11 minute read
Kunst, De kunstige globetrotter
De kunstige globetrotter
Nee, als zesjarige droomde hij nog helemaal niet van een leven als kunstenaar. Ook al kon hij toen ‘zeker niet onaardig’ tekenen. Als tienjarige werkte Peter Meijer (1953) al met olieverf, maar ambieerde ook toen nog geen carrière als de nieuwe Van Gogh. Nog steeds niet, trouwens. Toch kruipt het bloed waar het niet gaan kan. Inmiddels leeft hij alweer meer dan veertig jaar van zijn kunst. Hoewel hij inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, wil hij nog van geen ophouden weten. Steeds opnieuw ‘vangt’ hij steden en landschappen ‘in emoties’.
Advertisement
‘Ik was tien en schilderde de collie voor de moeder van een vriendje van me. Ze was verbluft; gaf me er vijftig gulden voor’, vertelt hij 57 jaar na dato; ogenschijnlijk nog steeds met dezelfde verbazing die hij toen ook voelde. ‘Olieverf op hardboard; wist ik veel?’
Passie Daarna werd hij regelmatig gevraagd om iets voor anderen te schilderen en begon het idee van het kunstenaarschap steeds vaker de kop op te steken. Maar het waren vooral zijn ouders die vonden dat hij ‘toch ook een opleiding voor een echte baan’ moest volgen. ‘Pa zag graag dat ik ingenieur zou worden.’ Peter ging dus ‘gewoon’ naar de hbs, maar vond wis-, natuur- en scheikunde ‘helemaal niets’ en stroomde al vrij vlot af naar de havo. ‘Dat was voldoende als vooropleiding voor de kunstacademie’, lacht hij. Inmiddels zit Peter ruim veertig jaar in het vak, heeft hij her en der - met andere grote namen - in het buitenland geëxposeerd en zijn er maar weinig Nederlandse kunstenaars die zo goed van hun passie kunnen leven als Peter. Ondertussen had hij ook nog tijd voor een vrouw (Hilde) én voor een gezin met drie kinderen. ‘Ook dat was voor mij heel erg belangrijk’, stelt hij. ‘Ik ben niet een kunstenaar die alleen maar met ziel en zaligheid voor zijn passie - het schilderen - kan leven.’ Overigens doet hij dat laatste niet onverdienstelijk, zo blijkt. ‘Dit is een vak dat je tot je dood kunt blijven uitoefenen.’
‘Te veel kunstenaars opgeleid’ Heb je geluk gehad, of ben je echt goed in je werk? ‘Beide’, klinkt het met een mengeling van dankbaarheid en een gebrek aan valse bescheidenheid. Al moest hij als beginnend kunstenaar aan
dat laatste best wel hard werken. ‘Het valt niet mee om met je werk, waar je ziel en zaligheid in hebt gelegd, langs galerieën te gaan en steeds maar weer te moeten horen ‘Hier heb ik niks mee, ga maar naar de volgende’.’ Het zorgde wel voor eelt op de ziel. ‘Daar bereiden ze je op de academie niet echt op voor’, zegt hij met enig verwijt. ‘De twintigtal kunstacademies die we in Nederland hebben leveren ieder jaar zo’n vierhonderd kunstenaars af waarvan uiteindelijk maar een procent zal slagen. Dat percentage is natuurlijk te laag om zo’n groot aantal te rechtvaardigen. Niet dat het geen zinvolle opleiding is natuurlijk, het is voor de studenten zeer waardevol om zo’n opleiding te volgen en af te ronden. Maar vier kunstenaars die per jaar echt doorbreken is eigenlijk te weinig.’
