De Brandweer(m/v) 576 2021

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

#15

Brandweerverhalen: de kracht van de brandweerfamilie Moeilijke brand in een museum De brandweer van de Stad van de Dogen - Venetië

#6

#26

576

januari-februari 2021 96e jaargang

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

nr. 576 - 96e jaargang · ISSN 1374-5867

COLOFON Alle correspondentie en adreswijzigingen Contacteer uw hulpverleningszone of secretariaat@brandweervlaanderen.be Verantwoordelijke uitgever V.U. Hans Clarysse, Goudbergstraat 101, Wevelgem Technische realisatie EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be Adverteren info@brandweervlaanderen.be Abonnementen Jaarabonnement: € 36,30 (incl. btw en verzending) Oplage 10.800 ex.

INHOUD #01 Brandpunt #02 Kort nieuws

› De blussers van Tollembeek

› Adviseur gevaarlijke stoffen

› Girlpower bij Brandweer Zone Antwerpen

#03 BVV-info

› Helpende handen gevraagd

› De brandweer[M/V]: digitaal, papier of beide?

#04 Jouw brandweervoordeel #05 Voor jouw brandweeragenda ... #06 Brandweerverhalen: de kracht van de brandweerfamilie

#08 Netwerk Brandweer

Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: N r. 577 uiterlijk op 8 april 2021

› De brandweer komt in Vlaanderen elke dag meer dan 1000 keer in actie!

Coverfoto Vigili del Fuoco Venetië - © Alamy (Foto genomen vóór de coronamaatregelen)

› Onderzoek agressie tegen hulpverleners

Vormgeving Arti·Tude - 0495 47 05 58 - www.arti-tude.be Eindredactie Filip Corselis Website BVV www.brandweervlaanderen.be De Brandweer[M/V] bestaat uit verschillende artikelen die aangeboden worden of in onderlinge toestemming en mits bronvermelding worden gepubliceerd. De mening of visie in deze artikelen zijn niet noodzakelijk de mening of visie van de redactie van Brandweer Vereniging Vlaanderen.

#12 Oefentoren voor het red-team #15 Moeilijke brand in een museum #20 Brandweer voor Bolivia #24 Kwart vlaamse woningen heeft

nog altijd geen enkele rookmelder

#26 De brandweer van de Stad van de Dogen - Venetië

#40 Hulpverleningszone Zuid-West

Limburg lanceert het principe ‘ondersteuningsautopomp’

#45 HVZ Waasland stelt nieuw wagenpark voor

#47 Tips & Tricks Ambulance #48 Brandweervoertuigen II

BRANDPUNT BESTE COLLEGA’S, Een nieuw jaar, een nieuwe editie van dit vakblad met ook nu weer heel wat nieuws dat ik mag delen.

#8

Ik had gehoopt dit jaar te kunnen starten met wat positieve cijfers en de kans om als collega’s terug wat meer samen te komen en het brandweergebeuren terug echt te beleven. Even samenzitten na een interventie of een oefening, vroeger was dit zo normaal en maar het zit er voorlopig nog niet aan te komen. En deze afzondering begint toch wel zwaar door te wegen. Bij ons als organisatie maar ongetwijfeld ook bij jullie. Hulpverleners staan altijd klaar om de medemens te helpen en doen dit samen als een groep. Nu dit toch zo belangrijke groepsgevoel wegvalt, voelen we dat aan als een groot gemis.

#12

#20

We willen echter positief vooruitkijken en gaan dan ook ten volle voor een nieuw brandweercongres waar jullie elkaar terug zullen kunnen ontmoeten.

Of dit zal lukken kunnen we momenteel nog niet met zekerheid zeggen, maar moeizame wegen leiden vaak naar de mooiste bestemmingen.

Er zijn reeds positieve signalen. Hulpverleners en ambulanciers worden nu reeds gevaccineerd en hopelijk is dit de eerste stap naar een volledige vaccinatie van alle hulpverleners. Een jaar geleden was dit virus nog een grote onbekende. De cijfers zijn momenteel nog steeds niet goed maar elke dag vergaart de medische sector nieuwe kennis, nieuwe innovaties en nieuwe technieken. Ik ben ervan overtuigd dat we ook deze moeilijke periode het hoofd zullen bieden en dat wij hier sterker uit zullen komen.

Ondertussen zitten we niet stil. Jullie vakblad komt er in een nieuw, digitaal jasje. We willen echter rekening houden met jullie wensen die jullie kenbaar kunnen maken via de korte enquête in dit nummer. Door deel te nemen maak je kans op een digitaal geschenk! Verder is er ook de hervorming van het Belgisch Brandweerfonds, in samenspraak met de partners, met als doel om het ten volle ten dienste van de brandweermensen te stellen. En last but not least is er ook het brandweerdepot die op 24 april 2022 (erfgoeddag) zal openen.

Tot slot even een korte vooruitblik op deze editie. Natacha Michiels stelt haar boek Brandweerverhalen voor waarin meer dan vijftig brandweermannen -en vrouwen vertellen over interventies die hun zijn bijgebleven. Een initiatief waar wij als Brandweer Vereniging Vlaanderen graag aan meewerken door een exemplaar te verloten onder de geïnteresseerde deelnemers. Verder bieden wij ook een unieke inkijk in de werking van de Venetiaanse brandweer: hoe gaan zij de uitdagingen in hun mooie stad aan? En uiteraard geen editie van dit vakblad zonder een interessante casus van een brand, deze keer in het Paleis voor Schone Kunsten.

#26

Alvast veel leesgenot gewenst!

#48

Hans Clarysse Voorzitter BrandweerVereniging Vlaanderen

1

DE BLUSSERS VAN TOLLEMBEEK Urbanus stelde zijn nieuwste stripverhaal “De blussers van Tollembeek” voor in de brandweerpost van … Tollembeek.

Voor de gelegenheid iedereen (even) in korte broek.

Ook jij kan deze strip toevoegen aan jouw collectie.

Stuur hiervoor een originele foto naar redactie@brandweervlaanderen.be.

De vijf origineelste foto’s krijgen dan een exemplaar toegestuurd.

Bron facebook Brandweerzone Vlaams-Brabant West

Universiteit Antwerpen en Campus Vesta organiseren in 2022-2023 opnieuw de postgraduaatsopleiding

ADVISEUR GEVAARLIJKE STOFFEN MEER INFO www.uantwerpen.be/nl/onderwijs/ opleidingsaanbod/pavo-adviseur-gevaarlijke-stoffen INFORMATIESESSIE maandag 31 mei 2021 om 19 uur op voorhand aanmelden bij ags@campusvesta.be

2

GIRLPOWER BIJ BRANDWEER ZONE ANTWERPEN De 33ste lichting rekruten wordt versterkt met maar liefst drie vrouwen.

Els, Hanne en Lieselot, veel succes!

HELPENDE HANDEN GEVRAAGD Elke zaterdag en zondag zijn we met een groep vrij-

DE BRANDWEER[M/V]: DIGITAAL, PAPIER OF BEIDE?

willigers de loods (hal 7) op Weelde Depot aan het klaarstomen om deze “museumklaar” te maken.

Sinds jaar en dag krijgen jullie de brandweer[M/V] in jullie

We zoeken nog vrijwilligers om te helpen, voorna-

kazerne aangeboden. Een digitaal vakblad is in deze tijden

melijk voor de volgende werken:

echter niet meer weg te denken dus zijn we dit vol goede

Toiletten en douches installeren, plaatsen van een

moed aan het realiseren. Geen paniek echter, het blad blijft

septische put, plaatsen van plafondtegels, lami-

ook in zijn huidige vorm beschikbaar. Graag peilen we ech-

naatparket leggen, schilderen van containers, leg-

ter via een korte enquête naar jouw voorkeur.

gen van elektrische kabels en stopcontacten, sloten

Is digitaal iets voor jou of toch liever op papier?

terug laten werken of vervangen, gang maken op

Laat het ons weten via

platform en plaatsen van plafond en dubbele deu-

enquete.brandweervlaanderen.be

ren, en nog vele grote en kleine werken.

Wie het dichts bij de schiftingsvraag

Wil je mee komen werken en ook lachen en plezier

zit, kan trouwens een Google nest

maken, graag een seintje: pr@brandweervlaande-

hub winnen.

ren.be en/of een telefoontje: Petra 0471 86 33 00

A R T I # T U D E / 0 4 9 5 4 7 0 5 5 8 / A R T I T U D E @ T E L E N E T. B E / W W W. A R T I -T U D E . B E

3

Wij zijn open!

KOM SNEL LANGS. T! WE HEBBEN U ZOO GEMIS K… OO N RE DIE ZE EN ON

EXCLUSIEVE VOORDELE N SE

ditie gaan bij de rische Volière ... op expe spotten in de nieuwe Histo oners, de neushoorns ... ebew med we Kwetterende nieuwkomers nieu hun op de vosmangoesten reageren bonobo’s ... lachen met bonobo's ... zien hoe de en door de pasgeboren n ... en je ertuin ... vertederd word pansees in ZOO Antwerpe chim wegdromen in de Vlind de bij en zorg k' voor extra 'vuurwer orden zijn ... twee Zweedse dames die hoorntje Vaiana al gew t babygorilla Vizazi en neus verbazen over hoe groo

ZOO ANTWERPEN EN ZOO

Onbeperkt toegang tot ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael.(1)

in het park.

Abonnees zijn reeds welkom om 9u ipv 10u.

MET UW ABONNEMENT ARTIS (NL)

en vakantiedagen een tijdstip van aankomst te

PLOPSA COO

Voor niet-abonnees is het altijd verplicht om te reserveren. Reserveren kan via de websites: www.zooantwerpen.be/nl/reserveer-je-bezoek/ www.zooplanckendael.be/nl/reserveer-je-bezoek/ Een abonnement aanvragen kan via voordelen@brandweervlaanderen.be

4

3 gratis ritjes op de draaimolen in ZOO Planckendael.

PLOPSALAND DE PANNE

DEZE PARTNERS

2 x GRATIS TOEGANG 2 x GRATIS TOEGANG 50% KORTING AAN DE KASSA

GAIAZOO (NL) BOKRIJK OPENLUCHTMUS EUM

sluitingstijd.

Breng uw kleinkind mee voor slechts € 5,50.(4)

BINNENKORT: toegang tot Mijn ZOO, een nieuw online platform vol exclusieve content, gratis rondleidingen, verzorgersvlogs, spellen

GENIET U KORTING BIJ

BOBBEJAANLAND

Dan vragen we om in het weekend en op feestreserveren. Dit geeft je toegang tot het park tot

U geniet 10% korting in onze winkels.(3)

, wedstrijden en voordel (1) Geldig vanaf de dag van en abonnementsaankoop.

Binnen de normale, standaar (2) Geldig in alle restauran d openingsuren van de parken. ts en mobiele horecapunten.

Niet geldig voor nocturne (3) Niet geldig op verhuur s. kinderwagens, jetons voor draaimolen, postzegels, (4) Bij aankoop van een boeken, media, service artikelen 10-beurtenkaart voor uw kleinkind. en promoties.

(5) Abonnees krijgen 50% korting op abonnement Bluebike voor het eerste jaar met code Bluebikevoorkmd a2021.

DIERGAARDE BLIJDORP (NL)

Heb je een abonnement?

-10%

U geniet 10% korting in onze restaurants.(2)

Voordelig met de Plancke ndael Express en Blue-Bike(5).

In 10 minuten van Mechelen Station tot aan de ingang van ZOO Plancke ndael.

die voor jouw en onze veiligheid genomen worden

NEMENT

-10%

AATREGELEN: enkel DE CORONAVOORZORGSM ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael tijdelijk BELANGRIJKE INFO OVER lvakanties kunnen avoorzorgsmaatregelen f te reserveren tijdens schoo In het kader van de coron n hun bezoek enkel voora ge hoeve geldi nees van Abon on . tratie op verto bezocht worden na regis itend worden verleend e-mail. Meer agen. Toegang kan uitslu g van de reservatie per en op feest- en weekendd inatie met de bevestigin endael.be of dagticket(s) in comb erpen.be en ZOOplanck abonnementskaart(en) ten en reservatie opZOOantw tijdslo n, regele maat info over coronavoorzorgs

Op de website kan je alle maatregelen raadplegen

IZOEN 2021

PLANCKENDAEL-ABON

50% KORTING AAN DE KASSA (INCL. DE SIXTIES)

PLOPSA INDOOR HASSE LT SPEELGOEDMUSEUM MECH ELEN EFTELING (NL) MUSEUM VOOR NATUURWE TENSCHAPPEN GROTTEN VAN HAN

50% KORTING AAN DE KASSA 40% KORTING AAN DE KASSA 40% KORTING AAN DE KASSA 40% KORTING AAN DE KASSA 35% KORTING AAN DE KASSA € 4 KORTING AAN DE KASSA € 1 KORTING AAN DE KASSA

OP HET VOLWASSENTARIEF OP DE INKOMPRIJS

OP HET VOLWASSENTARIEF

niet geldig op winteravonden

voor iedereen vanaf 1 meter voor iedereen vanaf 1 meter voor iedereen vanaf 1 meter

OP DE INKOMPRIJS

OP DE INKOMPRIJS enkel

geldig op weekdagen

OP DE INKOMPRIJS

40% KORTING AAN DE KASSA

OP HET ‘PASSHAN’-TICKET 20% KORTING OP DE REGUL IERE ENTREEPRIJS

TOVERLAND (NL)

voor personen vanaf 1,4

HET ZWIN

meter. geldig t.e.m. 01/11/2 021

KINDEREN (<18 J): 1 x GRATIS VOLWASSENEN/STUDENTEN TOEGANG PER BETALENDE VOLWASSENE : € 10 (I.P.V. € 12) AAN DE KASSA geldig t.e.m. 31/12/2 021 15% KORTING AAN DE KASSA OP DE INKOMPRIJS

DIVA

Deze voordelen in onze parken en bij onze partners zijn de standaard voordele tijdelijk, niet of in een andere n van een abonnement op vorm van toepassing zijn.

ZOO Antwerpen en ZOO Actuele info over abonnem abonnementskaart. Niet Planckendael. Omwille van verenigbaar met andere entsvoordelen vindt u steeds coronamaatregelen is het promoties, voordelen en op ZOOantwerpen.be/voordele mogelijk dat deze acties. Niet om te ruilen n. U geniet de voordelen in cash. Niet overdraagbaar enkel op vertoon van een of verkoopbaar aan derden. geldige

ZOO Antwerpen

Koningin Astridplein 20-26, B-2018 Antwerpen T +32 (0)3 202 45 40 ZOOantwerpen.be, ledendi enst@kmda.org

ZOO Planckendael Leuvensesteenweg 582, B-2812 Mechelen T +32 (0)15 41 49 21 ZOOplanckendael.be, ledendi enst@kmda.org

VOOR IN JOUW BRANDWEERAGENDA ...

OKTOBER

ZONDAG 22 AUGUSTUS 2021

FIREFIGHTER MOUNTAIN TRAIL 2021 De brandweermannen van Beringen, Heusden-Zolder en Tessenderlo nodigen lopers, joggers en trailrunners voor de vijfde keer uit om de loopschoenen aan te trekken. Deze editie van de Firefighter Mountain Trail vindt als vanouds plaats op de terreinen van be-MINE in Beringen.

Een avontuurlijk loopparcours op en rond de mijnterrils vormt de ideale combinatie van inspanning en ontspanning.

De trail vindt plaats op een industrieel-archeologische site die zijn gelijke niet kent in Europa.

Brandweervereniging Vlaanderen organiseert ook dit jaar opnieuw een brandweercongres. We vertrekken dan ook vanuit de positieve instelling dat het dit jaar terug mogelijk zal zijn.

Dit jaarlijkse gebeuren zal dan ook plaatsvinden op een unieke locatie, het brandweerdepot in Weelde. Hier kan je een unieke collectie van de Belgische brandweerwagens bewonderen.

Iets wat ieder van ons toch ooit eens moet beleven.

KEEP IT SAFE Dit jaar is het thema “Keep it safe”, een onderwerp dat voor

Deelnemers kunnen kiezen tussen een afstand van 6, 11, 19

ons zeer belangrijk is. Zoals elk jaar kan je naast het congres

en 27 km. Er zijn op en rond de grote en kleine terril heel

eveneens de brandweerbeurs bezoeken waar onze partners

wat hoogtemeters te overbruggen. In totaal telden we een

hun producten en diensten voorstellen en waar ook erva-

gemiddeld stijgingspercentage van 6,11%. Een stevige kui-

ringen kunnen uitgewisseld worden. Dit jaar zal je, naast de

tenbijter dus.

plenaire sessies, drie workshops kunnen volgen die je kiest

Voor alle afstanden zijn er enkel waterbevoorradingsposten

uit een lijst met verschillende interessante onderwerpen.

voorzien boven op de kleine terril en aan de aankomst (co-

Het brandweercongres is bedoeld voor iedereen, dus ook

ronamaatregel).

voor de administratieve en ondersteunende diensten wordt

Inschrijven voor de 5de editie van de Firefighter Mountain

op vrijdag een aangepast programma voorzien.

Trail - #FFMT2021 - kan al via de site van Kraftman Chrono

Binnenkort zal het terug mogelijk zijn om in te schrijven via

Timing (max. 400 deelnemers).

brandweercongres.be.

Wens je mee te werken aan de organisatie van dit congres of

Meer info: www.zuidwestlimburg.be/nieuws/firefighters-

wil je een workshop aanbieden?

mountain-trail

Informeer ons via congres@brandweervlaanderen.be.

5

VERSCHIJNT BEGIN MEI

BRANDWEERVERHALEN

DE KRACHT VAN DE BRANDWEERFAMILIE In het boek ‘Brandweerverhalen’ vertellen meer dan vijftig brandweermannen en -vrouwen over interventies die hen bijbleven van de jaren zestig tot nu. Wat in bijna alle verhalen terugkomt, is de moed, de liefde voor mensen én de samenhorigheid, het groepsgevoel. Of het nu gaat om een grote ramp of het redden van een dier, altijd staat de brandweerfamilie klaar. Het is een cliché dat klopt: bij de brandweer gaan ze voor elkaar door het vuur.

Als vrouw van een vrijwillig brandweerman wist ik dat na-

BLINDELINGS VERTROUWEN

tuurlijk al voor ik dit boek schreef. Het waren zijn verhalen

Om een interventie tot een goed einde te brengen, is het

die me inspireerden om er meer te schrijven. De banden

cruciaal om elkaar blindelings te vertrouwen. Adjudant Em-

van brandweerlieden zijn ijzersterk. Ze worden gesmeed

manuel Foriers vertelde voor het boek over de aanslagen in

tijdens de bloedhete of ijskoude uren die ze samen door-

Zaventem: “Vanuit de manschappen kwam de vraag of het

brengen in hun pak, vechtend tegen een gezamenlijke vij-

wel veilig was, of ik zeker wist dat we geen risico zouden lo-

and. De mannen en vrouwen halen het onderste uit de kan

pen. Ik heb toen duidelijk gemaakt dat ik zelf niet wist wat ik

om hun gemeenschappelijke doelen te behalen. Soms ten

ging doen en dat ik rustig probeerde na te denken. Toch zijn

koste van zichzelf, altijd met de juiste intentie. Uiteraard is het

ze allemaal blijven volgen. Ze hebben geen verdere vragen

groepsgevoel niet altijd overal even sterk aanwezig. In som-

gesteld en zijn niet teruggeplooid.”

mige verhalen draait het daar helemaal niet om. Maar het

Grote of kleine rampen: er zijn geen individuen meer, maar

was prachtig om tijdens veel van de interviews te horen hoe

wel een sterke en hechte groep pompiers die samen voor

de manschappen elkaar opvangen en ondersteunen tijdens

het grotere doel gaat. De manier waarop de brandweerlie-

en na interventies. Denk bijvoorbeeld aan de branden op de

den onvermoeibaar bleven doorgaan bij de kettingbotsing

Kalmthoutse Heide.

op de E17, de bezorgdheid tijdens een uitslaande woning-

Soms leek het als-

brand, de gevaarlijke maar noodzakelijke situaties tijdens de

of het vuur hen zou

treinrampen in Buizingen en Wetteren, de samenwerking

overspoelen.

