٢
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻟﻴﮑﻮال ﻣﻔﺘﻲ ﻋﺒﺪاﻟﺮوف
٣
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
٤
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ د ﮐﺘﺎب ＄ﺎﻧ７／ﻧ: ３ د ﮐﺘﺎب ﻧﻮم :د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻟﻴﮑﻮال :ﻣﻔﺘﻲ ﻋﺒﺪاﻟﺮوف ﮐﻤﭙﻮز او ډﻳﺰاﻳﻦ :ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺳﻢ ﺧﭙﺮﻧﺪوى:د اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ د ﻧﺸﺮاﺗﻮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭼﺎﭘﻠ :７دوﻳﻢ د ﭼﺎپ ﺷﻤ５ﺮ ！٥٠٠٠ :ﻮﮐﻪ د ﮐﺘﺎب ！ﻮل ﺣﻘﻮق ﻟﻪ ﺧﭙﺮﻧﺪوﻳ！ ３ﻮﻟﻨ ３ﺳﺮه ﺧﻮﻧﺪي دي
٥
٦
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
د اﺧﺘﺮ ﺧﻄﺒﻪ١٧............................................................. د اﺧﺘــﺮ ﭘــﻪ ورځ ﻧﻔﻠــﻲ ﻟﻤــﻮﻧ١٧..........................................＃
ﻟ７ﻟﻴﻚ ﺳﺮﻟﻴﻚ
د ﻗﺮﺑـــــﺎﻧ ９ﺗﻌﺮﻳـــــﻒ ١٧.................................................. ﻣﺨ２／ﻪ
د دوﻳــﻢ ﭼــﺎپ ﭘــﻪ اړه د ﺧﭙﺮﻧــﺪوﻳ！ ３ــﻮﻟﻨ ３ﻳﺎد＊ــﺖ .................و د ﺳــﺮﻳﺰې ﭘــﺮ ＄ــﺎى د ﺧﭙﺮﻧــﺪوﻳ！ ３ــﻮﻟﻨ ３ﻳﺎد＊ــﺖ..................ي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د ﻗﺮآن ﭘﻪ ر１ﺎ ﮐ١................................................３ ﻗﺮﺑـــﺎﻧﻲ دﺳـــﻨﺘﻮ ﭘـــﻪ ر１ـــﺎ ﮐـــ٢..........................................３ ﻗﺮﺑــــــﺎﻧﻲ او د 請ــــــﺤﺎﺑﻪ وو ﻋﻤــــــﻞ٣.................................... د ﻗﺮﺑـــــــــﺎﻧ ９ﺗــــــــــﺎرﻳﺦ٣................................................ د ﻣﺤﻤــﺪي اﻣــﺖ ＄ﺎﻧ７／ﺗﻴــﺎ٤............................................. د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺳﺘﺮه ﭘ＋５ﻪ او اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﺳﻨﺖ٥................................ د ﺣﻀــﺮت اﺳــﻤﺎﻋﻴﻞ
ﭘــﺮ ＄ــﺎى د ﭘﺴــﻪ ﺣﻼﻟــﻮل٧..............
اﺑﺮاﻫﻴﻤـــــــــــــﻲ ﻳـــــــــــــﺎد٨............................................... اﺳـــــــــﻼﻣﻲ ﻳــــــــــﺎد٨..................................................... ﺣﺎﺟﻴﺎن او ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺟﻴﺎن د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐ ３ﻳﻮ ډول دي٩......... اﻳــــــﺎ ﻗﺮﺑــــــﺎﻧﻲ اﻗﺘﺼــــــﺎدي زﻳــــــﺎت دى؟١٠.......................... د اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻓﻀـﺎﻳﻞ او ﻣﺴـﺎﻳﻞ١١................................. د اﺧﺘﺮوﻧـــــــــــﻮ ﻣﺸـــــــــــﺮوﻋﻴﺖ١١...................................... د ذواﻟﺤﺠ ３د ﻟﻮﻣ７ﻳﻮ ﻟﺴﻮ ور＄ﻮ ﻓﻀﻴﻠﺖ١٢............................ د ﻟﻮى اﺧﺘـﺮ ﭘـﻪ ورځ ﺗـﺮ ！ﻮﻟـﻮ ﻏـﻮره ﻋﻤـﻞ١٤........................... د ﺗﺸـــــــﺮﻳﻖ ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧـــــــﻪ١٤............................................. د ﻟـــــﻮى اﺧﺘـــــﺮ د ور＄ـــــ ３ﺳـــــﻨﺖ ﮐﺎروﻧـــــﻪ١٥.......................... د اﺧﺘﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ﻟﭙﺎره اذان او اﻗﺎﻣـﺖ ﻧﺸـﺘﻪ١٦......................... د اﺧﺘـــــﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ـــــﻪ ﺗﺮﺗﻴـــــﺐ١٦........................................
د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﻣﺸــﺮوﻋﻴﺖ١٨.................................................. د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﺣﮑـﻢ١٨.......................................................... د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﺣﮑﻤﻴــﺖ او ﻓﻠﺴــﻔﻪ١٩......................................... د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻘﻴﻘﺖ او ارز＊ـﺖ١٩........................................... د ﻗﺮﺑـــــــﺎﻧ ９ﻓﻀـــــــﻴﻠﺖ٢٠............................................... د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﺮ ﭘﺮ＋４ﻮﻟﻮ وﻋﻴﺪ٢٠........................................... د ﻗﺮﺑـــــﺎﻧ ９ﻧﺼـــــﺎب٢١.................................................... د ﻧﺼــــــﺎب ﺗﻌﺮﻳــــــﻒ٢١.................................................. ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘـﺮ ﭼـﺎ واﺟﺒﻴـ８ي٢١................................................ د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ور＄ــ٢٤.......................................................３ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﺮ ＄ﺎى 請ﺪﻗﻪ او ﺧﻴﺮات ﮐﻮل٢٤.............................. د ﻗﺮﺑـــــﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟـــــﻮ وﺧـــــﺖ٢٥..................................... د ﻗﺮﺑـــﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟـــﻮ ﻣﺴـــﺘﺤﺐ وﺧـــﺖ٢٥............................. د ﺣﻼﻟﻮﻟــــﻮ ﺳــــﻨﺖ ﻃﺮﻳﻘــــﻪ٢٦........................................... ﺗـــﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟـــﻮ ﻣﺨﮑـــ ３اداب٢٧.......................................... د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻧﻴـﺖ٢٨.......................................................... ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﻣﺨﮑـ ３دﻋـﺎ٢٨............................................... ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ وروﺳـﺘﻪ دﻋـﺎ٢٨.............................................. د ﻗﺮﺑــــــﺎﻧ＇ ９ـــــــﺎروى٢٩................................................. د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ＇ـﺎروي ﻋﻤـﺮ٢٩............................................... ﻫﻐﻪ ＇ﺎروي ﭼـ ３ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﮐـﻮل ﻳـ ３ﻏـﻮره دي٣٠......................... ﻫﻐﻪ ＇ﺎروي ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻳ ３روا دي ﺧﻮ ﻏﻮره ﻧﻪ دي٣٠.............
٧
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
٨
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻫﻐﻪ ﻋﻴﺐ ﻟﺮوﻧﮑﻲ ＇ﺎروي ﭼـ ３د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９وړ ﻧـﻪ دي٣١................. ﭘــــﻪ ﻗﺮﺑــــﺎﻧ ９ﮐــــ ３د －ــــ６ون ﻣﺴــــﺌﻠ٣٢.............................３
د دوﻳﻢ ﭼﺎپ ﭘﻪ اړه د ﺧﭙﺮﻧﺪوﻳ！ ３ﻮﻟﻨ ３ﻳﺎد＊ﺖ
ﭘــــﻪ ﻗﺮﺑـــــﺎﻧ ９ﮐـــــ ３ﻧﻴﺎﺑـــــﺖ٣٤......................................... د وﻓــﺎت ﺷــﻮي ﮐــﺲ ﻟﭙــﺎره ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻮل٣٤............................ د ﻗﺮﺑــــــــﺎﻧ ９ﻏﻮ＊ــــــــﻪ٣٥................................................
داﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻟﻪ ﺳﺘﺎﻳﻨ ３او ﭘﺮ ﺧﻮږﻧﺒﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ 請ـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﻴـﻪ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﻏﻮ＊ ３د و４ـﺶ ﻣﺴـﺘﺤﺒﻪ ﻃﺮﻳﻘـﻪ٣٦........................
وﺳﻠﻢ د درود وﻳﻠﻮ ＇ﺨﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻣـﻮږ داﷲ ﺗﻌـﺎﻟﯽ ډ４ـﺮ ﺷـﮑﺮ ﭘـﺮ ＄ـﺎی
د ﻗﺮﺑـــﺎﻧ＇ ９ـــﺮﻣﻦ (ﭘﻮﺳـــﺖ)٣٧..........................................
ﮐﻮو ،ﭼ ３ﻳﻮ ＄ﻞ ﺑﻴﺎ ﻳ ３د دې ﺟﻮﮔﻪ وﮔﺮ＄ﻮﻟﻮ ﭼ ３د ﺧﭙﻞ دراﻧـﻪ ﻣﻠـﺖ ﭼﻮﭘ ７ﺗﻪ دﻫﻐﻮی دﻳﻮې ﺳﺘﺮې ﻓﺮﻳﻀ ３د＊ـﻪ ﭘﺮ＄ـﺎی راوړﻟـﻮ ﭘـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ داﻋﻠﻤﻲ ！ﻮﻟﮕـﻪ وړاﻧـﺪې ﮐ７و،ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﻣـﻮږ او ﺗﺎﺳـ ３ﺗـﻪ دﺣﻀـﺮت اﺑـﻮ اﻻﻧﺒﻴﺎء اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺧﻠﻴﻞ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻳﺎد را ﭘـﻪ زړه ﮐـﻮي ،ﮐـﻮم ﭼـ３ دﺣﻖ دﺷﺠﺮه ﻃﻮﺑﯽ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻟﺮي او دﻧ７ۍ واړه اﺳﻤﺎﻧﻲ دﻳﻨﻮﻧﻪ دﻫﻐﻪ ﭘﺮ ﻟﻮر ﺧﭙﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﻳﻮ ﻟﻮی وﻳﺎړ ﮔ２ﻲ،او دا ﺧﺒﺮه ﻳﻮﺳﺘﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫـﻢ دی؛ ﺧﻮ ﭼ ３ﭘﻪ ر＊ﺘﻴﻨ ３ﺗﻮﮔﻪ د دﻟﻴﻞ ﻟﻪ ﻣﺨ ３ﺛﺎﺑﺘﻪ ﺷﻲ،ﻳﻬﻮدو ﺑﻪ دﻋﻮی ﮐﻮﻟــﻪ،ﭼ ３د اﺑــﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴــﻪ اﻟﺴــﻼم د دﻳــﻦ ﺗﻌﻠﻴﻤــﺎت زﻣــﻮږ ﭘــﻪ ＇ﻴــﺮ وو،ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻧﻮ ﺑﻪ دﻋﻮی ﻟﺮﻟﻪ ﭼ ３دﻫﻐﻪ ﻣﺒﺎرک د دﻳﻦ ﻻر＊ﻮوﻧ ３زﻣﻮږ دﻳﻦ ﺗﻪ ورﺗﻪ وي،او ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻋﻘﻴﺪه ﻟﺮي ﭼ ３ا請ﻞ ﻣﻴﺮا ث ﻳ ３ﺧﭙﻞ ﻟﻤﺴﻲ ﺳﻴﺪاﻟﮑﻮﻧﻴﻦ واﻟﺜﻘﻠﻴﻦ ﻣﺤﻤﺪ رﺳﻮل اﷲ 請ـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﻴـﻪ وﺳـﻠﻢ ﺗﻪ ﭘﺎﺗﻪ دی،ﭼ ３دواړه ﻣﺒﺎرﮐﺎن ﭘﻪ ＇ﻴﺮه請،ﻮرت اوﺳﻴﺮت ﮐ ３ﻳﻮﺷﺎن وو. د ﻧـ７ۍ دا ﻗـﺎﻧﻮن دی ﭼـ ３ﮐـﻮم ﺳـ７ی د ﭼـﺎ دﻣﻴـﺮاث دﻋـﻮی ﻟـﺮي ﺑﺎﻳــﺪ دﻟﻴﻞ ورﺳﺮه وي،دﺑ５ﻠﮕ ３ﭘﻪ ﺗﻮﮔﻪ ﮐﻪ دﻧﺴﺐ دﻋﻮی وﻟﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﮐﻮرﻧ ９ﮐ ３زﻳ８ﻳﺪﻟ ３وي دﮐﻮﻣ ３ﭼ ３دﻋـﻮی ﻟﺮي،ﭘـﻪ ﮐـﻮر ﻳـ ３ﻳـﺎ ﭘـﺮ ＄ﻤﮑﻪ ﻳ ３دوراﺛﺖ دﻋﻮی وﻟـﺮي ﺑﺎﻳـﺪ ﺳﻤﺪﺳـﺘﻲ دﻫﻐـﻪ ذواﻟﻴـﺪ ﺛﺎﺑـﺖ وي،ﻳﺎﻳ５＇ ３ﺮه (ﻗﻴﺎﻓﻪ) ﭘﻴﮋﻧﺪوﻧﮑﻲ ﮔـﻮاﻫﻲ ورﮐ７ي،ﻳـﺎ ﻳـ ３ﮐـ７ه وړه دﻫﻐﻪ ﭘﻼر ﭘﻪ ＇ﻴﺮ وي ،د ﻫﻐـﻪ ﭘـﺮ ﻻر روان وي او د ﻫﻐـﻪ ﻃﺮﻳﻘـ ３ﻳـ３
٩
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ژوﻧﺪۍ ﺳﺎﺗﻠﻲ وي،ﻳﺎ ﻋﺮﻓﻲ ﻗﺒﺎﻟﻪ وﻟﺮي ﻳﺎ ﺷﺮﻋﻲ ﮐـﻮم ﻟﻴﮑﻠـ ３دﻟﻴـﻞ وﻟﺮي؛ ＇ـﻮ ﺧﭙﻠـﻪ دﻋـﻮی ﭘـﺮی ﺛﺒـﻮت ﺗـﻪ ورﺳـﻮي؛ ﻧـﻮ اوس ﮔـﻮرو ﭼـ３ ﭘﻮرﺗﻪ درې اﺳﻤﺎﻧ ３دﻳﻨﻮﻧﻮ ﮐ ３ﮐﻮم ﻳﻮ ر＊ﺘﻴﻨ ３دی؟ د رﺳﻮﻻﻧﻮ ﭘﻼر ﺣﻀـﺮت اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﺧﻠﻴـﻞ اﷲ ﻋﻠﻴـﻪ اﻟﺴـﻼم ﮐﻌﺒـﻪ ﺟـﻮړه ﮐ７ه،ﻫﻐﻪ ﻳ ３ﭘﺎﮐﻪ ﺳﺎﺗﻠﻪ ﻋﺒﺎدت ﻳﻲ ﭘﻪ ﮐ ３ﮐﺎوه ،ﻃـﻮاف ﻳـ ３ور＄ﻨـ３ ﮐﺎوه ،دﺣﺞ اﻋﻼن ﻳ ３داﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﭘﻪ اﻣﺮ د！ـﻮﻟ ３ﻧـ７ۍ اﻧﺴـﺎﻧﺎﻧﻮﺗﻪ ﮐ７ی دی ،ﺑﺨﺘﻮرو ورﺗﻪ دﺳﻮﺑﺘﻴﺎ ډاډ ورﮐـ７ی دی ،ﭘـﻪ ﻫﻤﺪﻏـﻪ ﻣﮑـﻪ ﮐ ３ﻳ ３ﺧﭙﻠﻪ ﮐﻮرﻧ) ９ﺣﻀﺮت اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ او دﻫﻐﻪ ﻣﻮر ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﺣﻀـﺮت ﻫﺎﺟﺮ ﺳﻼم اﷲ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ( ﭘﺮ＋４ﻮده ،او دﻣﻘﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴـﻪ اﻟﺴـﻼم ﭘـﻪ ﻧﺎﻣﻪ ＄ﺎی ﻫﻢ ﭘﻪ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﮐﻌﺒﻪ ﺷﺮﻳﻔﻪ ﮐ ３دی،ﻫﻠﺘﻪ د زﻣﺰم ﮐﻮﻫﯽ (＇ﺎه) ﻫــــﻢ دﻫﻐــــﻪ دﺧﺒــــﺮه ﻣﻨــــﻮﻧﮑﻲ زوی دﻗــــﺪم وﻫﻠــــﻮ او ﺧــــﺎﭘﻮړو وﺧــــﺖ راﻳﺎدوي،د請ﻔﺎ او ﻣﺮوا ﻏﻮﻧ６ۍ ﻫﻤﻬﻠﺘﻪ دﻫﻐـﻪ د ﺑـﻲ ﺑـﻲ ﻣﺒـﺎرﮐ ３ﻳـﺎد راﭘــﻪ زړه ﮐﻮي،ﻫﻐــﻪ ﻣﺒــﺎرک ＄ــﺎن ﺳــﻨﺖ ﮐــ７ی وو،اوس دا！ــﻮل ﮐﺎروﻧــﻪ ﻳﻮازې او ﻳـﻮازې د ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ذواﻟﻴـﺪ او ﭘـﻪ ﮐـ ３ﭘـﺎﺗ ３دي،ﭼـ ３ﻧـﻮر ادﻳﺎن ﻳ ３ﺳﻮچ ﻫﻢ ﻧﻪ ﺷﻲ ﮐـﻮﻻی او د اﺑﺮاﻫﻴﻤـﻲ ﻣﻠـﺖ ر＊ـﺘﻴﻨﯽ وارث ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤـﺪ 請ـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﻴـﻪ وﺳـﻠﻢ ﻫﻤﺪﻏـﻪ ﻣﮑـﻪ او داﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴـﻪ اﻟﺴﻼم ﭘﻪ اوﻻده ﮐ ３ز８４ﻳﺪﻟﯽ دی؛ ﻧﻮ ﻟﻪ دې دﻻﺋﻠﻮ ﭘﻪ ډاﮔﻪ ﺷﻮه ﭼـ３ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ دﻋـﻮی ﮐـ ３ر＊ـﺘﻴﻨﻲ او ﭘـﻪ ﺧﭙﻠـﻪ ژﻣﻨـﻪ ﺗﺮﻗﻴﺎﻣﺘـﻪ وﻻړ او ﭘﻮره ﮐﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﻳ ３ژﻣﻦ دي او ﭘﻪ دې ﻻر ﮐ ３ﻫﺮې ﺳﺮ＊ﻨﺪﻧ ３ﺗﻪ ﭘﻪ ورﻳﻦ ﺗﻨﺪې ＊ﻪ راﻏﻼﺳـﺖ واﻳـﻲ .ﭘـﺎﺗ ３ﺷـﻮه ﺷـﺮﻋﻲ ﻗﺒﺎﻟـﻪ؛ ﻧـﻮ دا ﺧﺒﺮه ﭘﻪ ډاﮔﻪ ده ﭼ ３ﺗﻮرات،اﻧﺠﻴﻞ او ﻗـﺮآن ﮐـﺮﻳﻢ ！ـﻮل دﻫﻐـﻪ ﻣﺒـﺎرک ＇ﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﻧﺎزل ﺷﻮي دي ،ﺧﻮ ﻟﻪ ﻗﺮآن ﭘﺮﺗـﻪ ﻫـ ＆５ﮐﺘـﺎب دا ﻧـﺺ ﻧـﻪ
