne i konkretne działania), 6. Dynamiczność (opracowanie zasad weryfikowania i aktualizacji dokumentu).

Wizja Miasta

Wizja przedstawia pożądany obraz w danym okresie. Jest opisem wizerunku Miasta w odległej przyszłości, przy założeniu wystąpienia korzystnych uwarunkowań. Jest to koncepcja pewnego modelu w przyszłości. Powinna być ona motywująca, określając pozytywny obraz uwzględniający lokalne uwarunkowania. Mając na uwadze oczekiwania mieszkańców oraz władz, Chorzów w 2030 r. powinien być miastem: •

zapewniającym mieszkańcom wysoki standard życia,

•

mającym silną pozycję w aglomeracji,

•

ekologicznym i przyjaznym środowisku,

•

szanującym tradycję i korzystającym ze swojego potencjału kulturalno-historycznego,

•

inkluzywnego społeczeństwa bez barier,

•

rewitalizującym i wykorzystującym tereny poprzemysłowe dla rozwoju gospodarczego,

•

atrakcyjnym dla przedsiębiorców,

•

nowoczesnej gospodarki i innowacji technologicznej,

•

stanowiącym lokalne centrum rekreacji, rozrywki i sportu,

•

dbającym o edukację i rozwój mieszkańców,

•

wpierającym rozwój rynku pracy,

•

przyjaznym rodzinie,

•

odznaczającym się wysokim poziomem ładu przestrzennego i estetyką przestrzeni publicznych.

W ZWIĄZKU Z TYM WIZJA CHORZOWA TO:

Miasto łączące tradycję z nowoczesnością dla tworzenia optymalnych warunków dla rozwoju otwartego społeczeństwa i gospodarki opartej na wiedzy.

10.

Misja Miasta

Misja stanowi syntetyczną deklarację określającą najwyższego poziomu cel, najogólniejszą koncepcję działania. W Strategii tworzonej z udziałem partnerów społecznych, misja określa też wspólne zobowiązania wobec przyszłości. Mające na uwadze powyższą definicję Chorzów w 2030 roku powinien być miastem: •

atrakcyjnym dla mieszkańców,

•

solidarnego, otwartego społeczeństwa,

•

stwarzającym szanse przedsiębiorcom,

•

szanującym tradycję,

•

atrakcyjnym turystycznie.

W ZWIĄZKU Z TYM MISJA CHORZOWA TO:

Kreowanie miasta przyjaznego dla mieszkańców, przedsiębiorców i turystów w oparciu o posiadany potencjał oraz kapitał społeczny.

11.

Cele strategiczne

Cele strategii to różne aspekty przyszłego, pożądanego stanu Miasta, a więc Wizji. Na najwyższym poziomie planowania znajdują się cele strategiczne. Są one najbardziej ogólne, wskazują pożądane kierunki rozwoju. Celom strategicznych podporządkowane są cele operacyjne. Są to elementy konieczne dla realizacji celów strategicznych, odnoszą się więc do mniejszych wycinków funkcjonowania miasta i są bardziej szczegółowe. Zarówno cele strategiczne i operacyjne zostały opracowane na podstawie wyników pracy Podzespołów Roboczych.

Tabela 39. Drzewo celów strategicznych i operacyjnych

Obszar społeczny Cele strategiczne

Cele operacyjne 1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw,

1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców

2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 1.3. Rozwinięta współpraca z Towarzystwami Budownictwa Społecznego (TBS) oraz developerami – zwiększona liczba mieszkań, 1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy, 1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne), 1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież, 1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 2.1. Zapewnione miejsce spełniające funkcję rynku, 2.2. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta, 2.3. Wdrożony system monitorowania miasta, 2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki.

3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych, 3.7. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście, 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10.Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11.Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.12.Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 3.13.Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży. Obszar zasobów i potencjałów Miasta 4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych,

4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście, 4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych, 4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 4.7. Utworzona strefa ekonomiczna, 4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne.

5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego, 5.3. Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania, 5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta. Obszar gospodarki i promocji Miasta 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym, 6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw,

6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez Instytucje Otoczenia Biznesu (IOB), 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych, 6.9. Pozytywny wizerunek miasta, 6.10.Wzrost liczby inwestycji gospodarczych realizowanych w mieście.

12.

Cele operacyjne

Cele operacyjne oraz powiązane z nimi działania zostały uporządkowane według podobszarów stanowiących zakresy prac poszczególnych podzespołów. Numery celów są powiązane z ich przypisaniem do poszczególnych celów strategicznych (tabela powyżej). Do każdego z celów opracowane zostały wskaźniki rezultatu oraz produktu. Wskaźniki produktu (Output indicators) – wskaźniki, które mierzą zrealizowane zadania w ramach projektu. Dotyczą dóbr i usług będących przedmiotem inwestycji. Wskaźniki rezultatu (Result indicators) – wskaźniki, które mierzą bezpośrednie efekty realizowanych zadań. Efekty te powinny być możliwe do zaobserwowania bezpośrednio po realizacji działań17. Odnośnie wszystkich wskaźników zastosowany powinien być pomiar roczny.

12.1. Obszar spraw społecznych 1.

Zabezpieczenie materialne

Cele operacyjne

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw

Zadania realizacyjne

Wskaźniki produktu −

Liczba prowadzonych programów i akcji informacyjnych oraz edukacyjne dla przedsiębiorców.

−

Tworzenie systemu ulg podatkowych dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

−

Zapewnienie pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych na rozpoczęcie nowej działalności.

−

Rodzaje wprowadzonych ulg dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą.

−

Tworzenie ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność.

−

Przeprowadzone i udostępnione badania rynku.

Na podstawie: Portal Funduszy Europejskich (https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl)

Wskaźniki rezultatu −

Liczba nowych przedsiębiorstw.

−

Wskaźnik przyrostu liczby przedsiębiorstw (procent założonych w danym roku przedsiębiorstw w ogólnej liczbie przedsiębiorstw).

−

Liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków o przyznanie środków unijnych.

−

Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania odnośnie najbardziej potrzebnych branż i zawodów, udostępnianie analiz odnośnie zapotrzebowania miasta na rozwijanie działalności w określonych branżach rynku.

−

Zapewnienie pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych na rozwijanie dotychczasowej działalności gospodarczej kreującej nowe miejsca pracy.

− 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach

−

Tworzenie ulg podatkowych dla firm rozwijających dotychczasową działalność w ramach, której kreowane są nowe miejsca pracy. Tworzenie ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność.

−

Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania rynku.

−

Programy wsparcia przedsiębiorców (porady prawne, edukacja ekonomiczna).

−

Liczba programów i akcji informacyjne oraz edukacyjne dla przedsiębiorców.

−

Rodzaje wprowadzonych ulg dla przedsiębiorstw kreujących nowe miejsca pracy.

−

Przeprowadzone i udostępnione badania rynku.

−

Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia w zakresie pozyskiwania środków unijnych.

−

Liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków o przyznanie środków unijnych.

−

Liczba nowych miejsc pracy.

−

Stopa bezrobocia w mieście.

−

Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia w zakresie pozyskiwania środków unijnych.

−

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy

−

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób notorycznie korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej

Tworzenie skutecznych programów aktywizacji zawodowej bezrobotnych. Tworzenie programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z rodzin korzystających z pomocy społecznej zwiększających aspiracje, poziom motywacji do pracy, bycia samowystarczalnym (programy innowacyjne w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjalnych), rezultatem programów będą zmiany w świadomości młodego pokolenia odnośnie wartości aktywności zawodowej, wyrwanie z biedy, marazmu, indolencji.

−

Tworzenie programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży zwiększających aspiracje, poziom motywacji do pracy, bycia samowystarczalnym (programy innowacyjne w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjalnych), rezultatem programów będą zmiany w świadomości młodego pokolenia odnośnie wartości

Przeprowadzone programy aktywizacji zawodowej bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej.

−

Stopa bezrobocia wśród osób korzystających z pomocy społecznej.

−

Liczba osób korzystających z programów aktywizacji zawodowej.

−

Liczba dzieci i młodzieży korzystających z programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z rodzin korzystających z pomocy społecznej.

−

Liczba osób korzystających z pomocy społecznej, które zostały podjęły pracę.

−

Stopa bezrobocia.

−

Liczba osób bezrobotnych, które podjęły pracę poprzez Urząd Pracy.

−

Liczba osób korzystających z programów aktywizacji organizowanych przez Urząd Pracy.

Przeprowadzone programy dla dzieci z rodzin korzystających z pomocy społecznej.

−

Liczba prowadzonych programów dla dzieci i młodzieży.

−

Liczba prowadzonych programów aktywizacji bezrobotnych.

aktywności zawodowej, wyrwanie z biedy, marazmu, indolencji. −

Współpraca Ośrodka Pomocy Społecznej z Urzędem Pracy w zakresie kierowania bezrobotnych do udziału w programach aktywizacyjnych.

Mieszkalnictwo

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

1.3. Rozwinięta współpraca z Towarzystwami Budownictwa Społecznego (TBS)i deweloperami

1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy

Wskaźniki produktu −

Wskazywanie i przeznaczanie terenów pod budownictwo TBS i dla deweloperów.

−

Uzbrajanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe.

−

Pozyskiwanie środków zewnętrznych na remonty i modernizację budynków i mieszkań komunalnych oraz na rewitalizację substancji zabytkowej.

−

Tworzenie systemu ulg w czynszu dla lokatorów zainteresowanych podnoszeniem standardu zajmowanych mieszkań we własnym zakresie.

−

Powierzchnia nowych terenów przeznaczonych pod budownictwo TBS (w ha) i dla deweloperów. Powierzchnia uzbrojonych terenów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe (w ha). Wprowadzone ulgi w czynszu dla lokatorów zainteresowanych podnoszeniem standardu zajmowanych mieszkań we własnym zakresie. Wartość pozyskanych środków środki zewnętrzne na remonty i modernizację budynków i mieszkań komunalnych oraz na rewitalizację substancji zabytkowej (w PLN).

Wskaźniki rezultatu

−

Liczba udostępnionych budynków TBS i deweloperskich.

−

Liczba osób korzystających z programów dofinansowania do modernizacji budynków i mieszkań.

−

Liczba osób korzystających z ulg związanych z podnoszeniem standardu zajmowanych mieszkań.

−

Liczba zmodernizowanych/ zrewitalizowanych obiektów.

−

Odsetek budynków komunalnych wymagających remontu.

−

Tworzenie programów dofinansowania do modernizacji budynków i mieszkań.

Prowadzone programy dofinansowania do modernizacji budynków i mieszkań.

−

Odsetek budynków komunalnych wyposażonych w instalację C.O.

−

Odsetek budynków komunalnych z dostępem do ciepłej wody.

Powrót do tworzenia preferencyjnych możliwości wykupu lokali na własność przez lokatorów.

Bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

2.3. Wdrożony system monitorowania miasta

−

Wskaźniki produktu

Zakup sprzętu wchodzącego w skład systemu monitoringu.

−

Zapewnienie dostępu i współpracy wszystkich służb działających w zakresie bezpieczeństwa publicznego do monitoringu.

Wartość inwestycji w zakresie systemu monitoringu (w PLN).

−

Liczba działających punktów monitoringu.

−

Nowe miejsca przesiadkowe i parkingowe.

Wskaźniki rezultatu −

Ilość punktów w mieście objęta systemem monitoringu

−

Liczba przypadków wykorzystania nagrań z monitoringu w postępowaniach prowadzonych przez służby porządkowe.

−

Budowa centrum przesiadkowego

−

Rozwinięcie i usprawnienie komunikacji miejskiej, rowerowej i pieszej.

−

Prowadzone programy promocji komunikacji miejskiej.

−

Promowanie korzystania z komunikacji publicznej.

Wybudowane ścieżki rowerowe (w km).

Natężenie ruchu samochodowego w centrum miasta.

−

Zbudowane / wyremontowane chodniki w centrum miasta (w km).