Maar

tussen de verschillende korpsen bij een brand in een sport-

samen vonden ze

complex, het absolute vertrouwen in een sergeant die een

de moed om door

ongezien manoeuvre wil doen bij een tramongeval, de eeu-

te blijven gaan. En-

wige humor onder de brandweerlieden en de connecties die

kel als hecht team

zelfs tientallen jaren later nog stand houden: pompiers zijn

konden ze de vuur-

nog dieper verbonden dan ik al dacht. De mannen en vrou-

zee temmen, en dat

wen kennen elkaar door en door. En ze zorgen voor elkaar,

deden ze ook. In het

altijd, zelfs op de meest kritieke momenten.

heetst van de strijd is de samenhorigheid

OOK IN SLECHTE TIJDEN

het grootst.

Enkele verhalen hebben me diep ontroerd. Vaak waren dat degenen waarbij de vertellers en hun collega’s er tevergeefs alles aan deden om mensen te helpen. Het meest memorabele was voor mij het dramatische verhaal van twee broers

6

die drie familieleden verloren in een brand in hun eigen dorp.

Vreselijk … Al volgde er wel iets heel moois na de nachtmer-

“Brandweer en verhalen. Ze zijn van alle tijden en van

rie. Het korps van Ravels werd hechter dan ooit. De man-

overal. Elke brandweerman of -vrouw geniet van de

nen en vrouwen steunden de getroffen collega’s en elkaar.

verhalen die op doodse momenten met de colle-

Brandweerlieden en familie kwamen samen om de begrafe-

ga’s worden gedeeld. Het ene al wat straffer dan het

nis te organiseren. Iedereen kon op elkaar rekenen.

ander, soms wat aangedikt doorheen de tijd. Maar

Het is in de kazerne dat de banden nog versterkt worden;

steeds gaan ze over moed, collegialiteit en over men-

uren, dagen en soms weken na de interventie. Daar delen

sen helpen. In dit boek slaagt Natacha Michiels erin

collega’s ervaringen met elkaar, maar ook emoties. De im-

om de sfeer van de kazerne weer te geven verpakt

pact van sommige interventies is niet te onderschatten. Wie

in 50 mooie verhalen. Verhalen over grote en kleine

die beelden en situaties alleen moet dragen, gaat er na een

heldendaden, maar vooral over wat de brandweer

tijdje onderdoor. Daarom is het zo mooi om te zien hoe de

betekent voor de brandweerlieden, hun familie en de

mannen en vrouwen er altijd voor elkaar zijn. De ene met een

hele maatschappij.”

flinke portie zwarte humor, de andere als vertrouwensper-

Bert Brugghemans, Commandant Brandweer Zone

soon of gewoon als beste vriend. Want die zijn er ook veel,

Antwerpen

brandweerlieden die doorheen de jaren allerbeste vrienden geworden zijn, of zelfs geliefden. Ooit was het misschien taboe om onder brandweerlieden te praten over emotionele

Brandweerverhalen verschijnt begin mei bij

zaken, maar die tijd is al lang voorbij. De oprichting en waar-

Willems Uitgevers. Meer informatie vindt u op

devolle aanwezigheid van het FiST draagt daar zeker toe bij.

http://brandweerverhalen.eu?referentie=BVV

ODE AAN DE BRANDWEER Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel. In ‘Brand-

Natacha Michiels (1989) is freelance

weerverhalen’ staan spannende, grappige, trieste, straffe,

schrijfster en partner van een vrijwillig

vrolijke en memorabele verhalen. Stap in het hoofd van een

brandweerman. Haar teksten verschenen

verteller en beleef de interventie van op de eerste rij. Het

onder andere bij Knack, Provincie

zijn verhalen van brandweerlieden, maar vooral van mensen.

Antwerpen, Cultuurkuur en op haar eigen

Laat dit boek een ode aan de brandweer zijn, aan alle man-

blog Onderdebomen.be. Ze schrijft ook in opdracht van

nen en vrouwen die zich elke dag inzetten of ingezet hebben

organisaties en particulieren. In 2019 publiceerde Natacha

voor hun medemensen. We zijn jullie allemaal dankbaar.

haar eerst boek: ‘Kantoor Kafka. En hoe ik eraan ontsnapte’.

WIN UW EIGEN EXEMPLAAR VAN DIT UNIEKE BOEK Als hulpverlener kunnen we verhalen schrijven. Dit zijn mooie, soms grappige momenten maar soms ook interventies die ons diep raken. Gelukkig kunnen we standvastig rekenen op onze collega’s om ook deze moeilijke interventies te doorstaan.

Deze verhalen creëren een band tussen de manschappen. Deze verhalen tot een goed einde brengen, daar doen we het voor! Het zijn stuk voor stuk verhalen die ons motiveren om aan de volgende opdracht te beginnen.

Brandweervereniging Vlaanderen steunt dan ook graag dit unieke initiatief en mag dan ook 50 exemplaren weggeven. Hiervoor volstaat het om je gegevens voor 30 april in onderstaand formulier in te vullen, een schiftingsvraag te beantwoorden en misschien word jij dan eigenaar van dit unieke boek.

Surf snel naar brandweerverhalen.brandweervlaanderen.be Disclaimer: “De organisator behoudt zich het recht voor om in elke afzonderlijke jurisdictie de wedstrijd op elk ogenblik op te schorten of in te trekken indien zij daartoe gedwongen wordt omwille van wettelijke redenen of omwille van dwingende zelfregulerende redenen, zonder enig recht op compensatie of tegemoetkomingen ten aanzien van de deelnemers. De gegevens ingevuld in het formulier worden enkel gebruikt voor deze wedstrijd en worden nadien verwijdert”

7

DE BRANDWEER KOMT IN VLAANDEREN ELKE DAG MEER DAN 1000 KEER IN ACTIE Het Netwerk Databeheer staat binnen Netwerk Brandweer in voor het verzamelen van cijfergegevens van de twintig hulpverleningszones. Meten is weten. Goede, betrouwbare statistieken om de werking van de brandweer te analyseren en voortdurend verder te verbeteren. Voor ‘De Brandweer[m/v]’ gaan we dieper in op de belangrijkste cijfers van 2020.

BIJNA 400.000 NOODOPROEPEN

goede voorspeller voor het aantal branden. Hoe meer inwo-

Vorig jaar kregen de brandweerdiensten in Vlaanderen

ners, hoe hoger het aantal brandoproepen op jaarbasis. De

390.623 oproepen voor noodsituaties. 202.251 oproepen

meeste oproepen voor brand kwamen in 2020 dan ook uit

waren bestemd voor de brandweer, 188.372 voor de ambu-

Antwerpen en Oost-Vlaanderen, niet toevallig de provincies

lancediensten van de hulpverleningszones.

met de twee grootste steden op hun grondgebied.

De provincie Oost-Vlaanderen ontving het grootste aantal ren (98.193). De vijf zones van de provincie Antwerpen kre-

AUTOMATISCHE BRANDMELDINGEN EN WONINGBRANDEN MEEST FREQUENT

gen 78.671 oproepen binnen. De provincies Vlaams-Brabant

We maakten ook een verdeling van de oproepen voor brand

en Limburg zitten in elkaars buurt met respectievelijk 58.445

per type. We beperken ons hier tot de oproepen waarvoor

en 56.184 oproepen.

de brandweer het voorbije jaar meer dan duizend keer moest

oproepen (99.130), op de voet gevolgd door West-Vlaande-

uitrukken.

ELKE DAG 60 OPROEPEN VOOR BRAND

De meest frequente oproepen waren automatische brand-

Elke dag lopen bij de brandweer gemiddeld 60 oproepen

meldingen (5.722). Die waren goed voor ruim een kwart

voor brand binnen. Het aantal inwoners van een regio is een

van alle oproepen voor brand. De tweede groep waren de

Antwerpen

78 671 oproepen 6263 brand 21 717 ziekenwagen

West-Vlaanderen

98 193 oproepen 3685 brand 64 096 ziekenwagen Oost-Vlaanderen

99 130 oproepen 5369 brand 46 744 ziekenwagen 8

Vlaams-Brabant

58 445 oproepen 3936 brand 31 024 ziekenwagen

Limburg

56 184 oproepen 2956 brand 24 791 ziekenwagen

1527

Auto in brand

COVID-19 EN DE IMPACT OP AANWERVINGEN De hulpverleningszones tellen samen 12.267 personeels-

1814

leden. De verhoudingen onder het brandweerpersoneel

Schouwbrand

bleven in 2020 voor Vlaanderen dezelfde als het jaar voordien: 25 procent beroepsbrandweermensen, 70 procent vrij-

4627

528

Bedrijfsbrand

willigers en 5 procent administratief personeel. Die verhoudingen verschillen van provincie tot provincie.

brand woning West-Vlaanderen - Totaal: 3268

woningbranden (4.627). De brandweer kreeg 3.625 oproepen voor buitenbranden en moest 2.645 controleopdrachten uitvoeren. De 1.814 schouwbranden, elk jaar een be-

Antwerpen - Totaal: 3216

langrijk aandachtspunt, vervolledigen de top vijf.

In 2020 werd de brandweer opgeroepen voor 528 industriebranden. Daaronder vallen branden in fabrieks-, indus-

Oost-Vlaanderen - Totaal: 3157

triegebouwen, boerderijen en opslagplaatsen of hangars.

Die zijn in aantal gelukkig niet zo frequent als andere types van branden, maar omwille van de vaak grote omvang en de grote inzet van brandweerpersoneel willen we ze toch ook

Limburg - Totaal: 1440

mee vermelden in dit overzicht.

DAGELIJKS 515 NOODOPROEPEN VOOR ZIEKENWAGENS

Vlaams-Brabant - Totaal: 1186

Bijna de helft van alle oproepen die binnenkomen bij de hulpverleningszones zijn oproepen voor een ziekenwagen.

 Beroeps /  Vrijwilligers /  Administratie

Dagelijks lopen zo over heel Vlaanderen gemiddeld 515 noodoproepen binnen.

Er zijn opvallende verschillen tussen de verschillende Vlaam-

Covid-19 had in 2020 impact op de aanwervingsprocedures.

se provincies. Het is niet overal de brandweer die de zieken-

De hulpverleningszones moesten die halsoverkop op een

wagenzorg voor haar rekening neemt. Tussen gemeenten

andere manier organiseren. Toch bleven de personeelsaan-

kan het aandeel van private ziekenwagens en ziekenwagens

tallen in alle personeelsgroepen vrij stabiel het afgelopen

van een hulpverleningszone sterk verschillen. Beide types

jaar.

ziekenwagens werken volgens dezelfde protocollen en kwaliteitscriteria.

2020

Instroom

Uitstroom

+/- t.o.v.

2019

weer ingeschakeld. Zowel ‘mankracht’ als ‘bijstand van de

Totaal

523,1

538,5

- 15,4

ladder’ komen frequent voor, maar ook bij oproepen voor

Vrijwilligers

388

418

-30

- 0,3%

73

61

+12

+ 0,4%

62,1

59,5

+ 2,6

+ 0,4%

Bij ziekenwageninterventies wordt ook regelmatig de brand-

signalisatie springt de brandweer bij.

Beroeps

7047

Bijstand ladderwagen

Administratie

% t.o.v. het kader

Vrijwilligers en administratief personeel komen bijna uitsluitend via een aanwervingsprocedure bij de hulpverleningszones terecht. Bij de beroepsbrandweermensen tekent zich een ander scenario af: 66 procent wordt ook via aanwerving verwelkomd in de zone, maar 23 procent van de nieuwko-

2139 Bijstand mankracht

mers treedt toe na een professionaliseringsprocedure en 8 procent via mobiliteit.

9

Foto: DBDMH

REDEN VAN VERTREK VERSCHILT VAN STATUUT TOT STATUUT We vroegen de hulpverleningszones ook naar de reden waarom personeel vertrekt.

Bij vier op de vijf beroepsbrandweermensen is hun pensioen de reden om de brandweer te verlaten.

Nog eens 10 procent neemt vrijwillig ontslag en 7 procent deprofessionaliseert. Zij gaan van beroeps naar vrijwilliger maar blijven bij de brandweer.

Vrijwilligers nemen overwegend vrijwillig ontslag (44 procent) of gaan met pensioen (31 procent). 5 procent verlaat het vrijwilligerskader om beroeps te worden terwijl 4 procent omwille van een ver-

Onderzoek VIAS Agressie tegen hulpverleners

DOE MEE!

huis geen activiteiten meer kan uitvoeren. Slechts 1 procent van de vrijwilligers maakt gebruik van de

Geweld en agressie tegen brandweer en ambulanciers komt

mogelijkheid tot mobiliteit. Helaas zijn ook 2 pro-

veel te vaak voor. Het is bijzonder ingrijpend voor de hulpverle-

cent van de vrijwilligers overleden in 2020. Van 13

ners. Hoe vaak geweld en agressie gepleegd wordt op jaarbasis,

procent is geen reden van vertrek gekend.

is echter bijzonder moeilijk meetbaar omwille van tal van rede-

Bij het administratief personeel valt op dat ruim de

nen: het wordt niet ‘ernstig genoeg’ ervaren, men vreest voor

helft de zone op eigen initiatief verlaat. Bij 17 pro-

represailles, men kent de dader, als slachtoffer niet gehoord

cent komt de beslissing van de werkgever. Slechts

worden, er zijn onvoldoende gevolgen voor de dader …

14 procent van de administratieve personeelsleden Tot op vandaag zijn er te weinig gegevens beschikbaar over de

vertrok met pensioen.

ware omvang van deze problematiek. Netwerk Brandweer slaat

NOOD AAN SENSIBILISERING OVER WESPENNESTEN

hiervoor de handen in elkaar met Vias institute. Vias onderzoekt dit door een bevraging van de brandweer- en de ambu-

De hulpverleningszones kregen in 2020

lancediensten via de hulpverleningszones: is men slachtoffer

opnieuw een bijzonder groot aantal

geweest van agressie, van welk soort geweld, wat het meest

oproepen om wespennesten te vernie-

ingrijpende feit was, welke gevolgen dit teweeg bracht … Ook

tigen. Een kwart van alle oproepen bij

enkele algemene vragen worden gesteld zoals kennis over de

de hulpverleningszones zijn meldingen

procedures, aangeboden ondersteuning, opleiding … De be-

van wespennesten. Die 92.915 meldin-

vraging is eenvoudig in te vullen en duurt ongeveer 15 min.

gen komen bovendien grotendeels bin-

92 915

nen op een paar maanden tijd.

Het Netwerk Welzijn op het Werk (binnen Netwerk Brandweer),

Om het aantal oproepen te vermin-

waarin de interne preventieadviseurs van de hulpververlenings-

deren, pleiten we voor doorgedreven

zones actief zijn, is nauw betrokken bij de voorbereiding en bij

sensibilisering bij de bevolking, bijvoorbeeld over

de uitvoering van het onderzoek net als FOD Volksgezondheid.

het onderscheid tussen wespen en bijen, en over

Zowel de leiding van de hulpverleningszones als de interne pre-

de plaatsen waar nesten al dan niet een gevaar

ventieadviseurs nodigen je uit om de bevraging in te vullen ook

vormen. Maar het opleiden van brandweermensen

als je geen slachtoffer werd van een agressie tijdens de hulp-

blijft noodzakelijk om hun expertise te behouden en

verlening.

hun veiligheid te blijven garanderen.

In april-mei ontvang je via je zonale kanalen een uitnodiging

2396 Signalisatie

10

3941

Incidenten Gevaarlijke Stoffen

om deze bevraging in te vullen. Om juiste adviezen en acties uit te werken om agressie aan te pakken is een zo groot mogelijk aantal antwoorden nodig van hulpverleners.

AbiWare, klaar voor een nieuw decennium!

20 Software met een hart voor hulpverleningsdiensten WWW.ABIWARE.BE

11

OEFENTOREN VOOR HET RED-TEAM Voortaan staat er naast de kazerne van Melle een gloednieuwe oefentoren. Daar kan het RED-team van Brandweerzone Centrum, het team dat gespecialiseerd is in reddingen op hoogte en diepte, unieke scenario’s nabootsen en oefenen. De ijzeren oefentoren telt drie verdiepingen en is vijftien meter hoog, vijf meter breed en zes meter diep. In het Belgische brandweerlandschap is deze toren uniek.

INGEWIKKELDE SCENARIO’S OP HOOGTE EN DIEPTE

architect is. Joeri Adriaensens: “Dat was erg handig, want hij kon perfect de toren op brandweermaat tekenen. In het ontwerp zitten onder andere een giek van een torenkraan, een

Kapitein Joeri Adriaensens is vakofficier van het RED-team van

kooiladder, een gondel van een windturbine en een besloten

Brandweerzone Centrum: “Een vijftal jaar geleden werd voor

ruimte om iemand te redden uit bijvoorbeeld een opslag-

het eerst het idee van een oefentoren geopperd. Als RED-

tank. Die speciale constructies in de toren zijn er niet zo-

team oefenen we namelijk regelmatig ingewikkelde scenario’s

maar gekomen. We reden al uit voor een interventie waarbij

op uitdagende plekken. Dat doen we vaak op verplaatsing,

iemand in nood was op een torenkraan.”

maar er was ook nood aan een specifieke oefenlocatie naast de kazerne om elke dag te kunnen oefenen. Intern begonnen

Dit verhindert het specialisatieteam niet om ook nog extern

we aan het ontwerp dat gaandeweg werd verbeterd.”

te gaan oefenen. Afgelopen jaren oefende het team op unieke plaatsen zoals koeltorens, windturbines, het reuzenrad

En vandaag staat de toren er eindelijk. Hij werd ontworpen

van de Gentse Winterfeesten en de Sint-Baafs kathedraal in

door een brandweerofficier van de zone, die ingenieur-

Gent.

12

Geen enkele brandweerzone in België heeft een dergelijke

Het RED-team maakt ook deel uit van Rescue 3. Dat is een

unieke oefentoren. Hier en daar vind je wel klimwanden en

internationale overkoepelende organisatie waar technische

slangentorens, maar niets dat zo op maat gemaakt is als de

interventies en technieken gedeeld worden. Op die manier

nieuwe oefentoren in Melle.

kunnen specialisatieteams van over de hele wereld hun interventiekennis delen met anderen.

Naast het RED-team, zal de toren ook een oefenplek zijn voor andere brandweerlieden in de zone. Ze kunnen er bij-

Ook Brandweerzone Centrum heeft eigen instructeurs die

voorbeeld oefenen op horizontaal evacueren.

opgeleid worden door Rescue 3. Samen met de RED-teams van brandweerzone 1 en brandweerzone Waasland zal er

HET RED-TEAM

volop geoefend worden.

