De Brandweer (m/v) 557 - 2017

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

#7 Beschouwingen over hoge druk

#18 Brandweer Boac

Omgaan met oorlogswonden

#29

557

Nr. januari-februari 2017 93e jaargang

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

nr. 556 - 92e jaargang · ISSN 1374-5867

INHOUD #01 Brandpunt

COLOFON Alle correspondentie en adreswijzigingen Brandweervereniging Vlaanderen Heide 230, 3920 Lommel secretariaat@brandweervlaanderen.be Website BVV www.brandweervlaanderen.be Redactie redactie@brandweervlaanderen.be

#02 Kort nieuws

› ‘ Oude’ brevetopleiding brandweer?

› ‘ Preventie - KB Basisnormen gewijzigd

› ‘ De hulpverleningszones Fluvia en WaPi slaan de handen in elkaar

#05 BVV-Info

› Raad van bestuur

Verantwoordelijke uitgever V.U. Marc Ceyssens Kerkenblookstraat 22 b1, 3550 Heusden-Zolder

#07 Beschouwingen over hoge

Facturatie Kol. Jan Jorissen Norbert Neeckxlaan 21, 3920 Lommel schatbewaarder@brandweervlaanderen.be

#18 Brandweer Boac

Technische realisatie EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be Contactpersoon advertenties Martijn Wouters martijn.wouters@brandweervlaanderen.be 0473 819158 Abonnementen Jaarabonnement: € 36,30 (incl. btw en verzending) Oplage 12.500 ex.

Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: - Nr. 558 voor 4 maart 2017 - Nr. 559 voor 6 mei 2017 Coverfoto Steve Firlefyn Vormgeving Arti·Tude 0495 47 05 58

II

druk

#23 ‘Doelbewust’ veiligheid als topprioriteit

#29 Omgaan met oorlogswonden #35 Happy birthday Volvo N88 Wasterlain!

#39 Tips & Tricks Ambulance #40 Analyse fatale woningbranden #47 Nieuwe brandweervoertuigen

BRANDPUNT Drie jaar geleden zette Bart Vandenbussche zijn eerste stappen als directeur BVV. Onder de vleugels (en aan hoog tempo) van toenmalig voorzitter, kol. Chris Addiers, leerde Bart de BVV kennen ‘on the inside’ en kon hij zich inwerken in zijn opdracht: de hervorming van BVV naar een organisatie met zonale vertegenwoordiging.

#7

Sinds dit jaar is deze taak volbracht. De ‘Nouveau BVV’ is van start gegaan met een nieuwe vertegenwoordiging. Om dit voor elkaar te krijgen werden de statuten gewijzigd, reorganiseerden de provinciale afdelingen zich, kozen zij een nieuwe algemene vergadering en van daaruit, een nieuwe raad van bestuur.

#18

#23

De basis van deze nieuwe raad van bestuur is een evenredige vertegenwoordiging uit de zones, bestaande uit evenveel beroeps als vrijwillige brandweerlieden. Binnen deze fifty-fifty verdeling is voor vertegenwoordigers uit alle niveaus gegaan: Zowel basis-, middenals hoger kader kregen eigen vertegenwoordigers. De verschillende kaders, de organisatie en de samenwerking van beroeps en vrijwilligers, zijn de hoekstenen van de brandweer als organisatie. BVV wil deze werkelijkheid weerspiegelen. En zoals uit het voorgaande blijkt: Een democratische werking is binnen BVV van groot belang.

Sinds december is de nieuwe samenstelling van de raad van bestuur bekend. We stellen u deze dan ook met plezier aan u voor op p. 5.

Uit deze nieuwe raad van bestuur werden een nieuwe voorzitter (Marc Ceyssens), nieuwe ondervoorzitters (Filiep Dekiere en Dimi Vercammen), en een nieuwe bijzondere opdrachthouder voor de vrijwilligers (Tom Dekeyser) gekozen.

Daarmee is aan de opdracht van Bart Vandenbussche een einde gekomen. Verdwijnt hij volledig uit de brandweerwereld? We vermoeden van niet: De microbe had hem vroeger al eens te pakken, de microbe heeft nu nog eens een ferme opstoot gehad, en het is geweten dat je eigenlijk nooit helemaal geneest van een brandweerinfectie. Bart, veel succes met je volgende uitdaging!

#29

Cathy De Schryver - Communicatie BVV

#35 1

KORT NIEUWS ‘OUDE’ BREVETOPLEIDING BRANDWEER?

betreffende de opleiding Het nieuwe Koninklijk Besluit hulpdiensten van 18 novan de leden van de openbare oude brevetopleiding vember 2015 voorziet dat je een een aantal voorwaarden mag afronden. Hier zijn echter aan verbonden. e KB opleidingen van 21 Algemeen gesproken is het oud r alle opleidingen die februari 2011 van toepassing voo gestart zijn vóór 1 januari 2016. a.i. Kenniscentrum voor Willy Vanderstraeten, Directeur uit: “De doelstelling van de Civiele Veiligheid (KCCE), legt om mensen die al gestart deze overgangsmaatregelen is leiding de kans te geven waren met een oude brevetop Het is dus niet de bedoeom deze opleiding af te ronden. edige brevetopleiding in ling dat mensen nu nog een voll het oude systeem volgen. uari 2017 als je nog een Verwittig je zone vóór 28 febr volgen. oude brevetopleiding mag en wilt

Foto: © Pieter Maes

2

PREVENTIE KB BASISNORM EN GEWIJZIGD Het aangepaste KB zorgt onder meer voor een Europese harmonisering.

Zo wordt er bijvoorbeeld ve rwezen naar de Europese norm NBN EN 81 -72 voor de prio ritaire liften.

Verder zijn enke le oplossingen van voorkomende af wijkin gsaanvragen op genomen in de voorschriften , bv. voor bepaald e appartementsgebouwen met uitsluitend duplexappartementen bo venaan.

De wijzigingen aa n het KB zijn teru g te vinden op de website va n BeSafe w w w.be safe.be

DE HULPVERLENINGSZONES FLUVIA EN WAPI SLAAN DE HANDEN IN ELKAAR Hulpverleningszone Fluvia heeft op 27 januari een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de zone de secours Wallonie Picarde (WaPi) in het Henegouwse. Zo is de eerste officiële overeenkomst tussen Belgische brandweerzones een feit.

De overeenkomst past in de hervorming van de brandweerzones en de snelst adequate hulp (SAH). De goede contacten en samenwerking was al langer een feit, maar met deze overeenkomst, ondertekend door beide zonevoorzitters (burgemeester Claude Croes van Deerlijk en schepen Paul-Olivier Delannois van Doornik), wordt de samenwerking geformaliseerd.

Fluvia snelt wel vaker de collega’s in Wallonië te hulp en dat gebeurt ook omgekeerd. Vanuit de post van Avelgem is men bijvoorbeeld zeer dicht bij de aangrenzende gemeentes van de buurzone. Fluvia trekt vaker over de zonegrens voor interventies dan hun buurzone, waardoor er ook jaarlijkse een financiële compensatie gebeurt vanwege zone WaPi. Al zal de samenwerking niet enkel betrekking hebben op interventies, er wordt naar gestreefd om ook de handen in elkaar te slaan op gebied van opleidingen, ict, preventie…

De filosofie hierachter is dat we als brandweer ons niet mogen blindstaren op de zonegrenzen, want voor dringende hulp aan inwoners mogen grenzen geen barrière vormen.

Zone Fluvia telt 14 gemeenten en 17 brandweerposten. WaPi bestaat uit 19 gemeenten en heeft 14 posten. Naar verwachting zullen er in de nabije toekomst meer van dergelijke interzonale overeenkomsten volgen. (bron: Focus WTV, Notélé)

TEXPORT is a manufacturer of high quality PPE for firefighters and the industry. As the Austrian market-leader and winner of prestigious international tenders, we established ourselves as one of the leading brands for fire protective clothing. For the expansion of our team, we are looking for you as:

Field Sales Manager / Belgium, the Netherlands, Luxembourg, France (m/f) Job description: • Sales of our products in field service in Belgium, the Netherlands, Luxembourg, France • Consulting and caring of existing customers • Development of new long-term customer relationships • Customer support: trainings, service features and presentations • Tour planning and reporting • Market analysis, preparation and reporting to General Sales Director • Participation in trade fairs and independent implementation of small events Qualifications: • A strong personality with completed vocational training • Experience in sales, particularly in field sales • Very good IT user knowledge (MS Office) • Language skills - prerequisite: Dutch, German or English • Language skills – beneficial: French • Keen perception • Team player with strong communication skills • Smart and convincing outward appearance • Knowledge of the fire brigades business environment would be an advantage We offer you: • Representation of one of the leading brands in the fire brigades sector Europewide • Premium quality products with innovative unique selling propositions • Fixed service area around the home office • Permanent position with fixed salary and performance-related annual bonus • Home-Office package • Exhibition kit for small events • Product sample collection • Support by a strong sales team • Training and continuous support If you are interested in working for one of the leading companies in the firefighting sector, please send the complete written application with photo to: TEXPORT® HandelsgesmbH, Ms. Edith Schneider, e.schneider@texport.at, Tel. 0043-(0)662-423244, Franz-Sauer-Str.30, A – 5020 Salzburg

3

Nieuwste generatie brandweerhelm van Rosenbauer:

de Heros-Titan

▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪

Nieuw type helmschaal met zeer laag gewicht Ergonomisch gevormde helmschaal Eenvoudige instelling voor een perfecte balans Vernieuwde draaiknop voor het vastzetten van de helm op het hoofd Instelbare maskeradapters, verstelbaar in hoogte en langsrichting Demonteren van het binnenwerk op eenvoudige wijze voor reiniging Vernieuwde atex helmlamp met geïntegreerde montage Mogelijkheid om warmtebeeldcamera te monteren op de helm Verbeterd vizier, optische klasse I Gewicht helm, vizier, neklap ca. 1,3 kg

www.rosenbauer.com

www.facebook.com/rosenbauergroup

Fire Technics NV Solvaylaan 6, B-8400 OOSTENDE / België / Belgique Phone: +32 59 34 03 40, Fax: +32 59 34 03 41 info@firetechnics.be

Partner van Rosenbauer.

BVV-INFO Het einde en het begin van het jaar is voor BVV een spannende tijd geweest. Sinds december kenden we de samenstelling van de nieuwe algemene vergadering van BVV. En om een goed werkende raad van bestuur te kiezen, is het belangrijk om uit een goede pool bestuursleden van de algemene vergadering te kunnen kiezen.

Een succesvolle raad van bestuur bestaat uit een mix van de generatie die BVV gemaakt heeft tot wat ze nu is, die de geschiedenis, de waarden en de struikelblokken van een organisatie als BVV kent. Aan de andere kant hebben we ook nieuw bloed nodig: brandweerlieden met een frisse kijk, die anders naar de organisatie kijken, die eigen thema’s aanbrengen en die verandering mee willen ‘maken’.

BVV heeft voor zichzelf belangrijke regels opgelegd: evenwicht in kaders en evenwicht in vrijwilligers/beroeps. Een tweede belangrijk item: transparantie! Wie zit eigenlijk in de algemene vergadering en in de raad van bestuur. We stellen u de raad van bestuur hieronder aan u voor: dit zijn jullie vertegenwoordigers in de raad van bestuur. De leden van de algemene vergadering vindt u op de website.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

11

12

13

14

15

16

17

18

19

10

Graad

Statuut

Naam

Functie

Provincie

1

maj.

Beroeps

Ceyssens Marc

voorzitter

Limburg

2

maj.

Beroeps

Dekiere Filiep

ondervoorzitter

West-Vlaanderen

3

lt.

Beroeps / Vrijwilliger

Vercammen Dimitri

ondervoorzitter

Vlaams-Brabant

4

kapt.

Vrijwilliger

Dekeyser Tom

bestuurslid / lid kernbestuur

West-Vlaanderen

5

zonecdt.

Beroeps

Jorissen Jan

bestuurslid / penningmeester

Limburg

6

sgt.

Vrijwilliger

De Jager Peter

bestuurslid

Antwerpen

7

maj.

Beroeps

Lambrechts Jan

bestuurslid

Vlaams-Brabant

8

bwm

Vrijwilliger

Leon David

bestuurslid

Antwerpen

9

zonecdt.

Beroeps

Maudens Philippe

bestuurslid

Antwerpen

10

TKIB

Beroeps

Meyvis Walter

bestuurslid

Antwerpen

11

kapt.

Beroeps

Verhegge Wannes

bestuurslid

Antwerpen

12

kpl.

Beroeps

Blokken Koen

bestuurslid

Limburg

13

kapt.

Vrijwilliger

Coen Marc

bestuurslid

Oost-Vlaanderen

14

sgt.

Vrijwilliger

De Block Gustaaf

bestuurslid

Oost-Vlaanderen

15

kpl.

Beroeps

Van Rysseghem Tom

bestuurslid

Oost-Vlaanderen

16

zonecdt.

Beroeps

Vande Velde Marc

bestuurslid

Oost-Vlaanderen

17

zonecdt.

Beroeps

Heylen Bert

bestuurslid

Vlaams-Brabant

18

sgt.

Vrijwilliger

Corselis Filip

bestuurslid

West-Vlaanderen

19

zonecdt.

Beroeps

Van Praet Robert

bestuurslid

West-Vlaanderen

5

SNELINZETTENTEN ZIEgLEr SEZ series

KENMERKEN • Zeer korte opsteltijd : 40 seconden • Opblaasbaar met behulp van 1 persluchtfles 6 of 6,8 liter • Uitneembare (met Velcrosysteem) PVC bodem met goeie antislipeigenschap.

