Beieren Magazin 2018

Advertentiebijlage bij dit dagblad

70 JAAR AUGSBURGER PUPPENKISTE Een kijkje achter de schermen

BEIERSE PORSELEINROUTE

HET VAKANTIEMAGAZINE 2018

In de voetsporen van het witte goud

TRADITIONEEL ANDERS: Pittoreske landschappen, steden en volksfeesten zoals je ze alleen in Beieren vindt

Van de redactie

Beste lezeres/lezer, In Beieren worden tradities nog geleefd en gekoesterd. De bewoners identificeren zich met hun thuisland en gebruiken – en geven deze schat aan de volgende generatie door. De inwoners van Beieren zijn authentiek en verwennen gasten van dichtbij en ver - en dat al vele eeuwen lang.

Het Klooster Weltenburg bij de Donaudoorbraak

De Beierse natuur getuigt van een unieke schoonheid: Ook Ludwig I was al zo gecharmeerd van het cultuurlandschap rond de Donaudoorbraak Weltenburg, dat hij de omgeving uitriep tot natuurmonument. Prachtige rotsen langs de Donau, weelderige bossen en zeldzame planten – ook nu nog waarderen de inwoners dit geschenk. De binnenschipper Renate Schweiger neemt u mee op een spannende bootreis door het eeuwenoude landschap van Beieren. Naast de indrukwekkende natuur waren de Beierse koningen onder de indruk van ambachten en bevorderden ze duurzaamheid.

Industrieel pottenbakker Andreas Gießler maakt nog altijd naar oude traditie suikerpotjes of koffiekannen van fijn porselein. In het museum Porzellanikon wordt u meegenomen naar lang vervlogen tijden. Kijk ook eens mee terug.

Gebruiken in stand houden, daarvoor zet ook de theaterleider van de Augsburger Puppenkiste zich in. Hij betovert jong en oud met zijn wereldberoemde marionettentheater en zet daarmee een 70 jaar oude familietraditie voort. Met zo’n 420 voorstellingen per jaar geldt zijn poppentheater als kenmerk van Augsburg en bekoort het zowel kinderen als volwassenen.

Beieren biedt magische momenten. Daartoe dragen de bewoners met trots, levensvreugde en onvermoeibare elan bij. Kom mee en ontdek Beieren in al zijn facetten.

Andreas Gießler, het gieter in het Porzellanikon

Wij wensen u veel leesplezier!

Titelfoto: Alpenhoornconcert in Allgäu © Andreas P. / Fotolia

IMPRESSUM Uitgever: BAYERN TOURISMUS Marketing GmbH Arabellastrasse 17 81925 München, Duitsland Telefoon: +49 (0)89/2123970 tourismus@bayern.info www.beieren.nu

Verantwoordelijk: Dr. Martin Spantig, Leidinggevende

Conceptie & Vormgeving: Spektrum 44 GmbH Sandstrasse 37-39 80335 München, Duitsland www.spektrum44.de

2

Redactiebureau: Ippen Digital Media GmbH Paul-Heyse-Strasse 2-4 80336 München, Duitsland www.ippen-digital-media.de

Druk: typwes Werbeagentur GmbH Leonhard-Strell-Strasse 11 85540 Haar, Duitsland www.typwes.com

Inhoud

Steden & Cultuur 04 In museum “Porzellanikon” in Selb kunnen bezoekers porseleingieter Andreas Gießer aan het werk zien

11 Ruhpolding: genieten van regionale lekkernijen onder een wit-blauwe hemel

Natuur & Actief

05

12

Het Augsburger Puppenkiste

Bamberg: Werelderfgoed en rookbiergenot

Met binnenschipper Renate Schweiger door de Donaudoorbraak Weltenburg

15

17

13

Chiemsee-Alpenland: Kastelen, meren en bergtoppen zover het oog reikt

Te voet of per fiets: zoek naar de sporen van Beierse koningen in Pfronten en Füssen

Waging am See: Eldorado voor watersporters en voetgolfers

16

18

14

Alpenwelt Karwendel: Wandeltocht met regionale lekkernijen langs de weg

Landschap en cultuur voor de hele familie – Natuurpark Altmühltal

06 Brouwtraditie en natuurschouwspel in het Hallertau

07 Landshut en Passau: waar Beierse cultuur tot leven komt

Familie & Culinair

Inzell en Reit im Winkel: Wandelen door het mooie Beierse landschap

19 Genieten, ontdekken en beleven van natuur – in het Frankisch merenland en Passau regio

08 In Augsburg dansen de poppen – een kijkje achter de schermen van de Augsburger Puppenkiste

Selb Bamberg

NEURENBERG

09 Schip ahoi, aan boord van het Hotel Victory Therme Erding en wedstrijd

Frankische merenland REGENSBURG

Natuurpark Altmühltal Kelheim

Landshut

10

AUGSBURG

Van veen tot Königsschloss in de Ammergauer Alpen

Passau

Erding

MÜNCHEN Chiemsee-Alpenland Pfronten Füssen

3

Waging am See Ruhpolding Inzell

Reit im Winkl Ammergauer Alpen / Ettal Alpenwelt Karwendel

Steden & Cultuur

TRADITIONEEL ANDERS

WAARDEVOL PRODUCT EN KONINKLIJKE KUNST Andreas Gießler is gieter in Porzellanikon

Andreas Gießler mengt porseleinklei met water en soda. Dat wordt in een mal van gips gegoten. Daarna giet hij overtollig vloeistof af. Aan de binnenzijde blijft een voorgevormd product achter. Na een half uur later haalt Andreas Gießler er een koffiekan van zuiver, wit porselein uit.

Het eerste porselein kwam in China al in 1600 v. Chr. voor. Tot de 18e eeuw importeerden de Europeanen het uit het Verre Oosten. In 1708 maakten ze het voor het eerst zelf, waarna overal in Europa porseleinfabriekjes werden geopend. Kort daarna vond het ook zijn weg naar Beieren: keizer Maximilian III gaf de opdracht aan Joseph om fabrieken op te richten, waarna in 1747 in zijn “Grünen Schlössl” een porseleinfabriek kwam. Het

Alle producten worden met de hand gemaakt

4

werd een van de oudste ambachtelijke ondernemingen. Met de toenemende industrialisering halverwege de 19e eeuw werd er steeds meer technisch porselein zoals laboratoriumschaaltjes gemaakt. Het Beierse hof bestelde veel stukken voor de koninklijke porseleincollectie. Vanaf 1814 draagt ook de Firma Hutschenreuther bij. “Ze maken unieke ambachtelijk gemaakte stukken”, zegt Andreas Gießler.

