De brandweerman 547 - 2015

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

Te weinig aandacht voor de brandweer is spelen met vuur

HygiĂŤne bij brand Lichtfront

#42

#14

#10

547

Nr. januari-februari 2015 91e jaargang

V.U. Lt.-kol. Christian Addiers, Noorderlaan 69, 2030 Antwerpen / Afzender BVV, Heide 230, 3920 Lommel

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

nr. 547 - 91e jaargang · ISSN 1374-5867

INHOUD #01 Column #02 Algemeen

COLOFON

Welkom in de zones - interview met kol. Chris Addiers

Alle correspondentie en adreswijzigingen BVV Centraal secretariaat Heide 230, 3920 Lommel secretariaat@brandweervlaanderen.be

Website BVV www.brandweervlaanderen.be

#10 Te weinig aandacht

Redactie Bart Vandenbussche en Cathy De Schryver redactie@brandweervlaanderen.be Verantwoordelijke uitgever VZ BVV Kol. Christian Addiers Noorderlaan 69, 2030 Antwerpen

Le nouveau BVV est arrivé

De BVV - Wat gebeurt er met jouw lidgeld?

De Brandweerman - versie 2015

voor brandweer is spelen met vuur

Interview met gouverneur Cathy Berx

#14 Hygiëne bij Brand

Facturatie Kol. Jan Jorissen Norbert Neeckxlaan 21, 3920 Lommel schatbewaarder@brandweervlaanderen.be

#20 Fire drag rescue pak

Technische realisatie EVM Print De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be

#22 ICS (deel 3)

Contactpersoon advertenties BVV Centraal secretariaat martijn.wouters@brandweervlaanderen.be 0473 819158 Abonnementen Jaarabonnement: € 30,00 + verzendingskosten Oplage 13.800 ex.

Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: Nr. 548 voor 06/03/2015 Nr. 549 voor 07/05/2015 Nr. 550 voor 27/08/2015 Coverfoto Pieter Maes (BW Brussel) - pietermaes.zenfolio.com Vormgeving Arti·Tude - 0495 47 05 58

II

voor de brandweer

Een gestructureerde aanpak van grootschalige incidenten

#28 Tunnelbranden

Brandproeven in de Craeybeckxtunnel

Brandveiligheid in ondergrondse infrastructuur

#42 Lichtfront #44 Brandweer challenge

HVZ Fluvia-post Waregem 2014

#47 Nieuwe brandweer-

voertuigen in Vlaanderen

BRANDPUNT Neen, de wereld is niet stilgevallen op 1 januari 2015. Al leek het in de weken daarvoor soms wel een millenniumbug

#8

die op ontploffen stond, we hebben allemaal de overstap gemaakt. Om nu te zeggen dat dit vlekkeloos verlopen is, dat is misschien wel een brug te ver. Hoe dan ook zijn we nu in ‘hulpverleningszone’-modus.

Het zijn nog steeds dezelfde collega’s met wie we dagelijks werken. We reageren nog altijd zo snel mogelijk op een oproep.

We geven nog steeds vertrouwen aan de burger.

Onze hulpverlenersmentaliteit is dezelfde gebleven.

#10

Onze focus is echter wel aan het evolueren. De zones zijn een feit en we richten ons nu meer naar samen werken, krachten bundelen, informatie delen. Het staren naar het verleden brengt ons immers geen stap vooruit. Onze sterkte, als hulpverlener, is nu net dat we krachtig zijn in het oplossen van problemen in moeilijke tijden. Wat de burger van ons verwacht, mogen en moeten we ook van elkaar verwachten. Laten we ons daarin niet vastrijden en met open vizier en met een open geest, resoluut kiezen voor de nieuwe kansen.

#14

Om dit proces te laten slagen dragen we een collectieve verantwoordelijkheid. Noch de beroepsbrandweer, noch de vrijwillige brandweer, noch de brandweer tout court kan een krachtige hulpverlening alleen organiseren. Daarom is het noodzakelijk dat we correcte en toekomstgerichte keuzes maken en die als zodanig overbrengen en verdedigen naar het beleid. Onze aspiraties mogen gerust wat hoger liggen. Inzake vorming en realistisch trainen, inzake begeleidende maatregelen

#22

voor een gepaste fysieke conditie, inzake het uitrukken met de meest adequate middelen (SAH), inzake kennisdeling en inzake innovatieve ontwikkelingen.

De startende hulpverleningszones hebben daarbij recht op een eerlijke kans en een ambitieus meerjarenbeleid.

Kol. Christian Addiers

#42

Voorzitter BVV

1

WELKOM IN DE ZONES interview met kol. Chris Addiers

1 januari 2015 was een historisch keerpunt voor de Belgische brandweer. Hulpverleningszones nemen nu de plaats in van de dikwijls meer dan 100-jarige gemeentelijke brandweerdiensten. Welkom in de zones, zo startte de nieuwjaarsboodschap van BVV voorzitter Chris Addiers. Want of je er nu gelukkig mee bent of niet, de zones zijn een feit. Tijd om even terug en vooruit te blikken.

De brandweerman: 2014 was voor de brandweer een bewo-

De brandweerman: Hoe heeft de BVV dit allemaal verteerd?

gen jaar. Hoe kijkt u daarop terug?

Chris Addiers: Ook voor de BVV was dit een hectisch jaar. We

Chris Addiers: 2014 was voor de brandweer inderdaad een

werden geconfronteerd met wetteksten die onvoldoende tot

rollercoaster van begin tot einde. In de eerste helft van het

geen rekening hadden gehouden met onze eigen voorstellen.

jaar raakten, na een zeer chaotische periode, de finale tek-

Er was heel weinig tijd om de teksten te lezen en opmerkin-

sten van de nieuwe KB’s bekend. De gevolgen op financieel,

gen te formuleren. BVV werd enkel in november 2013 twee

organisatorisch en menselijk vlak werden pas in de tweede

keer aan de onderhandelingstafel uitgenodigd. Daarna wer-

helft helemaal duidelijk. Op dat moment moest nog alles in

den er geen plenaire vergaderingen meer georganiseerd en

gereedheid gebracht worden om de zones op 1 januari 2015

verliep alles opgesplitst: vakbonden, federaties (2 keer) en in-

te laten starten. De pre-zones moesten met beperkte midde-

dividuele personen werden apart op het kabinet uitgenodigd.

len en bevoegdheden een hele organisatie uittekenen, zon-

Toch stonden we en staan we als BVV nog altijd achter het

ecommandanten selecteren, budgetteringen maken voor de

idee van de hervorming. Via het maandelijks overleg met de

komende jaren, de overdracht van materieel en contracten

zonecoördinatoren, hebben we geprobeerd om als Vlaamse

regelen én het allerbelangrijkste, hun medewerkers informe-

brandweer om met één stem te spreken. Meteen was dit ook

ren. Door de vele mogelijke interpretaties en complexiteit

een gelegenheid best practices uit te wisselen en had het een

van de nieuwe wetgeving, was dat een bijzonder moeilijke

“therapeutisch” effect voor de coördinatoren, die met een be-

klus, zodat het bezorgen van de juiste informatie pas op het

perkt mandaat een heel ondankbare taak moesten uitvoeren.

allerlaatste moment mogelijk was. Dit leidde dan weer op be-

Ondertussen hebben we ook de BVV zelf kunnen verande-

grijpelijk onbegrip bij de basis.

ren. We zetten nu meer in op communicatie en interactie

De grote verdienste van de vorige minister was dat ze het

met de alle gelederen van de brandweer.

eindelijk aandurfde de brandweerhervorming er door te

We hebben ook onze eigen statuten veranderd Onze orga-

drukken. Maar de snelheid waarmee dit allemaal moest ge-

nisatie beantwoordt nu aan de nieuwe zonestructuur en we

realiseerd worden, heeft de hervorming op zich geen goed

zijn beter vertegenwoordigd vanuit alle kaders, zowel be-

gedaan.

roeps als vrijwilligers.

De brandweerman: Wie zijn de grote winnaars en verliezers in deze hervorming?

Chris Addiers: Bekijken we het even los van onze mensen, dan denk ik dat de grote winnaar op termijn wel de burger is. Het werken in grotere gehelen en het loskoppelen van de plaatselijke belangen, zullen de zones in staat stellen stevig in te zetten op hun nieuwe taken. Meer aandacht voor preventie, preparatie en nazorg en een meer adequate organisatie van de interventies, zullen de veiligheid van eenieder ten goede komen.

Wat betreft het personeel, is het hervormingsverhaal heel verscheiden. Sommigen gaan er qua verloning substantieel op

2

vooruit, anderen amper. Vooral de rekruten en mensen die

nooit de graden aan mogen koppelen die er nu zijn. Dat was

dagdiensten draaien, maken een hele grote sprong, aangezien

trouwens ook nooit door BVV gevraagd geweest. Had men

ze meegenieten van de operationaliteitspremie. Al hadden

ze verder onderluitenant, luitenant, kapitein en majoor ge-

we als BVV hier liever gezien dat er ook een meer realistische

noemd, dan was de commotie nooit zo groot geweest.

spanning zou zitten op deze operationaliteitspremie en premie

Nu denken veel mensen dat de lonen evenredig geste-

voor onvoorziene prestaties. Er is nu eenmaal een verschil tus-

gen zijn met die nieuwe graden, hoewel dat niet klopt. Net

sen iemand die wacht op de kazerne moet doen en diegene

als elke brandweerman stappen de officieren in de eerst-

die beschikbaar is voor interventies. Het werd nog moeilijker

volgende weddeschaal die hoger ligt dan hun huidige.

uit te leggen toen bleek dat er helemaal geen operationaliteit

Op termijn zal het ontstane onevenwicht zichzelf wel op-

of onregelmatige prestaties aan gekoppeld werden.

lossen. Nieuwe opleidingen en bevorderingsexamens zul-

Foto: Stefan Dewickere

“ De grote verliezers zijn de mensen die vrijwilliger en beroeps zijn in eenzelfde zone.”

len er voor zorgen dat alleen de meest geschikte personen nog zullen doorstromen. De eisen die gesteld worden op beheers- en bestuurlijk vlak liggen dan ook merkelijk hoger dan in het verleden. Naast het hebben van operationele vaardigheid, om complexe crisissituaties te kunnen beheren en coördineren, moeten het ook bekwame bestuurders zijn.

De brandweerman: Wat zijn de uitdagingen voor 2015?

Chris Addiers: Elke zone moet zijn plaats vinden en maximaal

De grote verliezers zijn de mensen die vrijwilliger en beroeps

inzetten op het veranderingstraject: Samenwerken met ver-

zijn in eenzelfde zone. En dit enkel om administratieve rede-

schillende posten, aanpassen aan een nieuwe bevelstructuur

nen. Er zijn immers alleen maar zinvolle argumenten om de

en politieke voogdij, de overdracht van middelen en overeen-

bestaande cumul aan te houden. Bijzonder tragisch is het ook

komsten verder afhandelen. Dit zal al een grote brok energie

voor de vrijwilligers die een graad van onderofficier of officier

vergen, zodat we drastische organisatorische initiatieven dit

nu moeten opgeven omdat ze kiezen voor hun professio-

jaar dan ook niet mogen verwachten.

nele carrière in een lagere graad. Dit is voor de brandweer

Daarnaast verwachten we ook nog veel van de federale over-

een enorm verlies aan kennis en ervaring. Als BVV blijven

heid. Het KB opleidingen is dringend nodig. Dit is het eigen-

we lobbyen om daar op zijn minst een uitdovend scenario

lijke sluitstuk van de hervorming en is nodig om de oplei-

voor uit te werken waardoor de combinatie mogelijk blijft.

dingen, bevorderingen, enz. die in het administratief statuut

Daarnaast zijn er tussen de 12 000 Vlaamse brandweerlieden

beschreven staan ook daadwerkelijk te kunnen uitvoeren.

altijd nog een aantal mensen die ergens uit de boot vallen,

We verwachten ook een oplossing voor het prangende

zowel naar verloning als naar mogelijke bevordering. Hier

DGH-vraagstuk. De brandweer blijft bereid om mee de DGH

zijn we geconfronteerd geweest met een andere visie op

te helpen verzorgen, maar dan moeten er duidelijke afspra-

personeelsbeheer. In Vlaanderen geldt al lang competentie

ken komen rond de financiering van deze dienstverlening.

als uitgangspunt. In Wallonië, maar ook federaal, is alles nog

Verder verwachten we van de overheid een intense begelei-

dogmatisch georganiseerd op basis van diploma’s, brevetten

ding bij het implementeren van de hervorming en aandacht

en jaren anciënniteit. Met als pervers effect dat verdienstelij-

voor de tekortkomingen van de nieuwe statuten.

ke en competente medewerkers niet opgewaardeerd wer-

Wat de BVV betreft, blijven we constructief meewerken en

den en anderen een hogere graad/verloning kregen waar je

proberen we oplossingen aan te reiken. Als één van de part-

je grote vragen bij kon stellen.

ners in de begeleidingscommissie, zullen we steeds inzetten

BVV richt hier haar hoop op de nieuwe minister van Binnen-

op zaken in het statuut die onrechtvaardig zijn of het ons or-

landse Zaken om snel werk te maken van een aantal repara-

ganisatorisch moeilijk maken.

tiebesluiten.

Daarnaast zetten we uiteraard het streven naar een goede brandweerzorg, onze hoofdtaak, voort. Dit gaat veel verder

De brandweerman: Bij de manschappen leeft het idee van ‘de

dan de statutaire discussie. Het heeft betrekking op alle as-

officieren die vooral voor zichzelf gezorgd hebben’ …

pecten van de brandweer: materieel, procedures, organisa-

Chris Addiers: Dat is een gevolg van het grote aantal majoors

tie, opleiding, welzijn … De rode draad blijft daarbij altijd de

en kolonels die plotseling op de proppen komen. De reduc-

veiligheid van onze mensen.

tie van 6 naar 4 officiersgraden is op zich verdedigbaar en past binnen de nieuwe organisatiecultuur. Maar men had er

Interview: Bart Vandenbussche

3

Emergency Emergencyvehicles, vehicles,special specialvehicles vehiclesand andequipment equipmentfor for fire firefighting, fighting,police policeand andmedical medicalintervention. intervention.

Somati Vehicles • Industrielaan 17a (Zuid • 9320 Erembodegem Somati Vehicles NVNV • Industrielaan 17a (Zuid III)III) • 9320 Erembodegem

+325353838316161616• •F F+32 +3253 5384 8406 0686 86• •info@somativehicles.be info@somativehicles.be •• www.somativehicles.com www.somativehicles.com T T+32 1231_300X160_Somati_Vehicles.indd 1

20/11/14 14:27

vehicles Somati VEHiCLES heeft meer dan 40 jaar ervaring in binnen- en buitenland in het leveren en onderhoud van brandweermaterialen, brandweervoertuigen, politievoertuigen en utilitaire voertuigen, evenals ziekenwagens en MUG voertuigen zowel voor brandweer als de meest gerenommeerde ziekenhuizen.

Het ontwerpen van de wagen gebeurt in nauwe samenwerking met de eindklant. Hierbij heeft deze steeds inspraak in de gebruikte materialen, indeling en montagemogelijkheden.

Alvorens de productie te starten, kan men de wagen in een 3D tekening bekijken.

www.somativehicles.com Industrielaan 17A (Zuid III) I B-9320 Erembodegem tel +32 (0)53 83 16 16 I fax +32 (0)53 84 06 86 info@somativehicles.be

Somati VEHiCLES is ISO 9001:2008 gecertificeerd waardoor wij een perfecte afhandeling en after-service kunnen garanderen.

LE NOUVEAU BVV EST ARRIVÉ De BVV 3.0 is een feit. Eind 2014 werden de statuten van onze eerbiedwaardige vzw gewijzigd.

Sinds jaren bestond de BVV uit vertegenwoordigers vanuit de provinciale bonden. Dit ging dan meestal om de plaatselijke dienstchefs. Expertise genoeg, maar het draagvlak was te smal.

BVV staat voor een goede brandweerzorg in Vlaanderen. Hiervoor zijn we met 12 000 mensen, die zich dag en nacht inzetten. Tussen die 12 000 man/vrouw zit er genoeg volk met expertise en de wil om verantwoordelijkheid op te nemen. Daarom wilden we ons draagvlak verbreden.

Vanuit elke zone worden mensen afgevaardigd naar de nieuw op te richten provinciale afdelingen. Dit zijn zowel basis-, midden- als hogere kaders, en zowel beroeps als vrijwilligers. De provinciale afdelingen vaardigen dan mensen af naar de algemene vergadering en de raad van bestuur van onze vzw.

