Het belang van procescertificering

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

TEKST Wilbert Leistra

De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen gaat weliswaar pas 1 januari 2022 in werking, maar het is bouwbedrijven aan te bevelen om nu al aan de eisen te voldoen. Dat geldt zeker ook voor afbouwbedrijven, stellen Eric Hendriks en Jan Koers van Kiwa, Ad Maas van Saint-Gobain Solutions en Hermen de Hek van Technisch Bureau Afbouw. Procescertificering kan volgens hen van bijzonder belang zijn om een project door kwaliteitsborgers straks gemakkelijker én goedkoper te laten beoordelen en goedkeuren. Vanwege hun specifieke rollen in de markt, zien de heren het als hun taak om de afbouwsector hierop te attenderen.

1 Het is (af)bouwbedrijven aan te bevelen om nu al aan de eisen van de Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen te voldoen. 2 De Wkb moet er onder andere voor zorgen dat de kwaliteit van het bouwproject en het eindresultaat wordt geborgd, bijvoorbeeld om schade te voorkomen. (Foto: Tba) Wkb in het kort Even de drie belangrijkste elementen van de Wkb in herinnering roepen: dossiervorming, toezicht en aansprakelijkheid.

• Dossiervorming; Aannemers moeten een consumentendossier overhandigen aan hun opdrachtgever. Dit geldt voor alle bouwwerken, of ze nu vergunningsplichtig of -vrij zijn. Alle fasen van het bouwproject moeten worden gedocumenteerd voor een dossier bevoegd gezag en een consumentendossier. Zo toont een aannemer aan dat hij aan alle eisen van het Bouwbesluit voldoet. • Toezicht; Een bouwwerk wordt niet meer door de gemeente getoetst aan de technische eisen. Van de bouw tot aan de oplevering toetst een onafhankelijke kwaliteitsborger of het bouwwerk voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit. Het opleverdossier vormt daarvoor de basis. Zonder een verklaring van de kwaliteitsborger kan de gemeente ingebruikname verbieden. Kwaliteitsborgers moeten worden vermeld in een openbaar register en onafhankelijk zijn. De vergunningsaanvrager schakelt de kwaliteitsborger in. Dat kan eventueel via de aannemer worden geregeld. Het gewijzigde toezicht gaat dus in per 1 januari 2022 en geldt voorlopig alleen voor projecten in gevolgklasse 1.

Hieronder vallen onder andere grondgebonden woningbouw, bedrijfspanden tot twee verdiepingen en loodsen met kleine kantoren. • Aansprakelijkheid; De aannemer wordt aangesproken op alle gebreken die na oplevering optreden. Het maakt niet meer uit of de opdrachtgever deze gebreken had kunnen zien tijdens de oplevering. Uitzondering is als het gebrek niet aan de aannemer is toe te wijzen. Bijvoorbeeld als er sprake is van een ontwerpfout. In dat geval ligt de bewijslast echter bij de aannemer. Wie uiteindelijk aansprakelijk is, hangt dus af van aan wie het gebrek is toe te rekenen.

Jan Koers: ‘Het is zaak om kwaliteitsborgers te attenderen op de afbouwsector’

2

De invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is uitgesteld tot 1 januari 2022. De oorspronkelijke invoering per januari van dit jaar is zoals bekend uitgesteld vanwege het geringe aantal proefprojecten dat is uitgevoerd en een te klein aantal officieel erkende kwaliteitsborgers. “Het is eigenlijk een kip-en-het-ei-verhaal”, zegt Jan Koers, specialist op het gebied van Wkb bij Kiwa. “Het is nog steeds onduidelijk of de Wkb ook echt ingaat op 1 januari 2022. Ik verwacht het wel, want de Wkb is gekoppeld aan de Omgevingswet. De invoering van deze wet is onder andere uitgesteld, omdat het Digitaal Serviceloket Omgevingswet (DSO) nog niet werkt. Hier moeten straks omgevingsvergunningen worden aangevraagd. Er zijn inderdaad weinig proefprojecten uitgevoerd. Dat heeft onder andere te maken met de kortingen die gemeenten op hun leges bij proefprojecten moeten geven. We merken dat gemeenten daar terughoudend in zijn. Het gevolg is dat proefprojecten sneuvelen op dit kostenaspect. Ook wordt gezegd dat er nog niet genoeg officieel erkende kwaliteitsborgers zijn. Dat klopt, maar dat heeft ermee te maken dat gegadigden nog geen actie hebben ondernomen om zich te kwalificeren. Uiteraard vanwege het uitstel van de wet en de onduidelijkheid over de definitieve datum van invoering.”

