د ﺣﺞ ﻟﻐﻮي او ا請ﻄﻼﺣﻲ ﻣﻌﻨﯽ:ﺣﺞ ﭘـﻪ ﻟﻐـﺖ ﻛـﯥ :ارادې ،ﻋـﺰم ،ﺗﻜـﻞ ﻳـﺎ د ﺳـﭙﯧڅﻠﻮ ځـﺎﻳﻮﻧﻮ د ﻟﻴـﺪﻟﻮ ﻫـﻮډ ﻛﻮﻟـﻮ ﺗـﻪ واﻳـﻲ .او ﭘـﻪ اﺻﻄﻼح ﻛﯥ :ﭘﻪ ځﺎﻧﮕړي وﺧﺖ ﻛﯥ د ځﺎﻧﮕړو ځﺎﻳﻮﻧﻮ ﻃﻮاف او ﭘﻜښﯥ درﯦﺪﻟﻮ ﺗﻪ ﺣﺞ وﻳﻞ ﻛﻴږي .
！ﺎﮐﻞ ﺷﻮی وﺧﺖ :ﺷﻮال ،ذواﻟﻘﻌﺪه او د ذو اﻟﺤﺠﯥ ﻟﻮﻣړﻧۍ ﻟﺲ ورځﯥ د ﺣﺞ ﻟﭙﺎره ټﺎﻛﻞ ﺷﻮى وﺧﺖ دى ،او ﺑﻴﺎ د ﺣﺞ ﻫﺮې ﻛړﻧﯥ ﺗﻪ
ځﺎﻧﮕړى وﺧﺖ ټﺎﻛﻞ ﺷﻮى دى ،ﻟﻜﻪ ﻃﻮاف ﺗﻪ د ذواﻟﺤﺠﯥ د ﻟﺴﻤﯥ ورځ ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو څﺨﻪ د ﻋﻤـﺮ ﺗـﺮ ﭘﺎﻳـﻪ ،ﻋﺮﻓـﺎت ﻛـﯥ درﯦـﺪﻟﻮ
ﺗﻪ ،د ذواﻟﺤﺠﯥ د ﻧﻬﻤﯥ ورځﯥ د ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو څﺨﻪ د ﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﺗﺮ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﻴﺪو ﭘﻮرې وﺧﺘﻮﻧﻪ ټﺎﻛﻞ ﺷﻮي دي. ＄ﺎﻧﮕ７ې ﮐ７ﻧ : ３اﺣﺮام ،ﻃﻮاف او ﻋﺮﻓﺎت ﻣﻴﺪان ﻛﯥ ﺗﻤﯧﺪل دي. ＄ﺎﻧﮕ７ي ＄ﺎﻳﻮﻧﻪ :د اﷲ ﻛﻮر )ﻛﻌﺒﻪ ( او د ﻋﺮﻓﺎت ﻣﻴﺪان دى . د ﺣﺞ ﻓﺮﺿﻴﺖ :د ﺣﺞ ﻓﺮﺿﻴﺖ ﻟﻪ ﻗﺮآن ،ﺣﺪﻳﺚ ،اﺟﻤﺎع او ﻗﻴﺎس څﺨﻪ ﺛﺎﺑﺖ دى .
ﻟﻪ ﻗﺮآن ＇ﺨﻪ د ﺣﺞ د ﻓﺮﺿﻴﺖ دﻟﻴﻠﻮﻧﻪ ُ َ ً ْ َ ْ َ ّ َ َ ٰ َ ٰ ّ َ َ َّ َ َ َ ْ َ ْ ََ ْ َ ّ َّ ٌ ﺎس ِﰗ اﻟ َﺒ ْﻴ ِﺖ َ ْ َ َ ﲎ َ اﻟ ٰﻌﻠ ِﻤ ْ َ اﻟﻨ ِ ﲔ ]دال ﲻﺮان ﺳﻮرت۹۷م اﻳﺖ [ .1اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ :و ِ) ِ ( ِ اﺳـﺘـﻄﺎع اِﻟﻴ ِﻪ ﺳ ِﺒﻴﻼ ۭ و ﻛﻔﺮ ﻓﺎِن ﷲ ﻏ ِ ّ ِ
ژﺑﺎړه :او د اﷲ ﻟﭙﺎره ﭘﺮ ﻫﻐﻮ ﺧﻠﻜﻮ د ﻛﻌﺒﯥ ﺣﺞ ﻓﺮض دى ﭼﯥ ﻫﻐﯥ ﺗﻪ د ورﺗﮓ وس ﻟﺮي او ﻫﺮ څﻮك ﭼﯥ ﻛﺎﻓﺮ ﺷﻲ ﻧﻮ ﺑﯧﺸﻜﻪ اﷲ ﻟﻪ ټﻮﻟﻮ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﻮ څﺨﻪ ﺑﯥ ﭘﺮوا دى. َ ْ َ ْ َ ٰ َ .۲وا ِﲤُّﻮا اﳊَ ّﺞ َواﻟ ُﻌ ْﻤ َﺮة ِ ّ) ِۭ ] اﻟﺒﻘﺮة[ ۱۹۶ :
ژﺑﺎړه :او ﻳﻮازې داﷲ ﻟﭙﺎره ﺣﺞ او ﻋﻤﺮه ﺑﺸﭙړه ﻛړئ. َ َ ّ ْ ّ َ ِ ْ َ ّ َ ْ ُ ْ َ َ ً َّ َ ٰ ُ ّ َ َّ ْ ْ َ ْ ُ ّ َ ّ َ ّ َ ْ َ ُ ْ َ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ٰ ّ ْٓ َ ّ َ َّ ْ ُ ْ ٰ َ ٰ َ َ َ َ ُ ْ ّ ِ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ـﺎم ۚ ـﺖ ( ﻣـﺎ رزﻗﻬـﻢ ۢ ِﲠﻴﻤـ ِﺔ اﻻﻧﻌـ ِ ﰻ ٍﰭ ﲻِﻴ ٍـﻖ) ِ (٢٧ﻟﻴﺸـﻬﺪوا ﻣﻨـﺎﻓِﻊ ﻟﻬـﻢ وﻳـﺬﻛﺮوا اﰟ ﷲِ ِﰲ ااي ٍم ﻣﻌﻠﻮﻣ ٍ ﰻ ﺿـﺎﻣ ٍِﺮ اي ِﺗـﲔ ِ ِ .۳واذِن ِﰲ اﻟﻨـﺎس ِابﳊ ِـﺞ اي>ك ِرﺟـﺎﻻ و( ِ َ ُُ ﳫ ْﻮا ﻣ ْ َ ِﳯﺎ َواَ ْﻃﻌ ُِﻤﻮا ْاﻟ َﺒﺎۗ ٕﯨ َﺲ ْاﻟ َﻔ ِﻘ ْ َ ﲑ ]دﰗ ﺳﻮرت ۲۷-۲۸م اﻳﺘﻮﻧﻪ[ ﻓ ِ ژﺑﺎړه :او ﺧﻠﻜﻮ ﺗﻪ دﺣﺞ اﻋﻼن وﻛړه ﭼﯥ ﻫﻐﻮى ﺗﺎ ﺗﻪ ﻟﻪ ﻫﺮ ﻟﻴﺮې ﻣﺰﻟﻪ ﭘﻠﻲ او ﭘﺮ اوښﺎﻧﻮ ﺳﭙﺎره راﺷﻲ ) (27څﻮ ﻫﻐﻪ ﮔټﯥ ووﻳﻨﻲ ﭼﯥ
د ﻫﻐﻮى ﻟﭙﺎره )دﻟﺘﻪ( ﺷﺘﻪ او ﭘﻪ څﻮ ټﺎﻛﻠﻴﻮ ورځـﻮ ﻛـﯥ ﭘـﺮ ﻫﻐـﻮ څـﺎروﻳﻮ ﺑﺎﻧـﺪې د اﷲ ﻧـﻮم واﺧﻠـﻲ ﭼـﯥ ﻫﻐـﻪ ورﺗـﻪ د روزي ﭘـﻪ ﺗﻮﮔـﻪ ورﻛړي دي.
ﻟﻪ ﺣﺪﻳﺜﻮ ＇ﺨﻪ د ﺣﺞ ﻓﺮﺿﻴﺖ َ َ َ َ ُّ َ ُ َ ْ ُ َ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ُّ َ ُ ُّ َ ْ َ َََُْ َ َ َ َ ََ َ ُ ُ .۱ﻗﻦ أ ِﺑ ﻫﺮﻳﺮة ﻗﺎل :ﺧﻄﺒﻨﺎ رﺳﻮل اﺑِ -ﺻﻰﻠ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ -ﻓﻘﺎل »:ﻛﻓﻬﺎ اﺠﺎس ﻗﺪ ﻓ ِﺮض ﻋﻠﻴﻜﻢ اﺤﻟﺞ ﻓﺤﺠﻮا «.
ژﺑﺎړه :اﺑﻮﻫﺮﻳﺮه رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ واﻳﻲ :ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﻮږ ﺗﻪ وﻳﻨﺎ ﻛﻮﻟﻪ او وﻳﯥ وﻳﻞ :اى ﺧﻠﻜﻮ! ﭘﺮﺗﺎﺳﻮ ﺣﺞ ﻓﺮض ﺷﻮى
دى؛ ﻧﻮﺣﺞ وﻛړئ. َ َ َ ْ َ َ ُ ََ ُ َ ً َ ُ ُ َ َ َ َ َ ُ ُ ُ َ ْ ُ َ َْ ْ ُ ََ اﻹﺳﻼم ﺒﻟ ﻤﺧ ٍﺲ :ﺷﻬﺎدةِ أن ﻻ إِ Jإِﻻ اﷲ وأن ﺤﻣﻤـﺪا رﺳـﻮل اﷲِ .۲ﻋﻦ اﺑ ِﻦ ﻗﻤﺮ ر= اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل :ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲِ ﺻﻰﻠ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ :ﺑ ِﻲﻨ ِ َ َ َ ْ َ ِّ َ ْ َ َ َ اﺤﻟﺞ َوﺻﻮمِ َرﻣﻀﺎن( ). َوِQﻗﺎمِ اﻟﺼﻼة ِ وِQﻳﺘﺎء اﻟﺰﺎﻛة ِ و ژﺑﺎړه :اﺑﻦ ﻋﻤﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ واﻳﻲ ﭼﯥ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻳﻠـﻲ دي :داﺳـﻼم ﺑﻨﺴـټ ﭘـﺮ ﭘﻨځـﻮ ﺷـﻴﺎﻧﻮ دى :ﮔـﻮاﻫﻲ ورﻛﻮل ﭼﯥ ﻟﻪ اﷲ ﭘﺮﺗﻪ دﻋﺒﺎدت وړ ﺑﻞ څﻮك ﻧﺸﺘﻪ او ﻣﺤﻤﺪ داﷲ ﺑﻨﺪه او اﺳﺘﺎزى دى ،ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻮل ،زﻛﺎت ورﻛﻮل ،ﺣﺞ ﻛﻮل او د
رﻣﻀﺎن ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ روژې ﻧﻴﻮل. َ ِّ ْ َ َ ْ َ َ ْ ً َ ً َ َ ْ ُ ُ َ َ َ َ َ َ ََ َ َ .۳ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ر= اﷲ ﻋﻨﻪ :أن اﻣﺮأة ﻗﺎﻟﺖ :ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ ،إن ﻓ ِﺮﻳﻀﺔ اﷲِ ﺒﻟ ﻋِﺒﺎ ِده ِ ﻲﻓ اﺤﻟﺞ ،أدرcﺖ أ dﺷﻴﺨﺎ ﻛﺒِﺮﻴا ،ﻻ ﻳﺜﺒﺖ ﺒﻟ اﻟﺮاﺣِﻠ ِﺔ
-١ا ٣٢ : /٢ ٩ -٢ا ري ٨ : ١/٩
١
www.afghanfoundation.net
َ ُ ُّ َ ْ ُ َ َ ََْ أﻓﺄﺣﺞ ﻗﻨﻪ ؟ ﻗﺎل )) :ﻏﻌﻢ(( ( ). ژﺑﺎړه :اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ واﻳﻲ :د ﺧﺜﻌﻢ ﻗﺒﻴﻠﯥ ﻳﻮه ﻣﯧﺮﻣﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺗﻪ راﻏﻠﻪ ،ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﻳﯥ وﻛړه :اې د
اﷲ رﺳﻮﻟﻪ! زﻣﺎ ﭘﻪ ﭘﻼر ﺣﺞ داﺳﯥ وﺧﺖ ﻛﯥ ﻓﺮض ﺷﻮى دى ،ﭼـﯥ ﻫﻐـﻪ ﭘـﻪ ﺳـﭙﺮﻟۍ ﻧﺸـﻲ ﻛښﯧﻨﺎﺳـﺘﻠﻰ ،اﻳـﺎ زه د ﻫﻐـﻪ ﻟـﻪ ﺧـﻮا ﺣـﺞ ﻛﻮﻻى ﺷﻢ؟ ﻣﺤﻤﺪﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ ووﻳﻞ :ﻫﻮ .
ﻟﻪ دې ﺣﺪﻳﺚ څﺨﻪ څﺮﮔﻨﺪﻳږي ﭼﯥ ﭘﻪ ﭼﺎ ﺣﺞ ﻓﺮض ﺷﻲ او د ﻛﻮم ﻋﺬر ﻟﻪ ﻛﺒﻠﻪ ﻳﯥ ﭘﺨﭙﻠﻪ ﺳﺮﺗﻪ ﻧﺸﻲ رﺳﻮﻻى؛ ﻧﻮ ﺑـﻞ څـﻮك ﻳـﯥ ﭘـﺮ
ځﺎى ﺣﺞ ﻛﻮﻻى ﺷﻲ.
ﻟﻪ اﺟﻤﺎع ＇ﺨﻪ د ﺣﺞ ﻓﺮﺿﻴﺖ .1د ﺣﻨﻔﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻳﻮ ﺳﺘﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻼء اﻟﺪﻳﻦ اﻟﻜﺎﺳﺎﻧﻲ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻛﺘﺎب "ﺑﺪاﺋﻊ اﻟﺼﻨﺎﺋﻊ" ﻛﯥ دﺣﺞ دﻓﺮﺿﻴﺖ ﭘﻪ اړه اﺟﻤـﺎع ﻧﻘـﻞ ﻛـړې َ َ ُْ َ َ ََْ ْ ده ،واﻳﻲ :أن اﻷﻣﺔ أﻤﺟﻌﺖ ﺒﻟ ﻓ ْﺮﺿِ ﻴﺘِ ِﻪ( ).
ژﺑﺎړه :د ﺣﺞ ﭘﻪ ﻓﺮﺿﻴﺖ ټﻮل اﻣﺖ ﻳﻮه ﺧﻮﻟﻪ دى .
.2دﻏﻪ راز ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺠﺰاﺋﺮي ﻟﻴﻜﻲ :اﺤﻟﺞ ﻓﺮض ﻲﻓ اﻟﻌﻤﺮ ﻣﺮة ﺒﻟ ﻞﻛ ﻓﺮد ﻣﻦ ذﻛﺮ او اﻧ kﺑﺎﻟﺮﺸاﺋﻂ اﻻﺗﻴﺔ .وﻗﺪ ﺛﺒﺘﺖ ﻓﺮﺿﻴﺘﻪ ﺑﺎﻟﻜﺘـﺎب واﻟﺴﻨﺔ واﻻﻤﺟﺎع . . .واﺗﻔﻘﺖ اﻻﻣﺔ ﺒﻟ ﻓﺮﺿﻴﺘﻬﺎ ﻓﻴﻜﻔﺮ ﻣﻨﻜﺮﻫﺎ( ). ﺣﺞ ﭘﻪ ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﺮ او ښځﯥ ﺑﺎﻧﺪې ﭘﻪ ژوﻧﺪ ﻛﯥ ﻳﻮ ځﻞ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﻓﺮض دى ﭼﯥ ﺷﺮﻃﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﻠﻲ ﺷﻲ ،ﻓﺮﺿـﻴﺖ ﻳـﯥ ﻟـﻪ ﻗـﺮآن ،ﺣـﺪﻳﺚ او
اﺟﻤﺎع څﺨﻪ ﺛﺎﺑﺖ دى ،دﻏﻪ راز ټﻮل اﻣﺖ ﻳﯥ ﭘﺮ ﻓﺮﺿﻴﺖ ﻳﻮه ﺧﻮﻟﻪ دى؛ ځﻜﻪ ﻳﯥ ﻣﻨﻜﺮ ﻛﺎﻓﺮ دى. ﻟﻪ ﻗﻴﺎس ＇ﺨﻪ د ﺣﺞ ﻓﺮﺿﻴﺖ
.1ﻋﻘﻞ ﻫﻢ دﺣﺞ د وﺟﻮب ﻏﻮښﺘﻨﻪ ﻛﻮي ،ﻫﻐﻪ داﺳـﯥ ﭼـﯥ ﭘـﻪ ﺣـﺞ ﻛـﯥ اﻧﺴـﺎن داﷲ ﺟـﻞ ﺟﻼﻟـﻪ ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې ﺧﭙﻠـﻪ ﺑﻨـﺪﮔﻲ او ﻋـﺎﺟﺰي
څﺮﮔﻨﺪوي ﻛﻮﻣﻪ ﭼﯥ ﭘﺮ اﻧﺴﺎن ﻋﻘﻼ واﺟﺐ ده ،ﻛﻪ دﺣـﺞ ﻛړﻧـﻮ ﺗـﻪ ځﻴـﺮ ﺷـﻮ ،ﺟـﻮﺗﻴږي ﭼـﯥ د ﺣـﺎﺟﻲ ﻫـﺮ ﻋﻤـﻞ د ﻋـﺎﺟﺰۍ او ﺑﻨـﺪﮔۍ ښﻜﺎرﻧﺪوﻳﻨﻪ ﻛﻮي ،ﭘﻪ ځﺎﻧﮕړې ﺗﻮﮔﻪ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﺣﺎﺟﻲ ﺧﭙﻞ ﻛﻮر -ﻛﻠﻰ ،وﻃﻦ او ﺧﭙﻠﻮان ﭘﺮﯦږدي او د ﻫﻮﺳﺎﻳﻲ او ښـﻜﻼ ﻛـﺎﻟﻴﻮ ﭘـﺮ
ځﺎى ﭘﻪ دوه ﻛﻔﻦ ډوﻟﻪ ټﻮﻛﺮوﻧﻮ ﻛﯥ ځﺎن ﭘﯧﭽﻲ )اﺣﺮام ﺗړي( او ﺑﻴﺎ دﺧﭙﻞ ﭘﺮوردﮔﺎر ﭘﻪ درﺑﺎر ﻛﯥ د داﺳﯥ ﻏﻼم ﭘﻪ ﺷﺎن ﺣﺎﺿﺮﻳږي
ﭼﯥ د ﺑﺎدار ﺣﻜﻢ ﻳﯥ ﻧﻪ وي ﻣﻨﻠﻰ او ﻫﻐﻪ ﺗﺮې ﻧﺎﺧﻮښ وي ،دى دﺧﭙﻞ ﺑﺎدار ﺳﺘﺎﻳﻨﻪ ﻛـﻮي ،ﺑﺨښـﻨﻪ ﺗـﺮې ﻏـﻮاړي او ﭘـﻪ ﺧﭙﻠـﻮ ﻧـﺎوړه
ﻛړﻧﻮ ﭘښﯧﻤﺎﻧﻪ وي ،ﻳﻮازې ﭘﺮ دې ﺑﺴﻨﻪ ﻧﻪ ﻛﻮي؛ ﺑﻠﻜﯥ د ﻫﻐﻪ د ﻛﻮر )ﻛﻌﺒـﯥ( ﺧـﻮا او ﺷـﺎ ﺗـﻪ ﮔﺮځـﻲ ﭘـﻪ دې ﻫﻴﻠـﻪ ﮔﻮﻧـﺪې ﻫﻐـﻪ ﭘـﺮې
ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻪ او ورﺣﻤﯧږي ،دا د ﻋﺎﺟﺰۍ او ﺑﻨﺪﮔۍ ﺗﺮ ټﻮﻟﻮ ﻟﻮړه درﺟﻪ ده ،او د اﷲ ﭘﺮ وړاﻧﺪې ﺑﻨـﺪﮔﻲ او ﻋـﺎﺟﺰي څﺮﮔﻨـﺪول ﭘـﻪ اﻧﺴـﺎن
واﺟﺐ دي( ). 6
.2دوﻳﻢ دا ﭼﯥ ﭘﻪ ﺣﺞ ﻛﯥ اﻧﺴﺎن داﷲ ﺷﻜﺮ ﺑﺎﺳﻲ ،ﻫﻐﻪ داﺳﯥ ﭼﯥ ﻋﺒﺎدﺗﻮﻧﻪ ﭘﻪ دوه ډوﻟﻪ دي :ځﻴﻨـﯥ ﻳـﯥ ﻳـﻮازې ﺑـﺪﻧﻲ دي ،ﻟﻜـﻪ :
ﻟﻤﻮﻧځ او روژه ،او ځﻴﻨﯥ ﻳﯥ ﻳﻮازې ﻣﺎﻟﻲ دي ﻟﻜﻪ :زﻛﺎت او داﺳﯥ ﻧﻮر؛ ﺧﻮ ﺣﺞ ﻫﻢ ﺑﺪﻧﻲ او ﻫﻢ ﻣـﺎﻟﻲ ﻋﺒـﺎدت دى ،د ﺣـﺞ ﭘـﻪ ﺳـﻔﺮ
ﻛﯥ د ﻣﺸﻜﻼﺗﻮ او ﺗﻜﻠﻴﻔﻮﻧﻮ ﭘﻪ زﻏﻤﻠﻮ ﺳﺮه ﻣﺴـﻠﻤﺎن د ﺑـﺪن ﺷـﻜﺮ ادا ﻛـﻮي او د اﷲ ﺟـﻞ ﺟﻼﻟـﻪ ﭘـﻪ ﻻر ﻛـﯥ د ﻣـﺎل ﭘـﻪ ﻣﺼـﺮﻓﻮﻟﻮ د ﺧﭙﻠﯥ ﭘﺎﻧﮕﯥ ﺷﻜﺮ ادا ﻛﻮي ،ﭼﯥ د ﺑﺪن او ﻣﺎل دواړو ﺷﻜﺮ ادا ﻛﻮل ﭘﺮ اﻧﺴﺎن ﻋﻘﻼً واﺟﺐ دي( ). 7
ﻟﻪ ﭘﻮرﺗﻨﻴﻮ دﻟﻴﻠﻮﻧﻮ څﺨﻪ څﺮﮔﻨﺪﻳږي ﭼﯥ ﺣﺞ ﻳﻮه ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻓﺮﻳﻀﻪ ده او ﭘﻪ ﻓﺮﺿﻴﺖ ﻳﯥ ﻋﻘﻴﺪه ﻟﺮل داﻳﻤﺎن ﺑﺮﺧﻪ ده او اﻧﻜﺎرﻛﻮل ﻳﯥ
اﻧﺴﺎن ﻛﺎﻓﺮﻛﻮي.
