Centre Court nr 2 - 2021 - Speciale editie tennis- en padelleraren

centre court JAARGANG 32 – editie 02 – december 2021

Gregory Sedoc: “De sportvereniging zoals wij die kennen, is onmisbaar”

SPECIALE EDITIE voor tennis- en padelleraren

Een goede leraar weet hoe zijn leerling werkt

Permanente ontwikkeling aangepast en verbeterd

Leerstijlen in de sport: wie ze herkent, doet er zijn voordeel mee

Ruben Neyens: “Met het PO-systeem willen we dat mensen zich vooral ontwikkelen in hún beroep”

Slaap je fit!

Slaaptips voor tennis- en padelleraren

DUNLOP OFFICIAL BALL SUPPLIER OF

Voorwoord

Beste tennis- en padelleraren, Voor je ligt een editie van Centre Court Magazine die specifiek is gemaakt voor jullie als leraren, met informatie die bruikbaar en interessant is voor het uitoefenen van jullie vak. We benadrukken vaak hoe belangrijk onze leraren zijn voor de tennis- en padelsport, dus meer dan terecht dat er een magazine ligt speciaal voor jullie!

Zo lees je in deze editie onder meer over de Leerstijlen van Kolb. Volgens psycholoog David Kolb zijn er verschillende methoden om iets aan te leren en iedereen heeft daarin zijn eigen voorkeur. Voor een leraar is het waardevol te weten welke leerstijl bij een persoon past. Ook bevat dit nummer een artikel over het belang en de betekenis van slaap voor het menselijk lichaam en hoe je goede slaap kunt bevorderen.

In een aantal andere artikelen is ‘visie’ de rode draad.

Praten we over visie binnen de KNLTB, dan kan Permanente Ontwikkeling voor leraren niet onbenoemd blijven. Met PO, ooit in het leven geroepen om de kwaliteit van onze leraren te verhogen en steeds verder te ontwikkelen, is in een periode van vijf jaar veel bereikt. Het bijscholingsaanbod is snel groter en toegankelijker geworden. Inmiddels valt ook padel officieel onder de KNLTB. Daarom geldt PO sinds kort ook voor padelleraren. Dat betekent dat we nu twee typen leraren ondersteunen. En eigenlijk drie, want er zijn ook leraren die lesgeven in tennis én padel.

Onze Coördinator Leraren Ruben Neyens geeft tekst en uitleg.

sport en bewegen, van sterke, betrouwbare verenigingen waar mensen onbezorgd kunnen sporten. Het is even verfrissend als inspirerend om te lezen hoe hij de betekenis ervan voor onze hele maatschappij duidt. Een aanrader!

Verder geeft niemand minder dan voormalig topatleet Gregory Sedoc zijn kijk op het belang van

Ten slotte krijgt in deze editie ons nieuwe initiatief MuurMasters ruim baan. Met MuurMasters blazen we het welbekende tennismuurtje nieuw leven in. Want net als een voetbalpleintje zorgt een oefenmuur voor het verbeteren van de techniek van kinderen én voor verbinding. En wat is nu makkelijker dan even een balletje slaan tegen een muur? Het is een ideaal middel om jeugdleden te behouden én te werven.

Natuurlijk duiken wij ook de praktijk in. Een visie – en op basis daarvan een plan voor de toekomst – is ook voor verenigingen belangrijk voor toekomstbestendig beleid. Dat dat zeker niet alleen is weggelegd voor de grotere verenigingen, laat het Limburgse TV Oirsbeek zien. Deze kleinere vereniging heeft haar werkwijze en plannen voor de toekomst goed op orde en vertelt er zelf over.

Kortom: er ligt weer een bomvol Centre Court Magazine voor je. Ik wens je veel leesplezier!

Roger Davids Voorzitter KNLTB PS. Save the date: op zaterdag 12 februari hopen we jullie te ontvangen op het KNLTB Trainerscongres.

3

4

centre court

Inhoud JAARGANG 32 – editie 02 – december 2021

8

Leerstijlen in de sport: wie ze herkent, doet er zijn voordeel mee Waarom doet de ene leerling gelijk wat je vraagt en blijft de ander vragen stellen? Waarom werkt iets bij de één prima, maar slaat het bij de ander totaal niet aan? Maaike Bierstekers en Ciska de Bruijn, beiden sportpsycholoog van VSPN, bespreken de mogelijkheden van het leerstijlenmodel van de Amerikaanse psycholoog David Kolb. Want een goede leraar weet hoe zijn leerling ‘werkt’.

24

Gregory Sedoc: “De sportvereniging zoals wij die kennen, is onmisbaar”

12

Slaap je fit!

Dat de kans groter is dat je gezond blijft en sneller herstelt door gezond te eten en voldoende te bewegen en te slapen, is voor veel tennis- en padelleraren een bekend gegeven. Toch blijkt uit een gezondheidsenquête gehouden onder 900 tennisleraren dat een flink aantal van hen wel eens problemen ervaart bij het in- en doorslapen en/of te vroeg wakker wordt. Een kleiner deel ervaart slaperigheid overdag of heeft zelfs last van chronische slapeloosheid. Klinisch psycholoog-somnoloog Nynke Rauwerda en neuroloog-somnoloog Myrthe Boss van Ziekenhuis Gelderse Vallei vertellen hoe slaap werkt en geven tips die kunnen helpen om de slaap te bevorderen.

Partners KNLTB

Tomeloze energie, liefde voor sport en duidelijke ideeën over de Nederlandse samenleving en in het bijzonder de rol die sport en bewegen daarin kunnen hebben – het zijn slechts enkele trefwoorden die Gregory Sedoc kenmerken. De voormalig topatleet heeft een heldere mening over de rol van sport en sportverenigingen in onze maatschappij, nu en in de toekomst. “Wij onderschatten hoe belangrijk de vereniging voor veel mensen is.”

Colofon Centre Court is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond en Arko Sports Media en verschijnt dit jaar tweemaal in gedrukte vorm en als E-Zine.

Hoofdredactie Robert Barreveld E-mail: robert.barreveld@sportsmedia.nl Lalique Stoutjesdijk E-mail: l.stoutjesdijk@knltb.nl

Eindredactie Janeke de Zeeuw

Met redactionele bijdragen van Robert Barreveld, Kiki Bertens, Maaike Bierstekers, Myrthe Boss, Ciska de Bruijn, Roger Davids, Luc Keersmaekers, Vivian van Niekerk, Erik Poel, Nynke Rauwerda en Edward Swier

Fotografie Henk Koster Fotografie, Alyssa van Heyst, The Arrows, David Meulenbeld Fotografie, OrangePictures, Shutterstock.com, Bert Treep, TC Oirsbeek, TV Kontakt en Ziekenhuis Gelderse Vallei

Uitgever Michel van Troost E-mail: michel.van.troost@sportsmedia.nl

En verder...

06 19 34 36 44 48 54 60

Padel in beeld: Decathlon Copa de Padel Permanente Ontwikkeling aangepast en verbeterd: Wat verandert er?

Infographic: Inclusie – iedereen doet mee!

MuurMasters: terugkeer van de tennismuur Social Wall: #MuurMasters Meet & Play voor meer zichtbaarheid en een betere baanbezetting Het OGSM-model van TV Kontakt: alle plannen en doelen overzichtelijk op één A4’tje TC Oirsbeek: kleine vereniging, grootse prestaties

Columns 18 Kiki Bertens 66 Erik Poel

Redactieadres Arko Sports Media Wiersedreef 7 3433 ZX Nieuwegein Tel. 030 707 30 00 E-mail: info@sportsmedia.nl

Vormgeving en prepress www.pageturner.design

Ontwerp Home of the Brave, Vlaardingen

Drukwerk PreVision, Eindhoven

Abonnement Centre Court wordt gratis toegezonden aan functionarissen die binnen de KNLTB en zijn regio's en verenigingen bestuurlijk actief zijn en aan tennis- en/of padelleraren met een geldige licentie.

Adreswijzigingen/opzeggingen Verhuisd of geen functie meer binnen de club?

Geef dit door aan de ledenadministrateur van jouw club. Hij/zij wijzigt jouw gegevens.

Coverfoto: David Meulenbeld Fotografie ©2021 ARKO SPORTS MEDIA Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins gereproduceerd door middel van boekdruk, foto-offset, fotokopie, microfilm of welke andere methode dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

5

6

Let's play padel!

Tijdens de Decathlon Copa de Padel heeft Nederland in een fabelachtige ambiance kennisgemaakt met padel op internationaal niveau. Ruim 4.000 toeschouwers hebben begin september genoten van spectaculaire rally’s, tricky shots en een geweldige ambiance. Op het Jaarbeursplein in Utrecht werd in de sfeervolle Spaanse padelarena gestreden om de Decathlon Copa de Padel.

padel in beeld

7

8

Leerstijlen in de sport: wie ze herkent, doet er zijn voordeel mee Waarom de één gelijk doet wat je vraagt en de ander vragen blijft stellen Jaren voordat Maaike Bierstekers haar eigen praktijk als sportpsycholoog begon, gaf ze paardrijlessen aan beginnende ruiters én fanatieke wedstrijdsporters. Al snel merkte ze dat niet iedereen dezelfde ‘handleiding’ had. Wat bij de één prima werkte, sloeg bij de ander totaal niet aan. In dit artikel bespreken Maaike Bierstekers en Ciska de Bruijn, beiden als sportpsycholoog verbonden aan de Vereniging voor Sportpsychologie in Nederland (VSPN), de mogelijkheden van het leerstijlenmodel van de Amerikaanse psycholoog David Kolb. Want een goede coach weet hoe zijn leerling ‘werkt’.

@ Door: Maaike Bierstekers en Ciska de Bruijn

B

ij het begeleiden van sporters richten we ons vaak op ‘wat’ ze moeten leren en is er minder aandacht voor het ‘hoe’. Uit de praktijk blijkt echter dat wanneer twee mensen hetzelfde willen leren en dit op dezelfde manier krijgen aangeboden, de een er vaak veel meer van oppikt dan de ander. Leren is een continu proces, dat uiteindelijk leidt tot gedragsverandering.

Stel, je bent gewend om op een bepaalde manier met je racket tegen een bal te slaan. Je tennis- of padelleraar leert je hoe je dit beter zou kunnen doen, met als gevolg dat je je techniek aanpast, je je slag anders uitvoert en daarmee je prestaties weet te verbeteren. Het veranderen van je slag is hierbij de gedragsverandering.

In dit proces zijn verschillende fasen te onderscheiden: je krijgt instructies over hoe het beter

kan, je gaat dit oefenen, je denkt na over het resultaat en het proces en probeert dit vervolgens weer uit.

De leerstijlentheorie van Kolb gaat ervan uit dat iedereen deze fases doorloopt om te leren, maar dat de manier waarop (de leerstijl) bepaalt waar iemand instapt. De leerstijlen die Kolb hierbij hanteert, zijn die van de Doener, de Observeerder, de Denker en de Pragmaticus (zie figuur).

LEERSTIJLEN

Het ervaren (voelen en beleven)

Doener

Observeerder

Actief experimenteren

Observeren en reflecteren

Pragmaticus

Denker

Abstracte beginsvorming (denken)

De Doener Doeners gaan volledig en onbevooroordeeld in op nieuwe ervaringen, richten zich op het hier en nu en gedijen vooral in kortdurende crisissituaties.

Ze staan open voor nieuwe dingen, zijn niet sceptisch en hierdoor vaak enthousiast

wanneer ze iets nieuws kunnen leren. Ze handelen meestal eerst en denken pas later na over de gevolgen daarvan.

Kenmerkende opmerkingen van een Doener zijn: “Niet lullen maar poetsen”, “Wanneer gaan we wat doen?” en “Laten we het uitproberen!”.

De Observeerder Observeerders houden graag enige afstand om te reflecteren op ervaringen en deze te observeren vanuit meerdere perspectieven. Ze verzamelen gegevens zowel uit eerste hand als vanuit anderen en denken hier graag eerst zelf grondig over na voor-

“Niet lullen maar poetsen”, “Wanneer gaan we wat doen?” en “Laten we het uitproberen!” _ dat is de Doener!

9

10

Denkers willen zo veel mogelijk zekerheid voor zichzelf creëren, een onderbouwing hebben van waarom iets is zoals het is en houden van overzicht en structuur: “Als het logisch is, dan is het goed”

dat ze een conclusie trekken.

Ze gaan voorzichtig te werk, observeren andere mensen en kunnen een beetje afstandelijk en onverstoorbaar overkomen.

Uitspraken die passen bij een Observeerder zijn: “Kun je het voordoen?”, “Wat vindt [naam] daarvan?” en “Hoe doet [naam] dit?”.

De Denker Typische Denkers denken over problemen na op een verticale, stapsgewijze en logische manier. Ze zijn vaak perfectionistisch en kunnen niet rusten voordat alles op orde is en in een rationeel kader past. Ze zijn dol op eenvoudige vooronderstellingen, principes, theorieën, modellen en systematisch denken: “Als het logisch is, dan is het goed.” Ze willen zo veel mogelijk zekerheid voor zichzelf creëren, een onderbouwing hebben van waarom iets is zoals het is en houden van overzicht en structuur. Vragen die zij vaak stellen zijn: “Wat is het doel van deze oefening?”, “Kun je een voorbeeld geven?” en “Zijn er nog andere opties?”.

De Pragmaticus

Bewustzijn

Kenmerkend voor deze personen is dat ze ideeën, theorieën en technieken graag uitproberen om te zien of ze in de praktijk ook daadwerkelijk werken.

Ze gaan concreet op zoek naar nieuwe ideeën en grijpen elke kans aan om te experimenteren met het toepassen ervan. Ze willen zo veel mogelijk actief aan de slag gaan om te leren en gaan daarom graag op trainingskamp of volgen een masterclass bij een expert, waarna ze vol ideeën terugkomen en deze direct in de praktijk willen uitproberen. Ze houden van opschieten en ondernemen snel en vol zelfvertrouwen actie op ideeën die hen aanspreken. Ze hebben vaak geen geduld voor overpeinzingen en discussies met een open eind. Problemen en kansen worden als uitdagingen gezien en ze leren het beste door te ervaren. Typische gedachten van een Pragmaticus zijn: “Hoe kan ik dit in de praktijk toepassen?” en “Als ik merk dat het werkt, is het goed”.

Op welke plaats iemand in de cirkel instapt, is afhankelijk van welke leerstijl diegene hanteert.

Leerstijlen zijn ontwikkelbaar: je kunt leren om een andere leerstijl toe te passen dan je voorkeursstijl. Welke leerstijl het meest effectief is, is afhankelijk van de situatie en bijbehorende omstandigheden. Wanneer je progressie wilt laten zien, is het soms juist handiger om een andere leerstijl te hanteren dan je voorkeursstijl.

Weten wat je voorkeursstijl is en je bewust zijn van welke gevolgen die stijl heeft voor je gedrag en voor de samenwerking met anderen, is erg waardevol. Ook kennis hebben van de andere leerstijlen en leren hoe je deze in bepaalde situaties kunt toepassen, levert veel positieve effecten op.

Bij jongere sporters zie je vaak een sterkere voorkeur voor een bepaalde leerstijl, terwijl oudere sporters al de kans gehad hebben om een onderontwikkelde stijl te versterken en daardoor een evenwichtiger leerling te worden. Maar andersom komt ook vaak voor, wanneer leerlingen blijven ‘hangen’ in hun voorkeursstijl en daardoor kansen om

LEERSTIJLEN

Wat moet je als coach doen (en wat nu net niet)?