Doorheen de jaren kreeg de brandweer er een hoop taken bij. De maatschappij evolueert immers snel met steeds meer risico’s die een bijzondere aanpak vragen bij een incident.

Brandweerzone Centrum beschikt daarom over verschillende specialisatieteams.

Peter Laureyssens is instructeur van het RED-team: “Op interventies waar een ladderwagen ontoereikend is (hoger dan 30 meter of in speciale constructies) wordt het RED-team ingezet. Met behulp van touw- en klimtechnieken redden we slachtoffers uit de moeilijkst te bereiken plaatsen.

Ons specialisatieteam bestaat uit 58 brandweermannen, verdeeld over de posten Melle en Gavere. Elk RED-teamlid traint elk jaar minimaal 48 uur voor zijn specialisatie. Daar komt nog eens 24 uur training brandbestrijding bij en dan zijn er natuurlijk nog de ontelbare oefenmomenten tijdens de brandweershiften zelf.”

13

MOEILIJKE BRAND IN EEN MUSEUM 1 INLEIDING Musea zijn er in verschillende vormen. Sommige zijn groot, andere zijn klein. Sommige musea zijn gehuisvest in gloednieuwe gebouwen. Andere zijn ondergebracht in antieke gebouwen. En alles daartussen. Voor elk van die gebouwen geldt dat ze een grote waarde vertegenwoordigen. Het is niet altijd gemakkelijk om daar een prijs op te kleven: Wat is de waarde van een (kunst)collectie? Wat is de waarde van een architecturaal gebouw?

Op 18 januari ’21 wordt de Brusselse brandweer geconfronteerd met een zeer complexe brand in het Paleis voor Schone Kunsten, in de volksmond “Bozar” gelegen aan de Ravensteinstraat 33 te Brussel. Wat begint als een dakbrand, mondt uiteindelijk uit in een lang gevecht tegen het vuur zowel van op het dak als vanonder het dak. Het koude weer maakt de werkzaamheden er niet makkelijk op. Hieronder vindt u het verhaal van deze brand.

2 BOZAR

figuur 1 De bozar met de omliggende straten.

(Figuur: Google maps)

Bozar ligt tussen twee grote verkeersassen in Brussel: de Ko-

uit zink op een houten onderdak. Hier en daar zijn er stukken

ningsstraat en de Ravensteinstraat.

in glasdallen waarlangs licht naar binnen wordt getrokken.

Hierbij is het belangrijk om te weten dat er een hoogtever-

De mooie plafondafwerking komt dan weer een behoor-

schil is van 13 meter tussen beide straten.

lijk stuk lager te hangen. Hierdoor ontstaat een grote valse ruimte tussen het plafond en het dak.

In de Ravensteinstraat loopt een korte doodlopende straat, de Terarkenstraat, langs Bozar. Een andere doodlopende straat, de villa Hermosastraat, loopt langs het muziekinstrumentenmuseum naar Bozar. Op het einde van die straat is er

figuur 2 De grote zaal Henry Leboeuf van Bozar met 2200 zitplaatsen en een orgel met 4200 pijpen. (Foto: www.Bozar.be)

zicht op een zijkant van Bozar.

Het gebouw dateert van 1928, is 33.000 m² groot en telt 8 verschillende niveaus. Er is onder andere een concertzaal met 2200 zitplaatsen in ondergebracht. In deze zaal vindt jaarlijks de Koningin Elisabethwedstrijd plaats. In deze zaal is er een orgel met 4200 pijpen aanwezig. Het gebouw en de inhoud ervan zijn dus van onschatbare waarde.

Het dak bestaat uit verschillende gedeeltes die niet allemaal op hetzelfde niveau zitten. Zowat het hele dak is opgebouwd

15

In het dak zitten ook op verschillende plaatsen reeksen

Eenmaal de eerste ploegen aankomen in de Koningsstraat

kleppen ingewerkt. Deze dienen ook om licht door te laten

wordt er informatie uitgewisseld met het personeel van het

naar de expositieruimtes eronder. Indien er geen licht nodig

museum. De rookontwikkeling is duidelijk zichtbaar. Het

is, worden deze kleppen gesloten. Als de kleppen in open

gaat over lichtgrijze rook die in eerste instantie recht om-

toestand zijn, dan is het betreffende gedeelte van het dak

hoog gaat. Later zakt de temperatuur van de rook omwille

niet toegankelijk. De koude buitentemperaturen zorgen er

van de blusacties. Hierdoor blijft de rook op het dak hangen

in combinatie met het bluswater (met A-schuim) voor dat er

en wordt de zichtbaarheid op het dak sterk beperkt.

zeer gladde plaatsen ontstaan op het dak.

Er wordt een verkenning uitgevoerd op het dak. Het is duiOp het dak zijn op verschillende plaatsen koelgroepen on-

delijk dat er brand heerst in één van de structuren die de

dergebracht. Deze zijn behuisd in houten structuren die ook

koelgroepen huisvesten (de onderste zone die in het rood

helemaal bekleed zijn in zink. Eén van deze opbouwstructu-

aangeduid is op figuur 3). De vlammen slaan doorheen de

ren staat op het dak ongeveer boven het orgel. Een tweede

bovenkant en de zijkant van de structuur naar buiten. De au-

opbouwstructuur staat ongeveer boven het begin van de

topomp cité legt twee leidingen van 45 mm af om het vuur

zaal, waar de fotograaf gestaan heeft om figuur 2 te maken.

te bestrijden. Ze lijken de situatie snel onder controle te hebben.

3 DE START VAN DE INTERVENTIE De Brusselse brandweer stuurt om 16u12 een commando-

4 HET VERDERE VERLOOP VAN DE INTERVENTIE

wagen, twee autopompen, twee autoladders en een ziekenwagen uit naar de Koningstraat. Tijdens het aanrijden roept

De vlammen zijn neergeslagen maar de rook blijft sterk han-

de officier, kapitein Davy Platteau, al het salvage voertuig op

gen boven het dak. De beperkte zichtbaarheid in combina-

uit de post Anderlecht. Dit voertuig heeft allerlei materiaal

tie met het gebruik van A-schuim en de koude temperatuur

aan boord om gevolgschade bij brand te vermijden. Van bij

maken het dak gevaarlijk glad.

de start van de interventie wordt dus al rekening gehouden met het beschermen van de inboedel van het gebouw.

figuur 3 Luchtfoto van het dak van de Bozar. De complexe dakstructuur is duidelijk zichtbaar. Het dak bestaat uit veel verschillende delen op verschillende hoogtes. De plaatsing van de zes eerste brandweervoertuigen is aangeduid. Deze figuur is 90° gedraaid in wijzerzin t.o.v. figuur 1. Twee structuren voor koelgroepen worden aangeduid met een rode rand. De koelgroep dichtst bij de Koningsstraat (Rue Royale) stond in brand bij aankomst van de ploegen. (Figuur: Laurent Ledeghen)

figuur 4 Zicht op het dak na het neerslaan van de vlammen van de opbouwstructuur. (Foto: Davy Platteau)

De situatie verandert drastisch na 5 minuten. De tweede structuur voor koelgroepen (de bovenste zone die in het rood aangeduid is op figuur 3), die 60 meter verwijderd is van de eerste, begint nu ook te branden. Voor de mensen ter plaatse was dit een grote verrassing. Er was immers geen enkel teken dat de brand zich had uitgebreid. Blijkbaar heeft de brand zich razendsnel verspreid onder het zinken dak. Er staan nu drie structuren in brand: de twee opbouwstructuren en het verbindingsdak.

Na deze uitbreiding gaat ook de autopomp Helihaven twee lijnen van 45 mm trekken om op die manier de tweede structuur te blussen. Omstreeks 16u30 wordt een 3de autopomp

16

figuur 5 Twee onderofficieren overleggen op het dak. De foto laat toe om de grote afstanden in te schatten die afgelegd moeten worden.

(Foto: Robert Decock)

(Anderlecht) gevraagd en de commandant van de wacht,

van flessen gebeurt ook hier. Er wordt voorgesteld om de

majoor Laurent Ledeghen, komt ter plaatse tegen 16u40.

gemeentelijke fase van het rampenplan af te kondigen maar de burgemeester beslist om dat voorstel niet te volgen.

De wachtcommandant doet zijn verkenning en de autoladders worden opgesteld “in watertoren”. Er wordt dan met een

De politie komt ter plaatse met een drone-team. De beelden

kanon water gespoten op de brand. Er worden om 16u50

van de drones blijken een enorme meerwaarde te zijn voor

twee bijkomende autopompen gevraagd (één van de heli-

het verdere verloop van de interventie. De warmtebeeldca-

haven en één uit de post VUB), alsook een extra autoladder.

mera duidt immers mooi aan waar de resterende hotspots

Deze derde autoladder zal gebruikt worden om een vlucht-

zitten. Omwille van de grote hoeveelheden laaghangende

weg te creëren voor de brandweermensen die zich op het

rook (zie figuur 4) is het moeilijk om een goede beeldvor-

dak bevinden. Mocht het verder fout lopen, dan kunnen ze

ming te bekomen. De drone kan met zijn warmtebeeldca-

vluchten naar de kant van de Ravensteinstraat en zich daar

mera wel voorzien in een degelijke beeldvorming.

via de 3de autoladder in veiligheid brengen.

De officier van week, kolonel Tom Van Gyseghem, komt nu ook ter plaatse. Hij deelt de interventieplaats op in sectoren:

figuur 6 De warmtebeelden van de drone komen goed van pas bij het aansturen van de interventie. (Foto: Davy Platteau)

• Sector Alfa in de koningstraat: 3 autopompen en één autoladder o.l.v. Kapt. Platteau.

• Sector Bravo in de Terarkenstraat/Villa Hermosastraat: één autoladder en één autopomp o.l.v. Maj. Ledeghen.

• Sector Charlie/Delta in de Ravensteinstraat/Baron Hortastraat: één autopomp en één autoladder. Deze sector komt later o.l.v. Maj. Moreas.

Kol. Van Gyseghem staat in voor de operationele coördinatie. Hij stuurt de sectoren aan en zorgt voor een logistiek punt waar er voorzien is in decontaminatie en rehab. Het opvangen van gebruikte ademluchttoestellen en het wisselen

17

nood aan een strategische reserve die snel ingezet kan worden als er iets onverwachts gebeurt. Deze mensen werden uiteindelijk ook binnen ingezet voor het openen van valse plafonds.

Er wordt een extra ladderwagen gevraagd maar in de kazerne wordt beslist om de elevator van 36 m uit te sturen. Er wordt ook een 3de officier ter plaatse gevraagd. Majoor Karl Moreas komt ter plaatse en neemt de coördinatie van sector Charlie/delta voor zijn rekening. Deze opschaling betekent figuur 7 Zicht op een glazen gedeelte van het vals plafond. Het vuur in het vals plafond is duidelijk zichtbaar. (Foto: Luc Van Ussel)

wel dat zes van de elf Brusselse autopompen, vier van de zeven autoladders en drie van de vier officieren op dezelfde interventie ingezet zijn. In de dispatching zorgt Kapt. Bruno

Intussen wordt het personeel van de autopomp Anderlecht

Van Kriekinge ervoor dat de restdekking van Brussel gega-

naar binnen gestuurd. Hun taak is het uitvoeren van een bin-

randeerd blijft.

nenverkenning. De brand heeft zich immers een 60-tal meter verplaatst onder het dak. Het is meer dan waarschijnlijk dat er

Tegen 01u30 werden de meeste brandweermensen afge-

onder het dak enkele brandhaarden zijn. Ze botsen dan ook

lost. De brandweer bleef nog tot 8u ’s morgens ter plaat-

snel op het vuur dat zich verplaatst in het vals plafond. Hierop

se als brandwacht. Daarna werden er door de opkomende

maken zij een stoplijn met twee lijnen van 45 mm.

ploeg nog twee uur inspecties uitgevoerd om er helemaal zeker van te zijn dat de brand niet opnieuw opflakkerde.

Met behulp van deze lijnen slagen ze erin om het vuur in het

Deze inspecties werden gecombineerd met het uitvoeren

vals plafond (zie figuur 7) tegen te houden.

van pompwerken. Er werd zoveel mogelijk bluswater weg-

Tegelijkertijd maken de brandweermensen in de Villa Her-

gepompt uit de kelders van de Bozar.

mosastraat ook een opstelling met twee lijnen van 45 mm op het dak.

De eindopstelling zag er als volgt uit:

De ploegen in de Ravensteinstraat leggen twee lijnen van 70 mm af langs de gevel van het gebouw tot ze bij het dak komen. Daar worden vier lijnen van 45 in stelling gebracht op het dak. In totaal zijn er nu acht lijnen van 45 mm op het dak en twee lijnen van 45 mm onder het dak.

Nu alle mensen ingezet zijn, wordt een zesde autopomp (UCL) ter plaatse gevraagd. Er is (bij zo’n interventie) immers figuur 8 Twee brandweermensen aan het werk bij één van de brandende structuren. (Foto: Robert Decock)

figuur 9 Overzicht van de site met aanduiding van de verschillende voertuigen. (Figuur: Laurent Ledeghen)

In het totaal namen 98 brandweermensen deel aan de interventie. Een brandweerman werd tijdens de interventie onwel en werd naar het ziekenhuis afgevoerd voor verder onderzoek. Een tweede raakte licht gewond na een glijpartij op het zinken dak. Hij kon de interventie dapper verder zetten.

18

5 LESSONS LEARNED 5.1 Terugroepen van personeel Brandweer Brussel is de grootste organisatie van het land.

Het hele jaar door zijn er 24/24 tussen de 160 en 175 brandweermensen van wacht in de verschillende Brusselse kazernes. Dit laat toe om heel wat interventies tegelijk af te werken. Af en toe gebeurt het echter dat een interventie zeer veel middelen opslorpt. Dan wordt de restdekking van het grondgebied (waar 1,2 miljoen mensen wonen en overdag 400.000 mensen werken) al snel een uitdaging. figuur 10 Kol. Van Gyseghem en Kapt. Platteau aan de commandopost. (Foto: Robert Decock)

Bovendien is het zo dat brandweermensen op een bepaald moment moeten afgelost worden. Op het moment van de aflossing zijn de ploegen die gaan aflossen niet meer beschikbaar voor een andere interventie terwijl de afgeloste

de architecte van de verbouwing ervan namen hier ook aan

ploegen eerst moeten gaan douchen, eten en hun voer-

deel, alsook de regie der gebouwen. De architecte had de

tuigen terug in orde stellen vooraleer ze naar de volgende

meest recente plannen bij. Dit was zeer handig. De directeur

interventie kunnen. In Brussel is er een samenwerking met

en de regie der gebouwen konden direct de nodige maat-

het rode kruis dat dan tot tien ambulanciers stuurt. Op die

regelen nemen om snelle herstellingen aan het dak te orga-

manier kunnen tien brandweermensen van de ziekenwagen

niseren om waterschade aan het gebouw en de collectie te

gehaald worden en als brandweermens ingezet worden.

beperken.

Echter op het moment van de aflossing volstaat dit niet.

Het toekennen van een gespreksgroep per sector zorgt voor Eén van de lessen uit deze brand is dat er drempelwaardes

de nodige rust. Er werd regelmatig gebruik gemaakt van een

moeten bepaald worden. Als bijvoorbeeld 5 autopompen

CAN-rapport om informatie van de sectoren naar de com-

langer dan 2 uur ingezet zijn en het duidelijk is dat het einde

mandopost te laten vloeien.

van de inzet nog niet direct in zicht is, dan moeten er een aantal mensen binnen geroepen worden. Hierbij is vooral

6 AFSLUITER

nood aan chauffeurs, onderofficieren en officieren.

Al bij al was dit een zeer grote interventie die enkele ver-

5.2 Reservebatterijen en reservetoestellen

rassende wendingen kende. De eerste indruk bij aankomst

De brandweer werkt meer en meer met toestellen die werken

gaf een compleet verkeerd beeld van de uitdaging waar de

op batterijen: radio’s, lampen en warmtebeeldcamera’s. Bij

ploegen voor stonden. De mensen van de 40ste compagnie

langdurige interventies raken de batterijen leeg en moeten er

hebben deze brand goed aangepakt door stelselmatig op

reservebatterijen of zelfs reservetoestellen ter plaatse komen.

te schalen, hun beeldvorming bij te stellen en aan te vullen

Er is dus nood aan een behoorlijke stock van die zaken. Daar-

langs onder en langs boven en te zorgen voor een goede

bij is het belangrijk dat ze ook buiten de gewone werkuren

coördinatie van de bluswerken. Er is geen twijfel dat hun

toegankelijk zijn. Een bijkomende uitdaging is dat het hier gaat

werk dit monument en de inboedel ervan gered heeft.

over een stock die slechts enkele keren per jaar zal gebruikt worden. Deze toestellen moeten dus in een circuit worden

7 BRONNEN

opgenomen. Zo niet, is het mogelijk dat de batterijen niet zullen werken op het moment dat ze nodig zijn, omdat ze enkele

[1] www.wikipedia.org, BOZAR, geraadpleegd op 1 februari ’21

maanden werkloos in de kast hebben gelegen.

[2] Ledeghen Laurent (2021) Debriefing Bozar, presentatie gegeven aan alle officieren te Brussel

5.3 Operationele coördinatie Bij een grootschalige interventie is het erg belangrijk om structuur te brengen in de interventie. De operationele coördinatie heeft goed gewerkt. Er was op regelmatige tijdstippen multidisciplinair overleg. De directeur van Bozar en

Karel Lambert

19

BRANDWEER VOOR BOLIVIA Brandweer voor Bolivia (BvB) is een Antwerpse vereniging van voornamelijk brandweermannen die al meer dan 20 jaar actief is in Bolivia. Onze vereniging geeft in Bolivia allerlei opleidingen met de bedoeling om er lokale instructeurs op te leiden zodat ze zelf hun eigen mensen kunnen opleiden en de verworven kennis kan worden doorgegeven. Omdat er vaak een tekort aan materialen is of de kwaliteit ervan zeer bedenkelijk is, verzamelt BvB ook ziekenwagen- en brandweerkledij en -materiaal en verscheept dit via de haven van Antwerpen naar Zuid-Amerika.

Het eerste werkbezoek van onze vereniging aan Bolivia da-

medische hulpverlening zijn de noden in Bolivia eveneens

teert al van 1999. Aanvankelijk betekende dit een intensieve

nog bijzonder groot op verschillende vlakken, zoals brand-

samenwerking met het vrijwillige brandweerkorps in Tarija, in

wonden en revalidatie maar zeker ook de dringende medi-

het zuiden van het land. Sinds 2015 hebben we een samen-

sche hulpverlening. Momenteel werken we samen met onze

werkingsovereenkomst met de SAR Bolivia met hoofdzetel in

partners in Bolivia aan de oprichting van een Boliviaans filiaal

Cochabamba. SAR staat voor Search and Rescue en is een

van onze vereniging, met de bedoeling om er ook van start te

vrijwilligersorganisatie die, naast zoek- en reddingswerk, ook

gaan met een opleidingsacademie voor hulpverleners.

gespecialiseerd is in brandbestrijding en medische hulpverlening in verschillende steden in Bolivia. In Cochabamba heb-

Dankzij de steun van verschillende vrijwilligers, experten en

ben we reeds opleidingen binnenbrandbestrijding, duiken en

schenkers van allerhande materiaal, wagens en werk- en in-

doorgedreven opleiding brandpreventie, residentiële & indus-

terventiekledij slagen we er mee in de honderden vrijwillige

triële gegeven. We voeren er ook gesprekken met beleidsma-

hulpverleners in heel Bolivia te voorzien van de noodzakelij-

kers op verschillende niveaus en zijn er actief op het vlak van

ke materialen, opleidingen en begeleiding, zodat zij dagelijks

brandpreventie. Ook binnen dit laatste domein is er in Bolivia

klaar kunnen staan om in hun regio op een professionele,

trouwens nog heel veel werk te verrichten. Op het vlak van

goed uitgeruste en veilige manier hulp te bieden waar nodig.

