Ziemia Michałowska - wrzesień 2021 r. by brodnica

M I E J S K I E

C Z A S O P I S M O

S P O Ł E C Z N O

K U L T U R A L N E Cena 0 zł

BRODNICA wrzesień 2021, nr 342

ISSN 1425-7718

Miliony na park i brzegi jeziora

Ruszają wyczekiwane przez mieszkańców miasta inwestycje rekreacyjne

Rynek czysty Na początku września trwały prace związane z usuwaniem zabrudzeń z płyty Dużego Rynku. Pracownicy Pr z e d s i ę b i o r s t w a Gospodarki Komunalnej w Brodnicy czyścili nawierzchnię przy użyciu ręcznych urządzeń czyszczących. Na bieżąco prowadzone są też prace związane z utrzymaniem zieleni na tym terenie.

W drugiej połowie sierpnia w Urzędzie Miejskim w Brodnicy podpisane zostały dwie ważne umowy inwestycyjne na łączną kwotę ponad 16 mln. złotych. Realizacja zadań możliwa będzie dzięki dofinansowaniu jakie Urząd Miejski w Brodnicy pozyskał z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na łączną kwotę ponad 10 mln zł. - Sierpień był bardzo ważnym miesiącem w naszym kalendarzu inwestycyjnym, ponieważ podpisaliśmy dwie duże umowy na wykonanie dwóch zadań inwestycyjnych - informuje Jarosław Radacz, burmistrz Brodnicy. - Mowa jest o rewitalizacji zielonych płuc miasta Brodnicy oraz zagospodarowaniu turystycznym i rekreacyjnym brzegów jeziora Niskie Brodno w Brodnicy. W przypadku pierwszego zadania realizowany będzie projekt rewitalizacji Parku Jana Pawła II wybrany

Zamknięcie cyklu uroczystości z okazji setnej rocznicy powrotu Brodnicy do Macierzy będzie obfitowało w wiele atrakcji.

w rezultacie oczyści i odmuli dno jeziora. Tutaj najważniejszym punktem będzie budowa nowych pomostów łączących dwa brzegi akwenu. Zadanie kosztować będzie ponad 8,5 mln zł, z czego 4,5 mln zł to dofinansowanie z Urzędu Marszałkowskiego. -Jest to długo oczekiwana przez brodniczan inwestycja. Niestety, wzrost cen materiałów budowlanych oraz usług spowodował, że koszty są zdecydowanie wyższe. Mamy jednak dofinansowanie, dlatego też przystąpiliśmy do realizacji tej inwestycji - dodaje burmistrz Jarosław Radacz. Podpisanie umowy z wykonawcą na rewitalizację zielonych płuc Brodnicy przez mieszkańców miasta. Zadanie będzie kosztować prawie 7 mln 730 tys. zł z czego dofinansowanie z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego to 5,8 mln zł. Zadanie jest objęte pięcioletnią gwarancją.

W ramach tego zadania m.in. zostanie posadzonych ponad 20 tys. roślin, w tym około 85 szt. drzew liściastych, 5 tys. krzewów liściastych, 65 szt. krzewów iglastych, ponad 15 tys. szt. bylin, roślin okrywowych i traw ozdobnych. Oprócz tego powstanie mała archi-

tektura, plac zabaw dla dzieci, urządzenia siłowe dla dorosłych, gry planszowe oraz wiele innych atrakcji. Drugie zadania, czyli zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne brzegów j. Niskie Brodno, poprzedziła bioremediacja wody, która

Drugie zadanie również jest objęte pięcioletnią gwarancją, w ramach której wykonawca będzie dokonywać również konserwacji co najmniej jeden raz na dwa lata. Przetarg na oba zadania wygrała firma Sorted Sp. z o. o. Zgodnie z umową okres realizacji zadań zaplanowany jest do końca czerwca przyszłego roku. (rwi)

Historycznie na rynku i przedzamczu

Zapraszamy na Piknik Niepodległościowy, który odbywać się będzie w Brodnicy 25 września w godz. 12.00 – 16.30 na Dużym Rynku i Przedzamczu. W trakcie Pikniku nastąpi wkopanie Kapsuły Czasu z okazji 100. rocznicy powrotu Brodnicy do Macierzy.

polskie pod dowództwem generała Stanisława Prószyńskiego witane było entuzjastycznie przez brodniczan, na ul. Zamkowej w sąsiedztwie Pałacu Anny Wazówny i zamku krzyżackiego. Piknik Niepodległościowy rozpocznie się o godz. 12.00 na Dużym Rynku mini inscenizacją odtwarzającą wkroczenie wojsk polskich do Brodnicy w 1920 roku. O godz. 12.30 na ul. Zamkowej, na skwerze przy Pałacu Anny Wazówny zostanie wkopana Kapsuła Czasu, która upamiętni 100. rocznicę powrotu Brodnicy w granice Polski.

- Pandemia pokrzyżowała nam plany i nie mogliśmy zrobić tej uroczystości rok temu – mówi burmistrz Brodnicy Jarosław Radacz. - Piknik Niepodległościowy będzie więc dobrą okazją do przypomnienia sobie o tak ważnej dla naszego miasta rocznicy. Impreza będzie miała charakter plenerowy. Odbywać się będzie na Dużym Rynku, gdzie 101 lat temu wojsko

Od godz. 13.00 na Przedzamczu rozpocznie się Piknik Niepodległościowy, podczas którego będzie można obejrzeć przygotowane przez grupy rekonstrukcyjne prezentacje i pokazy umundurowania i uzbrojenia wojsk polskich z 1920 roku, wziąć udział w warsztatach artystyczno – rękodzielniczych, konkursach sprawnościowych: strzelaniu z karabinków

ASG, strzelaniu z łuku, potyczkach na szable piankowe. Harcerze przeprowadzać będą pokazy udzielania pierwszej pomocy. Pracownicy instytucji kultury BDK i MiPBP przygotowali dla dzieci i młodzieży animacje, gry i zabawy nawiązujące tematycznie do czasów dwudziestolecia międzywojennego. Na parkingu przy pałacu zostanie zaprezentowany sprzęt wojskowy i strażacki. W czasie imprezy na scenie wystąpią młodzi artyści z BDK, Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP z Lidzbarka Welskiego oraz zespół 5 Struna Basu. Na uczestników pikniku czekać będzie wiele innycvh atrakcji, m.in. : pokazy tańca i wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych, rozwiązywanie krzyżówek historycznych, mini kiermasz książki poczęstunek okolicznościowym tortem, harcerska grochówka.

Czytaj też str. 12

(rwi)

Wydarzenia

nr 342, wrzesień 2021

9 września w Pałacu Anny Wazówny burmistrz Jarosław Radacz wręczył parom małżeńskim, które przeżyły ze sobą co najmniej 50 lat medale jubileuszowe. Uroczystość połączono z gminą Brodnica, którą reprezentował wójt Adam Zalewski. Medale „Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie” przyznał prezydent RP. Brodniccy jubilaci to: Bożena i Antoni Adelmanowie, Urszula i Stefan Anzelowie, Marianna i Klemens Badziągowie, Alfreda i Sylwester Biernaccy, Ewa i Edward Blankowie, Barbara i Ryszard Fórmanowiczowie, Irena i Jan Głowaccy, Halina i Władysław Grabowscy, Teresa i Henryk Grabowscy, Astrida i Andrzej Jackiewiczowie, Wiesława i Andrzej Kaszyńscy, Bernadeta i Edmund Kopysteccy, Barbara i Ryszard Kownaccy, Helena i Franciszek Laskowscy, Jolanta i Jerzy Macikowscy, Krystyna i Stanisław Momotowie, Teresa i Wojciech Monczkowscy, Irena i Józef Szulcowie, Krystyna i Zdzisław Sosińscy, Jadwiga i Stefan Trederowie. Jubilaci z gminy Brodnica: Urszula i Jerzy Czarkowscy, Maria i Józef Kotowscy, Teresa i Edmund Siemiątkowscy.

Przegląd ważniejszych wydarzeń 27 sierpnia brodniczanie licznie pożegnali tegoroczne lato. Podczas koncertu, zorganizowanego przez urząd miejski, na przedzamczu bawiło się wiele osób chcących posłuchać największych przebojów znanej, polskiej piosenkarki Agnieszki Chylińskiej. Przed gwiazdą wieczoru wystąpił support zespół REDCARPET. Przypomnijmy, we wrześniu 2019 r. internauci na oficjalnej stronie internetowej Brodnicy mogli wziąć udział w ankiecie, w której zdecydowali o wyborze artystki.

1 września z okazji kolejnej rocznicy wybuchu II wojny światowej, pod pomnikiem wdzięczności przy ulicy 3 Maja odbyła się uroczystość patriotyczna. Uczestniczyli w niej przedstawiciele władz miasta i powiatu, radni, delegacje szkół i zakładów pracy, stowarzyszeń oraz kompania reprezentacyjna z brodnickiego pułku chemicznego.

1 września rozpoczął się nowy rok szkolny. Naukę w miejskich szkołach rozpoczęło 3.463 uczniów (2.986 w szkołach podstawowych i 477 ponadpodstawowych prowadzonych przez miasto, tj. w III LO). W całym systemie miejskiej oświaty nauka odbywa się w 178 oddziałach. Z uczniami pracuje 362 nauczycieli zatrudnionych na prawie 400 etatach. Po rekrutacji uzupełniającej wykorzystane zostały wszystkie miejsca w trzech przedszkolach publicznych, dla których organem prowadzącym jest miasto. W przedszkolach jest 694 dzieci.