Liczba mieszkańców korzystających z komunikacji miejskiej.

2.2. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta −

Ochrona zdrowia i życia

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście

3.5.Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych)

Zwiększenie dostępności lekarzy specjalistów.

−

Zatrudnienie higienistek w przedszkolach.

−

Zwiększenie dostępu do lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży.

−

Upowszechnienie systemu elektronicznej rejestracji pacjentów funkcjonującego równolegle z tradycyjnym, istniejącym systemem rejestracji bezpośredniej w publicznej opiece zdrowotnej.

−

3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych

Wskaźnik produktu

−

Zwiększenie dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dorosłych w szczególności opieki psychiatrycznej. Prowadzenie działań uświadamiających korzyści płynące z opieki psychologicznopsychiatrycznej.

Wskaźnik rezultatu

Liczba placówek objętych systemem elektronicznej rejestracji pacjenta.

−

Liczba etatów lekarzy pierwszego kontaktu w placówkach publicznych.

Czas oczekiwania do lekarza pierwszego kontaktu w placówkach publicznych (w dniach).

−

Czas oczekiwania do lekarza specjalisty w placówkach publicznych (w dniach).

−

Odsetek dzieci objętych opieką medyczną w przedszkolach.

−

Czas oczekiwania na wizytę do lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży (w dniach).

−

Czas oczekiwania na wizytę do lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dorosłych (w dniach).

−

Liczba wizyt pacjentów lekarzy psychiatrów i neurologów.

−

Liczba etatów lekarzy specjalistów w placówkach publicznych.

−

Akcje informacyjne dla dyrekcji placówkach oświatowowychowawczych.

−

Liczba etatów lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży.

−

Liczba etatów lekarzy psychiatrów i neurologów.

−

Przeprowadzone programy edukacyjne i informacyjne z zakresu zdrowia psychicznego.

− 3.7. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście

−

Zwiększenie dostępu do usług rehabilitacyjnych. −

Wartość zakupionego sprzętu umożliwiającego pełny zakres świadczeń (w PLN).

−

Czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne (w dniach).

Liczba etatów rehabilitantów.

Opieka

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych

3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową

Wskaźniki produktu

Doposażanie istniejących placówek umożliwiające uruchamianie nowych oddziałów.

−

Zwiększenie liczby placówek poprzez adaptację istniejących budynków lub tworzenie nowych.

−

Liczba wyremontowanych / zaadaptowanych budynków, gdzie mogą powstać nowe placówki.

−

Zlikwidowanie barier architektonicznych w placówkach szkolnych i przedszkolnych, w których uczą się dzieci z ograniczoną sprawnością ruchową.

−

Wartość inwestycji w sprzęt rehabilitacyjny (w PLN).

−

Wartość inwestycji w bazę lokalową (w zakresie likwidacji barier architektonicznych) (w PLN).

−

Zapewnienie sprzętu rehabilitacyjnego na zajęcia rewalidacyjnorehabilitacyjne w wyznaczonych placówkach oświatowych.

Wartość inwestycji w sprzęt i bazę lokalową istniejących placówek (w PLN).

Wskaźniki rezultatu

−

Liczba miejsc w żłobkach publicznych.

−

Liczba żłobków.

−

Liczba obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową.

−

3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem

3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych

Przygotowanie merytoryczne asystentów rodziny umożliwiające efektywne współdziałanie z rodzinami z niedosłuchem i niedowidzeniem.

−

Zapewnienie odpowiedniego doposażenia w zakresie programów komputerowych i innych pomocy specjalistycznych dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem.

−

Zlikwidowanie barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej.

−

Wartość inwestycji w pomoce specjalistyczne w zakresie programów komputerowych i innych pomocy specjalistycznych dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem (w PLN).

−

Zorganizowane szkolenia dla asystentów.

−

Wartość inwestycji w likwidacje barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej (w PLN).

−

Liczba miejsc w przedszkolach oferujących opiekę nad dziećmi z niedowidzeniem i niedosłuchem .

−

Odsetek budynków użyteczności publicznej dostępnych dla osób niepełnosprawnych.

Rozwój ludzi

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Wskaźniki produktu −

3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych oraz dla szkolnictwa wyższego

−

Doposażenie istniejących obiektów sportowych.

−

Budowa nowych obiektów sportowo-rekreacyjnych.

−

Wartość inwestycji w prace remontowe i zakup sprzętu dla istniejących obiektów sportowych (w PLN). Liczba nowopowstałych obiektów sportowych.

Wskaźniki rezultatu −

Odsetek placówek oświatowych posiadających bazę sportową.

−

Liczba zajęć pozalekcyjnych organizowanych w obiektach sportowo-rekreacyjnych przy szkole .

−

3.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży

1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne)

Cykliczne prowadzenie badań odnośnie stanu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży w szkołach i prezentacja wyników mieszkańcom.

−

Organizowanie atrakcyjnych dla mieszkańców zajęć w ośrodkach sportowych.

−

Zwiększenie dostępności do istniejących obiektów sportowych dla mieszkańców, szczególnie dzieci i młodzieży.

−

Wspierania działalności lokalnych klubów i organizacji sportowych prowadzących ofertę dla dzieci i młodzieży.

−

Popularyzowanie pozytywnych postaw poprzez autorytety.

−

Przeprowadzone badania stanu sprawności młodzieży (zaprezentowane mieszkańcom).

−

Przeprowadzone badania odnośnie oczekiwań różnych grup wiekowych odnośnie zajęć sportowych.

−

Liczba klubów sportowych w mieście.

−

Liczba organizacji pozarządowych działających w zakresie sportu i rekreacji.

−

Popularyzowanie postaw odnośnie kibicowania bez agresji.

Przeprowadzone projekty edukacyjno-informacyjne.

−

Frekwencja na zajęciach organizowanych przez ośrodki sportowe.

−

Odsetek dzieci i młodzieży uczęszczająca na zajęcia sportowe/rekreacyjne.

−

Liczba mieszkańców zaangażowanych w działalność wolontariacką.

−

Frekwencja w wyborach.

−

Liczba organizacji pozarządowych.

Kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności

Cele operacyjne

3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście

Zadania realizacyjne

Wskaźniki rezultatu

−

Modernizacja basenu ogólnodostępnego.

−

Liczba boisk na 1000 mieszkańców.

−

Zapewnienie narciarskich tras biegowych w mieście.

−

Liczba sal gimnastycznych na 1000 mieszkańców.

−

Długość ścieżek rowerowych w km na 1000 mieszkańców.

−

Liczba osób korzystających z infrastruktury sportoworekreacyjnej.

−

Ćwiczący ogółem w klubach sportowych.

−

Opracowane i udostępnione wyniki badań.

−

Liczba osób ze zidentyfikowanych grup dotychczas nieaktywnych, które uczestniczyły w wydarzeniach kulturalnych i sportowych.

−

2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki

Wskaźniki produktu

− −

−

Rozbudowa istniejących ścieżek rowerowych stworzenie sieci ścieżek rowerowych powiązanych z miastami ościennymi.

−

Wartość inwestycji w tworzenie bazy obiektów sportowych (w PLN). Wybudowane ścieżki rowerowe (w km).

Zapewnienie oferty zajęć w odpowiadających potrzebom mieszkańców godzinach. −

Prowadzenie cyklicznych badań dotyczących potrzeb i oczekiwań w zakresie sportu, kultury i rekreacji oraz turystyki.

−

Upowszechnianie wyników badań. Identyfikacja grup dotychczas nieaktywnych w wymiarze kultury, sportu i rekreacji.

−

Włączenie do udziału w kulturze, sporcie i rekreacji oraz turystyce grup dotychczas nieaktywnych.

Przeprowadzone badania dotyczące potrzeb i oczekiwań w zakresie sportu, kultury i rekreacji oraz turystyki. Przeprowadzone badania mające na celu identyfikację grup mieszkańców nieuczestniczących w aktywności sportowej i kulturalnej. Przeprowadzenia działań mających na celu włączenie do udziału w kulturze, sporcie i rekreacji oraz turystyce grup dotychczas nieaktywnych.

−

− 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki −

−

Stworzenie rozwiązań umożliwiających dogodne parkowanie za okazaniem biletu na wydarzenie kulturalne, sportowe lub rekreacyjne (jeden bilet za kilka usług). Wyznaczenie miejsc parkingowych dla autokarów w centrum miasta oraz w okolicy miejsc atrakcyjnych turystycznie.

−

Liczba mieszkańców, którzy wzięli udział w imprezach organizowanych w Mieście na 1000 mieszkańców.

Liczba nowych miejsc parkingowych.

−

Liczba nowych miejsc parkingowych dla autokarów w centrum miasta.

−

Liczba grup zorganizowanych korzystających z usług przewodników.

Liczba mieszkańców korzystających z ofert placówek kulturalnych na 1000 mieszkańców.

−

Liczba mieszkańców korzystających z edukacji kulturalnej i artystycznej na 1000 mieszkańców.

−

Liczba osób korzystających z rozwiązań typu „Karty mieszkańca”.

−

Stworzenie rozwiązania typu „Kart mieszkańca” umożliwiającego tańszy wstęp na imprezy kulturalne i sportowe.

Liczba osób korzystających z oferty obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki.

−

Rozwijanie informacji turystycznej w mieście służącej potrzebom mieszkańców i gości.

−

Liczba przewodników.

Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

2.1. Zapewnione miejsce spełniające społeczną funkcję rynku

−

1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież

−

− 1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy

−

Wskaźniki produktu

Przeprowadzenie konsultacji społecznej w celu wskazania miejsca i funkcji spełnianych przez rynek. Zagospodarowanie wskazanego terenu i zabezpieczenie funkcji spełnianych przez rynek, pozyskanie inwestorów. Kontynuowanie działań i podejmowanie nowych inicjatyw mających na celu aktywizację obywatelską młodzieży (m.in. Młodzieżowa Rada Miasta).

−

Opracowane wyniki konsultacji społecznych.

−

Podpisane umowy z inwestorami.

−

Uwzględnienie propozycji przeznaczenia części budżetu na realizację inicjatyw zgłaszanych przez młodzież. Wartość wydatków budżetowych na działania realizowane/zgłaszane przez młodzież (w PLN). Przeprowadzone działania i programy aktywizujące skierowane do młodzieży.

−

Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację inicjatyw zgłaszanych przez młodzież.

−

Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację inicjatyw zgłaszanych przez seniorów. Dalsze wspieranie inicjatyw organizacji pozarządowych angażujących potencjał seniorów w realizacji zadań na rzecz miasta.

−

Uwzględnienie propozycji przeznaczenia części budżetu na realizację inicjatyw zgłaszanych przez seniorów. Przeprowadzone działania i programy aktywizujące skierowane do seniorów.

Wskaźniki rezultatu −

Wartość inwestycji inwestycje w zakresie zagospodarowania terenu (w PLN).

−

Liczba podmiotów zaangażowanych w pełnienie funkcji/usług dla społeczeństwa.

−

Liczba zgłaszanych i realizowanych w ramach budżetu obywatelskiego inicjatyw młodzieży.

−

Liczba organizacji pozarządowych angażujących młodzież.

−

Liczba zgłaszanych i realizowanych w ramach budżetu obywatelskiego inicjatyw seniorów.

−

Liczba organizacji pozarządowych angażujących seniorów.

12.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta 1.

Zasoby techniczne

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście

−

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych

Wskaźniki produktu

Sukcesywna przebudowa starej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie miasta. Budowa i rozbudowa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenach przeznaczonych pod nowe inwestycje.

−

Długość zmodernizowanych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych (w km).

−

Długość zbudowanych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych (w km).

−

Liczba zmodernizowanych obiektów sieci wodnokanalizacyjnej.

Budowa suszarni osadów ściekowych na oczyszczalni ścieków.

−

Podnoszenie świadomości poszanowania mienia.

−

Wdrożenie systemu zachęt dla mieszkańców do drobnych prac remontowych własnych zasobów.