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻳﻮاځﯥ ﺑﺪﻧﻲ ﻋﺒﺎدﺗﻮﻧﻪ ﭘﺨﭙﻠﻪ ﻛﻮل اړﻳﻦ دي ،دﺑﻞ ﭼﺎ ﻟﻪ ﺧﻮا ﺑﺪﻧﻲ ﻋﺒﺎدت ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮل ﺑﺎﻟﻜﻞ روا ﻧﻪ دي ﺑﺮاﺑﺮه ﺧﺒﺮه ده ﭼـﯥ
ﻫﻐﻪ ﺑﻞ ﺗﻦ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ د ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻮان وﻟﺮي او ﻛﻪ ﻳﯥ وﻧﻪ ﻟﺮي.
دﺑﻞ ﭼﺎ ﻟﺨﻮا ﻣﺎﻟﻲ ﻋﺒﺎدت ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮل روا دي ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﺑﻞ ﺗﻦ ﻳﯥ ﭘﺨﭙﻠﻪ د ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻮان وﻟﺮي.
ﻫﻐﻪ ﻋﺒﺎدت ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﺎل او ﺑﺪن دواړو څﺨﻪ ﺟﻮړ وي ﻟﻜﻪ ﺣﺞ ،دﺑﻞ ﻟﺨﻮا ﻳﯥ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺗﺮﺳﺮه ﻛـﻮل روا دي ﭼـﯥ ﻫﻐـﻪ ﺑـﻞ ﺗـﻦ ﻳـﯥ ﭘـﻪ
ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻮان وﻧﻪ ﻟﺮي او ﻛﻪ ﻫﻐﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ دﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻮان وﻟﺮي؛ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﺗﺮې اداﻛﻮل روا ﻧﻪ دي( ). 8
-٣ﲞﺎﺭﻱ ۱/۴۹۷ :ﺣﺪﻳﺚ ﴰﲑﻩ۱۸۵۵ : -٤ﺑﺪ ﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ ۳/۴۰ﺩﺍﺭﺍﻟﮑﺘﺐ ﺍﻟﻌﻠﻤ ﻴﺔ -٥ﺍﻟﻔﻘﻪ ﻋﻠﯽ ﺍﳌﺬﺍﻫﺐ ﺍﻻﺭﺑﻌﺔ ۱/۵۷۱ -٦ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ۲۸ : -٧ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ ۳/۴۰ :ﻁ:ﺩﺍﺭ ﺍﻟﮑﺘﺐ ﺍﻟﻌﻠﻤﻴﺔ -٨ﺷﺎﻣﻲ۲/۲۵۷-۲۵۸ :
٢
www.afghanfoundation.net
د ﺣﺞ د ﻓﺮﺿﻴﺖ وﺧﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻗﻮل دادى ﭼﯥ ﺣﺞ ﻟﻪ ﻫﺠﺮت وروﺳﺘﻪ ﻓﺮض ﺷﻮى دى؛ ﺧﻮ ﺑﻴﺎ د ﻋﻠﻤﺎوو اﺧﺘﻼ ف دى ﭼﯥ ﺣﺞ د ﻫﺠﺮت ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﺎل ﻓـﺮض
ﺷﻮى دى؟ ځﻴﻨﯥ ﻳﯥ دﻓﺮﺿﻴﺖ ﻛﺎل ﭘﻨځﻢ او ځﻴﻨﯥ ﻧﻮر ﻳﯥ ﺷﭙږم ﺑﻮﻟﻲ ﺧﻮ ډﻳﺮى ﻋﻠﻤـﺎء واﻳـﻲ ﭼـﯥ ﺣـﺞ دﻫﺠـﺮت ﭘـﻪ ﻧﻬـﻢ ﻛـﺎل ﻓـﺮض ﺷﻮى دى ،او ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﭘﻪ دې ﻛﺎل ﻛﯥ ﺣﺞ ځﻜﻪ وﻧـﻪ ﻛـړ؛ ﭼـﯥ د ﺣـﺞ دﻓﺮﺿـﻴﺖ اﻳـﺖ ) َو َا ِﺗ ُّﻤـﻮا اﻟْ َﺤ َّـﺞ َواﻟْ ُﻌ ْﻤ َـﺮ َة ِ ٰ ّ ِهلل( دﺣـﺞ ﻟـﻪ ﻣﻴﺎﺷﺘﻮ څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﻧﺎزل ﺷﻮى( ). 9
د ﺣﺞ د ﻓﺮﺿﻴﺖ او وﺟﻮب اړوﻧﺪ ﻣﺴﺌﻠ３ ﻣﺴﺌﻠﻪ :ټﻮل ﻋﻤﺮ ﻛﯥ ﻳﻮ ځﻞ ﭘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺞ ﻓﺮض دى ،ﻛﻠﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ ﺷﺮﻃﻮﻧﻮ ﭘﻠﻲ ﺷﻲ( ). 10
ﻣﺴﺌﻠﻪ :دﺣﺞ د ﻓﺮﺿﻴﺖ ﻣﻨﻜﺮ ﻛﺎﻓﺮ دى( ). 11
ﻣﺴﺌﻠﻪ :د ﺣﺞ دﻧﺬر ﻧﻴﻮﻟﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻫﻢ ﺣﺞ واﺟﻴﺒﻴږي( ). 12
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻓﺮض اوﻧﺬر ﺣﺞ ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻛﯥ ﻫﻴڅ ﺗﻮﭘﻴﺮ ﻧﺸﺘﻪ( ). 13
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻟﻪ ﻳﻮ ځﻞ زﻳﺎت ﺣﺞ ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﻧﻔﻠﻲ ﺣﺞ وﻳﻞ ﻛﻴږي( ). 14
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻛﻪ د ﻛﻠﻲ ﻳﺎ وﻃﻦ ﺧﻠﻚ ﺑﯥ وزﻟﻪ وي او ﻣﺮﺳﺘﯥ ﺗﻪ اړﺗﻴﺎ وﻟﺮي؛ ﻧﻮ ﺷﺘﻤﻨﻮ ﺗﻪ ﻟـﻪ ﻧﻔﻠـﻲ ﺣـﺞ ﻛﻮﻟـﻮ ﻫﻐـﻮى ﺳـﺮه ﻣﺮﺳـﺘﻪ ﻛـﻮل ﻏﻮره ده او ﻛﻪ ﻫﻐﻮى ﻣﺮﺳﺘﯥ ﺗﻪ اړﺗﻴﺎ وﻧﻪ ﻟﺮي ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﻟﻪ ﺻﺪﻗﯥ څﺨﻪ ﻧﻔﻠﻲ ﺣﺞ ﻛﻮل ﻏﻮره دى( ). 15
ﻣﺴﺌﻠﻪ :د داﺳﯥ ﺷﺘﻤﻦ ﺣﺞ ﭼﯥ ﭘﺮې ﻓﺮض ﺷﻮى وي د ﻫﻐﻪ ﻧﯧﺴﺘﻤﻦ ﻟﻪ ﺣﺞ څﺨﻪ ﻏﻮره دى ﭼﯥ ﭘﺮې ﻓﺮض ﻧﻪ وي( ). 16
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻓﺮﺿﻲ ﺣﺞ د ﻣﻮر او ﭘﻼر ﻟﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻮﻟﻮ څﺨﻪ ﻏﻮره دى؛ ﺧﻮ دﻣﻮر او ﭘﻼر ﺧﺪﻣﺖ ﻟﻪ ﻧﻔﻠﻲ ﺣﺞ څﺨﻪ ﻏﻮره دى( ). 17
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻨﻮ ﺳﺮه ﻣﺮﺳﺘﻪ ﻛﻮل ﻟﻪ ﻧﻔﻠﻲ ﺣﺞ څﺨﻪ ﻏﻮره ده( ). 18
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻛﻪ ﭘﻪ ﭼﺎ ﺣﺞ ﻓﺮض ﺷﻲ او د ﻛﻮم ﻋﺬر ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻳﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﻧﺸﻲ ﻛړاى؛ ﻧﻮ دﺣﺞ وﺻﻴﺖ ﻛـﻮل ﭘـﺮې واﺟـﺐ دى ،او ﻛـﻪ وﺻـﻴﺐ وﻧﻪ ﻛړي او ﻧﻪ ﻳﯥ ﻟﻪ ﻣﺮگ وروﺳﺘﻪ وارﺛﺎن ﭘﺮ ځﺎى ﺣﺞ وﻛړي ،ﺑﻴﺎ ﮔﻨﺎﻫﮕﺎر دى( ). 19
د ﺣﺞ د ﻓﺮﺿﻴﺖ اړوﻧﺪ ＄ﻴﻨ ３ﺗ５ﺮوﺗﻨ３ .1دﻣﺪﻳﻨﯥ دﺳﻔﺮ ﻟﮕښﺖ دﺣﺞ ﭘﻪ ﻟﮕښﺖ ﻛﯥ ﻧﻪ ﺣﺴﺎﺑﻴږي؛ ﻧﻮ ﻫﻐﻪ څﻮك ﭼﯥ دﺣﺞ ﻟﮕښﺖ وﻟﺮي او دﻣﺪﻳﻨﯥ دﺳﻔﺮ ﻟﮕښﺖ وﻧﻪ ﻟﺮي ﺣﺞ ﭘﺮې ﻓﺮض دى او ﭘﻪ ﻧﻪ ﻛﻮﻟﻮ ﻳﯥ ﮔﻨﺎﻫﮕﺎر دى( ). 20
.2ﻛﻮرﻧۍ ،ﺧﭙﻠﻮاﻧﻮ او ﻣﻠﮕﺮو ﺗﻪ ډاﻟۍ راوړل ﻳـﺎ دﺣـﺎﺟﻲ ﭘﻮښـﺘﻨﯥ ﺗـﻪ راﺗﻠﻮﻧﻜـﻮ ﺧﻠﻜـﻮ ﺗـﻪ ﺗﺴـﺒﻴﺢ ،ﺟﺎﻳﻨﻤـﺎز ،ﺧـﻮﻟۍ ﻳـﺎ دﺳـﻤﺎل ورﻛﻮل دﺣﺞ ﭘﻪ ﻟﮕښﺖ ﻛﯥ ﻧﻪ ﺣﺴﺎﺑﻴږي؛ ﻧﻮﻛﻪ څﻮك دﺣﺞ ﻟﮕښﺖ وﻟﺮي او د دﻏﻮډاﻟﻴﻮ ﭘﻴﺴﯥ ورﺳﺮه ﻧﻪ وي ،ﻫﻢ ﭘﺮې ﺣﺞ ﻓﺮض او ﭘﻪ ﻧﻪ ﻛﻮﻟﻮ ﻳﯥ ﮔﻨﺎﻫﮕﺎرﻳږي( ). 21
.3ځﻴﻨﯥ ﺧﻠﻚ ﻓﻜﺮﻛﻮي ﭼﯥ ﺣﺞ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ ﻓﺮض دى ﭼﯥ دﺣﺞ ﻧﻐﺪ ﻟﮕښﺖ وﻟﺮي ،داﻓﻜﺮ ﻧﺎﺳﻢ دى ،دﺣﺞ ﻓﺮﺿﻴﺖ ﺗﻪ ﻧﻐﺪ ﻟﮕښﺖ درﻟﻮدل ﺷﺮط ﻧﻪ دى؛ ﺑﻠﻜﯥ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ ﻫﻢ ﺣﺞ ﻓﺮض دى ﭼﯥ د ﻫﻤﺪﻣﺮه ﻗﻴﻤﺖ ځﻤﻜﻪ ﻳﺎ ﻧﻮره ﺷﺘﻤﻨﻲ وﻟﺮي ﭼﯥ ﻳﻮڅﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻳﯥ ﺧﺮڅﻪ -٩ﺣﺎﺷﻴ ﺔ ﺍﺑﻦ ﻋﺎﺑﺪیﻦ ۳/۵۱۷ﺍﻟﻔﻘﺔ ﺍﻻﺳﻼﻣﻲ ۳/۷۹ -١٠ﻫﻨﺪیﺔ ۱/۲۳۸ﻁ :ﺩﺍﺭﺍﻟﮑﺘﺐ ﺍﻟﻌﻠﻤ ﻴﺔ -١١ﻫﻨﺪیﺔ ۱/۲۳۸ﻁ :ﺩﺍﺭﺍﻟﮑﺘﺐ ﺍﻟﻌﻠﻤ ﻴﺔ -١٢ﺍﻟﺒﺤﺮﺍﻟﺮﺍﺋﻖ ۲/۵۴۳ﻁ :ﺭﺷ ﻴ ﺪ ﻳﺔ -١٣ﺍﻟﺒﺤﺮﺍﻟﺮﺋﻖ ۲/۵۴۴ﺭﺷیﺪیﺔ -١٤ﺩﺭﺍﳌﺨﺘﺎﺭﻣﻊ ﺍﻟﺮﺩ ۲/۱۵۱ﻁ :ﺣﻨﻔ ﻴ ﺔ -١٥ﺷﺎﻣﻲ ۲/۲۷۵ﻁ :ﺣﻨﻔ ﻴﺔ -١٦ﺷﺎﻣﻲ ۲/۲۷۵ﻁ :ﺣﻨﻔ ﻴﺔ -١٧ﺷﺎﻣﻲ ۲/۲۷۵ﻁ :ﺣﻨﻔ ﻴﺔ -١٨
ﭘﻮرﺗﻨ ９ﻣﺮﺟﻊ
-١٩ﺷﺎﻣﻲ ۲/۱۵۳ﺣﻨﻔیﺔ -ﲝﺮ ، ۲/۵۴۳ﻁ :ﺭﺷیﺪیﺔ – ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ۸۹ : -٢٠ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ۳۱۸ﻁ :ﺍﻟﺒﺸﺮﯼ -٢١ﺷﺎﻣﻲ۲/۱۵۶ﻁ :ﺣﻨﻔﻴﺔ
٣
www.afghanfoundation.net
ﻛړي؛ ﻧﻮ دﺣﺞ ﻟﮕښﺖ او دﻛﻮرﻧۍ ﻟﮕښﺖ ﺳﺮه ﺳﺮه دوﻣﺮه ځﻤﻜﻪ ﻳﺎ ﻣﺎل ورﺗﻪ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻲ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺣﺞ ﻛﻮﻟﻮ وروﺳـﺘﻪ ﭘـﺮې ﺧﭙـﻞ ژوﻧـﺪ
ﺗﯧﺮ ﻛړي( ). 22
.4ځﻴﻨﯥ ښځﯥ ﭘﺮﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺤﺮم څﺨﻪ دﺣﺞ ﺳﻔﺮ ﻛﻮي ،ﭘﺮﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺤﺮم څﺨﻪ ﺣﺞ ﺗﻪ ﺗﻠﻞ ﻧﺎروا او ﮔﻨﺎه ده( ). 23
-5دﺣﺞ ﭘﻪ ﺳﻔﺮ ﻛﯥ ښځﯥ زﻳﺎﺗﺮه ﭘﺮدې ﺗﻪ ﭘﺎﻣﻠﺮﻧﻪ ﻧﻪ ﻛﻮي ،ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼﯥ ﻫﺮوﺧﺖ ﭘﺮده ﻛـﻮل واﺟـﺐ دي او د ﺣـﺞ ﭘـﻪ ﺳـﻔﺮ ﻛـﯥ ﺧـﻮ ورﺗﻪ ﻻ ډﯦﺮه ﭘﺎﻣﻠﺮﻧﻪ ﭘﻜﺎر ده( ). 24
.6ځﻴﻨﯥ ﺣﺎﺟﻴﺎن دﺣﺞ ﭘﻪ ﺳﻔﺮ ﻛﯥ ﻳﻮ ﻟﻪ ﺑﻞ ﺳﺮه ﺟﻨﮓ او ﺷﺨړې ﻛﻮي ،ﭘﻪ ځﺎﻧﮕړې ﺗﻮﮔﻪ ﻃﻴﺎرې )اﻟﻮﺗﻜﯥ( ﺗﻪ دﺳـﺎﻣﺎن ﺳـﭙﺎرﻟﻮ او
اﺧﯧﺴﺘﻞ ،ﭘﻪ ﻃﻴﺎره ﻛﯥ دﺳﭙﺮﯦﺪﻟﻮ او ﻛﻮزﯦﺪﻟﻮ ﭘﺮﻣﻬﺎل دﻳﻮﺑﻞ زﻳﺎت اﺣﺘﺮام ﭘﻜﺎردى.
25
د ﺣﺞ ﻓﺮﺿﻮﻧﻪ دﺣﺞ درې ﻓﺮﺿﻮﻧﻪ دي( ) : 26
.1اﺣﺮام .
ﻳﻌﻨﯥ ﻟﻪ زړه دﺣﺞ ﻧﻴﺖ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه ﺗﻠﺒﻴﻪ وﻳﻞ ﻳﺎ د ﺣﺮم ﻟﻮري ﺗﻪ څﺎروى )ﻫﺪي( ﺑﯧﻮل .
.2دﻋﺮﻓﯥ ﭘﻪ ورځ دﻋﺮﻓﺎت ﭘﻪ ﻣﻴﺪان ﻛﯥ دﻳﻮې ګړۍ ﻟﭙﺎره درﯦﺪل.
ﻳﺎدوﻧﻪ :د ﻋﺮﻓﺎت ﭘﻪ ﻣﻴﺪان ﻛﯥ د درﯦﺪﻟﻮ وﺧﺖ د ذواﻟﺤﺠﯥ دﻧﻬﻤﯥ ورځﯥ دﻟﻤﺮ ﻟﻪ زوال )دﺳﻴﻮري دﻣﺎﺗﯧﺪو( څﺨﻪ ﻧﻴﻮﻟﯥ د ﻟﺴـﻢ
ذواﻟﺤﺠﯥ د ﻟﺴﻤﯥ ورځ ﺗﺮﺳﻬﺎرﺳﭙﯧﺪو ﭘﻮرې دى( ). 27
.3ﻃﻮاف زﻳﺎرت ﻛﻮل )ﭼﯥ ﻓﺮﺿﻲ ﻃﻮاف /ﻃﻮاف اﻓﺎﺿﻪ /دﻗﺮﺑﺎﻧﻲ دورځﯥ ﻃﻮاف/رﻛﻨﻲ ﻃﻮاف( ﻫﻢ ورﺗﻪ وﻳﻞ ﻛﯧږي .
دﻃﻮاف زﻳﺎرت وﺧﺖ :دوﻳښﺘﺎﻧﻮ ﻟﻪ ﺧﺮﻳﻮﻟﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ د ذواﻟﺤﺠﯥ د ﻟﺴﻤﯥ دﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو څﺨﻪ د ذواﻟﺤﺠﯥ د دوﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﺗﺮ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو ﭘﻮرې دى ( ). 28
د ﺣﺞ د ﻓﺮﺿﻮﻧﻮ ﺣﮑﻢ د ﺣﺞ ﻟﻪ ﻓﺮﺿﻮﻧﻮ څﺨﻪ ﻛﻪ ﻳﻮ ﻓﺮض ﻫﻢ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻲ؛ ﻧﻮ ﺣﺞ ﺳﻬﻲ ﻧﻪ دى او ﺟﺒﺮان ﻳﯥ ﭘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ورﻛﻮﻟﻮ )دم( ﻫﻢ ﻧﻪ راګﺮځﻲ( ). 29
ﻣﺴﺌﻠﻪ :ﻟﻪ اﺣﺮام وروﺳﺘﻪ او ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﻟﻪ درﻳﺪﻟﻮ ﻣﺨﻜﯥ ﻛﻮرواﻟﻰ ﻧﻪ ﻛﻮل ﭘﺨﭙﻠﻪ واﺟﺐ ﺧﻮ د ﻓﺮﺿﻮ ﭘﻪ ﺣﻜﻢ ﻛﯥ دي( ). 30
د ﺣﺞ رﮐﻨﻮﻧﻪ دﺣﺞ رﻛﻨﻮﻧﻪ دوه دي.
.1ﻋﺮﻓﺎت ﻣﻴﺪان ﻛﯥ درﯦﺪل.
.2ﻃﻮاف زﻳﺎرت ﻛﻮل( ) . 31
د ﺣﺞ د رﮐﻨﻮﻧﻮ ﺣﮑﻢ ﻛﻪ دﺣﺞ ﻛﻮم رﻛﻦ ﭘﺎﺗﯥ ﻳﺎ ﭘﺮﯦښﻮدل ﺷﻲ ،ﺣﺞ ﺳﻬﻲ ﻧﻪ دى ﺧﻮ دﺣﺞ ﻛړﻧﯥ ﺑﻪ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮي او د ﻫﻤﺪې ﺣﺞ ﺑﻴـﺎ را ګﺮځـﻮل ﭘـﺮې ﻓـﺮض
دي( ). 32
د ﺣﺞ ﺳﺒﺐ دﺣﺞ ﺳﺒﺐ ﺑﻴﺖ اﷲ )ﻛﻌﺒﻪ( ده ،ځﻜﻪ ﭼﯥ ﺣﺞ ﻛﻌﺒﯥ ﺗﻪ ﻣﻨﺴﻮﺑﻴږي( ). 33
-٢٢ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۶۱ﻁ:ﺣﻘﺎﻧﻴﺔ -٢٣ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۷۹ﻁ :ﺣﻘﺎﻧﻴﺔ -٢٤ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۶۲ﻁ :ﺣﻘﺎﻧﻴﺔ -٢٥ﺍﻟﻔﻘﻪ ﺍﻻﺳﻼﻣﻲ ﻭﺍﺩﻟﺘﻪ۳/۳۶۹ : -٢٦ﺷﺎﻣﻲ ۲/۱۶۰ -٢٧ﺍﻟﺒﺤﺮﺍﻟﺮﺍﺋﻖ۲/۵۳۷ -٢٨ﭘﻮﺭﺗﻨﯽ ﻣﺮﺟﻊ -٢٩ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۹۴ -٣٠ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۹۴ -٣١ﺷﺎﻣﻲ۲/۱۶۰ -٣٢ﺍﻟﺒﺤﺮﺍﻟﺮﺍﺋﻖ۲/۵۳۸ ٣٣
-ﭘﻮرﺗﻨ ９ﻣﺮﺟﻊ
٤
www.afghanfoundation.net
د ﺣﺞ واﺟﺒﺎت د ﺣﺞ ﺧﭙﻞ واﺟﺒﺎت ﺷﭙږ دي. .1ﻣﺰدﻟﻔﻪ ﻛﯥ درﯦﺪل .