Zelf had hij zijn eerste solo-expositie in 1980, in een galerie in Groningen. ‘Ik was net een jaar afgestudeerd aan de kunstacademie. Een expositie met abstract werk, terwijl ik vanuit de academie eigenlijk vooral figuratief werkte.’ Deze twee stijlen hanteerde hij jarenlang naast elkaar. ‘Het figuratieve werk maakte ik onder het pseudoniem Peter Hofland, de achternaam van mijn moeder. Met het figuratieve kreeg ik vooral
veel opdrachten van het bedrijfsleven. Denk aan het maken van portretten. Zo heb ik de kinderen van Ronald Koeman getekend en geschilderd…’
‘Eigen wereld scheppen’ Peter haalt zijn inspiratie uit extremen: de drukte van de grote stad, de volstrekte rust van het platteland of een trektocht door Nepal of Vietnam. ‘Vooral het thema landschap daagt me de laatste tijd erg uit. Het landschap van Nepal is een soort oerlandschap en herbergt zoveel elementen die interessant zijn. De compositie, de kleuren, de structuren en de
geologische aspecten, natuurlijk, maar ook het feit dat het een miljoenen jaren oud landschap is, nog onaangetast door de mens, waarin je de ontwikkeling
van de aarde terugziet’, vertelt hij. ‘Als je puur afgaat op wat je ziet, dan is het een heel ingetogen, harmonieus kleurenpalet in een heel agressieve omgeving. Mijn bedoeling is niet om landschappen te maken waarin ik de kleuren imiteer, maar om het landschap te vertalen in emoties.’ Daarnaast oefenen ook metropolen een grote aantrekkingskracht op Peter uit. Vooral de lijnen en structuren van hun skyline en het contrast met de mensenmassa die zich daar beweegt, vormen een bron van inspiratie voor veel van zijn recente doeken. Zijn schilderijen van New York zijn inmiddels wereldwijd bekend. Ook Amsterdam en Rotterdam inspireren.
Jaren geleden leverde deze ‘eigen beeldentaal’ hem de aandacht van een galeriehouder uit Doorn op, die hem uitnodigde op de Barcelona International Art Fair te exposeren. Hij was er samen met Karel Appel en Corneille. ‘Aansluitend leverde dit figuratieve werk me ook weer een expositie in New York op.’ In deze periode leerde hij Ivo de Lange van IQ Kunstuitleen & Galerie kennen. ‘Zijn zoon Marc zat toen nog in luiers’, grapt hij, terwijl hij deze huidige galeriehouder even aankijkt. ‘Ik kwam Ivo tegen op de beurs, raakte met hem in gesprek en vernam dat hij mijn werk erg mooi vond. Hij kocht het aan en heeft er sindsdien vele honderden gekocht.’ Zonder overdrijven kan hij stellen dat IQ Kunstuitleen & Galerie in Nederland de belangrijkste afnemer van zijn werk werd. ‘Ivo had een grote afzetmarkt. Hij had niet alleen een eigen galerie, waarmee hij aan particulieren verkocht, maar ook zijn eigen kunstuitleen, waardoor hij veel bij bedrijven over de vloer kwam.’ Het bleek een gouden greep; een samenwerking die beide partijen geen windeieren heeft gelegd.
Smaak Inmiddels schrikt hij niet meer als mensen zeggen dat ze sommige van zijn werken ‘niets’ vinden. ‘Het is net als met muziek’, stelt hij. ‘Als je van Deep Purple houdt, of van Led Zeppelin, dan is dat jouw ding. Een ander houdt daar niet van, maar dat wil niet zeggen dat het slechte muziek is. Zo is dat met kunst ook. We moeten het niet zwaarder maken dan het is. Of je houdt van mijn kunst, of je houdt er niet van…’
Gemeente Zwolle Positief uit de crisis
Ook burgemeester Peter Snijders en wethouder Monique Schuttenbeld zagen hun wereld in een klap veranderen. Monique: ‘In februari 2020 was het belangrijkste gespreksonderwerp in ons college de schaalsprong. We waren er klaar voor. In maart 2020 veranderde corona alles: gezondheid stond op nummer één. En vrij snel daarna komen vragen als wat betekent een en ander voor de samenleving, de economie (mkb, retail, horeca etc.) en met name ook voor sectoren als kunst en cultuur, evenementen en toerisme. Waar kunnen we helpen en ondersteunen?’