DOENER

OBSERVEERDER

Wel doen: • in het diepe gooien en/of ze iets laten uitproberen; • ze op de voorgrond zetten, bijvoorbeeld oefeningen laten voordoen of ze als eerste iets uit laten proberen; • verschillende soorten activiteiten, afwisseling in training; • in een groep: uitwisselen van ideeën of het samen oplossen van problemen.

Wel doen: • nieuwe oefeningen voordoen of ze naar filmpjes laten kijken waarin deze worden voorgedaan; • anderen in actie zien; • tijd geven om zich voor te bereiden en na te denken alvorens ze tot actie moeten overgaan; • ze vragen iets nauwkeurig te analyseren en te verslaan.

Liever niet: • leren in een passieve rol, bijvoorbeeld luisteren naar uitleg of verklaringen hoe dingen gedaan moeten worden, kijken naar anderen; • van tevoren vragen wat ze denken te leren en achteraf evalueren wat ze hebben geleerd; • dezelfde oefening steeds herhalen; • nauwkeurige instructies geven zonder veel bewegingsruimte.

Liever niet: • op de voorgrond dwingen, bijvoorbeeld om als leider op te treden of voor toeschouwers een nieuwe oefening laten voordoen; • betrekken in situaties die actie zonder planning vereisen; • kant-en-klare instructies geven over hoe iets gedaan moet worden.

DENKER

PRAGMATICUS

Wel doen: • van tevoren gelegenheid geven tot het stellen van vragen; • een duidelijk doel geven voor een oefening en/of training; • structuur in trainingen, bijvoorbeeld door steeds dezelfde opbouw te hanteren; • aanzetten tot analyseren en de oorzaken voor succes of falen laten generaliseren.

Wel doen: • technieken laten uitproberen of toepassen met coaching/feedback van een betrouwbare deskundige; • blootstellen aan een rolmodel, bijvoorbeeld een succesvol sporter; • snel de gelegenheid geven het geleerde in de praktijk toe te passen; • zorgen voor een hoog praktijkgehalte aan de leeractiviteit, bijvoorbeeld een wedstrijdsimulatie.

Liever niet: • iets laten doen zonder dat het doel daarvoor duidelijk is; • nadruk leggen op emoties of gevoelens; • tijdens een training iets vluchtig en snel doornemen.

Liever niet: • iets willen verbeteren/leren waarvan de sporter zelf het nut (nog) niet inziet; • het leren vanuit een theoretisch model; • instructies door of van een persoon die door de sporter niet als expert en/of deskundige wordt gezien.

zich te verbeteren missen die ze wel hadden kunnen benutten als ze een andere leerstijl zouden hebben gebruikt. Met de juiste hulp en begeleiding (bijvoorbeeld van een coach of sportpsycholoog) kunnen ze hierop gewezen worden en de andere leerstijlen verder ontwikkelen om zo progressie te vertonen in hun prestaties.

Wat kun je er als leraar mee?

Door je bewust te zijn van welke leerstijlen jouw sporters

hebben, kun je de activiteiten in je training en coaching hierop aanpassen om het leereffect te vergroten. Bij het coachen van een dubbelteam kun je met behulp van de leerstijlen bepalen wie je welke taak geeft. Laat de Doener bijvoorbeeld een oefening voordoen en vraag of de Denker een analyse van de training wil geven. Daarnaast geeft het (her)kennen van je eigen leerstijl de mogelijkheid om je eigen voorkeuren en behoeften te begrijpen. Leerstijlen helpen

coaches, sporters en teamleden elkaar beter te begrijpen en maken het makkelijker om met elkaar in gesprek te gaan over verschillen en behoeften.

Weten waarom die ene speler steeds maar vragen blijft stellen voordat hij tot actie overgaat, kan zorgen voor meer begrip naar elkaar toe en daarmee eventuele irritaties verminderen. Resultaat: onderling meer eenheid en saamhorigheid, wat weer gunstig is voor de teamspirit en de te leveren prestatie.

11

12

Slaap je fit!

Dat de kans groter is dat je gezond blijft en sneller herstelt door gezond te eten en voldoende te bewegen en te slapen, is voor veel tennis- en padelleraren een bekend gegeven.

Toch blijkt uit een gezondheidsenquête gehouden onder 900 tennisleraren dat 32 procent van de ondervraagden wel eens problemen ervaart bij het in- en doorslapen en/of te vroeg wakker wordt. Tien procent ervaart slaperigheid overdag en in totaal rapporteerde bijna vijf procent van de ondervraagden chronische slapeloosheid, wat het functioneren overdag bemoeilijkt. Klinisch psycholoog-somnoloog Nynke Rauwerda en neuroloog-somnoloog Myrthe Boss van Ziekenhuis Gelderse Vallei vertellen hoe slaap werkt en geven tips die kunnen helpen om de slaap te bevorderen. Waardoor kan je slaap verstoord raken? Wat kun je doen om dit te voorkomen? En waarom ligt bij tennisleraren het percentage van chronische slapeloosheid wat lager dan bij de gehele Nederlandse bevolking?

@ Door: Myrthe Boss en Nynke Rauwerda

E

en gezonde leefstijl is heel belangrijk, zeker als je ziek bent of bent geweest. Het helpt namelijk bij een sneller herstel en het verkleint de kans op aandoeningen zoals overgewicht, botontkalking, harten vaatziekten, diabetes type 2, hoge bloeddruk en zelfs depressies. Een gezonde leefstijl betekent gezond eten, regelmatig bewegen, niet roken, geen alcohol en drugs gebruiken én zorgen voor een goede nachtrust.

Levensbehoefte Slaap is een eerste levensbehoefte, net als eten en drinken. Eén van de belangrijkste functies van slaap is het herstel van zowel lichaam als geest.

We slapen ongeveer een derde van ons leven.

Gemiddeld is dit 25 jaar!

Bij het multidisciplinair expertisecentrum voor slaap-waakstoornissen en chronobiologie van het Edese ziekenhuis weet men als geen ander hoe belangrijk slaap is voor een mens en hoe problematisch slaapgebrek kan zijn. Zeker chronische slapeloosheid kan veel impact hebben. In de praktijk betekent dat immers minimaal driemaal per week problemen met inslapen, doorslapen en/of te vroeg wakker worden, wat minimaal drie maanden aanhoudt en overdag klachten geeft.

Alle reden om je ervan bewust te zijn hoe slaap werkt en wat je eraan kunt doen om een goede nachtrust te bevorderen.

Hoe werkt slaap?

Er zijn twee processen die slaap reguleren. De slaap staat onder invloed van de biologische klok en de slaapdruk.

SLAAP

Biologische klok De biologische klok heeft zijn eigen timing, is actief overdag en minder actief in de nacht. Deze timing wordt beïnvloed door je genen en je leeftijd. Als kind ben je meer een ochtendmens, in de puberteit word je meer een avondmens. Dit wordt weer vroeger bij het ouder worden. Ook wordt de biologische klok minder flexibel naarmate de leeftijd toeneemt. Daardoor kan het slapen na een late dienst over de jaren heen steeds moeilijker gaan. De biologische klok kent een gemiddeld ritme van 24,2-25 uur. Bij een langer ritme ben je meer een avondmens, bij een korter ritme meer een ochtendmens. Vooral licht in de ochtend zorgt dat dit ritme een 24-uursritme blijft. Ook voeding en beweging kunnen hierbij helpen.

Slaapdruk De slaapdruk stijgt geleidelijk gedurende het wakker zijn en daalt bij het slapen, dus hoe langer je wakker bent, hoe hoger de slaapdruk.

Deze beide processen zorgen ervoor dat je op het juiste moment in slaap kunt vallen.

07:00

23:00

Slaapdruk

07:00

23:00

07:00

TIJD

Biologische klok

Figuur 1 Processen die slaap reguleren.

Hoe ziet de slaap er verder uit?

In de slaap kun je vier slaapfases onderscheiden.

Twee fases zijn lichte slaap (N1, N2). Daarnaast zijn er de diepe slaap (N3) en de REM-slaap (droomslaap). Normaal gesproken doorloop je de vier fasen van slaap in zo’n anderhalf tot twee uur. Dit noem je een slaapcyclus. Zo’n slaapcyclus doorloop je gemiddeld vier tot vijf keer per nacht. Het is normaal om aan het eind van die slaapcyclus even wakker te worden. Aan het begin van de nacht bestaat een slaapcyclus vooral uit diepe slaap. Tegen de ochtend wordt de slaap steeds lichter. Je gaat dan meer dromen. Figuur 2 laat zien hoe de verschillende slaapstadia elkaar opvolgen.

13

14

men met in- en doorslapen, die langer dan drie maanden aanhouden en gepaard gaan met klachten overdag) vaak samen gingen met spanning, stress en andere psychische klachten.

Stage W Stage R Stage N1 Stage N2 Stage N3 1

2

W = wakkere fase N1 en N2 = lichte slaap R = REM-/droomslaap N3 = diepe slaap

3

4

5

6

7

8

Hours of Sleep

Slapeloosheid (regelmatig wakker worden, onrustig slapen en veel dromen, moeite met in slaap vallen en/of vroeg wakker worden) is een normale reactie op stress. Over het algemeen slaap je na verloop van tijd weer goed. Kortdurend slecht slapen kan het lichaam goed aan.

Figuur 2 De verschillende stadia van slaap.

Wat zijn de functies van slaap?

Slaap heeft meerdere belangrijke functies. Je lichaam heeft de tijd om te herstellen. Tijdens de diepe slaap worden afvalstoffen in de hersenen afgevoerd en herinneringen opgeslagen in het langetermijngeheugen. De droomslaap is belangrijk voor het op peil houden van je stemmingen en het verwerken van de ervaringen van de dag. Ook draagt de slaap bij aan het handhaven van het immuunsysteem.

Hoeveel slaap heeft een mens nodig?

De gemiddelde volwassene heeft een slaapbehoefte van zevenenhalf à acht uur per nacht, maar dit kan per persoon verschillen. Bij jongeren (14-17 jaar) ligt de slaapbehoefte iets hoger, tussen acht en tien uur. Met het ouder worden wordt de slaapbehoefte minder. Ook word je vaker wakker in de nacht en is er minder diepe slaap.

Wat gebeurt met slaap bij spanning en stress?

Uit de enquête kwam naar voren dat juist bij tennisleraren chronische slapeloosheid (dus proble-

Sports Valley Het slaapcentrum maakt onderdeel uit van Sports Valley, het sportmedisch expertisecentrum van Ziekenhuis Gelderse Vallei. Bij Sports Valley kun je je snel terecht voor alle zorg rondom sportgerelateerde problemen. Het levert snelle sportmedische diagnostiek, sportmedische onderzoeken en behandelingen voor alle sporters, van elk niveau. Van beginnende sporters tot aan olympiërs en paralympiërs. Kijk voor meer informatie op www.sportsvalley.eu.

Met de volgende tips kun je ervoor zorgen dat deze ‘normale’ slapeloosheid niet overgaat in chronische slapeloosheid: 1. kies voor regelmaat en ritme. Blijf je vaste slaaptijden aanhouden en lig niet langer dan acht uur in bed. Als het slapen niet lukt, sta op en probeer het later nog eens. Sta wel weer op je normale tijd op en slaap niet uit; 2. verminder de stress in plaats van je te focussen op de slaap. Persoonlijke ervaringen kunnen ertoe leiden dat je gaat piekeren en stress opbouwt. Stress verstoort de slaap. Zorg voor hulp of een uitlaatklep ten aanzien van hetgeen je stress geeft; 3. blijf juist bij spanning en stress voldoende bewegen en zorg voor voldoende licht in de ochtend.

Onregelmatigheid Leraren hebben vaak onregelmatige werktijden.

Houd er rekening mee dat later slapen dan je eigen ritme invloed heeft op je slaap. Dit komt omdat je eigenlijk ‘tegen je ritme in’ slaapt. De biologische klok zorgt er namelijk voor dat allerlei lichamelijke en mentale processen in de ochtend weer op gang komen. Daarnaast zijn er overdag meer geluiden en is er meer licht. Houd daarom rekening met een kortere slaapduur (en plan niet een te volle en drukke dag), vermijd daglicht rondom je slaap en zorg voor een rustige omgeving. Pak vervolgens zo snel mogelijk weer je normale ritme op.

Slaperigheid overdag Als je minder tijd hebt om te slapen, kun je je overdag slaperig voelen. Juist doordat tennisleraren veel buiten en in beweging zijn, kan dit de slaperigheid onderdrukken. Dat is op korte termijn natuurlijk prettig, maar je kunt daarbij ook een signaal missen van je lijf dat je eigenlijk wat

SLAAP

meer slaap nodig hebt en je je slaapritme wat beter moeten bewaken. Het is belangrijk om daar alert op te zijn! Het begint bij voldoende slapen gedurende de nacht. Indien dit niet mogelijk is, kan een powernap helpen. Bij een powernap van twintig minuten kom je niet in een diepe slaap.

Het lichaam komt tot rust, maar je wordt niet suf van de diepe slaap en het verstoort niet de slaap in de nacht. Plan je powernap niet te laat op de dag – bij voorkeur in de middag, tussen één en drie uur – en zet een wekker voor twintig minuten later, zodat je niet te lang slaapt.

Zo verbeter je je slaapgewoonten 1. Regelmaat • ga iedere dag op hetzelfde tijdstip naar bed en sta op hetzelfde tijdstip op. Hiermee kan de biologische klok goed zijn ritme houden. Verschuif je ritme niet te veel op vrije dagen, maximaal één tot twee uur verschil; • zoek in de ochtend gelijk het daglicht op. Dit helpt je biologische klok om ‘wakker’ te worden; • blijf niet langer dan acht uur in je bed liggen; • doe overdag geen dutjes. Hiermee zorg je ervoor dat de slaapdruk in de avond hoog genoeg is om in de slaap te vallen.

2. De slaapkamer Voor een goede slaap kan het helpen om in een kamer te slapen die comfortabel en prettig is. Deze dingen kunnen hierbij helpen: • leg je telefoon ’s nachts in een andere kamer of zet hem op vliegtuigstand; • zorg voor een prettig matras, een goede temperatuur in de slaapkamer (achttien graden) en een goed geventileerde en donkere ruimte; • draai eventueel je wekker om. Het steeds zien van de tijd kan onrust geven.

3. Eten, drinken en roken • ga niet met een volle maag naar bed; • er zijn nogal wat stofjes die het lichaam kunnen stimuleren en wakker kunnen houden, zoals cafeïne. Neem zes uur voordat je naar bed gaat geen eten of drinken meer waar cafeïne in zit; • alcohol maakt in eerste instantie wat slaperig. Toch is het geen goed hulpmiddel bij slapeloosheid. Je slaapt er namelijk onrustiger en minder diep door. De kans is groter dat je ’s nachts wakker wordt. Bovendien voel je je de volgende ochtend minder uitgerust; • ook de nicotine in een sigaret stimuleert het zenuwstelsel. Je wordt er dus alerter door.

4. Lichaamsbeweging Mensen met een goede lichamelijke conditie slapen beter. Het fysiek in de avond actief zijn, houdt je echter wakker en alert. Zorg dan ook naderhand altijd voor voldoende tijd voor ontspanning. Lichaamsbeweging en veel in de buitenlucht zijn, kunnen factoren zijn waardoor tennisleraren over het algemeen beter slapen dan de gemiddelde Nederlander.

5. Afbouwen van de dag Kom eerst tot rust. Neem voor het slapengaan minimaal een uur de tijd om tot rust te komen. Je kunt dan beter geen fysiek inspannende dingen meer doen of andere dingen waar je gespannen of onrustig van wordt. Ook na het geven van een late training is het belangrijk minimaal een uur te nemen om tot rust te komen en eerst nog even te ontspannen (en als het ware de dag af te bouwen) in plaats van direct proberen te gaan slapen.

