2010 urria #34

bigarren hezkuntza, batxilergo eta lanbide heziketako aldizkaria

#34 2010ko urria

Berrikuntza ugariko ikasturtea Ikastaro berria hasi da jadanik eta honekin batera hainbat berrikuntza.

Esaterako, Herritartasunerako hezkuntza irakasgaia ezarri da, teknologia berriak iristen ari dira, eta 40 eskolek hiru hizkuntzak partekatuko dituzte. Hori bai, badira ere mantentzen diren gauzak, hots D matrikulen hazkundea eta gainera...

Azterketak gainditzeko gakoak 05. orria Hizkuntzak ateak irekitzen 06. orria Lanbide Heziketako tituludunak behar dira 10. orria Internetek makina bat aukera ematen ditu 14. orria Lana aurkitu ezean jarraitu ikasten 15. orria ... eta iGazte, Esku Hartu, BGazte, Giza Eskubideak

IDIOMAS AU PAIR PRACTICAS Aﾃ前 ESCOLAR en el extranjero y en Getxo

ACADEMIA BEHAL Av. Basagoiti, 42 ALGORTA (Bizkaia) Tlf. 944910012 behal@behal.com www.behal.com

02 • 2010eko urria

Hezkuntza eta trebakuntza

Berrikuntzaz beteta dator ikasturte berria

Ikastaro berria hasi da jadanik eta honekin batera hainbat berrikuntza. Esaterako, Herritartasunerako hezkuntza irakasgaia ezarri da, teknologia berriak iristen ari dira, eta 40 eskolek hiru hizkuntzak partekatuko dituzte. Hori bai, badira ere mantentzen diren gauzak, hots D matrikulen hazkundea

I

railak 7. Data honetan hasi ziren klaseak Euskadiko ia eskola gehienetan eta ikasleek bederatzi hilabete izango dituzte ezaguera berriak barneratzeko, beste ikasleekin elkarri eragiteko eta irakasle berriak ezagutzeko.

Azken urteotan gertatu bezala, ikasturte honetan ere hizkuntzak protagonistak izango dira, izan ere, aurten, 40 zentrutan marko hirueleduna ezarri da eta D ereduan matrikulatzen diren ikasle kopuruak ere hazten jarraitzen du. Hala eta guztiz ere, ikasturte honek badu beste berezitasun bat, halaber, Herritartasunerako Hezkuntza irakasgaia geletan izango da, bederen, astean behin.

Honen inguruan hitz egin zuen, batik bat, Isabel Celaá Hezkuntza Sailburuak irailaren lehenan Gasteizko San Martin eskola publikoan egindako 2010/11 ikasturtearen hasiera ekitaldi ofizialean. Sailburuak nabarmendu bezala “gazteek balioetan hezi behar dute”. Era berean, Herritartasunerako Hezkuntzaz mintzatzean, bere baitan dagoen Elkarbizitza Demokratikoa eta Terrorismoaren Deslegitimazioaren Planaz ere aritu zen. Celaáren esanetan, plan honen xedea “terrorismoaren biktimen aldeko enpatia sustatzea” da.

Herritartasunerako Hezkuntza Lehen Hezkuntzan esperientzietan oinarrituko da eta Bigarren Hezkuntzan hausnarke-

ARGITARATZAILEAK

KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi ERREDAKZIOA: Cristina Domínguez, Ana Belén Sánchez y José Poza DISEINUA: JP ARGAZKIAK: Markel Redondo / Unibertsitateko Aldizkaria / Eurocampus / Shareak ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. 94 424 75 94.

Posta-e: elperiodico@unionline.info LEGE GORDAILUA: BI - 716 - 09

BABESTEN DUTE KULTURA SAILAK (KULTURA SAILA. HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA)

DIRUZ LAGUNDUTAKOA

EKINTZA HONEK BIZKAIKO FORU ALDUNDIAREN KULTURA SAILAREN LAGUNTZA JASO DU

Hezkuntza eta trebakuntza

2010eko urria

• 03

DBH eta DBHO-ko (BATX-LH-ZI) Ikasleak ereduka 140.000

120.000

100.000

80.000

60.000

40.000

20.000

0

A

B

D

X

Guztira

2004/05

62.436

18.774

52.201

683

134.094

2005/06

57.272

19.041

53.951

661

130.925

2006/07

53.180

19.116

55.237

718

128.251

2007/08

49.151

19.665

56.023

724

125.563

2008/09

46.849

20.646

58.110

697

126.302

2009/10

46.116

21.330

60.879

752

129.077

2010/2011

45.632

21.545

63.494

742

131.413

DBH DBHO (Batx/LH/ZI)

tak egiteko formatuan izango da. Sailburuak azaldutakoaren arabera, zentru bakoitzak biktimekiko enpatia zein bide jarraituz lor daitekeen aztertu beharko du. Ildo horretan, Eusko Jaurlaritzak irakasleei zuzendutako mintegi bat antolatuko du irakasgai honen orientabide gisa. “Hori bai, ez dugu inoiz esango zein eskolek onartzen duten terrorismoaren biktimen inguruko testigantzak jasotzea” gehitu zuen Sailburuak, zentru bakoitzaren intimitatea errespetatzearren. “Zentru bakoitzak autonomia izango du enpatia hori era fisikoan edo birtualean bultzatzeko”, gehitu zuen.

Eskola 2.0 Hezkuntza Sailatik aurreko ikasturtean martxan ezarritako eskola 2.0 ekimenarekin jarraituko dutela baieztatu dute. Izan ere, hiruhilabete honetan zehar 19.000 ikasleentzako 18.000 ordenagailu eramangarri ezarriko dituztela azaldu dute. Iazko ordenagailuak aurten 6. mailan diren ikasleek erabiliko dituzte eta aurten 5. mailako ikasleei berriak emango zaizkie. Badirudi hurrengo urtean Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako lehenengo mailako ikasleek izango dituztela ordenagailuak programa hurrengo urtean ere jarraituz gero.

Iturria: Eusko Jaurlaritza

Hizkuntzak, marko hiruelebiduna dela medio, eta Herritartasunerako Hezkuntza dira ikasturte berriaren protagonista nagusiak

Eskola 2.0 programa aurrera darrai.

Ordenagailu berriak ezezik gela teknologikoetan ere inbertsioak egingo dira

D Eredua nagusi izaten jarraitzen du, batez ere, DBH eta Batxilergoan.

Aurten D ereduan matrikulatutako ikasle kopurua %1,2an hazi da

Gobernu espainiarrak Euskadiko Hezkuntza Sailari 5,6 milioi euro eskainiko dizkio gela teknologikoak ezartzeko. Hortaz, Hezkuntza Sailetik aurten pizarra elektronikoak eta abarrekoak ere ezarriko direla aditzera eman da.

Halaber, Celaák ikasturte hasiera honetan irakasleen lanpostuei edo plazei garrantzi handia eman dio. “Ez da egia irakaslegoen plaza ugari betetzeke daudenik”, esan zuen irmo. Bere esanetan, eskola publikoetako irakasleak bere lanpostuetan daude eta ikasturte hasieran ez da irakasle eskasiarik izan.

Isabel Celaák azaldu bezala, Haur Hezkuntza, Lehen Hezkuntza eta Bi-

garren Hezkuntzako lehenengo zikloko irakasleek uztailan bazekiten zein zentrutan egingo zuten lan eta soilik %10ak itxaron behar izan du abuztu amaierarte zein zentrotan egingo zuen lan jakiteko.

latu dira, Batxilergoan 20.480 ikasle, ZIan 414 eta Lanbide Heziketan 28.649 ikasle (Erdi Mailan 11.440 eta Goi Mailan 17.209).

Lurraldeka, DBHn Bizkaian 37.166 ikasle matrikulatu dira, 24.857 Gipuzkoan eta 10.847 Araban. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako Ondorengo (DBHO) hezkuntzari dagokionez, matrikulazioak 29.533, 19.906 eta 9.104 izan dira, hurrenez hurren.

Ereduka banaketak egitean, berriro ere D (dena euskaraz gaztelania eta ingelesa irakasgaiak izan ezik) eredua nagusi dela azpimarra daiteke, behintzat DBHn eta Batxilergoan. Hain zuzen, %1,2ko igoera izan du D ereduak aurreko ikasturtearekiko. Gauzak

Matrikulazioak Ikasturte berrian ohikoa da matrikulazioen balantzea egitea. Matrikulazioen datu ofizialak oraindik osatu gabe daude, alabaina, Hezkuntza Sailak aurrematrikulatuen gaineko datuak ezagutzera eman zituen irailan.

Guztira, Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan (DBH) 72.870 ikasle matriku-

04 • 2010eko urria

Hezkuntza eta trebakuntza

Ikasturte honetan, lehen aldiz, zentro publikoetan matrikulatutako ikasleak nagusi dira

horrela, DBHn A ereduan (dena gaztelaniaz euskara eta ingelesa izan ezik) 11.052 ikasle matrikulatu dira; B ereduan (gaztelania eta euskara partekatzen da) 20.628 ikasle, D ereduan 40.646 ikasle eta X (aldi baterako Euskadin daudenentzako gelak) ereduan 544.

Batxilergoari dagokionez, A ereduan 13.258 ikasle matrikulatu dira, B ereduan 417, D ereduan 15.607 eta 198 X ereduan.

Aitzitik, Lanbide Heziketan datuak bestelakoak dira. Izan ere, A eredua da nagusi. Hain zuzen, ia dena gaztelaniaz ikasiko duten ikasleak 12.353 dira eta ia dena euskaraz, berriz, 4.473.

Lurralde Historikoak erkatutuz, soilik Gipuzkoan D eredua nagusi da DBHn eta Batxilergoan. Bizkaian eta Araban D eredua nagusi da DBHn baina ez horrela Batxilergoan. DBHn, hiru lurraldeetan B ereduak nahiko indarra du D ereduarekin batera eta Batxilergoan eta Lanbide Heziketan B ereduak ikasle gutxi ditu.

Gipuzkoan kasu, DBHn A ereduan 832 ikasle matrikulatu dira, B ereduan 6.454 eta D ereduan 17.571. Batxilergoan, berriz, 2.798, 329 eta 6.780, hurrenez hurren. Bizkaian DBHn B ereduan 10.636 ikaslek ikasiko dute eta D ereduan 18.828 eta Araban B ereduan 3.538 eta D ereduan 4.247 matrikulatu dira. Batxilergon berriz, Bizkaian A ereduan 7.880 eta D ereduan 7.123 matrikulatu eta Araban A erduan 2.580 eta D ereduan 1.704 matrikulatu ziren.

Lanbide Heziketari dagokionez, Araban ikasleen %90,20a A ereduan matrikulatu da, eta %9,79a D ereduan; Gipuzkoan A ereduan %49,64a, B ereduan %4,79a eta D ereduan %45,55a; Eta Bizkaian A ereduan %84,75a eta D ereduan %15,24a.

Matrikulatu gehiago sare publikoan Lehenengo aldiz, ez unibertsitarioa den hezkuntzan, matrikula kopurua eskola publikoetan handiagoa da hitzartutako eskoletan edo eskola pribatuetan baino.

Hala eta guztiz ere portzentaia apal batean gainditzen dio. (%50,3 matrikulatu zentru publikoetan eta %49,7 pribatuetan). Adibidez, Batxilergoan sare publikoan %53,37a matrikulatu da (15.735 ikasle) eta pribatuan %46,62a (13.745 ikasle) eta Lanbide Heziketan %56,96a publikoan (16.319 ikasle) eta % 43,03a pribatuan (12.330 ikasle).

Aintzat hartu behar da ere DBHk batezbestea apurtzen du sare pribatuan matrikulatu gehiago baitago. Hots, publikoan 33.364 matrikulatu baitago eta pribatuan 39.506.

Hiru hizkuntza batera ikasi E

uskadiko 40 eskoletan ingelesa, euskara eta gaztelania hizkuntzak beste eskoletan baino askoz gehiago elkarbizitzen izango dira. Hortaz, ikasturte hau Herritartasunerako Hezkuntza irakasgaiarekin batera, beste berrikuntza batekin hasi da. Berrikuntza hau Hirueledun Hezkuntza Esparrua programaren baitan ezarri da eleaniztasuna sustatzeko asmoz.

Ekimen hau ohiko ereduen (A, B, D, X) ordezkari gisa funtzionatuko du eta zentru bakoitzak euskara, gaztelania eta ingelesa hizkuntzatan banatu behar ditu irakasgaiak, betiere, hizkuntza bakoitzari behintzat %20a eskainiz. Hezkuntza Sailatik azaldutakoaren arabera, esperientzia honen xedea, jada ofizialak diren bi hizkuntzetaz gain, gizartean hirugarren hizkuntza bat jakiteko (ingelesa batez ere) dagoen beharrari erantzutea da.

Ekimen pilotu hau Lehen Hezkuntzako 4. Mailan eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako (DBH) lehen mailan jarriko da abian hiru urtez Euskadiko 40 zentrutan, 16 publiko eta 24 pribatuetan eta 25 Bizkaian, 8 Gipuzkoan eta 7 Araban.

