NRC-bijlage Leiden viert De Stijl

Dit is een commerciĂŤle bijlage van Leiden bij NRC Handelsblad

1917 - 2017 Specials

De Stijl is ontstaan in Leiden Vernieuwende vormen Pagina 2

Openlucht Museum De Lakenhal 20 internationale kunstenaars Pagina 4

Theo van Doesburg Doorbeelden van visuele realiteit Pagina 8

leiden.nl/DeStijl

1917 - 2017

Deze manier van denken vond niet voor niets plaats in Leiden, Stad van Ontdekkingen. Daar waar de optelsom van vrijdenken, wetenschap en culturele exploratie heeft geleid tot de opkomst en het succes van iconen. Van Rembrandt van Rijn tot Armin van Buuren, van Pilgrim Fathers tot T.rex, van tulp tot Bio Science Park. Anno 1917 is Leiden nog steeds een internationale ontmoetingsplek voor talent, kennis en innovatie.

Dit jaar staat nationaal en internationaal in het teken van ‘Mondriaan tot Dutch Design’. Ook in Leiden vieren we 100 jaar De Stijl, want dit is de geboortestad van deze internationale kunstbeweging opgericht door Theo van Doesburg (1883–1931). In 1917 werd in Leiden het eerste Stijl tijdschrift uitggeven.

Een periode waarin de stad zinderde van kunst en wetenschap.

Nu 100 jaar laten maken we de balans op. Een jaar vol tentoonstellingen, voorstellingen en bijeenkomsten.

Deze zomer is Leiden één groot openluchtmuseum met vier exposities in de buitenlucht, geïnspireerd op of een afgeleide van de stroming ‘De Stijl’. Wie door Leiden loopt, kan genieten van maarliefst vier

Wereldberoemde geleerden als Albert Einstein en Paul Ehrenfest

openluchttentoonstellingen, waaronder de expositie ‘Raakvlakken’

werkten naast kunstenaars zoals Theo van Doesburg.

van Beelden in Leiden op de Hooglandse Kerkgracht en

Met zijn enorme inzet voor De Stijl gaf hij een revolutionaire

Openluchtmuseum De Lakenhal, 100 jaar ná De Stijl op

vorm aan een nieuwe wereld: die van

het Pieterskerkhof. Op het Gerecht staat het prototype

het moderne leven in de twintigste eeuw.

Maison d’Artiste van Mick van Eekhout. Maar ook aan de andere kant van Leiden, vlakbij het Station, aan de LUMC zijde staan werken

Theo van Doesburg, Contra-Compositie VII, 1924.

Collectie Museum De Lakenhal Vanaf 24 mei 2017 te zien in het Rijksmuseum Amsterdam.

Vanaf de heropening voorjaar 2019 prominent te zien in de vaste opstelling van het vernieuwde Museum De Lakenhal.

van diverse kunstenaars.

Leiden viert De Stijl!

Ga voor de volledige programmering naar leiden.nl/DeStijl.

Wat is De Stijl?

Een betere nieuwe wereld De Stijl oefende ook invloed uit in het buitenland: zo waren er contacten met de Duitse opleiding voor

De Stijl was een stroming, een beweging, een denkschool,

beeldend kunstenaars, ambachtslieden en architecten

ontstaan op de puinhopen van de Eerste Wereldoorlog (1914-

genaamd Bauhaus en de Russische constructivisten. Onder

1918). Die verwoestende oorlog zorgde voor een technologische

invloed van Theo van Doesburg evolueerde Bauhaus zelfs in de

en industriële innovatie en nieuwe denkrichtingen en ideeën op het gebied van kunst, vormgeving en kleurgebruik. Voor Van Doesburg stond samenwerking centraal. Kunstenaars, ontwerpers en architecten moesten samenwerken om een vrolijke, optimistische, ‘beeldende’ invloed op het hele leven uit te oefenen. Niet voor niets sloten – later bekende kunstenaars – zich dan ook aan bij deze beweging, zoals Piet Mondriaan, Bart van der

richting van het modernisme. Meubelen, kleding, gebruiksvoorwerpen voor in huis, huizen, straten, ja zelfs hele steden: alles moest (en werd) anders. Het moest simpeler en functioneler en ook maatschappelijk relevanter zijn dan voorheen. De kunstenaars die zich rondom het tijdschrift De Stijl verzamelden wilden niet het minste: een betere, optimistische toekomst in een nieuwe wereld.

Vernieuwende vormen Het is precies diezelfde wens, de samenleving van de toekomst vormgeven, die de ontwerpers van Dutch Design aan de kunstenaars en ontwerpers van De Stijl koppelt. De

Leck en Gerrit Rietveld.

twee stromingen delen hetzelfde gedachtegoed, maar hun vormentaal is verschillend.