• 2 verwijderbare deuren, nuttige breedte 5 meter • Vlambestendig tentzeil • Gering gewicht • Compacte opberafmetingen • 1 venster met vliegengaas en oprolbaar scherm • 10 bevestigingsogen en werklijn in de nok van de tent voor het bevestigen van infuuszakken, verlichtingsarmaturen,…

• Draaglus op elke hoek van de snelinzettent voor het eenvoudig verplaatsen door 4 personen • 20 bevestigingspunten rondom de snelinzettent voor vastpinnen met piketten (meegeleverd) • Handige transportzak met 2 snelsluitingen (systeem voertuiggordels) en 2 draagriemen • 2 jaar kwaliteitswaarborg • Aaneenschakelen van meerdere tenten mogelijk zonder bijkomende toebehoren Type Afmetingen Nuttige oppervlakte Nokhoogte Hoogte aan de zijkanten Gewicht Type zeildoek Kleur

Ziegler SEZ 4x5 4x5 m 20 m³ 2,4 m 2 m 45 kg Supratex rood

Ziegler SEZ 6x5 6x5 m 30 m³ 2,4 m 2 m 66 kg Supratex rood

VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 8 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be

Foto: © Pieter Maes

BESCHOUWINGEN OVER HOGE DRUK 1 INLEIDING Toen ik 15 jaar geleden bij de brandweer begon, maakte ik kennis met 2 blussystemen: lage en hoge druk. De hoge druk wordt typisch gemonteerd op een haspel. In België gaat het meestal over een haspel met daarop 80 meter slang. De binnendiameter van de slang bedraagt 25 mm. Indien de chauffeur-pompbedienaar de juiste instellingen selecteert, dan is een debiet van 180 liter per minuut een haalbare kaart.

In de grotere steden is de hoge druk ongelooflijk populair als blussysteem. In Brussel wordt naar schatting 90% van de branden geblust met één of meerdere hogedruklijnen.

Het tweede blussysteem was blussen met lage druk. Hierbij werd gebruik gemaakt van opgerolde slangen. In België worden diameters van 45 mm en 70 mm gebruikt. De gerol-

Figuur 1: Hogedrukhaspel in een autopomp.

Onder de hogedrukhaspel zijn verdeelstukken te zien alsook een aantal lagedruk straalpijpen. (Foto: Pierre-henri Demeyere)

de slangen dienen op een brand ontrold en aan elkaar gekoppeld te worden. Om slangen van 45 mm en 70 mm aan elkaar te koppelen wordt meestal gebruik gemaakt van een

hebben met hoge druk en zien niet goed in waarom nu plots

drieverdeelstuk. Het debiet dat gehaald wordt met dit sys-

alles moet veranderen.

teem is erg variabel. De straalpijp die gebruikt wordt, speelt daar een belangrijke rol.

In dit artikel worden een aantal beschouwingen gemaakt over de blussystemen waarmee we werken. Iedereen kan

In de laatste vijf jaar werd een belangrijke verandering inge-

dan voor zichzelf een geïnformeerde mening vormen. Een

voerd voor dit lagedruksysteem: het werken met bundels en

belangrijke vraag hierbij is:

cassettes. Toch is er nog een grote weerstand tegen het al-

“ Willen we een goed blussysteem voor de branden uit het

gemeen doorvoeren van dit systeem. Heel wat voorstanders

verleden of een goed blussysteem voor de branden van de

van hoge druk herinneren zich alle successen die ze behaald

toekomst?”

Voor meer informatie gelieve te contacteren: VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 2 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be 7

1.1

Waarom is een hoge druk zo populair?

Het zou zonde zijn om het kind met het badwater weg te gooien. Daarom is het belangrijk om de vraag te stellen waarom een hoge druk zo populair geworden is. Daar zijn verschillende redenen voor: Een hoge druk is erg gemakkelijk in gebruik. De slang wordt afgerold van de haspel. Zodra de aanvalsploeg de brand bereikt heeft, kan de chauffeur de watertoevoer openzetten.

De blussing kan snel worden gestart. Dit is erg gemakkelijk bij buitenbranden. Daar wordt de hoge druk meestal afgelegd in één rechte lijn van de autopomp naar de brand. Daarnaast is het zo dat de hoge druk heel erg wendbaar is. Eén

Figuur 2: Gebruik van een hogedruk bij een autobrand.

(Figuur: Pierre-henri Demeyere)

persoon kan de hoge druk gemakkelijk hanteren bij brandbestrijding in een kamer.

een temperatuur van 300 °C. In praktijk is dit niet steeds het geval. De stoom kan ontsnappen vooraleer hij tot 300 °C is

Door naar het verleden te kijken, kunnen we belangrijke les-

opgewarmd. Iets wat echter een veel grotere impact heeft,

sen leren. Tot voor kort was er niet echt een alternatief om

is water dat niet voldoende energie absorbeert om te ver-

snel een lijn af te leggen in een gebouw. lage druk slangen

dampen. Water dat in vloeibare vorm terug wegloopt, heeft

afrollen in een trappenhuis is niet echt een optie. Voor een

eigenlijk amper 11% van die 3 MJ per liter geabsorbeerd. In

appartementsbrand op de 3de verdieping is een hoge druk

praktijk ligt het blusvermogen dus lager dan 9 MW.

veel sneller dan een afleg met opgerolde lagedrukslangen.

De intrede van de cassettes en bundels zal dit voordeel sterk

De vraag is dan hoe goed de brandweerlui zijn die met de

beperken of zelfs wegnemen. In bepaald situaties zal een

straalpijp werken. Deze vraag stelt zich zowel met hoge- als

afleg met lage druk nu sneller kunnen dan met hoge druk

met lage druk. Hoe efficiënt zijn ze? Dit is een zeer moeilijk

dankzij doordachte systemen en voldoende oefenen.

te beantwoorden vraag. Er is al heel wat onderzoek naar gevoerd. Veel hangt af van het materiaal waarmee ze werken.

Een hoge druk is ook gemakkelijker om op te ruimen. De

Een goede straalpijp zal zorgen voor een veel hogere effici-

slang wordt terug op de haspel gerold. De logistieke be-

ëntie. Hier ligt nog een reden waarom de hoge druk zo po-

hoeften zijn beperkt. Er zijn geen lagedrukslangen gebruikt

pulair is. Op het moment dat de hoge druk werd ingevoerd,

die moeten opgerold, opgeborgen en vervangen worden in

beschikten de lagedruksystemen enkel over de zogenaam-

de kazerne. In de kazerne dient een gebruikte lagedrukslang

de genormeerde straalpijpen. De druppelvorming van zo’n

gereinigd te worden. Vanuit een logistiek standpunt is een

oude straalpijp was helemaal niet zo goed. Bij de hogedruk-

hoge druk een fantastische uitvinding.

straalpijp was dit omwille van de hoge druk beter. Dit leidde tot hogere efficiëntie. Plots kon men met een lager debiet

1.2 Koelcapaciteit

van een hoge druk toch evenveel doen als met het hogere debiet van een lage druk.

Hierboven is aangehaald dat een hoge druk een debiet haalt van ongeveer 180 liter per minuut. In andere landen werkt

De efficiëntie zal ook afhangen van het soort brand waarmee

men met hogedrukslangen met een binnendiameter van 19

ze geconfronteerd worden. Het is makkelijker om een hoge

mm. Daar wordt slechts 100 liter per minuut gehaald. Een

efficiëntie te halen als water in een volontwikkelde brand ge-

debiet van 180 liter per minuut betekent dat er elke seconde

spoten wordt dan als het gaat over een kleine smeulbrand.

3 liter water verspoten kan worden. Dit stemt overeen met een theoretisch koelvermogen van 9 MW. Er wordt dan uit-

Stel dat brandweerlui 75% efficiënt zijn als ze te maken heb-

gegaan van een opname van 3 MJ voor elke liter water.

ben met een hevige binnenbrand. Een hoge druk kan dan een vermogen van 6,75 MW absorberen. Dat komt overeen

Natuurlijk zitten er enkele aannames achter die koelcapa-

met 27 m² brandende oppervlakte (250 kW/m²). De keuken

citeit. Er wordt uitgegaan van bluswater met een tempera-

op Figuur 3 heeft een oppervlakte van 22 m². De master be-

tuur van 20 °C dat allemaal omgezet wordt in stoom met

droom rechts onderaan heeft een oppervlakte van 15 m².

8

2 POTENTIËLE PROBLEMEN In de afgelopen jaren is er erg veel moeite gedaan om brandweerlui efficiënter te laten omspringen met hun water: meer doen met minder water. Hierdoor nemen de mogelijkheden van de hoge druk nog toe. Waarom is er dan een steeds grotere groep mensen die meer neigt naar lagedruktoepassingen? Ontbreekt er iets in het bovenstaande?

Het bovenstaande is voornamelijk gebaseerd op het verleden. Er wordt gekeken naar oplossingen voor problemen uit het verleden en er wordt terecht geconcludeerd dat het Figuur 3: Grondplan van een woning met een klassieke indeling.

Er zijn veel aparte ruimtes. De oppervlakte van elke ruimte is beperkt. (Figuur: UL FSRI)

goede oplossingen waren. De hoge druk is een goede oplossing voor de branden uit het verleden. Is het ook een goede oplossing voor de branden uit de toekomst?

Met “brandende oppervlakte” wordt dus de vloeroppervlakte van de ruimte bedoeld. In een normale ruimte zijn er een heleboel vierkante meters die leeg zijn. Dit zijn de paden binnen de woning. De lege ruimte is duidelijk te zien op Figuur 3. De waarde van 250 kW/m² is een goede gemiddelde waarde voor een brand in een normaal gemeubileerde kamer. Stel dat 27 m² wordt volgestapeld met matrassen dan zal het vermogen veel hoger oplopen dan 6,75 MW (als er voldoende lucht beschikbaar is.) In dergelijke gevallen kunnen vermogens van 1 MW/m² gehaald worden.

De werkelijke reden van de populariteit van de hoge druk ligt hierin verscholen. Het overgrote deel van de branden is kleiner dan 27 m². Dat is zeker het geval in woongebouwen.

Meestal brandt het slechts in één kamer en de meeste ka-

Figuur 4: Het geventileerde bandverloop.

De eerste grote verandering in brandgedrag betreft de eerste twee fasen: beginfase en ontwikkelingsfase. In 1950 duurde dit samen een half uur. Nu gaat het slechts over twee tot vier minuten.

(Figuur: Karel Lambert)

mers zijn kleiner dan 27 m². Dit wil zeggen dat een hogedruklijn een zeer goede tool is voor branden in woongebouwen.

Iedereen weet intussen dat brandgedrag sterk veranderd is in de afgelopen 60 jaar. De introductie van kunststoffen na

Paul Grimwood heeft een zeer groot onderzoek gedaan

de tweede wereldoorlog leidde ertoe dat een brand nu veel

naar de gebruikte debieten bij brandbestrijding. In totaal be-

sneller evolueert. In 1950 duurde het een half uur om tot

studeerde hij 5401 branden in de periode 2009 tot 2012. Hij

flashover te komen. Nu duurt dat nog twee tot vier minuten.

bestudeerde zowel branden in een grootstad als branden in

Dikwijls komt dan de reactie: “Dat is dan toch het geval voor-

het voorstedelijk gebied. Hij kon interessante zaken conclu-

aleer de brandweer aankomt op de interventieplaats?” Dat is

deren over de branden waarbij enkel hogedruklijnen ingezet

natuurlijk juist. Maar de mensen die dit vragen, vergeten dat

werden. De gemiddelde brandende oppervlakte bij die bran-

het model van de geventileerde brand uitgaat van één ka-

den bedroeg 7,72 m² in het voorstedelijk gebied en 11,14 m²

mer. Een volontwikkelde brand in de keuken zal er uiteinde-

in de grootstad. Het is wel belangrijk om hier de opmerking

lijk voor zorgen dat de living ook gaat branden. Twee tot vier

te maken dat het debiet van hun hogedruklijn slechts 100

minuten later zal ook daar flashover optreden. En dan kan

liter per minuut bedraagt. Bij gelijke efficiëntie zou dit in Bel-

de brandweer wel al ter plaatse zijn. Er kan dan een aanvals-

gië leiden tot branden waarbij een oppervlakte in brand staat

ploeg door de living aan het kruipen zijn - onder de rooklaag

tussen de 14 en de 20 m². hoge druk wordt dus voornamelijk

– op weg naar de brandende keuken. Als het fout loopt, dan

gebruikt bij kleinere branden. Bij deze branden is de hoge

loopt het veel sneller fout dan vroeger. Dit is een eerste zeer

druk een zeer goede tool … als er niets misloopt.

belangrijke verandering in brandgedrag.

9

De invoering van dubbel glas en de evolutie naar meer geïsoleerde woningen leidde tot een tweede belangrijke verandering in brandgedrag. Indien een ruimte afgesloten is, dan is daar niet meer voldoende zuurstof aanwezig om tot flashover te komen. Enkel glas brak snel onder invloed van temperatuur. Dit is niet het geval voor dubbel glas. De ondergeventileerde brand deed zijn intrede. In een gesloten ruimte zal het brandvermogen beperkt worden door een gebrek aan lucht. Dit verandert als er toch nog een raam breekt of als de brandweer de deur opent om te gaan blussen. Extra lucht betekent een hoger brandvermogen. En ook hier bestaat de kans dat het heel snel fout gaat.

Dit jaar werd in Finland onderzoek gepubliceerd naar de drukopbouw bij brand. Omdat er steeds luchtdichter gebouwd wordt, loopt de druk in het lokaal van de brand steeds hoger op. Brand zorgt voor een stijging van de temperatuur. Warme lucht wil vervolgens uitzetten. In een gesloten ruimte is dit

Figuur 5: Grondplan van de gelijkvloerse verdieping van een moderne woning.

De keuken en de woonkamer vormen nu één groot geheel.

Er is een knusse zithoek (rechts beneden) die verbonden is met de woonkamer. Hierdoor wordt één grote ruimte gecreëerd.