Rozpoczęcie roku szkolnego w Szkole Podstawowej nr 3

- W ocenie burmistrza Brodnicy i organu prowadzącego jakim jest miasto, szkoły i przedszkola są dobrze przygotowane do nowego roku szkolnego - mówi Małgorzata Świtalska, kierownik Biura Oświaty, Sportu i Turystyki. - W okresie wakacji w każdym z zespołów szkolnoprzedszkolnych, Zespole Szkół nr 1 oraz Szkole Podstawowej nr 3 wykonane zostały zaplanowane remonty. Poprawiło to wizualnie i funkcjonalnie bazę naszych szkół i przedszkoli. Wpłynęło na poprawę przestrzeni edukacyjnej mającej wpływ na zwiększenie efektywność realizowanych procesów edukacyjnych.

3 września br. w Pałacu Anny Wazówny spotkali się członkowie Koła nr 9 w Brodnicy Związku Żołnierzy Wojska Polskiego, by świętować wspólnie 40. rocznicę jego powstania. W uroczystości uczestniczył burmistrz Brodnicy Jarosław Radacz, który objął obchody honorowym patronatem. Burmistrz na ręce prezesa koła mjr rez. Dariusza Piotrowskiego (na zdjęciu wyżej) złożył wszystkim członkom koła życzenia zdrowia, realizacji oraz dalszych sukcesów w pracy społecznej na rzecz krzewienia patriotyzmu i umacniania obronności naszej Ojczyzny, dziękując jednocześnie za obecność emerytowanych żołnierzy w życiu miasta oraz bardzo dobrą współpracę ze Związkiem, dyspozycyjność, wsparcie i gotowość niesienia pomocy w razie potrzeby.

6 września Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna zorganizowała kolejną odsłonę ogólnopolskiej akcji „Narodowe Czytanie”. W tym roku uczniowie brodnickich szkół, studenci i dorośli czytelnicy prezentowali fragmenty dramatu „Moralności pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej z 1906 roku. Czytano w Parku Anny Wazówny, w sąsiedztwie fontanny. W kolejnej edycji, za rok, czytane będą Ballady i Romanse Adama Mickiewicza. Przygotowali: (sta), (rwi)

Inwestycje

nr 342, wrzesień 2021

Już w połowie przyszłego roku parki Anny Wazówny i Jana Pawła II wraz sąsiedztwem zmienią swe oblicze wedle oczekiwań mieszkańców

Zielone płuca Brodnicy w nowej odsłonie 18 sierpnia w Urzędzie Miejskim w Brodnicy podpisana została umowa na realizację prac inwestycyjnych zadania pn. „Rewitalizacja zielonych płuc miasta Brodnicy”. Wykonawcą prac została firma Sorted Sp. z o. o. z Piaseczna, który wygrała przetarg na to zadanie.

wnętrzne instalacje wodociągowe dla potrzeb parku, przebudowana kanalizacja deszczowa, przebudowana linia kablowa oświetleniowa oraz zamontowane słupy oświetleniowe z oprawami parkowymi typu LED. To zmiany niedostrzegane gołym okiem, jednak mają ogromne znaczenie dla komfortu użytkowników.

- Specjalizujemy się w zagospodarowaniu przestrzeni publicznych, parków, zieleni, budowie i projektowaniu oraz utrzymaniu takich terenów mówi Paweł Kozłowski, prezes Sorted Sp. z o.o. - Realizowaliśmy inwestycje podobne oraz większe od zadania w Brodnicy. Nasze doświadczenie pozwala, żeby podjąć się tego wyzwania. Podpisana z wykonawcą umowa opiewa na kwotę 7.730.400 zł, z czego 5.699.886 zł to dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. - Cieszę się, że rozpocznie się realizacja długo oczekiwanej przez mieszkańców inwestycji. Mam nadzieję, że prace przebiegać będą sprawnie i bez większych problemów – mówi Jarosław Radacz, burmistrz Brodnicy. Inwestycja zgodnie z umową ma zostać zakończona w III kwartale 2022 roku. Rewitalizacja obejmie skorygowanie istniejących ciągów komunikacyjnych, tak aby zachować płynność ruchu i najkrótszą drogę do wyznaczonego celu przy jednoczesnym utrzymaniu przebiegu istniejących głównych ciągów komunikacyjnych. To niezwykle ważne dla komfortu poruszania się. Jednocześnie układ kompozycyjny parku nie zmieni się.

Dla pszczół, ptaków i zwierząt

Park Jana Pawła II Szachy w parku W Parku Anny Wazówny powstanie plac w kształcie koła z sześcioma stolikami do gry w szachy. Wzdłuż Alei Wędkarzy zbuduje się ciąg pieszo-rowerowy, a istniejące stopnie przy wejściu od ulicy Kościelnej zostaną zlikwidowane. Aleja z chodnikiem zostanie połączona za pomocą maksymalnego możliwego spadku, aby poruszanie się rowerem było jak najbardziej komfortowe. Parkowe alejki zostaną wykonane przy zastosowaniu przepuszczalnej, naturalnej nawierzchni z piasku łamanego na podbudowie z kruszyw kamiennych. Budowa nawierzchni przepuszczalnych to prosty sposób na poprawę warunków wodnych w środowisku. Celem stosowania nawierzchni przepuszczalnych jest umożliwienie przesiąkania wody do gruntu,

tak by zmniejszyć spływ powierzchniowy wody do kanałów deszczowych. Jednocześnie ścieżki zostaną wyprofilowane i wyniesione, aby woda spływała zasilając parkową zieleń.

Przyjemniej usiąść nad Drwęcą Betonowe stopnie nad Drwęcą – jedno z ulubionych miejsc spacerowiczów, zostaną naprawione i wyposażone w drewniane siedziska o długości 2 metrów. W parkach pojawią się również nowe ławki i kosze na śmieci. W słonecznej części Parku im. Jana Pawła II znajdą się leżaki, zaś w cieniu drzew stoły do pin-ponga sprzyjające aktywnemu wypoczynkowi. Plac zabaw zostanie powiększony i podzielony na strefy oparte na trzech okręgach. Nowe, zróżnicowane formy rekreacji i wypoczynku będą dostosowane do potrzeb różnych grup wiekowych. W pierwszej

Inwestycje

Po chodniku na Bocznej Trwa budowa kanalizacji deszczowej na ul. Południowej II etap, która polega na wykonaniu rurociągu kanalizacyjnego z rur PP kielichowych o długości ok 249 m. Ustawionych

Budowa kanalizacji deszczowej na ul. Południowej

zostanie 14 wpustów ulicznych oraz 12 studni rewizyjnych, przebudowana zostanie także istniejąca sieć i przyłącza wodociągowe. Koszt realizacji wynosi 516.600 zł. Wykonawcą robót jest Zakład Usług Melioracyjnych i Geodezyjnych z siedzibą w Golubiu Dobrzyniu. Zgodnie z umową inwestycja zostanie zrealizowana w ciągu 14 tygodni, licząc od daty protokolarnego przekazania terenu budowy wykonawcy. Przekazanie placu budowy nastąpiło 20 lipca br. Rozpoczęły się również prace nad budową chodnika na ul. Bocznej w Brodnicy. Zadanie, które wykonuje brodnicka firma Rejbud, polega na budowie chodnika o powierzchni 482 mkw. z szarej kostki brukowej o grubości 6 cm układanej na podsypce cementowo-piaskowej. Wykonawca ma czas na wykonanie zadania do 30 września br. Koszt robót to 69 tys. zł. (rwi)

strefie znajdzie się piramida linowa przeznaczona do wspinaczki dla dzieci w wieku od 5 do 14 lat. W drugiej strefie zostaną zamontowane rozbudowane zestawy ze zjeżdżalniami złożone z wież połączonych mostkami, huśtawka ważka, huśtawka wahadłowa, huśtawka typu bocianie gniazdo, bujaki i karuzela YUGO. Trzecia strefa zostanie wyposażona w zestaw do ćwiczeń złożony z drążków i drabinek. Ponieważ plac zabaw powinien jednoczyć wszystkie dzieci, a miejsca zabaw najlepiej integrują małych użytkowników, na placu zostaną umieszczone urządzenia dostosowane do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami. Również część nawierzchni zostanie wykonana z myślą o osobach poruszających się na wózkach. Na placu zabaw znajdą się także siedziska, z których rodzice będą mogli obserwować bawiące się pociechy. Zostaną zbudowane ze-

W czasie tworzenia projektu nie zostało pominięte ogromne przyrodnicze znaczenie tego terenu. Dlatego zostanie zamontowanych około 150 budek lęgowych dla różnych zwierząt, w tym ptaków, nietoperzy i wiewiórek. Zaś tematyczne ścieżki edukacyjne będą nie tylko źródłem wiedzy i rekreacji, ale również dadzą możliwość świadomego obcowania z naturą. Na obszarze objętym rewitalizacją rośnie ok. 590 drzew w różnym wieku i stanie zdrowotnym. Niektóre okazy to stare olbrzymy o obwodach przekraczających 3 metry, zaś inne to parkowe „przedszkolaki”, których średnica pnia wynosi ok. 10 cm. Pielęgnacji zostanie poddane około 500 drzew. Usunięte zostaną suche i połamane gałęzie, ubytki i wypróchnienia zabezpieczone, a jemioła wycięta, na 11 drzewach z rozwidleniami typu V zostaną założone wiązania elastyczne. Inwentaryzacja dendrologiczna i ocena stanu zdrowotnego drzew została przeprowadzona zgodnie z zasadami wiedzy technicznej oraz obowiązującymi w tym zakresie przepisami i normami, przez firmę arborystyczną będącą członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Uprawy i Ochrony Drzew, posiadającą certyfikat międzynarodowy European

Treeworker uprawniający do wykonywania prac pielęgnacyjnych na drzewach w całej Unii Europejskiej. W parku rosną również klony jesionolistne, będące gatunkiem obcym o charakterze inwazyjnym. Klon jesionolistny wypiera wiele rodzimych gatunków roślin drzewiastych i zielnych, stanowiąc poważne zagrożenie dla bioróżnorodności. Jest szczególnie niebezpieczny w siedliskach nadrzecznych gdzie następuje jego szybkie rozprzestrzenianie. Problemem w usuwaniu tego gatunku są bardzo silne odrośla z pni, które drzewo wytwarza, zwłaszcza gdy rośnie na terenach wilgotnych.