Ekimenak ematen dituen emaitzak ikusteko, Batzar tekniko batek jarraipena egingo du. Batzar honetan parte hartuko dute, hala nola,

hirueledunean aditua den Jasone Cenozek, Filologiako ikasle den David Lasagabasterek, Ikastolen Federazioko proiektu linguistikoaren arduraduna den Itziar Elorzak eta Marian Ozcariz sailburuordeak.

Era berean, ISEI-IVEIk (Irakas-Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea) lau ebaluaketa desberdin egingo ditu. Bata ikasturte honetako azaroan nondik nora jo behar den jakiteko eta beste hiruak ikastaro honen amaieran eta hurrengo bi ikastaroen bukaeran. Aipagarri da froga hauek nazioarteko ebaluaketa PISA programaren neurketa printzipioak aintzat hartuko dituztela.

Beraz, eskuduntza linguistikoak hiru hizkuntzetan neurtuko dira, betiere, irakurketa ulermena, matematika ezaguerak eta zientzien ezaguerak kontutan hartuta.

Aurten, Hezkuntza Sailak beste deialdi bat zabalduko du beste hainbat eskolek ekimena hurrengo ikastarotik aurrera martxan jartzeko eta ebaluaketa hauek zehatzagoak izan daitezen. Hirueledun Hezkuntza Esparruak Euskararen Aholku Batzordeak egindako Euskara 21 txostenaren printzipioak jasotzen ditu.

EAHII Hirueleaniztasuna

bultzatzeko

programak ez dira gaurko kontua.

Izan ere, Europar Batasunak 2005ean eleaniztasunaren aldeko Estrategia marko berria proposatu zuen eta bestalde, Edukien eta Atzerriko Hizkuntzaren Ikaskuntza Integratua (EAHII) edo ingelesezko CLIL (Content and Language Integrated Learning) programa ere eratu da. Hirueledun Hezkuntza Esparrua edo Markoa ekimen honetan oinarritu dela esan daiteke.

Gainera, EAHIIko ekimenean barne, Euskadin hainbat proiektu sortu ziren, hala nola, ANIZPE, INEBI, BHINEBI eta Esperientzia Eleanitza non besteak beste, Montse Aierdi, Arantzazu Latorre, Eukeni Urgoti eta Itziar Hormazak parte hartu duten.

ANIZPE 1996 eta 2000 urte bitartean bultzatu zen hiru ikastetxeetako Lehen Hezkuntzako 2. eta 3. mailatan. Proiektu hau amaitzean, INEBI etorri zen 3., 4., 5. eta 6. mailakoei zuzendua. ANIZPE eta INEBI ostean, Hizkuntzak Edukien Bitartez Ikastea enfoke berdina erabiliz, DBHko lau ikastarorako unitate didaktikoak jorratu ziren eta BHINEBI sortu zen. Esperientzia Eleanitza DBH eta Batxilergoan ezarri ziren. Azken hau, esaterako Getxoko Aixerrota ikastetxean frogatu zen.

Hezkuntza eta trebakuntza

2010eko urria

• 05

Azterketak gainditzeko gakoak Azterketak gai baten inguruan ikasleen garapena neurtzeko egiten diren frogak dira. Froga hauetan lortutako emaitzen arabera (eta baita ikasturtean egindako lanaren arabera ere) irakasleek ikasle batek ikasgaia gainditu duen ala ez erabakitzen du. Hori dela eta, ikasleek nolabaiteko presioa izaten dute azterketen aurrean

N

ola gainditu azterketak? Erantzun zuzen bakarra ikasiz izango litzateke. Azterketa bat gainditzeko ez dago bidezidorrik (tira bai, txuletak erabil daitezke, baina ez da gomendagarria). Hala ere, ikasteak ez du suposatzen apunteen aurrean ordu mordoa eman behar denik. Egokiena, eta epe ertain-luzera eraginkorrena, ikasketa metodologia bat jarraitzea da. Metodologia bat jarraituz, egunero denbora apur bat erabiliz, azken egunetako estresa ekidituko dugu. Izan ere, azterketak ez dira ebaluaketaren azkenerako utzi behar diren gauzak; azterketaren prestaketa jada ikasturtearen hasieran hasten da: ikasgaiaren programa ezagutu, klasera joan, apunte egokiak hartu, gaiaren inguruko liburuak irakurri...

Apunteak Normalean, klasean hartutako apunteak izaten dira azterketak prestatzeko materialik nagusienak. Apunte onak izatea azterketa notarekin gainditzeko gakoetako bat da. Apunte onak izatea lan nekeza izan daiteke, baina egunero lan eginez bide erdia egina izango dugu. Eskolara joan behar duzunez eta han bospasei ordu eman, hobe duzu denbora behar bezala profitatzea. Klasean arreta ipini apunteak hartzerakoan eta ondoren, zure ikaskideekin alderatu ahalik eta apunterik osoenak izan ditzazun.

Azterketak prestatzeak beti estres puntu bat suposatzen du. Arazoa estres hau larritasun bilakatzen denean sortzen da. Hau ekiditzeko, egokiena ikasketa ohikeria bat finkatzea da, ez bakarrik azterketa aurreko egunetarako, baita aurreko hilabeteetarako ere. Gakoa, beti ere, jarreran dago, izan ere, oraindik ez dago arrakasta ziurtatzen duen metodorik. Ikasle orok ikasgai bat gainditzeko hau planifikatu beharko luke.

Ikasle askok akats bera egiten dute, hots, ikasketa prozesu osoa azken egunetarako utzi. Sistema honek azterketa gainditzea ahalbide dezake, baina epe ertainean 'ikasitako' guztia

ahazten da. Horregatik, memorizatzea baino, gomendagarria da ikasten dena ulertzea. Memoriaz ikasteak arrisku handiak ditu, hala nola, 'txuriz' geratzea hitzen bat ahazten denean.

Ikasten hasi baino lehen, gomendagarria da ikasi beharreko apunte guztien irakurketa azkarra egitea. Bigarren irakurketa batean, ideia nagusienak apuntatuko ditugu. Ideia hauekin guztiekin eskema bat egin ahal dugu eta hau oinarritzat hartuta ikasketa prozesua egituratuko dugu. Prozesu hau denborarekin eginda, edukiak hobeto barneratuko dira eta azterketa gainditzeko aukera gehiago izango ditugu.

Apunte onak izateko gakoak • Ideia guztiak hartu. Laburdurak erabili; gero esaldiak osatzeko denbora izango duzu. Garbi idatzi, ondoren irakurri behar izango duzu eta.

• Egunean hartutako apunteen laburpena/eskema egin. Eskema horiek ideiak buruan antolatzeko eragingarri izango dira.

• Hausnartu. Hartutako ideien inguruan zure buruari galderak planteatu.

• Apunteak txukundu, garbira pasa...

Messenger-en edota SMSetan erabiltzen ohi dituzun laburdurak erabili.

• Ohiko koadernoak baino orrialde solteak erabili.

06 • 2010eko urria

Hezkuntza eta trebakuntza

Hizkuntzak ateak irekitzen

Egun, mundu globalizatu batean bizi gara, jendea leku batetik bestera ibiltzen da eta enpresak nazioartean ere lan egiten dute. Hori dela eta gero eta beharrezkoa da hizkuntzak jakitea. Gainera, aintzat hartu behar da zenbat eta eskuduntza gehiago izan, orduan eta lanpostu batean kontrataturik izateko aukerak handiagoak izango direla. Hala ere, badirudi piskanaka jendeak aintzat hartzen ari dela hizkuntzak jakitearen garrantziaz.

E

z badiogu elkarri ulertzen ezin izango dugu bizi eta lan egin batera”. Hitz hauek Étienne Davignon bizkondeak esan zituen Europar Batasunak aurkeztutako 'Hizkuntzek negozioak errazten dituzte, hizkuntzak erabiltzen dituzten enpresak eraginkorragoak dira') gomendio txostenaren hitzaurrean. Era berean, hitzaurre honetan aipatu zuen globalizazioa nagusi den mundu honetan ez dela nahikoa komunikazio hizkuntza, hizkuntzak aniztasuna eta kulturarekin ere uztarturik daudelako. “Eleaniztasunak tolerantzia sustatzen du eta enpresaritzaren munduak ate asko zabaltzen ditu”, gehitu zuen.

Uneoro eta batez ere krisi ekonomikoa dela eta, hizkuntzak ikastea garrantzitsua dela esaten eta entzuten da eta jadanik 2007an Ikasketa Soziologikoen Zentruak egindako azterketaren arabera, estatuan, biztanleen %49,5ak nahitaezkoa dela hizkuntzak jakitea zioen.

Hizkuntza eskola edo akademiei erreparatuta, matrikulazio eskaerak goruntz doazela, edo behintzat ez beheruntz, erakusten dute. Esaterako, Bilboko Merkataritza Ganberako Trebakuntza sailaren zuzendaria den Santiago López-ek azken bi urteetan izena eman nahi izan duten ikasle kopurua areagotu dela nabarmendu du, eta nahiz eta oraindik aurtengo datu zehatzik ez izan, bi urteetan gelak bete dira.

Lópezek argi du hizkuntzak ikasi behar direla, ez soilik lan munduan lehiakor izateko, baita nazioarteko enpresak edota nazioarterako lan egiten duten enpresak egun ondo kokaturik daudelako ere. “Hizkuntzak jakitea lan merkatuan aukera gehiago aurkezten ditu”. Hori bai, López-ek dio ingelesa garrantzitsua den hizkuntza izan arren, egun hobe dela besteren bat ikastea “elementu bereizgarria” izango baita. “Lanpostu batean bi edo hizkuntz gehiago dakienaren eta hizkuntza bakarra dakienaren artean, seguraski hizkuntza gehiago dakiena hartuko dute”.

Azken ideia honekin ere bat dator Bilboko Hizkuntza Eskola Ofizialeko zuzendaria den Mari Jose Riosecok.

Bere esanetan hizkuntzak jakitea nahitaezkoa da egun mugikortasuna eta

globalizazioa errealitate direlako.

Hala ere, bere aburuz, jendeak hizkuntzen garrantziaz gero eta kontzientzia handiagoa du eta horregatik hizkuntza matrikulazio eskaerak goruntz doaz. Gauzak horrela, Bilbon 6.000 plaza inguru bete dira eta, gutxi gorabehera, 2.000 pertsona kanpoan geratu dira (oraindik matrikulazio bigarren fasea igaro behar da eta horregatik ez dira datu ofizialak atera).

Euskararen garrantzia Hizkuntzak jakitea garrantzitsua da baina ez da gutxigorako euskara ja-

kitea, Euskadiko hizkuntz ofiziala.

Izan ere, Giza Baliabideen Adecco taldeak egin berri duen txosten baten arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko lan eskaintzetatik, %98,61etan euskara eskatzen da. Alfabetatze eta Euskalduntze Koordinakundeko (AEK) komunikazio arduraduna den Igor Elorduirentzat euskara jakitea lagungarria da lanpostu bat erdiesteko. “Enpresa pribatuetan gehigarri bat delako eta publikoean nahitaezkoa delako”.

Lanerako garrantzitsua dela alde batera utzita, Elorduik dio euskara Euskadiko berezko hizkuntza den heinean jakin behar dela. Berak

Ingelesa garrantzitsuena den hizkuntza izan arren, egun hobe da besteren bat ikastea 'elementu bereizgarria' izango baita lanpostu bat lortzeko

Hezkuntza eta trebakuntza emandako beste hainbat zio izan ziren batetik, euskara hizkuntza ez galtzeko beharrezkoa da hizkuntza jakitea eta bestetik, “euskaldun izatearen nortasunaren adieraztasuna delako”. Hots, euskal mundua ulertzeko eta ikusteko era bat dela argudiatzen du. AEKn, matrikulazioak 10.000 ikasleak gainditzen ditu.

Euskara, ez da soilik Euskadin lan egiteko eskatzen; Kantabrian, Nafarroan, Katalunian eta Madrilen ere eskatzen da. Adibidez, Nafarroan eskaintzen %0,85an erkidegoetako hizkuntzak eskatzen dira eta euskara horietan guztietan eskatzen da. Kantabriari dagokionez, erkidegoetako hizkuntzak eskatzen dira %1,92 eskaintzetan eta euskara %45,8etan.

Madrilen erkidegoetako hizkuntzak eskatzen diren eskaeren %0,19tik, %16,67k eskatzen dute euskara eta Katalunian, erdidegoetako hizkuntzak

eskatzen dituzten %34,79 eskaintzetatik, %0,19tan euskara eskatzen da.

Adeccok egindako azterketaren arabera euskararen ezaguera eskatzen duten sektoreak industria, elektronika eta telekomunikazioak dira. (%44,10; %35,26; %35) Makinaria eta zerbitzuen sektoreak oso hurbil kokatzen dira (%33,33; %32).

