Ziemia Michałowska - styczeń 2023

SPOŁECZNO - KULTURALNE

Czyste powietrze

W Urzędzie Miejskim w Brodnicy funkcjonuje gminny punkt konsultacyjno-informacyjny programu „Czyste Powietrze”

Punkt czynny jest w każdy wtorek i czwartek w godzinach 8.00-15.00. W punkcie mieszkańcy Brodnicy mogą uzyskać wsparcie w zakresie przygotowania wniosku o dofinansowanie oraz pomoc przy rozliczeniu przyznanego dofinansowania, w tym przy poprawnym wypełnieniu wniosku o płatność.

Informacje na temat programu „Czyste Powietrze” można uzyskać telefonicznie w godzinach pracy Urzędu Miejskiego w Brodnicy pod numerami tel. (56) 49303-23, (56) 493-03-06. (WZP)

Najpierw są marzenia i budowa rakiet z gliny albo plasteliny. Wyobraźnia podpowiada ciekawe rzeczy. Potem, już w wieku dojrzałym, są plany, dużo nauki i zbieranie doświadczeń. I kiedyś przychodzi czas aby to wszystko razem zebrać i budować prawdziwe rakiety, albo nawet stać się częścią załogi i wznieść się w powietrze. Na zdjęciu zajęcia plastyczne w Brodnickim Domu Kultury podczas ferii zimowych.

Więcej na str 5.

50 lat muzeum

Muzeum brodnickie zostało powołane do życia 29 marca 1973 roku jako Muzeum Regionalne w Brodnicy. Od 1999 roku nazwa placówki brzmi: Muzeum w Brodnicy. Od początku jest placówką naukowo-oświatową realizującą zadania statutowe w ramach działów: archeologii, historii, etnografii i przyrody.

Czytaj str. 7

Skarby ziemi

Z Filipem Marciniakiem, archeologiem z brodnickiego muzeum rozmawia Paweł Stanny

Niedługo Dom Seniora

muje Małgorzata Trędowska, dyrektor Wydziału Infrastruktury i Rozwoju Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

Przypomnijmy, budowa „Domu Seniora” obejmuje wybudowanie budynku wraz z siłownią plenerową, altaną ogrodową, stołem do gry w szachy, altanką do biesiadowania, tarasem zadaszonym, ławkami oraz parkingiem i drogą wewnętrzną.

Na parterze znajdzie się 35 pomieszczeń, m. in. sale do: rehabilitacji/ćwiczeń, odpo-

czynku, pobytu dziennego oraz pomieszczenia do terapii indywidualnej i biurowe, pokój komputerowy, jadalnia, gabinet zabiegowy, a także szatnie oraz toalety z natryskami.

Koszt inwestycji to kwota 4.899.985 zł, z czego 3.485.265 zł to kwota dotacji pozyskanej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014 – 2020. Zgodnie z umową wykonawca ma zrealizować zadanie do końca maja 2023 roku. (WZP)

Siłownia plenerowa, altana ogrodowa, stoły do gry w szachy, ogródek, altany do biesiadowania, sale do rehabilitacji i odpoczynku, pomieszczenia biurowe i do terapii indywidualnej, jadalnia, gabinety zabiegowe dla seniorów już niebawem powstaną w ramach budowy

„Domu Seniora” w Brodnicy. Obecnie trwają prace wewnątrz budynku. Do tej pory wykonawca firma Kom-Bud z Brodnicy wykonała instalację wodnokanalizacyjną, posadzki oraz prace związane z wykonaniem kotłowni gazowej i uruchomieniem centralnego ogrzewania.

- Trwają roboty związane z montażem wentylacji nawiewno - wywiewnej z rekuperacją oraz z wykonywaniem gładzi gipsowych na ścianach wewnątrz budynku. W najbliższym czasie przewiduje się rozpoczęcie prac glazurniczych na ścianach i posadzkach - infor-

Fot.

Paweł Stanny

18 stycznia podczas uroczystości z okazji 103. rocznicy Powrotu Pomorza do Macierzy oraz 78. rocznicy wyzwolenia Brodnicy, burmistrz Brodnicy uhonorował zasłużone dla miasta osoby.

Medale Burmistrza Brodnicy otrzymali: Danuta Kowalkowska-Szramka, Urszula Derlicka, Ewa Blank, Janina

Wybrane z miesiąca

9 lutego w Komendzie Powiatowej Policji w Brodnicy odbyła się odprawa roczna, na której podsumowano pracę funkcjonariuszy w 2022 roku oraz omówiono stan bezpieczeństwa na terenie powiatu.

Komendant powiatowy policji inspektor Tomasz Skoneczka przedstawił sprawozdanie z działalności lokalnej policji za 2022 rok, referując dane o ilości zrealizowanych interwencji, zatrzymanych nietrzeźwych kierujących, przeprowadzonych postępowaniach przygotowawczych.

i Józef Kaczyńscy, Hanna Machel i Andrzej Piasek.

Uroczystość była okazją do uhonorowania przez starostę brodnickiego osób zasłużonych dla powiatu.

Starosta wyróżnił „Medalem Pamiątkowym Ubi Concordia, Ibi Victoria” następujące osoby: Joannę Kalenik, Małgorzatę Lubczyńską, Tomasza Kaźmierczyka, Anitę

Wałdowską, Jacka Gurgula, Piotra Burkwicza i Jarosława Dornakowskiego. Ponadto starosta pamiątkowym dyplomem uhonorował Brodnicki Ośrodek Caritas Diecezji Toruńskiej im. bpa Jana Chrapka. Listem gratulacyjnym wyróżnił: Agatę Bałę i Martina Małeckiego.

Omówione zostały także zagadnienia związane z poprawą bezpieczeństwa publicznego. Podczas odprawy

insp. Tomasz Skoneczka oraz nadinsp. Piotr Leciejewski (komendant wojewódzki policji w Bydgoszczy) złożyli podziękowania przedstawicielom władz

samorządowych i prokuratorom za dotychczasową współpracę, która jak podkreślali, jest na bardzo wysokim poziomie.

5 lutego w hali OSiR odbył się koncert noworoczny pt. „Koncert wiedeński. Orkiestra Księżniczek”. Widowisko cieszyło się ogromnym zainteresowaniem. W sali zebrało się blisko 1,5 tysiąca widzów z burmistrzem Brodnicy na czele, który sprawował patronat nad imprezą.

19 stycznia w sali wielkiej odbyło się noworoczne spotkanie integracyjne uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej w Brodnicy. Brali w nim udział m.in. rodzice i studenci Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Zaprezentowano widowisko słowno-muzyczne z udziałem uczestników WTZ oraz dzieci z przedszkola niepublicznego „Misiaki”. Organizatorami była Rada Programowa WTZ przy współpracy Parafii św. Katarzyny w Brodnicy.

29 stycznia po raz 31. zagrała w Polsce Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Tak jak zawsze wolontariuszy nie zabrakło także w Brodnicy. Następnego dnia sztab brodnicki orkiestry Jurka Owsiaka podał, że zebrano 191.545, 56 zł. Zapewne ostateczna kwota będzie większa. Datki na orkiestrę przekazywali też czytelnicy w bibliotece.

Członkowie Hufca ZHP w Brodnicy uczestniczyli na zamku w Bierzgłowie w Gali “Niezwyczajnych 2022”. Wśród 42 nominowanych w pięciu kategoriach, w trzech triumfowali brodniczanie. Tytuły Niezwyczajny Chorągwi Kujawsko-Pomorskiej zdobyli: Harcerski Wychowawca - pwd. Laura Szałkowska, Zielone Sznury - dh. Karolina Lewandowska, Harcerski Senior - hm. Edward Koźmiński.

Stronę opracował: Paweł Stanny Żródła: UM w Brodnicy, KPP w Brodnicy, Starostwo Powiatowe w Brodnicy, BDK

Inwestycje * Inwestycje * Inwestycje * Inwestycje * Inwestycje * Inwestycje

w Brodnicy. Łączny koszt zadania po przeprowadzonej procedurze przetargowej oraz przeprowadzonych zapytaniach ofertowych to kwota 1.157.269 zł, z tego 556.784 zł to dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.

Dofinansowanie na ulicę Kochanowskiego

Zatwierdzona została lista inwestycji przeznaczonych do dofinansowania w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na 2023 r. Wśród samorządów, które otrzymają dofinansowanie znalazła się również Gmina Miasta Brodnicy, która otrzyma kwotę 748.668 zł na przebudowę ul. Kochanowskiego w Brodnicy.

Całość zadania, które obejmie remont 585 metrów ulicy wyniesie 1.497.336 zł. W ramach zadania zaprojektowana zostanie nowa nawierzchnia, chodniki i zjazdy do posesji. Zaplanowano również budowę sieci kanalizacji deszczowej przy odnodze ul. Kochanowskiego. Po podpisaniu umowy o dofinansowanie przeprowadzona zostanie procedura o udzielenie za-

Ruszyła kolejna edycja Budżetu Obywatelskiego Brodnicy. W tym roku nastąpiło kilka zmian m. in. dotyczących harmonogramu budżetu.

Nabór formularzy zgłoszeniowych w bieżącej edycji trwa przez cały luty. Od 1 marca do 31 maja będzie prowadzona weryfikacja zgłoszonych projektów, natomiast od 1 do 30 czerwca czas jest na przeprowadzenie procedury odwoławczej. Od 1 lipca do 31 sierpnia mieszkańcy będą mogli zapoznać się z przyjętymi do głosowania projektami.