Er werd gebruikgemaakt van heldere, primaire

begrip Dutch Design werd in 1993 voor het eerst genoemd door een Italiaanse journaliste

kleuren zoals blauw, geel en rood en veel horizontale en verticale lijnen. De basis voor levendige en vrije kunstwerken, ontwerpen en architectuur.

De Stijl ging vooral voor eenvoud, Dutch Design uit zich meer in verscheidenheid. Het tijdens de Salone del Mobile van dat jaar in Milaan. De eerste Dutch designers baseerden zich rechtstreeks op het werk van Gerrit Rietveld die zijn hele leven zocht naar vernieuwende vormen die voor iedereen bereikbaar moesten zijn. Samengaan van ambacht en industriële productie waren essentieel voor Gerrit Rietveld en dat geldt ook voor de eerste generatie Dutch designers, opgeleid op de beroemde designscholen van Arnhem en Eindhoven. Dutch Design ging in de afgelopen 25 jaar de wereld over en is in 2017

Theo van Doesburg: De zaaier Design for Leaded Light Window 1921. (bron: Museum DR8888) 2 Leiden viert De Stijl

vooral te zien in hét Design District van Nederland: Brabant, Tilburg en Helmond.

Leiden: één groot openluchtmuseum Openlucht Museum De Lakenhal: 100 jaar ná De Stijl

Dé unieke zomertentoonstelling van 2017 in Leiden

Justin Andrews, Towards Zero II, schets, 2017.

Beelden in Leiden ‘Raakvlakken’ Voor de openluchtexpositie ‘Raakvlakken’ van Beelden in Leiden

Vierkant in Vierkant

Iemke van Dijk en Guido Winkler

zijn kunstenaars uitgenodigd die

In 1917 ontwierp Theo van Doesburgh

hedendaagse internationale kunstenaars

(IS-projects) zijn curator voor Openlucht

op hun eigen hedendaagse manier

het kunstwerk en fontein ‘vierkant in

tonen 100 jaar ná De Stijl hun eigen-

Museum De Lakenhal. Met onder meer

aansluiten op de kunststroming

vierkant’ voor de stad Leeuwarden. Dit

tijdse invulling op abstracte kunst. Een

Jan van der Ploeg, Terry Haggerty, Justin

De Stijl. Ze laten met hun werken

kunstwerk is helaas nooit uitgevoerd.

deel van het schilderij ‘Compositie in

Andrews (foto) en Zora Kreuzer.

zien schatplichtig te zijn aan al die

Nu wordt in Leiden het kunstwerk

dus zonder water en bestaat uit

mensen die 100 jaar geleden nieuwe

alsnog uitgevoerd en krijgt het een

betonblokken met een totale hoogte van 8 meter en 4,5 meter breed.

Grote monumentale ‘Wall Paintings’ van

lijn, tweede staat’ (1916-1917) van Piet Mondriaan, dient als plattegrond voor

• 2 juni - 27 augustus 2017

ideeën lanceerden omtrent kunst en

mooie plek als blijvende herinnering

deze openluchttentoonstelling op het

• Locatie: Pieterskerkhof

vormgeving. Op weg naar waarheid

en verwijzing naar de oprichting van

Op zaterdag 23 september wordt het

Pieterskerkhof. Het werk wordt exclusief

• Openingstijden: 24/7

en helderheid. Composities met

kunstbeweging De Stijl. Het kunstwerk

kunstwerk in Leiden – dat geplaatst

• Entree: gratis

ritmes en kleuren tonen hun nieuwe

wordt niet uitgevoerd als fontein,

wordt aan de Morssingel – onthuld.

voor deze tentoonstelling gemaakt.

werkelijkheid. In hun zoektocht naar schoonheid en het sublieme,

Openlucht Museum De Lakenhal: Maison d’Artiste

Prototype op Het Gerecht Grondlegger van De Stijl Theo van

Mick Eekhout. Dit prototype (1:5)

Doesburg en architect Cor van Eesteren

wordt voor het eerst in een museale

ontwierpen in 1923 het Maison

context gepresenteerd op Het Gerecht

d’Artiste.

in Leiden.

Een uitdagend ontwerp dat nooit is gerealiseerd. Openlucht Museum De

• 2 juni - 27 augustus 2017

Lakenhal presenteert een prototype,

• Locatie: Het Gerecht

ontwikkeld door studenten van de TU

• Openingstijden: 24/7

Delft, onder leiding van professor

• Entree: gratis

naar rust en harmonie, vergeten ze de wereld om hen heen niet. Met hun creaties staan ze midden in de maatschappij.