١٠
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
f ) m i (٦٧ f i fm m m i f m m& i f ( i if m m i f i i + fm m i f if m i fm * f m i 3 f if i m i f m i 1 2 & i f i f i f i )(٦٨
©¨1
ژﺑﺎړه:ﺣﻀـــﺮت اﺑـــﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴـــﻪ اﻟﺴـــﻼم ﻧـــﻪ ﻳﻬـــﻮدي وو،ﻧـــﻪ ﻣﺴـــﻴﺤﻲ وو،ﺑﻠﮑــ( ３ﻟــﻪ زړه ﻧــﻪ) د ﻫــﺮ ﺑﺎﻃــﻞ ＇ﺨــﻪ دﺣــﻖ ﭘــﻪ ﻟــﻮر ﺗﻠــﻮﻧﮑﯽ وو، ﻣﺴــﻠﻤﺎن وو او ﻫﻐــﻪ ﻟــﻪ ﻣﺸــﺮﮐﺎﻧﻮ ＇ﺨــﻪ ﻧــﻪ وو،ﺑﻴﺸــﮑﻪ ﻫﻐــﻪ ﮐﺴــﺎن داﺑﺮﻫﻴﻤﻲ ﻣﻠﺖ د دﻋﻮې ﺣﻖ ﻟﺮي،ﭼ ３ﭘﻪ ﻻر ﻳ ３ﺗﻠﻠـﻲ وي،او دارﺳـﻮل (ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ 請ﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳـﻠﻢ )او ﻫﻐـﻪ ﮐﺴـﺎن ﭼـ ３اﻳﻤـﺎن ﻳـ３ راوړی دی،او اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ داﻳﻤﺎن ﻟﺮوﻧﮑﻮ ﺳﺮه ﻣﻴﻨﻪ (ﭘﻴـﺮزو) ﮐـﻮوﻧﮑﯽ دی. ﭘﻪ داﺳ ３ﺣﺎل ﮐ ３ﭼ ３ﻧﻨﻨـ ９ﻣﺴـﻴﺤﻲ ﻧـ７ۍ د ﺗﻮﺣﻴـﺪ ﻋﻘﻴـﺪه ﭘﺮﻳ＋ـ３ ده،ﭘـﺮ ﺷـﺮک او ﺑـﺖ ﭘﺮﺳـﺘ ９ﮐﻠـﮏ وﻻړ دي،ﺧﭙﻠـﻮ ﮐﻠﻴﺴـﺎوو ﮐـ ３ﻳــ３ دﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﯽ او ﺣﻀﺮت ﻣﺮﻳﻢ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ اﻟﺴﻼم ﻏﻴﺮ اﺧﻼﻗﻲ او ﺑﺮﺑﻨ６ اﻧ％ﻮروﻧــﻪ ７＄وﻟــﻲ دي او داﷲ ﺗﻌــﺎﻟﯽ ﺑﻨــﺪﮔﻲ ﭘﺮ＄ــﺎی ﭘــﺎﺗ ３ده،دﻫﻐــﻮ ﺑﺘﺎﻧﻮ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﮐﻮي او اﮐﺜﺮه ﻳ ３ﻣﻠﺤﺪ او ﺑﻲ دﻳﻨﻪ دي ﭼ ３ﻫﺮ＇ﻪ ﭘﺮﺗـﻪ د ﺣﻼل او ﺣﺮام ﻟﻪ ﺗﻮﭘﻴﺮه ﺧﻮري او ددﻳﻦ ﺳﺮه ﺳﺮوﮐﺎر ﻧﻪ ﻟﺮي ،ﭘﺎﺗ ３ﺷﻮ ﻳﻬﻮدان،ﻫﻐﻮی ﻟﻪ دﻳﻦ ＇ﺨﻪ زﻳﺎت ﻗﻮﻣﻴﺖ او اﻗﺘﺼـﺎدي واﮐﻤﻨ،９ﭘـﺮ ﻣﻴ６ﻳﺎ ﻗﺒﻀ ３او ﮐﻪ ﭘﻪ روا وي ﮐﻪ ﭘﻪ ﻧﺎروا،ﭘﻪ ﻗﺎﻧﻮن وي او ﮐﻪ ﭘﻪ ﻇﻠﻢ او ﺗﻴﺮي ﺧﭙﻠﻮ ﺷﻮﻣﻮ ﭘﺎﻳﻠﻮ ﺗﻪ د رﺳﻴﺪﻟﻮ ﻟﻴﻮﻧﻲ دي او ﭘﻪ دې ﻻر ﮐـ３ ﺗﻞ ددﻳﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ورﮐﻮي او ﺧﭙﻞ اﻫﺪاف ﭘﺮې ﻣﺨﮑ ３ﮐﻮي؛ﻧـﻮ ﻳـﻮازې ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎن ﭘــﺎﺗ ３ﺷــﻮل او ﭘــﻪ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮﮐ ３اﻓﻐﺎﻧــﺎن ﻫﻐــﻪ ﺣﻴﺜﻴــﺖ
ﻟﺮي ﭼ ３اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻳﻬـﻮدي ﻳـﺎ ﻧﺼـﺮاﻧﻲ وو ،ﭘـﻪ داﺳـﻲ ﺣـﺎل
f m i f m i fi fm i fm ﮐ ３ﭼ ３ﻗﺮآن ﮐﺮﻳﻢ ﭘﻪ ډاﮔﻪ واﻳﻲ fi : i f i
)(1
ﺳﻮرة اﻻﻋﻤﺮان 69 - 67
١١
١٢
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻟﺮي،ﭼ ３ﺗﻞ ﻳ ３داﺳﻼﻣﻲ اﻣﺖ ﭘﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﮐ ３ﭘﻪ ﻋﻠﻤـﻲ او ﻋﻤﻠـﻲ ډﮔـﺮ ﺧﭙﻠﻪ دﻧﺪه ﻟﻪ ﻫﺮﭼﺎ دﻣﺨﻪ ﭘﻪ ړوﻣﺒ ９ﮐﺮ＊ﻪ ﮐ ３ﺳﺮﺗﻪ رﺳﻮﻟ.３
د ﺳﺮﻳﺰې ﭘﺮ ＄ﺎى د ﺧﭙﺮﻧﺪوﻳ！ ３ﻮﻟﻨ ３ﻳﺎد＊ﺖ
ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮ دې ﭘﻮه ﺷﻮ ﭼ ３اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ دﻣﻠﺖ دﺧﺪﻣﺖ ﻟﭙـﺎره ﻣـﻼ ﺗ７ﻟـﻲ او ﻫﺮ ﻫﻐﻪ ﻟﻮر ﺗﻪ ﮔﺎم اﺧﻠﻲ ﭼ ３ددې ﺧﻮار او ﮐ４７ﺪﻟﻲ ﻣﻠﺖ ﮔ＂ﻪ ﭘـﻪ ﮐـ３ ﮔﻮري ،دا ﭼ ３داﺳﻼم ﺳﭙ（５ﻠﯽ دﻳـﻦ دﻫـﺮ اﻓﻐـﺎن ﭘـﻪ ﺧ＂ـﻪ ﮐـ ３اﻏﻴـ８ل
ﺣﺎﻣﺪاً و ﻣﺼﻠﻴﺎً وﺑﻌﺪ:
ﺷﻮی او ددې دروﻧﺪ ﻣﻠﺖ دوﻳﻨـ ３او ﻏﻮ＊ـ ３ﺑﺮﺧـﻪ ﮔﺮ５＄ـﺪﻟ ３او اړﻳﮑـﻪ ﻳ ３ورﺳﺮه ﭘﻪ ﻫﻴ＆ ﺣﺎل ﮐ ３ﻧﻪ ﺷـﻠ５ﺪوﻧﮑ ３ده،اﻓﻐـﺎن ﺑﻨﺴـ وﭘﺘﻴﻴﻠـﻪ ﭼ ３دﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﺎﻟﻴﺪ ،ﻓﻘﻬﻲ اﺣﮑﺎﻣﻮ ،داﺧﺘﺮوﻧﻮﻓﻀﻴﻠﺖ او ﻣﺸــــﺮوﻋﻴﺖ او داﺳــــﻼﻣﻲ اﻣــــﺖ دﻧــــﻮرو اﻣﺘﻮﻧــــﻮ ﺳــــﺮه د ﺗــــﻮﭘﻴﺮ اوﻧﻮرو＄...ﻴﻨﻮ ﻫﻐﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻮ ﭘﻪ ﻫﮑﻠﻪ ﭼ ３ﭘﻪ ور＄ﻨﻲ ژوﻧـﺪ ﮐـ ３ورﺳـﺮه ﮐﻠﻪ ﻧﺎ ﮐﻠﻪ ﻣﺦ ﮐ５ـ８و د ！ـﻮﻟﮕ ３دوﻳـﻢ ＄ﻠـﻲ ﭼـﺎپ ﺑﺸـﭙ ７او ﻳـﻮ ＄ـﻞ ﺑﻴـﺎ وړاﻧﺪې ﮐـ７ي؛ ＇ـﻮ ﮔـﺮان ﻫﻴـﻮادوال او ددﻳـﻦ ﻣﻴﻨـﻪ ﻟﺮوﻧﮑـﻲ ﺗـﺮې ﮔ＂ـﻪ واﺧﻠﻲ ،اﷲ ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ دې وﮐ７ي ﭼ ３ﻣﻮږ ﭘﻪ ر＊ﺘﻴﺎ ﻫﻢ دﻣﻠﺖ ددﻳﻨﻲ او دﻧﻴﻮي ﺳﺘﻮﻧﺰو درﻣﻞ وﮔﺮ＄ﻮ او داﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻣﺨﻠﻮق ﺗﻪ ﮔ＂ﻪ ورﺳﻮو. ﭘﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻴﻨﻪ د اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ د ﻧﺸﺮاﺗﻮ ＇ﺎﻧﮕﻪ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺧﺎن ﻣ５ﻨﻪ ،ﮐﺎﺑﻞ ،٢٠ﺗﻠﻪ١٣٩١ ،ﻫـ ل
د اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﻣﺴــﻠﻤﺎن وﻟــﺲ ﭼـ ３د راز راز ﻗﺮﺑــﺎﻧﻴﻮ ﺷــﺎﻫﺪ دى ،د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﺣﺞ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻫﻢ ورﺗﻪ ډ４ـﺮ ارز＊ـﺖ ﻟـﺮي ؛ ﻧـﻮ ﻟـﻪ دې ﮐﺒﻠـﻪ د اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ د ﻋﻠﻤﻲ ＇７５ﻧﻮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ وﭘﺘﻴﻠـﻪ ﭼـ ３ﭘـﻪ دې اړوﻧـﺪ ﻳـﻮه ﻟﻨ６ه ！ﻮﻟ／ﻪ وړاﻧﺪې ﮐ７ي. دا ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ (اﺧﺘﺮى) ﻳﻮ اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﻳﺎد－ﺎر ،د اﷲ ﭘـﻪ ﻻر ﮐـ３ ﻳﻮ ډول ﺳﺮ＊ﻨﺪﻧﻪ ،د اﷲ د ﻣﻨﻨ ３اداء ﮐﻮل او د اﺳـﻼم د ډ４ـﺮو ﻣﻬﻤـﻮ ﻧ＋ﻮ ＇ﺨﻪ ده ﭼ ３ﻳﺎدوﻧﻪ ﻳ ３ﭘﻪ ډ４ـﺮو اﻳـﺎﺗﻮﻧﻮ او ﺣـﺪﻳﺜﻮﻧﻮ ﮐـ ３ﺷـﻮې ده. اﷲ دي ！ﻮﻟـــﻮ ﻣﻠ／ـــﺮو او ﭘـــﻪ ＄ـــﺎﻧ７／ې ﺗﻮ－ـــﻪ ﻣﻔﺘـــﻲ 請ـــﺎﺣﺐ ﻋﺒﺪاﻟﺮوف ﺗﻪ اﺟﺮ ورﮐ７ي ،ﭼ ３ﭘﻪ ﻟﻨ ６وﺧﺖ ﮐ ３ﻳ ３دﻏﻪ رﺳﺎﻟﻪ را！ﻮﻟـﻪ او ﺑﻴﺎ د ﻧﺸﺮاﺗﻮ ﻣﺪﻳﺮ اﺣﻤﺪ ﻓﻴﺼﻞ 請ﺎﺣﺐ د ﭼﺎپ ﭘﻪ －ﺎ１ﻪ وﭘﺴﻮﻟﻠـﻪ.
درﻧ＋ﺖ د اﻓﻐﺎن ﺑﻨﺴ د ﻋﻠﻤﻲ ＇７５ﻧﻮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
٢
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د ﻗﺮان ﭘﻪ ر１ﺎ ﮐ:３ .١
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د ﺳﻨﺘﻮ ﭘﻪ ر１ﺎ ﮐ:３
f m i f i :f (mi 4f mm i f i fm i f ( i fi 8 fi fm i fm i 2
)(١
.١
ﺗﻪ ﺳﺘﺎﺳ＄ ３ﺎن ﺳﺎﺗﻨﻪ (ﺗﻘﻮا) رﺳ８５ي. < ! f ifm i fi f i fi fm mm i f m i i f ( i 2 ; i fmm
)(٢
ﻣﻨﻮره ﮐ ３ﻟﺲ ﮐﻠﻮﻧﻪ ﺗ５ﺮ ﮐ７ل او ﻫﺮ ﮐﺎل ﺑﻪ ﻳ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮﻟﻪ. .٢
ﺷﺎﻣﻞ ﮐ７ي دي ﭘﻪ ﻫﻐﻮ ﮐ ３ﺳﺘﺎﺳ ３ﻟﭙﺎره ＊２／５ﻪ ده. .٣
اﺑــﻦ ﮐﺜﻴــﺮ ﻟــﻪ ﻣﻔﺴــﺮﻳﻨﻮ 請ــﺤﺎﺑﻪ ﮐﺮاﻣــﻮ ،ﺗــﺎﺑﻌﻴﻨﻮ ﻟﮑــﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﷲ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ،ﻋﻄﺎء ،ﻣﺠﺎﻫﺪ ،ﻋﮑﺮﻣﻪ او ﺣﺴـﻦ ﺑﺼﺮي
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ده .
) fﮐﻠﻴﻤـ ３ﻣﻌﻨـﻰ ＇ﺨﻪ رواﻳﺖ ﮐـ７ى دى ﭼـ ３د ( m i )(٤
m mm i 3fm i f mmA O fi 3 f / ( i fM i H f i & i f i :f m mi / )(٢ 2Pfm m i f mi f A f mi E f i S if i H i f i +f m i fm m m i V ژﺑــﺎړه :ﻟــﻪ اﻧــﺲ ＇ﺨــﻪ رواﻳــﺖ دى ﭼــ ３رﺳــﻮل اﷲ دوه ＊ــﮑﺮوﻧﻪ
)( ٣
ژﺑﺎړه :ﻧﻮ ﺧﭙﻞ رب ﺗﻪ ﻟﻤﻮﻧ ＃وﮐ７ه او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﮐ７ه.
)(١
ژﺑﺎړه :ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﷲ اﺑﻦ ﻋﻤـﺮ واﻳـﻲ ﭼـ ３رﺳـﻮل اﷲ ﭘـﻪ ﻣﺪﻳﻨـﻪ
ژﺑﺎړه :او د (ﻗﺮﺑﺎﻧ )９او＊ﺎن ﻣﻮږ ﺳﺘﺎﺳ ３ﻟﭙﺎره د اﷲ ﺷـﻌﺎﻳﺮو ﮐـ３
) f m i f ( i f i f m i
( i fmi f i fi f m if m i fi f m i f m mA 2 :f i E Ff iH :f f i 2
2fm m i / m i f m i
ژﺑﺎړه :ﻧﻪ د ﻫﻐﻮ ﻏﻮ＊ ３اﷲ ﺗﻪ رﺳ８５ي او ﻧﻪ ﻳ ３وﻳﻨـ ،３ﺧـﻮ ﻫﻐـﻪ
.٢
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻟﺮوﻧﮑــﻲ ،ﺳــﭙﻴﻨﻮاﻟﻲ او ﺗــﻮرواﻟﻲ ﺗــﻪ ﻣﺎﻳــﻞ ﭘﺴــﻮﻧﻪ ﭘــﻪ ﺧﭙــﻞ ﻻﺳــﻮﻧﻮ )9ووﻳـﻞ او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ７ل ،د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬـﺎل ﻳـ f m i ( ３ 7 i 7
ﺧﭙﻠﻪ ﭘ＋ﻪ ﻳ ３د ﻫﻐﻪ ﭘﺮ ﻏﺎړه ا ３＋４وه.
f i f i <
! +f i fi 2 :f i E fi f i f i H f mi :f i f iE H f ( i f i X f i fi f i f i f; m m i ZM f m i f \ i :f i fm m i fm i fi f i f i fm i i f i f mmi H f m i :f 2f; m m i ^f :f mif mi i ^f i E f i ZM f m i f \ i :f i 2
)(٣
ژﺑﺎړه :ﺣﻀﺮت زﻳـﺪ ﺑـﻦ ارﻗـﻢ واﻳـﻲ :ﭼـ請 ３ـﺤﺎﺑﻪ وو ﻟـﻪ ﭘ５ﻐﻤﺒـﺮ ＇ﺨﻪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻪ اړه ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ وﮐ７ه ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ ﭘﻪ ＄ﻮاب ﮐ３ ورﺗﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ ( :دا ﺳﺘﺎﺳـﻮ د ﭘـﻼر ﺣﻀـﺮت اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﺳـﻨﺖ دى ) 請ﺤﺎﺑﻪ وو وﭘﻮ＊ﺘﻞ ( :آﻳﺎ ﻧﻮ ﭘﻪ دﻏﻪ ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﮐـ ３ﻣـﻮږ ﺗـﻪ ﻫـﻢ ﺛـﻮاب ) (١د ﺣﺞ ﺳﻮرت ٣٧اﻳﺖ . ) (٢د ﺣﺞ ﺳﻮرت ٣٦اﻳﺖ .
) (١ﺗﺮﻣﺬى :اﺑﻮاب اﻻﺿﺎﺣﻰ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ١٥٠٧ :
) (٣د ﮐﻮﺛﺮ ﺳﻮرت ٢اﻳﺖ.
) (٢ﺑﺨﺎرى :ﺑﺎب ﺗﮑﺒﻴﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺬﺑﺢ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٥٢٤٥
) (٤اﺑﻦ ﮐﺜﻴﺮ ،ﺳﻮرة اﻟﮑﻮﺛﺮ ،آﻳﺔ .٢
)(٣
ﺳﻨﻦ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ :ﺑﺎب ﺛﻮاب اﻻﺿﺤﻴﻪ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٣١٢٧
٣
٤
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
رارﺳﻴ８ي؟) ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ ﭘﻪ ＄ﻮاب ﮐ ３ورﺗﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ ( :ﻫﻮ ،د ﻗﺮﺑﺎﻧ９
＇ﺨﻪ رواﻳﺖ ﮐ７ى واﻳﻲ ( :ﻫﺎﺑﻴﻞ ﻳﻮ ﭘﺴﻪ او ﻗﺎﺑﻴﻞ ＇ﻪ ﻏـﻨﻢ د ﻗﺮﺑـﺎﻧ９
د ﺣﻴﻮان د ﻫﺮ و＋４ﺘﻪ ﭘﻪ ﺑﺪل ﮐ ３ﺗﺎﺳﻮ ﺗـﻪ ﻳـﻮه ﻧ５ﮑـﻲ ﻟﻴﮑـﻞ ﮐﻴـ８ي )
ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ اﷲ ﺗﻪ وړاﻧﺪې ﮐ７ل ،د اﷲ د اﻣﺮ ﺳﺮه ﺳﻢ د اﺳﻤﺎن ＇ﺨﻪ
請ﺤﺎﺑﻪ وو ﺑﻴﺎ وﭘﻮ＊ﺘﻞ( :د وړﻳﻮ ﻫـﻢ دوﻣـﺮه اﺟـﺮ دى؟) ﭘ５ﻐﻤﺒـﺮ ﭘـﻪ
اور را ﮐ＋ﺘﻪ ﺷﻮ ،د ﻫﺎﺑﻴـﻞ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﻳـ ３وﺳـﻮزوﻟﻪ او د ﻗﺎﺑﻴـﻞ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ
＄ﻮاب ﮐـ ３ورﺗـﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ( :ﻫـﻮ ،د وړﻳـﻮ ﻫـﻢ دﻏـﻪ ﺣﺴـﺎب دى ،د ﻫـﺮ
(ﻏﻨﻢ ) ﭘﺮ ＄ﺎى ﭘﺎﺗﻪ ﺷﻮل ،د ﻣﺨﮑﻴﻨﻴﻮ ﭘ５ﻐﻤﺒﺮاﻧﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﭼ ３ﮐﻮﻣﻪ
و＋４ﺘﻪ ﭘﻪ ﺑﺪل ﮐ ３ﻳﻮه ﻧ５ﮑﻲ ورﮐﻮل ﮐ８５ي)
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ او 請ﺪﻗﻪ ﺑﻪ ﻗﺒﻠ５ﺪه ،د اﺳﻤﺎن ＇ﺨـﻪ ﺑـﻪ اور را ﮐ＋ـﺘﻪ ﮐ５ـﺪی او ﻗﺒﻮﻟــﻪ ﺷــﻮې ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ او 請ــﺪﻗﻪ ﺑــﻪ ﻳــ ３ﺳــﻮزوﻟﻪ ،او ﮐﻮﻣــﻪ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ او 請ﺪﻗﻪ ﭼ ３ﺑﻪ ﻧﻪ وه ﻗﺒﻮﻟﻪ ﺷﻮې ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﭘﺮ ﺧﭙﻞ ＄ﺎى ﭘﺎﺗﻪ ﮐ５ﺪﻟﻪ .