Porzellanikon De weg van dit product brengt ons ook in Selb en Hohenberg, met het grootste museum voor porselein van Europa: het Porzellanikon. Sinds 2014 werkt Andreas Gießler als gieter en gastheer in het museumcomplex in Selb. Naast tentoonstellingen zijn er twee stoommachines, een kleimolen, een calcineeroven, een verwarmingsketel en een bron – in originele staat. “U waant zich in oude tijden”, vertelt Andreas Gießler. Er komt zo een schoolklas.

Hij zal laten zien hoe een suikerpot wordt gemaakt.

“Ik breng dit thema tot leven, waarna ze porselein heel anders bekijken. Elke generatie zou moeten weten hoe en onder welke omstandigheden er vroeger gewerkt werd en hoe moeilijk dat was”, zegt hij.

Steden & Cultuur

Werelderfgoed en thuisbasis van rookbier

Beierse ambacht, traditie en natuur Diverse Beierse porseleinfabrieken, winkels en musea liggen aan de zogenaamde Porzellanstraße. Bezoekers treffen hier de porseleinindustrie van Beieren. Ze genieten van unieke charme van oude en moderne keramiekkunst. Beieren is een van de belangrijkste porseleinregio’s van Europa. Het “witte goud” maakt mensen in de Vrijstaat al tijden enthousiast. Ook Andreas Gießler: “Ik vind het heerlijk om met mijn handen mooie dingen te maken”, zegt hij met een lach.

Bamberg – De intact gebleven middeleeuwse stad Bamberg, gebouwd op zeven heuvelen met imposante kerken en schattige vakwerkhuizen, sublieme pleinen en smalle steegjes, heeft vele facetten en is in zijn geheel werelderfgoed.

Naast dit authentieke historische stadsgezicht staat Bamberg ook bekend om de lange rookbier-traditie. In tegenstelling tot andere regio’s houden twee van de elf Bambergse brouwerijen, “Schlenkerla” en “Spezial”, zich aan hun traditie: De mout wordt net als vroeger boven een open vuur gerookt in plaats van op industriële wijze. Dat geeft het bier zijn fijne, rokerige smaak, dat op deze manier alleen hier vers getapt uit een houten vat kan worden gedronken.

Of het nu gaat om rookbiertruffels, rookbierbrood of rookbiersaus, de kruidige smaak van Bambergs rookbier inspireert ook op culinaire wijze. In de uitspanningen van de brouwerijen en de bierkelders vieren gasten samen met inwoners dit typisch Beierse levensgevoel.

Met de BierSchmecker®Tour beleeft u de Bambergse bierwereld. De audiorondleiding is inclusief vier speciale bieren in typische ambachtelijke brouwerijen, rookbiertruffels, een originele bierpul uit Bamberg en een flessenopener.

Het Porseleinmuseum Porzellanikon in Selb

Persoonlijke tips van Andreas Gießler Het Porzellinerfest hier bij ons in Selb – met de grootste porselein-vlooienmarkt van Europa – is fascinerend en zeker een bezoek waard. Traditiegetrouw trekt dit in het eerste weekend van augustus duizenden bezoekers naar de stad. Dat is zo uniek, dat vindt u nergens anders.

Wie dat een keer heeft meegemaakt, blijft terugkomen.

Het rotslabyrint in Wunsiedel is een landschappelijke droom die u gezien moet hebben. Ook de Festspiele in Luisenburg van eind mei tot eind augustus kan ik aanbevelen.

© FrankenTourismus / Bamberg / Hub

Informatie Bamberg Tourism Service www.bamberg.info

Informatie www.beieren.nu/traditioneel-anders

5

Steden & Cultuur

© Anton Mirwald

Genieten van natuur en bier in het hart van Beieren Landkreis Kelheim – Midden in Beieren ligt het grootste aaneengesloten hopgebied van de wereld – de Hallertau. Al eeuwenlang wordt hier volgens het Beierse Reinheitsgebot bier gebrouwen. De regio tussen Ingolstadt en Regensburg heeft vooral lekkerbekken en actievelingen veel te bieden: Wie graag fietst, treft tussen de Beierse Donau en Altmühl een fietsparadijs. Zo loopt door dit gebied de beroemde Donau-Radweg en de schilderachtige Altmühltal-Radweg langs Beierse parels.

Historische steden en burchten in het Altmühltal

© flymovies.de

Langs de Altmühltal-Radweg liggen romantische steden en culturele monumenten zij aan zij, zoals de drie-kastelen-stad Riedenburg, Burg Prunn en Essing met Burg Randeck. Cultuurliefhebbers komen in Kelheim aan hun trekken. De Befreiungshalle, het kenmerk van de stad, staat op de Michelsberg. Het herinnert aan de talrijke gevechten tegen Napoleon tijdens de bevrijdingsoorlogen. Een imposant gezicht dat u zeker niet mag overslaan.

Vanuit Kelheim komt u met een boot bij de Donaudoorbraak met de imposante rotsformaties – een indrukwekkend natuurschouwspel. Daar ligt ook Klooster Weltenburg: met de oudste kloosterbrouwerij van de wereld. In de Biergarten van het klooster kunt u ontspannen bij een regionale lekkernij.

Het Landkreis Kelheim heeft voor cultuur- en natuurliefhebbers van alles te bieden

6

De imposante Kuchlbauer Toren is ontworpen door Friedensreich Hundertwasser

Kuchlbauer’s Bierwelt: brouwtraditie en kunstgenot Aan de rand van Hallertau ervaren gasten in Kuchlbauer’s Bierwelt in Abensberg veel over de eeuwenoude brouwtraditie en geschiedenis van brouwers van Weizenbier. Al van ver is het kenmerk van de brouwerij, de gouden koepel van de Kuchlbauer Toren, te zien. Als de zon schijnt fonkelen de lichtblauwe gevel en bonte balkons in het heldere licht.