Posadzi się graby, dęby, urokliwe jabłonie i piękne kasztanowce.... Rewitalizacja wiąże się z usunięciem ok. 80 drzew. Około 33 szt. z usuwanych drzew to drzewa obumarłe lub zamierające, które pomimo pielęgnacji nie wykazują szans na przeżycie. Kolejne 31 szt. to samosiejki wspomnianego klonu jesionolistnego zwykle o krzaczastym pokroju. Około 8 szt. drzew zostanie usuniętych, ponieważ wchodzą w kolizję ze starymi, okazałymi drzewami, zaburzając ich pokrój i wpływając negatywnie na stan fitosanitarny cennych okazów. W ramach rewitalizacji zostanie posadzonych ponad 20 tys. roślin, w tym około 85 szt. drzew liściastych. Na etapie planowania inwestycji kluczowy był głos mieszkańców Brodnicy. Przed zleceniem prac projektowych konsultowano się z mieszkańcami.

(rwi)

Oferta rodzinnego wypoczynku nad jeziorem Niskie Brodno powiększy się

Od brzegu do brzegu suchą stopą W ramach zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego brzegów j. Niskie Brodno wybudowany zostanie pomost łączący oba brzegi akwenu. To główny, ale nie jedyny cel inwestycji. Oprócz pomostów powstanie m. in. wieża skoków, ścianka wspinaczkowa, wodny plac zabaw, plac ćwiczeń, grillownia, budynek przebieralni, budynek hangaru z zapleczem dla żeglarzy. - Infrastruktura będzie połączona z istniejącą plażą. Planowana do budowy wiata widokowa będzie miejscem służącym zarówno do kąpieli słonecznych jak i osób chcących wykonać pamiątkowe zdjęcie z widokiem na jezioro Niskie Brodno. W planowanym do budowy hangarze dla BTŻ jeden z pokoi przeznaczony będzie na wystawę pokazującą historię brodnickiego żeglarstwa - mówi Małgorzata Trędowska, dyrektor Wydziału Infrastruktury i Rozwoju Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

Nowością w mieście będzie wodny plac zabaw dla dzieci. Dzięki powstałej inwestycji zapewnione zostaną atrakcje dla osób w różnym wieku. Na wodnym placu zabaw dla dzieci ustawionych zostanie dziesięć urządzeń natryskowych, a woda będzie uzdatniana. Młodzież i dorośli będą mogli korzystać z pomostu kąpielowego, plaży lub pomostu dla wędkarzy. Po-

wstanie też plac ćwiczeń, wiata grillowa, budynek przebieralni, ścianka wspinaczkowa oraz hamak. Do dyspozycji mieszkańców i turystów będą również dwa kioski informacyjne. W budynku znajdować się będzie również sala fitness. Cały kompleks ma zostać wykonany do końca czerwca przyszłego roku.

Jezioro Niskie Brodno

Wydarzenia

Z wiceszefa na szefa Od nowego roku szkolnego 2021/22 nowym dyrektorem Zespołu Szkół nr 1 im. Jana Pawła II w Brodnicy został Marek Jasiński. Zastąpił on na tym stanowisku Tomasza Wysockiego, który był twórcą dobrej marki ZS nr 1, zasłużonym pedagogiem i znakomitym menagerem placówki. Następcę wyłoniono na podstawie konkursu ogłoszonego przez UM w Brodnicy. Wcześniej Marek Jasiński pracował w ZS nr 1 jako wicedyrektor. Uczył matematyki. Prywatnie jest miłośnikiem podróży po świecie.

(sta)

Wysoko poszybowała Katarzyna Brózda, prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Brodnica, 11 września na Radzie Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce została wybrana na funkcję naczelnika „Sokoła” polskiego.

Kolejny rok szkolny pod znakiem pandemii We wrześniu rozpoczęła się akcja szczepień przeciw COVID-19 uczniów w wieku 12-18 lat na terenie szkół. Nie jest to obligatoryjne zadanie szkoły ani organu prowadzącego wymieniane w obowiązujących przepisach prawa oświatowego, natomiast można je uznać za realizację zadań związanych z zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pracy. MEiN wydało szczegółowe wytyczne w jaki sposób szkoła ma współpracować z punktem szczepień, który będzie te szczepienia wykonywał. Szczepienia mogą być wykonywane zarówno w szkole jak i organizowane mogą być przez szkołę wyjście uczniów do punktów szczepień. Nie ma obowiązku obecności rodzica podczas szczepienia. - Ze szczepień mogą również skorzystać pracownicy szko-

Zadaniem naczelnika jest objąć pieczę nad szkoleniem gniazd Sokołów z zakresu gimnastyki podstawowej. Od grudnia 2020 r. druhnie Katarzynie udało się w Brodnicy stworzyć prężnie działające gniazdo. Zainteresowanie tą formą ruchu jest ogromne, co cieszy wszystkich działaczy towarzystwa. Członkowie nie tylko trenują, ale również pomagają poprzez występy w zawodach sportowych na różnych akcjach charytatywnych. Organizują też imprezy masowe, patriotyczno - sportowe. Brodnicki „Sokół” jest otwarty na współpracę bo „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Obdarowanie kredytem zaufania przez członków Sokoła z całej Polski prezes druhny Katarzyny Brózdy to dowód, że Brodnica ma wspaniałych ludzi, społeczników, pasjonatów sportu gotowych do działania.

Info: „Sokół” Brodnica

Równiarka na ulicach W ostatnich tygodniach prowadzone były prace na drogach gruntowych m. in. na ul. Siewnej oraz Rataja. Polegały one na wyrównywaniu i uzupełnieniu nawierzchni. Kolejne tego rodzaju prace wykonywane będą na bieżąco w miarę potrzeb, przy sprzyjających warunkach atmosferycznych na drogach i ulicach gruntowych w Brodnicy na ulicach: Półwiejska, Litewska, Siewna, Tulipanowa, Michałowska, Rataja, Niskie Brodno, Krańcowa, Boczna, Północna, Sosnowa, Ludwika Grzemskiego, Kasztanowa, Nowa, Jagodowa, Polna, Jana III Sobieskiego, Południowa, Gen. Władysława Sikorskiego, Świerkowa, Stanisława Żółkiewskiego, Jana Chodkiewicza, Jabłkowa, Tatarakowa, Tatrzańska, Pienińska, Spacerowa, Wąska, Azaliowa, Karkonoska, Beskidzka, Boczna, Litewska, Przy Strudze, Strażacka, Ustronie, Topolowa. Rocznie koszty na realizację zadania pn.: „Remonty cząstkowe nawierzchni bitumicznych ulic i utrzymanie dróg gruntowych na terenie miasta Brodnicy” urząd miejski ponosi w wysokości ok. 470 tys. złotych.

(rwi)

nr 342, wrzesień 2021

ły i rodzina ucznia. Zgodnie z harmonogramem opracowanym przez MEiN w pierwszych dniach września odbywały się spotkania z uczniami i rodzicami o charakterze informacyjno – edukacyjnym. Od 6 do 12 września były zbierane zgody deklaracje na szczepienia dzieci – informuje Małgorzata Świtalska, kierownik Biura Oświaty i Sportu UM w Brodnicy. Szkoły oraz placówki, które funkcjonują w trybie stacjonarnym, obowiązują przepisy rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych, a także niepublicznych szkołach i placówkach. Dyrektor szkoły może zawiesić zajęcia dla grupy uczniów lub całej szkoły i przejść na naukę zdalną po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz zgody organu prowadzącego.

Nowy rok szkolny w SP nr 4

Nowy rok szkolny w SP nr 1 Do szkół trafią tzw. pakiety bezpieczeństwa, tj. stacje dezynfekujące z funkcją mierzenia temperatury, termometry oraz środki ochrony osobistej – maseczki, rękawiczki, płyny dezynfekujące. Ponadto szkoły w nowym roku zobowiązane są do realizacji majowych wytycznych MEiN związanych z powrotem nauki stacjonarnej do szkół. To szeroki wachlarz działań uwzględniający między innymi potrzeby uczniów w sferze emocjonalnej i społecznej. Bo jak ostatnio często słyszymy określenie, że do szkół wrócili „nowi starzy uczniowie”. Dla uczniów od września do grudnia będą organizowane zajęcia wspomagające. Program przewiduje 15 godzin na jeden oddział. Będą to głównie zajęcia z języka polskiego, matematyki, języka angielskiego oraz przedmiotów przyrodniczych. - Burmistrz Brodnicy ogłosił poza tym, konkurs grantowy

dla szkół na realizację projektów kształtujących kompetencje kluczowe – i w związku z sytuacją pandemiczną określił, że będą to kompetencje matematyczne oraz w zakresie nauk przyrodniczych oraz kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się – informuje kierownik Biura Oświaty i sportu UM w Brodnicy M. Świtalska. Ministerstwo zapowiada jeszcze realizację jednego programu skierowanego do uczniów po powrocie do szkół – WF z AWF, czyli funkcjonowanie tzw. SPORT KLUBÓW. Organizacja jest poza szkołami. Po pierwszym etapie realizacji – przeszkoleniu nauczycieli klas I-III i wychowania fizycznego program zatrzymał się. Czeka się na dalsze działania ministerstwa.