(Figuur: UL FSRI)

niet mogelijk. Hierdoor neemt de druk binnen toe. In een van de experimenten in Finland liep de druk zo hoog op dat

wind staat op een venster, dan zorgt de beglazing ervoor

het volledige raam (glas en kader) naar buiten geduwd werd.

dat de wind geen invloed uitoefent op de brand. Dit veran-

Dit zou weleens een derde grote verandering in brandge-

dert op het moment dat de beglazing bezwijkt. Dan wordt

drag kunnen zijn. Plots wordt tijdens het brandverloop een

de brand plots wind driven. Een situatie die perfect beheers-

grote opening beschikbaar die de brand veel zuurstof levert.

baar was, is het plots niet meer. In de VS wordt elk dodelijk

Opnieuw een reden waarom het snel zeer fout kan lopen.

ongeval met een brandweerman grondig geanalyseerd (in tegenstelling tot België). De afgelopen jaren kwamen in de

2.1 Wind Driven Fires

VS verschillende brandweermensen om het leven bij wind driven fires in gewone woningen. Het is dus een risico dat

In 2009 publiceerde het Amerikaanse NIST het eerste grote

overal op de loer ligt.

onderzoek over Wind Driven Fires. Onder bepaalde windomstandigheden kunnen branden zich erg grillig gedragen. Het

2.2 Nieuwe indeling woningen

onderzoek kwam voort uit dodelijke ongevallen met brandweerlui bij brandbestrijding in hoge gebouwen. Er werd aan-

Ook architecturaal zijn er belangrijke wijzigingen. Vroeger

getoond dat wind ervoor kan zorgen dat het vermogen van

bestonden woningen uit veel aparte vertrekken. Er was een

een brand sterk toeneemt en dat erg hoge temperaturen tot

keuken en een living. Soms was er nog een onderverdeling

stand komen. De wind kan ervoor zorgen dat alles in de rich-

tussen de woonkamer en de plaats waar gegeten werd. Elk

ting van de aanvalsploeg wordt geduwd. Als er een sterke

van deze ruimtes was kleiner dan 27 m². Een hoge druk was

10

dus een ideale tool om branden in deze ruimtes aan te pak-

venstaande problemen waren in het verleden weinig of niet

ken. Op Figuur 3 is dit duidelijk zichtbaar. Bij een brand in de

aanwezig. Een hogedruklijn bood dan ook een zeer goede

living zal de brand snel evolueren naar flashover indien er

oplossingen voor de branden van toen. Het biedt nog steeds

voldoende lucht is. Vervolgens zal het even duren vooraleer

een zeer goede oplossing voor de branden van nu op voor-

er branduitbreiding plaatsvindt. De muren vormen immers

waarde dat er zich geen grote veranderingen in brandgedrag

een belangrijke hindernis voor de brand. De deuren spelen

voordoen tijdens de binnenaanval.

hierbij een belangrijke rol. Als de deuren dicht zijn, dan zullen ze de brand toch even tegenhouden. Als de deuren open

Een goede vergelijking kan getrokken worden met de au-

staan, dan kunnen de hete rookgassen de ruimte instromen.

togordel. Elke chauffeur draagt tegenwoordig een autogor-

Het effect van de muren is dan minder groot.

del omdat dit de overlevingskansen bij een ongeval sterk doet toenemen. Blussen met een hoge druk is als 120 km/h

In woningen en appartementen die nu gebouwd worden,

rijden op de autosnelweg zonder een autogordel te dragen.

is altijd sprake van een open keuken. De woonkamer en de

De meeste mensen rijden heel hun leven op de autosnel-

keuken vormen nu één ruimte. In heel wat woningen is de

weg zonder één keer te crashen. Zij zouden dat dus perfect

oppervlakte van deze open ruimte groter dan 27 m². Dit is

kunnen zonder autogordel zonder dat ze daar enig nadeel

duidelijk merkbaar als Figuur 3 vergeleken wordt met Figuur

van ondervinden. Een beperkt aantal mensen heeft de grote

5.

pech dat ze een ongeval krijgen aan grote snelheid. Bij hen is het dragen van de gordel wel cruciaal voor hun overlevings-

In de moderne woning wordt gewerkt met grote open ruim-

kansen. Hetzelfde is van toepassing op brandbestrijding.

tes. Dit is erg comfortabel voor de bewoners maar de groot-

Veruit de meeste branden kunnen veilig aangepakt worden

te van de ruimte neemt hierdoor sterk toe. Er zullen daar dus

met een hoge druk. Alleen is het zo dat dit bij sommige bran-

branden uitbreken die niet meer veilig aan te pakken zijn met

den niet klopt én we weten niet op voorhand welke branden.

een hoge druk lijn.

Het zal in de toekomst meer voorvallen dat de brandweer

2.3 Alles op een rijtje

bij aankomst geconfronteerd wordt met een situatie die er ongevaarlijk uitziet. De beeldvorming wijst op een brand die

Samengevat zijn er de afgelopen jaren een aantal problemen

met een hoge druk kan geblust worden. Het gaat over een

opgedoken:

van de vele branden die op die manier kunnen worden aan-

• Brand evolueert vele malen sneller dan vroeger.

gepakt. Het is pas later in de interventie dat de zaken de ver-

• Bij ondergeventileerde branden kan een nieuwe opening

keerde kant opgaan. Dit kan zijn omwille van een van de vijf

zorgen voor een plotse uitbreiding van de brand • Er worden vragen gesteld bij het effect van grote drukken op brandgedrag.

• Wind driven fires leiden tot grote brandvermogens.

scenario’s die hierboven geschetst zijn of het kan zijn omwille van een probleem dat nog niet ontdekt is. Zeker is dat er branden zullen zijn waar hoge druk geen veilige oplossing is.

We weten alleen niet vooraf welke.

• De evolutie naar meer open ruimtes leidt potentieel tot grotere branden.

Een mooi voorbeeld is een brand waarbij het vermogen beperkt is doordat het raam nog intact is en waar toch een lich-

Elk van deze problemen komt erop neer dat branden plots

te wind op de gevel staat. Bij aankomst zal niets wijzen op

groter kunnen worden. Tijdens een binnenaanval duurt het

een hevige brand. Alles wijst erop dat het vermogen van de

een aantal minuten om de weg af te leggen van de voor-

brand kleiner is dan het blusvermogen van een hoge druk.

deur tot aan de positie waarop de brandhaard kan worden

Dit beeld stemt ook overeen met de realiteit als brandende

aangevallen. Gedurende deze tijd kan de brand dus sterk

ruimte min of meer afgesloten is. Dit verandert echter plots

veranderen. Een brand die perfect afgehandeld kan worden

als het raam begeeft in de brandende ruimte. Plots kan de

met een hoge druk vraagt een paar minuten later misschien

wind veel verse lucht voor de brand leveren. Dan kan het

een hoger koelvermogen. En als dat koelvermogen dan niet

vermogen gemakkelijk verdubbelen. Het is echter niet mo-

beschikbaar is, dan ontstaat een erg gevaarlijke situatie voor

gelijk om het debiet van de hoge druk te verdubbelen.

de aanvalsploeg.

Er is dus een grote bezorgdheid over de veiligheid van de De branden van de toekomst zullen veel sneller evolueren

brandweermensen die de binnenaanval uitvoeren. Sommige

dan de branden uit het verleden ooit gedaan hebben. De bo-

ploegen zijn heel erg goed met een hoge druk. Ze behalen

12

een hele hoge efficiëntie. Dit betekent echter ook dat de vei-

zijn steeds meer posten ze gaan gebruiken. Het voordeel

ligheidsmarge op dat moment helemaal verdwijnt. Als je een

van een lagedruksysteem is dat er een hoger debiet gebruikt

blussysteem gebruikt op de bovengrens van wat mogelijk is,

wordt. Debieten van een lagedruksysteem met slangen van

dan kan je niet snel reageren als je toch meer koelvermogen

45 mm zijn minstens het dubbele van de 180 liter per minuut

nodig hebt.

die een hoge druk kan leveren. Het koelvermogen is dan ook minstens het dubbele van de hoge druk.

3 POTENTIËLE OPLOSSINGEN In een situatie waarbij een hoge druk aan het maximum van Hierboven zijn een aantal problemen geschetst waar de he-

zijn kunnen zit, is een lage druk 45 mm pas halfweg. Brand-

dendaagse brandweer mee te maken krijgt. Natuurlijk zijn

weerlui kunnen er in zo’n geval voor kiezen om dubbel zo-

er ook een aantal oplossingen te bedenken. Elk van deze

veel water te gebruiken. Er is dus een veiligheidsmarge die

oplossing vraagt een investering. Er dient materiaal worden

er bij hoge druk systemen veel minder is. Natuurlijk is het

aangekocht of aangepast. Opleiding en oefening zijn ech-

belangrijk om te beseffen dat een lage druk geen oplossing

ter ook twee belangrijke factoren. Dikwijls worden die stief-

is voor alles. Ook het koelvermogen van een lage druk is be-

moederlijk behandeld. Er zal ook een investering nodig zijn

perkt tot 15 à 20 MW.

in goede opleiding en voldoende oefening om elk van de potentiële oplossingen hieronder te implementeren.

Bundels en cassettes zorgen er eveneens voor dat de lagedrukslangen gemakkelijker kunnen worden ingezet. De

3.1 Bundels

mobiliteit met een slang van 45 mm is natuurlijk nog steeds een stuk minder dan met een hoge druk. Bundels en casset-

De bundels en cassettes worden al in grote delen van Bel-

tes zijn echter op vlak van snelheid niet te vergelijken met

gië gebruikt. Ze deden hun intrede in 2009 en sedertdien

het systeem van gerolde slangen van vroeger. Een belang-

Figuur 6: De verschillende componenten van het systeem met bundels en cassettes. De slang van 70 mm is verbonden met het drieverdeelstuk. Op de foto wordt de slang uit de cassette aan het drieverdeelstuk gekoppeld. Op het aanvalspunt zal de gele bundel gekoppeld worden aan de slang uit de cassette. (Foto: Karel Lambert)

13

drukverliezen te compenseren en voldoende druk over te houden aan de straalpijp. Het debiet dat een straalpijp Ø 45 levert, ligt tussen de 400 en de 500 liter per minuut.

Een lijn met een diameter van 38 mm laat ook toe om een dergelijk debiet te gebruiken. De drukverliezen liggen weliswaar iets hoger maar dit kan gecompenseerd worden door een iets hogere druk te gebruiken. Het is ook de bedoeling om nog steeds te werken met slangen van 70 mm voor het grootste stuk van de afstand tussen de autopomp en de brand af te leggen. Dit beperkt de drukverliezen.

Figuur 7: Het plaatsen van slangen Ø 70 mm in zigzag, gekoppeld aan een drieverdeelstuk is een grote tactische verbetering die kan zonder dat de autopomp moet omgebouwd worden. (Foto: Steve Viaene)

Een lijn Ø 38 mm weegt slechts 71% van een lijn Ø 45 mm terwijl een gelijkaardig debiet gebruikt wordt. Doordat de lijn dunner en lichter is, zal ze iets mobieler zijn. Een dergelijke lijn zal zich dus meer zoals een hoge druk gedragen. Een lagedruksysteem op basis van 38 mm zou weleens het beste

rijk punt is dat er in de autopomp slangen Ø 70 mm in zig-

van twee werelden kunnen bieden: de verhoogde mobiliteit

zag liggen die verbonden zijn met het drieverdeelstuk. De

van hoge druk en het debiet van een lagedruksysteem.

bevelvoerder stapt dan met het drieverdeelstuk in de hand naar het punt waar hij een cassette of een bundel wil aan-

3.3 Lagedrukhaspel

sluiten. Zeker in een gebouw zal het werken met een cassette veel sneller gaan dan het werken met een hoge druk.

De eenvoud en het gemak van een haspel blijven echter een

Bij een haspel neemt de wrijving toe naarmate de lansdrager

voordeel bij autobranden en vuilbakbranden. Bij een buiten-

zich verder verwijdert van de autopomp. Bij een cassette is er geen wrijving. Integendeel: het gewicht van de cassette neemt af naarmate de lansdrager verder vordert. Bij een hoge druk zal op het aanvalspunt voldoende reserve getrokken moeten worden om vlot te kunnen vorderen zodra de aanval is ingezet. Dit laatste stuk is het lastigste want de wrijving is dan het grootst. In het nieuwe lagedruksysteem worden op het aanvalspunt de bundels aangesloten en is er direct 20 of 40 m reserveslang beschikbaar. De aanvalsploeg plaatst gewoon de bundels op het punt waar ze worden aangesloten.

3.2 38 mm De mobiliteit zou verder kunnen verbeterd worden. In België is ooit gekozen voor twee diameters als basis voor het lagedruksysteem: 45 en 70 mm. In andere landen zijn andere keuzes gemaakt. In het Verenigd koninkrijk wordt dikwijls gewerkt met 52 mm. In Australia verkiest men dan weer 38 mm voor de eerste aanvalslijn.

De vraag is: “Welke diameter hebben we nodig?” De diameter wordt bepaald door verschillende zaken: de lengte die we willen kunnen gebruiken, het debiet dat we willen hebben en de pomp die gebruikt wordt. De pomp moet het debiet kunnen leveren bij een druk die voldoende hoog is om de

14

Figuur 8: Lagedruk haspel achteraan een autopomp.

(Foto: Jean-Claude Vantorre)

brand is een hoge druk over een korte afstand sneller dan

In dit artikel is geschetst waarom hoge druk zo populair ge-

een lagedrukopstelling, zelf als er bundels en cassettes ge-

worden is. Er zijn echter ook een aantal evoluties geschetst

bruikt worden. Dit is een voordeel van de hoge druk dat we

waarbij het lage debiet van de hoge druk een gevaar kan be-

niet mogen kwijtspelen in onze zoektocht naar betere ma-

tekenen voor de aanvalsploeg.

nieren van brandbestrijding. Het grote voordeel van de hoge

De komende jaren zal de brandweer te maken krijgen met

druk is dat een haspel zeer snel kan worden afgerold in rech-

nieuwe blusproblemen. En de brandweer zal zoals altijd

te lijn. Dikwijls is dit buiten het geval. Zeker bij kortere afstan-

goede oplossingen bedenken. Dit kunnen een of meerdere

den biedt de haspel grote voordelen. Bij langere afstanden

van de systemen hierboven zijn. Maar het kunnen evengoed

(40 tot 80 meter) begint de wrijving een grotere rol te spelen.

andere oplossingen zijn. Belangrijk is dat ze snel, effectief en vooral veilig zijn …

Omwille van de snelle afleg bij buitenbrand zijn in een aantal korpsen haspels ingebouwd die gemonteerd worden op de lagedrukpomp. Er wordt gewerkt met een semi-rigide slang

5 BRONNEN

van 38 mm op een haspel. Het is dus hetzelfde systeem als een hogedrukslang maar de diameter is groter. De lengte is

[1] Grimwood Paul (2015) A study of 5401 UK building fires

dan weer korter. De haspel is beperkt tot 40 meter. Dit laat

2009-2012 comparing firefighting water deployments

toe om – net zoals met hoge druk – snel een afleg te doen

against resulting building fire damage, PhD dissertation,

om een autobrand te blussen. Omwille van de grotere di-

Glasgow Caledonian University

ameter is het debiet van de slang echter ook 400 liter per

[2] Rahul Kallada Janardhan (2016), Fire induced flow in Buil-

minuut. Ook hier wordt het beste van twee werelden ge-

ding Ventilation Systems, Master’s thesis, Aalto University,

combineerd: een hoger debiet en een snelle afleg.

