BRUZZ actua - editie 1599

Rubrieknaam

#1599 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

| RUBRIEK

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

17 | 01 | 2018

De OBESITAS EPIDEMIE

KWART BRUSSELSE KINDEREN TE DIK

EEN RUSTIGE NACHT VOOR DE TRANSITMIGRANT

Adriana Costa Santos (23) leidt immense vrijwilligersoperatie in Maximiliaanpark 1

DE LAATSTE WEEK VAN JEAN-PIERRE BRUNEAU

‘Die derde ster?

Daar was ik helemaal niet op uit’ © SASKIA VANDERSTICHELE

LIVE RADIO VAN 7U TOT 10U

HTS 1200 ST.-LAMBREC WOLUWE

WOE

24/1 Kom volgende week naar naar het gemeentehuis, Paul Hymanslaan 2, tussen 7u en 10u, voor koffie, live radio vanuit de BRUZZ-bus, en een koek van de warme bakker. Volg de Ronde van Brussel in ons magazine, online, op social media en op televisie

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

ROLAND SCAILLET ( 66 ) , ANSPACHLAAN

“Zes jaar geleden liet ik mijn haar groeien, op de dag van mijn pensioen. Ik ben bioloog en werkte voor een farmaceutisch bedrijf in de marketing. Ik was blij dat ik met pensioen kon gaan. Te veel stress. Geen driedelige pakken meer voor mij. Ik heb de grootste schelpenverzameling van België. Een bevriende biologe en ik verdelen Europa onder elkaar voor onze zoektochten. Ik doe het zuiden van Europa, tot aan het Suezkanaal. Zij zoekt tot in Spitsbergen. Dan komen we samen en delen de buit.”

3

Inhoud

COLOFON

FLITS

BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

09

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

Vier op de vijf horecazaken hebben geen witte kassa

DE VERHALEN

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

10

In beeld

26

Opinie

Kristof Pitteurs

28

Enfant Terrible

WEEKBLAD

30

Big City

31

Michaël Bellon

34

Nick Trachet

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Steven Van Garsse (chef) COORDINATIE UIT

Gerd Hendrickx EINDREDACTIE

14

Cultuur

16

Portret

20

Ondernemen

22

Reportage

RUBRIEKEN

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61

Horeca

Karen De Becker, Geert Van der Hallen VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

Paleis 12 maakt de ambities niet waar

Andriana Costa Santos van Burgerplatform Hébergement Plateforme Citoyenne: 'Dit is een mobilisatie zonder precedent'

Frederik Lamote van Growfunding: 'Wij steunen het kleine in de grootstad’

Een kwart van de Brusselse kinderen is te dik

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele ILLUSTRATOREN

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke, Jurgen Walschot

16

Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

32

LOS VAN DE TIJD Interview

Jean-Pierre Bruneau: 'Mijn keuken is altijd dezelfde gebleven'

Edito

32

Een nieuw woord doet zijn intrede in het Brussels politieke jargon: de basculement.

Het begrip is de inzet van een bitse politieke strijd binnen de Brusselse regering tussen PS-Défi en het CDH. Het gaat over de kinderbijslag. Sinds kort een bevoegdheid van dit kleine gewest. En het gaat over geld, veel geld, en over uw en onze portemonnee.

Moeten alle kinderen in hetzelfde tarificatiesysteem inkantelen, of behouden we het oude en een nieuw systeem naast elkaar? Voor dat laatste is gekozen door Vlaanderen en Wallonië. Maar de Raad van State oordeelt dat hiermee mogelijk het gelijkheidsbeginsel geschaad is. Een kind dat geboren is op 31 december 2018 en een ander kind dat één dag later geboren wordt, zullen anders betoelaagd worden. Vlaanderen en Wallonië moeten beter uitleggen hoe ze dat verschil kunnen verantwoorden.

De Brusselse regering heeft er tot nu voor gekozen om de kat uit de boom te kijken en het oude federale systeem tot minstens 2020 aan te houden. Die keuze lijkt vandaag alvast de meest verstandige.

Want Vlaanderen en Wallonië riskeren door de uitspraak van de Raad van State overstelpt te worden met klachten bij het Grondwettelijk Hof. Maar daarmee is de angel niet uit de voet van de Brusselse regering. CDH en PS-Défi blijven namelijk in hun standpunten lijnrecht tegenover elkaar staan. Minister-president Rudi Vervoort (PS), en de andere meerderheidspartijen met hem, pleiten sinds mei vorig jaar voor een volledige inkanteling van alle kinderen, de zogenaamde basculement, met grote sociale correcties, en

compensaties voor wie bij het nieuwe systeem verliest. Alleen CDH is tegen.

Vervoort dreigde er afgelopen weekend in zakenkrant L’Echo mee om de bevoegdheid kinderbijslag van CDH-minister Céline Fremault af te pakken als ze niet snel bijdraait. Zo'n dreiging is ongezien in de Brusselse politiek.

Fremault bijt een dag later keihard terug.

Geen akkoord als er niet aan de eisen van CDH wordt voldaan. 150 euro per kind.

Lager wil CDH niet gaan.

De basculement lijkt CDH intussen wel voorzichtig te aanvaarden. Dus misschien gaan we naar een compromis. En dan moet er gecijferd worden. Het gaat immers, meer nog dan over politiek gezichtsverlies of ideologie, over betaalbaarheid.

Daarbij kan een nieuwe studie, vers van de pers, soelaas brengen. Daaruit blijkt dat de armoede nog hoger is dan gedacht, en dat ook de lagere middenklasse een grotere omvang heeft in Brussel. Dat betekent dat de factuur voor de Brusselse regering nog veel hoger zal zijn, zeker in het voorstel dat CDH op tafel legt.

Waarschijnlijker is dat PS en CDH over de tarieven geen duimbreed toegeven en dat ze het komende anderhalf jaar kibbelend over de straat rollen. Dat is dramatisch voor het beleid, want de dringende onafgewerkte dossiers van deze regering stapelen zich op, dag na dag.

De grootste dreiging komt intussen uit het parlement. Ecolo en Groen bieden openlijk de steun aan voor een wisselmeerderheid. En als die er komt, is het hek helemaal van de dam.

BRUZZ | VOORAF

22

Rien ne va plus

— STEVEN VAN GARSSE

5

De MIVB presenteert

Marie-Louise HELLO DARLING, IK WEET ECHT ALLES OVER DE LOUIZAWIJK!

DUS VOEG ME TOE OP MESSENGER EN KOM DE LEUKSTE SHOPADRESJES TE WETEN!

Sm ect aM ne s -s emn g ie jr MESSENGER

Flits

De E411 ter hoogte van metrostation Demey en een simulatiebeeld van hoe het kan worden als het viaduct verleden tijd is.

VOORSTEL OM STATIONS BETER TE ONTSLUITEN NA AFBRAAK HERRMANN-DEBROUXVIADUCT

© ORG2

Metro uit de autotang De afbraak van het Herrmann-Debrouxviaduct in Oudergem biedt de kans om de metrostations op de middenberm van de E411 beter te laten aansluiten op de aanpalende wijken. Aan één kant kunnen de rijvakken plaats ruimen voor publiek ruimte.

— LAURENT VERMEERSCH

D

e metrostations Beaulieu en Demey zitten als het ware gevangen op de middenberm van de E411. Om de perrons te bereiken, moeten reizigers een brug over, of een tunnel onder de autosnelweg nemen.

Beide stations op lijn 5 zouden in de toekomst echter een pak toegankelijker kunnen worden, met aan één kant pleintjes die aansluiten op de omliggende wijken. De rijvakken kunnen geconcentreerd worden aan de andere kant van de stations.

De ingreep is het meest opmerkelijke voorstel van de studiebureaus die zich momenteel buigen over de toekomst van de stadstoegang tussen het Zoniënwoud en Delta. Centraal in het team zit ORG², het bureau van Alexander D’Hooghe, de architect en stedenbouwkundige die naam maakte met het compromis over de Oosterweelverbinding in Antwerpen. “De stations zitten vandaag gevangen in infrastructuur,” zegt Brussels bouwmeester Kristiaan Borret. “Het idee om ze te laten aansluiten op het stadsweefsel onderscheidde dit team van de

andere kandidaten.”

Uitgangspunt van de studieopdracht, het zogenoemde Richtplan van Aanleg (RPA) Herrmann-Debroux, is de afbraak van het fameuze viaduct van de E411 dat de gemeente Oudergem doorklieft. Binnen het Brussels Gewest moet de snelweg worden vervangen door een stedelijke boulevard met twee maal twee rijvakken. Die kunnen geconcentreerd worden aan de zuidkant van de metrosporen (waar vooral kantoren liggen). Aan de noordkant komt dan heel wat plaats vrij voor publieke ruimte, wat groen, een busbaan en voet- en fietspaden.

Het viaduct afbreken kan echter niet zomaar. De autodruk moet naar beneden, onder meer met betere trein- en fietsverbindingen tussen Brussel en de Rand. Ook de bouw van een grote nieuwe pendelparking is een must. Die kan aan Herrmann-Debroux kunnen komen, of verderop in de buurt van het Rood Klooster. “In principe doe je dat beter verder weg van de stad, maar dan zit je wel met een shuttlebus, want de metro rijdt maar tot Herrmann-Debroux,” zegt Borret.

Het RPA Herrmann-Debroux is momenteel onderwerp van een dialoog met buurtbewoners en alle betrokken actoren. Voorlopig is er nog geen timing over concrete maatregelen of beslissingen, bijvoorbeeld over hoeveel jaar het viaduct, dat zoals bekend structurele gebreken heeft, nog moet dienen. “De uiteindelijke vraag is wanneer je durft te springen,” aldus nog Borret. “Dergelijke infrastructuur sluiten is altijd een risico, maar we weten uit voorbeelden uit het verleden ook dat een deel van het verkeer verdwijnt, omdat zo’n ingreep mensen aanzet om hun verplaatsing in vraag te stellen en andere oplossingen te zoeken.”

BRUZZ | VOORAAN

Nieuws heet van de naald

C A M PUS

Comenius

Vanaf 1 september 2018 start Campus Comenius met volgende leerjaren:

Een nagelnieuw en innovatief schoolproject in hartje Brussel!

Stimulerend onderwijs dat jongeren optimaal voorbereidt op de toekomst.

Campus Comenius wordt gebouwd op de vroegere HUB-site aan de Félix Vande Sandestraat 17 te Koekelberg. Het gebouw is volledig geënt op de visie van het vernieuwend

Doelgericht

Toekomstgericht

Zelfstandig

pedagogisch project. Geen grijze klaslokalen,

INSCHRIJVEN vanaf 8 januari 2018 via www.comeniusbrussel.be

maar grote kleurige leerruimtes met flexibel meubilair, met zithoeken en ruimtes waar het aangenaam is om te leren en te werken.

Kleuterschool in 2 groepen van 2,5 tot 6 jaar Lagere school 1e leerjaar 6e leerjaar Secundair onderwijs 1e jaar A

Leerlinggericht

Félix Vande Sandestraat 17, 1081 Koekelberg

Stimulerend

Flexibel

www.comeniusbrussel.be AD.Comenius-Rolvouw.indd 1

of neem contact op tijdens de kantooruren.

Secundair onderwijs Barbara De Groot - T. 0477 77 59 26 directie@comeniusbrussel.be Basisonderwijs Pascal Onderdonk - T. 0478 99 70 39 pascal.onderdonk@sgrbrussel.be

11/12/2017 15:08:16

VERKEN DE STAD

Schrijf in voor een WOONTOUR en ontdek de wijken van BRUSSEL. WWW.WONENINBRUSSEL.BE

WAAR WIL JE WONEN? IN BRUSSEL. Op zoek naar een plek in Brussel om te huren of te kopen?

Alleen, met z’n tweeën of met je gezin en de hond?

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat uit 19 gemeenten en 118 wijken. Van rustige buitenwijken tot het levendige centrum. Ontdek je stad.

Flits

Nieuws heet van de naald

© PHOTONEWS

HORECA IN BRUSSEL

Vier op de vijf horecazaken hebben geen witte kassa De FOD Financiën controleerde vorig jaar 303 horecazaken in Brussel om na te gaan of ze een witte kassa hebben. Bijna tachtig procent had er geen. “Niet dat we dat cijfer goedkeuren, maar door het voorrangsbeleid met flexi-jobs in Vlaanderen, hinkt Brussel achterop in aantrekkingskracht voor de horecasector. Daar ligt het eerste probleem,” reageert de Brusselse Horecafederatie. — JEAN-MARIE BINST

H

faillissementen (ongeveer 18 procent in et systeem van de witte kassa’s maakt 2015), waarvan 55 procent voorkomt bij het mogelijk om vanaf 1 juli 2016 de eetgelegenheden. omzet van de horecazaak volledig officieel te maken en de btw-fraude te TWEESPORENBELEID bestrijden. Het is van toepassing voor wie een omzet van meer dan 25.000 euro per jaar haalt.