Het ontwerp van het 35 meter hoge gebouw is van de beroemde kunstenaar Friedensreich Hundertwasser.

Wie na de rondleiding de toren verkent, geniet vanaf het panoramaterras van een uitzicht over de historische gebouwen van de oude binnenstad en de hopvelden van de Hallertau. Een bierproeverij met krakeling in de gezellige Biergarten maakt de dag compleet. (www.kuchlbauer.de)

Informatie Tourismusverband im Landkreis Kelheim e.V. www.rauszeit.bayern

De Beierse geschiedenis van dichtbij beleven Passau – Daar waar de Beierse Donau, Inn en Ilz samenkomen ligt de barokke stad Passau. De indrukwekkende pleinen en kleine straatjes weerspiegelen ook tegenwoordig nog hun geschiedenis. Hier ontdekken gasten de historische charme van de Beierse stad.

’s Zomers nodigt de oude binnenstad van Landshut uit voor een wandeling

Ook cultureel beleven de gasten de geschiedenis van Passau, zoals bij de klederdrachtparade. Prachtig versierde Dirndl-schorten, uitbundig versierde paarden en kenmerkende Beierse blaasmuziek: In de stad van de drie stromen feesten de mensen net als generaties voor hen. Deze bijzondere sfeer fascineert veel mensen die de klederdrachtparade komen bekijken. De metalen knopen op de jacks van de schutters glimmen. De paardenhoeven klapperen op de maat van de muziek. Of u nu deelnemer, toeschouwer, jong of oud bent, iedereen viert samen de Beierse cultuur.

Hertogstad boven alles Landshut – De hoogste kerktoren van baksteen ter wereld, het eerste Renaissancepaleis ten noorden van de Alpen: Landshut staat tot over de landsgrenzen bekend om zijn bezienswaardigheden. Hier komen diverse stijlperiodes als classicisme en gotiek samen. Daarom komen elk jaar talrijke gasten naar het historische centrum. Middeleeuwse gevels, romantische kleine steegjes: In Landshut ontdekken kunst- en cultuurliefhebbers de geschiedenis van de stad in elke hoek.

Op 29 april 2018 begint naar aanleiding van de Meimarkt de klederdracht- en jagersparade. Op het tweede feest van Beieren leert u de verschillende facetten van de typische klederdracht kennen. Bewonder de deelnemers tegen het schilderachtige decor van de oude binnenstad van Passau en vier aansluitend mee op het feestterrein.

De mooie stad aan de Isar overtuigt ook met de fijnste keramiek: Of het nu gaat om gebruiks-, tuin- of kunstobjecten – in Landshut is de “kunst uit vuur en aarde” al eeuwenlang een vast gebruik.

Hoe veelzijdig het repertoire is beleven gasten op de traditionele markten. Midden in het historische stadscentrum ontdekken ze de ene na de andere schat als bijzonder aandenken.

© Stadt Passau

De keramiekmarkten vinden in Landshut meerdere keren per jaar plaats. Op de Haferlmarkt, de Voorjaarstentoonstelling voor keramiek en de Haferlwinter tonen de meesterpottenbakkers alle facetten van de Beierse handwerkkunst.

De klederdracht tijdens de Maimarkt

Informatie Landshut Tourismus Verkehrsverein Landshut e.V. www.landshut-tourismus.bayern

Informatie Tourist-Information Passau www.tourism.passau.de

7

© Verkehrsverein Landshut e.V.

Steden & Cultuur

Familie

TRADITIONEEL ANDERS

Over de Augsburger Puppenkiste Het poppentheater voert ongeveer 400 tot 420 voorstellingen per jaar op. Tijdens een tournee komen daar nog eens 100 tot 120 voorstellingen bij. Een nieuwe voorstelling heeft een voorbereidingstijd van minimaal een jaar. Het kunstenaarsteam van het poppentheater bestaat uit 16 uiterst creatieve koppen, die elke bijdrage precies op elkaar afstemmen. “Elke poppenspeler is eigenlijk ook acteur: hij heeft geen eigen gezichtsuitdrukkingen en gebaren, maar een speelkruis met tien draden, waarmee hij of zij het figuur een eigen karakter en emoties geeft”, zegt Klaus Marschall. De sterren zijn tot ver over de grenzen bekend. In een tentoonstelling kunnen gasten ze ban dichtbij bekijken en herinneringen opdoen.

WERELDBEROEMD POPPENTHEATER De kast gaat open. Een vrouw klopt het bed op en het gaat sneeuwen. Wanneer zal Frau Holle de ijverige zus met goud overspoelen en de luie voor straf met pek en veren?

De sterren stralen in de jaren ’60, ’70 en ’80 op de Duitse televisie en verblijden zo vele kinderen. Bij het Poppentheater in Heilig-Geist-Spital in Augsburg vullen figuren uit bekende sprookjes en vertellingen het middagprogramma. Vakkundig worden de marionetten over het podium geleid: het kenmerk van de Augsburger Puppenkiste (marionettentheater). “De naam ‘Puppenkiste’ heeft mijn opa bedacht, die een mobiel theater wilde maken – een kist, van waaruit men kan spelen”, zegt eigenaar Klaus Marschall. Het ontstaan van de Augsburger Puppenkiste gaat terug tot 1943. Destijds bouwt toneelspeler en poppenliefhebber Walter Oehmichen zijn eerste eigen theater voor marionetten, het zogenaamde “Puppenschrein”.

Een deurkozijn en een tafel die als podium dienst doet.

Daarna wil hij iets groters. In februari 1948 ontstaat de Augsburger Puppenkiste. Voor bezoekers is de Augsburger Puppenkiste een echte stadsverleiding – en Beiers cultuurgoed.

Achter de coulissen van de Augsburger Puppenkiste

Poppenpracht Zomer 2018: Tentoonstelling met stukken uit de verzameling van Riemersma (NL) Met de uitbreiding door de beroemde Nederlandse poppenverzameling van Tiny Riemersma uit Den Helder herbergt het Käthe-Kruse-poppenmuseum Donauwörth nu de grootste Käthe Kruse-verzameling ter wereld!