Głosowanie będzie przeprowadzone od 1 do 15 września; liczenie głosów od 16 września do 15 października; ogłoszenie wyników powinno zostać podane do publicznej wiadomości do 30 październia br.

Kolejną wprowadzoną zmianą jest wyodrębnienie zadań o charakterze lokalnym lub ogólnomiejskim. Całość środków przeznaczonych na budżet obywatelski dzieli się na dwie pule: lokalną, w wysokości 80 proc. całości środków oraz ogólnomiejską, w wysokości 20 proc. całości środków.

- Pula lokalna jest przeznaczona na realizację zadań służących mieszkańcom poszczególnych osiedli, wyznaczonych zgodnie z uchwałą Nr

XVIII/157/2016 Rady Miejskiej w Brodnicy z 21 września 2016 r. w sprawie Statutu Gminy Miasta Brodnicy. Pula lokalna na poszczególne osiedla zostanie podzielona w równych częściach pomiędzy wszystkie osiedla zgodnie ze wskazaną

mówienia publicznego celem wyłonienia wykonawcy robót budowlanych. Realizacja zadania zaplanowana została na 2023 rok.

Kolejny odcinek ulicy

15 grudnia ub. roku podpisana została umowa na budowę ulicy Generała Stanisława Pruszyńskiego

- Budowa ulicy gen. S. Pruszyńskiego będzie przedłużeniem istniejącego odcinka ulicy. Obejmie wykonanie utwardzonej nawierzchni bitumicznej jezdni oraz budowę lewostronnego chodnika na odcinku o długości ok. 239 metrów. W ramach zadania wykonane zostaną również wpusty uliczne wraz z przykanalikami oraz regulacją urządzeń podziemnych. Inwestycja obejmie także budowę linii kablowej oświetleniowej wraz z montażem 11 słupów oświetleniowych z oprawami LED - informuje Karol Koszewski z Biura Inwestycji Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

Wykonawcą robót drogowych jest brodnicka firma PDB Sp. z o. o. Wykonaniem oświetlenia zajmie się firma ELEKTRO Sławomir Otrembski z siedzibą w Cielętach. Obie firmy na zrealizowanie zadania mają 200 dni od momentu podpisania umowy.

Tatrzańską też budują

Rozpoczęły się prace drogowe w ulicy Tatrzańskiej w Brodnicy. Wykonawca firma Rejbud wykonała już sieć kanalizacji deszczowej.

- Obecnie trwają prace związane z ustawianiem krawężników i obrzeży betonowych. Następnie wykonawca przystąpi do profilowania i zagęszczenia podłoża, aby wykonać podbudowę i ułożyć nawierzchnię z kostki betonowej - informuje Karol Koszewski, z Biura Inwestycji Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

Przypomnijmy, zgodnie z umową wykonawca ma

Budżet Obywatelski - kolejna edycja

w ust. 1 uchwałą: Karbowo; Matejki I; Morskie Oko; Nowa Kolonia; Grunwald; Michałowo, Stare Miasto; Wyspiańskiego; Gdynia; Mieszka I; Ustronie i Grażyny. Pula ogólnomiejska jest przeznaczona na realizację zadań służących mieszkańcom całego miasta, co oznacza, że finansowane z niej zadania dotyczą potrzeb więcej niż jednego osiedla lub miejsce ich realizacji nie jest przypisane do jednego osiedla - informuje Magdalena Hoga, kierownik Biura Rozwoju i Projektów Europejskich Urzędu Miejskiego w Brodnicy

Projekt musi m. in. być zgłoszony przez mieszkańca Brodnicy oraz uzyskać poparcie co najmniej 10 osób.

Oprócz tego nazwa zadania na listach poparcia musi być taka sama jak nazwa zgłaszanego projektu, dotyczyć zadania zlokalizowanego na terenie należącym do Gminy Miasta Brodnicy i obejmować działania inwestycyjne lub wydarzenia o charakterze rozrywkowym (tj. festyny, koncerty, spotkania integracyjne lub wydarzenia o podobnym charakterze). Ponadto projekt musi dotyczyć zadania realizowanego tylko i wyłącznie na terenie będącym własnością miasta lub w przypadku projektów o charakterze rozrywkowym na terenach, do których tytułu prawnego nie posiada miasto, za zgodą wy-

rażoną w formie pisemnej od podmiotu posiadającego tytuł prawny do tego terenu, a także drogach zaliczonych do kategorii dróg gminnych w mieście.

Każdy mieszkaniec może zgłosić maksymalnie jedną propozycję projektu do puli lokalnej oraz jedną do puli ogólnomiejskiej. Ta sama propozycja nie może być zgłoszona do dwóch puli środków. W ramach budżetu obywatelskiego nie mogą być zgłaszane zadania, które w przypadku zadań inwestycyjnych zakładają realizację jedynie części zadania, w tym sporządzenie wyłącznie projektu bądź planu przedsięwzięcia lub zakładają wydatkowanie środków na wykonanie zadania, bez zabezpieczenia środków na projektowanie.

Nie mogą być również zgłaszane projekty, które dotyczą inwestycji na rzecz jednostek organizacyjnych miasta, instytucji kultury i spółek prawa handlowego, w których miasto posiada akcje lub udziały, a także te które nie stanowią kompletnej, zakończonej inwestycji lub całości działania co oznacza, że realizacja projektów będzie wymagała niezbędnych uzupełnień, czy kolejnych etapów, bez których mieszkańcy nie będą mogli w pełni korzystać z efektów realizacji projektu złożonego w ramach danej edycji budżetu obywatelskiego.

czas na zrealizowania zadania do połowy bieżącego roku.

Tężnie już powstają

Rozpoczęły się prace związane z budową tężni w ramach Budżetu Obywatelskiego Gminy Miasta Brodnicy.

- Wykonawca firma Yardo Blue Łukasz Okruciński z Torunia, która wygrała

przetarg na to zadanie rozpoczęła prace od wykonania przyłącza wodno - kanalizacyjne. Wymieniony został grunt pod płytę fundamentową oraz ułożona warstwa chudego betonu. Obecnie układane jest zbrojenia pod płytę fundamentową. Na zrealizowanie zadania wykonawca ma czas do połowy czerwca br. - informuje Małgorzata Trędowska, dyrektor Wydziału Infrastruktury i Rozwoju Urzędu Miejskiego w Brodnicy Przypomnijmy projekt „Tężnia solankowa w Brodnicy” w głosowaniu na projekt Budżet Obywatelski Miasta uzyskał 1015 głosów i zajął I miejsce. Został zgłoszony przez Wojciecha Wiśniewskiego. Lokalizacja inwestycji wskazana została przez wnioskodawcę i zgodnie z regulaminem Budżetu Obywatelskiego nie podlega zmianom.

Projekty muszą być ogólnodostępne i nieodpłatne, a te dotyczące organizacji wydarzeń rozrywkowych wskazywać zasady rekrutacji, termin ich rozpoczęcia i zakończenia oraz kryteria naboru uczestników. Wartość projektu lokalnego nie może przekraczać kwoty 40.000 zł, a o znaczeniu ogólnomiejskim kwoty 120.000 zł. Dokumenty dotyczące budżetu obywatelskiego są dostępne w formie elektronicznej na stronie www.brodnica.pl, na stronie BIP Urzędu Miejskiego w Brodnicy oraz w formie papierowej w Urzędzie Miejskim w Brodnicy.

Zgłoszenie projektów odbywa się w terminach określonych w harmonogramie poprzez złożenie w wersji papierowej formularza, listy z podpisami poparcia danego projektu oraz pisemną zgodą rodzica (opiekuna prawnego) na udział osoby małoletniej w procedurze budżetu obywatelskiego (jeśli dotyczy), w zaklejonej kopercie w kancelarii Urzędu Miejskiego w Brodnicy lub poprzez przesłanie ww. dokumentów pocztą na adres: Urząd Miejski w Brodnicy, ul. Kamionka 23 z dopiskiem „Budżet obywatelski na rok ….”. O dotrzymaniu terminu decyduje data wpływu do Urzędu Miejskiego w Brodnicy. Każdy projektodawca ma prawo wycofać złożony przez siebie projekt najpóźniej w ostatnim dniu weryfikacji projektów. (WZP)

Poinformuj urząd o rezygnacji z zakupu węgla

Od stycznia br. po otrzymaniu informacji telefonicznej o możliwości odbioru węgla, wnioskodawca ma 5 dni na dokonanie płatności. Nie trzeba składać drugi raz wniosku, jeżeli zdeklarowało się w pierwszym wniosku chęć zakupu węgla w 2022 i 2023 r.

Urząd Miejski w Brodnicy zwraca się również z prośbą do tych, którzy zrezygnowali z odbioru surowca, a wcześniej go zamówili, o informowaniu o tym fakcie urząd.

Przypominamy również, że Urząd Miejski w Brodnicy jest wyłącznie pośrednikiem w organizacji sprzedaży węgla po preferencyjnych cenach i jako samorząd lokalny nie ponosi odpowiedzialności handlowej za deklarowaną jakość dostarczanego opału. Więcej informacji uzyskać można pod nr telefonu: 451-073-576. (WZP)

Ulica Kochanowskiego

Budowa ulicy Tatrzańskiej

Powstanie ulica gen. Stanisława Pruszyńskiego

Budowa tężni

Pomoc dla bezdomnych

Rozstrzygnięty został konkurs ofert na zapewnienie całodobowego schronienia osobom bezdomnym z Brodnicy w 2023 r. Na ten cel Urząd Miejski w Brodnicy przeznaczy 220 tysięcy złotych. Realizatorem zadania będzie Brodnickie Centrum Caritas im. Biskupa Jana Chrapka.

