etikaaf-book

‫اﻻﻧﺼﺎف‬ ‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪1‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺍﻹﻧﺼﺎﻑ ﰲ‬

‫ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻟﻴﻜﻮال ‪ :‬ﻣﻔﺘﻲ اﺣﺴﺎن اﷲ اﺣﺴﺎن‬ ‫د ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻤﺮ اﺳﺘﺎذ‬

‫د اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ＀ د ﻋﻠﻤﻲ ＇‪７５‬ﻧﻮ د ＇ﺎﻧ‪ ３／‬ﻟﻪ ﺧﻮا د ﺑﻴﺎ ﮐﺘﻨ‪ ３‬ﺳﺮه‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪2‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﮐﺘﺎب ﭘ‪５‬ﮋﻧﺪﻧﻪ‪:‬‬ ‫دﮐﺘﺎب ﻧﻮم‪ :‬اﻻﻧﺼﺎف ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬ ‫ﻟﻴﮑﻮال‪ :‬ﻣﻔﺘﻲ اﺣﺴﺎن اﷲ اﺣﺴﺎن‪ -‬د ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻤﺮ اﺳﺘﺎذ‬ ‫ﺑﻴﺎ ﮐﺘﻨﻪ‪ :‬د اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ＀ د ﻋﻠﻤﻲ ＇‪７５‬ﻧﻮ ＇ﺎﻧ‪／‬ﻪ‬ ‫ډﻳﺰاﻳﻦ‪ :‬ﻋﺒﺪاﻟﺤﻖ ﺣﻤﺎد‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪3‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ دې رﺳﺎﻟﻪ ﮐﻲ‪...‬‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ اړه د ﻳﻮ ﺳﻠﻮ اووه اﺗﻴﺎ)‪ (187‬ﭘﻮښﺘﻨﻮ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ځﻮاﺑﻮﻧﻪ‬

‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻓﻀﻴﻠﺘﻮﻧﻪ‪.‬‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻧﻜﻲ ﻟﭙﺎره ﺧﺎص ﻋﻤﻠﻮﻧﻪ‪.‬‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮ ﻣﻮﺿﻮع د ځﻴﻨﻮ ﻣﺴﻠﻮ ﻋﻠﻤﻲ او ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ څﻴړﻧﻪ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪4‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻟﻴﮑــــــــــــــــــــــــﻠ‪７‬‬ ‫ﺳﺮﻟﻴﻚ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺦ‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻓﻀﺎﺋﻞ ‪8 ..................................................................................‬‬ ‫داﻋﺘﻜﺎف ډوﻟﻮﻧﻪ ‪17 ...............................................................................‬‬ ‫اول ﻗﺴﻢ ‪17 ...........................................................................................‬‬ ‫د واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻴﮋﻧﺪﻧﻪ او ﻣﺴﻠﯥ ‪18 .................................................‬‬ ‫د واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف ﻗﺴﻤﻮﻧﻪ ‪18 .................................................................‬‬ ‫دوﻳﻢ ﻗﺴﻢ‪ :‬ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ‪31 ...............................................................‬‬ ‫د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺴﻠﯥ‪31 .....................................................................‬‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ځﺎى ځﺎﻳګﻲ ﻣﺴﻠﯥ ‪38 ......................................................‬‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورځﻨۍ اړﺗﻴﺎوي‪46 ............................................................ :‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪5‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‪48 ................................................. :‬‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻏﺴﻞ اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‪55 ..................................................... :‬‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د اوداﺳﻪ اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‪58 ..................................................:‬‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺧﻮراك او څښﺎك اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ ‪63 ....................................‬‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د اذان ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ ‪67 ........................................................‬‬ ‫د ﺟُﻤُﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻣﺴﻠﯥ ‪69 ...............................................................‬‬ ‫د ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ د ﻧﻘﻞ ﻛﻴﺪﻟﻮ ﻣﺴﻠﯥ‪73 .................................................‬‬ ‫د ﺟﻨﺎزي د ﻟﻤﺎﻧځﻪ او د ﻣﺮﻳﺾ د ﭘﻮښﺘﻨﻲ ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ ‪75 ................‬‬ ‫د ﺗﻌﻠﻴﻢ ور ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ‪77 .........................................................‬‬ ‫د اﺧﻴﺴﺘﻠﻮ او ﺧﺮڅﻮﻟﻮ ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ ‪79 ...............................................‬‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف د ﻣﺎﺗﻮﻧﻜﻮ ﭘﻴﮋﻧﺪﻧﻪ ‪81 ...........................................................‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪6‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﺎت ﺳﻮي اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺴﻠﯥ ‪89 ............................................................‬‬ ‫ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ روا ﻛﺎروﻧﻪ ‪94 .................................................................‬‬ ‫ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻣﻜﺮوه ﻛﺎروﻧﻪ ‪96 ...........................................................‬‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف او ﻓﺪﻳﻪ ‪98 .................................................................................‬‬ ‫درﻳﻢ ﻗﺴﻢ‪ :‬ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ‪100..............................................................‬‬ ‫ښځﻪ او اﻋﺘﻜﺎف ‪103...............................................................................‬‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ اړه د ځﻴﻨﻮ ﻣﺴﻠﻮ ﻋﻠﻤﻲ او ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ څﻴړﻧﻪ ‪108...............‬‬ ‫د ﺟﻤﻌﯥ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ ‪109...........................................‬‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ اﺳﺘﺜﻨﺎ ‪115...........................................................‬‬ ‫اﻳﺎ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺳﻬﻲ دى؟ ‪118.....................................‬‬ ‫اﻳﺎ اﻋﺘﻜﺎف د ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﺮ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ دى؟ ‪122......................‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪7‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره څﻮ ﺧﺎص اﻋﻤﺎل ‪125...................................................‬‬ ‫‪1‬ـ ﺻﻼة اﻟﺘﺴﺒﻴﺢ‪127.......................................................................... :‬‬ ‫‪2‬ـ ﺻﻼة اﻟﺤﺎﺟﺔ‪131...............................................................................‬‬ ‫ځﻴﻨﻲ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ‪133.......................................................... :‬‬ ‫‪1‬ـ ﺗﺤﻴﺔ اﻟﻮﺿﻮء‪133............................................................................ :‬‬ ‫‪2‬ـ ﺻﻠﻮة اﻻﺷﺮاق‪135.......................................................................... :‬‬ ‫‪3‬ـ ﺻﻠﻮة اﻟﻀﺤﻰ‪136.............................................................................‬‬ ‫‪4‬ـ ﺻﻠﻮة اﻷواﺑﻴﻦ ‪138............................................................................‬‬ ‫‪5‬ـ ﺻﻠﻮة اﻟﺘﻬﺠﺪ ‪140.............................................................................‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪8‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻓﻀﺎﺋﻞ‬ ‫د ﻋﺒﺎدت ﻛﻮﻣﻲ ﻻري ﭼﻲ اﷲ ﭘﺎك د ﺧﭙﻠﻮ ﺑﻨﺪګﺎﻧﻮ ﻟﭙﺎره ﻏﻮره‬

‫ﻛړي دي‪ ،‬ﭘﻪ ﻫﻐﻮى ﻛﻲ ځﻴﻨﻲ ﻳﻮ ﺧﺎص ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺷـﺎن ﻟـﺮي‪ ،‬د ﻫﻐـﻮ ﻟـﻪ‬

‫ﺟﻤﻠﻲ څﺨﻪ ﻳـﻮ ﻫـﻢ اﻋﺘﻜـﺎف دى‪ ،‬ﭘـﻪ دې ﻋﺒـﺎدت ﻛـﻲ اﻧﺴـﺎن ﻟـﻪ ﺧﭙﻠـﻮ‬

‫ټﻮﻟــﻮ دﻧﻴــﻮي ﻛــﺎروﻧﻮ څﺨــﻪ ځــﺎن ګﻮښــﻪ ﻛــړى وي‪ ،‬د اﷲ ﭘــﻪ ﻛــﻮر ﻛــﻲ‬

‫اوﺳﻲ‪ ،‬د ﻫﺮ څﻪ څﺨﻪ ﻳﯥ ځـﺎن ﻓـﺎرغ ﻛـړى وي‪ ،‬ﻳـﻮازي او ﻳـﻮازي د اﷲ‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺳـﺮه ﭘـﻪ ﻣﻴﻨـﻲ او ﻣﺤﺒـﺖ زړه ﻟګـﻮي‪ ،‬د څـﻪ وﺧـﺖ ﻟﭙـﺎره ﭼـﻲ ﭘـﻪ‬ ‫ﭘﻮره ﺗﻮﺟﻪ د اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﭘﻪ ﺟﻮار ﻛﻲ ﻛﻮم ﺧﺎص ﺗﻌﻠﻖ او اﻧﺎﺑﺖ اﻟـﻲ اﷲ‬

‫)ﭼﻲ ﺧﺎص ﻛﻴﻔﻴﺖ دى(‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻛﻴـږي‪ ،‬ﻫﻐـﻪ ﭘـﻪ ټﻮﻟـﻮ ﻋﺒـﺎداﺗﻮ ﻛـﻲ ﻳـﻮ‬

‫ﺧﺎص ﺷﺎن ﻟﺮي‪ ،‬او ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ دا ﻳﻮ ښﻜﺎره ﺧﺒﺮه ده‪.‬‬

‫ﺣﻀــﺮت ﻋﻄــﺎء ﺧﺮاﺳــﺎﻧﻲ رﺣﻤــﻪ اﷲ ﻓﺮﻣــﺎﻳﻲ ﭼــﻲ‪ :‬د ﻣﻌﺘﻜــﻒ‬

‫ﻣﺜﺎل د ﻫﻐﻪ ﺳړي دى ﻛﻮم ﭼﻲ داﷲ و درﺑﺎر ﺗﻪ راﺳﻲ او ﻫﻠﺘﻪ ﺧﭙﻞ ځﺎن‬

‫وﻏﻮرځــﻮي او داﺳــﻲ واﻳــﻲ‪ :‬ﻳــﺎ اﷲ! ﺗــﺮ څــﻮ ﭘــﻮري ﭼــﻲ دي ﻣــﺎ ﺗــﻪ د‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪9‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ ﺑﺨښﻨﻪ ﻧﻪ وي ﻛـړې ﺗـﺮ ﻫﻐـﻮ ﭘـﻮري ﺑـﻪ زه ﺳـﺘﺎ ﻟـﻪ در ﺑـﺎره وﻻړ‬

‫ﻧﺴﻢ‪(1).‬‬

‫ﺑﻴﺎ د اﻋﺘﻜﺎف ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ دادى ﭼﻲ ﺗﺮ څﻮ اﻧﺴﺎن د اﻋﺘﻜـﺎف‬

‫ﭘــﻪ ﺣــﺎل ﻛــﻲ وي‪ ،‬د ﻫﻐــﻪ ﻫــﺮه ﺷــﯧﺒﻪ ﭘــﻪ ﻋﺒــﺎدت ﻛــﻲ ﺣﺴــﺎﺑﻴږي‪ ،‬د ﻫﻐــﻪ‬

‫ﺧﻮب‪ ،‬ﺧﻮراك‪ ،‬څښﺎك‪ ،‬او ﻫﺮ ﻫـﺮ ﻧﻘـﻞ او ﺣﺮﻛـﺖ ﻳـﯥ ﭘـﻪ ﻋﺒـﺎدت ﻛـﻲ‬ ‫ﺷﻤﻴﺮل ﻛﻴږي‪.‬‬

‫او د روژي ﻣﺒــﺎرﻛﻲ ﭘــﻪ ﻣﻴﺎﺷـﺖ ﻛــﻲ د اﻋﺘﻜــﺎف د ﺳــﻨﺖ واﻟــﻲ‬

‫ﺣﻜﻤــﺖ ﻫــﻢ دادى ﭼــﻲ د ﻗــﺪر ﺷــﭙﯥ د ﻓﻀــﻴﻠﺖ څﺨــﻪ ﭘــﻪ ﻳﻘﻴﻨــﻲ ﺗﻮګــﻪ‬

‫ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺳﻲ‪ ،‬او د دې ﻟﭙﺎره ﺗﺮ اﻋﺘﻜﺎف ﺑﻠﻪ ښﻪ ﻻره ﻧﺴﺘﻪ؛ ځﻜـﻪ ﻛـﻪ ﻟـﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮﺗﻪ د ﺷﺐ ﻗﺪر ﭘﻪ ﺷﭙﻪ ﻛﻲ ﻋﺒﺎدت ﻛﻮي ﻧـﻮ ﻣﺎﻟﻮﻣـﻪ ﺧﺒـﺮه ده‬

‫ﭼﻲ د اﻧﺴﺎﻧﻲ اړﺗﻴﺎوو ﭘﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻣﺨﺎ ﻟږ زﻳﺎت وﺧﺖ ﺑﻲ ﻟﻪ ﻋﺒﺎدﺗﻪ ﻫﻢ‬

‫ﺗﻴــﺮه وي‪ ،‬او ﻛــﻪ ﭘــﻪ اﻋﺘﻜــﺎف ﻛــﻲ وي‪ ،‬ﻳــﻮ ﺧــﻮ دا ﻳﻘﻴﻨــﻲ دى ﭼــﻲ د‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻋﺒﺎدت ﻣﺴﻠﺴﻞ ﺟﺎري وي‪ ،‬او ﺑﻠﻪ ﺧﺒﺮه دا ده ﭼﻲ د ﻣﻌﺘﻜـﻒ‬

‫ﻫﺮه ﻫﺮه ﻟﻤﺤﻪ‪ :‬ﻫﻐﻪ ﻛﻪ ﺧﻮب او ﺧﻮراك وي او ﻛﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ ﭘﺎﺳﺘﻪ وي ﭘـﻪ‬

‫ﻋﺒﺎدت ﻛﻲ ﺣﺴﺎب دى‪ ،‬ﻧﻮ ﻛﻪ څﻮك د ﺷﺐ ﻗـﺪر ﭘـﻪ ﺷـﭙﻪ ﭘـﻪ اﻋﺘﻜـﺎف‬

‫ﻛﻲ ﻧﺎﺳﺖ وي‪ ،‬ﻫﻐﻪ د ﺷـﺐ ﻗـﺪر د ﺷـﭙﻲ ﻟـﻪ ﻓﻀـﻴﻠﺖ څﺨـﻪ ﭘـﻮره ﻓﺎﻳـﺪه‬ ‫اﺧﻴﺴﺘﻠﻰ ﺳـﻲ‪ ،‬او ﭘـﻪ دې ﻫـﺮ ﻣﺴـﻠﻤﺎن ﭘـﻮﻫﻴږي ﭼـﻲ د ﺷـﺐ ﻗـﺪر د ﻧـﻪ‬

‫ﻣﻌﻠﻮﻣﻮاﻟﻲ ﺣﻜﻤﺖ ﻫـﻢ دادى ﭼـﻲ ﻣﺴـﻠﻤﺎن د روژي د اﺧﻴـﺮي ﻟﺴـﻴﺰي‬ ‫‪ - 1‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪10‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ ﺗﺎﻛﻮ)ﻃﺎﻗﻮ( ورځﻮ ﻛﻲ زﻳﺎت ﻋﺒﺎدت وﻛـړي‪ ،‬ﺧـﻮ ﭘـﻪ ﻋـﺎﻣﻮ ﺣـﺎﻻﺗﻮ‬

‫ﻛﻲ د اﻧﺴﺎن ﻟﭙﺎره دا ګﺮاﻧﻪ ده ﭼﻲ د ﺷﭙﯥ ﻫﺮه ﻟﻤﺤﻪ ﭘﻪ ﻋﺒﺎدت ﻛﻲ ﺗﻴﺮه‬

‫ﻛړي‪ ،‬ﺑﻠﻜﯥ د اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺿﺮورﻳﺎﺗﻮ ﭘﺮ ﺑﻨﺎ د ﺷﭙﻲ څﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﭘﻪ ﻧﻮرو ﻛـﺎرو‬

‫ﻛﻲ ﺗﻴﺮول ﻫﻢ ﻻزﻣﻲ ده‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن د اﻋﺘﻜـﺎف ﭘـﻪ ﺣـﺎل ﻛـﻲ وي ﻛـﻪ‬

‫څﻪ ﻫـﻢ ﻧﺎﺳـﺖ وي‪ ،‬وﻻړ وي‪ ،‬وﻳښ وي‪ ،‬ﺑﯧـﺪه وي‪ ،‬ﺧـﻮراك ﻛـﻮي‪ ،‬او‬

‫ﻛﻪ څښﺎك‪ ،‬او ﻳﺎ ﭘﻪ ﺑﻞ داﺳﻲ ﻛﺎر اﺧﺘﻪ وي ﭼﻲ ﻋﺒﺎدت ﻧـﻪ وي‪ ،‬ﺧـﻮ د‬ ‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ټﻮل وﺧﺖ ﭘﻪ ﻋﺒﺎدت ﻛﻲ ﺷﻤﻴﺮل ﻛﻴږي‪ ،‬ﭘﻪ دې ﺷﺎن ﺳﺮه ده ﺗﻪ‬

‫د ﺷﺐ ﻗﺪر د ﻫﺮي ﻟﻤﺤﻲ ﻟﻤﺤـﻲ ﺛـﻮاب ﭘـﻪ ﻻس ورځـﻲ‪ ،‬او دا ﻓﻀـﻴﻠﺖ‬ ‫دوﻧﻪ ﻋﻈﻴﻢ اﻟﺸﺎن دى ﭼﻲ د دې ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﻲ د ﻟﺴﻮ ورځﻮ د اﻋﺘﻜﺎف‬

‫دا ﻟږ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻫﻴڅ ﻫﻢ ﻧﺪى‪.‬‬

‫ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ د اﻋﺘﻜـﺎف ﺳـﺮه ډﯦـﺮه ﻣﻴﻨـﻪ‬ ‫وه‪ ،‬ځﻜـﻪ ﺑـﻪ ﻳـﯥ ﻫـﺮ ﻛـﺎل د روژي ﻣﺒـﺎرﻛﻲ ﭘـﻪ ﻣﻴﺎﺷـﺖ ﻛـﻲ د اﻋﺘﻜـﺎف‬ ‫زﻳــﺎت اﻫﺘﻤــﺎم ﻛــﺎوه‪ ،‬ﻫﻐــﻪ ﺻــﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴــﻪ وﺳــﻠﻢ د ﭘــﻮره ﻣﻴﺎﺷ ـﺘﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﻛړى دى‪ ،‬د ﺷﻠﻮ ورځﻮ ﻫﻢ‪ ،‬او د ﻟﺴﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﺧـﻮ‬

‫ﻳﻲ ﻫﺮ ﻛﺎل ﻛﺎوى‪ ،‬ﻳﻮ ﻛﺎل ﻳﯥ د څﻪ ﻛﺎر ﻻﻣﻠﻪ ﭘﻪ روژه ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف وﻧﻪ‬

‫ﻛــړاى ﺳــﻮ‪ ،‬ﻧــﻮ ﺑﻴــﺎﻳﻲ د ﺷــﻮال د ﻣﻴﺎﺷـﺘﻲ ﻟــﺲ ورځــﻲ روژه وﻧﻴﻮﻟــﻪ او‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ وﻛﺎوه‪(1).‬‬

‫‪ - 1‬ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻱ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﰲ ﺷﻮﺍﻝ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪11‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺑــﻞ وﺧــﺖ ﻳــﯥ د ﺳــﻔﺮ ﻟ ـﻪ اﻣﻠــﻪ اﻋﺘﻜــﺎف و ﻧــﻪ ﻛــړاى ﺳــﻮ‪ ،‬ﻧــﻮ د‬

‫راﺗﻠــﻮﻧﻜﻲ ﻛــﺎل ﭘــﻪ روژه ﻛــﯥ ﻳــﯥ د ﻟﺴــﻮ ورځــﻮ ﭘــﺮ ځــﺎى‪ ،‬ﺷــﻞ ورځــﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف وﻛﺎوى‪(1).‬‬

‫ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﺷﺐ ﻗﺪر ﭘﻪ ﺑﺎره ﻛﻲ دا ﻳﻘﻴﻨﻲ ﻧﻪ وه ﭼﻲ ﻫﻐﻪ د روژي‬

‫د اﺧﻴﺮي ﻟﺴﻮ ورځﻮ ﭘﻪ ﻃﺎﻗﻮ ﺷﭙﻮ ﻛﻲ ده‪ ،‬ﻧـﻮ ځﻜـﻪ ﻧﺒـﻲ ﻛـﺮﻳﻢ ﺻـﻠﻲ‬ ‫اﷲ ﻋﻠﻴــﻪ وﺳــﻠﻢ د رﻣﻀــﺎن د ﭘــﻮره ﻣﻴﺎﺷـﺘﻲ اﻋﺘﻜــﺎف ﻫــﻢ ﻛــړى دى‪،‬‬ ‫ﺣﻀﺮت اﺑﻮ ﺳـﻌﻴﺪ ﺧـﺪري رﺿـﻲ اﷲ ﻋﻨـﻪ څﺨـﻪ رواﻳـﺖ دى ﭼـﻲ‪:‬‬ ‫ﻳﻮځــﻞ رﺳــﻮل اﷲ ﺻــﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴــﻪ وﺳــﻠﻢ د روژي د ﻣﻴﺎﺷـﺘﻲ د ﭘﻴــﻞ‬ ‫څﺨﻪ ﺑﻴﺎ ﺗﺮ ﺷﻠﻢ ﭘﻮري داﻋﺘﻜـﺎف ﻛﻮﻟـﻮ وروﺳـﺘﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ‪ :‬ﻣـﺎ د ﺷـﺐ‬

‫ﻗــﺪر د ﻣــﺎﻟﻮﻣﻮﻟﻮ ﻟﭙــﺎره د اوﻟﻨــۍ ﻟﺴــﻴﺰي اﻋﺘﻜــﺎف وﻛــﺎؤ‪ ،‬ﺑﻴــﺎ ﻣــﻲ د‬

‫ﻣﻨځﻨۍ ﻟﺴﻴﺰي اﻋﺘﻜﺎف وﻛـﺎؤ‪ ،‬ﺧـﻮ ﺑﻴـﺎ را ﺗـﻪ ﻣﺎﻟﻮﻣـﻪ ﺳـﻮه ﭼـﻲ ﺷـﺐ‬

‫ﻗﺪر ﭘﻪ اﺧﻴﺮي ﻟﺴﻴﺰه ﻛﻲ دى‪ ،‬ﻧـﻮ ﻛـﻪ ﻟـﻪ ﺗﺎﺳـﻮ څﺨـﻪ څـﻮك ﻟـﻪ ﻣـﺎ ﺳـﺮه‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ﻏﻮاړي ودي ﻛﻮي‪(2).‬‬

‫ﻟﻪ دې وروﺳﺘﻪ د رﺳـﻮل اﷲ ﺻـﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴـﻪ وﺳـﻠﻢ ﻣﻌﻤـﻮل‬ ‫داؤ‪ ،‬ﭼﻲ د اﺧﻴﺮي ﻟﺴﻴﺰي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻛﺎؤ‪.‬‬

‫‪ - 1‬ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻱ‪.‬‬ ‫‪ - 2‬ﺍﻟﺴﻨﻦ ﺍﻟﮑﱪﻱ ﻟﻠﺒﻴﻬﻘﻲ‪.٣١٥/٤:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪12‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د اﻋﺘﻜﺎف د ﻓﻀـﻴﻠﺖ ﻟﭙـﺎره دا ﺧﺒـﺮه ﻛـﺎﻓﻲ ده ﭼـﻲ ﻧﺒـﻲ ﻛـﺮﻳﻢ‬ ‫ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻳﻲ ﻫﻤﻴﺸـﻪ اﻫﺘﻤـﺎم ﻛـړى دى‪ ،‬او ﺑﺎﻟﻜﻠﻴـﻪ ﻳـﻲ‬ ‫ﻧﺪى ﭘﺮﻳښﻰ‪.‬‬ ‫ﭘﻪ ﻳﻮ ﺣﺪﻳﺚ ﻛﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ‪:‬‬ ‫ﻣﻦ اﻋﺘﻜﻒ ﻳﻮﻣﺎ اﺑﺘﻐﺎء وﺟﻪ اﷲ ﺟﻌﻞ اﷲ ﺑﻴﻨﻪ وﺑﻴﻦ اﻟﻨﺎر ﺛﻼث‬

‫ﺧﻨﺎدق ﻛﻞ ﺧﻨﺪق أﺑﻌﺪ ﻣﻤﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﺨﺎﻓﻘﻴﻦ‪(1).‬‬ ‫ژﺑﺎړه‪ :‬څﻮك ﭼﻲ د اﷲ د رﺿﺎ ﻟﭙﺎره ﻳﻮه ورځ اﻋﺘﻜـﺎف وﻛـﻮي‪،‬‬

‫اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ د ده اود دوزخ ﭘﻪ ﻣـﻨځ ﻛـﻲ د درﻳـﻮ ﺧﻨـﺪﻗﻮﻧﻮ ﻟﻴـﺮي واﻟـﻰ‬

‫ﭘﻴــﺪا ﻛــړي‪ ،‬ﭼــﻲ د ﻫــﺮ ﺧﻨــﺪق ﭘــﻪ ﻣــﺎﺑﻴﻦ ﻛــﻲ ﺑــﻪ ﻟﺮﻳــﻮاﻟﻰ د اﺳــﻤﺎن او‬ ‫زﻣﻜﻲ د ﻟﺮﻳﻮاﻟﻲ څﺨﻪ ﻫﻢ زﻳﺎت وي‪.‬‬

‫دﻏــﻪ راز ﭘــﻪ ﻳــﻮ ﺑــﻞ ﺣــﺪﻳﺚ ﻛــﻲ د ﺣﻀــﺮت ﺣﺴــﻴﻦ ﺑــﻦ ﻋﻠــﻲ‬ ‫رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ څﺨﻪ رواﻳﺖ دى ﭼﻲ‪ :‬ﻧﺒـﻲ ﻛـﺮﻳﻢ ﺻـﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴـﻪ‬ ‫وﺳﻠﻢ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ‪:‬‬

‫ﻣـــﻦ اﻋﺘﻜـــﻒ ﻋﺸـــﺮا ﻓـــﻲ رﻣﻀـــﺎن ﻛـــﺎن ﻛﺤﺠﺘـــﻴﻦ و‬ ‫ﻋﻤﺮﺗﻴﻦ‪(2).‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﳎﻤﻊ ﺍﻟﺰﻭﺍﺋﺪ‪ ،122/8:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪ ،13716‬ﻭﻗﺎﻝ ﻓﻴﻪ‪ :‬ﺭﻭﺍﻩ ﺍﻟﻄﱪﺍﱐ ﰲ ﺍﻷﻭﺳﻂ ﻭﺇﺳﻨﺎﺩﻩ ﺟﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺷﻌﺐ ﺍﻹﳝﺎﻥ‪ ،425/3:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.3966:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪13‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ژﺑـﺎړه‪ :‬څـﻮك ﭼــﻲ د روژي ﻟـﺲ ورځــﻲ اﻋﺘﻜـﺎف وﻛــﻮي‪ ،‬د دې‬

‫ﺛﻮاب د دو ﺣﺠﻮ او دوو ﻋﻤﺮو ﺳﺮه ﺑﺮاﺑﺮ دى‪.‬‬

‫د ﻃﺒﺮاﻧﻲ ﭘﻪ رواﻳﺖ ﻛﻲ داﺳﻲ اﻟﻔﺎظ دي‪:‬‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻋﺸﺮ ﻓﻲ رﻣﻀﺎن ﻛﺤﺠﺘﻴﻦ وﻋﻤﺮﺗﻴﻦ‪(1).‬‬ ‫ژﺑﺎړه‪ :‬د روژي د ﻟﺴﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﺛـﻮاب د دوو ﺣﺠﻮﻧـﻮ او‬

‫دوو ﻋﻤﺮو د ﺛﻮاب ﺳﺮه ﺑﺮاﺑﺮ دى‪.‬‬

‫د اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ څﺨﻪ رواﻳـﺖ دى ﭼـﯥ رﺳـﻮل اﷲ‬ ‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ اړه داﺳﯥ ووﻳﻞ‪:‬‬ ‫ﻫﻮ ﻳﻌﻜﻒ اﻟﺬﻧﻮب‪ ،‬وﻳﺠﺮى ﻟﻪ ﻣﻦ اﻟﺤﺴﻨﺎت ﻛﻌﺎﻣﻞ اﻟﺤﺴﻨﺎت‬

‫ﻛﻠﻬﺎ‪(2).‬‬ ‫ژﺑﺎړه‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ د ګﻨﺎﻫﻮ څﺨﻪ ﺳﺎﺗﻠﻰ وي‪ ،‬او د ﻫﻐﻮ ټﻮﻟﻮ ﻧﻴﻜﻮ‬

‫ﻛﺎرو ﺛﻮاﺑﻮﻧـﻪ داﺳـﻲ ورﺗـﻪ رﺳـﻴږي)ﻛﻮﻣﻲ ﭼـﻲ ده ﺗـﺮ اﻋﺘﻜـﺎف ﻣﺨﺘـﻪ‬ ‫ﻛﻮﻟﻲ( ﻟﻜﻪ دى ﭼﻲ ﻳﻲ ﻛﻮي‪.‬‬

‫ﻣﻄﻠﺐ دادى ﭼﻲ داﻋﺘﻜﺎف ﻳﻮه ﻟﻮﻳﻪ ﻓﺎﺋﺪه داده ﭼـﻲ ﻣﻌﺘﻜـﻒ‬

‫د ګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ څﺨﻪ ﭘﻪ اﻣﻦ وي‪ ،‬او ﻛﻮم د ﺧﻴﺮ ﻛﺎروﻧﻪ ﻳﯥ ﭼـﯥ د اﻋﺘﻜـﺎف‬

‫څﺨﻪ وړاﻧﺪ ﻛﻮل‪ ،‬د ﻫﻐﻮ ټﻮﻟﻮ ﺛﻮاﺑﻮﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ور ﺗﻪ رﺳـﻴږي‪ ،‬ﻛـﻪ څـﻪ ﻫـﻢ‬

‫‪ 1‬ـ ﺍﳌﻌﺠﻢ ﺍﻟﻜﺒﲑ‪ ،200/3:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.2819:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺳﻨﻦ ﺍﺑﻦ ﻣﺎﺟﺔ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﰲ ﺛﻮﺍﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪،567/1:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.1781:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪14‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اوس ﻳــﯥ ﻧــﻪ ﻛــﻮي‪ ،‬ﻟﻜــﻪ د ﻧــﺎروغ ﭘﻮښــﺘﻨﻪ‪ ،‬ﭘــﻪ ﺟﻨــﺎزه ﻛــﻲ ګــډون‪ ،‬د‬

‫ﻏﺮﻳﺒﺎﻧﻮ ﺳﺮه ﻣﺮﺳﺘﻪ‪ ،‬د ﻋﻠﻤﺎؤ ﭘﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻲ ګﺪون‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﺗـﺪرﻳﺲ‪،‬‬

‫ﻳــﺎ ﺗﺒﻠﻴــﻎ او داﺳــﻲ ﻧــﻮر‪ ،‬ﻧﻮﻣــﻮړى ﻛــﻪ څــﻪ ﻫــﻢ د اﻋﺘﻜــﺎف ﻟــﻪ اﻣﻠــﻪ دا‬

‫ﻛﺎروﻧــﻪ اوس ﻧﺴــﻲ ﻛــﻮﻻى ﺧــﻮ د اﻋﺘﻜــﺎف ﭘــﻪ ﺑﺮﻛــﺖ ﺳــﺮه ﭘــﻮره ﭘــﻮره‬ ‫ﺛﻮاﺑﻮﻧﻪ ورﺗﻪ رﺳﻴږي‪.‬‬

‫ﺗﺮ ټﻮﻟﻮ ﻟﻮى ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻳﻲ دادى ﭼﻲ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺑﺮﻛﺖ ﺳـﺮه د‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻣﺨﻜﻨﻲ ګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ ﺑﺨښﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬د ﺣﻀـﺮت ﻋﺎﺋﺸـﺔ رﺿـﻲ‬ ‫اﷲ ﻋﻨﻬـــﺎ څﺨـــﻪ رواﻳـــﺖ دى ﭼـــﯥ رﺳـــﻮل اﷲ ﺻـــﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴـــﻪ وﺳـــﻠﻢ‬ ‫وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ‪:‬‬

‫ﻣــﻦ اﻋﺘﻜــﻒ إﻳﻤﺎﻧــﺎ واﺣﺘﺴــﺎﺑﺎ‪ ،‬ﻏﻔــﺮ ﻟــﻪ ﻣــﺎ ﺗﻘــﺪم ﻣــﻦ‬ ‫ذﻧﺒﻪ‪(1).‬‬ ‫ژﺑــﺎړه‪ :‬ﭼــﺎﭼﻲ د اﻳﻤــﺎن ﭘــﻪ ﺣــﺎل ﻛــﻲ د ﺛــﻮاب ﭘــﻪ ﻧﻴــﺖ اﻋﺘﻜــﺎف‬

‫وﻛړ‪ ،‬د ﻫﻐﻪ ﻣﺨﻜﻨﻲ ګﻨﺎﻫﻮﻧﻪ ﺑﺨښﻞ ﻛﻴږي‪.‬‬

‫د دې ﺳﺘﺮ ﻋﺒـﺎدت ﻟـﻪ ﺛـﻮاب څﺨـﻪ د ﺑـﺮﺧﻤﻦ ﻛﯧـﺪو ﻟﭙـﺎره د دې‬

‫ﻋﺒﺎدت ﭘﻪ ﺳـﻨﺖ ﻃﺮﻳﻘـﻪ او ﭘـﻪ آداﺑـﻮ او ﺷـﺮاﻳﻄﻮ او ﭘـﻪ ﻫﻐـﻪ ﻛـﺎرو ﭼـﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪي ﻣﺎﺗﯧږي او د دې ﻣﺘﻌﻠﻖ د ﻧـﻮرو ﻣﺴـﻠﻮ ﭘﯧﮋﻧﺪﻧـﻪ ﻳـﻮ‬

‫ښﻜﺎره ﺿﺮورت دى‪ ،‬ډﯦﺮ ځﻠﻪ ﻣﺎ ﭘﻪ ﺧﭙﻠـﻪ ﻟﯧـﺪﻟﻲ او ﻛﺘﻠـﻲ دي ﭼـﻲ ﻳـﻮ‬ ‫‪ 1‬ـ ﻓﻴﺾ ﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪.74/6:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪15‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ دا اﺳﺎﻧﻪ ﻋﺒﺎدت ﭘﻪ ډﯦﺮه زﻳﺎﺗﻪ ﺳﺨﺘﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺗـﺮ ﺳـﺮه ﻛـﻮي او‬ ‫د ﻧﺎ ﭘﻮﻫۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻳﻲ ﺧﭙﻞ ځﺎن ﭘﻪ ډﯦﺮ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﻲ اﺧﺘـﻪ ﻛـړى وي‪ ،‬او‬

‫ﺧﺪاى ﻣﻪ ﻛړه ﻛﻠﻪ ﻧﺎ ﻛﻠﻪ ﺧـﻮ ﻟـﻪ زﻳـﺎت زﻳـﺎر ﺳـﺮه ﺳـﺮه ﺑﻴـﺎ ﻫـﻢ دا ﻋﻈـﻴﻢ‬

‫ﻋﺒﺎدت ورڅﺨﻪ ﺧﺮاب ﺳﻲ او ﻟﻪ ﻟﻮى ﺛﻮاب څﺨﻪ د ﻧﺎﭘﻮﻫۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﺑﯥ‬

‫ﺑﺮﺧﻲ ﭘـﺎﺗﻲ ﺳـﻲ او ﻧـﻪ ﻳـﻮاځﻲ دى ﺑـﯥ ﺑﺮﺧـﻲ ﭘﺎﺗـﻪ ﻛﻴـږي ﺑﻠﻜـﯥ د ﻫﻐـﻪ‬

‫ﻛﻠﻲ ټﻮل ﺧﻠﻚ د دې ﻟﻮى ﺛﻮاب څﺨﻪ ﺑﯥ ﺑﺮﺧﻲ ﻛـړي؛ ځﻜـﻪ ﻛـﻪ دى ﻧـﻪ‬ ‫واي ﻧﻮ ﺑﻞ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺧﻮ ﺑﻪ دا ﻟﻮى ﻋﺒﺎدت ﭘﻪ ﺳﻤﻪ ﻃﺮﻳﻘـﻪ ﺗـﺮ ﺳـﺮه ﻛـړى‬

‫واى ‪.‬‬

‫ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻧﻮرو ژﺑﻮ ﻟﻜﻪ ﻋﺮﺑﻲ اردو ﻓﺎرﺳـﻲ او داﺳـﻲ ﻧـﻮرو‬

‫ﻛﻲ د دې ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺘﻌﻠﻖ ډﯦﺮ ﻣﻮاد ﭘﻴﺪا ﻛﻴـږي ﺧـﻮ ﭘـﻪ ﭘښـﺘﻮ ژﺑـﻪ ﻛـﻲ‬ ‫ﻫﺴﻲ ﻫﻢ ډﯦﺮ ﻛﻤﻰ دى او ﭘﻪ ځﺎﻧګړې ﺗﻮګﻪ د دې ﻣﻮﺿﻮع اړوﻧﺪ ﻣـﻮاد‬

‫ﻳﯥ د ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ دي‪ ،‬ﻧـﻮ ﻟـﻪ دې اﻣﻠـﻪ ﻣـﺎ ﺧـﻮارﻛﻲ ﻫڅـﻪ وﻛـړه ﭼـﯥ د ﺧﭙـﻞ‬

‫وس ﺳﺮه ﺳﻢ دﻏﻪ ﺗﺸﻪ ډﻛﻪ ﺷـﻲ‪ ،‬ﭘـﻪ دې اړه ﻣـﯥ زﻳـﺎر اﻳﺴـﺘﻠﻰ ﭼـﯥ ﭘـﻪ‬

‫ﻳــﻮه ﻛﺘــﺎﺑګﻮټﻲ ﻛــﯥ د اﻋﺘﻜــﺎف اړوﻧــﺪ د ﻫﻐــﻪ ‪ 187‬ﭘﻮښــﺘﻨﻮ ځــﻮاب‬

‫وﻣﻮﻧﺪﻻى ﺷﻢ ﭼﯥ اړﺗﻴﺎ ورﺗﻪ ﻟﻴـﺪل ﻛﻴـږي او د )ﺍﻻﻧﺼـﺎﻑ ﰲ ﻣﺴـﺎﺋﻞ‬ ‫ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ( ﭘﻪ ﻧﻮم ﻣـﯥ وﻧﻮﻣـﻮه‪ ،‬اﷲ ﭘـﺎك دي ﭘـﻪ ﺧﭙـﻞ درﺑـﺎر ﻛـﯥ ﻗﺒـﻮل‬ ‫ﻛړي او د ﻋﺎﻣﻮ ﺧﻠﻜﻮ د ﻓﺎﻳﺪي وړ دي وګﺮځﻮي ‪.‬‬

‫ﭘﻪ ﭘﺎى ﻛﻲ ﻳﺎدوﻧﻪ ﻛـﻮم ﭼـﯥ ﻣـﺎ د اﻣـﺎم ﺻـﺎﺣﺐ ﻣﺸـﻬﻮر ﭘﻨځـﻪ‬

‫وﺻــﻴﺘﻮﻧﻪ ﻫــﻢ ﭘښــﺘﻮ ﺗــﻪ ژﺑــﺎړﻟﻲ دي ﭼــﯥ د ﻋــﺎﻣﻮ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﺗﺮڅﻨــګ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪16‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻋﻠﻤﺎوو او ﭘﻪ ځﺎﻧګړې ﺗﻮګﻪ ځﻮاﻧﻮ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻮ ﻟﭙﺎره ډﯦﺮه ګټﻮر دي او ﭘﻪ‬

‫ﻧﮋدې ﻛﻲ ﺑﻪ ان ﺷـﺎء اﷲ ﻟـﻪ ﭼﺎﭘـﻪ را ووځـﻲ‪ ،‬دﻏـﻪ راز ﻫﻴﻠـﻪ ﻟـﺮم ﭼـﯥ ﻟـﻪ‬

‫ﻋﺮﺑﻲ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﭘښﺘﻮ ژﺑـﻪ ﻫـﻢ د دﻋـﺎ ﭘـﺮ ﻣﻮﺿـﻮع ﻳـﻮه ﻟﻴﻜﻨـﻪ ﺑﺸـﭙړه‬

‫ﻛړم‪.‬‬

‫ﻟﻪ درﻧﻮ ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﻜﻮ څﺨﻪ ﻫﻴﻠﻪ ﻛﻮم ﭼﯥ ﭘﻪ ﻧﯧﻜﻮ دﻋﺎوو ﻛﯥ ﻣﯥ‬

‫ﻫﯧﺮ ﻧﻪ ﻛړي‪.‬‬

‫ﻭﺑﺎﷲ ﺍﻟﺘﻮﻓﻴﻖ‪.‬‬ ‫اﺣﺴﺎن اﷲ اﺣﺴﺎن‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪17‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫داﻋﺘﻜﺎف ډوﻟﻮﻧﻪ‬

‫‪1‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف څﻮ ډوﻟﻪ دى؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف درې ډوﻟﻪ دى‪(1).‬‬ ‫ﻟﻮﻣړى‪ :‬ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف‪.‬‬ ‫دوﻳﻢ‪ :‬واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف‪.‬‬ ‫درﻳﻢ‪ :‬ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬ ‫اول ﻗﺴﻢ‬ ‫واﺟﺐ ﻳﺎ)ﻣﻨﻞ ﺳﻮى( اﻋﺘﻜﺎف‪:‬‬

‫‪ - 1‬ﻭﺫﮐﺮ ﺍﻟﺸﺎﺭﺡ ﺃ ﱠﻥ ﺍﳊ ‪‬ﻖ ﺇﻧﻘﺴﺎﻣﻪ ﺇﱄ ﺛﻼﺛﺔ‪ ‬ﺃﻗﺴﺎﻡﹴ‪ :‬ﻭﺍﺟﺐ‪ ‬ﻭﻫﻮ ﺍﳌﻨﺬﻭﺭ‪ ،‬ﻭﺳﻨﺔﹲ ﻭﻫﻮ ﰲ ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺍﻵﺧـﲑ ﻣـﻦ‬ ‫ﺭﻣﻀﺎﻥ‪ ،‬ﻭﻣﺴﺘﺤﺐ‪ ،‬ﻭﻫﻮ ﻏﲑﻩ ﻣﻦ ﺍﻷﺯﻣﻨﺔ‪ .‬ﮐﺬﺍ ﰲ ﻓﺘﺢ ﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪ :‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.٥٢٣/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪18‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻴﮋﻧﺪﻧﻪ او ﻣﺴﻠﯥ‬ ‫واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻐﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ ﭼﯥ ﻳﻮ ﻛﺲ ﻳﯥ ﭘﺮ ځﺎن ﺑﺎﻧﺪي‬

‫وﻣﻨﻲ ﻳﺎﻧﻲ )ﻧﺬر( ﻳﯥ ﻛړي‪ .‬ﻟﻜﻪ داﺳﻲ ﭼﻲ وواﻳﯥ‪ :‬ﻛﻪ اﷲ ﭘﺎك زﻣﺎ‬ ‫ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻮړ ﻛﻰ‪ ،‬زه ﺑﻪ ﭘﻨځﻪ ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮم‪ ،‬دﻟﺘﻪ ﭘﺮ ﻧﻮﻣﻮړي د‬

‫روژو ﺳﺮه ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل واﺟﺐ دى‪ .‬دې ﺗﻪ ﻣﻨﺬور ﻳﺎ‬

‫ﻣﻨﻞ ﺳﻮى اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ واﻳﯥ‪.‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫د واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف ﻗﺴﻤﻮﻧﻪ‬ ‫واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف دوه ﻗﺴﻤﻪ ﻟﺮي‪:‬‬ ‫اول‪ :‬ﻣﻌﻠﻮم)ﻣﻌﻴﻦ(‪.‬‬ ‫دوﻳﻢ‪ :‬ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم)ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻴﻦ(‪.‬‬ ‫ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻳﻲ ﭘﻪ ﻻﻧﺪي ډول دى‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪19‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪2‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻧﺬر ﻣﻌﻠﻮم )ﻣﻌﻴﻦ( څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ او ﻣﺜﺎل ﻳﯥ څﻪ دى؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﺬر ﻣﻌﻠﻮم دﯦﺘﻪ واﻳﻲ ﭼﻲ ﭘﻜښﻲ د ورځﻮ د ﺗﻌﻴﻦ ﺳﺮه‬

‫ﺳﺮه د ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ ﺗﻌﻴﻦ ﻫﻢ وﺳﻲ‪ .‬ﻟﻜﻪ ﻳﻮ ﺳړى ﭼﻲ داﺳﻲ وواﻳﯥ‪ :‬ﻣﺎ د‬

‫اﷲ ﻟﭙﺎره د رﺟﺐ د ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د ټﻮﻟﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻨﻠﻰ دى‪ .‬او ﻳﺎ‬ ‫وواﻳﻲ ﭼﻲ‪ :‬ﻣﺎ د اﷲ ﻟﭙﺎره د ﺷﻮال ﻟﺲ ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻨﻠﻰ دى‪ .‬ﻧﻮ ﭘﻪ‬

‫ﻟﻮﻣړي ﺻﻮرت ﻛﻲ د رﺟﺐ ټﻮﻟﻪ ﻣﻴﺎﺷﺖ او ﭘﻪ دوﻳﻢ ﺻﻮرت ﻛﻲ د‬

‫ﺷﻮال ﻟﺲ ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف واﺟﺒﻴږي‪.‬‬

‫‪3‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﭘﻮرﺗﻨﻲ ﺻﻮرت ﻛﻲ د رﺟﺐ د ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ ﻳﺎ د‬

‫ﺷﻮال د ﻟﺴﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف وﻧﻪ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﻧﻮ ﻧﺬر ﻳﻲ ﭘﺎى ﺗﻪ‬ ‫ورﺳﻴﺪى؟ او ﻛﻪ ﺑﻠﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻻره ورﺗﻪ ﺳﺘﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﻧﺬر ﻳﯥ ﭘﺎى ﺗﻪ ﻧﻪ دى رﺳﻴﺪﻟﻰ! ﺑﻠﻜﯥ ﭘﻪ ﻧﻮرو‬

‫ورځﻮ ﻛﻲ د روژې ﺳﺮه د اﻋﺘﻜﺎف ﻗﻀﺎ ور ﺑﺎﻧﺪي واﺟﺒﻪ ده)‪.(1‬‬

‫‪4‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻧﺬر ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻴﻦ )ﻧﺎﻣﺎﻟﻮم(څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ او ﻣﺜﺎل ﻳﯥ‬

‫ﻛﻮم دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﺬر ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻴﻦ دې ﺗﻪ واﻳﻲ ﭼﯥ‪ :‬ﻳﻮ څﻮك ﭘﺮځﺎن‬

‫ﺑﺎﻧﺪي د ﻳﻮ څﻮ ﻣﺎﻟﻮﻣﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ‪ ،‬وﻟﻲ د ورځﻮ د ﺗﻌﻴﻦ‬ ‫‪ -1‬ﻓﺈﻥﹾ ﱂ ﻳﻌﺘﮑﻒ ﰲ ﺭﺟﺐﹴ ﺣﱵ ﻣﻀﻲ‪ ،‬ﻳﻠﺰﻣﻪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺷﻬﺮﹴ ﺑﺼﻮﻣﻪ ﻣﺘﺘﺎﺑﻌ‪‬ﺎ‪.‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.٢٧٩/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪20‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺳﺮه ﺳﺮه وﺧﺖ ﻧﻪ ﻛړي ﻣﺎﻟﻮم‪ .‬ﻳﺎﻧﻲ ﻛﺎل‪ ،‬ﻣﻴﺎﺷﺖ او اوﻧۍ وﻧﻪ ښﻴﻲ‪.‬‬ ‫ﻟﻜﻪ داﺳﻲ ﭼﻲ وواﻳﻲ‪ :‬ﭘﺮ ﻣﺎ د اﷲ ﻟﭙﺎره د ﻟﺴﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل‬

‫ﻻزم دى‪ .‬دﯦﺘﻪ ﻧﺬر ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻴﻦ)ﻧﺎﻣﺎﻟﻮم( واﻳﻲ‪ ،‬د ژوﻧﺪ ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻮ ورځﻮ‬ ‫ﻛﻲ ﭼﻲ روژه ﻧﻴﻮل ﺳﻬﻲ وي ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ټﻮﻟﻮ ورځﻮ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻛﻮل روادي‪.‬‬

‫‪5‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﻧﺬر ﺳﻮي اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره روژه او ﺟﻮﻣﺎت دواړه‬

‫ﺷﺮط او ﺿﺮوري دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ځﻜﻪ د روژي او ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻋﺒﺎدت ﻧﻪ ﺑﻠﻞ ﻛﻴږي‪ .‬ﻧﻮ ځﻜﻪ ﭘﺮ ﻣﻨﻮﻧﻜﻲ ﺑﺎﻧﺪي ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ د‬

‫روژي ﭘﻪ ﺣﺎل ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻻزم دى‪(1) .‬‬

‫‪6‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ څﻮك وواﻳﻲ ﭼﻲ‪ :‬زه ﺑﻪ د اﷲ ﻟﭙﺎره د روژي او‬

‫ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻨځﻪ ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮم‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﺮ دې ﺳړي‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل واﺟﺒﻴږي او ﻧﺬر ور ﺑﺎﻧﺪي ﻻزﻣﻴږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د دې ﺳړي ﻧﺬر ﺳﻬﻲ دى‪ ،‬ﺧﻮ ﻟﻪ روژي ﺳﺮه ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت‬

‫ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ور ﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى؛ ځﻜﻪ ﻧﺬر ﭘﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻲ د‬

‫روژي ﭘﻪ ﺣﺎل ﻛﻲ ﻋﺒﺎدت ﺑﻠﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬ﻧﻮ ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻧﻮﻣﻮړي ﻧﺬر ﺳﻬﻲ‬

‫ﺳﻮ ﻧﻮ د ټﻮﻟﻮ ﺷﺮاﻳﻄﻮ ﺳﺮه ور ﺑﺎﻧﺪي ﻻزﻣﻴږي‪(2).‬‬

‫‪ - 1‬ﻭﺟﻮﺍﺯﻩ ﳜﺘﺺ ﺑﺎﳌﺴﺎﺟﺪ‪ ،‬ﻗﺎﻝ ﺍﻟﻘﺪﻭﺭﻱ‪ :‬ﻭﻻﻳﺼﺢ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﺇﻻ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﳉﻤﺎﻋﺔ‪....‬ﻭﺍﻟﺼـﻮﻡ ﺷـﺮﻁ‬ ‫ﻟﺼﺤﺔ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﺍﻟﻮﺍﺟﺐ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١١،٤١٠/٢:‬‬ ‫‪ - 2‬ﺣﱵ ﻟﻮ ﻗﺎﻝ‪ :‬ﷲ ﻋﻠ ‪‬ﻲ ﺃﻥﹾ ﺃﻋﺘﮑﻒ ﺷﻬﺮ‪‬ﺍ ﺑﻐﲑ ﺻﻮﻡﹴ‪ ،‬ﻓﻌﻠﻴﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻌﺘﮑﻒ ﻭﻳﺼﻮﻡ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٣/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪21‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪7‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻳﻮازي د زړه ﭘﻪ ارادې ﺳﺮه ﻧﺬري )ﻣﻨﻞ ﺳﻮى(‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻻزﻣﻴږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! د ﻧﺬر ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﺑﺎﻧﺪي د ﻧﺬر اﻟﻔﺎظ وﻳﻞ‬

‫ﺿﺮوري دي؛ ځﻜﻪ ﻧﺬر ﻳﻮازي د ﺧﻮﻟﻲ ﭘﻪ اﻟﻔﺎﻇﻮ ﭘﻮري اړه ﻟﺮي )‪.(1‬‬

‫‪8‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ داﺳﻲ وﻛﻮي ﭼﯥ‪ :‬زﻣﺎ‬

‫د ﭘﻨځﻮ ورځﻮ د اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ اراده ده ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ور ﺑﺎﻧﺪي‬ ‫واﺟﺒﻴږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﺑﻠﻜﯥ د ﻧﺬر ﻟﻪ ﭘﺎره ﻣﻌﻠﻮم اﻟﻔﺎظ دي ﭘﻪ ﻧﺬر ﻛﻲ د‬

‫ﻫﻐﻮ وﻳﻞ ﺿﺮور دي‪(2).‬‬

‫‪9‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﻧﺬر اﻟﻔﺎظ ﻛﻮم او څﻪ ډول دي ﭼﻲ د ﻧﺬري‬

‫اﻋﺘﻜﺎف د ﻣﻨﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ وﻳﻞ ﺿﺮور وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻧﺬر ﻣﻨﻠﻮ ﻟﭙﺎره داﺳﻲ اﻟﻔﺎظ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ وﻳﻞ ﭘﻜﺎر دي‬

‫ﭼﻲ ﻫﻐﻪ د ﻟﺰوم ﻣﻌﻨﺎ وﻟﺮي ﻟﻜﻪ ﭼﻲ څﻮك داﺳﻲ وواﻳﯥ‪ :‬ﻣﺎ ﭘﺮ ځﺎن د‬

‫ﻳﻮي ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻨﻠﻰ دى‪ ،‬او ﻳﺎ ﭘﻪ ﻋﺮف )ﻳﺎﻧﻲ د ﺧﻠﻜﻮ ﭘﻪ ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫اﺻﻄﻼح( ﻛﻲ ﻫﻐﻪ اﻟﻔﺎظ د ﻧﺬر ﻣﻨﻠﻮ ﻟﭙﺎره اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻴږي‪ ،‬ﻟﻜﻪ ﭼﯥ‬

‫‪ - 1‬ﻭ ﺇﺫﺍ ﺃﺭﺍﺩ ﺍﻹﳚﺎﺏ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﺃﻥﹾ ﻳﺬﮐﺮ ﺑﻠﺴﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻭﻻ ﻳﮑﻔﻲ ﻹﳚﺎﺑﻪ ﺍﻟﻨﻴﺔ ﺑﺎﻟﻘﻠﺐ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١٠/٢:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻛﻘﻮﻟﻪ ﺑﻠﺴﺎﻧﻪ‪ :‬ﷲ ﻋﻠ ‪‬ﻲ ﺃﻥﹾ ﺃﻋﺘﻜﻒ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.534/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪22‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫داﺳﻲ وواﻳﯥ‪ :‬ﻛﻪ زﻣﺎ ﻣﺮﻳﺾ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺟﻮړ ﻛﻰ‪ ،‬ﻧﻮ زه ﺑﻪ دوې ورځﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮم‪ .‬ﭘﻪ دي ﺻﻮرﺗﻮﻧﻮ ﻛﻲ ﻧﺬر ور ﺑﺎﻧﺪي واﺟﺒﻴږي‪(1).‬‬

‫‪10‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮ څﻮك داﺳﻲ وواﻳﻲ ﭼﻲ‪ :‬ﻛﻪ ﺧﺪاى ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ‬

‫ﺗﻪ ﻣﻨﻈﻮره وه ﻧﻮ زه ﺑﻪ درې ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮم ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ور ﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ ﭘﻪ ﻧﺬر ﻛﻲ داﺳﻲ اﻟﻔﺎظ وﻳﻞ ﺿﺮوري دي‬

‫ﭼﻲ د ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎ وﻟﺮي‪ ،‬ﻧﻪ داﺳﻲ اﻟﻔﺎظ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻛﻲ ﺷﻚ وي او ﻳﺎ‬ ‫د اﷲ ﺗﺮ ﺧﻮښﻲ او رﺿﺎ)ﻳﺎﻧﻲ ان ﺷﺎء اﷲ( ﭘﻮري ﺗړﻟﻲ وي؛ ځﻜﻪ د‬

‫ﺧﺪاى ﺧﻮښﻪ او رﺿﺎ ﻫﻴڅ وﺧﺖ ﻫﻢ ﭼﺎﺗﻪ ﻧﻪ ﻣﺎﻟﻮﻣﻴږي‪(2).‬‬

‫‪11‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻧﺬر ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﻲ د ﺷﭙﻲ ﻳﺎدوﻧﻪ وﻧﻪ ﻛړي‬

‫ﻳﻮازي دورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ ﻟﻜﻪ داﺳﻲ ﭼﻲ وواﻳﯥ‪ :‬ﻣﺎ داﷲ ﭘﺎك‬ ‫ﻟﭙﺎره ﻳﻮه ورځ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻨﻠﻰ دى‪ ،‬ﻧﻮ د ﺷﭙﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ورﺑﺎﻧﺪي‬ ‫واﺟﺐ دى او ﻛﻪ ﻳﻮازي د ورځﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! دﻟﺘﻪ ﻳﻮازي د ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ‬

‫دى؛ ځﻜﻪ اﻋﺘﻜﺎف د روژي ﺳﺮه ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻋﺒﺎدت دى او روژه د‬ ‫ورځﻲ ﻟﻪ ﺧﻮا وي‪ ،‬ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻳﻮازي د ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﻋﺒﺎدت ﺑﻠﻞ‬

