ՀԱՆԳՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ՔՐԻՍՏՈՍՈՒՄ

ԱՍՏՎԱԾԱՇՆՉԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅԱՆ ՁԵՌՆԱՐԿ ՇԱԲԱԹՕՐՅԱ ԴՊՐՈՑԻ ՀԱՄԱՐ Հուլիս, օգոստոս, սեպտեմբեր 2021թ.

ՀԱՆԳՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ՔՐԻՍՏՈՍՈՒՄ Ջերալդ և Շանթալ Քլինքբեյլներ

Բովանդակություն Դաս 1. Դաս 2. Դաս 3. Դաս 4. Դաս 5. Դաս 6.

Ապրելով 24/7 հասարակությունում . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Անհանգիստ ու խռովարար. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Անհանգստության արմատները. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Հանգստի գինը. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 «Ինձ մո՛տ եկեք… » . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Հանգստություն գտնելընտանեկան հարաբերություններում. . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Դաս 7. Հանգիստ, փոխհարաբերություններ եվ վերականգնում . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Դաս 8. Ա­զատ՝ հանգս­տա­նա­լու հա­մար . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Դաս 9. Հանգստի ռիթմերը . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Դաս 10. Շաբաթօրյա հանգիստ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Դաս 11. Ձգտելով ավելիին. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Դաս 12. Ան­հան­գիստ մար­գա­րեն . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Դաս 13. ­Վերջ­նա­կան հան­գիստ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

ՀԱՆ­ԳԻՍՏ՝ ԱՆ­ՀԱՆ­ԳԻՍՏ­ՆԵ­ՐԻ ՀԱ­ՄԱՐ Թռիչքն ան­խա­փան էր ան­ցել մինչև այն պա­հը, երբ կա­պի­տա­ նը թռիչ­քի կա­ռա­վար­ման դի­տա­կե­տից հայ­տա­րա­րեց, որ ինք­նա­ թի­ռը պետք է անց­նի մեծ փո­թոր­կի մի­ջով․ «Խնդ­րում եմ ամ­րաց­նել ամ­րա­գո­տի­նե­րը։ Մենք մի ո­րոշ ժա­մա­նա­կով լար­ված ըն­թաց­քի մեջ ենք լի­նե­լու»: Ա­պա օ­դա­չու­նե­րի խցի­կից լսվող ձայ­նը լռեց, և հայ­ տա­րա­րու­թյունն ա­վարտ­վեց: Կարճ ժա­մա­նակ անց ինք­նա­թիռն սկսեց ուժ­գին ցնցվել՝ ճա­նա­ պարհ հար­թե­լով փո­թոր­կի մի­ջով: Բաց­վե­ցին գլխա­վերևում գտնվող բեռ­նախ­ցիկ­նե­րը, մար­դիկ լար­ված նստած էին ի­րենց տե­ղե­րում: Ինք­նա­թի­ռը մեկ ան­գամ ևս խիստ ցնցվեց, և հան­կարծ հետևի հատ­վա­ծից ինչ-որ մեկն ուժ­գին ճչաց: Մի քա­նիսն ար­դեն պատ­ կե­րաց­րին, որ ինք­նա­թի­ռի թևե­րը վնաս­վել են, և­ որ այն թա­փով ընկ­նում է: Բո­լոր ուղևոր­նե­րը տագ­նա­պած ու սար­սա­փա­հար էին: Բո­լո­րը, բա­ցի մի փոք­րիկ աղջ­նա­կից, ո­րը նստած էր ա­ռա­ջին շար­քի է­կո­նոմ կար­գում: Նա խո­րա­սուզ­ված նկա­րում էր ծա­լո­վի սե­ղա­նի ա­ ռաջ։ Նա ստեպ-ստեպ դուրս էր նա­յում փոքր պա­տու­հա­նից՝ դի­տե­ լով կայ­ծա­կի հզոր բռնկում­նե­րը, և­ա­պա շա­րու­նա­կում էր նկա­րել: Մի փոքր հե­տո, ո­րը հա­վեր­ժու­թյուն թվաց ուղևոր­նե­րին, ինք­նա­ թի­ռը վեր­ջա­պես վայ­րէջք կա­տա­րեց նշա­նակ­ված վայ­րում: Ուղևոր­ նե­րը ցնծում էին. նրանք ծա­փա­հա­րում էին՝ թեթևա­ցած շունչ քա­շե­լով, և­ե­րախ­տա­պարտ էին, որ վեր­ջա­պես հայտն­վե­ցին գետ­նի վրա: Փոք­րիկ աղ­ջի­կը դա­սա­վո­րում էր պա­յու­սա­կը և ս­պա­սում, որ ուղևոր­նե­րը լքեն ինք­նա­թի­ռը, երբ ուղևոր­նե­րից մե­կը նրան հարց­ րեց, թե արդ­յոք նա չվա­խե­ցա՞վ: Ինչ­պե՞ս կա­րող էր նա այդ­քան հան­գիստ նստել նման հզոր փո­թոր­կի ժա­մա­նակ, երբ ինք­նա­թիռն ուժ­գին այս ու այն կողմ էր տա­րու­բեր­վում: «Ես չէի վա­խե­նում,-պա­ տաս­խա­նեց աղ­ջի­կը զար­մա­ցած տղա­մար­դուն,-ո­րով­հետև օ­դա­ չուն իմ հայ­րիկն է, և­ես գի­տեի, որ նա ինձ տուն է տա­նում»: Ան­հանգս­տու­թյունն ու վա­խը հա­ճախ գնում են ձեռք ձեռ­քի: Ապ­րե­լով մի աշ­խար­հում, որ­տեղ մարդ­կանց զգա­լի մասն ապ­րում է 24/7 ծան­րա­բեռն­վա­ծու­թյամբ, մենք կա­րող ենք իս­կա­պես ան­ հանգս­տու­թյուն ու վա­խեր ու­նե­նալ կյան­քում: Ո՞վ չի ժա­մա­նակ առ ժա­մա­նակ պայ­քա­րում վա­խի ու ան­հանգս­տու­թյան, ինչ­պես նաև ա­պա­գա­յի ա­նո­րո­շու­թյան դեմ: Անց­յա­լը մնա­ցել է հետևում, ներ­կան ըն­թաց­քի մեջ է, իսկ ա­հա ա­պա­գան լի է հար­ցե­րով, և­այս ան­կա­յուն աշ­խար­հում պա­տաս­խան­նե­րը, գու­ցե, չլի­նեն այն, ինչ մենք ենք ցան­կա­նում լսել: Մենք լար­ված հարց ենք տա­լիս մեզ՝ կա­րո՞ղ ենք 

3

արդ­յոք սահ­մա­նել ա­ռա­ջի­կա վերջ­նա­ժամ­կետ­նե­րը, մու­ծել հեր­թա­ կան վար­ձավ­ճար­նե­րը, դպրո­ցա­կան վճար­նե­րը, կամ կդի­մա­նա՞ն մեկ այլ փո­թոր­կի մեր աղմ­կոտ, վի­ճա­բա­նու­թյուն­նե­րով ու­ղեկց­վող ա­մուս­նու­թյուն­նե­րը: Մեզ ան­հանգս­տաց­նում է այն հար­ցը, թե կշա­ րու­նա­կի՞ Աստ­ված սի­րել մեզ, չնա­յած այն բա­նին, որ նո­րից ու նո­ րից «հիաս­թա­փեց­նում ենք» Նրան: Այս ե­ռամս­յա­կում մենք դի­տար­կե­լու ենք այդ վա­խե­րից ո­րոշ­նե­ րը: Այս գիր­քը` «­Հանգս­տու­թյուն Քրիս­տո­սում», պար­զա­պես ու­սում­ նա­կան ձեռ­նար­կի վե­րա­գիր չէ և­ ոչ էլ ա­վե­տա­րան­չա­կան ար­շա­վի կամ ճամ­բա­րա­յին հան­դիպ­ման հրա­պու­րիչ լո­գո­տիպ: Քրիս­տո­սում հան­գիստ առ­նե­լը կեն­սա­կեր­պի խոս­տում­նե­րի այն բա­նա­լին է, որ խոս­տա­ցել է Քրիս­տոսն Իր հետևորդ­նե­րին. «­Գո­ղը գա­լիս է միայն գո­ղա­նա­լու, մոր­թե­լու և­ոչն­չաց­նե­լու հա­մար, սա­կայն Ես ե­կա, որ Իմ ոչ­խար­նե­րը կյանք ու­նե­նան և­ա­ռատ կյանք» (­Հով­հան­նես 10.10)։ Երբ հե­ղի­նակ­ներն աշ­խա­տում էին ու­սում­նա­սի­րու­թյան այս ձեռ­նար­կի վրա, հան­կարծ հաս­կա­ցան, թե որ­քան կարևոր տեղ է զբա­ղեց­նում հանգս­տի գա­ղա­փարն աստ­վա­ծաշնչ­յան աստ­վա­ծա­ բա­նու­թյան մեջ: Հան­գիս­տը կապ­ված է փրկու­թյան, շնորհ­քի, ա­ րար­չա­գոր­ծու­թյան ու շա­բա­թի հետ, ինչ­պես նաև ննջեց­յալ­նե­րի վի­ճա­կի մա­սին մեր պատ­կե­րա­ցում­նե­րի, Քրիս­տո­սի մո­տա­լուտ գա­լուս­տի և շատ այլ գա­ղա­փար­նե­րի հետ: Երբ Հի­սու­սը մեզ ա­ռա­ջար­կում է գնալ Իր մոտ և հան­գիստ գտնել (­Մատ­թեոս 11.28), Նա միայն ա­շա­կերտ­նե­րին կամ վաղ քրիս­տո­նեա­կան ե­կե­ղե­ցուն չէ որ դի­մում է: Նա տե­սավ գա­լիք սե­ րունդ­նե­րին, որ հի­վանդ էին մեղ­քով, հոգ­նա­տանջ ու քայ­քայ­ված, տե­սավ պայ­քա­րի թո­հու­բո­հում գտնվող մարդ­կանց, որ հանգս­տու­ թյան Աղբ­յու­րի կա­րիքն ու­նեին։ Այժմ, երբ դուք ու­սում­նա­սի­րում եք այս ե­ռամս­յա­կի շա­բա­թօր­յա դա­սե­րը, չմո­ռա­նաք գնալ և հան­գիստ գտնել Նրա­նում: Ի վեր­ջո, մենք պետք է հաս­կա­նանք, որ մեր երկ­ նա­յին Հայ­րը վե­րահս­կում է ա­մեն ինչ և պատ­րաստ է անվ­տանգ տուն հասց­նել մեզ: Շան­թալ և Ջե­րալդ Քլինք­բեյլ­նե­րը ա­մուս­նա­կան զույգ են և­աշ­խա­տում են միա­սին: Շան­թալն Է­լեն Ուայ­թի ժա­ռան­գու­թյան ինս­տի­տու­տի ա­սո­ցիա­ ցիա­յի տնօ­րենն է։ Նա ծա­գու­մով Հա­րա­վա­յին Աֆ­րի­կա­յից է: Իսկ Ջե­րալ­դը Ադ­վեն­տիստ Ռև­յու Մի­նիսթ­րիզ ամ­սագ­րի ա­սո­ցիա­ցիա­յի խմբա­գիրն է և Էնդր­յու­սի հա­մալ­սա­րա­նի Հին Կ­տա­կա­րա­նի և հին Մեր­ձա­վոր Արևել­քի ու­ սում­նա­սի­րու­թյուն­նե­րի պրո­ֆե­սոր։ Ծն­վել և մե­ծա­ցել է Գեր­մա­նիա­յում: 4

­ԴԱՍ 1 ՀՈՒ­ՆԻ­ՍԻ 26 – ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 2

ԱՊՐԵԼՈՎ 24/7 ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Ծնն­դոց 2.1-3, Ե­րե­միա 45.1-5, Ելք 20.11, Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 7.12, Մար­կոս 6.30-32, Ծնն­դոց 4.1-17։ Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Իմ ան­ձը ցան­կա­նում և փա­փա­գում է Տի­րոջ սրահ­նե­րը, իմ սիր­տը և­իմ մար­մի­նը ցնծու­թյամբ ա­ղա­ղա­կում են կեն­ դա­նի Աստ­ծուն» (­Սաղ­մոս­ներ 84.2)։ Տիկ-տակ, տիկ-տակ, տիկ-տակ… կա­յուն ու ա­նո­ղոք տկտկում է ժա­մա­ցույ­ցը: Ըն­դա­մե­նը եր­կու ժամ է մնում շա­բա­թի սկսե­լուն: Մե­րին տխուր հա­ռա­չեց՝ աչ­քի անց­կաց­նե­լով փոք­րիկ բնա­կա­րա­ նը: Ե­րե­խա­նե­րի խա­ղա­լիք­նե­րը դեռևս սփռված էին սեն­յա­կով մեկ, խո­հա­նո­ցում խառ­նաշ­փոթ էր, կրտսե­րը` Սա­ռան, տա­քու­թյան մեջ պառ­կած էր ան­կող­նում, իսկ ին­քը հա­մա­ձայն­վել էր վա­ղը ծա­ռա­յել ե­կե­ղե­ցում որ­պես այ­ցե­լու­նե­րին ող­ջու­նող: Իսկ դա նշա­նա­կում է, որ ի­րենք պետք է սո­վո­րա­կա­նից ե­րե­սուն րո­պե շուտ դուրս գան տա­ նից: «Իսկ ես մտա­ծում էի վա­ղը մի փոքր հանգս­տա­նալ»,- տխուր մտա­ծեց Մե­րին: Հենց այդ նույն ժա­մա­նակ Մե­րիի ա­մու­սի­նը` Ջո­շը, քա­ղա­քի մյուս ծայ­րում, խա­նու­թում հերթ էր կանգ­նել, որ վճա­րի ամ­բողջ շա­բաթ­ վա հա­մար գնած նպա­րե­ղե­նի հա­մար։ Փո­ղո­ցա­յին երթևե­կու­թյան խցա­նու­մը պար­զա­պես մղձա­վանջ էր հի­շեց­նում: Դրա­մարկ­ղի հեր­ թը եր­կար ձգվում էր: Թվում էր, թե բո­լո­րը հենց այդ պա­հին էին ո­րո­ շել կա­տա­րել ի­րենց գնում­նե­րը: «Ինչ­պե՜ս եմ ու­զում հանգս­տա­նալ, այլևս չեմ կա­րող այս­պես շա­րու­նա­կել,- ան­ձայն տնքաց Ջո­շը,- մեզ ա­վե­լին է պետք այս կյան­քում»: Մեր կյանքն անց­նում է ծան­րա­բեռն­ված ժա­մե­րի, աշ­խա­տան­քա­ յին ժա­մե­րի, բժշկին այ­ցե­լե­լու, հե­ռա­հա­ղոր­դակ­ցու­թյան մի­ջոց­նե­րով զրույց­նե­րի, գնում­նե­րի և դպ­րո­ցա­կան գոր­ծա­ռույթ­նե­րի մեջ: Ինչ էլ ­Դաս

5

որ ա­նենք, հա­սա­րա­կա­կան տրանս­պոր­տի որևէ մի­ջոց նստենք, թե ըն­թա­նանք փոք­րիկ ինք­նագ­լո­րով, մար­դա­տա­րով շրջա­գա­յենք ըն­ տա­նիք­նե­րով, մեզ շրջա­պա­տող աշ­խար­հի հետ մշտա­կան շփու­մը սպառ­նում է մեր մեջ խեղ­դել այն, ինչն իս­կա­պես կարևոր է: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք հան­գիստ գտնել այս ողջ խառ­նաշ­փո­թու­ թյան ու ի­րա­րան­ցու­մի մեջ: ՄԻԱ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ՆԻ­ՍԻ 27

Սպառված և հոգնատանջ Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 2.1-3 հա­մար­նե­րը: Ին­չո՞ւ Աստ­ված հանգս­ տի օր ստեղ­ծեց, երբ ոչ ոք դեռևս հոգ­նած չէր: ________________________________________________________________________ Նախ­քան մարդ­կու­թյու­նը կհիաս­թափ­վեր իր ինք­նա­գոհ և սթ­ րես­նե­րով լի կյան­քից, Աստ­ված հիմ­նեց նշան՝ կեն­դա­նի մի­ջոց, ո­րը միշտ ար­թուն ու զգոն կպա­հեր մեր հի­շո­ղու­թյու­նը: Դա պետք է լի­ ներ մի օր, երբ մենք կանգ առ­նեինք և­ա­զա­տո­րեն վա­յե­լեինք կյան­ քը, ո­չինչ չա­նեինք՝ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ վա­յե­լե­լով բու­սա­կա­նու­թյան, օ­դի, ջրի, վայ­րի բնու­թյան պարգևը, որ տրվել է մարդ­կանց, և­ա­մե­ նից ա­ռա­վել` փա­ռա­բա­նեինք ա­մե­նայն բա­րի շնորհ­նե­րի Ա­րար­չին: Սա մե­կան­գամ­յա հրա­վեր չէր, ո­րի ժամ­կե­տը լրա­ցավ Ե­դե­մից ար­տաքս­վե­լուց հե­տո: Աստ­ված կա­մե­նում էր հա­վաս­տիա­նալ, որ հրա­վե­րը կա­րող է դի­մա­նալ ժա­մա­նա­կի փոր­ձու­թյա­նը և­ այդ պատ­ճա­ռով Նա հենց սկզբից շա­բա­թօր­յա հան­գիս­տը շաղ­կա­պեց ժա­մա­նա­կի բուն հա­մա­կար­գին։ Եվ միշտ կլի­նի այդ հրա­վե­րը, որ­ պես­զի ա­մեն յո­թե­րորդ օր նո­րից ու նո­րից խա­ղաղ նշենք ա­րար­չա­ գոր­ծու­թյան օ­րը: Գու­ցե, այն տպա­վո­րու­թյունն ստեղծ­վի, որ մարդ­կա­յին աշ­խա­ տան­քը թեթևաց­նող այս բո­լոր սար­քա­վո­րում­նե­րով պետք է որ ա­վե­լի քիչ հոգ­նեինք ֆի­զի­կա­պես, քան հոգ­նել են մար­դիկ եր­կու հար­յուր տա­րի ա­ռաջ։ Սա­կայն այ­սօր մենք կար­ծես ա­վե­լի շատ ու­ նենք հանգս­տի կա­րիք: Նույ­նիսկ այն պա­հե­րին, երբ մենք չենք աշ­ խա­տում, ժա­մա­նակն անց ենք կաց­նում բուռն գոր­ծու­նեու­թյան մեջ: Մեզ ա­նընդ­հատ թվում է, թե ինչ-որ բա­նից ու­շա­նում ենք, և­որ­քան էլ հասց­նում ենք ա­նել, դարձ­յալ բա­վա­կա­նին ա­նե­լիք­ներ ու­նենք: Ու­սում­նա­սի­րու­թյուն­նե­րը ցույց են տա­լիս, որ մենք ա­վե­լի ու ա­ վե­լի քիչ ենք քնում, և­ որ շատ մար­դիկ մե­ծա­պես կախ­վա­ծու­թյան 6

­Դաս

մեջ են կո­ֆեի­նից: Թեև այ­սօր մենք ա­վե­լի ա­րագ գոր­ծող բջջա­յին հե­ռա­խոս­ներ ու հա­մա­կար­գիչ­ներ ու­նենք, ա­վե­լի ա­րագ գոր­ծող հա­մա­ցան­ցա­յին կապ, բայց դարձ­յալ թվում է, որ ժա­մա­նա­կը չի բա­վա­կա­նաց­նում: Ի՞նչ են սո­վո­րեց­նում հետև­յալ հա­մար­նե­րը․ ին­չո՞ւ է այդ­քան կարևոր հան­գիս­տը: Մար­կոս 6.31, Սաղ­մոս­ներ 4.8, Ելք 23.12, Բ Մ­նա­ցոր­դաց 5.14, Մատ­թեոս 11.28: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մեզ ա­րա­րող Աստ­վա­ծը գի­տեր, որ մենք պետք է ֆի­զի­կա­կան հանգս­տի կա­րիք ու­նե­նանք: Նա ստեղ­ծեց ցե­րեկ-գի­շեր շրջա­փու­լը և շա­բա­թը՝ ֆի­զի­կա­կան հանգս­տի հնա­րա­վո­րու­թյուն ա­ռա­ջար­կե­ լով մեզ: Ըն­դու­նել Հի­սու­սին որ­պես մեր կյան­քի Տեր՝ նշա­նա­կում է նաև լուրջ վե­րա­բեր­վել հանգս­տին ժա­մա­նակ տրա­մադ­րե­լու պա­ տաս­խա­նատ­վու­թյա­նը: Ա­մեն ին­չից զատ, շա­բա­թի պատ­վի­րա­նը պար­զա­պես ա­ռա­ջար­կու­թյուն չէ: Դա պատ­վի­րա՛ն է: Ի՞նչ եք մտա­ծում ձեր լար­ված կյան­քի մա­սին: Ի՞նչ կա­րող եք ա­ նել, որ և՛ ֆի­զի­կա­կան և՛ հոգևոր ա­ռու­մով ու­նե­նաք այն­պի­սի փոր­ձա­ռու­թյուն­ներ, որ մտնեք Աստ­ծո հանգս­տի մեջ, ո­րը Նա նա­խա­տե­սել է մեզ հա­մար: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ՆԻ­ՍԻ 28

Ունայն վազք Այ­սօր ֆի­զի­կա­կան ծան­րա­բեռն­վա­ծու­թյան պատ­ճա­ռով ի­րա­կան հիմ­նախն­դիր են դար­ձել ան­բա­վա­րար քունն ու հյուծ­վա­ծու­թյու­նը: Սա­կայն մեզ ա­վե­լի շատ մտա­հո­գում է «հու­զա­կան ա­մա­յու­թյու­նը»։ Իսկ երբ հու­զա­կան փոր­ձու­թյուն­նե­րին գու­մար­վում է ան­բա­վա­րար քու­նը, մենք սար­սա­փե­լի հու­սալք­ված ենք զգում: Բա­րու­քը` Ե­րե­միա­յի գրա­գի­րը, Ե­րու­սա­ղե­մի հա­մար ծանր տա­ րի­նե­րին, հա­վա­նա­բար, ա­վե­լի հա­ճախ էր հայտն­վում նման ի­րա­ վի­ճակ­նե­րում, երբ քա­ղա­քում քաոս էր տի­րում, ա­վե­րա­ծու­թյուն ու տա­ռա­պանք, ո­րոնց արդ­յուն­քում քա­ղա­քը կոր­ծան­վեց բա­բե­լո­նա­ ցի­նե­րի կող­մից: Կար­դա­ցե՛ք Ե­րե­միա 45.1-5: Ա­րագ ախ­տո­րո­շե՛ք Բա­րու­քի հու­ զա­կան ա­ռող­ջու­թյու­նը: ________________________________________________________________________ ­Դաս

7

Կա­րո՞ղ եք պատ­կե­րաց­նել, թե ինչ կզգա­յիք, ե­թե Աստ­ված ան­ ձամբ ձեզ հա­տուկ պատ­վեր ու­ղար­կեր: Բա­րու­քը ու­ղերձ ստա­ցավ ան­մի­ջա­պես Աստ­ծո գա­հի սեն­յա­կից (Ե­րե­միա 45.2): Մեզ աս­վում է, որ դա տե­ղի ու­նե­ցավ «­Հու­դա­յի թա­գա­վոր Հով­սիա­յի որ­դի Հո­վա­կի­ մի չոր­րորդ տա­րում», մո­տա­վո­րա­պես Ք․ա․ 605 կամ 604 թվա­կան­ նե­րին: Ե­րե­միա 45.3-ը մեզ հիա­նա­լի կեր­պով ներ­կա­յաց­նում է, թե ինչ են զգում մար­դիկ, երբ ընկ­նում են ու­նայն վազ­քի հետևից: Այն ա­մենն, ինչ Սուրբ Գր­քի մի­ջո­ցով գի­տենք այդ ժա­մա­նա­կաշր­ ջա­նի մա­սին, պարզ է դարձ­նում, որ Բա­րու­քի ող­բե­րը մա­կե­րե­սա­յին չէին: Նա բո­լոր պատ­ճառ­ներն ու­ներ հու­սալ­քու­թյան և հու­զա­կան դա­տար­կու­թյան հա­մար: Բա­վա­կա­նա­չափ վատ բա­ներ էին տե­ղի ու­նե­նում և շա­տերն էլ դեռ սպաս­վում էին։ Ինչ­պե՞ս Աստ­ված ար­ձա­գան­քեց Բա­րու­քի ցա­վե­րին ու տա­ռա­ պանք­նե­րին: Կար­դա­ցե՛ք Ե­րե­միա 45.4-5 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ծո պա­տաս­խա­նը Բա­րու­քի ի­րա­կան ցա­վին մեզ հի­շեց­նում է այն փաս­տը, որ Աստ­ծո հու­սա­հա­տու­թյունն ու ցավն ան­հա­մե­ մատ ա­վե­լի ու­ժեղ են, քան Բա­րու­քի­նը: Նա կա­ռու­ցել էր Ե­րու­սա­ ղե­մը, իսկ այժմ պատ­րաստ­վում էր կոր­ծա­նել այն, Նա տնկել էր Իս­րա­յե­լը որ­պես խա­ղո­ղի այ­գի (Ե­սա­յի 5.1-7) և պատ­րաստ­վում էր ար­մա­տա­խիլ ա­նել ու գե­րու­թյան տա­նել նրան: Սա այն չէր, ինչ ցան­կա­նում էր ա­նել Տերն Իր ժո­ղովր­դի հա­մար, սա­կայն դա պետք է տե­ղի ու­նե­նար նրանց՝ Իր դեմ ապս­տամ­բե­լու պատ­ճա­ռով: Սա­ կայն Բա­րու­քի հա­մար լույս կար թու­նե­լի վեր­ջում: Աստ­ված կպահ­ պա­նի Բա­րու­քի կյան­քը նույ­նիսկ ա­վե­րա­ծու­թյուն­նե­րի, գե­րու­թյան և կո­րուստ­նե­րի մեջ: Նո­րի՛ց կար­դա­ցեք Բա­րու­քին ուղղ­ված Աստ­ծո խոս­քե­րը: Ի՞նչ կարևոր լուր կա­րող ենք վերց­նել այն­տե­ղից: Ի վեր­ջո, ի՞նչ ծրա­ գիր ու­նի Աստ­ված մեզ հա­մար, ան­կախ մեր ի­րա­վի­ճա­կից: Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ՆԻՍ 29

Հանգստի սահմանումը Հին Կտակարանում Ան­կաս­կած, մեք բո­լորս հանգս­տի կա­րիք ու­նենք, և դա է պատ­ ճա­ռը, որ այդ թե­ման շո­շափ­վում է ամ­բողջ Աստ­վա­ծաշն­չում: Թեև 8

­Դաս

Աստ­ված մեզ ա­րա­րել է որ­պես գոր­ծու­նեու­թյուն ի­րա­կա­նաց­նող անձ­նա­վո­րու­թյուն, սա­կայն այդ գոր­ծու­նեու­թյու­նը պետք է ընդ­ միջ­վի հանգս­տով: Եբ­րա­յե­րեն Հին կտա­կա­րա­նում, օ­րի­նակ, շա­բա­թի վե­րա­բեր­յալ մի քա­նի հա­մար­ներ կան: Ծնն­դոց 2.2-3 հա­մար­նե­րը նկա­րագ­րում են, թե ինչ­պես է Աստ­ված հանգս­տա­նում նոր ա­րար­ված յո­թե­րորդ օ­րը՝ օգ­տա­գոր­ծե­լով շա­վաթ բա­յը, որ նշա­նա­կում է «դա­դա­րեց­նել աշ­խա­տան­քը, հանգս­տա­նալ, ար­ձա­կուրդ վերց­նել»: Այն շաբ­բաթ գո­յա­կա­նի բա­յա­կան ձևն­է: Այս նույն բա­յը Ելք 5.5 հա­մա­րում օգ­տա­ գործ­վում է պատ­ճա­ռա­կան ձևով և թարգ­ման­վում է որ­պես «որևէ մե­կին հանգս­տաց­նել իր աշ­խա­տան­քից»: Զայ­րա­ցած փա­րա­վո­նը մե­ղադ­րում է Մով­սե­սին, որ « նրանց թույլ էր տա­լիս հանգս­տա­նալ ի­րենց աշ­խա­տան­քից»: Չոր­րորդ պատ­վի­րա­նում հի­շա­տակ­վում է Աստ­ծո հանգս­տա­նա­ լու մա­սին յո­թե­րորդ` շա­բաթ օ­րը: Այն ար­տա­հայտ­վում է եբ­րա­յե­րեն նուախ բա­յաձևով (Ելք 20.11, Բ Օ­րենք 5.14): Այն օգ­տա­գործ­վում է ուխ­տի տա­պա­նա­կի առն­չու­թյամբ Թվեր 10.36-ում՝ որ­պես «մնալ» բայ, Հոբ 3.13-ում թարգ­ման­վում է որ­պես «հան­գիստ լի­նել», կամ ա­վե­լի պատ­կե­րա­վոր կի­րառ­վում է Դ Թա­գա­վոր­նե­րի 2.15-ում՝ նշե­ լով, որ «Ե­ղիա­յի ո­գին հանգ­չել է Ե­ղի­սեի վրա»։ Մեկ այլ կարևոր բա­յաձև է շա­քատ բա­ռը, որ նշա­նա­կում է «հան­ գիստ լի­նել, հանգս­տու­թյուն տալ, հան­գիստ մնալ»: Այն օգ­տա­գործ­ վում է Հե­սու 11.23-ում, որ­տեղ պա­տե­րազ­մից հե­տո նկա­րագր­վում է այն երկ­րի հան­գիս­տը, ո­րը նվա­ճել էր Հե­սուն: Այս ար­տա­հայ­ տու­թյու­նը հա­ճախ «խա­ղա­ղու­թյուն» ի­մաս­տով է օգ­տա­գործ­վում «­Հե­սու» և «­Դա­տա­վոր­ներ» գրքե­րում: Հանգս­տա­նալ ի­մաս­տով օգ­տա­գործ­վում է նաև ռա­գա բա­յը։ Երկ­րորդ Օ­րեն­քի գրքում, նա­խազ­գու­շաց­նե­լով անհ­նա­զան­դու­թյան հա­մար, Աստ­ված Իս­րա­յե­լին ա­սում է, որ նրանք հան­գիստ չեն գտնի աք­սո­րի մեջ (Բ Օ­րենք 28.65): Նույն բա­յը հան­դի­պում է նաև պատ­ ճա­ռա­կան ձևով Ե­րե­միա 50.34 հա­մա­րում, որ­տեղ նկա­րագ­րում է հանգս­տու­թյուն տա­լու ան­կա­րո­ղու­թյու­նը: Կար­դա­ցե՛ք Բ Օ­րենք 31.16 և Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 7.12 հա­մար­նե­ րը: Ինչ­պի­սի՞ հանգս­տի մա­սին է խոս­վում այս­տեղ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Եր­կու հա­մար­ներն էլ օգ­տա­գոր­ծում են շա­խավ բա­յի դարձ­ված­ քա­յին ձևը, ո­րը բա­ռա­ցիո­րեն նշա­նա­կում է «պառ­կել», «քնել»: ­Դաս

9

Դավ­թի հետ կնքած Իր ուխ­տում Աստ­ված Իս­րա­յե­լի ա­պա­գա թա­ գա­վո­րին խոս­տա­նում է. «Երբ քո կյան­քի օ­րե­րը լրա­նան, և դու ննջես քո հայ­րե­րի հետ, քե­զա­նից հե­տո պի­տի բարձ­րաց­նեմ քե­զա­ նից սե­րած զա­վա­կիդ և նրա թա­գա­վո­րու­թյու­նը հաս­տա­տեմ» (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 7.12)։ Հան­գիս­տը նշող եբ­րա­յե­րեն տար­բեր բա­յե­րի եր­կար (և­ այս­տեղ ոչ լրիվ) ցու­ցա­կը օգ­նում է հաս­կա­նա­լու, որ հանգս­տի աստ­վա­ծա­բա­նա­ կան ուս­մուն­քը կապ­ված չէ մեկ կամ եր­կու հա­տուկ բա­ռե­րի հետ: Մենք հանգս­տա­նում ենq թե՛ միայ­նակ և թե՛ մարդ­կա­յին որևէ խմբի հետ միա­սին: Հան­գիստն ազ­դում է մեզ վրա և՛ ֆի­զի­կա­կան, և՛ սո­ցիա­լա­ կան, և՛ հու­զա­կան ա­ռում­նե­րով ու չի սահ­մա­նա­փակ­վում միայն շա­ բաթ օ­րով: Մահն, ան­կաս­կած, թշնա­մի է և մի օր վե­րաց­վե­լու է: Եվ որ­քան էլ մենք սգանք ու կա­րո­տենք մեր ննջած հա­րա­զատ­նե­րին, գի­ տենք, որ նրանք գո­նե հի­մա հանգս­տա­նում են: Ին­չո՞ւ է դա մխի­թա­րա­կան։ ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ՆԻ­ՍԻ 30

Հանգիստը Նոր Կտակարանում Հան­գիստ բա­ռի բա­յա­կան ձևը, ո­րը հա­ճախ հան­դի­պում է Նոր Կ­ տա­կա­րա­նում, ա­նա­պաուո բառն է, որ նշա­նա­կում է «հան­գիստ, թու­լա­ ցում, թար­մա­ցում»: Այն օգ­տա­գոր­ծում է Հի­սու­սը հանգս­տի վե­րա­բեր­յալ Իր ա­մե­նա­հայտ­նի հոր­դոր­նե­րից մե­կում. «Ինձ մո՛տ ե­կեք, բո­լո՛ր հոգ­ նած­ներ ու բեռ­նա­վոր­ված­ներ, և Ես հան­գիստ կտամ ձեզ» (­Մատ­թեոս 11.28)։ Եվ դա կա­րող է վե­րա­բե­րել ֆի­զի­կա­կան հանգս­տին (­Մատ­թեոս 26.45): Կորն­թա­ցի­նե­րին ուղղ­ված իր վեր­ջին հոր­դոր­նե­րում Պո­ղոս ա­ ռաք­յալն իր ու­րա­խու­թյունն է հայտ­նում ժա­մա­նած ըն­կեր­նե­րի ա­ռի­թով, ո­րոնք «հո­գուն հան­գիստ պարգևե­ցին» (Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 16.18): Հան­գիս­տը բնո­րո­շե­լու հա­մար օգ­տա­գործ­վում է նաև հե­սու­խա­ձո բա­յը։ Այն նկա­րագ­րում է ա­շա­կերտ­նե­րի հան­գիստն այն ժա­մա­նակ, երբ Հի­սու­սը հանգս­տա­նում էր գե­րեզ­մա­նում (­Ղու­կաս 23.56): Այն օգ­ տա­գործ­վում է նաև հան­դարտ, խա­ղաղ կյան­քը բնո­րո­շե­լու հա­մար։ (Ա Թե­սա­ղո­նի­կե­ցի­նե­րին 4.11) Ա­սենք, ե­թե մեկն ա­ռար­կու­թյուն­ներ չու­նի, լռում է (­Գործք 11.18): Երբ Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին ուղղ­ված ու­ղեր­ձի 4.4 հա­մա­րում նկա­րագր­վում է Աստ­ծո ա­րար­չա­գոր­ծա­կան հան­գիս­տը յո­թե­րորդ օ­րը, օգ­տա­գործ­ 10

­Դաս

վում է հու­նա­րեն կա­տա­պաուո բա­յը, ո­րը նշա­նա­կում է «դա­դա­րեց­նել, բե­րել հանգս­տի վի­ճա­կի, հանգս­տա­նալ»՝ կրկնե­լով Հին Կ­տա­կա­րա­նի հու­նա­րեն թարգ­մա­նու­թյան` Յո­թա­նա­սու­նից թարգ­մա­նու­թյան օ­րի­նա­ կը: Ու­շագ­րավ է, որ այս բա­յը Նոր կտա­կա­րա­նում ա­ռա­վե­լա­պես հան­ դի­պում է Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4-րդ գլ­խում։ Կար­դա­ցե՛ք Մար­կոս 6.30-32 հա­մար­նե­րը: Ին­չո՞ւ Հի­սուսն Իր ա­շա­կերտ­նե­րին պատ­վի­րեց, որ հե­ռա­նան մի ա­մա­յի տեղ և հանգս­տա­նան՝ հաշ­վի առ­նե­լով այն բազ­մա­թիվ ա­ռա­քե­լու­թյուն­ նե­րի հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը, որ նրանք ու­նեին: Այս հարցն ու­ սում­նա­սի­րե­լիս դի­տար­կեք Մար­կոս 6-րդ գ­լուխն ա­վե­լի լայն հա­մա­տեքս­տում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ «­Դուք ա­ռան­ձին մի ա­մա­յի տե՛ղ ե­կեք ու մի քիչ հանգս­տա­ցե՛ք» (­Մար­կոս 6.31) խոս­քե­րը չեն դիտ­վում որ­պես հրա­վեր: Այն հնչում է հրա­մա­յա­կան տո­նով, որ­պես հոր­դոր կամ հրա­ման: Հի­սուսն այս դեպ­քում մտա­հոգ­ված է Իր ա­շա­կերտ­նե­րի հանգս­տի և նրանց ֆի­զի­ կա­կան ու հու­զա­կան բա­րե­կե­ցու­թյան հա­մար: Նրանք հենց նոր էին վե­րա­դար­ձել ա­վե­տա­րան­չա­կան ծա­վա­լուն ճա­նա­պար­հոր­դու­թյու­նից, որ­տեղ ու­ղար­կել էր նրանց Հի­սու­սը եր­կու հո­գուց կազմ­ված խմբե­րով (­Մար­կոս 6.7): Մար­կոս 6.30 հա­մա­րում նկա­րագր­վում է նրանց ոգևոր­ված վե­րա­ դար­ձը: Սր­տե­րը լի, նրանք ցան­կա­նում էին Հի­սու­սի հետ կիս­վել ի­րենց հաղ­թա­նակ­նե­րով ու ան­հա­ջո­ղու­թյուն­նե­րով: Սա­կայն Հի­սու­սը կանգ­ նեց­նում է նրանց և կան­չե­լով Իր մոտ՝ նախ ու­ղար­կում է հանգս­տա­ նա­լու: Մար­կո­սը լրա­ցու­ցիչ պար­զա­բա­նում է այդ հար­ցը. «Ո­րով­հետև ե­կող-գնա­ցող­նե­րը շատ էին, և նույ­նիսկ հաց ու­տե­լու ժա­մա­նակ չու­ նեին» (­Մար­կոս 6.31): Աստ­ծո գոր­ծում ծան­րա­բեռն­ված և մե­ծա­պես զբաղ­ված լի­նե­լը նույն­պես իս­կա­կան մար­տահ­րա­վեր է ա­շա­կերտ­նե­ րի հա­մար: Հի­սու­սը հի­շեց­նում է, որ մենք պար­տա­վոր ենք հո­գալ մեր ա­ռող­ջու­թյան և հու­զա­կան բա­րօ­րու­թյան հա­մար՝ ծրագ­րա­վո­րե­լով հանգս­տի ժա­մա­նա­կը: Ի՞նչ մի­ջոց­ներ գի­տեք, ո­րոն­ցով կա­րող եք օգ­նել կամ մխի­թա­րել ձեր տա­րած­քա­յին ե­կե­ղե­ցու հով­վին կամ ե­րե­ցին, ով­քեր կա­ րող են «այր­վել» Տի­րոջ գոր­ծը կա­տա­րե­լիս: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք ար­տա­հայ­տել ձեր գնա­հա­տան­քը կամ օգ­նել այդ մար­դուն, որ ժա­մա­նակ գտնի հանգս­տա­նա­լու հա­մար: ­Դաս 11

ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 1

Անհանգիստ թափառականը Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 4.1-12: Ի՞ն­չը երկ­րի վրա ան­հան­գիստ թա­ փա­ռա­կան դարձ­րեց Կա­յե­նին։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­վա­ծաշնչ­յան հա­մա­րում հստակ չի բա­ցատր­վում, թե ին­ չու Աստ­ված նա­յեց Ա­բե­լին ու նրա ըն­ծա­յին, սա­կայն չնա­յեց Կա­ յե­նին և նրա ըն­ծա­յին (Ծնն­դոց 4.4-5): Սա­կայն մենք գի­տենք, թե ին­չու: «­Կա­յե­նը ե­կավ Աստ­ծո ա­ռաջ՝ իր սրտում տրտնջա­լով ու ան­հա­վա­տար­մու­թյամբ, չգի­տակ­ցե­լով խոս­տաց­ված զո­հի և զո­հա­բե­րա­կան ըն­ծա­նե­րի անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը: Նրա ըն­ծան մեղ­քի զղջում չէր ար­տա­հայ­տում: Նա կար­ծում էր, ինչ­պես հի­ մա շա­տերն են կար­ծում, որ իր կող­մից թու­լու­թյան դրսևո­րում կլի­նի, ե­թե հետևի Աստ­ծո նշած հստակ ծրագ­րին և­ իր փրկու­ թյունն ամ­բող­ջո­վին վստա­հի խոս­տաց­ված Փրկ­չի քա­վու­թյա­նը: Նա ընտ­րեց ան­կա­խու­թյան ու­ղին: Նա կըն­թա­նա սե­փա­կան ար­ ժա­նիք­նե­րի ու­ղով» (Է­լեն Ուայթ, «­Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ ներ», էջ 72): Երբ Աստ­ված ա­սաց, որ Կա­յե­նը պետք է «երկ­րի վրա աս­տան­ դա­կան ու թա­փա­ռա­կան» լի­նի, դա չէր նշա­նա­կում, որ Աստ­ված այդ­պի­սին դարձ­րեց նրա ու­ղին, ա­վե­լի շուտ դա այն է, ինչ տե­ղի ու­նե­ցավ նրա մե­ղա­վոր գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի և­ անհ­նա­զան­դու­ թյան արդ­յուն­քում: Աստ­ծո մեջ խա­ղա­ղու­թյուն չգտնե­լով՝ Կա­յե­ նը գտավ, որ մեկ ու­րիշ ճա­նա­պար­հով ին­քը չի կա­րող հան­գիստ գտնել, հատ­կա­պես` ի­րա­կան հան­գիստ։ Եբ­րա­յե­րեն նա­յեց բա­ռը (Ծնն­դոց 4.4), կա­րող է թարգ­ման­ վել նաև որ­պես «ու­շա­դիր նա­յել, ման­րազ­նին ու­սում­նա­սի­րել»: Աստ­ծո ու­շա­դիր և զն­նո­ղա­բար նա­յե­լու ա­ռար­կան ոչ այն­քան ըն­ծան է, որ­քան ըն­ծա­յո­ղի վե­րա­բեր­մուն­քը: Կա­յե­նի՝ երկ­րի պտուղ­նե­րի ըն­ծան մեր­ժե­լը քմա­հաճ Աստ­ծո կա­մա­յա­կան ա­ ձա­գան­քը չէր: Ա­վե­լի շուտ, դա նշա­նա­կում է ըն­ծա­յո­ղի բնա­ վո­րու­թյու­նը, վե­րա­բեր­մուն­քը, դրդա­պատ­ճառ­ներն ու­շա­դիր դի­տար­կե­լու և վեր­լու­ծե­լու գոր­ծըն­թաց: Դա քննա­կան դա­տի լա­վա­գույն օ­րի­նակ է: 12

­Դաս

Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 4.13-17 հա­մար­նե­րը և նկա­րագ­րե՛ք Կա­յե­ նի ար­ձա­գանքն Աստ­ծո դա­տավճ­ռի հան­դեպ: ________________________________________________________________________ Երբ մենք փոր­ձում ենք փախ­չել Աստ­ծո ներ­կա­յու­թյու­նից, կորց­ նում ենք հան­գիս­տը: Մենք փոր­ձում ենք աստ­վա­ծա­յին շնոր­հի տեն­չը լցնել ի­րե­րով, մարդ­կա­յին փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րով կամ չա­փա­զանց մեծ զբաղ­վա­ծու­թյամբ: Կա­յե­նը սկսեց տոհմ և քա­ղաք կա­ռու­ցել: Այդ եր­կուսն էլ մեծ նվա­ճում­ներ են և խո­սում են վճռա­ կա­նու­թյան ու ե­ռան­դի մա­սին, բայց ե­թե դա ա­նաստ­ված տոհմ է և­ ապս­տամբ քա­ղաք, ա­պա, ի վեր­ջո, ո­չինչ են հա­մար­վե­լու: Ե­թե նույ­նիսկ մենք չկրենք մեր մեղ­քե­րի հետևանք­նե­րը, ո­րը սո­ վո­րա­բար կրում ենք, ա­պա ինչ­պե՞ս կա­րող ենք ըն­դու­նել դրանց հա­մար ա­ռա­ջարկ­վող նե­րու­մը խա­չի մի­ջո­ցով: ՈՐ­ԲԱԹ

ՀՈՒ­ԼԻՍ 2

Հետագա ուսումնասիրության համար Ռաբ­բի­ներն այն կար­ծի­քին էին, որ կրո­նի հան­րա­գու­մա­րը մշտա­պես ինչ-որ գոր­ծու­նեու­թյամբ զբաղ­ված լի­նելն է: Նրանք ա­ պա­վի­նում էին ար­տա­քին գոր­ծե­րին ու ցու­ցադ­րում­նե­րին, որ­պես­զի ցույց տան ի­րենց գե­րա­զանց բա­րե­պաշ­տու­թյու­նը: Դրա­նով նրանք ի­րենց հե­ռաց­րին Աստ­ծուց և պար­փակ­վե­ցին ինք­նա­գո­հու­թյան մեջ: Այդ վտանգ­ներն այ­սօր էլ շա­րու­նա­կում են գո­յու­թյուն ու­նե­նալ: Երբ մար­դիկ ե­ռան­դուն գոր­ծու­նեու­թյուն են ծա­վա­լում և հաս­նում հա­ջո­ղու­թյուն­նե­րի, մարդ­կա­յին ծրագ­րե­րին ու մե­թոդ­նե­րին վստա­ հե­լու գայ­թակ­ղու­թյու­նը մեծ է: Այդ դեպ­քում մար­դը սկսում է ա­վե­լի քիչ ա­ղո­թել ու ա­վե­լի քիչ հա­վա­տալ: Վ­տանգ կա, որ ա­շա­կերտ­նե­ րի նման մենք էլ կա­րող ենք տե­սա­դաշ­տից կորց­նել Աստ­ծուց կախ­ վա­ծու­թյու­նը, ո­րից հե­տո կսկսենք գոր­ծե­րով փրկու­թյուն ո­րո­նել: Մենք կա­րիք ու­նենք ա­նընդ­հատ Հի­սու­սին հա­ռե­լու մեր հա­յացք­ նե­րը՝ գի­տակ­ցե­լով, որ Նրա զո­րու­թյամբ են կա­տար­վում գոր­ծե­րը: Թեև մենք պետք է ջա­նա­սի­րա­բար աշ­խա­տենք մո­լոր­ված մարդ­ կաց փրկու­թյան հա­մար, պետք է նաև ժա­մա­նակ հատ­կաց­նենք խորհր­դա­ծու­թյուն­նե­րին, ա­ղոթ­քին, ինչ­պես նաև Աստ­ծո Խոսքն ու­սում­նա­սի­րե­լուն: Միայն ա­ղոթ­քով ու­ղեկց­վող և Քրիս­տո­սի ար­ ժա­նիք­նե­րով սրբա­գործ­ված աշ­խա­տանքն է, որ վեր­ջում արդ­յունք կտա: Է­լեն Ուայթ «­Դա­րե­րի փա­փա­գը», էջ 362։ ­Դաս 13

Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար 1. Ա­նընդ­հատ ի­րե­րի ու երևույթ­նե­րի, ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի կի­զա­ կե­տում լի­նե­լը, ամ­բողջ ըն­թաց­քում ֆի­զի­կա­պես կամ վիր­տուալ մատ­չե­լի լի­նե­լը և­ ո՛չ ի­րա­տե­սա­կան ի­դեալ­նե­րը կյան­քի կո­չե­լը, ո­րոնք Աստ­ված չի սահ­մա­նել, կա­րող են հու­զա­կա­նո­րեն, ֆի­զի­ կա­պես և հոգևո­րա­պես հի­վան­դաց­նել մար­դա­կանց: Ինչ­պե՞ս կա­րող է ձեր ե­կե­ղե­ցին հյու­րըն­կալ վայր դառ­նալ հոգ­նա­տանջ ու ու­ժաս­պառ, հանգս­տի կա­րոտ մարդ­կանց հա­մար: 2. Հնա­րա­վո՞ր է, որ մենք չա­փից դուրս զբաղ­ված լի­նենք, ե­թե նույ­նիսկ Աստ­ծո հա­մար բա­րի գոր­ծեր ենք կա­տա­րում: Խոր­հե՛ք Մար­կոս 6.30-32 հա­մար­նե­րում ներ­կա­յաց­ված պատ­մու­թյան շուրջ, որ վե­րա­բե­րում է Հի­սու­սին և Նրա ա­շա­կերտ­նե­րին, և քն­նար­կե՛ք դրա կի­րա­ռու­թյան հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը ձեր շա­ բա­թօր­յա դպրո­ցի խմբում: 3. 1899 թվա­կա­նին ա­րա­գու­թյան ռե­կոր­դը գե­րա­զանց­վեց, երբ ինչ-որ մե­կը մե­քե­նա­յով ըն­թա­ցավ ժա­մում 62,7 կմ­ ա­րա­գու­ թյամբ։ Նա ապ­րեց միայն այդ մա­սին պատ­մե­լու հա­մար: Այ­սօր մե­քե­նա­ներն, ի­հար­կե, շատ ա­վե­լի ա­րագ են ըն­թա­նում: Եվ մեր ձեռ­քի, բջջա­յին հե­ռա­խոս­նե­րի մշկիչ­նե­րը շատ ա­վե­լի ա­րագ են գոր­ծում, քան նա­խորդ սերն­դի մեծ հա­մա­կար­գիչ­նե­րի­նը: Նույն ձևով նախ­կի­նից ա­վե­լի ա­րա­գըն­թաց են օ­դա­յին ճա­նա­պար­ հոր­դու­թյուն­նե­րը, և­ ա­րա­գու­թյու­նը միայն ա­վե­լա­նում է։ Այ­սօր գրե­թե ա­մեն ինչ մենք ա­վե­լի ա­րագ ենք ա­նում, քան նախ­կի­ նում: Սա­կայն ի՞նչ… Մենք շա­րու­նա­կում ենք շտա­պել ու շտա­ պել և­ այն էլ ա­ռանց բա­վա­կա­նա­չափ հանգս­տի: Ի՞նչ է ա­սում սա մարդ­կա­յին բնու­թյան հիմ­նա­կան էու­թյան մա­սին, և­ ին­չո՞ւ է Աստ­ված այդ­քան կարևո­րել հան­գիս­տը, և դա Նրա պատ­վի­ րան­նե­րից մեկն է: 4. Խոր­հե՛ք այն գա­ղա­փա­րի մա­սին, որ նույ­նիսկ Ե­դե­մում, նախ­ քան մեղքն ար­դեն հաս­տատ­վել էր շա­բա­թի հան­գիս­տը: Բա­ցի այս ճշմար­տու­թյան հե­տաքր­քիր աստ­վա­ծա­բա­նա­կան կարևո­ րու­թյու­նից, ի՞նչ է ա­սում այս փաս­տը հանգս­տա­նա­լու անհ­րա­ ժեշ­տու­թյան մա­սին նույ­նիսկ մեղ­սա­զուրկ, կա­տար­յալ աշ­խար­ հում:

14

­Դաս

­ԴԱՍ 2 ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 3 – 9

ԱՆՀԱՆԳԻՍՏ ՈՒ ԽՌՈՎԱՐԱՐ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցեք. Թվեր 11.1-33, 12.1-13, 13.27-33, 14.1-23, Ա Կորն­թա­ցի­նե­ րին 10.1-11, Թվեր 14.39-45 Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Ո­մանք տրտնջա­ցին ու կոր­ծա­նի­չի ձեռ­քով կորս­վե­ ցին։ Եվ այդ ա­մե­նը նրանց իբրև օ­րի­նակ էր պա­տա­հում, բայց իբրև խրատ գրվեց մեզ, ո­րոնց հա­մար հա­սել է ժա­ մա­նա­կի վեր­ջը» (Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.11): Դա­րե­րի ըն­թաց­քում շատ մար­դիկ են նկա­տել շնե­րի և­այլ տնա­ յին կեն­դա­նի­նե­րի տա­րօ­րի­նակ, ան­հան­գիստ վար­քա­գի­ծը նախ­ քան խո­շոր երկ­րա­շարժ­նե­րը: Գիտ­նա­կան­ներն այժմ հաս­տա­տել են, որ կեն­դա­նի­ներն ըն­դու­նակ են զգա­լու, հայտ­նա­բե­րե­լու երկ­ րա­շար­ժի ստո­րերկր­յա ա­ռա­ջին՝ ճնշող ա­լի­քը, ո­րը նա­խոր­դում է երկ­րորդ` ցնցող ա­լի­քին: Սա, հա­վա­նա­բար, բա­ցատ­րում է այն երևույ­թը, թե ին­չու են կեն­դա­նի­ներն ան­հան­գիստ ու շփո­թա­ հար վար­քա­գիծ դրսևո­րում ցնցու­մից ան­մի­ջա­պես ա­ռաջ: Ո­րոշ կեն­դա­նի­ներ, ինչ­պես օ­րի­նակ փի­ղը, կա­րող են ըն­կա­լել ցածր հա­ճա­խա­կա­նու­թյան ձայ­նա­յին ա­լիք­նե­րը, ինչ­պես նաև թույլ տա­ տա­նում­նե­րը փո­թո­րիկ­նե­րից կամ ցու­նա­մի­նե­րից ա­ռաջ, ո­րոնք մար­դիկ ընդ­հան­րա­պես չեն կա­րող հայտ­նա­բե­րել: 2011 թվա­կա­նի օ­գոս­տո­սի 23-ին Վա­շինգ­տո­նի տա­րած­քում տե­ղի ու­նե­ցած 5,8 բալ ուժգ­նու­թյամբ երկ­րա­շար­ժից րո­պե­ներ ա­ռաջ Ս­միթ­սոն­յան ինս­տի­տու­տի Ազ­գա­յին կեն­դա­նա­բա­նա­կան այ­գու կեն­դա­նի­ներն սկսե­ցին տա­րօ­րի­նակ վար­քա­գիծ դրսևո­ րել: Դրանց թվում էին լե­մուր տե­սա­կի կա­պիկ­նե­րը, ո­րոնք մոտ 15 րո­պե բարձ­րա­ձայն աղմ­կում էին, նախ­քան գե­տի­նը կսկսեր ցնցվել: Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան ըն­թաց­քում մենք կդի­ տար­կենք մարդ­կա­յին տա­րօ­րի­նակ ան­հանգս­տու­թյան մի քա­նի օ­րի­նակ­ներ: Ընդ ո­րում, դրանք ի հայտ են գա­լիս ոչ թե բնա­կան ա­ ­Դաս 15

ղետ­նե­րի, ինչ­պես օ­րի­նակ երկ­րա­շար­ժի, այլ մարդ­կա­յին մե­ղա­վոր բնույ­թի պատ­ճա­ռով, ո­րով­հետև մարդ էա­կը չի հանգս­տա­նում Քրիս­տո­սում և չի ըն­դու­նում Նրա ա­ռա­ջար­կու­թյու­նը, որ բո­լո­րը հա­վա­տով ու հնա­զան­դու­թյամբ Իր մոտ գնան: ՄԻԱ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 4

Անհանգստությունն անապատում Իս­րա­յել ժո­ղո­վուրդն, ան­կաս­կած, ան­հան­գիստ ու դժբախտ էր զգում, երբ Քա­նա­նի ճա­նա­պար­հին հա­սան Սի­նա: Ա­վե­լի քան մեկ տա­րի էր ան­ցել այն օ­րից, ինչ նրանք լքել էին Ե­գիպ­տո­սը (Թվեր 1.1): Նրանք պատ­րաստ էին մտնել Խոս­տաց­ված եր­կի­րը: Նրանք հաշ­ վարկ­ված և կազ­մա­կերպ­ված էին: Նրանք ա­կա­նա­տեսն էին ե­ղել աստ­վա­ծա­յին բա­րե­հա­ճու­թյան ա­ներևա­կա­յե­լի դրսևո­րում­նե­րին և Աստ­ծո ներ­կա­յու­թյան հստակ նշան­նե­րին: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, մեկ­նե­լուց հե­տո ա­ռա­ջին իսկ կան­գա­ռում նրանք սկսե­ցին դժգո­հել: Կար­դա­ցե՛ք Թվեր 11.1-15 հա­մար­նե­րը: Ին­չի՞ց էին տրտնջում իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րը փա­փա­գում էին Ե­գիպ­տո­սի մի­սը, վա­րուն­գը, սե­խը, պրա­սը, սոխն ու սխտո­րը: «Ո՞վ մեզ միս կտա ու­տե­լու։ Մենք հի­շում ենք Ե­գիպ­տո­սում մեր ձրի կե­րած ձկնե­րը, վա­րունգ­նե­րը, սե­ խե­րը, պրաս­նե­րը, սո­խերն ու սխտոր­նե­րը։ Հի­մա մենք ու­ժաս­պառ ենք ե­ղել, ոչ մի բան չկա. մա­նա­նա­յից բա­ցի մեր աչ­քե­րը ո­չինչ չեն տես­նում» (Թվեր 11.4-6)։ Նրանք, հա­վա­նա­բար, տա­ռա­պում էին խիստ ընտ­րո­վի հի­շո­ղու­թյու­նից, երբ հի­շում էին ու­տե­լի­քը և մո­ռա­ նում ստրկու­թյունն ու ան­հա­վա­տա­լի դժվա­րու­թյուն­նե­րը (հա­մե­մա­ տի՛ր Ելք 1-ի հետ): Նրանք ա­վե­լի քան մեկ տա­րի սնվում էին Աստ­ծո ու­ղար­կած մա­ նա­նա­յով և, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ան­հան­գիստ էին․ նրանք մեկ ու­րիշ բան էին ցան­կա­նում: Շատ ժա­մա­նակ ան­գամ Մով­սե­սը չէր դի­մա­ նում։ Այն­քան էլ հեշտ չէր ա­ռաջ­նոր­դել նման տագ­նա­պա­հար ժո­ ղովր­դին: Բայց Մով­սե­սը գի­տեր Ում դի­մել: «Ին­չո՞ւ չար­չա­րե­ցիր Քո ծա­ռա­յին, ին­չո՞ւ շնորհ չգտա Քո առջև, և­ այս ամ­բողջ ժո­ղովր­դի բեռն ինձ վրա դրե­ցիր» (Թվեր 11.11)։ 16

­Դաս

Ինչ­պե՞ս ար­ձա­գան­քեց Աստ­ված այդ տրտունջ­նե­րին: Կար­դա­ ցե՛ք Թվեր 11.16-33 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ված խուլ չէ մեր կա­րիք­նե­րի հան­դեպ, երբ մենք մեզ ան­հան­ գիստ ենք զգում: Նա լոր տվեց իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րին` մսի փա­փա­գը հա­գեց­նե­լու հա­մար: Ի­րա­կա­նում նրանք մսի կա­րի­քը չէ, որ ու­նեին: Մենք պայ­քա­րում ենք, ո­րով­հետև կա ա­վե­լի խոր մի բան, որն ազ­ դում է մեր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի վրա: Իս­րա­յելն ապս­տամ­բեց Աստ­ծո ա­ռաջ­նոր­դու­թյան դեմ, մի բան, ին­չի ա­ռու­մով մենք բո­լորս պետք է զգույշ լի­նենք, ան­կախ կոնկ­րետ ի­րա­վի­ճա­կից, քա­նի որ իս­րա­յել­ցի­նե­րի խռո­վու­թյու­նը կրկնելն ա­վե­լի հեշտ է, քան կար­ծում ենք: Ին­չո՞ւ ենք հա­ճախ մեր անց­յալն ա­վե­լի գե­ղե­ցիկ գույ­նե­րով հի­ շում, քան այն կա ի­րա­կա­նում: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 5

Դա վարակիչ է Կար­դա­ցե՛ք Թվեր 12.1-3 հա­մար­նե­րը։ Ի՞ն­չը զայ­րա­ցեց Մա­ րիա­մին ու Ա­հա­րո­նին։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Են­թադր­վում է, որ Մա­րիամն ու Ա­հա­րո­նը դժգոհ էին Մով­սե­սի մա­դիա­մա­ցի կնո­ջից: Սեպ­փո­րան մա­դիա­մա­ցի էր, հետևա­բար, «օ­տար» էր նրանց հա­մար (տե՛ս Ելք 3.1): Նույ­նիսկ Իս­րա­յե­լի «վեր­ նա­խա­վի»(հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյան հա­մար ընտր­ված մարդ­կանց) մեջ էր դրսևոր­վում մարդ­կա­յին մեղ­սա­վոր բնույ­թը, և­ այն էլ ոչ հա­ճե­լի ձևով։ (Իսկ երբևէ հա­ճե­լի ե­ղե՞լ է): Սա­կայն աստ­վա­ծաշնչ­ յան հա­մա­րը հստակ ցույց է տա­լիս, որ դա ըն­դա­մե­նը պատր­վակ էր: Նրանց դժգո­հու­թյան գլխա­վոր պատ­ճա­ռը մար­գա­րեա­կան պարգևն էր: Նա­խորդ գլխում Աստ­ված ա­սել էր Մով­սե­սին, որ յո­թա­ նա­սուն իս­րա­յե­լա­ցի ե­րեց­ներ նշա­նա­կի, ո­րոնք կօգ­նեն նրան կրե­լու ա­ռաջ­նոր­դու­թյան վար­չա­րա­րա­կան բե­ռը (Թվեր 11.16,17, 24, 25): Ա­հա­րոնն ու Մա­րիա­մը նույն­պես ա­ռանց­քա­յին ղե­կա­վար դեր ու­ ­Դաս 17

նեին (Ելք 4.13-15, Մի­քիա 6.4), սա­կայն նրանք սպառ­նա­լիք զգա­ցին նոր ա­ռաջ­նոր­դու­թյան այս­պի­սի զար­գա­ցու­մից և­ա­սա­ցին. «­Մի՞­թե Տե­րը միայն Մով­սե­սի մի­ջո­ցով խո­սեց. չէ՞ որ Նա մեր մի­ջո­ցով էլ խո­ սեց» (Թվեր 12.2)։ Ինչ­պե՞ս պա­տաս­խա­նեց Տերն այդ դժգո­հու­թյա­նը: Կար­դա­ցե՛ք Թվեր 12.4-13 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ եք կար­ծում, ին­չո՞ւ է Աստ­ված այդ­քան վճա­ռա­կան պա­տաս­խա­նում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