Esparru baliogarriei dagokionez, euskara eskatzen da batik bat esportazioetan (%60,84) informatikan (%46,34) eta Giza Baliabideetan (%39,47). Komertzial eta Marketing eremuak dira gutxien eskatzen dutenak.

Titulazioetan, Industria Ingenieritza Teknikoko lizentziaturako eskaintzak dira euskara gehien bat eskatzen dutenak. Hain zuzen eskaintzen %42,82etan eta jarraitzen diote Kimika lizentziaturarekin harremana duten eskaintzak (%39,57). Medikuntza eta Enpresaritza tituludunak eskatzen di-

2010eko urria

tuzten eskaintzetan, euskara jakitearen betekizun gutxien dituenak dira.

Hizkuntzak lan merkaturako Txostenaren arabera, Euskadi da, estatu mailan, hizkuntzak eskatzen dituen laugarren erkidego zorrotzena , Madril, Katalunia eta Balearraren atzetik.

Gauzak horrela, estatuan lan eskeintzen %33,76ek hizkuntzaren bat eskatzen dute betekizun gisa eta Euskadin %32,42a. Gainera, bi kasuetan, aurreko urtearekiko hazi dira hizkuntzak eskatzen dituzten eskaintzak. Hain zuzen, estatuan %26a eta Euskadin %31,53a. Hizkuntzei erreparatuz, Euskal Autonomia Erkidegoan atzerriko hizkuntzak jakitea eskatzen dituzten lan eskeintzetatik, %71,36an ingelesa eskatzen dute eta jarraitzen diote frantsesa, alemaniera, italiera eta portugalera, %7,57, %3,34, %0,28 eta %0,23, hurrenez hurren.

• 07

Halaber, merkatu eta enpresen globalizazioa dela eta gero eta gehiago eskatzen da jakitea orain arte hain ohikoak izan ez diren hizkuntzak jakitea. Hala nola, txinera, arabiera, poloniera, txekiera edota japoniera.

Hauek eskeintzen %17,22tan agertzen dira.

Ingelesa nagusi Arestian aipatu bezala, Euskal Autonomia Erkidegoan atzerriko hizkuntzak jakitea eskatzen dituzten lan eskeintzetatik, %71,36 ingelesa eskatzen dute eta estatu mailako datuei erreparatuz ere, ingelesa da protagonista eskaintzetan. Horrela, ingelesa jakitea betekizun nahitaezkoa da enplegu kualifikatuen %74 eskaintzatan. Adibidez Madrilen, batik bat ingelesa dakiten pertsonak eskatzen dira %87,90en kasuetan eta Katalunian %55,99en kasuetan.

Richard Winterbotton, British Council Bilbao

“Ingelesak, lanerako ezezik, kultur aniztasunerako ere balio du” Hizkuntzak jakitea garrantzitsua da baina ingelesa jakitea askoz gehiago.

Zergatik?

Beste hizkuntza batean komunikatzeak abantaila asko ematen ditu. Aberastasun pertsonala lortzen da, mundua ikusteko beste era bat suposatzen du eta beste kulturak ezagutzeko eta burua zabaltzeko baliogarria da. Gainera, mundu globalizatu batean, ingelesak munduko pertsona ororekin komunikatzeko balio du.

Zein abantaila ditu ingelesa jakiteak?

Lan mundurako abantailak aurkezten ditu. Eta baliogarria da nazioartean bidaiatu ahal izateko. Bestalde, kultur aniztasunean sarbide bat da, hala nola, literaturan, zineman, musikan...

©British Council

Zenbat eta gaztego ikasten hasi, hobeto?

Egia da txikitan hizkuntzak era naturalagoan

ikas daitezkeela, batez ere ahoskeraren kontuan. Hala eta guztiz ere, bada helduago ikasten hasten den jendea eta emaitza bikainak ateratzen dituenak.

Gazteak eta bere gurasoak ohartzen al dira ingelesa jakitearen garrantziaz?

Gero eta gehiago. Jendea gero eta kontzienteago da ingelesaren garrantziaz, ez soilik kurrikulumaren ikuspuntutik baizik eta baita bizitza pertsonal eta profesionalaren ikuspuntutik ere.

Nola sustatu edo animatu gazteei ingelesa ikastera?

Gelan irakasleak ikasleei bideratutako aktibitate eta edukinak antolatu behar ditu eta egun teknologia berriek eskaintzen dituzten aurrerapenetatik etekinak atera. Oro har, erdietsi behar da gazteek ikus dezaten ingelesak baduela gustatuko zaien zerbait.

08 • 2010eko urria

Hezkuntza eta trebakuntza

Ángela Magaz, Grupo ALBOR-COHS

“Klasean eman beharreko denbora modu eraginkorrean profitatu behar da”

Zein da Albor-Cosh-ek adin gutxiko ikasleekin egiten duen lana?

Gure taldea hezkuntza psikologian eta psikologia klinikoan trebatuta dauden psikologoez osatuta dago. Ikasleekin egiten ditugun jarduera guztiak bere garapena sustatzera bideratuta daude: akademikoa, soziala, pertsonala… Eremu akademikoarekin eta gaitasunen ikasketarekin harremana duten hezkuntza ezaugarrietan inziditzen dugu. Hau guztia, betiere, ikaslearen testuingurua aintzat hartuta, hots, familia eta eskola testuingurua.

Jorratzen ditugun gaiak oso zabalak dira, izan ere, oso adin desberdineko haurrekin egiten dugu lan. Haur gaztetxoenekin (6 urte ingurukoak) batez ere harremanak izateko dituzten arazoak eta atentzio falta lantzen dugu. Adin horretatik aurrera, eskolan jada gaitasun akademikoak zorrotzagoak dira eta, ondorioz, gaitasun horietan izan daitezkeen arazoak zuzentzen saiatzen gara, hala nola, irakurmen edota idazmenarekin izan daitezkeen arazoak. Helburua ikasle hori modu egokian gara dadin lortzea da. Zentzu honetan, jarrera eta egin beharreko esfortzuan inziditzen dugu. Sarritan, haurrak esfortzurik gabe emaitzak lortzera ohituta daude, eta eskolan exijentzia maila hazten denean arazoak sortzen dira.

Zein nolako lankidetza duzue eskola zentroekin?

Harremana hiru motatakoa da. Lehenik, gure bulegora ikasle bat iristen denean, familiaren oniritziarekin, eskolarekin harremanetan jartzen gara gure ebaluazio eta emaitzen berri emateko. Gure xedea, eskolarekin batera, haur horren inguruko jarduera ildoak zehaztea da.

Bestalde, zentroek hala eskatzen dutenean, ikastaroetan parte hartzen dugu.

Azkenik, Eusko Jaurlaritzak kudeatzen duen Garatu trebakuntza programan parte hartzen dugu. Honen ildoan, bi online ikastaro garatzen ditugu, bata arretaren inguruan eta bestea irakurmen eta idazmenaren inguruan. Ikerketa sailan, gainera, eskola porrota ekiditzeko programa garatzen dugu. Hau bi ikasturteko iraupena du eta irakasleak aholkatzen ditugu.

Zein dira DBHn aurkitzen dituzuen arazo ohikoenak?

Ohikoenak jarrera arazoak dira. Hauek, sarritan, atzerapen akademiko eta gizagaitasun faltarekin lotuta daude, eta beste zenbait kasutan, berriz, irakasleek modu desegokian tratatzen dituztenaren pertzepzioarekin.

Zein estrategia jarraitzen dituzue arazo hauek guztiak konpontzeko?

DBHn, nerabeekin izaten dugun tratamendua berdina izaten da kasu gehienetan: gaitasunen entrenamendua eta irakasleekiko aholkularitza. Irakasleek kritikak ekiditu beharko lituzkete baina tinko mantendu hartu beharreko erabakietan. Zenbait kasutan, irakasleek jokabide konplexuei egin behar diete aurre (mehatxuak, biolentzia arriskua…) eta guk irakasle horiek ere aholkatzen ditugu. Irakasleak argi utzi behar du horrelako jarrerak ez direla bidezkoak eta ikasleek ulertu behar dute jokabide aldaketa batek aprobatzea ahalbide dezakeela.

Irakasleek trebakuntza berezia izan beharko lukete horrelako arazoei aurre egin ahal izateko?

Bai. Guk gero eta eskaera gehiago jasotzen ditugu ikasgela barruan ematen diren horrelako jokabideak kontrolatzen ikasteko; gelan lan egin ahal izateko eta lan hori eraginkorra izateko. Ildo horretan, Platón izeneko programa garatu dugu. Hau, klasean emandako denbora profitatzeko eta etxean ahalik eta lan gutxien emateko diseinatuta dago.

Aholkuren bat ikasleentzat arriskuak ekiditzeko?

Nerabeak aholkatzea ez da gauza erraza. Beraiek ikusi behar dute zer egin ahal duten klasean eman beharreko denbora eraginkorra izateko eta etxean ahalik eta lan gutxien egin ahal izateko.

Klaseko denbora profitatuz klasetik ateratzean beste ekintzetarako denbora izango dute.

Eta irakasle eta orientatzaileei?

Ikasleak motibatzeko, hauek izan daitezkeen ondorio txarrak ezagutu behar dituzte. Irakasleak bidalitako lanak eginda ikasgaia gainditzeko aukera dagoela ulertu behar du ikasleak. Jarrera txarrarekin ez dela ezer lortzen esan beharrean, helburua lortzeko zein jarrera jarraitu behar den ulertarazi behar da.

Hezkuntza eta trebakuntza

2010eko urria

• 09

Albiste laburrak Mugikortasun jasangarria Gasteizko Jesus Obrero Institutu Politeknikoa, Odón Apraiz Ikastola, San Prudencio ikastetxea eta Calasanz-Escolapios ikastetxeek mugikortasun jasangarriaren inguruko hainbat jarduera antolatu zituzten irailaren 16 eta 21 bitartean Europako Mugikortasun Jasangarriaren Astea zela profitatuz.

Ekintzen xedea zein garrantzitsua den era jasangarrian leku batetik mugitzeko izan zen. Tailer hauek izan dira 'erantzun eta pedalei eragin', 'txapa tailerra' eta 'dena ez dira akatsak'. Lehenengoan, bizikleta itxurako joko-taula batean, ikasleek ariketa desberdinak egin behar izan zituzten taularen helmugaraino iritsi arte. Froga hauek bizikletaren garrantziaz aritu dira.

Bigarrenari dagokionez, txirrinak ere protagonistak dira eta kasu honetan bizikleta erabiltzearen onurak txapa batean marraztean zetzan eta hau etxera eraman oroigarri gisa. Azkenik, 'dena ez dira akatsak' tailerraren baitan oinezkoen, gidarien eta txirrindularien praktika onak eta txarrak aztertu ziren.

Zinema topaketak eskoletan Bederatzigarren urtez jarraian, Zinema Ikasleen Nazioarteko Topaketa antolatuko zen Donostiako Zinemaldiaren baitan irailaren 22, 23 eta 24n. Aurten, mundu osoko 24 herrialdetako 59 eskolek izena eman zuten topaketan parte hartzeko eta azkenik 12 herrialdetako 14 zentrotatik etorritako 14 film labur hautatu dituzte. Alemania, Argentina, Kolonbia, Kuba, Txile, AEB, Espainia, Finlandia, Israel, Polonia, Erresuma Batua eta Singapur dira topaketan parte hartuko duten herrialdeak.

Zinemagile gazteen profesionalizazioa sustatzeko xedea du. Zinemako hainbat ikaslek, irakaslek eta profesionalek sormenari, ordezkatutako eskolen planteamendu pedagogikoei eta ikus-entzunezkoen industriaren funtzionamenduari eta joera berrien inguruko gaiak jorratu zituzten.

Marina Marroquín

Enpresa ideien VII. Lehiaketaren sari banaketa

P

asa den ekainaren 3an, Santurtziko San Jorge Ikastetxean, BBK Gaztelanbidean eta Ikaslan Bizkaiak antolatzen duten Enpresa Ideien VII. Lehiaketaren sari banaketa ekitaldia burutu zen. Lehiaketak enpresa errealitate bilaka daitezkeen ideiak sustatzea du helburu Aurtengo edizioan, guztira, 52 enpresa ideia aurkeztu dira. Aipatu lehiaketan, 35 urte bitarteko gazte guztiek parte har zezaketen, beti ere, ideia bera antzeko lehiaketa batean aurkeztu ez badute eta sor daitekeen enpresa Bizkaian bertan sortzekoa bada. Izan ere, lehiaketaren xede nagusia Ikaslan Bizkaia osatzen duten Bizkaiko Lanbide Heziketako Zentroetako gazte ekintzaileen enpresa ideiak garatzea eta sustatzea da. Modu honetan, enplegua lortzeko itxaropena zabaldu eta lan merkaturatzeko formula berriak zabaldu nahi dira.

