De Brandweer(m/v) 575 2020

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

#10

Oprichting Belgisch Brandweerfonds Murphy bezoekt Anderlecht De verhuis van het jaar

#34

#6 575

november-december 2020 96e jaargang

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

nr. 575 - 96e jaargang · ISSN 1374-5867

COLOFON Alle correspondentie en adreswijzigingen Contacteer uw hulpverleningszone of secretariaat@brandweervlaanderen.be Verantwoordelijke uitgever V.U. Hans Clarysse Goudbergstraat 101, Wevelgem Technische realisatie EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be Adverteren info@brandweervlaanderen.be Abonnementen Jaarabonnement: € 36,30 (incl. btw en verzending) Oplage 10.800 ex.

Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: N r. 576 uiterlijk op 20 januari 2021 Coverfoto Operatie Backdraft Vormgeving Arti·Tude 0495 47 05 58 - www.arti-tude.be Eindredactie Filip Corselis Website BVV www.brandweervlaanderen.be De Brandweer[M/V] bestaat uit verschillende artikelen die aangeboden worden of in onderlinge toestemming en mits bronvermelding worden gepubliceerd. De mening of visie in deze artikelen zijn niet noodzakelijk de mening of visie van de redactie van Brandweer Vereniging Vlaanderen.

II

INHOUD #01 Brandpunt #02 Kort nieuws

› Nieuwe zonecommandant voor Hulpverleningszone Waasland

› Verplaatsingstijd vrijwilligers opnieuw terugbetaald

› Een alternatief Sint-Barbarafeest

#05 BVV-info #06 Netwerk Brandweer

› Oprichting Belgisch Brandweerfonds op de feestdag van de brandweer

› COVID-19: Duiken blijft verboden tot na een gunstige herbeoordeling door de arbeidsarts

#10 Murphy bezoekt Anderlecht #18 Soms is het niet wat het lijkt #21 Brandweercongres 2020 #34 De verhuis van het jaar #38 Breathe & rescue #45 Brand ‘Hogeweg 180’ #51 Tips & Tricks Ambulance #52 Brandweervoertuigen

BRANDPUNT BESTE COLLEGA’S, Bij het schrijven van dit voorwoord nadert het jaareinde met rasse

#2

schreden. Een jaar dat absoluut zeker in de geschiedenisboeken zal eindigen als het jaar waarin de Covid-pandemie onze wereld op zijn kop zette. Een jaar dat voor niemand van ons eenvoudig was. Bubbels, quarantaine, ontsmetting waren woorden die we in de hulpverlening zelden uitspraken maar nu staan ze dagelijks op de agenda. Covid-19 heeft het de hulpverlening zeker niet gemakkelijk gemaakt.

Naast onze taak om de burger te helpen - een taak die door jullie overigens grandioos werd uitgevoerd - is ook onze thuissituatie er niet

#6

eenvoudiger op geworden. Het alcoholvrije biertje na een interventie, een praatje met de collega’s of samen naar de brandweerschool trekken? Dat zat er de afgelopen maanden helaas niet in. Ook samen met de collega’s terugblikken op het voorbije jaar tijdens het Barbarafeest was niet mogelijk.

Veel van ons zijn dan ook niet kwaad dat dit jaar er bijna op zit, ook al weten we maar al te goed dat het er de volgende maanden niet snel eenvoudiger op zal worden.

Wat ons echter hoop geeft, is de vastberadenheid van ieder van ons

#10

om tegen dit verschrikkelijke virus te vechten. Als hulpverlener staan we klaar, paraat om ook de volgende maanden de strijd met dit geniepige virus aan te gaan. En dat we zullen overwinnen, dat staat vast want samen zijn wij sterk.

Graag wens ik dan ook, in naam van het volledige BVV-team onze waardering uit te drukken. Dankzij jullie allemaal, operationelen, leidinggevenden, administratieve krachten,...., en die talrijke andere essentiële beroepen, functioneert onze samenleving nog steeds in moeilijke tijden.

Namens de volledige organisatie wens ik jullie tijdens deze feesten

#34

een moment van rust en geborgenheid toe in familiaal verband. Deze eindejaarsperiode zal – net zoals de voorbije 9 maanden – anders zijn dan anders. Maar niets houdt ons tegen om, zij het in kleine kring, te klinken op een hopelijk snel virusvrij 2021. Een prestatie waartoe jullie alvast een belangrijk steentje zullen hebben bijgedragen.

Hans Clarysse

#45

Voorzitter BrandweerVereniging Vlaanderen

1

NIEUWE ZONECOMMANDANT VOOR HULPVERLENINGSZONE WAASLAND De Hulpverleningszone Waasland neemt in december af-

en rechterhand van kolonel Vande Velde. In deze functie

scheid van kolonel Marc Vande Velde als zonecomman-

kon Thierry mee bepalen hoe de huidige hulpverlening voor

dant. Dit na een brandweerloopbaan van meer dan 36 jaar

brandweer-en ambulancezorg in het Waasland er uit ging

waarvan 6 jaar als zonecommandant. De afgelopen maan-

zien. Hij wil dit de komende zes jaar verder doen, samen met

den werd gezocht naar een waardige opvolger voor Marc.

een team van gemotiveerde mannen en vrouwen.

Er waren twee interne kandidaten waarbij de keuze van de jury uiteindelijk ging naar de 41-jarige Waaslander, kolonel

Kolonel Van Goethem wordt vanaf 1 januari 2021 operatio-

Thierry Van Goethem.

neel hoofd van de hulpverleningszone Waasland en vervangt hiermee de huidige zonecommandant kolonel Marc Vande

Kolonel Van Goethem heeft al een aantal jaren ervaring

Velde.

binnen de brandweer dus betreedt hij zeker geen onbekend terrein. Hij startte 16 jaar geleden als vrijwilliger bij het

Marc werd in 1984 bij het Sint-Niklase brandweerkorps de

toenmalige korps van Beveren maar werd hier vrij snel be-

eerste beroepsofficier. Hij werd in 1985 commandant en

roepsofficier. Hij is intussen zeven jaar sectorverantwoorde-

dienstchef van het gemengde Y-korps bestaande uit een 90-

lijke voor de posten Beveren, Melsele en Kieldrecht, zes jaar

tal vrijwilligers en 10 beroepsbrandweermannen. Marc was

directeur operaties binnen de hulpverleningszone Waasland

ook enkele jaren voorzitter van de KBBF Ned Vl, de voorloper van de huidige BVV. Voor de eigenlijke start van de hulpverleningszone Waasland in 2015 was hij pré-zone coördinator

Van links naar rechts: Kolonel Van Goethem Thierry, de nieuwe zonecommandant vanaf 1/1/2021, burgemeester Van de Vijver Marc, zonevoorzitter, kolonel Vande Velde Marc uittredend en voorlopig nog huidige zonecommandant.

maar jaren voordien al was hij een groot voorstander van zonevorming. Net als de zonevoorzitter, burgemeester Marc Van de Vijver heeft Marc Vande Velde het volste vertrouwen in zijn opvolger. “Ik zag hem de afgelopen jaren functioneren als een sterk manager en als commandant. Tijdens de selectieproeven heeft Thierry bewezen dat hij klaar is om de 550 medewerkers tellende zone te leiden”. Ook schetst Marc het belang van de 350 vrijwilligers binnen de zone. “Er mag dan wel een kern van beroepskrachten zijn, voor grotere interventies maar ook in het weekend en s ’nachts zijn nog steeds de vrijwilligers essentieel. Alleen met beroepsmensen zou een degelijke hulpverlening binnen de zone niet mogelijk zijn”.

De afgelopen maanden hebben de huidige en de nieuwe zonecommandant samen de overdracht voorbereid.

Tekst en foto’s De Beul Henri

2

VERPLAATSINGSTIJD VRIJWILLIGERS OPNIEUW TERUGBETAALD In 2015 bepaalde het administratief statuut dat de verplaatsingstijd van de post naar de plaats van opleiding arbeidstijd was, voor zowel beroepspersoneel als voor vrijwilligers. In 2018 kwam er een wijziging waarmee die regeling enkel voor beroepspersoneel behouden bleef. Op 30 oktober 2020 heeft de ministerraad een ontwerp-KB goedgekeurd waarbij de wijziging van 2018 ongedaan gemaakt wordt.

Dit betekent dus dat ook voor vrijwilligers de verplaatsingstijd tussen de post en de plaats van opleiding opnieuw als arbeidstijd wordt beschouwd. Opgelet, deze aanpassing gaat pas in na publicatie van het Koninklijk Besluit in het Staatsblad.

BRANDWEER IN EEN ANDER EUROPEES LAND? GEEN BELGISCH FGA NODIG! Verder bepaalt hetzelfde ontwerp-KB nu ook dat brandweermensen uit andere lidstaten van de Europese Unie geacht worden om te beschikken over een Federaal Geschiktheidsattest, net zoals de Belgische brandweermannen. Zij moeten dus geen FGA-proeven afleggen in een opleidingscentrum.

EEN ALTERNATIEF SINT-BARBARAFEEST In Coronatijden primeert de veiligheid van de manschappen. Het jaarlijkse Sint-Barbarafeest kon dus niet doorgaan. Een begrijpelijke beslissing want niemand wil dat een collega ziek wordt. Een digitaal feest kan het sociale aspect nooit vervangen dus zochten enkele korpsen en vriendenkringen een oplossing. Dit was dan ook het geval bij het brandweerkorps Ingelmunster waar de vriendenkring samen met de gemeente een coronaproof alternatief aanbood. ‘s Morgens werden tal van collega’s en erecollega’s uit bed gebeld. Niet voor een oproep, maar om een heerlijk luxe-ontbijt in ontvangst te nemen.

En het ontbijthuisje? Dat werd maar meteen brandveilig gemaakt!

3

DE NIEUWE SUPERIEURE PENTHEON SERIE

onbelemmerde prestaties voor uw missie ONgeëveNaarde sNelheid

Optimale cONtrOle

traplOze sNelheidsmaximalisatie

bedieNiNgshaNdgreep met twee staNdeN

vereeNvOudigd accumaNagemeNt ON-tOOl OpladeN

VRAAG UW DEMO OF OFFERTE AAN: • 056/710 130 • info@vanassche-fire.be

VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 8 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be

2020 was geen eenvoudig jaar, maar toch stond Brandweer Vereniging Vlaanderen voor jullie klaar.

Een overzicht van de realisaties …

Verhuis brandweermuseum

De Brandweer[M/V]

Geen eenvoudige opdracht en weinig tijd maar toch een

Dit jaar konden jullie terug genieten van een vakblad boor-

geslaagde onderneming met dank aan de takeldiensten, de

devol informatie. Spontaan krijgen we van jullie artikels over

civiele bescherming, de collega’s van Netwerk brandweer,

interessante interventies zodat we samen een vakblad kun-

talloze medewerkers, vrijwilligers en personeel.

nen uitbouwen de brandweer waardig. Een interessante interventie, Interessant nieuws of iets die je wil delen? bezorg

Het brandweercongres

dit zeker aan redactie@brandweervlaanderen.be .

Dit jaar was het niet mogelijk om fysisch samen te komen.

Via een digitale editie en het gebruik van een green screen

De brandweerdagen

kon ieder van ons dan toch het congres beleven. Gebruik

We hadden jullie graag uitgenodigd in Bellewaerde of Walibi

van digitale tools zijn zeker een meerwaarde en we nemen

als waardering voor jullie inzet. Covid-19 dacht daar anders

dit mee in volgende editie maar hopelijk kunnen we het jaar

over maar geen nood. Zodra het mogelijk is nemen we dit

2021 terug samenkomen op een fysisch brandweercongres.

project zeker weer op.

Agressie tegen hulpverleners

Project vrijwilligheid

Agressie tegen onze brandweermensen is not done. Het is dan

Koen Vermeulen en een veertigtal collega’s kwamen samen om

ook volstrekt logisch dat BVV meewerkte aan het advies van

te werken aan zijn visienota rond vrijwilligheid. Netwerk Brand-

Netwerk Brandweer en dit mee ondersteunde in de kamer.

weer werkt hiermee verder om jullie wensen te verdedigen.

Het brandweerfonds

De provinciale afdelingen

Reeds 94 jaar bestaat de KNKOH (Koninklijke nationale kas

Wegens Covid-19 werkten onze provinciale afdelingen op

voor onderlinge hulp). Dit jaar werd beslist om deze onder

een laag pitje. Vanuit deze afdelingen krijgen de brandweer-

te brengen bij de koning bouwdewijnstichting. Deze kas is

mensen een stem. Wil je hier aan meewerken voor een be-

er voor de brandweermensen en volgend jaar werken we dit

tere brandweer neem dan zeker contact op met uw provin-

project dan ook verder uit.

ciale afdeling of via info@brandweervlaanderen.be

Brandweer vereniging vlaanderen is er voor julie. Hiervoor werken verschillende vrijwilligers aan onze vele projecten.

Een extra hand en mening is echter altijd welkom dus aarzel niet om ons te contacteren.