De Brusselse Horecafederatie is niet verwonderd Ook zou het bedrijven helpen om gestructureerder over de resultaten. “Het was te voorzien, al vinden te werken en tijdig in te zien dat de zaak afstevent we het resultaat bedroevend,” stelt voorzitter Yvan op faillissement. In Brussel zijn er 2.758 zaken die Roque. “De oorzaak ligt bij de discrepantie in een witte kassa moeten hebben. sociale faciliteiten voor de horeca in Vlaanderen Maar wat blijkt nu uit steekproeven? “In 2017 versus Brussel. In Vlaanderen is een systeem werden in Brussel 303 uitbatingen gecontroleerd goedgekeurd van 30.000 flexi-jobs (deeltijds op het bezit van een witte kassa. 240 (of 79 prowerken met fiscale gunstmaatregelen voor de cent) daarvan had er geen, al moesten die er een Vlaamse werkgever, red.), dat hebben we in hebben,” stelt Francis Adyns, Brussel niet. In Vlaanderen kan adviseur-generaal en iedereen die vier vijfde werkt nog woordvoerder van FOD Finanextra bijverdienen in een ciën. horecazaak. Negentig procent “Ook waren er vorig jaar in van de werknemers in de horeca Brussel 403 controles op het heeft nog een andere job. De gebruik van de witte kassa, in Brusselse horeca moet het hoofduitbatingen die er wel een zakelijk doen met voltijds hadden. Daarvan gebruikten ingeschreven werknemers.” er 78 of 19 procent (haast een “Zolang de politiek een tweespoop de vijf, red.) hun witte renbeleid voert in verschillende kassa niet, Er waren ook acht gewesten zullen we in Brussel vaststellingen van een tweede achterop hinken. We staan nu al niet-geregistreerde kassa,” twee jaar achter op de Vlaamse aldus nog Adyns. Die cijfers regelgeving. We vragen al jaren staan in contrast met de nieuwe sociale hervormingen nationale cijfers, waarbij inzake werkgeverslasten. Komt gemiddeld een op de zeven daarbij dat de leveranciers van horecazaken niet in orde is witte kassa’s nog steeds YVAN ROQUE met de witte kassa. vertraging hebben met de VOORZITTER BRUSSELSE De horecasector is de levering in Brussel. Ook daaraan HORECAFEDERATIE sector met het grootste aantal is de situatie te wijten.”

“Op de levering van witte kassa’s zit nog steeds vertraging bij de leveranciers”

Ster voor Annalisa Gadaleta Vlaamse schepen voor Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en Energie Annalisa Gadaleta (Groen) van Sint-Jans-Molenbeek is eind vorig jaar tot ridder geslagen in de ambassade van Italië in Brussel. Ze kreeg het ereteken van Cavalieri dell’ Ordine della Stella d’Italia (OSI) of ridder in de Orde van de Ster van Italië. Met haar omstreden boek Entretien à Molenbeek wekte de vroegere medewerkster van Mieke Vogels, met roots in Puglia, aandacht vanuit de buik van Molenbeek. Ze liet zich kritisch uit over de Marokkaanse gemeenschap in haar gemeente. Armoede is niet alleen een materiële kwestie, maar ook van culturele en intellectuele aard, zo hekelde Gadaleta het probleem van de (inter) nationale islamfobie gefocust op haar gemeente. JMB

Annalisa Gadaleta (Groen) mag zich voortaan ridder noemen.

BRUZZ | VOORAAN

Uit steekproeven blijkt dat heel wat horecazaken in Brussel nog geen witte kassa hebben.

Brussel krijgt nieuw gedicht Op zijn nieuwjaarsreceptie op 27 januari presenteert het Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel (AMVB) een nieuw Brusselgedicht.

In het museum loopt momenteel een expo over het ontstaan en de betekenis van de Brusselse rederijkerskamers. Ook wordt de link gelegd met poetry slam, een moderne vorm van rederijkerij. Aan het eind van de tentoonstelling mogen de bezoekers zelf een gedicht of enkele zinnen op papier zetten. “Vooral kinderen en mensen die Nederlandse taalles volgen hebben dat gedaan,” zegt Kathleen De Blauwe van het AMVB. Met het materiaal van deze kleine en grote rijmkunstenaars gaan rederijker Luc Collin en poetry slammer Miss Elli een gedicht schrijven. Op 27 januari zullen ze het elk op hun manier voordragen. HUB

9

10

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Gooien maar In Oudergem vond voor de vierde keer het kampioenschap kerstboomwerpen plaats. Het evenement telde 353 deelnemers.

Of het nu aan verkleumde handen, sterke drankjes of ontoereikend spierballengeweld lag weten we niet, maar het record van januari 2017 (bijna acht meter) werd niet gebroken. De verste gooi was 7m39 bij de mannen, 5m47 bij de kinderen en 4m75 bij de vrouwen.

De kerstman zelf, die stuurde zijn kat. JMB Š IVAN PUT

11

De week

Terugblik op het nieuws

Leopold II ontvoerd

Skatepark

3

Het borstbeeld van koning Leopold II in het Dudenpark van Vorst is ontvreemd door het antikolonialistisch collectief Association citoyenne pour un espace public décolonial. Het collectief vraagt om bij standbeelden van Leopold II tekstpanelen met een context te plaatsen. Het beeld wordt later teruggevonden in de struiken.

Planet Park heropent eind februari Bxtreme Club, een skateruimte van 3.500 vierkante meter. Eind 2017 moest het skatepark op het Klein Eiland dicht, omdat de locatie onveilig werd bevonden door de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij.

Drie bussen van de MIVB botsen op het Luxemburgplein in Elsene op elkaar. Daarbij raken de drie bestuurders, een instructeur en twee passagiers gewond. Hoe het ongeval gebeurde, wordt onderzocht.

STAKING BIJ AGENTSCHAP INTEGRATIE EN INBURGERING

BRUZZ | DE WEEK

‘Homans moet bewegen’ Een breed gedragen staking van het personeel zet de malaise bij het Agentschap Integratie en Inburgering in de kijker. De dikwijls sociaal geëngageerde integratiewerkers slikken “de enorme schade die de politiek de sector toebrengt” niet langer. “De minister moet bewegen.” — PHILIP GALLASZ

R

uim de helft van de ongeveer zevenhonderd medewerkers van het Agentschap Integratie en Inburgering zakte maandag van overal uit Vlaanderen naar de Brusselse hoofdzetel aan Tour & Taxis af. Uit protest legden ze het werk neer, in de hoop dat de directie haar herstructureringsplan nog bijstuurt.

Het Agentschap informeert nieuwkomers, organiseert inburgeringscursussen en ondersteunt lokale overheden in hun diversiteitsbeleid.

Het water staat het Agentschap, onder bevoegdheid van Vlaams minister Liesbeth Homans (N-VA), aan de lippen. De directie wil met 170 ontslagen financieel orde op zaken stellen. Dat zal het integratiewerk heel hard schaden, klinkt het vanuit de sector. Desondanks moeten eind deze maand de eerste mensen vertrekken. “Voor sommige inburgeraars stopt dan letterlijk de les. Want de leraar is ontslagen,” zegt vakbondsleider Sofie Ostyn (ACV).

12

De malaise bij de overheidsdienst die de integratie en inburgering van nieuwkomers wil stroomlijnen is heel erg groot, zo blijkt. Niemand vertelt veel goeds over de huidige structuur, die er kwam in 2015. Alle lokale onthaalbureaus voor nieuwkomers (behalve Antwerpen en Gent) staan sindsdien onder één superstructuur: het Agentschap.

Veldwerkers zitten regionaal, de directie zit in Brussel.

“Vanuit zuiver managementoogpunt is die structuur je reinste waanzin,” zegt ook Johan Leman, voorzitter van het Molenbeekse integratiecentrum Foyer. “Integratie is het soort werk dat zo’n structuur niet kan hebben. Je wil lokale accenten leggen en klantgericht werken. Dat kan niet vanuit een logge, gecentraliseerde, veel te dure mastodont.”

Ostyn bevestigt: “De context in Brussel is anders dan in Leuven of Hasselt. In de huidige structuur kan je die lokale accenten niet meer leggen,” zegt ze. “De integratiewerkers hebben echt het gevoel dat ze contractbreuk plegen tegenover de inburgeraars. Ze kunnen hen niet

meer op de juiste manier helpen.”

Waarom die structuur er dan kwam? Leman schetst een weinig flatterend beeld: “In de aanloop naar de oprichting werd ik uitgenodigd op het kabinet. Met een flashy powerpoint werd ons toen uitgelegd hoe de nieuwe structuur eruit zou zien. Niemand die het begreep.

Toen ik een directeur van de administratie vroeg of die erin geloofde, kreeg ik als antwoord: ‘Nee, maar de hele operatie is intussen zo duur geworden dat we het wel moeten doen.’”

Een hoge medewerker van een Brusselse onthaaldienst zegt het zo: “Het Agentschap is zoals het Mexicaanse leger: meer bazen dan

soldaten.” Hij voelt de impact op zijn werk nu al, en vreest voor wat er na de ontslagronde komt. “Voor het eerst in achttien jaar moeten we mensen naar huis sturen.”

GROTE SCHADE Kathleen De Decker van vakbond BBTK bevestigt de grote schade voor Brussel. “Inburgering is hier nog niet verplicht. Een speciaal team concentreert zich daarom op de werving en oriëntatie van inburgeraars. Door het hoge aantal ontslagen in Brussel op eerstelijnsniveau wordt dat team zwaar geraakt.” Volgend jaar zou inburgering in Brussel (net als elders) wel verplicht worden. Net nu er nood is

Expo Simonet

MoneyGram

Kiosk Radio

Het studiecentrum Jean Gol van de MR opent een tentoonstelling over Jacques Simonet. De oud-burgemeester van Anderlecht, die ook minister-president van Brussel en federaal minister werd, stierf in 2007 op 43-jarige leeftijd.

De Amerikaanse geldtransferdienst MoneyGram verhuist zijn Europese hoofdkwartier uit Londen naar Brussel. Via MoneyGram kan iemand geld overmaken aan iemand anders, elders in de wereld. Het bedrijf is een concurrent van Western Union.

De gemeenteraad van Brussel-Stad staat de oprichting van het radiostation Kiosk Radio toe, dat uitzendt vanuit de kleine kiosk in de Warande (Koninklijk Park).

Kiosk Radio wil de ether vooral vullen met Belgische dj’s, bands en labels.

Het hoofdstedelijk brandweerkorps functioneert als een koninkrijk in een staat FILIP DE RYNCK, Professor bestuurskunde UGENT In De Standaard

Cartoon Wauter Mannaert

BRUZZ | DE WEEK

Meer dan de helft van de medewerkers van het Agentschap nam deel aan de protestactie aan de hoofdzetel.

© IVAN PUT

aan integratiewerkers, worden die afgedankt. “Met de huidige plannen van de directie kunnen we amper de helft doen van wat we vandaag doen,” zegt de medewerker van de onthaaldienst. “Is dat dan de bedoeling?”

Helaas wel, vreest het werkveld.

“Niemand twijfelt er nog aan dat dit een N-VA project is,” zegt vakbondsvrouw Ostyn. “Het doel is om aan de integratiesector zoveel mogelijk schade aan te richten.” De vakbonden verwachten weinig van de directie. “We zullen op andere deuren moeten kloppen en ons richten tot de minister,” zegt De Decker. Ostyn bevestigt: “Homans moet bewegen.”

13

Cultuur

B

Brussels concertjaar onder de loep

PALEIS 12

BRUZZ | DE VERHALEN

maakt ambities niet waar

Anderhalf miljoen bezoekers per jaar bleek voor Paleis 12 te hoog gegrepen. © PHOTONEWS

Het voorbije jaar 2017 werd een grand-crujaar voor de gevestigde waarden in de Brusselse concertsector. Maar niet voor iedereen: Paleis 12 en La Madeleine hebben het moeilijk om hun plaatsje op de markt te veroveren.

En de grote verliezer is het Koninklijk Circus.

— MATHIAS DECLERCQ

14

ij de Ancienne Belgique werd het nieuwe jaar ongetwijfeld met een glimlach ingezet. De concertzaal op de Anspachlaan staat in het Amerikaanse Pollstarmet met 218.000 bezoekers voor 471 evenementen zomaar op de tweede plaats te pronken in de lijst van best verkopende clubs ter wereld.

En ook bij Vorst Nationaal is er reden tot vieren. De zaal behoort nog net tot de zestig bestverkopende evenementenhallen wereldwijd. Daarvoor kon het in 2017 rekenen op negentig evenementen, die in totaal een slordige 435.000 bezoekers naar Vorst lokten.

Sinds 2013 heeft Brussel er ook een andere grote evenementenhal bij: Paleis 12 moest dé concertzaal worden die de grootste artiesten naar Brussel zou lokken – en niet steevast naar het Sportpaleis of de Lotto Arena in Antwerpen. De stad Brussel pompte toen 20 miljoen euro in de realisatie van de zaal, een eerste stap in de opwaardering van de Heizelpaleizen en het toekomstige NEO-project. De uitbating van Paleis 12 werd in handen gegeven van Brussels Expo.

De ambitie die daarbij uitgesproken werd – de zaal jaarlijks honderd dagen vullen met 1,5 miljoen bezoekers, staat nog steeds te lezen op de website – ligt vandaag wel mijlenver af van de realiteit. Paleis 12 kwam in 2017 aan 36 avonden vertier, goed voor net geen 200.000 bezoekers. Slechts een fractie van de vooropgestelde doelen dus, al waren die misschien gewoon niet realistisch. “Dat die anderhalf miljoen bezoekers op dat moment meer waren dan de som van de bezoekers voor Vorst Nationaal, het Sportpaleis en de Lotto Arena samen, deed blijkbaar niet echt ter zake,” vertelt een insider in de muzieksector.

“Maar het is toch raar dat er geen vragen gesteld worden over de return on investment van de stad en Brussels Expo.”

TUSSEN TWEE STOELEN Volgens concertorganisatoren ligt het alvast niet aan de zaal zelf. Bij Greenhouse Talent - de concertpromotor die de afgelopen jaren artiesten zoals Massive Attack, Scorpions en Nicki Minaj naar Paleis 12 bracht zijn niets dan goede dingen te horen over de service, de bereikbaarheid voor het publiek en de akoestiek van de zaal. Is de vermeende boycot van

die andere grote concertpromotor, Live Nation, dan de oorzaak? In de wandelgangen wordt al langer gezegd dat Live Nation geen goede relaties onderhoudt met Brussels Expo. Live Nation heeft immers belangen in de Sportpaleis Groep, die in Brussel ook Vorst Nationaal uitbaat. Bovendien zou er een conflict geweest zijn tussen Brussels Expo en Live Nation omdat die eerste de topact Muse achter de rug van die laatste had geboekt.