Finland [3] Madrzykowski Daniel & Kerber Steven (2009), Evaluating firefighting tactics under wind driven conditions, NIST

4 AFSLUITENDE BESCHOUWING

[4] Lambert Karel (2010) Wind Driven Fires, De brandweer-

De wereld verandert in een snel tempo. Deze veranderingen

[5] Jean-Claude Vantorre, vernieuwer bij de brandweer,

man veroorzaken regelmatig problemen. Het is de brandweer

persoonlijke communicatie, 2009-2016

die de problemen mag gaan oplossen. De brandweer is dan ook goed in het bedenken van oplossingen. Door de snelle evolutie is het ook zo dat goede oplossingen uit het verleden niet of minder geschikt zijn voor de problemen van de toekomst.

Karel Lambert

Rechtzetting artikel ‘Brandbaarheidsgrenzen’ uit het tijdschrift ‘De brandweer(m/v)’ nr 556 In het vorige artikel van Karel Figuur 6 - Grafische voorstelling van de ideale verbranding van methaan in lucht. De beide componenten hebben in deze voorstelling een starttemperatuur van 200°C. Hierdoor is de activatie-energie kleiner dan de energie die nodig is om een mengsel op kamertemperatuur te ontsteken. Dit is te zien aan de oppervlakte van de oranje rechthoek. Deze is kleiner dan op Figuur 4. (Figuur: Karel Lambert)

Lambert, zijn de ondertitels van twee tekeningen (p. 22) verwisseld bij de opmaak. Het artikel met de Figuur 7 - De explosiegrenzen van methaan in functie van de temperatuur. Het mengsel in punt A is niet brandbaar. Wanneer het mengsel opgewarmd wordt van 20 naar 200 °C, dan komt het in punt B terecht. Punt B ligt wel in het brandbaar gebied. (Figuur: Karel Lambert)

juiste ondertiteling bij de foto’s wordt online ter beschikking gesteld in de nieuwsberichten.

15

OBSTACLE RUN

BESTE SPORTLIEFHEBBER,

Op zondag 27 augustus 2017 organiseren de vzw’s

De brandweermannen van post Bree nodigen je uit je

dOCRs en OCR Belgium een obstacle run in de dorps-

voetbalschoenen aan te trekken! Op zaterdag 29 april

kern van Zeebrugge.

2017 organiseert Hulpverleningszone Noord-Limburg,

Het parcours (6km) loopt door alle straten. Uniek aan

post Bree het Belgisch Kampioenschap zaalvoetbal

deze run: voor alle hulpdiensten is er een apart klas-

voor brandweerploegen. Deelnemen kan onder naam

sement. Let wel: om in aanmerking te komen voor de

van de zone of onder naam van de post zelf. Een erken-

beker moet je het parcours niet één, maar twee keer

de bedrijfsbrandweer wordt ook aanvaard.

overwinnen, dwz 12 km met minstens 40 hindernissen.

Daarnaast kan je deelnemen aan de recreatieve wave.

Alle opbrengst gaat naar het goede doel vzw Brick by Brick tvv kinderen met een beperking.

Inschrijven kan tot dinsdag 7 maart 2017 via het bijgevoegde inschrijvingsformulier of via onze website www. hvznl.be.

Het inschrijvingsgeld bedraagt 80 euro, waarvan

Voel je je geroepen om deze beker te bemachtigen?

20 euro borg. De borg krijg je terug bij deelname.

› Info en inschrijven via de website

De inschrijving is slechts geldig na betaling (80 euro)

www.raidofvalour.be › Bezoek de

op het rekeningnummer BE 77 4528 0460 8142, met

Facebook-pagina

vermelding van je naam en

www.facebook.com/

BK ZAALVOETBAL 2017.

raidofva lour

Meer info kan je verkrijgen

› Meer weten?

bij Pascal Brebels en Stef

Mail naar

Droshout via info@hvznl.be

info@raidofvalour.be

of 011 542900.

Hopelijk tot dan!

BRANDWEER BOAC Bezoek aan Filipijnse brandweerdienst Boac en oproep inzameling materieel

ORGANISATIE BRANDWEER IN MARINDUQUE

voertuigen. Het lokale provinciebestuur overhandigde een nieuwe brandweerwagen en er werden beroepsbrandweerlieden aangeworven. De ploeg krijgt bij rampen als tyfoons

Marinduque heeft een oppervlakte van 952,6 km² (ter verge-

en overstromingen - fenomenen waar de streek heel gevoe-

lijking, ongeveer de helft van de provincie Vlaams-Brabant)

lig aan is - versterking van vrijwilligers. De federale overheid

en telt ongeveer 230.000 inwoners. In Boac is het enige zie-

schonk het korps in 2015 een tweede brandweerwagen.

kenhuis van het eiland gevestigd.

Olivier Calle: In 2007 ben ik de eerste keer in contact gekoOp het eiland Marinduque zijn er zes posten, waarvan Boac

men met de brandweerlieden van Boac. Tijdens mijn eerste

de hoofdpost is. Daarnaast vind je er in elke middelgrote

bezoek aan de plaatselijke markt stond een oude brandweer-

gemeente een brandweerpost: Sta Cruz, Gasan, Mogpog,

wagen geparkeerd bij het lokale politiebureau. Ik kon het niet

Torrijos en Buenavista. De aanrijtijden variëren van 10 tot 15

laten om even kennis te maken met de aanwezige brand-

minuten. In elke post zijn er zes beroepsbrandweerlieden op

weerlieden. Ze hadden een klein lokaal ter beschikking bij de

dienst in een dienstregeling van 24 uur.

politie, waar enkele helmen stonden en hun interventiekledij hing. Daar leerde ik brandweerofficier Malvar Gilbert ken-

Ook in de plaatselijke luchthaven is een brandweerpost ge-

nen, de adjunct-postoverste van het Boac Fire Department.

vestigd. Bij interventies bieden zij hulp aan de lokale brandweer.

Op die 10 jaar tijd heb ik de brandweerdienst zien groeien van een kleine post naar een modern uitgebouwde brand-

UITRUSTING EN WERKING BRANDWEERPOST BOAC

weerkazerne. Hoewel het wagenpark vrij goed is uitgerust, is de inhoud van de interventiewagens ondermaats. Zo beschikken ze maar over één adembeschermingstoestel per

In 2012 werd in Boac een volwaardige brandweerkazerne

post. Bevrijdingsmateriaal als een schaar of een spreider is

opgetrokken, met een open stelplaats voor de brandweer-

er niet.

18

Een noodcentrale als het HC-112 in België is er nog niet uitgebouwd. Op het eiland Marinduque werkt Boac met een hotline: een gsm-nummer dat inwoners kunnen bellen in geval van nood. De beroepsploeg van dienst heeft de gsm de hele shift bij zich.

DANKBARE BRANDWEER Tijdens mijn bezoek in augustus 2016 heb ik enkele brandweerhelmen en een afgeschreven AED-toestel meegebracht. Op deze manier heeft het eiland sinds kort een eerste AED-toestel voor de lokale bevolking. Zelfs in het provinciaal hospitaal beschikt men niet over een AED. Deze overhandiging was, buiten mijn verwachtingen, een

Na de overhandiging van het AED-toestel en de brandweer-

speciaal gebeuren. Om 9 uur in de ochtend werd ik verwacht

helmen, ontving ik een Certificate of Recognition (Certificaat

in de brandweerkazerne van Boac. Het was er drukker dan

van erkenning), een mand met arrowroot cookies, een lokale

normaal: alle beroepsbrandweerlieden en vrijwilligers wa-

specialiteit, en drie T-shirts van het Bureau of Fire Protection.

ren aanwezig. Ik mocht er plaatsnemen in de voertuigenhal

Er werd een lunch aangeboden en ‘s avonds was ik uitgeno-

en werd door de Firecaptain Echavaria F. welkom geheten

digd voor het diner met mijn gezin in de brandweerkazerne

met de ‘putong’, een plaatselijk cultureel gebruik om iemand

van Boac.

welkom te heten op het eiland Marinduque.

UITRUK TIJDENS DINER Na de traditionele ceremonie gingen we met de brandweerwagen richting centrum Boac, waar de officiële overhandi-

‘s Avonds in de brandweerkazerne kon bij de collega-brand-

ging plaatsvond. Ik gaf er toelichting over de werking van

weerlieden aanschuiven voor het diner, samen met mijn

de brandweer in Vlaanderen. Er was grote interesse voor

twee zonen van respectievelijk vier en zeven jaar oud. Tij-

ons alarmeringssysteem en de wijze waarop ons wagenpark

dens het eten kwam er een oproep binnen via de hotline.

is samengesteld. Ook de lokale vertegenwoordiger van de

De paramedicus Joanna Marie kwam naar beneden gelo-

provincie en de Municipal Risk Reduction & Management

pen met de melding “Car Accident National Road in Gasan”

Officer waren aanwezig.

(op 10 km van de kazerne). Het wondverzorgingsmateriaal

19

Interventie gasan

Samen met Fireadjunct Malvar G

en de AED werden onmiddellijk ingeladen. Ze nodigden mij

wondverzorging. Op dat moment vroeg ik me af waar de

en mijn kinderen uit om met de brandweerwagen op inter-

halskraag en de spalken lagen. Voor ons ongelooflijk, maar

ventie te gaan. We namen plaats vooraan, de andere vijf col-

ze hadden enkel doeken, windels en houten plankjes om te

lega’s namen plaats op het dak en achteraan op een bank.

spalken en een houten spinal board om de patiënt te bran-

Tijdens de rit sprak ik met mijn kinderen af dat ze tijdens de

carderen.

interventie in de wagen moesten blijven zitten.

Enkele minuten na ons kwam een oude ambulance toe en Toen we richting interventie reden, was er een technisch

werd de patiënt ingeladen.

defect aan de sirene! Enkel met de zwaailichten aan en al

De ambulancier nam plaats achteraan in de ambulance en

claxonnerend ging het richting interventie. De manschap-

wij reden samen richting ziekenhuis om hun collega op te

pen gebruikten hun stem: “Respondo, respondo!” riepen de

halen. Daarna keerden we terug naar de kazerne om einde-

mannen vanop het dak.

lijk van ons avondmaal te genieten.

Aangekomen op de interventieplaats, bleek een motorrijder te zijn aangereden. Een paramedicus deed de bevraging en

20

GETROFFEN DOOR TYFOON Tijdens het schrijven van dit artikel, vernam ik van de brandweercollega’s in Boac dat het eiland op Kerstdag zeer zwaar werd getroffen door tyfoon ‘Nina’. De schade blijkt groot: honderden woningen vernield, bomen omgewaaid, elektriciteitspalen omgevallen en de elektriciteit uitgevallen op heel het eiland. Door beschadigingen aan de hoofdweg verloopt het rijden zeer moeizaam. De brandweer krijgt hulp van honderden burgers en het Filipijnse leger. Zij maken de wegen weer vrij en voorzien opvang voor de vele inwoners die hun huis hebben verloren. De brandweerlieden bedelen drinkbaar water met hun autopompen. Rijst wordt bedeeld Rijstbedeling na tyfoon

door de overheid. Nina is één van de zwaarste tyfoons die het eiland getroffen heeft sinds 30 jaar.

Voor mij persoonlijk was dit een heel speciale ervaring. Elke

De brandweer van Boac heeft ook een Facebook-pagina:

keer ik op familiebezoek ga, word ik hartelijk ontvangen bij

Boac Firestation Marinduque, waar je meer info kan terug-

mijn brandweerfamilie van Boac: friends for life! Daarom wil

vinden.

ik ook een warme oproep lanceren bij de lezers, mijn Vlaamse brandweerfamilie. Hulpverleningszones die afgeschreven

Olivier Calle

materieel hebben dat nog bruikbaar is (zoals kledij, helmen,

Federaal Operator 112 IBZ

laarzen…): neem contact op met mij. Ik zorg ervoor dat dit

Brandweerman Hvz Fluvia Post Lauwe

materiaal een nuttig tweede leven krijgt in Boac.

oliviercalle1@gmail.com

21

Emergency vehicles, special vehicles and equipment for fire fighting, police and medical intervention.

Somati Vehicles NV • Industrielaan 17a (Zuid III) • 9320 Erembodegem

T +32 53 83 16 16 • F +32 53 84 06 86 • info@somativehicles.be • www.somativehicles.com

vehicles Somati VEHiCLES heeft meer dan 40 jaar ervaring in binnen- en buitenland in het leveren en onderhoud van brandweermaterialen, brandweervoertuigen, politievoertuigen en utilitaire voertuigen, evenals ziekenwagens en MUG voertuigen zowel voor brandweer als de meest gerenommeerde ziekenhuizen.

Het ontwerpen van de wagen gebeurt in nauwe samenwerking met de eindklant. Hierbij heeft deze steeds inspraak in de gebruikte materialen, indeling en montagemogelijkheden.

Alvorens de productie te starten, kan men de wagen in een 3D tekening bekijken.

www.somativehicles.com Industrielaan 17A (Zuid III) I B-9320 Erembodegem tel +32 (0)53 83 16 16 I fax +32 (0)53 84 06 86 info@somativehicles.be

Somati VEHiCLES is ISO 9001:2008 gecertificeerd waardoor wij een perfecte afhandeling en after-service kunnen garanderen.

Foto: © Steve Firlefyn

‘DOELBEWUST’ VEILIGHEID ALS TOPPRIORITEIT

Een blik achter de schermen van interventiedienst van Kerncentrale Doel Dagelijks waken de mensen van de interventiedienst van Kerncentrale Doel (afgekort ‘KCD’) over de veiligheid van de site, en dus ook die van de wijde omgeving en de burgers die er wonen.

Een aartsbelangrijke taak. De mensen van KCD laten ons meekijken in de organisatie van hun bedrijfsbrandweerdienst, de samenwerkingsverbanden en het wagenpark.

SAMENWERKING In Doel worden op een bedrijfssite van 80 hectare vier drukwaterreactoren uitgebaat. Engie-Electrabel is eigenaar en uitbater van de kerncentrales. De vier reactoren hebben, bij volledig gebruik, een jaarlijkse productie van liefst 21 miljard kWh. Dit cijfer op zich is zodanig hoog dat het misschien niet veel inzicht geeft, maar je kan aannemen dat het overeenkomt met zo’n 30% van de Belgische elektriciteitsproductie.