.2د ﺻﻔﺎ او ﻣﺮوه ﺗﺮ ﻣﻨځ ﺳﻌﻲ ﻛﻮل .
.3دﺟﻤﺮاﺗﻮ وﻳﺸﺘﻞ .
.4ﻗِﺮان او ﺗﻤﺘﻊ ﺣﺞ ﻛﻮوﻧﻜﻲ ﻟﭙﺎره ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮل .
.5دﺳﺮ وﻳښﺘﺎن ﺧﺮﻳﯧﻞ ﻳﺎ ﻛﻤﻮل )ﺣﻠﻖ ﻳﺎﻗﺼﺮ( .
.6ﻃﻮاف وداع ،دﻫﻐﻪ ﭼﺎ ﻟﭙﺎره ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﻴﻘﺎﺗﻮﻧﻮ ﻫﺎﺧﻮا اوﺳﻴږي( ). 34
ﻳﺎدوﻧﻪ :دﺣﺞ اﺻﻠﻲ واﺟﺒﺎت ﺷﭙږ دي ﭘﻪ دې ﺑﺮﺳﯧﺮه دﺣﺞ دځﻴﻨﻮ ﻛړﻧﻮ واﺟﺒﺎت ﻫﻢ ﺷﺘﻪ ،ﻟﻜﻪ داﺣﺮام ،ﻃﻮاف ،ﺳﻌﻲ او د داﺳﯥ ﻧـﻮرو ﻛړﻧﻮ واﺟﺒﺎت ( ). 35
ﻣﺴﺌﻠﻪ :دﻓﺮﺿﻮﻧﻮ ﺗﺮ ﻣﻨځ ﺗﺮﺗﻴﺐ او ﻫﺮ ﻓﺮض ﭘﻪ ټﺎﻛﻞ ﺷﻮي ځﺎى او وﺧﺖ ﻛﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮل ﻫﻢ واﺟﺐ دي ( ). 36
د ﺣﺞ د واﺟﺒﺎﺗﻮ ﺣﮑﻢ ﻛﻪ د ﺣﺞ ﻛﻮم واﺟﺐ ﭘﻪ ﻟﻮى ﻻس ﻳﺎ ﺳﻬﻮا ﭘﺎﺗﯥ ﺷـﻲ؛ ﻧـﻮ ﺣـﺞ ﻳـﯥ ﺳـﻬﻲ دى؛ اﻟﺒﺘـﻪ دﻛﻤـﻲ ﭘـﻮره ﻛﻮﻟـﻮ ﭘـﻪ ﻣﻮﺧـﻪ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ )دم( ﭘـﺮې
ﻻزﻣﯧږي؛ ﺧﻮ ﻛﻪ واﺟﺐ د ﻛﻮم ﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬر ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﭘﺮﯦښﻮدل ﺷﻲ ،ﺑﻴﺎ ﭘﺮې دم ﻧﻪ ﻻزﻣﻴږي( ). 37
د دم او دﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬوروﻧﻮ ﻣﺴﺌﻠﯥ ﺑﻪ اﻧﺸﺎء اﷲ ﭘﻪ وروﺳﺘۍ ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ څﯧړو. د ﺣﺞ ﺳﻨﺘﻮﻧﻪ .1اﻓﺮاد اﻓﺎﻗﻲ ﺣﺞ ﻛﻮوﻧﻜﻲ او ﻗﺎرن ﻟﭙﺎره ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﻛﻮل .
.2ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﻛﯥ رﻣﻞ ﻛﻮل ،او ﻛﻪ ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﻛﯥ رﻣﻞ وﻧﻪ ﻛړي ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻃﻮاف زﻳﺎرت ﻳﺎ ﻃﻮاف وداع ﻛﯥ ﻛﻮي .
.3د اﻣﺎم ﻟﺨﻮا درې ﺧﻄﺒﯥ ﻟﻮﺳﺘﻞ ،ﻟﻮﻣړۍ ﺧﻄﺒﻪ ﻣﻜﻪ ﻣﻜﺮﻣﻪ ﻛﯥ د ذاﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ اووﻣﻪ ،دوﻳﻤﻪ دﻋﺮﻓﺎت ﭘـﻪ ﻣﻴـﺪان ﻣﺴـﺠﺪ ﻧﻤـﺮه ﻛﯥ دذواﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ ﻧﻬﻤﻪ ،د ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ ﻟﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﻮﻟﻮ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ ،او درﯦﻤﻪ د ذواﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ ﻟﺴﻤﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ. .4د ذواﻟﺤﺠﯥ ﻧﻬﻤﻪ ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﺗﯧﺮول .
.5دذواﻟﺤﺠﯥ د ﻧﻬﻤﯥ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﺧﺘﻠﻮ وروﺳﺘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﺗﻪ ﺗﻠﻞ .
.6ﻟﻪ اﻣﺎم وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﻣﻨﻰ څﺨﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﺗﻪ ﺗﻠﻞ. .7ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﻏﺴﻞ ﻛﻮل .
.8ﻋﺮﻓﺎت ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻣﺰدﻟﻔﻪ ﻛﯥ ﺷﭙﻪ ﺗﯧﺮول . .9د ﻣﻨﻰ د ورځﻮ ﺷﭙﯥ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﺗﯧﺮول .
.10ﻣﻨﻰ ﻧﻪ دﺳﺘﻨﯧﺪو ﭘﺮﻣﻬﺎل "ﻣﺤﺼﺐ" ﻧﺎو ﻛﯥ دﻳﻮې ګړۍ ﻟﭙﺎره ﺗﻤﯧﺪل( ). 38
ﻳﺎدوﻧﻪ :دا د ﺣﺞ ﺳﻨﺘﻮﻧﻪ دي ،ﻟﻪ دې ﻧﻪ ﻋﻼوه دﺣﺞ ﻧﻮرې ﻛړﻧﯥ ﺧﭙـﻞ ﺳـﻨﺘﻮﻧﻪ ﻫـﻢ ﻟـﺮي ،ﻟﻜـﻪ :دﻃﻮاف،ﺳـﻌﻲ ﻳـﺎ ﭘـﻪ ﻋﺮﻓـﺎت ﻛـﯥ د ودرﯦﺪﻟﻮ ﺳﻨﺘﻮﻧﻪ( ). 39
د ﺣﺞ د ﺳﻨﺘﻮﻧﻮ ﺣﮑﻢ د ﺣﺞ د ﺳﻨﺘﻮﻧﻮ ادا ﻛﻮل د ﺛﻮاب ﻻﻣﻞ دي ،او ﭘﻪ ﻟﻮى ﻻس ﻳﯥ ﭘﺮﯦښﻮدل ګﻨﺎه ده؛ ﺧﻮ ﭘﻪ ﭘﺮﯦښﻮدﻟﻮ ﻳﯥ ﻧـﻪ ﺣـﺞ ﻓﺎﺳـﺪﻳږي او ﻧـﻪ دم
ﻻزﻣﯧږي( ). 40
-٣٤ﺷﺎﻣﻲ-۲/۱۶۰ -٣٥ﺷﺎﻣﻲ۲/۱۶۰ -٣٦ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۹۳ -٣٧ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۲ -٣٨ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۴-۱۰۵ -٣٩ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۵ ٤٠
-ﭘﻮرﺗﻨ ９ﻣﺮﺟﻊ
٥
www.afghanfoundation.net
د ﺣﺞ ﻣﺴﺘﺤﺒﺎت او آداب .1زﻳﺎﺗﻪ ﺗﻠﺒﻴﻪ ﻟﻮﺳﺘﻞ .
.2زﻳﺎﺗﻪ ﻧﻔﻠﻲ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮل .
.3ﻛﻪ اﻓﺎﻗﻲ وي ﻣﻜﯥ ﺗﻪ دﻧﻨﻮﺗﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﻏﺴﻞ ﻛﻮل . .4ﻣﺰدﻟﻔﻪ ﻛﯥ د درﯦﺪﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻏﺴﻞ ﻛﻮل .
.5ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ "ﺟﺒﻞ رﺣﻤﺖ" ﻏﻮﻧډۍ ﺗﻪ ﻧﮋدې درﯦﺪل .
.6ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ دوه ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ )ﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ او ﻣﺎزدﻳګﺮ( د ﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ ﺟﻤﻊ ﻛﻮل . .7ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ د درﯦﺪﻟﻮ ﭘﺮﻣﻬﺎل زﻳﺎﺗﯥ دﻋﺎوې ﻛﻮل .
.8ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ اﻣﺎم ﺗﻪ ﻧﮋدې درﯦﺪل.
.9داﺧﺘﺮ ﭘﻪ ﺳﻬﺎر "ﻣﺸﻌﺮاﻟﺤﺮام" ﺗﻪ ﻧﮋدې درﯦﺪل .
.10د اﺧﺘﺮ دورځﯥ )ذواﻟﺤﺠﯥ دﻟﺴﻤﯥ( دﺳﻬﺎر ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﻣﺸﻌﺮ اﻟﺤﺮام ﻛﯥ ﭘﻪ ﺗﻴﺎره ﻛﯥ اداﻛﻮل . .11داﺧﺘﺮ ﭘﻪ ورځ )ذواﻟﺤﺠﯥ ﻟﺴﻤﻪ( دﻟﻤﺮﺧﺘﻠﻮ وروﺳﺘﻪ ﺳﻤﺪﻻﺳﻪ ﺟﻤﺮات وﻳﺸﺘﻞ .
.12د اﺧﺘﺮ ﭘﻪ ورځ )ذواﻟﺤﺠﯥ ﻟﺴﻤﻪ( ﻃﻮاف زﻳﺎرت ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮل .
.13زﻳﺎت اذﻛﺎر ﻟﻮﺳﺘﻞ .
.14ﭘﻪ ﻣﺴﺠﺪﺣﺮام ﻛﯥ دﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ د ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻫڅﻪ ﻛﻮل ( ). 41
ﻳﺎدوﻧﻪ :ﻟﻪ دې ﭘﺮﺗﻪ دﺣﺞ ﻧﻮر ﻣﺴﺘﺤﺒﺎت او آداب دي ﭼﯥ وړاﻧﺪې ﺑﻪ ﻳﯥ ځﺎى ځﺎى ﻳﺎدوﻧﻪ ﻛﻴږي . د ﺣﺞ د ﻣﺴﺘﺤﺒﺎﺗﻮ ﺣﮑﻢ د ﺣﺞ ﻣﺴﺘﺤﺒﺎت ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮل دزﻳﺎت ﺛﻮاب ﻻﻣﻞ دى او ﭘﺮﯦښﻮدل ﻳﯥ ګﻨﺎه ﻧﻪ ﻟﺮي( ). 42
د ﺣﺞ ﻣﻔﺴﺪات ﺣﺞ ﭘﻪ ﻳﻮ ﺷﻲ ﻓﺎﺳﺪﻳږى ،ﻟﻪ اﺣﺮام ﺗړﻟﻮ وروﺳﺘﻪ او ﭘﻪ ﻋﺮﻓﻪ ﻛﯥ ﻟﻪ درﯦﺪﻟﻮ ﻣﺨﻜﯥ ﻛﻮرواﻟﻰ ﻛﻮل ( ). 43
د ﺣﺞ د ﻣﻔﺴﺪاﺗﻮ ﺣﮑﻢ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﻟﻪ درﯦﺪﻟﻮ ﻣﺨﻜﯥ ﻛﻮرواﻟﻲ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه ﺣﺞ ﻓﺎﺳﺪ ﺷﻲ؛ ﻧﻮ دﺣﺞ ټﻮﻟﯥ ﻛړﻧﯥ ﺑﻪ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮي او راﺗﻠﻮﻧﻜﻰ ﻛﺎل ﺑـﻪ د
ﻫﻤﺪې ﺣﺞ ﻗﻀﺎ راګﺮځﻮي( ). 44
د ﺣﺞ ﺑﺎﻃﻠﻮوﻧﮑﻲ دﺣﺞ ﺑﺎﻃﻠﻮوﻧﻜﻰ ﻳﻮ دى ،ارﺗﺪاد )ﻟﻪ اﺳﻼم څﺨﻪ اووښﺘﻞ(( ). 45
د ﺣﺞ د ﺑﺎﻃﻠﻮوﻧﮑﻮ ﺣﮑﻢ ارﺗﺪاد اﺣﺮام ﻟﻪ ﻣﻨځﻪ وړي او ﺣﺞ ﺑﺎﻃﻠﻮي ﭼﯥ ﺗﺮې وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ دﺣﺞ ﻛړﻧﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮي او ﻧﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻗﻀﺎ راګﺮځﻮي ،او ﻛﻪ ﻳﻮ ﺣﺞ
ﻳﺎ څﻮ ﺣﺠﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﻛړي وي ،د ارﺗـﺪاد ﻟـﻪ ﻛﺒﻠـﻪ ټـﻮل ﻟـﻪ ﻣﻨځـﻪ ځـﻲ او ﻛـﻪ ﺑﻴـﺎ اﺳـﻼم وﻣﻨـﻲ؛ ﻧـﻮ د وﺟـﻮب د ﺷـﺮﻃﻮﻧﻮ ﻟـﻪ ﭘﻠـﻲ ﻛﯧـﺪﻟﻮ
وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎ ﺣﺞ ﻛﻮي( ). 46
د ﺣﺞ ﻣﮑﺮوﻫﺎت دﺣﺞ ﻣﻜﺮوﻫﺎت ډﯦﺮ زﻳﺎت دي ﭼﯥ ځﻴﻨﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ دﻟﺘﻪ ﺑﻴﺎن ﻛړو او ﻧﻮر ﺑﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﺧﭙﻞ ځﺎى ﺑﻴﺎﻧﻴږي .
.1ﻟﻪ زوال ﻣﺨﻜﯥ ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﺧﻄﺒﯥ ﻟﻮﺳﺘﻞ .2 .ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ دﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ ﺟﻤﻊ ﻛﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛـﯥ درﯦـﺪل ځﻨـډول.
.3ﻟﻪ اﻣﺎم وړاﻧﺪې ﻋﺮﻓﺎت څﺨﻪ وﺗﻞ .4 .ﻟﻪ ﻋﺮﻓﺎت څﺨﻪ داﻣﺎم ﻟﻪ وﺗﻠﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ځﻨډ وﺗﻞ .5 .ﭘﻪ وﻳﺸﺘﻞ ﺷﻮﻳﻮ ګﻴټﻴﻮ ﺟﻤﺮات -٤١ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۵ -٤٢ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۶ -٤٣ﺷﺎﻣﻲ۲/۲۲۹ -٤٤ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۸۵ -٤٥ﺷﺎﻣﻲ۲/۲۲۹ -٤٦ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﻲ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۴۴
٦
www.afghanfoundation.net
وﻳﺸﺘﻞ .6 .دﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ګﻴټﻴﻮ ﺟﻤـﺮات وﻳﺸـﺘﻞ .7 .ﭘـﻪ ﻟﻮﻳـﻮ ګﻴټﻴـﻮ ﺟﻤـﺮات وﻳﺸـﺘﻞ .8 .ﻳـﻮازې دﺳـﺮ دڅﻠـﻮرﻣﯥ ﺑﺮﺧـﯥ وﻳښـﺘﺎن ﺧﺮﯦﻴﻞ .9 .دﻋﺮﻓﯥ ﺷﭙﻪ ﻟﻪ ﻣﻨﻰ ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻪ ﺑﻞ ځﺎى ﻛﯥ ﺗﯧﺮول .10 .دﺟﻤﺮاﺗﻮ ﺷﭙﯥ ﻟﻪ ﻣﻨﻰ ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻪ ﺑﻞ ځﺎى ﻛﯥ ﺗﯧﺮول( ) . 47
ﻗﺎﻋﺪه :دواﺟﺐ ﭘﺮﯦښﻮدل ﻣﻜﺮوه ﺗﺤﺮﻳﻤﻲ او ﺳﻨﺖ ﻣﺆﻛﺪة ﭘﺮﯦښﻮدل ﻣﻜﺮوه ﺗﻨﺰﻳﻬﻲ دي( ). 48
د ﻣﮑﺮوﻫﺎﺗﻮ ﺣﮑﻢ دﺣﺞ دﻫﻐﻪ ﻛړﻧﯥ ﭘﻪ ﺛﻮاب ﻛﯥ ﻛﻤښﺖ راځﻲ ﭼﯥ ﻣﻜﺮه ﭘﻜﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻮى وي ،ﺧﻮ ﭘﻪ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮﻟﻮ ﻳﯥ دم ﻳﺎ ﺻﺪﻗﻪ ﻧﻪ واﺟﺒﻴږي( ). 49
د ﺣﺞ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎت دﺣﺞ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎت داﺣﺮام ﻣﻤﻨﻮﻋﺎت دي ﭼﯥ ﭘﻪ اﺣﺮام ﻛﯥ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻼ ﺑﻴﺎن ﺷﻲ. د اﻓﺮاد ﺣﺞ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻳﺎدوﻧﻪ :داﻓﺮاد ﺣﺞ ﻳﻮ څﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺮه ﺑﻴﺎﻧﻮو او ﺑﻴﺎ ﻗﺮان او ﺗﻤﺘﻊ ﭘﻪ ﻟﻨډه ﺗﻮګﻪ در ﭘﯧﮋﻧﻮ ﺗﺮې وروﺳﺘﻪ دﺣﺞ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻃﺮﻳﻘـﻪ ده ﭼـﯥ ﻫﻐﻪ ﺑﻴﺎ ﭘﻪ ﺑﺸﭙړه ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺮه ﺑﻴﺎﻧﯧږي.
د اﺣﺮام ﻏﺴﻞ او د اﺣﺮام ！ﻮﮐﺮوﻧﻪ اﻏﻮﺳﺘﻞ اﻓﺮاد ﺣﺞ ﻛﻮوﻧﻜﻰ ﺑﻪ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﻴﻘﺎت څﺨﻪ اﺣﺮام ﺗړي ﻟﻪ اﺣﺮام وړاﻧﺪې ﻛﻪ ښځﻪ ورﺳﺮه وي او ﻟﻪ ﻛﻮرواﻟﻲ څﺨﻪ ﻛﻮم ﺧﻨډ ﻧﻪ وي ﻧـﻮ ښځﯥ ﺳﺮه دې ﻛﻮرواﻟﻲ ﻫﻢ وﻛړي،ﺳﻨﺖ دې واﺧﻠﻲ او ﺑﻴﺎ دې دﭘﺎﻛﻲ ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ ﻏﺴﻞ وﻛړي دﺗﺨﺮګ او ﺳﭙﻮخ وﻳښﺘﺎن وﺧﺮﻳﻲ ﻛﻪ
ﻏﺴﻞ ﺷﻮﻧﻰ ﻧﻪ و اودس دې وﻛړي ﻛﻪ اودس ﺷﻮﻧﻰ ﻧﻪ وي ،ﺗﻴﻤﻢ دې ﻧﻪ ﻛﻮي دﻏﻪ ﻏﺴﻞ ﻳـﻮازې دﭘـﺎﻛﻲ ﭘـﻪ ﻣﻮﺧـﻪ ﺗﺮﺳـﺮه ﻛﻴـږي ﻧـﻮ ځﻜﻪ ﻣﺎﺷﻮم ،ﺣﻴﺾ ﻳﺎ ﻧﻔﺎس ﻛﯥ ښځﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮي ﻟﻪ ﻏﺴﻞ وروﺳﺘﻪ ګﻨډل ﺷﻮي ﻛﺎﻟﻲ وﺑﺎﺳﻲ او داﺣﺮام دوه ټﻮﻛﺮوﻧﻪ ﭼﯥ
ﻟﻪ ﻳﻮ څﺨﻪ ﻟﻨګ او ﺑﻞ څﺎدر ﻏﻮﻧﺪې ﭘﻪ ځﺎن ﻛړئ ﻛﻪ دوه ټﻮﻛﺮوﻧﻪ ﻧﻪ وي ﻳﻮ ﻫﻢ ﺑﺴﻨﻪ ﻛـﻮي دﻏـﻪ راز ﻛـﻪ ﺳـﭙﻴﻦ ټﻮﻛﺮوﻧـﻪ ﻧـﻪ وي دﺑـﻞ
رﻧګ ټﻮﻛﺮوﻧﻪ ﻫﻢ ﻛﺎروﻟﻰ ﺷﻰ ﺧﻮ ﺳﭙﻴﻦ ﻏﻮره دي.
50
ﻋﻄﺮ ﮐﺎرول د ټﻮﻛﺮوﻧﻮ اﻏﻮﺳﺘﻠﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﺑﺪن او اﺣﺮاﻣﻮﻧﻮ ﻋﻄﺮ وﻛﺎروئ ﻛﻪ وي او ﻛﻪ ﻧﻪ وي ﻫﻴڅ ﭘـﺮوا ﻧـﻪ ﻟـﺮې ،ﻧﺎرﻳﻨـﻪ دې داﺳـﯥ ﻋﻄـﺮ وﻛﺎروي ﭼﯥ ﺑﻮى ﻳﯥ وي او رﻧګ وﻧﻪ ﻟﺮي او ښځﻴﻨﻪ دې داﺳﯥ ﻋﻄﺮ ﻛﺎروي ﭼﯥ رﻧګ ﻳﯥ وي ﺧﻮ ﺑﻮى وﻧﻪ ﻟﺮي ﺧﻮ ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼـﯥ ﭘﻪ اﺣﺮاﻣﻮﻧﻮ داﺳﯥ ﻋﻄﺮ وﻧﻪ ﻛﺎروئ ﭼﯥ ﺟﺴﻢ )ذات( وﻧﻪ ﻟﺮي.