Een storm in een glas water, reageerde Live Nation, maar toch valt het op dat de concertpromotor in 2017 welgeteld één concert in Paleis 12 organiseerde. “In het begin liep het productioneel en organisatorisch niet allemaal op rolletjes, maar ondertussen zijn we tevreden over de evenementen die we er georganiseerd hebben,” zegt Christian Verwilghen van Live Nation. “In 2018 staan er met Parov Stelar en Bryan Adams trouwens al twee bevestigde shows van ons in Paleis 12.”

Waarom oogde de agenda dan zo leeg? Veel lijkt te maken hebben met de maximumcapaciteit van Paleis 12, zo’n 15.000 man, waardoor de zaal wat tussen twee stoelen valt. “Er zijn gewoon niet veel groepen die zo’n capaciteit zoeken,” beaamt Verwilghen. De grote sterren gaan naar het Sportpaleis, waar tot 23.000 personen in kunnen en logischerwijs veel meer tickets aan de man gebracht worden. Wie kleiner zoekt, trekt naar de Lotto Arena of Vorst Nationaal.

KLEINERE CAPACITEIT Dat beseft exploitant Brussels Expo ook zelf. Daarom wil die steeds meer inzetten op de flexibiliteit van de zaal. Net zoals bij Vorst Nationaal, kan Paleis 12 van een bunker van 15.000 man omgevormd worden tot een zaal van een veel kleinere capaciteit, tot zelfs 2.000 personen. Die aanpak moet Paleis 12 in de toekomst veel meer evenementen opleveren.

Die nieuwe strategie wordt in goede banen geleid door Fabrizio Gentile, die in maart 2017 als nieuwe directeur Entertainment van Brussels Expo werd aangesteld. “De ambitie in het begin was inderdaad gigantisch. Ik zal die niet herhalen, maar het doel blijft wel om Paleis 12 als een van de grote zalen

Botanique, met hier het optreden van Thee Oh Sees, kan terugblikken op een geslaagd jaar.

xxxx

© OLIVIER BOURGI CREATIVE COMMONS

in de Europese markt te plaatsen.”

Gentile staat bij Brussels Expo ook aan het hoofd van La Madeleine, het kleine broertje van Paleis 12 dat in 2016 opende vlak bij het Centraal Station. Daar ging 2017 behoorlijk rampzalig van start, met amper zes evenementen in de eerste zeven maanden van het jaar.

Uiteindelijk strandt de zaal wel nog op 37 evenementen, die zo’n 26.636 bezoekers lokten. “We hebben La Madeleine na het moeilijke begin wel snel opnieuw op de markt gekregen,” zegt Gentile.

“Het doel is om in 2018 aan zeker zeventig optredens te komen.”

KONINKLIJK CIRCUS Bij Botanique, ten slotte, wordt tevreden teruggeblikt op een boerenjaar waarin een geslaagde mix van 10 expo’s en 289 concerten samen 124.800 bezoekers lokte.

Maar Botanique kreeg ook een serieuze aderlating te verwerken in 2017. Het verloor immers na zeventien jaar de uitbating van het Koninklijk Circus nadat de stad Brussel als eigenaar van de zaal het contract had verbroken. Na lang juridisch getouwtrek is het resultaat dat het Koninklijk Circus gewoon leegstaat.

BALANS CONCERTZALEN VORST NATIONAAL 90 evenementen 435.500 bezoekers ANCIENNE BELGIQUE 471 evenementen 218.000 bezoekers BOTANIQUE 299 evenementen 124.800 bezoekers PALEIS 12 36 evenementen 198.623 bezoekers LA MADELEINE 37 evenementen 26.636 bezoekers

Daarmee verliest Botanique haar grootste zaal. “Nu ligt onze prioriteit vooral bij jong talent promoten, en die kunnen nog allemaal terecht in onze eigen zalen (met maximumcapaciteit zevenhonderd man, red.). Maar voor artiesten die we graag in een later stadium van hun carrière nog eens terugvragen, zijn we onze grootste zaal van 2.000 man wel kwijt,” zegt Kris Mouchaers van Botanique.

Daardoor zal ook het festival Les Nuits moeten inkrimpen, aangezien Botanique normaal acht van de tien dagen ook in het Koninklijk Circus programmeerde.

“Nu kan dat niet, dat zal wel impact hebben, vooral op het aantal tickets dat we kunnen verkopen natuurlijk,” zegt Mouchaers. Botanique heeft het wel op een akkoordje gegooid met BOZAR om daar alvast één concert te organiseren.

Daarnaast wordt de capaciteit van de Chapiteau dit jaar ook opgekrikt van 1.200 naar 1.500 man.

Maar behalve Les Nuits, wordt er bij Botanique voorlopig nog niet gedacht aan inkrimpen, bijvoorbeeld op het vlak van personeel of evenementen. “We redden ons wel, daar ben ik tweehonderd procent zeker van,” besluit Mouchaers.

15

Portret

Adriana Costa Santos zoekt elke dag voor iedereen in het Maximiliaanpark een warme en veilige plek om te slapen

‘Dit is een mobilisatie zonder precedent’ 16

In de zomer van 2015 was Adriana Costa Santos nog een gewone Portugese studente, net klaar met haar bachelor internationale betrekkingen.

Per toeval belandde ze in het Brusselse Maximiliaanpark, waar ze uitgroeide tot de spil van een van de opmerkelijkste burgerinitiatieven van de afgelopen jaren. — SARA DE SLOOVER

▲

© SASKIA VANDERSTICHELE

BRUZZ | DE VERHALEN

E

en willekeurige avond in het Maximiliaanpark. Honderden migranten, voornamelijk Oost-Afrikaanse jonge mannen, hebben zich verzameld op een hoek van het park. Belgen zijn er ook, mensen met een auto of een logeerplek in de aanbieding. In het middelpunt van de mensenmassa: drie mensen met witte hesjes, die door de ongeduldigste wachtenden de hele tijd worden omzwermd. Zij koppelen telkens twee of drie migranten aan gastfamilies voor de nacht.

Adriana Costa Santos (23), een van hen, noteert alle namen op een lijst. Ze zal hier blijven tot de laatste migrant – na een dagelijkse noodkreet via Facebook – een slaapplek heeft gevonden.

Met haar vriend stampte Costa Santos vorige zomer een van de opmerkelijkste vrijwilligersprojecten van de afgelopen jaren uit de grond. Op een septemberavond vorig jaar koppelden ze acht migranten aan gastvrije Belgische gezinnen. Intussen zijn ruim 30.000 burgers en organisaties lid van de Facebookgroep, waarmee het koppel elke avond onderdak zoekt voor vier- tot vijfhonderd transitmigranten. Drieduizend huishoudens hebben al iemand thuis opgevangen.

In totaal boden ze al meer dan vijftigduizend overnachtingen aan. Sinds het begin is ze zestien uur per dag in touw, een logistiek huzarenstuk.

Een paar uur eerder. Twee mannen en een vrouw drentelen voor de deur van het café in Elsene waar ik met Costa Santos afgesproken heb. Of het klopt dat ze naar hier komt? Het blijken een buurman te zijn die hulp aanbiedt om tijdelijke verblijfplaatsen op te kalefateren, een vrouw die graag kleding wil sorteren, en een kennis die een sleutel komt afgeven. Als Costa Santos binnenkomt, luistert ze geduldig naar iedereen, al weet ze niet meteen wat te antwoorden. Na een half uur stelt ze voor op het terras te gaan zitten, zodat wij eindelijk kunnen praten – en zij kan roken.

Een vriend met een cruciaal telefoonnummer passeert op het trottoir aan de overkant.

Costa Santos probeert zijn aandacht te vangen, maar ze heeft niet de energie om op te springen. Ze praat zacht en zal de hele tijd blijven scrollen door de berichten die binnenlopen op haar telefoon – alleen al van mensen die ze niet kent, staan nog 96 berichten te wachten op Facebook Messenger.

Adriana Costa Santos is geboren en getogen in Lissabon. Ze is de jongste in een gezin van vier, de dochter van een psychologe en een journalist/schrijver. Haar vader vertaalde onder meer Poetins Rusland van Anna Politkovskaja naar het Portugees. Als ik vraag wat ze van thuis meekreeg, wikt ze haar woorden: “Een kritische geest en respect voor menselijke waarden.”

Als kind hield ze het meest van lezen en schrijven. Zowel verhalen, als later artikels voor het studentenblad. “Na mijn bachelor interna-

17

Burgerplatform Maximiliaanpark

BRUZZ | DE VERHALEN

▲

18

tionale betrekkingen plande ik een jaar pauze, om uit te zoeken wat ik wilde doen. In oktober 2015 belde een vriendin uit Brussel met een voorstel: een maand vrijwilligerswerk in het Maximiliaanpark, waar toen net een tentenkamp was opgedoekt.

Ik kon bij haar op de sofa slapen.”

Ook al had Costa Santos nog nooit van de situatie in het park gehoord, toch kocht ze meteen een ticket. Om dan nooit meer weg te gaan. “Ik kwam voor een maand, en © BELGA werkte aan het onthaal van het centrum op de Willebroekkaai. Maar ik bleef nog een paar maanden langer, en uiteindelijk was ik veel te betrokken om nog weg te gaan. De vrijwilligers en de vluchtelingen werden heel ADRIANA COSTA SANTOS snel een hechte familie voor COÖRDINATRICE HÉBERGEMENT PLATEFORME me.” In het tumult leerde ze Mehdi Kassou (34) kennen, CITOYENNE een van de oprichters van het Burgerplatform voor Hulp aan de Vluchtelingen. Ze werden verliefd, op het werk en op elkaar.

“Na de sluiting van het kamp in Calais eind Het weekblad Visão, de Portugese tegenhan2016 trokken opnieuw vluchtelingen naar het ger van Knack, vroeg haar in die eerste Maximiliaanpark. In de daaropvolgende zomer maanden een blog bij te houden. Daarmee won zagen we dat de vrouwen in het park een heel ze in haar thuisland een mensenrechtenprijs. kwetsbare groep vormden. Dus probeerden we Op de website van Visão omschrijft Costa onderdak voor hen te vinden. Eind augustus Santos zich als “een normaal meisje, dat graag merkten we dat Belgische gezinnen naar het in de regen wandelt, van kunst, muziek, feesten park kwamen om een slaapplaats aan te bieden, en een goede politieke discussie houdt”. Haar maar weer met lege handen moesten vertrekdoel in het leven: “Actief bijdragen om de ken. De kleine groep vrouwen had een slaapwereld te veranderen met woorden, daden en, plaats, net als de kinderen, gewonden en indien mogelijk, een aanstekelijke glimlach.” bejaarden, en de anderen boden zich zelfs niet aan.”

VERTROUWENSBAND Kassou en Costa Santos beslisten de operatie uit te breiden naar alle migranten in “Ik bouwde eerst een vertrouwensband met de het Maximiliaanpark. “Het begon met een vluchtelingen op voor ik vragen begon te oproepje naar gastgezinnen op de pagina van de stellen,” zegt ze over de blog. “Ik wilde hen hun ‘moedergroep’ Burgerplatform voor Hulp aan eigen verhaal laten vertellen. Om te laten zien de Vluchtelingen. We konden op dat moment dat ze mensen zijn zoals wij allemaal. Drie niet voorzien wat een draagwijdte het project maanden later zou ik een vrijwilligersproject in zou krijgen. De eerste nacht hebben we acht Colombia beginnen, maar dat heb ik afgeblamigranten te slapen kunnen leggen, de derde zen. Waarom elders gaan als hier nog zo veel te dag waren het er 25, een week later al 87. Op doen is, dacht ik.”

12 september hebben we de aparte FacebookIn september 2016 begon ze aan een master pagina Hébergement Plateforme Citoyenne antropologie aan de ULB. De jonge Portugese opgericht, met mijn gsm-nummer erop. Vanaf nam voortaan het beheer van de vrijwilligers dat moment stond de telefoon roodgloeiend.” van het Burgerplatform voor Hulp aan de “Eerst was ik alleen in het park. Intussen Vluchtelingen op zich. “Want dat kon ik ook in de bus of desnoods in mijn bed doen. Dat heb ik hebben we een groep van twaalf vaste vrijwilligers, van wie er elke avond vier aanwezig zijn. tot afgelopen zomer gecombineerd met mijn Ik ben er ongeveer zes dagen op de zeven. Om studie en een studentenjob.”

“Ik kan niet leven in een stad waar dit gebeurt en er niks aan doen”

acht uur is er een voedselbedeling, om halfnegen beginnen we de families en chauffeurs op te vangen en te koppelen.”

“Bovenaan op de Facebookpagina staat nu een FAQ-document met de vragen die kandidaat-gastgezinnen mogelijk hebben, waarop anderen met ervaring kunnen antwoorden. Die participatieve aanpak maakt het heel makkelijk te runnen.”

“Iedereen was bang in het begin. De gastgezinnen, maar ook de jonge migranten.

Meestal zijn het jongens tussen 16 en 25. Ze hadden schrik om zomaar met een vreemde mee te gaan in een land waar ze opgejaagd werden door de politie. Ze willen vaak alleen samen met een vriend mee. Intussen horen we wel vaak dat België the best country in Europe is.”

“Overdag vullen gastgezinnen een formulier in met hoeveel mensen ze die avond kunnen opvangen, zodat wij al een idee hebben hoeveel slaapplekken we kunnen garanderen. We staan ook voortdurend in contact met onze ploeg vrijwilligers in het opvangcentrum in Haren dat we beheren. Rond 22 uur post ik een oproep op Facebook voor de mensen die nog in de kou blijven staan, en dan begint mijn telefoon te rinkelen. Bijna de helft van de vluchtelingen vindt pas na dat moment een logeeradres.”