Daarnaast zijn ook de zonecommandanten vertegenwoordigd, om voeling te houden met en sterk te staan naar het beleid.

dé brandweer

Nieuw is ook de integratie van de Brusselse brandweer en de bedrijfsbrandweer. Samen staan we sterk.

Leden BVV

Raad van zonecommandanten (incl. DBDMH)

BVV Expertise cellen

DB

RVB

AV

Provinciale afdelingen BVV

40

21

5 Lim - 5 VB 10 Ant - 10 OV 10 WV

Zoco’s + DBDMH

13

5

2 Lim - 2 VB 3 Ant - 3 OV - 3 WV

1 zoco per provincie

BRW Brussel NL

Bedrijfs BRW

Lokale VZW

Eigen keuze

8

3

3

Senioren cellen

BRW Brussel

Bedrijfs BRW

Afvaardiging zonder stemrecht in functie van de agenda

1

1

Brussel

Bedrijfs BRW

75

20

1 voorzitter 2 ondervoorzitters 1 penningmeester (mag extern) directeur (extern)

Foto: Pieter Maes

5

DE BVV

Wat gebeurt er met jouw lidgeld?

Extra verzekering (K.N.K.O.H.)

Samen met jou

Ieder lid van de BVV is bijkomend verzekerd via onze Konink-

BVV is direct aanspreekbaar. Contacteer ons via Facebook of

lijke Nationale Kas van Onderlinge Hulp der Brandweerlie-

e-mail. Vragen, suggesties of advies, we geven zo vlug mo-

den. Bij blijvende invaliditeit of overlijden in bevolen dienst,

gelijk een reactie.

betaalt deze kas een extra bedrag uit aan jou als brandweer-

Vanuit elke zone kun je vertegenwoordigers kiezen voor de

man/vrouw of je nabestaanden.

provinciale afdelingen van de BVV. Vandaaruit worden mensen afgevaardigd naar de algemene vergadering.

Expertise

Graad of statuut speelt geen rol.

In verschillende cellen en werkgroepen komen vakexperten samen van over heel Vlaanderen. Zij werken aan veiligere

Congres

procedures, beter materieel, kledij, volgen de nieuwe pre-

Het jaarlijkse brandweercongres is hét evenement voor elke

ventiewetgeving …

brandweerman. Honderden collega’s komen samen voor

Er zijn acht vaste cellen. Daarnaast zijn er werkgroepen die

boeiende demonstraties, lezingen over actuele brandweer-

ad hoc worden samengesteld. Veiligheid staat altijd centraal.

vraagstukken, de nieuwste voertuigen en technologische

Onze vaste cellen zijn: personeel en administratie, opleiding,

snufjes. Leden hebben steeds 50 % korting.

logistiek, materieel, preventie, DGH, welzijn op het werk. De werkgroepen: duikers, redden op hoogte, wespenverdelging …

Ledenvoordeel

Het resultaat van deze cellen vind je terug in nieuwe oplei-

Doordat we als brandweer een grote familie vormen, bieden

dingen, nieuwe kledij, betere procedures …

bedrijven onze leden verschillende kortingen aan: mobistar, pretparken, sportclubs, andere … Meld je aan op de website,

Tijdschrift, Facebook, Twitter …

en ga naar ‘Diensten’ - ‘Speciale acties voor leden’.

Ieder lid krijgt vijf maal per jaar het vaktijdschrift ‘de brandweerman’, dé referentie voor brandweer en hulpverlening in

Samenwerking en lobbywerk

België. Zo blijf je steeds up to date met je vak en houd je de

Vóór alles staat BVV voor een goede samenwerking tussen

vinger aan de pols van de snel evoluerende brandweerwe-

de zones. Ook werken we samen met onze Franstalige col-

reld. Voor snelle informatie, volg ons op Facebook en Twitter.

lega’s en andere hulp- en veiligheidsdiensten.

BVV formuleert standpunten en verdedigt die naar andere

Opkomen voor jouw belang

partners. Bij beleidsmakers lobbyt BVV om de belangen van

BVV is geen vakbond of belangenorganisatie van één bepaal-

de brandweer te verdedigen. De BVV is ten slotte ook ver-

de groep. We komen dus niet op voor individuele belangen.

tegenwoordigd in verschillende internationale brandweeror-

We komen wel op voor het brandweerpersoneel als geheel,

ganisaties.

in functie van een goede brandweerorganisatie. Elke brandweerman/vrouw, beroeps of vrijwilliger, staat hierbij op zelfde voet. BVV ijvert voor een zo’n goed mogelijk statuut.

Verzekering, tijdschrift, lidkaart en diensten kosten maar 18 euro per jaar. De meeste zones maken je automatisch lid.

Doet je zone dit niet, neem dan geen risico en maak jezelf lid via info@brandweervlaanderen.be.

6

®

Evacuatie bij brand, onze specialiteit

Noodtrappen • Maatwerk, in functie van gebouw en veiligheidseisen.

• Zelfdragend of opgehangen aan de façade.

• Met of zonder ophaalbare traparm.

• In hoogwaardig aluminium, met rvs verbindingselementen.

• Onderhoudsvrij, met zeer lange levensduur.

Uitklapbare noodladders • Zeer discreet, in de vorm van een regenafvoer.

• Ogenblikkelijke opening vanaf elk gewenst evacuatieniveau.

• Beveiligd tegen inbraak en ongewenst gebruik.

• Betrouwbaar met meer dan 10.000 goed functionerende installaties.

• Met valbescherming voor veilig werken op hoogte als optie.

Vaste vluchtladders (ook bruikbaar als dienstladder).

• Met of zonder beschermingskooi.

• Met of zonder uitschuifbare ladderbasis met tegengewichten.

• Met of zonder toegangsbalkons.

• In geanodiseerd of blank aluminium, schroeven en bouten in rvs.

Diverse andere oplossingen • Balkonladder, telescopische vluchtladder voor evacuatie uit flatgebouwen met overhangende balkons.

• Jomiro, zelfremmend afdaaltoestel voor individuele evacuatie wanneer er geen collectieve evacuatie beschikbaar is.

• Wij produceren op maat. Contacteer ons vrijblijvend voor speciale vragen of advies.

www.jomy.be info@jomy.be de Broquevillelaan, 274 Rue Bourgogne, 20 B-1200 Brussel B-4452 Juprelle Tel 02 771 13 72 Tel 04 278 55 12 Fax 02 771 78 44 Fax 04 278 26 75

DE BRANDWEERMAN VERSIE 2015

De Brandweerman is hét vakblad voor elke Vlaamse pompier. Deze vernieuwde editie van De Brandweerman ligt helemaal in de lijn van de vernieuwing die de BVV heeft ondergaan.

We staan kritisch en onafhankelijk tegenover alles wat er op brandweer- en hulpverleningsvlak gebeurt.

Alle meningen en opinies komen aan bod. Met dit tijdschrift willen we in dialoog treden met onze leden.

De verlengstukken hiervoor vind je op Facebook, twitter en www.brandweervlaanderen.be. Liken!

Hoofddoel blijft nog altijd de brandweerman te informeren

fakkel intussen was doorgegeven aan zoon Jan Moreels, ook

over nieuwe inzichten, procedures of materieel. Altijd met

vrijwillig brandweerman, die met evenveel schwung samen

het aspect arbeidsveiligheid dat over de schouders meekijkt.

met Donald Withouck voor de inhoud zorgden.

Daarom draagt dit tijdschrift bij tot vakbekwame brandweerlui, zorgt het voor onderlinge verbondenheid en eenduidig-

Nu, in 2015, krijgt ‘De Brandweerman’ een nieuwe heden-

heid in handelen. En er blijft nog ruimte voor wat folklore:

daagse look! De huidige ‘Brandweerman’ dankt echter zijn

een nieuwe kazerne of geslaagde liefdadigheidsactie.

bestaan en zijn reputatie aan de pioniers Hugo Willekens, Donald Withouck en Drukkerij Moreels, en kan verder bou-

5 maal per jaar, kun je dus rekenen op jullie nieuwe lijfblad.

wen op hun fundamenten.

Voor de geavanceerde brandweermannen en –vrouwen onder ons: 2 weken na de papieren versie vind je ook de digitale

DE GROENE BRANDWEERMAN

versie terug op onze website.

Jawel, ook wij zijn groen. 5 maal per jaar worden zo’n 13 500

EEN BEWOGEN GESCHIEDENIS

exemplaren van dit tijdschrift gedrukt. En vanaf deze editie gebeurt dat zo groen mogelijk.

“De Brandweerman” kent een bewogen geschiedenis.

Groene stroom: De drukkerij heeft een zonnecentrale van

In 1912 verscheen de eerste “Le Pompier Belge” (een twee-

meer dan 23 000 m². Deze voorziet in CO2-neutrale energie.

talig tijdschrift, met een Franstalige titel), dat echter reeds in

Groene inkt: Er wordt gedrukt met 100 % plantaardige inkten.

1913 veranderde in “De Belgische Brandweerman”. In 1920

Daarnaast wordt het waterverbruik tijdens het productiepro-

verscheen “De Pompier van West-Vlaanderen”.

ces met meer dan 80 % gereduceerd t.o.v. de traditionele productie.

Vanaf 1937 werd “De Pompier” gedrukt door Drukkerij Mo-

Ten slotte wordt ook het gebruik van het gevaarlijke isopro-

reels, waarvan de eigenaar gepassioneerd vrijwillige brand-

pylalcohol (IPA) gereduceerd tot minder dan 2,5 %. Sorry

weerman was. De eerste artikelen richten zich van in het

I- en AGS’ers: de kans dat je met dit goedje een incident te

begin op het delen van kennis en de veiligheid van de brand-

verwerken krijgt, wordt weer een stukje kleiner.

weerlieden. “De Pompier” won echter zo aan populariteit, dat

Papier: het papier van dit tijdschrift is FSC-gecertificeerd. Je

dit een eerste naamsverandering met zich meebracht: “De

kent het misschien van je hout-aankopen. Het hout dat af-

Westvlaamse Brandweerman” zag het levenslicht in 1960.

komstig is voor de productie van het papier wordt verkregen uit duurzaam bosbeheer.

De aanzet voor het tijdschrift in zijn huidige vorm is gegeven in 1999, toen “De Belgische Brandweerman” en “De Westvlaamse Brandweerman” opgingen in één tijdschrift “De Brandweerman”, met toen nog provinciale katernen, onder redactie van de huidige zonecommandant Donald Withouck (Zone Midwest) en met als drukker Drukkerij Moreels, waar de

8

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

#5

Nieuwe BVV Brandproeven in de Craeybeckxtunnel

#42 Lichtfront

#28

547

Nr. januari-februari 2015 91e jaargang Tijdschrift van BrandweerVereniging Vlaanderen v.z.w.

V.U. Lt.-kol. Christian Addiers, Noorderlaan 69, 2030 Antwerpen / Afzender BVV, Heide 230, 3920 Lommel

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

9

Foto: Yoni Proost

TE WEINIG AANDACHT VOOR BRANDWEER IS SPELEN MET VUUR Interview met gouverneur Cathy Berx

Antwerpse provinciegouverneurs hebben een traditie als het op civiele veiligheid aankomt.

“Te weinig aandacht voor de brandweer is spelen met vuur” vertrouwde de toenmalige gouverneur Kinsbergen 35 jaar geleden de provincieraad al toe. We kennen allemaal zijn opvolger Paulus, die met zijn commissie de grote lijnen van de brandweerhervorming heeft uitgetekend. En nu is er dus Cathy Berx.

Haar jaarlijkse openingsrede viel ons op, omdat ze integraal gewijd was aan brandweer en dringende geneeskundige hulpverlening. De Brandweerman was gevleid.

Een interview met een begeesterde provinciegouverneur …

De Brandweerman: Wat is de rol van de provincie, en dan in

voegdheden en verantwoordelijkheden beschikt op het vlak

het bijzonder de provincie Antwerpen in hervorming van de

van civiele veiligheid.

brandweer en de problematiek van de Dringende Genees-

Het is mijn ambitie dat in de toekomst zo te houden. Precies

kundige Hulpverlening?

op het terrein van zowel de politie, justitie als de brandweer,

Cathy Berx: De provincie Antwerpen wordt dikwijls gezien en

zijn vergelijkbare tendensen naar schaalvergroting merkbaar

vaak benijd als dé pionier in België en zelfs in Europa op het

zijn. Het lijkt paradoxaal, maar ik sluit niet uit dat, op termijn,

vlak van brandweerzorg en rampenbestrijding. Deze reputa-

uitgerekend de provincie de meest aangewezen geografische

tie dankt ze in grote mate aan een goed samenspel tussen de

schaal zal blijken voor de realisatie van heuse en congruente

Provincieraad en de deputatie, die bereid waren om door-

veiligheidsregio’s. Goed inspelen op deze maatschappelijke

dacht te investeren en de gouverneur die over heel wat be-

evolutie is de grootste dienst en steun die we als provincie

10

kunnen bieden, niet alleen aan de diverse hulpdiensten en disciplines, maar ook aan de steden en gemeenten én last but not least aan de bevolking. Maar eerst moeten de nieuwe Hulpverleningszones uitgroeien tot een succes.

De Brandweerman: U sprak in uw rede over drie grote uitdagingen. Een ervan is de uitvoering van de complexe brandweerhervorming.

De overgang van gemeentelijke korpsen naar zogenaamde Hulpverleningszones moet worden gerealiseerd in een context van besparingen op alle beleidsniveaus.

Door een samenloop van omstandigheden zijn de kosten voor brandweerzorg in de voorbije jaren sterk gestegen: er is veel geïnvesteerd. Bovendien mogen de beschermende gemeenten, door wetswijzigingen, veel meer kosten doorre-

lers van de hervorming vakkundig onderuit gehaald, nog voor

kenen dan in het verleden. Het deel van de onkosten die de

de zonale werking op kruissnelheid raakt.

beschermde gemeenten moeten terugbetalen ligt dus veel

Dat de Minister van Binnenlandse Zaken, Jan Jambon een

hoger dan ooit gedacht. Daarbovenop komt deze afrekening

regeling uitwerkt die de facturatie bij gebrek aan akkoord, zal

van het verleden op het slechtst mogelijke moment voor de

vastleggen, is dan ook zeer welkom nieuws.

beschermde gemeenten.

Alle zones in de Provincie Antwerpen zijn erin geslaagd om

De Brandweerman: Hoe zit het met het nieuwe statuut van

onderling tot een overeenkomst te komen zodat ik niet werd

de brandweerman?

verplicht om zelf en “van bovenaf” de dotaties vast te stel-

Cathy Berx: Het nieuwe statuut stroomlijnt de aanwervings-

len. Deze prestatie illustreert dat er voldoende realiteitszin en

en bevorderingsvoorwaarden voor alle graden en dat zelfs

vertrouwen is om van deze hulpverleningszones te maken

over de graden heen. Mobiliteit tussen posten en kaders

wat ze moeten zijn: het niveau dat bestuurlijk moet instaan

wordt dus eindelijk mogelijk. Opwaartse mobiliteit blijft een

voor de goede organisatie van adequate hulpverlening aan

zeer belangrijke motivatiefactor voor het veiligheidsperso-

burgers in nood.

neel want zorgt ervoor dat de bekwaamste mensen sneller doorgroeien. De hele organisatie vaart daar wel bij.