Consumentendossier

Een belangrijk onderdeel van de Wkb is dossiervorming (zie kader). Zo moeten er onder andere een consumentendossier en een dossier bevoegd gezag worden opgebouwd. Hierin staan alle fasen van het project gedocumenteerd. Volgens Eric Hendriks van Kiwa is het van belang dat bouwbedrijven dat nu al gaan doen. “De Wkb geldt voor projecten die na 1 januari 2022 worden opgeleverd. Weliswaar nu nog alleen voor woningbouwprojecten en niet-complexe andere projecten, maar dergelijke projecten hebben vaak nog een doorlooptijd van minimaal een jaar. De dossiervorming heeft te maken met de aansprakelijkheid van een project. Tenzij het een ontwerpfout betreft, ligt de bewijslast bij de aannemer. En dus ook bij de afbouwbedrijven als onderaannemers. Je moet kunnen bewijzen dat de fout niet bij jou ligt. Hoe? Door alle fases in het gebouwdossier op te nemen.”

3 Door dossiervorming kan snel worden herleid waar de schade is ontstaan en wie ervoor verantwoordelijk is. 4 Procescertificering kan van bijzonder belang zijn om een project door kwaliteitsborgers straks gemakkelijker én goedkoper te laten beoordelen en goedkeuren. Toezicht

Een ander belangrijk onderdeel van de Wkb is toezicht. Voldoet een project wel aan het Bouwbesluit? Die vraag staat centraal. Deze toetsing wordt door een onafhankelijke kwaliteitsborger gedaan. Deze bezitten in de regel algemene kennis over de bouwprocessen. “En dus niet specifiek over de afbouw. Daarom is het zaak om kwaliteitsborgers te attenderen op de afbouwsector. De sector moet er voor zorgen dat de kwaliteitsborgers voldoende kennis krijgen van deze tak van sport of in ieder geval erop wijzen waar die kennis kan worden opgedaan”, aldus Koers. “Bijvoorbeeld bij het Technisch Bureau Afbouw (Tba)”, haakt Hermen de Hek in. Het hoofd Techniek van Tba geeft toe dat hij ook nog niet precies weet hoe dit in de praktijk moet gaan werken. “Wij hebben de kennis en de knowhow en wij voeren ook regelmatig controles uit. Gaat een kwaliteitsborger dit overnemen? Of zal het een papieren tijger blijken? Het is op dit moment nog een grijs verhaal, vind ik.”

Certificering

Afbouwbedrijven en fabrikanten kunnen ook een actieve rol vervullen om aan de Wkb te voldoen, stelt Ad Maas, chief external affairs officer bij Saint-Gobain Solutions en lid van de Nederlandse Branche Vereniging Gips NBVG. “Certificering is daarbij het sleutelwoord. Wij als fabrikant gaan over de kwaliteit van onze producten en garanderen deze. De specificaties van bijvoorbeeld onze wandsystemen zijn vastgelegd in een attest met daarbij de prestaties en de geldende verwerkingsvoorschriften. Een afbouwbedrijf dat volgens zo’n attest werkt, toont daarmee aan dat een kwalitatief goed gekeurd systeem wordt toegepast. Eén stap verder is dan nog, dat een afbouwbedrijf een procescertificaat haalt, waarmee ook het verwerkingsproces wordt gegarandeerd.” Een belangrijke leidraad voor het verkrijgen van een procescertificaat is de Beoordelingsrichtijn (BRL). Hendriks: “Voor de afbouwsector is BRL 9600 van belang, vooral delen 1 en 6. Mede met het oog op de Wkb wordt deze momenteel geactualiseerd. De definitieve versies worden naar verwachting in april gepubliceerd. Aan afbouwbedrijven de taak om hun proces in kaart te brengen. Over welk intern kwaliteitsborgingsysteem beschikt het, hoe wordt het kwaliteitssysteem in de praktijk toegepast, welke kritische punten bestaan er, welke controles worden uitgevoerd? Allemaal vragen die beantwoord moeten worden. Pas dan kan bij een keuringsinstantie als Kiwa een procescertificaat worden aangevraagd.”