Wanneer je met onrust in bed gaat liggen, is de kans groter dat de slaapkwaliteit afneemt. Vermijd fel licht hierbij. In het begin voelen deze dingen misschien wat onnatuurlijk aan. Maar door dit dagelijks te doen, zal je lichaam zich daarop instellen.

6. Automatisch proces Slapen is een automatisch proces, maar let op: te veel aandacht voor de slaap kan de slaap in de weg gaan zitten. Zorg dan ook dat je je niet continu/ te veel focust op je slaap.

15

16

Iets te vieren op de vereniging?

Tennis on Tour komt bij je langs!

Heeft jouw vereniging in 2022 een speciaal evenement op de planning staan? Ben je nog op zoek naar een leuke invulling van je programma? Tennis on Tour komt jouw vereniging graag helpen met (een deel van) de organisatie en zorgt ervoor dat het een echt tennisfeest wordt!

Wat kun je verwachten?

Of je nu een open dag, viering van een jubileum, opening van nieuwe banen of een ander evenement op de vereniging organiseert, een programma samenstellen en organiseren kan best een uitdaging zijn. Wanneer je Tennis on Tour inschakelt, komt er een promotieteam van de KNLTB naar jouw vereniging om van jouw event een feestje te maken! Het promotieteam geeft onder andere een clinic, regelt tennismaterialen en zorgt voor leuke tennischallenges. En wil je helemaal iets speciaals doen, dan kun je er ook nog voor kiezen om een (oud-)toptennisser een clinic of demonstratiewedstrijd te laten geven. Met al zijn ervaring

weet het promotieteam als geen ander hoe het er een topevent van kan maken!

Wat zijn de mogelijkheden?

Tennis on Tour kun je voor verschillende doelgroepen (leden en niet-leden) inzetten. Er zijn drie pakketten: Jeugd, Volwassenen en Aangepast tennis (onderscheid in rolstoeltennis en G-tennis). De inhoud en de kosten verschillen per pakket. Via Centrecourt.nl/tennisontour kun je de pakketten en kosten bekijken en vervolgens aangeven wanneer je evenement is, zodat de KNLTB samen met jou het programma en de mogelijkheden kan afstemmen.

NIEUWS

Herziene Code Goed Sportbestuur gelanceerd

Honderden kinderen sluiten Menzis Tenniskids@schoolproject feestelijk af In het voorjaar maakten honderden kinderen van basisscholen uit Veendam en Wageningen tijdens hun gymles kennis met tennis. Vanwege de coronamaatregelen kon het slotevenement niet plaatsvinden en dus werd in het najaar in Wageningen en Veendam alsnog een feestelijk evenement georganiseerd.

Goed sportbestuur vormt de basis voor de integriteit in onze sportsector. Daarom bestaat sinds 2005 de Code Goed Sportbestuur. Omdat de maatschappelijke waarde van sport toeneemt en sporters in toenemende mate behoefte hebben aan kwaliteit, integriteit en veiligheid op en rond het speelveld, zijn zowel in de huidige beleidscyclus (Sportagenda 2017+) als in het Nationaal Sportakkoord ambities uitgesproken voor een nieuwe Code. Na vijftien jaar is de Code nu geactualiseerd. Op 29 september 2021 werd hij officieel in gebruik genomen.

Vier principes De Code Goed Sportbestuur biedt een kompas voor integer en maatschappelijk verantwoord bestuur voor alle sportbonden, -verenigingen en -bedrijven. In tegenstelling tot de dertien aanbevelingen uit 2005 staan in de herziene Code vier principes van goed sportbestuur centraal: verantwoordelijkheid, democratie, maatschappij en transparantie. Aan de hand van deze principes geven sportorganisaties invulling aan sterke en bewuste besturen met een heldere koers.

Ruim 400 kinderen konden tennissen op het parkeerterrein van zorgverzekeraar Menzis in Wageningen. In Veendam stonden ruim 450 kinderen van basisscholen een balletje te slaan op het Museumplein in hun stad.

De KNLTB en Menzis organiseerden, met behulp van Sportservice Wageningen, Veendam Beweegt en de lokale tennisverenigingen, een evenement voor de kinderen ter afsluiting van hun deelname aan het Menzis Tenniskids@school-project. Dit project is bedoeld om kinderen in beweging te krijgen en in aanraking te laten komen met de tennissport.

“Basis voor veilige, eerlijke en vitale sportomgeving” “Met de herziene Code Goed Sportbestuur zet de sportsector een volgende stap in de richting van betere governance in de sector”, zegt Marc van den Tweel, algemeen directeur van NOC*NSF. “Dankzij zowel de inhoudelijke als de nalevingsprincipes van de Code kunnen sportverenigingen en andere sportorganisaties ervoor zorgen dat zij via bewust sportbestuur een basis leggen voor een veilige, eerlijke en vitale sportomgeving. Oftewel: een sportomgeving waar iedereen zich thuis voelt!”

100.000 kinderen in beweging Jaarlijks worden er ongeveer 100.000 kinderen bereikt met Menzis Tenniskids@school. In het Menzis Tenniskids@school-project worden kinderen letterlijk in beweging gebracht. Ze maken kennis met Tenniskids, het tennisprogramma van de KNLTB voor kinderen tot en met 12 jaar. Het doel van Menzis Tenniskids@ school is om kinderen enthousiast te maken voor de tennissport, zodat zij doorstromen naar het Tenniskidsprogramma op de vereniging.

17

18

GASTCOLUMN

Column Kiki Bertens

De magie van de tennismuur

Tok, pats. Tok, pats. Tok, pats. Ik kan het wel dromen. Het geluid van een tennisbal die de muur raakt en weer op een racket komt.

Uren, dagen, weken, misschien wel maanden heb ik als jong meisje doorgebracht met het slaan tegen muurtjes. Of het nou de voorkant van ons flatgebouw in Wateringen was, of bij mijn eerste club ATV Berkenrode in het Zuid-Hollandse Berkel. Soms zelfs tot frustratie van onze buren die vroegen of ik “als-je-blieft” wilde stoppen vanwege het geluid. Toen ik jong was, had de tennismuur bijna iets magisch voor mij. Ik kon mij uren vermaken met enkel een racket, een bal en een muurtje.

Bij ATV Berkenrode is eigenlijk mijn liefde voor de sport begonnen.

Tijdens vakanties bezochten we vaak mijn oom en tante. Zij waren als vrijwilligers zeer actief voor de vereniging en daarom vaak op het tennispark te vinden. Als zij druk

waren met hun klusjes, ging ik naar de tennismuur om een balletje te slaan. Op een gegeven moment viel dat één van de trainers op. Hij vroeg of ik op tennis wilde. Dat was het begin van mijn tennisloopbaan.

Voor mijn ontwikkeling is het oefenen op muurtjes heel belangrijk geweest. Het brengt je de basis van het tennis bij. De bal komt altijd terug, dus werk je aan je uithoudingsvermogen. Je schaaft aan je techniek, door bijvoorbeeld mikpunten voor jezelf te creëren.

Je leert je concentreren. Je kunt heel hard slaan, of juist zachter en je slice oefenen. Je kunt aan je volleys en reactiesnelheid werken.

Eigenlijk is alles mogelijk met de tennismuur. En het is ook nog eens heel leuk om te doen!

De afgelopen decennia is de tennismuur helaas wat in de vergetelheid geraakt. Kinderen hebben

Meer weten over de MuurMasters? Je leest er alles over op pagina 36 tot en met 45!

“Ik zie mezelf weer staan: een jong meisje dat gek was van tennis en dankzij een racket, een bal en een muur uren kon doen wat ze het leukste vond.

Tok, pats. Tok, pats. Tok, pats”

steeds meer keuzes en mogelijkheden en bij verenigingen verdween de aandacht voor de tennismuur een beetje. Maar gelukkig is de KNLTB het initiatief ‘MuurMasters’ gestart. Van de saaie muur wordt een attractie gemaakt, waardoor het weer leuk en uitdagend wordt om de tennismuur te gebruiken. Ik ondersteun dit initiatief van harte!

In de YouTube-serie De MuurMasters laat de KNLTB zien hoe gaaf muurtennis is. Met een likje verf kun je de muur pimpen, waardoor deze letterlijk kleur geeft aan het tennispark. Je kunt op de tennismuur ook eenvoudig challenges uitvoeren en spelletjes doen. Door de tennismuur een nieuw design te geven, wordt het een uithangbord voor verenigingen en een manier om de interesse van nieuwe jeugdleden te wekken. Daarom spreekt het mij ook zo aan. Ik vind het belangrijk dat iedereen de mogelijkheid heeft om te tennissen.

En tennis tegen een muurtje is een leuke en laagdrempelige manier om in contact te komen met de sport.

Op mijn oude club is de tennismuur na een verbouwing helaas verdwenen. Maar ik hoop dat de muur bij zo veel mogelijk clubs weer terugkeert of dat het nieuw leven wordt ingeblazen. In gedachten ga ik soms 25 jaar terug in de tijd en zie ik mezelf weer staan; een jong meisje dat gek was van tennis en dankzij een racket, een bal en een muur uren kon doen wat ze het leukste vond. Tok, pats. Tok, pats.

Tok, pats.

Kiki Bertens

INTERVIEW

Wat verandert er?

Permanente Ontwikkeling aangepast en verbeterd Permanente Ontwikkeling voor tennisleraren – het was best een ingrijpende verandering toen het in 2016 werd geïntroduceerd. De rol van de tennisleraar is belangrijk, essentieel zelfs in het Nederlandse tennislandschap en op de vereniging, besefte de KNLTB, en dus is het van belang dat de leraren in Nederland van goed niveau zijn en zich bovendien steeds blijven ontwikkelen. Vanaf dat moment moesten leraren in twee jaar 24 bijscholingspunten halen om hun licentie te kunnen verlengen. De omschakeling naar een nieuw systeem was lang niet voor iedereen even makkelijk, maar in vijf jaar is er veel gebeurd. Het bijscholingsaanbod is beter, groter en toegankelijker geworden en steeds meer leraren zien de waarde van Permanente Ontwikkeling (kortweg PO), voor zichzelf en voor tennis en padel in het algemeen. Want sinds kort geldt PO ook voor padelleraren. Het is zelfs de reden dat het systeem sinds 1 september op enkele punten is aangepast. @ Door: Robert Barreveld

19

20

uben Neyens, Coördinator Leraren bij de KNLTB, zag de laatste jaren hoe Permanente Ontwikkeling steeds beter en vanzelfsprekender werd in het Nederlandse tennis. Hoewel hij zelf pas in 2019 aantrad bij de bond, weet hij goed hoe hard er gewerkt is om te komen tot waar PO nu staat. “En de tijd is natuurlijk een belangrijke factor geweest.

Vernieuwing levert zelden alleen maar positieve reacties op, mensen moeten eraan wennen, er vertrouwd mee raken. En de stem van een kritische minderheid kan heel luid zijn. Er was echter zeker werk aan de winkel voor de KNLTB. Het ‘product’ PO en het idee erachter waren ook toen al goed, denk ik, maar we moesten vooral werken aan draagvlak en aan onze communicatie. Hoe wij de leraren meenamen in de veranderingen, was aan het begin nog niet ideaal.”

“Met het PO-systeem willen we dat mensen zich vooral ontwikkelen in hún beroep” – Ruben Neyens

Meer en toegankelijker aanbod In die communicatie is de visie van de KNLTB op de positie van de leraar van groot belang. Leraren brengen mensen niet alleen de technische kneepjes bij, waardoor zij meer plezier aan de sport beleven, maar vervullen in veel breder opzicht een belangrijke rol. Een goede leraar is een waar uithangbord van de vereniging, een gezicht dat iedereen kent, een verbinder, een enthousiaste aanjager, betrokken bij evenementen en activiteiten. Zo is de leraar ook een belangrijke factor bij ledenwerving en -behoud. Dat besef is steeds vaster verankerd in het beleid van de KNLTB en onderstreept het belang van waarborging van kwaliteit en doorlopende ontwikkeling van leraren.

Vraag je van leraren een bepaald aantal POpunten om de licentie te kunnen verlengen, dan is het wel zaak voldoende opties te bieden om punten te verzamelen, weet Neyens. “Op dat vlak hebben we de laatste jaren flinke stappen gemaakt. Het aanbod aan scholing – en dus mogelijkheden om PO-punten te halen – is snel gegroeid en is toegankelijker geworden. Corona heeft daarop op een gekke manier een positieve invloed gehad. Zowel de leraren als de KNLTB werden gedwongen zich digitale mogelijkheden eigen te maken en daar plukken we nu de vruchten van. We organiseren veel webinars en sessies op afstand.” Die ontwikkeling heeft alleen maar

INTERVIEW

bijgedragen aan het creëren van groter aanbod en dus meer mogelijkheden om punten te halen.

Ook komen leraren op regionaal niveau vaker samen dan in de eerste jaren van PO. “We hebben het aanbod, zeker bijeenkomsten, meer gedecentraliseerd, er zijn meer regionale fora naast het landelijk congres. Die behoefte was er bij de leraren. En ten slotte is simpelweg de kwaliteit van de bijscholingen vooruitgegaan. Zo zijn wij bijvoorbeeld veel praktijkgerichter geworden, we staan veel vaker op de baan. Bovendien is de kwaliteit toegenomen door de mensen die de sessies geven en dat beïnvloedt ook weer de populariteit.

Geeft performance manager en adviseur Simon Wheatley een sessie, dan komen daar sowieso veel mensen op af, zo werkt het nu eenmaal.”

“Vernieuwing levert zelden alleen maar positieve reacties op, mensen moeten eraan wennen, er vertrouwd mee raken” – Ruben Neyens

PO voor padelleraren, aanpassing systeem Inmiddels zijn er ruim 2.150 gelicenseerde tennisleraren en bijna 300 padelleraren in Nederland. Het bewijst onomstotelijk dat het lukt om steeds meer gelicenseerde leraren op de Nederlandse banen te krijgen. En nu padel in Nederland eveneens onder de vlag van de KNLTB valt, behoren tot het totale aantal leraren dat de KNLTB bedient en ondersteunt ook 280 padelleraren. Om die reden werd het PO-systeem in september op enkele punten aangepast. Vanaf nu verzamelen naast de tennisleraren ook de padelleraren PO-punten om hun licentie te kunnen verlengen en geldt PO dus voor twee typen leraren. “En eigenlijk heb je het zelfs over drie typen,” zegt Neyens, “want er zijn ook leraren die lesgeven in tennis én in padel. Daarom zijn er nu drie soorten bijscholingen.”

Daarbij gaat het om bijscholing voor de tennisleraar, bijscholing voor de padelleraar en een algemeen deel, geschikt voor beide leraren. Het vormt de basis voor de wijzigingen in het puntensysteem, die voor tennisleraren in de praktijk weinig gevolgen zullen hebben. Zij moeten nog steeds 24 punten verzamelen om na twee jaar hun licentie te behouden, maar zijn vanaf nu wel verplicht minimaal acht punten te halen op basis van tennisspecifieke bijscholing. Voor padelleraren geldt hetzelfde: 24 punten in totaal en minimaal acht padelspecifiek. “Voor de huidige padelleraren is PO sowieso nieuw, dus is de wijziging in het puntensysteem niet zozeer iets waar zij aan moeten wennen. Ze moeten vertrouwd raken met het licentiesysteem op zich, maar veel padelleraren staan daar heel open in. En voor tennisleraren betekent het inderdaad dat zij minimaal acht punten op tennisspecifieke bijscholing moeten halen.”