20

Op dit moment is onze vereniging opnieuw een grote container aan het vullen met medisch en brandweermateriaal en -kledij van verschillende korpsen, enkele bedrijven en andere gulle schenkers. Deze container blijft nadien trouwens in Bolivia zodat er zogenoemde ‘warme’ praktijkoefeningen van de opleiding binnenbrandbestrijding in kunnen plaatsvinden. Gelet op de coronapandemie, die ook in Zuid-Amerika hevig toeslaat, zal de container wellicht ten vroegste eind dit jaar kunnen vertrekken. En hij is nog niet vol …

Brandweer voor Bolivia (BvB) is dan ook steeds geïnteresseerd in degelijk, bruikbaar brandweermateriaal, gaande van slangen over hydraulisch bevrijdingsmateriaal tot brandweerwagens, om te verschepen naar Bolivia in het kader van onze samenwerkingsovereenkomst met het vrijwilligerskorps van de SAR Bolivia. U kan onze vereniging steeds contacteren via frank.mortelmans@gmail.com of 0478/445685.

Frank Mortelmans, Verantwoordelijke P.R. Brandweer voor Bolivia Foto’s: Brandweer voor Bolivia

HISTORIEK ‘BRANDWEER VOOR BOLIVIA’ 1999

2003

Antwerpen (burgemeester Leona Detiège) en Gent wor-

Het programma van de brandweer wordt voortgezet

den aangesproken door de toenmalige ambassadeur van

maar wordt nu meer gericht op Tarija daar Arturo Liebers

Bolivia, Arturo Liebers, om hulp en materiaal te schenken

zelf uit Tarija komt en hij daar een nationaal opleidings-

aan de brandweer in Bolivia die toen nog uitsluitend bij

centrum wil oprichten voor de brandweer.

de nationale politie hoorde. Hierop wordt ingegaan en vanuit Bolivia komt er een delegatie om de wagens die

2004

gedoneerd worden te bekijken.

Nadat de stad Antwerpen stopt met de samenwerking met Tarija na de gemeenteraads-verkiezingen, gaan wij

2000

op zoek naar een andere gemeente die het project zou

Er gaat een delegatie vanuit Antwerpen en Gent naar Bo-

kunnen verderzetten. Er zijn 2 gegadigden, Beveren en

livia om opleiding te geven in verband met de wagens die

Brasschaat. Het wordt Brasschaat aangezien zij het meest

ondertussen aangekomen zijn in verschillende steden

enthousiast zijn. Zo wordt de stedenband Tarija-Bras-

in Bolivia : Potosi, Sucre, Tarija en La Paz. De delegatie

schaat geboren. Deze heeft verschillende pijlers, waar-

van Antwerpen bestaat uit Tony Dijck, hoofdcommis-

onder het oprichten van een vrijwillig brandweerkorps in

saris politie Antwerpen, Stefan van den Steen, adjudant

Tarija en een luik preventie.

brandweer Antwerpen, en Frank Mortelmans, eveneens brandweer Antwerpen. De delegatie van Gent bestaat uit

2005 TOT 2009

3 Gentse brandweermannen.

Op regelmatige basis is er een uitwisseling van delegaties zowel met Brasschaat als met Tarija met de bedoeling

2001

om de leden van het vrijwilligerskorps van Tarija op te lei-

Het project ‘preventie’ wordt opgestart met de nadruk op

den en ook te zorgen dat zij via Antwerpen en andere

basispreventie, dit betekent sensibilisering en een wette-

korpsen allerlei materiaal krijgen.

lijk kader.

21

2008

Omdat het om een gefundeerde vraag gaat en de wil om

Oprichting in Antwerpen van de vereniging ‘Brandweer

vooruit te gaan er duidelijk groot is, beslissen we om in

voor Tarija’, dit om aanspraak te kunnen maken op subsi-

zee te gaan met de SAR (Search and Rescue) Bolivia in

dies van de stad Antwerpen daar wij een belangrijke on-

Cochabamba.

dersteunende rol hebben binnen de stedenband en wij

Op 23 september 2013 wijzigt onze vereniging haar naam

dan ook leden van onze vereniging naar Bolivia kunnen

in “Brandweer voor Bolivia” en op 20 december 2013 on-

sturen om er opleidingen te geven. Voor de eerste keer

dertekent de vereniging een eerste samenwerkingsover-

gaat er ook iemand van Antwerpen mee op delegatie

eenkomst met de stad Antwerpen voor een periode van

naar Tarija in het kader van preventie, Iris De Greve.

één jaar. Deze overeenkomst werd op 3 november 2014 met een half jaar verlengd.

2010 In Tarija wordt beslist om een kazerne te bouwen voor de

2014

ondertussen groeiende vrijwillige brandweer en er wordt

Met de steun van MSC en het Antwerpse stadsbestuur

ook gestart met een specifieke duikopleiding door een

vertrekt de brandweerwagen van Umicore samen met

Padi-instructeur van de Antwerpse brandweer, Julien

het gedoneerde brandweermateriaal (o.a. brandweerkle-

Bosschaerts.

dij, spreid- en knipmateriaal) eind januari 2014 naar Arica (Chili) waar hij midden maart 2014 aankomt. Omwille van

2011

de trage administratieve mallemolen duurt het tot begin

Umicore (Hoboken) wil via onze vereniging een brand-

september 2014 alvorens de wagen en de container met

weerwagen aan het vrijwilligerskorps van Tarija schen-

het materiaal door de Chileense douane worden vrijge-

ken. De kosten om deze wagen te verzenden liggen ech-

geven en per vrachtwagen naar Cochabamba kunnen

ter redelijk hoog.

vertrekken. Opnieuw zijn er allerlei administratieve beslommeringen die ervoor zorgen dat de wagen en het

2012

materiaal eind 2014 nog steeds bij de douane in Cocha-

Onze vereniging is zowel in het voorjaar als in het najaar

bamba stonden.

naar Tarija op werkbezoek geweest om er duikopleidingen te geven. De duikopleiding is nu, wat onze vereniging

2015

betreft, afgerond.

Ondanks de talrijke inspanningen van zowel de plaat-

De brandweerwagen van Umicore is in november over-

selijke SAR-vrijwilligers als onze vereniging blijkt het

gedragen aan onze vereniging.

maar niet te lukken om de wagen en het materiaal vrij

Eveneens in 2012 vond de officiële opening van de nieu-

te krijgen, waarop onze vereniging beslist om de situatie

we kazerne in Tarija plaats.

(problemen) ter plaatse te gaan bekijken. Kort vóór het vertrek van deze delegatie bereikt ons het bericht dat de

22

2013

brandweerwagen en het materiaal (eindelijk) zijn vrijge-

Door allerlei omstandigheden is het niet gelukt om de

geven door de douane en aan de SAR Bolivia in Cocha-

brandweerwagen van Umicore in 2013 naar Zuid-Ameri-

bamba zijn overgedragen.

ka te verschepen.

Van 7 tot 23 maart brengen twee leden van onze ver-

Ondertussen was duidelijk geworden dat onze oor-

eniging een eerste werkbezoek aan de SAR Bolivia in

spronkelijke doelstellingen in Tarija gerealiseerd waren.

Cochabamba waar ze met de SAR Bolivia een samenwer-

Er is een goed opgeleid en uitgerust brandweerkorps dat

kingsakkoord (convenant) voor 5 jaar afsluiten omtrent 3

over een eigen kazerne beschikt en ook op het vlak van

prioritaire thema’s: preventie, duiken en binnenbrandbe-

preventie kunnen we hen nog weinig bijbrengen. Het is

strijding.

nu aan de trainers ter plaatse om het werk voort te zetten

Van 1 tot 17 december vindt een tweede delegatiebe-

en de opvolging te verzekeren.

zoek plaats aan de SAR Bolivia in Cochabamba. Twee

In het voorjaar van 2013 wordt de samenwerking met

Padi-duikinstructeurs geven er een basisopleiding dui-

Tarija (en bijgevolg ook met Brasschaat) stopgezet. Maar

ken aan in totaal 12 kandidaat-duikers van de SAR Bolivia.

de noden in Bolivia blijven groot en al snel krijgen we de

Alle kandidaten slagen voor hun examens en ontvangen

vraag vanuit Cochabamba om met hen samen te werken.

hun Padi-duikbrevet Open Water. Eén duiker van de SAR

slaagt voor de voortgezette opleiding en ontvangt het

2018

Advanced-duikbrevet.

In maart reist een expert van de Oostendse brandweer

Sinds 2015 werkt BvB ook steeds meer samen met Os-

samen met twee leden van onze vereniging naar Cocha-

care, het nazorg- en onderzoekscentrum voor brand-

bamba om er gedurende twee weken opleiding brand-

wonden en littekens in Merksem. Enkele leden van onze

preventie te geven aan een twintigtal leidinggevenden en

vereniging werken ook als vrijwilliger voor Oscare.

medewerkers van lokale overheidsdiensten, privébedrijven en van de SAR Bolivia.

2016

In november vindt een tweede werkbezoek binnen-

Op 21 februari organiseert ‘Brandweer voor Bolivia’ bij

brandbestrijding plaats met dezelfde vier instructeurs

Oscare een zeer geslaagde kennis-makingsnamiddag

van BvB die in Cochabamba gedurende twee weken een

voor een twintigtal geïnteresseerden in de vereniging. Na

vervolgopleiding geven aan 6 van de 9 lokale instructeurs

een korte voorstelling van de huidige leden, de historiek,

die vorig jaar werden opgeleid.

de visie en de toekomstplannen van BvB wordt in drie werkgroepen van gedachten gewisseld over mogelijke

2019

samenwerkingsvormen.

Een grote container van onze vereniging vertrekt in het

Op 28 september worden onze vereniging en de waar-

voorjaar met allerlei gedoneerd medisch en brandweer-

nemende ambassadeur van Bolivia door de Antwerpse

materiaal en -kledij naar Zuid-Amerika. In september

burgemeester ontvangen op het stadhuis samen met de

wordt deze container in Cochabamba vrijgegeven aan

korpsleiding van de Antwerpse brandweer en de directie

de SAR Bolivia.

van enkele ondersteunende havenbedrijven.

In de zomer reizen twee leden van de vereniging naar

Eind december vertrekt een container met geschonken

Cochabamba om er met de leiding van de SAR Bolivia de

brandweerkledij en materiaal via MSC naar Zuid-Amerika.

huidige samenwerking grondig te evalueren en de nieuwe samenwerkingsovereenkomst vanaf 2020 voor te be-

2017

reiden. Voorts pleegden zij ook in andere steden (zoals

Op 4 maart vertrekken vier leden van BvB op werkbe-

La Paz, Trinidad en Santa Cruz) overleg plegen met lokale

zoek naar de SAR Bolivia in Cochabamba. Een week later

beleidsmakers en SAR-leden om een uitbreiding van de

sluiten twee specialisten binnenbrandbestrijding van BW

werking te onderzoeken. Vooral de FAM (dit is een soort

Gent aan. Vier delegatieleden leiden er gedurende twee

Boliviaanse Vereniging van steden en gemeenten) toont

zeer intensieve weken een tiental leden van de SAR Bo-

zeer veel interesse om duurzaam samen te werken met

livia op tot instructeurs binnenbrandbestrijding. Ook een

BvB om nieuwe lokale vrijwilligerskorpsen op te richten

aantal lokale logistieke medewerkers werden intensief

en opleidingen te geven.

opgeleid.

Onze twee andere delegatieleden leggen er op verschil-

2020

lende niveaus talrijke contacten met allerlei beleidsver-

Omwille van de coronacrisis kon er in 2020 geen werk-

antwoordelijken met het oog op het vrijgeven van de

bezoek naar Bolivia plaatsvinden en waren er slechts

container met geschonken brandweermateriaal. Zij leve-

weinig contacten met de SAR Bolivia en de FAM. Wel

ren ook beleidsondersteunend werk voor de SAR Bolivia

werd in nauw overleg met onze contactpersonen ter

en verkennen het terrein inzake preventie.

plaatse de oprichting van een Boliviaans filiaal van BvB

Kort na het vertrek van deze delegatie uit Cochabamba

verder voorbereid, zowel op juridisch als op administra-

wordt het geschonken materiaal (eindelijk) vrijgegeven

tief en logistiek vlak.

aan de SAR Bolivia.

In het najaar werd opnieuw een grote container gevuld

Op 28 oktober is de vereniging met een stand aanwezig

met gedoneerd brandweermateriaal en -kledij.

op de opendeurdag van de Antwerpse brandweer waar we heel wat nieuwe armbandjes van BvB aan de man/

Hopelijk kan deze container in 2021 naar Bolivia ver-

vrouw gebracht hebben.

scheept worden.

BvB, 25/01/2021

23

ONDERZOEK STICHTING BRANDWONDEN 1 JAAR NA WETTELIJKE VERPLICHTING

KWART VLAAMSE WONINGEN HEEFT NOG ALTIJD GEEN ENKELE ROOKMELDER Eén jaar na de wettelijke verplichting beschikt ruim een kwart van de woningen in Vlaanderen nog niet over een rookmelder. Amper 27 procent is volledig in orde en heeft op elke verdieping een rookmelder.

Dat blijkt uit een onderzoek van de Stichting Brandwonden. Vooral bij senioren en in huurwoningen is dringend een inhaaloperatie nodig, zeker nu mensen in volle coronacrisis vaker thuis zijn en het brandrisico dus toeneemt.

Sinds 1 januari 2020 moet iedere woning in Vlaanderen voorzien zijn van rookmelders. Elke verdieping moet min-

GEEN ROOKMELDERS BIJ VIER OP DE TIEN ALLEENSTAANDE SENIOREN

stens één rookmelder tellen. De Stichting Brandwonden onderzocht de voorbijemaanden hoe het staat met de naleving

Vooral bij senioren is de situatie zorgwekkend, toont het

van deze nieuwe wetgeving. Medewerkers bezochten 5.000

onderzoek van Stichting Brandwonden. Zes op de tien wo-

woningen, verspreid over alle Vlaamse provincies.

ningen zonder rookmelders wordt bewoond door senioren.

Bij de alleenstaande senioren beschikt liefst 38 procent niét

28 procent van de bezochte woningen beschikt ondanks de

over rookmelders thuis. “Dat is bijzonder verontrustend”,

wettelijke verplichting nog altijd over geen enkele rookmel-

waarschuwt Stefaan Lauwaert van de Stichting Brandwon-

der. Slechts één vierde (27 procent) van de woningen be-

den. “Senioren wonen immers vaker in oudere woningen,

antwoordt volledig aan de regels en heeft op elke verdieping

die sowieso al een groter risico lopen op brand. Alleenstaan-

een rookmelder hangen. Bij de huisbezoeken werd ook na-

de senioren zijn bovendien ook vaak nog eens minder alert

gegaan of de toestellen wel werkten: van de 6.013 geïnstal-

voor brandgevaar en minder mobiel bij een evacuatie. Net

leerde rookmelders bleek 15 procent defect.

voor die groep zijn rookmelders onmisbaar.”

24

OPLOSSING VOOR HUURWONINGEN: VERPLICHT ROOKMELDERS MET BATTERIJ VAN 10 JAAR Naast de senioren blijken ook de huurders extra kwetsbaar.

Liefst 76 procent van alle defecte rookmelders bevinden zich in huurwoningen of huurappartementen. Het gaat bijna uitsluitend (in 94 procent van de gevallen) over rookmelders met een batterij die maar één jaar meegaat. Verhuurders zijn verantwoordelijk voor de plaatsing van de rookmelder, maar niet voor het onderhoud. Te veel verhuurders plaatsen daarom goedkope rookmelders met een beperkte batterijduur

heeft amper een kwart van de Vlaamse woningen voldoen-

en schuiven de verantwoordelijkheid nadien door naar hun

de rookmelders. We moeten heel erg dringend een versnel-

huurders. De oplossing ligt voor de hand: een wettelijke ver-

ling hoger schakelen om mensen te overtuigen om te in-

plichting om alle huurwoningen uit te rusten met rookmel-

vesteren in rookmelders. Zeker nu we door Covid-19 veel

ders met een batterij die het 10 jaar uithoudt.

vaker thuis zijn en het risico op brand dus ook groter is. Er is extra aandacht nodig voor de senioren. Dat gaat van bij-

WAKE-UP CALL OM VERSNELLING HOGER TE SCHAKELEN

komende sensibilisering tot praktische hulp bij de installatie van de rookmelders. Het gaat hier over mensenlevens, dus het kan echt niet dat de meest kwetsbare groep nu het verst

De resultaten van het onderzoek zijn volgens de Stichting

achterop hinkt.“

Brandwonden een luide wake-up call. “De strengere regels zijn ruim op voorhand aangekondigd en gecommuniceerd,

Bron: Onderzoek Stichting Brandwonden

de wet is nu precies één jaar geleden ingegaan en nog altijd

Foto’s: Shutterstock

PREMIUM KLEDIJ VOOR TECHNISCHE HULPVERLENING DE JUISTE KLEDING VOOR DE JUISTE TAAK

Bij verschillende interventies, heeft technisch reddingspersoneel comfortabele & beweeglijke kleding nodig. Vaak vormt zware brandinterventiekledij hier een belemmering.

Uitzonderlijk licht in gewicht (1225 gram) 100% water -en winddicht Maximaal ademend comfort

GORE-TEX PYRAD® BIEDT OPTIMALE BALANS TUSSEN COMFORT EN BESCHERMING!

Unieke bescherming tegen incidenteel vlamcontact Optimale bescherming tijdens hulpverlening water- en stormschade, (verkeers-) ongevallen, stroompannes, liftevacuaties, e.a Hoge zichtbaarheid

EN ISO 11612

SCAN ME RED

EN ISO 11611

EN ISO 20471

EN 343

EN 1149

EN 13034

class 2 A1

EN ISO 20471

class 4/4 R

3/-5

Type 6

NAVY YOUR LOGO HERE

A1, A2, B2, C1, D2, E1, F1

www.vdp.com | info@vdp.com | 03 820 95 18 25

De monding van het Canal Grande in het centrum van Venetië

DE BRANDWEER VAN DE STAD VAN DE DOGEN - VENETIË Een stad met opvallende contrasten Venetië is een kuststad in het noordoosten van Italië, aan de kust van de Adriatische Zee. De stad strekt zich uit over een groep van 121 kleine eilanden, gescheiden door een netwerk van kanalen en verbonden door 435 bruggen. Venetië ligt in het midden van de Venetiaanse lagune, tussen de mondingen van de Po en de Piave en staat bekend om zijn uitzonderlijke ligging, om zijn architectuur en om het cultureel erfgoed, die het gezamenlijk tot UNESCO-werelderfgoed hebben gemaakt.

Venetië is de hoofdstad van de regio Veneto. In 2012 telde de gemeente 269.810 inwoners, waarvan er 58.666 binnen de stadsgrenzen wonen. Er zijn 176.000 inwoners aan de kust, meestal in de “frazioni” van Mestre en Marghera, en de overige 31.000 inwoners wonen op andere eilanden in de lagune.