‫‪ 1‬ـ ﻭﻻ ﻧﺬﺭ ﺇﻻ ﺑﺎﻟﻨﻄﻖ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻣﻦ ﻣﺘﻌﻠﻘﺎﺕ ﺍﻟﻠﺴﺎﻥ ﲞﻼﻑ ﺍﻟﻨﻴﺔ‪ ،‬ﻓﺈ ﱠﻥ ﳏﻠﻬﺎ ﺍﻟﻘﻠﺐ‪ .‬ﻣﺮﺍﻗﻲ ﺍﻟﻔﻼﺡ‪:‬ﺹ‪.701‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻒ ﺭﲪﺔ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ ﻋﻠﻴﻪ ﺇﱄ ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻨﺬﺭ ﻛﺬﻟﻚ ﺃﻳﻀ‪‬ﺎ ﺇﺫﺍ ﻭﺻﻠﻪ ﺑﺎﳌﺸﻴﺔ ﱂ ﻳﻠـﺰﻡ ﺷـﺊﹲ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤـﺮ‬ ‫ـ ﻭﺃﺷﺎﺭ ﺍﳌﺼﻨ ‪‬‬

‫ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.500/4:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪23‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻛﻴږي‪ ،‬او ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻳﯥ داده ﭼﯥ ﻟﻪ ﺳﭙﯧﺪو وړاﻧﺪي ﺑﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي‬ ‫او ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﻳﺪو وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ راوځﻲ‪(1).‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ د ﻣﺨﻜﻨﻲ اﻟﻔﺎﻇﻮ د وﻳﻠﻮ ﺳﺮه ﺳﺮه ﻳﯥ د څﻠﺮوﻳﺸﺖ‬

‫ﺳﺎﻋﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ وﻛړي‪ ،‬ﺑﻴﺎ د ورځﻲ او ﺷﭙﯥ دواړو اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى‪ ،‬ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﺑﻪ د روژې د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺷﺎن‬

‫ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﻳﺪو وړاﻧﺪي ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي او د دوﻫﻤﻲ ورځﻲ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ‬

‫ﻟﻮﻳﺪو وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ راوځﻲ‪.‬‬

‫‪12‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮې ﺷﭙﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮ ځﺎن واﺟﺐ )ﻧﺬر(‬

‫ﻛړي ﻧﻮ د ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ور ﺑﺎﻧﺪي ﻻزﻣﻴږي او ﻛﻪ ﻳﻮازي د ﺷﭙﯥ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ دي ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻳﯥ ﻧﺬر ﺳﻬﻲ ﻧﻪ دى‪ ،‬ځﻜﻪ د‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره روژه ﻳﻮ ﻻزﻣﻲ ﺷﺮط دى او ﺷﭙﻪ د روژي وﺧﺖ ﻧﺪى‪،‬‬

‫دا ﻻ څﻪ‪ ،‬ﻛﻪ د ﺷﭙﯥ ﺳﺮه ﻳﯥ د ورځﻲ ﻧﻴﺖ ﻫﻢ وي ﻧﺬر ﻳﯥ ﺑﺎﻃﻞ دى‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﯥ د ورځﻲ ﻳﺎدوﻧﻪ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ ورﺳﺮه ﺿﺮوري ده‪(2) .‬‬

‫ﻫﻮ! ﻛﻪ د ﺷﭙﻲ د ﻳﺎدوﻟﻮ څﺨﻪ ﻳﯥ ورځ ﻣﺮاد وي ﻧﻮ ﭘﻪ دې‬

‫ﺻﻮرت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى؛ ځﻜﻪ دې ﺳړي ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ‬ ‫‪ 1‬ـ ﻓﺈﻥﹾ ﻗﺎﻝ‪ :‬ﷲ ﻋﻠ ‪‬ﻲ ﺃﻥﹾ ﺍﻋﺘﮑﻒ ﻳﻮﻣﺎﹰ ﻟﺰﻣﻪ ﻓﻘﻂ‪ ،‬ﺳﻮﺍﺀ ﻧﻮﺍﻩ ﻓﻘﻂ ﺃﻭ ﱂ ﺗﮑﻦ ﻟﻪ ﻧﻴﺔ‪ ،‬ﻭ ﻳﺪﺧﻞ ﺍﳌﺴـﺠﺪ ﻗﺒـﻞ‬ ‫ﺍﻟﻔﺠﺮ‪ ،‬ﻭﳜﺮﺝ ﺑﻌﺪ ﺍﻟﻐﺮﻭﺏ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.533/2:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻭﻟﻮ ﻧﺬﺭ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﻟﻴﻠﺔ‪ ‬ﱂ ﻳﺼﺢ ﺳﻮﺍﺀٌ ﮐﺎﻥ ﻧ‪ ‬ﻮﺍﻫﺎ ﻓﻘﻂ‪ ،‬ﺃﻭ ﱂ ﺗﮑﻦ ﻟﻪ ﻧﻴﺔﹲ‪ ،‬ﻓﺈﻥﹾ ﻧﻮﯼ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﻣﻌﻬﺎ ﱂ ﻳﺼﺢ ﮐﻤﺎ‬

‫ﻗﻠﻨﺎ ﻋﻦ ﺍﻟﻈﻬﲑﻳﺔ‪ :‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.٥٣٣/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪24‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻳﺎده ﻛړه او ﭘﻪ ﻛﻨﺎﻳﯥ ﺳﺮه ﻳﯥ ورځ ځﻴﻨﻲ واﺧﺴﺘﻠﻪ او دا ﻛﻨﺎﻳﻲ ﺳﻬﻲ‬

‫ده‪(1).‬‬

‫‪13‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﯥ د دوو ﻳﺎ ﻟﻪ دوو زﻳﺎﺗﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ‪،‬‬

‫ﻧﻮ ﻟﻪ ورځﻮ ﺳﺮه ﺳﺮه د ﺷﭙﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ورﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى او ﻛﻪ‬

‫ﻳﻮازي د ورځﻮ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ د ﺷﭙﻮ او ورځﻮ دواړو اﻋﺘﻜﺎف ور‬

‫ﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ ﻛﻠﻪ ورځﻲ ﺗﺮ ﺣﺴﺎب ﻻﻧﺪي راﺳﻲ ﻧﻮ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ زﻣﺎﻧﻪ ځﻴﻨﻲ اﺧﺴﺘﻠﻪ ﻛﻴږي‪(2).‬‬

‫‪14‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ د دوو ﻳﺎ ﺗﺮ دوو زﻳﺎﺗﻮ ﺷﭙﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮ ځﺎن‬

‫وﻣﻨﻲ‪ ،‬ﻧﻮ د ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ور ﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! د ورځﻮ او ﺷﭙﻮ دواړو اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪي‬

‫واﺟﺐ دى؛ ځﻜﻪ ﭼﯧﺮﺗﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ ﺷﻤﻴﺮ او ﺣﺴﺎب ﺳﺮه)ﻟﻜﻪ دوي‪-‬دري‪-‬‬

‫څﻠﻮر‪ ،‬ﻳﺎﻧﻲ دﻳﻮه څﺨﻪ ﻣﺎ ﺳﻮا( ورځﻲ ﻳﺎ ﺷﭙﻲ ﻳﺎدي ﺳﻲ ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ‬

‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ زﻣﺎﻧﻪ ځﻴﻨﻲ اﺧﻴﺴﺘﻠﻪ ﻛﻴږي ﻳﻌﻨﻲ ورځ او ﺷﭙﻪ دواړه‪(3).‬‬

‫‪ 1‬ـ ﻭﻟﻮ ﻧﻮﻱ ﺑﺎﻟﻠﻴﻠﺔ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﻟﺰﻣﻪ‪ .‬ﻓﺘﺢ ﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪.315/2:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﻟﻴﻠﺘﺎﻥ ﺑﻨﺬﺭ ﻳﻮﻣﲔ ﻳﻌﻨﯽ ﻟﺰﻣﻪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﻟﻴﻠﺘﲔ ﻣﻊ ﻳﻮﻣﻴﻬﻤﺎ ﺇﺫﺍ ﻧﺬﺭ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﻳﻮﻣﲔ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﳌﺜﻨﯽ ﮐﺎ ﺍﳉﻤـﻊ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.٥٣٢/٢:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﺃﺷﺎﺭ ﺇﻟﯽ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﻳﻠﺰﻣﻪ ﺍﻷﻳﺎﻡ ﺑﻨﺬﺭ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺍﻟﻠﻴﺎﻟﯽ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺃﺣﺪ ﺍﻟﻌﺪﺩﻳﻦ ﻋﻠﯽ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﳉﻤﻊ ﻳﻨﺘﻈﻢ ﻣﺎ ﺑﺈﺯﺍﺋﻪ ﻣـﻦ‬ ‫ﺍﻟﻌﺪﺩ‪ :‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.۵۳۲/:2‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪25‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪15‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮ څﻮك ﻳﻮازي د دوو ﻳﺎ درو او ﻳﺎ ﻟﻪ دې ﻫﻢ‬

‫زﻳﺎﺗﻮ ورځﻮ)ﻟﻪ ﺷﭙﻮ ﭘﺮﺗﻪ( اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻫﻢ د‬ ‫ﺷﭙﻮ اﻋﺘﻜﺎف ور ﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى‪ ،‬او ﻛﻪ ﻳﻮازي د ورځﻮ ورځﻮ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﺑﻠﻜﯥ ﻳﻮازي د ورځﻲ‪ -‬ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ور ﺑﺎﻧﺪي‬

‫واﺟﺐ دى؛ ځﻜﻪ دﻟﺘﻪ ﻳﯥ د ورځﻮ ﻳﺎدوﻧﻪ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ ور ﺳﺮه ﻛړي ده؛ ﻧﻮ‬

‫ځﻜﻪ دا ﻳﺎدوﻧﻪ د اﻋﺘﺒﺎر وړ ده‪ ،‬د ﻫﺮي ورځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ د ﺳﭙﻴﺪو‬ ‫څﺨﻪ ﭘﻴﻠﻴږي او ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﻳﺪو ﺳﺮه ﺧﺘﻤﻴږي‪(1).‬‬

‫‪16‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ څﻮك د ﻫﻐﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻮ‬

‫ﻛﯥ ﭼﯥ روژه ﻧﻴﻮل ﻣﻨﻌﻪ وي ﻟﻜﻪ د اﺧﺘﺮ ورځﻲ ﻧﻮ دا ﻧﺬر ﻳﯥ څﻪ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﻟﺮي ﺳﻬﻲ دى او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬دا ﻧﺬر ﺳﻬﻲ دى اﻟﺒﺘﻪ ﭘﻪ دﻏﻮ ورځﻮ ﻛﻲ ﺑﻪ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻧﻪ ﻛﻮي ﺑﻠﻜﯥ ﭘﻪ داﺳﻲ ورځﻮ ﻛﻲ ﺑﻪ ﻳﻲ د روژي ﺳﺮه ﻛﻮي ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻮ‬

‫ﻛﻲ ﭼﻲ روژه روا وي ﺧﻮ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻧﻮﻣﻮړو)ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻣﻨﻌﻮ( ورځﻮ ﻛﯥ ﺑﻴﺎﻫﻢ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي ﻧﻮ واﺟﺐ ﻳﯥ ادا ﻛﻴږي‪ ،‬ﺧﻮ ﻟﻪ دي وﺟﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻣﻨﻌﻪ‬ ‫ورځﻮ ﻛﯥ روژه وﻧﻴﻮﻟﻪ ګﻨﺎﻫګﺎر دى‪(2).‬‬

‫‪ 1‬ـ ﺇﻻ ﺃﻥﹾ ﻳﺼﺮﺡ ﻭﻳﻘﻮﻝ‪ :‬ﺷﻬﺮ‪‬ﺍ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎﺭ‪ ،‬ﻟﺰﻣﻪ ﮐﻤﺎ ﻗﺎﻝ‪ ،‬ﺃﻭ ﻳﺴﺘﺜﻨﯽ ﻭﻳﻘﻮﻝ‪ :‬ﺇﻻ ﺍﻟﻠﻴﺎﻟﯽ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻻﺳﺘﺜﻨﺎﺀ ﺗﮑﻠـﻢ‬ ‫ﺑﺎﻟﺒﺎﻗﯽ ﺑﻌﺪ ﺍﻟﺜﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻓﮑﺄ‪‬ﻧﻪ ﻗﺎﻝ‪ :‬ﺛﻼﺛﲔ ‪‬ﺎﺭ‪‬ﺍ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.53٣/2:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭﺇﺫﺍ ﻧﺬﺭ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺃﻳﺎﻡ ﺍﻟﻌﻴﺪ ﻗﻀﺎﻩ ﰲ ﻭﻗﺖ ﺁﺧﺮ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﻻ ﻳﮑﻮﻥ ﺇﻻ ﺑﺼﻮﻡﹴ‪ ،‬ﻭﺍﻟﺼـﻮ ‪‬ﻡ ﰲ ﻫـﺬﻩ‬ ‫ﺍﻷﻳﺎﻡ ﺣﺮﺍﻡ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﺍﻋﺘﮑﻒ ﺑﻪ ﺃﺟﺰﺃﻩ ﻭﻗﺪ ﺃﺳﺎﺀ ﮐﻤﺎ ﰲ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪ .‬ﻓﺘﺎﻭﻱ ﺍﻟﻮﻟﻮﺍ ﳉﻴﺔ‪.٢٤٤/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪26‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪17‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ څﻮك د ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام ﻳﺎ د ﻳﻮ ﺑﻞ ﻣﻌﻠﻮم‬

‫ﺟﻮﻣﺎت اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ ﻧﻮ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل‬ ‫ور ﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﺑﻠﻜﯥ ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻳﻲ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؛ ځﻜﻪ د‬

‫ځﺎى ﻣﻌﻠﻮﻣﻮل ﭘﻪ ﻧﺬر ﻛﻲ ﻫﻴڅ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻪ ﻟﺮي‪(1).‬‬

‫‪18‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮ څﻮك د ﻳﻮي ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د ﻣﻨﻞ ﺳﻮي‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻛښﯧﻨﻲ‪ ،‬ﺧﻮ ﻟﻪ ﭘﻮره ﻛﯧﺪو وړاﻧﺪي‬

‫ﻧﻮﻣﻮړى ﺗﻦ ﭘﻪ ﻣﺮګﻮﻧﻲ ﻣﺮض اﺧﺘﻪ ﺳﻲ‪ ،‬او د دې ﻣﺮض ﻟﻪ اﻣﻠﻪ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره ﻧﻪ ﻛړي‪ ،‬ﻧﻮ دا اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى‪ ،‬څﻮ ورځﻲ ﭼﻲ‬

‫ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻛړى دى د دوﻣﺮه ورځﻮ ﻧﺬر ﻳﯥ ﺳﻬﻲ دى؟ او ﻛﻪ د ټﻮﻟﻮ‬

‫ﻣﻨﻞ ﺳﻮﻳﻮ ورځﻮ اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪي ﭘﺎﺗﻪ دى‪ ،‬اود ټﻮﻟﻮ ورځﻮ د ﻓﺪﻳﯥ‬ ‫وﺻﻴﺖ ورﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻳﯥ ﻫﻐﻪ ﻛړل ﺳﻮى اﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ ﻧﺬره‬

‫ﻧﻪ ﺣﺴﺎﺑﻴږي‪ ،‬ﺑﻠﻜﯥ د ﭘﻮره ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪي ﭘﺎﺗﻪ دى‪ ،‬او د‬

‫ﭘﻮره ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د اﻋﺘﻜﺎف د ﻓﺪﻳﻲ ورﻛﻮﻟﻮ وﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﻛﻮي‪(2) .‬‬

‫‪ 1‬ـ ﻭﮐﺬﺍ ﻳﻠﻐﻮ ﺗﻌﲔ ﺍﳌﮑﺎﻥ ﮐﻤﺎ ﺇﺫﺍ ﻧﺬﺭ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﺑﺎﳌﺴﺠﺪ ﺍﳊﺮﺍﻡ‪ ،‬ﻓﺎﻋﺘﮑﻒ ﰲ ﻏﲑﻩ‪ ،‬ﻓﺈ‪‬ﻧﻪ ﳚـﻮﺯ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤـﺮ‬ ‫ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.۵۳۵ /۲ :‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﻟﻮ ﻧﺬﺭ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺷﻬﺮﹴ‪ ،‬ﰒ ﻋﺎﺵ ﻋﺸﺮﺓ ﺃﻳﺎﻡﹴ‪ ،‬ﰒ ﻣﺎﺕ ﺃﻃﻌﻢ ﻋﻨﻪ ﻋﻦ ﲨﻴﻊ ﺍﻟﺸـﻬﺮ‪ :‬ﺍﻟﺒﺤـﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋـﻖ‪/۲ :‬‬ ‫‪.۵۳۵‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪27‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻛﻪ ﻳﯥ وﺻﻴﺖ وﻛﻰ ﻧﻮ ﭘﺮ وارﺛﺎﻧﻮ ﻳﯥ د درﻳﻤﻲ ﺣﺼﻲ ﻣﺎل‬

‫څﺨﻪ ﻓﺪﻳﻪ ور ﻛﻮل ﻻزﻣﻪ ده‪ ،‬ﻛﻪ درﻳﻤﻪ ﺣﺼﻪ ﻣﺎل ﻳﯥ ﻓﺪﻳﻪ ﭘﻮره ﻧﻪ‬

‫ﻛړي‪ ،‬او ﺑﺎﻟﻎ وارﺛﺎن ﻳﯥ د ﺧﭙﻠﻮ ﺣﺼﻮ څﺨﻪ ﻓﺪﻳﻪ ادا ﻛړي‪ ،‬اﷲ ﺗﻪ‬ ‫اﻣﻴﺪ ﺳﺘﻪ ﭼﻲ د ﻣړي ﻏﺎړه ﺑﻪ ﭘﺮې ﺧﻼﺻﻪ ﺳﻲ‪(1) .‬‬

‫‪19‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﺑﯥ وﺻﻴﺘﻪ وﻣﺮي ﻧﻮ وارﺛﺎﻧﻮ‬

‫ﺗﻪ ﻳﯥ څﻪ ﻛﻮل ﭘﻪ ﻛﺎر دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﺑﺎﻟﻎ وارﺛﺎن ﻛﻪ ﻳﯥ د ﺧﺪاى ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﺎل څﺨﻪ‬

‫ﻓﺪﻳﻪ ورﻛړي اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺗﻪ اﻣﻴﺪ ﺳﺘﻪ ﭼﻲ ﻗﺒﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻛړي‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﺮ‬ ‫وارﺛﺎﻧﻮ ﻳﯥ ﻓﺪﻳﻪ ورﻛﻮل واﺟﺐ ﻧﻪ ده‪(2) .‬‬

‫‪20‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ښځﻲ د ﻳﻮي ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻰ ﺧﻮ ﻣﻴړه‬

‫ﻳﯥ د اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ اﺟﺎزت ﻧﻪ ورﻛﻮﻟﻪ‪ ،‬ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﭘﺮ ښځﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل‬ ‫ﺿﺮوري دى او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻣﻴړه د اﺟﺎزي ﭘﺮﺗﻪ ﭘﺮ ښځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻻزﻣﻴږي؛‬

‫ځﻜﻪ د ﻣﻴړه ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻲ ښځﻲ څﺨﻪ ﻓﺎﻳﺪه اﺧﻴﺴﺘﻞ ﺷﺮﻋﻲ ﺣﻖ دى‪ ،‬او ﭘﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﺳﺮه ﻫﻐﻪ ﺣﻖ ﻟﻪ ﻣﻨځﻪ ځﻲ‪ ،‬ﻧﻮ ځﻜﻪ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﯥ ﻧﺬر د‬

‫‪ - 1‬ﻭ ﳚﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻮﺻﻲ ﻫﮑﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺴﺮﺍﺟﻴﺔ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﱂ ﻳﻮﺻﻲ ﻭﺃﺟـﺎﺯﺕ ﺍﻟﻮﺭﺛـﺔ ﺟـﺎﺯ ﺫﻟـﮏ‪ .‬ﻓﺘـﺎﻭﻱ‬ ‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٦/١:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻓﺈﻥﹾ ﱂ ﻳﻮﺹ ﺣﱵ ﻣﺎﺕ‪ ،‬ﺳﻘﻂ ﻋﻨﻪ ﰲ ﺃﺣﮑﺎﻡ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ ﻋﻨﺪﻧﺎ ﺣﱵ ﻻ ﺗﺆﺧﺬ ﻣﻦ ﺗﺮﮐﺘﻪ‪ ،‬ﻭﻻ ﳚﺐ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻮﺭﺛـﺔ‬ ‫ﺍﻟﻔﺪﻳﺔ ﺇﻻ ﺃﻥﹾ ﻳﺘﱪﻋﻮﺍ ﺑﻪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺪﺍﻳﻊ ﻭﺍﻟﺼﻨﺎﻳﻊ‪.٢٨٩/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪28‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻣﻴړه ﺗﺮ اﺟﺎزي اړه ﻟﺮي ﻛﻪ ﻫﻐﻪ اﺟﺎزه ورﻛړي ﻧﻮ ﻧﺬر ﻳﯥ ﺳﻬﻲ دى او‬

‫ﻛﻪ ﻳﯥ ﻣﻨﻌﻪ ﻛړي ﻧﻮ ﻣﻨﻌﻪ ﻳﯥ ﺳﻬﻲ ده‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﭘﺮ ﻧﻮﻣﻮړي ښځﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺎﺗﻪ دى او ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﻛﻪ ﻫﻢ دا‬

‫ﻣﺎﻧﻊ ﻟﻪ ﻣﻨځﻪ واړ ﻟﻜﻪ‪ :‬ﻣﻴړه ﻃﻼﻗﻪ ﻛړه‪ ،‬ﻳﺎ ﻳﯥ ﻣﻴړه ﻣړ ﺳﻲ‪ ،‬او ﻳﺎ‬ ‫اﺟﺎزت ورﻛړي ﺑﻴﺎ ﻫﻐﻪ ﻣﻨﻞ ﺳﻮى اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره ﻛﻮل ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ‬

‫دى‪(1).‬‬ ‫ﻟﺮي؟‬

‫‪21‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د روژې د ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻨﻞ)ﻧﺬر( څﻪ ﺣﻜﻢ‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د روژي د ﻣﺒﺎرﻛﻲ ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻨﻞ او ﭘﻪ دﻏﻪ‬

‫ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻛﯥ ﻳﯥ ﭘﻮره ﻛﻮل ﺳﻬﻲ دى‪ ،‬ځﻜﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ ﭘﺎره روژه‬ ‫ﺷﺮط ده ﻫﻐﻪ ﻛﻪ د رﻣﻀﺎن روژه وي او ﻛﻪ د ﻧﻮرو ورځﻮ‪(2).‬‬

‫‪22‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮي ﻣﻌﻠﻮﻣﻲ ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ ﻣﺴﻠﺴﻞ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮ‬ ‫ځﺎن وﻣﻨﻲ ﻟﻜﻪ دا ﺳﻲ وواﻳﻲ ﭼﯥ‪ :‬ﭘﺮ ﻣﺎ داﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﻟﭙﺎره د‬ ‫دوﻳﻤﻲ ﺧﻮر )ﺭﺑﻴﻊ ﺍﻟﺜﺎﱐ( اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ﻻزم دى‪ ،‬ﻧﻮ دا ﻧﺬر ﻳﯥ ﺳﻬﻲ‬

‫دى؟‬

‫‪ 1‬ـ ﻭﮐﺬﺍ ﺍﳌﺮﺃﺓ ﺇﺫﺍ ﻧﺬﺭﺕ‪ ،‬ﻓﻠﺰﻭﺟﻬﺎ ﺃﻥﹾ ﳝﻨﻌﻬﺎ‪ ،‬ﻓﺈﺫﺍ ﺑﺎﻧﺖ ﻗﻀﺖ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻟﻠﺰﻭﺝ ﻣﻠﮏ ﺍﳌﻨﻔﻌـﺔ ﻓﻴﻬـﺎ‪ .‬ﺑـﺪﺍﺋﻊ‬ ‫ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.۲۷۴ /۲:‬‬ ‫ﺢ ﻟﻮﺟﻮﺩ ﺷﺮﻃﻪ ﻭﻫﻮ ﺍﻟﺼﻮﻡ ﰲ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻻﻋﺘﮑـﺎﻑ‪ :‬ﺑـﺪﺍﺋﻊ‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﺃﻣﺎ ﺍﻟﻨﺬﺭ ﺑﺎﻋﺘﮑﺎﻑ ﺷﻬﺮ ﺭﻣﻀﺎﻥ؛ ﻓﺈ‪‬ﻧﻤﺎ ﻳﺼ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.۲۷۵ /۲:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪29‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! د ﭘﻮره ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ( اﻋﺘﻜﺎف د‬

‫روژي ﺳﺮه ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى)‪.(1‬‬

‫‪23‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﯥ د دﻏﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻲ ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف د څﻪ رﺑړي ﻟﻪ اﻣﻠﻪ و ﻧﻪ ﻛړاى ﺳﻲ ﻧﻮ ذﻣﻪ ﻳﯥ ﺧﻼﺻﻴږي او ﻛﻪ‬

‫ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﺑﻠﻜﯥ د روژي ﻟﻪ ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻪ ﻧﻮرو ﻣﻴﺎﺷﺘﻮ‬

‫ﻛﯥ د روژي ﺳﺮه ﭘﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻲ د ﻳﻮي ﻣﻴﺎﺷﺖ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ د اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻗﻀﺎ ورﺑﺎﻧﺪي ﻻزﻣﻪ ده‪(2) .‬‬

‫‪24‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﯥ د ژوﻧﺪ ﺗﺮ اﺧﻴﺮي ﺷﻴﺒﻲ‬

‫ﭘﻮري د وﺧﺖ او وس ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه ﻗﻀﺎ و ﻧﻪ ﻛړاى ﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ وﺻﻴﺖ‬ ‫ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ دى او ﻛﻪ ﻳﯥ ذﻣﻪ ﺧﻼﺻﻪ ده؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻧﺬر د ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ څﺨﻪ ﻋﺎﺟﺰ ﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ د ﻫﺮي‬

‫ورځﻲ ﺑﻪ د ﻳﻮ ﻣﺴﻜﻴﻦ د ډوډۍ وﺻﻴﺖ ﻛﻮي؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ د ﻧﺬري‬

‫‪ - 1‬ﻭﻟﻮ ﺃﻭﺟﺐ ﻋﻠﻲ ﻧﻔﺴﻪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺷﻬﺮﹴ ﺑﻌﻴﻨﻪ ﺑﺄﻥﹾ ﻗﺎﻝ‪ :‬ﷲ ﻋﻠ ‪‬ﻲ ﺃﻥﹾ ﺍﻋﺘﮑﻒ ﺭﺟﺐ‪ ،‬ﻳﻠﺰﻣﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻌﺘﮑـﻒ ﻓﻴـﻪ‬ ‫ﺑﺼﻮﻣﻪ ﻣﺘﺘﺎﺑﻌ‪‬ﺎ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.٢٧٩/٢:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻓﺈﻥﹾ ﱂ ﻳﻌﺘﮑﻒ ﰲ ﺭﺟﺐﹴ ﺣﱵ ﻣﻀﻲ‪ ،‬ﻳﻠﺰﻣﻪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺷﻬﺮﹴ ﺑﺼﻮﻣﻪ ﻣﺘﺘﺎﺑﻌ‪‬ﺎ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.٢٧٩/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪30‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﺳﺮه روژه ﻫﻢ ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺒﻴږي‪ ،‬او د روژي ﻓﺪﻳﻪ ﺧﻮ‬

‫ﺿﺮوري ده ﻧﻮ ځﻜﻪ د ﻓﺪﻳﻲ وﺻﻴﺖ ورﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى‪(1).‬‬

‫‪25‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮي ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د ﻧﺬر ﺳﻮي اﻋﺘﻜﺎف د ﭘﻮره‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻛښﯧﻨﻲ‪ ،‬ﺧﻮ د څﻪ ﭘﻴښﻲ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ورڅﺨﻪ ﭘﻪ‬

‫ﭘﻨځﻮﻳﺸﺘﻤﻪ ورځ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ د ﭘﻮره ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ ﻗﻀﺎ‬

‫راوړي او ﻛﻪ ﻳﻮازي د ﭘﺎﺗﻲ ورځﻮ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د ﻣﻌﻠﻮﻣﻲ ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د اﻋﺘﻜﺎف ﻧﺬر ﻳﯥ ﻣﻨﻠﻰ وي‬

‫ﻧﻮ د ﻫﻐﻪ ﻓﺎﺳﺪو ورځﻮ)ﻳﻌﻨﻲ د ﭘﺎﺗﻲ ورځﻮ(ﻗﻀﺎ ﺑﻪ د روژي ﺳﺮه‬

‫راوړي‪(2).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪ 1‬ـ ﻓﺈﻥﹾ ﻗﺪﺭ ﻋﻠﯽ ﻗﻀﺎﺋﻪ‪ ،‬ﻓﻠﻢ ﻳﻘﻀﻪ ﺣﺘﯽ ﺃﻳﺲ ﻣﻦ ﺣﻴﺎﺗﻪ ﳚﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻮﺻﯽ ﺑﺎﻟﻔﺪﻳﺔ‪ ،‬ﻟ ﹸﮑ ﱢﻞ ﻳﻮﻡﹴ ﻃﻌﺎ ‪‬ﻡ ﻣﺴﮑﲔ؛‬ ‫ﻷﺟﻞ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪ ،‬ﻻ ﻷﺟﻞ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ‪ :‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.۲۸۹ /۲:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﻳﻘﻀﻲ ﺑﺎﻟﺼﻮﻡ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻓﺎﺗﻪ ﻣﻊ ﺍﻟﺼﻮﻡ ﻓﻴﻘﻀﻴﻪ ﻣﻊ ﺍﻟﺼﻮﻡ؛ ﻏﲑ ﺃ ﱠﻥ ﺍﳌﻨﺬﻭﺭ ﺑﻪ ﺇﻥﹾ ﮐﺎﻥ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺷﻬﺮﹴ ﺑﻌﻴﻨـﻪ‬ ‫ﻳﻘﻀﻲ ﻗﺪﺭ ﻣﺎ ﻓﺴﺪ‪ ،‬ﻻ ﻏﲑ‪.‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.۲۸۸ /۲:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪31‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫دوﻳﻢ ﻗﺴﻢ‪ :‬ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺴﻠ‪３‬‬ ‫‪26‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د روژي د وروﺳﺘۍ ﻟﺴﻴﺰي اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺖ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف وﻳﻞ ﻛﻴږي‪(1).‬‬

‫‪27‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف وﺧﺖ ﻟﻪ څﻪ وﺧﺘﻪ ﭘﻴﻠﻴږي او ﺗﺮ‬

‫ﻛﻮم وﺧﺖ ﭘﻮري وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف وﺧﺖ د روژي د ﻳﻮﻳﺸﺘﻢ ﻣﺎښﺎم ﺳﺮه‬

‫ﺳﻢ ﭘﻴﻠﻴږي‪ ،‬ﺑﻴﺎ د ﺷﻮال د ﻣﻴﺎﺷﺘﻲ د راﺧﺘﻮ ﺳﺮه ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﻴږي‪(2).‬‬ ‫‪28‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ څﻪ وﺧﺖ‬

‫ﻛښﯧﻨﻲ او ﻛﻠﻪ ﺑﻪ راوزي؟‬

‫‪ - 1‬ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻬﺎ ﺯﻭﺝ ﺍﻟﻨﱯ ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‪ :‬ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻨﱯ ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻛﺎﻥ ﻳﻌﺘﻜـﻒ‬ ‫ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺍﻷﻭﺍﺧﺮ ﻣﻦ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺣﱵ ﺗﻮﻓﺎﻩ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ‪ ،‬ﰒ ﺍﻋﺘﻜﻒ ﺃﺯﻭﺍﺟﻪ ﻣﻦ ﺑﻌﺪﻩ‪ .‬ﺻﺤﻴﺢ ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻱ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‬ ‫ﰲ ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺍﻷﻭﺍﺧﺮ‪.271/1:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪32‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د روژې د ﻳﻮﻳﺸﺘﻢ ﻟﻪ ﻣﺎښﺎم څﺨﻪ وړاﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي‪ ،‬او ﭼﻲ د اﺧﺘﺮ ﻣﻴﺎﺷﺖ وﻟﻴﺪﻟﻪ ﺳﻲ ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ‬

‫ﭘﺎﻳﺘﻪ رﺳﻴږي‪(1).‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮ دادى ﭼﻲ د اﺧﺘﺮ ﺷﭙﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺗﯧﺮه ﻛړي‪،‬‬

‫د دې ﻟﭙﺎره ﭼﻲ ﻫﻐﻪ ﺷﭙﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ ﺷﻤﺎر ﺳﻲ‪(2).‬‬

‫‪29‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د روژې د اﺧﻴﺮي ﻟﺴﻴﺰي اﻋﺘﻜﺎف څﻪ ﺣﻜﻢ ﻟﺮي؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د روژي د اﺧﻴﺮي ﻟﺴﻴﺰي اﻋﺘﻜﺎف د ﻳﻮ ﻛﻠﻲ ﭘﺮ ټﻮﻟﻮ‬

‫ﺧﻠﻜﻮ ﻧﺮ او ښځﻮ ﺑﺎﻧﺪې ﺳﻨﺖ ﻛﻔﺎﻳﻪ دى‪ ،‬ﻛﻪ د ﻳﻮ ﻛﻠﻲ ټﻮل ﺧﻠﻚ ﻳﯥ‬ ‫وﻧﻪ ﻛړي‪ ،‬ﻧﻮ ﻧﺮ او ښځﻪ د ﺳﻨﺖ د ﭘﺮﻳښﻮدو ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ګﻨﻬګﺎر دي‪(3).‬‬ ‫‪ -30‬ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﺳﻨﺖ ﻛﻔﺎﻳﻪ څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ او ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻲ څﻪ دى‪.‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﺳﻨﺖ ﻛﻔﺎﻳﻪ دې ﺗﻪ واﻳﻲ ﭼﻲ ﭘﺮ ټﻮﻟﻮ ﺧﻠﻜﻮ ﻳﻮ ﺷﺎن‬

‫ﺳﻨﺖ وي ﻛﻪ ﻳﻲ ﻳﻮ ﻛﺲ ﻫﻢ وﻛړي ﻧﻮ د ټﻮﻟﻮ ذﻣﻪ ﭘﺮې ﺧﻼﺻﻴږي او ﻛﻪ‬

‫ﻳﻮ ﻛﺲ ﻳﯥ ﻫﻢ وﻧﻪ ﻛړي ﻧﻮ ټﻮل ﺧﻠﻚ د ﺳﻨﺖ ﻛﻔﺎﻳﻲ د ﭘﺮﯦښﻮدﻟﻮ ﻟﻪ‬ ‫اﻣﻠﻪ ګﻨﻬګﺎر ﻳږي‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻋﻦ ﺇﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻗﺎﻝ‪ :‬ﺇﺫﺍ ﺃﺭﺍﺩ ﺃﻥﹾ ﻳﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻠﻴﻐﺮﺏ ﻟﻪ ﺍﻟﺸﻤﺲ ﻣﻦ ﺍﻟﻠﻴﻠﺔ ﺍﻟﱵ ﻳﺮﻳﺪ ﺃﻥﹾ ﻳﻌﺘﻜﻒ ﻓﻴﻬﺎ ﻭﻫـﻮ ﰲ‬

‫ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ .‬ﻣﺼﻨﻒ ﺍﺑﻦ ﺃﰊ ﺷﻴﺒﺔ‪.89/3:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻭﻋﻦ ﺇﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻗﺎﻝ‪ :‬ﻛﺎﻧﻮﺍ ﻳﺴﺘﺤﺒﻮﻥ ﻟﻠﻤﻌﺘﻜﻒ ﺃﻥﹾ ﻳﺒﻴﺖ ﻟﻴﻠﺔ ﺍﻟﻔﻄﺮ ﰲ ﻣﺴﺠﺪﻩ ﺣﱵ ﻳﻜﻮﻥ ﻏـﺪﻭﻩ ﻣﻨـﻪ‪.‬‬

‫ﻣﺼﻨﻒ ﺍﺑﻦ ﺃﰊ ﺷﻴﺒﺔ‪.92/3:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﺳﻨﺔﹲ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻜﻔﺎﻳﺔ ﺣﱵ ﻟﻮ ﺗﺮﻙ ﰲ ﺑﻠﺪﺓ‪ ‬ﻷﺳﺎﺅﺍ‪ .‬ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﺮﻣﻮﺯ‪.376/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪33‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪31‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د څﻪ ﻣﺸﻜﻼﺗﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻛﻪ د ﻛﻠﻲ ﺧﻠﻚ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﺗﻪ ﺗﻴﺎر ﻧﻪ وي ﻧﻮ د ﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﻞ څﻮك اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي‪،‬‬ ‫د دوى ذﻣﻪ ورﺑﺎﻧﺪي ﻓﺎرﻏﻴږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﻫﺮ څﻮك ﭼﻲ د دوى ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫وﻛړي د دوى ذﻣﻪ ﻫﻢ ور ﺳﺮه ﺧﻼﺻﻴږي‪(1).‬‬

‫‪32‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮ ﻛﻠﻲ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻰ ﭘﻪ ﺑﻞ ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﺳﻨﺖ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي‪ ،‬ﻧﻮ د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺧﭙﻠﻮ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﺳﻨﺖ ادا ﻛﻴږي‪ ،‬او ﻛﻪ‬

‫ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﻳﯥ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛړى دى د ﻫﻐﻮى ذﻣﻪ ﺧﻼﺻﻴږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﻳﯥ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛړى دى د ﻫﻐﻮ‬

‫ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﺳﻨﺖ ورﺑﺎﻧﺪي ادا ﻛﻴږي؛ ځﻜﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻧﻪ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه‬

‫ﺧﻮ د دﻏﻪ ﻛﻠﻲ اوﺳﻴﺪﻧﻜﻲ ګﻨﻬګﺎرﻳږي ﻧﻮ د ﻗﻴﺎس ﻟﻪ ﻣﺨﻲ دا اﻣﻴﺪ‬

‫ﻛﻴﺪاى ﺳﻲ ﭼﻲ ذﻣﻪ ﻫﻢ د دﻏﻮ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﻓﺎرﻏﻴږي‪(2).‬‬

‫‪33‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﻳﻮ ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ښځﻪ اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي ﻧﻮ د‬

‫ﻧﺎرﻳﻨﻪ ﺧﻠﻜﻮ ذﻣﻪ ﭘﺮې ﺧﻼﺻﻴږي‪ ،‬او ﻛﻪ ﭘﺮ ﻫﻐﻮى ﻫﻢ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ﻻزم دى؟‬

‫‪ 1‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪34‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ښځﻲ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﺳﺮه د ټﻮﻟﻮ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ذﻣﻪ ﻓﺎرﻏﻴږي؛‬

‫ځﻜﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮ ټﻮﻟﻮ ﺑﺎﻟﻐﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﻻزم دى‪ ،‬ﻛﻪ ﻳﯥ ﻫﻴڅﻮك وﻧﻪ‬

‫ﻛړي ﺑﻴﺎ ﻧﻮ ﻧﺎرﻳﻨﻪ او ښځﻴﻨﻪ ټﻮل ګﻨﻬګﺎر دي‪ ،‬ﻧﻮ دا ﺷﺎن ﭼﯥ د ﺑﺎﻟﻐﻮ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ څﺨﻪ ﻳﯥ ﻫﺮ ﻳﻮ وﻛړي ذﻣﻪ ﻫﻢ د ټﻮﻟﻮ ﻓﺎرﻏﻴږي‪(1) .‬‬

‫‪34‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻧﺮښځﻰ )ﺧﻨﺜﻰ( ﻫﻢ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻜﻠﻒ دى او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﻲ! ﻧﺮښځﻰ ﻫﻢ ﻣﻜﻠﻒ دى‪ ،‬ﭘﺮ ﻧﻴﻜﻮ ﻛﺎرو ﺛﻮاب‬

‫او ﭘﺮ ﺑﺪو ﻋﺬاب ورﻛﻮل ﻛﻴږي‪ ،‬ﻟﻤﻮﻧځ‪ ،‬روژه او ﺣﺞ ورﺑﺎﻧﺪي ﻓﺮض‬

‫دى‪ ،‬ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﻳﻮ ﺳﻨﺖ ﻋﺒﺎدت دى ځﻜﻪ ورﺑﺎﻧﺪي ﻻزم دى‪(2).‬‬ ‫ﻛﻮي؟‬

‫‪35‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﺧﻨﺜﻰ ﺑﻪ ﻛﻮر او ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻧﺮ ښځﻲ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ﺿﺮوري‬

‫دى‪ ،‬ځﻜﻪ ﻛﻪ ﻧﺎرﻳﻨﻪ وي ﻧﻮ ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﺑﻠﻜﻞ ﺳﻬﻲ ﻧﻪ دى‪ ،‬او‬

‫‪1‬ـ ﺃﻗﻮﻝ ﺍﳊ ‪‬ﻖ ﻫﻮ ﻣﺎ ﺫﮐﺮﺕ ﻣﻦ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﺳﻨﺔﹲ ﻣﺆﮐﺪﺓﹲ ﻋﻠﯽ ﲨﻴﻊ ﺍﻷ ‪‬ﻣﺔ‪ ،‬ﻟﮑﻦ ﻋﻠﯽ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻟﮑﻔﺎﻳﺔ‪ ،‬ﻓﻼ ﻳﻘﺪﺡ ﺗـﺮﮎ‬ ‫ﺍﳋﻠﻔﺎﺀ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﰲ ﺷﯽﺀٍ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺃﺯﻭﺍﺝ ﺍﻟﻨﱯ ﺻﻠﯽ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﮐ ‪‬ﻦ ﻳﻌﺘﮑﻔﻦ ﺑﻌﺪ ﻭﻓﺎﺗـﻪ‪ ،‬ﮐﻤـﺎ ﺃﺧﺮﺟـﻪ‬ ‫ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻱ‪ ،‬ﻓﮑﻔﯽ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻬ ‪‬ﻦ ﻣﺆﺩﻳ‪‬ﺎ ﻟﻠﺴﻨﺔ‪ .‬ﺍﳊﻮﺍﺷﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﳍﺪﺍﻳﺔ ﻟﻠﻌﻼﻣﺔ ﻋﺒﺪ ﺍﳊﻲ ﺍﻟﻠﮑﻨﻮﻱ‪.۱۴۲ /۲:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺳﻨﺔﹲ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻜﻔﺎﻳﺔ ﺣﱵ ﻟﻮ ﺗﺮﻙ ﰲ ﺑﻠﺪﺓ‪ ‬ﻷﺳﺎﺅﺍ‪ .‬ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﺮﻣﻮﺯ‪.376/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪35‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻛﻪ ښځﻴﻨﻪ وي ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﺳﻬﻲ دى ﺧﻮ ﻳﻮاځﻲ‬

‫ﻣﻜﺮوه ﺗﻨﺰﻳﻬﻲ دى)‪(1.‬‬

‫‪36‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻳﻮه ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺳﺮه د ﭘﻮره ښﺎر‪ ،‬ﻳﺎ د ﻳﻮﻛﻠﻲ او‬

‫ﻛﻪ ﻳﻮاځﻲ د ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت د اوﺳﻴﺪﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ ادا ﻛﻴږي ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻲ ﭼﻲ‬

‫دى ﻣﻌﺘﻜﻒ وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ دې ﻣﺴﻠﻪ ﻛﻲ د ﻣﺬﻫﺐ د ﻋﻠﻤﺎؤ اﺧﺘﻼف دى‪ ،‬ﺧﻮ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﺷﺎﻣﻲ رﺣﻤﺔ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻠﻴﻪ درې رواﻳﺘﻪ ذﻛﺮ ﻛړي دي‪:‬‬

‫ړوﻣﺒﻰ‪ :‬د ﭘﻮره ښﺎر ذﻣﻪ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺳﺮه ﺧﻼﺻﻴږي‪.‬‬ ‫دوﻳﻢ ‪ :‬دﻳﻮ ﻛﻠﻲ ذﻣﻪ ور ﺑﺎﻧﺪي ﻓﺎرﻏﻴږي ‪.‬‬ ‫درﻳﻢ‪ :‬ﻳﻮازي د ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت د اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ ذﻣﻪ ﭘﻪ ﺧﻼﺻﻴږي‬

‫ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻲ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﺳﻮى وې‪.‬‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﺷﺎﻣﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ دوﻳﻢ رواﻳﺖ ﻏﻮره ﺑﻠﻠﻰ دى‪ ،‬دى واﻳﯥ‬

‫ﭼﻲ‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف د ﺗﺮاوﻳﺤﻮ د ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭘﻪ ﺷﺎن دى‪ ،‬او ﺗﺮاوﻳﺢ ﭘﻪ‬

‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه ﻛﻮل ﭘﺮ ټﻮﻟﻮ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﻳﺎ د ﻛﻠﻲ ﭘﺮ اوﺳﻴﺪﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ‬

‫ﻛﻔﺎﻳﯥ دي‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﭼﯥ څﻮ ﺗﻨﻪ ﺗﺮاوﻳﺢ ﭘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه‬ ‫وﻛړي‪ ،‬د ﻧﻮرو ﺧﻠﻜﻮ ذﻣﻪ د ﺗﺮاوﻳﺤﻮ د ﺟﻤﺎﻋﺖ څﺨﻪ ﻓﺎرﻏﻴږي‪ ،‬او ﻛﻪ‬

‫ﺢ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻣﻊ ﺍﻟﮑﺮﺍﻫﻴﺔ ﻭﻋﻠﻲ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺫﮐﻮﺭﻳﺘﻪ ﻻﻳﺼـﺢ ﰲ ﺍﻟﺒﻴـﺖ ﺑﻮﺟـﻪ‪.‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻋﻠﻲ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺃﻧﻮﺛﻴﺘﻪ ﻳﺼ ‪‬‬ ‫)ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻭﻳﻜﺮﻩ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ( ﺃﻱ ﺗﱰﻳﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ‪‬ﺮ‪ ،‬ﻭﺻﺮﺡ ﰲ ﺍﻟﺒﺪﺍﺋﻊ ﺑﺄ‪‬ﻧﻪ ﺧﻼﻑ ﺍﻷﻭﱄ‪ :‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.441/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪36‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ ټﻮل ﻛﻠﻲ ﻛﯥ ﻳﻮ ﺗﻦ ﻫﻢ د ﺗﺮاوﻳﺤﻮ ﺟﻤﺎﻋﺖ وﻧﻪ ﻛړي ﻧﻮ د ﻛﻠﻲ ټﻮل‬

‫ﺧﻠﻚ د ﺗﺮاوﻳﺤﻮ د ﺟﻤﺎﻋﺖ د ﭘﺮﯦښﻮوﻟﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ګﻨﺎﻫګﺎرﻳږي‪ ،‬دا‬ ‫ﺷﺎن اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ دى ﻛﻪ د ﻳﻮه ﻛﻠﻲ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف وﺳﻲ‬ ‫ﻧﻮ د ټﻮﻟﻮ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ذﻣﻪ ﻓﺎرﻏﻴږي‪ ،‬ﻣﻄﻠﺐ دا ﭼﻲ د ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﺮ‬

‫اوﺳﻴﺪﻧﻜﻮ ﺑﺎﻧﺪي ﺿﺮوري ﻧﻪ دى ﺑﻠﻜﯥ ﭘﺮ ﭘﻮره ﻛﻠﻲ ﻳﺎ ﻣﺤﻠﯥ ﻳﻮ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﺳﻨﺖ دى‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﻪ ﻳﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺳﺮه د ټﻮل ﻛﻠﻲ د اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ‬

‫ذﻣﻪ ﻓﺎرﻏﻴږي ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ دي ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﻳﻮ ﻳﺎ ﻟﻪ ﻳﻮه څﺨﻪ زﻳﺎت‬

‫ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻪ وي اﻟﺒﺘﻪ ﻏﻮره داده ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف وﺳﻲ‪.‬‬

‫د دې ﻣﺴﻠﯥ ﭘﻪ اړه ﺑﻪ ﻧﻮر ﺗﺤﻘﻴﻖ ﭘﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻛﻲ ﺗﺮ دې ﻋﻨﻮان‬

‫)اﻋﺘﻜﺎف د ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﺮ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ دى؟( ﻻﻧﺪي راﺳﻲ‬ ‫اﻧﺸﺎء اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ‪.‬‬

‫‪37‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﻲ ﻣړ ﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ‬

‫ﺑﻴﺎ د ﺑﻞ ﻳﻮ ﺗﻦ ﻛښﻴﻨﻮل ﺿﺮوري دى‪ ،‬او ﻛﻪ ﺳﻨﺖ ادا ﺳﻮ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻣړﻳﻨﻪ ﻳﻮ ﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬر دى‪ ،‬ﻟﻪ دي اﻣﻠﻪ د ټﻮﻟﻮ ذﻣﻪ‬

‫ﻓﺎرﻏﻴږي‪ ،‬څﺮﻧګﻪ ﭼﻲ د اﻋﺘﻜﺎف اوﻟﻨۍ ورځﻲ ﺗﻴﺮي ﺳﻮي دي‪ ،‬ﻧﻮ د‬ ‫ﺑﻞ ﺗﻦ ﻛښﯧﻨﺎﺳﺘﻞ ﻫﻢ ﺑﯥ ﻓﺎﺋﺪې دى‪(1).‬‬

‫‪1‬‬

‫ﺕ ﻓﹶﻘﹶﺪ‪ ‬ﻭ‪‬ﻗﹶﻊ‪ ‬ﺃﹶﺟ‪ ‬ﺮ ‪‬ﻩ ﻋ‪‬ﻠﹶﻲ ﺍﻟ ﱠﻠﻪ‪‬‬ ‫ـ ﻗﺎﻝ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱃ‪﴿ :‬ﻭ‪‬ﻣ‪‬ﻦ‪ ‬ﻳ‪‬ﺨ‪ ‬ﺮﺝ‪ ‬ﻣ‪ ‬ﻦ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﺘ‪‬ﻪ‪ ‬ﻣﻬ‪‬ﺎﺟﹺﺮ‪‬ﺍ ﺇﹺﻟﹶﻲ ﺍﻟ ﱠﻠﻪ‪ ‬ﻭ‪‬ﺭ‪‬ﺳ‪‬ﻮﻟ‪‬ﻪ‪ ‬ﹸﺛ ‪‬ﻢ ‪‬ﻳﺪ‪‬ﺭﹺﻛﹾ ‪‬ﻪ ﺍﻟﹾﻤ‪‬ﻮ‪ ‬‬

‫ﻭ‪‬ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺍﻟ ﱠﻠ ‪‬ﻪ ﻏﹶﻔﹸﻮﺭ‪‬ﺍ ﺭ‪‬ﺣ‪‬ﻴﻤ‪‬ﺎ﴾ ]ﺳﻮﺭﺓ ﺍﻟﻨﺴﺎﺀ‪:‬ﺍﻵﻳﺔ‪ ،[100:‬ﻗﺎﻝ ﺃﺑﻮﺑﻜﺮ ﺍﳉﺼﺎﺹ‪ :‬ﻭﻫﺬﺍ ﻳﺪﻝ ﻋﻠﻲ ﺃ ﱠﻥ ﻣ‪‬ﻦ‪ ‬ﺧ‪‬ـﺮ‪‬ﺝ‪‬‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻬ‪‬ﺎ ﻟﻔﻌﻞ ﺷﺊ‪ ‬ﻣﻦ ﺍﻟ ﹸﻘﺮ‪‬ﺏ ﺃ ﱠﻥ ﺍﷲ ﳚﺎﺯﻳﻪ ﺑﻘﺪﺭ ﻧﻴﺘﻪ ﻭﺳﻌﻴﻪ ﻭﺇﻥﹾ ﺍﻗﺘﻄﻊ ﺩﻭﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻤﺎ ﺃﻭﺟﺐ ﺍﷲ ﺃﺟﺮ ﻣﻦ ﺧـﺮﺝ‬ ‫ﻣﻬﺎﺟﺮ‪‬ﺍ ﻭﺇﻥﹾ ﱂ ﺗﺘﻢ ﻫﺠﺮﺗﻪ‪ .‬ﺃﺣﻜﺎﻡ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﻟﻠﺠﺼﺎﺹ‪ .‬ﺳﻮﺭﺓ ﺍﻟﻨﺴﺎﺀ‪.354/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪37‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪38‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻧﺎ ﺑﺎﻟﻎ ﻫﻠﻚ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻠﻚ ﻛﻪ ﻋﺎﻗﻞ وي‪ ،‬ﻳﺎﻧﻲ ﭘﻪ روژه‪ ،‬ﻟﻤﺎﻧځﻪ او د‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ آداﺑﻮ ﭘﻮﻫﻴږي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ورﺗﻪ روا دى‪(1).‬‬

‫‪39‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻫﻠﻚ د اﻋﺘﻜﺎف ﺛﻮاب ﻳﯥ ﻣﻮر او ﭘﻼر‬

‫ﺗﻪ رﺳﻴږي او ﻛﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻫﻠﻚ ﺗﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻳﻮازي اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ﻫﺮه ښﻴګڼﻪ او ﻋﺒﺎدت ﭼﻲ‬

‫ﻫﻠﻚ ﻛﻮي ﺛﻮاب ﻳﯥ ﺧﭙﻞ دى اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻮر او ﭘﻼر ﺗﻪ ﻳﯥ د ښﻮوﻧﻲ او‬

‫ګﻮﻣﺎرﻧﻲ ﺛﻮاب رﺳﻴږي‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ د اﷲ ﺧﻮښﻪ ﺳﻲ ټﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﻲ‬

‫ﺛﻮاﺑﻮﻧﻪ ور ﻛړي‪(2).‬‬

‫‪40‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛښﯧﻨﻮل د ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ذﻣﻪ واري ده‪ ،‬او‬

‫ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت د اﻣﺎم ﺻﻴﺐ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛښﻴﻨﻮل د ټﻮﻟﻮ ﺧﻠﻜﻮ ذﻣﻪ واري ده‪ ،‬ځﻜﻪ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف د ﻛﻠﻲ ﭘﺮ ټﻮﻟﻮ اوﺳﻴﺪﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ دى ﻧﻪ ﻳﻮازي ﭘﺮ اﻣﺎم‪(3).‬‬

‫ﺢ ﺍﻋﺘﮑﺎﻑ ﺍﻟﺼﱯ ﺍﻟﻌﺎﻗﻞ ﮐﺎﻟﺼﻮﻡ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.٥٢٢/٢.‬‬ ‫‪ - 1‬ﻭ ﺃ ‪‬ﻣﺎ ﺍﻟﺒﻠﻮﻍ‪ ،‬ﻓﻠﻴﺲ ﺑﺸﺮﻁ‪ ‬ﺣﱵ ﻳﺼ ‪‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﻟﺼﱯ ﺇﺫﺍ ﻋﻤﻞ ﻣﻦ ﺍﳊﺴﻨﺎﺕ ﻗﺒﻞ ﺃﻥﹾ ﳚﺮﻱ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﻘﻠﻢ ﻛﺎﻥ ﺍﻟﺜﻮﺍﺏ ﻟﻪ ﻻ ﻷﺑﻮﻳﻪ‪ ،‬ﻭﻟﻮ ﻋﻠﻤﻪ ﺍﻟﻮﺍﻟﺪ ﺗﻠـﻚ‬ ‫ﺍﻟﻄﺎﻋﺔ ﻛﺎﻥ ﻟﻠﻮﺍﻟﺪ ﺛﻮﺍﺏ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﻭﻗﻴﻞ‪ :‬ﺛﻮﺍﺏ ﺍﻟﻄﺎﻋﺔ ﻟﻠﺼﱯ ﻭﻷﺑﻮﻳﻪ ﺍﻟﻜﻞ‪ .‬ﺧﻼﺻﺔ ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻱ‪.401/4:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﺳﻨﺔﹲ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻜﻔﺎﻳﺔ ﺣﱵ ﻟﻮ ﺗﺮﻙ ﰲ ﺑﻠﺪﺓ‪ ‬ﻷﺳﺎﺅﺍ‪ .‬ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﺮﻣﻮﺯ‪.376/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪38‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ځﺎى ځﺎﻳګﻲ ﻣﺴﻠﯥ‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﺳﺘﺮ رﻛﻦ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ دﻧﻨﻪ اوﺳﻴﺪﻧﻪ ده‪،‬‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﺮه د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ټﻮﻟﻮ ورځﻮ ﻛﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﺣﺪودو ﻛﻲ‬

‫دﻧﻨﻪ اوﺳﻴﺪل ﭘﻜﺎر دي‪ ،‬ﻛﻪ د ﺿﺮورت څﺨﻪ )ﭼﻲ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻳﯥ ﭘﻪ‬