W ramach realizowanego zadania osoby bezdomne mają możliwość całodobowego przebywania w schronisku w pokojach dwuosobowych lub salach wieloosobowych, z miejscem do spania w ogrzewanym pomieszczeniu, przez siedem dni w tygodniu przez cały rok. Mają także możliwość spożycia posiłku oraz dostępu do pomieszczenia kuchennego umożliwiającego samodzielne przygotowanie posiłku i gorącego napoju (talon na ciepły posiłek osoba bezdomna otrzyma z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej). Umożliwione jest pranie i suszenie odzieży, skorzystanie z prysznica, czy udostępnienie środków higieny osobistej i środków czystości.

Osoby bezdomne zdobędą również informacje o dostępnych formach pomocy, a w razie potrzeby pomoc w jej zorganizowaniu, w tym dostępu służb medycznych, lekarza pierwszego kontaktu, ratownictwa medycznego w sytuacjach uzasadniających zapewnienie pomocy medycznej, pomocy psychologa, pracownika socjalnego lub terapeuty ds. uzależnień. Jest możliwość skorzystania z usług aktywizacyjnych ukierunkowanych na wzmacnianie aktywności społecznej, uzyskanie samodzielności życiowej i wyjście z bezdomności. (WZP)

Walentynkowe

zauroczenie bezpieczeństwem

Policjantka zajmująca się profilaktyką społeczną, odwiedziła przedszkole przy ul. Kamionka w Brodnicy. Wizyta miała na celu edukację maluchów, a także wręczenie elementów odblaskowych celem poprawy ich widoczności na drodze.

14 lutego podczas spotkania z najmłodszymi uczestnikami ruchu drogowego policjantka zajmująca się profilaktyką społeczną przedstawiła dzieciom między innymi zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię, przypomniała ważne numery alarmowe, a także wspomniała o ogólnym bezpieczeństwie w życiu codziennym. Ponadto opowiedziała dzieciom, jak ważne jest noszenie elementów odblaskowych podczas poruszania się po zmroku na dworze. W ramach spotkania wszystkie maluchy otrzymały w prezencie elementy odblaskowe. Na zakończenie zrobiono wspólne zdjęcie, policjantka na pamiątkę otrzymała laurki zrobione przez przedszkolaków. sierż. szt. Paweł Dominiak p.o. Oficera Prasowego

Miasto dało więcej na zwierzęta

Jak co roku, rozstrzygnięty został konkurs na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt. W wyniku otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt, towarzystwo ochrony praw zwierząt w Brodnicy, na wsparcie tego zadania otrzymało 260 tysięcy złotych, czyli o 20 tysięcy więcej niż w ubiegłym roku. W 2022 roku w schronisku znalazło schronienie blisko 200 zwierząt, a do adopcji trafiło 125 psów i 25 kotów. Urząd Miejski w Brodnicy wspiera schronisko już prawie trzydzieści lat. To bardzo szlachetne wsparcie. (WZP)

Projekty pilotażowe LGD Miasta Brodnicy

Nauka języka angielskiego, warsztaty efektywnej komunikacji i gra miejska to jedne z wielu propozycji jakie oferują swoim uczestnikom organizacje realizujące projekty pilotażowe w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Miasta Brodnicy. Sześć organizacji realizuje projekty, które mają charakter innowacyjny i służyć mają zaspokajaniu potrzeb społecznych lokalnego środowiska.

Fundacja Brama Epok realizuje projekt „Gildia brodnickich odkrywców”, Podkarpacka Fundacja Społeczna projekt pn. „Potrzebni i aktywni zawodowo pomimo barier”, EF5 projekt „Pajęcza sieć historii - Brodnicka Gra Miejska”, Brodnickie Stowarzyszenie Pojazdów Zabytkowych projekt „Wzmacnianie pewności siebie u dzieci i młodzieży dotkniętych przemocą rówieśniczą”, Stowarzyszenie „Sympatycy Języków Obcych” projekt pn. „English for Adults - Angielski dla dorosłych”, Brodnickie Stowarzyszenie Kultury pn. „Koło gospodyń miejskich”.

Łączna kwota dofinansowania tych zadań wynosi 214.675 zł.

Projekt jest finansowany ze środków Lokalna Grupa Działania Miasta Brodnicy LGD w ramach konkursu na realizację projektów pilotażowych w ramach Osi Priorytetowej 11 Rozwój Lokalny kierowany przez społeczność, Działania 11.1 Włączenie społeczne na obszarach objętych LSR Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego. (info. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Miasta Brodnicy)

Ferie zimowe 2023

Muzeum. W piwnicach zamkowych dzieci tworzyły „łapacze snów” z surowców ekologicznych

Młodzieżowa rada. Starsza młodzież chwile wolnego czasu wypełniała na grach stolikowych

Młodzieżowa rada. Kiedyś grało się głównie w bierki, warcaby i okręty albo kółko i krzyżyk, dziś wybór gier jest niezliczony

Brodnicka biblioteka. Zajęcia z tworzenia ilustracji do książek dla dzieci połączone były z prezentacją o współczesnych twórcach zajmujących się tą dziedziną sztuki

Brodnicki Dom Kultury. Kiedyś nasze babcie wyrabiały wałkami makaron do zupy. Dziś dzieci wałkują glinę...

Muzeum. Na zamku każdy chciałby zostać rycerzem i przenieść się w dawne czasy

Zdjęcia: muzeum, dom kultury, bibliotekaPaweł Stanny, młodzieżowa rada - Iwona Sugalska

Brodnicka biblioteka. Bal karnawałowy na sali wielkiej PAW z zespołem „Maskotki” z Bydgoszczy

Brodnicki Dom Kultury. Pomysłów na lepienie z gliny nie brakowało

Muzeum. Przybyło rycerzy więc, nie mogło się obyć bez walki...

Z Filipem Marciniakiem, archeologiem z brodnickiego muzeum rozmawia Paweł Stanny

Skarby wydarte ziemi

Wystawa obrazująca 50 lat archeologii w Brodnicy przybliża zwiedzającym tę ciekawą i inspirującą dyscyplinę nauki. Jakie stanowiska archeologiczne oraz zabytki odkryte przez poprzedników uznałby pan za najistotniejsze dla badań nad dziejami naszego regionu?

- Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Pamiętać musimy, że każdego z badaczy interesują inne ramy czasowe. Jeśli rozpatrujemy najdawniejszą historię naszego regionu, oczywistą odpowiedzią są badania mezolitycznego obozowiska oraz cmentarzyska z Mszana. Stanowisko to pozwoliło nam poznać życie ludzi sprzed ponad 9 tysięcy lat. To odkrycie na skalę europejską, o którym mówi się cały czas w archeologii.

Warto nadmienić, że w Mszanie odkryto najstarsze na świecie pochówki ludzkie na obszarach Niżu Europejskiego i najstarsze ślady stosowania ciałopalenia. Natomiast, jeśli rozpatrywalibyśmy to pytanie pod względem historii naszego miasta to z pewnością odkrycie enkolpiona jest bardzo ważne. Enkolpion, czyli relikwiarz w formie krzyża noszony na piersi został odkryty w trakcie prac archeologicznych prowadzonych pod koniec lat 90 na brodnickim zamku. Jest pięknym przykładem XIII w. sztuki

prowincjonalno – bizantyjskiej a zarazem świadectwem pozwalającym umieścić Brodnicę na „szlakach historii” średniowiecznego świata. Interesujące są też pozostałości po piecu kaflowym, który wybudowany został na początku XVII w. na zlecenie króla Zygmunta III Wazy dla jego siostry Anny Wazówny starościny brodnickiej. Jeśli natomiast interesowałyby nas nie tylko tereny naszego miasta, ale również jego okolice - stanowiskiem takim stałby się wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Grążawach nad Drwęcą oraz unikatowe znaleziska odkryte w trakcie

jego badań. Mógłbym wymieniać jeszcze dużo takich przykładów, bo każde znalezisko to swoisty skarb.

Wiadomo, że w regionie brodnickim jest jeszcze wiele ciekawych miejsc, które nie były dotąd zbadane. Gdzie pana zdaniem, należałoby w pierwszej kolejności podjąć badania i dlaczego akurat tam.

- Nasz region jest nasycony wieloma ciekawymi stanowiskami archeologicznymi z najróżniejszych okresów historii. Archeologia to prawdziwa przygoda z przeszłością, która nierzadko lubi nas zaskakiwać w trakcie badań. Co to znaczy? Prowadzimy np. badania na terenie grodziska i szukamy konkretnych zabytków, a przy okazji odkrywamy artefakty z innych czasów.

nam przez pasjonatów historii naszej Małej Ojczyzny. Mam nadzieję, że sytuacja ta trwać będzie nadal, a współpraca zaowocuje szeregiem nowych, ciekawych odkryć. Poszukiwania niezależnie od dobrych chęci odkrywców amatorów muszą być prowadzone według obowiązującego prawa i posiadać zgodę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Jakie cele postawił pan sobie przy tworzeniu wystawy o 50-leciu badań archeologicznych w Brodnicy?

światło dzienne” i możemy je po raz pierwszy zaprezentować szerszej publiczności. Mam nadzieję, że dzięki temu wystawa ta stanie się swoistą podróżą po historii ludzi zamieszkujących nasz region od jego najdawniejszych czasów, aż po początki XX wieku. Znaleziska prezentowane na wystawie przez swoją historię, wyjątkowość stają się skarbami historii naszego regionu. I stąd wziął się tytuł wystawy „thesauri e terra extracti”, co w tłumaczeniu na język polski oznacza „Skarby wydarte ziemi”.