3

Eric Hendriks: ‘Aan afbouwbedrijven de taak om hun proces in kaart te brengen’

Voordelen

Een afbouwbedrijf dat een procescertificaat heeft, profiteert van een aantal voordelen, zo luidt de boodschap van de vier heren. “De verwachting is dat bedrijven in het bezit van een procescertificaat minder te maken krijgen met projectspecifieke controles, zeker als er ook nog wordt gewerkt met producten waarvoor een productcertificaat of attest is afgegeven”, zegt Koers. Maas voegt eraan toe: “Onze huidige bouwplaatsinspecties zijn reeds een belangrijk instrument om de kwaliteit te borgen. Ik adviseer bedrijven om serieus naar de voordelen van een procescertificaat te gaan kijken. Daarnaast zullen wij natuurlijk de in de markt bekende projectgerichte ondersteuning blijven bieden.” Hendriks stipt nog een punt aan. “Het zou zo maar kunnen zijn dat aannemers ook voor zekerheid kiezen door alleen afbouwbedrijven te selecteren die in het bezit van een procescertificaat zijn. In dat geval heb je zeker een financieel voordeel.”

5 Risicobeoordeling

Toezichtniveau. (Illustratie: Kiwa) 6 In de praktijk! (Illustratie: Kiwa)

“Als je in het bezit van een dergelijk certificaat bent, wordt je kwaliteit dus al geborgd”, stelt De Hek. “Het bedrijf wordt immers al jaarlijks willekeurig gecontroleerd. Binnen de Wkb kunnen procedures dus sneller worden gevolgd en mijn verwachting is dat dit kostenbesparend zal werken en dus ook voor het afbouwbedrijf financieel voordeel op zal leveren.” “Certificeren moet je voor jezelf doen, niet voor iemand anders. Je moet zelf controle houden over je proces. Dan ben je als bedrijf ook klaar voor innovatie en verbeterprocessen. Je toont aan derden dat je je zaakjes op orde hebt en dat je je niet overlevert aan de willekeur van een kwaliteitsborger”, geeft Koers als advies. Zijn collega bij Kiwa voegt er nog aan toe: “De eisen uit de beoordelingsrichtlijnen hebben betrekking op de beheersing van de processen en daarmee uiteindelijk de kwaliteit van het eindresultaat. Dat is iets wat men in kader van een goed bedrijfsproces ook al zou moeten nastreven. In die zin vergt certificering weinig extra inzet en is het vooral een bevestiging van kwaliteit door een onafhankelijke partij.”

Hermen de Hek: ‘Als je in het bezit van een proces certificaat bent, wordt je kwaliteit al geborgd’ Ad Maas: ‘Ga nu alvast aan het werk om voor de nabije toekomst een proces certificaat te behalen!’

Instrument

Kwaliteitsborgers gaan werken met instrumenten uit het Register Toegelaten Instrumenten Kwaliteitsborgers. Een van die instrumenten is KiK (Komo in Kwaliteit). Dit is een instrument van Kiwa, SKG-IKOB en Komo, legt Koers uit. “KiK is ontwikkeld in nauwe samenspraak met onder andere ontwikkelaars, voorschrijvers, (af)bouwbedrijven en kwaliteitsborgers. Het is ontstaan uit de gecombineerde expertise van dertig branches in en rond de bouw en infra. Het instrument gaat uit van risicobeheersing binnen een bouwproject. Een voorbeeld: stel een ontwerp heeft een risico dat valt onder klasse D. Wordt er gewerkt met producten of systemen die gecertificeerd zijn, of is het bedrijf in het bezit van een procescertificaat, dan kan de risicoanalyse dalen naar klasse B. In dat geval neemt dus het risico af, kan de toetsing door de kwaliteitsborger sneller worden uitgevoerd, hetgeen dus tijdwinst en financieel voordeel oplevert.”