Aipatu sari banaketa ekitaldian, besteak beste, honako hauek izan ziren: David Urzainqui, Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketa eta Etengabeko Ikaskuntzako sailburuordea; Maite Eguskizaga, Bizkaiko Foru Aldundiko Sustapen Ekonomikoa Saileko Enplegu eta Ezagupenaren Kudeaketa Zerbitzuko arduraduna; José Luis Aguirre, BBK Gaztelanbideaneko Autoenpleguko arduraduna eta José Miguel Santamaría,Ikaslan Bizkaiako Presidentea.

Hauek izan dira ekimen sarituak: •3. Accesita: Elorrieta Erreka-Mariko

Sef-Edin Hamamik aurkeztutako ‘Silence Music’ ekimena. 300 eurotako saria.

• 2. Accesita: Tartangako Imanol Gallegok eta Ibai Brazaolak aurkeztutako ‘Inger consumos sostenibles’ ekimena. 300 eurotako saria.

• 1. Accesita: Nicolas Larburu ikastetxeko Amaia Alonsok aurkeztutako ‘Harika S.L’ ekimena. 300 eurotako saria.

• 4. Saria: Tartangako David Ibáñez, Juan Mauricio Paco eta Natalia Elizabeth Pérezek aurkeztutako ‘Music 2.0’ ekimena. 750 eurotako saria.

• 3. Saria: Nicolas Larburu Ikastetxeko Janire Vázquez eta Amaia Gómezek aurkeztutako ‘Etxenature’ ekimena. 2.000 eurotako saria.

• 2. Saria: Nicolas Larburu Ikastetxeko Jorge Ángel Andrés, David Sáiz eta Yirabel Antonio Mateok aurkeztutako ‘Erasa’ ekimena. 2.500 eurotako saria.

• 1. Saria: San Jorge Ikastetxeko Alberto Arce eta Sergio del Olmok aurkeztutako ‘Portaeki’ ekimena.

3.000 eurotako saria.

• Emakumezkoek sustatutako industria edo ekoizpen sektorearekin erlazionatutako ekimenari sari berezia: Nicolas Larburuko Estibaliz Martín, Izaskun Olmo eta Tania Morcillok aurkeztutako ‘Arcline’ ekimena. 750 eurotako saria.

• Ekimen berritzaileari emandako sari berezia: San Jorge Ikastetxeko Alberto Arce eta Sergio del Olmok aurkeztutako ‘Portaeki’ ekimena.

1.500 eurotako saria.

Coca Cola idazlan laburren lehiaketako irabazleak Zamudioko Vizcaya Ikastetxeko ikaslea den Marina Marroquin, gaztelerazko lehiaketan, eta Lasarteko Landaberri Institutuko Maitane Rebé, euskarazko lehiaketan,Coca Colak antolatzen duen Idazlan Laburren lehiaketako Euskadiko irabazleak izan dira.

Leioako Irlandesas eskolako Isabel San Cristóbal eta Gasteizko Jesús Obrero Eskolako Miren Uriarte, berriz, bigarren sariak irabazi dute gaztelerazko eta euskarazko lehiaketetan hurrenez hurren.

Lehiaketa honetan, DBHko bigarren mailan diren 400.000 ikasle inguruk hartzen du parte., zentro pribatu zein publikoetakoak. Irakasleek egindako aurre selekzio baten ondoren, ikasgela bakoitzeko bi ikasle onenen lanek eskola arteko fasean hartzen dute parte. Fase honetan, guztira, 10.000 ikasle inguruk hartzen du parte. Ondoren, eskualdeko epaimahaiak eremu geografiko bereko idazlan onena hautatzen du. Eskualdeko irabazleek azken fasera pasatzen dute eta bertan hamabi irabazleak erabakitzen dira.

Lehiaketa honek 1960. urtean hasi zuen bere ibilbidea, eta denbora honetan guztietan 10 milioi ikaslek hartu dute parte. Gainera, 2003. urtetik euskarazko lehiaketa ere burutzen da.

Azken ediziaon, 3.700 ikasle baino gehiagok hartu du parte euskarazko atalean.

010 • 2010eko urria

Hezkuntza eta trebakuntza

Lanbide Heziketako tituludunak behar dira Hori da Madrilen Hezkuntza Ministerioak aurkeztutako 'Hezkuntzaren Ikuspegia, 2010ko ELGAko adierazleak” txostenan azaltzen dena. Txosten honek Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundearen (ELGA) eta Europar Batasunaren (EB)2007/08 ikasturteko datuak aurkezten ditu eta hauek, urtero, Estatu Espainolarreko hezkuntza sistema hobeto uzten dute

H

orrela, Hezkuntza eta Lanbide Heziketako estatu idazkariak, Eva Almuniak, “azken 10 urtetan trebakuntza maila 20 puntutan hobetu” dela aipatu zuen. Era berean, Estatuak duen beste indargunea unibertsitateko ikasketak dituztenen portzentaia dela nabarmendu zuen. Izan ere, Espainiako titululdunen portzentaia %29a da eta ELGAko batezbestearen portzentaia, berriz, %28a.

Hala eta guztiz ere, aintzat hartu behar da Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza Ondorengoa egiten dutenen kopurua ELGAko batezbestea baino baxuagoa dela. Hain zuzen, hemengo portzentaia %22 da eta ELGAko portzentaia %44 eta Europar Batasunekoa %47. Eta 2008n, erdi mailako heziketa zikloko tituludunak %38 izan ziren estatuan eta ELGAn %44.

Testuinguru honetan, Eva Almuniak erdi mailako heziketa zikloko teknikariak beharrezkoak direla argi utzi zuen. Bere esanetan, egun unibertsitateko tituludunak ari dira erdi mailako heziketa zikloko titulatuen lanpostuak betetzen. “Espainiak ELGAko portzentai baino altuagoa du unibetsitateko tituludunetan baina oraindik biztanleen %49k soilik oinarrizko ikasketak ditu”.

Alabaina, hauek datu baikorrak dira gero eta gazte gehiagok DBHren Ondorengoa egiten baitute. 2001ean %66k Batxilergoa edota Erdi mailako heziketa zikloa egin zuen eta 2008n %73k. Gainera, 25 eta 34 urte bitarteko gazteen artean, %65ek Batxilergoko edota Lanbide Heziketako tituluren bat dute eta orain dela 30 urte portzentaia hori bakarrik %29 zen.

2008an, erdi mailako heziketa zikloko tituludunak %38ra iritsi ziren, ELGAn baino sei puntu gutxiago

Unibertsitateko tituludunak erdi mailako heziketa zikloko tituludunen lanpostuak betetzen ari dira

artean 2008 urtean %81ak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza ondoren ikasketekin jarraitzen zuen eta 1995n

portzentaia %73 zen. Era berean, gero eta gutxiago dira ikasketak titulurik gabe uzten dituzten gazteak.

Eskola uzte goiztiar gutxiago Bestalde, Hezkuntza eta Lanbide Heziketako estatu idazkariak azpimarratu zuen “gazteak hezkuntzan sinisten dutela”. Bere aburuz, gaztetxoek zeinen garrantzitsua den hezkuntza ohartu dira eta hori datuetan islatzen dela. 15 eta 19 urte bitarteko gazteen

Hezkuntza eta trebakuntza

2010eko urria

• 011

zientzilari Faquirrak eta iltze oheak N ola demontre etzan daiteke edonor iltzez osatutako ohe horietako batean minik hartu gabe? Iltze oheak Faquirrek erabiltzen ohi dituzten tresnetako bat dira. Horietako ohe batean etzen egiterakoan mina hartzen da, baina ez uste daitekeena bezain beste. Zergatik? Ohean diren iltze kopuruarengatik. Gezurra badirudi ere, zenbat eta iltze gehiago izan orduan eta min gutxiago. Nola da posible? Fisika kontua. Presioa fisika kontu bat da eta gorputz batek azalera batean eragiten duen indarra azaltzen du (Presioa = Indarra/ Azalera). Ekuazio honen baitan, zenbat eta indar gehiago orduan eta presio gehiago eta zenbat eta azalera gehiago,

Neuronak dantzan Z

api karratu bat dugu. Zapiaren alde bakoitzak 15zm ditu.

Zaparen barnekaldean 4 zirkulu daude marraztuta (A, B, C eta D), berdin berdinak eta tangenteak beraien artean (irudian bezala). Olio tanta bat btatzen badugu zapiaren gainean, zein izango da tanta hauetako zirkulu baten barruan erortzeko probabilitatea?

Querty G

A D

B C

aur egun, ordenagailu guztien teklatu alfanumerikoek orden bera jarraitzen dute. Ordn hau, ez du zerikusirik alfabetoan jarraitzen den ordenarekin eta lehenengo idazmakinetatik dator, hots, 1874. urtetik hain zuzen ere. Gaur egun jarraitzen den ordena 'Querty' izenarekin ezagutzen da, hauek baitira teklatuan azaltzen diren lehen sei hizkiak. Aipatu urtean, Christopher Latham Sholes asmatzaileak lehen idazmakina aurkeztu zuen. Lehen makina hori ordenagailuen azalpenerarte erabili ziren idazmakinen antzekoa zen. Hasierako makina horretan, teklak alfabetikoki ordenatuta zeuden, baina erabiltzaileek trebetasuna hartzen zuten heinean, tekletako 'mailuak' elkarren artean trabatzen ziren.

Hau ikusita, Sholesek gehien trabatzen ziren hizkiak ikertu eta gehien erabiltzen ziren hizkien posizioa aldatzea erabaki zuen. Sholesek egindako beregituraketa gure egunetaraino iritsi da.

Eskola saiakerak sarean M aiz, ikastetxeetan fisika, matematika, zientzietako eta abarreko gaiak teorian bertan amaitzen dira eta gutxi dira egiten diren esperimentuak denbora falta dela eta. Hala eta guztiz ere, denboraren poderioz jakin izan da jardueren bidez eta ikasleek beraiek saiakerak egiten badituzte, askoz gehiago ikasiko dute eta ezagupen hori buruan geratuko zaie.

Norbanakoak bere etxean froga ditzake nola egin esperimentu bat era entretenigarrian interneteko konexioa badu behintzat.

Eroski Consumerrek zenbait web gune

orduan presio gutxiago. Grafikoki ulertzeko, errazagoa da punta zorrotza duen iltze bat iltzatzea indar bera aplikatuz burdin tako bat iltzatzea baino.

Fakin bat iltze bakar batean esertzen bada barruraino sartuko du, kontaktu azalera oso txikia delako eta ondorioz, presioa oso handia. Baina mila iltzeren gainean eserzen bada, bere gorputzaren pisua iltze guztietan banatzen da. Bere gorputzak egiten duen presioa jaitsi da iltzeen azalera handitu delako. Ondorioz, iltze asko eta hain elkar egoteak faquirren lana errazten du. Ezinezkoa da iltze bat bere gorputzean sartzea besteak ere sartzen ez badira.

aurkezten ditu non saiakerak egin daitezkeen.

Horrela, aipagarri da 'esperimentuen txokoa' (El rincĂłn de los experimentos) web gune horretan makina bat saiakera agertzen direlako. Hala nola, argia eta soinua, elektrizitatea, fisika, kimika, biologia, matematikak , tenperatura eta erakargarritasunaren ingurukoak ikus daitezke.

Beste gune bat Madrid+ tailerra da eta 'esperimentuen txokoa'ren antzekoa da kasu honetan ere gai desberdinen gaineko saiakerak baitaude.

012 • 2010eko urria

Hezkuntza eta trebakuntza

Hezkuntza sexualerako eduki berriak

E

usko Jaurlaritzako Osasun Sailak sexu-hezkuntzaren gaineko edukinak aldatzea proposatu du ekimen baten bidez.

Ekimen hau lehiaketara atera da eta Euskal Herriko Unibertsitateari (UPV/EHU) suertatu zaio proiektua prestatzea. Prestatuko diren eduki berriak etorkizunean Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako (DBH) geletan martxan ezarriko dira.

Zehazki Psikologiako Fakultateari suertatu zaio eduki berrien prestaketa eta ekimena Javier Gómez Zapiain irakasleak zuzenduko du. Bere esanetan, programa 4 zati nagusitan banatuko da baina lehenik eta behin gazteen jokaera sexuala aztertu behar dela baieztatu zuen.

Zapiainek dio ez dagoela hauen jokaera sexualen eguneraturik, azkenekoa orain dela denbora ugari egin zela eta ez datorrela bat gaur egungo gazteen ezaugarriekin, haien jokaerak aldatu direlako.

Ekimenak beraz, gaur egungo gazteen jokabide sexualekin bat datorren edukiak izango ditu. Gainera, irakasleei gida bat emango zaie ikaslei aurkertu diezaieketen frogekin betiere euskal kurrikuluma errespetatuz. Hau da, ikasleak eskuduntza egokiak izan dezaten erdietsi nahi da baina baita ere gai izan daitezen arazo afektibosexualei aurre egiten.

Egun, sexu inguruko gelak eskola bakoitzak nahi duen moduan antolatzen ditu eta orain dela hamar urteko edukinak erabiltzen dituzte.