21

22

De belangrijkste veranderingen in het PO-systeem gelden voor de leraren die lesgeven in zowel tennis als padel. Zij moeten vanaf nu voor licentiebehoud elke twee jaar 32 punten behalen, waarvan minimaal acht tennisspecifiek en minimaal acht padelspecifiek. Neyens: “Met het PO-systeem willen we dat mensen zich vooral ontwikkelen in hún beroep. Vanuit dat idee hebben we goed moeten nadenken over de leraren die tennis- én padelles geven. Want wil je dat mensen zich goed bekwamen in hun beroep, dan zouden deze leraren dus eigenlijk 48 punten moeten behalen. Dat moeten we echter niet willen, al was het maar omdat een leraar in sommige opzichten ook gewoon leraar is. Sommige stof is voor elke trainer toepasbaar, ongeacht de discipline. Van iemand die twee beroepen uitoefent, mogen we echter wel een extra inspanning verwachten. Dus zijn we uitgekomen op 32 punten.”

“Het aanbod aan scholing – en dus mogelijkheden om PO-punten te halen – is snel gegroeid en is toegankelijker geworden” – Ruben Neyens

“Elke dag beter” Waar in 2016 nog heel regelmatig sceptische geluiden te horen waren over PO, lijkt nu de overgrote meerderheid van de leraren het belang ervan te onderkennen en er positief tegenover te staan.

Neyens: “Ook daar hebben we stappen in gemaakt.

Maar we zijn er nog niet; zoiets als PO moet je blijven uitleggen, je moet blijven luisteren naar de sceptische minderheid. Dat vraagt een persoonlijke benadering, mensen face-to-face spreken. Natuurlijk kan ik ze niet allemaal persoonlijk spreken, maar het is wel belangrijk. Los van PO vind ik ook dat onze bereikbaarheid als afdeling Leraren nog beter moet.

Leraren moeten ons makkelijker kunnen vinden, dus er is nog ruimte voor verbetering. We hebben in de afgelopen jaren veel bereikt, maar dat moet geen reden zijn om onszelf op de schouder te kloppen. Elke dag beter, dat is het uitgangspunt.”

INTERVIEW

Met dat streven in het achterhoofd is de vraag hoe de toekomst van PO eruitziet. “PO bestaat nu vijf jaar, we zitten nog vol in een overgangsfase. Dat de één meer gevoel heeft bij PO dan de ander, dat zal nog wel even zo blijven. Een overgangsperiode kost tijd en het gaat al best snel. Dit jaar beginnen weer 150 studenten aan de lerarenopleiding en zij raken vanaf het begin vertrouwd met PO, ze weten niet beter. Binnen tien à twaalf jaar zijn wij een van de weinige Europese landen waar het vanzelfsprekend is dat alle leraren een licentie hebben. Dat is een bescherming van het beroep én de mensen blijven zich constant ontwikkelen. Dan worden heel veel landen jaloers op ons, dat voel je nu al.

Overigens kan iedereen terugvinden of een leraar een geldige licentie heeft in ons lerarenregister op Centrecourt.nl/lerarenregister."

Meetbaar effect Als het aan Neyens ligt, is een belangrijke stap in de verdere ontwikkeling van PO vooral het verkrijgen van meer inzichten in het effect van bijscholingen. “Hoe landt onze informatie bij de leraren? En wat doen ze ermee? Dat zijn belangrijke vragen, maar dat kunnen we momenteel eigenlijk niet meten. We hebben daar geen tool voor, geen parameters. Het aantal leden is momenteel eigenlijk de enige graadmeter voor het effect van de kennisoverdracht naar de leraren. Maar dat is er slechts één en die wordt niet alleen beïnvloed

“De kwaliteit van de bijscholingen is simpelweg vooruitgegaan. Zo zijn wij bijvoorbeeld veel praktijkgerichter geworden, we staan veel vaker op de baan” Ruben Neyens

door de rol van de leraar. We doen natuurlijk onderzoek onder leden via de ledenmonitor, misschien moeten we daarin meer vragen naar de rol van de leraar of moeten we nadenken over een lerarenmonitor aansluitend op PO. Als we willen weten hoe onze kennis landt bij leraren, is dat overigens geen controle of leraren wel hebben opgelet. Het gaat dan om de kwaliteit van ons werk, om wat wij goed doen en wat beter moet. Ik doe zelf ook veel sessies en vind het leuk als er veel mensen komen, maar veel belangrijker vind ik wat ze met de gedeelde kennis doen. Dat meten is echt een grote uitdaging, er is eigenlijk nog geen bond of federatie die dat goed kan. Dat betekent overigens niet dat ik denk dat onze informatie nu niet landt. Ik denk van wel, maar dat is een gevoel.

Ik kan het nog niet staven met cijfers.”

De KNLTB Leraren App Elke leraar met een geldige licentie kan gebruikmaken van de KNLTB Leraren App. De app, die in 2019 werd gelanceerd, toont de leraar in één oogopslag de actuele status aangaande PO-punten en licentie en stuurt automatisch berichten, bijvoorbeeld bij nieuw behaalde PO-punten en een naderende deadline om de licentie te verlengen.

Bovendien kun je je in de app eenvoudig aanmelden voor bijscholingen en is er de module Deel & Inspireer. Daarin is alle nuttige informatie, zoals leuke instructieclips, documentatie en belangrijk nieuws, voor leraren verzameld.

“Inmiddels hebben zeker 1.800 leraren de app gedownload”, weet Neyens. “Dat is een mooi resultaat en nu zetten we er vooral op in dat die leraren hem steeds meer gaan gebruiken. Je kunt je vak zeker uitoefenen zonder de app, maar dan mis je wel veel. Het bijhouden van je punten, de voortgang richting je licentie, alle informatie en inspiratie, het is wel zonde dat niet te gebruiken. Bovendien toont de app ook direct je status als leraar. Heb je de app, dan ben je een gelicenseerde leraar.”

23

24

Gregory Sedoc: “De sportvereniging zoals wij die kennen, is onmisbaar” Tomeloze energie, liefde voor sport en duidelijke ideeën over de Nederlandse samenleving en in het bijzonder de rol die sport en bewegen daarin kunnen hebben – het zijn slechts enkele trefwoorden die Gregory Sedoc kenmerken. De voormalig topatleet praat makkelijk. Niet voor niets treedt hij regelmatig op als analyticus voor de NOS tijdens atletiektoernooien en presenteerde hij vorig jaar het tv-programma Knappe Koppen, waarin kijkers prangende vragen konden stellen aan gerenommeerde wetenschappers. Het blijft zeker niet bij makkelijk praten alleen. Sport en wetenschap boeien hem zeer, net als zijn parttimebaan als politieagent in de Haagse Schilderswijk. Op basis van de theorie en de praktijk samen heeft hij een heldere mening over de rol van sport en sportverenigingen in onze maatschappij, nu en in de toekomst. “Wij onderschatten hoe belangrijk de vereniging voor veel mensen is.”

@ Door: Robert Barreveld  David Meulenbeld Fotografie

INTERVIEW

25

NIEUW JAAR, NIEUWE KANSEN! Kies net als de KNLTB voor CoffeeClick en start 2022 met heerlijke verse bonenkoffie bij jou op de club!

Wekelijks vers gebrande koffiebonen

Professionele koffiemachines Perfecte serviceverlening Webshop voor snelle levering van supplies Diverse digitale betaaloplossingen

Dit allemaal ZONDER dat jouw club hoeft te investeren!

Kies je voor CoffeeClick?

Dan worden we als klap op de vuurpijl ook nog de nieuwste sponsor van jouw club!

YYr Club, OO Coffee

INTERVIEW

“Voor mij was de vereniging allesbepalend. Mijn vrienden, familie, mijn trainer natuurlijk, iedereen was daar. Op de vereniging was ik thuis” – Gregory Sedoc

den. Ik zag het oud-kickbokser Remy Bonjasky laatst nog op tv zeggen: er is een vaccin, maar dat moet geen reden zijn om achterover te gaan zitten. Nu is de tijd om in actie te komen, te werken aan onze gezondheid.

Dat leeft ook in de politiek en dat is echt winst.”

Meer aanbod voor jeugd

Het is inmiddels veertien jaar geleden dat Sedoc (40) met het veroveren van de Europese indoortitel op de 60 meter horden het hoogtepunt van zijn sportieve loopbaan bereikte. De topsportdagen zijn voorbij, maar de gedrevenheid is gebleven, in alles wat hij doet. Dat blijkt ook als hij praat over de plek die sport en bewegen inmiddels innemen op de politieke agenda. “Er zijn,

mede door corona, verschillende discussies op gang gekomen over onze fysieke en mentale gezondheid, vitaliteit, de balans tussen werk en privé, zeker in een tijd van thuiswerken, en een fitte, weerbare samenleving. Ik heb wel het gevoel dat wij in dat opzicht wakker zijn geworden.

We beseffen meer dan ooit het belang van een gezonde leefstijl.

Dat besef moeten we vasthou-

Als kleuter liep Sedoc al vrijwel dagelijks rond op de baan van atletiekvereniging AAC in Amsterdam. Hij is er tot op de dag van vandaag lid. Dat is bijzonder, zo realiseert hij zich, maar dat elk kind al van jongs af aan volop de mogelijkheid moet hebben om te bewegen, staat wat hem betreft als een paal boven water. “Dat begint bij goed aanbod en niet alleen op de vereniging, maar in het algemeen. Ik woon in Zoetermeer en mijn zoon heeft daar eigenlijk geen mogelijkheden om buiten te spelen. Dat is op veel meer plekken het geval. In de Schilderswijk, waar ik werk, zie je op steeds meer locaties pleintjes verschijnen, zoals Cruyff Courts en Krajicek Playgrounds. Dat moet op nog veel meer plekken gebeuren!

Pas als je voldoende faciliteiten beschikbaar hebt, kun je sport en bewegen onder de jeugd optimaal stimuleren. Dan bewerkstellig je, simpel gezegd, dat kinderen minder op de iPad zitten en meer gaan bewegen, wat bijdraagt aan de gezondheid.”

27

28

INTERVIEW

Scholen kunnen daar ook een belangrijke rol in vervullen, weet Sedoc. “Hoe gaan we precies om met de gymles? Krijgen kinderen voldoende gymles en door wie wordt de les gegeven? Er komen inmiddels meer vakdocenten voor gym, maar hier in Nederland wordt gymles er toch vaak nog bij gedaan door de leerkracht van groep 3.

Daarmee lopen we echt achter op een flink aantal landen.”

Allesbepalend Het ligt voor de hand dat ook sportverenigingen een belangrijke rol kunnen hebben bij het in beweging krijgen en houden van jeugd. “Ik zie om mij heen dat verenigingen dat in het algemeen steeds beter doen, dat ze nadenken over wat zij jeugd kunnen bieden. Ik vind echter wel dat de ondersteuning vanuit de gemeente daarbij vaak nog wat beperkt is. Jammer, want dat kan zeker helpen bij het creëren van de juiste infrastructuur, waardoor jeugd die plezier heeft in bewegen, ook makkelijk bij de vereniging uitkomt.”

Zijn jeugdleden eenmaal op de vereniging, dan wil je ze daar ook houden. Dan is het vooral een kwestie van de sport zo leuk en aantrekkelijk mogelijk maken en binding creëren, zoals tennisverenigingen onder andere beogen met Tenniskids en Tennis Alles-in-1. “Dat is de manier, want vinden kinderen de sport direct leuk, dan komen ze terug. Dan wordt eens per week tweemaal per week en daarna misschien nog meer. Wat je wilt bereiken, is dat kinderen niet alleen op de club komen om een potje te tennissen, maar vooral graag op de vereniging willen zijn, ook competitie gaan spelen en aan het feit dat ze een team vertegenwoordigen een

zekere trots ontlenen. In atletiek speelde dat altijd heel erg: je was trots dat je in wedstrijden uitkwam voor jóuw club en het clubtenue droeg. Zelf ging ik na verloop van tijd bovengemiddeld presteren en toen ging het sportieve bestaan er anders uitzien, maar voor mij was de vereniging allesbepalend. Mijn vrienden, familie, mijn trainer natuurlijk, iedereen was daar, op de vereniging was ik thuis.

Een groot deel van mijn leven speelde zich daar af.”

Vreugde en enthousiasme Hij is genoemd: de trainer. Dat een leraar een essentiële rol vervult op de vereniging en dat zowel de persoon als de inhoud van trainingen van groot belang is om leden te binden, is wat Sedoc betreft vanzelfsprekend.

De leraar moet goed en kundig zijn. Dat tennis- en padelleraren zich blijven ontwikkelen in hun vak met Permanente Ontwikkeling, maakt dan ook indruk op hem. “Dat klinkt echt als een geweldig systeem, zoiets hebben we in atletiek niet. De rol van de trainer of leraar is inderdaad cruciaal om sport leuk en aantrekkelijk te houden voor leden, zeker voor de jeugd, en is dus ook cruciaal voor de vereniging. Als je als trainer maar wat doet, er niet goed over nadenkt, dan haakt jeugd af, zijn ze weg.

In atletiek zie ik het bij verenigingen nog wel eens gebeuren: kinderen die in de regen in een rij staan te wachten totdat ze een keer mogen verspringen en na hun beurt weer achteraan aansluiten. Er is geen vreugde, geen enthousiasme. Dan denk ik: Dat moet echt anders, dat gaan deze kinderen niet volhouden.

Wil je die leden behouden en wil je dat ouders ze blijven brengen – want daar gaat het vaak ook om –, dan moet het leuker en

“Wat je wilt bereiken, is dat kinderen graag op de vereniging willen zijn, ook competitie gaan spelen en aan het feit dat ze een team vertegenwoordigen een zekere trots ontlenen” – Gregory Sedoc

29

Verzeker uw tennisvereniging met de KNLTB Verenigingspolis Dan is jouw tennisvereniging goed verzekerd!

De voordelen op een rij: • De scherpste prijs met een bijzonder uitgebreide dekking inclusief lichtmasten, reclameborden, zonnepanelen en padelbanen

Maak kennis met onze adviseur Voor een vrijblijvende offerte ga je naar www.vlc-partners.nl/knltb of neem contact op met Waldo Imthorn via (073) 692 62 14

• Een eigen deskundige contactpersoon die begrijpt hoe tennisverenigingen werken • Maatwerkoplossingen voor afwijkende situaties bij jouw club • Nederlandse verzekeraars met Nederlandse voorwaarden

VOOR MEER INFO: VLC-PARTNERS.NL/KNLTB

De KNLTB Verenigingspolis is een product van VLC & Partners in samenwerking met de KNLTB.

INTERVIEW

aantrekkelijker. Ik begrijp wel dat ouders na verloop van tijd zeggen: we zoeken een sport waar kinderen zich in een uurtje echt kunnen uitleven. Jeugd wil vooral lekker actief bezig zijn.

In mijn sport willen kinderen die voor het eerst op een vereniging komen, vooral rennen. Dat vinden ze leuk, daarom hebben ze een atletiekvereniging gezocht.

En wedstrijdjes, competitie-elementen, zijn heel effectief, dan zien kinderen progressie en dat motiveert. Stel bijvoorbeeld bij een werpnummer een afstand als doel en verleg dat doel elke training. Kinderen moeten uitgedaagd worden. Ik zie op de atletiekbaan vaak oefeningen waarbij kinderen passen moeten maken tussen uitgezette dopjes.

Dat kan allemaal belangrijk zijn, maar dat moet je in de warming-up doen. Alleen de puur technische aspecten, daar red je het in een training niet mee. Dat zal voor tennis niet anders zijn.”