Czy nasze muzeum będzie starało się wznowić prace archeologiczne na terenie Brodnicy, chociażby na zamku, czy raczej polegać będziemy na badaniach ratowniczych, które ostatnio stosowane były najczęściej?

Enkolpion - Krzyż relikwiażowy datowany na XIII wiek znaleziony na terenie zamku w Brodnicy

- Badania archeologiczne podyktowane muszą być szeregiem przesłanek. Czyli musi być np. zagrożenie danego stanowiska spowodowane czynnikami naturalnymi, bądź wynikającymi z działań ludzkich, na przykład takich, jak prace budowlane. Często same badania

Fragmenty kafli piecowych pochodzące z XVII wieku wydobyte z Pałacu Anny Wazówny. Podobny lub identyczny piec znajdował się za Zamku Królewskim w Warszawie wzniesiony z polecenia króla Zygmunta III Wazy. Okaz pieca powtórzono w Brodnicy

Dysponujemy bazą informacji o stanowiskach zgromadzoną przez Mariana Marciniaka i Kazimierza Grążawskiego podczas badań w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski. Daje ona obraz pradziejowych stanowisk na ponad 70 proc. powierzchni naszego powiatu. Należy jednak pamiętać, że badania wykopaliskowe są badaniami niszczącymi i przy wyborze stanowisk do przekopania musimy kierować się rozsądkiem. Kolejne lata przynoszą nam nowe metody analizy zabytków, więc stanowiska niezagrożone zniszczeniem mogą jeszcze poczekać . W pierwszej kolejności należy badać te, którym zagraża nieodwracalne zniszczenie.

Coraz częściej słyszy się także o odkryciach dokonywanych przez grupy poszukiwawcze miłośników historii. Czy istnieje jakaś forma współpracy pomiędzy lokalnymi pasjonatami, a archeologami z naszego muzeum?

Zabytki ze średniowiecza: ostroga rycerska, grot włóczni oraz zamek skałkowy z pistoletu z czasów późniejszych, prawdopodobnie z XVII wieku

- Oczywiście. Muzeum od wielu lat współpracuje z grupami poszukiwaczy z miasta i regionu. Niektóre ze stanowisk, które obecnie możemy wyróżnić na naszym terenie zostały jako pierwsze zasygnalizowane

- Moim głównym założeniem było nie tylko zaprezentowanie historii brodnickiej archeologii i sylwetek badaczy, którzy tworzyli ją przez te lata. Chciałem też pokazać niektóre z cennych zabytków, które od lat spoczywały w magazynach brodnickiego Muzeum. Teraz mają one możliwość „ujrzeć

Rekonstrukcja grobu skrzynkowego

archeologiczne są badaniami niszczącymi co oznacza, że raz przebadane stanowisko znika na zawsze.

Na szczęście postępujący rozwój badań archeologicznych i technik stosowanych w ich trakcie coraz częściej pozwala nam uniknąć takiego scenariusza i uzyskać dane, o których jeszcze parę lat temu można było tylko pomarzyć. Rzeczywiście na terenie miasta najczęściej stosuje się badania ratownicze, które pozwalają przebadać dany obszar oraz poznać jego historię przed jego ostatecznym zniszczeniem.

Co do zamku, etap prac remontowych został właściwie zakończony. Część pozostawiona jako ruina na razie nie będzie dalej odbudowywana, więc nie ma konieczności prowadzenia tam prac ziemnych. Gdyby jednak miasto zdobyło środki na odbudowę zamku, a takie plany w przeszłości były, to oczywiście badania archeologiczne będą na zamku prowadzone.

Zdjęcia: Paweł Stanny

Makieta przenośnego szałasu mezolitycznych

łowców z Mszana pod Brodnicą

Skarb monet krzyżackich z początku XV wieku odnaleziony w 1999 roku w Grzybnie

Pół wieku muzeum w Brodnicy

Muzeum brodnickie zostało powołane do życia 29 marca 1973 roku jako Muzeum Regionalne w Brodnicy. Od 1999 r nazwa placówki brzmi: Muzeum w Brodnicy.

Od początku jest placówką naukowo-oświatową realizującą zadania statutowe w ramach działów: archeologii, historii, etnografii i przyrody. Obszarem działania jest szeroko rozumiany region brodnicki. Muzeum zgromadziło bogatą kolekcję zabytków liczącą ponad 50 tys. pozycji inwentarzowych i blisko pół miliona eksponatów.

Muzeum mieści się obecnie w kompleksie trzech zabytkowych budowli, zlokalizowanych w centrum

miasta: w XIV. wiecznej

Bramie Chełmińskiej wraz z przyległą kamienicą, w piwnicach XIV-wiecznego zamku krzyżackiego oraz w barokowym spichlerzu z 1604 r.

W ramach działalności naukowo-badawczej placówka współpracuje z wieloma instytucjami naukowymi w kraju i za granicą. Dorobek wystawienniczy to ponad 300 wystaw o różnorodnej

tematyce – od archeologii po prezentacje sztuki współczesnej. Dwie z nich zostały docenione przez Ministerstwo Kultury i Sztuki w ramach prestiżowego ogólnopolskiego konkursu na Najciekawsze Wydarzenie Muzealne Roku – w 1995 roku. Było to wyróżnienie dla wystawy „Przyroda, dom, pejzaż rodzinny”, a w 1997 roku nagroda dla wystawy „Ży-

cie codzienne mezolitycznych myśliwych z Mszana sprzed 10.000 lat”. W 1999 roku przyznano muzeum wyróżnienie w konkursie na Najciekawsze Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA, za MEDIEVALIA 1999.

Obecnie, w ramach obchodów jubileuszu 50-lecia powstania muzeum, które potrwają przez cały 2023 r. zaprezentowano ekspozy-

cję pt. „THESAURI E TERRA EXTRACTI” – 50 LAT BRODNICKIEJ ARCHEOLOGII, którą można odwiedzić w Galerii Brama przy ul. Mały Rynek 4. Natomiast kulminacja obchodów została zaplanowana na 30 i 31 marca br., kiedy to zostanie zorganizowany koncert operowy oraz wystawa polskiego malarstwa.

Info: MwB

Fot. z wystawy: Paweł Stanny

Na wystawie

Starosta brodnicki Piotr Boiński podczas oglądania wystawy

Twórca wystawy o brodnickiej archeologii Filip Marciniak (z prawej)

Seniorzy brodnickiej archeologii: Marian Marciniak oraz profesor Kazimierz Grążawski

Archeolog Natalia Grążawska znajduje na wystawie wiele śladów pracy swojego taty

zaprezentowano ekspozycje, które przybliżają jak wygląda praca archeologów na stanowiskach badawczych

Ciekawy zbiór wyrobów z krzemienia oraz szczątki wydobyte z grobów ciałopalnych z wykopalisk w Mszanie

Dr Jadwiga Lewandowska brodnicka archeolog z Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie

Okazały zbiór ceramiki wydobyty podczas badań archeologicznych

Archetypy w domu kultury

Świetlistość światła wyłuskuje kształty życia” - ten cytat D. Gieroszówny był motywem przewodnim wernisażu Izy Carbiner „ARCHETYPY”, który 21 lutego br. miał miejsce w Brodnickim Domu Kultury.

Twórczyni ekspozycji Iza Carniner tak o sobie mówi: Od początku mojej twórczości fascynuje mnie gra świateł, optymalne nasycenie barw i wydobywający się z nich blask. Poszukuję pierwotnego wzorca postaci, zdarzenia, symbolu „archetypu”. Dlatego moją ulubioną techniką, poza malarstwem olejnym, jest pachnący woskiem batik. Obraz ożywa pod wpływem światła i emanuje tajemniczym blaskiem, przywodzącym na myśl witraże w gotyckich

katedrach.

Iza Carbiner ukończyła Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Zajmuje się malarstwem sztalugowym oraz tkaniną artystyczną, a w

szczególności batikiem. Jest laureatką Stypendium Agnieszki i Pawła Gierynskich oraz nagrody Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. info: BDK

Koncerty jazzowe w Brodnicy Turniej tańca

Od 19 stycznia w Brodnicy odbywają się koncerty w ramach nowego projektu muzycznego „Jazzowa Brodnica”. Prymarnym celem „Jazzowej Brodnicy” jest zaprezentowanie brodnickiej publiczności sześciu zespołów jazzowych, w skład których wchodzą muzycy z niemal całej czołówki polskiego jazzu.

- Dzięki niepowtarzalnym dźwiękom wydobytym przez wybitnych artystów, mamy nadzieję zainspirować brodniczan do słuchania muzyki jazzowej – mówią organizatorzy cyklu, którym są Stowarzyszenie Muzyczne „Śląski Jazz Club” oraz Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Fryderyka Chopina w Brodnicy, przy współudziale Urzędu Miejskiego w Brodnicy, który projekt dofinansował.

Pierwszy koncert odbył się 19 stycznia, wystąpił Mariusz Bogdanowicz Quintet Silence, kolejne zaplanowane są na: 24 lutego godz.

19.00 – wystąpi Andrzej Gondek Trio, 31 marca godz. 18.00 - Artur

Dutkiewicz Trio, 25 kwietnia godz.

18.00 – Michał Tomaszczyk „Zadora”, 26 maja godz. 18.00 - Anna

Michałowska Band, 16 czerwca godz. 18.00 - Sebastian Kuchczynski Band.