Eskolako tratu txarrak hazi dira Eusko Jaurlaritzak egindako ikerketa baten arabera eskolan emandako tratu txarren kasuak hazi egin dira 2008ko datuekin alderatuta. Lehen Hezkuntzako bostgarren mailan ematen omen dira tratu txar kasu gehienak

I

rakas-Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundeak (ISEI-IVEI) 2009ko datuetan oinarrituta 'Ikaskideen arteko tratu txarrak Euskadin' izeneko txostena kaleratu berri du. Hau da ISEI-IVEIk kaleratzen duen gai honen inguruko hirugarren txostena, aurreko biak, 2005 eta 2008an kaleratu baiziren. Azken txostenaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko eskoletan ematen diren tratu txarren kopurua hazi da, %1an hain zuzen ere aurreko urteko datuekin alderatuta. Horrela, LH1eko ikasleen %17ak tratu txarrak pairatu dituela onartzen du. DBHn, berriz, kopuru hau %12raino jaisten da.

Aipatu ikerketaren arabera, tratu txar kasu gehienak Lehen Hezkuntzako bostgarren mailan ematen dira. hots, 10-11 urteko ikasleen artean.

Adin honateko ikasleen ia %20ak

nolabaiteko tratu txarrak pairatu dituela onartzen du, batez ere, irainak, ezizen makurarazleak, lapurretak...

Adin tarte honetan ematen diren tratu txarrak dira gehien hazi direnak, batez ere tratu txar fisikoei dagokionez.

Maila honetan dauden ikasleen %4ak tratu txar fisikoak salatu ditu (3,2 aurreko urtean).

Ezizen makurarazleak Lehen Hezkuntzan tratu txar gehienak jolastokian ematen diren bitartean, Bigarren Hezkuntzan, berriz, klasean bertan ematen ei dira. DBHen lortutako emaitzen arabera, tratu txarrak eskasagoak dira 12 eta 16 urte bitarteko ikasleen artean. Adin tarte honetan, tratu txar fisikoak urriak izaten dira, ez horrela tratu txar moralak. Azken hauen artean, ezizen makuraraz-

leak jartzea da min egiteko sistemarik ohikoena.

Aztertutako maila guztietan ezizen makurarazleen erabilera azaltzen da.

Tratu txar mota honek jasangaitza egiten du hainbat ikasleen bizitza. Ikasleen %6ak jokabide hauek salatu ditu.

ISEI-IVEIren azterketaren arabera, tratu txar psikologikoak %1 eta %3 bitartean hazi ei dira azken ikasturtean.

Sexuen artean alde nabaririk ez bada ere, oro har, tratu txarrak mutilen artean ematen dira, btez ere adin txikietan.

Sexu jazarpena edota ciberbullying delakoa ez dira, modu nabarian, euskal eskoletan ematen diren portaerak. Sexu jazarpenei dagokionez, ikasleen %1ak salatu ditu halako portaerak. Hau, duela gutxi azaldutako fenomenoa da eta Eusko Jaurlaritzatik hau ekiditeko bideak lantzen ari dira.

BEHAL IDIOMAS * Inglés, Francés, Alemán, Euskera * Grupos Reducidos * Profesores Nativos * Todas las edades * Au pair y prácticas de trabajo AVDA. BASAGOITI, 42. ALGORTA. TEL.: 94 491 00 12 C/ MAYOR, 13. LAS ARENAS. TEL.: 94 464 40 11 C/ VILLA PLENCIA, 2. LAS ARENAS. TEL.: 94 464 74 28 HTTP: // www.behal.com behal@behal.com

Publizitatea

2010eko urria

• 013

014 • 2010eko urria

Gazteria

Sareak makina bat aukera ematen ditu Sare sozialak, messengerra, posta elektronikoa... Hauek dira gazteek batik bat erabiltzen dituzten web guneak, betiere entretenimendu gisa.

Alabaina, internet agertu zenetik, dena sarean sar daiteke eta ez zen gutxigorako izango jokoen kasuan. Baina ez gara betiko jokoez soilik hitz egiten ari, baita kultura orokorreko jokoez ere

H

auek entretenitzeko balio dute eta era berean norbanakoaren ezaguerak nondik nora doazen ikusteko eta zergatik ez, akatsetatik ikasteko.

Adibide gisa, Kultura Ministerioak joko desberdinak ezarri dituela sarean aipa daiteke. Hala nola, galdera eta erantzunen jokoa edota gaikakojokoak. Interesa dutenek www.mcu .es/mjuego/index web gunean joko batzuk aurki daitezke. www.culturageneral.net gunean ere buruari eragiteko beste hainbat joko daude.

Azken honetan marrazkigintza, arkitektura, literatura eta musika klasikoaren gaineko galderak daude eta baita hiztegia lantzen duen beste galdetegi bat.

Gaikako-joko ugari daude sarean.

Esaterako, futbola, zinema eta geografiako jokoak Consumer Eroskik aurkitu izan dituen moduan. Futbolaren gainean, aipagarri da Espainiako Irrati Telebistak munduko futbol txapelketen inguruko 1.000 galdera jarri ditu interneten eta El Mundo egunkariak beste galdetegi bat ezarri du.

Zinemari dagokionez, hoycinema .com web guneak sarearen bidezko jokoak aurkezten ditu. Joko honen

bidez Goya sariari buruzko galderak edota 80 urteetako zinemaren inguruko galderak agertzen dira. www.incuestionable.com-ek zinemaren zatian 44 galdera gordetzen ditu. Hori bai, orrialde honek beste gaien inguruko 500 galdera aurkezten ditu. Geografiako ezagupenak ebaluatuarren, www.travelpod.com edo www.vedoque.com web gunean joko desberdinak aurki daitezke.

Telebistako lehiaketa sailak ere sarean daude edozein momentutan

bakoitzaren ezagupenak ebaluatzeko.

Hots, mihiluze, date el bote, pasapal-

Gazteak, sareko erregeak

T

elefonikak urtero egiten duen Informazioaren Gizartearen 10. txostenaren arabera gazteak dira sarea gehien erabiltzen dutenak, hain zuzen Euskadin 15 eta 24 urte bitartekoen artean erabiltzaileen zenbakia %92 zen 2009n.

Gainera, azterketak ere dio azken 4 urteotan interneten nabi-

PRUEBAS DE ACCESO A FORMACIÓN PROFESIONAL En Edison, desde 1997, estamos especializados en la preparación de este examen (Grado Medio y Grado Superior).

Te Ofrecemos: • Atención personalizada • Flexibilidad de Horarios • Gran eficacia: 90% de aprobados • Profesorado especializado y con gran experiencia.

Clases de apoyo • Primaria · ESO · Bachillerato • Ciclos Formativos · Selectividad • Alumnos CEBAD - IBD Pruebas de acceso • Universidad + 25 años y Ciclos Formativos

Infórmate en nuestros centros BILBAO. Gordóniz, 6-Ext. Dpto. 2. (O O O Indautxu). Tfno.: 94 444 00 47 GETXO. Torrene, 9-Bis, Oficinas Dpto. 5. (O O O Algorta). Tfno.: 94 491 46 41 BARAKALDO. Elcano, 11 - 2º (O O O Barakaldo). Tfno.: 94 478 12 72

gatzen ematen den ordu kopurua areagotu dela %40ean baita adin tarte honetako biztanleriaren artean eta telebista ikusten dutela %18 gutxiago. Hezkuntzari dagokionez, txostenak aipatzen du sarean ibiltzen den ikasleen kopurua estatuan %97a dela eta langileen artean portzentaia %71ekoa dela.

Hala eta guztiz ere, etxeetan ez dago eskola eta lantokietan bezain

abra, password, 50x15, cifras y letras edota la ruleta de la suerte.

konexioa. Izan ere, 2009n, euskal etxeen erdiak baino zertxobait gehiagok zuen konexioa. Hala ere, estatuaren batezbestea lau puntu azpitik dago.

Txostena aztertuz gero, nabarmen da gazte eta helduen arteko desberdintasunak azken hauek askoz gutxiago erabiltzen dutelako.

Gauzak horrela, 35 eta 44 urte bitartekoen artean, soilik hamarretik zazpik erabiltzaile direla diote eta 45 urteetatik aurrera dituztenek bakarrik hamarretik hiruk erabiltzen dutela aitortzen dute.

PUBLIZITATEA

Las pruebas de acceso: otra manera de llegar a la Formación Profesional El Gobierno Vasco convoca en junio las pruebas de acceso como otra vía para acceder a la Formación Profesional Vías de acceso a la FP En 1997 se establecen estas pruebas de acceso a los grados Medio y Superior de Formación Profesional. Tras varias adaptaciones en estos últimos años, en la actualidad se configuran como una vía rápida y práctica de acceso para aquellos alumn@s que no tienen el graduado en ESO para acceder a Grado Medio o Bachillerato para Grado Superior; el único requisito para presentarse es la edad, 17 y 19 años respectivamente.

Estructura de las pruebas Los exámenes evalúan los conocimientos mínimos establecidos para poder cursar dichos ciclos. Así para Grado Superior hay dos asignaturas obligatorias (Matemáticas y Lenguaje) y dos optativas, excepto alumn@s con convalidaciones. Y para Grado Medio se establecen tres áreas: Socio-lingüística, Matemática y Cientifico-técnica.

Cursos de preparación En el Grupo Edison, con centros abiertos en Bilbao, Barakaldo y Getxo, se imparten cursos específicos de preparación para superar estos exámenes. Partiendo del nivel de conocimiento inicial de los alumn@s en las asignaturas a preparar, se establece una preparación individualizada para cada alumn@ adaptada a sus diferentes circunstancias: fecha de inicio, nivel de partida, horarios disponibles,…

Contando con la ayuda y atención de profesores especialistas en las diferentes asignaturas, el alumn@ obtiene el máximo rendimiento de su esfuerzo, así lo avala el porcentaje de aprobados de los alumn@s preparados el año pasado, que se sitúa en el 90%, cuando este nivel se reduce al 40% en la convocatoria general.

GRUPO EDISON: APOYO INTEGRAL AL ESTUDIANTE Desde 1981 el Grupo Edison ayuda a los estudiantes a mejorar su rendimiento y a alcanzar sus objetivos. Sus profesores están especializados en el asesoramiento personal del alumno. El objetivo fundamental es descubrir la metodología y la planificación que ha de utilizar en su estudio, para adquirir por fin hábitos de trabajo, mejorar sus actitudes, recuperar la falta de base y poder lograr buenos resultados académicos de forma progresiva.

Sus cursos de apoyo y técnicas de estudio van dirigidos a alumnos de Primaria, ESO y Bachillerato, trabajando todas las asignaturas, tanto en euskara como en castellano, de manera individualizada. Para aquellos alumnos que tienen que preparar el examen de acceso a los Grados Medio y Superior de Formación Profesional o para entrar a la universidad a través del examen de mayores de 25, el grupo EDISON les ofrece una preparación eficaz y personalizada, adaptada a sus circunstancias. Llamando al teléfono 944440047 pueden obtener una información más detallada.

Gazteria

2010eko urria

• 015

Lana aurkitu ezean jarraitu ikasten A

zken urteotan modan ezarri da 'Ni-Ni belaunaldi' delako kontzeptua. Orain arte, nerabe eta gazteek edo ikasi edo lan egiten zuten eta oso gutxi ziren ez bata edota ez bestea egiten ez zutenak. Gaur egun, berriz, badirudi praktika hau ohikoa bilaktzen ari dela gazteen artean. Eta honen errudun nagusiena krisi ekonomikoa izan da ondorio latzak gazteengan izan dituenak edo izan ditzakeenak.

Europa mailan egindako ikerketa baten arabera, argi argi azaltzen da ikasi edo lan egiten ez dutenek enplegu merkatutik bazterturik izateko arriskua dutela ez baitituzte ezaguerarik jasotzen eta ez baitute inolako esperientziarik hartzen. Beraz, krisia k jarraitzen duen bitartean ikastea ezinbesteko irtenbidea izan daiteke edota behintzat ikasketekin harremana ez duen zerbaitetan lan egitea. Ikastearen eta ezaguerak jasotzea balio erantsia dira etorkizunean lanpostu hobea lortzeko eta bizitzari hobeto aurre egiteko. Era berean, ezaguerak izateak

eta lan esperientzia izateak kurrikuluma osatzen laguntzen dute.

Europan hobeto Horrela, Europar Batzarrak aurkeztutako ikerketa baten arabera, Espainia, Bulgaria, Italia eta Irlandarekin batera, Europar Batasunean ni-ni gehien dituena da. Hain zuzen, 15 eta 24 urte bitartekoen artean portzentai hau %14koa da Europar Batasuneko batezbestea, ostera, %10,8 koa da.

Hau guztia gutxi balitz, Espainiak du gazte langabezia tasarik handiena.

Tasa hau %40,9ra iristen da, Europar Batasuneko bataz bestekoaren bikoitza eta erkatu ezina beste hainbat herrialdeekin; esaterako, Herbereekin non tasa %8,5koa den. Herbereetan, ez ikasi eta ezta lan egin ere egoeran dauden gazte portzentaia soilik %4koa da.