• 18 mei - 6 augustus 2017 • Locatie: Hooglandse Kerkgracht, voorterrein LUMC, Achmea

De Stijl Tips Tentoonstelling ‘In het licht van De Stijl’

OpenluchtHotel in Stijl

(Achmea gebouw, tijdens

• 11 mei - 3 september

• Overnachting via fieldsofwonder.nl

kantooruren)

• Open: 8.00-20.00 uur

• Openingstijden: 24/7

• Entree: gratis

• Gratis entree

• 2 - 4 juni vanaf 20.00 uur (50 euro p.p.p.n.)

• De Burcht

• Galerie LUMC, Albinusdreef 2

Achmea gebouw van architect Fons Verheijen.

Foto: Hielco Kuipers Het Achmea gebouw is geïnspireerd op een werk van Theo van Doesburg ‘Ritme van een Russische Dans’.

Tentoonstelling Stéphane Moine - Het haasje zijn en Jeroen Spijker Het gedroomde museum • 8 mei - 1 september • Dagelijks 10.00-18.00 uur

ChocoJazz Canvas – XL • 11 juni 14.00-19.00 uur • Vier eetbare muzikale schilderijen, ticketverkoop via chocojazz.nl • Scheltema, Marktsteeg 1

• Van de Leur Galerie, Breestraat 117

Tentoonstelling Concreet 100 jaar later • 20 mei - 5 juni • Open: vr-zo, 13.00-17.00 uur

Tentoonstelling ‘Museum Het Leids Wevershuis in Style’ • 17 juni - 24 september • Open: 13.00-16.00 uur, gesloten op maandag

• Gratis entree

• Gratis entree

• Ars Aemula Naturae,

• Middelstegracht 143

Pieterskerkgracht 9a

Muziektheater Veenfabriek, Piet Mondriaan • 24 + 31 mei • Ticketverkoop via veenfabriek.nl • Scheltema, Marktsteeg 1

Muziektheater Veenfabriek, Dada Veldtocht Revue • 28 september - 1 oktober • Ticketverkoop via de Leidse Schouwburg • Leidse Schouwburg, Oude Vest 43

Dit is een selectie. De volledige agenda is te lezen op leiden.nl/DeStijl.

Leiden viert De Stijl 3

Ontwerp: Terry Haggerty, untitled, 2017.

Museum De Lakenhal maakt 100 jaar ná De Stijl de balans op

Ontwerp: Sanne Bruggink, Shimmer, 2017.

In de zomer van 2017 viert Museum De Lakenhal dat 100 jaar geleden Theo van Doesburg in Leiden ‘De Stijl’ oprichtte. Wat begon als de naam van een tijdschrift werd uiteindelijk een icoon van moderniteit over de hele wereld.

Deze Nederlandse kunstbeweging deed de internationale kunstwereld op haar grondvesten schudden. Theo van Doesburg verzamelde rond 1917 een groep kunstenaars met soortgelijke ideeën om zich heen waaronder Piet Mondriaan, Bart van de Leck en Gerrit Rietveld. Samen publiceerden zij het tijdschrift De Stijl en ontwierpen vanuit een grote vernieuwingsdrang. Tot op de dag van vandaag is de invloed van De Stijl op vele manieren merkbaar in de vormtaal van kunstenaars, architecten en vormgevers, maar ook inhoudelijk is de zoektocht naar een universele taal nog steeds actueel onder een wereldwijd netwerk van kunstenaars.

De kunstenaars, vormgevers en architecten van De Stijl (1917-1931) streefden naar een radicale verandering in de kunst, die zou leiden tot modernisering van de samenleving. Vanwege hun ideeën over kleur en ruimte maakten ze abstracte beelden, waarin de werkelijkheid niet of nauwelijks meer te herkennen was.

Ze gebruikten geometrische lijnen, vormen en vlakken, waarbij ze zich meestal beperkten tot de primaire kleuren rood, geel en blauw, aangevuld met zwart, wit of grijs. Gebouwen, meubels, kledingstukken, films en reclames kregen daarmee een voor die tijd totaal nieuw en modern uiterlijk.

Openlucht Museum De Lakenhal 02.06.17 – 27.08.17 100 jaar ná De Stijl toont werk van

Ontwerp: Jan van der Ploeg, Wall Painting No. 446, Untitled, 2017.

Kunstenaars: Linda Arts (NL),

twintig hedendaagse kunstenaars uit

Justin Andrews (AUS), Alain Biltereyst (B),

alle windstreken. Met geometrische

Bob Bonies (NL), Sanne Bruggink (NL),

vormen en heldere kleuren als belang-

Sigrid Calon (NL), Matthew Deleget

rijkste elementen vertalen zij de radicale

(USA), Jasper van der Graaf (NL),

vormtaal van De Stijl naar het hier en

Terry Haggerty (UK), Brent Hallard

nu. Terwijl Theo van Doesburg een tijd-

(AUS), Gilbert Hsiao (USA),

schrift nodig had om de kunstenaars uit

Henriëtte van ’t Hoog (NL),

zijn netwerk samen te brengen, vinden

Gracia Khouw (NL), Zora Kreuzer (D),

deze kunstenaas elkaar via het internet.