VOG-campagne Als we willen dat zo veel mogelijk mensen sporten en bewegen, dan moeten ze dat in ieder geval volledig onbezorgd en veilig kunnen doen. Eigenlijk is dat de basis, beseft Sedoc. Juist op die vereniging, de plek waar hij opgroeide en volop genoot van sport, moet de veiligheid niet in het geding zijn. Het is de reden dat hij zich onlangs als ambassadeur verbond aan de campagne ‘Heb jij ’m al?’, om te stimuleren dat zo veel mogelijk verenigingsvrijwilligers een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) in bezit hebben. Een VOG biedt meer zekerheid dat een persoon in het verleden niet betrokken is geweest bij (strafbare) incidenten die nu een risico kunnen vormen bij de uitvoering van vrijwilligerstaken.

Sedoc: “Zeker bij kinderen en kwetsbare groepen hebben vrijwilligers zoals begeleiders of teamleiders een bepaald aanzien,

“Pas als je voldoende faciliteiten beschikbaar hebt, kun je sport en bewegen onder de jeugd optimaal stimuleren” – Gregory Sedoc

leden vertrouwen hen. Als die persoon intimiderend, manipulatief of zelfs agressief te werk gaat, valt de basis weg. Dan zijn mensen niet veilig en is de vereniging geen plek waar je wilt zijn.”

Sedoc snapt echter goed hoe moeilijk het voor sportverenigingen en dus ook tennis- en padelverenigingen is om grensoverschrijdend gedrag volledig te voorkomen. “Juist verenigingen moeten het hebben van vrijwilligers. Mensen met een baan, een eigen leven, die na het avondeten met het gezin naar

31

32

INTERVIEW

de vereniging gaan om zich belangeloos in te zetten. Soms is het een ouder van een jeugdlid, zijn de banden misschien net iets nauwer, maar dan nog weet je niet alles van die persoon.

Juist daarom is het belangrijk om van een bepaalde screening op de club beleid te maken, zonder aanziens des persoons.

Dat kan door van vrijwilligers een VOG te vragen, dan bouw je toch enige zekerheid in.

Vrijwilligers, vooral wanneer ze werken met kwetsbare groepen, moeten een VOG hebben. Daar moeten we niet te lang over discussiëren.”

Een VOG aanvragen is niet ingewikkeld. Sportverenigingen kunnen zich aanmelden voor de regeling Gratis VOG (zie Gratisvog.nl). Wordt de aanvraag goedgekeurd, dan kunnen vrijwilligers de VOG gratis in bezit krijgen.

Vereniging als ontmoetingsplek Hoe groot de betekenis van de vereniging in het Nederlandse sportlandschap ook is, de opkomst van het ongebonden sporten, zonder lidmaatschap of bijkomende verplichtingen, valt niet te ontkennen. Sedoc: “Ik werk ook aan mijn conditie bij een sportschool en dat is prima, ook daar kun je bewegen. Maar na een uurtje zeg ik gedag en ben ik weg. Dat kun je eigenlijk niet vergelijken met de vereniging, die in het leven van veel mensen een belangrijke sociale functie heeft. De sportvereniging zoals wij die in Nederland kennen, móet blijven en dat zeg ik niet omdat ik van de oude stempel ben. Ik volg de wetenschap vrij goed, onder andere via enkele wetenschappelijke tijdschriften, en dan lees ik dat voor velen de

echte klap van de coronacrisis nog komt; dat toenemende eenzaamheid grote, vooral psychische gevolgen gaat hebben. Dat onderschatten we nu nog, denk ik. Dan zijn juist plekken waar mensen samenkomen, anderen ontmoeten en spreken en houvast vinden, zoals de sportvereniging, heel belangrijk.”

Dat de Nederlandse sportinfrastructuur met de vele verenigingen uniek is in de wereld, zag Sedoc tijdens zijn topsportloopbaan. “Het verschilt van land tot land. In West-Europa zijn best enkele landen die een verenigingscultuur kennen, maar kijk je naar een land als Spanje, dan heeft de sport alweer een veel commerciëler karakter. Ik heb tijdens mijn loopbaan ook enkele jaren in de Verenigde Staten getraind. Sport op de universiteiten is daar heel groot, maar een verenigingsleven kennen ze eigenlijk niet. Nederland is in dit opzicht echt onvergelijkbaar.

Neem nu alleenstaande ouderen. Velen van hen gaan een uurtje sporten en doen daarna op de club een kop koffie, spreken anderen, ze vinden er gezelligheid. Dat geldt voor vijftigers, maar loopt door tot hoge leeftijd. En kijk ik naar mijn vereniging AAC in Osdorp, dan is het echt de clubcultuur die de mensen bindt. De club is onmisbaar in de lokale samenleving, een ontmoetingsplek, voor alle mensen met verschillende culturele achtergronden die daar wonen. Naar mijn mening moeten sportverenigingen – of je het nu hebt over een tennis-, een voetbal- of een atletiekvereniging – zich naast het sportieve aspect nog veel meer richten op die maatschappelijke functie, de rol in de wijk. Daar kunnen ze van onschatbare waarde zijn.”

Fair Play Ongewenst of niet-integer gedrag past niet binnen de sport en dus ook niet binnen de tennis- en padelsport. Dat is het duidelijke standpunt van de KNLTB. Op en naast de tennis- en padelbaan dient iedereen – van pure recreant tot topspeler, leraar, scheidsrechter, toeschouwer, ouder of bestuurder/vrijwilliger – zich eerlijk en sportief te gedragen. Met het project Fair Play, dat de KNLTB in 2015 startte, wil de bond bereiken dat de tennis- en padelsport sportief, veilig en respectvol blijft, wat van groot belang is voor een plezierige sportbeoefening. Meer informatie over Fair Play vind je op Centrecourt.nl/fairplay. Ook daar komt de VOG uitgebreid aan de orde.

Verenigingen vinden alles over de regeling Gratis VOG op Gratisvog.nl.

“Als je als trainer maar wat doet, er niet goed over nadenkt, dan haakt jeugd af” – Gregory Sedoc

33

34

Inclusie: iedereen doet mee!

Het is onze missie om méér mensen méér tennis en/of padel te laten spelen, bij onze verenigingen en op andere locaties. We willen de betekenis van deze racketsporten voor de Nederlandse samenleving vergroten. Mensen in beweging brengen en houden om ze fitter en gezonder te maken. En om mensen te verenigen, ongeacht hun leeftijd, afkomst, geslacht, met en zonder beperking.

van KNLTB-leden (in %, cijfers 2020).

10

9

4

10

13

5-12 jaar

13-18 jaar

19-24 jaar

35-44 jaar

45-64 jaar

65 +

Speelsterkte 1 t/m 6 35% 65% Speelsterkte 7 t/m 9 48% 52%

35 25-34 jaar

19



58

verenigingen met OldStars Tennis-aanbod

200 verenigingen die een regenboogvlag hebben hangen

1 LHBTI-vereniging

60 rolstoeltennisverenigingen

80 verenigingen met G-tennis-aanbod

95.000 jeugdleden

35

36

MUURMASTERS

MuurMasters: terugkeer van de tennismuur De tennismuur is dé plek waar kinderen in hun fantasie een wedstrijd spelen tegen de groten der aarde of waar ze hun eigen spelletjes creëren. De positieve effecten van de tennismuur zijn legio. Maar de afgelopen decennia raakte de tennismuur op veel verenigingen steeds meer in de vergetelheid. En dat is zonde. Want net als de populaire voetbalpleintjes zorgt een oefenmuur voor verbinding én word je er een betere speler van. Een ideaal middel om jeugdleden te behouden én te werven. Voor de KNLTB aanleiding voor de start van het initiatief ‘MuurMasters’.

@ Door: Vivian van Niekerk

37

38

K

iki deed het, Robin deed het, Botic deed het: een balletje slaan tegen de tennismuur.

Toptennisser of recreant, je kunt je afvragen wie er niet mee is opgegroeid. Lange tijd was de oefenmuur the place to be binnen de vereniging. Logisch, want de muur mist nooit, komt altijd opdagen en is geduldig.

Klinkt als de ideale trainingspartner.

Trekpleister van de vereniging Ook voor kinderen is de tennismuur al snel hun favoriete plek op de vereniging: zij maken er nieuwe vrienden, beleven er spannende avonturen, verbeteren er hun conditie en ongemerkt ook hun reflexen, concentratie en timing.

Zo nuttig en zo veel plezier. Genoeg redenen om de tennismuur definitief terug te laten keren als trekpleister van

De muur mist nooit, komt altijd opdagen en is geduldig. Klinkt als de ideale trainingspartner!

de vereniging. De eerste stap?

“Tennisverenigingen in heel Nederland uitdagen om het oefenmuurtje weer centraal onderdeel te laten zijn van het verenigingsleven”, zegt tennisleraar Ronald Verdegaal, één van de drie vaste gezichten van het MuurMasters-team. “Wij als MuurMasters weten precies hoe je van een saaie muur een hotspot maakt. Daar helpen we verenigingen bij, zodat kinderen blijven terugkeren naar de muur

MUURMASTERS

en de interesse van mogelijke nieuwe jeugdleden gewekt wordt.”

Pimp de tennismuur op jouw vereniging Een aantrekkelijke tennismuur bindt én verbindt jeugdleden, dus ga aan de slag en pimp die oefenmuur.

Andere activiteiten Waar vroeger iedereen tegen de muur speelde, is dat tegenwoordig een stuk minder. Volgens Verdegaal is dat te wijten aan een combinatie van factoren.

“De voornaamste redenen zijn de opkomst van het gamen, van social media en de trend dat kinderen veel drukker zijn dan voorheen. Ze zijn niet meer lid van één sportvereniging, maar van twee of soms zelfs drie. De eens zo populaire oefenmuur is vaak niet meegegroeid met deze maatschappelijke ontwikkelingen en raakte in verval.

Vanzelfsprekend staan kinderen niet te springen om naar een armoedig muurtje te gaan. Aan ons de taak om de tennismuur nieuw leven in te blazen. Te beginnen met een tof design.

Tegelijkertijd laten we de jeugd met onze YouTube-serie De MuurMasters zien hoe cool tennissen tegen de muur is. Samen met de verenigingen en leraren moeten we het weer aantrekkelijk zien te maken.”

Team MuurMasters Dat tennissen tegen de muur anno 2021 helemaal hip & happening kan zijn, bewijst team MuurMasters in zijn gelijknamige YouTube-serie, sinds vorige maand te bekijken via het KNLTB-kanaal. In de serie laten presentatrice Stephanie van

Ook zo gecharmeerd van het design van street- & graffiti artist Shon Price? Met de handleiding en werktekening op Centrecourt.nl/ muurmasters geef je de vervallen tennismuur op jouw vereniging in no time een vette make-over. Maar je kunt als vereniging natuurlijk ook een eigen ontwerp maken, samen met bijvoorbeeld een lokale kunstenaar en de jeugdleden van de vereniging.

WhoZnext Of je vraagt het WhoZnext-team van je vereniging om mee te werken. MuurMasters is hiervoor het ideale programma: als vereniging betrek je jongeren bij het beleid; de jongeren leren spelenderwijs competenties als plannen, organiseren en samenwerken; én de jeugd maakt zo ook nog eens laagdrempelig kennis met vrijwilligerswerk.

Bovendien hoeft het echt niet veel geld te kosten om tot iets vets te komen: een paar potten (of spuitbussen) verf, wat kwasten en genoeg koffie en limonade voor de vrijwilligers die komen schilderen is alles wat je nodig hebt. En wie weet is er wel een lokale sponsor die maar wat graag zijn naam aan de tennismuur verbindt! Heeft jouw vereniging geen muur of wil je juist uitbreiden? Ga dan eens in gesprek met een basisschool in de buurt over de mogelijkheid om een muur op of rond het schoolplein te pimpen. MuurMasters is haalbaar én betaalbaar voor elke vereniging.

Wedstrijdje?

Ook altijd leuk en uitdagend: maak er een wedstrijd van! Zorg wel altijd voor vier mikpunten op de aangegeven plekken uit het ontwerp van Shon. Op termijn gaat de KNLTB een challenge organiseren voor clubs onderling en dan zijn de mikpunten echt nodig.

Meer weten?

Meer informatie vind je op Centrecourt.nl/muurmasters. Heeft jouw vereniging nog geen WhoZnext-team en wil je weten hoe je dat organiseert? Je leest er alles over op Centrecourt.nl/whoznext.

39

40

“Met onze YouTube-serie De MuurMasters laten we kinderen zien hoe cool tennissen tegen de muur is” – Ronald Verdegaal

De MuurMasters: nu te zien op YouTube!

Om tennis onder jeugd te promoten, zijn de avonturen van De MuurMasters vanaf nu te zien op het YouTube-kanaal van de KNLTB. Bekende Nederlanders gaan in de serie tennischallenges aan met team MuurMasters. Wie is er het beste?

Ga snel naar YouTube.com/KNLTBvideos en deel de video’s via de social media-kanalen van je vereniging of tennisschool. Banners om de serie een extra boost te geven, vind je op Centrecourt.nl/muurmasters. Na een korte winterstop zijn de belevenissen van De MuurMasters ook komend voorjaar weer te zien.

Eer (bekend van Goede Tijden Slechte Tijden, vele kinderprogramma’s en films zoals Costa!), street- & graffiti artist Shon Price en tennisleraar Ronald Verdegaal op enthousiaste en originele wijze zien hoe de tennismuur weer een coole ontmoetingsplek wordt. In elke aflevering staat een bekende tennissende influencer, bekende Nederlander of toptennisser centraal. Zo werd Milo van de Bankzitters uitgedaagd, maar ook Kiki Bertens en zanger Vinchenzo nemen het op tegen De MuurMasters. Samen pimpen ze de muur, doen ze de leukste oefeningen en

MUURMASTERS

delen ze toffe challenges, zodat de kinderen de muur opnieuw ontdekken en er steeds meer lol in krijgen.

Verslavend Naast dat het veel plezier geeft, draagt de tennismuur ook bij aan de sociale en fysieke ontwikkeling van kinderen. “Je leert met én tegen elkaar te spelen.

Het creatieve brein van kinderen wordt geprikkeld, waardoor ze samen tot de leukste spelletjes komen. De muur geeft natuurlijk elke bal terug – dat is best pittig en daardoor heel goed voor het uithoudingsvermogen. De constante manier waarop de muur de bal terugkaatst, zorgt voor een verbetering van je technische skills. Je wordt er echt een betere speler van. De verschillende mikpunten met cijfers maken het heel uitdagend. Je moet blijven focussen om meer punten te scoren. Door zich op deze manier te verbeteren, krijgen kinderen er nog meer plezier in. Het werkt verslavend.

Bijkomend voordeel is dat je het op elk moment van de dag kunt doen, ook in je eentje. Er zijn zo veel mogelijkheden.”

“Met relatief weinig middelen creëer je in een kort tijdsbestek iets heel moois” – Ronald Verdegaal

41

Heb jij ‘m al?

Elke vrijwilliger zou een VOG moeten hebben!

Gregory Sedoc

Presentator en ex-hordeloper

Ik ben al vanaf mijn zesde lid van atletiekvereniging AAC. Ik heb daar altijd volop kunnen genieten van sport, samen met anderen, zonder me om andere zaken zorgen te maken. En zo hoort het ook, dat moet voor iedereen de normaalste zaak van de wereld zijn. Ik hoop echt dat alle sportverenigingen die dat nog niet hebben gedaan, zich aanmelden voor de regeling Gratis VOG. Doe jij mee? Kijk op centrumveiligesport.nl/VOG

Vrijwilliger? VOG!

MUURMASTERS

Integreren in de training Voor leraren zijn er talloze opties om de muur te integreren in de training. Speciaal voor hen verzamelde Verdegaal uiteenlopende oefeningen die aanslaan bij de jeugd, waardoor het leuk is om het te (blijven) doen. De tofste drills & skills, die je zo kunt inzetten voor, tijdens of na de lessen, zijn helemaal uitgeschreven en vind je op Centrecourt.nl/muurmasters.