5 mei – 30 september 2018, di tot zo 11:00 – 18:00 uur www.donauwoerth.de

Informatie www.beieren.nu/traditioneel-anders

Het detailrijke podiumbeeld verblijdt groot en klein

8

© Hotel Victory Therme Erding

Familie

Beleef de grootste spa ter wereld bij ERDING SPA! Op slechts 40 km ten noordoosten van München verblijdt ERDING SPA met de tropische sfeer en de verschillende spagebieden al meer dan 20 jaar kleine en grote gasten.

In de zoektocht naar ontspanning, gezondheid en plezier vervullen de 5 “paradijsjes”, 29 baden, 30 sauna’s, 450 grote palmen en 26 glijbanen alle wensen.

Overnachtingsbelevenis direct in de spa

365 dagen zomergarantie

BAYERN TOURISMUS en Hotel Victory Therme Erding nodigen u uit voor een ontspannen vakantiebelevenis voor twee! Overnacht direct in de ERDING SPA, geniet van een ontspannen wellnessdag in echt spa-water van 2.350 meter diepte na een uitgebreid ontbijtbuffet in het restaurant. Van de ERDING SPA bent u zo in München of in de prachtige wereld van de Alpen. Profiteer van deze kans en geniet van een heerlijke vakantie in Beieren!

Hotel Victory Therme Erding – De Erding Spa staat voor vakantiegevoel met zomergarantie. Het hele jaar door verwennen ze hun gasten met tropische sfeer en een uniek aanbod voor welzijn en welness.

Uw prijs voor twee personen: ∙ Twee overnachtingen in Hotel Victory Therme Erding ∙ inclusief ontbijt, parkeerplaats en wifi ∙ inclusief dagentree voor de ERDING SPA

Stelt u zich eens voor dat het zomer is en de HMS Victory in Venetië voor anker ligt. Laat u aan boord van de VICTORY en in het Venetiaanse Palazzo met 128 verschillende themakamers betoveren. U overnacht direct in de spa – de grootste ter wereld.

In de converteerbare cabines aan boord heeft u het gevoel op een groot zeilschip over de zee te varen. Tussen grote ramen en houten wanden dromen kleine matrozen van spannende avonturen. Baden van gepolijst marmer met regendouche en extra grote kledingkasten zorgen voor comfort voor de hele familie.

Van alle binnencabines en kamers heeft u een geweldig uitzicht over het spaparadijs met meer dan 300 echte palmen.

Deelname tot en met 31 juli 2018 via www.beieren.nu/wedstrijd-kuurtrip

© Hotel Victory Therme Erding

In het eigen ontbijtrestaurant van het hotel genieten groot en klein. Het Restaurant Empire nodigt uit tot een culinaire wereldreis: De gerechten zijn geïnspireerd op landen aan de route van de Victory. ’s Middags kan iedereen terecht in het Handmade Burger Restaurant voor verse gerechten. Ook als tussenstop hopen we u op de reis naar het zuiden aan boord te mogen begroeten!

Informatie Hotel Victory Therme Erding www.victory-hotel.de

9

© www.zugspitz-region.de / Wolfgang Ehn

Familie

Duitslands jongste natuurpark Het Graswangtal in de Ammergauer Alpen

Ammergauer Alpen – Groene weiden, vele plantensoorten, imposante bergen – in de Ammergauer Alpen beleven gasten hoe veelzijdig de natuur van de Alpenregio is. Het gebied van zo’n 22.738 hectare overtuigt met een fascinerend landschap. En vanaf 2017 is het dan ook gekroond tot “Naturpark” – het 19de in heel Beieren.

Plezier voor groot en klein

Met 288 km² bevindt zich in de Ammergauer Alpen het grootste natuurbeschermingsgebied van Beieren. Tijdens een wandeling komt u er indrukwekkende dieren tegen. Bij natuurwandelingen leren ze bever, steenbok of steenarend van dichtbij kennen.

De veengebieden uit de ijstijd in de Ettaler Weidmoos zijn heel bijzonder: Door de vochtige bodem leven daar veel bedreigde padden- en vlindersoorten. Er groeien ook zeldzame planten in het gebied, zoals ontelbare orchideesoorten, sleutelbloemen en prachtanjers.

De Soier See biedt ook zwemplezier, in een van de warmste zwemmeren van Zuid-Beieren. Eromheen loopt een wandelroute van zo’n drie kilometer lang met een natuur- en veenleerpad, waarop gasten de lokale flora en fauna kunnen leren kennen. De wandelroutes in de regio zijn goed aangegeven. Gezinnen volgen graag de tocht door het Graswangtal naar Schloss Linderhof van Ludwigs II. Ook het belevenispad door de Schleifmühlklamm is geliefd. Bij de ingang ligt een blote-voetenpad, waar kinderen modder en andere natuurlijke materialen met de voeten kunnen voelen.

Wie in een partneronderkomen van de “KönigsCard” te gast is, ontvangt gratis deze all-inclusive-kaart. Deze wijst de bezitter als vakantieganger de weg in de regio en biedt tegelijkertijd meer dan 250 aanbiedingen van zwembaden, musea en vrijetijdsattracties.

© Ammergauer Alpen GmbH / Simon Bauer

Een bezoek aan de levende werkplaats in het Pilatushaus in Oberammergau is echt de moeite waard. Hier beleven gasten traditionele ambachten uit de regio. Houtsnijders, pottenbakkers en andere kunstenaars beantwoorden vragen over overgeleverde werkwijzen.

Informatie Ammergauer Alpen GmbH www.ammergauer-alpen.com

Plezier voor de hele familie in de Ammergauer Alpen

10

Culinair

Geniet in de Chiemgauer Alpen

beide afbeeldingen: © Ruhpolding Tourismus GmbH

Ruhpolding – Midden tussen de prachtige bergen en onder een wit-blauwe hemel oefenen de bergboeren in Ruhpolding hun vak nog uit zoals de generaties voor hen dat ook deden. De dieren gaan de stal uit en de schilderachtige natuur van de Chiemgauer Alpen in. Koeien grazen gemoedelijk op de grote groene weiden. Hun melk verwerken de boeren vervolgens tot yoghurt, boter of kaas. In Ruhpolding ontdekken gasten Beierse producten uit de regio en kunnen zo een stukje “Heimat” proeven.