Guido Nieuwendijk (NZ),

Zo vormen ze een eigentijds, wereld-

Rob de Oude (NL), Jan van der Ploeg (NL),

wijd netwerk van geometrisch-abstract

Thomas Raat (NL), Marije Vermeulen (NL),

werkende kunstenaars.

Zedz (NL). Maison d’Artiste: Prof. Mick Eekhout m.m.v.

Gastcuratoren Iemke van Dijk en

studenten TU Delft

Guido Winkler (IS-projects) stelden in opdracht van Museum De Lakenhal

Museum De Lakenhal is momenteel

de tentoonstelling samen. Voor het

gesloten vanwege restauratie en

Openlucht Museum De Lakenhal namen

uitbreiding en presenteert zich tot aan

de curatoren een deel van het schil-

de heropening in 2019 op diverse

derij Compositie in lijn (1917) van Piet

wijzen op locatie.

Mondriaan als plattegrond en vroegen hedendaagse internationale kunstenaars om grote monumentale ‘Wall

Meer informatie:

Paintings’ in de buitenlucht te maken.

lakenhal.nl/destijl

Ontwerp: Gilbert Hsiao, Contrary Motion, 2017.

4 Leiden viert De Stijl

uitkragende wanden en vloeren met

architectuurstudenten onder leiding

ontworpen door kunstenaar Theo van

platte daken ontstonden de gewenste

van prof. Mick Eekhout aan een

Doesburg en architect Cornelis van

geometrische vormen. Vernieuwend

reconstructie van de kunstenaarswoning

Eesteren. Het innovatieve ontwerp is

was ook het gebruik van gewapend

op basis van de overgebleven foto’s.

nog altijd een bron van inspiratie voor

beton.

Het resultaat van hun werk is in Openlucht Museum De Lakenhal te zien

Foto: Hans Schouten

architecten uit binnen- en buitenland.

op een schaal van 1:5.

Een reconstructie werd gemaakt door

Het ontwerp voor het Maison

professor Mick Eekhout en studenten

d’Artiste was zo modern, dat het

van de TU Delft.

in 1923 om technische redenen

Kleur was voor Theo van Doesburg

nog niet kon worden uitgevoerd.

essentieel als basis voor de architectuur.

Het Maison d’Artiste is een

De oorspronkelijke maquette ging

Bij het Maison d’Artiste zijn alleen

hypermodern kunstenaarshuis. Van

door wateroverlast verloren. Enkele

de primaire kleuren rood, geel, en

Doesburg en Van Eesteren maakten het

bewaard gebleven schetsen en

blauw en de ‘niet-kleuren’ zwart, wit

ontwerp voor een tentoonstelling van

zwart-wit foto’s bieden informatie

en grijs toegepast. Omdat we niet

De Stijl die in 1923 plaatsvond in Galerie

over maatvoering, materiaalkeuze en

precies weten wat het oorspronkelijke

d’Effort Moderne in Parijs. Zij wilden

kleurencompositie. De afgelopen jaren

kleurenschema was, is het prototype

een nieuwe bouwstijl realiseren, los van

is door architecten onderzocht of het

in een mogelijke interpretatie van de

de grond, alsof er geen zwaartekracht

Maison d’Artiste alsnog op ware grootte

kleurencompositie te zien.

bestond. Het ontwerp moest

(ca. 20 x 20 x 20 meter) kan worden

Het publiek wordt actief gevraagd via

bovendien functioneel zijn, zonder

uitgevoerd. Op de faculteit Bouwkunde

instagram eigen kleurinterpretaties te

versieringen. Door de toepassing van

TU Delft werkten tweedejaars

ontwerpen en delen.

Maison d’Artiste

Het Maison d’Artiste is in 1923

Maison d’ Artist maquette 1:5. Mick Eekhout m.m.v. TU studenten Delft

Leiden viert De Stijl 5

RSEWEG

G WE ER

EG

REEF IFORTD SAND

RSEW ENAA WASS

WI L LE

MD EZ

WIJ

GER

L AA

N

SBU RIJN EG ERW RG

SD

SC HI PH

U INI

OL W

EG

ALB F REE

ERWEG

HAARLEM M

LD

Leiden R IJ NS

BU RG ER SIN G

EL

G WE

AK

ER

S

M RS

EE ST AN

G

G EE ST

SC HP HO LW EG

VESTG R

1e BINN EN

NIEUW E BEE MARKT STEN-

UW

O VR

RK

A AT

E BR

A TR ES

STR

AT

LANG G E BRU

ST E E N S C

AR GARENM

TRAAT D O EZAS

GE SIN L

AN

WIT

HOEFSTRAAT

TE S ING EL

JAN VAN HOUTKADE

HE

R EN

STR AAT

ZOETERWOUDSESIN GEL

NSTR

6 Leiden viert De Stijl

AAT

N HILLLAA CHURC

leiden.nl/DeStijl

KT

RAAMSTEEG

BO ISO TKA DE

HU

Van der Werfpark

VLIET

TE

el

A RM TE BO

ELD

Erfgoed Leiden

SIN GEL

T AA

EV NN

Openlucht Museum De Lakenhal: RA P EN B 100 jaar URG ná De Stijl R AP STEENSCHUUR ENB - 27 augustus 2 juni UR G Pieterskerkhof VLIET