Szczegółowe informacje nt. zbliżających się koncertów oraz zakupu biletów znaleźć można na stronie FB - Jazzowa Brodnica - cykl koncertów promujących jazz. WZP

1 kwietnia Brodnicki Dom Kultury zaprasza tancerzy z całej Polski na XV Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego. Koordynator OTTN 2023 – Karina Rybszleger +48 500 085 520. KATEGORIE, REGULAMIN oraz REJESTRACJA na stronie www.danceonline.pl

W cieniu Kaukazu

23 marca Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna zaprasza na spotkanie z cyklu „Podróże dalekie i bliskie”. O swoich wieloletnich podróżach po Kaukazie i Zakaukaziu (dokładnie po Gruzji i Armenii) opowie dr Jadwiga Lewandowska. Na spotkanie zatytułowane „W cieniu Kaukazu” biblioteka zaprasza do Pałacu Anny Wazówny (Sala Bankietowa, czwartek) na godzinę 17.30. Wstęp wolny. (sta)

Nenufar dla poetki

Podczas spotkania z okazji kolejnej rocznicy powrotu regionu brodnickiego do Macierzy 18 stycznia statuetką „Brodnickiego Nenufara” starosta Piotr Boiński wyróżnił Barbarę Kopaczewską.

Pani Barbara jest nauczycielką, członkinią Stowarzyszenia Poetów Ziemi Brodnickiej „Wazówną Czerpane” działającego przy MiPBP w Brodnicy. Starosta przyznał nenufara za długoletnią, aktywną pracę i zaangażowanie na rzecz mieszkańców gminy Jabłonowo Pomorskie, w podziękowaniu za działalność społeczno-kulturalną, promującą powiat brodnicki. (sta)

Barbara Kopaczewska

Myśli bieg

Nawet w kałuży małej Odbija się niebo całe Jak w głowie dziecka Pomysły się piętrzą stale

Tak życie nasze Niczym drzwi otwarte Pozwala wchodzić ludziom Przez myśli bieg wytartych

Wiosna

Wiosna ptakami budzi nas Skowronka kwileniem radosnym w ogrodzie!

Te śpiewy budzą każdego z nas Z uśpienia zimy mrozem!

Już nuty pachnących hiacyntów, pierwiosnków Wyśpiewują kolory nowe!

Ta muzyka stroi myśli w symfonię optymizmu

Współczesny rynek wydawniczy zalała fala książek o tematyce kryminalnej. Wielu z nas lubi je czytać, a także wraz z bohaterami rozwiązywać zawiłe sprawy i tropić przebiegłych morderców. Jednak czasami mamy dość okrutnych zbrodni i przemocy. A co by było gdyby do tych czarnych scenariuszy dodać odrobinę humoru? Skutkiem takiego połączenia jest komedia kryminalna. Znajdziemy w niej elementy zbrodni i śledztwa, ale także mnóstwo dobrego humoru.

Początków komedii kryminalnych należy szukać u Agathy Christie. To właśnie jej kultowa literacka para Sherlock Holmes i dr John H. Watson pokazała, jak inteligentnie zagrać dowcipem, nie tracąc zarazem powagi

Obraz francuskiego malarza Henri Matisse’a był jednym z tematów zajęć podczas ostatnich ferii zimowych w biblotece. Pracę pod tytułem „Czytająca przy żółtym stole” z 1944 roku wykorzystano do promowania czytelnictwa wśród dzieci. Uczestnicy ferii malowali swoje wersje obrazu, wzorując się na oryginale francuskiego mistrza. Obraz ten znajduje się w muzeum malarza w Nicei na południu Francji, a plon pracy dzieci można oglądać na wystawie w bibliotecznej galerii 12 sztalug. (sta)

Malowali Matisse’a podczas ferii

Spektakl z okazji Dnia Kobiet

5 marca Brodnicki Dom Kultury zaprasza na spektakl pt. Klimakterium”.

Cztery wspaniałe aktorki, cztery „tygrysice w menopauzie” opowiadają i śpiewają o trudnym okresie życia, który nie ominie żadnej z pań. Wspólnota doświadczeń łączy bohaterki sztuki oraz kobiety na widowni. Spektakl staje się „babskim spotkaniem” pełnym humoru – najlepszego lekarstwa na wszelkie dolegliwości. Nieuchronne problemy w radosnej i ciepłej atmosferze spektaklu przestają być wstydliwe i okazują wcale nie takie straszne!

Tak dowcipnie, otwarcie, z dystansem i poczuciem humoru na własny temat o sprawach kobiet nikt jeszcze w Polsce nie mówił. A zaczęło się w Los Angeles, gdzie Elżbieta Jodłowska zobaczyła niesłychanie zabawny spektakl muzyczny, na którym kobiety zaśmiewały się do łez wołając, “To o mnie!”, „mnie się trafiło to samo!” i postanowiła zrobić coś podobnego, ale osadzonego w polskich realiach, z rodzimymi problemami dnia codziennego i naszymi ulubionymi szlagierami.

Tekst Elżbieta Jodłowska, reżyseria Cezary Domagała

Scenografia i kostiumy Tatiana Kwiatkowska

Kierownictwo muzyczne i aranżacje Janusz Bogacki

Choreografia Tomasz Tworkowski

Czas: 16-17.30, BILETY 110 ZŁ W BDK

Czy kryminał może być zabawny?

i tkając sensowne intrygi. Akcje jej powieści rozgrywają się zazwyczaj na prowincji. Mordercy to zwyczajni ludzie. Zagadki rozwiązują zwykli amatorzy, którzy w czasie prowadzenia śledztwa nie wykazują się zbytnio logicznym myśleniem, ale mają za to ogromne poczucie humoru. Dużą popularność zdobyła panna Marple - detektyw amator, która rozwiązywała zagadki na łamach takich powieści jak „Noc w bibliotece”, „Kieszeń pełna życia” czy „Zwierciadło pęka w odłamków stos”. Królową polskich komedii kryminalnych jest niewątpliwie Joanna Chmielewska. Wprowadza

ona czytelnika w świat nieprzewidywalnych zdarzeń, zmusza go do główkowania, a zabawne dialogi powodują, że na jego ustach pojawia się uśmiech. Na pewno warto sięgnąć po „Lesia”, w którym główny bohater zostaje uwikłany w kryminalną intrygę, a jednocześnie zmaga się z paradoksami życia w komunistycznej Polsce. Dużą dawkę humoru dostarczy nam duński detektyw próbujący rozwikłać zagadkę w powieści „Wszystko czerwone”. W intrygę wplątuje się także Joanna, której zabawne perype-

tie możemy śledzić w „Klinie” i „Studni przodków”.

Dobra komedia kryminalna to remedium na gorszy nastrój

Były sobie świnki trzy”, „Fartowny pech” czy „Diabli nadali” to przykładowe tytuły komedii kryminalnej Olgi Rudnickiej. Do ich przeczytania zachęca dobrze utkana fabuła. Autorka ma niezwykły dar do tworzenia ciekawych postaci obdarzonych niezwykłym poczuciem humoru. Jej bohaterki to zwykłe kobiety, które zazwyczaj rozwiązują zagadki kryminalne, zaś mężczyźni są ofiarami zbrodni.

Niedawno na nasze półki trafiła książka Jacka Galińskiego

„Kółko się Pani urwało”. Tytułową bohaterką jest Zofia Wilkońska, warszawska emerytka, która nie ufa stróżom prawa i postanawia wziąć sprawy w swoje ręce. Chociaż starsza pani detektyw ma dobre intencje to ściąga na siebie niemałe kłopoty.

Na koniec nie sposób nie wspomnieć Alka Rogozińskiego, który zdobył trzy razy z rzędu pierwszą nagrodę w plebiscycie „Zbrodnia z przymrużeniem oka” za utwory „Lustereczko, powiedz przecie”, ”Zbrodnia w wielkim mieście” i „Raz, dwa, trzy...giniesz ty !”. Autor wciąga czytelnika w wir niebezpiecznych

ale zarazem przezabawnych zdarzeń. Karkołomnie skonstruowana intryga i ciągle pojawiające się fałszywe tropy sprawiają, że ciężko jest odnaleźć zabójcę. W komedii pomyłek i absurdów „Teściowie muszą zniknąć” świetnie ukazał współczesne ludzkie przywary, pokazując przy tym, co tak naprawdę trapi nasze społeczeństwo.

Wyżej wspomniane pozycję mogą być doskonałym lekiem na nasza chandrę, odgonią smutek a może nawet sprawią, że nabierzemy dystansu do naszej codziennej rzeczywistości.

Ewa Wałdowska źródła: http://kulturacja.pl/ https://nakanapie.pl/ https://www.biblionetka.pl/

Fot. Paweł Stanny

Fot. Paweł Stanny

Wyzwoliciel Pomorza gen. Józef Haller na muralu jednej z ulic w Grudziądzu

W walce o powrót do Macierzy

18 stycznia w Pałacu Anny Wazówny miała miejsce tegoroczna uroczystość z okazji przyłączenia regionu brodnickiego do Polski w 1920 roku. Nawiązując do tego święta, publikujemy treść unikalnych dokumentów które znajdują się w zbiorach Archiwum Państwowego w Bydgoszczy. Zostały one opublikowane w książce Kamili Churskiej -Wołoszczak i Barbary Męczykowskiej poświęconej powrotowi Pomorza i Kujaw do Polski 1918-1920. Treść Memoriału wydrukowano w Brodnicy w drukarni Kazimierza Wojciechowskiego - wydawcy „Ziemi Michałowskiej”. Drugi dokument prawdopodobnie również powstał w Brodnicy.