‫وړاﻧﺪي ﻛﺮښﻮ ﻛﻲ راځﻲ( ﭘﺮﺗﻪ ﻳﻮ ﺳﺎﺗﻜﻰ ﻫﻢ د ﺟﻮﻣﺎت د ﺣﺪودو د‬

‫ﺑﺎﻧﺪي ووزي‪ ،‬ﻧﻮ ﺳﺮه ﻟﻪ زﻳﺎر اﯦﺴﺘﻠﻮ ﻟﻪ ﻟﻮى ﺛﻮاب څﺨﻪ ﺑﯥ ﺑﺮﺧﻲ‬

‫ﻛﻴږي‪ ،‬ﻟﻪ دې ﻛﺒﻠﻪ دا ﻻزﻣﻪ ده ﭼﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ځﺎﻳځﺎﻳګﻲ ﭘﻪ اړه را‬

‫ﺗﻠﻮﻧﻜﻲ ﭘﻮښﺘﻨﻲ ﭘﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺮه ځﻮاب ﻛړو‪ ،‬او ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ځﻴﺮ ﺳﻲ او ﭘﻪ ﺑﻴﺎ ﺑﻴﺎ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮ ﺳﺮه ځﻴﻨﻲ ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺳﻲ‪.‬‬

‫‪41‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ او ﺣﺪود ﻳﯥ څﻪ دي؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ واﻗﻒ د وﻗﻒ ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﻲ د ﺟﻮﻣﺎت‬

‫ﻟﭙﺎره ﻛﻮﻣﻪ ځﻤﻜﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ﻛړي‪ ،‬او ﭘﺮ ﻫﻐﻪ ﺑﺎﻧﺪي د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻧﻴﺖ‬

‫ﺧﻮﻧﻪ ﻳﺎ څﻠﻮر دﻳﻮاﻟﻲ ﺟﻮړه ﺳﻲ او ﻳﺎ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺑﻠﻪ ﻻره ﺳﺮه د ﺟﻮﻣﺎت‬

‫اﻃﺮاف ﻣﻌﻠﻮم ﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ټﻮل ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﺑﻠﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬او ﭘﻪ ﻫﻐﻪ‬

‫ټﻮل ځﺎى ﻛﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ګﺮځﯧﺪل را ګﺮځﯧﺪل روا دي‪(1).‬‬

‫ﻉ ﺍﳌﺒﲏ ﻟﻠﺼﻠﻮﺍﺓ‪ .‬ﺍﻟﻘﺎﻣﻮﺱ ﺍﻟﻔﻘﻬﻲ‪ ،‬ﺣﺮﻑ ﺍﻟﺴﲔ‪.167:‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﺍﳌﻮﺿﻮ ‪‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪39‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪42‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﭘﻪ ډﯦﺮو ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﻛﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﺳﺮه څﻨګ‬

‫ﺗﻪ داﻟﻴﺰ )دﻫﻠﻴﺰ( ﻫﻢ وي‪ ،‬ﻧﻮ ﻫﻐﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺼﻪ ﺑﻠﻞ ﻛﻴﺪاى ﺳﻲ‪ ،‬او‬ ‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗګ را ﺗګ ور ﺗﻪ ﺳﻬﻲ دى او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬داﻟﻴﺰ )دﻫﻠﻴﺰ( د ﻋﺎدت ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ وﺗﻠﻰ‬

‫وي‪ ،‬ﻧﻮ ځﻜﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺼﻪ ﻧﻪ ﺑﻠﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬او ﻧﻪ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﯥ ﻟﻪ‬

‫ﺿﺮورﺗﻪ ورﺗﻠﻠﻰ ﺳﻲ‪(1).‬‬

‫‪43‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﺟﻮﻣﺎت څﻨګ ﺗﻪ ﭼﻲ د اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره ﻛﻮم‬

‫ځﺎﻳﻮﻧﻪ ﺟﻮړ ﺳﻮي وي ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻫﻐﻮ ځﺎﻳﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﺗﻠﻼى ﺳﻲ او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د اوداﺳﻪ ځﺎﻳﻮﻧﻪ ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ د ﺑﺎﻧﺪي وي‪ ،‬ﻧﻮ د‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ ورﺗﻪ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻪ دى او ﻛﻪ ﺑﯥ ﺿﺮورﺗﻪ ورﺳﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻰ‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪44‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ځﻴﻨﻮ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ څﻨګ ﺗﻪ د ﺟﻮﻣﺎت د اﻣﺎم ﻟﭙﺎره‬

‫ﺣﺠﺮه وي‪ ،‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻫﻐﯥ ﺣﺠﺮې ﺗﻪ ورﺗﻠﻰ ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د اﻣﺎم ﺻﻴﺐ ﺣﺠﺮه د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﺣﺪودو ﻛﻲ دﻧﻨﻪ‬

‫وي ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ورﺗﻠﻞ روا دي‪ ،‬او ﻛﻪ داﺳﻲ ﻧﻪ وي ﺑﻠﻜﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻓﺈﻥﹾ ﺧﺮﺝ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻟﻐﲑ ﻋﺬﺭﹴ ﻓﺴﺪ ﺍﻋﺘﻜﺎﻓﻪ ﰲ ﻗﻮﻝ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﻛﺎﻥ ﺳﺎﻋﺔ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪ ،‬ﺑـﺎﺏ‬

‫ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.284/2:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪40‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺣﺪودو دﺑﺎﻧﺪي وي‪ ،‬ﻧﻮ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورﺗﻠﻞ روا ﻧﺪي او ﭘﻪ ورﺗګ ﺳﺮه‬ ‫ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(1).‬‬

‫ﻛﻴږي؟‬

‫‪45‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺪود ﭘﻴﮋﻧﺪﻧﻪ ﺑﻪ څﻨګﻪ او ﻟﻪ ﭼﺎ‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬دا ﭼﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺪود د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻓﺴﺎد او ﻧﻪ‬

‫ﻓﺴﺎد ﻛﻲ ﻟﻮى اﻫﻤﻴﺖ ﻟﺮي‪ ،‬ﻟﻪ دې اﻣﻠﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﺗﺮ ﻫﺮڅﻪ ﻣﺨﻜﯥ د‬

‫ﺟﻮﻣﺎت د ﺣﺪودو ﭘﻴﮋﻧﺪﻧﻪ ﭘﻜﺎردي‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ څﺨﻪ وي‪ ،‬ﻳﺎ‬ ‫اﻣﺎم او ﻳﺎ ﻟﻪ ﻧﻮرو ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ څﺨﻪ‪ ،‬ﭘﻪ ﻫﺮ ﺗﻘﺪﻳﺮ دا ﻛﺎر ﺿﺮوري دى ﺑﺎﻳﺪ‬

‫وﺳﻲ‪.‬‬

‫‪46‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮ ﺟﻮﻣﺎت ﻣﺘﻮﻟﻲ وﻧﻪ ﻟﺮي‪ ،‬ﻳﺎ ﻣړ ﺳﻮى وي‪،‬‬

‫اﻣﺎم او د ﻛﻠﻲ اوﺳﻴﺪﻧﻜﻮ ﺗﻪ د ﺟﻮﻣﺎت د ﺣﺪودو څﻪ ﻣﺎﻟﻮﻣﺎت ﻧﻪ وي‬

‫ﺑﻴﺎ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ څﻪ ﭘﻜﺎر دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ داﺳﻲ ﺻﻮرت ﻛﻲ دي ﺑﻴﺎ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻫﻐﻲ ﺳﻴﻤﻲ‬

‫رﺳﻢ او رواج ﺗﻪ ګﻮري ﭼﻲ ﻫﻠﺘﻪ د ﻫﻐﻲ ﻋﻼﻗﻲ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻪ ﭘﻪ څﻪ ﺷﻜﻞ‬ ‫وي‪ ،‬داﺳﻲ دي دى ﻫﻢ د دﻏﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺪود د ﻫﻐﻪ ﻧﻮرو ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ ﭘﻪ‬

‫ﺷﺎن اټﻜﻞ ﻛړي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﺧﺪاى ﺗﻪ ﻣﺎﻟﻮم دى زﻳﺎت اﺣﺘﻴﺎط‬

‫دي ﻛﻮي‪.‬‬

‫‪ 1‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪41‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪47‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪:‬ﻛﻪ ﺟﻮﻣﺎت دوه ﻳﺎ درې او ﻳﺎ ﻫﻢ ﻟﻪ دې زﻳﺎت‬

‫ﭼﺘﻮﻧﻪ وﻟﺮي‪ ،‬ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ دوﻳﻢ او درﻳﻢ ﭘﻮړ او ﻳﺎ د ﺟﻮﻣﺎت ﺑﺎم ﺗﻪ د‬

‫زﻳﻨﻮ ﻟﻪ ﻻري ﺧﺘﻠﻰ ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ زﻳﻨﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﺣﺪ ﻛﻲ دﻧﻨﻪ وي ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ د‬

‫زﻳﻨﻮ ﻟﻪ ﻻري ﺧﺘﻠﻰ ﺳﻲ‪ ،‬او ﻛﻪ زﻳﻨﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ ﺣﺪه د ﺑﺎﻧﺪي وي ﺑﻴﺎ‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره د زﻳﻨﻮ ﻟﻪ ﻻري ﺗﻠﻞ روا ﻧﻪ دي‪ ،‬او ﻛﻪ وﻻړ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ ﺣﺪه ﺑﻲ ﺿﺮورﺗﻪ وﺗﻞ د‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ ﻣﺎﺗﻮﻧﻜﻮ څﺨﻪ دى‪(1).‬‬

‫‪48‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ځﻴﻨﻮ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ ﺗﺮ څﻨګ د ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ د دﻳﻨﻲ‬

‫زدﻛړي ﻟﭙﺎره ځﺎﻳﻮﻧﻪ ﺟﻮړ وي‪ ،‬اﻳﺎ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ځﺎﻳﻮ‬

‫ﻛﻲ ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﺳﺒﻖ وواﻳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬داﺳﻲ ځﺎﻳﻮﻧﻪ ډﯦﺮ وﺧﺖ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت دﺑﺎﻧﺪي وي‪ ،‬ﻧﻮ‬

‫ځﻜﻪ د ښﻮوﻧﻲ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورﺗګ ﻫﻢ ﺳﻬﻲ ﻧﻪ دى‪(2).‬‬

‫‪49‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ څﻮك د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﻮ ځﺎى ﺟﻮړ ﻛړي‪ ،‬ﻫﻠﺘﻪ‬

‫ﻟﻤﻮﻧځ ﻫﻢ ﭘﻴﻞ ﺳﻲ‪ ،‬ﺧﻮ ﺟﻮﻣﺎت ﻳﯥ ﻧﻪ ﺑﻮﻟﻲ ﻧﻮ ﭘﻪ داﺳﻲ ځﺎى ﻛﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل څﻪ ﺣﻜﻢ ﻟﺮي؟‬

‫‪ 1‬ـ ﻷﻧ‪‬ﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺇﱄ ﻋﻨﺎﻥ ﺍﻟﺴﻤﺎﺀ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.۶۵۶ /۱:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺃ ‪‬ﻣﺎ ﻣﻔﺴﺪﺍﺗﻪ‪ ،‬ﻓﻤﻨﻬﺎ ﺍﳋﺮﻭﺝ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ .‬ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.312/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪42‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﺷﺮط دى‪ ،‬ﻳﻮازي‬

‫ﻫﻐﻪ ځﺎى ﭼﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﺟﻮړ ﺳﻮى وي‪ ،‬او ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﻧﻪ‬ ‫وي‪ ،‬ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻛﻴږي‪(1).‬‬

‫‪50‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﭘﻪ ﻋﻴﺪګﺎه ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل څﻨګﻪ دى‪.‬؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ دى ﺳﻬﻲ‪ ،‬ځﻜﻪ ﻋﻴﺪګﺎه ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﻧﻪ ﺑﻠﻞ‬

‫ﻛﻴږي‪(2).‬‬

‫‪51‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﺟﻮﻣﺎت دوه ﻳﺎ درې ﭘﻮړه وي‪ ،‬ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ‬

‫ټﻮﻟﻮ ﭘﻮړوﻧﻮ ﻛﻲ ګﺮځﯧﺪل را ګﺮځﯧﺪل ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د ﺗﻠﻮ را ﺗﻠﻮ ﻻر ﻳﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﺣﺪ ﻛﻲ دﻧﻨﻪ وي‬

‫ﻟﻜﻪ وړاﻧﺪې ﭼﻲ ﻣﻮ ووﻳﻞ ﻧﻮ څﻪ ﻣﻨﻌﻪ ﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ ﻳﯥ ﻻره ﻟﻪ‬

‫ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪي وي ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﺮ ﭘﻮړ ﻛﻲ وي ﻟﻪ دې ﻻري ﻳﯥ وﺑﻞ‬

‫ﭘﻮړ ﺗﻪ ﺗﻠﻞ ﻧﻪ دي ﺳﻬﻲ؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(3).‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻭﺃ‪‬ﻧﻪ ﺷﺮﻁﹲ ﰲ ﻧﻮﻋﻲ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻮﺍﺟﺐ ﻭﺍﻟﺘﻄﻮﻉ؛ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﱄ‪ ﴿ :‬ﻭﻟﹶﺎ ‪‬ﺗﺒ‪‬ﺎﺷ‪‬ﺮ‪‬ﻭ ‪‬ﻫ ‪‬ﻦ ﻭ‪‬ﺃﹶﻧ‪‬ـ‪‬ﺘﻢ‪ ‬ﻋ‪‬ـﺎﻛ‪‬ﻔﹸﻮﻥﹶ ﻓ‪‬ـﻲ‬

‫ﺍﻟﹾﻤ‪‬ﺴ‪‬ﺎﺟﹺﺪ‪ .﴾‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.280/2:‬‬ ‫‪ -2‬ﻭﺃ ‪‬ﻣﺎ ﺍﳌﺘﺨﺬ ﻟﺼﻼﺓ ﺍﳉﻨﺎﺯﺓ ﺃﻭ ﻋﻴﺪ‪ ،‬ﻓﻬﻮ ﻣﺴﺠﺪ‪ ‬ﰲ ﺣ ‪‬ﻖ ﺟﻮﺍﺯ ﺍﻻﻗﺘﺪﺍﺀ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﺍﻧﻔﺼﻞ ﺍﻟﺼﻔﻮﻑ ﺭﻓﻘﹰﺎ ﺑﺎﻟﻨﺎﺱ‪،‬‬ ‫ﻻ ﰲ ﺣﻖ ﻏﲑﻩ ﺑﻪ ﻳﻔﺘﯽ ‪‬ﺎﻳﺔ ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.۶۵۷ /۱ :‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻣﺴﺠﺪ‪ ‬ﺇﻟﯽ ﻋﻨﺎﻥ ﺍﻟﺴﻤﺎﺀ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳋﺘﺎﺭ‪.۶۵۶ /۱:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪43‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪52‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﭘﻪ دوﺑﻲ ﻛﻲ د ګﺮﻣۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ‬

‫ﭘﻮرﺗﻨﻲ ﭘﻮړ ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل روا دى او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﺮ وﺧﺖ ﻛﻲ روا دى؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ‬

‫ﭘﻮرﺗﻪ ﻛښﺘﻪ ټﻮل ﻳﻮ ﺟﻮﻣﺎت ﺑﻠﻞ ﻛﻴږي‪(1).‬‬

‫‪53‬ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د څﻮ ﭘﻮړﻳﺰي وداﻧۍ ﭘﻪ ﻣﻨځﻨﻲ ﭘﻮړ ﻛﻲ ﭼﻲ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت وي ﻻﻧﺪي ﺑﺎﻧﺪي ﻳﯥ ﻛﻮروﻧﻪ او ﻳﺎ دوﻛﺎﻧﻮﻧﻪ وي‪ ،‬ﻫﻠﺘﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل څﻪ ﺣﻜﻢ ﻟﺮي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ دى ﺳﻬﻲ‪ ،‬ځﻜﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره‬

‫ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﺷﺮط دى‪ ،‬او داﺳﻲ ځﺎﻳﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﺷﺮﻋﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﻧﻪ وﻳﻞ‬ ‫ﻛﻴږي؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﭙﺎره دا ﺿﺮوري دى ﭼﻲ ﭘﻮرﺗﻪ او ﻛښﺘﻪ‬

‫ﻳﯥ ټﻮل ﺟﻮﻣﺎت وي‪(2).‬‬

‫‪54‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻮ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ ﻛﻲ ﭼﻲ د ﭘﻨځﻪ ﺳﺮه ﻟﻤﻮﻧځﻮ‬

‫ﭘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه د ﻛﻮﻟﻮ اﻫﺘﻤﺎم ﻧﻪ ﻛﻴږي ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف روا دى او ﻛﻪ‬

‫ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻏﻮره رواﻳﺖ ﺳﺮه ﺳﻢ او د ﻧﻦ ﺳﺒﺎ د ﺧﻠﻜﻮ و ﺣﺎﻻﺗﻮ‬

‫ﺗﻪ ﭘﻪ ﻛﺘﻮ ﺳﺮه‪ ،‬ﭘﻪ ﺗﯧﺮه ﺑﻴﺎ ﭘﻪ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﻛﻲ ﭼﻲ ﻫﻠﺘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻻ‬

‫‪ 1‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫ﻁ ﻛﻮﻧﻪ ﻣﺴﺠﺪ‪‬ﺍ ﺃﻥﹾ ﻳﻜﻮﻥ ﺳﻔﻠﻪ ﻭﻋﻠﻮﻩ ﻣﺴﺠﺪ‪‬ﺍ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.358/4:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﺣﺎﺻﻠﻪ ﺃﻥﹾ ﺷﺮ ﹸ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪44‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫څﻪ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻫﻢ ﭘﻮره اﻫﺘﻤﺎم ﻧﻪ ﻛﻴږي ﺣﻜﻢ دادى ﭼﻲ ﭘﻪ دﻏﺴﻲ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل روا دى)‪.(1‬‬

‫د دې ﭘﻪ اړه ﺑﻪ ﻧﻮر ﺗﻔﺼﻴﻞ د رﺳﺎﻟﻲ ﭘﻪ اﺧﻴﺮه ﻛﻲ ﺗﺮ دې‬

‫ﻋﻨﻮان)اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ روا دى؟( ﻻﻧﺪي راﺳﻲ‪.‬‬

‫‪55‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ دروازي ﺳﺮه ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮﻧډه وي‬

‫ﻫﻐﻲ ﺗﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻠﻞ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬دا ﻫﺮ څﻪ د واﻗﻒ ﺗﺮ ﻧﻴﺖ ﭘﻮري اړه ﻟﺮي ﭼﻲ ﻫﻐﻪ ﺑﺮﻧډه‬

‫د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺼﻪ ﺑﻠﻠﻲ ده او ﻛﻪ ﻳﺎ؟ ﻛﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺷﺎﻣﻠﻪ ﺑﻠﻠﯥ‬

‫وي ﻧﻮ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورﺗﻠﻞ ﻫﻢ روا دي‪ ،‬او ﻛﻪ ﻳﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺼﻪ ﻧﻪ وي‬

‫ﺑﻠﻠﯥ ﻧﻮ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورﺗﻠﻞ روا ﻧﻪ دي‪.‬‬

‫‪56‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻳﻮ داﺳﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﭼﻲ ﻫﻠﺘﻪ د ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻛﻮﻟﻮ‬

‫اﻫﺘﻤﺎم ﻧﻪ وي ﻛﻠﻪ ﭼﻲ څﻮك ﭘﻴﺪا ﺳﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻜﻲ ﻛﻴږي او ﻛﻠﻪ‬

‫ﻫﻴڅﻮك ﻫﻢ ﻧﻪ وي ﺑﻠﻜﯥ وراﻧۍ ﺗﻪ ﻧﻴﺰدي وي‪ ،‬ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل‬

‫څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪) - 1‬ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﲨﺎﻋﺔ( ﻫﻮ ﻣﺎ ﻟﻪ ﺇﻣﺎﻡ‪ ‬ﻭﻣﺆﺫﻥﹲ‪ ،‬ﺃﺩﻳﺖ ﻓﻴﻪ ﺍﳋﻤﺲ ﺃﻭﻻ‪ ،‬ﻭﻋﻦ ﺍﻹﻣﺎﻡ ﺇﺷﺘﺮﺍﻁ ﺃﺩﺍﺀ ﺍﳋﻤﺲ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﺻﺤﺤﻪ ﺑﻌﻀﻬﻢ‪ .‬ﻗﺎﻝ‪ :‬ﻻ ﻳﺼﺢ ﰲ ﹸﮐ ﱢﻞ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻭﺻﺤﺤﻪ ﺍﻟﺴﻮﺭﺟﻲ‪) .‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻭﺻﺤﺤﻪ ﺍﻟﺴﺮﻭﺟﻲ( ﻭﻫﻮ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ‬ ‫ﺍﻟﻄﺤﺎﻭﻱ‪ ،‬ﻗﺎﻝ ﺍﳋﲑ ﺍﻟﺮﻣﻠﻲ‪ :‬ﻭﻫﻮ ﺃﻳﺴﺮ ﺧﺼﻮﺻ‪‬ﺎ ﰲ ﺯﻣﺎﻧﻨﺎ‪ ،‬ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ ﺃﻥﹾ ﻳﻌﻮﻝ‪ .‬ﻭﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ ﺍﻋﻠﻢ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ ﻣﻊ‬ ‫ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٠/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪45‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ داﺳﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﺳﻬﻲ دى‪ ،‬او د‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ دا ذﻣﻪ واري ده ﭼﻲ د دې ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ اﺑﺎدي ﻛﻲ زﻳﺎر‬ ‫وﺑﺎﺳﻲ ﺗﺮ څﻮ وﻳﺮان ﺟﻮﻣﺎت ودان او ﭘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه اﺑﺎد ﺳﻲ‪(1).‬‬

‫‪57‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﺗﺮ ټﻮﻟﻮ ﻏﻮره ځﺎى ﻛﻮم دى؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﺗﺮ ټﻮﻟﻮ ﻏﻮره ځﺎى ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام‪ ،‬ﺑﻴﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻧﺒﻮي‪،‬‬

‫ﺑﻴﺎ ﻣﺴﺠﺪ اﻻﻗﺼﻲ‪ ،‬ﺑﻴﺎ ﺟﺎﻣﻊ ﺟﻮﻣﺎت ﭼﻲ ﭘﻨځﻪ وﺧﺖ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه ﭘﻜښﻲ ﻛﻴږي او ﺑﻴﺎ د ﻛﻠﻲ ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﭼﻲ ﺧﻠﻚ ﻳﻲ‬

‫ډﯦﺮ وي‪(2).‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ دﺣﻘﻮﻗﻮ ﭘﻪ ﻟﺤﺎظ ﺳﺮه د ﻛﻠﻰ ﺟﻮﻣﺎت زﻳﺎت ﻏﻮره دى‪.‬‬ ‫‪58‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ځﻴﻨﻮ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮ ﻛﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره ﻳﻮ ځﺎﻧګړى‬

‫ځﺎى ﺟﻮړ وي او ﭘﺮ ﻫﻐﻪ ﻳﯥ څﺎدر راګﺮځﻮﻟﻰ وي دا څﻪ ﺣﻜﻢ ﻟﺮي؟‬

‫ﺢ ﰲ ﻛﻞ ﻣﺴﺠﺪ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.280/2:‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﻭﻗﺎﻝ ﺍﻟﻄﺤﺎﻭﻱ‪ :‬ﺃ‪‬ﻧﻪ ﻳﺼ ‪‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﺃ ‪‬ﻣﺎ ﺃﻓﻀ ﹸﻞ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻓﻔﻲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺍﳊﺮﺍﻡ‪ ،‬ﰒ ﰲ ﻣﺴﺠﺪﻩ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‪ ،‬ﰒ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺍﻷﻗﺼـﻰ‪،‬‬ ‫ﺝ ﺇﱄ ﺍﳋﺮﻭﺝ‪ ،‬ﰒ ﻣـﺎ‬ ‫ﰒ ﰲ ﺍﳉﺎﻣﻊ‪ ،‬ﻗﻴﻞ‪ :‬ﺇﺫﺍ ﻛﺎﻥ ﻳﺼﻠﻲ ﻓﻴﻪ ﲜﻤﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻓﺈﻥﹾ ﱂ ﻳﻜﻦ ﻓﻔﻲ ﻣﺴﺠﺪﻩ ﺃﻓﻀﻞﹲ ﻟﺌﻼ ﳛﺘﺎ ‪‬‬ ‫ﻛﺎﻥ ﺃﻫﻠﻪ ﺃﻛﺜﺮ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.441/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪46‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﺎرﻳﺎل ﺟﻮړول د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺻﻮرت ﻛﻲ‬

‫ﺳﻬﻲ دى ﭼﻲ ﺧﻠﻜﻮ ﺗﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﻪ وي ﺧﻮ ﻛﻪ ځﺎى ﻛﻢ وي ﻧﻮ د ﺟﻤﺎﻋﺖ‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ دې ﺑﻴﺎ ﻟﺮي ﻛﻮي‪(1).‬‬

‫‪59‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬داﺳﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﭼﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورﺗﻪ ﺿﺮورت وي‬

‫ﻟﻜﻪ ږﻣﻨځ‪ ،‬د ﺳﺮ ﺗﻴﻞ‪ ،‬آﻳﻨﻪ‪ ،‬څﺎدر‪ ،‬ﻛﺎﻟﻲ او داﺳﻲ ﻧﻮر د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ‬

‫ځﺎى ﻛﻲ ﻳﯥ ورﺗﻪ ښﻮوﻟﻰ ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﻛﻮم ﺷﻲ ﺗﻪ ﭼﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺿﺮورت وي‪ ،‬ﻫﻐﻪ‬

‫د ځﺎن ﺳﺮه ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﯦښﻮوﻟﻰ ﺳﻲ‪(2).‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ ورځﻨۍ اړﺗﻴﺎوي‪:‬‬ ‫ﺗﺮ دې ﺳﺮﻟﻴﻚ ﻻﻧﺪي ﻟﻪ ﻫﻐﻮ اړﺗﻴﺎوو څﺨﻪ ﺑﺤﺚ ﻛﻴږي ﻛﻮﻣﻲ‬

‫ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ورځ ﻛﻲ څﻮ ځﻠﻲ اړﺗﻴﺎ ورﺗﻪ ﻟﺮي او ﻳﺎ ﭘﻪ څﻮ ورځﻮ‬

‫ﻛﯥ ﻳﻮ ځﻞ ﻣﺨﺘﻪ راځﻲ‪ ،‬داﺳﻲ اړﺗﻴﺎوي ﻃﺒﻌﻲ وې‪ ،‬ﻟﻜﻪ وړې او ﻏټﻲ‬ ‫ﻣﺘﻴﺎزي‪ ،‬او ﻛﻪ ﺷﺮﻋﻲ وې ﻟﻜﻪ د ﺟُﻤﻌﻲ ﻟﻤﻮﻧځ او داﺳﻲ ﻧﻮر‪ ،‬ﭘﻪ‬

‫‪ 1‬ـ ﻋﻦ ﺃﰊ ﺳﻌﻴﺪ ﺍﳋﺪﺭﻱ ﺃﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺍﻋﺘﻜﻒ ﰲ ﻗﺒﺔ ﺗﺮﻛﻴﺔ ﻋﻠﻰ ﺳﺪ‪‬ﺎ ﻗﻄﻌﺔ ﺣﺼﲑ‬ ‫ﻗﺎﻝ ﻓﺄﺧﺬ ﺍﳊﺼﲑ ﺑﻴﺪﻩ ﻓﻨﺤﺎﻫﺎ ﰲ ﻧﺎﺣﻴﺔ ﺍﻟﻘﺒﺔ ﰒ ﺃﻃﻠﻊ ﺭﺃﺳﻪ ﻓﻜﻠﻢ ﺍﻟﻨﺎﺱ‪ .‬ﺳﻨﻦ ﺍﺑﻦ ﻣﺎﺟﺔ‪ ،:‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﰲ‬ ‫ﺧﻴﻤﺔ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،٣٣١/٥:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.1765 :‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻋﻦ ﺍﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻋﻦ ﺍﻟﻨﱯ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺃﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﺇﺫﺍ ﺍﻋﺘﻜﻒ ﻃﺮﺡ ﻟﻪ ﻓﺮﺍﺷﻪ ﺃﻭ ﻳﻮﺿﻊ ﻟﻪ ﺳﺮﻳﺮﻩ ﻭﺭﺍﺀ‬ ‫ﺃﺳﻄﻮﺍﻧﺔ ﺍﻟﺘﻮﺑﺔ‪ .‬ﺳﻨﻦ ﺍﺑﻦ ﻣﺎﺟﺔ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﰲ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ ﻳﻠﺰﻡ ﻣﻜﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،٣٢٩/٥:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.1764:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪47‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫راﺗﻠﻮﻧﻜﻮ ﻛﺮښﻮ ﻛﻲ ﺗﺎﺳﻮ د دې ﭘﻪ اړه د ﭘﻮښﺘﻨﻮ ځﻮاﺑﻮﻧﻪ ښﻪ ﭘﻪ ﻏﻮر‬ ‫وﻟﻮﻟﺊ‪.‬‬

‫اړﺗﻴﺎوي‪:‬‬ ‫‪1‬ـ د اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ د ﺟﻨﺎﺑﺖ د ﻏﺴﻞ ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ د اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ‪.‬‬ ‫‪4‬ـ د ﺧﻮراك او څښﺎك د ﺷﻴﺎﻧﻮ د راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ‪.‬‬ ‫‪5‬ـ د اذان ﻟﭙﺎره وﺗﻞ ‪.‬‬ ‫‪6‬ـ د ﺟُﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ‪.‬‬ ‫‪7‬ـ د ﺟﻮﻣﺎت د ﻧړﻳﺪو د وﯦﺮي ﭘﺮﻣﻬﺎل وﺗﻞ‪.‬‬ ‫ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻻﻧﺪي ډول دى‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪48‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‪:‬‬

‫‪60‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ د اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺿﺮورت)ﻳﺎﻧﻲ وړو او ﻏټﻮ‬

‫ﻣﺘﻴﺎزو( ﻟﭙﺎره څﻮﻣﺮه ﻟﺮي ﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬څﻮﻧﻪ ﭼﯥ ﻧﯧﮋدي ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻴږي ﻫﻤﺪوﻧﻪ ﻧﯧﮋدي ﻳﻲ‬

‫ﺗﻠﻞ ښﻪ دي‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ ﻧﯧﺰدي ځﺎى ﻧﻪ وي او ﻳﺎ ځﺎى وې ﺧﻮ ﻟﻪ ﺧﻠﻜﻮ څﺨﻪ‬

‫د ﭘﺮدي اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ ﭼﻲ ﭼﻴﺮي اﺳﺎﻧﻲ وي ﻫﻠﺘﻪ ﻳﯥ ﺗﻠﻞ روا‬

‫دي‪(1).‬‬

‫‪61‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ څﻴﺮﻣﻪ ﺗﺸﻨﺎب)ﺑﻴﺖ اﻟﺨﻼء( وي‪،‬‬

‫ﺑﻴﺎ ﻫﻢ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره ﻟﺮي ﺗﻠﻞ روا دي او ﻛﻪ ﻳﺎ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ داﺳﻲ ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻟﺮي ﺗﻠﻞ ﻧﻪ دي ﺳﻬﻲ‪ ،‬وﻟﻲ ﭼﻲ د‬

‫ځﻴﻨﻮ ﻋﻠﻤﺎؤ ﭘﻪ ﻧﻴﺰ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ‬

‫ﻧﻴږدي د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺿﺮورت ﭘﻮره ﻛﻴږي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﻟﺮي ځﻲ دا د اﻋﺘﻜﺎف د‬ ‫اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺼﺪ ﺧﻼف دى‪(2).‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻭﺇﻥﹾ ﮐﺎﻥ ﻟﻪ ﺑﻴﺘﺎﻥ ﻗﺮﻳﺐ‪ ‬ﻭﺑﻌﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺎﻝ ﺑﻌﻀﻬﻢ‪ :‬ﻻﳚﻮﺯ ﺃﻥﹾ ﳝﻀﻲ ﺇﱄ ﺍﻟﺒﻌﻴﺪ‪ ،‬ﻓﺈﻥﹾ ﻣﻀﻰ ﺑﻄﻞ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ‪ ،‬ﮐﺬﺍ ﰲ‬

‫ﺍﻟﺴﺮﺍﺝ ﺍﻟﻮﻫﺎﺝ‪ .‬ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻯ ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٣/١:‬‬ ‫‪ - 2‬ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪49‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪62‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ځﻴﻨﻮ ﺧﻠﻜﻮ دا ﻋﺎدت وي ﭼﯥ د ﺧﭙﻞ ﻛﻮر څﺨﻪ‬

‫ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ ځﺎى ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮل ورﺗﻪ ګﺮان وي‪ ،‬دا ﺳړى ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻛﻲ ﻫﻢ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﺧﭙﻞ ﻛﻮر ﺗﻪ ﺗﻼى ﺳﻲ‪ ،‬ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ‬

‫ﻧﻴږدي اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﺗﻼى ﺳﻲ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻴﮋدى ﺑﻴﺖ‬

‫اﻟﺨﻼء وي؛ ځﻜﻪ دا ﻫﻢ ﻳﻮ ﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬر دى‪(1).‬‬

‫‪63‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ دوه ﻛﻮره وي ﻳﻮ ﻛﻮر څﻪ ﻟﺮي ﺑﻞ‬

‫ﻧﻴږدي ﻧﻮ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ ﻟﺮي ﻛﻮر ﺗﻪ ﻫﻢ ﺗﻠﻞ ﺳﻬﻲ دي؟‬ ‫او ﻛﻪ ﻳﻮازي ﺗﺮ دې ﻧﻴږدي ﻛﻮره د ﺗﻠﻮ اﺟﺎزت ورﺗﻪ ﺳﺘﻪ‪.‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﻳﻮازي ﺗﺮ ﻧﻴږدي ﻛﻮره د ﺗﻠﻮ اﺟﺎزت ورﺗﻪ ﺳﺘﻪ؛‬

‫ځﻜﻪ د ده ﭼﻲ ﻛﻮم ﺿﺮورت دى ﻫﻐﻪ ﭘﻪ دې ﻧﻴږدي ﻛﻮر ﻛﻲ ﻫﻢ ﭘﻮره‬

‫ﻛﯧﺪﻻى ﺳﻲ ﻧﻮ ﭘﻪ ﻟﺮي ﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ د ځﻴﻨﻮ ﻋﻠﻤﺎؤ ﭘﻪ ﻧﯧﺰ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪64‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﯥ د ﺧﭙﻠﻮ ﺧﭙﻠﻮاﻧﻮ ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﻲ ﺗﺮ ﺧﭙﻞ ﻛﻮر‬

‫ﻧﻴږدي اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ وي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﺧﭙﻞ ﻛﻮر ﺗﻪ ځﯥ‬

‫ﻧﻮ ﺗﻠﻞ ورﺗﻪ روا دي؟‬

‫‪ - 1‬ﻷ ﱠﻥ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻗﺪ ﻻﻳﺄﻟﻒ ﻏﲑ ﺑﻴﺘﻪ‪ .‬ﺭﲪﱵ‪ ،‬ﺃﻱ ﻓﺈﺫﺍ ﻛﺎﻥ ﻻﻳﺄﻟﻒ ﻏﲑﻩ ﺑﺄﻥﹾ ﻻﻳﺘﻴﺴﺮ ﻟﻪ ﺇﻻ ﰲ ﺑﻴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻼ ﻳﺒﻌـﺪ‬ ‫ﺍﳉﻮﺍﺯ ﺑﻼ ﺧﻼﻑ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭﺍﺧﺘﻠﻒ ﻓﻴﻤﺎ ﻟﻮﮐﺎﻥ ﻟﻪ ﺑﻴﺘﺎﻥ ﻓﺄﰐ ﺍﻟﺒﻌﻴﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ‪ ،‬ﻗﻴﻞ‪ :‬ﻓﺴﺪ‪ ،‬ﻭﻗﻴﻞ‪ :‬ﻻ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٥/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪50‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د ﺧﭙﻞ ﻛﻮر څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮل ﻃﺒﻌﺎ ورﺗﻪ‬

‫ګﺮان وي ﻧﻮ ﺧﭙﻞ ﻛﻮر ﺗﻪ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﻛﯥ څﻪ ﻣﻨﻌﻪ ﻧﺴﺘﻪ)‪.(1‬‬

‫‪65‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﺑﻴﺖ اﻟﺨﻼء د ﻣﺸﻐﻮل واﻟﻲ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ‬

‫ﻫﻠﺘﻪ څﻪ اﻧﺘﻈﺎر وﻛړي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﺳﻬﻲ دى ځﻜﻪ د ﻣﺸﻐﻮل واﻟﻲ ﻟﻪ وﺟﻲ‬

‫ﭘﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ .‬ﺧﻮ وروﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮم‬

‫ﺿﺮورت ﭘﺮﺗﻪ وځﻨډﻳږي ﺑﻴﺎ ﻳﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪66‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻛﻮم ﺿﺮورت ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت‬

‫څﺨﻪ ووزي ﭘﻪ ﻻره ﻛﻲ ﭼﺎ ﺗﻪ ﺳﻼم ﻳﺎ د ﺳﻼم ځﻮاب ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫ځﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﺗﻠﻮ ﻛﻲ ﺳﻼم او د ﺳﻼم ځﻮاب او‬

‫ﻫﻤﺪا ﺷﺎن و ﭼﺎ ﺗﻪ ﻻره ښﻮول دا ټﻮل ورﺗﻪ روا دي‪ (3).‬اﻟﺒﺘﻪ درﻳږي ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪.‬‬

‫‪67‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺑﺎﻧﺪﻧﻴﻮ اړﺗﻴﺎوو ﻟﭙﺎره ﻟﻪ‬

‫ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ووزي ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﯧﺰ ﺗﯧﺰ ﺗګ را ﺗګ ﻛﻮي او ﻛﻪ ورو ورو ﺑﻪ‬

‫ځﻲ؟‬

‫‪ - 1‬ﻭﻻﻳﻠﺰﻣﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﺄﰐ ﺑﻴﺖ ﺻﺪﻳﻘﻪ ﺍﻟﻘﺮﻳﺐ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٥/٢:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻻ ﳝﻜﺚ ﻣﱰﻟﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﻟﻄﻬﻮﺭ‪ ،‬ﺣﱵ ﻟﻮ ﻣﻜﺚ‪ ،‬ﻓﺴﺪ ﺍﻋﺘﻜﺎﻓﻪ‪ ،‬ﺫﻛﺮﻩ ﰲ ﺍﶈﻴﻂ‪ .‬ﺑﺮﺟﻨﺪﻱ‪.223/1:‬‬ ‫‪3‬‬

‫ـ )ﻳﻌﻮﺩ ﺍﳌﺮﻳﺾ ﻭﻫﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻴﻤﺮ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ( ﳝﺮ ﻣﺮﻭﺭ‪‬ﺍ ﻣﺜﻞ ﺍﳍﻴﺌﺔ ﺍﻟﱵ ﻫﻲ ﻋﻠﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻼ ﳝﻴﻞ ﺇﱄ ﺍﳉﻮﺍﻧﺐ ﻭﻻ‬

‫ﻳﻘﻒ‪ .‬ﻣﺮﻗﺎﺕ‪.529/4:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪51‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺗګ ﺳﺮه ﺑﻪ ځﯥ ډﯦﺮه ﭼټﻜﯥ ﻫﻢ ﻧﻪ ده ﭘﻜﺎر)‪.(1‬‬ ‫‪68‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﺗﻠﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﻲ د ﭼﺎ د اواز ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ‬

‫ﻟږ ودرﻳږي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ درﻳﺪو ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﺗﻠﻮ ﻛﻲ‬

‫ﺑﻪ ځﻮاب ورﻛﻮي او ﻛﻪ ﺧﺒﺮه څﻪ اوږده وي ورﺗﻪ و دي واﻳﯥ ﭼﻲ ز ه‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻳﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ راﺳﻪ‪(2).‬‬

‫‪69‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻮروړى)داﺋﻦ( ﭘﻪ ﻻر ﻛﻲ د ﭘﻮر ﻏﻮښﺘﻠﻮ ﻟﻪ‬

‫اﻣﻠﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ د درﻳﺪﻟﻮ ﻛﻮښښ ﻛﻮي‪ ،‬ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ورﺗﻪ درﻳږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د اﻣﺎم اﺑﻮﺣﻨﻴﻔﺔ رﺣﻤﻪ اﷲ د راﻳﯥ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻪ درﻳﺪو‬

‫ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬ﺧﻮ ﻳﺎران)اﻣﺎم اﺑﻮﻳﻮﺳﻒ او اﻣﺎم‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ( ﺑﻴﺎ دا ﺿﺮورت ﺑﻮﻟﻲ او واﻳﯥ ﭼﻲ ﭘﻪ دې ﺣﺎل ﻛﯥ ﭘﻪ درﯦﺪو‬

‫ﺳﺮه اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬او ﻋﻼﻣﻪ ﺳﺮﺧﺴﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ د اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ‬ ‫ﻟﭙﺎره د ﻳﺎراﻧﻮ ﻗﻮل ﻏﻮره ﺑﻠﻠﻰ دى‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ داﺣﺘﻴﺎط ﻟﭙﺎره ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ورﺗﻪ وواﻳﯥ ﭼﻲ زه‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻳﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ راﺳﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺒﺮه ﺳﺮه وﻛړو‪(1).‬‬

‫‪ - 1‬ﻓﺈ‪‬ﻧﻪ ﺇﺫﺍ ﺧﺮﺝ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻻﻧﺆﻣﺮ ﺑﺄﻥﹾ ﻳﺴﺮﻉ ﺍﳌﺸﻲ‪ ،‬ﻭﻟﻪ ﺃﻥﹾ ﳝﺸﻲ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﺘﺆﺩﻩ‪ .‬ﺍﻟﮑﻔﺎﻳﺔ‪.٣١٠/٢:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ )ﻳﻌﻮﺩ ﺍﳌﺮﻳﺾ ﻭﻫﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻴﻤﺮ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ( ﳝﺮ ﻣﺮﻭﺭ‪‬ﺍ ﻣﺜﻞ ﺍﳍﻴﺌﺔ ﺍﻟﱵ ﻫﻲ ﻋﻠﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻼ ﳝﻴﻞ ﺇﱄ ﺍﳉﻮﺍﻧﺐ ﻭﻻ‬

‫ﻳﻘﻒ‪ .‬ﻣﺮﻗﺎﺕ‪.529/4:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪52‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪ 70‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره د ﺑﺎﻧﺪي‬

‫وﻻړﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ ﺳګﺮﻳټ څﻜﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬اول ﺧﻮ ﺳګﺮﻳټ څﻜﻮل ښﻪ ﻛﺎر ﻧﻪ دى‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻟﻪ دې‬

‫څﺨﻪ ځﺎن وژﻏﻮرل ﺳﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ د ﻣﺠﺒﻮرۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ‬ ‫ﭼﻲ ﻛﻠﻪ د ﺑﻞ ﺿﺮورت ﻟﭙﺎره ووزې ﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ راﺗﻠﻮ ﻛﻲ دي و څﻜﻮي؛‬

‫ځﻜﻪ و ﺳګﺮﻳټ څﻜﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ درﻳﺪو ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬ﺧﻮ‬

‫دا ﺧﺒﺮه ﺑﻪ ﻳﺎده ﺳﺎﺗﻲ ﭼﻲ د ﺳګﺮﻳټ ﻟﻪ څﻜﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ د ﺧﻮﻟﻲ د‬ ‫ﭘﺎﻛﻮﻟﻮ ﺧﺎص ﺧﻴﺎل ﻛﻮي‪(2).‬‬

‫‪71‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره د‬

‫ﺑﺎﻧﺪي وﻻړ ﺳﻲ ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ د ﺣﺎﺟﺖ د ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ او دس ﻛﻮﻻى‬

‫ﺳﻲ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ د اوداﺳﻪ وﺧﺖ ﻧﻪ وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﺿﺮورت ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ووزي ﻧﻮ‬

‫ﻫﻠﺘﻪ اودس ﻫﻢ ور ﺳﺮه ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ وﺧﺖ ﻳﯥ ﻧﻪ وي ﺧﻮ‬

‫ﺳﻤﺪﺗﻲ ﺑﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ راځﯥ ﻧﻮر ځﻨډ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﻮي‪(3).‬‬

‫‪ - 1‬ﻭﻟﻮ ﺧﺮﺝ ﻟﺒﻮﻝﹴ ﺃﻭ ﻏﺎﺋﻂ‪ ،‬ﻓﺤﺒﺴﻪ ﺍﻟﻐﺮ ‪‬ﱘ ﺳﺎﻋﺔﹰ‪ ،‬ﻓﺴﺪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ ﻋﻨﺪ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ‪ ،‬ﻭﻋﻨﺪ ﳘﺎ ﻻﻳﻔﺴﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﻝ ﺍﻹﻣﺎﻡ ﺍﻟﺴﺮﺧﺴﻲ‪ :‬ﻗﻮﳍﻤﺎ ﺃﻳﺴﺮ ﻋﻠﻲ ﺍﳌﺴﻠﻤﲔ‪ ،‬ﮐﺬﺍ ﰲ ﺍﳋﻼﺻﻪ‪ .‬ﻓﺘﺎﻭﻱ ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٤/١:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭﻻﳝﻜﺚ ﺑﻌﺪ ﻓﺮﺍﻏﻪ ﻣﻦ ﺍﻟﻄﻬﻮﺭ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻣﺎ ﺛﺒﺖ ﺑﺎﻟﻀﺮﻭﺭﺓ ﻳﺘﻘﺪﺭ ﺑﻘﺪﺭﻫﺎ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.527/2:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﻭﻻ ﺑﺄﺱ ﺑﺄﻥﹾ ﺗﺪﺧﻞ ﺑﻴﺘﻪ ﻟﻠﻮﺿﻮﺀ‪ ،‬ﻭﻻ ﳝﻜﺚ ﺑﻌﺪ ﺍﻟﻔﺮﺍﻍ‪ .‬ﳎﻤﻊ ﺍﻷ‪‬ﺮ‪.314/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪53‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪72‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ د څﻪ ﺿﺮورت ﻟﻪ اﻣﻠﻪ د اﺳﺘﻨﺠﺎ‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﺿﺮورت ﭘﻴښ ﺳﻲ ﻧﻮ ﻳﻮازي د اﺳﺘﻨﺠﺎ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬دا ﭼﻲ ﻓﻘﻬﺎؤ ﻛﺮاﻣﻮ اﺳﺘﻨﺠﺎ ﻫﻢ ﻳﻮ ﺿﺮوري او ﻃﺒﻌﻲ‬

‫ﺣﺎﺟﺖ ﺑﻠﻠﻰ دى ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ ﻳﻮازي د اﺳﺘﻨﺠﺎ ﻛﻮﻟﻮ‬ ‫ﻟﭙﺎره ووزي‪(1).‬‬

‫‪73‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ ﺑﯥ ﻟﻪ ﻛﻮره اﺳﺘﻨﺠﺎ ﻛﻮل ګﺮان وي‬

‫ﻧﻮ ﻛﻮرﺗﻪ د اﺳﺘﻨﺠﺎ ﻟﭙﺎره ﺗﻠﻞ ورﺗﻪ ﺳﻬﻲ دي ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﻟﻜﻪ د او داﺳﻪ ﭘﻪ ﻣﺴﻠﻮ ﻛﻲ ﭼﻲ ﺑﻴﺎن ﺳﻮل‬

‫ﺧﭙﻞ ﻛﻮرﺗﻪ ﻳﯥ ﺗﻠﻞ ﺳﻬﻲ دي ﺧﻮ ﻫﻐﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻧﻈﺮ ﻛﻲ ﻧﻴﺴﻲ ﻛﻮم‬

‫ﭼﻲ د اوداﺳﻪ ﭘﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﻲ ﺗﻴﺮ ﺳﻮل‪(2).‬‬

‫‪74‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﺎﻟﻲ ﺑﻲ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وي د‬

‫ﭘﺮﯦﻤﻨځﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﻳﻲ وﺗﻞ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دى‪(3).‬‬

‫‪ - 1‬ﺍﻷﻭﱄ ﺗﻔﺴﲑﻫﺎ)ﺃﻱ ﺗﻔﺴﲑ ﺍﻟﻄﺒﻌﻴﺔ( ﺑﺎﻟﻄﻬﺎﺭﺓ ﻭﻣﻘﺪﻣﺎ‪‬ﺎ‪ ،‬ﻟﻴﺪﺧﻞ ﺍﻻﺳﺘﻨﺠﺎﺀ‪ ،‬ﻭﺍﻟﻮﺿﻮﺀ‪ ،‬ﻭﺍﻟﻐﺴﻞ‪ ،‬ﳌﺸﺎﺭﮐﺘﻬﺎ‬ ‫ﳍﻤﺎ ﰲ ﺍﻻﺣﺘﻴﺎﺝ‪ ،‬ﻭﻋﺪﻡ ﺍﳉﻮﺍﺯ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻓﺎﻓﻬﻢ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٥/٢:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻗﺪ ﻻﻳﺄﻟﻒ ﻏﲑ ﺑﻴﺘﻪ‪ .‬ﺭﲪﱵ‪ ،‬ﺃﻱ ﻓﺈﺫﺍ ﻛﺎﻥ ﻻﻳﺄﻟﻒ ﻏﲑﻩ ﺑﺄﻥﹾ ﻻﻳﺘﻴﺴﺮ ﻟﻪ ﺇﻻ ﰲ ﺑﻴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻼ ﻳﺒﻌـﺪ‬

‫ﺍﳉﻮﺍﺯ ﺑﻼ ﺧﻼﻑ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﺃﻭ ﺣﺎﺟﺔ‪ ‬ﻃﺒﻌﻴﺔ‪ ‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝﹺ‪ ،‬ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ‪ ،‬ﻭﺇﺯﺍﻟﺔ ﺍﻟﻨﺠﺎﺳﺔ‪ .‬ﻣﺮﺍﻗﻲ ﺍﻟﻔﻼﺡ‪.7/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪54‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪75‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻻر ﻛﻲ ﻣﯧﻠﻤﻪ ﻳﺎ ﺑﻞ څﻮك د‬

‫ﺧﭙﻠﻮ ﺧﭙﻠﻮاﻧﻮ څﺨﻪ ﭘﻪ ﻣﺨﻪ ورﺳﻲ‪ ،‬روﻏﺒړ)ﺳﺘړﯦﻤﺴﻪ( او ﺳﻼم ور‬

‫ﺳﺮه ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ ﺗﻠﻮ راﺗﻠﻮ ﻛﻲ دﻋﺎ و ﺳﻼم ورﺳﺮه ﻛﻮﻻى ﺳﻲ‪ ،‬ﺧﻮ‬

‫درﻳږي ﺑﻪ ﻧﻪ؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(1).‬‬

‫‪76‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻧﺲ ﻧﺎﺳﺘﻲ ﻧﺎروﻏۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻴﺎ ﺑﻴﺎ‬

‫وﺗﻠﻮ ﺗﻪ اړﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﻪ ډﯦﺮو وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﺧﻮ ﺑﻪ ﻳﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻓﺎﺳﺪﻳږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ دا ﺷﺮﻋﻲ ﺿﺮورت دى ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﻲ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻓﺎﺳﻴﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪77‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭼﯥ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ووزي‪،‬‬

‫ﻫﻠﺘﻪ د ﻳﺨﻨﯥ ﻳﺎ ﭘﺎﻛﯥ ﻟﭙﺎره ﻏﺴﻞ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﻛﻪ ﻏﺴﻞ وﻛﻮي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ )ﻳﻌﻮﺩ ﺍﳌﺮﻳﺾ ﻭﻫﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻴﻤﺮ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ( ﳝﺮ ﻣﺮﻭﺭ‪‬ﺍ ﻣﺜﻞ ﺍﳍﻴﺌﺔ ﺍﻟﱵ ﻫﻲ ﻋﻠﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻼ ﳝﻴﻞ ﺇﱄ ﺍﳉﻮﺍﻧﺐ ﻭﻻ‬

‫ﻳﻘﻒ‪ .‬ﻣﺮﻗﺎﺕ‪.529/4:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻭﺣﺮﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﳋﺮﻭﺝ ﺇﻻ ﳊﺎﺟﺔ‪ ‬ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻃﺒﻌﻴﺔ ﻛﺒﻮﻝﹴ‪ ،‬ﻭﻏـﺎﺋﻂ‪ ،‬ﻭﻏﺴـﻞﹴ‪ ،‬ﺃﻭ ﺷـﺮﻋﻴﺔ ﻛﻌﻴـﺪ‪ .‬ﺍﻟـﺪﺭ‬

‫ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪55‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻏﺴﻞ اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‪:‬‬ ‫‪78‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ﻓﺮض ﻏﺴﻞ ﭼﻴﺮي ﻛﻮي؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ دﻧﻨﻪ د ﻏﺴﻞ ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ځﺎى ﻧﻪ‬

‫وي‪ ،‬ﻧﻮ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪي دي ﻏﺴﻞ وﻛړي)‪(1‬‬

‫‪79‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺳﺮه ﻧﻴږدي د ﻏﺴﻞ ځﺎى ﻧﻪ وي‪ ،‬ﻧﻮ‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره ﻛﻮرﺗﻪ ﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! دﻟﺘﻪ ﺑﻪ ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﻜﻰ ﻫﻮﺑﻬﻮ ﻟﻪ ﻫﻐﻮ ﭘﻮښﺘﻨﻮ‬ ‫ﺳﺮه ﻣﺦ ﺳﻲ ﻛﻮﻣﻲ ﭼﻲ د ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ ﺗﺮ ﺳﺮ ﻟﻴﻚ ﻻﻧﺪي ‪＄‬ﻮاب‬

‫ﺳﻮي د ﻻزﻳﺎﺗﻲ ﭘﻮﻫﻲ ﻟﭙﺎره ﻛﻪ ﭘﺮ ﻫﻐﻮ ﭘﻮښﺘﻨﻮ ﻳﻮځﻠﻲ ﺑﻴﺎ ﻧﻈﺮ وﻛړئ‬

‫ډﯦﺮ ﺑﻪ ښﻪ وي‪ ،‬د ﺑﻴﻠګﯥ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮ ﭼﺎ دا ﻋﺎدت وي ﭼﯥ د ﺧﭙﻞ‬

‫ﻛﻮر څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ ځﺎى ﻏﺴﻞ ﻳﺎ ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻮره ﻛﻮل ورﺗﻪ ګﺮان وي ﻧﻮ‬

‫ﺧﭙﻞ ﻛﻮرﺗﻪ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﻛﯥ ﻣﻨﻌﻪ ﻧﺴﺘﻪ‪(2).‬‬

‫‪ - 1‬ﻓﺈﻥﹾ ﺃﻣﮑﻨﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻐﺘﺴﻞ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻣﻦ ﻏﲑ ﺗﻠﻮﻳﺚ‪ ،‬ﻓﻌﻞ‪ ،‬ﻭﺇﻻﺧﺮﺝ ﻓﺎﻏﺘﺴﻞ ﰒ ﻳﻌﻮﺩ‪ .‬ﻓﺘﺢ ﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪.٣١١/٢:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻗﺪ ﻻﻳﺄﻟﻒ ﻏﲑ ﺑﻴﺘﻪ‪ .‬ﺭﲪﱵ‪ ،‬ﺃﻱ ﻓﺈﺫﺍ ﻛﺎﻥ ﻻﻳﺄﻟﻒ ﻏﲑﻩ ﺑﺄﻥﹾ ﻻﻳﺘﻴﺴﺮ ﻟﻪ ﺇﻻ ﰲ ﺑﻴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻼ ﻳﺒﻌـﺪ‬

‫ﺍﳉﻮﺍﺯ ﺑﻼ ﺧﻼﻑ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪56‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪80‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ د ﺟﻨﺎﺑﺖ د ﻏﺴﻞ ﺿﺮورت‬

‫ﭘﻴښ ﺳﻲ ﻧﻮ د ﻏﺴﻞ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺧﭙﻞ ﻛﻜړﻛﺎﻟﻲ ﻫﻠﺘﻪ‬ ‫ﭘﺮﻳﻤﻨځﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﭘﺮﻳﻤﻨځﻼى ﻳﯥ ﺳﻲ‪(1).‬‬ ‫‪ :81‬ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ د ﺟﻨﺎﺑﺖ د ﻏﺴﻞ ﺿﺮورت ﭘﻴښ‬

‫ﺳﻲ ﺧﻮ اوﺑﻪ ډﻳﺮي ﺳړي او ﻧﻘﺼﺎن رﺳﻮوﻧﻜﻲ وي‪ ،‬ﻧﻮ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ‬ ‫د ﺑﺎﻧﺪي اوﺑﻪ ﺗﻮدي ﻛړي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ اوﺑﻪ دوﻧﻪ ﺳړي وي ﭼﻲ د ﻣﺮض او ﻳﺎد د ﻣﺮض د‬

‫زﻳﺎت واﻟﻲ زﻳﺎت ګﻤﺎن وي او ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻞ ﻣﺮﺳﺘﻨﺪوى ﻫﻢ وﻧﻪ ﻟﺮي ﻧﻮ‬ ‫ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ د اوﺑﻮ د ګﺮﻣﻮاﻟﻲ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﻣﺴﺠﺪ څﺨﻪ ووزي؛ ځﻜﻪ‬