Samen met Padua en Treviso vormt Venetië de agglomeratie Padua-Treviso-Venetië (PATREVE), een geografisch gebied met in totaal 1.600.000 inwoners.

Venetië werd kort na het jaar 528 gesticht door vluchtelingen die de Lombardische invasie ontvluchtten en was elf eeuwen lang, van 697-1797, de hoofdstad van de Republiek Venetië. Tijdens de middeleeuwen en de renaissance was de stad een grote zeemacht, de initiatiefnemer van de Vierde Kruistocht en de grote overwinnaar in de Slag bij Lepanto in Kaart van de stad Venetië met de wijken die de belangrijkste concentratie in de lagune vormen 26

1571 tegen het Ottomaanse Rijk. Dankzij de banden met Azië

• Dorsoduro (harde rug) wordt zo genoemd vanwege het

en het Nabije Oosten, tot stand gebracht door de koopman

meer rotsachtige karakter van de bodem en de grotere

en ontdekkingsreiziger Marco Polo, werd het ook een van

hoogte waarop de sestiere gelegen is. Als gevolg daarvan

de belangrijkste handelscentra van Europa, met name voor

wordt het bij “acqua alta” (hoogwater) minder vaak over-

zijde, graan en specerijen. Ten slotte was het een belangrijk

stroomd. Dit gebied omvat ook het eiland Giudecca.

cultureel centrum van de 13e tot het einde van de 17e eeuw, waarvan de schilders van de Venetiaanse School (waaron-

Het historische centrum is volledig autovrij; de grachten

der Titiaan, Veronese en Tintoretto), de toneelschrijver Carlo

vormen de wegen, en de verschillende boten, die alleen

Goldoni en de componist Antonio Vivaldi de belangrijkste

het Grote Kanaal, het Giudeccakanaal en de lagune rond de

vertegenwoordigers zijn.

stad oversteken, zijn het middelpunt van het openbaar vervoer. Venetië is een unieke stad waar je je bijna uitsluitend te

De naam is afkomstig van de mensen die het gebied voor de

voet kunt verplaatsen. Er zijn ook watertaxi’s, van die kleine

10e eeuw bewoonden, de Venetianen. In het Latijn Venetiae,

gemotoriseerde boten die acht tot tien personen kunnen

maar in de praktijk ook wel de Stad van de Dogen, de Sere-

vervoeren. En uiteraard zijn er de “gondels”, dat zijn kleine,

nissima (de serene), de koningin van de Adriatische Zee, de

zeer lichte roeiboten. Het privévervoer van Venetianen met

stad van het Water, de stad van de Maskers, de stad van de

gemotoriseerde boten of roeiboten is beperkt tot zondag-

Bruggen of de Drijvende Stad. Vandaag is de stad beroemd

se uitstapjes. Andere modellen van boten van verschillende

om zijn grachten - vooral het Canal Grande - en zijn gon-

grootte zijn bedoeld voor commercieel vervoer. De Franse

dels, zijn talrijke kerken, het San Marcoplein, het Dogenpa-

schrijver Chateaubriand merkte op dat Venetië een onna-

leis, de Brug der Zuchten, zijn Biënnale en zijn Carnaval.

tuurlijke stad was, terwijl de Venetianen de stad beschouwen als de enige natuurlijke stad in een wereld waar men tegen

DE STAD VENETIË

de natuur gewapend moet zijn.

Een millennium lang stond Venetië met al zijn instellingen

De stad wordt doorkruist door 177 kanalen (waarvan de be-

in het teken van de kooplieden. De handel droeg bij aan de

langrijkste het Canal Grande = Grote Kanaal is) met maar

macht en was afhankelijk van de zee. Na een decadente 19e

liefst 455 bruggen die meestal gebogen zijn om boten te la-

eeuw zag de stad in de loop van de 20e eeuw hoe de toeris-

ten passeren. De stad telt 123 kerken en ligt verspreid over

tische industrie zich ontwikkelde, goed voor 1,5 miljard euro

118 eilanden tussen de mondingen van de Adige (zuid) en de

per jaar. Daarnaast was er ook de opkomst van de chemi-

Piave (noord). De stad is verdeeld in zes historische wijken

sche industrie.

die “sestieri” worden genoemd: San Marco, Castello en Can-

De belangrijkste sector van de Venetiaanse economie is de

naregio op de linkeroever van het Canal Grande en Santa

dienstensector (toerisme, vervoer, financiële en vastgoe-

Croce, San Polo en Dorsoduro op de andere oever.

dactiviteiten): 44% van de bedrijven en 40% van de banen

• De wijk San Marco met de gelijknamige basiliek vormt het

behoren daartoe. De op één na grootste sector is de han-

hart van de stad.

del (28% van de bedrijven en 20% van de banen), gevolgd

• De wijk Castello beslaat het hele zuidoostelijke deel van Venetië.

door de bouwsector (14% van de bedrijven en 10% van de banen). Deze laatste activiteit is de afgelopen decennia afge-

• De wijk Cannaregio beslaat het gedeelte van de stad tus-

nomen (gegevens over 2001). In 2007 verwelkomde Venetië

sen de Rialto en het station. Het wordt zo genoemd van-

21 miljoen toeristen. Het toerisme zorgt voor een omzet van

wege het rechtlijnige karakter van de kanalen die erdoor-

ongeveer 1,5 miljard euro per jaar. Dit bedrag wordt waar-

heen lopen (canal reggio).

schijnlijk onderschat, omdat veel transacties op de zwarte

• Op de andere oever situeren zich Santa Croce en San Polo

markt worden uitgevoerd.

die hun naam te danken hebben aan twee kerken (de eer-

De haven van Venetië is een van de belangrijkste in Ita-

ste daarvan is lang geleden verwoest).

lië met meer dan 30 miljoen ton goederenomslag per jaar.

1

• San Polo is het dichtstbevolkte gebied en omvat het win-

De cruisehaven is een van de belangrijkste in Europa en het

kelgebied Rialto. San Croce is de meest recente wijk met

Middellandse Zeegebied, met in 2014 meer dan 1.700.000

grotere gebouwen uit de 19e en 20e eeuw.

passagiers.

1 Een sestiere (meervoud: sestieri) is een onderverdeling van bepaalde Italiaanse steden en dorpen.

Het woord komt van sesto (zesde) en wordt alleen gebruikt voor steden die verdeeld zijn in zes delen.

27

De Rialtobrug over het Canal Grande, gebouwd tussen 1588 en 1591

Venetië aan het Canal Grande

Een paar gondels afgemeerd langs de grachten van de stad

De gebouwen in Venetië zijn gebouwd op houten palen (zie

volgen zijn de onverbiddelijke aantasting van historische

hieronder). Ze worden bedreigd door de getijden, vooral tus-

monumenten en woningen als gevolg van het stijgende

sen de herfst en het vroege voorjaar. De stad heeft periodiek

waterpeil en de daaruit voortvloeiende toestroom van

te maken met overstromingen. Dit is wat de Venetianen het

producten die schadelijk zijn voor steen en baksteen.

acqua alta noemen. Dit fenomeen kan worden verklaard

De verzakking van Venetië is niet precies te meten en de

door de combinatie van verschillende natuurlijke factoren: de

verdere ontwikkeling ervan is een onderwerp van contro-

aantrekkingskracht van de maan, en vooral de sirocco, een

verse. Een recent project, voorgesteld door een consor-

warme wind uit Afrika die voorkomt dat de lagune leegloopt,

tium van Italiaanse industriëlen, omvat de installatie van

omdat meerdere fasen van hoogwater elkaar opvolgen. Dit

78 beweegbare poorten in de drie kanalen van de lagune

fenomeen heeft altijd bestaan, maar is de laatste decennia

om de stad te beschermen. Onder normale omstandighe-

sterk toegenomen door verschillende factoren die allemaal

den zouden deze poorten, een soort ophaalbruggen, met

verband houden met het klimaat en de menselijke activiteit:

water worden gevuld en zo onder water komen te staan.

• De algemene stijging van de zeespiegel.

Wanneer het water meer dan een meter stijgt zal het, door

• Grondverzakkingen: in de 20e eeuw werden belangrijke

middel van het inspuiten van perslucht worden afgevoerd

putten gegraven om grondwater op te pompen, waardoor

uit die kunstwerken, waardoor de poorten omhoogkomen

de toch al instabiele grond werd verzwakt.

en de doorgang afsluiten om de lagune volledig te schei-

• Hydrografische storingen: de modernisering van de haven

den van de zee.

heeft geleid tot het graven van diepe kanalen om de door-

Dit project, MOSE genaamd, ging in 2003 van start. De

vaart van grote schepen mogelijk te maken. Hun drukke

werken zouden aanvankelijk afgerond zijn tegen 2011,

verkeer op die vaarwegen vormt een dreiging voor Venetië

maar door herhaaldelijk uitstel is dat tot op heden nog niet

en is gemeld door de UNESCO. Dit maakt het veel gemak-

het geval. Vandaag de dag veroorzaakt het project veel

kelijker voor de zee om de lagune in te stromen. Naast het

controverse, met name vanwege de gigantische kosten en

fenomeen van acqua alta is er ook de wijziging van het

de steeds sterkere twijfels onder wetenschappers en ge-

ecologische systeem, het verdwijnen van de biodiversiteit

tijdespecialisten over de effectiviteit van dit systeem. Het

in en rond de zee.

zou alleen echt nuttig zijn voor zeer grote vloeden en zou

• Met de val van de republiek in 1797 is ook de gewoonte voor de Venetianen verloren gegaan om de grachten te

het andere grote probleem van de stad, met name dat van de golven in de lagune, niet oplossen.

reinigen en ze te ontdoen van zand, waardoor de grach-

• Het probleem van de lagunegolven (moto ondoso) houdt

ten in het historische centrum een stuk minder diep zijn

verband met de toename van het motorbootverkeer in de

geworden. De afgelopen jaren heeft de gemeente dit bag-

kanalen van de stad en in de lagune. Het verzwakt de fun-

gerwerk weer opgenomen, wat nu al bijdraagt aan de ver-

damenten van de constructies, kalft de oevers af en ver-

laging van het waterpeil in sommige wijken. De kanalen,

zwakt de kades. In de lagune leidt het tot het verdwijnen

die hun volledige capaciteit hebben teruggewonnen, zijn

van zandbanken die essentieel zijn voor het evenwicht. De

beter in staat om bij te dragen aan de natuurlijke versprei-

toename van het verkeer in de kanalen is te wijten aan het

ding van water. De gevolgen zijn goed merkbaar in het

groeiend aantal toeristen maar daarnaast zijn er ook de

dagelijkse leven van de bewoners. Zij moeten immers de

koopvaardijschepen die de in Marghera gevestigde indus-

lagere verdiepingen van hun huizen verlaten en zich ver-

trieën bedienen. De Venetiaanse autoriteiten houden geen

plaatsen via de brugsystemen. Maar de belangrijkste ge-

rekening met de ecologische gevolgen van dit verschijn-

28

sel. Een bijkomend probleem is dat de boten, als gevolg

De eilanden in de lagune van Venetië met hun oorspron-

van de verbetering van de motoren, steeds sneller gaan,

kelijke en aangeslibde grondsoorten, lieten geen traditio-

waardoor er een steeds sterkere golfslag ontstaat. Toch

nele bouwwijze toe, omdat de vochtige en instabiele grond

worden er wel snelheidscontroles uitgevoerd: de snelheid

het gewicht van de gebouwen niet kon dragen. De oplos-

is beperkt tot 5 km/u in de stadskanalen en tot 15 km/u in

sing was het gebruik van palen, waardoor er boven water

de lagune.

kon worden gebouwd. De techniek bestaat erin om ze in de

• De wereldwijde klimaatverandering: de stijging van de

grond te drijven zodat ze een platform van eiken- en lariks-

zeespiegel met 60 centimeter in 2050 en mogelijk met 150

planken dragen die stevig aan elkaar vastzitten, waardoor de

centimeter tot 10 meter tegen het einde van de 21e eeuw

grond wordt verstevigd en geëgaliseerd. Voor de bouw van

zou dan leiden tot de totale vernietiging van de stad [14].

de Basiliek van Santa Maria della Salute gebruikten de Vene-

Deze visie wordt ondersteund door talrijke wetenschap-

tianen bijvoorbeeld 1.006.657 palen van vier meter lang,

pelijke publicaties, hoewel er binnen de wetenschappelijke

vervaardigd uit eikenhout, elzenhout en lariks.

gemeenschap toch ook andere stemmen opgaan.

De beperkingen die verbonden zijn aan het bouwen in het water met palen als fundering maken dat de paleizen wer-

Na enige tijd van blootstelling in de lagune bracht het pro-

den ontworpen in strijd met de traditionele regels van de

ject MOSE project verschillende technische fouten aan het

architectuur. Terwijl in paleizen op het vaste land het de ge-

licht. Ten eerste: wanneer de barrières worden opgeworpen,

woonte is om te beginnen met de funderingen, waarop de

hoopt zich een aanzienlijke hoeveelheid zand op in de oor-

infrastructuur wordt gelegd om het gewicht van het gebou-

spronkelijke locaties waar de barrières zich normaal bevin-

wengeheel te ondersteunen, werd in Venetië de methode

den. Bovendien gaat het zeeleven door en hebben zeedieren

volledig omgekeerd: eerst werd als het ware een grote doos

zoals mosselen zich op dezelfde plaats gevestigd, waardoor

op zuilen geplaatst om het gewicht rechtstreeks op de fun-

het ook onmogelijk is om de barrières bij eb weer goed te-

deringspalen over te brengen via een systeem van bogen en

rug te plaatsen. Een ander groot probleem was de aantasting

aangepaste gewelven.

van de barrières door zout water uit de Adriatische Zee. Men merkte zelfs dat vervangende barrières ook in de open lucht aan het desintegreren waren.

De brandweerkazerne in het centrum van de stad met zijn vier ongewone uitgangen voor de in onze ogen niet gebruikelijke vaartuigen 29

DE ITALIAANSE NATIONALE BRANDWEER Het korps Brandweer, Redding en Civiele Bescherming bestaat uit 8 centrale hoofdafdelingen, 18 regionale kantoren en 100 provinciale commando’s (hoofdreddingscentra) met zo’n 800 brandweerkazernes verspreid over het gehele Italiaanse grondgebied. De leiding van de brandweer staat onder toezicht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken.

De Nationale Brandweer (C.N.V.V.F - Corpo Nazionale dei Vigili del Fuoco) is verantwoordelijk voor de brandbestrijding, dringende technische hulpverlening - ook met niet-conventionele gevaarlijke stoffen -, alsook voor de brandpreventie in nieuwe gebouwen en voor het behoud van het historisch erfgoed. Het Nationaal Korps is bevoegd voor het hele Italiaanse grondgebied en telt meer dan 35.000 beroepsbrandweerlieden en verschillende eenheden die uit vrijwilligers bestaan. De provincies Bolzano, Trento en Valle d’Aosta hebben allemaal een andere brandweerorganisatie en zijn zowel in financieel als in organisatorisch opzicht zelfstandig.

De Italiaanse nationale brandweer is een essentiële en operationele component binnen het nationale systeem voor civiele bescherming. Bovendien kan het CNVVF bij internationale noodsituaties, bij grote calamiteiten en om de bescherming van de integriteit van personen en eigendommen in het buitenland te waarborgen, ingrijpen om hulp te bieden aan mensen in het buitenland die door grote rampen (aardbevingen, overstromingen, enz.) worden getroffen, uiteraard steeds met inachtneming van de geldende internationale verdragen en voorschriften.

Het Nationaal Korps beschikt over een eigen radionetwerk en zendersysteem, die worden gebruikt voor de communicatie bij grote natuurrampen, grote hulpacties of ernstige en urgente situaties. Het korps zorgt rechtstreeks voor het onderhoud en het beheer van alle apparatuur van het radiocommunicatienetwerk, dat verspreid is over het nationale grondgebied.

In het verleden was de Italiaanse brandweer verdeeld in verschillende gemeentelijke korpsen, allemaal onder het directe gezag van de burgemeester van de gemeente en onder toezicht van de gouverneur van de provincie waarvan zij deel uitmaakten. Pas bij het begin van de Tweede Wereldoorlog werd het Italiaanse nationale brandweerkorps officieel opgericht, na de afkondiging van het koninklijk besluit van 27 februari 1939 en omgezet in wet op 27 december 1941.

Het doel werd vervolgens omschreven als een instelling om mensen en eigendommen te beschermen, branden te voorkomen en te blussen, terwijl ook de algemene technische reddingsdiensten, waaronder die met betrekking tot luchtaf-

30

1. Het onderhoud en de reparatie van de brandweerboten behoren tot de taken die zijn toegewezen aan de dienstdoende brandweerploegen in de brandweerkazerne; 2. Lagunemotorspuitvaartuig (auto-pompa lagunare - APL) ontwikkeld voor de brandweer van Venetië i.s.m. de LAZZIO-scheepswerf in de stad van de Dogen. Deze speedboot is volledig uit hout gebouwd en heeft een zeer goede bestuurbaarheid. Met een totale lengte van 10,00 m en een breedte van 2,8 m wordt deze boot aangedreven door een krachtige 6-cilinder “Volvo Penta” motor. Drie van deze schepen zijn nog steeds in dienst en ze zijn momenteel ongeveer 50 jaar oud 3. De nieuwe versie van de Venetiaanse varende motorspuit, geleverd in 2015. Deze versie heeft een Volvo Penta hydraulische transmissie die de riemaandrijving van oudere versies vervangt. Een krachtige radar is nu in alle boten ingebouwd voor een veilige navigatie ‘s nachts. De pomp levert 3500 l/min bij 8 bar.

4. Commandoboot van de Venetiaanse brandweer.

Deze boot bevat een vergaderruimte en een kleine telecommunicatieafdeling voor crisismanagement 5. Varende motorspuit VF 1171, gebouwd in 2000 door de F.lli Giacalone scheepswerf, gestationeerd bij de brandweerkazerne van de zeehaven. Dit schip wordt bemand door 5 personen, heeft een totale lengte van 28,12 m, een diepgang van 1,85 m, en verplaatst 128 ton, is uitgerust met twee MAN D2842LE408 motoren en heeft twee brandbluspompen van 10.000 l/min elk en een 4000 liter AFFF-schuimtank. Momenteel wordt deze boot vervangen door twee kleinere schepen, maar met vrijwel identieke capaciteiten.

6. Varende motorspuit VF 441, van een meer bescheiden omvang, maar uitgerust met 2 Fiat 6-cilinder 280 PK motoren met een totale lengte van 18 m en een diepgang van 1,30 m. Er zijn ook twee 10.000 l/min brandbluspompen en een 4.000 liter AFFF-schuimtank aan boord.

7. SAR-varende motorspuit, VF R 08, voornamelijk bedoeld voor opsporing en redding op zee. Gebouwd in 2008 door de scheepswerven van Vittoria, wordt dit met 4 manschappen bemand. Het heeft twee MAN D2866LE405 motoren en een totale lengte van 13,30 m, een diepgang van 0,80 m en een totaal gewicht van 25 ton. Deze unit is uitgerust met een 4500 l/min brandbluspomp en een 500 liter schuimtank.

8. Mitsubishi Canter BAI-minipomp voor de bescherming van het eiland Lido. Dit voertuig is uitgerust met een Magirus hoge- en lagedruk pomp met een capaciteit van 2000 l/m bij 10 bar en 250 l/min bij 42 bar. Tevens heeft het voertuig een 1500 liter bluswatertank en een cabine voor drie brandweerlieden.