“Laat je vooral inspireren door de voorbeelden. Of geef er een eigen draai aan, alles kan en alles mag”, aldus Verdegaal.

Hij heeft ook een aantal tips voor tennisleraren. “Geef kinderen tijdens de training een opdracht mee om tegen de muur te oefenen, afhankelijk van de slag en het doel dat in een specifieke training centraal staat.

De muur leent zich uitstekend om coördinatie en techniek te oefenen. Probeer de oefeningen te filmen, maak er challenges

“De muur is goed voor het uithoudingsvermogen, zorgt voor een verbetering van je technische skills en leert je beter te focussen” – Ronald Verdegaal

van, zodat de video’s gedeeld worden en andere kinderen geïnspireerd raken om mee te doen. Je kunt kinderen ook een doel meegeven om voor of na de les op de muur te trainen. Zo gaan ze naast de reguliere training meer tennissen. Dat kan op de club zelf, maar dat hoeft natuurlijk niet. Ze kunnen het ook tegen een muurtje bij hen thuis om de hoek doen of op school.

Voor jeugdleden is het ook een leuke manier om vriendjes of vriendinnetjes te laten kennismaken met tennis.”

Toevoeging voor tennis in Nederland Net als de KNLTB is Verdegaal ervan overtuigd dat een gepimpte muur een toevoeging is voor elke vereniging. “Maar ook voor tennis in Nederland in het algemeen. Met relatief weinig middelen creëer je in een kort tijdsbestek iets heel moois. Als verenigingen hier massaal mee aan de slag gaan, is het straks weer dringen geblazen bij de ingang van de oefenkooi. Dat zou te gek zijn.”

43

44

SOCIAL WALL  Diverse verenigingen zijn al aan de slag gegaan met hun tennismuur – en met resultaat! We delen graag enkele voorbeelden met jullie. Laat je inspireren! Heb je ook een machtig mooie muur? Deel hem met de hashtag #muurmasters.







SOCIAL WALL

  45

46

KNLTB brengt tuchtzaken seksuele intimidatie en doping onder bij Instituut Sportrechtspraak De Ledenraad van de KNLTB stemde er op 12 juni 2021 mee in om enkele onderdelen van het tuchtsysteem uit te besteden aan het Instituut Sportrechtspraak (ISR), een onafhankelijke rechtsprekende organisatie waarbij bonden zich kunnen aansluiten voor tuchtrechtspraak. Hierdoor worden zaken aangaande doping en seksuele intimidatie niet langer afgehandeld binnen de KNLTB, maar door het ISR. De constatering dat het ISR de afgelopen jaren grote stappen heeft gemaakt in kwaliteit en professionaliteit, deed de KNLTB overwegen een deel van de tuchtzaken uit te besteden.

Voorafgaand aan dit besluit is uitgebreid gesproken met andere bonden, het ISR en tuchtvrijwilligers in tennis en padel.

Seksuele intimidatie Hoewel ook de KNLTB veel kennis en expertise heeft op het gebied van tuchtrecht, neemt seksuele intimidatie een bijzondere positie in. Het ISR heeft de laatste jaren meerdere zaken op dit vlak grondig onderzocht, waardoor de organisatie ondanks de snelle ontwikkelingen zeer bekwaam is op het gebied van seksuele intimidatie.

Dopingzaken, WADA-reglement

Vrijwel geen kosten voor leden

De internationale code van de World Anti Doping Agency (WADA) stelt sinds 1 januari 2021 dat de Nederlandse Dopingautoriteit en de bonden geen rol mogen hebben in de tuchtrechtelijke afhandeling van dopingzaken. Het ISR is hiervoor de enige aangewezen optie.

Om een financiële drempel voor het indienen van een klacht te voorkomen, heeft het ISR met ondersteuning van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een fonds opgebouwd. Verder kunnen (top)sporters aanspraak maken op de Regeling rechtskundige hulp Topsporters.

Hierdoor zijn er weinig tot geen kosten voor onze leden.

Meer informatie vind je op Centrecourt.nl/fairplay.

NIEUWS

Nieuw aanbod competitie padel

Zomer Challenge weer succesvol, tennis en padel groeien door Met meer dan 500 verenigingen en 12.500 deelnemers is de Zomer Challenge weer een succes gebleken. Het zomerlidmaatschap is een goede manier om mensen te laten kennismaken met tennis en padel, vorige zomer twee van de weinige sporten die veilig beoefend konden worden. Het was afwachten of de Zomer Challenge dit jaar weer zo veel nieuwe leden zou trekken, maar opnieuw schreven ruim 500 verenigingen zich in en namen meer dan 12.500 mensen deel. Ruim veertig procent van de deelnemers blijft doorgaans lid van de vereniging.

Padel ontwikkelt zich razendsnel en steeds meer spelers nemen deel aan competities en toernooien.

Het is daarom belangrijk om het wedstrijdaanbod jaarlijks te blijven doorontwikkelen. Op basis van behoefteonderzoek onder padelspelers en feedback van padelverenigingen en -centra worden daarom enkele wijzigingen doorgevoerd in de wedstrijdkalender padel. De belangrijkste wijzigingen zijn: • jaarlijks vier padelcompetities (voorjaar, zomer, najaar, winter); • competitie-indeling op basis van teamgemiddelde; • promotie/degradatie in alle competities; • Eredivisie Padel in de zomer en winter.

Meer weten? Lees er alles over op Centrecourt.nl/ wijzigingenwedstrijdkalenderpadel.

Groei Verenigingen zagen veel nieuwe leden komen, zowel herintreders als beginners in alle leeftijden. Het totale ledenaantal bij de KNLTBverenigingen stijgt dit jaar voor het eerst sinds 2015 weer tot boven de 600.000. Hiervan spelen 30.000 leden (ook) padel op de banen bij hun vereniging.

Algemeen directeur Erik Poel: “Het is fantastisch om te zien hoeveel mensen zijn gaan tennissen. Een deel hiervan is dus zomerlid, maar het zijn ook veel reguliere nieuwe leden. Ook padel groeit hard. Inmiddels hebben we in Nederland al 215 verenigingen waar je kunt tennissen en padellen.”

Enthousiasme Het enthousiasme uit zich ook in deelname aan competitie en toernooien. Poel: “Meer dan 27.000 teams speelden de KNLTB Competitie 2021.

Daarnaast zat het aantal toernooien in korte tijd op het niveau van 2019.

Verenigingen hebben het goed opgepakt toen wedstrijden spelen weer mocht.

47

48

Meet & Play Voor meer zichtbaarheid en een betere baanbezetting Een betere baanbezetting – het is voor elke vereniging het streven. Een digitaal afhangbord voorkomt dat het op sommige momenten te druk is. Maar hoe vul je de gaatjes? Want het is toch zonde als de tennis- of padelbanen een flink aantal uren per dag leegstaan. Steeds meer verenigingen verhuren hun banen op die momenten aan niet-leden. Er is met name veel vraag naar padelbanen. Met het nieuwe KNLTB Meet & Play-platform en de bijbehorende app kunnen niet-leden jouw club nog makkelijker vinden en kun je het aanbod van je vereniging promoten. De verhuur zorgt niet alleen bij veel verenigingen voor een welkome aanvulling op de begroting, het levert bovendien nieuwe leden op.

@ Door: Edward Swier

MEET & PLAY

49

50

D

e KNLTB blijft innoveren, om de verenigingen en hun leden zo goed mogelijk te ondersteunen. Maar de bond wil ook graag de zogenaamde ongebonden sporters (niet-leden) bereiken en ze de kans bieden snel en eenvoudig een tennis- of padelbaan te vinden. Veel clubs hebben eenzelfde gevoel. Want er is natuurlijk niets mooiers dan ook niet-leden bereiken en ze te kunnen inschrijven voor de verhuur van een padel- of tennisbaan, of ze te kunnen uitnodigen voor bijvoorbeeld een startersclinic of een serie kennismakingslessen. Je houdt daar vrijwel altijd een aantal enthousiaste, nieuwe leden aan over.

Alle reden om de deuren te openen.

Samen met zo’n honderd verenigingen ontwikkelde de KNLTB eerder Padelboeker.nl en Tennisboeker.nl. Nu is het tijd voor een volgende stap. Met Meet & Play kunnen clubs hun tennis- en padelbanen aanbieden via één zoek-en-boekplatform. Bovendien kunnen ze daar activiteiten aanprijzen. Deze winter kan de bijbehorende app onder alle verenigingen – ruim 1.650 in totaal – worden uitgerold.

KNLTB Meet & Play houdt de sport vitaal Meet & Play is hét boekingsplatform voor tennis en padel in Nederland. Een platform dat beoogt een vitale community voor tennis en padel te bouwen. Het platform opereert zonder winstoogmerk.

Honderd procent van de inkomsten wordt gebruikt om het platform continu te verbeteren en om de sporten tennis en padel in de volle breedte te versterken. Zo creëren we blijvend meerwaarde voor spelers, aanbieders en partners. Samen bouwen we aan het vitaal houden van tennis en padel.

“Al was dat nooit het uitgangspunt, het maakt toch onderdeel uit van het terugverdienmodel” – Wouter Alberda “Je hebt er geen omkijken naar” Het is heel eenvoudig om mee te doen met Meet & Play. De verenigingen die al banen verhuurden, vertellen vrijwel allemaal enthousiaste verhalen.

Penningmeesters glunderen als ze een blik op de bankrekening van de vereniging werpen. “Al was dat nooit het uitgangspunt, het maakt toch onderdeel uit van het terugverdienmodel van de padelbanen”, aldus penningmeester Wouter Alberda van De Doordraaiers.

Tennis- en padelvereniging De Doordraaiers uit Houten en Tennis en Padel Loonse Duinen uit Overloon hebben al enkele jaren goede ervaringen met het verhuren van met name padelbanen aan niet-leden. De verenigingen krijgen ettelijke honderden boekingen per jaar. Felix Siebers van TP Loonse Duinen: “Dat maakt dat je het financiële plaatje een stuk eenvoudiger rondkrijgt. En het is gewoon ook een fijn gevoel dat de banen zo veel efficiënter gebruikt worden.” Siebers is, net als Alberda, erg te spreken over het gebruiksgemak. “Je hebt er geen omkijken naar.”

MEET & PLAY

Nieuw platform Het nieuwe KNLTB Meet & Play-platform is enthousiast ontvangen. De bijbehorende app wordt inmiddels veelvuldig gedownload. Spelers die al eerder via Padelboeker.nl of Tennisboeker.nl een baan boekten, hoeven zich bij de nieuwe app niet opnieuw te registeren. Wie met zijn e-mailadres en wachtwoord inlogt, kan direct boeken. Er bestonden al enkele jaren diverse tools om banen te verhuren aan niet-leden, maar nu de KNLTB Meet & Play-app er is, wordt het gebruiksgemak voor spelers én de vereniging alleen nog maar groter.

De wereld wordt kleiner, jouw vereniging beter bereikbaar.

Meet & Play wordt hét boekingsplatform voor baanverhuur en promotie van activiteiten. De KNLTB faciliteert het hele proces, van aanmelden tot activeren, boeken, spelen én opvolgen. De bond stelde bovendien een handig stappenplan op, wat het voor verenigingen aanzienlijk eenvoudiger maakt om deze fases te doorlopen en dus hun banen te verhuren én speciale activiteiten te promoten.

Aanbod aanmelden Als vereniging meedoen en aanbod kenbaar maken, is heel eenvoudig. De vereniging bepaalt eerst haar aanbod. Gaat het om banenverhuur of ook om kennismakingsactiviteiten voor niet-leden? Het aanbod is overzichtelijk te beheren in het eigen clubmanagementsysteem. Je kunt als vereniging exact aangeven welke uren de banen beschikbaar zijn voor verhuur.

En dat is precies wat De Doordraaiers nodig had, weet Wouter Alberda: “Onze vereniging was in de loop der jaren van een maximum van 1.200 leden tot pakweg 600 teruggelopen. Wij hebben in 2017 een tweetal padelbanen aangelegd, hetgeen direct een aanzuigende werking had. We hebben er nu vier en zelfs een ledenstop voor padelspelers.

Dat is de reden dat wij – dat besluit is echt pas net door de algemene ledenvergadering genomen – nog vier nieuwe padelbanen gaan aanleggen. Je

zou dus kunnen zeggen: jullie hebben helemaal geen mogelijkheid om de banen te verhuren. Maar dat is toch anders. Nu zijn de padelbanen, via het afhangbord in de KNLTB ClubApp, vrijwel altijd volgeboekt door leden van zes tot tien uur in de avond, dus die periode hebben we ook geblokkeerd voor de verhuur. Maar de rest van de dag is er altijd wel een baan vrij en dus te verhuren.”

Activeren Is het aanbod eenmaal beschikbaar, dan is het tijd voor activatie. De KNLTB faciliteert alle verenigingen met promotiematerialen voor de eigen website en social media-kanalen. Besluit een vereniging om veel werk te maken van de baan-

Met Meet & Play kunnen clubs hun tennis- en padelbanen aanbieden via één zoek-en-boek-platform 51

52

Aanbod aanmelden

Opvolgen

Spelen

verhuur en wordt Meet & Play ook ingezet voor kennismakingsaanbod als de Startersclinics voor padel en tennis, Tennisstart, Padelstart of open dagen, dan kan de KNLTB tevens ondersteunen bij promotie in de regio.

Waar kennismaking met padel in veel gevallen verloopt via het huren van een baan, gebeurt dat bij tennis vaak via speciale activiteiten, zoals een clinic, een open dag of een proefles. Ook zo’n activiteit is makkelijk aan te bieden via Meet & Play; veel verenigingen hebben al aangegeven graag van die mogelijkheid gebruik te maken. De hulp van de KNLTB bij het maken van promotie komt dan goed van pas.

Boeken Spelers zoeken eenvoudig naar banen in de buurt en boeken deze net zo simpel. Ze vinden het aanbod van een vereniging in het totale KNLTB Meet

Activeren

Boeken

& Play aanbod en in de app. Via een widget die op de verengingswebsite geplaatst kan worden, is ook daar het complete aanbod eenvoudig te vinden. Felix Siebers merkt dat Loonse Duinen, naast dat er sprake is van regionale aantrekkingskracht, ook vaak wordt gevonden door vakantiegangers die in de buurt van Overloon verblijven. “We waren hier in de buurt een van de eersten met een padelkooi en merken dat de sport met name de laatste twee jaar enorm populair wordt. We staan er soms echt van te kijken.”

Bezoekers betalen voor de huur van een padelbaan – de vereniging keek een beetje rond in de omgeving – dertig euro per uur. Bij die prijs is de huur van rackets en ballen inbegrepen. “We wisten eerlijk gezegd niet wat ons overkwam toen we de baan aan niet-leden gingen verhuren. Er kwamen soms wel 20 tot 25 boekingen per week binnen. En we hadden er nul werk aan.” Voor dit jaar kreeg Loonse Duinen

“Je krijgt het financiële plaatje zo een stuk eenvoudiger rond. En het geeft gewoon ook een fijn gevoel dat de banen zo veel efficiënter gebruikt worden” – Felix Siebers

MEET & PLAY

Meld jouw vereniging aan!

