Gjennomskoren jordklode. Ytst finn vi jordskorpa, som er eit tynt og steinhardt skal. Lenger inne har vi mantelen, og inst finn vi kjernen.
Tynt skal i bevegelse Vi bur på eit tynt skal utanpå ein glødande masse. Om jordkloden var på storleik med ein fotball, ville jordskorpa vere like tynn som eit papirark. Radiusen til jorda er 6350 km, men på dei tynnaste stadene er jordskorpa berre 5 km tjukk. (I snitt er ho 30 km tjukk.) Ingen har til no klart å bore meir enn nokre få kilometer innover i jordskorpa. Det vi veit om det indre av jordkloden, har vi derfor funne ut mellom anna ved å studere vulkanar og jordskjelv. Innanfor jordskorpa finn vi mantelen. Han er mjuk, og over millionar av år bevegar han seg langsamt. Varme område stig, og kaldare område sig. Det er desse bevegelsane som får kontinentalplatene til å bevege seg. Inst i jordkloden finn vi kjernen. Den ytre delen av kjernen trur vi er flytande, mens den inste delen er fast. Gjennom historia har hav- og landområde flytta seg rundt på kloden. Nye fjell og nye havområde blir skapte. Bevegelsane skjer så sakte at du
18
NATURFAG 10 FRÅ CAPPELEN DAMM