De Brandweerman: Naast schaalvergroting is ook de snelste

Maar te strikte bepalingen rond graadanciënniteit kunnen

adequate hulp een van de kernprincipes van de brandweer-

ook een rem inhouden voor opwaartse mobiliteit. Steengoed

hervorming.

of niet: iedereen die carrière wil maken bij de brandweer zal

Cathy Berx: Elke burger in nood moet inderdaad snel en ade-

dat stap voor stap moeten doen en soms zelfs ter plaatse

quaat worden geholpen.

halt moeten houden zolang er geen ruimte is om de nodige

Dat heeft o.m. tot gevolg dat deze hulp niet altijd de gren-

anciënniteit op te bouwen. Dit kon allicht ambitieuzer en dus

zen van de hulpverleningszones volgt. Jammer genoeg drei-

beter.

gen financiële overwegingen dit kernprincipe te ondermijnen. Recent nog blokletterde De Standaard: “Vlaamse rand

De Brandweerman: Hoe ziet u de rol van de vrijwilliger in de

moet betalen voor Brusselse brandweer”. Het principe van

toekomst?

de “Snelste Adequate Hulp” toepassen zal dus financiële ge-

Cathy Berx: Het belang van vrijwilligers kan niet worden

volgen hebben. De vraag rijst nu wie die interventies buiten

overschat. Behalve in de groot - en centrumsteden vormen

de zone zal betalen. Hier zijn veel realiteitszin, pragmatisme,

zij het kloppend hart van de brandweer. Meer dan 80 % van

redelijkheid en vooral solidariteit geboden. Zonder de nodi-

de brandweerlieden zijn vrijwilligers.

ge omkadering en bijsturing kan het zonder meer betalend

Een van de belangrijkste uitdagingen blijft dan ook: hoe be-

maken van de toepassing van het principe van de SAH de

houden én versterken we de betrokkenheid van de lokale

bereidheid van de zones om zowel operationeel als bestuur-

vrijwilligers bij “hun” post. De noodzaak aan uniforme ope-

lijk over de grenzen heen te kijken hypothekeren of minstens

rationele en andere procedures verzoenen met voldoende

verkleinen. Het kan bovendien leiden tot perverse investe-

ruimte voor een lokale inbreng en aanpak blijft één van de

ringsbeslissingen met verspilling van gemeenschapsgeld tot

meest kritische succesfactoren van de hervorming. De mate

gevolg. Als dat gebeurt, wordt één van de meest cruciale pij-

waarin vrijwilligers zich blijven engageren binnen en voor

11

“hun” brandweer is voor mij één van de indicatoren om het welslagen van de hervorming te meten.

De Brandweerman: Komt er sowieso niet meer druk te liggen bij de vrijwilliger?

Cathy Berx: “Vrijwilligheid” betekent allerminst “vrijblijvendheid”. Een brandweerdienst kan maar werken als ze ook echt kan rekenen op haar vrijwilligers. En dus zijn hefbomen nodig om een zekere “opkomst – en uitrukplicht” te waarborgen.

Bovendien maken vlammen en rook geen onderscheid tussen beroeps of vrijwilligers. Beiden staan bloot aan dezelfde

Foto: Yoni Proost

gevaren. Dit heeft een grote impact op vlak van opleiding en nascholing. De afgelopen 10 jaar lieten maar liefst 23 Belgische brandweerlieden het leven in bevolen dienst. Met die

de organisatie van de DGH alleen maar doen toenemen.

cijfers scoort België in vergelijking met andere landen heel

Die overdracht in tijden van schaarste leidt er immers toe dat

slecht. Het is dan ook meer dan terecht dat het nieuwe sta-

gemeenten zónder ambulancedienst de structurele opname

tuut voorziet in extra verplichte opleiding en training, in het

van de ambulances bij de brandweer in de zone steeds luider

bijzonder ook voor vrijwilligers. Ik hoop alvast dat men bij

in vraag stellen. Voor hen is de inbedding van de functie van

de ambitie uit het regeerakkoord om het statuut van en de

de Dringende Geneeskundige Hulpverlening binnen de zone

opleidingsvereisten voor vrijwilligers beter in evenwicht te

een extra kost waarmee ze nooit rekening hadden gehouden.

brengen met de uitoefening van een hoofdberoep, voldoen-

Zij percipiëren dat ook zo. Solidariteit tussen de dichtbevolk-

de oog blijft hebben voor de arbeidsveiligheid. Levens redden

te en de meer landelijke gemeenten blijft ook hier cruciaal.

mag nooit levens kosten!

Binnen een adequaat beleidskader kan de Dringende Ge-

“ De mate waarin vrijwilligers zich blijven engageren binnen en voor “hun” brandweer is voor mij één van de indicatoren om het welslagen van de hervorming te meten.”

neeskundige Hulpverlening in grote steden of stedelijke kernen rendabel worden georganiseerd, zeker als de DGH kan worden gecombineerd met het zogenaamd niet-dringende ziekenvervoer. In de landelijkere gebieden is dit niet het geval zodat een overheid de niet-rendabele Dringende Geneeskundige Hulpverlening moet blijven waarborgen.

Daarom lanceer ik hier de oproep om, in navolging van en in analogie met de hervorming van de brandweer, ook een commissie voor de hervorming van de Dringende Geneeskundige Hulpverlening op te richten waarin alle actoren betrokken zijn.

De Brandweerman: een laatste aandachtspunt is volgens u

De Brandweerman: Naast de hervorming sprak u in uw rede

de migratie van de nummers 100 en 101 naar het Europees

ook over de zorgwekkende problematiek van de Dringende

Noodnummer 112.

Geneeskundige Hulpverlening.

Cathy Berx: Het nummer 112 mag al min of meer inge-

Cathy Berx: Het blijft moeilijk te vatten dat één van de meest

burgerd zijn, de achterliggende structuur staat nog steeds

kritieke functies in de samenleving, de meest verwaarloosde

niet op punt. Het adequaat registreren van en snel en ade-

dreigt te worden.

quaat reageren op noodoproepen is het alfa en omega van

De huidige organisatie van de Dringende Geneeskundi-

een performant systeem voor dringende en juiste hulp aan

ge Hulpverlening staat al jaren onder druk door de struc-

mensen in nood. De huidige alarmering, dispatching én het

turele onderfinanciering door de FOD Volksgezondheid.

beheer van noodsituaties lopen niet steeds zoals verhoopt.

Een eventuele, op zich verdedigbare, verstrenging van

Voor de provincie Antwerpen bijvoorbeeld moet echt drin-

de opleidingsvereisten van het personeel dat instaat voor

gend werk worden gemaakt van een systeem dat minstens

de Dringende Geneeskundige Hulpverlening én de over-

even bedrijfszeker, robuust en handzaam is. De zogenaamde

dracht van de verantwoordelijkheid voor de organisatie

neutrale calltakers én discipline-eigen dispatchers moeten

van de DGH naar de zonale brandweer, zullen de druk op

op basis van alle relevante informatie én met de best be-

12

schikbare technologie snel, juist en adequaat kunnen reage-

weg naar die grotere schaal. Deze evolutie spoort bovendien

ren op noodoproepen en de juiste hulpmiddelen uitsturen.

perfect met de huidige tendens waarbij bijvoorbeeld ook de

Of het aansturen en “dispatchen” van de middelen, ook op

parketten op provinciale schaal worden georganiseerd.

provinciale schaal moet worden georganiseerd, is een heel

Dit betekent zeker niet dat de rol van de gemeenten en bur-

andere vraag. Anders dan bij de politionele diensten speelt

gemeesters daarmee is uitgespeeld. Verre van! Alleen via lo-

ook de beschikbaarheid van de vrijwilligers een grote rol. Dit

kale besturen en bestuurders zullen we er als samenleving in

is een voldoende reden om te argumenteren dat het aan-

slagen om vooral ook burgers sterker te betrekken bij de re-

sturen van de middelen van de brandweer, na de centrale

alisatie van integrale politionele en civiele veiligheid en zelfs

alarmering door niet-discipline gebonden neutrale calltakers,

van de Dringende Geneeskundige Hulpverlening. En ook dat

best op het niveau van de zones plaatsvindt.

is nodig. Zeker bij de DGH resp. de voorkoming en zelfs bij

“ Daarom lanceer ik hier de oproep om, in navolging van en in analogie met de hervorming van de brandweer, ook een commissie voor de hervorming van de Dringende Geneeskundige Hulpverlening op te richten waarin alle actoren betrokken zijn.”

de bestrijding van rampen kunnen burgers en bedrijven een sterkere rol spelen dan vandaag. Dit blijkt bijvoorbeeld bij de aanpak van de dreigende energieschaarste deze winter. Als we solidair en gericht samenwerken zal een afschakeling worden vermeden. De instrumenten die we nu ontwikkelen en inzichten die we nu verwerven om mensen te engageren en te mobiliseren in het algemeen belang, kunnen zeker nuttig zijn, bijvoorbeeld om te werken aan betere kennis en vaardigheden op het vlak van zelfredzaamheid en sociale veerkracht.

De Brandweerman: Waar zult u als gouverneur zeker over

De Brandweerman: Hoe ziet u de civiele veiligheid op langere

waken in de nieuwe, prille brandweerstructuur?

termijn?

Cathy Berx: Ik zal er alles aan doen om te vermijden dat

Cathy Berx: Een samenleving in het algemeen en burgers in

de gemeentelijke verkokering wordt vervangen door harde

nood in het bijzonder zijn het meest gediend met échte Inte-

grenzen tussen de hulpverleningszones. Ik zal dat doen on-

grale Veiligheid, binnen een samenwerkingsstructuur waarin

der het motto: “Samen sterk voor beter geïntegreerde en be-

álle disciplines: brandweer, Dringende Geneeskundige Hulp-

tere civiele veiligheid”.

verlening én politie verenigd zijn. Dit mag geen afbreuk doen

Een brand, noodgeval of ramp is nooit “iemands” brand,

aan de specificiteit van elk van de disciplines. Pas wanneer

noodgeval of incident. Vóór alles is het een grote bedrei-

alle veiligheidsactoren hun expertise en inzet bundelen, boe-

ging voor mensen in nood. Wie hem blust, wie het slachtof-

ken ze samen, in een multidisciplinair teamverband, de beste

fer adequaat en met de juiste middelen verzorgt en/of zorgt

en meest efficiënte resultaten. De territoriale schaal van de

voor de terugkeer naar de normale situatie met een zo klein

provincie, lijkt ook op dit vlak de meest aangewezen.

mogelijke impact of schade, is minder belangrijk dan het re-

Als mijn opvolger over 35 jaar opnieuw een interview geeft

sultaat: zekerheid, veiligheid en gezondheid!

over Brandweer en Dringende Geneeskundige Hulpverlening dan hoop ik dat hij of zij kan poneren dat de Hulpverlenings-

Interview: Bart Vandenbussche

zones een interessante en succesvolle tussenstap waren op

Foto’s interventies: Yoni Proost

13

HYGIËNE BIJ BRAND Dit artikel is het 25e artikel in deze reeks over binnenbrandbestrijding. De titel van het eerste artikel uit 2010 was “kennis over binnenbrand(brandbestrijding) evolueert”. Deze titel is meer dan ooit actueel.

In de voorbije vijf jaar is heel wat kennis opgedaan. In België evolueerde de brandweeropleidingen beetje per beetje. In het buitenland werd heel wat onderzoek verricht.

Het bekendste voorbeeld is het onderzoek van UL, waar men jaarlijks meer dan een miljoen dollar investeert in onderzoek naar brandgedrag en brandbestrijding.

Een item waar de laatste jaren onderzoek naar gedaan is, be-

1 WAT PRODUCEERT BRAND?

treft hygiëne bij en na brandbestrijding. Het is steeds meer duidelijk dat branden een groot gamma aan kankerverwek-

Laten we de producten van brand eens nader bekijken. In de

kende stoffen produceren. In de jaren ’80 heeft de brand-

rook vinden we verschillende componenten. Brand produceert

weer een grote stap gezet om de luchtwegen te beschermen

zowel gassen, vloeistofdeeltjes als vaste stofdeeltjes (roet).

tegen deze stoffen. De invoering van het standaard dragen van perslucht zorgde voor een belangrijke verbetering van de

1.1 Gassen

bescherming van de gezondheid van brandweerlui. Recent

Een perfecte verbranding in een laboratorium produceert

is er ook meer aandacht voor het gevaar van vuile kledij. Er

slechts twee gassen: waterdamp en CO2. Waterdamp is een

worden maatregelen genomen om te vermijden dat brand-

schadeloos gas. CO2 is het gas dat we terugvinden als we

weerlui gevaarlijke stoffen binnenkrijgen.

lucht uitademen. Een teveel aan CO2 zal echter toch leiden

Stoffen worden op drie manieren opgenomen in het lichaam:

tot gezondheidsproblemen. Brand verbruikt immers de zuur-

› Via de ademhaling

stof en produceert CO2. Dit betekent dat er steeds minder

› Via de huid

zuurstof beschikbaar is voor de mens.

› Via de spijsvertering

Bij een echte brand is het verbrandingsproces verre van per-

De bescherming tegen opname via de ademhaling tijdens de

fect. Een groot aantal andere gassen worden geproduceerd.

binnenaanval is goed. De andere mechanismen zijn echter

De ene al ongezonder dan de andere. De bekendste gassen

minder goed afgeschermd.

zijn CO en HCN.

14

Op het moment dat we perslucht dragen, worden onze lucht-

1.3 Vaste stofdeeltjes

wegen beschermd tegen deze gassen. Tijdens de brandbe-

Bij een brand wordt er ook heel wat roet gevormd. Roet

strijding dringen deze gassen echter wel in onze kledij. Dit zal

bestaat uit verschillende chemische componenten van ver-

er toe leiden dat de kledij “ontgast” na de inzet. De gassen die

brandingsproducten. Het is sterk kankerverwekkend. De stof-

opgeslagen zijn in de kledij zullen terug vrijkomen. Als deze

deeltjes zijn erg klein. Daardoor kunnen ze in de lucht blijven

gassen opstijgen, zullen we ze dus inademen zodra we ons

zweven. Deze deeltjes zullen zich ook vasthechten aan de

perluchtmasker uit doen.

kledij van de brandweerlui. Na brandbestrijding (en vooral na de nablussing) zal de kledij van de brandweerlui bedekt zijn

1.2 Vloeistofdeeltjes

met een laagje stofdeeltjes.

Brand produceert naast een complex mengsel van gassen

Na de brandweerinzet zullen die stofdeeltjes gaan opwaaien.

ook vloeistofdeeltjes. Net zoals bij de gassen zal er water

Opnieuw betekent dit een risico voor de ademhaling. Daar-

aanwezig zijn. Er worden echter ook druppels gevormd van

enboven is het ook zo dat de stofdeeltjes zullen achterblij-

pyrolysegassen en verbrandingsproducten.

ven in de omgeving waarin de brandweerlui verblijven. Denk

Deze druppels zullen vermengen met bluswater. Als er tij-

hierbij aan de autopomp. Meestal gaan brandweerlui na de

dens de bluswerken op de vloer plassen worden gevormd,

brand gewoon achteraan de auto zitten met hun vuile kledij.

dan zullen deze plassen bestaan uit bluswater en schadelijke

Het personeelscompartiment komt dan vol lichte, kankerver-

deeltjes. Als deze vloeistof in contact komt met brandweer-

wekkende deeltjes te zitten. Deze deeltjes kunnen bij lucht-

kledij, dan zal de kledij dit water absorberen. Brandweerlui

stromen weer opwaaien en in de lucht blijven hangen.

komen dikwijls uit een pand tevoorschijn met brandweerkledij die erg bevuild is. Naast de geabsorbeerde gassen zal ook

2 HOE GAAN WE ONS BESCHERMEN?

een hoeveelheid vloeistof opgenomen zijn in de kledij.

Soms is het zelfs zo dat het vocht doordringt tot op de huid.

In verschillende landen (Australië, VS, Canada, …) is er on-

De huid vormt dan een barrière die de opname van die vloei-

derzoek uitgevoerd naar de opname van dergelijke stoffen

stofdeeltjes dient te verhinderen of beperken.

door brandweerlui. Hiertoe werden bloed- en urinestalen

Op de helm en de vest van de brandweerman zijn duidelijk talloze vaste stofdeeltjes zichtbaar.

Foto: Pieter Maes

15

genomen van brandweerlui nadat ze binnenbrandbestrijding

2.2.1 Zones

hadden gedaan. Verschillende mogelijke oplossingen wer-

De analogie met het ontsmettingsveld van de IGS-procedu-

den getest en geëvalueerd.

re wordt hiervoor gebruikt. Binnen brandweerscholen wordt gewerkt met een hete, warme en koude zone. De hete zone

2.1 Wat werkt niet?

is het gebouw of de structuur waarin het brandt. Iedereen die

Een oplossing die in de jaren 2000 in Zweden gepropageerd

zich in de hete zone bevindt, dient uitgerust te zijn met volle-

werd, was het staan voor een ventilator. De idee erachter was

dige interventiekledij en perslucht. De koude zone is de ruimte

dat de luchtstroom alle stofdeeltjes en gassen zou wegblazen.

waar deelnemers verpozen en waar er een debriefing gehou-

Eén decennium later werd echter vastgesteld dat de aanwe-

den wordt. Niemand mag deze zone betreden met vuile inter-

zigheid van bepaalde kankerverwekkende stoffen in de urine

ventiekledij. Tussen deze twee zones bevindt zich de warme

van brandweerlui toenam bij het toepassen van deze metho-

zone. Hier wordt de ademlucht afgenomen en de interventie-

de. Er werden waarden gemeten die tot zes keer hoger lagen

kledij uitgetrokken. Indien er meerdere oefeningen gebeuren,

dan een brandweerman uit een controlegroep. Blijkbaar zorgt

wordt de beschermingskledij in deze zone terug aangedaan.

de luchtstroom ervoor dat deeltjes gemakkelijker doorheen de (interventie)kledij kunnen dringen. Op die manier komen ze tot

2.2.2 PBM’s

tegen de huid. Daar worden ze opgenomen door het lichaam.