‫دا ﻫﻢ ﻳﻮ ﻃﺒﻌﻲ ﻋﺬر دى‪.‬‬

‫‪82‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺑﺖ ورﺳﻴږى ﻧﻮ ﺳﻤﺪﺳﺘﻲ ﺑﻪ‬

‫ﻏﺴﻞ ﻛﻮي ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ښﻪ دا دى ﻛﻪ د ﻏﺴﻞ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ وي ﭼﻲ ﻏﺴﻞ وﻛړي‪،‬‬

‫ﻛﻨﻪ ﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻴﻤﺎﻣﻪ ﺳﺮه ﻫﻢ د ﻏﺴﻞ ﺗﺮ وﺧﺘﻪ ﻛښﯧﻨﺴﺘﻼى ﺳﻲ‪(2).‬‬

‫‪ 1‬ـ ﺃﻭ ﺣﺎﺟﺔ‪ ‬ﻃﺒﻌﻴﺔ‪ ‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝﹺ‪ ،‬ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ‪ ،‬ﻭﺇﺯﺍﻟﺔ ﺍﻟﻨﺠﺎﺳﺔ‪ .‬ﻣﺮﺍﻗﻲ ﺍﻟﻔﻼﺡ‪.7/2:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻗﺎﻝ ﰲ ﺍﳌﻨﻴﺔ‪ :‬ﻭﺇﻥﹾ ﺍﺣﺘﻠﻢ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺗﻴﻤﻢ ﻟﻠﺨﺮﻭﺝ ﺇﺫﺍ ﱂ ﳜﻒ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﺧﺎﻑ ﳚﻠﺲ ﻣﻊ ﺍﻟﺘـﻴﻤﻢ‪ ،‬ﻭﻻﻳﺼـﻠﻲ‬ ‫ﻭﻻﻳﻘﺮﺃ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.243/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪57‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪83‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻏﺴﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﻲ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره‬

‫اوﺑﻪ ﻧﻪ وي د ﻟﺮي ځﺎى څﺨﻪ ﻳﯥ راوړل ورﺗﻪ روا دى‪.‬؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ ﺑﻞ څﻮك دراوړﻟﻮ ﻧﻪ وي‪ ،‬ﺑﻴﺎ ورﺗﻪ روادى‪.‬‬ ‫‪84‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ګﺮﻣۍ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻳﺨﻨﻲ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ د ﺑﺎﻧﺪي ﻻﻣﺒﻠﻮ ﺗﻪ وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ دا ﻧﻪ ﻛﻮم ﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬر دى او ﻧﻪ ﻫﻢ ﻃﺒﻌﻲ‪(1).‬‬ ‫‪85‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬د ﺟُﻤﻌﻲ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ وﺗﻞ روا دي؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ دې ﻣﺴﻠﻪ ﻛﻲ د ﻓﻘﻬﺎؤ ﻛﺮاﻣﻮ اﺧﺘﻼف دى‪،‬ﺧﻮ‬

‫ﻏﻮره او ﻣﺨﺘﺎر ﻗﻮل دادى ﭼﯥ ﻧﻪ ﺳﻲ وﻻړ‪ .‬ﻧﻮر ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ‬ ‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻛﻲ ﺗﺮ دې ﻋﻨﻮان) د ﺟﻤﻌﻲ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ(‬

‫ﻻﻧﺪي اﻧﺸﺎء اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ راﺳﻲ‪.‬‬

‫‪86‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪي د ﻧﻈﺎﻓﺖ او ﭘﺎﻛﻲ‬

‫ﻟﭙﺎره ﻏﺴﻞ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﻛﻪ د دې ﻟﭙﺎره ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪،‬‬

‫ﺑﻬﺘﺮه داده ﭼﯥ ﺗﺮ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺨﺘﻪ د ځﺎن ﺻﻔﺎﻳﯥ ﭘﻮره وﻛړي‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪ - 1‬ﻓﻠﻢ ﳚﻌﻞ ﺍﳊﺮﺍﺭﺓ ﻋﺬﺭﺍ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪ :‬ﺑﺎﺏ ﻣﺎ ﻳﻔﺴﺪ ﺍﻟﺼﻼﺓ ﻭﻣﺎ ﻳﮑﺮﻩ ﻓﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻄﻠﺐ ﰲ ﺍﳋﺸﻮﻉ‪.٦٤١/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪58‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د اوداﺳﻪ اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‪:‬‬ ‫‪87‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ د اوداﺳﻪ ﺿﺮورت ﭘﻴښ ﺳﻲ ﻧﻮ د‬

‫اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت وﺗﻞ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ دﻧﻨﻪ د اوداﺳﻪ ﻛﻮﻟﻮ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ﻧﻪ‬

‫وي‪ ،‬وﺗﻞ ﻳﯥ روا دي او ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ د اوداﺳﻪ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ وي ﺑﻴﺎ‬

‫ﻳﯥ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت وﺗﻞ ﺳﻬﻲ ﻧﺪي‪ ،‬ﻛﻪ ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪ دى‪ ،‬ﺧﻮ‬

‫دا ﺧﺒﺮه دي ﻫﯧﺮه ﻧﻪ وي ﭼﻲ ﻛﻠﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اودس ﻛﻮي ﻧﻮ د‬ ‫ﺟﻮﻣﺎت د اداﺑﻮ ﺧﻴﺎل ﺑﻪ ﺳﺎﺗﻲ ﭼﻲ د اوداﺳﻪ ﭘﻪ اوﺑﻮ ﭼټﻞ ﻧﻪ ﺳﻲ‪(1).‬‬

‫‪88‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ د اوداﺳﻪ اوﺑﻪ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﭘﻪ‬

‫ﺧﭙﻠﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د اوﺑﻮ د راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻧﻬﺮ ﻳﺎ ﺑﻴﺎﻟﻲ ﺗﻪ ﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د راوړﻟﻮ ﺑﻞ څﻮك ﻧﻪ وي‪ ،‬ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ‬

‫راوړل روا دى‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ‪ ،‬ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻬﺎ ﻗﺎﻟﺖ‪ :‬ﻭﻛﺎﻥ ﻻ ﻳﺄﰐ ﺍﻟﺒﻴﺖ ﳊﺎﺟﺔ‪ ‬ﺇﻻ ﺇﺫﺍ ﺃﺭﺍﺩ ﺍﻟﻮﺿﻮﺀ ﻭﻫﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ‪ .‬ﺍﳌﻨﺘﻘـﻲ‬

‫ﻻﺑﻦ ﺍﳉﺎﺭﻭﺩ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻟﺼﻴﺎﻡ‪،463/1:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.397:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪59‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪89‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻴﺰدي د اوداﺳﻪ ﻛﻮﻟﻮ ځﺎى وي‪،‬‬

‫ﺑﻴﺎﻫﻢ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﺮي ﻧﻬﺮ ﻳﺎ ﺑﻴﺎﻟﻲ ﺗﻪ د اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره ځﻲ ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭼﻰ ﻧﻴﺰدي ﺿﺮورت ﭘﻮره ﻛﻴږي‪ ،‬اﺣﺘﻴﺎط‬

‫دي ﻛﻮي ﭼﻲ ﻟﺮي وﻻړ ﻧﻪ ﺳﻲ؛ ځﻜﻪ د ځﻴﻨﻮ ﻋﻠﻤﺎؤ ﭘﻪ ﻧﯧﺰ ﭘﻪ ﻟﺮي ﺗﻠﻮ‬

‫ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(1).‬‬

‫‪90‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻧﻔﻠﻲ اوداﺳﻪ )ﻟﻜﻪ ﻧﻔﻠﻲ ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻳﺎ د‬

‫ذﻛﺮ و ﺗﺴﺒﻴﺢ( ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻓﺮﺿﻲ او ﻧﻔﻠﻲ اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره وﺗﻼى ﺳﻲ‪ ،‬ﺧﻮ د‬

‫ﻳﺎدوﻧﻲ وړده ﭼﻲ د ﻛﻮم څﻪ ﻟﭙﺎره اودس ﻛﻮي ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﻳﻮ داﺳﻲ ﻋﺒﺎدت‬ ‫وي‪ ،‬ﭼﻲ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ اودس ﻛﻮل ﺿﺮوري وي‪ ،‬ﻟﻜﻪ ﺗﻼوت‪ ،‬ﻓﺮﺿﻲ ﻳﺎ‬

‫واﺟﺒﻲ او ﻳﺎ ﻧﻔﻠﻲ ﻟﻤﻮﻧځ اوداﺳﻲ ﻧﻮر‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ ﻫﻐﻪ ﻳﻮ داﺳﻲ ﻋﺒﺎدت‬

‫وي ﭼﻲ ﺑﻲ ﻟﻪ اوداﺳﻪ ﻫﻢ ﻛﯧﺪﻻى ﺳﻲ ﻟﻜﻪ ذﻛﺮ ﻛﻮل او ﺗﺴﺒﻴﺢ وﻳﻞ ﻳﺎ‬

‫داﺳﻲ ﻧﻮر ﻧﻮ د داﺳﻲ اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ وﺗﻞ ﻧﺪي روا‪.‬‬

‫‪91‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺳﻲ ﻛﻠﻪ ووزې ﭘﻪ ﺗﻠﻮ راﺗﻠﻮ ﻛﻲ ﺑﻞ څﻪ‬

‫ﺿﺮورت ﭘﻮره ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻗﺎﻝ ﺑﻌﻀﻬﻢ‪ :‬ﻻﳚﻮﺯ ﺃﻥﹾ ﳝﻀﻲ ﺇﱄ ﺍﻟﺒﻌﻴﺪ‪ ،‬ﻓﺈﻥﹾ ﻣﻀﻲ ﺑﻄﻞ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ‪ ،‬ﮐﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺴـﺮﺍﺝ ﺍﻟﻮﻫـﺎﺝ‪ .‬ﻓﺘـﺎﻭﻱ‬

‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٣/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪60‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺳﻲ اوداﺳﻪ ﺗﻪ ووزي ﻫﻠﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﯥ ﺿﺮورﺗﻪ د‬

‫ﺑﻞ څﻪ ﻟﭙﺎره ودرﻳږي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ راﺗﻠﻮ ﻛﯥ‬

‫ﻛﻮل روا دي ﺧﻮ د دې ﺑﻪ ډﯦﺮ ﺧﻴﺎل ﺳﺎﺗﻲ ﭼﻲ د ﻫﻐﻪ ﻛﺎر ﻟﭙﺎره وﻧﻪ‬

‫درﻳږي‪(1).‬‬

‫‪92‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د اوداﺳﻪ د ﻟﺮﻟﻮ ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه ﺑﻴﺎ ﻫﻢ د‬

‫وﺧﺘﻲ ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره اودس ﻛﻮل ﻏﻮاړي‪ ،‬ﻧﻮ وﺗﻞ ﻳﯥ ﺳﻬﻲ دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د اودس ﻟﺮﻟﻮ ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه ﻛﻪ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ووزې‪ ،‬ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬ځﻜﻪ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﻮازي اودس درﻟﻮدل ﺿﺮوري‬

‫دي ﻧﻪ ﺗﺎزه ﺗﺎزه اودس ﻛﻮل‪(2).‬‬

‫‪93‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ وﻏﻮاړي د ﻗﻀﺎ ﺳﻮي ﻟﻤﺎﻧځﻪ د‬

‫راګﺮځﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره اوداﺳﻪ ﺗﻪ ووزي‪ ،‬ﻧﻮ وﺗﻞ ﻳﯥ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬وﺗﻞ ﻳﯥ روا دي؛ ځﻜﻪ د ﻗﻀﺎ ﺳﻮي ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻫﻢ‬

‫اودس ﺿﺮوري دى‪(3).‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ‪ -‬ﻗﺎﻝ ﺍﻟﻨﻔﻴﻠﻰ ‪ -‬ﻗﺎﻟﺖ ﻛﺎﻥ ﺍﻟﻨﱮ ‪-‬ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‪ -‬ﳝﺮ ﺑﺎﳌﺮﻳﺾ ﻭﻫﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻓﻴﻤـﺮ‬

‫ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻭﻻ ﻳﻌﺮﺝ ﻳﺴﺄﻝ ﻋﻨﻪ‪.‬ﺳﻨﻦ ﺃﰊ ﺩﺍﻭﺩ‪ ،‬ﺑ‪‬ﺎﺏ ﺍﻟﹾ ‪‬ﻤﻌ‪‬ﺘ‪‬ﻜ‪‬ﻒ‪ ‬ﻳ‪‬ﻌ‪‬ﻮ ‪‬ﺩ ﺍﻟﹾﻤ‪‬ﺮﹺﻳﺾ‪ ،470/6:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.2114:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ )ﻭﺣﺮﻡ ﻋﻠﻴﻪ( ﺃﻱ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ)ﺍﳋﺮﻭﺝ( ﺇﻻ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻃﺒﻌﻴﺔ‪ ،‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝ ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ ﻭﺍﻟﻐﺴﻞ ﻟﻮ ﺍﺣـﺘﻠﻢ‪) ،‬ﺃﻭ‬

‫ﺷﺮﻋﻴﺔ( ﻛﻌﻴﺪ ﻭﺃﺫﺍﻥ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445-444/2:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﻭﳜﺮﺝ ﻟﻠﻮﺿﻮﺀ ﻭﺍﻻﻏﺘﺴﺎﻝ‪ ،‬ﻓﺮﺿ‪‬ﺎ ﮐﺎﻥ ﺃﻭ ﻧﻔﻠﹰﺎ‪ .‬ﲨﻊ ﺍﳉﻮﺍﻣﻊ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١٣/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪61‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪94‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ ‪ :‬ﻛﻪ د ﻓﺮض ﻟﻤﺎﻧځﻪ د ﻛﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ د ﺳﻨﺘﻮ ﻳﺎ‬

‫ﻧﻔﻠﻮ ﻟﭙﺎره د اوداﺳﻪ ﺿﺮورت ﭘﻴښ ﺳﻲ ﻧﻮ د دې اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ځﻜﻪ ﭼﯥ د ﺳﻨﺘﻮ او ﻧﻔﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﻫﻢ او دس‬

‫ﺿﺮوري دى‪(1).‬‬

‫‪95‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ د ﺗﻼوت ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره‬

‫اودس ﻛﻮل ﻏﻮاړي‪ ،‬ﻧﻮ وﺗﻞ ﻳﯥ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ځﻜﻪ د ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ د ﺗﻼوت ﻟﭙﺎره ﻫﻢ اودس‬

‫ﺷﺮط او ﺿﺮوري دى‪(2).‬‬

‫‪96‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ وﻏﻮاړي ﭼﻲ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ د ﺛﻮاب‬

‫ﻟﭙﺎره ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﻪ اوداﺳﻪ واوﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ د دې اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ ورﺗﻪ‬

‫روادي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﺮ ﻫﻐﻪ اودس ﭼﻲ واﺟﺐ وي)ﻳﺎﻧﻲ داﺳﻲ اودس ﭼﻲ‬

‫ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﻋﺒﺎدت ﻛﻮل روا ﻧﻪ وي( د ﻫﻐﻪ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ روا‬

‫دي او ﻟﻪ دې ﭘﺮﺗﻪ ﻛﻪ د داﺳﻲ اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره ووزي ﭼﻲ واﺟﺒﻲ ﻧﻪ وي‪،‬‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪ دى‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﻪ اوداﺳﻪ ﺳﺮه اوﺳﻴﺪل ﺧﻮ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﻛﺎر‬

‫‪- 1‬ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪62‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫دى ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د دې اوداﺳﻪ ﻟﭙﺎره ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪،‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮ دادى ﭼﻲ د ﻧﻔﻠﻲ ﻟﻤﺎﻧځﻪ او ﻳﺎ ﺗﻼوت ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره اودس‬ ‫وﻛړي ﻧﻮ ﭘﻪ دې ﺳﺮه ﺑﻪ ﻳﯥ اودس ﻫﻢ وﺳﻲ او زﻳﺎت ﺛﻮاب ﺑﻪ ﻫﻢ‬

‫وګټﻲ‪(1).‬‬

‫‪97‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻓﻘﻬﻲ ﻛﺘﺎﺑﻮ د ﻛﺘﻨﻲ ﻟﭙﺎره اودس‬

‫ﻛﻮل ﻏﻮاړي‪ ،‬ﻧﻮ وﺗﻞ ﻳﻲ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ ! ځﻜﻪ وړاﻧﺪي ﻣﻮ ووﻳﻞ ﭼﻲ ﻳﻮازي د ﻫﻐﻪ اوداﺳﻪ‬

‫ﻟﭙﺎره وﺗﻼى ﺳﻲ ﻛﻮم ﭼﻲ واﺟﺐ وي‪ ،‬ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﺧﻮ اودس‬

‫ﻛﻮل ﺿﺮوري ﻧﻪ دى‪(2).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ )ﻭﺣﺮﻡ ﻋﻠﻴﻪ( ﺃﻱ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ)ﺍﳋﺮﻭﺝ( ﺇﻻ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻃﺒﻌﻴﺔ‪ ،‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝ ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ ﻭﺍﻟﻐﺴﻞ ﻟﻮ ﺍﺣـﺘﻠﻢ‪) ،‬ﺃﻭ‬

‫ﺷﺮﻋﻴﺔ( ﻛﻌﻴﺪ ﻭﺃﺫﺍﻥ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445-444/2:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪63‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺧﻮراك او څښﺎك اړوﻧﺪ ﻣﺴﻠﯥ‬ ‫‪98‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ډوډۍ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺧﻮرې او ﻛﻪ ﭘﻪ‬

‫ﺑﻞ ځﺎى ﻛﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺧﻮراك ﭼښﺎك ﻛﻮي؛‬

‫ځﻜﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺧﻮراك روا دى‪ ،‬او ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي)‪(1‬‬

‫‪99‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﺑﻞ څﻮك ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ډوډۍ راوړﻟﻮ‬

‫ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ‪(2).‬‬

‫‪100‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ډوډۍ راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻛﻮرﺗﻪ‬

‫وﻻړﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ ﻳﯥ ﺧﻮړل ورﺗﻪ روا دى؟‬

‫‪) - 1‬ﻭﺃﮐﻠﻪ‪ ،‬ﻭﺷﺮﺑﻪ‪ ،‬ﻭﻧﻮﻣﻪ‪ ،‬ﻭﻣﺒﺎﻳﻌﺘﻪ ﻓﻴﻪ( ﻳﻌﲏ ﻳﻔﻌﻞ ﺍﳌﻌﺘﮑﻒ ﻫﺬﻩ ﺍﻷﺷﻴﺎﺀ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻓﺈﻥﹾ ﺧـﺮﺝ ﻷﺟﻠـﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﺚ ﺟﺎﺯﺕ ﻓﻴﻪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.٥٣٠/٢:‬‬ ‫ﺑﻄﻞ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻻﺿﺮﻭﺭﺓ ﺇﱄ ﺍﳋﺮﻭﺝ ﺣﻴ ﹸ‬ ‫‪ - 2‬ﻭﻳﻨﺒﻐﻲ ﲪﻠﻪ ﻋﻠﻲ ﻣﺎ ﺇﺫﺍ ﱂ ﳚﺪ ﻣﻦ ﻳﺄﰐ ﻟﻪ ﺑﻪ‪ ،‬ﻓﺤﻴﻨﺌﺬ‪ ‬ﻳﻜﻮﻥ ﻣﻦ ﺍﳊﻮﺍﺋﺞ ﺍﻟﻀﺮﻭﺭﺓ‪ ،‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝ ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ‬ ‫ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.530/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪64‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ راوړې ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ ﭘﻪ ډوډۍ‬

‫ﺧﻮړﻟﻮ ﺗﺮ راوړﻟﻮ زﻳﺎت وﺧﺖ ﻟګﻴږي ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﻳﻲ ﺧﻮړل ﻧﻪ دى‬

‫ﺳﻬﻲ‪(1).‬‬

‫‪101‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ډوډۍ راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻣﻌﺘﻜﻒ د ډوډۍ ﺗﺮ وﺧﺖ‬

‫ﻟږ ﻣﺨﺘﻪ وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻘﺼﺪ دادى ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت‬

‫ﻛﻲ ﺧﭙﻞ ټﻮل وﺧﺖ ﺗﻴﺮ وې‪ ،‬ﺑﻲ ﻟﻪ ﺿﺮورﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ﻧﻪ‬ ‫وزي‪ ،‬ﻧﻮ ﭼﻲ ﻛﻠﻪ د ډوډۍ د ﺗﻴﺎروﻟﻮ وﺧﺖ راﺳﻲ‪ ،‬ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻳﯥ د راوړﻟﻮ‬

‫ﻟﭙﺎره ځﯥ‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻴﺎ څﻪ اﻧﺘﻈﺎر وﻛړي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻧﻪ‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪102‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ د اوﺑﻮ د ﭼښﻠﻮ ﺿﺮورت ﺳﻲ ﻧﻮ د‬

‫اوﺑﻮ د راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ وﺗﻞ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ ﺑﻞ څﻮك ﻧﻪ وې‪ ،‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻳﻲ ﻫﻢ راوړاى ﺳﻲ‪،‬‬

‫ځﻜﻪ د اﻧﺴﺎن ﻟﭙﺎره اوﺑﻪ ﻫﻢ ﻟﻪ ﻃﺒﻌﻲ ﺿﺮورﻳﺎﺗﻮ څﺨﻪ ﻳﻮ ﺿﺮورت‬

‫دى‪(3).‬‬

‫‪ - 1‬ﻭﺃﻣﺎ ﺍﻷﻛﻞ ﻭﺍﻟﺸﺮﺏ ﻭﺍﻟﻨﻮﻡ ﻓﻴﻜﻮﻥ ﰲ ﻣﻌﺘﻜﻔﻪ‪ .‬ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.212/1:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭ ﰲ ﻓﺘﺎﻭﻱ ﺍﻟﻈﻬﲑﻳﺔ‪ :‬ﻭﻗﻴﻞ‪ :‬ﳜﺮﺝ ﺑﻌﺪ ﺍﳌﻐﺮﺏ ﻟﻸﻛﻞ ﻭﺍﻟﺸﺮﺏ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.530/2:‬‬ ‫‪ - 3‬ﻭﲪﻞ ﺍﻟﻄﻌﺎﻡ ﻭﺍﻟﺸﺮﺍﺏ ﺇﺫﺍ ﱂ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ ﺧﺎﺩﻡ‪ ‬ﻛﻤﺎ ﰲ ﺍﻟﻨﻈﻢ‪ .‬ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﺮﻣﻮﺯ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪65‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪103‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ډوډۍ ﺧﻮړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻣﻴﻨځﻞ ﺧﻮ ﺳﻨﺖ‬

‫دي‪ ،‬ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻻﺳﻮ د ﻣﻴﻨځﻠﻮ ﻟﭙﺎر ه ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪي وﺗﻼى‬

‫ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻳﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻟﻮښﻲ ﻛﻲ ﻣﻴﻨځﻼى‬

‫ﺳﻲ‪ ،‬او ﻳﺎ دي ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ودرﻳږي د ﺑﺎﻧﺪ دي دې ﻻﺳﻮﻧﻪ‬ ‫وﻣﻴﻨځﯥ‪(1).‬‬

‫‪104‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬دﺗﺎزه ﻣﯧﻮي) ﻟﻜﻪ اﻧګﻮر‪ ،‬اﻧﺎر‪ ،‬ﻣڼﻪ او داﺳﻲ‬

‫ﻧﻮر( د راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪي وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د دې ﻟﭙﺎره وﺗﻞ روا ﻧﺪي؛ ځﻜﻪ ﭼﻲ ﻓﺎﻛﻬﻪ ﭘﻪ ﺣﺎﺟﺖ‬

‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻛﯥ ﻧﻪ ده ﺷﻤﺎر‪(2).‬‬

‫‪105‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺳﺮه ﺑﻞ څﻮك روژه ﻣﺎﺗﻰ)اﻓﻄﺎري(‬

‫ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬داﭼﻲ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻟﻪ ﻣﻌﺘﻜﻔﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ ﭼﺎﺗﻪ د‬

‫ډوډۍ ﺧﻮړل ﻣﻜﺮوه دى ﻧﻮ ښﻪ دادى ﭼﻲ اﺣﺘﻴﺎط وﻛړي ﻟﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ‬ ‫‪1‬‬

‫ـ )ﻭﺣﺮﻡ ﻋﻠﻴﻪ( ﺃﻱ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ)ﺍﳋﺮﻭﺝ( ﺇﻻ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻃﺒﻌﻴﺔ‪ ،‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝ ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ ﻭﺍﻟﻐﺴﻞ ﻟﻮ ﺍﺣـﺘﻠﻢ‪) ،‬ﺃﻭ‬

‫ﺷﺮﻋﻴﺔ( ﻛﻌﻴﺪ ﻭﺃﺫﺍﻥ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445-444/2:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻻ ﳜﺮﺝ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻜﻔﻪ ﰲ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻮﺍﺟﺐ ﻟﻴﻠﹰﺎ ﻭﻻ‪‬ﺎﺭ‪‬ﺍ‪ ،‬ﺇﻻ ﳌﺎ ﻻﺑﺪ ﻣﻨﻪ ﻣﻦ ﺍﻟﻐـﺎﺋﻂ ﻭﺍﻟﺒـﻮﻝ ﻭ‬

‫ﺣﻀﻮﺭ ﺍﳉﻤﻌﺔ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﳌﺎ ﻛـﺎﻥ ﻟﺒﺜﹰـﺎ ﻭﺍﻹﻗﺎﻣـﺔ‪ ،‬ﻓـﺎﳋﺮﻭﺝ ﻳﻀـﺎﺩﻩ‪ .‬ﺑـﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼـﻨﺎﺋﻊ‪ ،‬ﺑـﺎﺏ‬ ‫ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.282/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪66‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺳﺮه ډوډۍ وﻧﻪ ﺧﻮري‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻪ ﻟﻪ دې ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ګډون ورﺳﺮه‬ ‫ﻛﻮي ﻧﻮ ﺑﻴﺎ دي د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ وﻛړي او څﻪ ذﻛﺮو اذﻛﺎر دي‬ ‫وواﻳﯥ ﺑﻴﺎ دي ګډون ورﺳﺮه وﻛړي‪(1).‬‬

‫‪106‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ د ډوډۍ د راوړﻟﻮ ﻟﭙﺎره ووزې‪،‬‬

‫ﻧﻮ ﭘﻪ ﻻره ﻛﻲ د ﺧﻮراﻛﻲ ﺷﻴﺎﻧﻮ ﻳﺎ دﺑﻞ څﻪ اﺧﺴﺘﻞ ورﺗﻪ روا دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ ﺗﻠﻮراﺗﻠﻮ ﻛﯥ اﺧﺴﺘﻼى ﺳﻲ ﺧﻮ ﻛﻪ د دې ﻟﭙﺎره‬

‫ودرﻳږي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪107‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ډوډۍ د ﭘﺨﻮﻟﻮ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ورﺗﻪ ﻧﻪ وي ﻧﻮ‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻳﯥ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪي ﭘﺨﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬دﻧﻨﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻛﻪ د ﭘﺨﻮﻟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺲ ﻧﻪ وي د‬

‫ﺑﺎﻧﺪي ﻳﯥ ﻫﻢ ﭘﺨﻮﻻى ﺳﻲ‪(3).‬‬

‫*‪*...*...‬‬ ‫‪ - 1‬ﻭﻳﮑﺮﻩ ﺍﻟﻨﻮﻡ ﻭﺍﻷﮐﻞ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻟﻐﲑ ﺍﳌﻌﺘﮑﻒ‪ ،‬ﻭﺇﺫﺍ ﺃﺭﺍﺩ ﺫﻟﮏ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﺃﻥﹾ ﻳﻨﻮﻱ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ‪ ،‬ﻓﻴﺪﺧﻞ‪ ،‬ﻓﻴﺬﮐﺮ‬ ‫ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ ﺑﻘﺪﺭ ﻣﺎﻧﻮﻱ‪ ،‬ﺃﻭ ﻳﺼﻠﻲ ﰒ ﻳﻔﻌﻞ ﻣﺎﺷﺎﺀ‪ .‬ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻱ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٨/٢:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ )ﻳﻌﻮﺩ ﺍﳌﺮﻳﺾ ﻭﻫﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻴﻤﺮ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ( ﳝﺮ ﻣﺮﻭﺭ‪‬ﺍ ﻣﺜﻞ ﺍﳍﻴﺌﺔ ﺍﻟﱵ ﻫﻲ ﻋﻠﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻼ ﳝﻴﻞ ﺇﱄ ﺍﳉﻮﺍﻧﺐ ﻭﻻ‬

‫ﻳﻘﻒ‪ .‬ﻣﺮﻗﺎﺕ‪.529/4:‬‬ ‫‪3‬‬

‫ـ ﻭﻳﻨﺒﻐﻲ ﲪﻠﻪ ﻋﻠﻲ ﻣﺎ ﺇﺫﺍ ﱂ ﳚﺪ ﻣﻦ ﻳﺄﰐ ﻟﻪ ﺑﻪ‪ ،‬ﻓﺤﻴﻨﺌﺬ‪ ‬ﻳﻜﻮﻥ ﻣﻦ ﺍﳊﻮﺍﺋﺞ ﺍﻟﻀﺮﻭﺭﺓ‪ ،‬ﻛﺎﻟﺒﻮﻝ ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ‬

‫ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.530/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪67‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ د اذان ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ‬

‫‪108‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻪ ﻣﺆذن وې‪ ،‬او د اذان ځﺎى ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ‬

‫د ﺑﺎﻧﺪي وي ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ د اذان ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﻫﻠﺘﻪ اذان ﻛﻮل ورﺗﻪ ﺳﻬﻲ دى‪(1).‬‬ ‫‪109‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻣﺆذن ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ د اذان ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره‬

‫وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ؛ ځﻜﻪ اذان ﻳﻮ ﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬر دى‪( 2).‬‬ ‫‪110‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د اذان و ځﺎى ﺗﻪ ﻳﻮه ﻟﻨډه او ﺑﻠﻪ څﻪ اوږده ﻻر‬

‫وي ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﺮ ﻟﺮي ﻻر ورﺗﻪ ﺗﻠﻠﻰ ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ اﺻﻞ دادى ﭼﻲ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ دﻧﻨﻪ‬

‫واوﺳﻲ‪ ،‬ﻳﻮازې د ﺿﺮورت ﻟﻪ اﻣﻠﻪ وﺗﻞ ورﺗﻪ روادي‪ ،‬ﻧﻮ ﺿﺮورت ﭼﻲ‬

‫‪ - 1‬ﻭﺇﻥﹾ ﺻﻌﺪ ﺍﳌﺌﺬﻧﺔ ﻟﻠﺘﺄﺫﻳﻦ‪ ،‬ﻻﻳﻔﺴﺪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﮐﺎﻥ ﺑﺎﺏ ﺍﳌﺌﺬﻧﺔ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ .‬ﮐﺬﺍ ﺫﮐﺮ ﰲ ﺍﻻﺻـﻞ‪،‬‬ ‫ﻭﰲ ﺍﳋﺎﻧﻴﺔ ﰲ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺔ ﻭﻫﻮ ﺍﻟﺼﺤﻴﺢ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١٢/٢:‬‬ ‫ﺢ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﻻ ﻓﺮﻕ ﺑﲔ ﺍﳌﺆﺫﻥ ﻭﻏﲑﻩ‪ .‬ﮐﻤﺎ ﰲ ﺍﻟﺒﺤﺮ‪ ،‬ﻭﺍﻹﻣﺪﺍﺩ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ‬ ‫‪) - 2‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻟﻮﻣﺆﺫﻧ‪‬ﺎ( ﻫﺬﺍ ﻗﻮﻝﹲ ﺿﻌﻴﻒ‪ ،‬ﻭﺍﻟﺼﺤﻴ ‪‬‬ ‫ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ ﻣﻊ ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٥/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪68‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ څﻮﻣﺮه ﻟږ وﺧﺖ ﺳﺮه ﭘﻮره ﻛﻴږي د زﻳﺎت وﺧﺖ ﺗﯧﺮول ﻧﻪ دي ورﺗﻪ‬

‫ﺳﻬﻲ ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ دادى ﭼﻲ ﻟﻪ ﻟﻨډي ﻻري وﻻړ ﺳﻲ‪(1).‬‬

‫‪111‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻟﻪ اذان څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗګ د اذان ﺧﻮﻧﻲ ﺗﻪ‬

‫څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د اذان ﺧﻮﻧﻪ ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﺣﺪودو ﻛﻲ دﻧﻨﻪ وي ﻧﻮ‬

‫ورﺗﻪ ﺗﻼى ﺳﻲ‪ ،‬او ﻛﻪ د ﺑﺎﻧﺪي وي ﺑﻴﺎ ﻳﻲ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻗﺎﻝ ﺑﻌﻀﻬﻢ‪ :‬ﻻﳚﻮﺯ ﺃﻥﹾ ﳝﻀﻲ ﺇﱄ ﺍﻟﺒﻌﻴﺪ‪ ،‬ﻓﺈﻥﹾ ﻣﻀﻲ ﺑﻄﻞ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ‪ ،‬ﮐﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺴـﺮﺍﺝ ﺍﻟﻮﻫـﺎﺝ‪ .‬ﻓﺘـﺎﻭﻱ‬

‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٣/١:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻟﮑﻦ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻓﻴﻤﺎ ﺇﺫﺍ ﮐﺎﻥ ﺑﺎ‪‬ﺎ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،‬ﺃﻥﹾ ﻳﻘﻴﺪ ﲟﺎ ﺇﺫﺍ ﺧﺮﺝ ﻟﻸﺫﺍﻥ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﳌﻨﺎﺭﺓ ﻭﺇﻥﹾ ﮐﺎﻧـﺖ ﻣـﻦ‬ ‫ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻟﮑﻦ ﺧﺮﻭﺟﻪ ﺇﱄ ﺑﺎ‪‬ﺎ ﻻ ﻟﻸﺫﺍﻥ‪ ،‬ﺧﺮﻭﺝ‪ ‬ﻣﻨﻪ ﺑﻼﻋﺬﺭﹴ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٦/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪69‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﺟُﻤُﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻣﺴﻠﯥ‬ ‫‪112‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﭼﯥ دوه‪-‬دري ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻪ وي ﭘﻪ‬

‫ﻳﻮه ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ د ﺟﻤﻌﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻴږي ﺧﻮ ﭘﻪ ﻧﻮرو ﻛﻲ ﻳﻮازي ﭘﻨځﻪ‬ ‫وﺧﺘﻪ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻴږي ﻧﻮ ﭘﻪ ﻛﻮم ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ډﻳﺮ ﺛﻮاب ﻟﺮي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭼﺮﺗﻪ ﭼﻲ د ﺟﻤﻌﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻴږي ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل‬

‫ﻏﻮره دى وﻟﻲ ﭼﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره وﺗﻠﻮ ﺗﻪ اړﺗﻴﺎ ﻧﻪ‬ ‫وي‪(1).‬‬

‫‪113‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮم ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻧﺎﺳﺖ وي ﻛﻪ ﭘﻪ‬

‫ﻫﻐﻪ ﻛﻲ د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﺑﻞ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻳﻲ ﺗﻠﻞ‬

‫روادي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﺧﻮ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ راﺗﻠﻮ ﻛﻲ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻻره ﻛﻲ ﻧﻪ درﻳږي‬

‫ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬ ‫ﺳﻲ؟‬

‫‪1‬‬

‫‪114‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ څﻪ وﺧﺖ د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره وﺗﻼى‬

‫ـ ﻭ ﺃﻓﻀ ﹸﻞ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻣﺎ ﻛﺎﻥ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺍﳊﺮﺍﻡ‪....‬ﰒ ﰲ ﺍﳉﺎﻣﻊ‪ ،‬ﰒ ﻓﻴﻤﺎ ﻛﺎﻥ ﺃﻫﻠﻪ ﺃﻭﻓﺮ‪ .‬ﻛﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺘﺒـﻴﲔ‪.‬‬

‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.526/1:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭﻣﻦ ﺍﻷﻋﺬﺍﺭ‪ :‬ﺍﳋﺮﻭﺝ ﻟﻠﻐﺎﺋﻂ‪ ،‬ﻭﺍﻟﺒﻮﻝ‪ ،‬ﻭﻷﺩﺍﺀ ﺍﳉﻤﻌﺔ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١٢/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪70‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬دوﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺨﺘﻪ وزې ﭼﻲ ﻫﻠﺘﻪ د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ څﺨﻪ‬

‫وړاﻧﺪي ﭘﻪ اﻃﻤﻨﺎن ﺳﺮه ﺳﻨﺖ ادا ﻛړي‪(1).‬‬

‫‪115‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻴﺎ ﻫﻠﺘﻪ د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻨﻲ‬

‫ﺳﻨﺖ ﻛﻮﻻ ﺳﻲ ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ‪(2).‬‬ ‫‪116‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﺳﻨﺘﻮ وروﺳﺘﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﻧﻮر ﻫﻢ ځﻨډ وﻛړي‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪﻳږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ ! اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻧﻪ ﻓﺎﺳﺪﻳږي؛ ځﻜﻪ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﺟﻮﻣﺎت‬

‫دى اﻟﺒﺘﺔ ﻫﻠﺘﻪ ځﻨډ ﻛﻮل ﻣﻜﺮوه دى‪(3).‬‬

‫‪117‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﻤﺎﻏﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﭘﺎﺗﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره‬

‫ﻛړي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﺳﻬﻲ دى ځﻜﻪ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ‬

‫ﺷﺮاﻳﻄﻮ ﺳﺮه ﺳﻢ ﺟﻮﻣﺎت دى‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻜﺮوه ﺿﻮرور دى‪(1).‬‬ ‫‪1‬‬

‫ـ ﻭ)ﺍﳉﻤﻌﺔ ﻭﻗﺖ ﺍﻟﺰﻭﺍﻝ ﻭ ﻣ‪‬ﻦ‪ ‬ﺑ‪ ‬ﻌﺪ‪ ‬ﻣﱰﳍﺎ( ﺃﻱ ﻣﻌﺘﻜﻔﻪ)ﺧﺮﻭﺝ ﰲ ﻭﻗﺖ ﻳﺪﺭﻛﻬﺎ( ﻣﻊ ﺳﻨﺘﻬﺎ ﳛﻜﻢ ﰲ ﺫﻟـﻚ‬

‫ﺭﺃﻳﻪ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.446/2:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭﺫﮐﺮ ﰲ ﺍﻷﺻﻞ ﺃﺭﺑﻌ‪‬ﺎ ﻗﺒﻠﻬﺎ ﻭﺃﺭﺑﻌ‪‬ﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺃﻭ ﺳﺘ‪‬ﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﺐ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﻷﺧﺒـﺎﺭ ﰲ ﺍﻟﻨﺎﻓﻠـﺔ ﺑﻌـﺪ‬ ‫ﺍﳉﻤﻌﺔ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١٢/٢:‬‬ ‫‪ - 3‬ﻭﻟﻮ ﺃﻗﺎﻡ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺍﳉﺎﻣﻊ ﻳﻮﻣ‪‬ﺎ ﻭﻟﻴﻠﹰﺎ ﱂ ﻳﻨﺘﻘﺾ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ‪ ،‬ﻭﰲ ﺍﻟﺬﺧﲑﺓ‪ :‬ﻭﻟﮑﻨـﻪ ﻳﮑـﺮﻩ‪ ،‬ﻭﰲ ﺍﳍﺪﺍﻳـﺔ‪:‬‬ ‫ﻻﻳﺴﺘﺤﺐ‪ ،‬ﻭﰲ ﺍﻟﻴﻨﺎﺑﻊ‪ :‬ﻭﮐﺬﻟﮏ ﺃﻥﹾ ﲤﻢ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﻓﻴﻪ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪.٤١٢/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪71‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪118‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮم ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﭼﻲ د ﺟُﻤﻌﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻴږي‪،‬‬

‫ﻛﻪ ﻳﯥ ﻻره دوﻣﺮه ﻟﺮي وي ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ اړ وي ﻟﻪ زواﻟﻪ وړاﻧﺪي د ﺧﭙﻞ‬ ‫ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ ووزې‪ ،‬ﻧﻮ ﻟﻪ زواﻟﻪ ﻣﺨﺘﻪ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻏﺎﻟﺐ ګﻤﺎن دا وي ﭼﻲ د ﻻري د زﻳﺎت‬

‫واﻟﻲ او ﻳﺎ ﻫﻠﺘﻪ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ د ډﯦﺮ وﺧﺘﻲ ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﺗﻪ ﻧﻪ‬

‫ﺳﻢ رﺳﻴﺪﻟﻰ‪ ،‬ﻧﻮ ﻟﻪ زوال څﺨﻪ وړاﻧﺪي ﻫﻢ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي‪(2).‬‬

‫‪119‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د زوال ﺳﺮه ﺳﻢ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ووزې‬

‫ﻫﻠﺘﻪ د ﺟﻤﻌﻲ د ﺧﻄﺒﻲ اورﻳﺪﻟﻮ ﺗﻪ رﺳﻴﺪﻻى ﺳﻲ ﺧﻮ ﺳﻨﺖ او ﺗﺤﻴﺔ‬

‫اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻧﻪ ﺳﻲ ﻛﻮﻻى‪ ،‬ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻫﻢ د زوال څﺨﻪ وړاﻧﺪي‬

‫وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي ﭼﻲ ﺑﻴﺎ ﭘﻪ اﻃﻤﻨﺎن ﺳﺮه ﺳﻨﺖ او ﺗﺤﻴﺔ اﻟﻤﺴﺠﺪ‬

‫وﻛړي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! دوﻣﺮه ﻟﻪ زواﻟﻪ وړاﻧﺪي وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي ﭼﻲ‬

‫ﻫﻠﺘﻪ ﭘﻪ اﻃﻤﻨﺎن ﺳﺮه ﺳﻨﺖ او ﺗﺤﻴﺔ اﻟﻤﺴﺠﺪ ادا ﻛړي‪(3).‬‬

‫‪) - 1‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﳌﺨﺎﻟﻔﺘﻪ ﻣﺎ ﺍﻟﺘﺰﻣﻪ( ﺃﻱ ﻣﻦ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺍﻷﻭﻝ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﳌﺎ ﺍﺑﺘﺪﺃ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻓﮑﺄ‪‬ﻧﻪ ﻋﻴﻨـﻪ‬ ‫ﻟﺬﻟﮏ‪ ،‬ﻓﻴﮑﺮﻩ ﲢﻮﻟﻪ ﻋﻨﻪ ﻣﻊ ﺇﻣﮑﺎﻥ ﺍﻹﲤﺎﻡ ﻓﻴﻪ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٦/٢:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭﳜﺮﺝ ﻟﻠﺠﻤﻌﺔ ﺣﲔ ﺗﺰﻭﻝ ﺍﻟﺸﻤﺲ ﺇﻥﹾ ﮐﺎﻥ ﻣﻌﺘﮑﻒ ﻗﺮﻳﺒ‪‬ﺎ ﻣﻦ ﺍﳉﺎﻣﻊ ﲝﻴﺚ ﻟﻮ ﺍﻧﺘﻈـﺮ ﺯﻭﺍﻝ ﺍﻟﺸـﻤﺲ ﻻ‬ ‫ﺗﻔﻮﺗﻪ ﺍﳋﻄﺒﺔ ﻭﺍﳉﻤﻌﺔ‪ ،‬ﻭﺇﺫﺍ ﮐﺎﻥ ﲝﻴﺚ ﺗﻔﻮﺗﻪ ﱂ ﻳﻨﺘﻈﺮ ﺯﻭﺍﻝ ﺍﻟﺸﻤﺲ ﻟﮑﻨﻪ ﳜﺮﺝ ﰲ ﻭﻗﺖ ﳝﻜﻨﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﺄﰐ ﺍﳉﺎﻣﻊ‪.‬‬ ‫ﻓﺘﺎﻭ ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٤/١:‬‬ ‫‪ - 3‬ﻧﻘﻞ ﺍﳋﲑ ﺍﻟﺮﻣﻠﻲ ﻋﻠﻲ ﺧﻂ ﺍﻟﻌﻼﻣﺔ ﺍﳌﻘﺪﺳﻲ‪ :‬ﺃ‪‬ﻧﻪ ﻻﺷﮏ ﺃ ﱠﻥ ﺻﻼﺓ ﺍﻟﺘﺤﻴﺔ ﺑﺎﻻﺳﺘﻘﻼﻝ ﺍﻓﻀ ﹸﻞ ﻣﻦ ﺍﻹﺗﻴﺎﻥ ‪‬ﺎ‬ ‫ﰲ ﺿﻤﻦ ﺍﻟﻔﺮﻳﻀﺔ‪ ،‬ﻭﻻﳜﻔﻲ ﺃ ﱠﻥ ﻣﻦ ﻳﻌﺘﮑﻒ ﻭﻳﻼﺯﻡ ﺑﺎﺏ ﺍﻟﮑﺮﱘ ﺇ‪‬ﻧﻤﺎ ﻳﺮﻭﻡ ﻣﺎ ﻳﻮﺟﺐ ﻟﻪ ﻣﺰﻳﺪ ﺍﻟﺘﻔﻀﻴﻞ ﻭﺍﻟﺘﮑﺮﱘ‪.‬‬ ‫ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.٤٤٦/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪72‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪120‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻠﻲ ﻛﻲ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻧﺎﺳﺖ وي ﻛﻪ د ﻫﻐﻪ‬

‫ﻛﻠﻲ ﭘﺮ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ ﺟﻤﻌﻪ واﺟﺒﻪ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻞ داﺳﻲ ﻛﻠﻲ ﺗﻪ‬

‫د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ د ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره وﺗﻼى ﺳﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﻲ د‬ ‫ﺟﻤﻌﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻴږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ ﭘﻪ داﺳﻲ ﺣﺎل ﻛﻲ ﭘﺮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻫﻢ د ﺟﻤﻌﻲ‬

‫ﻟﻤﻮﻧځ واﺟﺐ ﻧﻪ دى‪.‬‬

‫‪121‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ د ﺟﻤﻌﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ‬

‫ﻟﭙﺎره د وﺗﻠﻮ ﻧﻴﺖ وﻛړي ﺑﻴﺎ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د ﺟﻤﻌﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ورﺑﺎﻧﺪي واﺟﺐ وي ﻧﻮ ﺑﯥ ﻟﻪ ﻧﻴﺖ‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﻫﻢ وﺗﻞ ورﺗﻪ روادي او ﻛﻪ واﺟﺐ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﭘﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ‬ ‫د ﻧﻴﺖ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه ﺑﻴﺎ ﻫﻢ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا ﻧﻪ دي‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪73‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ د ﻧﻘﻞ ﻛﻴﺪﻟﻮ ﻣﺴﻠﯥ‬ ‫‪122‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت د ﻧړﻳﺪﻟﻮ وﯦﺮه وي ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ څﻪ‬

‫ﻛﻮل ﭘﻜﺎر دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ د ﺟﻮﻣﺎت د ﻧړﻳﺪﻟﻮ ﺧﻄﺮه زﻳﺎﺗﻪ وي ﭘﻪ دې ﺻﻮرت‬

‫ﻛﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ ﺑﻞ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ وﻻړ ﺳﻲ او ﻫﻠﺘﻪ ﭘﺎﺗﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره ﻛړي‪(1).‬‬

‫‪123‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻛﻠﻲ ﺧﻠﻚ و ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ د ﭘﺎﺗﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﭘﻮره ﻛﻮﻟﻮ اﺟﺎزت ﻧﻪ ورﻛﻮي‪ ،‬او ﻳﺎ ﻳﻮ ﻇﺎﻟﻢ ﻳﻲ ﭘﻪ زور ﺳﺮه د‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ ځﺎﻳﻪ ﺑﺎﺳﻲ ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻪ وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮم ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻴﻞ ﻛړى‬

‫وي ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻛﯥ ﭘﻮره ﻛﻮل ﺿﺮوري دي ﺧﻮ ﻛﻪ د څﻪ ﻣﺠﺒﻮري ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻟﻪ‬

‫وﺗﻠﻮ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻠﻪ ﻻره ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ ﭘﺎﺗﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺑﻞ‬

‫ﻧﯧﺰدي ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﭘﻮره ﻛړي‪(2).‬‬

‫‪124‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ د ځﺎن ﻳﺎ ﻣﺎل ﺧﻄﺮه وي و ﺑﻞ‬

‫داﺳﻲ ﻧﻴﺰدې ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﭼﻲ ﻫﻠﺘﻪ ﭘﻪ اﻣﺎن وي وﺗﻞ ﻳﻲ روا دي؟‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻳﺮﻳﺪ ﺃﻥﹾ ﻻ ﻳﻜﻮﻥ ﺧﺮﻭﺟﻪ ﺇﻻ ﻟﻴﻌﺘﻜﻒ ﰲ ﻏﲑﻩ‪ ،‬ﻭﻻ ﻳﺸﺘﻐﻞ ﺇﻻ ﺑﺎﻟﺬﻫﺎﺏ ﺇﱄ ﺍﳌﺴـﺠﺪ ﺍﻵﺧـﺮ‪ .‬ﻣﺮﺍﻗـﻲ‬

‫ﺍﻟﻔﻼﺡ‪.703:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻭ ﺇﺧﺮﺍﺝ ﻇﺎﱂﹴ ﻛﺮﻫ‪‬ﺎ‪ ،‬ﻭﺧﻮﻓﻪ ﻋﻠﻲ ﻧﻔﺴﻪ ﺃﻭ ﻣﺎﻟﻪ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺎﺑﺮﻳﻦ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.448/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪74‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! وﺗﻼى ﺳﻲ او ﭘﻪ دې ﺻﻮرﺗﻮ ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ‬

‫ﻣﺎﺗﻴږي اﻟﺒﺘﻪ دا ﺿﺮوري ده ﭼﻲ ﭘﻪ ﻻره ﻛﻲ ﺑﻪ ﻟﻪ ﺿﺮورﺗﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﻧﻪ‬ ‫درﻳږي ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﻣﺎﺗﻴږي‪(1).‬‬

‫‪125‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻮال د ﻧﻮي ﺟﻮﻣﺎت د ﺟﻮړﻳﺪﻟﻮ ﭘﻪ وﺟﻪ د‬

‫دې ﺟﻮﻣﺎت ﻧړول ﻏﻮاړي ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫ﻣﺎﺗﻪ وي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ دﻟﺘﻪ د ﭘﺎﺗﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ وي دا‬

‫ﺿﺮوري دى ﭼﻲ ﭘﻪ دې ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره ﻛړي او ﻛﻪ د ﭘﻮره‬

‫ﻛﻮﻟﻮ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ﻧﻪ وي ﻟﻜﻪ ﭘﻪ ﭘﻮرﺗﻨﻲ ﺻﻮرت ﻛﻲ ﭼﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﻧړ وي‬ ‫ﺑﻴﺎ دي ﺑﻞ ﻧﻴﺰدې ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ وﻻړ ﺳﻲ ﻫﻠﺘﻪ دي ﭘﺎﺗﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره‬

‫ﻛړي‪(2).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪ 1‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻓﺈﻥﹾ ﺧﺮﺝ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺑﻌﺬﺭﹴ ﺑﺄﻥﹾ ﺍ‪‬ﺪﻡ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺃﻭ ﺍﺧﺮﺝ ﻣﻜﺮﻫ‪‬ﺎ‪ ،‬ﻓﺪﺧﻞ ﻣﺴﺠﺪﺍ ﺃﺧﺮ ﻣﻦ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﱂ ﻳﻔﺴـﺪ‬

‫ﺍﻋﺘﻜﺎﻓﻪ ﺍﺳﺘﺤﺴﺎﻧ‪‬ﺎ‪ .‬ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.203/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪75‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﺟﻨﺎزي د ﻟﻤﺎﻧځﻪ او د ﻣﺮﻳﺾ د ﭘﻮښﺘﻨﻲ ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ‬ ‫‪126‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﺟﻨﺎزي د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ روا دي؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ د ﺟﻨﺎزي ﻟﻤﻮﻧځ ﻓﺮض ﻛﻔﺎﻳﻲ دى د ﻧﻮرو‬

‫ﺧﻠﻜﻮ ﭘﻪ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻫﻢ ذﻣﻪ ﺧﻼﺻﻴږي ﻧﻮ ﻛﻪ ووزې‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(1).‬‬

‫‪127‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻛﻮم ﺿﺮورت ﻟﭙﺎره ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ‬

‫ووزې ﻫﻠﺘﻪ ﭘﻪ ﻻر ﻛﻲ د ﺟﻨﺎزي ﻟﻤﻮﻧځ ﺗﻴﺎر وي ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ﺟﻨﺎزه‬

‫ﻛﻲ ګډون ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ ﻗﺼﺪا د ﺟﻨﺎزي د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻧﻪ وي وﺗﻠﻰ ﭘﻪ‬

‫ﺟﻨﺎزه ﻛﯥ ګډون ﺳﻬﻲ دى ﭘﻪ دې ﺷﺮط ﭼﻲ ﺟﻨﺎزه ﺑﻪ ﻟﻪ ﻻري څﺨﻪ ﻟﺮي‬

‫ﻧﻪ وي او د ﻟﻤﺎﻧځﻪ د ادا ﻛﻮﻟﻮ څﺨﻪ زﻳﺎت ﺑﻪ ﻧﻪ ځﻨډﻳږي‪(2).‬‬

‫ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻧﻮﻣﻮړي ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻛﻪ ﺟﻨﺎزه ﺳﻤﺪﺳﺘﻲ ﻧﻪ وي‬

‫ﺗﻴﺎره اﻧﺘﻈﺎر ورﺗﻪ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﭘﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺳﺮه ﻳﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(1).‬‬ ‫‪ - 1‬ﻭﻟﻮ ﺧﺮﺝ ﳉﻨﺎﺯﺓ ﻳﻔﺴﺪ ﺍﻋﺘﮑﺎﻓﻪ‪ ،‬ﻭﮐﺬﺍ ﻟﺼﻼ‪‬ﺎ‪ ،‬ﻭﻟﻮﺗﻌﻴﻨﺖ ﻋﻠﻴﻪ‪ .‬ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻱ ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٤/١:‬‬ ‫‪ - 2‬ﻭﺃﺷﺎﺭ ﺇﱄ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﻟﻮ ﺧﺮﺝ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ‪ ،‬ﰒ ﺫﻫﺐ ﻟﻌﻴﺎﺩﺓ ﺍﳌﺮﻳﺾ ﺃﻭ ﻟﺼﻼﺓ ﺍﳉﻨﺎﺯﺓ ﻣﻦ ﻏﲑ ﺃﻥﹾ ﻳﮑﻮﻥ ﻟﺬﻟﮏ‬ ‫ﻗﺼﺪ‪ ،‬ﻓﺈ‪‬ﻧﻪ ﺟﺎﺋﺰ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.٥٢٩/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪76‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪128‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻻر ﻛﯥ د ﻣﺮﻳﺾ د ﭘﻮښﺘﻨﻲ‬

‫ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻪ ﻻس ورﺳﻲ ﻧﻮ د ﻣﺮﻳﺾ ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻪ ﻗﺼﺪا د ﭘﻮښﺘﻨﻲ ﻟﭙﺎره ﻧﻪ وي وﺗﻠﻴﭙﻮښﺘﻨﻪ ورﺗﻪ‬

‫روا ده‪ ،‬ﺧﻮ د ﻻري څﺨﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ ور ﭘﻪ ﺳﻲ اوړي ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﺗﻠﻮ ﻛﻲ ﺑﻪ‬

‫ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﻛﻮي؛ ځﻜﻪ ﭘﻪ درﻳﺪﻟﻮ ﺳﺮه ﻳﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(2).‬‬

‫‪129‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﺟﻨﺎزي د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ځﺎى او ﻳﺎ ﻣﺮﻳﺾ د ﻻري‬

‫څﺨﻪ څﻪ ﻟﺮي وي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ده ﺗﻪ ﭘﻪ ﺟﻨﺎزه ﻛﻲ د ګډون او د ﻣﺮﻳﺾ د‬

‫ﭘﻮښﺘﻨﻲ اﺟﺎزت ﺳﺘﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﺟﻨﺎزي او د ﻣﺮﻳﺾ د ﭘﻮښﺘﻨﻲ ﻟﭙﺎره دا ﺿﺮوري ده‬

‫ﭼﻲ ﻟﻪ ﻻري ﺑﻪ ﻳﻮې او ﺑﻠﻲ ﺧﻮاﺗﻪ ﻧﻪ وې؛ ځﻜﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﻻري څﺨﻪ‬

‫ﻳﻮې ﻳﺎ ﺑﻠﻲ ﺧﻮاﺗﻪ ﺗﻠﻞ ﻣﻨﻌﻪ دي‪(3).‬‬

‫‪130‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ ﻛﻪ د ﻣﺮﻳﺾ د‬

‫ﭘﻮښﺘﻨﻲ ﻳﺎ ﭘﻪ ﺟﻨﺎزه ﻛﻲ د ګډون ﻧﻴﺖ و ﻛﻲ ﺑﻴﺎ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي؟‬