“Als iemand een paar keer op dezelfde plek overnacht, regelen mensen het daarna vaak onderling, zonder dat wij nog tussenbeide moeten komen.”

Kassou en Costa Santos werken allebei 16 tot 18 uur per dag. Hij heeft zijn job als kaderlid bij een telecombedrijf opgegeven, haar studie is er voorlopig even bij ingeschoten. “Maar dat is niet erg, ik heb daar nog tijd voor. Overdag zijn er de sms’jes, de telefoontjes, de Messengerberichten met vragen om informatie. Op de Facebookpagina volgen we de commentaren, beantwoorden we vragen, verwijzen we mensen door. Dan belt bijvoorbeeld een opvanggezin dat een van hun gasten griep heeft, en willen ze weten waar ze naar de dokter kunnen.”

“Het stelt mensen gerust dat ze iemand kunnen bellen, denk ik. Dat iemand hun vragen kan beantwoorden. Mehdi is meer het aanspreekpunt voor de politiek en media, omdat hij communicatie heeft gestudeerd en ik bovendien een jaar geleden nog geen woord Frans kende (dat spreekt ze nu vloeiend, red.). ’s Avonds ben

ik meestal in het park, tot iedereen een slaapplek heeft. Collega-vrijwilliger Yoon en ik kennen de jongens, en hebben de gastgezinnen vaak overdag aan de lijn gehad. Dat maakt het voor ons eenvoudiger om doordachte matches te maken. Die vertrouwensband kun je niet zomaar kweken, dat vergt tijd.”

“Met Kerst was ik drie dagen bij mijn familie in Portugal, dat heeft me ontzettend deugd gedaan. Mijn moeder zou wel willen dat ik me zou amuseren tijdens mijn studie, met mensen van mijn leeftijd, maar tegelijk weet ze dat ik niet anders kan. Ik kan niet leven in een stad waar dit gebeurt en er niks aan doen.”

“De vrijwilligers en de vluchtelingen werden heel snel een hechte familie voor me” ADRIANA COSTA SANTOS COÖRDINATRICE HÉBERGEMENT PLATEFORME CITOYENNE

“Soms is het ontmoedigend om voor de zoveelste avond al die mensen te zien die geen dak boven hun hoofd hebben. Maar dan denk ik aan de nacht daarvoor, aan het moment dat er niemand meer overbleef in het park. Dat motiveert.”

“Eén jongen zei me in september: ‘Dit is het Europa waar ik van droomde. Ik heb Italië, Frankrijk en Duitsland doorkruist, maar heb nooit een inwoner ontmoet. Hier in België willen jullie ons niet alleen ontmoeten, maar ons ook actief helpen.’”

Hoe het komt dat zoveel Belgische burgers hun actie steunen? “Het is iets heel menselijks en natuurlijks om onderdak te verschaffen.

Maar toen we eraan begonnen had ik nooit gedacht dat we op een dag iedereen een slaapplek zouden kunnen bezorgen. Dit is een mobilisatie zonder precedent. Burgers zijn verontwaardigd dat mensen in de hoofdstad van Europa buiten moeten slapen. Er was gewoon iemand nodig die de actie coördineert, die iedereen kan geruststellen, die zorgt dat kandidaat-gastgezinnen getuigenissen kunnen lezen voor ze iemand in huis halen.”

“Er is ook het beperkte engagement: we stellen je voor om na de werkuren iets te doen, eventueel met een chauffeur die de vluchtelingen bij je thuis komt afzetten en ze ’s ochtends na het ontbijt ook weer ophaalt. We vragen niet om mensen permanent te laten logeren. Als het na een nacht niet meer goed uitkomt, geen probleem. Dan neemt iemand anders het over.

Ideaal gezien zou de Belgische staat een waardige opvangstructuur moeten opzetten om deze mensen op te vangen, al is het dan maar tijdelijk.”

Vooravond – vlak voor Costa Santos naar het Maximiliaanpark vertrekt, post ze nog een bericht op Facebook. “Zo snel mogelijk onderdak gezocht voor een jongen met een niet-besmettelijke luchtweginfectie – moet drie dagen in de warmte blijven. Merci ❤.”

Die avond, in het park, in het midden van de mensenzwerm, ziet ze me staan. Heel even blijft haar blik hangen. Ze vraagt, vorsend: “Kom je ook een paar mensen oppikken?”

BRUZZ | DE VERHALEN

VERONTWAARDIGDE BURGERS

© SASKIA VANDERSTICHELE

19

Ondernemen

Growfunding viert vijfde verjaardag met feest en conferentie

‘Wij steunen het kleine in de grootstad’

BRUZZ | DE VERHALEN

Bijna honderd burgerinitiatieven en een handvol start-ups hebben al financiering gezocht via Growfunding. Het Brusselse crowdfundingplatform met sociale inslag organiseert voor zijn vijfde verjaardag een tweedaagse met feest en debat. — LAURENT VERMEERSCH

I

n de vorige jaargang – september 2016 tot en met juni 2017 – haalden de verschillende campagnes op Growfunding samen maar liefst 400.000 euro binnen. “We hadden toevallig verschillende initiatieven die grotere bedragen wilden inzamelen, maar meestal ligt het doelbedrag tussen 5.000 en 15.000 euro,” zegt Frederik Lamote. “Growfunding is er om het kleine in de grootstad te ondersteunen.”

Cijfermatig groeien is dan ook niet de eerste ambitie van Growfunding. “Als crowdfunding ter sprake komt, gaat het meestal over de financiële kant, maar voor ons is dat niet de essentie. Wij proberen crowdfunding in te zetten om het stedelijk weefsel te versterken. Onze projecten zijn meestal kleinschalig, maar ze kunnen mensen bij elkaar brengen en bruggen bouwen in een gesegregeerde stad. We tonen dat er ook dingen werken in Brussel en doen mensen geloven in de maakbaarheid van de stad. Dat heet civic crowdfunding.”

NIET VLAAMS GENOEG Buiten Brussel valt die boodschap echter nog vaak in dovemansoren.

“We willen ons actieterrein graag verder uitbreiden in Vlaanderen, maar als we subsidie vragen, vangen we meestal bot, omdat we niet Vlaams genoeg zouden zijn.”

Zonder projecten geen subsidie, en zonder subsidie geen projecten.

Het blijkt bijzonder moeilijk om die cirkel te doorbreken. “Het lijkt soms

20

of er een ruimtelijk criterium wordt gehanteerd, terwijl het toch gaat om een gemeenschapsbevoegdheid.

Brussel is toch nog altijd de hoofdstad van Vlaanderen? Andere steden zouden er heel wat van kunnen leren, want de sociale en andere problemen in de grootstad zullen zich over een aantal jaar ook elders voordoen. Dit is het terrein waar je naar oplossingen kan zoeken. In Vlaanderen is echter weinig kennis over de sociale en financiële meerwaarde van civic crowdfunding.”

Ondertussen werkt Growfunding wel vlot mee aan de uitbouw van een internationaal netwerk van gelijkaardige platformen met sociale inslag uit andere steden. Zo zullen collega’s uit onder meer Amsterdam, Londen, Parijs, Bologna en Barcelona, maar ook Detroit en Montréal dit weekend naar Brussel afzakken. “Het kostte maar enkele e-mails om hen te overtuigen,” zegt Lamote. “Dat is het voordeel van de internationale uitstraling van Brussel. Het European Crowdfunding Network maakt van de

gelegenheid gebruik om een werkgroep op te richten met de verschillende organisaties. Zo kunnen we met één stem spreken en het Europese beleid beïnvloeden en komen we misschien in aanmerking bij een volgende subsidieronde.”

De conferentie moet echter vooral de aanleiding zijn om kritisch na te denken over de rol en de toekomst van civic crowdfunding.

“Het gaat over de impact die we kunnen hebben op de stad, maar ook hoe we kunnen blijven innoveren om mensen toegang te geven tot financiering en de kans geven een netwerk uit te bouwen. De overgrote meerderheid van het ingezamelde geld komt vandaag van burgers. Dat is niet evident. Moeten overheden en bedrijven niet meer bijdragen?”

Voor Growfunding mag hun platform geen alternatief worden voor subsidies, eerder een aanvulling. “Door onze flexibiliteit kunnen we kansen geven aan mensen en organisaties die niet klaar zijn om naar de overheid te stappen, niet de juiste rechtspersoonlijkheid hebben of niet passen in de top-downsubsi-

“Wij proberen crowdfunding in te zetten om het stedelijk weefsel te versterken” FREDERIK LAMOTE GROWFUNDING

Het team van Growfunding, vlnr. Hanne Lahousse, Dennis Marcelis, Sylvie Leullieux en Frederik Lamote.

diecategorieën. Daarnaast blijft het een rol van de overheid om professionele organisaties meer structureel te ondersteunen.”

Ook ondernemingen zouden een grotere rol kunnen spelen. “Ze zouden bijvoorbeeld een aantal euro kunnen opleggen bij elke ingezamelde euro. Wij kunnen bedrijven een grote maatschappelijke meerwaarde garanderen, met zichtbaarheid op

GROWFUNDING Evenement The Civic Crowfunding City Vrijdag 19 en zaterdag 20 januari in de Beursschouwburg growfunding.be/bazaar

> HUSSEIN RASSIM is een muzikant uit Bagdad. Op de vlucht voor de oorlog in zijn land, kwam hij in de zomer van 2015 in Brussel terecht. Via Growfunding zamelde hij geld in om een eclectisch album op te nemen met collega-mu-

> KOOKMET is een pop-uprestaurant op de markt van Abattoir. Deelnemers doen samen boodschappen, koken samen en eten samen. Het initiatief is populair bij scholen, maar regelmatig schrijven ook bedrijven zich in. Zo komen

zikanten die hij ontmoette tijdens zijn vlucht en in Brussel.

“Civic crowdfunding is ook nieuwkomers de kans geven om aansluiting te vinden bij de netwerken in de stad,” aldus Lamote.

Hussein heeft ondertussen

helemaal zijn draai gevonden.

“Hij woont in Anderlecht, heeft een dochtertje en zijn agenda is goed gevuld. Hij heeft hier een publiek gevonden voor zijn muziek.” Op het verjaardagsevenement zal hij spelen, samen met Arumbo, een

groep die binnenkort met een eigen campagne komt.

“Dat is ook een surplus van ons platform. Door mensen met elkaar in contact te brengen en netwerken te creëren, ontstaan er samenwerkingen en weer nieuwe initiatieven.”

uiteenlopende groepen met elkaar in contact. “Het was één van onze eerste campagnes die heel succesvol was en we hebben er heel veel uit geleerd,” zegt Frederik Lamote.

“Kookmet loopt nog altijd en heeft Abattoir mee op de kaart

gezet bij andere organisaties en ondernemingen.” Die laatste zorgen zo mee voor de financiering van Cultureghem, de vzw die de slachthuissite animeert.

“Ook dat is de meerwaarde van civic crowdfunding: een concept dat werkt, kan je blijven ver-

kopen. Dat is interessant voor de sociaal-culturele sector die niet altijd de meest innovatieve is op financieel vlak en soms een beetje subsidieverslaafd.

Verenigingen leren dat ze op andere manieren inkomsten kunnen genereren.”

halfuur voor de opening in de muur geramd hebben en er geen tijd was om op zoek te gaan naar een waterpas.”

De opening moest Molenbeek nieuwe hoop geven na de maandenlange negatieve aandacht. “We wisten dat de internationale media een jaar na de aanslagen opnieuw op het Gemeenteplein zouden staan. Alle Europese en Ame-

rikaanse media zijn er dan ook gepasseerd. Ze moesten ergens hun koffie gaan drinken. Zo hadden ze ook iets positief te vertellen en dat hebben ze in veel gevallen gedaan.”

Over enkele jaren gaat de gemeente het pand renoveren en is het gedaan met Brass’Art, al hopen de initiatiefnemers dat de dynamiek wordt doorgetrokken in het nieuwe project.

> Een van de meest spraakma-

© BART DEWAELE

onze drukbezochte website. Ze kunnen toegang krijgen tot netwerken en plekken in de stad.”

Sponsorende bedrijven moeten wel mee zijn met de filosofie van civic crowdfunding: het doel is niet financiering, maar maatschappelijke impact. “Voor de meeste initiatieven is het moeilijk om toegang te krijgen tot bedrijven. Wij dromen ervan om een fonds op te richten met

Brusselse bedrijven die elke bijdrage automatisch verhogen met 20 of 30 procent. Meer niet, anders wordt het te makkelijk en investeer je minder in een netwerk, terwijl dat net een belangrijke doelstelling is, om een project te laten doorlopen, of om nieuwe initiatieven te inspireren. Zo versterken we de zelforganiserende capaciteit van de stad.”

kende campagnes was die voor BRASS’ART, een laagdrempelig café en cultuurhuis op het Gemeenteplein in Molenbeek. Het ging open op de eerste verjaardag van de aanslagen. “Daar hebben we alles voor in het werk gesteld,” zegt Lamote. “Als het schap achter de toog nog scheef hangt, is het omdat we dat een

21

Reportage

Kwart van Brusselse kinderen is te dik

‘Overgewicht is vooral armoedeprobleem’ Een kwart van de Brusselse kinderen kampt met overgewicht, één op de zeven lijdt zelfs aan obesitas. De artsen zijn verontrust, ook omdat ze steeds meer jonge zwaarlijvige kinderen zien. “Een vijfjarige die vijftig kilo weegt, is ziek.”