Onduidelijk

Als het over de Wkb gaat, wordt veel gesproken over verwachtingen. De Hek gaf al aan dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over hoe een en ander in de praktijk zal gaan werken. “De eerste fase gaat alleen over woningbouwprojecten en niet-complexe projecten. Maar hoe gaat het bijvoorbeeld werken voor projecten in de utiliteitsbouw?” Maas heeft een voorstel namens het viertal: “Wij willen binnenkort ook met de brancheorganisatie van kwaliteitsborgers om de tafel om een beter beeld te krijgen van wat we kunnen verwachten vice versa. Kortom, we komen er ruim vóór 1 januari 2022 op terug. In de tussentijd werken wij met elkaar hard aan de actualisering van de BRL 9600 en adviseren we de afbouwbedrijven: ga nu alvast aan het werk om voor de nabije toekomst een procescertificaat te behalen!”

Eén grote eyecatcher

Capital C Amsterdam

TEKST Wilbert Leistra

De voormalige Diamantbeurs aan het Weesperplein in Amsterdam is getransformeerd in Capital C Amsterdam, een internationaal centrum voor de creatieve industrie. Het gebouw in Art Nouveau-stijl huist nu kantoren en flexibele werkplekken, vergaderzalen, horeca, een pop-up galerie en evenementenruimten. Zowel de gereconstrueerde gevel, de ‘diamant-achtige’ glazen opbouw, als de kunstwerken en design-toevoegingen die door zo’n twintig Nederlandse kunstenaars zijn ingepast in het gebouw vormen één grote eyecatcher. Onder de projectleiding van NewKantoor verrichtte Akoestiek Montage Brabant de afbouw van het project dat vele nationale en internationale prestigieuze prijzen in de wacht sleepte.

In 1911 opende de eerste diamantbeurs ter wereld aan het Weesperplein in Amsterdam. Voor het door architect Gerrit van Arkel ontworpen gebouw in de Art Nouveau-stijl moest destijds vrijstelling van de maximale bouwhoogte worden aangevraagd. Het ging daarbij om de later voor Van Arkel kenmerkende balustraden, torens en verdere versieringen. ‘De Beurs voor den Diamanthandel’ bestond op de begane grond grotendeels uit de beurszaal, de kantoren op bovenverdiepingen werden aan meer dan honderd diamantbedrijven verhuurd en in het souterrain waren

1 Akoestiek Montage Brabant (AMB) verzorgde in de voormalige

Diamantbeurs – nu Capital C

Amsterdam – binnen een van de eyecatchers: een verlicht frame met een spanplafond ertussen. (Foto:

AMB) 2 De door architectenbureau ZJA in samenwerking met

Heyligers design + projects ontworpen ‘diamant-achtige’ glazen opbouw, High Light genoemd, is van buiten de absolute eyecatcher. (Foto:

JW Kaldenbach)

onder andere een safe deposit, café-restaurant, kapperswinkel en de conciërgewoning gevestigd. Na de Eerste Wereldoorlog nam de diamantindustrie een enorme vlucht, waardoor het gebouw te klein was. In 1919 werd een extra verdieping toegevoegd. Het ontwerp hiervan was van de compagnon van de kort daarvoor overleden architect Van Arkel, Henk Jan Breman. Na de Tweede Wereldoorlog was de Diamantbeurs niet meer het levendige handelscentrum van weleer. In 1956 werd het pand getroffen door een grote brand. De Breman-uitbreiding werd gesloopt en vervangen door een doosachtige bovenverdieping. In de voormalige beurszaal werd een tussenvloer geplaatst en de karakteristieke hoge boogramen werden vervangen door twee reeksen rechthoekige vensters. In 1989 verhuisde de Diamantbeurs naar Amsterdam-Zuidoost. Het oude pand bleek in slechte staat. Door de brand, latere toevoegingen en verstorende ingrepen was er weinig meer over van de oorspronkelijke allure van het eigenzinnige, voor die tijd moderne, zakelijke ontwerp van Van Arkel.