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ او د 請ﺤﺎﺑﻪ وو ﻋﻤﻞ:
f m m i f m i ?f i fA m i f i f i fi fi f i m m i fA mm i f i f m i ?f
2 f m m m i f m mm m i _ f m if m i f i f m m i
)(١
ژﺑﺎړه :اﺑﻮ اﻣﺎﻣﻪ واﻳﻲ :ﻣﻮږ او ！ﻮﻟﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻣﺪﻳﻨـﻪ ﮐـ３ ﺧﭙﻠ ３ﻗﺮﺑﺎﻧ ３＊ ９ﭼﺎﻏﻮﻟ ３او ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﻮ ﺣﻼﻟﻮﻟ.３
)(١
د ﻣﺤﻤﺪي اﻣﺖ ＄ﺎﻧ７／ﺗﻴﺎ: ﭘﺨﻮا ﺑﻪ ﭼ ３ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﮐﻮم ﻣﺎل د وﻟﺠ ３ﭘﻪ ﺗﻮ－ﻪ وﻧﻴﻮه ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ د ﻗﺒﻠ５ﺪو ﭘـﻪ 請ـﻮرت ﮐـ ３ﭘـﻪ اﺳـﻤﺎﻧﻲ اور ﺳـﻮز４ﺪه ،ﺧـﻮ دا د ﺣﻀـﺮت ﻣﺤﻤــﺪ ﭘــﺮ اﻣــﺖ د اﷲ ﻣﻬﺮﺑــﺎﻧﻲ ده ﭼــ ３د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﻏﻮ＊ــﻪ او د ﻏﻨﻴﻤﺖ ﻣﺎﻟﻮﻧﻪ ﻳ ３دوى ﺗﻪ ﺣﻼل ﮐ７ي دي ،ﻳﻮه ورځ ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺗﺎرﻳﺦ : اﷲ ﺗﻪ د ﻧ８د４ﻮاﻟﻲ ﺣﺎ請ﻠﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻣـﻮ ﺧـﻪ د ＇ـﺎروي ﺣﻼﻟـﻮل ﻟـﻪ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎﻟﻪ ﭘﻴﻞ ﺷﻮې ﭼ ３ﺣﻀﺮت ادم دې ﻧ７ۍ ﺗﻪ راﻏﻠﯽ ﭘﻪ ﻟﻮﻣ７ي ＄ﻞ د ﺣﻀﺮت ادم دوو زاﻣﻨﻮ ﻫﺎﺑﻴﻞ او ﻗﺎﺑﻴﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐـ７ې ده ،اﷲ دﻏﻪ ﭘ＋５ﻪ ﭘﻪ ﻗﺮان ﮐﺮﻳﻢ ﮐ ３ﻫﻢ ﻳﺎده ﮐ７ې ده ( ) f Ei fi f i fi f i F
)(٢
ﮐﻠﻪ ﭼ ３دﻏﻮ دواړو (د اﷲ ﻟﭙﺎره) ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وړاﻧﺪې ﮐ７ه .
اﺑﻦ ﮐﺜﻴﺮ د دې اﻳﺖ ﺗﺮ ﺳﺮﻟﻴﮏ ﻻﻧﺪې د ﺣﻀﺮت اﺑﻦ ﻋﺒﺎس )(١
ﭘــﺮ ＄ــﺎن د اﷲ د ﻧﻌﻤﺘﻮﻧــﻮ ﻳﺎدوﻧــﻪ ﮐﻮﻟــﻪ وې ﻓﺮﻣﺎﻳــﻞ mi (: f ) fاو ﻣﺎﺗﻪ وﻟﺠ ３ﺣﻼل ﺷﻮي دي ،ﻳﻌﻨ ３زﻣـﺎ اﻣـﺖ ﺗـﻪ اﷲ د ifm m i ﻏﻨﻴﻤﺖ ﻣﺎﻟﻮﻧﻪ ﺣﻼل ﮐ７ي دي .
د ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ﭘﻪ وﺧﺖ ﮐ ３ﭼ ３ﮐﻮﻣﻮ ﺧﻠﮑﻮ اﺳﻼم ﺗﻪ ﻏﺎړه ﻧﻪ ا＋４ﻮده ﻧﻮ ﻫﻐﻮ ﺑﻪ وﻳﻞ ﭼ ３د ﻣﺨﮑﻴﻨﻴﻮ ﭘ５ﻐﻤﺒﺮاﻧﻮ ﭘﻪ وﺧﺘﻮﻧـﻮ ﮐـ ３ﺑـﻪ ﭼ ３ﮐﻠﻪ 請ﺪﻗ ３او ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻗﺒﻮﻟ ３ﺷﻮې ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ اﺳـﻤﺎﻧﻲ اور ﺳـﻮزول ﮐ５ﺪې ،ﻣﻮږ ﺑﻪ ﺗﺮ ﻫﻐ ３اﻳﻤﺎن را ﻧﻪ وړو ﺗﺮ ＇ﻮ ﺗﺎﺳﻮ دﻏﻪ ﻣﻌﺠﺰه ﻣـﻮږ ﺗﻪ ＊ﮑﺎره ﻧﻪ ﮐ７ى.
ﺑﺨﺎرى :ﮐﺘﺎب اﻻﺿﺤﻴﻪ.
) (٢د ﻣﺎﺋﺪې ﺳﻮرت ٢٧اﻳﺖ .
)(١
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
٥
٦
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
اﷲ دوى ﺗﻪ داﺳ ３ﺟﻮاب ورﮐ ７ﭼ ３ﮐﻪ ﺗﺎﺳﻮ ر＊ﺘﻴﺎ واﻳﺎﺳﺖ ﻧـﻮ
ژﺑﺎړه :ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﻫﻠﮏ ﭼ ３ﮐﻠﻪ ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺳﺮه د ﻣﻨ６و ﺗﺮړو ﮐﻮﻟﻮ ﻣﻨـ ，ﺗـﻪ
وﻟــ ３ﻣــﻮ ﭘــﻪ ﻫﻐــﻮ ﭘ５ﻐﻤﺒﺮاﻧــﻮ ﭘﺴــ ３دروغ ووﻳــﻞ او وﻣــﻮ وژل ،د دې
ورﺳ５ﺪه ( ،ﻳﻮه ورځ) اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ووﻳﻞ ( :ﺑﭽﻴﻪ! زه ﭘﻪ ﺧـﻮب ﮐـ３
ﭼﻠﻮﻧـﻮ او ﺧﺒـﺮو ＇ﺨـﻪ ＇ﺮ－ﻨـﺪﻳ８ي ﭼـ ３ﺗﺎﺳـﻮ د اﻳﻤـﺎن راوړﻟـﻮ اراده ﻧـﻪ
وﻳﻨﻢ ﭼ ３ﺗﺎ ﺣﻼﻟﻮم اوس ﺗﻪ وواﻳﻪ ﭼ ３ﺳﺘﺎ ﻧﻈﺮ ＇ﻪ دى .
ﻟﺮى.
اﻳــﺎ ﺗــﻪ د اﷲ دﻏــﻪ اﻣــﺮ ﺗــﻪ ﺣﺎﺿــﺮ ﻳــ ３او ﮐــﻪ ﻧــﻪ ؟ ＇ﺮﻧ／ــﻪ ﭼــ ３د
د ﭘﻮرﺗﻨﻴﻮ ﺧﺒﺮو ＇ﺨﻪ ＇ﺮ－ﻨﺪﻳ８ي ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د ﺣﻀﺮت ادم ﻟـﻪ
ﭘ５ﻐﻤﺒﺮاﻧﻮ ﺧﻮب د وﺣ ３ﭘﻪ ډول وي ﻧﻮ ﭘﻪ ﺧﻮب ﮐ ３ﺣﻼﻟﻮل د ﺣﻼﻟﻮﻟـﻮ
وﺧﺘﻪ ﭘ５ﻞ ﺷﻮې او اﷲ ﺗﻪ د ﻧﺰد４ﻮاﻟﻲ ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ ﺗﺮ ﺳـﺮه ﮐ５ـﺪه ،او د
د ﺣﮑﻢ ﭘﻪ ډول وي .ﮐﻠﻪ ﭼ ３ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺗـﻪ د اﷲ ﻟـﻪ ﻟـﻮرې
ﻗﺒﻠ５ﺪو ﭘﻪ 請ﻮرت ﮐ ３ﺑﻪ د اﺳﻤﺎﻧﻲ اور ﭘﻪ ذرﻳﻌﻪ ﺳﻮزول ﮐ５ﺪه .
)(١
اﻣﺮ وﺷﻮ ،ﺳـﻼ او ﻣﺸـﻮرو ﺗـﻪ ﻳـ ３ﻫـﻴ＆ اړﺗﻴـﺎ ﻧـﻪ وه ،ﺧـﻮ ﺳـﻼ ﻳـ ３د ﻻﻧﺪې ﻻﻣﻠﻮﻧﻮ ﻟﻪ ﮐﺒﻠﻪ وﮐ７ه :
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺳﺘﺮه ﭘ＋５ﻪ او اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﺳﻨﺖ : د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻼﻟﻮل ﮐﻪ ＇ﻪ ﻫﻢ د ﻋﺒﺎدت ﭘﻪ ﻣﻮﺧـﻪ د ﺣﻀـﺮت ادم ﻟﻪ وﺧﺘﻪ ﭘﻴﻞ ﺷﻮې ده ،ﺧﻮ د ﺣﻀﺮت اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﻟـﻪ ﭘﻴ＋ـ ３وروﺳـﺘﻪ ﻳ ３ډ４ـﺮ ارز＊ـﺖ ﭘﻴـﺪا ﮐـ ، ７او د دﻏـﻪ ﻳـﺎد د ژوﻧـﺪي ﺳـﺎﺗﻠﻮ ﻟﭙـﺎره ﭘـﻪ ﻣﺤﻤﺪي ﺷﺮﻳﻌﺖ ﮐ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ واﺟﺒـﻪ ﺷـﻮه ،ﭘـﻪ اﺳـﻼﻣﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﮐ ３د ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳـﻮه ﺑـ ３ﺳـﺎرې او ﻣﻨـﻞ ﺷـﻮې ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ده ،او اﷲ دﻏــﻪ ﭘ＋５ــﻪ د ( ٰ ) fٰm iﭘــﻪ ﺳــﻮرت ﮐــ ３ﻫــﻢ ﭘــﻪ
ﺑﺸﭙ７ه ﺗﻮ－ﻪ ﻳﺎده ﮐ７ې ده.
اﷲ ﭘﻪ ﻗﺮان ﮐﺮﻳﻢ ﮐ ３د ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﮐﻴﺴﻪ ﭘﻪ
L MN O P i f m mi دې ډول ﭘﻴــﻞ ﮐــ７ې ده f m i f mi f m mi : i f i ?f )(٢ ) Mf i F fi f mif i f m i F O Tf m m i
• ﭼ ３زوى ﻳ ３ﭘﻪ دې ﭘﻮه ﺷﻲ ﭼ ３دى ﺗﺮ ＇ـﻮﻣﺮه ﺑﺮﻳـﺪه ﭘـﻮخ ﻫـﻮډ ، ﻫﻤﺖ او د اﷲ د ﭘﻴﺮوي ﻟ５ﻮاﻟﺘﻴﺎ ﻟﺮي . • ﮐﻪ ﭼﻴﺮې ﻳ ３زوى دﻏﻪ اﻣﺮ وﻣﻨﻲ ﮐ５ـﺪاى ﺷـﻲ ﭼـ ３اﷲ ﻳـ ３زوى ﺗﻪ ﻫﻢ ﺛﻮاب ورﮐ７ي ＄ ،ﮑﻪ ﭼـ ３د ﺛـﻮاب ＂－ـﻞ ﭘـﻪ ارادې ﭘـﻮرې اړه ﻟﺮي. • د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ( ذﺑﺢ ) ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﻟﻪ ﭘﻠﺮﻧ ９ﻣﻴﻨ ３او ذﻫﻨﻲ ﻧﺎﮐﺮارۍ ＇ﺨـﻪ ډاډه وي. د ﺗﺎرﻳﺨﻲ رواﻳﺘﻮﻧﻮ ﭘـﺮ ﺑﻨﺴـ ﺣﻀـﺮت اﺳـﻤﺎﻋﻴﻞ ﻫﻐـﻪ ﻣﻬـﺎل ﻧﻬﻪ ﮐﻠﻦ وو ،ﮐﻠﻪ ﭼ ３ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ د ﺧﭙﻞ ﺑﺨﺘـﻮر زوى ﺣﻀـﺮت اﺳـﻤﺎﻋﻴﻞ ﺳـﺮه ﺳـﻼ وﮐــ７ه ،زوى ﻳـ ３ﻫﻤﻐـﻪ －ــ７ۍ ﭘـﻪ ＄ـﻮاب ﮐــ３
f i 2 i H f i :f ووﻳــﻞ i ( : ` i a f m m i f i f i f i f m i f (١))fﭘﻼره ! ＇ﻪ ﭼـ ３درﺗـﻪ اﻣـﺮ ﺷـﻮى ﻫﻤﻐـﻪ وﮐـ７ه ژر ده ﭼـ３ i f ifmi اﻧﺸﺎء اﷲ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﻪ 請ﺎﺑﺮاﻧﻮ وﻣﻮﻣ.３
) (١د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه. ) (٢د ٰﺻ ٰﻔﺖ ﺳﻮرت ١٠٢اﻳﺖ .
) (١د ٰﺻ ٰﻔﺖ ﺳﻮرت ١٠٢اﻳﺖ
٧
٨
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
(١) ) /ﮐﻠـﻪ ﭼـ ３دواړو وﻣﻨﻠـﻪ ﭘ７ﻣﺨـ ３ﻳـ３ ( m m m i f mi fm mi f m mi
( ﺑﺪل ) ﮐ ３ﺳﺘﺮه ﺣﻼﻟﻪ ورﮐ７ه.
＇ﻤﻠﻮﻟﻮ.
ﻳﻌﻨ ３ﮐﻠﻪ ﭼ ３زوى او ﭘﻼر دې ﺳﺘﺮې ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺗﻪ ﺗﻴﺎر ﺷﻮل ،ﭘـﻼر ﻳ ３ﺧﭙﻞ زوى ﭘ７ﻣﺨ ３ﭘﺮ ﻣ％ﮑﻪ وﻏﻮرزوه ،ﭘـﻪ ﭘ７ﻣﺨـ ３اﭼﻮﻟـﻮ ﮐـ ３دا
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
دﻏ ３ﺣﻼﻟ ３ﺗﻪ ＄ﮑﻪ ﺳﺘﺮه ﺣﻼﻟﻪ وﻳﻞ ﺷـﻮې ﭼـ ３اﷲ د ﻗﻴﺎﻣـﺖ ﺗﺮ ور ３＄ﭘﻮرې د دﻏﻪ ﻳﺎد د ﺗﺎزه ﺳﺎﺗﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﭘـﺮ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ واﺟﺒﻪ ﮐ７ه .
)(١
راز و ﭼ ３ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ د ﺧﭙﻞ زوى ＇５ﺮه وﻧـﻪ وﻳﻨـﻲ ،داﺳـ ３ﻧـﻪ ﭼـ ３د ﭘﻼرﺗــﻮب ﻣﻴﻨــﻪ ﻳــ ３راوﭘـﺎرﻳ８ي او د اﷲ د اﻣــﺮ ﭘــﻪ ﭘــﺮ ＄ــﺎى ﮐﻮﻟﻮ ﮐ＄ ３ﻨ ６راﺷﻲ.
)(٢
اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﻳﺎد : اﷲ ﺗــﻪ د ﺣﻀــﺮت اﺑــﺮاﻫﻴﻢ ﮐ７ﻧــ ３ﺧﻮ＊ــ ３ﺷــﻮې او د ﻫﻐــﻮ د ژوﻧﺪي ﺳﺎﺗﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﻳ ３ﭘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﻋﺒﺎدت و－ﺮ＄ـﺎوه او واﺟـﺐ ﻳـ３ ﮐــ７ل ،ﻟﮑــﻪ د ﺣــﺞ ﭘــﻪ ﻣﺮاﺳــﻤﻮ ﮐــ ３در４ﻴـﻮ ﺟﻤــﺮو ﭘــﻪ ﮐــﺎ１ﻮ وﻳﺸــﺘﻞ او
د ﺣﻀﺮت اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﭘﺮ ＄ﺎى د ﭘﺴﻪ ﺣﻼﻟﻮل : ﮐﻠﻪ ﭼ ３ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ د ﺧﭙﻞ زوى د ﺟﺎﻣﻮ ﭘﻪ اﻳﺴﺘﻠﻮ ﺑﻮﺧﺖ
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ.
ﺷﻮ ،اﷲ ږغ ور وﮐ ７ﻟﮑﻪ ＇ﺮﻧ／ﻪ ﭼ ３ﭘﻪ ﻗﺮان ﮐﺮﻳﻢ ﮐـ ３ﻳـ ３ﻳﺎدوﻧـﻪ
) fi V fi if i f i W fm f ﺷﻮې ده ( i f i fi X fm i Y f i
)(٣
ژﺑﺎړه :ﻣﻮږ ور ږغ ﮐـ ７ﭼـ ３اى اﺑﺮاﻫﻴﻤـﻪ ! ﺑ５ﺸـﮑﻪ ﺗـﺎ ﺧـﻮ دي ﺧـﻮب ر＊ﺘﻴﺎ ﮐ. ７ اﷲ ﻫﻤﻐــﻪ －ــ７ۍ ﺣﻀــﺮت اﺑــﺮاﻫﻴﻢ ﺗــﻪ ﻳــﻮ ﭘﺴــﻪ راوﻟﻴــ８ه ،او د ﺣﻀــﺮت اﺳــﻤﺎﻋﻴﻞ ﭘــﺮ ＄ــﺎى ﻳــ ３ﺣــﻼل ﮐــ ،７ﻧــﻮ ＄ﮑــﻪ ﺧــﺪاى (٤) ) fmﻣــﻮږ د ﻫﻐــﻪ ﭘــﻪ ﻓﺪﻳــﻪ ﻓﺮﻣــﺎﻳﻠﻲ دي i ( : A m i f A if i X fm i f ) (١د ٰﺻ ٰﻔﺖ ﺳﻮرت ١٠٣اﻳﺖ )(٢
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
) (٣د ٰﺻ ٰﻔﺖ ﺳﻮرت ١٠٤او ١٠٥اﻳﺎﺗﻮﻧﻪ ) (٤د ٰﺻ ٰﻔﺖ ﺳﻮرت ١٠٧اﻳﺖ
اﷲ د ﺣﻀﺮت اﺑـﺮاﻫﻴﻢ د ﮐ７ﻧـﻮ ＇ﺨـﻪ ﭘﺮﺗـﻪ د ﺑـﻲ ﺑـﻲ ﻫـﺎﺟﺮې ﻣﻨ６ې راﻣﻨ６ې ﻫﻢ ﻟﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻧ＋ﻮ ( اﺳﻼﻣﻲ ﺷﻌﺎﺋﺮو) ＇ﺨﻪ و－ﺮزوﻟ، ３ ﻧﻮ ﻟﻪ دې ﮐﺒﻠﻪ ﭘﺮ ﻫﺮ ﺣﺎﺟﻲ د 請ﻔﺎ او ﻣﺮوا ﺗـﺮ ﻣـﻨ ＃ﻣﻨـ６ې راﻣﻨـ６ې او د ﻣﮑ ３ﻣﻌﻈﻤ ３ﻟﻪ وداﻧ＇ ９ﺨﻪ اووه ＄ﻠﻪ ﻃﻮاف ﮐﻮل واﺟﺐ دي.
)(٢
اﺳﻼﻣﻲ ﻳﺎد : ﭘﺨﻮا ﺑﻪ د ﺧﻠﮑﻮ رواج وو ،ﭼ ３د ﺧﭙﻠﻮ ﻣﺸـﺮاﻧﻮ د ﻳـﺎدوﻧﻮ د ﺳـﺎﺗﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﺑﻪ ﻳ ３وﻳﺎړ ＇ﻠـ ، ３ﻳـﺎد ＇ﻠـﻲ ،او ﻳـﺎ د ﻫﻐـﻮى ＇５ـﺮې ﺟـﻮړوﻟ، ３ دﻏﻪ وﻳﺎړ ＇ﻠﻲ او ＇５ﺮې ﻳﻘﻴﻨﺎً ﺗﺮ ډ４ﺮه وﺧﺘﻪ د وﻳـﺎړﻣﻨﻮ ﺧﻠﮑـﻮ ﻳﺎدوﻧـﻪ ﺳﺎﺗﻲ ﺧﻮ د ﺗﻞ ﻟﭙﺎره دﻏﻪ ＇ﻠﻲ او وﻳﺎړوﻧﻪ ژوﻧﺪي ﻧﻪ ﭘﺎﺗ ３ﮐﻴ８ي ،ﻧـﻮ ) (١د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه. )(٢
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
٩
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻟﻪ دې ﮐﺒﻠﻪ اﺳﻼم د ﻣﺨﮑﻴﻨﻴﻮ ﺧﻠﮑـﻮ د رواﺟﻮﻧـﻮ ﭘـﺮ ﺧـﻼف د ﺣﻀـﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﻳﺎد د ﺗﺎزه ﮐﻮﻟﻮ او ﺳﺎﺗﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﭘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ واﺟﺐ ﮐ７ه ،د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻪ ﮐﻮﻟﻮ ﺳﺮه ﻳﻮازې دا ﻧﻪ ﭼ ３د ﺣﻀـﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻳﺎد را ﺗﺎزه ﮐﻴ８ي ،ﺑﻠﮑ ３دﻏﻪ د ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﭘﺮ زړوﻧﻮ ﻳﻮه اﻏ５ﺰه ﻫﻢ اﭼﻮي .