De kerncentrale is een klein Seveso-bedrijf met lage drempel en heeft een eigen interne interventiedienst. Die bestaat uit 4 medewerkers van Engie-Electrabel en 37 brandweermensen (Fire Safety Operators) van de firma Falck Fire Services

Foto: © Steve Firlefyn

23

een specifiek opleidings-en oefenprogramma. Het zwaartepunt ligt bij de praktische opleiding en oefeningen.

De kerncentrale heeft een eigen oefenterrein. Daar kan op realistische scenario’s worden getraind. Daarnaast worden er geregeld praktische oefeningen gevolgd in gespecialiseerde opleidingscentra of wijkt men uit naar oefencentra in Nederland (Vlissingen, Maasvlakte, Dordrecht) en Frankrijk.

In september 2014 werd met het nieuwe schuimvoertuig op het oefenterrein van CNPP in het Franse Vernon geoefend.

Foto: © Steve Firlefyn

Dit oefenterrein, gevestigd in een voormalige chemische fabriek, heeft gespecialiseerde installaties verdeeld op een technisch oefenplatform van liefst 240 hectare.

Belgium. Ook zij zijn voltijds tewerkgesteld binnen deze bedrijfsbrandweerdienst.

Een aantal mensen van de interventiedienst hebben zich verder bijgeschoold als specialist redding van personen in

Falck Fire services verzorgt de industriële brandweer op tien-

besloten ruimten en/of Hoogteredding.

tallen chemische en petrochemische sites en heel wat kerncentrales over de wereld. Op KCD zijn er 6 ploegen met elk 5 brandweermensen. Zij werken in een 6-ploegensysteem,

ZONE WAASLAND SPRINGT BIJ

waardoor er continu een ploeg van minimum 5 brandweermensen aanwezig is op de bedrijfssite.

Brandvoorkoming blijft voor de interventiedienst van Doel de belangrijkste opdracht. Daarom worden dagelijks inspec-

OEFENEN OP EN BUITEN DE SITE

tierondes uitgevoerd naar brandlast binnen de installaties en gebouwen. Een tweede belangrijke opdracht bestaat erin

Vooraleer een Fire Safety Operator daadwerkelijk in een

om het brandweermaterieel op de site en in de interventie-

ploeg kan meedraaien en ingezet worden bij een incident,

voertuigen operationeel inzetbaar te houden en uitvoerig te

moet hij een doorgedreven opleiding brandinterventie en

testen. De interventiedienst is nauw betrokken bij het vuur-

-preventie hebben gevolgd. Daarnaast krijgt iedere Fire Sa-

vergunningsproces (las- of slijpwerkzaamheden...) en bij de

fety Operator ook permanent bijscholing en volgen zij allen

controles en tests van de brandbeveiligingsinstallaties.

24

Een grote oefening in 2014 mÊt het nieuwe schuimvoertuig op de terreinen van het CNPP, in Vernon (Frankrijk). Š Steve Firlefyn 25

Bij een brand wordt rechtstreeks gewerkt met eerstelijns-

De bumpermonitor heeft een debiet van 1.500 tot 3.000 l/

blusmiddelen, met muurhaspels in de gebouwen en het

min bij 10 bar en er kan al rijdend mee geblust worden. Op-

intern netwerk van brandweerleidingen. Dit netwerk wordt

vallend aan het voertuig is de constructie om de dakmonitor

met drie elektrische brandweerpompen per centrale onder

tot op een hoogte van 12 meter te brengen. De zware con-

een constante druk gehouden van 8 tot 11 bar.

structie van de blusarm is nodig als men de gegevens van de monitor ziet: De aan de top bevestigde dakmonitor Alco

Bij een incident kan het gebeuren dat ook de openbare

APF-6-U-DC heeft immers een debiet van 5.000 tot 13.000

brandweerdiensten worden gevraagd om ter hulp te schie-

l/min bij 13 bar.

ten. Daarvoor heeft KCD met Hulpverleningszone Waasland

Beide blusmonitoren kan men bedienen via een display in

een overeenkomst afgesloten. De ploegleider van de brand-

de cabine, achteraan aan de bluspomp of via afstandsbedie-

weerploeg van KCD kan beslissen om externe hulp in te roe-

ning. De blusarm oprichten gebeurt via een aparte afstands-

pen. Hulpverleningszone Waasland (in eerste instantie post

bediening.

Melsele) wordt dan als eerste bijstand gevraagd.

Jaarlijks wordt met de bevoegde overheden en met de exploitant van de kerncentrale een grootscheepse oefening georganiseerd in het kader van het nucleair en radiologisch noodplan voor het Belgische grondgebied. Daarbij wordt de nadruk gelegd op beschermingsmaatregelen, metingen in de omgeving en informeren van overheid en burgers.

WAGENPARK OP MAAT Het wagenpark van de interventiedienst van KCD is uitgerust met een commandovoertuig, een schuimbluswagen, twee haakarmvoertuigen, een lichte vrachtwagen, een speciaal reddingsvoertuig en twee (splinternieuwe) materiaalwagens.

Schuimblusvoertuig Het schuimblusvoertuig, uitgerust met een watertank van 10.000 liter en schuimtank van 2.000 liter, werd in 2014 geleverd als een van de laatste voertuigen gemaakt bij het Nederlandse Gemco. Zij leverden dit opmerkelijke schuimblusvoertuig op een Mercedes Actros 3360 8x2/6 chassis met een brandweeropbouw van Plastisol.

bluspomp achteraan het voertuig

Binnen in de cabine

Door de combinatie zware bluspomp, monitor ĂŠn blusarm (lengte 10 m) kan er tot een hoogte van 75 meter water of schuim worden gespoten. Zo kan men de hoge reactorgebouwen bereiken.

Splinternieuwe materiaalwagens In juli 2016 zijn twee nieuwe materiaalwagens met multifunctionele belading in dienst genomen. Somati Vehicles leverde de - bijna identieke - materiaalwagens. Somati Vehicles is in BelgiĂŤ verdeler van het Poolse WISS en werkt al geruime tijd samen met deze constructeur voor grotere interventievoertuigen. Bij de materieelwagen van KCD2 is de belading iets meer toegespitst voor technische interventies.

De wagen heeft een ingebouwde electrogenerator (8kVA),

26

Een unimog wordt ingezet als lichte vrachtwagen en als sneeuwruimer.

verlichting, een reddingsset van Weber, absorptiemiddelen, lekafdichting, takel met toebehoren en ledigingspomp.

De andere materiaalwagen is voor KCD3 en werd specifiek Unimog: lichte vrachtwagen met sneeuwschop

uitgerust voor brandinterventies. Dit voertuig heeft daarom ook twee overdrukventilatoren, waterschermen, blusmonitoren, schuimmiddel met schuimmengers en -straalpijpen.

Dan is er nog de aanhanger met een Somati CAFS MC3000

Ook is een kleinere electrogenerator (6,5 kVA) ingebouwd.

systeem. De afkorting ‘CAFS’ staat voor Compressed Air Foam System.

Reddingsvoertuig Het speciale reddingsvoertuig KCD4 werd in eigen beheer

Ten slotte is in juli 2016 een nieuwe ambulance, geleverd

ingericht en uitgerust voor redding in besloten ruimten en

door het Duitse bedrijf Miesen, in dienst genomen. De in-

hoogteredding.

richting van het patiëntencompartiment is vergelijkbaar met de ambulances van de openbare diensten. Overdag wordt

Haakarmvoertuigen

de ambulance bemand door een verpleegkundige. De ande-

Een eerste haakarmvoertuig, een MB Axor 1933 4x2, werd

re tijden door DGH-personeel van de brandweer.

in 2014 in gebruik genomen. Het jaar daarna kwam er een tweede haakarmvoertuig, een Iveco Trakker 450 E6 met kraan.

Zo werd in een tijdsspanne van ongeveer 3 jaar nagenoeg Haakarmvoertuig Iveco Stralis (Atlaskraan en puinruimer vooraan) met schuimtankcontainer.

het volledige voertuigenbestand van de interventiedienst

De puntige puinruimer vooraan aan het voertuig dient om

Met dank aan

puin en brokstukken die de weg van de kerncentrale ver-

Erwin Laroy, Operational Chief Fire Safety, Engie-Electrabel

sperren, zo snel mogelijk te verwijderen en zo de evacuatie-

(KCD)

wegen en toegangswegen voor hulpdiensten vrij te houden.

Jeffrey Baten, Technische Agent Fire Safety, Engie Electrabel

vernieuwd.

(KCD) Momenteel beschikt de hulpdienst over 3 containers: een

Steve Firlefyn, Falck Fire Services Belgium & Coördinator Op-

slede met een tank voor 6.000 liter schuimmiddel, een slan-

leidingen Interventie, in opdracht van Engie-Electrabel KCD.

gencontainer met 2400 meter gekoppelde slangen van 150 mm diameter en een - zelf ingerichte - milieucontainer.

Auteur en fotograaf wagens: Henri De Beul

27

advertentie_brandweerman_4.pdf

1

12/04/13

14:14

VOOR ELK PROBLEEM DE BESTE OPLOSSING

14 TON CAPACITEIT

ARC CAPABILITY

GOING BEYOND HYDRAULICS ELECTRONIC DIRECT DRIVE OP AFSTAND BEDIENBAAR

KOPPELBARE HEFKUSSENS VOOR MEER KRACHT EN HOOGTE

BATTERIJ GEDREVEN, GEEN HYDRAULIEK, LANGE LOOPTIJD

VOLLEDIGE INTEGRATIE VAN VERSCHILLENDE PRODUKTEN

PA R T O F

BRABO Brandbeveiliging NV BRABO Brandbeveiliging NV Toekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T + 32(0)3/645.48.05 | W www.brabo.beToekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T +32 (0)3/645.48.05 F + 32 (0)3/645.39.62 H E AV Y R E S C U E S Y S T E M E info@brabo.be E www.brabo.be TM

WWW.RESQTEC.COM

Y

sinds 1913

www.brabo.be

BRABO Brandbeveiliging NV Toekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T +32 (0)3/645.48.05 F + 32 (0)3/645.39.62 E info@brabo.be - www.brabo.be

OMGAAN MET OORLOGSWONDEN TECC: tips & tricks bij verwondingen door explosieven en hogesnelheidsprojectielen Maj. Dr. Lode Blondeel is orthopedisch chirurg, urgentiearts bij Defensie en instructeur Competentiecentrum Medische Component. Hij verzorgde een workshop op het brandweercongres van 1 oktober 2016 in Gent. Dr. Blondeel ging enthousiast in op onze vraag om over zijn workshop een artikel te bezorgen.

De kennis over verzorging van oorlogswonden is meer dan

wondingsmechanismen door explosieven (‘blast’), zoals

ooit aan de orde. Bij de aanslagen in Parijs was het aantal ge-

bommen, gasexplosies ... Op de tweede plaats, verwondin-

wonden voor de Parijse hulpdiensten ongezien. De brand-

gen door hogesnelheidprojectielen (‘velocity), zoals inslag

weer heeft er een sterke militaire poot. De artsen en am-

van kogels, scherven van bommen … Hieronder worden bei-

bulanciers zijn over het algemeen beter vertrouwd met het

de soorten verwondingen besproken.

behandelen van oorlogsverwondingen dan onze Belgische brandweerdiensten.

De aanslagen in ons land hebben ons met de neus op de feiten gedrukt. Het werd snel duidelijk dat onze brandweerlie-

VERWONDINGSMECHANISMEN DOOR EXPLOSIEVEN (‘BLAST’)

den deze kennis van behandelingstechnieken van oorlogsverwondingen ook nodig hebben. Dankzij de ervaringen van

Ten eerste is het belangrijk om een onderscheid te maken

de Medische Component van het leger bij buitenlandse mis-

tussen ‘high order’ explosies en ‘low order’ explosies.

sies en de doorgedreven Tactical Emergency Casualty Care

› ‘High order’ explosies veroorzaken een ‘blastgolf’. Dit is

(TECC)-trainingen, kunnen we ook in België kennis vergaren.

meestal het geval bij explosieven gebruikt in militaire context, maar komt ook voor ontploffingen veroorzaakt door

TYPES OORLOGSVERWONDINGEN

dynamiet of IED’s (Improvised Explosive Device: zelfgemaakte bom)

De ‘oorlogsverwondingen’ van slachtoffers van terrorisme

› ‘Low Order’ explosies die veroorzaakt worden door bvb

kunnen ingedeeld worden in twee soorten, elk met eigen

een gasontploffing (wat in elk huis met gas kan voorko-

risico’s en behandelingsmethodes. Op de eerste plaats, ver-

men) en de schade door conflagratie.

29

Wanneer men van conflagratie spreekt, gaat dit over schade

Verwondingen

veroorzaakt door bijvoorbeeld brand, van die omvang dat

De windblast heeft twee mogelijke rechtstreekse effecten

meerdere objecten of etablissementen getroffen worden.

op de mens: stompe traumata of amputaties.

In een conflagratiegebied is de kans op uitbreiding van een brand zeer groot.

a. Stompe traumata Slachtoffers worden weggeslingerd en verwonden zich op

‘Blast’-letsels kunnen onderverdeeld worden in 4 grote

het moment dat ze tegen een obstakel of op de grond te-

groepen verwondingsmechanismen.

recht komen, met stompe traumata als gevolg. › Een studie uit Afghanistan vermeldt 5 % nekwervelzuillet-

1. ‘PRIMAIRE BLAST’

sels bij de gewonden t.g.v. IED’s. › Bekkenfracturen komen voor bij 15 tot 30 % van de slacht-

De ‘schokgolf’, bestaat uit een hoge drukgolf die zich sferisch uitbreidt vanuit het epicentrum en reeds bij lage energie gebouwen beschadigt: glasbreuk, barsten in muren ...

offers met een traumatische amputatie door een IED. › Inzittenden van voertuigen die op een mijn reden kunnen onder andere wervelzuilbreuken en inwendige deceleratieletsels oplopen (losscheuren van organen)

Verwondingen Deze hogere drukken beschadigen vooral de luchtbevattende organen zoals trommelvliezen, de sinussen, blastlong (vb. klaplong).