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

Oprichting Belgisch Brandweer

#10 Murphy bezoekt Anderlecht

fonds

#6

Voor meer informatie gelieve te contacteren: VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 2 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be 5 De verhuis van het jaar

#34

575

november-december 2020 96e jaargang

atie van

res is een organis

Het Brandweercong

i.s.m.

s

en de partner

en

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

Op 4 december viert de brandweer het feest van haar beschermheilige, Sint-Barbara. Dit jaar is het traditionele Barbarafeest uitgesteld omwille van de COVID-19 voorzorgen. Op sociale media waren we getuige van de alternatieve aanpak van het feest van de brandweer: pakjes werden – van op veilige afstand – afgeleverd met zeer diverse inhoud: bubbels voor thuis, lekkers, brandweermutsen, mondmaskers … De vriendenkringen en de zones hebben hun best gedaan om het feest een beetje tot bij de mensen te brengen. En volgend jaar nemen ze revanche met een echt feest

SOLIDARITEIT Solidariteit is meer dan een woord, meer dan een begrip,

KONINKLIJKE NATIONALE KAS

binnen de brandweer. Solidariteit uit zich in leuke momen-

Voor de vorming van de zones was de verzekering van de

ten, maar zeker – om niet te zeggen des te meer – wanneer

brandweer- en ziekenwagenmensen een zaak van de kazer-

het over de serieuze materie gaat. Tijdens een interventie re-

ne en de burgemeester. Elke gemeente of stad bepaalde zelf

kent iedereen op elkaar. Er is vertrouwen dat de collega’s elk

wat er voorzien was van verzekering of opvang na een on-

hun deel zullen doen om de interventie tot een goed einde

geval. Soms werd daar echt werk van gemaakt, meestal was

te brengen. Om ervoor te zorgen dat slachtoffers opgevan-

deze verzekering beperkt of bijna onbestaand, zeker voor de

gen worden. Om al het nodige te doen opdat de hele ploeg

vrijwillige brandweer. Daarom werd in 1926 de eerste solida-

samen naar de post kan terugkeren.

riteitskas voor de brandweer opgericht, door de BrandweerVereniging Vlaanderen (BVV) en haar Waalse en Duitstalige

PLANNING?

tegenhanger de Fédération Royale des Sapeurs-Pompiers

Voor een hulpverleningszone werken is boeiend. Je kunt wel

de Belgique(FRCSPB). Deze kas werd de Koninklijke Nationa-

een aantal zaken inplannen, maar het zal van de gebeurte-

le Kas voor Onderlinge Hulp der Brandweerlieden genoemd

nissen van de dag afhangen of je planning loopt zoals je je

(KNKOH).

had voorgesteld. Zo gaat het zeker met interventies.

Deze kas zorgt ervoor dat, tot op vandaag, dat wie als operationeel personeelslid slachtoffer wordt, van een ongeval,

Met een onvolledige bemanning terugkeren, is iets dat nie-

een financiële uitkering onder de vorm van een eenmalig

mand wil meemaken. Gelukkig is dit een zeldzame wer-

bedrag of een maandelijks bedrag, mits aan een aantal ad-

kelijkheid. Toch is stilstaan bij de gevolgen voor gekwetste

ministratieve voorwaarden voldaan werd o.a. zoals het stor-

personen of voor de families van de brandweer- of ambu-

ten van een jaarlijkse bijdrage per opgegeven personeelslid.

lancemensen belangrijk. We denken daarbij vooral aan zwa-

Deze kas was essentieel in de periode voor de zonevorming,

re ongevallen met blijvende letsels of het overlijden van col-

zeker voor de vrijwillige brandweerlieden, om slachtoffers of

lega’s.

familieleden financieel bij te staan. Met de oprichting van de

6

zones werd het gedeelte verzekering van het operationeel personeel officieel geregeld. Voor iedereen – vrijwilligers en beroeps – werd dit naar een correct niveau getrokken over

FILM BELGISCH BRANDWEERFONDS – FONDS BELGE DES SAPEURS POMPIERS

het hele land. Een eerste, duidelijke en noodzakelijke vooruitgang!

BVV, FRCSPB, ReZonWal en Netwerk Brandweer hebben ervoor gekozen om met een aantal rondetafel-

BELGISCH BRANDWEERFONDS ONDER DE KONING BOUDEWIJNSTICHTING

gesprekken de oprichting van het Belgisch Brandweerfonds bekend te maken op 4 december 2020.

Het Belgisch Brandweerfonds wordt de opvolger van de Nationale Kas. Belangrijk daarbij is dat alle afspraken die ge-

In het eerste gesprek, nemen majoor Frank Maertens

maakt werden met de Nationale Kas overgedragen worden

(zonecommandant HVZ Fluvia) en majoor Philippe

naar het Belgische Brandweerfonds dat deel gaat uitmaken

Filleul het woord. Majoor Maertens is één van de be-

van de Koning Boudewijnstichting.

zielers van dit nieuwe fonds. Majoor Philippe Filleul

De oprichters van het fonds worden ook uitgebreid. Naast

(zonecommandant van Waals-Brabant) is de afge-

BVV en FRCSPB komen daar nu ook Netwerk Brandweer (de

vaardigde zonecommandant van ReZonWal. Beide

koepelorganisatie van de Vlaamse hulpverleningszones) en

heren hebben in hun loopbaan aan den lijve onder-

ReZonWal (de koepelorganisatie voor de Waalse hulpverle-

vonden hoe belangrijk een opvangnet voor de fami-

ningszones) bij.

lies of de betrokken brandweermensen zijn.

De oprichting van dit nieuwe fonds werd op 4 december 2020 bekend gemaakt. Om het nationale karakter van het

Kolonel Jan Jorissen is de afgevaardigde van Netwerk

fonds te onderstrepen werden rondetafelgesprekken op-

Brandweer in het nieuwe Belgische Brandweerfonds

genomen met de grondleggers van de kas en het nieuwe

en zit in het goede gezelschap van Minister Verlinden

fonds. Deze film kun je bekijken via de QR-code onderaan

aan de gesprekstafel. Kolonel Jorissen heeft, als zon-

het artikel.

ecommandant van HVZ Noord-Limburg van dichtbij de impact meegemaakt die het ongeval van de brand

MET MINISTER VERLINDEN AAN TAFEL

van Beringen op de families van de betrokken brand-

Een dag voor de oprichting van het Belgisch Brandweer-

weermensen had, maar ook op alle andere families

fonds, stelde mevrouw Annelies Verlinden, minister van Bin-

die ‘samen met hun partner’ brandweer zijn. Want

nenlandse Zaken en dus voogdijminister van de brandweer,

‘Brandweer ben je niet alleen’.

De Koning Boudewijnstichting plaatst in elk fonds een bijkomende bestuurder die, vanuit een andere sector, expertise meebrengt. Voor het Belgisch Brandweerfonds mogen we rekenen op de aanwezigheid van Philippe Lambrecht, Secretaris-Generaal van de Vereniging van Belgische Ondernemingen (VBO). De heer Lambrecht heeft ook een persoonlijke band met de brandweer. In 1985 lieten twee Brusselse brandweermensen het leven in een aanslag op het VBO. Sindsdien brengt de Brusselse Brandweer elk jaar een eerbetoon aan deze overleden brandweermensen.

Het mag dan 35 jaar geleden zijn, zij zijn niet vergeten!

Vrijwillige brandweerman Hans Clarysse, voorzitter van BVV en luitenant Frédéric Lex, voorzitter van FRCSPB, nemen de aandachtige kijkers mee in de toekomstplannen van het Belgisch Brandweerfonds en de nieuwe mogelijkheden die het fonds zal bieden.

Voorzitter FRCSPB Frederic Lex (links) - Voorzitter BVV Hans Clarysse 7

haar beleidsplan voor. Zij maakte dan ook van Sint-Barbara

ongevallenverzekering van het fonds gebruik kunnen maken

gebruik om de medewerkers van de hulpverleningszones

na een ongeval. Een belangrijke vooruitgang!

te feliciteren met hun feestdag en o.a. haar visie op de op-

Een tweede belangrijke wens van de oprichters is dat het

leidingen van de brandweer toe te lichten. De haalbaarheid

fonds ook ingezet kan worden om de betrokkenen emo-

voor de toekomstige vrijwilligers is een belangrijk speerpunt

tioneel te ondersteunen. Dit wordt zelfs nog verder open-

voor haar legislatuur.

getrokken, naar het ondersteunen van de draagkracht, de mentale belasting van personeelsleden die niet onmiddellijk

FINANCIËLE STEUN

slachtoffer werden van een ongeval, maar bij wie de opeen-

Het Belgisch Brandweerfonds zal, net zoals de KNKOH, zor-

stapeling van zware interventies zwaar op hen inhakt en hun

gen voor een snelle financiële hulp voor (de families van)

functioneren bemoeilijkt.

personeelsleden van de hulpverleningszones die slachtoffer

En ruimer zal er binnen het fonds ook de mogelijkheid ge-

worden van een ongeval. Het emotionele verlies van een

boden worden om campagnes te ondersteunen die zich

echtgeno(o)t(e), partner, vader, moeder, zoon of dochter zal

richten op de sensibilisering van het personeel omtrent de

nooit becijferd en vergoed kunnen worden. Daar is iedereen

gezondheidsrisico’s eigen aan het beroep. Ook het beheren

zich wel degelijk van bewust.

van erfgoed of het eren van de nagedachtenis van overleden

Door de eerste financiële zorgen op te vangen kunnen de

brandweermensen is een taak voor het nieuwe fonds. Het

betrokkenen zich richten op wat echt belangrijk, nl het ver-

Belgisch Brandweerfonds wil zich ook inzetten voor brede-

zorgen van het familielid of in het slechtste geval, het verlies

re maatschappelijke doelen nl de preventie en bescherming

van de dierbare.

van onze inwoners.

ANDERS EN BETER

INWERKINGTREDING

Een belangrijke wijziging in de werking van de kas tegenover

In de loop van 2021 zal dit fonds in werking treden. De ope-

de werking dit nieuwe fonds, is dat àlle personeelsleden ver-

rationele personeelsleden van de hulpverleningszones blij-

zekerd zijn. Het zonepersoneel bestaat immers uit brand-

ven ondertussen terecht kunnen bij de eigen diensten (HRM

weermensen maar ook uit ziekenwagenpersoneel, logistie-

en Interne Preventieadviseurs) bij ongevallen.

ke en technische medewerkers, dispatchers, administratieve medewerkers…. Al deze personeelsgroepen zullen van de Kolonel Jan Jorissen en minister Annelies Verlinden

Majoor Philippe Filleul 8

Tekst en foto’s: Netwerk Brandweer

Secretaris-Generaal VBO Philippe Lambrecht

Minister Annelies Verlinden

Majoor Frank Maertens

COVID-19: DUIKEN BLIJFT VERBODEN TOT NA EEN GUNSTIGE HERBEOORDELING DOOR DE ARBEIDSARTS Voor een bedrijfsarts is het belangrijk dat hij steeds op de

Voor wie geldt minstens een duikverbod van 14 dagen?

hoogte wordt gebracht als er medewerkers/duikers positief

› Duikers zonder symptomen, maar met een positieve test-

getest werden op COVID-19. Hij zal dan de duikgeschiktheid individueel beoordelen op basis van: › de gezondheidstoestand van de medewerker; › de op dat moment van toepassing zijnde nationale en in-

uitslag; › duikers die ziek zijn geweest met milde of matige symptomen (zonder ziekenhuisopname) bij wie COVID-19 werd vastgesteld; › duikers zonder symptomen, zonder positieve testuitslag,

ternationale richtlijnen.

maar die in nauw contact kwamen, zonder adequate be-

Voorzichtigheid eerst!

schermingsmaatregelen, met een persoon met bewezen

Niet elke arbeidsarts is voorstander om algemene vaste ter-

of vermoeden COVID-19 infectie (zoals uw huisgenoten).

mijnen (14/30/45 dagen) om het duiken te verbieden na een

Veertien dagen is een periode van oplettendheid in sociale

positieve Covid-test, gezien de richtlijnen ook regelmatig

contacten na een nauw contact met iemand met COVID-19

wijzigen. Individuele opvolging en beoordeling blijft belang-

of na een positieve COVID-19 test bij iemand die geen symp-

rijk voor de gezondheidstoestand van de betrokken duiker/

tomen heeft. In deze periode is duiken verboden.

brandweer. Dit is een belangrijk voorzichtigheidsprincipe.

Behoud of herstel conditie Wat dient iedereen te doen bij een positieve COVID test:

De betrokken duiker zorgt voor een afspraak met de arbeids-

Verwittig uw personeelsdienst van uw ziekte en zorg dat uw

ervoor zorgt dat zijn fysieke conditie bewaard blijft tijdens de

positief COVID-test bij de arbeidsarts van uw brandweer-

ziekte of dat zijn conditie terug hersteld is. De arbeidsarts

zone geraakt. De arbeidsarts zal de termijn van duikverbod

bepaalt of een verlenging van het duikverbod noodzakelijk

vastleggen en indien nodig ook een aangifte bij het fonds

is. Indien nodig zullen er bijkomende technische onderzoe-

van beroepsziekte.

ken worden uitgevoerd.

Duikers die een ernstige COVID-infectie doormaakten en/

Duiken OK!

of verminderde inspanningstolerantie vertonen, dienen min-

De arbeidsarts vermeldt de geschiktheid tot duiken expliciet

stens 3 maanden duikverbod te respecteren.

op het formulier gezondheidsbeoordeling.

Duiker die een ernstige COVID infectie doormaakte en/of verminderde inspanningstolerantie

DUIKER

arts om zich te laten evalueren. Het is belangrijk dat de duiker

Duikverbod van minstens 3 maanden

Medisch geschikt voor duiken Individuele evaluatie arbeidsarts

Duiker die slechts milde symptomen vertoond en/of positief getest op COVID Duikverbod van minstens 14 dagen

Medisch ongeschikt voor duiken

Duiker die een nauw of onbeschermd contact had met een COVID patiënt

9

MURPHY BEZOEKT ANDERLECHT 1 INLEIDING

hoofdkazerne aan de Helihavenlaan. Als laatste vertrekt er ook een MUG-ploeg uit het militair ziekenhuis. In geval van

Op 20 augustus 2020 was Murphy te gast in de Victor Oli-

een hoogbouwbrand wordt ook een 3de autopomp uitge-

vierlaan te Anderlecht. De wet van Murphy luidt: “als er iets

stuurd.

kan fout lopen, dan zal het ook fout lopen.� Die dag liepen verschillende zaken tegelijk fout. Het resultaat was een zeer

Hier kwam Murphy voor het eerst langs. De ladderwagen

uitdagende brand voor de Brusselse brandweer.

van Anderlecht was al op interventie op het moment van de alarmering. De autopomp moest alleen vertrekken. Aange-

De brandweer werd opgeroepen voor een brand op de 11de

zien de hoofdkazerne de 2de dichtste kazerne was die een

verdieping in een gebouw van 12 verdiepingen. De stan-

ladderwagen kon leveren, vertrokken gelijktijdig twee lad-

daard uitruk van de Brusselse brandweer voor een brand in

derwagens uit de hoofdkazerne. Er kwamen zeer veel te-

een gebouw bestaat uit een autopomp en een ladderwa-

lefonische oproepen binnen in de noodcentrale. Daarom

gen uit de kazerne die het dichtst bij de plaats van de brand

werd ook direct een tweede commandowagen uitgestuurd.

ligt. Dit wordt aangevuld met een commandowagen, een

Direct na de aankomst van de eerste autopomp ter plaatse,

ladder, een 2de autopomp en een ziekenwagen uit de

vroeg diens bevelvoerder nog een extra autopomp. Hier-

2

de

figuur 1 De brand wordt uitslaand net na de aankomst van de brandweer. (Foto: Marc Baert) 10

door werd een 4de autopomp uitgestuurd. In de loop van de interventie kwamen nog twee extra autopompen ter plaatse.