info: UM w Brodnicy

Miasto wnioskuje o środki z „Polskiego Ładu” na modernizację BDK, budowę hali sportowej przy SP 4 i budowę ul. Strażackiej Jednostki samorządu terytorialnego oraz związki jednostek samorządu terytorialnego mogą ubiegać się o bezzwrotne dofinansowanie planowanych do realizacji inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład. Pierwszą edycję pilotażowego naboru wniosków mamy już za sobą. Trwała ona do 15 sierpnia br. - W czasie pierwszego pilotażowego naboru każda JST lub związek JST mogła zgłosić maksymalnie trzy wnioski o dofinansowanie, w tym: 1 wniosek bez kwotowego ograniczenia, 1

wniosek, którego wartość dofinansowania nie może przekroczyć 30 mln zł i 1 wniosek, którego wartość dofinansowania nie może przekroczyć 5 mln zł – informuje Magdalena Hoga, kierownik Biura Projektów Europejskich. Brodnica złożyła trzy wnioski o dofinansowanie bardzo ważnych dla miasta inwestycji. Władze miasta liczą na to, że chociaż jedno z zadań zostanie dofinansowane. Wnioski należało składać do prezesa Rady Ministrów za pośrednictwem Banku Gospodarstwa

Krajowego. Decyzję o dofinansowaniu danej inwestycji podejmie premier RP. - Nasze miasto ubiega się w tym programie o dotację na modernizację Brodnickiego Domu Kultury. Zawnioskowaliśmy o 30 mln zł – informuje M Hoga. – Zawnioskowaliśmy również o pieniądze na budowę hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 4 na kwotę 13 mln zł i o pieniądze w wysokości 4, 6 mln zł na budowę ulicy Strażackiej. (rwi)

Nauczyciele z awansami uczniowie ze stypendiami W ostatni dzień wakacji podczas spotkania w Pałacu Anny Wazówny Burmistrz Brodnicy Jarosław Radacz wręczył stypendia najzdolniejszym uczniom brodnickich szkół. Odbyła się również uroczystość wręczenia aktów nadania stopnia nauczyciela mianowanego i dyplomowanego nauczycielom szkół i przedszkoli, dla których miasto jest organem prowadzącym. Stypendia motywacyjne za wyniki w nauce otrzymało 15 uczniów klas VII i 15 klas VIII szkół podstawowych, trzech uczniów

klas pierwszych szkół ponadpodstawowych, trzech uczniów klas drugich szkół ponadpodstawowych i czterech absolwentów liceów. Stypendia wypłacane będą przez 10 miesięcy w kwocie 150 zł miesięcznie uczniom szkół podstawowych oraz 250 zł miesięcznie uczniom szkół ponadpodstawowych. Absolwentom stypendium zostanie wypłacone jednorazowo w kwocie 2500 zł. Sześciu nauczycieli uzyskało stopień nauczyciela mianowanego i dwóch nauczyciela dyplomowanego. (rwi)

Nowy pełnomocnika ds. współpracy z NGO Z dniem 25 sierpnia burmistrz Brodnicy powołał nowego pełnomocnika do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi. Została nim Iwona Sugalska pracownik Wydziału Współpracy Zewnętrznej i Informacji. Z pełnomocnikiem kontaktować można się telefonicznie, mailowo lub osobiście w Wydziale Współpracy Zewnętrznej i Informacji, tel. 564930363, adres email: isugalska@brodnica.pl. Do zadań pełnomocnika należy m.in.: - opracowywanie rocznego i wieloletniego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi, - opracowywanie sprawozdań z realizacji programu, - prowadzenie zadań związanych z utworzeniem Miejskiej Rady działalności Pożytku Publicznego jako organu konsultacyjnego i opiniodawczego, - tworzenie wspólnych zespołów o charakterze doradczym - opracowywanie i uaktualnianie dokumentacji dotyczącej procedur udzielania, kontroli i rozliczania dotacji.

(WZI)

Zdrowie

Bezpłatne badania we współpracy ze starostą brodnickim oraz państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym odbyła się kampania profilaktyczno-edukacyjno-promocyjna pt. „Szczepimy się - Brodnica na 100 %”. W ramach kampanii odbyły się m.in.: Badania spirometryczne

Badanie densytometryczne w mobilnym punkcie 8 września Urząd Miejski w Brodnicy zorganizował dla mieszkańców Brodnicy możliwość skorzystania z bezpłatnych badań densytometrycznych w mobilnym punkcie usytuowanym na parkingu przy Urzędzie Miejskim w Brodnicy. Z badań skorzystało 40 osób. U 15 osób stwierdzono osteoporozę, natomiast u ośmiu osteopenię. Badanie wykonuje się u osób zagrożonych osteoporozą. Densytometria to inaczej badanie gęstości ko-

Pod kątem chorób układu oddechowego. spirometria pozwala na szybką diagnozę schorzeń płuc i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Wojewoda kujawsko-pomorski w lipcu br. ogłosił nabór wniosków o dofinansowanie w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. W ramach naboru zarządcy dróg mogli ubiegać się o dofinansowanie budowy (rozbudowy) przebudowy lub remontów dróg powiatowych oraz remontu dróg gminnych. Brodnica złożyła trzy wnioski. Nabór trwał do 30 sierpnia br. O datacje mogli ubiegać się wnioskodawcy, którzy posiadali pełną dokumentację projektową oraz wszystkie wymagane prawem uzgodnienia i decyzje zezwalające na rozpoczęcie pac inwestycyjnych wraz z projektem organizacji ruchu. Urząd Miejski stara się o dofinansowanie: - Remontu drogi gminnej nr 081050C (ulica Okrężna) na odcinku od km 0+028 do km 0+725, dł. 697 m oraz drogi gminnej nr 081094C (ulica Zakątek) od km 0+003,5 do km 0+531,5, dł. 528 m na kwotę 1.017.233 zł. - Budowy ulicy gen. S. Pruszyńskiego w Brodnicy, nr drogi 000018C od km 0,00 do km 0,239 na kwotę 1.113.569,27 zł - „Przebudowę ulicy Tatrzańskiej w Brodnicy, numer drogi 081194C od km 0,00 do km 0,245” na kwotę 885.919 zł. Rozstrzygnięcie wniosków powinno nastąpić w I kwartale 2022 roku. Natomiast realizacja zadań zaplanowana została na 2022 rok.

(rwi)

Wcześniej, 29 lipca w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego

2011-2020 usunięto około 400 ton azbestu. Przypominamy, że zgodnie z „Programem Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” całkowite wyeliminowanie azbestu w Polsce nastąpić ma do roku 2032.

Prowadzi się w kierunku czerniaka skóry przy pomocy wideodermatoskopu. Polega na komputerowym badaniu znamion za pomocą urządzenia wyposażonego w specjalną kamerę, która umożliwia oglądanie znamion w bardzo dużym powiększeniu oraz dokładną ich analizę. Jest to badanie przesiewowe w profilaktyce raków skóry, w tym czerniaka. Badanie pozwala zróżnicować rodzaje zmian skórnych i sprawdzić, czy nie ma podejrzenia przemiany w nowotwór skóry. Badaniu podlegają także wszelkie inne zmiany skórne. Pamiętajmy, że zmiany nowotworowe wykryte na wczesnym etapie często są całkowicie uleczalne. Ważne jednak, aby jak najszybciej podjąć decyzję o leczeniu, a do tego niezbędna jest prawidłowa diagnostyka.

Mobilny punkt badań spirometrycznych

(rwi)

Coraz mniej azbestu dzięki dotacjom

Badania dermatoskopowe

Z badań skorzystało 40 osób. W kilku przypadkach osoby zostały skierowane na bardziej szczegółowe badania do placówek specjalistycznych. Info. UM w Brodnicy

W Brodnicy dobierane są krzewy, które będą nie tylko atrakcyjne wizualnie, ale również przystosowane do trudnych warunków siedliskowych. Jednocześnie zawsze zwracamy uwagę aby roślinność była dobrana z korzyścią dla miejskiej fauny. Przyroda w mieście to system naczyń połączonych. Rośliny mają wpływ na populacje innych gatunków. Owady zapylające w miastach są ważną częścią ekosystemu. Bez nich miejskie drzewa i krzewy nie wydadzą nasion, co z kolei spowoduje spadek liczebności małych ptaków. Następstwem tej sytuacji będzie gwałtowny wzrost populacji owadów z rzędu muchówek, w tym wyjątkowo nielubianych przez nas komarów. W nasadzeniach miejskich powszechnie stosuje się berberysy, którym nie są straszne mrozy i susze. Wiosną ich żółte kwiaty są źródłem pyłku dla pszczół. Jesienią czerwone owoce stają się stołówką dla najmniejszych ptaków zamieszkujących miasto. Co ciekawe berberys jest cenną rośliną o właściwościach leczniczych, a z jego owoców można wytwarzać soki i konfitury. Z powodu wysokiej zawartości witaminy C dawniej był nazywany kwasicą pospolitą. Z myślą o owadach zapylających sadzone są również pachnące róże pomarszczone. To kolejne krzewy będące źródłem pokarmu dla pszczół. Również ich kuliste owoce, bogate w witaminy, są obiektem zainteresowania ptaków.

Ochrona środowiska

r. wyniesie do 34.759 zł, z czego dofinansowania z WFOŚiGW w Toruniu to kwota do 18.160 zł, a 16.599 zł to wkład własny miasta. Zadanie polegające na demontażu, transporcie i utylizacji azbestu prowadzone jest corocznie od 2011 roku. W latach

Wykrywa takie choroby, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma oskrzelowa. W profilaktyce spirometria stosowana jest często u osób palących papierosy lub narażonych na wpływ czynników szkodliwych dla układu oddechowego. Z uwagi na fakt, że koronawirus SARS-CoV-2 atakuje głównie układ oddechowy chorego, spirometria zalecana jest także po przebyciu COVID-19. Z badań skorzystało 40 osób.