Traditie in Beieren proeven Ruhpolding in het zuiden van Beieren staat bekend om het uitgestrekte en idyllische landschap, zonder dat de levendige wereld ver weg is. Hier voelen gasten zich echt goed: De inwoners begroeten ze met een lach. Gastvriendelijkheid wordt gekoesterd. Veel restaurants serveren zowel moderne gerechten als traditionele lekkernijen. Bij het grote aanbod van inheemse gerechten kan iedereen iets vinden dat hem smaakt.

Ruhpoldinger Butternudeln – een unieke specialiteit

Zoals in Café Chiemgau van banketbakker Wolfgang Heigermoser: De gasten zijn nog niet binnen of ze ruiken de heerlijkste geuren uit de bakkerij. Het ruikt er naar chocolade, kaneel en vanille, want hier maakt de 40-jarige heerlijke koek, taart en pralines.

Zeer geliefd zijn ook zijn boternoedels. Dit gerecht heeft in de regio al een lange traditie: Hout- en bosbouwers versterkten zich daarmee voor hun zware lichamelijke arbeid. Dankzij de banketbakker vieren deze kleine caloriebommen een comeback. Het gistdeeg is gevoelig en heeft tijd nodig. “Men zegt dat het maken van boternoedels te veel inspanning kost (…), dit blijkt moeilijk te weerleggen”, zegt Wolfgang Heigermoser. Hij maakt ze zelf met veel plezier. In zijn boternoedels verwerkt de 40-jarige een geheim ingrediënt. Hij vertelt daar alleen over: Het recept stamt nog van zijn grootmoeder, dus de boternoedels zijn een echt familiegerecht. Of het nu gaat om bosbessen, vanillesaus of zuurkool: In Ruhpolding draait alles om goede smaak.

Wolfgang Heigermoser bakt zijn Butternudeln met een bijzondere specialiteit

Informatie Tourist Info Ruhpolding www.ruhpolding.com

11

TRADITIONEEL ANDERS

VAREN DOOR UNIEK LANDSCHAP IN BEIEREN Het prachtige landschap van de Donaudoorbraak kunt u het beste vanaf een boot bekijken

Langzaam vaart het schip langs rotsen en bossen. Met alleen het geluid van spetterend water genieten de gasten op de boot van schipper Renate Schweiger. Ze gaan langs de Donaudoorbraak van Weltenburg naar Kelheim en zien voor zich een indrukwekkend schouwspel opdoemen. Tot 100 meter hoge rotsen, eeuwenoude steenformaties: De Donaudoorbraak bij Weltenburg trekt al tijden gasten van heinde en ver.

ten ook al op een schip op de Donau. “Na schooltijd de schooltas aan de kant en aan boord. Ook mijn vakanties heb bracht ik door in de Donaudoorbraak. Wij hebben daar gekampeerd en in de grotten overnacht”, herinnert de 54-jarige zich.

In de 19e eeuw gingen vooral koningen en mensen uit de hogere klasse gingen naar het schilderachtige Beieren. Ook naar de Donaudoorbraak, die in 1840 door koning Ludwig I tot natuurmonument wordt verklaard, om het te behouden en te beschermen. De Donaudoorbraak is al 80.000 jaar oud. Het krachtige water slijt het kalksteen steeds verder, tot de rotsen doorbreken. Kleine stroompjes komen samen een bredere bedding, de huidige Donau, die tussen machtige rotsen en bossen doorstroomt. Een indrukwekkend schouwspel. “Na een tocht zijn gasten bijna sprakeloos en zeer enthousiast”, zegt Renate Schweiger.

Opgroeien in de Donaudoorbraak Voor haar was altijd duidelijk dat ze als gids anderen enthousiast zou willen maken over haar thuisland. Haar ouders werk-

Klooster Weltenburg bij de Donaudoorbraak

12

Natuur & Actief

Wie niet alleen naar de grotten wil kan dit met een gids doen.

Die geeft veel informatie over de planten- en dierenwereld.

Want hier groeien echt bijzondere planten: zoals de Donaumeelbes of het met uitsterven bedreigde grijzige vedergras.

Ook de dierenwereld is bijzonder: “Er zijn valken en er werden oehoes uitgezet om te broeden. Het zijn er inmiddels heel wat en ze zijn ook niet schuw”, zegt Renate Schweiger. De inwoners van Kelheim houden van hun natuur en beschermen deze. Ze passen zich graag aan: “Voor de rust vragen wij om niet ’s nachts te varen en is er van december tot half maart een winterstop. Ook zijn veel bezienswaardigheden alleen te voet bereikbaar. Dat hebben we er graag voor over.” Een geschenk waarvan velen genieten. Door het “onbeschrijfelijke gevoel” van de rust waarderen de gasten het fascinerende landschap altijd al.

De schilderachtige idylle aan de Waginger See

Voetbalcoaching en strandcamping Waging am See – Voorzichtig de bal op de voet laten balanceren en dan met een gericht schot in het net schieten: doelpunt! In Waging am See beleven kinderen plezier aan voetbalgolf. Op 18 holes spelen ze de grote bal door hindernissen totdat deze uiteindelijk in een gat verdwijnt. De kleintjes krijgen tips van de legendarische trainer van 1860 München Werner Lorant. Hij brengt ze de perfecte loop- en schiettechniek bij.

De kapitein Renate Schweiger

Nadat uw kinderen u sportief hebben afgetroefd kunt u samen genieten op de camping direct aan de Waginger See. Zwemplezier in warm water of onvergetelijke grillavonden aan de oever van het meer. Midden in de Beierse Alpen wordt uw vakantie onvergetelijk.