AT RSTRA KAISE

W IT

LA HILL URC CH

WIT TE

R ST

ZO

L AAN

sing

G

HERENSTEEG

sc

EL

ur

BU

N- EG OR TE KOUG S BR

BRU

EG KSTE

12

E NG

Pieterskerk

De Bu

EE BR

HOF

HA

G

AA

LA

AG WE G

G

RK KE G RS EE T E R ST E I P OO CH

1

hu

wi t t e

EE

EEG WST NIEU

HA

ST

SKERK

stee n

ING TE S

HAAG WEG

EF

EE

VAN D

RIJ N WE NIEU VISMA RK T

G

T

DI

A

ST NA RI

NM D EG AN EE M ST

AT

H AC

STE E

R KG

G RU

ER RSK

OOL

EG

AA LM AR KT

TH CA

CLARENSTEEG

RE E MA NG LA

PI E TE

LA NG EB

7

PIETER

CHT STGRA NENVE 5 e BI N

WIT

Sterrewacht

STI LLE RIJN

BR EE ST RA

2

KLO

STERRENWAC HT

KENKER VROUWRSTEEG KOO

M

G NBUR RAPE G NBUR RAPE

GEL E SIN

Hortus botanicus Leiden

Marekerk

Hartebrugkerk

SCH

SW

LA AGNIENGE SINT TENST RAAT

RAAT

T RACH

M OR

ARL EM ME RST RA A T

LANGE BRUG

Rijksmuseum van Oudheden STEEG DOELEN

WITT

AD E SCHIEK

G

Museum Boerhaave

oude v

OUDE VE ST

JAN VOSSE

CAECILIAS TRAAT

ARKT

G PAPEN

URG

URG RAP ENB

R A P E NB

A AT

RIJN EN

Openlucht Museum De Lakenhal: Maison d'Artiste 2 juni - 27 augustus Het Gerecht

Universiteitsbibliotheek

10

Stadsgehoorzaal CHT AZENGRA GROENH

OUDE SIN GEL

LANGE MARE

TE EG

EL NG

G WE AG HA

BRE E ST

Sieboldhuis

N DTS TR

SI

MM

MARE

W E D D ES

EG

W IT TE

E NOORDEIND

RE M B RA

GW HAA

BOO

P

OUDE VEST

CILIA STRAA T

HA

LANGEGR ACHT

8

Museum de Lakenhal

APO THE KER SDI JK

GALGEWATER

NOORDEINDE PLEIN

CAE

3e BINNENVESTGR.

LAMMERMARKT

OUDE VEST

galgew ater

Rijn

MARESINGEL

e rsing el

AAT STR AAT AG

6

AT

KORT GALGEWATER

EG RSW MO

LAMMERMARKT

BEESTENMARKT

RAAT

urg

Molenmuseum De Valk

OUDE SINGEL

MST NAR

MORSSTRA

EG SW OR

T SIN

F

MARE

HT AC

GE L

sb

MARKTSTEEG

G EL RSSIN MO

13

AT STEENSTRA

Museum Volkenkunde

ER

NNE T BIN CH 2e TGRA S VE

mo rss ing el

NW

KORTE

PLESMANLAAN

IN

rijn

LE

NIEUWE

ANLAAN PLESM

MO

EN

‘Raakvlakken’ Beelden in Leiden, voorterrein LUMC 18 mei t/m 6 augustus

NS BU RG ER S

RAA T D ONKE STEEG R-

R IJ

LE M A RE

STA TIO NS

HAARLEMMERW EG

LD

NWEG DARWI

Tentoonstelling ‘In het licht vanNaturalis De Stijl’, Galerie LUMC Biodiversity Center 11 mei t/m 3 september

SC HU TT ER SV E

GST

Leiden Centraal

S T IL

SV E

kv aa rt

TT ER

ha ar le m m er tre

SC HU

4

M

'Raakvlakken' Beelden in Leiden 18 mei - 6 augustus 2017 Open tijdens kantooruren Achmea gebouw

5

HOO

EF RE

PRINS ES KADE SETURF MAR KT

N SA

TD OR DIF

GO OI ME ER

AN LA

Highlights 1 WILLEM DE Z

Openlucht Museum De Lakenhal: 100 jaar ná De Stijl Pieterskerkhof 2 juni - 27 augustus AN KOOILA