51
د اﺣﺮام دوه رﮐﻌﺎﺗﻪ ﻟﻤﻮﻧ＃ ﻟﻪ دې وروﺳﺘﻪ ﭘټ ﺳﺮ ،ﻟﻪ اﺿﻄﺒﺎع ﭘﺮﺗﻪ دوه رﻛﻌﺎﺗﻪ ﻧﻔﻞ ﻟﻤﻮﻧځ وﻛړئ ﭘﻪ دې ﺷﺮط ﭼﯥ ﻣﻜﺮوه وﺧﺖ ﻧﻪ وي،ﭘﻪ ﻟﻮﻣړى رﻛﻌﺎت ﻛﯥ
داﻟﻜﺎﻓﺮون ﺳﻮرت او ﭘﻪ دوﻳﻢ رﻛﻌﺎت ﻛﯥ ﻳﯥ داﺧﻼص ﺳﻮرت ﺗﻼوت ﻛـړئ ﻟـﻪ ﻟﻤﺎﻧځـﻪ وروﺳـﺘﻪ ﺳـﺮ ﻟـﻮڅ او ﻟـﻪ زړه داﺣـﺮام ﻧﻴـﺖ وﻛړئ او ﭘﻪ ژﺑﻪ دا وواﻳﺊ :اﻢﻬﻠﻟ ا kارﻳﺪ اﺤﻟﺞ ﻓﻴﺮﺴه ﻲﻟ وﺗﻘﺒﻠﻪ ﻣﻲﻨ. 52
د ＊ ３％اﺣﺮام ښځﻪ ﺑﻪ ﺧﭙﻞ ګﻨډل ﺷﻮي ﻛﺎﻟﻲ ﻧﻪ وﺑﺎﺳﻲ ﺑﻠﻜﯥ ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻮ ﻛﺎﻟﻴﻮ ﻛﯥ وي ځﻜﻪ ﭼﯥ دښځﯥ اﺣﺮام ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ وي ﻳﻌﻨﻲ څﺎدر ﺑـﻪ
ﻳﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ ﻧﻪ ﻟګﻮي او اﺳﺎﻧﻪ ﻻره ﻳﯥ دا ده ﭼﯥ داﺳﯥ ﺧﻮﻟﻰ ) ﻟﻜﻪ اﻧګﺮﻳﺰي ﺧﻮﻟﻰ( دې واﻏﻮﻧﺪي ﭼﯥ راوﺗﻠﻰ ﭼﺞ وﻟﺮي او دﺧـﻮﻟﻰ ﭘﻪ ﭼﺞ دې ﺧﭙﻠﻪ ﭼﺎدري )ﺑﺮﻗﻌﻪ( راوزړوي.
54
ﻟﻪ ﻧﻴﺖ وروﺳﺘﻪ درې ځﻠﻪ ﭘﻪ ﻟﻮړ ﻏږ ﺗﻠﺒﻴﻪ وواﻳﺊ :ﻛﻴ اﻢﻬﻠﻟ ﻛﻴ ،ﻛﻴ ﻻﺮﺷﻳ ﻟ ﻛﻴ ،ان اﺤﻟﻤﺪ واﺠﻌﻤﺔ ﻟ واﻤﻟﻠـ ﻻﺮﺷﻳـ ﻟ . -٤٧ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۷ ٤٨
-ﭘﻮرﺗﻨ ９ﻣﺮﺟﻊ
-٤٩ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﻱ۱۰۷ /٥٠ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۲۰۸ /٥١ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۱۳۸ /٥٢ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۱۳۹ /٥٣ﺍﻟﻔﻘﻪ ﺍﻻﺳﻼﻣﯽ ﻭﺍﺩﻟﺘﻪ .۱۸۳ /۳ /٥٤ﺭﺩﺍﶈﺘﺎﺭ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﺪﺭﳐﺘﺎﺭ ۲۰۵ /۲ـ.۲۰۶
٧
www.afghanfoundation.net
اﻟﺒﺘﻪ ښځﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ټﻴټ ﻏږ واﻳﻲ ﻳﻮ ځﻠﻲ ﺗﻠﺒﻴﻪ وﻳـﻞ واﺟـﺐ او درې ځﻠـﻪ وﻳـﻞ ﻳـﯥ ﻣﺴـﺘﺤﺐ دي اوس ﺗﺎﺳـﻮ اﺣـﺮام وﺗـړئ او ﻣﺤـﺮم
ﺷﻮئ .
55
اوس؛ ﻧﻮ داﺣﺮام ﻟﻪ ټﻮﻟﻮ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎﺗﻮ ځﺎن ژﻏﻮرى او ﺗﻠﺒﻴﻪ زﻳﺎﺗﻪ واﻳﻲ ﭘﻪ ځﺎﻧګړې ډول ﺳﻬﺮ او ﻣﺎښﺎم ،د ﻟﻴﺪﻧﯥ ﻛﺘﻨﯥ او ﭘﻪ ﻣﺨﻪ ﺧﻪ ﭘﻪ وﺧﺖ ،دﻧﺎﺳﺘﯥ او وﻻړې او ﻣﻼﺳﺘﯥ،ﺧﺘﻠﻮاو ﻛﻮزﯦﺪﻟﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ او ﻟﻪ ﻫﺮ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ.
56
د اﺣﺮام ﺗ７ﻟﻮ ﭘﻪ اړه ﻳﻮه ＂－ﻮره ﻣﺸﻮره ﻏﻮره ده ﻟﻪ ﭘﺮواز ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ داﺣﺮام ﻏﺴﻞ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻛﻮر ﻛﯥ وﻛړئ او داﺣﺮام ﻧﻴﺖ او ﺗﻠﺒﻴﻪ ﻣﻪ واﻳﺊ ﻳﻮازې داﺣﺮام ﭘﻪ ټﻮﻛﺮوﻧﻪ ﻳﻮ ﺗـﻦ ﻧﻪ ﻣﺤﺮم ﻛﻴږي ﻛﻠﻪ ﭼﯥ اﻟﻮﺗﻜﻪ )ﻃﻴﺎره( ﻛﯥ ﺳﭙﺎره ﺷﻰ او ﻛﻠﻪ ﭼﯥ اﻟﻮﺗﻜﻪ ﭘﺮواز وﻛړي ﻧﻮ داﺣﺮام ﻧﻴﺖ او ﺗﻠﺒﻴﻪ وواﻳﺊ اوس ﺗﺎﺳـﻮ
ﻣﺤﺮم ﺷﻮى او داﺣﺮام ﻟﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎﺗﻮ څﺨﻪ ﺑﻪ ځﺎن ﺳﺎﺗﺊ.
دا ﻣﺸﻮره ځﻜﻪ اړﻳﻨﻪ ده ﻛﻪ ﺗﺎﺳﻮ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻛﻮر څﺨﻪ اﺣﺮام وﺗړى او داﺣﺮام ﻧﻴﺖ او ﺗﻠﺒﻴﻪ ﻫﻢ وواﻳﺊ ﻧﻮ ﺗﺎﺳﻮ ﻣﺤـﺮم ﺷـﻮى او د اﺣـﺮام ﻟﻪ ټﻮﻟﻮ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎﺗﻮ څﺨﻪ ﺑﻪ ځﺎن ﺳﺎﺗﺊ او ﺧﺪاى ﻣﻪ ﻛړه ﻛﻪ ﭘﺮواز ﻣﻮ زﻳﺎت وځﻨډﻳږي ﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻜﻠﻴـﻒ ﺑـﻪ ﺷـﺊ او دا ﺑـﻪ درﺗـﻪ ګﺮاﻧـﻪ وي ﭼﯥ د اﺣﺮام ﻟﻪ ټﻮﻟﻮ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎﺗﻮ ځﺎﻧﻮﻧﻪ وﺳﺎﺗﺊ او ﻛﻪ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮى ﻳﯥ دم ﺑﻪ درﺑﺎﻧﺪې واﺟﺒﯧږي.
ﻳﺎدوﻧﻪ
دا ټﻮل ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﭼﯥ داﻟﻮﺗﻜﯥ ﭘﺮواز ﻣﻮ دﺟﺪې ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻴﺪان ﺗﻪ وي اوﻛﻪ ﭘﺮواز ﻣﻮ دﻣﺪﻳﻨﯥ ﻣﻨﻮرې ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻴﺪان ﺗﻪ وي ﻧﻮ اﺣﺮام ﺑﻪ ﻧﻪ ﺗړي ﭘﺮﺗﻪ ﻟﻪ اﺣﺮام څﺨﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﯥ ﺗﻪ ځﻰ او ﻣﺪﻳﻨﯥ ﻧﻪ ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﻣﻜﯥ ﺗﻪ ځﻰ ﻧﻮ اﺑﻴﺎر ﻋﻠﻲ څﺨﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﻘﺎت ﺗړى.
ﭘﻪ ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻴﺪان ﮐ３ ﻟﻪ ﭘﺮواز څﺨﻪ څﻮ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﺨﻜﯥ دﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻴﺪان د اﻧﺘﻈﺎر ﺻﺎﻟﻮن ﺗﻪ ځﺎن ورﺳﻮئ ﻫﻠﺘﻪ ﭼﯥ څﻮﻣﺮه وﺧﺖ درﺳﺮه وي ﭘﻪ ذﻛﺮ او ﻓﻜﺮ
ﻛﯥ ﻳﯥ ﺗﯧﺮ ﻛړئ ﺑﯥ ګټﻮ ﺧﺒﺮو او ﺑﺪ رد وﻳﻠﻮ څﺨﻪ ځﺎﻧﻮﻧﻪ ﭘﻪ ﻛﻠﻜﻪ وژﻏﻮرئ ځﻜﻪ ﭼﯥ د ﻳﻮ ﺳﺘﺮ ﻋﺒﺎدت ﭘﻴﻞ ﻟﻪ ﺑﺪو او ﻧﺎروا ﻛﺎروﻧﻪ څﺨﻪ ﺷﺮﻋﺎ او ﻋﻘﻼ ښﻪ ﻛﺎر ﻧﻪ دى.
اﻟﻮﺗﮑ ３ﺗﻪ ﺧﺘﻞ اﻟﻮﺗﻜﯥ )ﻃﻴﺎرې( ﺗﻪ ﭘﻪ ﺧﺘﻠﻮ ﻛﯥ ﻳﺎ ﻃﻴﺎرې ﺗﻪ د ﺳﺎﻣﺎن ﭘﻪ ﻟﯧږﻟﻮ ﻛﯥ ﻳﻮ ﺑﻞ ﺳﺮه ﺷﺨړې او ﺟﻨګﻮﻧﻪ ﻣﻪ ﻛﻮئ ځﻜﻪ ﭼﯥ اﻟﻮﺗﻜﻪ دټﻮﻟﻮ ﺳﭙﺮﻟﻴﻮ ﻟﻪ ﺧﺘﻠﻮ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ او دﻫﻐﻮ د ﺳﺎﻣﺎن ﺧﻮﻧﺪي ﻛﻮﻟﻮ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﭘﺮواز ﻧﻪ ﻛﻮي.
د اﻟﻮﺗﮑ ３ﻟﻪ ﭘﺮواز ﻧﻪ ﻣﺨﮑ３ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ اﻟﻮﺗﻜﻪ )ﻃﻴﺎره( ﭘﺮواز وﻛړي ﻧﻮ دﺳﻔﺮ ﻻﻧﺪﯦﻨﻰ دﻋﺎوې وﻟﻮﻟﺊ:ﺑﺴﻢ اﷲ ،اﺤﻟﻤﺪ ﷲ ،ﺳﺒﺤﺎن ا ي ﺳﺨﺮ ﺠﺎ ﻫﺬا وﻣﺎ ﻛﻨﺎ Jﻣﻘﺮﻧﻦﻴ، واﻧﺎ اﻲﻟ رﺑﻨﺎ ﻤﻟﻨﻘﻠﺒﻮن ،اﺤﻟﻤﺪﻪﻠِﻟ ،اﺤﻟﻤﺪﻪﻠِﻟ ،اﺤﻟﻤﺪﻪﻠِﻟ ،اﷲ اﻛﺮﺒ ،اﷲ اﻛﺮﺒ ،اﷲ اﻛﺮﺒ ،ﺳـﺒﺤﺎﻧ اﷲ ا kﻇﻠﻤـﺖ ﻧﻔnـ ﻓـﺎﻏﻔﺮ ﻲﻟ ،ﻓﺎﻧـﻪ ﻻ ﻳﻐﻔـﺮ ا ﻧﻮب اﻻ اﻧﺖ.
اﻢﻬﻠﻟ اﻧﺎ ﻧﺴﺌﻠ ﻲﻓ ﺳﻔﺮﻧﺎ ﻫﺬا ،اﻟﺮﺒ واﺤﻛﻘﻮ ،وﻣﻦ اﻟﻌﻤﻞ ﻣﺎﺗﺮ ،nاﻢﻬﻠﻟ ﻫﻮن ﻋﻠﻴﻨﺎﺳﻔﺮﻧﺎ ﻫﺬا،واﻃﻮ ﻋﻨـﺎ ﺑﻌـﺪه ،اﻢﻬﻠﻟ اﻧـﺖ اﻟﺼـﺎﺣﺐ ﻲﻓ اﻟﺴـﻔﺮ واﺨﻟﻠﻴﻔﺔ ﻲﻓ اﻻﻫﻞ ،اﻢﻬﻠﻟ اﻧﺎ ﻧﻌﻮذ ﺑ ﻣﻦ وﻋﺜﺎء اﻟﺴﻔﺮ ،و¡ﺑﺔ اﻤﻟﻨﻈﺮ ،وﺳﻮء اﻤﻟﻨﻘﻠﺐ ﻲﻓ اﻤﻟﺎل واﻻﻫﻞ،
دﺳﻔﺮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﺷﻮر او ﻏﻮﻏﺎ ﻣﻪ ﻛﻮئ ځﻜﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ دې ﻧﻮر ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن وروﻧﻪ ﻣﻮ ﺗﻜﻠﻴﻔﻴږي او ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﺗـﻪ ﺗﻜﻠﻴـﻒ ورﻛـﻮل ﺣـﺮام
دي.
اﻟﻮﺗﮑﻪ )ﻃﻴﺎره( ﮐ３ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻃﻴﺎره ﻳﻮ څﻪ ﻣﺰل وﻛړي ﻧﻮ داﺣﺮام ﻧﻴﺖ او ﺗﻠﺒﻴﻪ وواﻳﺊ او ﻫﻐﻪ څﻮك دې ﭘﻪ اﻟﻮﺗﻜﻪ )ﻃﻴﺎره( ﻛﯥ اﺣﺮام وﺗـړي ﭼـﯥ ﭘـﻪ ﻛـﻮر ﻛـﯥ ﻳﯥ ﻧﻪ وي ﺗړﻟﻰ دﻏﻪ راز دﺣﺞ ﻻرښﻮود ﻫﻢ در ﺳﺮه واﺧﻠﺊ او دﻻرې ﭘﻪ اوږدو ﻛﯥ ﻳﯥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮئ.
څﻠﻮرو ﻧﻪ ﺗﺮ ﭘﻨځﻮو ﺳﺎﻋﺘﻮﻧﻮ ﻛﯥ اﻟﻮﺗﻜﻪ ﺟﺪې ﺗﻪ رﺳﯧږي دﺟﺪې ﭘﻪ ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻴﺪان ﻛﯥ د اﻟـﻮﺗﻜﯥ ﻟـﻪ ﻧﺎﺳـﺘﯥ ﻧـﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻛﻠـﻪ ﭼـﯥ
درﺗﻪ د اﻟﻮﺗﻜﯥ )ﻃﻴﺎرې( ﻛﺎرﻛﻮوﻧﻜﻲ د ﻛﻮزﯦﺪو اﺟﺎزه درﻛړي ﻧﻮ ﭘﻪ ډﻳﺮ ﺳﻜﻮن او اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺳﺮه ﻟﻪ ﻃﻴﺎرې ﻛﻮز ﺷﺊ ﭘـﻪ ﻛﻮزﯦـﺪﻟﻮ
ﻛﯥ ﻳﻮ ﺑﻞ ﺗﻪ ټﯧﻠﯥ ﻳﺎ دﻳﻜﯥ ﻣﻪ وﻛﻮي او ﻣﻪ ﻫﻢ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻧﻮﺑﺖ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ د ﻛﻮزﯦﺪﻟﻮ ﻫڅﻪ ﻛﻮئ. /٥٥ﻫﺪﺍﻳﻪ /۲۲۶ /۲ﺍﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۱۴۴ /٥٦ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۱۴۴ /٥٧ﺳﻨﻦ ﺍﺑﯽ ﺩﺍﻭﺩ /۴۱۴ﺣﺪﻳﺚ ﴰﲑﻩ .۲۵۹۹ /٥٨ﻣﺴﻠﻢ ﺣﺪﻳﺚ ﴰﲑﻩ .۳۳۳۹
٨
www.afghanfoundation.net
тАл╪п я║Яя║к█Р я╗ля╗о╪зя╗│я╗▓ я╗гя╗┤я║к╪з┘ЖтАм тАл╪п я║Яя║к█Р я╗ля╗о╪зя╗│я╗▓ я╗гя╗┤я║к╪з┘Ж я╗Ыяпе ╪п янШя║Оя║│янЩя╗о╪▒┘╝ я╗Ы┌Уя╗зяпе я║Чя╗Шя║оя╗│я║Тя║О я║╖янЩ┌Ц я║│я║Оя╗Ля║Шя╗оя╗зя╗о ┌Ея║ия╗к ╪п┘Ия╗Яя║▓ я║│я║Оя╗Ля║Шя╗к ┘Ия║зя║Ц я╗зя╗┤я║┤я╗▓ ян╝япе я║Чя║о█Р ┘И╪▒┘Ия║│я║Шя╗к я╗гя╗Мя╗ая╗в я║╗я║Оя║гя║РтАм
тАл╪пя║Яя║к█Р ┌Ея║ия╗к я╗гя╗Ьяпе я║Чя╗к ╪п я║Ся║▓ я╗гя╗о┘╝я║о ╪зя╗зя║Шя╗Ия║О┘Е я╗Ыя╗о┘К я╗Ыя╗ая╗к я╗зя║О я╗Ыя╗ая╗к янШя╗к я╗ля╗о╪зя╗│я╗▓ я╗гя╗┤я║к╪з┘Ж я╗Ыяпе я╗│я╗о┘З я╗│я║О ╪п┘И┘З ┘И╪▒┌Бяпе я║Чяпзя║о█Р я║╖┘Ая╗▓ янШ┘Ая║О┘Е я╗г┘Ая╗о ┘И┘К ян╝┘Аяпе янШ┘Ая╗к ╪пя╗П┘Ая╗ктАм тАля╗гя╗о╪п┘З я╗Ыяпе ян╝я║Оя║Чя╗к я║Ся║к ╪▒╪п я╗│я║О ян╝я║О я║│я║о┘З я║╖я║и┌У┘З ┘Ия╗зя╗к я╗Ы┌У╪ж я║Ся╗ая╗Ьяпе янШя╗к ╪пя╗Пя╗к я╗гя╗о╪п┘З я╗Ыяпе я║Чя╗ая║Тя╗┤я╗к ╪з┘И ╪░я╗Ыя║о я╗Ыя╗о╪ж ╪з┘И я╗Яя╗к я║╗я║Тя║о ╪з┘И ╪▓я╗Пя╗в ┌Ея║ия╗к я╗Ыя║О╪▒ ╪зя║зя╗ая║К ╪зя╖▓ я║Ся╗ктАм
тАл╪п╪▒я║Чя╗к ╪пя║╗я║Тя║о я║Ыя╗о╪з╪и ╪п╪▒я╗Ыя╗о┘КтАк.тАмтАм тАл╪п я║гя║о┘Е я║гя║к┘И╪птАм
тАля╗Яя╗к я║Яя║к█Р ┌Ея║ия╗к я╗гя║┤я║ая║кя║гя║о╪з┘Е янШя╗о╪▒█Р ┘╝я╗о┘Д ┘И╪з┘╝я╗ж ╪зя║Чя╗┤я║О)тАк (80тАмя╗Ыя╗┤я╗ая╗о я╗гя║Шя║о┘З ╪п┘З ╪з┘И я╗Яя╗к я║Яя║к█Р ┌Ея║ия╗к ╪пя║гя║о┘Е я║Чя║о янШя╗оя╗Яя╗о)я║гя║к┘И╪п┘И( ╪з┘И┘З янШя╗и┌Бя╗о╪│ )тАк (57тАмя╗Ыя╗┤я╗ая╗отАм
тАля╗гя║Шя║о┘З ┘И╪з┘╝я╗ж ╪п┘ЙтАк ╪МтАм╪пя║гя║о┘Е я╗Яя╗к янШя╗оя╗Яя╗о)я║гя║к┘И╪п┘И( ┌Ея║ия╗к ╪п┘И┘З я╗Ыя╗┤я╗ая╗о я╗гя║Шя║о┘З я╗гя║ия╗Ьяпе я╗│я╗о┘З янШя╗оя║│я║Шя╗к ╪п┘З ян╝япе я╗ля╗в ╪пя╗Яя║Ш┘Ая╗к ╪п я╗зя║Оя╗гя║┤┘Ая╗ая╗дя║Оя╗зя║Оя╗зя╗о я║│┘Ая║о┘Г я║Сяпзя╗аяпз┘А┌Ц┘К ян╝┘АяпетАм