−

Działania sprzyjające integracji sąsiedzkiej.

−

Kontynuacja programu w zakresie termomodernizacji budynków i likwidacji niskiej emisji.

−

Prowadzone projekty edukacyjno-informacyjne na rzecz poszanowania mienia. Liczba osiedli prowadzących systemu zachęt dla mieszkańców wykonujących drobne prace remontowe. Liczba budynków objętych pracami termo modernizacyjnymi.

Wskaźniki rezultatu −

Długość istniejących sieci kanalizacyjnych (w km).

−

Długość istniejących sieci wodociągowych (w km).

−

Procentowy udział gospodarstw domowych korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej.

−

Procentowy udział gospodarstw domowych korzystających z sieci wodociągowej

−

Procent oczyszczanych ścieków.

−

Liczba mieszkań/1000 mieszkańców.

−

Odsetek mieszkań wyposażonych w instalację C.O.

−

Odsetek mieszkań z dostępem do ciepłej wody.

−

Liczba gospodarstw domowych /1 mieszkanie

−

Kontynuacja systemu motywacyjnego do modernizacji i remontów.

−

Dostosowanie części pustostanów na parterach do zamieszkania przez osoby niepełnosprawne lub starsze (z wykorzystaniem środków z różnych funduszy celowych).

−

Poprawa estetyki i funkcji otoczenia zabudowy mieszkaniowej

−

Likwidacja ubikacji na klatkach schodowych i przeniesienie toalet do mieszkań w ramach programu adaptacji części mieszkania dla potrzeb budowania łazienek z WC.

−

Wdrożenie lokalnego programu rozwiązywania problemów społecznych.

− 4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście

− −

−

Liczba pustostanów na parterach przystosowanych do zamieszkania przez osoby niepełnosprawne lub starsze.

−

Procent mieszkań z dostępem do WC.

−

Wartość inwestycji w zakresie estetyki i funkcjonalności otoczenia zabudowy mieszkaniowej.

−

Liczba beneficjentów programów rozwiązywania problemów społecznych. Powierzchnia miasta objęta systemem monitoringu. Wartość inwestycji w przebudowy miejsc szczególnie niebezpiecznych (w PLN). Wartość inwestycji w doświetlanie miejsc szczególnie niebezpiecznych (w PLN).

−

Wdrożenie skutecznego systemu monitorowania miasta.

−

Doświetlenie miejsc potencjalnie niebezpiecznych. Neutralizacja miejsc szczególnie niebezpiecznych poprzez ich przebudowanie.

−

Wskaźnik przestępczości na 1000 mieszkańców.

−

Liczba kolizji i wypadków drogowych.

−

Liczba wykroczeń na 1000 mieszkańców.

− − 4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych

−

Dostosowanie komunikacji publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych.

−

Inwentaryzacja i hierarchizacja potrzeb rewitalizacji terenów zdegradowanych i zdewastowanych.

4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane

Likwidacja barier architektonicznych w przejściach podziemnych, w budynkach użyteczności publicznej.

Liczba przeprowadzonych remontów przejść podziemnych i budynków użyteczności publicznej mających na celu dostosowanie ich do potrzeb osób niepełnosprawnych.

−

Odsetek taboru przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych (niskopodłogowe pojazdy z miejscem dla wózka inwalidzkiego oraz systemem informacji głosowej).

−

Powierzchnia zinwentaryzowanych terenów zdegradowanych i zdewastowanych.

−

Opinie osób niepełnosprawnych na temat życia w mieście (zebrane w ramach dedykowanego badania opinii publicznej).

−

Powierzchnia zrewitalizowanych terenów zdegradowanych i zdewastowanych (ha).

Realizacja działań m.in. w ramach Lokalnego Planu Rewitalizacji.

Potencjał i ład przestrzenny

Cele operacyjne

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu

Zadania realizacyjne −

Połączenie autostrad A4 i A1 z przebudowaną DK 79.

−

Poprawa jakości usług transportu zbiorowego.

−

Wskaźniki produktu −

−

Poprawa polityki parkingowej. −

Wartość inwestycji przeznaczone na połączenie autostrad A4 i A1 z przebudowaną DK 79 (w PLN). Liczba zmodernizowanych przystanków. Liczba zakupionego taboru.

Wskaźniki rezultatu −

Liczba linii komunikacji miejskiej na 1000 mieszkańców.

−

Odsetek mieszkańców korzystających z komunikacji miejskiej.

−

Długość ścieżek rowerowych (w km).

−

Rozbudowa systemu ścieżek rowerowych.

−

Długość nowych i zmodernizowanych ścieżek rowerowych.

−

Budowa centrum przesiadkowego w mieście.

−

Budowa połączenia komunikacyjnego na kierunku północpołudnie (w tym przebudowa DK 79 na odcinku od ul. Chorzowskiej w Katowicach do Alei Jana Pawła II w Bytomiu – DW 911).

Wartość inwestycji przeznaczone na budową centrum przesiadkowego (w PLN).

−

Liczba nowych połączeń komunikacji miejskiej.

−

Wartość inwestycji przeznaczone na połączenie komunikacyjne na kierunku północ-południe (w PLN).

−

Wykaz przeprowadzonych inwestycji.

−

Procent powierzchni miasta objętej aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego – jest 100%.

−

5.2. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta

−

Zagospodarowanie i przygotowanie pod inwestycje terenów poprzemysłowych. Uporządkowanie stanu własnościowego potencjalnych terenów inwestycyjnych. Kontynuacja aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

−

Poprawa dostępności komunikacyjnej i infrastrukturalnej do terenów inwestycyjnych.

−

Procent powierzchni terenów inwestycyjnych będących własnością miasta. Powierzchnia dostępnych terenów inwestycyjnych (w ha).

−

Natężenie ruchu samochodowego.

−

Liczba wypadków i kolizji drogowych.

−

Liczba nowych przedsiębiorców prowadzących działalność na terenach inwestycyjnych miasta.

−

Wartość inwestycji na terenach inwestycyjnych miasta (w PLN).

−

Przygotowanie i rozpowszechnianie oferty dostępnych terenów inwestycyjnych.

−

Przygotowanie terenów inwestycyjnych (zapewnienie dostępności komunikacyjnej, uzbrojenie).

4.7. Utworzona strefa ekonomiczna

4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne

−

Pozyskanie inwestorów (akcja informacyjna).

−

Kontynuacja przygotowywania budżetu obywatelskiego.

−

Wdrożenie programów aktywizacji społeczeństwa w przekształcaniu istniejących i kreowanych przestrzeni publicznych.

−

Przeprowadzona projektu informacyjno-promocyjnego.

−

Powierzchnia SSE (w ha).

−

Zatrudnienie.

−

Liczba inwestycji w ramach budżetu obywatelskiego w zakresie przestrzeni publicznych.

−

Wdrożone programy aktywizacji społeczeństwa z wykorzystaniem przestrzeni publicznych.

−

Liczba przedsiębiorstw działających w strefie ekonomicznej.

−

Zatrudnienie pracowników w przedsiębiorstwach działających w strefie ekonomicznej (ilość osób).

−

Liczba osób uczestniczących w imprezach o charakterze lokalnym.

−

Powierzchnia nowych przestrzeni publicznych.

Potencjał ekologiczny

Cele operacyjne

5.2.Poprawiony stan środowiska naturalnego

Zadania realizacyjne −

Zmniejszanie niskiej emisji.

−

Kontynuacja programu dopłat do zmiany systemu ogrzewania.

−

Wspieranie inwestycji w zakresie Odnawialnych Źródeł Energii.

−

Ograniczenie ruchu pojazdów spalinowych w centrum miasta.

Wskaźniki rezultatu −

−

Wartość wydatków na program dopłat do zmiany systemu ogrzewania (w PLN). Wartość wydatków na wspieranie inwestycji w zakresie Odnawialnych Źródeł Energii (w PLN).

Wskaźniki produktu

−

Wyniki badań Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska odnośnie stanu powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych.

−

Budowanie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców.

−

Natężenie ruchu pojazdów spalinowych w centrum miasta.

−

Wdrożenie systemu ulg i zachęt dla przedsiębiorców nieuciążliwych dla środowiska.

−

Liczba przedsiębiorców korzystających z systemu ulg ekologicznych.

−

Utrzymanie dobrego poziomu oczyszczania miasta.

−

Liczba gospodarstw domowych segregujących odpady.

−

Wdrożenie programu tworzenia ekranów izolacyjnych z zieleni.

−

Systematyczna modernizacja parków w mieście.

Wartość inwestycji w zakresie programu tworzenia ekranów izolacyjnych z zieleni (w PLN).

−

Powierzchnia zmodernizowanych parków i terenów zielonych (w ha).

−

Liczba likwidowanych dzikich wysypisk.

Potencjał ludzki

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

5.3.Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania −

Wskaźniki produktu −

Zapewnienie dobrej dostępności do usług dla mieszkańców (medycznych, edukacyjnych, opiekuńczych, rekreacyjnych, kulturalnych).

−

Poprawa stanu połączeń komunikacyjnych wewnątrz miasta i aglomeracji.

Liczba miejsc w przedszkolach publicznych na populację dzieci w wieku przedszkolnym. Liczba miejsc w żłobkach i przedszkolach publicznych na populację dzieci poniżej wieku przedszkolnego.

Wskaźniki rezultatu

−

Wskaźnik imigracji.

−

Wskaźnik emigracji.

−

Wyniki badań opinii mieszkańców.

−

Liczba osób studiujących na chorzowskich uczelniach.

−

Poprawa poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców.

−

Przygotowanie terenów poprzemysłowych pod inwestycje.

−

Liczba mieszkańców korzystających z ofert placówek kulturalnych na 1000 mieszkańców

−

Liczba mieszkańców korzystających z edukacji kulturalnej i artystycznej na 1000 mieszkańców.

−

Powierzchnia terenów poprzemysłowych przygotowanych pod inwestycje.

−

Liczba chętnych do studiowania w Chorzowie.

Budowa nowoczesnego akademika.

Potencjał kulturowy

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

− 5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta

−

Wskaźniki produktu

Wykorzystanie potencjału Chorzowskiego Centrum Kultury na potrzeby kina studyjnego. Utworzenie Muzeum Hutnictwa na terenie poprzemysłowym.

−

Liczba seansów zorganizowanych w ramach kina studyjnego.

− −

Rozszerzenie działalności Parku Etnograficznego o ekspozycję obiektów miejskiej architektury drewnianej.

−

Wskaźniki rezultatu −

Wartość inwestycji w utworzenie Muzeum Hutnictwa (w PLN).

Wydatki na imprezy organizowane dla społeczności lokalnej (w PLN).

−

Nowe elementy w ofercie Parku Etnograficznego.

Czytelnicy bibliotek na 1000 mieszkańców.

−

Liczba mieszkańców, którzy wzięli udział w imprezach organizowanych w Mieście na 1000 mieszkańców.

Procent powierzchni Miasta objętej aktualnymi planami zagospodarowania przestrzennego.

−

Koordynacja działań instytucji samorządowych w zakresie zagospodarowania przestrzeni publicznej.

−

Kontynuacja prac planistycznych tworzących prawo miejscowe.

−

Stworzenie systemu informacji i promocji dotyczącej obiektów o szczególnej wartości dla Miasta, w szczególności obiektów poprzemysłowych Stworzenie programu informacyjnoedukacyjnego mającego na celu podniesienie świadomości dotyczącej tradycji, kultury i sztuki (w tym zabytków ruchomych).

−

Kontynuacja i rozwój działań na rzecz edukacji w tym regionalnej (wspieranie innowacji i eksperymentów).

Liczba realizowanych działań edukacyjnych i informacyjnych mających na celu promocję tradycji.

−

Liczba mieszkańców korzystających z ofert placówek kulturalnych na 1000 mieszkańców.

−

Liczba mieszkańców korzystających z edukacji kulturalnej i artystycznej na 1000 mieszkańców.