Gainera, langabezian denbora ugariz dauden gehienak dira. Iraupen luzeko langabezi tasaren portzentaia

%11,3 da eta Europar Batasunekoa %6 da. Kontratu motak ere gazteen kalterantz funtzionatzen dute Espain-

ian. Gazteen %55,9k du aldi baterako kontratua eta Europar Batasunean %40,2k.

016 • 2010eko urria

Gazteria

Gazteak familiaren diru sarreren menpe Gazteen Euskal Behatokiak emandako datuen arabera euskal gazteek arazo handiak dituzte emantzipatzeko. Europako beste herrialdeetako gazteekin alderatuta, euskal gazteek hein handi batean bere gurasoen diruari esker bizi dira E u ro p a r B ata s u n a k ' F l a s h E u ro barometer 202' inkesta egin du 15 eta 30 urte bitarteko gazteen artean nondik lortzen dituzten diru sarrerak neurtzeko eta Gazteen Euskal Behatokiak hainbat ondorio atera ditu.

Esaterako, Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) gazte eta Europar Batasuneko gazteen artean, eta alde handiak aurkitu ditu Europako Iparraldeko herrialdeen, eta Europako H e g o a l d e ko eta E rd i a l d e ko - E k i aldeko herrialdeen artean.

Horrela, datuek baieztatzen dute nola Euskadiko gazteek dituzten arazo a k e m a nt z i p a z i o a e rd i e s t e ko .

A i p a g a r r i d a I ta l i a ko g a z t e a k (%49,8), Greziakoak (%48,8), Bulgariakoak (%48,7), Portugalekoak ( % 4 4 , 4 ) eta E u s ka l H e r r i ko a k (%42,9) familiatik bizi direla eta aitzitik, Europako Batasuneko gaine ra ko h e r r i a l d e eta ko a k , b e r r i z , euren diru-sarreretatik bizi direla batik bat, Europar Batasuneko batez bestea %31 izanik.

Europako Hegoaldeko eta Erdialdeko-Ekialdeko herrialdeen beste hainbat datu honakoak dira: Dani-

marka eta Suediako g a z t e e k fa m i l i a rekiko mendekotasun gutxien dutenak dira, hain zuzen gazteen %5,4k eta 5,9k, hurrenez hurren. Gainera, aintzat hartu behar da herrialde horietako gazteen independentzia ekonomikoan eta oso nabarmen Suediaren kasuan, garrantzi handia dute prestakuntza eta ikasketa bekek.

Diru falta eta emantzipazioa Honen ildoa jarraituz, era berean nabarmen da Euskal Autonomia Erkidegoko gazteen soilik %1,1ek bakarrik prestakuntza edo ikasketa beka batekin bizi dezaketenak Suedian %37,2k egiten dutenean, Eslovakian %36,5ek egiten dutenean, Danimarkan %21,7ek eta Finlandian %19,5ek.

Gazteen Euskal Behatokiaren aburuz, mendekotasun ekonomikoak emantzipazioa sahiesten du. Hori dela eta, Euskal Herriko gazteei be-

randuago emantzipatzeko dituzten arrazoiei buruz galdetzean zenbait zio aipatu zituzten, besteak beste, etxerik eskuratu ezina, diru-sarrera txikiak izatea, familiarekin bizitzearen erosotasuna, beranduago e z ko nt ze a e d ota fa m i l i a r i e ko nomikoki laguntzeko beharra.

Etxea eskuratzeko zailtasunak beranduago emantzipatzeko arrazoia ezartzen duten gazte kopurua Euskal Autonomia Erkidegoan %54,7 da eta Europar Batasunaren portzentaia bikoitza da. Izan ere, Europar Batasuneko batez bestea %27,8 da.

Diru sarrera murritzak Gazteek beranduago emantzipatzeko ematen duten beste zio bat diru sarrera eskasiak izatea da. Eta egoera hau ematen da batik bat

gazteak soldata baxuak dituztelako, aldi baterako kontratuak dituztelako edo gazteen langabezia hazi egin delako. Halaber, aipagarri da krisi ekonomikoak gazteei eragin diela erabat.

Eustaten 2009ko Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, 16 eta 29 urte bitarteko langileen kopurua %9,2n jaitsi da aurreko urteko datuekin alderatuta. Langabezia-tasa ere %8,2n igo da eta apirilan %15,5ean kokatzen zen.

Kontratuei erreparatuta, gazteen %56,5k kontratu mugagabea dute, %41ek aldi baterakoa eta %2,5ek kontraturik gabe ari dira lanean.

Datu baikorra ere badago, hots, kont rata z i o m u g a g a b e a k g o ra e g i n duela, hain zuzen %3,7an.

Gazteria

2010eko urria

• 017

Ingurumen sentsibilizazioa Euskadiko Biodibertsitate Zentruak 2010/11 ikasturterako Ingurumen Sentsibilizazio Programa eskoletarako eratu du eta ekimena Haur hezkuntzako ikasleei, Lehen Hezkuntzako ikasleei, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasleei eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako Ondorengo ikasleei zuzenduta dago.

Programaren oinarria da ikasleek behaketa, azterketa eta entretenim e n d u a re n b i d e z i n g u r u m e n a zaintzen ikastea eta ingurugiroaren gaineko ezaguerak barneratzea.

Era berean, urriatik ekainara martxan egongo den programa honek makina bat helburu ditu zehazturik.

B e s t e a k b e s t e, xe d e h o r i e k d i ra biodibertsitatearen inguruko ezaguerak jasotzea, gizakiak ingurugiroan duten eragina ezagutzera ematea, ingurugiroaren eta Garapen Iraunkorraren garrantzia eta honen

kudeaketa zein garrantzitsua den ezagutzera ematea, biodibertsitateak ekar ditzakeen etekinak jakinaraztea eta biodibertsitatea zaintzearen garrantzia erakustea.

Edukiak Ekimenaren edukinak honakoak dira: Biodibertsite hastapenak, padurak, kostalde harritsua eta hondartzak, eta d e n b o ra n ze h a r b i d a i at ze n .

Edukin hauek eta programaren helburuak harreman estua dute kurrikulum eskolarraren printzipioekin.

Biodibertsitate Zentruan, hau da M a d a r i a g a D o r re a n i n g u r u g i ro sentsibilizazio jarduerak emango dira baina badira ere eskolan lantzeko gidak irakasleei bidaltzen zaizkiena.

E k i m e n a E u s ko J a u r l a r i t za re n 2002/20 Euskal Ingurugiro eta Garapen Iraunkorrako Estrategiaren baitan dago.

P ro g ra m a n e s ku h a r t u n a h i dutenek irailaren 13tik aurrera izena eman dezakete Euskadiko Biodiber-

tsitate Zentruaren webgunean edota 946 870 402 telefono zenbakira deituz.

Emakunderen ‘Nahiko’ Programak berdintasunean garatzea bilatuko du DBHn ere Duela zortzi urte sortutako programa honek indarkeriaren prebentzioa du helburu. Orain arte Lehen Hezkuntzan aplikatu da baina datorren ikasturtetik aurrera Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ere aplikatuko da Nahiko, orain dela 8 urte eratu zen emakumeen aurkako indarkeriaren prebentziorako hezkidetza programa da Emakundek antolatuta. Honen helburua ikasleen garapena berdintasunean egokitzea d a . H a l a b e r, e re d u m a s ku l i n o a re n u n i b e r tsalizazioa aztertzea eta eredu femeninoaren baloreak azpimarratzea du xede gisa.

Orain arte lehenengo hezkuntzan ezarri da eta aurten ere horrela izango da. Alabaina, 2012 urtetik aurrera Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan (DBH) ere martxan jarriko da.

Estereotipo sexistak ekiditu nahian Izan ere, Emakundetik aipatu dute berriro ere nerabeen artean estereotipo sexistak berriz ematen ari direla. Berdintasun Ministerioak ere txosten baten arabera dio egun nerabeen %18,9k bikotearekin arazoak daudenean sexismoa eta jazarpena arrazoitua dagoela pentsatzen dutela eta 13 eta 18 urte bitarteko emakumeak tratu txarrak jaso dituztela aipatu dute.

Emakundetik irmo agertzen dira esanez oraindik

berdintasuna ez dela lortu eta horregatik Nahiko bezalako ekimenak beharrezkoak direla. Emakundeko zuzendaria den MarĂ­a Silvestreren aburuz, programan parte hartu duten gazteek errealitatea beste era batera ikusten ikasten dute eta berdintasunean bizi behar delaren baloreak barneratzen dituztela.

Era berean, eskola eta familiaren lana ere badela balore horiek sustatzea azpimarratu dute eta horregatik, Nahiko programak ere familiei zuzenduta dago bide batez.

2007tik 2009ra ekimenan 11 eskola, 21 talde eta 440 ikasle esku hartu dute eta aurten 29 eskolek parte hartuko dute. Ekimena jokoz, gida-diptikoz eta koaderno-diptikoz horniturik dago eta edukin oinarrizkoak honakoak dira: 'Gizakiak, gizarte izakiak: zaintza'; 'Banakako pertsonak, aniztasuna eta pluraltasuna'; 'Giza eskubideak: berdintasuna'; 'Ogibide eta lanbideak, lan mundua'; 'Komunikabideak, gizartearen kontaketa eta arrakasta'; 'Elkarbizitza berdintasunean'. Gainera, tailerrak ere antolatzen dira.

018 • 2010eko urria

Publizitatea

Gazteria

2010eko urria

• 019

Giza Eskubideak Milurteko helburuak

Komunikabideak, balioak eta hezkuntza liburua Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) Uda ikastaroetan 'Komunikabideak, balioak eta hezkuntza' liburua aurkeztu dute Concepción Medrano eta Juan Ignacio Martínez de

UNICEF-ek eratutako txosten baten arabera, baztertu eta pertsona txiroetan inbertitzen eta ez orain arte erabiltzen zen estrategia erabiliz, Milurteko Helburuak bete daitezke era azkarragoan.

Moratin UPV/EHUko irakasleek. Argi-

Gauzak horrela, UNICEF-ek kaleratutako

talpenak Gipuzkoako Foru Aldundia-

Narrowing the Gaps to Meet the Goals

ren laguntza jaso du Komunikazio eta

(helburuak lortzeko tarteak txikiagotu) eta

Hezkuntza Baloreen Katedra baten bi-

Haurren Garapena argitalpenak ekitatea

tartez. Era berean, Katedra honek Ki-

gakoa dela adierazten dute. Orain arte,

roletako eta Kanpo Ekintzako Lanki-

pentsatu izan da soilik haur txiro eta

detza, Giza Eskubide eta

baztertuetan indarra ezarri behar zela eta ez

Berdintasuneko Zuzendaritzak Komu-

ekitatea ulertu behar zela sexu, gutxiengo

nikazioa eta Hezkuntza Baloreak bult-

etnikoan, txirotasunean, minusbaliotasunean

zatu egin du.

eta kokapen geografikoan.

Liburuaren aurkezpenean Juana Mari

Txostenaren ondorioak honakoak dira: ] Ekitatean oinarritutako ikuspuntua erabiliz,

Astigarraga Foru Aldundiko Lankidetza, Giza Eskubide eta Berdintasuneko Zuzendari Nagusia ere izan da XXI. eta mendean baloreek duten garrantziaz

ume eta amen heriotzak ekiditea. ] Milioi dolarren inbertsioekin heriotza tasa handiko herrialde txiroetan 5 urte azpiko haurren heriotzak murriztuko lirateke %60

mintzatu da, batik bat komunikabide-

batean.

ek duten garrantziaz hezkuntza proze-

] Herrialde txiroetako haurrei oinarrizko

suan.

zerbitzuaz hornituz herrialdeen arteko

Katedrak hiru urteko (2009-2011) epe

desberdintasunak murriz daitezke.

batekin antolatu zen baina gizarte eta

Halaber, txostenak hainbat adierazle

hezkuntza testuinguruetan maila loka-

aurkezten ditu, hala nola, egun, munduko

leko proiektuak eta nazioartekoen

%20eko biztanleri txiroenen familia batean

ikerketen emaitzak, elkartrukaketa eta

jaiotzen den ume batek, munduko %20eko

euren hezkuntza eta gizarte ingurueta-

biztanleri aberatsen familia batean jaiotzen

ko hobekuntzaren eta instituzioen lankidetza jakinera eman nahi ditu.

Liburuaren aurkezpenaz gain, Uda ikastaro bat antolatu zen gazteak eta komunikabideak hizpide izan zirenak.

den haur batek baino bi aldiz gehiago hiltzeko aukerak ditu; herrialde bakoitzeko eremu txiroetako haurrek pisu baxua eta atzerapenak hazkundean pairatu dezakete; edota nahiz eta azken hamar urteotan generoen arteko berdintasunean lehen

Bi gai hauen inguruan hitz egin eta

hezkuntzan aurrerapenak egon diren, neskak

hausnartu egin zen betiere zein den

eta emakumeak garapenean dauden

komunikabideen papera gazteen ba-

herrialdeetan emakumeak desabantaila

lioak eta Giza Eskubideen testuingu-

handiak aurkezten dituzte, batik bat Bigarren

ruan aztertuz.

hezkuntzan.