Աստ­ծո պա­տաս­խա­նը չի հա­պա­ղում և տեղ չի թող­նում մեկ­նա­ բա­նու­թյուն­նե­րի հա­մար: Մար­գա­րեա­կան պարգևն այն զեն­քը չէ, որ օգ­տա­գործ­վի ա­վե­լի մեծ իշ­խա­նու­թյուն ցու­ցադ­րե­լու հա­մար: Մով­սե­սը շատ ա­վե­լի էր հա­մա­պա­տաս­խա­նում ա­ռաջ­նոր­դի դիր­ քին, ո­րով­հետև նա սո­վո­րել էր ու հաս­կա­ցել, թե որ­քա՜ն մեծ է իր կախ­վա­ծու­թյունն Աստ­ծուց: Այն փաս­տը, որ Թվեր 12․1-ում Մա­րիամն ա­ռա­ջինն է հի­շա­տակ­ վում, իսկ Ա­հա­րո­նը երկ­րոր­դը, են­թադր­վում է, որ նա էր Մով­սե­սի հաս­ցեին հնչած նա­խա­տինք­նե­րը հրահ­րել: Այդ ժա­մա­նակ Ա­հա­ րոնն ար­դեն ծա­ռա­յում էր որ­պես Իս­րա­յե­լի քա­հա­նա­յա­պետ: Եվ ե­ թե Աստ­ված բո­րո­տու­թյամբ հար­վա­ծեր նրան, ա­պա նա չէր կա­րող մտնել խո­րան և ծա­ռա­յել ժո­ղովր­դին: Իսկ երբ Աստ­ված ժա­մա­նա­ կա­վոր բո­րո­տու­թյամբ պատ­ժեց Մա­րիա­մին, դրա­նով դրսևո­րեց Իր մեծ դժգո­հու­թյու­նը նրանց եր­կու­սի հան­դեպ և­ օգ­նեց, որ փոխ­վի վե­րա­բեր­մուն­քը նրանց հա­մար անհ­րա­ժեշտ ուղ­ղու­թյամբ: Ա­հա­րո­ նի ա­ղեր­սան­քը Մա­րիա­մի հա­մար հաս­տա­տում է, որ ին­քը նույն­ պես ներգ­րավ­ված էր (Թվեր 12.11) այդ դժգո­հու­թյան մեջ, և­ այժմ մենք տես­նում ենք, թե ինչ­պես քննա­դա­տու­թյան ու ան­հանգս­տու­ թյան փո­խա­րեն Ա­հա­րոնն ա­ղա­չում է Մա­րիա­մի հա­մար, իսկ Մով­ սե­սը` Ա­հա­րո­նի հա­մար (Թվեր 12.11-13): Սա այն վե­րա­բեր­մունքն է, որ Աստ­ված ցան­կա­նում է տես­նել Իր ժո­ղովր­դի մեջ: Նա լսեց ա­ ղերս­նե­րը և­ա­պա­քի­նեց Մա­րիա­մին: Ի­հար­կե, միշտ էլ հեշտ է քննա­դա­տել ե­կե­ղե­ցու ղե­կա­վա­րու­ թյա­նը ցան­կա­ցած մա­կար­դա­կում: Սա­կայն որ­քան ա­վե­լի լա­վը կլի­ներ մեր ե­կե­ղե­ցին և մեր հոգևոր կյան­քը, ե­թե դժգո­հե­լու փո­խա­րեն մենք բա­րե­խո­սա­կան ա­ղոթք­ներ հղեինք մեր ղե­կա­ վար­նե­րի հա­մար, ե­թե նույ­նիսկ հա­մա­ձայն չենք նրանց հետ: 18

­Դաս

Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 6

Անհանգստությունը հանգեցնում է ապստամբության Պատ­մու­թյունն սկսվում է դրա­կան նո­տա­յով: Իս­րա­յե­լա­ցի­նե­ րը վեր­ջա­պես հա­սան Քա­նա­նի սահ­ման­նե­րին, ա­պա տաս­ներ­կու լրտես­նե­րը գնա­ցին հե­տա­զո­տե­լու այդ եր­կի­րը: Նրանց բե­րած տե­ ղե­կու­թյո­նը պար­զա­պես ար­տա­ռոց էր: Կար­դա­ցե՛ք լրտես­նե­րի տե­ղե­կու­թյու­նը Թվեր 13.27-33 հա­մար­ նե­րում: Ո՞ր կե­տի վրա ձա­խող­վե­ցին իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րի սպա­սե­ լիք­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Չ­նա­յած Քա­ղե­բի մի­ջամ­տու­թյա­նը՝ գե­րակշ­ռում են կաս­կա­ծող­ նե­րի և թե­րա­հա­վատ­նե­րի ձայ­նե­րը: Իս­րա­յե­լը չի պատ­րաստ­վում նվա­ճել այն, ինչ Աստ­ված խոս­տա­ցել է։ Տագ­նա­պա­հար՝ գե­րա­դա­ սում են ող­բալ ու տրտնջալ, քան հաղ­թա­կան բա­ցա­կան­չու­թյուն­նե­ րով ռազ­մա­կան քայ­լերթ կա­տա­րել: Երբ ան­հան­գիստ ու տագ­նա­պա­հար ենք, պայ­քա­րում ենք հա­ վա­տով քայ­լե­լու հա­մար: Սա­կայն ան­հանգս­տու­թյունն ազ­դում է ոչ միայն մեր հույ­զե­րի վրա: Գիտ­նա­կան­ներն ա­սում են, որ պատ­ ճա­ռա­հետևան­քա­յին հստակ կապ գո­յու­թյուն ու­նի ան­բա­վա­րար հանգս­տի (նե­րառ­յալ ան­բա­վա­րար քնի) և վատ ընտ­րու­թյուն­նե­րի միջև, ո­րը հան­գեց­նում է ճար­պա­կալ­ման, կախ­վա­ծու­թյուն­նե­րի և­ ա­ճող ան­հանգս­տու­թյան ու դժբախ­տու­թյան: Կար­դա­ցե՛ք Թվեր 14.1-10 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ կա­տար­վեց հե­տո: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ի­րա­վի­ճա­կը աս­տի­ճա­նա­բար վատ­թա­րա­նում է: Քա­ղե­բի հու­ սա­հատ խնդրան­քը` «­Միայն թե Տի­րոջ դեմ չապս­տամ­բեք», ա­ նու­շադ­րու­թյան է մատն­վում (Թվեր 14.9), և­ ամ­բողջ ժո­ղով­քը պատ­րաստ­վում է քար­կո­ծել իր ա­ռաջ­նորդ­նե­րին: Ան­հանգս­տու­ թյու­նը դե­պի ապս­տամ­բու­թյան է տա­նում, իսկ ապս­տամ­բու­թյունն էլ, ի վեր­ջո, մահ­վան: «Ան­հա­վա­տա­րիմ լրտես­նե­րը բարձ­րա­ձայն դա­տա­պար­տում էին Քա­ղե­բին ու Հե­սուին, և­ ա­ղա­ղա­կում, որ քար­կո­ծեն նրանց: ­Դաս 19

Ան­զուսպ ամ­բո­խը պատ­րաստ էր ձեռ­քը գցել այն ա­մե­նին, ին­չով հնա­րա­վոր էր սպա­նել այդ հա­վա­տա­րիմ մարդ­կանց: Նրանք խե­ լա­գար բղա­վոց­նե­րով ա­ռաջ նետ­վե­ցին, երբ հան­կարծ քա­րերն ըն­ կան նրանց ձեռ­քե­րից, լռու­թյուն ի­ջավ մարդ­կանց վրա, և նրանք սար­սա­փա­հար ցնցվե­ցին: Աստ­ված մի­ջամ­տեց, որ­պես­զի կան­խի սպա­նու­թյան հան­ցա­վոր դի­տա­վո­րու­թյու­նը․ Աստ­ծո ներ­կա­յու­թյան փառ­քը բո­ցե­ղեն լույ­սի նման լու­սա­վո­րեց խո­րա­նը: Ամ­բողջ ժո­ղո­ վուր­դը տե­սավ Աստ­ծո նշա­նը: Ա­վե­լի հզոր Մե­կը, քան ի­րենք էին, հայտ­նել էր Ի­րեն, և­ ոչ մեկն այլևս չհա­մար­ձակ­վեց շա­րու­նա­կել ընդ­դի­մու­թյու­նը: Վատ լուր բե­րած լրտես­ներն ա­հա­բեկ­ված կուչ էին ե­կել և շունչ­նե­րը պա­հած ի­րենց վրան­ներն էին փնտրում» (Է­լեն Ուայթ, Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ներ, էջ 390): Հենց այդ պա­հին Տի­րոջ փառ­քը բա­ցա­հայ­տո­րեն դրսևոր­վեց։ Երբ մենք կար­դում ենք Թվեր 14 գլխի պատ­մու­թյու­նը, մեզ թվում է, թե այդ ողջ տե­սա­րանն ան­շար­ժա­ցել է, և­այժմ լսում ենք Աստ­ծո անձ­նա­կան զրույ­ցը Մով­սե­սի հետ: Աստ­ված հա­մա­րում է, որ թեև քա­րերն ուղղ­ված էին Մով­սե­սի, Հե­սուի ու Քա­ղե­բի դեմ, այդ ապս­ տամ­բու­թյունն, ի վեր­ջո, հենց Իր` Աստ­ծո դեմ էր: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 7

Բարեխոսը Այդ ապս­տամ­բու­թյու­նից ա­ռաջ Աստ­ված ի՞նչ հնա­րա­վո­րու­ թյուն է ա­ռա­ջար­կում Մով­սե­սին: Կար­դա­ցե՛ք Թվեր 14.11-12 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ված ա­ռա­ջար­կում է ոչն­չաց­նել իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րին և բո­լո­րո­ վին նոր ազգ ստեղ­ծել։ Իսկ Մով­սե­սը կլի­նի նրանց բո­լո­րի հայ­րը: Ինչ­պե՞ս է Մով­սե­սը պա­տաս­խա­նում այդ բա­ցա­հայ­տը ապս­ տամ­բու­թյա­նը, ո­րը ոչ թե պար­զա­պես իր դեմ էր, այլ Աստ­ծո (Թվեր 14.13-19): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Այդ պա­հին է, որ մենք տես­նում ենք Աստ­ծո ճշմա­րիտ մար­դուն: Մով­սե­սի պա­տաս­խա­նի մեջ, ժա­մա­նա­կի խոր­քե­րում մենք տես­ նում ենք կան­խա­տես­ված Բա­րե­խո­սին, Ով 1400 տա­րի հե­տո պետք 20

­Դաս

է ա­ղո­թի տա­ռա­պանք­նե­րի մեջ գտնվող Իր ա­շա­կերտ­նե­րի հա­մար (­Հով­հան­նես 17): Ան­կաս­կած է, որ այդ ժա­մա­նակ Մով­սե­սի կա­տա­ րած գոր­ծի մեջ բազ­մա­թիվ աստ­վա­ծա­բան­ներ և Աստ­վա­ծաշն­չի ու­ սում­նա­սի­րող­ներ տես­նում են այն ա­մե­նի օ­րի­նա­կը, ինչ Քրիս­տոսն ա­նում է մեզ հա­մար: Նույ­նիսկ կաս­կա­ծի տակ չի դրվում թե՛ նրանց և թե՛ մեր մեղ­քը: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Մով­սեսն ա­ղեր­սում է. «Խնդ­ րում եմ նե­րիր այս ժո­ղովր­դին «­Քո մեծ ո­ղոր­մու­թյան հա­մե­մատ» (Թվոց 14.19): Եվ ինչ­պես վար­վեց Տերն այն ժա­մա­նակ Մով­սե­սի բա­ րե­խո­սու­թյան պատ­ճա­ռով, այն­պես էլ ա­րեց մեզ հա­մար Հի­սու­սի, Նրա մահ­վան, հա­րու­թյան ու բա­րե­խո­սու­թյան պատ­ճա­ռով: Այս­պի­սով, Մով­սեսն ա­ղեր­սում է. «Ա­ղա­չում եմ, նե­րի՛ր այս ժո­ ղովր­դին Քո մեծ ո­ղոր­մու­թյան հա­մե­մատ, ինչ­պես որ նե­րե­ցիր նրանց Ե­գիպ­տո­սից դուրս գա­լուց մինչև այ­սօր» (Թվեր 14.19)։ Շ­ նոր­հը հիմ­նա­վո­րա­պես պայ­քա­րում է ապս­տամ­բու­թյան ու ան­ հանգս­տու­թյան դեմ, իսկ նե­րու­մը նոր սկիզբ է ա­ռա­ջար­կում: Սա­կայն ա­մեն ինչ իր գինն ու­նի։ Շ­նոր­հը եր­բեք չի կա­րող է­ժա­ նա­գին լի­նել: Ժո­ղո­վուր­դը թեև ներ­վեց, սա­կայն նա պետք է դեմ առ դեմ կանգ­նի իր ապս­տամ­բու­թյան հետևանք­նե­րի ա­ռաջ, և­այդ սե­ րուն­դը չի մտնի խոս­տաց­ված եր­կի­րը (Թվեր 14.20-23): Ա­յո, Աստ­ված ևս­ ե­րե­սու­նութ տա­րի նրանց կպահ­պա­նի ա­նա­ պա­տում: Նա կկե­րակ­րի նրանց: Նա կխո­սի նրանց հետ Սր­բա­րա­ նից: Նա նրանց կող­քին կլի­նի ա­նա­պա­տում: Սա­կայն նրանք պետք է մա­հա­նան, և նոր սե­րունդն է վերց­նե­լու գա­վա­զա­նը և հան­գիստ կգտնե­լու Խոս­տաց­ված երկ­րում: Դա նման էր դա­տաս­տա­նի, թեև ի­րա­կա­նում շնորհ էր: Արդ­յո՞ք այս սե­րունդն ի վի­ճա­կի կլի­նի Քա­նա­նի հզոր քա­ղաք-պե­տու­թյուն­ նե­րը նվա­ճե­լու, ե­թե դեռևս չի սո­վո­րել վստա­հել Նրան: Ինչ­պե՞ս կա­րող էին նրանք լույս լի­նել ազ­գե­րի հա­մար, երբ ի­րենք էին խար­ խա­փում խա­վա­րում: Ի՞նչ ծանր դա­սեր եք սո­վո­րել ձեր մեղ­քե­րի ներ­ման հետևան­ քում: ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 8

Հավատն ընդդեմ ենթադրության Ի՞նչ նմա­նու­թյուն­ներ եք տես­նում Իս­րա­յե­լի ա­նա­պա­տում թա­ փա­ռում­նե­րի և Աստ­ծո ժո­ղովր­դի մեջ, որ ապ­րում է Քրիս­տո­սի ­Դաս

21

երկ­րորդ գա­լուս­տից ան­մի­ջա­պես ա­ռաջ (տե՛ս Ա Կորն­թա­ցի­նե­ րին 10.1-11): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ամ­բողջ պատ­մու­թյան ըն­թաց­քում Աստ­ծո ժո­ղո­վուր­դը թա­ փա­ռում էր ա­նա­պա­տում՝ ո­րո­նե­լով Խոս­տաց­ված եր­կի­րը: Այդ ա­նա­պատն ու­նի շատ ե­րես­ներ: Այս պա­հին նա նման է լրատ­վա­ մի­ջոց­նե­րի ան­վերջ հար­ձա­կում­նե­րի, մուտ­քա­յին հա­ղոր­դագ­րու­ թյուն­նե­րի ան­դա­դար ազ­դան­շան­նե­րի, ան­վերջ զվար­ճանք­նե­րի խոր ան­դուն­դի: Այն փոր­ձում է մեզ վա­ճա­ռել պոռ­նոգ­րա­ֆիան որ­ պես սեր և նյու­թա­պաշ­տու­թյու­նը` որ­պես մեր հիմ­նախն­դիր­նե­րի լու­ծում: Այ, ե­թե մենք կա­րո­ղա­նա­յինք մի փոքր ա­վե­լի լա­վը լի­նել, մի քիչ ա­վե­լի ե­րի­տա­սարդ, ազ­դե­ցիկ, հա­րուստ ու սե­ռա­կա­նո­րեն գրա­վիչ, ա­պա մեր բո­լոր հիմ­նախն­դիր­ներն ա­վե­լի հեշտ կլուծ­վեին։ Ինչ­պես իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րը, մենք նույն­պես ան­հան­գիստ ենք խա­ ղա­ղու­թյան մեր ո­րո­նում­նե­րում և­որ­քան հա­ճախ ենք սխալ տե­ղե­ րում փնտրում այն: Ինչ­պե՞ս ար­ձա­գան­քե­ցին իս­րա­յե­լա­ցի­ներն Աստ­ծո դա­տաս­տա­ նին Թվեր 14.39-45-ում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Իս­րա­յե­լի ար­ձա­գանքն աստ­վա­ծա­յին դա­տաս­տա­նին դա­սա­կան է` «Ա­հա մենք. ե­կե՛ք վեր կե­նանք գնանք այն տե­ղը, ո­րի մա­սին ա­ սաց Տե­րը» (Թվեր 14.40): Թե­րի, կի­սատ-պռատ նվիր­վա­ծու­թյու­նը նման է ա­նարդ­յու­նա­ վետ պատ­վաստ­ման, ո­րը ոչ մի օ­գուտ չի կա­րող տալ: Այ­սօր բժիշկ­ նե­րը ման­կան ծնվե­լու ա­ռա­ջին 24 ժամ­վա ըն­թաց­քում խոր­հուրդ են տա­լիս պատ­վաս­տա­տում կա­տա­րել հե­պա­տիտ B-ի դեմ: Դա լավ սկիզբ է խոս­տա­նում: Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ե­թե ա­ռա­ջին հար­վա­ծա­ յին չա­փա­բաժ­նից հե­տո եր­կու կամ ե­րեք ու­ժեղ պատ­վաս­տում­ներ չար­վեն, ճիշտ ժա­մա­նա­կին ու ճիշտ չա­փա­բաժ­նով, ա­պա եր­բեք հնա­րա­վոր չի լի­նի պաշտ­պան­վել հե­պա­տիտ B-ից: Իս­րա­յե­լի շրջա­դար­ձա­յին ըմ­բոս­տու­թյու­նը, ո­րի մա­սին պատմ­ վում է Թվեր14 գլխի վեր­ջին հա­մար­նե­րում, հան­գեց­նում է մահ­վան ու հիաս­թա­փու­թյուն­նե­րի, քա­նի որ իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րը հրա­ժար­վում են ըն­դու­նել Աստ­ծո նոր ցու­ցում­նե­րը և հա­մա­ռո­րեն հար­ձա­կում են նա­խա­ձեռ­նում ա­ռանց Ուխ­տի տա­պա­նա­կի կամ Մով­սե­սի ա­ռաջ­ նոր­դու­թյան: 22

­Դաս

Նա­խօ­րոք են­թադ­րու­թյուն­ներ ա­նե­լը թանկ է նստում մեզ վրա: Դրանք հա­ճախ դե­պի մահ են տա­նում: Շատ հա­ճախ են­թադ­րու­ թյուն­նե­րի աղբ­յու­րը վախն է: Ինչ-որ բա­նից, վա­խե­նա­լու պատ­ ճա­ռով մենք այն­պի­սի ո­րո­շում­ներ ենք ըն­դու­նում, ո­րոնց հա­մար հե­տա­գա­յում զղջում ենք: Հի­շեք այն պա­հե­րը, երբ դուք գոր­ծել եք հա­վատ­քով, և­այն պա­ հե­րը, երբ գոր­ծել եք` ել­նե­լով են­թադ­րու­թյուն­նե­րից: Ո՞րն է էա­ կան տար­բե­րու­թյու­նը: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 9

Հետագա ուսումնասիրության համար «Թվում է՝ հի­մա նրանք ան­կեղ­ծո­րեն զղջում էին ի­րենց մե­ղա­վոր վար­քագ­ծի հա­մար: Սա­կայն նրանք վշտա­ցած էին ա­վե­լի շուտ ի­ րենց չար ըն­թաց­քի հետևան­քի հա­մար, այլ ոչ այն պատ­ճա­ռով, որ անշ­նոր­հա­կալ ու անհ­նա­զանդ են ե­ղել: Երբ նրանք տե­սան, որ Տե­րը չի փո­խում Իր հրա­մա­նը, վերս­տին գլուխ բարձ­րաց­րեց ե­ սա­սի­րա­կան կամ­քը, և նրանք հայ­տա­րա­րե­ցին, որ այլևս չեն վե­ րա­դառ­նա ա­նա­պատ: Հրա­մա­յե­լով, որ լքեն ի­րենց թշնա­մի­նե­րի եր­կի­րը, Աստ­ված ստուգ­ման են­թար­կեց նրանց թվաց­յալ հնա­զան­ դու­թյու­նը և­ ա­պա­ցու­ցեց, որ այն ի­րա­կան չէ: Նրանք գի­տեին, որ ի­րենք ծանր մեղք են գոր­ծել՝ թույլ տա­լով, որ ի­րենց ան­խո­հեմ հույ­ զե­րը կա­ռա­վա­րեն ի­րենց, և ցան­կա­նա­լով սպա­նել այն լրտես­նե­ րին, ո­րոնք ի­րենց հա­մո­զում էին հնա­զանդ­վել Աստ­ծուն: Սա­կայն նրանք միայն սար­սա­փա­հար ե­ղան՝ տես­նե­լով, թե ինչ ա­հա­վոր սխալ են թույլ տվել, ո­րի հետևանք­նե­րը պար­զա­պես ա­ղե­տա­լի ե­ ղան ի­րենց հա­մար: Ո՛չ, նրանց սրտե­րը չէին փոխ­վել. նրանց միայն ար­դա­րա­ցում էր պետք, որ մի նոր խռո­վու­թյուն հրահ­րեն: Այդ ա­ ռի­թը ներ­կա­յա­ցավ, երբ Մով­սեսն Աստ­ծո հե­ղի­նա­կու­թյամբ նրանց հրա­մա­յեց վե­րա­դառ­նալ ա­նա­պատ» (Է­լեն Ուայթ «­Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ներ», էջ 391): «­Սա­կայն հա­վա­տը ոչ մի ի­մաս­տով չի կապ­վում են­թադ­րու­թյան հետ: Միայն նրանք են ա­պա­հո­վագր­ված են­թադ­րու­թյուն­նե­րից կամ նա­խատ­րա­մադր­վա­ծու­թյու­նից, ով­քեր ճշմա­րիտ հա­վատ ու­նեն: Հարցն այն է, որ են­թադ­րու­թյու­նը կամ նա­խատ­րա­մադր­վա­ծու­թյու­ նը հա­վա­տի դի­վա­յին կեղ­ծիքն է: Հա­վա­տը հռչա­կում է Աստ­ծո խոս­ տում­նե­րը և հ­նա­զան­դու­թյան պտուղ­ներ տա­լիս: ­Դաս

23

Են­թադ­րու­թյու­նը ոչ միայն հռչա­կում է խոս­տում­նե­րը, այլև օգ­ տա­գոր­ծում է դրանք այն­պես, ինչ­պես սա­տա­նան`մեղքն ար­դա­ րաց­նե­լու հա­մար: Հա­վա­տը մեր նա­խած­նող­նե­րին կօգ­ներ, որ վստա­հեն Աստ­ծո սի­րուն և հ­նա­զանդ­վեն Նրա պատ­վի­րան­նե­րին: Իսկ ա­հա նա­խատ­րա­մադր­վա­ծու­թյու­նը նրանց դրդեց, որ խախ­ տեն Աստ­ծո օ­րեն­քը՝ հա­վա­տա­լով, որ Նրա մեծ սե­րը ի­րենց կփրկի մեղ­քի հետևանք­նե­րից: Ի­րա­կան չէ այն հա­վա­տը, ո­րը հա­վակ­նում է երկն­քի բա­րե­հա­ճու­թյա­նը, սա­կայն չի կա­տա­րում այն պայ­ման­նե­ րը, ո­րոնց հի­ման վրա Աստ­ված ո­ղոր­մու­թյուն է շնոր­հում։ Ճշ­մա­րիտ հա­վա­տը հիմն­վում է Աստ­վա­ծաշն­չի խոս­տում­նե­րի և դ­րույթ­նե­րի վրա» (Է. Ուայթ, «­Դա­րե­րի փա­փա­գը», էջ 126): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Քն­նար­կե՛ք հա­վա­տի և­ են­թադ­րու­թյան տար­բե­րու­թյու­նը: Ին­ չո՞ւ Քա­նա­նի եր­կի­րը նվա­ճե­լը նախ պետք է դիտ­վեր որ­պես հա­վա­տի գոր­ծո­ղու­թյուն, իսկ հե­տո ար­դեն, երբ իս­րա­յե­լա­ցի­նե­ րը հար­ձակ­վե­ցին, որ­պես հան­դուգն ա­րարք: Ինչ­պե՞ս են դրդա­ պատ­ճառն ու հան­գա­մանք­նե­րը մեծ դեր խա­ղում հա­վա­տի ու են­թադ­րու­թյան տար­բե­րու­թյուն­նե­րի մեջ: 2. Ա­ռա­վել հան­գա­մա­նա­լից կանգ ա­ռեք այն փաս­տի վրա, որ թեև մեղ­քը կա­րող է ներ­վել, սա­կայն մենք հա­ճախ ստիպ­ված ենք ապ­րել այդ մեղ­քե­րի հետևանք­նե­րի հետ: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք օգ­նել նրանց, ով­քեր պայ­քա­րում են հան­գա­մանք­նե­րի դեմ՝ ի­ մա­նա­լով, որ թեև սե­փա­կան մեղ­քը ներ­վել է, սա­կայն այն շա­ րու­նա­կում է բա­ցա­սա­բար ազ­դել ի­րենց և, հնա­րա­վոր է, նույ­ նիսկ ի­րենց սի­րե­լի­նե­րի վրա:

24

­Դաս

­ԴԱՍ 3 ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 10 – 16

ԱՆՀԱՆԳՍՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐՄԱՏՆԵՐԸ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Մատ­թեոս 10.34-39, Ղու­կաս 12.13-21, Փի­լի­պե­ցի­նե­րին 2.5-8, Ղու­կաս 22.14-30, Մա­թեոս 23.1-13։ Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Ո­րով­հետև որ­տեղ նա­խանձ ու ե­սա­սի­րու­թյուն կա, այն­ տեղ ան­կար­գու­թյուն և­ ա­մեն չար բան կա» (­Հա­կո­բոս 3.16)։ Կա­ղա­մա­խի­նե­րը գե­ղե­ցիկ ծա­ռեր են: Նրանց բարձ­րու­թյու­նը հաս­նում է 45-90 ոտ­նա­չա­փի (15-30 մետր): Այդ ծա­ռերն ա­ճում են ցուրտ կլի­մա­յա­կան պայ­ման­նե­րում, որ­տեղ զով է ա­մա­ռը: Նրանց փայտն օգ­տա­գոր­ծում են կա­հույ­քի, ինչ­պես նաև լուց­կու և թղ­թի ար­տադ­րու­թյան մեջ: Եղ­նիկ­նե­րը և­ այլ կեն­դա­նի­ներ ծանր ձմռա­ նը հա­ճախ են սնվում կա­ղա­մա­խու մատ­ղաշ ծա­ռե­րով, ո­րով­հետև նրանց կեղևը բազ­մա­թիվ օգ­տա­կար սննդան­յու­թեր է պա­րու­նա­ կում: Այդ ծա­ռե­րը արևի բա­վա­կա­նա­չափ լույ­սի կա­րիք ու­նեն և­ ա­նընդ­հատ ա­ճում են, նույ­նիսկ ձմռա­նը՝ ձմռա­նը սննդի կարևոր աղբ­յուր լի­նե­լով տար­բեր կեն­դա­նի­նե­րի հա­մար: Կա­ղա­մա­խին ա­ռա­վել հայտ­նի է այն փաս­տով, որ բու­սա­կան աշ­խար­հում ու­նի ա­մե­նա­մեծ ար­մա­տա­յին հա­մա­կար­գե­րից մե­կը: Նրա ար­մատ­նե­րը տա­րած­վում են գետ­նի տակ՝ ներծ­ծե­լով սննդան­ յու­թե­րը և ձևա­վո­րե­լով, այս­պես կոչ­ված, գա­ղութ­ներ, ո­րոնք բա­վա­կա­նին ա­րագ տա­րած­վում են՝ ընդգր­կե­լով ըն­դար­ձակ տա­ րա­ծու­թյուն­ներ: Կա­ղա­մա­խու ո­րոշ ծա­ռեր կա­րող են ապ­րել մինչև 150 տա­րի, իսկ ստոր­գետն­յա մեծ ար­մա­տա­յին հա­մա­կար­գե­րը կա­ րող են ապ­րել հա­զա­րա­վոր տա­րի­ներ: Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան ժա­մա­նակ մենք ցան­կա­նում ենք հայտ­նա­բե­րել, թե ո­րոնք են մեր ան­հանգս­տու­թյան ո­րոշ ար­ մատ­նե­րը: Շատ բա­ներ կա­րող են խո­չըն­դո­տել, որ­պես­զի ճշմա­րիտ հան­գիստ գտնենք Քրիս­տո­սի մեջ: Դրան­ցից ո­րոշ­ներն ակն­հայտ են և մեծ ու­շադ­րու­թյուն չեն պա­հան­ջում: Իսկ ա­հա ո­րոշ­ներն այն­քան ­Դաս

25

էլ ակն­հայտ չեն մեզ հա­մար, ինչ­պես գետ­նի տակ գտնվող հսկա­ յա­կան կա­ղա­մա­խու ան­տե­սա­նե­լի ար­մա­տա­յին հա­մա­կար­գը: Եվ մենք միշտ չէ, որ կա­րող ենք գի­տակ­ցել այն վե­րա­բեր­մունքն ու գոր­ ծո­ղու­թյուն­նե­րը, ո­րոնք մեզ բա­ժա­նում են մեր Փրկ­չից: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 11

Քրիստոսը բաժանություն է բերում Շատ քիչ մար­դիկ կան, որ բա­վա­կա­նու­թյուն են զգում վի­ճա­բա­ նու­թյու­նից: Մենք խա­ղա­ղու­թյուն ու ներ­դաշ­նա­կու­թյուն ենք փա­ փա­գում: Մենք նույ­նիսկ դա­սըն­թաց­ներ ենք վա­րում այն մա­սին, թե ինչ­պես խա­ղա­ղու­թյուն հաս­տա­տել մեր ե­կե­ղե­ցի­նե­րում կամ հաս­ տա­տու­թյուն­նե­րում և լու­ծել հա­կա­մար­տու­թյուն­նե­րը: Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 10.34-39 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ նկա­տի ու­ ներ Հի­սու­սը, երբ ա­սում էր, որ չի ե­կել խա­ղա­ղու­թյուն բե­րե­լու, այլ սուր: Ի՞նչ կա­րող է նշա­նա­կել դա, ե­թե մենք գի­տենք, որ «­Հի­սու­սը Խա­ղա­ղու­թյան Իշ­խանն» է (Ե­սա­յի 9.6): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Հի­սու­սի խոս­քե­րը Մատ­թեոս 10.34-39 հա­մար­նե­րում խիստ անտ­րա­մա­բա­նա­կան են հնչում։ Ա­նօգ­նա­կան մա­նու­կի տես­քով ե­կած Փր­կի­չը, հզոր թա­գա­վոր լի­նե­լու փո­խա­րեն, շրջա­պատ­ված ազն­վա­զարմ թիկ­նա­պահ­նե­րով, Ով սեր էր քա­րո­զում թե՛ բա­րե­կամ­ նե­րի և թե՛ թշնա­մի­նե­րի հան­դեպ, այժմ Իր հետևորդ­նե­րին ա­սում է, որ Ին­քը բա­ժա­նու­թյուն և պա­տե­րազմ է բե­րում: Նրա ա­շա­կերտ­ ներն ու լսա­րա­նը, ինչ­պես և մենք, հա­վա­նա­բար, զար­մա­նում էին` ինչ­պե՞ս կա­րող է այդ­պի­սի բան լի­նել: Մատ­թեոս 10.35-39 հա­մար­նե­րում իս­կա­պես հա­վա­տար­մու­ թյան և նվիր­վա­ծու­թյան մա­սին է խոս­վում: Վ­կա­յա­կո­չե­լով Մի­քիա 7.6 հա­մա­րը` Հի­սուսն Իր լսա­րա­նին հա­վեր­ժա­կան կյանքն ընտ­րե­ լու հնա­րա­վո­րու­թյուն է ա­ռա­ջար­կում: Որ­դին պետք է սի­րի և հար­գի իր ծնող­նե­րին: Դա օ­րի­նա­կան պա­հանջն է այն օ­րեն­քի, որ ստա­ցել էր Մով­սե­սը սա­րի վրա: Դա Աստ­ծո պա­հան­ջած գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի մի մասն էր, և, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ե­թե Հի­սու­սի ունկն­դիր­նե­րի այդ սե­րը գե­րա­զան­ցեր Իր հան­դեպ սե­րը, ա­պա դա բարդ ո­րո­շում էր պա­հան­ջում: Հայրն ու մայ­րը պետք է սի­րեն և հոգ տա­նեն ի­րենց ե­ 26

­Դաս

րե­խա­նե­րի հա­մար: Սա­կա­յան, ե­թե այդ սե­րը գե­րա­զան­ցի Հի­սու­սի հան­դեպ ու­նե­ցած նվիր­վա­ծու­թյա­նը, ա­պա դարձ­յալ նրան­ցից ծանր ո­րո­շում է պա­հանջ­վում: Ա­ռա­ջին հեր­թին այդ մա­սին է հի­շեց­նում Հի­սու­սը տվյալ հատ­վա­ծում: Հի­սուսն ար­տա­հայ­տում է այդ ընտ­րու­թյու­նը ե­րեք ձևա­կեր­պու­ մով՝ դրան­ցից յու­րա­քանչ­յու­րում օգ­տա­գոր­ծե­լով ար­ժա­նի բա­ռը: Ար­ժա­նի լի­նե­լը հիմն­ված չէ բա­րո­յա­կան բարձր չա­փա­նիշ­նե­րի կամ նույ­նիսկ մեղ­քը հաղ­թա­հա­րե­լու վրա: Այն հիմն­վում է Հի­սու­սի հետ փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի վրա: Մենք ար­ժա­նի ենք, երբ Նրան ա­ մեն ին­չից վեր ենք դա­սում, նե­րառ­յալ մայ­րը, հայ­րը կամ ե­րե­խան: Մենք ընտ­րում ենք խա­չի տա­ռա­պան­քը և հետևում Հի­սու­սին: «Ես չու­նեմ ա­վե­լի մեծ ցան­կու­թյուն, քան տես­նել, թե ինչ­պես են մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը հա­մակ­վում մա­քուր կրո­նի հո­գով, ին­ չը կա­ռաջ­նոր­դի նրանց վերց­նե­լու խա­չը և հետևե­լու Քրիս­տո­սին: Քրիս­տո­սի ե­րի­տա­սարդ ա­շա­կերտ­նե՛ր, ըն­թա­ցե՛ք ա­ռաջ՝ ղե­կա­ վար­վե­լով այն սկզբունք­նե­րով, ո­րոնք մաք­րու­թյան ու ար­դա­րու­ թյան հա­գուստ­նե­րով են պա­րուր­ված: Ձեր Փր­կի­չը կա­ռաջ­նոր­դի ձեզ այն­տեղ, որ­տեղ կա­րող եք ա­ռա­վել հա­մա­պա­տաս­խան ձևով օգ­տա­գոր­ծել ձեր տա­ղանդ­նե­րը և­ որ­տեղ կա­րող եք ա­ռա­վել օգ­ տա­կար լի­նել» (Է. Ուայթ, Վ­կա­յու­թյուն­ներ ե­կե­ղե­ցու հա­մար, հա­ տոր 5, էջ 87): Եր­բեմն մենք ստիպ­ված ենք կրել խա­չը ոչ մեր սե­փա­կան ընտ­ րու­թյամբ, իսկ եր­բեմն էլ կա­մա­վոր ենք կրում խա­չը: Այլ կերպ ա­ սած` ո՞րն է խա­չը հա­վա­տար­մո­րեն կրե­լու բա­նա­լին: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 12

Եսասիրություն Ինչ­պես կա­ղա­մա­խու և նրա ստոր­գետն­յա ա­վե­լի մեծ ար­մա­ տա­յին հա­մա­կար­գի դեպ­քում էր, ե­սա­սի­րու­թյու­նը «մեղք» կոչ­ վող ստոր­գետն­յա հսկա հա­մա­կար­գի մի մասն է, որ խան­գա­րում է ճշմա­րիտ հան­գիստ գտնել Քրիս­տո­սում: Արդ­յո՞ք մեր կյան­քում մեղ­քի բո­լոր դրսևո­րում­նե­րից ա­ռա­վել հեշ­տը ե­սա­սի­րու­թյու­նը չէ: Մեզ­նից շա­տե­րի հա­մար ե­սա­սի­րու­թյու­նը նույն­քան բնա­կան է, որ­ քան շնչա­ռու­թյու­նը: Կար­դա­ցե՛ք Ղու­կաս 12.13-21 հա­մար­նե­րը: Նկա­րագ­րե՛ք Հի­սու­ սի ա­ռա­կում ներ­կա­յաց­վող հիմ­նախն­դի­րը: Արդ­յո՞ք ա­պա­գան ­Դաս

27

ծրագ­րա­վո­րե­լը ե­սա­սի­րու­թյուն և­ ան­հար­գա­լից վե­րա­բեր­մունք է Աստ­ծո ար­քա­յու­թյան հան­դեպ: Ե­թե ոչ, կամ առն­վազն պար­ տա­դիր չէ, ա­պա ին­չի՞ց է մեզ նա­խազ­գու­շաց­նում Հի­սու­սը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Այս ա­ռա­կը կա միայն Ղու­կա­սի ա­վե­տա­րա­նում և պատմ­վում է ի պա­տաս­խան լսա­րա­նից հնչող ա­նա­նուն հար­ցին: Երբ Հի­սու­սին ժա­ռան­գու­թյան վե­րա­բեր­յալ հարց են տա­լիս, Նա ար­ձա­գան­քում է՝ հրա­ժար­վե­լով եր­կու եղ­բայր­նե­րի միջև դա­տա­վո­րի դեր ստանձ­ նե­լուց, փո­խա­րե­նը գե­րա­դա­սում է ցույց տալ այդ ա­մե­նի խոր­քում թաքն­ված ա­վե­լի մեծ հիմ­նախն­դի­րը, ո­րը կոչ­վում է ե­սա­սի­րու­թյուն: Նա ա­վե­լի խոր է գնում, որ­պես­զի ցույց տա մեր ան­հա­տա­կան ա­ րարք­նե­րի տակ գտնվող հսկա ար­մա­տը: Խոր­հե՛ք այն մա­սին, թե ինչ­պես է դրսևոր­վում ե­սա­սի­րու­թյու­նը ձեր կյան­քում: Ինչ­պե՞ս է ե­սա­սի­րու­թյունն ազ­դում Աստ­ծո, ինչ­ պես նաև մեր ա­մու­սին­նե­րի և­ըն­տա­նիք­նե­րի, մեր ե­կե­ղե­ցա­կան ըն­տա­նի­քի, հարևան­նե­րի և գոր­ծըն­կեր­նե­րի հետ հա­րա­բե­րու­ թյուն­նե­րի վրա: Ի՞նչ բա­նա­լի կա­րե­լի է գտնել Փի­լի­պե­ցի­նե­րին 2.5-8 հա­մար­նե­րում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Կենտ­րո­նա­նա­լով բա­ցա­ռա­պես սե­փա­կան կա­րիք­նե­րի ու հա­ վակ­նու­թյուն­նե­րի վրա՝ Հի­սու­սի ա­ռա­կի ա­նա­նուն հա­րուս­տը մո­ռա­ցավ հաշ­վի առ­նել երկ­նա­յին ան­տե­սա­նե­լի ի­րա­կա­նու­թյուն­ նե­րը: Ա­վե­լի մե­ծը, ա­վե­լի լա­վը և­ ա­վե­լին չեն կա­րող լի­նել Աստ­ծո ար­քա­յու­թյան հիմ­նա­րար սկզբունք­նե­րը: Պո­ղոս ա­ռաք­յա­լը ակ­ նար­կում է, թե որն էր Հի­սու­սի դրդա­պատ­ճա­ռը, երբ ո­րո­շեց դառ­ նալ մեր Փո­խա­րի­նո­ղը: Փի­լի­պե­ցի­նե­րին 2.5-8 հա­մար­նե­րը նկա­րագ­րում են ան­շա­ հախնդ­րու­թյան, խո­նար­հու­թյան ու սի­րո նա­խա­հիմ­քը: Ե­թե Աստ­ծո և մարդ­կանց հան­դեպ սե­րը մեզ չի ա­ռաջ­նոր­դում մեր ընտ­րու­թյուն­ նե­րում ու ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թյուն­նե­րում, ա­պա մենք կշա­րու­նա­կենք այս­տեղ ա­վե­լի շատ ամ­բար­ներ կա­ռու­ցել մեզ հա­մար և­ ա­վե­լի քիչ գան­ձեր կու­տա­կել երկն­քում (­Մատ­թեոս 6.20): Ին­չո՞ւ հեշտ է ընկ­նել հարս­տու­թյան և նյու­թա­կան ձեռք­բե­րում­ նե­րի փա­փա­գի մեջ: Թեև գո­յատևե­լու հա­մար բո­լորս կա­րիք ու­նենք ո­րո­շա­կի գու­մա­րի, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, չե՞ք կար­ծում, որ ինչ­քան էլ ու­նե­նանք, միշտ ա­վե­լին ենք ցան­կա­նում: 28

­Դաս

Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 13

Փառասիրություն Երկ­րի վրա խա­չե­լու­թյու­նից ա­ռաջ Քրիս­տո­սի ծա­ռա­յու­թյան վեր­ջին շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյու­նը մեզ ո­գեշնչ­ման ու քա­ջա­ լեր­ման աղբ­յուր է ծա­ռա­յում: Այն նաև ակ­նար­կում է, թե ինչ­պես են ան­հանգս­տու­թյունն ու փա­ռա­սի­րու­թյունն ա­ռաջ­նոր­դում մարդ­ կանց, որ ա­նա­ռողջ խոր­հորդ­ներ տան և ս­խալ ա­րարք­ներ գոր­ծեն: Կար­դա­ցե՛ք Ղու­կաս 22.14-30 հա­մար­նե­րը և խոր­հե՛ք Հի­սու­սի հույ­զե­րի մա­սին, երբ Նա լսեց, թե ինչ­պես են Իր ա­շա­կերտ­ներն այդ հան­դի­սա­վոր ընթ­րի­քի ժա­մա­նակ վի­ճա­բա­նում այն մա­սին, թե ի­րեն­ցից ով պետք է հա­մար­վի ա­մե­նա­մե­ծը (­Ղու­կաս 22.24): Ին­չո՞ւ ա­շա­կերտ­ներն ան­տե­սե­ցին այդ հի­շար­ժան ա­ռի­թը և կենտ­րո­նա­ցան մարդ­կա­յին մե­ծու­թյան վրա: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մենք հազ­վա­դեպ ենք ու­րիշ­նե­րի հետ քննար­կում, թե ով է ա­ մե­նա­մե­ծը մեր ե­կե­ղե­ցում, ըն­տա­նի­քում կամ աշ­խա­տա­վայ­րում: Հնա­րա­վոր է, մենք շատ ենք խոր­հում այդ մա­սին, սա­կայն ի­րա­կա­ նում ո՞վ է բա­ցա­հայ­տո­րեն խո­սում այդ մա­սին: Այս հարցն ա­ռա­ջին ան­գամ չէ, որ բարձ­րաց­վում էր Քրիս­տո­սի հետևորդ­նե­րի շրջա­նում: Մատ­թեոս 18.1 հա­մա­րում կար­դում ենք, որ ա­շա­կերտ­ներն այդ հար­ցը տա­լիս են Հի­սու­սին՝ ձևա­կեր­պե­լով այն ա­ռա­վել վե­րա­ցա­կան ձևով. «Ո՞վ է ա­վե­լի մեծ երկն­քի ար­քա­ յու­թյան մեջ»։ Հի­սու­սի պա­տաս­խանն իր մեջ տե­սա­նե­լի դաս է պա­ րու­նա­կում մեզ հա­մար: Իր մոտ կան­չե­լով մի ե­րե­խա­յի, Հի­սու­սը նրան կանգ­նեց­նում է խմբի կենտ­րո­նում: Մար­դիկ լայն բաց­ված աչ­քե­րով, բարձ­րաց­ված հոն­քե­րով Նրան են նա­յում… Հի­սու­սի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը բա­ցատ­ րու­թյուն են պա­հան­ջում, և Մատ­թեոս 18.3 հա­մա­րում Ու­սու­ցի­չը տա­լիս է նաև այդ պա­տաս­խա­նը. «Ճշ­մա­րիտ եմ ա­սում ձեզ. ե­թե դար­ձի չգաք ու ե­րե­խա­նե­րի նման չլի­նեք, երկն­քի ար­քա­յու­թյուն չեք մտնի»։ Դար­ձի գալն այն ա­մուր հիմքն է, ո­րի վրա ցան­կա­նում ենք ճշմա­րիտ հան­գիստ գտնել Հի­սու­սում: Մենք գի­տակ­ցում ենք, որ դրսից օգ­նու­թյան կա­րիք ու­նենք։ Մենք հան­կարծ գի­տակ­ցում ենք, որ չենք կա­րող ինք­ներս մեզ վրա հույս դնել, մենք պետք է ա­ ­Դաս

29

պա­վի­նենք Հի­սու­սին: Մենք ար­ժեք­նե­րի ու հա­վակ­նու­թյուն­նե­րի վե­րա­փոխ­ման փոր­ձա­ռու­թյուն ենք ապ­րում: Հի­սուսն Իր ա­շա­ կերտ­նե­րին ա­սում է. «Վս­տա­հի՛ր ու ա­պա­վի­նի՛ր Ինձ ինչ­պես այս ե­րե­խան: Ճշ­մա­րիտ մե­ծու­թյու­նը սե­փա­կան ի­րա­վունք­նե­րից հրա­ ժար­վե­լը և­ար­քա­յու­թյան ար­ժեք­ներն ըն­դու­նելն է»: Ցա­վոք, թվում է՝ ա­շա­կերտ­նե­րը դեռ չէին յու­րաց­րել այդ դա­սը, մինչև Հի­սու­սը նրանց հետ վեր­ջին ընթ­րիքն ա­րեց: Նրանց վի­ճա­ բա­նու­թյուն­ներն ու պայ­քա­րը փչաց­րին կա­տար­յալ հա­ղոր­դակ­ցու­ թյան այն պա­հե­րը, որ այլևս չէին կրկնվե­լու: Եվ այս ա­մե­նը նրա­նից հե­տո՞, երբ տա­րի­նե­րով Հի­սու­սի հետ էին և ծա­ռա­յել ու լսել էին, սո­վո­րել Նրա ոտ­քե­րի ա­ռաջ: Ինչ­պի­սի՜ տխուր օ­րի­նակ այն բա­նի, թե որ­քան ա­պա­կան­ված կա­րող է լի­նել մարդ­կա­յին սիր­տը: Սա­կայն, ա­ռա­վել դրա­կան կող­մից նա­յե­լով այս ա­մե­նին, խոր­հեք Տի­րոջ շնոր­հի հա­վեր­ժա­կան ի­րա­կա­նու­թյան մա­ սին՝ հաս­կա­նա­լով, որ չնա­յած Իր հետևորդ­նե­րի վե­րամ­բարձ բա­ նա­վե­ճե­րին՝ Հի­սու­սը չլքեց նրանց: Ին­չո՞ւ խա­չի վրա գտնող Հի­սու­սին մեր հա­յաց­քը հա­ռե­լը հզոր մի­ջոց է ինք­նա­մե­ծար­ման դեմ, ո­րի զոհն ենք բո­լորս` որ­պես ըն­կած մարդ­կա­յին էակ­ներ: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 14

Կեղծավորություն Կեղ­ծա­վորն այն մարդն է, ո­րը դեր է խա­ղում, ո­րը ցան­կա­նում է ներ­կա­յա­նալ որ­պես մե­կը, որն ի­րա­կա­նում չէ: Այս բա­ռը յոթ ան­գամ օգ­տա­գործ­վում է Մատ­թեոս 23 գլխում, որ­տեղ զրույ­ցի ըն­թաց­քում Հի­սու­սը հրա­պա­րա­կավ նա­խա­տում է դպիր­նե­րին ու փա­րի­սե­ ցի­նե­րին, ո­րոնք կրո­նա­կան ա­ռաջ­նոր­դու­թյան կենտ­րոնն էին (­Մատ­թեոս 13, 14, 15, 23, 25, 27, 29): Ա­վե­տա­րան­նե­րը մեզ ցույց են տա­լիս Հի­սու­սին, Ով ո­ղոր­մու­թյուն և շ­նորհ է ա­ռա­ջար­կում շնա­ ցող­նե­րին, հար­կա­հա­վաք­նե­րին, մարմ­նա­վա­ճառ­նե­րին և նույ­նիսկ մար­դաս­պան­նե­րին, սա­կայն և փոքր կա­րեկ­ցանք է ցու­ցա­բե­րում նաև կեղ­ծա­վոր­նե­րի հան­դեպ (տե՛ս նաև Մատ­թեոս 6.2, 5, 16, 7.5, 15.7-9, 22.18): Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 23.1-13 և թ­վար­կե՛ք կեղ­ծա­վոր մար­դու այն չորս հիմ­նա­կան բնո­րո­շիչ­նե­րը, որ նշեց Հի­սու­սը: ________________________________________________________________________ 30

­Դաս

Հի­սու­սը փա­րի­սե­ցի­նե­րի և դ­պիր­նե­րի հետ է կա­պում չորս բնո­րո­շիչ­ներ: Մեր թվար­կու­թյան ա­ռա­ջին դա­րում, հու­դա­յա­կա­ նու­թյան հա­մա­տեքս­տում փա­րի­սե­ցի­նե­րը ներ­կա­յաց­նում էին կրո­նա­կան պահ­պա­նո­ղա­կան ի­րա­վուն­քը: Նրանք հե­տաքրքր­ ված էին գրա­վոր ու բա­նա­վոր օ­րենք­նե­րով և շեշ­տադ­րում էին ծի­սա­յին օ­րեն­քը: Հու­դա­յա­կա­նու­թայն հա­մա­տեքս­տի մյուս կող­ մում սա­դու­կե­ցի­ներն էին, ո­րոնք հիմ­նա­կա­նում հա­րուստ ա­ռաջ­ նորդ­ներ էին՝ կապ­ված քա­հա­նա­յա­կան հա­րուստ վեր­նա­խա­վի հետ: Նրանք մե­ծա­պես հե­լե­նաց­ված էին (այ­սինքն նրանք խո­ սում էին հու­նա­րեն և հու­նա­կան փի­լի­սո­փա­յու­թյան հմուտ գի­ տակ էին) և չէին հա­վա­տում դա­տաս­տա­նին կամ հետ­մա­հու կյան­քին: Մենք նրանց ներ­կա­յաց­նում ենք որ­պես լի­բե­րալ­ներ կամ ա­զա­տա­միտ­ներ: Եվ եր­կու խումբն էլ մե­ղա­վոր էին կեղ­ծա­ վո­րու­թյան մեջ: Ըստ Հի­սու­սի՝ մենք կեղ­ծա­վոր­ներ ենք, ե­թե չենք ա­նում այն, ինչ ա­սում ենք, երբ կրո­նը ծանր բեռ ենք դարձ­նում ու­րիշ­նե­րի հա­մար, ա­ռանց այդ նույն չա­փա­նիշ­նե­րը մեր կյան­քում կի­րա­ ռե­լու, երբ ցան­կա­նում ենք, որ մար­դիկ հա­վա­նու­թյան ար­ժա­ նաց­նեն մեր կրո­նա­կան ջեր­մե­ռան­դու­թյու­նը և­ երբ պա­տիվ ու ճա­նա­չում ենք պա­հան­ջում, ո­րը պատ­կա­նում է միայն մեր երկ­ նա­յին Հո­րը: Որ­քան էլ կտրուկ ու տե­ղին էին Հի­սու­սի խոս­քե­րը նրանց հան­դեպ, ում կեղ­ծա­վոր­ներ էր ան­վա­նում, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Նրա վե­րա­բեր­մուն­քը լի էր սի­րով և մ­տա­հո­գու­թյամբ նույ­նիսկ այդ կեղ­ծա­վոր­նե­րի հան­դեպ: «Աստ­վա­ծա­յին կա­րեկ­ցանք ար­տա­ցոլ­վեց Աստ­ծո Որ­դու դեմ­ քին, երբ Նա հա­յացք նե­տեց տա­ճա­րին, ա­պա` Իր ունկն­դիր­նե­ րին: Խոր վիշտ ար­տա­հայ­տող ձայ­նով և դառն ար­ցունք­նե­րով Նա բա­ցա­կան­չեց. «Ե­րու­սա­ղե՜մ, Ե­րու­սա­ղե՜մ, որ կո­տո­րում ես մար­գա­րե­նե­րին, քար­կո­ծում քեզ մոտ ու­ղարկ­ված­նե­րին։ Քա­նի՜ ան­գամ ցան­կա­ցա հա­վա­քել քո ե­րե­խա­նե­րին, ինչ­պես հավն է իր ձա­գե­րին թևե­րի տակ հա­վա­քում, բայց դուք չցան­կա­ցաք» (Է. Ուայթ, Դա­րե­րի փա­փա­գը, էջ 620): Ին­չո՞ւ պար­տա­դիր չէ կրո­նա­կան ա­ռաջ­նորդ լի­նել այն կեղ­ ծա­վո­րու­թյան մեջ մե­ղադր­վե­լու հա­մար, որն այն­քան դա­տա­ պար­տում է Քրիս­տո­սը: Ինչ­պե՞ս սո­վո­րենք մեր մեջ տես­նել կեղ­ծա­վո­րու­թյան տար­բեր դրսևո­րում­նե­րը, ե­թե այն գո­յու­թյուն ու­նի, և­ինչ­պե՞ս կա­րող ենք ա­զատ­վել դրա­նից: ­Դաս

31

ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 15

Անհանգստության հաղթահարումը Կար­դա­ցե՛ք Հով­հան­նես 14.1-6 հա­մար­նե­րը: Ե­թե ան­հանգս­տա­ նում ենք, ի՞նչ կա­րող ենք ա­նել, որ մեր սրտե­րը չտագ­նա­պեն: Ո՞րն է այն բա­նա­լին, ո­րով կա­րող ենք հաղ­թա­հա­րել բա­ժա­նու­ թյու­նը, ե­սա­սի­րու­թյու­նը, փա­ռա­սի­րու­թյունն ու կեղ­ծա­վո­րու­ թյու­նը և ճշ­մա­րիտ հան­գիստ գտնել: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ան­հանգս­տու­թյու­նը միշտ հաղ­թա­հար­վում է Հի­սու­սի մի­ջո­ցով: Նա է Ճա­նա­պար­հը, Ճշ­մար­տու­թյու­նը և Կ­յան­քը: Նա գի­տի ճիշտ ուղ­ղու­թյու­նը, երբ մենք անն­պա­տակ թա­փա­ռում ենք մեր աշ­ խար­հի ա­նա­պա­տում, որ­տեղ լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րը տա­րած­ված են հսկա­յա­կան ծա­վա­լով: Որ­պես աստ­վա­ծա­յին Օ­րենս­դիր՝ Նա է անձ­ նա­վոր­ված ճշմար­տու­թյու­նը, և Նրա Հո­գին կա­ռաջ­նոր­դի մեզ ամ­ բողջ ճշմար­տու­թյան մեջ (­Հով­հան­նես 16․13): Երբ մենք խոց­ված ենք, հոգ­նած, տա­ռա­պած, հի­վանդ ու հու­սալք­ված, Նա է Կ­յան­քը, Նա մեզ ա­ռատ կյանք է խոս­տա­ցել (­Հով­հան­նես 10.10): Այն իր մեջ նե­րա­ռում է մեր հա­վեր­ժա­կան տու­նը և հա­վեր­ժա­կան կյան­քը, սա­ կայն նշա­նա­կում է նաև կյան­քի միան­գա­մայն տար­բեր ո­րակ այս­ տեղ` երկ­րի վրա: Ան­կաս­կած է, որ Ա­րա­րիչն ըն­դու­նակ է տա­լու ա­ռա­տո­րեն ու չա­փից ա­վե­լի, և­այն էլ` հենց հի­մա: «­Թող ձեր սրտե­րը չխռով­վեն» կո­չը հրա­վեր է սպաս­ման մեջ ապ­ րե­լու: Երբ մենք մեզ ցածր ենք զգում, Աստ­ված ըն­դու­նակ է ա­վե­լի բարձր հար­թու­թյան վրա կանգ­նեց­նել մեզ: Երբ մենք պայ­քա­րում ենք մեղ­քի ու խա­վա­րի դեմ, Նա է այն Միա­կը, Ով մեր մեջ ոչ միայն սկսում է, այլև ա­վար­տում է Իր բա­րի գոր­ծը (­Փի­լիպ­պե­ցի­նե­րին 1.6): Ան­կախ նրա­նից, թե որ­քան վատ կա­րող են լի­նել գոր­ծե­րը (ա­ յո՛, նրանք կա­րող են վատ լի­նել), նա­յե­ցե՛ք այն խոս­տում­նե­րին, որ տվել է Հի­սու­սը: Նա մեզ հա­մար «տեղ է» պատ­րաս­տում, մի տեղ, որ­տեղ մեր ցա­վե­րը, ան­հանգս­տու­թյունն ու տա­ռա­պան­քը հա­վերժ կվե­րա­նան։ Դա այն հույսն է, որ տրվել է մեզ Հի­սուս Քրիս­տո­սի մի­ ջո­ցով, և­այն ա­ռա­ջարկ­վում է բո­լո­րիս, ան­կախ նրա­նից, թե ով ենք մենք, ինչ ծա­գում ու­նենք, որ­քա­նով է կեղ­տոտ ե­ղել մեր կյան­քը և­ որ­քան է կեղ­տոտ հի­մա: 32

­Դաս

Իսկ լու­ծումն այն է, որ բո­լոր դեպ­քե­րում գնանք Աստ­ծո մոտ մեր թու­լու­թյամբ, վի­րա­վոր­վա­ծու­թյամբ, հու­սալ­քու­թյամբ ու հոգևոր ըն­ կած վի­ճա­կով՝ ի­մա­նա­լով, որ Նա ըն­դու­նում է մեզ՝ չնա­յած այս ա­ մե­նին: Ա­հա թե ինչ է շնոր­հը, և­ ին­չու պետք է հա­վա­տանք, որ այն տրվել է, ե­թե հա­վա­տով փնտրում ենք: Կար­դա­ցե՛ք Ե­րե­միա 3.22 հա­մա­րը: Ի՞նչ է սպա­սում Աստ­ված մե­զա­նից, և ի պա­տաս­խան ի՞նչ է ա­նե­լու Նա մեզ հա­մար: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Խոր­հե՛ք Հի­սու­սի խոս­քե­րի շուրջ. «Եվ երբ գնամ ու ձեզ հա­մար տեղ պատ­րաս­տեմ, վերս­տին կգամ ու ձեզ Ինձ մոտ կվերց­նեմ, որ­պես­զի որ­տեղ Ես եմ, դուք էլ լի­նեք» (­Հով­հան­նես 14.3)։ Ի՞նչ է ա­սում մեզ այս հա­մարն այն մա­սին, թե որ­քան ա­ռանց­քա­յին ու ճա­կա­տագ­րա­կան է Երկ­րորդ գա­լուս­տի խոս­տու­մը: Հատ­կա­ պես մեզ` ադ­վեն­տիստ­նե­րիս հա­մար (մահ­վան մա­սին ու­նե­ցած մեր ըմբ­ռում­նե­րով) ին­չո՞ւ է այդ­քան թանկ Երկ­րորդ գա­լուս­տը: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՀՈՒ­ԼԻՍ 16

Հետագա ուսումնասիրության համար «Ոչ մի աճ կամ ար­գա­սա­բե­րու­թյուն չի կա­րող լի­նել այն կյան­քում, ո­րը կենտ­րո­նա­ցած է ինքն իր վրա: Ե­թե դուք ըն­դու­նել եք Քրիս­ տո­սին որ­պես անձ­նա­կան Փր­կիչ, ա­պա պետք է մո­ռա­նաք ձեզ և փոր­ձեք օգ­նել մյուս­նե­րին: Խո­սեք Քրիս­տո­սի սի­րո մա­սին, պատ­մեք Նրա բա­րու­թյան մա­սին: Կա­տա­րեք յու­րա­քանչ­յուր պար­տա­կա­նու­ թյուն, որ ձեզ է ա­ռա­ջադ­րում կյան­քը: Ձեր սրտում կրեք հո­գի­նե­րի բե­ռը և ձեր ու­ժե­րի նե­րա­ծին չա­փով ձգտեք փրկել կոր­չող­նե­րին: Երբ դուք ստա­նում եք Քրիս­տո­սի Հո­գին` ան­շա­հախն­դիր սի­րո և­ ու­րիշ­նե­րի հա­մար ջան­քեր թա­փե­լու հո­գին, ա­պա պետք է ա­ճեք և պ­տուղ տաք: Ձեր բնա­վո­րու­թյան մեջ կհա­սու­նա­նան Հո­գու շնորհ­ նե­րը, ձեր հա­վա­տը կա­ճի, հա­մոզ­մունք­նե­րը կամ­րապնդ­վեն, ձեր սե­րը կա­տար­յալ կդառ­նա: Դուք ա­վե­լի ու ա­վե­լի շատ կար­տա­ցո­ լեք Քրիս­տո­սին ու կնման­վեք Նրան այն ա­մե­նում, ին­չը մա­քուր է, ազ­նիվ ու գե­ղե­ցիկ» (Է. Ուայթ, «Քրիս­տո­սի ա­ռակ­նե­րը», էջ 67, 68): Ե­կե­ղե­ցու ան­դամ­նե­րի վի­ճա­հա­րույց հար­ցե­րի քննարկ­ման ժա­մա­ նակ ոչ միայն վատն­վել է նրանց ժա­մա­նա­կը, այլև Աստ­ծո ծա­ռա­ նե­րը հար­կադր­ված են ե­ղել լսել ի­րար այն ժա­մա­նակ, երբ կող­մե­րի ­Դաս

33

սրտե­րը հե­ռա­ցած են շնոր­հից և չեն հնա­զանդ­վում նրան: Ե­թե մի կողմ դրվի հպար­տու­թյունն ու ե­սա­կենտ­րո­նու­թյու­նը, ա­պա հինգ րո­պեն բա­վա­կան է, որ­պես­զի հե­ռաց­վեն շատ դժվա­րու­թյուն­ներ» (Է. Ուայթ, «­Վաղ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­ներ», էջ 119): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Դա­սա­րա­նում քննար­կեք այն գործ­նա­կան ու­ղի­նե­րը, ո­րոնք կա­ րող են հաղ­թա­հա­րել ե­սա­սի­րու­թյու­նը: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք պա­ տաս­խա­նա­տու լի­նել միմ­յանց հան­դեպ, որ­պես­զի այդ գա­ղա­ փար­ներն ի­րա­կա­նու­թյուն դառ­նան: 2. Հա­վակ­նու­թյուն­ներն ինք­նին վատ բան չեն: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­ նիվ, ինչ­պե՞ս կա­րող ենք սպա­սե­լիք­ներ ու­նե­նալ Աստ­ծուց ու ե­ րա­զել մե­ծա­մեծ՝ չընկ­նե­լով փա­ռա­սի­րու­թյան սպառ­նա­լիք­նե­րի ծու­ղա­կը: 3. Մեզ­նից շա­տե­րը հա­վակ­նու­թյուն­ներ, կեղ­ծա­վո­րու­թյուն, ե­սա­ սի­րու­թյուն կամ նա­խանձ չեն դրսևո­րում դրսում: Մենք մե­ծա­ պես ըն­դու­նակ ենք ա­վե­լի բա­րե­հա­ջող ար­տա­քին դրսևո­րել: Ինչ­պես կա­ղա­մա­խու ար­մա­տա­յին հսկա­յա­կան հա­մա­կար­գի դեպ­քում էր, այս բո­լոր բա­ցա­սա­կան բնո­րո­րո­շիչ­նե­րը նույն­պես թաքն­ված են ար­տա­քի­նի կամ մա­կե­րե­սի տակ: Գործ­նա­կա­նում ի՞նչ տեսք ու­նի Հո­գով ա­ռաջ­նորդ­վող բնա­վո­րու­թյան վե­րա­փո­ խու­մը: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք հաղ­թա­հա­րել ան­հանգս­տու­թյան պատ­ճա­ռը և ճշ­մա­րիտ հան­գիստ գտնել Հի­սու­սում: 4. Շա­րու­նա­կե՛ք խոր­հել հինգ­շաբ­թի օր­վա վեր­ջին հար­ցի պա­ տաս­խա­նի շուրջ, որ տվե­ցիք երկ­րորդ գա­լուս­տի կարևո­րու­ թյան վե­րա­բեր­յալ: Ի վեր­ջո, ա­ռանց դրա ի՞նչ հույս ու­նենք: Ա­ ռանց դրա ի՞նչ օ­գուտ կտար մեզ Քրիս­տո­սի ա­ռա­ջին գա­լուս­ տը՝ ի­մա­նա­լով, որ մե­ռել­նե­րը քնում են մինչ հա­րու­թյուն, ին­չը տե­ղի է ու­նե­նա­լու միայն երկ­րորդ գա­լուս­տի ժա­մա­նակ:

34

­Դաս

­ԴԱՍ 4 ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 17-23

ՀԱՆԳՍՏԻ ԳԻՆԸ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 11.1-27, Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.1-23, Ծնն­ դոց 3.1-8, Ա Հով­հան­նես 1.9 հա­մար­նե­րը: Հի­շե­լու հա­մա­րը. «­Մա­քուր սի՛րտ ստեղ­ծիր իմ մեջ, ո՜վ Աստ­ված, և­ու­ղիղ հո­ գի՛ նո­րո­գիր իմ ներ­սում» (­Սաղ­մոս 51.10)։ Շատ մար­դիկ հու­սա­հատ փոր­ձեր են ա­նում փոքր-ինչ խա­ղա­ ղու­թյուն ու հանգս­տու­թյուն գտնե­լու հա­մար: Նրանք պատ­րաստ են նաև վճա­րել դրա հա­մար: Շատ մեծ քա­ղաք­նե­րում կան ա­ռանց հա­մա­ցան­ցի սեն­յակ­ներ, ո­րոնք կա­րե­լի է վար­ձել ժա­մավ­ճա­րով: Կա­նոն­նե­րը խիստ են` ո՛չ մի աղ­մուկ, ո՛չ մի այ­ցե­լու: Մար­դիկ պատ­ րաստ են վճա­րել, որ­պես­զի կա­րո­ղա­նան խա­ղաղ նստել և պար­ զա­պես մտա­ծել ու ննջել: Օ­դա­նա­վա­կա­յան­նե­րում կա­րե­լի է վար­ձել ննջախ­ցիկ­ներ, շատ տա­րած­ված են նաև աղ­մու­կը նվա­զեց­նող ա­ կան­ջա­կալ­նե­րը: Կան նույ­նիսկ կտա­վե գլխարկ­ներ, և­ի­րա­նի պաշտ­ պա­նա­կան վա­հան­ներ, ո­րոնք կա­րող եք գնել և­ աշ­խա­տա­վայ­րում, կարճ ընդ­մի­ջում­նե­րի ժա­մա­նակ կրել գլխի և­ի­րա­նի շրջա­նում: Իս­կա­կան հան­գիս­տը նույն­պես գին ու­նի: Մինչ ինք­նա­վար լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րի քա­ղա­քա­կան մեկ­նա­բան­նե­րը փոր­ձում են մեզ հա­վա­տաց­նել, որ կա­րող ենք ո­րո­շել մեր սե­փա­կան ճա­կա­տա­գի­ րը, և­ որ հան­գիստն ըն­դա­մե­նը ընտ­րու­թյան ու ծրագ­րե­լու խնդիր է, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, հար­ցին ազն­վո­րեն մո­տե­նա­լու դեպ­քում գի­ տակ­ցում ենք, որ ըն­դու­նակ չենք ի­րա­կան հան­գիստ գտնե­լու մեր սրտե­րի հա­մար: Չոր­րորդ դա­րի ե­կե­ղե­ցու հայ­րե­րից Ավ­գուս­տի­նը հա­կիրճ ձևով ար­տա­հայ­տել է դա իր հայտ­նի Խոս­տո­վա­նու­թյուն­ նե­րում՝ (­Գիրք 1) հա­մա­րե­լով այն Աստ­ծո շնորհ. «­Դու ստեղ­ծել ես մեզ Քեզ հա­մար, և մեր սրտերն ան­հան­գիստ են, ո­րով­հետև Քո մեջ միայն կա­րող են հան­գիստ գտնել»: Այս շա­բաթ մենք հա­մա­ռոտ կու­սում­նա­սի­րենք մար­դու կյան­քը, որն Աստ­ծո սրտով է, հաս­կա­նա­լու հա­մար, թե ինչ­պես է նա հայտ­ նա­բե­րել Աստ­ծո շնոր­հած հանգս­տի իս­կա­կան գի­նը: ­Դաս

35

ՄԻԱ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 18

Ուժասպառ ու հոգնած Գար­նա­նա­յին մի խա­ղաղ ե­րե­կո Դա­վիթ թա­գա­վորն ան­հան­ գիստ վի­ճա­կում բարձ­րա­ցավ իր պա­լա­տի տա­նի­քը: Նա պետք է իր զոր­քի հետ Հոր­դա­նա­նի մյուս ա­փին լի­ներ: Նա պետք է ա­ռաջ­ նոր­դեր Աստ­ծո ժո­ղովր­դին, որ­պես­զի պար­տու­թյան մատ­նեին ա­ մո­նա­ցի­նե­րին և վերջ­նա­կա­նա­պես խա­ղա­ղու­թյուն հաս­տա­տեին թա­գա­վո­րու­թյու­նում: Դավ­թի հա­մար գայ­թակ­ղու­թյան դուռ բա­ցեց այն փաս­տը, որ նա այն­տեղ չէր, որ­տեղ պար­տա­վոր էր լի­նել: Կար­դա­ցե՛ք Բ Թա­ գա­վոր­նե­րի 11.1-5 հա­մար­նե­րում ներ­կա­յաց­վող պատ­մու­թյու­ նը: Ի՞նչ տե­ղի ու­նե­ցավ, և­ի՞նչ մեծ մեղք գոր­ծեց Դա­վի­թը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Դա­վի­թը մի «շատ գե­ղե­ցիկ կին» տե­սավ, որ լվաց­վում էր տա­ նի­քի վրա: Նրա մեղ­սա­վոր մղում­նե­րը հաղ­թե­ցին այդ ե­րե­կո, և նա քնեց Բեր­սա­բեի` իր զոր­քի վստա­հե­լի սպա­յի կնոջ հետ: Ինչ­պես բո­լոր հին թա­գա­վոր­նե­րը, Դա­վիթն էլ բա­ցար­ձակ իշ­խա­նու­թյուն ու­ներ: Որ­պես թա­գա­վոր նա կա­րող էր չհետևել այն կա­նոն­նե­րին, ո­րով ա­ռաջ­նորդ­վում էին մնա­ցա­ծը: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Դավ­թի ըն­տա­նի­քի ցա­վա­լի պատ­մու­թյունն այդ շրջա­դար­ձա­յին պա­հից հե­ տո մեզ հի­շեց­նում է այն փաս­տի մա­սին, որ նույ­նիսկ թա­գա­վոր լի­ նե­լով՝ նա վեր չէր Աստ­ծո օ­րեն­քից: Ան­կաս­կած է, որ այս դեպ­քում օ­րեն­քը հան­դես է գա­լիս որ­պես պաշտ­պա­նու­թյուն և հո­վա­նա­վոր, և նույ­նիսկ երբ թա­գա­վո­րը շրջան­ցեց այն, դեմ առ դեմ բախ­վեց սար­սա­փե­լի հետևանք­նե­րի: Եվ երբ Դա­վի­թը խախ­տեց Աստ­ծո օ­րեն­քի սահ­մա­նա­փա­կում­նե­րը, սկսեց զգալ նրա հետևանք­ներն իր կյան­քի բո­լոր ո­լորտ­նե­րում: Դա­ վի­թը մտա­ծում էր, որ իր կրքոտ պոռթ­կու­մը անն­կատ է մնա­ցել, սա­ կայն Բեր­սա­բեն այժմ հղի էր, իսկ նրա ա­մու­սի­նը՝ հե­ռու: Կար­դա­ցե՛ք Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 11.6-27 հա­մար­նե­րը: Ինչ­պե՞ս էր Դա­վի­թը փոր­ձում ծած­կել իր մեղ­քը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Տա­պալ­վում են Դավ­թի նույ­նիսկ ա­մե­նահ­մուտ ծրագ­րե­րը․ Ու­ րիան պետք է տուն գար և ժա­մա­նակ անց­կաց­ներ կնոջ հետ: 36

­Դաս

Ու­րիան մեծ համ­բավ ու­նե­ցող զո­րա­կան էր, ով Դա­վի­թի ակ­նարկ­ նե­րին այս­պես պա­տաս­խա­նեց. «­Տա­պա­նա­կը և Իս­րա­յե­լը և Հու­ դան վրան­նե­րում են բնակ­վում, և­ իմ տե­րը՝ Հո­վա­բը, և­ իմ տի­րոջ ծա­ռա­նե­րը գտնվում են բաց դաշ­տում, և­ ես գնամ իմ տո՞ւն՝ ու­ տե­լու, խմե­լու և կ­նոջս հետ պառ­կե­լու» (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 11.11)։ Վերջ­նա­կա­նա­պես հու­սա­հատ­վե­լով՝ Դա­վիթն ան­ցավ «հե­ռա­վար» սպա­նու­թյա­նը, որ­պես­զի ծած­կի իր մեղ­քը: Դժ­վար է նույ­նիսկ հա­վա­տալ, որ Դա­վի­թը, ո­րին Աստ­ված այդ­ քան շատ բան էր տվել, կա­րող էր այդ աս­տի­ճան ցած գլոր­վել: Ան­կախ նրա­նից, թե ով ենք մենք, ի՞նչ նա­խազ­գու­շա­կան դաս պետք է քա­ղենք այս պատ­մու­թյու­նից: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 19

Արթնության կոչ Դավ­թի կյան­քի խա­վար ժա­մա­նակշր­ջան­նե­րից մե­կում կա նաև մի լավ լուր`Աստ­ված ու­ղար­կում է Իր մար­գա­րեին: Նա­թանն ու Դա­ վի­թը լավ էին ճա­նա­չում միմ­յանց: Ա­վե­լի վաղ Նա­թա­նը խոր­հուրդ­ ներ էր տվել Դավ­թին տա­ճա­րը կա­ռու­ցե­լու ծրագ­րե­րի վե­րա­բեր­յալ (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 7): Սա­կայն այժմ մար­գա­րեն մեկ այլ հանձ­նա­րա­ րու­թյամբ է գա­լիս թա­գա­վո­րի մոտ: Ի՞նչ եք կար­ծում, ին­չո՞ւ է Նա­թա­նը գե­րա­դա­սում պատ­մու­թյուն պատ­մել, քան ան­մի­ջա­պես դի­մել Դավ­թին և նա­խա­տել: Կար­ դա­ցե՛ք Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.1-14 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Նա­թա­նը գի­տեր ինչ ա­սել, և նա դա ա­սաց այն­պես, որ Դա­վի­թը կա­րո­ղա­նա հաս­կա­նալ: Նա մի պատ­մու­թյուն պատ­մեց ոչ­խար­նե­ րի մա­սին, ո­րը որ­պես նախ­կին հո­վիվ կա­րող էր հաս­կա­նալ Դա­վի­ թը: Նա գի­տեր, որ Դա­վիթն ար­դա­րու­թյան ու ազն­վու­թյան բարձր զգա­ցում ու­ներ: Այս­պի­սով, ինչ-որ ա­ռու­մով կա­րե­լի է ա­սել, որ Նա­ թա­նը թա­կարդ էր պատ­րաս­տել, ո­րի մեջ էլ ըն­կավ Դա­վի­թը: Երբ Դա­վիթն ա­կա­մա հայ­տա­րա­րեց իր սե­փա­կան դա­տավ­ճի­ ռը, Նա­թանն ա­սաց նրան. «Այն մար­դը դու ես» (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.7)։ Տար­բեր ձևեր կան ա­սե­լու «Այն մար­դը դու ես»: Մե­կը կա­ րող է բղա­վել, մյու­սը կա­րող է մե­ղադ­րել և­ու­ղիղ մատ­նա­ցույց ա­նել դի­մա­ցի­նին, իսկ մյուսն էլ կա­րող է մտա­հո­գու­թյուն և կա­րեկ­ցանք ­Դաս

37

դրսևո­րել: Նա­թա­նը, հա­վա­նա­բար, նրբան­կատ ու մեղմ ա­սաց այդ խոս­քե­րը: Դա­վի­թը պետք է որ ցավ զգար այդ խոս­քե­րից, այն­պի­սի ցավ, որ զգում է Աստ­ված, երբ Իր որ­դի­նե­րից կամ դուստ­րե­րից մե­ կը գի­տակ­ցա­բար հե­ռա­նում է Իր կամ­քից: Այդ պա­հին ինչ-որ բան կա­տար­վեց Դավ­թի գլխում, սիր­տը կար­ծես դուրս էր թռչում տե­ղից: Ին­չո՞ւ է Դա­վիթն այս­պես պա­տաս­խա­նում. «­Մե­ղան­չել եմ Տի­ րոջ դեմ», այլ ոչ թե` «Ես մե­ղան­չե­ցի Բեր­սա­բեի դեմ», կամ «Ես մար­դաս­պան եմ» (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.13, տե՛ս նաև Սաղ­մոս 51.4): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ «­Դա­վի­թը գի­տակ­ցեց, որ մեր սիրտն ան­հան­գիստ դարձ­նող մեղ­ քը ա­ռա­ջին հեր­թին ա­նար­գանք է Աստ­ծո հան­դեպ, Ով Ա­րա­րիչն է ու Ա­զա­տագ­րո­ղը: Վ­նա­սե­լով մեզ, մենք վատ ազ­դե­ցու­թյուն ենք գոր­ծում նաև ու­րիշ­նե­րի վրա: Մենք ա­նար­գում ենք թե՛ մեր ըն­տա­ նիք­նե­րը և թե՛ ե­կե­ղե­ցի­նե­րը: Սա­կայն վեր­ջին հաշ­վով մենք վի­րա­ վո­րում ենք Աստ­ծուն և­ ինք­ներս մեկ հա­վել­յալ մեխ ա­վե­լաց­նում Գող­գո­թա­յի խա­չի` երկն­քին հառ­ված կո­պիտ գե­րա­նին: Մար­գա­րեի հան­դի­մա­նու­թյու­նը ցնցեց Դավ­թի սիր­տը և­ արթ­ նաց­րեց նրա խիղ­ճը: Նրա առջև ողջ հրե­շա­վո­րու­թյամբ հառ­նեց իր մեղ­քը: Նրա հո­գին զղջմամբ ու ա­պաշ­խա­րու­թյամբ խո­նարհ­վեց Աստ­ծո ա­ռաջ: Դող­դո­ղա­ցող շուր­թե­րով նա ա­սաց. «Ես Տի­րոջ դեմ մեղք գոր­ծե­ցի»: Այն բո­լոր սխալ­նե­րը, որ գոր­ծում է մար­դը ու­րիշ­ նե­րի հան­դեպ, վի­րա­վոր­վո­ղից վե­րա­դառ­նում է Աստ­ծուն: Դա­վի­ թը ծանր մեղք էր գոր­ծել թե՛Ու­րիա­յի և թե՛ Բեր­սա­բեի հան­դեպ և նա մե­ծա­պես գի­տակ­ցում էր դա: Սա­կայն ան­սահ­ման մեծ էր նրա մեղքն Աստ­ծո առջև: (Է­լեն Ուայթ, «­Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ ներ», էջ 722) Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 20

Ներված ու մոռացվա՞ծ Երբ Դա­վիթն ա­կա­մա ինքն իր հան­դեպ դա­տավ­ճիռ կա­յաց­րեց (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.5-6), Նա­թա­նը նրա առջև դրեց մեղքն իր ողջ ա­հա­վո­րու­թյամբ: Դավ­թի սիր­տը կոտր­վեց, և նա խոս­տո­վա­նեց իր մեղ­քը: Նա­թանն ան­մի­ջա­պես հա­վաս­տիաց­րեց նրան. «­Տե­րը նե­րեց քո մեղ­քը» (Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12. 13), հա­վաս­տիաց­րեց, որ նա ներ­ 38

­Դաս

ված է: Աստ­ծո ներ­ման հա­մար սպաս­ման ժա­մա­նա­կաշր­ջան գո­ յու­թյուն չու­նի: Դա­վի­թը չպետք է ա­պա­ցու­ցեր, որ ինքն իս­կա­պես ան­կեղծ է, որ­պես­զի նե­րում ստա­նար: Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Նա­թա­նը, որ ար­դեն կան­խա­գու­շա­կել էր Դավ­ թի մեղ­քի հետևանք­նե­րը Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.10-12 հա­մար­նե­րում, շա­րու­նա­կում է․ «Այն որ­դին, որ պի­տի ծնվի, մեռ­նե­լու է»։ Ի՞նչ է նշա­նա­կում այն միտ­քը, որ Աստ­ված նե­րել էր Դավ­թի մեղ­ քը: Արդ­յո՞ք նա պար­զա­պես հղկաթղ­թով ջնջեց այն: Արդ­յո՞ք մար­դիկ պար­զա­պես մո­ռա­նում են այդ մա­սին: Երբ խորհր­ դա­ծում եք այդ հար­ցե­րի շուրջ, կար­դա­ցե՛ք Բ Թա­գա­վոր­նե­րի 12.10-23 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Դա­վի­թը, հա­վա­նա­բար, նույն­պես զար­մա­ցել էր այս բո­լոր հար­ ցե­րից, երբ տե­սավ, թե ինչ­պես է խոր­տակ­վում իր ողջ աշ­խար­հը՝ ե­րե­խան մա­հա­ցած է, ըն­տա­նի­քում ան­կար­գու­թյուն է տի­րում (Ամ­ նո­նի և Ա­բի­սո­ղո­մի պատ­մու­թյունն ըն­տա­նե­կան կյան­քի ող­բեր­գու­ թյան եր­կու կատարյալ օ­րի­նակ են), իր ճա­կա­տա­գիրն ա­նո­րոշ է: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, չնա­յած իր մեղ­քի հետևանք­նե­րին, ո­րոնք ազ­ դել են ան­մեղ մարդ­կանց վրա, ինչ­պի­սիք են Ու­րիան և նո­րա­ծի­նը, Դա­վի­թը նաև սկսում է հաս­կա­նալ, որ Աստ­ծո շնոր­հը ծած­կե­լու է դրանք, և մի օր մեղ­քի բո­լոր հետևանք­ներն են վե­րաց­վե­լու: Միև­ նույն ժա­մա­նակ նա կա­րող է Աստ­ծո շնոր­հի մեջ հան­գիստ գտնել իր խռո­վա­հույզ խղճմտան­քի հա­մար: Դավ­թի կար­ծի­քով ին­չի՞ կա­րիք ու­ներ ին­քը: Ի՞նչ էր փա­փա­ գում: Կար­դա­ցե՛ք Սաղ­մոս 51.1-6 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Դա­վի­թը հայտ­նի է դառ­նում 51 Սաղ­մո­սով, երբ բա­ցում է սիր­տը և խոս­տո­վա­նում մեղ­քե­րը: Ո­ղոր­մա­ծու­թյան ա­ղեր­սը` Դավ­թի ողբն, ուղղ­ված է Աստ­ծո ան­սահ­ման սի­րուն և Նրա մեծ գթասր­տու­թյա­նը: Նա վե­րած­նունդ է փա­փա­գում: Երբ մենք դի­տար­կում ենք Հի­սու­սի մեջ հանգս­տա­նա­լու գի­նը, նախ պետք է գի­տակ­ցենք, որ կա­րիք ու­նենք ար­տա­քին օգ­նու­թյան, որ մենք մե­ղա­վոր­ներ ենք և Փրկ­չի կա­րիքն ու­նենք: Մենք գի­տակ­ ցում ենք մեր մեղ­քե­րը և­ ա­ղա­ղա­կում ենք դե­պի այն Միա­կը, Ով կա­րող է լվալ մեզ, մաք­րել և վե­րա­կանգ­նել: Երբ մենք ա­նենք դա, կա­րող ենք հա­մար­ձա­կու­թյուն ձեռք բե­րել․ ա­հա շնա­ցո­ղը, ձեռ­նա­ ­Դաս

39

ծու­թյուն ա­նո­ղը, մար­դաս­պա­նը, այն մե­կը, ով խախ­տել է տա­սը պատ­վի­րան­նե­րից առն­վազն հին­գը, և­ ով օգ­նու­թյուն է կան­չում և վ­կա­յա­կո­չում Աստ­ծո ներ­ման խոս­տու­մը: Ե­թե Աստ­ված նե­րեց Դավ­թին նրա ա­րած­նե­րի հա­մար, ա­պա ի՞նչ հույս կա մեզ հա­մար: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 21

Ինչ-որ նոր բան Երբ Դա­վի­թը խոս­տո­վա­նեց իր մեղ­քը, ա­ռանց փոր­ձե­լու ար­դա­ րաց­նել կամ քո­ղար­կել այն, դրա­նից հե­տո էլ շա­րու­նա­կում էր ա­ղեր­սել Աստ­ծուն: Ի՞նչ էր խնդրում նա Աստ­ծուց: Կար­դա­ցե՛ք Սաղ­մոս 51.7-12 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Դավ­թի օգ­տա­գոր­ծած ար­տա­հայտ­չա­կան մի­ջոց­նե­րը՝ զո­պա­յով մաք­րե­լու վե­րա­բեր­յալ, հայտ­նի էին յու­րա­քանչ­յուր իս­րա­յե­լա­ցու, ո­ րը երբևէ այ­ցե­լել էր Սր­բա­րան: Երբ նա վկա­յա­կո­չում էր մաք­րե­լու ծի­սա­յին գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը, որ նկա­րագր­վում է Մով­սե­սի օ­րեն­քում (Ղև­տա­ցի­նե­րին 14.4), գի­տակ­ցում էր զո­հա­բե­րու­թյան զո­րու­թյու­նը․ զո­հա­բե­րու­թյուն, որ տե­ղի էր ու­նե­նա­լու ա­պա­գա­յում` աշ­խար­հի մեղ­քե­րը վերց­նե­լու հա­մար: Դա­վի­թը շա­րու­նա­կում նաև «ու­րա­խու­թյուն» և «ցնծու­թյուն» խնդրել: Արդ­յո՞ք սա մի փոքր հան­դուգն չի հնչում, ե­թե հաշ­վի ենք առ­նում այն փաս­տը, թե ինչ ծանր մեղք էր գոր­ծել նա: Հա­վա­նա­բար, օգ­տա­կար կլի­նի ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նել հետև­ յալ ըն­դար­ձա­կա­բա­նու­թյա­նը (պար­զեց­ված մեկ­նա­բա­նու­թյուն). «Ա­ սա ինձ, որ ես ներ­ված եմ, որ­պես­զի կա­րո­ղա­նամ նո­րից մտնել Քո սրբա­րա­նը, որ­տեղ կա­րող եմ լսել Քեզ երկր­պա­գող­նե­րի ու­րա­խու­ թյունն ու ցնծու­թյու­նը»: Երբ Ա­դամն ու Ե­վան մեղք գոր­ծե­ցին, նրանք թաքն­վե­ցին Աստ­ ծո ներ­կա­յու­թյու­նից (Ծնն­դոց 3.8): Ի՞նչ եք մտա­ծում Դավ­թի խնդրան­քի մա­սին, որ նույ­նիսկ մեղք գոր­ծե­լուց հե­տո այն­քան տար­բեր էր: Կար­դա­ցե՛ք Սաղ­մոս 51.11-12 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 40

­Դաս

Դա­վի­թը չի ցան­կա­նում կորց­նել Աստ­ծո ներ­կա­յու­թյամբ ապ­րե­ լու գի­տակ­ցու­թյու­նը: Նա գի­տակ­ցում է, որ ա­ռանց Սուրբ Հո­գու ան­ զոր է: Նա հաս­կա­նում է, որ ինչ­պես թեթևո­րեն մեղ­քի մեջ ըն­կավ Բեր­սա­բե­րի ա­ռու­մով, նույն թեթևու­թյամբ նո­րից կա­րող է մեղ­քի մեջ ընկ­նել: Նրա ինք­նավս­տա­հու­թյու­նը ոչն­չաց­ված էր: Դա­վի­թը հաս­կա­նում է, որ հե­տա­գա հաղ­թա­նակ­ներն այլևս ի­ րե­նից չեն կախ­ված, որ դրանք գա­լու են Աստ­ծուց, ո­րով­հետև ինքն ամ­բող­ջո­վին կախ­ված է Աստ­ծուց: Հաղ­թա­կան քրիս­տո­նեա­կան կյան­քում ա­մեն ինչ չէ, որ մեր մա­սին է: Ա­մեն ինչ Հի­սու­սի մա­սին է: Մենք փա­փա­գում ենք Նրա ներ­կա­յու­թյու­նը, ծա­րա­վի ենք Նրա Հո­գուն, ցան­կա­նում ենք Նրա փրկու­թյան ու­րա­խու­թյու­նը: Մենք գի­տակ­ցում ենք, որ վե­րա­ կանգն­վե­լու և վե­րածնն­դի կա­րիք ու­նենք, որ կա­րիք ու­նենք Նրա հանգս­տին` վերս­տին ա­րար­վե­լու աստ­վա­ծա­յին գոր­ծո­ղու­թյա­ նը: Ա­րար­չա­գոր­ծա­կան հան­գիս­տը այն­քան էլ հե­ռու չէ նե­րու­մից։ «­Մա­քուր սի՛րտ ստեղ­ծիր իմ մեջ, ո՜վ Աստ­ված, և­ ու­ղիղ հո­գի՛ նո­ րո­գիր իմ ներ­սում» հա­մարն (­Սաղ­մոս 51.10) օգ­տա­գոր­ծում է ա­ րար­չա­գոր­ծա­կան եզ­րույթ­ներ: Հին Կ­տա­կա­րա­նում միայն Աստ­ված կա­րող է «ա­րա­րել» (բա­րա), և­երբ ար­դեն վերս­տին ա­րար­ված ենք, կա­րող ենք հանգս­տա­նալ: Ե­թե դուք չեք ապ­րել խղճի խայ­թո­ցից ա­զա­տագր­վե­լու ու­րա­ խու­թյու­նը, ա­պա ի՞նչն է հետ պա­հում ձեզ դրա­նից: Ե­թե դա մեղք է, ա­պա ի՞նչ կա­րող եք սո­վո­րել այս պատ­մու­թյու­նից, ո­րը կա­րող է օգ­նել ձեզ: ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 22

Աստծո լույսն արտացոլողները Երբ մենք խայ­տա­ռակ ձա­խո­ղում ենք ու­նե­նում և ներ­վում, ա­պա դրա­նից հե­տո, հա­վա­նա­բար, միան­գա­մայն բնա­կան է, որ փոր­ձում ենք մո­ռա­նալ և չ­հի­շել, որ այդ ի­րա­դար­ձու­թյու­նը երբևէ տե­ղի է ու­ նե­ցել: Ձա­խող­ման հի­շո­ղու­թյուն­նե­րը կա­րող են ցա­վոտ լի­նել: Ի՞նչ էր ցան­կա­նում ա­նել Դա­վիթն իր այդ ցա­վոտ փոր­ձա­ռու­ թյան հետ: Կար­դա­ցե՛ք Սաղ­մոս 51.13-19 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Դաս

41

Երբ որևէ գա­վաթ կամ թան­կար­ժեք ծաղ­կա­ման է ընկ­նում և կ­ տոր-կտոր լի­նում, մենք սո­վո­րա­բար հո­գոց ենք հա­նում և շպր­տում կոտր­ված, այլևս ան­պի­տան բե­կոր­նե­րը: Ճա­պո­նիա­յում կա ա­վան­ դա­կան մի ար­վեստ, որ կոչ­վում է կին­ցու­գի, ո­րը մաս­նա­գի­տաց­ ված է կոտր­ված խե­ցե­ղե­նի մա­սե­րի վե­րա­նո­րոգ­մամբ: Կոտր­ված բե­կոր­ներն ի­րար կպցնե­լու հա­մար օգ­տա­գոր­ծում են թան­կար­ժեք մե­տաղ՝ հե­ղուկ ոս­կի կամ ար­ծաթ, և­ արդ­յուն­քում կոտր­ված, ան­ պետք ի­րը վե­րած­վում է գե­ղե­ցիկ ու ար­ժե­քա­վոր ա­ռար­կա­յի: Ա­մեն ան­գամ, երբ Աստ­ված նե­րում է մեր մեղ­քե­րը և նո­րից վե­ րաս­տեղ­ծում մեզ, ինչ-որ բան փոխ­վում է: Աստ­ծո հիաս­քանչ նե­րու­ մը սոս­ձում է մեր կտոր­նե­րը, իսկ կոտր­ված­քի տե­սա­նե­լի մա­սե­րը կա­րող են մատ­նա­ցույց ա­նել Նրա շնոր­հը: Մենք կա­րող ենք դառ­նալ Աստ­ծո բարձ­րա­խոս­նե­րը` «Իմ լե­զուն կփա­ռա­բա­նի Քո ար­դա­րու­ թյու­նը» (­Սաղ­մոս 51.4)։ Մենք չենք փոր­ձում ինքն­վե­րա­նո­րո­գու­մով զբաղ­վել կամ ինք­նու­րույն վե­րա­կանգն­վել (նույ­նիսկ աս­տի­ճա­նա­ բար): Մեր կոտր­ված հո­գի­նե­րը, զղջա­ցող սրտե­րը բա­վա­կան են Աստ­ծուն փա­ռա­բա­նե­լու հա­մար, և նրանք մեր շուր­ջը գտնվող լույ­ սի այն ճա­ռա­գայթ­ներն են, որ աշ­խար­հը կա­րող է տես­նել: Ներ­ված լի­նե­լու մեր փոր­ձա­ռու­թյու­նը գրա­վում է նաև մյուս­նե­րին, ո­րոնք նե­ րում են փնտրում: Ի՞նչ կապ կա Սաղ­մոս 51 և Ա Հով­հան­նես 1.9 հա­մար­նե­րի միջև: ________________________________________________________________________ Ա Հով­հան­նես 1.9 հա­մա­րը Սաղ­մոս 51-ում հա­մա­ռոտ ամ­փո­ փումն է: Հարցն այն է, որ Դա­վի­թը գի­տի այս ճշմար­տու­թյու­նը` «­Բեկ­ված ու խո­նարհ սիր­տը, ո՜վ Աստ­ված, Դու չես ա­նար­գում» (­Սաղ­մոս 51), իսկ Հով­հան­նեսն էլ հա­վաս­տիաց­նում է. «Իսկ ե­թե մեր մեղ­քե­րը խոս­տո­վա­նենք, Նա հա­վա­տա­րիմ է ու ար­դար՝ մեր մեղ­քե­րը նե­րե­լու մեզ և մաք­րե­լու մեզ ա­մեն ա­նի­րա­վու­թյու­նից» (Ա Հով­հան­նես 1.9)։ Եվ մենք կա­րող ենք վստա­հել ու հա­վա­տալ Աստ­ծո Խոս­քին։ Եվ նո­րից Դա­վի­թը չկա­րո­ղա­ցավ վե­րա­կանգ­նել այն վնա­ սը, որ հասց­րել էր իր ըն­տա­նի­քին իր ա­րարք­նե­րով ու օ­րի­նա­կով: Նա կրեց իր ո­րո­շում­նե­րի ու գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հետևանք­նե­րը, սա­կայն գի­տեր, որ ներ­վել է: Նա գի­տեր, որ կա­րիք ու­նի հա­վա­տով վստա­հե­լու, որ օ­րե­րից մի օր գա­լու է Աստ­ծո ճշմա­րիտ Գա­ռը և զ­ բա­ղեց­նե­լու է իր տե­ղը։ Ինչ­պե՞ս կա­րող եք սե­փա­կան կյան­քում կի­րա­ռել Ա Հով­հան­նես 1.9 հա­մա­րի խոս­տու­մը: Ի՞նչ պետք է զգաք դա ա­նե­լուց հե­տո, և­երբ ի­մա­նաք, որ այդ խոս­տու­մը նաև ձեզ հա­մար է: 42

­Դաս

ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՀՈՒ­ԼԻՍ 23

Հետագա ուսումնասիրության համար «­Դավ­թի ա­պաշ­խա­րու­թյունն ան­կեղծ էր ու խո­րը: Նա չփոր­ձեց թաքց­նել կամ ար­դա­րաց­նել իր հան­ցան­քը: Նա ոչ մի փա­փագ չու­ ներ խու­սա­փե­լու ի­րեն սպա­ռան­ցող դա­տաս­տա­նից, ին­չին ո­գեշն­ չում էր իր ա­ղոթ­քը… Նա տե­սավ իր հո­գու պղծու­թյու­նը և գար­շեց իր մեղ­քից: Միայն ներ­ման հա­մար չէ, որ նա ա­ղո­թում էր, այլև սրտի մաք­րու­թյան: Ա­պաշ­խա­րող մե­ղա­վոր­նե­րին տված Աստ­ծո խոս­ տում­նե­րում նա տե­սավ իր ներ­ման ու ըն­դուն­ման ա­պա­ցույց­նե­րը… Աստ­ծո ըն­դու­նե­լի զո­հը կոտր­ված հո­գին է. բեկ­ված ու խո­նարհ սիր­ տը, ո՜վ Աստ­ված, Դու չես ա­նար­գում (­Սաղ­մոս 51.17)։ Թեև Դա­վիթն ըն­կավ, սա­կայն Տե­րը բարձ­րաց­րեց նրան… Դա­վի­թը խո­նար­հեց­րեց ի­րեն և խոս­տո­վա­նեց իր մեղ­քը, մինչ Սա­վուղն ար­հա­մար­հեց հան­դի­մա­նու­թյու­նը և չզղ­ջաց՝ կարծ­րաց­ նե­լով իր սիր­տը: Դավ­թի պատ­մու­թյան այս հատ­վա­ծը… մեզ տրված ա­մե­նահ­զոր պատ­կեր­նե­րից մեկն է, որ ներ­կա­յաց­նում է մար­դու պայ­քա­րի ու փոր­ձու­թյան, խոր զղջման նկա­րագ­րու­թյու­նը… Բո­լոր դա­րե­րի մի­ ջով… Աստ­ծո հա­զա­րա­վոր զա­վակ­ներ… որ տրվել են մեղ­քին, հի­ շա­տակ­վում են այս­տեղ… Դավ­թի ան­կեղծ ա­պաշ­խա­րու­թյունն ու զղջու­մը… Եվ նրանք նույն­պես խի­զա­խու­թյուն են ու­նե­ցել ա­պաշ­ խա­րե­լու և նո­րից փոր­ձել են քայ­լել Աստ­ծո պատ­վի­րան­նե­րի ճա­նա­ պար­հով: Ցան­կա­ցած մե­կը… ով կխո­նար­հեց­նի իր ան­ձը խոս­տո­վա­նու­ թյամբ ու ա­պաշ­խա­րու­թյամբ, ինչ­պես ա­րեց Դա­վի­թը, կա­րող է վստահ լի­նել, որ հույս կա իր հա­մար… Տե­րը եր­բեք ի­րե­նից չի հե­ռաց­ նի ճշմար­տա­պես ա­պաշ­խա­րող հո­գուն» (Է. Ուայթ, «­Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ներ», էջ 725, 726): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք հա­վա­սա­րակշ­ռու­թյուն գտնել մեզ բնո­ րոշ մեղ­սա­վո­րու­թյու­նը գի­տակ­ցե­լու և ներ­ման կա­րի­քի միջև և միև­նույն ժա­մա­նակ ապ­րել որ­պես տիե­զեր­քի Ար­քա­յի ներ­ված որ­դի­ներ ու դուստ­րեր, ո­րը հենց մենք ենք: 2. Ին­չո՞ւ է, վեր­ջին հաշ­վով, ողջ մեղքն ուղղ­ված Աստ­ծո դեմ: Ի՞նչ է նշա­նա­կում մեղք գոր­ծել Աստ­ծո դեմ: ­Դաս

43

3. Ի՞նչ կա­րող ենք պա­տաս­խա­նել ան­հա­վատ մար­դուն, ո­րի հա­ մար դժվար է հաս­կա­նալ, թե ին­չու տա­ռա­պե­ցին ան­մեղ մար­ դիկ, ինչ­պի­սիք էին Ու­րիան կամ Դավ­թի ու Բեր­սա­բեի նո­րա­ ծին ե­րե­խան: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք բա­ցատ­րել Աստ­ծո սերն ու ար­դա­րամ­տու­թյու­նը նման ի­րա­վի­ճակ­նե­րում: Ինչ­պե՞ս կա­րող է մեծ պայ­քա­րի գա­ղա­փա­րը օգ­նել մեզ` լու­սա­բա­նե­լու այդ հար­ ցը: 4. Ին­չո՞ւ է Աստ­վա­ծա­շունչն ամ­բողջ եր­կու գլուխ նվի­րա­բե­րել Դավ­թի ու Բեր­սա­բեի խայ­տա­ռակ պատ­մու­թյա­նը: Ի՞նչ նպա­ տա­կի է ծա­ռա­յում այս պատ­մու­թյան հի­շա­տա­կու­մը: 5. ­Կենտ­րո­նա­ցե՛ք այն գա­ղա­փա­րի վրա, որ մեղ­քը մեզ բա­ժա­նում է Աստ­ծուց, ինչ­պես դա նկա­րագր­ված է Սաղ­մոս 51.11-12 հա­ մար­նե­րում: Ինչ­պի­սի՞ն է ե­ղել ձեր սե­փա­կան փոր­ձա­ռու­թյու­նը, թե ինչ­պես է դա տե­ղի ու­նե­նում: Ի՞նչ եք զգա­ցել դուք: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք ու­րիշ մե­կին բա­ցատ­րել, թե ին­չի է նման այդ բա­ժա­ նու­թյու­նը և­ ին­չո՞ւ է այն­քան ան­հանգս­տաց­նող: Եվ ին­չո՞ւ է շնոր­հի խոս­տու­մը վե­րա­կանգն­ման միակ մի­ջո­ցը։

44

­Դաս

­ԴԱՍ 5 ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 24-30

«ԻՆՁ ՄՈ՛Տ ԵԿԵՔ… » Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Մատ­թեոս 11.20-30, Մատ­թեոս 5.5, Բ Օ­րենք 18.15, Գա­ղա­տա­ցի­ նե­րին 5.1, Ելք 18.13-22, Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 6.2: Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Ինձ մո՛տ ե­կեք, բո­լո՛ր հոգ­նած­ներ ու բեռ­նա­վոր­ված­ներ, և Ես հան­գիստ կտամ ձեզ» (­Մատ­թեոս 11.28)։ «Ինձ մո՛տ ե­կեք, բո­լո՛ր հոգ­նած­ներ ու բեռ­նա­վոր­ված­ներ, և Ես հան­գիստ կտամ ձեզ»: Ի՜նչ հրա­շա­լի խոս­տում է տա­լիս այս­տեղ Հի­ սու­սը: Եվ, ի վեր­ջո, մե­զա­նից ո՞վ չի եր­բեմն մե­ծա­պես ծան­րա­բեռն­ ված ու հոգ­նած զգա­ցել ի­րեն, և­ե­թե ոչ այն­քան բուն աշ­խա­տան­քի պատ­ճա­ռով (թեև հա­ճախ հենց դա է պատ­ճա­ռը), ա­պա աշ­խա­ տան­քի և­ այլ խնդիր­նե­րի պատ­ճա­ռով, որ ա­ռա­ջադ­րում է կյանքն ին­քը: Հի­սու­սը մեզ ա­սում է այն մա­սին, որ Ին­քը գի­տի, թե ին­չե­րի մի­ջով ենք անց­նում մենք այժմ, և կա­րող է օգ­նել մեզ, ե­թե, ի­հար­կե, թույլ տանք: Եվ դրա­նից հե­տո, երբ Նա ա­սում է, որ կրենք Իր բե­ռը, այս­պես է շա­րու­նա­կում. «Ո­րով­հետև Իմ լու­ծը քաղցր է, և Իմ բե­ռը՝ թեթև» (­Մատ­թեոս 11.30)։ Այլ կերպ ա­սած` «Ա­զա­տագր­վե՛ք ձեր ու­ սե­րի վրա դրված բե­ռից ու լծից (Ի՛նձ տվեք դրանք) և դ­րա փո­խա­ րեն վերց­րեք Ի­մը, ո­րով­հետև Իմն ա­վե­լի հեշտ է կրել»: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք ձեռք բե­րել այն հան­գիս­տը, ո­րի մա­սին խո­ սում է Հի­սու­սը: Ի վեր­ջո, մենք ապ­րում ենք մի աշ­խար­հում, որ­ տեղ մեղ­քից հե­տո Տերն Ա­դա­մին ա­սաց. «Ե­րե­սիդ քրտին­քով ու­տես հացդ» (Ծնն­դոց 3.19): Այս­պի­սով, մենք գի­տենք, թե ինչ է նշա­նա­ կում տքնել և կ­րել սե­փա­կան բե­ռը, ո­րը կա­րող է շատ ծանր թվալ, հատ­կա­պես երբ միայ­նակ ենք կրում:

­Դաս

45

ՄԻԱՇԱԲԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻՍ 25

«Եվ Ես հանգիստ կտամ ձեզ»։ Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 11.20-28 հա­մար­նե­րը, որ­տեղ Հի­սուսն ա­սում է. «Ինձ մո՛տ ե­կեք, բո­լո՛ր հոգ­նած­ներ ու բեռ­նա­վոր­ված­ ներ, և Ես հան­գիստ կտամ ձեզ»։ Ո՞րն է այս հայ­տա­րա­րու­թյան հա­մա­տեքս­տը: Ինչ­պե՞ս է Հի­սու­սը տա­լիս այս հան­գիս­տը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մեր բո­լո­րի նման Հի­սու­սը եր­բեք չխո­սեց ա­ռանց հա­մա­տեքս­տի: Նրան հաս­կա­նա­լու հա­մար հար­կա­վոր է որ­սալ կոնկ­րետ խոս­քե­րի ա­ռանձ­նա­հա­տուկ հա­մա­տեքս­տը, հատ­կա­պես ե­թե ցան­կա­նում ենք խու­սա­փել թյու­րի­մա­ցու­թյուն­նե­րից և Հի­սու­սին սխալ հաս­կա­ նա­լուց: Մատ­թեոս 11 հա­մա­րը շրջա­դար­ձա­յին կետ է Մատ­թեո­սի ա­վե­տա­րա­նում: Գա­լի­լեա­յի կարևոր քա­ղաք­նե­րը դա­տա­պար­տող հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներն Ա­վե­տա­րա­նում լսված ա­մե­նակտ­րուկ խոս­ քերն են: Հի­սու­սը բա­րե­հա­ճու­թյուն չի ո­րո­նում. Նա մա­տը դնում է ցա­վոտ տե­ղին, Նա շփվում է «սխալ» մարդ­կանց հետ (­Մատ­թեոս 9.9-13): Իսկ երբ հայ­տա­րա­րում է, որ ըն­դու­նակ է մեղ­քեր նե­րե­լու, դա պար­զա­պես խայ­տա­ռա­կու­թյուն է թվում կրո­նա­կան ա­ռաջ­ նորդ­նե­րին (­Մատ­թեոս 9.1-8): Հի­սուսն իս­կա­պես խիստ դա­տա­պար­տող խոս­քե­րով է դի­մում ժո­ղովր­դին, նույ­նիսկ ան­բա­րե­հաճ կեր­պով հա­մե­մա­տում Սո­դո­մի հետ, որն այն ժա­մա­նակ (ինչ­պես և­այ­սօր) դիտ­վում էր որ­պես ա­նո­ ղոք չա­րու­թյան վայր։ «­Բայց ձեզ ա­սում եմ, որ սո­դո­մա­ցի­նե­րի երկ­ րի հա­մար դա­տաս­տա­նի օրն ա­վե­լի հեշտ կլի­նի, քան քեզ հա­մար» (­Մատ­թեոս 11.24)։ Այս­տեղ լար­վա­ծու­թյունն ա­ճում է, և, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, այս ընդ­հա­նուր ֆո­նին Հի­սու­սը փո­խում է խոս­քի ուղղ­վա­ծու­թյու­նը և ճշ­մա­րիտ հան­գիստ ա­ռա­ջար­կում: Նա կա­րող է դա ա­նել, ո­րով­ հետև. «Ա­մեն բան Հո­րից տրվեց Նրան։ Ոչ ոք Որ­դուն չի ճա­նա­չում, բա­ցի Հո­րից» (­Մատ­թեոս 11.27)։ Հի­սու­սի հան­գիստ տա­լու կա­րո­ ղու­թյու­նը հիմն­ված է Նրա աստ­վա­ծու­թյան և Հոր հետ մի լի­նե­լու փաս­տի վրա: Նախ­քան մենք կթո­թա­փենք մեր բեռ­նե­րը, պետք է հաս­կա­նանք, որ չենք կա­րող միայ­նակ կրել դրանք: Ի­րա­կա­նում մե­զա­նից շա­տե­ 46

­Դաս

րը չեն գա Հի­սու­սի մոտ, քա­նի դեռ չեն գի­տակ­ցել ի­րենց ի­րա­կան վի­ճա­կը: Հի­սու­սի հրա­վե­րը հիմն­ված է հենց այդ կա­րի­քի վրա: Մատ­թեոս 11.28 հա­մա­րում Նրա հայ­տա­րա­րու­թյու­նը հու­նա­րեն բնագ­րում սկսվում է հրա­մա­յա­կա­նով: «Ե­կե՛ք»-ը ընտ­րո­վի չէ, «ե­ կե՛ք»` ցույց է տա­լիս հան­գիստ գտնե­լու նա­խա­պայ­մա­նը: «Ե­կե՛ք»` նշա­նա­կում է մենք կա­րիք ու­նենք հանձն­վե­լու վե­րահս­կո­ղու­թյան: Այն ժա­մա­նակ, երբ մենք կա­րող ենք մեր սմարթ­ֆոն­նե­րի մի­ջո­ցով հար­մա­րա­վետ վե­րահս­կել մեր կյան­քի շատ ո­լորտ­ներ, Հի­սու­սին գնալն այն­քան էլ բնա­կան ուղ­ղու­թյուն չի թվում: Շատ մարդ­կանց հա­մար հանձն­վելն ի­րա­կա­նում քրիս­տո­նեա­կան կյան­քի ա­մե­նադժ­ վար մասն է: Մենք սի­րում ենք խո­սել այն ա­մե­նի մա­սին, ինչ Աստ­ված ա­նում է մեզ հա­մար Քրիս­տո­սի մի­ջո­ցով, ու թե ինչ­պես մենք չենք կա­րող փրկել ինք­ներս մեզ և շատ այլ բա­ներ: Այդ ա­մե­նը լավ է և ճիշտ է: Սա­կայն մենք, ի վեր­ջո, նաև պետք է գի­տակց­ված ընտ­րու­թյուն կա­տա­րենք և գ­նանք դե­պի Հի­սու­սը, ին­չը նշա­նա­կում է հանձն­ վել Նրան: Այս­տեղ է, որ ա­զատ կամ­քի ի­րա­կա­նու­թյու­նը դառ­նում է քրիս­տո­նեա­կան կյան­քի կի­զա­կե­տը: Ի՞նչ բեռ եք կրում դուք: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք սո­վո­րել, որ դրանք հանձ­նեք Հի­սու­սին և­ ու­նե­նաք Նրա ա­ռա­ջար­կած, այդ­քան թանկ գնով մեզ հա­մար վաս­տա­կած հանգս­տի փոր­ձա­ռու­թյու­նը։ ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 26

«Իմ լուծը ձեզ վրա՛ վերցրեք» Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 11.29 հա­մա­րը: Ին­չո՞ւ է Հի­սու­սը մեզ հրա­մա­յում վերց­նել Իր լուծն ան­մի­ջա­պես այն բա­նից հե­տո, երբ հրա­վի­րում է մեզ Ի­րեն հանձ­նել մեր բե­ռը և ճշ­մա­րիտ հան­գիստ գտնել: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մատ­թեոս 11.28 հա­մա­րում ա­ռա­ջին հրա­մա­յա­կան «Ե­կե՛ք»ին հետևում են ևս­ եր­կու հրա­մա­յա­կա­ներ Մատ­թեոս 11.29-ում: «­Վերց­րե՛ք» և «սո­վո­րե՛ք» կո­չե­րը լսա­րա­նի (և­ ըն­թեր­ցո­ղի) ու­շադ­ րու­թյու­նը սևե­ռում են Հի­սու­սի վրա: Մենք պետք է վերց­նենք Նրա լու­ծը և սո­վո­րենք Նրա­նից: ­Դաս

47

Հոր և Որ­դու մտեր­միկ հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն Աստ­վա­ծու­թյան մեջ (ո­րոնց մա­սին ակ­նարկ­վում է Մատ­թեոս 11.25-27 հա­մար­նե­րում) մեզ են ներ­կա­յաց­նում մի հզոր պատ­կեր, ո­րի մի­ջո­ցով բա­ցատր­ վում է լծի փո­խա­բե­րա­կան կի­րա­ռու­թյունն այս հա­մար­նե­րում: Հայրն ու Որ­դին միա­բան ու հա­մե­րաշխ աշ­խա­տում են, որ­պես­ զի փրկեն մարդ­կու­թյա­նը: Թեև լու­ծը հպա­տա­կու­թյան խորհր­դա­ նիշ է (տե՛ս Ե­րե­միա 27 հա­մա­րը), այն նաև փո­խա­բե­րու­թյուն է, ո­րը պատ­կե­րում է միաց­յալ նպա­տա­կը: Մենք վերց­նում ենք Նրա լու­ծը և Նրա­նից ստա­նում մեզ շրջա­պա­տող աշ­խար­հին ծա­ռա­յե­լու ա­ռա­ ջադ­րան­քը: Մենք ինք­ներս չենք կրում Նրա լու­ծը, մենք պար­զա­պես միա­նում ենք Նրան Իր աշ­խա­տան­քի մեջ, ո­րով­հետև Նրա լու­ծը «քաղցր է» և Նրա բե­ռը` «թեթև» (­Մատ­թեոս 11.30): Երկ­րորդ հրա­մա­յա­կա­նը` «­Սո­վո­րե՛ք Ինձ­նից», կրկնում է այս գա­ղա­փա­րը: Հու­նա­րեն «սո­վո­րել» բա­յը կապ­ված է «ա­շա­կերտ» գո­յա­կա­նի հետ: Երբ մենք սո­վո­րում ենք Հի­սու­սից, ճշմար­տա­պես Նրա ա­շա­կերտ­ներն ենք: Հնա­զան­դու­թյունն ու նվիր­վա­ծու­թյու­նը ա­շա­կեր­տե­լու բնո­րո­շիչ­ներն են: Ո՞րն է «բեռ­նա­վոր­ված» (­Մատ­թեոս 11.28) և «Նրա լու­ծը վերց­նել» (­Մատ­թեոս 11.29) ար­տա­հայ­տու­թյուն­նե­րի տար­բե­րու­թյու­նը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Հու­դա­յա­կա­նու­թյան մեջ լուծ բա­ռը օ­րենք բա­ռի սո­վո­րա­կան փո­խա­բե­րու­թյունն էր: Գործք 15.10 հա­մարն օգ­տա­գոր­ծում է այն՝ վկա­յա­կո­չե­լով թլպա­տու­թյան օ­րեն­քը: Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 5.1 հա­ մա­րը Հի­սու­սի ա­ռա­ջար­կած ա­զա­տու­թյու­նը հա­կադ­րում է ստրկու­ թյան լծին, այ­սինքն օ­րեն­քին՝ որ­պես փրկու­թյան մի­ջոց: Հի­սու­սի հետ լծա­կից լի­նե­լը նշա­նա­կում է լի­նել հնա­զանդ ու նվիր­ված, քայ­լել Հի­սու­սի հետ­քե­րով և մաս­նակ­ցել Նրա ա­ռա­քե­լու­թյա­նը: Թեև մենք հույս չու­նենք, որ կա­րող ենք որևէ բան ա­վե­լաց­նել այն փրկու­թյա­ նը, որ մեզ հա­մար ձեռք բե­րեց Հի­սու­սը խա­չի վրա, այ­նուա­մե­նայ­ նիվ, մենք կա­րող ենք դառ­նալ Նրա դես­պան­նե­րը և կի­սել բա­րի լու­րը մեզ շրջա­պա­տող­նե­րի հետ: Հի­սու­սի կող­մից օ­րեն­քի մեկ­ նա­բա­նու­մը, ո­րը ցույց է տրված Լե­ռան քա­րո­զում (­Մատ­թեոս 5-7 գլուխ­ներ), նույ­նիսկ ա­վե­լի ար­մա­տա­կան է, քան փա­րի­սե­ցի­նե­րի դիր­քո­րո­շումն այդ հար­ցում: Այն սրտի վի­րա­հա­տու­թյուն է պա­ հան­ջում ու փո­խա­կեր­պում է մեր դրդա­պատ­ճառ­նե­րը. Նրա լու­ծը քաղցր է և բե­ռը`թեթև (­Մատ­թեոս 11.30): Ի՜նչ հրա­շա­լի խոս­տում․ «­Հանգս­տու­թյուն ձեր հո­գի­նե­րի հա­մար»։ 48

­Դաս

Ինչ­պի­սի՞ փոր­ձա­ռու­թյուն ու­նեք հանգս­տի ա­ռու­մով: Ինչ­պի­ սի՞ն է այն։ Կենտ­րո­նա­նա­լով Հի­սու­սի և Նրա ա­ռա­ջար­կու­թյան վրա՝ ինչ­պե՞ս սկսենք ճա­նա­չել այդ հան­գիս­տը: Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 27

«Ես հեզ եմ ու սրտով խոնարհ»։ Հե­զու­թյունն այ­սօր ան­տես­ված ո­րակ է: Խո­նար­հու­թյու­նը ծի­ ծաղ է ա­ռա­ջաց­նում: Սո­ցիա­լա­կան լրատ­վա­կան դաշ­տը մեզ սո­ վո­րեց­նում է ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նել այն ա­մե­նին, ինչն աղմ­կոտ է, ար­տա­սո­վոր ու վայ­րի, պերճ ու շքեղ: Եվ իս­կա­պես աշ­խար­հի չա­փա­նիշ­նե­րից շա­տե­րը հա­կա­ռակ են այն ա­մե­նին, ինչն Աստ­ված կարևոր ու ար­ժե­քա­վոր է հա­մա­րում: «Ճշ­մար­տու­թյան գի­տու­թյու­նը կախ­ված է ոչ այն­քան մտքի ու­ժից, որ­քան նպա­տա­կի մաք­րու­թյու­նից, նա­խան­ձախն­դիր ու կախ­յալ հա­վա­տի պար­զու­թյու­նից: Աստ­ծո հրեշ­տակ­նե­րը մո­տե­ նում են նրանց, ով­քեր խո­նարհ սրտով ո­րո­նում են աստ­վա­ծա­յին ա­ռաջ­նոր­դու­թյու­նը: Սուրբ Հո­գին տրվում է, որ բա­ցի նրանց ա­ռաջ ճշմար­տու­թյան հա­րուստ գան­ձե­րը» (Է. Ուայթ, Քրիս­տո­սի ա­ռակ­ նե­րը, էջ 59): Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 5.5, Ա Պետ­րոս 3.4 և Ե­սա­յի 57․15 հա­ մար­նե­րը: Ինչ­պե՞ս կսահ­մա­նեք հե­զու­թյունն ու խո­նա­րու­թյու­ նը` հիմն­վե­լով այս հա­մա­րե­րի վրա: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Բ Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.1 հա­մա­րում Պո­ղոս ա­ռաք­յալն անդ­րա­ դառ­նում է Քրիս­տո­սի հե­զու­թյանն ու բա­րեգ­թու­թյա­նը: Մեղ­մու­ թյունն ու հե­զու­թյու­նը չեն բնո­րո­շում թու­լա­կամ մար­դուն, ո­րը չի կա­րո­ղա­նում պաշտ­պա­նել իր սե­փա­կան կար­ծի­քը: Հի­սուսն Ին­քը առ­ճա­կա­տում կամ բա­խում չէր փնտրում և հա­ճախ խու­սա­փում էր դրան­ցից, ո­րով­հետև Իր ա­ռա­քե­լու­թյու­նը դեռ չէր կա­տար­վել (­Հով­հան­նես 4.1-3): Իսկ երբ հան­դի­պում էր առ­ճա­կատ­ման, Նա խի­զա­խո­րեն ըն­դա­ռաջ էր գնում՝ միև­նույն ժա­մա­նակ շա­րու­նա­ կե­լով խոս­քի բա­րե­կիրթ տո­նը: Օ­րի­նակ, խա­չե­լու­թյան նա­խօ­րեին, ող­բա­լով Ե­րու­սա­ղե­մի հա­մար, ա­նեծ­քի խոս­քեր չի ար­տա­բե­րել, այլ ար­ցուն­քով լի խոս­քեր, որ պատ­կե­րում էին քա­ղա­քի սար­սա­փե­լի ա­պա­գան (­Ղու­կաս 19.41-44): ­Դաս

49

Նոր Կ­տա­կա­րա­նում Հի­սու­սը հա­ճախ է պատ­կեր­վում որ­պես երկ­րորդ Մով­սես: Նա լե­ռան վրա­յից հռչա­կում էր Իր ար­քա­յու­թյան սկզբունք­նե­րը (­Մա­թեոս 5.1): Նա հրաշք է կա­տա­րում հսկա­յա­կան բազ­մու­թյան ա­ռաջ` հա­գեց­նե­լով մարդ­կանց քաղ­ցը (­Մատ­թեոս 14.13-21): Թվեր 12.3 հա­մա­րում Մով­սե­սը նկա­րագր­վում է որ­պես հեզ անձ­նա­վո­րու­թյուն, ո­րին ար­ձա­գան­քում է Մատ­թեոս 11.29-ը: Երբ Հի­սու­սը կե­րակ­րեց 5000 մար­դու, ա­կա­նա­տես­ներն ապ­շա­հար բա­ցա­կան­չե­ցին. «Ճշ­մար­տա­պես սա է այն մար­գա­րեն, որ աշ­խարհ էր գա­լու» (­Հով­հան­նես 6.14). սա վկա­յա­կո­չում է Բ Օ­րենք 18.15 հա­ մա­րը և Մով­սե­սի դե­րը որ­պես մար­գա­րե: Հի­սու­սի խո­նար­հու­թյունն ու հե­զու­թյու­նը բա­ցա­հայ­տո­րեն գե­ րա­զան­ցում են Մով­սե­սի նույն հատ­կա­նիշ­նե­րին: Ի վեր­ջո, Նա մեր աստ­վա­ծա­յին Փր­կիչն է: Թեև Մով­սե­սը պատ­րաստ էր զո­հել ի­րեն հա­նուն իր ժո­ղովր­դի (Ելք 32.32), նրա մա­հը ո­չինչ էլ չէր կա­րող ա­նել, ո­րով­հետև Մով­սեսն ին­քը մե­ղա­վոր էր և Փրկ­չի կա­րիք ու­ներ, Մե­կի, Ով պետք է կրեր իր մեղ­քը և վ­ճա­րեր դրա հա­մար: Թեև մենք կա­րող ենք շատ բան սո­վո­րել Մով­սե­սից և նրա կյան­քի պատ­մու­թյու­նից, սա­կայն չենք կա­րող փրկու­թյուն գտնել նրա մի­ջո­ցով: Բայց ա­հա մենք կա­րիք ու­նենք Փրկ­չի, Ով կա­րող է փո­խա­րի­նել մեզ ոչ միայն որ­պես Բա­րե­խոս, այլև որ­պես Փո­խա­րի­նող զոհ: Բա­րե­խո­սու­թյու­նը կարևոր է, սա­կայն միայն Աստ­ված, Ով կախ­ված է խա­չից և կ­րում է մեր մեղ­քե­րը, Ի­րե­նով վճա­րել է մեր մեղ­քե­րի պա­տի­ժը, կա­րող է մեզ փրկել մեր մեղ­քե­րի ի­րա­վա­կան հետևանք­նե­րից, մի բան, որ իս­կա­պես արդ­յունք է մեր մեղ­քե­րի: Ա­հա թե ին­չու, որ­քան էլ մեծ լի­նի Հի­սու­սի օ­րի­նա­կը մեզ հա­մար, ա­մեն ինչ կա­րող է ի­զուր լի­նել, ա­ռանց խա­չի ու հա­րու­թյան: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 28

«Որովհետև Իմ լուծը քաղցր է» Մենք ար­դեն նկա­տե­ցինք, որ Հի­սու­սի կող­մից օգ­տա­գործ­ված «լուծ» բա­ռը Մատ­թեո­սի ա­վե­տա­րա­նում ար­տա­ցո­լում է այս բա­ռի սխալ կի­րա­ռու­մը հու­դա­յա­կա­նու­թյան մեջ, և Նոր Կ­տա­կա­րա­նում այն վե­րա­բե­րում է օ­րեն­քի նշա­նա­կու­թյան սխալ ըն­կալ­մա­նը։ Հու­նա­րեն բա­ռը, որ Մատ­թեոս 11.30 հա­մա­րում թարգ­ման­վում է որ­պես «քաղցր», կա­րող է թարգ­ման­վել նաև լավ, հա­ճե­լի, օգ­տա­կար և գ­թա­սիրտ: Մեր շրջա­պա­տում շատ մար­դիկ այն 50

­Դաս

կար­ծի­քին են, թե Աստ­ծո օ­րեն­քը ծանր է, թե դժվար է կա­տա­րել այն, իսկ եր­բեմն էլ` ոչ տե­ղին: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք օգ­նել, որ նրանք հայտ­նա­բե­րեն օ­րեն­քի գե­ղեց­կու­թյու­նը և սեր ներշն­չենք Օ­րենսդ­րի հան­դեպ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ծ­նող­նե­րը միշտ հի­շում են այն պա­հը, երբ ի­րենց ե­րե­խան կա­ տա­րում է ա­ռա­ջին քայ­լը: Ա­ռա­ջին ան­հաս­տատ քայ­լին հետևում է փորձ­նա­կան երկ­րոր­դը, ա­պա եր­րոր­դը, և դ­րա­նից հե­տո մեծ է հա­վա­նա­կա­նու­թյու­նը, որ նա կկորց­նի հա­վա­սա­րակշ­ռու­թյու­նը և կընկ­նի: Հնա­րա­վոր է ար­ցունք­ներ հո­սեն, հա­վա­նա­բար, կլի­նեն կապ­տուկ­ներ, սա­կայն մեկ ան­գամ շարժ­ման ա­զա­տու­թյու­նը ճա­ նա­չե­լուց հե­տո ե­րե­խան ոտ­քի կկանգ­նի ու կփոր­ձի նո­րից կքայ­լել։ Կ­քայ­լի, կընկ­նի և նո­րից ոտ­քի կկանգ­նի: Այդ­պի­սի փոր­ձե­րի եր­ կար կրկնու­թյու­նից հե­տո ե­րե­խան կսո­վո­րի ա­պա­հով քայ­լել: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, սայ­թա­քում­նե­րի ու ընկ­նե­լու միջև ըն­կած ժա­մա­ նա­կա­հատ­վա­ծի մի պա­հի նրա փոք­րիկ դեմ­քը հաղ­թա­կա­նո­րեն կհայ­տա­րա­րի՝ հայ­րի՜կ, մայ­րի՜կ, ես կա­րո­ղա­նում եմ քայ­լել: Հի­սու­սի հետ քայ­լե­լը, մի­գու­ցե, այն­քան էլ հեշտ չէ, սա­կայն այդ­ պես միշտ լավ է և ճիշտն է: Եր­բեմն մենք կա­րող ենք սայ­թա­քել, նույ­նիսկ` ընկ­նել, և­ այ­նուա­մե­նայ­նիվ կա­րող ենք ոտ­քի կանգ­նել և շա­րու­նա­կել քայ­լել Նրա հետ, կողք-կող­քի: Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 5.1 հա­մա­րում Պո­ղո­սը գրում է. «Արդ այն ա­զա­տու­թյամբ, որ Քրիս­տո­սը մեզ ա­զա­տեց, հաս­տա­տո՛ւն կա­ ցեք ու դարձ­յալ ծա­ռա­յու­թյան լծի տակ մի՛ մտեք»։ Ի՞նչ է նշա­ նա­կում դա: Ինչ­պե՞ս է ա­զա­տագ­րել մեզ Քրիս­տո­սը: Ո՞րն է տար­բե­րու­թյու­նը այն լծի, որ Նա ա­ռա­ջար­կում է մեզ կրել և­այն ստրկու­թյան լծի, ընդ­դեմ ո­րի զգու­շաց­նում է Պո­ղո­սը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մենք կա­րող ենք վստահ լի­նել, որ ինչ էլ ցան­կա­նար ա­սել և նկա­ տի ու­նե­նալ Պո­ղո­սը «ստրկու­թյան լուծ» ար­տա­հայ­տու­թյամբ, նա նկա­տի չու­ներ Աստ­ծո օ­րեն­քին` տա­սը պատ­վի­րան­նե­րին հնա­ զանդ­վե­լը: Ընդ­հա­կա­ռա­կը, հնա­զան­դու­թյան, հա­վա­տի մի­ջո­ցով մենք հաս­կա­նում ենք, որ մեր փրկու­թյու­նը հու­սա­լի է, ե­թե հիմն­վում ենք ոչ թե օ­րեն­քի, այլ Քրիս­տո­սի ար­դա­րու­թյան վրա, ո­րը ծած­կում է մեզ: Եվ միայն այդ­պես կա­րող ենք ճշմա­րիտ հան­գիստ ու ա­զա­ տու­թյուն ու­նե­նալ: ­Դաս