9. De lagune van Venetië wordt ook beschermd vanaf een helikopterbasis op de luchthaven “Marco Polo”, niet ver van de kust. Twee helikopters worden daar dagelijks ingezet.

De eerste is een Agusta-Bell AB412EP uit 2004 uitgerust met een medisch compartiment voor het vervoer van slachtoffers en een lier voor redding op zee.

10. De tweede helikopter in dienst op de helihavenbasis in Venetië is een Agusta AW 109 uit 2003, die ook gebruikt wordt voor waterredding in de lagune en voor het vervoer van mensen tijdens de evacuatie bij eventuele overstromingen. Verschillende helikopters van dit type zijn op verschillende bases in heel Italië aanwezig.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

31

weer (passieve luchtverdediging), gericht op het verminde-

• Daarnaast geeft het Nationaal Brandweerkorps de techni-

ren van de gevolgen van vijandelijke luchtbombardementen.

sche leiding aan de hulpverlening in het kader van Civiele Defensieoperaties, namelijk:

Als gevolg van de verdere ontwikkeling van het land zijn de

- Het aanpakken, zelfs in een internationale context, van

bevoegdheden van het Nationaal Korps steeds technischer

risico’s die voortvloeien uit niet-conventionele misdrij-

en complexer geworden en zijn ze beter gedefinieerd in de

ven tegen personen en eigendommen door het gebruik

wet 139 van 8 maart 2006. Dit decreet behandelt de nieuwe

van nucleair, chemisch, biologisch en radioactief mate-

bepalingen over de organisatie van het Nationaal Korps en legt de organisatie, de financiering, de structuur en de terri-

riaal; - Draagt bij aan de opleiding van eenheden van de strijd-

toriale bevoegdheden van het Korps vast.

krachten; Neemt deel aan de voorbereiding van regio-

Het Nationaal Korps is een staatsorgaan met een burgerlijke

nale en nationale rampenplannen voor civiele bescher-

status dat onder het gezag staat van het Departement van

ming;

Brandweer, Openbare Hulp en Civiele Defensie van het Mi-

- Verleent diensten en garandeert de opleiding van een-

nisterie van Binnenlandse Zaken. De minister van Binnen-

heden die verantwoordelijk zijn voor de bescherming

landse Zaken is namelijk verantwoordelijk voor het garan-

van de burgerbevolking in tijden van vrede en activitei-

deren van hulpverlening aan de bevolking, brandpreventie en het blussen van branden op het gehele nationale grondgebied, alsmede voor het uitvoeren van alle activiteiten die

ten die in tijden van oorlog worden uitgevoerd; - Maakt met zijn vertegenwoordigers deel uit van het Nationaal Comité voor Civiele Defensie.

verband houden met de operationele, tactische en orga-

• Verleent diensten en garandeert de opleiding van eenhe-

nisatorische werking van de Italiaanse brandweer. Daarom

den die verantwoordelijk zijn voor de bescherming van de

staan de “Vigili del fueco” elke dag en elke nacht klaar om

burgerbevolking in tijden van vrede en activiteiten die in

in te grijpen om hun medemensen, eigendommen en het

tijden van oorlog worden uitgevoerd;

milieu te redden.

• Met betrekking tot het blussen van bosbranden verlenen de centrale en perifere structuren van de brandweer tech-

De competentie, de strategie en de tactische organisatie

nische bijstand voor de bescherming van personen en het

die het resultaat zijn van de ervaringen uit het verleden en

waarborgen van de integriteit van territoriale eigendom-

de snelheid van de hulpverlening zijn de beste antwoorden

men.

die kunnen worden gegeven aan de bevolking, wanneer die

• In overeenstemming met eerdere overeenkomsten stelt

wordt getroffen door rampen of aan slachtoffers van spelin-

het CNVVF zijn middelen, uitrusting en personeel ter be-

gen van het lot.

schikking van de regio’s om zijn activiteiten tijdens bosbranden uit te voeren. Bovendien zorgt het boswachters-

De openbare reddingsactiviteiten van het Italiaanse nationale

korps (Corpo Forestale) van het ministerie van Landbouw,

brandweerkorps vereisen te allen tijde de onmiddellijke tus-

dat verantwoordelijk is voor het beheer van de over het

senkomst van zeer gespecialiseerde technici. Of het nu gaat

grondgebied verspreide natuurgebieden, ervoor dat de

om jonge of meer ervaren brandweermannen, altijd zijn een goede fysieke bekwaamheid en veel vaardigheden vereist.

Zij moeten dan ook een technische studie hebben afgerond en met succes vele tests hebben doorstaan, die specifiek zijn voor de functie waarvoor zij worden aangesteld.

De technische operaties in het kader van de overheidsbijstand zijn met name: • Hulp bij brand, ongecontroleerde lekkage van energie en gevaarlijke stoffen, plotselinge instorting, aardverschuivingen, aardbevingen, ongelukken, overstromingen, calamiteiten en alle andere mogelijke noodsituaties op het nationale grondgebied; • Bestrijding van de risico’s die voortvloeien uit het gebruik van nucleair, chemisch, biologisch en radioactief materiaal.

Het telecommunicatiecentrum (de alarmcentrale) dat in de brandweerkazerne in het centrum van Venetië is geïnstalleerd 32

11

11. De luchthaven “Marco Polo”, niet ver van de Venetiaanse lagune, heeft ook een goed uitgeruste brandweer.

Twee MAN 6x6 Poseidon, BAI Crash-tenders zijn daar al ongeveer tien jaar in bedrijf. Deze voertuigen hebben elk een tank met 9.000 liter water en 500 liter AFFF-schuim aan boord.

12. Drie IVECO Magirus 8x8 Super Dragon, Mezzi Speciali crash-tenders uitgerust met een 6500 l/min Magirus pomp en een 10.000 liter tank werden in 2010 aan de luchthavenautoriteiten geleverd.

12

13. Om een adequate watervoorziening te waarborgen, beschikt de luchthavenbrandweer over deze zware watertanker voor 40.000 liter met een pomp die door de provincie aan de luchthavenbrandweer werd geleverd.

Deze unit wordt gesleept door een Mercedes Actros 2244 4x2 uit 2008.

14. Twee RIV’s worden ook gebruikt voor de eerste inzet op de locatie van de luchthaven. Het zijn twee Sirmac 524D 4x4 chassis die door de firma Rampini zijn uitgerust met een drievoudige blusinstallatie: water (1500 L), BC-poeder (500 kg) en AFFF-schuim (400 L).

15. Telescopische sanitaire reddingseenheid, gemonteerd door de firma BAI, op een Mercedes Actros 1844 4x4.

13

brandweer van het nationale korps in geval van grote bosbranden hulp kan bieden. Beide werken in perfecte harmonie tijdens dit soort interventies.

De bescherming tegen alle soorten en vormen van brand is een prioriteit onder de taakstelling van algemeen belang voor de veiligheid van mensenlevens, de bescherming van eigendommen en het milieu. Dit is alleen mogelijk gebleken door middel van promotie en voorlichting, studie, voor14

bereiding en anticipatie, tests, risicoanalyses, maatregelen, normen en de steun aan instellingen die door de overheid zijn ingesteld om branden en de gevolgen daarvan te voorkomen.

Op basis van eenduidige criteria biedt de nationale brandweer op het nationale grondgebied de mogelijkheid om technische regels voor brandpreventie op te stellen. Deze regels zijn van toepassing op elke omgeving die wordt gekenmerkt door een hoog brandrisico, met inbegrip van

15

werkplekken, en op gebouwen en installaties die zijn geclassificeerd als een hoog risico op ongevallen ten gevolge van het gebruik van gevaarlijke stoffen. Daarom richten de leden van het Nationaal Brandweerkorps ook kazernes in op luchthavens en havens, alsook in grote chemische en petrochemische industrieën en olieraffinaderijen.

Criteria die specifiek zijn voor het type terrein dat moet worden beschermd, maken ook deel uit van de structuren die de regering heeft opgezet om de veiligheid van de burgers

33

van het land te waarborgen. Daarom wordt in de bergen,

destijds ongeveer honderd brandweerlieden. Sindsdien is

in de lucht of op zee in kaart gebracht hoe een snelle en

het totale aantal brandweerlieden teruggebracht tot onge-

doeltreffende inzet door de brandweer gegarandeerd kan

veer zestig, allemaal professionals, om ingezet te worden in

worden. Venetië blijft ook niet gespaard van rampen en er

de hele stad. In het hoogseizoen is er ook een vooruitge-

is daar dan ook een zeer speciale brandweer operationeel.

schoven post op het eiland Lido met een klein team van drie

De organisatie is uniek in de wereld en is volledig geïnte-

personen, vrijgesteld vanuit de nabijgelegen stad Mestré, om

greerd in de structuur van de Italiaanse Nationale Brandweer

de enige kleine autospuit die in dienst staat van Venetië te

als een uitzonderlijk interventiecentrum. Laten we even een

bemensen. Het eiland Lido wordt alleen bediend via kleine

kijkje gaan nemen!

steegjes en niet door kanalen. Een derde brandweerkazerne bevindt zich in de zeehaven en herbergt twee blusboten van

LAGUNEBOTEN OM BRANDEN TE BESTRIJDEN

een groter type, die klaar liggen om ingezet te worden in het ruime havengebied en om de twee olieraffinaderijen te beschermen die zich bevinden op de weg naar Mira, aan de

Zo’n 60.000 inwoners en drie keer zoveel in het hoogsei-

waterkant in “Porto Marghera”.

zoen, een doolhof van grachten en smalle straatjes, veel oude gebouwen en een ongelooflijk rijk architectonisch

Sinds enkele tientallen jaren is het materiaal daar erg verou-

en historisch erfgoed. Dat is de context waarbinnen de be-

derd, het aantal personeelsleden neemt voortdurend af en

roepsbrandweer van de stad Venetië moet werken.

de eisen worden steeds zwaarder: de Venetiaanse brandweer kampt al lange tijd met problemen en rekent nog steeds op

De brandweerkazerne van de “Vigili del Fuoco” van de stad

de tussenkomst van de politiek om hun voortbestaan veilig

Venetië ligt in de wijk Dorsoduro, recht tegenover de uni-

te stellen en op de regelmatige vervanging van voldoende

versiteit en ziet eruit als een historisch paleis. Ontworpen in

materiële middelen om hun missies naar behoren te kunnen

de jaren veertig van de vorige eeuw, herbergde het gebouw

uitvoeren.

Een van de vele ambulancediensten in het centrum van Venetië. Deze eenheid van de “Misericordia” zorgt voor redding en dringende medische hulp en voor spoedeisend vervoer van slachtoffers van ongevallen en ziekten. Dit ambulancestation is het centrale vertrekpunt bij calamiteiten en crises, terwijl verschillende ambulances over de hele stad zijn verspreid om een zo snel mogelijke interventie te garanderen.

34

HET REGIONALE HOOFDKWARTIER

VIER UITRUKKEN PER DAG

De kazerne van de stad Venetië ressorteert onder het pro-

In Venetië staan zestien brandweerlieden klaar om op elk

vinciale commando van Veneto in Mestré, “op het vasteland”,

moment van de dag in te grijpen. Dit aantal maakt het mo-

zoals lokaal gezegd wordt, waar het echte zenuwcentrum

gelijk om twee gelijktijdige uitrukken te kunnen behappen,

van de hulpdiensten van de provincie zich bevindt. Daar

waarna het nodig is om versterking op te roepen vanaf het

zijn de administratie, het kantoor van de commandant, de

“vasteland”. De wachtdienst bestaat uit 12 uur dienst, ge-

hoofdzetel en de laboratoria van de “Nucleo NBCR”, (nucle-

volgd door 24 uur vrij, vervolgens 12 uur in de brandweerka-

aire, bacteriologische, chemische en radiologische groep)

zerne, gevolgd door 48 uur vrij.

gevestigd, evenals het telecommunicatiecentrum, de repa-

De brandweer van Venetië voert gemiddeld 1200 inzetten

ratiewerkplaatsen, de technische teams (voor de bezetting

per jaar uit. Daaronder valt niet de bezetting van ambulances

van kranen, zware reddingsvoertuigen, enz …) en de duikers.

en evenmin bepaalde specifieke technische hulpverlening.

Elke interventie wordt uitgevoerd door middel van APL

Een helikopterbasis staat in voor de redding vanuit de lucht

speedboten (Autopompa Lagunare = varende motorspuit).

en voor ondersteuning in geval van brand of grote calami-

De lokale uitrukeenheden zijn uitgerust met 5 LPA-speed-

teiten. Deze eenheid is gestationeerd in ruime hangars op de

boten met pompen (twee werden in de afgelopen 5 jaar

luchthaven “Marco Polo”, gelegen aan de kust, niet ver van

geleverd), een ambulanceboot, een duikboot en een com-

de Venetiaanse lagune.

mandoboot. Ze zijn allemaal ongeveer 40 jaar oud. In dit verband moet worden opgemerkt dat de reparatie van ap-

Alle operaties in de regio Veneto worden gecoördineerd

paratuur een groot deel van de tijd die in de kazerne wordt

vanuit het hoofdkwartier van Mestré, dat ook een speciale

doorgebracht in beslag neemt. Er worden geen voertuigen

crisisruimte heeft voor het coördineren van grote evene-

op wielen gestationeerd in de kazerne van de binnenstad,

menten.

terwijl er wel een klein blusvoertuig staat in de kleine post op het Eiland Lido, dat tegenover de lagune ligt. Twee brand-

De alarmcentrale van Mestré met alarmnummer 115 is ook

weerboten van de brandweer van Venetië en liggen bij de

uitgerust voor communicatie met doofstomme mensen (in-

brandweerkazerne in de haven.

ternetchatsysteem) en met het Rialto-systeem, een geïntegreerd alarmsysteem genoemd naar de beroemdste brug in

Omdat er druk verkeer heerst op de grachten van de stad,

het centrum van Venetië (zie kader in dit artikel, hieronder),

moeten de brandweerlieden bijzondere aandacht besteden

waardoor met name alle sirenes van de Civiele Bescherming

aan de navigatie. In feite moeten de APL en de zes mannen

kunnen worden geactiveerd, SMS-berichten naar personen

die daarop vervoerd worden zich vanaf het begin met sire-

kunnen worden gestuurd of televisie- en radio-uitzendin-

ne en blauwe lichten een weg banen tussen de watertaxi’s,

gen kunnen worden onderbroken om de bevolking te waar-

“Vaporetti”, gondels en andere boten. In Venetië wordt al-

schuwen in geval van dreigende overstromingen, rampen of

les over water getransporteerd, wat voor veel verkeer op de

zoals bij ernstige ongevallen op het industrieterrein “Porto

grachten zorgt. Zo kan een dubbele rij afgemeerde boten,

Marghera”, dat zich met alle daaraan verbonden risico’s in de

een voor werkzaamheden drooggelegd kanaal of een boot

buurt van Venetië bevindt.

die vastzit in smal water ervoor zorgen dat de brandweer niet kan passeren. En dan hebben we het nog niet eens over

In de provincie zijn er permanent bemande brandweerka-

de ontelbare houten palen die langs alle kanalen staan of

zernes in Venetië, Mestré, Marghera, San Donà, Portogru-

over golfslag of het risico om bij eb vast te komen zitten.

aro, Mira, Chioggia, Cavarzere, Jesolo en Lido, evenals in de

“Het is niet ongewoon voor ons om alternatieve routes te

twee olieraffinaderijen van “Porto Marghera” en de luchtha-

moeten vinden. Het is daarom essentieel om het totaalbeeld

ven “Marco Polo”. In de dorpen Caorle en Mirano zin er twee

van de stad te kennen”, benadrukt een van de Venetiaanse

vrijwillige brandweerkazernes.

sprekers. Het grondgebied van het “Commando Provinciale di Venezia” is zeer uitgestrekt: van Murano in het noorden

De brandweerkazerne van de stad Venetië heeft een repara-

van de stad tot San Clemente in het zuiden omvat het, naast

tiewerkplaats voor reddingsboten, onderhoudswerkplaatsen

de stad, een honderdtal eilanden, een honderd zesenzestig-

voor adembeschermingsapparatuur, slangen en houten lad-

tal kanalen en een vierhonderdtal bruggen. Alleen de sector

ders (bekend als Italiaanse ladders), waarvan er verschillende

van het Lido di Venezia maakt er geen deel van uit, omdat

in het interieur van de boten zijn aangebracht.

deze wordt gedekt door een eigen kazerne.

35

ALLES GEBEURT MANUEEL

Zodra het alarm afgaat, verlaat een APL-boot met motorspuit de kazerne. Uitgerust met een krachtige centrifugaalpomp van het type “Antonicelli”, model 210 (als hij d.m.v. een riem aangedreven is), en model 216 (als hij hydraulisch is), levert die tot 2500 l/min bij 8 bar en 500 l/min bij 25 bar. De APL wordt aangedreven door een 6-cilinder “Volvo Penta” motor van 3590 cm³ voor 175 PK en heeft een “Volvo Penta” transmissie type 280 T, waardoor hij een maximale snelheid van 27 nautische knopen kan bereiken, dus ± 50 km/u.

De pomp heeft 4 persuitgangen van 70 mm, terwijl in de bergruimten nog het volgende wordt meegevoerd: 2 ademluchttoestellen, 8 x 70 mm, 8 x 45 mm en 3 x 25 mm slangen, diverse straalpijpen (waaronder AVG-straalpijpen), 70x45 en 70x70 mm verdeelstukken, een keldervacuümpomp met verbrandingsmotor + 2 beademingstoestellen, een comple-

Naast het zich verschaffen van toegang tot de plaats van de

te uitrusting voor het maken van schuim met een reserve van

uitruk in geval van brand, is een van de grootste problemen

50 liter AFFF-schuim, 4 ademluchttoestellen met reserveci-

van de Venetiaanse brandweerlieden de samenstelling van

linders, twee zogenaamde Italiaanse ladders (elk bestaan-

de gebouwen. Ze zijn bijna allemaal ingebouwd en hoog (tot

de uit 3 elementen en met een totale hoogte van 10,33 m),

5 of 6 verdiepingen). Geraamtes, vloeren, scheidingswan-

evenals meetapparatuur (voor gas, CO, Cl, enz.) en bevrij-

den, alles is gemaakt van hout en is soms honderden jaren

dingsapparatuur ook op batterijen. Kortom, een echte drij-

oud. De vuurbelasting is daarom extreem hoog en de risico’s

vende autospuit. Om ruimte te besparen hebben de boten

op verspreiding en uitbreiding zijn enorm.

geen zitplaatsen of hutten, waardoor de bemanning zich staand en in de open lucht moet verplaatsen Aangekomen op het kanaal dat het dichtst bij de plaats van het onheil ligt, moeten de brandweerlieden vanaf de pomp van de boot aanvoerslangleidingen leggen en pas daarna kan de eigenlijke inzet beginnen. Bovendien, “omdat we geen zware redvoertuigen beschikbaar hebben, zijn we gedwongen om Italiaanse ladders te gebruiken, die vaak vereisen dat we via de verdiepingen de plaats van de brand gaan benaderen of vanaf de daken, omdat we de ladder niet direct vanaf de afgemeerde boot of vanuit het water tegen een gebouw kunnen laten leunen.” aldus onze Venetiaanse zegsman.