2

Openlucht Museum De Lakenhal: Maison d’Artiste Het Gerecht 2 juni - 27 augustus

3

‘Raakvlakken’, Beelden in Leiden Hooglandse Kerkgracht 18 mei - 6 augustus

4

Tentoonstelling ‘In het licht van De Stijl’, Galerie LUMC 11 mei t/m 3 september

KOOILAAN

L

ST. JORISSTEEG

LEVENDAAL

L

G

HT AC GR E ER 4e BINNENVESTGRACHT

PLANTSOE

N

H U LPWERFB RUG

SING EL IN G EL

ZI JLS

ge l

zij

l s in

RACH T ORAN JEG

STRAA T LANG E

GRAC HT

NPLE

11

OpenluchtHotel in Stijl De Burcht HOGE RIJNDIJK 2-4 juni

LAKE

HT WAAR DGRA C

T

Muziektheater Veenfabriek, Dada Veldtocht Revue Leidse Schouwburg, Oude Vest 43 28 september - 1 oktober

EL

AT

ORAN JE

GRAC H

IN

t HEREN GRAC HT HEREN GRAC HT

10

G

NIEUWE RIJN

UTRECHTSE VEER HOG EWO

ORANJEBOOMSTR.

N DA A

Tentoonstelling ‘Museum Het Leids Wevershuis in Style’ Het Leidse Wevershuis, Middelstegracht 143 10 juni - 24 september

UTRECHTSE VEER

ERD

LEVENDAAL

GORTESTRAAT

4e BINNENVEST-

HOGEWOERD

PLANTAGE

LEVENDAAL

AN LA GE TA N PLA

GORTESTRAAT

GRACHT

P LANTSOEN

ud s e s i ng e l wo

Z

HOGE RIJNDIJK

n ie HOGE

O W

zo

ER

et

ET

er

O UD SE SI

Tentoonstelling Stéphane Moine - Het haasje zijn en Jeroen Spijker - Het gedroomde museum Van de Leur Galerie, Breestraat 117 8 mei - 1 september

13

Vierkant in Vierkant Morssingel Vanaf 23 september

IJK

NG

HA ENSC LA M M

12

RIJND

N

T STRAA EVAAR KOR

LEV E

VESTE STRA AT

NIEUWE RIJN

HOGE WOER D

9

BURGGR AVENLA A

JN

IN

ZOETERWOUDSESINGEL

W E RI

UR

LS ZIJ

TSOEN

NIEU

Muziektheater Veenfabriek, Piet Mondriaan 24 en 31 mei

LAGE RIJNDIJ K

ChocoJazz Canvas - XL 11 juni Scheltema, Marktsteeg 1

L A NG ESTRA

EL

AA LW

EG

G NSWE

KAN

AN

RIJNSTRAAT

ET

JE

n G

G

KRAAIERSTRAAT

rij

AT

IJN

HOO

e

N

w

RA

UITE RSTE GRA CHT

eu ER

ST

IGRA CH T

EU NI

ni

KT

W

MID DE L STE GRA CHT

Hooglandse Kerk

Leiden American Pilgrim Museutm

8

OOS TERK ERKS TRAAT

h e re n

ENES TEEG

VESTE

GR O

UW

KERK STEEG-

STRAA T

UITER STE-

MID DEL

G TEE GS

AAT

STEG R.

HO OIG RAC HT

MI D DEL WE G

G L A N DS E K ER KGRACHT

H OO

11

NSTR

GEL ZUIDSIN

Blauwpoortsburg Theo van Doesburg woonde aan Galgewater 3.

LAGVignet E RIJNDIJK van eerste editie van De Stijl op straat.LAGE RIJNDIJK

oude ri Tentoonstelling jn Concreet 100 jaar later Ars Aemula Naturae Pieterskerkgracht 9a 20 mei - 5 juni

RIJN

9

‘Raakvlakken’, Beelden in Leiden Het Achmea gebouw 18 mei - 6 augustus

7

KA HAVEN

KAASMARKT

ijn

6

HAVEN

'Raakvlakken' Beelden in Leiden 18 mei - 6 augustus 2017 Hooglandse KerkgrachtDE

P L AN

PELIKAANSTRA AT

E OUD

IR. DR IESSE

IE

VEST

.

ERSTR LEMM HAAR

RIJN

urcht

UR

L

HERENGRACHT

E OUD oude r

AAT

3

T AARLEMMER STRAA

SINGE

OU DE

RFSTR ER WE VAN D

RAAT

OUDE

RAAT

HER EN

OORT

DRUCKERSTR.