BRUZZ | DE VERHALEN

— BETTINA HUBO, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

eenmaal duurder. Goedkope producten zijn vaak industrieel bereid en van mindere kwaliteit.” Bovendien komt het probleem meer voor in allochtone gezinnen, waar andere culinaire gewoonten heersen. “Mensen afkomstig uit een land waar voedsel schaars is, zijn ook vaak tevreden als hun kind mollig is.

Het betekent dat het goed te eten krijgt.”

Zwaarlijvigheid bij kinderen wordt niet afgemeten aan één welbepaalde BMI-grens (Body Mass Index), zoals bij volwassenen, maar houdt ook rekening met de leeftijd. Als een bepaalde limiet overschreden is, spreekt men

“Het dikke kind is het eerste dat links gelaten wordt” INGE GIES OBESITASSPECIALISTE

van obesitas, of zelfs morbide obesitas. “En dat is een ernstige ziekte,” zegt Steyaert.

Zwaarlijvigheid bij kinderen kan leiden tot hoge bloeddruk, diabetes, te hoge cholesterol, platvoeten, bedplassen, slaapstoornissen en een te vroege puberteit.

Om niet te spreken over de psychosociale gevolgen. “Die zijn echt niet gering,” zegt Inge Gies, obesitasspecialiste van het UZ Brussel. “Kinderen worden gepest, voelen zich niet goed in hun vel, haken af van school en komen

soms gewoon niet meer buiten, we zien ook depressies.” Gies verwijst naar een onderzoek waarbij aan jonge leerlingen twee foto’s getoond werden, de ene van een kind in een rolstoel, de andere van een te dik kind. “Ze moesten aanduiden met wie ze niet wilden spelen. Bijna allemaal wezen ze het te dikke kind aan. Het is de eerste die links gelaten wordt.”

Overgewicht heeft zelden een medische oorzaak, zegt Gies. “Het probleem ontstaat meestal door een teveel aan vette snacks en ander calorierijk voedsel, in combinatie met te weinig beweging.”

Is die balans de afgelopen decennia dan veranderd? Gies: “We eten tegenwoordig allemaal heel graag en willen ook de kleintjes laten genieten. Als ze amper een jaar zijn, krijgen ze al zoete drankjes, puddinkjes en andere dessertjes. Ouders denken dat ze hun kinderen daar een plezier mee doen, maar hierdoor krijgen baby’s op veel te jonge leeftijd veel te calorierijk voedsel.”

Ook zijn de porties fors vergroot. “Neem een pakje chips, dat is bijna twee keer zo groot als twintig jaar geleden.” Bovendien zijn kinderen minder gaan bewegen. “Dat begint al bij de allerkleinsten. Door het drukke en jachtige leven van vele ouders worden baby’tjes vaak in de maxicosi of in hun park gezet, in plaats van dat ze mogen rondkruipen. Als ze iets ouder zijn, doet de tablet of tv dienst als babysit.” Zelfs wanneer de kinderen op stap gaan, bewegen ze minder. “Ouders zetten hen al te makkelijk in de buggy. Dat gaat sneller dan wanneer de peutertjes zelf stappen.”

Gies erkent: wie jonge kinderen actief wil laten bewegen of sporten in Brussel, heeft het niet makkelijk. “Kleuters buiten laten spelen vinden veel ouders te onveilig. En er zijn voor kinderen onder de zes ook bijna geen sport- of bewegingsscholen.”

▲

22

W

oensdagnamiddag in de sportzaal op -1 van het ziekenhuis César de Paepe. Mourad en Ibtissam, beiden twaalf en zwaarlijvig, trappen rondjes op de fiets en de crosstrainer.

Kinesist Kenneth Stewart moet hen regelmatig aanvuren. “Adolescenten zijn niet altijd even gemotiveerd en geconcentreerd. Daarom lukt het ook hier niet iedereen om af te vallen.”

Voor de eveneens twaalfjarige Wail Kamili uit Anderlecht is het vandaag de eerste keer. Hij kampt met flink wat overgewicht sinds zijn negende, toen hij last kreeg van astma. Nu is hij door de pediater naar het bewegingsprogramma gestuurd. Ook zelf wil hij graag afvallen. “Dan kan ik op school mee rennen en sporten met de anderen.” Want op zijn nieuwe middelbare school heeft hij het nu niet erg naar zijn zin.

Wereldwijd is het aantal kinderen met overgewicht of obesitas de afgelopen veertig jaar vertienvoudigd, zo waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie eind vorig jaar. Ook in ons land zijn de cijfers alarmerend. In de Vlaamse centrumsteden kampt een kleine twintig procent van de kinderen met overgewicht. In Antwerpen ligt het cijfer op ruim 23 procent. In Brussel is het nog hoger. Een kwart van de leerlingen van het tweede leerjaar heeft overgewicht, zo blijkt uit een onderzoek uit 2012 van de Franse Gemeenschap. “Het is een epidemie. Veertien procent is zelfs obees,” zegt kinderchirurg Henri Steyaert van het Kinderziekenhuis Koningin Fabiola, dat vorig jaar een Gewichtskliniek voor Jongeren opende. Het bewegingsprogramma in César de Paepe maakt er deel van uit.

Dat Brussel de kroon spant, heeft te maken met de vele achtergestelde gezinnen en de grote culturele diversiteit. Overgewicht is een armoedeprobleem, eerder dan een welvaartsziekte, zegt Steyaert. “Gezonde voeding is nu

BRUZZ | DE VERHALEN Wail Kamili (12) is gemotiveerd en vastberaden: hij volgt een bewegingsprogramma voor obese kinderen. “Ik zal op school mee kunnen sporten met mijn klasgenoten.”

23

Kwart van Brusselse kinderen is te dik

▲

Een andere factor is slaaptekort. “Tijdens de slaap wordt een verzadigingshormoon aangemaakt. Wie te weinig slaapt, heeft meer honger en vooral zin in calorierijke snacks.

Komt bij dat kinderen die niet op tijd in hun bed liggen, ’s anderendaags moe zijn en minder zin hebben om te bewegen.”

En dan is de genetische aanleg. Is de moeder te dik, dan loopt ook het kind een groter risico op overgewicht. “Tijdens de zwangerschap worden de vetcellen van het kindje anders geprogrammeerd,” legt Gies uit.

Ze krijgt dan ook steeds jongere kinderen op consultatie en dat baart haar zorgen.

“Toen ik vijftien jaar geleden begon, kwamen er vooral adolescenten van veertien, vijftien jaar. Nu zie ik ook kleutertjes. Het betekent dat we achter de feiten aanlopen.

Want hoe jonger, hoe kleiner de kans dat het overgewicht verdwijnt.”

BRUZZ | DE VERHALEN

GEEN MEDICIJN Hoe het probleem aanpakken? “Een medicijn tegen obesitas bestaat nog altijd niet,” zegt kinderchirurg Steyaert. Hij constateerde dat obese jongeren die om te vermageren lange tijd in het Zeepreventorium verblijven vaak snel weer verdikken als ze eenmaal terug in de huiselijke omgeving zijn. De nieuwe Gewichtskliniek voor Jongeren van het Koningin Fabiola Ziekenhuis probeert het op een andere manier.

De kinderen blijven thuis en volgen een

programma waarbij ze door een arts, een diëtiste, een psycholoog en een kinesist worden begeleid. Diëtiste Mélissa Moretti organiseert ook een drie maanden durend groepsatelier, voor de kinderen en hun ouders. “Met de ouders werken we rond gezonde voeding, met de kinderen gaat het over leren voelen wanneer je genoeg gegeten hebt, of nog, welke positieve of negatieve emoties aanzetten tot eten.”

“Mensen uit een land waar voedsel schaars is, zijn vaak tevreden met een mollig kind” HENRI STEYAERT KINDERCHIRURG

Tijdens het programma staan de kinderen niet voortdurend op de weegschaal. Moretti: “Het gaat in de eerste plaats om een verandering van eetgedrag en een gezonde levensstijl.

Als je alleen op de kilo’s focust, krijg je het welbekende jojo-effect.”

Maar nieuwe eetgewoonten aanleren, kost tijd, soms maanden of jaren. Dat is ook de ervaring van dokter Gies, die in het UZ Brussel ook al een jaar of vijftien met een multidisciplinair team werkt. De lange duur blijkt een groot struikelblok bij de behandeling. Bovendien worden de consultaties van de psycholoog en diëtist meestal maar heel beperkt terugbetaald.

“Veel ouders komen een of twee keer langs, soms alleen omdat ze verplicht worden door het CLB, maar haken af als ze horen dat ze veel tijd en geld zullen moeten investeren. Daarvoor is het probleem niet groot genoeg, denken ze.

Ze beloven desnoods dat ze zelf iets zullen doen, een koekje minder geven of zo.”

Sommigen komen na enkele jaren terug.

“De kinderen zijn dan vaak al 15, 16 jaar en hebben zo’n groot probleem dat klassieke behandelingen niet meer helpen.” Gies pleit er dan ook voor dat de overheid meer werk maakt van preventie en ook de consultaties bij diëtisten en psychologen van jonge zwaarlijvigen terugbetaalt.

Een maagverkleiningsoperatie wil ze het liefst vermijden. Die dure ingreep wordt nu ook niet terugbetaald voor jongeren onder de achttien en kan dus alleen bij kinderen van ouders die het uit eigen zak kunnen betalen.

Gies begrijpt dat minister De Block van Volksgezondheid (Open VLD) terughoudend is.

SCHOOL KAN ROL SPELEN BIJ EETGEWOONTEN

KOEKJE OF NIET, DAT IS DE VRAAG Ook de school kan een rol spelen om goede eetgewoonten aan te leren. De meeste Brusselse scholen nemen die verantwoordelijkheid, maar botsen daarbij soms op weerstand bij de ouders.

Dat was onlangs ook het geval in school Poelbos in Jette waar de kwestie van het koekje enige deining veroorzaakte.

Poelbos, een gemeenteschool aan de rand van het Laarbeekbos, heeft al lang aandacht voor gezonde voeding en verantwoorde tussendoortjes. Een hele tijd geleden al werden de koekjes naar de namiddagspeeltijd verbannen. Het tienuurtje moest gezond zijn. Maar vorig jaar merkte de school dat de klad in de afspraken was gekomen. “Sommige kindjes brachten voorverpakte fruitsalades mee, die bewaarmiddelen bevatten,” zegt directrice Lynn Smedt. “En het

24

koekje van de namiddag was bij sommigen uitgegroeid tot een heel pak LU-koekjes. Blijkbaar waren de regels niet meer duidelijk.”

Dus besliste de school vorige zomer om de regeling op te frissen en wat aan te scherpen.

In september ging de nieuwe aanpak van start: tijdens de speeltijd van tien uur aten de kinderen alleen fruit of groenten en dronken ze water of melk. In de namiddagpauze was er de keuze tussen fruit, groenten, yoghurt, noten of olijven.

Gedaan met de koekjes dus.

Maar tot verbazing van Smedt en de leerkrachten kwam er protest van enkele ouders.

“Sommigen vonden dat een koekje af en toe nog wel moest kunnen. Anderen zeiden dat hun kind soms met honger van school kwam.’

De school besloot te rade te gaan bij het nutritieteam van het vlakbij gelegen UZ Brussel.

In samenspraak met de ouders werden de regels voor de tussendoortjes daarop opnieuw aangepast. Begin vorige week ging de nieuwe regeling van start. “De grootste verandering is dat de leerlingen altijd zittend eten. De tussendoortjes worden niet meer al ravottend op de speelplaats opgegeten,” zegt Smedt. “Dan krijgen de kinderen te veel prikkels en schrokken ze

hun hapje naar binnen of eten ze het maar half op. Eten moet een rustig proces zijn.”

Om tien uur eten de kinderen een stukje fruit of groente in de klas terwijl de juf een verhaaltje voorleest of een video opzet.

Pas daarna gaan ze buiten spelen. Tijdens de namiddagspeeltijd wordt voortaan niet meer gegeten. Dat gebeurt pas in de naschoolse opvang, die begint met een – zittend – vieruurtje. Een koekje staat ook dan niet op het menu, maar de opties zijn wel uitgebreid.

Behalve fruit, groenten, yoghurt, noten en olijven, mogen de ouders nu ook volkoren peperkoek (zonder suikerparels), volkoren beschuiten, rijstwafels, boterhammetjes of broodstengels meegeven. HUB

“Het is een zware operatie, die trouwens alleen werkt als de jongeren hun eetgedrag aanpassen. Anders verdikken ze achteraf toch weer, doordat ze te veel ijs, milkshakes of andere vloeibare zoetigheden gaan snoepen.”

Bovendien moeten ze achteraf hun hele leven door het ziekenhuis gevolgd worden, legt Steyaert uit. “Want na de operatie worden vitaminen en andere voedingsstoffen minder goed opgenomen.”

Toch ijveren beide artsen ervoor dat de ingreep in bepaalde gevallen wel gebeurt en wel terugbetaald wordt. Om de overheid te overtuigen, beginnen het Koningin Fabiola Ziekenhuis en UZ Brussel samen een studie, waarbij ze elk een ander type van maagverkleining uitvoeren en de jonge patiënten vijf jaar lang zullen volgen. Het gaat om oudere pubers met extreem overgewicht, die al allerlei pogingen ondernomen hebben om te vermageren.

Steyaert: “Zij zijn zelden geholpen met de klassieke therapieën. Onze Gewichtskliniek is maar voor tien procent van de obese kinderen echt een oplossing. Een operatie is doorgaans heel doeltreffend. Waarom dan wachten tot ze achttien zijn? Want hoe langer een kind diabetes heeft, hoe groter de kans op latere hartproblemen.”

Gies: “Bovendien zijn die jongeren al die tijd ongelukkig. Hun zelfbeeld is aangetast. Na een operatie leven ze vaak helemaal op.”

Goedkope producten zijn vaak industrieel bereid en van mindere kwaliteit.