١٠
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
fmm ﮐﺮﻳﻢ ﮐ ３ﻓﺮﻣﺎﻳﻠﻲ دي f ifm i fi f ( i fi fm mm i f m i i f ( i 2 \( [ i
)(١
ژﺑﺎړه :او د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９او＊ﺎن ﻣﻮ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﻟﭙﺎره د اﷲ د دﻳﻦ ﻟـﻪ ﻧ＋ـﺎﻧﻮ ＇ﺨﻪ －ﺮ＄ﻮﻟﻲ ﺗﺎﺳﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻫﻐﻮ ﮐ２／５＊ ３ﻪ ده .
)(٢
وﻳﺎړ ＇ﻠﻲ او ＇５ﺮې ﮐﻪ ﻫﺮ ＇ﻮﻣﺮه ﮐﻠﮑ ３او ！ﻴﻨ ３／ﺟﻮړې ﺷﻲ ،ﺧـﻮ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ د وﺧﺖ ﭘﻪ ﺗ５ﺮ４ﺪو ﺳﺮه ﺧﺘﻤ ３او ﻳﺎ د ﭘ＋５ﻮ ＊ﮑﺎر ﮐﻴ８ي ،ﺧﻮ د ﺣﻀﺮت اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﻳـﺎد ﺑـﻪ د ﻗﻴﺎﻣـﺖ ﺗـﺮ ور＄ـ ３ﭘـﻮرې ژوﻧـﺪى وي ، ＄ﮑﻪ ﭼ ３ﻫﻐﻪ د ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ﭘﺮ اﻣﺘﻴﺎﻧﻮ واﺟﺐ او ﭘـﻪ ﻗـﺮان ﮐـﺮﻳﻢ ﮐ ３ﺧﻮﻧﺪي ﺷﻮى دى ＇ ،ﺮﻧ／ﻪ ﭼ ３د ﻗـﺮان ﮐـﺮﻳﻢ ﻫـﺮ اﻣـﺮ د ﻗﻴﺎﻣـﺖ ﺗـﺮ ور＄ــ ３ﭘــﻮرې ﺟــﺎري او ﭘﻠــﻰ ﮐﻴــ８ي ﻧــﻮ ﻟــﻪ دې ﮐﺒﻠــﻪ ﺑــﻪ ﻫــﻢ د ﺣﻀــﺮت اﺑــﺮاﻫﻴﻢ ﻳــﺎد د ﻗﻴﺎﻣــﺖ ﺗــﺮ ور＄ــ ３ﭘــﻮرې ژوﻧــﺪى وي ،د ﺣﻀــﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د دې －ﻮاﻫﻲ ورﮐﻮي ﮐﻪ ﻳﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺧﭙﻞ ！ﻮل ﻣﺎل اوﮐﻮرﻧ ９د ﺧﺪاى ﭘﻪ ﻻره ﮐ ３ﻟ＋／ﺖ ﮐ７ي ﺑﻴـﺎ ﻫـﻢ د اﷲ ﺣـﻖ ﻧـﻪ ﺷﻲ ورﭘﻮره ﮐﻮﻻى.
)(١
آﻳﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ اﻗﺘﺼﺎدي زﻳﺎن دى؟: ﮐﻠﻪ ﭼ ３اﻧﺴﺎن د اﷲ ＇ﺨﻪ ﺑ ３ﭘـﺮوا او ﭘـﻪ اﻧﺴـﺎﻧﻲ ﻏﻮ＊ـﺘﻨﻮ ﮐـ３ ډوب ﺷﻲ ،ﻧﻮ ！ﻮل ﻋﺒﺎدﺗﻮﻧـﻪ ورﺗـﻪ ﺧﻴـﺎل او رواج ＊ـﮑﺎري ،ﻧـﻮ ﻟـﻪ دې ﮐﺒﻠﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﻮه ﺳﺘﻮﻧﺰه او زﻳﺎن ﺑﻮﻟﻲ او ﻳـﺎ واﻳـﻲ ﭼـ ３ﮐـﻪ د ﻗﺮﺑـﺎﻧ９ دﻏﻪ ﭘﻴﺴ ３ﭼ ３ﭘﺮ ﺣﻴﻮاﻧﺎﺗﻮ ﻟ／ﻮل ﮐﻴـ８ي ،ﮐـﻪ د ﻗـﻮم او ﮐﻠﻴﻮاﻟـﻮ ﭘـﻪ ﮐﺎروﻧﻮ ﮐ ３وﻟ／ﻮل ﺷﻲ ،ﻧﻮ داﺑﻪ ﻏﻮره واى .ﺧـﻮ دا ﺧﺒـﺮه ﻫـﻢ اړﻳﻨـﻪ ده ﭼ ３د ﺧﻠﮑﻮ ﺳـﺘﻮﻧﺰې ﻫﻐـﻪ ﻣﻬـﺎل ﺣـﻞ ﮐ５ـﺪاى ﺷـﻲ ﭼـ ３د ﺧﻠﮑـﻮ ژوﻧـﺪ اراﻣﻪ او اﺧﻼق ﻳ ３ﻧﻴﮏ ﺷﻲ ،ﻟـﻪ ﻏـﻼ ،ﭼـﻮر ،ﭼﭙـﺎول ،ﭼـﻞ او دوﮐـﻮ ＇ﺨﻪ ＄ﺎﻧﻮﻧﻪ وژﻏﻮري ﻟﮑﻪ ﻳﻮ ﭘﻮه اﻧﺴﺎن ﭼ ３ﻋﻠﻤﻴﺖ او ﺗﺮﺑﻴ ３ﺗـﻪ ﭘـﺮ ﻧــﻮرو اړﺗﻴــﺎوو ﻏــﻮرواﻟﻰ ورﮐــﻮي ،ﺧــﻮ وﻳــﻼى ﺷــﻮ ﭼــ ３د اﻧﺴــﺎﻧﺎﻧﻮ د
ﺣﺎﺟﻴﺎن او ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺟﻴﺎن د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐ ３ﻳﻮ ډول دي : ﻫﻐﻪ اﺑﺮاﻫﻴﻤـﻲ ﺳـﻨﺖ ﭼـ ３ﭘـﻪ ＄ـﺎﻧ７／و ＄ـﺎﻳﻮﻧﻮ ﭘـﻮرې اړه ﻟـﺮي؛ ﻟﮑـﻪ د در４ﻴﻮ ﺟﻤﺮو و４ﺸﺘﻞ ،د 請ﻔﺎ او ﻣﺮوا ﺗﺮ ﻣﻨ ＃ﻣﻨ６ې ،او اووه ﻃﻮاﻓﻮﻧﻪ ﻳـــﻮازې ﭘـــﺮ ﺣﺎﺟﻴـــﺎﻧﻮ واﺟـــﺐ دي .او د ﻗﺮﺑـــﺎﻧ ９ﺣﻼﻟـــﻮل ﭘـــﺮ ！ﻮﻟـــﻮ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ واﺟــﺐ ده ،د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﺣﻼﻟــﻮل ﻳـﻮازې دا ﻧــﻪ ﭼــ ３واﺟــﺐ ده
اﺧﻼﻗﻮ د ＊ﻪ واﻟﻲ ﻟﭙـﺎره د اﷲ رﺿـﺎ او ﺧﻮ＊ـﻲ ﻏـﻮره ﻧﺨﺴـﻪ ده ،د اﷲ او د ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ ﭘﻴﺮوي اﻧﺴـﺎن ﭘـﻪ ﻫـﺮ ﺣـﺎل ﮐـ ３ﻟـﻪ ﺑـﺪو ﮐـﺎروﻧﻮ ＇ﺨﻪ را－ﺮ＄ﻮي او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د دې ډول اﺣﺴﺎس ﭘـﻪ ＄ﻮاﮐﻤﻨﺘﻴـﺎ ﮐـ ３ډ４ـﺮه اﻏ５ﺰه ﻟﺮي ،ﻟﻪ دې ﮐﺒﻠﻪ وﻳﻼى ﺷﻮ ﭼ ３د اﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮﻳـﺎﻟﻴﺘﻮب ﭘـﻪ دې ﮐ ３دى ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ＊ﻪ ﭘﻪ ذوق او ﺷﻮق ﺳﺮه وﮐ７ي او ﻧـﻮر ﺧﻠـﮏ ﻫـﻢ دې
ﺑﻠﮑ ３د اﺳﻼم ﻟﻪ ﻧ＋ﻮ ＇ﺨـﻪ ﻫـﻢ ده ،ﻟﮑـﻪ ＇ﺮﻧ／ـﻪ ﭼـ ３اﷲ ﭘـﻪ ﻗـﺮان ) (١د ﺣﺞ ﺳﻮرت ٣٦اﻳﺖ . ) (١د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
) (٢د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
١١
١٢
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﮐـﺎر ﺗــﻪ راوﺑﻠــﻲ ،ﻧــﻪ دا ﭼــ ３ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ وﻧــﻪ ﮐــ７ي او د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﭘــﻪ ﭘﻴﺴــﻮ
وﭘﻮ＊ﺘﻞ د دې دوو ور＄ـﻮ ﺣﻘﻴﻘـﺖ او ﺣﻴﺜﻴـﺖ ＇ـﻪ دى؟ ﻫﻐـﻮى ﻋـﺮض
ﻧﻔﺴﻲ ﻏﻮ＊ﺘﻨ ３ﺗﺮ ﺳﺮه ﮐ７ي .
وﮐ :７ﻣﻮږ د ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﭘﻪ زﻣﺎﻧﻪ ﮐ ３ﻫﻤﺪا رواج درﻟﻮد ،رﺳﻮل اﷲ ورﺗﻪ
ﻟﻨ６ه دا ﭼ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﮐﻮﻟﻮ ا請ـﻠﻲ ﻣﻮﺧـﻪ دا ﻧـﻪ ده ﭼـ ３ﺧﻠـﮏ ﻏﻮ＊ـﻪ وﺧﻮري ＄ ،ﮑﻪ ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﻮ ﺷﺮﻋﻲ اﻣﺮ او اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﻳﺎد－ﺎر دى ، اﷲ ﭘﻪ ﻗـﺮان ﮐـﺮﻳﻢ ﮐـ ３د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﭘـﻪ اړه داﺳـ ３ﻓﺮﻣـﺎﻳﻠﻲ دي : ) f ( m i f i :f (mi 4f mm i f i fm i f ( i fi 8 fi fm i fm i 2
)(١
ژﺑﺎړه :اﷲ ﺗﻪ ﻳ ３ﻧﻪ ﻏﻮ＊ﻲ رﺳﻴ８ي ﻧﻪ وﻳﻨ، ３ﻣ／ﺮ ﻫﻐـﻪ ﺗـﻪ ﺧـﻮ ( ﻳﻮازې ) ﺳﺘﺎﺳﻮ ﺗﻘﻮا رﺳﻴ８ي .
)(٢
وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ :اﷲ ﺗﺎﺳﻮ ﺗﻪ د ﻫﻐﻮ دوو ور＄ﻮ ﭘﻪ ﺑـﺪل ﮐـ ３ﺗـﺮ ﻫﻐـﻪ ﻏـﻮره ور ３＄ﻣﻘﺮرې ﮐ７ي دي ،ﻫﻐﻪ د ﻟﻮى او ﻛﻮﭼﻨﻲ اﺧﺘﺮ ور＄ﻲ دي. د وﻟﺴــﻮﻧﻮ او ﻣﻠﺘﻮﻧــﻮ د ﺧﻮﺷــﺤﺎﻟ ９ور＄ــ ３ﭘــﻪ ا請ــﻞ ﮐــ ３د ﻫﻐــﻮ د ﺗﺎرﻳﺦ او رواﻳﺎﺗﻮ ﺗﺮﺟﻤﺎﻧﻲ او د ﻣﻠﻲ ﻣﺰاج ﻫﻨﺪارې وي ،ﻟﻪ ﻫﻤﺪې اﻣﻠﻪ ＊ﮑﺎره ﺧﺒﺮه ده ﭼـ ３ﺗـﺮ اﺳـﻼم ﻣﺨﮑـ ３د ﺟﺎﻫﻠﻴـﺖ ﭘـﻪ دوره ﮐـ ３ﭼـ ３د ﻣﺪﻳﻨ ３ﺧﻠﮑﻮ ﮐﻮﻣ ３د ﺧﻮﺷﺤﺎﻟ ９ور ３＄ﻟﻤـﺎﻧ％ﻠ،３د ﺟـﺎﻫﻠﻲ ﻃﺒﻌﻴـﺖ او ﺗﺨﻴــﻞ او د ﻧــﺎﭘﻮﻫ ９د رواﻳــﺎﺗﻮ ﻣــﻨﻌﮑﺲ ﮐــﻮوﻧﮑﻲ وې ،د رﺳــﻮل اﷲ ﭘﻪ وﻳﻨﺎ ﮐ請 ３ﺮاﺣﺖ دى ﭼـ ３اﷲ ﻫﻐـﻪ ﭘﺨـﻮاﻧ ９د ﺧﻮﺷـﺤﺎﻟ９
د اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ: د اﺧﺘﺮوﻧﻮ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ:
f :f i E F f i :f ( i fM i H f i m i f m if m i 3fm i fmmA O fi 3 2 fm mm mi fm mm m m mi f i f m i f i fi _ ?f i f i i f i f m mi fm i f i f i `« f f ( if :f i E :f mi Pf m mi fm i c i H f i 2 _ 3fmi fmmA O fi 3 2 )(٣ < 2 f m m i F f i f i _ F f i fm m m i i fm m i ژﺑﺎړه :ﻟﻪ ﺣﻀﺮت اﻧﺲ ＇ﺨﻪ رواﻳﺖ دى ﭼ ３رﺳﻮل اﷲ ﻟﻪ ﻣﮑ３ ＇ﺨﻪ ﻣﺪﻳﻨ ３ﺗﻪ راﻏﻰ ،د ﻣﺪﻳﻨ ３ﺧﻠﮑﻮ دوې ور＄ـ ３ﺧﻮﺷـﺤﺎﻟ ９ﮐـﻮﻟ３ او ﭘــﻪ ﻫﻐــﻮ ﮐــ ３ﺑــﻪ ﻳــ ３د ﻟﻮﺑــﻮ ﺗﻤﺎﺷــ ３ﮐــﻮﻟ ،３رﺳــﻮل اﷲ ور＇ﺨــﻪ ) (١د ﺣﺞ ﺳﻮرت ٣٧اﻳﺖ . )(٢
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
)(٣
اﺑﻮداؤد :ﺑﺎب 請ﻼة اﻟﻌﻴﺪﻳﻦ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ١١٣٦
ور ３＄ﺧﺘﻤ ３او ﭘﺮ ＄ﺎى ﻳ ３د ﮐﻮﭼﻨﻲ اﺧﺘﺮ او ﻟـﻮى اﺧﺘـﺮ ور＄ـ ３د دې اﻣـﺖ ﻟﭙــﺎره د ﺧﻮﺷــﺤﺎﻟ ９ور＄ــ ３و！ــﺎﮐﻠ ３ﭼــ ３ﭘــﻪ ﺗﻮﺣﻴــﺪي ﺗﺨﻴــﻞ او ﺗﺼﻮراﺗﻮ او د ژوﻧﺪ ﻟﻪ ا請ـﻮﻟﻮ ﺳـﺮه ﺳـﻢ د ﺗـﺎرﻳﺦ او رواﻳـﺎﺗﻮ ﻫﻨـﺪاري دي.
د ذواﻟﺤﺠ ３د ﻟﻮﻣ７ﻳﻮ ﻟﺴﻮ ور＄ﻮ ﻓﻀﻴﻠﺖ:
Ff :f i E :f i :f i df M i H f i fi f mi f m m A 2 M m i f f i 2 i f i ?f e f i N fi f i f mi f m m i Ff i f i fmi i _ +f i f i 2 f m m i i H f mm f m i f m m A 2 :f f mh i i fm m i 2 i E :f mi 2 f i 2
f f mh i i fm m i i V f i f i f i f mi f i fi f m mm i kf i f; i E 2
١٣
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
١٤
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
اﺧﺘﺮ د ﺷﭙ ３ﻋﺒﺎدت ﻫﻢ د اﷲ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ډ４ﺮ ﺛﻮاب ﻟﺮي .
2dA f m i
)(١
)(١
ژﺑﺎړه :ﻟﻪ ﺣﻀﺮت اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ＇ﺨـﻪ رواﻳـﺖ دى واﻳـﻲ ﭼـ ３رﺳـﻮل اﷲ ﻓﺮﻣــﺎﻳﻠﻲ دي＇ ( :ــﻮﻣﺮه ﭼــ ３ﻧ５ــﮏ اﻋﻤــﺎل اﷲ ﺗــﻪ ﭘــﻪ دې ﻟﺴــﻮ
د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ ﭘﻪ ورځ ﺗﺮ ！ﻮﻟﻮ ﻏﻮره ﻋﻤﻞ:
ور＄ﻮ ﮐ ３ﻣﺤﺒﻮب دي ﭘﻪ ﻧﻮرو ور＄ﻮ ﮐ ３ورﺗﻪ دوﻣﺮه ﻣﺤﺒﻮب ﻧﻪ دي)،
_e ?f :f i 3fmi fmmA O fi 3 2 i E H fm m i 2 l E f m ifA f i n f m i f i FM p e f f i f i 2 i H f m m i F f i fM m i f i ;m 3 f m i fi 2 f i f m m i F fi fm i fi H fi Ef m i H fm i f m i f if i t f i fm m i F f i )(٢ « fm E mi fm i fm um i v E _ t f m i H f m i M \m i
請ﺤﺎﺑﻪ وو وﭘﻮ＊ﺘﻞ :اى د اﷲ رﺳـﻮﻟﻪ! د اﷲ ﭘـﻪ ﻻر ﮐـ ３ﺟﻬـﺎد ﻫـﻢ د دﻏﻪ ﻟﺴﻮ ور＄ﻮ د ﻧ５ﮏ ﻋﻤﻞ ﭘﻪ ﭘﺮﺗﻠﻪ اﷲ ﺗﻪ ﻣﺤﺒﻮب ﻧﻪ دى؟ ،رﺳﻮل اﷲ ورﺗﻪ ووﻳﻞ( :د اﷲ ﭘﻪ ﻻر ﮐـ ３ﺟﻬـﺎد ﻫـﻢ د دﻏـﻮ ور＄ـﻮ د ﻧ５ـﮏ ﻋﻤﻞ ﭘﻪ ﺷﺎن اﷲ ﺗﻪ ﻣﺤﺒﻮب ﻧﻪ دى ،اﻟﺒﺘﻪ ﺑ ３ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ ﭼ ３ﭘﻪ ＄ﺎن او ﻣــﺎل ﺳــﺮه د اﷲ ﭘــﻪ ﻻرې ﮐــ ３وو＄ــﻲ ،او ﺑﻴــﺎ د ﻫــﻴ＆ ﺷــﻲ ﺳــﺮه راﺳﺘﻮن ﻧﺸﻲ ،ﻳﻌﻨ＄ ３ﺎن او ﻣﺎل ！ﻮل د اﷲ ﭘﻪ ﻻر ﮐ ３و＊ﻨﺪي) ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤـﺪ ﻓﺮﻣـﺎﻳﻠﻲ دي ( :د اﷲ د ﻋﺒـﺎدت ﻟﭙـﺎره ﻏـﻮره وﺧﺖ د ذواﻟﺤﺠ ３ﻟﺲ ور ３＄دي ،ﭘﻪ دې ﻟﺲ ور＄ﻮ ﮐ ３ﻳﻮه ورځ روژه د ﻳﻮ ﮐﺎل روژې ﻧﻴﻮﻟﻮ ﭘﻪ اﻧﺪازه او ﻳﻮه ﺷﭙﻪ ﻋﺒﺎدت د ﻗﺪر د ﺷـﭙ ３ﭘـﻪ اﻧﺪازه ﺛﻮاب ﻟﺮي )
)(٢
ژﺑﺎړه :ﻟﻪ ﻋﺎﻳﺸ＇ ３ﺨﻪ رواﻳﺖ دى ﭼ ３رﺳـﻮل اﷲ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ: اﷲ ﺗﻪ د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ د ور ３＄ﭘﻪ ﻋﻤﻠﻮﻧﻮ ﮐ ３ﺗﺮ ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９زﻳـﺎت ﻏـﻮره ﺑﻞ ﻋﻤﻞ ﻧﺸـﺘﻪ د ﻗﻴﺎﻣـﺖ ﭘـﻪ ورځ ﺑـﻪ د ﻗﺮﺑـﺎﻧ＇ ９ـﺎروى ﻟـﻪ ＊ـﮑﺮوﻧﻮ او و＋４ﺘﺎﻧﻮ ﺳﺮه (ژوﻧﺪى) راﺷﻲ ،او د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９وﻳﻨﻪ ﻣ％ﮑ ３ﺗﻪ ﺗﺮ رﺳ５ﺪو ﻣﺨﮑ ３اﷲ ﺗﻪ د ﻗﺒﻮل وړ －ﺮ＄ﻲ ،ﻧـﻮ اى د اﷲ ﺑﻨـﺪه －ـﺎﻧﻮ د زړه ﻟـﻪ اﺧﻼ請ﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮئ.