Peter Snijders had zich het begin van zijn burgemeesterschap vast anders voorgesteld. Vlak na zijn aantreden werd hij geconfronteerd met enkele schietincidenten. Het spreekwoordelijke kruit is nauwelijks opgetrokken of hij rolt in de coronacrisis. Met openbare orde en het voorzitterschap van de veiligheidsregio IJsselland in zijn portefeuille komt er veel op hem af. Peter: ‘Ik heb me in het begin wel crimefighter gevoeld. En nu crisismanager, mijn agenda wordt behoorlijk bepaald door overleg op alle niveaus over gezondheid, veiligheid, handhaving, enzovoorts. Toch heeft het vanaf het begin goed gevoeld in Zwolle. Er wordt in het college en de raad goed samengewerkt om zaken voor elkaar te krijgen. Gelukkig waren er ook momenten dat ik me in mijn rol als burgervader kon laten zien. De sinterklaasintocht, de nieuwjaarsreceptie, ik heb zelfs carnaval gevierd in Zwolle.’
Regio Het voorzitterschap van Regio Zwolle past hem, zo bleek tijdens het Regio
Zwolle Congres eind vorig jaar. Lijkt al weer lang geleden, ook de regio heeft nu de handen aan de ploeg geslagen om ondernemers te helpen. Peter: ‘De Economic Board heeft snel geacteerd, ik heb veel energie gehaald uit de goede samenwerking tussen ondernemers, onderwijs en overheid. De Regio Zwolle Brigade ondersteunt ondernemers met raad en daad, er is een website in de lucht (samenuitdecrisisregiozwolle. nl) waarmee ondernemers hun weg kunnen vinden in het aanbod van ondersteunende regelingen. Belangrijk is onze lobby richting het rijk over diverse compensatieregelingen voor gemeenten. Gemeenten werken op economisch vlak nauw samen aan eenduidige regelingen voor horeca, campings, enzovoorts. Die afstemming en eenduidigheid is van belang voor ondernemers. Wat deze crisis ons leert is hoe belangrijk de Human Capital Agenda is. Zorg dat de kwaliteiten van beschikbaar personeel aansluiten bij wat de arbeidsmarkt vraagt. In dit kader hebben de voorbije weken duizend mensen online trainingen gevolgd. De wereld gaat hoe dan ook veranderen. E-commerce en digitalisering nemen een vlucht. Zie hoe het digitaal onderwijs snel is opgepakt door de Zwolse onderwijsinstellingen. Zo’n zestig tot zeventigduizend studenten maken daar gebruik van.’
Loket De gemeente Zwolle zelf opende heel snel een loket waar ondernemers terecht kunnen voor steun en hulp. Monique: ‘Daar is een speciaal team op gezet. Ze werken in deze tijd allemaal vanuit huis, er is heel snel geschakeld. Ondernemers weten dit loket goed te vinden en zijn tevreden hoe snel zaken worden opgepakt. Dit loket blijft in ieder geval open tot 1 oktober, tot einde looptijd van het tweede steunpakket van rijksoverheid.’ Peter vult aan: ‘Het integraal werken heeft er een boost door gekregen.’ Monique refereert aan de vitaliteit en de veerkracht van de stad. ‘Het bood ons de mogelijkheid met een aanvullend Zwolle-pakket te komen. Huren zijn opgeschort, betalingen van belastingen uitgesteld, onlangs hebben we de precario van de horeca kwijtgescholden voor het gehele lopende jaar. Daarnaast is de binnenstad autoluw gemaakt om de horeca meer ruimte te bieden voor terrassen.’ Beide bestuurders zijn blij dat er weer wat perspectief gloort. Monique: ‘Straks gaan we van dertig naar honderd gasten/bezoekers, hopelijk kan dat snel verder worden uitgebreid. Dat geeft weer wat lucht in veel sectoren. De sector waar ik me echt zorgen over maak is de evenementenbranche, die heeft eigenlijk op dit moment geen enkel perspectief. Terwijl niet alleen de sector, maar ook de samenleving snakt naar vertier en vermaak. We hebben minister Hugo de Jonge dringend verzocht te kijken naar mogelijkheden voor deze branche.’