Zodra het persluchtmasker is afgezet, worden de luchtwegen niet meer beschermd. Vooral de stofdeeltjes die op de

2.2 De brandweerscholen

interventiekledij liggen, vormen dan een belangrijk risico. Als

De brandweerscholen hebben het voortouw genomen in het

zo’n stofdeeltjes ingeademd worden, komen ze diep in de

verbeteren van de bescherming van de brandweerlui bij war-

longen terecht. In heel wat scholen wordt dit risico onder-

me oefeningen. Het is immers mogelijk om er in een school

vangen door een stofmasker op te zetten zodra er gewerkt

voor te zorgen dat de beschermingsmaatregelen structureel

wordt met bevuilde kledij. Het stofmasker wordt afgenomen

verankerd worden.

om het persluchtmasker op te zetten. Het stofmasker wordt

De voorbereidingen worden getroffen voor een oefening in de T-cell. Aangezien er vuile interventiekledij gedragen wordt, draagt iedereen een stofmasker en latex handschoenen. Dit is trouwens ook aangewezen omdat er gewerkt met “vuile” lansen en drieverdeelstukken.

Foto: PIVO - Asse

16

Foto: DigiDamco In sommige korpsen in Nederland wordt interventiekledij verpakt en naar een wasserij gebracht na de interventie.

terug opgezet zodra het persluchtmasker wordt afgenomen.

trokken. Al het vuil dat normaal op de handen terechtkomt,

Op die manier wordt er continu een bescherming voorzien

blijft nu op de handschoenen zitten. Dit betekent een be-

tegen het inademen van stofdeeltjes.

langrijke bescherming voor de opname door de huid.

Om het inademen van gassen die ontsnappen uit de kledij te

Als laatste wordt er aangeraden om binnen het uur na de

beperken wordt de vuile kledij zo snel mogelijk terug afge-

blootstelling te douchen. De douche zal het grootste deel

daan. Door deze kledij achter te laten in de warme zone, ko-

van de stoffen die tegen de huid plakken wegspoelen. Het is

men deze gassen vrij zonder dat er brandweerlui in de buurt

pas dan dat de blootstelling van de huid stopt.

zijn.

2.3 De brandweerkorpsen

“ Brand produceert een groot aantal kankerverwekkende stoffen”

In brandweerkorpsen is voorlopig nog niet veel te merken van de maatregelen die op de scholen genomen worden om de hygiëne te verbeteren. Nochtans komen bij brandbestrijding meestal meer en gevaarlijker stoffen vrij dan bij oefeningen in de brandweerscholen. Asbest is daar een voorbeeld van. Asbest is een kankerverwekkende stof die veelvuldig gebruikt is in de bouwsector. Bedrijven die asbest verwijderen

Bij het hanteren van vuile kledij en gebruikte persluchtappa-

zijn onderworpen aan hele strenge reglementering om hun

ratuur worden de handen vaak bevuild. Typisch komen stof-

werknemers en de omgeving te beschermen. In sommige

deeltjes en vloeistofdeeltjes vast te zitten op de huid of onder

gevallen wordt het volledige gebouw in onderdruk geplaatst

de nagels van de handen. Soms zijn deze deeltjes moeilijk

om te vermijden dat asbestvezels zouden ontsnappen en de

te verwijderen. Getuige hiervan zijn de nagelborsteltjes die

omgeving zouden gaan contamineren. In december ’14 werd

sommigen gebruiken om het vuil van onder de nagels te ver-

de Nederlandse Stad Roermond volledig afgesloten na een

wijderen tijdens het douchen.

brand waarbij asbest was betrokken. Vooraleer de stad weer

Hier heeft men gekozen voor het gebruiken van ambulan-

werd vrijgegeven diende eerst overal de vezels te worden

ciershandschoenen. Zodra men vuile interventiekledij wil

opgeruimd. Dit geeft een goed beeld over de schadelijkheid

hanteren, worden eerst ambulanciershandschoenen aange-

van deze stof.

Indien het brandt in een gebouw waar asbest aanwezig is,

ken. De kledij wordt afgevoerd naar een industriële wasserij.

dan kunnen deze vezels vrijkomen. Ze worden dan meege-

Brandweerlui nemen vervolgens in hun werkkledij plaats in

voerd door de rook. Vervolgens kunnen ze op de kledij van

de autopomp. In de kazerne halen ze dan reservekledij uit

brandweerlui terechtkomen. Bij de brandweer van Brussel

de kast. Het spreekt voor zich dat deze laatste maatregel het

worden persluchttoestellen afgespoeld met water op de in-

meest impact heeft op de werking. De kost van regelmatig

terventieplaats bij interventies waar asbest is vrijgekomen.

wassen en het voorzien van reservekledij is veel hoger dan

Vervolgens zal het technisch personeel uit de werkplaats

het aanschaffen van latex handschoenen en stofmaskers.

‘Adembescherming’ zich uitrusten met gepaste PBM’s om

Toch dient de brandweer hierin als werkgever actie te on-

deze toestellen grondig schoon te maken en het nodige on-

dernemen. Net zoals de asbestverwerkende bedrijven in de

derhoud te geven.

jaren ’70 bewust werden van de gevaren van asbest, wordt de

Een goede manier om een beeld te krijgen over de aanwe-

brandweer zich wereldwijd bewust van de gevaren van rook

zigheid van vaste stofdeeltjes in de lucht kan men krijgen

en stoffen die vrijkomen bij brandbestrijding. De asbestver-

door te kijken naar een lichtbundel tijdens de nablussing. Het

werkende sector heeft het gevaar destijds geminimaliseerd

aantal stofdeeltjes dat dan zichtbaar wordt in de lucht is gi-

en ontkend. Dit heeft decennia later geleid tot vele processen

gantisch. En dikwijls zijn brandweerlui bezig met de nablus-

van (ex-) werknemers en gebruikers. Zal de brandweer de-

sing zonder enige vorm van adembescherming.

zelfde richting uitgaan?

Het consequent dragen van adembescherming of van stofmaskers kan hier de veiligheid verhogen. Bij het dragen van

3 BRONNEN

adembescherming wordt er een bescherming geboden tegen gassen en stofdeeltjes. Een stofmasker zal enkel bescherming

[1] Lambert Karel, Health & hygiene in CFBT, 2014

bieden tegen de laatste categorie. Als er dus overgeschakeld

[2] McDonough John & Lambert Karel, CFBT-instructors

wordt van een persluchtmasker naar een stofmasker mag dit pas gebeuren als er voldoende geventileerd is.

Ook het dragen van latex handschoenen zou door de brandweerkorpsen kunnen ingevoerd worden. Hierdoor zal de blootstelling van de handen beperkt worden. Nu wordt dikwijls vuil materieel gehanteerd met blote handen. Denk maar aan het uitladen van gebruikte slangen en vuile persluchttoe-

course: level 2 – T-cell, 2012 [3] Raffel Shan, Realistic Training – Why bother? IFIW 2013, Kroatië [4] McDonough John, Raffel Shan & McBride Peter, 3D firefighting course, 2009, Duitsland [5] Smith Denise, Cardiac events in the fire service, FDIC 2011, VS

stellen in de kazerne. Hierdoor komen kankerverwekkende stoffen op de handen te zitten. Een consequent gebruik van latex handschoenen kan hier een antwoord bieden. Indien dit niet mogelijk is, dienen de handen onmiddellijk na het karwei gewassen te worden om de opname door de huid te stoppen.

De brandweer kan ook werken met een vorm van zonering om contaminatie van voertuigen en kazernes te vermijden.

In een aantal buitenlandse brandweerkorpsen wordt (bevuilde) brandweerkledij op de interventieplaats in zakken gesto-

18

Karel Lambert

info@eyroflam.be | www.eyroflam.be

FIRE DRAG RESCUE PAK VOOR DE BRANDWEER Op de vooravond van de zonevorming stelde de Commissie Uniformisering van de FOD Binnenlandse Zaken met enige trots de nieuwe interventiekledij voor.

Na een uitgebreide evaluatie door de FOD Binnenlandse Zaken in samenwerking met verschillende textiel- en brandlabo’s, de brandweerscholen en brandweerfederaties werd het pak afkomstig van firma TEXPORT als duidelijke winnaar van deze wedstrijd gekozen. Firma TEXPORT is een wereldspeler en een absolute specialist in het gebied van brandinterventiekledij.

Het TEXPORT pak biedt door zijn unieke lagenopbouw een extreme bescherming en terzelfdertijd een uitstekende ergonomie en comfort. Het pak is goudkleurig, wat voordelig is voor het detecteren van contaminatie.

De schouderstukken (goud, zwart of rood) bieden de mogelijkheid om onderofficieren en officieren aan te duiden. Bovendien bevat het een systeem voor hoge zichtbaarheid, nl. EN469, annex B in combinatie met het ‘body language’-systeem.

Er zijn heel wat innovaties verwerkt in het pak. Zo is er het ‘drag and rescue’-systeem dat toelaat de gewonde hulpverlener op adequate wijze te verplaatsen. Door unieke QR- en streepjescodes kun je de toestand van het pak (aantal brandinterventies, aantal wasbeurten …) nauwkeurig opvolgen.

BVV was betrokken bij de keuze van het pak. In de commissie waren enkele van onze specialisten vertegenwoordigd. Ook de zogenaamde fieldtesten werden mede door een BVV-vertegenwoordiger uitgevoerd.

Tommy Verminck, textielingenieur en verbonden aan de Directie Materieel en Nieuwe Technologieën van de FOD Binnenlandse Zaken leidde de commissie.

De brandweerman: Welke factoren speelden allemaal mee bij de keuze van het pak?

Tommy Verminck: Zowel prijs, zichtbaarheid, innovatie als bescherming tegen hitte, vuur, water en het doorgeven van kankerverwekkende stoffen speelden mee. Er werd ook veel belang gehecht aan de fieldtesten. Brandweermannen uit het veld hebben in realistische situaties alle pakken getest op comfort, het vlot aan en uit doen en beweeglijkheid.

De brandweerman: De uiteindelijke winnaar van de wedstrijd is ook de duurste. Daar komt nogal wat kritiek op in deze schaarse tijden. Heb je daar begrip voor?

20

alle vlakken het beste. Op vraag van de federaties wogen de

De brandweerman: Vanaf wanneer zullen we het pak bij ons zien?

fieldtesten zwaarder door dan vroeger. De prijs moet je ook

Tommy Verminck: De fabrikant kan na bestelling dit jaar

relativeren. Na 100 wasbeurten behoudt dit pak nog altijd

al de maten komen opmeten en leveren. Er zijn maar

zijn eigenschappen. Misschien betaal je voor andere pakken

liefst 13 maten voor mannen beschikbaar. Er zijn daar-

minder, maar verliezen ze na 25 wasbeurten al hun kwaliteit.

naast

Je moet dus rekening houden met de hele levenscyclus van

Alles hangt af van hoe de zones zullen investeren. Het is na-

een pak, en niet alleen met de investeringkost.

tuurlijk niet de bedoeling dat de bestaande pakken plots alle-

Tommy Verminck: Behalve de prijs, scoorde TEXPORT op

ook

speciale

versies

voor

brandweervrouwen.

maal afgeschreven worden.

De brandweeman: Welke referenties heeft TEXPORT? Tommy Verminck: Brandweerkorpsen van grote steden zoals

Interview: Bart Vandenbussche

Berlijn, Rotterdam en Madrid gebruiken dit pak nu al. Ook de

Foto’s: FOD IBZ

volledige Zweedse brandweer is overgeschakeld op dit pak.

€19,95

*

Nieuw boek Reddingstechnieken bij voertuigongevallen • Trainingsboek met links naar instructievideo’s Alle bevrijdingstechnieken in het boek worden geïllustreerd door foto’s en QR-codes die verwijzen naar video’s op YouTube die laten zien hoe je de technieken uitvoert.

• Inhoud Veiligheid Het Voertuig Gereedschap en Uitrusting De Team Approach bij Verkeersongevallen Op de Ongevalslocatie Andere onderwerpen zijn: Technische hulpverlening ‘s nachts, Technische hulpverlening in of bij water, Training, Samenwerking met diverse instanties en meer.

Bestel het boek via info@vanassche-fire.be *prijs per boek, incl. 21% BTW en incl. verzendingskosten

• Details Boek met harde kaft, 256-pagina’s, formaat: 170 x 240 mm Inclusief QR-codes naar meer dan 60 video’s Taal: Nederlands

VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 2 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be 21

22

ICS, EEN GESTRUCTUREERDE AANPAK VAN GROOTSCHALIGE INCIDENTEN (deel 3)

In een eerste artikel werd de noodzaak van een werkbaar Incident Command System of ICS uitgeschreven in functie van de brandweerhervorming. Het is duidelijk dat de schaalvergroting van de brandweer vraagt om duidelijke afspraken en structuren om een kwaliteitsvolle hulpverlening aan de burger te kunnen garanderen. Om een ICS compleet te maken moet het dynamisch en modulair kunnen gebruikt worden. Het is van groot belang dat de structuur kan aangepast worden aan de noden van een incident. Een mooi voorbeeld hiervan is BIN (Brandweerman in Nood) waarin operationele brandweermannen worden opgeleid om correct te handelen als het fout gaat tijdens een incident.

In een tweede artikel zijn verschillende buitenlandse commandosystemen toegelicht.

Uit deze systemen zijn enkele belangrijke lessen weerhouden om een gefundeerd Belgisch Incident Commandosysteem uit te werken. De nadruk bij de verschillende commandosystemen ligt steeds bij het standaardiseren (incidenten indelen, eenheden definiëren …) en de ondersteuning van leidinggevenden in functie van de noden van het incident.

UNIFORM VOOR HET HELE LAND

geschaald worden en zullen versterkingen van andere posten of zelfs van andere brandweerzones komen. Elk personeels-

Een ICS moet duidelijk zijn en structuur kunnen bieden voor

lid krijgt te maken met een situatie die afwijkt van de aange-

iedereen die ermee zal werken. Het moet dus geïntegreerd

leerde routines.

worden op alle niveaus. Het merendeel van de routinetaken die de brandweer moet uitvoeren zijn vrij beperkt van om-

Ook tijdens de routineopdrachten kan men geconfronteerd

vang en bijgevolg overzichtelijk. Momenteel worden deze

worden met middelen en personeel van andere kazernes. Bij

opdrachten (meestal) zonder versterkingen van andere korp-

het samenstellen van een basisuitruk aan de hand van een

sen uitgevoerd. Vandaag wordt de interventie afgehandeld

netwerkmodel moet men rekening houden met de restdek-

met het eigen personeel die, de op postniveau aangeleerde

king in een bepaald gebied. De wereld draait door en er moet

procedures, kunnen uitvoeren.

aandacht besteed worden aan de continuïteit van de hulp-

Bij grootschalig optreden krijgt het operationeel brandweer-

verlening tijdens grootschalige incidenten. De posten zullen

personeel te maken met complexe en vaak onoverzichtelijke

veel meer samenwerken dan in het vroegere systeem van au-

incidenten. Deze tussenkomsten kunnen niet meer aange-

tonome brandweerkorpsen. Dit bevestigt de noodzaak aan

pakt worden met eigen middelen. Bij deze incidenten zal op-

een globaal en uniform commandosysteem.

23

COMMANDOSTRUCTUUR

ventieterrein moeten enkel noodzakelijk ‘objecten’ voorzien worden. Een correcte bepaling ervan draagt bij tot het struc-

De commandostructuur zal je steeds in verschillende ni-

tureren van het inzetgebied.

veaus moeten indelen. De niveaus kunnen naar analogie met het drielagig Angelsaksisch model (FRS UK) en de gebruik-

Perimeters

te commandostructuur bij de politie benoemd worden met

Bepalen van uitsluitings-, isolatie- en ontradingsperimeter

de volgende benamingen: Gold (strategisch), Silver (tactisch)

(resp. rode, oranje en gele zone) is noodzakelijk. Ondersteu-

en Bronze (operationeel). Een verduidelijking van de niveaus

nend moet deze indeling weergegeven worden aan de hand

vind je terug in ‘ICS, gestructureerde aanpak van incidenten

van een duidelijke beeldvorming om de communicatie hier-

– deel 1’.

rond te verduidelijken. Op deze manier heeft elke betrokken brandweerman een duidelijk beeld van de opbouw van het interventiegebied en de bijbehorende restricties per perimeter of zone.

