van de straat Nassaustraat

uitkijkt op de Pancratiuskerk. Tegenwoordig is dat echter anders. Het lijkt wel een vergane glorie hoe de straat er nu bij ligt. Het lijkt bijna alsof de straat niet meedoet aan het stadscentrum. Maar een aantal ondernemers werken keihard om van deze straat weer een bruisende hotspot te maken. Onderzoek en opinie door Jop Delheij

Naast oudgedienden zoals Vaessen Juweliers, de oudste zaak van Heerlen en Satisfaction Records (zie editie #0), zijn er afgelopen jaren nieuwe zaken bijgekomen. FLY Conceptstore lijkt er goed te gedijen met een eigen specifieke klantenkring en ook de hybride zaak Kakauw springt in het oog met veel groen en gezelligheid. Zij zetten een toon die naar meer smaakt. En eigenlijk heb je alles binnen handbereik in de Oranje Nassaustraat. Een reisbureau, taartenbakkerij, tattooshops, platenzaak, tot voor kort een tweedehands boekenzaak, restaurants, juweliers in overvloed, biljartbar, kledingzaken; en dat in combinatie met de gemoedelijkheid van een woonwijk. Want je merkt wel als je er doorheen loopt: hier wordt gewoond.

De ondernemers lijken zich degelijk te redden, ondanks de aanzienlijk mindere aanloop van mensen in vergelijking met bijvoorbeeld de Saroleastraat. Zij hebben hun eigen klantenkring en zorgen daardoor voor meer volk en beleving in de Oranje Nassaustraat. Echter bestaan er wel frustraties bij de ondernemers, die zich toch benadeeld voelen daar zij met obstakels moeten omgaan ondanks die mindere aanloop. De redactie van (B)RUIS ontmoette op een ochtend een aantal ondernemers om hun verhaal te horen, hun stem van de straat. Al snel wordt een gemeenschappelijke, dagelijkse frustratie duidelijk: de gemeentelijke regels omtrent laden en lossen. Ondernemers mogen alleen van 7.30 uur tot 12.00 uur laden en lossen, wat voor veel ondernemers niet werkbaar is. Velen zijn in de ochtend al open, en je kunt niet zomaar overal terecht op de vroege ochtend om grote bulken in te kopen waar je overigens natuurlijk ook veel tijd voor nodig hebt.

“Ik ben echt aan het strijden en het wordt je niet makkelijk gemaakt. Ik heb al drie keer een boete gekregen”, zegt Angie Pieters van FLY Conceptstore. “Ze moeten met ons mee gaan denken.” “Te meer in een stad die al ontzettend veel leegloop heeft”, vult Daniël Kloekke van Kakauw aan. ”En ik denk dat wij zeker ook in de Oranje Nassaustraat voor meer beleving zorgen en ook voor meer volk. En dan word je dan op die manier door de gemeente dwarsgezeten.” “Dat voelt gewoon echt heel naar”, vult Angie op haar beurt weer aan.

De gemeente Heerlen laat omtrent deze zaak het volgende weten: “Er bestaat altijd een spanningsveld tussen laden en lossen enerzijds en leefbaarheid, aantrekkelijkheid en veiligheid anderzijds. Daar probeert de gemeente evenwicht in te vinden. Daarom is het centrum niet altijd toegankelijk voor laden en lossen. Regel is dat laden en lossen mogelijk is van 7.30 uur tot 12:00 uur. In bepaalde gevallen kan een ontheffing verleend worden voor laden en lossen buiten de venstertijden. Op deze manier zorgen we voor een centrum dat werkt voor de ondernemers én een autoluw centrum dat veilig en aantrekkelijk is voor de bezoekers.” Welke voorwaarden er gesteld worden voor het verkrijgen van ontheffing laat de gemeente vooralsnog in het midden, op heerlen.nl staat dan ook: ‘Of u in aanmerking komt voor een ontheffing berijden binnenstad is afhankelijk van veel verschillende factoren. Wilt u weten welke? Neem dan contact op met de gemeente.’