ści. Jej przeprowadzenie pozwala na wykrycie osteoporozy w początkowym etapie rozwoju, a także określenie stopnia zaawansowania choroby oraz monitorowanie leczenia. Densytometria jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym. . Badanie trwa kilka minut, odbywa się w pozycji leżącej, a po jego wykonaniu pacjent może od razu powrócić do normalnej aktywności.

Przyroda wokół nas

Potrzebne pieniądze na remont dróg

Burmistrz Brodnicy podpisał 3 września umowę z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu na dofinansowanie zadania polegającego na demontażu, transporcie i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z terenu miasta. Kwota dotacji wynosi do 54.500 zł, a umowa dotacji obejmuje trzy lata (2021 – 2023). 10 września została wyłoniona firma, która na zlecenie Gminy Miasta Brodnicy zdemontuje i przekaże do utylizacji azbest z nieruchomości położonych na terenie miasta, których właściciele w wyznaczonym terminie złożyli wnioski w urzędzie miejskim. Na ten rok przewiduje się, że usunięte zostanie około 57 ton azbestu z 30 nieruchomości. Całkowity koszt zadania w 2021

Puls miasta

nr 342, wrzesień 2021

Osoby posiadające nieruchomości pokryte azbestem, bądź mają zgromadzony azbest na swojej nieruchomości (zlokalizowanej na terenie Brodnicy) zachęcamy do składania wniosków o dotację na rok 2022. Wsparcie finansowe dotyczy demontażu, transportu i utylizacji azbestu. Wnioski można składać w Biurze Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Brodnicy, za pośrednictwem poczty, wysyłając na adres Urzędu Miejskiego w Brodnicy ul. Kamionka 23 lub na adres mailowy: pkaminska@brodnica.pl. Więcej informacji uzyskać można pod nr telefonu 56 49303-35.

Po zabiegu odbierali gadżety

Miasto wspiera szczepienia Urząd Miejski w Brodnicy włączył się w akcję szczepień przeciv Covid-19. Podczas Brodnickiej “Białej Soboty” oraz podczas koncertu „Pożegnanie lata” była okazja skorzystać ze szczepień szczepionką J&J. Brodnicka Biała Sobota organizowana dla mieszkańców Brodnicy 24 lipca cieszyła się ogromnym zainteresowaniem mieszkańców. W sali Pałacu Anny Wazówny funkcjonował także punkt szczepień przeciwko COVID-19, w trybie Mobilnej Jednostki Szczepień (MJS). Na mieszkańców czekało 200 jednodawkowych szczepionek firmy Johnson & Johnson. Szczepienia cieszyły się ogromnym powodzeniem. Dla osób, które zdecydowały się zaszczepić w tym dniu Urząd Miejski przygotował atrakcyjne gadżety, które można było odebrać po zabiegu. Możliwość zaszczepienia się szczepionką Johnson &Johnson miasto stworzyło ponownie 27 sierpnia, przed i w trakcie koncertu Agnieszki Chylińskiej. Punkt zorganizowano w trybie Mobilnej Jednostki Szczepień (MJS). Na pełnoletnich mieszkańców czekało tym razem 150 jednodawkowych szczepionek. Chętnych również nie brakowało. Info: UM w Brodnicy

(rwi)

Kolejka oczekujących na szczepienia. 24 lipca

Wydarzenia

nr 342, wrzesień 2021

Kapsuła czasu, czyli wiadomość do przyszłych pokoleń

Co za niespodzianka czeka brodniczan za 100 lat? Jarosław Radacz. - Kapsuła Czasu to symboliczny pomost pomiędzy teraźniejszością, a przyszłością. Pokazuje, że brodniczanie patrzą daleko poza własny horyzont, zostawiając pamiątkę lat 20- tych XXI wieku.

Przed Pałacem Anny Wazówny wkopana zostanie Kapsuła Czasu, która upamiętni obchody 100. rocznicy powrotu Brodnicy do Macierzy. Nasi potomkowie otworzą kapsułę dopiero za 100 lat. Uroczystości z udziałem grup rekonstrukcyjnych, kompanii honorowej 4. Brodnickiego Pułku Chemicznego, harcerzy, władz samorządowych miasta i przede wszystkim brodniczan odbędą się w sobotę 25 września, o godz. 12.30 na ul. Zamkowej. - Zaszczytem było projektowanie dla Brodnicy tablicy okolicznościowej na kamień, pod którym zostanie umieszczona Kapsuła Czasu – mówi artysta rzeźbiarz Kuba Matejkowski. – Tablica zostanie wykonana ze szlachetnego metalu, a napis znajdujący się na tablicy przypominać będzie o tym historycznym dla Brodnicy wydarzeniu. Kamień, który

Kapsułę będzie można otworzyć dopiero za 100 lat, czyli dokładnie 25 września 2121 roku. Co włożono do jej środka?

Kapsuła czasu

W kapsule następne pokolenia znajdą również albumy fotograficzne poświęcone Brodnicy, mapę turystyczną miasta, książkę autorstwa Mariana Chwiałkowskiego poświęconą 100. rocznicy powrotu Brodnicy do Macierzy oraz egzem-

Planowane miejsce wkopania kapsuły i kamień przekazany przez muzealników przykryje kapsułę też zasługuje na uwagę.

był granitowym elementem zamku krzyżackiego.

- Pochodzi on ze zbiorów naszego muzeum – mówi Marian Marciniak, dyrektor Muzeum w Brodnicy. – Muzeum od lat gromadzi zabytkowe kamienne obiekty, które w przeszłości były częścią brodnickich budowli. Ten najprawdopodobniej

Wkopanie Kapsuły Czasu z okazji 100. rocznicy powrotu Brodnicy do Macierzy zaproponowali w roku jubileuszowym tego wydarzenia radni miejscy z Komisji Kultury, Turystyki i Promocji Miasta. W wyniku pandemii dopiero po ponad roku od

rocznicy uroczystość może mieć miejsce. - Serdecznie zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu, szczególnie młodych mieszkańców miasta, którzy zapewne w przyszłości będą opowiadać o nim swoim wnukom. Takie wydarzenie w dziejach Brodnicy zdarza się po raz pierwszy – mówi burmistrz Brodnicy

Przygotowania do pikniku

- W kapsule umieszczony będzie list do przyszłych pokoleń opisujący Brodnicę współczesną, flagę Polski i naszego miasta zapisany na pendrive hejnał Brodnicy i film pokazujący Brodnicę roku 2020 - mówi Mateusz Szafrański, przewodniczący Komisji Kultury, Turystyki i Promocji Miasta Rady Miejskiej w Brodnicy. Znaleźć tam będzie można również wszystkie medale Brodnicy, którymi burmistrz honoruje osoby zasłużone dla miasta. Księga Pamiątkowa jest już gotowa plarze gazet: „Ziemi Michałowskiej”, wydanie „Gazety Pomorskiej”, „Super Brodnicy”, „Gazety Wyborczej” i „Czasu Brodnicy” z 24 września br. Liczymy na liczne przybycie brodniczan na ten

uroczysty moment i udział w Pikniku Niepodległościowym. inf. UM w Brodnicy Fot. Adam Kalisz, Paweł Stanny

Kalendarium

nr 342, wrzesień 2021

Brodnica w latach 1920-1939

Brodnicki Magistrat przed wojną

Zawody sportowe na ulicy Hallera z powiatu brodnickiego Lidzbark Welski, który trafił do powiatu działdowskiego.

jewództwa pomorskiego. Starostą brodnickim został Władysław Olszewski. 14 sierpnia 1920 roku, w związku z nacierającą armią bolszewicką, starostwo ewakuowano.

* Ostatnim burmistrzem Brodnicy okresu międzywojennego był Franciszek Blokus wybrany w ramach konkursu ogłoszonego przez radę miejską w maju 1930 roku. Nowy burmistrz rozpoczął urzędowanie w połowie sierpnia tegoż roku. Swoją siedzibę miał w magistracie na ulicy Hallera, który spłonął w 1945 roku. Dziś w jego miejscu stoi kamienica „oliwkowa”.

* 15 sierpnia 1920 roku po krótkiej obronie Brodnicę zajęły wojska bolszewickie. Próba odbicia miasta przez wojska polskie nocą z 15 na 16 sierpnia nie powiodła się. 18 sierpnia w wyniku ofensywy, która ruszyła z Wichulca, miasto zostało oswobodzone.