اﷲ ﭘﻪ ﻗﺮان ﮐﺮﻳﻢ ﮐ ３ﭘﻪ دې ﻟﺴﻮ ور＄ﻮ ﻗﺴﻢ ﻳﺎد ﮐـ７ى دى ،او زﻳﺎﺗﺮه ﻋﻠﻤﺎء ﭘﻪ دې ﺧﺒﺮه ﭘﻪ ﻳﻮه ﺧﻮﻟﻪ دي ﭼ ３ﻟﻪ دې ﻟﺴﻮ ور＄ﻮ ＇ﺨـﻪ ﻫﻤﺪﻏﻪ د ذواﻟﺤﺠ ３ﻟﻮﻣ７ﻧ ９ﻟﺴ ３ور＄ﻲ ﻣﺮاد دي ،ﭘﻪ ＄ـﺎﻧ７／ې ﺗﻮ－ـﻪ ﻧﻬﻤﻪ ورځ ﻳﻌﻨ ３د ﻋﺮﻓﺎت ورځ او ﺷـﭙﻪ د دې ﻟﺴـﻮ ﺷـﭙﻮ ＇ﺨـﻪ ﻏـﻮره او ﻣﻨﻠ ３ده ＇ ،ﻮک ﭼ ３ﭘﻪ ﻧﻬﻤﻪ ورځ روژه وﻧﻴﺴﻲ د ﻳﻮ ﺗ５ﺮ ﺷـﻮي ﮐـﺎل او د ﺑﻞ راﺗﻠﻮﻧﮑﻲ ﮐﺎل －ﻨﺎﻫﻮﻧﻪ ﻳـ ３ﺑﺨ＋ـﻞ ﮐﻴـ８ي .او ﻫﻤﺪارﻧ／ـﻪ د ﻟـﻮى
د ﺗﺸﺮﻳﻖ ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧﻪ : ) f m miد 9 9 7 h f ٰ i h g 9 9 ( 7 i 7 i 7 i 7 i 7
ذواﻟﺤﺠــ ３د ﻧﻬﻤــ ( ３ﻋﺮﻓــﺎت ) ور＄ــ ３ﻟــﻪ ﺳــﻬﺎر＇ﺨﻪ ﺗــﺮ دﻳﺎرﻟﺴــﻤ３ ور ３＄ﭘﻮرې د ﻫﺮ ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ＇ﺨـﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻳـﻮ ＄ـﻞ دﻏـﻪ ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧـﻪ وﻳـﻞ واﺟﺐ دي ،ﮐﻪ ＇ﻮک ﭘﻪ ﺟﻤـﻊ ﻟﻤـﻮﻧ ＃او ﮐـﻪ ﻳـ ３ﻳـﻮازې د ﻧـﺮ او ＊ـ３％
ﺳﻨﻦ اﻟﺘﺮﻣﺬى :ﺑﺎب ﻣﺎ ﺟﺎء ﻓﻰ اﻟﻌﻤﻞ ﻓﻰ اﻳﺎم اﻟﻌﺸﺮ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٧٥٧
)(١
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
) (٢ﺳﻨﻦ اﻟﺘﺮﻣﺬى :ﺑﺎب ﻣﺎﺟﺎء ﻓﻰ اﻟﻌﻤﻞ ﻓﻰ اﻳﺎم اﻟﻌﺸﺮ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ .٧٥٨
)(٢
ﺗﺰﻣﺬى :اﺑﻮاب اﻻﺿﺎﺣﻰ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ١٤٩٣
)(١
١٥
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
！ﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره دﻏﻪ ﺣﮑﻢ ﻳﻮ ډول دى .
١٦
د اﺧﺘﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ﻟﭙﺎره اذان او اﻗﺎﻣﺖ ﻧﺸﺘﻪ:
ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻟﻪ ﻫﺮ ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻟـﻮړ ږغ ﺳـﺮه ووﻳـﻞ ﺷـﻲ ، ﮐﻪ ＇ﻮک ﻳ ３ﭘﻪ ！ﻴ ږغ واﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ووﻳﻞ ﺷﻲ ﭼ ３ﭘـﻪ ﻟـﻮړ ږغ ﺳﺮه ﻳ ３وواﻳﻪ .
)(١
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
Zfi <w fifmmi O :fiE fi fmmi :fi Zfmi fi fifi fi `Afifi h F A \mi /ifi h
)(١
ﻟﻪ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﺳﻤﺮة ＇ﺨﻪ رواﻳﺖ دى ﭼ ３ﻣﺎ ﻟﻪ رﺳﻮل اﷲ ﺳـﺮه ﻳـﻮ ﻳﺎ دوه ＄ﻠ ３ﻧـﻪ ﺑﻠﮑـ＇ ３ـﻮ ＄ﻠـ ３ﻟﻤـﻮﻧ ＃ﮐـ７ى دى ،ﺗـﻞ ﭘﺮﺗـﻪ ﻟـﻪ اذان او
د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ د ور ３＄ﺳﻨﺖ ﮐﺎروﻧﻪ:
اﻗﺎﻣﺖ ＇ﺨﻪ.
د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ د ور ３＄ﺳﻨﺖ ﮐﺎروﻧﻪ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ډول دي : •
ﺳﻬﺎر وﺧﺘﻲ ﻟﻪ ﺧﻮﺑﻪ ﭘﺎ＇５ﺪل .
•
ﻏﺴﻞ ﮐﻮل او ﻣﺴﻮاک وﻫﻞ .
•
ﻧﻮې او ﭘﺎﮐ ３ﺟﺎﻣ ３اﻏﻮﺳﺘﻞ ،ﮐﻪ ＇ﻮک ﻧﻮې ﺟﺎﻣ ３وﻧـﻪ ﻟـﺮي ﺧـﻮ
ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧـ ـﻪ اﺿـــﺎﻓﻪ دي ،ﭘـــﻪ ﻟـــﻮﻣ７ي رﮐﻌـــﺖ ﮐـــ ３ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧـــﻪ د ﺛﻨـــﺎء
ﭘﺎﮐ ３ﺑﺎﻳﺪ وي .
x E 2 f ＇ ) fﺨـــﻪ وروﺳـــﺘﻪ او د ﻓـــﺎﺗﺤ m m i ( ３ ( i fm m i m ٰ mi f
•
د ﻋﻄﺮو ﻟ／ﻮل .
＇ )/ﺨﻪ وړاﻧﺪې وﻳـﻞ ﮐﻴـ８ي ،د اﺿـﺎﻓﻪ ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧـﻮ د وﻳﻠـﻮ ﭘـﺮ m i fm i
•
ﭘﻪ وړوﮐﻲ اﺧﺘﺮﮐ ３دﻟﻤﻮﻧ＇ ＃ﺨﻪ ﻣﺨﮑـ ３ﺧـﻮراک ＋＇ ،ـﺎک ﮐـﻮل اوﭘﻪ ﻟﻮى اﺧﺘﺮﮐ ３دﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ＇ﺨﻪ وروﺳﺘﻪ ﺧﻮراک او ＇＋ﺎک ﮐﻮل.
•
د اﺧﺘﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ＄ﺎى ( ﻋﻴﺪ－ﺎه ) ﺗﻪ د ﺗﻠﻠﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﮐـ ３ﭘـﻪ ﻟـﻮړ ږغ ﺳﺮه ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧﻪ وﻳﻞ .
)(٢
د اﺧﺘﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ: د اﺧﺘــﺮ ﻟﻤــﻮﻧ ＃دووه رﮐﻌﺘــﻪ دى او ﭘــﻪ ﻫــﺮ رﮐﻌــﺖ ﮐــ ３درې ـ درې
ﻣﻬــﺎل ﻻﺳــﻮﻧﻪ ﻏﻮږوﻧــﻮ ﺗــﻪ ﭘﻮرﺗــﻪ ﮐ ５ـ８ي (ﻣﻘﺘــﺪﻳﺎن دي ﻫــﻢ ﻻﺳــﻮﻧﻪ
ﻏﻮږوﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﻮرﺗﻪ ﮐ７ي) او ﺑﻴﺎ ＄ﻮړﻧﺪ ﭘﺮ＋４ﻮدل ﮐﻴ８ي . د درې ﺗﮑﺒﻴﺮوﻧﻮوﻳﻠﻮ＇ﺨــﻪ وروﺳــﺘﻪ اﻣــﺎم ﻓﺎﺗﺤــﻪ او ﺑﻴــﺎ ﻗﺮاﺋــﺖ ﻟــﻮﻟﻲ ،...او ﭘــﻪ دوﻳــﻢ رﮐﻌــﺖ ﮐــ ３د ﻓــﺎﺗﺤ ３ﺳــﻮرت او ﻗﺮاﺋــﺖ ＇ﺨــﻪ وروﺳﺘﻪ درې ＄ﻠﻪ ﺑﻴﺎﺗﮑﺒﻴﺮوﻧﻪ وﻳﻞ ﮐﻴ８ي او د ＇ﻠﻮرم ﺗﮑﺒﻴﺮ ﭘﻪ وﻳﻠـﻮ ﺳﺮه رﮐﻮع ﺗﻪ ﮐ＋ﺘﻪ ﮐﻴ８ي .
) (١د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه. )(٢
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
)(٢
)(١
ﻣﺴﻠﻢ
)(٢
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
١٧
١٨
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
واﻳﻲ.
)(١
د اﺧﺘﺮ ﺧﻄﺒﻪ: ﮐﻪ ＇ﻪ ﻫﻢ د اﺧﺘﺮ ﺧﻄﺒﻪ ﺳـﻨﺖ ده ،ﺧـﻮ ﭘـﻪ ﭘ＂ـﻪ ﺧﻮﻟـﻪ ﻳـ ３اور４ـﺪل او ورﺗﻪ ﮐ５ﻨﺎﺳـﺘﻞ واﺟـﺐ دي؛ ﮐـﻪ ﺧﻄﺒـﻪ اور４ـﺪل ﮐ５ـ８ي او ﮐـﻪ ﻧـﻪ اور４ـﺪل
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ:
ﮐ８５ي.
)(١
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﻮ داﺳ ３ﻣﺸﺮوع ﻋﻤﻞ دى ﭼ ３ﭘﻪ ﻗﺮان ،ﺣـﺪﻳﺚ او اﺟﻤـﺎع ﺳﺮه ﺛﺎﺑﺖ دى ،او ﭘﺮ دې ﺑﺎﻧﺪې د ！ﻮﻟﻮ ﻋﻠﻤﺎوو اﺗﻔﺎق دى.
)(٢
د اﺧﺘﺮ ﭘﻪ ورځ ﻧﻔﻠﻲ ﻟﻤﻮﻧ:＃
m i f i fi M * f i & i H df m m iE f m m i F f i f i f mi f m mA 2 )(٢ fi f m i h fm mm i f m i f i ژﺑــﺎړه :ﻟــﻪ اﺑــﻦ ﻋﺒــﺎس ＇ﺨــﻪ رواﻳــﺖ دى ﭼــ ３رﺳــﻮل اﷲ ﺑــﻪ د ﮐﻮﭼﻨﻲ اﺧﺘﺮ ﭘﻪ ورځ دوه رﮐﻌﺘﻪ ﻟﻤﻮﻧ ＃ﮐﺎوه ﺗﺮ ﻫﻐﻪ ﻣﺨﮑ ３او وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻳ ３ﮐﻮم ﻧﻔﻞ ﻟﻤﻮﻧ ＃ﻧﻪ ﮐﺎوو. د اﺧﺘﺮ ﺗﺮ ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ﻣﺨﮑ ３ﻧﻔﻞ ﮐﻮل ﻣﮑﺮوه دي ﮐﻪ ﻫﻐـﻪ ﭘـﻪ ﻋﻴـﺪ－ﺎه ﮐــ ３وي او ﮐــﻪ ﺑــﻞ ＄ــﺎى ،ﺧــﻮ د اﺧﺘــﺮ ﺗــﺮ ﻟﻤﺎﻧ％ــﻪ وروﺳــﺘﻪ ﻳــﻮازې ﭘــﻪ ﻋﻴﺪ－ﺎه ﮐ ３ﻧﻔﻞ ﻟﻤﻮﻧ ＃ﻣﮑﺮوه دى ﭘﻪ ﮐﻮر ﮐ ３ﻣﮑﺮوه ﻧﻪ دى.
)(٣
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﮑﻢ: ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﻳـــﻮ ﻣـــﺎﻟﻲ ﻋﺒــﺎدت دى او ﺣﮑـــﻢ ﻳـــ ３واﺟـــﺐ دى) (٣اﷲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ ( ) f m i f i f i f m iﺧﭙﻞ رب ﺗﻪ ﻟﻤﻮﻧ ＃وﮐ７ه او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﮐ７ه. اﺑﻦ ﮐﺜﻴﺮ ﻟﻪ ﻣﻔﺴﺮﻳﻨﻮ 請ﺤﺎﺑﻪ ﮐﺮاﻣﻮ ،ﺗﺎﺑﻌﻴﻨﻮ ﻟﮑـﻪ ﺣﻀـﺮت ﻋﺒﺪاﷲ ﺑﻦ ﻋﺒﺎس ،ﻋﻄﺎء ،ﻣﺠﺎﻫﺪ ،ﻋﮑﺮﻣﻪ او ﺣﺴـﻦ ﺑﺼـﺮي ＇ﺨﻪ رواﻳﺖ ﮐ７ى دى ﭼ ３د ( ) f m iﮐﻠﻴﻤ ３ﻣﻌﻨﻰ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ده .
رﺳﻮل اﷲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ ＇ﻮک ﭼ ３وس وﻟﺮي او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﮐﻮي زﻣـﻮږ ﻋﻴﺪ－ﺎه ﺗﻪ دي ﻧﻪ را＄ﻲ.
)(٥
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺗﻌﺮﻳﻒ: د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ ﭘﻪ ور＄ﻮ ﮐ ３د اﷲ د ﺗﻘﺮب(ﻧ８د４ﻮاﻟﻲ) د ﺣﺎ請ـﻠﻮﻟﻮ ﭘــﻪ ﻣﻮﺧــﻪ د ﮐــﻮم ＄ــﺎﻧ７／ي ＇ــﺎروي ﺣﻼﻟﻮﻟــﻮ ﺗــﻪ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ (اﺿــﺤﻴﻪ)
)(٤
)(١
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رد اﻟﻤﺤﺘﺎرد ٢١٩/٥
)(٢
رداﻟﻤﺤﺘﺎر ،٢٢٠/٥ :ط رﺷﻴﺪﻳﻪ
)(١
ﻣﺴﺎﻳﻞ رﻓﻌﺖ ﻗﺎﺳﻤﻰ ٩٧/٥
)(٣
رداﻟﻤﺤﺘﺎر ،٢٢٠/٥ :ط رﺷﻴﺪﻳﻪ
)(٢
ﺑﺨﺎرى :ﺑﺎب اﻟﻄﻴﺐ ﻟﻠﺠﻤﻌﺔ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٩٦٤
) (٤اﺑﻦ ﮐﺜﻴﺮ .
)(٣
ﻣﺴﺎﻳﻞ رﻓﻌﺖ ﻗﺎﺳﻤﻰ٦٩/٥ :
) (٥ﺳﻨﻦ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ :ﺑﺎب اﻻﺿﺎﺣﻰ واﺟﺒﺔ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٣١٢٣
١٩
٢٠
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
و＋４ﺘﻪ ﭘﻪ ﺑﺪل ﮐ ３ﻳﻮه ﻧ５ﮑﻲ ورﮐﻮل ﮐ８５ي)
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﮑﻤﺖ او ﻓﻠﺴﻔﻪ: ﺳﺮﺑ５ﺮه ﭘﺮ دې ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﻮ اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﻳﺎد دى ،دا د اﷲ ﭘﻪ ﻻر ﮐــ ３ﻳــﻮ ډول ﺳﺮ＊ــﻨﺪﻧﻪ او د اﷲ د ﻣﻨﻨــ ３اداء ﮐــﻮل ﻫــﻢ دي .ﮐﻠــﻪ ﭼــ３ ﺑ６اﻳﺎن د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻏﻮ＊ﻪ د ﺑ５ﻮزﻟﻮ ﭘﻪ ﻣﻨ ＃ﮐ ３و４ﺸﻲ ،ﻧﻮ ﭘﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﮐ ３د دوﺳﺘ ９او وروروﻟ ９اﺣﺴﺎس او روﺣﻴﻪ ژوﻧﺪۍ ﮐﻮي. ﺑ６اى او ﻓﻘﻴﺮ ﻳﻮ د ﺑﻞ ﺗﺮ ＇ﻨ ，ﺧﻮ＊ﻲ ﮐﻮي؛ ﭼ ３دا ﺧﻮ＊ﻲ ﭘـﻪ ﻳـﻮه ！ﻮﻟﻨﻪ ﮐ ３د ﺳﻮﮐﺎﻟ ９او ﻧ５ﮑﻤﺮﻏ ９ﻻﻣﻞ －ﺮ＄ﻲ.
_e ?f :f i 3fmi fmmA O fi 3 2 i E H fm m i 2 l E f m ifA f i n f m i f i FM p e f f i f i 2 i H f m m i T f i fM m i f i ;m 3 f m i fi 2 f i f m m i F fi fm i fi H fi Ef m i H fm i f m i f if i t f i fm m i F f i )(١ « m mi fm i fm um i v E _ t f m i H f m i M \m i ﺣﻀﺮت ﻋﺎﻳﺸـﻪ واﻳـﻲ ﭼـ ３ﭘ５ﻐﻤﺒـﺮ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﭘـﻪ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻘﻴﻘﺖ او ارز＊ﺖ:
f i f i <
! +f i fi 2 :f i E fi f i f i H f mi :f i f iE H f ( i f i X f i fi f i f i f; m m i ZM f m i f \i :f i fm m i fm i fi f i f i fm i i f i f mm i f m i ?f 2f; m m i ^f :f mif mi i ^f i E f i ZM f m i f \i :f i 2
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻓﻀﻴﻠﺖ:
)(١
ﺣﻀﺮت زﻳـﺪ ﺑـﻦ ارﻗـﻢ واﻳـﻲ ﭼـ請 ３ـﺤﺎﺑﻪ وو ﻟـﻪ ﭘ５ﻐﻤﺒـﺮ ＇ﺨـﻪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻪ اړه ﭘﻮ＊ﺘﻨﻪ وﮐ７ه ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ ﭘﻪ ＄ـﻮاب ﮐـ ３ورﺗـﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ ( :دا ﺳﺘﺎﺳﻮ د ﭘﻼر ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺳﻨﺖ دى ) 請ـﺤﺎﺑﻪ
ورځ ﮐ ３اﷲ ﺗﻪ ﺗﺮ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９زﻳﺎت ﺑﻞ ﮐﺎر ﺧﻮښ ﻧﻪ وي ،ﭘﻪ دې ور＄ﻮ ﮐ ３دﻏﻪ ﻧ５ﮏ ﮐﺎر ﺗﺮ ﻫـﺮ ﺑـﻞ ﻧ５ـﮏ ﮐـﺎر ﻏـﻮره وي ،د ﻗﺮﺑـﺎﻧ＇ ９ـﺎروى ﺑـﻪ دﻗﻴﺎﻣﺖ ﭘﻪ ورځ د ＊ـﮑﺮو ،و＋４ـﺘﺎﻧﻮ او ＊ـﻨ／ﺮو ﺳـﺮه ﻳـﻮ ＄ـﺎى ژوﻧـﺪى راﺷﻲ ،او د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﭘـﻪ ورځ ﺑـﻪ د ﺣﻼﻟﻮﻟـﻮ ﭘـﻪ وﺧـﺖ ﭼـ ３د وﻳﻨـ ３ﻳـﻮ ＇ﺎ＇ﮑﻰ ﭘﺮ ﻣ％ﮑﻪ ﻟﻮ８４ي ،ﻧﻮ ＄ﻤﮑ ３ﺗﻪ ﺗـﺮ رﺳـ５ﺪو ﻣﺨﮑـ ３د اﷲ د ﺧﻮ＊ ９ﺳﺒﺐ －ﺮ＄ﻲ ،او ﻫﻐﻪ ﻳ ３ﻗﺒﻠﻮي ،ﻧﻮ اى د اﷲ ﺑﻨﺪه －ـﺎﻧﻮ! ﭘـﻪ ﺧﻮ＊ ９او د زړه ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９وﮐ７ئ.