‫‪1‬‬

‫ـ ﻗﺎﻝ ﺍﳊﺴﻦ ﻭﺍﻟﻨﺨﻌﻲ‪ :‬ﳚﻮﺯ ﻟﻠﻤﻌﺘﻜﻒ ﺍﳋﺮﻭﺝ ﻟﺼﻠﻮﺓ ﺍﳉﻤﻌﺔ‪ ،‬ﻭﻋﻴﺎﺩﺓ ﺍﳌﺮﻳﺾ‪ ،‬ﻭﺻﻠﻮﺓ ﺍﳉﻨـﺎﺯﺓ‪ ،‬ﻭﻋﻨـﺪ‬

‫ﺍﻷﺋﻤﺔ ﺍﻷﺭﺑﻌﺔ ﺇﺫﺍ ﺧﺮﺝ ﻟﻘﻀﺎﺀ ﺍﳊﺎﺟﺔ ﻭﺍﺗﻔﻖ ﻟﻪ ﻋﻴﺎﺩﺓ ﺍﳌﺮﻳﺾ ﻭﺍﻟﺼﻠﻮﺓ ﻋﻠﻲ ﺍﳌﻴﺖ‪ ،‬ﻓﻠﻢ ﻳﻨﺤﺮﻑ ﻋﻦ ﺍﻟﻄﺮﻳﻖ ﻭﱂ‬ ‫ﻳﻘﻒ ﺃﻛﺜ ‪‬ﺮ ﻣﻦ ﻗﺪﺭ ﺍﻟﺼﻠﻮﺓ ﱂ ﻳﺒﻄﻞ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪ ،‬ﻭﺇﻻ ﺑﻄﻞ‪ .‬ﺍﳌﺮﻗﺎﺕ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.529/4:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪77‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ د ﺷﺮﻋﻲ او ﻃﺒﻌﻲ اﻣﻮرو ﭘﺮﺗﻪ ﭼﻲ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ د‬

‫ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻟﻪ ﻟﻮري ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ ﺳﻮي دي ﭘﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ د ﺑﻞ څﻪ‬ ‫اﺳﺘﺜﻨﺎ روا ﻧﺪه‪(1).‬‬

‫د دې ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻛﻲ ﺗﺮ دې ﻋﻨﻮان)د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ‬ ‫ﭘﻴﻞ ﻛﻲ اﺳﺘﺜﻨﺎ( ﻻﻧﺪي ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ راﺳﻲ‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫د ﺗﻌﻠﻴﻢ ور ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ‬

‫‪131‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ دا ﻧﻴﺖ وﻛړي ﭼﻲ زه ﺑﻪ د ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ د‬

‫درس ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ وزم ﻧﻮ دا اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻳﻲ ﺳﻬﻲ ده؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻧﻪ! ﭘﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ ﻧﻪ دى ﺳﻬﯥ ﻛﻪ ووزې‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﻲ ﻣﺎت دى‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫ـ )ﻭﺣﺮﻡ ﻋﻠﻴﻪ( ﺃﻱ ﻋﻠﻲ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ‪)...‬ﺍﳋﺮﻭﺝ( ﺇﻻ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻃﺒﻌﻴﺔ‪ ‬ﻛﺒﻮﻝﹴ ﻭﻏﺎﺋﻂ‪ ‬ﻭﻏﺴﻞﹴ ﻟﻮ ﺍﺣﺘﻠﻢ‪...‬‬

‫ﺃﻭ ﺷﺮﻋﻴﺔ ﻛﻌﻴﺪ‪ ‬ﻭﺃﺫﺍﻥ‪ ‬ﻟﻮ ﻣﺆﺫﻧ‪‬ﺎ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.445-444/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪78‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪132‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﭘﻪ ﺗﻨﺨﻮا ﺳﺮه ﻫﻠﻜﺎﻧﻮ‬

‫ﺗﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ درس وﻳﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬روا دى ﺧﻮ د ﻛﺮاﻫﻴﺖ ﺳﺮه؛ ځﻜﻪ اﻋﺘﻜﺎف د ﻋﺒﺎدت‬

‫ځﺎى دى ﻧﻪ د ﭘﻴﺴﻮ د ګټﻠﻮ‪(1).‬‬

‫‪ 133‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ﺗﻨﺨﻮا ﺳﺮه څﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ د روﭘﻮ ګټﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﻛﺎر ﻛﻮل ﻣﻜﺮوه‬

‫دى ﻫﻐﻪ ﻛﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ وي او ﻛﻪ ﺑﻞ څﻪ‪(2).‬‬

‫‪134‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭼﻲ ﻛﻮﻣﻪ ﺑﻠﻪ د ګټﻲ ﻻره ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ‬

‫ﭘﻪ ﺗﻨﺨﻮا ﺳﺮه ﻳﻲ څﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ او ﻳﺎ ﻫﻠﻜﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ورﻛﻮل ﻣﻜﺮوه دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﺿﺮورت ﻣﻄﺎﺑﻖ ځﻴﻨﻮ ﻋﻠﻤﺎؤ اﺟﺎزت ورﻛړى دى او‬

‫ﺑﯥ ﻟﻪ ﻛﺮاﻫﻴﺖ څﺨﻪ ﻳﻲ روا ﺑﻠﻠﻰ دى‪(3).‬‬

‫‪135‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻟﻪ ﺗﻨﺨﻮا ﭘﺮﺗﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ درس‬

‫ورﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﭘﻪ دې ﺻﻮرت ﻛﻲ ﻟﻪ ﻛﺮاﻫﻴﺖ ﭘﺮﺗﻪ درس‬

‫ورﻛﻮل ورﺗﻪ روا دى‪(1).‬‬

‫‪ - 1‬ﻭﮐﺬﺍ ﮐﺮﻩ ﻓﻴﻪ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻢ ﻭﺍﻟﮑﺘﺎﺑﺔ ﻭﺍﳋﻴﺎﻃﺔ ﺑﺄﺟﺮﹴ‪ .‬ﳎﻤﻊ ﺍﻷ‪‬ﺮ‪.٣١٥/١:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ - 3‬ﻭﺍﺳﺘﺜﲎ ﺍﻟﺒﺰﺍﺯﻱ ﻣﻦ ﮐﺮﺍﻫﺔ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻢ ﺑﺄﺟﺮ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﺃﻥ ﻳﮑﻮﻥ ﻟﻀﺮﻭﺭﺓ‪ .‬ﳎﻤﻊ ﺍﻷ‪‬ﺮ‪.٣١٥/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪79‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪136‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﭘﻪ ﺳﭙﻴﻜﺮ ﻛﻲ ﻋﺎﻣﻮ ﺧﻠﻜﻮ ﺗﻪ وﻋﻆ‬

‫او ﻧﺼﺤﺖ ﻛﻮل څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﺑﯥ ﻟﻪ څﻪ ﻛﺮاﻫﻴﺖ روا دى اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﭘﻪ اﺟﺮت ﺳﺮه ﻳﯥ‬

‫ﻛﻮي ﺑﻴﺎ ﻣﻜﺮوه دى‪(2).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫د اﺧﻴﺴﺘﻠﻮ او ﺧﺮڅﻮﻟﻮ ﭘﻪ اړه ﻣﺴﻠﯥ‬

‫‪137‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ د ﻛﻮم ﺷﻲ ﺧﺮڅﻮل‬

‫او ﻳﺎ اﺧﻴﺴﺘﻞ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬د ﻛﻮم ﺷﻲ ﭼﻲ ﺿﺮورت وي د ﻫﻐﻪ اﺧﺴﺘﻞ او ﺧﺮڅﻮل‬

‫ورﺗﻪ روا دى‪(3).‬‬

‫‪ 1‬ـ )ﻛﻘﺮﺍﺀﺓ ﻗﺮﺁﻥ ﻭﺣﺪﻳﺚ ﻭﻋﻠﻢ( ﻭﺗﺪﺭﻳﺲ ﰲ ﺳﲑ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺼﻼﺓ ﻭﺍﻟﺴﻼﻡ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.450/2:‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﺇﱄ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ‪ ،‬ﻓﻼ ﻳﺸﺘﻐﻞ ﺑﺄﻣﻮﺭ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ‪ .‬ﻣﺮﺍﻗﻲ ﺍﻟﻔﻼﺡ‪.704:‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﻭﻻ ﺑﺄﺱ ﻟﻠﻤﻌﺘﻜﻒ ﺃﻥﹾ ﻳﺒﻴﻊ ﻭﻳﺸﺘﺮﻱ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.287/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪80‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪138‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ د ﻛﻮر ﻟﭙﺎره څﻪ‬

‫ﺳﺎﻣﺎن اﺧﺴﺘﻞ روا دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﺑﻞ څﻮك ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ د ﺿﺮورت ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﺎﻣﺎن‬

‫اﺧﻴﺴﺘﻞ ورﺗﻪ روا دى‪(1).‬‬

‫‪139‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭼﯥ ﻟﻪ ﭼﺎ څﺨﻪ ﻛﻮم ﺷﻰ اﺧﻠﻲ د ﻛﺘﻠﻮ‬

‫ﻟﭙﺎره د ﻫﻐﻪ ﺷﻲ راوړل و ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ څﻨګﻪ دى؟‬ ‫وي‪(2).‬‬ ‫دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬روا دى ﺧﻮ ﭼﻲ د ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻮﻧﻜﻮ ﻟﭙﺎره ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﻪ‬ ‫‪140‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ د ﺗﺠﺎرت ﻟﭙﺎره ﺳﺎﻣﺎن اﺧﻴﺴﺘﻞ روا‬ ‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﺗﺠﺎرت ﻣﻜﺮوه دى؛ ځﻜﻪ اﻋﺘﻜﺎف د‬

‫ﻋﺒﺎدت ﻟﭙﺎره دى ﻧﻪ د ﺗﺠﺎرت‪(3).‬‬

‫*‪*...*...‬‬ ‫‪) - 1‬ﻭﺧﺺ( ﺍﳌﻌﺘﮑﻒ )ﺑﺄﮐﻞﹴ‪ ،‬ﻭﺷﺮﺏﹴ‪ ،‬ﻭﻧﻮﻡﹴ‪ ،‬ﻭﻋﻘﺪ ﺇﻟﻴﻪ( ﻟﻠﻨﻔﺴﻪ ﻭﻋﻴﺎﻟﻪ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.٤٤٨/٢:‬‬ ‫‪2‬‬

‫ـ ﻭ ﰲ ﺍﳊﻤﻮﻱ ﻋﻦ ﺍﻟﱪﺟﻨﺪﻱ‪ :‬ﺇﺣﻀﺎﺭ ﺍﻟﺜﻤﻦ‪ ،‬ﺃﻭ ﺍﳌﺒﻴﻊ ﺍﻟﺬﻱ ﻻ ﻳﺸﻐﻞ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺟﺎﺋﺰ‪ .‬ﺍﻟﻄﺤﻄﺎﻭﻱ ﻋﻠـﻲ‬

‫ﺍﳌﺮﺍﻗﻲ‪.704:‬‬ ‫‪ - 3‬ﺃ ‪‬ﻣﺎ ﺇﺫﺍ ﺑﺎﻉ ﺃﻭ ﺍﺷﺘﺮﻯ ﻟﻐﲑ ﺫﻟﮏ ﮐﺎﻟﺘﺠﺎﺭﺓ ﺃﻭ ﺍﺳﺘﮑﺜﺎﺭ ﺍﻷﻣﺘﻌﺔ‪ ،‬ﻓﻼﳚﻮﺯ‪ .‬ﻓﺘﺢ ﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪.٣١٢/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪81‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮوﻧﻜﻲ‬ ‫د ﺷﺮﻋﻲ او ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺿﺮورﻳﺎﺗﻮ ﭘﺮﺗﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ‬

‫ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ دﺑﺎﻧﺪې وﺗﻞ روا ﻧﻪ دي؛ځﻜﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬ﭘﺪې اړه ﭼﻲ ﻛﻮم څﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮي او ﻛﻮم ﻳﯥ ﻧﻪ ﻣﺎﺗﻮي‬

‫ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺑﺤﺚ ﻳﯥ ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﻜﻮ ﻛﺮښﻮ ﻛﯥ راځﻲ د دې ﺑﺤﺚ ﭘﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ‬

‫ﺳﺮه ﻟﻴﻜﻞ ځﻜﻪ ﺿﺮوري دي ﭼﻲ ډﯦﺮ ځﻠﻪ ﻳﻮ څﻮك ﻏﻮاړي ﭼﻲ د دې‬

‫ﺳﺘﺮ ﺛﻮاب څﺨﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺳﻲ ﺧﻮ د ﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻮ ﻟﻪ وﺟﯥ ﻟﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه ﺳﺮه ﺑﻴﺎ ﻫﻢ د اﻋﺘﻜﺎف د ﻣﺎﺗﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﻟﺪې ﻟﻮى ﺛﻮاﺑﻪ ﺑﯥ‬

‫ﺑﺮﺧﯥ ﭘﺎﺗﻪ ﺳﻲ‪ ،‬او ﻳﺎ ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ دوﻣﺮه ځﺎن ﭘﻪ ﺗﻜﻴﻠﻒ ﻛړي ﭼﻲ ﭘﻪ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻛﯥ د ﻫﻐﻪ ﻣﺜﺎل ﻫﻢ ﻧﻪ وي‪ ،‬ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ډول دى‪.‬‬

‫‪141‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﺧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي ﻧﻮ‬

‫د داﺳﯥ وﺗﻠﻮ ﻣﻄﻠﺐ څﻪ دى ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺳﺮه اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻴږي ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻫﻐﻪ ﺑﻪ څﻨګﻪ وﺗﻞ وي ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﺟﻮﻣﺎت د ﺷﺮﻋﻲ ﺣﺪ څﺨﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ داﺳﯥ‬

‫ووزي ﭼﻲ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻋﺮف ﻛﯥ ﻫﻢ وﺗﻞ واﻳﻲ ﻟﻜﻪ دواړې ﭘښﯥ د‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪82‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ ﺣﺪه داﺳﯥ وﺑﺎﺳﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻋﺎدت ﻛﯥ ﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ وﺗﻞ وﻳﻞ‬

‫ﻛﻴږي ودې ﺗﻪ ﻫﻐﻪ وﺗﻞ واﻳﻲ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ورﺑﺎﻧﺪې ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪ ،‬او ﻛﻪ‬

‫ﻳﻮه ﭘښﻪ ﻳﺎ ﻳﻮازې ﺳﺮ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ ﺣﺪه داﺳﯥ د ﺑﺎﻧﺪې وﺑﺎﺳﻲ ﭼﻲ‬

‫ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻋﺎدت ﻛﯥ ﻫﻢ وﺗﻞ ﻧﻪ وﻳﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﺪې وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻣﺎﺗﯧږي‪(1).‬‬

‫‪142‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﯧﺮه او ﻳﺎ ﻏﻠﻄﻲ ﺳﺮه ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ‬

‫ﺣﺪودو څﺨﻪ ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻳﻮازې ﻟﻪ ﺿﺮورت ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي ﻫﻐﻪ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﯧﺮه ﻳﺎ ﻏﻠﻄﻲ ﺳﺮه وي او ﻳﺎ ﭘﻪ ﻗﺼﺪ ﺳﺮه‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫د ﻏﻠﻄﻲ او ﻫﯧﺮې ﭘﻪ ﺻﻮرت ﻛﯥ ﻳﻮازې اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﯧږي ګﻨﺎه ﻳﯥ‬

‫ﻧﺴﺘﻪ‪(2).‬‬

‫‪143‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻫﻐﻪ ځﺎى ﺗﻪ ووزي ﭼﻲ د ده ﭘﻪ ﺧﻴﺎل‬

‫ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت وي ﺧﻮ ﭘﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﯥ ﻫﻐﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﺑﺮﺧﻪ ﻧﻪ وي‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻣﺎﺗﯧږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬وړاﻧﺪې ﻣﻮ دا ووﻳﻞ ﭼﻲ ﺗﺮ ټﻮﻟﻮ ړوﻣﺒﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻌﺘﻜﻒ‬

‫د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﺪود وﭘﯧﮋﻧﻲ ځﻜﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﺻﺤﺖ او ﺧﺮاﺑﻲ د ﺟﻮﻣﺎت‬ ‫ﺢ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﻻﳛﻨﺚ ﻣﻄﻠﻘﹰﺎ ﺃﻫـ‪ .‬ﻭﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺔ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻻﻧﻔﺼﺎﻝ ﺍﻟﺘﺎﻡ‬ ‫‪ 1‬ـ ﻭﻓﻴﺎﻟﻈﻬﲑﻳﺔﻣﻌﺰﻳﺎﺇﻟىﺎﻟﺴﺮﺧﺴﻲ‪ :‬ﺍﻟﺼﺤﻴ ‪‬‬ ‫ﻻﻳﻜﻮﻥ ﺇﻻ ﺑﺎﻟﻘﺪﻣﲔ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.508/4:‬‬ ‫‪) -2‬ﻓﻠﻮ ﺧﺮﺝ( ﻭﻟﻮ ﻧﺎﺳﻴ‪‬ﺎ)ﺳﺎﻋﺔ( ﺯﻣﺎﻧﻴﺔ‪)....‬ﺑﻼﻋﺬﺭ‪ ،‬ﻓﺴﺪ(‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.٤٤٧/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪83‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ ﺣﺪودو ﭘﻮرې زﻳﺎﺗﻪ اړه ﻟﺮي او ﻟﻪ ﺣﺪه ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫ﻣﺎﺗﯧږي‪ ،‬ﻟﻬﺬا ﭘﻪ ﭘﻮرﺗﻨﻲ ﺻﻮرت ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ دى ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ‬

‫ﻏﻠﻄﻲ ﺳﺮه وي‪(1).‬‬

‫‪144‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ﻏﻠﻄﻲ او ﻳﺎ ﭘﻪ ﺑﻞ څﻪ ﻋﺬر ﺳﺮه‬

‫روژه ﻣﺎﺗﻪ ﻛړي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻫﻢ ﻣﺎﺗﯧږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﻳﯥ روژه ﻳﺎده وه ﺧﻮ ﭘﻪ ﻏﻠﻄﻲ ﺳﺮه ﻳﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﻛړه‪ ،‬د‬

‫ﺑﯧﻠګﯥ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ‪ :‬د ﭘﻴﺸﻠﻤﻲ)ﺳﺤﺮي( ډوډۍ د ﺳﭙﯧﺪو څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ‬

‫ﻫﻢ وﺧﻮري ﭘﺪې ﺧﻴﺎل ﭼﻲ وﺧﺖ ﻻﭘﺎﺗﻪ دى‪ ،‬او ﻳﺎ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ د اوﺑﻮ د‬

‫ﻏړوﻟﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ ﭘﻪ ﻏﻠﻄﻲ ﺳﺮه څﻪ اوﺑﻪ ځﻨﯥ ﺗﯧﺮې ﺳﻲ‪ ،‬او ﻳﺎ د‬ ‫روژه ﻣﺎﺗﻲ)اﻓﻄﺎري( ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﻲ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﻳﺪو وړاﻧﺪې ﭘﻪ ﻏﻠﻄﻲ‬ ‫روژه ﻣﺎﺗﻪ ﻛړي‪ ،‬ﭘﺪې ټﻮﻟﻮ ﺻﻮرﺗﻮ ﻛﯥ روژه ﻣﺎﺗﻪ او اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ‬

‫ﻓﺎﺳﺪ دى‪(2).‬‬

‫‪145‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﯧﺮه ﺳﺮه روژه ﻣﺎﺗﻪ ﻛړي‪ ،‬ﺑﻴﺎ ﻳﯥ د‬

‫اﻋﺘﻜﺎف څﻪ ﺣﻜﻢ دى؟‬

‫‪1‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭﺍﻷﺻﻞ ﺃ ﱠﻥ ﻣﺎ ﻛﺎﻥ ﻣﻦ ﳏﻈﻮﺭﺍﺕ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻭﻫﻮ ﻣﺎ ﻣﻨﻊ ﻋﻨﻪ ﻷﺟﻞ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻻ ﻷﺟﻞ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪ ،‬ﳜﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ‬ ‫ﺍﻟﻌﻤﺪ ﻭﺍﻟﺴﻬﻮ ﻭﺍﻟﻠﻴﻞ ﻭﺍﻟﻨﻬﺎﺭ ﻛﺎﳉﻤﺎﻉ ﻭﺍﳋﺮﻭﺝ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻭﻣﺎ ﻛﺎﻥ ﻣﻦ ﳏﻈﻮﺭﺍﺕ ﺍﻟﺼﻮﻡ ﻭﻫﻮ ﻣﺎ ﻣﻨﻊ ﻋﻨﻪ‬ ‫ﻷﺟﻞ ﺍﻟﺼﻮﻡ ﳜﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ ﺍﻟﻌﻤﺪ ﻭﺍﻟﺴﻬﻮ ﻭﺍﻟﻨﻬﺎﺭ ﻭﺍﻟﻠﻴﻞ ﻛﺎﳉﻤﺎﻉ ﻭﺍﳋﺮﻭﺝ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻭﻛﺎﻷﻛﻞ ﻭﺍﻟﺸـﺮﺏ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﺎﻛﻒ‪.286/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪84‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﭘﺪې ﺻﻮرت ﻛﯥ ﻧﻪ روژه ﻣﺎﺗﻴږي او ﻧﻪ اﻋﺘﻜﺎف؛ ځﻜﻪ‬

‫د ﻫﯧﺮي او ﻏﻠﻄﻲ ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﯥ ﻓﺮق ﺳﺘﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﯧﺮه ﺳﺮه روژه ﻧﻪ‬

‫ﻣﺎﺗﯧږي او ﭘﻪ ﻏﻠﻄﻲ ﺳﺮه روژه ﻣﺎﺗﯧږي ﻧﻮ ﭼﺮﺗﻪ ﭼﻲ روژه ﻣﺎﺗﻪ ﺳﻲ‬

‫ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﺧﻮدﺑﺨﻮد ﻣﺎﺗﯧږي او ﻛﻠﻪ ﭼﻲ روژه ﻧﻪ ﺳﻲ ﻣﺎﺗﻪ ﻧﻮ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﻧﻪ ﻣﺎﺗﯧږي‪(1).‬‬

‫‪146‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﯧﺮه ﺳﺮه د ﺧﭙﻠﯥ ﻣﯧﺮﻣﻨﯥ ﺳﺮه ﻳﻮ ځﺎى‬

‫واﻟﻰ وﻛړي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﭘﺪې ﺻﻮرت ﻛﯥ ﻛﻪ دورځﯥ وي اوﻳﺎ د ﺷﭙﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻳﯥ ﻣﺎت دى؛ ځﻜﻪ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ او ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ﻫﻢ اﻋﺘﻜﺎف ﻫﯧﺮ‬ ‫وي دا ﻋﺠﻴﺒﻪ او د ﻣﻨﻠﻮ وړ ﺧﺒﺮه ﻧﻪ ده‪(2).‬‬

‫‪147‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻣﯧﺮﻣﻨﯥ ﺧﻮﻟﻪ واﺧﻠﻲ او ﻳﺎ‬

‫ﭘﻪ ﺧﻮﻧﺪ ﻻس وروړي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ داﺳﯥ ﻛﺎروﻧﻪ ﺣﺮام دي او ﻟﺪې ﺳﺮه ﻛﻪ‬

‫ﻳﯥ اﻧﺰال وﺳﻲ ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻫﻢ ﻣﺎﺗﯧږي‪(3).‬‬

‫‪1‬ـ ﻣ‪‬ﻦ ﻧﺴﻲ ﻭﻫﻮ ﺻﺎﺋﻢ‪ ،‬ﻓﺄﻛﻞ ﺃﻭ ﺷﺮﺏ‪ ،‬ﻓﻠﻴﺘ ‪‬ﻢ ﺻﻮﻣﻪ‪ ،‬ﻓﺈ‪‬ﻧﻤﺎ ﺃﻃﻌﻤﻪ ﺍﷲ ﻭ ﺳﻘﺎﻩ‪ .‬ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻱ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻓﺈﻥﹾ ﺟﺎﻣﻊ ﻟﻴﻠﹰﺎ ﺃﻭ ‪‬ﺎﺭ‪‬ﺍ ﻋﺎﻣﺪ‪‬ﺍ ﺃﻭ ﻧﺎﺳﻴ‪‬ﺎ‪ ،‬ﺑﻄﻞ ﺍﻋﺘﻜﺎﻓﻪ؛ ﻷ ﱠﻥ ﺍﻟﻠﻴﻞ ﳏ ﹸﻞ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪ ،‬ﲞﻼﻑ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪ ،‬ﻭﺣﺎﻟـﺔ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻛﻔﲔ ﻣﺬﻛﺮﺓﹲ‪ ،‬ﻓﻼ ﻳﻌﺬﺭ ﺑﺎﻟﻨﺴﻴﺎﻥ‪ .‬ﺍﳍﺪﺍﻳﺔ‪.148/2:‬‬ ‫‪ -3‬ﻭﺍﳉﻤﺎﻉ ﻭﺍﳌﺒﺎﺷﺮﺓ ﻣﻊ ﺍﻹﻧﺰﺍﻝ ﻳﻔﺴﺪ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ‪ ،‬ﻭﺍﻟﺘﻘﺒﻴﻞ ﻭﺍﻟﻠﻤﺲ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻹﻧﺰﺍﻝ ﻻﻳﻔﺴﺪ‪ ،‬ﻭﻟﮑﻨﻪ ﺣـﺮﺍﻡ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻱ ﺍﻟﻮﻟﻮﺍ ﳉﻴﺔ‪.٢٤٢/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪85‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪148‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﻣﻮر ﻳﺎ ﭘﻼر ﭘﻪ ﺟﻨﺎزه ﻛﯥ د ګډون‬

‫ﻟﭙﺎره وﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻧﻪ! ﻛﻪ ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻣﺎت دى‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﭘﺪې ﺻﻮرت ﻛﯥ د ﻣﺠﺒﻮرۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ووزي ګﻨﺎه ﻳﯥ‬

‫ﻧﺴﺘﻪ ﺧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﭘﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرت ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪(1).‬‬

‫‪149‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻣﻮر ﻳﺎ ﭘﻼر او ﻳﺎ ﻧﻮر څﻮك‬

‫ﻧﺎﺟﻮړه ﺳﻲ د درﻣﻠﻨﯥ ﻳﯥ ﺑﻞ څﻮك ﻧﻪ وي ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ د‬ ‫ﻫﻐﻮى د ﺧﺪﻣﺖ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ووزي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د داﺳﯥ ﻣﺠﺒﻮرۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ داﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮل ورﺗﻪ روا‬

‫دي ﺧﻮ داﺳﯥ ﻧﻪ ﻛﻴږي ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف دې ﻫﻢ ﭘﻮره ﻛړي او د دوى‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ دې ﻫﻢ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪې وﻛړي‪(2).‬‬

‫‪150‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻗﻀﻴﻪ ﻛﯥ ﺷﺎﻫﺪ وي او ﺷﺮﻋﻲ‬

‫ﺷﻬﺎدت ﺗﺮ ده اړه وﻟﺮي د ﻫﻐﯥ د ادا ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ وﺗﻼى‬

‫ﺳﻲ؟‬

‫‪1‬ـ ﻓﻠﻮ ﺧﺮﺝ ﳉﻨﺎﺯﺓ ﳏﺮﻣﺔ‪ ،‬ﺃﻭ ﺯﻭﺟﺔ‪ ،‬ﻓﺴﺪ؛ ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻭﺇﻥﹾ ﻛﺎﻥ ﻋﺬﺭ‪‬ﺍ ﺇﻻ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﱂ ﻳﻌﺘﱪ ﰲ ﻋـﺪﻡ ﺍﻟﻔﺴـﺎﺩ‪ .‬ﺣﺎﺷـﻴﺔ‬ ‫ﻃﺤﻄﺎﻭﻱ ﻋﻠﻲ ﺍﳌﺮﺍﻗﻲ‪.703:‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭﻟﺬﺍ ﺇﺫﺍ ﺧﺮﺝ ﺳﺎﻋﺔ ﺑﻌﺬﺭ ﺍﳌﺮﺽ‪ ،‬ﻓﺴﺪ ﺍﻋﺘﻜﺎﻓﻪ‪ .‬ﻫﻜﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﻈﻬﲑﻳﺔ‪ :‬ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.212/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪86‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻮښښ دې وﺳﻲ ﭼﻲ د اﻋﺘﻜﺎف ﺗﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺷﺎﻫﺪي‬

‫وځﻨډوﻟﻪ ﺳﻲ ﺧﻮ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻨﻪ ﻧﻪ وي او ﺷﺎﻫﺪي ﻫﻢ ﻳﻮازې ﺗﺮ ﻣﻌﺘﻜﻒ‬ ‫اړه ﻟﺮي‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﺪې ﺻﻮرت ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮل ورﺗﻪ ﺳﻬﻲ دي او ګﻨﺎه‬

‫ﻳﯥ ﻫﻢ ﻧﺴﺘﻪ ﺧﻮ ښﻪ ﺑﻪ دا وي ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ د ﻧﻮرو‬ ‫ﺧﻠﻜﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﺷﺎﻫﺪي وواﻳﻲ او ﺑﻴﺎ دې ﻫﻐﻪ ﺧﻠﻚ د ده ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯥ‬

‫ﭘﻪ ﻗﻀﺎ ﻛﯥ ﺷﺎﻫﺪي وواﻳﻲ‪ ،‬ﭼﻲ د ﺷﺎﻫﺪي د ادا ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه ﺳﺮه ﺑﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﻧﻪ ﻣﺎﺗﯧږي)‪(1‬‬

‫‪151‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د اور د ﻣړه ﻛﯧﺪو ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ روا دي؟‬ ‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﺑﻞ څﻮك ﻧﻪ وي او ﻳﺎ وي ﺧﻮ ﻳﻮازې د اور د ﻣړه‬

‫ﻛﯧﺪو ﺗﻮان ﻧﻠﺮي او اور ﻫﻢ داﺳﯥ وي ﭼﻲ ډﯦﺮ ﻧﻘﺼﺎن ځﻨﯥ ﭘﻴښﻴږي ﻧﻮ‬ ‫ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮل روا دي او ګﻨﺎه ﻳﯥ ﻧﺴﺘﻪ‪(2).‬‬

‫‪152‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻣﺎﺷﻮم ﻳﺎ ړاﻧﺪه ﭘﻪ اور او ﻳﺎ ﭘﻪ ﻛﻮﻫﻲ او ﻳﺎ‬

‫ﭘﻪ ﺑﻞ څﻪ ﻣﺮګﻮﻧﻲ ځﺎى ﻛﯥ د ﻟﻮﯦﺪو ﺧﻄﺮه وي ﻣﻌﺘﻜﻒ اﻋﺘﻜﺎف ورﺗﻪ‬

‫ﻣﺎﺗﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﺑﻞ ﺻﻮرت ﻧﻪ وي او ﺧﻄﺮه ﻫﻢ ډﯦﺮه ﻗﻮي وي د‬

‫ﻫﻐﻮى د ﺳﺎﺗﻨﯥ ﻟﭙﺎره اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﻮل روا ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ښﻪ او ﻻزﻣﻲ ﻛﺎر‬ ‫دى او ګﻨﺎه ﻳﯥ ﻫﻢ ﻧﺴﺘﻪ)‪(1‬‬

‫‪ -1‬ﺍﻥ ﺍﳌﻌﺘﮑﻒ ﳜﺮﺝ ﻷﺩﺍﺀ ﺍﻟﺸﻬﺎﺩﺓ‪ ،‬ﻭﺗﺄﻭﻳﻠﻪ‪ ،‬ﺍ‪‬ﻧﻪ ﺇﺫﺍ ﱂ ﻳﮑﻦ ﻟﻪ ﺷﺎﻫﺪ‪ ‬ﺁﺧﺮ‪ .‬ﺧﻼﺻﺔ ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻱ‪.٢٦٩/١:‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭﺃ ‪‬ﻣﺎ ﻣﺎ ﻻﻳﻐﻠﺐ ﮐﺈﳒﺎﺀ ﻏﺮﻳﻖﹴ ﻭﺍ‪‬ﺪﺍﻡ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻓﻤﺴﻘﻂ ﻟﻺﰒ ﻻ ﻟﻠﺒﻄﻼﻥ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.٤٤٧/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪87‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪153‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ ﺳﺨﺘﻪ ﻧﺎﺟﻮړﺗﻴﺎ ﭘﻴښﻪ ﺳﻲ ډاﻛﺘﺮ‬

‫ﺗﻪ ﻳﯥ ﺗﻠﻞ روا دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻋﻼج اﺳﺎن ﻧﻪ وي ډاﻛﺘﺮ ﺗﻪ ﺗﻠﻞ ﻳﯥ‬

‫روا دي وﻟﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻣﺎﺗﯧږي ﺧﻮ د ﻋﺬر ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ګﻨﺎﻫګﺎر ﻧﻪ دى)‪(2‬‬

‫‪154‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻣﻌﺘﻜﻒ څﺨﻪ د ﺧﭙﻞ ﺟﻮﻣﺎت ﺟَﻤﻌﻪ‬

‫ﺗﯧﺮه ﺳﻲ ﺑﻞ ﻧﻴﮋدې ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻳﯥ د ﺟﻤﻌﯥ ﻟﭙﺎره ﺗﻠﻞ څﻪ ﺣﻜﻢ ﻟﺮي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﺗﻠﻞ ﻳﯥ ﺳﻬﻲ ﻧﻪ دي ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي؛ ځﻜﻪ ﺑﯥ ﻟﻪ ﻣﻌﺘﻜﻔﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻞ ﭼﺎ څﺨﻪ ﻫﻢ ﺟﻤﻌﻪ ﺗﻴﺮه ﺳﻲ ﻧﻮ‬

‫ﺑﻞ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ﺗﻠﻞ ﻳﯥ ﺿﺮوري ﻧﻪ دي ﻧﻮ ﭘﺮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺧﻮ ﭘﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ اوﻟﻰ‬

‫ﺳﺮه ﺗﻠﻞ ﻻزم ﻧﻪ دي او ﺑﯥ ﻟﻪ ﺿﺮورﺗﻪ ﭘﻪ ﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪.‬‬

‫‪155‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ ﻛﻪ ﺑﻞ ﻣﻌﺘﻜﻒ ور ﻣﺮﻳﺾ ﺳﻲ د ﻫﻐﻪ‬

‫د ﻋﻼج ﻟﭙﺎره روغ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ور ﺳﺮه ﺗﻼى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﻫﻐﻪ ډﯦﺮ ﻣﺮﻳﺾ وي او د درﻣﻠﻨﯥ ﻳﯥ ﺑﻞ څﻮك ﻫﻢ ﻧﻪ‬

‫وي ﻧﻮ وﺗﻞ ورﺗﻪ روا دي ﺧﻮ اﻋﺘﻜﺎف د دواړو ﻣﺎﺗﯧږي اﻟﺒﺘﻪ ګﻨﺎه د ﻳﻮ‬

‫ﻫﻢ ﻧﺴﺘﻪ‪(3).‬‬

‫‪ -1‬ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻭﻟﺬﺍ ﺇﺫﺍ ﺧﺮﺝ ﺳﺎﻋﺔ ﺑﻌﺬﺭ ﺍﳌﺮﺽ‪ ،‬ﻓﺴﺪ ﺍﻋﺘﻜﺎﻓﻪ‪ .‬ﻫﻜﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﻈﻬﲑﻳﺔ‪ :‬ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.212/1:‬‬ ‫‪3‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪88‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪156‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﭘﺰې)ﭘﻮزې( او ﻳﺎ ﻻﺳﻮ د ﺻﻔﺎﻳﻲ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ‬

‫ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﺑﺎﻃﻠﻴږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د ﭘﺰې او ﻻﺳﻮ د ﭘﺎﻛﻮاﻟﻲ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ ﺳﻬﻲ‬

‫ﻧﻪ دي ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎﺗﯧږي؛ ځﻜﻪ دا ﻧﻪ ﻛﻮم ﺷﺮﻋﻲ او ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻋﺬر دى‪(1).‬‬

‫‪157‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻛﻪ د ﺳګﺮﻳټ څﻜﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ‬

‫ووزي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮازې د ﺳګﺮﻳټ څﻜﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ووزي اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ‬

‫ﻓﺎﺳﺪ دى‪(2).‬‬

‫‪158‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﺟﻨﺎزه ﺣﺎﺿﺮه ﺳﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ورﻛﻮﻟﻮ ﺑﻞ‬

‫څﻮك ﻧﻪ وي ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺗﻪ روا دي ﭼﻲ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ د ﺑﺎﻧﺪې ﻟﻤﻮﻧځ‬ ‫ورﻛړي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﺳﻬﻲ دى ﺧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻣﺎﺗﯧږي)‪.(3‬‬ ‫‪ :159‬ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮ څﻮك وﺻﻴﺖ وﻛړي ﭼﻲ زﻣﺎ د ﺟﻨﺎزې‬

‫ﻟﻤﻮﻧځ ﺑﻪ ﻓﻼﻧﻰ ورﻛﻮي د ده د ﻣړﻳﻨﯥ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ ﻫﻐﻪ ﻓﻼﻧﻰ ﭘﻪ‬ ‫‪1‬ـ ﻭ ﻧﺺ ﺍﳊﺎﻛﻢ ﰲ ﺍﻟﻜﺎﰲ‪ ،‬ﻓﻘﺎﻝ‪ :‬ﻭﺃ ‪‬ﻣﺎ ﻗﻮﻝ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ‪ ،‬ﻓﺎﻋﺘﻜﺎﻓﻪ ﻓﺎﺳﺪ‪ ‬ﺇﺫﺍ ﺧﺮﺝ ﺳﺎﻋﺔ ﻟﻐﲑ ﻏـﺎﺋﻂ‪‬‬ ‫ﻭﺑﻮﻝﹴ ﺃﻭ ﲨﻌﺔ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.447/2:‬‬ ‫‪2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﻭﻳﻨﺒﻐﻲ ﺃ‪‬ﻧﻪ ﺇﺫﺍ ﱂ ﻳﮑﻦ ﺛﹶ ‪‬ﻤﺔ ﺃﺣﺪ‪ ‬ﻳﻘﻮﻡ ﺑﺄﻣﻮﺭ ﺍﳌﻴﺖ ﻭﻳﺼﻠﻲ ﻋﻠﻴﻪ‪ ،‬ﺃﻥﹾ ﳜﺮﺝ‪ .‬ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ‪. ٤١٢/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪89‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ وي ﻧﻮ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ د ورﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره د دې ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ روا‬

‫دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻧﻪ! ځﻜﻪ دا وﺻﻴﺖ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﺑﺎﻃﻞ دى ﻧﻮ ﻋﻤﻠﻲ ﻛﻮل ﻳﯥ‬

‫ﻫﻢ ﺿﺮوري ﻧﻪ دى‪(1).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫د ﻣﺎت ﺳﻮي اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺴﻠﯥ‬

‫‪160‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د روژې د روﺳﺘۍ ﻟﺴﻴﺰې اﻋﺘﻜﺎف ﭼﻲ ﻓﺎﺳﺪ‬

‫ﺳﻲ ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ﻗﻀﺎ ﻻزﻣﻲ ده او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﭼﻲ ﻛﻠﻪ ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ د روژې ﺳﺮه ﻳﯥ‬

‫ﻗﻀﺎ واﺟﺐ ده‪(2).‬‬

‫‪1‬ـ ﻭﺍﻟﻔﺘﻮﻱ ﻋﻠﻲ ﺑﻄﻼﻥ ﺍﻟﻮﺻﻴﺔ ﺑﻐﺴﻠﻪ ﻭﺍﻟﺼﻼﺓ ﻋﻠﻴﻪ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺻﻼﺓ ﺍﳉﻨﺎﺯﺓ‪.221/1:‬‬ ‫ﺖ‪ :‬ﻗﺪﻣﻨﺎ ﻣﺎ ﻳﻔﻴﺪ ﺍﺷﺘﺮﺍﻁ ﺍﻟﺼﻮﻡ ﻓﻴﻬﺎ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺀ ﻋﻠﻲ ﺃ‪‬ﻧﻬﺎ ﻣﻘﺪﺭﺓﹲ ﺑﺎﻟﻌﺸﺮ ﺍﻷﺧﲑ‪ ،‬ﻭﻣﻔﺎﺩ ﺍﻟﺘﻘﺪﻳﺮ ﺃﻳﻀ‪‬ﺎ ﺍﻟﻠﺰﻭﻡ‬ ‫‪2‬ـ ﻗﻠ ‪‬‬ ‫ﺑﺎﻟﺸﺮﻭﻉ ﺗﺄﻣﻞ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.444/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪90‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪161‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻣﺎﺗﻴﺪو ﭘﻪ ﺻﻮرت ﻛﯥ د ټﻮﻟﯥ ﻟﺴﻴﺰې ﻗﻀﺎ‬

‫واﺟﺒﻴږي ﻛﻪ ﻳﻮازې د ﻫﻐﯥ ورځﯥ ﻗﻀﺎ واﺟﺒﻪ ده ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻛﯥ ﻳﯥ ﭼﻲ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻮى دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻳﻮازې د ﻫﻐﯥ ورځﯥ ﻗﻀﺎ ﻟﻪ روژې ﺳﺮه ورﺑﺎﻧﺪې‬

‫واﺟﺐ ده ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻛﯥ ﭼﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺎت ﺳﻮى دى د ټﻮﻟﯥ ﻟﺴﻴﺰې‬

‫ﻗﻀﺎ ﻧﻪ ده ورﺑﺎﻧﺪې واﺟﺒﻪ‪(1).‬‬

‫‪162‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ورځﯥ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ ﻧﻮ د ورځﯥ‬

‫اوﺷﭙﯥ دواړو ﻗﻀﺎ ورﺑﺎﻧﺪې واﺟﺒﻪ ده؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻓﻘﻬﺎؤ ﻛﺮاﻣﻮ ﭘﻪ ښﻜﺎره ﺳﺮه د دې ﻣﺴﻠﯥ ﻳﺎدوﻧﻪ ﻧﻪ ده‬

‫ﻛړې وﻟﯥ د ﻓﻘﻬﻲ ﻛﻠﻴﺎﺗﻮ څﺨﻪ دا ښﻜﺎرﻳږي ﭼﻲ ﻛﻪ ﭘﻪ ورځ ﻛﯥ ﻓﺎﺳﺪ‬

‫ﺳﻲ ﻳﻮازې د ورځﯥ ﻗﻀﺎ ﺑﻪ راوړي او ﻛﻪ د ښﭙﯥ ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ ﻧﻮ د‬ ‫ورځﯥ او ﺷﭙﯥ دواړو ﻗﻀﺎ ورﺑﺎﻧﺪې واﺟﺐ ده؛ ځﻜﻪ د ﺳﻨﺖ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﺳﺮه روژه ﻻزﻣﻪ ده ﻧﻮ ﻛﻪ د ﺷﭙﯥ ﻟﺨﻮا ځﻨﯥ ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻮى وي د‬

‫ﺷﭙﯥ ﺳﺮه ﺑﻪ ورځ ﻫﻢ راګﺮزوي د دې ﻟﭙﺎره ﭼﻲ روژه ور ﺳﺮه وﻧﻴﻮﻟﻪ‬ ‫ﺳﻲ او ﻛﻪ ﻳﻮازې د ورځﯥ ځﻨﯥ ﻣﺎت ﺳﻮى وي ﺑﻴﺎ ﺻﺮف ﺳﺮه ﻟﻪ روژې‬

‫د ورځﯥ ﻗﻀﺎ ﻛﺎﻓﻲ ده‪.‬‬

‫‪163‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف د ﻗﻀﺎ راوړﻟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻪ څﻨګﻪ ده؟‬ ‫‪1‬ـ ﻭ ﺍﳊﺎﺻ ﹸﻞ ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻮﺟﻪ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﻟﺰﻭ ‪‬ﻡ ﹸﻛ ﱢﻞ ﻳﻮﻡﹴ ﺷ‪‬ﺮ‪‬ﻉ‪ ‬ﻓﻴﻪ ﻋﻨﺪ ﳘﺎ ﺑﻨﺎﺀ ﻋﻠﻲ ﻟﺰﻭﻡ ﺻﻮﻣﻪ ﲞﻼﻑ ﺍﻟﺒﺎﻗﻲ؛ ﻷ ﱠﻥ ﹸﻛ ﱠﻞ‬ ‫ﻳﻮﻡﹴ ﲟﱰﻟﺔ ﺷﻔﻊ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﻓﻠﺔ ﺍﻟﺮﺑﺎﻋﻴﺔ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﻛﺎﻥ ﺍﳌﺴﻨﻮﻥ ﻫﻮ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺑﺘﻤﺎﻣﺔ ﺗﺄﻣﻞ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪91‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮې ورځﯥ ﻗﻀﺎ راوړل وي ﻧﻮ د ﺳﭙﯧﺪو څﺨﻪ‬

‫وړاﻧﺪې ﺑﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ را ووزي او ﻛﻪ‬

‫د ﺷﭙﯥ او ورځﯥ دواړو ﻗﻀﺎ راوړل وي ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو څﺨﻪ وړاﻧﺪې ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي او د راﺗﻠﻮﻧﻜﯥ ورځﯥ ﻟﻪ ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو ﺳﺮه ﻳﯥ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره ﻛﻴږي د ﻳﺎدوﻧﯥ وړ ده ﭼﻲ ﭘﻪ دواړو ﺻﻮرﺗﻮ ﻛﯥ روژه‬

‫ﻧﻴﻮل ورﺳﺮه ﺿﺮوري دي‪(1).‬‬

‫‪164‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ روژه ﻛﯥ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﻛړى وي د‬

‫ﻫﻐﯥ روژې ﭘﻪ ﭘﺎﺗﻪ ﺷﭙﻮ ﻛﯥ د ﻣﺎت ﺳﻮي اﻋﺘﻜﺎف ﻗﻀﺎ راوړل ﺳﻬﻲ‬

‫ده ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب ‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ‪.‬‬ ‫‪165‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ ﻧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻪ‬

‫ﺳﻤﺪﺳﺘﻲ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت وزي او ﻛﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﭘﺎﺗﻪ ﻛﯧﺪﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬وﺗﻞ ﻳﯥ ﺿﺮوري ﻧﻪ دي ﺑﻬﺘﺮ دادى ﭼﻲ ﭘﺎﺗﯥ ورځﯥ د‬

‫ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﻫﻢ ﻫﻠﺘﻪ ﺗﯧﺮې ﻛړي وﻟﯥ د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف د ﻟﻮى‬

‫ﺛﻮاب څﺨﻪ ﻛﻪ ﺑﯥ ﺑﺮﺧﯥ ﺳﻮى دى د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف د ﺛﻮاب ﻣﻮﻗﻊ ﺧﻮ‬ ‫ورﺗﻪ ﺳﺘﻪ ﻧﻮ ﻣﻨﺎﺳﺐ دادى ﭼﻲ ﻫﻠﺘﻪ د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﺳﺮه‬

‫ﭘﺎﺗﯥ ورځﯥ ﺗﻴﺮې ﻛړي‪.‬‬

‫‪1‬ـ ﰒ ﻳﺪﺧﻞ ﰲ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻗﺒﻞ ﻏﺮﻭﺏ ﺍﻟﺸﻤﺲ ﻣﻦ ﺃﻭﻝ ﻟﻴﻠﺔ‪ ،‬ﻭ ﳜﺮﺝ ﺑﻌﺪ ﻏﺮﻭﺏ ﺍﻟﺸﻤﺲ ﻣﻦ ﺁﺧﺮ ﻳﻮﻡ‪ .‬ﺗﺒﻴﲔ‬ ‫ﺍﳊﻘﺎﺋﻖ‪.232/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪92‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻛﻪ ﭘﻪ ﺧﻄﺎء اﻋﺘﻜﺎف ځﻨﯥ ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻮى وي اﷲ ﭘﺎك ﺗﻪ اﻣﻴﺪ‬

‫ﺳﺘﻪ ﭼﻲ د ﺧﭙﻞ رﺣﻤﺖ ﻟﻤﺨﯥ د ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻮره ﺛﻮاب ورﻛړي‪.‬‬

‫‪166‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﭘﺮ ﻣﻌﺘﻜﻒ د اﻋﺘﻜﺎف ﻗﻀﺎ ﻻزﻣﻪ وي‬

‫ﺧﻮ ﺗﺮ ﻗﻀﺎ ﻟﻪ ﻣﺨﻪ دى داﺳﯥ ﻣﺮﻳﺾ ﺳﻲ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﺳﻲ ﻛﻮﻻى‬

‫د ﺑﻴﻠګﯥ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ ﭼﻲ روژه ﻧﻪ ﺳﻲ ﻧﻴﻮﻻى او ﻳﺎ د ﻛﻮﻣﯥ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻟﻪ‬ ‫اﻣﻠﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ اوﺳﻴﺪﻻى ﻧﻪ ﺳﻲ ﺑﻴﺎ د اﻋﺘﻜﺎف ﻗﻀﺎ ﺳﺎﻗﻄﻴږي‬ ‫او ﻛﻪ ﺑﻠﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻻره ورﺗﻪ ﺳﺘﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ داﺳﯥ ﻋﺬر وي ﭼﻲ ﺗﺮ ﻣړﻳﻨﻲ ﭘﻮرې ﻳﯥ د ﺟﻮړﻳﺪﻟﻮ‬

‫اﻣﻴﺪ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﭘﺮ ده ﺑﺎﻧﺪې ﻗﻀﺎ واﺟﺒﻪ ﻧﻪ ده ﻓﺪﻳﻪ ورﺑﺎﻧﺪې ﻻزﻣﻪ‬

‫ده‪(1).‬‬

‫‪167‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻳﻮ ﭼﺎ ﭘﺮ ذﻣﻪ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﻣﻨﻞ ﺳﻮى اﻋﺘﻜﺎف‬

‫وي او د ژوﻧﺪ ﺗﺮ روﺳﺘۍ ﺷﻴﺒﯥ ﭘﻮرې ﻳﯥ وﻧﻪ ﻛړاى ﺳﻲ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ څﻪ‬

‫ﻛﻮل ورﺗﻪ ﭘﻜﺎر دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﭘﺮ دې ﺳړي د ﻓﺪﻳﯥ ورﻛﻮﻟﻮ وﺻﻴﺖ واﺟﺐ دى ﻛﻪ‬

‫وﺻﻴﺖ ﻫﻢ وﻧﻪ ﻛړي ګﻨﺎﻫګﺎر دى‪(2).‬‬

‫‪1‬ـــــــﺒﺨﻼﻓﺎﻟﺸﻴﺨﺎﻟﻔﺎﻧﻴﻔﺈ‪‬ﺘﺤﻘﻘﻌﺠﺰﻫﻘﺒﻼﳌﻮﺗﻌﻨﺄﺩﺍﺀﺍﻟﺼﻮﻣﻮﻗﻀﺎﺋﻬﻔﻴﻔﺪﻳﻔﻴﺤﻴﺎﺗﻪ‪.‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘــــــﺎﺭ‪:‬‬ ‫ﻣﻄﻠﺒﻔﻴﺒﻄﻼﻧﺎﻟﻮﺻﻴﺔﺑﺎﳋﺘﻤﺎﺗﻮﺍﻟﺘﻬﺎﻟﻴﻞ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺇﺫﺍ ﺃﻳﺲ ﻣﻦ ﺣﻴﺎﺗﻪ‪ ،‬ﻭﻋﻨﺪ ﺫﻟﻚ ﳚﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻮﺻﻲ ﺑﺎﻟﻔﺪﻳﺔ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.289/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪93‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪168‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د دې ﺳړي د ﻓﺪﻳﯥ ﻟﭙﺎره ﻣﺎل ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ‬

‫وﺻﻴﺖ ورﺑﺎﻧﺪې ﻻزم دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﺑﻴﺎ وﺻﻴﺖ ﻛﻮل ورﺑﺎﻧﺪې ﻣﺴﺘﺤﺐ دى؛ ځﻜﻪ اﷲ ﭘﺎك‬

‫ﺧﻮ د ده ﻋﺬر او ﺑﯥ ﭼﺎرګﻲ وﯦﻨﻲ اﻣﻴﺪ دى ﭼﻲ وﻳﯥ ﺑﺨښﻲ‪(1).‬‬

‫‪169‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ دا ﺳړى ﻟﻪ وﺻﻴﺖ ﭘﺮﺗﻪ ﻣړﺳﻲ او ﻳﺎ وﺻﻴﺖ‬

‫وﻛړي ﺧﻮ د ﺗﺮﻛﯥ درﻳﻤﻪ ﻳﯥ ﻟږ او ﻳﺎ ﺑﻠﻜﻞ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﭘﺪې ﺻﻮرت ﻛﯥ‬ ‫وارﺛﺎﻧﻮ ﺗﻪ څﻪ ﻛﻮل ﭘﻪ ﻛﺎر دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﭘﺮ وارﺛﺎﻧﻮ ﻳﯥ ﻓﺪﻳﻪ ورﻛﻮل ﺿﺮوري ﻧﻪ دي اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﻳﯥ‬

‫ﭘﻪ ﺧﻮښﻪ ﺳﺮه ورﻛړي اﷲ ﭘﺎك ﺗﻪ اﻣﻴﺪ ﺳﺘﻪ ﭼﻲ ﻗﺒﻮﻟﻪ ﻳﯥ ﻛړي‪(2).‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬ـ ﺭﺟﻞﹲ ﻻ ﻣﺎﻝ ﻟﻪ ﻭﻻ ﺷﺊ ﻟﻪ ﻭﻋﻠﻴﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻟﻌﺒﺎﺩ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ‪ ،‬ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻟﻪ ﺍﻹﻳﺼﺎﺀ ﻭﻻ ﳚـﺐ‪ .‬ﻗﻨﻴـﺔ‬ ‫ﺍﳌﻨﻴﺔ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻟﻮﺻﺎﻳﺎ‪ .482:‬ﺍﳌﺨﻄﻮﻃﺔ‪ ،‬ﺍﳌﺨﻔﻮﻇﺔ ﲟﮑﺘﺒﺔ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻋﻤﺮ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱃ ﻋﻨﻪ ﮐﺮﺍﺗﺸﻲ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻓﺈﻥﹾ ﱂ ﻳﻮﺻﻲ ﺣﱵ ﻣﺎﺕ ﺳﻘﻂ ﻋﻨﻪ ﰲ ﺃﺣﻜﺎﻡ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ ﻋﻨﺪ ﻧﺎ ﺣﱵ ﻻ ﺗﺆﺧﺬ ﻣﻦ ﺗﺮﻛﺘﻪ ﻭﻻ ﲡﺐ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻮﺭﺛـﺔ‬ ‫ﺍﻟﻔﺪﻳﺔ ﺇﻻ ﺃﻥﹾ ﻳﺘﱪﻋﻮﺍ ﺑﻪ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.289/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪94‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻲ روا ﻛﺎروﻧﻪ‬ ‫ﻫﻐﻪ ﻛﺎروﻧﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻋﺎﻣﻮ ﺣﺎﻻﺗﻮ ﻛﯥ ﻛﻮل ﻧﺎروا وي د ﻫﻐﻮ ﻛﻮل‬

‫ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻻزﻳﺎت ګﻨﺎه ده او داﺳﯥ ﻛﺎروﻧﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻋﺎﻣﻮ ﺣﺎﻻت‬

‫ﻛﯥ ﻳﯥ ﻛﻮل روا وي د ﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﻛﻮﻟﻮ ﻫﻢ ﺑﯥ ﻣﻌﻨﺎ ځﺎن اﺧﺘﻪ ﻛﻮل ﭘﻪ‬ ‫ﻛﺎر ﻧﻪ دي؛ ځﻜﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﺳﺘﺮ ﻣﻘﺼﺪ دادى ﭼﻲ اﻧﺴﺎن د دﻧﻴﻮي‬

‫ټﻮﻟﻮ ﻣﺸﺎﻏﻠﻮ څﺨﻪ ځﺎن وژﻏﻮري‪ ،‬د اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﻳﺎدوﻧﻪ ﻳﻮاځﻨۍ‬

‫ﻣﺸﻐﻠﻪ وګﺮزوي څﻮﻣﺮه وﺧﺖ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻻس ورځﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻪ ﻧﻮاﻓﻠﻮ‬ ‫ﺗﻼوت ذﻛﺮ و ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻛﻲ ﻳﯥ ﺗﯧﺮ ﻛړي دا ﺷﺎن د دﻳﻨﻲ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ او‬ ‫ﻣﺴﻠﻮ ﭘﻪ زده ﻛړه او ﺑﻞ ﺗﻪ ﭘﻪ ښﻮدﻟﻮ وﻋﻆ او ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻛﻮﻟﻮ ﺑﺎﻧﺪې‬

‫ځﺎن د اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ د رﺣﻤﺖ ﻣﺴﺘﺤﻖ و ګﺮزوي‪.‬‬ ‫د ﻧﻮﻣﻨﯥ ﭘﻪ ډول ځﻨﯥ روا ﻛﺎروﻧﻪ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ډول دي‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﺧﻮړل‪ ،‬ﭼښﻞ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺧﻮب ﻛﻮل‪.‬‬ ‫‪3‬ـ د ﺿﺮورت ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺧﺮڅﻮل او اﺧﺴﺘﻞ ﺧﻮ ﺟﻮﻣﺎت ﺑﻪ‬

