28 minute read
Nico Kuipers - pag
Een professionele omgeving met volop aandacht voor veranderen, daar voelt pragmaticus Nico Kuipers zich het beste thuis. En hij werkt graag met millennials, die zonder al te veel kaders bezig zijn met hun eigen ontwikkeling. Zelf wil hij wel een stap verder misschien, als eindverantwoordelijke in een bedrijf.
TEKST HERES STAD
Pragmaat. Eigenlijk wist hij niet dat hij behoorde tot een generatie die zo werd genoemd. Maar Nico Kuipers voldoet prima aan het profiel, dat daar bij hoort. Iemand met ruime werkervaring, die gewend is om veranderingen door te voeren, afstand kan nemen van poldermodellen uit de vorige generatie. Concreet, to-the-piont, leergierig en gericht op zelfontplooiing. Kuipers gaat over de global supply chain bij groothandelsbedrijf Kramp in Varsseveld. Oorspronkelijk komt hij ook uit de Achterhoek, maar hij woont al jaren in Nijmegen. Zijn expertise zit niet zozeer in wat hij noemt de ‘hardcore’ logistiek (warehousing, transport), maar vooral in de supply chain hoek, voorraadbeheer, netwerkontwerp, supply chain planning en IT. “Ik zoek het vooral in optimalisatie. Op bepaald moment heb je dan gerealiseerd wat je wilde realiseren, en dan begin ik al snel om me heen te kijken.”
KOOS JE BEWUST VOOR DE LOGISTIEK?
“Ja, dat wel. Maar dan vooral dus de supply chain hoek. Wat mij triggerde was de professionalisering die ik in de supply chain wereld zag ontstaan; onderscheidend willen zijn als bedrijf in logistieke processen. Ik ben ooit begonnen in de supermarktwereld, bij Albert Heijn met name, dat was in de jaren negentig echt een voorloper op dit gebied. Dat sprak mij enorm aan.”
IS DE LOGISTIEK EEN STUK OPGESCHOTEN INMIDDELS?
“Dat vind ik wel en zie ik ook om me heen. Maar toch zijn er nog altijd veel bedrijven die vanuit de productkant en de marketingkant van alles beloven, terwijl de logistieke organisatie daar helemaal niet klaar voor is. Voor veel bedrijven is de supply chain een soort blackbox, een erfenis uit het verleden, waarin van alles gebeurt zonder dat ze dit weten om te zetten naar waardecreatie. Je kunt dat beschouwen als een muur waar je intern tegen oploopt. Maar ik zeg liever: je maakt deel uit van het probleem, dus kom met een oplossing.” gisch bezig zijn met waardepropositie en het maken van vertaalslagen, maar als er morgen een containerschip overdwars ligt in het Suezkanaal, dan wordt logistiek opeens heel operationeel. Beide aspecten spreken me aan. Ik kan op strategisch niveau prima mee, maar ik vind het ook leuk om op de warehousevloer snel te kunnen zien wat goed gaat en wat niet, omdat ik ook die ervaring heb. Ik ontwikkel me nog elke dag en dat is belangrijk voor me. Als ik rondjes rond de kerk moet gaan draaien ga ik wat anders doen.”
WERK JE MET VEEL VERSCHILLENDE GENERATIES?
“Zeker, we hebben behoorlijk veel mensen die net zijn afgestudeerd en dan in mijn team komen. Millennials bijvoorbeeld en die zijn ontzettend leuk om mee te werken. Ik heb geleerd dat je ze een proeftuin moet geven, waarin ze kunnen experimenteren zonder al te veel kaders. Dan komen ze ook met wonderlijke oplossingen voor de dag. Dus niet zeggen wat ze moeten doen, maar wel aangeven in welke richting ze kunnen ontwikkelen.”
MINDER BINDING MET HET BEDRIJF, STOORT JE DAT?
“Nee, helemaal niet. Ik ben blij dat ik werk bij een bedrijf waarin we hen die kans kunnen bieden. In het verleden heb ik wel de verkeerde inschatting gemaakt: geef ze een leuke baan, dan blijven ze wel zitten. Zo was het bij ons wel in die tijd, maar nu moet je echt intellectuele uitdagingen geven, helpen bij het meedenken over ontwikkelperspectief en dat ook nakomen.”
HOE ZIE JE JE EIGEN TOEKOMST VOOR JE?
“Ik gedij goed in een organisatie die volwassen is, waar structuren zijn aangelegd en systemen voorhanden zijn. Dus werken bij een start-upbedrijf trekt me minder. Verder blijf ik graag in de supply chain actief. Misschien wel een keer als eindverantwoordelijke in een handels- of distributiebedrijf als CEO of managing director; dat zou ook een logistiek dienstverlener kunnen zijn. Eerlijk gezegd spreekt een heel corporate bedrijf met een enorme omvang me minder aan. De omvang van Kramp, met 1 miljard euro omzet en 3.500 medewerkers wereldwijd, dat past denk ik het beste bij mij.”