In totaal werden dus zes autopompen ingezet voor deze interventie.

Het gebouw in kwestie was een oud gebouw dat nog dateerde van voor de brandpreventiewetgeving. Om het extra moeilijk te maken voor de brandweer lag de hoofdingang van het gebouw op verdieping -1. Hierdoor was het voor de ploegen niet gemakkelijk om zich te oriënteren in het gebouw. Ook in recente gebouwen vallen dergelijke situaties voor, waardoor er verwarring ontstaat. Het is dan ook zeer belangrijk dat er in dergelijke gebouwen een duidelijk markering is van de verdiepingen.

De bouwwijze leidde tot een zeer complexe manier van werken. In een modern hoog gebouw moeten twee traphallen aanwezig zijn. De trappen moeten recht zijn om de evacuatie te vergemakkelijken. Bovendien moet er een stijgleiding

figuur 3 De brand wordt uitslaand. Let op de rook die ontsnapt langs de andere ramen. (Foto: Marc Baert)

aanwezig zijn die zorgt dat de brandweer op elke verdieping water heeft. Niets van dat alles was aanwezig. Er was geen

Ondanks deze zeer moeilijke omstandigheden die het resul-

stijgleiding en dus geen bluswater. Er was slechts één trap-

taat waren van verschillende factoren werd de brand geblust

hal en daarin zat een spiltrap. Een spiltrap maakt het quasi

en werden alle gewonden gered. Knap werk!

onmogelijk om bewoners naar beneden te laten vluchten en tegelijk brandweermensen naar boven te laten gaan om te

2 TACTIEKEN

blussen. Als klap op de vuurpijl was de lift niet beschikbaar.

Onze mensen moesten dus met de trap naar boven terwijl

De bevelvoerder van de eerste autopomp, adj. Schmit, werd

een heleboel bewoners probeerden te vluchten voor de

bij aankomst dus geconfronteerd met een zeer uitdagende

rook. Murphy kwam opnieuw om de hoek loeren.

situatie. Dit werd nog op de spits gedreven doordat, tijdens de verkenning, het raam van de brandende kamer brak en naar beneden viel. De brokstukken landden net naast zijn ploeg. De brand had hierdoor zelf een grote ventilatieope-

figuur 2 Grondplan van het appartement waarin de brand woedde.

De brand was uitslaand in kamer 1. (Figuur: Brandweer Brussel)

ning gecreëerd en werd uitslaand.

Standaard wordt in een hoogbouw afgelegd op de stijgleiding op n-1 (de verdieping onder de brandverdieping). De adjudant kon echter tijdens zijn verkenning geen stijgleiding vinden … Het draaide dus anders uit. Hij besliste om te werken met een mobiele stijgleiding.

2.1 Mobiele stijgleiding + binnenaanval Bij een mobiele stijgleiding wordt gewerkt met cassettes van 70 mm. Brandweermensen gaan naar boven terwijl de slang uit de cassette komt. Op die manier wordt water aangevoerd via een lijn van 70 mm tot boven. Het is de bedoeling om af te leggen tot onder de brandverdieping. Daar wordt een drieverdeelstuk geplaatst. Vervolgens worden bundels aangesloten en gaat men gewapend naar boven om de brand aan te vallen. Adj. Schmit zette zijn ploeg hierop in.

11

2.2 Evacuatie/begeleide redding

komt echter ook vast te zitten in de rook bij de ploegen die nog steeds wachten op water om de aanval in te zetten. Hoe

Terwijl zijn ploeg naar boven trok om de mobiele stijgleiding

komt het toch dat die traphal zoveel verdiepingen onder de

af te leggen, werd die geconfronteerd met heel wat bewo-

brand al volledig onder de rook staat?

ners die via de trap naar beneden vluchtten. Het waren er dermate veel dat de ploeg niet meer kon vorderen. Elkaar op

2.3 Transitional: buitenaanval via de ladderwagen

een smalle trap passeren is zeer moeilijk als één van de twee een ademluchttoestel op de rug heeft.

De brand is op dat moment nog steeds uitslaand. De officier buiten vraagt aan de officier binnen of er een buitenaanval

Er waren heel wat oudere mensen die geïntoxiceerd waren

kan gebeuren vanop de ladder. De officier binnen antwoordt

door de rook. Zij hadden dringend hulp nodig om het ge-

hierop bevestigend. Daarop zet de ladderwagen een buiten-

bouw te kunnen ontvluchten. De ploeg van de eerste auto-

aanval in. Ze slagen er in om binnen een aantal seconden

pomp heeft het afleggen van de mobiele stijgleiding gestaakt.

de brand neer te slaan. Hiermee is het gevaar op uitbreiding

Hun tactiek bestaat er nu in om zoveel mogelijk mensen in

naar boven geweken alsook het gevaar van branduitbreiding

veiligheid te brengen. Op korte tijd wordt hier enorm veel

van de slaapkamer naar de living.

werk verzet: mensen worden de trap af geholpen, anderen worden in een sas op een rookvrije verdieping geplaatst, …

Gedurende de rest van de interventie zal de ladderwagen in

De vijf brandweerlui hebben daar echt het verschil gemaakt

totaal 5 keer een buitenaanval uitvoeren om de brand in het

voor die bewoners. Zij kunnen nu verder werken aan het af-

appartement onder controle te houden.

leggen van de mobiele stijgleiding. Dit is echter zeer moeilijk in de traphal die op de bovenste verdiepingen volledig onder

Later in de interventie dringen ploegen binnen in het appar-

de rook staat. Het zicht is daar gereduceerd tot bijna nul.

tement. Zij hebben echter nog steeds geen water. Er heerst

Bovendien zijn de brandweermensen de tel van de verdie-

nog steeds een behoorlijke brand in de slaapkamer. De

pingen kwijt geraakt door het veelvuldig op en neer gaan tijdens de reddingen van de mensen in de traphal.

In tussentijd is de versterking van de helihaven aangekomen.

Zij hebben op dat moment geen weet van de situatie binnen.

Eén van de twee autopompen wordt ingezet op search & rescue. Zij komen echter ook op de trap terecht waar hun collega’s nog volop met een begeleide evacuatie bezig zijn en waar de mobiele stijgleiding nog niet is afgewerkt. Eén van de officieren neemt buiten de bevelvoering op zich terwijl de tweede officier naar boven gaat om daar te coördineren. Hij figuur 4 Een brandweerman brengt een oudere dame in veiligheid. Let op de beperkte ruimte omwille van de spiltrap.

(Foto: Luc Van Ussel)

12

figuur 5 De ladderwagen voert een buitenaanval uit op de brandende slaapkamer. (Foto: Marc Baert)

vlammen laaien nog anderhalve meter hoog op. De ploegen

Uiteindelijk was de mobiele stijgleiding sneller klaar dan het

slagen er in om het volledige appartement snel te ventileren

plan B en werd geen gebruik gemaakt van de leiding op de

door ramen open te zetten. Vervolgens wordt er snel ge-

ladderwagen.

zocht naar slachtoffers. Telkens als de brand te groot wordt, wordt gevraagd aan de ladderwagen om de brand terug

2.7 Ventilatie

neer te slaan. Dit wordt aangehouden totdat er op de mobiele stijgleiding een bundel wordt aangesloten die toelaat

De tweede autopomp van de helihaven heeft zich bezig ge-

om de brand in de slaapkamer af te blussen.

houden met het ventileren. Er werd eerst een opening gemaakt op de 12de verdieping. Vervolgens werd een ventilator

2.4 Binnenaanval

geplaatst aan de ingang. Dit was een zeer krachtige combinatie.

De ploeg van de eerste autopomp Helihaven zal een binnenaanval uitvoeren. In eerste instantie wordt de deur van

De rookstopper in de inkomdeur van het brandende appar-

het sas geopend. Het betreft de “hall commun� op figuur 2.

tement zorgde ervoor dat er weinig extra rook bijkwam in de

Daar blijkt weliswaar veel rook te zijn maar weinig warm-

traphal. Zodra dit dispositief in werking was, werd de rook uit

te. Ze beslissen om ook de inkomdeur van het appartement

de traphal geventileerd. Dit betekende dat de zichtbaarheid

open te breken. De uitslaande brand is immers neergeslagen

terug kwam. Bovendien werden de verdiepingen onder de

door de ladderwagen. Ook in het appartement treffen ze

brand terug bruikbaar voor de evacuatie van bewoners.

geen overdreven warmte aan. Ze plaatsen een rookstopper in de inkomdeur van het appartement om de uitstroom van

3 PROBLEMEN

rook in de richting van de traphal te stoppen.

Tijdens deze interventie werd de brandweer geconfronteerd

2.5 SAR

met een heleboel problemen. Een aantal werden hierboven al aangehaald. Hieronder worden de belangrijkste nog eens

Een volgende ploeg wordt doorgestuurd naar de 12

de

ver-

besproken.

dieping om search & rescue toe te passen. Op de bovenliggende verdieping is erg veel rook en het is mogelijk dat er mensen vast zitten in hun appartement. De ploegen hebben het erg lastig. Ze moeten onder ademlucht m.b.v. een hali-

figuur 6 Het drieverdeelstuk op het einde van de mobiele stijgleiding. Een lijn van 70 mm komt toe, terwijl twee slangen van 45 mm vertrekken naar boven. (Foto: Luc Van Ussel)

gan tool de deur openbreken bij een beperkte zichtbaarheid.

Het opleidingstraject rond forcible entry heeft hier duidelijk zijn vruchten afgeworpen.

Eenmaal de ploegen binnen zijn in het bovenliggende appartement kunnen ze vrij snel doorgeven dat daar geen slachtoffers zijn.

2.6 Tweede lijn opbouwen via achtergevel Aangezien het erg lang duurt om een aanvalslijn op te bouwen langs de traphal, kiest de bevelvoerende officier ervoor om een plan B te laten starten. Hij laat aan de Charlie zijde de tweede ladder opstellen met de vierde autopomp. Zij bouwen een toevoerlijn op de ladderwagen. Het is de bedoeling om binnen te gaan op de etage onder de brand. Via het appartement aan de achtergevel kunnen ze naar de traphal.

Indien het afleggen van de mobiele stijgleiding via de trap niet zou lukken, dan kan op die manier via een alternatieve weg bluswater aangevoerd worden.

13

3.1 Geen stijgleiding

plaatje bevestigd met het nummer van de verdieping, hoog op de deur zoals zichtbaar is op figuur 6. Dit alles droeg er-

Er is water nodig om een brand te blussen. In Brussel staan er

toe bij dat de ploegen na verloop van tijd niet meer wisten op

nog veel hoge gebouwen waarin geen stijgleiding aanwezig

welke verdieping ze zich bevonden.

is, waar een droge stijgleiding is die buiten gebruik is of waar de natte stijgleiding buiten gebruik is. Een dergelijke situatie

3.3 Reverse stack effect

wordt ook aangetroffen tijdens de bouwfase of tijdens het afbreken van een gebouw. Een wetgeving die oplegt om op

Warme lucht stijgt. Dit is het principe achter de luchtbal-

die momenten een stijgleiding in gebruik te hebben, zou bij-

lon. Dit leidt er ook toe dat er in een gebouw een stroming

dragen tot een hoger veiligheidsniveau.

ontstaat. In de meeste gevallen is het binnen warmer dan buiten. Dat betekent dat er in de traphal, de liftschacht en

Het ontbreken van een stijgleiding leidt tot erg veel tijdsver-

verticale technische kokers een stroming ontstaat van bene-

lies.

den naar boven: het schoorsteeneffect of, met een Engelse benaming, het stack effect. Dit is te zien links op figuur 8.

Omwille van de verwarring over het aantal verdiepingen,

De kracht van dit effect is evenredig met de hoogte van het

werd de mobiele stijgleiding oorspronkelijk afgelegd tot op

gebouw en de grootte van het temperatuurverschil tussen

de brandverdieping. Terwijl de brandweermensen dachten

binnen en buiten.

dat ze zich op de verdieping eronder bevonden. Het feit dat iedereen in de rook zat, heeft ertoe bijgedragen dat het extra lang geduurd heeft om op de 11de verdieping een gewapende lijn te hebben. Tijdens het onder druk zetten van de mobiele stijgleiding, is dan ook nog één van de slangen gesprongen onder de hoge druk. Deze slang moest vervangen worden, wat weer leidde tot nog meer oponthoud.

3.2 Spiltrap Door de spiltrap was er geen plaats om behoorlijk te werken.

Zoals hierboven beschreven konden dalende bewoners en stijgende brandweermensen elkaar niet kruisen. Dit zorgde ervoor dat het gemakkelijker was om vluchtende mensen tijdelijk te “parkeren” in sassen enkele verdiepingen onder de brand. In die sassen was echter geen pictogram aangebracht met het nummer van de verdieping. Er was enkel een klein

figuur 7 Zicht op de spiltrap met daarop de mobiele stijgleiding.

(Foto: Luc Van Ussel)

figuur 8 De bewegingen bij het stack effect en het reverse stack effect

Nu is het zo dat er ook iets bestaat als het omgekeerde schoorsteeneffect of het reverse stack effect. Indien de temperatuur buiten hoger is dan binnen, dan draait de zin van de stroming om. Plots is er in het gebouw een stroming van boven naar beneden. Dit kan je zien rechts op figuur 8.

Deze situatie komt in België niet veel voor. Dit is een situatie die kan voorkomen in gebouwen die volledig voorzien zijn van airco. De dag van de brand in de Victor Olivierstraat viel echter in een hittegolf. Het was buiten ongelooflijk warm en dus binnen koeler dan buiten. Dit leidde bij deze brand tot een sterke stroming van boven naar beneden. De stroming was sterk genoeg om veel rook mee naar beneden te laten stromen. De rook zakte minstens tot de 6de verdieping. Daar werden immers al ademluchtmaskers opgezet.