Persoonlijk tip van Renate Schweiger De Donaudoorbraak moeten de gasten echt zien, of het nu per boot of te voet is. Ook het Klooster Weltenburg is zeer de moeite waard. Vanaf de Befreiungshalle heeft u een prachtig uitzicht over de gehele stad. Een uitstapje naar het Altmühltal mag u zeker niet overslaan. Heel mooi zijn ook de druipsteengrotten Schulerloch bij Essing en het Kristallmuseum Riedenburg. Ik kan nog zo veel meer noemen (lachend), een dag is gewoon veel te kort.

De Waginger See is een paradijs voor watersporters en ook de thuisbasis van diverse vissoorten als snoek, Renke (Europese witvis) of snoekbaars. Het warme, voedingsrijke water zorgt ervoor dat vissen goed groeien en zo de droom van elke visser zijn.

Dagelijks varen vissers met de boot het meer op en genieten ze van de aangename rust op het water.

Informatie Tourist-Info Waginger See www.waginger-see.de

Informatie www.beieren.nu/traditioneel-anders

13

© Tourist-Info Waginger See

Veelzijdige flora en fauna

Wandelen tussen berg en dal Het Wetterkreuz biedt wandelaars een schilderachtig uitzicht

Prentenboekdorp in Chiemgau Reit im Winkl – In de drielandenregio tussen Beieren, Tirol en Salzburg ligt Reit im Winkl. De witte kerktoren in het dorp steekt af tegen het berglandschap. Liefhebbers van Beieren komen van ver om het natuurlijke landschap te voet of per fiets te ontdekken. In de wintermaanden valt er veel sneeuw. Dat maakt deze regio een paradijs voor wintersporters.

Oeroude boerenerven, houten balkons met bloemen, kleine kapellen en groene weiden kenmerken het dorpsgezicht. Vanuit dit zonnige dal op het meest zuidelijke puntje van Duitsland beginnen gasten graag aan wandelingen over de vijf Premiumwegen. U kunt genieten van mooie uitzichten vanaf paden, die door het Deutsche Wanderinstitut getest en gecertificeerd zijn.

De paden zijn goed aangegeven, zodat men veilig zijn bestemming bereikt. Langs de route vinden gasten veel Almen, waar ze bij een biertje en een stevige broodmaaltijd weer energie kunnen opdoen.

Pauzeren en genieten van de natuur

Of de gasten te voet als groep, samen met een berggids, of met een fiets de regio van Inzell im Chiemgau verkennen, de talrijke wandelwegen hebben allerlei schatten der natuur in de aanbieding: 600 jaar oude bomen en een van de laatste moeraslandschappen van de Chiemgauer Alpen. Bij een kruidenwandeling verzamelen de gasten samen kruiden aan de kant van de weg.

Aansluitend verwerken ze deze traditioneel tot zalf en aromatisch zout. Een perfect aandenken aan de natuur van Beieren.

De Reit im Winkl Inklusiv Card ontvangen gasten bij aankomst van hun verhuurder. Die is gratis en biedt veel korting. Bijv. voor gratis parkeren in het dorp. Ook skipassen en een rit met de berglift zijn daarmee goedkoper.

Informatie Tourist Information Reit im Winkl www.reitimwinkl.de

Informatie Inzeller Touristik GmbH www.inzell.de/nl

14

© Inzell im Chiemgau / www.inzell.de/nl

© Eisele Hein

Inzell – Stap voor stap brengt de weg de wandelaar door het wonderlijke berglandschap. Vanaf hier geniet u van een ruim uitzicht over het dal van Inzell. De geur van verse kruiden en sappig gras hangt in de lucht. Het is lekker rustig. Op de groene weiden grazen koeien ontspannen. Boven bij het bergkruis is er voor de deelnemers van een bergwandeling een Beierse broodmaaltijd. Inspanning wordt beloond! Met uitzicht op het landschap smaakt dat direct veel beter.

Natuur & Actief

Kastelen, meren en bergen Chiemsee-Alpenland – In zuid-Beieren ligt de regio ChiemseeAlpenland. Al van verre straalt het wateroppervlakte van 80 vierkante meter van de Chiemsee in helder blauw. Gasten ontdekken hier prachtige kastelen en ongerepte natuur te midden van een uniek berglandschap.

© Chiemsee-Alpenland Tourismus

Oberaudorf: vakantie in de indrukwekkende bergen Oberaudorf ligt ingebed tussen groene heuvels direct aan de Inn. Of u nu komt om te fietsen, wandelen of skiën: in elke tijd van het jaar vindt u hier een passende sport. Rond de Wildbarren, de Brünnstein, het Kaisergebergte en de Kranzhorn lopen wandelpaden met een indrukwekkend uitzicht over de bergen. Wie veel in de frisse lucht is krijgt trek. Of het nu Kaiserschmarrn of Schweinsbraten met korst is: Aansluitend verheugt men zich op de inheemse gerechten, die in de ongeveer 40 berghutten en onderkomens in de regio geserveerd worden (www.oberaudorf.de).

Op vakantie tussen de Chiemsee en de Beierse Alpen Dus de wandelschoenen aan en de berg op: Op aangegeven wandelwegen beklimmen natuurliefhebbers talrijke bergen, van waar ze prachtige uitzichten hebben. Fietspaden brengen u via veldwegen rond het Beierse meer, langs zwemplekken en door schilderachtige dorpen. Het imposante Meer- en Alpenpanorama verwondert bij elke stap of ronde van de pedalen. Een hoogtepunt zijn de 3 Chiemsee-eilanden. Op het grootste, Herreninsel, staat Nieuw Paleis Herrenchiemsee. Tot op heden fascineert het Beierse Versailles van Ludwig II gasten van nabij en ver. © Tourist-Information Oberaudorf / Yvonne Tremml

Bad Feilnbach – een paradijs voor fietsers

Bad Feilnbach: de natuur beleven Aan de voet van de Beierse bergen ligt Bad Feilnbach, een echt natuurparadijs. Het Jenbachtal verrast met ruisende watervallen en levendige beken. Of het nu vlak of bergachtig is: Op de in totaal 20 themafiets- en wandelpaden is er voor elk wat wils. Een bijzonder hoogtepunt is het genieters-aanbod “Gipfelstürma”.

Dit biedt veelvoudige natuurbelevenissen rond de thema’s wandelen, fietsen, langlaufen en skiën, klimmen en mountainbiken.