Opvang versterkingen Bij het organiseren van de beschikbare middelen moet men enkel de noodzakelijke middelen op het terrein inzetten. Om voertuigen correct te positioneren heb je slechts één kans.

Het is moeilijk om de voertuigen binnen de interventiezones te verplaatsen eens ze zijn opgesteld. Het bepalen van een ©Dimi Vercammen

opvangpunt (Punt Eerste Bestemming – PEB) voor de ver-

De commandostructuur kan ingevuld worden aan de hand

sterkingen of ‘staging area’ (USA) op voldoende grote afstand

van 2 bepalende factoren: de situatie en de competenties

van het incident zal dit probleem vermijden. Op deze plaats

van beschikbaar personeel. Hier maken we een eerste verwij-

verzamelen alle middelen en personeel die als versterking

zing naar een gericht opleidingsprogramma op alle niveaus

opgeroepen zijn.

met als doelstelling dat zowel leidinggevenden als uitvoeren-

De versterkingen die effectief ingezet moeten worden, wor-

den de commandostructuur moeten kennen, begrijpen maar

den afgeroepen en door een verantwoordelijke op de op-

vooral kunnen toepassen.

vangplaats toegewezen aan een flank- of sectorcommandant. De bevelvoerder van de eenheid die ter versterking

INCIDENTEN STRUCTUREREN

opgeroepen werd, neemt contact op met de verantwoordelijke flankcommandant, via de vooraf bepaalde gespreks-

Incidenten zijn steeds afwijkende situaties die gepaard gaan

groep, om de inhoud van zijn opdracht te ontvangen.

met chaos en onduidelijkheden. Bij aankomst op een incident moeten er beslissingen genomen worden en beschik-

Way in / way out

ken we niet steeds over een volledig en correct beeld van het

Om de problematiek van het vastrijden van brandweervoer-

incident. De wanorde waarmee de brandweer geconfron-

tuigen te vermijden, is het noodzakelijk om een aanrijroute

teerd wordt moet zo snel mogelijk opgehelderd worden. Het

te bepalen en door te geven. Er zal een circulatieweg ont-

toepassen van gestandaardiseerde basisvertrekken en inci-

staan voor voertuigen die zich begeven van het opvangpunt

denttypes zorgt ervoor dat de brandweerorganisatie zijn LVO

voor versterkingen naar de locatie van hun opdracht, deze

(leider van de operatie) optimaal kan ondersteunen vanaf de

toegang zal way-in genoemd worden. De voertuigen die de

oproep. Door op voorhand na te denken en te bepalen welke

interventieplaats verlaten, doen die via de way-out.

middelen je tegenover een bepaald incidenttype plaatst, kan je ook snel een oordeel vormen over het aantal leidinggeven

Commandopost of CP-Ops

die je voor dit incident nodig hebt. Het opschalen in perso-

Het aanduiden en kenbaar maken van een commandopost

neel en middelen moet rechtstreeks gekoppeld zijn aan de

(de CP-OPS) is zeer belangrijk om structuur in je interven-

opschaling van leidinggevenden.

tiegebied te krijgen. In de praktijk zien we de opstelling van een commandopost in de isolatieperimeter. Op deze manier

Interventiegebied

kunnen de leidinggevenden zich op een vlotte manier ver-

Het gestructureerd indelen van het interventieterrein biedt

plaatsen tussen de ‘werkvergaderingen’ en het aansturen op

eveneens duidelijkheid aan elk personeelslid. Op het inter-

het terrein. Vanuit de commandopost zal men de acties van

24

ingezette eenheden coördineren om het incident aan te pak-

Voorbeeld sectoriseren bij vrijstaande woning

ken. Houd er rekening mee dat een ICS vereist dat er tijdens

Bij een gebouw is het nuttig om een indeling toe te

een grootschalige interventie zowel een CP-OPS als een CP-

passen die gebaseerd is op de gevels. De voorste ge-

BW zal nodig zijn. Deze laatste is dan de commandopost om

vel duiden we aan met de letter A, de linkergevel zal

het ICS aan te sturen, waar de CP-OPS de multidisciplinaire

de B-gevel worden. De achtergevel noemen we C-ge-

commandopost uitmaakt.

vel om uiteindelijk te eindigen met de rechtergevel als

Indelen van personeel - eenheden Enkel het terrein structureren is niet voldoende. De ingezet-

D-gevel. De naamgeving start bij de voorste gevel en zal in wijzerzin opgebouwd worden. De LVO die als eerste ter plaatse komt, bepaalt de A-gevel.

te eenheden moeten ook ingedeeld worden om een plaats in de commandostructuur te krijgen. Men kan de eenheden indelen op basis van hun taak (basiseenheid brandbestrij-

COMMAND SUPPORT

ding, eenheid Tankwagentransport, eenheid signalisatie ...), we spreken van een functionele indeling. Elke eenheid zal

De bovenstaande maatregelen dragen bij tot een overzich-

aangestuurd moeten worden door een verantwoordelijke

telijk en structureel opgebouwd interventieterrein. De in-

bevelvoerder.

gezette eenheden kunnen op een zelfregulerende manier (deel)opdrachten uitvoeren in de toegewezen sectoren. Een

Sectorisatie

belangrijk aandachtspunt tijdens grootschalige en complexe

Als het incident zich over een uitgestrekt gebied verspreid

incidenten is het principe dat je bij operationele opschaling

heeft (vb. kettingbotsing over enkele honderden meter), kan

evenredig moet opschalen met leidinggevenden. Een prin-

het nuttig zijn om het terrein te verdelen in sectoren.

cipe dat bij ons nog niet gekend is, is command support. In de Angelsaksische landen wordt de commandostructuur, in

Voorbeeld: Stel dat men de interventiezone van een kettingbotsing verdeelt in vier sectoren. Je kan dan een eenheid technische hulpverlening (Eenheid THV) in sector 3 hebben, maar ook een eenheid brandbestrijding (Eenheid Brand) in diezelfde sector. De leidinggevende op het niveau Silver van sector 3 zal beide eenheden aansturen. De leidinggevende van een eenheid is dan de bevelvoerder op het niveau bronze in de commandostructuur.

functie van het incident en de ingezette operationele middelen, evenredig opgeschaald.

Een incident command system moet de mogelijkheid bieden om ook op te schalen met een eenheid command support. De functie van deze eenheid is er op gericht om de leidinggevenden te ondersteunen. Het spreekt voor zich dat de command support georganiseerd moet worden op verschillende deelgebieden. De werkgebieden van de eenheid command support zal afgestemd moeten worden in functie van het incident. De samenstelling op vlak van personeel zal gebeuren op vlak van competenties.

De sectorisatie of indeling van de ploegen en het aandui-

Informatiemanagement

den van de respectievelijke sector- of flankcommandanten

Bij (grotere) incidenten komt er op korte tijd enorm veel in-

kan best zo snel mogelijk gebeuren. Het incident kan stel-

formatie op de leidinggevende af. Het is onmogelijk om alle

selmatig en structureel opgebouwd worden. Voor bepaalde

informatie te filteren, te interpreteren en vervolgens te im-

incidenten, zoals een woningbrand, is het mogelijk om te

plementeren in de bevelvoering door één persoon. De infor-

sectoriseren volgens een vast patroon. Door regelmatig te

matie(toe)stroom wordt uit verschillende kanalen gevoed. Je

sectoriseren bij tussenkomsten, leert iedereen werken met

krijgt specifieke informatie van bedrijven, situatierapporten van

deze manier vaneen interventie overzichtelijk te maken. Het

het eigen personeel, gegevens en beeldmaterieel door de bur-

werken en aansturen in sectoren heeft slechts een kans op

gerjournalistiek via sociale media. Als de inkomende informa-

slagen als per sector één bevelvoerder als aanspreekpunt

tiestroom gereduceerd kan worden naar essentiële informatie,

aangeduid wordt. De bevelvoerder kan de functie van sec-

zal dit meegenomen worden in het beslissingsproces.

torcommandant opnemen en is verantwoordelijk voor de operationele aansturing in de aangeduide sector.

Operationele ondersteuning Als leidinggevende of sectorverantwoordelijke is het niet al-

Het routinematig benoemen van gevels bij incidenten in ge-

tijd mogelijk om binnen een aanvaardbare span of control te

bouwen draagt bij tot duidelijkheid bij alle brandweermannen.

werken. Sommige opdrachten moeten simultaan uitgevoerd

25

worden, soms ben je even niet beschikbaar als leidinggeven-

BESLUIT

de wegens een overleg in de CP-Ops. Om continuĂŻteit te garanderen en alle opdrachten tot een goed einde te brengen,

Met deze reeks van drie artikels over de gestructureerde aan-

is het nuttig om een liaison- of verbindingspersoon in te zet-

pak van interventies is er een draagvlak geboden om een

ten. Deze persoon zal je communicatiekanalen uitluisteren

Belgisch Incident Command System uit te werken. Het aan-

als je in overleg bent en bij dringende berichten op de hoogte

bieden van structuur tijdens interventies draagt bij tot een

brengen. Op deze manier kan je ongestoord overleg voeren

veiligere werking van de brandweer. Door het systeem op

en toch beschikbaar blijven voor dringende meldingen, zon-

een dynamische en modulaire manier op te vatten kan je de

der dat je concentratievermogen hier onder te lijden heeft.

structuur aanvullen met de modules die je nodig hebt. De invulling van deze modules moet doordacht gebeuren zodat

Logistieke ondersteuning

we voldoende slagkracht kunnen genereren. Een ICS moet

Grootschalige incidenten kenmerken zich door een lange

als toolbox opgevat worden. De leidinggevende beschikt

interventietijd. Het ingezette personeel moet tijdig afgelost

over verschillende modules die noodzakelijk zijn voor de

kunnen worden en moet tijdens de interventie kunnen reke-

aanpak van het incident. Afhankelijk hoe het incident evolu-

nen op catering en een sanitaire voorziening. Bij langdurige

eert, kunnen modules ingevoegd of afgebouwd worden.

interventies moet er ook nagedacht worden over aflossing van personeel. Deze aspecten zijn zeer belangrijke voor het operationele personeel. Als leidinggevende moet je deze bekommernis uitbesteden zodat je je op de inzet kan concentreren. De eenheid command support kan deze opdracht op zich nemen.

Omdat de eenheid command support actief kan zijn op verschillende deelgebieden van het brandweerwerk kan de lei-

Dimi Vercammen en Bert Brugghemans

dinggevende vele opdrachten delegeren en uitbesteden aan

(Twitter: @dimivercammen - @BertBrugghemans)

deze eenheid. De leidinggevende kan zich gericht blijven bezighouden met de kerntaken die nodig zijn om het incident af te handelen.

26

Fotograaf Jasper Leonard - Š brandweer Antwerpen

Vakbeurs voor de uitrusting van politie-, bewakings- en veiligheidsdiensten, urgentiediensten en rampenbestrijding Salon professionnel de l’équipement des services de police, de surveillance, de sécurité & d’urgence et de la lutte contre les calamités

21 - 2 2 - 2 3 | 0 4 | 2 0 1 5 9:30 -17:00

9:30 -17:00

9:30 -16:00

www.infopol.be | www.xpo112.be Een initiatief van de vzw INFOPOL / Une initiative de l’asbl INFOPOL SPONSORS

PARTNERS / PARTENAIRES

GRATIS BEZOEK: registratie via de website VISITE GRATUITE: enregistrez-vous sur le site met/avec code

501

Foto: Jean-Paul Heyens

BRANDPROEVEN IN DE CRAEYBECKXTUNNEL Of hoe wetenschappelijk onderzoek van nut is voor de brandweer INLEIDING

informatie. Enkele recente voorbeelden van dergelijke studies, gecoördineerd vanuit de onderzoeksgroep van prof.

Begin 2013 werd prof. Merci telefonisch gecontacteerd van-

Merci, zijn een project rond de brand- en explosieveiligheid

uit Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse Overheid

van parkeergarages [1] en een serie van appartementsbran-

met de vraag of er vanuit zijn onderzoeksgroep aan de Uni-

den (project ‘Rabot 2012’) [2].Typerend voor beide projecten

versiteit Gent ondersteuning kon worden gegeven bij het op-

was het samenspel tussen de academische wereld (de on-

zetten en uitvoeren van brandproeven in de Craeybeckxtun-

derzoeksgroepen van prof. Taerwe, Verstockt en Merci aan

nel. De brandproeven zouden een wagenbrand simuleren en

Universiteit Gent), de brandweer (Brandweer Gent in [1] en

het effect van de ventilatie op de rookbeweging zou worden

[2]) en de industrie (o.m. WarringtonFireGent en Promat), zo-

bestudeerd. Hieruit zouden dan nuttige lessen kunnen wor-

dat de expertise optimaal benut wordt.

den getrokken in het kader van een brandweerinterventie in geval van een werkelijke brand in de Craeybeckxtunnel.

Ook voor de brandproeven in de Craeybeckxtunnel, beheerd door het Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse

Er werd geen seconde geaarzeld om op de vraag in te gaan.

Overheid, zijn al deze partijen aanwezig: Universiteit Gent,

Brandproeven op ware grootte zijn immers een schaars en

brandweer (Campus Vesta en Brandweer Antwerpen) en in-

kostbaar goed. Ze zijn om evidente redenen duur. Ander-

dustrie. In dit artikel worden de brandproeven kort beschre-

zijds zijn ze erg nuttig vanuit wetenschappelijk oogpunt. Ze

ven en wordt geïllustreerd dat computersimulaties (CFD

verschaffen rechtstreeks bruikbare praktische en realistische

– Computational Fluid Dynamics), wanneer ze correct uit-

28

gevoerd worden, in staat zijn om de waargenomen rookver-

BESCHRIJVING VAN DE PROEVEN

spreiding op een betrouwbare manier weer te geven. Tenslotte wordt ook toegelicht hoe geautomatiseerde analyse

De brandproeven werden uitgevoerd in de nacht van 15 op

van videobeelden dienstig kan zijn om in real-time informatie

16 november 2014, tijdens een gepland onderhoud van de

te geven aan brandweer tijdens een interventie en zelfs het

Craeybeckxtunnel. De hoofbedoeling was om de rookver-

brandgedrag en de rookverspreiding te voorspellen, zodat

spreiding te analyseren in het scenario van een wagenbrand.

hierop kan worden geanticipeerd tijdens de interventie.

Hierbij moeten echter enkele zaken in acht worden genomen. Enerzijds moest schade aan de tunnel vermeden wor-

ONDERZOEK EN ONDERWIJS IN FIRE SAFETY ENGINEERING AAN UNIVERSITEIT GENT

den. Dit werd gegarandeerd door afdoende bescherming van de structuur en door het controleren van het brandvermogen. Anderzijds moest het brandvermogen voldoende groot

Aan Universiteit Gent is er een decennialange traditie in het

zijn om een gelijkaardige dynamica in de rookbeweging te

domein van brandveiligheid. In het brandlabo, het huidige

hebben zoals bij een echte wagenbrand.

WarringtonFireGent, worden gestandaardiseerde brandproeven uitgevoerd om de reactie bij brand of de brandweerstand van materialen en bouwelementen te bepalen. De apparatuur kan echter ook gebruikt worden voor de ondersteuning

Figuur 1: Foto van de opstelling met plasbrand met kookpuntbenzine en diesel (boven) en van het autowrak met houten paletten (onder)

van wetenschappelijk onderzoek. Hiervan maakt prof. Merci dankbaar gebruik. In zijn onderzoeksgroep wordt immers voornamelijk onderzoek verricht naar het correct uitvoeren van computerberekeningen en de ontwikkeling van computermodellen om de dynamica van rook en brand op betrouwbare wijze in kaart te brengen. Aan het multidisciplinaire karakter van brand wordt het hoofd geboden door samenwerking: met de onderzoeksgroep van prof. Luc Taerwe voor bouwkundige aspecten in relatie tot brand, en met de onderzoeksgroep van prof. Steven Verstockt om gebruik te maken van geautomatiseerde analyse van meetgegevens tijdens een brand om de computerberekeningen nauwkeuriger te maken en zelfs de ontwikkeling van een brand te voorspellen. In dit verhaal zijn experimenten een absolute noodzaak om de berekeningen op hun waarde te testen. Brandproeven op ware grootte zijn een uiterst nuttige aanvulling op brandproeven in een laboratorium.