NICO KUIPER (47)
is: directeur supply chain bij Kramp Group sinds 2020 en verantwoordelijk voor de global suppy chain planning, engineering en supply chain IT, project management en distribution was: ruim vijf jaar verantwoordelijk voor de supply chain van Grainger (voorheen Fabory in Tilburg), daarvoor met name in de foodsector bij Sligro, Spar en Albert Heijn Deed: hbo bedrijfskunde/ logistiek management in Utrecht (2004 – 2007) en de TIAS, de doctoraalopleiding operations en supply chain excellence in Tilburg (2008 – 2010) Daarnaast: onder andere parttime betrokken bij de HAN als lid van de adviesraad
VIJF GENERATIES LOGISTICI Generatie pragmaten - 1970-1985
Hoe werk je toe naar een positieve werkcultuur? Wat je doe als leidinggevende om medewerkers dagelijks fluitend op het werk te laten verschijnen? Kort en simpel gezegd: ga het gesprek aan en bepaal samen welk gedrag daar bij hoort. Maar in de praktijk – ook in de logistiek – is de weg ernaartoe helaas maar al te vaak een roller coaster.
TEKST HERES STAD
Werkgeluk komt alleen op gang met ups-and-downs
Vraag aan een zaal leidinggevenden wat ze belangrijk vinden en in welke volgorde: • medewerkers – klant – bedrijfsresultaat • klant – bedrijfsresultaat – medewerkers Diana Vink deed dat tijdens het jaarcongres van de VLM (Vereniging Logistiek Management) waar humanisering van de logistiek het thema was. In zo’n setting plaatsen de meeste managers hun mensen op plek 1. De waarheid, na enig doorvragen, is toch vaak anders. Klanten eisen alle aandacht op en het resultaat is heilig. De meeste logistiek managers zouden wel anders willen, namelijk dat er dus rekening met mensen gehouden wordt. Maar ja, dat doen ze toch maar niet.
NIEUWSGIERIG ZIJN
Een positieve werkcultuur begint bij mensen. Beter nog, volgens Vink zouden managers er goed aan doen om nieuwsgierig te zijn naar het werkgeluk van hun mensen. “Richt je focus op de mens en geef aan hen net zoveel aandacht als aan de klant en aan het bedrijfsresultaat.” Ze kent de logistiek van binnenuit, al vijfentwintig jaar. Eerst bij logistiek dienstverleners als XPO, Palletways en K&N, daarna als zzp’er voor onder andere DHL, Action, ASML, Blokker en nu Assa Abloy. Steeds weer nieuwe projecten om logistieke processen te verbeteren. “Wat ik ontdekte was, dat bedrijven, logistieke afdelingen, teams succesvoller opereren als de medewerkers gemotiveerd zijn. Als mensen niet gelukkig zijn, ontstaan conflicten en gedoe op de werkvloer.” Afgelopen drie jaar deed ze een masteropleiding Begeleidingskunde en studeerde dit voorjaar af.
GRAAG ERBIJ WILLEN HOREN
Twee vragen dienen vooraf te gaan aan de vaststelling of een team/organisatie wel niet succesvol is: 1. Halen we het afgesproken doel? 2. Hebben we het goed met elkaar? Vink constateerde dat het tot op zekere hoogte in de logistiek met de taakopvatting door de bank genomen wel prima in orde is. Maar waar het gaat om tijd maken voor het opbouwen van vertrouwen, betekenisgeven, samen plezier hebben, schort het er regelmatig aan. “Medewerkers willen erbij horen, inclusie. Ze hebben behoefte aan een zekere invloed op de gang van zaken, controle, authenticiteit. En ze willen graag openheid, gewoon warme relaties met de mensen om hen heen. Vanuit die individuele behoeftes kun je werken aan teambehoeftes en doelen. Dat maakt teams succesvol.”
TIJD VOOR GOED GESPREK
Tot zover de theorie. De praktijk is anders, zo concludeert Vink in haar onderzoek. De prestatie van het team staat boven alles. Organiseren en een toekomst creëren, dat zien leidinggevenden als hun voornaamste taak. Maar zaken als reflecteren en de dialoog aangaan, aspecten die nodig zijn om betekenis te geven aan de werkzaamheden, die blijven onderbelicht. “Ik ben dat veel tegengekomen in bedrijven waar ik heb gewerkt. Focus alleen op prestatie leidt uiteindelijk vaak tot teams die helemaal niet succesvol zijn. En eigenlijk weet iedereen dat het niet werkt, maar toch gebeurt het heel veel. Ik weet dat dit niet gemakkelijk is. Je kunt dat niet even vangen in een stappenplan of een model. Je hebt er tijd voor nodig en gesprekken die gaan over de menselijke kant van het verhaal. Ook met je klant en je stakeholders. Mijn oproep is dan ook: sta daar regelmatig bij stil. Stilstand is in dit geval niet achteruitgaan. Stilstaan is juist vooruitkomen.”