12.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta 1. Przedsiębiorczość, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP (Małe i Średnie Przedsiębiorstwa) Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

−

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP

−

Wskaźniki rezultatu

Udostępnianie na preferencyjnych warunkach terenów inwestycyjnych oraz obiektów i lokali na rozwijanie działalności mikroprzedsiębiorstw i MŚP. Doradztwo i pomoc w pozyskiwaniu środków na rozwój mikroprzedsiębiorstw i MŚP. Wsparcie finansowe przedsiębiorców i rozpoczynających działalność gospodarczą, poprzez instytucje miejskie i instytucje otoczenia biznesu. Dostępność oferty wsparcia w zarządzaniu operacyjnym przedsiębiorstwem. Rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla potrzeb rozwoju sektora mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

−

Powierzchnia udostępnionych na preferencyjnych warunkach terenów inwestycyjnych oraz obiektów i lokali na rozwijanie działalności mikroprzedsiębiorstw i MŚP (w ha).

−

Liczba zrealizowanych programów wsparcia i doradztwa dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

−

Liczba zrealizowanych programów wsparcia i doradztwa dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą.

−

Liczba mikroprzedsiębiorstw i MŚP, którym udzielone zostało wsparcie finansowe przez instytucje miejskie i IOB.

−

Powierzchnia zrewitalizowanych terenów poprzemysłowych wykorzystanych przez IOB (w ha).

Wskaźniki produktu

−

Procent zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP wśród ogółu zatrudnionych.

−

Nowe miejsca pracy w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP.

− − − 6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym

− −

−

Liczba zarejestrowanych produktów lokalnych.

−

Wspieranie tworzenia konsorcjów i wspólnych ofert.

Liczba inicjatyw w ramach Partnerstwa Prywatno-Publicznego.

−

Monitorowanie sytuacji gospodarczej/ rynkowej.

Prowadzone badania sytuacji gospodarczej.

Wartość sprzedaży mikroprzedsiębiorstw i MŚP (w PLN).

−

Podejmowanie inicjatyw w ramach Partnerstwa Prywatno-Publicznego.

Liczba zrealizowanych programów wspierających wspólną promocję.

Liczba nowo zarejestrowanych mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

−

Liczba zrealizowanych programów wspierających tworzenia konsorcjów i wspólnych ofert.

Procent zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP w ogóle zatrudnionych.

−

Liczba zrealizowanych programów dotyczące innowacyjności i współpracę środowiska naukowego z przedsiębiorstwami (w tym projekty edukacyjnoinformacyjne, konferencje, seminaria, szkolenia i wyjazdy studyjnych oraz bazy dobrych praktyk).

−

Wartość inwestycji mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

−

Liczba patentów zgłoszonych przez mikroprzedsiębiorstwa i MŚP.

−

Udział przedstawicieli mikroprzedsiębiorstw i MŚP w organizowanych projektach i programach.

−

Wparcie rozwoju inicjatyw klastrowych.

−

Inicjowanie zainteresowania przedsiębiorców innowacyjnością, nowymi technologiami.

− 6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Wykreowanie i promowanie regionalnych produktów i usług. Prowadzenie wspólnej promocji produktów i usług regionalnych.

−

Wspieranie organizacyjne, techniczne i finansowe konkretnych przedsięwzięć. Inicjowanie i wspieranie współpracy między środowiskiem naukowym a przedsiębiorstwami. Wymiana praktyk oprzez udział i organizacje konferencji, szkoleń i wyjazdów studyjnych oraz tworzenie baz dobrych praktyk.

2. Duże przedsiębiorstwa Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

− 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw −

−

Wskaźniki produktu

Przeprowadzone badania dotyczące potrzeb kadrowych dużych przedsiębiorstw udostępniane placówkom oświatowym oraz szkołom wyższym.

−

Dostosowywanie potencjału edukacyjnego w mieście do potrzeb dużych przedsiębiorstw.

−

Rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla potrzeb nowych przedsiębiorstw.

−

Wspieranie i promowanie inicjatyw w ramach społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.

Przeprowadzone badania dotyczące potrzeb kadrowych dużych przedsiębiorstw udostępnione placówkom oświatowym. Powierzchnia zrewitalizowanych terenów poprzemysłowych wykorzystywanych przez duże przedsiębiorstwa (w ha). Liczba zrealizowanych programów z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.

Wskaźniki rezultatu

−

Wartość produkcji dużych przedsiębiorstw (w PLN).

−

Wartość sprzedaży dużych przedsiębiorstw (w PLN).

−

Liczba nowych miejsc pracy dużych przedsiębiorstwach

−

Inicjatywy dużych przedsiębiorstw w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu.

3. Rynek pracy Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

−

− 6.5.Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy

Wskaźniki produktu

Systematyczne badanie rynku pracy, oferty edukacyjnej i poza szkolnej w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji zawodowych.

−

Przeprowadzone badania rynku pracy, oferty edukacyjnej i poza szkolnej w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji.

−

Programy na rzecz promocji zatrudnienia zrealizowane ze środków zewnętrznych.

−

Stopa bezrobocia.

−

Liczba bezrobotnych zakładających własną działalność gospodarczą.

Liczba zrealizowanych programów i projektów promujących zatrudnianie osób bezrobotnych.

−

Liczba bezrobotnych, którzy wzięli udział w robotach publicznych i pracach interwencyjnych.

Liczba zrealizowanych programów i projektów promujących współpracę szkół z pracodawcami w zakresie praktyk zawodowych.

−

Liczba bezrobotnych, którzy wzięli udział w kursach i szkleniach.

−

Stopa bezrobocia wśród absolwentów.

−

Liczba absolwentów zakładających własną działalność gospodarczą.

Pozyskiwanie środków finansowych i realizacja programów na rzecz promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych.

−

Liczba uczniów korzystających z doradztwa zawodowego.

−

Rozwijanie doradztwa dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w zakresie świadomego wyboru ścieżki rozwoju zawodowego.

−

Promocja wśród pracodawców zatrudnienia osób bezrobotnych.

−

Zwiększenie znaczenia praktyk zawodowych w programach kształcenia zawodowego i wyższego.

−

Wspieranie samozatrudnienia wśród bezrobotnych.

Wskaźniki rezultatu

−

Liczba udzielonych dotacji na założenie działalności gospodarczej.

−

Liczba przeprowadzonych szkoleń dotyczące zakładania własnej działalności gospodarczej.

−

Organizacja robót publicznych i prac interwencyjnych.

−

Działania na rzecz zdobywania kwalifikacji przez osoby bezrobotne.

−

6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

−

Dopasowanie kierunków i specjalności kształcenia, a także oferty studiów podyplomowych do potrzeb lokalnego rynku pracy. Wspieranie samozatrudnienia wśród absolwentów.

Weryfikacja procedur i zasad przyznawania pomocy społecznej (eliminowanie nadużywania pomocy społecznej).

−

Zrealizowane akcje informacyjnopromocyjne dotyczące zakładania własnej działalności gospodarczej.

−

Zorganizowane roboty publicznych i prace interwencyjnych.

−

Zorganizowane szkolenia i kursy umożliwiające osobom bezrobotnym zdobycie kwalifikacji.

−

Programy współpracy szkół i publicznych służb zatrudnienia.

−

Przeprowadzone szkolenia dotyczące zakładania działalności gospodarczej-przez absolwentów.

−

Zrealizowane akcje informacyjnopromocyjne dotyczące zakładania własnej działalności gospodarczej-przez absolwentów.

−

Wykryte nadużycia w procedurach przyznawania pomocy społecznej.

−

Ścisła współpraca Urzędu Pracy, Ośrodka Pomocy Społecznej na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej.

Liczba osób korzystających z pomocy społecznej biorących udział w programach aktywizacji zawodowej.

−

Stopa bezrobocia w grupie osób korzystających z pomocy społecznej.

−

Finansowanie projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej.

Wartość inwestycji w programy i projekty na rzecz aktywizacji zawodowej osób korzystających z pomocy społecznej prowadzonych przez organizacje NGO (w PLN).

4. Instytucje otoczenia biznesu Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez Instytucje Otoczenia Biznesu

Współpraca i realizacja wspólnych projektów przez IOB na rzecz rozwoju i promocji przedsiębiorczości w mieście.

−

Inicjowanie przedsięwzięć na rzecz wspólnej promocji produktów i usług regionalnych.

−

Stała dostępność oferty IOB w zakresie doradztwa biznesowego, finansowego, prawnego, edukacyjnego.

−

Wskaźniki produktu

Inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć z udziałem partnerów sektorów: publicznego, prywatnego i pozarządowego. Kodyfikacja dobrych praktyk IOB w zakresie oferty oraz sposobu

−

Liczba zrealizowanych programów na rzecz rozwoju i promocji przedsiębiorczości w mieście realizowane we współpracy z IOB.

−

Liczba inicjatywy z zakresu wspólnej promocji produktów i usług regionalnych.

−

Stworzone bazy dobrych praktyk IOB.

−

Liczba IOB prowadzących współpracę z miastem.

Wskaźniki rezultatu

−

Liczba przedsiębiorstw korzystających z usług IOB.

świadczenia usług oraz rozwiązywania problemów przedsiębiorstw, w ramach wspólnych zintegrowanych baz informacji. −

Poprawa komunikacji pomiędzy IOB – miasto – przedsiębiorcy (m. in. poprzez skuteczne wykorzystanie platformy wymiany informacji).

5. Konkurencyjna współpraca Cele operacyjne

6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych

Zadania realizacyjne −

Wspieranie inicjatyw na rzecz integracji i tworzenia samorządu gospodarczego.

−

Wspieranie rozwoju inicjatyw klastrowych.

−

Inicjowanie i wspieranie wspólnych przedsięwzięć i projektów gospodarczych.

−

Wskaźniki produktu

Kodyfikacja dobrych praktyk w zakresie współpracy przedsiębiorstw oraz realizacji wspólnych przedsięwzięć w ramach zintegrowanej bazy informacji.

−

Liczba zrealizowanych programów informacyjnych związanych z tematyką samorządu gospodarczego.

−

Liczba zrealizowanych programów informacyjnych związanych współpracy podmiotów gospodarczych.

−

Liczba zrealizowanych programów informacyjnych związanych z tematyką inicjatyw klastrowych.

−

Stworzone bazy dobrych praktyk.

Wskaźniki rezultatu

−

Liczba działających organizacji samorządu gospodarczego.

−

Liczba działających inicjatyw klastrowych.

6. Polityka gospodarcza i promocja Miasta Cele operacyjne

Zadania realizacyjne −

Kontynuacja strategii komunikacji marketingowej i promocji miasta Chorzów.

−

Cykliczne prowadzenie badania wizerunku miasta.

−

Aktywne wykorzystanie mieszkańców miasta w kreowaniu pozytywnego wizerunku miasta – miasto przyjazne dla gości.

6.9. Pozytywny wizerunek miasta

6.10. Wzrost liczby inwestycji gospodarczych realizowanych w mieście

−

Przygotowanie i realizacja programu estetyzacji miasta.

−

Stworzenie kulinarnego szlaku na terenie miasta.

−

Udostępnianie terenów dla potrzeb inwestycji gospodarczych.

−

Uzbrajanie terenów inwestycyjnych odpowiednio do potrzeb inwestorów. Wysoki standard i zindywidualizowana obsługa potencjalnych inwestorów.

−

Program wsparcia inwestorów w okresie po oddaniu inwestycji do użytkowania.

Liczba przeprowadzonych kampanii promocyjnych.

−

Wskaźnik emigracji.

−

Liczba zorganizowanych imprez wizerunkowych.

−

Wskaźnik imigracji.

−

Liczba nowych przedsiębiorstw.

−

Liczba przeprowadzonych badań wizerunku miast.

−

Liczba obiektów należących do szlaku gastronomicznego.

Liczba turystów i odwiedzających korzystająca z oferty turystycznej Miasta.

−

Powierzchnia terenów udostępnionych na potrzeby inwestycji gospodarczych.