Aan Universiteit Gent worden verschillende opleidingen Fire Safety Engineering (FSE) georganiseerd.

Er is de International Master of Science in Fire Safety Engineering (IMFSE) [3], een tweejarige voltijdse opleiding op masterniveau, onder de koepel van de Europese Commissie in het Erasmus Mundus programma. De gerenommeerde universiteiten van Lund en Edinburgh zijn hierin de partners van coördinator Universiteit Gent, en ook ETH Zürich en de University of Queensland (Brisbane, Australië) hebben zich inmiddels met het consortium geassocieerd. Voor wie het dichter bij huis zoekt en al professioneel actief is in de wereld van brandveiligheid, is er ook de ‘Postgraduate Studies in Fire Safety Engineering’ [4], een opleiding die enkel aan de Universiteit Gent wordt gedoceerd en in totaal het equivalent van één academiejaar beslaat, maar die gespreid wordt over meerdere jaren, om de combinatie met het werk mogelijk te maken. Tot slot worden ook geregeld kortere FSE-opleidingen aangeboden onder de vorm van avondonderwijs in het Instituut Voor Permanente Vorming (IVPV). Zo wordt in de lente van 2015 een opleiding georganiseerd over ‘Introduction to the use of CFD in Fire Safety Engineering’ [5]. Resultaten van experimenten, zoals de brandproeven in de Craeybeckxtunnel, worden dan verwerkt in deze programma’s.

29

Daarom werden twee verschillende brandhaarden gebruikt,

waarbij men geen parameters kan aanpassen om een zo

met name een plasbrand (met kookpuntbenzine en diesel)

goed mogelijke overeenkomst te hebben met een realiteit

en een autowrak, gevuld met houten paletten. De hoeveel-

die al gekend is, zijn heel waardevol om de mogelijkheden en

heid brandstof werd uitgerekend, zodat een vermogen van

beperkingen van CFD-berekeningen te toetsen.

ongeveer 3 MW werd bereikt gedurende een periode van ongeveer 20 minuten per brandproef. Ter vergelijking: het

CFD-berekeningen worden bij grote tunnelprojecten vaak

brandvermogen van een moderne wagen bereikt een piek

ingezet om bijkomend inzicht te verkrijgen omtrent de ver-

tussen de 4 en de 6 MW [1]. Figuur 1 toont een foto van de

wachte rookverspreiding in en rond de tunnel, rekening hou-

topstellingen.

dende met windinvloeden, hellingen, drukverliezen gerela-

Er werden verschillende metingen uitgevoerd. In de buurt

teerd aan de brand en andere invloedsfactoren

van de brandhaard werden de temperaturen opgemeten op verschillende hoogtes. De inkomende luchtstroom in de tun-

De Craeybeckxtunnel is een 1600m lange 2-koker tunnel

nelkoker werd continu gemonitord. Camera’s werden opge-

tussen Antwerpen en Brussel en werd gebouwd in 1970. Waar

steld om de brandhaard en de rookverspreiding te bestude-

de meeste ventilatiesystemen in wegtunnels longitudinaal

ren en mobiele warmtebeeldcamera’s gaven een bijkomend

(de rook in 1 richting in de tunnel blazen om een rookvrije

idee van oppervlaktetemperaturen.

aanvalsweg te creëren) of transversaal (een rookvrije hoogte

Verschillende ventilatiescenario’s gaven aanleiding tot aan-

creëren door bovenaan rook af te voeren en onderaan lucht

zienlijke verschillen in rookverspreiding. De resultaten wor-

toe te voegen), is het ventilatiesysteem in de Craeybeckx-

den momenteel geanalyseerd, zodat het nog te vroeg is om

tunnel atypisch. Hier wordt de rook immers op het laagste

hieraan bindende conclusies te koppelen. Er kan wel nu al

punt afgevoerd en wordt de ventilatielucht op het hoogste

gesteld worden dat de ruime kokers van de Craeybeckxtun-

punt toegevoerd, hetgeen niet optimaal is voor de stratifica-

nel een troef zijn om te fungeren als rookreservoir in geval

tie. Het ventilatiesysteem werd toen niet voor brandsituaties

van goede stratificatie. Stratificatie is het fenomeen waarbij

ontworpen. In totaal zijn er 128 ventilatoren, verdeeld over

warme rook onder het plafond hangt, duidelijk afgescheiden

elke tunnelkoker. Figuur 2 toont een dwarse doorsnede van

van de relatief koude lucht eronder

de tunnel.

CFD-BEREKENINGEN

Zoals vermeld werden de CFD-berekeningen uitgevoerd vooraleer de resultaten van de brandproeven bekend waren.

Vooraleer de proeven werden uitgevoerd, waren al CFD-be-

Hierdoor is dit een goede maatstaf voor de voorspellende

rekeningen uitgevoerd door Fire Engineered Solutions Ghent

mogelijkheden van deze techniek. In de simulaties werd geen

(FESG)[6], een spin-off studiebureau uit de onderzoeksgroep

rekening gehouden met windinvloeden en werd de brand-

van prof. Merci. Dergelijke ‘blinde’ simulaties, i.e. simulaties

haard aangestoken op het moment dat de ventilatie reeds

Figuur 2: Dwarse doorsnede van de Craeybeckxtunnel

30

Figuur 3: Ogenblikkelijk temperatuursveld uit CFD (links) en foto van de brandproeven (rechts).

in regime draaide. Bijgevolg lagen de randvoorwaarden vrij

van de permanente camera’s in de tunnel zullen verschil-

goed vast, zodat de onzekerheid omtrent brandhaard en

lende karakteristieke waarden met betrekking tot de globale

windcondities op 10% na nauwkeurig konden worden inge-

zichtbaarheid en opbouw/verloop van de rooklaag worden

geven. Het feit dat er tijdens de brandproeven weinig wind

bepaald. Voor elk van de proeven zullen deze resultaten wor-

was, was een gelukkige omstandigheid om de vergelijking

den aangewend voor objectieve en subjectieve evaluatie van

met de CFD-berekeningen te kunnen maken. De CFD-be-

de ventilatie op de rookbeweging. Bovendien zullen de re-

rekeningen worden momenteel geanalyseerd, maar Figuur 3

sultaten ook worden vergeleken met de uit de CFD-studie

geeft een beeld van de temperaturen uit de CFD (links) en

bekomen berekeningen, om de overeenkomst tussen beide

de werkelijkheid (rechts). Als gevolg van de turbulentie zijn

technieken te verifiëren.

de ogenblikkelijke beelden niet identiek, maar de gemiddelde beelden en de rookverspreiding, zoals voorspeld door de CFD-berekening, komen heel goed overeen met de visuele waarnemingen en de temperatuurmetingen, dankzij de goede keuze van sub-modellen, een voldoende fijn rekenrooster en de goede kennis van de randvoorwaarden.

De goede overeenkomst tussen de CFD resultaten en de

“ Brandproeven op ware grootte zijn immers een schaars en kostbaar goed”

waarnemingen sterken het vertrouwen dat een correct uitgevoerde CFD-simulatie als voldoende betrouwbaar wor-

Het UGent-onderzoek naar videogebaseerde branddetectie

den beschouwd om een bestaand ventilatiesysteem te op-

bundelt verscheidene videoanalyse-technieken die waarde-

timaliseren. Indien een ventilatiesysteem niet voldoet aan de

vol zijn in de zoektocht naar snelle en accurate detectie en

vooropgestelde prestatiecriteria, kunnen verschillende con-

lokalisatie van vlammen en rook. Deze videoanalysetech-

figuraties of bijkomende maatregelen geanalyseerd worden.

nieken vullen de bestaande branddetectietechnieken aan en

Een extra voordeel is dat nuttige gevoeligheidsstudies inzake

lossen problemen op die eigen zijn aan traditionele sensoren.

windinvloed, blokkeringsfactoren, falen van componenten

De overtuiging is dat beeldanalyse kan worden ingezet daar

(vb. 1 ventilator), toelaten om de impact ervan op het ventila-

waar de andere detectoren tekortschieten. Videogebaseer-

tiesysteem weer te geven.

de detectie kan detecteren van op afstand (zowel binnen als buiten), nuttige brandinfo genereren en ook worden ingezet

GEBRUIK VAN VIDEOBEELDEN

om andere nuttige informatie uit de omgeving te onttrekken.

Een voorbeeld hiervan is het bepalen van de aanwezigheid

Voor verdere analyse van de proeven in de Craeybeckxtunnel

van personen in de ruimte (bv. tunnel) waar de brand is ge-

werden vanuit verschillende standpunten video-opnames

detecteerd.

gemaakt voor het volgen van de rook- en vlamverspreiding in de tunnel (Figuur 4). Universiteit Gent werd hiervoor bij-

Detectie is meestal de eerste stap in een intelligent video-

gestaan door FLIR en Araani, beiden actief in het domein

bewakingssysteem en is ook vaak de moeilijkste. Door ruis,

van videoanalyse. In combinatie met de beelden die het

schaduwen, lichtveranderingen en andere artefacten in de

Vlaams Tunnel- en Controlecentrum (VTC) kan aanleveren

opgenomen videosequenties is het ontwikkelen van een be-

31

Figuur 4. Foto van de opnames van de videobeelden door FLIR en Araani.

trouwbaar detectiesysteem een enorme uitdaging. Ook de

DANKWOORD

kwaliteit/bruikbaarheid van tunnelbeelden, zoals deze gemaakt tijdens de proeven in de Craeybeckxtunnel, blijkt af-

De auteurs wensen de heren Kristof Goris en Maarten Van

hankelijk te zijn van verscheidene omgevingsparameters. In

Eekert (Agentschap Wegen en Verkeer) te bedanken voor de

tegenstelling tot wat gebeurt in het werk van vele andere

uitnodiging en uitstekende organisatie van de brandproeven.

onderzoekers wordt de door UGent voorgestelde optimali-

De auteurs bedanken ook de heren Steven Verhoeven (Cam-

satie voor de detectie van vlammen en rook niet uitgevoerd

pus Vesta) en Dirk Verschueren (Brandweer Antwerpen) voor

in de diepte, maar wordt onderzoek gevoerd in de breedte.

de opleiding en begeleiding, zodat de brandproeven in alle

De focus ligt met andere woorden niet zo zeer op het krach-

veiligheid konden worden bijgewoond.

tiger maken van bestaande visuele detectiealgoritmes, maar op het gebruiken en samenvoegen van verschillende types

REFERENTIES

van informatie en de meerwaarde die hiermee gecreëerd kan worden. Door het samenvoegen van de verschillende typen

[1] B. Merci and M. Shipp, ‘Smoke and heat control for fires in large car parks: Lessons learnt from research?’,

informatie, afkomstig van verschillende typen sensoren, kan vaak een grotere detectiewinst worden geboekt. Elk type

Fire Safety Journal, Vol. 57, pp. 3-10 (2013).

sensor heeft zijn eigen specifieke problemen, die gecom-

[2] http://multimedialab.elis.ugent.be/rabot2012/

penseerd kunnen worden door een ander type sensor. In de

[3] http://www.imfse.ugent.be

Craeybeckxtunnel werd om deze reden door FLIR ook ther-

[4] http://studiegids.ugent.be/2014/NL/FACULTY/E/PGOP/ EYFIRE/EYFIRE.html

mische camerabeelden van de testen opgenomen. Toekomstig onderzoek zal ook nagaan in welke mate ook de mobie-

[5] http://www.ivpv.ugent.be/opleidingen/aanbod/ CFD2015/index.htm

le thermische camera’s van de brandweer hiervoor zouden kunnen worden gebruikt.

[6] http://www.fesg.be

SLOTBEMERKING Brandproeven zoals uitgevoerd in de Craeybeckxtunnel verschaffen een schat aan informatie. Er zijn niet alleen de visuele waarnemingen, van rechtstreeks nut voor de beheerder en

Bart Merci1, Xavier Deckers1,2 en Steven Verstockt3

de brandweer, maar ook de metingen, voor wetenschappelijk onderzoek. Door de expertise en competentie te bundelen van overheid, brandweer, academische wereld en industrie

Universiteit Gent, Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding, Bart.Merci@UGent.be

1

in Vlaanderen, allen van heel hoog niveau op wereldschaal,

2

worden de resultaten optimaal benut. De auteurs hopen dan

3

ook dat dergelijke samenwerking op regelmatige basis kan herhaald worden in de toekomst.

32

Fire Engineered Solutions Gent, xd@FESG.be

Universiteit Gent - iMinds, Vakgroep voor Elektronica en Informatiesystemen – Multimedia Lab, Steven.Verstockt@UGent.be

VOOR ELK PROBLEEM DE BESTE OPLOSSING

14 TON CAPACITEIT

ARC CAPABILITY

OP AFSTAND BEDIENBAAR

KOPPELBARE HEFKUSSENS VOOR MEER KRACHT EN HOOGTE VOLLEDIGE INTEGRATIE VAN VERSCHILLENDE PRODUKTEN

BRABO Brandbeveiliging NV

PA R T O F TM

H E AV Y R E S C U E S Y S T E M

Toekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T +32 (0)3/645.48.05 F + 32 (0)3/645.39.62 E info@brabo.be E www.brabo.be

WWW.RESQTEC.COM

CHEMPROTEX SC4

DÉ VOORKEUR VAN DE FOD BINNENLANDSE ZAKEN Op basis van de resultaten van een reeks theoretische en praktijktesten gaf de Federale overheidsdienst Binnenlandse zaken de voorkeur aan het pak SC4, aangeboden door Vandeputte, voor het beschermen tegen vloeibare chemische stoffen bij eerste interventies.

Naast de basisvereisten, waren volgende punten van doorslaggevend belang in de keuze:

EN 1149-5:2008

EXTRA STEVIGE NADEN Extra verstevigde naden bieden een goede treksterkte en garanderen een extra bescherming tegen het indringen van stoffen EN 14126:2003

ANTISTATISCH De grondstof is inherent antistatisch EN 14605:2005 TYPE 3

BREDER GEZICHTSVELD Het ruime vizier geeft de drager een breder gezichtsveld, waardoor hij de situatie makkelijker correct kan inschatten.

PRAKTISCH DESIGN

EN 1073-2:2002

Het design van het pak werd aangepast aan de bewegingen van de drager en biedt ook voldoende ruimte om het aanen uitkleden sneller te laten verlopen,, zelfs in combinatie met een persluchttoestel en brandweerkleding.

Contacteer ons en ontdek zelf alle voordelen van het SC4-pak!

SC4 SPLASH BLEU LAMINATE Art: 1019254

|

03 460 04 60

|

info@vdp.com

|

www.vdp.com

Foto: Jean-Paul Heyens

BRANDVEILIGHEID IN ONDERGRONDSE INFRASTRUCTUUR Nut van analysetools (3/4)

In deze reeks artikels bespreekt Fire Engineered Solutions Ghent een aantal concrete onderwerpen die een beter inzicht kunnen geven bij het controleren van een ontwerp/analyse. Er wordt in dit artikel dieper ingegaan op het evacuatieaspect van personen in massatransport. Meer bepaald evacuatieanalyse, strategieën, experimenten en modellering zijn belangrijke onderwerpen. Aan de hand van een voorbeeld, een brand in een ondergrondse treinlink, wordt dit geïllustreerd.

BRAND EN EVACUATIE

voor te weinig/smalle evacuatiewegen en deuren, het niet vertrouwd zijn met

Eén van de voornaamste oorzaken

de ondergronds geometrie, onduidelij-

waarbij slachtoffers vallen in geval van

ke/donkere omgeving, te beperkte sig-

brand is door het niet tijdig kunnen

nalisatie, inefficiënte RWA-systemen,

evacueren naar een plaats van relatie-

etc.

ve veiligheid.

Goed werkende veiligheidssystemen

Dit kan komen door te lange evacuatie-

en duidelijke begeleiding en procedu-

afstanden (vb tunnels, metrosystemen,

res zijn essentieel om een vlotte eva-

etc.), een te groot aantal personen

cuatie te verwezenlijken.

34

Figuur 1: Mont Blanc tunnel, ravage na de hevige brand.

EVACUATIESTRATEGIE

digheden. Hieruit kan duidelijk worden welke aspecten of zelfs details een po-

Een evacuatiestrategie is een onder-

sitieve of negatieve invloed hebben op

deel van de brandstrategie en houdt

de evacuatie.

hier rekening mee.