Reconstructie

Het rijksmonument onderging een ingrijpende renovatie naar een ontwerp van architectenbureau ZJA in samenwerking met Heyligers design + projects en werd grotendeels teruggebracht naar het oorspronkelijke Van Arkel ontwerp. ZJA maakte samen met restauratiearchitect Braaksma & Roos Architectenbureau het ontwerp voor de nauwkeurige reconstructie van de Van Arkel-gevel. De oorspronkelijke

Prijzen De transformatie van de Diamantbeurs in het creatieve centrum Capital C Amsterdam heeft een scala aan nationale en internationale prijzen in de wacht gesleept. Meest prestigieuze is de MIPIM Award 2020 voor ‘Best Refurbished Building’, die tijdens de Paris Real Estate Week werd uitgereikt. Daarnaast heeft het project de World Architecture News (WAN) Award 2020 gewonnen, de German Design Award 2021, de Architecture Masterprize ‘Mixed Use Architecture’-award en de ‘Restoration & Renovation’-award en de Nationale Staalprijs 2020.

ingang werd in ere gesteld, met de nadruk op de afsluitende gevelrand die weer de Van Arkel-glorie uitstraalt; met zijn sierlijke, verspringende contour vol afwisseling van gesloten en opengewerkte balustraden, torens en verdere versieringen. Alleen de oorspronkelijke karakteristieke boogramen zijn niet teruggekomen. De nog aanwezige monumentale interieuronderdelen – bijvoorbeeld de met beeldhouwwerk gedecoreerde natuurstenen trap tussen de begane grond en het souterrain, voorzien van messing handlijsten en de twee kolommen met gemarmerde schacht op de trapombouw en de smeedijzeren balustrade op de tussenverdieping daarboven

– bleven bewaard. In samenwerking met Heyligers design + projects ontwierp ZJA de externe blikvanger van het in ere herstelde gebouw. Een glazen opbouw als een flonkerende diamant, de High Light genoemd – die ook prachtig verlicht kan worden – waar bijeenkomsten worden georganiseerd en tv-opnamen plaatsvinden. De opbouw is overigens ook een bron van energie, want in het glas zijn zonnecellen geïntegreerd.

Uitdagingen

NewKantoor uit Hilversum was bij dit project de aannemer afbouw. Projectleider Jeroen Klijn sprak over heel wat uitdagingen waarmee hij en zijn collega Paul Vos werden geconfronteerd. “Het is een enorm groot pand – een monumentaal gebouw – dat een hele tijd had leeggestaan. Er was veel overlast van zwervers, die er een onderkomen hadden gezocht. Zelfs tijdens de bouw hadden we ermee te maken. Op een maandagochtend werd een van de bouwcontainers opgehaald en gelukkig zagen we net op tijd dat er een jongen in lag te slapen”, lacht hij. NewKantoor fungeerde tijdens de bouw als de verbinding tussen de architect en de bouwpartijen. “Wij werken met bedrijven die ieder op hun gebied specialisten zijn. Samen met die bedrijven kiezen we bijvoorbeeld de materialen op basis van levertijden en kosten. Een voorbeeld: architect Müller Van Tol heeft de plafondeilanden op de begane grond bedacht. Dan overleggen wij met de specialist – in dit geval Akoestiek Montage Brabant (AMB) – welke producten en oplossingen op tijd en binnen het budget kunnen worden geleverd. Dus AMB stelt de maatvoering, wij koppelen die terug naar de architect”, legt Klijn uit. Het nieuwe Capital C heeft een vloeroppervlak van totaal 8000 m2. AMB heeft van de kelder tot en met de vijfde etage alle MetalStud-wanden en hangwanden gemonteerd. Projectleider Johan Paridaans van het afbouwbedrijf uit Bladel: “Daarnaast hebben we meer dan 650 plafondeilanden van Ecophon gemonteerd, deze hangen boven de E&W-installaties. Daarom was een goede afstemming met de installateurs over de maatvoering van groot belang om te voorkomen dat we met elkaar in de knoei kwamen.”

3

3 De nog aanwezige monumentale interieuronderdelen bleven bewaard. (Foto: Capital C Amsterdam) 4 In de Diamantzaal bedacht AMB een alternatief voor het in het ontwerp opgenomen spuitplafond op een frame. (Foto: AMB)