Vanzelfsprekend is het na al deze verhalen goed denkbaar dat ook jouw vereniging interesse heeft om te beginnen met Meet & Play en in het algemeen het aanbod graag meer wil promoten onder geïnteresseerde tennis- en padelspelers, voornamelijk uit de omgeving. Via Centrecourt.nl/meetandplay kun je jouw vereniging makkelijk aanmelden. Vervolgens is het mogelijk om, al na een paar computerhandelingen, gasten die een balletje willen slaan tegen betaling op jouw park te ontvangen. Spelers vinden en boeken een baan of het speciale aanbod van de vereniging, via het Meet & Play-platform (binnenkort: www.meetandplay.nl) en/of via de KNLTB Meet & Play-app.

inmiddels al zo’n 350 boekingen. “Vanzelfsprekend gaan onze eigen leden altijd voor. Zij kunnen, dat hebben we zo ingesteld, altijd een week eerder boeken. Die koppeling met het afhangbord is een groot voordeel. Aanvankelijk hadden we zelf een programmaatje geschreven, maar later zijn we gebruik gaan maken van de faciliteiten van de KNLTB. Toen nam het aantal boekingen ook echt toe.”

Spelen Dankzij Meet & Play heb je een duidelijk overzicht van wie er wanneer komt spelen op de vereniging.

Boekingen worden direct zichtbaar op het KNLTB Afhangbord en in de ClubApp. Het systeem ontzorgt, regelt de administratie. Penningmeesters hebben er geen omkijken naar, de betalingen worden direct afgehandeld.

De Doordraaiers biedt de banen, toevalligerwijs zo’n beetje sinds de start van de coronapandemie, voor een zeer schappelijke prijs aan. Alberda: “We vragen overdag zeventien euro per uur en als er ’s avonds een gaatje is 23,50 euro per uur. Samen met support vanuit KNLTB.Club hebben we – en dat is een groot voordeel – het afhangbord zo ingesteld dat leden voorrang hebben en dat mensen van buiten voor de minder populaire uren kunnen boeken. Daar heb ik als penningmeester verder weinig omkijken naar, het geld komt via Mollie Payments vanzelf op onze rekening. Het loopt als een tierelier.”

Opvolgen Meet & Play maakt het eenvoudig om eenieder die één of meerdere keren een baan heeft gehuurd, te

“We wisten niet wat ons overkwam toen we de baan aan niet-leden gingen verhuren. Er kwamen soms wel 20 tot 25 boekingen per week binnen. En we hadden er nul werk aan” – Felix Siebers

verleiden om lid te worden. Via een geautomatiseerde e-mailopvolging is het simpel om niet-leden een vervolgaanbod te doen. Dit aanbod, zoals een compact lidmaatschap, is ook weer eenvoudig in de Meet & Play-app te zetten.

Eind oktober 2021 had De Doordraaiers uit Houten al 607 boekingen ‘van buiten’ ontvangen. Alberda: “Die huurders zien we, eerlijk is eerlijk, liefst allemaal lid worden. Onze bezoekers komen uit Houten zelf, maar ook uit Utrecht, Zeist, Driebergen, Nieuwegein. We hopen dat zij de sfeer op de club leuk vinden en dat ze na een aantal keren huren overwegen om lid te worden. Zo’n automatische mail met een goed aanbod is dan wel erg handig natuurlijk. Zelfs als mensen iets verder moeten rijden, komen ze graag geregeld bij een vereniging waar ze het naar hun zin hebben.

Dan is de stap naar een lidmaatschap vaak niet groot meer.”

Ook Siebers is zeer te spreken over de aanzuigende werking voor Loonse Duinen. “Het is drukker op het park, de banen worden efficiënter gebruikt.

De aanleg van de padelbanen terugverdienen was nooit de opzet, maar als je jaarlijks zo veel boekingen krijgt, gaat het toch om een leuk bedrag.

Bijkomend voordeel – en dat vinden wij minstens zo belangrijk – is dat de laatste tijd steeds meer padelspelers lid worden. COVID-19 zal daarin allicht een rol hebben gespeeld, maar we hebben er in een jaar tijd honderd leden bij gekregen. Het merendeel daarvan heeft eerst een keer een baan gehuurd.”

53

54

OGSM

Objectives, Goals, Strategies en Measures (OGSM)

Plannen en doelen op één A4’tje De wereld verandert. Soms sneller dan we zelf kunnen bedenken. In het bedrijfsleven zijn ze daar al lang achter. Vijfjarenplannen hebben er plaatsgemaakt voor methodieken als Lean en Agile. Tennis- en padelverenigingen kunnen soortgelijke stappen zetten. Wie denkt nu precies te kunnen inschatten hoe de club er over een decennium voorstaat? Beter is het om doelen te stellen voor het komende jaar. Door het maken van een zogeheten OGSM heb je, op één A4’tje, je doelen en de bijbehorende strategie helder voor ogen. TV Kontakt uit Haarlem werkt er al mee. En is er erg enthousiast over.

“Een OGSM helpt je doelen te stellen en je te focussen op realisatie ervan.”

@ Door: Edward Swier

V

oorzitter Eric Jonk heeft er duidelijk zin in. Als nieuwbakken voorzitter van TV Kontakt had Jonk, dankzij het toepassen van de OGSM-methodiek bij zijn vereniging, snel helder voor ogen waar hij en zijn medebestuurders met hun vereniging naartoe wilden. “Natuurlijk kun je heel makkelijk stellen dat je de grootste én gezelligste vereniging van Haarlem wilt zijn, maar het is goed om scherp te hebben op welke manier je dat kunt worden én blijven.”

Focus bewaren Vanzelfsprekend klinkt zoiets als ‘een OGSM’ nogal spannend, maar wie even op het internet surft, heeft al snel door dat het OGSM-model allesbehalve ‘iets zweverigs’ is. Integendeel. Met een OGSM – wat staat voor Objectives, Goals, Strategies en Measures – beschrijf je je ambities, doelstellingen, strategische keuzes én de concrete acties waarmee je een en ander hoopt te realiseren. Ook stel je vast op welke manier je de voortgang monitort. Bedrijven maken er snel en effectief een uitvoerbaar businessplan mee, verenigingen kunnen er hun organisatorische ambities voor de directe toekomst mee vastleggen.

Het helpt, eerst en vooral, de focus te bewaren.

55

ENERGIEBESPARINGSPARTNER

SportStroom - de energiecoach van uw vereniging Al sinds 2003 adviseren wij sportverenigingen over energiebesparing en verduurzaming.

Door de jaren heen zijn we uitgegroeid tot de energiecoach van ruim 4.000 sportverenigingen.

Met onze transparante werkwijze kunt u rekenen op eerlijk advies, heldere berekeningen en deskundige installatie en levering van duurzame merken.

Onze expertise Onze teamleden weten alles over energiebesparing. U kunt bij ons terecht voor de volgende producten en diensten: - Bouwkundig-, technisch-, en besparingsadvies

- Financiering van energiebesparende maatregelen

- Levering en installatie van LED-sportveldverlichting

- Advies en aanvragen van beschikbare subsidies

- Levering en installatie LED-binnenverlichting

- Levering van stroom en gas aan uw vereniging

- Levering en installatie van zonnepanelen Een coach kan goede adviezen geven, maar de spelers moeten het uiteindelijk doen. Daarom vertellen we u graag in een persoonlijk gesprek met welke opstelling uw vereniging de wedstrijd gaat winnen. We nodigen u hartelijk uit contact met ons op te nemen.

Neem gerust contact met ons op.

Tel: 0512-745030

Nieuwsgierig naar wat wij voor u kunnen beteken? Kijk op www.sportstroom.nl

OGSM

Na een paar uurtjes puzzelen met medebestuurders heb je als voorzitter van een tennis- en/of padelvereniging al heel wat in handen, bevestigt Jonk. “Ik adviseer er een paar avonden met je medebestuurders voor in te plannen. Zodat je er na de eerste sessies nog eens over kunt nadenken en je de doelen aan het eind van de rit echt helder voor ogen hebt. Na vier keer anderhalf uur heb je het wel staan hoor.”

TV Kontakt maakte kennis met het OGSM-model via bestuurslid én organisatiedeskundige Jan Albert Veldhuizen, die voorzitter is van de wedstrijdcommissie. Hij hielp in eerste instantie de tennisschool, hield die onderneming tegen het licht en hielp bij het bepalen van de toekomstvisie. Al snel bleek het een goed idee om ook op de samenhang én het samenspel tussen vereniging en tennisschool te focussen. “Dat heeft zowel de vereniging als de tennisschool veel goed gedaan. We kunnen nu nog beter gaan samenwerken.”

“Een visie is belangrijk. Maar dat hoeft echt geen boekwerk te zijn.

Maak een actieplan, om te bereiken waar je heen wilt” – Benoit Gilissen

En daarna kwam er dus ook een OGSM voor TV Kontakt zelf. Jonk: “Het is belangrijk om je af te vragen: Wie zijn wij als vereniging? En waar staan we eigenlijk voor? En daarna volgt de belangrijke vraag: Waar willen we naartoe? En hoe gaan we daarheen?”

Makkelijker en overzichtelijker Met een OGSM krijg je als club antwoord op die vragen. “Je stelt je een aantal doelen, maar niet te veel. Het moet bij wijze van spreken – in een nog leesbaar, niet te klein lettertype – op één A4’tje passen. Meer kun je in een jaar ook eigenlijk niet doen.

Je moet je wel realiseren dat je een vrijwilligersorganisatie bent. Zelfs al hebben wij een professioneel secretariaat, dat enkele ochtenden in de week bezet is, dan nog komt er veel werk op de schouders van vrijwilligers. Stel je je te veel doelen, dan kun je niet focussen.”

Ledentevredenheidsonderzoek Heb je je doelen voor ogen, dan noteer je, op dat spreekwoordelijke A4’tje, de strategie voor hoe je deze denkt te kunnen bereiken. En welke acties daarvoor noodzakelijk zijn. Jonk: “Het verdient aanbeveling om daarbij per doel meteen iemand binnen je organisatie verantwoordelijk te maken.” Volgens Jonk hoeft het OGSM sowieso niet als “een stalen harnas” te voelen. “Het wordt toch min of meer een lijstje met wensen. Dit is geen harnas. En het is ook geen wondermiddel hè. Dingen lossen niet vanzelf op als je ze opschrijft. Maar je hebt gewoon net even wat meer richting, het maakt het besturen en organiseren makkelijker, overzichtelijker.”

De KNLTB is groot voorstander van het werken met een OGSM, de bond gebruikt het zelf ook.

Visievorming, met een bijbehorend (strijd)plan, is vanzelfsprekend ook voor verenigingen van groot belang. De KNLTB wil clubs daar dan ook bij helpen, ze wegwijs maken. Zo werd tijdens de KNLTB Digitale Congresweek in maart 2021 al aandacht besteed aan de principes achter én praktische mogelijkheden met OGSM’s. In april en november werd er voor geïnteresseerden online een aantal masterclasses georganiseerd. De accountmanagers kunnen de weg wijzen en op de website Centrecourt.nl staat bovendien meer informatie.

57

OWN THE COURT

HYPERCOURT EXPRESS 2 LIGHTWEIGHT, COMFORTABLE, BREATHABLE AND A GENEROUS FIT. A VERSATILE HIGH PERFORMANCE SHOE.

OGSM

“Het is belangrijk om je af te vragen: Wie zijn wij als vereniging? En waar staan we eigenlijk voor? En daarna volgt de belangrijke vraag: Waar willen we naartoe? En hoe gaan we daarheen?”

– Eric Jonk

Daar is ook meer te lezen over het ledentevredenheidsonderzoek (LTO) dat de KNLTB voor de verenigingen ontwikkelde, tevens een belangrijk element bij het uitstippelen van een koers. Want wat zijn eigenlijk de ideeën en meningen van je leden? TV Kontakt gaat er ook van gebruikmaken.

Jonk: “Het is natuurlijk heel belangrijk om ook te weten waar je leden heen willen, dat bepaal je niet zomaar alleen als bestuur. Je geeft wel richting, maar vraagt tenslotte ook altijd toestemming daarvoor in de ledenvergadering.”

Stip op de horizon dichterbij Benoit Gilissen, Manager Verenigingsondersteuning bij de KNLTB, had het afgelopen jaar geregeld contact met Jonk en Veldhuizen. Gilissen was aangenaam verrast over de vorderingen die TV Kontakt maakte dankzij de OGSM-methodiek.

Met de Kontakt-bestuurders werd een video opgenomen, die inmiddels op Centrecourt.nl/ogsm beschikbaar is voor alle verenigingen én tennisscholen. Gilissen: “Daarin leggen ze laagdrempelig uit hoe een OGSM werkt, want het klinkt natuurlijk toch erg spannend als je er nog nooit van gehoord hebt. In het bedrijfsleven is het wel al in zwang, maar het zal allicht wat tijd nodig hebben voor het in het verenigingsleven een vlucht neemt.

Het is vanuit ons opzicht van groot belang dat clubs een visie hebben en die opschrijven en zich doelen voor de toekomst stellen. Vroeger stond dat allemaal in een vijf- of misschien wel tienjarenplan, nu is het veel logischer om kortetermijndoelen te stellen. De wereld verandert zo snel. Ik zou de stip op de horizon een stuk dichterbij leggen.

Ga met je leden in gesprek en vraag jezelf af waar je als vereniging de komende tijd naartoe wilt. Zo maak je ook gebruik van de energie van

de huidige vrijwilligers. En kun je daarna nieuwe plannen maken wanneer er mogelijk weer andere vrijwilligers zijn, met nieuwe ideeën.”

“Maak een actieplan” Ook Gilissen benadrukt dat wat hem betreft de vrijwilligers binnen de vereniging niet overvraagd moeten worden. “Als een bedrijf doelen stelt, wordt de realisatie ervan overgelaten aan werknemers.

Dat is betaald werk, waar je haast achter kunt zetten. Bij een vereniging gaan de radertjes net wat minder snel. Mensen doen het allemaal in hun vrije tijd. Ik zou minder doelen stellen of een iets lager tempo verwachten, dat is realistischer.”

Gilissen beseft dat het model allicht niet alle 1.650 tennis- en padelverenigingen zal aanspreken.

“Maar je kan echt allemaal op je eigen manier invulling aan het OGSM-model geven. Er zit meer in dan je denkt. Het is natuurlijk voor elke vereniging goed om over je toekomst na te denken. Een visie is belangrijk. Maar dat hoeft echt geen boekwerk te zijn. Maak een actieplan, om te bereiken waar je heen wilt. Daar zit ’m toch de crux.”

De Manager Verenigingsondersteuning denkt dat het al een flink stuk zal helpen als clubs een ledentevredenheidsonderzoek uitvoeren. “En als je dan, bijvoorbeeld met hulp van KNLTB Club Analytics, ook inzicht krijgt in de opbouw van je ledenbestand en ledenverloop, weet op welke terreinen je ten opzichte van omliggende clubs scoort of juist achterblijft, kun je heel gericht beleid ontwikkelen.

Als je eerst zo’n LTO doet en dan met je medebestuurders één velletje met doelen en praktisch te realiseren plannen opstelt, ben je al een heel eind op weg, zonder dat je je per se eindeloos in de theorie achter het OGSM-model hoeft te verdiepen.”

59

60

Kleine vereniging, grootse prestaties

“Mensen haken aan op enthousiasme en persoonlijke aandacht” Met elkaar streven we ernaar om verenigingen vitaal en toekomstbestendig te maken. Belangrijke ingrediënten hiervoor liggen voor het bestuursteam van TC Oirsbeek voor de hand: enthousiasme en persoonlijke aandacht. Na een bestuurswissel in 2019 ging het roer drastisch om bij de Zuid-Limburgse tennisvereniging. Nu, drie seizoenen later, plukken ze hier de vruchten van. In korte tijd steeg het ledenaantal met ruim vijftig procent en het einde is nog niet in zicht.

Oirsbeek is het levende bewijs van het feit dat ook een relatief kleine vereniging met veel inzet en enthousiasme heel veel kan bereiken. Voorzitter Yvonne Koks vertelt vol passie over de weg die zij zijn ingeslagen.