тАлянШя║о█Р я╗│япе я╗Яя╗┤я╗Ья╗▓ ╪п┘К я╗Яя╗Ря╗┤я║о ╪зя╗Яя╗дя║┤┘Ая╗ая╗дя╗┤я╗ж )╪пя╗зя║Оя╗гя║┤┘Ая╗ая╗дя║Оя╗зя║Оя╗зя╗о я╗ЯянЩ┘Ая║О╪▒┘З( я╗Я┘Ая╗к ╪пя╗П┘Ая╗к ┌Б┘Ая║О┘Й ┌Ея║и┘Ая╗к я╗з┘АяоЛ╪п█Р ╪п┘И┘З я╗Ыя╗┤я╗а┘Ая╗оя╗гя║Шя║о┘З ┘И┌У╪зя╗з┘Ая║к█Р ╪пя║г┘Ая║о┘Е янШ┘Ая╗оя╗Яяпе янШя╗┤я╗аяпз┘А┌Ц┘КтАм
тАля╗ля╗дя║кя╗Яя║Шя╗к ╪пя║гя║о┘Е ╪пянШя╗оя╗Яя╗о янШя╗к я╗з┌Ъя╗к я╗Ыя╗оя╗Яя╗о янШя╗к я╗гя╗оя║зя╗к ╪пя║│я║о┘Г ╪п┘И╪з┌У┘И я╗Пя║О┌У┘И я║Чя╗к я╗гя║дя║о╪з╪и ┌Й┘Ия╗Яя╗к я║│я║Шя╗ияпе я║Яя╗о┌У█Р я║╖я╗о┘К ╪п┘К ╪з┘И я╗│я╗о я╗Яя╗оя║гя╗к я╗ля╗в ╪▓┌У┘И┘Д я║╖┘Ая╗о█РтАм
тАл╪п┘З ян╝япе янШя║о█Р я╗Яя╗┤я╗Ья╗Ю я║╖я╗о┘К ╪п┘К я║Ся║к╪зя╗│я║Ф я║гя║к┘И╪п ╪зя╗Яя║дя║о┘Е )╪пя║гя║о┘Е ╪пянШя╗оя╗Яя╗о )я║гя║к┘И╪п┘И(янШя╗┤я╗Ю(тАк.тАмтАм
тАлтАк59тАмтАм
тАля╗│я╗о┘З я║ЧтАкя╝ХтАмя║о┘Ия║Чя╗ия╗к ╪з┘И ╪зтАкяк╗тАмя╗╝╪н я╗│тАкя╝УтАмтАм тАл╪пя║гя║о┘Е я╗Яя╗к янШя╗оя╗Яя╗о)я║гя║к┘И╪п┘И( ┌Ея║ия╗к я╗зяоЛ╪п█Р ┌Ея╗ая╗о╪▒ я╗Ыя╗┤я╗ая╗о я╗гя║Шя║о┘З ┘И┌У╪зя╗зя║к█Р ╪пя║│я║о┘Г янШя╗к я║│я║о я╗│я╗о я╗Яя╗о┘Й ╪▒я╗ля╗┤я╗Ю я║Яя╗о┌У я║╖я╗о┘Й ╪п┘Й ян╝япе ┌Бя╗┤я╗ияпе я║зя╗ая╗Ъ ╪пя╗Пя╗к ╪▒я╗ля╗┤я╗ЮтАм
тАл╪п я║гя║о┘Е ╪пянШя╗оя╗Яя╗о )я║гя║к┘И╪п┘И( янШя╗┤я╗Ю я║Ся╗оя╗Яя╗▓ ян╝япе ╪п╪з я║│я╗мя╗▓ я╗зя╗к ╪п┘З я║Ся╗ая╗Ьяпе ╪пя║гя║о┘Е янШя╗оя╗Яяпе я╗Яя╗к ╪пя╗Пя╗к ╪▒я╗ля╗┤я╗Ю ┌Ея║ия╗к я╗зяоЛ╪п█Р ┌Ея╗ая╗о╪▒ я╗Ыя╗┤я╗ая╗о я╗гя║Шя║о┘З я╗гя║ия╗Ьяпе янШя╗┤я╗Ю я╗Ыя╗┤┌Ц┘КтАк.тАмтАм тАлтАк60тАмтАм
тАля║гя║о┘Е я║Чя╗к я╗зя╗ия╗оя║Чя╗ЮтАм тАля╗Ыя╗ая╗к ян╝япе ╪пя║гя║о┘Е янШя╗оя╗Яя╗о я║Чя╗к ┘И╪▒я║│япз┌Ц┘Й я╗зя╗о ╪п╪з ╪пя╗Ля║О ┘Ия╗Яя╗оя╗Яя║КтАк :тАм╪зя╗вя╗мя╗ая╗Я я╗ля║м╪з я║гя║оя╗г┬Ж ┘И╪зя╗гя╗и┬Ж я╗Уя║дя║оя╗гя╗▓я╗и я║Тя╗Я ╪зя║ая║О╪▒ ┘И╪зя╗гя╗▓я╗и я╗гя╗ж я╗Ля║м╪зя║С┬Ж я╗│я╗о┘Е я║Чя║Тя╗Мя║Ъ я╗Ля║Тя║О╪п┌й ┘И╪зя║Яя╗Мя╗ая╗▓я╗итАм тАля╗гя╗ж ╪з┘ИтАк┬етАмя║Оя║Л┬Ж ┘И╪зя╗ля╗Ю я╗Гя║Оя╗Ля║Ш┬ЖтАк.тАмтАм
тАл тАм
тАля╗Яя╗к ╪п█Р я╗зя╗к ┘И╪▒┘Ия║│я║Шя╗к я╗Ыя╗оя╗гя╗к ┌Бя║Оя╗з┌л┌У█Р я╗Ы┌Уя╗зя╗к я╗зя║╕я║Шя╗к ян╝япе я║Чя║оя║│я║о┘З я╗│┘Аяпе я╗Ы┘А┌У╪ж я║С┘Ая║▓ янШ┘Ая╗к я╗╗╪▒┘З я║Чя╗ая║Тя╗┤┘Ая╗к ╪▓я╗│я║Оя║Ч┘Ая╗к ┘И╪зя╗│┘Ая║К ╪з┘И ╪п╪зя║г┘Ая║о╪з┘Е я╗гя║┤┘Ая║Шя║дя║Тя║О╪к янШ┘Ая╗к янШ┘Ая║О┘Е я╗Ы┘АяпетАм
тАля╗зя╗┤я║┤я║К )╪п╪зя║гя║о╪з┘Е я╗гя║┤я║Шя║дя║Тя║О╪к янШя╗к ╪п╪▒я╗│я╗в ┌ЕянЩя║оя╗Ыя╗░ я╗Ыяпе я║Чя╗Фя║╝я╗┤я╗╝ я║Ся╗┤я║О┘Ж я║╖я╗о┘К ╪п┘К я╗ля╗ая║Шя╗к я╗│япе ┘И┌ля╗о╪▒╪ж(тАк.тАмтАм тАлянШя╗к я╗Ля╗дя║О╪▒┘З яоРтАкя╝УтАмтАм
тАля║Ся║▓ я║Ся╗к я╗гя╗о я╗ля╗Ря╗к я╗Ля╗дя║О╪▒█Р я║Чя╗к ┘И╪▒я║│я╗о┘К ян╝япе я║Чя║Оя║│я╗о я║Чя╗к ┌Бя║Оя╗з┌л┌У█Р я║╖я╗о█Р ╪п┘З я╗ля╗ая║Шя╗к я║Ся╗к я╗гя╗Мя╗ая╗в я║╗я║Оя║гя║Р ╪п╪▒я║Чя╗к янШя╗к я║зя╗оя╗зя╗к я╗Ыяпе я╗│я╗о я╗Ы┘╝ янШя╗к ┌ля╗оя║Чя╗к я╗Ы┌У┘К ╪з┘И янШ┘Ая╗ктАм
тАля╗ля╗дя║к█Р я║зя╗оя╗зя╗к я╗Ыяпе я║Ся╗к я║зянЩя╗Ю я║│я║Оя╗гя║О┘Ж я║зя╗оя╗зя║к┘К я╗Ы┌У╪ж янШя╗к я╗гя╗Ья╗к я╗Ыяпе ╪п╪з я║│я║Шя║О ╪зя║│я║Шя╗о┌ля╗ж ┌Бя║О┘Й ╪п┘ЗтАк.тАмтАм тАля║│я║Оя╗гя║О┘Ж я║зя╗оя╗зя║к┘К яоРя╗о┘ДтАм
тАля╗Яя╗к я║│я║Оя╗гя║О┘Ж я║зя╗оя╗зя║к┘К я╗Ыя╗оя╗Яя╗о я╗зя╗к ┘И╪▒┘Ия║│я║Шя╗к я╗Ыя╗ая╗к ян╝япе я╗гя╗Мя╗ая╗в я║╗я║Оя║гя║Р я║│я║о┘З я╗Яя╗к я║зянЩя╗аяпе я╗Ля╗дя║О╪▒█Р ┌Ея║ия╗к ╪пя╗гя║┤я║ая║к я║гя║о╪з┘Е янШя╗к я╗Я┘Ая╗о╪▒ ╪▒┘И╪з┘Ж я║╖┘Ая╗░ я╗з┘Ая╗о я╗Я┘Ая╗оя╗г┌У┘Й я║С┘Ая╗ктАм
тАля║зянЩя╗аяпе я╗Ля╗дя║О╪▒█Р я║Чя╗к янШя╗к ┌Бя╗┤я║о ┘И┌ля╗о╪▒╪ж ╪з┘И янШя╗к ┌Бя╗┤я╗ия╗о я╗з┌Ъя╗о я║Ся╗к я╗│япе ┘ИянШяпзяоЛя╗зя╗▓ ╪з┘И я║Ся╗┤я║О янШ┘Ая╗к я╗╗╪▒█Р я╗Ы┘Аяпе я║│┘Ая║Шя║о█Р я║│┘Ая║Шя║о█Р я╗з┌Ъ┘Аяпе я║Ч┘Ая║о я║│┘Ая║Шя║о┌ля╗о я╗Ы┘Ая╗о╪ж ┌Е┘Ая╗о я║зянЩя╗а┘Ая╗ктАм
тАля╗Ля╗дя║О╪▒┘З ┘И╪▒я╗Ыя╗к я╗зя╗к я╗Ы┌У┘ЙтАк.тАмтАм
тАля╗гя║┤я║ая║к я║гя║о╪з┘Е ╪з┘И я╗Гя╗о╪з┘БтАм тАля╗гя║┤я║ая║к я║гя║о╪з┘Е я║Чя╗к ян╝япе ╪▒╪з┘И╪▒я║│япз┌Ц╪ж я╗Ыя╗к ╪з┘И╪п╪│ я╗гя╗о я╗зя╗к ┘И┘К ╪з┘И╪п╪│ ┘Ия╗Ы┌У╪ж ╪з┘И я║Ся╗┤я║О я╗гя║┤я║ая║кя║гя║о╪з┘Е я║Чя╗к ╪пя╗зя╗ия╗оя║Чя╗ая╗о янШя╗к ┘Ия║зя║Ц я║зянЩя╗ая╗к ┌Ъ█Н янШ┌Ъя╗к ╪пя╗зя╗ия╗к ╪з┘И ╪п╪зтАм тАл┘Т┘О┘Т ┘ОтАм тАл ┘П ┘Т ┘Т ┘П┘ПтАм тАл ┘О ┘О ┘П ┘О┘О ┘О ┘ПтАм тАл┘Т ┘О ┘О ┘О ┘Т ┘О ┘О тАм тАля╗о┬з ┘О┘И╪зя╗Уя║Шя║в ┘Ря╗▓я╗Я ╪гя║Ся╗о╪з╪и ╪▒я╗дя║гя║Ш┘Ря╗ЪтАк.тАмтАм тАл╪пя╗Ля║О ┘Ия╗Яя╗оя╗Яя╗о╪жтАк┘Р ┘Р█в :тАмтАм тАл╪зя║С ┘И╪зя╗Яя║┤я╗╝┘Е я║Тя╗Я ╪▒я║│ ┘РтАм тАля╗о┘Д ╪зя║С┘Р ╪зя╗Яя╗ая╗мя╗в ╪зя╗Пя╗Ф┘Ря║о ┘Ря╗▓я╗Я ╪░я╗з ┘РтАм тАлянШя╗к я╗гя║┤я║ая║к я║гя║о╪з┘Е я╗Ыяпе ╪п ╪зя╗Ля║Шя╗Ья║О┘Б я╗зя╗┤я║Ц ┘Ия╗Ы┌У╪ж ╪з┘И янШя║О┘Е я╗гя╗о ┘И┘К ян╝┘Аяпе янШ┘Ая╗к ┌л┌╝┘Ая╗к ┌ля╗о┌╝┘Ая╗к я╗Ы┘Аяпе ян╝┘Ая║О я║Ч┘Ая╗к я║Чя╗Ья╗ая╗┤┘Ая╗Т ┘Ия╗з┘Ая╗к ╪▒я║│┘Ая╗о┘Й ┌Бя╗Ь┘Ая╗к ян╝┘Аяпе я╗гя║┤┘Ая╗ая╗дя║Оя╗зя║О┘Ж ┘И╪▒┘И╪▒ я║Ч┘Ая╗ктАм
тАля║Чя╗Ья╗ая╗┤я╗Т ╪▒я║│я╗о┘Д я║гя║о╪з┘Е ╪п┘КтАк.тАмтАм
тАл╪п ╪зя╖▓ яоРя╗о╪▒ )яоРя╗Мя║ТтАк (я╝УтАмя║Ся║Оя╗зя║к█Р я╗Яя╗оя╗гтАкя╝ЧтАм█М я╗зя╗Ия║отАм тАля╗Ыя╗ая╗к я╗гя╗оян╝япе я╗Яя╗оя╗г┌У┘Й я╗Ыя╗Мя║Тя╗к я║Чя║оя║│я║Шя║о┌ля╗о я║╖я╗▓ я╗зя╗о ╪п╪▒█Р ┌Бя╗ая╗к ╪зя╖▓ ╪зя╗Ыя║Тя║отАк ╪МтАмя╗╗ ╪зя╗Яя╗к ╪зя╗╗ ╪зя╖▓ ┘И┘И╪зя╗│я║К я║Ся╗┤┘Ая║О я╗╗я║│┘Ая╗оя╗зя╗к янШя╗о╪▒я║Ч┘Ая╗к ╪з┘И янШ┘Ая╗к ╪зя║з┘Ая╗╝╪╡ я║│┘Ая║о┘З я╗Я┘Ая╗к ╪зя╖▓ я║Я┘Ая╗ЮтАм тАля║Яя╗╝я╗Яя╗к ┌Ея║ия╗к ╪пя╗Ля║О┘И█Р ┘Ия╗Пя╗о╪з┌У╪ж ┌Бя╗Ья╗к ян╝япе ╪п╪з ╪п ╪пя╗Ля║О ╪п┌Ш╪▒я╗Чя║Тя╗ая╗┤я║к┘И ┘Ия║зя║Ц ╪п┘ЙтАк.тАмтАм
тАлтАк63тАмтАм
тАлтАк /┘е┘йтАмя│Ря║Шя║╝я║о я║Ня╗Яя╗Фя╗Шя╗к я║Ня╗╗я║│я╗╝я╗гяп╜ тАк.█╢█│█╡тАмтАм тАлтАк /┘ж┘атАмя║гя║Ю я╗ня╗Ля╗дя║оя╗й я║│я╗ия║Ц яоРяп╜ я╗гя╗Дя║Оя║Ся╗Ц яоРя╗┤я║ая║Мяп╜ тАк.█│█╕тАмтАм тАлтАк /┘ж┘бтАмя║Ня╗╗я║ляоРя║Оя║н я╗Яя╗ая╗ия╗оя╗няп╝ тАк.█▓█╣█▒/тАмтАм тАлтАк /┘ж┘втАмя╗гя║┤я╗ия║к я║Ня▓кя║к я║Ся╗ж я║гя╗ия║Тя╗Ю я║гя║кя╗│я║Ъ я┤░я▓Ся╗й тАк.█▓█╢█┤█╖█╣тАмтАм тАлтАк /┘ж┘гтАмя║Ня║ня║╖я║Оя║й я║Ня╗Яя║┤я║Оя║няп╝ я║Ня╗Яяп╜ я╗гя╗ия║Оя║│яоП я║Ня│Мя╗╝ я╗Ля╗аяп╜ я║Ня╗Яя╗Шя║Оя║няп╝ тАк.█▒█╕█▒тАмтАм
тАлтАк┘йтАмтАм
тАлтАкwww.afghanfoundation.netтАмтАм
د ﻃﻮاف ﺗﻴﺎري ﻟﻪ دﻋﺎ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻴﺔ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻧﻔﻞ ﻟﻤﻮﻧځ ﻧﻪ ﻛﻮي ځﻜﻪ ﭼـﯥ دﻣﺴـﺠﺪﺣﺮام ﺗﺤﻴـﺔ اﻟﻤﺴـﺠﺪ ﻃـﻮاف دى ﻧـﻮ دﻃـﻮاف ﺗﻴـﺎري ﺑـﻪ
ﻛﻮئ ﻛﻪ اودس ﻣﻮ ﻧﻪ وي اودس ﺑﻪ ﻛﻮئ ځﻜﻪ ﭼﯥ ﭘﺮﺗﻪ ﻟﻪ اوداﺳﻪ ﻃﻮاف ﻛﻮﻟﻮ ﺑﺎﻧﺪې دم واﺟﺒﯧږي او ﻛـﻪ ﻟـﻪ ﻃـﻮاف وروﺳـﺘﻪ د ﺣـﺞ دﺳﻌﻲ اراده ﻣﻮ وي ﻧﻮ اﺿﻄﺒﺎع ﻫﻢ وﻛړي ﻳﻌﻨﯥ د اﺣﺮام ټﻮﻛﺮ د ښﻲ ﺑﻐﻞ ﻟﻪ ﻻﻧﺪې وﺑﺎﺳﺊ او ﭘﻪ ﻛﻴڼﯥ اوږګﯥ ﻳﯥ واﭼﻮئ داﺳﯥ ﭼﯥ ښﻲ اوږه ﻣﻮ ﻟﻮڅﻪ وي.
64
ﻳﺎدوﻧﻪ :اﺿﻄﺒﺎع ﻳﻮازې ﻧﺎرﻳﻨﻮو ﻟﭙﺎره ده ښځﯥ ﺑﻪ اﺿﻄﺒﺎع ﻧﻪ ﻛﻮي.
65
د ﻃﻮاف ﻧﻴﺖ اوس ﻧﻮ ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﺗﻪ ﻣﺨﺎﻣﺦ داﺳﯥ ودرﯦږئ ﭼﯥ ﺑﺸﭙړه ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﻣـﻮ ښـﻲ ﻟـﻮري ﺗـﻪ ﭘـﺎﺗﯥ ﺷـﻲ او ﻟـﻪ ﻻﺳـﻮﻧﻮ ﭘﻮرﺗـﻪ ﻛﻮﻟـﻮ ﭘﺮﺗـﻪ دﻃﻮاف ﻧﻴﺖ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ وﻛړئ او ﭘﻪ ژﺑﻪ ﺑﻪ داﺳﯥ ﻧﻴﺖ ﻛﻮئ :اﻢﻬﻠﻟ ا kارﻳﺪ ﻃﻮاف ﺑﻴﺘ اﺤﻟﺮام ﺳﺒﻌﺔ اﺷﻮاط ﻓﻴﺮﺴه ﻲﻟ وﺗﻘﺒﻠﻪ ﻣﻲﻨ. 66
ژﺑﺎړه :اې اﷲ زه ﺳﺘﺎ دﻛﻮر اووه دوره ﻃﻮاف ﻛﻮل ﻏﻮاړم ،راﺗﻪ ﻳﯥ اﺳﺎﻧﻪ او را ﻧﻪ ﻳﯥ ﻗﺒﻮل ﻛړې. اﺳﺘﻼم
اوس ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وه او ﭼﺎﺗﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻫﻢ ﻧﻪ رﺳﯧﺪاى ﻧﻮ دﺣﺠﺮ اﺳـﻮد اﺳـﺘﻼم وﻛـړئ داﺳـﯥ ﭼـﯥ دواړه ارﻏـﻮي ﭘـﻪ ﺣﺠـﺮ اﺳـﻮد داﺳـﯥ ﻛﯧږدئ ﻟﻜﻪ ﭘﻪ ﺳﺠﺪه ﻛﯥ ﭼﯥ ﻳﯥ ږدئ او د دواړو ﻻﺳﻮﻧﻮ ﺗﺮ ﻣﻨځ ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ښﻜﻞ ﻛړئ ﻛﻪ ښﻜﻠﻮل ﻳﯥ ﺷﻮﻧﯥ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﻻﺳـﻮﻧﻪ ﻳـﺎ
ﻛﻮﻣﻪ ﻟﺨﺘﻪ )ﭼﻮﻛﻪ( ﭘﻪ ﺣﺠﺮ اﺳﻮد وﻟګﻮئ او ﻫﻐﻪ ښﻜﻞ ﻛړئ ﻛﻪ دا ﻫـﻢ ﺷـﻮﻧﯥ ﻧـﻪ وي ﻧـﻮ دﻏﻮږوﻧـﻮ ﭘـﻪ ﺑﺮاﺑـﺮي دواړه ﻻﺳـﻮﻧﻪ ﺣﺠـﺮ اﺳﻮد ﺗﻪ داﺳﯥ ﻣﺨﺎﻣﺦ وﻧﻴﺴﺊ ﭼﯥ دﻻﺳﻮﻧﻮ ﻣﻨځﻨۍ ﺑﺮﺧﻪ ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﺗﻪ ﻣﺨﺎﻣﺦ وي او ﺷﺎﺗﻨۍ ﺑﺮﺧﻪ ﻳﯥ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﻟﻮرﺗـﻪ وي او ﺑﻴـﺎ ﺧﭙﻞ ﻻﺳﻮﻧﻪ ښﻜﻞ ﻛړئ او دا دﻋﺎ وﻟﻮﻟﺊ :ﺑﺴﻢ اﷲ واﷲ اﻛﺮﺒ ،اﺷﻬﺪ ان ﻻ ا Jاﻻ اﷲ وﺣﺪه ﻻﺮﺷﻳ ،Jواﺷﻬﺪ ان ﺤﻣﻤﺪا ﻋﺒﺪه ورﺳﻮ.J 68
ﺗﻠﺒﻴﻪ ودرول دﻃﻮاف ﻟﻮﻣړي دور ﭘﻴﻞ ﻛﻮﻟﻮ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﺑﻪ ﺗﻠﺒﻴﻪ ودروئ ﭘﻪ ﻃـﻮاف ﻛـﯥ او ﻟـﻪ ﻃـﻮاف وروﺳـﺘﻪ ﺗـﺮ ﺑﻠـﯥ ﻋﻤـﺮې ﺑـﺎ دﺣـﺞ اﺣـﺮام ﺗړﻟـﻮ ﭘﻮرې ﺑﻪ ﺗﻠﺒﻴﻪ ﻧﻪ واﻳﺊ.