Oba dokumenty są dziś cennym źródłem i świadectwem starań ludności polskiej regionu brodnickiego dla powrotu do odrodzonej Polski.

(sta)

I dokument. Memoryał Rady Ludowej na powiat brodnicki dotyczący żądań ludności polskiej

Ludność polska powiatu brodnickiego reprezentowana przez Radę Ludową, zebraną dnia 27. listopada 1918 r. w Brodnicy, uchwala co następuje:

„Z górą 45 tysięcy ludności polskiej powiatu brodnickiego uznaje jednomyślnie Naczelną Radę Ludową, którą polski sejm dzielnicowy dnia 3. grudnia w Poznaniu obierze , jako najwyższą władzę polityczną, powołaną do obrony słusznych praw ludności polskiej, zaś Powiatową Radę Ludową w Brodnicy jako władzę wykonawczą na powiat brodnicki.

W myśl odezwy komisarzy N. R. L z dnia 14 listopada br. składa ludność polska z całem zaufaniem sprawę przynależności do Polski w ręce kongresu pokojowego, a do chwili tej uznaje uznaje współpracę z rządem niemieckim nad zachowaniem spokoju i porządku za konieczną.

Ludność polska pragnie współpracy z rządzącemi obecnie

Radami Robotników i Żołnierzy i zobowiązuje się przez Powia- tową R. L. w Brodnicy współpracować z Radą Rob. I Żołnierzy.

1) nad utrzymaniem spokoju i porządku, 2) nad podtrzymaniem aprowizacyi., 3) nad wymiarem sprawiedliwości wszystkim obywatelom.

Aby współpracę tę umożliwić, P. R. L. żądać musi:

I. przedstawicieli ludności polskie w stosunku do liczby ludności polskiej

a) w powiatowym sejmiku i wydziale powiatowym,

b) w magistracie i radach miejskich

II. ustanowienie przez P. R. L. proponowanych mężów zaufania: a) na landraturze, b) w magistratach, c) w sądach, d) w inspekcji szkolnej, f) na kolei.

Ci mężowie zaufania są pośrednikami pomiędzy ludnością polską a odneśnymi urzędami.

III. równouprawnienie dla języka polskiego w wszystkich urzędach .

IV. zaprowadzenie języka polskiego w szkołach:

a) w nauce religii, b) jako obowiązkową naukę języka polskiego dla dzieci polskich ( co najmniej 4 lekcye w tygodniu)

V. usunięcie tych osobistości z urzędów, które wybitnie działały w duchu przeciwpolskim i ludności polskiej przez z góry uznany system szczególnie dały się w znaki.

Mamy nadzieję, że każdy rozsądny i nieuprzedzony Niemiec, któremu na spokojnym pożyciu z polakami zależy, żądanie nasze uzna za słuszne i że rozsądna opinja publiczna niemiecka stanie po naszej stronie i nie ulęknie się garstki krzykaczy, którzy już tyle nieszczęść całej ludzkości przysporzyli.”

Brodnica , dnia 27. listopada 1918

K. Wojciechowski, Brodnica

II dokument. Brodnica, w lutym 1915.

Rodacy!

Straszna klęska wojny zaciężyła na ogromnym obszarze ziem polskich, niosąc głód i pożogę. Wsie i miasteczka z ziemią zrównane, tysiące rodzin tuła się bez dachu, żebrząc o kawałek chleba. Zasiewy częściowo zniszczone, częściowo role leżą odłogiem. Głód i choroby szerzą się w sposób zastraszający. Pomoc zatem, i to pomoc najrychlejsza jest konieczną.

Gdziekolwiek żyje lud polski, gdziekolwiek bije serce polskie, tam spieszy każdy z pomocą, dzieląc choćby ostatni kęs chleba z braćmi, na których brzemię wojny tak strasznie zaciążyło. Lecz nie tylko spieszy Polska z pomocą. Prawie wszystkie narody organizują akcję pomocniczą, bo większa część ziem polskich stanowi gruzy i zgliszcza i na zaspokojenie najkonieczniejszych potrzeb, potrzeba milionów.

Wzywamy przeto i mieszkańców powiatu brodnickiego do złożenia składki na mieszkańców zniszczonych okolic Polski. Dajmy na chleb dla rodzin polskich, aby im dalszą egzystencję umożliwić.

Boska moc bransoletki Anny Wazówny, czyli fantasmagorie o szwedzkiej królewnie

Dziwna strona o Annie Wazównie pojawiła się w internecie. Pochowaną w Toruniu siostrę króla Zygmunta III Wazy przedstawiono jako „wysłanniczkę Boga” i „królową świata i Polski”. Kobietę o pięknej figurze, która podbijała serca wszystkich mężczyzn. Sprawę wytropiła Gazeta Pomorska poświęcając jej szerszą publikację w dniu 16 lutego br.

Chodzi o stronę annawazowna.com. To jedna z pierwszych, którą czytelnik odnajdzie poszukując informacji o szwedzkiej królewnie. Dane które tu umieszczono w większości mocno mijają się z prawdą i są krzywdzące dla wizerunku Anny Wazówny.

Kontakt z Bogiem przez bransoletę

Co możemy wyczytać na stronie ? Wyssane z palca fantasmagorie. Oto ich przykłady: „Ciało piękne i promieniujące rozjaśniło całą komnatę. Od tej chwili dusza znajdująca się w Annie Wazównie rozpoczęła swoją nową reinkarnację oraz misję, zgodnie z wolą Boga”. „Jeżdżąc dużo po świecie, była wręcz rozchwytywana przez królów, hrabiów, księciów.

(…)Miała ogromne powodzenie u mężczyzn, przez co jej piękna uroda stała się powodem zazdrości wielu kobiet, w tym także jej własnej matki”.

„Ze względów polityczno - religijnych, ojciec wraz z kapłanami luterańskimi udzielił im potajemnego ślubu i swojego błogosławieństwa. Jako dowód wielkiej miłości i wiecznej wierności Gustaw podarował Annie w prezencie słynną bransoletkę, mającą moc Boską i łączącą posiadacza bezpośrednio z Bogiem”.

Ciało kobiety

„Pewnego czasu Bóg wezwał do siebie najlepszą w niebie duszę i rzekł: Jesteś najlepsza, dlatego zdecydowałem się na twoją nową reinkarnację na Ziemi. Będziesz moją wysłanniczką, a twoja misja na Ziemi będzie polegała na walce ze złem - likwidowaniu i ograniczaniu go, a także na pomocy ludziom

biednym i potrzebującym. Nie będzie to łatwe, ale wiem, że sobie poradzisz.

Oczywiście będę Cię wspierał we wszystkim i będziemy ze sobą mieli bezpośredni kontakt poprzez myślo - kształty i modlitwę. Uzyskasz ciało kobiety i odrodzisz się w królewskiej rodzinie”.

Historie o reinkarnacji nie wymagają komentarza. Jako zadeklarowana protestantka Anna nie uznawała kultu świętych ani przedmiotów, nie wspominając o reinkarnacji. Fragmenty dotyczące urody księżniczki zupełnie mijają się z prawdą. Nie uchodziła za piękność. Przez większość życia Wazówna borykała się ze zdrowiem szukając na swe dolegliwości ratunku w ziołolecznictwie. Wydobyte z toruńskiego grobowca szczątki królewny zostały dokładnie przebadane. Potwierdzają dolegliwości Anny.

Zachowane części szkieletu nosiły znamiona m.in. silnej skoliozy. Nad ciało królewna zdecydowanie przedkładała umysł i wiedzę. Choć posiadała bogatą biżuterię, wykorzystywała ją z umiarem. Pamiętajmy, że mowa o jednej z najwybitniejszych kobiet swoich czasów. Władająca Brodnicą i Golubiem siostra Zygmunta III Wazy była kobietą wszechstronnie wykształconą, porozumiewającą się w kilku językach, prowadzącą własne badania naukowe i głęboko religijną luteranką.

A co z mającą słynąć z cudów bransoletą?

Była jedną z licznych klejnotów królewny. Powstała około 1590 roku (mógł to być dar od brata, króla Zygmunta III) i została zrabowana z brodnickiego grobowca Anny Wazówny podczas wojen ze Szwedami. Stało się to w nocy z 5 na 6 listopada 1629 roku, w noc poprzedzającą ewakuację wojsk szwedzkich z Brodnicy.

Nieznani sprawcy wdarli się do grobowca mieszczącego się prawdopodobnie na tutejszym zamku i znieważyli grób. Po wydarciu klejnotów trumiennych, nie mogąc zdjąć bransolety, obcięli ją prawdopodobnie razem z ramieniem. Tej części szkieletu Anny nie znaleziono w toruńskim grobowcu. Bransoleta wykonana była ze złota i posiadała inicjały królewny.

W zapiskach pewnego antykwiariusza w Szwecji odczytano zapis o tym jak w roku 1777 ktoś podrzucił bransoletę w katedrze w Uppsali w Szwecji, gdzie pochowani są rodzice Anny. Cenny klejnot trafił z czasem do muzeum Livrustkammaren w Szwecji. Losy

odnalezienia bransolety nie były jednak długo upubliczniane przez stronę szwedzką. Na opisane wyżej fakty wpadła dopiero badaczka dziejów Anny Wazówny z UMK w Toruniu dr Alicja Saar-Kozłowska i to jej zawdzięczamy mnóstwo faktów poświęconych królewnie. Faktów, a nie bzdur które pojawiają się necie. O cudownej mocy odnalezionej bransolety nikt nie słyszał.