ALS IN EEN ACHTBAAN
Het traject van cultuurverandering heeft veel weg van een achtbaan, volgens Vink. Maar aan het einde wacht dan toch de beloning in de vorm van een werksfeer waarin klagen niet of nauwelijks meer voorkomt, waar op een oprechte manier complimenten worden uitgedeeld, waar leidinggevenden voorbeeldgedrag laten zien en hebben leren kijken door de bril van de medewerker. “Maar waar ook iedereen in de organisatie weet waar ze voor staan, waar ze het met z’n allen voor doen. Waar een sfeer is waarin experimenteren mag, waar dingen mis mogen gaan zonder dat er een uitbrander op volgt. Waar stap voor stap vooruitgang wordt gemaakt om samen succesvoller te zijn. Tot slot, vergeet niet om successen met elkaar te vieren en plezier te hebben.”
‘PRESTATIES ALLEEN MAKEN EEN TEAM NIET SUCCESVOL’
8 TIPS OP WEG NAAR EEN POSITIEVE WERKCULTUUR...
• Zorg voor balans in aandacht voor resultaat en de betekenisgevende kant • Breng processen, structuren, rituelen en gedrag met elkaar in lijn • Maak tijd en ruimte voor duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden • Organiseer persoonlijke ontwikkeling en teamontwikkeling in het hele bedrijf • Investeer in coaching van leidinggevenden op alle niveaus in de organisatie • Zorg er voor dat leidinggevenden goed voorbeeldgedrag laten zien • Neem de tijd om stil te staan en te reflecteren; ga de dialoog daarover aan • Maak budget vrij voor teamactiviteiten buiten de dagelijkse operatie om
Zij-instromers of nieuwkomers op de arbeidsmarkt. Bedrijven in de logistiek omarmen mannen en vrouwen uit alle windrichtingen en ervaringen. Gelukkig is de logistieke sector toch nog altijd aantrekkelijk genoeg voor mensen van buitenaf; mensen die met veel enthousiasme beginnen aan een nieuw avontuur en daarmee met een flinke switch in hun loopbaan te maken hebben.
TEKST FRANK THOOFT
Rob van Dijk komt uit de gehandicaptenzorg. Rob van Dijk (28) is zo iemand. Onlangs stapte hij over naar de logistiek, na een periode van acht jaar in de zorg. “Op mijn zestiende was ik naar het CIOS gegaan omdat sport op dat moment alles voor me was. Maar eigenlijk weet je dan nog niet goed wat de wereld je te bieden heeft. Daarna heb ik een opleiding in de persoonlijke gehandicaptenzorg gevolgd, en vervolgens ben ik in die branche gaan werken. Op zich heel fijn werk, maar je merkt wel dat je eigenlijk alleen met de patiënten bezig bent, en er nauwelijks tijd is voor je collega’s. De werkdruk is ook erg hoog, onder meer doordat er in de zorg veel vacatures zijn. Daardoor mis je dat momentje bij het koffieapparaat om even met elkaar te kletsen, elkaar beter te leren kennen. Elkaar kennen betekent ook dat je sneller wat extra’s voor die collega doet. Dat wij-gevoel, dat heb ik gemist. Van mijn vader, die in de transportwereld als planner werkte, kende ik de logistieke wereld echter al. Toen ik deze vacature bij ECS in Venlo zag, heb ik meteen gereageerd.”
GROTE VERSCHILLEN ZEKER?
“Ja, maar ook overeenkomsten. In de logistiek is er ook hoge werkdruk, maar omdat je meer samenwerkt en je ook tijd krijgt, zoals ik nu, om je goed in te werken, is die druk goed te doen. Verschillen zijn er bijvoorbeeld in de manier waarop mensen elkaar feedback geven. In de zorg is het allemaal wat zachter, wat omzichtiger. In de logistiek zeggen mensen gewoon waar het op slaat. Open en eerlijk. En dan weet je ook waar het om gaat. Die directheid bevalt mij prima. Daarnaast zag ik dat mensen in de zorg erg kwetsbaar zijn. Mensen vallen eerder uit, waardoor de werkdruk nog meer toeneemt. En dat zie je in de logistiek niet; daar wordt de werkdruk heel anders aangepakt. Ik voel me daar prima bij.”
WAT VOOR WERK DOE JE NU?
“Ik werk als transportplanner, ik begeleid de processen. En dan merk je ook hoe belangrijk een goede planning is. Alles hangt daarvan af, dus je werk is heel belangrijk.”
WIL JE VERDER IN DE LOGISTIEK?
“Zeker! Ik ben me nu aan het inwerken, want ik wil deze job zo goed mogelijk kunnen doen. Maar ik wil me wel blijven ontwikkelen. Ik denk dat ik over een poosje wel een studie ga volgen. En het teamproces hier vind ik ook heel boeiend. Misschien wil ik wel verder richting leidinggeven. Dat is het mooie van logistiek: hier is alles mogelijk. Als je maar wil. En dat wil ik!”