51

Ին­չո՞ւ Աստ­ծո օ­րեն­քին հնա­զանդ կյանքն ա­վե­լի հան­գիստ է, քան այն դեպ­քում, երբ չենք հնա­զանդ­վում օ­րեն­քին: ­ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 29

«Եվ իմ բեռը՝ թեթև» Մատ­թեոս 11.30 հա­մա­րում Հի­սու­սի վեր­ջին հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ օգ­տա­գործ­վում է բեռ կրե­լու պատ­կե­րը` «Ո­րով­հետև Իմ լու­ծը քաղցր է, և Իմ բե­ռը՝ թեթև»։ Մով­սեսն ու­րախ էր, որ տե­սավ իր ա­ներ Հո­թո­րին այն բա­նից հե­տո, երբ Իս­րա­յե­լը թո­ղեց Ե­գիպ­տո­սը և­ ան­ցավ ծո­վը: Կար­ դա­ցե՛ք Ելք 18.13-22 հա­մար­նե­րը: Այս պատ­մու­թյան մեջ ի՞նչ է նշա­նա­կում կրել մեկ այլ մար­դու բե­ռը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ելք 18.13 հա­մա­րը պատ­մում է, թե ինչ­պես ժո­ղո­վուրդն ա­ռա­ վո­տից ե­րե­կո գնում էր Մով­սե­սի մոտ` դա­տաս­տա­նի հա­մար: Երբ Մով­սե­սի ա­նե­րը տե­սավ այս ա­մե­նը, նա թա­խան­ձա­գին խնդրեց իր փե­սա­յին, որ մի այն­պի­սի կա­ռույց ստեղ­ծի, ո­րը հնա­րաը­վո­րու­թյուն կտա կենտ­րո­նա­նա­լու մեծ գոր­ծե­րի վրա, իսկ պա­կաս կարևոր­նե­րը կվստա­հի ու­րիշ­նե­րին: Սուրբ Գիրքն ա­սում է, որ Մով­սե­սը լսեց Հո­ թո­րի խոր­հուր­դը և կա­տա­րեց այդ կե­նա­րար փո­փո­խու­թյուն­նե­րը: Երբ Հի­սուսն ա­սաց, որ Իր բե­ռը թեթև է, Նա ցան­կա­նում էր հի­ շեց­նել, որ կա­րող ենք ա­պա­վի­նել Ի­րեն` այն Գե­րա­գույ­նին, Ով ի վեր­ ջո կրում է բե­ռը: Ինչ­պես Մով­սե­սը, մենք էլ պետք է գի­տակ­ցենք, որ կա­րիք ու­նենք ու­րիշ­նե­րի հետ կի­սե­լու մեր բե­ռը: Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 12.12-26 հա­մար­նե­րում Քրիս­տո­սի մարմ­նի մա­սին Պո­ղո­սի հա­մե­ մա­տու­թյուն­նե­րը հիա­նա­լի պատ­կե­րում են, թե ինչ է նշա­նա­կում կի­սել բե­ռը: Մենք կա­րիք ու­նենք մի գոր­ծող մարմ­նի, որ կա­րո­ղա­ նանք կրել ցան­կա­ցած ծան­րու­թյուն: Մենք կա­րիք ու­նենք ոտ­քե­րի, բա­զուկ­նե­րի, ու­սե­րի, մկան­նե­րի ու ջլե­րի, որ­պես­զի կա­րո­ղա­նանք կրել ինչ-որ բան: Կար­դա­ցե՛ք Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 6.2 հա­մա­րը: Միմ­յանց բեռ կրե­ լը ինչ­պե՞ս կօգ­նի, որ կա­տա­րենք Քրիս­տո­սի օ­րեն­քը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 52

­Դաս

Այս հատ­վա­ծի ան­մի­ջա­կան հա­մա­տեքս­տը կա­րող է ո­րո­շա­կի օգ­նու­թյուն ա­ռա­ջար­կել: Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 6.1 հա­մա­րում Պո­ղոս ա­ռաք­յալն ա­սում է, որ ե­թե մի եղ­բայր կամ քույր հան­ցան­քի մեջ բռնվի, մենք պետք է հե­զու­թյան հո­գով ուղ­ղենք այդ անձ­նա­վո­րու­ թյա­նը (հի­շե՛ք Հի­սու­սի հայ­տա­րա­րու­թյու­նը Մատ­թեոս 11.29 հա­ մա­րում այն մա­սին, որ Ին­քը հեզ է ու սրտով խո­նարհ): Կ­րել բե­ռը նշա­նա­կում է ուղ­ղել նրան, ով շեղ­վել է ճա­նա­պար­հից, օգ­նել նրան, որ տես­նի աստ­վա­ծա­յին շնոր­հը: Դա նաև նշա­նա­կում է օգ­նել միմ­ յանց, երբ մենք( կամ նրանք) տա­ռա­պում ենք կյան­քի դժվա­րու­ թյուն­նե­րից: Հու­նա­րեն «բեռ» բա­ռը կա­րող է նշա­նա­կել նաև մեծ ծան­րու­թյուն կամ քար: Այն հի­շեց­նում է, որ մենք բո­լորս բեռ ենք կրում և­որ բո­լորս ու­նենք այն մե­կի կա­րի­քը, ո­րը կա­րող է օգ­նել մեզ կրե­լու մեր բե­ռը: Բե­ռով կիս­վե­լը ե­կե­ղե­ցա­կան գոր­ծու­նեու­թյուն է, որ հաս­տատ­վել է Աստ­ծո կող­մից և մեղ­մու­թյան ու գթասր­տու­թյան դրսևո­րում է պա­հան­ջում: Խոր­հե­ցե՛ք այն մա­սին, թե երբ է որևէ մեկն օգ­նել ձեզ կրե­լու բե­ռը, մինչ դուք պայ­քա­րում էիք այդ բե­ռան տակ: Ին­չո՞ւ դա այդ­քան մեծ նշա­նա­կու­թյուն ու­ներ ձեզ հա­մար: Ո՞ւմ կա­րող եք օգ­նել այժմ` կրե­լու իր բե­ռը: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՀՈՒ­ԼԻ­ՍԻ 30

Հետագա ուսումնասիրության համար «Երբ դուք մտա­ծում եք, որ ձեր աշ­խա­տան­քը ծանր է, երբ բո­ ղո­քում եք դժվա­րու­թյուն­նե­րից ու փոր­ձու­թյուն­նե­րից, երբ ա­սում եք, որ ուժ չու­նեք պայ­քա­րե­լու փոր­ձու­թյուն­նե­րի դեմ, որ չեք կա­րող հաղ­թա­հա­րել ան­համ­բե­րու­թյու­նը, և­ որ քրիս­տո­նեա­կան կյան­քը ու­ժից վեր աշ­խա­տանք է, կա­րող եք հա­մոզ­ված լի­նել, որ դուք չեք կրում Հի­սու­սի բե­ռը, այլ կրում եք մեկ այլ տի­րոջ բե­ռը»։ (Է. Ուայթ, Ե­րե­խա­նե­րի դաս­տիա­րա­կու­թյուն, էջ 267) «­Մենք կա­րիք ու­նենք ա­նընդ­հատ զգո­նու­թյան և նա­խան­ձախն­ դիր ու սի­րա­ռատ նվիր­վա­ծու­թյան: Սա­կայն այս ա­մե­նը բնա­կա­նո­ րեն կգա այն ժա­մա­նակ, երբ հո­գին պահ­վում է Աստ­ծո զո­րու­թյան մեջ հա­վա­տի մի­ջո­ցով: Մենք ո­չինչ չենք կա­րող ա­նել, բա­ցար­ձա­կա­ պես ո­չինչ` աստ­վա­ծա­յին բա­րե­հա­ճու­թյա­նը ինք­ներս մեզ­նով ար­ ժա­նա­նա­լու հա­մար: Մենք ոչ մի բա­նում չենք կա­րող վստա­հել մեզ կամ մեր բա­րի գոր­ծե­րին: Սա­կայն, երբ որ­պես սխա­լա­կան ու մե­ ­Դաս

53

ղա­վոր էակ­ներ գա­լիս ենք Քրիս­տո­սին, մենք կա­րող ենք հան­գիստ գտնել Նրա սի­րո մեջ: Աստ­ված կըն­դու­նի բո­լոր նրանց, ով­քեր կգան Իր մոտ՝ լիո­վին վստա­հե­լով խաչ­ված Փրկ­չի ար­ժա­նիք­նե­րին: Սե­րը ծաղ­կում է սրտում: Հույ­զե­րի ու զգա­ցում­նե­րի բռնկում­նե­րի կա­րիք չկա, հար­ կա­վոր է միայն մեր մեջ բնակ­վող խա­ղաղ վստա­հու­թյուն: Թեթև է ցան­կա­ցած բեռ, ո­րով­հետև Քրիս­տո­սի ա­ռա­ջար­կած լու­ծը քաղցր է: Այդ ժա­մա­նակ պար­տա­կա­նու­թյու­նը դառ­նում է ու­րա­խու­թյուն, իսկ զո­հա­բե­րու­թյու­նը`հա­ճույք: Ճա­նա­պար­հը, որ մինչ այդ թվում էր խա­վա­րով պատ­ված, լու­սա­վոր­վում է Ար­դա­րու­թյան Ա­րե­գա­կի ճա­ռա­գայթ­նե­րից: Դա նշա­նա­կում է քայ­լել լույ­սի մեջ, ինչ­պես Քրիս­ տոսն է լույ­սի մեջ»: (Է. Ուայթ, Հա­վատ և գոր­ծեր, էջ 38, 39) Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Հի­շո՞ւմ եք ձեր ա­ռա­ջին քայ­լե­րը Հի­սու­սի հետ, երբ վերջ­նա­կա­ նա­պես հանձն­վե­ցիք Նրան: Կիս­վե՛ք այդ պա­հով ձեր դա­սա­րա­ նում և մաս­նա­վո­րա­պես կանգ ա­ռեք հանձն­վե­լու պատ­ճա­ռի վրա: 2. Ու­սում­նա­սի­րե՛ք Մատ­թեոս 11.25-27 հա­մար­նե­րում գրված Հի­ սու­սի ա­ղոթ­քը և ձեր դա­սա­րա­նում քննար­կե՛ք, թե ինչ­պես ենք ձեռք բե­րում շնոր­հի գի­տու­թյու­նը: Ին­չո՞ւ է Աստ­ված թաքց­նում փրկու­թյան ծրա­գի­րը («այս բա­նե­րը») ի­մաս­տուն­նե­րից ու խե­ լա­ցի­նե­րից և­այն հայտ­նում մա­նուկ­նե­րին: 3. Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք գործ­նա­կա­նում օգ­նել մեր շուր­ջը գտնվող և­ ի­րենց բե­ռան դեմ պայ­քա­րող մարդ­կանց, որ­պես­զի գան Հի­սու­ սի մոտ և հան­գիստ գտնեն: 4. Շա­րու­նա­կե՛ք խոր­հել «հեզ և սր­տով խո­նարհ» լի­նե­լու գա­ ղա­փա­րի մա­սին: Արդ­յո՞ք դա վատ չէ մար­դու ինք­նագ­նա­հա­ տա­կա­նի հա­մար: Արդ­յո՞ք չպետք է ինք­նավս­տահ զգանք մեզ, հատ­կա­պես նրանք, ով­քեր բո­լոր դեպ­քե­րում պայ­քա­րում են սե­ փա­կան կաս­կած­նե­րի դեմ: Ինչ­պե՞ս կա­րող է խա­չը կամ այն, ինչ ներ­կա­յաց­նում է խա­չը, օգ­նել մեզ հաս­կա­նա­լու, թե ինչ նկա­ տի ու­նի Հի­սու­սը, երբ ա­սում է, որ պետք է լի­նել «հեզ և սր­տով խո­նարհ»: Այդ դեպ­քում ին­չո՞ւ են խա­չի ներ­կա­յու­թյամբ հե­զու­ թյունն ու խո­նար­հու­թյու­նը միակ հա­մա­պա­տաս­խան վե­րա­բեր­ մունքն ու կեց­ված­քը:

54

­Դաս

­ԴԱՍ 6 ՀՈՒԼԻՍԻ 31 - Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 6

ՀԱՆԳՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ԳՏՆԵԼ ԸՆՏԱՆԵԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Ծնն­դոց 34, Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 11.17-22, Բ Օ­րենք 4.29, Ա Հով­հան­նես 3.1, Ծնն­դոց 39, Ե­փե­սա­ցի­նե­րին 6.1-13։ Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Ու­րեմն դուք, սի­րե­լի­նե՛ր, նա­խա­պես ի­մա­նա­լով, զգո՛ւյշ ե­ղեք, որ­պես­զի ա­նօ­րեն­նե­րի մո­լո­րու­թյամբ հափշ­տակ­վե­ լով՝ ձեր հաս­տա­տուն վի­ճա­կից չընկ­նեք։ Ա­ճե՛ք մեր Տեր ու Փր­կիչ Հի­սուս Քրիս­տո­սի շնոր­հով և գի­տու­թյամբ։ Նրան փա՜ռք այժմ և մինչև հա­վի­տե­նա­կան օ­րը։ Ա­մե՛ն» (Բ Պետ­ րոս 3.17, 18)։ Ե­րի­տա­սարդն ակն­դետ նա­յում էր հո­րի­զո­նին: Ա­հա վեր­ջա­պես տե­սավ նրանց: Նա օ­րեր շա­րու­նակ եղ­բայր­նե­րին էր ո­րո­նում: Երբ նա մո­տե­ցավ՝ թա­փա­հա­րե­լով ձեռ­քերն ու ձայն տա­լով այդ մռայ­ լա­դեմ խմբին, ջերմ ըն­դու­նե­լու­թյան փո­խա­րեն այլ վե­րա­բեր­մուն­քի ար­ժա­նա­ցավ: Նրա սե­փա­կան եղ­բայր­ներն ի­րա­կա­նում ցան­կա­ նում էին սպա­նել նրան: Ե­թե չլի­ներ Ռու­բե­նը, մենք պատ­մե­լու ո­ չինչ չէինք ու­նե­նա: Նա հա­մո­զեց եղ­բայր­նե­րին, որ պար­զա­պես մի փոքր վի­րա­վո­րեն նրան և նե­տեն մի չոր ջրհո­րի մեջ: Քիչ անց Հու­ դան նրա­նից ա­զատ­վե­լու և դ­րա­նով մի փոքր էլ գու­մար աշ­խա­տե­ լու «հո­յա­կապ» ծրա­գիր մտահ­ղա­ցավ` վա­ճա­ռել նրան այդ­տե­ղով անց­նող ստրկա­վա­ճառ­նե­րին: Ան­ներ­դաշ­նակ (դիս­ֆունկ­ցիո­նալ) ըն­տա­նի­քի ինչ­պի­սի՜ վառ օ­ րի­նակ: Մենք շատ բան կա­րող ենք ընտ­րել կյան­քում, սա­կայն ոչ մեր ըն­տա­նի­քը: Ոչ ոք կա­տար­յալ չէ, մե­զա­նից ոչ մե­կը կա­տար­յալ ըն­ տա­նիք և կա­տար­յալ ըն­տա­նե­կան փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ չու­ նի: Մե­զա­նից ո­մանք օրհն­ված են ծնող­նե­րի, քույր-եղ­բայր­նե­րի և­ ­Դաս

55

ըն­տա­նի­քի այլ ան­դամ­նե­րի ա­ռու­մով, ո­րոնք ար­տա­ցո­լում են Աստ­ ծո սե­րը, սա­կայն շա­տերն էլ ստիպ­ված են բա­վա­րար­վել այն­պի­սի ըն­տա­նիք­նե­րով, ո­րոնք հե­ռու են կա­տար­յալ լի­նե­լուց: Ըն­տա­նե­կան փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը հա­ճախ բարդ են ու ցա­վոտ, ան­հանգս­ տու­թյուն ու վիշտ են պատ­ճա­ռում՝ հու­զա­կան մեծ բեռ դնե­լով մեզ վրա, ո­րը մենք էլ մեր հեր­թին դնում ենք ու­րիշ­նե­րի վրա: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք աստ­վա­ծա­յին հան­գիստ գտնել մեր կյան­ քի այս հատ­վա­ծում: Այս շա­բաթ մենք կանդ­րա­դառ­նանք Հով­սե­փի և նրա ըն­տա­նի­քի պատ­մու­թյա­նը, որ­պես­զի հա­մոզ­վենք, թե ինչ­ պես է գոր­ծում Աստ­ված, ա­պա­քի­նում ու հու­զա­կան խա­ղա­ղու­թյուն պարգևում՝ չնա­յած ըն­տա­նե­կան դիս­ֆունկ­ցիո­նալ(ան­բա­րեն­ պաստ) փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րին: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 1

Անբարենպաստ ընտանիք Հով­սե­փը գի­տեր, թե ինչ է նշա­նա­կում դիս­ֆունկ­ցիո­նալ(ան­բա­ րեն­պաստ)ըն­տա­նիք: Այն ար­դեն սկսվել էր իր նա­խա­պա­պե­րից` Աբ­րա­հա­մից ու Սա­ռա­յից: Երբ Սա­ռան հաս­կա­ցավ, որ ինքն ա­մուլ է, հա­մո­զեց Աբ­րա­հա­մին, որ մտնի իր ա­ղախ­նի` Հա­գա­րի մոտ: Բա­վա­կան էր Հա­գա­րը հղիա­նար, և սկս­վեց մրցակ­ցու­թյու­նը: Մե­ ծա­նա­լով այդ­պի­սի մթնո­լոր­տում՝ Իս­մա­յելն ու Ի­սա­հա­կը ի­րենց սե­ փա­կան ըն­տա­նիք­նե­րը փո­խադ­րե­ցին այդ նույն լար­վա­ծու­թյու­նը: Ի­սա­հա­կը բա­րե­հաճ էր Ե­սա­վի հան­դեպ, իսկ Հա­կոբն իր ողջ կյան­ քում փոր­ձում էր նվա­ճել հոր սերն ու հար­գան­քը: Հե­տա­գա­յում խա­ բեու­թյամբ Հա­կո­բին ստի­պե­ցին ա­մուս­նա­նալ եր­կու քույ­րե­րի հետ, ո­րոնք հաշտ չէին և մր­ցակ­ցում էին, թե ով շատ ե­րե­խա­ներ կու­նե­ նա։ Նրանք նույ­նիսկ ի­րենց ա­ղա­խին­նե­րին ներգ­րա­վե­ցին Հա­կո­բից ե­րե­խա­ներ ու­նե­նա­լու այդ մրցու­թյան մեջ: Ու­սում­նա­սի­րե՛ք Ծնն­դոց 34 գլխում ման­րա­մասն ներ­կա­յաց­ ված մի­ջա­դե­պը: Ինչ­պի­սի՞ հար­ված հասց­րեց այս դեպ­քը ամ­ բոջ ըն­տա­նի­քին, ինչ­պես նաև ե­րի­տա­սարդ Հով­սե­փին։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մայ­րե­րի միջև մրցակ­ցու­թյունն ակն­հայ­տո­րեն փո­խանց­վեց ե­րե­ խա­նե­րին, ո­րոնք մե­ծա­ցան՝ վե­ճի ու կռվի պատ­րաստ: Դեռևս ե­րի­ տա­սարդ տա­րի­քում Հով­սե­փի ա­վագ եղ­բայր­ներն ար­դեն հասց­րել 56

­Դաս

էին կո­տո­րել Ս­յու­քեմ քա­ղա­քի ա­րա­կան սե­ռի բո­լոր ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ նե­րին: Ա­վագ եղ­բայ­րը` Ռու­բե­նը, գե­րիշ­խա­նու­թյուն և բա­ցա­հայտ անհ­նա­զան­դու­թյուն դրսևո­րեց իր տա­րեց հոր հան­դեպ` քնե­լով նրա հար­ճի՝ Բաղ­ղա­յի հետ, ո­րը նրա մի քա­նի ե­րե­խա­նե­րի մայրն էր և Ռա­քե­լի ա­ղա­խի­նը (Ծնն­դոց 35.22): Ընդ ո­րում, Հով­սե­փի եղ­բայ­րը` Հու­դան, իր այ­րի հար­սին շփո­թեց մարմ­նա­վա­ճա­ռի հետ, և­ա­մեն ինչ ա­վարտ­վեց նրա­նով, որ նրա­նից երկ­վոր­յակ ու­նե­ցավ (Ծնն­դոց 38): Հա­կոբն ա­վե­լի բոր­բո­քեց ըն­տա­նե­կան այդ ամ­բողջ լար­վա­ծու­ թյան կրա­կը՝ բա­ցա­հայտ բա­րե­հա­ճու­թյուն դրսևո­րե­լով Հով­սե­փի հան­դեպ։ Նրան նվի­րեց թանկ, բազ­մա­գույն մի պատ­մու­ճան (Ծնն­ դոց 37.3): Ե­թե երբևէ գո­յու­թյուն ու­նե­նար խառ­նաշ­փոթ ու ան­ներ­ դաշ­նակ մի ըն­տա­նիք, նա­հա­պե­տի ըն­տա­նի­քը կա­րող էր մրցակ­ցել նրա հետ: Ի՞նչ եք կար­ծում, ին­չո՞ւ են Աբ­րա­հա­մը, Ի­սա­հակն ու Հա­կո­բը Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 11.17-22 հա­մար­նե­րում հա­մար­վում հա­վա­տի հե­րոս­ներ, երբ տես­նում ենք, թե ըն­տա­նե­կան ինչ­պի­սի խառ­ նաշ­փոթ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մեջ էին նրանք: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ծո հա­վա­տի հաղ­թող­նե­րը հա­ճախ չեն ար­դա­րաց­նում թե՛ Աստ­ծո և թե՛ սե­փա­կան սպա­սե­լիք­նե­րը: Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 11-րդ գլ­ խում այդ մար­դիկ թվարկ­վում են ոչ թե ի­րենց ըն­տա­նե­կան խառ­ նաշ­փոթ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի հա­մար, այլ չնա­յած դրան: Նրանք սո­վո­րե­ցին՝ անց­նե­լով հա­վա­տի, սի­րո ու Աստ­ծուն վստա­հե­լու հա­ ճախ ծանր ճա­նա­պար­հը, պայ­քա­րե­լով նաև ըն­տա­նե­կան կնճռոտ հար­ցե­րի դեմ: Ըն­տա­նե­կան ինչ­պի­սի՞ խառ­նաշ­փո­թու­թյուն եք ժա­ռան­գել դուք: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք Տի­րո­ջը և Նրա ճա­նա­պարհ­նե­րին հանձն­վել, ո­ րոնք կօգ­նեն կոտ­րե­լու այդ կա­ղա­պա­րը գո­նե ա­պա­գա­յի հա­մար: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 2

Ընտրելով նոր ուղղություն Դե­պի Ե­գիպ­տոս ուղևո­րու­թյան ժա­մա­նակ Հով­սեփն իր հետ տա­ նում էր ցավ, բարդ փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ ու տագ­նապ­ներ, որ­տեղ նա պետք է վա­ճառ­վեր ստրկու­թյան: Սա հանգս­տա­վետ ճա­նա­պար­ հոր­դու­թյուն չէր. նրա պայ­քարն անց­նում էր ար­ցունք­նե­րի մի­ջով: ­Դաս

57

«­Հով­սե­փը Ե­գիպ­տո­սի ճա­նա­պար­հին էր ի­րեն գե­րե­վա­րող­նե­րի հետ: Երբ քա­րա­վա­նը շարժ­վում էր դե­պի հա­րավ՝ Քա­նա­նի սահ­ ման­նե­րը, տղան հեռ­վից կա­րող էր տես­նել բար­ձունք­նե­րը, որ­տեղ տա­րած­վում էին իր հոր վրան­նե­րը: Իր միայ­նու­թյան ու տա­ռա­ պանք­նե­րի մեջ նա դառ­նո­րեն լա­ցեց՝ մտա­ծե­լով այն­տեղ գտնվող սի­րե­լի հոր մա­սին: Նրա աչ­քե­րի առջև նո­րից հառ­նեց Դո­թա­յի­մի տե­սա­րա­նը: Նա տե­սավ իր բար­կա­ցած եղ­բայր­նե­րին և զ­գաց ի­ րեն հառ­ված նրանց կա­տա­ղի հա­յացք­նե­րը: Ա­կանջ­նե­րին հաս­նող վի­րա­վո­րա­կան ու հեգ­նա­կան խոս­քե­րը հո­գե­վար­քի տա­ռա­պանք էին պատ­ճա­ռում նրան: Նա սրտատ­րոփ ա­ռաջ էր նա­յում` դե­պի ա­պա­գան: Ինչ­պե՜ս է փոխ­վել ի­րա­վի­ճա­կը․ քնքշո­րեն փայ­փայ­ված ու սիր­ված որ­դուց մինչև ար­հա­մարհ­ված ու ա­նօգ­նա­կան ստրուկ: Միայ­նակ ու բա­րե­կամ­նե­րից զրկված, ի՞նչ ճա­կա­տա­գիր է սպա­ սում նրան այդ ան­ծա­նոթ երկ­րում, որ­տեղ տա­նում էին ի­րեն: Մի ո­րոշ ժա­մա­նակ Հով­սե­փը հանձն­վեց ան­վե­րահս­կե­լի վշտին ու սար­ սա­փին… Ա­պա նրա մտքե­րը շրջվե­ցին դե­պի իր հոր Աստ­վա­ծը: Ման­կու­ թյան տա­րի­նե­րին նրան սո­վո­րեց­րել էին սի­րել Աստ­ծուն ու երկ­յու­ղել Նրա­նից: Հա­ճախ էր նա հոր վրա­նում լսել այն տե­սիլ­քի պատ­մու­ թյու­նը, որ տե­սել էր Հա­կո­բը, երբ ա­հա­բեկ­ված ու տան­ջա­հար փա­ խավ տնից որ­պես աք­սոր­յալ ու փախս­տա­կան… Այժմ այդ բո­լոր ար­ժե­քա­վոր դա­սե­րը հստակ հառ­նում էին նրա ա­ռաջ: Հով­սե­փը հա­վա­տում էր, որ իր հայ­րե­րի Աստ­վա­ծը կլի­նի նաև իր Աստ­վա­ծը: Ա­պա նա ամ­բող­ջո­վին Աստ­ծուն հանձ­նեց ի­րեն և­ ա­ղո­թեց, որ Իս­ րա­յե­լի Պա­հա­պա­նը իր հետ լի­նի իր աք­սո­րա­վայ­րում» (Է­լեն Ուայթ, «­Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ներ», էջ 213, 214) Ո­րոշ մշա­կույթ­ներ շեշ­տադ­րում են հա­մայն­քի դե­րը ան­հա­տի վրա, իսկ այլ մշա­կույթ­ներ էլ հակ­ված են շեշ­տադ­րե­լու ան­հա­տի դե­ րը հա­մայն­քի վրա: Թեև Աստ­վա­ծաշն­չում տես­նում ենք հա­վա­սա­ րակշ­ռու­թյու­նը այս եր­կու­սի միջև, այն­տեղ Աստ­ծո հան­դեպ ինչ­պես ան­հա­տա­կան, այն­պես էլ հա­մայն­քա­յին նվիր­վա­ծու­թյան կոչ է ար­ վում: Հով­սե­փը, ո­րո­շե­լով հետևել Աստ­ծուն, սկսեց խա­ղա­ղու­թյուն գտնել Նրա հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում։ Ի՞նչ են սո­վո­րեց­նում հետև­յալ հա­մար­ներն ան­հա­տա­կան նվիր­ վա­ծու­թյան մա­սին (Բ Օ­րենք 4․29, Հե­սու 24.15, Ա Մ­նա­ցոր­դաց 16.11, Սաղ­մոս­ներ 14.2, Ա­ռակ­ներ 8.10, Ե­սա­յի 55.6)։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 58

­Դաս

Հան­գիստ գտնե­լու հա­մար մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րը պետք է Աստ­ծուն հետևե­լու ան­հա­տա­կան ո­րո­շում կա­յաց­նի: Նույ­նիսկ ե­ թե մեր նախ­նի­նե­րը հոգևոր հսկա­ներ ե­ղած լի­նեն, այդ հա­վատն ու հոգևո­րու­թյու­նը գե­նե­տի­կո­րեն չի փո­խանց­վում: Հի­շե՛ք` Աստ­ված միայն ե­րե­խա­ներ ու­նի, այլ ոչ թոռ­ներ: Ին­չո՞ւ է կարևոր ա­մեն օր, նույ­նիսկ ա­մեն օր­վա ա­մեն ակն­թար­ թի Աստ­ծուն նվի­րա­բեր­վե­լու ընտ­րու­թյուն կա­տա­րել: Ի՞նչ է տե­ղի ու­նե­նում, ե­թե այդ­պես չենք վար­վում։ Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 3

Իրական ինքնագնահատականը Ե­թե նույ­նիսկ Հով­սե­փը որևէ հույս ու­ներ փախ­չե­լու և հետ վե­ րա­դառ­նա­լու հայ­րա­կան տուն, ա­պա դա մա­րեց այն պա­հին, երբ հա­սավ Ե­գիպ­տոս և վա­ճառ­վեց նշա­նա­վոր մի անձ­նա­վո­րու­թյան: Ծնն­դոց 39.1 հա­մարն ա­սում է. «­Փա­րա­վո­նի ներ­քի­նի ե­գիպ­տա­ցի Պե­տափ­րե­սը՝ թիկ­նա­պահ­նե­րի պե­տը, ծա­խու ա­ռավ նրան իս­մա­ յե­լա­ցի­նե­րի ձեռ­քից»: Ե­րի­տա­սար­դը միան­գա­մից հայտն­վեց ի­րեն ան­ծա­նոթ լեզ­վի ու մշա­կույ­թի մի­ջա­վայ­րում: Մեր ըն­տա­նիք­ներն ու սերտ փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը կարևոր նշա­նա­կու­թյուն ու­նեն մեր ինք­նագ­նա­հա­տա­կա­նի ձևա­վոր­ման մեջ: Հով­սե­փը մե­ծա­ցել էր՝ հա­վա­տա­լով, որ ինքն ա­ռանձ­նա­հա­ տուկ է, ա­մե­նա­սիր­ված կնոջ ա­վագ զա­վա­կը (Ծնն­դոց 29.18): Նա իս­կա­պես հոր սի­րե­լի զա­վակն էր, միա­կը, որ հրա­շա­լի, բազ­մա­գույն պատ­մու­ճան ու­ներ (Ծնն­դոց 37.3-4): Սա­կայն ո՞վ էր նա հի­մա: Ստ­րուկ, ո­րին ով ցան­կա­նար, կա­րող էր գնել կամ վա­ճա­ռել: Նկա­տեք, թե ինչ ա­րա­գու­թյամբ փոխ­վեց նրա կյան­քի ողջ ի­րա­վի­ճա­կը: Եվ ինչ ա­րա­գու­թյամբ կյան­քը շրջվեց նրա դեմ: Ան­կաս­կած է, որ Հով­սե­փը սո­վո­րում էր այն դա­սը, որ մենք բո­ լորս պետք է սո­վո­րենք: Ե­թե մենք կախ­ված ենք մյուս­նե­րից, որ­պես­ զի մեզ ա­սեն, թե ին­չի ենք ար­ժա­նի մենք, ա­պա կշեղ­վենք ի­րա­կան ու­ղուց և­ա­հա­վոր շփո­թու­թյան մեջ կընկ­նենք, քա­նի որ ա­մեն մե­կը չէ, որ պատ­րաստ է գնա­հա­տել մեզ` ով ենք մենք, կամ ինչ­պի­սին ենք: Փո­խա­րե­նը մենք պետք է գտնենք մեր ինք­նագ­նա­հա­տա­կա­նը, և թե ինչ է մտա­ծում Աստ­ված մեր մա­սին, ինչ­պես է տես­նում Նա մեզ, և­ոչ այն դե­րե­րը, ո­րի մեջ գտնվում ենք ներ­կա­յում: ­Դաս

59

Ինչ­պե՞ս է նա­յում Աստ­ված մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րին (Ե­սա­յի 43.1, Մա­ղա­քիա 3.17, Հով­հան­նես 1.2, Հով­հան­նես 15.15, Հռո­ մեա­ցի­նե­րին 8.14, Ա Հով­հան­նես 3.1-2): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ված մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րին նա­յում է շնոր­հի ան­թա­ փանց ակ­նոց­նե­րով: Նա տես­նում է նե­րուժն ու հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­ րը, գե­ղեց­կու­թյունն ու տա­ղան­դը, որ մենք պատ­կե­րաց­նել ան­գամ չենք կա­րող: Նա պատ­րաստ էր մա­հա­նալ հա­նուն մեզ, որ­պես­զի հնա­րա­վո­րու­թյուն ու­նե­նանք դառ­նա­լու այն, ին­չի հա­մար ստեղծ­ վել ենք: Թեև Նա ցույց է տա­լիս մեր մե­ղա­վո­րու­թյու­նը և­ այն մեծ գի­նը, որ վճա­րել է մեզ ա­զա­տագ­րե­լու հա­մար, սա­կայն մյուս կող­ մից խա­չը մեզ ցույց է տա­լիս մեր մեծ կարևո­րու­թյունն ու ար­ժե­քը Աստ­ծո հա­մար: Ան­կախ այն բա­նից, թե ու­րիշ­ներն ինչ են մտա­ծում մեր մա­սին, և նույ­նիսկ մենք ինչ ենք մտա­ծում մեր մա­սին, Աստ­ված սի­րում է մեզ և ձգ­տում է ա­զա­տագ­րել ոչ միայն մեղ­քի իշ­խա­նու­ թյու­նից, այլև նրա բե­րած հա­վեր­ժա­կան մա­հից: Ա­հա թե ին­չու ա­ռանց­քա­յին հար­ցը միշտ մնում է նույ­նը` ինչ­ պե՞ս ենք ար­ձա­գան­քում Աստ­ծո սի­րո ի­րա­կա­նու­թյա­նը՝ դրսևոր­ ված Հի­սուս Քրիս­տո­սի մեջ: Շատ ան­հատ­ներ և խմ­բեր մեզ ա­սում են, որ մենք պետք է սի­ րենք մեզ այն­պի­սին, ինչ­պի­սին կանք, և­ ըն­դու­նենք մեզ ա­ռանց քննա­դա­տու­թյան: Ին­չո՞ւ է սա իս­կա­պես ինք­նա­խա­բեու­թյուն: Ին­ չո՞ւ է կարևոր գի­տակ­ցել, որ մեր ինք­նագ­նա­հա­տա­կա­նը գա­լիս է դրսից և­ոչ մե­զա­նից. այն գա­լիս է Նրա­նից, Ով ստեղ­ծել է մեզ և գի­ տի մեր ի­րա­կան նե­րուժն ու հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 4

Փոխհարաբերություններ ստեղծելու Աստծո ուղին Հով­սե­փի պատ­մու­թյու­նը Ե­գիպ­տո­սում սկզբնա­կան շրջա­նում դրա­կան ըն­թացք է ստա­նում: Հով­սեփն Աստ­ծուն էր վստա­հել ի­րեն, և Աստ­ված օրհ­նում էր նրան: Նա այն­պի­սի բար­ձունք­նե­րի է հաս­ նում Պե­տափ­րե­սի տա­նը, ո­րի մա­սին ե­րա­զել ան­գամ չէր կա­րող: Գործ­նա­կան ի՞նչ ու­ղի­նե­րով կա­րե­լի է Աստ­ծո օրհ­նու­թյուն­նե­րը տես­նել Հով­սե­փի կյան­քում: Ինչ­պի­սի՞ն էին Հով­սե­փի մի­ջանձ­ 60

­Դաս

նա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 39.1-6 հա­ մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Թվում է, Հով­սե­փը շատ լավ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մեջ էր Պե­ տափ­րե­սի և տան ծա­ռա­յա­կից­նե­րի հետ, իսկ մթնո­լոր­տը՝ բա­րե­ հաճ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ա­ղետ է հա­սու­նա­նում: Ինչ-որ մեկն այդ տանն ան­հան­գիստ է: Հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ի՞նչ խնդրի է բախ­վում Հով­սե­փը: Ինչ­ պե՞ս է նա ո­րո­շում դի­մագ­րա­վել և լու­ծել այն։ Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­ դոց 39․7-10 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Հով­սե­փը խնդիր ու­նի Պե­տափ­րե­սի կնոջ հետ: Մենք, հա­վա­նա­ բար, այս կերպ պետք է ձևա­կեր­պենք հար­ցը` Պե­տափ­րե­սի կի­նը խնդիր ու­նի: Նա մյուս­նե­րին նա­յում է որ­պես «իր», ո­րոնց հետ կա­ րե­լի է ձեռ­նա­ծու­թյուն ա­նել և­ օգ­տա­գոր­ծել: Ա­հա նա ցան­կա­նում է «օգ­տա­գոր­ծել» Հով­սե­փին: Աստ­վա­ծա­շուն­չը Հով­սե­փին նկա­րագ­ րում է որ­պես «գե­ղե­ցիկ ․․․ դեմ­քով և գե­ղե­ցիկ՝ տես­քով» (Ծնն­դոց 39.6)։ Աստ­վա­ծա­շուն­չը հազ­վա­դեպ է նշում մարդ­կանց ֆի­զի­կա­ կան հատ­կա­նիշ­նե­րը, ո­րով­հետև Աստ­ված «մար­դու պես չի նա­յում. մար­դը տես­նում է աչ­քին երևա­ցո­ղը, իսկ Տե­րը սրտին է նա­յում» (Ա Թա­գա­վոր­նե­րի 16.7)։ Այս դեպ­քում Հով­սե­փի գե­ղե­ցիկ տեսքն ա­վե­լի շատ խո­չըն­դոտ է, քան օգ­նու­թյուն Աստ­ծո սկզբունք­նե­րին մա­քուր ու հա­վա­տա­րիմ լի­նե­լու ձգտում­նե­րում: Չ­նա­յած այս չար կնոջ հա­մա­ռու­թյա­նը՝ Հով­սեփն այն­պի­սի պա­ տաս­խան է տա­լիս, ո­րը կար­ծես հա­կա­ռակ արդ­յունքն է տա­լու և­ արդ­յու­նա­վետ չէ: Նա աստ­վա­ծաշնչ­յան սկզբունք­ներ է կի­րա­ռում բո­լոր հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում. այս դեպ­քում` Պե­տափ­րե­սի կնոջ հետ հա­րա­բե­րու­թյու­նում: Փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի աստ­վա­ ծաշնչ­յան սկզբունք­նե­րը հնաոճ չեն, ինչ­պես դա կա­րող է վկա­յել յու­ րա­քանչ­յուր ոք, ով տա­ռա­պել է մեղ­քի հետևանք­նե­րից: Աստ­վա­ծաշնչ­յան պատ­մու­թյու­նը նշում է, որ սա մե­կան­գամ­յա փոր­ձու­թյուն չէր: Պե­տափ­րե­սի կի­նը նո­րից ու նո­րից է հե­տապն­դում նրան (Ծնն­դոց 39.10): Հով­սե­փը փոր­ձում է բա­ցատ­րել իր ո­րոշ­ման դրդա­պատ­ճա­ռը, բայց դա կար­ծես չի օգ­նում (Ծնն­դոց 39.8-9): Հով­սե­փը գի­տակ­ցում է, որ ին­քը չի կա­րող վե­րահս­կել ու­րիշ­նե­ րի ո­րո­շում­նե­րը: Ա­հա թե ին­չու նա ո­րո­շում է կա­յաց­նում ապ­րել, ­Դաս

61

սի­րել ու այն­պես վե­րա­բեր­վել իր շրջա­պա­տում գտնվող­նե­րին, որ դրա­նով պա­տիվ բե­րի Աստ­ծուն: Հով­սե­փը սո­վո­րել է ապ­րել Աստ­ ծո ներ­կա­յու­թյամբ: Այդ գի­տու­թյու­նը օգ­նում է նրան դի­մա­կա­յե­լու փոր­ձու­թյա­նը: Իսկ դուք փոր­ձե՞լ եք աստ­վա­ծաշնչ­յան սկզբունք­նե­րը կի­րա­ռել ձեր բո­լոր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում, նույ­նիսկ այն դեպ­քում, երբ մյուս անձ­նա­վո­րու­թյու­նը «ազ­նիվ չի խա­ղում»: Ինչ­պե՞ս է աշ­խա­ տում այդ մո­տե­ցու­մը: Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 5.43-48 հա­մար­նե­րը: Ին­չո՞ւ է կարևոր հենց այդ­պես ապ­րե­լը: ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 5

Մեծ պայքար. այնքան մոտ և այնպես անձնական Ինչ­պես մեզ հայտ­նի է դառ­նում այդ պատ­մու­թյու­նը (Ծնն­դոց 39.11-20) ըն­թեր­ցե­լուց, Հով­սե­փը տա­ռա­պում է իր սկզբուն­քա­յին ո­ րոշ­ման պատ­ճա­ռով: Հով­սե­փը բանտ է նետ­վում: Որ­պես Պե­տափ­ րե­սի սե­փա­կա­նու­թյուն՝ Հով­սե­փը կա­րող էր հենց տե­ղում սպան­վել, ա­ռանց որևէ հար­ցու­պա­տաս­խա­նի։ Պե­տափ­րեսն ակն­հայ­տո­րեն չհա­վա­տաց կնո­ջը, սա­կայն իր հե­ղի­նա­կու­թյու­նը պահ­պա­նե­լու հա­մար ո­րոշ գոր­ծո­ղու­թյուն­ներ ձեռ­նար­կեց: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, չնա­յած այդ սար­սա­փե­լի հան­գա­մանք­նե­րին, Սուրբ Գիրքն է ա­սում, որ «­Տե­րը Հով­սե­փի հետ էր» (Ծնն­դոց 39.21): Եր­կիր մո­լո­րա­կի վրա կյանքն ար­դար չէ: Բա­րին միշտ չէ, որ պարգևատր­վում է, և չա­րը միշտ չէ, որ ան­մի­ջա­պես պատժ­վում է: Թեև ո­րոշ բա­րի լու­րեր լի­նում են: Հով­սե­փը կա­րող էր հան­գիստ գտնել նույ­նիսկ բան­տարկ­ված ժա­մա­նակ, ո­րով­հետև Աստ­ված նրա հետ էր: Բան­տում նա կա­րող էր խորհր­դա­ծել իր ա­նար­դար վի­ճա­կի մա­սին, հետ քաշ­վել և նույ­նիսկ հրա­ժար­վել Աստ­ծուց: Ի՞ն­չով էր զբաղ­վում Հով­սե­փը բան­տում: Ինչ­պե՞ս էր վե­րա­բեր­ վում իր շրջա­պա­տում գտնող մարդ­կանց: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 39.21-40.22 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Բան­տում Հով­սե­փը շփվում է ի­րա­կա­նու­թյան հետ, այլ ոչ կա­ տար­յա­լի: Նա հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ է հյու­սում, օգ­նում է ու­րիշ­նե­րին, թեև բան­տա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը շատ էին հե­ռու կա­տար­յալ 62

­Դաս

լի­նե­լուց, ո­րի մա­սին նա կա­րող էր ե­րա­զել: Հով­սեփն իր պատ­վից բարձր չի հա­մա­րում օգ­նու­թյուն խնդրել և­ի­րեն դնում է խո­ցե­լի վի­ ճա­կում: Նա օգ­նու­թյուն է խնդրում մատռ­վա­կից, երբ մեկ­նա­բա­նում է նրա ե­րա­զը: Ո՞րն է փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի հե­ռան­կա­րի այն մեծ պատ­ կե­րը, որ ներ­կա­յաց­նում է Պո­ղոս ա­ռաք­յա­լը Ե­փե­սա­ցի­նե­րին 6.1-13 հա­մար­նե­րում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մեր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը ման­րա­քան­դա­կի ձևով ար­տա­ ցո­լում են դա­րեր շա­րու­նակ մո­լեգ­նող այն մեծ պայ­քա­րը, որ գո­ յու­թյուն ու­նի Աստ­ծո ու սա­տա­նա­յի միջև։ Եվ սա նշա­նա­կում է, որ գո­յու­թյուն չու­նեն կա­տար­յալ հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ: Յու­րա­քանչ­յուր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն պետք է ա­ճի ու զար­գա­նա: Իսկ սա­տա­նան շա­հագրգռ­ված է, որ օգ­տա­գոր­ծի մեր բո­լոր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­ նե­րը, հատ­կա­պես ա­մե­նամ­տե­րիմ, որ­պես­զի վնա­սի մեզ և­ոչն­չաց­ նի Աստ­ծո կամ­քը մեր կյան­քում: Մենք պետք է շնոր­հա­կալ լի­նենք, որ ան­տես­ված չենք, և­ այս պայ­քա­րը մեր ու­ժե­րով չէ, որ պետք է մղենք: Աստ­ծո Խոս­քը սահ­մա­նում է այն սկզբունք­նե­րը, ո­րոնք անհ­ րա­ժեշտ են մեր հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի հա­մար: Մեզ ի­մաս­տու­թյուն պարգևե­լու Նրա խոս­տու­մը (­Հա­կո­բոս 1.5) վե­րա­բե­րում է նաև մեր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյու­նե­րին: Եվ ինչ­պես Նա Հով­սե­փի հետ էր, խոս­ տա­ցել է մեզ հետ էլ լի­նել, երբ մեր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը սկսեն բար­դա­նալ: Մ­տո­րե՛ք Հա­կո­բոս 1.5 հա­մա­րում գրված խոստ­ման շուրջ և ժա­մա­նակ գտեք ա­ղո­թե­լու ձեր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում ի­մաս­տու­թյուն դրսևո­րե­լու հա­մար: Մարդ­կանց հետ հա­րա­բե­ րու­թյուն­նե­րում ինչ­պե՞ս կա­րող եք բաց լի­նել Սուրբ Հո­գու հու­ շում­նե­րի ա­ռաջ։ ՈՒՐ­ԲԱԹ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 6

Հետագա ուսումնասիրության համար Պե­տափ­րե­սի կնոջ հետ տե­ղի ու­նե­ցա­ծի հա­մա­տեքս­տում Է. Ուայ­թը գրում է. «­Սա օ­րի­նակ է երկ­րի վրա երբևէ ապ­րած բո­լոր սե­րունդ­նե­րի հա­մար… Աստ­ված մեր ներ­կա Օգ­նա­կանն է, իսկ Նրա Հո­գին` վա­հա­նը: Թեև մենք շրջա­պատ­ված ենք ա­մե­նա­խիստ փոր­ ­Դաս

63

ձու­թյուն­նե­րով, գո­յու­թյուն ու­նի զո­րու­թյան մի Աղբ­յուր, Ում կա­րող ենք դի­մել և դի­մա­կա­յել այդ փոր­ձու­թյուն­նե­րին: Որ­քան մո­լե­գին էր Հով­սե­փի բա­րո­յա­կա­նու­թյան վրա հար­ձա­կու­մը: Մեկ աղբ­յու­րից ե­կող այդ ազ­դե­ցու­թյու­նը ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ նպա­ տակ ու­ներ մո­լո­րու­թյան մեջ գցե­լու նրան: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ինչ կտրուկ ու հաս­տա­տուն դի­մադ­րու­թյան հան­դի­պեց այն… Իր հե­ղի­նա­կու­թյունն ու շա­հե­րը նա Աստ­ծո ձեռ­քե­րին էր հանձ­նել: Եվ չնա­յած մի ո­րոշ ժա­մա­նակ նա տա­ռա­պանք­ներ կրեց՝ պատ­րաստ­ վե­լով կարևոր պաշ­տոն զբա­ղեց­նե­լուն, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Աստ­ված հու­սա­լիո­րեն պաշտ­պա­նեց նրա հե­ղի­նա­կու­թյու­նը, ո­րը սևա­ցել էր չար մե­ղադ­րո­ղի պատ­ճա­ռով: Իսկ հե­տա­գա­յում, երբ ե­կան բա­րի ժա­մա­նակ­ներ, այն փայ­լեց։ Աստ­ված նույ­նիսկ բան­տը դարձ­րեց այն աս­տի­ճա­նը, ո­րով նա պետք է վեր բարձ­րա­նար: Ա­ռա­քի­նու­թյու­նը ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քում տա­լու էր իր պարգևը: Հով­սե­փի սիր­տը ծած­կող վա­հանն Աստ­ծո երկ­յուղն էր, որ դրդեց նրան հա­վա­տա­րիմ լի­նել իր տի­րո­ջը և հա­վա­ տա­րիմ ու ար­դար` Աստ­ծո ա­ռաջ: Նա ե­րախ­տա­մոռ չէր, ո­րը կդրդեր նրան չա­րա­շա­հե­լու իր տի­րոջ վստա­հու­թյու­նը, թեև տե­րը կա­րող էր եր­բեք էլ չի­մա­նալ այդ փաս­տը (Է․ Ուայթ, «­Մար­գա­րեա­կան հո­գի», հա­տոր 1, էջ 132): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Ան­վա­նա­կան քրիս­տոն­յա կամ ա­վան­դա­կան ադ­վեն­տիստ լի­ նե­լը չի օգ­նի մեզ, որ հան­գիստ գտնենք մեր փոխ­հա­րա­բե­րու­ թյուն­նե­րում: Ո­րո՞նք են «ա­վան­դա­կան» ադ­վեն­տիս­տի և ճշ­մա­ րիտ հա­վա­տաց­յա­լի միջև տար­բե­րու­թյու­նը: 2. Քույ­րը հենց նոր է միա­ցել ե­կե­ղե­ցուն: Նա ա­մուս­նա­ցած է ան­ հա­վա­տի հետ: Նա սի­րում է ա­մուս­նուն, սա­կայն վեր­ջի­նիս դուր չեն գա­լիս այն փո­փո­խու­թյուն­նե­րը, որ կա­տար­վում են նրա մեջ: Ի՞նչ խոր­հուրդ կտաք ձեր ե­կե­ղե­ցու նոր ան­դա­մին՝ հիմն­վե­լով աստ­վա­ծաշնչ­յան սկզբունք­նե­րի վրա: 3. ­Ռուս գրող Լև Տոլս­տո­յը գրել է. «­Բո­լոր եր­ջա­նիկ ըն­տա­նիք­նե­րը նման են ի­րար, իսկ յու­րա­քանչ­յուր դժբախտ ըն­տա­նիք յու­րո­ վի է դժբախտ»: Բո­լոր ըն­տա­նիք­ներն այս կամ այն չա­փով տա­ ռա­պում են ան­ներ­դաշ­նակ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րից, ո­րով­հետև բո­լոր ըն­տա­նիք­նե­րը կազմ­ված են մե­ղա­վոր­նե­րից, ո­րոն­ցից յու­ րա­քանչ­յուրն իր սե­փա­կան ան­ներ­դաշ­նա­կու­թյունն է ներ­մու­ ծում ըն­տա­նե­կան փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ: Ինչ­պե՞ս կա­րող է 64

­Դաս

մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րը, Աստ­ծո շնոր­հի օգ­նու­թյամբ, հետևել սի­րո, նե­րո­ղամ­տու­թյան, ու­րի­շի բե­ռը վերց­նե­լու աստ­վա­ծաշնչ­ յան սկզբունք­նե­րին, որ­պես­զի կա­րո­ղա­նա ո­րոշ չա­փով ա­ռող­ ջաց­նել ըն­տա­նե­կան փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը: 4. Այս­պի­սով, ինչ­քան շատ մար­դիկ են ապ­րել այն փոր­ձա­ռու­թյու­ նը, որ ի­րենց թե՛ անձ­նա­կան և թե՛ ըն­տա­նե­կան գոր­ծե­րը լավ են լի­նե­լու, սա­կայն հան­կար­ծա­կի, անս­պա­սե­լի ող­բեր­գու­թյուն են ապ­րել: Նման ժա­մա­նակ­նե­րում ին­չո՞ւ է այն­քան վճռո­րոշ հա­վա­տին ու Աստ­ծո Խոս­քին հա­վա­տա­րիմ մնալն ու նրան­ցից կառ­չե­լը: Հատ­կա­պես ին­չո՞ւ է այն­քան կարևոր, երբ ժա­մա­նակ­ նե­րը բա­րի են, հոգևո­րա­պես պատ­րաստ­վել վատ ժա­մա­նակ­ նե­րին:

­Դաս

65

­ԴԱՍ 7 Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 7-13

ՀԱՆԳԻՍՏ, ՓՈԽՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՈՒՄ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցեք. Ծնն­դոց 42.7-20, Մատ­թեոս 25.41-46, Ծնն­դոց 42.21-24, Ծնն­դոց 45.1-15, Ղու­կաս 23.34, Ծնն­դոց 50.15-21: Հի­շե­լու հա­մա­րը. Հի­մա մի՛ տխրեք ու մի՛ նեղ­վեք, որ ինձ վա­ճա­ռե­ցիք այս­ տեղ բեր­վե­լու հա­մար, ո­րով­հետև Աստ­ված ինձ ու­ղար­կեց ձեր առջևից՝ ձեր կյան­քը պահ­պա­նե­լու հա­մար» (Ծնն­դոց 45.5)։ Տ­ղա­մար­դուն մե­ղադ­րում են մի կնոջ հան­դեպ սե­ռա­կան ոտնձ­ գու­թյան մեջ: Կի­նը ոս­տի­կա­նու­թյու­նում դրա­կա­նո­րեն նույ­նա­ կա­նաց­րեց նրան: Թեև ա­պա­ցույց­նե­րը վի­ճե­լի էին և հար­ցեր էին ա­ռա­ջաց­նում, կի­նը վստահ պնդում էր, որ նա` Ջո­նին է մե­ղա­վո­րը: Եվ ա­հա Ջո­նին բանտ նստեց, որ­տեղ նա տա­ռա­պեց 14 տա­րի մի հան­ցա­գոր­ծու­թյան հա­մար, ո­րը չէր կա­տա­րել: Եվ այդ կի­նը` Ջոա­ նը, միայն այն ժա­մա­նակ հաս­կա­ցավ իր սար­սա­փե­լի սխա­լը, երբ ԴՆԹ-ի ա­պա­ցույց­նե­րի հի­ման վրա ար­դա­րաց­րին տղա­մար­դուն: Երբ տղա­մարդն ա­զատ­վեց բան­տից, այդ կի­նը ցան­կա­ցավ հան­ դի­պել նրան: Իսկ ի՞նչ կա­րող էր ա­նել Ջո­նին այդ­քան տա­ռա­պանք­ նե­րից հե­տո՝ դեմ առ դեմ հան­դի­պե­լով մի մար­դու, որն այդ­քան եր­կար տա­րի­ներ կոր­ծա­նել էր իր կյան­քը: Կի­նը սեն­յա­կում սպա­սում էր նրան: Երբ տղա­մար­դը ներս մտավ, նրանք նա­յե­ցին միմ­յանց աչ­քե­րի, և…­ար­ցունք­նե­րը հո­սե­ցին Ջոա­ նի աչ­քե­րից: «­Ջո­նին պար­զա­պես հակ­վեց և բռ­նեց իմ ձեռ­քը: Ա­պա նա­յեց ինձ և­ ա­սաց. «Ես նե­րում եմ քեզ»: Ես չէի կա­րո­ղա­նում հա­վա­տալ: Իմ առջև կանգ­նած էր մի մարդ, ո­րին ես ա­տել էի և միայն նրա մահն էի ցան­կա­ցել: Եվ այս պա­հին նա իմ առջև է և­ա­սում է, որ նե­րո՞ւմ 66

­Դաս

է ինձ, նրան, ով նման չա­րիք է պատ­ճա­ռել ի­րեն: Եվ միայն այդ ժա­ մա­նակ ես սկսե­ցի հաս­կա­նալ, թե ի­րա­կա­նում ինչ է նշա­նա­կում շնոր­հը: Ու դրա­նից հե­տո միայն ես սկսե­ցի վե­րա­կանգն­վել և ճշ­մա­ րիտ հան­գիստ գտնել: Այս շա­բաթ մենք կքննար­կենք նե­րո­ղամ­տու­թյուն երևույ­թը, և թե ինչ ազ­դե­ցու­թյուն կա­րող է ու­նե­նալ այն մարդ­կա­յին ան­հան­գիստ սրտե­րի վրա: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 8

Դեմ առ դեմ անց­յա­լի հետ Ի վեր­ջո, ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը բա­վա­կա­նին եր­կար ժա­մա­նակ ըն­թա­ցան Յով­սե­փի հա­մար դրա­կան ուղ­ղու­թյամբ: Նա ոչ միայն դուրս ե­կավ բան­տից, այլև Ե­գիպ­տո­սի վար­չա­պե­տը դար­ձավ փա­ րա­վո­նի ե­րազ­նե­րը մեկ­նա­բա­նե­լուց հե­տո (Ծնն­դոց 41): Նա ա­մուս­ նա­ցավ և­ ու­նե­ցավ եր­կու ե­րե­խա (Ծնն­դոց 41.50-52): Ե­գիպ­տո­սի պա­հեստ­նե­րը բեր­նե­բե­րան լիքն են, և սկս­վել է կան­խա­գու­շակ­ված սո­վը: Եվ ա­հա մի օր Ե­գիպ­տոս են այ­ցե­լում Հով­սե­փի եղ­բայր­նե­րը: Կար­դա­ցե՛ք Հով­սե­փի և նրա եղ­բայր­նե­րի ա­ռա­ջին հան­դիպ­ման մա­սին Ծնն­դոց 42.7-20 հա­մար­նե­րում: Ին­չո՞ւ է ման­րա­մասն ներ­կա­յաց­վում այդ պատ­մու­թյու­նը: Ի՞նչ է փոր­ձում ա­նել Հով­ սեփն այդ ա­ռա­ջին հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Հով­սեփն իշ­խա­նու­թյուն ու­ներ և կա­րող էր վրեժ լու­ծել եղ­բայր­ նե­րից, ա­ռանց ի­րեն ար­դա­րաց­նե­լու փոր­ձի: Բայց վրեժխնդ­րու­ թյան փո­խա­րեն Հով­սեփն ա­վե­լի շատ մտա­հոգ­ված է իր ըն­տա­նի­քի ան­դամ­նե­րով, որ տաննն էին մնա­ցել, նա ան­հանգս­տա­նում էր հոր հա­մար: Արդ­յո՞ք դեռ կեն­դա­նի է նա, թե այդ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը խա­թար­ված ըն­տա­նի­քը դար­ձել են ըն­տա­նիք, ա­ռանց նա­հա­պե­տի: Իսկ ինչ­պե՞ս է իր եղ­բայր Բե­նիա­մի­նը: Լի­նե­լով իր հոր ու­րա­խու­ թյունն ու բերկ­րան­քը՝ Բե­նիա­մինն այժմ այն նույն վի­ճա­կում էր, ո­րի մեջ ինքն էր ժա­մա­նա­կին: Արդ­յո՞ք եղ­բայր­ներն ի­րենց վտան­գա­վոր նա­խան­ձը Բե­նիա­մի­նի հան­դեպ չեն կի­րա­ռում: Այժմ Հով­սե­փը հնա­ րա­վո­րու­թյուն ու­ներ հոգ տա­նե­լու իր ըն­տա­նի­քի այս խո­ցե­լի ան­ դամ­նե­րի մա­սին, և նա այդ­պես էլ վար­վում է: ­Դաս

67

Գործ­նա­կա­նում աստ­վա­ծաշնչ­յան սկզբունք­նե­րը մեր հա­րա­բե­ րու­թյուն­նե­րում կի­րա­ռե­լը չի նշա­նա­կում, որ մենք երբևէ կա­րող ենք ըն­դու­նել բռնու­թյու­նը: Մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րը թանկ է Աստ­ ծո հա­մար: Հի­սու­սը խա­չի վրա մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րի հա­մար վճա­րեց ա­մե­նա­մեծ գի­նը: Ին­չո՞ւ է Հի­սուսն Իր վրա վերց­նում ու­րիշ­նե­րի հան­դեպ դրսևոր­ ված վատ վե­րա­բեր­մուն­քը կամ ար­հա­մար­հան­քը։ Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 25.41-46 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Մենք բո­լորս գնվել ենք Հի­սու­սի ար­յան մի­ջո­ցով և բո­լորս էլ ի­րա­ վա­կան տե­սանկ­յու­նից Նրան ենք պատ­կա­նում: Եվ ե­թե որևէ մե­կը բռնա­րար է, նա հար­ձակ­վում Հի­սու­սի սե­փա­կա­նու­թյան վրա: Սե­ ռա­կան բռնու­թյու­նը և հու­զա­կան կամ ֆի­զի­կա­կան ճնշու­մը եր­բեք չեն կա­րող ըն­տա­նե­կան շար­ժուն փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մաս լի­նել: Սա ըն­դա­մե­նը ըն­տա­նե­կան մաս­նա­վոր դաշտ չէ, որ լուծ­վում է ներ­քին ձևով: Այն ար­տա­քին օգ­նու­թյան և մի­ջամ­տու­թյան կա­րիք ու­նի: Ե­թե դուք կամ ձեր ըն­տա­նի­քի որև ան­դամն այ­սօր բռնու­թյան է են­թարկ­վում, դի­մեք վստա­հե­լի մաս­նա­գե­տի օգ­նու­թյա­նը։ Աստ­վա­ծաշնչ­յան ի՞նչ սկզբունք­նե­րի կա­րիք ու­նեք, ո­րոնք կա­ րող են օգ­նել ձեզ, ե­թե դժվա­րու­թյուն­ներ ու­նեք ըն­տա­նե­կան փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 9

Պայ­ման­նե­րի ստեղ­ծում Հով­սե­փը նե­րել էր իր եղ­բայր­նե­րին: Մենք չգի­տենք ճշգրիտ ժա­ մա­նա­կը, թե երբ էր նա նե­րել եղ­բայր­նե­րին, սա­կայն ակն­հայտ է, որ դա տե­ղի էր ու­նե­ցել նախ­քան եղ­բայր­նե­րի հայտն­վե­լը: Հով­սե­փը, հա­վա­նա­բար, եր­բեք էլ չէր բար­գա­վա­ճի Ե­գիպ­տո­սում, ե­թե նե­րած չլի­ներ, ո­րով­հետև, ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, բար­կու­թյունն ու դառ­նու­թյու­նը կկրծեին նրա հո­գին և կ­խա­թա­րեին նրա հա­րա­ բե­րու­թյուն­նե­րը Տի­րոջ հետ: Ո­րոշ ու­սում­նա­սի­րու­թյուն­ներ ցույց են տա­լիս, որ ող­բեր­գու­թյուն ապ­րած­նե­րի հա­մար ի­րենց տա­ռա­պանք պատ­ճա­ռող­նե­րին նե­րելն այն ա­ռանց­քա­յին գոր­ծոնն է, որ թույլ կտա վե­րա­կանգն­վել և նո­ 68