Tymczasem strona o Annie Wazównie istnieje i ma się dobrze. Wiadomości na nią są publikowane rzekomo na podstawie pamiętników (wiadomo, że AW pozostawiła bardzo wiele listów i to z nich naukowcy głównie czerpią wiedzę). Na stronie czytamy:

- Dalsze wypowiedzi z pamiętników Anny Wazówny będą umieszczone na tej stronie internetowej za zgodą historyków i naukowców szwedzkich analizujących pamiętniki Anny Wazówny znajdujące się w Szwecji oraz zarządu prywatnego muzeum A.W. znajdującego się także w Szwecji.

Nie wiadomo kto jest autorem tekstów i strony poświęconej Annie Wazównie. (sta) (aw)

POŻEGNANIA

28 grudnia 2022 roku zmarła Salomea Maria Frąckiewicz - Blank, nauczycielka, poetka, publicystka, autorka wspomnieniowych książek autobiograficznych.

Urodzona w Łysomicach koło Torunia w 1937 roku, ukończyła Państwowe Liceum Pedagogiczne w Grudziądzu. Pracę zawodową jako nauczycielka rozpoczęła mieszkając w Cielętach. W sierpniu 1956 r. została nauczycielką w Pokrzydowie. Następnie zawód ten wykonywała w Szkole Podstawowej nr 4 i nr 1 w Brodnicy. Miała wspaniały kontakt z uczniami i wychowankami Domu

Dziecka. Pracowała jako nauczycielka 34 lata.

Książki Salomei Blank to niekończąca się rzeka osobistych wspomnień z dzie-

ciństwa, lat nauki i pracy. W każdej z jej książek można znaleźć szereg wycinków z gazet, dużą ilość zdjęć, listów i pocztówek. Oprócz pisania ogromną radość sprawiał jej taniec. Była uzdolniona muzycznie, w dzieciństwie marzyła by zostać baletnicą.

Pierwsza książka „Czego było więcej - ufności i szczęścia czy rozczarowania i smutku” powstała w 1993, kolejne publikacje to: „Czar chwili” - 1994, „Naga prawda” – 1994, „Meandry życia” – 1995, „Czy mogłabym istnieć bez …?” – 1995, „Plamy na śniegu” – 1996, „Zatrzymaj się na chwilę” – 1997,

„Opowieść o Edmundzie Polaku” – 1997, „Dotyk głębi serca ludzkiego” – 1998, „Odcienie miłości” – 1998, „ A orkiestry grają” – 1999, „Radość z nutką melancholii” – 2000, „Kalejdoskop zdarzeń, przeżyć, wrażeń, refleksji ...” – 2001.

W pamięci Salomea Frąckiewicz - Blank pozostanie przede wszystkim wspaniałą nauczycielką języka ojczystego i dokumentalistką codzienności widzianej oczyma osoby wybitnie wrażliwej. 31 grudnia 2022 roku Salomae Maria Frąckiewicz Blank spoczęła na cmentarzu parafialnym w Brodnicy.

Paweł Stanny

Fot. Paweł Stanny

Jedna ze stron w internecie o Annie Wazównie

Brodnicki mural z Anną Wazówną

Wyniki konkursu

Samorząd wspiera sport

Konkurs ofert na realizację zadania publicznego z zakresu wspierania i upowszechniania kultury fizycznej w Gminie Miasta

Brodnicy w roku 2023 został rozstrzygnięty. Na te przedsięwzięcia zaplanowano kwotę 750 tys. zł.

- W budżecie miasta na rok 2023 na to zadanie została przeznaczona kwota 750.000 zł, z czego 720.000 zł na dofinansowanie szkolenia sportowego dzieci, młodzieży i seniorów oraz udział we współzawodnictwie sportowym, natomiast kwotę 30.000 zł na organizację na terenie miasta zawodów sportowych - informuje

Joanna Dzięgielewska z Biura Oświaty i Sportu Urzędu Miejskiego w Brodnicy. - Na ogłoszony konkurs wpłynęły 24 oferty z 13 organizacji. Wszystkie złożone oferty spełniały kryteria formalne,

a ocenę merytoryczną ofert przeprowadziła komisja powołana przez burmistrza. Każdej z ofert przyznawana była punktacja za spełnienie kryteriów, a proponowane kwoty dotacji uzależnione były od procentu uzyskanych punktów. Kryteria merytoryczne znane były wszystkim oferentom, ponieważ zostały one przedstawione w zarządzeniu burmistrza dotyczącym ogłoszenia konkursu.

Na szkolenie sportowe dzieci i młodzieży oraz udział we współzawodnictwie sportowym wpłynęło dziewięć ofert. Będą to zajęcia prowadzone w takich dyscyplinach jak: piłka nożna, piłka ręczna, tenis, pływanie, lekkoatletyka, gimnastyka, karate oraz sporty motocyklowe. Na szkolenie sportowe seniorów oraz udział we współzawodnic-

Zwycięska drużyna

twie sportowym wpłynęło sześć ofert. Są to zajęcia w dyscyplinach: piłka nożna, piłka ręczna, tenis, kolarstwo oraz brydż sportowy.

Natomiast na organizację na terenie miasta zawodów sportowych wpłynęło dziewięć ofert. Organizowane będą: - turnieje piłki nożnej dla dzieci - turnieje piłki ręcznej - turnieje tenisa stołowego - zawody pływackie „Nadzieje Olimpijskie” - zawody sportowo-rekreacyjne w strzelectwie sportowym dla dzieci, młodzieży i dorosłych - zawody gimnastyczne – pierwsze kroki w gimnastyce - mistrzostwa karate, a także dwudziesta siódma już edycja Brodnickiego Rajdu Samochodowego.

Wyniki konkursu dostępne są na stronie www. brodnica.pl

Zagra w Niemczech

Wychowanka MKS Brodnica Paulina Wdowiak powołana do kadry Polski seniorskiej. Trzy lata trenowała pod okiem trener Katarzyny Brózdy. Wdowiak została powołana do reprezentacji Polski na marcowy turniej międzypaństwowy w Niemczech. To szansa na debiut w seniorskiej kadrze biało-czerwonych dla naszej niezwykle uzdolnionej bramkarki.

Ferie z przesłaniem

Normą stało się, że w czasie ferii organizowane są zajęcia o charakterze profilaktycznym. Podczas tegorocznej edycji zimowych wakacji zostały zaplanowane ciekawe propozycje spędzenia wolnego czasu przez dzieci i młodzież z terenu Brodnicy.

Różnorodność zajęć powiązanych z tematyką profilaktyki pozwoliła zrealizować bogaty harmonogram spędzenia wolnego czasu w trzech instytucjach kultury.

MiPBP zrealizowała program z zakresu zapobiegania różnym patologiom społecznym oraz nadużywaniu alkoholu i przeciwdziałania narkomanii: „Bezpieczne ferie bez uzależnień” oraz „Inwestuję w Zdrowie bez używek”,

w ramach kampanii „Zachowaj trzeźwy umysł”, „Bezpieczna droga do szkoły i przedszkola” - edukacyjne karty pracy w ramach kampanii „Odpowiedzialny kierowca”.

Muzeum zrealizowało program z profilaktyki zdrowego życia: „Chcę być przykładem, Żyję zdrowo!” – zajęcia z wykorzystaniem materiałów edukacyjno-profilaktycznych

„Narkotyki? To mnie nie kręci! Nie próbuję! Pomagam” –w ramach kampanii „Stop uzależnieniom behawioralnym”

(zajęcia z elementami profilaktyki uzależnień od narkotyków, dopalaczy i innych substancji psychoaktywnych).

BDK zrealizowało program z profilaktyki zdrowego i bezpiecznego życia bez używek:

Reprezentacja chłopców z III Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy zdobyła mistrzostwo powiatu brodnickiego w rozgrywkach koszykówki szkół średnich. Turniej rozegrano 21 lutego na boisku „rolniczówki” z udziałem drużyn z I i III LO oraz CKZiU. Rywalizację przeprowadzono na zasadzie każdy z każdym. Zwycięską drużynę przygotował Tomasz Kamiński. (sta)

„Porozmawiajmy o...”. Profilaktyczny program polegał na rozbudzeniu zainteresowań kulturalnych, przede wszystkim w środowiskach o charakterze patologicznym.

Oferowane spotkania feryjne skupiały licznie dzieci i młodzież z różnych środowisk.

Wśród różnorodnych propozycji pojawiły się: warsztaty techniczne, warsztaty ceramiczne, zajęcia taneczne i teatralne, warsztaty cyrkowe i kreatywne, warsztaty przyrodnicze, plastyczno - literackie, pogadanki profilaktyczne, konkursy i zabawy o charakterze profilaktycznym.

Realizacja zajęć dla dzieci i młodzieży została dofinansowana z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2022 - 2024.

Gmina Miasta Brodnicy już po raz kolejny włącza się aktywnie do obchodów, które mają zwrócić uwagę na przyczyny, skutki i możliwości leczenia ubytku słuchu.

Z danych WHO wynika także, że na świecie ok. 83 proc. osób, które powinny używać aparatów słuchowych nie korzysta z nich. Unikanie głośnego otoczenia i regularne sprawdzanie swojego słuchu to jedne

3 marca Dzień Słuchu

z najważniejszych sposobów, by uniknąć szybkiego pogorszenia słyszenia. Pamiętajmy o tych prostych zasadach i chrońmy nasz słuch.

Warto iść na bezpłatne badania słuchu. Skierowane one będą zarówno do dzieci jak i do osób dorosłych. Wyniki badań otrzy-

Na konsultacjach

Zawodnik Akademii Sparty Brodnica Aleksander Śliwiński, otrzymał powołanie na konsultacje kadry K-PZPN naszego województw. Konsultacje odbyły się 26 stycznia w Bydgoszczy.