JUSTIZIA ETA HERRI ADMINISTRAZIOA SAILA

DEPARTAMENTO DE JUSTICIA Y ADMINISTRACIÓN PÚBLICA

Giza Eskubideen Zuzendaritza

Dirección de Derechos Humanos

020 • 2010eko urria

Gazteria

Europar Gazteria-programa berria eratzen Europako Batzordeak 2013 urtetik aurrerako Gazte programa bat eratzen ari da eta horretarako irailaren 15tik azaroaren 30ra nahi duten gazteek eta gazteekin lan egiten duten erakunde, elkarte, dinamizatzaile eta orientatzailek gazteen premia, erronka eta itxaropenei ondoen egokitzen zaizkien erantzunak emateko eta ekarpenak egiteko aukera dute. Izan ere, Europako Batzordeak online kontsulta publikoa kaleratu du gazteria-programa hobeto garatzeko interesa duelako.

Esku hartu nahi dutenek gazteaukeraren bidez galdetegi bat bete dezakete eta bere ekarpena bidali. Bi galdetegi desberdin daude,

bata, gazteei eta pertsona partikularrei zuzenduta, eta bestea, erakundeei zuzendutakoa. Ekarpenak behin helduz gero, interneten argitaratuko dira.

Halaber, YOUTH-ONLINECONSULTATION@ec.europa.eu helbidera bidali daitezke ekarpenak. Kasu honetan izena, herritartasuna eta erakunderen batean parte hartzen den ezarri behar da.

Europar Batasuna 20 urte darama gazteen aldeko programei laguntzen, jarduera ez formalen bitartez gazteen mugikortasuna, engainamendu aktiboa eta trebezia eta ahalmenak sustatzeko helburuarekin. Ekintza

guzti horiengatik programa estrategiko desberdinak eratu dira. Esaterako Gazteak Ekinean programa. Gazteak Ekinean 2013 urtera arte indarrean egongo da baina oraingoz ez da ezagutzen urte horretatik aurrera gazteen interesak defendatuko dituen ekimenik. Hori dela eta, Europar Batzordea lanean hasi da eta gazte eta gazteekin lan egiten dutenen iritziak eskatzen ditu.

Informazio gehiago lortzekotan Hezkuntza eta Kultura Zuzendaritza Nagusira, Gazteria eta Kirol Zuzendaritzara, Gazteak Ekinean Unitatera eta B-1049ra jo daiteke.

Gazteria

2010eko urria

• 021

EUSKO GAZTEEN INFORMAZIO ETA DOKUMENTZIO ZENTRO KOORDINATZAILEA

Donostia-San Sebastian, 1 - 201010 Vitoria-Gasteiz Tels.: 945 019 539 / 945 019 477 gazteria@ej-gv.es

LAUDIOKO LAMUZA GAZTE INFORMAZIO GUNEA. Lamuza, 13. 01400 LAUDIO. Tel.: 94 4034921.

EUSKO GAZTEEN INFORMAZIO ETA DOKUMENTAZIO ZENTRO KOORDINATZAILEA. Donostia kalea, 1. 01010 GASTEIZ. Tel.: 945 019539 / 019477.

GASTEIZKO UDALA. GAZTE INFORMAZIOKO UDAL BULEGOA. Espainia plaza - behea. 01001 GASTEIZ. Tel.: 945 161330.

ARABAKO GAZTE INFORMAZIO ETA DOKUMENTAZIOKO LURRALDE ZENTROA. Probintzia plaza, 13 - behea. 01001 GASTEIZ. Tel.: 945 181700.

EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEA ARABAKO KANPUSEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Apraiztarrak 1Unibertsitate-Pabiloia. 01006 GASTEIZ. Tel.: 945 014336.

ARACA GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Arakako Base Militarra, z/g.

01100 GASTEIZ. Tel.: 945 263200 - ext.: 3436 / 3409.

OIJ- GIB Abanto Zierbena. Plaza Bizkaia 3 trasera. 48500 ABANTO-ZIERBENA. Tel.: 94 6363644.

IKUSI MAKUSI BALIABIDE ZENTROA. Areitzo, 2. 48810 ALONSOTEGI. Tel.: 94 4980807.

ZELAIETA GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Zelaieta parkea, z/g. 48340 AMOREBIETA-ETXANO. Tel.: 94 6300649/ 6300650.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Gaztegunea. Ugertza bidea, 1. 48480 ARRIGORRIAGA. Tel.: 94 6001876.

ARTZENTALESEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Lehendakari Agirre, 23.

48870 ARTZENTALES. Tel.: 618 645690.

ATXONDOKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA. Fueros enparantza, z/g. 48292 ATXONDO. GAZTEZER BALMASEDAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Pio Bermejillo kalea, 40. 48800 BALMASEDA. Tel.: 94 6800240.

BARAKALDOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO ZENTROA. San Juan kalea, 17.

48901 BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

GURUTZETAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Gurutzetako Kultur Etxea.

Balejo, 4. 48903 BARAKALDO. Tel.: 94 4789487.

SAN BIZENTEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Clara Campoamor Kultur Etxea. Gernikako Arbola, 41. 48902 BARAKALDO. Tel.: 94 4180460.

ZUHATZUKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Zuhatzu kultur etxea.

Unamuno, 7. 48902 BARAKALDO. Tel.: 94 4789512 / 94 4789513.

ANTONIO TRUEBA BHIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Aldapa, 5. 48901 BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

BEURKO BHIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Arauti, 7. 48902 BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

GURUTZETA BHIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Siebe, 84. 48903 BARAKALDO. Tel.: 94 43789487.

MEATZETAKO BHIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. La Bondad, 30.

48902 BARAKALDO. Tel.: 94 4376104.

NICOLAS LARBURU GBHLHIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Aldapa, 3 - B. 48901 BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

ZIRT ZART GAZTEEN INFORMAZIOKO UDAL-BULEGOA. Agirre Lehendakaria kalea, 61 - behea. 48970 BASAURI. Tel.: 94 4666430.

BERMEOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA. Gizarte Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 (1. solairua). 48370 BERMEO. Tel.: 94 6179158.

EDE GAZTE-INFORMAZIOKO BULEGOA. Simon Bolivar kalea, 8 - B, beheko solairua. 48010 BILBAO. Tel.: 94 4029090.

BIZ - BILBAO INFORMAZIO ZERBITZUA. Zabalguneko Eraikina / Merkatua.

Zabalguneko Plaza, 11. 48009 BILBAO. Tel.: 94 4204488.

BIZKAIKO FORU ALDUNDIA KULTURA SAILA GAZTERI ZUZENDARITZA NAGUSIA GAZTERI ZERBITZUA BIZKAIKO GAZTERIAREN INFORMAZIORAKO LURRALDE-ZENTRUA. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1. 48009 BILBAO. Tel.: 94 6083926 / 94 6083920 / 94 6083934.

DURANGOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA. Pinondo plaza, z/g.

48200 DURANGO. Tel.: 94 6030030.

ELORRIOKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA. Elizburu, 18 (Kultur Etxea). 48230 ELORRIO. Tel.: 94 6032032.

GAZTE INFORMAZIO BULEGOA. Irailaren 23 enparantza. 48950 ERANDIO. Tel.: 94 6025891.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA. Lobiano kultur gunea. Goienkale, 10.

48260 ERMUA. Tel.: 943 708700.

MUGARRI GAZTEENTZAKO INFORMAZIOGUNEA. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2. 48450 ETXEBARRI. Tel.: 94 4261861.

INDARRA TOPAGUNEA. Urreta kalea, 16.

48960 GALDAKAO. Tel.: 94 4560030.

GALDAMESEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. San Pedro, 6. 48191 GALDAMES. Tel.: 618 645690.

GARAIKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA. Done Mikel, z/g. 48200 GARAI. Tel.: 615 740735.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA. Foru Plaza, 3. 48300 GERNIKA-LUMO. Tel.: 94 6270215.

GETXOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98. 48991 GETXO. Tel.: 94 4910114.

GORDEXOLAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Plaza Molinar, 11. 48192 GORDEXOLA. Tel.: 638 050762.

GORLIZKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Krutzeta, 5. 48630 GORLIZ. Tel.: 94 6774000.

GUEÑESEKO GAZTEEN INFORMAZIO GUNEA. Enkarterri, 2. 48840 GUEÑES. Tel.: 94 6690877.

ARRATIAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8. 48140 IGORRE. Tel.: 639 018133.

KARRANTZAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Soscaño, 50. 48891 KARRANTZA HARANA / VALLE DE CARRANZA. Tel.: 638 050762.

LANESTOSAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Manuela Sainz de Rozas, 1. 48895 LANESTOSA. Tel.: 618 645690.

EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEAREN BIZKAIKO CAMPUSEKO GAZTE INFORMAZIO BULEGOA. Sarriena auzoa, z/g (Bibliotekaren azpiko aldeko plataforma).

48940 LEIOA. Tel.: 94 6015100 / 6015821.

ATERPE LEIOA GAZTEENTZAKO INFORMAZIO ZENTROA. José Ramón Aketxe kalea, 11 - 1. 48940 LEIOA. Tel.: 94 6072572.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Resurrección María de Azkue kalea, 5.

48280 LEKEITIO. Tel.: 94 6243591.

MALLABIKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA. Intxaurti, s/n (Kultur Etxea). 48269 MALLABIA..

MAÑARIKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA. Herriko plaza, z/g. 48212 MAÑARIA. Tel.: 94 6818998.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA. Arana Goiri'tar Sabin, 13. 48100 MUNGIA. Tel.: 94 6553353.

MUSKIZKO GAZTEGUNE. Muskizko Gaztegunea. Meatzari Plaza, 2. 48550 MUSKIZ. Tel.: 94 6708037.

ONDARROAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Artibai, 8. 48700 ONDARROA. Tel.: 94 6833389.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-ZENTROA. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán kalea, z/g. 48920 PORTUGALETE. Tel.: 94 4729313.

PORTUGALETEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA GAZTE GELA. Zubeldia Maisua, z/g. 48920 PORTUGALETE. Tel.: 94 4616638.

SANTURTZIKO GAZTE INFORMAZIO BULEGOA. Bizkaiko Jaurerria plaza, z/g (Reina de los Apostoles Elizaren ondoan). 48980 SANTURTZI. Tel.: 94 4836110.

SESTAOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO ZENTROA. La Iberia kalea, z/g. 48910 SESTAO. Tel.: 94 4956127 / 94 4950601.

TXORIERRIKO GAZTE INFORMAZIO BULEGOA. Txorierri etorbidea, 46. Berreteaga Poligonoa, 13 A. 48150 SONDIIKA. Tel.: 94 4536798.

SOPELANAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Sabino Arana, 1. 48600 SOPELANA. Tel.: 94 4065519.

TURTZIOZKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Lehendakari Agirre, 61.

48880 TURTZIOZ. Tel.: 618 645690.

"GAZTE INFO" GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Jane jauregia. Udiarraga, 38. 48940 UGAO-MIRABALLES. Tel.: 94 6480704.

URDUÑAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-GUNEA. Kultur Etxea. Andra Mari kalea, z/g. 48460 URDUÑA. Tel.: 945 384884.

ZALLAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA/ GAZTE ZENTROA. Madres Irlandesas, 4. 48860 ZALLA. Tel.: 94 6391396.

ANDOAINGO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1. 20140 ANDOAIN. Tel.: 943 593911.

ARRASATEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3. 20500 ARRASATE. Tel.: 943 252065.

ASTIGARRAGAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115 ASTIGARRAGA. Tel.: 943 331067.

AZKOITIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Bizenta Mogel kalea, 6 - behea.

20720 AZKOITIA. Tel.: 943 026027.

AZPEITIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Urola kalea, 6 - behea. 20730 AZPEITIA. Tel.: 943 157161.

BERGARAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Kultur Etxea. Errotalde jauregia. 20570 BERGARA. Tel.: 943 779157.

GIPUZKOAKO GAZTE INFORMAZIO ETA DOKUMENTAZIOKO LURRALDE ZENTROA. Gaztegunea. Anoeta kalea, 28. 20014 DONOSTIA. Tel.: 900 110111 / 943 472617.

GIPUZKOAKO CAMPUSEKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Ignacio M. Barriola eraikina. Elhuyar enparantza, z/g.

20018 DONOSTIA. Tel.: 943 018135 / 943 018138.

KULTURA SAILA

DEPARTAMENTO DE CULTURA

Gazteria eta Gizarte Ekintza Zuzendaritza

Dirección de Juventud y Acción Comunitaria

KONTADORES GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Pasaia San Pedro hiribidea, 13 - behea. 20017 DONOSTIA. Tel.: 943 390122.

KOLDO MITXELENA KULTURUNEA. INFOTEKA. GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Koldo Mitxelena Kulturunea.

Urdaneta kalea, 9. 20006 DONOSTIA. Tel.: 900 110 111.

DONOSTIAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. 20003 DONOSTIA. Tel.: 943 481435.