Zo kan bijvoorbeeld signalisatie met

In vele gevallen kan men dus het ont-

verschillende kleuren een andere im-

werp van een RWA-concept niet los-

pact hebben op het interpreteren van

koppelen van evacuatie waardoor het

het veiligheidsobject [1]. Uit experi-

als één geheel dient bekeken te wor-

menten (zie onderstaande figuur) bleek

den. Louter een evacuatiestudie uit-

dat de signalisatie met groene kleur

voeren zonder het risico van brand-

aantrekkelijker was om te evacueren

haard en verspreiding van rookgassen

dan signalisatie met een rode kleur.

te bekijken is dus niet aangewezen.

Figuur 5: Statische evacuatiesignalisatie geeft aanduiding van nooduitgang

MODELLERING EN ANALYSE VAN EVACUATIE Afhankelijk van de complexiteit van het concept dient het voorgesteld evacuatieconcept gevalideerd te worden door experimenten of simulatiemodellen. In het merendeel van de gevallen worden Figuur 2: Evacuatie richting nooduitgang.

modellen gebruikt omwille van de lage Figuur 3: Verschillende kleuren voor signalisatie

kostprijs, snelle uitvoering en heruit-

sonen in tunnelomgeving door de rook

Experimenten worden ook uitgevoerd

Het uiteindelijke doel van de evacu-

heen dienen te evacueren. Het creëren

om meer inzicht te krijgen in evacua-

atieanalyse is om inzicht te krijgen in

van logische evacuatieroutes en antici-

tiestroming en bewegingspatronen om

de maximale tijd die nodig is om het

peren op verschillende mogelijke situ-

zo evacuatiecondities te kunnen opti-

beschouwde gebouw of tunnel te

aties is een belangrijk onderdeel van de

maliseren.

evacueren. Deze evacuatie-tijd wordt

evacuatiestrategie.

Zo is o.a. belangrijk wat het effect is

dan vergeleken met de tijd die nodig is

Zo is het in tunnelomstandigheden bij-

van wandelsnelheden, type voertui-

voor de brand om onhoudbare condi-

voorbeeld belangrijk dat personen niet

gen, etc. op het samenkomen van ver-

ties te veroorzaken.

voorbij de nooduitgang lopen. Hier-

schillende rijen personen [2], [3]. Ook

Deze onhoudbare condities worden

door zouden deze personen veel lan-

de keuze van statische of dynamische

bepaald op basis van performantiecri-

ger aan onhoudbare condities bloot-

signalisatie zal het zal een andere im-

teria : dit zijn op voorhand vastgelegde

gesteld kunnen worden.

pact hebben op het verloop van de

criteria waaraan voldaan moet worden

evacuatie.

opdat het ontwerp aanvaard zou kun-

Zo bestaat er een reële kans dat per-

MENSELIJK GEDRAG EN EVACUATIE EXPERIMENTEN

voerbaarheid.

nen worden.

Figuur 4: Dynamische evacuatiesignalisatie geeft aanduiding naar nooduitgang.

Deze criteria worden bepaald op basis van regelgeving (wet), normen en

Een belangrijk onderdeel om meer

regels van goed vakmanschap. Voor-

inzicht te krijgen in evacuaties uit on-

beelden hiervan zijn minimale zicht-

dergrondse infrastructuren, is het uit-

baarheid, maximale omgevingstempe-

voeren en analyseren van reële evacu-

ratuur, toxische stoffen, radiatie, etc.

atiecondities.

Als de evacuatietijd lager is dan de tijd

Dit kan door experimenten uit te voe-

nodig om tot deze onhoudbare con-

ren waarmee meer kennis verworven

dities te komen in de tunnel dan is

wordt over het gedrag van mensen in

het beoogde doel bereikt nl alle aan-

stresserende en onduidelijke omstan-

wezigen veilig evacueren in geval van

35

brand. Is dit niet het geval, dan moe-

Het aantal mensen dat gebruikt

de interactie met rook. Ook zal de

ten maatregelen genomen worden om

moet worden voor de analyse

snelheid verlagen door hoge dicht-

deze voorwaarde te voldoen.

kan berekenend worden op twee

heden omdat de personen door

manieren:

elkaar worden gehinderd en zullen

TYPE EVACUATIE MODELLEN Het voornaamste verschil tussen de verschillende modellen, zit hem in de complexiteit van de berekeningswijze.

De keuze van het type evacuatiemodel

› Berekening door zich te baseren

personen een afstand van elkaar

op de beschikbare nuttige

willen blijven om hun privacy te be-

oppervlakte (gebouwen).

houden.

› Het aantal wordt voorgeschreven door de cliënt.

Belangrijk hierbij is dat men focust

5. Bij een evacuatie in ondergrondse infrastructuur zullen de aanwezigen meestal door een deur, trap

hangt af van de complexiteit van het

op regels van goed vakmanschap

of opening moeten evacueren. Dit

ontwerp. Afhankelijk van de software

en dat men rekening houdt met

betekent dat de evacuatie wordt

worden de volgende modellen

mogelijke overcapaciteit t.g.v.

beperkt door:

gebruikt:

bepaalde evenementen. Daarom

› De specifieke stroom van de deur,

› Analytische berekeningen voor

moet men bij het berekenen van

trap of opening. Dit uitgedrukt in

eenvoudige geometrieën. › Simulatiemodellen die al dan niet

het aantal personen conservatief omspringen met aannames.

[personen/m/s]. › De stroom door de deur, trap of

bewegingsdynamica en menselijk

opening afhankelijk van de breed-

gedrag in rekening nemen.

te van deze doorgang. Dit uitgedrukt in [personen/s].

WELKE PARAMATERS ZIJN BELANGRIJK? Voor het gebruik van bovengenoemde simulatiemodellen worden een groot aantal variërende paramaters gebruikt.

Hoe belangrijk elke paramater is, hangt af van concept tot concept. Een aantal

Figuur 6: Aantal geëvacueerde personen in functie van de tijd.

3. Geometrie infrastructuur: De

factoren komen regelmatig terug:

geometrie heeft een belangrijk

1. Pre-evacuatietijd: is de tijd die ver-

effect. Meer bepaald hebben de

strijkt tussen de start van het alarm

breedte van evacuatiewegen,

en het moment waarop de perso-

deuren, hellingen, trappen etc. een

nen zullen beginnen te evacueren.

bepalende impact.

Dit zal verschillend zijn voor elke persoon en hangt van vooral de volgende factoren [4]:

› Is het nacht of dag, slaapt men of is men wakker

› De vertrouwdheid met het gebouw of tunnel › Is men in groep

De voornaamste kenmerken van de structuur zijn: › De niveaus waar de personen op lopen; › Blokkades d.m.v. muren en objecten; › Doorgangen d.m.v. deuren, trappen en poorten.

› Type van alarm en

4.

Wandelsnelheid van personen is

evacuatiesysteem

een volgende cruciale factor. Het

› Training van het personeel op evacuatie

is belangrijk dat snelheden worden gebaseerd op internationale aan-

› Kan men het incident zien of niet.

vaarde waarden. Uit onderzoek is

2. Aantal personen: het aantal

36

Figuur 7: Evacuatiestroom van personen.

Bij de nieuwe evacuatiemodellen is de doorgang voor specifieke deuren, trappen en openingen opgenomen in de bibliotheek van de software.

TOEPASSING IN TUNNEL GEOMETRIE

gebleken dat de gemiddelde snel-

In het vorig artikel werd het prin-

personen heeft een directe impact

heid van personen rond 1.2-1.4 m/s

cipe uitgelegd van het gebruik van

of de nodige tijd om de evacuatie

ligt. Deze waarde wijzigt i.f.v. het

RWA-systemen met validatie in CFD

af te ronden.

geslacht, de leeftijd, de helling en

op een tunnel project. Om tot een vol-

BEOORDELING EN CONTROLE VAN DE RESULTATEN?

waardig besluit te kunnen komen over

Een ander punt waarmee rekening

de goede werking van de verschillen-

gehouden is het gebruikte evacuatie

de veiligheidssystemen systeem moet

management systeem. Afhankelijk van

daaraan een evacuatieanalyse gekop-

de complexiteit van de infrastructuur,

peld worden die rekening houd met de

regelmatige training van personeel,

Een analyse m.b.v. een simulatie-

gevolgen van de brandhaard en rook-

type alarm, gebruikte maatregelen

model is altijd slechts zo goed als de

verspreiding.

(zoals ingesproken boodschappen) en

gebruiker weet hoe hij/zij met het pak-

Gezien het hier gaat om een treintun-

procedure werd een distributie voor

ket dient om te springen. Dit is een

nel, dient iedereen te evacueren uit

de pre-evacuatietijd opgesteld. Voor-

groot verschil met handberekenin-

de treinstellen op de evacuatieweg

namelijk in het gebouw (e.g. station)

gen: men kan bij handberekeningen

richting de nooduitgangen (zie onder-

is deze distributie van belang omdat

erg vlug zien of iemand op de hoog-

staande figuur).

niet iedereen op eenzelfde moment

te is hoe de berekeningen dienen te

zal starten met evacueren. Echter, in

gebeuren. Evacuatie modellen aan de

bijvoorbeeld een treinstel wordt ver-

andere kant zien er altijd wel “mogelijk”

wacht dat de groep personen groten-

uit. Het nadeel is dat de gekozen pa-

De modellering werd uitgevoerd met

deels samen zullen evacueren. Dit op

rameters volledig fout kunnen zijn, en

behulp van het evacuatieprogramma

bevel van personeel aanwezig in de

dienen dus met grote zorg te worden

STEPS Hierbij werd een 2D grid struc-

trein of via een gesprokenboodschap.

nagekeken.

STEPS-MODEL

tuur gebruikt waarbij één cel overeenkomt met de grootte van één persoon.

Cellen waar objecten opstaan zoals muren en deuren worden geblokkeerd en kan men dan ook niet op bewegen.

Cellen waar rails opstaan zullen perso-

“Het creëren van logische evacuatieroutes een belangrijk onderdeel van de evacuatiestrategie”

nen vertragen.

UITWERKING CONCEPT

5 KRITISCHE VRAGEN?

ting de nooduitgang. Omwille van de

De evacuatieanalyse werd uitgevoerd

FESG stelt voor volgende 5 kritische

slechte zichtbaarheid en hoogte ver-

voor verschillende scenario’s die elk

vragen steeds te stellen bij een beoor-

schil tussen evacuatie pad en railniveau

apart gemodelleerd werden (e.g. ver-

deling van een dergelijk rapport.

werd geen rekening gehouden met

schillende type rookverspreiding, wind,

1.

Heeft men de potentiële risico’s

eventueel oversteken via cross passa-

brandhaarden, aantal personen, af-

voldoende bekeken vooraleer over

ges naar de andere kant van de tunnel.

stand tussen evacuatiedeuren, type

te gaan naar de evacuatieanalyse?

Bij het ingeven van de voornaamste

verlichting, etc.). Op basis van deze

2.

Wat is de doelstelling van de si-

parameters werd er rekening gehou-

verschillende scenario’s kan een in-

mulatie? Op welke vraag dient een

den met het beoogde publiek volgens

terval voor evacuatietijden gegeven

antwoord gevonden te worden?

een distributie. Deze personen kunnen

worden en kunnen kosten-baten ana-

Louter en alleen evacuatietijd of

gedesoriënteerd zijn door de vreemde

lyses uitgevoerd worden om het meest

ook potentieel gevaar van perso-

en mogelijks donkere omgeving. Daar-

optimale systeem te bepalen. Op dit

nen die door de rook moeten eva-

om werd een verlaagde voortbewe-

onderwerp wordt daarom in volgend

cueren?

gingsnelheid in rekening gebracht.

artikel dieper ingegaan.

Voor dit ontwerp werd er rekening gehouden met 1 evacuatieweg rich-

Figuur 8: Evacuatie treinstel in tunnel.

37

3. Welke scenario’s zijn belangrijk en

doende duidelijke wijze te rapporteren

[2] M. O. e. al., „Carriage Evacuations

welke kunnen een grote impact

en te integreren in een brandveilig-

in local, public tail transportation

hebben op personenveiligheid?

heidsconcept.

systems in case of fire –

4. Hoe gaat men om met de invloed

Daarnaast werden er 5 kritische vragen

Experiments, Findings and Human

van verschillende type verlichting,

meegegeven die door de brandweer

signalisatie, richtlijnen? Zijn er cor-

kunnen worden gesteld bij het beoor-

recte

delen van dergelijke berekeningen en

procedures

uitgeschreven

voor alle beoogde scenario’s?

analyse.

behaviour,” Austria, 2011.

[3] K. Jong-Hoon, „Experiments of egress behaviour when subway car stops on track,” Korea, 2012.

5.

Heeft men de sensitiviteit van de

In het volgende artikel wordt dieper

[4] P. G., Evacuation Time, The SFPE

meest gevoelige input parameters

ingegaan op het geïntegreerd en over-

Handbook of Fire Protection

voldoende

koepelend concept van risicoanalyse

Engineering, 4th Edition, Section 3,

en kosten baten analyses. Een goede

Chapter 12, page 355-373, United

combinatie aan maatregelen kan voor

States: SFPE, 2008.

bekeken

en

onder-

bouwd?

Er zijn nog andere elementen die een

een optimalisatie dewelke een kosten-

rol spelen bij de correctheid van een

besparing en veiligheidsverhogen kan

evacuatieanalyse, maar als deze vragen

teweeg brengen.

niet bevredigend beantwoord kunnen worden, kan dit als een teken zijn dat

BRONNEN

de rapportage grondig dient te worden herbekeken of dat het nuttig kan zijn dat een 2

de

partij een onafhankelijke

controle zou uitvoeren.

[1] D. Nilsson, A framework – The

B. Van Weyenberge & X. Deckers

Theory of Affordances, Lund University, 2009.

www.FESG.be

CONCLUSIE In dit artikel werd aangegeven hoe een

WIE IS FIRE ENGINEERED SOLUTIONS GHENT?

evacuatie analyse en modellering kan

FESG is een onafhankelijk studiebureau brandveiligheid, gespecialiseerd in

worden gebruikt als hulpmiddel om op

performantie-gerichte oplossingen.

een objectieve wijze een goede uit-

Als spin-off van de Universiteit Gent, is er een rechtstreekse implementatie

spraak te doen over het veiligheidsni-

van de laatste onderzoeksresultaten.

veau van de personen aanwezig in de

Naast een tak brandveiligheid in gebouwen, industrie, parkings en tunnels,

tunnel.

zorgt de tak opleiding voor de verspreiding van kennis door aanwezigheid

Hierbij is het de taak van de brand-in-

op seminaries, verzorgen van cursussen en artikels.

genieur om de resultaten op een vol-

Foto: Pieter Maes

38

AUTOVERZEKERING BRANDWEERLIEDEN GOEDKOPER! Protectas heeft voor u als brandweerman of –vrouw extra gunstige voorwaarden voor uw autoverzekeringen (en dit zowel voor uzelf als voor uw gezinsleden). Aan goede bestuurders kunnen we een tarief aanbieden dat tot de beste van de markt behoort en bovendien geniet u van de service van een professionele makelaar. Zo betaalt u niet te veel maar staat u ook niet alleen in geval van schade.

BRANDVERZEKERING BRANDWEERLIEDEN GOEDKOPER! U, brandweerman of –vrouw, bent expert op het gebied van brandbestrijding én brandpreventie.

Tegenover een kleiner risico staat een lagere premie. Daarom biedt Protectas brandweerlieden aangesloten bij een beroeps- of een vrijwilligerskorps, een bedrijfskorps of een federatie, een brandverzekering aan tegen unieke voorwaarden.

Wij nemen als voorbeeld iemand die in Aalst (postcode 9300) woont.

Het gaat om een aanpalende woning of een appartement, met beveiligingsinstallatie of gepantserde deur. .

Gebouw Inhoud Diefstal Als eigenaar Als huurder

Formule 1

Formule 2

Formule 3

Formule 4

Formule 5

Formule 6

150.000 EUR 50.000 EUR 25.000 EUR 214,14 EUR 173,74 EUR

180.000 EUR 60.000 EUR 30.000 EUR 256,42 EUR 207,94 EUR

240.000 EUR 80.000 EUR 40.000 EUR 337,71 EUR 273,07 EUR

300.000 EUR 100.000 EUR 50.000 EUR 421,45 EUR 340,65 EUR

360.000 EUR 120.000 EUR 60.000 EUR 475,81 EUR 408,23 EUR

420.000 EUR 140.000 EUR 70.000 EUR 554,65 EUR 475,81 EUR

De premies zijn inclusief waarborg natuurrampen en taksen - Risicogebieden natuurrampen = aangepaste voorwaarden.