Uruchomienie linii kolejowej Brodnica Rypin Sierpc * Po powrocie miasta w granice odrodzonej Polski (18 stycznia 1920) przystąpiono do tworzenia polskiej administracji. Burmistrzem Brodnicy został Augustyn Gapa, którego szybko zastąpił Konstanty Zieleziński, a następnie Mieczysław Jerzykiewicz. Wybrano także 18 osobową Radę Miejską. * 30 stycznia 1920 roku miasto odwiedził gen. Józef Haller. * Administracyjnie powiat brodnicki został włączony w skład wo-

* Przeprowadzony w 1921 roku spis ludności wykazał 6923 osób zamieszkujących Brodnicę (6515 Polaków i 400 Niemców). W 1924 odnotowano już 7665 osób, w 1931 - 9100 mieszkańców, w 1934 - 10.105 osób, a w sierpniu 1939 roku - 12.000 osób. Miasto zamieszkiwali Polacy, Niemcy - 10-13 procent w 1922 roku (w 1931 - 500 osób), Żydzi (w 1921 -56 osób). * 30 stycznia 1921 roku w Brodnicy gości premier rządu RP Wincenty Witos. W czerwcu z kolei na dworcu zatrzymał się na postój pociąg z ówczesnym naczelnikiem państwa Józefem Piłsudskim. * W końcu listopada 1920 roku dawne pruskie koszary zajęły początkowo bataliony 65. Pułku Piechoty. Następnie jednostkę tę przeniesiono do Grudziądza, a później Starogardu. Od 19 października 1921 roku koszary stały się siedzibą 67. Pułku Piechoty, który pozostał

Przyjazd prezydenta Stanisława Wojciechowskiego na brodnicki dworzec

* 14 sierpnia 1937 roku uruchomiono kolejowy ruch pasażerski na linii Brodnica – Rypin - Sierpc. Budowę linii o długości 55,4 km rozpoczęto dwa lata wcześniej. Prezydent Stanisław Wojciechowski na brodnickim dworcu w Brodnicy do wybuchu wojny.

posiadał wodociągu i kanalizacji.

* W latach dwudziestych otwarto w Brodnicy prywatne kino Reforma mieszczące się przy ulicy Przykop 41.

* W lipcu 1926 roku powołano Komitet Rozbudowy Miasta, który uzyskał kredyt w kwocie 93 tys. zł. * Po powrocie miasta w granice Polski z dniem 1 maja 1920 uruchomiono polskie gimnazjum pod nazwą Zreformowane Gimnazjum Neoklasyczne (do 1925 roku), a później Państwowe Gimnazjum Klasyczne i Państwowe Gimnazjum Męskie. W dniach 23 i 24 maja 1923 roku świętowano 50- lecie istnienia szkoły.

* W okresie 1920-39 na terenie miasta działało wiele klubów sportowych m.in. piłkarski Sparta, klub tenisowy i wioślarski „Tryton”. Rolę biblioteki publicznej spełniała biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych przy ul. Hallera 13 i Powiatowa Centrala Biblioteczna. * 24 czerwca 1924 roku miasto odwiedził prezydent RP Stanisław Wojciechowski, uczestnicząc w uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod pomnik bitwy pod Brodnicą w Lasku Miejskim. Wizyta miała korzystny wpływ na przyszłą rozbudowę miasta oraz remonty gmachów. Gotowa kapliczka w Lasku Miejskim została poświęcona 18 sierpnia 1927 roku przez proboszcza parafii św. Katarzyny ks. Józefa Bielickiego. We wnętrzu obiektu wmurowano dwie tablice: pamiątkową oraz zawierającą listę poległych. W małej niszy za szkłem znajdował się order Virtuti Militari podarowany przez dowódcę walczących pod Brodnicą żołnierzy płk. W. Aleksandrowicza. * W 1928 roku włączono w granice miasta dworzec kolejowy. Wcześniej należał do gminy Brodnicy i nie

* W wyniku zmian administracyjnych w 1932 roku wyłączono

* Autobusowa sieć komunikacyjna Brodnicy powołana w okresie międzywojennym dysponowała połączeniami do Górzna, Grudziądza, Nowego Miasta Lubawskiego, Rypina, Torunia i Wąbrzeźna. * 7 września 1939 roku miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie. Rozpoczęła się okupacja hitlerowska trwająca do 22 stycznia 1945 roku. Przygotował: Paweł Stanny Źródła: Jerzy Wultański Śladami dawnej Brodnicy, Brodnica 1995 Brodnica. Siedem wieków miasta. Praca zbiorowa pod red. Jerzego Dygdały. Brodnica 1998.

Uroczystości w Lasku Miejskim przy pamiątkowej kapliczce

Cztery wyrazy odgadnąć na podstawie ilustracji, pozostałe na podstawie określeń. Niektóre odgadywane hasła są dwuwyrazowe. Litery w kolorowych kratkach, czytane rzędami, utworzą rozwiązanie tytuł pieśni patriotycznej. 1) w czasie II wojny światowej: polscy żołnierze szkoleni na Zachodzie do walki konspiracyjnej, zrzucani na tereny okupowane przez Niemcy. 2) ogół dzienników i czasopism. 3) wiersz Marii Konopnickiej zaczynający się słowami ,,Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród”. 4) zabawa urządzana pod gołym niebem dla większej liczby osób. 5) „Deszcze niespokojne potargały …, a my na wojnie ładnych parę lat”, śpiewa Edmund Fetting w czołówce filmu ,,Czterej pancerni i pies”. 6) za Ojczyznę, odprawiana we kościele farnym w dniu 11 listopada. 7) przybyli pod okienko w pieśni wojskowej napisanej w 1914 r. przez Feliks Gwiżdża. 8) ,,Pod polskim niebem, w szczerym polu wyrosły, ojczyste …” (w patriotycznej pieśni religijnej). 9) różnorodność mieniących się barw, pulsujących świateł (do diagramu w l. mn.). 10) na ilustracji. 11) zbiórki harcerzy lub żołnierzy jednostki w celu sprawdzenia obecności lub przekazania jakichś informacji. 12) koniec wyścigu. 13) fotografia przedstawiająca twarz jakiejś osoby. 14) ,,Polskie …” - serial telewizyjny z 1976 i 1977, epicka opowieść o losach Polaków w czasie II wojny światowej. 15) ,,… w Barcelonie” w repertuarze Hanki Ordonówny. 16) siedziba miejskich władz administracyjnych. 17) polecenie dowódcy. 18) stopień wojskowy Władysława Andersa. 19) szwedzka królewna, siostra króla III Wazy, zm. w 1625 r. w Brodnicy. 20) mewa …., ptak wodny. 21) wodna, służąca do gaszenia pożarów. 22) starotestamentowe pieśni religijne. 23) biało-czerwone szturmówki. 24) na ilustracji. 25) żołnierz konspiracyjnej organizacji zbrojnej działającej na terenie Polski w czasie II wojny światowej. 26) wiecznie płonie przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. 27) tytuł gazety brodnickiej, którą aktualnie czytasz. 28) tajna wysłanniczka polityczna. 29) najstarsza polska pieśń religijna, przez długi czas miała charakter hymnu narodowego. 30) miłość do ojczyzny lub do własnego narodu. 31) apel, zwykle pisemny, do społeczeństwa z wezwaniem do jakiejś akcji. 32) reprezentacyjna chorągiew z godłem. Pionowo (w kolejności przypadkowej): • na ilustracji • na ilustracji • np.11 XI 2021 • w tytule pieśni patriotycznej ,,My,

Rozrywka

nr 342, wrzesień 2021

Krzyżówka

pierwsza …”, znanej również pod tytułem ,,Legiony to żołnierska nuta” • potoczna nazwa żołnierzy polskich wojsk powietrznodesantowych po II wojnie światowej • … wyklęci, niezłomni, polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne • dzieje narodu • brak wolności, niepodległości • czerwone na Monte Cassino ( w polskiej pieśni wojskowej) • wyznaczone osoby z urzędu lub z zakładu pracy do składania wiązanek pod pomnikiem • stary, dzielny żołnierz • ,, … obiecana” polski film historyczno-obyczajowy z 1974 r. • żółte kwiaty, symbol powstania w Getcie Warszawskim • przyznawany jako odznaczenie za wybitne zasługi

• broń kawalerii składająca się z długiego drzewca i osadzonego na nim metalowego grotu • dziesięć wieków • Brodnica, Górzno lub Jabłonowo Pomorskie • … Krzyżacki w Brodnicy (pozostałości po nim to wieża i fundamenty oraz piwnice odkopane w 1940 r.) • … Anny Wazówny, znajduje się w Brodnicy przy ul. Zamkowej 1 • Ignacy, patron Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Brodnicy • biała …, duch kobiety ukazujący się według legend na zamku • ceglane obwarowania widoczne od strony ul. Zamkowej i Parku Fryderyka Chopina w Brodnicy • zatęsknisz do rodzinnych stron i wrócisz tu, wrócisz, gdzie twój …, w piosence Ireny Santor ,,Powrócisz tu” • uroczystość z udziałem oficjal-

REBUS

Z każdego odgadniętego wyrazu skreślić dwie litery (pierwsze lub ostatnie) i odczytać 2-wyrazowe rozwiązanie, o początkowych literach: P.N.

nych gości • miejsce uszkodzenia ciała, skaleczenie • cecha, oznaka, symptom • rewir, okręg, okolica • wezwanie, wołanie • informacja na drogowskazie • zabawka w ręku bobaska • forma wypoczynku dzieci i młodzieży • kobieta w zespole baletowym • doświadczanie, próbowanie, przeżywanie • gałązka obsypana kwiatami lub owocami • posążek • opar Opracowanie:

Henryk Kołodziejski Brodnicki Klub Szaradzistów ,,Jolka”

Kultura

Wciągnięty przez sztukę

nr 342, wrzesień 2021

Jan Lemanowicz i jego prace Od 27 września Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna zaprasza do Pałacowej Galerii Sztuki na wystawę obrazów Jana Lemanowicza.

nauka polega na obserwacji i podglądania innych mistrzów. Maluje metodą prób i błędów, ale plastyczne próby sprawiają mu radość. Maluje głównie krajobrazy m.in zachody słońca, kwiaty, zabytki. - Próbuję w zasadzie wszystkiego co mi wpadnie w oko. Nie maluję postaci i twarzy . Dla znajomych malowałem damę w czerwieni i pojechała do Holandii. Natomiast znajoma z Anglii pojechała z aniołem i samochodami dla dziecka. Malowałem też zabytki brodnickie, jak na przykład wieżę krzyżacką. Ta pojechała do Torunia. Wieża bociania z 1920 roku jest u znajomego w Brodnicy. Wystawa obrazów Jana Lemanowicza będzie czynna do 20 października w Pałacu Anny Wazówny na pierwszym piętrze przy wejściu do biblioteki.