وو وﭘﻮ＊ــﺘﻞ ( :آﻳــﺎ ﻧــﻮ ﭘــﻪ دﻏــﻪ ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﮐــ ３ﻣــﻮږ ﺗــﻪ ﻫــﻢ ﺛــﻮاب رارﺳﻴ８ي؟) ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ ﭘﻪ ＄ﻮاب ﮐ ３ورﺗﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ ( :ﻫﻮ ،د ﻗﺮﺑﺎﻧ９
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﺮ ﭘﺮ＋４ﻮﻟﻮ وﻋﻴﺪ:
د ﺣﻴﻮان د ﻫﺮ و＋４ﺘﻪ ﭘﻪ ﺑﺪل ﮐ ３ﺗﺎﺳﻮ ﺗـﻪ ﻳـﻮه ﻧ５ﮑـﻲ ﻟﻴﮑـﻞ ﮐﻴـ８ي )
f i :f i f mi f m mA 2 ( i E H Z f i f i y H fi f i :f f i 2 )(٢ i f i f[ m i f if m i f if mi f i f m
請ﺤﺎﺑﻪ وو ﺑﻴﺎ وﭘﻮ＊ﺘﻞ( :د وړﻳﻮ ﻫـﻢ دوﻣـﺮه اﺟـﺮ دى؟) ﭘ５ﻐﻤﺒـﺮ ﭘـﻪ ＄ﻮاب ﮐـ ３ورﺗـﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ( :ﻫـﻮ ،د وړﻳـﻮ ﻫـﻢ دﻏـﻪ ﺣﺴـﺎب دى ،د ﻫـﺮ
)(١
ﺳﻨﻦ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ :ﺑﺎب ﺛﻮاب اﻻﺿﺤﻴﻪ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٣١٢٧
)(١
ﺗﺰﻣﺬى :اﺑﻮاب اﻻﺿﺎﺣﻰ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ١٤٩٣
)(٢
ﺳﻨﻦ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ :ﺑﺎب اﻻﺿﺎﺣﻰ واﺟﺒﺔ ام ﻻ؟ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٣١٢٣
٢١
٢٢
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ژﺑﺎړه :ﻟـﻪ ﺣﻀـﺮت اﺑـﻮﻫﺮﻳﺮه ＇ﺨـﻪ رواﻳـﺖ دى ﭼـ ３رﺳـﻮل اﷲ وﻓﺮﻣﻴﺎل＇ :ﻮک ﭼ ３وس وﻟﺮي (د ﻧﺼﺎب ＇＋ـﺘﻦ وي) ،ﺧـﻮ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﻧـﻪ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻳﺎ ﭘـﻪ واک ﮐـ ３داﺳـ＇ ３ـﻪ وﻟـﺮي ﭼـ ３ﻟـﻪ اړﺗﻴـﺎ ﻳـ ３زﻳـﺎت وي ،او ارز＊ﺖ ﻳ ３د ﺳﭙﻴﻨﻮ ﻳﺎ ﺳﺮو زرو د ﻧﺼﺎب ﻗ５ﻤﺖ ﺗﻪ ورﺳﻴ８ي.
ﮐﻮي ﻫﻐﻪ دي زﻣﻮږ ﻋﻴﺪ－ﺎه ﺗﻪ ﻧﻪ را＄ﻲ.
د اړﺗﻴــﺎ ﺷــﻴﺎن ﻫﻐــﻪ دي ﭼــ ３د ﺳــ７ي ژوﻧــﺪ او ﻋــﺰت ﭘــﻮرې ﺗ７ﻟــﻰ وي،ﻟﮑﻪ ﺧﻮراک＋＇ ،ﺎک ،ﮐﺎﻟﻲ ،د اوﺳ５ﺪو ＄ﺎى او داﺳ ３ﻧﻮر ﭼ ３ﭘـﻪ ا請ﻠﻲ اړﺗﻴﺎوو ﮐ ３ﺷﻤ５ﺮل ﮐ８５ي ،ﻧﻮ ﻟﻪ دې اﻣﻠـﻪ ﺳـﺘﺮ ـ ﺳـﺘﺮ د／４ﻮﻧـﻪ،
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻧﺼﺎب: د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９او 請ﺪﻗﺔ اﻟﻔﻄﺮ (ﺳﺮﺳـﺎﻳ )３ﻧﺼـﺎب ﻳـﻮه ډول دی ،او ﻫﻐـﻪ (－ )٨٧,٤٧٩ﺮاﻣﻪ ﺳﺮه زر او ﻳﺎ (－ ) ٦١٢,٣٥ﺮاﻣﻪ ﺳﭙﻴﻦ زر دي .
)(١
ﻟﻮى ﻓﺮﺷﻮﻧﻪ ،ﻗﺎﻟﻴﻨ ،３راډﻳﻮ او ﺗﻠﻮ４ﺰﻳﻮن ،ﻟﻪ اړﺗﻴﺎ زﻳـﺎﺗ ３ﺟـﺎﻣ ３او داﺳ ３ﻧﻮر ﺷﻴﺎن ﭼ ３د اﻧﺴﺎن د اﺳﺎﺳﻲ اړﺗﻴﺎوو ﭘﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﮐ ３ﻧـﻪ را＄ـﻲ ﻧﻮ ﮐﻪ د دﻏﻮ ﺷﻴﺎﻧﻮ ارز＊ﺖ د ﻧﺼﺎب ﻗ５ﻤﺖ ﭘﻮره ﮐﻮﻻى ﺷﻮ ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ واﺟﺐ ده.
)(١
د ﻧﺼﺎب ﺗﻌﺮﻳﻒ:
ﮐﻪ ＇ﻮک د ﻧﺼﺎب ＇＋ﺘﻦ وي ،د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻟﭙﺎره د ﮐﺎل ﺗ５ﺮ４ﺪل ﺷﺮط
ﻧﺼﺎب د ﻣـﺎل ﻫﻐـ ３ﺧﺎ請ـ ３اﻧـﺪازې ﺗـﻪ وﻳـﻞ ﮐ５ـ８ي ،ﭼـ ３ﭘـﺮ ﻫﻐـ３ ﺑﺎﻧﺪې ﺷﺮﻳﻌﺖ زﮐﺎت ﻓﺮض ﮐـ７ى وي ،ﻟﮑـﻪ د ﭘﺴـﻮﻧﻮ ﻟﭙـﺎره ＇ﻠﻮ＋４ـﺖ ()٤٠ﭘﺴـﻮﻧﻪ ،د ﺳــﭙﻴﻨﻮ زرو ﻟﭙـﺎره دوه ﺳــﻮه ( )٢٠٠درﻫﻤـﻪ او د ﺳــﺮو
ﻧﻪ دي ＄ ،ﮑﻪ ﺧﻮ ﮐﻪ ＇ﻮک د اﺧﺘـﺮ ﭘـﻪ دوﻳﻤـﻪ ورځ ﻫـﻢ د ﻟﻤـﺮ ﻟـﻪ ﻟﻮ４ـﺪو ＇ﺨــﻪ وړاﻧــﺪې دوﻣــﺮه ﺷــﺘﻤﻨﻲ ﭘﻴــﺪا ﮐــ７ي ﭼــ ３ارز＊ــﺖ ﻳــ ３د ﻗﺮﺑــﺎﻧ９ ﻧﺼﺎب ﺗﻪ رﺳ５ﺪه ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮې واﺟﺐ ده.
)(٢
زرو ﻟﭙﺎره ﺷﻞ ( )٢٠ﻣﺜﻘﺎﻟﻪ ﺳﺮه زر.
)(٢
ﻳﺎده دي وي ﭼ ３د ﻧﺎرﻳﻨﻪ وو ﭘﻪ ＇５ﺮ ﭘﻪ ＊％ﻮ ﻫﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ واﺟﺒـﻪ ده، ﭼ ３ﮐﻠﻪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﻧﺼﺎب ﭘﻪ ﮐﭽﻪ ﺳﺮه ﻳﺎ ﺳﭙﻴﻦ زر او ﻳﺎ ﻫﻢ د ﻫﻐﻪ ﭘﻪ اﻧﺪازه ﺷﺘﻤﻨﻲ وﻟﺮي.
)(٣
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ ﭼﺎ واﺟﺒﻴ８ي؟ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ ﻫﺮ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ واﺟﺒﻴ８ي ﭼ ３ﻣﺴﻠﻤﺎن ،ﻋﺎﻗﻞ ،ﺑـﺎﻟﻎ ،ﻣﻘـﻴﻢ او د(－)٦١٢,٣٥ﺮاﻣــﻪ ﺳــﭙﻴﻨﻮ زرو،او ﻳــﺎ د (－ )٨٧,٤٧٩ﺮاﻣــﻪ ﺳــﺮو زرو ＇＋ﺘﻦ وي .
)(٣
ﮐﻪ ﮐﻮم ﻟ５ﻮﻧﻰ او ﻣﺎﺷﻮم د ﻧﺼﺎب ＇＋ﺘﻦ وي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮې ﻧـﻪ ﮐﻴـ８ي او د ﻫﻐﻮى ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻫﻢ ﻧﻪ ﺷ ３ﮐﻮﻻى ﭼ ３دﻫﻐﻮى ﭘﺮ ＄ﺎى (د ﻫﻐـﻪ ﻟـﻪ ﻣﺎﻟﻪ ) ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﮐ７ي .
)(٤
)(١
رداﻟﻤﺤﺘﺎر ،٢١٩/٥ :ط رﺷﻴﺪﻳﻪ
)(١
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٥٠٨/٧ :
)(٢
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر ،٢٢١/٥ :ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٢/٥:
)(٢
ﻣﺴﺎﻳﻞ رﻓﻌﺖ ﻗﺎﺳﻤﻰ٥٥/٥ :
)(٣
ﻫﻨﺪﻳﻪ ،٢٩٢/٥ :ط ﻣﺎﺟﺪﻳﻪ
)(٣
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٥٠٨/٧ :
)(٤
اﻟﺪرﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٣ /٥ :
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
٢٤
٢٣
ﮐﻮم ﮐﺲ ﭼ ３ﻣﺴﺎﻓﺮ وي ﭘﺮ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ واﺟﺐ ﻧﻪ ده .ﮐﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ
＄ﺎى وي ،ﻧﻮ ﮐﻪ زوى د ﭘﻼر ﭘﻪ ﺷﺘﻤﻨ ９او ﮐﺎروﺑﺎر ﮐـ ３ﻣﺴـﺘﻘﻠﻪ ﺑﺮﺧـﻪ
ﻣﻘﻴﻢ ﺷﻮ ،ﻳﺎ ﻣﻘﻴﻢ ﻣﺴـﺎﻓﺮ ﺷـﻮ ،د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９د وﺟـﻮب ﻟﭙـﺎره اﺧـﺮ وﺧـﺖ
او اﺧﺘﻴﺎرات وﻟﺮي ،ﻧﻮ ﭘﺮ زوى ﺟﻼ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ واﺟﺒﻪ ده او ﭘـﺮ ﭘـﻼر ﺟـﻼ،
ﻣﻌﺘﺒﺮ دى ،ﮐﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ د اﺧﺘـﺮ ﭘـﻪ در４ﻴﻤـﻪ ورځ ﺗـﺮ ﻟﻤـﺮ ﻟﻮ４ـﺪو ﻣﺨﮑـ３
او ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﻠﻪ ﺑﺮﺧـﻪ وﻧـﻪ ﻟـﺮي او ﻧـﻪ ﻫـﻢ ﺧﭙﻠـﻪ د ﻧﺼـﺎب ﭘـﻪ اﻧـﺪازه ﻣـﺎل
ﻣﻘﻴﻢ ﺷﻮ ،ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ واﺟﺐ ده .او ﮐﻪ ﻣﻘﻴﻢ ﭘﻪ اﺧﺮ وﺧﺖ ﮐ ３ﻣﺴـﺎﻓﺮ
وﻟﺮي ،ﻧﻮ ﭘـﺮ زوى ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ واﺟﺒـﻪ ﻧـﻪ ده ،ﻳـﻮازې د ﭘـﻼر ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﺑﺴـﻨﻪ
ﺷﻲ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ واﺟﺐ ﻧﻪ ده(١).
ﮐﻮي.
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
)(١
ﮐﻪ ＇ﻮک ﭘﺮ ＄ﺎن ﻧﺬر وﻣﻨﻲ او ﻳﺎ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻪ ﻧ５ـﺖ ＇ـﺎروى واﺧﻠـﻲ ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ واﺟﺐ ده ،ﮐﻪ ＇ﻪ ﻫﻢ ﻓﻘﻴﺮ وي.
)(٢
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ور: ３＄
ﮐﻪ ﭼﺎ دﻗﺮﺑﺎﻧ ９و請ﻴﺖ وﮐ ７او ﻣﺎل ﻳ ３ﻫﻢ ﭘﺮ＋４ﻮد،ﻧﻮ ﭘﺮ و請ﻲ ﻳـﺎ وﻟﻲ ﻳ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل واﺟﺐ او ﺿﺮوري ده.
)(٣
ﮐﻪ د ﻳﻮ ﭼﺎ ﻣﺎل ﺣﺮام وي ،ﻟﮑﻪ د رﺷﻮت ﻳﺎ ﺳـﻮد او ﻳـﺎ داﺳـ ３ﻧـﻮر، ﻧﻮ ﭘﺮ ﻫﻐﻪ ﺑﺎﻧﺪې ﻗﺮﺑﺎﻧ ３واﺟﺐ ﻧﻪ ده؛ ﮐﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﮐ７ي ﻧﻮ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﻳـ３ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي＄ ،ﮑﻪ ﭼ ３ﭘﺮ ﻫﻐﻪ ﺑﺎﻧﺪې د ！ﻮل ﻣﺎل 請ﺪﻗﻪ ﮐﻮل واﺟﺐ دي.
د ذواﻟﺤﺠــ ３ﻟﺴــﻤﻪ ،ﻳﻮوﻟﺴــﻤﻪ او دوﻟﺴــﻤﻪ د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟــﻮ ور ３＄دي ،د ذواﻟﺤﺠ ３د دوﻟﺴﻤ ３ور ３＄ﺗﺮ ﻟﻤﺮ ﻟﻮ４ﺪﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﺑﻴـﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﮐﻴـ８ي .ﺧـﻮ ﭘـﻪ دې درې وو ور＄ـﻮ ﮐـ ３ﻟـﻮﻣ７ى ورځ ﻳﻌﻨـ ３د ذواﻟﺤﺠ ３ﭘـﻪ ﻟﺴـﻤﻪ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﮐـﻮل ډ４ـﺮه ﻏـﻮره او ﺛـﻮاب ﻟـﺮي .او د دې درې وو ور＄ﻮ ＇ﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻠﻪ ورځ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﮐ８５ي .
)(٢
)(٤
ﮐــﻪ دوه ﻳــﺎ درې وړوﻧــﻪ －ــ ６ژوﻧــﺪ ﮐــﻮي ،ﻧــﻮ ﺷــﺘﻤﻨ ９ﺗــﻪ ﻳــ ３ﮐﺘــﻞ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﺮ ＄ﺎى 請ﺪﻗﻪ او ﺧﻴﺮات ﮐﻮل :
ﮐ８５ي ،ﮐﻪ ﻳ ３ﺷﺘﻤﻨﻲ دوﻣﺮه وه ﭼ ３د ﻫﺮ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ﻧﺼﺎب ﺗـﻪ رﺳـ５ﺪه، ﻧــﻮ ﭘــﺮ ﻫــﺮ ورور ﺟــﻼ ﺟــﻼ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ واﺟــﺐ ده ،او د ！ﻮﻟــﻮ ﻟــﻪ ﻟــﻮرې ﻳــﻮه ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺴﻨﻪ ﻧﻪ ﮐﻮي.
)(٥
ﮐﻪ ﭘﻼر او ﺑﺎﻟﻎ زاﻣﻦ －ـ ６ژوﻧـﺪ ﮐـﻮي ،ﺧـﻮراک او ＇＋ـﺎک ﻳـ ３ﻳـﻮ
ﮐﻪ د ﭼﺎ ＇ﺨﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د ﻋﺬر ﻟﻪ ﮐﺒﻠﻪ ﭘـﺎﺗ ３ﺷـﻲ او ﻳـﺎ د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﭘـﻪ ور＄ـﻮ ﮐــ ３ور＇ﺨــﻪ ﺑــﻲ ﭘﺮواﻳــﻲ وﺷـﻲ ،ﭘــﺮ دﻏــﻪ ﮐــﺲ واﺟــﺐ ده ﭼــ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺑﻴﻪ ﭘﻪ ﻏﺮﻳﺒﺎﻧﻮ ووﻳﺸﻲ .ﮐﻪ ＇ﻮک د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﭘـﻪ ور＄ـﻮ ﮐـ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻴﺴ請 ３ﺪﻗﻪ ﮐ７ي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ ３ﻧﻪ ﮐﻴـ８ي ＄ﮑـﻪ ﭼـ請 ３ـﺪﻗﻪ ﻳـﻮ ډول ﻋﺒﺎدت ده او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﻞ ډول ﻋﺒﺎدت ده ،د روژې ﭘـﺮ ＄ـﺎى ﻟﻤـﻮﻧ＃
)(١
ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٢/٥ :
)(٢
ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩١/٥ :
)(٣
ﺟﻮاﻫﺮاﻟﻔﺘﺎوى١١٥/١ :
)(٤
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى ٥٠٦/٧ :رداﻟﻤﺤﺘﺎر :ﺑﺎب زﮐﺎة اﻟﻐﻨﻢ
) (٥اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٢/٥ :
او د ﻟﻤﻮﻧ ＃ﭘﺮ ＄ﺎى زﮐﺎت او ﺣﺞ ﻧﻪ ﮐﻴ８ي ،ﻧﻮ ﻟﻪ دې ﮐﺒﻠﻪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﺮ
)(١
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٥/٥ :
) (٢ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﻪ ٢٩٥/ ٥
٢٥
٢٦
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
＄ﺎى 請ﺪﻗﻪ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐﻴ８ي .
)(١
د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﺳﻨﺖ ﻃﺮﻳﻘﻪ:
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ وﺧﺖ : ﭘﻪ ﮐﻮﻣﻮ ＊ﺎروﻧﻮ ﮐ ３ﭼ ３د ﺟﻤﻌ ３او اﺧﺘﺮ ﻟﻤـﻮﻧ ＃ﮐ５ـ８ي ﭘـﻪ ﻫﻤﻐـﻪ ﺳﻴﻤﻮ ﮐ ３د اﺧﺘﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ ＇ﺨـﻪ وړاﻧـﺪې د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﺣﻼﻟـﻮل ﺟـﺎﻳﺰ ﻧـﻪ دي ،ﺧﻮ ﭘﻪ ﮐﻮﻣﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﮐ ３ﭼ ３د ﺟﻤﻌ ３او اﺧﺘﺮ ﻟﻤﻮﻧ ＃ﻧﻪ ﮐﻴـ８ي ،د ﻫﻐﻮ ﺳـﻴﻤﻮ اوﺳـ５ﺪوﻧﮑﻲ ﮐـﻮﻻى ﺷـﻲ ﭼـ ３د ﺳـﻬﺎر د ﻟﻤﺎﻧ％ـﻪ وروﺳـﺘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻼﻟ ３ﮐ７ي ،
)(٢
ﮐــﻪ د اﺧﺘــﺮ ﭘــﻪ ﻟــﻮﻣ７ۍ ورځ ﻟﻤــﻮﻧ ＃د ﮐــﻮﻣ ３ﺳــﺘﻮﻧﺰې ﻟــﻪ ﮐﺒﻠــﻪ و ＄ﻨ６ﻳ８ي د اﺧﺘﺮ د ﻟﻤﺎﻧ％ﻪ د وﺧﺖ د ﺗ５ﺮ４ﺪو وروﺳﺘﻪ ﺧﻠـﮏ ﮐـﻮﻻى ﺷـﻲ ﭼ ３ﺧﭙﻠ ３ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻼﻟ ３ﮐ７ي .