14

Het is algemeen geweten dat de temperaturen stijgen om-

hetzelfde gebouw op een moment dat de buitentempera-

wille van de klimaatverandering. In de voorbije zomers wa-

tuur een heel stuk lager ligt.

ren er veel meer dagen met hoge temperaturen dan pakweg tien jaar geleden. Dit heeft dus ook een effect op de brand-

3.4 Bevelvoering en communicatie

bestrijding. Het optreden van een stroming van boven naar beneden en de neerwaartse rookverspreiding zijn dus een

Eén van de zaken die echt goed liepen tijdens deze inter-

gevolg van de klimaatverandering en dit zal in de toekomst

ventie was een zeer snelle opschaling. Het was direct dui-

meer én meer gaan voorkomen. Dit zorgt enerzijds dat de

delijk voor de dispatching, voor de wachtofficieren en voor

vluchtwegen direct onder de brand onbruikbaar worden om

adjudant van de eerst aangekomen autopomp dat het een

te vluchten. Brandweermensen getuigden dat “rook sneller

groot incident betrof. Hierdoor werden sneller dan normaal

naar beneden kwam dan met mensen met beperkte mobi-

extra middelen uitgestuurd. Deze middelen waren ook rela-

liteit konden evacueren”. De brandweer verwacht niet dat

tief snel ter plaatse.

bewoners onder de brandende verdieping veel assistentie nodig hebben om te vluchten of dat ze veilig in hun apparte-

Het nadeel hiervan is dat erg veel mensen moeten com-

ment kunnen blijven. Door de klimaatverandering is dat geen

municeren met elkaar. In Brussel loopt dat dikwijls via één

zekerheid meer. Murphy was nogmaals langs gekomen.

gespreksgroep. Dat lukte niet op deze interventie. Er was gewoon te veel communicatie. Hierdoor konden de twee

Anderzijds leidt dit ertoe dat brandweermensen moeilijker

officieren elkaar niet of moeilijk bereiken. Onderofficieren

hun werk kunnen doen. In een beperkte zichtbaarheid of in

konden hun officieren niet bereiken.

nulzicht wordt nu eenmaal minder efficiënt gewerkt dan als de zichtbaarheid goed is.

In België is nog steeds geen ICS-systeem ingevoerd. Op grote interventies die snel evolueren, zoals deze hoogbouw-

Een laatste effect van de hoge buitentemperatuur is dat er

brand, wordt al snel duidelijk waarom dat een gemis is. De

hittestress optreedt bij de brandweermensen. Dit betekent

aansturing van de ploegen verliep niet van een leien dakje.

dat er tijd nodig is om af te koelen. Dat er personeel nodig is om een rehab-zone in te richten.

4 LESSONS LEARNED

Het betekent ook dat de ademluchtdragers sneller zullen

De interventie te Anderlecht was een behoorlijke uitdaging.

moeten vervangen worden. Samengevat zorgt de hoge bui-

Er waren heel wat problemen waarmee de Brusselse spuit-

tentemperatuur dus voor een reverse stack effect enerzijds

gasten geconfronteerd werden. Toch is het hen gelukt om

en voor hittestress anderzijds. Hierdoor is meer personeel

de brand te blussen en alle bewoners in veiligheid te bren-

nodig voor de brandbestrijding dan voor dezelfde brand in

gen. De interventie was dus een succes ondanks alle problemen. Dit betekent dat er een aantal interessante lessen

figuur 9 Deze foto werd getrokken nadat de brand al onder controle was. Op de 9de verdieping hangt dan nog steeds voldoende rook om ervoor te zorgen dat ademlucht noodzakelijk is. Achteraan op de foto is te zien dat er in de traphal nog veel meer rook hangt.

(Foto: Luc Van Ussel)

te delen zijn.

4.1 Mobiele stijgleiding tot rookvrije ruimte In Brussel wordt de mobiele stijgleiding standaard afgelegd tot op de brandverdieping -1. Dit is gebaseerd op het idee dat er geen rook zal zijn onder de verdieping waar de brand woedt. Het is immers niet aangewezen om in de rook slangen te beginnen koppelen. Dat gebeurt beter bij een goede zichtbaarheid.

Het is echter niet altijd correct dat de brandverdieping in rook wordt gehuld en de verdiepingen eronder niet. In grote gebouwen zoals grote hotels of ziekenhuizen is het mogelijk dat er zelfs op de brandverdieping zelf geen rook is, behalve dicht bij de brandende ruimte. In dat geval kan de stijgleiding doorgetrokken worden tot op de verdieping van de brand.

15

Echter, in dit concrete geval was er rook tot op brandver-

plaatse die deze inschatting moet maken. In dit geval zal zijn

dieping - 5. De les is hier dat er best afgelegd wordt tot op

ploeg na het afleggen van de mobiele stijgleiding zelf moe-

het einde van de rookvrije zone. Dit om slangen te kunnen

ten beginnen met de binnenaanval.

koppelen in een rookvrije omgeving maar toch het drieverdeelstuk zo dicht mogelijk bij de brand te krijgen. Een drie-

4.2 Gebruik WBC

verdeelstuk dat dichter bij de brand staat, leidt tot lagere drukverliezen (en dus een hogere verdieping die van blus-

De warmtebeeldcamera is een zeer goed hulpmiddel tijdens

water kan voorzien worden) en dus een hoger blusdebiet.

binnenbrandbestrijding om slachtoffers te zoeken of de brand te vinden. In een situatie als deze kan hij echter ook

Een ander concept gaat over de samenwerking tussen ver-

gebruikt worden om te kijken naar de stroming van de rook.

schillende autopompbemanningen. Als het zeker is dat verschillende autopompen kort na elkaar zullen aankomen, dan

Als er rook doorheen de deuropening de trap instroomt van-

kan de eerste aangekomen autopomp de mobiele stijglei-

uit de verdieping, dan is dit waarschijnlijk de brandverdie-

ding gaan afleggen. Dat is dan hun opdracht. Zodra zij hier-

ping. De temperatuur van de rook zal hier ook een beetje

mee klaar zijn, is het dan de bedoeling dat ze ruimte maken

info prijsgeven.

voor de ploeg van de tweede autopomp. Zij kunnen hun bundels aansluiten op het drieverdeelstuk en oprukken naar

4.3 Verschillende gespreksgroepen

de brand om die aan te vallen. Indien de lift beschikbaar is, kan de tweede ploeg de lift nemen naar brandverdieping

Bij een grote brand in een hoog gebouw dienen er verschil-

-3. Zij hebben dan niet de inspanning geleverd om met al

lende gespreksgroepen gebruikt te worden:

hun materiaal de trap te beklimmen. Ze zijn dan fitter om de brandbestrijding aan te vatten. Deze tactiek kan vergele-

• Zodra er meer dan drie autopompen actief zijn, is het wen-

ken worden met het voetbal waarbij een middenvelder past

selijk dat er meerdere werkgroepen komen: bijvoorbeeld

naar een spits opdat die laatste kan scoren. Brandweer is een

één voor blussing en één voor redding of één voor de

ploegsport!

ploegen die op de verdiepingen aan het werk zijn en een andere voor de ploeg die beneden bezig is en de ploeg die

Natuurlijk is het bovenstaande gemakkelijk in theorie. In

de traphal probeert rookvrij te krijgen.

Brussel zijn er sectoren waar de versterking iets langer op

• Zodra er meerdere officieren aan het werk zijn, zou er een

zich zal laten wachten. In dat geval kan het voorvallen dat er

gespreksgroep moeten komen voor de officieren onder-

nog geen tweede autopomp ter plaatse is als de stijgleiding

ling.

klaar is. Het is de bevelvoerder van de eerste autopomp ter Dit leidt ertoe dat officieren twee radio’s moeten afluisteren. Dat is niet zo evident. Zij luisteren dan elk naar een gefiguur 10 Brandweer is een ploegsport! De ene speler geeft een pas naar de andere die zal scoren. Net zoals de ene autopompbemanning een mobiele stijgleiding aflegt opdat een tweede bemanning de brand zal kunnen blussen. (Foto: Decathlon)

spreksgroep met één van de functies (Blussing, redding, …).

Bovendien luisteren ze ook naar de gespreksgroep voor de coördinatie van de interventie.

4.4 ICS Eén officier kan drie autopompen aansturen. Zodra het er meer worden, is er eigenlijk een tweede officier nodig. Als die officieren vervolgens op een verschillende plaats worden ingezet, of twee totaal verschillende zaken moeten opvolgen, dan is er eigenlijk nog een derde officier nodig.

In het geval van een ernstige hoogbouwbrand zullen er twee commandoposten opgericht worden: één beneden en één in de buurt van het brandverdiep (n-2). Beide officieren zullen zich moeten bezighouden met het aansturen van hun sector. Dit betekent dat er op beide plaatsen ondersteuning

16

5 AFSLUITER Deze hoogbouwbrand was een behoorlijke uitdaging voor de Brusselse brandweer. Er liep heel wat verkeerd en Murphy kwam meer dan één keer langs. Dergelijke interventies zijn - op het moment zelf - frustrerend voor de mensen die ze uitvoeren.

In de nasleep van de interventie kwam adj. Willy Van Caer, de rustige sterkhouder van de 11de compagnie, echter met een zeer belangrijke insteek. Hij merkte op dat er 5 jaar geleden geen sprake was van transitional attack bij brandweer Brussel. Er werd niet gewerkt met mobiele stijgleidingen en de figuur 11 Zicht op de living van het getroffen appartement. Er is veel rookschade in deze ruimte maar het heeft er niet echt gebrand. De brand was in de slaapkamer, waar twee brandweermensen naar binnen gaan achteraan de foto. (Foto: Robert Decock)

samenwerking tussen ploegen van verschillende kazernes was bijlange nog zo goed niet als ze nu was.

Dit was een zeer wijze insteek. Het is belangrijk dat we kritisch kijken naar het heden om verbeteringen aan te brengen

moet komen voor die officier. Een radioman en iemand die

voor de toekomst. Het is echter even belangrijk om af en

op één of meerdere whiteboards bijhoudt hoe de situatie er-

toe naar het verleden te kijken. Op die manier beseffen we

voor staat, is eigenlijk een minimum.

dat we continu vooruitgang boeken en dat we niet te streng mogen zijn voor onszelf.

De twee commandoposten moeten een goed overzicht bewaren van de verschillende opdrachten die lopende zijn. Zij

6 BRONNEN

moeten weten welke eenheden bezig zijn met het uitvoeren van die opdrachten. Elke officier krijgt dan eenheden ter beschikking. De twee officieren communiceren dan met een interventieleider, de derde officier. Deze laatste kan commu-

[1] Peter Roseleth, Willy Van Caer en Eric Schmit, fantastische collega’s om mee te werken.

[2] De andere collega’s van de 10de die ter plaatse waren.

niceren met dispatching, bijkomende middelen vragen, deze middelen toewijzen aan één van de sectoren als ze aankomen, een bijkomende sector (geografisch of functioneel) openen, middelen in stand-by laten plaatsen, …

Een betere regie van de interventie zal ervoor zorgen dat er efficiënter gewerkt wordt. Een duidelijkere aansturing zal er ook toe leiden dat er minder frustraties ontstaan.

Karel Lambert

17

SOMS IS HET NIET WAT HET LIJKT Brandweer Zone Antwerpen

Eind augustus 2020 kregen de ploegen van Post Centrum, Post Zuid en Post Noord een oproep voor een brand gebouw in Antwerpen Zuid. De betrokken (onder)officieren penden na de interventie neer wat ze daar gezien en gedaan hebben. Erg interessant om te delen, want deze interventie kreeg een onverwachte wending. Onze (onder)officieren vertellen …

“De shiften op zondagnacht zijn meestal eerder rustig. In te-

vinden. Heel wat collega’s denken dat het weer het zoveelste

genstelling tot andere zondagen, begint deze nacht al kort

automatische brandalarm is, of alweer een kleine keuken-

na de shiftwissel met verschillende oproepen in onze mooie

brand.“

koekenstad. Net voor 02.00 uur ‘s nachts komt een nieuwe oproep binnen. Een melding van brand gebouw in een rus-

De autopomp en ladderwagen van de dichtstbijzijnde post

tige straat op het Antwerpse Zuid: het brandalarm gaat af

komen snel ter plaatse, gevolgd door een tweede autopomp

en bewoners ruiken vuur, maar ze kunnen de oorzaak niet

en de snelle interventiewagen (SIW). Het rijtje wordt gesloten door de officier met de commandowagen (COM).

“Bij aankomst worden we opgewacht door een aantal bewoners die al geëvacueerd waren. Het brandalarm loeit door de straten en we krijgen eigenlijk geen extra aanwijzingen. Dat is niet vreemd, want in de straat zelf is er niets abnormaals te merken. Er zijn geen vlammen, er is geen rook en zelfs geen brandgeur. De voorgevel en alle ramen zijn donker en ook een evaluatie van het gebouw maakt ons niet veel wijzer. We zitten bijna met de handen in het haar. Wat is hier toch aan de hand?”

De eerste autopomp start de verkenning en zoekt informatie bij de brandmeldcentrale. De locatie daarvan is perfect aangegeven op een deur in de inkomhal van het gebouw. De deur is op slot, maar dankzij een bewoner kan de ploeg in de ruimte binnen. De brandmeldcentrale toont effectief een alarm. Op het display van de centrale is niet duidelijk leesbaar waar het probleem zich situeert: er brandt een lampje bij ‘zone 4 - B1’*. Zonder referentie of plattegrond is dat lastig om te interpreteren. De andere brandweerploegen wachten buiten tot er meer info bekend is.