70
ﻃﻮاف ﭘﻴﻠﻮل اﺳﺘﻼم ﻳﺎ داﺳﺘﻼم اﺷﺎرې ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ښﻲ ﻟﻮر ﺗﻪ ﺗﺎو ﺷﺊ او دﻛﻌﺒﯥ د دروازې ﭘﻪ ﻟﻮر ﻃﻮاف داﺳﯥ ﭘﻴﻞ ﻛړئ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻃﻮاف ﻛﯥ ﻣﻮ
اوږه دﻛﻌﺒﯥ ﺧﻮا ﺗﻪ وي ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼﯥ ﭘﻪ ﻃﻮاف ﻛﯥ داﺳﺘﻼم ﻟﻪ وﺧﺖ ﭘﺮﺗﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻳﺎ ﺷﺎ ﻛﻌﺒﯥ ﺗﻪ ګﺮځﻮل روا ﻧﻪ دي.
71
د ﻃﻮاف دوروﻧﻪ دﻃﻮاف ټﻮل اووه دوره دي ﻟﻜﻪ څﺮﻧګﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ درﻳﻢ څﭙﺮﻛﻲ ﻛﯥ ﺑﻴﺎن ﺷﻮل ﻫﺮ دور ﻳـﯥ ﻟـﻪ ﺣﺠـﺮ اﺳـﻮد څﺨـﻪ ﭘﻴـﻞ ﻛﻴـږي او ﭘـﻪ ﺣﺠـﺮ
اﺳﻮد ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﯧږي. رﻣﻞ
ﻛﻪ ﻟﻪ ﻃﻮاف وروﺳﺘﻪ دﺣﺞ ﺳﻌﻲ ﻛﻮئ ﻧﻮ رﻣﻞ ﻛﻮئ ﻳﻌﻨﻲ د ﻃﻮاف ﭘﻪ ﻟﻮﻣړﻳﻮ درﻳﻮو دوروﻧﻮ ﻛـﯥ ﻟـﻮړ ﻟـﻮړ ﻗﺪﻣﻮﻧـﻪ ﭘﻮرﺗـﻪ ﻛـﻮئ او ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎﻧﻮ ﻏﻮﻧﺪې اوږې ﺧﻮځﻮئ.
72
ﻳﺎدوﻧﻪ :ﻛﻪ ﻟﻪ ﻃﻮاف ورﺳﺘﻪ ﻣﻮ دﺳﻌﻲ اراده ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﭘﻪ ﻃﻮاف ﻛﯥ اﺿﻄﺒﺎع او رﻣﻞ ﻣﻪ ﻛﻮئ. ﻳﺎدوﻧﻪ :ښځﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ رﻣﻞ ﻛﻮي او ﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ اﺿﻄﺒﺎع ﻛﻮي.
73
74
/٦٤ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۱۸۲ /٦٥ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۱۲۲ /٦٦ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۱۸۳ /٦٧ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۱۶ /٦٨ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۵۷۲ /۲ /٦٩ﺣﺞ ﻭﻋﻤﺮﻩ ﺳﻨﺖ ﮐﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮐﻴﺠﺊ .۴۱ /٧٠ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۶۰۵ /۲ /٧١ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۱۴۸ /٧٢ﺍﳍﺪﺍیﻪ .۱۸۱ /۲ /٧٣ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۲۲۵
١٠
www.afghanfoundation.net
ﻣﻬﻤ ３ﻻر＊ﻮوﻧ３ -1ﻛﻪ داﺳﺘﻼم ﻟﻪ ﻛﺒﻠﻪ ﻛﻮم ﺑﻞ ﻣﺴﻠﻤﺎن ورور ﺗﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ رﺳﻴﺪه ﻧﻮ اﺳﺘﻼم ﭘﺮﯦږدئ او ﻳﻮازې داﺳﺘﻼم ﭘﻪ اﺷـﺎره ﺑﺴـﻨﻪ وﻛـړئ ځﻜـﻪ
ﭼﯥ اﺳﺘﻼم ﺳﻨﺖ او ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻳﺎ اذﻳﺖ رﺳﻮل ﺣﺮام دي او ﭘﻪ ﺳﻨﺘﻮ دﻋﻤﻞ ﻛﻮﻟـﻮ ﻟﭙـﺎره ﺣـﺮام ﺗﺮﺳـﺮه ﻛـﻮل ﺷـﺮﻋﺎ روا ﻧـﻪ
دي.
75
-2ﻛﻪ داﺣﺮام ﭘﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﯥ ﻃﻮاف ﻛﻮئ ﻧﻮ ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ،رﻛﻦ ﻳﻤﺎﻧﻲ او ﻣﻠﺘﺰم ﺑﺎﻧﺪې ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻣﻪ ﻟګﻮئ ځﻜﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ دﻏﻮ درﻳﻮ ځﺎﻳﻮﻧﻮ ﻋﻄﺮ ﻟګﻮل ﻛﻴږي ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﭼﯥ دم در ﺑﺎﻧﺪې واوړي.
76
رﮐﻦ ﻳﻤﺎﻧﻲ ﻃﻮاف ﭘﻪ دوران ﻛﯥ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ رﻛﻦ ﻳﻤﺎﻧﻲ ﺗﻪ ورﺳﯧږئ ﻧﻮ ﻛﻪ ﺑـﻞ ﻣﺴـﻠﻤﺎن ﺗـﻪ ﻟـﻪ ﺗﻜﻠﻴـﻒ رﺳـﻮﻟﻮ ﭘﺮﺗـﻪ ﺷـﻮﻧﯥ وه ﭼـﯥ رﻛـﻦ ﻳﻤـﺎﻧﻲ ﭘـﻪ
دواړو ﻻﺳﻮﻧﻮ ﻳﺎ ﭘﻪ ښﻲ ﻻس ﻟﻤﺲ ﻛړئ ﻧﻮ ﻟﻤﺲ ﻳﯥ ﻛړئ او ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﺮې ﺳﻴﺪا ﺗﯧﺮﯦږئ اﺷﺎره ورﺗﻪ ﻛﻮل ﻳﺎ ﻳﯥ ښﻜﻠﻮل روا ﻧﻪ دي.
77
د رﮐﻦ ﻳﻤﺎﻧﻲ او ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﺗﺮ ﻣﻨ ＃دﻋﺎ د رﻛﻦ ﻳﻤﺎﻧﻲ او ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﺗﺮ ﻣﻨځ دا دﻋﺎ ﻟﻮﻟﻮئ :رﺑﻨﺎ اﺗﻨﺎ ﻲﻓ ا®ﻧﻴﺎ ﺣﺴﻨﺔ و اﻻﺧﺮة ﺣﺴﻨﺔ وﻗﻨﺎ ﻋﺬاب اﺠﺎر.
اﺳﺘﻼم ﻳﺎ اﺷﺎره دﻃﻮاف ﻟﻪ ﻫﺮ دور وروﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وه دﺣﺠﺮ اﺳﻮد اﺳﺘﻼم ﻳﺎ ورﺗﻪ اﺷﺎره وﻛړئ څﺮﻧګﻪ ﭼﯥ ﻣﻮ د ﻃﻮاف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ ﻛړې وه دﻏـﻪ
راز ﺑﻪ ﺳﺘﺎﺳﻮ دﻃﻮاف اوه دوروﻧﻪ ﻟﻪ اﺗﻮ اﺳﺘﻼﻣﻮﻧﻮ ﻳﺎ داﺳﺘﻼم ﻟﻪ اﺷﺎرو ﺳﺮه ﺑﺸﭙړ ﺷﻲ.
79
ﻳﺎدوﻧﻪ دﻃﻮاف ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﻛﻮﻣﯥ ځﺎﻧګړې دﻋﺎوې ﭘﻪ اﺣﺎدﻳﺜﻮ ﻛﯥ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻪ دي ﻫﺮه دﻋﺎ ﭼـﯥ درﺗـﻪ اﺳـﺎﻧﻪ وي او ﻳـﺎده ﻣـﻮ وي ﻟـﻮﻟﺊ ﻳـﯥ اﻟﺒﺘـﻪ داﺳﺘﻼم دﻋﺎ او درﻛﻦ ﻳﻤﺎﻧﻲ او ﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﺗﺮ ﻣﻨځ دﻋﺎوې ﭘﻪ اﺣﺎدﻳﺜﻮ ﻛﯥ راﻏﻠﻲ دي دﻫﻐﻮ ﻟﻮﺳﺘﻞ ﻏﻮره دي.
ﻳﺎدوﻧﻪ ځﻴﻨﯥ ﻣﻌﻠﻤﻴﻦ ﭘﻪ ﻟﻮړ ﻏږ دﻋﺎوې واﻳﻲ او ﻣﻘﺘﺪﻳﺎن ﻳﯥ ورﭘﺴﯥ ﭘﻪ ﻟﻮړ ﻏږ ﺗﻜﺮاروي ﭼـﯥ ﻟـﻪ اﻣﻠـﻪ ﻳـﯥ ﻧـﻮرو ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﺗـﻪ ﺗﻜﻠﻴـﻒ
رﺳﯧږي او دﻏﻪ راز دﻃﻮاف ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﯥ ددﻋﺎ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮ ﭘﺮﻣﻬﺎل ودرﯦږي ﭼﯥ دا ټﻮل ﻧﺎروا ﻛﺎروﻧﻪ دي ﺑﺎﻳﺪ ځﺎﻧﻮﻧﻪ ﺗﺮې وژﻏﺮو. د ﻃﻮاف ﭘﺎی او ﭘﻪ ﻣﻘﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﮐ ３دوه رﮐﻌﺎﺗﻪ ﻟﻤﻮﻧ＃
اﺗﻢ اﺳﺘﻼم ﻳﺎ داﺳﺘﻼم ﭘﻪ اﺷﺎرې ﺳﺮه ﻃﻮاف ﺑﺸﭙړ ﺷـﻮ اوس ﻧـﻮ ﻣﻘـﺎم اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﺗـﻪ وﻻړ ﺷـﺊ ،ﻛـﻪ ﻣﻜـﺮوه وﺧـﺖ ﻧـﻪ وي ﺗـﺮې ﺷـﺎﺗﻪ د ﻃﻮاف دوه رﻛﻌﺎﺗﻪ واﺟﺐ ﻟﻤﻮﻧځ ادا ﻛړئ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي رﻛﻌﺎت ﻛﯥ ﻳﯥ داﻟﻜﺎﻓﺮون ﺳﻮرت او ﭘـﻪ دوﻳـﻢ رﻛﻌـﺎت ﻛـﯥ داﺧـﻼص ﺳـﻮرت
ﺗﻼوت ﻛﻮل ﺳﻨﺖ دي ﻧﻮر ﺳﻮرﺗﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﺗﻼوﺗﻮﻟﻰ ﺷﺊ ،ﻛﻪ ﻣﻘﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻛﯥ ګڼﻪ ګﻮڼﻪ زﻳﺎﺗﻪ وي ﻧﻮ ﻣﻘﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺗﻪ ﻧﮋدې ﭘـﻪ ﻣﻄـﺎف
ﻛﯥ ﻳﯥ ادا ﻛړئ او ﻛﻪ ﻧﻪ دﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮام ﭘﻪ ﻫﺮه ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ ﻳﯥ ادا ﻛﻮﻻى ﺷﺊ.
80
ﻣﻠﺘﺰم ﺗﻪ ﺗﻠﻞ دﻃﻮاف دوه رﻛﻌﺎﺗﻮ ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻛﻪ ګڼﻪ ګﻮڼﻪ ﻧﻪ وه ﻣﻠﺘﺰم ﺗﻪ وﻻړ ﺷﻲ او ﻣﻠﺘﺰم ﺳﺮه ځﺎن وﻟګﻮى او دﻋﺎوې وﻛړئ دا ﻫﻢ ﻳﻮ ﻟﻪ ﻫﻐﻮ ځﺎﻳﻮﻧﻮ څﺨﻪ دى ﭼﯥ دﻋﺎ ﭘﻪ ﻛﯥ ژر ﻗﺒﻠﯧږي.
81
زﻣﺰم اوﺑﻪ ＇＋ﻞ ﻣﻠﺘﺰم ﻛﯥ ﻟﻪ دﻋﺎوو وروﺳﺘﻪ زﻣﺰم اوﺑﻮ ﺗﻪ راﺷﺊ او ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وي ﭘﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﭘﻪ وﻻړه دزﻣﺰم اوﺑﻪ وڅښﺊ او ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ ﻳﯥ ﺑﺴﻢ اﷲ او دا دﻋﺎ وﻟﻮﻟﺊ :اﻟﻠﻬﻢ اﻧﻲ اﺳﺌﻠﻚ ﻋﻠﻤﺎ ﻧﺎﻓﻌﺎ ،ورزﻗﺎ واﺳﻌﺎ ،وﺷﻔﺎء ﻣﻦ ﻛﻞ داء.
82
٧٤ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۶۲۳ /۲ /٧٥ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۵۷۲ /۲ /٧٦ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۳۷۱ /٧٧ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۵۷۲ /۲ /٧٨ﺳﻨﻦ ﺍﺑﯽ ﺩﺍﻭﺩ ﺣﺪﻳﺚ ﴰﲑﻩ .۱۸۹۲ /٧٩ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۵۷۸ /۲ /٨٠ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ ۵۷۸ /۲ـ .۵۸۰ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﻟﺴﺎﺭﻱ .۱۳۹ /٨١ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ ۱۹۵ـ.۱۹۶ /٨٢ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۶۹۷
١١
www.afghanfoundation.net
دزﻣﺰم اوﺑﻪ ﭘﻪ درﻳﻮ ﺳﺎوو وڅښﺊ او ځﺎن ﭘﺮې ښﻪ ﻣﻮړ ﻛړئ او دڅښﻠﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﻫﻐﻪ ټﻮل اداب ﻣﺮاﻋﺎت ﻛړئ ﭼﯥ ﭘﻪ درﻳﻢ څﭙﺮﻛﻲ ﻛـﯥ 83
ﻳﯥ ﻳﺎدوﻧﻪ ﺷﻮې ده. اﺳﺘﻼم
ﻏﻮره ده ﭼﯥ اﻓﺮاد ﺣﺞ ﻛﻮوﻧﻜﻲ ﺳﻌﻲ ﻟـﻪ ﻃـﻮاف زﻳـﺎرت )ﻃـﻮاف اﻓﺎﺿﻪ،ﻓﺮﺿـﻲ ﻃـﻮاف،رﻛﻦ ﻃـﻮاف( ﻧـﻪ وروﺳـﺘﻪ وﻛـړي ﺧـﻮ ﻛـﻪ ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻳﯥ دﺳﻌﻲ ﻛﻮﻟﻮ اراده وي ﻧﻮ ﻟﻪ زﻣﺰم اوﺑﻮ څښﻠﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ دې دﺣﺠﺮ اﺳﻮد ﻫﻤﺎﻏـﻪ ﺷـﺎن اﺳـﺘﻼم وﻛـړي
څﺮﻧګﻪ ﭼﯥ ﻳﯥ دﻃﻮاف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ ﻛړى و دا ﻣﻮ ﻧﻬﻢ اﺳﺘﻼم ﺷﻮ او ﺑﻴﺎ دې ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮام دروازې ﺑﺎب اﻟﺼﻔﺎ څﺨﻪ ﺻﻔﺎ ﺗـﻪ ورﺷـﻲ، ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮام څﺨﻪ د وﺗﻠﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﭼﭙﻪ ﭘښﻪ دﻣﺨﻪ ﻛړئ او دا دﻋﺎ وﻟﻮﻟﺊ :اﻢﻬﻠﻟ اﻏﻔﺮ ﻲﻟ ذﻧﻮ§ واﻓﺘﺢ ﻲﻟ اﺑﻮاب رﻤﺣﺘ .
84
請ﻔﺎ ﺻﻔﺎ ﺗﻪ ﻟﻪ رﺳﯧﺪﻟﻮ وروﺳﺘﻪ درې ځﻠﯥ اﷲ اﻛﺒﺮ وواﻳﺊ او ﺑﻴﺎ دا دﻋﺎ وﻟﻮﻟﺊ: اﺑﺪاء ﺑﻤﺎ ﺑﺪاء اﷲ ﺑﻪ ،ان اﻟﺼﻔﺎ واﻤﻟﺮوة ﻣﻦ ﺷﻌﺎﺋﺮ اﷲ،ﻻ ا Jاﻻ اﷲ وﺣﺪه ﻻﺮﺷﻳ J ،Jاﻤﻟﻠ و Jاﺤﻟﻤﺪ وﻫﻮ ﺒﻟ ﻞﻛ ﺷـﻴﺊ ﻗـﺪﻳﺮ ،ﻻ ا Jاﻻ اﷲ وﺣﺪه ،اﺠﻧﺰ وﻋﺪه ،وﻧﺮﺼ ﻋﺒﺪه ،وﻫﺰم اﻻﺣﺰاب وﺣﺪه.
دﺳﻌﻲ ﻧﻴﺖ ﺻﻔﺎ ﺗﻪ ﭼﯥ ورﺳﯧږى ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وي داﺳﯥ ځﺎى ودرﯦږى ﭼﯥ ﻛﻌﺒﻪ ﻣﻮ ﺗﺮﺳﺘﺮګﻮ ﺷﻲ ﺧﻮ ﻛﻪ دﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮام د ﺳﺘﻨﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻛﻌﺒـﻪ وﻧـﻪ وﻳﻨﺊ ﭘﺮوا ﻧﻪ ﻟﺮي ،ﻗﺒﻠﯥ ﺗﻪ ﻣﺦ ﻛړئ ،او ﭘﻪ زړه ﻛﯥ دﺳﻌﻲ ﻧﻴﺖ وﻛړئ او ﭘﻪ ژﺑﻪ ﻫﻢ داﺳﯥ ﻧﻴﺖ ﻛﻮﻻى ﺷﻰ :اﻢﻬﻠﻟ ا kارﻳﺪ اﻟﺴﻲﻌ ﺑﻦﻴ 87
اﻟﺼﻔﺎ واﻤﻟﺮوة ﻓﻴﺮﺴه ﻲﻟ وﺗﻘﺒﻠﻪ ﻣﻲﻨ.
ژﺑﺎړه :اى اﷲ زه دﺻﻔﺎ او ﻣﺮوه ﺗﺮ ﻣﻨځ ﺳﻌﻲ ﻛﻮل ﻏﻮاړم راﺗﻪ ﻳﯥ اﺳﺎﻧﻪ او راﻧﻪ ﻳﯥ ﻗﺒﻮﻟﻪ ﻛړې.
ﺑﻴﺎ ددواړه ﻻﺳﻮﻧﻪ ﺗﺮ اوږو ﭘﻮرﺗﻪ ﻛړئ څﺮﻧګﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ دﻋﺎ ﻛﯥ ﭘﻮرﺗﻪ ﻛﻴږي ،ﺗﻜﺒﻴﺮ،ﺗﻬﻠﻴﻞ او درې ځﻠﻲ ﺣﻤﺪ وواﻳﺊ او ﺑﻴﺎ دﻋـﺎوې
وﻛړئ.
89
請ﻔﺎ ＇ﺨﻪ د ﺳﻌﻲ ﭘﻴﻞ ﻟﻪ دﻋﺎ وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺻﻔﺎ څﺨﻪ د ﻣﺮوه ﭘﻪ ﻟﻮر ﭘﻪ ﻋﺎدي ﻣﺰل ﺳﻌﻲ ﭘﻴﻞ ﻛړئ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﺷﻨﻮ راډوﻧﻮ )ﻣﻴﻠﻴﻦ اﺧﻀﺮﻳﻦ( ﺗﻪ ورﺳﯧږئ ﺗﺮ ﻣﻨځ
ﻳﯥ ﻣﻨډې ووﻫﺊ او ﻣﺰل ﻣﻮ ﭼټﻚ ﻛړئ او ﺷﻨﻮ راډوﻧﻮ څﺨﻪ ﻟﻪ وﺗﻠﻮ وروﺳﺘﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﺧﭙﻞ ﻋﺎدي ﻣﺰل وﻛړئ او دﺳﻌﻲ ﭘـﻪ اوږدو ﻛـﯥ ﻻﻧﺪﯦﻨﻰ دﻋﺎ ﻟﻮﻟﻮئ :اﻢﻬﻠﻟ اﻏﻔﺮ وارﺣﻢ ،واﻧﺖ اﻻﻋﺰ اﻻﻛﺮم.
ﻛﻪ دا دﻋﺎ ﻣﻮ ﻳﺎده ﻧﻪ وي ﺑﻠﻪ دﻋﺎ ﻫﻢ ﻟﻮﺳﺘﻠﻰ ﺷﻰ او ﭘﻪ ﭘټﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﻮل ﻫﻢ ﭘﺮوا ﻧﻪ ﻟﺮي.
ﻳﺎدوﻧﻪ :د ﺷﻨﻮ ﻧښﻮ ﺗﺮ ﻣﻨځ دﻣﻨډې وﻫﻠﻮ ﺣﻜﻢ ﻳﻮازې ﻧﺎرﻳﻨﻪ وو ﻟﺮه دى ښځﯥ ﺑﻪ دﺷﻨﻮ ﻧښﻮ ﺗﺮﻣﻨځ ﻫﻢ ﻋﺎدي ﻣﺰل ﻛﻮي.