Autor jest z pochodzenia brodniczaninem. Po pracy w policji przeszedł na emeryturę. Interesuje się piłką ręczną (jest v-ce prezesem MKS Brodnica) oraz malarstwem. - Przygodę z malarstwem zacząłem w lutym br., czerpiąc wiedzę jedynie z internetu i ufając swoim oczom. Moim atelie jest kuchnia, bądź miejsce pod jabłonką na działce - mówi Jan Lemanowicz. - Początkowe techniki to pastela sucha, później farba akrylowa. Ostatnio zacząłem malować na płótnie. To piękna sprawa choć dość droga, ale czuję się jak nałogowiec, tak to mnie wciągnęło. Jan Lemanowicz podkreśla, że jest samoukiem bez szkół plastycznych. Jego

Brodnicki Dom Kultury znów tętni życiem. Po rocznej przerwie związanej z pandemią wznowił regularne zajęcia. Choć przez cały ten czas placówka prowadziła zajęcia online, to nic nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem. Do domu kultury powróciły koncerty, spektakle i seanse filmowe. 25 września ruszamy z 6. edycją MUZYCZNEGO TURNIEJU RAP WARS!! 6 lat temu, to była pierwsza tego rodzaju inicjatywa w mieście i rejonie. Wyszli z nią amatorzy hip-hopu i rapu z brodnickiej organizacji STREET ARTISTS, Brodnicki Dom Kultury podjął wyzwanie i od kilku lat wspólnie organizujemy turniej muzyczny dla raperów, który zatacza coraz szersze kręgi. Jeśli więc skończyłeś 13 lat, działasz solo lub w ekipie, amatorsko rapujesz komponujesz muzykę, do której składasz tekst, to ten Turniej jest właśnie dla Ciebie!

(sta)

BDK zaprasza 26 września zapraszamy na premiery filmowe z projektem IDĘ DO KINA – PROFESJONALNE KINO OUTDOOR CINEMA. 1 października, zapraszamy na wystawę Roberta Bierwiaczonka, kronikarza projektu „FREEART CONCEPT – UWALNIAMY SZTUKĘ!”. Robert towarzyszył młodym artystom na każdym etapie projektu, zatrzymując w kadrze najciekawsze momenty warsztatów. Efekty tej pracy będziemy mogli zobaczyć na wernisażu otwierającym wystawę o godz. 18.00. FreeArt Concept, to autorski projekt Brodnickiego Domu Kultury, angażujący inicjatywy oddolne i zakładający warsztaty adresowane do uzdolnionej artystycznie młodzieży, z naszymi specjalistami z zakresu: muzyki, tańca, teatru i plastyki.

Janusz Bronclik

Z okazji 100-lecia odzyskania przez Brodnicę niepodległości i tym samym przyłączenia miasta do macierzy, zapraszamy do Pałacu Anny Wazówny na wystawę przedstawiającą widoki miasta od XVII w. do czasów współczesnych. Zaprezentowanych zostanie ok. 40 wizerunków wykonanych różnorodnymi technikami - od obrazów olejnych, poprzez szkice, bądź pastele. Przedstawione prace wykonane zostały zarówno przez artystów współczesnych (np. Zbigniew Prusak, Janusz Bronclik), jak i nieżyjących (Wilhelm Burza, Arthur Behnke).

Widoki dawnej Brodnicy

Wilhelm Burza

Proponowana ekspozycja stanowi doskonałą okazję do poznania historii Brodnicy zarówno w aspekcie zmieniającej się z biegiem lat topografii miasta, jak i jego ujęcia w typowo artystycznym charakterze. Zaprezentowane na wystawie eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum w Brodnicy. Zapraszamy serdecznie do odbycia pasjonującej podróży artystyczno – historycznej śladami naszej pięknej małej ojczyzny. Wystawa zorganizowana w ramach Pikniku Niepodległościowego 1920 - 2020/2021.

info: MwB

8 października, o godz. 18.00 kolejny wernisaż, tym razem malarski. W ramach projektu „ZRÓB WYSTAWĘ Z BDK”, mającego na celu wspieranie młodych twórców, w promowaniu efektów ich artystycznej pracy, wystawimy prace Mariusza Dziaka – absolwenta IX Liceum Plastycznego w Toruniu. Ulubionym jego medium malarskim jest akwarela z dodatkiem piórka i cienkopisu. Tematyka prac nawiązuje do podświadomości, snów i wybujałej wyobraźni. Przeważają twarze, często zmodyfikowane, zniekształcone, choć niekiedy realne. Jest autorem murali oraz graffiti, jak sam mówi „Streat -art daje mi wolność wyrazu oraz dużo zabawy”. 15 października, godz. 19.00 „JANEK TRACZYK KONCERTOWO”. To pierwszy koncert, w tym pandemicznym roku. Janek Traczyk jest wokalistą, znanym już brodnickiej publiczności, z recitalu podczas koncertu „Moc muzyki”, w I L.O. w Brodnicy. Dał się poznać szerszej publiczności dzięki telewizyjnym programom muzycznym, takim jak: „Szansa na Sukces”, „The Voice of Poland 2”, „Must Be The Music” oraz „Twoja Twarz Brzmi Znajomo”, gdzie zdobył „Srebrną Twoją Twarz”. Jego autorski materiał to muzyka popowa, ubrana w klimaty romantycznej ballady. Na koncercie usłyszymy utwory z debiutanckiego krążka „Nadal jestem”.

Koncert organizowany w ramach „BRODNICA POP FESTIWAL 2021”. 16 października - III. OGÓLNOPOLSKI FESTIWAL PIOSENKI ANGLOJĘZYCZNEJ „BRODNICA POP FESTIWAL 2021”. To propozycja dla młodych wokalistów śpiewających pop po angielsku, adresowana do solistów powyżej 15. roku życia, z całej Polski. Festiwalowi towarzyszą warsztaty z emisji głosu, koncerty, a do wygrania atrakcyjne nagrody. Festiwal potrwa trzy dni. 22 października, godz. 19.00 „MIŁOSNA PUŁAPKA”, to znakomita komedia romantyczna, w reżyserii Sfetana Friedmana, która w zaskakujący sposób pokazuje relacje międzyludzkie, a przede wszystkim odwieczną walkę między kobietą i mężczyzną. Bilety 98 zł w BDK (czytaj str. 11). 29 paździenrika, o godz. 19.30, PARANIENORMALNI w najnowszym programie „BEZ ZNIECZULENIA” udowodnią, że nie na wszystko w życiu da się być przygotowanym. Na przykład, na globalną pandemię czy tornado z hormonów piętnastolatka. Dlatego niektóre sytuacje trzeba przeżyć w życiu bez znieczulenia. „Bez znieczulenia”, to prawie dwie godziny wyśmienitej zabawy i paranienormalnej energii, z której kabaret słynie od lat. Bilety 70 zł w BDK.

Info: BDK

Świat kolei w miniaturze W pierwszy październikowy weekend w Brodnicy pasjonaci kolei zaprezentują makietę kolejową i zorganizują wystawę modelarską pod nazwą „Kolej w miniaturze - Brodnica 2021”.

zobaczyć tabor kolei polskich, jak i również przewoźników zagranicznych. Długość makiety będzie wynosić około 80 m. W imprezie wezmą udział modelarze z Grudziądza, Brodnicy, Torunia, Bydgoszczy i Gdańska.

- W Szkole Podstawowej nr 3 przy ulicy Wiejskiej 6 zbudujemy kolejową makietę modułową w skali 1:87, zwanej potocznie skalą H 0. Makieta będzie odwzorowywała pewien fragment szlaku kolejowego wraz z całą infrastrukturą. Dzięki temu pociągi nie będą jeździć w kółko, tylko pokonają określony szlak, stosując się do zasad ruchu obowiązującego na prawdziwej kolei – mówi Leszek Roszkowski ze Stowarzyszenia Stacja Grudziądz, organizator wystawy.

- Jako dodatkową atrakcję, zaplanowano warsztaty modelarskie, gdzie zaprezentowane będą techniki związane z budową makiet. Najmłodsi pod okiem opiekuna będą mogli skleić swój własny model pociągu – mówi Oliwier Bonawenturski, modelarz z Brodnicy i organizator wystawy. - Kolejną atrakcją będzie wystawa artystycznej fotografii kolejowej, autorstwa miłośnika kolei, fotografa Remigiusza Ploetza z Jabłonowa Pomorskiego.

Pociągi na makiecie będą poruszać się zgodnie z rozkładem jazdy, który będzie dostosowany do istniejącego układu makiety. Zobaczycie tam pociągi

Zapowiedzi

nr 342, wrzesień 2021

osobowe, pospieszne, towarowe i techniczne. Dyżurni ruchu kierują ruchem pociągów, a maszyniści prowadzą pociągi przestrzegając obowiązujących sygnałów i poleceń. Na makiecie będzie można

Na stoisku sklepu modelarskiego MK Bydgoszcz, będzie można zakupić modele kolejowe oraz atrakcyjne zestawy startowe, aby rozpocząć pierw-

sze kroki w kolejowo-modelarskim świecie. Podczas wystawy, swoje stoisko będzie miała firma PIKO – producent modeli, gdzie przedstawiciel firmy będzie prezentował nowości modelarskie, oraz będzie miała miejsce polska premiera nowego parowozu - Oko 1. Również na stoisku PIKO, dla najmłodszych, będzie możliwość poprowadzenia modelu pociągu i zdobycia dyplomu młodszego pomocnika maszynisty. Organizatorem imprezy jest „Stacja Grudziądz” – klub modelarzy kolejowych, który zrzesza miłośników modelarstwa kolejowego z regionu województwa kujawsko-pomorskiego. Impreza ma charakter niekomercyjny i ma na celu rozpropagowanie modelarstwa kolejowego w naszym regionie, oraz rozbudzenie pasji modelarskich wśród młodych ludzi. Godziny otwarcia: sobota 2 października: 10.00 - 18.00, niedziela 3 października: 10.00 – 16.00. Wstęp wolny. Honorowy patronat nad wystawą objął burmistrz Brodnicy, Jarosław Radacz.