Door vergrijzing krijgen bedrijven te maken met meer uitstroom. Met name voor vrachtwagenchauffeurs moet er vanwege hun leeftijd snel vervanging klaarstaan. Hoe groot is het probleem bij logistiek dienstverleners? Hoe houden zij oudere medewerkers binnen boord? “Als wij zorgen dat onze medewerkers blij zijn, dan is de kans groter dat zij ons hierna nog helpen, al dan niet op flexibele basis.”
TEKST DIANE ESSENBURG
Vergrijzing van chauffeurs is grote HR-uitdaging in logistiek
Chauffeurs vormen de één na grootste beroepsgroep waarin 65-plussers werken. Van alle chauffeurs was volgens het CBS in 2020 15 procent 65-plus. Hoewel die statistiek ook onder meer taxichauffeurs betreft, is het in de logistiek niet gek om een ouder persoon op de wagen te zien. Sowieso werken 65-plussers langer door, geeft het CBS weer. In 2020 voerden 300.000 van hen nog betaald werk uit. Dat is 3,3 procent van alle werkenden. Toch zijn er nog altijd veel meer werknemers die op hun pensioenleeftijd ‘gewoon’ stoppen met werken. Meer ingezoomd op transport en logistiek is er de Sectormonitor Transport en Logistiek. In de monitor over het vierde kwartaal van 2021 blijkt dat in 2021 ruim 1.500 werknemers uitstroomden vanwege pensioen, terwijl dit er in 2019 nog ruim 1.000 waren. En vanwege de vergrijzing bereikt een steeds groter deel van het personeelsbestand in Nederland zijn pensioenleeftijd. Zeker bij beroepen als vrachtwagenchauffeur. De gemiddelde leeftijd is al gestegen van 44,8 jaar in het vierde kwartaal van 2020 naar 45,1 jaar een jaar later. Niet-chauffeurs zijn gemiddeld 39,3 jaar. Bij logistiek dienstverlener Nabuurs liggen die cijfers net wat anders. General HR manager Lianne van Driel laat weten dat de gemiddelde leeftijd van de totale medewerkerspopulatie op 43 jaar ligt. De chauffeurs zijn gemiddeld 48. “Als we een doorkijkje maken naar de toekomst, dan zien we dat er in de komende vijf jaar
Vergrijzing houdt HR-managers in de logistiek volop bezig. (FOTO: Studio 38c)
Bob Kamp, HR business partner bij Maters Huissen. Hilde Ryken, chief people officer bij Bleckmann.
23 chauffeurs met pensioen gaan. Als we nog wat verder doorkijken zijn dit er al zeventig in de komende tien jaar. Een significant deel van onze chauffeurspopulatie.”
FIT EN VITAAL NAAR PENSIOENLEEFTIJD
Voor de korte termijn vallen de zorgen voor Nabuurs mee. Gemiddeld gaat er iedere maand één medewerker met pensioen, zegt Van Driel. Bovendien zijn er nog zes 65-plussers in dienst en elf personen die pensioengerechtigd zijn. “Wij zien graag dat medewerkers ook na hun pensioenleeftijd nog fit en vitaal zijn om al dan niet door te werken bij Nabuurs of lekker van hun pensioen te genieten. Binnen onze mogelijkheden zetten we ons maximaal in om medewerkers gezond te houden. Dit is veelal maatwerk. Voor de één is de oplossing om minder te werken en voor de ander om geen nachtdiensten meer te werken. Een ander leuk voorbeeld van wat we doen is de bedrijfsmassage.” Om vergrijzing het hoofd te bieden zijn er ‘door de jaren heen’ diverse acties uitgezet. Vooral opleiding, doorstroom en begeleiding van chauffeurs staan centraal. Bob Kamp, HR business partner van transportbedrijf Maters Huissen, noemt het vergrijzingsprobleem ‘behoorlijk’. Niet raar, want maar liefst 10 procent van de medewerkers is momenteel de 65 gepasseerd. Het gaat vooral om chauffeurs. “De aanwas van jonge chauffeurs, wat de oplossing kan zijn, is niet groot. Daarom zijn we deels afhankelijk van - en hartstikke blij met - de chauffeurs die bij ons op deeltijdbasis werken nadat zij de AOW-leeftijd hebben bereikt”, zegt Kamp. “Voor beide partijen een goede oplossing: het geeft de chauffeurs vrijheid om zelf hun tijd in te delen en het leidt voor Maters tot meer flexibiliteit én capaciteit.” Naast het aanbieden van parttime-mogelijkheden is Maters onlangs een Duurzaam Inzetbaarheidstraject gestart om medewerkers binnen boord te houden. Hiermee wil het transportbedrijf naar eigen zeggen ervoor zorgen dat de medewerkers hun AOW-gerechtigde leeftijd in goede gezondheid en met (werk)plezier bereiken. Kamp: “Wie goed doet, goed ontmoet. Als wij zorgen dat onze medewerkers blij zijn met ons en het werk, dan is de kans veel groter dat zij hierna nog bereid zijn ons te helpen, al dan niet op flexibele basis.”