ENSTEEG

AT GREVENSTR A

KLOKP

OUDE V EST

VERV ERST

KALVERMARKT

ZANDS TRAAT GEL

HOUTMARKT

OUDE S IN

GRAC HT

5

G EL HERENSINGEL

OUDE HERENGRACHT

vest

LANG E

HOUTMARKT

VOLM O GRAC LENHT

HER ENS IN

TWEELI

LANGE GRACH T

FST DER WER

‘Raakvlakken’, Beelden in Leiden, voorterrein LUMC 18 mei t/m 6 augustus

NGSTR

AAT

PAPEGA A BOLWER ISK

gel

KOOILAAN

m a re s in

EL I NG RES MA

MARESIN GEL

LANG ESTRA AT

GE

g ra c h

IN

RIJNSTRAAT

MARE S

Politie

U

WIJGERLAAN

AN ERLA WIJG DE Z M E L W IL

LA EN

AN

Leiden viert De Stijl 7

Theo van Doesburg De Stijl en Leiden

Theo van Doesburg. De Blauwpoortsbrug met paard en wagen. 1917-1918.

Gouache op papier. 36,5 × 85,5 cm.

Collectie Museum De Lakenhal.

Het verhaal van Theo van Doesburg, De Stijl en Leiden zijn onlosmakelijk met

In Leiden begon voor Van Doesburg zijn

Hij reduceerde de beelden steeds meer

Van Doesburg ontwikkelde zich als veel-

elkaar verbonden. In 1916 verhuisde Theo van Doesburg naar Leiden omdat zijn

meest kenmerkende periode: hij legde

tot elementaire vormen, totdat er uitein-

zijdig kunstenaar, als schilder, architect

geliefde Helena Millius in Leiden was gaan wonen. Van Doesburg richtte al snel

zich toe op kunstwerken die geheel

delijk uitsluitend lijnen en rechthoekige

en glaskunstenaar. Museum De Lakenhal

na zijn verhuizing in 1916 in Leiden de kunstenaarsvereniging De Sphinx op.

opgebouwd zijn uit abstract geometri-

vlakken overbleven. Het herkenbare

heeft veel werk van Theo van Doesburg

Deze voldeed vanwege de diversiteit van opvattingen en stijlen echter niet aan

sche elementen. Aanvankelijk zocht hij

motief werd ‘doorgebeeld’ tot een

in de collectie. Zijn werk zal een promi-

zijn verwachtingen. Geïnspireerd door zijn kennismaking met kunstenaar Piet

nog steun bij de visuele werkelijkheid,

abstracte compositie. Al snel daarna

nente plaats krijgen in de vaste opstel-

Mondriaan richtte hij daarom in 1917 in Leiden het tijdschrift De Stijl op.

vervolgens ging hij ‘doorbeelden’.

maakt volledig abstracte composities.

ling van het vernieuwde museum.

Openlucht Museum De Lakenhal 02.06.17 - 27.08.17 locatie: Pieterskerkhof & ’t Gerecht te Leiden entree: vrij entree @DeLakenhal facebook.com/lakenhal museumdelakenhal

#

#lakenhaloplocatie

instaprondleiding: iedere zondag + pinkstermaandag 14.00 uur vrij entree rondleiding op maat: via boekingen@lakenhal.nl Meer informatie: lakenhal.nl/destijl Theo van Doesburg. De Blauwpoortsbrug met paard en wagen. 1917-1918. Gouache op transparant papier. 40 × 82 cm.

Collectie Museum De Lakenhal.

8 Leiden viert De Stijl

Theo van Doesburg. Glas-in-lood Compositie VIII. 1918-1919.

Glas-in-lood. 34,5 x 81,5 cm. Collectie Museum De Lakenhal.

OPENLUCHT MUSEUM DE LAKENHAL

100 JAAR

NÁ DE STIJL THEO VAN DOESBURG INSPIREERT 20 INTERNATIONALE KUNSTENAARS

02.06.17 – 27.08.17

PIETERSKERKHOF LAKENHAL.NL/DESTIJL LEIDEN

Leiden viert De Stijl 9

Openlucht tentoonstelling

Beelden in Leiden Hooglandse Kerkgracht Achmea & LUMC 18.05 t/m 6.08 2017

10 Leiden viert De Stijl

Foto: Koen Hauser Leiden is met haar prachtige historische binnenstad, vol hofjes, grachten en monumenten dé plek om cultuur te beleven en te ontdekken. Van 2 t/m 5 juni vindt het Signature Festival in Leiden plaats, een showcase van de Leidse cultuur.

De Leidse binnenstad biedt dan een podium aan tien evenementen die het hoofdprogramma vormen van het festival. Hieronder een overzicht van de evenementen die in het teken staan 100 jaar De Stijl.

Schemerstad en Beelden in Leiden Op 2, 3 en 4 juni staan de grachten in het teken van Leiden Schemerstad.