“De technische ploeg van de SIW ontfermt zich verder over de brandmeldcentrale en het alarm. Ze proberen de schreeuwende sirene te resetten en meer info over de locatie te achterhalen. De onderofficier van de eerste autopomp

© Wim Hadermann 18

beslist om een controle van het gebouw uit te voeren. Net

mogelijk om rookverspreiding in het gebouw tegen te gaan.

op dat moment komt een dame melden dat haar vriendin uit

De smokestopper wordt heel snel gehangen en zorgt ervoor

het rechtse appartement op de eerste verdieping nog niet

zorgen dat er geen rookschade in de traphal ontstaat.”

buiten is. Bijna tegelijkertijd spreken enkele jongeren onze technische manschappen aan omdat er achteraan het ge-

De bevelvoerder en korporaal van de eerste autopomp gaan

bouw een sterke brandgeur hangt. Een ploeg van de eerste

in het appartement met een hogedrukslang op zoek naar

autopomp doet onmiddellijk controle op de eerste verdie-

de brand. De woning wordt verkend en dankzij de warmte-

ping. Daar ontdekken ze dat er minimaal rook vanonder een

beeldcamera wordt het slachtoffer heel snel gevonden: vlak

deur van een appartement komt.”

bij de resten van een zetel. Er was geen hoge temperatuur meer waar te nemen. Het slachtoffer wordt naar beneden

Buiten staan er ondertussen nog heel wat brandweerlieden

geëvacueerd via de trap. Eerst tot in de gang en vervolgens

stand-by. Ze denken dat het niets is en maken zich bijna klaar

tot buiten, om vlotte medische zorgen te faciliteren. Een

om weer naar de kazerne terug te keren. Tot er plots iemand

brandweerman valt daarbij over een slang en doet zich pijn

“hoge druk!” roept. De collega’s buiten zorgen plots in snel-

aan knie en elleboog: het doet hem op dat ogenblik niets,

tempo dat de hogedrukslang naar boven wordt geleid.

want het slachtoffer is er met brandwonden duidelijk erger aan toe. Onze ploegen dienen de eerste zorgen toe met de

De vriendin van de bewoonster op het eerste verdiep gaat

EHBO-koffer in afwachting van de opgeroepen medische

met een andere ploeg naar de achterkant van het gebouw.

diensten. Het slachtoffer wordt voorzichtig gekoeld en krijgt

Ze toont en vertelt waar haar vriendin normaal slaapt. De

zuurstof. Het zijn de beste zorgen die we op dat moment

informatie wordt via de radio doorgegeven.

kunnen geven …

“De deur van het bewuste appartement blijkt los en de ruim-

Bij verdere controle van het appartement wordt een kat ge-

te erachter hangt vol donkere rook. De ploeg van de eerste

vonden. Die wordt ook naar naar buiten gebracht en krijgt

autopomp start de aanval en de eerste zoekactie. In afwach-

zuurstof toegediend. Het beestje blijkt jammer genoeg over-

ting van de smokestopper houden we de deur zo gesloten

leden.

© Wim Hadermann 19

Terwijl de medische diensten zich ontfermen over het

Zondag nachtshift … soms is het niet wat het lijkt!

slachtoffer, wordt de locatie van de brand opnieuw geëvalueerd. De zetel heeft gebrand maar is door zuurstoftekort

Deze interventie werd nadien uitgebreid geëvalueerd in de

vanzelf gedoofd. Na opening van de ramen en inzet van de

posten en met de betrokken leidinggevenden. Het artikel

ventilator, trekt de rest van de rook snel weg. Het slachtoffer

werd geschreven om ook andere collega’s eraan te herinne-

wordt iets later afgevoerd naar het ziekenhuis. Onze ploe-

ren dat interventies niet altijd zijn wat ze lijken. Routine ver-

gen blijven achter en we vrezen het ergste … Enige tijd later

leidt ons tot veronderstellingen. Bijzaken kunnen de essentie

wordt onze vrees bevestigd door een aantal krantenartikels.

verdoezelen. Stay safe!

De dame overleed in het ziekenhuis aan haar verwondingen.

Sergeant Kris Verhoeven, sergeant Bart Gielen, adjudant Een ingetogen sfeer dringt zich op. Informatie en belevingen

Koen Regnard en majoor Frederik Vercruysse

worden uitgewisseld. Het materiaal wordt netjes opgeruimd.

Kledij en ademlucht worden gewisseld. Sommige ploegen kunnen terug naar de kazerne en andere ploegen vertrekken naar een volgende interventie.

In de wagens die terugkeren naar kazerne is het stil. Ieder-

Achteraf blijkt B1 het appartement te zijn op de eerste

een overloopt de interventie op zijn manier. Terug op post

verdieping. De letter B is in het gebouw de aanduiding

maken we de wagens weer operationeel. We vragen hoe het

voor de appartementen aan de rechterzijde van de trap-

met elkaar is, nemen een douche en maken ons klaar voor

hal.

een nieuwe inzet. Maar eens je terug in bed ligt, begin je alles

De locatie van deze brand is bewust weggelaten. Daar-

weer te overlopen: “Wat hadden we anders moeten doen?

om zijn ook de foto’s bij dit artikel niet van de besproken

Hadden we het eerder kunnen opmerken? Moeten we dit in

interventie maar archiefbeelden ter illustratie.

de toekomst anders aanpakken?”

© Frederik Beyens 20

Het Brandweercongres is een organisatie van

i.s.m.

en de partners

en

Brandslangen Lengtes tot 80m of 100m uit voorraad, op elk gewenste lengte met of zonder koppelingen, te personaliseren met eigen bedrukking.

Brandslangen Koppelingen Lengtes tot 80m of 100m uit voorraad, op elk gewenste lengte met

DSP & AR, Guillemin, Storz, …

Brandslangen of zonder koppelingen, te personaliseren met eigen bedrukking.

Verkrijgbaar in verschillende maten, slangtule, binnen- en buitendraad, Lengtes tot 80m of 100mMaterialen uit voorraad, op elk gewenste lengte met met of zonder grendel. zoals brons, alu, messing, inox,… of zonder koppelingen, te personaliseren met eigen bedrukking.

Koppelingen DSP & AR, Guillemin, Storz, …

Blusschuimen Koppelingen Verkrijgbaar in verschillende maten, slangtule, binnen- en buitendraad, met grendel.

Materialen zoals brons, M51, Foam Master, Free Foam, Tridol,alu, … messing, inox,…

DSP & of AR,zonder Guillemin, Storz, … Expandol, Verkrijgbaar in verschillende maten, slangtule, binnen- en buitendraad, met of zonder grendel. Materialen zoals brons, alu, messing, inox,…

Blusschuimen

Varuflex nv • Drevendaal 32 • B-2860 Sint-Katelijne-Waver M51,800 Foam Master, Free Foam, …

Tel. 015/ 666 • Fax 015/ 30Expandol, 63 69 • Tridol, info@varuflex.com Blusschuimen

www.varuflex.com M51, Foam Master, Free Foam, Expandol, Tridol, …

Varuflex nv • Drevendaal 32 • B-2860 Sint-Katelijne-Waver Tel. 015/ 800 666 • Fax 015/ 30 63 69 • info@varuflex.com Varuflex nv • Drevendaal 32 • B-2860 Sint-Katelijne-Waver www.varuflex.com Tel. 015/ 800 666 • Fax 015/ 30 63 69 • info@varuflex.com

www.varuflex.com PRODUCENT VAN DE SLANG Ø 38 VX VULCAN Ook verkrijgbaar in Ø 45 en Ø 70 Meer info: info@varuflex.com

Varuflex nv • Drevendaal 32 • B-2860 Sint-Katelijne-Waver Tel. 015/ 800 666 • Fax 015/ 30 63 69 • info@varuflex.com

www.varuflex.com

Voorbereid zijn op elke situatie en locatie. Dat is uw vak. Om uw missie te volbrengen, beschikken de reddings- en brandweervoertuigen van Renault Trucks over een uitzonderlijke wendbaarheid. U kunt eenvoudig manoeuvreren, zodat u sneller ter plaatse bent.

Terreineigenschappen, verhoogde bo-

dings- en brandweervoertuigen van

demvrijheid, groot aandrijfvermogen,

Renault Trucks zijn ontworpen voor de

korte draaicirkel: de reddings- en brand-

meest extreme omstandigheden.

weervoertuigen van Renault Trucks zijn

Renault Trucks biedt voertuigen die aan alle hulpverleningseisen voor wegongevallen beantwoorden: signalering en veiligstellen van de omgeving, redding van slachtoffers, hulpverlening aan gewonden en gewondenvervoer. Renault Trucks hecht grote waarde aan de betrouwbaarheid en robuustheid van zijn voertuigen. Hulpverlening bij ongevallen draait immers om mensenlevens.

www.renault-trucks.be

geschikt voor lastig toegankelijk terrein

Luchthavens, ontsmetting, chemische

in bossen of landelijke gebieden. De

rampen, hulpverlening op hoogte: dank-

stevige materialen en talrijke hitteschil-

zij de grote diversiteit van het aanbod

den van de onderdelen garanderen de

aan reddingsvoertuigen en brandweer-

veiligheid van de brandweerlieden.

wagens van Renault Trucks kunt u al-

Voor de brandbestrijding in indus-

lerlei speciale taken uitvoeren. Renault

triegebieden of olie-installaties zijn

Trucks biedt voertuigen die eenvoudig

voertuigen nodig die over een grote

van een opbouw voor ladderwagen of

watercapaciteit en een zeer goed aan-

hoogwerker kunnen worden voorzien

drijfvermogen beschikken. De red-

om hooggelegen locaties te bereiken.

VAN FYSIEK NAAR DIGITAAL CONGRES EN ENKELE CIJFERS Tijdens de eerste maanden van 2020 waren we al volop gestart met de voorbereidingen te treffen voor het BVV congres om dit uit te werken in het kader zoals jullie dit jaarlijks van ons gewend zijn.

Wie had echter gedacht dat we zoveel maanden last gingen hebben van Covid-19?

Om toch geen risico te lopen, maar wel met het oog op een congres, wilden we samen met onze trouwe partner, Netwerk Brandweer, tot een oplossing komen. Omdat we als brandweer (ook) een voorbeeldfuntie hebben, werd er in april reeds de knoop doorgehakt dat we in oktober geen fysiek congres konden laten doorgaan voor zoveel mensen. Achteraf bekeken zeker geen slechte beslissing.

Het hoeft dan ook géén uitleg dat we voor een serieuze opdracht stonden. Enerzijds waren onze reeds geleverde inspanningen wat verloren moeite. Anderzijds moesten we binnen een nog korter tijdspanne zorgen voor een nieuw concept, namelijk een digitaal Congres!

Er werd niet 1 maar wel 2 versnellingen hoger geschakeld en met enkele sterke firma’s onder de arm boekten we al snel resultaat. Toch was het enigszins bang afwachten wat deze éérste digitale editie zou geven. Verrassend genoeg liepen de inschrijvingen vlot binnen. Niet alleen vanuit verschillende hoeken in België, maar ook uit Nederland, Duitsland, Frankrijk en zelfs in de USA waren er geïnteres-

24

seerde. Door extra reclame van Jenna & Jeron #missie-

• Retex Beringen = 992 personen,

PompFier hebben we niet enkel de kaap van 2500 gehaald,

• Leren van gebouwbranden = 599 personen,

maar liefst 3200 personen schreven zich in! Iets wat we in

• Hoogbouwbranden = 582 personen,

al die jaren nog nooit bereikt hebben.

• SOP Tunnelbrandbestrijding = 489 personen

Uiteraard zal de grote verscheidenheid aan workshops hier

Laten we ook realistisch zijn en dit ‘vertekend’ beeld niet

een invloed op hebben gehad. Oorspronkelijk begonnen

vergelijken met andere jaren. Want het verhaal van Karel

met 6 sessies uit te werken en eind september gestrand

Lambert over de brand van 11 augustus 2019 in Beringen

met meer dan 35 sprekers die hun visie, ideeën en kennis

alleen al was op de dag van het congres goed voor 40% van

willen delen om ieder van ons tot andere en betere inzich-

de kijkers. Wat misschien geen grote verrassing is aangezien

ten te brengen.

solidariteit erg overheerst in het brandweer landschap.

Laat dat laatste nu net zijn waar BVV zo hard voor staat.

Voor onze administratieve en ondersteunde diensten

Because sharing = caring.

hadden we dit keer een 10-tal workshops voorzien. Hier merken we een duidelijke stijging t.o.v. 3 jaar geleden. De

Dat de meeste interesse nog steeds uitgaat naar brandbe-

sessie ‘Live Beschikbaarheid’, ‘De Lima Code’ en ‘Wat kan

strijding is misschien wel een understatement. Volgende

dispatching voor u betekenen?’ waren respectievelijk goed

workshops waren dan ook enorm populair:

voor de 1ste, 2de en 3de plaats in deze categorie.

25

mee gestart en konden jullie reeds 4 verschillende workshops aanbieden, wat uiteindelijk resulteerde in 9% bekeken. We zoeken dit de komende jaren nog verder uit te breiden.

We blikken tevreden terug op dit bijzonder jaar. Hierbij dan ook een ‘dikke merci’ aan alle helpende handen en uiteraard de grote groep aan gastsprekers om deze speciale editie tot zo’n succes te maken. Zet alvast 1, 2 en 3 oktober 2021 in uw agenda als ‘bezet’ want dan zal er opnieuw een BVV congres plaatsvinden. Wat, waar, hoe, … hoort u later nog van ons.

Er zijn al enkele ideeën, maar we vinden het nog belangrijker om te De uitleg over een ‘ontzetting van een voertuig’ door Roel

polsen naar wat de bezoeker juist wil. Mogen we daarom

vanden Boer en ‘energie opslaan … maar wat als het mis

vriendelijk vragen om de QR-code te scannen en een korte

gaat?’ door Kurt Vollmacher waren de 2 grote trekkers van

enquête van een 3-tal minuten in te vullen? Zo kunnen we

de technische workshops.

het congres nog beter op jullie noden afstemmen in de toekomst. Alvast bedankt en tot dan ;-)

De voorbije jaren werd er wat minder aandacht geschonken aan dringende medische hulpverlening tijdens het brandweercongres. Aangezien er toch zeer veel beroeps-

Tekst en grafieken: Jan De Cleen,

en vrijwillige (brandweermannen) ambulanciers actief zijn

medewerker Congres

in de verschillende zones was het hoog tijd om hier ver-

voor Brandweer Vereniging

andering in te brengen. Dit jaar zijn we hier dan ook terug

Vlaanderen

26

20017217

UW PARTNER VOOR ALLE PERCELEN VAN HET ASTRIDRAAMCONTRACT ●

1 leverancier voor alle percelen ● 1 aanspreekpunt ● 1 centraal gecertificeerd

repaircenter ● 1 adres, ook voor de montage ● 1 centraal programmeerplatform ●1

gelijke userinterface voor alle ASTRID-radio's ● 1 partner voor maatwerk

IDECS

SEPURA

SEPURA

MELDKAMEROPLOSSINGEN

MOBIELE RADIO’S

DRAAGBARE RADIO’S

a Hytera company

a Hytera company

BREED ASSORTIMENT

TPL

IWITNESS

ACCESSOIRES

PAGERS

BODYCAMS

UITWISSELBAAR VOOR DE HELE SERIE ASTRIDRADIO’S!