De eigenaar van Di’s Sweets & Chocolates legt daarentegen uit dat het moeilijker is voor de detailhandel om een vergunning te krijgen dan voor een horecagelegenheid. Zij hebben dan ook een vergunning en kunnen 24 uur per dag hun zaak met de auto bereiken. Echter stelt Di’s dat deze kwestie slechts één uiting is van het volgens hen slechte beleid van de gemeente. Veel ondernemers hebben het gevoel dat de gemeente hun straat letterlijk en figuurlijk links laat liggen. Als je vanuit het Maankwartier de stad inloopt en je auto misschien aldaar hebt geparkeerd, is er geen enkele reden om via de Oranje Nassaustraat te lopen als je daar niet hoeft te zijn. Dat komt onder andere doordat de parkeergarages aan de andere kant van het Maankwartier liggen. “Alleen al de bouw van het Maankwartier zorgde voor een doodsteek”, vertelt de eigenaar van Di’s. “Ik heb de straat afgelopen jaren alleen maar achteruit zien gaan. De gemeente zet allemaal dingen op, maar in de praktijk kunnen ze die niet ondersteunen.” Ook Victor Vaessen van Vaessen Juweliers beaamt die visie: “Wat ik een gemiste kans vind, is dat mensen niet via het politiebureau de parkeergarage onder het Maankwartier in kunnen. Deze kant van de stad is gewoon afgesloten.” En daarnaast stelt Victor: “Het wordt ons eigenlijk onmogelijk gemaakt om te ondernemen in deze straat omdat het gemeentebeleid erop is gestoeld om het Maankwartier te vullen.”

Voor het gros van de ondernemers in de straat zou het een oplossing zijn als de straat weer wordt geopend voor autoverkeer. “Dan komt er weer wat beweging in de straat”, aldus de eigenaar van Di’s. Weliswaar zou dat met beleid moeten gaan. Zo wordt er geopperd om autoverkeer op bepaalde tijden toe te laten, of kleurrijke parkeerplaatsen te realiseren zodat er enige charme behouden blijft. Want zoals Angie misschien terecht opmerkt: “Eigenlijk is deze straat te charmant voor autoverkeer.” Er moet in ieder geval iets veranderen, zo veel is volgens de ondernemers duidelijk. En dat zou op verschillende manieren kunnen. Een goed kunstwerk als publiekstrekker zien de ondernemers bijvoorbeeld ook wel zitten. In ieder geval is een dialoog nu nodig: “Ik wil dat we rond de tafel gaan en dat ze begrijpen dat dit niet langer zo kan en dat er iets meer flexibiliteit nodig is”, zegt Angie.

Er lijkt dus een gedeelde mening te bestaan dat de gemeente een gebrek aan flexibiliteit en visie heeft wat de Oranje Nassaustraat betreft. De reactie van de gemeente lijkt hier inderdaad op aan te sluiten: “De Oranje Nassaustraat maakt onderdeel uit van het centrum. We zijn nu in de fase van visievorming. Dus uitgewerkte plannen zijn er nog niet. We bekijken de situatie breed en nemen thema’s als verkeer, wonen, kwaliteit van de omgeving, voorzieningen, Cityplan en wensen van de omgeving mee. Daarna komen we met een concreet plan van aanpak voor deze straat.” Volgens de ondernemers met wie gesproken is, duurt deze ‘fase van visievorming’ al jaren. In een notendop is de stem van de straat het volgende, zoals Angie treffend samenvat: “Wij zijn er al en wij lopen tegen problemen aan terwijl we eigenlijk heel graag de positiviteit willen behouden en we graag willen groeien, samenwerken en verbinden. Dat wordt tegengewerkt.”

Nu is het helaas nog even wachten tot de gemeente met een duidelijke visie komt. Ondertussen zou het niet deren als er weer een direct dialoog plaatsvindt tussen de ondernemers en de gemeente. Gelukkig is er nog de inzet van haar ondernemers die haast in koor roepen: “Wij blijven vechten voor deze straat!”.