KRÓTKO. 18 lutego piąty mecz kontrolny zakończył się wysokim zwycięstwem Sparty. Brodniczanie na boisku w Wąbrzeźnie pokonali Promień Kowalewo Pomorskie aż 8:1.

mać będzie można bezpośrednio po badaniu.

Szczegółowe informacje dostępne będą na stronie internetowej urzędu oraz w mediach społecznościowych.

15-16 lutego na hali SP w Bobrowie odbyły się Miejsko - Powiatowe Mistrzostwa w Piłce Siatkowej Dziewcząt i Chłopców klas V - VI. Wśród dziewcząt wygrała reprezentacja SP z Drużyn, a wśród chłopców laur zwycięstwa przypadł zespołowi z SP w Bobrowie. Wicemistrzami powiatu brodnickiego zostali uczniowie ze Szkoły Podstawowa nr 2 w Brodnicy, których do mistrzostw przygotowywał Patryk Kupczyk.

Info - Miejski Animator Sportu Leszek Kisielewicz

Mistrzostwa w piłce siatkowej

Ziemia Michałowska Miejskie Czasopismo

Społeczno-Kulturalne

Wydawca: Miejska i Powiatowa Biblioteka

Publiczna w Brodnicy

Red. naczelny: Paweł Stanny

Adres redakcji: ul. Zamkowa 1, 87- 300 Brodnica tel. 56 49-822-47

Adres internetowy: biblioteka@biblioteka. brodnica.pl

Skład: Wydawnictwo Kujawy – www.kujawy. media.pl

Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych materiałów Nakład 5.000

Strona powstaje przy współpracy z OSiR

Podczas ferii zimowych na obiektach OSiR odbyło się wiele wydarzeń. Jednym z nich były zajęcia zorganizowane przez UKS GOL Brodnica. Na zdjęciu: uczestnicy zajęć przygotowanych przez UKS GOL Brodnica z trenerem Patrykiem Kupczykiem.

Fot. Mariusz Szramka

Teraz już dwie Wazówny

Andrzej Piasek lokalny poeta, społecznik i kolekcjoner sztuki patrzy na obraz przedstawiający Annę Wazównę. Pan Andrzej wraz z żoną Brygidą przekazali go jako dar na ręce burmistrza Brodnicy jesienią 2021 roku z okazji zakopania „Kapsuły czasu”. Autorką dzieła jest malarka z Krakowa Maria Samborska, która o jego powstaniu opowiadała podczas spotkania w bibliotece w czerwcu 2022 roku z okazji Dni Brodnicy. Obraz, oprawiony w piękną złoconą ramę, stał długo na sztaludze w sali wielkiej Pałacu Anny Wazówny. Po konsultacjach i zbadaniu ściany (przewody elektryczne) zdecydowano się go powiesić.

Dzieło można teraz oglądać vis a vis pełnego portretu Anny Wazówny, który wisi w sali już od wielu lat wypożyczony przez miejscowe muzeum. (sta)

Walentynki na ekranie

Z okazji tegorocznych Walentynek brodnicka biblioteka wspólnie z telewizją Eltronik zrealizowała kolejne nagranie z cyklu „Czytanie na ekranie”. Nad treścią programu czuwała bibliotekarka Małgorzata Chojnacka, a ze strony telewizji Michał Markowski. W programie wystąpiła młodzież z brodnickich szkół średnich, czytając listy miłosne sławnych osób m.in. Adama Mickiewicza do Maryli Wereszczakówny oraz króla Jana III Sobieskiego do Marysieńki.

Burza albo Wicher

Na łamach „Ziemi Michałowskiej” często korzystamy z rodzinnego archiwum zdjęć rodziny Wojciechowskich. Prezentowana fotografia stanowi pamiątkę z podróży przedwojennego wydawcy naszej gazety, Kazimierza Wojciechowskiego do Gdyni w latach 30 tych XX wieku. Na fotografii stoi on z lewej strony najprawdopodobniej z żoną.

Wyjątkowość zdjęcia podkreśla obiekt w tle. Jest nim jeden z dwóch polskich przedwojennych niszczycieli zbudowanych we Francji, czyli ORP Wicher lub Burza. Trudno ustalić, który to dokładnie okręt, bowiem na zdjęciu nie ujęto charakterystycznego znaku rozpoznawczego w postaci dużej, pierwszej litery jego nazwy wymalowanej na burcie dziobowej. W tym przypadku więc byłaby to „W” lub „B”.

Na zdjęciu widać marynarza pracującego na pokładzie przy artylerii głównej jednostki w postaci pojedynczych dział kal. 130 mm. Historia obu okrętów była inna. ORP Wicher pozostał w Polsce dla obrony polskiego wybrzeża i w wyniku nalotu hitlerowskiego lotnictwa na Hel został zatopiony w tamtejszym porcie wojennym 3 września 1939 roku. Burza wraz innymi okrętami (Grom, Błyskawica) odesłana została do Anglii. Brała udział w wielu operacjach morskich II wojny światowej. Po wojnie wróciła do Polski i służyła dalej w marynarce. Po wycofaniu ze służby została przekształcona w okręt-muzeum. (sta)

Sezon grzewczy w pełni. Na reklamie opału jednej z działających w przedwojennej Brodnicy składnic można wyczytać czym ogrzewano domy zimą. Był to przede wszystkim węgiel, koks i drewno. Tak jak i dziś węgiel był drogi i niełatwo go było kupić. Stanowił jeden z głównych polskich surowców eksportowych, za który kupowano choćby uzbrojenie dla wojska. Dziś, przy wielu innych możliwościach ogrzewania domów palenie tylko węglem wydaje się dość ubogie. Pytanie, czy w przedwojennej Brodnicy powietrze zimą było czystsze oraz, czy ówczesnym mieszkańcom zdarzało się palić odpadami, co dziś, niestety, zdarza się mimo zakazów zbyt często. (sta)

Na zdjęciu uczniowie z III LO w Brodnicy: Zuzanna Becker oraz Karol Malinowski podczas czytania listów cesarza Napoleona Bonaparte do Marii Walewskiej. Emisja programu odbyła się 14 lutego na antenie TV Eltronik. (sta)

Nie tylko „Rudy 102”

Miłośnicy zabytkowych pojazdów militarnych z Brodnicy i regionu brodnickiego uczestniczyli w dniach 3-5 luty w III Zlocie Zimowym „Lewizna 2023” w Bornem Sulinowie, w województwie zachodniopomorskim. Zlot był połączony z I Międzynarodowym Zlotem Pojazdów KrAz. Organizatorem było Muzeum Militarnej Historii w Bornem Sulinowie.

Na zlot zimowy przybyły ekipy z różnych stron kraju. Niektóre można było kojarzyć np. z Terenwizją (Team, który jeździ i filmuje różne pojazdy wojskowe, a następnie umieszcza nagrany materiał na youtube). Ekipy z Zabrza prezentowały unikatowego KrAza z paką. Z kolei Muzeum z Mrągowa zaprezentowało przepiękną wersję KrAza z siodłem. Swoje pojazdy pokazali też przedstawi-

ciele Muzeum Ziemi Wałeckiej i Muzeum Wału Pomorskiego. Najtwardsi uczestnicy przyjechali KrAzem aż zza niemieckiej granicy, pokonując 630 km. Już pierwszego dnia zlotu można było naliczyć 20 ciężarówek KrAz. Ekipa brodnicka tym razem wyjątkowo nie zabrała na zlot swoich zabytkowych wozów.

- Mamy w pełni sprawne Star 266, Star 660, Ził 131, Gaz 66 , KrAz i inne pojazdy, którymi zwykle pojawiamy się na zlocie - mówi uczestnik i kolekcjoner Mariusz Kępczyński z ekipy brodnickiej.

Na zwiedzających i uczestników czekała moc atrakcji, m.in. można było podziwiać w pełnej krasie unikalne już dziś : Urale, Uazy, Gazy, Unimogi, egzemplarze czołgów oraz Stary. Poza tym zorganizowana była również wycieczka z prze-

wodnikiem do Kłomina, czyli tak zwanego miasta widmo, w którym podobno mieszka aż 12 osób. W drodze powrotnej była możliwość oglądania malowniczych borneńskich wrzosowisk, które jednak najpiękniej wyglądają jesienią.

W sobotę odbywały się pokazy czołgów, m. in. znanego z serialu „Czterej pancerni i pies” czołgu T-34/85 „Rudy 102” oraz czołgu T-72, a także rozkładanie Mobilnego Mostu Czołgowego BLG-67. Oprócz tego można było podziwiać szaleństwa na TANKODROMIE, a także przeciąganie liny między pojazdami uczestników zlotu. Wisienką na torcie była, jak zwykle, parada pojazdów ulicami Bornego Sulinowa.

Imprezy organizowane przez muzeum są cykliczne. Kolejna „Lewizna” odbędzie się w dniach 2-4 lutego 2024 roku. Jeszcze w tym roku muzeum zaprasza na kolejną imprezę, jaką są Dni Czołgisty, które odbędą się w dniach 8-11 czerwca. (JĆ), Fot. Mariusz Kępczyński

Fot. Paweł Stanny

Czołg T-34/85 w malowaniu „Rudy 102”

Wyrzutnia rakiet pochodzenia radzieckiego

Wozy ciężarowe Berna oraz KrAz

Fot. Archiwum

Był smog czy nie?

Fot. Paweł Stann y