@ Door: Vivian van Niekerk  TC Oirsbeek

SUCCESVERHAAL

O

p het dieptepunt in het bestaan van de vereniging, in 2018, telde de vereniging 130 senioren en nul jeugdspelers. Nog zorgelijker was dat het toenmalige bestuur in 2017 al had aangegeven ermee te willen stoppen, maar geen opvolging kon vinden. “Het was zelfs zo erg dat er over opheffing gesproken werd”, zegt Koks, de huidige voorzitter van TC Oirsbeek (TCO).

Start van een nieuw begin Deze beginnende crisissituatie was voor Koks het signaal om de handschoen op te pakken. “Op voorwaarde dat ik met carte blanche mocht beginnen.” Om een nieuw bestuur samen te stellen maakte Koks een shortlist vanuit het ledenbestand, met alleen maar mensen voor wie het glas halfvol is. “Ik wilde mensen om me heen verzamelen die energie krijgen van deze klus. Mensen met kennis van zaken, die vooruitkijken, denken in mogelijkheden, geen groot ego hebben en – heel belangrijk – die zelf vaak op het park te vinden zijn.

Ik hield een man of tien, twaalf over. Deze mensen belde ik op met de vraag of ik eens koffie met ze mocht drinken om de toekomst van de vereniging te bespreken. Niemand zei daar nee tegen.”

Eind 2018 gaan uiteindelijk acht nieuwe bestuursleden aan de slag. Plannen over hoe de vereniging uit het slop getrokken moest worden, zijn er dan nog niet. Koks: “We zetten ons gezamenlijk in voor deze taak, dus een plan zouden we samen vormgeven. Tijdens dit proces zag je al snel dat we met één stem gingen praten, vanuit dezelfde waarden en uitgangspunten. We staan dan ook allemaal achter ons motto: ‘Mensen haken aan op enthousiasme en persoonlijke aandacht.’ En dat moet vanuit de top komen, vanuit ons dus.”

Cultuurverandering TC Oirsbeek is van oudsher een echte familievereniging. Daar wilden ze naar terug. “We hebben geen nostalgie naar de vereniging van vroeger.

Maar het gevoel kun je anno 2021 wel hooghouden. Hoe individualistisch de maatschappij nu ook is, mensen willen toch ergens deel van uitmaken. Daar is een cultuurverandering voor nodig.

Dit doen wij door mensen aandacht te geven, regelmatig te vragen hoe het gaat en een kaartje te sturen bij bijzondere gelegenheden. Bij ons is bijna iedere avond wel iemand van het bestuur op de vereniging aanwezig – als vraagbaak, maar ook voor een praatje. Leden voelen zich op deze manier gezien en gehoord.”

61

62

Een ander voorbeeld voor het versterken van het clubgevoel is het opnieuw vieren van het veertigjarig jubileum van de vereniging. In 2018, toen TCO veertig jaar bestond, was de aandacht voor dit heugelijke feit minimaal. “In 2019 hebben we ons 40+1-jarig jubileum groots gevierd met een feestelijke bijeenkomst”, vertelt Koks lachend. “Alle leden en oud-leden nodigden we persoonlijk uit, we maakten oorkondes voor 25en 40-jarige jubilarissen en een collage van de verenigingshistorie. Mensen zagen dat er weer energie in de vereniging kwam. Dat werkt als een olievlek, iedereen krijgt er weer zin in.”

Vrijwilligersbijdrage De vereniging zelf werd ook kritisch tegen het licht gehouden. “We zagen patronen waar we niet meer achter stonden. We kenden bijvoorbeeld al jaren een vrijwilligersbijdrage. Iedereen die zich vrijblijvend inzette voor de vereniging, kreeg een deel van de contributie retour. Op zich geen gekke gedachte om leden op deze manier te belonen. Maar als je er goed over nadenkt, is het eigenlijk belachelijk. Je wilt bij de vereniging horen? Dan doe je gewoon mee, graag of anders niet. Daarnaast heeft iemand er een dagtaak aan om bij te houden wie hoeveel uur waaraan

heeft besteed. Dit doen we niet meer, besloten we.” Het voorstel werd met een positief resultaat aangenomen tijdens de algemene ledenvergadering. “Natuurlijk waren er een paar tegenstanders.

Het grappige was: het jaar daarop hoorden we er niemand meer over.”

Commissies kent de vereniging niet. “Alleen het woord al vind ik omgeven door een sprui�tjesgeur. Het klinkt oubollig en werkt averechts.

Tegenwoordig committen mensen zich niet snel voor langere tijd. Per event of toernooi kijken we als bestuursteam wie we nodig hebben. Die mensen benaderen we dan persoonlijk.”

Warm welkom

“Hoe individualistisch de maatschappij nu ook is, mensen willen toch ergens deel van uitmaken” – Yvonne Koks

Een belangrijk speerpunt in de visie van TCO is het behoud van nieuwe leden. Hiervoor bracht het bestuur de zogenoemde klantreis in kaart.

“Mensen komen binnen en dan? Het is zaak dat deze mensen snel aansluiting vinden. Alle nieuwe leden ontvangen van ons een A4’tje met verenigingsweetjes, zoals de openingstijden, hoe de verlichting werkt, de wificode, wie de leraar is, of er beginnersgroepen zijn. Eén keer per maand nodigen we ze uit op de vereniging voor een toelichting en een rondleiding. Dit persoonlijke contact is zo belangrijk.

Als bestuur maakten we de afspraak dat we ieder nieuw gezicht aanspreken. Gewoon even kort: ‘Goh, ik ken u nog niet. Bent u net lid of een introducee? Hoe bevalt het?’ Op deze manier

SUCCESVERHAAL

TC Oirsbeek Aantal leden: 200 (waarvan 18 junioren) Banen: 6 (gravel) Bestuur: 8 bestuursleden (voorzitter, penningmeester, secretaris, accommodatie, omgevingsrelaties, wedstrijdtennis & competitie, trainingen & website, evenementen & nieuwe leden) Uitstroompercentage: laag Tennisleraar: Ralph Ubachs (4 avonden per week plus zaterdagochtend aanwezig)

voelen mensen zich heel welkom. Wat ook goed werkt, zijn onze appgroepen waaraan we mensen vrijblijvend toevoegen. Dit is een heel laagdrempelige manier om met elkaar af te spreken.”

Juiste mensen op de juiste plek Tips voor verenigingen die willen veranderen, heeft TCO wel. “Kijk kritisch naar de mensen met wie je een bestuur wilt vormen. Het is belangrijk dat de juiste mensen op de juiste plek zitten.

Degene die bij ons verantwoordelijk is voor de accommodatie, is gewoon heel technisch. Dat deel ligt dan ook helemaal bij hem, daar moet de rest van het team zich niet te veel mee bezighouden. Je bent een team, maar tegelijkertijd geef je iemand zo veel mogelijk eigen verantwoordelijkheid. Dat is de truc.”

Koks heeft nog een advies: “Richt je pijlen op haalbare zaken en maak keuzes. Zo hadden wij begin 2019 geen jeugdleden. Dan kun je een bestuurslid jeugd aanstellen, maar dat zou frustratie opleveren. In plaats daarvan richten wij ons op de ouders. Als we bijvoorbeeld een speurtocht of wandeling organiseren, melden we dat kinderen ook meer dan welkom zijn. Nu hebben we een twintigtal jeugdleden en hebben we weer teams in de TennisKids-jeugdcompetitie!”

Samenwerking Het sociale aspect is een grote kracht van TCO. Helaas vielen de contacten ’s winters helemaal

“Ik zocht mensen met kennis van zaken, die vooruitkijken, denken in mogelijkheden, geen groot ego hebben en zelf vaak op het park te vinden zijn” – Yvonne Koks weg bij de gravelvereniging. Zonde, vond het bestuur, dat daarop de samenwerking zocht met buurvereniging TC Merkelbeek, die over allweatherbanen beschikt. Koks: “Nu spelen zo’n zestig van onze leden in de winter ‘bij de buren’.

Dus werk samen, zie elkaar niet als concurrent.

Uiteindelijk heeft iedereen hetzelfde doel: mensen zo lang mogelijk laten bewegen op een zo leuk mogelijke manier.”

Door aan de slag te gaan met de drie factoren (organisatie, accommodatie en cultuur) die bepalend zijn voor de vitaliteit van een vereniging, gaat het bergopwaarts met TCO. Koks: “Ja, zeker!

Het is weer gezellig, er zit energie in de vereniging én het aantal leden steeg in de afgelopen drie seizoenen naar 200. En het einde is nog lang niet in zicht. Wij zijn echt weer een vitale vereniging en voorlopig helemaal happy.”

63

64

Stijgende energieprijzen?

Verduurzaam je accommodatie Het zal niemand ontgaan zijn: de energieprijzen stijgen snel en de piek is nog niet in zicht. Veel verenigingen gaan dit de komende tijd merken in de portemonnee. Een extra reden om goed na te denken over verduurzaming van de accommodatie. Dat kan de energierekening namelijk flink verlagen. Bovendien: bij hogere energieprijzen verdient de vereniging de investering in verduurzaming sneller terug.

Advies en ondersteuning Verduurzaming van het park kan op verschillende vlakken. Zonnepanelen en ledverlichting zijn de bekendste opties, maar ook met zaken als financiering, subsidies en analyse van het huidige energieverbruik kunnen verenigingen die bewust willen verduurzamen een flinke slag slaan.

KNLTB-verenigingen kunnen hierbij advies en ondersteuning krijgen van SportStroom, partner van de KNLTB. SportStroom is in het kader van de

Routekaart ‘Verduurzaming sportverenigingen’ ook als één van de uitvoerende partners van NOC*NSF betrokken bij de gratis verduurzamingstrajecten die de nationale sportkoepel beschikbaar stelt.

Meer weten?

Heb je vragen of ben je op zoek naar meer informatie, neem dan contact op met SportStroom via contact@ sportstroom.nl.

NIEUWS

Wijzigingen clubs NAAMSWIJZIGING Vereniging: PC Gaasperpark Nieuwe naam: TPC Gaasperpark Nummer: 02728 Per: 15-10-2021 Vereniging: Sla Raak Nieuwe naam: Tennis- en Padelclub Sla

Save the date: KNLTB Jaarcongres op 12 februari 2022 Het is alweer even geleden, het laatste KNLTB Jaarcongres op locatie. Maar er is goed nieuws! Indien de coronamaatregelen het toelaten, organiseert de KNLTB op zaterdag 12 februari 2022 een jaarcongres voor bestuurders, leraren en andere vrijwilligers. Een dag waar we elkaar weer ‘in levenden lijve’ kunnen ontmoeten en inspireren. Van 13 tot en met 18 februari organiseert de KNLTB vervolgens diverse webinars die aansluiten op het congres. Zodra er meer informatie bekend is, bijvoorbeeld over de locatie, hoor je dat uiteraard!

Raak Nummer: 24109 Per: 15-07-2021 Vereniging: T.V. S.R.O. Nieuwe naam: Sla Raak Oisterwijk Nummer: 52001 Per: 12-06-2021

KNLTB Vacaturebank: game, set, MATCH! Wist je dat de KNLTB het voor tennis- en padelverenigingen en -scholen én leraren nu wel heel makkelijk maakt om elkaar op één centrale plek te vinden?

Op Vacaturebank.centrecourt.nl kunnen tennis- en padelverenigingen en -scholen die op zoek zijn naar een leraar hun vacatures aanbieden en komen leraren laagdrempelig in contact met deze werkgevers. Door vraag en aanbod bij elkaar te brengen, hoopt de bond een bijdrage te leveren aan de verdere professionalisering van dit werkgebied.

Eerste contact De vacaturebank kan worden gebruikt door iedere bij de KNLTB aangesloten tennis- en padelvereniging en -school en is toegankelijk voor iedere leraar met een actieve KNLTB-licentie. De meeste van de functionaliteiten binnen het platform zijn gratis te gebruiken. De KNLTB verzorgt via de KNLTB Vacaturebank alleen het eerste contact tussen de partijen. Het daadwerkelijke sollicitatieproces verloopt volledig tussen werkgever en sollicitant.

Heb je vragen of opmerkingen over dit platform? Neem dan contact op met de KNLTB via ledenservice@knltb.nl.

65

66

column

Een mooie winter Ondanks corona en alle daaraan gerelateerde toestanden hebben we als KNLTB best een goed jaar achter de rug. De ledenaantallen bleven stijgen, zowel tennis als padel zit enorm in de lift. En dat is fijn voor onze verenigingen, die hier ook van hebben geprofiteerd. We zien zelfs weer veel wachtlijsten bij verenigingen.

Met onder anderen Botic en Tallon, onze paralympische ploeg en natuurlijk Diede met haar Golden Slam hebben we ook sportief gezien een uitstekend jaar gehad.

Waar ik me wel grote zorgen om maak, is het aantal indoortennislocaties. Dit holt in een rap tempo achteruit. De exploitatie van een indoortennisbaan wordt steeds lastiger. Op hetzelfde oppervlak kun je meerdere bowlingbanen, springkussens of padelbanen kwijt en dat dan ook nog eens jaarrond (in tegenstelling tot tennisbanen, die hoofdzakelijk van oktober tot en met maart bespeeld worden), dus dat levert per vierkante meter gewoonweg meer op.

Maar we hebben de indoortennislocaties hard nodig. Als we willen dat tennis – en zeker tennisles – het gehele jaar moet kunnen plaatsvinden, dan moet er in de winter ook binnen gespeeld kunnen worden. Het is belangrijk dat kinderen, ook als de temperatuur onder nul duikt, onder goede omstandigheden en zonder dikke winterkleding leren tennissen en zo optimaal plezier aan de sport kunnen beleven. Bovendien verdient de tennisleraar ook diep in de winter een goede plek om zijn of haar werk te doen.

Terecht of onterecht, veel mensen kijken hiervoor naar de KNLTB. Daarom schets ik graag waar we mee bezig zijn. Enerzijds willen we de indoortennislocaties beter ondersteunen en helpen met bijvoorbeeld competities en toernooien. Anderzijds willen we ook graag de verenigingen de helpende hand bieden. Want ook verenigingen kunnen de terugloop van het aantal indoorlocaties beperken door zelf in de winter gebruik te maken van een blaashal (eigenlijk moet je luchthal zeggen), waarmee relatief eenvoudig een aantal banen is om te toveren tot indoorbanen.

Ik heb het vaker gezegd: blaashallen hebben de laatste jaren een snelle ontwikkeling in kwaliteit doorgemaakt. Ze zijn vaak dubbelwandig, goed bestand tegen verschillende weersomstandigheden, goed bruikbaar in combinatie met gravel en snel op te zetten. Bovendien zien we bij verenigingen die een blaashal hebben, dat er gretig gebruik van wordt gemaakt. De investering verdient zich snel terug.

We zijn in gesprek met de drie voornaamste leveranciers hiervan in Nederland. Voor verenigingen die hierin geïnteresseerd in zijn, is er een mooi stappenplan.

Kortom: denk hier als vereniging eens over na, in het belang van je eigen organisatie, je jeugdleden en zeker ook je leraren.

Erik Poel Algemeen Directeur KNLTB

“Als we willen dat tennis het gehele jaar moet kunnen plaatsvinden, dan moet er in de winter ook binnen gespeeld kunnen worden”

SHOP ONLINE!

VOOR 22:00 UUR BESTELD, DEZELFDE DAG VERSTUURD TELEFONISCH ADVIES VAN ONZE TENNISSPECIALISTEN GRATIS RETOURNEREN & OMRUILEN

OFFICIAL SUPPLIER

PERFORMANCE BY PASSION