BRANDPREVENTIE LOONT Gelukkig is het aantal inzetten voor brand aanzienlijk gedaald ten gevolge van talrijke preventiecampagnes. Elk gebouw wordt om de vijf jaar bezocht door de dienst preventie, die van de inwoners van de stad eist dat men zich altijd houdt aan de geldende regels ter voorkoming van brand en vooral dat men alle in de gebouwen aanwezige beschermingsmiddelen op orde houdt. Elke restauratie van een oud gebouw wordt nauwlettend opgevolgd, terwijl renovaties en nieuwe constructies onderworpen worden aan zeer grondige studies en vooraf ter goedkeuring worden voorgelegd aan de dienst brandpreventie. Aangezien Italië bekend staat

36

om zijn maffia en/of corruptie, zijn er door de nationale en

De vele verwoestende branden die de stad in het verleden

provinciale overheden zeer strenge regels opgesteld, zodat

heeft gekend, zitten evenwel in het collectief geheugen van

er niets wordt getolereerd als het gaat om de naleving van de

de Venetianen gegrift. In 1103 verwoestte een brand de hele

brandveiligheidsregels.

wijk “Dorsoduro”. Veertig jaar later gingen vele andere districten in vlammen op. In 1509 werden bijna honderd hui-

Ook de wijze van verwarmen is ingrijpend gewijzigd. In de

zen verwoest, in 1789 dreigde het centrum van de stad door

hele stad geldt nu een algemeen verbod op houtverwar-

brand te worden verwoest. Recenter ligt de brand in het La

ming, wat ook heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering

Fenice Theater in 1996 nog vers in het geheugen.

van het aantal branden in de Dogenstad. Als gevolg daarvan

Sinds die gebeurtenis zijn er hydranten geïnstalleerd in de

is het onderhoud van schoorstenen vereenvoudigd en is de

moeilijkst bereikbare wijken en er zijn plannen om hun aan-

opslag van brandhout verboden. Dit om de vuurbelasting

tal in de toekomst uit te breiden en het waterleidingnet uit te

van de betreffende, talrijke en vaak illegale opslagplaatsen

breiden. Er zijn ook risicoanalyses opgesteld door de autori-

niet te verhogen.

teiten in het kader van een gemeenschappelijk rampenplan.

Tegelijkertijd wordt in vele kanalen gewerkt om ook bij eb het varen met hulpdienstboten mogelijk te maken. Er dient te worden opgemerkt dat de huidige patrouilleboten nog maar 25 cm diepgang hebben.

“Elke keer als we vertrekken voor een brandalarm, vrezen we het ergste. We hebben vaak de hulp van een goede beschermengel nodig …“ verklaart een Venetiaanse brandweerman.

TE VEEL WATER OF NIET GENOEG …

EEN LUXEPROBLEEM De Serenissima staat bekend om zijn hoogwater en raakt regelmatig overstroomd. Een gebeurtenis waar de brandweer niet echt bij betrokken is. Hier zijn de bewoners dit fenomeen gewend en ze bellen dan ook niet naar de hulpdiensten voor dit soort ongemakken. Iedereen weet precies wat hij of zij moet doen om zichzelf te beschermen en de brandweer wordt slechts in zeer zeldzame gevallen opgeroepen.

Tot een paar jaar geleden werd de brandweer in Venetië soms geconfronteerd met problemen met de watervoorziening! Wanneer er zich een brand voordeed bij eb, dan was het relatief standaard dat de vaste zuigkorf die zich onder de interventieboot bevindt, dichtslibde, waardoor de watertoevoer onderbroken werd. Water om je heen hebben is dus niet altijd synoniem met comfort. Het netwerk van brandkranen in de stad lost dit probleem nu gedeeltelijk op.

Anderzijds kan, ook wanneer aan de ideale voorwaarden wordt voldaan, een ander probleem ontstaan: het overmatig gebruik van water voor de inzet. Zoals deze oude Venetiaanse brandweerman zegt: “Als alles goed gaat, leven we de droom van elke brandweerman die reageert op een brand: water tot in het oneindige. We moeten vaak jongere collega’s - die zich vaak laten meeslepen door hun enthousiasme - uitleggen dat het niet is omdat we een hele lagune hebben, Enkele modellen van ambulances in bedrijf in Venetië 37

resultaat van een zeer moeizame strijd voor de mensen in Venetië. Dit erfgoed verzekeren is alleen aan de grootste gefortuneerden besteed; premies worden voor een groot deel door de bewoners zelf afgedragen. Het is dan ook duidelijk dat de gevolgen van een brand in principe verwoestend zijn, zonder dat de schade die door het bluswater wordt veroorzaakt, nog eens extra in rekening wordt gebracht, hoewel een deel van deze schade maanden of zelfs jaren later kan ontstaan.

© Tekst en foto’s: Serge Amores Y dat we de huizen moeten verdrinken en zo onbeschrijflijke

Martinez Amoré, Coordinator/Expert

en zeer dure waterschade toevoegen aan de schade die de

- Preventieadviseur (Niv 1) - Technicus

brand al heeft aangericht!”. Het erfgoed van de Stad van de

brandvoorkoming (CFPA) - Fire Marshall

Dogen is immers grotendeels historisch en vertegenwoordigt een onvervangbaar cultureel erfgoed; de gebouwen zitten boordevol geschiedenis en het behoud ervan is vaak het

(Lid: TKIB - SABAM - CPI/CBV - FAJ USA - ARFF Working Group USA - Nat.Heli.Medevac Statia - ESPFM Malta - VBB Nederland. Fire Brigade Society UK)

HET RIALTO-COMMUNICATIESYSTEEM Communicatie speelt een fundamentele rol in crisissitu-

berichten uit te zenden op verschillende private of pu-

aties en massacommunicatie op zichzelf is een bijzonder

blieke kanalen: telefoonnetwerk (spraak of fax), mobiele

probleem. Elke fout op dit gebied kan leiden tot collec-

telefonie, vaste en mobiele, publieke of private commer-

tieve panieksituaties. Dit probleem is vooral acuut in de

ciële geluidsinstallaties (in bijvoorbeeld treinen, stations,

industriezone van Venetië. Porto Marghera heeft meer

winkelcentra, kerken, stadions en scholen.), verkeersma-

dan 20 industrieën met een hoog risico, het vervoer van

trixborden met variabele boodschappen en via de pu-

gevaarlijke goederen (fosgeen, chloor, cyanidezuur en

blieke en private radio en televisie.

andere) gebruikt in de fabrieken die deel uitmaken van dit industriële gebied niet meegerekend. Het feit dat dit

Het systeem is autonoom en werkt ook in het geval van

industriegebied zo dicht bij de stad Venetië is gelegen,

een algemene stroomstoring. Meer dan 260 vooraf op-

betekent bijvoorbeeld dat een giftige wolk de bewoon-

genomen alarmberichten, afhankelijk van de gebeurtenis

de gebieden in ongeveer tien minuten kan bereiken. Ita-

(gifwolk, overstroming, brand, waterhozen, onweer, in-

lië werd reeds met dit soort problemen geconfronteerd

sluiting, Covid-19, enz.) kunnen dus onmiddellijk worden

tijdens de ramp in de ICMESA-fabriek in het dorp Meda

uitgezonden vanuit de alarmcentrale van de brandweer-

(Lombardije), in de buurt van de stad SEVESO, op 10 juli

kazerne van Mestré. Deze berichten gaan vergezeld van

1976 (368 hectare verontreinigd, 77.000 stuks vee en 198

instructies over hoe men zich moet gedragen. Er kunnen

mensen besmet met 2,3,7,8-tetrachloorodibenzol, ook

ook directe of geïndividualiseerde berichten worden ver-

bekend als Seveso dioxine of TCDD, die allemaal te kam-

zonden alsmede situatierapporten.

pen hebben gehad met “chlooracne”).

Het Venetiaanse Rialto-systeem, dat in veel gevallen al

38

Om het alarm adequaat in werking te stellen, hebben

betrouwbaar en flexibel is gebleken, zou in feite een

de autoriteiten van Venetië, naast de sirenes die over de

voorbeeld in zijn soort kunnen zijn op Italiaans nationaal

daken van de hele stad zijn verspreid, een geïntegreerd

niveau en waarom zou men het ook niet ook naar een

communicatiesysteem met de naam Rialto opgezet. Dit

Europees niveau tillen , naar het voorbeeld van het Ame-

systeem maakt het mogelijk om selectief en in real time

rikaanse EBS (Emergency Broadcast System).

Brandt het vuur nog bij jou?

Het bedrijfsleven zoals we dat kenden is verleden tijd. Gezellige babbels aan het koffieapparaat werden virtuele koffiekletsen, vurige brainstormsessies werden vermoeiende Zoom-calls en persoonlijk contact met je collega’s werd gereduceerd tot videobellen in Microsoft Teams. Hallo, horen jullie mij?

Huidhonger, disconnectie, afstand… allemaal woorden die momenteel onze band met de collega’s beschrijven. Digitaal werken maakt het niet makkelijker om de sociale contacten te onderhouden. Iets dat vaak ook voor frustraties zorgt, want boodschappen komen nu eenmaal anders over online.

Bij Sigmund beschouwen we de mens als de grootste waarde van een organisatie, daarom zijn we vanaf dag 1 op zoek gegaan naar oplossingen. Nu, toegegeven, we hadden al een lichte voorsprong.

Al jaren investeren we in digitale technieken die we gebruiken boven op onze fysieke workshops, coachings en projecten. Daardoor konden we heel snel schakelen in een wereld die plots volledig digitaal was.

Hoe dat in zijn werk gaat? Hetzelfde als voorheen. We nemen (jouw) mensen mee naar een gemeenschappelijk doel. Daarbovenop passen wij ons heel gemakkelijk aan de omstandigheden aan.

Volledig digitaal, volledig (coronaproof) fysiek of een combinatie van beide? Samen gaan we op zoek naar de juiste oplossing.

CHANGE OF PLANS Verandering, een eeuwenoud fenomeen waarmee ook jij te maken kan krijgen binnen je bedrijf. Met change of plans gidst Sigmund jou en je mensen stapsgewijs doorheen een veranderingstraject.

Op jullie tempo. Samen zorgen we ervoor dat je veranderingsverhaal wordt omgetoverd in een inspirerend wij-verhaal.

HYBRID SCAN Zijn je mensen wendbaar in een wereld die in sneltempo verandert? Snelheid, bereikbaarheid en efficiëntie. Slechts drie van de eindeloze voordelen die de digitale wereld ons biedt. De hybride manier van denken leeft meer dan ooit, maar bedrijven zijn vaak nog niet klaar voor de uitdagingen van morgen. Met de Hybrid Scan zoekt Sigmund binnen de twee weken uit hoe ook jouw organisatie future-proof wordt.

SURVIVAL GUIDE Je bedrijf staat op z’n kop; een crisis hindert de dagelijkse werking van je organisatie. Wat nu? Wel, met de Survival Guide tonen we jou de kneepjes van het vak, zodat blinde paniek ruimte maakt voor een gecoördineerd verhaal. En dat volledig op maat, want elke crisissituatie is anders. Enkel door duidelijke communicatie en voldoende scenario-testing haalt jouw organisatie het beste uit een crisis. Een beetje zoals de brandweer, maar dat is dan weer jouw vak. Wij weten hoe we jouw organisatie kunnen helpen om het vuur weer aan te wakkeren. Het interne vuur uiteraard, ah ja.

MEER WETEN? Ga snel naar sigmund.be/solutions voor meer oplossingen of contacteer ons en we denken met veel plezier samen na over wat we voor jou kunnen betekenen.

www.sigmund.be hallo@sigmund.be +32 (0) 3 685 28 87

Change

Story

Branding

Communication

Community

HULPVERLENINGSZONE ZUID-WEST LIMBURG LANCEERT HET PRINCIPE ‘ONDERSTEUNINGSAUTOPOMP’ In hulpverleningszone Zuid-West Limburg starten de ploegen met de inzet van een ondersteuningsautopomp bij grotere brandinterventies. Een idee dat ontstond tijdens de vele overlegmomenten en dankzij de input van collega’s, na het overlijden van twee collega’s tijdens een brand in Beringen op 11 augustus 2019.

“Naar aanleiding van die brand, waar de zone Zuid-West

ning. De redenen om op te schalen liggen nogal gecentreerd

Limburg twee brandweermannen verloor, onderzocht de

rond de noodzaak aan middelen voor de effectieve incident-

brandweer waar we aanpassingen konden doen op het vlak

bestrijding. Uiteraard een correcte reden, maar daarom niet

van onder meer materiaal, procedures en opleiding, om zo

de enige.

dergelijke drama’s in de toekomst te vermijden,” licht kapitein Frederick van der Have toe. “Naast de leercommissie, die

In de CRI-opleidingen (crisisbeheer) komt wel duidelijk naar

inhoudelijk zeer nuttig werk leverde en leerpunten kon aan-

voor dat er ook buiten het incident zelf noden zijn. De soci-

geven over meerdere domeinen, gingen we binnen de zone

ale omvang of impact van een incident of de noodzaak aan

Zuid-West Limburg op zoek naar hoe we de eigen gebruiken

informatie voor de bevolking zijn hier de meest duidelijke

konden aanpassen.”

voorbeelden van. Ook op het terrein zelf is er soms nood aan opschaling buiten de directe incidentbestrijding.

“Onze ambitie was niet om een allesomvattende nieuwe aanpak op poten te zetten. Het is wel onze overtuiging dat we

“Wanneer we met een grote brand te maken hebben, roepen

hands-on een aantal initiatieven moeten nemen om concreet

we extra middelen op. Een extra autopomp en hoogtewer-

op het terrein veranderingen te initiëren. Uiteraard zonder

ker voor een 2de flank, een tankwagentransport voor extra

halsoverkop en ad hoc allerlei nieuwe procedures op te stel-

waterbevoorrading of een ademluchtcontainer voor extra

len. Vandaar het idee van de ‘ondersteuningsautopomp’.”

materiaal. Als we denken dat de aanwezige middelen toereikend zijn voor de geplande acties, roepen we vaak niets

PROBLEMATIEK VAN OPSCHALING

extra’s op.”

Opschaling is een veelbesproken thema. Sinds de zonevor-

ONDERSTEUNINGSAUTOPOMP

ming is de vraag om versterking alleen maar toegenomen.

De (mentale?) barrière om vanuit andere kazernes middelen

“Met het principe van de ondersteuningsautopomp willen

te vragen, is sterk verminderd, en maar goed ook! In diverse

we onze manier van opschaling enigszins bijsturen. We wil-

overlegorganen zoeken collega’s naar de beste opschalings-

len hierbij vermijden dat er enkel aan incidentbestrijding ge-

methodes, de implementatie van een incident commando-

dacht wordt en dat er pas ingegrepen wordt als we merken

structuur en de uitwerking van een commando-ondersteu-

dat onze interventiemiddelen niet zullen volstaan.”

40

“Voortaan willen we de volgende standaardnorm invoeren:

De volledige bezetting van de MFAP’s ter plaatse wordt

voor elke brandoproep waarvoor we de aanwezige auto-

ingezet.

pompen volledig inzetten, roepen we een extra autopomp

+

op die de command-support kan faciliteren.”

• Brand niet snel onder controle Vertaald naar enkele concrete voorbeelden geeft dat:

• Meerdere wooneenheden/verdiepingen bedreigd

• Bij een oproep voor gebouwbrand, waarbij de 1ste auto-

• Ondergrondse bouwlagen

pomp aanwezig met de volledige bezetting een binnenin-

• Vermisten/slachtoffers

zet uitvoert, zullen we de 2de autopomp inzetten als on-

• Onvolledig overzicht

dersteuningsautopomp.

• Reële uitbreidingsmogelijkheden

• Bij een oproep voor een brand in een appartementsge-

• Meerdere brandhaarden

bouw, waarbij we de 1ste autopomp volledig inzetten voor

• Aflossing ploegen te verwachten

blussing vanaf verdieping -1 en de 2de autopomp volledig

• Complexe brand (wijkt af van standaard

voor de evacuatie van bewoners, zal een 3de autopomp

gebouwbrand)

de rol van ondersteuningsautopomp opnemen.

• Voor een oproep ‘brand industrie’ waarbij er 3 brandflanken zijn (telkens met een autopomp en een ladderwagen)

Zowel dispatching, de onderofficieren als de officieren kun-

én we inzetten op een 4de flank om overslag te vermijden

nen beslissen om een extra autopomp op te roepen die zal

(volwaardige 4 brandflank, ook al is deze eerder preventief

fungeren als ondersteuningsautopomp. Dit kan zodra ze ter

dan repressief), dan moet een bijkomende autopomp ter

plaatse komen en een eerste inschatting hebben kunnen

plaatse komen voor de rol van ondersteuningsautopomp.

maken, maar dit kan ook op basis van de oproep.

e

Het is dus niet zo dat een ondersteuningsautopomp louter

“Als we het omgekeerd bekijken en bepalen wanneer een

een 2de autopomp is die opgeroepen wordt. Het is ook geen

ondersteuningsautopomp niet van toepassing is, komt het

3de autopomp gekoppeld aan bepaalde interventietypes. De

in essentie neer op:

bedoeling is om effectief altijd een autopomp ter beschik-

• Branden die onmiddellijk onder controle zijn (bv. pan op

king te hebben als ondersteuning (= niet ingezet voor de

het vuur, reeds opgelost direct na het ter plaatse komen

brandbestrijding) bij elke brandinterventie waarbij:

van de 1ste autopomp).

41

• Branden waarbij het uiteindelijk om een heel ander type

Het is aan de bevelvoerder van de ondersteuningsautopomp

interventie blijkt te gaan (bv. voertuig naast woning, maar

om de taken toe te wijzen aan de aanwezige manschappen.

staat er voldoende ver vanaf en de situatie is direct onder

Dit gebeurt in functie van de competenties en is niet strikt

controle na aankomst).”

gebonden aan de positie in het voertuig.”

BIJSTURING OF ANDERE PRIORITEITEN?

Bevelvoerder  veiligheidsman & plotter • Veiligheidsman & ondersteuning commandovoering

“Wanneer de interventie het vereist om een autopomp - die

- Vluchtwegen onderzoeken

onderweg of ter plaatse is - operationeel in te zetten, dan kun-

- Indeling gebouw, toegangswegen … schetsen

nen we altijd afwijken. Hier is geen strikte keuze in te bepalen.

- (Mogelijke) evolutie mee inschatten

Wanneer bijvoorbeeld de brand dreigt over te slaan naar een

- Nutsvoorzieningen (beschadigd, uitschakelen, diensten

naastgelegen appartementsgebouw en we kunnen overslag

ter plaatse laten komen …)

vermijden door de aanwezige ondersteuningsautopomp in te

• Bij de inzet van een BIN-team kan het aangewezen zijn

zetten, dan kiezen we hier zeker voor. In dit voorbeeld was het

om de bevelvoerder mee in te zetten in de reddingsploeg.

natuurlijk beter om te denken aan mogelijke evolutieve risico’s

Enerzijds omwille van zijn/haar opleiding, anderzijds

en daarom een extra flank te organiseren die de eventuele

omdat de functie van veiligheidsman en plotter bijkomen-

dreiging tot overslag had kunnen opvangen.”

de inzichten heeft gegeven in de getroffen site, het gebouw …

Wanneer een ondersteuningsautopomp zijn taak volledig

• Wanneer er een extra officier ter plaatse is kan deze de

ontplooid heeft (zie verder), is het eigenlijk niet meer aan-

taak van veiligheidsman & plotter op zich nemen. De be-

gewezen deze autopomp nog andere taken toe te wijzen.

velvoerder van de ondersteuningsautopomp heeft dan een toezichthoudende en ondersteunende taak voor het

Koppeling met een brandweerinterventieplan (BIP) voor grootschalige inzet?

personeel uit de ondersteuningsautopomp (grote interventie, grote inzet ademluchtdragers …).