Vanuit boten, die van de ene naar de andere locatie varen, bekijkt het publiek speciaal voor dit festival gemaakte theaterstukken. Dit wordt de achtste editie van Schemerstad, waarin overrompelende theaterstukken de avond vullen.

Signature Talkshow & Droomland PS|theater Signature Talkshow biedt bezoekers verdieping en inspiratie tijdens het Signature Festival. De talkshow

waarin de cultuurminnende, avontuurlijke hotelgast de nacht kan doorbrengen onder de sterrenhemel. Kom in datzelfde weekend naar de Leidse Hofjesconcerten. Dit jaar worden ze voor de negende keer georganiseerd.

In 25 verschillende hofjes in Leiden treden in twee dagen tijd veel muzikanten op, zowel opkomend talent als bekende musici.

vindt plaats in het festivalhart Sociëteit de Burcht onder leiding van presentator Menno Bentveld (Vroege Vogels) en schrijver Onno Blom. Zij praten na met artiesten, theatermakers, muzikanten en bezoekers van die dag. Daarnaast biedt de talkshow ook veel teasers van wat komen gaat en is er dagelijks een item rond 100 jaar De Stijl. In Leiden Zuidwest

Hooglandse Kerkgracht van 18 mei t/m 6

De Piano Spelen en Makers Estafette

augustus. Met het thema wordt een link

Laat je verrassen op straat tijdens het

over de wijk. De theatermakers van

gelegd met het nationale themajaar ‘Van

Signature Festival! De culturele evene-

PS|theater verblijven een maand

Mondriaan tot Dutch Design’, de werken

menten die van 2 – 5 juni plaatsvinden,

lang in Leiden Zuidwest. Ga met

zijn geïnspireerd op de kunststroming

bieden voor iedere bezoeker iets

PS|theater op ontdekkingstocht door

De Stijl.

bijzonders. Maar ook op straat valt veel

de wijk en kom op plekken die je nog

te beleven! Door de stad vormen piano’s

niet kende!

Ook niet te missen is de tentoonstelling Raakvlakken van Beelden in Leiden op de

Openluchthotel en Leidse Hofjesconcerten Slapen in de openlucht onder de sterrenhemel op een van de mooiste plekjes van Leiden? Dat kan van 2 t/m 4 juni! De Burcht in Leiden vormt ook dit jaar het hart van het grootste pop-up hotel van Nederland. Kunstenaars ontwerpen de unieke hotelkamers,

maakt PS|theater Droomland, een muzikale theaterroute in en

de verbindende route van het festival; op vrijwel iedere hoek van de straat of

Bekijk voor de volledige

op ieder plein kom je een piano tegen.

programmering op

Makers Estafette is een onderdeel van

leiden.nl/signaturefestival.

De Piano Spelen. Vijf jonge en aanstormende culturele makers en gezelschappen zijn gevraagd om speciaal voor het Signature Festival een optreden of voorstelling te maken op locatie.

Galerie LUMC

T/m 3 september tentoonstelling In het licht van De Stijl met Richard van der Aa, Kevin Bauer, Fleur van Dodewaard, Iemke van Dijk, Jasper van der Graaf, Henriëtte van ’t Hoog, Saskia Noor van Imhoff, Esther Tielemans, Jan Maarten Voskuil, Guido Winkler. Krijn de Koning in de projectruimte.

De kunstbeweging De Stijl blijkt 100 jaar later nog steeds actueel. Wat bleef en niet meer is weg te denken, zijn de stijlkenmerken zoals de geometrische abstracte beeldtaal, reductie in kleur en vorm en de constructieve technieken. De tentoonstelling In het licht van De Stijl laat zien hoe deze stijlvormen voortleven in de kunst van nu.

Galerie LUMC Dagelijks open van 8.00-20.00 uur Bezoekadres Albinusdreef 2 Leiden www.lumc.nl/galerie

Jan Maarten Voskuil, Non-fit broken cadmium yellow, acryl op linnen, 150 x 150 x 10cm (detail), 2017 van Galerie LUMC. Leiden viert De Stijl 11

ZONDAG

11.06.17

11.00 | 14.00 | 16.00

DE GROTE KUNSTSHOW LEIDEN

COLLECTIE MUSEUM DE LAKENHAL KOMT TOT LEVEN

LEIDSE SCHOUWBURG LAKENHAL.NL/KUNSTSHOW

GKSL-mdl-NRC.indd COLOFON Dit is een1 commerciële bijlage van Leiden. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van NRC Handelsblad/nrc.next.

08-05-17 20:20

Deze bijlage kwam tot stand op initiatief van Museum De Lakenhal en Leiden Marketing in samenwerking met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), Beelden in Leiden en Signature Festival. Vormgeving: Campaigns&Results. Reacties: info@leidenmarketing.nl. Leiden.nl

12 Leiden viert De Stijl