‫ﻣﺴﺘﻘﻞ د ﺗﺠﺎرت ځﺎى ﻧﻪ ګﺮزوي‪.‬‬

‫‪4‬ـ ﺣﺠﺎﻣﺖ ﻛﻮل‪ ،‬ﺧﻮ ﺟﻮﻣﺎت ﺑﻪ د ﭼټﻠﻮاﻟﻲ څﺨﻪ ﺳﺎﺗﻲ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪95‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪5‬ـ ﺧﺒﺮې اﺗﺮې ﻛﻮل ﺧﻮ ﻟﻪ ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﺧﺒﺮو ﺑﻪ ځﺎن ﺳﺎﺗﻲ‪(1).‬‬ ‫‪6‬ـ ﺧﭙﻠﻪ ﻳﺎ د ﺑﻞ ﻧﻜﺎح ﺗړل او ﻳﺎ ﺑﻞ څﻪ ﻋﻘﺪ ﻛﻮل‪.‬‬ ‫‪7‬ـ ﻛﺎﻟﻲ ﺑﺪﻟﻮل‪ ،‬ﺧﻮﺷﺒﻮﻳﻲ ﻟګﻮل‪ ،‬ﺳﺮ ﻏﻮړول‪(2).‬‬ ‫‪8‬ـ د ﻣﺮﻳﺾ ﻛﺘﻨﻪ او ﻧﻨﺴﺨﻪ ورﻛﻮل‪(3).‬‬ ‫‪9‬ـ د ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ او ﻳﺎ دﻳﻨﻲ ﻋﻠﻮﻣﻮ زده ﻛﻮل او ښﻮول‪(4).‬‬ ‫‪10‬ـ د ﺿﺮورت ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ ﻛﺎﻟﻲ ﭘﺮﯦﻤﻴﻨځﻞ او ﻳﺎ ګﻨډل‪(5).‬‬ ‫‪11‬ـ د ﺿﺮورت ﻣﻄﺎﺑﻖ ټﻠﻴﻔﻮن)ﻣﺒﺎﻳﻞ( اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻮل‪ .‬داﺳﯥ ﻧﻮر‬

‫ﻫﻐﻪ ﻛړه وړه ﭼﯥ ﻧﺎروا او ﻣﻜﺮوه ﻧﻪ وي‪.‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬ـ ﻭ ﺃ ‪‬ﻣﺎ ﺍﻟﺘﻜﻠﻢ ﺑﻐﲑ ﺧﲑﹴ‪ ،‬ﻓﺈ‪‬ﻧﻪ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻐﲑ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻤﺎ ﻇﹶ‪‬ﻨﻚ ﻟﻠﻤﻌﺘﻜﻒ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.531/2:‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭ ﻳﻠﺒﺲ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻭﻳﺘﻄﻴﺐ ﻭ ﻳﺪﻫﻦ ﺭﺃﺳﻪ‪ .‬ﺧﻼﺻﺔ ﺍﻟﻔﺘﺎﻭﻱ‪.269/1:‬‬ ‫‪3‬ـ )ﻭﻛﺮﻩ ﺇﺣﻀﺎﺭ ﺍﳌﺒﻴﻊ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻭﺻﻤﺖ‪ ،‬ﻭﺗﻜﻠﻢ ﺇﻻ ﲞﲑﹴ ﻛﻘﺮﺁﺀﺓ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‪ ،‬ﻭﺣﺪﻳﺚ‪ ،‬ﻭﻋﻠﻢ( ﻭﺗـﺪﺭﻳﺲ ﰲ ﺳـﲑ‬ ‫ﺍﻟﺮﺳﻮﻝ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺼﻼﺓ ﻭﺍﻟﺴﻼﻡ‪ ،‬ﻭﻗﺼﺺ ﺍﻷﻧﺒﻴﺎﺀ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻼﻡ‪ ،‬ﻭﺣﻜﺎﻳﺎﺕ ﺍﻟﺼﺎﳊﲔ‪ ،‬ﻭﻛﺘﺎﺑﺔ ﺃﻣﻮﺭ ﺍﻟـﺪﻳﻦ‪ .‬ﺭﺩ‬ ‫ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.450/2:‬‬ ‫‪ -4‬ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬ ‫‪ -5‬ﻋﻦ ﻋﻄﺎﺀ‪ :‬ﺃﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻻ ﻳﺮﻯ ﺑﺄﺳﺎ ﺑﺎﳌﻌﺘﻜﻒ ﺃﻥ ﻳﻐﺴﻞ ﺛﻴﺎﺑﻪ ﻭ ﳜﻴﻄﻬﺎ‪ .‬ﻣﺼـﻨﻒ ﺍﺑـﻦ ﺃﰊ ﺷـﻴﺒﺔ‪ ،‬ﻛﺘـﺎﺏ‬ ‫ﺍﻟﺼﻴﺎﻡ‪،313/6:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.9789:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪96‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻣﻜﺮوه ﻛﺎروﻧﻪ‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺣﺎل ﻛﯥ ﻣﻜﺮوه ﻛﺎروﻧﻪ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ډول دي‪:‬‬ ‫‪1‬ـ د ﻋﺒﺎدت ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﭘټﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﻛښﯧﻨﺎﺳﺘﻞ ﺧﻮ ﻛﻪ ﻟﻪ ګﻨﺎه څﺨﻪ د‬

‫ﺳﺎﺗﻠﻮ ﭘﻪ ﭘﻠﻤﻪ ﭘټﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﻛښﯧﻨﻲ څﻪ ﭘﺮوا ﻧﻪ ﻟﺮي اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﻫﻢ د‬

‫ﻧﯧﻜﯥ ﺧﺒﺮې ﺿﺮورت ﭘﯧښ ﺳﻲ ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﭘټﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﻧﻪ ﻛښﯧﻨﻲ)‪(1‬‬

‫‪2‬ـ ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﺧﺒﺮي ﻛﻮل؛ ځﻜﻪ ﺟﻮﻣﺎت د ﺑﯥ ﻣﻌﻨﺎ ﺧﺒﺮو ځﺎى ﻧﻪ‬

‫ﺑﻠﻜﯥ د ﻋﺒﺎدت ځﺎى دى‪(2).‬‬

‫‪3‬ـ د ګټﻲ ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﺗﺠﺎرت ﻛﻮل‪ ،‬او د ﺗﺠﺎرت ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ‬

‫د ﻛﺘﻠﻮ ﻟﭙﺎره راوړل دواړه ﻣﻜﺮوه دي‪(3).‬‬

‫‪4‬ـ ﭘﻪ ﭘﺮده)ﭘﺎرﻳﺎل( ﺳﺮه دوﻣﺮه ځﺎى ﻧﻴﻮل ﭼﻲ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻮﻧﻜﻮ ﻳﺎ‬

‫ﻧﻮرو ﻣﻌﺘﻜﻔﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ وي‪.‬‬

‫‪5‬ـ ﭘﻪ ﻣﺰدوري څﻪ ﻟﻴﻜﻞ‪ ،‬ﻳﺎ ﺧﻴﺎﻃﻲ ﻛﻮل‪ ،‬او ﻳﺎ ﭘﻪ ﭘﻴﺴﻮ‬

‫ښﻮوﻧﻪ ﻛﻮل‪ ،‬ﻣﻄﻠﺐ دادى ﭼﻲ ﻫﺮ ﻫﻐﻪ ﻛﺎر ﭼﻲ د ﭘﻴﺴﻮ د ګټﻠﻮ ﭘﻪ ﻧﻴﺖ‬

‫‪) -1‬ﻭ(ﻳﮑﺮﻩ ﲢﺮﳝ‪‬ﺎ)ﺻﻤﺖ( ﺇﻥﹾ ﺍﻋﺘﻘﺪﻩ ﻗﺮﺑﺔ ﻭﺇﻻ ﻻ؛ ﳊﺪﻳﺚ ﻣﻦ ﺻﻤﺖ ﳒﺎ‪ ،‬ﻭﳚﺐ ﺃﻱ ﺍﻟﺼﻤﺖ ﮐﻤﺎ ﰲ ﻏـﺮﺭ‬ ‫ﺍﻷﺫﮐﺎﺭ‪ ،‬ﻋﻦ ﺷﺮ؛ ﳊﺪﻳﺚ ﺭﺣﻢ ﺍﷲ ﺃﻣﺮﺍ ﺗﮑﻠﻢ ﻓﻐﻨﻢ‪ ،‬ﺃﻭ ﺳﮑﺖ‪ ،‬ﻓﺴﻠﻢ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.٤٤٩/٢:‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭﰲ ﺍﻟﺘﺒﻴﲔ‪ :‬ﻭﺃ ‪‬ﻣﺎ ﺍﻟﺘﻜﻠﻢ ﺑﻐﲑ ﺧﲑﹴ‪ ،‬ﻓﺈ‪‬ﻧﻪ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻐﲑ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ‪ ،‬ﻓﻤﺎ ﻇﻨﻚ ﻟﻠﻤﻌﺘﻜﻒ‪ .‬ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪.531/2:‬‬ ‫‪3‬ـ ﻭﻻﳚﻮﺯ ﺍﻟﺒﻴﻊ ﻭﺍﻟﺸﺮﺍﺀ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻭﮐﺬﺍ ﮐﺮﻩ ﻓﻴﻪ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﻭﺍﻟﮑﺘﺎﺑﺔ‪ ،‬ﻭﺍﳋﻴﺎﻃﺔ ﺑﺄﺟﺮﹴ‪ .‬ﳎﻤﻊ ﺍﻷ‪‬ﺮ‪.٣١٥/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪97‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫وي ﻫﻐﻪ ﻣﻜﺮوه دى)‪ (1‬اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﻟﺪې څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺷﭙﻮ‬ ‫ورځﻮ ﻛﯥ د ده او ﻳﺎ د ﻛﻮرﻧۍ ﻣﻌﺎﺷﻲ زﻧﺪګﻲ ګﺮاﻧﻪ وي‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﺮ‬

‫اﺧﻴﺴﺘﻠﻮ او ﺧﺮڅﻮﻟﻮ ﻳﯥ د ﻗﻴﺎس ﻟﻪ ﻣﺨﯥ د روا واﻟﻲ ﺣﻜﻢ ور ﻛﻮﻻى‬

‫ﺳﻮ‪.‬‬

‫‪6‬ـ ﭘﻪ ډﯦﺮو ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﻛﯥ ډﯦﺮ وﺧﺖ ﻟﻪ ﺗﺮاوﻳﺤﻮ وروﺳﺘﻪ د‬

‫ﻣﻌﺘﻜﻒ د ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﭘﻪ ﭘﻠﻤﻪ ډﯦﺮې ﻧﺎ وړه ﺧﺒﺮې اﺗﺮې ﻛﻴږي‪ ،‬ﭼﻲ ډﯦﺮ‬

‫وﺧﺖ ﻳﯥ ﻏﻴﺒﺖ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻛﯥ وي ﻛﻠﻪ ﻧﺎﻛﻠﻪ ﺧﻮ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻫﻢ زړه ﻧﺎ زړه‬

‫ﺧﭙﻠﻪ وﻧډه ﭘﻜﯥ واﺧﻠﻲ د دې څﺨﻪ ځﺎن ﺳﺎﺗﻞ ﺿﺮوري دي؛ ځﻜﻪ دا‬ ‫ﺑﯥ ﻟﻪ اﻋﺘﻜﺎف څﺨﻪ ﻫﻢ ﻧﺎ روا دي او ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺑﻴﺎ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ‬

‫ﺧﻮ ﻻ ﻟﻮﻳﻪ ګﻨﺎه ده‪.‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪ -1‬ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪98‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻋﺘﻜﺎف او ﻓﺪﻳﻪ‬

‫‪170‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﻳﻮ څﻮك اﻋﺘﻜﺎف وﻣﻨﻲ )ﻧﺬر ﻳﯥ ﻛړي( ﺧﻮ‬

‫دژوﻧﺪ ﺗﺮ روﺳﺘﻲ وﺧﺖ ﭘﻮرې ﻳﯥ وﻧﻪ ﻛړاى ﺳﻲ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﻧﺬر‬ ‫ورﺑﺎﻧﺪې ﭘﺎﺗﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف او ﻳﺎ ﻳﻮ ﺑﻞ څﻪ وﻣﻨﻞ )ﻧﺬر( ﺳﻲ د‬

‫ﻫﻐﻪ ﻛﻮل واﺟﺐ دي ﻧﻮ ﻛﻪ ﺗﺮ وروﺳﺘﻲ وﺧﺘﻪ ﻳﯥ وﻧﻪ ﻛړاى ﺳﻲ ﺑﻴﺎ د‬ ‫ﻓﺪﻳﯥ وﺻﻴﺖ ورﺑﺎﻧﺪې ﺿﺮوري دى‪(1).‬‬

‫‪171‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻓﺪﻳﯥ اﻧﺪازه څﻮﻣﺮه او د ورﻛﻮﻟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻳﯥ‬

‫څﻨګﻪ ده؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د ﻫﺮې ورځﯥ ﺑﻪ ﻧﻴﻤﻪ ﻛﺎﺳﻪ ﻏﻨﻢ)ﻧﺼﻒ ﺻﺎع( او ﻳﺎ د‬

‫ﻫﻐﻪ ﻗﻴﻤﺖ وﻣﺴﻜﻴﻦ ﺗﻪ ورﻛﻮي‪(2).‬‬

‫‪1‬ـ ﻭ ﳚﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﻮﺻﻲ‪ .‬ﻫﻜﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺴﺮﺍﺟﻴﺔ‪ .‬ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.236/1:‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭ ﺍﳊﺎﺻ ﹸﻞ ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻮﺟﻪ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﻟﺰﻭ ‪‬ﻡ ﹸﻛ ﱢﻞ ﻳﻮﻡﹴ ﺷ‪‬ﺮ‪‬ﻉ‪ ‬ﻓﻴﻪ ﻋﻨﺪ ﳘﺎ ﺑﻨﺎﺀ ﻋﻠﻲ ﻟﺰﻭﻡ ﺻﻮﻣﻪ ﲞﻼﻑ ﺍﻟﺒﺎﻗﻲ؛ ﻷ ﱠﻥ ﹸﻛ ﱠﻞ‬ ‫ﻳﻮﻡﹴ ﲟﱰﻟﺔ ﺷﻔﻊ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﻓﻠﺔ ﺍﻟﺮﺑﺎﻋﻴﺔ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﻛﺎﻥ ﺍﳌﺴﻨﻮﻥ ﻫﻮ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺑﺘﻤﺎﻣﺔ ﺗﺄﻣﻞ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪99‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪172‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﻧﺬر ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﯥ ﭘﻪ داﺳﯥ رﻧځ اﺧﺘﻪ‬

‫وي ﭼﻲ د اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ ﻓﺮﺻﺖ ﻧﻪ ﻛړي ﭘﻴﺪا او ﻳﺎ ﭘﻪ ﺑﻞ ﻛﻮم ﺷﺮﻋﻲ‬

‫ﻋﺬر اﺧﺘﻪ وي ﻧﻮ ﺑﻴﺎ څﻪ ﻛﻮل ﭘﻜﺎر دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﭘﻪ داﺳﯥ ﺣﺎل ﻛﯥ ﻟﻪ ﻧﺬره ﺧﻼص دى او وﺻﻴﺖ ﻫﻢ ﻧﻪ‬

‫دى ورﺑﺎﻧﺪې ﻻزم‪(1).‬‬

‫‪173‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ ﻧﻮ د ﻳﻮې‬

‫ورځﯥ ﻓﺪﻳﻪ ورﺑﺎﻧﺪې ﻻزﻣﻪ ده او ﻛﻪ د ﻟﺴﻮ ورځﻮ ﺑﻪ ﻟﺲ ﻓﺪﻳﯥ‬ ‫ورﻛﻮي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د ﻳﻮې ورځﯥ ﻓﺪﻳﻪ ﺑﻪ ورﻛﻮي؛ ځﻜﻪ وړاﻧﺪې ﻣﻮ ووﻳﻞ‬

‫ﭼﻲ د ﻳﻮې ورځﯥ ﻗﻀﺎ ورﺑﺎﻧﺪې ﻻزﻣﻪ ده ﻧﻮ ﻓﺪﻳﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ د ﻳﻮې ورځﯥ‬ ‫ورﻛﻮي‪(2).‬‬

‫‪174‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ د ﭘﺎﺗﻪ ﻣﺎل درﻳﻤﻪ ﺑﺮﺧﻪ دوﻣﺮه وي ﭼﻲ ټﻮﻟﻪ‬

‫ﻓﺪﻳﻪ ﻧﻪ ﺳﻲ ﭘﻮره ﻛﻮﻻى ﻧﻮ ﭘﺎﺗﻪ ﻓﺪﻳﻪ ﻳﯥ وارﺛﺎن ورﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻫﻮﻛﯥ! ﺑﺎﻟﻎ وارﺛﺎن ﻛﻪ ﻳﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻣﺎﻟﻪ ﻓﺪﻳﻪ ورﻛړي‬

‫اﷲ ﭘﺎك ﺗﻪ اﻣﻴﺪ ﺳﺘﻪ ﭼﻲ ﻗﺒﻮﻟﻪ ﻳﯥ ﻛړي‪(3).‬‬

‫‪1‬ـ ﻟﻮ ﻛﺎﻥ ﻣﺮﻳﻀ‪‬ﺎ ﻭﻗﺖ ﺍﻹﳚﺎﺏ ﻭﱂ ﻳﱪﺃ ﺣﱵ ﻣﺎﺕ‪ ،‬ﻓﻼ ﺷﺊ ﻋﻠﻴﻪ‪ .‬ﺍﻟﺸﺮﻧﺒﻼﻟﻴﺔ ﺷﺮﺡ ﺩﺭﺭ ﺍﳊﻜﺎﻡ‪.215/1:‬‬ ‫‪2‬ـ ﻭ ﺍﳊﺎﺻ ﹸﻞ ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻮﺟﻪ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﻟﺰﻭ ‪‬ﻡ ﹸﻛ ﱢﻞ ﻳﻮﻡﹴ ﺷ‪‬ﺮ‪‬ﻉ‪ ‬ﻓﻴﻪ ﻋﻨﺪ ﳘﺎ ﺑﻨﺎﺀ ﻋﻠﻲ ﻟﺰﻭﻡ ﺻﻮﻣﻪ ﲞﻼﻑ ﺍﻟﺒﺎﻗﻲ؛ ﻷ ﱠﻥ ﹸﻛ ﱠﻞ‬ ‫ﻳﻮﻡﹴ ﲟﱰﻟﺔ ﺷﻔﻊ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﻓﻠﺔ ﺍﻟﺮﺑﺎﻋﻴﺔ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﻛﺎﻥ ﺍﳌﺴﻨﻮﻥ ﻫﻮ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺑﺘﻤﺎﻣﺔ ﺗﺄﻣﻞ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬ ‫‪3‬ـ ﺇﻻ ﺃﻥﹾ ﻳﺘﱪﻋﻮﺍ ﺑﻪ‪ .‬ﺑﺪﺍﺋﻊ ﺍﻟﺼﻨﺎﺋﻊ‪.289/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪100‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫درﻳﻢ ﻗﺴﻢ‪ :‬ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺴﻠ‪３‬‬

‫د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﻧﻪ وﺧﺖ ﺷﺮط دى ﻧﻪ روژه‪ ،‬او ﻧﻪ ورځ ﻧﻪ‬

‫ﺷﭙﻪ ﺑﻠﻜﯥ ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي ﭘﻪ اﺳﺎﻧﻲ ﺳﺮه ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ د‬

‫ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ وﻛړي او ﻟﻪ ﻟﻮى ﺛﻮاب څﺨﻪ ځﺎن ﺑﺮﺧﻤﻦ ﻛړي ﺗﺮ‬

‫څﻮ ﭼﻲ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻫﺮڅﻪ ﭼﻲ ﻣﺸﻐﻮل وي ﻣﺴﻠﺴﻞ‬

‫داﻋﺘﻜﺎف ﺛﻮاب ورﺗﻪ رﺳﻴږي‪ ،‬ﻫﻴڅ ﻧﻪ ﻏﻮاړي ﻳﻮازې او ﻳﻮازې ﻧﻴﺖ‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﺿﺮورت دى ﭼﻲ ﻧﻪ وﺧﺖ ورﺑﺎﻧﺪې ﻟګﯧږي او ﻧﻪ روﭘۍ دا د‬ ‫اﷲ اﺣﺴﺎن دى ﭼﻲ د ﺛﻮاب ورﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻫﺴﯥ ﭘﻠﻤﻪ ﻏﻮاړي ﺧﻮ ﻛﻪ د‬

‫دوﻧﻪ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ﺳﺮه ﺳﺮه ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﻣﻮږ ﻟﻪ دې ﺳﺘﺮ ﺛﻮاب څﺨﻪ ځﺎن ﺑﯥ‬

‫ﺑﺮﺧﯥ ﻛړو ﻧﻮ دا د اﻓﺴﻮس وړ ﺧﺒﺮه ده د ﺧﺪاى ﭘﺎك د دې ﻟﻮى رﺣﻤﺖ‬

‫ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺧﻮ داده ﭼﻲ ﺧﭙﻞ ځﺎن داﺳﯥ ﻋﺎدي ﻛړو ﭼﻲ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ‬

‫ﻧﻨﻮزو د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ دې وﻛړواو ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﭼﺎﺗﻪ د ﺳﻨﺖ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻪ ﻻس ورﺗﻠﻞ د څﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ګﺮاﻧﻪ وي ﻧﻮ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪101‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ د روژې ﻣﺒﺎرﻛﯥ د ﻣﻴﺎﺷﺖ ﭘﻪ اﺧﻴﺮي او ﻳﺎ دوﻫﻤﻪ او‬ ‫ﻳﺎ اوﻟﻪ ﻟﺴﻴﺰه ﻛﯥ د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ وﻛړي ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻛښﯧﻨﻲ‬ ‫او ﻛﻪ دا ﻫﻢ ورﺗﻪ ګﺮاﻧﻪ وي ﻧﻮ ﻟږﺗﺮﻟږه ﺧﻮ دې دا وﻛړي ﭼﻲ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮزي د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻴﺖ دې ﻛﻮي)‪(1‬‬

‫‪175‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره روژه او ﺟﻮﻣﺎت دواړه‬

‫ﺷﺮط دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﻳﻮازې ﺟﻮﻣﺎت ﺿﺮوري دى‬

‫روژه ﻳﯥ ﺷﺮط ﻧﻪ ده‪(2).‬‬ ‫روادى‪.‬‬

‫‪176‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د روژې ﭘﻪ روﺳﺘۍ ﻟﺴﻴﺰه ﻛﯥ ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﺮ وﺧﺖ ﻛﯥ روادى وﻟﯥ ﭘﻪ روژه ﻛﯥ‬

‫ﻳﯥ ﺛﻮاب ﻧﻮر ﻫﻢ زﻳﺎت دى ﺧﻮ ﭘﻪ دې وﺧﺖ ﻛﯥ ﻏﻮره دادى ﭼﻲ ﺳﻨﺖ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف و ﺳﻲ‪(3).‬‬

‫‪ -1‬ﻭﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺔ ﻋﻦ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ ﻭﻫﻮ ﻗﻮﳍﻤﺎ‪ :‬ﺃﻥﹾ ﺍﻟﺼﻮﻡ ﻟﻴﺲ ﺑﺸﺮﻁ ﰲ ﺍﻟﺘﻄﻮﻉ‪ ،‬ﻭﻟﻴﺲ ﻷﻗﻠﻪ ﺗﻘـﺪﻳﺮ‪‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺍﻟﻈﺎﻫﺮ‪ ،‬ﺣﱵ ﻟﻮ ﺩﺧﻞ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻭﻧﻮﻱ ﺍﻻﻋﺘﮑﺎﻑ ﺇﱄ ﺃﻥﹾ ﳜﺮﺝ ﻣﻨﻪ ﺻـﺢ‪ .‬ﻫﮑـﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺘﺒـﻴﲔ‪ .‬ﺍﻟﻔﺘـﺎﻭﻱ‬ ‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٢/١:‬‬ ‫‪ -2‬ﻷ‪‬ﻧﻪ ﻻﻳﺸﺘﺮﻁ ﻟﻪ ﺍﻟﺼﻮﻡ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.٤٤٤/٢‬‬ ‫‪3‬ـ ﺣﱵ ﻟﻮ ﺩﺧﻞ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻭﻧﻮﻱ ﺍﻻﻋﺘﻜـﺎﻑ ﺇﱄ ﺃﻥﹾ ﳜـﺮﺝ ﻣﻨـﻪ ﻳﺼـﺢ‪ .‬ﺍﳍﻨﺪﻳـﺔ‪ ،‬ﺍﻟﺒـﺎﺏ ﺍﻟﺴـﺎﺑﻊ ﰲ‬ ‫ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.211/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪102‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪177‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه‬

‫ﻓﺎﺳﺪﻳږي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ څﺨﻪ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪﻳږي‬

‫ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﻴږي او ﺑﻴﺎﻳﯥ ﭼﻲ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ زړه وﻏﻮاړي ﭘﻴﻞ ﻛﻮﻻى‬ ‫ﻳﯥ ﺳﻲ‪(1).‬‬

‫‪178‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻧﻔﻠﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻛﻪ د څﻮ ﻣﻌﻠﻮﻣﻮ ورځﻮ‬

‫ﻧﻴﺖ وﻛړي د ﻣﺜﺎل ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ د ﭘﻨځﻮ ﻳﺎ ﺷﭙږو ورځﻮ ﻧﻴﺖ وﻛړي ﻧﻮ د دې‬

‫ټﻮﻟﻮ ورځﻮ ﭘﻮره ﻛﻮل ورﺑﺎﻧﺪې ﺿﺮوري دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ډﯦﺮه ښﻪ ﺑﻪ داوي ﭼﻲ ﭘﻮره ﻳﯥ ﻛړي ﺧﻮ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﻮره‬

‫ﻛﯧﺪو وړاﻧﺪې ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ را ووزي ﻫﻢ روادى او اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ‬

‫ﺳﺮه ﭘﺎﻳﺘﻪ رﺳﻴږي‪(2).‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬ـ )ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻭﺇﻥﹾ ﺧﺮﺝ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﺍﱁ( ﺷﺎﻣﻞﹲ ﳌﺴﺠﺪ ﺍﻟﺒﻴﺖ ﰲ ﺣﻖ ﺍﳌﺮﺃﺓ ﺣﱵ ﻟﻮ ﺧﺮﺟﺖ ﻣﻨﻪ ﺇﱄ ﻧﻔﺲ ﺑﻴﺘـﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﻭﻫﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﻨﺬﺭ‪ ،‬ﺃﻣﺎ ﰲ ﺍﻟﻨﻔﻞ‪ ،‬ﻓﻴﻨﺘﻬﻲ ﺑﺎﳋﺮﻭﺝ‪ .‬ﺍﻟﺸﺮﻧﺒﻼﻟﻴﺔ ﺷﺮﺡ ﺩﺭﺭ ﺍﳊﻜﺎﻡ‪.214:‬‬ ‫‪2‬ـ ﺍﳊﻮﺍﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪103‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ښځﻪ او اﻋﺘﻜﺎف‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻳﻮازې ﺗﺮ ﻧﺎرﻳﻨﻪ وو ﭘﻮرې ﻧﺪى ﺗړﻟﻰ‬

‫ښځﯥ ﻫﻢ ﻟﻜﻪ ﻧﺎرﻳﻨﻪ ﻟﻪ دې ﺳﺘﺮ ﻧﻌﻤﺖ څﺨﻪ ﻓﺎﻳﺪه اﺧﻴﺴﺘﻠﻰ ﺳﻲ ﺧﻮ‬

‫ﻳﻮازې دوﻣﺮه ﻓﺮق ﻟﺮي ﭼﻲ ښځﯥ د ﻛﻮر ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﻛﻮﻣﻪ ﭼﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ﻛړې وي ﻫﻐﻪ ځﺎى د دې‬ ‫ﻟﭙﺎره د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﻜﻢ ﻟﺮي‪.‬‬

‫د ښځﻮ د اﻋﺘﻜﺎف ډﯦﺮې ﻣﺴﻠﯥ د ﻧﺎرﻳﻨﻪ وو د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ‬

‫ﺷﺎن دي ﺧﻮ ﺑﻴﺎﻫﻢ د ﻻزﻳﺎﺗﯥ ﭘﻮﻫﯥ ﻟﭙﺎره څﻪ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ډول‬ ‫‪＄‬ﻮابوو‪.‬‬ ‫‪179‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ د ښځﯥ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﺧﺎص‬

‫ځﺎى ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ښځﻪ ﭼﻴﺮﺗﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف څﺨﻪ وړاﻧﺪې دې ﻳﻮ ځﺎى د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره‬

‫وټﺎﻛﻲ ﻫﻠﺘﻪ دې اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي)‪(1‬‬

‫‪180‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ښځﯥ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ د ﻣﻴړه اﺟﺎزه‬

‫ﺿﺮوري ده او ﻛﻪ د ﻣﻴړه ﻟﻪ اﺟﺎزې ﭘﺮﺗﻪ ﻫﻢ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻻى ﺳﻲ؟‬

‫‪ -1‬ﻭﻟﻮ ﱂ ﻳﮑﻦ ﰲ ﺑﻴﺘﻬﺎ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﲡﻌﻞ ﻣﻮﺿﻌ‪‬ﺎ ﻣﻨﻪ ﻣﺴﺠﺪ‪‬ﺍ‪ ،‬ﻓﺘﻌﺘﮑـﻒ ﻓﻴـﻪ‪ .‬ﮐـﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺰﺍﻫـﺪﻱ‪ .‬ﺍﻟﻔﺘـﺎﻭﻱ‬ ‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٢/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪104‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻧﻪ! د ﻣﻴړه اﺟﺎزه ورﺗﻪ ﺿﺮوري ده ﺑﯥ د ﻣﻴړه ﻟﻪ اﺟﺎزې‬

‫ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﺳﻬﻲ ﻛﻴږي ﺧﻮ ﻣﻴړه ﺗﻪ ﻫﻢ ﭘﻜﺎر دى ﭼﯥ اﺟﺎزه ورﺗﻪ‬ ‫وﻛړي او ﻟﻪ دې ﻟﻮى ﺛﻮاب څﺨﻪ دواړه ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺳﻲ‪(1) .‬‬

‫‪181‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻣﻴړه ﭘﻪ اﺟﺎزه ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻛښﯧﻨﻲ‬

‫ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻣﻴړه ﺗﻪ ﻣﻨﻊ ﻛﻮل ﺳﻬﻲ دي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د اﺟﺎزې څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﻴړه ﺗﻪ د ﻣﻨﻊ ﻛﻮﻟﻮ ﺣﻖ ﻧﺴﺘﻪ‪،‬‬

‫ﻛﻪ ﻳﯥ ﻣﻨﻊ ﻫﻢ ﻛړي ﭘﺮ ښځﻪ ﻳﯥ اﻣﺮ ﻣﻨﻞ او اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮﯦښﻮدل‬

‫ﺿﺮوري ﻧﺪي )‪(2‬‬

‫‪182‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ښځﯥ ﺗﻪ ﻛﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺣﺎل ﻛﯥ ﻣﻴﺎﺷﺘﻨﻰ‬

‫ﻧﺎروﻏﻲ ورﭘﻴښﻪ ﺳﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ څﻨګﻪ دى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره روژه ﺷﺮط ده ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ښځﯥ ﺗﻪ‬

‫ﻣﻴﺎﺷﺘﻨۍ ﻧﺎروﻏﻲ)ﺣﻴﺾ( راﺳﻲ د روژې د ﻣﺎﺗﻮاﻟﻲ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻳﯥ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻫﻢ ﻣﺎﺗﻴږي‪.‬‬

‫‪183‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ښځﯥ د ﻛﺎﻟﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻓﺎﺳﺪ ﺳﻲ‬

‫ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ﭘﺮ ښځﻪ ﻗﻀﺎ ﻻزﻣﻪ ده او ﻛﻪ ﻳﯥ ذﻣﻪ ﺧﻼﺻﻪ ده؟‬

‫‪ -1‬ﻭﻻﺗﻌﺘﮑﻒ ﺇﻻ ﺑﺈﺫﻥ ﺯﻭﺟﻬﺎ‪ .‬ﺍﻟﮑﻔﺎﻳﻪ‪.٣١٩/٢‬‬ ‫‪ -2‬ﻭﺇﺫﺍ ﺃﺫﻥ ﱂ ﻳﮑﻦ ﻟﻪ ﺃﻥﹾ ﻳﺄﺗﻴﻬﺎ ﻭﻻﳝﻨﻌﻬﺎ‪ .‬ﺍﻟﮑﻔﺎﻳﻪ‪.٣٠٩/٢:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪105‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻪ ﭘﻪ ورځ ﻛﯥ ﻣﻴﺎﺷﺘﻨۍ ﻧﺎروﻏﻲ ورﺗﻪ راﺳﻲ ﻧﻮ د‬

‫ﻳﻮې ورځﯥ ﻗﻀﺎ ﻟﻪ روژې ﺳﺮه ورﺑﺎﻧﺪې واﺟﺐ ده او ﻛﻪ ﭘﻪ ﺷﭙﻪ ﻛﯥ‬

‫ﻣﺮض ورﺗﻪ ورﺳﻴږي ﺑﻴﺎ د ﻳﻮې ﺷﭙﯥ او ورځﯥ ﻗﻀﺎ ورﺑﺎﻧﺪې ﺿﺮوري‬

‫ده ﻛﻪ ﺗﺮ اﺧﺘﺮه ﺷﭙﯥ وي ﭘﻪ دﻏﻪ ﺷﭙﻮ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻫﻢ ﻗﻀﺎ راوړﻻى ﺳﻲ او‬ ‫ﻛﻪ ﻧﻪ وي ﭘﻪ ﻧﻮر ورځﻮ ﻛﻲ ﻳﯥ ﻟﻪ روژې ﺳﺮه ﻗﻀﺎ راوړل ورﺑﺎﻧﺪې‬ ‫واﺟﺐ ده‪(1).‬‬

‫‪184‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﯥ ښځﻪ ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ د‬

‫ﻛﻮر ﭘﻪ ﺑﻠﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ د ﭘﺎﺗﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ځﺎى وټﺎﻛﻲ او ﻣﺨﻜﻨﻰ‬

‫ځﺎى ﺑﺪل ﻛړي؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ښځﻪ د ﻛﻮر ﭘﻪ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻴﻞ‬

‫ﻛړي ﻧﻮ د دې ﻟﭙﺎره ﻫﻐﻪ ځﺎى د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﻜﻢ ﻟﺮي‪ ،‬ښځﻪ ﺑﯥ ﻟﻪ‬

‫ﺿﺮورﺗﻪ ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ځﺎﻳﻪ ﻧﻪ ﺳﻲ وﺗﻼى او ﻧﻪ ﻫﻐﻪ ځﺎى د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻣﻨځ‬

‫ﻛﯥ ﺑﺪﻟﻮﻻى ﺳﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻮ ﺻﻮرﺗﻮ ﻛﯥ ﭼﯥ ﻧﺎرﻳﻨﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺧﭙﻞ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت د ﺿﺮورت ﭘﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺪﻟﻮﻻى ﺳﻲ ﻧﻮ ﭘﻪ ﻫﻐﻮ ﺻﻮرﺗﻮ ﻛﯥ ښځﻪ ﻫﻢ‬

‫ﻛﻮﻻى ﺳﻲ ﭼﻲ ﺧﭙﻞ د اﻋﺘﻜﺎف ځﺎى ﺑﺪل ﻛړي ﺧﻮ ﻛﻪ ﺑﯧﻠﻪ ﻛﻮﻣﻪ‬ ‫ﺷﺮﻋﻲ ﻋﺬره د اﻋﺘﻜﺎف ځﺎى ﺑﺪل ﻛړي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻓﺎﺳﺪﻳږي او‬

‫دا ﺷﺎن د ښځﻮ د اﻋﺘﻜﺎف د ځﺎى ﭘﻪ اړه ﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﻣﺴﻠﯥ دي ﻛﻮﻣﯥ ﭼﻲ‬ ‫‪1‬ـ ﻭ ﺍﳊﺎﺻ ﹸﻞ ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻮﺟﻪ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﻟﺰﻭ ‪‬ﻡ ﹸﻛ ﱢﻞ ﻳﻮﻡﹴ ﺷ‪‬ﺮ‪‬ﻉ‪ ‬ﻓﻴﻪ ﻋﻨﺪ ﳘﺎ ﺑﻨﺎﺀ ﻋﻠﻲ ﻟﺰﻭﻡ ﺻﻮﻣﻪ ﲞﻼﻑ ﺍﻟﺒﺎﻗﻲ؛ ﻷ ﱠﻥ ﹸﻛ ﱠﻞ‬ ‫ﻳﻮﻡﹴ ﲟﱰﻟﺔ ﺷﻔﻊ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﻓﻠﺔ ﺍﻟﺮﺑﺎﻋﻴﺔ‪ ،‬ﻭﺇﻥﹾ ﻛﺎﻥ ﺍﳌﺴﻨﻮﻥ ﻫﻮ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻌﺸﺮ ﺑﺘﻤﺎﻣﺔ ﺗﺄﻣﻞ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪.445/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪106‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻧﺎرﻳﻨﻪ وو ﻟﭙﺎره دي ﻧﻮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻪ ده ﭼﻲ ﻫﻐﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ښﻪ ﭘﻪ ﻏﻮر وﻛﺘﻠﻰ‬

‫ﺳﻲ)‪(1‬‬

‫‪185‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ ﭼﻲ د ښځﯥ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﻮ ځﺎى‬

‫ﻣﻌﻠﻮم وي ﺧﻮ ښځﻪ ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل ﻧﻪ ﻏﻮاړي ﺑﻠﻜﯥ د ﺧﭙﻠﯥ‬

‫اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ﻟﭙﺎره ﺑﻞ ځﺎى ﻣﻌﻠﻮﻣﻮي ﭼﻲ ﺑﻴﺎ ﻫﻠﺘﻪ اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي ﻧﻮ دا‬

‫ورﺗﻪ روا دي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬دا داﺳﯥ ﻣﺜﺎل ﻟﺮي ﻟﻜﻪ ﻧﺎرﻳﻨﻪ ﭼﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﺮ ځﺎى د‬

‫ﺧﭙﻠﯥ اﺳﺎﻧﺘﻴﺎ ﻟﭙﺎره ﺧﭙﻞ ﻛﻮر وټﺎﻛﻲ ﻧﻮ ښﻜﺎره ﺧﺒﺮه ده ﭼﻲ دا ﻧﻪ ده‬ ‫ﺳﻬﻲ دا ﺷﺎن ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ ﭼﻲ د ښځﯥ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﻮ ځﺎى ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫وي ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ځﺎى دﯦﺘﻪ د ﺟﻮﻣﺎت ﺣﻜﻢ ﻟﺮي او و دﯦﺘﻪ ﻳﯥ د اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﺑﺪﻟﯧﺪل ﻧﻪ دي روا ﻛﻪ ﻳﯥ ﺑﺪل ﻫﻢ ﻛړي ﻫﻠﺘﻪ ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ‬

‫ﺳﻬﻲ ﻛﻴږي‪(2).‬‬

‫‪ -1‬ﰒ ﺇﺫﺍ ﺍﻋﺘﮑﻔﺖ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻴﺘﻬﺎ‪ ،‬ﻓﺘﻠﮏ ﺍﻟﺒﻘﻌﺔ ﰲ ﺣﻘﻬﺎ ﮐﻤﺴﺠﺪ ﺍﳉﻤﺎﻋﺔ ﰲ ﺣﻖ ﺍﻟﺮﺟﻞ‪ .‬ﺍﻟﮑﻔﺎﻳـﻪ ﺷـﺮﺡ‬ ‫ﺍﳍﺪﺍﻳﻪ‪.٣٠٩/٢:‬‬ ‫‪2‬ـ )ﻭﺍﳌﺮﺃﺓ ﺗﻌﺘﻜﻒ ﰲ ﺑﻴﺘﻬﺎ( ﺃﻱ‪ :‬ﰲ ﺍﳌﻮﺿﻊ ﺍﻟﺬﻱ ﺃﻋﺪﺗﻪ ﻟﻠﺼﻠﻮﺓ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﺣﱵ ﻟﻮ ﱂ ﻳﻜﻦ ﰲ ﺑﻴﺘﻬﺎ ﻣﻮﺿـﻊ‪ ‬ﻣﻌـﺪ‪‬‬ ‫ﻟﻠﺼﻠﻮﺓ ﺃﻭ ﻛﺎﻥ ﻭﺍﻋﺘﻜﻒ ﰲ ﻣﻮﺿﻊ ﻏﲑﻩ ﻣﻦ ﺑﻴﺘﻬﺎ‪ ،‬ﻻ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑ ﳍﺎ‪ .‬ﻓﺘﺢ ﺑﺎﺏ ﺍﻟﻌﻨﺎﻳﺔ‪.199/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪107‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﺿﺮورت وي اﺳﺎﻧﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻳﯥ داده ﭼﻲ د اﻋﺘﻜﺎف‬

‫څﺨﻪ وړاﻧﺪې د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﻫﻐﻪ ځﺎى ﺑﺪل ﻛړي ﺑﻴﺎ دې ﻫﻠﺘﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي‪ ،‬ﻳﻮازې د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ځﺎى ﺑﺪﻟﻮل رواﻧﻪ دي‪(1).‬‬

‫‪186‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ښځﻮ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮل‬

‫روادى؟‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ د ښځﻮ ﺗﻠﻞ ﻧﺎروا‬

‫دي د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﺧﻮ ﺑﯧﺨﻲ ﻧﺪي ﺳﻬﻲ)‪(2‬‬

‫‪187‬ـ ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ‪ :‬د ﻧﺎرواﻟﻲ ﺳﺮه ﺳﺮه ﻛﻪ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ‬

‫اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﺳﻬﻲ دى؟‬ ‫دى‪(3).‬‬

‫‪＄‬ﻮاب‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﺳﻬﻲ دى ﺧﻮ ﻣﻜﺮوه ﺗﻨﺰﻳﻬﻲ ﺿﺮور‬ ‫ﭘﺪې څﻮ ﺿﺮوري ﻣﺴﻠﻮ دا وړوﻛﻲ رﺳﺎﻟﻪ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﻮم‪ ،‬اﷲ‬

‫ﭘﺎك دې د ټﻮﻟﻮ وﻳﻮﻧﻜﻮ او ﻛﺘﻮﻧﻜﻮ د ﻓﺎﻳﺪې وړ او د ﻟﻴﻜﻮال او د‬

‫‪1‬ـ ﻭﻟﻮ ﱂ ﻳﮑﻦ ﰲ ﺑﻴﺘﻬﺎ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﲡﻌﻞ ﻣﻮﺿﻌ‪‬ﺎ ﻣﻨﻪ ﻣﺴﺠﺪ‪‬ﺍ‪ ،‬ﻓﺘﻌﺘﮑﻒ ﻓﻴـﻪ‪ .‬ﮐـﺬﺍ ﰲ ﺍﻟﺰﺍﻫـﺪﻱ‪ .‬ﺍﻟﻔﺘـﺎﻭﻱ‬ ‫ﺍﳍﻨﺪﻳﺔ‪.٢٣٢/١:‬‬ ‫‪) -2‬ﻭﺍﳌﺮﺃﺓ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻴﺘﻬﺎ( ﻭﻳﮑﺮﻩ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ .‬ﺍﻟﺪﺭﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‪.٤٤١/٢:‬‬ ‫‪3‬ـ )ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻭﻳﻜﺮﻩ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ( ﺃﻱ ﺗﱰﻳﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ‪‬ﺮ‪ ،‬ﻭﺻﺮﺡ ﰲ ﺍﻟﺒﺪﺍﺋﻊ ﺑﺄ‪‬ﻧﻪ ﺧـﻼﻑ ﺍﻷﻭﱄ‪ :‬ﺭﺩ‬ ‫ﺍﶈﺘﺎﺭ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪.441/2:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪108‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻫﻐﻪ د ﻣﻮر او ﭘﻼر ﻟﭙﺎره دې اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ د ﻫﺪاﻳﺖ او ﻣﻐﻔﺮت وﺳﻴﻠﻪ‬

‫وګﺮزوي آﻣﻴﻦ‪ .‬ﻭﺁﺧﺮ ﺩﻋﻮﺍﻧﺎ ﺍﳊﻤﺪ ﷲ ﺭﺏ ﺍﻟﻌﻠﻤﲔ‪.‬‬

‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ اړه د ځﻴﻨﻮ ﻣﺴﻠﻮ ﻋﻠﻤﻲ او ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ څﻴړﻧﻪ‬ ‫اول‪ :‬د ﺟﻤﻌﯥ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ‪.‬‬ ‫دوﻳﻢ‪ :‬اﻳﺎ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ اﺳﺘﺜﻨﺎء‪.‬‬ ‫درﻳﻢ‪ :‬اﻳﺎ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ روا دى؟‬ ‫څﻠﻮرم‪ :‬اﻋﺘﻜﺎف د ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﺮ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ دى؟‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪109‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﺟﻤﻌﯥ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره د ﻣﻌﺘﻜﻒ وﺗﻞ‬

‫د دې رﺳـﺎﻟﯥ)ﺍﻻﻧﺼﺎﻑ ﰲ ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﺍﻻﻋﺘﻜـﺎﻑ( ﭘـﻪ ﻟﻴﻜﻨـﻪ ﻛـﯥ‬

‫ﻣﺎ)ﻟﻴﻜﻮال( د ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼم ﻟـﻮى ﻣﻔﺘـﻲ ﻣﺤﻤـﺪﺗﻘﻲ ﻋﺜﻤـﺎﻧﻲ ﺣﻔﻈﻪ ﺍﷲ‬ ‫ﻟـﻪ ﻛﺘـﺎب)ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ( څﺨـﻪ د ﻧـﻮرو ﻛﺘـﺎﺑﻮ ﭘـﻪ ﭘﺮﺗﻠـﻪ زﻳﺎﺗـﻪ ﻓﺎﺋـﺪه‬

‫اﺧﻴﺴﺘﯥ ده دا ﭼﻲ ﭘﺮ ﻧﻮﻣﻮړې ﻣﻮﺿﻮع ډﯦﺮو ﻟﻮﻳـﻮ ﻟﻴﻜﻮاﻻﻧـﻮ ﻟﻴﻜﻨـﯥ‬

‫ﻛړې دي اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ دې د ﻫﻐﻮى ټﻮﻟـﻮ زﻳـﺎر ﻗﺒـﻮل ﻛـړي ﺧـﻮ د ده ﻟﻴﻜﻨـﻪ‬ ‫ﻣﺎﺗﻪ ډﯦﺮه ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې او ﻋﻠﻤﻲ ښـﻜﺎره ﺳـﻮه ﻫـﻢ دارﻧګـﻪ د دې ﻛﺘـﺎب‬

‫ﭘــﻪ اﺧﻴــﺮه ﻛــﯥ د ﺿــﻤﻴﻤﯥ ﺗــﺮ ﻋﻨــﻮان ﻻﻧــﺪې د ﺟُﻤُﻌــﯥ د ﻏﺴــﻞ او ﭘــﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ د اﺳﺘﺜﻨﺎء ﭘﻪ اړه ﻳﻮه ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ څﻴړﻧﻪ وه ﻏﻮاړم ﻫﻐـﻪ د دې‬

‫ﻛﺘﺎﺑګﻮټﻲ وروﺳـﺘۍ ﺑﺮﺧـﻪ وګـﺮزوم ﺗـﺮ څـﻮ ﻟﻮﺳـﺘﻮﻧﻜﻲ ځﻨـﯥ ﺑـﺮﺧﻤﻦ‬

‫ﺳﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ ﺻﺎﺣﺐ واﻳﻲ‪:‬‬ ‫ﭘﻪ دې رﺳﺎﻟﻪ)ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ(ﻛﯥ ﻣﯥ ﻳـﻮه ﻣﺴـﻠﻪ ﺑﻴـﺎن ﻛـړې ده‬

‫ﭼﻲ ﭘﻪ ﺳﻨﺖ او ﻣﻨﻞ ﺳﻮي)واﺟﺐ( اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﻣﻌﺘﻜـﻒ ﺗـﻪ د ﺟﻤﻌـﯥ‬ ‫د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره وﺗﻞ رواﻧﻪ دي‪.‬‬

‫اﺣﻘﺮ)ﻣﺤﻤـﺪﺗﻘﻲ( ﺗــﻪ د څﻴړﻧـﯥ وروﺳــﺘﻪ دا ﻗــﻮل راﺟــﺢ ﻣﻌﻠــﻮم‬

‫ﺳﻮ ﻛـﻪ څـﻪ ﻫـﻢ ځﻴﻨـﻮ ﻋﻠﻤـﺎؤ د ﺟﻤﻌـﯥ د ﻏﺴـﻞ ﻟﭙـﺎره ﻫـﻢ د وﺗﻠـﻮ اﺟـﺎزه‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪110‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ورﻛـړې ده ﻟﻜـﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻴﺦ ﻋﺒﺪﺍﳊﻖ ﺻﺎﺣﺐ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺪ‪‬ﺙ ﺩ ﻫﻠﻮﻱ ﺭﲪـﻪ ﺍﷲ‬ ‫ﭘﻪ"ﺍﺷﻌﺔ ﺍﻟﻠﻤﻌﺎﺕ"‪.١٢٠/٢:‬ﻛﯥ د وﺗﻠﻮ ﺟﻮاز ﻧﻘﻞ ﻛړى دى ﺧﻮ ده ﻫﻢ ﻛـﻮم‬ ‫ﻓﻘﻬﻲ دﻟﻴﻞ ﻳﺎ دﻓﻘﻬﺎؤ ﻛﻮﻣﻪ ﺧﺎص ﺣﻮاﻟﻪ ﻧﺪه ذﻛﺮ ﻛړې‪.‬‬

‫داﺷـﺎنﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻇﻔﺮﺍﲪـﺪ ﻋﺜﻤـﺎﱐ ﺭﲪـﻪ ﺍﷲﭘـﻪ"ﺍﺣﮑـﺎﻡ‬ ‫ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ"‪.١٩٠/١:‬ﻛـﯥ د﴿ﻭ‪‬ﻟﹶﺎ ﺗ‪‬ﺒ‪‬ﺎﺷ‪‬ﺮ‪‬ﻭﻫ‪‬ﻦ‪ ‬ﻭ‪‬ﺃﹶﻧ‪‬ﺘ‪‬ﻢ‪ ‬ﻋ‪‬ـﺎﻛ‪‬ﻔﹸﻮﻥﹶ ﻓ‪‬ـﻲ ﺍﻟﹾﻤ‪‬ﺴ‪‬ـﺎﺟﹺﺪ‪﴾‬‬ ‫]ﺍﻟﺒﻘﺮﺓ‪([187:‬ﭘـﻪ ﺗﻔﺴـﻴﺮ ﻛـﯥ د"ﺍﻻﮐﻠﻴﻞ"‪ .١٢٠/٢:‬ﭘـﻪ ﺣﻮاﻟـﻪ ﺟـﻮاز ﻧﻘـﻞ‬

‫ﻛړى دى اوﭘﻪ "ﺍﻻﮐﻠﻴﻞ"ﻛﯥ د ﺟﻮاز ﻟﭙـﺎره د"ﺧﺰﺍﻧﺔ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳـﺎﺕ"او"ﻓﺘـﺎﻭﻱ‬ ‫ﺍﳊﺠﺔ"څﺨﻪ ﺣﻮاﻟﻪ ذﻛﺮ ﺳﻮې ده‪.‬‬ ‫ﻟــﻪ دې څﺨــﻪ ﭘﺮﺗــﻪ ﺣﻀــﺮت ﻣﺨــﺪوم ﻣﺤﻤﺪﻫﺎﺷــﻢ ټﻬټﻬــﻮي ﭘــﻪ‬ ‫ﺑﻴـﺎض ﻛـﯥ د "ﮐﱰ ﺍﻟﻌﺒـﺎﺩ"ﭘـﻪ ﺣﻮاﻟـﻪ ﺳـﺮه ﺟـﻮاز ﻧﻘـﻞ ﻛـړى دى‪).‬رﺳـﺎﻟﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜـــــﺎف ﻣﺆﻟﻔـــــﻪ ﺳـــــﻴﺪ ﻣﺤﻤـــــﺪ ﺣﺴـــــﻦ ﺻـــــﺎﺣﺐ ﻛﺮاﭼـــــﻲ‪:‬ص‪.80‬‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ‪.(.266:‬‬

‫ﺧﻮ د ﻓﻘﻬﻲ دﻻﻳﻠﻮ ﭘـﻪ رڼـﺎ ﻛـﯥ دا ﻗـﻮل ډﯦـﺮ ﻣﺮﺟـﻮح او ﺿـﻌﻴﻒ‬

‫ښﻜﺎري دﻻﻳﻞ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ډول دي‪.‬‬ ‫دي‪:‬‬

‫‪1‬ـ ټﻮﻟـﻮ ﻓﻘﻬـﺎؤ ﻛﺮاﻣـﻮ ﺣﺎﺟـﺎت ﻃﺒﻌﻴـﻪ ﺻـﺮف درې ﺷـﻴﺎن ﺑﻠﻠـﻲ‬ ‫‪1‬ـ ﻣﺘﻴﺎزې‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻏټﯥ ﺑﻮﻟﯥ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪111‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪3‬ـ د ﺟﻨﺎﺑﺖ ﻏﺴﻞ‪.‬‬ ‫ﭘﻪ"ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ"ﻛﯥ داﺳﯥ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﺇﻻ ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻃﺒﻌﻴﺔ ﮐﺒﻮﻝ‪ ،‬ﻭﻏـﺎﺋﻂ‪ ،‬ﻭﻏﺴـﻞ ﻟـﻮﺍﺣﺘﻠﻢ‪) .‬ﺭﺩ‬ ‫ﺍﶈﺘﺎﺭ‪(.١٣٢/٢:‬‬ ‫د)ﻟﻮﺍﺣﺘﻠﻢ(ﭘﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﺮه د ﺟﻤﻌﯥ ﻏﺴﻞ ﭘﻪ ښﻜﺎره ﺗﻮګـﻪ وزي؛ﻷﻥ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻢ ﮐﺘﺐ ﺍﻟﻔﻘﻪ ﺣﺠﺔ‪ ،‬او ﻋﻼﻣﻪ ﺷـﺎﻣﻲ ﺭﲪـﻪ ﺍﷲ ﻫـﻢ دا ﻗﻴـﺪ ﭘـﺮ ﺧﭙـﻞ‬ ‫ﺣﺎل ﭘﺮې اﻳښﻰ دى څﻪ زﻳﺎت ﺑﺤﺚ ﻳﯥ ﻧﻪ دى ورﺑﺎﻧﺪې ﻛړى‪.‬‬

‫‪2‬ـ اﺻﻞ ﭘﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻛﯥ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛـﯥ دﻧﻨـﻪ اوﺳـﻴﺪل دي ﺧـﻮ‬

‫ﭘﻪ ﻛﻮم ځﺎى ﻛﯥ ﭼﻲ د وﺗﻠﻮ ﺷﺮﻋﻲ دﻟﻴﻞ ﻣﻮﺟﻮد وي ﻳﻮازې ﻫﻠﺘﻪ وﺗـﻞ‬

‫روادي‪.‬‬

‫د وﺗﻠﻮ ﭘﻪ دﻻﻳﻠﻮ ﻛـﯥ اﺻـﻞ دﺣﻀﺮﺗﻌﺎﺋﺸﻪ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﺗﻌـﺎﱄ ﻋﻨـﻬﺎ‬ ‫ﺭﻭﺍﻳﺖدى‪ :‬ﻭﮐﺎﻥ ﻻﻳﺪﺧﻞ ﺍﻟﺒﻴﺖ ﺇﻻﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ)ﻣﺘﻔﻖ ﻋﻠﻴﻪ(‪.‬‬ ‫د ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺍﳌﺬﻫﺐ څﺨﻪ ﭼﻲ دﺣﺎﺟﺔ ﺍﻻﻧﺴـﺎﻥﻛـﻮم ﺗﻔﺴـﻴﺮ ﻣﻨﻘـﻮل‬

‫دى ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻛﯥ د ﺟﻤﻌﯥ دﻏﺴﻞ ﻫﻴڅ ځﺎﻳﯧﺪل ﻫﻢ ﻧﺴﺘﻪ‪.‬‬