Bij toenemende afstand van de explosie zwakt de schokgolf af. Met andere woorden, hoe verder u van de plaats van de explosie staat, hoe zwakker de schokgolf wordt.

In gesloten ruimten (bus, trein, gebouw…) wordt de oorspronkelijke schokgolf versterkt door de schokgolf die teruggekaatst wordt tegen de wanden. De kans op een trommelvliesscheur of een klaplong is dus groter na blootstelling aan explosies in een gesloten ruimte.

Triage

b. Amputaties

Het opsporen van een trommelvliesscheur d.m.v. otoscopie

De uitermate krachtige wind kan (delen van) ledematen af-

levert geen bruikbare informatie op voor/tijdens de triage.

rukken. Denk bijvoorbeeld aan de amputaties van de onder-

Het is noodzakelijk om slachtoffers met gehoorsdaling naar

ste ledematen bij mensen die op een IED lopen.

een ziekenhuis door te sturen.

De windblast begeleidt de schokgolf en beperkt zich tot de onmiddellijke omgeving van de bom. In tunnels of in trein-

2. ‘SECUNDAIRE BLAST’

stellen wordt de wind gekanaliseerd. Daardoor is de impact van de windverplaatsing in deze omstandigheden veel gro-

Wegspringend materiaal (stenen, bomfragmenten …). De im-

ter dan in een open omgeving.

pact van deze wegvliegende brokstukken reikt veel verder dat deze van de schokgolf (=primaire blast) en de windblast

4. ‘QUATERNAIRE BLAST’

(= tertiaire blast).

De vierde blast omvat alle andere traumamechanismen dan

Verwondingen

deze hierboven beschreven, hieronder een drietal voor-

Voornamelijk penetrerende letsels. Bijna altijd gaat het over

beelden:

lagesnelheidsprojectielen.

› Brandwonden (door steekvlam van de bom, vuurhaarden

3. ‘TERTIAIRE BLAST’

› ‘Crush injury’: uitgebreide kneuzingen van huid en spieren

Tertiaire blas (ook: ‘windblast’) is de windverplaatsing ver-

› Chemische, biologische of nucleaire effecten: afhankelijk

oorzaakt door de ontploffing. De windkracht is vaak een

van de samenstelling van de bom en de omgeving waarin

veelvoud van een orkaanwind, dan wel van heel korte duur.

deze ontploft.

die op afstand ontstaan …) wanneer slachtoffers bedolven raken onder puin.

30

PREHOSPITALE AANPAK EN TECC

- Wound packings: complexe wonden op de overgangszones (oksels, liezen ...) die niet met een tourniquet be-

Zonder in te gaan op de details van Tactical Emergency Ca-

handeld kunnen worden. Hiervoor heb je nodig: Kerlix

sualty Care (TECC), komt het in essentie hierop neer:

windels, (soms) ketamine om de pijn te beheersen. Deze aanpak vergt specifieke briefings en training, al geldt dat

› ‘START’ principe voor de primaire evacuatie: risico op een

ook voor het gebruik van tourniquets.

‘second strike’!

- ST-: Simple Triage voor een zo snel mogelijke evacuatie uit de gevarenzone

› Wervelzuil-stabilisatie en Pelvic splints (bekkenbreuk) van zodra de tactische situatie dit toelaat.

- ART: And Rapid Treatment: ter plaatse enkel uitwendige bloedingen stelpen. › Control of massive external bleeding (tourniquets, lokale druk, wound packings) - Tourniquets dienen zo hoog mogelijk aangelegd: frag-

› Waakzaamheid betreffende het ontstaan van een spanningspneumothorax (zeldzaam) waarbij het slachtoffer voornamelijk in een toestand van progressieve toenemende ademnood verkeert.

menten kunnen diep doordringen en de bloedvaten treffen op een niveau veel hoger dan de ingangswonde.

VERWONDINGEN DOOR HOGESNELHEIDPROJECTIELEN Een ‘high velocity’ projectiel is een projectiel dat een snelheid van 800 m/sec of meer haalt (vb. geweerkogels). Het type Kalashnikov AK47 is een van de meest voorkomende oorlogswapens in het illegale circuit.

- Lokale druk: plaats van de bloeding afdrukken met een vinger, vuist … afhankelijk van hoe makkelijk het bloeden gestelpt van worden.

Een ‘low velocity’ projectiel is een projectiel met een snelheid van 365 m/sec (vb. de meeste pistoolkogels, scherven van bommen en granaten vanaf een afstand van enkele meters van de bom).

Het uiteindelijk effect van het projectiel hangt ook af van de diameter, de vervorming, de beschermende lagen (kledij, harnas...) en de massa van het projectiel.

Het ‘kaliber’ is de doormeter van een kogel. Vrij veel voorkomende kalibers van oorlogswapens zijn 5.56 mm en 7.62 mm (AK 47) en de 9 mm pistoolkogels.

31

De permanente caviteit is het boorkanaal in het lichaam dat overblijft na doortocht van het projectiel.

De tijdelijke cavitatie: hogesnelheidskogels maken niet alleen een boorkanaal maar veroorzaken ook een cavitatie.

Doordat de weefsels door het projectiel brutaal uiteengedreven worden, ontstaat een brede holte achter het projectiel, die onmiddellijk erna weer dichtvalt.

Bij lagesnelheidprojectielen blijft de schade beperkt tot de permanente caviteit en is de doormeter nergens groter dan de maximale dimensies van het projectiel zelf. Lagesnelheidskogels veroorzaken eenvoudige perforaties die zich beperken tot de doormeter of de lengte van de kogel zelf.

Bij hogesnelheidsprojectielen kan de schade echter groter zijn doordat de weefsels brutaal uiteengedrukt worden door het projectiel.

Verwondingen Klinische gevolgen van het cavitatie-effect en weerslag op de prehospitaal aanpak.

Weinig rekbare weefsels (lever, milt, bot, vochtbevattende organen ...) scheuren diep in of spatten zelfs uiteen, waardoor het getroffen orgaan zwaar beschadigd wordt. Het resultaat is een permanente caviteit die 10 tot 12 keren breder is dan het projectiel zelf. De meeste slachtoffers sterDe kinetische energie hangt samen met het verwondingspotentieel van een projectiel. Als een kogel het lichaam binnendringt, scheurt deze de weefsels stuk met de energie van zijn snelheid: de kogel vertraagt heel snel en komt eventueel tot stilstand in het lichaam.

De energie die het projectiel op het lichaam uitoefent - en dus de graad van weefselbeschadiging - staat in verhouding met de vertraging van het projectiel in het lichaam: dit is het verschil tussen de ingangs- en de uitgangssnelheid.

32

ven trouwens vroegtijdig door massief bloedverlies, zowel

uitwendig als inwendig. Zo zijn er bij ‘mass shootings’ veel

men). Met vocht gevulde darmlissen spatten gewoon open

meer doden (in verhouding tot het aantal gewonden) dan bij

of scheuren volledig door.

explosieven.

Verwondingen in het gelaat: een hogesnelheidskogel kan Rekbare weefsels (zoals huid, spieren en longen) lijden veel

de aangezichtsschedel danig verwoesten dat de luchtweg in

minder schade en herstellen veel beter door hun grote rek-

het gedrang komt. In dat geval is het geen goed idee om een

baarheid.

zittend slachtoffer op de rug te leggen. Voor bewusteloze slachtoffers met een verwoest gelaat is zijlig de beste optie.

De tijdelijke cavitatie verklaart de grote wondkraters van zelfs vrij kleine projectielen, vooral ter hoogte van de uit-

Verwondingen aan ledematen, skelet: als een hogesnel-

gangsverwondingen door kanteling van het projectiel. Der-

heidskogel inslaat op een bot, dan spat dit bot uiteen waarbij

gelijke verwondingen kunnen dermate bloeden dat een

de botfragmenten als secundaire projectielen in alle richtin-

knevel of een ‘wound packing’ zich opdringt. Bij lagesnel-

gen rondvliegen en daarbij delen, waaronder ook vaat- en

heidskogels (pistool) is dat enkel het geval als de kogel een

zenuwbundels, vernietigen. Het eindresultaat is dan vaak

groot bloedvat geraakt heeft.

een amputatie. De kogel wordt door een botinslag vaak gestopt, wat erop neerkomt dat hij al z’n energie uitgeoefend

Ter hoogte van de borstkas kan het cavitatie-effect een

heeft op het lidmaat.

grote bres slaan in de borstkaswand, m.a.w. een zuigende of blazende wonde veroorzaken (‘open thorax’, ‘sucking

Specifiek: verwondingen aan de wervelzuil: De kans op

wound’, ‘plaie soufflante’). In de huidige reanimatierichtlijnen

wervelzuilletsels door schotwonden is reëel, maar blijft

(editie 2015) m.b.t. eerste hulp, wordt aangeraden dit open

klein. Gezien het hoge sterftecijfer door massief bloedver-

te laten. Het afdichten, zowel hermetisch als ‘driezijdig afge-

lies, riskeert men meestal kostbare tijd te verliezen door de

plakt’, kunnen een spanningspneumothorax doen ontstaan,

patiënt volledig te immobiliseren. ‘Scoop and run’ is de beste

wat met een open thoraxwonde gewoon niet mogelijk is (al-

optie voor het overgrote merendeel van de slachtoffers.

thans aan de zijde van de verwonding).

Maj. Dr. Lode Blondeel (Defensie) Hetzelfde geldt voor wonden in de buikwand, met als gevolg vaak brede evisceraties (ingewanden die naar buiten ko-

33

Light up your safety terreinverlichting | mobiele licht- en cameramasten

technics BEERSE

GR technics bvba Beemdenstraat 7 b1 2340 Beerse - België

14 61.99.75 info@gr-technics.be +32(0)

www.gr-technics.be

Alle interventie verlichting 100% LED ACCU | 240 V | 24 V

MAGMA

BRANDWEERLAARS SRC HI3 CI AN (F2A)

RANGER EMS

AMBULANCIERSLAARS S3 HRO HI WR SRC

1025638 Exclusief bij Vandeputte

1026230 Exclusief bij Vandeputte

FIRE-PROOF

FIRE GTX

BRANDWEERLAARS HI3 CI SRC AN (F2A) 1025645 Exclusief bij Vandeputte

TORCH BOA

BRANDWEERLAARS HI3 CI SRC AN (F2A)

BRANDWEERLAARS HI3 CI SRC (F2A) EN 17249 KLASSE 2 1036003

1025641 Exclusief bij Vandeputte

Ontdek ons uitgebreide gamma brandweerschoeisel op www.vdp.com | 03 460 04 60 | info@vdp.com

VOLVO N88 WASTERLAIN! Een feestje is altijd een fijne gebeurtenis! En omdat hun Volvo N88 een halve eeuw oud wordt, nodigt de brandweerpost Londerzeel hun collega’s uit op zondag 2 juli 2017 voor deze bijzondere verjaardag.

In 1967 werd de wagen bij de Londerzeelse brandweer in dienst genomen voor een carrière die 25 jaar zou duren. Dit jaar vieren ze de 50ste verjaardag van de Wasterlain met allerhande activiteiten waaronder een heuse rondrit doorheen het beschermd gebied van de toenmalige “Gemengde Gewestelijke Brandweerdienst Londerzeel”. Tijdens deze rondrit krijgen we de unieke (en éénmalige) gelegenheid om door de Nationale Plantentuin te Meise te rijden. In de plantentuin is ook een korte halte voorzien.

Indien u of uw post over een voertuig uit de hulpverleningssector beschikt en u wenst deel te nemen aan de rondrit, dan kan u inschrijven via onze website. Als dank voor de deelname zal er een geschenk voorzien worden evenals een hapje en een drankje voor chauffeur en begeleider. Ook handpompen of pompen getrokken door paard kunnen deelnemen, voor hen is een speciaal kort parcours voorzien doorheen de dorpskern van Londerzeel.

Post Londerzeel dankt u alvast voor uw interesse! Inschrijven kan via het inschrijvingsformulier op http://www.cvn88l.be We zien jullie op 2 juli 2017!

35

GESCHIEDENIS VAN DE BRANDWEERWAGEN

sis werd de carrosserie gemaakt uit staal en hout. Ook in de cabine is het doorgedreven gebruik van hout zeer goed te merken, het is alsof je op de brug van een schip staat met

Kort na de Tweede Wereldoorlog gebruikten de brandweer-

het grote stuurwiel, de talrijke knoppen en het uitgebreide

korpsen in België oude Amerikaanse voertuigen die achter-

gebruik van hout. De cabine was voorzien voor 12 brand-

gelaten waren door de geallieerde troepen. In de jaren ’60

weerlui en de bestuurder/pompbedienaar. Het voertuig was

schreef het ministerie van Binnenlandse Zaken een aanbe-

zo gebouwd dat alle manschappen en materieel aanwezig

steding uit voor de bouw van halfzware autopompen.

waren om een halfgrote woningbrand te kunnen blussen.

Volvo was één van de bedrijven die inschreef op deze aanbesteding. Ze bouwden 2 prototypes voor het contract. Twee

Zoals sommigen wel gemerkt hebben, staat de wagen be-

‘naakte chassis’ werden vanuit Zweden naar België gestuurd:

kend als een Volvo N88, terwijl het voertuig eigenlijk een N86

in 1965 werd er een Volvo N485 gestuurd en een jaar later, in

is. De reden hiervoor moet gezocht worden bij de bouw van

1966, een N86 voorzien werd voor ombouw. De N485 werd

het voertuig. Volgens de overlevering wil het dat een inspec-

in 1966 overhandigd aan het korps van Soignies. De N86

teur van het ministerie van Binnenlandse Zaken niet akkoord

werd in 1967 overhandigd aan de Gemengde Gewestelijke

was dat er een N86 gebruikt werd. Hij dacht namelijk dat dit

Brandweerdienst Londerzeel.

voertuig te licht zou zijn, na ervaringen met het eerdere prototype gebouwd op basis van de lichtere N485. Omdat Volvo

Beide voertuigen hadden een verschillende opbouw: Het

zeker was dat het voertuig zou voldoen, werd de inspecteur

eerste voertuig had geen watertank maar een mobiele lad-

weggestuurd met de belofte dat men het chassis zou ruilen

der terwijl de wagen van Londerzeel geen ladder had maar

voor de zwaardere N88. Volvo bestelde alle nodige badges

wel een watertank van 2.400 liter. De bouw van beide voer-

van de N88 om deze te ruilen voor de N86. Bij een volgende

tuigen was een samenwerking tussen 3 bedrijven, Volvo die

controle zag de inspecteur een N88 staan en was hij tevre-

het chassis leverde, Wasterlain die het pompdeel voorzag

den over deze ruil terwijl er in de praktijk enkel een vorm van

en carrosserie Goossens die de eigenlijke ombouw van de

“rebadging” gedaan was en het voertuig in praktijk een N86

voertuigen deed.

bleef.