−

Procent uzbrojonych terenów udostępnionych na potrzeby inwestycji gospodarczych.

−

Liczba inwestycji gospodarczych.

−

Liczba przeprowadzonych projektów wspierających inwestorów w okresie po oddaniu inwestycji do eksploatacji.

−

Powierzchnia terenów zielonych.

−

Zwiększenie atrakcyjności obszarów zurbanizowanych miasta z punktu widzenia dostępności terenów rekreacyjnowypoczynkowych.

−

Prowadzenie wspólnych (z innymi miastami) działań na rzecz pozyskiwania inwestorów.

−

Liczba przeprowadzonych we współpracy z innymi miastami projektów na rzecz przyciągania inwestorów.

13.

Działania wraz z terminem realizacji i źródłami finansowania Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Źródło finansowania

1. Zabezpieczenie materialne

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w przedsiębiorstwach

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób notorycznie korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej

Wypracowanie rozwiązań prawnych ułatwiających rozpoczynanie działalności gospodarczej Zapewnienie pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych na rozpoczęcie nowej działalności Tworzenie systemu ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania rynku, Zapewnienie pomocy w pozyskiwaniu środków z PO KL na rozwijanie dotychczasowej działalności gospodarczej kreującej nowe miejsca pracy Tworzenie systemu ulg podatkowych dla firm rozwijających dotychczasową działalność w ramach, której kreowane są nowe miejsca pracy Tworzenie systemu ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania rynku, Tworzenie skutecznych programów aktywizacji zawodowej bezrobotnych Tworzenie programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z rodzin korzystających z pomocy społecznej Tworzenie programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży zwiększających aspiracje, poziom motywacji do pracy, bycia samowystarczalnym (programy innowacyjne w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjalnych), rezultatem programów będą zmiany w świadomości młodego pokolenia odnośnie wartości aktywności zawodowej, wyrwanie z biedy, marazmu, indolencji

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2020

Budżet miasta, budżet państwa Budżet miasta

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2020

Budżet miasta, b. państwa

2014 – 2020

Budżet miasta, b. państwa

2015 – 2020

Budżet miasta

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2020

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Źródło finansowania

2. Mieszkalnictwo Wskazywanie i przeznaczanie terenów pod budownictwo TBS i dla deweloperów

2014 – 2020

Budżet miasta

Uzbrajanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe

2014 – 2020

Budżet miasta, środki zewnętrzne

2014 – 2020

Budżet miasta, środki zewnętrzne, w tym unijne

2017 – 2020

Budżet miasta

2014 – 2030

Budżet miasta, środki zewnętrzne w tym unijne

Zakup sprzętu wchodzącego w skład systemu monitoringu Zapewnienie dostępu i współpracy wszystkich służb działających w zakresie bezpieczeństwa publicznego do monitoringu

2014 – 2015

Budżet miasta

2015 – 2016

Budżet miasta

Budowa centrum przesiadkowego

2014 – 2020

Rozwinięcie i usprawnienie komunikacji miejskiej, rowerowej i pieszej

2014 – 2020

Promowanie korzystania z komunikacji publicznej

2016 – 2020

Budżet miasta, środki zewnętrzne Budżet miasta, środki zewnętrzne, w tym unijne Budżet miasta, środki unijne

3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście

Usprawnienie i upowszechnienie systemu elektronicznej rejestracji pacjentów funkcjonującego równolegle z tradycyjnym, istniejącym systemem rejestracji bezpośredniej w publicznej opiece zdrowotnej

2016 – 2020

Budżet państwa

3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych)

Zatrudnienie higienistek w przedszkolach

2016 – 2030

Budżet państwa, budżet miasta

1.3. Rozwinięta współpraca z Towarzystwami Budownictwa Społecznego (TBS)i deweloperami

Pozyskiwanie środków zewnętrznych na remonty i modernizację budynków i mieszkań komunalnych oraz na rewitalizację substancji zabytkowej 1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne Tworzenie systemu ulg w czynszu dla lokatorów zainteresowanych standardy podnoszeniem standardu zajmowanych mieszkań we własnym zakresie Tworzenie programów dofinansowania do modernizacji budynków i mieszkań 3. Bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia 2.3. Wdrożony system monitorowania miasta

2.2. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta 4. Ochrona zdrowia i życia

Cele operacyjne

3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych 3.7. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście 5. Opieka 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową 3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem 3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Źródło finansowania

Zwiększenie dostępu do lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży Zwiększenie dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dorosłych w szczególności opieki psychiatrycznej Prowadzenie działań uświadamiających korzyści płynące z opieki psychologiczno-psychiatrycznej

2016 – 2030

Budżet państwa, budżet miasta

2016 – 2030

Budżet państwa

2016 – 2030

Budżet państwa

Zwiększenie dostępu do usług rehabilitacyjnych

2016 – 2030

Budżet państwa

Doposażanie istniejących placówek umożliwiające uruchamianie nowych oddziałów Zwiększenie liczby placówek poprzez adaptację istniejących budynków lub budowę nowych. Zlikwidowanie barier architektonicznych w placówkach szkolnych i przedszkolnych, w których uczą się dzieci z ograniczoną sprawnością ruchową Zapewnienie sprzętu rehabilitacyjnego na zajęcia rewalidacyjnorehabilitacyjne w wyznaczonych placówkach oświatowych Przygotowanie merytoryczne asystentów rodziny umożliwiające efektywne współdziałanie z rodzinami z niedosłuchem i niedowidzeniem Zapewnienie odpowiedniego doposażenia w zakresie programów komputerowych i innych pomocy specjalistycznych dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem Zlikwidowanie barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej

2015 – 2030 2017 – 2030 2017 – 2020 2017 – 2025 2017 – 2025

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki zewnętrzne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2017 – 2030

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2017 – 2020

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Źródło finansowania

6. Rozwój ludzi 3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych 3.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży 1.8. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne)

Doposażenie istniejących obiektów sportowych

2014 – 2020

Budowa nowych obiektów sportowo-rekreacyjnych przy szkołach

2014 – 2030

Cykliczne prowadzenie badań odnośnie stanu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży w szkołach i prezentacja wyników mieszkańcom Organizowanie atrakcyjnych dla mieszkańców zajęć w ośrodkach sportowych Popularyzowanie pozytywnych postaw poprzez autorytety Popularyzowanie postaw odnośnie kibicowania bez agresji

2018 – 2020 2014 – 2030 2014 – 2030 2014 – 2030

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa Budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa Budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa

7. Kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności

3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście

2.4 Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki

3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki

2018 – 2030

Budżet województwa, budżet państwa, środki unijne Budżet województwa Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta

2019 – 2030

Budżet miasta

2019 – 2030

Budżet miasta

2020 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

Modernizacja basenu ogólnodostępnego

2016 – 2030

Zapewnienie narciarskich tras biegowych w mieście Rozbudowa istniejących ścieżek rowerowych, stworzenie sieci ścieżek rowerowych powiązanych z miastami ościennymi Prowadzenie cyklicznych badań dotyczących potrzeb i oczekiwań w zakresie sportu, kultury i rekreacji oraz turystyki Upowszechnianie wyników badań Identyfikacja grup dotychczas nieaktywnych w wymiarze kultury, sportu i rekreacji Włączenie do udziału w kulturze, sporcie i rekreacji oraz turystyce grup dotychczas nieaktywnych Stworzenie rozwiązań umożliwiających dogodne parkowanie za okazaniem biletu na wydarzenie kulturalne, sportowe lub rekreacyjne (jeden bilet za kilka usług)

2025 – 2030

2014 – 2030 2018 – 2030

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Wyznaczenie miejsc parkingowych dla autokarów w centrum miasta oraz w okolicy miejsc atrakcyjnych turystycznie Rozwijanie informacji turystycznej w mieście służącej potrzebom mieszkańców i gości 8. Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem 2.1. Zapewnione miejsce spełniające funkcję rynku

1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież

1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy

Przeprowadzenie konsultacji społecznej w celu wskazania miejsca i funkcji spełnianych przez rynek Zagospodarowanie wskazanego terenu i zabezpieczenie spełnianych przez rynek funkcji, pozyskanie inwestorów Kontynuowanie działań i podejmowanie nowych inicjatyw mających na celu aktywizację obywatelską młodzieży Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację inicjatyw zgłaszanych przez młodzież Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację inicjatyw zgłaszanych przez seniorów Dalsze wspieranie inicjatyw organizacji pozarządowych angażujących potencjał seniorów w realizacji zadań na rzecz miasta

Termin realizacji

Źródło finansowania

2015 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2020

Budżet miasta

2014 – 2018

Budżet miasta

2018 – 2030

Budżet miasta, środki zewnętrzne

2015 – 2020

Budżet miasta

2016 – 2020

Budżet miasta

2016 – 2020

Budżet miasta

2016 – 2020

Budżet miasta

9. Zasoby techniczne

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowej w mieście

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych

Sukcesywna przebudowa starej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie miasta Budowa i rozbudowa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenach przeznaczonych pod nowe inwestycje Budowa suszarni osadów ściekowych na oczyszczalni ścieków Podnoszenie świadomości poszanowania mienia Wdrożenie systemu zachęt dla mieszkańców do drobnych prac remontowych własnych zasobów Działania sprzyjające integracji sąsiedzkiej

2014 – 2020 2016 – 2030

CHŚPWiK, budżet państwa, środki unijne CHŚPWiW, budżet państwa, środki unijne CHŚPWiK, środki unijne Budżet miasta, środki unijne

2016 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2016 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2030 2014 – 2030

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne Kontynuacja programu w zakresie termomodernizacji budynków i likwidacji niskiej emisji

2016 – 2030

Kontynuacja systemu motywacyjnego do modernizacji i remontów

2016 – 2020

Dostosowanie części pustostanów na parterach do zamieszkania przez osoby niepełnosprawne lub starsze (z wykorzystaniem środków z różnych funduszy celowych) Poprawa estetyki i funkcji otoczenia zabudowy mieszkaniowej Likwidacja ubikacji na klatkach schodowych i przeniesienie toalet do mieszkań w ramach programu adaptacji części mieszkań dla potrzeb łazienek z wc Wdrożenie lokalnego programu rozwiązywania problemów społecznych Wdrożenie aktywnego systemu monitorowania miasta 4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście

4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych 4.5.Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane

Termin realizacji

Doświetlenie miejsc potencjalnie niebezpiecznych Neutralizacja miejsc szczególnie niebezpiecznych poprzez ich przebudowanie Likwidacja barier architektonicznych w przejściach podziemnych, w budynkach użyteczności publicznej Dostosowanie komunikacji publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych Systematyczna rewitalizacja terenów zdegradowanych i poprzemysłowych. Inwentaryzacja i hierarchizacja potrzeb rewitalizacji terenów zdegradowanych i zdewastowanych

Źródło finansowania Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2018 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2030

Budżet miasta, środki unijne, środki zewnętrzne

2015 – 2030 2017 – 2020 2015 – 2030

Budżet miasta Budżet miasta, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2020 – 2030

Budżet miasta

2016 – 2020

Budżet miasta, budżet państwa

2014 – 2030

Środki unijne

2014 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2014 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

10. Potencjał i ład przestrzenny 5.1.Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu

Połączenie autostrad A4 i A1 z przebudowaną DK 79

2015 – 2030

Poprawa jakości usług transportu zbiorowego

2014 – 2025

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Środki unijne, budżet państwa

Cele operacyjne

5.2. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta

4.7. Utworzona strefa ekonomiczna

4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne

Poprawa polityki parkingowej

Termin realizacji 2014 – 2020

Rozbudowa systemu ścieżek rowerowych

2014 – 2030

Budowa centrum przesiadkowego w mieście

2014 – 2020

Budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa Środki unijne, budżet miasta

Budowa połączenia komunikacyjnego na kierunku północ-południe (w tym przebudowa DK 79 na odcinku od ul. Chorzowskiej w Katowicach do Alei Jana Pawła II w Bytomiu – DW 911)