91
ﻣﺮوه ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻣﺮوه ﺗﻪ ورﺳﯧږئ ﻧﻮ دﺳﻌﻲ ﻳﻮ دور ﻣﻮ ﺑﺸﭙړ ﺷﻮ او ﭘﻪ ﻣﺮوه دﻏﻪ دﻋﺎ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺻﻔﺎ ﻣﻮ ﻟﻮﺳﺘﻠﯥ وه وﻟﻮﻟﺊ :اﺑﺪاء ﺑﻤﺎ ﺑﺪاء اﷲ 92
ﺑﻪ ،ان اﻟﺼﻔﺎ واﻤﻟﺮوة ﻣﻦ ﺷﻌﺎﺋﺮ اﷲ،ﻻ ا Jاﻻ اﷲ وﺣﺪه ﻻﺮﺷﻳ J ،Jاﻤﻟﻠ و Jاﺤﻟﻤﺪ وﻫﻮ ﺒﻟ ﻞﻛ ﺷﻴﺊ ﻗﺪﻳﺮ ،ﻻ ا Jاﻻ اﷲ وﺣﺪه ،اﺠﻧـﺰ وﻋـﺪه، وﻧﺮﺼ ﻋﺒﺪه ،وﻫﺰم اﻻﺣﺰاب وﺣﺪه. او ﺑﻴﺎ ﻗﺒﻠﯥ ﺗﻪ ﻣﺨﺎﻣﺦ داﺳﯥ ﭘﻪ دﻋﺎ ودرﯦږئ څﺮﻧګﻪ ﭼﯥ ﭘـﻪ ﺻـﻔﺎ ودرﯦـﺪﻟﻲ وى او ﺗﻜﺒﻴﺮ،ﺗﺴـﺒﻴﺢ ،ﺗﻬﻠﻴـﻞ او ﺗﺤﻤﻴـﺪ ﻧـﻪ وروﺳـﺘﻪ دﻋﺎوې وﻛړئ او ﺑﻴﺎ ﻣﺮوه څﺨﻪ د ﺻﻔﺎ ﭘﻪ ﻟﻮر دﺳﻌﻲ دوﻳﻢ دور ﭘﻴﻞ ﻛړئ ﺑﻴﺎ د ﺷﻨﻮ ﻧښﻮ ﺗﺮ ﻣﻨځ ﻣﻨډې ووﻫﺊ او ﺻﻔﺎ ﺗﻪ ﭘﻪ رﺳﯧﺪﻟﻮ / ٨٣ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۱۵۱ /٨٤ﻣﻌﻠﻢ ﺍﳊﺠﺎﺝ .۲۱۲ /٨٥ﻣﺴﻨﺪ ﺍﲪﺪ .۲۶۴۱۶ /٨٦ﺭﻫﻨﻤﺎﺋﯽ ﺣﺞ ﻭﻋﻤﺮﻩ .۲۴. /٨٧ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۲۴۲ /٨٨ﺣﺞ ﻭﻋﻤﺮﻩ ﺳﻨﺖ ﮐﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮐﻴﺠﺊ.۴۶ /٨٩ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼ ﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۲۴۲ /٩٠ﺣﺞ ﻭﻋﻤﺮﻩ ﺳﻨﺖ ﮐﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮐﻴﺠﺊ .۴۶ /٩١ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ .۶۲۱ /۲ /٩٢ﺭﻫﻨﻤﺎﺋﯽ ﺣﺞ ﻭﻋﻤﺮﻩ .۲۵
١٢
www.afghanfoundation.net
ﻣﻮ دﺳﻌﻲ دوﻳﻢ دور ﺑﺸﭙړ ﺷﻮ دﻏﻪ راز اووه دوروﻧﻪ ﺑﺸﭙړ ﻛړئ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺻﻔﺎ څﺨﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﻴږي او ﭘـﻪ ﻣـﺮوه ﭘـﺎى ﺗـﻪ رﺳـﯧږي او ﭘـﻪ ﻫـﺮ
دور ﻛﯥ ﭘﻪ ﺻﻔﺎ او ﻣﺮوه ﻗﺒﻠﯥ ﺗﻪ ﻣﺨﺎﻣﺦ ﭘﻪ دﻋﺎ ودرﯦږئ او د ﺷﻨﻮ ﻧښﻮ ﺗﺮ ﻣﻨځ ﭘﻪ دور ﻛﯥ ﻣﻨډې وﻫﺊ. د ﺳﻌﻲ ﭘﺎی
ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ اووم دور ﻛﯥ ﻣـﺮوه ﺗـﻪ را ورﺳـﯧﺪﻟﺊ ﻧـﻮ ﺳـﻌﻲ ﻣـﻮ ﺑﺸـﭙړه ﺷـﻮه اوس ﻣﻄـﺎف ﺗـﻪ وﻻړ ﺷـﺊ او د ﻣﻄـﺎف ﭘـﻪ څﻨـډه ﻛـﯥ دوه
رﻛﻌﺎﺗﻪ ﻧﻔﻞ ﻟﻤﻮﻧځ ادا ﻛړئ.
93
د ذواﻟﺤﺠ ３اﺗﻤﻪ /ﻳﻮم اﻟﺘﺮوﻳﺔ /د ﺣﺞ ﻟﻮﻣ７ۍ ورځ د ﺣﺞ د ﻟﻮﻣ７ۍ ور ３＄ﮐ７ﻧ３ .١د ﺣﺞ او اﺣﺮام ﺗﻴﺎري د ذواﻟﺤﺠﯥ ﻟﻪ اﺗﻤﯥ ورځﯥ څﺨﻪ ﭘﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﺷﭙﻪ ﻛﯥ ﻣﻨﻰ ﺗﻪ دﺗﻠﻠﻮ ﺗﻴﺎري وﻧﻴﺴﺊ ،وﯦښﺘﺎن ﻣﻮ ﺟﻮړ ﻛـړئ ،ﺑﺮﯦﺘﻮﻧـﻪ ﻛـﻢ ،او ﻧﻮﻛـﺎن ﻣﻮ ﭘﺮې ﻛړئ ،دﻏﻪ راز د ﺗﺨﺮګﻮﻧﻮ او ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻻﻧﺪې وﯦښﺘﺎن ﻣﻮ ﻫﻢ ﻟﺮې ﻛړئ .
.2اﺣﺮام ،ﻧﻴﺖ او ﺗﻠﺒﻴﻪ
ﺗﻤﺘﻊ ﺣﺞ ﻛﻮوﻧﻜﻰ دې د ذواﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ اﺗﻤﻪ ﻏﺴﻞ ﻳﺎ اودس وﻛړي او ﺗﺮې وروﺳﺘﻪ دې اﺣﺮام وﺗړي ،ﻏﻮره ده ﭼﯥ اﺣـﺮام ﻟـﻪ ﻣﺴـﺠﺪ
ﺣﺮام څﺨﻪ وﺗړي ،او ﭘﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮام ﻛﯥ ﭘﻪ ﭘټ ﺳﺮ دوه رﻛﻌﺎﺗﻪ ﻟﻤﻮﻧځ ﺗﺮﺳﺮه ﻛړي ،ﭘﻪ دې ﺷﺮط ﭼﯥ ﻣﻜﺮوه وﺧﺖ ﻧﻪ وي ،ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ
ﺤﺞ ﹶﻓﻴﺴ ﺮﻩ ﱄ ﻭﺗ ﹶﻘﺒ ﹾﻠﻪ ﻣﻨﻲ . وروﺳﺘﻪ دې ﺳﺮ ﻟﻮڅ ﻛړي ،او ﭘﻪ زړه ﻛﯥ دې دﺣﺞ ﻧﻴﺖ وﻛړي ،او ﭘﻪ ژﺑﻪ دې داﺳﯥ وواﻳﻲ :ﺍﻟﻠﱠﻬﻢ ﺇﻧﻲ ﺃﹸﺭﹺﻳﺪ ﺍﹾﻟ ﺗﺮې وروﺳﺘﻪ درې ځﻠﻲ ﺗﻠﺒﻴﻪ وواﻳﺊ او دﻋﺎوې وﻛړئ ،اوس ﻣﺤﺮم ﺷﻮى او داﺣﺮام ﻟﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎﺗﻮ څﺨﻪ ځﺎن ﺳﺎﺗﺊ .
ﻳﺎدوﻧﻪ :اﻓﺮاد او ﻗﺮان ﺣﺞ ﻛﻮوﻧﻜﻲ ﭘﻪ اﺣﺮام ﻛﯥ وي ،ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻫﻐﻮى ﺑﻪ ﺑﻴﺎ اﺣﺮام ﻧﻪ ﺗړي . ﻳﺎدوﻧﻪ :ﻟﻪ اﺣﺮام ﺗړﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ښځﯥ دوه رﻛﻌﺎﺗﻪ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻋﻤﺎرې ﻛﯥ ﻛﻮي .
.3ﻣﻨﯽ ﺗﻪ ﺗﻠﻞ
اﺣﺮام ﻣﻮ وﺗړل ﺷﻮ ،اوس د څﻠﻮر ورځﻮ اړﻳﻦ ﺧﻮارﻛﻲ او ﻧﻮر ﺗﻮﻛﻲ ﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه واﺧﻠﺊ او دﻣﻨﻰ ﭘﻪ ﻟﻮر روان ﺷﺊ .
ﻣﻨﻰ ﺗﻪ د ﺗګ ﻟﭙﺎره د ﺑﺴﻮﻧﻮ ﺑﻨﺪ وﺑﺴﺖ ﻫﻢ وي؛ ﺧﻮ دګڼﯥ ګﻮڼﯥ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﺑﺴﻮﻧﻪ زﻳﺎت وﺧﺖ ﭘﻪ ﺑﺮ ﻛﯥ ﻧﻴﺴﻲ او ﭘﻪ ﺑﺴﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ ﻧﺎﺳﺖ ﺗﻨګ ﺷﺊ ،ﻧﻮ ﻛﻪ ﻋﺬر ﻧﻪ ﻟﺮئ ،ﭘﻠﻲ ﻣﻨﻰ ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ ،دﻣﻨﻰ او ﻣﻜﯥ ﺗﺮ ﻣﻨځ د اوو ﻛﻴﻠﻮ ﻣﺘﺮو واټﻦ دى ،ﻣﻨﻰ ﺗﻪ ﭘﺮ ﻻره ﺗﻠﺒﻴﻪ
واﻳﺊ .
.ﻣﻨﯽ ﮐ ３ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ د ﻋﺮﻓﯥ ﺷﭙﻪ ﺗﯧﺮول ﺳﻨﺖ دي ،ﻧﻮ ځﻜﻪ دا ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﺗﯧﺮه ﻛړئ . .5ﻣﻨﯽ ﮐ ３ﭘﻨ％ﻪ ﻟﻤﻮﻧ％ﻮﻧﻪ
ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﭘﻨځﻪ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ )دﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ ،ﻣﺎزدﻳګﺮ ،ﻣﺎښﺎم،ﻣﺎﺧﺴﺘﻦ ،او دﻋﺮﻓﯥ ورځﯥ دﺳﻬﺎر ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ ( اداﻛﻮل ﺳﻨﺖ دي . د ذو اﻟﺤﺠ ３ﻧﻬﻤﻪ /د ﺣﺞ دوﻫﻤﻪ ورځ )دﻋﺮﻓ ３ورځ( د ﺣﺞ د دوﻳﻤ ３ور ３＄ﮐ７ﻧ３
.١ﻣﻨﯽ ＇ﺨﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﺗﻪ ﺗﻠﻞ د ذواﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ ﻧﻬﻤﻪ )دﻋﺮﻓﯥ ﭘﻪ ورځ( دﺳﻬﺎر ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ دﻟﻤﺮ وړاﻧګﯥ ﭘﻪ ځﻤﻜـﻪ ﺧـﻮرې ﺷـﻲ؛ ﻧـﻮ دﺿـﺐ ﻟـﻪ ﻻرې څﺨﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﺗﻪ ﻣﺰل ﭘﻴﻞ ﻛړئ ،ﭘﻪ ﻻره ﺗﻠﺒﻴﻪ ﻟﻮﻟﺊ او ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﺟﺒﻞ رﺣﻤﺖ ووﻳﻨﺊ ﺗﻜﺒﻴﺮ،ﺗﻬﻠﻴﻞ،اﺳﺘﻐﻔﺎر او دﻋﺎوې
وﻛړئ .
.٢ﻋﺮﻓﺎت ﮐ ３د ودر４ﺪﻟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وي ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻤﺮه ﺳﺮه ﻧﮋدې واوﺳﺊ ﺧﻮراك او څښﺎك ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ او ﻟﻪ زوال ﻧـﻪ ﻣﺨﻜـﯥ ﻏﺴـﻞ ﻳـﺎ اودس وﻛـړئ ،ﺑﻴـﺎ ﻛـﻪ
/٩٣ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺭﯼ ﺍﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺍﳌﻼﻋﻠﯽ ﺍﻟﻘﺎﺭﯼ .۲۵۶
١٣
www.afghanfoundation.net
ﺷﻮﻧﯥ وه ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻤﺮې ﺗﻪ ﻧﻨﻮځﺊ ،داﻣﺎم ﺧﻄﺒﯥ ﭘﻪ ﻏﻮر واورئ او دﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ او ﻣﺎزدﯦګﺮ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ ﻳﻮ ځﺎى دﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ ﭘﻪ وﺧﺖ
ﻛﯥ ادا ﻛړئ؛ ﺧﻮ ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼﯥ ﻳﻮځﺎى ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻳﻮڅﻪ ﺷﺮﻃﻮﻧﻪ دي ،ﻫﻐﻪ ﭘﻪ درﯦﻢ څﭙﺮﻛﻲ ﻛﯥ ﺑﻴﺎ وګﻮرئ .
ﻛﻪ ﻟﻪ ﺷﺮﻃﻮﻧﻮ څﺨﻪ ﻳﻮ ﺷﺮط ﻫﻢ ﭘﻠﻰ ﻧﺸﻲ ،ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ وﺧﺖ اذان او اﻗﺎﻣﺖ ﺳﺮه ﻛﻮئ. .٣ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﮐ ３در４ﺪل
ﻟﻪ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ ادا ﻛﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﻓﻮرا ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ د اوﺳﯧﺪﻟﻮ ﺧﭙﻞ ځﺎى ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ ،ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وي رﺣﻤﺖ ﻏﺮه ﺳـﺮه ﻧـﮋدې ودرﯦـږئ
او دﺟﺒﻞ رﺣﻤﺖ ﻟﻪ ﭘﺎﺳﻪ ﻣﻪ ﺧﯧﺰئ .
ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﻗﺒﻠﯥ ﭘﻪ ﻟﻮر ودرﯦﺪل ﻣﺴﺘﺤﺐ دي ،ﺧﻮ ﻛﻴﻨﺎﺳﺘﻰ او څﻤﻼﺳﺘﻰ ﻫﻢ ﺷﺊ .
.د ﻋﺮﻓﺎت دور ３＄ﮐ７ﻧ３ ﭘﻪ ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ دودرﯦﺪﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل دﻋﺎوې ﻛﻮئ او دﻣﻪ ﭘﻪ دﻣﻪ د دﻋﺎوو ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﯥ ﺗﻠﺒﻴﻪ واﻳﺊ ،ﺧﭙﻠـﻮ ګﻨـﺎﻫﻮﻧﻮ ﻧـﻪ ﺗﻮﺑـﻪ وﻛـﺎږئ او
اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ څﺨﻪ دګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ ﺑﺨښﻨﻪ وﻏﻮاړئ ،ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼﯥ ﭘﻪ دﻋﺎوو ﻛـﯥ ﻟـﻮﻣړى ﺧﭙـﻞ ځـﺎن ﺑﻴـﺎ ﻣـﻮر او ﭘـﻼر او ﺑﻴـﺎ ﻧـﻮر ټـﻮل ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻳﺎدوئ ،دﻏﻪ راز د دې ﻛﺘﺎب ﻟﻴﻜﻮﻧﻜﻰ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻮ دﻋﺎوو ﻛﯥ ﻣﻪ ﻫﯧﺮوئ .
ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ دﻋﺮﻓﯥ ﭘﻪ ورځ ﺣﺎﺟﻴﺎن روژه ﻧﻴﻮﻟﻰ ﺷﻲ؛ ﺧﻮ ﻏﻮره دا ده ﭼﯥ روژه وﻧﻪ ﻧﻴﺴﻲ او ﻧﻪ ﻫﻢ زﻳـﺎت ﺧـﻮراك او څښـﺎك وﻛـړي، ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ دواړ ﺻﻮرﺗﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﭘﺎزاب ﺷﻲ . .ﻋﺮﻓﺎت ＇ﺨﻪ دﻣﺰدﻟﻔ ３ﭘﻪ ﻟﻮر ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻟﻤﺮ وﻟﻮﯦږي ،ﺗﻠﺒﻴﯥ وﻳﻠﻮ ﺳﺮه اﻣﺎم ﺳﺮه ﻳﺎ ﻳﻮازې ﻟﻪ ﻋﺮﻓﺎت څﺨﻪ دﻣﺰدﻟﻔﻪ ﭘﻪ ﻟﻮر روان ﺷﺊ ،ﻛﻪ ﭘﻪ ﻻره د ﺧﻠﻜﻮ ګڼـﻪ ګﻮﻧـﻪ ﻧﻪ وي ،ﻧﻮ ﻳﻮڅﻪ ﭼټګ ﻣﺰل ﻛﻮئ او ﻛﻪ ګڼﻪ ګﻮڼﻪ وي ،ﺑﻴﺎ اﻫﺴﺘﻪ ځﺊ ،ﺧﻮ ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼﯥ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪﻟﻮ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﻋﺮﻓﺎت څﺨﻪ ﭘـﻪ
وﺗﻠﻮ دم واﺟﺒﻴږي . .ﻣﺰدﻟﻔﻪ ﮐ３
ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻣﺰدﻟﻔﯥ ﺗﻪ ورﺳﯧږئ ،ﻟﻮﻣړى ﻏﺴﻞ ﻳﺎ اودس وﻛړئ او ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺸﻌﺮ ﺣﺮام ﺗﻪ ﻧـﮋدې د ﻋﻤـﻮﻣﻲ ﻻرې ښـﻲ ﺧـﻮا ﺗـﻪ اوﺳـﯧﺪل ﻏﻮره دي ،ﻛﻪ دﻟﺘﻪ ځﺎى ﻧﻪ وي ،ﺑﻴﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺸﻌﺮ ﺣﺮام ﺗﻪ ﻧﮋدې ﻫﺮځﺎى اوﺳﯧﺪﻟﻰ ﺷﻰ؛ ﺧﻮ ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼﯥ د ﻣﺤﺴﺮ ﭘﻪ ﻧﺎو )وادي(
ﻛﯥ اوﺳﯧﺪل روا ﻧﻪ دي .
.٧د ﻣﺎ＊ﺎم او ﻣﺎﺧﻮﺳﺘﻦ ﻟﻤﻮﻧ％ﻮﻧﻪ ﻣﺰدﻟﻔﯥ ﺗﻪ ﻟﻪ رﺳﯧﺪﻟﻮ وروﺳﺘﻪ دﻣﺎښﺎم او ﻣﺎﺧﻮﺳﺘﻦ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ ﻳﻮ اذان او ﻳـﻮ اﻗﺎﻣـﺖ ﺳـﺮه ﻳـﻮ ځـﺎى دﻣﺎﺧﻮﺳـﺘﻦ ﭘـﻪ وﺧـﺖ ﻛـﯥ ﭘـﻪ ﺟﻤﻌﻪ ادا ﻛړئ ،ﻋﺮﻓﺎت ﻛﯥ ﻳﺎ ﭘﻪ ﻻره دواړه ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ ادا ﻛﻮل روا ﻧﻪ دي .
ﻛﻪ ﻣﺰدﻟﻔﯥ ﺗﻪ دﻣﺎښﺎم ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ ورﺳﯧﺪى ،ﻧﻮ دﻣﺎښﺎم ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻮل روا ﻧﻪ دي څﻮ دﻣﺎﺧﻮﺳﺘﻦ ﻟﻤﻮﻧځ وﺧﺖ ﻧﻪ وي داﺧﻞ ﺷﻮى . .٨د ﻣﺰدﻟﻔ ３ﺷﭙﻪ ﻣﺰدﻟﻔﯥ ﻛﯥ د ﻣﺎښﺎم او ﻣﺎﺧﻮﺳﺘﻦ ﻟﻪ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ اداﻛﻮﻟﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ،ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وي ټﻮﻟﻪ ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ذﻛﺮ ،ﺗﻠﺒﻴﻪ ،ﺣﻤﺪ و ﺛﻨﺎ ،ﺗـﻼوت، دﻋﺎوو او داﺳﯥ ﻧﻮرو ﻋﺒﺎداﺗﻮ ﺗﯧﺮه ﻛړئ .
د ذواﻟﺤﺠ ３ﻟﺴﻤﻪ /ﻳﻮم اﻟﻨﺤﺮ /دﻟﻮی اﺧﺘﺮ ﻟﻮﻣ７ۍ ورځ )دﺣﺞ در４ﻤﻪ ورځ( د ﺣﺞ د در４ﻤ ３ور ３＄ﮐ７ﻧ３ .١ﭘﻪ ﻣﺰدﻟﻔﻪ ﮐ ３د ﺳﻬﺎر ﻟﻤﻮﻧ＃ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ دﺳﻬﺎر وﺧﺖ داﺧﻞ ﺷﻲ ،ﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻴﺮه )ﻏﻠﺲ( ﻛﯥ دﺳﻬﺎر ﻟﻤﻮﻧځ اﻣﺎم ﺳﺮه ﻳﺎ ﻳﻮازې اداﻛړئ. .٢ﻣﺰدﻟﻔﻪ ﮐ ３در４ﺪل ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﺴﺠﺪﻣﺸﻌﺮ ﺣﺮام ﺗﻪ ﻧﮋدې دﻗﺒﻠﯥ ﭘﻪ ﻟﻮر ودرﯦږئ ،ﺗﻠﺒﻴﻪ وواﻳﺊ ،ﺗﺴﺒﻴﺢ او داﷲ ﺳﺘﺎﻳﻨﻪ اوﺛﻨﺎ ﺑﻴـﺎن ﻛـړئ او
ﺑﻴﺎ ﻻﺳﻮﻧﻪ ﭘﻮرﺗﻪ دﻋﺎوې ﻛﻮى. .٣ﻣﺰدﻟﻔ＇ ３ﺨﻪ دﻣﻨﯽ ﭘﻪ ﻟﻮر
ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻟﻤﺮ ﺧﺘﻠﻮ ﺗﻪ د دوو رﻛﻌﺎﺗﻮﻧﻪ ﭘﻪ اﻧﺪازه وﺧﺖ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻲ ،ﻧﻮ ﻣﺰدﻟﻔﯥ څﺨﻪ دﻣﻨﻲ ﭘﻪ ﻟﻮر روان ﺷﺊ ،ﭘﻪ ﻻره ﻛﯥ وادي ﻣﺤﺴـﺮ څﺨﻪ ﭘﻪ ﻣﻨډه ﺗﯧﺮ ﺷﺊ ،دﻏﻪ راز ﻣﺰدﻟﻔﯥ ﻧﻪ اوﻳﺎ ګﻴټﻰ د ﺟﻤﺮاﺗﻮ وﯦﺸﺘﻠﻮ ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ ټﻮﻟﯥ ﻛړئ ،او ځـﺎن ﺳـﺮه ﻳـﯥ واﺧﻠـﺊ ،دﻻرې ﭘـﻪ
اوږدو ﻛﯥ ﻳﺎ ﻟﻪ ﺑﻞ ﻛﻮ ځﺎﻳﻪ څﺨﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ اﺧﯧﺴﺘﻠﻰ ﺷﺊ .