Kunstenaars

Belangrijk onderdeel van Capital C, het nieuwe centrum voor de creatieve industrie, wordt gevormd door de verschillende vergaderruimtes die door Nederlandse kunstenaars zijn ontworpen. Voor AMB een niet alledaagse klus, vertelt projectleider Paridaans. “Wij kregen de schetsen van de kunstenaars met de vraag wat wij daarvoor konden maken. Hierbij moesten we rekening houden met aan de ene kant de visuele aspecten van de architect, maar ook met de praktische eisen van de opdrachtgever. Het is leuk om de originele schetsen naast de foto’s van het eindresultaat te zien. Wat dat betreft was onze adviserende rol bij dit project groter dan bij andere projecten.” Paridaans noemt als voorbeeld de zogenoemde Diamantzaal. “Oorspronkelijk was hier een spuitplafond op een frame voorzien. Aangezien hier een netwerk van kanalen en leidingen bij elkaar komt, moet het plafond goed bereikbaar zijn voor bediening en onderhoud. Een vast akoestische plafond was daarom geen logische keuze. Om het toch goed bereikbaar te houden hebben we een systeemplafond voorgesteld, echter wel een met een hoge geluidsabsorptie en dB-waarde zodat het geluid van de kanalen wordt gedempt

5 Belangrijk onderdeel van Capital C, het nieuwe centrum voor de creatieve industrie, wordt gevormd door de verschillende vergaderruimten die door Nederlandse kunstenaars zijn ontworpen. (Foto: JW

Kaldenbach) 6 AMB heeft meer dan 650 plafondeilanden gemonteerd. Deze hangen boven de

E&W-installaties. (Foto: AMB) 7 NewKantoor, aannemer van de afbouw, fungeerde tijdens de bouw als de verbinding tussen de architect en de bouwpartijen. (Foto: JW

Kaldenbach)

en daarbij het geluid vanuit de ruimte wordt geabsorbeerd. We zijn hierbij uitgekomen op de Rockfon 45dB-plaat, uitgevoerd in een mat zwarte kleur.” De eyecatcher van de zaal moest volgens de projectleider van AMB het verlichte frame in het midden van de ruimte worden. “We hebben hier een kubus gemaakt waar de led in bevestigd is. Daaronder hebben we, aan de hand van de schets, een prefab meranti raamwerk met daartussen Barrisol spanplafonds gemonteerd. In combinatie met de verlichting krijg je hierdoor een soort inpandige lichtstraat.”

Evenementen

NewKantoor en AMB werden geconfronteerd met een afwijkende afbouwplanning. Projectleider Klijn van NewKantoor: “We hadden te maken met een zogenoemde deeloplevering. Eerst is de kantoorruimte op de derde etage in gebruik genomen en daarna vanaf de begane grond tot en met de vijfde verdieping opgeleverd. Dit moest voor de bouwvak gebeuren, want toen werden er evenementen in het gebouw georganiseerd, ook op de zevende etage. In de tussentijd werd voor de zesde en zevende verdieping door Studio Linse – een nieuw interieurontwerp gemaakt, inclusief dat voor de Highlight.” Het nieuwe ontwerp voor de zesde verdieping stelde AMB voor een nieuwe uitdaging. Paridaans legt uit: “Studio Linse had vouwwanden in het ontwerp opgenomen. Die waren besteld, maar hadden een lange levertijd. In plaats van die tijd te moeten wachten om te kunnen starten, hebben we er productietijd van gemaakt. Normaal wordt er een rail gehangen waar de wandpanelen aan worden opgehangen. Hier werken wij vervolgens met het plafond tegenaan om de ophangconstructie uit zicht te werken. Om de gewenste opleveringdatum te halen moesten we nu andersom wer-

Bouwpartners Opdrachtgever: Zadelhoff & Sijthoff Media Architect inclusief glazen opbouw: ZJA, Amsterdam; Heyligers design + project, Amsterdam Restauratiearchitect: Braaksma & Roos Architectenbureau, Den Haag Interieurarchitect kelder tot en met vijfde etage project: Müller Van Tol, Amsterdam Interieurarchitect zesde en zevende etage: Studio Linse, Amsterdam Bouwkundig aannemer: DCV Bouw, Abcoude Engineer en aannemer dakopbouw: Octatube, DelftAannemer afbouw: NewKantoor, Hilversum Fabrikant plafonds: Rockfon, Roermond; Barrisol, Kembs (Frankrijk); Saint-Gobain Ecophon, Etten-Leur Fabrikant wanden: Saint-Gobain Gyproc, Vianen Montage plafonds en wanden: Akoestiek Montage Brabant, Bladel

5

6

7

ken. We hebben eerst koven gemaakt, afgemeten aan de maatvoering van de vouwwanden en op breedte van de rail. Daarna is het akoestische plafond gemaakt, vervolgens zijn aan het einde van het traject alle rails en wandelementen in de koven gemonteerd.”