2017 – 2024

Środki unijne, budżet miasta

2014 – 2020

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2014 – 2020

Środki unijne, budżet miasta

2014 – 2030

Budżet miasta

2015 – 2030

Środki unijne, budżet miasta

2015 – 2030

Środki unijne, budżet miasta

Pozyskanie inwestorów (akcja informacyjna)

2015 – 2030

Środki unijne, budżet miasta

Kontynuacja przygotowywania budżetu obywatelskiego

2014 – 2020

Budżet miasta

Wdrożenie programów aktywizacji społeczeństwa w przekształcaniu istniejących i kreowaniu nowych przestrzeni publicznych

2015 – 2020

Środki unijne, budżet miasta

Ograniczenie niskiej emisji

2014 – 2020

Kontynuacja programu dopłat do zmiany systemu ogrzewania

2014 – 2020

Zadania realizacyjne

Zagospodarowanie i przygotowanie pod inwestycje terenów poprzemysłowych Uporządkowanie stanu własnościowego potencjalnych terenów inwestycyjnych Kontynuacja aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Poprawa dostępności komunikacyjnej i infrastrukturalnej do terenów inwestycyjnych Przygotowanie terenów inwestycyjnych (zapewnienie dostępności komunikacyjnej, uzbrojenie)

Źródło finansowania

11. Potencjał ekologiczny 5.2.Poprawiony stan środowiska naturalnego

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Wspieranie inwestycji w zakresie Odnawialne Źródeł Energii

2014 – 2020

Ograniczenie ruchu pojazdów spalinowych w centrum miasta

2018 – 2030

Budowanie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców

2015 – 2030

Wdrożenie systemu ulg i zachęt dla przedsiębiorców nieuciążliwych dla środowiska Utrzymanie dobrego poziomu oczyszczania miasta

2015 – 2030

Wdrożenie programu tworzenia ekranów izolacyjnych z zieleni

2020 – 2030

Systematyczna modernizacja parków w mieście

2015 – 2030

2020 – 2030

Źródło finansowania Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet państwa, budżet miasta Budżet miasta Budżet państwa, budżet miasta Budżet miasta

12. Potencjał ludzki Zapewnienie dobrej dostępności do usług dla mieszkańców (medycznych, edukacyjnych, opiekuńczych, rekreacyjnych, kulturalnych) Poprawa stanu połączeń komunikacyjnych wewnątrz miasta i aglomeracji 5.3.Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania

2020 – 2030

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2018 – 2025

Budżet miasta, środki unijne Budżet państwa, budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne, środki zewnętrzne

Poprawa poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców

2016 – 2030

Przygotowanie terenów poprzemysłowych pod inwestycje

2015 – 2020

Budowa nowoczesnego akademika

2016 – 2030

Wykorzystanie potencjału Chorzowskiego Centrum Kultury na potrzeby kina studyjnego

2020 – 2025

Budżet miasta

Utworzenie Muzeum Hutnictwa na terenie poprzemysłowym

2014 – 2025

Budżet miasta, środki unijne

13. Potencjał kulturowy 5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Rozszerzenie działalności Parku Etnograficznego o ekspozycję obiektów miejskiej architektury drewnianej

2018 – 2025

Budżet województwa

2020 – 2025

Budżet miasta

2015 – 2030

Budżet miasta

2018 – 2020

Budżet miasta, środki zewnętrzne

2020 – 2025

Budżet państwa, budżet miasta

2015 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2018 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2030 2015 – 2030 2020 – 2030 2015 – 2020 2020 – 2030 2015 – 2020

Budżet miasta, środki unijne Budżet miasta, środki unijne Środki zewnętrzne Budżet miasta Budżet miasta, środki unijne Budżet miasta, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Koordynacja działań instytucji samorządowych w zakresie zagospodarowania przestrzeni publicznej Kontynuacja prac planistycznych tworzących prawo miejscowe Stworzenie programu informacyjno-edukacyjnego mającego na celu podniesienie świadomości dotyczącej tradycji, kultury i sztuki (w tym zabytków ruchomych) 14. Przedsiębiorczość, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP / małe średnie przedsiębiorstwa/

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP

6.2.Osiągnięta duża konkurencyjność w otoczeniu rynkowym mikroprzedsiębiorstw i MŚP

6.3.Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Udostępnianie na preferencyjnych warunkach terenów inwestycyjnych oraz obiektów i lokali na rozwijanie działalności mikroprzedsiębiorstw i MŚP Doradztwo i pomoc w pozyskiwaniu środków na rozwój mikroprzedsiębiorstw i MŚP Wsparcie finansowe przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą, poprzez instytucje miejskie i instytucje otoczenia biznesu Dostępność oferty wsparcia w zarządzaniu operacyjnym przedsiębiorstwem Rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla potrzeb rozwoju sektora mikroprzedsiębiorstw i MŚP Wykreowanie i promowanie regionalnych produktów i usług Prowadzenie wspólnej promocji produktów i usług regionalnych Wspieranie tworzenia konsorcjów i wspólnych ofert Monitorowanie sytuacji gospodarczej/ rynkowej Podejmowanie inicjatyw w ramach Partnerstwa Prywatno-Publicznego Wsparcie rozwoju inicjatyw klastrowych Inicjowanie zainteresowania przedsiębiorców wzrostem innowacyjności, nowymi technologiami

100

2014 – 2030

Źródło finansowania

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne Wspieranie organizacyjne, techniczne i finansowe konkretnych przedsięwzięć Inicjowanie i wspieranie współpracy między środowiskiem naukowym a przedsiębiorstwami Wymiana dobrych praktyk poprzez udział i organizację konferencji , seminariów , szkoleń i wyjazdów studyjnych oraz tworzenie baz dobrych praktyk

Termin realizacji

Źródło finansowania

2015 – 2030

Budżet miasta

2018 – 2030

Budżet miasta, środki zewnętrzne

2015 – 2020

Budżet miasta, środki zewnętrzne

2015 – 2020

Budżet państwa, budżet miasta

2015 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

15. Duże przedsiębiorstwa

6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowego dużych przedsiębiorstw

Badanie potrzeb w zakresie potencjału kadrowego dużych przedsiębiorstw Dostosowywanie potencjału edukacyjnego w mieście do potrzeb dużych przedsiębiorstw Rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla potrzeb nowych przedsiębiorstw Wspieranie i promowanie inicjatyw w ramach społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw

2016 – 2030 2020 – 2030

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, środki zewnętrzne

16. Rynek pracy

6.5.Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy

Systematyczne badanie rynku pracy, oferty edukacyjnej i poza szkolnej w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji zawodowych Pozyskiwanie środków finansowych i realizacja programów na rzecz promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych Rozwijanie doradztwa dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w zakresie świadomego wyboru ścieżki rozwoju zawodowego

2015 – 2020 2015 – 2020 2015 – 2020

Promocja wśród pracodawców zatrudnienia osób bezrobotnych

2015 – 2020

Zwiększenie znaczenia praktyk zawodowych w programach kształcenia zawodowego i wyższego

2015 – 2020

Wspieranie samozatrudnienia wśród bezrobotnych

2015 – 2020

101

Budżet państwa, budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet państwa, środki unijne

Cele operacyjne

6.6.Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Organizacja robót publicznych i prac interwencyjnych

2015 – 2020

Działania na rzecz zdobywania kwalifikacji przez osoby bezrobotne

2015 – 2020

Dopasowanie kierunków i specjalności kształcenia, a także oferty studiów podyplomowych do potrzeb lokalnego rynku pracy. Wspieranie samozatrudnienia wśród absolwentów Weryfikacja procedur i zasad przyznawania pomocy społecznej (eliminacja nadużywania pomocy społecznej) Ścisła współpraca Urzędu Pracy, Ośrodka Pomocy Społecznej na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej Finansowanie projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

2015 – 2020 2015 – 2020 2015 – 2020

Źródło finansowania Budżet państwa, budżet miasta Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne Budżet państwa, środki unijne Budżet państwa, budżet miasta

2015 – 2020

Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

2016 – 2020

Budżet państwa, środki unijne

17. Instytucje otoczenia biznesu

6.7.Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez Instytucje Otoczenia Biznesu (IOB)

Współpraca i realizacja wspólnych projektów przez IOB na rzecz rozwoju i promocji przedsiębiorczości w mieście Inicjowanie przedsięwzięć na rzecz wspólnej promocji produktów i usług regionalnych Stała dostępność oferty IOB w zakresie doradztwa biznesowego, finansowego, prawnego, edukacyjnego Inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć z udziałem partnerów sektorów: publicznego, prywatnego i pozarządowego Kodyfikacja dobrych praktyk IOB w zakresie oferty oraz sposobu świadczenia usług oraz rozwiązywania problemów przedsiębiorstw, w ramach wspólnych zintegrowanych baz informacji Poprawa komunikacji pomiędzy IOB – miasto – przedsiębiorcy (m. in. Poprzez skuteczne wykorzystanie platformy wymiany informacji)

102

2015 – 2020 2015 – 2020 2015 – 2020 2015 – 2020

Środki zewnętrzne, budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta

2015 – 2020

Środki zewnętrzne, budżet miasta

2015 – 2020

Środki zewnętrzne, budżet miasta

Cele operacyjne

Zadania realizacyjne

Termin realizacji

Źródło finansowania

18. Konkurencyjna współpraca

6.8.Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych

Wspieranie inicjatyw na rzecz integracji i tworzenia samorządu gospodarczego

2015 – 2020

Wspieranie rozwoju inicjatyw klastrowych

2016 – 2020

Inicjowanie i wspieranie wspólnych przedsięwzięć i projektów gospodarczych Kodyfikacja dobrych praktyk w zakresie współpracy przedsiębiorstw oraz realizacji przedsięwzięć w ramach zintegrowanej bazy informacji 19. Polityka gospodarcza i promocja Miasta

6.9.Pozytywny wizerunek miasta

6.10.Wzrost liczby inwestycji gospodarczych realizowanych w mieście

2016 – 2020 2016 – 2020

Kontynuacja, cykliczna aktualizacja strategii komunikacji marketingowej i promocji miasta Chorzów (Kampanie promocyjne, imprezy wizerunkowe) Cykliczne prowadzenie badania wizerunku miasta Aktywne wykorzystanie mieszkańców miasta w kreowaniu pozytywnego wizerunku miasta – miasto przyjazne dla gości Przygotowanie i realizacja programu estetyzacji miasta Stworzenie kulinarnego szlaku na terenie miasta Udostępnianie terenów dla potrzeb inwestycji gospodarczych

2015 – 2020

Uzbrajanie terenów inwestycyjnych odpowiednio do potrzeb inwestorów Wysoki standard i zindywidualizowana obsługa potencjalnych inwestorów Program wsparcia inwestorów w okresie po oddaniu inwestycji do użytkowania Zwiększenie atrakcyjności obszarów zurbanizowanych miasta z punktu widzenia dostępności terenów rekreacyjno-wypoczynkowych Prowadzenie wspólnych (z innymi miastami) działań na rzecz pozyskiwania inwestorów

103

Środki zewnętrzne, budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta

2018 – 2030

Środki zewnętrzne, budżet miasta

2020 – 2030

Budżet miasta

2020 – 2030

Budżet miasta, środki unijne

2020 – 2030 2020 – 2025

2015 – 2020 2018 – 2020

Budżet miasta Budżet miasta Środki zewnętrzne, budżet miasta Budżet miasta, środki unijne Budżet miasta, środki unijne

2020 – 2025

Budżet miasta, środki unijne

2015 – 2020

Budżet miasta, środki unijne

2020 – 2025

Budżet miasta, środki unijne

14.

Wdrażanie, monitoring i ewaluacja Strategii

14.1.