MARTUTENEKO GAZTELEKUKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Martutene pasealekua, 48. 20014 DONOSTIA. Tel.: 943 466492.

EIBARKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Portalea Kultur Etxea. Bista Eder kalea, 10. 20600 EIBAR. Tel.: 943 708435.

ELGOIBARKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Nafarroa plaza, 3 - 2º.

20870 ELGOIBAR. Tel.: 943 741461.

ERRENTERIAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Oarso Gizarte Etxea (topoaren parean). Pablo Iglesias kalea, 11.

20100 ERRENTERIA. Tel.: 943 449640.

HERNANIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Hernaniko Udal Kiroldegia. Elkano kalea, z/g. 20120 HERNANI. Tel.: 943 552185.

HONDARRIBIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. San Pedro kalea, 15.

20280 HONDARRIBIA. Tel.: 943 644752.

IRUNGO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Foruen Karrika, 2 - behea.

20302 IRUN. Tel.: 943 505444.

LASARTE-ORIAKO GAZTEEN INFORMAZIORAKO UDAL BULEGOA. Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160 LASARTE-ORIA. Tel.: 943 376181.

LEGAZPIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Latxartegi kalea, 3. Kultur Etxea. 20230 LEGAZPI. Tel.: 943 737203.

OIARTZUNGO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Kontzejuarreka 6.

20180 OIARTZUN. Tel.: 943 491105.

OÑATIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Foruen Enparantza, 4 - behea.

20560 OÑATI. Tel.: 943 718257.

ORDIZIAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Barrena Jauregia. Kultur Etxea, 2 - 3. 20240 ORDIZIA. Tel.: 943 805634.

TOLOSAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea. Trianguloa, 1. 20400 TOLOSA. Tel.: 943 670383 / 943 670388.

URNIETAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. San Juan kalea, 38 - behea.

20130 URNIETA. Tel.: 943 333973.

VILLABONAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Kale Nagusia, 72. 20150 VILLABONA. Tel.: 943 694458.

ZARAUZKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA. Zinema Pilotalekua. Zigordia kalea, 34. 20800 ZARAUTZ. Tel.: 943 005122

022 • 2010eko urria

Gazteria

Delirium Studiosek irabazi du hó PLAY bideo-joko lehiaketa Gautxoriak ostiralean gaueko hamaiketatik eta larunbat goizeko ordubiak bitartean (ordutegi batzuk alda daitezke goizeko zerbitzuekin koordinatzeko) eta larunbatetan gaueko hamaiketatik eta igande goizeko zazpiak bitartean dabiltza (ordutegi batzuk alda daitezke goizeko zerbitzuekin koordinatzeko).

G-1: ARABELLA- MOYUA. G-2: OTXARKOAGA- PLAZA BIRIBILA. G-3: LARRASKITU- PLAZA BIRIBILA. G-4: LA PEÑA- PLAZA BIRIBILA. G-5: SAN ADRIÁN/MIRIBILLA- PLAZA BIRIBILA. G-6: ALTAMIRA/ZORROTZAPLAZA BIRIBILA. G-7: MINA DEL MORROPLAZA BIRIBILA. G-8: ARANGOITI- PLAZA BIRIBILA. Ordainketak soilik Creditrans txartelaren bidez egin ahal izango dira, diruaren erabilera ekiditzeko.

Barrutirock bueltan da ilboko Udaleko Enplegu, Gazteria eta Kirol Sailaren ekimena da Barrutirock. Zuzeneko eta doako kontzertuen bidez bultzatu eta zabalkundea eskaini nahi zaie etorkizun handiko talde hasiberriei, jendaurrean jarduten ohitzeko eta bere musika ezagutzera emateko. Zirkuitu hau udaberrian jarri zen abian.

Orain bigarren faseari ekin zaio irailaren 24an, Bilborocken, 21:30ean izan zen emanaldiarekin. Inoiz eta Mala Noche taldeek jo zuten. Inoiz pop-rock musika jotzen duen laukotea da. Bere etxean egin eta grabatu zituzten aurreneko kantak. Mala Noche martxoan sortutako rock taldea da, nahiz eta taldekideak beste banda batzuetan aritutakoak izan. Sei kanta ditu aurrekontu txikiarekin grabatutako bere estreinako maketak. Barrutirock zirkuituan parte hartzeko bertoko taldeen erroldan izena emanda egon behar dute taldeek.

Errolda horretara www.bilbao.net/bilborock helbidearen bidez sar daiteke.

B

asa den irailaren 25ean banatu ziren hó PLAY bideo-jokoen nazioarteko lehiaketako sariak. Ekimen hau hó PLAY Bideojokoen Nazioarteko I. Jaialdiaren barruan dago.

AlhóndigaBilbaok antolatu duen jaialdi hau irailaren 9tik 25era luzatu zen eta bertan, bideo-joko original, sortzaile eta berritzaileenak eta, aldi berean, jolas eta heziketa izaera daukatenak saritu dira. Antolatzaileek ekimena guztiz arrakastatsua izan dela adierazi dute, izan ere, bertara 5.000 pertsona baino gehiago bertaratu baitira.

Bideo joko lehiaketara, guztira, 48 joko aurkeztu dira, eta, horietatik, 23 finalista aukeratu ziren. Jarraian, lehiaketako irabazleak zehazten dira: ] Lanekintza Saria Euskadin egindako bideo-jokorik onenari: 'LOS DELIRIOS DE VON SOTTENDORFF Y SU MENTE CUADRICULADA', Bilboko Delirium Studios-ena ] Ikusleen Euskaltel Saria: 'iBasket', Bilboko Ideateca-rena ] BBK Saria ideia onenari: 'LOS DELIRIOS DE VON SOTTENDORFF Y SU MENTE CUADRICULADA', Bilboko Delirium Studios-ena ] BBK Saria diseinu sortzaile onenari: 'The Path', Genteko (Belgika) Tale of Tales-ena ] BBK Saria soinu onenari. 'The Path', Genteko (Belgika) Tale of Tales-ena ] Euskaltel Saria jostagarritasun onenari: 'MotorHEAT', Sieroko (Asturias) MilkStone Studios-ena Epaimahaia bideo-jokoen sektoreko profesional ospetsuz egon da osatuta: sortzaileak, banatzaileak, editoreak eta jokalariak.

P

Wi-Fi guneak Bilbon Bilboko Udalak, Informazio eta Komunikazio Teknologietan murgildurik dagoela erakusteko, 39 auzoetan zehar sarera dohainik sartzeko guneak edo Wi-Fi guneak ezarri ditu.

Seinaleak 200 bat metroko irismena du eta ez du zenbait web orrietara sartzea baimentzen, hala nola, pornografikoak, bortxakerizkoak, eta ez du baimentzen ezta ere filmeak deskargatzea.

Wi-fi guneak Deusto: Plaza Levante, Plaza Ibarrekolanda, Cruce C/ Ganeta-Jata, Parque de la bombeadora, Parque Botica Vieja.

Uribarri: Plaza Iturriondo, Zabalbide 75, Plaza Tomás Zubiria Ybarra, Plaza Funicular, Plaza Moraza, P. Celso Negueruela.

Otxarkoaga-Txurdinaga: Plaza Kepa Enbeita, Parque Europa.

Begoña: Virgen de Begoña, Plaza del Carmen, Plaza Basarrate.

Ibaiondo: Plaza Nueva, Plaza La Cantera, P. Bilbao la Vieja, Jardín la Floresta, Jardines de Gernika, Plaza Doctor Fleming, Parque Ibaieder, Plaza Zumarraga Polideportivo, P. Santo Tomas Meabe.

Abando: Jardines de Albia, Plaza Indautxu.

Rekalde: Iralabarri, Plaza Kirikiño, Parque Errekalde, P. Media Luna, Parking Residentes, Parque Amezola, Plaza acceso colegio S. Corazón.

Basurto-Zorroza: Plaza Aita Donosti, Parque C. Astillero, Frontón, Parque Lezeaga, Plaza Ermita San Nikolas.

Gazteria

2010eko urria

• 023

Jet Lag Fest 2010: Bilboko gaztentzako jaialdi erraldoia et Lag Fest 2010, gazteek eta gazteentzat eginiko jaialdia, urriaren 15, 16 eta 17an izango da Euskalduna Zubiaren azpian, Bilboko Itsasadarraren bi aldeetara. Bere hirugarren ekitaldia ospatzeko, bost gai-bloketan banatutako da eta hogeita hamar ekintzatik gora antolatu dira, betiere, gazteen partaidetza jaialdiaren elementu nagusiena izanik.

Gai bloke horiek “Intervenciones”, “Moda y Tendencias”, “Urban Kirola”, “Musika” eta “Ikuskizunak” izango dira. Bestalde, Bilboko jaialdi originalenari pausuak jarraitzeko, aurtegoan Berlin hiriari keinu berezi bat egingo zaio (urtero hiri bati ezartzen zaio atentzioa).

Egitasmoak hirietako adierazpen gazteak sustatu eta ikusaraztea du helburu, eta baita horiek bilbotar gazterian duten isla ikusgai jartzea ere. Gauzak horrela, hiri desberdinen arteko gazteak topagune izango dute Bilbon kultura, arte eta esperientzia desberdinak elkarri erakusteko.

J

Zabalkunde handia Jaialdiaren antolatzaileek informazio buletinaren 50.000 ale egin dituzte eta

ahalik eta gazte gehienengana iristeko banaketak egingo dituzte. Apustu hau indartzeko, 25.000 esku-programa banatuko dira bizkaitar hiriburuan, Jet Lag

Fest 10a eratzen duten 30 ekintzen ordutegi eta programazioa jasotzen duena.

Halaber, gazteentzako zozketa bat jarri da abian: bira bideo bat erabili da, hau da, gazteek elkarri birbidali eta parte har dezaten pentsatuta. Bideoa Jet Lag-en newsletter-aren bidez, jaialdiaren facebooken profilaren bidez eta www.bilbaojetlag.net web orriaren bidez iritsiko da gazteengana, eta honako galdera botako da: Zer dio gure lagun txapeldunak?

Erantzunak info@bilbaojetlag.net gunera bidali daitezke, irailaren 21etik urriaren 5era. Parte-hartzaile guztien artean, Skunfunk-eko 10 poltsa zozketatuko dira, beste opari bat barruan daramatenak.

Jet Lag Bio eta Jet Lag Fest bi ekimen dira, II Gazte Planean sartutakoak eta Bilboko Udalaren Gazteri Sailaren Bilbao Aktiba!

Egitasmoaren baitan hirietako adierazpen gazteak sustatzeko, eta horiek bilbotar gazterian duten isla ikusgai jartzea ere bai.

Jaialdia, Bilboko Udaleko Enplegu, Gazteria eta Kirola Sailak antolatuta dago. Informazio gehiago jaso daiteke www.bilbaojetlag.net web gunean.

©gurebilbao.com

Antzerki musika tailerra Bilbaoeszenan kasturte berri honetan ere Bilbok Antzerki Musikalari buruzko tailerra eskainiko du Baliabide Eszenikoen Zentroan (Bilbaoeszenan).

Ikastaroa kantua, dantzan edo antzezpenean aurretik ere nozioak dituztenentzat zuzenduta dago.

Hautaketa frogak egingo dira eskaintzen diren 20 plazak betetzeko eta hain zuzen azterketa horiek urriaren 9an izango dira Begoñako udaltegian goizeko 9etatik ordubietara.

Froga testu txiki bat antzeztea eta abestea izango da.

Aukeratutako ikasleentzako ikastaroa, urriaren 20tik martxoaren 9ra San Frantziskoko Udaltegiko entsegu gelan izango da tailerra asteazken arratsaldeetan.

I

Hiroaki Umeda koreografo ospetsua Bilbon rriaren 4, 5 eta 6an, AlhóndigaBilbaok dantza eta gorputz teknikari buruzko tailer bat antolatuko du. Tailerra Hiroaki Umeda koreografo ospetsu eta diziplina anitzeko artista japoniarrak emango du.

Tailerra dantza ezagutzak dituztenei dago zuzendurik, hala nola, dantzari edo dantza eta antzerki ikasleei.

Tailerrean parte hartzen dutenek koreografiaren, gorputzaren eta mugimenduaren gainean jardungo dute, dantza garaikideko sortzaile honen eskutik Umedak garatzen dituen sormen prozesuak ezagutzeko aukera izango dute, bai

U

eta mugimendu-gorputza idazkera partitura informatikoarekin nola uztartzen duen ikustekoa ere.

Halaber, Umedak urriaren 7an eta 8an AlhóndigaBilbaon interpretatuko dituen piezen zati bat ere interpretatuko dute: “Adapting to distorsion” eta “Haptic”.

Umedaren tailerra eta emanaldia Gutun Zuria letren jaialdiaren hirugarren edizioaren barruan antolatu dira. Ikastaroa ingelesez irakatsiko da eta lau ordutako iraupena izango du, goizeko hamarretatik eguerdiko ordubietara bitartean hain zuzen ere.