­Դաս

րո­վի սկսել կյան­քը: Ա­ռանց ներ­ման մենք շա­րու­նա­կում ենք մնալ զո­հի վի­ճա­կում: Նե­րումն ա­վե­լի շատ մեզ հետ է կապ­ված, քան այն անձ­նա­վո­րու­թյան կամ անձ­նա­վո­րու­թյուն­նե­րի, ո­րոնք չա­րու­թյամբ են վար­վել մեզ հետ։ Ու թեև Հով­սե­փը նե­րել էր եղ­բայր­նե­րին, նա չի ցան­կա­նում, որ ըն­տա­նե­կան փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը մնան այն մա­կար­դա­կում, ինչ­պի­սին թո­ղել էր իր հե­ռա­նա­լու ժա­մա­նա­կից ի վեր, այ­սինքն Դո­ թա­յի­մի չոր ջրհո­րում: Նա պետք է տես­նի, թե արդ­յոք ինչ-որ բան փոխ­վե՞լ է դրա­նից հե­տո: Ի՞նչ լսեց Հով­սե­փը: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 42.21-24 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ ի­մա­ցավ նա եղ­բայր­նե­րի մա­սին: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Բո­լոր զրույց­նե­րը տե­ղի են ու­նե­նում թարգ­ման­չի օգ­նու­թյամբ, և­ այդ պատ­ճա­ռով Հով­սե­փի եղ­բայր­նե­րը չեն կա­րող ի­մա­նալ, որ նա հաս­կա­նում է ի­րենց: Հով­սե­փը լսում է իր եղ­բայր­նե­րի խոս­տո­վա­ նու­թյու­նը: Եղ­բայր­ներն այն կար­ծի­քին են ե­ղել, որ ե­թե ա­զատ­վեն Հով­սե­փից, ա­պա նա այլևս տե­ղե­կու­թյուն­ներ չէր հա­ղոր­դի հո­րը: Նրանք նաև մտա­ծում էին, որ դրա­նից հե­տո ստիպ­ված չեն լի­նի հա­մա­կերպ­վել նրա ե­րազ­նե­րի հետ կամ տես­նել, թե ինչ­պես է վա­ յե­լում հոր սի­րե­լին լի­նե­լու դե­րը: Սա­կայն այդ ողջ տա­րի­նե­րի ըն­ թաց­քում հանգս­տու­թյուն գտնե­լու փո­խա­րեն նրանք տա­ռա­պել են խղճի խայ­թից: Ի­րենց ա­րար­քի հետևան­քով կորց­րել են հան­գիս­տը և կաթ­վա­ծա­հար ա­նող սար­սա­փի մեջ սպա­սել Աստ­ծո պատ­ժին: Հով­սեփն իս­կա­պես ցա­վում է նրանց տա­ռա­պանք­նե­րը տես­նե­լով: Նա լա­ցում է նրանց հա­մար: Հով­սե­փը գի­տի, որ սո­վը դեռ մի քա­նի տա­րի կտևի, և­այդ պատ­ ճա­ռով պնդում է, որ եղ­բայր­նե­րը, երբ հա­ջորդ ան­գամ գան ցո­րեն գնե­լու, Բե­նիա­մի­նին էլ վերց­նեն ի­րենց հետ (Ծնն­դոց 42.20): Նա նաև պա­տանդ է պա­հում Շ­մա­վո­նին (Ծնն­դոց 42.24): Տես­նե­լով, որ Բե­նիա­մի­նը դեռևս կեն­դա­նի է, նա խնջույք է կազ­ մա­կեր­պում, որ­տեղ ակն­հայտ բա­րե­հա­ճու­թյուն է ցու­ցա­բե­րում Բե­ նիա­մի­նի հան­դեպ՝ (Ծնն­դոց 43.34) տես­նե­լու, թե եղ­բայր­նե­րի մոտ պահ­պան­վե՞լ են նա­խան­ձի նախ­կին դրսևո­րում­նե­րը: Եղ­բայր­նե­րը խան­դի ոչ մի նշան ցույց չեն տա­լիս, սա­կայն Հով­սե­փը գի­տի, թե որ­քան նենգ կա­րող են լի­նել նրանք: Ի վեր­ջո, նրանք էին, որ խա­բե­ ցին մի ամ­բողջ քա­ղա­քի, (Ծնն­դոց 34.13) և­ ակն­հայտ է, որ նրանք խա­բել են նաև ի­րենց հո­րը իր ճա­կա­տագ­րի ա­ռու­մով (Ծնն­դոց ­Դաս

69

37.31-34): Այս­պի­սիով, նա մտադր­վում է ևս մեկ, ա­վե­լի մեծ փոր­ ձաքն­նու­թյուն անց­կաց­նել (տե՛ս Ծնն­դոց 44 գլու­խը): ­Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 45.1-15 հա­մար­նե­րը։ Ի՞նչ է ա­սում այս պատ­մու­թյու­նը եղ­բայր­նե­րի հան­դեպ Հով­սե­փի զգաց­մունք­նե­ րի և նրա ներ­ման մա­սին: Ի՞նչ դա­սեր կա­րող ենք քա­ղել այս պատ­մու­թյու­նից: Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 10

Նե­րել և մո­ռա­նա՞լ Նե­րու­մը պատ­րաս­տա­կա­մու­թյունն է, երբ կա­մա­վոր կեր­պով հրա­ժար­վում ես դժգո­հե­լու, դա­տա­պար­տե­լու կամ վրեժ լու­ծե­լու ի­ րա­վուն­քից քո հան­դեպ ա­նար­դա­րա­ցի վար­ված ան­ձի կամ խմբի հան­դեպ: Հո­լո­քոս­տը վե­րապ­րած­նե­րի հետ աշ­խա­տող, ըն­տա­ նե­կան թե­րապևտ դոկ­տոր Մե­րի­լին Ար­մը­րը, որ փոր­ձում էր հաս­ կա­նալ, թե ինչ է տե­ղի ու­նե­ցել նրանց հետ, գրում է. «­Ներ­ման ողջ գա­ղա­փա­րը զո­հի կող­մից ինք­նա­կամ գոր­ծո­ղու­թյուն է: Դա մի այն­ պի­սի բան չէ, որ տե­ղի է ու­նե­նում հենց այն­պես, ինքն ի­րեն»: Նե­րու­մը չի նշա­նա­կում, որ հետևանք­ներ չեն լի­նե­լու: Նե­րել՝ չի նշա­նա­կում թույլ տալ, որ բռնա­րա­րը շա­րու­նա­կի իր բռնի գոր­ ծո­ղու­թյուն­նե­րը: Նե­րել՝ նշա­նա­կում է, որ մենք հրա­ժար­վում ենք վրդով­մուն­քից և վ­րեժ լու­ծե­լու մեր փա­փա­գը հանձ­նում ենք Աստ­ ծուն: Հա­կա­ռակ դեպ­քում բար­կու­թյունն ու դառ­նու­թյու­նը, վրդով­ մունքն ու ա­տե­լու­թյու­նը ա­վե­լի շատ վնաս կպատ­ճա­ռեն մեզ, քան կա­րող էր ա­նել մեզ վնա­սող մար­դը: Ի՞նչ ենք շա­հում մենք՝ ու­րիշ­նե­րին նե­րե­լով: Մ­տո­րե՛ք Մատ­թեոս 18.21-35 հա­մար­նե­րի շուրջ։ ________________________________________________________________________ Ան­կաս­կած է, որ նե­րել սո­վո­րե­լու կարևոր գոր­ծոն­նե­րից մե­կը հաս­կա­նալն է, թե ինչ է ներ­վել մեզ Քրիս­տո­սի մի­ջո­ցով: Մենք բո­լորս մեղք ենք գոր­ծել ոչ միայն մարդ­կանց, այլև Աստ­ծո դեմ: Ան­կաս­կած է, որ յու­րա­քանչ­յուր մեղք մեղք է մեր Տի­րոջ և մեզ Ս­տեղ­ծո­ղի հան­դեպ: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, մենք կա­րող ենք նե­րում խնդրել մեր բո­լոր մեղ­քե­րի հա­մար ոչ թե ո­րով­հետև ար­ժա­նի ենք դրան (իսկ դա այդ­պես չէ), այլ ո­րով­հետև Աստ­ծո շնորհն է գոր­ ծում մեր հան­դեպ: Երբևէ ըմբռ­նե­լով այդ սրբա­զան ճշմար­տու­թյու­ նը, մեր սե­փա­կա­նը դարձ­նե­լով այդ նե­րու­մը, ինք­ներս ապ­րե­լով ու 70

­Դաս

զգա­լով Աստ­ծո ներ­ման ի­րա­կա­նու­թյու­նը՝ մենք կա­րող ենք հա­ջորդ քայլն ա­նել և նե­րել ու­րիշ­նե­րին: Մենք նե­րում ենք, ոչ թե ո­րով­հետև ու­րիշ­ներն ար­ժա­նի են դրան, այլ ո­րով­հետև դա այն է, ինչ մենք ստա­ցել ենք Աստ­ծուց և­ ին­չի կա­րիքն ու­նենք: Եվ դրա­նից բա­ցի, որ­քա՞ն հա­ճախ ենք մենք ար­ժա­նի ներ­ման: Ինչ­պես տե­սանք, Հով­սե­փը ըն­տա­նե­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի երկ­րորդ հնա­րա­վո­րու­թյունն է ա­ռա­ջար­կում նրանց: Այլևս ոխ չկա, կա­րիք չկա հետ նա­յե­լու, այն բա­նե­րին, որ տե­ղի են ու­նե­ցել անց­յա­ լում: Գրե­թե անհ­նար է սկսել այդ ա­մենն այն ըն­տա­նի­քում, որ­տեղ մենք միմ­յանց հիա­նա­լի վի­րա­վո­րե­լու վար­պետ ենք դար­ձել: Սա­ կայն Հով­սեփն այլ ձևով է ար­ձա­գան­քում: Նա կար­ծես ցան­կա­նում է հետևում թող­նել անց­յա­լը և սի­րով շարժ­վել ա­ռաջ: Ե­թե Հով­սեփն ու­րիշ վե­րա­բեր­մունք դրսևո­րեր, այս պատ­մու­թյու­նը միան­գա­մայն այլ վախ­ճան կու­նե­նար, ոչ այն­քան եր­ջա­նիկ: «Ե­րա­նի՜ նրանց, ո­րոնց ա­նօ­րե­նու­թյուն­նե­րը ներ­վե­ցին և­ո­րոնց մեղ­քե­րը ծածկ­վե­ցին: Ե­րա­նի՜ այն մար­դուն, ո­րի մեղ­քը Տե­րը հաշ­վի չի առ­նի» (Հռո­մեա­ցի­նե­րին 4.7-8): Ի՞նչ է ա­սում Պո­ղոսն այն մա­սին, թե ինչ է տրվել մեզ Հի­սու­սի մի­ջո­ցով, և­ ինչ­պե՞ս կա­րող է այս հրա­շա­լի խոս­տումն ազ­դել մեր վե­րա­բեր­մուն­քի վրա նրանց հան­դեպ, ով­քեր վի­րա­վո­րել են մեզ: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 11

Դարձ­նե­լով գործ­նա­կան Որ­պես­զի նե­րեմ, ես պետք է խոս­տո­վա­նեմ, որ վի­րա­վոր­վել եմ: Դա կա­րող է դժվար լի­նել, ո­րով­հետև մենք եր­բեմն ա­վե­լի շատ հակ­ ված ենք թա­ղե­լու մեր զգաց­մունք­նե­րը, քան դրանք կա­ռա­վա­րե­լու։ Ըն­դուն­ված է, որ վի­րա­վոր­վա­ծու­թյան ոչ քրիս­տո­նեա­կան զգա­ցում­ նե­րը և նույ­նիսկ բար­կու­թյու­նը ճիշտ վի­ճակ է Աստ­ծո ա­ռաջ: Մենք տես­նում ենք, որ սաղ­մոս­նե­րում դա հա­ճախ է ար­տա­հայտ­վում: Ես կա­րող եմ ա­զատ զգալ ինձ և Աստ­ծուն ա­սել, որ ինձ դուր չե­կավ ինձ հետ կա­տար­վա­ծը, կամ ինչ­պես վե­րա­բեր­վե­ցին ինձ հետ, ու դա ինձ թե՛ տխրեց­նում է և թե՛ բար­կաց­նում: Հով­սե­փի պատ­մու­թյան մեջ տես­նում ենք, թե ինչ­պես է նա լա­ ցում, երբ նո­րից տես­նում է եղ­բայր­նե­րին և վե­րապ­րում իր անց­յա­լի ո­րոշ զգա­ցում­ներ: ­Դաս

71

Ի՞նչ է ա­սում ներ­ման ժա­մա­նա­կի մա­սին Հի­սու­սի ա­ղոթ­քը խա­ չի վրա: Կար­դա­ցե՛ք Ղու­կաս 23.34 հա­մա­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Հի­սու­սը չսպա­սեց, որ նախ մենք նե­րում խնդրենք: Մենք չպետք է սպա­սենք, որ մեզ նե­ղաց­նո­ղը նե­րո­ղու­թյուն խնդրի: Մենք կա­րող ենք նե­րել մարդ­կանց, ե­թե նույ­նիսկ նրանք չեն ըն­դու­նում մեր նե­ րու­մը: Ի՞նչ են սո­վո­րեց­նում Ղու­կաս 6.28 և Մատ­թեոս 5.44 հա­մար­ ներն այն մա­սին, թե ինչ­պես պետք է վե­րա­բեր­վենք մեզ վի­րա­ վո­րող­նե­րին: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Նե­րու­մը, ինչ­պես և սե­րը, սկսվում է ա­վե­լի շուտ ոչ թե զգա­ցո­ղու­ թյու­նից կամ հույ­զե­րից, այլ ընտ­րու­թյուն կա­տա­րե­լու կամ­քից: Մենք կա­րող ենք նե­րե­լու ընտ­րու­թյուն կա­տա­րել նույ­նիսկ այն ժա­մա­նակ, երբ մեր հույ­զե­րը հա­մա­ձայն չեն մեր ո­րոշ­ման հետ: Աստ­ված գի­ տի, որ մեր ու­ժով անհ­նար է կա­տա­րել այդ ընտ­րու­թյու­նը, սա­կայն «Աստ­ծո հա­մար ա­մեն ինչ է հնա­րա­վոր» (­Մար­կոս 10.27)։ Ա­հա թե ին­չու է մեզ աս­վում, որ ա­ղո­թենք նրանց հա­մար, ով­քեր վի­րա­վո­րել են մեզ: Ո­րոշ դեպ­քե­րում այդ մար­դը կա­րող է ար­դեն մա­հա­ցած լի­ նել, սա­կայն մենք կա­րող ենք շա­րու­նա­կել ա­ղո­թել, որ­պես­զի կա­րո­ ղա­նանք նե­րել նրան: Ան­վի­ճե­լի է, որ նե­րե­լը միշտ չէ, որ հեշտ է: Ցավն ու մեզ հասց­ ված վնա­սը կա­րող են կոր­ծա­նա­րար լի­նել մեզ հա­մար, ին­չի արդ­ յուն­քում մենք խեղ­վում ենք, վի­րա­վոր­վում ու կոտր­վում: Մենք կվե­րա­կանգն­վենք, ե­թե ա­զատ­վենք դրան­ցից, իսկ ե­թե մեր ներ­ սում թող­նենք դառ­նու­թյու­նը, բար­կու­թյունն ու նեղսր­տու­թյու­նը, բու­ժու­մը շատ ա­վե­լի դժվար կլի­նի, ե­թե ընդ­հան­րա­պես հնա­րա­ վոր լի­նի: Խա­չը լա­վա­գույն օ­րի­նակն է այն բա­նի, թե հենց Աստ­ծո հա­մար ինչ ար­ժե­ցավ մեզ նե­րե­լը: Ե­թե Տե­րը գնաց դրան՝ լավ ի­մա­նա­լով, որ շա­տերն, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, կմեր­ժեն Ի­րեն, ա­պա կաս­կա­ծից դուրս է, որ մենք ևս կա­րող ենք սո­վո­րել նե­րել: Կա՞ այն­պի­սի մի անձ­նա­վո­րու­թյուն, ո­րին դուք պետք է նե­րեք ոչ այն­քան հա­նուն նրա, որ­քան հենց հա­նուն ձեզ: 72

­Դաս

ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ12

Հան­գիստ` նե­րու­մից հե­տո ­Հով­սե­փի ըն­տա­նի­քը վեր­ջա­պես ժա­մա­նում է Ե­գիպ­տոս: Այլևս մութ գաղտ­նիք­ներ չկան այդ ըն­տա­նի­քում: Նրա եղ­բայր­նե­րը, հա­ վա­նա­բար, խոս­տո­վա­նել են, որ վա­ճա­ռել են Հով­սե­փին, երբ պար­ զա­բա­նում էին ի­րենց հո­րը, որ նրա որ­դին, ո­րին հա­մա­րում էր մա­հա­ցած, այժմ Ե­գիպ­տո­սի վար­չա­պետն է: ­Թեև հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը վե­րա­կանգ­նե­լը միշտ չէ, որ հնա­ րա­վոր է և կամ դա ի­մաս­տուն ո­րո­շում է, չի նշա­նա­կում, որ մենք չպետք է նե­րենք: Մի­գու­ցե, մենք չենք կա­րող գրկել և լա­ցել մեզ վի­ րա­վո­րո­ղի հետ, սա­կայն կա­րող ենք բարձ­րա­ձայ­նել մեր նե­րու­մը խոս­քի կամ նա­մա­կի մի­ջո­ցով: Եվ դրա­նից հե­տո ժա­մա­նակն է թող­ նե­լու մեր ներ­սի ցա­վը, որ­քա­նով դա հնա­րա­վոր է: Հա­վա­նա­բար, ինչ-որ ցավ միշտ կմնա մեր ներ­սում, բայց, ի վեր­ջո, մենք կա­րող ենք գնալ վե­րա­կանգն­ման ճա­նա­պար­հով: ­Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 50.15-21 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչն էր ան­հանգս­ տա­նում Հով­սե­փի եղ­բայր­նե­րին, և­ ին­չո՞ւ պետք է ան­հանգս­ տա­նա­յին: Ի՞նչ է ա­սում այդ վա­խը նրանց մա­սին: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հով­սե­փի եղ­բայր­նե­րը, 17 տա­րի ապ­րե­լով Ե­գիպ­տո­սում, (Ծնն­ դոց 47․28),այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Հա­կո­բի մա­հից հե­տո վա­խե­նում էին, որ Հով­սե­փը կա­րող է վրեժխն­դիր լի­նել: Նրանք նո­րից գի­տակ­ցե­ ցին, թե որ­քան խորն են վի­րա­վո­րել Հով­սե­փին: Հով­սե­փը վերս­տին հա­վաս­տիաց­րեց, որ նե­րել է նրանց հի­մա ար­դեն հոր մա­հից հե­տո: Ներ­ման այս նո­րո­վի վե­րապ­րու­մը, հա­վա­նա­բար, լավ էր թե՛ Հով­սե­ փի, թե՛ նրա եղ­բայր­նե­րի հա­մար: Ե­թե վեր­քը խորն է, մենք, հա­վա­նա­բար, ստիպ­ված կլի­նենք բազ­ մա­թիվ ան­գամ­ներ նե­րել: Երբ չա­րու­թյան մա­սին հի­շո­ղու­թյուն­նե­րը գա­լիս են մեր միտ­քը, մենք կա­րիք ու­նենք ան­մի­ջա­պես ա­ղոթ­քով գնա­լու Աստ­ծո մոտ և դարձ­յալ ներ­ման ընտ­րու­թյուն կա­տա­րե­լու: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 50.20 հա­մա­րը: Ինչ­պե՞ս է այս հա­մա­րը գո­նե մաս­նա­կիո­րեն օգ­նում հաս­կա­նա­լու Հով­սե­փի պատ­րաս­տա­կա­ մու­թյու­նը` նե­րե­լու եղ­բայր­նե­րին իր դեմ գոր­ծած մեղ­քի հա­մար: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Դաս

73

Հով­սե­փը հա­մոզ­ված էր, որ իր կյան­քը Աստ­ծո մեծ ծրագ­րի մի մասն է: Նա պետք է աշ­խար­հը փրկեր այն ժա­մա­նա­կի հա­մաշ­խար­ հա­յին սո­վից, և­ ա­պա օգ­ներ իր ըն­տա­նի­քին՝ կա­տա­րե­լու Աստ­ծո խոս­տու­մը` մեծ ազգ դառ­նա­լու ա­ռու­մով: Ի­մա­նա­լով, որ Աստ­ված եղ­բայր­նե­րի չար ծրագ­րե­րը փո­խել է(շուռ է տվել) ի նպաստ ըն­տա­ նի­քի, օգ­նե­ցին, որ Հով­սե­փը կա­րո­ղա­նա նե­րել նրանց: ­Հով­սե­փի պատ­մու­թյու­նը եր­ջա­նիկ ա­վարտ ու­նե­ցավ: Ինչ­պե՞ս ենք ար­ձա­գան­քում մենք, երբ որևէ պատ­մու­թյուն եր­ջա­նիկ ա­ վարտ չի ու­նե­նում: Կամ որևէ մե­կը կա­րո՞ղ է պնդել, որ (հե­ռա­ հար ի­մաս­տով)բո­լոր դեպ­քե­րում եր­ջա­նիկ ա­վարտ կլի­նի, երբ ոչն­չաց­վի մեղ­քը և­ ա­վարտ­վի մեծ պայ­քա­րը: Ինչ­պե՞ս կա­րող է այդ հույսն օգ­նել մեզ հա­մա­կերպ­վե­լու այն պատ­մու­թյուն­նե­րի հետ, ո­րոնք հե­ռու են ի­դեա­լա­կան լի­նե­լուց: ՈՒՐ­ԲԱԹ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 13

Հե­տա­գա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար Ինչ­պես Հով­սեփն իր սե­փա­կան եղ­բայր­նե­րի կող­մից վա­ճառ­ վեց հե­թա­նոս­նե­րին, այն­պես էլ Քրիս­տոսն Իր ա­շա­կերտ­նե­րից մե­կի կող­մից վա­ճառ­վեց Իր կա­տա­ղի թշնա­մի­նե­րին: Հով­սեփն ան­հիմն կեր­պով մե­ղադր­վեց և բանտ ըն­կավ իր ա­ռա­քի­նու­թյան պատ­ճա­ ռով: Այդ­պես էլ Քրիս­տոսն ար­հա­մարհ­վեց ու մերժ­վեց, ո­րով­հետև Իր ար­դար ու անձ­նա­զոհ կյան­քը հան­դի­մա­նու­թյուն էր մեղ­քին, ու թեև ոչ մի մեղք չու­ներ, Նա դա­տա­պարտ­վեց կեղծ վկա­նե­րի վկա­ յու­թյուն­նե­րի հի­ման վրա: Եվ Հով­սե­փի համ­բե­րու­թյունն ու հե­զու­ թյու­նը ա­նար­դա­րու­թյան ու ճնշում­նե­րի ներ­քո, նե­րե­լու և­ ազ­նիվ վե­հանձ­նու­թյուն դրսևո­րե­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թյունն իր ա­նազ­ նիվ եղ­բայր­նե­րի հան­դեպ ներ­կա­յաց­նում են Փրկ­չի անմ­նա­ցորդ համ­բե­րա­տա­րու­թյու­նը չար մարդ­կանց չա­րա­գոր­ծու­թյուն­նե­րի հան­դեպ, նե­րո­ղամ­տու­թյուն ոչ միայն Ի­րեն մահ­վան դա­տա­պար­ տող­նե­րի հան­դեպ, այլև բո­լոր նրանց հան­դեպ, ով­քեր գնում են դե­պի Ի­րեն` խոս­տո­վա­նե­լու ի­րենց մեղ­քե­րը և նե­րում գտնե­լու (Է. Ուայթ Նա­հա­պետ­ներ և մար­գա­րե­ներ, էջ 239, 240): Ո­չինչ չի կա­րող ար­դա­րաց­նել այն հո­գին, ո­րը չի նե­րում: Նա, ով ո­ղոր­մած չէ ու­րիշ­նե­րի հան­դեպ, դրա­նով ցույց է տա­լիս, որ ին­քը մաս­նա­կից չէ Աստ­ծո նե­րող շնոր­հին: Մեղք գոր­ծող սիր­տը Աստ­ծո ներ­ման մեջ մեր­ձե­նում է Ան­սահ­ման Սի­րո մեծ սրտին: Աստ­վա­ծա­յին 74

­Դաս

կա­րեկ­ցան­քի ա­լի­քը հո­սում է դե­պի մե­ղա­վոր­նե­րի հո­գին և­այն­տե­ ղից էլ դե­պի ու­րիշ­նե­րի հո­գին: Քնք­շու­թյունն ու ո­ղոր­մա­ծու­թյու­նը, որ դրսևո­րեց Քրիս­տոսն Իր հիաս­քանչ կյան­քում, կդրսևոր­վի նաև նրանց կյան­քում, ով­քեր դառ­նում են Նրա շնոր­հը տա­րա­ծող­նե­րը (Է. Ուայթ, Քրիս­տո­սի ա­ռակ­նե­րը, 251): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Ինչ-որ մե­կը մի ան­գամ ա­սել է. «Չ­նե­րե­լը նման է թույն խմե­լուն այն հույ­սով, որ քո դի­մա­ցի­նը կմա­հա­նա»: Ի՞նչ են նշա­նա­կում այս խոս­քե­րը: 2. Ո՞րն էր այս բո­լոր բարդ ծրագ­րե­րի նպա­տա­կը, ո­րոնց մի­ջով ան­ցավ Հով­սե­փը, որ­պես­զի բա­ցա­հայ­տի իր ինք­նու­թյու­նը: Ի՞նչ բե­րեց դա նրա և նրա եղ­բայր­նե­րի հա­մար: 3. ­Հով­սե­փի տնտե­սը պետք է որ մաս­նակ­ցեր Հով­սե­փի եղ­բայր­ նե­րի հան­դեպ նյութ­վող ո­րոշ դա­վադ­րու­թյուն­նե­րի (օ­րի­նակ Ծնն­դոց 44.1-12): Ինչ­պե՞ս է ներ­ման փոր­ձա­ռու­թյունն ազ­դում նրանց վրա, ով­քեր ըն­դա­մե­նը դի­տող­ներ են: 4. Աստ­ված միշտ ա­ռաջ­նոր­դում է Իր զա­վակ­նե­րին հնա­րա­վոր միակ ճա­նա­պար­հով, այն­պի­սին, որ մար­դիկ ի­րենք էլ կընտ­ րեին, ե­թե տես­նեին վեր­ջը սկզբից և հաս­կա­նա­յին այն նպա­ տա­կի փառ­քը, որ ի­րա­կա­նաց­նում են որ­պես Աստ­ծո հա­մա­գոր­ ծա­կից­ներ (Է. Ուայթ, Դա­րե­րի փա­փա­գը, էջ 224, 225): Մ­տա­ծեք ձեր սե­փա­կան կյան­քի մա­սին, մինչ մտո­րում եք այս հատ­վա­ծի շուրջ: Ինչ­պե՞ս կա­րող է այն օգ­նել դի­մա­կա­յե­լու և հաղ­թա­հա­ րե­լու բազ­մա­թիվ փոր­ձու­թյուն­ներ ու դժվա­րու­թյուն­ներ, ո­րոնց մի­ջով անց­նում ենք:

­Դաս

75

­ԴԱՍ 8 Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 14-20

Ա­ԶԱՏ՝ ՀԱՆԳՍ­ՏԱ­ՆԱ­ԼՈՒ ՀԱ­ՄԱՐ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Մար­կոս 2.1-12, Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 18, Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.1-8, Մատ­թեոս 5.1-3, Ե­սա­յի 53.4-6, Դ Թա­գա­վոր­նե­րի 2.11։ Հի­շե­լու հա­մա­րը. «­Տերն է իմ լույ­սը և­ իմ փրկու­թյու­նը, ես ու­մի՞ց պի­տի վա­ խե­նամ. Տերն է իմ կյան­քի ա­պա­վե­նը, ես ու­մի՞ց պի­տի սար­սա­փեմ» (­Սաղ­մոս­ներ 27.1)։ Իր երկ­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան ժա­մա­նակ Հի­սու­սին հան­դի­պած մարդ­կան­ցից շա­տե­րը հի­վանդ էին, եր­բեմն` նույ­նիսկ մա­հա­ցու: Նրանք շրջա­պա­տում էին Հի­սու­սին` ա­պա­քին­վե­լու և­ ի­րենց տա­ ռա­պանք­նե­րից ա­զա­տագր­վե­լու հա­մար: Եվ նրանք միշտ ստա­նում էին այն, ինչ խնդրում էին: Եր­բեմն Նա պար­զա­պես մի բառ էր ա­սում, և մար­դիկ լիո­վին վե­ րա­կանգն­վում էին: Եր­բեմն Նա հպվում էր հի­վանդ­նե­րին, և նրանք հրաշ­քով ա­պա­քին­վում էին: Եր­բեմն Հի­սու­սը ճա­նա­պար­հում էր նրանց, և բու­ժու­մը տե­ղի էր ու­նե­նում հենց ճա­նա­պար­հին: Նա բու­ ժում էր տղա­մարդ­կանց ու կա­նանց, ե­րե­խա­նե­րին, հրեա­նե­րին ու ոչ հրեա­նե­րին, հա­րուստ­նե­րին ու աղ­քատ­նե­րին, հա­մեստ ու ան­ պաշտ­պան մարդ­կանց: Բո­րո­տու­թյան ու կու­րու­թյան ա­մե­նա­չա­րա­ գու­շակ դեպ­քերն ան­գամ են­թա­կա էին Նրա բուժ­մա­նը: Նա բու­ժեց նույ­նիսկ ա­մե­նա­վատ «հի­վան­դու­թյու­նը»` մա­հը: Այս շա­բաթ մենք կու­սում­նա­սի­րենք ա­պա­քին­ման եր­կու խիստ տար­բեր օ­րի­նակ­ներ: Դրան­ցից մե­կում տա­ռա­պանք­նե­րի մեջ գտնվողն այն­քան հի­վանդ էր, որ չէր կա­րող նույ­նիսկ ինք­նու­րույն գնալ Հի­սու­սի մոտ: Նրա ախ­տա­նիշ­նե­րը հստակ տե­սա­նե­լի էին բո­լո­ րին: Մ­յուս դեպ­քում տե­սա­նե­լի ախ­տան­շան­ներ չկա­յին: Եր­կու դեպ­ քում էլ ա­պա­քի­նու­մը ե­կավ ժա­մա­նա­կին և Աստ­ծո ճա­նա­պար­հով: Ու­սում­նա­սի­րե­լով ցա­վից ու տա­ռա­պան­քից ա­զա­տագր­վե­լու թե­ ման, կխոր­հենք նաև այն հար­ցի շուրջ, որ մենք բո­լորս մեր քրիս­ 76

­Դաս

տո­նեա­կան ըն­թաց­քի այս կամ այն պա­հին վե­րապ­րել ենք այդ փոր­ձա­ռու­թյու­նը: Իսկ ի՞նչ է տե­ղի ու­նե­նում, երբ ա­պա­քին­ման հա­ մար մեր ա­ղոթք­նե­րին պա­տաս­խան չենք ստա­նում: Դրա­նից հե­տո ինչ­պե՞ս կա­րող ենք մենք հան­գիստ գտնել: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 15

Բու­ժա­րար հան­գիստ Ե­թե երբևէ կա մի ժա­մա­նակ, որ մենք հանգս­տի կա­րիք ու­նենք, դա այն ժա­մա­նակն է, երբ հի­վանդ ենք: Մենք ֆի­զի­կա­կան հանգս­ տի կա­րիք ու­նենք, որ­պես­զի մեր մար­մի­նը կա­րո­ղա­նա վե­րա­կանգ­ նել ի­մու­նա­յին հա­մա­կար­գը: Եր­բեմն մենք նաև հո­գե­կան հանգս­տի կա­րիք ենք զգում: Դա թեթև, կյան­քին վտանգ չսպառ­նա­ցող տկա­րու­թյուն է, ինչ­պես, օ­րի­ նակ, մրսա­ծու­թյան կամ գլխա­ցա­վի դեպ­քում է: Մենք պետք է փոր­ ձենք չմտա­ծել այն ա­մե­նի մա­սին, ինչ պետք է ա­նեինք, բայց ո­րոնք դեռևս չենք կա­րող ա­նել: Եր­բեմն, երբ հի­վան­դու­թյան պատ­ճա­ռով վտանգ է սպառ­նում մեր կյան­քին, մենք լար­վում ենք և­ ան­հանգս­տա­նում, թե ինչ­պի­ սին կլի­նեն բժշկա­կան հե­տա­զո­տու­թյան արդ­յունք­նե­րը: Հե­տո մենք սկսում ենք զար­մա­նալ, թե ին­չու է այդ­պես: Ա­նա­ռողջ կեն­սա­կեր­ պը վեր­ջա­պես բռնե՞ց մեզ իր ճի­րան­նե­րում: Արդ­յո՞ք պատ­ճա­ռը 20 տա­րի ա­ռաջ օգ­տա­գոր­ծած թմրա­մի­ջոց­ներն էին: Իսկ, մի­գու­ցե, պատ­ճառն ա­վե­լորդ քա՞շն է, որ հա­վա­քել ենք վեր­ջին մի քա­նի տա­ րի­նե­րին: Մի­գու­ցե, Աստ­ված պատ­ժո՞ւմ է մեզ այն գաղտ­նի մեղ­քի հա­մար, ո­րի մա­սին ու­րիշ ոչ ոք չգի­տի: Կար­դա­ցե՛ք Մար­կոս 2.1-4 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ տե­ղի ու­նե­ցավ այս­տեղ: ________________________________________________________________________ Այս պատ­մու­թյան մեջ ան­դա­մա­լույ­ծի հա­մար դա ակն­հայտ դեպք էր: «­Դա­րե­րի փա­փագ» գրքում (էջ 267-271)մենք կար­դում ենք դրա նա­խա­պատ­մու­թյու­նը: Ան­դա­մա­լույծն ա­րել էր բա­ներ, ո­ րոն­ցով չէր կա­րող շատ հպար­տա­նալ: Նրա մե­ղա­վոր կյանքն էր այդ հի­վան­դու­թյան պատ­ճա­ռը, և հոգևոր փոր­ձա­գետ­ներն ու­ղիղ կապ տե­սան այդ ա­մե­նի պատ­ճա­ռի ու հետևան­քի միջև: Նա ինքն էր իր մեղ­քե­րի պատ­ճա­ռով իր վրա բե­րել այդ հի­վան­դու­թյու­նը, և բու­ ժումն անհ­նա­րին էր։ ­Դաս

77

Այս­պի­սի վե­րա­բեր­մուն­քը կա­րող է խիստ բնո­րոշ լի­նել: Մենք հա­ ճախ հակ­ված ենք մտա­ծե­լու` ո՞վ է ա­րել դա: Ե­թե հան­ցա­գոր­ծու­ թյուն է կա­տար­վել, ա­պա ինչ-որ մե­կը պետք է պա­տաս­խան տա դրա հա­մար: Ե­թե որևէ տեղ պա­տա­հար է տե­ղի ու­նե­ցել, ա­պա ինչոր մե­կը պետք է բո­ղոք ներ­կա­յաց­նի: Սա­կայն մեղ­քը մատ­նան­շե­լը հի­վան­դին չի ա­պա­քի­նում կամ չի վե­րա­կանգ­նում: Աստ­ծո նախ­նա­կան ծրա­գիրն իր մեջ ցավ, հի­վան­դու­թյուն և տա­ռա­պանք չէր պա­րու­նա­կում: Հի­վան­դու­թյունն այս մո­լո­րակ ե­ կավ մեղ­քի ներ­խու­ժու­մից հե­տո: Ա­հա թե ին­չու Աստ­ված մեզ տա­լիս է ա­ռող­ջու­թյան ու­ղե­ցույց­ներ, որ­պես­զի մենք կա­րո­ղա­նանք ա­վե­ լի լավ կյանք վա­յե­լել այժմ: Սա­կայն քա­նի դեռ մենք գտնվում ենք մեղ­քով հի­վանդ այս աշ­խար­հում, ա­պա ա­ռող­ջու­թյան ոչ մի ե­րաշ­ խիք չկա, որ­քան էլ ջա­նա­սի­րա­բար հետևենք ա­ռող­ջա­պա­հա­կան սկզբունք­նե­րի: ­Բա­րի լուրն այն է, որ Աստ­ված կա­րող է հան­գիստ տալ մեզ ան­ կախ նրա­նից մենք հի­վանդ ենք թե ա­ռողջ, հի­վան­դու­թյու­նը մեր սե­փա­կան մեղ­քի, թե որևէ մե­կի ան­փու­թու­թյան հետևանք է, մեր գե­նե՞րն են մե­ղա­վոր, թե՞ պար­զա­պես այս մե­ղա­վոր աշ­խար­հում ապ­րե­լու կողմ­նա­կի արդ­յուն­քը: Աստ­ված գի­տի, թե ինչ­պես հան­ գիստ տա մեզ: Երբ որևէ մե­կը հի­վան­դա­նում է, պետք չէ ան­մի­ջա­պես մատ­նա­ ցույց ա­նել մեղ­քը։ Միև­նույն ժա­մա­նակ, ին­չո՞ւ ո­րոշ դեպ­քե­րում հի­վան­դու­թյան պատ­ճա­ռը հաս­կա­նա­լը կա­րող է վճռո­րոշ քայլ լի­նել ա­պա­քին­վե­լու ու վե­րա­կանգն­վե­լու հա­մար: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 16

Բու­ժում ար­մա­տից Ան­դա­մա­լույ­ծին ի­ջեց­րին Հի­սու­սի մոտ. բո­լո­րի աչ­քե­րը Հի­սու­սին են հառ­ված: Կ­բու­ժի՞ Նա բա­ցա­հայտ մե­ղա­վոր այդ մար­դուն: Դա­ տա­պարտ­ման խոսք կա­սի՞ հի­վան­դու­թյան վե­րա­բեր­յալ։ Ինչ­պե՞ս է Հի­սու­սը պատ­րաստ­վում բու­ժել ան­դա­մա­լույ­ծին: Ո՞րն է ա­ռա­ջին բա­նը, որ ա­նում է Հի­սու­սը նրա հա­մար: Կար­ դա­ցե՛ք Մար­կոս 2.5-12 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 78

­Դաս

­ ա­նի որ հա­ճախ հի­վան­դու­թյան մա­սին չգի­տենք այն­քան Ք ժա­մա­նակ, քա­նի դեռ չենք նկա­տել ախ­տա­նիշ­նե­րը, հի­վան­դու­ թյան մա­սին մտա­ծում ենք պար­զա­պես որ­պես ախ­տա­նիշ­նե­րի ա­ռան­ձին դրսևո­րում­ներ: Եվ կար­ծում ենք, որ ախ­տա­նիշ­նե­րից ա­զատ­վե­լով կա­րող ենք բուժ­վել։ Սա­կայն Հի­սուսն այլ կերպ է մո­տե­նում հի­վան­դու­թյա­նը: Նա գի­տի բո­լոր տա­ռա­պանք­նե­րի ու հի­վան­դու­թյուն­նե­րի ար­մա­տը և ցան­կա­նում է ա­ռա­ջին հեր­թին բու­ժել այն: Ան­դա­մա­լույ­ծի դեպ­քում նրա հի­վան­դու­թյան ակն­հայտ հետևանք­նե­րը բու­ժե­լու փո­խա­րեն Հի­սուսն ան­մի­ջա­պես գնում է դե­պի խնդրի ար­մա­տը, այն, ինչն ա­ռա­վել ան­հանգս­տաց­նում է այդ մար­դուն: Ան­դա­մա­լույծն ա­վե­լի խոր է զգում իր մե­ղա­վո­րու­ թյան ու Աստ­ծուց բա­ժան­ված լի­նե­լու բե­ռը, քան հի­վան­դու­թյու­նը: Աստ­ծո մեջ հանգս­տու­թյուն ու­նե­ցող մարդն ըն­դու­նակ է դի­մա­նա­լու ցան­կա­ցած տա­ռա­պան­քի, ո­րին կբախ­վի մեղ­քով հի­վանդ այս աշ­ խար­հում: Ա­հա թե ին­չու է Հի­սուսն ու­ղիղ գնում դե­պի ար­մա­տը և­ ա­ռա­ջին հեր­թին նե­րում ա­ռա­ջար­կում: Կ­րո­նա­կան ա­ռաջ­նորդ­ներն ապ­շում են, երբ լսում են, թե ինչ­պես է Հի­սու­սը հայ­տա­րա­րում, որ նե­րում է նրանց մեղ­քե­րը: Ի պա­տաս­ խան նրանց չբարձ­րա­ձայ­նած մե­ղադ­րանք­նե­րի՝ Հի­սուսն Ինքն է հարց ա­ռա­ջադ­րում: ­Կար­դա­ցե՛ք Մար­կոս 2.8-9 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ մար­տահ­րա­վեր է ա­ռա­ջադ­րում Հի­սու­սը դպիր­նե­րին: Ի­րա­կա­նում ո՞ր հար­ցի հետ է Նա առնչ­վում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Բա­ռե­րը ո­չինչ չար­ժեն, սա­կայն ոչ այն դեպ­քում, երբ Աստ­ված է խո­սում: Աստ­ծո հզոր խոս­քով էր, որ ա­մեն ինչ կյան­քի կոչ­վեց (Ծնն­ դոց 1): Թեև նե­րու­մը մի երևույթ է, ո­րը մենք չենք կա­րող տես­նել, սա­կայն այն թանկ ար­ժե: Ներ­ման գի­նը Աստ­ծո Որ­դու կյանքն էր խա­չի վրա: Մ­նա­ցած ա­մեն ինչ երկ­րոր­դա­կան է: Որ­պես­զի ցույց տա ներ­ման զո­րու­թյունն ու ի­րա­կան լի­նե­լը, Հի­սու­սը դրա­նից հե­տո բու­ժում է ան­դա­մա­լույ­ծին: Աստ­ված կա­մե­նում է ա­ռա­ջին հեր­թին մեր ներ­սը բու­ժել: Եվ ա­ պա Նա եր­բեմն ո­րո­շում է ան­մի­ջա­պես ֆի­զի­կա­կան ա­պա­քի­նում պարգևել, ինչ­պես ան­դա­մա­լույ­ծի դեպ­քում էր: Կամ էլ մենք եր­բեմն ստիպ­ված կլի­նենք սպա­սել հա­րու­թյան ար­շա­լույ­սին`ֆի­զի­կա­կան ա­պա­քի­նում ստա­նա­լու հա­մար: Ցան­կա­ցած դեպ­քում մեր Փր­կի­չը ­Դաս

79

կա­մե­նում է, որ մենք կա­րո­ղա­նանք հանգս­տա­նալ Նրա սի­րո, շնոր­ հի ու ներ­ման հա­վաս­տիաց­ման մեջ նույ­նիսկ հի­մա, ան­գամ մեր տա­ռա­պանք­նե­րի մեջ: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք հան­գիստ ու խա­ղա­ղու­թյուն գտնել, ե­թե ան­գամ ա­պա­քին­մա­նը վե­րա­բե­րող մեր ա­ղոթք­նե­րը ան­պա­ տաս­խան են մնում: Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 17

Փա­խուստ ­ իմն­վե­լով Ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան հա­մաշ­խար­հա­յին կազ­մա­կեր­ Հ պու­թյան (ԱՀԿ) տվյալ­նե­րի վրա, աշ­խար­հում ա­մե­նա­շատ տա­րած­ ված հի­վան­դու­թյու­նը, ո­րից ա­մեն տա­րի տա­ռա­պում է ա­վե­լի քան ե­րեք հար­յուր մի­լիոն մարդ, միշտ չէ, որ ու­նի ակն­հայտ տե­սա­նե­ լի ախ­տա­նիշ­ներ: Դեպ­րե­սիան ա­ռաջ­նա­կարգ տեղ է գրա­վում աշ­ խար­հում տա­րած­ված հի­վան­դու­թյուն­նե­րի պատ­ճա­ռա­գի­տու­թյան մեջ: Այն հի­վան­դու­թյուն­նե­րի ա­ռա­ջաց­ման հիմ­նա­կան գոր­ծոնն է: ­Ցա­վոք, քրիս­տո­նեու­թյան մեջ հա­ճախ չեն խո­սում դեպ­րե­սիա­յի մա­սին, ո­րով­հետև դա կա­րող է դիտ­վել որ­պես ան­բա­վա­րար հա­ վա­տի նշան: Ի վեր­ջո, մի՞­թե չի են­թադր­վում, որ քրիս­տոն­յա­նե­րը պետք է միշտ լցված լի­նեն ու­րա­խու­թյամբ, եր­ջան­կու­թյամբ և­այ­դօ­ րի­նակ զգա­ցում­նե­րով: Այս­պի­սով, արդ­յո՞ք դեպ­րե­սիան նշան չէ, որ ինչ-որ բան սխալ է մեր և Աստ­ծո փոխ­հա­րա­բե­րու­թյան մեջ: ­Շատ մար­դիկ գի­տեն, որ դա ճիշտ չէ: Նույ­նիսկ քրիս­տոն­յա­նե­ րը, ան­գամ հա­վա­տա­րիմ քրիս­տոն­յա­նե­րը կա­րող են ինչ-որ պա­հի պայ­քա­րել դեպ­րե­սիա­յի դեմ, հատ­կա­պես ցնցու­մա­յին ի­րա­դար­ձու­ թյուն­նե­րից հե­տո, և դա հա­վա­տի բա­ցա­կա­յու­թյան կամ Աստ­ծո հան­դեպ ան­բա­վա­րար վստա­հու­թյան հետևանք չէ: Դարձ­յալ կա­ րե­լի է կար­դալ Սաղ­մոս­նե­րը և տես­նել այն ցա­վը, տա­ռա­պանք­ներն ու վիշ­տը, որ կրում էր Աստ­ծո հա­վա­տա­րիմ ժո­ղո­վուր­դը: Եր­բեմն դեպ­րե­սիան հան­դարտ ու լուռ տի­րում է մեզ, և մենք այն գի­տակ­ցում ենք միայն այն ժա­մա­նակ, երբ լիո­վին իր ճի­րան­նե­րի մեջ է պա­րու­րում մեզ: Եր­բեմն այն ա­րագ, հան­կար­ծա­կի հար­վա­ ծում է մեզ, հատ­կա­պես ու­ժեղ հու­զա­կան կամ ֆի­զի­կա­կան ցնցում­ նե­րից հե­տո: Օ­րի­նակ, Աստ­ծո հա­վա­տա­րիմ մար­գա­րեն՝ Ե­ղիան, Կար­մե­ղոս լե­ռան վրա տե­ղի ու­նե­ցած ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րից հե­տո ամ­բող­ջո­վին հյուծ­վեց թե՛ հու­զա­կա­նո­րեն և թե՛ ֆի­զի­կա­պես: 80

­Դաս

Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 18 գլխում Ե­ղիան ան­մի­ջա­պես տես­նում է Աստ­ծո հրաշ­քը, երբ երկն­քից կրակ է իջ­նում: Ի պա­տաս­խան իր ա­ղոթ­քի՝ նա տես­նում է, թե ինչ­պես է անձրև գա­լիս, և դ­ րա­նով վերջ է տրվում ե­րեք տա­րի տևած ե­րաշ­տին: Ին­չո՞ւ է Ե­ղիան փա­խու­սի դի­մում Հե­զա­բե­լի սպառ­նա­լիք­նե­րի պատ­ճա­ ռով: Կար­դա­ցե՛ք Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.1-5 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Եղիան 24 ծանր ու հոգ­նե­ցու­ցիչ ժա­մեր է անց­կաց­րել: Այս փոր­ ձա­ռու­թյու­նը, զու­գորդ­վե­լով դա­ժան հիաս­թա­փու­թյանն և մահ­վան սպառ­նա­լի­քին, դեպ­րե­սիա­յի ազ­դան­շան է Ե­ղիա­յի հա­մար: Ե­ղիան այն­տեղ էր նաև այն ժա­մա­նակ, երբ սպան­վե­ցին թվով մոտ 850 Բա­հա­ղի մար­գա­նե­ներ, նրան­ցից շա­տե­րը, հա­վա­նա­բար, հենց իր սե­փա­կան ձեռ­քով (Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 18.40): Նման ի­րա­ դար­ձու­թյու­նը, նույ­նիսկ ար­դար գոր­ծի հա­մար, հեշ­տու­թյամբ կա­ րող է ցնցման հասց­նող սթրե­սի մեջ գցել թե՛ այն դի­տո­ղին և թե՛, որ ա­վե­լի վատ է, մաս­նակ­ցո­ղին: Այս­պի­սով, Ե­ղիան սկսում է վա­զել՝ փոր­ձե­լով փա­խուստ տալ: Եր­բեմն մենք վա­զում ենք դե­պի սառ­նա­րա­նը և փոր­ձում ու­տե­լու օգ­նու­թյամբ նո­րից եր­ջա­նիկ զգալ մեզ: Եր­բեմն էլ փոր­ձում ենք քնել՝ մե­զա­նից հե­ռու վա­նե­լով մեր հու­զա­կան ցնցում­նե­րը: Փախ­չե­լու ջան­քե­րի մեջ մենք եր­բեմն նոր հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ, աշ­խա­տանք կամ վայ­րեր ենք ո­րո­նում: Եվ եր­բեմն էլ թաղ­վում ենք ա­վե­լի շատ աշ­խա­տան­քի, վերջ­նա­ժամ­կետ­նե­րի ու պայ­մա­նա­ վոր­վա­ծու­թյուն­նե­րի մեջ, ո­րով­հետև ա­վե­լի շատ ենք ցան­կա­նում խու­սա­փել այն ա­նա­նուն երևույթ­նե­րից, որ սպա­ռում են մեր ու­րա­ խու­թյունն ու հան­գիս­տը: Շա­տերն, ի­հար­կե, սկսում են այս կամ այն տե­սա­կի «դե­ղա­մի­ջոց­ներ» օգ­տա­գոր­ծել՝ փոր­ձե­լով մեղ­մել ի­ րենց ցա­վը: Եվ, ի վեր­ջո, այս բո­լո­րը միայն քո­ղար­կում են ախ­տա­ նիշ­նե­րը, սա­կայն չեն լու­ծում հիմ­նախն­դի­րը և­ եր­բեմն կա­րող են ա­վե­լի վատ­թա­րաց­նել վի­ճա­կը: ­ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 18

Շատ հոգ­նած` վա­զե­լու հա­մար Ե­ղիան հոգ­նել է և­այլևս չի կա­րող վա­զել: Եվ այս­պես, նա նո­րից է ա­ղո­թում: Այս ա­ղոթ­քը շատ տար­բեր է այն հա­վա­տով լի ա­ղոթ­ ­Դաս

81

քից, ո­րին Աստ­ված պա­տաս­խա­նեց Կար­մե­ղոս լե­ռան վրա (Գ Թա­ գա­վոր­նե­րի 18.36, 37) Բա­հա­ղի քա­հա­նա­նե­րի ու մար­գա­րե­նե­րի, թա­գա­վո­րա­կան շքախմ­բի ու հա­սա­րակ ժո­ղովր­դի ներ­կա­յու­թյամբ: Սա հու­սա­հատ ա­ղոթք է, պարզ ու հա­մա­ռոտ: Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.4 հա­մա­րում Ե­ղիան ա­սում է, որ ինքն իր հայ­րե­րից ա­վե­լի լա­վը չէ: Ին­չի՞ մա­սին է նա խո­սում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Երբ Ե­ղիան վեր­ջա­պես խա­ղաղ­վում է, մե­ղա­վո­րու­թյան զգա­ցու­մը սկսում է ճնշել նրան: Նա գի­տակ­ցում է, որ իր փա­խուս­տով կա­րող է ի­րեն զրկել Իս­րա­յե­լում բա­րե­փո­խում­նե­րը շա­րու­նա­կե­լու մեծ հնա­ րա­վո­րու­թյու­նից: Նա գի­տակ­ցում է, որ հիաս­թա­փեց­րել է նրանց, ով­ քեր իր կա­րիքն ու­նեն: Սա­կայն նա ուժ չու­նի դա ա­նե­լու: Այս­պի­սով, կյան­քի մի ցա­վոտ պա­հի նա ի­րեն տես­նում է կար­ծես հա­յե­լու մեջ՝ ա­վե­լի հստակ ու լիա­կա­տար հաս­կա­նա­լով իր ժո­ղովր­դի պատ­մու­ թյու­նը և տես­նե­լով ի­րեն այն­պես, ինչ­պես կա ի­րա­կա­նում: Տես­նել մեզ այն­պի­սին, ինչ­պի­սին կանք ի­րա­կա­նում․ դա կա­րող է ցա­վոտ հայտ­նու­թյուն լի­նել մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րի հա­մար: Որ­քա՜ն պետք է ե­րախ­տա­պարտ լի­նենք այն խոստ­ման հա­մար, որ Աստ­ված Քրիս­տո­սում մեզ տես­նում է այն­պի­սին, ինչ­պի­սին տես­նում է Քրիս­տո­սին, որ­քան էլ մե­ղա­վոր լի­նի մեր կյան­քը: Ա­ վե­լի մեծ ի՞նչ հույս կա­րող ենք ու­նե­նալ, քան այն, որ հա­վա­տով կա­րող ենք հա­վակ­նել Քրիս­տո­սի ար­դա­րու­թյա­նը (տե՛ս Փի­լի­պե­ ցի­նե­րին 3.9): Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, դեպ­րե­սիան կա­րող է ընկղ­մել մեզ սե­փա­ կան անձն ա­տե­լու խա­վար շրջապ­տույ­տի մեջ: Եվ եր­բեմն մենք սկսում ենք մտա­ծել, որ մա­հը միակ ու­ղին է այդ ա­մե­նից ա­զա­ տագր­վե­լու հա­մար: Թվում է, թե դա այդ­պես էր Ե­ղիա­յի դեպ­քում: Այդ ա­մե­նը շատ էր նրա հա­մար: Ա­հա թե ին­չու նա ա­սում է. «Ար­դեն բա­վա­կան է, ո՛վ Տեր, ա՛ռ իմ հո­գին, ո­րով­հետև ես իմ հայ­րե­րից լա­վը չեմ» (Գ Թա­գա­ վոր­նե­րի 19.4)։ ­Բա­րի լուրն այն է, որ մե­ծա­գույն Ա­պա­քի­նո­ղը չի դա­տա­պար­ տում Ե­ղիա­յին։ Աստ­ված շատ ա­վե­լի լավ է հաս­կա­նում, քան մենք, թե ինչ խնդրի ա­ռաջ ենք կանգ­նած այն ժա­մա­նակ, երբ պայ­քա­րում ենք դեպ­րե­սիա­յի դեմ: «­Գու­ցե մենք ոչ մի ակն­հայտ ա­պա­ցույց չու­նե­նանք, որ մեր Ա­զա­ տա­րա­րի կա­րեկ­ցան­քով ու սի­րով լի դեմ­քը դե­պի մեզ է հակ­ված, 82

­Դաս

սա­կայն դա հենց այդ­պես է: Մի­գու­ցե, չզգանք Նրա տե­սա­նե­լի հպու­ մը, սա­կայն Նրա ձեռ­քը մեզ վրա է, լի սի­րով և գ­թա­սիրտ քնքշու­ թյամբ»։ (Է. Ուայթ, Քայ­լեր դե­պի Քրիս­տո­սը, էջ 97) Աստ­ված գի­տի և հաս­կա­նում է, որ «ճա­նա­պար­հը շատ եր­կար պի­տի լի­նի» (Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.7) մեզ հա­մար, սա­կայն եր­բեմն Նա ստիպ­ված է լի­նում սպա­սել, որ մենք դա­դա­րենք վա­զե­լուց: Եվ դրա­նից հե­տո Նա կա­րող է մի­ջամ­տել: Եր­բեմն խեղդ­վող­ներն այն­քան են շփոթ­վում, որ պայ­քա­րում են փրկա­րա­րի դեմ՝ ստի­պե­լով նրան հե­ռա­նալ։ Դրա­նից հե­տո փրկա­ րա­րը ստիպ­ված է լի­նում հետ ընկր­կել՝ դա­դա­րեց­նե­լով փրկա­րա­ րա­կան աշ­խա­տանք­ներն այն­քան ժա­մա­նակ, մինչև խեղդ­վո­ղը հայտն­վի ան­գի­տա­կից վի­ճա­կում, ո­րից հե­տո միայն վերսկ­սի փրկա­ րա­րա­կան գոր­ծո­ղու­թյու­նը: Ի՞նչ հույս և մ­խի­թա­րու­թյուն կա­րող եք գտնել հետև­յալ հա­ մար­նե­րում. Սաղ­մոս­ներ 34.18, Մատ­թեոս 5.1-3, Սաղ­մոս­ներ 73.26, Ե­սա­յիա 53.4-6։ ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 19

Հան­գիստ և­ա­վե­լին Աստ­ված գի­տի, որ այդ ամ­բողջ վազ­քը հոգ­նեց­րել է Ե­ղիա­յին: Նա գի­տի, որ Ե­ղիան ա­վե­լի շատ հոգ­նել է հու­զա­կա­նո­րեն, քան ֆի­զի­կա­պես, քա­նի որ մեղ­քի հսկա­յա­կան բեռ է կրում իր վրա: Եվ ինչ­պես Հի­սու­սը շատ տա­րի­ներ հե­տո պետք է բու­ժեր ան­դա­մա­ լույ­ծին, այն­պես էլ Աստ­ված է հե­ռաց­նում Ե­ղիա­յի հոգ­նու­թյու­նը և հան­գիստ պարգևում նրան: Վեր­ջա­պես նա կա­րող է իս­կա­պես քնել ու հանգս­տա­նալ: ­Մենք կա­րող ենք են­թադ­րել, որ այս­տեղ պատ­մու­թյու­նը պետք է ա­վարտ­վի, բայց այդ­պես չէ: Աստ­ծո հան­գիս­տը մե­կան­գամ­յա ի­րա­ դար­ձու­թյուն չէ: Աստ­ծո հանգս­տի մեջ մտնե­լը դան­դաղ ա­պա­քի­նում է են­թադ­րում, այ­սինքն՝ աս­տի­ճա­նա­բար հրա­ժար­վել բա­ցա­սա­կան մտքե­րից և քայ­քա­յիչ սո­վո­րու­թյուն­նե­րից: Աստ­ված մի­տում­նա­վոր չի շտա­պում բու­ժել։ ­Կար­դա­ցե՛ք Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.5-8 հա­մար­նե­րը: Ո՞ւր է գնում այժմ Ե­ղիան և­ին­չո՞ւ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Դաս

83

­ անգս­տա­նա­լուց հե­տո Ե­ղիան նո­րից է վա­զում: Սա­կայն այս Հ ան­գամ Աստ­ված ուղ­ղու­թյուն է տա­լիս նրա վազ­քին: Աստ­ված հաս­ կա­նում է, որ այս մե­ղա­վոր աշ­խար­հում կյան­քը կա­րող է և­ան­պայ­ ման դեպ­րե­սիա­յի ա­ռիթ­ներ է ստեղ­ծե­լու: Նա հաս­կա­նում է, թե ինչն է դրդում մեզ վա­զե­լու, սա­կայն Նա ցան­կա­նում է կար­գա­վո­րել և ճիշտ ուղ­ղու­թյան մեջ դնել մեր վազ­քը: Նա կա­մե­նում է, որ մենք բո­լորս ինք­նաոչն­չաց­նող, ան­գի­տա­կից վազ­քի փո­խա­րեն դե­պի Ի­ րեն վա­զենք: Եվ երբ մի օր մենք դե­պի Ի­րեն վա­զենք, Նա կսո­վո­րեց­ նի մեզ լսել «մի մեղմ ու նուրբ ձայն» (Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.12), ո­րը հանգս­տու­թյուն կտա մեզ: Ե­ղիան այլևս ուժ չու­ներ ինք­նու­րույն վեր կե­նա­լու և­ ըն­դա­ռաջ գնա­լու Աստ­ծուն։ Աստ­ված տա­լիս է այդ հան­դիպ­ման ու­ժը և լու­սա­ վոր ա­պա­գա­յի խոս­տու­մը: Երբ Ե­ղիան պառ­կեց գի­հու ծա­ռի տակ և մահ խնդրեց, կար­ծում էր, որ իր լա­վա­գույն օ­րերն ար­դեն ա­վարտ­ված են: ­Կար­դա­ցե՛ք Գ Թա­գա­վոր­նե­րի 19.15-16 և Դ Թա­գա­վոր­նե­րի 2.11 հա­մար­նե­րը: Դեռևս ի՞նչ էր սպաս­վում Ե­ղիա­յին: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ված գի­տեր, որ Ե­ղիա­յին դեռևս լավ օ­րեր են սպա­սում: Մար­ գա­րեն ա­պա­քին­վե­լու էր, ո­րով­հետև նա սո­վո­րե­լու էր կար­գա­վո­րել իր կյանքն Աստ­ծո նպա­տակ­նե­րին հա­մա­պա­տաս­խան և­ըն­դու­նե­լու էր Նրա հան­գիս­տը: Դեռևս պետք է թա­գա­վոր­ներ օ­ծեր և­ ի­րա­վա­ հա­ջորդ­ներ նշա­նա­կեր: Աստ­ված ար­դեն գի­տեր Ե­ղի­սեի մա­սին, ո­րը որ­դու նման մտե­րիմ պետք է լի­ներ Ե­ղիա­յի հետ: Աստ­ված գի­տեր, որ Ե­ղիան հա­վա­տով դարձ­յալ պետք է կրակ ի­ջեց­նի երկն­քից (Դ Թա­գա­ վոր­նե­րի 1.10): Ե­ղիան ոչ թե հու­սա­հատ մահ էր գտնե­լու գի­հու ծա­ռի տակ, այլ բո­ցե կառ­քով պետք է երկ­նա­յին հան­գիստ ուղևոր­վեր: Ի՞նչ կա­րող ենք սո­վո­րել Ե­ղիա­յի պատ­մու­թյու­նից, թե ինչ­պես, որ­քան էլ վատ վի­ճա­կում լի­նենք, Աստ­ծո զո­րու­թյամբ կա­րող ենք շա­րու­նա­կել պայ­քա­րը և չ­հանձն­վել: ՈՒՐ­ԲԱԹ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 20

Հե­տա­գա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար «­Հան­գա­մանք­նե­րի ա­նընդ­հատ փոխ­վե­լու արդ­յուն­քում փո­փո­ խու­թյուն­ներ են տե­ղի ու­նե­նում մեր փոր­ձա­ռու­թյուն­նե­րում: Եվ այս 84

­Դաս

փո­փո­խու­թյուն­նե­րի հետևան­քում մենք կամ բերկ­րանք ենք ապ­ րում կամ դեպ­րե­սիա­յի մեջ ընկ­նում: Սա­կայն հան­գա­մանք­նե­րի փո­ փո­խու­թյուն­նե­րը ուժ չու­նեն փո­խե­լու Աստ­ծո վե­րա­բեր­մուն­քը մեր հան­դեպ: Նա նույնն է ե­րեկ, այ­սօր և հա­վիտ­յան: Նա խնդրում է, որ մենք ան­սա­սան վստա­հու­թյուն ու­նե­նանք Իր սի­րո հան­դեպ (Է. Ուայթ, «Երկ­նա­յին կա­ցա­րան­նե­րում», էջ 120): «­Շա­րու­նա­կենք նա­յել Հի­սու­սին՝ հա­վա­տով լուռ ա­ղոթք­ներ հնչեց­նե­լով ու կառ­չե­լով Նրա զո­րու­թյու­նից, ան­կախ նրա­նից, որևէ բա­ցա­հայտ զգա­ցում ու­նենք, թե ոչ: Ու­ղիղ ա­ռա՛ջ ըն­թա­ցեք այն­ պես, որ կար­ծես յու­րա­քանչ­յուր ա­ղոթք դրված է Աստ­ծո գա­հին, և դ­րա պա­տաս­խա­նը տրված է այն Մե­կից, Ում խոս­տում­նե­րը եր­բեք չեն ձա­խող­վում: Ու­ղիղ ա­ռա՛ջ ըն­թա­ցեք՝ ձեր սրտում եր­գեր ու մե­ղե­ դի­ներ հնչեց­նե­լով Աստ­ծուն, ե­թե նույ­նիսկ տխուր եք ու բե­ռան տակ ճնշված: Ես ձեզ ա­սում եմ սա, ո­րով­հետև ա­մեն ինչ ինքս եմ զգա­վել, որ կբաց­վի լույ­սը, ու­րա­խու­թյու­նը մե­րը կլի­նի, և կ­նա­հան­ջեն ամ­ պերն ու մշուշ­նե­րը: Եվ մենք ստվե­րի ու խա­վա­րի ճնշող աշ­խար­հից կտե­ղա­փոխ­վենք Նրա աստ­վա­ծա­յին ներ­կա­յու­թյան պայ­ծառ շո­ղե­ րի մեջ (Է. Ուայթ, «Ըն­տիր լու­րեր», գիրք 2, էջ 242, 243): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Հ ­ ա­ճախ շատ դժվար է օգ­նել մե­կին, ո­րը տա­ռա­պում է հո­գե­ կան խան­գա­րում­նե­րից կամ դեպ­րե­սիա­յից: Ինչ­պե՞ս կա­րող է ձեր ե­կե­ղե­ցին ա­վե­լի արդ­յու­նա­վետ ծա­ռա­յել դեպ­րե­սիա­յի մեջ գտնվող մարդ­կանց։ 2. ­Մենք հա­ճախ պայ­քա­րում ենք, որ բաց ու ան­կեղծ լի­նենք Աստ­ ծո ա­ռաջ: Ո­րոշ սաղ­մոս­ներ ու­սում­նա­սի­րե­լու մի­ջո­ցով տե­սեք, թե որ­քան բաց ու ան­կեղծ են ե­ղել աստ­վա­ծաշնչ­յան հե­րոս­ներն Աստ­ծո ա­ռաջ: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք նման մթնո­լորտ ա­պա­հո­վել մեր տե­ղա­կան հա­մայնք­նե­րում: 3. ­Հա­ճախ դժվար է ա­ղո­թել, երբ դեպ­րե­սիա­յի մեջ ենք գտնվում: Քն­նար­կե՛ք այս հար­ցը. ինչ­պի­սի՞ն է բա­րե­խո­սա­կան ա­ղոթ­քի զո­րու­թյու­նը նրանց հա­մար, ով­քեր չեն կա­րող ա­ղո­թել ի­րենց հա­մար: 4. Ին­չո՞ւ է այն­քան կարևոր հի­շել, որ հա­վա­տը զգաց­մունք չէ: Ե­թե մենք ճնշված ենք, հու­սալք­ված, վա­խե­ցած ու ան­հան­գիստ, դա չի նշա­նա­կում, որ մենք հա­վա­տի կամ վստա­հու­թյան պա­կաս ու­նենք Աստ­ծո հան­դեպ: Դա ըն­դա­մե­նը նշա­նա­կում է, որ այդ պա­հին մենք ճնշված ենք, հու­սալք­ված, վա­խե­ցած ու ան­հան­ ­Դաս