OPLEIDINGSPLEKKEN
Voor de toekomst is Kamp zich ervan bewust dat er meer oplossingen tegen vergrijzing nodig zijn. Want dat dit gebeurt en nog verder zal gaan, is een onmiskenbaar demografisch gegeven, aldus de HR business partner. Dit doet Maters bijvoorbeeld door opleidingsplekken aan te bieden. BBL- of BOL-leerlingen beginnen als leerling-monteur in de garage, maar behalen ondertussen de benodigde papieren voor het besturen van een trekker-opleggercombinatie. “Daarmee proberen wij jonge gasten, die net van school komen of nog bezig zijn, te motiveren om chauffeur te worden. En het liefst bij Maters natuurlijk.” Daarnaast stimuleert Maters Huissen zijinstroom en neemt het bedrijf deel aan promotie-initiatieven van Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL). Op basis van informatie van datzelfde instituut kijkt ook ITC Holland Transport naar duurzame inzetbaarheid. Op het moment van spreken hebben Rob Hermes, MT-lid op het gebied van HR, en HR-medewerker Sjanine Boeijen net weer een webinar van STL erover gevolgd.
GENERATIEPACT VOOR BRIDGE WORKERS
Doorwerken is een belangrijk thema en zal in populariteit stijgen. Dat schrijven lectoren Dr. Klaske Veth, Prof. Dr. Annet de Lange en Prof. Dr. Jol Stoffers op PWnet.nl. De groep ‘bridge workers’, ofwel de doorwerkers na pensioen, worden immers als een belangrijke ‘kansgroep werkenden’ gezien voor sectoren waarin personeelstekorten spelen of te verwachten zijn. Maar ook doordat doorwerken voor de oudere werkende zelf een aantrekkelijker alternatief is geworden naast pensionering. Maatwerk en regionale uitwisseling vormen een belangrijke basis voor een duurzame doorwerkroute van oudere werkenden. Dat eerste is de vertaling van een goede fit tussen de ouderen, het werk en de organisatie. HR kan volgens de lectoren een generatiepact aanbieden. Een generatiepact heeft als doel een brug te slaan tussen de wensen van de jongere en oudere werkenden. Het generatiepact bestaat uit verschillende regelingen met hetzelfde doel. Door oudere werkenden minder uren te laten werken en daarmee samenhangend minder te betalen, ontstaat er ruimte om nieuwe (jongere) werkenden te werven.
“Het belangrijkste is ‘triple A’: aandacht, aandacht, aandacht”, vat Hermes de webinar kort samen. “Oudere chauffeurs vinden het nog steeds leuk om te rijden, te laden en te lossen, maar niet alle vormen van transport zijn fysiek nog uitvoerbaar.” Tanktransport is over het algemeen lichter dan bijvoorbeeld geconditioneerd transport voor de retail, legt hij uit. De gemiddelde leeftijd van ITC’s vrachtwagenchauffeurs ligt op 54 jaar. En dus geen 45,1 jaar, zoals in de STL Monitor. Dit heeft dus deels met het relatief lichtere werk te maken, maar ook houdt de planning er rekening mee dat oudere chauffeurs ritten krijgen die beter passen. Dat doet ITC inmiddels voor twaalf chauffeurs die de pensioengerechtigde leeftijd hebben gepasseerd. De oudste van hen is 79. “Zijn passie en plezier is zo mooi om te zien”, zegt Boeijen. De pensioengerechtigden werken één tot drie dagen per week. Het gemiddelde van alle chauffeurs in dienstverband ligt op ongeveer 32 uur, maar onder hen zijn ook nog altijd chauffeurs die het fijn vinden om juist 60 uur per week te draaien. “We luisteren naar onze chauffeurs en zorgen ervoor dat ze duurzaam in te zetten zijn tot of tot en met hun pensioen.” ITC werkt onder andere met 4-op-4-af-roosters. Vier dagen op de weg, vier dagen thuis. Hermes: “De auto wordt rendabeler ingezet, de chauffeur is er blij mee én de klant krijgt wat hij wil, namelijk 24/7 kwaliteit.”
MINDER VERZUIM EN SCHADE
Hoewel het door onder meer corona niet hard te maken is, lijken de verzuimcijfers en het schadeverloop door deze HR-strategie te dalen. Ook voelen chauffeurs zich gehoord en gewaardeerd, aldus Boeijen. De verloopcijfers zijn relatief laag. Nieuwe aanwas wordt met name gezocht in andere transporttakken. Zo zijn de eerste bulk- en distributiechauffeurs binnen ITC opgeleid tot tankwagenchauffeur. Hermes: “Nieuwe chauffeurs zijn hard nodig, want de vrachtwagens gaan de komende twintig jaar echt nog niet uit zichzelf rijden.” Op kantoor bij ITC zijn de werknemers gemiddeld begin 30, dus daar speelt het vergrijzingsprobleem niet. Wel maken Boeijen en Hermes zich zorgen om de technische functies. “Mensen worden daar niet meer in opgeleid”, verzucht Boeijen. Het werk in de garage is te zwaar om 65-plussers langer te laten doen. “Bij die functiegroep gaat een enorm gat vallen op de markt.”