Na een inspannende dag nodigen gemoedelijke onderkomens en Biergärten uit tot verwennerij (www.bad-feilnbach.de).

Informatie Chiemsee-Alpenland Tourismus GmbH & Co. KG www.chiemsee-alpenland.de

Avondidylle op de top van de Brünnstein in Oberaudorf

15

© Kur- und Gästeinformation Bad Feilnbach

Een verdiende beloning na het beklimmen van de berg

© Alpenwelt Karwendel / Rudolf Pohmann

Natuur & Actief

Buckelwiesen en Beierse lekkernijen De Buckelwiesen tussen Mittenwald, Krün en Wallgau

Regionale lekkernijen langs de weg Hongerige wandelaars verheugen zich over de Beierse heerlijkheden, die langs de Buckelwiesen geserveerd worden. De idyllisch gelegen Berggasthof Goasalm is bij wandelaars zeer geliefd. In de boerderijwinkel wachten u bijzondere specialiteiten zoals zelfgemaakte geitenkaas of ijs van geitenmelk. Als broodmaaltijd serveren de uitbaters enkel regionale spijzen, direct van de boer.

Een heel bijzonder natuurlandschap wacht op de gasten in de Alpenwelt Karwendel. De “Buckelwiesen” bestaan uit duizenden enkele heuvels, die tot een meter hoog zijn. Als een aandenken aan de steentijd zijn ze de thuisbasis voor veel zeldzame planten en dieren. De zo’n 12 kilometer lange wandeling gaat langs bossen, groene weiden en fonkelende meren. Wandelaars kunnen in de lente genieten van de Gentiaan en in de zomer van de geur van wilde kruiden. Wie zich interesseert voor planten kan ze tijdens wandelingen met gids verzamelen en er een gezonde smoothie van maken. Tijdens de tour verwonderen natuurvrienden zich bij het imposante uitzicht op de bergen. Ruige rotsformaties, beboste berghellingen en met sneeuw bedekte toppen aan de horizon doen uw hart sneller slaan.

Ook de Gröblalm biedt bijzondere lekkernijen. De junior-chef van de alm is banketbakker en stelt de lekkerste producten samen. Wandelaars moeten hier eens een schnaps proberen. Deze komt uit de eigen branderij en geeft vermoeide benen weer energie.

© Alpenwelt Karwendel / Maximilian Ziegler

Alpenwelt Karwendel – Aan de voet van de rotsen van het Karwendelgebergte grazen koeien op groene weiden. De zon straalt van achter de bergtoppen. Te midden van deze indrukwekkende bergwereld wandelen en klimmen de gasten of rusten ze uit bij een van de vele berghutten. Zo vliegen de vakantiedagen voorbij.

Het gebied is een ware lust voor het oog

In Mittenwald verwent de delicatessenwinkel Mary’s MarmeLaden gasten met met de hand verzamelde specialiteiten van wilde kruiden en vruchten: bijvoorbeeld kruidenzout en -thee van de Buckelwiesen.

Informatie Alpenwelt Karwendel Mittenwald Krün Wallgau Tourismus GmbH www.alpenwelt-karwendel.de

16

Natuur & Actief

© Füssen Tourismus und Marketing / Gerhard Eisenschink

Europees wandeldorp in Allgäu Pfronten – Waar eens de Beierse adel leefde vertellen vandaag de dag oude muren de geschiedenis van Pfronten. Te midden van imposante bergen en groene almen zijn de kasteelruïnes Hohenfreyberg en Eisenberg bijzondere stations op een van de talrijke wandeltochten. Op de “Drachenblick”-route door het landschap van de voor-Alpen een uniek uitzicht over de dal van Pfronten. De paden “Königstraum” en “Sagengipfel”: De eerste voert naar de ruïne van Falkenstein. Daar plande Ludwig II ooit de bouw van zijn laatste sprookjesslot. De tweede tocht gaat door een inspannende kloof en over een breed hoogplateau.

De regio rond Füssen is ideaal voor actieve gasten

Vakantie in de mooie Allgäu

“Alleen waar je hebt gelopen ben je ook echt geweest”: Met dit motto werd Pfronten in september 2017 tot Europees wandeldorp uitgeroepen als een van de zes in heel Europa. Want hier beleven gasten een prachtig cultuurlandschap, dat past bij een groot kasteelpark. De echte schatten ontdekt u bij een eerste wandeling al.

© Pfronten Tourismus, Deutschland abgelichtet

Füssen – De bergen in de Alpen lokken ontelbare wandelaars en fietsers in de regio rond Füssen. Tussen kastelen en burchten volgt u de sporen van de Beierse koningen.

In bijna alle hoeken van Beieren staan prachtige kastelen en burchten – ook in Füssen. Sprookjeskasteel Slot Neuschwanstein is een van de mooiste bezienswaardigheden van Duitsland. Wandelaars komen er vanaf Füssen het beste via de DreiSchlösser-Weg, langs het middeleeuwse Hohen Schloss in de binnenstad en langs Slot Hohenschwangau. Het uitzicht vanaf de Marienbrücke op Slot Neuschwanstein en de diep ingesleten Pöllatschlucht met watervallen maakte eens sprookjeskoning Ludwig II al enthousiast.

Fietsers bewonderen de kastelen voor de Alpentoppen heel ontspannen vanaf het zadel. Op twaalf themaroutes, waaronder de “Burgen- und Schlösserrunde”, fietsen ze rond de vele voorAlpenmeren, naar afgelegen uitzichtpunten.

Broodmaaltijd met uitzicht op de berg Aggenstein

In het dal van Pfronten vieren de mensen hun gebruiken: Tot de hoogtepunten behoren een van de grootste veeverzamelingen (ook bekend als Almabtrieb) en de romantische Kerstmarkt.

Füssen biedt in het zomerseizoen regelmatig wandel- en fietstochten met gids.

Informatie Pfronten Tourismus www.pfronten.de

Informatie Füssen Tourismus und Marketing www.fuessen.de

17

Natuur & Actief

Te voet door Natuurpark Altmühltal Natuurpark Altmühltal – Langs de rivier de Altmühl loopt de Panoramaweg door het Natuurpark Altmühltal. Hier volgen wandelaars een route door de indrukwekkende Beierse natuur en cultuur.