VRAAG NAAR DE ONLINE CATALOGUS VOOR EEN COMPLEET OVERZICHT VAN AL ONZE OPLOSSINGEN.

Abiom en Sepura no.1 in missiekritische communicatie in de Benelux!

Met meer dan 60.000 randapparaten in gebruik bij hulp- en veiligheidsdiensten kunnen wij u een uitgebreid programma aan producten en service bieden. Wij realiseren graag maatwerk en speciale oplossingen voor u. Uw vraag is onze uitdaging, bij ons staat de klant op nr1! www.abiom.be

De veiligste trucks vindt u bij Mercedes-Benz Trucks.

Les camions les plus sûrs, c’est chez Mercedes-Benz Trucks.

Mercedes-Benz Trucks zijn uitgerust met de nieuwste technologieën en meest doorgedreven veiligheidssystemen. Ontdek er alles over op www.mercedes-benz-trucks.com Les camions Mercedes-Benz sont équipés des dernières technologies et des systèmes de sécurité les plus avancés. Découvrez tous les détails sur www.mercedes-benz-trucks.com

       

Inzetbaarheid Betrouwbaar Veilig Gebruiksgemak Nieuwste technologie Gunstige operationele kosten Makkelijk op te bouwen Duurzaam

Een Investering in een brandweerauto is een ingrijpende beslissing. Een brandweerauto gaat vele jaren mee en daarom is het ook een investering in de toekomst. Scania begrijpt dat als geen ander en biedt vandaag al de technologie en het rendement die morgen het verschil gaan maken. Scania – een veilige investering. www.scania.be

CWS heeft een procedé ontwikkeld om kleding professioneel te onderhouden met LCO2 (vloeibare koolstofdioxide).

De wasmethode verwijdert 98% van de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), veel meer dan bij wassen met water. PAK’s kunnen aanwezig zijn op bedrijfskleding die is blootgesteld aan chemische verontreiniging, zoals brandweerkleding of kleding die is gedragen in de zware industrie.

Voordelen voor de drager: alle toxische stoffen zijn uit de kledij en is wederom geurvrij, pasvorm blijft behouden (geen krimp) en uw veiligheid is gegarandeerd door terug performantere striping en fluo kleuren.

Voordelen voor uw kledij Geen mechanische actie waardoor de levensduur van uw kledij verlengt wordt en geen droogproces, wat wederom de levensuur ten goed komt. Striping, fluoriderende kleuren en de waterwerendheid zijn terug op peil en worden getest.

Vraag uw gratis test aan: bruno.desmet@cws.com

W O R K W E A R • M O O R T E L S T R A AT 1 2 • 9 1 6 0 LO K E R E N • C W S .C O M

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

32

Hoe krijg je makkelijk (digitaal) vat op je publiek?

Vergaderen, les volgen, magazines lezen…tegenwoordig kan (en moet) alles digitaal. Zelfs het Brandweercongres werd in 2020 volledig digitaal. Maar hoe houd je nu best je publiek geboeid? Die vraag beantwoorden we graag voor jou. Lees hieronder 3 eenvoudige tips.

Foto’s: Rani Dillen & Hungry for Story

1. Wat bindt jullie?

Heb je je al eens afgevraagd wat jij en je “publiek” écht gemeenschappelijk hebben? Speel daar dan ook op in. Gebruik die gemeenschappelijke passie om te connecteren met je publiek. Als ze geconnecteerd zijn zullen ze veel beter luisteren én onthouden wat jij te zeggen hebt.

Hoe hebben we dat tijdens het congres gedaan?

Met Missie PompFier natuurlijk! In de maanden voor het congres namen Jenna & Jeron jullie mee op hun missie “Wij worden brandweerman en -vrouw!” Ze maakten kennis met het ‘vlammetje’ dat in jullie allemaal brandt. Dat vlammetje gebruikten we ook om een echte community op te bouwen. Tussendoor zorgden we er natuurlijk ook voor dat jullie alle informatie rond het congres meekregen.

2. Een vat, een vat, een vat!

Iedereen wil toch dat het publiek aan zijn/haar lippen hangt? Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan... of niet? Bij Sigmund geven we ons publiek altijd een VAT, dat werkt! Geen vat bier natuurlijk, maar VAT als in visueel (wat je ziet), auditief (wat je hoort) en tactiel (wat je voelt). Een presentatie geef je altijd met aandacht voor die 3 zaken. Zorg voor een duidelijk verhaal (auditief) en voor een goede visuele ondersteuning (visueel). Vergeet er daarnaast ook niet voor te zorgen dat je publiek wat voelt (tactiel).

��

Ook voor en tijdens het congres hebben we aandacht geschonken aan dat tactiele. We zijn gaan kijken naar wat jullie nauw aan het hart ligt. Waar herkennen jullie jezelf in? Dat hebben we vertaald naar Missie PompFier en het congres.

3. Make it fun!

Wil je meer weten over Sigmund en wat wij allemaal voor jou kunnen betekenen?

Bel ons eens op of neem een kijkje op onze spiksplinternieuwe website!

De belangrijkste tip die we kunnen meegeven? Hou het leuk! Zowel voor jou als de kijker/luisteraar/lezer. Hoe je dat kan doen hebben we samengevat in een blogbericht op onze website.

Ga snel naar sigmund.be/blog/bwc2020 of scan de QR-code!

Change

Story

www.sigmund.be hallo@sigmund.be +32 (0) 3 685 28 87

Branding

Communication

Community

DE VERHUIS VAN HET JAAR OPERATIE BACKDRAFT

In 1993 zag de Aalsterse vzw Privat Fire Brigade (PFB) het

met het succes kwamen ook de problemen. Behalve het vele

daglicht. Het eerste project van de vzw bestond uit de res-

werk vormden de vereiste middelen en vooral de nodige

tauratie van een autoladder van het eigen korps. Dat lukte

ruimte een voortdurende uitdaging. De vzw moest meer-

heel aardig en al snel groeide het plan om meer wagens on-

maals verhuizen omdat de collectie bleef groeien.

der handen te nemen. Men wou ze restaureren, koesteren en uitlenen voor demonstraties, publicitaire acties enzovoort.

Het laatste onderkomen was de Solva-loods op de industriezone van Erembodegem. Voor de huur van het pand stond

Het was de start van een wild avontuur, want steeds meer

de stad Aalst in. De vzw zag hierin de uitgelezen kans om

voertuigen vonden hun weg naar Aalst onder de vorm van

met de bijzondere verzameling, die een prachtig beeld geeft

aankopen, schenkingen of bewaargevingen. Het zou uitein-

van de brandweer tussen 1815 en 2015, ook een museum op

delijk de grootste collectie van Europa worden, misschien

te starten. Hiervoor werd ook een nieuwe vzw ‘Brandweer-

zelfs ter wereld! Naast voertuigen kwamen er ook aanhan-

museum’ in het leven geroepen.

gers, brandblussers, miniaturen, kostuums … naar Aalst. Maar De Privat Fire Brigade en de stad Aalst schakelden diverse instanties in om het museum professioneler aan te pakken.

Bovendien startte het ETWIE (Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed) een project om het museum te waarderen en het op de kaart te zetten.

Zij zochten en vonden hulp bij Fokus-100, de specialisten bij uitstek op vlak van de geschiedenis van brandweer- en ambulancevoertuigen.

In september 2019 trok een lid van de VZW PFB, de wanhoop nabij, aan de arm van zonecommandant Luc Faes: Het museum moest ontruimd worden tegen eind december 2019.

Luc nam contact met de bevoegde schepen Van Aalst, Karim Van Overmeire, en slaagde erin een jaar uitstel te bedingen

34

maar dan moest er wel een echte oplossing komen want de ultieme deadline was december 2020. Luc ging op zoek naar mogelijke locaties en partners.

Begin 2020, net voor de Coronaperiode, sprak hij Hans Clarysse, voorzitter van BVV, aan op de opening van de nieuwe kazerne in Deerlijk. De reden was: “het erfgoed moest in handen blijven van de brandweer” en waar kan het dan beter zitten dan bij BVV. Hans was direct mee met het verhaal en de plannen werden gesmeed. Alleen zorgde Corona voor wat vertraging.

Tot in oktober 2020. BVV-voorzitter Hans Clarysse nam

contacteren omwille van de leegstaande Nato-loods op het

contact op met Maarten Van Severen, Coördinator van

grondgebied en kon zo de mogelijkheid bieden aan BVV om

Netwerk Brandweer, het samenwerkingsverband van alle

de loods te huren.

hulpverleningszones. De deadline voor de verhuis kwam akelig dichtbij en er was nog geen concrete oplossing. Bei-

Dit hield wel in dat alles moest verhuizen naar Ravels. Mini-

den namen de hulpvraag mee naar de Vlaamse zonecom-

aturen, kostuums, brandblussers … dat is nog haalbare kaart.

mandanten. De zonecommandanten waren het redden van

Maar hoe verhuis je op zeer korte tijd bijna 200 brandweerwa-

brandweererfgoed erg genegen en gaven hun akkoord voor

gens, waarvan het grootste deel niet meer rijvaardig is, en dan

ondersteuning van de verhuis. Niels Bouwens, van Net-

nog over zo’n afstand? De BVV en de vzw brandweermuseum

werk Brandweer, kreeg de gehele logistieke organisatie van

gingen op zoek en konden al snel enkele vrijwilligers vinden

de voertuigen voor de kiezen. Zonecommandant Luc Faes

met aanhangwagens, sommigen zelfs met vrachtwagens of

(HVZ Taxandria) nam het initiatief om de gemeente Ravels te

diepladers. Maar nog zou de verhuis te lang duren …

Via Radio 2 lanceerde Luc Faes een - bijna wanhopigeoproep om uit te leggen welke hulp de brandweer nodig had om de verhuis te doen. Tegelijk lanceerden Netwerk Brandweer en alle hulpverleningszones een oproep naar de transportsector en takeldiensten uit Vlaanderen. BVV en Fokus-100 deelden gretig het bericht van Netwerk via hun eigen kanalen. Dit zorgde voor een sneeuwbaleffect. Deze oproep werd opgepikt door de vereniging van de takeldiensten in Vlaanderen.

Ondertussen werd de werkgroep bestaande uit Hans Clarysse, Luc Faes, Niels Bouwens en Petra Rensonnet gecontac-

35

deel van de PFB-collectie overgebracht naar de nieuwe stek in Ravels. Het waren emotionele momenten voor de bezielers van het brandweermuseum in Aalst, die hiermee hun ‘kind’ een beetje uit handen gaven. Al blijven ze natuurlijk nauw betrokken bij het museum.

Onder de noemer ‘the final’ werd een laatste verhuisgolf gepland op zaterdag 21 november. Even na 14 uur vertrok de laatste kolonne uit Aalst, richting Ravels. Dit keer werd zelfs extra begeleiding van FAST-voertuigen voorzien en een uitgebreide escorte van de lokale en federale politie. Als een nauwkeurig georkestreerd ballet zorgden de dertien motorteerd door een kerngroep van takeldiensten die zelf al hun

fietsen van de autowegenpolitie voor een vrije doorgang. Op

collega’s contacteerden, of ze elkaar nu kenden of niet! Ook

de Antwerpse Ring werd de maximumsnelheid aangepast

takeldiensten uit Wallonië en Brussel gaven zich op. Daar-

om de ruim twee kilometer lange rij een veilige doorgang te

naast melden een groot aantal vrijwilligers van de brandweer

verlenen. In Ravels werd de stoet opgewacht door een dele-

om hand- en spandiensten te verrichten. Een grote solidari-

gatie van hulpverleningszone Taxandria, met voertuigen en

teitsactie van de takeldiensten organiseerde zich om in twee

een erehaag. Twee waterkanonnen zorgden voor de ‘doop’.

weekends alle voertuigen te verhuizen. Operatie Backdraft

Er werd nadien nog uren over en weer geschoven om alle

kon van start gaan!

wagens hun nieuwe plekje te geven. Alle medewerkers kregen een welverdiend erkentelijkheidsdiploma, een medaille

Op zaterdag 7 november daagde een grote kolonne takel-

en een T-shirt, een hapje en een drankje.

wagens en bergingsvoertuigen op aan de Erembodegemse loods. Het resultaat was een opmerkelijke stoet van takelwa-

Het museum is er gekomen dankzij de inzet van een groep

gens, geladen met brandweer oldtimers, die zich een weg

enthousiastelingen. De verhuis werd mogelijk dankzij de in-

baande langs de Brusselse en Antwerpse Ring. Het werd een

zet van vele sympathisanten, politie, FAST-teams, en de talrij-

evenement op zich. Langsheen het hele parcours stonden

ke takeldiensten, die onbetaalbaar werk leverden. Een woord

mensen, aan de kant van de weg en op bruggen, de bonte

van hartelijke dank is hier dan ook meer dan op zijn plaats.

stoet toe te wuiven. De gebeurtenis lokte uiteraard enorm veel media-aandacht: kranten, regionale en vrijwel alle nati-

Joost Vanhessche, www.Fokus100.be en facebookpagina

onale journaals besteedden er een item aan. De verhuis van

‘brandweer - pompiers / fokus 100’

het jaar was een feit!

OBJECTIEF magazine (brandweer- en ziekenwagens) Foto’s: Rani Dillen en Joost Vanhessche

Al deze helpende handen deden het de dag erop (jawel op zondag!) nog eens over. Op twee dagen tijd was een groot

36

Voor meer info: www.brandweervlaanderen.be

37

BREATHE & RESCUE Ademnood

1 INLEIDING Elke brandweerman/vrouw heeft geleerd hoe hij/zij een ademluchttoestel moet gebruiken. Ademhalen is een automatisme waarvan niet veel mensen weten hoe het precies in zijn werk gaat, terwijl het toch een kernactiviteit van ons lichaam is! Ondanks de grote impact die onze ademhaling op ons functioneren heeft, wordt er weinig aandacht aan besteed tijdens de brandweeropleiding.