65-PLUSSER IN WAREHOUSE
Anders is het beeld bij Bleckmann. Hier werken de meeste mensen in het warehouse. Momenteel staan bijna 1.650 medewerkers op de payroll in BeNe, laat chief people officer (CPO) Hilde Ryken weten. De meesten zijn tussen de 26 en 40 jaar. Toch zijn ook circa 225 personen ouder dan 56. 62 van hen zit in de leeftijdsgroep 61-65 jaar, en zeven personen binnen het Bleckmann-personeelsbestand zijn 65+. “Nee, 65-plussers zijn absoluut nog niet afgeschreven”, zegt de Bleckmann-CPO. “Packen is een specialiteit, ook op pensioengerechtigde leeftijd gaan packers gedetailleerd te werk. En mensen die jaren op de heftruck hebben gezeten zijn over het algemeen voorzichtig en kunnen goed de nieuwe mensen opleiden.” Ryken geeft toe dat pickwerk lastiger is voor 65-plussers. Pickers hoeven niet per se zware producten te tillen, maar zetten wel 30.000 tot 40.000 stappen per dag om de orders te verzamelen. Voor medewerkers die het vanwege hun leeftijd niet meer aankunnen, zoekt Bleckmann andere jobs en taken binnen het bedrijf. Hoewel sommigen juist wel fanatiek door willen blijven gaan, voegt Ryken er lachend aan toe. “We gaan zeker en vast naar duurzaamheid op het gebied van personeel kijken”, zegt ze. “Het beleid staat nog niet vast, maar we vinden het belangrijk dat er indien nodig ergonomische aanpassingen zijn om verzuim tegen te gaan.”
AUTOMATISERING
Ook wordt er steeds meer geautomatiseerd binnen de Bleckmann-warehouses. Ryken: “Cobots wandelen mee met de orderpicker. Met name de jongere mensen vinden het geweldig, ze hebben de cobots allemaal een naam gegeven. Maar ook hierbij is het belangrijk om de mensen erin mee te krijgen. Ouderen moeten ook vertrouwd raken met de cobots.”
VOORBEELDEN VAN DUURZAME INZETBAARHEID DOOR DEZE LOGISTIEKE BEDRIJVEN STAAN OP DE WEBSITE: LOGISTIEK.NL/VERGRIJZING Rob Hermes, MT-lid HR, en Sjanine Boeijen, HR-medewerker bij ITC Holland.
Mens en robot hebben een match bij Active Ants
Melanie Luijkx: “Ik zou bij een beroepskeuzetest nooit zijn uitgekomen op een baan in de logistiek.” De ranger robots in het Active Ants-warehouse zorgen vo
Rond tien uur ’s ochtends op een doordeweekse dag heerst er zo op het eerste gezicht nog een serene rust op de magazijnvloer van het fulfilmentcentrum van Active Ants in Roosendaal. De autonome ranger robots van Grey Orange staan stil en het enige ‘wat beweegt’, zijn de knipperende rode en groene lampen op de draagrobots, tachtig in totaal. Ook valt er nog weinig beweging te bespeuren bij de robotjes op de grid van het grote Autostore-systeem, dat recent door Active Ants is uitgebreid naar een opslagcapaciteit van in eerste instantie 70.000 bakken naar nu in totaal 120.000.
DE AMBITIES VAN MELANIE LUIJKX
Uit niets lijkt het er op dat het hier gaat om een hectische operatie die overspoeld wordt met orders van ongeduldige webwinkelklanten, waar orderpickers naast de aanwezige robots met slechts een handscanner halve marathons moeten lopen door lange magazijngangen om hun KPI’s te halen. De onrust slaat toe, want waar is de hectiek? “Dat is schone schijn”, zegt Melanie Luijkx (19), want over een uur gaat het hier echt los, want dan verwerken we een grote order van een klant. Luijkx zegt dat ze ambitieus is en hogerop wil. Ze begon als student met een bijbaantje als orderpicker in de magazijnoperatie van Active Ants en in korte tijd is ze opgeklommen tot teamleider pick en pack. “Ik studeerde communicatie aan een hbo, maar die opleiding beviel mij niet. Uiteindelijk ben ik hier fulltime gaan werken. Toen de pick en pack-afdeling werd opgestart, heb ik gelijk gesolliciteerd voor de functie van assistent teamleider.” Daar nam zij geen genoegen mee en inmiddels is ze gepromoveerd tot teamleider, maar haar ambities ‘in de logistiek’ reiken veel verder. “Ik ben nu aan het kijken of ik een logistieke opleiding kan gaan volgen, vooral omdat ik hier bij Active Ants wel een toekomst voor mij zie weggelegd. Best wel bijzonder, want bij een beroepskeuzetest zou ik nooit uitgekomen zijn op een baan in de logistiek.”
