MUZIKALE VRIENDSCHAPPEN
Voor haar debuut bij de Bachvereniging stelde Rachel Podger een instrumentaal programma samen rondom zes componisten uit de Barok die zowel stilistisch als biografisch met elkaar verbonden waren. Een gesprek met een gedreven barokvioliste: “Deze componisten zijn allemaal genieën.”
“Dit programma gaat over nationale stijlen, vriendschappen en artistieke invloeden”, stelt Rachel Podger tijdens een online interview. “Vaak ligt die invloed voor de hand. Zo had Muffat als tiener les van Lully in Parijs en raakte hij later onder de indruk van Corelli in Rome. Ook de vriendschapsbanden zijn soms duidelijk. Telemann was bijvoorbeeld de peetvader van Bachs tweede zoon Carl Philipp Emanuel.”
Rond 1700 heersten in muziekminnend Europa twee concurrerende stijlen. De Italiaanse stijl van Corelli (en anderen) had nog steeds de bovenhand, terwijl de Franse stijl van Lully was ontwikkeld om tegenwicht te bieden aan de dominante rol van de Italiaanse musici in Europa. ‘Neutrale’ componisten als Muffat slaagden erin het beste uit beide werelden te halen.
Weg vol bloemen
Desgevraagd beschrijft Rachel Podger beide stijlen vanuit haar perspectief als strijker: “De Italiaanse stijl is actief en constant in beweging, op jacht naar
de volgende sequens (een patroon dat een paar keer wordt herhaald, stijgend of dalend, red.). Fysiek en vurig spel is daarbij geboden. Om een volle klank te produceren, voel ik zelf de behoefte om echt diep in de snaar te gaan strijken. De Franse stijl zit meer in het moment. Die kan robuust zijn wat het ritme betreft, zoals in statige ouvertures, maar is vol nuances en subtiliteiten in de streekvoering. Als speler moet je extreem flexibel zijn. De versieringen lijken bijna terloops te gebeuren, alsof je langs een weg vol bloemen zou lopen en hier en daar toevallige geuren zou inademen.”
“Om dicht bij elke componist op het programma te kunnen komen, moet ik elke keer mijn instelling aanpassen. Ik kan mezelf niet veranderen, maar ik kan proberen de taal van iedere componist te begrijpen. Ze zijn me allemaal dierbaar, alsof het om vrienden gaat. Hopelijk kan ik hun individuele stem aan het publiek doorgeven.” Lachend: “Het is een beetje sentimenteel van mij om deze componisten vrienden te noemen, vind je niet?”
Familieverband
Deze zes muzikale vriendschappen ontstonden over een langere periode.
Al in de baarmoeder hoorde
Rachel Podger muziek van Johann Sebastian Bach. Haar moeder, een verdienstelijke amateurzangeres, nam tijdens haar zwangerschap deel aan een Bach-project in het pas opgerichte Monteverdi Choir van Sir John Eliot Gardiner. Ook bij Rachels vroege ervaringen in familieverband speelde Bach een beslissende rol: “We maakten veel muziek thuis met mijn ouders en mijn broer. Iedereen bespeelde verschillende instrumenten en zong erop los. Tijdens muzikale avonden en informele optredens kwam Bach vaak aan bod. Als beginnende violiste was het bovendien mijn droom om zijn dubbelconcert te spelen, mede omdat de betreffende bladmuziek helemaal aan het eind van mijn Suzuki-leerboek afgebeeld was.”
Dankzij de bruisende muziekactiviteiten thuis vond ook de eerste toenadering tot het werk van Telemann plaats. Kleine Rachel, die behalve viool ook blokfluit en gitaar leerde, oefende duetten van Telemann met haar vader op de fluit. Ook studeerde ze de Fantasia’s voor viool solo. Pas later besefte zij dat Telemann een bijzonder productieve en veelzijdige componist was geweest. Tijdens haar jonge jaren in Duitsland (haar moeder is Duitse) zong Rachel ook in verschillende
“DIT PROGRAMMA GAAT OVER NATIONALE STIJLEN, VRIENDSCHAPPEN EN ARTISTIEKE INVLOEDEN.”
IEDEREEN VOOR BACH
De Nederlandse Bachvereniging is een uniek en toonaangevend vocaal-instrumentaal ensemble.
Ruim honderd jaar geleden begonnen we met het uitvoeren van Johann Sebastian Bachs MatthäusPassion in de Grote Kerk in Naarden.