© Naturpark Altmühltal

“Wanderliebling”, zo wordt de 200 kilometer lange wandelroute dwars door het Natuurpark Altmühltal graag genoemd. En hij doet zijn naam alle eer aan.

Want de Altmühltal-Panoramaweg staat voor alles, wat wandelaars leuk vinden: een afwisselend landschap en veel cultuur via een goed aangegeven route dichtbij de natuur. De veelzijdigheid gaf de Panoramaweg de begeerde predicaten “Top Trails of Germany” en “Qualitätsweg Wanderbares Deutschland”.

Van Gunzenhausen in Franken tot het Beierse Kelheim: Het Natuurpark Altmühltal verwondert gasten vanaf het eerste moment. En begeleidt ze op elke stap van hun ontdekkingstocht: Ze wandelen langs de Altmühl, tussen jeneverbesvelden, beukenbossen en hoge bergrotsen. Hier beleven ze de Beierse natuur in de puurste vorm.

Natuurpark Altmühltal biedt wandelaars talrijke schilderachtige uitzichten

Beierse cultuur en geschiedenis beleven Ook cultureel heeft de Altmühltal-Panoramaweg het een en ander te bieden: Langs de route liggen burchten en kastelen zoals Burg Pappenheim, de Willibaldsburg, de Vorstbisschoppelijke residentie in Eichstätt of Burg Prunn bij Riedenburg. Ook kerken en kloosters en historische dorpen en steden sieren het landschap. Ze maken van Natuurpark Altmühltal een unieke en bijzondere plek.

© Naturpark Altmühltal

Wat wandelaars zeker moeten ontdekken, is het Fossielgedeelte van het Natuurpark: Want daar, waar sinds eeuwen Solnhofener kalk wordt gewonnen, werd in 1860 het fossiel van de oervogel Archaeopteryx gevonden.

Musea openen het venster naar de wereld van de Jura en steengroeves nodigen uit voor schatzoekerij. In het nieuwe Dinosauriërpark gaan gasten op zoek naar de sporen van de reuzenhagedissen en reizen ze door 230 miljoen jaar evolutie. Een geschikte afsluiter van een inspannende wandeltocht en een hoogtepunt voor iedereen.

De klimrotsen “Burgsteinfelsen”

Informatie Informationszentrum Naturpark Altmühltal www.naturpark-altmuehltal.de www.altmuehltal-panoramaweg.de

18

Natuur & Actief

Passau-regio – “Ik wist niet dat mijn Beieren zo mooi is”, zei koning Maximilian I in 1852, toen hij over de Kellberg de Passau-regio bekeek. En nog altijd maakt de prachtige natuur in deze regio indruk op gasten van dichtbij en ver. Op een van de talrijke wandelwegen leert u de Passau-regio van zijn mooiste kant kennen.

De Donaupanoramaweg loopt langs de kleine stad Vilshofen naar de Benedictijnse abdij Schweiklberg. Van hieruit heeft u een uitstekend uitzicht over de zeldzame dieren- en plantenwereld. Langs de 450 km lange Donau stroomopwaarts komen wandelaars bovendien bijzondere cultuurschatten en mythische sagen over de Passau-regio tegen.

Midden in het Donauengtal ligt Passau – de stad waar de drie rivieren Beierse Donau, Inn en Ilz samenkomen. De historische binnenstad is een echte geheime tip voor een hele dag vertier.

Tijdens een rondvaart met een boot of een stadsrondleiding (www.passau.de) bewonderen gasten de unieke omgeving. In Biergärten, cafés en onderkomens genieten ze van regionale gerechten en beleven ze de typische Beierse charme.

Het sprookjesachtige landschap van het Frankische merenland nodigt uit om te ontspannen

Fränkisches Seenland (Frankisch merenland) – Zwemplezier en ontspanning, sportbeleving en natuurbelevenissen, Frankische tradities – het contrastrijke Frankisch merenland brengt dat allemaal samen.

Zeven meren wachten in het Frankisch merenland op zwemmers en watersporters. De Altmühlsee, de Kleine en Große Brombachsee, de Igelsbachsee, de Rothsee, de Hahnenkamm- en de Dennenloher See nodigen uit tot zwemmen, bootje varen, surfen en zeilen. Op de ruim aangelegde zandstranden vindt men een veelzijdig recreatieaanbod en buitengewone onderkomens. Verblijf in een kampeercapsule, trekkershut of boomhut in harmonie met de natuur. Of geniet van het uitzicht over het water vanaf een van onze camperplaatsen. De contrastrijke regio kun je het beste op de fiets of te voet ontdekken. Tussen glooiende heuvels, Frankische vakwerksteden, dennenbossen en hopplantages liggen monumenten, waarvan de oorsprong teruggaat naar de Romeinse tijd. Deze aantrekkelijke combinatie gaat samen met veelzijdige streekproducten in een glas of op het bord.

© Gemeinde Thyrnau

© Archiv Tourismusverband Fränkisches Seenland und seine Partner

Een natuurDoor de koning paradijs – door in de adelstand mensen gemaakt verheven

Er is veel te ontdekken in de regio Passau

Informatie Tourismusverband Fränkisches Seenland www.fraenkisches-seenland.de

Informatie Tourismus Passauer Land www.passauer-land.de

19

0AUWENTROON IN DE -OORSE KIOSK +ASTEEL ,INDERHOF

DE MYTHE VAN BEIEREN KONINGSDROOMp IN $E TENTOONSTELLING o"OS BERGEN EN EL ,INDERHOF NEEMT U +LOOSTER %TTAL IN DE BUURT VAN +ASTE E OORSPRONG EN ONT MEE OP EEN SPANNENDE REIS NAAR D N DAT VOORAL DOOR ADEL WIKKELING VAN HET BEELD VAN "EIERE E WERELD VERSPREID IS GESIERD EN DOOR KUNSTENAARS OVER D

4E BEZICHTIGEN VAN MEI r NOV E TAL D G ET ELLUN USST DESA WWW LAN

www.beieren.nu/traditioneel-anders