FILE VAN ROBOTS
Het werken met robots vindt de 19-jarige ‘heel bijzonder’. “Je kan ze niet zomaar even met woorden motive-
Active Ants combineert in het distributiecentrum in Roosendaal diverse innovatieve robot- en smart warehousing-oplossingen om ‘het orderverwerkings- en verpakkingsproces zo optimaal en efficiënt mogelijk te laten verlopen’. Mooie showcase voor de buitenwereld, maar hoe ervaren jonge twintigers op de magazijnvloer het naast én met robots werken? Is hun werk er saaier op geworden of juist attractiever?
TEKST BAS DIJKHUIZEN
oor de aan- en afvoer van dozen. Mike Beswerda: “In het begin waren er wel eens storingen met de robots. Nu loopt alles op rolletjes.”
ren. Ze moeten echt aangestuurd worden door de achterliggende techniek, en worden daarin bij eventuele storingen ondersteund door de collega’s die er verstand van hebben. Dat betekent wel dat we heel afhankelijk zijn van de robots hier. We hebben dagelijks een cut-off- tijd aan het begin van de middag en rond één uur ’s nachts. Afgelopen zondag maakte we mee dat er een file van robots stond voor een van de inpakmachines, waardoor we de cut-offtijd voor ons gevoel net niet haalden. Er zitten dus soms wel haken en ogen in het werken met robots. Blijft overeind dat ik hun aanwezigheid heel normaal vind nu.”
JONGE LEEFTIJD VOORDEEL
Het aantal mensen waarover Luijkx in afwisselende ploegendiensten de leiding voert in het pick en pack- proces verschilt per dag. “Doordat we met zoveel robots werken, zijn er voor dit proces niet zo heel veel mensen nodig. Het zijn minimaal vijf mensen op een reguliere dag, maar in piekperiodes zoals rondom kerst, Black Friday en de komende zomerperiode, waar we het erg druk krijgen voor een aantal klanten, kunnen het er ook zomaar vijftien zijn. Dat zijn trouwens voor mij wel de leukste periodes om te werken.” Leiding geven aan collega’s die een stuk ouder zijn dan zij vindt de 19-jarige geen belemmering. “Ik zie mijn leeftijd juist als een voordeel. Ik kan mij niet inleven in hoe een 58-jarige zich voelt, dus daar heb ik een enorme respectboog voor. Bovendien geef ik geen commando’s. Ik vraag altijd alles netjes en dan bereik je ook veel meer.”
GEAUTOMATISEERD PROCES
Het is elf uur en het proces komt inderdaad op gang. De robotjes komen nu echt tot leven en beginnen gelijk druk heen en weer rijdend aan hun dienst. Die bestaat eruit dat de robots lege dozen naar de medewerkers bij één van de pickstations onderaan het Autostore-systeem brengen. De orderpicker vult de verzenddozen met goederen die weer door robots van de Autostore zijn aangeleverd. Vervolgens rijden de autonome mobiele robots (AMR’s) naar een van de inpakmachines die de dozen op maat
Het inboeken van aangeleverde voorraden gebeurt handmatig. Bas Erdmann: “Sleutelen aan robots is machtig mooi.”
sluiten, wegen en voorzien van een verzendlabel. Een rollerbaan brengt de gesloten dozen weer tot bij een robot die ze verplaatst naar een van de laadpunten voor de pakketvervoerders op de expeditie.
MICK BESWERDA: ‘GOEDE SFEER BELANGRIJK’
Binnen het intralogistieke proces is het vooral zaak dat de klantvoorraden in de Autostore continu worden aangevuld. Daarbinnen is een belangrijke rol weggelegd voor het team van Mick Beswerda (29). Hij heeft de leiding over drie mensen en is als teamleider onder andere verantwoordelijk voor het inboeken van aangeleverde voorraden van klanten, de opslag in de bulklocaties en de opslag van verpakkingsmaterialen. Beswerda legt uit: “Aan de hand van een rapportage krijgen we aanvoerlijsten, waarin staat welke producten er binnen nu en drie weken in de Autostore moet komen te liggen. Het feit dat we zo ver vooruit kunnen werken, maakt dit werk aangenaam en zorgt ook voor rust in dit deel van de operatie, mede onder invloed dus van de mechanisatie.” Hij werkt alleen overdag, maar hij verwacht dat hij ook over niet al te lange tijd avonddiensten gaat draaien, want er komen nieuwe webwinkelklanten bij waarvan de voorraad grotendeels in de Autostore-uitbreiding komt te liggen. “Dat zorgt ervoor dat we op deze afdeling meer mensen nodig hebben en dat we flexibelere diensten gaan draaien.” Ambities om verder te groeien heeft Beswerda zeker. “Ik wil doorgroeien en steeds een stapje hogerop. Die ruimte is er nu nog niet, maar zal er komen, vooral ook omdat het bedrijf zo hard blijft doorgroeien.” De Brabander met Friese achternaam ziet ook om zich heen dat de sector zit te springen om magazijnpersoneel. “Ik krijg ook de berichtjes van bedrijven met de vraag of ik interesse heb om te komen werken. Heel groot pluspunt bij Active Ants is de goede sfeer onderling. We kunnen goed praten en we zijn - mag ik zeggen - een echte vriendengroep geworden.” Aan het werken in een operatie met robotjes en een Autostore is Beswerda inmiddels volledig gewend. “Alles loopt nu op rolletjes. Er waren in het begin af en toe storingen. Dat was wel eens frustrerend, want wij gaan er als mensen hier in de operatie vol in en dan verwacht je dat de mechanisatie ook ‘meewerkt’. Het kan ook zijn dat de mens dit zelf natuurlijk veroorzaakt. De bakken voor een Autostore moeten gevuld worden en als die zwaar of te vol zijn, dan krijg je al een storing. Dat zal je altijd blijven houden, want daar zijn we mens voor, maar deze vorm van robotisering is in mijn ogen de toekomst.”