25

Opinie

Forum & lezersbrieven

Minister Guy Vanhengel (Open VLD) wil de belasting op de inverkeerstelling (BIV) in Brussel afschaffen en de jaarlijkse verkeersbelasting voor diesels verhogen. Een taskforce van experts bestudeert momenteel het voorstel. Is de afschaffing van de BIV een goed idee?

BRUZZ | DEBAT

— SARA DE SLOOVER

Wat met belasting op inverkeerstelling?

AFSCHAFFEN ‘Beter om te focussen op het gebruik van een wagen, dan op het bezit’ STEFAN CORNELIS, PARLEMENTSLID OPEN VLD

H

et Brusselse wagenpark verjongen en de Brusselaars laten overstappen van diesel naar milieuvriendelijker wagens, is de uitdaging,” vindt Stefan Cornelis, Brussels parlementslid voor Open VLD. “De bewoners van ons gewest tuffen rond in een wagenpark dat niet alleen te oud is – gemiddeld 9,5 jaar – maar ook voor zestig procent uit dieselwagens bestaat.

En laat net die oude diesels de grootste boosdoeners zijn in het hele fijnstof-verhaal.”

26

“Een van de manieren om het gedrag te veranderen is de belastingen op het gebruik van de auto meer sturend te maken. Maar de BIV is een fiscaal instrument dat daar bij uitstek niet voor geschikt is.”

“Die betaal je immers in één keer bij de aankoop van een auto. Dat vehikel is in 1992 ingevoerd om de btw-verlaging en de afschaffing van de weeldetaks te compenseren.

De belasting op de inverkeerstelling werkt contraproductief: hoe ouder (en dus vervuilender) een

auto is, hoe lager de taks. De heffing prikkelt ook hoegenaamd niet tot de aankoop van een nieuwe auto.”

“Het zou beter zijn om niet langer de aankoop van een auto te belasten – daar dient de btw trouwens voor –, maar het gebruik ervan. Dat kan veel beter via de jaarlijkse verkeersbelasting (VKB), waar we veel meer parameters in rekening kunnen brengen en dus echt sturend kunnen werken. De BIV kan eenvoudig geïntegreerd worden in die verkeersbelasting, in plaats van drie verschillende taksen te heffen op dezelfde auto.

Het doel is om uiteindelijk het gebruik per kilometer te belasten in plaats van het pure bezit.”

“We vragen een taskforce van een zestal milieu- en mobiliteitsexperts om, samen met fiscale ambtenaren uit alle gewesten, een aantal suggesties te doen. Hun voorstellen zullen in de loop van het jaar uitgewerkt worden in een hervorming van de autofiscaliteit.”

Dat de autosector wel zal varen bij een vergroening van het wagenpark, is niet meer dan logisch, vindt het Open VLD-parlementslid. “We kunnen maar hopen dat de fabriek in Vorst mee profiteert.

En binnen vijf jaar komen die groenere auto’s ook op de tweedehandsmarkt terecht, die zo automatisch duurzamer wordt.”

“Dat vooral de rijken zouden profiteren, is kort door de bocht: de aanschaf van een wagen minder belasten zou evengoed gezien kunnen worden als een sociale flankerende maatregel bij de invoering van de lage-emissiezone.

Die treft immers vooral mensen voor wie de aanschaf van een nieuwe wagen niet evident is.”

Conclusie voor Cornelis: “Wie denkt dat ministers hun beleid baseren op een handvol fils-àpapa’s in een Lamborghini, heeft het bij het verkeerde eind. En wie zegt dat de belasting op de inverkeerstelling afgeschaft wordt, spreekt voor zijn beurt.”

“Milieuonvriendelijke wagens moeten hoger worden belast,” zeggen Bral en de Fietsersbond. © BART DEWAELE

HOUDEN XXXX

‘Regering lijkt aankoop nieuwe wagens aan te moedigen’

TIM CASSIERS, BRAL - ROEL DE CLEEN, FIETSERSBOND

S

tadsbeweging Bral en de Fietsersbond zijn niet te spreken over het ‘proefballonnetje’ van minister Vanhengel. “De afschaffing van BIV zou een verkeerd signaal zijn,” betogen de twee organisaties bij monde van Tim Cassiers (Bral) en Roel De Cleen (Fietsersbond. “De regering lijkt zo de aankoop van nieuwe wagens aan te moedigen, terwijl Brussel al kreunt onder parkeer- en congestiedruk, verkeersonveiligheid en luchtvervuiling.”

“De hervorming van de autofiscaliteit dient net de consument, als hij dan toch een auto wil aanschaffen, aan te porren om een meer duurzame keuze te maken.

Milieuonvriendelijke wagens moeten dus hoger worden belast.”

De BIV is volgens de organisaties de eerste boodschap naar de gebruiker dat bepaalde keuzes niet ondersteund worden. “Onmiddellijk volgt ook de boodschap dat de jaarlijkse verkeersbelasting voor deze voertuigen veel hoger ligt. Op die manier ‘ontdekt’ de autogebruiker niet plots op zijn afrekeningen dat hij de foute keuze heeft gemaakt.”

De twee mobiliteitsorganisaties vragen om een coherente lijn door te trekken vanaf de aankoop van een

wagen, over het bezit tot de belasting van het gebruik. Dat kan via een gewestelijke belasting en/of slimme kilometerheffing. In elk van die stappen moet de consument duidelijk gemaakt worden wat de minst slechte keuze is.

Een groene fiscaliteit schoeit zich op een volledig nieuwe leest, zeggen Bral en de Fietsersbond. “Ze moet de externe kosten van autobezit en gebruik opvangen, op het vlak van vervuiling, congestie, ruimtebeslag en impact bij verkeersongevallen.

Grote, dure wagens zouden dan misschien beter scoren op uitstoot, maar nemen meer ruimte in op straat en hebben een grotere impact bij ongevallen. Een sociale correctie die duurdere auto’s hoger belast kan ook nog altijd.”

“De hervorming van de autobelasting zou best deel uitmaken van een globale Brusselse taxshift. Daarbij worden er extra inkomsten geheven op het autobezit en het gebruik.

Langs de andere kant worden wonen en werken in Brussel fiscaal aantrekkelijker gemaakt.”

Bral en Fietsersbond vragen dat de taskforce van experts onafhankelijk haar werk kan doen om met gedragen en weldoordachte voorstellen te komen.

Vlaams Belang Ik lees sinds enige tijd met interesse BRUZZ en vind ook de artikels in meerdere talen een interessant concept. Het verbaast mij dan ook te zien dat u in uw blad advertentieruimte aanvaardt van het Vlaams Belang (BRUZZ 1596). Ik volg volledig de mening van onze premier toen hij vorig jaar in de Kamer Vlaams Belangkopstuk Dewinter een racist en xenofoob noemde. Het stoort mij dat u een dergelijke partij op die manier aan geloofwaardigheid doet winnen.

Daarmee geeft u ongewild ook munitie aan diegenen die de Nederlandstaligen gemakshalve in de nationalistische en latent xenofobe hoek willen duwen.

Patrick Soetens Tervuren

NMBS

In BRUZZ 1596 zie ik reclame van de NMBS. Ik hoor mensen die in Brussel werken opmerken dat het voor de meeste voorstellingen na afloop het niet meer mogelijk is een trein naar de voorsteden of de Rand te nemen na 11u ‘s avonds, zodat de auto de enige mogelijkheid is om naar Brussel te komen (fileprobleem, beschadigingsgevaar).

Hendrik De Brandt, Asse

Emissiezone

De lage-emissiezone (afgekort LEZ) in het Brussels Gewest is sinds 1 januari een feit. Wie of wat mag nu nog rijden in ons Brussels Gewest? Ik had daarover een artikel verwacht in BRUZZ maar nee, tot een paar weken geleden. Dan was het nog meer een minister ophemelen voor haar voorbeeldig initiatief, eerder dan wat concrete

informatie. Verwacht in elk geval niet meteen wonderen van de LEZ, want de oudste dieselauto’s, die er als eerste moeten aan geloven, zijn niet eens de grootste vervuilers. Een auto van vóór het jaar 2000 is een auto die niet veel kilometers per jaar gereden heeft of nu nog rijdt, want anders was die al lang tot schroot herleid. Het is zeker geen auto die alle dagen in de file staat te draaien in Brussel. Auto’s die misschien drie tot vijf keer minder vervuiling uitstoten per km, maar tien keer meer kilometer per maand rijden (en dus na drie tot vier jaar aan vervanging toe zijn) zouden die in totaal niet meer vervuilen? En die mogen blijven rijden. Meer nog, minister Vanhengel wil die nog stimuleren door de taks op het in het verkeer brengen af te schaffen. Is dat met de bedoeling de aankoop van duurdere modellen aan te moedigen of misschien gewoon van meer auto’s in het verkeer te brengen?

Ook onlangs gelezen in Het Nieuwsblad, in Antwerpen is de luchtvervuiling sinds de invoering van de LEZ gevoelig ... gestegen.

De oorzaak zou, volgens het artikel, misschien het weer zijn.

Moet men dat dan ook verbieden, of beter nog, beboeten? Ik ben misschien wat te pessimistisch, maar zolang luxe, comfort, (vliegtuig)reizen, online winkels (thuisleveringen), zwaar vrachtvervoer … een “mensenrecht” zijn, zal luchtvervuiling nooit ver weg zijn. Brengt de elektrische auto de redding? Hopelijk, maar daar zijn we nog niet meteen aan toe.

Robert De Groote, Vorst

BRUZZ | DEBAT

lezersbrieven@bruzz.be

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@ bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

27

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik zal altijd verliefd blijven op Brussel B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Anna Franziska Jäger, actrice Cleo is de debuutfilm van Eva Cools over een Brussels meisje dat haar ouders verliest bij een auto-ongeval.

Deze maand beginnen de opnames. We hebben al veel gerepeteerd en gesprekken gevoerd over het scenario. Ik heb in de voorbereiding mijn vroegere pianojuf opgezocht. Ik heb zelfs leren paaldansen, want mijn personage doet het voor de fun, samen met een vriendin, gespeeld door Martha Canga Antonio (bekend van de film Black, red.). Als hoofdrolspeelster voel ik zeker druk op mijn schouders, maar ik ben superblij dat ik de kans krijg en ik word gedragen door fantastische acteurs.

Je zou aan de regisseuse moeten vragen waarom ze mij heeft gekozen voor de rol. Ik herken iets van mezelf in Cleo. Ze is een meisje dat in een turbulente levensfase zit en zich verzet, maar eerder op een introverte manier. Ze gaat piano spelen. Als eerbetoon aan haar vader die concertpianist was en om het verlies te kunnen verwerken. Ik vind het fantastisch om piano te spelen. Het is als denken met de vingers.

Heel ontspannend. Het is wel raar om in de huid van een meisje van 17 te kruipen. Het lijkt voor mij al zo lang geleden, maar ergens zit het nog in mij.

Acteren, er zit nog veel mysterie in voor mij. Ik heb nog verschrikkelijk veel te leren. Ik heb ook lang getwijfeld of het wel iets voor mij is. Acteren is iets fysieks, weet ik nu. Je speelt met je hele lichaam. En met je verbeelding geef je je personage vorm. Nu ik in het derde jaar bachelor drama aan het KASK zit, weet ik beter welke richting ik uit wil. Ik zou het liefst theater en film, en theorie en praktijk willen combineren.

Reflecteren over theater vind ik bijzonder voedzaam.

Theater staat midden in de wereld en moet zich tot de wereld verhouden.

Ik studeer in Gent omdat de opleiding daar het best bij mij past, maar misschien ook vanuit de noodzaak om mij in een andere omgeving te bewegen. Ik heb mijn hele leven lang al in Brussel gewoond. Gent heeft veel te bieden op cultureel vlak, maar het is geen grootstad. In Brussel komen zoveel mensen van verschillende origine samen, elke wijk is anders. Het is een oerwoud dat gewoon niet te overzien is. Ik zal altijd verliefd op Brussel blijven. In het middelbaar maakte ik zelfs mijn eindwerk over de stedenbouwkundige ontwikkeling van Brussel tussen 1860 en 1914. In het weekend kom ik als typische Vlaamse kotstudent naar huis – zonder vuile was, de was doe ik zelf.

Ik fotografeer graag met mijn iPhone. Mijn stijl kan ik moeilijk omschrijven, maar er staan geen mensen op mijn foto’s en ik ben gefascineerd door kunstmatig licht en door teksten in het straatbeeld. Ik wil dat het beeld spontaan oogt, maar toch geconstrueerd is. Zoals bij de Canadese fotograaf Jeff Wall.

Dansen doe ik heel graag, maar alleen op feestjes.

De eeuwige vergelijking met mijn moeder begrijp ik niet goed. Zij doet haar ding, ik het mijne. Als actrice is mijn tante Jolente De Keersmaeker een rolmodel.

Zij en haar man Kuno Bakker (medeoprichter van het Amsterdamse toneelgezelschap Dood Paard, red.) inspireren me en geven me goede raad.

— TOM VAN BOGAERT

Anna Franziska Jäger (21)

debuteerde in 2009 in My Queen Karo van Dorothée Van Den Berghe. Ze studeert drama aan het KASK in Gent. Ze is de dochter van choreografe Anne Teresa De Keersmaeker en Gerhard Jäger, bezieler van Art Basics for Children. Er loopt een crowdfundingsactie via cleodefilm.be.

28

© SASKIA VANDERSTICHELE

29

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Is het waar dat er onder het Vossenplein schuilkelders zijn uit WO II?

Rioolarbeiders daalden af in de schuilkelder en ontdekten muurschilderingen.