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
)(٣
m mm i 3fm i f mmA O f i 3 f / ( i fM i H f i & i f i :f m mi / )(١ 2Pfm m i f mi f A f mi E f i S if i H i f i + f m i fm m m i V ژﺑــﺎړه :ﻟــﻪ اﻧــﺲ ＇ﺨــﻪ رواﻳــﺖ دى ﭼــ ３رﺳــﻮل اﷲ دوه ＊ــﮑﺮوﻧﻪ ﻟﺮوﻧﮑــﻲ ،ﺳــﭙﻴﻨﻮاﻟﻲ او ﺗــﻮرواﻟﻲ ﺗــﻪ ﻣﺎﻳــﻞ ﭘﺴــﻮﻧﻪ ﭘــﻪ ﺧﭙــﻞ ﻻﺳــﻮﻧﻮ )9ووﻳـﻞ او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ７ل ،د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬـﺎل ﻳـ f m i ( ３ 7 i 7
ﺧﭙﻠﻪ ﭘ＋ﻪ ﻳ ３د ﻫﻐﻪ ﭘﺮ ﻏﺎړه ا ３＋４وه.
اﺑﻮﺳــــﻌﻴﺪ ﺧــــﺪري ＇ﺨــــﻪ رواﻳــــﺖ دى ،واﻳــــﻲ :رﺳــــﻮل اﷲ ﻓﺎﻃﻤ ３ﺗﻪ وﻓﺮﻣﺎﻳﻞ :وﻻړه ﺷـﻪ ﻟـﻪ ﺧﭙﻠـ ３ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﺳـﺮه ودر４ـ８ه (او ذﺑﺢ ﮐﻮل ﻳ ３و－ﻮره) ＄ﮑﻪ د ﻫﻐ ３د ﻟﻮﻣ７ي ＇ﺎ＇ﮑﻲ ﺳﺮه ﭼ＄ ３ﻤﮑ ３ﺗﻪ رﺳﻴ８ي ﺳﺘﺎ ！ـﻮﻟﻲ ﺗ５ـﺮې －ﻨـﺎوې ﺑﺨ＋ـﻞ ﮐ５ـ８ي ،ﻓـﺎﻃﻤﻲ ﭘﻮ＊ـﺘﻨﻪ
د ﺷﭙ ３ﻟﻪ ﺧﻮا د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻼﻟﻮل روا ده ﺧﻮ ﻣﮑﺮوه ده.
)(٤
وﮐ７ه اى داﷲ رﺳﻮﻟﻪ! د ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻣﻮږ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻟﭙﺎره ＄ﺎﻧ７／ى دى او ﮐـﻪ ！ـﻮل ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﺴـﺘﺤﻖ دي ،رﺳـﻮل اﷲ وﻓﺮﻣﺎﻳـﻞ :دا ﻓﻀـﻴﻠﺖ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﻣﺴﺘﺤﺐ وﺧﺖ:
ﻣﻮږ ﻟﺮه ﻫﻢ او ﻧﻮرو ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﻟﺮه ﻫﻢ ﺷﺘﻪ.
)(٢
د ﮐﻠﻴﻮاﻟ ـﻮ ﻟﭙــﺎره ﺗــﺮ ﻟﻤــﺮ راﺧﺘــﻮ،او د ＊ــﺎرﻳﺎﻧﻮ ﻟﭙــﺎره د اﺧﺘــﺮ ﺗــﺮ ﺧﻄﺒ ３وروﺳﺘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻣﺴﺘﺤﺐ دي ،ﮐـﻪ ﭼـﺎ ﻣﺨﮑـ ３ﺗـﺮ دې ﭼـ３ اﻣﺎم ﺳﻼم و－ﺮ＄ﻮي ،ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﮐ７ه ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ請 ３ﺤﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي.
)(٥
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﺳـﻨﺖ ﻃﺮﻳﻘـﻪ دا ده ﭼـ ３ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ ﮐـﻮوﻧﮑﻰ دي ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﭘــﻪ ﺧﭙﻠ ـﻪ ﺣﻼﻟــﻪ ﮐــ７ي او ﮐــﻪ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻮوﻧﮑﻰ د ﺣﻼﻟﻮﻟــﻮ ﭘــﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻧﻪ ﭘﻮﻫ５ﺪه ﻧﻮ ﺑﻞ ﭼﺎ ﺗﻪ دي د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟـﻮ اﺟـﺎزه ورﮐـ７ي ﺧﻮ ﭘﺨﭙﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﺣﺎﺿﺮ او وﻻړ وي) ، (٣ﮐﻪ
)(١
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
ﻳﻮه ﻣ５ﺮﻣﻨﻪ ﭘﻪ ﮐﻮر ﮐ ３وي او ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ ３دﺑﺎﻧـﺪي ﺣﻼﻟـﻪ ﺷـﻲ ﭘـﺮوا ﻧـﻪ
) (٢ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﻪ .٢٩٥/٥ )(٣
ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٥/٥ :
) (٤اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٥/٥ : )(٥
ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٥/٥ :
) (١ﺑﺨﺎرى :ﺑﺎب ﺗﮑﺒﻴﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺬﺑﺢ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٥٢٤٥ ) (٢ﻣﺴﺎﺋﻞ رﻓﻌﺖ ﻗﺎﺳﻤﻰ١٥٢/٥ ،د ) اﻟﺘﺮﻏﻴﺐ( ﭘﻪ ﺣﻮاﻟﻪ )(٣
ﻫﻨﺪﻳﻪ٣٠٠/٥ :
٢٧
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﻟﺮي .
)(١
٢٨
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻧ５ﺖ: د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ژﺑﻪ د ﻧ５ﺖ وﻳﻞ ﺿﺮوري ﻧﻪ دي ،ﺧﻮ ﭘﻪ زړه ﮐ３
ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﻣﺨﮑ ３اداب:
ﺑــﻪ ﻳــ ３دا وي ﭼــ ３ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻮم ﻧــﻮ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﻳــ請 ３ــﺤﻴﺢ ده ،او د
-١ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﻣﺨﮑ＇ ３ﺎروي ﺗﻪ اوﺑﻪ او ﺧﻮاړه ورﮐﻮل ﮐ８５ي ،او وږى
) 9i 7وﻳﻞ ﺿـﺮوري او ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ( f m i 7
ﺳﻨﺖ دي .
)(١
،ﺗ８ى ﻳ ３ﺳﺎﺗﻞ ﻣﮑﺮوه دي. -٢د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ＄ﺎى ﺗﻪ ﻳ ３ﭘﻪ ډ４ﺮ ﺳﺨﺘ ９ﺳﺮه ﻳ ３ﮐﺸﻮل ﻣﮑﺮوه دي، ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻪ ＊ﻪ ﻧﺮﻣ ９ﺳﺮه د ﺣﻼﻟ＄ ３ﺎى ﺗﻪ ورﺳﻮل ﺷﻲ. -٣ﭼﺎړه ﺑﻪ ＊ﻪ ﺗ５ﺮه ﮐﻮي ﭘﻪ ﭘ（ﻪ ﭼﺎړه ﻳ ３ﺣﻼﻟﻮل ﻣﮑﺮوه دي. -٤ﮐﻪ ﭼﺎړه ﺗ５ﺮه ﮐﻮي ﻧﻮ ﻟﻪ ＇ﺎروي ＇ﺨﻪ دي ﭘ＂ﻪ ﺗ５ﺮه ﺷﻲ. -٥ﭘﻪ ﺣﺪﻳﺚ ﺷﺮﻳﻒ ﮐ ３را＄ﻲ :ﻳﻮ ﺷـﺨﺺ ＇ـﺎروى ﭼﭙـﻪ ﮐـ７ى وو ﺑﻴـﺎ ﻳ ３ﭼـﺎړه ﺗ５ـﺮه ﮐﻮﻟـﻪ ،رﺳـﻮل اﷲ ﭼـ ３وﻟﻴـﺪ وﻳـ ３وﻳـﻞ( :ﺗﺎﺳـﻮ ＇ﺎروى ＇ﻮ ＄ﻠﻪ وژﻧﺊ؟) -٦د ﻳﻮه ＇ﺎروي ﺣﻼﻟﻮل د ﺑﻞ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﻣﮑﺮوه دي.
ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﻣﺨﮑ ３دﻋﺎ: ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﺣﻴﻮان ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺦ ﭘﻪ ﻗﺒﻠﻪ واﭼﻮل ﺷـﻲ او ﺑﻴـﺎ دﻏـﻪ دﻋـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ
f i f i fi kN h l f mٰ mi ووﻳﻞ ﺷﻲ m i O (: f m i f m i f f m i n )(٢ ) zf m m i fm m i z fi / m i fm i x E 2 if m m i m i {f ژﺑﺎړه :ﺑ５ﺸﮑﻪ ﻣﺦ ﻣ ３ﮐ７ى دى د ﻫﻐـﻪ ﭼـﺎ ﭘـﻪ ﻟـﻮرې ﭼـ＄ ３ﻤﮑـ ３او اﺳﻤﺎﻧﻮﻧﻪ ﻳ ３ﭘﻴﺪا ﮐـ７ى دى او زه ﻟـﻪ ﻣﺸـﺮﮐﻴﻨﻮ ＇ﺨـﻪ ﻧـﻪ ﻳـﻢ ،ﺑ５ﺸـﮑﻪ ﻟﻤﻮﻧ！ ، ＃ﻮل ﻋﻤﻠﻮﻧﻪ ،ژوﻧﺪ او ﻣﺮګ ﻣ ３د اﷲ ﻟﭙﺎره دي .
-٧ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮ دي وروﺳﺘﻪ ﻳﻮ ＇ﻪ وﺧﺖ ورﺗﻪ و－ﻮري ﭼ ３ﺑﺪن ﻳ ３ﺳـﻮړ ﺷﻲ.
)(٢
ﺗﺮ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ دﻋﺎ: د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９د ﺣﻼﻟﻮﻟــﻮ ＇ﺨــﻪ وروﺳــﺘﻪ دي دﻏــﻪ دﻋــﺎ وﻟﻮﺳــﺘﻞ ﺷــﻲ :
f m i f ٰ i f mm mi fM m m i f m u m i f i f mm m i fm i f ( i f mm m i f m ٰmi ) Fٰ fmi fm m m mA
)(٣
) (١د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه. ) (١ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﻪ .٢٠١ / ٢ )(٢
٧-١ﻣﺴﺎﻳﻞ رﻓﻌﺖ ﻗﺎﺳﻤﻲ١٥٥/٥ :
) (٢اﺑﻮداؤد :ﺑﺎب ﻣﺎ ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻣﻦ اﻟﻀﺤﺎﻳﺎ ،رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ ٢٧٢٩ )(٣
ﻣﺸﮑﻮة١٢٨/١ :
٢٩
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
٣٠
ژﺑﺎړه :اى رﺑﻪ! دﻏﻪ ( ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ) زﻣﺎ＇ﺨﻪ ﻗﺒﻮﻟـﻪ ﮐـ７ه ﻟﮑـﻪ ＇ﻨ／ـﻪ ﭼـ３
ﻳﺎ ورۍ دوﻣﺮه ﺗﻴﺎره ﺷﻮې وي ﭼ ３ﭘﻪ وﻧـﻪ او وزن ﮐـ ３ﻟـﻪ ﻳـﻮ ﮐﻠـﻦ
دي د ﺧﭙﻞ ﻧﺎزوﻟﻲ ( ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ ﺣﻀـﺮت ﻣﺤﻤـﺪ او ﺣﻀـﺮت اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻗﺒﻮل ﮐ７ې وه .
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﺳﺮه ﺑﺮاﺑﺮه وي ﺑﻴﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ５ﺪاى ﺷﻲ (١) . •
ﮐﻪ ＇ﻮک د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻟﭙﺎره ＇ﺎروى اﺧﻠﻲ ،دﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻠﻮرﻧﮑﻰ وواﻳﻲ ﭼ ３د دﻏﻪ ＇ﺎروي ﻋﻤﺮ ﭘﻮره دى ،او ＇ـﺎروى ﻫـﻢ د ＇５ـﺮې ＇ﺨـﻪ ﭘـﻪ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺎروی:
ﻋﻤﺮ ﭘﻮره ＊ﮑﺎر４ﺪه ،د ﭘﻠﻮروﻧﮑﻲ ﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﮐﻮل روا دي.
ﭘﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﮐ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺎروي دوه ډوﻟﻪ دي: -١ﮐﻮﭼﻨﻲ ＇ﺎروي ﻟﮑﻪ وزه (ﺑﺰه) او ﭘﺴﻪ ﭼ ３د ﻳـﻮه ﮐـﺲ ﻟـﻪ ﻟـﻮرې ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ５ﺪاى ﺷﻲ.
ﻫﻐﻪ ＇ﺎروي ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻳ ３ﻏﻮره دي: .١ﻏﻮره دا دي ﭼ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺎروى ＊ﻪ ﭼﺎغ＊ ،ﺎﻳﺴﺘﻪ او ﻏ وي.
-٢ﻏــﻮا ،ﻏــﻮاﻳﻰ－ ،ﺎﻣ＋５ــﻪ ،او＊ــﻪ او اوښ ﭼــ ３د اوو ﮐﺴــﺎﻧﻮ ﻟــﻪ ﻟﻮرې ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ５ﺪاى ﺷﻲ.
.٢د ﺧﺼﻲ ＇ﺎروي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل روا ﺑﻠﮑ ３ﻏﻮره ﻫﻢ ده.
)(٢
)(١
او ﻟﻪ دې ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻪ ﻧـﻮرو ﺣﻴﻮاﻧـﺎﺗﻮ ﻟﮑـﻪ وﺣﺸـﻲ ＇ـﺎروي ،ﭼـﺮګ ﻳـﺎ ﭼﺮ－ﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﮐﻴ８ي .
ﻫﻐﻪ ＇ﺎروي ﭼ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻳ ３روا دي ﺧﻮ ﻏﻮره ﻧﻪ دي: .١ﻫﻐﻪ ＇ﺎروى ﭼ ３د ﭘﻴﺪاﻳ＋ﺖ ﻟﻪ ور＇ ３＄ﺨﻪ ﻳ＊ ３ﮑﺮ ﻧﻪ وي ،او ﻳﺎ ﻳ＊ ３ﮑﺮ وي ﺧﻮ ﻟﻪ ﺑ５ﺨﻪ ﻣﺎت ﺷﻮى ﻧﻪ وي،ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ請 ３ﺤﻴﺢ ده، او ﮐﻪ ﻟﻪ ﺑ５ﺨﻪ ﻣﺎت ﺷﻮى وي ﺑﻴﺎ ﻳ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﮐ８５ي.
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ＇ﺎروي ﻋﻤﺮ: •
ﻏﻮا او －ﺎﻣ＋５ﻪ ﺑﺎﻳﺪ دووه ﮐﻠﻨﻪ وي.
•
او＊ﻪ او اوښ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻨ％ﻪ ﮐﻠﻦ وي .
•
وزه او ﭘﺴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻮﮐﻠﻦ وي.
•
ﮐﻪ د ﭘﻮرﺗﻨﻴﻮ ﺣﻴﻮاﻧﺎﺗﻮ ﻋﻤﺮ ﻟﻪ ﺧﭙﻠ ３اﻧﺪازې ﮐﻢ وي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐـﻮل ﻳ ３روا ﻧﻪ دي (٢) .
•
ﮐﻪ ﻣﺮﻏﻮﻣﻰ ﻟﻪ ﻳﻮ ﮐﺎل ＇ﺨﻪ ﮐﻢ وي ﻧﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻴـ８ي ،ﺧـﻮ ﮐـﻪ ورى
.٢د ﻟ５ﻮﻧﻲ ＇ﺎروي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ روا ده ،ﺧﻮ ﻏﻮره ﻧﻪ ده.
)(٣
.٣د ډ４ﺮ ﻋﻤﺮ ﻟﺮوﻧﮑﻲ او ﺷﻨ＇ ６ﺎروي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي ،ﺧﻮ ﻏﻮره ﻧﻪ ده.
)(٤
.٤د ﭘﻮﺳﺘﮑﻲ ﻧﺎروﻏﻲ (ﺧﺎر＊ﺖ) ﻟﺮوﻧﮑﻲ ＇ﺎروي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ８５ي ،ﭘـﻪ دې ﺷﺮط ﭼ ３اﺛﺮ ﻳ ３و ﻏﻮ＊ ３ﺗﻪ ﻧﻪ وي رﺳ５ﺪﻟﻰ او ﮐـﻪ ﻳـ ３اﺛـﺮ و ﻏﻮ＊ ３ﺗﻪ رﺳ５ﺪﻟﻰ وي ،ﺑﻴﺎ ﻳ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(٥
(١اﻟﺪرﻣﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر ٢٢٦/٥ ) (٢ﺟﻮاﻫﺮ اﻟﻔﺘﺎوى١١٩ /١ : )(٣
)(١
ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٧/٥ :
) (٢رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٦/٥ :
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٥١٢/٨ :
) (٤اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٥٢٢/٨ : )(٥
ﺟﻮاﻫﺮ اﻟﻔﺘﺎوى١٢١/١ :
٣١
٣٢
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
.٥د ﺑﻼرب ﻳﺎ ﮐﻮﭼﻨﻲ ﺑﭽﻲ ﻟﺮوﻧﮑﻲ ＇ﺎروي ،ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻳ ３روا ده، ﺧﻮ ﻏﻮره ﻧﻪ ده.
)(١
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
وي ،او ﺧﻮراک ﻧﺸﻲ ﭘﺮې ﮐﻮﻻى ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ請 ３ﺤﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي. -١٠
داﺳ ３ډﻧ／ـﺮ ＇ـﺎروى ﭼـ ３ﭘـﻪ ﻫـ６وﮐﻮ ﮐـ ３ﻳـ ３ﻣﺎﻏـﺬه ﻧـﻪ وي،
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ ３ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي. -١١
ﻫﻐﻪ ﻋﻴﺐ ﻟﺮوﻧﮑﻲ ＇ﺎروي ﭼﻲ دﻗﺮﺑﺎﻧ ９وړ ﻧﻪ دي:
ﻧﻪ ﭘﺨﻴ８ي.
-١ﻫﻐﻪ ＇ﺎروى ﭼ ３ﻳﻮ ﻳﺎ دوه ＊ﮑﺮوﻧﻪ ﻳ ３ﻟﻪ ﺑ５ﺨﻪ وﺗﻠﻲ وي.
)(٢
-٢ﻫﻐﻪ ﭘﺴﻪ ﭼ ３ﻟﻢ ﻳ ３د ﭘﻴﺪا＊ﺖ ﻟﻪ وﺧﺘﻪ ﻧﻪ وي. -٣د وزې ﻳﺎ ﻣ８５ې ﭼ ３ﻳﻮ ﺗﻰ ﻳﺎ دواړه ﻳـ ３ﭘـﺮې ﺷـﻮي ،وچ ﺷـﻮي او ﻳــﺎ داﺳــ ３ﻋﻴــﺒﺠﻦ وي ﭼــ ３د رودﻟــﻮ وړ ﻧــﻪ وي؛ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻮل ﻳــ３
.١ﭘﻪ ﻟﻮى ＇ﺎروي ﮐ ３اووه ﮐﺴﺎن ６－ون ﮐﻮﻻى ﺷﻲ ،ﺧﻮ ﺷﺮط دا دى ﭼ ３د ﻫﺮ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ﺑﻪ د ＇ﺎروي ﺗﺮ اووﻣ ３ﺣﺼ ３ﮐﻤﻪ ﻧﻪ وي ،ﻧﻮ ﮐـﻪ ６－ون ﮐﻮوﻧﮑﻲ اووه ﮐﺴـﺎن وي＄ ،ﻴﻨـﻮ ﻟـ ８او ＄ﻴﻨـﻮ ډ４ـﺮې ﭘﻴﺴـ３
-٤دﻏﻮا ﻳﺎ او＊ ３ﭼ ３دوه ﻳﺎ درې ﺗﻲ ﭘﺮې ﻳﺎ وچ ﺷﻮي وي او ﻳﺎ ﻫﻢ د
ورﮐــ７ې وي ،او ﻏﻮ＊ــﻪ ﻫــﻢ د ﭘﻴﺴــﻮ ﭘــﻪ اﻧــﺪازه وو４ﺸــﻲ ،د ！ﻮﻟــﻮ
رودﻟﻮ وړ ﻧﻪ وي؛ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻳ請 ３ﺤﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي.
-٦داﺳ－ ３ﻮډ ﭼ ３د ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ＄ﺎى ﺗﻪ ﭘﺨﭙﻠﻪ ﻧﻪ ﺷﻲ ﺗﻠﻼى. -٧د داﺳــ＇ ３ــﺎروي ﭼــ ３د ﭘﻴﺪاﻳ＋ــﺖ ﻟــﻪ وﺧﺘــﻪ ﻳــ ３ﻏﻮږوﻧــﻪ ﻧــﻪ وي، ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ請 ３ﺤﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي؛ ﮐﻪ ﻏﻮږوﻧﻪ ﻳ ３وه ﺧـﻮ واړه وه ،ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ
)(١
ﭘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐ ３د６－ون ﻣﺴﺌﻠ:３
請ﺤﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي.
-٥ړوﻧﺪ ﻳﺎ ﮐﻮڼ ＇ﺎروى ﭼ ３ﮐﻮ１ﻮاﻟﻰ ﻳ＇ ３ﺮ－ﻨﺪ وي.