Sindsdien zetten we ons met hart en ziel in om Bachs muziek met de wereld te delen. Met educatieve projecten, talentontwikkeling en rond de zestig concerten per jaar geven we invulling aan onze missie Bach voor iedereen. Dat doen we zeker ook met All of Bach: het project waarin we alle werken van Bach opnemen in beeld én geluid en gratis delen op YouTube. Zo kan een groeiend aantal muziekliefhebbersnu al meer dan 500.000 abonnees - altijd en overal genieten van Bachs muziek in de beste kwaliteit.
Het ensemble van de Bachvereniging bestaat uit professionele spelers en zangers. Ze spelen op historische instrumenten en laten zich leiden door nieuwsgierigheid en speelplezier. Hun hart klopt voor Bach en zijn tijdgenoten.
bachvereniging.nl youtube.com/bach
Maak elk concert kennis met een zanger of instrumentalist uit ons ensemble. Deze keer:
Ik ben geboren in Oostenrijk en kom uit een groot gezin waar muziek eigenlijk altijd een belangrijke rol speelde. Nog steeds is ons familiekoor beroemd in het Neder-Oostenrijkse Weinviertel en is muziek iets dat ons verbindt. In mijn geboorteregio bestaat een sterke traditie van harmonieorkesten, elk klein dorpje heeft er één. Het was dus duidelijk dat ik naast zingen (en piano) ook een blaasinstrument zou leren spelen. Alle meisjes kozen voor dwarsfluit of klarinet, ik wilde daarom iets heel anders doen en vond de hobo.
Al vroeg besloot ik dat de muziek mijn beroep moest worden en tijdens de middelbare school studeerde ik al moderne hobo in Wenen. Per toeval leerde ik de barokhobo kennen en ik was al snel gefascineerd door de mogelijkheden van historische hobo’s. Ik probeer niet alleen de verschillende instrumenten goed te beheersen, maar vind het minstens zo belangrijk om de historische context te kennen. Dat maakt het beroep veelzijdig en uitdagend, het gaat om zo veel meer dan alleen het perfect spelen van de hobopartij. Naast het podium zet ik me in voor educatieprogramma’s voor het publiek van morgen. Ook daar haal ik veel voldoening uit. Acht jaar geleden verhuisde ik voor de liefde naar Nederland (een cliché, maar echt waar) en inmiddels vormen wij een gezin met drie kinderen. De volgende generatie van het familiekoor staat dus al klaar.
Katharina Verhaar hobo
subsidiënten, sponsors en donateurs
Subsidiënten
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Gemeente Utrecht
Premium partner
Deloitte
Sponsors
Aegon nv
Bomhof Holding B.V.
Delen Private Bank
EQT Life Sciences
EValuation Capital Management B.V.
Grant Thornton
Heijmans Nederland B.V.
INCISION, Sharing Surgical Skills
Kapp Nederland
Koninklijke Boskalis B.V.
KPMG
McKinsey & Company
Partners in Equity
Philips Nederland bv
Pot Jonker Advocaten
Schiphol Nederland bv
Shionogi B.V.
Simac Techniek NV
TBI Holdings
TenneT Holding bv
Unilever
Vereniging VvAA
VriendenLoterij
Wealth Management Partners NV
Wester Investments
Op jaarbasis ondersteunen achttien Mecenassen, bijna honderd Patronen en meer dan tweeduizend Vrienden ons. Wij danken allen voor hun betrokkenheid.
All of Bach
Partners
Pillows Hotels
MWH4impact
Particuliere schenkers
Honderden schenkers uit binnen- en buitenland ondersteunen All of Bach, onder meer door het adopteren van een All of Bach-opname.
Talentontwikkeling en educatie
De Bachvereniging kent twaalf donateurs die op jaarbasis schenken aan het Jos van Veldhoven Fonds, dat investeert in talentontwikkeling.
Daarnaast ondersteunt het Witte Donderdag Gezelschap talentontwikkeling en educatieprojecten van de Bachvereniging.
Kijk voor de actuele lijst van subsidiënten en ondersteuners op bachvereniging.nl/ steun-ons.
Steun jij ons ook?
Neem contact op met de afdeling Fondsenwerving & Nalatenschappen via development@bachvereniging.nl of kijk op bachvereniging.nl/steun-ons.
Colofon
Nederlandse Bachvereniging
tekst Michel Khalifa, Brechtje van Riel
eindredactie Brechtje van Riel
beeld Simon van Boxtel, Broadway Studios, Eduardus Lee
ontwerp Atelier Blanco
drukwerk De Bink Opmeer
Nederlandse Bachvereniging
Postbus 295, 3500 AG Utrecht
030 - 251 34 13
info@bachvereniging.nl bachvereniging.nl youtube.com/bach