Je kan de bouw van deze voertuigen eigenlijk nog best ver-

Ondanks dat het voertuig destijds een van de modernste

gelijken met de bouw van een schip: Vanaf het naakte chas-

brandweervoertuigen ter wereld was, kreeg het consortium

36

Volvo/Wasterlain/Goossens het contract niet toegewezen.

lijk: Toen pompte de Volvo gedurende een 36 uur ononder-

De voertuigen op basis van de Volvo bleken veel te duur

broken water weg aan een debiet van 1.300 liter per minuut.

door het gebruik van een - voor die tijd erg moderne - tur-

Doordat de motor extra gekoeld werd door het water van de

bodieselmotor. Het contract werd uiteindelijk toegewezen

pomp was er geen enkel risico op oververhitting en moest er

aan International die door een goedkope doch krachtige

enkel brandstof bijgevuld worden.

benzinemotor te gebruiken, de voertuigen aan een veel lagere prijs kon aanleveren. De uiteindelijke kostprijs van de

In 1992 werd de leeftijd van 25 jaar actieve dienst bereikt

Volvo N88 was na een jaar bouwen opgelopen tot 1.850.000

en mocht de Volvo in pensioen gaan, eerst nog een tijdje

Belgische frank, wat vandaag overeenkomt met een waarde

als reservevoertuig, later op volledig pensioen. Heden is het

van ongeveer 250.000 euro.

voertuig nog steeds volledig operationeel met volledige belading (inclusief 2.400 liter water) en zou de Volvo, indien

TECHNISCHE GEGEVENS Merk: Volvo Type: N86-44

nodig, onmiddellijk inzetbaar kunnen zijn.

DEELNAME AAN OPTOCHTEN IN BINNEN- EN BUITENLAND

Motortype: Volvo TD 70A, turbodiesel, 6 in lijn Cilinderinhoud: 6.724 cc

Sinds 1992 is de Volvo een graag geziene gast op open-

Vermogen: 185 pk bij 2.400 rpm

deurdagen en rondritten, zowel in binnen- als buitenland.

Koppel: 628 Nm bij 1.400 rpm

Zo waren we al te gast in Duitsland, Nederland, Luxemburg,

Versnellingsbak: 8 versnellingen

Frankrijk, Oostenrijk en Polen.

Bouwjaar: 1966 Pomp: Wasterlain, watergekoelde centrifugaalpomp Ombouwer: Carrosserrie Goossens Londerzeel Wasterlain Brussel

DEELNAME AAN DE INTERNATIONALE FUERWEHR STERNFAHRT IN DENEMARKEN 2017

Leverancier: V olvo België, toen Société Belge Matériel Automobile (SMBA)

Van 26 tot 28 mei 2017 zullen we deelnemen aan de Internationale Feuerwehr Sternfahrt in Denemarken, deze tweejaarlijkse bijeenkomst is een van de grootste oldtimer-bij-

OPERATIONELE GESCHIEDENIS

eenkomsten in Europa waaraan voertuigen uit heel Europa deelnemen.

De operationele geschiedenis van de wagen verliep zonder problemen, de ware kracht & kwaliteit van de wagen werd in

Luc Brugghemans

1977 tijdens de overstromingen te Ruisbroek pas echt duide-

37

AUTOVERZEKERING BRANDWEERLIEDEN GOEDKOPER! Protectas heeft voor u als brandweerman of –vrouw extra gunstige voorwaarden voor uw autoverzekeringen (en dit zowel voor uzelf als voor uw gezinsleden). Aan goede bestuurders kunnen we een tarief aanbieden dat tot de beste van de markt behoort en bovendien geniet u van de service van een professionele makelaar. Zo betaalt u niet te veel maar staat u ook niet alleen in geval van schade.

BRANDVERZEKERING BRANDWEERLIEDEN GOEDKOPER! U, brandweerman of –vrouw, bent expert op het gebied van brandbestrijding én brandpreventie.

Tegenover een kleiner risico staat een lagere premie. Daarom biedt Protectas brandweerlieden aangesloten bij een beroeps- of een vrijwilligerskorps, een bedrijfskorps of een federatie, een brandverzekering aan tegen unieke voorwaarden.

Wij nemen als voorbeeld iemand die in Aalst (postcode 9300) woont.

Het gaat om een aanpalende woning of een appartement, met beveiligingsinstallatie of gepantserde deur. .

Gebouw Inhoud Diefstal Als eigenaar Als huurder

Formule 1

Formule 2

Formule 3

Formule 4

Formule 5

Formule 6

150.000 EUR 50.000 EUR 25.000 EUR 214,14 EUR 173,74 EUR

180.000 EUR 60.000 EUR 30.000 EUR 256,42 EUR 207,94 EUR

240.000 EUR 80.000 EUR 40.000 EUR 337,71 EUR 273,07 EUR

300.000 EUR 100.000 EUR 50.000 EUR 421,45 EUR 340,65 EUR

360.000 EUR 120.000 EUR 60.000 EUR 475,81 EUR 408,23 EUR

420.000 EUR 140.000 EUR 70.000 EUR 554,65 EUR 475,81 EUR

De premies zijn inclusief waarborg natuurrampen en taksen - Risicogebieden natuurrampen = aangepaste voorwaarden.

Verzekerde waarden > formule 6 zijn eveneens mogelijk.

Familiale- en autoverzekering voor brandweerlieden ook goedkoper.

ANTWOORDSTROOK Ja, ik ben geïnteresseerd in uw uniek aanbod.

Ik ben nog geen klant bij Protectas.

Gelieve mij informatie voor mijn private verzekeringen te bezorgen op volgend adres: Ik ben reeds klant bij Protectas.

Gelieve mij informatie voor mijn autoverzekeringen te bezorgen op volgend adres: Naam: ………………………………. Voornaam: …………………………………

Adres: ………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….

Tel : ………………………………. Korps: ……………………………………...

Stuur deze antwoordstrook naar Protectas, Zelliksesteenweg 12 te 1082 Brussel of bel voor meer informatie op het nummer 02/465.91.01 of fax: 02/468.02.34 of e – mail : Info@Protectas.be Registratienummer CDV 16896

TIPS & TRICKS A MBUL ANCE In deze rubriek stellen we iedere editie een nieuwe tip of trick voor die je als hulpverlenerambulancier kan toepassen. Het gaat om kleine handigheidjes die je niet meteen leert in de opleiding. Ze komen tot stand door jarenlange ervaring van collega’s.

VERTICALE EVACUATIE SLACHTOFFER 1

Soms moet een persoon geëvacueerd worden met een rechte rug . Dit is niet in elk gebouw evident: Het kan zijn dat dit via de trap niet lukt (te korte draaien) of dat er geen vensters zijn om met de ladderwagen te evacueren. Hier gaan we uit dat er alleen een lift beschikbaar is. De persoon kan niet zitten. Een schep of een plank kan wel gebruikt worden.

Voor de patiënt is dit een comfortabele houding. Hij kan zelfs verticaal in een lift geplaatst worden.

2

De schep werd voor deze oef op de langste stand geplaatst om duidelijk te tonen dat de persoon op dezelfde hoogte blijft wanneer we deze recht plaatsen.

3

Vervolgens plaatsen we de riem op de borst, armen naar boven, door de schep steken, terugkeren op de armen en vastklikken op de borst.

We werken met twee riemen: Inklikken/Starten onder de voeten, kruisen over het scheenbeen, in de schep doorsteken en vastklikken vooraan boven de knie.

Auteur: Juan Herrero - HVZ Fluvia

39

REEKS: FIRE SAFETY FIRST

ANALYSE FATALE WONINGBRANDEN De cijfers van 2015 en 2016 in België naar gewest en naar geslacht van de slachtoffers

Vorig jaar noteerden we meer dan een verdubbeling van het aantal slachtoffers in Vlaanderen, een daling in Wallonië en een daling in Brussel.

Slachtoffers fatale woningbranden naar geslacht 2016

Tijdstip van de dodelijke woningbranden Tijdstip fatale woningbranden 2016

In 2016 eisten woningbranden in België minstens 78 doden (34 vrouwen en 42 mannen). Van twee personen is het geslacht niet vermeld. Tegenover 2015 is dit een drastische stij-

In 2015 en in 2016 vielen 52 van de slachtoffers ’s avonds of

ging: En toen vielen er ook al 57 slachtoffers (31 mannen en

‘s nachts.

26 vrouwen).

Er is geen trend vast te stellen voor één of meerdere maanden die een groter risico met zich zouden meebrengen. Juni was de dodelijkste maand in 2015 en februari in 2016

Geografische verdeling fatale woningbranden 2016 Fatale woningbranden per maand 2016

Leeftijd slachtoffers In 2015 was Wallonië de koploper met 33 overlijdens door

Van de 78 slachtoffers van 2016 waren er vijf jonger dan

brand. Vlaanderen betreurde 22 slachtoffers en in Brussel

12 jaar (3,9 %). In 2015 waren dit 11 van de 57 slachtoffers

twee. In 2016 lieten 46 mensen in Vlaanderen het leven in

(6,27%). Er waren in 2015 dus meer jonge kinderen het

woningbranden, 28 burgers in Wallonië en vier in Brussel.

slachtoffer van een brand in huis.

40

Het jongste slachtoffer was 2 maand en het oudste slachtoffer 93 jaar. De gemiddelde leeftijd van de doden door woningbranden is 58 jaar. Van drie slachtoffers is de leeftijd niet bekend.

Leeftijd slachtoffers fatale woningbranden 2016

Brandpreventiemonitor 2014 Vergelijking 2014 – 2015 - 2016 per regio

Uit onderzoek van ANPI en FOD Binnenlandse Zaken blijkt dat één op de 10 Belgen een rookmelder onbelangrijk vindt.

Vergelijking Vlaanderen - Wallonië - Brussel

Verder blijkt dat 4 op de 10 Belgen rookmelders hebben, maar deze niet onderhouden.

Er zijn grote regionale verschillen m.b.t. de plaatsing van rookmelders: › 84% van de woningen in Wallonië is uitgerust met een rookmelder › in Brussel is dit 74% van de woningen › in Vlaanderen is dit 43% Het lage aantal rookmelders in Vlaanderen is opvallend en

Over deze drie jaren is Brussel vrij stabiel, alhoewel er een

een groot deel van de uitleg voor het grote aantal slachtof-

stijging is van 2015 naar 2016. Wel blijven ze steeds onder

fers in onze regionen.

de vijf slachtoffers per jaar. Wallonië kende in 2015 een lichte

Verder beschikt slechts 15% van de ondervraagden over een

stijging in vergelijking met 2014, maar dan gelukkig weer een

vluchtplan.

daling in 2016. Met hun 28 slachtoffers in 2016 halen zij hun

Eind vorig jaar werd er een nieuwe brandpreventiemonitor

beste resultaat over deze drie jaren.

afgenomen. Op het ogenblik van het schrijven van dit artikel

Voor Vlaanderen is de evolutie echter veel triester. Daar waar

waren deze resultaten nog niet bekend.

ze in 2015 een behoorlijk daling kenden t.o.v. 2014, heeft het aantal slachtoffers in 2016 enorm gepiekt.

Blijven inzetten op voldoende rookmelders en een vluchtplan

Opmerkelijke vergelijking met Nederland

Meer dan ooit moeten we als brandweer het belang van

Nederland telt 16,8 miljoen inwoners. Woningbranden in

voldoende rookmelders en een afgesproken vluchtplan

Nederland eisten in 2015 31 doden, en het voorlopige cijfer

benadrukken. We kunnen immers drastisch het aantal do-

tot en met november 2016 staat 37 slachtoffers.

den en gewonden door woningbranden laten dalen door

In België zijn we met 11,2 miljoen inwoners. Het wordt hele-

het plaatsen van voldoende rookmelders. Alle kamers in de

maal triest als we de 46 doden van dit jaar in Vlaanderen (dat

woning dienen voorzien te zijn van een rookmelder, met als

6.478.000 inwoners telt) vergelijken met Nederland. Nemen

uitzondering de keuken, de badkamer en de garage. In deze

we de nationale cijfers erbij (78 slachtoffers), doen we het

kamers is uiteraard ook een risico op brand, dus plaats een

nog veel slechter.

rookmelder in de nabijheid van deze lokalen.

41

te activeren, zodat een 30-tal komt met de ijskoude, harde grond, krijg je rijm, en dat is heel personeelsleden, vooral in de verraderlijk. Je ziet regen noch sneeuw vallen, dus mensen zijn verpleging, konden worden opniet gealarmeerd. Bovendien gaat het om heel lokale, soms kleine getrommeld. Er is ook een extra plekken die je plots verrassen, nadat je misschien al honderden operatiekwartier geopend.» meters vlot hebt kunnen stappen. IJs, waarbij water op de grond Edith Aps uit Beveren beet de bevriest, is eigenlijk nog gladder dan rijm, maar ook zichtbaarder spits af in het ziekenhuis. Ze en groter van oppervlak, waardoor mensen op hun hoede zijn. En kwam zaterdag rond 7 uur zwaar dan heb je ook nog ijzel, waarbij regen meteen aanvriest op de ten val toen ze naar de brievenbus grond. Dat is dan weer een lastige situatie voor autobestuurders. een grotere bewustwording te creëren. Je kan immers geen liep, om nog wat kerstkaartjes te Maar voor de wandelaar is het vooral uitkijken voor rijm. Het lichten. «Ik had nochtans een gebeurt echt zoals een strip: benen de lucht in en dan ‘bám’.» campagnes eninsensibiliserende acties opstarten als je niet vermoeden dat het weleens glad weet waar de branden gebeuren, hoe deze ontstaan en wie kon zijn», vertelt ze. «Maar vlak voor de deur bleek er niks aan de de slachtoffers zijn. Alle gekende gevallen van zelfdoding zijn hand. Op het einde van de oprit dertigtal, in Menen liet de spoed- ken, schoof mijn voorwiel plots deweten cijferstijdelijk gehaald. liet ik me dan toch verrassen door opnameuit zelfs geen weg en lag ik op de grond. Mijn een ijsplek. Mijn man wou komen bijkomende hing meteen een slap van patiënten te arm We moeten als meer brandweer ook inzetten opalshet belang helpen, en ook hij ging onderuit kunnen opvangen, zelfs niet met koord aan mijn lichaam...» Verstatistiek — gelukkig liep hij alleen wat alle hens dict: armbreuk en vier gebroken aan dek.en brandonderzoek. blauwe plekken en schrammen «Drie tot ribben.