85

գիստ, ինչ­պես և մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յուրն այս կամ այն ի­րա­վի­ ճա­կի ժա­մա­նակ: Ինչ­պե՞ս սո­վո­րենք, որ այդ պա­հե­րին ա­մուր կառ­չենք հա­վա­տից, որ­քան էլ դա դժվար թվա: 5. Ի՞նչ մե­ծա­գույն հույս կա­րող եք ստա­նալ ան­դա­մա­լույ­ծի այս պատ­մու­թյու­նից, հատ­կա­պես ե­թե մե­ղա­վոր կեն­սաձևի հետևան­քով տկա­րու­թյուն կամ հի­վան­դու­թյուն եք ձեռք բե­րել:

86

­Դաս

­ԴԱՍ 9 Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 21-27

ՀԱՆԳՍՏԻ ՌԻԹՄԵՐԸ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Ծնն­դոց 1, Ելք 20.8-11, Ելք 16.14-31, Բ Օ­րենք 5.12-15, Սաղ­մոս­ներ 92, Ե­սա­յի 58.13։ Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Աստ­ված օրհ­նեց յո­թե­րորդ օ­րը և սր­բա­գոր­ծեց այն, ո­րով­ հետև այդ օ­րը հանգս­տա­ցավ Իր բո­լոր գոր­ծե­րից, որ Աստ­ ված ստեղ­ծեց ու ա­րեց» (Ծնն­դոց 2.3)։ Ո՞վ կա­րող է պատ­կե­րաց­նել այս ողջ ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը` լույս խա­վա­րի մեջ, կյան­քով ե­ռա­ցող օվ­կիա­նոս­ներ, թռչուն­ներ, որ հան­կար­ծա­կի սկսում են թռչել. արդ­յո՞ք դա հենց այդ­պես էլ պետք է լի­ներ: Իսկ Ա­դա­մի ու Ե­վա­յի գերբ­նա­կան ա­րա­րո՞ւ­մը: Մենք նույ­ նիսկ չենք կա­րող հաս­կա­նալ, թե ինչ­պես է Աստ­ված ի­րա­կա­նաց­ րել այդ ա­մե­նը: ­Սա­կայն այս ամ­բողջ ե­ռան­դուն ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նից հե­տո Աստ­ված Իր ու­շադ­րու­թյունն այլ բա­նի ուղ­ղեց: Ա­ռա­ջին հա­յաց­քից դա այն­քան էլ տպա­վո­րիչ չէր թվում, որ­քան ցատ­կող կե­տե­րը կամ գույնզ­գույն փե­տուր­նե­րի ցու­ցադ­րու­թյու­նը: Աստ­ված պար­զա­պես ստեղ­ծեց մի օր՝ յո­թե­րորդ օ­րը և­ա­ռանձ­նա­հա­տուկ դարձ­րեց այն: Նույ­նիսկ նախ­քան մարդ­կու­թյու­նը կսկսեր իր ինք­նա­կամ ու սթրե­ սով լի կյան­քը, Աստ­ված կյան­քի կո­չեց մի նշան, ո­րը կեն­դա­նի հի­շո­ ղու­թյուն էր լի­նե­լու մարդ­կանց հա­մար: Աստ­ված կա­մե­նում էր, որ այդ օ­րը մեզ հա­մար դառ­նա կանգ առ­նե­լու և կ­յան­քը լիա­շունչ վա­ յե­լե­լու օր… երբ ո­չինչ պետք չէ ա­նել, այլ միայն վա­յե­լել մեզ տրված պարգև­նե­րը` կա­նա­չը, վայ­րի բնու­թյու­նը, ջու­րը, մարդ­կանց և­ա­ մե­նից ա­ռա­վել` ա­մե­նայն բա­րի պարգևի Ա­րար­չին: Այս հրա­վե­րը ու­ժի մեջ էր նույ­նիսկ ա­ռա­ջին զույ­գին Ե­դե­ մի պար­տե­զից վտա­րե­լուց հե­տո: Աստ­ված կա­մե­նում էր հա­ վաս­տիա­նալ, որ այդ հրա­վե­րը կա­րող է դի­մա­կա­յել ժա­մա­նա­կի փոր­ձու­թյա­նը, և հենց սկզբից այն հյու­սեց ժա­մա­նա­կի բուն իսկ հյուս­ված­քի մեջ: ­Դաս

87

Այս շա­բաթ­վա ըն­թաց­քում մենք կու­սում­նա­սի­րենք Աստ­ծո հիաս­ քանչ հրա­վե­րը` ա­մեն շա­բաթ օր, նո­րից ու նո­րից մտնե­լու արդ­յու­ նա­վետ հանգս­տի մեջ։ ՄԻԱՇԱԲԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 22

Հանգստանալու նախերգանք Աստ­ված այն­տեղ էր սկզբից: Նա ա­սաց և­ ե­ղավ: Լույ­սը ցե­րե­կը բա­ժա­նեց գի­շե­րից, հաս­տա­տու­թյու­նը հայտն­վեց ջրե­րի մեջ­տե­ղում, և­ երկ­րորդ օ­րը սկսե­ցին գո­յու­թյուն ու­նե­նալ եր­կինքն ու ծո­վե­րը: Եր­րորդ օ­րը՝ ցա­մաքն ու բու­սա­կա­նու­թյու­նը: Աստ­ված ձևա­վո­րեց ժա­մա­նա­կի ու աշ­խար­հագ­րու­թյան հիմ­նա­կան շրջա­նա­կը և­ա­պա դրանք լրաց­րեց հա­ջորդ ե­րեք օ­րե­րի ըն­թաց­քում: ­Լու­սա­տու­նե­րը իշ­խում են երկն­քում ցե­րե­կի ու գի­շե­րի հա­մար: Ի տար­բե­րու­թյուն բազ­մա­թիվ հի­նա­վուրց մշա­կութ­նե­րի պատ­մու­ թյուն­նե­րի՝ աստ­վա­ծաշնչ­յան ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը շատ հստակ ներ­կա­յաց­նում է այն ճշմար­տու­թյու­նը, որ արևը, լու­սի­նը կամ աստ­ ղե­րը աստ­վա­ծու­թյուն­ներ չեն: Նրանք ընդ­հա­նուր պատ­կե­րի մեջ են մտնում չոր­րորդ օ­րը և­են­թարկ­վում են Ա­րար­չի խոս­քին: Մով­սե­սի կող­մից նկա­րագր­ված հին­գե­րորդ և վե­ցե­րորդ օ­րե­րը (Ծնն­դոց 1.20-31) լի էին կյան­քով ու գե­ղեց­կու­թյամբ: Թռ­չուն­նե­րը, ձկնե­րը, ցա­մա­քա­յին կեն­դա­նի­նե­րը լցնում են Աստ­ծո ստեղ­ծած տա­րածք­նե­րը: Ինչ­պե՞ս է գնա­հա­տում Աստ­ված Իր ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 1.1-13 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Սա ըն­դա­մենն ինչ-որ տա­րածք չէ, որ ա­րա­րել է Աստ­ված. այն մի կա­տար­յալ վայր է: Բազ­մա­զան ա­րա­րած­ներ լցնում են եր­կի­րը: Յու­րա­քանչ­յուր օր հմա­յիչ մե­ղե­դու նման նո­րից ու նո­րից է հնչում Աստ­ծո ձայ­նը` «բա՛­րի է»: Ին­չո՞վ է մար­դու ա­րա­րու­մը տար­բեր­վում երկ­րի մնա­ցած ա­րա­ րած­նե­րի ա­րա­րու­մից։ Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 1.26, 27 և Ծնն­դոց 2.7, 21-24 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 88

­Դաս

Աստ­ված խո­նարհ­վում է և սկ­սում հո­ղի փո­շուց մարդ ձևա­վո­ րել: Մարդ­կու­թյան ա­րա­րու­մը Աստ­ծո պատ­կե­րով ու նմա­նու­թյամբ մտեր­մու­թյան ու մեր­ձու­թյան տե­սա­նե­լի դաս է: Աստ­ված խո­նարհ­ վում է և կ­յան­քի շուն­չը փչում Ա­դա­մի ռուն­գե­րի մեջ, և նա կեն­դա­ նու­թյուն է ստա­նում: Ե­վա­յի ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ա­րա­րումն Ա­դա­մի կո­ղից մեկ այլ կարևոր տարր է ա­վե­լաց­նում ա­րար­չա­գոր­ծա­կան շա­բա­թին: Ա­մուս­նու­թյու­նը Աստ­ծո ծրագ­րի մի մասն է մարդ­կու­ թյան հա­մար, սուրբ վստա­հու­թյուն և հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյուն «իշ» և «իշ­շա» –ի` «տղա­մար­դու» և «կնոջ» միջև: Այս ան­գամ, երբ Աստ­ված նա­յում է վե­ցե­րորդ օրն Իր ստեղ­ծած ա­մեն ին­չին, կրկնու­թյունն այլ ձևով է հնչում`«Եվ Աստ­ված տե­սավ, որ այն ա­մե­նը, ինչ որ ա­րել էր, ա­հա շատ բա­րի էր» (Ծնն­դոց 1.31)։ Մ­տա­ծեք այն մա­սին, թե ինչ­պես է աշ­խար­հի ստեղծ­ման աստ­ վա­ծաշնչ­յան պատ­մու­թյու­նը ար­մա­տա­պես տար­բեր­վում այն բա­ նից, ինչ մարդ­կու­թյու­նը սո­վո­րեց­նում է, ա­ռանց Աստ­ծո խոս­քի ա­ռաջ­նոր­դու­թյան։ Ի՞նչ է ա­սում սա մեզ։ Որ­քան կարևոր է ա­պա­վի­նել Աստ­ծո Խոս­ քին` ճշմար­տու­թյու­նը հաս­կա­նա­լու հա­մար: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 23

Հանգստանալու հրաման Ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը կա­րող է «շատ բա­րի» լի­նել, բայց դեռևս ոչ լիա­կա­տար: Ա­րար­չա­գոր­ծու­թյունն ա­վարտ­վում է Աստ­ծո հանգս­ տով և յո­թե­րորդ օր­վա` շա­բա­թի ա­ռանձ­նա­հա­տուկ օրհ­նու­թյամբ: «Աստ­ված օրհ­նեց յո­թե­րորդ օ­րը և սր­բա­գոր­ծեց այն, ո­րով­հետև այդ օ­րը հանգս­տա­ցավ Իր բո­լոր գոր­ծե­րից, որ Աստ­ված ստեղ­ծեց ու ա­ րեց» (Ծնն­դոց 2.3)։ ­Շա­բաթն Աստ­ծո ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան ան­բա­ժա­նե­լի մասն է: Այն ի­րա­պես ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան գա­գաթ­նա­կետն է: Աստ­ված ա­րա­րում է հան­գիս­տը և հա­մայն­քի հա­մար ստեղ­ծում մի տա­ րա­ծու­թյուն, որ­տեղ մարդ­կու­թյու­նը (այդ օ­րե­րին կոնկ­րետ Ա­ դա­մի ու Ե­վա­յի ըն­տա­նի­քը) կա­րող է դա­դա­րեց­նել իր ա­մե­նօր­յա ե­ռան­դուն գոր­ծու­նեու­թյու­նը և հանգս­տա­նալ իր Ա­րար­չի հետ կողք կող­քի: ­Ցա­վոք, մեղ­քը մտավ այս աշ­խար­հը և փո­խեց ա­մեն ինչ: Այլևս ոչ մի ու­ղիղ հա­ղոր­դակ­ցու­թյուն չկա Աստ­ծո հետ: Դրա փո­խա­րեն ­Դաս

89

մենք տես­նում ենք ցա­վոտ ծնունդ­ներ, ծանր աշ­խա­տանք, փխրուն և­ ա­ղա­վաղ­ված փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­ներ, եր­բեք չդա­դա­րող ող­ բի ու հա­ռա­չի հան­գերգ, ո­րը մենք հիա­նա­լի գի­տենք, ո­րով­հետև այդ­պի­սին է կյան­քի վի­ճա­կը այս ըն­կած աշ­խար­հում: Եվ չնա­յած այդ ա­մե­նին, Աստ­ծո շա­բա­թը դեռևս շա­րու­նա­կում է մնալ որ­պես ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան հա­րատևող խորհր­դա­նիշ, ինչ­պես նաև մեր վե­րաս­տեղծ­ման հույս և խոս­տում: Ե­թե ա­ռա­ջին մար­դիկ մինչև մեղ­քը ու­նեին շա­բաթ­վա հանգս­տի կա­րի­քը, ա­պա որ­քա՞ն ա­վե­լի կա­րիք կա դրա­նից հե­տո: ­Շատ տա­րի­ներ անց, երբ Աստ­ված իր զա­վակ­նե­րին ա­զա­տեց Ե­գիպ­տո­սի գե­րու­թյու­նից, Նա վերս­տին նրանց հի­շեց­րեց այդ ա­ ռանձ­նա­հա­տուկ օր­վա մա­սին: ­Կար­դա­ցե՛ք Ելք 20.8-11 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ է սո­վո­րեց­նում այն շա­բա­թի կարևո­րու­թյան մա­սին` կապ­ված ա­րար­չա­գոր­ծու­ թյան հետ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

Այս պատ­վի­րա­նով Աստ­ված կոչ է ա­նում հի­շել մեր ծա­գու­մը: Հա­կա­ռակ այն ա­մե­նին, ին­չին հա­վա­տում են շա­տե­րը, մենք սա­ ռը, ան­տար­բեր ու կույր ու­ժե­րի պա­տա­հա­կան արդ­յունք չենք: Ընդ­հա­կա­ռա­կը, մենք Աստ­ծո պատ­կե­րով ստեղծ­ված էակ­ներ ենք: Մենք ա­րար­վել ենք Աստ­ծո հետ բա­րե­կա­մու­թյուն ա­նե­լու հա­մար: Կապ չու­նի, որ իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րի հետ վե­րա­բեր­վել են որ­պես ա­նար­ժեք աստ­րուկ­նե­րի: Ա­մեն շա­բաթ օր Աստ­ված ա­ ռանձ­նա­հա­տուկ կեր­պով նրանց կան­չում էր, որ­պես­զի հի­շեն, թե ով­քեր են ի­րենք ի­րա­կա­նում․ էակ­ներ, որ ստեղծ­վել են հենց Իր` Աստ­ծո պատ­կե­րով։ «Եվ քա­նի դեռ շա­բաթն ա­րար­չա­գոր­ծա­կան աշ­խա­տան­քի կո­ թողն է, այն մնում է որ­պես Քրիս­տո­սի սի­րո և զո­րու­թյան նշան»: (Է. Ուայթ, «­Դա­րե­րի փա­փագ», էջ 281): ­Խոր­հե՛ք այն մա­սին, թե որ­քան կարևոր է վե­ցօր­յա ա­րար­չա­ գոր­ծու­թյան ուս­մուն­քը: Որ­քան կարևոր է մեզ հա­մար Աստ­ծո պատ­վե­րը, որ յու­րա­քանչ­յուր շա­բաթ, ա­ռանց բա­ցա­ռու­թյան, մեր կյան­քի մեկ-յո­թե­րորդ օ­րը նվի­րա­բե­րենք այդ փաս­տը հի­ շե­լուն: Որ­քան կարևոր է մեր ի­րա­կան ծա­գու­մը հի­շե­լը, ինչ­պես այն նկա­րագր­վում է Ծնն­դոց գրքում: 90

­Դաս

Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 24

Նոր հանգամանքներ ­Քա­ռա­սուն տա­րի ա­նա­պա­տում թա­փա­ռե­լուց հե­տո ա­ճել էր մի սե­րունդ, որն ա­ղոտ հի­շո­ղու­թյուն ու­ներ Ե­գիպ­տո­սի մա­սին: Նրանք կյան­քի միան­գա­մայն այլ փոր­ձա­ռու­թյուն­ներ ու­նեին, քան ի­րենց ծնող­նե­րը: Այս նոր սե­րուն­դը ա­կա­նա­տես էր ե­ղել ի­րենց ծնող­նե­ րի շա­րու­նա­կա­կան թե­րա­հա­վա­տու­թյա­նը, և­արդ­յունք­նում նրանք նույն­պես ստիպ­ված ե­ղան թա­փա­ռել ա­նա­պա­տում այն­քան ժա­մա­ նակ, մինչև որ մա­հա­ցավ ի­րենց ծնող­նե­րի սե­րուն­դը: Նրանք ի­րենց ճամ­բա­րի կենտ­րո­նում սրբա­րան ու­նե­նա­լու ա­ ռա­վե­լու­թյուն ու­նեին և կա­րող էին տես­նել Աստ­ծո ներ­կա­յու­թյու­նը խո­րա­նի վերևում կանգ­նած ամ­պի տես­քով: Երբ այն շարժ­վում էր, նրանք հաս­կա­նում էին, որ ժա­մա­նակն է հա­վաք­վե­լու և հետևե­լու նրան։ Այդ ամ­պը, որ նրանց հա­մար ստվեր էր ա­պա­հո­վում ցե­րե­կը և լույս ու ջեր­մու­թյուն՝ գի­շե­րը, մշտա­պես հի­շեց­նում էր Աստ­ծո սի­րո և հո­գա­տա­րու­թյան մա­սին: ­Շա­բաթ­վա հանգս­տի մա­սին ի՞նչ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ հի­շե­ցում ու­նեին նրանք: Կար­դա­ցե՛ք Ելք 16.14-31 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հա­կա­ռակ լայն տա­րա­ծում գտած աստ­վա­ծա­բա­նու­թյան՝ այս հա­մար­նե­րը ցույց են տա­լիս, որ յո­թե­րորդ օ­րը՝ շա­բաթն, ար­դեն գո­ յու­թյուն ու­ներ` նախ­քան Սի­նա­յի վրա օ­րեն­քի տրվե­լը: Ի՞նչ է տե­ղի ու­նե­ցել այս­տեղ: Այն ա­ռանձ­նա­հա­տուկ սնուն­դը, որ ա­մեն օր մա­տա­կա­րա­րում էր Աստ­ված, ա­մե­նօր­յա հի­շե­ցումն էր, որ Ա­րա­րի­չը հո­գում և պահ­ պա­նում է Իր ստեղ­ծած էակ­նե­րին: Շո­շա­փե­լի ձևով Աստ­ված բա­վա­ րա­րում էր նրանց կա­րիք­նե­րը: Նրանց հա­մար հրաշք էր ա­մեն օ­րը, երբ արևի հետ հայտն­վում էր սնուն­դը և­ան­հե­տա­նում արևա­մու­տի հետ: Երբ ինչ-որ պա­հի որևէ մե­կը փոր­ձում էր հա­ջորդ օր­վա հա­մար էլ մթե­րել, այն փչա­նում էր և հո­տում: Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ա­մեն ուր­բաթ օր­վա հա­վա­քա­ծը բա­վա­կան էր կրկնա­կի բա­ժին ու­նե­նա­լու հա­մար, իսկ շա­բաթ օր­վա հա­մար մնա­ցա­ծը հրաշ­քով թարմ էր մնում: Իս­րա­յելն ար­դեն սրբա­րա­նա­յին ծա­ռա­յու­թյուն ու­ներ, և բո­լոր օ­րենք­ներն ու կար­գա­վո­րում­նե­րը գրառ­ված էին Ղև­տա­ցի­նե­րին և Թվեր գրքե­րում: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, տա­րեց Մով­սե­սը հրա­վի­րում ­Դաս

91

էր բո­լո­րին և կրկ­նում ի­րենց պատ­մու­թյունն ու վե­րա­կար­դում Աստ­ ծո տված օ­րենք­նե­րը (տե՛ս Բ Օ­րենք 5.6-22): ­Նոր սե­րուն­դը վեր­ջա­պես պատ­րաստ էր մտնե­լու խոս­տաց­ված եր­կիր: Իս­րա­յելն ար­դեն մտա­ծում էր փո­խել ա­ռաջ­նորդ­նե­րին, և տա­րեց Մով­սե­սը ցան­կա­նում էր հա­վաս­տիա­նալ, որ այդ սե­րուն­դը կհի­շի, թե ով­քեր են ի­րենք, և­որն է ի­րենց ա­ռա­քե­լու­թյու­նը: Մով­սե­ սը չէր ցան­կա­նում, որ նրանք կրկնեն ի­րենց ծնող­նե­րի սխալ­նե­րը: Այս­պի­սով, նա կրկնում է Աստ­ծո օ­րենք­նե­րը: Տա­սը պատ­վի­րան­ ներն այն­քան են կրկնվում, որ այս սե­րուն­դը, որ ար­դեն պատ­րաստ է նվա­ճե­լու Քա­նա­նը, չմո­ռա­նա դրանք: Քրիս­տո­սի երկ­րորդ գա­լուս­տը տե­ղի կու­նե­նա մեր մա­հից մի քա­նի ակն­թարթ հե­տո: Այդ պատ­ճա­ռով էլ Նրա վե­րա­դար­ձը միշտ մոտ է, գու­ցե, նույ­նիսկ ա­վե­լի մոտ, քան մենք կա­րող ենք պատ­կե­րաց­նել: Ինչ­պե՞ս կա­րող է շա­բա­թը պա­հե­լը մեզ հի­շեց­ նել ոչ միայն այն, ինչ ար­դեն ա­րել է Աստ­ված մեզ հա­մար, այլև այն, թե ինչ է ա­նե­լու մեզ հա­մար, երբ վե­րա­դառ­նա: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 25

Հանգստանալու մեկ այլ պատճառ Իս­րա­յե­լը ճամ­բար էր խփել Հոր­դա­նա­նի արևել­յան մա­սում: Նրանք տի­րել էին Բա­սա­նի թա­գա­վո­րի և Ա­մոր­հա­ցի­նե­րի եր­կու թա­գա­վոր­նե­րի երկր­նե­րին: Եվ դարձ­յալ այս վճռա­կան պա­հին Մով­ սե­սը մեկ­տեղ է հա­վա­քում Իս­րա­յե­լին և նրանց հի­շեց­նում, որ Սի­նա սա­րի մոտ կնքված ուխ­տը ոչ միայն ի­րենց ծնող­նե­րի հա­մար է, այլև ի­րենց: Դրա­նից հե­տո նա կրկին կրկնում է տա­սը պատ­վի­րան­նե­րը, ո­րը դարձ­յալ նրանց շա­հի հա­մար էր: ­Հա­մե­մա­տե՛ք Ելք 20.8-11 և Բ Թվեր 5.12-15 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ տար­բե­րու­թյուն կա այս հա­մար­նե­րում շա­բա­թի պատ­վի­րա­նը պա­հե­լու ձևի ա­ռու­մով: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ելք 20.8 հա­մա­րում պատ­վի­րանն սկսվում է «­Հի­շի՛ր» բա­ռով: Բ Օ­րենք 5.12 հա­մարն սկսվում է «Զ­գո՛ւյշ ե­ղիր» ար­տա­հայ­տու­թյամբ, իսկ «­Հի­շի՛ր» բա­ռը նշվում է մի փոքր ա­վե­լի ուշ`Բ Օ­րենք 5.15 հա­ մա­րում: Այս հա­մա­րում նրանց խոր­հուրդ է տրվում է հի­շել, որ ի­ րենք ստրուկ­ներ էին: Թեև այս սե­րունդն ա­զատ էր մե­ծա­ցել, նրանք 92

­Դաս

բո­լո­րը կա­րող էին ծնվել ստրկու­թյան մեջ, ե­թե չլի­ներ հրաշ­քով ա­ զա­տագ­րու­մը: Շա­բա­թի պատ­վի­րա­նը նրանց պետք է հի­շեց­ներ, որ այն նույն Աստ­վա­ծը, Ով ե­ռան­դուն գոր­ծում էր ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան պատ­մու­թյան մեջ, նույն­քան ե­ռան­դուն էր նաև ի­րենց ա­զա­տագ­րե­ լու մեջ․ «­Քո Տեր Աստ­վա­ծը քեզ այն­տե­ղից դուրս հա­նեց հզոր ձեռ­ քով և բարձր բազ­կով» (Բ Օ­րենք 5.15): Այս ճշմար­տու­թյու­նը հառ­նում է իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րի առջև, երբ երկ­ րորդ ան­գամ էին կանգ­նած Ա­վետ­յաց երկ­րի սահ­ման­նե­րի մոտ և­ այն նույն հան­գա­մանք­նե­րում, ո­րում գտնվում էր ա­ռա­ջին սե­րուն­ դը քա­ռա­սուն տա­րի ա­ռաջ, երբ ո­ղոր­մե­լի ձևով ձա­խող­վեց: Նրանք նույն­քան ա­նօգ­նա­կան էին այս եր­կի­րը նվա­ճե­լու ա­ռու­մով, որ­քան ի­րենց նա­խա­հայ­րե­րը, երբ փա­խան Ե­գիպ­տո­սից: Նրանք կա­րիք ու­ նեին այն Աստ­ծուն, Ով գոր­ծում էր «հզոր ձեռ­քով և բարձր բազ­կով»։ ­Շա­բաթն էլ ա­վե­լի մեծ ընդգր­կում է ստա­նում: Քա­նի որ Աստ­ված ա­զա­տագր­ման Աստ­ված է, Իս­րա­յե­լը պետք է պա­հի շա­բաթ օ­րը (Բ Օ­րենք 5.15): Ան­կաս­կած է, որ ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը հե­ռու չէ շա­բա­թի պատ­ վի­րա­նից, նույ­նիսկ Բ Օ­րենք 5-րդ գլ­խում, չնա­յած դրդա­պատ­ ճառ­նե­րի տար­բե­րու­թյա­նը: Իս­րա­յե­լի ա­զա­տագ­րու­մը Ե­գիպ­տո­սի երկ­րից ինչ-որ ի­մաս­տով նոր ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան սկիզբ է, նման Ծնն­դոց գրքում ներ­կա­յաց­ված պատ­մու­թյա­նը: Իս­րա­յե­լը՝ որ­պես ա­ զա­տագր­ված ժո­ղո­վուրդ, Աստ­ծո նոր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյունն է (օ­րի­ նա­կի հա­մար տես նաև Ե­սա­յիա 43.15 հա­մա­րը): Եվ քա­նի որ Ել­քը դիտ­վում է որ­պես մեղ­քից ա­զա­տագր­ման, այ­սինքն` փրկու­թյան խորհր­դա­նիշ, ա­պա շա­բաթն էլ կա­րող ենք տես­նել և՛ որ­պես ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան և՛ փրկու­թյան խորհր­դա­նիշ: Այս­պի­սով, շա­բաթն ա­մե­նաիս­կա­կան ձևով մատ­նա­ցույց է ա­նում Հի­սու­սին, Ով մեր Ա­րա­րիչն է և Փր­կի­չը: ­Կար­դա­ցե՛ք Հով­հան­նես 1.1-13 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ են սո­վո­րեց­ նում մեզ այս հա­մար­նե­րը Հի­սու­սի մա­սին՝ որ­պես մեր Ա­րա­րիչ ու Փր­կիչ։ ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 26

Շաբաթը պահելը Աստ­ված Իր ժո­ղովր­դին պատ­վի­րում է պա­հել շա­բաթ օ­րը: Շա­ բա­թը հի­շե­լու պատ­վե­րը հա­մա­հա­վա­սար դրվում է «­Մի՛ սպա­նիր» ­Դաս

93

և «­Մի՛ գո­ղա­ցիր» պատ­վի­րան­նե­րի կող­քին, թեև Աստ­վա­ծա­շուն­չը չի նշում այն ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ձևը, թե ինչ­պես պետք է ճշգրտո­ րեն պա­հենք շա­բա­թը: Ինչ­պի­սի՞ն պետք է լի­նի այն մթնո­լոր­տը, որ ստեղ­ծում ենք մենք և­ ո­րին նպաս­տում ենք շա­բաթ օ­րը: Տե՛ս Սաղ­մոս­ներ 92 և Ե­ սա­յի 58.13-ը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Քա­նի որ շա­բաթ պա­հե­լը նշա­նա­կում է տո­նել ա­րար­չա­գոր­ծու­ թյու­նը և­ ա­զա­տագ­րու­մը, ա­պա այդ օր­վա մթնո­լոր­տը պետք է ու­ րա­խու­թյուն և բերկ­րանք լի­նի Տի­րոջ մեջ, այլ ոչ թե մռայլ ու վհատ վի­ճակ: ­Շա­բա­թը հի­շե­լը չի սկսվում յո­թե­րորդ օ­րը: Քա­նի որ ա­ռա­ջին շա­ բա­թը ա­րար­չա­գոր­ծա­կան շա­բա­թի գա­գաթ­նա­կետն էր, ա­պա մենք պետք է հի­շենք այն ամ­բողջ շա­բաթ­վա ըն­թաց­քում և նա­խօ­րոք այն­պես ծրագ­րա­վո­րենք, որ կա­րո­ղա­նանք մի կողմ թող­նել մեր ա­ մեն­շա­բա­թյա գոր­ծե­րը և­այդ­պի­սով «սուրբ պա­հել» այն: Նպա­տա­կա­յին պատ­րաս­տու­թյունն ամ­բողջ շա­բաթ­վա ըն­թաց­ քում և հատ­կա­պես պատ­րաս­տու­թյան` ուր­բաթ օ­րը (­Մար­կոս 15.42) շատ կարևոր է, և­ ու­րա­խու­թյուն է պատ­ճա­ռում, երբ այդ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ օր­վա սպա­սու­մը մե­ծա­նում է: Շա­բա­թը պա­հե­լու ո՞ր կարևոր կողմն է լու­սա­բան­վում Ղև­տա­ ցի­նե­րին 19.3 հա­մա­րում։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Շա­բա­թը պա­հե­լը նշա­նա­կում է նաև բա­րե­լա­վել մեր հա­րա­բե­ րու­թյուն­նե­րը ըն­տա­նի­քի և­ ըն­կեր­նե­րի հետ: Աստ­ված ժա­մա­նակ է նա­խա­տե­սում ըն­տա­նե­կան ողջ բազ­մաճ­յուղ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի վրա կենտ­րո­նա­նա­լու հա­մար և­այն նե­րա­ռում է նույ­նիսկ ծա­ռա­նե­ րի ու տնա­յին կեն­դա­նի­նե­րի հան­գիս­տը (տե՛ս Ելք 20.8-11 հա­մար­ նե­րը): Շա­բաթն ու ըն­տա­նի­քը գնում են ձեռք ձեռ­քի: ­Թեև հան­գիստն ու ըն­տա­նե­կան ժա­ման­ցը կարևոր են, բայց շա­բա­թը պա­հե­լը նշա­նա­կում է մեր ե­կե­ղե­ցա­կան ըն­տա­նի­քի հետ միա­սին հա­մա­տեղ ու նպա­տա­կամղ­ված մաս­նակ­ցել Աստ­ծո երկր­ պա­գու­թյա­նը: Հի­սու­սը ներ­կա էր և մաս­նակ­ցում էր երկր­պա­գու­ թյան ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րին, երբ երկ­րի վրա էր (տե՛ս Ղև­տա­ցի­նե­րին 23.3, Ղու­կաս 4.16, Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 10.25 հա­մար­նե­րը): 94

­Դաս

Ու թեև մեր շա­բաթ­վա ըն­թացքն ու ռիթ­մե­րը կա­րող են շտա­պեց­ նել և­ա­նընդ­հատ ա­ռաջ մղել մեզ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, մեր սրտե­րում փա­փա­գում ենք շա­բա­թօր­յա ճշմա­րիտ հան­գիստ, ճշմա­րիտ միու­ թյուն մեր Ս­տեղ­ծո­ղի հետ: Մենք հի­շում ենք, որ պետք է դա­դա­րեց­ նենք մեր բո­լոր գոր­ծերն ու ծրագ­րա­վո­րենք մեր ժա­մա­նա­կը՝ այն Աստ­ծո հետ անց­կաց­նե­լու ու մեր փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն ամ­ րաց­նե­լու հա­մար. այդ­պես միայն մենք կա­րող ենք մտնել շա­բա­թի ռիթ­մի ու հանգս­տի մեջ: Ինչ­պի­սի՞ անձ­նա­կան փոր­ձա­ռու­թյուն­ներ եք ու­նե­ցել` շա­բա­թի և­այն օրհ­նու­թյուն­նե­րի ա­ռու­մով, որ կա­րող են գալ այն պա­հե­ լու արդ­յուն­քում: Ինչ­պե՞ս կա­րող ես ա­նել ա­վե­լին` այն սրբա­ զան ժա­մա­նակ դարձ­նե­լու հա­մար, ին­չին էլ այն կոչ­ված է: ՈՒՐ­ԲԱԹ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 27

Հետագա ուսումնասիրության համար «Աստ­ված մարդ­կու­թյա­նը տվեց Իր ա­րար­չա­գոր­ծա­կան զո­րու­ թյան հու­շար­ձա­նը, որ­պես­զի նրանք կա­րո­ղա­նան տես­նել և տար­ բե­րա­կել Իր ձեռ­քի գոր­ծե­րը: Շա­բա­թը մեզ ա­ռա­ջար­կում է տես­նել Ա­րար­չի փառ­քը Իր ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան մեջ: Հանգս­տի այդ սուրբ օ­րը, ա­ռա­վել քան մնա­ցած բո­լոր օ­րե­րին, մենք պետք է ու­սում­նա­ սի­րենք Աստ­ծո լու­րե­րը, որ մեզ հա­մար գրվել է բնու­թյան մեջ… Երբ մենք մո­տե­նում ենք բնու­թյան սրտին, Քրիս­տոսն ի­րա­կան է դարձ­ նում Իր ներ­կա­յու­թյու­նը մեզ հա­մար և խո­սում մեր սրտե­րի հետ Իր խա­ղա­ղու­թյամբ ու սի­րով» (Է. Ուայթ, Քրիս­տո­սի տե­սա­նե­լի դա­սե­ րը, էջ 25, 26): «­Կարևոր պատ­ճառ­նե­րից մե­կը, թե ին­չու Տերն Իս­րա­յե­լին ա­ զա­տագ­րեց Ե­գիպ­տո­սի ստրկու­թյու­նից, այն էր, որ նրանք կա­ րո­ղա­նա­յին պա­հել սուրբ շա­բա­թը… Ակն­հայտ է, որ Մով­սեսն ու Ա­հա­րո­նը վե­րա­կանգ­նե­ցին շա­բա­թի սրբու­թյա­նը վե­րա­բե­րող ուս­ մուն­քը, ո­րով­հետև փա­րա­վո­նը գան­գատ­վեց նրանց. «Իսկ դուք նրանց կտրում եք ի­րենց գոր­ծե­րից» (Ելք 5.5)։ Սա պետք է ցույց տար, որ Մով­սեսն ու Ա­հա­րո­նը սկսել էին շա­բա­թի բա­րե­նո­րո­գու­մը Ե­գիպ­տո­սում: ­Սա­կայն շա­բաթ պա­հե­լը չպետք է Ե­գիպ­տո­սի գե­րու­թյան հի­շա­ տակ­ման օր լի­ներ: Այն պա­հե­լը որ­պես ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան հի­ շա­տակ իր մեջ պետք է նե­րա­ռեր նաև Ե­գիպ­տո­սում կրո­նա­կան ­Դաս

95

ճնշու­մից ա­զա­տագր­վե­լու բերկ­րա­լի հի­շո­ղու­թյու­նը, ճնշում, ո­րը դժվա­րաց­նում էր շա­բա­թը պա­հե­լը: Այդ նույն ձևով ստրկու­թյու­նից ա­զա­տագր­վե­լը պետք է նրանց սրտե­րում մշտա­պես ջերմ քնքշու­ թյուն բո­ցա­վա­ռեր աղ­քատ­նե­րի ու ճնշված­նե­րի, որ­բե­րի ու այ­րի­նե­ րի հան­դեպ» (Է. Ուայթ, «Ան­ցած հա­վի­տե­նու­թյու­նից», հա­վել­վա­ծի նշում, էջ 549): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Ո­րոշ քրիս­տոն­յա­ներ, և նույ­նիսկ ո­րոշ յո­թե­րորդ օր­վա ադ­վեն­ տիստ­ներ թեիս­տա­կան է­վոլ­յու­ցիան հա­մա­րում են ա­րար­չա­ գոր­ծու­թյան կի­րա­ռե­լի բա­ցատ­րու­թյուն: Ինչ­պե՞ս է շա­բա­թը ցույց տա­լիս, որ թեիս­տա­կան է­վոլ­յու­ցիան և Յո­թե­րորդ օր­վա ադ­վեն­տիզ­մը ան­հա­մա­տե­ղե­լի են: Ի՞նչ նպա­տակ ու­նի սուրբ պա­հել յո­թե­րորդ օրն ի հի­շա­տակ մի­լիո­նա­վոր տա­րի­նե­րի, ե­թե Աստ­ծո Խոս­քը հստակ նշում է, որ այն սուրբ է հա­մար­վել նրա ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան ա­ռա­ջին վեց օ­րե­րից հե­տո: 2. Ի՞նչ կպա­տաս­խա­նեք այն փաս­տար­կին, որ օ­րը նշա­նա­կու­ թյուն չու­նի այն­քան ժա­մա­նակ, քա­նի դեռ մենք շա­բաթ­վա մեջ հանգս­տի մեկ օր ու­նենք: Կամ ի՞նչ կպա­տաս­խա­նենք այն հայ­ տա­րա­րու­թյա­նը, որ Քրիս­տո­սը մեր շա­բա­թի հան­գիստն է, և հետևա­բար կա­րիք չկա այդ օ­րը պա­հել որ­պես հանգս­տի օր: 3. Ինչ­պե՞ս կա­րող է շա­բա­թը սուրբ պա­հելն ա­զա­տու­թյան և­ա­զա­ տագր­ման հի­շե­ցում լի­նել: Ի՞նչ կա­րող ենք ա­նել, որ այն սահ­մա­ նա­փա­կող և­օ­րի­նա­պաշ­տա­կան չդառ­նա: 4. Ո­րոշ մար­դիկ հայ­տա­րա­րում են, որ յո­թե­րորդ օր շա­բա­թը սուրբ պա­հե­լը եր­կինք տա­նող ու­ղին վաս­տա­կե­լու փորձ է: Սա­կայն ի՞նչ տրա­մա­բա­նու­թյուն կա այն պնդման մեջ, որ յո­թե­րորդ օ­րը հանգս­տա­նա­լով, մենք ու­ղի ենք հար­թում մեզ հա­մար եր­կինք տա­նող ճա­նա­պար­հին:

96

­Դաս

ԴԱՍ 10․ ՕԳՈՍՏՈՍԻ 28 – ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻ 3

ՇԱԲԱԹՕՐՅԱ ՀԱՆԳԻՍՏ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Ծնն­դոց 1.26-27, Ծնն­դոց 9.6, Բ Պետ­րոս 2.19, Հռո­մեա­ցի­ նե­րին 6.1-17, Ելք 19.6, Հով­հան­նես 5.7-16: Հի­շե­լու հա­մա­րը. «­Վեց օր պետք է աշ­խա­տել, բայց յո­թե­րորդ օ­րը հանգստ­ յան շա­բաթ է՝ սուրբ ժո­ղով է. ոչ մի գործ չպի­տի ա­նեք. դա Տի­րոջ հա­մար շա­բաթ է ձեր բո­լոր բնա­կա­վայ­րե­րում» (Ղև­ տա­կան 23.3)։ Մենք ա­մեն տե­սա­կի փաս­տար­կեր ենք լսում շա­բա­թը որ­պես յո­թե­րորդ օր պա­հե­լու դեմ։ Մենք ա­մեն ինչ լսում ենք այն մա­սին, թե Հի­սու­սը շա­բա­թը փո­խել է կի­րա­կիով, թե Նա կամ Պո­ղո­սը վե­ րաց­րել է շա­բա­թը, կամ որ ա­ռաք­յալ­նե­րը յո­թե­րորդ օ­րը՝ շա­բա­թը, փո­խա­րի­նե­ցին կի­րա­կիով՝ ի պա­տիվ հա­րու­թյան և­ այլն: Վեր­ջին տա­րի­նե­րին փաս­տարկ­ներն ա­վե­լի մեծ խրթի­նա­բա­նու­թյան ու ի­ մաս­տա­կու­թյան են­թարկ­վե­ցին: Հայ­տա­րա­րում են, օ­րի­նակ, թե Հի­սու­սը մեր շա­բա­թօր­յա հան­գիստն է, և մենք կա­րիք չու­նենք սուրբ պա­հե­լու այդ օ­րը և­որևէ օր ընդ­հան­րա­պես: Ի­հար­կե, միշտ կլի­նի այն փաս­տար­կը, ինչ­քան էլ դա տա­րօ­րի­նակ թվա, որ յո­թե­ րորդ օ­րը հանգս­տա­նա­լով՝ մենք փոր­ձում ենք վաս­տա­կել եր­կինք տա­նող մեր ու­ղին: Մ­յուս կող­մից, ո­րոշ քրիս­տոն­յա­ներ սկսել են ա­վե­լի շատ հե­ տաքրքր­վել հանգս­տի գա­ղա­փա­րով, հանգս­տի օր­վա պա­հով, ու թեև նրանք փոր­ձում են վի­ճար­կել, որ այդ օ­րը կի­րա­կին է կամ դա նշա­նա­կու­թյուն չու­նի, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, հակ­վում են հանգս­տի աստ­վա­ծաշնչ­յան տե­սա­կե­տին, և թե ին­չու է այն կարևոր: Որ­պես յո­թե­րորդ օր­վա ադ­վեն­տիստ­ներ՝ մենք, ի­հար­կե, հաս­կա­ նում ենք, որ Աստ­ծո բա­րո­յա­կան օ­րեն­քը հա­վերժ է, ան­փո­փոխ, և չոր­րորդ պատ­վի­րա­նին հնա­զանդ­վե­լը դե­պի եր­կինք տա­նող ու­ղին հար­թե­լու ա­ռու­մով ա­վե­լին չէ, քան հին­գե­րորդ, վե­ցե­րորդ, ա­ռա­ջին կամ որևէ այլ պատ­վի­րա­նին հնա­զանդ­վե­լը: Դաս 10․

97

Այս շա­բաթ մենք ա­վե­լի շատ կանդ­րա­դառ­նանք հանգս­տին, որ տվել է Աստ­ված շա­բա­թի պատ­վի­րա­նում, և թե ին­չու է այն կարևոր: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 29

Շաբաթը և արարչագործությունը ­Բո­լոր պատ­վի­րան­նե­րից միայն չոր­րորդն է սկսվում «­Հի­շի՛ր» բա­յով: Չի աս­վում` «­Հի­շիր՝ դու չպետք է գո­ղա­նաս», կամ «­Հի­շիր՝ դու չպետք է ցան­կա­նաս»: Կա միայն այս պատ­վի­րա­նը` «­Հի­շի՛ր շա­բաթ օ­րը»… «­Հի­շե­լու» գա­ղա­փա­րը են­թադ­րում է պատ­մու­թյուն, են­թադ­րում է մի բան, որ տե­ղի է ու­նե­ցել անց­յա­լում, և մենք կա­րիք ու­նենք լավ հի­շե­լու այն: Երբ մենք հի­շում ենք, այն կա­պում ենք անց­յա­լի հետ և «­Հի­շիր շա­բաթ օ­րը այն սուրբ պա­հե­լու հա­մար» միտ­քը մեզ ան­ մի­ջա­պես հետ է վե­րա­դարձ­նում դե­պի ա­րար­չա­գոր­ծա­կան շա­բա­ թը: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 1.26-27 և Ծնն­դոց 9.6 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ են ա­սում այս հա­մար­ներն այն մա­սին, թե որ­քան ա­ռանձ­նա­ հա­տուկ ենք մենք որ­պես մարդ ա­րա­րած­ներ և­ որ­քան ենք ար­մա­տա­պես տար­բեր­վում Աստ­ծո ստեղ­ծած մյուս երկ­րա­յին ա­րա­րած­նե­րից։ Ինչ­պես նաև, թե ին­չո՞ւ է այն­քան կարևոր, որ մենք հաս­կա­նանք այդ տար­բե­րու­թյու­նը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Երբ մենք հի­շում ենք ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը, հի­շում ենք, որ ա­ րար­վել ենք Աստ­ծո նմա­նու­թյամբ, մի բան, ո­րի մա­սին որևէ այլ ձևով չի հի­շա­տակ­վում ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան պատ­մու­թյան մեջ: Ակն­հայտ է, որ որ­պես մարդ ա­րա­րած­ներ մենք ար­մա­տա­պես տար­բեր ենք մո­լո­րա­կի վրա գտնող որևէ այլ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­ նից, ան­կախ նրա­նից, թե որ­քան նմա­նու­թյուն ու­նի մեր ԴՆԹ-ն­ո­րոշ կեն­դա­նի­նե­րի ԴՆԹ-ի հետ: Եվ, ի հա­կադ­րու­թյուն լայն տա­րա­ծում գտած ո­րոշ ա­ռաս­պե­լա­բա­նու­թյան, մենք ըն­դա­մե­նը ա­վե­լի բարձ­ րա­կարգ, զար­գա­ցած կա­պիկ­ներ չենք, կամ ո­րոշ նախ­նա­դար­յան պրի­մատ­նե­րի ա­ռա­վել զար­գա­ցած տար­բե­րա­կը: Որ­պես մարդ էակ, որ ա­րար­ված է Աստ­ծո պատ­կե­րով, մենք ե­զա­կի ենք բո­լո­րից ու ա­մեն ին­չի մեջ, որ ստեղ­ծել է Աստ­ված այս աշ­խար­հում: 98 Դաս 10․

Ինչ­պե՞ս է ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան պատ­մու­թյու­նը մեզ հի­շեց­ նում մեր հա­րա­բե­րու­թյու­նը ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան հետ: Ծնն­դոց 2.15,19: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Այն գի­տակ­ցու­թյու­նը, որ Աստ­ված ստեղ­ծել է նաև մեր աշ­ խար­հը, մեզ հի­շեց­նում է ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան հան­դեպ ու­նե­ ցած մեր պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը: Մենք պետք է «իշ­խենք» ստեղծ­ված­նե­րին: Սա­կայն իշ­խա­նու­թյուն ու­նե­նալ չի նշա­նա­ կում շա­հա­գոր­ծել: Մենք պետք է կա­ռա­վա­րենք որ­պես Աստ­ծո տնտես­ներ: Մենք պետք է շփվենք բնաշ­խար­հի հետ այն­պես, ինչ­պես Աստ­ված: Ա­յո, մեղ­քը խա­թա­րեց և խառ­նաշ­փո­թու­թյան մեջ գցեց ա­մեն ինչ, սա­կայն այս եր­կի­րը շա­րու­նա­կում է մնալ Աստ­ծո ա­րար­չա­ գոր­ծու­թյու­նը, և­ո­չինչ մեզ ի­րա­վունք չի տա­լիս շա­հա­գոր­ծե­լու այն, հատ­կա­պես ի վնաս մնա­ցած մարդ ա­րա­րած­նե­րի, ինչն այն­քան հա­ճախ է պա­տա­հում: Բա­ցի այն փաս­տից, որ շա­բաթն ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան հու­շար­ ձան է, ինչ­պե՞ս կա­րող է շա­բա­թը պա­հելն օգ­նել ա­վե­լի լավ գի­ տակ­ցե­լու, որ մենք պետք է լի­նենք շրջա­կա մի­ջա­վայ­րի բա­րի տնտես­ներ: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 30

Տոնելով ազատությունը Ինչ­պես մենք ա­վե­լի վաղ տե­սանք, շա­բաթն ա­վե­լին է նշա­նա­ կում, քան պար­զա­պես ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան օ­րե­րը: Երկ­րորդ ան­ գամ մենք լսում ենք տա­սը պատ­վի­րան­նե­րի մա­սին, երբ Մով­սե­սը վեր­լու­ծում է Իս­րա­յե­լի` քա­ռա­սուն տա­րի ա­նա­պա­տում գտնվե­լու ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծը: Շա­բա­թը սուրբ պա­հե­լու պատ­ճառն այս ան­գամ նշվում է ոչ թե ա­րար­չա­գոր­ծու­թյու­նը, այլ ա­վե­լի շուտ ե­գիպ­ տա­կան գե­րու­թյու­նից ու ստրկու­թյու­նից ա­զա­տագր­վե­լը (Բ Օ­րենք 5.12-15): Ու թեև այ­սօր մենք ստրուկ չենք Ե­գիպ­տո­սում, կա­րող ենք բախ­ վել ստրկու­թյան մեկ այլ տե­սա­կի, ո­րը կա­րող է ո­րոշ ա­ռում­նե­րով նույն­քան ճնշող լի­նել: Դաս 10․

99

Ստր­կու­թյան ու­րիշ ի՞նչ տե­սակ­նե­րի կա­րող ենք բախ­վել այ­սօր: Կար­դա­ցե՛ք Ծնն­դոց 4.7, Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 12.1 և Բ Պետ­րոս 2.19 հա­մար­նե­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Շա­բա­թը նշե­լը կամ տո­նելն ա­զա­տագ­րու­թյուն է այն բո­լոր բա­ նե­րից, ո­րոնք գե­րու­թյան մեջ են պա­հում մեզ: Շա­բաթ օ­րը մենք հի­շում ենք, որ ա­զա­տագր­վում ենք մեղ­քից, ընդ ո­րում, ոչ մեր սե­ փա­կան ու­ժե­րով, այլ Աստ­ծո զո­րու­թյամբ, որ ա­ռա­ջարկ­վում է մեզ հա­վա­տով: Մեզ նաև հի­շե­ցում է տրվում, որ ա­զա­տու­թյու­նը մենք չենք կա­րող վաս­տա­կել: Իս­րա­յե­լի անդ­րա­նիկ­նե­րը փրկվե­ցին գա­ ռան ար­յամբ, որ ե­րե­կո­յան՝ նախ­քան Ե­գիպ­տո­սից դուրս գա­լը, ցո­ ղե­ցին ի­րենց դռնե­րի դրան­դի­նե­րին(Ելք 12): Մենք նույն­պես փրկվել ենք Գա­ռան ար­յամբ և­այժմ քայ­լում ենք այն ա­զա­տու­թյան մեջ, որ մերն է Քրիս­տոս Հի­սու­սով: ­Կար­դա­ցե՛ք Հռո­մեա­ցի­նե­րին 6.1-7 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ է ա­սում Պո­ղո­սը, որ կա­րող է կապ­վել այն ա­մե­նի հետ, ինչ տրվել է մեզ շա­բաթ օ­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Բ Օ­րենք 5.15 հա­մա­րում՝ «­Հի­շի՛ր, որ դու ստրուկ էիր Ե­գիպ­տո­ սի երկ­րում, և քո Տեր Աստ­վա­ծը քեզ այն­տե­ղից դուրս հա­նեց հզոր ձեռ­քով և բարձր բազ­կով. դրա հա­մար քո Տեր Աստ­վա­ծը քեզ պատ­ վի­րեց, որ պա­հես հանգստ­յան օ­րը», կրկին հի­շե­ցում է տրվում ժո­ ղովր­դին, որ Աստ­ծո աշ­խա­տանքն ու զո­րու­թյունն էր, որ փրկեց նրանց: Այդ դեպ­քում մենք՝ որ­պես քրիս­տոն­յա­ներ, պետք է գի­տակ­ ցենք, որ միայն Քրիս­տո­սի աշ­խա­տանքն ու զո­րու­թյու­նը կա­րող է փրկել մեզ մեղ­քից: Այս պատ­վե­րը մեզ խոր­հուրդ է տա­լիս հանգս­տա­նալ Աստ­ ծո փրկու­թյան մեջ, որ Նա Իր հզոր բա­զու­կով վաս­տա­կեց մեզ հա­մար: Այս դեպ­քում մենք ա­զատ­վում ենք ար­դա­րու­թյուն ձեռք բե­րե­լու մեր սե­փա­կան ջան­քե­րից, երբ հի­շում ենք, որ Աստ­ ված է Ա­րա­րի­չը, և մենք կա­րող ենք վստա­հել Նրան, որ կա­րող է վերս­տեղ­ծել մեզ և նույ­նիսկ հենց հի­մա ա­զա­տագ­րել մեղ­քի հետևանք­նե­րից, ե­թե, ի­հար­կե, ցան­կա­նում ենք, որ Նա գոր­ծի մե­զա­նում։ 100 Դաս 10․

Ի՞նչ անձ­նա­կան փոր­ձա­ռու­թյուն եք ու­նե­ցել մեղ­քի ստրկու­թյան հետ կապ­ված: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք յու­րաց­նել ստրկու­թյու­նից ա­զա­տագր­վե­լու այն խոս­տում­նե­րը, ո­րոնք տրվել են մեզ Հի­սու­ սի մի­ջո­ցով։ Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

Օ­ԳՈՍ­ՏՈ­ՍԻ 31

Օտարականը ձեր դարպասների մոտ Կար­դա­ցե՛ք Ելք 19.6 հա­մա­րը: Ի՞նչ է ա­սում այս հա­մա­րը հին Իս­րա­յե­լի կար­գա­վի­ճա­կի մա­սին (տե՛ս նաև Ա Պետ­րոս 2.9): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Իս­րա­յե­լը դուրս բեր­վեց Ե­գիպ­տո­սից, որ դառ­նա Աստ­ծո ուխ­տի ժո­ղո­վուր­դը, ազգ, ո­րի հա­վա­տա­րիմ մնա­լու դեպ­քում Ա­վե­տա­րա­նը կտա­րած­վեր ողջ աշ­խար­հով։ Ան­կաս­կած է, որ նրանք Աստ­ծո ա­ ռանձ­նա­հա­տուկ հո­գա­ծու­թյան ու խնամ­քի տակ էին, ո­րին տրված էր հա­տուկ ար­տո­նու­թյուն­ներ, միա­ժա­մա­նակ` ա­ռանձ­նա­հա­տուկ պար­տա­կա­նու­թյուն­ներ: ­Կար­դա­ցե՛ք Ելք 23.12 հա­մա­րը: Ու­րիշ ի՞նչ է տե­ղի ու­նե­նում: Ի՞նչ է ասում այս հա­մարն Աստ­ծո վե­րա­բեր­մուն­քի մա­սին ոչ միայն իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րի, նաև երկ­րի վրա գտնվող մնա­ցած մարդ­կանց հան­դեպ։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Շա­բաթ օր­վա հա­մա­պար­փակ ընդգր­կու­մը մի բան է, ո­րի կա­րի­ քը շատ մար­դիկ ու­նեն: Ան­կաս­կած է, որ ա­մե­նա­տա­րած­ված սխալն այն է, որ շա­բա­թը միայն հրեա­նե­րի հա­մար է, սխալ, ո­րը հերք­վում է Ծնն­դոց գրքի ա­ռա­ջին եր­կու գլուխ­նե­րում: Ի վեր­ջո, Աստ­ված ա­ րա­րել է բո­լոր մարդ­կանց, և­այդ պատ­ճա­ռով բո­լոր մար­դիկ պետք է հի­շեն շա­բաթ օր­վա մա­սին: ­Թեև մենք միշտ պետք է հի­շենք, թե ինչ է շա­բա­թը մեզ հա­մար, սա­կայն պետք է հի­շենք նաև, թե ինչ է ա­սում այն ու­րիշ­նե­րի մա­ սին: Ինչ-որ ի­մաս­տով մեր հանգս­տա­նա­լը և հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը մեր Ա­րար­չի ու Փր­կագ­նո­ղի հետ դրդում է նոր աչ­քե­րով նա­յե­լու ու­րիշ­նե­րին և տես­նե­լու նրանց որ­պես նույն Աստ­ծո կող­մից ա­րար­ Դաս 10․ 101

ված մարդ էակ­նե­րի, ո­րոնց Ին­քը սի­րում է այն­պես, ինչ­պես մեզ, և­ ո­րոնց հա­մար մա­հա­ցավ այն նույն ձևով, ինչ­պես մեզ հա­մար: Ինչ­պես մենք տե­սանք, (Ելք 20.10, Բ Օ­րենք 5.14) ծա­ռա­նե­րը, օ­ տա­րա­կան­նե­րը և­ան­գամ կեն­դա­նի­նե­րը պետք է հանգս­տա­նա­յին շա­բաթ օ­րը: Այն, որ նույ­նիսկ ի­րենց դար­պաս­նե­րի մոտ գտնվող օ­տա­րա­ կան­նե­րը, ան­գամ նրանք, ով­քեր դեռևս մաս­նա­կից չէին Իս­րա­յե­ լին տրված ուխ­տի խոս­տում­նե­րին, որ նույ­նիսկ նրանք պետք է վա­յե­լեին շա­բա­թի հան­գիս­տը, շատ բան է ա­սում մեզ: Մարդ ա­րա­ րած­նե­րը, նույ­նիսկ կեն­դա­նի­նե­րը, եր­բեք չպետք է շա­հա­գործ­վեն, չա­րա­կա­մո­րեն օգ­տա­գործ­վեն ու բռնու­թյան են­թարկ­վեն: Ա­մեն շա­ բաթ հրեա ժո­ղովր­դին (ինչ­պես նաև մեզ) պետք է լրջո­րեն հի­շեց­նել, թե որ­քան ընդ­հա­նուր բան ու­նենք մենք մնա­ցած մարդ­կանց հետ և­ ե­թե նույ­նիսկ դեռևս օրհ­նու­թյուն­ներ ու ար­տո­նու­թյուն­ներ ենք վա­ յե­լում, որ­պի­սիք չու­նեն ու­րիշ­նե­րը, պետք է հի­շենք, որ մենք նույն­ պես մարդ­կա­յին ըն­տա­նի­քի մի մասն ենք և պետք է հար­գան­քով ու ար­ժա­նա­վո­րու­թյամբ վե­րա­բեր­վենք մյուս­նե­րին: Ինչ­պե՞ս կա­րող է ձեր շա­բա­թը պա­հե­լը օրհ­նու­թյուն դառ­նալ նրանց հա­մար, ով­քեր չեն պա­հում շա­բա­թը: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք օգ­տա­գոր­ծել շա­բա­թը որ­պես վկա­յու­թյուն ու­րիշ­նե­րի հա­մար: ՉՈ­ՐԵ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵՐ 1

Ուրիշներին ծառայելը պատվում է Աստծո շաբաթը ­Նորկ­տա­կա­րան­յան աշ­խար­հում կրո­նա­կան ա­ռաջ­նորդ­նե­րը շա­բա­թը պա­հե­լը վե­րա­ծել էին պար­զա­պես գե­ղար­վես­տի: Տասն­յակ ար­գելք­ներ ու կա­նոն­ներ էին սահ­ման­վել, ո­րոնք պետք է օգ­նեին սուրբ պա­հե­լու շա­բա­թը: Օ­րի­նակ, ար­գել­վում էր որևէ բան կա­պե­լը կամ քան­դե­լը, եր­կու թե­լեր ա­ռանձ­նաց­նե­լը, կրա­կը մա­րե­լը, որևէ ա­ռար­կա մաս­նա­վոր կամ հան­րա­յին տա­րածք տե­ղա­փո­խե­լը կամ որևէ ա­ռար­կա հան­ րա­յին տի­րույ­թում ո­րո­շա­կի տա­րա­ծու­թյուն տե­ղա­փո­խե­լը: Ին­չի՞ մեջ մե­ղադ­րե­ցին Հի­սու­սին Հով­հան­նես 5.7-16 հա­մար­ նե­րում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 102 Դաս 10․

Ամ­բող­ջո­վին ան­տե­սե­լով Հի­սու­սի կա­տա­րած հիաս­քանչ հրաշ­ քը, ո­րով Նա այդ մար­դուն ա­զա­տագ­րեց հի­վան­դու­թյու­նից՝ ա­ ռաջ­նորդ­նե­րը մտասևեռ­վել էին այն բա­նի վրա, որ ա­պա­քին­ված մար­դը բո­լո­րի աչ­քի ա­ռաջ շա­բաթ օ­րը տա­նում է իր ան­կո­ղի­նը: Փո­խա­նակ տես­նե­լու, թե ինչ­պես է «­Շա­բա­թի Տե­րը» (­Մար­կոս 2.28) հիա­նա­լի ձևով օգ­տա­գոր­ծում այդ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ օ­րը, ա­ռաջ­նորդ­նե­րը ցան­կա­նում էին պահ­պա­նել ի­րենց սե­փա­կան օ­ րենք­ներն ու կար­գա­վո­րում­նե­րը: Մենք պետք է զգույշ լի­նենք, որ մեր սե­փա­կան ճա­նա­պարհ­նե­րում և սե­փա­կան կյան­քում նման սխալ­ներ չգոր­ծենք: Ինչ­պե՞ս է Ե­սա­յի 58.2-3-ը ներ­կա­յաց­նում շա­բա­թը պա­հե­լու օ­ րա­կար­գը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ված չի ցան­կա­նում ու­նայն երկր­պա­գու­թյուն կամ բա­րե­ պաշտ լռու­թյուն տես­նել շա­բաթ օ­րը: Նա ցան­կա­նում է տես­նել, թե ինչ­պես է իր ժո­ղո­վուր­դը շփվում մարդ­կանց հետ, հատ­կա­պես ճնշված­նե­րի և հա­սա­րա­կու­թյու­նից օ­տար­ված­նե­րի: Ե­սա­յիան շատ պարզ ներ­կա­յաց­նում է դա Ե­սա­յի 58.13-14 հա­ մար­նե­րում. «Ե­թե շա­բաթ օ­րը՝ Իմ սուրբ օ­րը, քո ոտ­քը հետ պա­ հես քո ցան­կու­թյու­նը կա­տա­րե­լուց, ե­թե շա­բա­թը կո­չես հա­ճե­լի և Տի­րո­ջը նվիր­ված պատ­վա­կան օր ու մե­ծա­րես այն՝ չհետևե­լով քո ճա­նա­պարհ­նե­րին, չբա­վա­րա­րե­լով քո ցան­կու­թյու­նը և դա­տար­ կա­բա­նու­թյուն չա­նե­լով, այն ժա­մա­նակ կհրճվես Տի­րո­ջով, և Ես քեզ կհա­նեմ երկ­րի բարձր տե­ղե­րը ու քեզ կու­տեց­նեմ քո հայր Հա­ կո­բի ժա­ռան­գու­թյու­նը, քան­զի Տի­րոջ բե­րա­նը խո­սեց այս» (Ե­սա­յի 58.13, 14)։ Մեր «հա­ճույք­նե­րին» տուրք տա­լը (Ե­սա­յի 58.13, կամ, ինչ­պես աս­վում է մեկ այլ թարգ­մա­նու­թյու­նում` «մեր սե­փա­կան հե­տաքրք­ րու­թյուն­նե­րին») հա­վա­սա­րա­զոր է «շա­բա­թը ոտ­նա­տակ տա­լուն»: Մարդ­կա­յին ե­սա­սի­րա­կան ծրագ­րե­րը, որ ի­րա­կա­նաց­վում են շա­ բաթ օ­րը, կապ չու­նեն Աստ­ծո կա­տար­յալ շա­բա­թի հետ: Փո­խա­րե­նը շա­բա­թը մեզ ա­ռա­ջար­կում է ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նել նրանց, ով­քեր պայ­քա­րում են, ով­քեր գե­րու­թյան մեջ են, ովք­վեր սո­ված են ու մերկ, ով­քեր քայ­լում են խա­վա­րի մեջ և­ ո­րոնց ա­նուն­նե­րը կար­ծես ոչ ոք չի էլ հի­շում: Շա­բա­թը, ա­ռա­վել քան որևէ օր, պետք է մեզ հե­ռաց­նի սե­փա­կան ան­ձից ու ե­սա­սի­րու­թյու­նից և դր­դի ա­վե­լի շատ մտա­ծե­ լու ու­րիշ­նե­րի կա­րիք­նե­րի մա­սին, քան մեր: Դաս 10․ 103

­ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 2

Նշան, որ մենք Աստծուն ենք պատկանում Երկ­րորդ հա­մաշ­խար­հա­յին պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ Անգ­լիան սպա­սում էր Գեր­մա­նա­կան զոր­քե­րի մո­տա­լուտ ներ­խուժ­մա­նը: Կա­տար­վել էին նա­խա­պատ­րաս­տա­կան աշ­խա­տանք­ներ` հնա­ րա­վո­րու­թյան սահ­ման­նե­րում պաշտ­պա­նե­լու հա­րա­զատ կղզին: Ա­փե­րի եր­կայն­քով տե­ղադր­վել էին հա­վել­յալ պաշտ­պա­նա­կան ամ­ րու­թյուն­ներ: Ճա­նա­պարհ­ներն, ի­հար­կե, հնա­րա­վո­րու­թյուն էին տա­լիս թշնա­մուն ա­րագ մո­տե­նա­լու ի­րենց նպա­տա­կա­կե­տին, և­ այդ պատ­ճա­ռով էլ մար­տա­վա­րա­կան կե­տե­րում տե­ղադր­վե­ցին ար­գե­լա­փա­կոց­ներ: Դրա­նից հե­տո Անգ­լիա­յի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը մի տա­րօ­րի­նակ բան ա­րե­ցին: Թշ­նա­մու ա­ռաջ­խա­ղա­ցու­մը դան­դա­ ղեց­նե­լու և նրան շփո­թու­թյան մատ­նե­լու հա­մար նրանք հե­ռաց­րին եր­կա­թու­ղա­յին և ճա­նա­պար­հա­յին նշան­նե­րը։ Իսկ քա­նի որ հնա­ րա­վոր չէր ջնջել պա­տե­րի կամ շեն­քե­րի վրա­յի փո­րագր­ված կողմ­ նո­րո­շիչ գրու­թյուն­նե­րը, դրանք ծած­կե­ցին ցե­մեն­տով: Նշան­նե­րը կարևոր դեր ու­նեն: Նրանք ծա­ռա­յում են որ­պես ու­ ղե­ցույց և­ա­ռաջ­նոր­դող նշան­ներ: Այ­սօր­վա մեր Աշ­խար­հագ­րա­կան տե­ղե­կատ­վա­կան հա­մա­կար­գի (GPS) ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նում մենք բո­լորս քար­տեզ­ներ ու­նենք և կողմ­նո­րոշ­վում ենք նշան­նե­րով: Ին­չի՞ նշան է շա­բաթ օ­րը: Կար­դա­ցե՛ք Ելք 31.13,16,17 հա­ մար­նե­րը: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք այս­տեղ գրվա­ծը կի­րա­ռել այն մարդ­կանց հան­դեպ, ով­քեր հա­վա­տում են Աստ­ծո օ­րեն­քի ան­ փո­փո­խու­թյա­նը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Չ­նա­յած այս խոս­քերն աս­վել են հա­տուկ հին Իս­րա­յե­լի հա­մար, մենք, որ Քրիս­տո­սինն ենք, «ու­րեմն Աբ­րա­հա­մի սե­րունդն եք ու խոստ­ման հա­մա­ձայն՝ ժա­ռանգ­ներ» (­Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 3.29)։ Եվ շա­բաթն այ­սօր էլ շա­րու­նա­կում է մնալ որ­պես նշան Աստ­ծո և Իր ժո­ղովր­դի միջև: Ելք 31-ը նշում է, որ շա­բա­թը Աստ­ծո ա­նընդ­հատ կրկնվող (կամ հա­վեր­ժա­կան) ուխ­տի նշանն է (Ելք 31.16-17): Այս նշանն օգ­նում է «ճա­նա­չե­լու» մեր Ա­րար­չին ու Փր­կագ­նո­ղին, մեզ Սր­բա­գոր­ծո­ղին: Դա նման է դրո­շի, որ բարձ­րաց­վում է յու­րա­քանչ­ յուր յո­թե­րեորդ օր և հի­շե­ցում է ծա­ռա­յում, քա­նի որ մենք հակ­ված ենք մո­ռա­նա­լու: 104 Դաս 10․

Աստ­ծո շա­բա­թը մշտա­կան հի­շե­ցումն է մեր ծագ­ման, մեր ա­ զա­տագր­ման, մեր նա­խա­սահ­ման­վա­ծու­թյան ու մեր պա­տաս­ խա­նատ­վու­թյան մա­սին լքված­նե­րի ու հա­սա­րա­կու­թյու­նից դուրս հայ­տա­րար­ված­նե­րի հան­դեպ: Ի­րա­կա­նում շա­բաթն այն­քան կարևոր է, որ փո­խա­նակ մենք գնանք նրա մոտ, նա ինքն է գա­լիս մեզ մոտ ա­մեն շա­բաթ և­այն էլ ա­ռանց բա­ցա­ռու­թյան: Նա ա­նընդ­ հատ կրկնվող հի­շե­ցումն է այն մա­սին, թե ո՞վ ենք մենք, Ո՞վ է ստեղ­ ծել մեզ, ի՞նչ է ա­նում Նա մեզ հա­մար և, ի վեր­ջո, ի՞նչ է ա­նե­լու մեզ հա­մար, երբ ստեղ­ծի Նոր Եր­կինքն ու Նոր Եր­կի­րը: Սուրբ Աստ­վա­ծը հրա­վի­րում է Իր զա­վակ­նե­րին՝ ուխ­տի մաս­նա­ կից­նե­րին, որ մտա­ծեն այն մա­սին, թե ինչն է իս­կա­պես կարևոր․ փրկա­րար հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մա­սին Ա­րար­չի ու Փր­կագ­նո­ղի և Իր քմա­հաճ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյան միջև: Ա­մեն շա­բաթ Աստ­ծուց ե­ կող զո­րու­թյամբ և­ իշ­խա­նու­թյամբ մեզ պատ­վիր­վում է մտնել այն հանգս­տի մեջ, որ տրվել է մեզ Քրիս­տոս Հի­սու­սում, Ով մեր հա­վա­ տի Զո­րագ­լուխն ու ու Կա­տա­րողն է, «որն Իր առջև դրված ու­րա­ խու­թյան փո­խա­րեն խա­չը հանձն ա­ռավ» (Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 12.2): Ինչ­պե՞ս կա­րող եք ա­վե­լի խոր փոր­ձա­ռու­թյուն­ներ ու­նե­նալ՝ շա­ բաթ օ­րը շփվե­լով Աստ­ծո հետ: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 3

Հետագա ուսումնասիրության համար «Ամ­բողջ շա­բաթ­վա ըն­թաց­քում մենք պետք է հի­շենք շա­բա­թի մա­սին և պատ­րաս­տու­թյուն տես­նենք՝ այն պատ­վի­րա­նի հա­մա­ ձայն պա­հե­լու հա­մար: Մենք չպետք է դի­տենք այն սոսկ ի­րա­վա­կան հար­թու­թյան վրա» (Է. Ուայթ, Վ­կա­յու­թյուն­ներ ե­կե­ղե­ցու հա­մար, հա­տոր 6, էջ 353): «Ամ­բողջ եր­կինքն է պա­հում շա­բա­թը, բայց ոչ ան­հոգ, պա­րապ վի­ճա­կում: Այդ օ­րը մար­դու հո­գու ողջ կեն­սա­կան ու­ժե­րը պետք է ար­թուն լի­նեն, չէ որ մենք պետք է հա­դի­պենք Աստ­ծո և մեր Փրկ­ չի` Քրիս­տո­սի հետ: Մենք կա­րող ենք տես­նել Նրան հա­վա­տով: Նա ձգտում է վե­րա­կեն­դա­նաց­նել և­ օրհ­նել յու­րա­քանչ­յուր հո­գու» (էջ 362)։ «­Շա­բաթ օ­րը Աստ­ված նույ­նիսկ ա­վե­լին է սպա­սում մեզ­նից, քան մյուս օ­րե­րը: Նրա ժո­ղո­վուրդն այդ օ­րը թող­նում է իր սո­վո­րա­կան գոր­ծե­րը և ժա­մա­նակն անց կաց­նում ա­ղոթ­քի ու երկր­պա­գու­թյան Դաս 10․ 105

մեջ: Այդ օրն ա­վե­լի մեծ բա­րե­հա­ճու­թյուն են սպա­սում Նրա­նից, քան մնա­ցած օ­րե­րը: Նրանք ակն­կա­լում են Նրա ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ու­շադ­րու­թյու­նը: Մար­դիկ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ օրհ­նու­թյուն­ներ են ա­ղեր­սում Աստ­ծուց: Եվ Տե­րը չի սպա­սում շա­բաթն ա­վարտ­վի, որ­ պես­զի կա­տա­րի նրանց խնդրանք­նե­րը: Եր­բեք չի դա­դա­րում երկն­քի աշ­խա­տան­քը, և մար­դիկ նույն­պես չպետք է դա­դա­րեց­նեն բա­րիք ա­նել: Շա­բա­թը նա­խա­տես­ված չէ ա­նի­մաստ ժա­մա­նակ անց­կաց­ նե­լու հա­մար: Օ­րենքն ար­գե­լում է ա­մե­նօր­յա գոր­ծե­րը կա­տա­րել Տի­րոջ հանգս­տի օ­րը: Հար­կա­վոր է դա­դա­րեց­նել հա­նուն հա­նա­պա­ զօր հա­ցի աշ­խա­տանք­նե­րը: Աշ­խար­հիկ բա­վա­կա­նու­թյուն­նե­րին կամ շա­հին միտ­ված յու­րա­քանչ­յուր գոր­ծու­նեու­թյուն հա­կա­սում է այդ օր­վա հա­մար նա­խա­տես­ված սկզբունք­նե­րին: Եվ ինչ­պես Տե­րը դա­դա­րեց­րեց Իր ա­րար­չա­գոր­ծա­կան ջան­քե­րը և հանգս­տա­ցավ ու օրհ­նեց շա­բաթ օ­րը, այն­պես էլ մար­դը պետք է թող­նի իր ա­մե­նօր­ յա աշ­խա­տանք­նե­րը և­ այդ սրբա­զան ժա­մե­րը նվի­րա­բե­րի ա­ռող­ ջա­րար հանգս­տին, երկր­պա­գու­թյա­նը և սուրբ գոր­ծու­նեու­թյա­նը: Հի­վանդ­նե­րին բժշկե­լու Քրիս­տո­սի աշ­խա­տան­քը կա­տար­յալ ներ­ դաշ­նա­կու­թյան մեջ է օ­րեն­քի հետ: Այդ գոր­ծե­րը պատ­վում էին շա­ բա­թը» (Է. Ուայթ, Դա­րե­րի փա­փագ, էջ 207): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Բնա­պահ­պա­նա­կան հար­ցե­րը շատ երկր­նե­րում լուրջ հո­գա­ տա­րու­թյան ու քա­ղա­քա­կան բա­նա­վե­ճե­րի ա­ռար­կա են: Ինչ­ պե՞ս կա­րող ենք մենք` ադ­վեն­տիստ­ներս, լի­նել բնու­թյան լավ տնտես­ներ` ա­ռանց ներ­քաշ­վե­լու քա­ղա­քա­կան հա­կա­սու­թյուն­ նե­րի մեջ: 2. ­Ծա­ռա­յու­թյու­նը սկսվում է մտքում: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք դրդել շրջա­պա­տին (մեր ըն­տա­նիք­նե­րում, ե­կե­ղե­ցի­նե­րում, հա­մայնք­ նե­րում), որ ա­վե­լի նա­խան­ձախն­դիր վե­րա­բեր­վեն այդ հար­ցին: Ինչ­պե՞ս է շա­բա­թը հնա­րա­վո­րու­թյուն տա­լիս դա ա­նե­լու հա­ մար։ 3. Յու­րա­քանչ­յուր շա­բաթ օ­րը մեզ հի­շեց­նում է, որ ողջ մարդ­կու­ թյու­նը ա­րար­վել է Աստ­ծո կող­մից: Դա օգ­նում է, որ մարդ­կանց նա­յենք Աստ­ծո աչ­քե­րով: Ինչ­պե՞ս կա­րող է շա­բաթն օգ­նել մեզ՝ հի­շե­լու, որ ռա­սա­յա­կան, սո­ցիալ-տնտե­սա­կան և գեն­դե­րա­յին տար­բե­րու­թյուն­ներն ան­կարևոր են, երբ մենք բո­լորս ա­րար­ ված ենք Աստ­ծո պատ­կե­րով, և Նա սի­րում է բո­լո­րիս։ 106 Դաս 10․

ԴԱՍ 11 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 4 - 1

ՁԳՏԵԼՈՎ ԱՎԵԼԻԻՆ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.1-11, Ղև­տա­կան 4.32-35, Հով­հան­ նես 1.29, Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.1-11, Սաղ­մոս­ներ 95.8-11: ­Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Եվ սրանք մեզ օ­րի­նակ ե­ղան, որ­պես­զի մենք չար բա­ներ ցան­կա­ցող չլի­նենք, ինչ­պես որ նրանք ցան­կա­ցան» (Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.6)։ Նյու-­Յոր­քի (­Միաց­յալ Նա­հանգ­ներ) Քուի­զի ար­վես­տի թան­գա­ րա­նում է գտնվում քա­ղա­քի ա­մե­նա­մեծ ճար­տա­րա­պե­տա­կան մո­ դե­լը, ո­րը պատ­կե­րում է Նյու-­Յոր­քի բո­լոր շեն­քե­րը: 1․1,200 (2,5 սմ-ն կամ 1դյույ­մը հա­մա­պա­տաս­խա­նում է 33 մետ­րի կամ 100 ոտ­նա­չա­ փի) մասշ­տա­բով այն ընդգր­կում է մո­տա­վո­րա­պես 870 քա­ռա­կու­սի մետր (9,335 քա­ռա­կու­սի ոտ­նա­չափ): Այն կա­ռուց­վել է 1964 թվա­ կա­նին, 100 ար­հես­տա­վոր­նե­րի կող­մից, ո­րոնք աշ­խա­տել են ա­վե­ լի քան ե­րեք տա­րի՝ այդ նա­խա­գիծն ի­րա­կա­նաց­նե­լու հա­մար: Այն թար­մաց­վել է 1990-ա­կան թվա­կան­նե­րին և չի ար­տա­ցո­լում 2021 թվա­կա­նի քա­ղա­քա­յին պատ­կե­րը: Դա բնօ­րի­նա­կի ապ­շե­ցու­ցիչ բարդ ու ման­րակ­րիտ մշակ­ված պատ­ճենն է: Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, դա ըն­դա­մե­նը պատ­ճեն է, կրկնօ­րի­նա­կը մի երևույ­թի, որն ա­վե­լի մեծ է, խոր ու բարդ, քան մո­դելն ին­քը: Ի­րա­կա­նում այդ­պի­սին են բո­լոր մո­դել­նե­րը: Դրանք բնօ­րի­նա­ կը չեն, սա­կայն ներ­կա­յաց­նում են այդ բնօ­րի­նակ­նե­րի խորհր­դա­ նիշ­նե­րը: Մո­դելն օգ­նում է մեզ հաս­կա­նա­լու բնօ­րի­նա­կի էու­թյու­նը, բայց այն եր­բեք չի կա­րող փո­խա­րի­նել նրան: Այն ա­վե­լի շուտ նա­ խա­տես­ված է մարդ­կանց օգ­նե­լու հա­մար, որ­պես­զի ա­վե­լի լավ հաս­կա­նան, թե ինչ է ի­րե­նից ներ­կա­յաց­նում բնօ­րի­նակն ընդ­հան­ րա­պես: Սուրբ Գիրքն ին­քը լի է գոր­ծու­նեու­թյան և հաս­տա­տու­թյուն­նե­րի ման­րան­կար­չա­կան մո­դել­նե­րով, ո­րոնք բո­լո­րը մատ­նան­շում են ա­ վե­լի մեծ, երկ­նա­յին ի­րա­կա­նու­թյուն­ներ: Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4 գլու­խը Դաս 11 107

օգ­նում է մեզ հայտ­նա­բե­րե­լու այդ ի­րա­կա­նու­թյուն­նե­րից մե­կը, ո­րը վե­րա­բե­րում է հանգս­տի աստ­վա­ծաշնչ­յան հար­ցին: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 5

Մկրտ­ված Մով­սե­սում ­Կար­դա­ցե՛ք Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.1-11 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ է ցան­կա­նում փո­խան­ցել Պո­ղոսն իր ըն­թեր­ցող­նե­րին, երբ վկա­ յա­կո­չում է «օ­րի­նա­կը»: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.6 հա­մա­րում օգ­տա­գործ­ված հու­նա­ րեն տու­պոս բա­ռը (և Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.11-ում), ո­րը հա­յե­րեն թարգ­ման­վել է «օ­րի­նակ»: Տու­պո­սը (կամ օ­րի­նա­կը) եր­բեք բնօ­րի­ նա­կը չէ, սա­կայն ո­րոշ ա­ռու­մով դա խորհր­դա­նիշն է կամ դրա ներ­ կա­յա­ցու­մը: Դա մեկ այլ բա­նի մո­դել է: Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 8.5 հա­մարն այս տե­սա­կի հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­ րի հիա­նա­լի օ­րի­նակ է ներ­կա­յաց­նում. «Նրանք (­Հին Կ­տա­կա­րա­նի տա­ճա­րի ծա­ռա­յու­թյան քա­հա­նա­նե­րը), ո­րոնք ըստ օ­րեն­քի պա­ տա­րագ են մա­տու­ցում, ո­րոնք ի­րենց ծա­ռա­յու­թյունն են մա­տու­ ցում երկ­նա­յին բա­նե­րի օ­րի­նա­կով ու շու­քով, ինչ­պես որ Մով­սե­սին հրա­ման տվեց, երբ նա խո­րա­նը պի­տի կա­ռու­ցեր. «­Տե՛ս,- ա­սում է,- որ ա­մեն բան ա­նես ըստ այն օ­րի­նա­կի, որ քեզ լե­ռան վրա ցույց տրվեց»։ Եբ­րա­յե­րեն այս հատ­վա­ծը լու­սա­բա­նում է երկ­նա­յին ու երկ­րա­յին ի­րա­կա­նու­թյուն­նե­րի միջև գո­յու­թյուն ու­նե­ցող ան­մի­ջա­կան կա­պը, ա­պա մեջ­բե­րում է Ելք 25.9 հա­մա­րը, որ­տեղ Աստ­ված Մով­սե­սին հրա­հան­գում է կա­ռու­ցել Սր­բա­րա­նը ա­նա­պատ տե­ղում «ըստ այն օ­րի­նա­կի», որ նա տե­սել էր լե­ռան վրա: Հարցն այն է, որ երկ­րա­յին Սր­բա­րանն իր ողջ ծե­սե­րով ու ըն­թա­ցա­կար­գե­րով խորհր­դա­նիշ ու «օ­րի­նակ» էր այն բա­նի, ինչ տե­ղի է ու­նե­նում երկն­քում, որ­տեղ Հի­ սու­սը՝ որ­պես մեր Քա­հա­նա­յա­պետ, ծա­ռա­յում է երկ­նա­յին Սր­բա­ րա­նում: ­Հի­շե­լով սա՝ մենք կա­րող ենք ա­վե­լի լավ հաս­կա­նալ, թե ինչ էր ու­զում ա­սել Պո­ղո­սը Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10-ում: Այս հա­մար­նե­րում Պո­ղո­սը վե­րա­նա­յում է ա­նա­պա­տում Աստ­ծո ժո­ղովր­դի ու­նե­ցած հիմ­նա­կան փոր­ձա­ռու­թյուն­նե­րից մի քա­նի­սը, երբ քայ­լում էին դե­ 108 Դաս 11

պի Ա­վետ­յաց եր­կի­րը: «­Մեր հայ­րե­րը» ար­տա­հայ­տու­թյու­նը վե­րա­ բե­րում է ի­րենց հրեա նախ­նի­նե­րին, ով­քեր լքել էին Ե­գիպ­տո­սը, գտնվում էին ամ­պի տակ, անց­նում էին ծո­վի մի­ջով, և այդ ձևով բո­լո­րը մկրտվե­ցին նոր կյան­քի մեջ՝ զերծ ստրկու­թյու­նից: Ա­նա­պա­տում ճա­նա­պար­հոր­դու­թյան այս կարևոր վկա­յա­կո­ չում­նե­րը Պո­ղո­սը դի­տում է որ­պես ան­հա­տա­կան մկրտու­թյան խորհր­դա­նիշ կամ օ­րի­նակ: Ե­թե հետևենք Պո­ղո­սի տրա­մա­բա­ նու­թյա­նը, ա­պա «հոգևոր կե­րա­կուր» ար­տա­հայ­տու­թյու­նը պետք է վե­րա­բե­րի մա­նա­նա­յին (հա­մե­մա­տե՛ք Ելք 16.31-35 հա­մար­նե­րի հետ): Իս­րա­յե­լը խմեց այն ժայ­ռից, ո­րը Պո­ղո­սը նույ­նաց­նում է Քրիս­ տո­սի հետ (Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 10.4): Մ­տա­ծեք Հի­սու­սի մա­սին որ­ պես «կյան­քի հաց» (­Հով­հան­նես 6.48) և­ որ­պես «կեն­դա­նի ջուր» (­Հով­հան­նես 4.10), և­ այս բո­լոր փո­խա­բե­րու­թյուն­նե­րը կա­տար­յալ ի­մաստ կստա­նան: Այս­պի­սով, մենք տես­նում ենք, որ Պո­ղոսն օգ­ տա­գոր­ծում է հինկ­տա­կա­րան­յան պատ­մու­թյու­նը որ­պես հոգևոր ճշմար­տու­թյուն­նե­րի բա­ցա­հայտ­ման օ­րի­նակ, ո­րոնք այ­սօր կա­րող են կի­րառ­վել ան­հատ քրիս­տոն­յա­նե­րի հա­մար: ­Խոր­հե՛ք Ել­քի ժա­մա­նակ Իս­րա­յե­լի փոր­ձա­ռու­թյուն­նե­րի մա­սին: Ի՞նչ հոգևոր դա­սեր կա­րող ենք քա­ղել նրանց թե՛ լավ և թե՛ վատ «օ­րի­նակ­նե­րից», որ թո­ղել են մեզ: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 6

Ծես և զո­հա­բե­րու­թյուն Ծե­սե­րի ու զո­հա­բե­րու­թյուն­նե­րի հինկ­տա­կա­րան­յան հա­ մա­կար­գը, ինչ­պես տես­նում ենք Ղև­տա­կա­նում, ներ­կա­յաց­ նում է ա­վե­լի շատ օ­րի­նակ­ներ այն բա­նի, ինչ նա­յե­ցինք ե­րեկ․ հինկ­տա­կա­րան­յան խորհր­դա­նիշ­ներ, ո­րոնք մատ­նան­շում են նորկ­տա­կա­րան­յան ճշմար­տու­թյուն­նե­րը: Թեև Աստ­վա­ծաշն­չի ժա­մա­նա­կա­կից ըն­թեր­ցող­նե­րը հա­ճախ են ան­տե­սում այդ ծե­ սե­րը, դրանք պա­րու­նա­կում են բազ­մա­թիվ, իս­կա­պես կարևոր հոգևոր ճշմար­տու­թյուն­ներ, ո­րոնք կա­րող են մեծ ար­ժեք ու­նե­նալ այն ու­սում­նա­սի­րող­նե­րի հա­մար: ­Կար­դա­ցե՛ք Ղև­տա­կան 4.32-35 հա­մար­նե­րում ներ­կա­յաց­վող մեղ­քի ըն­ծա­յի հրա­հանգ­նե­րը, որ պար­տա­վոր էին ա­նել բո­լոր հրեա­նե­րը: Ի՞նչ կա­րող ենք սո­վո­րել այդ ծե­սից, թեև այ­սօր չու­նենք սրբա­րան կամ տա­ճար իր զո­հա­սե­ղա­նով, որ­տեղ կա­ Դաս 11 109

րող ենք զո­հա­բե­րու­թյուն­ներ ա­նել մեր մեղ­քե­րի հա­մար: Այս ծե­սը կա­պե՛ք Հով­հան­նես 1.29 և Ա Պետ­րոս 1.18-21 հա­մար­ նե­րի հետ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Ծե­սը կարևոր ար­ժեք­նե­րի և տե­ղե­կու­թյան գե­րա­զանց փո­խան­ ցողն է, ո­րը հար­կա­վոր է հաս­կա­նալ հա­մա­տեքս­տում: Որ­պես­զի այն ճիշտ ազ­դե­ցու­թյուն ու­նե­նա մար­դու վրա, դրա ի­րա­կա­նաց­ման հա­մար սո­վո­րա­բար պա­հանջ­վում է հա­տուկ ժա­մա­նակ, ո­րո­շա­կի տե­ղանք և գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի կան­խո­րոշ­ված հա­ջոր­դա­կա­նու­ թյուն: Եվ, իս­կա­պես, երբ մենք Հին Կ­տա­կա­րա­նում կար­դում ենք զո­հա­բե­րու­թյան աստ­վա­ծաշնչ­յան հանձ­նա­րա­րա­կան­նե­րը, պարզ է դառ­նում, որ Աստ­ված շատ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ման­րա­մաս­ներ է ցույց տվել, թե ինչ պետք է բե­րենք որ­պես զո­հա­բե­րու­թյուն, երբ, որ­տեղ ա­նել այն և­որ ծե­սին ու գոր­ծո­ղու­թյան ըն­թաց­քին հետևենք: Այս ծե­սե­րից շա­տե­րի կենտ­րո­նա­կան միտքն, ան­կաս­կած, ար­ յունն էր, նրա թափ­վե­լը և­ ար­յու­նը ցո­ղե­լը: Սա հա­ճե­լի հույ­զեր չի արթ­նաց­նում, քա­նի որ գործ ու­նենք տիե­զեր­քի ա­մե­նա­նող­կա­լի երևույ­թի՝ մեղ­քի հետ: Ի՞նչ կոնկ­րետ դեր էր խա­ղում ար­յու­նը, և­ին­չո՞ւ էր այն հեղ­վում զո­հա­սե­ղա­նի եղջ­յուր­նե­րի վրա: Թեև Սր­բա­րա­նի հետ կապ­վող ծե­սե­րի մեծ մա­սը տրվում է հրա­հան­գի ձևով, թե ինչ­պես պետք է ա­նել դա, նրանք միշտ չէ, որ նե­րա­ռում են բո­լոր ման­րա­մաս­նե­րի հան­գա­մա­նա­լի բա­ցատ­րու­թյունն ու նկա­րագ­րու­թյու­նը: Պատ­ճա­ռը թերևս այն է, որ մար­դիկ ար­դեն գի­տեին, թե ինչ է նշա­նա­կում այդ ա­մե­նը: Ի վեր­ջո, Իս­րա­յե­լում մար­դիկ հաս­կա­նում էին ար­յան նշա­ նա­կու­թյու­նը (Ղև­տա­կան 17.11): Ղև­տա­կան 4.32-35 հա­մար­նե­րից վերց­ված օ­րի­նակն, այ­նուա­ մե­նայ­նիվ, կարևոր բա­ցատ­րու­թյուն ու­նի Ղև­տա­կան 4.35-ում. «­Քա­հա­նան քա­վու­թյուն ա­նի նրա գոր­ծած մեղ­քի հա­մար, և նրան թո­ղու­թյուն կլի­նի»։ Այս­պի­սով, ար­յու­նը քա­վու­թյան այդ ամ­բողջ գոր­ ծըն­թա­ցի ա­ռանցքն է, մի­ջոց, ո­րով մենք` մե­ղա­վոր­ներս, կա­րող ենք ար­դա­րա­նալ Սուրբ Աստ­ծո ա­ռաջ: Հետևա­բար այն, ինչ մենք տես­ նում ենք այս զո­հա­բե­րու­թյուն­նե­րի մի­ջո­ցով, մեր փո­խա­րեն Քրիս­ տո­սի մահ­վան ու ծա­ռա­յու­թյան խորհր­դա­նիշն է կամ օ­րի­նա­կը: ­Խոր­հե՛ք այն մա­սին, թե ի­րա­կա­նում որ­քան վատ երևույթ է մեղ­ քը, որ մեր քա­վու­թյունն ի­րա­կա­նաց­նե­լու հա­մար պա­հանջ­վեց Աստ­վա­ծու­թյան ան­դամ­նե­րից մե­կի` Հի­սու­սի զո­հը, ինք­նա­զո­ 110 Դաս 11

հա­բե­րու­թյու­նը: Ի՞նչ պետք է սո­վո­րեց­նի դա մեզ, ին­չո՞ւ պետք է ա­պա­վի­նենք միայն շնոր­հին և­ ոչ եր­բեք գոր­ծե­րին: Ի վեր­ջո, ի՞նչ կա­րող ենք ա­վե­լաց­նել այն ա­մե­նին, ինչ Քրիս­տոսն ար­դեն ա­րել է մեզ հա­մար: Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 7

Հանգս­տի «Օ­րի­նա­կը» Բա­ցի մեր դի­տար­կած օ­րի­նակ­նե­րից, խորհր­դա­նիշ­նե­րի այս գա­ղա­փա­րը կա­րող է վե­րա­բե­րել նաև հանգս­տի աստ­վա­ծաշնչ­յան տե­սու­թյա­նը: Սա նկա­տե­լու հա­մար մենք կդի­մենք Նոր Կ­տա­կա­րա­ նի Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին գրքին: Կար­դա­ցե՛ք Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.1-11 հա­մար­նե­րը: Ին­չի՞ն է վե­ րա­բե­րում Տի­րոջ հան­գիս­տը մտնե­լու խոստ­ման մնա­ցած մա­ սը: Ինչ­պե՞ս է Իս­րա­յե­լի փոր­ձա­ռու­թյու­նը Ել­քի և­ ա­նա­պա­տի թա­փա­ռում­նե­րի փոր­ձա­ռու­թյուն­նե­րի ըն­թաց­քում լրա­ցու­ցիչ պար­զա­բա­նում­ներ տա­լիս Աստ­ծո հան­գիս­տը մտնե­լու գա­ղա­ փա­րի մա­սին: Ինչ­պե՞ս է Իս­րա­յե­լի փոր­ձը Ել­քի և­ա­նա­պա­տում թա­փա­ռում­նե­րի ըն­թաց­քում լրա­ցու­ցիչ պատ­կե­րա­ցում տա­լիս Աստ­ծո հան­գիս­տը մտնե­լու գա­ղա­փա­րի մա­սին: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հաս­տա­տա­կա­մու­թյան և հա­վա­տար­մու­թյան թե­ման այս­տեղ շատ կարևոր է: Թեև խոս­վում է յո­թե­րորդ օր շա­բա­թի մա­սին, այս հա­մար­նե­րի (թե ինչ է տե­ղի ու­նե­ցել մինչև այդ, տե՛ս Եբ­րա­յե­ցի­նե­ րին 3.7-19 հա­մար­նե­րը) հիմ­նա­կան շեշ­տադ­րու­թյու­նը իս­կա­պես Աստ­ծո ժո­ղովր­դի հա­վա­տը պահ­պա­նե­լուն ուղղ­ված կոչ է, այն է` հա­վա­տա­րիմ մնալ Տի­րո­ջը և Ա­վե­տա­րա­նին: Այս հա­մար­նե­րը հի­շեց­նում են ըն­թեր­ցո­ղին, որ լրջո­րեն դա­սեր քա­ղի Աստ­ծո նախ­կին ա­ռաջ­նոր­դու­թյու­նից, «որ­պես­զի ոչ ոք անհ­ նա­զան­դու­թյան նման օ­րի­նա­կով չընկ­նի» (Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.11)։ Ու­շադ­րու­թյո՛ւն դարձ­րեք՝ սա հնա­րա­վո­րու­թյուն է: Իս­րա­յելն իս­կա­ պես լսել է բա­րի լու­րը, շա­րու­նա­կում է տեքս­տը, սա­կայն այդ խոս­քը օ­գուտ չի տվել նրան: Ի­րենց հա­վա­տը վստա­հու­թյամբ ու հնա­զան­ դու­թյամբ զո­րաց­նե­լու փո­խա­րեն նրանք ընտ­րե­ցին ապս­տամ­բու­ թյու­նը (հա­մե­մա­տե՛ք 3.7-15 հա­մար­նե­րի հետ) և­ այդ­պի­սով եր­բեք Դաս 11 111

չու­նե­ցան այն հանգս­տի փոր­ձա­ռու­թյու­նը, որ կա­մե­նում էր Աստ­ ված նրանց հա­մար: Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.3 հա­մա­րը բա­ցա­հայ­տում է հա­վա­տի ու հանգս­տի սերտ կա­պը: Մենք կա­րող ենք մտնել Նրա հանգս­տի մեջ միայն այն ժա­մա­նակ, երբ հա­վա­տանք ու վստա­հենք Նրան, Ով հան­գիստ է խոս­տա­ցել, Ով կա­րող է ի­րա­կա­նաց­նել այդ խոս­տու­մը, և Նա, ան­կաս­կած, Հի­սուս Քրիս­տոսն է: ­Մեկ ան­գամ ևս կար­դա­ցե՛ք Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.3 հա­մա­րը: Ո՞րն էր այն գլխա­վոր հիմ­նախն­դի­րը, ո­րին բախ­վում էին այդ մար­ դիկ: Ի՞նչ դա­սեր կա­րող ենք քա­ղել մեզ հա­մար, մենք, որ ու­ նենք Ա­վե­տա­րա­նը, «ո­րով­հետև մեզ էլ է նրանց պես ա­վետ­վել» (Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.2): ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Վաղ քրիս­տո­նեա­կան հա­մայքն ըն­դու­նեց Աստ­ծո նախ­նա­կան հայտ­նու­թյու­նը (այն, ո­րը մենք ան­վա­նում ենք Հին Կ­տա­կա­րան) և հա­վա­տում էր, որ Հի­սուս Քրիս­տոսն է Աստ­ծո Գա­ռը` ի­րենց մեղ­ քե­րի զո­հա­բե­րու­թյու­նը: Եվ հա­վա­տա­լով այդ զո­հա­բե­րու­թյա­նը՝ նրանք կա­րող էին փրկու­թյուն ստա­նալ Հի­սու­սում և­ այն հան­գիս­ տը, որ մեզ ա­ռա­ջարկ­վում է Նրա­նում: Ինչ­պե՞ս կա­րող է Հի­սու­սի ար­յամբ փրկված լի­նե­լու պատ­կե­րա­ ցումն օգ­նել մեզ ըն­դու­նե­լու այն հան­գիս­տը, որ կա­րող ենք ու­ նե­նալ Հի­սու­սում, և­ի­մա­նա­լով, որ փրկվում ենք շնոր­հով, այլ ոչ գոր­ծե­րով: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 8

«­Ձեր սրտե­րը մի՛ կարծ­րաց­րեք» ­Կար­դա­ցե՛ք Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.4-7 և Սաղ­մոս­ներ 95.8-11 հա­ մար­նե­րը: Ի՞նչ նա­խազ­գու­շա­ցում է տրված այս­տեղ` Եբ­րա­յե­ ցի­նե­րին թղթում և Սաղ­մոս­նե­րում, և­ի՞նչ է ա­սում այն այ­սօր: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.4-7 մեջ­բե­րում է ինչ­պես ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան պատ­մու­թյու­նը, այն­պես էլ Սաղ­մոս­ներ 95.11-ը՝ խո­սե­լով իս­րա­յե­ լա­ցի­նե­րի ան­հա­վա­տար­մու­թյան, նաև Աստ­ծո հան­գիս­տը մտնե­լու 112 Դաս 11

ան­կա­րո­ղու­թյան հա­մա­տեքս­տում․ այն հան­գիս­տը, որ Տե­րը կա­մե­ նում էր նրանց հա­մար: Եվ ան­կաս­կած է, որ Սաղ­մոս­ներ 95.8-11 հա­մար­նե­րը իս­րա­յե­ լա­ցի­նե­րի ա­նա­պա­տա­յին փոր­ձա­ռու­թյուն­նե­րը կա­պում են Աստ­ծո հանգս­տի հետ և նե­րա­ռում այն աստ­վա­ծա­յին եր­դու­մը, որ ան­հա­ վա­տա­րիմ Իս­րա­յե­լը չի կա­րող մտնել Իր հան­գիս­տը, ո­րը սկզբում վե­րա­բե­րում էր Ա­վետ­յաց երկ­րին: Իս­րա­յելն, ի­հար­կե, մտավ Ա­վետ­յաց եր­կի­րը: Մի նոր սե­րունդ հա­ տեց սահ­մա­նը և, Աստ­ծո օգ­նու­թյամբ հաղ­թա­հա­րե­լով այդ երկ­րի ամ­րու­թյուն­նե­րը, բնա­կու­թյուն հաս­տա­տեց այն­տեղ: Նրանք, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, չմտան Աստ­ծո հան­գիս­տը, շա­տե­րը չու­նե­ցան Հի­սու­սում փրկու­թյան ի­րա­կա­նու­թյան փոր­ձա­ռու­թյու­նը, ո­րով­հետև նրանց հա­վա­տի բա­ցա­կա­յու­թյու­նը դրսևոր­վեց բա­ցա­ հայտ անհ­նա­զան­դու­թյամբ: Ու թեև հան­գիս­տը զու­գակց­վում էր երկ­րի հետ, այն ա­վե­լին էր, քան այն տա­րած­քը, որ­տեղ մար­դիկ ապ­րում էին: Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.6 հա­մա­րը պնդում է, որ նրանք, ով­քեր լսել էին ճշմա­րիտ հանգս­տի աստ­վա­ծա­յին խոս­տու­մը, չմտան նրա մեջ ան­հան­զան­դու­թյան պատ­ճա­ռով: Ի՞նչ կապ կա անհ­նա­ զան­դու­թյան և Աստ­ծո հան­գիս­տը չմտնե­լու միջև: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ «Այ­սօ­րը» հրա­տա­պու­թյուն է ար­տա­հայ­տում: «Այ­սօր» նշա­նա­ կում է, որ այլևս ժա­մա­նակ չկա հա­պա­ղե­լու: «Այ­սօ­րը» պա­հան­ջում է պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն ու ո­րո­շում հենց այժմ: ­Պո­ղոսն օգ­տա­գոր­ծում է սե­մե­րոն` այ­սօր բա­ռը և­իս­կա­պես շեշ­ տադ­րում է, թե որ­քան կարևոր է այն հանգս­տի հա­մա­տեքս­տում: Սաղ­մոս­ներ 95.7-8 հա­մար­ներն, ըստ էու­թյան, նա­խազ­գու­շա­ցում և­ ա­ղերս են Աստ­ծո ժո­ղովր­դին՝ չկրկնե­լու ի­րենց նախ­նի­նի­նե­րի սխալ­նե­րը, չտա­պա­լել մտնե­լու ճշմա­րիտ հան­գիս­տը, ո­րը գտնվում է միայն Աստ­ծո` մեզ ա­ռա­ջարկ­ված փրկու­թյան մեջ: Այ­սօր ի՞նչ կարևո­րու­թյուն ու­նեն մեզ հա­մար հետև­յալ խոս­ քե­րը. «Այ­սօր ե­թե Նրա ձայ­նը լսեք, ձեր սրտե­րը մի՛ կարծ­ րաց­րեք»: Ի՞նչ նշա­նա­կու­թյուն ու­նի «այ­սօր» բա­ռը։ Չէ՞ որ Սաղ­մոս­նե­րը գրվել են հա­զա­րա­վոր տա­րի­ներ ա­ռաջ: Եվ, այ­ նուա­մե­նայ­նիվ, ին­չո՞ւ այ­սօր սաղ­մոս­նե­րը նույն­քան կարևոր են մեզ հա­մար, որ­քան նրանց, ով­քեր լսել են դրանք հա­զա­րա­ վոր տա­րի­ներ ա­ռաջ: Դաս 11 113

ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵՐ 9

Նվա­ճե­լով երկ­նա­յին քա­ղա­քը Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4-րդ գլ­խի ա­ռանց­քա­յին գա­ղա­փար­նե­րի տրա­ մա­բա­նա­կան զար­գա­ցու­մը հատ­կա­պես ակն­հայտ է դառ­նում այն ժա­մա­նակ, երբ կար­դում ենք Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4.8-11 հա­մար­նե­րը: Հե­սուն այդ հան­գիս­տը չտվեց Իս­րա­յե­լին: Հետևա­բար, քա­նի որ Աստ­ված ստա­խոս չէ, Աստ­ծո ժո­ղովր­դի հա­մար մեկ այլ «հան­գիստ» է պետք: Աստ­ծո ժո­ղո­վուր­դը բա­ցա­ռա­պես հրեա հա­վա­տաց­յալ­նե­ րից չէ կազմ­ված: Այն նե­րա­ռում է բո­լոր նրանց, ով­քեր ըն­դու­նել են Հի­սու­սին որ­պես ի­րենց անձն­կան Փր­կիչ: ­Կար­դա­ցե՛ք Գա­ղա­տա­ցի­նե­րին 3.26-29 հա­մար­նե­րը և նշե՛ք այն բնո­րո­շիչ­նե­րը, որ ու­նի ուխ­տի ժո­ղո­վուր­դը խա­չից հե­տո: Պո­ղոս ա­ռաք­յա­լի գրած ու­ղերձ­նե­րի հա­մա­տեքս­տում ի՞նչ է նշա­նա­կում, որ այլևս ոչ հրեա կա և­ ոչ հույն, ոչ ստրուկ և ոչ ա­զատ մարդ, ա­րու կամ էգ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 4-րդ գ­լու­խը եր­բեմն օգ­տա­գործ­վում է՝ շեշ­տադ­ րե­լու յո­թե­րորդ օ­րը՝ շա­բա­թը պա­հե­լը: Իսկ ու­րիշ­ներն էլ օգ­տա­գոր­ ծում են այն, որ­պես­զի կաս­կա­ծի տակ դնեն շա­բա­թի հանգս­տի վա­վե­րա­կա­նու­թյունն այն փաս­տի հի­ման վրա, որ մեկ այլ հան­ գիստ (ժա­մա­նակ­նե­րի վեր­ջի) կա: Ոչ մի դիր­քո­րո­շումն էլ ճիշտ չի ար­տա­ցո­լում աստ­վա­ծաշնչ­յան տեքս­տը: Այս գլու­խը ցույց է տա­լիս, որ ժա­մա­նակ­նե­րի վեր­ջում Աստ­ծո ա­ռանձ­նա­հա­տուկ հանգս­տի վրա կենտ­րո­նա­նա­լը առ­կա է ա­րա­րու­մից ի վեր, և­ որ շա­բա­թօր­յա հան­գիս­տը տո­նե­լը թույլ է տա­լիս կան­խա­վա­յե­լե­լու մի փոք­րիկ մա­ սը հա­վեր­ժա­կան հանգս­տի։ Եվ ան­կաս­կած է, որ շա­բա­թը հրեա­նե­ րը հաս­կա­ցել են որ­պես գա­լիք աշ­խար­հի օ­լամ հա­բա («աշ­խարհ, որ գա­լու է» ‘olam haba’) փոք­րիկ նա­խա­կա­րա­պետ: ­Շա­բա­թօր­յա հան­գիս­տը, որ մնում է Աստ­ծո ժո­ղովր­դի հա­մար, ար­տա­ցո­լում է Աստ­ծո հան­գիս­տը երկ­րի պատ­մու­թյան ա­ռա­ջին շա­բաթ օ­րը։ Սա նշա­նա­կում է, որ մենք կա­րող ենք դա­դա­րեց­նել մեր սե­փա­կան գոր­ծե­րը և վս­տա­հել Նրան` ի­րա­կա­նաց­նե­լու Իր փրկու­ թյան խոս­տու­մը մեզ հա­մար: ­Հա­կա­ռակ ո­րոշ մեկ­նա­բան­նե­րի փաս­տարկ­նե­րի՝ հա­մար­նե­րի հա­մա­տեքս­տը չի հաս­տա­տում այն կար­ծի­քը, որ շա­բա­թի պատ­վի­ 114 Դաս 11

րանն ար­դեն կա­տար­վել է Քրիս­տո­սի բե­րած փրկու­թյան հանգս­տի մեջ, և ք­րիս­տոն­յա­ներն այլևս կա­րիք չու­նեն հնա­զանդ­վե­լու դրան: Վերջ­նա­կան հան­գիս­տը, որ խոս­տաց­վել է նրա­նով, ինչ ա­րեց մեզ հա­մար Քրիս­տո­սը, չի փո­խա­րի­նում աստ­վա­ծաշնչ­յան յո­թե­րորդ օր շա­բա­թին: Ընդ­հա­կա­ռա­կը, այն հաս­տա­տում է այն: Այն աշ­խար­հում, ո­րը բարձր է գնա­հա­տում ա­մեն ին­չի հա­սած մար­դուն, ե­ռան­դուն աշ­խա­տանքն ու հա­ջո­ղակ­նե­րին, իս­կա­պես հա­կամ­շա­կու­թա­յին է հա­մար­վում Հի­սու­սի մեջ հանգս­տա­նալն ու Նրան վստա­հե­լը՝ հա­վա­տա­լով, որ Նրա շնոր­հը բա­վա­կան է փրկե­ լու և վե­րա­փո­խե­լու հա­մար: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք օգ­նել, որ մար­դիկ հան­գիստ գտնեն Հի­սու­ սում, երբ նրանք մտա­ծում են, որ ի­րենց մեղ­քե­րը չա­փա­զանց ծանր են, որ ի­րենց սրտե­րը չեն կա­րող փոխ­վել, և­ որ ի­րենց ջան­քերն իս­կա­պես ան­հույս են: Աստ­վա­ծաշնչ­յան որ հա­վաս­ տիա­ցու­մով կա­րող եք կիս­վել նրաց հետ: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 10

Հետագա ուսումնասիրության համար «­Միշտ չէ, որ մենք ցան­կա­նում ենք գնալ Հի­սու­սի մոտ մեր հոգ­ սե­րով ու դժվա­րու­թյուն­նե­րով: Եր­բեմն մենք մեր տագ­նապ­նե­րը լցնում ենք մարդ­կանց ա­կանջ­նե­րը և մեր տա­ռա­պանք­նե­րը պատ­ մում ենք նրանց, ով­քեր չեն կա­րող օգ­նել մեզ, և հ­րա­ժար­վում ենք ա­մեն ինչ վստա­հել Հի­սու­սին, Ով ի վի­ճա­կի է փո­խե­լու մեր ող­բա­լի ու­ղին և­ուղ­ղոր­դե­լու դե­պի ու­րա­խու­թյան ու խա­ղա­ղու­թյան ճա­նա­ պարհ­նե­րը: Անձ­նա­զո­հու­թյու­նը, ինք­նա­զո­հա­բե­րու­թյու­նը փառք և հաղ­թա­նակ են տա­լիս խա­չին: Աստ­ծո խոս­տում­նե­րը շատ ար­ժե­ քա­վոր են: Մենք պետք է ու­սում­նա­սի­րենք Նրա խոս­քը, ե­թե ցան­ կա­նում ենք ի­մա­նալ Նրա կամ­քը: Ներշնչ­ված խոս­քե­րը, որ խնամ­քով ու­սում­նա­սիր­վում են և գործ­ նա­կա­նում պահ­վում, կա­ռաջ­նոր­դեն պարզ ա­րա­հե­տով, ո­րով մենք կա­րող ենք քայ­լել և չ­սայ­թա­քել: Ո՜հ, ե­թե միայն բո­լոր ծա­ռա­յող­ներն ու ժո­ղո­վուր­դը վերց­նեին ի­րենց բեռ­ներն ու տագ­նապ­նե­րը և տա­ նեին Հի­սու­սի մոտ, Ով սպա­սում է, որ ըն­դու­նի և խա­ղա­ղու­թյուն ու հան­գիստ պարգևի: Նա եր­բեք չի ան­տե­սի նրանց, ով­քեր Ի­րեն են ա­պա­վի­նում» (Է­լեն Ուայթ, «­Ժա­մա­նակ­նե­րի նշան­նե­րը», 17 մար­ տի, 1887թ․, էջ 161)։ Դաս 11 115

«­Սի­րե­լի՛ ե­րի­տա­սարդ­ներ, կա­րո՞ղ եք բերկ­րա­լի հույ­սով և ս­պա­ սում­նե­րով նա­յել ա­ռաջ` դե­պի ա­պա­գան՝ սպա­սե­լով այն ժա­մա­ նա­կին, երբ Տե­րը` ձեր ար­դար Դա­տա­վո­րը, կդա­վա­նի ձեր ա­նու­նը Հոր և սուրբ հրե­շակ­նե­րի ա­ռաջ: Քրիս­տո­սի երկ­րորդ գա­լուս­տի լա­ վա­գույն պատ­րաս­տու­թյու­նը հաս­տա­տուն հա­վա­տով մե­ծա­գույն փրկու­թյան մեջ հանգս­տա­նալն է, փրկու­թյուն, որ Նա բե­րեց Իր ա­ ռա­ջին գա­լուս­տի ժա­մա­նակ: Դուք պետք է հա­վա­տաք Քրիս­տո­սին որ­պես ձեր անձ­նա­կան Փր­կիչ» (Է. Ուայթ, «­Մեր բարձր կանչ­վա­ծու­ թյու­նը», էջ 368»): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Ի՞նչ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ բան կա յո­թե­րորդ օր շա­բա­թի մեջ, որ Աստ­ծո երկ­նա­յին հանգս­տի նա­խա­պատ­կերն է Իր ժո­ղովր­դի հա­մար: Այ­սինքն՝ ինչ­պե՞ս է շա­բա­թի հան­գիս­տը հա­վեր­ժու­ թյան կան­խա­վա­յե­լու­մը պարգևում մեզ: 2. ­Քա­վու­թյու­նը նշա­նա­կում է հաշ­տու­թյուն և ցույց է տա­լիս Աստ­ ծուն վե­րա­դառ­նա­լու ու­ղին: Խոր­հե՛ք Հռո­մեա­ցի­նե­րին 5.11 հա­ մա­րի հետև­յալ հայ­տա­րա­րու­թյան շուրջ. «Եվ ոչ միայն այս­քա­ նը, այլ նաև Աստ­ծով ենք պար­ծե­նում մեր Տեր Հի­սուս Քրիս­ տո­սի մի­ջո­ցով, ո­րով հի­մա հաշ­տու­թյունն ըն­դու­նե­ցինք»։ Ի՞նչ կպա­տաս­խա­նեք, ե­թե ձեզ հարց­նեն. «Ի՞նչ է նշա­նա­կում հաշտ­ վել Աստ­ծո հետ, և­ի՞նչ փո­փո­խու­թյուն­ներ է կա­տա­րել այդ հաշ­ տու­թյու­նը ձեր կյան­քում»: 3. Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք քրիս­տո­նեա­կան կյան­քում խու­սա­փել ան­ կարևոր բա­նե­րի վրա կենտ­րո­նա­նա­լուց: Ի՞նչն է օգ­նում, որ կենտ­րո­նա­նանք Աստ­ծո Խոս­քում ներ­կա­յաց­վող մեծ պատ­կե­րի վրա: 4. ­Մեկ ան­գամ ևս խոր­հեք այն սխալ­նե­րի ու ան­հա­վա­տու­թյան մա­սին, որ ա­նա­պա­տում դրսևո­րե­ցին Իս­րա­յե­լի որ­դի­նե­րը: Չ­ նա­յած նրանց խնդիր­նե­րի ման­րա­մաս­նե­րը տար­բեր են մե­րի­ նից, (մենք չենք թա­փա­ռում հսկա­յա­կան ա­նա­պա­տում) ի՞նչ ընդ­հա­նուր սկզբունք­ներ կան: Այլ կերպ ա­սած, ինչ­պե՞ս կա­րող է մեր քրիս­տո­նեա­կան կյան­քի ըն­թաց­քը բախ­վել նույն մար­ տահ­րա­վեր­նե­րին, և­ ինչ­պե՞ս կա­րող ենք դա­սեր քա­ղել նրանց սխալ­նե­րից:

116 Դաս 11

­ԴԱՍ 12 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻ 11-17

ԱՆ­ՀԱՆ­ԳԻՍՏ ՄԱՐ­ԳԱ­ՐԵՆ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցեք. Հով­նան 1-4, Ե­րե­միա 25.5, Ե­զե­կիել 14.6, Հայտ­նու­թյուն 2.5, Ղու­կաս 9.51-56, Հու­դա 1-25։ Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Իսկ Ես չխղճա՞մ Նին­վե մեծ քա­ղա­քին, ո­րի մեջ հար­յուր քսան հա­զար մար­դուց ա­վե­լի կան, ո­րոնք ի­րենց աջ ձեռ­ քը ձա­խից չեն տար­բե­րում, նաև շատ ա­նա­սուն» (­Հով­նան 4.11)։ ­ ուրբ Գր­քի ա­մե­նա­հե­տաքր­քիր պատ­մու­թյուն­նե­րից մե­կը Հով­ Ս նա­նի պատ­մու­թյունն է: Մեր առջև է մի մար­գա­րե, ո­րը կանչ­վել է Աստ­ծո կող­մից, բայց ի՞նչ է տե­ղի ու­նե­նում: Նա փախ­չում է Աստ­ ծո հրա­վե­րից, սա­կայն ի­րա­վի­ճա­կի դրա­մա­տիկ ըն­թաց­քը ստի­ պում է միտ­քը փո­խել և հ­նա­զանդ­վել Տի­րո­ջը․ իսկ ի՞նչ է մնում ա­նել դրա­նից հե­տո: Գան­գատ­վե՜լ, որ այն մար­դիկ, ո­րոնց ին­քը պետք է վկա­յեր, ի­րա­կա­նում ա­պաշ­խա­րե­ցին և խու­սա­փե­ցին ի­ րենց սպառ­նա­ցող ոչն­չա­ցու­մից, ո­րին հա­կա­ռակ դեպ­քում պետք է ար­ժա­նա­նա­յին։ ­Սա օ­րի­նակ է մի մար­դու, որն ան­հան­գիստ է այն աս­տի­ճա­նի, որ բա­ցա­կան­չում է. «Եվ հի­մա, ո՛վ Տեր, ա­ղա­չում եմ, ա՛ռ ին­ձա­նից իմ հո­գին, ո­րով­հետև մեռ­նելս ապ­րե­լուցս լավ է» (­Հով­նան 4.3)։ ­Հի­սուսն Ին­քը վկա­յա­կո­չեց Հով­նա­նի պատ­մու­թյունն՝ ա­սե­լով. «­Նին­վեա­ցի­նե­րը դա­տաս­տա­նին այս սերն­դի հետ վեր կկե­նան և կ­դա­տա­պար­տեն նրան, քա­նի որ նրանք Հով­նա­նի քա­րո­զու­թյամբ ա­պաշ­խա­րե­ցին, իսկ ա­հա այս­տեղ Հով­նա­նից ա­վե­լի մեծն է» (­Մատ­թեոս 12.41)։ Ան­կաս­կած, ա­վե­լի՛ մեծ, քան Հով­նա­նը: Հա­կա­ ռակ դեպ­քում Նա չի կա­րող լի­նել մեր Փր­կի­չը: Ե­կեք այս շա­բաթ հետևենք Հով­նա­նին և տես­նենք, թե ինչ կա­ րող ենք սո­վո­րել այն մար­դուց, ո­րի մեջ գործ­նա­կա­նում բա­ցա­կա­ յում են խա­ղա­ղու­թյունն ու ան­դոր­րը։ ­Դաս 1 117

ՄԻԱՇԱԲԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 12

Փա­խուստ ­Հով­նա­նը զար­մա­նա­լիո­րեն հա­ջո­ղակ ա­վե­տա­րա­նիչ էր: Միև­ նույն ժա­մա­նակ նա նաև շատ դժկամ անձ­նա­վո­րու­թյուն էր, հա­մե­ նայն դեպս սկզբում: Ինչ էլ որ ա­ներ Հով­նա­նը, Աստ­ծո կո­չը կտրուկ խա­թա­րում էր նրա կյան­քը։ Փո­խա­նակ իր ու­սե­րի վրա վերց­նե­լու Աստ­ծո լու­ծը և­ իր հա­մար հայտ­նա­բե­րե­լու, որ Նրա լու­ծը քաղցր է, և Նրա բե­ռը թեթև (­Մատ­թեոս 11.30), Հով­նա­նը ո­րո­շում է գտնել իր սե­փա­կան հան­գիս­տը՝ փախ­չե­լով հա­կա­ռակ ուղ­ղու­թյամբ այն տե­ ղից, որ­տեղ Աստ­ված կան­չել էր ի­րեն: Որ­տե՞ղ էր ու­զում փախ­չել Աստ­ծո կան­չից և­ որ­տե՞ղ հույս ու­ ներ խա­ղա­ղու­թյուն ու հան­գիստ գտնել Հով­նա­նը: Որ­քա­նով էր դա հա­ջող­վում նրան։ Կար­դա­ցե՛ք Հով­նան 1 գլու­խը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հով­նա­նը ճա­նա­պարհ ըն­կավ որ­քան հնա­րա­վոր է հե­ռու այն­տե­ ղից, որ­տեղ Աստ­ված կան­չել էր ի­րեն։ Նա նույ­նիսկ կանգ չա­ռավ, որ­պես­զի խորհր­դակ­ցի Աստ­ծո հետ, ինչ­պես ա­նում էին աստ­վա­ ծաշնչ­յան մյուս մար­գա­րե­նե­րը, երբ կանչ­վում էին լի­նե­լու Աստ­ծո բան­բեր­նե­րը (տե՛ս, օ­րի­նակ, Ելք 4.13): Հե­տաքր­քիր է, որ սա ա­ռա­ջին դեպ­քը չէր, որ Հով­նա­նը կանչ­վում էր խո­սե­լու Աստ­ծո ա­նու­նից, ինչ­պես ներ­կա­յաց­վում է Դ Թա­գա­վոր­ նե­րի 14.25 հա­մա­րում: Այդ դեպ­քում Հով­նա­նը կար­ծես թե ա­րել էր այն ա­մե­նը, ինչ Տե­րը պատ­վի­րել էր ի­րեն: Իսկ այս ան­գամ նա հա­ կա­ռակ­վեց: Ին­չո՞ւ։ ­Պատ­մա­կան և հ­նա­գի­տա­կան աղբ­յուր­նե­րը վկա­յում են Նեո-ա­ սո­րես­տան­յան տի­րա­կալ­նե­րի դա­ժա­նու­թյուն­նե­րի մա­սին, ո­րոնք իշ­ խում էին հին Մեր­ձա­վոր Արևել­քում մ.թ.ա. 8-րդ դա­րում: Դա այն ժա­մա­նակն էր, երբ Հով­նա­նը ծա­ռա­յում էր Իս­րա­յե­լում: Մո­տա­վո­ րա­պես 75 տա­րի անց, Նեո-ա­սո­րես­տան­յան թա­գա­վոր Սե­նե­քե­րի­մը հար­ձակ­վեց Հու­դա­յի վրա: Իս­րա­յե­լը և Սա­մա­րիան ար­դեն ըն­կել էին մո­տա­վո­րա­պես քսան տա­րի ա­ռաջ, և Ե­զե­կիա թա­գա­վո­րը, հա­վա­ նա­բար, միա­ցել էր տե­ղա­կան հա­կաա­սո­րես­տան­յան կոա­լի­ցիա­յին: Այժմ ե­կել էր ժա­մա­նա­կը, որ ա­սո­րես­տան­ցի­նե­րը պար­զեին ի­ րենց հա­շիվ­նե­րը: Աստ­վա­ծա­շուն­չը (Դ Թա­գա­վոր­նե­րի 18, Ե­սա­յի 36), ա­սո­րես­տան­յան պատ­մա­կան փաս­տաթղ­թե­րը և Նին­վեում 118

­Դաս 1

գտնվող Սե­նե­քե­րի­մի պա­լա­տի պա­տի վրա­յի փո­րագ­րու­թյուն­նե­ րը մեզ են ներ­կա­յաց­նում Լա­քի­շի անկ­ման դա­ժան պատ­մու­թյու­նը: Իսկ Լա­քի­շը Ե­զե­կիա­յի հա­րա­վա­յին սահ­մա­նի ա­մե­նա­կարևոր և­ա­ մուր բեր­դա­քա­ղաք­նե­րից մեկն էր: Ար­ձա­նագ­րու­թյուն­նե­րից մե­կում Սե­նե­քե­րի­մը հայ­տա­րա­րում է, որ 46 պաշտ­պան­ված քա­ղաք­նե­րից գե­րի է վերց­րել ա­վե­լի քան եր­կու հար­յուր հա­զար մարդ, իսկ քա­ ղաք­նե­րը, իր իսկ պնդմամբ, ոչն­չաց­րել է: Երբ Ա­սո­րես­տա­նի թա­գա­վո­րը վերց­րեց Լա­քի­շը, հար­յու­րա­վոր կամ հա­զա­րա­վոր գե­րի ցցի հան­վեց: Ե­զե­կիա թա­գա­վո­րին մե­ծա­ պես սա­տա­րող­նե­րը կեն­դա­նի-կեն­դա­նի մոր­թա­զերծ ար­վե­ցին, իսկ մնա­ցած­ներն ու­ղարկ­վե­ցին Ա­սո­րես­տան՝ որ­պես ստրուկ­նե­րի է­ժան աշ­խա­տուժ: Ա­սո­րես­տան­ցի­նե­րը կա­րող էին դա­ժան հա­մար­վել նույ­նիսկ այդ ժա­մա­նակ­նե­րի չա­փա­նիշ­նե­րով: Եվ Աստ­ված այդ­տե՞ղ, այդ կայս­ րու­թյան բուն իսկ սի՞րտն էր ու­ղար­կում Հով­նա­նին: Եվ կա­րե­լի՞ է արդ­յոք զար­մա­նալ, որ Հով­նա­նը չէր ցան­կա­նում գնալ: Փա­խուստ Աստ­ծո՞ւց: Դուք նախ­կի­նում երբևէ ա­րե՞լ եք նման բան: Ե­թե ա­յո, ա­պա որ­քա­նո՞վ է դա հա­ջող­վել ձեզ: Ի՞նչ դա­սեր եք քա­ղել այդ սխալ­նե­րից: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 13

Ե­ռօր­յա հան­գիստ ­Հով­նա­նի փա­խուստն ա­ռանց հիմ­նախն­դիր­նե­րի չե­ղավ: Նրա կար­ճատև «հան­գիս­տը» խան­գար­վեց, երբ Աստ­ված հրաշ­քի մի­ջո­ ցով կանգ­նեց­րեց փո­թո­րի­կը: Հով­նա­նը փրկվեց ջրա­յին գե­րեզ­մա­ նից Աստ­ծո շնոր­հիվ, Ով ձկա­նը հրա­մաա­յեց փրկել Հով­նա­նին: ­Միայն այն ժա­մա­նակ, երբ հար­կադր­ված ե­ռօր­յա հան­գիստ ու­ նե­ցավ հսկա­յա­կան ձկան ստա­մոք­սում, նա սկսեց հաս­կա­նալ, թե որ­քան մեծ կախ­վա­ծու­թյուն ու­նի Աստ­ծուց։ Եր­բեմն, որ­պես­զի հաս­ կա­նանք, թե որ­քան ու­նենք Հի­սու­սի կա­րի­քը, տար­վում ենք այն­ տեղ, որ­տեղ ո­չինչ չու­նենք, ո­րի վրա կա­րե­լի է հույս դնել։ ­Կար­դա­ցե՛ք Հով­նա­նի ա­ղոթ­քը ձկան ո­րո­վայ­նում (տե՛ս Հով­նան 2.1-9): Ին­չի՞ մա­սին է նա ա­ղո­թում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Դաս 1 119