Wprowadzenie

Aby dokument strategiczny mógł zostać przełożony na rzeczywisty rozwój miasta konieczne jest przyjęcie pewnych założeń odnośnie jego wdrażania. Założenia te muszą być brane pod uwagę już na etapie tworzenia strategii, ale przede wszystkim podczas wcielanie jej w życie poprzez konkretne decyzje i działania. Skuteczna realizacja Strategii opiera się na następujących zasadach: 1. Kompleksowe (całościowe) podejście, 2. Posiadanie zintegrowanych celów strategicznych i operacyjnych oraz zadań, 3. Koncentracja środków na zadania o największych korzyściach społecznych, 4. Weryfikowanie planów i działań z punktu widzenia zgodności z zasadami zrównoważonego rozwoju, 5. Rozwijanie współpracy partnerów społecznych, 6. Otwarta komunikacja z mieszkańcami, 7. Współpraca z partnerami w otoczeniu regionalnym, krajowym i międzynarodowym, 8. Stały monitoring realizacji strategii, 9. Konsekwencja w realizacji zadań dla długookresowych celów strategii. 14.2.

Zasady monitoringu

Bieżąca obserwacja procesu wdrażania Strategii oraz rezultatów, jakie ona przynosi, jest immanentnym elementem wprowadzania zmian mających na celu stymulowanie rozwoju lokalnego. Sprawnie funkcjonujący, odpowiednio zaplanowany system monitoringu jest podstawowym warunkiem pozyskania rzetelnych danych umożliwiających dokonanie oceny strategii. Ze względu na uspołeczniony charakter Strategii Rozwoju Chorzowa, jej ocena będzie się opierać zarówno na wskaźnikach o charakterze ilościowym (tworzonych przede wszystkim na bazie danych zastanych), jak i na badaniach opinii mieszkańców. Monitoring realizacji poszczególnych celów operacyjnych odbywać się będzie w oparciu przypisane do nich mierzalne wskaźniki rezultatu i produktu. Ocena powinna być dokonywana przez odpowiednie jednostki administracyjne w cyklach rocznych (chyba że ze względu na charakter konkretnego wskaźnika optymalna jest inna częstotliwość pomiaru). System wskaźników powinien być spójny i podporządkowany jako całość realizacji celów strategicznych. Aby umożliwić sprawne prowadzenie ewaluacji wskaźniki powinny spełniać następujące kryteria: −

Mierzalność – wskaźniki powinny być możliwe do zmierzenia na odpowiednio wysokim poziomie dokładności,

104

−

Rzetelność – pomiar wskaźników powinien być dokonywany w sposób obiektywny, za każdym razem na tych samych zasadach,

−

Trafność – wskaźniki powinny odzwierciedlać rzeczywisty poziom realizacji celów, a więc być dobrane tak, aby odzwierciedlać rzeczywiste wyniki działań,

−

Dostępność – wskaźniki powinny być dostępne dla osób lub instytucji dokonujących ewaluacji, ich pozyskanie powinno być proste i nie wymagać nadmiernych nakładów finansowych ani czasowych.

Z punktu widzenia procesu ewaluacji istotny jest wybór odpowiedniej liczby wskaźników tak, aby z jednej strony pomiar obejmował różne aspekty realizacji celów, z drugiej natomiast, aby jego przeprowadzanie mogło przebiegać sprawnie. Ze względu na zróżnicowanie celów operacyjnych Strategii Rozwoju Chorzowa zastosowane zostaną zarówno wskaźniki produktu, jak i rezultatu. Pierwsze z nich mierzą konkretne, materialne efekty podejmowanych działań w ramach realizacji strategii (co oznacza, że poziom wyjściowych tych wskaźników wynosi zero). Z kolei wskaźniki rezultatu pokazują zmiany wynikające z wykorzystania wytworzonych produktów. Punktem odniesienia powinien być poziom danego wskaźnika przed rozpoczęciem tych działań. Uzupełnieniem oceny opartej na wskaźnikach powinny być cykliczne badania opinii mieszkańców. Mogą one przybierać formę ankiety CAWI lub PAPI. Ze względu na możliwość czynienia porównań i prognozowania dalszych trendów rozwoju, zalecane jest użycie narzędzia możliwie podobnego do zastosowanego przy diagnozie na potrzeby tworzenia strategii. Badania mogą również być prowadzone w formie konsultacji społecznych. 14.3.

Ewaluacja

Ewaluacja realizacji Strategii będzie przeprowadzana według pięciu podstawowych kryteriach oceny (opartych na wytycznych Komisji Europejskiej). Są to: −

trafność (ang. relevance) – czy cele Strategii odpowiadają potrzebom beneficjentów (różnych grup mieszkańców, przedsiębiorców, turystów)?

−

efektywność (ang. efficency) – czy działania w ramach realizacji projektu są racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia? Czy ponoszone koszty są proporcjonalne do osiąganych efektów?

−

skuteczność (ang. effectivenness) – czy wdrażanie działań w ramach Strategii przyczynia się do realizacji założonych celów strategicznych?

−

użyteczność (ang. utility) – czy realizacja Strategii przyczynia się do lepszego zaspokojenia potrzeb beneficjentów i rozwiązywania zidentyfikowanych problemów? Czy beneficjenci faktycznie korzystają z efektów działań? Czy pojawiają się niepożądane, negatywne efekty uboczne realizowanych działań?

−

trwałość (ang. sustainability) – Czy pozytywne skutki realizacji strategii mają charakter stały? Czy efekty działań będą trwałe?

105

Efektem ewaluacji on-going ma być dokonywanie bieżącej oceny Strategii i jej wpływu na rozwój miasta. Ocena ta, a przede wszystkim identyfikacja ewentualnych problemów, umożliwi weryfikację wyjściowych założeń i wprowadzenie korekt w ramach aktualizacji Strategii.

Wykres 16. Obszary rozwojowe, w ramach których była opracowywana Strategia

Monitoring wskaźników

Porównanie wartości wskaźników z wyjściowymi/za kładanym

Działania w ramach strategii

Wprowadzanie korekt

Formułowanie rekomendacji

Źródło: opracowanie własne.

Uspołeczniony charakter prac był jednym z podstawowych założeń tworzenia Strategii Rozwoju Chorzowa. Dlatego też mieszkańcy zostaną włączeni również w procedurę ewaluacji. Badania opinii mieszkańców będę stanowiły uzupełnienie monitoringu wskaźników opracowanych na podstawie danych zastanych, zaś wyniki ewaluacji będą prezentowane mieszkańcom. Dostęp do wyników monitoringu oraz sformułowanych na ich podstawie rekomendacji będzie również elementem partycypacyjnej polityki władz miasta.

106

15. Analiza spójności Strategii Rozwoju Chorzowa do roku 2030 ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” i Projektem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020, wraz z Założeniami Krajowej Polityki Miejskiej do roku 2020 15.1.

Wprowadzenie

Analiza spójności Strategii Rozwoju Miasta Chorzów na lata 2014 – 2030 jest bardzo ważna, ponieważ pozwoli korzystać z efektów synergii wynikającej z uczestnictwa w programowaniu i realizacji zamierzeń w kooperacji z otoczeniem regionalnym. Dokumenty stanowiące przedmiot zgodności Niniejszy dokument prezentuje analizę spójności Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 z najważniejszymi zewnętrznymi dokumentami w otoczeniu, są to: − −

Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego do 2020+ roku (lipiec 2013), Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

Przyjęta metoda oceny Ocena zgodności została dokonana w odniesieniu do celów zawartych w porównywanych ze sobą dokumentach. W celu przeprowadzenia porównania przyjęto czterostopniową skalę od 0 do 3, gdzie: − − − −

0 – oznacza brak odniesienia do danego celu z dokumentu porównywanego, 1 – oznacza niską zgodność/integralność celów, 2 – oznacza średni stopień zgodności/integralności celów, 3 – oznacza wysoki stopień zgodności/integralności celów.

W tabeli poniżej została ujęta ocena stopnia zgodności/integralności celów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 z celami dokumentu porównywanego. Stopień zgodności w ramach każdego z celów głównych dokumentów porównywanych został następnie podsumowany punktacją łączną, której maksymalna wielkość jest zmienna oraz zależna od liczby celów pochodzących z dokumentów porównywanych. Układ wniosków wynikających z oceny zgodności celów Każdy z rozdziałów analizy spójności obejmuje skrótowe omówienie porównywanego dokumentu Strategii. Następnie w układzie tabelarycznym zawarta jest ocena punktowa stopnia zgodności celów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 z celami danego dokumentu. Ocena jest zakończona wnioskami, które: − −

Podsumowują stopień uwzględnienia zapisów dokumentów porównywanych w zapisach celów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030, Określają, które z celów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 nie pokrywają się z zapisami porównywanych dokumentów.

107

15.2.

Ocena spójności dokumentów

Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” jest najważniejszym dokumentem strategicznym w województwie, gdyż wyznacza główne cele i priorytety polityki rozwoju realizowane na terenie województwa. Strategia rozwoju województwa jest dokumentem własnym samorządu wojewódzkiego, dzięki któremu może on funkcjonować w optymalny sposób, racjonalnie organizując realizację swoich zadań. Ważną cechą strategii rozwoju województwa jest również jej walor informacyjny. Poprzez dokument strategiczny społeczeństwo, podmioty gospodarcze i instytucje są informowane o priorytetach rozwojowych przyjętych przez samorządowe władze regionu. Podstawą strategii rozwoju województwa jest dążenie do maksymalnego wykorzystania rozeznanych wewnętrznych zasobów oraz potencjału miejscowych podmiotów oraz korzyści usytuowania geograficznego. W Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego został sformułowane cztery cele strategiczne po jednym dla każdego z następujących obszarów priorytetowych: Obszar priorytetowy: (A) NOWOCZESNA GOSPODARKA, Obszar priorytetowy: (B) SZANSE ROZWOJOWE MIESZKAŃCÓW, Obszar priorytetowy: (C) PRZESTRZEŃ, Obszar priorytetowy: (D) RELACJE Z OTOCZENIEM. Do tych obszarów opracowano cele operacyjne. Każdemu celowi operacyjnemu przypisano kierunki działania. W niniejszej analizie spójności cele strategiczne oraz przypisane im cele operacyjne Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego zostały odniesione do celów strategicznych i przypisanych im celów operacyjnych Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030.

108

Obszar priorytetowy: (A) NOWOCZESNA GOSPODARKA Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem nowoczesnej gospodarki rozwijającej się w oparciu o innowacyjność i kreatywność Cel operacyjny: A.1. Innowacyjne i kreatywne przedsiębiorstwa oraz produkty województwa Cel operacyjny: A.2. Otwarty i atrakcyjny rynek pracy

Cel operacyjny: A.3. Konkurencyjna gospodarka województwa oparta na elastyczności i specjalizacji firm oraz strukturach sieciowych Cel operacyjny: A.4. Przedsiębiorczość lokalna i społeczna wykorzystująca lokalne rynki i potencjały

Cele strategiczne: 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa 6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw

Ocena zgodności

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej 6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych.

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej. Maksymalna liczba punktów: 12

109

Obszar priorytetowy: (B) SZANSE ROZWOJOWE MIESZKAŃCÓW Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem o wysokiej jakości życia, opierającej się na powszechnej dostępności do usług publicznych o wysokim standardzie Cel operacyjny: B.1. Poprawa kondycji zdrowotnej mieszkańców województwa

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

Ocena zgodności

3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.6. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.7. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych, 3.8. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście,

3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, Cel operacyjny: B.2. Rozwój kompetencji, umiejętności i wzrost poziomu aktywności mieszkańców

Cel operacyjny: B.3. Harmonia społeczna i wysoki kapitał zaufania oraz dogodne warunki życia mieszkańców

1.4 Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne), 1.5 Zaktywizowana społecznie młodzież, 1.6 Zaktywizowani społecznie seniorzy,

1.8 Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 1.3. Rozwinięta współpraca z TBS-ami (zwiększona liczba mieszkań), 1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy, 2.5. Zapewnione miejsce spełniające funkcję rynku, 2.6. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta, 2.7. Wdrożony system monitorowania miasta, 2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki. 4.10. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.11. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych, 4.12.

Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście,

110

4.13.

Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych,

4.14.

Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane,

4.6 Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 4.8 Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne. 5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.3. Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania, Maksymalna liczba punktów: 9

Obszar priorytetowy: (C) PRZESTREŃ Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem atrakcyjnej i funkcjonalnej przestrzeni Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska

Cele strategiczne 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

Ocena zgodności

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.2. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane,

5.6. Poprawiony stan środowiska naturalnego, Cel operacyjny: C.2. Zintegrowany rozwój ośrodków różnej rangi

3.23.Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.24.Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.25.Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem,

4.6 Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta 5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni

4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych, 4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta,

4.8 Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne. Maksymalna liczba punktów: 9

111

Obszar priorytetowy: (D) RELACJE Z OTOCZENIEM Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem otwartym będącym istotnym partnerem rozwoju Europy

Cele strategiczne: 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Cel operacyjny: D.1. Współpraca z partnerami w otoczeniu

1.9. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw,

Cel operacyjny: D.2. Atrakcyjny wizerunek województwa śląskiego

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw,

6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8 Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

Ocena zgodności

4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 6.10. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta. Cel operacyjny: D.3. Region w sieci międzynarodowych i krajowych powiązań infrastrukturalnych Maksymalna liczba punktów: 9

5.2. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 3 9

112

W ocenie zgodności ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+” uzyskano 39 punkty na 39 możliwych do zdobycia co oznacza całkowitą zgodność celów (100%) w ramach wszystkich czterech priorytetów. Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 wytycza cele dla całego subregionu. Dzięki zawartym w nim scenariuszom dokona się transformacja sytuacji obecnej na projektowaną. Rozwój ten powinien być oparty o zasady zrównoważonego rozwoju, co zapewni: −

ogniskowanie zasobów, przepływów i powiązań gospodarczych,

−

inkubację i dyfuzję innowacji (edukacja, nauka i badania, usługi),

−

rozwój kapitału ludzkiego (zdrowie, mieszkalnictwo, usługi),

−

zdrowe środowisko (ochrona środowiska, rewitalizacja zdegradowanej przestrzeni miejskiej, rozwój zasobów środowiskowych).

W Projekcie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 zostały sformułowane priorytety, do których opracowano priorytety inwestycyjne.

113

PRIORYTET I NOWOCZESNA GOSPODARKA

Cele strategiczne 5. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

1.1. wzmacnianie infrastruktury badań i innowacji, a także podnoszenie zdolności do tworzenia doskonałości w zakresie badań i innowacji oraz wspieranie ośrodków kompetencji, w szczególności leżących w interesie Europy

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

1.2. promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, budowanie sieci współpracy pomiędzy firmami, ośrodkami naukowo-badawczymi, ośrodkami akademickimi w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji społecznych i aplikacji z dziedziny usług publicznych, tworzenie sieci, pobudzanie popytu, klastrów i otwartych innowacji poprzez inteligentną specjalizację (…), wspieranie badań technologicznych i stosowanych, linii pilotażowych, działań w zakresie wczesnej walidacji produktów i zaawansowanych zdolności produkcyjnych i pierwszej produkcji w dziedzinie kluczowych technologii (…) Maksymalna liczba punktów: 6

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

PRIORYTET II CYFROWE ŚLĄSKIE

Ocena zgodności 2

Cele strategiczne 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

2.2 rozwój produktów i usług opartych na technologiach informacyjnokomunikacyjnych, handlu elektronicznym oraz zwiększenie zapotrzebowania na technologie informacyjno-komunikacyjne

6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym, 6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw,

2.3 wzmacnianie zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych dla eadministracji, e-learningu, e-integracji, e-kultury i e-zdrowia Maksymalna liczba punktów: 6

Brak celów

Ocena zgodności

0 3

114

PRIORYTET III WZMOCNIENIE KONKURENCYJNOŚCI MŚP

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 7. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 6.

Ocena zgodności

Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

3.1 promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm, z uwzględnieniem inkubatorów przedsiębiorczości

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.10. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 4.7. Utworzona strefa ekonomiczna,

3.3 wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług

3.4 wspieranie zdolności MŚP w zaangażowanie się w proces wzrostu ekonomicznego i innowacji

Maksymalna liczba punktów: 9

115

PRIORYTET IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

Ocena zgodności

4.1 promowanie produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw

4.2 promowanie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w MŚP

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP,

4.3 wspieranie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym

1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy, 4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych,

4.5 promowanie strategii niskoemisyjnych dla obszarów miejskich – niskoemisyjny transport miejski 4.7 promowanie wysoko wydajnej kogeneracji energii cieplnej i elektrycznej w oparciu o popyt na użytkową energię cieplną

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego,

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego,

Maksymalna liczba punktów: 15

PRIORYTET V OCHRONA ŚRODOWISKA I EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

2 3

12 Cele strategiczne 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców. 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia.

Ocena zgodności

6.1 zaspokojenie znaczących potrzeb w zakresie inwestycji w sektorze odpadów w celu spełnienia wymogów dorobku prawnego dotyczącego środowiska

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście. 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego.

6.2 zaspokojenie znaczących potrzeb w zakresie inwestycji w sektorze wodnym w celu spełnienia wymogów dorobku prawnego dotyczącego środowiska

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście.

5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego.

6.3 ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa kulturowego

5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta.

6.4 ochrona różnorodności biologicznej, ochrona gleby oraz promowanie usług ekosystemowych, w tym programu NATURA 2000 i zielonej infrastruktury

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście,

116

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego,

6.5 działania mające na celu poprawę stanu środowiska miejskiego

5.2 promowanie inwestycji ukierunkowanych na konkretne rodzaje ryzyka, zapewniających odporność na klęski żywiołowe oraz stworzenie systemów zarządzania klęskami żywiołowymi

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście, 1

Maksymalna liczba punktów: 18

PRIORYTET VI TRANSPORT 7.2 zwiększenie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T 7.4 rozwój i rehabilitacja kompleksowego, nowoczesnego i interoperacyjnego systemu transportu kolejowego

Cele strategiczne brak 5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu,

Maksymalna liczba punktów: 6

Ocena zgodności 2 1 3

Cele strategiczne PRIORYTET VII REGIONALNY RYNEK PRACY

1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców

8.5 zapewnienie dostępu do zatrudnienia osobom poszukującym pracy i nieaktywnym zawodowo, w tym podejmowanie lokalnych inicjatyw na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracowników

8.7 samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy

Ocena zgodności

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przed-

siębiorstwach, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.11. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP,

117

6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej, Maksymalna liczba punktów: 6

Cele strategiczne: PRIORYTET VIII REGIONALNE KADRY GOSPODARKI OPARTEJ NA WIEDZY

1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

8.8 równość mężczyzn i kobiet oraz godzenie życia zawodowego i prywatnego

1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne), 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

8.9 adaptacja pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 3.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki,

8.10 aktywne i zdrowe starzenie się

Maksymalna liczba punktów: 9

118

PRIORYTET IX WŁĄCZENIE SPOŁECZNE

9.4 aktywna integracja, w szczególności w celu poprawy zatrudnialności

9.7 ułatwianie dostępu do niedrogich, trwałych oraz wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym

Ocena zgodności

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne), 1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież, 1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym, 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy, 3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych, 3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych, 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście,

119

3.11. 3.12. 9.8 wspieranie gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych

Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem,

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

Maksymalna liczba punktów: 9

PRIORYTET X REWITALIZACJA I INFRASTRUKTURA ZDROWOTNA

9.1 inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną, które przyczyniają się do rozwoju krajowego, regionalnego i lokalnego, zmniejszania nierówności w zakresie stanu zdrowia oraz przejścia z usług instytucjonalnych do usług na poziomie społeczności lokalnych

3. 4.

Cele strategiczne Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy, 3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych, 4.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 4.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 4.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 4.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 4.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 4.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży.

120

Ocena zgodności

9.2 wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich

3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych, 3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 3.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży. 4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne.

Maksymalna liczba punktów: 6

Cele strategiczne 1. PRIORYTET XI WZMOCNIENIE POTENCJAŁU EDUKACYJNEGO

10.1 zapobieganie i ograniczenie przedwczesnego kończenia nauki szkolnej i promowanie dostępu do wysokiej jakości edukacji przedszkolnej, podstawowej i ponadpodstawowej dopasowania systemów kształcenia i szkolenia do potrzeb rynku pracy

2. 3.

Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki. 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową,

121

Ocena zgodności

3.10. 3.11. 3.12. 10.3 poprawa dostępności i wspieranie uczenia się przez całe życie, podniesienie umiejętności i kwalifikacji siły roboczej i zwiększenie

Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście, Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem

Maksymalna liczba punktów: 6

PRIORYTET XII INFRASTRUKTURA EDUKACYJNA 10.4 inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie poprzez rozwój infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej

Cele strategiczne 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym

Ocena zgodności

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem

Maksymalna liczba punktów: 3

122

15.3.

Podsumowanie Ocena Maksymalna możliwa liczba punktów

Uzyskana liczba punktów

Procent maksymalnej liczby punktów

Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+”

100

Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020

84,8

138

123

89,1

Dokument planistyczny

Razem

Strategia Rozwoju Chorzowa na lata 2014-2030 w przeprowadzonej analizie spójności z dokumentami strategicznymi w otoczeniu uzyskała razem 123 punktów na 138 możliwych do zdobycia. Oznacza to, że cele Strategii są spójne z celami dokumentów strategicznych w 89,1%. Stopień integralności celów jest bardzo duży. Wśród celów Strategii Rozwoju Chorzowa nie ma takich zapisów, które nie odnosiłyby się do analizowanych dokumentów strategicznych. Na tej podstawie można stwierdzić, że Strategia Rozwoju Chorzowa na lata 2014-2030 bardzo dobrze wpisuje się w podstawowe dokumenty strategiczne w otoczeniu regionalnym.

123

16.

Podsumowanie

Dokument „Strategia Rozwoju Chorzowa do 2030 roku” został opracowany przez firmę ResPublic sp. z o.o. jako część projektu pod nazwą „Zintegrowane podejście do obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic” dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007 – 2013 r. Prace nad strategią miały charakter partycypacyjno-ekspercki, co oznacza, że udział w pracach brali przedstawiciele Władz Miasta i kluczowych dla jego funkcjonowania instytucji a także reprezentanci różnych grup mieszkańców. Osoby te utworzyły Zespoły Robocze, który podczas trzech spotkań warsztatowych w toku moderowanej dyskusji dokonały jakościowej diagnozy stanu miasta i w oparciu o nią wyznaczyły cele rozwojowe. Przyjęta została perspektywa zrównoważonego rozwoju, w związku z tym prace odbywały się w podziale na trzy główne obszary rozwojowe, którym odpowiadały trzy Podzespoły Robocze: ds. społecznych, ds. zasobów i potencjałów miasta, ds. gospodarczych i promocji Miasta. Kluczowa dla przyszłego rozwoju miasta jest wizja Chorzowa w roku 2030 jako miasta łączącego tradycję z nowoczesnością dla tworzenia optymalnych warunków dla rozwoju otwartego społeczeństwa i gospodarki opartej na wiedzy. Do osiągnięcia tego stanu rzeczy przyczynić ma się realizacja Misji, to jest kreowanie miasta przyjaznego dla mieszkańców, przedsiębiorców i turystów w oparciu o posiadany potencjał oraz kapitał społeczny. Zidentyfikowano następujące cele strategiczne: 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców, 2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście, 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym, 4. Unowocześnienie infrastruktury i przestrzeni publicznych dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców, 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia, 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa. Każdemu z tych celów przypisane zostały cele strategiczne wraz ze wskaźnikami produktu i rezultatu. Będą one podstawą ewaluacji na kolejnych etapach wdrażanie Strategii. Przeprowadzona analiza spójności ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” i Projektem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 wykazała wysoki stopień spójności. Z pewnością będzie to czynnikiem sprzyjającym wdrażaniu Strategii.

124