د ﻧﺮ＊％ﻲ ＇ﺎروي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل 請ﺤﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي＄ ،ﮑﻪ ﭼ ３ﻏﻮ＊ﻪ
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي ＄ﮑﻪ د ＄ﻴﻨﻮ ﺑﺮﺧﻪ ﺗﺮ اووﻣ ３ﮐﻤ８５ي.
)(٢
.٢ﮐﻪ ﭘﻪ ﻟﻮى ＇ـﺎروي ﮐـ ３ﺗـﺮ اووه ﮐﺴـﺎﻧﻮ زﻳـﺎت －ـ６ون وﮐـ７ي ﻧـﻮ د ！ﻮﻟﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(٣
.٣ﻏﻮره ﻃﺮﻳﻘﻪ دا ده ﭼـ ３د ＇ـﺎروي ﺗـﺮ اﺧﻴﺴـﺘﻠﻮ ﻣﺨﮑـ ３ﺷـﺮﻳﮑﺎن وﻣﻮﻧﺪل ﺷﻲ ،ﮐﻪ ＇ﻮک ＇ﺎروى واﺧﻠﻲ او ﻧ５ـﺖ ﻳـ ３دا وي ﭼـ ３ﻳـﻮه
ﮐﻮل ﻳ ３روا دي.
ﻳﺎ دوې ﺑﺮﺧ ３ﻳ ３زﻣﺎ دي او ﭘﻪ ﻧﻮرو ﺑﺮﺧﻮ ﮐ ３ﺧﻠﮏ راﺷﺮﻳﮑﻮم ﻧـﻮ دا 請ﻮرت ﻫﻢ 請ﺤﻴﺢ دى.
-٨ﻫﻐﻪ ＇ﺎروى ﭼ ３د ﻳﻮه ﻏ７ي ﻟﮑﻪ ﻏﻮږ ،ﻟﮑ ９او ﻳﺎ ﭘﺰې ﺗﺮ در４ﻴﻤ３
)(٤
ﺑﺮﺧ ３ډ４ﺮه ﺣﺼﻪ ﭘﺮې ﺷﻮې وي؛ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ﻳ ３روا ﻧﻪ دي. -٩د ﺑ ３ﻏﺎ＊ﻮ او ﻫﻐﻪ ﺣﻴﻮان ﺣﻼﻟـﻮل ﭼـ ３ډ４ـﺮ ﻏﺎ＊ـﻮﻧﻪ ﻳـ ３ﻟﻮ４ـﺪﻟﻲ
) ،١١-١ (١اﻟﺪراﻟﻤﺨﺎر ﻣﻊ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٨-٢٢٧/٥ : )(٢
ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﺔ٣٠٤/٥ :
)(١
ردﻣﺤﺘﺎر ٢٢٧/٥
)(٣
ﻫﻨﺪﻳﺔ :ﮐﺘﺎب اﻻﺿﺤﻴﺔ ،ﺑﺎب اﻟﺜﻤﺎﻧﻦ ٣٠٥/٥
)(٢
ﻓﺘﺎوى ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٧/٥ :
)(٤
ﻫﻨﺪﻳﺔ :ﮐﺘﺎب اﻻﺿﺤﻴﺔ ،ﺑﺎب اﻟﺜﻤﺎﻧﻦ ٣٠٤/٥
٣٣
٣٤
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
.٤ﮐﻪ د ﭼﺎ د اﺧﻴﺴﺘﻠﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل د ﺷﺮﻳﮑﻮﻟﻮ ﻧ５ﺖ ﻧﻪ وي ﮐ７ى ،ﻧـﻮ ﺑﻴـﺎ
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
وﻟﻴﻤﻪ ﻧﻮ د ！ﻮﻟﻮ ﺷﺮﻳﮑﺎﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(١
دې ﺗﻪ ﮐﺘﻞ ﮐ８５ي ،ﭼـ ３اﺧﻴﺴـﺘﻮﻧﮑﻰ ﺷـﺘﻤﻦ دى ﮐـﻪ ﻏﺮﻳـﺐ ،ﮐـﻪ ﺷﺘﻤﻦ وي ﻧﻮ ﺑﻞ ＇ﻮک ﻟﻪ ＄ﺎن ﺳﺮه ﺷـﺮﻳﮑﻮﻻى ﺷـﻲ او ﮐـﻪ ﻏﺮﻳـﺐ وي ﺑﻴﺎ ﻧﻮ ﺑﻞ ＇ﻮک ﻧﻪ ﺷﻲ ﺷﺮﻳﮑﻮﻻى ،ﺧﻮ ﮐﻪ ＇ﻮک ﺷﺮﻳﮏ ﮐـ７ي ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ請 ３ـﺤﻴﺢ ﮐ５ـ８ي ،اﻟﺒﺘـﻪ ﭘـﺮ ﻏﺮﻳـﺐ ﺑﺎﻧـﺪې د ﻫﻐـﻮ ！ﻮﻟـﻮ ﺑﺮﺧﻮ ﭼ ３ﺧﻠﮑﻮ ﺗﻪ ﻳ ３ورﮐ７ې ﺗـﺎوان ﻻزﻣ５ـ８ي ،ﻧـﻮ ﮐـﻪ د ﻗﺮﺑـﺎﻧ９ ور ３＄ﭘﺎﺗ ３وي ،د ﻫﻐﻮ ﺑﺮﺧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﮐﻮي ،ﮐﻪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ور３＄
ﭘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﮐ ３ﻧﻴﺎﺑﺖ: ﭘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﮐ ３ﻧﻴﺎﺑﺖ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي ،ﮐﻪ ﻳﻮ ﮐﺲ ﭘﻪ ﻳـﻮه ﻫ５ـﻮاد ﻳـﺎ ＊ﺎر ﮐ ３وي؛ ﺑﻞ ﭼﺎ ﺗﻪ ﭘﻪ ﺑﻞ ﻫ５ﻮاد ﮐ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９اﺟﺎزه وﮐ７ي ﭼ ３زﻣـﺎ ﻟﭙﺎره ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﮐ７ه ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ請 ３ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(٢
ﺗ５ﺮې وي ،ﺑﻴﺎ دي د ﻫﻐﻮ ﺑﺮﺧﻮ ﺑﻴﻪ ﭘﺮ ﻣﺴﮑﻴﻨﺎﻧﻮ وو４ﺸﻲ.
)(١
.٥ﮐﻪ ﭘﻪ ６－ون ﮐﻮوﻧﮑﻮ ﮐ ３د ﻳﻮه ﮐﺲ ﻧ５ﺖ ﻳﻮازې د ﻏﻮ＊ﻮ ﺧﻮړل و او د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻧﻪ وو ،ﻧﻮ د ！ﻮﻟﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(٢
.٦ﮐﻪ اووه ﮐﺴﺎﻧﻮ －ـ６ون وﮐـ ７ﻳـﻮ ﻟـﻮى ＇ـﺎروى ﻳـ ３د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９ﻟﭙـﺎره واﺧﻴﺴﺖ ،ﺗﺮ ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﮐﻮﻟﻮ ﻣﺨﮑ ３ﻳﻮ ﺷﺮﻳﮏ وﻓﺎت ﺷﻮ ،ﻧـﻮ ﮐـﻪ د وﻓــﺎت ﺷــﻮي ﮐــﺲ وارﺛــﺎﻧﻮ د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﮐﻮﻟــﻮ اﺟــﺎزه ورﮐــ７ه د ！ﻮﻟــﻮ
د وﻓﺎت ﺷﻮي ﮐﺲ ﻟﭙﺎره ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل: .١د وﻓــﺎت ﺷــﻮي ﮐــﺲ ﻟﭙــﺎره ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻮل روا دي ،او وﻓــﺎت ﺷــﻮي ﺷﺨﺺ ﺗﻪ ﻳ ３ﺛﻮاب رﺳ８５ي.
fi fmmi mmmi fmmi fmi O fiE fmmA fiHE :fi f&i fi .٢ fm iH H afi H fmi fmmA O fi O ?fiN ?fmi o fi fi
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ 請ﺤﻴﺢ ده او ﮐﻪ د وارﺛﺎﻧﻮ ﻟﻪ اﺟﺎزې ﭘﺮﺗﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﺷﻲ ﻧـﻮ د ！ﻮﻟﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(٣
` fmi fmi fifi fmi
)(٣
.٧ﮐـﻪ ﭘـﻪ ﺷـﺮﻳﮑﺎﻧﻮ ﮐـ ３د ﻳـﻮه ﻣـﺎل ﺣـﺮام و ،ﻟﮑـﻪ د رﺷـﻮت ﻳـﺎ ﺳــﻮد
ژﺑــﺎړه :ﺣﻀــﺮت ﺣــﻨﺶ واﻳــﻲ ﻣــﺎ ﺣﻀــﺮت ﻋﻠــﻲ وﻟﻴــﺪ ﭼــ ３دوه
ﭘﻴﺴ ３ﻧﻮ د ！ﻮﻟﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي.
)(٤
ﭘﺴﻮﻧﻪ ﻳ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮل ،ﻣﺎ ورﺗﻪ ووﻳﻞ :دا دوه ﭘﺴﻮﻧﻪ وﻟ ３ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﮐﻮې؟ ،ده راﺗﻪ ووﻳﻞ :ﻣﺎ ﺗﻪ ﭘ５ﻐﻤﺒﺮ و請ﻴﺖ ﮐـ７ى و ،ﻧـﻮ دا ﻳـﻮه
.٨ﮐﻪ د ６－وﻧﻮاﻟﻮ ﻧ５ﺘﻮﻧـﻪ ﺑ５ﻼﺑ５ـﻞ ﺟﻬﺘﻮﻧـﻪ وﻟـﺮي ﺧـﻮ ﻧ５ـﺖ د ！ﻮﻟـﻮ د
زﻣــﺎ ﺧﭙــﻞ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ده او دا ﺑﻠــﻪ د رﺳــﻮل اﷲ ﻟــﻪ ﻟــﻮرې ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ
ﺛــﻮاب وي ﻟﮑــﻪ ﻧﻔــﻞ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ،واﺟــﺐ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ،ﻋﻘﻴﻘــﻪ ،ﻣﺴــﻨﻮﻧﻪ
)(١
ﻫﻨﺪﻳﺔ :ﮐﺘﺎب اﻻﺿﺤﻴﺔ ،ﺑﺎب اﻟﺜﻤﺎﻧﻦ ٣٠٤/٥
)(٢
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٩٩/٥ :
)(١
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٩/٥ :
)(٣
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٩٩/٥ :
)(٢
ﻫﻨﺪﻳﻪ٢٩٤/٥ :
)(٤
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٥٠٦/٧ :
)(٣
اﺑﻮداؤد :ﺑﺎب اﺳﺘﺤﺒﺎب اﻟﻀﺤﻴﻪ رﻗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺚ٢٧٩٠ :
٣٥
٣٦
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﮐﻮم.
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
ﭼﺎ ﺗﻪ ورﮐ７ل ﺷﻲ.
)(١
.٣ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ د رﺳـﻮل اﷲ ،ﻣـﻮر ،ﭘـﻼر ،اﺳـﺘﺎذ او ﻧـﻮرو ﺧﭙﻠﻮاﻧـﻮ ﻟـﻪ
.٤ﮐــﻪ ﺷــﺮﻳﮑﺎن ﭘــﻪ ﻳــﻮه ﮐــﻮر ﮐــ－ ３ــ ６اوﺳــ５ﺪل ﺑﻴــﺎ د ﻏﻮ＊ــ ３و４ــﺶ
ﻟﻮرې ﻫﻢ ﮐ５ﺪاى ﺷﻲ.
ﺿﺮوري ﻧﻪ دى.
.٤ﮐﻪ دوه وړوﻧﻪ ﺳﺮه ﺷﺮﻳﮏ ﺷـﻲ ﻳـﻮ ﻟـﻮى ＇ـﺎروى واﺧﻠـﻲ ،درې درې
)(١
)(٢
.٥ﮐﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ د ＇ﻮ ﮐﺴﺎﻧﻮ ﺷﺮﻳﮑﻪ وه ،ﻏﻮ＊ﻪ ﻳ ３ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻪ ﺗﻠﻪ ﺑﺎﻧـﺪې ووﻳﺸﻞ ﺷﻲ ،ا！ﮑﻞ و４ﺶ ﻳ ３روا ﻧﻪ دى.
ﺑﺮﺧ ３د ＄ﺎن ﻟﭙﺎره او ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ﻣﺸـﺘﺮﮐﻪ د ﭘـﻼر ﻟـﻪ ﻟـﻮرې ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ
)(٣
ﮐ７ي ﻧﻮ د ﭘﻼر ﻟﻪ ﻟﻮرې ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳ ３ﻧﻪ 請ﺤﻴﺢ ﮐ８５ي ＄ﮑـﻪ ﭼـ ３ﭘـﻪ ﻟﻮى ＇ﺎروي ﮐ ３ﭼـ＇ ３ـﻮﻣﺮه ﮐﺴـﺎن ﺷـﺮﻳﮑﺎن وي ﻫﻐـﻮﻣﺮه ﺣﺼـ３ ﺷﻤ５ﺮل ﮐ８５ي ،دوى دوه ﻧﻔﺮه وه ﻧﻮ ！ﻮل ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺷﻮل＇ ،ـﺎروى دوې
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﻏﻮ＊ ３د و４ﺶ ﻣﺴﺘﺤﺒﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ: د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘﻪ ﻏﻮ＊ﻮ ﮐ ３ﻣﺴﺘﺤﺒﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ دا ده ﭼ ３درې ﺑﺮﺧ ３ﺷﻲ:
ﺣﺼ ３ﮐ８５ي.
)(٢
-١ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ دي ＄ﺎن ﺗﻪ واﺧﻠﻲ. -٢دوﻳﻤﻪ ﺑﺮﺧﻪ دي ﭘﺮ －ﺎوﻧ６ﻳﺎﻧﻮ او دوﺳﺘﺎﻧﻮ وو４ﺸﻲ.
د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻏﻮ＊ﻪ : .١ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻪ د و請ــﻴﺖ وي ،ﻧــﻮ ﻗﺮﺑــﺎﻧﻲ ﮐــﻮوﻧﮑﻰ او د ﻫﻐــﻪ ا請ــﻮل (ﭘـﻼر ﻧ５ﮑـﻪ) ﻓــﺮوع (زوى ،ﻟﻤﺴـﻰ) او ﺷـﺘﻤﻦ ﻳــ ３ﻏﻮ＊ـﻪ ﻧـﻪ ﺷـﻲ ﺧﻮړﻻى ،ﺑﻠﮑ ３ﭘﺮ ﻣﺴﮑﻴﻨﺎﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪې و４ﺸﻞ ﻳ ３ﺿﺮوري دي.
)(٣
.٢د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﻏﻮ＊ ３ﺧﺮ＇ﻮل ﻳﺎ ﻗﺼﺎب او ﻣﺰدور ﺗـﻪ ﻳـ ３ﭘـﻪ ﻣـﺰدورۍ ﮐ ３ورﮐﻮل روا ﻧﻪ دي.
)(٤
-٣در４ﻴﻤﻪ ﺑﺮﺧﻪ دي ﭘﺮ ﻣﺴﮑﻴﻨﺎﻧﻮ ﻳﺎ ﻏﺮﻳﺒﺎﻧﻮ وو４ﺸﻞ ﺷﻲ. ﮐﻪ د ﭼﺎ ﻣﺎﺷﻮﻣﺎن ډ４ﺮ وي او دى ﻏﺮﻳﺐ وي ！ ،ﻮﻟـﻪ ﻏﻮ＊ـﻪ ＄ـﺎن ﺗـﻪ اﺧﻴﺴــﺘﻼى ﺷــﻲ .د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９ﻏﻮ＊ــﻪ ﺧﺮ＇ــﻮل ﺣــﺮام دي ،ﻗﺼــﺎب ﺗــﻪ د ﻗﺮﺑــﺎﻧ＇ ９ــﺮﻣﻦ ﭘــﻪ ﻣــﺰدورۍ ﮐــ ３ورﮐــﻮل روا ﻧــﻪ ده ،ﻗﺼــﺎب ﺗــﻪ دي د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﻏﻮ＊ ３او ＇ﺮﻣﻨ ３ﭘﺮﺗﻪ روﭘ ９ﭘﻪ ﻣﺰدورۍ ﮐ ３ورﮐ７ي .
)(٤
.٣ﮐﻪ د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ﻏﻮ＊ﻮ ﺗﺮ و４ﺸﻠﻮ ﻣﺨﮑ ３د ！ﻮﻟﻮ ﺷﺮﻳﮑﺎن ﭘﻪ ﺧﻮ＊ﻪ
)(١
اﺑﻮداؤد
)(١
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٣/٥ :
)(٢
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٤٩٨/٧ :
)(٢
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٣/٥ :
)(٣
رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٣٠/٥ :
)(٣
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٢٣/٥ :
)(٤
اﻟﺪراﻟﻤﺨﺘﺎر ﺑﻬﺎﻣﺶ رداﻟﻤﺤﺘﺎر٢٣١/٥ :
)(٤
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
٣٧
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ
د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺮﻣﻦ )ﭘﻮﺳﺖ(: د ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ＇ﺮﻣﻦ ﭘﺨﻮل (اﻟﻮﻳﻞ ﻳﻌﻨ ３و＋４ﺘﻴﺎن ﻳ ３ﭘﻪ اور ﺳﻮزول) او ﺑﻴﺎ ﻳ ３ﺧﻮړل روا دي،
)(١
ﮐﻪ ＇ﻮک د ﻗﺮﺑﺎﻧ ９د ＇ﺮﻣﻨ＇ ３ﺨﻪ ＄ﺎن ﺗﻪ ﻣﺴﻠﻪ (ﺟﺎى ﻧﻤﺎز) ﻳﺎ ﺑﻞ ﺷﻰ ﺟﻮړ ﮐ７ي ＇ﻪ ﭘﺮوا ﻧﻪ ﻟﺮي ،او ﮐﻪ ＇ﻮک د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺮﻣﻦ ﺧﺮ＇ﻪ ﮐ７ي ﭘ５ﺴ ３دي 請ﺪﻗﻪ ﮐ７ي ،ﭘﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﮐﺎروﻧﻮ ﮐ ３دﻗﺮﺑﺎﻧ ９ﭘ５ﺴ ３ﻟ／ﻮل روا ﻧﻪ دي ＄ ،ﮑـﻪ ﭼـ ３د ﻗﺮﺑـﺎﻧ ９د ＇ﺮﻣﻨـ ３ﭘﻴﺴـ請 ３ـﺪﻗﻪ ﮐـﻮل واﺟـﺐ دي ،ﻟﻨــ６ه دا ﭼــ ３د ﻗﺮﺑــﺎﻧ＇ ９ــﺮﻣﻦ ﺑﺎﻳــﺪ ﭘــﻪ دې ﻧ５ــﺖ ﺧﺮ＇ــﻪ ﺷــﻲ ﭼــ３ ﭘ５ﺴ ３ﻳ請 ３ﺪﻗﻪ ﮐ７ي . اﻣﺎم او ﻳﺎ ﻣﺆذن ﺗﻪ ﭘﻪ ﺗﻨﺨﻮا ﮐ ３د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺮﻣﻦ ورﮐﻮل روا ﻧﻪ ده، د ﻗﺮﺑــﺎﻧ ９د ＇ﺮﻣﻨــ ３د ﻟ＋／ــﺖ ﻟﭙــﺎره ﻏــﻮره ＄ــﺎى ﻣﺪرﺳــﻪ او ﭘــﻮﻫﻨﻴﺰ ﻣﺮﮐﺰوﻧﻪ دي ＄ ،ﮑﻪ ﭼ ３دﻏـﻪ د ﻣﺪرﺳـﻮ او ﭘـﻮﻫﻨﻴﺰو ﻣﺮﮐﺰوﻧـﻮ د ﭼﻠﻮﻟـﻮ ﻟﭙﺎره ﺳﺘﺮه ﻣﺎﻟﻲ ﭘﺎﻧ／ﻪ ﺟﻮړوي . د ﻗﺮﺑﺎﻧ＇ ９ﺮﻣﻦ د ﻣﺪرﺳ＊ ３ﻮوﻧﮑﻲ او ﻳﺎ ﺧﺎدم ﺗﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺗﻨﺨﻮا ﮐ３ ورﮐﻮل روا ﻧﻪ دي .
)(٢
)(١
اﺣﺴﻦ اﻟﻔﺘﺎوى٥٢٢/٧ :
)(٢
د ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻔﻴﻊ ﻟﻴﮑﻨﻪ :ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ،د ﺟﻤﻌﻪ ﺧﺎن ﻧﺎﺋﻞ ژﺑﺎړه.
٣٨
| د ﻟﻮى اﺧﺘﺮ او ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻓﻀﺎﻳﻞ او ﻣﺴﺎﻳﻞ