­ եև նա գտնվում էր ձկան խոր ո­րո­վայ­նում, շատ վտան­գա­վոր Թ ի­րա­վի­ճա­կում, նա ա­ղո­թում է Սր­բա­րա­նի մա­սին։ Ի՞նչ է կա­տար­ վում այս­տեղ: Տա­ճա­րը ձևա­վո­րում է այս ա­ղոթ­քի կի­զա­կե­տը, և­ այն պետք է լի­նի ա­ղոթ­քի կենտ­րո­նա­կան հիմքն ընդ­հան­րա­պես: Հին Կ­տա­կա­ րա­նում միայն մեկ տեղ կա, որ­տեղ կա­րող ենք գտնել Աստ­ծուն: Նա Սր­բա­րա­նում է (տե՛ս Ելք 15.17, Ելք 25.8): Սր­բա­րա­նը ա­ղոթ­քի և Աստ­ծո հետ միա­բա­նու­թյան կենտ­րո­նա­կան կետն է: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Հով­նա­նը չի հի­շա­տա­կում Ե­րու­սա­ղե­ մի տա­ճա­րը: փո­խա­րե­նը խո­սում է երկ­նա­յին Սր­բա­րա­նի մա­սին (­Հով­նան 2.7): Ա­հա թե որ­տեղ է նրա հույ­սը, ո­րով­հետև այդ­տեղ է գտնվում Աստ­ված և­այն փրկու­թյու­նը, որ ճշմար­տա­պես ա­ռա­ջար­ կում է Նա: Հով­նա­նը վեր­ջա­պես հաս­կա­նում է այս կարևոր ճշմար­տու­թյու­ նը: Նա ապ­րում է Աստ­ծո շնոր­հը: Նա փրկվում է: Երբ ձու­կը դուրս է փսխում նրան, նա հաս­կա­նում է Աստ­ծո ան­մի­ջա­կան սերն իր` փա­ խուս­տի դի­մած մար­գա­րեի հան­դեպ: Նա, ի­հար­կե, հաս­կա­նում է, (թեև ոչ ան­մի­ջա­պես) որ ցան­կա­ցած հա­վա­տաց­յա­լի հա­մար միակ անվ­տանգ ու­ղին Աստ­ծո կամ­քը ո­րո­նելն ու նրա մեջ գտնվելն է: Այս­պի­սով, նա ո­րո­շում է կա­տա­րել իր պարտ­քը և հ­նա­զանդ­վել Աստ­ծո հրա­ման­նե­րին։ Ի վեր­ջո, գնում է Նին­վե, որն, ան­կաս­կած, հա­վա­տով է ա­նում: Եվ նա ուղղ­վում է դե­պի այդ ծայ­րա­հե­ղո­րեն պիղծ քա­ղա­քը, ո­րի բնա­կիչ­նե­րին կա­րող էր և դուր չգալ այդ օ­տար մար­գա­րեն, ո­րը պետք է ա­սեր, թե որ­քան վատն են ի­րենք: ­Գու­ցե, եր­բեմն մենք պետք է մի կողմ քաշ­վենք ա­մեն ին­չից, երևույթ­նե­րի հան­դեպ նոր հե­ռան­կար­ներ ու­նե­նա­լու հա­մար: Թեև Հով­նա­նի պատ­մու­թյու­նը, երբ հրաշ­քի մի­ջո­ցով գո­յատևեց ձկան ո­րո­վայ­նում, ծայ­րա­հեղ դեպք է, ինչ­պե՞ս կա­րող է ձեր բնա­կա­նոն վի­ճա­կից ու մի­ջա­վայ­րից դուրս գալն օգ­նել, որ ձեր կյան­քին նա­յեք անհ­րա­ժեշտ տե­սանկ­յու­նից: Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 14

Ա­ռա­քե­լու­թյու­նը կա­տար­ված է Իս­րա­յե­լի ցան­կա­ցած մեծ կամ փոքր քա­ղա­քի հա­մե­մատ Նին­ վեն հսկա­յա­կան քա­ղաք էր: Նա «մեծ քա­ղաք էր՝ ե­րեք օր­վա ճա­նա­ պար­հոր­դու­թյուն մի կող­մից մյու­սը» (­Հով­նան 3.3): 120

­Դաս 1

­ ար­դա­ցե՛ք Հով­նան 3.1-10 հա­մար­նե­րը: Ինչ­պե՞ս ար­ձա­գան­ Կ քեց այս չար քա­ղա­քը: Ի՞նչ դա­սեր կա­րող ենք քա­ղել այս պատ­ մու­թյու­նից, երբ փոր­ձում ենք քա­րո­զել մարդ­կանց։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հով­նա­նը քայ­լում էր քա­ղա­քում և հռ­չա­կում Աստ­ծո լու­րը` «Եվս քա­ռա­սուն օր կա, ու Նին­վեն պի­տի կոր­ծան­վի» (­Հով­նան 3.4)։ Այս ու­ղերձն ան­մի­ջա­պես նպա­տա­կա­կե­տին էր ուղղ­ված: Թեև այս­տեղ տրված չեն ման­րա­մաս­նե­րը, սա­կայն պարզ է դառ­նում, որ Նին­վեի բնա­կիչ­նե­րը (բո­լո՛­րը) լուրջ են ըն­դու­նում այդ ու­ղեր­ձը և հա­վա­տում Հով­նա­նի նա­խազ­գու­շաց­մա­նը: ­Մեր­ձա­վո­րարևել­յան մտա­ծո­ղու­թյա­նը բնո­րոշ կեր­պով Նին­վեի թա­գա­վո­րը հրա­մա­գիր է հայ­տա­րա­րում՝ ազ­դա­րա­րե­լով սրտի փո­ փո­խու­թյան մա­սին։ Բո­լո­րը, նե­րառ­յալ կեն­դա­նի­նե­րը, պետք է ծոմ պա­հեն և ս­գան (թե ինչ­պես պետք է սգան կեն­դա­նի­նե­րը, տեսք­ տում ո­չինչ չի աս­վում): Թա­գա­վորն իջ­նում է գա­հից և նս­տում հող ու մոխ­րի մեջ, ին­չը խիստ կարևոր խորհր­դան­շա­կան գոր­ծո­ղու­ թյուն է: ­Կար­դա­ցե՛ք Հով­նան 3.6-9 հա­մար­նե­րը: Հա­մե­մա­տե՛ք Ե­րե­միա 25.5, Ե­զե­կիել 14.6 և Հայտ­նու­թյուն 2.5 հա­մար­նե­րի հետ: Ի՞նչ տար­րեր կան թա­գա­վո­րի խոս­քե­րում, ո­րոնք ցույց են տա­լիս, որ նա հաս­կա­նում է, թե ինչ­պի­սին պետք է լի­նի ճշմա­րիտ ա­ պաշ­խա­րու­թյու­նը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Քա­րո­զը կարճ էր, ուղղ­ված նպա­տա­կա­կե­տին, սա­կայն լի էր ճշմա­րիտ ա­պաշ­խա­րու­թյան վե­րա­բեր­յալ ճիշտ աստ­վա­ծա­բա­նու­ թյամբ: Երբ Հով­նա­նը քա­րո­զում էր, Սուրբ Հո­գին բարդ աշ­խա­տանք էր տա­նում նին­վեա­ցի­նե­րի սրտե­րի հետ: Ի տար­բե­րու­թյուն իս­րա­յե­լա­ցի­նե­րի՝ նին­վեա­ցի­նե­րը ոչ մի պատ­կե­րա­ցում ու փոր­ձա­ռու­թյուն չու­նեին Աստ­ծո սի­րա­ռատ ա­ ռաջ­նոր­դու­թյունն ու հո­գա­տա­րու­թյու­նը զգա­լու ա­ռու­մով, և պատ­ մու­թյուն­ներ էլ չգի­տեին այդ մա­սին, սա­կայն նրանք դրա­կան ար­ձա­գան­քե­ցին Աստ­ծո կո­չին: Նրանք, ըստ մի էու­թյան, ա­սա­ցին. «Ե­կե՛ք Աստ­ծո ո­ղոր­մա­ծու­թյա­նը հանձ­նենք մեզ, այլ ո՛չ մեր սե­փա­ կան ձեռք­բե­րում­նե­րին: Ե­կե՛ք ամ­բող­ջո­վին Աստ­ծո բա­րու­թյանն ու շնոր­հին ա­պա­վի­նենք»: ­Դաս 1 121

­ ա­րօ­րի­նակ է, որ Հով­նա­նը, ո­րը հենց սկզբից ան­ձամբ էր իր Տ վրա զգա­ցել Աստ­ծո շնոր­հը, կար­ծես մտա­ծում էր, որ Աստ­ծո շնոր­ հը բա­ցա­ռիկ բան է, որ միայն քչե­րը կա­րող են ու­նե­նալ նրա­նում հանգս­տա­նա­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նը: Ին­չո՞ւ է ա­պաշ­խա­րու­թյու­նը քրիս­տո­նեա­կան փոր­ձա­ռու­թյան ա­մե­նավճ­ռա­կան մա­սը: Ի՞նչ է նշա­նա­կում ճշմար­տա­պես ա­ պաշ­խա­րել մեղ­քե­րից, հատ­կա­պես այն մեղ­քե­րից, ո­րոնք նո­րից ու նո­րից ենք գոր­ծում: ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 15

Զայ­րա­ցած, ան­հան­գիստ ա­վե­տա­րա­նի­չը ­ ա­վոք, Հով­նա­նի պատ­մու­թյու­նը չի ա­վարտ­վում 3-րդ գլ­խով: Ց ­Կար­դա­ցե՛ք Հով­նան 4.1-11 հա­մար­նե­րը: Ո՞րն է Հով­նա­նի հիմ­ նախն­դի­րը: Ի՞նչ դաս կա­րող ենք քա­ղել նրա ա­րա­տա­վոր բնա­ վո­րու­թյու­նից: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հով­նան 4-րդ գ­լու­խը սկսվում է Աստ­ծո հան­դեպ Հով­նա­նի բար­ կու­թյու­նից, ո­րով­հետև իր ա­ռա­քե­լու­թյու­նը հա­ջո­ղու­թյամբ էր ա­ վարտ­վել: Հով­նա­նը վա­խե­նում էր հի­մար վի­ճա­կում հայտն­վե­լուց: Մենք տես­նում ենք, որ Աստ­ված ժա­մա­նակ է տրա­մադ­րում՝ իր մար­ գա­րեի հետ խո­սե­լու և տ­րա­մա­բա­նա­կան զրույց վա­րե­լու հա­մար, որն ի­րեն պա­հում է զայ­րույ­թի պոռթկ­ման մեջ գտնվող ե­րե­խա­յի նման: Ա­հա մի վկա­յու­թյուն այն բա­նի, որ Աստ­ծո ճշմա­րիտ հետևորդ­ նե­րը և­ան­գամ մար­գա­րե­նե­րը պետք է ա­ճեն և­ինչ-որ բան փո­խեն ի­րենց մեջ։ «Երբ Հով­նանն ի­մա­ցավ Աստ­ծո նպա­տա­կի մա­սին` այդ քա­ ղա­քը փրկե­լու ա­ռու­մով, ո­րը, չնա­յած իր չա­րու­թյա­նը, ո­րո­շեց ա­պաշ­խա­րել քուր­ձով, հող ու մոխ­րով, նա պետք է ա­ռա­ջինն ու­ րա­խա­նար՝ տես­նե­լով Աստ­ծո զար­մա­նահ­րաշ շնոր­հը: Բայց դրա փո­խա­րեն տագ­նա­պած էր մի մտքով, որ ի­րեն կըն­դու­նեն որ­պես կեղծ մար­գա­րե: Նա­խան­ձախն­դիր իր հե­ղի­նա­կու­թյա­նը՝ նա տե­սա­ դաշ­տից բաց թո­ղեց այն հո­գի­նե­րի ան­սահ­ման մեծ ար­ժե­քը, ո­րոնք գտնվում էին այդ թշվառ քա­ղա­քում» (Է­լեն Ուայթ, Մար­գա­րե­ներ և թա­գա­վոր­ներ, էջ 271): 122

­Դաս 1

Աստ­ծո համ­բե­րա­տա­րու­թյունն իր մար­գա­րեի նկատ­մամբ ապ­ շեց­նող է: Նա կար­ծես մտա­դիր է օգ­տա­գոր­ծել հենց Հով­նա­նին, և­ երբ մար­գա­րեն փախ­չում է, Աստ­ված փո­թո­րիկ և ձուկ է ու­ղար­ կում, որ հետ բե­րի նրան: Եվ նույ­նիսկ հի­մա, երբ Հով­նա­նը դարձ­ յալ փոր­ձում է հա­կադր­վել Աստ­ծո կամ­քին, Աստ­ված փոր­ձում է տրա­մա­բա­նա­կան զրույց վա­րել նրա հետ՝ նին­վեա­ցի­նե­րի հան­դեպ վատ վե­րա­բեր­մուն­քի պատ­ճա­ռով․ «­Մի՞­թե լավ է, որ զայ­րա­ցել ես» (­Հով­նան 4.4)։ Կար­դա­ցե՛ք Ղու­կաս 9.51-56 հա­մար­նե­րը: Ինչ­պե՞ս է այս հատ­ վա­ծը ինչ-որ չա­փով զու­գակց­վում Հով­նա­նի պատ­մու­թյան հետ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ «Աստ­ված այն­քան սի­րեց աշ­խար­հը, որ Իր միա­ծին Որ­դուն տվեց, որ­պես­զի ով Նրան հա­վա­տում է, չկոր­չի, այլ հա­վի­տե­նա­կան կյանք ու­նե­նա» (­Հով­հան­նես 3.16)։ Կամ, ինչ­պես Աստ­ված ա­սում է Հով­նան 4.11 հա­մա­րում` «Իսկ Ես չխղճա՞մ Նին­վե մեծ քա­ղա­քին, ո­րի մեջ հար­յուր քսան հա­զար մար­դուց ա­վե­լի կան, ո­րոնք ի­րենց աջ ձեռ­քը ձա­խից չեն տար­բե­րում, նաև շատ ա­նա­սուն»։ Եվ որ­քան շնոր­հա­կալ պետք է մենք լի­նենք, որ, ի վեր­ջո, Աստ­ված պետք է լի­նի սրտե­րի, մտքե­րի ու դրդա­պատ­ճառ­նե­րի վերջ­նա­կան Դա­տա­վո­րը, այլ ոչ թե մենք: Ինչ­պե՞ս սո­վո­րենք կա­րեկ­ցան­քի ու համ­բե­րա­տա­րու­թյան հո­ գի դրսևո­րել մարդ­կանց հան­դեպ, որն ու­նի Աստ­ված, կամ էլ գո­նե սո­վո­րենք ար­տա­ցո­լել այդ կա­րեկ­ցանքն ու համ­բե­րա­տա­ րու­թյու­նը: ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 16

Երկ­կող­մա­նի փո­ղոց Թվում է՝ Հով­նանն ա­վե­լի շատ նե­ղու­թյուն­նե­րի է բախ­վում, քան ար­ժա­նի է: Նին­վեն վտան­գա­վոր քա­ղաք էր, սա­կայն Հով­նա­նի պատ­մու­թյան մեջ կար­ծես թե նին­վեա­ցի­նե­րը չէին խնդի­րը: Նրանք ըն­դու­նե­ցին լու­րը և­ ա­րագ ա­պաշ­խա­րե­ցին: Այն տպա­վո­րու­թյունն է, որ ա­վե­տա­րան­չա­կան այս պատ­մու­թյան մեջ Հով­նանն է թույլ օ­ ղա­կը: Այդ պատ­մու­թյան մեջ Աստ­ված հե­տապն­դում է դժկամ մար­ գա­րեին, ո­րով­հետև Նա գի­տի, որ Հով­նա­նը նույն­քան կա­րիք ու­նի ­Դաս 1 123

դե­պի Նին­վե ա­վե­տա­րան­չա­կան ուղևո­րու­թյա­նը, որ­քան նեն­վեա­ ցի­նե­րը կա­րիք ու­նեին լսե­լու ա­վե­տա­րան­չա­կան լու­րը: Կար­դա­ցե՛ք Հու­դա­յի գիր­քը: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք մնալ Աստ­ծո սի­րո մեջ (­Հու­դա 21)»: Ի՞նչ է դա նշա­նա­կում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Նոր Կ­տա­կա­րա­նի իր փոք­րիկ գրքում, 21 հա­մա­րում, Հու­դան գրում է. «­Ձեզ Աստ­ծու սի­րո մե՛ջ պա­հեք՝ հա­վի­տե­նա­կան կյան­քի հա­մար մեր Տեր Հի­սուս Քրիս­տո­սի ո­ղոր­մու­թյանն սպա­սե­լով»: Աստ­ծո սի­րո և­ ո­ղոր­մա­ծու­թյան անձ­նա­կան փոր­ձա­ռու­թյունն ապ­րե­լը մե­կան­գամ­յա ի­րա­դար­ձու­թյան չէ: «Աստ­ծո սի­րո մեջ մնա­ լու» մեկ հա­վաս­տի ճա­նա­պարհ կա` հաս­նել ու ձեռք մեկ­նել ու­րիշ­ նե­րին: Հա­ջորդ հա­մար­նե­րում Հու­դան ա­սում է, որ «ո­ղոր­մա՛ծ» լի­նենք և փր­կենք ու­րիշ­նե­րին`« կրա­կից խլե­լով»: Կար­դա­ցե՛ք Հու­դա 20-23 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ է աս­վում այս­տեղ, ո­րը կապ ու­նի Հով­նա­նի պատ­մու­թյան հետ, և­ ի՞նչ է ա­սում նաև մեզ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Աստ­ված Հով­նա­նին ու­ղար­կեց Նին­վե, քա­նի որ Հով­նանն, ա­մե­ նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, ժա­մա­նակ չէր հատ­կաց­րել մտա­ծե­լու իր և­ ա­սո­րես­տան­ցի­նե­րի հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մա­սին, նախ­քան այս ա­ռանձ­նա­հա­տուկ կո­չը: Նա, հա­վա­նա­բար, գի­տեր, որ չի սի­ րում նին­վեա­ցի­նե­րին, բայց գա­ղա­փար ան­գամ չու­ներ, թե որ­քան է ա­տում նրանց։ Նաև չէր պատ­կե­րաց­նում, որ նույ­նիսկ Աստ­ծո կոչն ստա­նա­լուց հե­տո ստիպ­ված կլի­նի նման ծայ­րա­հեղ մի­ջոց­նե­րի դի­ մել՝ նրան­ցից խու­սա­փե­լու հա­մար: Հով­նա­նը պատ­րաստ չէր երկն­ քում նին­վեա­ցի հարևան ու­նե­նա­լուն: Հով­նա­նը չէր սո­վո­րել սի­րել այն­պես, ինչ­պես Աստ­ված է սի­րում: Աստ­ված կան­չում է Հով­նա­նին, որ գնա Նին­վե, ո­րով­հետև սի­րում է նին­վեա­ցի­նե­րին և կա­մե­նում է նրանց տես­նել Իր թա­գա­վո­րու­թյու­նում: Բայց Աստ­ված կան­չում է նաև Հով­նա­նին, քա­նի որ նրան էլ է սի­րում: Նա կա­մե­նում է, որ Հով­նանն ա­ճի և միա­սին աշ­խա­տե­լու ըն­թաց­քում ա­վե­լի ու ա­ վե­լի նման­վի Ի­րեն: Աստ­ված կա­մե­նում է, որ Հով­նա­նը գտնի այն ճշմա­րիտ հան­գիս­տը, որ ձեռք է բեր­վում միայն Իր հետ փրկա­րար հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մեջ գտնվե­լու և Աստ­ծո կամ­քը կա­տա­րե­լու մի­ջո­ցով: Իսկ դա նշա­նա­կում է նաև շփվել ու­րիշ­նե­րի հետ և նրանց այն հա­վա­տին ու հույ­սին ուղ­ղոր­դել, ո­րը մենք ու­նենք։ 124

­Դաս 1

Ինչ­քա՞ն ժա­մա­նակ եք ծախ­սում ու­րիշ­նե­րի փրկու­թյան հա­մար: Հոգևոր ա­ռու­մով որ­քա­նո՞վ է նման աշ­խա­տան­քը մեզ ա­ռաջ­ նոր­դում` ճշմա­րիտ հան­գիստ գտնե­լու Հի­սու­սի մեջ: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 17

Հե­տա­գա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար «Ի­րեն տրված այդ հանձ­նա­րա­րու­թյան մեջ Հով­նա­նի վրա ծանր պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն էր դրվել, թեև Նա, Ով հանձ­նա­րա­րել էր նրան գնալ, ի վի­ճա­կի էր պահ­պա­նե­լու Իր ծա­ռա­յին և հա­ջո­ղու­ թյուն պարգևե­լու նրան: Ե­թե մար­գա­րեն ա­նա­ռար­կե­լիո­րեն են­ թարկ­վեր, ա­պա խույս կտար շատ դա­ռը փոր­ձա­ռու­թյուն­նե­րից և­ ա­ռա­տո­րեն կօրհն­վեր: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Հով­նա­նի հու­սա­հատ պա­հե­րին Տե­րը չլքեց նրան: Չ­նա­յած մի շարք փոր­ձու­թյուն­նե­րի և տա­րօ­րի­նակ նա­խախ­նա­մու­թյան դրսևո­րում­նե­րի՝ վե­րա­կանգն­վեց մար­գա­րեի վստա­հու­թյունն Աստ­ծո և Նրա ան­սահ­ման զո­րու­թյան հան­դեպ» (Է. Ուայթ, «­Մար­գա­րե­ներ և թա­գա­վոր­ներ», էջ 266): «Ա­մե­նա­պարզ և խո­նարհ ե­ղա­նակ­նե­րով կա­րե­լի է հաս­նել հա­ զա­րա­վոր մարդ­կանց: Այն ա­մե­նա­խիստ ին­տե­լեկ­տուալ­նե­րը, ո­ րոնց նա­յում են որ­պես աշ­խար­հի ա­ռա­վել օժտ­ված տղա­մար­դիկ ու կա­նայք, հա­ճախ վե­րա­փոխ­վում են Աստ­ծուն սի­րող­նե­րի պարզ խոս­քե­րից, այն մարդ­կանց խոս­քե­րից, ո­րոնք կա­րող են խո­սել այդ սի­րո մա­սին նույն­քան բնա­կան, որ­քան աշ­խար­հիկ­ներն են խո­սում ի­րենց խո­րա­պես հե­տաքրք­րող թե­մա­նե­րից» (Է. Ուայթ, «Քրիս­տո­սի տե­սա­նե­լի դա­սե­րը», էջ 232): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. «Աստ­ծո մար­գա­րե՞», ով նեղսր­տեց նրա հա­մար, որ այն ժո­ղո­ վուր­դը, ո­րին վկա­յե­լու էր կանչ­վել ին­քը, ըն­դու­նեց փրկու­թյու­նը: Ինչ­պե՞ս պետք է հաս­կա­նանք Հով­նա­նի վե­րա­բեր­մուն­քը: Աստ­ ծո համ­բե­րա­տա­րու­թյան ինչ­պի­սի՜ հզոր օ­րի­նակ Իր ժո­ղովր­դի հան­դեպ, ե­թե նույ­նիսկ նրանք գոր­ծում են ի­րենց ու­նե­ցած լույ­ սին հա­կա­ռակ: 2. ­Հով­նա­նի պատ­մու­թյու­նը կար­ծես այն միտքն է ա­ռա­ջար­կում, որ Աստ­ված գոր­ծում է ոչ միայն քմա­հաճ մարդ­կանց փրկե­լու հա­մար, այլև շա­հագրգռ­ված է վե­րա­փո­խե­լու Իր հետևորդ­նե­ րին: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք նոր սիրտ և նոր հո­գի ձեռք բե­րել, ե­ ­Դաս 1 125

թե նույ­նիսկ ար­դեն գի­տենք Տի­րո­ջը և ներ­կա ժա­մա­նակ­նե­րի ճշմար­տու­թյու­նը: Ո՞րն է տար­բե­րու­թյու­նը ճշմար­տու­թյունն ի­ մա­նա­լու և դ­րա­նով վե­րա­փոխ­վե­լու միջև: 3. ­Դարձ­յա՛լ կար­դա­ցեք Հու­դա­յի գիր­քը: Ո՞րն է այդ գրքի կարևոր լու­րը, և­ ին­չո՞ւ է այդ լուրն այ­սօր որ­պես ե­կե­ղե­ցի ար­դիա­կան մեզ հա­մար: 4. Ինչ­պե՞ս է ու­րիշ­նե­րի փրկու­թյան հա­մար ջա­նա­լու փոր­ձա­ռու­ թյունն այն­քան հոգևոր օրհ­նու­թյուն­ներ պարգևում մեզ: 5. Ինչ­պի­սի ծան­րակ­շիռ պատ­ճա­ռա­բա­նու­թյուն­ներ էլ ու­նե­նար Հով­նա­նը, թե ին­չու չէր ցան­կա­նում գնալ Նին­վե, Տե­րը նրան ցույց տվեց, թե ի­րա­կա­նում որ­քան սխալ է նա: Արդ­յոք մեր վե­ րա­բեր­մուն­քը եր­բեմն չի՞ հի­շեց­նում Հով­նա­նի պահ­ված­քը։

126

­Դաս 1

ԴԱՍ 13․ ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻ 18 - 24

­ՎԵՐՋ­ՆԱ­ԿԱՆ ՀԱՆ­ԳԻՍՏ Այս շա­բաթ­վա ու­սում­նա­սի­րու­թյան հա­մար կար­դա­ցե՛ք. Հայտ­նու­թյուն 1.9-19, Մատ­թեոս 24.4-8, 23-31, Հայտ­նու­ թյուն 14.6-12, Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 11.13-16, Փի­լի­պե­ցի­նե­րին 4.4-6: Հի­շե­լու հա­մա­րը. «Այլ ինչ­պես գրված է. «Ինչ որ աչ­քը չտե­սավ, ու ա­կան­ջը չլսեց, և մար­դու սիր­տը չըն­կավ, այն Աստ­ված պատ­րաս­ տեց Ի­րեն սի­րող­նե­րի հա­մար» (Ա Կորն­թա­ցի­նե­րին 2.9)։ ­ ուք երբևէ զգա­ցե՞լ եք, որ գտնվում եք մեծ պայ­քա­րի հենց Դ կենտ­րո­նում, բա­րու և չա­րի միջև մղվող մար­տում: Շա­տե­րը, նույ­ նիսկ աշ­խար­հիկ մար­դիկ են զգա­ցել այդ պայ­քա­րի ի­րա­կան լի­նե­լը: Եվ մենք զգում ենք այդ­պես, ո­րով­հետև այն իս­կա­պես գո­յու­թյուն ու­ նի: Մենք մեծ պայ­քա­րի մեջ ենք` բա­րու և չա­րի, Քրիս­տո­սի (բա­րին) և սա­տա­նա­յի (չա­րը) միջև: Այս­պի­սով, կյանքն իս­կա­պես խա­ղարկ­վում է եր­կու ճա­կա­տով: Քրիս­տո­սի և սա­տա­նա­յի միջև հա­կա­մար­տու­թյու­նը մղվում է հա­ մաշ­խար­հա­յին մա­կար­դա­կում, և փաս­տո­րեն` նույ­նիսկ տիե­զե­ րա­կան մա­կար­դա­կում, քա­նի որ հենց երկն­քում էր, որ ա­ռա­ջին ան­գամ սկսվեց այն (­Հայտ­նու­թյուն12.7): Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ի­ րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի այս խառ­նաշ­փո­թու­թյան մեջ մենք կա­րող ենք հեշ­տու­թյամբ կորց­նել Աստ­ծո` այս աշ­խար­հը փրկե­լու ծրագ­րի հա­ մա­պատ­կե­րը: Պա­տե­րազմ­նե­րը, քա­ղա­քա­կան վայ­րի­վե­րում­նե­րը և բ­նա­կան ա­ղետ­նե­րը կա­րող են ա­նօգ­նա­կան սար­սա­փի մեջ պա­հել մեզ: Սա­կայն Աստ­ծո մար­գա­րեա­կան ա­ռաջ­նոր­դու­թյու­նը կա­րող է օգ­նել մտա­պա­հե­լու հա­մա­պատ­կերն այն բա­նի, թե ուր ենք գնում և­ ինչ­պես կա­րող ենք տեղ հաս­նել: ­Մեծ հա­կա­մար­տու­թյու­նը հատ­կա­պես կա­տա­ղի է անձ­նա­կան մա­կար­դա­կում: Մենք բո­լորս մեր ա­մե­նօր­յա կյան­քում բախ­վում ենք հա­վա­տի մար­տահ­րա­վեր­նե­րին, և­ ե­թե չապ­րենք մինչև Հի­ սու­սի երկ­րորդ գա­լուս­տը, մենք նույն­պես կբախ­վենք մահ­վա­նը: Դաս 13․ 127

Այս շա­բաթ մենք կմտո­րենք, թե ինչ­պես կա­րող ենք հանգս­տա­նալ Հի­սու­սի մեջ՝ չնա­յած աշ­խար­հի խառ­նաշ­փոթ վի­ճա­կին և մոտ ա­ պա­գա­յում մեր ճա­կա­տագ­րի ան­հայտ վի­ճա­կին, քա­նի որ եր­կար ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծի պայ­ման­նե­րում ա­մեն ինչ շա՜տ խոս­տում­ նա­լից ու ո­րո­շա­կի է թվում: ՄԻԱՇԱԲԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 19

Վախ­ճա­նի տե­սիլ­քը Ա­մե­նա­տա­րեց ա­շա­կեր­տը, որն ի­րա­պես ե­ղել էր Հի­սու­սի հետ, նստած էր ժայ­ռոտ կղզում՝ բան­տում, շատ հե­ռու այն ա­մե­նից, ին­չը հա­րա­զատ ու սի­րե­լի էր իր հա­մար: Ի՞նչ մտքեր էին պտտվում Հով­ հան­նե­սի ու­ղե­ղում, երբ ի­րեն գտավ այդ ա­մա­յի կղզում։ Ինչ­պե՞ս էր նա հայտն­վել այս­տեղ, այս ի­րա­վի­ճա­կում։ Ի վեր­ջո, նա տե­սել էր, թե ինչ­պես է Հի­սու­սը հե­ռա­նում, տե­սել էր նաև այն­տեղ կանգնած եր­կու հրեշ­տակ­նե­րին, որ ա­սել էին. «Ո՛վ գա­լի­լեա­ցի­ներ, ի՞նչ եք կանգ­նել ու եր­կինք նա­յում։ Այս Հի­սու­սը, որ ձեր մի­ջից եր­կինք համ­ բարձ­վեց, նույն կերպ էլ պի­տի գա, ինչ­պես որ Նրան տե­սաք եր­կինք գնա­լիս» (­Գործք ա­ռա­քե­լոց 1.11)։ ­Բայց դա ե­ղել է շատ ու շատ տա­րի­ներ ա­ռաջ, և Հի­սու­սը դեռևս չի վե­րա­դար­ձել: Իսկ ա­հա մնա­ցած ա­ռաք­յալ­նե­րը, ո­րոնք ներ­կա էին այդ օ­րը, ար­դեն մա­հա­ցել էին, և նրանց զգա­լի մա­սը նա­հա­տակ­վել էր Հի­սու­սին վկա­յե­լու հա­մար: Ե­րի­տա­սարդ ե­կե­ղե­ցին սերն­դա­փո­ խու­թյուն էր ապ­րել և­ այժմ դի­մագ­րա­վում էր թե՛ դրսի սար­սա­փե­ լի հա­լա­ծանք­նե­րին, թե՛ ներ­քին հերձ­վա­ծո­ղա­կան շար­ժում­նե­րին: Հով­հան­նե­սը պետք է որ միայ­նակ, հոգ­նած ու ան­հան­գիստ զգար ի­րեն: Բայց հան­կարծ նրան մի տե­սիլք տրվեց: Ի՞նչ եք կար­ծում, ինչ­պի­սի՞ մխի­թա­րու­թյուն ստա­ցավ նա այդ տե­սիլ­քից: Կար­դա­ցե՛ք Հայտ­նու­թյուն 1.9-19 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Հի­սուսն Իր հետևորդ­նե­րին ա­սել էր. «Եվ ա­հա Ես ձեզ հետ եմ բո­լոր օ­րե­րին մինչև աշ­խար­հի վեր­ջը» (­Մատ­թեոս 28.20)։ Այս խոս­քերն, ան­կաս­կած, քա­ջա­լե­րում էին Հով­հան­նե­սին, երբ դի­ մագ­րա­վում էր իր միայ­նակ աք­սո­րին: Այս տե­սիլ­քը, Հի­սու­սի այս «հայտ­նու­թյու­նը», ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, մեծ մխի­թա­րու­ 128 Դաս 13․

թյուն էր նրա հա­մար, չէ՞ որ Հի­սու­սը՝ «Ալ­ֆան և Օ­մե­գան, Ա­ռա­ջինն ու Վեր­ջի­նը», այժմ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ձևով է մխի­թա­րում աք­սոր­ ված ա­ռաք­յա­լին: Այն, ինչ հետևում է այս հա­մար­նե­րից, այս աշ­խար­հի ա­պա­գա­ յի վե­րա­բեր­յալ տե­սիլք­ներն են: Նրա առջև պատ­կեր­վեց զար­մա­ նահ­րաշ հա­մայ­նա­պատ­կերն այն բա­նի, ին­չը մենք ան­վա­նում ենք քրիս­տո­նեա­կան ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյուն, իսկ ա­ռաք­յա­լի հա­մար դա ա­պա­գա­յի պատ­կերն էր: Եվ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, այդ գա­լիք փոր­ ձու­թյուն­նե­րի ու նե­ղու­թյուն­նե­րի մեջ Հով­հան­նե­սին ցույց տրվեց, թե ինչ­պես կա­վարտ­վի այդ ա­մե­նը. «­Տե­սա նոր եր­կինք ու նոր եր­ կիր, ո­րով­հետև ա­ռա­ջին եր­կինքն ու եր­կիրն ան­ցան, և­ այլևս ծով չկա։ Տե­սա սուրբ քա­ղա­քը՝ նոր Ե­րու­սա­ղե­մը, որ իջ­նում էր երկն­քից՝ Աստ­ծու մո­տից, պատ­րաստ­ված և­ ինչ­պես իր ա­մուս­նու հա­մար զար­դար­ված մի հարս» (­Հայտ­նու­թյուն 21.1-2)։ Այդ մեծ վախ­ճա­նա­բա­նա­կան տե­սիլ­քը, որ Հով­հան­նե­սը շա­րադ­ րեց Հայտ­նու­թյուն գրքում, օգ­նե­ցին նրան վստա­հա­բար հանգս­տա­ նա­լու Աստ­ծո նա­խախ­նա­մու­թյան և խոս­տում­նե­րի մեջ: Կ­յան­քը կա­րող է ծանր լի­նել, իսկ եր­բեմն նույ­նիսկ սար­սա­փազ­ դու: Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ինչ­պե՞ս է այժմ մեզ մխի­թա­րում այն գի­տակ­ցու­թյու­նը, որ Աստ­ված գի­տի ա­պա­գան, և­որ այդ ա­պա­ գան եր­կա­րա­ժամ­կետ հե­ռան­կա­րի ի­մաս­տով բա­րի է: ԵՐ­ԿՈՒ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 20

Հետ­հաշ­վարկ ­Ձի­թեն­յաց լե­ռան վրա Հի­սու­սը կար­ծես լայն վրձնա­հար­ված­ նե­րով նկա­րում էր աշ­խար­հի պատ­մու­թյու­նը՝ ի պա­տաս­խան ա­ շա­կերտ­նե­րի հար­ցի․ «Ա­սա՛ մեզ, ե՞րբ են դրանք լի­նե­լու, և­ ո՞րն է լի­նե­լու Քո գալստ­յան ու աշ­խար­հի վեր­ջի նշա­նը» (­Մատ­թեոս 24.3) ։ Մատ­թեոս 24 գլխում շա­րադր­ված Հի­սու­սի նշա­նա­վոր քա­րոզն ընդգր­կում է ան­խա­փան գոր­ծող պատ­մա­կան ժա­մա­նա­կա­ցույ­ցը` Իր օ­րե­րից մինչև երկ­րորդ գա­լուս­տը և դ­րա­նից հե­տո: Հի­սու­սը կա­մե­նում էր Իր ժո­ղովր­դին ներ­կա­յաց­նել դա­րե­րի մի­ ջով անց­նող աստ­վա­ծա­յին տա­րեգ­րու­թյան ընդ­հա­նուր ուր­վա­գի­ծը վեր­ջին մար­գա­րեու­թյուն­նե­րի հա­մար, որ­պես­զի ժա­մա­նակ­նե­րի վեր­ջում ապ­րող­նե­րը կա­րո­ղա­նան պատ­րաստ­վել եզ­րա­փա­կիչ ի­ րա­դար­ձու­թյա­նը։ Նա կա­մե­նում է, որ մենք կա­րո­ղա­նանք հու­սա­ Դաս 13․ 129

լիո­րեն ու վստա­հու­թյամբ հանգս­տա­նալ Իր սի­րո մեջ նույ­նիսկ այն ժա­մա­նակ, երբ շուրջ­բո­լորն ա­մեն ինչ փլուզ­վում է: Ադ­վեն­տիստ­նե­րը լավ գի­տեն Դա­նիել մար­գա­րեի գրքի խոս­քե­ րը, որ վե­րա­բե­րում են վշտի ժա­մա­նա­կին`«­Տագ­նա­պի ժա­մա­նակ կլի­նի, որ­պի­սին չի ե­ղել ազ­գի գո­յա­նա­լուց մինչ այդ ժա­մա­նա­կը» (­Դա­նիել 12.1): Հի­սու­սը կա­մե­նում է, որ մենք ապտ­րաստ լի­նենք այն ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րին, ո­րոնք նա­խոր­դե­լու են Իր երկ­րորդ գա­ լուս­տին: Ինչ­պի­սի՞ն կլի­նի Նրա գա­լուս­տը: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք խու­սա­ փել խաբ­ված լի­նե­լուց: Կար­դա­ցե՛ք Մատ­թեոս 24.4-8, 23-31 հա­մար­նե­րը: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Հի­սու­սի գա­լուս­տը կլի­նի բա­ռա­ցի ի­րա­դա­ձու­թյուն ժա­մա­նակ­ նե­րի վեր­ջում: Հաշ­վի առ­նե­լով Նրա վե­րա­դար­ձի հետ կապ­ված մար­գա­րեու­թյուն­նե­րի, ինչ­պես նաև Հի­սու­սի քա­րոզ­նե­րի ծա­վա­լը՝ դա իս­կա­պես կարևոր հարց է: Երբ վեր­ջին ան­գամ հա­մաշ­խար­հա­յին բնույ­թի կլի­մա­յա­կան ա­ղետ տե­ղի ու­նե­ցավ, ամ­բողջ աշ­խար­հում ը­նա­մե­նը ութ մարդ էին պատ­րաստ դրան: Երկ­րորդ գա­լուս­տի անս­պա­սե­լիու­թյու­նը Հի­սու­սը հա­մա­մա­տում է այդ ի­րա­դար­ձու­թյան` ջրհե­ղե­ղի հետ (­Մատ­թեոս 24.37-39): Թեև ոչ ոք չգի­տի երկ­րորդ գա­լուս­տի օ­րը կամ ժա­մը (­Մատ­թեոս 24.36), Աստ­ված մեզ մար­գա­րեա­կան հետ­հաշ­ վարկ է տվել, որ կա­րո­ղա­նանք հաս­կա­նալ, թե ինչ է տե­ղի ու­նե­նում մեզ շրջա­պա­տող աշ­խար­հում: ­Մեզ դեր է տրված` լի­նե­լու այս մար­գա­րեա­կան դրա­մա­յում: Ո՞րն է մեր մաս­նակ­ցու­թյու­նը: Կենտ­րո­նա­ցե՛ք Մատ­թեոս 24.914 հա­մար­նե­րի վրա։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Այս տիե­զե­րա­կան հա­կա­մար­տու­թյան մեջ մենք ա­վե­լին ենք, քան պար­զա­պես դի­տորդ­ներ: Մենք պետք է լի­նենք ե­ռան­դուն մաս­ նա­կից­ներ և տա­րա­ծենք Ա­վե­տա­րա­նը մինչև աշ­խար­հի ծայ­րե­րը, ին­չը նշա­նա­կում է, որ մենք նույն­պես կբախ­վենք հա­լա­ծանք­նե­րի: Ի՞նչ է նշա­նա­կում «համ­բե­րել մինչև վերջ»: Ինչ­պե՞ս ենք ա­նում դա: Ի՞նչ ընտ­րու­թյուն պետք է ա­նենք ա­մեն օր, որ­պես­զի չտա­ պալ­վենք, ինչ­պես շա­տերն են ա­րել և­ինչ­պես շա­տե­րը կա­նեն: 130 Դաս 13․

Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 21

Ար­ժե­քա­վոր ցու­ցում­ներ Պատ­մու­թյան մար­գա­րեա­կան հա­մայ­նա­պատ­կե­րը մեզ թույլ չի տա­լիս պար­զա­պես նստել և­ ո­չինչ չա­նել, մինչ ի­րա­դար­ձու­թյուն­ նե­րը զար­գա­նում են, ի­րա­դար­ձու­թյուն­ներ, ո­րոնց մենք իս­կա­պես չենք կա­րող վե­րահս­կել: Որ­քան հա­ճախ ենք այս­պի­սի վե­րա­բեր­ մունք դրսևո­րում. «­Շատ լավ, վեր­ջին ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը տե­ ղի են ու­նե­նա­լու այն­պես, ինչ­պես կան­խա­տես­ված է, այդ դեպ­քում ի՞նչ կա­րող ենք ա­նել, բա­ցի պար­զա­պես դրանց հետ հա­մա­հա­վա­ սար քայ­լե­լուց: Ի վեր­ջո, ի՞նչ կա­րող եմ ա­նել ես միայ­նակ»: ­Սա­կայն դա այն չէ, թե ինչ­պես պետք է քրիս­տոն­յա­նե­րը վե­ րա­բեր­վեն ի­րենց շրջա­պա­տող աշ­խար­հին և հատ­կա­պես վեր­ ջին ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րին: Հայտ­նու­թյուն 14 գլուխն ա­սում է, որ պատ­մու­թյան այս ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նում մենք պետք է մարդ­կանց պատ­մենք Աստ­ծո դա­տաս­տա­նի մա­սին և նրանց օգ­նենք՝ պատ­ րաստ­վե­լու Հի­սու­սի երկ­րորդ գա­լուս­տին: ­Կար­դա­ցե՛ք Հայտ­նու­թյուն 14.6-12 հա­մար­նե­րը: Ին­չի՞ մա­սին է այդ հատ­վա­ծը, և­ ի՞նչ պետք է հռչա­կենք աշ­խար­հին: Ին­չո՞ւ է այս լուրն այդ­քան հրա­տապ: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Որ­պես ադ­վեն­տիստ­ներ՝ մենք հա­վա­տում ենք, որ «ներ­կա ժա­ մա­նա­կի ճշմար­տու­թյու­նը» (Բ Պետ­րոս 1.12) գտնվում է հատ­կա­ պես Հայտ­նու­թյան այդ հա­մար­նե­րի մեջ, ո­րը մենք ան­վա­նում ենք «Ե­րեք հրեշ­տակ­նե­րի լուր»: Այս­տեղ է գտնվում այն կարևո­րը, ո­րը մենք պետք է հռչա­կենք երկ­րա­յին պատ­մու­թյան վեր­ջին ժա­մա­նա­ կաշր­ջա­նում: Ու­շադ­րու­թյո՛ւն դարձ­րեք, որ այն սկսվում է «հա­վի­տե­նա­կան ա­ վե­տա­րա­նով», Քրիս­տո­սի մահ­վան և հա­րու­թյան հրա­շա­լի լու­րով, ո­րի վրա հեն­վում է փրկու­թյան մեր միակ հույ­սը: Այս­տեղ կա ևս մեկ լուր` «Ո­րով­հետև Նրա դա­տաս­տա­նի ժա­մը ե­կել է» (­Հայտ­նու­թյուն 14.7), հզոր ու­ղե­նիշ, ո­րը ցույց է տա­լիս ժա­մա­նակ­նե­րի վախ­ճա­նը: Ա­պա հետևում է կո­չը՝ երկր­պա­գե­լու Նրան, «Ով ստեղ­ծել է եր­կինքն ու եր­կի­րը», ո­րը նման չէ այն մարդ­կանց հան­դեպ սար­սա­փազ­դու նա­խազ­գու­շաց­մա­նը, ո­րոնք մնա­ցել են Բա­բե­լո­նում և­երկր­պա­գում են «գա­զա­նին ու նրա պատ­կե­րին»: Եվ, վեր­ջա­պես, այն­տեղ պատ­ Դաս 13․ 131

կեր­վում է Աստ­ծո վեր­ջին ժա­մա­նակ­նե­րի ժո­ղո­վուր­դը` «Այս­տեղ է սուր­բե­րի համ­բե­րու­թյու­նը, ո­րոնք պա­հում են Աստ­ծո պատ­վի­րան­ ներն ու Հի­սու­սի հա­վա­տը»: ­Կար­դա­ցե՛ք 14.11 հա­մա­րը: Ի՞նչ է ա­սում այն գա­զա­նին ու նրա պատ­կե­րին երկր­պա­գող­նե­րի հանգս­տի բա­ցա­կա­յու­թյան մա­սին: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Ոչ մի հան­գի՞ստ գի­շեր ու ցե­րեկ նրանց հա­մար, ով­քեր երկր­ պա­գում են գա­զա­նին ու նրա պատ­կե­րին: Թեև տար­բեր մո­տե­ցում­ ներ կան, թե ինչ է հստակ նշա­նա­կում այդ միտ­քը, սա­կայն բո­լո­րը կա­րող են հա­մա­ձայ­նել, որ այս ժո­ղո­վուր­դը չու­նի հանգս­տի այն փոր­ձա­ռու­թյու­նը, որն Աստ­ված է ա­ռա­ջար­կում Ի­րեն հա­վա­տա­րիմ մնա­ցող­նե­րին: Ի՞նչ եք կար­ծում, ին­չո՞ւ է «հա­վեր­ժա­կան ա­վե­տա­րա­նը» ե­րեք հրեշ­տակ­նե­րի լու­րի ա­ռա­ջին մա­սը: Ին­չո՞ւ պետք է միշտ մեր առջև պա­հենք այս հրա­շա­լի ճշմար­տու­թյու­նը, մինչ աշ­խար­հին հռչա­կում ենք այս լու­րե­րը: Ինչ­պե՞ս է Ա­վե­տա­րա­նը հաս­կա­նալն ազ­դում մեր հանգս­տի վրա։ ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 22

Հանգ­չի՛ր խա­ղա­ղու­թյամբ Ար­դեն եր­կար հար­յու­րամ­յակ­ներ քրիս­տոն­յա­նե­րը սպա­սում են Քրիս­տո­սի վե­րա­դար­ձին: Դա, հի­րա­վի, մեր ամ­բողջ հույ­սե­րի գա­ գաթ­նա­կետն է. և­ոչ միայն մեր, այլև Աստ­ծո բո­լոր հա­վա­տա­րիմ­նե­ րի, որ ապ­րել են ողջ երկ­րա­յին պատ­մու­թյան ըն­թաց­քում: Կար­դա­ցե՛ք Եբ­րա­յե­ցի­նե­րին 11.13-16 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ խոս­ տում կա այս­տեղ ոչ միայն նախ­կի­նում ապ­րած ժո­ղովր­դի, այլև մեզ հա­մար: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Շատ ա­ռում­նե­րով այս հա­մար­նե­րը ի­մաստ չէին ու­նե­նա, ե­թե մահ­վան մա­սին ընդ­հա­նուր և տա­րած­ված տե­սա­կետ­նե­րը ճիշտ լի­նեին: Ին­չի՞ մա­սին է խոս­վում այս հատ­վա­ծում․ այս ժո­ղո­վուր­դը. «հա­վա­տի մեջ մե­ռան՝ ա­ռանց խոս­տում­ներն ստա­նա­լու»։ Նրանք մա­հա­ցել են և­արդ­յո՞ք եր­կինք են բարձ­րա­ցել և Հի­սու­սի հետ միա­ սին վա­յե­լում են ի­րենց մեծ պարգևը: Օ­րի­նակ, երբ մկրտա­կան 132 Դաս 13․

քա­րո­զիչ Բիլ­լի Գրե­մը մա­հա­ցավ, հա­ճախ կա­րե­լի էր լսել, որ նա երկն­քում է, Հի­սու­սի հետ միա­սին: Այս տե­սա­կե­տի մեջ ան­գամ հեգ­նանք կա, ո­րով­հետև երբ որևէ մե­կը մա­հա­նում է, մենք լսում ենք` «­Թող հանգ­չի խա­ղա­ղու­թյամբ»: Բայց ի՞նչ է կա­տար­վում ի­րա­կա­նում։ Արդ­յո՞ք այս­պի­սի մար­դիկ հանգս­տա­նում են խա­ղա­ղու­թյան մեջ, թե՞ նրանք երկն­քում են և­ ա­նում են այն ա­մե­նը, ին­չը են­թադր­վում է (օ­րի­նակ, հետևում են այս­տեղ կա­տար­վող բո­լոր «զվար­ճու­թյուն­նե­րին»): Ինչ­պե՞ս է Հի­սու­սը նկա­րագ­րում մա­հը: Կար­դա­ցե՛ք Հով­հան­նես 11.11 հա­մա­րը։ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Նրանց «խա­ղա­ղու­թյան մեջ» հանգս­տա­նա­լու գա­ղա­փա­ րը վստա­հա­բար այն ճշմար­տու­թյունն է, թե ինչ է տե­ղի ու­նե­ նում մա­հից հե­տո: Մա­հա­ցած­ներն իս­կա­պես հանգս­տի մեջ են: «­Հա­վա­տաց­յա­լի հա­մար մահն այն­քան էլ մեծ խնդիր չէ: Քրիս­տո­սը մահ­վան մա­սին խո­սում է պար­զա­պես որ­պես մի կարճ ակն­թար­ թի: «Ե­թե մար­դը պա­հի Իմ խոս­քե­րը, Նա եր­բեք մահ չի տես­նի, նա եր­բեք մահ չի ճա­շա­կի»: Քրիս­տոն­յա­յի հա­մար մահն ըն­դա­մե­նը քուն է, լռու­թյան և խա­վա­րի մի ակն­թարթ։ Կ­յան­քը Քրիս­տո­սի հետ թաքն­ված է Աստ­ծո մեջ, և «երբ Քրիս­տո­սը՝ մեր կյան­քը, հայտն­վի, այն ժա­մա­նակ դուք էլ Նրա հետ փառ­քով կհայտն­վեք» (­Հով­հան­նես 8.51, Կո­ղո­սա­ցի­նե­րին 3.4) (Է. Ուայթ, «­Դա­րե­րի փա­փագ», էջ 787): Հի­սու­սը մար­դու վի­ճա­կը հա­մե­մա­տում է մահ­վան և հա­րու­թյան ա­ռա­վո­տի միջև գտնվող ան­գի­տա­կից քնի հետ (­Հով­հան­նես 11.11, 14), սա­կայն Նա նաև շեշ­տադ­րում է, որ թե՛ փրկված­նե­րը և թե՛ կոր­ չող­նե­րը ի­րենց վարձ­քը կստա­նան հա­րու­թյու­նից հե­տո (­Հով­հան­նես 5.28-29): Նա շեշ­տեց մահ­վա­նը պատ­րաստ լի­նե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­ թյու­նը, երբ էլ որ այն տե­ղի ու­նե­նա: Ինչ­պե՞ս եք մխի­թար­վում՝ ի­մա­նա­լով, որ ձեր մա­հա­ցած սի­րե­լի­ ներն այժմ հանգս­տի մեջ են: ՀԻՆԳ­ՇԱԲ­ԹԻ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 23

Միշտ Տի­րո­ջով ու­րա՛խ ե­ղեք Մեր սմարթ­ֆոն­նե­րում ա­մե­նա­շատ օգ­տա­գործ­վող հա­վել­ված­ նե­րից մե­կը Գուգլ քար­տեզ­ներն են: Մե­զա­նից շա­տե­րը չեն կա­րող Դաս 13․ 133

հի­շել, թե ինչ են ա­րել նախ­քան աշ­խար­հագ­րա­կան տե­ղե­կատ­վա­ կան հա­մա­կար­գե­րի (­Ջի պի էս) վրա հիմն­ված քար­տեզ­նե­րի առ­կա­ յու­թյու­նը: Մենք, մի­գու­ցե, նյար­դայ­նա­նում ենք, երբ շարժ­վում ենք դե­պի այն վայ­րը, որ­տեղ նախ­կի­նում եր­բեք չենք ե­ղել, սա­կայն մեր հե­ռա­խոս­նե­րում գտնվող աշ­խար­հագ­րա­կան տե­ղե­կատ­վա­կան հա­մա­կար­գե­րի օգ­նու­թյամբ կա­րող ենք վստա­հո­րեն ճա­նա­պարհ ընկ­նել և գտ­նել մեր ու­զած ճա­նա­պար­հը ցան­կա­ցած ան­ծա­նոթ քա­ղա­քում: Կա­րո՞ղ է այս­պի­սի վստա­հու­թյու­նը լի­նել օ­րի­նակն ու պատ­կերն այն հանգս­տի, որ Աստ­ված կա­մե­նում է մեզ տալ Իր մար­գա­րեա­կան ժա­մա­նա­կա­ցույ­ցով: Եր­բեմն մենք կա­րող ենք սխալ հաս­ցե մուտ­քագ­րել մեր հա­վել­ ված­նե­րում, կամ ո­րո­շենք չհետևել ցու­ցում­նե­րին՝ մտա­ծե­լով, որ ա­ վե­լի կարճ ճա­նա­պարհ գի­տենք: Ցան­կա­ցած դեպ­քում մենք կա­րող ենք հայտն­վել մի տեղ, որ­տեղ չէինք ցան­կա­նա հայտն­վել։ ­Կար­դա­ցե՛ք Փի­լի­պե­ցիս 4.4-6 հա­մար­նե­րը: Ի՞նչ է ա­սում Պո­ ղոսն այն ճա­նա­պար­հի մա­սին, որ­տեղ կու­նե­նանք ճշմա­րիտ հան­գիստ, ճշմա­րիտ խա­ղա­ղու­թյուն նույ­նիսկ այս տան­ջա­հար և ցա­վե­րով լի աշ­խար­հում: ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ­Պո­ղոսն այս հատ­վա­ծում չի ա­սում, որ պետք է միշտ ու­րա­խա­ նալ, բո­լոր տե­սա­կի փոր­ձու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ, նա ա­սում է. «­Միշտ Տի­րո­ջով ու­րա՛խ ե­ղեք »: Ան­կախ մեր ներ­կա ի­րա­վի­ճա­կից, ան­կախ այն բա­նից, թե ինչ փոր­ձու­թյուն­նե­րի ենք դի­մագ­րա­վում, երբ գտնվում ենք Աստ­ծո մեջ, Նրա բա­րու­թյան, սի­րո և խա­չի վրա մեզ հա­մար կա­տա­րած զո­հա­բե­րու­թյան մեջ, մենք կա­րող ենք ու­ րա­խա­նալ Նրա­նով և խա­ղա­ղու­թյուն ու­նե­նալ մեր հոգ­նած ան­ձե­ րի հա­մար: Աստվածաշնչի համաների տրա­մադ­րու­թյունն ան­գամ հանգստի ու խա­ղա­ղու­թյան է տրա­մադ­րում և մ­նա­յուն հույ­սի այն բա­նի հան­ դեպ, ին­չը գո­յու­թյուն ու­նի այս աշ­խար­հից դուրս։ Պատ­կե­րաց­րեք նաև, թե ինչ­պի­սի հան­գիստ կլի­նի մեր հո­գում, ե­թե կա­րո­ղա­նանք ոչ մի բա­նի հա­մար չմտա­հոգ­վել: Սա հա­զիվ թե ի­րա­տե­սա­կան լի­նի այս աշ­խար­հում ապ­րող որևէ մե­կի հա­մար (նույ­նիսկ Պո­ղո­սը բա­վա­կա­նա­չափ հոգ­սեր ու ան­հանգս­տու­թյուն­ ներ ու­ներ), սա­կայն այ գի­տակ­ցու­թյու­նը, որ սի­րող Աստ­վածն, ի վեր­ջո, ի­րա­վի­ճա­կի տերն է և կփր­կի մեզ Իր թա­գա­վո­րու­թյան հա­ 134 Դաս 13․

մար, ան­կաս­կած, օգ­նում է ճիշտ տե­սանկ­յու­նից նա­յե­լու մեզ ան­ հանգս­տաց­նող հար­ցե­րին: «­Տե­րը մոտ է»: Սա նշա­նա­կում է, որ Նա միշտ մեզ հետ է, և հենց փա­կենք մեր աչ­քերն ու հանգս­տա­նանք մահ­վան քնի մեջ, հա­ջորդ բա­նը, որ կտես­նենք, Քրիս­տո­սի վե­րա­դար­ձը կլի­նի: Ան­կաս­կած է, որ կյան­քը լի է լար­վա­ծու­թյուն­նե­րով, փոր­ձու­թյուն­ նե­րով և պայ­քա­րով: Մե­զա­նից որևէ մե­կը չի կա­րող խու­սա­փել դրան­ցից, այդ թվում Պո­ղոս ա­ռաք­յա­լը (տե՛ս Բ Կորն­թա­ցի­նե­րին 11): Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, նա ու­զում է մեզ ա­սել, որ ան­գամ այս պա­հին կրած դառ­նու­թյուն­նե­րի մեջ, ո­րոնց համ­բե­րում ու դի­մա­նում ենք, կա­րող ենք ու­րա­խա­նալ նրա­նով, ինչ ար­դեն տրված է Քրիս­տո­սի մի­ջո­ցով, և մենք, ան­կաս­կած,խա­ղա­ղու­թյուն կգտնենք մեր ան­ձե­ րի հա­մար: ­Մեկ ան­գամ ևս կար­դա­ցե՛ք Փի­լի­պե­ցի­նե­րին 4.4-6 հա­մար­նե­րը: Ինչ­պե՞ս կա­րող եք այդ հրա­շա­լի խոս­քե­րը կի­րա­ռել ձեր կյան­ քումև հենց հի­մա` չնա­յե­լով փոր­ձու­թյուն­նե­րին ու նե­ղու­թյուն­ նե­րին, ո­րոնց ստիպ­ված եք բախ­վել: ՈՒՐ­ԲԱԹ

ՍԵՊ­ՏԵՄ­ԲԵ­ՐԻ 24

Հետագա ուսումնասիրության համար «­Մենք բո­լորս ցան­կա­նում ենք ան­մի­ջա­պես և­ ուղ­ղա­կիո­րեն ստա­նալ մեր ա­ղոթք­նե­րի պա­տաս­խան­նե­րը: Եվ հու­սալք­վե­լու փոր­ ձու­թյանն ենք են­թարկ­վում, երբ պա­տաս­խա­նը հե­տաձգ­վում է կամ գա­լիս է անս­պա­սե­լի ձևով: Բայց Աստ­ված չա­փա­զանց ի­մաս­տուն ու բա­րի է, որ­պես­զի մեր ա­ղոթք­նե­րին պա­տաս­խա­նի հենց այն ժա­ մին և­ այն ձևով, ո­րը մենք ենք փա­փա­գում: Նա մեզ հա­մար շատ ա­վե­լին է ա­նում, քան մեր բո­լոր ցան­կու­թյուն­ներն ի­րա­կա­նաց­նելն է: Եվ ո­րով­հետև մենք վստա­հում ենք Նրա ի­մաս­տու­թյանն ու սի­ րուն, չպետք է խնդրենք, որ զի­ջի մեր կամ­քին, այլ պետք է ձգտենք հաս­կա­նալ Նրա մտադ­րու­թյունն ու գոր­ծենք ըստ դրա: Մեր ցան­ կու­թյուն­ներն ու հե­տաքրք­րու­թյուն­նե­րը պետք է կոր­չեն Նրա կամ­ քի մեջ» (Է. Ուայթ, Ա­վե­տա­րա­նի գոր­ծիչ­ներ, էջ 219): ­Մի փոքր ժա­մա­նակ էլ, և Հի­սու­սը կգա փրկե­լու Իր որ­դի­նե­րին և­ ա­վար­տե­լու ան­մա­հու­թյա­նը հպվե­լու նրանց ըն­թաց­քը… Գե­րեզ­ ման­նե­րը կբաց­վեն, և նն­ջեց­յալ­նե­րը կհառ­նեն հաղ­թա­կան՝ բա­ ցա­կան­չե­լով` «Ո՛վ մահ, ո՞ւր է քո խայ­թո­ցը, գե­րեզ­մա՛ն, ո՞ւր է քո Դաս 13․ 135

հաղ­թու­թյու­նը»։ Եվ մեր սի­րե­լի­նե­րը, որ ննջում են Հի­սու­սում, դուրս կգան` հա­գած ան­մա­հու­թյու­նը» (Է. Ուայթ, Ա­ռաջ­նոր­դու­թյան խոր­ հուրդ­ներ, էջ 350): Հար­ցեր քննարկ­ման հա­մար

1. Խոր­հե­ցե՛ք մեծ պայ­քա­րի ի­րա­կա­նու­թյան մա­սին։ Որ­տե՞ղ եք տես­նում մեծ պայ­քարն այս աշ­խար­հում: Իսկ ձեր անձ­նա­կան կյան­քո՞ւմ: Չե՞ք կար­ծում, որ այն իս­կա­պես շատ ի­րա­կան է: Այն շատ ա­վե­լի ի­րա­կան է, քան շա­տերն են կար­ծում, ո­րով­ հետև շա­տե­րը չեն հա­վա­տում սա­տա­նա­յի տա­ռա­ցի գո­յու­թյա­ նը: Ին­չո՞ւ է մեծ պայ­քա­րի ի­րա­կան լի­նե­լը հաս­կա­նալն այդ­քան կարևոր մեր աշ­խար­հի վի­ճա­կը հաս­կա­նա­լու հա­մար: Եվ ին­չո՞ւ է մեզ այն­քան մխի­թա­րում այն գի­տակ­ցու­մը, թե ինչ­պես է ա­ վարտ­վե­լու այս մեծ պայ­քա­րը: 2. ­Մար­գա­րեու­թյու­նը կա­րող է մեզ մո­լո­րեց­նել, ե­թե փոր­ձենք հե­ ռա­նալ նրա­նից, ինչ հստա­կո­րեն ներ­կա­յաց­ված ու հայտն­ ված է: Որ­քա՞ն հա­ճախ են ե­կե­ղե­ցու ան­դամ­նե­րը հայտն­վում խնդիր­նե­րի մեջ, երբ գու­շա­կու­թյուն­ներ են ա­նում այն ի­րա­դար­ ձու­թյուն­նե­րի վե­րա­բեր­յալ, ո­րոնք չեն կա­տար­վել կամ հա­վա­ տում են մարդ­կանց այն­պի­սի կան­խա­գու­շա­կու­թյուն­նե­րին, ո­ րոնք տե­ղի չեն ու­նե­նա­լու: Ինչ­պե՞ս կա­րող ենք պաշտ­պան­վել՝ նման ծու­ղակ­նե­րի մեջ չընկ­նե­լու հա­մար: 3. ­Դա­սա­րա­նում անդ­րա­դար­ձե՛ք Հայտ­նու­թյուն 14.9-11 հա­մար­ նե­րին և­ այն հար­ցին, թե ով­քեր են երկր­պա­գում գա­զա­նին ու նրա պատ­կե­րին և հան­գիստ չու­նեն: Ի՞նչ կա­րող է դա նշա­նա­ կել: 4. ­Վի­ճա­հա­րույց հար­ցե­րից մե­կը, որ քննարկ­վում է ե­կե­ղե­ցում, այն է, թե ինչ դեր ենք խա­ղում կամ չենք խա­ղում, երբ Քրիս­ տո­սի վե­րա­դարձն այն­քան մոտ է: Ան­կախ ձեր դիր­քո­րո­շու­մից, ին­չո՞ւ է կարևոր մեր ե­ռան­դուն մաս­նակ­ցու­թյու­նը Հի­սու­սի երկ­ րորդ գա­լուս­տի լու­րը տա­րա­ծե­լու գոր­ծում։

136 Դաս 13․