> TOM UIT BRUSSEL

D

e ‘schuilkelder voor passieve defensie’ onder het Vossenplein, volgens de beschermingsaanvraag gebouwd in 1942, is een overblijfsel uit bange tijden. De bunker staat aangekruist op een plan van 1941-1942 met dertig schuilkelders in Brussel-centrum.

Meer informatie was er niet beschikbaar bij het Stadsarchief, tot deze krant enkele jaren geleden hierover berichtte. De bezetter liet geen plannen na. Ook in een dossier van het Stadsarchief over de ‘schuilkelders voor passieve luchtbescherming’ uit WO II werd trouwens geen melding gemaakt van de bunker met twee toegangstrappen onder het Vossenplein. Zelfs de dienst Monumenten en Landschappen had tot voor enkele jaren geen documentatie over de bunker. In het vooruitzicht van een heraanleg van het Vossenplein in 1997 liet toenmalig schepen Michel Van Roye (Ecolo) in 1995 de bunker op stabiliteit onderzoeken. Rioolar-

30

beiders openden een toegangsgat en namen polaroidfoto’s, die toonden dat de tand des tijds geen vat had gekregen op de schuilkelder. Muurschilderingen als ‘Verboden te spuwen/Défense de cracher’ wezen de burger van het interbellum op ‘manieren’.

Van Roye vond de site van 300 vierkante meter groot van geen belang voor publieksbezoeken en startte destijds geen beschermprocedure op.

Toen Brussels schepen van Mobiliteit Els Ampe (Open VLD) vier jaar terug in het kader van het hoofdstedelijk Circulatieplan onder het Vossenplein in een parking wou voorzien, gingen plots stemmen op ter vrijwaring van de schuilkelder of minstens tot zijn integratie in de parking.

Een petitie liep uit op ruim 23.000 njet-stemmen voor een ondergrondse parking. Haast gelijktijdig zette minister-president Rudi Vervoort (PS) de Dienst Monumenten en Landschappen aan het denken of de archeologische site een beschermprocedure behoefde.

Die procedure werd ingezet op 14 juli 2016 op vraag van Pétitions Patrimoine. Sindsdien bezocht de dienst Monumenten en Landschappen de site. Jo De Witte, woordvoerder van Vervoort: “Zodra het rapport gefinaliseerd is, zal de regering een beslissing nemen.” Het voorlopig rapport meldt alvast dit: “De bunker is gecompartimenteerd door muren die in zigzag staan, om de schokgolven bij explosies te breken. Inscripties op de muren

tonen een civiel gebruik. In de verschillende ruimtes bevinden zich alkoven met (restanten) van zitbanken. Aan de beide uiteinden van de bunker bevinden zich toiletten. Daar bevinden zich ook aan weerszijden de trappen die toegang tot de bunker verleenden, die werden na de oorlog afgesloten.” Vooralsnog blijft er onduidelijkheid over de typologie en exacte bouw van de kelder, wegens tegenstrijdige documenten. Er bestaat ook een plan van 1942 voor constructie van een sanitaire installatie onder het plein. — JEAN-MARIE BINST VOLGENDE WEEK Wie was Donald Fallon naar wie het Fallonstadion is genoemd?

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

dinsdag 9 januari, 10u

H

oor de automobilisten toch eens klagen dat ze uit de stadskernen worden weggepest. Was het vroeger dan beter? Wie toen met het paard en de kar van de firma de stad in wilde, moest eerst beleefd kloppen op de poort en vragen of hij door mocht. En de stadstol die we nu maar niet ingevoerd krijgen, was toen een vanzelfsprekendheid die werd afgedwongen met goedendag en hellebaard. Wilde je de lusten van de stad, dan betaalde je ook de lasten, anders bleef het smeedijzeren valhekje mooi beneden.

Het is ook omdat de stedelingen van toen er zo van overtuigd waren dat hun stadspoorten eigenlijk een heel goed idee waren, en dat ze ook later dus nog wel eens van pas zouden kunnen komen, dat ze er in verschillende steden een paar ter illustratie hebben laten staan voor het nageslacht. In de nostalgonationalistische negentiende eeuw werden er dan monumenten van gemaakt die hulde brachten aan het rijke verleden van onze steden, waardoor er aan de Brusselse uitvalsweg naar het ooit ook (echt waar) roemruchte Halle nu een klet van een stadspoort staat, waar je gelukkig al wel letterlijk, maar nog altijd niet figuurlijk omheen kan.

Is de Hallepoort mooi? Het zou kunnen dat u daar nog niet erg lang heeft over nagedacht.

Ik vind in ieder geval dat de meer rudimentaire zijde aan de kant van Sint-Gillis meer recht doet aan het idee van de stadspoort als een stapel hoog opgetaste stenen, dan de gepimpte Brusselse kant, die volgens de wetten van de toen gangbare fake architecture werd uitgebouwd met torenlantijntjes en een heel kunstgebit aan valse kantelen. De architect die voor die creatieve restauratie verantwoordelijk was, was Viollet-le-Duc-adept Hendrik Beyaert. In ruil voor zijn visionaire disneyficatie-avant-la-lettre werd die nog een tijdlang met zijn karakteristieke knikker afgebeeld op de bankbriefjes van honderd frank, die omgerekend eigenlijk maar 2,5 euro vertegenwoordigden.

Beyaert voorzag ook kogelvrij dubbel glas voor de schietgaten, een mooi gaasje voor op de verschillende vergeetputten, en nog wat neogotische ornamenten als gargouilles en spitsbogen. Dat maakt van het geheel - dat ondanks de kokende pek die permanent uit de

slotgracht van de kleine ring opstijgt nog behoorlijk proper is - toch een beetje een vreemde landmark, die je meer met Brugge of Gent associeert dan met Brussel. Behalve de al evenzeer gefingeerde Grote Markt zijn er in onze zelfverminkende stad nog maar weinig ongerepte zichten op de denkbeeldige middeleeuwen te vinden. We hebben die hele Hallepoort niet voor niets naar de marge geduwd. Wij willen geen Gravensteen of Neuschwanstein als uithangbord.

Nochtans zou zo’n forse burcht best een toeristische troef kunnen zijn. In plaats van een vage bestemming voor vage tentoonstellingen die op maandag gelukkig gesloten zijn, zodat de paar vierkante meter voor de kasteeldeur kunnen worden gebruikt als parking die behalve niet helemaal legaal, ook nog eens helemaal gratis is.

Je zou er bijvoorbeeld een biermuseum in kunnen onderbrengen voor Belgische brouwers die liegen over de eeuwenoude geschiedenis van hun recepten. Je zou er ook veilig en zonder een transparante, democratische indruk te hoeven wekken Europese toppen in kunnen organiseren. Of je kan er Soedanese vluchtelingen in opsluiten, tot we weer vergeten zijn dat we niet zeker weten of ze niet gefolterd zouden worden als we hen naar hun land terugsturen.

Maar bij Sint-Gillis!, misschien kan het toch nog iets middeleeuwser. Zou het geen goed idee zijn om permanent een stelletje re-enacters op de Hallepoort los te laten? Wat soldeniers en galgenaas, bultenaars en rapunzels die spelen met de ophaalbrug of zich snikkend opsluiten in de torenkamer. Die in authentieke klederdracht en met anachronistische halve kokosnoten rondgalopperen op de kasseien, of vanop de borstwering argeloze foutparkeerders in de rug schieten met kruisbogen. Die corrupte burgemeesters van de toren gooien, kinderworkshops ‘Belegeren’ organiseren met katapulten en stormrammen, en de dwaze schapenhekjes in het plantsoen rondom de stadspoort revaloriseren door er de afgehakte koppen van opdringerige Pajotters op te spietsen. Waar blijft de verbeeldingskracht in ons museum- en erfgoedbeleid?

“Zou het geen goed idee zijn om permanent een stelletje re-enacters op de Hallepoort los te laten?”

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Hallepoort

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

31

Gastronomie

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

‘Mijn keuken is altijd dezelfde gebleven’

Jean-Pierre Bruneau: “Het is nooit mijn ambitie geweest om drie sterren te behalen.”

Jean-Pierre Bruneau trekt volgende week de deuren van zijn naar hem genoemde restaurant in Ganshoren dicht. De eigenwijze chef had 42 jaar lang minstens één ster in de Michelingids. “Gastronomie vandaag?

Men probeert maar wat.”

— TIM SCHOONJANS, FOTO’S IVAN PUT

32

D

U hebt 42 jaar lang minstens één ster gehad, vijftien jaar lang zelfs drie sterren. Maakt dat u trots?

JEAN-PIERRE BRUNEAU: Ach, het is

nooit mijn ambitie geweest om drie sterren te behalen. Toen ik die derde kreeg, wist ik meteen dat het niet gemakkelijk zou worden. Met een ster verandert je cliënteel. Daarom hebben we in 1992 fors gerenoveerd. Toen we onze derde ster verloren, kreeg ik van een inspecteur onder meer te horen dat er plooien zichtbaar waren in de tafellakens.

En zeggen dat er vandaag geen tafellakens liggen in een zaak als Hertog Jan. Ik herinner me de tijd dat we in Brussel drie restaurants met drie sterren hadden en wel zeven met twee sterren. De competitie was toen zeer stevig. Vandaag is dat een pak minder.

Op restaurant gaan is vandaag ook anders dan vroeger.

BRUNEAU: Iemand zonder kostuum kwam er vroeger niet in. We hadden kostuumvesten in de kelder hangen om aan gasten te lenen. Vandaag krijg je mensen over de vloer die je liever in een hoekje zou steken. Er is een zekere laisser aller.

wel moesten opeten. In die tijd werden veel zaken verdoezeld met sauzen. Later is de pure keuken gekomen, die het product centraal stelde en in ere hield.

Werner Loens van de Michelingids omschrijft uw stijl als creatief zonder te bruuskeren. Kunt u zich daarin vinden?

BRUNEAU: Mijn basis is vrij klassiek,

maar ik deed er mijn eigen ding mee. Van de poire belle Hélène bijvoorbeeld, een klassieker van peer met vanille-ijs en chocolade, maakte ik mijn eigen versie: ik gaarde de peer, vulde die op met chocolade en deed het in een deegkorst.

Helemaal anders, maar ik behield wel dezelfde smaken. Als je vandaag ziet wat allemaal gecombineerd wordt. Ik zie het nut er niet van in om een framboos bij een zeetong te zetten.

Ik combineerde altijd ingrediënten die bij elkaar passen. Ik gebruikte regelmatig surf-and-turfcombinaties (het beste van de zee met het beste van het land, red.). Kip met rivierkreeften en morilles bijvoorbeeld. Zulke associaties werken. Net als scheermessen en krab bij kalfszwezeriken, om punch te geven. Ik ben ook begonnen met de carpaccio van langoustines, een

specialiteit van het huis. Vandaag maakt men carpaccio van alles wat plat is.

Er zijn heel wat sterrenchefs in uw keuken opgeleid. Geeft dat u veel voldoening?

BRUNEAU: Dat mannen als David

Martin (La Paix in Anderlecht) en Karen Torosyan (Bozar Brasserie in Brussel) van hier komen, maakt me trots, al is het altijd jammer als goede chefs vertrekken.

Ik ben blij met mijn carrière, maar de evolutie van de gastronomie ontgoochelt me. Vroeger wist je waar je heen ging, nu is alles flou.

Men probeert maar. Mijn keuken is altijd dezelfde gebleven. Tot mijn grote verbazing hoor ik mensen vertellen dat ze niet meer weten wat ze in sommige restaurants hebben gegeten. Nog altijd wordt me naar gerechten gevraagd die ik in jaren niet meer heb gemaakt. Als klanten zich je gerechten herinneren, dan mag je zeggen dat je geslaagd bent.

Vindt u ook de evolutie in Brussel negatief?

BRUNEAU: Als je naar het aantal zaken kijkt wel, ja. En dan die restaurants zoals Brasserie Georges en verschillende zaken op de

U hebt in de keuken ook heel wat zaken in gang gezet. Onvoorstelbaar: u ging zelfs met groenten koken!

BRUNEAU: Veertig jaar geleden werd dat op restaurant niet gedaan. Het was de tijd van tarbot met mousselinesaus. Het was erg moeilijk om groenten weer op het bord te brengen. Daarom verwerkte ik ze in bereidingen, waardoor de gasten ze

“Ik heb alle vrouwen van Johnny Hallyday gekend” JEAN-PIERRE BRUNEAU AFSCHEIDNEMEND STERRENCHEF

Vismarkt die worden opgekocht door groepen. Gelukkig heb je nog brasserieën die opfleuren, zoals Au Grand Forestier in Watermaal-Bosvoorde. Hun voordeel is dat ze bijna buiten Brussel liggen. Dat moet me van het hart: de mobiliteit in Brussel is catastrofaal. Daardoor leven gemeentes als Waterloo en Wemmel zo op.

U onderhandelt met potentiële overnemers. Gaat u het koken kunnen laten, zodra de deal rond is?

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Jean-Pierre Bruneau stopt na 43 succesvolle jaren met zijn restaurant

e nu 74-jarige Bruneau drukte zonder twijfel zijn stempel op de Belgische gastronomie en is niet bang om de huidige kooktrends op de korrel te nemen. “Mensen zeggen me soms dat ze niet meer weten wat ze gegeten hebben. Dat is toch triestig?” Zijn passie voor koken stamt uit zijn kindertijd. “Ik keek in de kookpotten tijdens onze familiediners. Eten speelde een rol tijdens mijn opvoeding. Je kunt geen goede chef zijn als je niet graag eet.

We hadden onze eigen moestuin, kweekten dieren en maakten zelf brood. Mijn vader heeft trouwens een eigen wijngaard gehad in Namen, de Clos du Buley.”

BRUNEAU: Het zal moeilijk

worden in het begin, maar ik heb er vertrouwen in dat de overgang goed zal verlopen. Of de overnemers mijn steun en advies nodig hebben, dat zie ik nog wel. Het is gewoon zo dat ik niet elke service meer kan dragen. Ik ben 74, hé.