Juist leren ademen heeft ook een positief resultaat voor onze slaap. Hierop wordt dieper ingegaan verder in het artikel. Collega’s en steunteams kunnen signalen herkennen door elkaars ademhaling te observeren, wat kan bijdragen tot het snel herkennen van PTSS (posttraumatische stresssyndroom).

Na intensieve opleidingen en research over het ademhalingsstelsel stelt Breathe & Connect vast dat er een groot deel van onze beschikbare luchtcapaciteit niet benut wordt.

Wanneer we zouden oefenen op onze ademhalingstechniek, dan zouden we in rust tot wel 15 minuten langer kunnen ademen, en dit met dezelfde hoeveelheid beschikbare lucht. Dit is een fenomenaal resultaat dat een grote impact heeft in noodsituaties.

Louter op de ademhaling werken is echter niet voldoende: ook fysieke paraatheid en het algemeen welzijn zijn belangrijke aspecten. Ademhalingstechnieken toepassen gedurende het jaar tijdens sport, brandweer specifieke training, rust-

Op de foto hierboven zie je Patrol Lieutenant Joey Williams,

momenten en mentale training, krijgen eveneens de nodige

Operations Division aan het werk. Hij heeft ademtrainingen

aandacht in het concept van breathe and connect. Zodat

al jaren geĂŻntegreerd in de Swatt trainingen. Zijn teams wer-

brandweermannen en -vrouwen voor de volle 100% klaar

den langer ingezet tijdens interventies, namen betere beslis-

staan voor mensen in nood.

singen en hun schiet prestaties verbeterden aanzienlijk.

38

Het volgende citaat is van Patrol Lieutenant Joey Williams

Ademhalingstraining (voorbereiding/training gedurende het

Operations Division:

jaar): • Betere opbouw en gewenning,voor de opleiding adem-

“We have had a few tactical deployments in large crowds

luchtdrager met volgelaatsmasker

and as a team we noticed that members were calmer than

• Verbeteren van de ademhalingsspieren

normal especially when our numbers were much smaller

• CO2-tolerantie vergroten met de daarbij bijhorende posi-

than the groups we were facing. Shooting times, tactical

tieve adaptatie in het lichaam

stress exercise are all significantly improved. Team members

• Verbeteren van de slaapkwaliteit

can recognize signs of stress adjust their breathing patterns.

Many of us from the military were familiar with Box breathing

Slaap

and notice that it is significantly easier with Oxygen Advanta-

Als we zien dat elite atleten te rade gaan bij slaapcoaches

ge. We can also lower our heart rates through breath-holds

zoals Nick Littlehales, dan hoeft het je niet te verwonderen

and controlled breathing.”

dat goede slaap zeer belangrijk is én dat het een invloed heeft op het algemene welzijn. Een brandweerman/vrouw

2 VOORDELEN VAN EEN GOEDE ADEMHALING

kan wel eens last hebben van een slechte nachtrust. Volgens Dr. Christopher Winter, M.D., medical director of the Martha Jefferson Hospital sleep medicine center in Charlottesville, Virginia:

Beter ademen

Minder adrenaline

Beter situational awareness

De best mogelijke beslissing!

Betere communicatie

Focus stijgt

“Er zijn zoveel atleten met slaapapneu. Niet enkel je algemene conditie gaat daardoor op achteruit. Het is ook een stevige inbreuk op je cardiovasculaire systeem.“ Een brandweerman/vrouw die zichzelf pushed tijdens inter-

Rustigere hartslag

Minder tunnelvision

venties of gedurende de dag en tijdens de nacht niet voldoende kan rusten door slechte slaap, zorgt ervoor dat zijn/ haar hart niet voldoende kan herstellen.

Hoeveel slaap per nacht?

In de bovenstaande afbeelding ziet u het uitgangspunt en

Veel mensen beseffen niet hoe belangrijk het is om goed en

het doel van onze cursus. De juiste ademhaling zorgt voor

genoeg te slapen. Sommigen zijn er zelfs fier op dat ze altijd

een kettingreactie, die sinds lang wetenschappelijk onder-

laat gaan slapen en maar weinig slaap nodig hebben om fris

bouwd is, maar waar tot hiertoe nog maar weinigen het be-

en monter voor de dag te komen. Althans, dat denken ze …

lang van inzien. Het doel: ‘de best mogelijke beslissing ne-

Want onderzoek wijst uit dat iedereen 7 à 8 uur slaap nodig

men’. Wij weten allemaal dat we op stressmomenten snel en

heeft per nacht. Er kan uiteraard wel eens een paar nacht-

goed moeten kunnen beslissen. Als we zulke situaties met

jes minder geslapen worden. Maar als men gedurende een

onze ademhaling positief kunnen beïnvloeden, zijn we het

lange periode minder dan 6 uur per nacht in dromenland

dan niet aan onszelf en anderen verplicht om dit toe te pas-

vertoeft, zal men een chronisch slaaptekort ontwikkelen. Dit

sen? Wanneer de nood het hoogst is zal dit er voor zorgen

maakt je vatbaarder voor allerlei ziektes, zoals kanker, hart-

dat de overlevingskansen aanzienlijk vergroot worden.

ziektes, diabetes en obesitas. Om nog maar te zwijgen van je humeur, dat er ook niet op verbetert …

Voordelen voor de brandweerman De veiligheid van de brandweerman wordt vergroot door

Uit talloze studies is gebleken dat werknemers die nacht-

tactisch te leren werken met ademlucht tijdens interventie:

diensten draaien tweemaal zo vaak bij een verkeersongeval

• Zuinig leren omgaan met ademlucht en luchtverbruik ver-

betrokken zijn dan werknemers die alleen overdag werken

minderen

en ze zijn aanzienlijk vaker het slachtoffer van bedrijfsonge-

• Awareness vergroten

vallen. Alle grote industriële rampen van de afgelopen twin-

• Leren omgaan met moeilijke momenten (ademcrisis en

tig jaar (Tsjernobyl, de Exxon Valdez, Bhopal, Challenger)

mentaal) • Communicatie verbeteren tijdens het dragen van ademlucht

vonden ‘s nachts plaats. In de meeste gevallen hadden de directe verantwoordelijken een lange dienst achter de rug en hadden ze een aanzienlijk slaaptekort opgebouwd.

39

Dus hoe later en langer aaneengesloten je werkt en hoe later op de avond, hoe minder efficiënt je wordt en hoe groter de

• Probeer communicatie te maken en een mayday te zenden

kans op fouten.

Ontvanger Invloed op je hormonen

• Praat zacht, rustig en niet in paniek

Te weinig slapen brengt ook de hormoonhuishouding in de

• Als je communicatie hebt en de mayday goed werd ont-

war: • Ten eerste verstoort slaaptekort de hormonen die het

vangen, wijs dan de persoon eerst op zijn ademhalingstechnieken

hongergevoel reguleren. Als je niet genoeg slaapt, heb je

• Probeer hem/haar tot rust te brengen (mentaal)

hierdoor zin om meer te eten. Hoe vettiger, hoe prettiger!

• Vraag naar de resterende druk (reken de overgebleven tijd

Die ‘goestingskes’ zijn natuurlijk niet bevorderlijk voor de lijn en gezondheid.

• In de ‘diepe slaap’ wordt er groeihormonen aangemaakt.

Die helpen de spieren te herstellen na een inspanning en zetten vet om in brandstof. Te weinig slapen heeft als gevolg dat de stofwisseling vertraagt, waardoor het lichaam

uit om gered te worden) • Laat hem/haar zijn omgeving scannen (focus verleggen) • Vraag welke acties de persoon eventueel gaat doen en welk materiaal hij/zij nodig heeft • Laat de instructies door iemand anders geven en blijf zelf in contact met de persoon in nood

minder koolhydraten opslaat. Voor een duursporter is dit nadelig, want er zijn net veel reserves nodig als je lang loopt.

5 TRAINEN VAN DE ADEMHALING

Een aantal tips

Ademhalingstechnieken

• Slaap in een goed verluchte ruimte

De ademhalingstechnieken zijn wetenschappelijk onder-

• Oefen ademhaling- en relaxatie technieken overdag en

bouwd, zie onderstaande afbeelding als voorbeeld: het

voor het slapen gaan

bohr-effect.

• Tape je mond af • Tijdens het sporten toe te passen in combinatie met mas-

3 ADEMEN TIJDENS INTERVENTIE

ker • Tijdens brandweeroefeningen in combinatie met masker

Het is essentieel dat de juiste ademhalings- en recupera-

• In rust met Polar Serene™: dit is een geleide oefening voor

tietechnieken gedurende de verschillende fases van een

diepe ademhaling die je helpt je lichaam en geest te ont-

interventie worden toegepast. Zo zal er beduidend minder

spannen en stress de baas te blijven.

ademlucht worden verbruikt tijdens inspanning, rust en recuperatie. Tevens zal de focus en awareness verbeteren.

Ook de kwaliteit van de communicatie zal erop vooruit gaan.

Wat dikwijls een probleem is tijdens interventies.

• Tijdens het aanrijden • De interventie (actie-rust) • Nazorg

4 ADEMEN IN NOOD Als men correcte ademhalingstechnieken toepast in nood, zal het ademluchtverbruik drastisch dalen. Zo kan er tot 15 minuten extra tijd beschikbaar zijn om gered te worden.

Aandachtspunten brandweerman/vrouw in nood:

Zender • Pas de ademhalingstechnieken toe: de hartslag en ademhaling zullen vertragen, het luchtverbruik zal dalen.

• Probeer de omgeving te scannen (waar/wat/wie/eventuele acties)

40

Het masker

den. Zo kan er geleerd worden hoe daarmee om te gaan.

Het masker is ontworpen om de luchtopname te beperken.

Het dragen van het trainingsmasker is een goede eerste stap

Dit gegeven, in combinatie met ademhalingstechnieken, zal

in de opbouw van de training van ademluchtdrager (leren

ademhalingsspieren versterken en de levering van zuurstof

omgaan met een ademcrisis, zowel fysiek als mentaal). Door

aan de organen en spieren verhogen. Dit kan een enorme

de Covid-crisis is er een enorme druk om al de beschikbare

meerwaarde voor brandweermannen en -vrouwen bete-

adembeschermingstoestellen gebruiksklaar te maken/hou-

kenen. Wanneer het masker gebruikt wordt tijdens brand-

den. Met dit masker kan er steeds getraind worden zonder

weerspecifieke en sporttrainingen (“train as you fight” ) zal

dat het adembeschermingstoestel gedesinfecteerd moet

zowel het ademhalingsstelsel als de fysiologische proces-

worden of 48 uur in quarantaine.

sen in het lichaam positief evolueren. Deze vooruitgang zal momenten. Met het masker kan er tijdens brandweer speci-

Voordelen van trainen met het masker en ademhalingstechnieken

fieke oefeningen sneller een adem crisis gesimuleerd wor-

• Stelt vermoeidheid en verzuring uit

helpen tijdens interventies, in noodsituaties en bij moeilijke

• Verbetert de aërobe prestaties • Verbetert de cognitieve functies (focus en awareness) • Verbetert de core en ademhalingsspieren • Vermindert kortademigheid tijdens inspanning • Onderdrukt inspanningsastma • Simulatie van anaerobe training aan lagere intensiteit (minder kans op blessures) • Simulatie van high altitude training en verbetering van VO2max • Verbetert de ademhaling (beheersing) • Onderhoudt de conditie tijdens blessure of rustperiode • Minimalisatie van vochtverlies door ademhaling

6 METEN VAN EEN GOEDE ADEMHALING • De progressie-curve van de ademhaling kan gemeten worden met de BOLT-score en met de ‘Maximum Breathlessness Test’.

• Het voordeel van verbruik van de ademlucht kan gemeten worden met de manometer.

• De saturatiewaarden tijdens de ademhalingstrainingen kunnen gemeten worden met een saturatiemeter.

41

42

7 BESLUIT Vier belangrijke topics rond ademhaling 1 TRAINING VAN DE ADEMHALING 2 ADEMEN TIJDENS INTERVENTIE 3 ADEMEN IN NOOD 4 NAZORG © Breathe & Connect Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag verveelvoudigd worden en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs, nl Breathe & Connect.

Dirk Van Spitaels - Pieter Libot • De ademhaling kan gemeten en getraind worden met de Polar Ignite, Vantage M en Grit X.

Ranst, Antwerpen, België www.breatheanconnect.be - info@breatheandconnect.be

• De recuperatie, het conditieniveau, de progressie en de slaap kunnen gemeten worden met Polar Ignite, Vantage M en Grit X.

43

BRAND ‘HOGEWEG 180’ ST-ANDRIES BRUGGE

1 OPROEP - ALARMERING EN UITRUK

Toch beslist hij de raad van de bewoner te volgen en geeft volgend inzetbevel: 1-2 HD, 3-4 LD diepe aanval. Een keuze

Op vrijdag 18 september 2020 ontving NC 112 omstreeks

die de bevelvoerder vooral maakt wegens het uitbreidings-

10.30 u een oproep voor een buitenbrand van een BBQ in de

gevaar. Met de HD wil hij de brand zo snel mogelijk een eer-

“Hogeweg 180” in Brugge/St-Andries.

ste slag toedienen.

De NC 112 maakt een interventiefiche voor woningbrand

Hij laat zijn keuze afhangen van één van de vijf “non-nego-

aan en via de zonale dispatching van HVZ Zone 1 wordt daar

tiables” bij brand. Die vijf punten kwamen al eens ter sprake

een multifunctionele autopomp, een commandowagen, een

in een artikel van Majoor Lambert (brandweer Brussel) in een

tankwagen, een ladderwagen en een tweede multifunctio-

vroegere editie van ‘De Brandweer[M/V]’. In dit artikel werd

nele autopomp aan gekoppeld.

aangehaald dat “tijd” een belangrijke factor is binnen brand-

De dichtstbijzijnde brandweerpost (Brugge / Voorpost) le-

bestrijding en dat de brand “zo snel mogelijk” dient aange-

vert een MFAP en een commandowagen, de post kon verder

vallen te worden.

geen middelen meer uitsturen.