DE TECHNEUT: BAS ERDMANN
Terwijl de operatie inmiddels volop draait, houdt Bas Erdmann (22) zich vooral bezig met onderhoud en service-activiteiten. Geconcentreerd is hij bezig met het onderhoud van een volledig ontmantelde opslagrobot van het Autostore-systeem. Erdmann zwaait samen met een collega de scepter over de vijfkoppige technische dienst in het Active
Ook in Roosendaal vormt het Autostore-systeem het kloppende hart van de magazijnoperatie van Active Ants.
Ants-magazijn. In die functie houdt hij zich specifiek bezig met onderhoud en reparatie van het Autostore-systeem, de robots en de inpakmachines. Erdmann zelf zegt dat hij eigenlijk in deze functie is gerold. “Ik zou in eerste instantie aan de slag gaan als teamleider, maar ik ben eigenlijk de technische dienst ingerold, mede ook omdat het sleutelen en klussen aan apparaten een hobby is in mijn vrije tijd.”
GEEN DAG HETZELFDE
Service en reparaties verrichten aan de Autostore-robots en de draagrobots vindt hij ‘machtig mooi’. “Vooral ook omdat mijn werk heel gevarieerd is. Ik heb nog geen dag gehad die hetzelfde is. De robots van de Autostore hebben best wel wat aandacht nodig. Ieder kwartaal worden ze van de grid afgehaald voor een rondje onderhoud. Alle systemen hier hebben onze ogen nodig om bij te sturen. Er is wel backup van de system integrators, maar het gaat het snelst als we het zelf oplossen.” Grote uitdaging is volgens Erdmann het vinden van nieuwe collega’s die zijn team komen versterken. “Onze dienst is onderbezet en dat komt mede doordat er op dit moment heel veel vraag is naar servicemonteurs. We staan voor de nodige uitdagingen, vooral ook omdat de piekperiode begint en het feit dat het Autostore-systeem hiervoor recent ook is uitgebreid in opslagcapaciteit. Als alle bakken in de installatie gevuld zijn, komen er ook dertig robots bij en dat vereist ook weer extra onderhoud.” Wat beklijft tijdens een ochtend bij Active Ants in Roosendaal is dat zowel Beswerda als Erdmann en Luijkx het beeld weerleggen dat robots grotendeels het heft in handen nemen in magazijnen, en het werk dat overblijft voor de mens eentonig en saai is. Integendeel, want uit de verhalen van deze ambitieuze twintigers blijkt dat het werk door het werken met robots er attractiever en beter op is geworden en dat arbeidsvreugde en -productiviteit heel goed kunnen samengaan.
ACTIVE ANTS ROOSENDAAL: DE CIJFERS
Active Ants, onderdeel van het Belgische bpost, nam eind 2020 het gerobotiseerde e-fulfilmentcentrum op Borchwerf in Roosendaal in gebruik. Het warehouse beschikt over: • 20.000 vierkante meter opslagruimte • Capaciteit voor meer dan 8 miljoen bestellingen op jaarbasis • Een Autostore AS/RS-systeem (Dematic) met een capaciteit van 120.000 bakken met een uitbreidingsmogelijkheid naar 200.000 bakken • Opslagrobots Autostore: 50 met een uitbreidingscapaciteit tot 200 • 95 procent van de voorraad is ondergebracht in Autostore • Aantal inpakmachines: drie • 80 draagrobots van Grey Orange • Aantal orderpickpoorten: 16 • Aantal webshopklanten: rond de 250 • Medewerkers: 100 met ruimte voor 25 medewerkers Ook heeft het bedrijf vestigingen in Nieuwegein, Willebroek (B) en Dorsten (D)