Hopelijk heb ik nog een tiental jaar tegoed.

Welke momenten zullen u altijd bijblijven?

BRUNEAU: We hebben veel artiesten en politici over de vloer gehad. Aan elke tafel heeft wel grote naam gegeten. Hier acteur Curd Jürgens, daar de Franse actrice Michèle Morgan … Ook Johnny Hallyday is hier veel geweest. Ik heb al zijn vrouwen gekend, denk ik. Vorig jaar was hij hier nog, in maart, toen hij in Paleis 12 heeft opgetreden.

En dan heb je heel die zaak rond de politici van N-VA en MR die hier een paar jaar geleden hebben gegeten. Natuurlijk was dat goede publiciteit voor ons. Als ze over je praten, is het goed. Ze zijn hier onlangs nog geweest, maar dan open en bloot.

33

Nick Trachet Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Varkensfeest

34

“Het moeilijkste bij het klaarmaken van varkenskop is een ketel vinden waar hij in past”

Wij houden nu al jaren rekening met het jaarlijks weerkerende schapenfeest van de moslims. Maar wist u dat er ook een varkensfeest bestaat? Sint Antonie is het feest van het zwijn en dat is vandaag, 17 januari.

‘Viva Sint Antonie en zijn zwientje,’ zong mijn vader. Ik denk dat zoiets een optelliedje heet?

De volgende verzen werden na elkaar opgesomd: ‘O zijn oortjes, o zijn oogjes, o zijn neuske ...’ Ik heb het niet in een bundel teruggevonden en helemaal kende hij het ook niet meer. Iemand anders?

Sint Antonius Abt of Antonius de Grote geldt als de uitvinder van het monnikenleven. Hij woonde teruggetrokken in de Egyptische woestijn in de derde/vierde eeuw. Volgelingen sloten zich bij hem aan en zo ontstond het eerste klooster. Zijn orde, de Antonieten, mocht in de middeleeuwen vrij varkens laten rondlopen in de stad. Om die te herkennen kregen ze een bel om de hals. De zwijnen aten het afval van de straten en voorkwamen zo besmettelijke ziektes. Zeg nog eens dat varkens vuile beesten zijn. Misschien zouden we dit gebruik opnieuw moeten invoeren? Dat zou ook het verkeer vertragen.

Vandaag wordt Antonius nog her en der gevierd met varkensvlees. Zo is er een feest in Houtem (Vilvoorde), waarop worsten en spek worden verloot voor de kerk. Het is daarbij opvallend hoeveel deelnemers hopen om vooral de eerste prijs niet te winnen: een rauwe varkenskop.

Nochtans is dit een feestelijke bereiding, en nog makkelijk ook. Iets om elk jaar één keer te doen.

Het was even zoeken, de slagers hebben het liefst dat je zoiets bestelt, maar uiteindelijk vond ik een halve varkenskop bij een Roemeense slager aan de Ropsy Chaudronstraat (Slachthuis Anderlecht). Hij - de halve kop woog 2,5 kilogram voor 2,5 euro per kilo.

Spotgoedkoop. Ik legde hem thuis in een teil onder koud water met een scheut azijn.

Het moeilijkste bij het klaarmaken van varkenskop is een ketel vinden waar hij in past.

Gelukkig heb ik er zo één. Spoel de kop even af onder de kraan. Snij het oor los opdat het niet overal zou uitsteken en vlij kop en oor in de

ketel, met ruim water tot boven het vlees. Gooi daarbij alle soepgroente die u lekker vindt: ajuin, wortel, groen van prei, een tak of twee selder, peterselie, pastinaak, rapen, peperbollen, laurier, kruidnagel, tijm, een goede greep zout, en verder alles waarmee u wil experimenteren: tomatenpuree, paprika, steranijs, bruin bier, porto, weet ik veel, probeer maar (liefst niet alles tegelijk). De groente hoeft niet kleingesneden, want dat gaat nu zeker drie uur zachtjes koken. U weet dat alles gaar is als het vlees spontaan van de beenderen glijdt wanneer u die eruit lift. Schep het warme vlees in een vergiet, pluk de beenderen en (slag)tanden eruit, samen met de groene groente. De wortelgroente kan er eventueel bij blijven. Ik hield 1,15 kilo over. Doe het warme vlees in een slakom en overgiet met wat van het plakkende kookvocht dat straks stijf staat van de gelatine. Aanduwen.

U kunt dit warm eten, met bijvoorbeeld een bruine saus, maar het is een behoorlijk plakkende bedoening. U kunt de kop ook ‘persen’ met een gewicht op een plankje dat net wat kleiner is dan het recipiënt van de kop: mooier resultaat, maar niet noodzakelijk.

Koud en stijf geworden kunt u er plakken van snijden en koud eten met een tartaarof remouladesaus en een sla.

Ook de groente stijven vrolijk op: ‘groentegalantine’.

En laat het jaar nu maar echt beginnen, er zijn nog liters gelatine over.

Het liedje eindigt: ‘Hihihihihi, hahahahaha, Viva Sint Antonie ja!’

Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

onze nieuwe weekactie Coca-Cola 4x 330 ml 1 l = 1.27

stompkaars met grafisch patroon

onderbord met bloemenprint Ø 40 cm

diverse kleuren Ø 6.5x8 cm Ø 7x12.5 cm Ø 7x19 cm

1.49

make-up highlight palette diverse varianten

sensitive of white sensitive 1 kg = 4.88

1.32 1.67

4-pack

168

Vanish vlekverwijderaar

1.125 kg

082

letterbord

bureau ladenkast

zilver of goud 30x45 cm 144 karakters

met 5 laden A4, 33x26x24 cm excl. accessoires

thee- en keukendoekenset diverse varianten katoen

6.95

199

549

Nor-Tec dashboard camera

Spargo vloersysteem/ dweilsysteem

Full-HD met houder en oplader

set/5

395

299

wake-up light wekker Jama Fruits met FM-radio en LED-moodlight gedroogd fruit

puppy training pads

diverse varianten 200 gram

1195

met telescoopsteel lengte 100-130 cm dweiloppervlak 41x9 cm incl. microvezel dweildoek

Spargo microvezel vloerdoek set/2

1.28

lekvrij 60x60 cm

pluche hondenmand 61x45x12 cm

1 kg = 6.45

4.95 7-pack

129

097

297

thermoshirt of -broek Maxxter action camera

voorraaddoos met klemdeksel

thermolegging of -panty 100 DEN

18x13x9 cm

zwart of wit maten s-xxl

ultra HD 4K met 2.0" LCD-kleurendisplay incl. waterdichte behuizing en diverse accessoires

geschikt voor vriezer, magnetron en vaatwasser kunststof, inhoud 430 ml, 13x10x7 cm

0.79 1.19 22x16x9 cm 1.42 23x16x6 cm

1.89

bpa-vrij

met wifi

3495 Eurodomest LED-paneel

eenvoudig te monteren hoge lichtopbrengst ca. 1050 lumen

055 Pampers babydoekjes sensitive of fresh clean 5x 56 of 5x 64 babydoekjes

naadloze boxershort tailleslip of string

luiers maat 4 23 luiers, maat 5 20 luiers polyamide/elastaan of maat 6 18 luiers maten s-xl

4.44

5-pack

199

795

Aanbiedingen geldig De aanbiedingen zijn van geldig van: woensdag 17 januari t/m 23 januari 2018 dag xx maand t/m dag xxdinsdag maand jaartal

495

148 www.action.com

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

1249

13,99

/m²

14,99

incl.btw

19,99

/m²

/m²

incl.btw

incl.btw

-

High Quality Flooring

extra o

pen

zondag 28 jan Acties geldig t.e.m 31 januari 2018 - meeneemprijzen zolang de voorraad strekt - Prijzen en informatie onder voorbehoud van drukfouten

13-18u

16,99

24,99

/m²

incl.btw

/m²

incl.btw

24,99

/m²

DB467409A8

incl.btw

Griekenland! ¤1.190,8 fijne dagen:

NIEUWE AUTO NODIG?

Culinaire luxe rondreis met Vlaamse gids.

1 scherpe prijs voor alle afreizen!

INFODAG: dinsdag 30 januari 2018 om 15.00u. in het Blauwe Vogel-auditorium. (gratis toegang, wel even reserveren, aub)

Knappe 4****-hotels, vliegreis Brussels airlines, volpension en excursies inbegrepen.

5 afreisdata 10 april, 1 mei, 29 mei, 12 juni en 4 september 2018

Reisfamilie Carlier

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB465887A8

werkt voor jou

Op zoek naar een job in eigen streek?

DB321871K6

OB67609

Kijk ook op streekpersoneel.be

Nummer 1 in België voor nieuwe wagens

DB332012L6

DB374216D7

ben jij op zoek naar een nieuwe job? kom dan naar onze

jobdag

wij zo

Chauf

eken

feurs

of mag

DB467504A8

op 20 januari

azijniCe/CE rs

direct solliciteren op: www.werkbijdistrilog.be of bel naar 0492 22 94 39.

BEN JIJ UIT HET T JUISTE HOU ?

N E D E SN GE

Technisch assistent (elektricien)

D1-D3 - Dienst Werken in Eigen Beheer - Voltijds - Contractueel Heb je een passie voor elektriciteit en techniek? Steek jij graag de handen uit de mouwen? Draai jij je hand niet om voor onderhoudswerkzaamheden en af en toe een flinke reparatie? Ben jij daarnaast ook nog eens erg servicegericht? Dan ben jij de ideale kandidaat voor onze functie als technisch assistent (elektricien)!

De dienst Werken in Eigen Beheer, afdeling gebouwen beheert verschillende gemeentelijke gebouwen.

Je taken: • Jouw functie is het periodiek onderhouden en het herstellen van de elektrische installaties conform de richtlijnen van AREI en codex.

ZELFSTANDIGE KEUKENPLAATSERS

Je profiel: • Elektriciteit is jouw passie en je beschikt over een heel goede vakkennis • Je kan zelfstandig werken maar ook in een team • Je hebt oog voor veiligheid, zowel voor jezelf als voor je collega’s • Je hebt een groot probleemoplossend vermogen voor elektrische problemen • Je bent bereid om ingeschakeld te worden in een permanentiedienst tijdens sommige weekends • Geen diplomavereiste • Je hebt bij voorkeur een rijbewijs B. We bieden je: • Een boeiende, uitdagende functie met veel afwisseling en een grote werkzekerheid • Een bezoldiging overeenkomstig de weddeschaal en ervaring (bruto maandwedde niveau D1-D3: min. € 1.854,69 - max. € 2.886,62) • Minimaal 33 vakantiedagen, maaltijdcheques (€ 8), gratis hospitalisatieverzekering, terugbetaling openbaar vervoer woon-werkverkeer (75%), fietsvergoeding en 2de pensioenpijler.

Interesse? Stuur je cv en sollicitatiebrief, via e-mail info@overijse.be, naar het college van burgemeester en schepenen, Begijnhof 17, 3090 Overijse of overhandig alles aan de onthaalbalie op hetzelfde adres, waar je een ontvangstbewijs krijgt. Solliciteren kan ten laatste op 30 januari 2018. De postdatum, maildatum of de datum van het ontvangstbewijs geldt als bewijs.

U bent een zelfstandige professional in het plaatsen en monteren van keukenmeubelen.

Meer info? Kijk voor de volledige functiebeschrijving op onze website www.overijse.be/vacatures. Je kan ook steeds terecht bij de personeelsdienst op het nummer 02 785 33 41 of via IOM@overijse.be.

Wij werven aan op basis van competenties en talenten, ongeacht leeftijd, geslacht, origine, gender, afkomst, geaardheid, handicap, ...

www.overijse.be

Marktconforme vergoeding op basis van elementenlijst.

DB467572A8

Omschrijving: - Plaatsen van kasten - Installeren en aansluiten van apparaten - Leggen van granieten werkbladen - Keukens worden door ons bij de klant geleverd

TRILINGUAL OFFICE MANAGER WITH FINANCIAL & HR BACKGROUND

Wij maken úw keuken!

DB464658L7

We are looking for a trilingual Office Manager.

Background in finance and HR > You will prepare timesheets and payroll. > Reviewing processes of expenses claims & allowances. > Usual administrative and office tasks. > You are fluent in French, Dutch and English. > You are enthusiastic, dynamic, responsible & independent. > You have a good knowledge of MS Office. > You will work in the center of Brussels - easily accessible by public transport & will get an attractive salary.

Werken bij Dovy Keukens

ons op Facebook!

www.dovy.be

If you are interested, you can apply in English by to: marcus.lengfeld@orridge.eu

Waerboom: gastronomische feestzaal te Groot-Bijgaarden is op zoek naar

DB466451A8

Company specialized in stocktaking for intern. retailers.

Facebook.com/streekpersoneel.be

> Gemotiveerde keukenmedewerker voor koude keuken (sectie vis/vlees) en (sectie koude productiekeuken)

> Gemotiveerde zaalmedewerker/zaalopbouwer

Je werkt in opdracht van een stabiele opdrachtgever met sterke reputatie in zonnepanelen.

Projecten in onderaanneming worden toegewezen in functie van jouw uitvalsbasis.

Interesse? Bel 0475/666.837 of stuur je info door naar info@promanex.be

surf dan snel naar

DB466802A8

DB464183L7

Gelieve via mail contact te nemen: boekhouding@waerboom.com

Op zoek naar nog meer sales functies?

ZELFSTANDIG PLAATSER ZONNEPANELEN in eigen regio

streekpersoneel.be

DB337966A7

DB337977A7

Voltijdse betrekking, variabel uurrooster.

Ervaring is geen vereiste, wel een passie voor klantentevredenheid en de goesting om te werken!