Meteen opereren vier keer meer mensen Vanaf dit jaar zullen we met de 20 Vlaamse zoneswas een verop. Bij mij is het erger: scheen- dan normaal», raamt dokter Philip door de drukte niet mogelijk, schil kunnen maken.

De BPA’ers gaan hun krachten bundebeen gebroken.» De vrouw moest Struyve, diensthoofd op de spoed- waardoor Freddy de overgang de jaarwisseling dus in het zieken- afdeling van oud naar nieuw in het van het AZ Groeninge. len. Op deze manier kunnen we, samenwerken aan meer huis ‘vieren’. En het nieuwziekenhuis moest doorbrengen, brandveiligheid en belangrijke statistische gegevens in kaart jaarsfeest dat ze gisteren zou aftellend naar zijn operatie. organiseren voor de hele familie «Alle plannen vielen zomaar in brengen. werd afgeblazen. Eén troost: «Ik duigen. In plaats van een feestOp de kinderkamers enben alleenorm slaapkamers hoort een rookgoed opgevangen en maaltijd waren het boterhamin de watten gelegdgeen door het per- maar met kaas.

Gelukkig konwe ik meer melder. Rookmelders stoppen uiteraard brand, Verandering begint bij onsmen allemaal.

Samen kunnen soneel. Vandaag (gisteren, red.) door het ziekenhuisraam toch goed werkende rookmelders goed geplaatst realiseren en zorgen voorwat eenvan brandveiliger brandweerstond (dus er vis op het menu en en goed het vuurwerken zien.»

SLACHTOFFER EDITH APS kregen we een stukje taart.»

In Menen werden de onfortuin onderhouden) gaan snel een verwittiging geven zodat veiliger België. lijken op 1 januari gelukkig met vluchten nog mogelijk is.Kroketjes Eén van de eerste slachtoffers was een aangepast menu bedacht: Freddy Tim Vereecke in West-Vlaanderen veelenorm Voldoende rookmelders Ook en een vluchtplan redden Rendersuit Menen. hertenkalf met kroketjes. Waarlelijke verrassingen. In het AZ «Rond 7.15 uur was ik met de fiets bij de verpleegsters bij velen het veel levens. Veel te weinig mensen beseffen dat, als erop’s wegtim.renders@hvzoost.be naar mijn job in het vlees moesten snijden, met zoGroeninge in Kortrijk stroomden rusthuis», vertelt hij vanop zijn veel gebroken ledematen... zo’n honderd patiënten binnen, nachts brand uitbreekt, je heel weinig kans hebt om tijdig Brandpreventieadviseur, Brandweerpost Leuven, in het AZ Delta in Roeselare een ziekenhuisbed. «Amper vertrok(NV/PKM/LSI/VHS) wakker te worden.

Als je slaapt, ruik je immers niets.

RookHulpverleningszone Oost, Vlaams-Brabant nder bijzo is armen. Ook de vader r kindje, maa melders vervangen je slapende neus en zullen je tijdig vern kerngezonde Het koppel is ouw», zegt hij. wittigen. mstig uit Israël, maar vestigde in de Eénden rookmelder per verdieping is te weinig. Stel, je plaatst ich vijf jaar gele studentenstad. (BMK)

Ik vermoedde dat het glad kon zijn, en werd toch verrast door een ijsplek op de oprit

8 minuten ten

een rookmelder in de nachthal en er breekt brand uit in de Foto Vertommen slaapkamer van je kind. Het duurt dan tot de rook aan de rookmelder komt voordat je verwittigd wordt. De rookmelder gaat te laat alarm geven. De rook en de brand hebben zich dan al verspreid in de kamer van je kind.

In grotere woningen kan je best kiezen voor gekoppelde rookmelders zodat het alarm op meerdere plaatsen hoorbaar is. Zorg in elk geval dat de rookmelders in afgelegen lokalen, bijv. een berging of garage, hoorbaar zijn in de slaapkamer. Gekoppelde rookmelders leveren hier tijdswinst op.

Voor personen die niet mobiel zijn, zijn uiteraard aanvullende maatregelen nodig, bijvoorbeeld een woningsprinkler.

Afhankelijk van de mobiliteit en het waarnemend vermogen van de bewoners, hun gedrag (bijv. invloed van alcohol, drugs, kalmeer- of slaappillen, bluspoging, verkeerd inschatten, niet overgaan tot evacuatie, terug binnengaan in woning…) en het aantal werkende rookmelders kan je spreken van een verhoging van de levenskans van 50 tot 100%.

BELANG VAN STATISTIEK EN BRANDONDERZOEK Tim Renders: In 2014 ben ik gestart met het manueel bijhouden van alle dodelijke slachtoffers door woningbranden.

Uiteraard beschik ik niet over alle gegevens, maar het is een

Tientallen branden tijdens oudejaarsnacht

Verschillende brandweerkorpsen hebben in de eerste nacht van het jaar ook hun eerste branden moeten blussen. In Schaarbeek ging een brasserie in vlammen op, in Testelt (Scherpenheuvel-Zichem) brandde een chalet volledig uit en in het Oost-Vlaamse Haaltert is een appartement onbewoonbaar verklaard.

Ook in Lichtervelde (West-Vlaanderen), Nieuwerkerken (Limburg) en Wijnegem (Antwerpen) moest de brandweer uitrukken. Over de taalgrens, in Froidchapelle, kostte een brand gevolgd door een explosie het leven aan een veertiger en zijn hond. De man had kort voor middernacht zelf nog het noodnummer gebeld, maar vervolgens ontploften enkele gasflessen bij zijn chalet.

Daarmee vielen in 2016 alles samen 78 branddoden te betreuren, een triest record. «Vooral in Vlaanderen deden we het slecht, met 46 slachtoffers. Da’s meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2015 (met 22 branddoden, red.)», zegt preventieadviseur Tim Renders van Brandweer Vlaanderen. «In Brussel vielen er ‘slechts’ 4 slachtoffers, in Wallonië 28.»

Vlak voor Kerstmis hebben de Vlaamse regeringspartijen een decreet ingediend om rookmelders tegen 2020 te verplichten in elke Vlaamse woning. «Een mooi voornemen, maar het decreet blijft vaag over de exacte uitwerking. Hoeveel melders, waar ze te plaatsen, de minimale levensduur van de batterij: dat staat er allemaal niet in.» Niettemin maakt Vlaanderen met het decreet een inhaalbeweging tegenover de andere gewesten. «In Wallonië dient al op elke verdieping én per 80 vierkante meter één rookmelder te hangen. En in Brusselse huurwoningen moet de vluchtweg vanuit de slaapkamer beveiligd zijn met meerdere melders.» (KSN)

aanzet om gericht werk te maken van brandveiligheid en ** Het Laatste Nieuws 02/01/2017 42

NIEUWE BRANDWEERVOERTUIGEN LOGISTIEK VOERTUIG

De rubriek “Nieuwe brandweervoertuigen in Vlaanderen” wordt samengesteld door Pierre-henri Demeyere. De volledige voertuigenfiches kunnen verkregen worden bij pierre-henri.demeyere@brandweervlaanderen.be

Hulpverleningszone Vlaams Brabant Oost - Post Leuven

CHASSIS - Chassis MAN TM 15.250 4x2, MTM 14.000 kg - Versnellingsbak: Volledig automatisch, Euro 6 motor met AdBlue - Vermogen 206 kW, wielbasis 4.425 mm

CABINE EN OPBOUW - Originele MAN cabine voor chauffeur + twee bijrijders - Display voor de achterruitrij- en dodehoekcamera - Navigatietoestel / Vaste ASTRID-zender - Opbouw in geschroefde geanodiseerde profielen - Twee rolluiken type Rosenbauer met onderaan klaptreden - Indeling van de kasten zo dat alle materieel kan worden uitgenomen zonder ander materieel te blokkeren - Voorzien van een Rosenbauer draaideur links met klein handmateriaal - Materiaalrek in geschroefde profielen, met verstelbare legplanken - Plaats voor het opbergen van bouwstutten en balken - Windas merk: Warm type series 15 - Vooraan trekkend met een kracht van ca. 6800 kg en kabel van 45 meter.

- Draadloze bediening - Lichtmast merk Teklite type TF445E NT/4, uitgeschoven hoogte ca. 6 m - Voorzien van 3 LED schijnwerpers - Laadklep: Merk D’Hollandia DH-KLA 20- 1500, laadvermogen 1500 kg, voorzien van LED schijnwerpers - Omgevingsverlichting type LED / Kastverlichting voorzien van LED-strips / Martin Horn 2297 BM + nachtbitonal / Traffic advisor met oranje LED’s - Op het dak van de cabine is een lichtbalk voorzien met LED’s - Vaste ingebouwde stroomgroep van 12 kVA aangedreven door PTO - Rechts, in de kastruimte, is een bedienpaneel voor de stroomgroep gemonteerd, voorzien van 230 en 400V stopcontacten - Kleur RAL3020 / Belettering: Conform BVV + logo Vlaams-Brabant Oost Met dank aan Brandweerpost Leuven, Koen Deschacht en Bert Deschacht

43

COMMANDOWAGEN MET CITYGIS Hulpverleningszone Zone 1 - Post Torhout

CHASSIS - Chassis Mercedes-Benz Vito - Motor: Turbodiesel 120 kW - Versnellingsbak: Volledig automatisch - 6 versnellingen - Bandenprofiel M+S 205/65 R16, ABS, ESP, Parkeerhulp bij benadering obstakel achteraan - Getint glas in de administratieve ruimte en in de laadruimte - Schuifdeur aan beide zijden van de administratieve cel - Laadruimte met klapdeur - Extra batterij100Ah/12V voor de administratieve cel - Leeslampen voor bestuurder en bijrijder

CABINE - Systeem A met een vaste zetel voor de bijrijder - Vaste ASTRID-zender - Module voor het opbergen van een ruggedized draagbare PC, 3 draagbare zender-ontvangers, kaarten, klein gereedschap - Display Citygis: · Een OOV-specifieke routeerbare kaart (busbanen, paaltjes in drie verschillende soorten etc.) · Incidenten gaan automatisch naar de navigatie Luchtfoto’s, topografische kaart (Top10NL) en GBKN in het voertuig · Eigen gegevens eenvoudig opneembaar zowel in de kaart als in de zoeker OMS-objecten met aanvullende informatie, bijvoorbeeld aanvalsplannen · Vele OOV-kaartlagen zoals bosknooppunten, strandpalen, ANWB-paddenstoelen en ziekenhuizen

44

· Waarschuwing voor dynamische wegwerkzaamheden vanaf de server, waar de routeplanner omheen rijdt · Eenvoudig zoeken door adressen, postcodes, huisnummers, OMS-objecten en eigen data · Mogelijkheid om te tekenen, om de ingevoerde gasmal met collega’s te delen, om privéterreinen op te nemen in de kaart via de Cartografische afdeling van CityGIS - Arisco bedieningsdisplay` - Dräger warmtebeeldcamera - Administratief gedeelte: Schrijftafel met onderaan lades en laadvakken, een 2-zitsbank kant bestuurder met klein meubilair ernaast kant bijrijder, ARMOR-laptop

LAADRUIMTE - Achteraan: Kastenblok tot vensterhoogte, op volledig uittrekbare sledes met interventiematerieel: · Eén set volledige interventiekledij uitrusting · Twee complete ademhalingstoestellen · Radioactiviteitmeter, twee multi-gasmeters · Zes signalisatiekegels ¾, bebakening knipperlichten · Brandblusser 6 kg, EHBO-koffer, defibrillator · Gereedschapskoffer · Megafoon 25W, grote koevoet, grote kniptang, warmtebeeldcamera, Dräger Merlin telemetrie bord · Koffer met meetbuisjes · Vier fluo gele hesjes

ELEKTRISCHE UITRUSTING - Omvormer 1000W - 12V DC/230V AC, externe voeding 230V AC via CEE - stekker, stopcontacten - 12V batterijspanning in de cabine vooraan en in de administratieve cel, stopcontacten 230V 16A 50Hz in de cabine, administratieve cel en in de laadruimte - Omgevingsverlichting links en rechts van het voertuig, extra binnenverlichting in de administratieve cel en in de laadruimte - Lichtbalk boven bestuurdercabine - Signalisatiebalk met 4 werkingsmodes in de laadruimte achter het achterraam - LED-flitsers: 2 vooraan en 2 achteraan - Sirene bitonal dag en nacht, sirene continu werking van Wail, Yelp, Hi-Lo of Hyperyelp, Public address - Misthoorn bij indrukken claxon - Zoeklicht 100W met afstandsbediening met kabel

STRIPPING - Het voertuig is geverfd in rood RAL 3020, de bumpers brandweervoertuigen wit RAL 9010 - De veiligheids- en identificatiemarkering Met dank aan Maj Bernard Diopere, bwm Yoni Casteleyn, bwm Lauwrence Micholt

45

for more than 100 years

scania, saving lives Scania heeft een uitgebreid aanbod aan brandweervoertuigen, in te zetten bij elke (nood)situatie. Veilig, sterk en robuust, onze brandweerwagens bezitten alle kwaliteiten die u nodig heeft om levens te redden.

En dit met een ervaring van meer dan 100 jaar.

Er kan ook besteld worden uit het raamcontract van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse zaken.

Tankwagens: > 8000 l : Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-297-12 perceel 1 of 2 > 12000 : Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-297-12 perceel 3 Haakarmvoertuigen: > Zonder kraan: Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-329-13 perceel 1 > Met kraan: Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-329-13 perceel 2

Voor meer info, contacteer Koen Lefebvre.

Mobile: +32 473 533 974 | E-mail: koen.lefebvre@scania.com