Myśliwi i leśnicy przyjadą do Brodnicy XXV Ogólnopolski Festiwal Muzyki Myśliwskiej – Brodnica 2021, odbędzie się w dniach od 1 do 3 października br. W ramach festiwalu, który po raz kolejny odbywać się będzie w Brodnicy zaplanowano XXV Ogólnopolski Konkurs Sygnalistów Myśliwskich „O Róg Wojskiego”, XXI Ogólnopolski Konkurs Muzyki Myśliwskiej i XV Brodnicki Festiwal Kultury Łowieckiej. Nie zabraknie również Turnieju Fanfar i Hejnałów „O statuetkę Anny Wazówny”, który po raz XII będzie rozgrywał się na zamkowej wieży. Mieszkańców zainteresuje z pewnością widowiskowy Przegląd Musztry Paradnej Zespołów Sygnalistów Myśliwskich, który będzie miał miejsce drugiego dnia Festiwalu o godz. 16.00 na Dużym Rynku. Atrakcji przygotowanych przez organizatorów tego wydarzenia jest sporo. Zachęcamy do zapoznania się z programem i wzięcia udziału w imprezach. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM:

Piątek 1 października

18.00-18.45. Wernisaż wystawy kultury leśnej i łowieckiej (Galeria Brama - Muzeum w Brodnicy, ul. Św. Jakuba 1) 19.00-20.00. Koncert inauguracyjny (Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43) - koncert Zespołu Muzyki Myśliwskiej „Hubertus” z Kwidzyna

Sobota 2 października

9.00-09.30. Otwarcie XXV Ogólnopolskiego Festiwalu Muzyki Myśliwskiej (Duży Rynek lub w razie niepogody BDK) 9.45-12.00. XXV Ogólnopolski Konkurs Sygnalistów Myśliwskich „O Róg Wojskiego” - kategoria solowa - klasa D, C i B (BDK, ul. Przykop 43) - kategoria solowa - klasa A (Pałac Anny Wazówny, ul. Zamkowa 1) 10.00-12.00. XV Brodnicki Festiwal Kultury Myśliwych i Leśników (Kaplica św. Huberta przy kościele MB Fatimskiej, ul. Nowa 36) - konkurs wokalny „Śpiewamy ze św. Hubertem” (przesłuchania muzyczne) - konkurs plastyczny „Malujemy ze św. Hubertem” (wystawa plastyczna) 12.00-14.00. XXV Ogólnopolski Konkurs Sygnalistów Myśliwskich „O Róg Wojskiego” - kategoria zespołowa – klasa D, C, B (Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43) - kategoria zespołowa – klasa A i G (Pałac Anny Wazówny, ul. Zamkowa 1) 14.00-15.00. XXI Ogólnopolski Konkurs Muzyki Myśliwskiej i Konkurs na najlepsze wykonanie „Hejnału XXV Ogólnopolskiego Festiwalu Muzyka Myśliwskiej – 2021” kategoria zespołowa – klasa MB, MEs, MD, MSH (Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43) 15.00-15.45. XII Turniej Fanfar i Hejnałów o Statuetkę Anny Wazówny (Wieża zamku krzyżackiego, ul. Zamkowa) 15.45-16.00. Zbiórka pocztów sztandarowych i uformowanie parady myśliwskiej (Duży Rynek) 16.00-16.30. VII Przegląd Musztry Paradnej Zespołów Sygnalistów Myśliwskich (Duży Rynek) 16.30-17.00. Parada myśliwska (z Dużego Rynku do Brodnickiego Domu Kultury, ul. Przykop 43) 17.00-17.15. XXV Ogólnopolski Konkurs Sygnalistów Myśliwskich „O Róg Wojskiego” kategoria solowa - klasa A - dogrywka 5 najlepszych solistów (Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43) 17.15-18.00. Galowy koncert muzyki myśliwskiej (Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43) - koncert Reprezentacyjnego Zespołu Muzyki Myśliwskiej PZŁ - koncert zespołów sygnalistów myśliwskich z całej Polski 18.00-19.00. Galowy koncert laureatów konkursów i ogłoszenie wyników (Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43)

Nowe wiersze brodniczanina 14 października Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna zaprasza na promocję nowego tomiku wierszy Tomasza Woźniaka pt. „Czasami miewamy sny”. Wydarzenie odbędzie się o godzinie 17.30 w Pałacu Anny Wazówny.

Tomasz Woźniak urodzony w 1970 roku w Brodnicy, z wykształcenia jest germanistą. Pracuje jako nauczyciel germanista i tłumacz. Zadebiutował tomikiem poezji pt. „Poetyka i inne wiersze” (1994). Publikował też na łamach brodnickiej „Gazety Niezależnej”. W roku 2002 wydał kolejną książkę pt. „Bałagan“. Jest autorem kilku artykułów naukowych na temat historii literatury jidysz i niemieckiej. Wybór wierszy z tomiku „Czasem miewamy sny” pochodzi z lat 2002 - 2007. Wstęp wolny.

(sta)

„Miłosna pułapka” to komedia romantyczna, która w zaskakujący sposób pokazuje relacje międzyludzkie, a przede wszystkim odwieczną walkę między kobietą i mężczyzną. Stawką jest prawdziwa miłość. Kim byśmy byli, gdyby nie ona? Tak jak w życiu, podobnie między głównymi bohaterami relacje ewaluują wywołując coraz silniejsze emocje. Czy pokonają strach przed bliskością? Czy zdadzą się na instynkt? Czy zrozumieją, czego chcą od życia i co są gotowi poświęcić, żeby dostać to, czego pragną? A Ty, co byś zrobił, gdyby dzisiaj na Twojej drodze stanęła prawdziwa miłość? Jaka by była Twoja odpowiedź?

Ziemia Michałowska Miejskie Czasopismo Społeczno-Kulturalne Wydawca: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Brodnicy Red. naczelny Paweł Stanny Współpraca Marcin Jadziński Adres redakcji: ul. Zamkowa 1, 87- 300 Brodnica, tel. 56 49-822-47 Adres internetowy: biblioteka@biblioteka.brodnica.pl Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych materiałów. Nakład 5.000

Niedziela 3 października

11.00-12.00. Msza św. Hubertowska (kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej, ul. Nowa 36) 12.00-12.30. Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród laureatom: - konkursu wokalnego „Śpiewamy ze św. Hubertem” - konkursu plastycznego „Malujemy ze św. Hubertem” (kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej, ul. Nowa 36) Organizatorami są: Polski Związek Łowiecki, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy, Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Powiat Brodnicki, Urząd Miejski w Brodnicy oraz Brodnickie Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Fatima”.

Aktualności

nr 342, wrzesień 2021

Do OSiR po zdrowie i wypoczynek Od 20 września zapraszamy na treningi z Agnieszką Czaińską wtorek , 19.00 – TBC wtorek, 20.00 – Zdrowy kręgosłup Total Body Conditioning, to trening ukierunkowany na polepszenie kondycji całego ciała. Na zajęciach pracujemy zarówno nad poprawą wydolności organizmu, wytrzymałością i wzmocnieniem mięśni, jak również nad równowagą i stabilizacją. No i oczywiście spalamy sporo kalorii. 22 września zapraszamy na warsztaty lekkoatletyczne, w ramach projektu „ORLEN - z podwórka na bieżnię”, które poprowadzą gwiazdy polskiej lekkoatletyki - mistrz Europy Paweł Januszewski oraz Sebastian Chmara, halowy mistrz świata i halowy mistrz Europy. 25 i 26 września czekają emocje związane z piłką ręczną. W tych dniach odbędzie się OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ PIŁKI RĘCZNEJ MŁODZIKÓW.

Ośrodek Sportu i Rekreacji w Brodnicy to również miejsce stworzone do organizacji wydarzeń estradowych. 17 października, o godz. 16.00 w hali OSiR wystąpi KABARET SKECZÓW MĘCZĄCYCH, ze swoim najnowszym programem komediowym. Zachęcamy do aktywności w zajęciach fitness, na siłowni, na kręgielni i w licznych klubach sportowych, działających w OSiR BRODNICA. Pełna oferta Ośrodka Sportu i Rekreacji w Brodnicy dostępna jest na stronie www.osirbrodnica.com.

Zwierzęta do adopcji Deneris

Zapraszamy do Schroniska dla Zwierząt „Reksio”, gdzie czekają zwierzęta do adopcji. Do schroniska trafiają psy i koty w różnym wieku - młode i starsze. Jednak wszystkie przywiązują się do człowieka i kochają go tak samo. Aby zaadoptować psa lub kota, podpisuje się umowę adopcyjną, która zobowiązuje nowego właściciela m.in. do - opieki nad zwierzęciem, - opieki weterynaryjnej - sterylizacji lub kastracji w przypadku adopcji szczeniaka lub kociaka - nie trzymania psów na łańcuchu. Pracownicy schroniska mają prawo do wizyty poadopcyjnej. Odwiedź brodnickie schronisko i zyskaj przyjaciela. Adres: ul. Ustronie 20, tel. 56/ 498-2629.

Rimbo

Mniszek

Metty

Pufik