١٤
www.afghanfoundation.net
.ﺟﻤﺮه ﻋﻘﺒﻪ )ﻟﻮی ＇ﻠﯽ( و４ﺸﺘﻞ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﺧﺘﻠﻮ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ دﺟﻤﺮاﺗﻮ ﭘﻞ ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ ،ﻟﻮﻣړۍ او ﻣﻨځﻨۍ ﺟﻤﺮه ﭘﺮﯦږدئ او ﺟﻤﺮه ﻛﺒﺮى )ﻋﻘﺒﻪ ﻳﺎ ﻟﻮى څﻠـﻰ( ﻧـﻪ
درې ګﺰه ﻟﺮې داﺳﯥ ودرﯦږئ ﭼﯥ ﻣﻨـﻰ ﻣـﻮ ښـﻲ ﺧـﻮا ﺗـﻪ وي او ﻛﻌﺒـﻪ ﻣـﻮ ﭼﭙـﯥ ﺧـﻮا ﺗـﻪ وي ،ګﻴټـۍ ﭘـﻪ ښـﻲ ﻻس داﺳـﯥ ووﻟـﺊ ﭼـﯥ ُ ْ َْ َ ََ ُ َ ْ َ َ ْ ً ْ َ ـﺮﺒ ً ﺣ ِّ¶ َﻣ ْ ُ ورا، ﺎن َوﺣ ِْﺰﺑ ِ ِﻪ ،اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻞ دﺟﻤﺮاﺗﻮ ﺣﻮض ﻛﯥ وﻟﻮﯦږي او ﻟﻪ ﻫﺮې ګﻴټﻰ ﺳﺮه دا دﻋﺎ وﻟـﻮﻟﺊ ِۢ :اﺑِ ،واﺑ أﻛﺮﺒ ُ،رﻟﻤﺎ ﻟ ِﻠﺸﻴﻄ ِ ﻮراَ ،و َذﻧْﻲﺒ َﻣ ْﻐ ُﻔ ً َو َﺳ ْﻌﻲﻴ َﻣ ْﺸ ُﻜ ً ﻮرا. ِ ِ د ذواﻟﺤﺠ ３د ﻟﺴﻤ) ３دﺣﺞ ددر４ﻴﻤ (３ور ３＄درﻣﻲ )ﺟﻤﺮې وﻳﺸﺘﻠﻮ( وﺧﺖ دذو اﻟﺤﺠﯥ دﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو څﺨﻪ د ذواﻟﺤﺠﯥ دﻳﻮﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﭘﻮرې دى؛ ﺧﻮ ﻟﻤـﺮ ﺧﺘﻠـﻮ
ﻧﻪ ﺗﺮ زواﻟﻪ ﭘﻮرې ﻳﯥ ﺳﻨﺖ وﺧﺖ دى ،او ﻟﻪ زوال څﺨﻪ ﺗﺮ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو ﭘﻮرې ﻳﯥ ﻣﺒـﺎح وﺧـﺖ ،او ﻟـﻪ ﻟﻤـﺮ ﻟﻮﯦـﺪو څﺨـﻪ دﻳﻮﻟﺴـﻤﯥ ورځـﯥ
ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو ﭘﻮرې ﻳﯥ ﻣﻜﺮوه وﺧﺖ دى.
ﻳﺎدوﻧﻪ :د ګڼﯥ ګﻮڼﯥ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ښځﻮ ،ﻧﺎروﻏﺎﻧﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﺰورو ﺧﻠﻜﻮ ﺗﻪ دﺷﭙﯥ ﻣﻬﺎل رﻣﻲ ﻛﻮل ﻣﻜﺮوه ﻧﻪ دي . .ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻟﻪ رﻣﻲ څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﻣﺠﺰرې ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ او ﻛﻪ ﭘﻪ ﺣﻼﻟﻪ ﭘﻮﻫﯧږئ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻻس څﺎروى ﺣـﻼل ﻛـړئ او ﻛـﻪ ﭘـﻪ ﺣﻼﻟـﻪ ﻧـﻪ
ﭘﻮﻫﻴږئ ،دﺑﻞ ﭼﺎ ﭘﻪ ﻻس ﻳﯥ ﺣﻼل ﻛړئ او ﻛﻪ ﺗﺎﺳﻮ ﻳﯥ ﺧﻮا ﺗـﻪ ودرﯦږئ،ﺑﻴـﺎ دﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﻳـﻮ څـﻪ ﻏﻮښـﻪ ځـﺎن ﺳـﺮه واﺧﻠـﺊ؛ ځﻜـﻪ ﭼـﯥ
دﺧﭙﻠﯥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻏﻮښﻪ ﺧﻮړل ﻣﺴﺘﺤﺐ دي او ﭘﺎﺗﯥ ﻧﻮره ﺻﺪﻗﻪ ﻛړئ .
ﻳﺎدوﻧﻪ :ﻟﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وروﺳﺘﻪ دﻗﺒﻠﯥ ﭘﻪ ﻟﻮر ﻛښﯧﻨﺊ او دﺳﺮ وﯦښﺘﺎن وﺧﺮﯦﻴﺊ ﻳﺎ ﻳﯥ ﻛﻢ ﻛړئ؛ ﺧﻮ ﺧﺮﯦﻴﻞ ﻳـﯥ ﻏـﻮره دي ،ﻓﻜـﺮ ﻣـﻮ وي ﭼﯥ دﺳﺮ ﺧﺮﯦﻴﻞ ﻟﻪ ښﻲ ﺧﻮا ﭘﻴﻞ ﻛړئ .
ﻳﺎدوﻧﻪ :ښځﻪ ﺑﻪ دﺳﺮ وﯦښﺘﺎن ﻧﻪ ﺧﺮﯦﻴﻲ ،ﺑﻠﻜﯥ دګﻮﺗﯥ دﺑﻨﺪ ﻟﻪ اﻧﺪازې څﺨﻪ ﻳﻮ څﻪ زﻳﺎت ﺑﻪ ﻳﯥ دﺳﺮ ﻟﻪ ﻫﺮې ﻏﺎړې ﻛﻤﻮي . ﺳﻨﺖ اﺧ５ﺴﺘﻞ ﻟﻪ وﯦښﺘﺎﻧﻮ ﺧﺮﯦﻴﻠﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﻮﻟﻮ څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﺳﻨﺖ اﺧﯧﺴﺘﻠﻰ ﺷﺊ )ﺑﺮﯦﺘﻮﻧﻪ،دﺗﺨﺮګ،ﺳﭙﻮخ وﯦښـﺘﺎن ﺧﺮﯦﻴﻠـﻰ او ﻧﻮﻛـﺎن ﭘﺮﯦﻜـﻮﻟﻰ
ﺷﻰ( .
دﺳﺮ ﻟﻪ ﺧﺮﯦﻴﻠﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﺧـﻮ ﺳـﻨﺖ اﺧﯧﺴـﺘﻠﻰ ﺷـﺊ ،ﺧـﻮ ﭘـﺎم ﻣـﻮ وي ﭼـﯥ ﻟـﻪ ﺳـﺮ ﺧﺮﯦﻴﻠـﻮ ﻳـﺎ ﻛﻤﻮﻟـﻮ ﻧـﻪ ﻣﺨﻜـﯥ ﭘـﻪ ﺳـﻨﺖ
اﺧﻴﺴﺘﻠﻮ دم واﺟﺒﻴږي .
ﻟﻪ ＊ ３％ﭘﺮﺗﻪ ﻫﺮ ＇ﻪ ﺣﻼل ﺷﻮه دﺳﺮ وﯦښﺘﺎﻧﻮ ﺧﺮﻳﻠﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﻮﻟﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ښځﯥ ﻧﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﻫﻐﻪ ټﻮل څﻪ درﺗﻪ ﺣﻼل ﺷﻮل ﭼﯥ داﺣﺮام ﻟﻪ ﻛﺒﻠﻪ ﺣﺮام ﺷﻮي وه. .ﻃﻮاف زﻳﺎرت )ﻓﺮﺿﻲ،اﻓﺎﺿﻪ ﻳﺎ رﮐﻦ ﻃﻮاف( ﻟﻪ وﯦښﺘﺎﻧﻮ ﺧﺮﯦﻴﻠﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﻣﻜﯥ ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ او ﻓﺮﺿﻲ ﻃﻮاف )ﻃﻮاف زﻳﺎرت،اﻓﺎﺿﻪ،رﻛﻦ( ﺗﺮﺳﺮه ﻛړئ ،ﻛﻪ ﭼﯧـﺮه ﻣـﻮ ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﺳﺮه ﺳﻌﻲ ﻧﻪ وي ﻛړې او داﺣﺮام ټﻮﻛﺮوﻧﻪ ﻣﻮ ﻫﻢ ﻧﻪ وي ﻟﺮې ﻛړي؛ ﻧﻮ ﭘﻪ ﻃﻮاف ﻛﯥ اﺿﻄﺒﺎع او رﻣﻞ دواړه وﻛړئ او ﻛﻪ
ګﻨډﻟﻲ ﻛﺎﻟﻲ ﻣﻮ اﻏﻮﺳﺘﻲ وي ،ﺑﻴﺎ ﻳﻮازې رﻣﻞ وﻛړئ ،اﺿﻄﺒﺎع ﺷﻮﻧﯥ ﻧﻪ ده او ﻛﻪ ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﻮ ﺳﻌﻲ ﻛړې وي ،ﺑﻴﺎ ﻟﻪ ﻃﻮاف وروﺳﺘﻪ ﺳﻌﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﻮئ؛ ﻧﻮ ځﻜﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻃﻮاف ﻛﯥ اﺿﻄﺒﺎع او رﻣﻞ ﻧﻪ ﻛﻮئ .
د ﻃﻮاف زﻳﺎرت وﺧﺖ دﻃﻮاف زﻳﺎرت وﺧﺖ د ذواﻟﺤﺠﯥ دﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪا څﺨﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﻴږي او د ذواﻟﺤﺠﯥ د دوﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﺗـﺮ ﻟﻤﺮﻟﻮﯦـﺪو ﭘﻮرې دوام ﻛﻮي ،ﺧﻮ دذواﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ ﻟﺴﻤﻪ ورځ ﻳﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﻛﻮل ﻏﻮره دي .
د ﻃﻮاف دوه رﮐﻌﺎﺗﻪ واﺟﺐ ﻟﻤﻮﻧ＃ ﻟﻪ ﻃﻮاف ﻛﻮﻟﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ دﻣﻘﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺷﺎﺗﻪ ﻛﻪ ﺷﻮﻧﯥ وي او ﻛﻪ ﻧـﻪ دﻣﺴـﺠﺪ ﺣـﺮام ﭘـﻪ ﻫـﺮه ﺑﺮﺧـﻪ ﻛـﯥ دوه رﻛﻌﺎﺗـﻪ واﺟـﺐ ﻟﻤـﻮﻧځ
وﻛﻮئ اوﺑﻴﺎ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﻮئ ،ﻧﻮ دﺣﺠﺮ اﺳﻮد اﺳﺘﻼم وﻛړئ او ﻟﻪ ﺑﺎب اﻟﺼﻔﺎ څﺨﻪ ﺻﻔﺎ ﺗﻪ ورﺷﺊ او ﺳﻌﻲ وﻛړئ .
او ﻛﻪ ﻟﻪ ﻃﻮاف ﻗﺪوم ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﻮ ﺳﻌﻲ ﻛړې وي ،ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﻟﻪ ﻃﻮاف زﻳﺎرت وروﺳﺘﻪ ﺳﻌﻲ ﻣﻪ ﻛﻮئ؛ ﺑﻠﻜﯥ ﻟﻪ د ﻃـﻮاف ﻟـﻪ ﻟﻤﺎﻧځـﻪ
او دزﻣﺰم اوﺑﻮ ﻟﻪ څښﻠﻮ وروﺳﺘﻪ ﻣﻨﻰ ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ . ＊％ﻪ ﻫﻢ ﺣﻼﻟﻪ ﺷﻮه
ﻟﻪ ﺳﺮ ﺧﺮﯦﻴﻠﻮ ﻳﺎ ﻛﻤﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ښځﯥ ﭘﺮﺗﻪ ټﻮل داﺣﺮام ﻣﻤﻨﻮﻋﺎت ﺣﻼل ﺷﻮي و؛ ﺧﻮ ﻟﻪ ﻃﻮاف زﻳﺎرت ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ درﺗﻪ ښځﻪ ﻫﻢ ﺣﻼﻟﻪ ﺷﻮه .
١٥
www.afghanfoundation.net
د ذواﻟﺤﺠ ３ﻳﻮوﻟﺴﻤﻪ ورځ /دﻟﻮی اﺧﺘﺮ دوﻫﻤﻪ ورځ )د ﺣﺞ در４ﻤﻪ ورځ( د ﺣﺞ د در４ﻤ ３ور ３＄ﮐ７ﻧ３ .١د ﺗﺸﺮﻳﻖ ﺷﭙ ３ﭘﻪ ﻣﻨﯽ ﮐ３ دﺗﺸﺮﻳﻖ دورځﻮ ﺷﭙﯥ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﺗﯧﺮول ﺳﻨﺖ دي . .٢ذواﻟﺤﺠ ３دﻳﻮوﻟﺴﻤ ３ور ３＄رﻣﻲ ﺳــﺒﺎ د ذواﻟﺤﺠــﯥ د ﻳــﻮو ﻟﺴــﻤﯥ ورځــﯥ ﻟــﻪ زوال وروﺳــﺘﻪ د درﻳــﻮ واړو ﺟﻤﺮاﺗــﻮ رﻣــﻲ وﻛــړئ ،ﻟــﻮﻣړى وړوﻛــﯥ ﺟﻤــﺮه ووﻟــﺊ ،ﺗــﺮې
وروﺳﺘﻪ ودرﯦږئ او دﻋﺎ وﻛړئ ،ﺑﻴﺎ ﻣﻨځﻨۍ ﺟﻤﺮه ووﻟﺊ او ﺗﺮې وروﺳﺘﻪ دﻋـﺎ وﻛـړئ ،او ﭘـﻪ ﭘـﺎى ﻛـﯥ وروﺳـﺘﻨۍ ﺟﻤـﺮه ووﻟـﺊ او ﺗﺮې وروﺳﺘﻪ ﻣﻪ درﯦږئ او ﻣﻪ دﻋﺎ ﻛﻮئ ،ﻟﻪ رﻣﻲ وروﺳﺘﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﺧﭙﻠﯥ ﺧﻴﻤﯥ ﺗﻪ ﺳﺘﺎﻧﻪ ﺷﺊ او ﺷﭙﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﺗﯧﺮه ﻛړئ . د ذواﻟﺤﺠ ３دوﻟﺴﻤﻪ ورځ /دﻟﻮی اﺧﺘﺮ در４ﻤﻪ ورځ ) دﺣﺞ ＇ﻠﻮرﻣﻪ ورځ( د ﺣﺞ د ＇ﻠﻮرﻣ ３ور ３＄ﮐ７ﻧ３ .١دذواﻟﺤﺠ ３ددوﻟﺴﻤ ３ور ３＄رﻣﻲ ﺳﺒﺎ دذواﻟﺤﺠﯥ ﭘﻪ دوﻟﺴﻤﻪ ورځ ﻟﻪ زواﻟﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻫـﻢ درې واړه ﺟﻤـﺮات ﭘـﻪ ﻫﻤﺎﻏـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ووﻟـﺊ ﭘـﻪ ﻛـﻮم ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﭼـﯥ ﻣـﻮ ﭘـﺮون
وﻳﺸﺘﯥ وې .
.٢ﻣﮑ ３ﺗﻪ ﺗ， ددوﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ رﻣﻲ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻛﻮﻻى ﺷﻰ ﭼﯥ ﻣﻜﯥ ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ ،ﺧﻮ ﻏﻮره دا ده ﭼﯥ ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﯥ ﺗﯧﺮه او ﻟﻪ زواﻟﻪ وروﺳﺘﻪ
د دﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ رﻣﻲ وﻛړئ او ﺑﻴﺎ ﻣﻜﯥ ﺗﻪ وﻻړ ﺷﺊ . ﺣﺞ ﺑﺸﭙ ７ﺷﻮ
ﺣﺞ ﻣﻮ ﺑﺸﭙړ ﺷﻮ او څﻮﻣﺮه وﺧﺖ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﻜﻪ ﻛﯥ اوﺳﻰ ،دﻏﻪ وﺧﺖ ﻓﺮﺻﺖ وګڼﺊ ،ﻧﻔﻠﻲ ﻃﻮاﻓﻮﻧـﻪ او ﻋﻤـﺮې ﻛـﻮئ ﺧـﻮ ﭘـﺎم ﻣـﻮ وي ﭼﯥ ﻋﻤﺮه ﺑﻪ دذواﻟﺤﺠﯥ ﻟﻪ دﻳﺎرﻟﺴﻢ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻛﻮئ.
دذواﻟﺤﺠ ３دﻳﺎرﻟﺴﻤﻪ ورځ/د ﺣﺞ ﭘﻨ％ﻤﻪ او وروﺳﺘ ９ورځ د ﺣﺞ د ﭘﻨ％ﻤ ３ور ３＄ﮐ７ﻧ３ .١د دﻳﺎرﻟﺴﻤ ３ور ３＄رﻣﻲ ﻛﻪ د دوﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ رﻣﻲ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﻮ ﻣﻜﯥ ﺗﻪ دﺗﻠﻠﻮ ﺗﻜﻞ وي ،ﻧﻮ ﭘﺎم ﻣﻮ وي ﭼـﯥ ﻟـﻪ ﻟﻤـﺮ ﻟﻮﯦـﺪو ﻧـﻪ ﻣﺨﻜـﯥ ﻣﺨﻜـﯥ ﻟـﻪ ﻣﻨـﻰ څﺨﻪ ووځﺊ ،ﻛﻪ ﻟﻤﺮ وﻟﻮﯦږي ،ﺑﻴﺎ ﻟﻪ ﻣﻨﻰ څﺨﻪ ددﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ رﻣﻲ ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ وﺗﻞ ﻣﻜﺮوه دي ،ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﯥ
درﺑﺎﻧﺪې ددﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ رﻣﻲ ﻧﻪ واﺟﺒﻴږي؛ ﺧﻮﻛﻪ د دﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو ﭘﻮرې ﭘﻪ ﻣﻨﻰ ﻛﻪ ﺗﻢ ﺷﻮئ ،ﺑﻴﺎ درﺑﺎﻧﺪې د دﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ رﻣﻲ واﺟﺐ ده او ﭘﻪ ﻫﻤﺎﻏﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺑﻪ رﻣﻲ وﻛړئ ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﭼﯥ ﻣﻮ ﻣﺨﻜﯥ دوه ورځﯥ رﻣﻲ ﻛړې وه .
ﻳﺎدوﻧﻪ :ﻛﻪ د دﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ،ﻟﻪ رﻣﻲ ﭘﺮﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﻨﻰ څﺨﻪ ووځﺊ ،دم درﺑﺎﻧﺪې واﺟﺒﻴږي . د دﻳﺎرﻟﺴﻤ ３ور ３＄درﻣﻲ وﺧﺖ دﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ درﻣﻲ وﺧﺖ دﻫﻤﺪې ورځﯥ ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو څﺨﻪ ﺗﺮ ﻟﻤﺮﻟﻮﯦﺪو ﭘﻮرې دى . ﻟﻪ زوال وروﺳﺘﻪ ﺗﺮ ﻟﻤﺮﻟﻮﯦﺪو ﭘﻮرې ﻳﯥ ﺳﻨﺖ وﺧﺖ دى .
ﻟﻪ ﺳﻬﺎر ﺳﭙﯧﺪو ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ او زوال ﻧﻪ ﻣﺨﻜﯥ وﺧﺘﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﻣﻜﺮوه دي .
ﻳﺎدوﻧﻪ :ددﻳﺎرﻟﺴﻤﯥ ورځﯥ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪﻟﻮ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ درﻣﻲ وﺧﺖ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﯧږي ﭼﯥ وروﺳﺘﻪ ﺗﺮې ﻧﻪ رﻣـﻲ روا ده او ﻧـﻪ ﻫـﻢ درﻣـﻲ ﻗﻀﺎء ،ﻟﻪ دې وروﺳﺘﻪ ﻳﻮازې دم واﺟﺒﻴږي . ﻃﻮاف وداع ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻣﻜﯥ څﺨﻪ ﺗﻪ ﺗﻠﻠﻮ اراده ﻣﻮ وي ﻧﻮ ﻃﻮاف وداع ﺑﻪ وﻛړئ ﻓﻜﺮ ﻣﻮ وي ﭼﯥ ﻃﻮاف وداع واﺟﺐ دى او ﻛﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﻟﻪ ﻃﻮاف وداع
څﺨﻪ ﻣﻮ ﻣﻜﻪ ﭘﺮﯦښﻮدﻟﻪ ﻧﻮ ﻟﻪ ﻣﻴﻘﺎت څﺨﻪ ﻟﻪ وﺗﻠﻮ ﻣﺨﻜﯥ درﺑﺎﻧﺪې واﺟـﺐ ده ﭼـﯥ ﺑﯧﺮﺗـﻪ وګﺮځـﺊ او ﻃـﻮاف وداع وﻛـړي او ﻛـﻪ ﻟـﻪ
ﻣﻴﻘﺎت څﺨﻪ ووﺗﺊ ﺑﻴﺎ اﺧﺘﻴﺎر ﻟﺮى ﻛﻪ ګﺮځﺊ او ﻛﻪ دم ورﻛﻮئ ﺧﻮ دم ورﻛﻮل ﻏﻮره ده .
دﻏﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ ﻗﺮآﻧﻲ آﻳﺎﺗﻮﻧﻪ او اﺣﺎدﻳﺚ ﻟﺮي؛ ﻫﻴﻠﻪ ده ﭼﯥ ﺧﻮﻧﺪي ﻳﯥ ﻛړئ!
١٦
www.afghanfoundation.net