Verzekerde waarden > formule 6 zijn eveneens mogelijk.

Familiale- en autoverzekering voor brandweerlieden ook goedkoper.

ANTWOORDSTROOK Ja, ik ben geïnteresseerd in uw uniek aanbod.

Ik ben nog geen klant bij Protectas.

Gelieve mij informatie voor mijn private verzekeringen te bezorgen op volgend adres: Ik ben reeds klant bij Protectas.

Gelieve mij informatie voor mijn autoverzekeringen te bezorgen op volgend adres: Naam: ………………………………. Voornaam: …………………………………

Adres: ………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….

Tel : ………………………………. Korps: ……………………………………...

Stuur deze antwoordstrook naar Protectas, Zelliksesteenweg 12 te 1082 Brussel of bel voor meer informatie op het nummer 02/465.91.01 of fax: 02/468.02.34 of e – mail : Info@Protectas.be Registratienummer CDV 16896

De In-Map software, werd ontwikkeld vanuit het perspectief dat werklast moet kunnen verminderd worden door activa en activiteiten te groeperen rond “interactieve” grondplannen.

In-Map werd ontwikkeld met het doel om een algemeen “platform” te bekomen voor bedrijven, waarop verschillende activiteiten kunnen aangemaakt en opgevolgd worden.

Ook voor de brandweer is een vermindering van de werklast mogelijk. Hierbij kan ook zeer flexibel gewerkt worden met een vereenvoudiging van de werkverdeling tussen de brandweer en externe partners.

De eerste “laag” die werd ontwikkeld is gespecialiseerd om in de printer-omgeving en binnen grotere bedrijven, de kosten en workflows onder controle te krijgen.

Wat mag U zich hierbij voorstellen bij de activiteit brandweer ?

Grotere klanten zoals Konica, OKI etc werken met de In-Map software om automatisch printerparken op te volgen, kosten te berekenen, tijdig toners te leveren, optimaliseringen door te voeren etc.

Digitalisering van de interventieplannen.

Werklastvermindering door deze deels te verschuiven naar de bedrijven toe.

Flexibiliteit in de samenwerking met Uw externe partners.

Een cloud platform waardoor het mogelijk is om logins en paswoorden aan de deelnemende bedrijven te sturen - hierdoor is het zeer eenvoudig om met de software te starten en is er geen installatie nodig. Alle data ingave en opvragingen gebeuren in een browser.

Graag zijn wij bereid om een en ander toe te lichten via een gesprek of bezoek.

Het systeem is platform-onafhankelijk : Mac - PC Grondplannen zijn gemakkelijk importeerbaar via upload van jpeg’s of het nemen van foto’s via een iPad.

Aarzel dus niet om contact met ons op te nemen op Tel. 09-381 33 13 Gsm 0478-280 233 thomas.dekesel@in-map.com Welcome …

Main Company Reports

Admin

ting

Customer…

Customers

Assets Maps Overlays Other

Floor 2

Floor 1

100%

search by

ation(156)

Save

o site 1 (11) Demo building (11) Demo floor 1 (7) Demo floor 2 (4)

Print

Reset

Map view List view

Het systeem kan voor andere taken gebruikt worden, zoals nu reeds het geval is. De software is een “platform” waarbij “lagen” toegevoegd worden.

Brandweer is een aparte laag en hierbinnen kan data opgeslagen worden, zoals : Feedback Log in • gevaren-zones • bibliotheken met bepaalde activa, brandblussers, sprinklers etc. bestaan of zijn altijd later aan te maken.

Make/Mode

Gebruiksviendelijk. Activa kunnen eenvoudig “gesleept” en verplaatst worden : van 1 gebouw op een bepaalde verdieping, naar een gebouw op een andere site en andere verdieping.

t…

Type to search asse

Automatische rapportering ivm activa etc.

Opvolging van versies Opvolging van deadlines import van bestaande data to add NEW browser pannel) button (location click on ase ple RT STA TO R pannel.

ATION BROWSE in the list of the LOC select floorplan

Layers

ting (11)

ic (11) (7)

floorplan or

www.clavisbooks.com Geniet nu van 15% korting op deze leuke boeken over de brandweer.

Ideaal om jouw (klein)kinderen te laten zien wat een brandweerman precies doet!

Meer weten? Ga naar www.brandweervlaanderen.be, log in met je gebruikersnaam en wachtwoord, ga naar ‘diensten’ en klik dan op ‘speciale acties voor leden’.

Een brandweerkazerne om open te vouwen In dit boekje kun je van alles zoeken en goed naar de prenten kijken. Maar je kunt het boekje ook helemaal openvouwen.

Zo krijg je een echte minibrandweerkazerne!

Een origineel boekje én een brandweerkazerne voor kinderen vanaf 2 jaar.

ISBN 9789044823400 - Vanaf 2 jaar - Prijs: € 7,60 i.p.v. € 8,95

De brandweerman Een brand kan heel gevaarlijk zijn.

Gelukkig bestaan er brandweermannen! Ze springen in hun speciale pakken en zijn met hun brandweerwagen een-twee-drie bij de brand.

Maar ze helpen mensen ook op andere manieren ...

Een vlot informatief boek op kleuterformaat over de brandweer.

ISBN 9789044808148 - Vanaf 4 jaar - Prijs: € 12,70 i.p.v. € 14,95

Mijn papa is een held Joost mist zijn vader, die een jaar geleden gestorven is, heel erg. Mijn papa is een held, vindt Joost, want als brandweerman heeft hij veel mensen geholpen. Een fel en sober verhaal over een jongen die het erg moeilijk heeft met de dood van zijn vader.

ISBN 9789044817478 - Vanaf 10 jaar - Prijs: € 12,70 i.p.v. € 14,95

slim tanken

Universitaire campus

Hospitaal

Station Bibliotheek

Museum

Kantoorgebouw

Uw partner in passieve brandbescherming voor gebouwen.

Promat International NV Bormstraat 24, 2830 Tisselt | T 015 71 33 51 F 015 71 82 29 | info@promat.be | www.promat.be

Dankzij Brandweer Vlaanderen geniet u bij DATS 24 een persoonlijke korting van 1 eurocent per getankte liter.

Hoe tankt u met uw extra korting?

1. Vraag uw tankkaart aan op customer.dats24.be/nl/tankkaart-aanvragen.

2. Vul uw kortingcode exact in.

3. Gebruik uw persoonlijke tankkaart en u geniet altijd en overal uw maximale korting. *

Download de gps-coördinaten

Tank met voordelen

Pomp gratis uw banden op

U vindt een overzicht van al onze

Elke keer dat u tankt bij DATS 24,

In de DATS 24-tankstations kan u

tankstations op dats24.be.

tankt u:

gratis uw banden oppompen.

En u kan de gps-coördinaten van

• snel en efficiënt

Rijden met de juiste banden-

elk station downloaden.

• veilig en comfortabel

spanning is veiliger, u verbruikt

Zo weet u altijd en overal waar u

• voor lage prijzen, altijd en overal

minder én uw banden rijden

tankt voor lage prijzen.

• in een nationaal netwerk

verder. Slim, toch?

• met aandacht voor het milieu

* Uw maximale korting inclusief uw persoonlijke korting is begrensd op 16 cent per liter t.o.v. de officiële prijs.

Vragen? sales@dats24.be

dats24.be

42

LICHTFRONT Van Nieuwpoort, aan de Noordzee, tot Ploegsteert, net over

Langs het traject stonden nog tientallen binnen- en buiten-

de taalgrens, is op vrijdag 17 oktober 2014 over meer dan 80

landse prominenten. In Ploegsteert waren ook koning Filip en

kilometer een front van vuur getrokken, langs de frontlijn van

koningin Mathilde aanwezig. Verrassend: kroonprinses Elisa-

de Eerste Wereldoorlog. 8 400 fakkeldragers stonden langs

beth las een vredesboodschap voor in de drie landstalen. De

de oude frontlijn. Het werd een indrukwekkend spektakel om

redactie was aanwezig in Ploegsteert en was er ook getuige

stil van te worden.

van dat de brandweer van Ieper een ‘Last Post’ bracht vanuit deze locatie. Het was een zeer emotioneel moment en ook een uniek moment dat de klaroenblazers van de brandweer van Ieper een ‘Last Post’ brengen op een locatie buiten Ieper.

Naast de duizenden fakkeldragers daagden ook veel toeschouwers op. Nochtans was vooraf opgeroepen om het evenement zoveel mogelijk van thuis uit te volgen, of op groot scherm in een van de tien deelnemende gemeenten.

Uiteindelijk leidde de volkstoeloop niet tot noemenswaardige problemen.

Auteur en foto’s: Jean-Paul Heyens Lichtfront is het eerste grote participatief evenement van de Provincie West-Vlaanderen in het kader van haar WOI-herdenkingsprogramma GoneWest. Het spektakel begon aan het sluizencomplex in Nieuwpoort, waar de IJzervlakte 100 jaar geleden onder water werd gezet. Aanwezig waren de vier regionale minister-presidenten: Geert Bourgeois (Vlaanderen), Paul Magnette (Wallonië), Olivier Paasch (Duitstalige Gemeenschap) en Rudi Vervoort (Brussel).

Op negen symbolische plaatsen was er een vuurspektakel.

In Diksmuide stak de 100-jarige Anna Vuylsteke de projectie van de Namenlijst op. Die Namenlijst is de lijst van 600 000 slachtoffers die op Belgisch grondgebied zijn gesneuveld.

43

44

BRANDWEER CHALLENGE FLUVIA POST WAREGEM 2014 Op 6 september 2014 was het weer zover: De start van de 3e editie van onze challenge. ‘s Morgens was er een MTB tour. De deelnemers hadden de keuze tussen 15 km - 35 km en 55 km. Niettegenstaande er dezelfde dag verschillende MTB-tours doorgingen in de streek, was er een goede opkomst Omstreeks 12.00 kwamen de verschillende ploegen toe. Na de briefing om 12.15 stond iedereen om 12.45 klaar aan de start. Het startsein werd rond 13.00 gegeven.

De deelnemers legden eerst een behendigheidsproef af, daarna werd nog een ereronde gereden langs de meegereisde supporters. Daarna fietsten de sportievelingen richting Harelbeke, het provinciedomein “DE GAVERS” in.

Helaas is brw Brussel daarna naar de 5e plaats gezakt. Deze ploeg verdient echter een eervolle vermelding want in deze ploeg zat ook de oudste deelnemer: Proficiat aan Sgt majoor De Preater (55 jaar) die samen met zijn kompaan een puike prestatie neerzette en heel wat deelnemers het nakijken gaf.

Er waren 2 fietsen te verloten, ons aangeboden door sponsor “Luc Sport” uit Waregem. Dit gebeurde aan de hand van de rugnummers. Een onschuldige kinderhand trok het nummer van brw Nijlen uit de doos en de gelukkige winnaar mocht 2 fietsen mee naar huis nemen. Proficiat en dank aan “Luc Sport”!

Om 19.00 startten we een lekkere BBQ waarbij we zo’n 130 mensen mochten verwelkomen. Na de geleverde inspanninDaar aangekomen ruilden ze hun fiets om voor de kajak. Na

gen bleven organisatoren, deelnemers en supporters nog

3 km kajakken kon er snel iets gegeten en gedronken worden

gezellig napraten over deze geslaagde dag.

aan de bevoorradingspost om dan te starten aan de 8 km lo-

Dank aan iedereen die zijn steentje heeft bijgedragen aan

pen. Terug aangekomen aan de bevoorradingspost moesten

deze geslaagde editie! Dank zij jullie is alles vlekkeloos ver-

ze terug de op fiets om de laatste 25 km af te leggen.

lopen.

Vanaf het begin zagen we dat 5 ploegen aan elkaar gewaagd waren. Na het lopen lag brw Gent op kop gevolgd door Nij-

Auteur: Marc De kaestecker

len, Brussel, Gent (2e plaats) en nog eens Gent (3e plaats).

Foto’s: Nico Geneyn

De foto’s kan je zien op site Brandweer Waregem /challenge 2014: https://plus.google.com/photos/110815761033361962927/albums/6056252278512258657?banner=pwa

45

46

NIEUWE BRANDWEERVOERTUIGEN IN VLAANDEREN Rosenbauer Panther

De rubriek “Nieuwe brandweervoertuigen in Vlaanderen” wordt samengesteld door Kpt. Jean-Paul Heyens (BW Sint-Gillis-Waas).

Bijkomende technische informatie kan bekomen worden bij: jeanpaul.heyens@brandweervlaanderen.be

Defensie

VOERTUIG Merk: ROSENBAUER / Type: PANTHER 6x6 CAS Het betreft een chassis speciaal ontworpen voor crashtenders.

OPBOUW - Onderstel: Rosenbauer - 36.700 LHD ECE / 6x6 - Bestuurderscabine: Originele Rosenbauer cabine voor chauffeur en 3 bijrijders + 2 reserveplaatsen.

- De watertank heeft een inhoud van 10 000 liter netto te verspuiten.

POMP - Schuimstoftank: De tank voor het schuimvormend middel (SVM) heeft een inhoud van netto te verspuiten 600 liter.

- Brandweerpomp: De pomp wordt aangedreven door een “POWER-DIVIDER” die zorgt voor een perfecte aandrijving van de pomp en uitstekende “PUMP and ROLL” kenmerken heeft. Op elke rijsnelheid kan het volle debiet bereikt worden.

- Schuiminstallatie: De pomp is voorzien van een automatisch werkende schuiminstallatie, werkend over het volledige pompbereik.

Met dank aan de firma Fire Technics N.V. (Oostende), in het bijzonder de heer Koen Deschacht en fotografie Kpt. Jean-Paul Heyens.

47

Schuimautopomp

Brandweer Total Raffinaderij Antwerpen

VOERTUIG Merk: DAF / Type: FAT CF85 - 6x4 - Originele cabine met 2 zitplaatsen - Motorvermogen: 340 kW of 460 pK – Euro 5 - Wielbasis 3 850 mm - Met Ad-Blue - Versnellingsbak ZF AS Tronic

OPBOUW - Rosenbauer CBS modulaire structuur uit aluminium, schuimtank 12 000 liter uitgevoerd in kunststof

POMP - Merk: Rosenbauer / Type: lage druk R600 in brons - Debiet: 6 000 liter / min bij 10 bar - Digitaal bedieningspaneel voor bediening van de pomp en het schuimmengsysteem, voorzien van leidingschema op - Haspels links en rechts met automatisch oprolsysteem - Met pompdrukregelaar voor verschillende drukken instelbaar Met dank aan de firma Fire Technics N.V. (Oostende), in het bijzonder de heer Koen Deschacht en fotografie Kpt. Jean-Paul Heyens.

Schuimwagen

Bedrijfsbrandweerdienst Total Antwerpen

VOERTUIG Merk: Mercedes-Benz / Type: atego 1218

OPBOUW Constructeur: Brandweervoertuigen Dias en Zn N.V. (Stekene) Cabine: Vooraan: enkele cabine met zitplaatsen voor 2 personen Kastopbouw: Kast met 9 rolluiken en verschillende draaiplatformen Elektriciteit: Dak: Lichtbalk met 7 LED-lampen en Martinhoorn / Grill: 2 LED flitsers / Zijkanten: op de kast, boven de rolluiken telkens 3 LED-lampen en 1 blauwe lamp op de hoeken / Achteraan: verkeersgeleider met 8 eenheden en 2 LED verlichtingseenheden

POMP 5 uitgangen voor schuim en 5 ingangen voor water, schuimtank: 2.500 liter, schuimmenger: 4x menger Z8 Met dank aan de firma Brandweervoertuigen Dias en Zn N.V. en fotografie Kpt. Jean-Paul Heyens.

48

© C. Zaglia

Gallet F1 XF Brandweerhelm

Uw inzet redt levens.

MSA beschermt uw leven.

Omdat uw veiligheid onze prioriteit is, introduceert MSA de nieuwe Gallet F1 XF Brandweerhelm: innovatieve geïntegreerde verlichting voor optimaal zicht, instelbare hoogwaardige veiligheidsbril met universele pasvorm, nieuw ontworpen binnenwerk voor optimaal comfort…

Betrouwbaar. Duurzaam. Gallet F1 XF.

MSA BELGIUM BVBA Telefoon: +32 (0)3 491 91 50 e-mail: info.be@MSAsafety.com

www.MSAsafety.com

Omdat elk leven een doel heeft...