Cultuur Monique heeft onder andere cultuur, toerisme en evenementen in haar portefeuille. Sectoren die zwaar geraakt zijn door de maatregelen om het virus in te dammen. Monique: ‘Voor cultuur heeft het Rijk driehonderd miljoen euro uitgetrokken. Veel van dit geld gaat naar gesubsidieerde instellingen. Er blijft 48 miljoen over voor de culturele infrastructuur in de regio’s, bestemd voor instellingen die voorkomen op de lijst ‘van landsbelang’. In Zwolle zijn dat De Fundatie, Zwolse Theaters, Hedon en het Fraterhuis. Als gemeente hebben we besloten om tot cofinanciering over te gaan, de provincie Overijssel doet hetzelfde. Zo is er toch een substantieel bedrag beschikbaar voor deze instellingen. Maar daarmee zijn we er niet. Daaronder zit een belangrijke laag cultuur. Ook de cultuureducatie moet weer op gang komen. We willen geld inzetten voor cultuurmakers. Zojuist is een artpitch uitgeschreven waar kunstenaars ideeën kunnen pitchen. Voor de beste ideeën was oorspronkelijk 72 duizend euro beschikbaar, nu gaan we dit bedrag ophogen. We staan open voor andere ideeën, ik daag alle cultuurmakers uit ons te verrassen, binnenkort doen we hiervoor een oproep.’
Monique denkt dat de anderhalvemetersamenleving niet houdbaar is op termijn. ‘De exploitaties van bioscopen, theaters, cafés etc. zijn hiermee niet sluitend te krijgen. Er zit ook geen logica in.’ Peter: ‘Laten we voorop stellen dat het wel heeft gewerkt, ik hoop ook dat dit zo blijft. Het wachten is op een vaccin. Dan komt er een einde aan dit tijdelijk abnormaal, want dat is het. Het past zo niet bij ons. Zwolle is een stad van ontmoeten, van samen zijn en samen dingen doen.’ Peter hecht eraan, voor we afronden met een blik op de toekomst, stil te staan bij de vele mensen die we hebben verloren in Zwolle en regio. ‘Er is veel leed geweest de afgelopen maanden, in Zwolle en zeker ook in de omliggende gemeenten. Het verlies is voor betrokkenen groot, dat heeft me enorm geraakt.’
Toekomst Peter en Monique eensluidend: ‘We hebben de afgelopen periode veerkracht laten zien. De groei krijgt een opdoffer, maar het fundament van de samenleving is niet aangetast. De bouw gaat door, net als de plannen voor gebiedsontwikkeling. We zijn een sterke vitale stad en regio, met veel diversiteit in bedrijven, een sterk mkb en solide familiebedrijven. De huidige situatie vraagt om flexibiliteit en wendbaarheid van werkgevers en werknemers. Wat voor goede dingen kunnen we uit deze crisis halen? Creativiteit, nieuwe werkwijzen als digitalisering, omzien naar elkaar, elkaar snel vinden en helpen. Dat moeten we vasthouden. We merken dat het ook een periode van bezinning heeft gebracht. Waren we wel goed bezig, zijn we onze bronnen niet aan het uithollen? Is dichtbij niet veel duurzamer? Jongeren zijn hier heel sterk mee bezig. We zijn positief over de toekomst. Laten we de kansen die zich ook in deze tijd voordoen pakken.’
Gemeente Zwolle Grote Kerkplein 15, 8011 PK Zwolle Tel. 14 038 www.zwolle.nl