‫ﭘﻪﺑﺮﺟﻨﺪﻱ ﺷﺮﺡ ﺷﺮﺡ ﺍﻟﻮﻗﺎﻳﻪﻛﯥ ﻳﯥ ﻟﻴﻜﻠـﻲ دي‪:‬ﻭ ﻓﺴـﺮ ﺣﺎﺟـﺔ‬ ‫ﺍﻻﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎﻟﺒﻮﻝ ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ ﻭﻗﺪ ﺻﺮﺡ ﺑﻪ ﰲ" ﺍﻟﮑﺎﰲ"‪.٢٢٣/١:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪112‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻟﻪ دې څﺨﻪ دا ښﻜﺎري ﭼـﻲ دا ﺗﻔﺴـﻴﺮ ﻳـﯥ ﭘـﻪ "ﺍﻟﮑﺎﰲ" ﻛـﯥ ﻛـړى‬ ‫دى او دا ﻫﻢ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ده ﭼﻲ"ﺍﻟﮑﺎﰲ"د اﻣﺎم ﻣﺤﻤـﺪ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ د ﻫﻐـﻪ ﺷـﭙږو‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ده ﻛﻮﻣﻮﺗﻪ ﭼﻲﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺖوﻳﻞ ﻛﻴږي ﻧﻮ ښﻜﺎره ﺧﺒـﺮه‬ ‫ده ﭼﻲ دا ﺗﻔﺴﻴﺮ دﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺖدى ﺷﺎﻳﺪ ﻟـﻪ دې وﺟـﯥ ﻳـﯥ ﭘـﻪ دې ﻛـﯥ د‬ ‫اﺣﺘﻼم ﻏﺴﻞ ﻧﻪ وي داﺧﻞ ﻛړى ﭼﻲ دا ﺣﺎﺟﺔ ﻃﺒﻌﻲ ﻧﻪ دى‪.‬‬

‫دﺣﺎﺟﺔ ﺍﻻﻧﺴﺎﻥدوﻫﻢ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻳـﯥ ﭘـﻪ"ﳎﻤﻊ ﺍﻷ‪‬ﺮ "ﻛـﯥ ﻛـړى دى‪:‬ﺇﻻ‬ ‫ﳊﺎﺟﺔ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﮐﺎﻟﻄﻬﺎﺭﺓ ﻭﻣﻘﺪﻣﺎ‪‬ﺎ ﻭﻫﺬﺍ ﺍﻟﺘﻔﺴﲑ ﺃﺣﺴﻦ ﻣﻦ ﺃﻥ ﻳﻔﺴﺮ ﺑـﺎﻟﺒﻮﻝ‬ ‫ﻭﺍﻟﻐﺎﺋﻂ ﺗﺪﺑﺮ‪) .‬ﳎﻤﻊ ﺍﻻ‪‬ﺮ‪(.٢٥٦/٢:‬‬ ‫ﻋﻼﻣــــﻪ ﺷــــﺎﻣﻲ ﺭﲪــــﻪ ﺍﷲ ﻫــــﻢ دا راﺟــــﺢ ﺑﻠﻠــــﻰ دى‪ ).‬ﺭﺩ‬ ‫ﺍﶈﺘﺎﺭ‪(.١٣٢/٢:‬‬ ‫ﭘـﻪ دې ﺗﻔﺴـﻴﺮ ﻛـﯥ ﻫـﻢ د ﻃﻬــﺎرت څﺨـﻪ ﻳــﻮازې ﻃﻬـﺎرت واﺟﺒــﻪ‬

‫ﻣﺮاد دى؛ ځﻜﻪ ﭘﺮ اودس ﺑﺎﻧﺪې د اودس ﻛﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻫﻴﭽﺎﻫﻢ وﺗﻞ روا‬

‫ﻧﻪ دي ﺑﻠﻠﻲ او د ﺟﻤﻌﯥ ﻏﺴﻞ ﻫﻢ ﭘﻪ واﺟﺒﺎﺗﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ دى ﺷﺎﻣﻞ‪.‬‬

‫‪3‬ــ دﺣﺎﺟﺔ ﺍﻻﻧﺴﺎﻥﻟﻔـﻆ ﭘـﻪ ﻋـﺮف ﻛـﯥ ﻫـﻢ د ﻗﻀـﺎى ﺣﺎﺟـﺔ ﻟﭙـﺎره‬

‫اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻴږي د ﺟﻤﻌﯥ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره ﻧﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻴږي‪.‬‬

‫‪4‬ـ ﻛﻠﻪ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻏﻮر ځﻴﺮ ﺳﻮ د ﺣﺎﺟﺖ د ﻟﻔﻆ څﺨـﻪ ﺣﺎﺟـﺔ ﻻزﻣـﻲ‬

‫اﺧﻴﺴﺘﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺎم ﺣﺎﺟﺘﻮﻧﻪ ﻛﻪ داﺳﯥ ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﺣﺎﺟﺘﻮﻧـﻪ ﺧـﻮ ﺑـﯥ‬

‫ﺷﻤﻴﺮه دي د ټﻮﻟﻮ ﺑﻴﺎ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﭘﻜﺎرده‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪113‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪5‬ــــ ﻧﺒـــﻲ ﻛـــﺮﻳﻢ ﺻـــﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴـــﻪ وﺳـــﻠﻢ ﻫﺮﻛـــﺎل ﭘـــﻪ ﻣﺴـــﺠﺪ‬

‫ﻧﺒﻮﻳﻜﯧﺎﻋﺘﻜﺎف ﻛړى دى او ﭘﻪ ﻫـﺮ اﻋﺘﻜـﺎف ﻛـﯥ ﻻزﻣـﺎ ﺟﻤﻌـﻪ راﺗﻠـﻪ‪،‬‬ ‫ﺧـﻮ دا ﺛﺎﺑﺘـﻪ ﻧـﻪ ده ﭼـﻲﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢدې د ﺟﻤﻌـﯥ د ﻏﺴـﻞ‬ ‫ﻟﭙﺎره وﺗﻠﻰ وي ﺗﺮدې ﭘﻮرې ﭼـﻲﺣﻀﺮﺕ ﻋﺎﺋﺸﻪ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱃ ﻋﻨﻬﺎواﻳـﻲ‬ ‫ﭼـﻲ‪:‬ﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳـﻠﻢﺑـﻪ ﺧﭙـﻞ ﺳـﺮ ﻣﺒـﺎرك د ﺣﺠـﺮې ﺧﻮاﺗـﻪ‬

‫راﻛﻮږ ﻛړ زه ﺑﻪ دﻧﻨـﻪ ﻧﺎﺳـﺘﻪ وم ور ژﻣـﻮﻧځ ﻛـﺎوو ﺑـﻪ ﻣـﯥ ﺧـﻮ د ﺟﻤﻌـﯥ د‬

‫ﻏﺴﻞ د وﺗﻠﻮ ﭘﻪ ﻫﻜﻠﻪ ﻳﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ څﻪ ﻧﻪ دي ﻧﻘﻞ ﻛړي ﻛـﻪﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻـﻠﻲ‬ ‫ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢﻛﻠﻪ ﻫﻢ وﺗﻠﻰ واى ﺿﺮور ﺑﻪ ﻣﻨﻘﻮل واى‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺻــﻞ دا ﭼــﻲ‪ :‬د دې دﻻﻳﻠــﻮ ﭘــﺮ ﺑﻨــﺎ ﭘــﻪ ﺳــﻨﺖ اﻋﺘﻜــﺎف ﻛ ـﯥ د‬

‫ﺟﻤﻌﯥ د ﻏﺴﻞ ﻟﭙﺎره د ﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ وﺗﻞ ﻧﻪ دي روا‪.‬‬

‫ﺗﺮ ﻛﻮﻣﻪ ځﺎﻳﻪ ﭼﻲ د ﻫﻐﻮ دﻻﻳﻠﻮ ﺗﻌﻠﻖ دى ﻛﻮم ﭼﻲ ﭘﺮ روا واﻟﻲ‬

‫دﻻﻟﺖ ﻛـﻮي‪ ،‬د دې ﭘـﻪ ﺑـﺎره ﻛـﯥ ﺗﺤﻘﻴـﻖ دا دى ﭼـﻲ‪ :‬ﭘـﻪ ﻫﻐـﻮ ﻛـﯥ ځﻨـﯥ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﺧﻮ ﺑﻠﻜﻞ د اﻋﺘﺒﺎر وړ ﻧـﻪ دي‪ ،‬ﻣـﺜﻼ د"ﺧﺰﺍﻧﺔ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ" ﭘـﻪ ﺑـﺎره‬

‫ﻛـﯥ ﺣﻀـﺮتﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﺪ ﺍﳊﻲ ﺍﻟﻠﮑﻨﻮﻱ ﺭﲪﻪ ﺍﷲواﻳـﻲ‪":‬ﺧﺰﺍﻧـﺔ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳـﺎﺕ"‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ ﻏﲑ ﻣﻌﺘﱪ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ دې څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﻟﻴﻜـﻲ‪:‬ﻭﺍﳊﮑﻢ ﺃﻥ ﻻﻳﻮﺧﺬ ﻣﻨﻬﺎ ﻣـﺎ ﺧـﺎﻟﻒ‬ ‫ﺍﻟﮑﺘﺐ ﺍﳌﻌﺘﱪﺓ‪ ،‬ﻭﻣﺎ ﻭﺟﺪ ﻓﻴﻬﺎ ﻭﱂ ﻳﻮﺟﺪ ﰲ ﻏﲑﻫﺎ‪ ،‬ﻳﺘﻮﻗﻒ ﻓﻴﻪ ﻣﺎﱂ ﻳـﺪﺧﻞ ﰲ‬ ‫ﺃﺻﻞ ﺷﺮﻋﻲ‪) .‬ﺍﻟﻨﺎﻓﻊ ﺍﻟﮑﺒﲑ‪(.٣٣:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪114‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫داﺷﺎن د"ﮐﱰ ﺍﻟﻌﺒﺎﺩ"ﭘـﻪ ﺑـﺎره ﻛـﯥ ﻟﻴﻜـﻲ‪:‬ﮐﺘﺎﺏ "ﮐﱰﺍﻟﻌﺒﺎﺩ ﰲ ﺷـﺮﺡ‬ ‫ﺍﻻﻭﺭﺍﺩ" ﳑﻠﻮﺀ ﻣﻦ ﺍﳌﺴﺎﺋﻞ ﺍﻟﻮﺍﻫﻴﺔ ﻭﺍﻷﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﻟﻀﻌﻴﻔﺔ‪ ).‬ﺍﻟﻨﺎﻓﻊ ﺍﻟﮑﺒﲑ‪(.٣٢:‬‬ ‫ﻟﻪ دې څﺨﻪ ﻋﻼوه ﭘﻪ دې ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻛﯥ ﭼﻲ د ﻛﻮﻣﻮ ﻛﺘﺎﺑﻮ ﺣﻮاﻟـﻪ‬

‫ذﻛﺮ ﻛﻴږي ﻫﻐﻪ د ﻏﻴﺮ ﻣﻌـﺮوف واﻟـﻲ ﺳـﺮه ﺳـﺮه ﻧﺎﻳـﺎب ﻫـﻢ دي ﻧـﻮ ځﻜـﻪ‬ ‫ﻫﻐﻮى ﺗﻪ ﻣﺮاﺟﻌﺖ ﻫﻢ ګﺮان ﻛﺎر دى‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻴﺦ ﻋﺒﺪﺍﳊﻖ ﳏﺪﺙ ﺩﻫﻠﻮﻱ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ ﻫـﻢ ﻳـﻮازې دوﻣـﺮه‬

‫ﻟﻴﻜﻠﻲ دي ﭼﻲ‪:‬اﻣـﺎ ﻏﺴـﻞ ﺟﻤﻌـﻪ رواﻳﺘـﻲ ﺻـﺮﻳﺢ دران از وﺻـﻮل ﻧﻤـﻲ‬

‫ﻳﺎﺑﻢ ﺟﺰ آﻧﻜـﻪ در ﺷـﺮح او ګﻔﺘـﻪ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﻴـﺮون ﻣـﻲ آﻣـﺪ ﺑﺮاﺋـﻲ ﻏﺴـﻞ‬

‫ﻓﺮض ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎﻧﻔﻞ‪).‬ﺍﺷﻌﺔ ﺍﻟﻠﻤﻌﺎﺕ‪(.١٢٠/٢:‬‬ ‫ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﻫﻢ د ﺷﺮﺣﯥ ﭘﻪ ﻫﻜﻠﻪ څﻪ ﻧﻪ دي وﻳﻞ ﺳﻮي ﭼﻲ ﻟﻪ دې‬

‫څﺨﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﺷﺮح ﻣﺮاد ده او د ﺷﺮح د دې ﺧﺒﺮې اﺳﺎس ﻛﻮم دﻟﻴﻞ دى؟‬

‫ﻟﻬﺬا دﻇﺎﻫﺮ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺖد ﺧﻼف ﻟﻪ وﺟـﯥ د ﻓﺘـﻮى ﺑﻨﻴـﺎد ﻫـﻢ ﻧـﻪ ﺳـﻲ‬

‫ګﺮځﯧﺪﻻى‪.‬‬

‫ځﻴﻨ ـﯥ ﻋﻠﻤــﺎؤ دا وﻳﻠــﻲ دي ﭼــﻲ ﻛﻠــﻪ د اﻧﺴــﺎﻧﻲ ﺣﺎﺟــﺖ ﻟﭙــﺎره‬

‫ووزي ﻫﻠﺘــﻪ دې ﺿــﻤﻨﺎ ﻏﺴــﻞ ﻫــﻢ وﻛــړي ﺧــﻮ د دې اﺟــﺎزت ﺑﻨﻴــﺎد ﻫــﻢ‬ ‫اﺣﻘﺮ)ﳏﻤﺪﺗﻘﻲ(ﺗﻪ ﻧﺪى ﭘﻪ ﻻس ورﻏﻠﻰ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪115‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺑﻠﻜـﯥ د ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺎﺋﺸﻪ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﱃ ﻋﻨﻬﺎرواﻳـﺖ د دې ﺧـﻼف‬

‫دى ﭼـﻲ ﻓﺮﻣـﺎﻳﻲ‪:‬ﻛﺎﻥ ﺍﻟﻨﱮ )ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ( ﳝﺮﺑﺎﳌﺮﻳﺾ ﻭﻫﻮﻣﻌﺘﻜـﻒ‬ ‫ﻓﻴﻤﺮﻛﻤﺎﻫﻮﻭﻻﻳﻌﺮﺝ ﻳﺴﺄﻝ‪(1).‬‬ ‫ﻟﻪ دې څﺨﻪ دا ﻣﻌﻠﻮﻣﻴږي ﭼـﻲﻧﱯ) ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ( د ﻣـﺮﻳﺾ د‬

‫ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﻟﭙﺎره ﻫﻢ ﻧﻪ دى درﯦﺪﻟﻰ او ښـﻜﺎره ﺧﺒـﺮه ده ﭼـﻲ ﻛﻠـﻪ د ﺟﻤﻌـﯥ‬

‫ﻏﺴﻞ ﻛﻮي درﯦﺪل او ځﻨډ ﻛﻮل ورﺗـﻪ ﻻزم دي او دا د اﻋﺘﻜـﺎف ﻣﻨـﺎﻓﻲ‬

‫دى‪.‬‬

‫ﻟﻬـﺬا ﭘـﻪ ﺳﻨﺖ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑﻛـﯥ د ﺟﻤﻌـﯥ د ﻏﺴـﻞ ﻟﭙـﺎره د وﺗﻠـﻮ څـﻪ‬

‫ګﻨﺠﺎﻳﺶ ﻧﻪ ښﻜﺎري‪.‬ﻭﺍﷲ ﺗﻌﺎﱄ ﺍﻋﻠﻢ ﺑﺎﻟﺼﻮﺍﺏ ﻭﺇﻟﻴﻪ ﺍﳌﺮﺟﻊ ﻭﺍﳌﺂﺏ‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﭘﻴﻞ ﻛﯥ اﺳﺘﺜﻨﺎ‬ ‫دوﻳﻤﻪ ﻣﺴﻠﻪ داده‪ :‬ﭼﻲ ﻧـﻦ ﺳـﺒﺎ دا زﻳﺎﺗـﻪ ﻣﺸـﻬﻮره ده ﭼـﻲ ﻛـﻪ د‬

‫ﺳﻨﺖ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺷﺮوع ﻛﯥ و ﻣﺴﺠﺪ ﺗﻪ ﺗﺮ داﺧﻴﻠﯧﺪو وړاﻧﺪې داﺳـﯥ‬ ‫‪1‬ـ ﺳﻨﻦ ﺃﰊ ﺩﺍﻭﺩ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﳌﻌﺘﻜﻒ ﻳﻌﻮﺩ ﺍﳌﺮﻳﺾ‪ ،470/6:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.2114:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪116‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻧﻴﺖ وﻛړي )د ﺑﻴﻠګﯥ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ(ﭼﻲ زه ﺑﻪ د ﻣﺮﻳﺾ د ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﻟﭙﺎره وزم‬

‫ﻧﻮ ﭘﻪ وﺗﻠﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ ﻓﺎﺳﺪﻳږي‪.‬‬

‫ﻟﻴﻜﻦ ﭘﻪ دې ﻣﺴﻠﻪ ﻛﯥ دوې ﻏﻠﻂ ﻓﻬﻤۍ دي‪:‬‬ ‫اول ـ دا ﭼــﻲ دا ﻣﺴــﻠﻪ د اﻋﺘﻜــﺎف ﻣﻨــﺬور)ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻨــﻞ ﺳــﻮي‬

‫اﻋﺘﻜﺎف( ﭘﻪ ﺑﺎره ﻛﯥ ﺳﻬﻲ ده ﭼﻲ د ﭘﻴﻞ ﻛﻮﻟﻮ څﺨـﻪ وړاﻧـﺪې اﺳـﺘﺜﻨﺎ‬

‫وﻛړي ﻧﻮ دا اﺳﺘﺜﻨﺎ د اﻋﺘﺒـﺎر وړ ده ﺧـﻮ د ﺳـﻨﺖ اﻋﺘﻜـﺎف ﭘـﻪ ﺑـﺎره ﻛـﯥ‬

‫ﺳﻬﻲ ﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻴږي‪ ،‬ﺗﺮ ﻛﻮﻣﻪ ځﺎﻳﻪ ﭼﻲ اﺣﻘـﺮ)ﳏﻤﺪﺗﻘﻲ(څﻴړﻧـﻪ ﻛړﻳـﺪه د‬

‫اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺟﺰﺋﻴـﻪ ﻳـﻮازې ﭘـﻪ "ﻋـﺎﻟﻤګﻴﺮي" ﻛـﯥ ﺗـﺮ ﺳـﺘﺮګﻮ ﻛﻴـږي ﭘـﻪ ﺑـﻞ‬

‫ﻣﺸــﻬﻮر ﻛﺘــﺎب ﻛــﯥ ﻧــﻪ ده ﻣﻮﺟــﻮده د ﻓﺘــﺎوى "ﻋــﺎﻟﻤګﻴﺮي" ﻋﺒــﺎرت‬

‫دادى‪:‬‬

‫ﻭﻟﻮ ﺷﺮﻁ ﻭﻗﺖ ﺍﻟﻨﺬﺭ ﻭﺍﻹﻟﺘﺰﺍﻡ ﺃﻥ ﳜﺮﺝ ﺇﱄ ﻋﻴﺎﺩﺓ ﺍﳌـﺮﻳﺾ ﻭﺻـﻼﺓ‬ ‫ﺍﳉﻨﺎﺯﺓ ﻭﺣﻀﻮﺭ ﳎﻠﺲ ﺍﻟﻌﻠﻢ ﳚﻮﺯ ﻟﻪ ﺫﻟﮏ‪ .‬ﮐﺬﺍ ﰲ" ﺍﻟﺘﺎﺗﺎﺭﺧﺎﻧﻴﺔ" ﻧﺎﻗﻼ ﻋـﻦ‬ ‫ﺍﳊﺠﺔ‪.٢١٢/١:‬‬ ‫ﭘﻪ دې ﻋﺒﺎرت ﻛﯥ د"ﻭﻗﺖ ﺍﻟﻨـﺬﺭ"څﺨـﻪ ﻣﻌﻠـﻮﻣﻴږي ﭼـﻲ ﻟـﻪ دې‬

‫څﺨﻪ ﻧﺬري اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺮاد دى‪.‬‬

‫داﺷﺎن د دوو درو ﻣﺴﻠﻮ څﺨﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻟﻴﻜـﻲ‪:‬ﻭﻫـﺬﺍ ﮐﻠـﻪ ﰲ‬ ‫ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﺍﻟﻮﺍﺟﺐ‪ ،‬ﺃﻣﺎ ﰲ ﺍﻟﻨﻔﻞ ﻓﻼ ﺑـﺄﺱ ﺑـﺄﻥ ﳜـﺮﺝ ﺑﻌـﺬﺭ ﻭﻏـﲑﻩ‪.‬‬ ‫)ﻋﺎﻟﻤګﻴﺮﻳﻪ‪(.213/1:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪117‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻟﻪ دې څﺨﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻴږي ﭼﻲ دا ﻣﺴﻠﻪ ﺗﺮ واﺟﺐ اﻋﺘﻜﺎف ﭘـﻮرې‬

‫اړه ﻟﺮي د اﻋﺘﻜﺎف ﻣﺴﻨﻮن ﺣﻜﻢ ﻳﯥ دﻟﺘﻪ ﻧﺪى ذﻛﺮ ﻛړى‪.‬‬

‫ﻛﻠﻪ ﭼﻲ دﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ‬

‫ﻋﻠﻴﻪوﺳﻠﻢ څﺨـﻪ د اﺳـﺘﺜﻨﺎ ﭘـﻪ ﺑـﺎره‬

‫ﻛـﯥ ﻫــﻴڅ ﻧـﻪ دي ﻣﻨﻘــﻮل ﻧــﻮ ﻣﺴـﺘﻘﻞ دﻟﻴــﻞ ﺗــﻪ ﻳــﯥ ﺿــﺮورت دى او ﻫﻐــﻪ‬ ‫ﻧﺴﺘﻪ‪.‬‬

‫ﻧﻮ ځﻜﻪ د ﺳﻨﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ اداﻛﻮﻟﻮ ﻛـﯥ د اﺳـﺘﺜﻨﺎ څـﻪ‬

‫ځﺎى ﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻴږي‪.‬‬

‫ﻛــﻪ د ﺳــﻨﺖ اﻋﺘﻜــﺎف ﭘــﻪ ﺷــﺮوع ﻛــﯥ د اﺳــﺘﺜﻨﺎ ﻧﻴــﺖ وﻛــړي‪،‬‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﻣﺴﻨﻮن ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ﻧﻔﻠﻲ ګﺮزي‪ ،‬ﺗﺮڅـﻮ ﭼـﻲ ﭘـﻪ ﺟﻮﻣـﺎت ﻛـﯥ‬

‫دﻧﻨﻪ وي دوﻣﺮه ﻳﯥ اﻋﺘﻜﺎف ﺳﻬﻲ او ﺛﻮاب ورﻛـﻮل ﻛﻴـږي او ﻛﻠـﻪ ﭼـﻲ‬ ‫دﺟﻮﻣﺎت څﺨﻪ را ووزي ﻧﻮ اﻋﺘﻜﺎف ﻳﯥ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﻴږي‪.‬‬

‫ﻟﻬــﺬا ﻛــﻪ د ﻳــﻮه ﺟﻮﻣــﺎت ټــﻮل ﻣﻌﺘﻜﻔــﺎن ﭘــﻪ دې ﻧﻴــﺖ ﺳــﺮه ﭘــﻪ‬

‫اﻋﺘﻜــﺎف ﻛـﯥ ﻛښــﯧﻨﻲ ﻧــﻮ ﺳــﻨﺖ ﻋﻠـﻰ اﻟﻜﻔﺎﻳــﻪ ﻧــﻪ ادا ﻛﻴږي‪.‬ﭘــﺎى ‪.‬ﻭﺍﷲ‬ ‫ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ﻭﺗﻌﺎﱃ ﺍﻋﻠﻢ‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪118‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻳﺎ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﺳﻬﻲ دى؟‬ ‫د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره داﺳﻲ ﺟﻮﻣﺎت ﺿﺮوري دى ﭼـﻲ ﭘﻨځـﻪ وﺧﺘـﻪ‬

‫ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه ﻛﻴږي او ﻛﻪ ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ اﻋﺘﻜﺎف‬

‫ﻛﻮل ﺻﺤﻴﺢ دى؟‬

‫ﭘــﻪ دې ﻣﺴــﻠﻪ ﻛــﻲ د ﻋﻠﻤــﺎء ﻛﺮاﻣــﻮ اﺧــﺘﻼف دى ځﻴﻨــﻲ ﻋﻠﻤــﺎ‬

‫داﺳﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺮط ګڼﻲ ﭼﻲ ﭘﻨځﻪ وﺧﺘﻪ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺮه‬

‫ﻛﻴږي او ځﻴﻨﻲ ﺑﻴﺎ واﻳﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ روا دى‪.‬‬ ‫ﻋﻼﻣﻪ اﺑﻦ اﻟﻬﻤﺎم رﺣﻤﻪ اﷲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﻭﺭﻭﻱ ﺍﳊﺴﻦ ﻋﻦ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ ﺃﻥ ﮐﻞ ﻣﺴﺠﺪ ﻟﻪ ﺇﻣﺎﻡ ﻭﻣﺆﺫﻥ ﻣﻌﻠـﻮﻡ‪،‬‬ ‫ﻭﺗﺼﻠﻲ ﻓﻴﻪ ﺍﳋﻤﺲ ﺑﺎﳉﻤﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻭﺻﺤﺤﻪ ﺑﻌﺾ ﺍﳌﺸﺎﺋﺦ‪) .‬ﻓﺘﺢ ﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪(.٣٠٨/٢:‬‬ ‫ﻋﻼﻣﻪ اﻟﻤﺮﻏﻴﺎﻧﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﰒ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻻﻳﺼﺢ ﺇﻻ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﳉﻤﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻟﻘﻮﻝ ﺣﺬﻳﻔﺔ ﺭﺿـﻲ ﺍﷲ‬ ‫ﻋﻨﻪ‪ :‬ﻻ ﺍﻋﺘﻜﺎﻑ ﺇﻻ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﲨﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻭﻋﻦ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ‪ :‬ﺃﻧﻪ ﻻ ﻳﺼـﺢ‬ ‫ﺇﻻ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﻳﺼﻠﻲ ﻓﻴﻪ ﺍﻟﺼﻠﻮﺍﺕ ﺍﳋﻤﺲ؛ ﻷﻧﻪ ﻋﺒﺎﺩﺓ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﻟﺼﻼﺓ‪ ،‬ﻓﻴﺨﺘﺺ‬ ‫ﲟﮑﺎﻥ ﺗﺆﺩﻱ ﻓﻴﻪ‪ ).‬ﺍﳍﺪﺍﻳﺔ‪(.١٤٤/٢:‬‬ ‫او ﻧﻮرو زﻳﺎﺗﻮ ﻓﻘﻬﺎؤ ﻫﻢ د ﺣﺴـﻦ ﺑـﻦ زﻳـﺎد ﺭﲪﻪ ﺍﷲ رواﻳـﺖ ذﻛـﺮ‬

‫ﻛړﻳﺪى ﭘﺮ ﻫﻐﻪ ﻳﻲ ﻣﺴﻠﻪ ﺑﻨﺎ ﻛړي ده ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣـﺎت ﻛـﻲ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪119‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺻــﺤﻴﺢ دى ﭼــﻲ ﭘﻨځــﻪ وﺧﺘــﻪ ﻟﻤــﻮﻧځ ﭘــﻪ ﺟﻤﺎﻋ ـﺖ ﺳــﺮه ﻛﻴــږي؛ ځﻜــﻪ‬ ‫اﻋﺘﻜﺎف د ﻳﻮ ﻟﻤﺎﻧځﻪ څﺨﻪ ﺗﺮ ﺑﻞ ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﭘﻮري د اﻧﺘﻈﺎر څﺨﻪ ﻋﺒﺎرت‬

‫دى او ﻛﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ د ﺟﻤﺎﻋﺖ اﻫﺘﻤﺎم ﻧﻪ وي ﻧﻮ دﻫﺮ ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره‬

‫ﺑﻪ ﻣﻌﺘﻜﻒ و ﺑﻴﺎ ﺑﻴﺎ وﺗﻠﻮ ﺗﻪ اړوي ﭼﻲ د ﺟَﻤﻌﻲ ﻟﭙﺎره ﺑﻞ ﺟﻮﻣﺎﺗـﻪ وﻻړ‬ ‫ﺳﻲ ﻛﻮم ﭼﻲ داﻋﺘﻜﺎف د اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺼﺪ ﺧﻼف دى‪.‬‬

‫ځﻴﻨﻮ ﻓﻘﻬﺎوو ﺑﻴﺎ د دې ﺧﻼف ﺣﻜﻢ ذﻛﺮ ﻛړﻳﺪى ﭼﻲ د ﻧﻦ ﺳﺒﺎ د‬

‫ﺣﺎﻻﺗﻮ ﻫﻢ ﻣﻮاﻓﻖ ښﻜﺎري‪.‬‬

‫ﻋﻼﻣﺔ اﺑﻦ ﻧﺠﻴﻢ رﺣﻤﻪ اﷲ د "ﻛﻨﺰ اﻟـﺪﻗﺎﺋﻖ" د ﻣـﺘﻦ ﭘـﻪ ﺗﺸـﺮﻳﺢ‬

‫ﻛﻲ داﺳﻲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﻭﺃﻃﻠﻖ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻓﺄﻓﺎﺩ ﺃﻥ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻳﺼـﺢ ﰲ ﮐـﻞ ﻣﺴـﺠﺪ‪،‬‬ ‫ﻭﺻﺤﺤﻪ ﰲ "ﻏﺎﻳﺔ ﺍﻟﺒﻴﺎﻥ"؛ ﻹﻃﻼﻕ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﱄ‪ :‬ﻭ‪‬ﺃﹶﻧ‪‬ﺘ‪‬ﻢ‪ ‬ﻋ‪‬ﺎﻛ‪‬ﻔﹸﻮﻥﹶ ﻓ‪‬ﻲ ﺍﻟﹾﻤ‪‬ﺴ‪‬ﺎﺟﹺﺪ‪.‬‬ ‫)ﺍﻟﺒﺤﺮ ﺍﻟﺮﺍﺋﻖ‪(.٥٢٦/٢:‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺔ اﻟﺸﻴﺦ اﻟﺸﺒﻠﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ د ﻋﻼﻣﺔ اﻟﺰﻳﻠﻌﻲ د اﻟﻔﺎﻇﻮ ﭘﻪ‬

‫ﺗﺸـﺮﻳﺢ ﻛـﻲ ﻟﻴﻜـﻲ‪ :‬ﻗﻮﻟﻪ‪ ):‬ﺇﻻ ﰲ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﳉﻤﺎﻋﺔ(‪ ،‬ﻭﻗﺎﻝ ﰲ "ﺍﻟﺪﺭﺍﻳـﺔ"‪ :‬ﺃﻱ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﻳﺼﻠﻲ ﻓﻴﻪ ﺻﻼﺓ ﻭﺍﺣﺪﺓ ﲜﻤﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻭﻫﻮ ﺭﻭﺍﻳﺔ ﻋﻦ ﺃﰊ ﺣﻨﻴﻔﺔ‪.٢٢٥/٢:‬‬ ‫ﻟﻪ دې ﻋﺒـﺎراﺗﻮ څﺨـﻪ ﭘـﻪ ﺟﻮﺗـﻪ ښـﻜﺎري ﭼـﻲ د اﻋﺘﻜـﺎف ﻟﭙـﺎره‬

‫ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺷﺮط ﻧﻪ دى ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻲ ﭼﻲ ﭘﻨځﻪ وﺧﺘﻪ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ‬

‫ﺳﺮه ﻛﻴږي‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪120‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫داﺷﺎن ﻋﻼﻣﺔ ﻋﻴﻨﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﻭﺍﻟﺼﺤﻴﺢ ﻋﻨﺪﻱ ﺃﻧﻪ ﻳﺼﺢ ﰲ ﮐﻞ ﻣﺴـﺠﺪ‪ ،‬ﻗﻠـﺖ‪ :‬ﻫـﺬﺍ ﻗـﻮﻝ‬ ‫ﺍﻟﻄﺤﺎﻭﻱ‪ .‬ﺍﻟﺒﻨﺎﻳﺔ‪.‬‬ ‫او ﭘﻪ ﻣﺠﻤﻊ اﻷﻧﻬﺮ ﺷﺮح ﻣﻠﺘﻘﻲ اﻷﺑﺤﺮ ﻛﻲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﰲ ﮐﻞ ﻣﺴﺠﺪ ﲨﺎﻋﺔ ﺻﻠﻲ ﻓﻴﻪ ﺍﳋﻤﺲ ﺃﻭﻻ‪.‬‬ ‫او ﻋﻼﻣﻪ ﻃﻴﺒـﻲ رﺣﻤـﻪ اﷲ داﺳـﻲ ﻟﻴﻜـﻲ‪ :‬ﻭﺫﻫﺐ ﺃﻛﺜﺮ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﻌﻠﻢ‬ ‫ﺇﱄ ﺟﻮﺍﺯ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﰲ ﲨﻴﻊ ﺍﳌﺴﺎﺟﺪ‪ ،‬ﻗﺎﻝ ﺍﷲ ﺗﻌـﺎﱄ‪ :‬ﻭﺃﻧـﺘﻢ ﻋـﺎﻛﻔﻮﻥ ﰲ‬ ‫ﺍﳌﺴﺎﺟﺪ‪ .‬ﻭﱂ ﻳﻔﺼﻞ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﻗﺎﻝ ﺍﻟﺸﺎﻓﻌﻲ‪ ،‬ﻭﺃﺑﻮ ﺣﻨﻴﻔﺔ‪ ،‬ﻭﺃﺻـﺤﺎﺑﻪ ﺭﺿـﻲ ﺍﷲ‬ ‫ﻋﻨﻬﻢ‪) .‬ﺷﺮﺡ ﺍﻟﻄﻴﱯ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ‪(.7-6/4:‬‬ ‫د دې ﻣﺴﻠﯥ ﭘﻪ څﻴړﻧﻪ ﻛـﻲ ﻋﻼﻣـﻪ اﺑـﻦ ﻋﺎﺑـﺪﻳﻦ ﺭﲪﻪ ﺍﷲ ﭘـﻪ ډﯦـﺮ‬

‫ښﻜﺎره د ﺧﭙﻠﻲ زﻣﺎﻧﻲ د ﺣﺎﻻﺗﻮ ﺳﺮه ﺳـﻢ ﭼـﻲ زﻳـﺎﺗﺮه ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎن ﻟـﻪ دې‬ ‫ﺳﺘﺮ ﻋﺒﺎدت څﺨﻪ ﺑﯥ ﺑﺮﺧﻲ ﻧﻪ ﺳﻲ داﺳﻲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﻭﻫﻮ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﻟﻄﺤﺎﻭﻱ‪ ،‬ﻗﺎﻝ ﺍﳋﲑ ﺍﻟﺮﻣﻠﻲ ﻭﻫﻮ ﺍﻳﺴـﺮ ﺧﺼﻮﺻـﺎ ﰲ‬ ‫ﺯﻣﺎﻧﻨﺎ ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ ﺃﻥ ﻳﻌﻮﻝ ﻋﻠﻴﻪ‪ .‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪:‬‬ ‫د ﻳﺎراﻧﻮ)اﻣــﺎم اﺑﻮﻳﻮﺳــﻒ او اﻣــﺎم ﻣﺤﻤــﺪ( دا رواﻳــﺖ ﻋﻼﻣــﻪ‬ ‫ﻃﺤـﺎوي ﺭﲪﻪ ﺍﷲ د ﻓﺘـﻮي ﻟﭙـﺎره ﻏـﻮره ﺑﻠﻠـﻰ دى ؛ داﺷـﺎن ﻋﻼﻣـﻪ ﺧﻴـﺮ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪121‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺮﻣﻠﻲ د زﻣﺎﻧﻲ ﻟﻪ ﺣﺎﻻﺗﻮ ﺳﺮه ﺳﻢ او آﺳﺎن ﻫـﻢ ﺑﻠﻠـﻰ دى ﻋﻼﻣـﺔ‬

‫ﺷﺎﻣﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﭘﻪ رد اﻟﻤﺤﺘﺎر او ﻣﻨﺤﺔ اﻟﺨﺎﻟﻖ ﻛﻲ ﻫﻢ راﺟﺢ ﺑﻠﻠﻰ دى‪.‬‬

‫دﻏﻪ رواﻳﺖ د ﻓﻘﻬﻲ د دې ﻗﺎﻧﻮن ﻟﻪ ﻣﺨﻲ ﻫﻢ د ﻓﺘﻮا وړ دى ﭼﻲ‬

‫ﭘﻪ ﻣﺴﻠﻮ ﻛﻲ د زﻣﺎﻧﻲ ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺗﻞ ﭘﻪ ﻛﺎر دى‪.‬‬

‫ﻧﻦ ﺳﺒﺎ ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻪ ډﯦﺮ ﻟږ دي ﭼـﻲ ﭘﻨځـﻪ وﺧﺘـﻪ ﺟﻤﺎﻋـﺖ ﭘـﻪ‬

‫ﻛﯥ ﻛﻴږي ﺧﺎص ﺑﻴﺎ ﭘﻪ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﻛﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ځﻴﻨﻮ ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ ﻛـﻲ‬ ‫ﺧﻮ اﻣﺎﻣﺎن ﻻ ﻫﻢ ﻧﻪ وي او ﻛﻪ اﻣﺎم وي ﺑﻴﺎ ﻳـﻲ ﺧﻠـﻚ ډﯦـﺮ ﻟـږ د ﺟﻤﺎﻋـﺖ‬

‫ﭘﺎﺑﻨﺪ وي او ﻛﻪ ﭘﺎﺑﻨﺪ وي؛ ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ وﺧﺘﻮﻧﻮ ﻛـﻲ ﺟﻤﺎﻋـﺖ ﺗـﻪ‬

‫ﺣﺎﺿﺮﻳږي ﭼﻲ د ﺧﺒﺮو اﺗﺮو روا ﻧﺎروا ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻪ ﻻس ورځﻲ او ﻳﺎ ﭘﻪ ﺑﻠﻪ‬

‫ﻣﻔﺴﺪه )ﻟﻜﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﭘﻪ روژه ﻣﺎﺗﻲ( اﺧﺘـﻪ ﻛﻴـږي وﺑـﺲ‪ .‬ﻭﺇﱃ ﺍﷲ‬ ‫ﺍﳌﺸﺘﮑﻰ ﻭﺇﻧﺎ ﷲ ﻭﺇﻧﺎ ﺇﻟﻴﻪ ﺭﺍﺟﻌﻮﻥ‪.‬‬ ‫ﻟﻨډه دا ﭼﻲ ډﯦﺮه ښﻪ ﺧﻮ داده ﭼﻲ اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ‬

‫وﺳﻲ ﭼﻲ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻛﻴږي ځﻜﻪ ځﻴﻨﻮ ﻋﻠﻤﺎوو ﻓﺮﻣﺎﻳﻠﻲ دي ﭼﻲ د‬

‫اﻋﺘﻜﺎف ﻣﻄﻠﺐ ﻟﻪ ﻳﻮه ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ﺗـﺮ ﺑﻠـﻪ ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ﭘـﻮري اﻧﺘﻈـﺎر ﻛـﻮل دي‬

‫ﺧﻮ د اﻋﺘﻜﺎف ﻟﭙﺎره ﻫﻐﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺷﺮط ﻧﻪ دى ﭼﻲ ﭘﻨځـﻪ وﺧﺘـﻪ ﻟﻤـﻮﻧځ‬

‫ﭘــﻪ ﺟﻤﺎﻋـﺖ ﺳــﺮه ﻛﻴــږي ﻛــﻪ دا ﺷــﺮط ﺿــﺮوري وګڼــﻮ ﻧــﻮ ډﯦــﺮ ﺧﻠــﻚ ﺑــﻪ‬ ‫داﻋﺘﻜﺎف ﻟﻪ ﻟﻮى ﺛﻮاب څﺨﻪ ﺑﯥ ﺑﺮﺧﻲ ﺳﻲ‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪122‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻳﺎ اﻋﺘﻜﺎف د ﻫﺮ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﺮ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ ﺳﻨﺖ دى؟‬ ‫د روژي د اﺧﻴﺮي ﻟﺴﻴﺰي اﻋﺘﻜﺎف ﺳﻨﺖ ﻋﻠﻲ اﻟﻜﻔﺎﻳﻪ دى ﭼﻲ‬

‫د ﻳﻮ ﺗﻦ ﭘﻪ ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه د ﻧﻮرو ذﻣﻪ او ﻏﺎړه ﺧﻼﺻﻴږي‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘــﻪ ﭘــﻪ دې ﻛــﻲ د ﻋﻠﻤــﺎوو اﺧــﺘﻼف دى ﭼــﻲ د ﭘــﻮره ښــﺎر ﭘــﺮ‬

‫ﺧﻠﻜــــﻮ ﺳــــﻨﺖ ﻋﻠــــﻲ اﻟﻜﻔﺎﻳــــﻪ دى او ﻛــــﻪ دﭘــــﻮره ﻛﻠﻲ)ﻣﺤﻠــ ـﯥ( ﭘــــﺮ‬ ‫اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ او ﻛﻪ د ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪ ﭘﺮ ﺧﻠﻜﻮ ﺳﻨﺖ ﻋﻠﻲ اﻟﻜﻔﺎﻳﻪ دى‪.‬‬

‫د دې ﻟﻨــډه ﺗﺸــﺮﻳﺢ داده ﭼــﻲ د ﻳــﻮ ﺟﻮﻣــﺎت ﭘــﻪ ﻣﻌﺘﻜــﻒ ﺳــﺮه د‬

‫ټــــﻮل ښــــﺎر د ﺧﻠﻜـــﻮ ذﻣــــﻪ ﺧﻼﺻــــﻴږي او ﻛــــﻪ دﻳــــﻮه ﻛﻠــــﻲ )ﻣﺤﻠـــﯥ(‬

‫داوﺳﻴﺪوﻧﻜﻮ او ﻛﻪ ﻳﻮازي د ﻫﻐﻪ ﻣﺴﺠﺪ د ﺧﻠﻜﻮ ذﻣـﻪ ﭘـﻪ ﺧﻼﺻـﻴږي‬ ‫ﭼﻲ ﻣﻌﺘﻜﻒ اﻋﺘﻜﺎف ﻛړى وي‪.‬‬

‫د ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﻋـﺎﻟﻢ ﻋﻼﻣـﻪ ﻋﺒـﺪاﻟﺤﻲ اﻟﻠﻜﻨـﻮي رﺣﻤـﻪ‬

‫اﷲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﺍﳌﻘﺎﻡ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ‪ :‬ﺍﻻﻋﺘﻜﺎﻑ ﻋﻠﻲ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﮐﻮﻧﻪ ﺳﻨﺔ ﮐﻔﺎﻳﺔ‪ ،‬ﮐﻤﺎ ﻫﻮ ﺍﳊﻖ‪،‬‬ ‫ﻫﻞ ﻫﻮ ﺳﻨﺔ ﮐﻔﺎﻳﺔ ﻋﻠﻲ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺒﻠﺪﺓ‪ ،‬ﮐﺼﻼﺓ ﺍﳉﻨﺎﺯﺓ ﺃﻡ ﺳﻨﺔ ﮐﻔﺎﻳﺔ ﻋﻠﻲ ﺃﻫﻞ ﮐﻞ‬ ‫ﳏﻠﺔ‪ ،‬ﮐﺼﻼﺓ ﺍﻟﺘﺮﺍﻭﻳﺢ ﺑﺎﳉﻤﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻓﻈﺎﻫﺮ ﻋﺒﺎﺭﺍ‪‬ﻢ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﺍﻷﻭﻝ‪ ،‬ﻓﻔﻲ "ﳎﻤـﻊ‬ ‫ﺍﻷ‪‬ﺮ ﺷﺮﺡ ﻣﻠﺘﻘﻲ ﺍﻷﲝﺮ" ﻋﻨﺪ ﺫﮐﺮ ﺍﻷﻗﻮﺍﻝ‪ ،‬ﻭﻗﻴﻞ‪ :‬ﺳﻨﺔ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﮑﻔﺎﻳـﺔ ﺣـﱵ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪123‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻟﻮﺗﺮﮎ ﺃﻫﻞ ﺑﻠﺪﺓ ﺑﺄﺳﺮﻫﻢ ﻳﻠﺤﻘﻬﻢ ﺍﻹﺳﺎﺀﺓ‪ ،‬ﻭ ﺇﻻ‪ ،‬ﻓﻼ‪ ،‬ﮐﺘـﺄﺫﻳﲔ‪) .‬ﳎﻤﻮﻋـﺔ‬ ‫ﺍﻟﺮﺳﺎﺋﻞ ﺍﻟﻠﮑﻨﻮﻱ‪(.١٦/٢:‬‬ ‫ﭘﻪ "ﺟﺎﻣﻊ اﻟﺮﻣﻮز"‪ .376/1:‬ﻛﻲ داﺳﻲ ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫ﻭﻗﻴﻞ‪ :‬ﺳﻨﺔ ﻋﻠﻲ ﺍﻟﮑﻔﺎﻳﺔ ﺣﱵ ﻟﻮﺗﺮﮎ ﰲ ﺑﻠﺪﺓ ﻷﺳﺎﺅﺍ‪.‬‬ ‫ﻟــﻪ دې څﺨــﻪ ﻣــﺎﻟﻮﻣﻴږي ﭼــﻲ اﻋﺘﻜــﺎف د ښــﺎر ﭘــﺮ ټﻮﻟــﻮ ﺧﻠﻜــﻮ‬

‫ﺳﻨﺖ ﻋﻠﻲ اﻟﻜﻔﺎﻳﻪ دى‪ ،‬ﭘﻪ ټﻮل ښﺎرﻛﻲ ﻛﻪ ﻳﻮ ﺗﻦ ﻫﻢ اﻋﺘﻜﺎف وﻛړي د‬

‫ټﻮﻟـﻮ ذﻣـﻪ ﭘـﻪ ﺧﻼﺻـﻴږي ﻟﻜـﻪ اذان ﻛـﻮل ﻳـﺎ د ﺟﻨـﺎزي ﻟﻤـﻮﻧځ ﻛـﻮل ﭼـﻲ‬

‫ځﻴﻨﻲ ﻳﻲ وﻛړي د ﻧﻮرو ذﻣﻪ ﻓﺎرﻏﻴږي‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫او ﻋﻼﻣﻪ ﺷﺎﻣﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﭘﻪ )رد اﻟﻤﺤﺘﺎر‪ (442/2:‬ﻛـﻲ‬

‫ﻧﻈﲑﻫﺎ ﺇﻗﺎﻣﺔ ﺍﻟﺘﺮﻭﺍﻳﺢ ﺑﺎﳉﻤﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻓﺈﺫﺍ ﻗﺎﻡ ‪‬ﺎ ﺍﻟﺒﻌﺾ ﺳﻘﻂ ﺍﻟﻄﻠﺐ ﻋـﻦ‬ ‫ﺍﻟﺒﺎﻗﲔ‪ ،‬ﻓﻠﻢ ﻳﺄﲦﻮﺍ ﺑﺎﳌﻮﺍﻇﺒﺔ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺘﺮﮎ ﺑﻼﻋﺬﺭ‪ ،‬ﻭﻟﻮ ﮐﺎﻥ ﺳﻨﺔ ﻋﲔ ﻷﲦﻮﺍ ﺑﺘﺮﮎ‬ ‫ﺍﻟﺴﻨﺔ ﺍﳌﺆﮐﺪﺓ ﺇﲦﺎ ﺩﻭﻥ ﺇﰒ ﺗﺮﮎ ﺍﻟﻮﺍﺟﺐ‪.‬‬ ‫ﻋﻼﻣــﻪ ﺷــﺎﻣﻲ رﺣﻤــﻪ اﷲ د اﻋﺘﻜــﺎف ﻣﺸــﺎﺑﻬﺖ د ﺗــﺮاوﻳﺢ ﻟــﻪ‬

‫ﺟﻤﺎﻋـﺖ ﺳــﺮه ورﻛــړى دى ﭼــﻲ ځﻴﻨـﻲ ﺧﻠــﻚ ﻳــﻲ وﻛــړي د ﻧــﻮرو ذﻣــﻪ د‬ ‫ﺗﺮواﻳﺤﻮ ﻟﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ څﺨﻪ ﺧﻼﺻﻴږي‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻜﻲ‪:‬‬

‫او د ﺗﺮاوﻳﺢ د ﺟﻤﺎﻋﺔ ﭘـﻪ اړه ﭘـﻪ "ﻓﺼـﻞ ﺍﻟﺘـﺮﺍﻭﻳﺢ" ﻛـﻲ داﺳـﻲ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪124‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻭﺍﳉﻤﺎﻋﺔ ﻓﻴﻬﺎ ﺳﻨﺔ ﮐﻔﺎﻳﻪ ﺍﱁ‪ .‬ﺃﻓﺎﺩ ﺃﻥ ﺃﺻﻞ ﺍﻟﺘﺮﺍﻭﻳﺢ ﺳﻨﺔ ﻋﲔ‪...‬‬ ‫ﻭﻫﻞ ﺍﳌﺮﺍﺩ ﺃ‪‬ﺎ ﺳﻨﺔ ﮐﻔﺎﻳﺔ ﻷﻫﻞ ﮐﻞ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﻠﺪﺓ‪ ،‬ﺃﻭ ﻣﺴﺠﺪ ﻭﺍﺣﺪ ﻣﻨﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﺃﻭ ﻣﻦ ﺍﶈﻠﺔ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻼﻡ ﺍﻟﺸﺎﺭﺡ ﺍﻷﻭﻝ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻈﻬﺮﻩ "ﻁ" ﺍﻟﺜـﺎﱐ‪ ،‬ﻭﻳﻈﻬـﺮ ﱄ‬ ‫ﺍﻟﺜﺎﻟﺚ‪ ،‬ﻟﻘﻮﻝ ﺍﳌﻨﻴﺔ‪ :‬ﺣﱵ ﻟﻮ ﺗﺮﮎ ﺃﻫﻞ ﳏﻠﺔ ﮐﻠﻬﻢ ﺍﳉﻤﺎﻋﺔ ﻓﻘﺪ ﺗﺮﮐﻮﺍ ﺍﻟﺴـﻨﺔ‬ ‫ﻭﺃﺳﺎﺅﺍ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ دې ﻋﺒﺎرت څﺨﻪ داﺳﻲ ښﻜﺎري ﭼﻲ ﻋﻼﻣﻪ ﺷﺎﻣﻲ ﺭﲪـﻪ ﺍﷲ‬

‫درﻳﻢ ﻗﻮل ﻏﻮره ﺑﻠﻠﻰ دى ﻫﻐﻪ دا ﭼﻲ د ﻳﻮه ﻛﻠﻲ )ﻣﺤﻠﯥ( ﭘﺮ اوﺳﻴﺪﻧﻜﻮ‬

‫اﻋﺘﻜــﺎف ﺳــﻨﺖ ﻋﻠــﻲ اﻟﻜﻔﺎﻳــﻪ دى‪ ،‬ﭘــﻪ ټــﻮل ﻛﻠــﻲ ﻛــﻲ ﻛــﻪ ﻳــﻲ ﭘــﻪ ﻳــﻮ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ ﻳﻮ ﺗﻦ وﻛړي د ټﻮﻟﻮ ذﻣﻪ ﭘﺮ ﺧﻼﺻﻴږي ﻛـﻪ څـﻪ ﻫـﻢ ﭘـﻪ ﻛﻠـﻲ‬

‫ﻛﻲ ﻟﻪ ﻳﻮه څﺨﻪ زﻳﺎت ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻪ وي او ﻛﻪ ﻳﻲ ﻫﻴڅﻮك ﻫﻢ وﻧﻪ ﻛړي ﻧـﻮ‬

‫ټﻮل ګﻨﻬګﺎر دي‪.‬‬

‫ﺧﻮ ښـﻪ ﺑـﻪ داوي ﭼـﻲ ﭘـﻪ ﻫـﺮ ﺟﻮﻣـﺎت ﻛـﻲ اﻋﺘﻜـﺎف وﺳـﻲ دا د‬

‫اﺧﺘﻼف څﺨﻪ ﻫﻢ وﺗﻠﯥ ﺧﺒﺮه ده او ﺛﻮاب ﻫﻢ زﻳﺎت ﻟـﺮي؛ ﺧـﻮ ﻛـﻪ ﭘـﻪ ﻫـﺮ‬

‫ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ وﻧﻪ ﻛړاى ﺳﻲ ﺑﻴﺎ ﺧﻮ ﭘﻪ ﻫﺮه ﻣﺤﻠﻪ ﻛـﻲ ﺿـﺮور ﺑﺎﻳـﺪ ﭘـﻪ ﻳـﻮ‬

‫ﻣﺴﺠﺪ ﻛـﻲ اﻋﺘﻜـﺎف وﺳـﻲ ﻛـﻪ داﺳـﻲ ﻫـﻢ ﻧـﻪ وي د ﻛﻠـﻲ ټـﻮل ﺧﻠـﻚ د‬ ‫ﺳﻨﺖ د ﭘﺮﻳښﻮﻟﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ګﻨﻬګﺎر دي‪.‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪125‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره څﻮ ﺧﺎص اﻋﻤﺎل‬ ‫اول‪:‬‬

‫ﺻﻼﺓ ﺍﻟﺘﺴﺒﻴﺢ‪.‬‬

‫دوﻳﻢ‪ :‬ﺻﻼﺓ ﺍﳊﺎﺟﺔ‪.‬‬ ‫درﻳﻢ‪ :‬ﲢﻴﺔ ﺍﻟﻮﺿﻮﺀ‪.‬‬ ‫څﻠﻮرم‪ :‬ﺻﻼﺓ ﺍﻻﺷﺮﺍﻕ‪.‬‬ ‫ﭘﻨځﻢ‪ :‬ﺻﻼﺓ ﺍﻟﻀﺤﻰ‪.‬‬ ‫ﺷﭙږم‪ :‬ﺻﻼﺓ ﺍﻷﻭﺍﺑﲔ‪.‬‬ ‫اووم‪:‬‬

‫ﺻﻼﺓ ﺍﻟﺘﻬﺠﺪ‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫دا ﭼﯥ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﻪ ﻧﻮرو ټﻮﻟﻮ دﻧﻴﺎوي ﻛﺎرو څﺨـﻪ ځـﺎن را ﻓـﺎرغ‬

‫ﻛړى وي ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ داﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ د رﺿﺎ د ﺣﺎﺻﻠﻮﻟﻮ ﻟﭙـﺎره ﺷـﭙﻪ‬ ‫او ورځ ﺣﺎﺿﺮ وي دﻏﻪ وﺧﺖ د ژوﻧﺪ ﺗـﺮ ټﻮﻟـﻮ ﺳـﺘﺮ ﻏﻨﻴﻤـﺖ دى ﭘـﻪ دې‬

‫ﺧﺎص وﺧﺖ ﻛﻲ ډﯦﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ دادى ﭼﻲ دا ﻗﻴﻤﺘﻲ وﺧﺖ د آرام ﻃﻠﺒۍ او‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪126‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﺧﺒـﺮو ﭘـﺮ ځـﺎى ﭘـﻪ ﺗـﻼوت‪ ،‬ﻋﺒـﺎدت‪ ،‬ذﻛـﺮ‪ ،‬ﺗﺴـﺒﻴﺢ‪ ،‬اورادو‪،‬‬ ‫درود او د اﺧﺮت ﭘﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﻲ ﺻﺮف ﻛړل ﺳﻲ‪.‬‬

‫دا ﺷﺎن د ﺷﻠﻮ ورځﻮ د روژي ﭘـﻪ ذرﻳﻌـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺧﭙـﻞ ﻧﻔﺴـﻴﺎﺗﻲ‬

‫ﺧﻮاﻫﻴﺸﺎت د ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺳﺮه ﻣﻮاﻓﻖ ﺟﻮړ ﻛړي وي او ﭘﻪ اﻋﺘﺪال ﻛﯥ ﻳـﯥ‬

‫راوﺳﺘﻠﻲ وي ﻛﻠـﻪ ﭼـﻲ روژه دار ﭘـﺮ دې ﻃﺮﻳﻘـﻪ ﺷـﻞ ورځـﻲ ﻋﻤـﻞ ﻛـړى‬ ‫وي؛ ﻧــﻮ اﷲ ﭘــﺎك دا ډﯦــﺮ ﺧﻮښــﻮي ﭼــﻲ زﻣــﺎ ﺑﻨــﺪه ﭘــﻪ دې ﺣــﺎل ﻛــﻲ زﻣــﺎ‬

‫درﺑﺎر ﺗﻪ راﺳﻲ او ﻳﻮازي ﻟﻪ ﻣﺎ ﺳﺮه ﺗﻌﻠﻖ ﺟﻮړ ﻛړي ﻧﻮر دﻧﻴﻮي ﺗﻌﻠﻘﺎت‬

‫ټﻮل ﭘﺮﻳږدي‪.‬‬

‫دا ﭼﯥ ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟـﻪ روژه ﺳـﺮه ﺳـﺮه ﻟـﻪ ﺧﭙﻠـﻲ ﻣﺤﺒـﻮﺑﻲ ﻣﻴﺮﻣﻨـﻲ‬

‫ﺳﺮه ﻳﻮازي داﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﻟﭙﺎره د ورځﻲ ﺗﻌﻠﻘـﺎت ﭘﺮﻳښـﻲ وي‪ ،‬ﺷـﭙﻪ‬ ‫او ورځ ﻳﻮازي د اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ اوﺳﻲ؛ ﺧـﻮراك‪ ،‬څښـﺎك‪،‬‬

‫ﻧﺎﺳﺘﻪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺧﻮب او ﻫﺮ څﻪ ﻳﯥ ﻫﻤﺪﻟﺘﻪ ﭘﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﯥ وي‪ ،‬ﻛـﻪ څـﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻟﻪ اﻋﺘﻜﺎف ﻧﻪ وړاﻧﺪي ﻳﻲ د دﻧﻴﻮي ﻛﺎرو ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه داﷲ ﻳﺎد ﻛﺎ وه‪،‬‬

‫دا ﭼﯥ داﷲ ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ وي؛ ﻧﻮ ﻳﻮازي داﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﻳﺎد ﺑﺎﻳﺪ وﻛړي‪،‬‬ ‫د دﻧﻴﺎ او د دﻧﻴـﺎ د ﭼﺎﭘﻴﺮﻳـﺎل ﭘـﺮ ځـﺎى ﺑﺎﻳـﺪ اوس ﻳـﻮازي د ﻳـﺆ اﷲ ﺟـﻞ‬

‫ﺟﻼﻟـﻪ ﺳــﺮه ﻣﺤﺒــﺖ وﺷـﻲ‪ ،‬او د زړه ﭘـﻪ دﻧﻴــﺎ ﻛـﯥ ﺑﺎﻳــﺪ ﻳـﻮازي د ﻳــﻮ اﷲ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻪ ځﺎى ورﻛـړي؛ ﻧﻮﭘـﻪ دﻏﺴـﻲ ﺣـﺎل ﻛـﻲ اﷲ ﺟـﻞ ﺟﻼﻟـﻪ د ﺧﭙـﻞ‬

‫ﺑﻨﺪه ﺳﺮه ﻫﻢ ډﯦﺮه ﻣﻴﻨﻪ او ﻣﺤﺒﺖ ﻛﻮي‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪127‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻣﻌﺘﻜــﻒ ﺗــﻪ ﭘــﻪ ﻛــﺎر دي ﭼــﻲ ﻟــﻪ دې وﺧــﺖ څﺨــﻪ ﻓﺎﺋــﺪه واﺧﻠــﻲ‬

‫څﻮﻧﻪ ﭼﻲ ﻳﻲ وس وي دوﻣﺮه دي ﭘﻪ ﻋﺒﺎدت ﻛﻲ ﻛﻮښښ وﻛړي‪.‬‬

‫ﻏﻮاړم د ﻣﻌﺘﻜﻒ ﻟﭙﺎره ﻫﻐﻪ اﻋﻤﺎل ﺑﻴﺎن ﻛړم ﻛﻮ م ﭼﻲ وﺧﺖ ﻟـږ‬

‫ورﺑﺎﻧﺪي ﻟګﻴږي او ﺛﻮاب ډﯦﺮ ﻟﺮي‪:‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬ـ ﺻﻼة اﻟﺘﺴﺒﻴﺢ‪:‬‬

‫ﺻﻼﺓ ﺍﻟﺘﺴﺒﻴﺢ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻳﻮه ﺧﺎﺻﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ده ﭼﻲ ﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻـﻠﻲ‬ ‫ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺧﭙﻞ اﻛﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺎﺱ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻪ ﺗﻪ ﭘﻪ ډﯦﺮ اﻫﺘﻤﺎم ﺳـﺮه‬ ‫ښﻮوﻟﯥ وه او ورﺗﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻠﻲ ؤ ﭼﻲ دا ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ورځ ﻛﻲ ﻳﻮوار ﻛﻮه ﻛـﻪ‬

‫دي د دې وس ﻧﻪ وي ﻧﻮ ﻫﺮه ﺟﻤﻌﻪ ﻳﻲ ﻳﻮ وار ﻛـﻮه ﻛـﻪ دي د دې وس ﻫـﻢ‬

‫ﻧﻪ وي ﭘﻪ ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻛﻲ ﻳﻲ ﻳﻮوار ﻛﻮه ﻛﻪ دي د دې وس ﻫﻢ ﻧـﻪ و‪ ،‬ﭘـﻪ ﻛـﺎل‬

‫ﻛﻲ ﻳﻲ ﻳﻮوار ﻛﻮه‪ ،‬دا ﺷﺎن ﻳﻲ د دې ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺑﻴـﺎﻧﻮه ﻧﱯ ﮐـﺮﱘ‬ ‫ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ‪ :‬ﻛـﻪ ﭼﻴـﺮي ﺳـﺘﺎ ګﻨﺎﻫﻮﻧـﻪ د ﻋـﺎﻟﺞ د رﻳـګ‬

‫ﺑﺮاﺑـــــﺮ وي ﺑﻴـــــﺎ ﻫـــــﻢ) د دې ﻟﻤﺎﻧځـــــﻪ ﭘـــــﻪ ﺑﺮﻛـــــﺖ( ﻳـــ ـﻲ اﷲ ﺗﻌـــــﺎﻟﻲ‬

‫درﺑﺨښﻲ‪).‬ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻱ(‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪128‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻋﺎﻟﺞ د ﻳﻮ ځﺎى ﻧﻮم دى ﭼﻲ ﭘـﻪ ډﯦـﺮه رﻳګﻠﻨـﻪ ﺳـﻴﻤﻪ ﻛـﻲ ﭘـﺮوت‬

‫دى‪،‬او رﻳګ ﻳﯥ ﺑﻴﺨﻲ ډﯦﺮ دي‪).‬ﻗﺎﻣﻮس(‪.‬‬

‫ﻣﻄﻠﺐ دادى ﭼﻲ ګﻨﺎه ﻛﻪ څـﻮﻣﺮه ﻫـﻢ ډﯦـﺮه وي د دې ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ﭘـﻪ‬

‫ﺑﺮﻛﺖ د ﻫﻐﻲ د ﻣﻐﻔﺮت اﻣﻴﺪ ﺳﺘﻪ‪.‬‬

‫د دﻳﻦ ﻟﻮﻳﻮ ﺑﺰرګﺎﻧﻮ د دې ﻟﻤﺎﻧځﻪ اﻫﺘﻤﺎم داﺳـﻲ ﻛـﺎؤ‪ .‬ﺣﻀـﺮت‬

‫ﻋﺒﺪ اﷲ اﺑﻦ ﻣﺒﺎرك رﺣﻤﻪ اﷲ ﻫـﺮه ورځ د ﻣﺎﭘښـﻴﻦ د ﻟﻤﺎﻧځـﻪ د اذان او‬ ‫اﻗﺎﻣﺖ ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﻲ ﻛﺎوه‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳـﺰ ﺑـﻦ اﺑـﻲ داؤد ﻓﺮﻣـﺎﻳﻲ‪ :‬څـﻮك ﻛـﻪ ﺟﻨـﺖ ﺗـﻪ‬

‫ﺗﻠﻞ ﻏﻮاړي ﻫﻐﻪ دي د ﺻﻠﻮة اﻟﺘﺴﺒﻴﺢ ﻛﻮي‪.‬‬

‫او ﺣﻀـــﺮت اﺑـــﻮ ﻋﺜﻤـــﺎن اﻟﺤﻴـــﺮي رﺣﻤـــﻪ اﷲ ﻓﺮﻣـــﺎﻳﻲ ﭼـــﻲ‪ :‬د‬

‫ﻣﺼﻴﺒﺘﻮﻧﻮ او د ﻏﻤﻮﻧﻮ څﺨﻪ ﻫﻴڅ ﻋﻤﻞ ﻫﻢ د ﺻﻠﻮة اﻟﺘﺴﺒﻴﺢ څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ‬

‫ﻣﺎ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﻪ دى ﻟﻴﺪﻟﻰ‪).‬ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﻟﺴﻨﻦ‪(.٢٨٢/٤:‬‬ ‫ﻟﻬﺬا د اﻋﺘﻜﺎف ﭘـﻪ ﺣـﺎل ﻛـﻲ ﻫـﺮه ورځ او ﻳـﺎ څﻮﻧـﻪ ﭼـﻲ ﻳـﻲ ﭘـﻪ‬

‫وس ﭘﻮره وي د دې ﻟﻤﺎﻧځﻪ دي اﻫﺘﻤﺎم وﺷﻲ‪.‬‬ ‫دﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ داده‪:‬‬

‫څﻠﻮر رﻛﻌﺘﻪ ﻧﻔﻞ د ﺻﻠﻮة اﻟﺘﺴﺒﻴﺢ ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﺳﺮه ﻛﻴږي‪ ،‬ﻧﻮر ټﻮل‬

‫ارﻛﺎن ﻳﻲ د ﻋﺎﻣﻮ ﻟﻤﻮﻧځﻮ ﭘﻪ ﺷﺎن دي‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﭘﻪ دې ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻛـﻲ ﭘـﻪ ﻫـﺮ‬

‫رﻛﻌﺖ ﻛﻲ ﭘﻨځﻪ اوﻳﺎ)‪ (75‬واره) ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﷲ ﻭﺍﳊﻤﺪ ﷲ ﻭﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﷲ ﻭﺍﷲ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪129‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺍﮐﱪ( د راﺗﻠـﻮﻧﻜﻲ ﺗﻔﺼـﻴﻞ ﺳـﺮه ﺳـﻢ وﻳـﻞ ﻛﻴـږي‪ ،‬او ﻛـﻪ ﻟـﻪ دې ﺳـﺮه‪-‬‬ ‫ﺳﺮه)ﻭﻻ ﺣﻮﻝ ﻭﻻ ﻗﻮﺓ ﺇﻻ ﺑﺎﷲ ﺍﻟﻌﻠﻲ ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ( ﻫﻢ ور زﻳﺎت ﻛړل ﺷﻲ ﻻﺑﻪ ښـﻪ‬ ‫وي‪).‬دا رواﻳﺖ ﭘﻪ ﻣﺴﺘﺪﺭﮎ ﺣﺎﮐﻢ‪ ٣١٩/١:‬ﻛﻲ دى(‪.‬‬ ‫‪1‬ـ ﻧﻴﺖ ﺑﻪ وﺗړي د ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﺛﻨـﺎ ﺳـﻮرة ﻓﺎﺗﺤـﻪ او ﻳـﻮ ﺑـﻞ‬

‫ﺳﻮرة وواﻳﻲ ﻛﻠﻪ ﭼﻲ د ﻗﺮاﺋﺖ څﺨﻪ ﻓﺎرغ ﺳﻲ د رﻛﻮع څﺨﻪ وړاﻧﺪي ﺑﻪ‬

‫ﭘﻪ وﻻړه ﻛﻲ ﻧﻮﻣﻮړې ﺗﺴﺒﻴﺢ ﭘﻨځﻠﺲ واره وواﻳﻲ‪.‬‬

‫‪2‬ـ رﻛﻮع ﺗﻪ ﺑﻪ ﻟﻪ ﺗﻠﻮ څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ دري واري ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺭﰊ ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ‬ ‫ﻭﻭﺍﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑـﻪ ﻟـﺲ واري ﻧﻮﻣـﻮړې ﺗﺴـﺒﻴﺢ وواﻳـﻲ ﻟـﻪ دې وروﺳـﺘﻪ ﺑـﻪ ﻟـﻪ‬

‫رﻛﻮع څﺨﻪ را ﭘﻮرﺗﻪ ﺳﻲ‪.‬‬

‫‪3‬ـ د رﻛﻮع څﺨﻪ ﭼﻲ راﭘﻮرﺗﻪ ﺳﻲ ﻟﻪ ﻋـﺎدت ﺳـﺮه ﺳـﻢ ﺑـﻪ ﲰﻊ ﺍﷲ‬ ‫ﳌﻦ ﲪﺪﻩ ﺭﺑﻨﺎ ﻟﮏ ﺍﳊﻤﺪ وواﻳـﻲ ﺑﻴـﺎ ﺑـﻪ ﭘـﻪ وﻻړه ﻛـﻲ ﻟـﺲ واره ﻧﻮﻣـﻮړې‬ ‫ﺗﺴﺒﻴﺢ وواﻳﻲ ﻟﻪ دې څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺠﺪي ﺗﻪ وﻻړ ﺳﻲ‪.‬‬

‫‪4‬ـ ﭘﻪ ﺳﺠﺪه ﻛﻲ ﺑﻪ ﻟﻪ ﻋﺎدت ﺳﺮه ﺑﺮاﺑـﺮ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺭﰊ ﺍﻷﻋﻠﻲ درې‬

‫واره وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻟﺲ واره ﻧﻮﻣﻮړې ﺗﺴﺒﻴﺢ وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻟﻪ ﺳﺠﺪي را‬

‫ﭘﻮرﺗﻪ ﺳﻲ‪.‬‬

‫‪5‬ـ ﻟﻪ ﺳﺠﺪي ﭼﻲ راﭘﻮر ﺗﻪ ﺳﻲ ﭘﻪ ﻧﺎﺳﺘﻲ ﻛﻲ)د دواړو ﺳـﺠﺪو‬

‫ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﻲ( ﺑﻪ ﻟﺲ واره ﻧﻮﻣﻮړې ﺗﺴﺒﻴﺢ وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ دوﻫﻤﻲ ﺳﺠﺪي‬

‫ﺗﻪ وﻻړ ﺳﻲ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪130‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪6‬ـ ﭘﻪ ﺳﺠﺪه ﻛﻲ ﺑﻪ ﺣﺴﺐ ﻣﻌﻤﻮل درې واره ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺭﰊ ﺍﻷﻋﻠـﻲ‬

‫وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻟـﺲ واره ﻧﻮﻣـﻮړې ﺗﺴـﺒﻴﺢ وواﻳـﻲ ﻟـﻪ دې وروﺳـﺘﻪ ﺑـﻪ ﻟـﻪ‬

‫ﺳﺠﺪي را ﭘﻮر ﺗﻪ ﺳﻲ د وﻻړي ﭘﺮ ځـﺎى ﺑـﻪ ﻛښـﯧﻨﻲ ﻟـﺲ واره ﺑـﻪ ﺑﻴـﺎ دا‬ ‫ﺗﺴﺒﻴﺤﺎت وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ دوﻳﻢ رﻛﻌﺖ ﺗﻪ وﻻړﺳﻲ‪.‬‬

‫ﭘﻪ دې ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺮه ﺑﻪ ﭘﻪ ﻫﺮ رﻛﻌﺖ ﻛﻲ ﭘﻨځـﻪ اوﻳـﺎ واره ﺗﺴـﺒﻴﺢ‬

‫وواﻳﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ټﻮﻟﻮ څﻠﻮرو رﻛﻌﺘﻮ ﻛﻲ دري ﺳﻮه)‪ (300‬واره ﻛﻴږي‪.‬‬

‫د دوﻳﻢ او څﻠﻮرم رﻛﻌﺖ ﭘﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ ﻛﻲ ﺑﻪ د اﻟﺘﺤﻴﺎت ﷲ ﻟﻪ وﻳﻠﻮ‬

‫وروﺳﺘﻪ دا ﺗﺴﺒﻴﺤﺎت وواﻳﻲ‪.‬‬

‫دوﻳﻤﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻳﻲ دا ﻫﻢ ده او دا ﻟﻪ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻣﺒﺎرك رﺣﻤﻪ اﷲ‬

‫څﺨــﻪ ﺛﺎﺑــﺖ ده ﭼــﻲ د ﻟﻤﺎﻧځــﻪ ﭘــﻪ ﺷــﺮوع ﻛــﻲ ﺑــﻪ ﻟــﻪ ﻗﺮاﺋــﺖ وروﺳــﺘﻪ‬ ‫ﭘﻨځﻮﻳﺸﺖ واره دا ﺗﺴﺒﻴﺤﺎت وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ دي ﺗﺮ دوﻳﻤﻲ ﺳﺠﺪي ﭘﻮري‬

‫ﻟــﺲ‪-‬ﻟــﺲ واره واﻳــﻲ ﻟــﻪ دوﻳﻤــﻲ ﺳــﺠﺪي وروﺳــﺘﻪ دي ﺳــﻴﺪه و دوﻳــﻢ‬

‫رﻛﻌﺖ ﺗﻪ وﻻړ ﺳﻲ ﻋﻼﻣﻪ ﺷﺎﻣﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻟﻴﻜﻲ دي ﭼﻲ ﭘﻪ دې دواړو‬

‫ﻃﺮﻳﻘﻮ ﺳﺮه ﺻﻠﻮة ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻛﻮل ﭘﻪ ﻛﺎر دى ﻛﻠﻪ ﭘﻪ اوﻟﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ او ﻛﻠـﻪ ﭘـﻪ‬ ‫دوﻳﻤﻪ ﺳﺮه‪.‬‬

‫ﻛــﻪ د ﺗﺴــﺒﻴﺤﺎﺗﻮ ﺷــﻤﻴﺮ ﭘــﻪ اﺳــﺎﻧۍ ﺳــﺮه ورﺗــﻪ ﻳــﺎدﻳږي‪ ،‬ﻧــﻮ ﭘــﻪ‬

‫ګﻮﺗﻮ دي ﻧﻪ ﺷﻤﻴﺮي‪ ،‬او ﻛﻪ ځﻴﻨﻲ ګډوډﻳږي ﺑﻴـﺎ دي ﭘـﺮ ګﻮﺗـﻮ ﺣﺴـﺎب‬ ‫ورﺗﻪ ﻛﻮي ﻛﻪ ﭘﻪ ﻳﻮه رﻛﻦ ﻛﻲ ځﻴﻨﻲ ﻫﯧﺮي ﺳﻲ ﭘﻪ ﺑﻞ رﻛﻦ ﻛﻲ دي ﻗﻀﺎ‬

‫راوړي داﺳﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻳﻮ رﻛﻌﺖ ﻛﻲ ټـﻮﻟﻲ ﺗﺴـﺒﻴﺢ ﭘﻨځـﻪ اوﻳـﺎ واره ﺳـﻲ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪131‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ډﯦﺮ ښﻪ ﺑﻪ داوي ﭼﻲ د رﻛﻮع ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻛﻪ ځﻴﻨﻲ ﻫﯧﺮي ﺳﻲ ﭘﻪ وﻻړه‬

‫دي ﻗﻀــﺎ ﻧــﻪ راوړي؛ ﺑﻠﻜــﯥ ﭘــﻪ ﺳــﺠﺪه ﻛــﻲ دي راوګﺮځ ـﻮي او د اوﻟــﻲ‬

‫ﺳﺠﺪي ﺗﺴﺒﻴﺢ دي د دوو ﺳـﺠﺪو ﭘـﻪ ﻣـﻨځ ﻛـﻲ ﻧـﻪ راګﺮځـﻮي ﺑﻠﻜـﯥ ﭘـﻪ‬

‫دوﻳﻤﻪ ﺳﺠﺪه ﻛﻲ دي راوګﺮځﻮي‪).‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪(٤٦١/١:‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪2‬ـ ﺻﻼة اﻟﺤﺎﺟﺔ‬ ‫ﻛﻠﻪ ﭼﻲ اﻧﺴﺎن ﺗﻪ دﻧﻴﻮي ﻳﺎ اﺧﺮوي ﻛﻮم ﺿـﺮورت ﭘـﻴښ ﺳـﻲ د‬ ‫ﻫﻐـﻪ د ﺣـﻞ ﻟﭙـﺎره ﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ د ﺻﻠﻮﺓ ﺍﳊﺎﺟﺔ ﺣﻜـﻢ ﻛـړى‬

‫دى‪.‬‬

‫د ﻋﻠﻤﺎء ﻛﺮاﻣﻮ څﺨﻪ د ﺻﻠﻮﺓ ﺣﺎﺟﺔ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻃﺮﻳﻘﻲ راﻧﻘﻞ ﺷﻮي‬

‫دي؛ ﺧــﻮ ﻛﻮﻣــﻪ ﻣﺴــﻨﻮﻧﻪ ﻃﺮﻳﻘــﻪ ﭼــﯥ د اﺣــﺎدﻳﺜﻮ ﭘــﻪ رواﻳــﺎﺗﻮ ﻛــﻲ ﺑﻴــﺎن‬

‫ﺳﻮې ده ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻻﻧﺪي ډول ده‪.‬‬

‫دوه رﻛﻌﺖ ﻧﻔﻞ ﺑﻪ د ﺻﻠﻮة ﺣﺎﺟﺖ ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﺳﺮه وﻛـړي د ﻟﻤﺎﻧځـﻪ‬

‫ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻳﻲ د ﻋﺎﻣﻮ ﻧﻔﻠـﻲ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧـﻮ ﭘـﻪ ډول ده ﻫـﻴڅ ﻓـﺮق ﻳـﻲ ﻫـﻢ ﻧﺴـﺘﻪ‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ اﻟﺤﻤﺪ ﷲ وواﻳﻲ‪ ،‬درود ﺑﻪ وواﻳﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ دا‬

‫ﻻﻧﺪي دﻋﺎ وواﻳﻲ‪.‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪132‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﷲ ﺍﳊﻠﻴﻢ ﺍﻟﻜﺮﱘ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﷲ ﺭﺏ ﺍﻟﻌﺮﺵ ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ ﺍﳊﻤـﺪ ﷲ‬ ‫ﺭﺏ ﺍﻟﻌﺎﳌﲔ ﺃﺳﺄﻟﻚ ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﺭﲪﺘﻚ ﻭﻋﺰﺍﺋﻢ ﻣﻐﻔﺮﺗﻚ ﻭﺍﻟﻐﻨﻴﻤﺔ ﻣﻦ ﻛـﻞ ﺑـﺮ‬ ‫ﻭﺍﻟﺴﻼﻣﺔ ﻣﻦ ﻛﻞ ﺇﰒ ﻻ ﺗﺪﻉ ﱄ ﺫﻧﺒﺎ ﺇﻻ ﻏﻔﺮﺗﻪ ﻭﻻ ﳘﺎ ﺇﻻ ﻓﺮﺟﺘﻪ ﻭﻻ ﺣﺎﺟـﺔ‬ ‫ﻫﻲ ﻟﻚ ﺭﺿﺎ ﺇﻻ ﻗﻀﻴﺘﻬﺎ ﻳﺎ ﺃﺭﺣﻢ ﺍﻟﺮﺍﲪﲔ‪(1).‬‬ ‫ﻟﻪ دې وروﺳﺘﻪ ﭼﻲ ﻛﻮم ﺿﺮورت ورﺗﻪ ﭘﻴښ وي د ﻫﻐﻪ دﻋﺎ ﺑﻪ‬

‫وﻏﻮاړي‪.‬‬

‫دا ﺧﻮ ﺻﻠﻮﺓ ﺣﺎﺟﺔ د دﻧﻴﻮي او اﺧﺮوي ﻛﺎرو ﻟﭙﺎره ﻛﻮﻻى ﺳﻲ‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻜﻦ ﻛـﻪ داﺷـﺎن ﻟﻤـﻮﻧځ وﻛـړي او ﻟـﻪ اﷲ ﺗﻌـﺎﻟﻲ څﺨـﻪ دا دﻋـﺎ‬

‫وﻏﻮاړي ﭼﻲ‪ :‬ﻳﺎ اﷲ ﻣﺎﺗﻪ او زﻣﺎ ﻛﻮرﻧۍ ﺗـﻪ ﭘـﺮ دﻳـﻦ د ﻋﻤـﻞ ﻛﻮﻟـﻮ او د‬

‫ﺳﻨﺖ د ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻮﻓﻴﻖ راﻛړې د ګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ ﺑﺨښﻨﻪ راﺗـﻪ وﻛـړې او‬ ‫ﺟﻨﺖ راﺗﻪ ﻧﺼﻴﺐ ﻛړې ﻧﻮ ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ ﻟﻮﻳﻪ ﻓﺎﻳﺪه ﺑﻪ وي‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪ 1‬ـ ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻱ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﻣﺎ ﺟﺎﺀ ﰲ ﺻﻼﺓ ﺍﳊﺎﺟﺔ‪ ،296/2:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.441:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪133‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ځﻴﻨﻲ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ‪:‬‬ ‫ځﻴﻨﻲ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻪ ډﯦﺮ ﻟﻮى ﺛﻮاب او ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻟﺮي‪ ،‬ﻫـﺮ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻪ ﭘﻪ ﻛﺎردى ﭼﻲ د ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻟﭙﺎره ﻳﻲ وﻛـړي‪ ،‬ﻛـﻪ ﻳـﻲ ﻣﻌﺘﻜـﻒ‬ ‫ﭘﻪ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﺳﺮه وﻛړي او د اﷲ ﭘﺎك څﺨﻪ ﭘﻪ ﻧﻮرو ﺷﭙﻮ ﻛـﻲ ﻫـﻢ د ﻛﻮﻟـﻮ‬

‫ﺗﻮﻓﻴﻖ وﻏﻮاړي ﻧﻮ څﻪ ﻟﯧﺮي ﺧﺒﺮه ﻧﻪ ده ﭼـﻲ د اﻋﺘﻜـﺎف ﭘـﻪ ﺑﺮﻛـﺖ ﺳـﺮه‬

‫ﻳﻲ اﷲ ﭘﺎك د ﻫﻤﯧﺸﻪ ﻟﭙﺎره د دې ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ ﻋﺎدي وګﺮځﻮي‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬ـ ﺗﺤﻴﺔ اﻟﻮﺿﻮء‪:‬‬ ‫دﻫﺮ اوداﺳﻪ څﺨﻪ وروﺳـﺘﻪ دوه رﻛﻌـﺖ د ﲢﻴﺔ ﺍﻟﻮﺿـﻮﺀ ﭘـﻪ ﻧﻴـﺖ‬ ‫ﺳﺮه ﻛﻮل ﻣﺴﺘﺤﺐ دي ﭘﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺴﻠﻢ ﻛﻲ ﺣﺪﻳﺚ دى‪.‬‬

‫ﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﺴﻠﻢ ﻳﺘﻮﺿﺄ ﻓﻴﺤﺴﻦ ﻭﺿﻮﺀﻩ ﰒ ﻳﻘﻮﻡ ﻓﻴﺼﻠﻰ ﺭﻛﻌـﺘﲔ ﻣﻘﺒـﻞ‬ ‫ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ ﺑﻘﻠﺒﻪ ﻭﻭﺟﻬﻪ ﺇﻻ ﻭﺟﺒﺖ ﻟﻪ ﺍﳉﻨﺔ‪(1).‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﻣﺴﻠﻢ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺍﳌﺴﺘﺤﺐ ﻋﻘﺐ ﺍﻟﻮﺿﻮﺀ‪ ،25/2:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.345‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪134‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ژﺑﺎړه‪ :‬ﻛﻮم څﻮك ﭼﻲ اودس وﻛړي‪ ،‬او د ﺳﻨﺖ ﻟـﻪ ﻃﺮﻳﻘـﻲ ﺳـﺮه‬

‫ﺳﻢ اودس وﻛړي او دوه رﻛﻌﺖ داﺳﻲ وﻛړي ﭼـﻲ ﺧﭙـﻞ ﻇـﺎﻫﺮ او ﺑـﺎﻃﻦ‬

‫ﻳﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ و ﺧﻮا ﺗﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻛړى وي د ﻫﻐﻪ ﻟﭙﺎره ﺟﻨﺖ واﺟﺐ دى‪.‬‬

‫د اﭼﯥ د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﺳړى ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﻲ وي ﻧﻮ‬ ‫د ﲢﻴﺔ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻪ ﻻس ﻧﻪ ورځﻲ؛ ﺧﻮ ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﻫـﻢ اودس وﻛـړي‪ ،‬د‬ ‫ﲢﻴﺔ ﺍﻟﻮﺿﻮﺀ دي ﻛﻮي ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ ﻟﻪ ډﯦﺮ ﺳﺘﺮ ﻓﻀﻴﻠﺖ څﺨﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺳﻲ د‬ ‫ﲢﻴﺔ ﺍﻟﻮﺿﻮﺀ ﻛﻮﻣﻪ ﺧﺎص ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻧﺴﺘﻪ د ﻋﺎﻣﻮ ﻟﻤﻮﻧځﻮﻧﻮ ﭘـﻪ ﺷـﺎن ﻛﻴـږي‬

‫ﺧﻮ ﻏﻮره دا ده ﭼﻲ د اﻧﺪاﻣﻮ ﻟﻪ وﭼﻮاﻟﻲ وړاﻧﺪي ﻳﻲ وﻛړي‪).‬ﺍﻟﺪﺭ ﺍﳌﺨﺘﺎﺭ‬ ‫ﻣﻊ ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪(٤٥٨/١:‬‬ ‫ﻛﻪ د څﻪ ﻛﺎر ﻟﻪ اﻣﻠﻪ د ﲢﻴﺔ ﺍﻟﻮﺿﻮﺀ وﺧﺖ ﭘﻪ ﻻس ور ﻧﺴﻲ ﺑﻴﺎ دي‬ ‫د ﺳﻨﺖ ﻣﺆﻛﺪه ﻳﺎ ﻓﺮض ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﭘـﻪ ﺷـﺮوع ﻛـﻲ د ﲢﻴﺔ ﺍﻟﻮﺿـﻮﺀ ﻧﻴـﺖ ﻫـﻢ‬ ‫ورﺳﺮه وﻛړي ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ ﭼﻲ د ﻓﻀﻴﻠﺖ څﺨﻪ ﺑﻪ ﻳﻲ ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺳﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﻪ ﺻﺤﻴﺤﻴﻨﻮ ﻛﻲ د ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﻮ ﻫﺮﻳـﺮﺓ ﺭﺿـﻲ ﺍﷲ ﻋﻨـﻪ څﺨـﻪ‬

‫رواﻳﺖ دى ﭼﻲ‪ :‬ﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ و ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻼﻝ ﺣﺒﺸﻲ ﺭﺿﻲ‬ ‫ﺍﷲ ﻋﻨﻪ ﺗـﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ‪ :‬اى ﺑﻼﻟـﻪ! ﻣﺎﺗـﻪ دا وواﻳـﻪ ﭼـﻲ د اﺳـﻼم دراوړﻟـﻮ‬ ‫وروﺳﺘﻪ ﺗﺎ ﻛﻮم ﻋﻤﻞ ﻛړى دى ﭼﻲ ﺳﺘﺎ و ﻫﻐﻪ ﺗـﻪ ﺗـﺮ ټﻮﻟـﻮ زﻳـﺎت اﻣﻴـﺪ‬

‫وي)ﭼﻲ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ دﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﭘﺮﺗﺎ رﺣـﻢ ﻛـړى وي( ځﻜـﻪ ﭼـﻲ ﻣـﺎ‬

‫ﭘﻪ ﺟﻨﺖ ﻛﻲ ﺗﺮ ﻣﺎ ﻟﻪ ﻣﺨﻪ ﺳﺘﺎ د ﭘـﺎﻳﺰارو اواز اورﻳـﺪى‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑـﻼﻝ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪135‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻪ ووﻳﻞ ﭼﻲ‪ :‬ﻣـﺎ ﻛـﻮم داﺳـﻲ ﻋﻤـﻞ ﻧـﺪى ﻛـړى ﭼـﻲ د ﻫﻐـﻪ ﭘـﻪ‬ ‫ﺑﺎره ﻛﻲ زﻣﺎ زﻳﺎت اﻣﻴﺪ وي) د دې ﭘﻪ ﻧﺴـﺒﺖ ﭼـﻲ( ﻣـﺎ ﭘـﻪ ﺷـﭙﻪ او ورځ‬

‫ﻛﻲ ﻫﺮ وﺧﺖ ﭼﻲ ﻣﻲ اودس ﻛړى دى ﻟﻪ ﻫﻐـﻪ څﺨـﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻣـﺎ ﻟﻤـﻮﻧځ‬

‫ﺿﺮور ﻛړى دى‪).‬ﻣﺸﮑﻮﺓ‪(١١٦:‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪2‬ـ ﺻﻠﻮة اﻻﺷﺮاق‪:‬‬ ‫د ﻟﻤﺮ د را ﺧﺘﻮ څﺨﻪ ﭼﻲ وروﺳﺘﻪ ﻛـﻮم ﻟﻤـﻮﻧځ ﻛﻴـږي ﻫﻐـﻪ ﺗـﻪ د‬

‫اﺷﺮاق ﻟﻤﻮﻧځ واﻳﻲ دا ﻟﻤﻮﻧځ دوه رﻛﻌﺘﻪ دى ﭼﻲ ﻟﻤﺮ ﻛﻠﻪ راوﺧﻴـږي ﻟـږ‬

‫څﻪ راﭘﻮرﺗﻪ ﺳﻲ ﺑﻴﺎ دا ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻴـږي‪ ،‬د دې ﻟﭙـﺎره ډﯦـﺮه ښـﻪ دا ده ﭼـﻲ د‬ ‫ﺳﻬﺎر د ﻟﻤﺎﻧځﻪ څﺨﻪ وروﺳـﺘﻪ ﭘـﺮ ﻫﻤﻐـﻪ ځـﺎى ﺳـړى ﻛښـﯧﻨﻲ ﭘـﻪ ذﻛـﺮ‪،‬‬

‫ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻳﺎ ﺗﻼوت ﻛﻲ ځﺎن ﺑﻮﺧﺖ ﻛړي څﻮ ﻟﻤـﺮ راوﺧﯧـږي‪ ،‬ﺑﻴـﺎ دي دوه‬

‫رﻛﻌﺘﻪ ﻟﻤﻮﻧځ وﻛړي‪.‬‬

‫د ﺣﻀﺮت اﻧﺲ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ څﺨـﻪ رواﻳـﺖ دى ﭼـﻲ‪ :‬ﻧﺒـﻲ ﻛـﺮﻳﻢ‬

‫ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ‪ :‬څﻮك ﭼﻲ د ﺳـﻬﺎر ﻟﻤـﻮﻧځ ﭘـﻪ ﺟﻤﺎﻋـﺖ‬

‫ﺳﺮه ادا ﻛړي او ﺗﺮ ﻟﻤﺮ ﺧﺘﻮ ﭘﻮري)ﻫﻠﺘـﻪ( ﻛښـﯧﻨﻲ د اﷲ ذﻛـﺮ ﻛـﻮي ﺑﻴـﺎ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪136‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫دوه رﻛﻌﺖ)اﺷﺮاق( وﻛړي ﻧﻮ ده ﺗﻪ د ﻳﻮه ﺣﺞ او ﻳﻮې ﻋﻤﺮې ﺑﺮاﺑﺮ ﺛﻮاب‬ ‫ورﻛﻮل ﻛﻴږي‪ ،‬ﭘﻮره ﺣﺞ او ﭘﻮره ﻋﻤﺮه‪).‬اﻟﺘﺮﻣﺬي(‬

‫او ﺣﻀــﺮت ﺳــﻬﻞ ﺑــﻦ ﻣﻌــﺎذ رﺿــﻲ اﷲ ﻋﻨــﻪ د ﺧﭙــﻞ ﭘــﻼر څﺨــﻪ‬

‫رواﻳﺖ ﻛﻮي ﭼﻲ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ و ﻓﺮﻣﺎﻳﻞ‪ :‬څﻮك ﭼﻲ د‬

‫ﺳﻬﺎر د ﻟﻤﺎﻧځﻪ څﺨﻪ ﻓﺎرغ ﺳﻲ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﭘـﺮ ځـﺎى ﻛښـﯧﻨﻲ او د اﺷـﺮاق‬

‫ﺗﺮ دوو رﻛﻌﺖ ﻛﻮﻟﻮ ﭘﻮري د ﺧﻴﺮ څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ ﻫﻴڅ وﻧﻪ واﻳﻲ ﻧﻮ د ﻫﻐﻪ‬

‫ګﻨﺎﻫﻮﻧـــﻪ ﻛــــﻪ څــــﻪ ﻫــــﻢ د درﻳـــﺎب د ځګﻮﻧــــﻮ ﭘــــﻪ اﻧــــﺪازه وي ﺑﺨښــــﻞ‬

‫ﻛﻴږي‪).‬ﻣﺴﻨﺪ ﺍﲪﺪ‪ ،‬ﺍﺑﻮ ﺩﺍﻭﺩ(‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪3‬ـ ﺻﻠﻮة اﻟﻀﺤﻰ‬ ‫دې ﺗﻪ ﭘﻪ ﭘښﺘﻮ ﻛﻲ د څﺎښﺖ ﻟﻤﻮﻧځ ﻫﻢ واﻳـﻲ د دې ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ﻫـﻢ‬

‫ﭘﻪ اﺣﺎدﻳﺜﻮ ﻛﻲ زﻳﺎت ﻓﻀـﻴﻠﺖ راﻏﻠـﻰ دى‪ ،‬ﻣﺴـﺘﺤﺐ وﺧـﺖ ﻳـﯥ دادى‬

‫ﭼﻲ‪ :‬د ورځﻲ د ﻳﻮې څﻠﻮرﻣﻲ ﺑﺮﺧﯥ د ﺗﻴﺮﯦﺪو څﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﻳﯥ وﻛـړي‬

‫ﻳﺎﻧﻲ د ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق او د ﻟﻤﺮ ﻟﻮﯦﺪو ﭘـﻪ ﻣـﻨځ ﻛـﻲ ﭼـﻲ څـﻮﻣﺮه وﺧـﺖ وي‬

‫ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﭘﺮ څﻠﻮرو ﺑﺮاﺑﺮو ﺑﺮﺧـﻮ ووﯦﺸـﻲ‪ ،‬د ﻳـﻮي ﺑﺮﺧـﯥ د ﺗﻴﺮﻳـﺪو څﺨـﻪ‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪137‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫وروﺳﺘﻪ ﺗﺮ زوال ﻣﺨﺘﻪ ﻣﺨﺘﻪ ﻳﻲ ﻣﺴﺘﺤﺐ وﺧـﺖ دى؛ ﺧـﻮ د ﻟﻤـﺮ ﺧﺘـﻮ‬

‫وروﺳــﺘﻪ ﺑﻴــﺎ ﺗــﺮ زواﻟــﻪ ﭘــﻮري ﻳــﻲ ﭘــﻪ ﻫــﺮ وﺧــﺖ ﻛــﻲ ﻛــﻮل روادي‪).‬ﺭﺩ‬ ‫ﺍﶈﺘﺎﺭ‪(٣٧٣/١:‬‬ ‫ﭘﻪ ﺣـﺪﻳﺜﻮ ﻛـﻲ د دې ډﯦـﺮ ﻓﻀـﻴﻠﺖ ﺛﺎﺑـﺖ دى‪ :‬ﻟﻜـﻪ ﻟـﻪ ﺣﻀـﺮﺕ‬ ‫ﺍﺑﻮﺩﺭﺩﺍﺀ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻪ څﺨﻪ رواﻳﺖ دى‪:‬‬

‫ﻣﻦ ﺻﻠﻲ ﺍﻟﻀﺤﻲ ﺭﻛﻌﺘﲔ ﱂ ﻳﻜﺘﺐ ﻣﻦ ﺍﻟﻐﺎﻓﻠﲔ‪ ،‬ﻭﻣﻦ ﺻـﻠﻲ ﺍﺭﺑﻌـﺎ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﻣﻦ ﺍﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻭﻣﻦ ﺻﻠﻲ ﺳﺘﺎ ﻛﻔﻲ ﺫﻟﻚ ﺍﻟﻴﻮﻡ‪ ،‬ﻭﻣﻦ ﺻﻠﻲ ﲦﺎﻧﻴﺔ ﻛﺘﺒﻪ ﺍﷲ‬ ‫ﻣﻦ ﺍﻟﻘﺎﻧﺘﲔ‪ ،‬ﻭﻣﻦ ﺻﻠﻲ ﺛﻨﱵ ﻋﺸﺮﺓ ﺭﻛﻌﺔ ﺑﲏ ﺍﷲ ﻟﻪ ﺑﻴﺘﺎ ﰲ ﺍﳉﻨﺔ‪ :‬ﺍﳌﻌﺠﻢ ﺍﻟﻜﺒﲑ‬ ‫ﻟﻠﻄﱪﺍﱐ‪.‬‬ ‫ژﺑﺎړه‪ :‬څﻮك ﭼﻲ د څﺎښﺖ دوه رﻛﻌﺖ ﻟﻤﻮﻧځ وﻛـﻮي د ﻏـﺎﻓﻠﻴﻨﻮ‬

‫څﺨﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ ﺳﻲ ﺣﺴﺎب او څـﻮك ﭼـﻲ څﻠـﻮر رﻛﻌـﺖ وﻛـﻮي ﭘـﻪ ﻋﺎﺑـﺪﻳﻨﻮ‬

‫ﻛﻲ ﺑﻪ وﻟﻴﻜﻞ ﺳﻲ او څﻮك ﭼﻲ ﺷﭙږ رﻛﻌﺖ وﻛـﻮي د ده ﻟﭙـﺎره)دا ﺷـﭙږ‬ ‫رﻛﻌﺖ( ﭘﻪ ورځ ﻛﻲ )د رﺣﻤﺖ د ﻧﺎزﻟﻴﺪو( ﻟﭙﺎره ﻛﺎﻓﻲ دي او څﻮك ﭼﻲ‬

‫اﺗﻪ رﻛﻌﺖ وﻛﻮي ﻫﻐﻪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﭘﻪ ﺧﺎﺷﻌﻴﻨﻮ ﻛﻲ ﻟﻴﻜـﻲ او څـﻮك ﭼـﻲ‬

‫دوﻟﺲ رﻛﻌﺘﻪ وﻛړي د ﻫﻐﻪ ﻟﭙﺎره اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﭘﻪ ﺟﻨﺖ ﻛﻲ ﻛﻮر ﺟﻮړوي‪.‬‬

‫د ﺍﺑﻦ ﻣﺎﺟﺔ او ﺗﺮﻣﺬﻱ ﭘﻪ ﻳـﻮه ﺣـﺪﻳﺚ ﻛـﻲ د ﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫ﻭﺳــﻠﻢ دا ارﺷــﺎد ﻫــﻢ ﻣﻨﻘــﻮل دى ﭼــﻲ‪ :‬د ﺿــﺤﻰ د ﻟﻤﺎﻧځــﻪ د ﭘﺎﺑﻨــﺪي‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪138‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻛﻮوﻧﻜﻲ ګﻨﺎﻫﻮﻧﻪ ﻛﻪ د درﻳﺎب د ځګﻮ ﭘﻪ اﻧﺪازه وي ﺑﻴﺎ ﻫﻢ اﷲ ﻣﻐﻔﺮت‬ ‫ورﺗﻪ ﻛﻮي‪.‬‬

‫*‪*...*...‬‬

‫‪4‬ـ ﺻﻠﻮة اﻷواﺑﻴﻦ‬ ‫ﭘـﻪ ﻋـﺎم ډول ﺻﻠﻮﺓ ﺍﻷﻭﺍﺑﲔ ﻫﻐـﻪ ﻧﻔﻠـﻮ ﺗـﻪ واﻳـﻲ ﭼـﻲ د ﻣﺎښـﺎم ﻟـﻪ‬

‫ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ ﻛﻴږي‪ ،‬ﻟږ ﺷﻤﯧﺮ ﻳﯥ ﺷﭙږ رﻛﻌﺘﻪ او زﻳﺎت ﻧﻪ زﻳﺎت ﺷﻞ‬

‫رﻛﻌﺘﻪ دى‪ ،‬ښﻪ ﺑﻪ داوي ﭼﻲ ﺷﭙږ رﻛﻌﺖ د ﻣﺎښﺎم د ﺳﻨﺘﻮ څﺨﻪ ﻣﺎ ﺳـﻮا‬

‫وﻛړي او ﻛﻪ وﺧـﺖ ﻛـﻢ وي ﻧـﻮ د ﺳـﻨﺖ ﻣﺆﻛـﺪه وو ﺳـﺮه ﻛـﻪ ﺷـﭙږ رﻛﻌـﺖ‬

‫ﭘﻮره ﻛړي ﺑﻴﺎ ﻫـﻢ اﷲ ﺗﻌـﺎﻟﻲ ﺗـﻪ اﻣﻴـﺪ ﺳـﺘﻪ ﭼـﻲ د دې ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ﻓﻀـﻴﻠﺖ‬ ‫ورﻛړي‪.‬‬

‫ﭘﻪ ﺣﺪﻳﺜﻮ ﻛﻲ د دې ﭘﻪ اړه ډﯦـﺮ ﻓﻀـﻠﻴﺖ راﻏﻠـﻰ دى ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﻮ‬ ‫ﻫﺮﻳﺮﻩ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻪ رواﻳـﺖ ﻛـﻮي ﭼـﻲ ﻧﱯ ﮐﺮﱘ ﺻـﻠﻲ ﺍﷲ ﻋﻠﻴـﻪ ﻭﺳـﻠﻢ‬ ‫وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ‪:‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪139‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ﻣﻦ ﺻﻠﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﳌﻐﺮﺏ ﺳﺖ ﺭﻛﻌﺎﺕ ﱂ ﻳﺘﻜﻠﻢ ﻓﻴﻤﺎ ﺑﻴﻨﻬﻦ ﺑﺴﻮﺀ ﻋـﺪﻟﻦ‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻌﺒﺎﺩﺓ ﺛﻨﱵ ﻋﺸﺮﺓ ﺳﻨﺔ‪(1).‬‬ ‫ژﺑﺎړه‪ :‬څﻮك ﭼـﻲ د ﻣﺎښـﺎم څﺨـﻪ وروﺳـﺘﻪ ﺷـﭙږ رﻛﻌـﺎت داﺳـﻲ‬

‫وﻛړي ﭼﻲ ﭘـﻪ ﻣـﻨځ ﻛـﻲ ﻳـﻲ ﺑـﺪي ﺧﺒـﺮي و ﻧـﻪ ﻛـړي د دې ﺳـړي ﻟﭙـﺎره دا‬

‫ﻟﻤﻮﻧځ د دوﻟﺴﻮ ﻛﻠﻮ د ﻋﺒﺎدت ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻤﯧﺮل ﻛﯧږي‪.‬‬

‫او د ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻬﺎ څﺨﻪ رواﻳﺖ دى‪:‬‬

‫ﻣﻦ ﺻﻠﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﳌﻐﺮﺏ ﻋﺸﺮﻳﻦ ﺭﻛﻌﺔ ﺑﲎ ﺍﷲ ﻟﻪ ﺑﻴﺘﺎ ﰲ ﺍﳉﻨﺔ‪(2).‬‬ ‫ژﺑــﺎړه‪ :‬ﭼــﺎﭼﻲ د ﻣﺎښــﺎم څﺨــﻪ وروﺳــﺘﻪ ﺷــﻞ رﻛﻌــﺔ وﻛــﻮل اﷲ‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ د ده ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺟﻨﺖ ﻛﻲ ﻳﻮ ﻛﻮر ﺟﻮړ ﻛړي‪.‬‬

‫د اﻣـﺖ ﻋﻠﻤــﺎوو او ﺑﺰګــﺎﻧﻮ د دې ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ډﯦــﺮ اﻫﺘﻤــﺎم ﻛــړى دى‬

‫اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ دي ﻣﻮږ ټﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﻫﻢ د ﻛﻮﻟﻮ ﺗﻮﻓﻴﻖ راﻛړي‪ .‬آﻣﻴﻦ‪.‬‬ ‫*‪*...*...‬‬

‫‪1‬ـ ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻱ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﻣﺎ ﺟﺎﺀ ﰲ ﻓﻀﻞ ﺍﻟﺘﻄﻮﻉ ﻭﺳﺖ ﺭﻛﻌﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﺍﳌﻐﺮﺏ‪،226/2:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.399‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻱ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﻣﺎ ﺟﺎﺀ ﰲ ﻓﻀﻞ ﺍﻟﺘﻄﻮﻉ ﻭﺳﺖ ﺭﻛﻌﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﺍﳌﻐﺮﺏ‪،226/2:‬ﺍﻟﺮﻗﻢ‪.399‬‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫‪140‬‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫‪5‬ـ ﺻﻠﻮة اﻟﺘﻬﺠﺪ‬ ‫د ‪‬ﺠﺪ ﻟﻤﻮﻧځ ﭘﻪ ﻧﻔﻠﻮ ﻛﻲ د ډﯦﺮ زﻳﺎت ارزښﺖ ﻟﺮي‪ ،‬ﻏـﻮره دا ده‬

‫ﭼﻲ د ﺷﭙﻲ ﭘﻪ آﺧﺮي ﺑﺮﺧﻪ ﻛﻲ وﺳﻲ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ډﯦﺮ‬

‫وﺧﺖ ﺗﻬﺠﺪ اﺗﻪ رﻛﻌﺘـﻪ ﻛـړي دي‪ ،‬ﭘـﻪ دې ﻟﻤﺎﻧځـﻪ ﻛـﻲ ښـﻪ ﻃﺮﻳﻘـﻪ داده‬

‫ﭼﻲ‪ :‬رﻛﻮع او ﺳﺠﺪه اوږده ﺷﻲ او ﭘﻪ وﻻړه ﻛـﻲ د ﻗـﺮآن ﻛـﺮﻳﻢ زﻳـﺎت ﻧـﻪ‬

‫زﻳﺎﺗﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﺗﻼوت ﻛړل ﺷﻲ‪ ،‬ﭼﺎﺗﻪ ﭼﻲ اوږده ﺳﻮرﺗﻮﻧﻪ ﻳﺎد ﻧـﻪ وي ﻫﻐـﻪ‬ ‫دي اﻋﺘﻜﺎف ﻏﻨﻴﻤﺖ وګڼﻲ ﺧﺎص ﺧﺎص ﺳﻮرﺗﻮﻧﻪ دي ﻳﺎد ﻛـړي ﻣـﺜﻼ‪:‬‬

‫ﺳﻮﺭﺓ ﻳﺲ‪ ،‬ﺳﻮﺭﺓ ﻣﺰﻣﻞ‪ ،‬ﺳﻮﺭﺓ ﻣﻠﮏ‪ ،‬ﺳﻮﺭﺓ ﻭﺍﻗﻌﺔ او داﺳﻲ ﻧﻮر او ﭘـﻪ ‪‬ﺠﺪ‬

‫ﻛﻲ دي واﻳﻲ‪.‬‬

‫د اﻋﺘﻜﺎف ﭘﻪ ﺣﺎل ﻛﻲ ﺧﺎص د ﺗﻬﺠﺪو ﻛﻮل ﭘـﻪ ﻛـﺎر دي‪ ،‬د اﷲ‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻲ د ﺧﺎص رﺣﻤﺘﻮﻧﻮ وﺧـﺖ دى‪ ،‬ﻟـﻪ دې وﺧﺘـﻪ دي د زﻳـﺎﺗﻲ ﻓﺎﺋـﺪي‬

‫اﺧﻴﺴﺘﻠﻮ ﻛﻮښـښ وﺳـﻲ د ﻳـﺎدوﻧﻲ وړ ده ﭼـﻲ د ﺗﻬﺠـﺪ ﻟﻤـﻮﻧځ د ﺻـﺒﺢ‬

‫ﺻﺎدق څﺨﻪ ﻣﺨﺘـﻪ ﺧﺘﻤـﻮل ﭘﻜـﺎر دى؛ ﺧـﻮ ﻛـﻪ د ﺻـﺒﺢ ﺻـﺎدق څﺨـﻪ ﻟـﻪ‬ ‫ﻣﺨﻪ ﻳﻲ ﻧﻴﺖ ﺗړﻟﻰ وي او د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﭘﻪ ﻣﻨځ ﻛﻲ ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق را وﺧﻴـږي‬

‫ﺑﻴﺎ دوه رﻛﻌﺘﻪ ﭘﻮره ﻛﻮل روا دي‪).‬ﺭﺩ ﺍﶈﺘﺎﺭ‪(٢٧٦/١:‬‬ ‫د دې اﻋﻤﺎﻟﻮ ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه د دﻋﺎ ﻛﻮﻟﻮ ﻫﻢ ډﯦـﺮ اﻫﺘﻤـﺎم ﭘـﻪ ﻛـﺎر دى‬

‫دﻋﺎ ﻛﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻳـﻮ ﻋﺒـﺎدت دى ‪ ،‬ﺧـﻮ د ګﻨﺎﻫګـﺎر ﺑﻨـﺪه ﻟﭙـﺎره د اﷲ ﺟـﻞ‬

‫ﺟﻼﻟــﻪ د درﺑــﺎر څﺨــﻪ د ﻏﻮښــﺘﻨﻲ ﻟﻮﻳــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ﻫــﻢ ده‪ ،‬ﭘــﻪ دﻋــﺎ ﺳــﺮه‬

‫اﻻﻧﺼﺎف‬

‫ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧ‪５‬ﮑﻮ دﻋﺎوو ﻣﻪ ﻫ‪５‬ﺮوئ‬

‫ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻻﻋﺘﮑﺎف‬

‫‪141‬‬

‫‪afghanfoundation.net‬‬

‫ګﻨﺎﻫﻮﻧــﻪ ﺑﺨښــﻞ ﻛﻴــږي د ﻣﺼــﻴﺒﺘﻮﻧﻮ څﺨــﻪ ﻧﺠــﺎت ﭘـﺮ ﻣﻮﻧــﺪل ﻛﻴــږي‪،‬‬

‫ﻏﻤﻮﻧــﻪ ﭘــﻪ ورﻛﻴــږي‪ ،‬د اﷲ د ﻏﻀــﺐ څﺨــﻪ ﭘــﻪ ﺧﻼﺻــﻴږي‪ ،‬د ﺧــﺪاى‬ ‫رﺣﻤﺖ ورﺑﺎﻧﺪي ﺟﻠﺒﻴږي‪ ،‬ﺑﻼوي ﭘﻪ دﻓـﻊ ﻛﻴـږي‪ ،‬د دوزخ څﺨـﻪ ﻧﺠـﺎت‬ ‫ﭘﻪ ﺣﺎﺻﻠﻴږي‪ ،‬ﺟﻨﺖ ورﺑﺎﻧﺪي ګټﻞ ﻛﻴږي‪ ،‬اﷲ ورﺑﺎﻧﺪي ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻴږي‪.‬‬

‫ﻧﺒــﻲ ﻛــﺮﻳﻢ ﺻــﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴــﻪ وﺳــﻠﻢ ﺑــﻪ د دﻋــﺎ ډﯦــﺮ اﻫﺘﻤــﺎم ﻛــﺎؤه‪،‬‬

‫ﺻﺤﺎﺑﻪ ؤ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﻲ ﺗﺮﻏﻴﺐ ورﻛﺎؤه‪.‬‬

‫ډﯦــﺮه ﺑــﻪ ښــﻪ داوي ﭼــﻲ ﭘــﻪ ﻫﻐــﻪ دﻋﺎګــﺎﻧﻮ ﺳــﺮه داﷲ ﺟــﻞ ﺟﻼﻟــﻪ‬

‫څﺨﻪ دﻋﺎ وﻏﻮښﺘﻞ ﺳﻲ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ او اﺣﺎدﻳﺜﻮ ﻛﻲ راﻏﻠﻲ دى‪،‬‬

‫د دې ﻟﭙﺎره د اﻣﺖ ﺧﺪﻣګﺎرو ﻋﻠﻤﺎوو ډﯦﺮ ګټـﻮر ﻛﺘﺎﺑﻮﻧـﻪ ﻟﻴﻜﻠـﻲ دي د‬

‫ﻫﻐﻮى ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﻪ ﻛﺎر ده ﭘﻪ دې ﻟړ ﻛﻲ ﻣﺎ ﺑﻲ وﺳﻪ ﻫﻢ د اﻣـﺖ د ﻋﻠﻤـﺎوو‬

‫د ﻛﺘﺎﺑﻮ ﭘﻪ رڼﺎ ﻛﻲ ﻳﻮ ﻛﺘﺎب د "ﻛﺘﺎب اﻟﺪﻋﺎ" ﭘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮه ﻟﻴﻜﻠﻰ دى‪،‬‬

‫ﭘﻪ ﻫﻐـﻪ ﻛـﻲ د دﻋـﺎ ادآب‪ ،‬ﺷـﺮاﺋﻂ او د ﻗـﺮان ﻛـﺮﻳﻢ او د اﺣـﺎدﻳﺜﻮ څﺨـﻪ‬

‫ﭼﺎڼ ﺷـﻮي دﻋﺎګـﺎﻧﻲ او ﻧـﻮر ګټـﻮر ﻣﺎﻟﻮﻣـﺎت ﺳـﺘﻪ‪ ،‬ﻛـﻪ د ﺿـﺮورت ﭘـﻪ‬ ‫وﺧﺖ ﻛﻲ وﻛﺘﻞ ﺳﻲ ﻧﻮ اﻧﺸﺎء اﷲ زﻳﺎت څﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻛﻲ و ﻣﻨﺪل ﺳﻲ‪.‬‬

‫اﷲ ﭘﺎك دي ﻣﻮږ ﺗﻪ د اﻋﺘﻜﺎف ﻛﻮﻟﻮ ﺳﺮه‪-‬ﺳﺮه د دې اﻋﻤﺎﻟﻮ او د دﻋﺎ‬ ‫د ﻛﻮﻟﻮ ﻫﻢ ﺗﻮﻓﻴﻖ راﻛړي‪ .‬آﻣﻴﻦ‪.‬‬

‫اﺣﺴﺎن اﷲ اﺣﺴﺎن‪ -‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻤﺮ ﻛﺮاﭼﻲ‬ ‫ﻣﺤﺮم اﻟﺤﺮام‪1430 /16/‬ﻫـ‬ ‫دﺳﯥ ﺷﻨﺒﯥ ورځ‬