Het werkingsprincipe van de ondersteuningsautopomp is in Zuid-West Limburg niet automatisch verbonden aan

Chauffeur/pompbediener

een opschaling in het kader van het BIP. De taakinvulling

• Voertuig veilig opstellen

van het personeel uit deze autopomp is echter onlos-

• Materiaal beheren & aanleveren (toolstation)

makelijk verbonden met een degelijke ondersteuning

• Toezicht op veiligheid openbare weg (plaatsen kegels,

van het commando en de taken ervan. In dat kader sluit

traffic advisor …)

het gebruik ervan dus perfect binnen het algemeen BIP. Bij afkondiging van een BIP ressorteert de ondersteu-

BIN-team

ningsautopomp rechtstreeks onder de commandopost

• Volledig operationeel beschikbaar houden (ademlucht,

brandweer (CP-BW). Het uitsturen van een 3e autopomp

communicatie en draaglamp rondhangen - warmtebeeld-

is in Zuid-West Limburg gekoppeld aan het oproepen

camera in de buurt)

van een 2e commandowagen. Vanaf 4 autopompen gaat het BIP CP-BW in voege.

• Zich vergewissen van de situatie en de indeling en toegangen van het gebouw bij het commando • Communicatie (DMO) uitluisteren

Taakverdeling manschappen in de ondersteuningsautopomp

• In overleg met hun bevelvoerder een alternatieve lijn klaar-

De ondersteuningsautopomp is een multifunctionele auto-

• Plaatsen van de signalisatieverlichting voor het markeren

pomp met een bezetting van minimaal 4 en maximaal 6 per-

maken (back-up lijn) van uitgangen

sonen. “Al tijdens het aanrijden kunnen we taken toewijzen.

Afgezien van het feit dat het personeel van de ondersteu-

Ademluchtcoördinator  dit is bij voorkeur een korporaal

ningsautopomp normaal niet ingezet wordt in de effectieve

• Registratieborden ademluchtdragers halen bij chauffeur(s)

brandbestrijding, moet elke bijzitter zich toch klaarmaken met adembescherming. Het kan immers zijn dat de interventieleider de keuze maakt om de autopomp alsnog in te zetten voor de brandbestrijding en een nieuwe ondersteuningsautopomp laat oproepen.

42

ingezette autopomp(en) • Elke 10 minuten radiofonisch contact maken met ingezette ademluchtdragers, drukken registeren • Toezicht op tijdige terugkeer en aflossing - bespreken met commando

ONDERSTEUNINGSAUTOPOMP Ondersteunt interventie + Back-up (niet ingezet voor brandbestrijding) BIN-TEAM

Back-up (onmiddellijk ingezet na MAYDAY-call collega) Acties: • Volle ademluchtfles + WBC + DMO-radio • Situatie opvolgen bij commando (indeling gebouw - toegangen - …)

• In overleg met bevelvoerder een back-up lijn voorzien

ADEMLUCHT-

Acties: • Registratieborden ophalen aan autopompen

COÖRDINATOR

• Contact maken (DMO) met ademluchtdragers (+ locatie indien mogelijk) • Toezicht op terugkeer / aflossing • Samen met commando (PLOTTER / 2e off.) locatie aangeven op schets

PLOTTER

Veiligheidsman (deel van commando - samen met ademluchtcoördinator en 2e off.)

(onderofficier)

Acties: • Helpt bij schets ‘indeling gebouw’ aan commandowagen - Toegangswegen / compartimentering / bijz. gevaren / evacuatiewegen

• Mee inschatten evolutie brand (escalatiemogelijkheden / aflossingen) • Nutsvoorzieningen bewaken / afsluiten RADIOMAN

Acties: • Assisteert LVO (off.)

LVO: F LIM CO 03 (Bij BIP) - code: 7023

• Blijft bij LVO + luistert communicatie uit • Draagt DMO + TMO (FZ3 LIM Zuid/Centrum/West) • Geeft relevante info door aan LVO en koppels diens bevelen terug CHAUFFEUR

Acties: • Voertuig veilig opstellen + Toolstation + veiligheid openbare weg

2e officier (vanaf 3e MFAP)

Ondersteuningsautopomp

Radioman (4)

BIP: F LIM CO 03 BIN-team

BIN-team (1+2)

DMO TMO LVO + Radioman

Plotter (6) Plotter Whiteboard

2e officier

(Commandowagen / CPBW) Ademluchtcoördinator

Ademluchtcoördinator (3)

Chauffeur (5)

43

• Samen met het commando en de plotter proberen te schetsen waar de ploegen zich bevinden

• Assistentie voor de LVO (leider van operaties) voor het registeren van gegevens en opvolgen van de radiocommunicatie bij interventies in complexe gebouwen. Hierbij

Radioman

rekening houdende dat de LVO steeds direct contact moet

• Contact zoeken met de OVD en overleg plegen rond

kunnen hebben met de binnenploegen (radioman blijft fy-

functie radioman

siek vlakbij de LVO).

• Indien deze functie wordt waargenomen te allen tijde aan de zijde van de OVD blijven

• Verkenning bij complexe gebouwen via de veiligheidsman/ plotter. Deze kan ook, zonder continu belast te worden met taken in het kader van de effectieve brandbestrijding, meer nadenken over de verwachte evolutie van de brand.

Dit gaat nog niet zo ver als een “AGB - adviseur grote/gevaarlijke branden” maar kan toch zeker al een toegevoegde waarde zijn.

Veiligheidsman + plotter (onderofficier) Ademluchtcoördinator (korporaal)

• Licht aan de uitgang (lichtgevende puc’s en combinatie draagbare lampen en smokestopper), de ondersteunings-

Radioman

BIN 2 personen

autopomp kan deze taak verder vervolledigen in de uitrol van zijn taken.

• Omgaan met mayday-melding: richtlijnen vereist. Dit punt wordt nog verder besproken in een werkgroep met verschillende zones. Vanuit de ondersteuningsautopomp

Benodigde materialen

is een binoom (brandweerduo) ter beschikking voor een

Buiten het standaard interventiemateriaal zijn er een aantal

eventuele redding. Dé hoofdtaak blijft om problemen te

materialen vereist specifiek voor de taken van de ondersteu-

vermijden. De kans dat collega’s die al ingezet zijn een

ningsautopomp.

effectieve redding uitvoeren, is veel waarschijnlijker. Dat

• Registratiebord ademluchtdragers: voorzien in elke auto-

neemt niet weg dat we een back-up willen hebben die

pomp, het personeel van de autopomp staat in voor het

volledig operationeel is en de input mee heeft vanop het

noteren van de namen. Zodra de ondersteuningsautopomp

whiteboard, vanuit de veiligheidsman en via de radiocom-

ter plaatse is zullen de borden verzameld en bijgehouden

municatie.

worden ter hoogte van de commandowagen (of de CP-BW).

• Doorgeven tijdsverloop in een dynamische omgeving: de

• Whiteboard voor plotter: voorzien in elke commandowa-

ademluchtcoördinator zal actief contact zoeken met de

gen. Op dit bord kan de veiligheidsverantwoordelijke de

binnenploegen, op die manier worden zowel deze ploe-

situatie schetsen. Dit kan aangevuld worden door de ploe-

gen als het commando getriggerd over het tijdsverloop.

gen die reeds een binneninzet uitgevoerd hebben of de OVD die een 360° verkenning uitgevoerd heeft (zie ook

BESLUIT

o.a. artikel “brand in cacaoloods” van Kapt. Dimi Vercam-

“Ongetwijfeld zal het nog enige tijd duren alvorens het prin-

men - de brandweer [m/v] nummer 574).

cipe van de ondersteuningsautopomp ingeburgerd geraakt.

Ongetwijfeld zullen er ook nog heel wat bijsturingen moe-

Vanaf het BIP CP-BW moet er een container ter plaatse ko-

ten gebeuren tijdens de eerstvolgende (complexe) inter-

men die kan dienen als monodisciplinaire commandopost

venties. In elk geval: tijdens de uitwerking van dit concept in

(CP-BW). In deze container is een extra registratiebord voor

werkgroepen en de bespreking ervan op oefenmomenten

ademluchtdragers en een extra whiteboard voor de plotter

groeide de algemene, sterke overtuiging dat dit een grote

voorzien. De initieel gebruikte borden (registratie ademlucht

meerwaarde zou kunnen gaan opleveren! De eerste inter-

en plotter) kunnen zonder problemen verplaatst worden

venties met uitrol van de ondersteuningsautopomp hebben

naar de CP-BW.

die overtuiging alleen maar versterkt.”

KOPPELING AAN LEERPUNTEN BRAND BERINGEN Hieronder zijn een aantal punten opgenomen waarvoor de

Kapitein Frederick van der Have, sectorcommandant sector

ondersteuningsautopomp op z’n minst een nuttige bijdrage

Centrum - Hulpverleningszone Zuid-West Limburg

zou kunnen betekenen.

Foto’s: Hulpverleningszone Zuid-West Limburg

44

HVZ WAASLAND STELT NIEUW WAGENPARK VOOR De voorbije twee jaar heeft de HVZ Waasland heel wat ge-

aangekocht bij Vanassche FFE. Het zijn voertuigen type Mi-

ïnvesteerd in de vernieuwing en modernisering van hun

nisterie met een bluspomp, FPN 10/3000/FPH 40-400. De

voertuigenpark. In totaal werden er 18 nieuwe voertuigen in

uitrusting van beide voertuigen werd ingericht met groten-

dienst genomen, gaande van kleine dienstwagens tot een

deels nieuw materieel. Het de bedoeling om in de toekomst

nieuwe hoogtewerker. Het gaat hier over een investering van

met hetzelfde type te werken, met dezelfde belading. Mo-

net geen 1.900.000 euro sinds 2019. De meest bijzondere

menteel heeft de zone 10 autopompen in dienst.

voertuigen werden op 4 maart aan de pers voorgesteld.

De nieuwste ladderwagen werd aangekocht bij Fire Technics

Vooreerst werden nog een tweetal kleine dienstwagens, VW

en is een MAN TGM 18.30 met een ladderpakket Magirus M32

Caddy, op CNG aangekocht. Voorts nog vier karweiwagens

L-AS en met een reddingskorf RC400C. Dit voertuig werd ge-

Pick-Up Ford Transit, waarvan één voor de post Stekene op

leverd volgens een door de zone zelf opgesteld raamcontract.

een 4x4 onderstel omwille van de aanwezigheid van veel

Er zijn trouwens al een aantal andere zones die inmiddels in-

bos-en heidegebied. De zone heeft 9 karweiwagens en

getekend hebben op een gelijkaardige ladderwagen.

worden gebruikt om materiaal naar een interventie te bren-

Op de post Sint-Niklaas staat het nieuwe logistieke voertuig.

gen of vervuild materiaal af te voeren.

Het wordt dagdagelijks gebruikt voor logistiek transport voor

Ook een viertal personeelsbusjes, Ford Transit Custom, wer-

de diverse posten binnen de zone. Na een brand kunnen de

den verdeeld wat het totaal op 8 personeelsbusjes binnen

interventiemedewerkers zich in dit voertuig omkleden en

de zone brengt.

hun vervuilde interventiekledij achterlaten in het voertuig. Zo blijven de interventievoertuigen het minst vervuild.

DE VOORGESTELDE VOERTUIGEN

Op de post Kiedrecht staat dan weer een Scania P500

De nieuwe ziekenwagen voor de post Kruibeke is een echt

haakarmvoertuig met een HIAB-kraan en een klein maar

paradepaartje. Het is een MB Sprinter 419 CDI met koffer-

pittig multifunctioneel terreinvoertuig. Het betreft een John

opbouw van Autographe. Er is een elektrische brancard die

Deere Gator met open laadbak. Vooraan is een veeginstal-

zorgt voor een ergonomisch betere manier van werken voor

latie gemonteerd en op de laadbak kan een verplaatsbare

de ambulanciers. Zij kan ook meer gewicht tillen. Het is de

bluseenheid geplaatst worden. Deze bluseenheid (250 l wa-

eerste ziekenwagen volgens het nieuwe model dat de zone

ter en 40 l schuimmiddel) komt van een uit dienst genomen

overal wil plaatsen. Zonaal zijn er zeven ambulances.

snelle reddingswagen. De Gator is op een aanhanger ge-

Ook een nieuwe duikerswagen werd in dienst genomen. So-

plaatst en kan gebruikt worden voor transport van materiaal

mati leverde deze duikwagen op een Opel Movano R4500

op moeilijk te bereiken terrein zoals bos, heide en polderge-

L4 H4. Hij is uitgerust en ingericht voor vier duikers en is de-

bied. Het voertuig kan ook ingezet worden bij interventie op

zelfde als de post Sint-Niklaas in dienst heeft.

festivals of in een recreatiedomein.

Er werden ook twee multifunctionele autopompen (Mercedes Atego 1530 F E6) voor de posten Beveren en Sint-Gillis

Tekst en foto’s: De Beul Henri

45

www.vanassche-fire.be ZONE 0

IP68

Manufactured in Europe by

Lichter, kleiner en krachtiger dan zijn voorganger, is de herlaadbare helmlamp L-30 het onmisbare werkinstrument van de brandweerman/-vrouw. Hij is uitgerust met een dubbel lichtsysteem (grootlicht en staplicht) en twee rode LED-bakens, waardoor hij de veiligste op de markt is.

VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 8 | B-8531 Harelbeke | Tel. +32(0)56 710 130 | www.vanassche-fire.be | info@vanassche-fire.be

TIPS & TRICKS A MBUL ANCE In deze rubriek stellen we een nieuwe tip of trick voor die je als hulpverlener-ambulancier kan toepassen. Het gaat om kleine handigheidjes die je niet meteen leert in de opleiding. Ze komen tot stand door jarenlange ervaring van collega’s.

Persoon met een no neck waarbij er een halskraag aangewezen is

1. De persoon heeft geen gewone nek.

2. Een halskraag op de laagste stand lukt niet.

2x

3. Tweemaal met de BOA rond de nek gaan en achteraan gewoon dichtknopen.

Auteur: Juan Herrero, HVZ Fluvia - Post Kortrijk

4. Deze techniek met de BOA biedt toch een immobilisatie van de nek bij zulke casussen.

Ook een mogelijkheid is de MILS tot de patiënt geïmmobiliseerd is op de wervelplank/ vacuümmatras met headbloks

47

BRANDWEERVOERTUIGEN NIEUWE DUIKERSWAGENS VOOR HVZ MIDWEST De Hulpverleningszone Midwest heeft voor de posten Izegem en Roeselare twee nieuwe identieke duikerswagens bij Vanassche FFE NV aangekocht. Dit ter vervanging van respectievelijk een MB Sprinter 416CDI/Somati en een MB

› Zowel links als rechts bevindt zich een schuifdeur met elektrisch uitschuifbare (brede) opstaptreden met tredeverlichting. › De opbouw is uitgevoerd met een antislipvloer en de

Sprinter 312D/Rosenbauer. De zonale duikersgroep bestaat

binnenbekleding, tussenwand en de binnenkant van de

in totaal uit een 29-tal personen waaronder 17 duikers

schuifdeuren zijn uitgevoerd in geanodiseerde aluminium.

en 12 duikbegeleiders/seingevers. De duikersgroep is

› Voor verwarming zorgt een Webasto en er is luchtkoeling

ingedeeld in drie groepen: één in Roeselare, één in Izegem

voorzien. Er werd hier rekening gehouden met nat en

en één in Tielt. Bij een duikinterventie komen in eerste

vochtig materiaal dat zich in het duikcompartiment kan

instantie steeds twee groepen ter plaatse. Roeselare en/of

bevinden na een duikinzet. Verlichting en nachtverlichting

Izegem met hun nieuwe duikerswagen, Tielt/Aarsele met

bestaan uit ledverlichting.

een logistiek voertuig.

› Ook is er ontdubbeling van stoplichten en richtingsaanwijzers in de aankleedruimte.

GEGEVENS VOERTUIG

MATERIAALCOMPARTIMENT

› Opel Movano L4H3 - 4,5t

› De materiaalruimte is door middel van een tussenschot

› Motor: 2.3 Turbo D S/S 165 pk (120kW) - EuroVLD(WLTP) CO2(NEDC)

gescheiden van de aankleedruimte en bevindt zich achteraan het voertuig. Ze is uitgevoerd in een modulair

› Versnellingsbak: Manueel 6

systeem voor opbergen van onder andere: duikstoel,

› Wielbasis: 4332 mm

alu-schepbrancard, reddingsvesten, dieptemeter,

› De duikerswagen biedt plaats aan 7 inzittenden

set communicatie volgelaatsmasker, seintouwen en

(chauffeur, 2 duikbegeleiders/seingevers en 4 duikers) en

kaarten, reserve duikflessen, reservekledij en ander

is ingedeeld in drie compartimenten. Cabine, duikers- en

specifiek reserveduikmateriaal. Uiteraard zijn hier ook

materiaalcompartiment.

opgeborgen: reddingsstok en toebehoren, seinvlaggen,

› Er is een scheidingswand aangebracht tussen cabine en duikerscompartiment met doorgangsopening

loodslijnen, reddingsboei, 2 schijnwerpers Peli 9430C, signalisatiemateriaal, dekens … › Verdere uitrusting van het voertuig: zoekschijnwerper

DUIKERSCOMPARTIMENT

met afstandsbediening, achteraan 2 verlichtingslampen

› Bestaat uit: 4 gekeurde duikstoelen met geïntegreerde

en zowel links als rechts nog eens 3 werklampen. In de

duikfleshouder en veiligheidsgordel. Twee zitplaatsen zijn geplaatst in de rijrichting, twee zitplaatsen zijn geplaatst tegen de rijrichting. › Vier duiklampen met netlader zijn gemonteerd in de nabijheid van de zitplaatsen. › Ook opgeborgen in het duikcompartiment: bakken met de persoonlijke duikuitrusting (vinnen, duikbril met tuba,

lichtbalk achteraan is een dwangpijl voorzien. › In de lengterichting tegen het plafond van het voertuig werd een plafondrail bevestigd als handgreep en om (natte-) duikpakken aan op te hangen. Tevens kan er tussen de twee deuren eveneens een rail gemonteerd worden. › Op het dak van de opbouw is een elektrisch bedienbaar

handschoenen, loodgordel). Verder een EHBO-tas,

ladderlaadsysteem geplaatst, en voorzien van een

aspiratietoestel en volgelaatsmaskers met communicatie.

tweedelige schuifladder en een bergingsbrancard.

48

Tekst: Henri De Beul - Foto’s: Frank Meurisse

49

       

Inzetbaarheid Betrouwbaar Veilig Gebruiksgemak Nieuwste technologie Gunstige operationele kosten Makkelijk op te bouwen Duurzaam

Een Investering in een brandweerauto is een ingrijpende beslissing. Een brandweerauto gaat vele jaren mee en daarom is het ook een investering in de toekomst. Scania begrijpt dat als geen ander en biedt vandaag al de technologie en het rendement die morgen het verschil gaan maken. Scania – een veilige investering. www.scania.be