Men moet dus proberen zo snel mogelijk en op een veilige

De post Brugge / Herdersbrug levert een ladderwagen,

manier een brand te bestrijden.

tankwagen en MFAP.

De aanval gebeurde via de linkerzijde van de woning omdat de brand van daaruit rechtstreeks zichtbaar was.

2 AANKOMST - VERKENNING - 1E INZET

De 360°-verkenning die via de rechterzijde werd gestart gaf snel een beter zicht op de brand. Het werd duidelijk dat aan

Bij aankomst krijgt de bevelvoerder van de bewoner en van

de achterzijde een primaire brand van de achtergevel woed-

de politie mee dat de brand zich achteraan in de tuin bevindt.

de met daarbij een secundaire brand aan de onderkant van

Zelf stelt hij veel rook vanonder het dak vast.

de dakoversteek.

Een collega-brandweerman bij de aankomst van de brandweer.

45

Bovenaanzicht van de woning; de cirkel toont de plaats van de brand.

• 3 en 4 (beide met volledige adembescherming) maken een opstelling “diepe aanval” eveneens links van de woning.

Er werd snel een tweede lijn gevraagd aan de rechterzijde van de brand om een offensieve buitenaanval te doen.

• 5 zorgt voor de voeding van de HD en LD en zorgt zelf voor de voeding van de autopomp via een hydrant dia 80. De hydrant levert voldoende debiet om de bluswerken te voeden.

3 BEELDVORMING EN BLUSWERKEN

• 6 (volledige adembescherming + WBC) informeert zich nogmaals bij de bewoners.

De inzet

• officier doet een grondige verkenning en stelt vast dat een vuurhaard aan de buitenkant via de oversteek de woning

De autopomp wordt voorbij de woning geplaatst om zo

is binnengedrongen. Eveneens is er een container aange-

ruimte te laten voor de ladder. Spijtig genoeg verhinderde

straald met hevige rookontwikkeling.

een boom een goede opstelling van de ladder.

Na de verkregen info van de bewoonster (Afrikaanse vrouw) • 1 en 2 (beide met volledige adembescherming) doen een

(waarbij zij meldt dat er 2 kinderen aanwezig zijn in het huis)

aanval met HD langs de linkerkant van de woning. Daar

wijzigt de bevelvoerder voorpost zijn inzet van buitenaanval

treffen ze veel rook en een vuurhaard aan.

naar binnenaanval.

46

• 1 en 2 (volledige adembescherming) kunnen hun HD-

Intussen zijn de ladderwagen en de tankwagen (16500l) ge-

slang gemakkelijk richting voordeur brengen en via de trap

arriveerd. De ladderwagen richt zich op maar wordt niet in-

een binnenaanval opstarten.

gezet voor de bluswerken.

• 3 en 4 kunnen hun opstelling niet meer wijzigen en blijven verder de buitenbrand van links bestrijden

De bemanning kan wel info geven over het bovenaanzicht.

De tankwagen geeft voeding aan de autopomp Voorpost met behulp van leiding dia 110.

Omdat er toch twijfel was of er al of niet nog iemand in het

De 2de autopomp is intussen ook toegekomen.

pand was, en aangezien uit de rook die door het dak kwam

De officier informeert de onderofficier 2de ploeg.

duidelijk bleek dat de brand naar binnen was overgeslagen,

Die beslist om volgend inzetbevel te geven: 2x diepe aanval

werd snel beslist om een binnenaanval met search en rescue

via rechts.

te doen.

• 1 en 2 versterken met LD de binnenaanvalsploeg • 3 en 4 vallen de brand van “een gevulde container met hulpgoederen voor Afrika” in de tuin aan met LD • 5 krijgt info van de officier en gaat mee met WBC met 1-2 • 6 zorgt voor de voeding van beide aanvallen en vindt een hydrant dia 90.

De hydrant zorgt nipt voor voldoende voeding.

De inzet binnen De aanvalsploeg treft in een kamer een volontwikkelde brand aan. Ze voeren een massieve aanval uit vanuit de deuropening. Gezien ze een HD bij zich hebben, moeten ze langer water in de ruimte spuiten.

De aanvalsploeg herhaalt deze ingreep verschillende keren.

Eenmaal er voldoende middelen ter plaatse zijn, wordt bij de HD ook een LD-opstelling in de woning gedaan.

Noot: ik wil hier wel duidelijk stellen dat de binnenbrandbestrijding met HD moet gebeuren conform alle richtlijnen en opleiding die hieromtrent momenteel worden gegeven.

Nadat de brand in kracht is afgenomen, gaan ze naar binnen en blussen ze de kamer verder af.

Een overzicht van de inzet 47

De “kids” bleken 2 kittens te zijn in de garage van de woning.

Dit blijkt echter ook niet de goede oplossing

De procedure vervuilde kledij is opgestart en de collega’s

De brand blijft zich in de container verder ontwikkelen.

van de binnenaanval kunnen zo na de interventie hun ver-

Uiteindelijk wordt gekozen om bovenaan de container een

vuilde kledij wisselen.

gat te maken om zo de rookgassen te verwijderen en met

De ademlucht-coördinator komt ook ter plaatse.

LD (met schuimlans) en A-schuim de container te blussen.

Uiteindelijk geraakt ook de container geblust.

De inzet buiten 3-4 hoofdpost verwijdert verschillende gasflessen, 1 fles 3-4 voorpost bekommeren zich met LD over de brandende

blaast af en wordt door de ploeg gekoeld.

container. Ze proberen vanuit de deuropening de brand te

Er wordt ook gestart met de ontmanteling van dak en over-

blussen maar dit lukt niet zo goed wegens de te grote be-

steek om zo verdere uitbreiding te stoppen.

lasting.

De container blijft echter branden en er wordt uiteindelijk gekozen om de piercing nozzles in te zetten.

48

4 CONTROLE EN NAZORG De kamer wordt met de WBC gecontroleerd en nageblust.

De ruimtes worden met de overdrukventilator geventileerd.

De container wordt met de WBC gecontroleerd en nageblust.

Einde interventie 14 u.

Er blijft wel een tankwagen met 2 man achter voor controle en eventuele nablussing.

5. BESLUIT • De brandweer wordt soms misleid door de info die ter plaatse wordt meegegeven. De inzet loopt daardoor soms enorme hinder op. Een brand breidt zich niet altijd uit van binnen naar buiten. Het kan ook omgekeerd zijn.

• Keuze HD - LD: Bij de brandweer zijn de LD-bundels al goed ingeburgerd en wordt HD minder ingezet. Hierbij misschien de voor- en nadelen van beiden.

HD:

De nieuwe helm van de chef voorpost (1 Sgt Proot M) werd al onmiddellijk op de proef gesteld

+ snel inzetbaar + altijd water beschikbaar + snelle ontplooiing + stevige leiding zonder knikken

Een combinatie van beiden kan eventueel de oplossing betekenen.

• Watermanagement is belangrijk om de inzet goed te kun-

- bluskracht is beperkt

nen laten verlopen. Daarbij is het belangrijk om het ver-

LD:

bruik te kennen en de blusmiddelen aan te passen. Hier

+ veel bluskracht

beschikten we over 2000 l/min geleverd door de hydran-

+ snelle ontplooiing mits voldoende geoefend

ten + buffer van 16500 l (TW)

- knikken zorgen voor verlies bluskracht of geen water - verschillende handelingen kunnen zorgen voor vertraging

Adj. Van Damme Olivier Overste peloton 3 post Brugge

Een schilderdeur heeft de brand tegengehouden (brandweerstand van 10 min).

49

A R T I # T U D E / 0 4 9 5 4 7 0 5 5 8 / A R T I T U D E @ T E L E N E T. B E / W W W. A R T I -T U D E . B E

BRANDWEERLAARS VOLCANO PBI INNOVATIEVE SCHACHT IN PBI F2A+SRC +HI3+CI+AN- EN 15090: 2012 LICHT (990G/LAARS) EN FLEXIBEL

PERFORATIEZOOL HTP (HIGH TENACITY POLYESTER)

MACHINAAL WASBAAR

BRANDWERENDE 3M® REFLECTOR, HOGE ZICHTBAARHEID

BESCHERMNEUS IN VINCAP® COMPOSIET MET RUBBEREN OVERNEUS

ANTISTATISCHE RUBBEREN ZOOL EN OILIEBESTENDIG

VOOR- EN ACHTERKANT FLEXIE

GROTE TREKBANDEN CROSSTECH VOERING Ref. 1046993 Ref. 1046992 - beschikbaar met BOA sluiting

info@vdp.com | www.vdp.com

TIPS & TRICKS A MBUL ANCE In deze rubriek stellen we een nieuwe tip of trick voor die je als hulpverlener-ambulancier kan toepassen. Het gaat om kleine handigheidjes die je niet meteen leert in de opleiding. Ze komen tot stand door jarenlange ervaring van collega’s.

Verkeersongeval waarbij de persoon met zijn voeten tussen de pedalen gekneld zit en een hartstilstand doet.

2 3 1

4

1. Persoon iets kantelen in de richting van de medebestuurder.

2. Bancard op hoogte plaatsen. tegen het voertuig 3. Wervelplank plaatsen onder het zitvlak en op de zetel 4. Persoon kantelen op de plank tot hij plat ligt op de plank.

5. De reanimatie kan beginnen.

6. De ambulancier die de compressies geeft, plaatst zich hier (X). De collega iets verder OP de wervelplank (+).

De brandweer zal de deur moeten verwijderen om aan de pedalen te kunnen.

De reanimatie primeert boven het spinale letsel.

Auteur: Juan Herrero HVZ Fluvia - Post Kortrijk

51

BRANDWEERVOERTUIGEN INDUSTRIEEL BLUSVOERTUIG LANXESS NV, KALLO Lanxess is een leider op het gebied van speciaalchemie, had

zelfaanzuigend. Debiet: 10000 l/min. Bediening: met

in 2019 een omzet van 6?8 miljard euro en telt momenteel

afstandsbediening ofwel achteraan met een Thoreb

circa 14.300 personeelsleden in 33 landen. De kernactivi-

bedieningsdisplay voor bediening van het volledige

teit van Lanxess is de ontwikkeling, vervaardiging en verkoop van chemische halffabricaten, additieven, chemische speci-

voertuig. › De persuitgangen water/schuim van de pomp zijn: voor

aliteiten en kunststoffen.

de dakmonitor, voor de lagedruk- snelaanvalshaspel

Lanxess is lid van de voorlopende duurzaamheidsindices

en voor de 8 elektro-pneumatische persuitgangen dia.

Dow Jones Sustainability Index (DSJI World en Europe) en

70mm achteraan, waarvan 4 aan de linker-en 4 aan de

FTSE4Good.

rechterzijde. Deze 8 persuitgangen zijn ook manueel

Lanxess nv heeft in het Antwerpse havengebied twee ves-

bedienbaar bij een mogelijk defect.

tigingen, waar rubberchemicaliën en tussenproducten voor kunststoffen worden gemaakt. In Lillo worden caprolactam en polyamide gefabriceerd en in Kallo worden glasvezel en rubberchemicaliën vervaardigd. Lanxess nv heeft zowat 1.000 werknemers.

› Boven het pompcompartiment is een lagedruksnelaanvalshaspel met 80 m vormvaste slang en Akron Turbojet straalpijp voor water-schuim geplaatst. › Alle in-en uitgangen zijn voorzien van een kleurindicatie.

Groen voor water, geel voor schuimmiddel en oranje voor premix (water en schuimmiddel).

GEGEVENS VOERTUIG

› Bluswatertank: 7000 l, SVM-tank: 3000 l schuimmiddel

› Scania: G410 LB8x4

› Poederblusinstallatie Somati P500 (500kg ABC-poeder)

› Motor: 410 pk (302 kW)

met links als rechts een bedieningspaneel en een

› Versnellingsbak: Scania Opticruise automatisch

poederhaspel met 40m poederslang met poederpistool

schakelsysteem, 12x2 versnellingen › Dubbele PTO: één voor de schuimpomp + stroomgenerator en één voor de waterpomp

3,5 kg/sec. › Op het dak van de opbouw is een 5 m hoge uitschuifbare lichtmast (Fireco Medium Standard) geplaatst en een

› Cabine: CG17L halflang verlaagd dak, bezetting 1+1

water/schuim-monitor met een debiet van 5000 of 2500

› In de cabine zijn stopcontacten voorzien voor opladen

l/min. Minimum worp: 50 meter. Lichtmast en monitor

van 2 portofoons, 2 Adalit Ex-lampen en 2 explosiemeters › Asconfiguratie: 8x4, met dubbel gestuurde voorrassen

zijn bedienbaar met een afstandsbediening. › Verdere uitrusting: achteruitrijcamera, omgevings-

› MTM: 29 T

verlichting, generator type Mecc Alte 6,5 kVA,

› Het voertuig is uitgerust met een Rettbox-Air 20A

4 ademluchttoestellen op uitschuifbare slede in

walaansluiting met afschietkoppeling wat een snel vertrek

opbouw, grondmonitoren, slangen dia 70 en 110mm,

mogelijk maakt

slangenkorven, diverse overgangs-en koppelstukken en straalpijpen.

GEGEVENS OPBOUW › Opbouw Wizz

› Alle verlichting van de opbouw en lichtmast is uitgevoerd met LED-lampen.

› Bluspomp: Ruberg E100 lagedrukpomp, niet

Dit nieuwe voertuig, geleverd door Somati Vehicles NV, vervangt een industrieel blusvoertuig uit 1985 op Renault R310 Turbo 6x4 onderstel. Het werd door Lanxess geschonken aan de Nederlandse vereniging “Brandweer zonder grenzen”. Na een technische inspectie doneren zij het voertuig aan het brandweerkorps Bomberos Voluntarios Presidente Franco in Paraguay.

52

Foto’s en tekst: Henri De Beul

53

H E T WA S E E N B I J ZO N D E R J A A R . H O U V O L !

F I J N E F E E S T D A G E N E N # S TAY S A F E!

Vind jij alle brandgevaren?

Oplossing: