Editie 2024 - deel 3 by Anne Degraef

Op vakantie, en de hond mag mee

De familie-hond mee op reis geeft dubbel plezier ! Een praktische handleiding met veel tips, STAP-voor-STAP opvoedingsadvies om van uw hond een fijne reiskameraad te maken, en alles wat u moet weten voor een onbezorgde vakantie.

Editie 2024 – deel 3 : Nog meer praktische informatie voor wie goed voorbereid wil zijn !

Anne Degraef

Op vakantie, en de hond mag mee

Anne Degraef

Op vakantie, en de hond mag mee De familiehond mee op reis geeft dubbel plezier ! Een praktische handleiding met veel tips, STAP-voor-STAP opvoedingsadvies om van uw hond een fijne reiskameraad te maken, en alles wat u moet weten voor een onbezorgde vakantie.

© 2024 Anne Degraef 1ste editie online als e-boek gepubliceerd op 22 oktober 2010 2de editie online als e-boek gepubliceerd op 6 augustus 2011 3de editie online als e-boek gepubliceerd op 8 februari 2012 4de editie ( deel 1 & 2 ) online als e-boek gepubliceerd op 6 november 2012 5de editie ( deel 1 & 2 ) online als e-boek gepubliceerd op 29 september 2013 6de editie ( deel 1 & 2 ) online als e-boek gepubliceerd op 13 september 2014 7de editie ( deel 1/2/3 & 4 ) online als e-boek gepubliceerd op 1 augustus 2015 8ste editie ( deel 1/2/3 & 4 ) online als e-boek gepubliceerd op 18 oktober 2016 9de editie ( deel 1/2/3 & 4 ) online als e-boek gepubliceerd op 10 oktober 2017 10de editie ( deel 1/2/3 & 4 ) online als e-boek gepubliceerd op 17 oktober 2018 11de editie ( deel 1/2/3/4 & 5 ) online als e-boek gepubliceerd op 3 november 2019 12de editie ( deel 1/2/3/3 & 5 ) online als e-boek gepubliceerd op 17 december 2022

Alle foto’s werden genomen door Anne Degraef en Walter Van Rompaey, op 2 na die zijn van de hand van onze dochter Kristien, een andere werd gemaakt door Eric Suykerbuyk *, ook mijn vader Henri Degraef ** nam er één voor zijn rekening en ook onze kleinzoon Mathieu *** nam verschillende foto’s. En ook de fokker van Aagje bedanken we voor een foto. Met dank aan Vincent voor het online zetten van alle edities. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en / of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en auteur. http://annedegraef.weebly.com anne.degraef@telenet.be De uitgever en auteur zijn niet verantwoordelijk voor eventuele schade die is voortgekomen uit gebruik van de in dit boek genoemde materialen, methodes en middelen.

De beschrijving en info van de verschillende logementen dateert uit de periode dat wij met ons gezin en de hond(en) op die plaats verbleven. Gelieve voor up-to-date info u opnieuw in verbinding te stellen met het logement dat u op het oog heeft. Veel reisplezier !

Inhoud Inleiding 17 Wat vooraf ging 17

Deel 3 Nog meer praktische informatie voor wie goed voorbereid wil zijn 23 -

De bench-training

Het aanleren van de binnenhuiskennel als vaste slaapplaats voor ‘s nachts

De binnenhuiskennel is een aanzienlijk stuk extra bagage

Welk soort bench vind ik ideaal ?

In quarantaine gezet !

Inbrekers in de hotelkamer ! Of neen het is de hotel-staff die midden in de nacht in je kamer inbreekt om te controleren of je viervoeter niet op het bed ligt te slapen 33 Hoe waaks is je hond op reis/op je overnachtingsadres 36 Hoe kan je op vakantie de hond op elk moment van de dag van vers en fris water voorzien ? 39 - Het commando “ Hoesten ! ” aanleren

Wees voorbereid op de buitenlandse hondenwetgeving, ze is ook van toepassing op u en mij 45 -

Bereid uw viervoeter voor op een eventuele muilkorf-plicht

Welke muilkorf is geschikt voor welk doel ?

Het aanleren van de muilkorf

Waar muilkorf-plicht geldt, geldt meestal ook aanlijn-plicht

Op welke manier wil je naar je bestemming reizen ? 58 Hoe kan je de hond comfortabel mee laten reizen in de wagen 58 -

Hoe moet dat als je meerdere honden meeneemt, en ook meerdere kinderen

De bagage-verdeling in de praktijk in zulk een gezinssituatie

Wordt er uitsluitend overdag gereisd of ook ’s nachts

Een extra voordeel van een scheidingshek in de auto

Veiligheid voor alles, bekijk de crash-testen en leer je viervoeter veilig mee te nemen in de auto 64 -

Met de honden-autogordel op de achterbank

In de autobox in de laadruimte van je auto

Wie op vakantie gaat en reist met de eigen wagen, en ook de hond meeneemt, heeft er misschien belang bij om volgende twee attributen ook mee te nemen 68 Onze eigen ervaringen, en hoe reizen onze viervoeters mee in de auto 69

Op zoek naar een geschikte reis-/vakantie-bestemming. Waar naartoe en wordt het een hotel, B&B, resort, appartement 76 -

De wetgeving in verband met meereizende honden

Wat is nu het allerbelangrijkste als je een hond meeneemt op vakantie ?

Kiezen wij een vakantiebestemming in functie van onze hond ?

Welke reisbestemming voor een eerste vakantie met onze viervoeter ?

Onze allereerste vakantie met een hond

Waarmee houden wij rekening bij het uitzoeken van een vakantiebestemming ?

En voor welke overnachtingsplaatsen kiezen we beter niet ?

Kan een city-trip met de hond ?

Onze allermooiste city-trip

Onverwachte stress op de gekozen vakantiebestemming 100 Eens de reisbestemming beslist, gaan we op zoek naar overnachtingsmogelijkheden. Welke soort logies kiezen als ook een viervoeter mee gaat ? 102 -

Wees erop voorbereid dat kan gevraagd worden een huishoudelijk reglement voor meereizende honden te ondertekenen voor akkoord

Neem nooit stiekem een hond mee naar je vakantieverblijf !

Welke landen vinden wij het meest hondvriendelijk ?

De hond mee op je vakantieverblijf 120 -

Hoe dit aanpakken

Hoe een hotel of vakantieverblijf reserveren, rechtstreeks zonder tussenpersonen of via een reisbureau

Echter, wanneer is je viervoeter nog een kleine hond, en wanneer niet meer ?

Hoe een reservatie-mail opstellen

De gasten zonder hond op je vakantieverblijf, hoe hondvriendelijk zijn ze

Toch nog even terugkomen op het begrip “ HONDVRIENDELIJK ”, want hoe eng of ruim wordt dat door hoteliers of eigenaars van een vakantieverblijf geïnterpreteerd ?

Onze allerslechtste ervaringen

De vakantie is geboekt, en je vertrek nadert. Welke voorbereidingen treffen we bij onze honden 142 -

Vooraf

En vlak voor ons vertrek

Waaruit bestaat de bagage van onze hond(en) 142 -

Extra bagage

Opgeruimd staat netjes ! 153 Wat mag er in je bagage niet ontbreken als u voor een koude vakantiebestemming kiest en van plan bent veel te wandelen met de hond 154 -

Voetzoolproblemen op reis

De slee mee op wintervakantie, een zegen of een vloek ! 160 Ook warme vakantiebestemmingen zijn niet zonder gevaar 162 -

Ondanks voorgeschreven tekenpreventie bijten 100den teken zich vast

Een hitte-/zonneslag

Hoe goed je een viervoeter ook voorbereid op het reizen, er zullen altijd wel situaties zijn die je niet had voorzien 164 12

Eerst hulp voor de hond, bij stress onderweg 164 -

Een hond kan leren ontspannen

Geconditioneerde ontspanning

Hoe zie je op vakantie dat jouw viervoeter het lastig heeft om te ontspannen. En wat kan je daaraan doen 174 Echter, soms ben je aangenaam verrast hoe flink je viervoeter wel is 189 -

Brandalarm

Als een sardientje in een blik

Hond-hond agressie

Een historische veldslag tegen de Turken

Onze viervoeters worden al van jongsaf goed voorbereid om ons op onze reizen te vergezellen. Echter omdat we onderweg en op onze vakantiebestemming wel eens uit eten willen gaan, hebben we hen ook geleerd om zich netjes te gedragen op restaurant 195 -

Wat wordt er van jou verwacht als je de hond wilt meenemen op restaurant

De lig-oefening, stap voor stap uitgelegd

Wat gedaan als de hond niet welkom is in het restaurant

Spelletjes met de hond ’s avonds laat in de hotelkamer 209 -

Voedsel weigeren, stap voor stap uitgelegd

De snuffel-mat

Ik wil dit boek opdragen aan onze kinderen Vincent en Kristien, opdat zij als ze later ook een hond in hun gezin opnemen, het zouden kunnen gebruiken als handleiding om net zo onbezorgd op reis te kunnen gaan MET de hond als wij dat altijd deden en nog steeds doen.

Inleiding Wat ons betreft kunnen we alvast zeggen dat het meenemen van onze hond op reis altijd veel meer plezier en voldoening geeft dan de keren dat we zonder hond op reis gingen. Nochtans is dit niet altijd zo als vanzelfsprekend. Echter met een goede voorbereiding zal je hond reizen net zo plezierig gaan vinden als jij dat vindt. En zeg nu zelf, wat is voor jou plezieriger, samen uit met je hond of dat nu in binnen- of buitenland is, aan het strand of in de bergen, op hotel of restaurant, te voet, met de fiets of in de auto… of alleen uit en je hond alleen thuis.

Wat vooraf ging In 1992, na de verhuis naar een eigen huis met tuin, beslisten we onze familie uit te breiden met een hond. Wat voor hond het zou worden wisten we op dat ogenblik nog niet. Maar één ding was voor ALLE gezinsleden duidelijk : Er komt een hond. Onze spannende zoektocht naar de juiste viervoeter die perfect bij ons gezin zou passen, zou ruim één jaar duren. Maar we waren niet gehaast. Immers ook in dit geval is haast en spoed zelden goed ! En we begonnen zoals waarschijnlijk iedereen begint. Namelijk met de aanschaf van een boek waarin 101 hondenrassen beschreven staan. Het was “ Het MOOISTE HONDEN boek van David Taylor ” met vooral heel veel prachtige foto’s. Maar eigenlijk wanneer we het nu terug doorbladeren, veel te weinig uitleg. We konden er samen met de kinderen uren in lezen. En elke keer weer was er één en hetzelfde hondenras waar we niet op uitgekeken raakten. Het was de Berner Sennenhond. Bij de beschrijving van het temperament stond dat het opgewekte en zeer zelfverzekerde honden waren, die ook prima met kinderen konden omgaan. Meer stond er niet. Onze kinderen waren op dat ogenblik 8 en 9 jaar oud. Dat onze toekomstige hond goed met kinderen moest kunnen opschieten stond als een paal boven water. Voor het overige waren we niet veeleisend. Of toch, een hond die huis en erf zou bewaken. Als onze toekomstige hond over die karaktereigenschap zou beschikken, zou dat mooi meegenomen zijn. Over andere eigenschappen bij de hond stelden we ons geen vragen. Ook de vraag of wij wel in staat zouden zijn om een hond naar behoren op te voeden kwam nooit in ons op. Er waren zoveel mensen die een hond bezaten, als dat bij hen goed ging zou dat bij ons ook wel goed gaan. We stelden er het volste vertrouwen in. Niemand van ons was opgegroeid met honden en we kenden ook geen vrienden of buren met honden, ook niemand in de familie bezat een hond. Eigenlijk hadden we totaal geen

ervaring met honden. Meer nog, we waren ons ook totaal niet bewust van het feit dat dit weleens heel fout kon aflopen ! Gelukkig gebeurde dat niet. Wat ontdek ik na meer dan 50 jaar…

… dat ik al van jongs af een heel grote hondenliefhebber was !!! Deze foto werd gemaakt door mijn vader Henri Degraef ** Eens het ras van onze keuze bepaald, louter op basis van de foto’s en uitleg in boven vermeld boek, moesten we op zoek naar een goede fokker. We bezochten geen hondententoonstellingen en contacteerden ook geen rasverenigingen. We gingen niet op bezoek bij hondenfokkerijen en we abonneerden ons ook niet op een hondenmagazine. Waarom niet ? Gewoonweg omdat we het hondenwereldje met alles erop en eraan nog niet kenden. Ook internet bestond toen nog niet. Als bij verrassing kregen we via iemand die we toevallig ontmoetten, en die zelf ook op zoek was naar een hond en al heel wat veldwerk had verricht, het adres van een volgens hem zeer betrouwbaar fokker. Met deze fokker zouden we contact opnemen. Bij de

eerste kennismaking hadden we al een heel goed gevoel. Maar de wachtlijst voor een pup was heel lang. Hoelang we ook moesten wachten, onze pup zou van deze fokker komen. In 1994 was het dan zover. De dekking was gebeurd en eens het nest geboren zou er zeker een pup voor ons bij zijn want ondertussen stonden we helemaal bovenaan op de wachtlijst. We stonden op de eerste plaats en kregen onverwacht de eerste keuze uit het nest. Voor ons was al snel uitgemaakt dat we voor een teefje zouden kiezen. In blijde verwachting vertelden we aan familie, buren, vrienden en kennissen dat ons gezin in de volgende maanden zou uitgebreid worden met een hond. We keken er echt naar uit. Maar de reacties van iedereen aan wie we het vertelden waren ronduit negatief. Neen, dat zag men niet zitten. Een hond bij ons in het gezin ? Wij die zo graag en ook zo veel reisden ? Dan kon een hond alleen maar een blok aan ons been zijn. Als we toch een hond wilden nemen, zouden we ons er moeten bij neerleggen dat reizen vanaf nu tot de verleden tijd behoorde. Neen, we zouden bij hen niet moeten komen jammeren als we toch tegen alle raadgevingen in voor een hond kozen. Wij begrepen niet waarom er zo negatief gereageerd werd. We zouden onze hond toch gewoon op reis meenemen. Echter, toen op een dag ook mijn echtgenoot Walter begon te twijfelen en zich liet ontvallen dat als ooit één reis niet zou kunnen doorgaan omwille van de hond, deze laatste buiten moest, werd ik compleet wakker geschud. De tijd van dromen over een hond in het gezin was voorbij. De hond was op komst en er mocht niets mis gaan ! Ook al hadden we geen enkele ervaring met honden, ik wist één ding. Ik zou alles in het werk stellen om de viervoeter, waar we met z’n allen zolang naar uitgekeken hadden, op te voeden niet alleen tot een gehoorzame familiehond, maar daarnaast ook tot een fijne reiskameraad zodat hij ons overal zou kunnen vergezellen. En zo werd Rudith, een Berner Sennenhond, onze eerste viervoeter. Enkele jaren later kwam Rembrandt, een Tervuerense Belgische herder, er als tweede bij. Evy, onze langharige Schotse Collie, maakte als derde viervoeter bijna 14 jaar deel uit van het gezin. En op dit ogenblik is Aagje, onze kortharige Schotse Collie, de vierde in de rij. Al onze honden kwamen als jonge pup in huis. En op de leeftijd van 4 maanden gingen ze voor het eerst mee op reis naar het buitenland. Dit bij wijze van test om te zien of de opvoeding al goed opgeschoten was. Hoewel elk van hen tot een ander ras behoorde en elk een totaal ander karakter had, hadden ze allemaal één ding gemeen, hun enorme voorliefde voor reizen. Was dat aangeboren ? Neen, dat was hen aangeleerd. Mee op reis gaan was voor hen als vanzelfsprekend geworden. Het was voor hen ondenkbaar dat we hen tijdens onze reizen zouden thuis laten. En wij dachten er net hetzelfde over. En hierover gaat dit boek.

Wij worden op onze reizen om de haverklap aangesproken op het onberispelijke gedrag van onze honden. Mensen vragen ons zo dikwijls om tips, opvoedingsadvies en nuttige informatie dat we de tijd er rijp voor achten om alles in een soort handleiding te bundelen, zodat we onze jarenlange ervaring in het reizen met honden kunnen delen met iedereen die ook van plan is de hond mee te nemen op vakantie maar niet goed weet hoe dat in de praktijk moet aangepakt worden.

Nog meer praktische informatie voor wie goed voorbereid wilt zijn De bench-training Omdat je geen controle hebt over het gedrag van je hond als je slaapt, is het raadzaam om tijdens een overnachting in een hotel of vakantieverblijf ervoor te zorgen dat je hond geleerd heeft om te slapen in een bench of binnenhuiskennel. Dit moet wel eerst aangeleerd worden. Een bench of binnenhuiskennel is een soort opplooibare kooi in metaaldraad of kunststof, welke groot genoeg moet zijn zodat de hond er normaal in kan staan, zich kan omdraaien en comfortabel languit er op de zijkant kan inliggen.

Voor Evy was de bench de vaste slaapplaats ’s nachts zowel thuis als op verplaatsing tijdens reizen. Eén van de zaken die wij steevast vermelden bij de aanvraag voor een hotelkamerreservatie is dat onze hond ’s nachts in een bench slaapt zodat men gerust is dat hij, terwijl wij slapen, niets in de kamer kan afbreken of beschadigen. We stuurden bij onze langhaar Collie ook steeds de foto op de volgende bladzijde mee zodat men in één moeite zag wat we met een bench bedoelen. Want wie niet vertrouwd is met honden kent de begrippen bench en binnenhuiskennel niet. Zo logeerden we met Evy nabij Pertuis in de Provence in het zuiden van Frankrijk, in een chique verblijf met uitsluitend gastenkamers. Op dat ogenblik ( juni 2004 ) hadden we nog geen lichtgewicht binnenhuiskennel, wel de metalen draadkooi versie. Wij namen dus zulk een zware kooi mee op hotel of beter in dit geval op deze chambre d’hôtes. Op een ochtend toen we met de andere gasten aan de ontbijttafel zaten, kwam de vrouw des huizes luid lachend het huis uit gelopen. Al van ver riep ze naar de andere gasten : “ Moet je dat zien, die Belgen hebben op de kamer een vogelkooi staan voor hun hond ! ”. Het mag duidelijk zijn dat dit de laatste reis was met de metalen draadkooi. Sindsdien ging onderstaande lichtgewicht versie steeds mee. Zulk een bench in kunststof is ook heel gemakkelijk te transporteren. Toen Rudith als pup bij ons in de familie kwam hadden we nog nooit gehoord van een bench of binnenhuiskennel. Zowel thuis als op reis sliep zij steeds op haar groot hondenkussen. Thuis op het gelijkvloers in de hal, op reis steeds naast ons bed. Rudith heeft nooit iets kapot gemaakt, de anderen honden trouwens ook niet, niet thuis en niet tijdens onze vele reizen samen. Ook heeft ze nooit in een vakantieverblijf of hotel geprobeerd om bij ons in bed te komen liggen. Rudith lag altijd netjes op haar hondenkussen te slapen. Toch besloot ik toen ze al volwassen was om nog met de bench-

training te beginnen. Je weet maar nooit dat er zich omstandigheden zullen voordoen waarbij je hond noodgedwongen toch in een bench moet slapen. We kochten voor haar zulk een zware metalen draadkooi. Hoe gingen we te werk ? Onze Berner kon zich urenlang amuseren met het afkluiven van een been. Dus legde ik zulk een kluif in de bench. Rudith kende het commando “ Dessert ! ” wat wilde zeggen, kom snel ik heb een lekker been voor jou. Op het commando “ Dessert ! ” kwam zij altijd heel snel naar me toe gelopen, om het been in ontvangst te nemen. Maar ditmaal had ik de kluif niet vast, ze lag in de bench. Zonder dralen ging Rudith erin en begon ze op het been te kluiven. We lieten het deurtje van de bench wagenwijd open staan. Als ze gedaan had met kluiven kon ze ook weer eruit. Dit oefenden we enkele malen om vervolgens het been te laten afkluiven in de bench maar nu met een gesloten deurtje. Eens Rudith genoeg had van het been mocht ze de bench verlaten. Later lieten we haar nog een tijdje erin zitten nadat ze gestopt was met het afkluiven van het been. Meestal viel ze na een poosje gewoon in slaap. Voor onze Berner bleef de bench de plaats waar ze binnenshuis haar groot been kon afkluiven. Als vaste slaapplaats voor ’s nachts is de bench bij haar nooit gebruikt. Toen Rembrandt erbij kwam, hij had bij de fokker al bench-training gekregen, leerde die ook heel snel wat het commando “ Dessert ! ” betekende. Net als bij Rudith betekende het : Kom snel ik heb een lekker been voor jou, je mag het in de bench afkluiven. Op dit commando spurtte hij steeds naar de bench, hij kon er niet snel genoeg in zijn, om daar te wachten tot ik het kauwbeen kwam brengen. Als ik vond dat hij lang genoeg had kunnen kauwen en knagen dan riep ik hem eruit. Dan mocht Rudith erin en kreeg die haar eigen been. Zo was er ook nooit ruzie om een been. De hond die in de bench was had het been voor zich alleen zolang hij erin mocht blijven. Bij Rembrandt werd de bench wel veel gebruikt, voornamelijk als vaste slaapplaats ’s nachts in onze slaapkamer ( dit eigenlijk vanaf het ogenblik dat zijn gezondheidstoestand achteruit ging ).

Het aanleren van de binnenhuiskennel als vaste slaapplaats voor ‘s nachts Begin ermee op zo jong mogelijke leeftijd !

Onze ervaringen met Rembrandt : Hoe leerden we onze Tervuerer pup wennen aan het slapen in de bench ‘s nachts ? Want dat had hij nog niet geleerd. Vanaf de eerste dag bij ons thuis werd hem dit aangeleerd. Niet dat we hem onmiddellijk alleen lieten in de bench die eerste nacht. De eerste nacht

lag hij in mijn armen, terwijl we samen op het grote hondenkussen dat vlak naast de bench lag probeerden te slapen. Dat was aanvankelijk niet naar de zin van onze pup, want hij probeerde zich telkens los te rukken. Rembrandt’s mensgebondenheid was niet echt om naar huis over te schrijven. Maar ik gaf niet toe en hield hem stevig bij mij op het kussen. Elke 2 uur liet ik hem uit. De tweede nacht werd Rembrandt in de bench gelegd, op het grote hondenkussen waarop we de nacht voordien samen geslapen hadden naast de bench. Ook nu lieten we onze pup nog niet alleen. Ik lag ernaast, buiten de bench, op de grond. Ik kan je verzekeren dat zo op de grond slapen, ook al leg je eerst een stapel dekens, weinig comfortabel is. Ga er maar vanuit dat je net als mij geen oog dicht doet. Uiteraard stond ik regelmatig op om hem uit te laten. Vanaf de derde nacht sliep ik niet meer naast Rembrandt die in zijn bench in de hal lag, maar terug in bed bij mijn echtgenoot, een verdieping hoger. En Rembrandt maakte er niets van om alleen in de bench te moeten achterblijven. Ook nu werd ’s nachts gewoon verder gewerkt aan de zindelijkheidstraining.

Waarom sliep ik samen met onze pup op het hondenkussen die eerste nacht ? Om de enige reden dat een pup die van de ene dag op de andere plots in een totaal nieuwe familie en omgeving terecht komt de eerste nachten wel eens durft piepen omdat hij daar zo helemaal alleen ligt, weg van de nestbroertjes en -zusjes en de warmte van zijn moeder. Ik nam eigenlijk hun plaats een beetje in. De tweede dag is hij het al wat meer gewoon in huis en begint hij zijn weg al te kennen. Vandaar die tweede nacht dat hij niet meer bij mij in mijn armen sliep maar alleen in de bench met gesloten deurtje. Ik lag er wel nog naast voor één nacht zodat hij zich toch niet helemaal alleen voelde, hoewel Rudith natuurlijk ook in dezelfde ruimte op haar groot hondenkussen lag te slapen. Maar voor haar was het even goed wennen, zo met een nieuwe pup erbij.

In de bench van Rembrandt lag wel het hondenkussen waarop we beiden die eerste nacht geslapen hadden en waarin mijn lichaamsgeur zeker nog waarneembaar moest zijn wat hem een vertrouwd gevoel moest geven. Na twee nachten was ik wel heel blij terug in bed te liggen en niet meer op die koude vloer. Rembrandt heeft niet één nacht van zich laten horen. De andere viervoeters trouwens ook niet.

Onverwachte voordelen als gevolg van deze manier van bench-training Ik kon het amper geloven, onze pup was nauwelijks één week bij ons en toch was er al een enorme band tussen ons. Het leek alsof wij al weken samen waren. Waar ik ging was

ook Rembrandt. Hij was zo op mij gefocust. Dit was zeker het gevolg van die eerste nachten bench-training. Voor onze Tervuerer bleek al snel aanraking de belangrijkste beloning. En het liefst van al kwam hij heel dicht tegen mij liggen. Ook dit was zeker een gevolg van die eerste nachten bench-training. Omdat Rembrandt en Rudith het heel goed met elkaar konden vinden, sliep onze Tervuerer al heel snel net als Rudith op een eigen hondenkussen in de hal. De eerste reizen sliep onze Tervuerer in een metalen draadkooi gewoon omdat de zindelijkheidstraining bij hem niets anders toeliet. Als we moesten kiezen tussen onzindelijk zijn in het vakantieverblijf of onzindelijk zijn in de bench dan kozen we van arme moede voor het laatste. Later toen de zindelijkheid uiteindelijk toch op punt stond, sliep ook hij op reis op zijn eigen hondenkussen.

Onze Schotse Collies en bench-training Toen Evy erbij kwam sliep Rembrandt ’s nachts nog steeds beneden in de hal op zijn groot hondenkussen. Of Evy ooit bench-training gekregen heeft bij de fokker, dat weten we niet. Maar wat we wel weten is dat ze bij haar aankomst bij ons thuis iedereen direkt duidelijk maakte dat de sofa en het bed haar favoriete slaapplaatsen waren. Sofa en bed waren geen optie. Vandaar dat Evy vanaf de eerste nacht in een bench zou slapen. Ik had voor haar een gloednieuwe uit kunststof gekocht. Zulk een bench sluit je af met een ritssluiting. En ik plaatste hem in onze slaapkamer naast het bed. Nadat ik Evy nog had uitgelaten, droeg ik haar naar boven en zette ik haar in deze bench. Het deurtje ging dicht, slaapwel Evy. Echter ik was nog geen meter weg of onze pup was er alweer uit. Een hond die ritssluitingen kon openen ??? Dit wilde ik geen tweede keer laten gebeuren. Ik heb onmiddellijk de metalen draadkooi van de zolder gehaald, het hondenkussen daarin gelegd en daarna Evy. Deze kooi heeft ze niet proberen openen. Omdat Evy ook ’s nachts van in het begin al zindelijk bleek sliep zij vrij snel bij Rembrandt beneden in de hal op haar eigen hondenkussen. Echter de gezondheidstoestand van onze Tervuerer verslechterde zo snel dat constant toezicht meer dan noodzakelijk werd, ook ’s nachts. Vandaar dat beide honden mee naar boven mochten en elk in hun eigen bench in onze slaapkamer mochten slapen. Rembrandt sliep in een grote metalen draadkooi, Evy in de bench uit kunststof. Toen onze Tervuerer weg viel, bleef Evy boven slapen. Normaal gezien slaapt zij altijd in haar bench, tenzij het ’s zomers ’s nachts heel erg warm is. Als we horen dat ze ligt te hijgen omdat ze haar warmte niet kwijt kan, laten we haar terug op het grote hondenkussen slapen, wat op dat ogenblik echt veel comfortabeler is. Op reis nemen we eigenlijk ALTIJD de bench mee, want hierin slaapt ze echt het liefst. Ook bij Aagje moesten we de bench niet aanleren. De fokker had de gewoonte pupjes al vanaf de eerste levensweek mee te nemen met de auto, om hen aan het rijden te laten

wennen. En dan zette zij moeder en kinderen steeds in een grote transportbox of Varikennel. Dus dat was meegenomen ! Ook bij onze korthaar Collie zal de bench voornamelijk gebruikt worden als vaste slaapplaats ’s nachts in onze slaapkamer ( thuis of op een overnachtingsadres op reis/vakantie ).

Tip Bij elke nieuwe pup gebruikten wij steeds tot na de tandenwissel een metalen draadkooi. In het begin was dat nog een vrij kleine, maar al snel na een paar weken werd die gewisseld voor een steeds grotere. We hadden 3 verschillende maten in voorraad.

Voor de metalen draadkooien kozen we voor Otten Pet Cages. Ze zijn veilig, onverwoestbaar en kunnen door je viervoeter onmogelijk geopend worden. Voor meer info : https://ottenpetcages.nl Nadien werd er overgeschakeld naar een lichtgewicht binnenhuiskennel.

Tip Slaapt je hond thuis nooit in een bench, maar wel steeds op reis, controleer dan voor je vertrek of die binnenhuiskennel nog steeds groot genoeg is.

De binnenhuiskennel is een aanzienlijk stuk extra bagage Je vakantie begint. Alle bagage staat klaar en moet nog alleen in de auto geladen worden. Zo ook de binnenhuiskennel van je hond. Afhankelijk van de grootte van je viervoeter zal deze dus meer of minder bagageruimte in je wagen innemen. Zo werd Evy’s bench bij vertrek steeds in de koffer van de auto tussen de valiezen gezet. Zie op de laatste foto op één van de voorgaande bladzijden. Als we dan onderweg nog een overnachting gepland hadden, konden we hem er gemakkelijk tussenuit nemen. Op de terugweg naar huis stak het zo nauw niet en de binnenhuiskennel werd dan meestal ergens ver weggestoken. Zo ook ( juli 2007 ) toen we na een vakantie in Zuid-Tirol in Italië op de terugweg naar huis waren. Omdat het onderweg in Zwitserland buitengewoon mooi weer was, besloten we ter plaatse nog voor één overnachting een hotel te zoeken. En zo kwamen we terecht in Zuoz, nabij St. Moritz in Engadin. Echter omdat er vlak aan het hotel en ook in de nabije omgeving geen parkeergelegenheid was, wegens festiviteiten, moesten we onze auto op een parkeerterrein aan de rand van het dorp zetten. Op zich was dat geen probleem, voor die ene nacht hadden we immers alleen wat handbagage nodig… en de binnenhuiskennel voor Evy. Echter, die lag helemaal onderaan in de koffer van de auto, en aangezien ik echt geen zin had om de ganse wagen op die parking uit te laden, besloten we voor één keer geen bench mee te nemen. Na het diner maakten we nog een avondwandeling om Evy uit te laten. Daarna was het bedtijd. Echter onze Schotse Collie vond haar draai niet in de kamer. Nu eens lag ze in de ene hoek, dan weer in een andere. Nu eens lag ze naast het bed aan Walters kant, dan weer lag ze aan mijn kant. En zo ging dat de hele nacht door. Evy kon de slaap maar niet vatten, en ik al evenmin. ’s Anderendaags stonden we beiden doodmoe op. En dat allemaal omdat die bench in de auto was gebleven. Het spreekt voor zich dat bij alle volgende reizen de binnenhuiskennel terug steeds binnen handbereik tussen de bagage stond en bij elke overnachting mee naar de kamer ging.

Omdat in een standaard tweepersoonskamer dikwijls te weinig plaats overblijft als een grote bench erin open staat, kiezen we meestal voor een ruimere kamer.

Op de bovenstaande foto zie je Evy in onze Superior tweepersoonskamer in het Motel One te Magdeburg ( Duitsland ). En op de onderstaande foto zie je Aagje in onze Deluxe tweepersoonskamer in het Liberty hotel te Offenburg ( Duitsland ).

Tip Wanneer wij naar een warme vakantiebestemming gaan, nemen we voor Evy steeds een grotere bench mee dan deze waar ze gewoonlijk thuis in slaapt. Op het eerste zicht lijkt die reisbench veel te groot voor haar, echter het extra aan ademruimte dat zij nu ( letterlijk ) heeft, geeft haar tijdens warme nachten veel meer slaapcomfort, zeker als op het logement geen airco aanwezig is. Maar die grotere bench moet natuurlijk nog mee kunnen met de andere bagage !

Welk soort bench vind ik ideaal ? Vandaag de dag heb je een enorme keuze aan binnenhuiskennels. Toen ik in 2014 op zoek ging naar een nieuwe, moest deze voldoen aan de volgende criteria : -

Hij moest groot genoeg zijn, zo dat onze viervoeter er niet alleen comfortabel kon in slapen, maar ook dat hij er nog gemakkelijk kon in rechtstaan als hij dat wilde.

Hij moest zodanig opgeplooid kunnen worden dat hij ook nog in de koffer van onze auto paste. Dus vooraf heb ik even de afmetingen opgenomen.

Hij moest ook afgesloten, met de hond erin, zoveel mogelijk verluchting toelaten. Dus ging ik op zoek naar een bench waarbij niet alleen de vier zijden rondom ( van onder tot boven ) verluchting toelieten, maar ook het dak.

En ik wilde een lichtgewicht bench en eentje die snel en gemakkelijk in- en uit te pakken en klaar te zetten was.

Ik heb een tijdje moeten zoeken, maar uiteindelijk werd het volgende binnenhuiskennel : Trend Pet TPX-90PRO. https://www.trendpet.de/hunde/hundeboxen/1/tpx-pro-faltbare-aluminiumhundebox?c=10 Het moeilijkste criterium was : Het passen in onze auto.

In quarantaine gezet Echter niet overal op reis kan je een binnenhuiskennel gebruiken. Zo verbleven we enkele dagen in Dalarna vlakbij het Siljan-meer in Zweden ( juni 2005 ). Ons hotel dat zei hondvriendelijk te zijn en dat meer dan zes maanden eerder een kamer voor ons had gereserveerd, had zo de gewoonte om mensen die ze liever niet in hun hotel zagen logeren, die ( ik noem dat ) te parkeren in een chalet in het midden op de parking. Akkoord, het was een chalet gebouwd in dezelfde stijl als de hoofdgebouwen van dit hotel, aan de buitenkant zag alles er echt mooi uit. Er waren vier kamers in, het waren de enige kamers in dat hotel waar je met de hond kon overnachten. Wie werd er nog te slapen gelegd ? Gezinnen met kinderen. Vreesde men soms lawaai overlast ? Het gezin met de vier kinderen in de kamers naast de onze hebben we geen lawaai horen maken en ook Evy gedroeg zich onberispelijk. Echter de kamers waren veel te klein. In de onze kon juist een tweepersoonsbed staan, met links en rechts een klein nachtkastje. Er was een piepklein badkamertje met douche en wc. We hadden één valies uit de auto meegenomen maar die konden we in de kamer niet kwijt, en plaats voor de binnenhuiskennel was er al helemaal niet. Het uitzicht uit het raam was wel heel origineel ! Ik vergeet nooit hoe de avondzon weerkaatste op de metaallak van de auto’s die ons met tientallen omringden en fel onze kamer verlichtte. We waren letterlijk in quarantaine gezet ! Uit protest mocht Evy in de namiddag na een lange wandeling, van mij op het bed een stevig dutje doen. Wel had ik twee strandlakens bij in de bagage en die heb ik dan eerst op het bed gelegd. ’s Nachts sliep Evy netjes naast het bed op de grond. Op reis heeft zij nog nooit geprobeerd als wij in bed lagen en zij niet in de bench kon slapen om tussen ons te komen liggen.

Inbrekers in de hotelkamer ! Of neen het is de hotelstaff die midden in de nacht in je kamer inbreekt om te controleren of je viervoeter toch niet op het bed ligt te slapen Je houdt het niet voor mogelijk wat de hotelstaff allemaal uitvindt om te controleren of je viervoeter ( zoals afgesproken ) in de bench slaapt in de hotelkamer, en niet op het bed of de sofa. Ik had in dit Noorse hotel, omdat we een hond meebrachten, zoveel moeite moeten doen om een kamer gereserveerd te krijgen. Zonder hond was er geen probleem. En toen gebeurde het volgende. Dit bijzonder exclusieve hotel gelegen op het eiland Jeloy ten zuiden van Oslo in Noorwegen weet al meer dan 250 jaar zijn gasten te verwennen. Hoewel het er in eerste instantie op leek dat gasten met een hond helemaal niet welkom waren, bleek ter plaatse het tegendeel. We verbleven op dit overnachtingsadres zowel onze eerste nacht in Noorwegen, als onze laatste. Het was juni 2008. En zowel die eerste als die laatste overnachting ging het fout. Bij het reserveren van een hotelkamer maanden vooraf, werd het ons bijzonder lastig gemaakt. Eerst probeerde men ons wijs te maken dat honden niet toegelaten waren. Echter toen ik op diverse website’s, bij de beschrijving van dit hotel ook het pictogram zag vermeld, dat zei “ Honden welkom ! ” wist ik genoeg. Dit hotel promoot dat het hondvriendelijk is. Ik was dus vastbesloten in dit hotel te overnachten MET onze hond. Ik vroeg opnieuw een reservatie van een hotelkamer aan, maar ditmaal schreef ik erbij dat onze hond ‘s nachts in de kamer steeds in een binnenhuiskennel zou slapen en als wij zouden dineren of ontbijten, wij haar steeds in de auto zouden laten wachten. We kregen antwoord : Er was weliswaar een kamer vrij maar met de hond dat zag men niet zitten. We mailden een referentielijst door waarop men kon zien waar in Europa en in welke hotels onze Schotse Collie reeds met ons overnacht had en dit uiteraard steeds zonder problemen. Ook brachten we hen op de hoogte dat we een verzekering hadden die ELKE schade veroorzaakt door een hond dekt. En we kregen antwoord terug. We zouden kunnen overnachten als onze hond in de kamer ALTIJD in de binnenhuiskennel zou verblijven, en tijdens onze maaltijden in de auto, en als we 150 NOK/per overnachting zouden betalen. We zegden toe ook al kostte Evy ons per nacht 20,00 Euro. Ginder aangekomen bleek dit wel een heel exclusief hotel. Bij het inchecken aan de receptie, onze Schotse Collie vergezelde ons, werd van het hotel uit met geen woord gerept over de toch wel zeer strikte regels waaraan wij ons met onze hond dienden te houden. We waren aangenaam verrast. We kregen een smaakvol ingerichte kamer zonder vast tapijt toegewezen. Dit was zogezegd de kamer voor gasten met een hond. Omdat we onze Evy niet langer dan nodig in de

binnenhuiskennel wilden houden, bleven we met haar zo lang mogelijk buiten. In de omgeving kan je prachtige wandelingen langs bos en strand maken dus dat viel reuze mee. We gingen laat naar bed. Toen kort na middernacht twee mannen en één vrouw, allen in ( op het eerste zicht ) dronken toestand, onze kamer met een extra sleutel konden binnendringen, er was duidelijk iets mis met de kamerbeveiliging, zat het hotelpersoneel er zo om verveeld dat we de 20,00 Euro voor Evy niet hoefden te betalen. Echter ook nu nog steeds, zoveel jaren later, ben ik er nog altijd van overtuigd dat dit voorval geënsceneerd was louter en alleen met de bedoeling om te controleren of Evy wel in de binnenhuiskennel sliep zoals we beloofd hadden, en niet op het bed ! Toen dit gezelschap onze kamer binnenkwam ( met het openen van de deur ging tegelijkertijd een licht aan ) was ik onmiddellijk klaar wakker. Terwijl ik muisstil in bed bleef liggen en deed of ik sliep zag ik hen in de kamer rondkijken. Ik kon moeilijk uit bed springen, omdat wij de gewoonte hadden “ au naturel ” te slapen. Sindsdien nemen we in onze bagage steeds een pyama mee. Om verder te gaan. Toen ze aan het voeteneinde van ons bed stonden en ons zagen liggen, in de schemering van het licht, begonnen ze te lachen. Ja, inderdaad, Evy lag niet bij ons in bed. Ze maakten nog steeds geen aanstalten om weg te gaan. Door hun gelach werd Walter gewekt en hij verjaagde hen uit de kamer. Ik liep hen met het laken om me heen nog achterna tot aan de deur en dan de gang op. Ik zag hoe zij recht naar de personeelsvertrekken liepen. Dit waren duidelijk geen gasten die op zoek waren naar hun hotelkamer. En het leken mij ook geen inbrekers want dan had Evy, die ook onmiddelijk wakker was en die ik had horen rechtstaan in de bench, zeker beginnen grommen. Volgens mij waren dat mensen van het hotel die kwamen kijken of Evy misschien toch op het bed sliep. Niet dus ! Enfin, we zullen het nooit te weten komen. Dit was onze eerste overnachting in Noorwegen ( Juni 2008 ).

Een hotelkamer met een hondenhok op het terras Jaren geleden tijdens één van onze vakanties verbleven we nabij Aosta in Italië ( juni 2010 ). Het klassehotel gelegen aan de rand van het nationaal park Gran Paradiso was uiterst hondvriendelijk. http://www.hotelbellevue.it/en/hotel-bellevue-cogne Honden werden bij hun aankomst verwelkomd met een kauwbeen in buffelhuid. Toen ik de binnenhuiskennel uit de auto wilde halen zei de hotelstaff dat dit niet nodig was. Op de kamer hadden zij immers een smetteloos wit hondenkussen op maat voor Evy klaargelegd. Ik bedankte hen vriendelijk maar verkoos toch dat Evy in onze binnenhuiskennel sliep. De zeer ruime en uiterst luxueuze kamer met jacuzzi had ook twee terrassen. Op het grootste terras stond naast een tafel met vier stoelen en enkele ligbedden ook een reusachtig hondenhok. ‘s Jongens, ik had nog nooit zo’n groot hondenhok

gezien. Daar kon minstens één grote Sint Bernard in. Ik kan begrijpen dat voor sommige grote honden het gewoon veel te warm is in een hotelkamer. En dan is dit hondenhok volgens mij nog niet zo’n slecht idee.

Tip Heb je een hond die het al snel te warm heeft in een hotelkamer en verkies je frisse lucht boven airco, vraag dan bij de reservatie of het hotel ook kamers met een terras in dezelfde prijsklasse heeft. Of kies voor een kamer met ligging op het noorden of oosten die zijn meestal niet alleen koeler maar ook goedkoper. Een kamer met airco is natuurlijk ideaal maar deze moet dan wel perfect werken.

Met onze Berner wilden we nog op het einde van de zomer ( augustus 1996 ) voor een week naar de Côte d’Azur. Omdat het daar in die periode nog bloedheet is, zochten we een hotel hoog in de bergen zodat op zijn minst ’s nachts er voldoende afkoeling zou zijn voor onze hond. En zo overnachtten we in een hotel dat gelegen was op de Col de Turini op een hoogte van 1607 meter. Overdag maakten we uitstappen naar de kust waar het inderdaad heel warm was, ’s nachts daalde de temperatuur op de Col de Turini net niet onder het vriespunt.

Hoe waaks is je hond op reis / op je overnachtingsadres Voor ons is onze viervoeter in de eerste plaats een familiehond. Uiteraard is het meegenomen als hij ook waakzaam is en onraad zal melden. Rudith en Evy zijn thuis heel goede waakhonden gebleken. Rudith blafte zelden maar als ze blafte dan wist je dat er onraad was. Zo heeft ze ons ooit eenmaal midden in de nacht gewekt. Het was 03.00 uur. In onze anders zo rustige straat zagen we twee onbekende mannen voorbij wandelen. Rudith ging ongelooflijk te keer. Eens de mannen uit het gezichtsveld verdwenen kalmeerde ze pas en konden we terug naar bed. Een 20 minuten later begon ze opnieuw te grommen en te blaffen. We gingen opnieuw naar beneden en zagen diezelfde mannen nu uit de andere richting ons huis voorbij wandelen. Ook de buren aan de overkant van de straat stonden aan hun slaapkamerraam te kijken. Ook zij waren gewekt door Rudith’s geblaf. Een maand later vertrokken wij voor drie weken op reis naar Oostenrijk ( augustus 1995 ). Tijdens onze afwezigheid thuis werden wij het slachtoffer van een brutale inbraak. Al snel kon de gerechtelijke politie via vingerafdrukken de identiteit van de dieven achterhalen. Toen ze ons foto’s van de verdachten lieten zien, herkenden wij één van hen. We hadden hem zien voorbij wandelen die nacht toen Rudith ons gewekt had met diep gegrom gevolgd door luid geblaf.

Alweer een onverwachte reisbelevenis Rudith verjaagt inbrekers, de hoteleigenaar wil haar kopen als waakhond ! Augustus 1995 tijdens onze reis doorheen Oostenrijk. We wisten op dat ogenblik nog niet dat we thuis het slachtoffer geworden waren van een brutale inbraak. We kwamen op ons laatste vakantie-adres aan. Het lag ten oosten van Wenen in Burgenland vlakbij de Neusiedler See en dus niet ver van de grens met Hongarije. We maakten hier niet alleen kennis met het steppelandschap zo typisch voor deze streek maar ook met de verzengende hitte zo typisch voor het daar geldende steppeklimaat. Gelukkig bracht de Neusiedler See, het grootste steppemeer van centraal Europa, de nodige verkoeling. Het motel waar we overnachtten was eenvoudig maar degelijk. We hadden een familiekamer gereserveerd op de eerste verdieping aan de voorkant van het gebouw. Onze auto konden we in het zicht parkeren wat voor ons belangrijk was. Omdat

wij op vakantie zelden langer dan drie nachten op eenzelfde plaats verblijven nemen we naar de hotelkamer enkel het hoogst noodzakelijke mee. De meeste bagage blijft dus in de auto. Normaal huren we telkens een garage. Echter het moment dat we ontdekten dat onze Berner ook vanuit de hotelkamer onze auto bewaakte, toch als die in het zicht stond, verkozen we boven een garage nog liever een vanuit de kamer goed zichtbare parkeerplaats. Op een nacht, iedereen was in diepe slaap, werden we plots opgeschrikt door een diep gegrom afkomstig van onze Berner. Dit gegrom herkende ik onmiddellijk. Ik sprong uit bed, liep naar het raam, opende het, en toen ik drie inbrekers in het licht van de maan zag lopen door de tuin gaf ik Rudith het commando “ Luid ! ” waarop ze heel luid begon te blaffen, met de voorpoten op het venstertablet en de kop buiten het raam. Toen de drie mannen in onze richting keken en onze grote zwarte hond zagen, zetten ze het op een lopen. Onze auto leek onaangeroerd. We gingen terug in bed en sliepen tot de volgende ochtend. Kristien werd het eerste wakker. Daar het een ongeschreven afspraak was dat wie eerst opstaat eerst de hond uitlaat nam Kristien Rudith mee voor een ochtendwandeling in de velden vlak achter het motel. Bij haar terugkomst op de kamer was ze buiten adem. Wat was hier aan de hand ? Ze vertelde wat haar onderweg overkomen was. Toen ze met Rudith terug het motel binnenkwam en naar de kamer wou, stond daar beneden aan de trap een heel oud vrouwtje dat kost wat kost Rudith een berg worstjes wou geven. Kristien probeerde dit ten allen prijze te verhinderen. Eén van de afspraken in het gezin was ook dat onze honden geen voedsel van vreemde mensen mochten aannemen. Het vrouwtje sprak ook lieve woordjes tegen Rudith echter in een taal waar Kristien niks kon van verstaan. Uiteindelijk slaagde zij erin om toch met Rudith de kamer te bereiken zonder dat het oude vrouwtje haar worstjes had kunnen geven. Rudith had geleerd netjes voedsel te weigeren als haar dat aangeboden werd, maar omdat de berg worstjes zo groot was dacht Kristien dat voor haar de verleiding wel eens te groot zou kunnen worden en zo de oefening voedsel weigeren om zeep zou zijn. Maar neen, onze Berner keek zoals geleerd netjes de andere kant op hoewel dat oude vrouwtje enorm bleef aandringen. Toen we allen aan de ontbijttafel zaten en de vrouw des huizes naar ons toe kwam werd duidelijk wat er aan de hand was. Dit motel werd gerund door een echtpaar. Naast henzelf en hun kinderen woonde ook de stokoude grootmoeder mee in. Niemand had ‘s nachts iets gemerkt van de inbrekers tot Rudith luid en krachtig was beginnen blaffen. Zij hadden gezien hoe onze Berner op die manier de inbrekers had kunnen verjagen. De grootmoeder was zo onder de indruk dat ze Rudith op één of andere manier wou bedanken. Ze had dan niet beter gevonden dan een blik worstjes te openen en Rudith op te wachten. Ondertussen kwam ook de echtgenoot van mevrouw tot bij ons aan de ontbijttafel. Hij bood een hele som geld aan. Hij wilde Rudith kopen, als waakhond. Zij had er immers voor gezorgd dat de inbraakschade tot een minimum kon beperkt blijven. Echter onze Berner verkopen, dat was niet aan de orde ! En bij ons vertrek werden we nog eens heel hartelijk bedankt voor onze komst. Ze wilden er niet aan denken wat een schade die inbrekers nog meer hadden kunnen aanrichten wanneer Rudith niet één van hun gasten was geweest.

Maar ook Evy is bijzonder waaks. Een voorbije winter ( januari 2010 ) op een avond omstreeks 22.00 uur stond ze in de keuken aan het raam te grommen met de nekharen recht omhoog. Collies blaffen graag, veel en luid, meer dacht ik er niet te moeten achter zoeken. Omdat het voor Evy eigenlijk bedtijd was riep ik haar naar de achterdeur om haar uit te laten in de tuin. Onze achterdeur is na de inbraak in 1995 eigenlijk een dubbele deur geworden. Eerst heb je een gewone stevige achterdeur met nog eens een ijzeren hek aan de buitenkant. Ik opende eerst de gewone achterdeur. Evy begon opnieuw te grommen ook nu met de nekharen recht omhoog en ze tuurde in het donker. Ik kreeg toch wat argwaan, dit had ik Evy thuis nooit eerder zien doen. Op het ogenblik dat ik het ijzeren hek opende en Evy naar buiten stormde hoorde ik duidelijk iemand in de tuin door de bodembedekker rennen en vervolgens over de omheining springen. Evy blafte luid en liep op en neer langs de vermoedelijke plaats waar die persoon over de omheining was gesprongen. Omdat het aardedonker was, konden we niet zien waarheen die persoon gelopen was.

Ook Evy bewaakt de hotelkamer Evy verjaagt een indringer In juni 2005 maakten we onze eerste rondreis door de zuidelijke helft van Zweden. Evy was uiteraard ook mee. Onze laatste overnachtingsplaats bevond zich ten zuiden van Bastad niet ver van de drukke verbindingsweg E6 tussen Noorwegen en Denemarken. In ons hotel dat in de 14de eeuw de allereerste postkoetsstopplaats met overnachtingsmogelijkheden was, tegenwoordig is het vooral bekend om zijn wijnproeverijen, kregen we een mooie kamer toegewezen op de benedenverdieping. Omdat wij graag fris slapen had ik voor het slapen gaan het raam wagenwijd open gezet. Vlak onder het raam lag Evy te slapen in haar binnenhuiskennel. Eigenlijk was dit, achteraf gezien, wel een beetje onvoorzichtig van ons. Midden in de nacht begon Evy plots te grommen. Ik sprong uit bed en op het moment dat ik het raam dicht deed hoorde ik voetstappen op het grindpad zich haastig van ons raam verwijderen. Was dit iemand met slechte bedoelingen ? Het was alvast iemand die zich op dat uur niet op die plaats moest bevinden. Evy kreeg een dikke knuffel en daarna sliepen we allen verder. Hebben we onze honden dit waken aangeleerd ? Neen helemaal niet. Zowel Rudith als Evy hadden zeer waakzame ouders. Bij hen viel de appel dus niet ver van de boom. Bij beide honden manifesteerde die waakzaamheid zich voor het eerst in hun tweede levensjaar.

Hoe kan je op vakantie de hond op elk ogenblik van de dag van vers en fris water voorzien ?

Leer hem water “ uit een flesje ” drinken ! Een flesje water kan je gemakkelijk meenemen. Heeft je hond geen dorst dan hoef je tenminste niets weg te gieten. Gewoon de stop er terug op en je steekt het flesje weg tot een later moment waarop je hond wel zal willen drinken. Je kan flesjes water ook heerlijk fris houden wat bijvoorbeeld belangrijk is als je ’s zomers lange wandelingen wilt maken. Leg in dat geval enkele dagen tevoren zoveel flesjes water als je nodig denkt te hebben in de diepvrieskist of het vriesvak van de koelkast. Zorg dat ze goed bevroren zijn wanneer je ze nodig hebt. De dag van de wandeling neem je naast de bevroren flesjes water ook enkele flesjes mee die je gewoon in de koelkast gekoeld hebt. Deze laatste flesjes water gebruik je eerst. En tegen de tijd dat ze leeggedronken zijn of te warm om nog aan je hond te geven, zullen de bevroren flesjes water ontdooid zijn maar nog ideaal van temperatuur.

Als je een deel van de bevroren flesjes water goed inpakt zullen niet alle flesjes tegelijk even snel ontdooien. Reis je met de wagen meerdere dagen tot je je vakantiebestemming bereikt hebt, neem dan een campingkoelkast mee. Stop ze bij je vertrek vol met reeds diepgevroren flesjes water. Wij konden op die manier vijf dagen lang onze honden van heerlijk fris water voorzien.Een voordeel van het meenemen van flessen water voor je hond is dat je weet wat je hond drinkt. Wij ervaarden vier dagen en evenveel slapeloze

nachten ten gevolge van diarree bij Rudith nadat ik op een hotelkamer in Spanje ( juli 1999 ) haar drinkbakje had gevuld met kraantjeswater uit de badkamer. En tijdens onze vakantie doorheen Frankrijk, Spanje en Portugal ( juni / juli 2019 ) dronk onze korthaar Collie Aagje in de 2 laatst vermelde landen uitsluitend mineraalwater uit een flesje ! Helaas, maar ook een drinkbakje met water dat door horeca uitbaters aangeboden werd in deze landen sloegen we af, hoe vriendelijk bedoeld ook.

Laat je hond niet van zeewater drinken. Dit leidt alleen maar tot gigantische diarree-toestanden.

Tips Ben je op stap en is je watervoorraad te warm om nog te drinken, kijk dan of je de hond geen alternatief kan aanbieden. Toen wij met Rudith Rome bezochten ( augustus 1998 ) was het die dag zo warm dat al snel onze volledige watervoorraad niet meer te drinken viel, niet door onze hond, en ook niet meer door onszelf. Toch moesten we voldoende vocht opnemen. In de vele winkeltjes overal zag je grote koelkasten volgestouwd met flesjes mineraal water. Echter wilde je er enkele kopen dan bleken die toch niet zo fris als gehoopt. Dan maar geen mineraal water. De oplossing vonden we in een plaatselijke supermarkt. We kochten er een heerlijk gekoelde watermeloen. We verdeelden hem in stukken, verwijderden de pitten, en konden op die manier toch onze dorst lessen. Ook Rudith genoot ervan. Waren er nog enkele pitjes achtergebleven in haar stuk, dan spuwde ze die vakkundig één voor één uit.

Om tijdens een verblijf in een hotel, B&B of appartement het water van onze hond(en) langer fris te houden, voegen we er telkens na het verversen een handvol ijsblokjes aan toe. Voorzie tijdens uitstappen op een warme zomerse dag, per viervoeter in ieder geval minimum 2 liter water. Vergeet ook niet van minstens evenveel voor jezelf mee te nemen. Ga je onderweg iets drinken op een terrasje of in een bar, vraag dan naast de ijsgekoelde cocktail voor jezelf, voor je hond een ijsgekoeld bakje water ( lees : bakje met fris water + IJSBLOKJES ). Is je viervoeter een slechte drinker tijdens warmteperiodes, voeg dan wat ( zelf gemaakte ) bouillon toe aan het water in zijn drinkbakje. Uit beekjes met zuiver stromend water in de Alpen of Scandinavië kan je hond wel zonder problemen drinken.

Het commando “ Hoesten ! ” aanleren Het aanvangs-niveau : Rudith drinkt tijdens wandelingen steeds water uit een

flesje. Omdat deze manier van drinken toch duidelijk anders is dan de natuurlijke manier van drinken bij honden, gebeurt het ook regelmatig dat zij zich verslikt. Ze probeert dan de natuurlijke hoestreflex te onderdrukken wat ze natuurlijk beter niet zou doen.

Het eind-resultaat : Rudith hoest op het commando “ Hoesten ! ” waardoor het water dat in de luchtpijp is gekomen doordat ze zich verslikte, uit het lichaam kan verwijderd worden.

Werkwijze Wanneer je hond zich op zeker moment verslikt bij het drinken uit een flesje zal hij proberen de hoestreflex te onderdrukken. Hoe dan ook zal hij MOETEN hoesten om het water dat in zijn luchtpijp is terecht gekomen eruit te krijgen. Als je hond op zeker ogenblik toch hoest, zeg je TEGELIJKERTIJD het commando “ Hoesten ! ”. Dit herhaal je telkens hij hoest na het drinken uit een flesje. De eerste keren zal je hond steeds weer die hoestreflex proberen onderdrukken echter na een tijdje zal je merken dat als hij zich verslikt en je zegt het commando “ Hoesten ! ” hij die hoestreflex niet meer gaat onderdrukken en sneller gaat hoesten. Nog later als je hond water drinkt uit een flesje en je ziet dat hij zich verslikt, zeg je ONMIDDELLIJK het commando “ Hoesten ! ” en je hond zal onmiddellijk hoesten. Telkens je wilt dat hij hoest, je merkt snel hoeveel keren hij moet hoesten opdat de luchtpijp terug vrij zou zijn, zeg je het commando. Het is zelden dat je hond na één keer hoesten al terug de luchtpijp vrij heeft. Meestal moet hij toch minstens een keer of vijf hoesten voor alles terug OK is. Bij deze oefening moet je de hond niet belonen met een “ Flink zo ! ” en ook niet met een voedselbeloning. Het feit dat hij van dat vervelende verstikkende gevoel in zijn keel bevrijd is, is eigenlijk op zich belonend. Je ziet nadien ook duidelijk dat je hond opgelucht is dat hij van die vervelende toestand verlost is. Als hij op dat moment nog dorst heeft, zal hij opnieuw vragen om te drinken. Zowel Rudith, Rembrandt als Evy kenden dit commando perfect. Wel hadden we heel wat bekijks van voorbijgangers. Eerst omdat onze honden allemaal mooi van een flesje konden drinken en vervolgens omdat ze op het commando “ Hoesten ! ” als ze zich verslikten ook allemaal echt begonnen te hoesten. Er wordt wel eens gezegd dat honden geen sneeuw mogen opeten omdat dit maaglast zou geven. Onze honden aten altijd veel sneeuw en nooit scheen dit enig probleem te veroorzaken.

Wees voorbereid op de buitenlandse hondenwetgeving ze is ook van toepassing op u en mij In sommige landen is het verplicht een muilkorf voor je hond(en) op zak te hebben. DIT IS NIET VOOR DE SHOW ! Wees u ervan bewust dat kan gevraagd worden je viervoeter(s) te muilkorven, ook al is / zijn die de braafste en liefste ter wereld. Het moest er eens van komen. Het was juni 2012, we logeerden in Ladispoli ( Lazio ) in de voormalige Italiaanse residentie van de Amerikaanse multimiljardair en oliemagnaat Jean Paul Getty, als op één van onze uitstappen we erop gewezen worden dat onze hond volgens de Italiaanse wetgeving een muilkorf moet dragen. Het was die dag bloedheet. Wij zijn geen strandmensen en evenmin liggen we uren aan een zwembad. Het liefst van al trekken we erop uit. Zo ook die dag. We besloten een bezoek te brengen aan het schaduwrijke Necropoli Etrusca ( Unesco Wereld-erfgoed ) te Cerveteri. Daar aangekomen leken wij alvast de enige bezoekers. Op de reusachtige parkeerplaats kon je de auto’s op één hand tellen. We voorzagen in een voorraad water voor Evy en gingen richting kassa voor onze toegangstickets. Daar aangekomen werd al snel duidelijk dat ook honden mee naar binnen konden, echter ALLEEN mits het dragen van een muilkorf. Onze Schotse Collie met een muilkorf, dat zagen wij niet zitten. Ten eerste is dat niet nodig, en ten tweede hebben we haar dat nooit geleerd. Akkoord, we hadden een muilkorf mee, maar wie kon nu denken dat we ooit onze brave Schotse Collie zouden moeten muilkorven. We gingen in discussie met één van de parkwachters. Die hield voet bij stuk. Voor hem kwam Evy er niet in zonder muilkorf. Het was de Italiaanse wetgeving die oplegde dat honden een muilkorf moesten dragen op openbare plaatsen zoals dit openlucht museum. Dit om te voorkomen dat diezelfde honden mensen zouden kunnen verwonden in een bijtaccident. Onze Evy betrokken in een bijtaccident, die gedachte ging ons net iets te ver ! We wezen de parkwachter erop dat onze Schotse Collie een heel lieve, sociale en welopgevoede hond was. Ondertussen stonden zijn collega’s achter onze rug Evy te aaien. We wezen de parkwachter er ook op dat zo te zien aan het aantal auto’s op de parking, er hier eigenlijk zo goed als geen bezoekers waren. De parkwachter gaf toe, tegen zijn zin. En Evy die kon mee ZONDER muilkorf. Natuurlijk hadden we hier de omstandigheden mee, in ons voordeel. Echter strikt genomen had de parkwachter gelijk. Het was zijn taak om toe te zien dat bezoekers met een hond de Italiaanse wetgeving naleefden. Terug thuis wisten we wat ons te doen stond.

Bereid uw viervoeter voor op een eventuele muilkorfplicht Een hond is nooit te oud om te leren. En zo is Evy, onze Schotse Collie, ruim 9 jaar oud, als ik haar leer om zich vrijwillig te laten muilkorven. Echter voor ik eraan begin, ga ik toch eerst even langs bij de dierenarts-oftalmoloog / oogarts. Immers onze gewone dierenarts dacht, voor onze reis, bij een algemene controle van Evy’s gezondheidstoestand ( dat doen we altijd voor we op vakantie vertrekken ), grauwe staar of cataract te zien. Indien dit zo zou zijn, zou dit toch wel een zekere handicap betekenen bij het aanleren van nieuwe dingen. Echter bij nader onderzoek door de dierenarts-specialist bleek onze Schotse Collie alleen een beginnende vorm van lenssclerose te hebben, wat gezien haar leeftijd een normaal verouderingsverschijnsel bleek. Daarnaast was Evy ook nog steeds CEA en PRA vrij. Er werd ons verzekerd dat haar gezichtsvermogen nog steeds zo goed als normaal was. Dat was goed nieuws. Nu konden we aan de slag.

Wat heb ik nodig : EEN MUILKORF

Welke muilkorf is geschikt voor welk doel ?

Al jaar en dag hebben we bij elke reis voor onze hond(en) een muilkorf mee. En wel eentje uit zacht materiaal, met de buitenzijde in nylon en de binnenkant in zacht neopreen of synthetisch rubber ( zie foto ). We gingen er steeds van uit dat indien gevraagd zou worden om onze hond te muilkorven ( waarbij we stilletjes hoopten dat dit nooit zou gebeuren ), we met dit materiaal onze hond het meeste comfort zouden geven. Echter groot was onze verbazing, toen tijdens het aanleren aan onze Schotse Collie om zich vrijwillig te laten muilkorven, ik vaststelde dat zulk een muilkorf helemaal niet comfortabel zat. Toch niet waarvoor wij hem wilden gebruiken. Het was immers de bedoeling onze hond te leren ( indien we daartoe zouden verplicht worden ) op een ontspannen wijze gemuilkorfd mee te wandelen aan de lijn. Maar daarover verder meer.

Het aanleren van de muilkorf We gaan bij het aanleren de clicker gebruiken, bijgevolg hebben we ook voedselbeloningen nodig. En ik werk zoals steeds met Evy, onaangelijnd.

Het aanvangs-niveau : Evy heeft nog nooit van ver of dichtbij kennis gemaakt met een muilkorf.

Het eind-resultaat : Op het commando “ Snuitje ! ” wil ik dat Evy naar me toe komt om zich vrijwillig te laten muilkorven.

Criteria waarop een click + beloning volgde. Met andere woorden wat wilde ik achtereenvolgens zien bij onze hond dat ze een click verdiende en een beloning kreeg.

Werkwijze Het is lang geleden dat ik onze Schotse Collie nog een nieuwe oefening met de clicker heb aangeleerd. Als ik haar vraag : “ Gaan we oefenen ? ” springt ze onmiddellijk een gat in de lucht. Evy is er duidelijk klaar voor. Ik neem mijn clicker die aan een armbandje hangt klaar, en ook de muilkorf, evenals een heupzakje met voedselbeloningen. En we gaan de tuin in om te oefenen. Evy is één en al aandacht. Het oefenen kan niet snel genoeg beginnen. Ik hou de clicker in mijn linkerhand. Het heupzakje met de voedselbeloningen bevindt zich ook links want het is met mijn linkerhand dat ik de voedselbeloning zal geven. In mijn rechterhand heb ik de muilkorf vast. Ik sta voor onze hond. Ik presenteer de muilkorf voor Evy’s neus. Nieuwsgierig als ze is, beweegt ze de snuit richting muilkorf.

Click + beloning. Ik neem en geef met mijn linkerhand de voedselbeloning. En ik herhaal. Echter nu beweegt onze Schotse Collie de snuit niet alleen in de richting van de muilkorf, ze raakt hem ook aan. Click + beloning. In een volgende herhaling steekt ze haar neus in de muilkorf. Click, ik verwijder de muilkorf + jackpot. Einde oefensessie. Iets later op de dag oefenen we opnieuw. Echter al onmiddellijk steekt Evy zeer bewust de snuit in de muilkorf. Click, ik verwijder de muilkorf + beloning. Vervolgens steekt ze de snuit zeer bewust verder in de muilkorf. Click, ik verwijder de muilkorf + beloning. En in een derde inoefening steekt ze de snuit zo ver als mogelijk in de muilkorf. Click, ik verwijder de muilkorf + jackpot. Einde oefensessie. Vanaf nu zal er niet meer geclickt worden als de snuit niet zo ver als mogelijk in de muilkorf zit. Op die manier wordt het voor Evy een automatisme om ALTIJD ONMIDDELLIJK de snuit ZO VER MOGELIJK in de muilkorf te duwen. En we gaan weer een stapje verder. Eens de snuit zo ver mogelijk in de muilkorf, zal ik niet direkt clicken. Ik ga de muilkorf eventjes loslaten en zien wat Evy doet. Onze Schotse Collie weet ondertussen dat de click komt als haar snuit volledig in de muilkorf zit terwijl ik deze laatste stevig in de rechterhand vast heb. Ik presenteer de muilkorf, Evy steekt haar snuit er volledig in, ik laat de muilkorf los en wacht af. Evy komt onmiddellijk dichterbij en duwt zeer bewust de snuit met de muilkorf in mijn rechterhand, click, ik verwijder de muilkorf + beloning. Dit oefenen we enkele keren na elkaar. Vervolgens ga ik nog een stap verder. Ik ga nu na het loslaten van de muilkorf ook een stapje achteruit. Ik presenteer de muilkorf, Evy steekt haar snuit er volledig in, ik laat de muilkorf los terwijl ik een stap achteruit ga, en ik wacht af. Evy komt onmiddellijk dichterbij en duwt zeer bewust de snuit met de muilkorf in mijn rechterhand, click, ik verwijder de muilkorf + beloning. Dit oefenen we enkele keren na elkaar. In een volgende oefensessie, ga ik nadat Evy haar snuit in de muilkorf gestoken heeft, en ik deze laatste losgelaten heb, een stap achteruit. Onze Schotse Collie komt onmiddellijk dichterbij en duwt zeer bewust de snuit met de muilkorf in mijn rechterhand. Er volgt nog geen click. Ik laat opnieuw de muilkorf los en ga weer een stap achteruit. En weer komt Evy onmiddellijk dichterbij en zeer zelfbewust duwt ze de snuit met de muilkorf in mijn rechterhand. Click, ik verwijder de muilkorf + jackpot. Einde oefensessie. In deze fase ga ik alvorens de click komt, het aantal keren dat ik de muilkorf loslaat en achteruit ga, waarna Evy telkens onmiddellijk meekomt om de snuit met de muilkorf in mijn rechterhand te duwen, opbouwen tot vijf keer. Nadien varieer ik dat aantal keren, en neem ik als gemiddelde drie keer. Gaat dit goed dan ga ik het commando “ Snuitje ! ” introduceren. Ik presenteer de muilkorf en op de intentie dat onze Schotse Collie de snuit diep in de muilkorf zal duwen, zeg ik het commando “ Snuitje ! ”.

Click , ik verwijder de muilkorf + beloning, herhaal enkele keren, oefen tot 3x per dag. Ik ga na of onze hond het commando kent. Op een moment waarop zij niet verwacht dat ik iets tegen haar ga zeggen, geef ik het commando “ Snuitje ! ” terwijl ik de muilkorf klaar hou. Komt zij onmiddellijk naar me toe om haar snuit diep in de muilkorf te duwen, click, ik verwijder de muilkorf + beloning. Herhaal enkele keren, oefen tot 3x per dag. Daarna gaan we het commando “ Flink zo ! ” introduceren in de plaats van de clicker. We oefenen zoals gewoonlijk maar nu zeggen we het commando “ Flink zo ! ” vlak voor de click, het verwijderen van de muilkorf + beloning. In de volgende trainingssessies vergroten we de tijdsduur tussen het commando “ Flink zo ! ” en de click, en uiteindelijk komt de “ Flink zo ! ” in de plaats van de click, dus “ Flink zo ! ”, ik verwijder de muilkorf + beloning. Ik vervang nu al de click door het commando “ Flink zo ! ” omdat ik voor het verdere verloop in de training mijn beide handen vrij moet hebben. En we gaan weer een stapje verder. Vlak voor we de volgende oefensessie gaan aanvatten, zetten we de bevestigingsriem van de muilkorf, die we achter het hoofd van de hond zullen vastklikken, op maximale grootte. En we maken ons klaar. Ik geef het commando “ Snuitje ! ” terwijl ik de muilkorf klaar hou, vanaf nu met beide handen. Komt Evy onmiddellijk naar me toe en duwt ze haar snuit diep in de muilkorf, dan zeg ik nog geen “ Flink zo ! ”. Ik laat nu de muilkorf los, en neem in elke hand een stuk bevestigingsriem welke ik vervolgens achter het hoofd van onze Schotse Collie in elkaar vastklik. Ik ga iets achteruit en hou mijn beide handen voor me, zodanig dat Evy er gemakkelijk de snuit met de muilkorf in kan leggen. Evy komt onmiddellijk naar me toe om opnieuw de snuit met de muilkorf in mijn beide handen te duwen. “ Flink zo ! ”, ik maak de bevestigingsriem onmiddellijk los en verwijder de muilkorf + beloning. Herhaal dit enkele keren, oefen tot 3x per dag. Voor een volgende oefensessie, ga ik de bevestigingsriem van de muilkorf korter maken. En we gaan opnieuw aan het werk. Ik geef het commando “ Snuitje ! ” terwijl ik de muilkorf klaar hou, met beide handen. Evy komt onmiddellijk naar me toe en duwt haar snuit diep in de muilkorf. Ik laat deze laatste los om met beide handen de bevestigingsriem achter haar hoofd vast te klikken. Met de bevestigingsriem op deze lengte past de muilkorf perfect aan. Evy laat dit allemaal rustig gebeuren. Ik ga iets achteruit en hou mijn beide handen voor me, zodanig dat Evy er gemakkelijk de snuit met de muilkorf in kan leggen. Evy komt onmiddellijk naar me toe om de snuit met de muilkorf in mijn beide handen te duwen. “ Flink zo ! ”, ik maak de bevestigingsriem los en verwijder de muilkorf + beloning. Herhaal dit enkele keren, oefen tot 3x per dag. Nu Evy het commando “ Snuitje ! ” kent, en zich op commando vrijwillig laat muilkorven, bouwen we de duurtijd van dit laatste geleidelijk aan op.

Vanaf nu zet ik de oefening onder stimulus controle dit gedurende drie weken. En ik oefen onder alle mogelijke omstandigheden. Dus niet langer meer alleen thuis in een prikkelarme omgeving maar ook elders in omstandigheden met alle mogelijke prikkels.

Echter, ik kreeg niet het verwachtte resultaat ! Wat was er gebeurd ? In eerste instantie had ik aan onze Schotse Collie het zich vrijwillig laten muilkorven op commando aangeleerd in alle mogelijke omstandigheden waarna zijzelf steeds een statische houding moest aannemen. Versta dit als : Na het muilkorven vroeg ik haar steeds om ofwel te gaan zitten of liggen of een combinatie van deze houdingen en dit onder steeds verschillende omstandigheden, waarbij ook nog eens de duurtijd opgebouwd werd. Dit ging prima. Dus dacht ik, als voorbereiding op het gemuilkorfd meewandelen aan de lijn, te beginnen met haar vrij, dus onaangelijnd, te laten meewandelen naast me, na het muilkorven. En hier ging het fout ! In een eerste oefensessie vroeg ik Evy nadat ze zich op commando vrijwillig had laten muilkorven om met met mee te wandelen. Niet ver, slechts enkele meters. Onze Schotse Collie liep braaf mee aan de voet… om dan plots in elkaar te duiken waarbij ze probeerde om de muilkorf met de voorpoten van de snuit te verwijderen. Gelukkig lukte dit niet. Maar ja, dat was het niet ! Ik gaf Evy onmiddellijk het commando “ Oeps ! ” om te gaan zitten. Evy ging onmiddellijk zitten. Ik gaf het handen stemcommando voor het blijven. Evy bleef rustig zitten. Ik wachtte enkele seconden, zei “ Flink zo ! ”, maakte de muilkorf los en verwijderde hem + beloning. Einde oefensessie. Hier stond ik wel voor een raadsel ! De voorbije weken had zij niet eenmaal geprobeerd om de muilkorf van haar snuit te verwijderen. Ook in deze laatste oefensessie was het alleen tijdens het meewandelen dat zij geprobeerd had dat ding van haar snuit te verwijderen. Voor en na was er geen enkel probleem. Het zich laten muilkorven verliep zoals steeds vlekkeloos, en vanaf het commando “ Oeps ! ” was ze weer één en al geconcentreerd bij de zaak. Al vlug kwam ik erachter dat dit soort muilkorf eigenlijk totaal niet geschikt is om te gebruiken bij het gemuilkorfd meewandelen aan de lijn. Het zit veel te strak om de snuit en laat eigenlijk geen vrij ademen toe ( omdat de hond de muil nauwelijks / onvoldoende kan openen ), en zeker geen hijgen wat voor de hond toch wel heel belangrijk is omdat alleen zo hij zijn overtollige warmte kwijt kan. Nu viel spreekwoordelijk mijn euro. Dat was het ! Ik heb Evy ( zonder muilkorf ) inderdaad nog niet dikwijls zien meewandelen met een gesloten muil. Zij wilde die muilkorf weg om vrij te kunnen ademen ! Dat was het ! Dus moesten we op zoek naar een ander soort muilkorf.

De eerst genoemde uit zacht materiaal, met de buitenzijde in nylon en de binnenkant in zacht neopreen of synthetisch rubber die we bij het aanleren gebruikt hadden, is eigenlijk alleen geschikt voor een kortstondig muilkorven, bijvoorbeeld als de hond gewond is, en jij of ik of de dierenarts hem moet kunnen verzorgen. Wil men de hond gemuilkorfd mee uit wandelen nemen, dan moet er voor een ander soort muilkorf gekozen worden. Eentje waarbij de hond wel nornaal ( vrij ) kan ademen en dus ook kan hijgen, en waarbij hij ook zonder problemen nog kan drinken. Met deze informatie kon ik nu op zoek naar een juiste muilkorf voor onze Schotse Collie.

En we namen Evy mee naar een goede hondenspeciaalzaak zodat ze ter plaatse de muilkorf zou kunnen passen, zo dat we zeker de juiste maat / grootte zouden uitkiezen. En het werd volgend type van het merk BASKERVILLE CLASSIC nr. 7 ( zie op de volgende foto ). Voor meer info over dit type muilkorf : https://companyofanimals.com/uk/brand/baskerville/

Aangezien onze Schotse Collie ondertussen het zich vrijwillig laten muilkorven al perfect onder de knie had, liet zij zich met het grootste gemak een nieuwe muilkorf

passen. Dat was meegenomen. De eerste muilkorf kreeg een plaatsje in de EHBO-doos voor honden ( die gaat ook steeds mee op elke vakantie ). Heb je een viervoeter met een snuit die een iets andere muilkorf vraagt dan deze die je meestal in de hondenspeciaalzaak vindt ? Bij CHIC & SCHARF heeft men voor elke hondensnuit een geschikte muilkorf : https://www.chicundscharf.com/?cat=c64_Maulkoerbe-maulkoerbe.html Hoe weet je welke muilkorf het best past bij je viervoeter : https://www.chicundscharf.com/images/chicundscharf-Maulkorbinfo.pdf

Waar muilkorf-plicht geldt, geldt meestal ook aanlijn-plicht Vanaf nu gaan we aangelijnd werken. En omdat bij een muilkorfplicht meestal ook een aanlijnplicht geldt waarbij er bijna altijd zal gevraagd worden om de hond kort aangelijnd te houden, zullen we bij het inoefenen in eerste instantie gebruik maken van de standaard lijn ( lengte : 110 cm. ). Later kan dan overschakeld worden naar een nog kortere lijn. We gaan bij het aanleren GEEN clicker gebruiken. Wat we wel nodig hebben zijn heel lekkere voedselbeloningen.

Het aanvangs-niveau : Evy laat zich met het grootste gemak muilkorven. En

haar meewandelen aan de lijn ( weliswaar zonder muilkorf ), ongeacht of dat aan een standaard lijn is of aan een flexielijn, verloopt perfect.

Het eind-resultaat : Ik wil bekomen wanneer we daartoe verplicht worden dat

onze Schotse Collie even ontspannen aan de lijn meewandelt met een muilkorf als zonder.

Werkwijze 1ste fase : Inschatten van de vertreksituatie Tot nu toe heb ik Evy alleen geleerd om op het commando “ Snuitje ! ” onmiddellijk naar me toe te komen om zich te laten muilkorven.

2de fase : Ik wil dat onze Schotse Collie na het muilkorven ontspannen enkele passen aan de standaard lijn ( 110 cm. ) meewandelt Aan het begin van deze oefensessie lijn ik Evy aan. Ik neem de muilkorf klaar en nadat onze Schotse Collie zich op het commando “ Snuitje ! ” heeft laten muilkorven, geef ik het commando “ Kom mee ! ” waarop ze met me meewandelt. Deze eerste oefensessie oefenen we nog binnenshuis. Na enkele passen, als alles goed gaat, zeg ik “ Flink zo ! ” en geef ik een voedselbeloning door het muilkorf-geraamte. Dit gaat niet gemakkelijk, maar het gaat, zolang de beloningen maar klein genoeg zijn. En we wandelen verder. En opnieuw na enkele passen belonen we Evy’s voorbeeldige gedrag met een “ Flink zo ! ” en een voedselbeloning. Vervolgens laat ik onze Schotse Collie op het commando “ Oeps ! ” de zithouding aannemen, ik zeg ook nu “ Flink zo ! ” en als beloning wordt de muilkorf verwijderd en krijgt ze nog bijkomend een voedselbeloning. Einde oefensessie. Later die dag oefen ik nog enkele keren waarbij ik steeds iets verder wandel alvorens te belonen. Met dit type muilkorf aan, wandelt Evy ontspannen mee. De volgende dag oefenen we in de tuin op dezelfde manier.

3de fase : Opbouwen van de wandelafstand/tijdsduur In de volgende oefensessies bouwen we de wandelafstand op. We gaan dus langer / verder wandelen alvorens bij onze viervoeter de muilkorf te verwijderen. Eerst oefenen we dit nog in de tuin waarbij ik de duurtijd opbouw naar 20 minuten. Pas daarna oefenen we buiten de vertrouwde omgeving van huis en tuin. Het tussentijds belonen voor het netjes gemuilkorfd meewandelen aan de lijn bouw ik volledig af. Uiteraard blijft de grootste beloning dat de muilkorf verwijderd wordt. Onze reis naar Oostenrijk ( september 2012 ) staat voor de deur. Ook hier zegt de wetgeving dat iedere eigenaar van een hond in het bezit moet zijn van een muilkorf en die steeds bij zich moet hebben als de hond mee is. Immers afhankelijk van de lokale reglementering kan gevraagd worden onder bepaalde omstandigheden de hond te muilkorven. Algemeen geldt in Oostenrijk dat bij gebruik van het openbaar vervoer IEDERE hond MOET gemuilkorfd zijn, anders mag hij niet mee.

Tip Ook al zal misschien nooit gevraagd worden om je hond te muilkorven, wees er toch steeds op voorbereid. Herhaal het zich vrijwillig laten muilkorven op commando regelmatig of alvast voor elke nieuwe reis zodat je gerust op vakantie kan vertrekken.

Mijn woorden hier waren nog niet koud of het was al zo ver ! We waren nog maar net aangekomen in ons hotel te Mondsee ( Salzkammergut gebied ) in Oostenrijk ( september 2012 ). De eerste dag, ’s morgens nog voor het ontbijt, las ik in een folder die op onze kamer lag, dat je vanuit Sankt Wolfgang een stoomtrein kon nemen. Hij bracht je naar de top van de Schäferberg ( 1.783 m. ) vanwaar je een 360° panoramisch uitzicht hebt op de omliggende meren. Het zou één van de meest fantastische uitzichtpunten zijn in Oostenrijk. Honden groot en klein mochten ook mee, zo stond erin, alleen mits gemuilkorfd en aangelijnd. En ze moesten ook een eigen ticket betalen. Nadat we in de buurt van Mondsee in de vroege namiddag een vermoeiende wandeling van 5 uur afgerond hadden, besloten we omdat het die dag werkelijk onberispelijk mooi najaarsweer was, om nog naar Sankt Wolfgang te rijden. Na een half uurtje met de auto bereikten we onze bestemming. In het station aangekomen bleken we net op tijd voor de trein van 15.00 uur. Aan het loket werden we er onmiddellijk op gewezen dat Evy mee kon, ALLEEN mits het betalen van een eigen ticket EN mits gemuilkorfd en aangelijnd. In de praktijk zag dat er als volgt uit : Elke hond, ongeachte de grootte, moest gemuilkorfd zijn vanaf het ogenblik dat hij het perron, waar de stoomtrein stond te wachten, betrad. Uiteraard ook gedurende gans de treinrit, en die duurde ongeveer 35 minuten. En boven aangekomen mocht de muilkorf weer uit, eens men het perron waar de stoomtrein toegekomen was, verlaten had.

Voor Evy was het de eerste keer dat zij gemuilkorfd zou zijn, buiten oefenomstandigheden. We voorzagen in tickets, en muilkorfden onze viervoeter. Evy maakte daar niets van, meer zelfs, het leek alsof zij al jaar en dag gewoon was om gemuilkorfd mee te wandelen. We namen plaats in de eerste treinwagon en onze Schotse Collie, moe van de lange wandeling in de voormiddag, viel bijna onmiddellijk in slaap. Eens boven aangekomen werd de muilkorf, van zodra dat toegelaten was, weer verwijderd. Evy was niet de enige viervoeter die meereed, ook twee Hovawarts en een Labradoodle waren van de partij. Vanaf het station boven was het dan nog een vijftal minuten wandelen tot de top. En daar hebben we een plaatsje uitgezocht op het zonovergoten terras van een gasthof. Je kon daarboven trouwens ook overnachten ! Het ritje met deze stoomtrein kunnen we iedereen aanbevelen, het uitzicht boven is werkelijk adembenemend. Sportievelingen kunnen van boven te voet naar beneden wandelen, of tot ergens halverwege en vandaar terug de trein nemen, naar boven of beneden. Weet wel, je bent hier niet alleen. Sankt Wolfgang is een heel populaire vakantiebestemming. Van overal komen de toeristen, Japanners, Amerikanen, Russen en Arabieren, alleen of in groep, en die nemen uiteraard ook allemaal deze stoomtrein. Voor meer informatie, klik op : http://www.ausflugstipps.at/oesterreich/poi/400929/schafbergbahn.html

En eenmaal tijdens onze reis doorheen Polen ( juni 2015 ) werden we aangesproken door 2 patrouillerende politie-agenten die ons vroegen Evy te muilkorven.

Er was een warme en zonnige dag voorspeld. Ideaal voor een uitstapje naar de kust. Dus besloten we vanuit ons overnachtingsadres in Gdansk ( PL ) de trein te nemen naar Sopot, het dichtstbij gelegen badstadje. Toen we het station van Gdansk wilden binnen stappen, om onze treintickets te kopen werden we onverwacht aangesproken door 2 politie-agenten, die uit de tegenovergestelde richting kwamen. Zij vroegen ons om onze Schotse Collie te muilkorven. Wij hadden al zoveel patrouilleerden politie-agenten gezien ( in Wrowlaw – Krakau – Warschau en ook in Gdansk ), en zij ook ons, en nooit was er gevraagd om onze Evy te muilkorven. En nu ineens werd ons gezegd dat op ALLE openbare plaatsen in het land, een viervoeter diende gemuilkorfd te zijn ??? Wij vonden dit wel bizar ! Tijdens onze 2 weken rondtoeren in Polen hadden we in de steden die we aandeden, heel veel honden gezien ( kleine EN grote ) ( oa. een Tatra of Owczarek Podhalanski, een Akita, Duitse Herders, Husky’s, Golden en Labrador retrievers, een Berner Sennenhond, heel veel Stafford terriers, een Beagle, nog Schotse Collies, heel veel Jack Russell terriers, Westies, Mopshondjes, Chihuahua’s…) die met hun baasje ( zowel Polen als toeristen ) op stap waren. Maar nooit zagen we één gemuilkorfd. Ook hadden we voor ons vertrek thuis, tussen de invoerverplichtingen voor meereizende honden naar Polen, nergens iets gelezen ivm. muilkorfplicht. Toch hadden we, voor onverwachte omstandigheden zoals deze, Evy’s muilkorf altijd mee in de rugzak. In ieder geval, we gaven onze 12 jarige Evy het commando “ Snuitje ” en heel gehoorzaam stak ze de muil in de korf. We maakten de bevestigingsriem achter de oren vast. Zij maakte er gelukkig niets van. We kochten onze treintickets, voor meereizende viervoeters moet ook een ticket betaald worden, weliswaar aan sterk verlaagde prijs ( 1 PNL / 0,25 Euro ), en we wachtten op het perron op de trein. Tijdens de treinrit ( 20 min. ) was onze Schotse Collie, met muilkorf, de rust zelve. Echter bij aankomst in Sopot, eens het station verlaten, hebben we hem terug uit gedaan. Later op de dag, bij onze terugkeer naar het hotel in Gdansk, ook met de trein, hebben we haar opnieuw gemuilkorfd, vanaf het ogenblik dat we het station in Sopot naderden. Enkele dagen later zetten we onze reis doorheen Polen verder. En ook deze laatste week zagen we geen viervoeters met een muilkorf, en nergens werd het ons nog gevraagd. Met wat opzoekwerk kwam ik op volgende website terecht : REIZEN PER TREIN IN POLEN Je kan erop oa. lezen dat grote honden die meereizen gemuilkorfd moeten zijn. Kleine honden daarentegen moeten in een kooi of mand vervoerd worden. En er moet voor hen ook een ticket gekocht worden. Daarnaast staan er nog andere verordeningen, echter daar is ons niets over gezegd ter plaatse . Voor meer informatie : https://polenforum.nl/polenblog/met-de-auto-naar-polen/reis-polen/uw-hond-katpolen/

Op welke manier wil je naar je bestemming reizen ? De meest populaire manier van reizen met de hond is zonder twijfel met de auto. Leer je viervoeter daarom op zo jong mogelijke leeftijd aan de auto en het rijden wennen.

Hoe kan je de hond comfortabel mee laten reizen in de wagen ?

Of je hond nu mee reist in een bench of op zijn kussen in de laadruimte, of gewoon op de achterbank MET autogordel, zorg er steeds voor dat hij comfortabel kan liggen en / of zitten, en in geen enkele situatie zichzelf en de andere inzittenden in gevaar kan brengen ( zie verder ). Zorg daarnaast ook voor voldoende ventilatie ! Echter laat je hond nooit met het hoofd door een open raam hangen dit geeft enkel aanleiding tot een fikse

oorontsteking. Als je vakantie gepland is naar een zuiders oord kan je overwegen om de achterste ruiten van je auto met zwarte zonwerende folie af te kleven of voorzie bij aankoop van een nieuwe, geblindeerde ruiten. Ook het gebruik van een kofferbox op het dak van je wagen houdt héél veel warmte tegen. Parkeer je auto onderweg steeds ergens in de schaduw. Voorzie eventueel airco. Wij reisden jaar en dag in alle seizoenen met onze honden met de wagen en met wat vindingrijkheid slaagden we er steeds in om de wagen fris te houden. In onze wagen was toen geen airco voorzien. Tegenwoordig behoort een airco tot de standaard uitrusting van de meeste auto’s wat uiteraard meegenomen is. Een hond die comfortabel kan mee reizen zal uitgerust op zijn bestemming toekomen, klaar om met volle teugen samen met jou van de vakantie te genieten.

De bovenstaande foto werd genomen onderweg naar onze vakantiebestemming in Oostenrijk ( augustus 2017 ). Aagje, op dat ogenblik net 9 maanden oud, reed heel ontspannen mee op de achterbank van onze Porsche Panamera, goed vastgeklikt met een hondenautogordel.

Hoe moet dat als je meerdere honden meeneemt, en ook meerdere kinderen ? Onze ervaring als gezin met 2 kinderen en 2 grote honden : Een aantal jaren geleden gingen er naast onze 2 kinderen ( op dat ogenblik tieners ), ook 2 grote honden mee ( onze Berner Sennenhond Rudith en onze Tervuerense Belgische herdershond Rembrandt ). Toch was er plaats genoeg voor iedereen, en ook voor alle bagage. Die laatste stak voor een groot deel in de dakkoffer. Een kleiner deel vond een plaats in de laadruimte van onze break. ‘t Is te zeggen, in de helft van die laadruimte. De andere helft was voor één van onze honden. Niet dat onze honden zoveel plaats nodig hadden, maar wel het X-large hondenkussen dat ook mee ging. Tijdens de rit naar het vakantieverblijf of terug naar huis, lag er één hond op het grote hondenkussen terwijl de andere tussen onze kinderen op de achterbank lag. Regelmatig werd er onderweg gewisseld. Zo konden ze allebei nu eens op het super comfortabele kussen slapen en dan weer tussen de kinderen liggen en geknuffeld en geaaid worden.

De bagage-verdeling in de praktijk in zulk een gezinssituatie Ieder gezinslid kreeg bij ons één valies toebedeeld, ongeacht hoe lang de reis duurde, en ongeacht of het om een zomer- of wintervakantie ging. Wat er niet in kon, kon niet mee. De bagage van de honden, hoofdzakelijk hun dagelijkse maaltijden en een voorraad water, en alles wat nog extra mee moest, werd in sporttassen opgeborgen. Bij ons gingen de twee grootste valiezen ( die van Walter en die van mij ) in de dakkoffer. Daarnaast ook de sporttas met de bagage van de honden. Ook alle schoenen werden er in opgeborgen, en dikwijls in de zomer ook nog de luchtmatrassen en de strandlakens, en in de winter onze ski jassen. In de laadruimte van onze break werden eerst de twee overblijvende valiezen van onze kinderen geplaatst, in de zomer kwam daar nog de koelbox met ijsgekoelde flesjes water voor onze honden onderweg en voor ons wat frisdrank bij, en in de winter de ski uitrusting van onze kinderen en de sneeuwkettingen. Bovenop de valiezen lag eventueel nog van iedereen een trui, en als laatste werd het X-large hondenkussen erin gelegd. Om stress op het ogenblik van je vertrek te vermijden, probeer je best ruim op voorhand, of de valiezen ( en het hondenkussen of de bench ) die je op het oog hebt te gebruiken, ook passen in de laadruimte van je auto en / of in de dakkoffer.

Ook bij elke nieuwe auto is het aan te raden ruim vooraf uit te proberen of alle bagage nog mee kan. En ook wanneer er meer mensen meereizen dan gewoonlijk ( vb. kleinkinderen ), wordt er best nagegaan of iedereen wat moet inleveren qua bagage, om alles te kunnen meenemen, of toch niet.

Tip Zulk een dakkoffer geeft natuurlijk wel wat meerverbruik aan brandstof, maar dat woog voor ons niet op tegen de extra bagageruimte ( 300 liter ) die het gaf. Als je ook zulk een dakkoffer koopt, zorg er dan voor dat je zeker weet dat hij ook waterdicht is ! Onze dakkoffer gaat al meer dan 20 jaar mee, en ziet er nog steeds als nieuw uit. Investeren in zulk een extra bagageruimte is dus zijn geld meer dan waard ! Echter heb je niet de plaats om hem achteraf ergens te kunnen wegbergen, huur er dan één.

Ondertussen ( anno 2019 ) hebben we voor onze nieuwste auto, een Porsche Cayenne, geopteerd voor een nieuwe grotere dakkoffer ( 520 liter ). Hier kan zo goed als alle bagage ( 6 reistassen ) in ( voor 2 pers. ), zodat alleen handbagage en alles voor onze viervoeter, in de koffer moet. Uiteraard hebben we op die manier nog heel wat plaats over, echter komen we op reis iets mooi voor thuis tegen, kan het ook nog mee. Zie je Aagje zitten ?

Tip Hou bij aankoop van een nieuwe wagen rekening met de eventuele komst van een viervoeter in je gezin. Wij vinden een break of SUV alvast het ideale vervoersmiddel.

Wordt er uitsluitend overdag gereisd, of ook ‘s nachts Nu de kinderen uit het huis zijn en wij niet meer gebonden aan de schoolvakanties, reizen we uitsluitend overdag. We hebben ook meer tijd en willen ook meer afstappen onderweg. Eigenlijk is dit ideaal. Echter toen onze kinderen nog mee reisden en we een vakantieverblijf huurden van zaterdag op zaterdag, zat er niets anders op dan het heen en terug traject op één dag af te leggen. Komt daar nog bij dat onze reizen ook altijd in de schoolvakanties vielen wat maakte dat we steeds weer in de meest drukke periodes van het jaar onderweg waren. Om in de zomer de grootste drukte en warmte te vermijden, zeker bij een vakantie in het zuiden, vertrokken we altijd ‘s nachts. Maar ook ‘s winters, op weg naar de Alpen, wilden we niet in de file staan. Ook dan werd er elke keer ‘s nachts gereden. Nadeel voor ons was dat we dan ‘s ochtends op ons verblijf toekwamen, wat uiteraard veel te vroeg was. Onze kinderen vonden dit alleen maar voordeel hebben, zij konden zo een dagje extra op de latten.

Ieder land heeft zo zijn eigen voorschriften in verband met het meenemen van honden in de auto Informeer je goed voor je vertrekt. Neem bijvoorbeeld Italië. Als je één hond meeneemt met de auto dan mag deze eventueel op de achterbank op voorwaarde dat hij vastgemaakt is met een autogordel. Neemt u meerdere honden mee dan moeten die altijd of in een kooi of bench zitten of zich in het achterste compartiment van de auto bevinden achter een stevige afscheiding.

Een extra voordeel van een scheidingshek in de auto Neem je proviand mee op reis, weet dan dat een immer hongerige hond dit steevast zal vinden en opeten als je het niet goed hebt weggeborgen.

Onderschat je viervoeters niet ! Het was een zaterdag in januari 2006. We waren op weg naar ons vast wintervakantieverblijf in Hasliberg, Zwitserland. ‘s Morgens bij ons vertrek thuis hadden we alleen wat drank voor het weekend meegenomen. Brood en beleg zouden we onderweg wel kopen. Immers op zondag is in Hasliberg de enige winkel die dit dorp rijk is, gesloten. Ook beneden in het dal, in Meiringen, dat heel gemakkelijk te bereiken is met de kabelbaan vanuit Hasliberg, zijn alle winkels en supermarkten die dag dicht. We waren onderweg met onze break. Alle bagage lag in de laadruimte. Evy reed mee op de achterbank. Ze droeg een harnas met een kort verlengstuk waarvan het uiteinde vast geklikt was in de autogordelsluiting. Tussen de laadruimte en de passagiersruimte was er geen hek geplaatst, omdat we nauwelijks bagage mee hadden en alles goed gefixeerd was. Onze lange autorit zat er bijna op. Vlak voor we Hasliberg bereikten, omstreeks sluitingstijd van de lokale winkels, stopten we nog snel in een naburig dorp om inkopen te doen. We parkeerden onze wagen en liepen naar de dichtsbijzijnde winkel. We kochten er kaas en verse vleeswaren. En terwijl Walter alles vlug in de laadruimte van de auto legde, liep ik alvast naar de overkant van de straat naar de bakker. Net op tijd konden we toch nog wat brood kopen. Toen we terug aan onze auto kwamen, zagen we in de laadruimte het verpakkingspapier van de vleeswaren en de kaas her en der verspreid liggen, van de inhoud was geen spoor te bekennen. Hoe kon dat nu ? Evy zat netjes op de achterbank. Met zulk een harnas aan, en vastgeklikt in de autogordelsluiting was het gewoon onmogelijk dat ze over de achterbank zou kunnen springen, laat staan bij onze inkopen zou geraken en alles zou kunnen opeten. En Walter was er rotsvast van overtuigd dat hij onze inkopen ver buiten Evy’s bereik had gezet. Nog verbijsterd hoe dit had kunnen gebeuren, kwam de aap uit de mouw. Blijkbaar was de geur van die verse vleeswaren en kaas onweerstaanbaar geweest voor Evy. Dat onze Schotse Collie alle mogelijke deuren kan openen en ook alle soorten ritssluitingen en verpakkingen, wisten we al langer. Thuis ligt daarom alles wat eetbaar is dan ook steeds veilig en wel opgeborgen. Echter dat Evy ook uit een nauwsluitend harnas zou weten ontsnappen, dat wisten we uiteraard niet. In ieder geval Evy zat op de achterbank zonder harnas aan. Dat lag gewoon naast haar, nog vastgeklikt in de autogordelsluiting. En alle vlees en kaas was weg. Alles moet bliksemsnel gebeurd zijn, want wij waren amper een paar minuten weg geweest. Echter blijkbaar meer dan lang genoeg voor Evy, om uit het harnas te glippen, dan in de laadruimte te springen, de plastic zak te openen en alle verpakkingen eruit te halen, alles leeg te eten, en terug over de achterbank te springen om weer haar plaats in te nemen zoals eerst. In ieder geval toen wij terug aan onze auto kwamen zat Evy ons rustig op te wachten alsof er niets gebeurd was. Het zal onze viervoeter zeker en vast gesmaakt hebben. Wij aten die avond noodgedwongen alleen een droog stuk brood. Sindsdien staat er in de auto bij elke reis een hek tussen de bagage en de plaats waar onze hond zich bevindt. Dus neem je proviand mee van thuis of onderweg, wees dan gewaarschuwd. Je weet maar nooit welke toeren je hongerige hond zal uithalen om erbij te geraken.

Veiligheid voor alles ! Wie de crash-testen op de Duitse ADAC en / of Oostenrijkse ÖAMTCwebsite gezien heeft, weet welke gevaren inzittenden en hond lopen als er geen aandacht besteed wordt aan een veilig positioneren van de hond in de auto.

Dat een hond zich NIET vrij mag kunnen bewegen in de auto, lijkt mij als vanzelfsprekend. Fixeert u de hond in de auto op de achterbank met een autogordel, weet dan dat de meeste autogordels voor honden niet voldoen. Wij kochten, na het bekijken van crashtesten jaren geleden, onmiddellijk een ander en ditmaal beter fixatiesysteem voor onze hond in de auto. Het was een uit één stuk gemaakt harnas met veiligheidsgordelkliksysteem, waarbij gebruik gemaakt is van goedgekeurd veiligheidsgordelmateriaal. Het harnas ( CLIX Car Safe ) was ook zo ontworpen dat het in geval van een botsing extra bescherming geeft ter hoogte van de borststreek van de hond. Wat opviel bij dit fixatiesysteem was de zeer korte riemlengte. Akkoord, de bewegingsvrijheid van onze Schotse Collie was nu minimaal, maar haar veiligheid maximaal. Immers hoe korter de lengte van de riem tussen de hond en de autogordelsluiting waarin hij vastklikt, hoe minder kans dat hij bij een botsing ver vooruit gekatapulteerd wordt en zo zichzelf en de andere inzittenden ernstig of zelfs dodelijk verwondt. En wij geloofden wat in de gebruiksaanwijzing door de fabrikant beloofd werd. Tot we een crashtest met dit systeem zagen en ons rot schrokken. Wij waren belazerd !!! Ook dit veiligheidsgordelsysteem bleek absoluut NIET veilig ! In Canada werd aan de universiteit van Michigan de veiligheid van ( onder andere ) dit harnasje /tuigje aan een crashtest onderworpen. Ik schrok mij een hoedje van de resultaten. Want Evy’s harnasje dat speciaal gekocht was voor een veilig vervoer in de auto bleek helemaal niet veilig ! https://www.youtube.com/watch?v=jQHt1zkPRaM

Ook heel veel autogordels voor de hond met een dubbele riem voldoen niet.

Tegenwoordig vindt je online heel wat informatie over crashtesten met viervoeters. Heel wat mensen houden er zich mee bezig. En dat is een goede zaak. Want ook onze viervoeter verdient het om veilig mee te reizen. Dus voor je iets koopt, controleer online of het ook echt veilig is !

En nu, heel veel crash testen, om u te overtuigen om je viervoeter op een veilige manier mee te nemen in de auto Eerst en vooral, wat gebeurt er als de hond meerijdt in de auto, op de hoedenplank ? https://www.youtube.com/watch?v=8IPl-HWNVNY Rijd jouw viervoeter nog steeds mee vooraan op de passagierszetel of zelfs op schoot ? Bekijk dan toch even het volgende filmpje. https://www.youtube.com/watch?v=ylXjd522YEc Nog een filmpje om u te overtuigen viervoeters veilig in de auto mee te nemen : https://www.youtube.com/watch?v=fGWq7XjLR14 En dat heel wat materiaal bedoeld om je hond goed te fixeren in de auto waardeloos is, blijkt uit volgende compilatie van crashtesten : https://www.youtube.com/watch?v=efGDgHC2nyg en https://www.youtube.com/watch?v=fZaQJfHwEN8 En hierna volgend, crash-testen met materiaal 5 verschillende fabrikanten : https://www.youtube.com/watch?v=se7baFKpxF0 Volgend autogordelsysteem werd als veilig getest : https://www.youtube.com/watch?v=RaQX8L2MDyE Zo heb je tegenwoordig zelfs fabrikanten van hondenaccessoires zoals vb. het Amerikaanse SLEEPYPOD die een eigen crashtest studio bouwden, voor onderzoek naar een veilig vervoeren van viervoeters : Heel interessant is het filmpje over de ontwikkeling van hun crashtest dummy / dog : https://www.youtube.com/watch?time_continue=4&v=wIN_qBm3cac En voor de meest gesofisticeerde SLEEPYPOD crashtest dummy / dog, klik op : https://www.youtube.com/watch?time_continue=11&v=Nb210V0_on8 Een crash-test goedgekeurd SLEEPYPOD-harnasje : https://www.youtube.com/watch?v=wyXWASEZWXs Ook RUFFWEAR ontwikkelde een (auto)harnas dat uitvoerig getest en goedgekeurd werd, klik op : https://ruffwear.com/pages/load-up-car-harness-testing-design

En bekijk ook de crashtest met dit harnas onderaan de pagina. En de fabrikant van transportkennels GUNNER KENNELS heeft veilige en uitvoerig geteste en nadien goedgekeurde hondenboxen, klik op : Bekijk hier de crashtest : https://gunnerkennels.com/crash-tested GUNNER hondenboxen in officiele crashtests, vergelijk hen met andere : https://www.centerforpetsafety.org/wpcontent/uploads/2015/07/2015_cps_crate_summary_072215.pdf Het autogordelsysteem van HUNTER dat de crashtest overleefde, en dus als zeer veilig mag beschouwd worden : https://www.youtube.com/watch?v=n-ki2r_Xncw De meeste plastic hondenboxen die u met de veiligheidsgordel van de auto moet fixeren koopt u beter niet ! https://www.youtube.com/watch?v=IQVUPlkb80E Ook het Zwitserse TCS testte het gebruik van enkele hondenboxen in de auto uit : https://www.youtube.com/watch?v=agqjfkwNpuM https://www.youtube.com/watch?v=7Ptc9AI_zoE Sommige autoconstructeurs organiseren zelf crashtesten : Zoals Subaru : https://www.youtube.com/watch?v=-2W_AonRlnc https://www.youtube.com/watch?v=_99m1-33_XU Crashtesten uitgevoerd in 2020 in Duitsland : https://www.youtube.com/watch?v=fIYQmMekjrw Op volgende crashtesten zie je nog meer onveilig transportmateriaal : https://www.youtube.com/watch?v=fP_Vs-LktWU&t=2s https://www.youtube.com/watch?v=Wb-IPYjHSAI https://www.youtube.com/watch?v=eZSdCju6m2M https://www.youtube.com/watch?v=NTGRU6Sqiwg https://www.youtube.com/watch?v=li2Gqg1EIak https://www.youtube.com/watch?v=DD6quKhUfw4 Lees zelf welke harnasjes als veilig werden getest en welke niet : https://heydjangles.com/crash-tested-dog-harnesses/

Waanzinnig een hondenbox die fungeert als een soort airbag ! En revolutionair concept, een opblaasbare hondenbox, bekroond in de USA, echter ontworpen en gemaakt in Duitsland, door een voormalig surf-kampioen : https://www.youtube.com/watch?v=SHuNvKYwQtA Veilig voor de inzittenden ingeval van een ongeval, veilig voor de binnenbekleding van je auto, maar vooral… ook heel veilig voor je viervoeter. Hier moet ik meer over te weten komen ! Ook benieuwd, klik op : https://sportvibrations.com Voor de crashtest : https://www.youtube.com/watch?v=2U44bAfmtjI

Nog meer info en crashtesten : https://www.youtube.com/watch?v=12VnRZi8-RU En op volgende wijze, zie ik ons NIET onze viervoeters mee nemen in de auto. Het is echter wel één van de weinige transportharnasjes die na een crashtest goedgekeurd werd, als zijnde veilig bij gebruik in de auto : https://www.youtube.com/watch?v=l7Xu9NXbs7o

Echter, ondertussen worden hier bij ons nog steeds heel veel verouderde onveilige hondenaccessoires ( voor vervoer in de auto ) te koop aangeboden ! Bekijk de crashtesten voor je iets koopt !

Praktische tips samen gevat : http://www.gva.be/cnt/aid709491/bij-auto-ongeluk-verandert-een-hondin-een-olifant

Wie op vakantie gaat en reist met de eigen wagen, en ook de hond meeneemt, heeft er misschien belang bij om volgende twee attributen ook mee te nemen. - De auto vrij van hondenhaar, dankzij de pluizenverwijderaar Thuis kan je snel even de auto stofzuigen als er zich teveel dode haren van je hond in bevinden. Maar wat op reis ? Een stofzuiger nemen wij niet mee. Maar wel een pluizenverwijderaar. Dit handige kleinood wordt te koop aangeboden in elke supermarkt, doehet-zelf zaak of drogisterij. Het is een soort brede rol kleefband, voorzien van een handig handvat. Het wordt verkocht om de pluisjes op ( wollen ) kledingstukken te verwijderen. Echter het werkt super efficiënt voor wie de haren van zijn hond uit de stoffen bekleding van zijn auto wil verwijderen. Bij ons zijn dat de lange haren van onze Schotse Collie Evy, in en op het tapijt in de laadruimte. Eens de pluizenverwijderaar uit de verpakking, hoef je gewoon over de bekleding van je auto te rollen, en hop in één twee drie plakken alle haren aan die brede kleefband en is je auto weer haarvrij.

Is de plaats van je hond in de laadruimte van je break of SUV, voorzie dan toch een hondenautogordel

Sinds september 2006, met de aankoop van een nieuwe auto, reist Evy steeds mee in de laadruimte / open kofferdeel van onze SUV. De achterbank en dit laatste compartiment worden van elkaar gescheiden door een stevig op maat gemaakt ijzeren hek. Als we op vakantie vertrekken wordt deze achterste ruimte nog eens door een kleiner dwarshek in twee delen opgesplitst. Aan de ene kant komt onze bagage + de bench, aan de andere kant onze viervoeter. Een autogordel hebben we in dit geval voor onze viervoeter dus helemaal NIET nodig. Toch lag hij, om de één of andere reden, nog in de auto in het handschoenkastje, toen we op reis waren in Italië ( juni 2012 ). En gelukkig maar !

Hier onze ervaring met Evy : Tijdens een uitstap in de bergen rond het middeleeuwse stadje Gubbio ( Umbrië ), raakte van het ene ogenblik op het andere om onverklaarbare reden, het computergestuurde vergrendelingssysteem van de wagen ( Mercedes ML ), ontregeld. Dit maakte onder andere dat de kofferdeur achteraan het ene moment niet meer vergrendeld was, en het andere niet meer kon geopend worden. Dit was uiteraard een heel gevaarlijke situatie, zeker met een hond in de laadruimte. Ofwel kon de kofferdeur niet meer gesloten worden, omdat de ( centrale ) vergrendeling het liet afweten, en zou bij het minste manoeuvre de deur openzwaaien en onze viervoeter eruit kunnen vallen. En onze bagage natuurlijk ook. Ofwel eens de kofferdeur toch ( centraal ) vergrendeld was, kregen we haar op geen enkele manier weer open. En met dat ijzeren hek tussen laad- en passagiersruimte kon onze viervoeter ook niet meer uit de auto, want dat hek kon er alleen in en uitgehaald worden via de kofferdeur. Evy werd zo snel dat kon uit de laadruimte bevrijd. Ze kreeg opnieuw haar autogordel aan en kon vanaf dan meerijden op de achterbank. Onze bagage haalden we er uiteraard ook uit. Die kon gelukkig grotendeels in de dakkoffer. Later die dag, even onverwacht, werkte het vergrendelingssysteem weer alsof er niets aan de hand was geweest. Heel bizar ! Na een telefoontje met de technieker van onze garage thuis, werd ons verzekerd dat we, ondanks dit euvel, toch op eigen kracht naar huis konden rijden, tenminste wanneer de problemen zich niet meer opnieuw zouden voordoen. Wij namen geen enkel risico meer. Gans de weg naar huis bleef Evy op de achterbank. Een geluk dat die veiligheidsgordel mee was, want in Italië en de landen waar we nog doorheen moesten, mag je hond meereizen op de achterbank maar alleen indien vastgeklikt met een veiligheidsgordelsysteem. Doe je dit niet, dan wacht je bij controle een fikse boete. Terug thuis werd onze auto voor herstelling naar de garage gebracht. En de hondenveiligheidsgordel, die blijft in de auto, voor geval we hem toch nog ooit nodig mochten hebben.

Echter, ook al vinden we nog steeds dat een break of SUV het ideale vervoersmiddel is als ook een viervoeter meereist, toch werd in 2014 bij de aankoop van een nieuwe wagen, in de eerste plaats gekeken naar het brandstofverbruik en de CO2 uitstoot. Daarom werd het toen ( in 2014 ) geen break of SUV, maar wel een vierdeurs personenwagen. En wel een Porsche Panamera van het type plug-in hybride, met een extreem

laag brandstofverbruik ( 3,1 liter/100 km. ) en een zeer lage CO2 uitstoot ( 71 gr. CO2/km. ). De kofferruimte was weliswaar veel te klein om onze viervoeter comfortabel mee te nemen, echter met de kinderen uit het huis, was er voor Evy op de achterbank meer dan plaats genoeg. Sinds maart 2014 reisde onze Evy dus steeds mee op de achterbank, maar wel ALTIJD vastgeklikt met een speciale hondenautogordel, ook al was dat in ons land op dit ogenblik nog niet verplicht ! En die achterbank beschermden we met een antislip en waterdicht hondendeken, te koop in elke betere hondenspeciaalzaak. Echter om de hondenautogordel nog te kunnen vastklikken moesten we er wel eerst een opening in maken. We hebben onze Evy nooit moeten laten wennen aan het dragen van een autogordel in de auto.

Tip De hondenautogordel die we voor Evy kochten, het was een uit één stuk gemaakt harnas met veiligheidsgordelkliksysteem, waarbij gebruik gemaakt was van goedgekeurd veiligheidsgordelmateriaal, had als voordeel dat je hem niet telkens voor of na een autorit moest aan of uitdoen en verwisselen met een gewoon harnas of tuigje alvorens aan een wandeling te kunnen beginnen.

Je klikte je flexielijn of leiband gewoon vast in het metalen riemuiteinde en kon onmiddellijk op stap. Deze foto van onze Schotse Collie met dit uit één stuk gemaakt harnas met veiligheidsgordelkliksysteem werd genomen tijdens een wandeling op de spectaculaire rotskust in het Flysch Geopark te Zumaia, in Spaans Baskenland ( juni 2014 ). Ondertussen weten we dat dit veiligheidsgordelsysteem helemaal NIET crashbestendig is ( zie bij de crashtesten ), en moesten we op zoek naar iets anders.

Tip Voor een hondenautogordelsysteem dat wel veilig is, en ook door het Duitse ADAC getest en goed gekeurd werd. Echter uit de crashtest van ADAC met dit veiligheidsgordelsysteem blijkt, dat alleen wanneer de hond aan beide zijden gefixeerd is, dus vastgeklikt in de ISOFIX bevestigingspunten, dit systeem acceptabel is, en kan aanbevolen worden. https://www.youtube.com/watch?v=jYms1d6oyz8

Ondertussen hebben we tijdens een vakantie in Duitsland ( september 2014 ) zulk een autogordel gevonden én gekocht. Deze was ( bij navraag ) op dat ogenblik alleen te koop in de FRESSNAPF hondenspeciaalzaken in Duitsland. Om onze viervoeter goed en veilig te kunnen fixeren aan beide zijden, kozen wij ook voor de extra kit. Hierin bevinden zich hulpstukken waardoor je je hond aan beide zijden kan fixeren door gebruik te maken van de ISOFIX contactpunten die in je auto in elke zitplaats op de achterbank ingewerkt zijn. En deze manier van fixeren, is volgens ADAC super veilig. Aagje, onze korthaar Collie, reed in onze Porsche Panamera steeds mee vast geklikt met dit hondenautogordelsysteem. Mooi om te zien is het niet, wel heel veilig.

Echter, de autoconstructeurs staan niet stil, precies één jaar na de bestelling van deze Porsche Panamera, krijgen we te horen dat de eerste Porsche plug-in hybride SUV met ongeveer dezelfde extreem lage brandstof- en emissiewaarden binnen afzienbare tijd op de markt zal komen. Misschien iets voor in de toekomst. In 2018 was het dan zo ver ! Bij de vervanging van onze 12 jaar oude SUV diesel Mercedes kozen we voor zulk een plug-in hybride SUV. Echter, voor wat het meenemen van onze viervoeter in de auto betrof, stelden we vast dat er heel wat nieuwe mogelijkheden op de markt waren. Omdat we graag de koffer wilden voorbehouden voor bagage en boodschappen, gingen we op zoek naar iets dat leek op een kinderzitje, maar dan voor viervoeters, met ISOFIX vergrendeling. En dat vonden we uiteindelijk bij DOGSTYLER.

Een Duits merk dat zich gespecialiseerd heeft in veilige transportmogelijkheden voor honden. Voor meer info : https://dogstyler-shop.de of https://dogstyler-shop.de/dog-im-auto/ en voor meer gedetailleerde uitleg over de kwaliteit, klik op : https://dogstyler.de/qualitaet/ Wij kozen voor volgende combinatie aankoop : Eerst en vooral wilden we niet dat het leder van de achterbank beschadigd zou worden. Dus kozen we voor de SAFETY BRIDGE, in de ISOFIX professional uitvoering die in de ISOFIX contactpunten van de auto vergrendeld wordt + voorzien is van een kussentje dat het leder beschermd. https://www.dogstyler-shop.de/de/dog-im-auto/DOG-BRIDGE/#2 Daarop werd een hondenbox gezet. Wij kozen voor de EXCELSIOR uitvoering in de maat Medium voor viervoeters tussen 14 kg. en 25 kg. met binnenafmetingen 46 cm. breed x 64 cm. diep. https://www.dogstyler-shop.de/de/dog-im-auto/DOG-BACKSEAT/#2 Om deze hondenkorf goed te kunnen fixeren, heb je ook een speciale riem nodig. Wij kozen voor de professional uitvoering. En zie op de volgende foto, onderweg naar huis vanuit Oostenrijk ( september 2018 ). Onze korthaar Collie lag bijna gans de tijd te slapen. Deze prachtige foto werd gemaakt door onze oudste kleinzoon Mathieu Suykerbuyk, op dat ogenblik 11 jaar oud ! Hij reisde met ons mee en zat op de achterbank naast Aagje. Uiteraard zouden we alles online kunnen bestellen hebben, echter omdat dit materiaal niet echt goedkoop is, wilden we alles toch eerst van dichtbij bekijken. We contacteerden daarvoor de DOGSTYLERshop in Keulen ( voor ons op de kop 200 km. rijden ), en vroegen of alle benodigdheden die we op het oog hadden of beter op het verlanglijstje, in stock waren en reden er nadien naartoe ( zonder viervoeter ). Daar konden we ter plaatse, alles ( dus alle mogelijkheden en combinaties van dit transportsysteem voor viervoeters ) bekijken. We kregen er een uiterst professionele uitleg en nadat we beslist hadden tot de aanschaf, werd alles in onze wagen geinstalleerd, klaar voor gebruik. Voor onze korthaar Collie was deze maat / grootte meer dan ruim genoeg.

Tip Je kan de hondenbox door middel van een ritssluiting volledig afsluiten met een afneembaar dichtgeweven gaas ( meegeleverd en inbegrepen in de prijs ). Wanneer je de korf niet afsluit, kan je hond rechtzitten en door het venster naar buiten kijken. Sluit je de korf wel af, dan kan hij alleen liggen en dus niet naar buiten kijken.

Op zoek naar een geschikte reis- / vakantiebestemming. Waar naartoe en wordt het een hotel, B&B, resort, appartement of … een tent. De wetgeving in verband met meereizende honden De eerste vraag die we ons moeten stellen als we onze viervoeter op vakantie willen mee nemen is : Gelden er speciale invoerregels voor het ras waartoe onze hond behoort ( 1 ) in het land waar we op vakantie willen gaan. En ( 2 ) wat met de landen waar we doorheen moeten op de heen- en terugweg ? Zowat elk land in de Europese Gemeenschap heeft een eigen reglementering ivm. de invoer van meereizende honden. En in het ene land is men al strenger dan in het andere, vooral dan wat betreft de invoer van de zogenaamde “ gevaarlijke ” rassen. Dat deze reglementering vaak durft veranderen, maakt dat je bij elke nieuwe vakantieplanning opnieuw de meest recente info moet opzoeken, het best via de website van officiële instanties.

Wanneer u meer dan 5 honden op vakantie wilt meenemen dan geldt voor alle landen binnen de Europese Gemeenschap, en ook heel wat landen daarbuiten de strengere regels voor commercieel vervoer. Bij uw dierenarts kan u terecht voor meer info daarover.

De nieuwe EU – import / export-reglementering voor pups zegt dat pas na de RABIES-inenting op 12 weken ( + min. 21 dagen wachttijd ) de jonge hond buiten de landsgrenzen mag reizen. Op 29 december 2014 ging ze van kracht. Voor meer info, ga naar : http://www.afsca.be/persberichten/2014/2014-11-28.asp Ook hier kan u voor de meest recente info terecht bij uw dierenarts.

Welke documenten en gezondheidsvoorschriften moeten in orde zijn bij elke hond die mee reist. Om binnen de Europese Gemeenschap te mogen reizen, moet u voor elke viervoeter over een paspoort beschikken, dat door de dierenarts afgeleverd is. Om de hond te kunnen identificeren moet hij voorzien zijn van een microchip. In sommige landen is een tatoeage ( als die geplaatst is voor 3 juli 2010 ) ook nog geldig, echter niet overal. Daarnaast moet elke viervoeter die meereist gevaccineerd zijn tegen hondsdolheid ( rabies ). Bij de eerste vaccinatie minimaal 21 dagen voor de reis. Bepaalde landen zullen extra eisen hebben inzake de gezondheid van uw huisdier. Ook hier kan u voor meer informatie terecht bij uw dierenarts. Reizen buiten de Europese Gemeenschap is een stuk gecompliceerder. Voor alle informatie kan u best contact opnemen met de ambassade van het betrokken land waar u met uw viervoeter(s) naartoe wilt reizen.

Wat is nu het ALLERBELANGRIJKSTE als je een hond meeneemt op vakantie ? Je hond moet SUPER SOCIAAL zijn, en dit zowel naar mensen als andere / vreemde honden toe. Dat je hond niet onmiddellijk reageert als je hem vraagt om te gaan zitten of liggen, of dat hij niet perfect loopt aan de lijn als je uit wandelen gaat, daar zal je nooit op aangesproken worden. Doet hij het wel, dan zal je veel complimenten krijgen. Echter een hond die niet sociaal is naar mensen of andere honden, dat wordt niet getolereerd. Vandaar ook het ontstaan van een specifieke reglementering voor potentiëel gevaarlijke hondenrassen in diverse landen. Daarnaast zou ik durven zeggen : Als je hond thuis rustig kan zijn als jij dat vraagt, niets vernielt en niet overmatig blaft, en als hij mee op uitstapjes kan in eigen land zonder dat dit problemen geeft, dan zal dat in het buitenland niet anders zijn. Gaat het thuis goed, dan mag je eigenlijk gerust zijn dat het op reis ook goed zal gaan.

Belangrijk hierbij is : Dat voor de hond het baasje een veilige haven moeten zijn, op wie hij altijd kan rekenen, en die er altijd voor zal zorgen dat hem niets overkomt !!!

Kiezen wij een vakantiebestemming in functie van onze hond ? Voor een deel toch wel. Wij zullen met onze hond nooit een vliegvakantie boeken. Wij reizen naar een vakantiebestemming steeds met de auto omdat dit voor de hond veel comfortabeler is. Al het andere in verband met een reis / vakantie wordt gekozen in functie van iedereen die meegaat.

Echter, misschien wil jij naar de gekozen vakantiebestemming met het vliegtuig ? Eerst stelt zich dan de vraag : Reis je binnen Europa of er buiten. Is dat buiten Europa, contacteer dan de ambassade van het land van je vakantiebestemming. Immers niet alle landen laten huisdieren toe aan hun grenzen. Soms is er een verbod, dan weer een quarantaineperiode. Ook moet je informeren naar de importformaliteiten. Een tweede vraag zou kunnen zijn : Welke vliegtuigmaatschappij zal gekozen worden. Immers de regels en kosten verschillen per maatschappij. Sommige maatschappijen vervoeren helemaal geen honden, andere stellen strikte voorwaarden bij bepaalde rassen. Zo werd door een aantal

vliegtuigmaatschappijen beslist om geen honden met een platte snuit ( zoals mopshonden, bulldogs, Pekinees… en alle kruisingen met deze hondenrassen ) te vervoeren. Andere maatschappijen vragen indien je toch zulk een hond wilt meenemen om een verklaring te ondertekenen waarin je duidelijk zegt dat je de risico’s en de gevaren kent van het vervoer van zulk een ras per vliegtuig. En je verklaart ook af te zien van elke schadeclaim naar de vliegtuigmaatschappij toe, indien je hond tijdens of ten gevolge van de vlucht overlijdt. Een andere vraag is : Kan je viervoeter mee als handbagage of als ruimbagage. Hier zal vooral de grootte en het gewicht van je hond van belang zijn of hij nog als handbagage mee kan of niet. Weet ook dat per vlucht er meestal maximum 2 honden mee kunnen vliegen als handbagage, dus in de cabine. Ruim vooraf informeren en reserveren is dan ook de boodschap. Zo vindt je alle info in verband met het meenemen van een viervoeter met Brussels Airlines, op : https://www.brusselsairlines.com/be/nl/special-care/pets En voor KLM, op : http://www.klm.com/travel/be_nl/prepare_for_travel/travel_planning/pets/index.h tm

Welke reisbestemming kiezen we voor een eerste vakantie met onze viervoeter ? Telkens er een nieuwe viervoeter in onze familie kwam, was het afwachten in welke mate hij of zij zich zou weten aan te passen aan andere klimaatomstandigheden. Vandaar dat onze eerste vakantiebestemming steevast ging naar een plek waar we geen al te grote temperatuursverschillen in vergelijking met thuis verwachtten. -

Ofwel kozen we voor een vakantie volledig buiten de zomermaanden juni – juli – augustus en september, zeker als we naar de Middellandse zee wilden gaan.

Zo gingen we jarenlang met Rudith in de paasvakantie voor een week naar de Côte d’Azur. Het was er altijd gegarandeerd zonnig met temperaturen rond of boven de 20° C. Ideaal wandelweer dus voor de hond. In de zomermaanden is het daar trouwens veel te warm en veel te druk. Met Aagje gingen we bij voorkeur eind oktober voor een week naar de Middellandse zee. Ook daar hadden we gegarandeerd nog aangenaam warme temperaturen tussen 20° C. en 25° C. En wat meer is, we vonden steeds logies dat die periode al laag-seizoen prijzen aanbood ! Dat was uiteraard meegenomen ! En vanaf begin oktober mogen viervoeters zo goed als overal vrij mee op de stranden.

De bovenstaande foto werd genomen op 22 oktober 2023 vanop het overdekte terras van onze junior-suite in het ***** Hotel Plage Palace in Palavas-Les-Flots, ten zuiden van Montpellier, in Frankrijk. En we waren daar niet alleen met onze viervoeter ! En iedereen genoot van de zon, de zee en de nog zomerse temperaturen. -

Ofwel gingen we gewoon noordwaarts op zoek naar een mooie vakantiebestemming. Zo zijn de zomermaanden juni – juli, augustus en september in Zweden droog en warm. Aangenaam zomerweer dus zonder die extreme hitte, zo typisch voor het zuiden. In Noorwegen is het weer veel wisselvalliger. Dit maakt dat we met Evy driemaal op reis gingen naar Zweden en eenmaal naar Noorwegen.

Ofwel verbleven we ergens langs de Atlantische kust in Frankrijk, Spanje of Portugal als we kozen voor een vakantie in de maand juli. Ook al was het er heel warm, ‘s avonds koelde het er gelukkig steeds voldoende af, de beste garantie voor een verkwikkende nachtrust, niet alleen voor ons maar ook voor onze hond(en). In augustus is het er meestal veel te heet. Rembrandt ging twee opeenvolgende zomervakanties ( juli 2000 en juli 2001 ) met ons mee naar Portugal.

Echter tot ver in de herfst blijft het aan deze kusten mooi warm vakantieweer. Zo gingen we ook jarenlang met Rudith in de herfstvakantie voor een week naar het Ile de Ré. Dit eilandje ligt in de Atlantische oceaan vlak voor de Franse westkust ( Charente-Maritime ), waarmee het verbonden is door een (tol)brug. Ook hier lagen de temperaturen in die periode steevast nog rond of boven de 20° C. en maakte de vele zonneschijn dat we met onze hond heerlijk lange strandwandelingen konden maken. In de zomermaanden echter zijn de meeste stranden voor honden verboden.

Met Aagje gingen we naar het Île de Ré de tweede week van november 2022. Voor de tijd van het jaar was het daar toen uitzonderlijk mooi weer, ook nu met temperaturen in de buurt van de 20° C. Ideaal voor je viervoeter ! En we waren daar niet alleen ! Heel wat last-minute toeristen, net als wij, genoten er op de terrassen van de vele restaurants van de laatste warme dagen. En we hebben er de lekkerste oesters gegeten, tegen een verrassend lage prijs ! We kwamen er ook landgenoten tegen met hun Golden Retriever.

Ofwel kozen we voor een vakantie in de bergen, in Zwitserland, Oostenrijk of het Italiaanse Zuid-Tirol. Het beste seizoen om te gaan is dan juni of vanaf half augustus tot een heel eind in de herfst. In juli kan het in Zwitserland en Oostenrijk langdurig regenen. Op de volgende foto’s zie je ons tijdens onze vakantie in ZuidTirol, 2de week van juni 2022. Ook hier hadden we al echt aangenaam warme temperaturen.

Verloopt zulk een eerste reis prima, dan kan je voor een volgende vakantie een iets warmere bestemming opzoeken. Zo kon onze Berner Sennenhond zelfs in hoogzomer, ongeacht hoe warm het was, probleemloos overal mee tijdens onze uitstappen in Toscanië en Umbrië, in hartje Italië ( augustus 1998 ). Zelfs Rome hebben we toen met haar bezocht. Voor Evy bleek een bezoek aan Venetië, zelfs in het voorjaar ( mei 2010 ) veel te warm. Maar Italië ging op dat moment dan ook gebukt onder een extreme hittegolf. Echter ook in het Hoge Noorden kan het verrassend warm zijn, dit onder invloed van de warme golfstroom. En dat hadden we echt niet verwacht !

De bovenstaande foto van onze langhaar Collie Evy werd genomen 200 km. boven de noordpoolcirkel, in Björkliden dat ligt in Zweeds Lapland ( juni 2006 ). Bij het uitlaten van Evy vlak voor het slapen gaan, ontdekten we dat vanaf het golfterrein achter het hotel, je dit prachtige uitzicht kreeg op het Torneträsk meer en Lapporten. We hoopten

op mooie foto’s met de middernachtzon, helaas bleef het bewolkt. Overdag was het schitterend zomerweer met een staalblauwe hemel en temperaturen boven 30° C. We zagen er groepen wandelaars in bikini of zwembroek met de rugzak de bergen in trekken.

Onze allereerste vakantie met een hond En het smaakte onmiddellijk naar meer ! In augustus 1994 gingen we voor de eerste keer op reis met een hond. Als vakantiebestemming hadden we voor de Bretoense kust gekozen ( Frankrijk ). Zoals bij al onze reizen werd er aan iedereen gedacht. Dus niet alleen aan onszelf maar ook aan onze kinderen. Nu kwam daar dus ook onze hond bij. Tijdens ons verblijf zorgden we voor de nodige afwisseling zodat iedereen aan zijn trekken kwam. ‘s Voormiddags bezochten we de locale bezienswaardigheden en ‘s namiddags hadden de kinderen en de hond het voor het zeggen. De kinderen die toen 9 en 10 jaar oud waren kozen steevast voor het strand. Na uren zoeken de eerste dag vonden we een strand waarop ook honden toegelaten werden. De eerste pasjes op het mulle zand deden onze Berner raar opkijken. Haar pootjes zakten gemakkelijk enkele centimers weg in het zand. Dat was ze niet gewoon. Maar na een klein half uurtje was de schrik voorbij ! Samen met de kinderen rende ze naar de zee. Aan de vloedlijn gekomen, ontmoette ze een Picardische Herdershond van landgenoten, die haar in het strandleven inwijdde. De ganse namiddag rende ze op en neer, in het water, uit het water, snuffelen hier, spelen daar… ze leek wel onvermoeibaar. Regelmatig riepen we haar naar ons terug, bij wijze van test, om te zien of ze de andere hond zou laten voor wat hij was en onmiddellijk naar ons zou terugkomen. En telkens kwam ze spoorslags naar ons terug. Als beloning mocht ze dan opnieuw naar hem toe om verder te spelen. Wat ons toen ook opviel was dat die volwassen Picardische Herderreu onze pup onmiddellijk in bescherming nam. Sommige honden die kwamen aangelopen mochten kennis maken met haar, andere werden door hem verjaagd. In de late namiddag keerden we naar het hotel terug. En ‘s avonds tijdens het diner in het restaurant van het hotel lag ze moe gespeeld en voldaan op haar vaste plaats, namelijk onder onze tafel. Tijdens deze eerste vakantie leerde Rudith nog andere geneugten van het reizen kennen. Zo was ze dag en nacht dicht bij haar baasjes. Thuis sliep ze ‘s nachts beneden in de hal, op reis lag ze zalig dichtbij naast ons bed. Die eerste vakantie met een hond maakte onmiddellijk duidelijk dat een viervoeter geen blok aan je been hoeft te zijn op reis. Integendeel, wij genoten ervan dat ze erbij was. Het maakte onze vakantie zoveel aangenamer.

Waarmee houden wij steeds rekening bij het kiezen van onze vakantiebestemmingen ? Onze ervaringen als gezin met (klein)kinderen en een hond :

Nu zijn de kinderen uit het huis, maar jaren terug was dat anders. Telkens er een nieuwe vakantie gepland werd, werd er rekening gehouden met ieders wensen. En die zagen er als volgt uit. Neem bijvoorbeeld onze zomervakanties. De kinderen wilden elke dag kunnen zwemmen. Wij wilden ook de streek waar we verbleven beter leren kennen. En onze hond die wilde vooral heel veel kunnen wandelen. Het resultaat : Wij zochten steeds naar een vakantieverblijf, uiteraard waar de hond welkom was, met een zwembad. Ook als dat ergens aan een kust was. Zo moesten we niet vooraf uitzoeken of onze viervoeter ook ergens mee op een strand kon ( in de zomermaanden juli en augustus mogen honden bijna nergens op een strand ) en de kinderen waren gerust, ze zouden elke dag kunnen zwemmen. Eens ter plaatse zag onze dagindeling er als volgt uit. In de voormiddag trokken we erop uit en verkenden we de omgeving waarbij we liefst zo weinig mogelijk onze auto gebruikten, en zoveel mogelijk op stap waren met onze hond. ‘s Namiddags bleven we aan het zwembad. Op dat moment was het meestal toch te heet om met onze viervoeter te wandelen. Na het zwemmen volgde nog een grote wandeling in de omgeving. En als we dan ‘s avonds op restaurant gingen voor het diner, konden we gerust zijn. Onze viervoeter zou, nadat hij zijn plaatsje onder de tafel had ingenomen, toch onmiddellijk moe en tevreden in slaap vallen. De foto’s op de vorige pagina werden genomen tijdens onze vakantie in Italië (* juni 2012 ), in The Lazy Olive te Asciano in Toscane. Ook onze dochter Kristien, haar partner Eric en onze kleinzoon Mathieu waren toen mee.

Echter onze reizen beperkten zich niet tot de zomer, ook ‘s winters gingen we vele jaren op skivakantie. En ook dan gingen onze viervoeters steeds mee. Bij het zoeken naar een geschikte wintervakantiebestemming werd uiteraard ook rekening gehouden met ieders wensen. Eerst en vooral wilden we allemaal een bestemming die heel sneeuwzeker was. Niets is vervelender dan een wintervakantie zonder sneeuw. Zolang de kinderen nog niet konden skiën werd er gezocht naar een bestemming waar we vooral veel met de slee erop uit konden trekken. Nadien zochten we echte wintersportgebieden waar ze naar hartelust konden skiën en snowboarden. Onze honden die wilden ook in de winter heel veel kunnen wandelen. En wij wilden vooral een vakantie adres waar we zo weinig mogelijk de auto moesten gebruiken voor onze activiteiten en uitstappen. En wij wilden daarnaast net zoals onze honden, heel veel buiten kunnen zijn, ofwel om te wandelen ofwel om op het terras van een berghut te kunnen genieten van zon, sneeuw en gans het skigebeuren. Toch waren onze eerste wintervakantiebestemmingen niet echt ideaal gelegen. Onze kinderen waren nog kleuters toen we voor het eerst op wintervakantie gingen. Onze bestemming was steevast Oostenrijk. Ook toen later onze Berner erbij kwam bleven we er naartoe gaan. Onze kinderen leerden er skiën en snowboarden, en zagen er iedere winter hun vriendjes terug. Wij trokken er elke dag op uit met onze viervoeter, terwijl zij op de latten of snowboard de

bergen onveilig maakten. De afspraak was dat er ‘s middags samen gegeten werd in één of andere berghut, nadien gingen we ieder weer op pad en om 16.00 uur was het verzamelen aan de auto om terug naar het appartement te rijden. Dit deden we jaren-

lang. Echter de wandelmogelijkheden met de hond in de winter waren er eerder beperkt. En we hadden voor zo goed als elke activiteit eerst de auto nodig, die we ’s mor-

gens dikwijls ook nog eerst sneeuwvrij moesten maken, waardoor al snel veel tijd verloren werd. Na een aantal winters niet meer op skivakantie geweest te zijn, met Rembrandt kon dit trouwens niet omwille van zijn slechte gezondheidstoestand, kreeg Walter van een Zwitserse collega een tip voor een wintervakantiebestemming, met veel wandelmogelijkheden. Hij kreeg te horen dat je niet naar al die modaine ski oorden moest gaan ( die zijn veel te druk en veel te duur als je de prijs / kwaliteit verhouding bekijkt ), maar naar Hasliberg een klein skigebied in Berner Oberland ( Zwitserland ) waar vooral de Zwitsers zelf in de winter naartoe gingen om te skiën, te snowboarden en te wandelen. En zo werd het prachtige Hasliberg acht jaar lang onze vaste wintervakantiestek. We kunnen het ook elke hondenliefhebber zeker aanbevelen. Je zal er niet alleen zijn met je hond(en). In de winter kan je viervoeter gratis mee gebruik maken van de kabelbanen, in de zomer ( zo heeft men ons gezegd ) zou hij ervoor moeten betalen. Ook in alle berghutten en andere eet- en drankgelegenheden is hij meer dan welkom. Voor meer informatie over de geruimde en bewegwijzerde winterwandelwegen : https://www.meiringen-hasliberg.ch/cmsfiles/winterwandern_hasliberg_1.pdf Je kan vele van deze wandelingen combineren, of indien gewenst kan je onderweg terug de kabelbaan nemen, naar boven of naar beneden. Dit skigebied ( vooral voor beginnende skiërs en families met kinderen ) is een echte aanrader. : ( 1 ) Voor wie niet te ver wil rijden ( 750 km voor ons ) en toch in het Alpijns hooggebergte op wintervakantie wil. Bereken even de afstand die jij hebt te rijden via : http://de.mappy.com/ ( 2 ) Voor wie voor het eerst naar de Alpen rijdt in de winter. Omwille van de vele tunnels op je traject in Zwitserland ( en er zijn er nog meer in aanbouw ) is de kans heel klein dat als het slecht weer is, je onderweg sneeuwkettingen zal moeten opleggen. ( 3 ) Voor wie graag wandelt met de hond(en). Er zijn meer dan 40 km. geruimde winterwandelwegen die je langs de mooiste plekjes en de prachtigste uitzichtpunten brengen, met onderweg genoeg berghutten voor wie honger of dorst heeft. Klein en groot tot zelfs de allerkleinsten kunnen ook op de slee mee. Blijkt je gekozen wandeling net iets te lang of te vermoeiend dan kan je op vele plaatsen onderweg, een kabelbaan naar beneden ( of terug naar boven ) nemen. Alle wandelingen zijn prima bewegwijzerd en liggen in volledig autovrij gebied. ( 4 ) Voor wie ( klein- ) kinderen meeneemt die ook willen ( leren ) skiën of snowboarden. Hasliberg werd bekroond als meest kindvriendelijke ski oord van de Alpen omdat ook kinderen er op grote hoogte op veilige pistes kunnen ( leren ) skiën en

snowboarden ). Ook voor kinderen jonger dan 5 jaar zijn er skiklasjes voorzien. Onze kleinzoon Mathieu was bijna 3 ½ jaar oud toen hij voor het eerst inschreef in het skiklasje voor de allerkleinsten. En hij was niet de jongste deelnemer. En Hasliberg is heel sneeuwzeker. Als er sneeuw in aantocht is, valt die er hier het eerste uit. Dit heeft natuurlijk alles te maken met zijn ligging. Waar vind je de best gelegen logies ? Eigenlijk in de buurt van de gondelbaan in Hasliberg-Reuti. Als je daar een vakantieverblijf kan reserveren, zal je de auto niet nodig hebben voor al je activiteiten. Meer uitleg vind je in deel 3 bij Feriënwohnung Hasliberg Reuti ( CH ) Met Aagje gingen we ‘s winters naar Davos in Graubunden ( Zwitserland ). Het is er zeer sneeuwzeker tot de Paasvakantie. Davos ligt op een plateau 1560 m. boven zeeniveau. Dit maakt dat bij de meeste wandelingen slechts een klein hoogteverschil moet overwonnen worden. En er zijn meer dan 100 km. prima onderhouden winterwandelwegen. Er is dus voor elk wat wils. En wat meer is, op bepaalde plaatsen kan je viervoeter vrij mee. In de bebouwde kom, en ( wanneer aangegeven ) in het bos omwille van het wild, geldt aanlijnplicht, daarbuiten kan en mag hij vrij mee. De bewoners van Davos hebben onderling de overeenkomst gemaakt ( zo kwam ik te weten ), dat alle sociale honden vrij mee kunnen. Honden die niet sociaal zijn, worden uitsluitend aangelijnd uitgelaten. Komt men een baasje met een aangelijnde viervoeter tegen ( die dus waarschijnlijk niet sociaal is ), wordt steeds ook de eigen hond aangelijnd, tot men elkaar ver genoeg voorbij gewandeld is, pas dan kan je eigen viervoeter terug vrij.

De vorige foto is genomen in het Mattenwald in Davos ( april 2019 ).

Maar ook hoog in de bergen, na een tocht met de kabelbaan, kan je ’s winters nog wandelen. Alleen bij onberispelijk mooi zonnig winterweer kunnen we de volgende wandeling aanbevelen. Neem een combi ticket voor 2 opeenvolgende kabelbanen ( eerst een grote gondel, en nadien een iets kleinere ) naar de Jakobshorn ( 2590 m. ). Je viervoeter kan gratis mee. Vandaar kan je wandelen naar de Stadlerberg See, een bergmeertje. Reken minstens een uurtje heen, terug gaat sneller. Je hebt overal de prachtigste vergezichten. En op het hoogste punt, banken om uit te rusten.

Eens terug aan het kabelbaanstation boven, neem je de ( gratis ) Güggelbahn ( een kleine gondel ), om in de iets lager gelegen uiterst gezellige berghut eerst iets te eten of te

drinken, en nadien uit te rusten op één van de ligzetels + schapenvacht of deken. Op het einde van het winterseizoen zijn die meestal gratis en mag ook je hond erop liggen, op andere ogenblikken kost de huur van zulk een ligzetel 5 CHF per uur, en of je viervoeter dan ook mee erop kan, weet ik niet. Je kan in ieder geval met zo’n tweeën op één ligzetel.

De foto’s op de vorige pagina zijn genomen boven op de Jakobshorn ( april 2019 ). Voor onze korthaar Aagje biedt Davos de meeste faciliteiten, want waar nog ergens anders kan je viervoeter zoveel vrij mee wandelen in de winter ! En, ook belangrijk. In zo goed als alle horecazaken ( zelfs in het sterrenrestaurant van Armin Amrein – 17/20 punten in de Gault-Millau en 1 ster in de Michelingids ) mag je viervoeter mee. Enige nadeel aan Davos, zo vind ik, is dat je zelfs tot op het einde van de winter je sneeuwkettingen kan nodig hebben. Wij hadden telkens de dag voor afreis een ware sneeuwstorm en telkens was dat in de maand april. Of zoals chefkok Amrin Amrein zo mooi zei : It’s X-mas again ! ” terwijl alle gasten chique opgekleed, maar met aan de voeten stevige bergbottines, genoten van een feestelijk diner. Wie de kettingen niet oplegt, riskeert boven aan de bergpas een fikse boete, immers daar staat gegarandeerd de politie je op te wachten. Immers niet zozeer de bergpas zelf is gevaarlijk, maar wel de lange afdaling tot in Klosters. Meer uitleg vind je in deel 3 bij Mountain Resort Amaron ( CH )

En voor welke overnachtingsplaatsen kiezen we beter niet ? Het ligt voor de hand en toch wordt er meestal niet aan gedacht. We kiezen beter niet voor overnachtingsadressen waarbij in de onmiddellijke omgeving geen enkel plekje te vinden is om je hond uit te laten.

Onze ervaring met Rudith en Evy : Rudith was al 5 jaar oud. En wij waren onderweg vanuit Portugal naar huis ( juli 1999 ) toen we overnachtten in een voormalig Augustijnenklooster dat omgebouwd was tot hotel, in het centrum van Haro, een stadje in de Rioja streek ( Spanje ). We waren ons er niet van bewust dat nergens in dit stadje Rudith kon uitgelaten worden. Tot ’s morgens vroeg. Onze Berner had geleerd de behoeften, enkel en alleen, te doen op een natuurlijke ondergrond en dat was nu plots een probleem. Er was daar nergens een groen plekje te bekennen. Zelfs na een uur rondwandelen niet. Om onze Berner te kunnen uitlaten moesten we uiteindelijk de auto nemen en de stad uitrijden. Met Evy overnachtten we ( juni 2010 ) in Umbrië ( Italië ) in het centrum van het omwalde stadje Norcia, in een voormalig paleis dat omgebouwd was tot hotel. Evy was op dat ogenblik 7 jaar oud. Net als Rudith hadden we ook onze Schotse Collie geleerd de behoeften te doen op een natuurlijke ondergrond. Echter ook hier was nergens een groen plekje waarop we Evy zouden kunnen uitlaten, te bekennen. In tegenstelling tot Rudith die alleen en uitsluitend haar behoeften deed op een natuurlijke ondergrond, zal Evy als de nood het hoogst is, op om het even welke ondergrond plassen of zich ontlasten. Echter dat was in dit zeer toeristische stadje natuurlijk niet wenselijk. Om haar uit te laten gingen we daarom steeds tot buiten de wallen. De dichtstbijzijnde toegangspoort in de omwalling lag gelukkig op minder dan 500 m. van ons hotel. Eens buiten de wallen was er plaats genoeg om Evy uit te laten. En met Aagje reserveerden we logies in hartje Salamanca ( Spanje ) ( juni 2019 ) toen we op weg waren naar Portugal. Slechts 2 bescheiden grasperkjes vonden we in de onmiddellijke omgeving van ons hotel. Eentje waar heel veel viervoeters langs kwamen, daar deed Aagje niets. En eentje wat blijkbaar minder bezocht werd, want hier had onze korthaar gelukkig geen probleem met het plassen of ontlasten. Voor de rest waren alle andere openbare plantsoenen verboden terrein voor viervoeters ! Met een volwassen hond kan je in de hierboven beschreven situaties nog wel je plan trekken, moeilijk gaat ook. Echter met een pup die nog maar net zindelijk is, zoek je best een overnachtingsadres waar je hem in de onmiddellijk omgeving kan uitlaten.

Kan een city-trip met de hond ? Uiteraard kan dat ! Je kan perfect met je hond in een stad overnachten. Toen we met Evy in Padua ( Italië ) enkele dagen wilden verblijven ( mei 2010 ), om vandaaruit met de trein naar Venetië te kunnen gaan, ging ik bewust op zoek naar een overnachtingsadres in de buurt van een groene zone. Hoe ging ik te werk ? Eerst zocht ik een hotel. Op de website ervan zocht ik naar het adres. Dat bracht ik in op : http://maps.google.com/. Vervolgens kon ik dan op de satelietfoto heel mooi zien waar het gelegen was, en of er een groene zone in de buurt was. Naar een park in de buurt zoek je best niet, want in Italië is dat voor honden in de meeste gevallen verboden terrein. En zo vonden we in het centrum van Padua een hotel dat vlak bij een rivier lag, langswaar een groene bufferzone met een wandelpad was aangelegd. En dat was natuurlijk ideaal. We hadden de straat maar over te steken en konden Evy al uitlaten. En toch zaten we op wandelafstand van het historische centrum en ook van het station, al was dat laatste wel een eindje stappen. Veel mensen schrikt het af, om de hond mee op reis te nemen naar een grote stad. Onze honden maakte het alvast niets uit. Misschien omdat wij zelden langer dan 3 nachten in één en hetzelfde hotel verblijven en stedelijke overnachtingsplaatsen dan ook steevast afwisselen met meer landelijke. Wat we soms ook doen is ons vakantieverblijf kiezen net buiten een stad met de mogelijkheid om de trein te nemen. Willen we de stad bezoeken dan moeten we ook geen tijd verliezen in het zoeken naar een geschikte parkeerplaats en van files hebben we dan ook geen last. ’s Morgens nemen we na het ontbijt de trein, uiteraard met onze hond en ’s avonds zijn we voor het diner terug. Niet alleen gingen we zo te werk in Italië, ook in Zweden logeerden we buiten de hoofdstad, maar nog wel op de archipel, om vandaar de busboot te nemen die ons met onze viervoeter in hartje Stockholm bracht. In Portugal wilden we ook met het openbaar vervoer naar Lissabon, echter onze Berner mocht niet mee op de trein. Walter is dan alleen gegaan, met de kinderen. Rudith bleef bij mij op het vakantieverblijf. Anno 2019 verbleven we 3 nachten, dus 2 volle dagen in hartje Salamanca ( Spanje ) met onze korthaar Collie Aagje. Voor al onze wandelingen in de historische binnenstad hadden we geen auto nodig, die bleef netjes op de parking van het hotel staan. Dit deden we eerder ook al zo, tijdens onze reis naar Polen in 2015, met onze langhaar Collie Evy. Toen logeerden we oa. in hartje Krakau, Warschau en Gdansk. De auto stond telkens geparkeerd in de garage van het hotel. Al onze verplaatsingen gebeurden te voet, of indien we wat verder van het historische centrum gelogeerd waren, met de tram.

Onze allermooiste city-trips : WARSCHAU in Polen met Evy ( juni 2015 )

SALAMANCA in Spanje met Aagje ( juni 2019 ) 98

En LA ROCHELLE in Frankrijk ook met Aagje ( november 2022 )

Steden in het buitenland die we met onze honden bezochten of waar we één of meerdere dagen verbleven, zijn onder andere : Aken ( D ) - Amsterdam ( NL ) - Annecy ( F ) - Bern ( CH ) - Brixen ( I ) - Davos ( CH ) - Den Haag ( NL ) - Dresden ( D ) - Düsseldorf ( D ) - Erfurt ( D ) - Florence ( I ) Gdansk ( PL ) - Grasse ( F ) - Graz ( A ) - Greifswald ( D ) - Hamburg ( D ) - Heidelberg ( D ) - Innsbrück ( A ) - Karlovy Vary ( CZ ) - Karlsruhe ( D ) - Kiruna ( S ) - Kitzbühel ( A ) - Krakau ( PL ) - La Rochelle ( F ) - Lissabon ( P ) - Lodz ( PL ) – Lyon ( F ) – Magdeburg ( D ) - Maribor ( SLO ) - Monaco ( MC ) - Montabaur ( D ) - Münster ( D ) - Nice ( F ) - Offenburg ( D ) - Padua ( I ) - Porto ( P ) - Poznan ( PL ) - Regensburg ( D ) - Rome ( I ) - Rostock ( D ) - Saar Louis ( D ) - Salamanca ( E ) - San Sebastian ( E ) - Santiago de Compostela ( E ) - Schwerin ( D ) - Sète ( F ) - Siena ( I ) - Stockholm ( S ) - Stralsund ( D ) - Swinemunde ( PL ) - Toledo ( I ) - Turijn ( I ) - Ulm ( D ) - Utrecht ( NL ) - Venetië ( I ) - Warschau ( PL ) - Weimar ( D ) - Wenen ( A ) - Wroclaw ( PL ) en Zamora ( E ).

Onverwachte stress op de gekozen vakantiebestemming Hoe een mooi vakantieverblijf onverwacht in een voor de hond foute omgeving kan liggen of Haut-de-Cagne, een kattenbastion aan de Côte d’Azur.

Onze ervaring met Evy : Op weg naar Italië ( juni 2011 ) hadden we een tussenstop van 3 overnachtingen voorzien in Cagnes-sur-Mer aan de Côte d’Azur in Frankrijk. Onze werkelijk prachtige B&B was gelegen in het oudste deel van dit stadje, namelijk in het middeleeuwse Haut-deCagnes, dat gebouwd is tegen een heuvelrug, en vanwaar je overal schitterende vergezichten hebt op de Middellandse zee en de kustlijn. Haut-de-Cagne staat bekend om zijn rustige dorpssfeer, je waant je ver weg van het gejaagde ritme van de grote steden aan de Azurenkust. En het moet gezegd, de inwoners zijn ongelooflijke poezenliefhebbers. Iedereen schijnt daar één of meerdere katten te bezitten, die ook vrij op stap kunnen gaan. Hun mand staat niet binnenshuis maar buiten vlak bij de voordeur in een

100

soort van overdekt portaal en net niet op de stoep. Dat hadden we nog nergens gezien, al die kleurrijke manden zo vlak aan de straat. Toen we onze B&B bereikten was er ( letterlijk ) geen kat te bekennen, alle manden waren leeg. Dus we konden onze Schotse Collie, die als kleine pup van de fokker bij ons gekomen is met een enorm trauma voor katten, na een nare ervaring met de kater des huizes, rustig uit de auto laten, de bagage uit de koffer nemen en inchecken. We waren ons van geen kwaad bewust. Ook toen we ‘s avonds uit eten gingen in het enige sterrenrestaurant dat Haut-de-Cagnes rijk is, konden we niet vermoeden dat we ons in een heus kattenbastion bevonden. Op onze heen- en terugweg konden we rustig kuieren. Als een enkele poes of kater in het gezichtsveld kwam, had ik die steeds als eerste opgemerkt. Het volstond dan om Evy te vragen om naast mijn linker- of rechterbeen te komen lopen met oogcontact naar mij toe, om haar voorbij die poes of kater te loodsen, zonder dat zij die zelf gezien had. Toen ‘s anderdaags, na een vermoeiende daguitstap aan de kust, mijn echtgenoot in de laatavondzon nog enkele mooie foto’s wou nemen van al die pittoreske huizen en bebloemde gevels, besliste ik om met Evy op de B&B te blijven. Ik vertrouwde het niet, al die poezenmanden in de straten. Echter, toen we onze laatste avond uit eten gingen, in een piepklein restaurantje een eindje verderop in onze straat, leek het wel of alle katten uit de buurt present waren. Bij het verlaten van onze B&B zag Walter die als eerste naar buiten ging, dat aan de overkant van de straat twee poezen in hun mand lagen. En als hij links en rechts de straat in keek, zag hij ook in alle andere manden katten liggen. Ook op de balkons van vele huizen en in heel wat vensteropeningen zag je er zitten. Het restaurant waar we een tafeltje voor het diner gereserveerd hadden, lag slechts op enkele honderden meters van ons verwijderd. Ik haalde vlug in onze kamer een handvol super lekkere snoepjes voor onze Schotse Collie. Evy werd nog voor we onze B&B verlieten gevraagd om naast mijn linkerbeen te komen en mij aandacht te geven door middel van oogcontact. Dit moest gewoon lukken, immers ik wilde absoluut niet dat Evy een scene zou maken. Zo snel als we konden stapten we door de straat. Werkelijk overal zag je katten. Ik mocht er niet aan denken wat zou gebeuren als onze viervoeter die allemaal in het vizier zou krijgen. Onze Schotse Collie wandelde flink mee, en werd uiteraard heel veel beloond onderweg. Oef, we bereikten zonder problemen ons restaurant. Dit was gemakkelijker gegaan dan ik had durven hopen. Echter het was te vroeg victorie gekraaid. Alvorens naar binnen te gaan bleven we nog even buiten om de menukaart die aan de voorgevel hing te bekijken. Evy zat op dat moment netjes aan de voet te wachten, met oogcontact naar mij toe. En dan gebeurde het. Totaal onverwacht sprong de kat des huizes door het open raam naar buiten, over Evy. Met onze brullende leeuw haasten wij ons naar binnen. We excuseerden ons bij de restaurant uitbater, en bij de twee andere gasten die aanwezig waren en die natuurlijk alles hadden zien gebeuren. Het duurde toch wel even voor Evy onder de tafel bleef liggen. Gelukkig merkten de gasten die na ons binnenkwamen niet hoe gespannen en extreem alert zij was. Alles wat bewoog kon terug die kat zijn. En ik was er natuurlijk ook niet gerust in. Wat als die toch nog terug kwam. Gelukkig gebeurde dat niet. Zo dineren was echt geen pretje. Na afloop gingen we terug naar onze B&B, alle katten leken ondertussen verdwenen. Gelukkig verbleven we in Haut-de-Cagne maar drie avonden.

101

Het is onze ervaring dat je in heel veel Franse bergdorpjes inderdaad heel veel katten ziet rondlopen, echter hier in Haut-de-Cagne was het buiten alle properties. Toen we ‘s anderendaags op weg naar ons eerste hotel in Italië, onderweg aan de Ligurische kust, uitstapten om een badplaatsje te bezoeken, schrok Evy zich op een bepaalde moment bijna dood bij het zien van een poezenprint op een deurmat. Gelukkig herstelde ze ditmaal vrij snel. En daarmee werd heel duidelijk hoe stressvol dat incident met die poes in Haut-de-Cagne voor haar wel was geweest.

Eens de reisbestemming beslist, gaan we op zoek naar overnachtingsmogelijkheden. Welk soort logies kiezen we als ook een viervoeter meegaat ?

102

Reizen is iets heel persoonlijks. Vraag 10 mensen hoe ze op vakantie liefst overnachten en je zal steevast 10 verschillende antwoorden krijgen. Eerst en vooral, het is niet omdat je nu een hond meeneemt dat je naar een ander soort logies zal moeten uitkijken dan wanneer je geen hond zou meenemen. Of om het cru te stellen : Het is niet omdat een hond mee gaat dat je nu tevreden zal moeten zijn met logies met minder comfort, minder faciliteiten of minder luxe… omwille van de hond. NEEN ! Dat is een fabeltje. Wij bewijzen al jaren het tegendeel ! Wat wel een feit is, is dat je langer zal moeten zoeken, omdat niet overal honden toegelaten worden. Dus zeker als je met schoolgaande kinderen op reis gaat en je vakantie in juli of augustus valt, begin op tijd met de vakantieplanning. Zorg ervoor dat je logies vast liggen, uiterlijk eind januari. Weet dat als je langer wacht en pas met de vakantieplanning begint als iedereen daarmee bezig is, als op dat ogenblik nog andere mensen geïnteressseerd zijn in het vakantieverblijf dat je op het oog hebt, en dat zijn mensen zonder een hond, men eigenlijk altijd zal kiezen voor mensen die GEEN hond meebrengen, ook al zijn honden er welkom. Dus boek je vakantie(s) op een ogenblik dat men nog lang niet weet hoeveel gasten er die periode zullen komen. Men zal blij zijn dat er reservaties binnen lopen, ongeacht of dat met een hond is of zonder. Laat zowel bij een reservatie die gebeurt via een reisbureau als één die rechtstreeks gebeurt met het vakantie-adres zelf, steeds uitdrukkelijk schriftelijk bevestigen dat je hond welkom is op de kamer of in het verblijf.

Onze ervaring met Rudith : Het was begin augustus 1997, we waren met het ganse gezin op weg naar een hotel in de buurt van Perugia ( Umbrië ) in centraal Italië. Toen we daar aankwamen, ging Walter naar gewoonte ons aanmelden aan de receptie. Iemand van de hotelstaff kwam mee naar de auto om onze bagage naar de kamers te brengen. Toen ik de kofferdeur van onze break opende, en de man onze Berner Rudith zag, stamelde hij net iets te luid : “ Wat een grote hond ! ”. Wij sloegen op zijn woorden geen acht, en haalden Rudith uit de auto. Zij liep netjes aan de voet mee naar de hotelingang. Daar aangekomen, ging de man ons voor, waarbij hij onmiddellijk de mensen van de receptie erop attent maakte dat wij een GROTE HOND meebrachten. Wij waren ons van geen kwaad bewust. Wij hadden dit hotel thuis, in het begin van het jaar, geboekt via een reisbureau dat duidelijk gezegd had dat honden hier zeer welkom waren. We hadden bij de reservatie, voor alle veiligheid, erop aangedrongen op alle papieren voor het hotel ook het ras van onze viervoeter te vermelden ( in het Italiaans ), zodat men duidelijk wist wat voor soort hond ons zou vergezellen. Maar daar wisten ze blijkbaar niets van. Er werd ons gezegd

103

dat alleen kleine honden welkom waren, niet zulk een grote honden als onze Berner. We haalden onze reserveringspapieren uit de auto. En ja, er stond duidelijk vermeld dat er ook een “ Bovaro Bernese ” ( Berner Sennenhond in het Italiaans ) meekwam. Eigenlijk moesten zij hiervan dus op de hoogte zijn. Er werd een tijdlang overlegd achter gesloten deuren. Echter uiteindelijk werden we in het gelijk gesteld. We hadden er alles aan gedaan om ruim op voorhand iedereen ervan op de hoogte te brengen dat ook een Berner Sennenhond mee zou komen. En op geen enkel moment was gezegd dat zij hier niet welkom was. Dus werd er voor ons en Rudith een uitzondering gemaakt. Gelukkig maar ! Want in de jaren ‘90 was Italië niet echt het meest hondvriendelijke vakantieland. Was ons de toegang geweigerd omwille van Rudith, dan was het bijna onmogelijk geweest om snel ergens anders een hondvriendelijk onderkomen te vinden. In ieder geval, onze Berner gedroeg zich voorbeeldig. En bij ons vertrek naar huis werd ons op het hart gedrukt dat we altijd welkom waren. Zulk een voorbeeldig gedrag had men blijkbaar niet verwacht van een GROTE HOND. Sindsdien vermelden we op elke reserveringsaanvraag ALTIJD welk soort viervoeter meekomt, en dit in de taal van het land waar we naartoe gaan. En we laten ook ALTIJD schriftelijk bevestigen dat zij welkom is, want zulk een stress situatie kunnen we op vakantie echt wel missen.

Onze ervaring met Evy : Het was juni 2015, we waren op rondreis door Polen voor 3 weken. Alle overnachtingsadressen waren tot 6 maanden voor vertrek online geboekt, de meeste zelfs onmiddellijk betaald. Op zeker ogenblik reden we van ons hotel in Warschau naar het noorden, naar het Masurische merengebied. In Mikolajki hadden we een appartement geboekt in een luxehotel. Omdat de reservatie van dit logies, via de website van het hotel, alleen in het Pools mogelijk was, lieten we de boeking gebeuren via www.booking.com. Daarop stond te lezen dat huisdieren welkom waren, mogelijk mits extra kosten. In de reservatie aanvraag vermeldden we in de rubriek “ OPMERKINGEN ” dat een Schotse Collie mee reisde en in de kamer zou slapen in haar eigen binnenhuiskennel. De reservatie werd bevestigd vanuit www.booking.com. En het volledige bedrag voor het verblijf werd onmiddellijk van de bankrekening afgehaald. Hoewel de reservatie meer dan 6 maanden voor ons vertrek gebeurde, kregen we geen enkel bericht dat meedeelde of onze viervoeter welkom was, of juist niet. Daar aangekomen, stelden we bij het inchecken vast, dat het document dat we moesten ondertekenen ivm. het huishoudelijk reglement van het hotel in het algemeen, en het appartement in het bijzonder, vermeldde dat alleen honden toegelaten werden met een gewicht niet hoger dan 5 kg. en een schofthoogte van max. 30 cm. ??????? Dit papier konden we natuurlijk NIET ondertekenen. Wat nu ? Er werd geinformeerd bij het management van het hotel. Uiteindelijk werd beslist, uitzonderlijk onze Evy toe te laten in het hotel. Dit tegen betaling van 120 PLN ( of 30,00 Euro )/per nacht, omdat ze een grote hond was ( volgens hen ), en daarvoor extra diende betaald te worden.

104

Wees erop voorbereid dat vandaag de dag meer en meer hotels, resorts, B&B… en andere vakantieverblijven bij een reservatie aanvraag met één of meer meereizende honden, eerst vragen om een PET POLICY ( ik noem dat het huishoudelijk reglement in verband met meereizende honden ), voor akkoord te ondertekenen, voor de reservatie definitief wordt / is. Soms krijg je bij aankomst op je vakantiebestemming zulk een papier onverwacht voor je neus geduwd bij het aanmelden aan de receptie, en mag je viervoeter pas mee naar binnen, na ondertekening voor akkoord !

Neem nooit stiekem een hond mee naar je vakantieverblijf ! Word je betrapt, wacht er dikwijls een fikse boete !

105

Volgend hondenreglement kwamen we tegen tijdens onze vakantie in het Verenigd Koninkrijk, juli 2018, in ons logies - de historische Inn THE LAMB : https://www.lambhindon.co.uk/dog-friendly-hotel-hindon/

Dog House Rules 1.

Each of our dog-friendly bedrooms has space for 2 dogs and is charged at £15 each per night per room, whether you bring one or two furry friends.

Although most people’s days are brightened by seeing a dog, please keep other guests in mind.

We know your doggy may be excited about your getaway but, please keep in mind that there may be a cost for any doggy damages.

We don’t like the idea of your pup getting lonely, so please do not leave them unsupervised at any time.

Your room will come with dog treats, a dog bed or blanket and a dog bowl. However, we know dogs love their own beds so feel free to bring your own.

There’s nothing better than when your four-legged friend comes with a friend of their own, but please note we cannot accept any more than 2 dogs per room.

It goes without saying that your doggy may get muddy. Your room comes with a dog blanket but if your dog is particularly large or enjoys getting very muddy then please bring an extra blanket for them.

We know your doggy might get comfy on the sofa at home, but while with us please keep dogs off the beds and soft furnishings.

106

Ik vertaal :

Huishoudelijk reglement ivm. meereizende honden 1. In elk van onze hondvriendelijke slaapkamers is er plaats voor 2 viervoeters en dit kost 15 GBP per nacht per kamer, ongeacht of u nu één of twee harige vrienden meebrengt. 2. Hoewel de dagen van de meeste mensen worden opgefleurd bij het zien van een hond, hou alstublieft rekening met andere gasten. 3. We weten dat uw viervoeter misschien enthousiast is over uw uitje, maar hou er rekening mee dat er kosten in rekening kunnen worden gebracht bij schade veroorzaakt door uw hond. 4. We houden niet van het idee dat uw pup zich eenzaam zou voelen, dus laat hem alsjeblieft nooit zonder toezicht achter. 5. Je kamer is voorzien van hondensnoepjes, een hondenmand of deken en een hondenbak. We weten echter dat honden dol zijn op hun eigen bed, dus breng gerust hun eigen bed mee. 6. Er is niets leuker dan wanneer je trouwe viervoeter met een eigen vriend komt, maar houd er rekening mee dat we niet meer dan 2 honden per kamer kunnen toelaten. 7. Het spreekt voor zich dat uw hondje modderig kan worden. Op de kamer ligt een hondendeken, maar als uw hond bijzonder groot is of graag erg modderig wordt, neem dan een extra deken voor hem mee. 8. We weten dat uw viervoeter zich thuis op de sofa comfortabel voelt, maar als u bij ons bent, hou hem dan alsjeblieft uit het bed en weg van gestoffeerd meubelen.

107

In ieder geval, in sommige hotels richt men zich rechtstreeks tot onze viervoeters !

108

Klosterhof - Huishoudelijk Reglement Beste viervoeter,

Hartelijk welkom in het Kosterhof in de Bayerisch Gmain ! Wij verheugen ons, wanneer je je bij ons op je gemak voelt. Je zal zeker attent gedrag aan je vrouwtje of baasje willen laten zien. Hier wat nuttige info voor jou en je roedel.

De kamer Als goed opgevoede hond slaap je in je meegebrachte mand, of op een deken dat we je graag uitlenen. Ook een eet- en drinkbakje staat op de kamer klaar. Je weet dat bedden en gestoffeerde meubelen evenals de handdoeken aan het bad uitsluitend voorbehouden zijn voor mensen.

Voor het geval dat je alleen in de kamer blijft, bevindt er zich een bordje in de info map, met het verzoek om dit aan de buitenkant van de deur aan de deurkruk te hangen. Zo zal niemand je storen.

In het Klosterhof Je mag je vrouwtje en baasje begeleiden, in de inkomhal van het hotel en de bar, evenals op het terras. Helaas kan je niet mee in het restaurant, de Artemacur-Spa en de ligweide. Taboe zijn ook de beplante perken voor het hotel.

Voor nog meer informatie in verband met meereizende honden in dit hotel : http://www.klosterhof.de/de En klik op DAS KLOSTERHOF & Begeisterung, en dan op Kleingedrucktes. Daar lees je oa. dat er slechts een beperkt aantal kamers is, waarin honden toegelaten worden. Dat je viervoeter alleen welkom is indien hij vooraf aangemeld werd. En dat er op de verdieping van de parkeergarage ook een hondendouche is voorzien, die onbeperkt en gratis kan gebruikt worden.

109

En zo zag het bordje eruit dat we om de deurklink moesten hangen bij onze afwezigheid, terwijl onze viervoeter zich alleen op de kamer bevond :

De meest uitgebreide PET POLICY die wij tot nog toe moesten ondertekenen voor akkoord, vooraleer onze viervoeter mee naar binnen mocht was in volgend hotel. https://www.fincadelosarandinos.com/wp-content/uploads/2019/11/PETS-POLICY2020.pdf

Ik vertaal :

Huishoudelijk reglement Het hotel behoudt het recht om huisdieren wel of niet toe te laten, op basis van administratieve beslissingen en het huishoudelijk reglement. Onze absolute prioriteit voor al onze gasten is ieders comfort, rust en tevredenheid.

110

Alle huisdieren moeten ALTIJD onder toezicht staan van de eigenaar.

Het is niet toegestaan om huisdieren alleen achter te laten in de kamer. Een uitzondering hierop wordt toegestaan tijdens het ontbijt of andere maaltijden wanneer die genomen wordt in het hotel zelf.

Huisdieren mogen niet in de kamer zijn / blijven wanneer het hotelpersoneel daar aan het werk is.

Honden worden overal op de hotelsite ( zowel binnen als buiten ) toegelaten, echter op voorwaarde dat zij ALTIJD AANGELIJND zijn, en vergezeld van de eigenaar.

De eigenaars van de huisdieren moeten zelf zorgen voor een geschikte slaapplaats voor hun viervoeter.

Het is huisdieren verboden om op de sofa of het bed of ander meubilair van de kamer of het hotel te slapen.

Het is niet toegestaan om huisdieren mee te nemen in het restaurant of in de wellness infrastructuur ( of andere plaatsen in het hotel waar zij door de andere gasten als ongewenst / overlast worden ervaren ).

Gasten zullen aansprakelijk gesteld worden voor elke schade veroorzaakt door hun huisdier.

De rust en bewegingsvrijheid van de andere gasten moet gerespecteerd worden.

Het is de verantwoordelijkheid van de eigenaar om te zorgen voor een goede hygiëne bij de huisdieren.

Op de terreinen van de hotelsite is geen speciale plaats voorzien waar huisdieren hun behoeften kunnen doen. Er wordt dan ook op aangedrongen om hen uit te laten buiten het hoteldomein. En uiteraard moeten de uitwerpselen opgeruimd worden.

Het is niet toegestaan je huisdier te baden, onder de douche te wassen of de handdoeken van het hotel te gebruiken om een natte hond af te drogen.

Vergeet niet om bij aankomst dit document ondertekend aan de receptie af te geven, als bewijs van instemming.

Wij appreciëren ten zeerste de naleving van dit huishoudelijk reglement en wensen je een aangenaam verblijf in ons hotel.

111

Portugal ( annoo 2019 ) blijft toch wel heel hondonvriendelijk als je een viervoeter wilt meenemen. Hoteliers zijn heel vindingrijk geworden, als het erop aan komt een hond te weren. Meermaals moesten we horen, of beter lezen, in het antwoord op een reservatieaanvraag : “ Spijtig, maar uw viervoeter kunnen we niet toelaten… alleen honden met een gewicht lager dan 5 kg. mogen meekomen. ” En wat die gewichtscategorie betreft, loopt het echt de spuigaten uit met wat men je durft mailen. Zo waren er logies waar alleen honden toegelaten werden als hun gewicht < 16 kg was. Bij sommige was dat < 10 kg. en het meest absurde was < 3 kg.

Onze eerste PET POLICY waarin een gewichtsclausule was opgenomen. Toen we een reservatie-aanvraag verstuurden naar het CONVENTO DO ESPINHEIRO in Portugal, kregen we bij het antwoord, een bijlage met volgend huishoudelijk reglement in verband met viervoeters die mee reizen. Je kan het niet vooraf op hun website lezen. https://www.conventodoespinheiro.com

Ik vertaal :

Huishoudelijk reglement Indien een huisdier meereist, dan is het Historische Hotel & Spa Convento do Espinheiro daarop voorbereid en verheugd om jullie welkom te heten. Alsjeblief vindt hierna volgend belangrijke informatie in verband met het welzijn van onze viervoetige gasten : •

Huisdieren worden alleen toegelaten in accommodatie op de beneden verdieping, in de Design vleugel.

•

Er geldt een gewichtslimiet van 40 kg. / 88 pond, en een maximum van 1 huisdier per kamer.

•

Rassen die als gevaarlijk worden beschouwd, worden niet toegelaten.

•

Maaltijden voor het huisdier zijn niet inbegrepen in de dagprijs

112

113

•

Op jouw kamer is er voorzien in een eet- en drinkbakje

•

De aanwezigheid van huisdieren is verboden op volgende plaatsen : in alle eet- en drankgelegenheden, zoals restaurants, bar’s en terrassen, evenals in de omgeving van Spa en zwembaden.

•

Het is verplicht je huisdier overal in en rond het hotel aangelijnd te houden.

•

Indien je huisdier alleen wordt achtergelaten in de kamer, hang dan alsjeblief het bordje NIET STOREN aan de deurknop. Het huisdier mag niet langer dan 1 uur alleen gelaten worden.

•

Indien nodig, neem contact op met de concierge of de receptie voor meer informatie in verband met “ PET Sitting ”. Om deze dienst te kunnen garanderen, vragen we u vriendelijk deze vooraf te reserveren.

•

In onze tuinen, bevindt er zich een hondenweide, waar huisdieren vrij en veilig kunnen spelen. Alsjeblief hou je aan de huisregels die je kan vinden aan de ingang van de weide.

•

De eigenaar gaat ermee akkoord om aan het hotel alle materiele of lichamelijke schade veroorzaakt door zijn / haar huisdier te betalen.

•

Eigenaars van huisdieren moeten zich schikken naar alle geldende nationale en internationale normen.

Ik verklaar hierbij dat ik van het Historische Hotel & Spa Convento do Espinheiro een copy heb ontvangen van het HUISHOUDELIJK REGLEMENT in verband met MEE REIZENDE HUISDIEREN. En ik ga akkoord met het naleven van dit reglement en het aansprakelijk gesteld worden voor alle materiële en lichamelijke schade welke door mijn huisdier veroorzaakt wordt.

Handtekening …………………………………………………………………………. Datum ……………………………….. Kamer nr. …………………………………

Wij hebben dit reglement ondertekend voor akkoord terug gestuurd vooraleer de reservatie van onze kamer bevestigd werd. En het nadien bij aanmelding ter plaatse nog eens ondertekend afgegeven.

114

En dan kom je ter plaatse aan de hondenweide ( 20 m. x 15 m. ), om daar geconfronteerd te worden met een aantal extra voorwaarden en beperkingen : Ik vertaal :

HONDENWEIDE Openingsuren : van 8 tot 22 uur HET IS VERBODEN : -

Dieren binnen te laten gaan die agressief gedrag vertonen, of teven die loops zijn, of zieke dieren . Honden op de hondenweide eten te geven. Baby’s en kleuters binnen te laten gaan.

HET IS VERPLICHT : -

Dat het dier vergezeld is van zijn eigenaar. Om de ontlasting op te kuisen. De deur van de hondenweide ten allen tijde te sluiten. In geval van een potentieel gevaarlijk ras, een muilkorf te gebruiken.

115

116

Hotel NEUES TOR - Huishoudelijk Reglement

Hartelijk welkom in Hotel Neues Tor,

Wij hopen dat jij en je baasje een goede reis hadden. Om voor jou het verblijf bij ons in het hotel zo aangenaam mogelijk te maken, vragen we je een paar kleine regels in acht te nemen : Het bed is helaas taboe voor jou – je baasje heeft in de plaats daarvan zeker je dekentje meegebracht. Onze tuin met bomen en bloemen is voor mensen aangelegd. Wanneer de nood hoog is, vragen we aan jou je tot je baasjes te wenden, ze zullen zeker met jou uit wandelen gaan. Op het hoteldomein vragen we aan jou om steeds aangelijnd je baasjes te vergezellen – niet dat andere gasten bang voor je zijn, want je bedoelt het zeker niet slecht. Honden mogen niet in het restaurant, je kan ondertussen een dutje doen op de hotelkamer. Voor alle andere vragen, kunnen je baasjes op ieder ogenblik contact opnemen met onze medewerkers. Wij wensen je een aangenaam verblijf in ons hotel.

117

118

Huishoudelijk Reglement Intercontinental Hotel Lyon - Hotel Dieu

Beste harige gast, Welkom in het InterContinental – Lyon Hotel Dieu, We zijn zo blij dat je beslist hebt enige tijd bij ons door te brengen. Iedereen die zo schattig en braaf is als jij, verdient het beste. Kauw alsjeblieft nergens op in de kamer, behalve op je lekkernijen en speelgoed. Je kunt er buikpijn van krijgen en we willen niet dat je wordt uitgescholden als je gezin spullen moet vervangen. Helaas laten de grote honden, die hier de boel runnen, je niet toe de bar LE DÔME ( 1ste verdieping ) of het restaurant EPONA ( beneden-verdieping ) en zijn tuinterras te betreden, tenzij je een geleidehond bent of in een gesloten tas verblijft . Als je niet gestoord wilt worden of in de verleiding wilt komen om naar buiten te wandelen, zorg er dan voor dat je de speciale deurhanger die je aan de receptie gekregen hebt, aan de deurknop hangt. Bijt alsjeblieft niet het personeel, hoe lekker ze er ook uitzien. Ze hebben er echt een hekel aan en om de waarheid te zeggen, ze smaken echt niet lekker. Als jouw mensen je meenemen voor een wandeling, ga dan zeker naar La Place Bellecour of de oevers van de Rhône, vlak bij het hotel. Hoewel je zeker andere viervoeters zult ontmoeten, moet je wel altijd aangelijnd blijven. Vergeet geen plastiek zakje mee te nemen om ervoor te zorgen dat de voetpaden schoon blijven. Hier bij Inter Continental Lyon - Hotel Dieu houden we van honden. Jij en je familie zijn hier altijd welkom.

119

Welke landen vinden wij het meest hondvriendelijk ? Onze Top-3 op dit ogenblik is : Zwitserland, Oostenrijk en Groot-Brittannië. Maar ook Italië is bijzonder hondvriendelijk, Duitsland ook, maar Frankrijk dan weer veel minder dan vroeger. Naar Nederland gaan we nooit op reis, dat is te dicht voor ons, dus daar kan ik niets over zeggen.

En dan gaan we op zoek naar hondvriendelijke logies, en stuiten we op een eerste probleem ! Je wilt overnachten in een hotel dat zegt hondvriendelijk te zijn. Maar de reservatie lukt niet omdat je een hond meebrengt ????? Hoe dit aanpakken ! Sommige eigenaars / uitbaters van een hotel zeggen hondvriendelijk te zijn, op hun website en in brochures zie je steevast het pictogram dat zegt : “ Honden welkom ! ”. Echter probeer je een kamer te reserveren in hun hotel blijkt de hond een probleem te zijn. Eigenlijk is je hond dus NIET welkom ! Wat te doen om toch een reservatie te bemachtigen. Je weet dat het hotel promoot van hondvriendelijk te zijn, ze kunnen je dus eigenlijk niet weigeren. En jij weet ook dat je hond goed opgevoed is en in een hotel zich onberispelijk zal gedragen want dat is natuurlijk een vereiste als je hem mee neemt op reis. Eerst en vooral : NIET OPGEVEN, BLIJF PROBEREN, MAAR PAK HET GOED AAN ! Ten tweede : BLIJF VRIENDELIJK !

Wat is onze ervaring met gasten in huis die ook hun hond meegebracht hadden ? Hoe zou jij reageren als je plots honden die je van haar noch pluim

120

kent met gasten op logement krijgt en te slapen hebt te leggen in je mooiste slaapkamers ? Wij nodigden jaren geleden telkens we een internationale DogFrisbee wedstrijd organiseerden, de vier buitenlandse juryleden uit om als gast enkele dagen bij ons thuis te verblijven en dus ook te overnachten. Er werd nooit iets afgesproken over het meebrengen van honden. Wij gingen er dus steeds van uit dat er geen honden mee kwamen. Toch stonden zij ALTIJD bij hun aankomst met honden voor de deur, de eerste maal zelfs met negen. Met onze twee viervoeters erbij maakte dat elf honden in huis. Wij weten dus zelf héél goed wat het is om vreemde honden in huis te hebben. En ik kan daar onmiddellijk aan toevoegen dat wij sindsdien ook heel goed weten dat het meestal NIET de honden zijn die een probleem vormen maar DES TE MEER sommige baasjes. Om maar iets te noemen van wat wij zo al meemaakten. Ja, ook als gast heb je je hond uit te laten als die moet plassen ! En als je vlak voor het slapen gaan de hond nog even in de tuin uitlaat, hou die dan uit waterpartijen, een natte hond op bed gaat echt niet ! Het is volgens mij vooral het gebrek aan respect voor iemands eigendom en bezittingen dat ook hondvriendelijke hoteleigenaars / -uitbaters doet besluiten om toch liever geen honden toe te laten. Dus hou daar rekening mee ! Uiteraard mag men niet veralgemenen en een wel opgevoede hond MOET mee kunnen in een hotel dat zegt hondvriendelijk te zijn.

Ten derde : Zorg ervoor dat je een verzekering hebt die ten allen tijde ALLE schade door je hond veroorzaakt ( je weet maar nooit ) en dit zowel in binnen- als buitenland dekt en vermeld dit ook in je reservatie mail. Noteer ergens in het paspoort van je hond niet alleen het nummer van de polis maar ook het telefoonnummer van je verzekeringsagent. In de meeste familiale verzekeringspolissen wordt schade veroorzaakt door de eigen hond gedekt. Doe in ieder geval navraag bij je verzekeringsagent. Ten vierde : Wat wij in de reservatiemail ook steeds vermelden is dat onze hond : NOOIT alleen op de kamer blijft ( tenzij anders afgesproken met de hotelstaff ). Tijdens het ontbijt en diner als hij niet toegelaten wordt in het restaurant, hij STEEDS in de auto op ons wacht ( tenzij anders afgesproken met de hotelstaff ). Hij ALTIJD in een bench slaapt ’s nachts, en zoals ik al zei : DIT WORDT GECONTROLEERD !

Wees je ervan bewust dat telkens je je kamer, suite of appartement verlaat ZONDER HOND ( ook al wacht die in de auto of op de kamer in de bench ) vb. voor het ontbijt of het diner, er iemand een kijkje gaat nemen. Waar-

121

schijnlijk om zich ervan te vergewissen dat er niets fout loopt met die viervoeter alleen op de kamer. Men zal dat nooit toegeven. Wat wij te horen kregen als we vroeger dan gedacht of verwacht terug op de kamer kwamen, terwijl Evy in de bench op ons wachtte, en we daar eigenlijk zonder reden personeel aantroffen, was oa. : “ Vandaag worden uitzonderlijk alle kussens op de kamer vervangen. ”

Als we een foto van onze hond in een reservatiemail meesturen dan zorgen we er uiteraard ook voor dat hij er op zijn paasbest op staat en op zijn voordeligst op de foto overkomt. Het is onze ervaring dat wie een foto van Evy zag onmiddellijk aan Lassie dacht en dat had bij een reservatie zo zijn voordelen. Meer dan eens konden we met haar zonder problemen een kamer reserveren in hotels die uitdrukkelijk op de website vermeld hadden dat honden NIET toegelaten werden. Zo bijvoorbeeld bij de reservatie van een kamer / suite in hotels in Zweden, Frankrijk en Spanje. Toen ik alle logies reserveerde voor onze allereerste vakantie met onze korthaar Aagje, kon ik moeilijk foto’s opsturen van een pup.

Men zou zich dan onmiddellijk de vraag stellen of ze wel zindelijk zou zijn en opgevoed, op die jonge leeftijd. Maar ik had geluk, op de leeftijd van 6 maanden kon ik toevallig van onze poppemie een mooie foto nemen in de tuin. Eentje waarop ze duidelijk ouder

122

leek dan ze eigenlijk was. We kregen enorm positieve reacties op de foto, en in een mum an tijd waren al onze overnachtingsadressen gereserveerd ! Ten vijfde : Wij vermelden in de reservatiemail ook STEEDS een lijst met hotels waar we MET de hond reeds overnachtten, dit bij wijze van referentie, welke zij dus kunnen raadplegen. En tot slot : Misschien nog het belangrijkste van allemaal : Vermeld steeds tot welk ras jouw hond behoort alsook zijn leeftijd en geslacht. En voor landen als Spanje en Portugal, helaas ook zijn gewicht. Waarom ? Zoals ik al eerder schreef : Hoteliers zijn heel vindingrijk geworden, als het erop aan komt een hond te weren. Meermaals moesten we horen, of beter lezen, in het antwoord op een reservatie aanvraag : “ Spijtig, maar uw viervoeter kunnen we niet toelaten… alleen honden met een gewicht lager dan 5 kg. mogen meekomen. ” En wat die gewichtscategorie betreft, loopt het echt de spuigaten uit met wat men je durft mailen. Zo waren er logies waar alleen honden toegelaten werden als hun gewicht < 16 kg was. Bij sommige was dat < 10 kg. , andere < 7 kg. of < 6 kg. en het meest absurde was < 3 kg. Zou men dan niet beter zeggen, dat viervoeters helemaal niet welkom zijn ! Dit zijn zowat de zaken die wij standaard in een reservatiemail voor een hotel vermelden. Nog dit : Soms als je denkt dat men echt niets anders meer kan verzinnen om je viervoeter buiten te houden, krijg je te horen dat je alleen met je hond welkom bent, als je de allerduurste kamer of suite reserveert ! Wij kwamen het al verschillende keren tegen, en soms reserveerden we die ook, zoals vb. in dit geval, de duurste en meeste luxueuze tent ! We hadden nog nooit met een viervoeter in een tent geslapen, maar een kamer of suite in het hotel was voor ons verboden, omwille van onze viervoeter die mee kwam. In ieder geval, nu had men onze Aagje toe te laten in hun beste accommodatie ! Het was trouwens één van onze allerbeste logies ooit, die luxe tent die meer dan 80 m2 groot was ( zie onderstaande foto’s ). Meer uitleg vind je in deel 3 bij Carmo’s Boutique Hotel & Spa ( P )

123

124

Echter ook al heb je via de reservatiemail al je goeie wil getoond toch zal men in veel gevallen nog meer van je eisen als je toch in hun hotel MET je hond wil overnachten. En in de meeste gevallen is dit op zijn minst een te betalen bedrag per nacht, per hond. Tegenwoordig durft men meer en meer 30,00 Euro / per nacht, per hond vragen met uitschieters van 50,00 Euro / per nacht, per hond. Waarschijnlijk in de hoop dat dit je ervan zal weerhouden je hond mee te brengen. Gelukkig zijn er nog steeds heel wat hotels, ook klassehotels, waar je hond gratis mee op de kamer kan. Of hotels die in de reservatie mail bijvoorbeeld 20,00 Euro / per nacht voor de hond vragen maar bij onberispelijk gedrag ter plaatse NIETS aanrekenen. Dit laatste overkwam ons reeds in Zwitserland, Duitsland, Oostenrijk , Frankrijk , Portugal en Spanje.

Let goed op : Want meer dan eens kregen we voor het reserveren van een kamer of suite in een hotel waar zogezegd honden welkom zijn, niet de kamer of suite die ons beloofd, afgesproken, gereserveerd of betaald was, ondanks het feit dat er schriftelijk bevestigd was dat onze hond meer dan welkom was. En ondanks het feit dat de reservatie 6 maanden eerder had plaats gevonden.

Ook weten wij ondertussen dat sommige hotelgroepen op hun website dik in de verf zetten dat zij bijzonder hondvriendelijk zijn. Langs alle kanten doen zij u geloven dat je viervoeter bij hen echt welkom is. Bekijk je de website van de hotels die tot die groep behoren, dan valt het je onmiddellijk op dat bijna op elke foto er één of meerdere honden staan. Maar zijn zij echt zo hondvriendelijk als ze zelf beweren ?

Onze ervaringen met Evy : Laat ik als voorbeeld zulk een hotelgroep uit Zweden nemen. Wij logeerden in twee van de vijf hotels uit deze groep. Een eerste is gelegen in Grythyttan. Het staat bekend als bijzonder exclusief. Eigenlijk behoort tot het hotel de volledig oude dorpskern, sommige gebouwen dateren uit de 17de eeuw. De restauratie van het geheel is bijzonder geslaagd. Op onze rondreis doorheen de zuidelijke helft van Zweden ( juni 2005 ), hadden we in dit hotel voor drie nachten een kamer gereserveerd. Het was de enige overnachtingsplaats waarvan we vooraf wisten of dachten te weten, via hun website, dat honden er echt welkom waren. Echter groot was onze verbazing toen we met de sleutel op zoek gingen naar onze kamer. Neen, in het hoofdgebouw was ze niet gelegen, en ook niet in de bijgebouwen grenzend hieraan. Ook in de gebouwen aan de overkant van de straat, die eveneens tot het hotel behoorden, lag ze niet.

125

Waar dan wel ? Ver achter die gebouwen aan de overkant van de straat lag er nog een afgelegen huisje met twee kamers, ver uit het zicht van iedereen. Wel, daarin mochten wij met onze hond overnachten. Omdat er op dat ogenblik nauwelijks gasten in het hotel waren, vroegen we voor een kamer in het hoofd- of één van de bijgebouwen. We kregen als antwoord dat honden niet in de normale hotelkamers werden toegelaten, uit respect voor mensen met een allergie voor honden. Ook in de eetzaal voor het ontbijt en in het restaurant dat als één van de beste in Zweden geldt, was onze hond niet welkom. Jarenlang stond op hun website te lezen ( ik vertaal ) :

We love dogs ! Welgemanierde en mooi verzorgde honden ( en katten ) zijn altijd welkom in alle hotels van de groep. Honden zijn welkom in, op zijn minst, één ontvangsthal en salon in elk hotel, net als in een ruim aanbod van kamers. Zij zijn zelfs welkom in sommige eetzalen, zodat je samen met je hond van je maaltijd kan genieten net zoals jullie dat thuis zouden doen. Onze gerenomeerde koks bereiden graag een speciaal woef-menu en heerlijke snoepjes voor de hond. Prijs per nacht / per hond op de kamer : 30,00 Euro. Vier jaar later ( juni 2009 ) reisden we opnieuw doorheen de zuidelijke helft van Zweden. Ook nu hadden we één hotel geboekt uit diezelfde groep. Het ging om een voormalig paleis gelegen op het Häringe schiereiland, iets ten zuiden van Stockholm. En ook hier stond op dat ogenblik nog steeds diezelfde tekst op hun website. Omdat geen enkel ander hotel in de buurt ons kon bekoren, en we toch maar op doorreis waren, reserveerden we hier een kamer voor één nacht. Daar aangekomen, waren we uiterst benieuwd. Helaas ! Eén van de kamers die we op hun website gezien hadden, kregen we niet. Wel eentje welke de laatste 100 jaar niet meer geschilderd bleek te zijn. De verf bladderde gewoon van de muren af. En wat voor een badkamer moest doorgaan, was een uiterst kleine ruimte met een gastenlavabo, een toilet en iets dat uit de muur stak waaruit water kwam, dat moest de douche zijn. Uiteraard was Evy niet welkom in de eetzaal voor het ontbijt en in het restaurant. Dit logement was anders bijzonder mooi gelegen. Waarom toch probeerde men via de website iedereen ervan te overtuigen dat je bij hen met je hond bijzonder welkom was, als dat ter plaatse helemaal niet het geval bleek ? Op de website’s van verschillende online reisbureau’s die zich gespecialiseerd hebben in het aanbieden van vakantie adressen aan mensen die steeds hun hond(en) meenemen, staan deze 2 overnachtingsadressen aanbevolen als ***** en uiterst hondvriendelijk !!! Het is meer dan duidelijk dat de personen achter deze ( online ) reisbureau’s voor hondenliefhebbers, de logies die ze aanbieden NOOIT zelf bezocht hebben met een hond.

126

Echter, het tegendeel komt ook meer voor dan je denkt, namelijk dat een reisbureau in bepaalde hotels geen honden toelaat, terwijl blijkt dat wanneer je rechtstreeks reserveert dat wel kan ! Zo nam ik de proef op de som.

Hoe een hotel of vakantieverblijf reserveren, rechtstreeks zonder tussenpersonen of via een reisbureau ? Ik doorbladerde de online katalogus van een reisbureau. Ik wilde eens nagaan hoe hondvriendelijk hun aanbod was. Ik zocht als vakantiebestemming Portugal uit. We kennen het land en zijn gewoonten vrij goed, en hebben er ook zelf met onze honden, Rudith en Rembrandt, meermaals onze zomervakantie doorgebracht, weliswaar steeds zonder tussenkomst van een reisbureau. Bij het bekijken van de hotels en vakantieverblijven viel het mij onmiddellijk op dat waar de hond wel mee kon, er bijna altijd vermeld stond dat enkel kleine honden toegelaten werden. Soms stond er zelfs bij dat alleen kleine honden met een gewicht niet hoger dan 3 kg. welkom waren. Dit vond ik toch wel bizar ! Wij reserveerden onze hotelkamers en vakantieverblijven altijd rechtstreeks met de eigenaar of verantwoordelijke van het hotel of vakantieverblijf zelf, nooit via een reisbureau of andere tussenpersonen. In al die jaren dat wij deze vakantiebestemming uitkozen, is er ons nooit gevraagd naar het gewicht van onze hond. En als we naar alle andere vakantiebestemmingen uit het verleden kijken, is er slechts eenmaal een reservatie van een hotelkamer ons geweigerd omdat onze hond te groot was. En dat was in juli 2012 toen we voor enkele nachten een kamer wilden reserveren in een design-hotel in Linz ( Oostenrijk ), uiteraard ook met onze Schotse Collie Evy erbij. En dan te zeggen dat dit hotel op heel veel websites beschreven werd als uiterst hondvriendelijk ! Vele jaren later, hebben we eenmaal ter plaatse op een vakantiebestemming ( onverwacht ) moeten horen dat honden met een gewicht hoger dan 5 kg. eigenlijk niet welkom waren, en dat was in Polen. Tegen betaling van 30,00 Euro per nacht was het wel onmiddellijk in orde ! Ondertussen hebben we moeten ondervinden dat die gewichtsclausules overal in opmars zijn. Maar nu terug naar ons reisbureau. Ik wilde achterhalen wie die gewichtsclausule had ingevoerd. Toch het hotel of vakantieverblijf, of het reisbureau. Ik zocht op het internet naar de eigen website van zulk een hotel dat volgens het reisbureau enkel kleine honden toeliet, dus met een gewicht niet hoger dan 3 kg. Ik had ze al snel gevonden. En wat las ik ! Je kan het op hun website nog steeds nalezen ( ik vertaal ) : Alle honden, ongeacht hun grootte, zijn welkom in het hotel. Er is ook geen beperking van het aantal honden per kamer.

127

Dit wetende, besloot ik ook eens een kijkje te nemen op de eigen website van de andere hotels en vakantieverblijven waar volgens het reisbureau alleen kleine honden toegelaten werden. Ik bekeek de websites niet alleen van de vakantieverblijven in Portugal, maar ook van deze die in andere landen aangeboden werden. En op één uitzondering na, stond er nergens dat alleen kleine honden toegelaten werden. Overal stond gewoon : Honden toegelaten. Nu ik toch bezig was, wilde ik ook weten of de logementen waarvan op de website van het reisbureau stond dat er geen honden toegelaten werden, of die ook echt geen honden toelieten. Tot mijn verbazing bleek echter het tegendeel. Op de eigen website van de meeste van deze vakantie adressen stond gewoon dat honden welkom waren. Met andere woorden, dit reisbureau discimineert hier overduidelijk de hondenliefhebber ! Men wil hen niet in het klantenbestand, om wat voor reden dan ook.

Tip Heb je de gewoonte om je vakantieverblijven te reserveren via een reisbureau en zegt dit laatste dat je hond niet mee kan omdat hij er niet welkom is, of omdat hij te groot of te zwaar is of om welke reden ook, contacteer dan voor alle veiligheid rechtstreeks het vakantieverblijf en vraag schriftelijk te bevestigen of je hond al dan niet welkom is.

Hotels en vakantieverblijven waar je per nacht 75,00 Euro moet betalen voor je hond wanneer die meer dan 10 kg. !!! weegt ( gezien op de website van een hotel in Frankrijk ) of 125,00 Euro, ongeacht of je 1 nacht blijft of een hele week ( gezien op de website van een logies in Duitsland ), of waar men zegt een onbeperkt aantal viervoeters op de kamer toe te laten mits betalen van 50,00 Euro per nacht per viervoeter ( gezien op de website van een hotel in Portugal ), of waar men bijkomend tot 200,00 Euro extra voor de eindreiniging durft vragen gewoon omdat een viervoeter meekomt ( gezien op de website van een hotel in Duitsland ), die hotels en vakantieverblijven noem ik absoluut niet hondvriendelijk ! En toch vind je ze op website’s met zogezegd hondvriendelijke vakantie-adressen. Dus informeer je vooraf goed !

Echter, wanneer is je viervoeter nog een kleine hond, en wanneer niet meer ? 128

Informeer steeds goed naar wat juist bedoeld wordt met de omschrijving “ GROTE ” of “ KLEINE ” hond. En weet dat je eigenlijk de meest uiteenlopende antwoorden hierop kan krijgen ! Zo bleek voor onze vakantie in Polen dat op de website van de meeste logies die we op het oog hadden, stond dat ook grote honden welkom waren. Echter groot was onze verbazing toen met grote honden bedoeld werd, honden met een gewicht hoger dan 5 kg. Gelukkig bleek bij aanvraag dat onze Evy zonder meer welkom was, wat ook schriftelijk bevestigd werd. Maar het was toch even schrikken. Voor ons is een Schotse Herdershond zelfs geen grote hond, maar een middelgrote. Wil je op vakantie gaan naar Spanje of Portugal, met je viervoeter(s), dan weet je binnen de kortste keren niet meer of je nu een grote of een kleine hond hebt. Voor sommige hotels is je hond te groot als hij > 40 kg. weegt, voor andere is dat als hij > 20 kg. weegt. Sommige logies maakten het echt te bont, daar werd ons gezegd dat onze Smooth Collie Aagje alleen welkom was als ze < 6 kg. woog, bij eentje moest ze zelfs < 3 kg. wegen. Dus staat er ergens op een website van logies dat honden toegelaten zijn, dan ben je absoluut nog niet zeker dat je viervoeter mee kan. Goed informeren en nadien alles schriftelijk laten bevestigen is de boodschap !

Tip En die schriftelijke bevestiging mee nemen bij je vertrek op reis ! Want het kan nodig zijn dat je die bij het aanmelden op een logies moet tonen, wanneer blijkt dat men “ vergeten ” is, dat je een viervoeter meebrengt. Dat was bij ons oa. het geval bij ons logies in Chambord ( Frankrijk )( juli 2019 ). Men wist helemaal niet meer dat een viervoeter meekwam. Gelukkig hadden we de reservatiemail bij waarop duidelijk geschreven stond dat onze Aagje welkom was, en ook hoeveel er per nacht voor haar diende betaald te worden. In ieder geval zorg ervoor dat je kan bewijzen dat er aangevraagd en bevestigd is bij de reservatie aanvraag dat je viervoeter welkom is. Wij hebben het tot nu toe, in meer dan 25 jaar, 3x nodig gehad, toen bleek dat aan de receptie van ons logies men niets afwist van het feit dat een viervoeter mee kwam. Maar na het tonen van deze schriftelijke bevestiging was het dan ook OK.

Onze ervaring met Evy op het openbaar vervoer in Italië : Tijdens onze vakantie in Italië ( mei 2010 ) namen we op zeker ogenblik de trein vanuit Padua naar Venetië, en terug. Ook voor onze viervoeter moest er een ticket gekocht worden. De dame achter het loket bekeek Evy en zei prompt : “ Dat is dan een ticket voor een kleine hond. ” Wij waren eerlijk gezegd verbaasd te horen dat onze Schotse Collie, die toch een schofthoogte van 54 cm. had en ruim 25 kg. woog, nog tot de kleine honden werd gerekend. Maar goed, we betaalden onze tickets en weg waren we.

129

Wil je meer informatie over het meenemen van je viervoeter met de trein in Italië : https://www.italiarail.com/pets

Hoe een reservatie-aanvraag opstellen Je wilt uiteindelijk een hotel of vakantieverblijf rechtstreeks reserveren, dus zonder tussenpersonen. Hoe ga je te werk ? Hiernavolgend geef ik als voorbeeld wat wij zo al

130

standaard in een reservatiemail schrijven. Het is onze ervaring dat je eigenlijk nagenoeg overal in Europa terecht kan met een mail in het Engels geschreven. Dus eens wij op het internet het hotel of vakantieverblijf waar we naartoe willen gaan, gevonden hebben, sturen we volgende email. Ik neem als voorbeeld onze reservatie aanvraag naar het vakantieverblijf in Italië – The Lazy Olive – voor het appartement LOGGIA in de maand juni 2012. Madam, Sir, Can we make a reservation for a week in apartment LOGGIA arriving on saturday 16/6/2012 and leaving on saturday 23/6/2012. We are coming with 5 persons, my husband and myself, our daughter and son-in-law, and their 5 years old son. We all are non-smokers. We are also accompanied by a kind, social and well behaving dog ( Rough Collie ), called Evy, who accompanied us all over Europe the last 8 years. We have a special indoor portable pet-home ( see picture ) where she always sleeps in at night ( at home and on holiday ), as well as a special insurance. She never stays alone on holiday in a hotelroom, B&B or apartment. Waiting for your answer, we send you our kind greetings, Mr. & Mrs. … Indoor portable pet-home is de Engelse beschrijving die wij gebruiken voor een bench of binnenhuiskennel. En we sturen ook een foto mee van onze hond in de bench. Immers mensen die zelf geen hond hebben, kennen de begrippen bench of binnenhuiskennel niet. Als we een hotel of vakantieverblijf ( dat op zijn website aangeeft hondvriendelijk te zijn ) aanschrijven, waarvan we denken dat men wel eens moeilijk zou kunnen doen over het feit dat we een hond meebrengen ( om welke reden dan ook ) en dus de kans groot is dat we geen antwoord terug krijgen, dan sturen we in bijlage een lijst mee met de vakantieverblijven waar we het afgelopen jaar onze vakantie met onze hond doorbrachten. Om het bij het voorbeeld van The Lazy Olive te houden. In bijlage stuurden we mee : Since 2003, we stayed the night with Evy, our Rough Collie, in many hotels, B&B, resorts… in Norway, Sweden, Denmark, Germany, Switzerland, Italy, France, The Netherlands… and our dog was ofcourse very well behaving and very social, there was never a problem.

131

In 2011 we stayed the night in the following hotels, B&B, apartments… with our dog. En we vermelden alle vakantie adressen met naam en website. En we schrijven ook in welke maand we er geweest zijn en hoelang we er verbleven. Uit zulk een lijst kan men, indien men dat wilt, heel veel informatie halen. Informatie die je uiteraard bewust meegegeven hebt, opdat ze in je voordeel zou geïnterpreteerd worden. Met als gevolg dat je heel snel antwoord terug krijgt dat je gekozen logement in de gekozen periode nog vrij is en jij en je hond(en) hartelijk welkom zijn. Het enige wat je dan nog te doen staat is deze reservatie aanvraag opnieuw via email te bevestigen zo dat ze definitief is. Daarna zal vanuit het vakantieverblijf meestal een officieel genummerd bewijs van reservatie via email naar je toegestuurd worden. Dat neem je uiteraard mee als je op vakantie vertrekt. In het geval van The Lazy Olive was zulk een bevestiging pas echt definitief na betaling van een voorschot van 30% van het totaalbedrag. De tijd die verliep tussen de aanvraag tot reservatie van het appartement LOGGIA en de bevestiging was minder dan 24 uur. Hoewel dit uiteraard heel snel was, moet ik toch zeggen dat in het algemeen geldt, dat hoe langer je ergens wilt verblijven hoe sneller de reservatie ervan in orde zal zijn. Het snelst in orde zijn altijd weer onze reservatie aanvragen voor een verblijf van één week, dus van zaterdag tot zaterdag. Echter anders is het gesteld met aanvragen naar logementen waar je maar één of enkele nachten wilt verblijven. In ieder geval als wij een email met zulk een reservatie aanvraag laten vertrekken, en er komt binnen de 3 dagen geen antwoord terug, dan wachten wij hooguit nog een week alvorens we een ander hotel of vakantieverblijf aanschrijven. Uiteraard willen wij het liefst overnachten op de plaats waar onze eerste email naartoe gestuurd is, anders was er geen aanvraag vertrokken. Door de jaren heen hebben wij geleerd hoe we het meest succes kunnen hebben. Begrijp dit als : Hoe we toch kunnen gedaan krijgen dat men ons heel snel zal terug mailen. Hier onze strategie : Als we een logement aanschrijven, om er slechts kort te overnachten, bijvoorbeeld als tussenstop op weg van thuis naar ons vakantieverblijf, dan pakken we het weer helemaal anders aan. Daar is meestal de hond niet het probleem, maar wel de vraag of je zal komen opdagen voor die ene overnachting. Dat is tenminste na al die jaren toch onze ervaring. Wat doen we dan ? We voegen in dit geval aan onze standaard mail met de reservatie aanvraag nog een alinea toe. We wijzen het hotel erop dat we onderweg zijn naar onze vakantiebestemming, zo dat men gerust kan zijn dat we zeker zullen komen. Om het bij het voorbeeld van The Lazy Olive te houden. Wij reisden er met onze Evy naartoe met de auto, onze kinderen en kleinzoon kwamen met het vliegtuig. In die extra alinea stond dan :

132

On our way to Tuscany, where we will stay the night for a week ( reservation already OK ) with our children and grandson ( 16/6 to 23/6 ) in Podere Finerri ( Asciano ) see also http://www.thelazyolive.com En vervolgens de gewone standaard reservatie-mail : Can we make a reservation at your hotel for 1 night in a double room arriving on friday 15/6 and leaving on saturday 16/6. En je vermeld opnieuw met hoeveel personen je komt en dat een hond je vergezelt. Het valt steeds weer op dat emails met een reservatie aanvraag, waarin ook de andere overnachtingsplaatsen die je aandoet vermeld staan, steeds heel snel worden beantwoord. En niets is zo aangenaam als een vlot kunnen reserveren van je verschillende overnachtingsplaatsen. Echter soms zit het echt niet mee. Het is een feit dat op sommige vakantie adressen ( vooral in heel toeristische regio’s ) men de voorkeur geeft aan mensen die een week huren, en men aanvragen voor bijvoorbeeld slechts 3 overnachtingen liever niet ziet komen en dus niet beantwoord, ook al heeft men voor die periode nog geen boekingen binnen. Zo leek het voor ons bijna onmogelijk om aan de Bodensee ( Duitsland ) ergens voor 3 nachten een hotelkamer te reserveren voor eind juni. Ofwel kregen we geen antwoord terug, ofwel kregen we als antwoord dat er weliswaar plaats vrij was voor ons, maar dat men de voorkeur gaf aan reservaties voor 1 week. Als we daar echt graag wilden overnachten maar niet voor een week, dan moesten we wachten tot het allerlaatste ogenblik. En alleen als er uiteindelijk toch geen reservaties voor een week zouden binnengekomen zijn, zouden wij er alsnog kunnen verblijven. Het feit dat we een hond meebrachten speelde hier volgens mij totaal geen rol. Immers alle adressen die we aangeschreven hadden gaven op hun website aan dat honden welkom waren. Bij sommige stond zelfs expliciet vermeld dat ook grote honden toegelaten werden. In ieder geval, wachten tot het laatste ogenblik om te weten of we ergens toch kunnen overnachten doen we niet. We gingen onmiddellijk op zoek naar een ander verblijf, dat we uiteindelijk ook vonden, weliswaar niet vlak aan de Bodensee zelf, maar wel 25 km. landinwaarts.

Tip Wat dikwijls helpt om toch een reservatie voor slechts enkele nachten te pakken te krijgen op plaatsen waar dit niet zo als vanzelfsprekend is, is om in je email met de reservatie aanvraag ook onmiddellijk te vermelden of

133

men voor elke avond een tafeltje in HUN restaurant wilt reserveren voor het diner. Dan wordt het voor hen natuurlijk interessanter, en krijg je in de meeste gevallen ook snel een positief antwoord terug.

Tip Wat we sinds kort ook doen om toch een reservatie te bekomen als we na meermaals mailen nog steeds geen antwoord terugkregen, is online de overnachting(en) boeken. We doen dit dan via het online boekingsformulier op de website van het hotel of vakantieverblijf. Uiteraard moet je op dat ogenblik er wel zeker van zijn dat op je gekozen overnachtingsadres honden welkom zijn. In ieder geval moet je op dat online boekingsformulier onder de hoofding “ commentaar ” zeker invullen dat ook een hond meekomt op de kamer. Ik schrijf daar ook steeds bij om welk ras het gaat, of het een reu of teef is en hoe oud onze viervoeter is. Soms krijg je nadien een bevestigingsmail dat je hond inderdaad welkom is. Dikwijls ook met de vermelding hoeveel er per dag / nacht voor hem moet betaald worden ?

Wij zorgen er ook altijd voor dat de reservaties, van al onze overnachtingsadressen binnen een bepaalde reis, op zijn minst 3 maanden voor vertrek in orde zijn.

Een geschikt hondvriendelijk vakantie-adres vinden is één zaak, een welopgevoede viervoeter meenemen een andere… echter hoe zit het met de andere gasten ? Na jaren reizen met onze honden weten we intussen ook dat dikwijls de eigenaar van een hotel of vakantieverblijf en de staff wel uiterst hondvriendelijk zijn, maar de andere gasten die men krijgt niet. Dikwijls stellen die absoluut niet op prijs dat honden toegelaten worden. En deze gasten zonder hond zullen te pas en te onpas hierover hun ongenoegen laten blijken. Hier bevindt de eigenaar van het hotel of vakantieverblijf zich dus in een uitermate moeilijke positie. Toch kiezen sommige onder hen resoluut voor de hondenliefhebber en blijft die meer dan welkom als gast, met zijn hond(en). Wat ons tegenwoordig ook opvalt, is dat sommige hotels eerder viervoeters toelaten dan kinderen < 12 jaar !

134

Toch nog even terugkomen op het begrip : “ HONDVRIENDELIJK ” Want hoe eng of ruim wordt dat door hoteliers of eigenaars van een vakantieverblijf geïnterpreteerd ? Onze ervaring met Evy : De meest hondvriendelijke hoteleigenaar die we tot nu toe tegenkwamen, baat samen met zijn echtgenote, een ***** golfhotel uit, in het noorden van Italië, in de Piemonte streek. Ze hadden toen zelf een Rhodesian Ridgeback. Al bij de reservatie aanvraag wist je dat je hond meer dan welkom was. Wij schreven zoals gewoonlijk onze standaard mail, met daarin dat onze hond nooit alleen op de kamer blijft, dat hij tijdens ontbijt en diner in de auto op ons zou wachten, en dat hij ’s nacht in de bench of binnenhuiskennel slaapt. En daarnaast stuurden we ook in bijlage een lijst van vakantieverblijven uit het vorige jaar mee, zodat men indien gewenst bij collega’s kon controleren of onze hond, tijdens zijn verblijf daar, inderdaad onberispelijk gedrag had laten zien. En wat kregen we als antwoord ? Vergeet al die beperkingen en verplichtingen waaraan je met je hond moet voldoen op andere overnachtingsadressen. Hier is je hond echt welkom, mits betalen van 15,00 Euro per nacht ! En zij stuurden volgende tekst, die jarenlang op hun website stond , mee ( ik vertaal ) :

Welkom viervoeter, Er was eens een man die naar een overnachtingsplaats op het Ierse platteland schreef, om te vragen of zijn hond ook welkom was. Hij kreeg volgend antwoord : Beste heer, Ik werk sinds meer dan 30 jaar in hotels. Ik heb nog nooit de politie moeten opbellen om een dronken hond op te pakken in het holst van de nacht.

135

Nog nooit heeft een hond geprobeerd mij te betalen met een valse cheque. Geen enkele hond heeft ooit de lakens in brand gestoken als gevolg van het roken van een sigaret. En ik heb nog nooit geweten dat een hond handdoeken uit de kamer mee nam naar huis. Dus, uw hond is welkom. Als hij kan borg staan voor jouw gedrag, ben je ook welkom.

Op hun website staat nog steeds dat ALLE welopgevoede honden welkom zijn, mits aangemeld bij de reservatie aanvraag. Dat voor eigenaars met een hond alle kamers voorzien zijn op het gelijkvloers ( en dit in de diverse prijsklassen ) en dat die kamers allemaal direkte toegang geven tot de tuin. Honden zijn ook toegelaten in alle gemeenschappelijke ruimten en in beide restaurants, mits aangelijnd. Bij aankomst staat er voor hen op de kamer een kom fris water klaar en hij mag zich ook verwachten aan enkele lekkere hondenkoekjes. Op aanvraag kan er voor maaltijden voor je viervoeter gezorgd worden. In het vlakbij gelegen dorp is er ook een dierenartspraktijk, een hondenwinkel en een trimsalon. Extra te betalen voor de hond per dag : 15,00 Euro. Ter plaatse werden we door de eigenaars persoonlijk welkom geheten. Al snel kwam het gesprek op ieders honden. Dit waren duidelijk echte hondenliefhebbers. Hun eigen zeer gehoorzame Rhodesian Ridgeback was ook altijd nadrukkelijk in het hotel aanwezig. Voor de hoteleigenaar kon het absoluut niet dat gasten zonder hond zich stoorden aan de aanwezigheid van welopgevoede meereizende honden bij andere gasten. Als hij kon kiezen, verkoos hij gasten met een hond boven gasten zonder hond. Waarom, vroegen wij ons af ? Omdat het zijn ervaring was dat gasten met een hond steeds veel socialer en vriendelijker zijn en dit niet alleen naar de andere gasten toe, maar ook naar de hotelstaff, wat op zijn beurt aanleiding gaf tot een veel aangenamere sfeer in het hotel. Ondertussen lag er op de kamer een stapel oude lakens klaar, in geval onze hond een voorkeur had om op de sofa of het bed te slapen. We bedankten hen vriendelijk, maar onze Evy sliep altijd in de bench. Toen de eigenaar vlak voor het diner zag dat we onze hond naar de auto brachten, probeerde hij ons ervan te overtuigen haar toch mee te nemen in het restaurant. Maar onze Schotse Collie was gewoon om ’s avonds vlak voor het diner haar maaltijd in de auto te krijgen, dus verkozen we ( omdat het buiten niet te warm was en dus ook niet in de auto ) om haar toch niet in het restaurant mee te nemen, hoewel dat perfect mogelijk was. Evy gaf nooit problemen als we haar meenamen op restaurant. Omdat de eigenaar dacht dat we onze viervoeter in de auto achterlieten omdat we de andere gasten niet wilden storen met haar aanwezigheid, besloot hij zelf met zijn vrouw en hun Rhodesian Ridgeback te dineren in hun eigen restaurant.

136

Als tip kregen we ook nog mee, indien we ’s morgens of ’s avonds met onze viervoeter nog een wandelingetje in de buurt wilden maken, we gerust mochten gebruik maken van het naast gelegen golfterrein. En dat hebben we uiteraard ook gedaan.

Dit hotel is bekroond tot meest hondvriendelijke hotel van Italië in 2011.

Winner of the “Animal Friendly Hotel Awards 2011” Italian Ministry of Tourism http://www.lameridianaresort.com/en/

Een ander voorbeeld van een wel heel hondvriendelijk hotel : In het historische stadscentrum van Dresden, in de Duitse deelstaat Saksen, overnachtten we in een heel chique ***** luxe hotel ( augustus 2014 ). Onverwacht bleek dit ook nog eens een bijzonder hondvriendelijk hotel : https://www.kempinski.com/en/dresden/hotel-taschenbergpalais/ Op hun website kon je het volgende lezen ( ik vertaal ) :

Huisdieren zijn welkom ! Onze viervoeters reizen uiteraard overal met ons mee ! Wij verwelkomen hen dan ook heel hartelijk – je schatten zijn bij ons in goede handen ! Of het nu gaat over een hondenbed of een knus deken, een fonkelnieuwe voerbak, spannende wandelingen of een selectie van versnaperingen, tussendoortjes tot zelfs een heus à la Carte honden menu – wij stellen alles in het werk opdat deze kleine medereizigers het, net als u, volledig naar hun zin zouden hebben. Dit alles toen vanaf 20,00 Euro per nacht.

https://www.kempinski.com/de/hoteltaschenbergpalais/ueberblick/serviceleistungen/haustiere-sind-herzlich-willkommen Toen wij er overnachtten ( augustus 2014 ) was het volgende menu verkrijgbaar ! De keuze was best indrukwekkend, het prijskaartje ook ( ik vertaal ) :

137

Lekkers voor de voerbak, à la carte ! Alles om viervoeters te verwennen

Vers uit de zee

Gepocheerde zalmfilet met tagliatelli ( 17,00 Euro ) Smakelijk gevogelte

Kalkoenborst met babyworteltjes en kruidenaardappeltjes ( 19,00 Euro ) Kippenlever met parelgerst ( 15,00 Euro ) Lekker rundsvlees

Rosbief met rijst ( 20,00 Euro ) Steak tartaar ( 12,00 Euro ) Voor de vegetariërs

Ragout van bonen met baby worteltjes en aardappelen ( 14,00 Euro ) Alle maaltijden worden bereid zonder kruiden, ui, eieren, knoflook of beenderen.

Het degustatie-menu ! Kippenlever met parelgerst ********

Kalkoenborst met baby worteltjes en kruidenaardappeltjes ********

Korrelige geitenkaas met Canteloupe meloen

138

Echter, ook in volgend bijzonder trendy ***** luxe & design hotel in Düsseldorf bleek onze Schotse Collie onverwacht uiterst welkom te zijn. https://www.hyatt.com/en-US/hotel/germany/hyatt-regency-dusseldorf/dusse Hier geldt voor viervoeters ( ik vertaal ) :

V.I.D. ( Very Important Dog ) service Wat wil zeggen dat op de kamer of suite oa. klaar ligt : -

een uiterst comfortabel hondenkussen een eetbakje voor zijn maaltijden een drinkbakje met een flesje water een welkomsversnapering

Aan de receptie kan je steeds terecht voor een map met suggesties en plannetjes voor wanneer je met je viervoeter uit wandelen wilt, of gaat joggen. Echter, heb je zelf geen tijd voor je hond, dan kan je ( op aanvraag ) steeds een beroep doen op een dog-sitter. Per nacht betaal je voor je viervoeter 35,00 Euro

Echter, een verwittigd man / vrouw is er twee waard ! Onze aller slechtste reiservaringen Na 30 jaar REIZEN MET DE HOND hebben we intussen twee keer geweigerd om in een gereserveerde kamer te overnachten. De eerste keer was dat in een **** hotel nabij Rosendal in Noorwegen ( juni 2008 ). Daar moesten gasten met een hond verplicht overnachten in omgebouwde garageboxen ondanks het betalen van de prijs van een dure standaard hotelkamer. Zelfs het hotelpersoneel was heel beschaamd toen ze ons die “ kamer ” toonden. Achteraf gezien hadden we het beter meer gedaan want het grenst soms aan het ongelooflijke in wat voor ruimten men gasten met een hond durft onder te brengen ondanks

139

het feit dat er minstens betaald is voor een standaard kamer. Zo werden wij jaren geleden in Italië in een **** Superior hotel nabij Siena ( augustus 1998 ) verplicht te overnachten in de kelderverdieping. In de daar ondergronds gelegen congreszaal had men achter een uitschuifbare wand inderhaast 4 bedden gezet. Wat onze badkamer moest voorstellen was niets anders dan de vestiaire met de dames- en herentoiletten. Onze hotelkamers waren een jaar op voorhand geboekt en betaald via een reisbureau ( in eigen land ) dat niets deed aan onze situatie. Of datzelfde reisbureau nog steeds dit hotel aanbiedt in zijn brochures., weet ik niet. Echter, sindsdien hebben wij geen enkele vakantie met de hond nog gereserveerd via een reisbureau. En in Zweden ( juni 2005 ) in Ahus in een **** hotel. Daar werden we met onze hond via een steile en veel te smalle trap achter een gesloten deur waarop het woord “ PRIVATE ” stond geschreven naar de zolderverdieping gebracht en kregen we één van de kamers toegewezen die achteraf bleek bestemd te zijn voor het personeel. En eenmaal zijn we erin geslaagd door voet bij stuk te houden om het hotelpersoneel te overtuigen van het feit dat de kamer die voorbehouden was voor gasten met een hond ( voor ons dus ) dat die totaal ongeschikt was om gasten in onder te brengen waardoor ze op zoek moesten naar een alternatief. Zo in Zweden ( juli 2009 ), in het dorpje Nösund in Bohuslän, in een hotel waarvan de eigenaar een bekend Zweeds zanger is, hadden we bij de reservatie al moeten aanvoelen dat het geen goed idee was daar te overnachten. Toen we vroegen of we een mooie suite konden boeken met onze hond, kregen we volgend antwoord : “ Als u een suite wilt reserveren zal u de hond moeten thuis laten. Echter als u toch de hond meebrengt kan u alleen in onze lelijkste kamer overnachten. We hopen dat u toch nog zal komen en heten u van harte welkom. ”. We dachten dat we het wel konden riskeren en boekten een kamer voor 2 nachten. Immers in de wijde omgeving konden we nergens anders terecht voor een overnachting MET de hond. Ginds aangekomen werden we met onze bagage en hond naar de achterkant van het hotel gebracht. Onze kamer of wat daar voor moest doorgaan lag gelijkvloers in een bouwsel los van het hotel vlak aan de straatzijde met op een meter ervan de ingang voor het personeel en de leveranciers. Er waren daar geen andere kamers. Wat zij de hotelkamer voor gasten met een hond noemden, inclusief badkamer, was niet groter dan 7 m2. Toen we één stap binnen zetten vielen we bijna flauw van de warmte en het zuurstofgebrek. Op dat moment ging Zweden gebukt onder een hittegolf met temperaturen in de schaduw boven de 33° C. Het bouwsel, onze kamer dus, had een plat dak en naast de deur was één groot raam dat niet kon geopend worden. Hierin overnachten was uitgesloten, met of zonder hittegolf ! Maar wat nu ? Toen ‘s avonds laat het personeel naar huis ging vroeg iemand wat wij nog buiten stonden te doen. We legden onze situatie uit. Ook zij bevestigden het. Er was veel te weinig zuurstof in die kamer. Wij vroegen of we een andere kamer konden krijgen mits betalen van een meerprijs. Er waren immers maar twee andere gasten op dat moment en de hotelcapaciteit was 80 bedden. Maar dat bleek onmogelijk gezien onze hond. We drongen

140

aan op een oplossing. Er werd gebeld met de eigenaar. Na een tijdje kwam iemand met een bos sleutels. We konden een andere kamer krijgen. We moesten vlug onze bagage nemen, en de auto, de straat uitrijden dan naar rechts en vervolgens onmiddellijk naar links, omhoog tot boven het dorpje, daar ten einde de auto parkeren en via een smal pad over de rotsen, links en rechts geflankeerd door dichte braamstruiken zouden we ergens beneden aan een wit huis komen. We moesten wel oppassen voor de hond. Links daarvan in een bijgebouw zouden we kunnen overnachten. Wij met Evy in het donker, op weg met een bos sleutels, we leken net inbrekers. En we vonden onze kamer. We sprongen een gat in de lucht. Wat een mooie kamer was dit. Ruim, koel, smaakvol ingericht met een prachtige badkamer. Maar wat een bizarre plaats was dit ! Toen we ‘s anderendaags bij daglicht eens goed konden rondkijken, bleek onze slaapkamer deel uit te maken van een uiterst luxueus ingericht appartement, inclusief prachtig terras, waarbij alles in het teken van de muziek leek te staan. Het maakte ons nieuwsgierig. Terug in het hotel voor het ontbijt, ontmoetten we de eigenaar. Walter raakte met hem in gesprek. Het was op dat ogenblik duidelijk dat de eigenaar niet wist dat wij de gasten waren die in zijn tuin overnachtten met onze hond. Hij vertelde over zijn carrière als succesvol zanger en over de vele muziekavonden die hij organiseerde in zijn hotel. Hij vertelde ook over zijn tweede carrière als succesvol schrijver van misdaadromans. Op de plaats waar nu zijn hotel staat woonde eertijds een familie waarvan de twee zonen topgangsters waren. Bij verbouwingen aan dat pand vond men geheime gangen naar kamers vol wapens. Dit pand was duidelijk de uitvalsbasis geweest van vele overvallen. Hij zocht contact met de vorige eigenaars en ook met hun gangsterzonen die inmiddels hun straf uitgezeten hadden in de gevangenis, behield die geheime gangen en kamers en via zijn romans vertelde hij wat er zich allemaal had afgespeeld. Nieuwsgierige lezers konden ter plekke komen kijken en met eigen ogen zien wat hij in zijn romans had beschreven. Hij zei zonder er doekjes om te winden dat hij zijn romans als publiekstrekker gebruikte. Een bizarre gast die man, maar zo te horen legde het hem duidelijk geen windeieren. Bij de terugkeer naar onze kamer in zijn tuin werd het meteen duidelijk. Wij sliepen eigenlijk in het privé gastenverblijf van de eigenaar waarin hij, na een concert in het hotel, de zangers en muzikanten ontving en waar deze konden overnachten. Dat werd nu wel heel duidelijk. Uiteindelijk hebben we toch nog genoten van ons verblijf in Nösund, maar in dat hotel ziet men ons zeker nooit meer terug.

Tip Wanneer je in Noorwegen rechtstreeks, dus zonder tussenpersoon of reisbureau, in een hotel een reservatie maakt voor een kamer, moet daar ( bijna ) nooit iets vooraf betaald worden, en krijg je in veel gevallen de dag van de aankomst tot 18.00 uur de tijd om je reservatie nog te annuleren ( lees goed de kleine lettertjes in uw reservatie overeenkomst ). Wij hebben er eenmaal gebruik van gemaakt.

141

De vakantie is geboekt, en je vertrek nadert Welke voorbereidingen treffen we bij onze honden - vooraf Uiteraard zorgen we ervoor dat onze hond(en) in orde is / zijn met de buitenlandse reglementering inzake gezondheid en invoer, dit niet alleen voor wat betreft het land waar wij onze vakantie zullen doorbrengen, maar ook voor alle landen waar we zullen doorreizen. Voor de nodige informatie hieromtrend kan je steeds bij uw dierenarts terecht.

- en vlak voor ons vertrek In de week voor we op vakantie vertrekken, zorgen we ervoor dat onze viervoeter er al op zijn paasbest uitziet. Dat wil zeggen dat we hem wassen met een speciale hondenshampoo en conditioner, en nadien met een handdoek droogwrijven. Om het sneller te laten gaan kunnen we ook een haardroger of waterblazer gebruiken. Als hij zo goed als droog is, beginnen we met de vachtverzorging. Die zal natuurlijk van ras tot ras verschillen. Uiteraard beschikken we hiervoor over de juiste materialen en benodigdheden. Als laatste knippen we de nageltjes. In de volgende dagen borstelen we de vacht van onze viervoeter nog eens goed door.

Waaruit bestaat de bagage van onze hond(en) -

Een zacht lederen halsband & een zacht lederen standaard leiband ( 110 cm. ) Die gebruiken we als we op restaurant gaan en onze hond mee mag.

Een harnas ( van het Zwitserse merk CURLI – BELKA ) & een flexielijn ( van het Duitse merk FLEXI ) ( max. uitrollengte 8 m. ) + reserve. Die worden altijd gebruikt voor de wandelingen. https://shop.mycurli.com/Product/?productCode=0102-0302-1-300-07 https://flexi.de/en/products/new-classic-l-8m-tape-dog_lead_leash/

Deurhanger met een foto van Aagje en de tekst “ DO NOT DISTURB ! ”

142

Intussen wisselen we af met het harnasje van DOG COMPANY, en wel volgend model COMFORT WALK PRO : https://thedogcompany.nl/product/dog-copenhagen-comfort-walk-pro-tuig2020/

Het officiële Europese paspoort voor gezelschapsdieren van onze hond(en).

Een chiplezer. We willen geen problemen bij een eventuele (grens)controle. We nemen dus steeds onze VIRBAC BACK HOME MINI MAX II mee in de bagage. https://www.virbac.nl/Identificatie

Een muilkorf, voor sommige landen is dit verplicht. Wij kozen voor onze Smooth Collie het merk BASKERVILLE CLASSIC nr. 7 https://www.companyofanimals.co.uk/product/baskerville-classic-muzzle

Het favoriete speelgoed van onze hond.

Een tekentang. Ik neem er minstens 2 mee. Eentje steekt altijd in de handbagage zodat wanneer we ze nodig hebben, we er niet moeten naar zoeken. Mijn absolute voorkeur gaat uit : TEKENTANG METAAL FLAMINGO ARIN https://www.flamingo.be/nl/tekenverwijderaar-arin/art/1031170

Een penning of metalen identificatieplaatje met daarop de naam van de hond, en je GSM nummer. Dat bevestig je goed zichtbaar aan de halsband of het harnasje. In sommige landen zoals Groot-Brittanië is dat verplicht.

Een kopie van de stamboom, zodat we indien nodig kunnen bewijzen dat wij echt de eigenaar zijn van onze hond.

Een kopie van de polis of het betalingsbewijs van onze ( familiale ) verzekering in geval van schade veroorzaakt door onze hond(en). En het telefoonnummer van onze verzekeringsagent.

Een honden - GPS ( van het Oostenrijkse merk TRACTIVE ) + oplader https://tractive.com/blog/en/tech/best-dog-gps-tracking-device https://tractive.com/en/c/plans Wij kozen voor de grote TRACTIVE GPS XL ( voor honden boven de 20 kg. , hoewel Aagje op dat ogenblik nog maar net 20 kg. woog ) omdat de batterij pas om de 6 weken moet opgeladen worden, bij de kleine TRACTIVE GPS is dat al na 2 tot 3 dagen ! En laadt je honden-GPS thuis voor elke reis op. Wij bevestigen de GPS aan het harnasje.

143

144

P.S. Het is onze ervaring dat tijdens ruw spel met andere honden, deze GPS gemakkelijk los komt en dan kan hij alleen terug gevonden worden als de batterij nog voldoende opgeladen is, en signaal kan geven naar je GSM. Dus een extra riempje rond de GPS als hij bevestigd is aan het harnasje is geen overbodige luxe. Wat we tegenwoordig ook gebruiken is een zelfklevende windel : https://www.vet-concept.com/p/praemienshop-vet-concept-bandage -

Een houdertje met een rolletje hondenpoepzakjes + genoeg reserve rolletjes.

Een opplooibare bench of binnenhuiskennel van het merk TRENDPET : https://www.trendpet.de/hunde/hundeboxen/1/tpx-pro-faltbare-aluminiumhundebox

Een fleece dekentjes om in de bench te leggen

Een inox eet- en drinkbak RUFFWEAR BASECAMP BOWLS Of soms ook als we naar een zuiders land op vakantie gaan, een drinkbak die je kan koelen : KARLIE FLAMINGO – Stainless Steel COOLING BOWL, dit is een inox eet- of drinkbak met een koel-element.

Flesjes mineraal water, al dan niet gekoeld of diepgevroren, en eventueel een isolerende flessenhouder zodat we op wandelingen de flesjes koel kunnen houden.

Voer voor de ganse duur van de reis, verpakt in dagporties + enkele reserve.

Enkele super absorberende handdoeken om onze viervoeter af te drogen na wandelingen in regenweer. We hopen hem uiteraard niet nodig te hebben !

Een heuptasje of iets dergelijks om voedselbeloningen in te bewaren en een clicker. Deze laatste alleen te gebruiken bij het aanleren van iets nieuws.

Voedselbeloningen

Een koorts-thermometer.

Een opblaasbare kraag, om te voorkomen dat onze viervoeter aan opgelopen huidletsels zou likken. Wij kozen voor eentje van het merk FLAMINGO PETCARE INFLATABLE COLLAR. Neem de hond mee als je een kraag koopt en pas hem ter plaatse ! Onze Aagje heeft zulk een lange nek en zulk een lange snuit dat ze 2 kragen moeten dragen om nergens meer aan te kunnen likken. Dus we hebben er 2 mee.

145

Een zaklamp, om te gebruiken als we onze viervoeter ‘s avonds voor het slapen gaan in het donker moeten uitlaten. Wij kochten er eentje van het merk OLIGHT R20 Javelot. Deze krachtige zaklamp schijnt meer dan 300 m. ver. Uiteraard mag je ook de oplader niet vergeten. Of misschien nog beter : laad hem thuis op voor elke reis.

4 hondenschoentjes en sokjes, ingeval van voetzoolletsels, of om voetzoolletsels te voorkomen. Wij kozen voor de RUFFWEAR POLAR TREX hondenschoentjes ( 51 mm of XXS ) + RUFFWEAR BARK’N BOOT LINERS sokjes ( S ) https://www.medpets.be/ruffwear-polar-trex-hondenschoenen/ https://www.medpets.be/ruffwear-barkn-boot-liners-hondensokken/?lpc=1-33175

146

Een potje Vaseline of uiercrème.

Een schaar met gebogen punten om de haren rond wonden weg te knippen.

Vloeistof om wonden te kunnen reinigen en ontsmetten : HIBITANE PLUS 5% verkrijgbaar bij de apotheker

Een drukverband.

Honden-shampoo en conditioner : K9 ALOE VERA SHAMPOO https://www.k9nederland.nl/aloe-vera-shampoo.html en BIO-GROOM SILK CONDITIONING CRÈME RINSE http://biogroom.com/dog-products/conditioners/silk/

Eén of meerdere loopsheidslipjes / hondenbroekjes. Een absolute aanrader zijn de SNUGGEASE hondenbroekjes die je kan wassen in de wasmachine. https://shop.zowizoo.be/snuggease-twin-pack-l-894492001375

Een groot strandlaken, of een groot hondendeken.

Om eventueel op het bed te leggen, zodat onze viervoeter erop kan liggen, zonder het bed vuil te maken. Voor onze wintervakantie’s kochten wij een super comfortabel en super warm hondendeken van de firma GREY TAIL. -

Een ontwoller om gemakkelijk losse en dode haren uit de ondervacht te verwijderen, van het merk TRIXIE – HAAR-EX METAAL SHEDDER

147

https://www.trixie.de/nl/producten/hond/gezondheid-verzorging-hygienevet/bont/haar-ex-metaal-shedder-1001121520-1001122010 Deze kam geniet absoluut mijn voorkeur. -

Een kam ( YENTO PROFESSIONAL kam met 70 pinnen – extra fijn ) voor de vachtverzorging van onze korthaar Collie. https://transgroom.com/nl/artikelen/yento-professional-kam-70-pinnen-extrafijn-kam-voor-honden?gclid=EAIaIQobChMI8obY5SX_AIVEMl3Ch2g4wV_EAQYASABEgJ7oPD_BwE

En een nagelknipper ( van het merk RESCO PRO SERIES ).

Eventueel extra vlooien-, tekenen hartwormbestrijdingsmiddel.

Eventueel een pak cellulose-doeken in geval van incontinentie bij de seniorhond

De contactgegevens van onze dierenarts thuis.

Extra bagage Afhankelijk van de reisbestemming en de weersomstandigheden ter plaatse kan het zijn dat we voor onze hond extra bagage meenemen.

Onze ervaring met Evy : De vakantie met bestemming de Duitse Oostzee kust stond voor de deur ( mei/juni 2013 ). Op dat ogenblik werd centraal Europa geteisterd door aanhoudende hevige regenval. Ook Duitsland kreeg een ware zondvloed over zich heen. Onder normale omstandigheden geniet onze vakantiebestemming jaarlijks meer dan 2.000 uren zonneschijn. Nergens anders in Duitsland heb je meer uren zon per dag dan hier. Maar dat zijn natuurlijk statistieken ! De weersvoorspellingen voor onze vakantieperiode waren onduidelijk. Het ene meteostation gaf mooi en warm weer, een ander voorspelde stormwind en veel regen. We besloten voor Evy, onze Schotse Collie, toch een waterdichte jas mee te nemen. Evy heeft immers en zeer dichte en lange vacht. Als we tijdens een wandeling zouden verrast worden door hevige regenval, dan zou zelfs na het drogen van de vacht met een haardroger, deze zeker nog 2 dagen nodig hebben om door en door droog te zijn. En het gedacht alleen al, om een natte hond op een hotelkamer te moeten meenemen. Dus een waterdichte jas ging als extra bagage voor onze viervoeter mee.

148

149

Uiteraard hoopten we hem niet te moeten gebruiken. Echter één dag van onze vakantie was er geen ontsnappen aan. Tijdens het ontbijt in ons hotel barstte een hevig onweer los, met stortregen en hevige windstoten. Iedereen met of zonder hond was gedwongen om binnen te blijven. In de vroege namiddag stopte het met regenen. Echter de dreigend donker lucht en de hevige stormwind voorspelden nog meer nattigheid ( zie foto ). Toch besloten we met Evy een grote wandeling te maken. Het is misschien een gek zicht, zo’n grote hond met een jas aan. Maar alles was beter dan de hele dag binnen te moeten blijven. En wij waren niet de enige die er zo over dachten. Ook andere gasten in dit hotel, hadden hun Rhodesian Ridgeback een waterdichte jas laten aantrekken. De strandpromenade voor ons hotel in Heringsdorf ( Usedom ) wandelden we af tot het eindpunt in het naburige badplaatsje Bansin, en terug . Meer zat er niet in. Toen het stortregenen herbegon, haastten we ons terug naar het hotel. De waterdichte jas kwam nu goed van pas. Evy bleef voor het grootste deel droog. De volgende dagen ging de jas mee in de rugzak. Sindsdien gaat hij ook elke reis mee in de bagage. Wij kochten toendertijd deze waterdichte jas van het merk en type : WEATHERBEETA LANDA https://www.weatherbeeta.com Later kregen we de gelegenheid om voor haar een lichtgewicht ademende, waterdichte jas te laten maken, op maat. Het materiaal werd op dat ogenblik ( 2007 ) veel gebruikt in de paardenwereld. Het ging hier om een jas van het merk en type : BUCAS – SMARTEX DOG BLANKET 28055-02 https://bucas.com/nl/

Voor onze korthaar Collie paste Evy’s jassen niet, Aagje was veel groter. Dus gingen we op zoek naar nieuwe. En die vonden we bij het Duitse merk ACTIONFACTORY. Wij kozen voor het type ACTIVE cape WIND & RAIN en ACTIVE cape PLUS, deze laatste jas was ademend, warm en winden waterdicht. https://www.actionfactory.de Daarnaast kochten we voor onze Smooth Collie ook nog een veelkleurige warme waterdichte regenjas van het Finse merk POMPPA , type TOPPA POMPPA https://pomppa.fi/en/ Ben je tijdens een wandeling in hevige regen, de regenjas van je viervoeter vergeten ? En vindt je dat hij na het afdrogen met een handdoek nog niet droog genoeg is ? Dan kunnen we de volgende uiterst absorberende jas, ook van ACTIONFACTORY aanbevelen : DRYUP cape ROYAL micro cotton

150

Tip Als je een jas voor je viervoeter wilt kopen, is het belangrijk te weten of je bij het wandelen je hond zal aanlijnen aan de halsband of aan een harnas of tuigje. Bij dit laatste heb je een jas nodig die je ver genoeg naar achteren kan opschuiven ( of waarvan de halsopening zeer ruim is ) of waarin een speciale opening is voorzien voor het aanlijnen, anders zal je je flexielijn of leiband niet kunnen vastmaken aan het bevestigingspunt. Zoek je een jas voor je hond maar is deze laatste nog niet volgroeid, koop er dan eentje op de groei, want anders zal je viervoeter er hij bij een volgend gebruik alweer uitgegroeid zijn.

Onze ervaring met Aagje : Tijdens onze eerste wintervakantie in Zwitserland met Aagje ( maart 2018 ), bleek Davos’ reputatie van zeer sneeuwzeker te zijn, heel juist. Met bijna elke dag heel veel

151

verse sneeuw en vriestemperaturen, lieten we ons niet afschrikken. Zoals steeds werd er dagelijks veel gewandeld. Echter om niet met een kletsnatte hond in het hotel terug te komen, deden we onze korthaar Collie een super warme winterjas aan. Eentje die we iedereen kunnen aanbevelen.

Voor meer info over deze schitterende jas van HURTTA - EXTREME WARMER : https://www.medpets.be/hurtta-extremewarmer/?gclid=EAIaIQobChMI1vz99vuY2gIVar7tCh0OJgJEEAAYAiAAEgJgQfD_Bw E#product-description

Tip Het is wel heel belangrijk dat je de juiste maat besteld. Voor onze Aagje bestelden we de Hurtta Extreme Warmer in maat 55 cm/22”. Haar ruglengte, dit is de afstand tussen de nek en de staartaanzet, was 55 cm. Om die lengte juist te kunnen meten, breng je ( voor de nek ) het hoofd naar achteren, waar een plooi ontstaat thv. de nek is je beginpunt. Het eindpunt is waar de staart begint. Leg je hand onder de staartbasis en beweeg die naar boven. Waar een plooi ontstaat tussen rug en staart is de staartaanzet.

152

Opgeruimd staat netjes ! Het spreekt voor zich dat ook op vakantie je voorziet in een ruime voorraad hondenpoepzakjes zodat wanneer hondlief zijn behoeften doet, ongeacht of dat in een stad is of niet, je alles in een handomdraai kan opruimen. In sommige hotels ligt er op de kamer zelfs een hondenpoepzakjeshoudertje ( inclusief poepzakjes ) voor jou en je viervoeter klaar.

Gaat u op vakantie met de hond naar de Italiaanse stad Trieste, weet dan dat één van de lokale bestuurders, namelijk Paolo Rovis, zeer ingrijpende maatregelen heeft genomen om ongewenst plas- en ontlastingsgedrag van de hond in de stad terug te dringen. Telkens als uw hond plast tegen een wiel van een auto of moto, tegen een gevel of etalage van een winkel of tegen een planten- of bloembak mag je je verwachten aan een boete tussen 50,00 en 300,00 Euro. U bent verplicht hondenpoepzakjes bij te hebben, anders riskeert u minimaal 100,00 tot maximaal 160,00 Euro te moeten betalen. En wie de hondenpoep van zijn viervoeter niet opruimt heeft 250,00 tot 1.500,00 Euro aan zijn been. U bent dus gewaarschuwd ! Of deze verordening nog van kracht is anno 2022 weet ik niet. Best even nakijken indien je in die richting op vakantie gaat ! Is uw reisbestemming de Spaanse costa’s, dan moet u ook op de hoogte zijn van de volgende maatregel. In het kustplaatsje Mataro ten noorden van Barcelona, heeft het gemeentebestuur ( juli 2017 ) beslist dat baasjes, wiens viervoeter ergens in de straten plast, beboet zullen worden indien deze niet het plasje wegspoelen met water. Hier bent u dus verplicht om niet alleen het nodige materiaal op zak te hebben om een hoopje op de kuisen, u moet ook zorgen voor een flesje water binnen handbereik, om een plasje weg te spoelen. Doet u dit niet, dan wacht u een boete van 750,00 Euro. Op deze manier wil het gemeentebestuur de stankoverlast terugdringen, die al deze plasjes veroorzaken bij warm weer.

153

Wat zeker in je bagage niet mag ontbreken als u voor een koude vakantiebestemming kiest en van plan bent om veel te wandelen met de hond - Een potje Vaseline ( 100% puur - zonder parfum ) min. 100 gr. inhoud/per hond - Een warme hondenjas + eventueel een hondenzonnebril - Een set van 4 hondenschoentjes + sokjes - Enkele super absorberende ( lichtgewicht ) handdoeken - Een warme muts, als oorwarmer bij ijzige wind

Hierna volgend de eigen ervaringen opgedaan tijdens onze jaarlijkse wintervakantie in de Alpen, en dit sinds de komst van onze eerste viervoeter in 1994.

154

Iedere hond is anders zoveel is zeker. Iedere hond ervaart sneeuw ook anders. Onze Berner Rudith ging compleet uit het dak ieder jaar als we onze wintervakantie bestemming in de Alpen bereikten. Alsof ze wist dat dit het land van haar voorvaderen was ! Echter al snel ondervonden we met Rudith aan den lijve, enerzijds dat sneeuw heel leuk was om in te rennen, te spelen en te wandelen maar anderzijds ook dat diezelfde sneeuw best vervelend kon zijn. Want voor je er erg in had vormden zich ijsklontjes dikwijls zo groot en hard als knikkers tussen de voetzoolkussentjes wat erg vervelend voor de hond is, want wil hij verder kunnen spelen, rennen of gewoon met je mee wandelen dan moeten die ijsklontjes er echt eerst uit. Meestal zal je hond zelf proberen om die ijsklontjes eruit te bijten maar dat lukt niet altijd want soms zitten er gewoon te veel tussen zijn voetzoolkussentjes of zitten ze zo diep dat zonder jouw hulp ze er echt niet uit te krijgen zijn. Zijn ze eruit en kan je hond weer spelen, rennen en meewandelen dan wacht 50 m. verder hetzelfde scenario. Zo kom je natuurlijk nergens. Een bezoek aan de plaatselijke apotheek leerde ons dat oa. vaseline en uiercrème de vorming van zulk een ijsklontjes kon voorkomen of op zijn minst kon verminderen. Wat ook helpt is van de haren tussen de voetzoolkussentjes zo kort mogelijk te knippen. Bij Rudith smeerden we dagelijks voor de eerste wandeling in de sneeuw royaal Vaseline op en tussen de voetzoolkussentjes en daarmee was het probleem van die vervelende en pijnlijke ijsklontjes bij haar opgelost.

Bij Evy kwamen we er niet zo gemakkelijk van af. De eerste keer dat zij mee op wintervakantie ging naar de Alpen, zij was toen 8 maanden oud, verliep alles vlotjes. We smeerden ‘s morgens voor de eerste wandeling in de sneeuw Vaseline, op en tussen de voetzoolkussentjes, en hadden er verder geen omkijken meer naar. Echter eind 2004 deden er zich, onverwacht en zonder duidelijke oorzaak, problemen voor. De voetzoolkussentjes bij Evy waren zeer dun geworden, grotendeels roze van kleur en om de haverklap zagen we kloven die het lopen voor haar heel pijnlijk maakten vooral op een harde ondergrond. Om alles te laten genezen vermeden we elke harde ondergrond. Een maand later ( januari 2005 ) bij onze aankomst op de wintervakantie bestemming in de Alpen stelden we al gauw vast dat hoewel de kloven mooi genezen waren, Evy zelfs met Vaseline op en tussen de voetzoolkussentjes niet op sneeuw wou lopen. Dit leek voor haar enorm pijnlijk ! Hier was duidelijk een probleem. Gelukkig had ik hondenschoentjes mee in de bagage. Evy kreeg dus vier waterdichte schoentjes aan en kon weer mee op wandel in de sneeuw. Echter waar we geen rekening mee gehouden hadden was dat onze wilde hummel als ze vrij, dus onaangelijnd mee mocht wandelen, ze niet op de geruimde winterwandelwegen bleef lopen maar liefst van al in de diepe sneeuw rondkoerste. Dat was toch veel spannender en al snel kwam ze uit die diepe sneeuw met eerst één en iets later een tweede schoentje kwijt. En die twee verloren schoentjes bleken niet meer terug te vinden. Nu werd het echt een probleem. Eigenlijk konden we met haar niet meer buiten komen in de sneeuw.

155

156

157

Op de foto zie je onze langhaar Collie nog alleen met hondenschoentjes aan de voorvoeten. Tot ik op het idee kwam Evy op de slee mee te nemen. Zo gezegd zo gedaan. Omdat we geen slee meegenomen hadden van thuis, hebben we er ter plaatse eentje gehuurd of beter we hebben er twee gehuurd zo kon Walter ook mee sleeën. Gelukkig zijn er in Hasliberg heel wat natuur rodelbanen. En tot onze verbazing bleef Evy heel braaf bij mij op de slee zitten.

Let wel op ! Als je de hond op de slee meeneemt, zorg er dan voor dat zijn staart NIET onder de slee kan terecht komen !!!

158

Terug thuis wilden we zo snel mogelijk dit voetzoolkussenprobleem opgelost zien wat niet evident bleek. Uiteindelijk werd vastgesteld dat een metabole stoornis bij Evy de oorzaak was van al die voetzool ellende. De toediening van een zink voedingssupplement loste alle problemen op. Evy kreeg mooi dikke zwarte voetzoolkussens. Dus controleer bij je hond voor je vertrek naar een koude vakantiebestemming steeds of de voetzoolkussentjes wel in prima conditie zijn. En hoewel Evy’s voetzoolkussentjes sindsdien geen problemen meer gaven neem ik toch elk jaar steeds weer vier hondenschoentjes mee, je weet maar nooit dat onze Schotse Collie ze nodig zal hebben. Wat ook in je bagage niet mag ontbreken, zijn enkele super absorberende handdoeken, je vindt ze in elke winkel van autobenodigdheden of in de betere hondenspeciaalzaak. Immers niet altijd ligt de sneeuw op je winterbestemming er in super conditie bij. Ga je uit wandelen als de sneeuw in volle dooi is, dan mag je verwachten, zeker bij een langharige hond zoals Evy, dat door het ploeteren in die smurrie, de lange haren aan de poten en ter hoogte van buik en borst niet alleen nat zijn, maar er ook vreselijk vies en vuil uitzien. Zo kan je je viervoeter natuurlijk niet meenemen in je hotel of vakantieverblijf ! En dan komen die super absorberende handdoeken enorm van pas.

Onze ervaring met onze langhaar Schotse Collie Evy : Tijdens onze wintervakantie in de Alpen ( maart 2015 ), onze Schotse Collie was toen bijna 12 jaar oud, was er één wandeling waarbij ze er zo smerig uitzag, dat we haar eerst ter hoogte van poten, borst en buik moesten wassen. We vroegen aan de receptie van ons logies / hotel een emmer met lauwwarm water. Na lang zoeken was het enige bruikbare dat men gevonden had, een Champagne emmer ! Dan maar deze gevuld met lauwwarm water. De andere hotelgasten moesten hard lachen toen ze voorbij kwamen, en zagen dat Evy met de poten in een Laurent-Perrier champagne emmer stond. Uiteraard werd ons telkens gevraagd of deze ook echt met godendrank gevuld was. Neen dus ! In ieder geval, alle vieze smurrie werd snel weg gewassen en poten, borst en buik zo goed mogelijk drooggewreven met onze super absorberende handdoeken. Nadien kon onze Schotse Collie ons opnieuw naar de kamer / suite vergezellen.

Tip Echter, het kan gemakkelijker. Wij ontdekten diezelfde wintervakantie, bij toeval, dat wanneer je zulk een wandeling combineert met een tochtje via de bergtrein of gondelbaan naar hogere gebieden waar nog wel sneeuw in prima conditie aanwezig is, en daar nog een ( korte ) wandeling maakt, de sneeuw in een mum van tijd, die vieze smurrie

159

uit de haren van je viervoeter doet verdwijnen en je bij de aankomst aan je hotel of vakantieverblijf niets meer hebt schoon te maken.

Bij onze korthaar Collie Aagje verliep elke wintervakantie vlekkeloos : Er was totaal geen sprake van problemen met de voetzoolkussentjes. Ook had zij geen last van de vorming van ijsklontjes die het lopen bemoeilijkten. We moesten zelfs niet insmeren met Vaseline. Wat een luxe !

De slee mee op wintervakantie, een zegen of een vloek

160

Dan ga je op wintervakantie met de kinderen en kleinkinderen. En komt de slee op de proppen. Met Rudith gaf dit nooit een probleem. Niet eenmaal ging ze een slee achterna om die tot stilstand te brengen. Echter anders gesteld was het met onze langhaar Collie Evy. Een slee waarop iemand van de gezinsleden zat, wilde ze altijd stoppen. Andere mensen met een slee was geen probleem. Op de eerste foto zie je hoe ik met mijn elleboog Evy weg van de slee wil houden. Best wel lastig ! Op de laatste foto zie je dat ik inmiddels Evy geleerd heb, dat het not done is om Kristien met kleinzoon Mathieu op de slee, achterna te rennen, om hen tot stilstand te brengen. Eens goed aangeleerd, zullen ze dan ook nooit meer een slee achterna gaan.

En waarom nemen we een hondenmuts mee ? Wanneer in de winter, de temperatuur overdag niet boven het vriespunt komt, en daarbij nog een ijzige wind staat, kan het gebeuren dat tijdens wandelingen onze Aagje een muts opzet, om de gevoelige oren te beschermen. En ze heeft deze muts nog nooit willen verwijderen ! Dus het was waarschijnlijk op dat ogenblik een goed idee !

En waar kochten we ze ? Online bij : https://www.etsy.com/be/listing/242955451/rendier-hondenhoed-meteenkwastje?click_key=da6e675e048511ce58e11d20861033e9fc1ff44d%3A242955451 &click_sum=396d7014&ref=shop_home_active_42

161

Ook warme vakantiebestemmingen zijn niet zonder gevaar Het spreekt voor zich dat elke reis met de hond vooraf gegaan wordt door een bezoek aan de dierenarts. Je bent immers verplicht, afhankelijk van de landen die je aandoet, je viervoeter van een aantal inentingen te voorzien en dikwijls ook van een behandeling tegen onder andere wormen en teken… Echter ook al denk je dat je hond nu niets meer kan gebeuren, toch kunnen er zich nog altijd onverwachte situaties voordoen welke ter plaatse een onmiddellijk ingrijpen van je vragen, zoals

ondanks de voorgeschreven tekenpreventie, bijten 100den teken zich ongezien vast Zo gebeurde tijdens de terugreis van onze zomervakantie in Portugal ( juli 1999 ) met Rudith het volgde. Eén van onze overnachtingsplaatsen lag te midden van een enorme boomgaard met olijfbomen. Het spreekt voor zich dat we daarin een grote avondwandeling maakten voor het slapen gaan. Rudith liep vrij mee. ’s Anderdaags ‘s morgens zetten we onze terugreis verder. Er was ons niets speciaals opgevallen aan onze Berner. Tot plots onderweg ( Rudith zat in de auto op de achterbank tussen onze kinderen ) Kristien haar iets zag wegbijten onderaan de voet. Toen onze dochter de voetkussentjes van onze Berner van dichtbij bekeek, zag ze hoe er wel honderd minuscule teken, zich tussen de voetkussens van elke poot vastgebeten hadden. Dat was wel eventjes schrikken. Zo veel teken, op zulk een plaats ? En dat dit ongezien kon gebeuren ? In ieder geval hadden we geen tijd te verliezen. In het eerstvolgende stadje hielden we halt. De tekentang moesten we niet ver zoeken, die zit altijd pakklaar in onze handbagage. Walter en de kinderen stuurde ik wandelen zodat ik rustig bij Rudith alle teken kon verwijderen. Ik was er wel een hele tijd zoet mee. Dit moet toch ongelooflijk ongemakkelijk voor onze Berner geweest zijn ! Toen de laatste teek eruit ging was ze dan ook zichtbaar opgelucht. Hoe en wanneer die teken toegeslagen hebben zullen we nooit te weten komen. Naar alle waarschijnlijkheid moet dat toch tijdens onze wandeling in die olijfboomgaard gebeurd zijn. Het vreemde was dat er op de rest van haar lichaam nergens een teek te bekennen viel. Dus hoe goed ook je hond preventief behandeld is tegen teken, controleer hem toch dagelijks op de eventuele aanwezigheid van deze diertjes. Wij konden het zelfs achteraf nauwelijks geloven hoe, ondanks de voorgeschreven tekenpreventie, zoveel teken erin geslaagd waren zich in Rudith vast te bijten, en dan nog wel op een plaats waar we nooit teken verwachtten en die we eigenlijk ook nooit op teken controleerden.

162

Dus voorzie in je bagage een degelijke tekentang en zorg dat die niet te ver wegsteekt. Je weet immers nooit hoe snel je ze nodig zal hebben.

Behoed je hond ook voor

een hitte- / zonneslag De ene hond kan al beter tegen de warmte dan de andere. Sommige viervoeters zoals Rembrandt zullen bij de minste zonneschijn schaduwrijke plekjes opzoeken, voor andere zoals Rudith en Evy daarentegen kan het bij wijze van spreken niet warm genoeg zijn. Echter het is niet omdat je hond steeds weer ligt te zonnebaden bij tropische temperaturen dat hij ook probleemloos inspanningen kan leveren in zulk een grote warmte.

Zo gebeurde met Evy tijdens een uitstap naar Venetië ( mei 2010 ) het volgende : Het was eind mei en al meer dan een week tropisch warm in Noord-Italië. Tijdens ons verblijf in Padua, besloten we voor één dag de koelte van de zee op te zoeken. We zouden een uitstap maken naar Venetië. Om parkeerproblemen te vermijden namen we de trein. Evy kon mee, mits betalen van een speciaal ticket voor meereizende honden. De rit duurde ongeveer 30 minuten. In Venetië aangekomen gingen we op stap. Zelfs hier was het bloedheet. Evy wandelde fluks mee. Toch wilden we geen enkel risico nemen en besloten we na elk half uur een pauze in te lassen. We zochten dan telkens een schaduwrijk terras op, en ook voor Evy bestelden we een kom fris water. Omstreeks het middaguur bereikten we de brug der zuchten aan het dogepaleis. Hier zo vlakbij het San Marco plein was het ontzettend druk. We lieten ons met de stroom toeristen meenemen tot iemand uit een groep Aziatische bezoekers, die uit de tegenovergestelde richting kwam, vroeg of zij een foto mochten nemen van onze Schotse Collie. Tja, waarom niet ? We maakten ons los uit de mensenmassa en zochten een mooi plekje uit. Zeker een half uur lang poseerde er steeds iemand anders naast Evy. Na de fotoshoot namen we afscheid van dit Aziatische gezelschap om onze rondwandeling verder te zetten. Echter we waren nog geen 25 meter ver of Evy zakte door de poten. Verschillende bewakingsagenten in burger snelden ons te hulp. Evy werd vlug in de schaduw gelegd en onmiddellijk werd haar fris water ter beschikking gesteld. Het duurde al snel een uurtje voor onze viervoeter terug op de been was. Vervolgens beslisten we naar het hotel terug te keren. Bij onze aankomst in Padua leek Evy weer de oude. Wat was hier gebeurd ? Evy had waarschijnlijk een zonneslag opgelopen als gevolg van het lange poseren in volle zon. De volgende dagen hielden we het rustig, we wilden er immers absoluut zeker van zijn dat onze Schotse Collie volledig hersteld was.

163

Hoe goed je een viervoeter ook voorbereid op het reizen, er zullen altijd wel situaties zijn die je niet kon voorzien Tijdens onze reis naar Zweeds Lapland ( juni 2006 ) overnachtten we op zeker moment nabij Lülea in de provincie Norrbotten. Het hotel waar we met Evy verbleven was gebouwd op oude rendiergronden en in de buurt waren overblijfselen gevonden van een voormalige Sami nederzetting. De ontvangsthal van dit hotel was volledig ingericht in traditionele Sami stijl. Het stond er vol opgezette dieren die vroeger in de omgeving leefden. Walter ging naar binnen om ons aan te melden terwijl ik buiten Evy nog even uitliet. We bleken de enige gasten te zijn in dit 360 bedden tellende congreshotel. Aan de receptie vroeg men aan Walter of onze hond braaf was. Mijn echtgenoot antwoordde dat Evy een zeer brave en welopgevoede hond was. Men zou haar niet horen want Evy had tot dan toe nog nooit geblaft in een hotel. Toen Walter terug buiten kwam was Evy uitgelaten en konden we met onze bagage naar de kamer. Ik wist niets af van die opgezette dieren. En dan gebeurde het. Evy schrok zich haast dood toen ze bij het binnen wandelen van het hotel plots oog in oog stond met een opgezette lynx die haar met ontblote tanden vanuit een boom aanstaarde. Na minutenlang geblaf, Evy was duidelijk geschrokken, konden we de lynx passeren om dan voor een reusachtige beer ( ook opgezet ) te staan. Aan de balie werden we opgewacht door een opgezette grijze wolf die door Evy zeer uitgebreid werd besnuffeld. Elke keer we er voorbij moesten vergewiste Evy zich er eerst van of hij toch niet echt was. De opgezette hoenders liet zij links liggen. Thuis reageert ze ook niet op de kippen van de buren. De mensen van de receptie konden er smakelijk om lachen. Blijkbaar hadden al heel wat honden op dezelfde wijze als Evy gereageerd op die onverwachte ontmoeting met al die bijna levensechte dieren. Ik kon er helemaal niet om lachen. Ik had Evy nog nooit zo hard zien schrikken. Gelukkig herstelde ze zich snel en op weg naar onze kamer was ze weer de rust zelve.

Eerste hulp voor de hond, bij stress onderweg Ook al is je viervoeter super stressbestendig, toch kan het gebeuren dat een plotse gebeurtenis hem helemaal overstuur maakt waarbij hij NIET herstelt. Wist je dat erfelijke componenten mee bepalen ter hoogte van het limbische systeem in de hersenen, waar de emoties geregeld worden, of bij je viervoeter in bepaalde stress-situaties ofwel eerder het parasympatische zenuwstelsel geactiveerd wordt, dan wel eerder het sympatische. Bij dit

164

laatste wordt het lichaam direkt gemobiliseerd voor een vlucht / vechtreactie ( = onbewuste reactie, reflexief ), terwijl bij het eerste alles onmiddellijk in het werk gesteld wordt om terug te keren naar een toestand van rust / herstel en evenwicht ( = bewuste actie ). Honden waarbij het parasympatische zenuwstelsel domineert, zijn eerder van het rustige type, het zijn ook bijna altijd zeer zelfbewuste viervoeters. Terwijl honden waarbij het sympatische zenuwstelsel domineert eerder gevoelig zijn, dus eerder van het emotionele type.

Afhankelijk van het type hond zal de ene al sneller dan de andere emotioneel reageren in bepaalde stress-situaties. Emotioneel reageren mag, als je viervoeter zich ook snel herstelt. Echter soms kan het gebeuren dat je hond zo overstuur is, dat hij niet meer aanspreekbaar blijkt. En dan mogen wij niet hulpeloos toekijken, maar moeten wij ervoor zorgen dat we hem zo snel mogelijk UIT die benarde toestand bevrijden.

Onze ervaringen met onze langhaar Collie Evy : Nog voor ik bewust op zoek ging naar ontspanningsstrategieën, had ik ontdekt bij Evy dat er 2 situaties waren, waarbij ze heel snel in totale ontspanning ging. En dat was ( 1 ) in het bubbelbad tijdens de WARMING-UP en de COOLING-DOWN voor en na de wekelijkse zwemsessie. Het zeer warme water ( 40° C. ) ontspande haar telkens weer, in die mate zelfs dat ze dikwijls ook echt lag te slapen in het bubbelbad. En ( 2 ) tijdens een uitgebreide borstelen knipbeurt van de vacht, ook hier wist ik dat ze al na enkele minuten zachtjes borstelen in totale ontspanning ging, om een weinig later in slaap te vallen en pas wakker te worden als de volledige vachtverzorging achter de rug was. Echter dit zijn zeker niet de meest voor de hand liggende manieren om een viervoeter snel in ontspanning te krijgen. En toch zijn ze in geval van nood ( lees : als je niets beters weet ) zeer bruikbaar.

Het was mei 2015, Evy was op dat ogenblik 12 jaar oud. Vlak voor de renovatiewerken in onze keuken van start gingen, tijdens het leegmaken van de kasten en verhuizen van de huisraad, raakte zij totaal overstuur. We wisten niet wat er gebeurde, zo hadden we onze Schotse Collie nog nooit gezien. Ze was enorm onrustig, had een verkrampte gezichtsuitdrukking, hijgde, speekselde, en bibberde als een riet en dat de hele dag lang. Ze weigerde te eten en te drinken en bij het uitlaten bleek de ontlasting waterdun. Ook ’s nachts lag ze meer te woelen dan ze sliep. En ’s morgens bij het opstaan bleek ze nog niet de oude. Ik moest er iets op vinden om haar weer tot rust te brengen. Ik liet haar eerst uit in de tuin. Ik wist dat Evy enorm kon genieten van een borstelen knipbeurt van de vacht, en dan altijd volledig ontspande en na korte tijd gewoon in slaap viel. En

165

dat wilde ik nu ook bereiken. Ik nam alle benodigdheden klaar, en vroeg haar om op het grote hondenkussen te komen liggen. Als onze Schotse Collie zag dat ik de borstels voor de vachtverzorging vast had, twijfelde ze niet. En eens op het grote hondenkussen bij het voelen van de zachte borstels over haar en huid, duurde het maar een paar minuten voor ze totaal ontspande, en niet veel later in slaap viel. De borstelen knipbeurt duurde al snel meer dan een uur. Toen ik klaar was, opende Evy de ogen en sprong recht. Van stress-symptomen was geen sprake meer, onze oude dame leek als herboren. We gingen naar beneden waar ondertussen de mensen van de renovatie firma alles uitgebroken hadden en met de voorbereidingen voor de installatie van de nieuwe keuken begonnen waren. Evy was terug de oude. Opdracht volbracht ! Later ontdekten we dat op dat ogenblik Evy al blind moet geweest zijn. Echter ik stond echt versteld van dit waanzinnige effekt van deze op het eerste gezicht onschuldige borstelen knipbeurt. Uiteraard wist ik vooraf dat Evy heel snel in totale ontspanning zou gaan. Maar wat was nu het werkingsmechanisme geweest ? Wat had deze ommezwaai teweeggebracht in haar gedrag ?

Tijdens een seminarie met de titel “ CALM DOWM ” – Ontspannen door het alledaagse leven, thuis, onderweg, en tijdens activiteiten ! gegeven door Anja Fiedler kreeg ik een antwoord op al mijn vragen. Om met de deur in huis te vallen. Wist je dat we de hersenen kunnen aanleren op commando te ontspannen ? In ieder geval, ik maakte die dag kennis met een hele reeks ontspanningsstrategieën, die ook één voor één, en stap voor stap, in theorie en praktijk, uitgelegd werden.

Alle ontspanningsstrategieën hebben één doel : En dat is het vrijmaken van OXYTOCINE in de hersenen. OXYTOCINE wordt ook wel het ontspanningshormoon genoemd. Het zorgt ervoor dat bij spanning, stress, frustratie, opwinding of andere onaangename ( emotionele ) gemoedstoestanden deze omgebogen worden en de hond weer tot rust komt, en opnieuw aanspreekbaar wordt. Er bestaan heel wat ontspanningsstrategieën. Zoek uit wat voor jouw hond het beste werkt. Weet ook dat een bepaald ontspanningsprotocol heel veel moet herhaald worden, alvorens het bij je viervoeter het gewenste effekt zal hebben, en dat is in dit geval het creëren van een heel snelle toestand van ontspanning.

Een hond kan leren ontspannen Warm water stimuleert de produktie van OXYTOCINE en brengt tot rust !

166

Onze ervaringen met Evy : Wat brengt onze Schotse Collie in ( totale ) ontspanning ? We zijn er nooit actief mee bezig geweest, gewoon omdat we nog nooit van ontspanningstraining gehoord hadden. En toch beschikten we bij onze Schotse Collie over heel wat mogelijkheden om indien nodig haar terug tot rust te laten komen. Dat je dit bij Evy heel letterlijk mag nemen, is duidelijk. Op de foto’s zie je hoe zij totaal ontspant om uiteindelijk in slaap te vallen, in het bubbelbad, tijdens de COOLING-DOWN na de wekelijkse zwemsessie.

167

Echter, onderweg op reis, of op onze vakantiebestemming kunnen we van deze manier van ontspanning / tot rust komen natuurlijk geen gebruik maken. Daarvoor is ze te omslachtig !

Ook zachte aanrakingen stimuleren de produktie van OXYTOCINE en brengen tot rust !

En dat kunnen langzame strijkingen zijn met de vlakke hand over de vacht van de hond, of cirkelvormige bewegingen alleen met de vingertoppen door de vacht heen tot op de huid, uiteraard alleen op plaatsen waar hij het graag heeft. Of je kan je viervoeter verwennen met een borstelbeurt met super zachte borstels, ook dat zijn zachte aanrakingen. Echter als hij voor het eerst een ontspannings-sessie krijgt waarbij gebruik gemaakt wordt van deze zachte aanrakingen, weet dan dat dit minstens 10 tot 20 minuten moet volgehouden worden, vooraleer de OXYTOCINE vrij komt. En wat dacht je van een heuse massage-sessie. Speciaal voor Evy’s oude dag volgde ik in 2014 een opleiding HONDENMASSAGE, bij Judith Hofman, in Nederland. Echter onze Schotse Collie stond absoluut niet open voor een massage. Of misschien vond ze dat ik het niet goed genoeg deed, dat zou natuurlijk ook kunnen. In ieder geval, bij haar moest ik niet afkomen met een massage, een zachte borstelbeurt van de vacht daarentegen kon voor haar nooit lang genoeg duren. Aagje daarentegen geniet wel van een massage-sessie !

Tip Als je zelf bij je viervoeter een massage wilt uitproberen om die eventueel later te gebruiken als ontspanningsstrategie in tijden van stress, weet dan dat voor echt resultaat je dit stap voor stap moet opbouwen. Doe ze alleen in een vertrouwde omgeving bij een volledig stressvrije hond. Herhaal dit ontspanningsprotocol veelvuldig. Je zal vaststellen dat je hond, als hij de massage echt super vindt, steeds sneller zal ontspannen als je met de aanrakingen begint. Op dat ogenblik weet je, dat je deze ontspanningstechniek zal kunnen gebruiken, indien nodig, om bij je hond in stressvolle omstandigheden alle spanning weg te nemen.

Wist je dat een viervoeter 12 uur profijt heeft van deze OXYTOCINE aanmaak ? Dus als je weet dat je hond in een mogelijk zeer stressvolle situatie zal terecht komen ( vb. bij angst voor onweer of vuurwerk… ), geef hem dan vooraf een ontspannings-sessie.

168

169

Geconditioneerde ontspanning Door klassieke conditionering kan je een ontspanningssignaal koppelen aan het in ontspanning gaan van je viervoeter. Dit zal wel pas gebeuren na voldoende herhalingen.

Het aanvangs-niveau : Je hebt uitgezocht welke ontspanningstechniek je hond heel aangenaam vindt. En je hebt vastgesteld dat bij de uitvoering ervan, hij helemaal ontspant. En dat hij hoe langer hoe sneller ( al na enkele minuten ) in ontspanning gaat als je met een sessie begint.

Het eind-resultaat : Als je het ontspanningssignaal gebruikt op ogenblikken van emotioneel gedrag, zal je hond zich voldoende ontspannen, om terug aanspreekbaar te worden, zonder dat daarop volgend ook nog de ontspannings-sessie moet uit-gevoerd worden.

Werkwijze 1 *** Gedurende een aantal weken, telkens op de intentie dat je bij je viervoeter een ontspanningssessie gaat beginnen, introduceer je een ontspanningssignaal. En dat kan bijvoorbeeld een woord zijn. Je zegt het woord, vb. “ Kalm ! ” en begint onmiddellijk met de ontspanningssessie. Eens de associatie op punt, zal het woord “ Kalm ! ” de produktie van OXYTOCINE op gang brengen waardoor de hond zal ontspannen.

Deze ontspanningsstrategie is uiteraard geen tovermiddel, dat problemen van alledag in één twee drie doet verdwijnen. Het is wel een uiterst doeltreffend instrument omdat het heel snel ( = al na enkele minuten ) een opening kan creëren waardoor ( 1 ) de hond weer aanspreekbaar wordt, ( 2 ) de aandacht voor baasje ( + oogcontact ) herstelt, en ( 3 ) de impulscontrole vergemakkelijkt.

*** Aangezien dit ontspanningssignaal aangeleerd werd via klassieke conditionering, zal het regelmatig moeten herhaald worden in combinatie met de ontspanningssessie, om uitdoving te voorkomen.

170

Wil je een ontspanningssignaal dat langer werkzaam is ? Bijvoorbeeld om te gebruiken bij viervoeters die erg onrustig kunnen zijn tijdens ( lange ) autoritten.

Werkwijze 2 *** Gedurende 2 tot 4 weken - dagelijks - telkens op de intentie dat je bij je viervoeter een ontspanningssessie gaat beginnen, introduceer je een ander soort ontspanningssignaal dan een woord. Je kan bijvoorbeeld kiezen voor muziek op de achtergrond. Zo zou klassieke muziek het beste ontspanningsresultaat geven, en dan vooral : - Beethoven “ Für Elise ” & - Bach’s “ Air ” voor strijkers in G-String Echter ook de muziek van Wolfgang Amadeus Mozart zou op viervoeters duidelijk een positief / rustgevend effekt hebben. Heavy-Metal muziek daarentegen scoort het slechtst ! En muziek speciaal gecomponeerd om honden rustig te maken, bleek geen enkel effekt te hebben. Oei, die CD’tjes kunnen we dus beter in de vuilnisbak gooien ! Ook weet men dat viervoeters een eigen muziekvoorkeur kunnen ontwikkelen ! Echter je kan ook een bepaalde, specifieke geur introduceren. Gebruik bij voorkeur etherische oliën, hun kalmerend effekt is ondertussen wetenschappelijk bewezen. Zo hebben lavendel, kamille en appelsien een uitgesproken ontspannende werking. Dit in tegenstelling tot citroen en roos die je bij voorkeur gebruikt om angst weg te nemen. Begin met een verdunning van 1 druppeltje ( onverdunde ) etherische olie op 10 druppels neutrale olie ( vb. amandelolie ). En bouw nadien op tot 5 druppeltjes. Doe de geur op een zakdoek en leg die in de buurt van de hond op het moment dat je met de ontspanningssessie gaat beginnen. Eens de associatie op punt, zal het horen van deze muziek of het ruiken van de geur ( eventueel aangebracht op de halsband ) de produktie van OXYTOCINE op gang brengen waardoor de hond zal ontspannen. Als je tijdens een ontspanningssessie je viervoeter wilt duidelijk maken dat hij prima meewerkt, dan mag / kan dat gerust. Echter, als je bij oefeningen en truukjes gebruik maakte van de clicker en / of het woordje “ Flink zo ! ” dan mag je deze beide nu absoluut NIET gebruiken. Ze hebben in de gebruikte context / omstandigheden immers een adrenalineverhogend effect, wat in dit geval een foute emotie zou zijn. Kies bij ontspanning dus voor een ander markeersignaal ( vb. een ander woord waaraan de hond nog geen emoties gekoppeld heeft ), welke GEEN adrenalineverhoging geeft ! En beloon op gepaste wijze !

171

Tip Laat je viervoeter zich niet aanraken, dan kan je op een ogenblik dat hij volledig ontspannen is of slaapt, op de achtergrond muziek afspelen of in de kamer een verstuiver met etherische olie plaatsen. Wordt je hond terug actief dan gaat de muziek uit of wordt de verstuiver terug weggeborgen. Na voldoende herhalingen zal ook hier de associatie gebeurd zijn.

Sommige fokkers die het belang van deze ontspanningshulpmiddelen kennen, zullen voor hun toekomstige puppy eigenaars reeds één van deze voorgaande strategieën bij de pups aangeleerd hebben.

Onze ervaringen met Aagje : Toen we onze korthaar Collie bij de fokker gingen afhalen, gaf deze ons een ( groen ) fleece dekentje mee. Op dat ogenblik waren we ons er niet van bewust, dat dit kleinood door haar in de weken die eraan vooraf gegaan waren, gekoppeld was aan een verkwikkende / ontspannende slaap met mama en de nestgenootjes.

172

Thuis ontdekten we al de eerste dag dat als onze kleine pup op dit ( groene ) fleece dekentje lag ( of beter, zich er totaal ingewikkeld had – zie de bovenstaande foto ), zij onmiddellijk in totale ontspanning ging. Dit ontspanningseffekt wilden we niet laten verloren gaan ! We kochten onmiddellijk extra fleece dekentjes en legden die tegelijk met dat van de fokker ( meestal ) op haar hondenbed ( maar dat kon evengoed op de sofa zijn ). Nadien maakte de kleur van het fleece dekentje niets meer uit. Bijgevolg heeft onze korthaar er in alle maten en kleuren. En nog beter wordt het als dat fleece dekentje op het bed ligt… en ze ook nog eens dicht tegen ons aan kan liggen. Al van bij Aagje’s aankomst in ons gezin, maakte ik er een gewoonte van om ook in haar binnenhuiskennel fleece dekentjes te leggen. Ze garanderen niet alleen een prima nachtrust, maar liggen ook nog eens zacht en warm, en daarnaast zijn ze ook gemakkelijk te onderhouden. Wekelijks gaan ze allemaal de wasmachine in, op een hygieneprogramma, waarbij ik in de plaats van een wasverzachter, een ontsmettingsmiddel voor de was gebruik, zodat ze door en door schoon zijn.

Tip Wil je weten welk ontsmettingsmiddel voor de was ik gebruik ? Het is gewoon in uw supermarkt te koop.

Sanytol Desinfectiemiddel voor wasgoed ( 1 l ) http://sanytol.be/nl/products

Zulk een fleece dekentje als geconditioneerd ontspanningssignaal heeft niets dan voordelen, ook op reis. -

Eerst en vooral onderweg, bij honden die zich niet comfortabel voelen in de auto Op je vakantiebestemming, ’s nachts als je slaapt in een vreemde omgeving En om je viervoeter te kalmeren / ontspannen na stress situaties allerhande

En het neemt ook nog eens weinig plaats in tussen de bagage.

173

Hoe zie je op vakantie dat jouw viervoeter het lastig heeft om te ontspannen ? Bijvoorbeeld, in ons geval, wanneer we tijdens een wandeling in een grote stad een museum, kathedraal of klooster wilden bezoeken. Als bleek dat dit echt de moeite waard was, dan gingen we om de beurt naar binnen. En dan kreeg diegene die binnen was ook alle tijd om rustig alles te bekijken. Diegene die niet binnen was, bleef buiten wachten met Aagje. En dan zagen we dat onze korthaar wel rustig kon blijven wachten, ongeacht hoe lang dat duurde, maar dat ze niet ging liggen. Ze keek dan rond naar wie er voorbij kwam, of snuffelde links en rechts ( kalmeringssignaal ??? ), echter liggend wachten was er niet bij. Wat er zich op dat ogenblik in haar hoofd afspeelde, dat konden we natuurlijk niet achterhalen.

Liggen = ontspannen, en niet gaan liggen = niet kunnen ontspannen. Het gaat hier dus niet om een oefening waarbij je hond op commando moet gaan liggen. Het gaat hier om situaties waarbij er van uitgegaan wordt dat je viervoeter uit zichzelf zal gaan liggen. Dikwijls zal hij als hij ligt ook snel in slaap vallen. En slapen is een toestand van totale ontspanning. Hoewel ook hier er uitzonderingen zijn op deze regel.

174

Als je de hond in zulke situaties wilt verplichten om te gaan liggen, dus als hij van jou op commando moet gaan liggen, dan is de kans groot dat hij niet of niet lang zal blijven liggen. Gewoon omdat hij op dat ogenblik niet in staat is om te ontspannen. Blijf je hem dwingen om te gaan liggen en te blijven liggen, dan zal hij dat uiteindelijk wel doen ( onder druk ), maar dan heeft dit hier niets met ontspanning te maken.

Uiteraard speelde hier bij Aagje ook mee, dat onze Smooth Collie graag de kudde bij elkaar houdt. Zij herdert niet, maar ziet niet graag dat iemand van ons een tijdje weg is. Ze heeft het liefst dat we alle activiteiten met z’n drieën samen doen. En dus niet dat er plots één van ons alleen weggaat. Als die terug komt, dan is ze altijd super blij ! Bij onze korthaar Collie viel het ons de eerste 2 jaren op dat, bijvoorbeeld telkens we een terrasje deden, zij het daar ook lastig had om te ontspannen.

175

Als we met Evy, onze langhaar Collie, of Rudith, onze Berner, een terrasje deden, dan gingen zij ALTIJD onmiddellijk onder de tafel liggen, om bijna gelijk in slaap te vallen. Bij Aagje lukte dat in eerste instantie nooit. Zij ging in het beste geval wel zitten, maar liggen of in slaap vallen was er nooit bij. Zij keek steeds om zich heen, om alles in zich op te nemen tot tijdens onze zomervakantie in 2019. Toen zagen we plots dat ze na een tijdje rondgekeken te hebben, toch ging liggen en onmiddellijk in slaap viel. En dit zelfs op zeer drukke plaatsen. Flink zo Aagje !

De beide voorgaande foto’s werden genomen op de Plaza Mayor, het drukste plein in Salamanca, Spanje ( juni 2019 ).

176

En nadien tijdens ons verblijf in Llanes, in het noorden van Spanje ( juli 2019 ), toen op ons logies midden in de nacht de 3 franse Bulldoggen van de eigenaar, via een openstaand raam dat uitgaf op de tuin, onze kamer luidblaffend wilden binnen stormen, als waren wij indringers die moesten verjaagd worden. Vanaf toen was het voor onze korthaar ( die aan dat openstaand raam in haar bench sliep ) zeer moeilijk, om in die tuin nog te onspannen. Het gedrag van die franse Bulldoggen was waarschijnlijk territoriaal, hoewel het voor ons erg aggressief overkwam. Naar gasten toe, was dit echter totaal ongepast ! Echter toen ik ’s anderendaags de ligbedden in de tuin zag, herinnerde ik mij dat Aagje thuis altijd onmiddellijk ontspande als ze in onze tuin op een ligbed kon liggen. Dus lieten we haar toe op één van die ligbedden te springen. En dit was het resultaat :-) Aagje in slaap / totale ontspanning.

Wat meer uitleg over slaap. Wetenschappelijk onderzoek wees uit dat in je slaap, en dan vooral in de fase van diepe slaap, je viervoeter leerprocessen fixeert. Dus al datgene wat hij in de loop van de voorbije dag geleerd heeft, en aan ( emotionele ) ervaringen heeft opgedaan. En oudere herinneringen worden in die slaapfase in het definitieve langetermijn geheugen opgeslagen. Daarnaast is slaap heel belangrijk, voor het afbouwen van het

177

stress-systeem, de regeneratie van het immuunsysteem en het herstellen van beschadigde neuronen. Om een betere kwaliteit van de slaapcyclus ( in slaap vallen, diepe slaap, REM slaap… ) te bekomen, is het belangrijk dat je hond voor het slapengaan zich eerst nog even kan ontspannen. Dit kan door positieve sociale contacten met de gezinsleden, geknuffeld worden, lieve woordjes… Een viervoeter die genegeerd wordt voor het slapen gaan, zal niet ontspannen zijn en een slechtere slaapkwaliteit hebben. Een betere slaapkwaliteit uit zich niet alleen in fysiologische voordelen, maar ook in betere prestaties de volgende dag en… een beter langetermijn geheugen. Ook heeft men ontdekt dat honden die mee in de slaapkamer slapen, nadien een veel kleiner risico lopen op hyperaktiviteit. En viervoeters die hun maaltijd over 2 porties per dag verdeeld krijgen, die slapen ’s nachts veel beter. Ook moet een hond kunnen kiezen waar hij wilt slapen.

Onze ervaringen met onze korthaar Aagje : Zo zal onze Smooth Collie bijvoorbeeld op de sofa of het bed gaan liggen als zij echt wilt slapen. Terwijl zij in de tuin op het ligbed zal gaan liggen voor een hazeslaapje of als zij alleen even wilt uitrusten, en daarbij toch het overzicht over de tuin wilt behouden. Dit kan natuurlijk op vakantie dikwijls niet, of is allezins veel moeilijker.

178

Op de foto zie je Aagje op het terras van ons logies, tijdens onze vakantie aan het Comomeer, in Italië ( september 2017 ). Hier ligt ze gewikkeld in haar favoriete fleece dekentje op de bank die op het terras stond !

In ieder geval, het spreekwoord dat “ MEN SLAPENDE HONDEN NIET MAG WAKKER MAKEN ” is in het belang van een optimale slaapkwaliteit, zeker strikt na te leven !

En hierna volgend zie je Aagje in diepe slaap op de design sofa die op onze suite stond in Hotel Miura, in Tsjechië ( september 2019 ).

Aagje droeg hier een badmantel omdat we net een wandeling in de regen achter de rug hadden en we uiteraard niet wilden dat ze nat op de sofa zou gaan liggen. En toen we enkele dagen overnachtten in pension Stajnhaus in Mikulov, in Tsjechië ( augustus 2019 ) lieten we onze korthaar begaan. Waar lag ze het liefst te slapen ? Ze testte het zelf uit ! En het resultaat zie je op de laatste foto :-)

179

180

181

OOST, WEST, HET EIGEN NESTJE LIGT NOG ALTIJD HET BEST ! 182

En ook tijdens deze reis ( Tsjechië 2019 ) mochten we vaststellen dat onze Aagje zich uitermate kon ontspannen als er andere honden in haar buurt waren. Dit hadden we nog niet eerder gezien.

Terwijl wij ’s middags, na een vermoeiende wandeling, iets aten in een restaurant, lag Aagje heel rustig en ontspannen onder onze tafel. Naast ons aan dezelfde tafel zaten mensen met een Berner Sennenhond en een Poedeltje. Ook deze lagen ontspannen te rusten onder de tafel.

183

En als Aagje ontspannen ligt te slapen, zal ze niet bij het eerste het beste vreemd geluidje opschrikken. Ze zal hoogstens opkijken en daarna weer verder slapen. Ook dat zagen we voor het eerst diezelfde reis.

Het was bloedheet die dag ( augustus 2019 ). Met een middagtemperatuur van 33° C in de schaduw gemeten, was dit echt geen weer meer om je viervoeter grote inspanningen te laten leveren. Dus tijd voor een bezoek aan een mooi kasteel. Tenminste voor Walter, want viervoeters mochten uiteraard niet mee naar binnen. Echter de prachtige kasteeltuin was wel vrij toegankelijk voor hen. Dus zetten we ons ergens op een bank in de schaduw. Na een tijdje viel onze korthaar in slaap. Echter toen er plots van om de hoek een grote tractor + aanhangwagen met veel lawaai kwam voorbij gereden, keek Aagje met slaperige oogjes naar het gevaarte, om daarna weer snel verder te slapen. Dit hadden we echt niet verwacht, want die tractor reed wel heel dicht aan ons voorbij. Wat SUPER gedaan van onze korthaar !

184

185

En tijdens onze herfstvakantie in La Rochelle aan de Franse Atlantische kust ( november 2022 ) konden we vaststellen dat, ondanks 2 covid-19 jaren waarin we niet op vakantie konden gaan, onze poppemie nog steeds zeer stressbestendig was en zich in alle mogelijke zeer drukke situaties prima kon ontspannen. Op de volgende foto zie je haar gewoon genieten van alle drukte om zich heen. Echter ooit was het anders !

Voorbij rijdende bussen, taxi’s, elektrische steps en ( bak-)fietsen… het maakte Aagje allemaal niets uit. Mensen met een kinderwagen of buggy die vlak voor haar neus voorbij kwamen, of vakantiegangers met trolleys of reiskoffers op weg naar hun hotel. Viervoeters die met hun familie mee op stap waren. En duizenden dagjesmensen die langs het gezellige haventje flaneerden of op zoek waren naar een vrij plaatsje op één van de vele gezellige terrasjes op de kade. Het verlengde weekend van 11 november 2022 had door zijn zomerse temperaturen een enorme mensenmassa naar deze kuststad gebracht. Onze Smooth Collie genoot er enorm van. Zie ook op de volgende foto’s.

186

187

188

Echter, soms ben je echt aangenaam verrast hoe flink je viervoeter wel is Zo overnachtten we in Noorwegen ( juni 2008 ) te Ulvik aan de Hardangerfjord. Het hotel dat vooral in trek was als stopplaats voor reizigers met de touringcar / bus, hield er wel een erg bizarre gewoonte op na. We kregen omwille van onze hond een kamer op de benedenverdieping toegewezen. Dit vonden we helemaal niet erg, immers vanuit onze kamer konden we direct de tuin in en we hadden ook een mooi uitzicht op de fjord. Na het diner in het restaurant van het hotel lieten we Evy nog eenmaal uit alvorens naar bed te gaan. We hadden een vermoeiende dag achter de rug, dus we wilden vroeg onder de wol en ’s anderendaags morgens blijven uitslapen. Dat was de planning, we gingen naar bed en vielen onmiddellijk in slaap. Plots werden we opgeschrikt door

brandalarm De sirene loeide door de kamer. We sprongen uit bed en kleedden ons in zeven haasten aan. Ik spurtte alvast naar buiten om te zien wat er aan de hand was. Waar was er brand in het hotel ? En hoe ernstig was de situatie ? Ik zag niets dat daarop wees, tenzij andere hotelgasten, sommige van hen nog in pyjama, die ook naar buiten gerend waren. Ook zij zochten naar tekenen van rook en vuur. Maar er bleek niets aan de hand. Wat had dit brandalarm dan te betekenen ? Er bleken de avond voordien twee touringcars / bussen met reizigers toegekomen te zijn voor overnachting. Deze toeristen die per touringcar / bus in Noorwegen rondreisden hadden een strak reisschema te volgen. Zij moesten dus ’s morgens heel vroeg uit de veren, en aan het ontbijt, om ten laatste om 7.30 uur weer naar een volgende bestemming te vertrekken. Om iedereen op tijd gewekt te krijgen had de hotelstaff er niet beter op gevonden dan omstreeks 6.30 uur het brandalarm in werking te zetten. Terwijl wij samen met de andere opgeschrikte gasten nog buiten stonden te wachten op verdere instructies, zagen we de touringcar / busreizigers aan het ontbijt beginnen. Hilariteit alom ! Toch was er één gast in dit hotel die zich van al die heisa niets had aangetrokken en rustig was blijven verder slapen. Inderdaad dat was onze Evy. Die lag in haar bench, op haar super zachte kussen met de poten in de lucht nog in dromenland. Het was duidelijk dat onze Schotse Collie goed gesocialiseerd was op oorverdovende schelle geluiden zoals dit brandalarm. Na het vertrek van dit touringcar gezelschap was Evy dan ook de enige overblijvende gast in dit hotel die uitgeslapen aan de ontbijttafel verscheen.

189

Er zijn van die situaties waarbij je denkt : Hier voel ik mij

als een sardientje in een blik Neem nu tijdens onze uitstap met de gondelbaan in Orselina nabij Locarno aan het Lago Maggiore in Zwitserland ( augustus 2009 ). Het was bloedheet in Tessino die week. Met temperaturen ver boven de 30° C. , op sommige dagen zelfs tot 39° C. in de schaduw gemeten op het middaguur, kon je met je hond echt geen inspannende activiteiten meer doen. Misschien zou een uitstapje met de gondel naar hoger gelegen gebieden voor koelte kunnen zorgen. Wij op weg naar Orselina. Eens aan het kabelbaanstation geparkeerd bleken we niet de enigen die op dit idee gekomen waren. Het was een drukte van jewelste. Zo druk dat er zelfs wachttijden voor de gondel dienden ingesteld te worden. Iedereen wilde blijkbaar koelere regionen opzoeken. Tja, alles was beter dan die verzengende hitte in het dal. Na een tijdje waren wij aan de beurt, we konden mee met de gondel, voor Evy moest niets extra betaald worden. Echter omwille van de grote toeloop werd de gondel telkens maximaal vol geladen alvorens hij vertrok. We stonden met onze Schotse Collie in een hoekje gedrumd naast wandelaars met de rugzak, mountainbikers met de fiets en zweefvliegers met hun parapente. En hoe zat het met Evy ? Die had tussen al die mensen en fietsen zelfs nog een plaatsje gevonden waar zij min of meer comfortabel kon liggen.

190

We waren nog maar net vertrokken of zij was door de gondel al in slaap gewiegd. Flinke Evy ! Zulk een reactie van Evy was weerom het bewijs, enerzijds van een perfecte socialisatie op beweeglijke ondergronden en grote drukte allerhande in piepkleine gesloten ruimten, en anderzijds van haar ongelooflijk vertrouwen in mensen. Immers zij lag letterlijk tussen de wielen en onder het frame van een fiets van één van de mountainbikers te slapen, in alle rust.

Sommige mensen zou het moeten verboden worden van honden te houden.

hond - hond agressie Italië ( mei 2010 ). We verbleven 3 nachten in het prachtige Vigilius Mountain Resort, dat gelegen is hoog in de bergen boven Lana niet ver van Merano in Zuid - Tirol. Van het hotel uit maakten we de prachtigste wandelingen, telkens met adembenemende vergezichten. Tijdens één van die wandelingen, we waren op een boogscheut van het hotel verwijderd, kregen we te maken met hond – hond agressie. We liepen op een smal pad langs de bergflank, toen we plots na een bocht oog in oog kwamen te staan met een bejaarde vrouw, wiens honden bij het zien van Evy totaal door het lint gingen. De beide Duitse Herders die op dat moment, aan de bank waarop de vrouw zat, vast gemaakt

191

waren, probeerden zich los rukken. Het was duidelijk dat ze Evy fixeerden, niet Walter of mij. Ze gingen woest tekeer. De vrouw brulde tegen de honden, terwijl ze hen sloeg met een stok. De honden gingen alleen maar woester te keer. En wij moesten daar voorbij, op een pad dat nauwelijks een meter breed was. We stonden een 10-tal meter van dit trio verwijderd. Rechtsomkeer maken was niet mogelijk, we moesten er voorbij willens nillens. Evy, die aan de flexielijn liep, reageerde onmiddellijk uit eigen beweging door naast mij aan de voet te komen lopen met constant oogcontact. Omdat ik het links aan de voet lopen te gevaarlijk vond, links van ons bevonden zich deze 3 woestelingen, vroeg ik haar van rechts aan de voet te komen, wat zij ogenblikkelijk deed, ook nu met constant oogcontact. Samen liepen we zo ver als mogelijk opzij, in de hoop zonder kleerscheuren voorbij deze agressieve honden en hun al even agressieve baas te geraken, wat ook lukte. Onze Schotse Collie was gans de tijd de rust zelve, alsof er helemaal niets aan de hand was. Toen we op een veilige afstand voorbij waren, hebben we ons nog eenmaal omgedraaid. De honden waren nog steeds niet gekalmeerd. Dat kon blijkbaar alleen maar wanneer we volledig uit het gezichtsveld zouden verdwenen zijn. Evy daarentegen stond rustig naast ons te wachten, klaar om verder te wandelen. Je kan al denken dat onze viervoeter een super beloning kreeg. Het feit dat Evy zo rustig en geconcentreerd met deze situatie omging, was duidelijk het resultaat, enerzijds van een goede socialisatie op wild blaffende, heen en weer lopende honden achter een omheining, en anderzijds van de manier waarop ik haar de wandeling had aangeleerd en haar had leren omgaan met afleiding allerhande. Ja, ik was op dat moment echt apetrots op Evy !

Tijdens een uitstap met je viervoeter kan je soms in totaal onverwachte situaties terecht komen. Zo ook met Evy, onze Schotse Collie. Tijdens een vakantie in Oostenrijk ( september 2012 ) wilden we de schitterende kunstverzameling van de Esterhazy’s en de enorme wapencollectie, buitgemaakt tijdens de vele oorlogen en veldslagen, voor een 2de maal bezoeken in de imposante Burg Forchtenstein in Burgenland. In 1995 hadden we ze al een 1ste maal met onze kinderen kunnen bewonderen ( onze Berner Rudith was toen ook mee ).

Echter bij onze aankomst ditmaal bleken we verzeild geraakt in een reconstructie van

een historische veldslag tegen de Turken We bevonden ons onverwacht midden in het strijdtoneel, met onophoudelijk oorverdovende kanonschoten, salvo’s van schietgeweren ( gelukkig was Evy schotvast ), veel wapengekletter, rook en vuur. Voor een viervoeter toch wel een niet alledaagse

192

situatie. Een bezoek aan de burcht en zijn kunstschatten zat er ditmaal niet in. Echter zouden we met onze Evy een blik kunnen werpen op het woelige strijdtoneel binnen de muren ? Of zou het hele gebeuren en dan vooral het oorverdovende lawaai van die kanonschoten en schietgeweren, van het goede teveel zijn voor haar ? Immers Schotse Collies, net als alle andere herdershonden, hebben een uiterst gevoelig gehoor !

Herdershonden werden van oudsher gefokt op hun werkcapaciteiten. Zo ook bij de langhaar Schotse Collies. Zij moesten grote kuddes vee tot wel 800 stuks kunnen hoeden, waarbij ze op de wenken / ( fluit- )commando’s van de herder, zich in de gevraagde richting moesten begeven om de kudde ofwel ter plaatse te houden, ofwel juist in beweging te krijgen. Alleen honden die uitmuntten in hun taak werden voor de fok gebruikt. Eigenschappen waarop vooral gelet werd, waren beweeglijkheid en een goed kunnen samenwerken met de herder, ook over grote afstand. Immers

193

meestal bevond de herder zich aan de ene kant van de kudde, en de hond(en) aan de tegenovergestelde kant. Waarop onbewust geselecteerd werd, was op een uitmuntend gehoor. Immers deze herdershonden moesten de ( fluit- ) commando’s van de herder goed kunnen verstaan en er ook onmiddellijk correct op reageren, ongeacht de afstand waarop ze zich bevonden. Vandaag de dag hebben ze nog steeds net zoals hun voorouders dit uiterst scherp ontwikkeld gehoor, vandaar dat herdershonden in het algemeen, en Rough Collies in het bijzonder zeer snel reageren op geluid… met blaffen. En het is nu juist dit veel, graag en luid blaffen dat door heel veel mensen die zulk een hond in het gezin opnemen, als enorm storend wordt ervaren. Dit gedrag wordt door hen als probleemgedrag beschouwd ( hoewel het ras eigen is ), waarvoor ze heel dikwijls naar professionele hulp op zoek gaan. Daarbij komt nog dat vooral bij Rough Collies harde geluiden als hoogst onaangenaam worden ervaren ! Een onverwacht voordeel van dit scherpe gehoor is dan weer dat ze ideale signaalhonden zijn. Signaalhonden zijn assistentiehonden die getraind worden om dove en slechthorende mensen bij te staan in het dagelijkse leven. Vele langhaar Schotse Collies bezitten deze eigenschap nog steeds van nature, zo ook onze Evy. In het dagelijkse leven zal ze, wanneer de telefoon of de voordeurbel rinkelt, niet alleen beginnen te blaffen als blijkt dat wij dit niet gehoord hebben, zij zal ons ook onmiddellijk opzoeken ( waarbij alle deuren onderweg moeiteloos geopend worden ) en duidelijk maken dat we met haar mee moeten komen naar de voordeur of naar de telefoon. In tegenstelling tot andere hondenrassen blijven ze niet aan de voordeur of bij de telefoon blaffen, maar gaan ze het ook onmiddellijk melden.

Terug naar Burg Forchtenstein. Omdat er te dicht tegen het strijdtoneel moest geparkeerd worden, wilden we Evy niet alleen in de auto achterlaten. Ze ging mee, we zouden wel zien tot hoever we konden gaan kijken vooraleer het voor haar niet meer comfortabel werd. Op onze weg naar de toegangspoort van deze immense burcht, kwamen we een groepje officieren tegen. Ik vroeg heel vriendelijk of onze Schotse Collie met hen op de foto mocht vereeuwigd worden. Ze knikten goedkeurend en poseerden gewillig. Op de foto zie je dat onze viervoeter het helemaal niet eng vond om tussen dit verkleed heerschap plaats te nemen, integendeel. Echter tegelijkertijd verraadde haar gelaatsuitdrukking wel dat ze moeite had met al dat lawaai achter de omwalling, dat echt oorverdovend was. Maar erop reageren deed ze absoluut niet ! Toen iets later de strijd ten einde was, of waarschijnlijk alle munitie opgebruikt, mengden we ons onder de bezoekersmassa om binnen de muren het verdere verloop van dit massaspektakel te kunnen volgen. En daar genoot onze Schotse Collie dan weer van alle aandacht. Want hoe je het ook draait of keert : IEDEREEN, maar werkelijk iedereen wil LASSIE aaien of op zijn minst aanraken. Gelukkig is zij super sociaal naar jong en oud, groot en klein, verkleed of niet verkleed ! Flinke Evy !

194

Onze viervoeters worden al van jongaf goed voorbereid om ons op onze reizen te vergezellen. Echter omdat we onderweg en op onze vakantiebestemming wel eens uit eten willen gaan, hebben we hen ook geleerd om zich netjes te gedragen op restaurant Het moet toch wel gezegd worden dat niet in alle Europese landen honden zo maar mee naar binnen kunnen in een restaurant. In Scandinavië hebben we er niet één kunnen vinden waar honden toegelaten werden. Wanneer we uit eten gingen bleef hij dus netjes in de auto op ons wachten. Echter bestond de mogelijkheid om op het buitenterras te eten dan was er nooit een probleem en was de hond steeds meer dan welkom. In Zuiderse landen zoals Spanje en Portugal konden we in het verleden maar bij uitzondering een restaurant vinden waar onze hond mee welkom was. Zelfs op een buitenterras kon hij bijna nergens mee. Echter daar is tegenwoordig verandering in gekomen. Tijdens onze reis naar Santiago de Compostella ( eind mei / begin juni 2014 ) konden we langs de Spaanse Atlantische kust op heel veel plaatsen onze viervoeter mee naar binnen nemen, op het buitenterras was hij overal welkom. In Portugal daarentegen kan je met goed onderhandelen toch je zin krijgen en je hond meenemen naar binnen. Daar waar vroeger in Italië de hond bijna nergens welkom was als je uit eten ging, is het nu net andersom. In de meeste restaurants kan je hond mee dit dankzij een enorme sensibiliseringscampagne van overheidswege. In de andere Europese landen waar we reeds op vakantie gingen, was het steeds onze ervaring dat honden er in de restaurants meestal zeer welkom waren. De meest hondvriendelijke eetgelegenheden zijn voor ons de Zwitserse.

Echter wat ons wel is opgevallen is dat in sommige landen zoals Frankrijk, waar in het verleden honden steeds mee op restaurant konden, hoe langer hoe meer restaurantuitbaters heel kieskeurig worden als het gaat over het al dan niet toelaten van een hond.

195

Of jouw hond mee naar binnen mag hangt volgens ons heel veel af van hoe jij het hebt aangepakt. Vergeet die fabeltjes dat je met grote honden nergens welkom bent. IEDERE welopgevoede hond is een graag geziene gast ook in restaurants. Zorg er dus voor dat uw hond welopgevoed is. Akkoord soms is dat niet voldoende maar met een beetje voorbereiding en een goede aanpak bereik je wat je wilt en dat is dat je hond mee kan in het restaurant. Wees dus goed voorbereid !

Hoe gaan wij te werk ? Wanneer wij een goed restaurant uitgekozen hebben, verkiezen we voor de reservatie van een tafeltje, indien mogelijk om eerder langs te gaan ( ook met de hond erbij ) dan telefonisch te reserveren. Aan de telefoon wordt al vlug gezegd dat honden niet welkom zijn en je kan daar niets op terug zeggen. Ofwel ga je akkoord en heeft je hond in de auto te blijven ofwel wil je toch de hond meenemen dan moet je op zoek naar een ander adres. Echter niet altijd heb je veel keuze aan restaurants. Je moet het dus goed weten aan te pakken zodat je toch kan uit eten gaan met je hond, in het restaurant dat je op het oog had. Ben je wel in de mogelijkheid om langs te gaan voor de reservatie, ga dan met z’n allen, ook met de hond erbij. Wanneer je persoonlijk ter plaatse een tafeltje gaat reserveren wordt het al heel wat moeilijker om je af te schepen omwille van je hond.

Tip De ervaring heeft ons ook geleerd, dat wanneer je ergens aan een restaurant komt en je vraagt of de hond mee kan, en men twijfelt, als men dan kan zien hoe super braaf en gehoorzaam hij is, men heel snel een positief antwoord geeft en je hond mee kan. Het is de eerste indruk die je hond nalaat op de persoon die moet beslissen of hij mee mag of niet, die beslissend is voor zijn antwoord. Wat doen wij in zulk een situatie ? Terwijl mijn echtgenoot dan vraagt of onze hond mee mag in het restaurant, geef ik enkele fluistercommando’s. Klassiek is dat eerst het commando voor het zitten “ Oeps ! ”, waarbij zij ogenblikkelijk gaat zitten. Vervolgens zeg ik het commando voor het liggen “ Ga af ! ” waarop ze pijlsnel gaat liggen. En tot slot vraag ik haar om te blijven liggen met het commando “ Blijf ! ”. Dit is een eenvoudige oefeningenreeks die in slechts enkele seconden kan uitgevoerd worden, maar die een ongelooflijke impact heeft op de persoon die nu moet beslissen of je hond mee naar binnen kan of niet. Wat zou jouw beslissing zijn als je daar met eigen ogen zulk een super gehoorzame hond zag ? Inderdaad, hem

196

mee naar binnen laten gaan. En dat is ook wat altijd in de praktijk gebeurde. Hoe kwamen we op het idee, om zo te werk te gaan ? Wij hadden vroeger steeds het gevoel dat bij een eerste indruk er altijd weer lukraak beslist werd of je hond mee naar binnen kon of niet. Nu laten we dit niet meer gebeuren. Vanaf het eerste moment laten we zien dat onze hond super gehoorzaam is, met andere woorden dat we hem of haar perfect onder controle hebben, en er geen problemen te verwachten zijn, als hij of zij mee naar binnen mag. Op de foto zie je Aagje onder de tafel op het terras van een restaurant in La Faute-sur-mer ( Vendée ) ( Frankrijk ) waar we heel lekkere oesters aten ( 11 november 2022 ). Wat een flinke Aagje !

197

Tip Dit kan je ook nog doen. Laat vanuit je hotel een tafeltje reserveren in het restaurant dat je op het oog hebt. Zeg hen dat ook je hond moet mee kunnen dat anders de reservatie niet kan gebeuren. Als de hotelstaff al heeft kunnen zien hoe onberispelijk je hond zich gedraagt, zullen zij zeker een goed woordje doen zodat je hond mee kan. Vooral in landen waar je niet de landstaal spreekt kan dit van pas komen. Want leg bijvoorbeeld in Spanje waar men alleen Spaans spreekt en verstaat maar eens uit dat je een hond of misschien zelfs meerdere honden wilt meebrengen als je zelf geen Spaans spreekt.

Onze ervaringen :

Maak goede afspraken Het was augustus 1994, op onze terugweg naar huis na een week vakantie nabij Dinan in Bretagne ( Frankrijk ) besloten we onderweg iets te eten in een restaurant. Het was onze eerste reis met een hond. Rudith die op dat moment 5 maanden oud was, had zich voortreffelijk gedragen zowel op de kamer als in het restaurant van het hotel waar we die week overnachtten. Het was dus als vanzelfsprekend dat ze ook nu ons zou vergezellen in het restaurant waar we zouden eten onderweg. Op het middaguur reden we langs de kust tussen Caen en Honfleur, het regende pijpestelen. Het was echt geen weer om een hond door te jagen laat staan dat we in een badplaatsje zouden afstappen en te voet op zoek zouden gaan naar een geschikte eetgelegenheid. Immers met een natte hond kan je niet zomaar ieder restaurant binnen stappen. We hoopten onderweg iets tegen te komen. Toen Walter plots in het voorbij rijden een op het eerst zicht goed restaurant zag, parkeerde ik de wagen en stapten we allen uit. We lieten eerst Rudith op commando vlug een plasje doen en haasten ons vervolgens naar binnen want in dit barslechte weer bleef je best niet te lang buiten. Daar aangekomen zagen we dat er nog één tafeltje voor 4 personen vrij was, gelukkig. Echter dat was buiten de restaurantuitbater gerekend. Die wilde absoluut GEEN hond in zijn restaurant. Wij echter wilden absoluut niet verder moeten zoeken naar een ander restaurant. We moesten er dus iets op vinden om toch hier binnen te geraken MET onze Bernerpup. De restaurantuitbater hield voet bij stuk tot we hem een voorstel deden. We beloofden dat onze hond gans de tijd onder tafel zou liggen tussen onze voeten en dat bij de eerste onregelmatigheid we haar onmiddellijk in de auto zouden zetten. De restaurantuitbater ging akkoord, oef ! Wij met ons vieren, Walter, ikzelf, en onze kinderen Vincent en Kristien gingen opgelucht aan het tafeltje zitten. Rudith ging onmiddellijk onder tafel tussen onze voeten liggen en viel vrijwel onmiddellijk in slaap. Echter tijdens het eten, het restaurant was volledig volzet, begonnen enkele kinderen van een tafeltje achter het onze rond te lopen, luid naar elkaar te roepen en onnozel te doen. Dit was voor de andere gasten enorm

198

storend. Het verwonderde ons dat de restaurantuitbater niet optrad. Een hond in zijn restaurant wou hij eigenlijk niet maar onbeleefde kinderen die andere gasten stoorden dat kon blijkbaar wel. Als klap op de vuurpijl ontdekten die kinderen ook Rudith onder onze tafel. Zij kropen onder de tafels door om tot bij haar te geraken om haar te kunnen aaien. Rudith bleef rustig liggen en liet dat allemaal maar gebeuren. Dit kon toch eigenlijk niet ! Na de maaltijd bij het afrekenen kon Walter het niet laten. Hij ging naar de restaurantuitbater en vroeg hem of hij dat gedrag van die kinderen goedkeurde en of hij tevreden was over Rudith’s gedrag. De restaurantuitbater excuseerde zich onmiddellijk omdat hij ons buiten wilde houden omwille van onze hond en zei daarop dat we in de toekomst altijd welkom waren.

Kleed u in functie van wat je wilt bereiken Juli 2000, we waren met de kinderen met de auto onderweg naar onze vakantie bestemming in Portugal. Rudith, inmiddels 6 jaar oud, en Rembrandt net 4 maanden oud, waren ook mee. De autorit tot Portugal duurde vier dagen. Ons derde overnachtingsadres was een heel chique hotel in Toledo ( Spanje ). Honden waren er zeer welkom. Toen Walter een tafeltje voor het diner wilde reserveren gebeurde het volgende. Het restaurant van dit hotel was het beste van heinde en verre. Het sprak voor zich dat we hier zouden eten MET onze twee honden. Spanje was op dat ogenblik nog uiterst hondonvriendelijk. Men wilden geen honden in restaurants en meestal ook niet op het buitenterras. Dit hotel was echter buitengewoon hondvriendelijk misschien hun restaurant ook. Terwijl ik nog met de kinderen en de honden op de kamer was, begaf Walter zich naar de receptie. Echter wat bleek. In hun restaurant waren er geen honden welkom en eigenlijk op het buitenterras ook niet. Toch klonk men over dat laatste niet overtuigend, aldus Walter. We hadden een lange autorit achter de rug en wilden niet meer op zoek moeten gaan naar een ander restaurant. Het was ook bloedheet in Toledo zelfs tot laat in de avond. Neen, onze honden konden in zulk een hitte niet in de auto op ons wachten. We moesten er dus iets op vinden. Hoe konden we de restaurantuitbater toch zo ver krijgen dat we MET onze honden toch op het buitenterras konden eten. En toen kreeg ik een idee, het was het proberen waard.

Vele restaurantsuitbaters zien honden geassociëerd met onhygiëne, vernielzucht, lawaai overlast en bijtaccidenten. Allemaal dingen die haaks staan op hun imago van klasserestaurant waarin tot in het kleinste détail aandacht besteed wordt aan een perfecte tafeldecoratie in een perfect kader, waar je als gast komt voor een perfect avondje uit en op je wenken bediend wordt door het vriendelijkste personeel. In dit plaatje past, in hun ogen, natuurlijk geen hond.

199

Wij zouden proberen dit cliché te doorprikken. We zorgden ervoor dat we er op ons paasbest uit zagen. Het toeval wilde dat we eigenlijk allemaal nagenoeg volledig in het wit gekleed waren. Onze honden zagen er ook mooi verzorgd uit. We gebruikten nu geen flexielijn maar een mooie lederen standaard lijn. En daar stonden we dan met zijn allen aan het tuinterras van het restaurant van het hotel. We zouden onze vraag opnieuw stellen : “ Kunnen we een tafeltje reserveren ook met onze honden erbij ? ” We zagen het personeel naar ons kijken. Ja daar stonden we dan, in onberispelijk witte kledij met aan mijn zijde, aangelijnd, onze Tervuerer pup die netjes op commando ging zitten en wachtte. Rudith stond aangelijnd naast Kristien en ook op haar commando ging zij onmiddellijk zitten en wachtte. Walter stelde opnieuw de vraag of wij een tafeltje konden reserveren. Er werd lang getwijfeld. Je zag hen kijken naar onze honden. Uit ervaring wisten we dat men onze Berner dikwijls voor een Rottweiler nam omdat ze een vrij korte vacht had en van Rembrandt werd ons meer dan eens gevraagd die reis of hij een jonge wolf of een kruising met een wolf was. En dan kwam het antwoord. Ja, we konden een tafeltje voor 4 personen krijgen als de honden netjes onder de tafel bleven liggen. Uiteraard bleven die netjes onder de tafel liggen. En zo konden we die avond genieten van een heerlijk diner in een prachtig kader in één van de mooiste steden van Spanje.

Ga uit eten in groep Juli 1999, we zijn met gans het gezin en Rudith op vakantie in Portugal. Niet ver van ons vakantieverblijf hebben we een goed restaurant ontdekt. Hier willen we ‘s avonds uit eten gaan. Toevallig ontmoetten we in de loop van de dag landgenoten. Zij waren eigenlijk ook op zoek naar een goed restaurant. We besloten samen uit eten te gaan in het restaurant dat wij op het oog hadden. Zoals afgesproken troffen we elkaar op het overeengekomen uur op de parking voor dat restaurant. Bij toeval hadden zij onderweg nog vrienden ontmoet en die kwamen ook mee eten. We zijn nu met 12 mensen en één hond. Terwijl we wachtten tot iedereen aanwezig was ging ik al naar binnen met Rudith om te vragen of zij ook welkom was. Het restaurant had op dat moment nog geen gasten. De restaurantuitbater wierp een blik op Rudith en zei : “ Sorry, er worden geen honden toegelaten. ” Juist op dat moment kwam de voltallige groep naar binnen. Ik meldde het nieuws dat onze hond niet welkom was en wij dus elders op zoek moesten naar een eetgelegenheid. Nu ja, dat was onmiddellijk klaar voor iedereen. Zij gingen mee met ons. Toen de restaurantuitbater iedereen terug naar buiten zag gaan kwam hij ons achterna gelopen. Hij vroeg of wij allemaal samen waren. Plots was onze hond toch welkom. Deze restaurantuitbater had vlug uitgerekend wat dit wegsturen van 12 mensen omwille van één hond hem wel zou kosten. Aan tafel werd er nog flink om gelachen. En Rudith die lag zoals gewoonlijk te slapen aan onze voeten.

200

Wat wordt er van jou verwacht als je een hond wilt meenemen op restaurant ? Er wordt van jou verwacht dat je de hond hebt aangeleerd om rustig onder de tafel te blijven liggen ongeacht hoe lang dat ook duurt. En uiteraard wordt er verondersteld dat jij ten allen tijde je hond volledig onder controle hebt. Je weet maar nooit dat er iets onverwachts gebeurt.

De lig-oefening Het aanvangs-niveau : Ik zie dat Evy regelmatig gaat liggen, ik ga op zulk een moment beginnen met het aanleren van deze oefening.

Het eind-resultaat : Als ik het commando “ Ga af ! ” zeg, wil ik dat onze pup onmiddellijk gaat liggen.

De criteria waarop een click + beloning volgde. Met andere woorden, wat wilde ik achtereenvolgens zien, bij onze pup, dat ze een click verdiende en een beloning kreeg.

Werkwijze Onze pup gaat toevallig liggen, click + beloning, herhaal enkele keren, oefen tot max. 3x per dag. In de loop van de volgende trainingssessies die dag begint onze pup duidelijk bewust te gaan liggen om de click te horen. Onze pup gaat bewust liggen, click + beloning, herhaal enkele keren, oefen tot 3x per dag. Al de eerste dag gaat onze pup keer op keer zeer snel bewust liggen, click + beloning. Aanleren van het commando “ Ga af ! ” op de intentie dat onze pup gaat liggen, click + beloning, herhaal enkele keren, oefen tot 3x per dag. Nagaan of onze pup het commando kent. Op een moment waarop de pup niet gaat liggen, zeg het commando “ Ga af ! ”. Gaat ze onmiddellijk liggen, click + beloning, herhaal enkele keren, oefen tot 3x per dag. Eens onze pup het commando kent, willen we zien dat ze op commando, onmiddellijk gaat liggen en blijft liggen, en die duurtijd bouwen we geleidelijk aan op.

201

Daarna gaan we het commando “ Flink zo ! ” introduceren in de plaats van de clicker. We oefenen zoals gewoonlijk, maar nu zeggen we het commando “ Flink zo ! ” vlak voor de click + beloning. Na enkele trainingssessies, komt de “ Flink zo ! ” in de plaats van de clicker, dus “ Flink zo ! ” + beloning. Vanaf nu zet ik de oefening onder stimulus controle, dit gedurende 3 weken. Echter vanaf nu kan ik ook de eerder geleerde commando’s, namelijk haar naam voor de aandachtsoefening, “ Oeps ! ” voor het zitten, en het fluitsignaal voor het hierkomen, mee in de stimulus controle oefening brengen. Met andere woorden, zeg ik haar naam, moet ze onmiddellijk reageren met aandacht met oogcontact, zeg ik het commando voor de zithouding moet ze onmiddellijk gaan zitten, geef ik het fluitsignaal moet ze onmiddellijk naar mij toe komen en zeg ik het commando voor de lighouding moet ze onmiddellijk gaan liggen. En ik oefen met mijn pup onder alle mogelijke omstandigheden. Dus niet langer meer alleen thuis in een prikkelarme omgeving maar ook elders in omstandigheden met alle mogelijke prikkels. Ik oefen dus ook in restaurant-omstandigheden dit eerst thuis nadien buitenshuis. Evy leert eerst thuis onder een tafel te liggen, nadien oefenen we op verplaatsing.

En toch. Hoewel ik zowel Rembrandt, Evy als Aagje op pupleeftijd de lig-oefening op deze manier aanleerde en ze deze perfect beheersten, bleven zij nooit zo mooi en perfect onder een tafel liggen als Rudith dat deed. Ze lagen meestal naast de tafel. Ik moet er wel onmiddellijk bij zeggen dat Rudith nooit zo perfect als Rembrandt en Evy de ligoefening uitvoerde. Echter toen Rudith nog een pupje was kenden we deze manier van trainen nog niet.

Rudith en tafelmanieren Nog voor onze kleine Bernerpup geboren was had mijn echtgenoot zich laten ontvallen dat als ooit één reis niet zou kunnen doorgaan omwille van de hond, deze laatste buiten moest. Dus ik mocht geen steek laten vallen in de opvoeding ook al was het onze eerste hond en hadden wij geen van allen ervaring met honden. Toen Rudith op de leeftijd van 7 weken bij ons in het gezin kwam wilde ik dan ook niets aan het toeval overlaten. Als wijzelf aan tafel zaten had ik haar aangelijnd bij mij. Zo kon ze nergens anders in huis op dat moment kattekwaad uithalen. Ik leidde haar dan onder tafel, wachtte tot ze ging liggen en maakte dan de leiband zo kort mogelijk door hem rond mijn voet te winden en op het laatste stukje mijn voet te zetten zodat ze eigenlijk alleen maar kon blijven liggen. Om te gaan zitten was de leiband niet lang genoeg gelaten. Ze kon zich wel

202

verleggen maar meer ook niet. Dit deed ik telkens we aan tafel zaten. Op zulk een ogenblik werd er eigenlijk nooit aandacht aan haar geschonken. Al snel bleef ze rustig onder de tafel liggen als wij errond zaten. En wij vonden dat de normaalste zaak van de wereld. Als we van tafel weggingen riepen we haar er onderuit en werd ze opnieuw afgelijnd. Wij vonden het dan ook heel normaal als we ergens toekwamen en rond een tafel gingen zitten dat Rudith onmiddellijk uit eigen beweging onder de tafel ging liggen en bleef liggen. Wij hoefden al lang geen leiband nog rond onze voet te winden of onze voet op de lijn de zetten. Rudith lag ALTIJD onmiddellijk onder een tafel en bleef ook ALTIJD eronder liggen tot wij zegden dat ze eronderuit mocht komen. Wij hebben ook nooit een commando aan het onder tafel gaan liggen gekoppeld.

Wat als je hond niet mee kan op restaurant ? Mag de hond niet mee in het restaurant en is het buiten niet te warm, laat hem dan in je auto wachten. De auto is per slot van rekening iets van thuis, iets vertrouwds. Zorg wel voor voldoende verluchting. Pas op met het open zetten van het dakvenster. Zo heeft Rudith in Frankrijk ooit geprobeerd, tijdens ons bezoek aan de abdij Saint Etienne te Solemnes, de bakermat van de Gregoriaans muziek, om via het dakvenster van de auto ons achterna te komen. Het was de grote dakkoffer die bovenop het dak gemonteerd was die er gelukkig voor zorgde dat ze uiteindelijk niet weg kon. Op de metaallak van het dak zagen we de vele krassen die ze met de nageltjes van de voorpoten gemaakt had tijdens haar ontsnappingspoging.

Tip Hoe graag je hond ook meerijdt met de auto en hoe gemakkelijk hij ook in de auto springt, weet dat hij heel snel door heeft wanneer het etenstijd voor jullie is en je hem gaat opsluiten. Je zal merken dat je hond hoe langer hoe minder geneigd is om mee te gaan om zich te laten opsluiten tot na jullie diner. Om dit probleem te omzeilen geven wij onze honden altijd hun maaltijd in de auto vlak voor wij het restaurant binnen gaan. Het vooruitzicht van eten maakt dat ze niet snel genoeg aan de auto kunnen zijn en niet snel genoeg kunnen opgesloten zitten. Vooraleer de hond in de auto te zetten moet je hem wel goed uitlaten. Zorg er ALTIJD voor dat hij vers en fris water ter beschikking heeft. Parkeer je auto steeds in de schaduw. Voorzie voldoende frisse lucht. Ga regelmatig kijken of alles goed gaat. Kan je hond om één of andere reden niet in de auto blijven tijdens je diner en heb je hem nog nooit alleen op de kamer laten blijven dan kan je altijd de hulp van de hotelstaff inroepen.

203

Onze ervaring : Zo logeerden wij in een hotel te Lana nabij Merano ( mei 2010 ) in Italië. Ons hotel dat op een hoogte van 1500 meter lag was alleen te bereiken met een kabelbaan. De auto stond beneden aan het kabelbaanstation in de garage van het hotel geparkeerd. In het klasserestaurant van het hotel mocht de hond niet mee, in het gewone restaurant daarentegen wel. Echter op de sluitingsdag van dit laatste hadden we geen andere keuze dan een tafeltje te reserveren in het eerste. Maar Evy was nog nooit alleen op een hotelkamer gebleven. De enige reden daarvoor was dat zij thuis alle soorten deuren kon openen en ze ooit op een hotel, toen we haar bij onze aankomst even hadden achtergelaten op de kamer omdat we nog bagage uit de auto moest halen, ze ons gewoon was achterna gekomen na eerst de deur van de hotelkamer geopend te hebben. Gelukkig was er toen niets beschadigd aan de deur. Evy gebruikt haar voorpoten op dezelfde manier als wij onze handen gebruiken om deuren te openen. In het slechtste geval konden er krassen op de deur zitten. Stel dat we de deur op slot hadden gedraaid en Evy de deur onmogelijk kon openen, dan had ze uit frustratie misschien wel de deur beschadigd. Enfin, er was niets beschadigd die ene keer maar we wilden niet het risico lopen dat bij een volgende keer er wel beschadigingen zouden zijn, dus bleef Evy nooit meer alleen op een hotelkamer. Echter wij hadden haar wel het gebruik van de binnenhuiskennel aangeleerd. Maar die werd alleen gebruikt als slaapplaats ‘s nachts dus niet als plaats voor tijdelijke opsluiting overdag. Hoe moesten we dit aanpakken ? Het spreekwoord zegt : “ Een vermoeide hond is een brave hond ! ” Dus maakten we die dag een extra vermoeiende bergwandeling en kwamen we pas terug in het hotel vlak voor etenstijd ‘s avonds. We legden aan de receptie ons probleem uit. Namelijk dat we onze hond nog nooit alleen op de kamer hadden achtergelaten en het klasserestaurant geen honden toeliet. We zouden Evy in de binnenhuiskennel opsluiten tijdens ons diner. Echter ik wist niet hoe zij hierop zou reageren. Zou ze beginnen blaffen ? In ieder geval, Evy was heel moe. We vroegen aan de hotelstaff om indien Evy zou blaffen men ons onmiddellijk wilde komen verwittigen. Zo gezegd zo gedaan. Nadat wij ons verfrist hadden en klaar waren om te dineren liet ik onze Collie eerst nog even uit. We gingen terug naar de kamer en bij het commando “ In ‘t nestje ! ” spurtte ze de binnenhuiskennel in. Ik gaf haar maaltijd voor één keer in de bench, sloot deze af en verliet de kamer. Aan de receptie verwittigden we dat onze hond alleen op de kamer was, in de bench. Na het diner toen we langs de receptie kwamen, zei men ons dat ze niets gehoord hadden. Meer nog, toen we op de kamer kwamen bleek alle sfeerverlichting aan en het bed mooi open gelegd. Hier was iemand op de kamer geweest. Bij navraag bleek dat ‘s avonds alle kamers nog eens extra opgefrist werden en er dus ook bij ons iemand op de kamer was geweest. Evy had niet geblaft. Dat was heel flink van Evy ! En zo konden wij de volgende avonden opnieuw in het klasse restaurant dineren.

In het Ameron Mountain Resort in Davos ( CH ) werd gevraagd om, op ogenblikken dat onze viervoeter alleen in de kamer was, volgend attribuut ( een klein pluche hondje aan

204

een lint ) aan de buitenkant van de kamer om de deurknop te hangen. Zo wist het personeel dat de kamer kwam schoonmaken of de mini-bar kwam aanvullen dat er zich een hond in de kamer bevond.

Laat je hond nooit alleen achter in de badkamer van je hotelkamer, als hij even niet met je mee kan ! Wij deden navraag ! Heel wat bijtaccidenten in hotels gebeuren, als gasten de kamer verlaten, na eerst de hond in de badkamer te hebben opgesloten. Het hotelpersoneel komt niets vermoedend de kamer schoonmaken, en bij het openen van de badkamerdeur worden ze onverwacht gebeten door de hond die daar opgesloten zit.

205

Weet dat je viervoeter het liefst van al dicht bij jou wilt zijn.

206

Onze eigen ervaringen met onze Schotse Collie’s : Het was september 2014, we verbleven in een schitterend luxe hotel in het centrum van het oude Dresden in Duitsland. Hoewel bij een hotelverblijf onze viervoeter tijdens het ontbijt en diner normaal gezien op ons wacht in de auto, weken we ditmaal van deze routine af. Waarom ? Eenvoudig omdat onze auto geparkeerd stond in de openbare garage onder het hotel, en het daar veel te warm was. In overleg met het personeel aan de receptie, zouden we Evy op de kamer op ons laten wachten, weliswaar in de binnenhuiskennel. Vooraleer naar de ontbijtzaal te gaan, nam ik onze Schotse Collie nog snel mee naar buiten, om haar uit te laten om de hoek, in de groene zone aan de overkant van de straat. Walter had het bordje “ OPGEPAST, ER BEVINDT ZICH EEN HOND IN DE KAMER ! ” reeds aan de buitenkant van de deur om de deurknop gehangen. Hij was al naar beneden om een plaats te reserveren in de ontbijtzaal. Toen ik terug kwam met Evy, zag ik dat het hotelpersoneel reeds met de schoonmaak van de kamer was begonnen. We gingen voorzichtig naar binnen. De dame die aan het werk was, zuchtte van opluchting. Ze was blij dat ze ons zag binnenkomen. Ze vertelde dat toen ze onze kamer wilde schoonmaken, ze verwachtte dat er een hond in de kamer aanwezig was. Ze had immers het bordje dat om de deurknop hing, met de boodschap : “ OPGEPAST, ER BEVINDT ZICH EEN HOND IN DE KAMER ! ” gezien. Echter toen ze de kamer binnenging, zag ze alleen een binnenhuiskennel met een open deurtje. Ze dacht dat onze hond uitgebroken was, en zich ergens in de kamer verstopt had. Ze wist niet wat voor soort hond ze mocht verwachten, waar zat hij, en zou hij haar bijten ? Ze was enorm op haar hoede. Ik excuseerde ons voor de onnodige stress die we haar ongewild bezorgd hadden. Ik wachtte tot ze klaar was met de kamer, liet onze Schotse Collie in de bench, sloot het deurtje en ging naar beneden voor het ontbijt. In de toekomst zullen we het bordje met de boodschap : “ OPGEPAST, ER BEVINDT ZICH EEN HOND IN DE KAMER ! ” pas om de deurknop hangen, als onze viervoeter zich op dat moment ook echt in de kamer bevindt. Of misschien zullen we op veilig spelen en kiezen voor het bordje “ NIET STOREN a.u.b. ! ”

Tip Eigenlijk zouden we zulk een bordje met het opschrift “ NIET STOREN a.u.b. ! ” of “ OPGEPAST, ER BEVINDT ZICH EEN HOND IN DE KAMER ! ” ( in verschillende talen ) thuis zelf moeten maken , zodat we dit altijd mee kunnen nemen op vakantie, en indien nodig kunnen gebruiken. Op die manier hou je iedereen uit de kamer of waarschuw je op zijn minst het personeel dat er een viervoeter aanwezig is.

Geen doe-het-zelver ? Online vind je heel veel adressen waar je zulk een deurhanger kan laten maken. En daar maakten wij ook gebruik van. Ondertussen hebben we ontdekt

207

dat je voor zulk een bordje, dikwijls ook bij de lokale drukker terecht kan. Wij kozen alvast voor WANAPIX en lieten de volgende deurhanger maken :

Ook geinteresseerd ? Ga naar https://wanapix.be/deurhangers-bedrukken Kies of je een houten deurhanger wenst of eentje in doorzichtig acryl. Klik vervolgens op : personaliseren. En voeg een foto en / of tekst toe. Betaal, en na enkele dagen wordt je bestelling netjes en goed ingepakt, thuis bezorgd. Wij zijn alvast heel tevreden over het resultaat.

208

Spelletjes met de hond ‘s avond laat in de hotelkamer Je diner was schitterend en je hond is braaf op de kamer gebleven. Maar nu hij je terugziet wil hij actie. Hij is uitgerust, een stevige avondwandeling ziet hij wel zitten. Als jij dat ook ziet zitten is dat prima. Echter is het veel te laat om nog iets te ondernemen dan zit er niets anders op dan samen nog wat te spelen op de kamer.

Voedsel weigeren Een ideaal spelletje voor honden die ’s avonds laat nog te veel energie hebben en die zo niet naar bed kunnen. Spreid deze oefening over verschillende avonden. Het enige wat je nodig hebt is wat voeding. Laat je hond zitten, open je handpalm met wat voeding in en beweeg die in de richting van zijn neus. Beweegt je hond zijn neus in de richting van de voeding om eraan te ruiken of om het op te eten, laat het niet zover komen, sluit vliegensvlug je handpalm, trek eventueel je hand weg. Begin opnieuw, laat je hond zitten, beweeg de gesloten handpalm met voeding naar je hond. Blijft hij rustig zitten, open dan je handpalm zodat hij de voeding ziet. Kijkt je hond weg van de voeding, ook al is het maar een heel klein beetje. Zeg dan “ Flink zo ! ” en geef hem de voeding uit je handpalm. Herhaal dit enkele keren. Je hond zal steeds duidelijker en sneller durven wegkijken van de voeding in je handpalm. Nu ga je een stapje verder. Bied opnieuw de voeding aan. Als je hond nu echt wegkijkt van de voeding, zeg je “ Flink zo ! ” en geef je hem als beloning terug de voeding uit je handpalm. Bouw nu de tijd van het wegkijken op. Eerst 1 seconde, nadien tot 10 of zelfs 30 seconden, alvorens je “ Flink zo ! ” zegt en de beloning geeft. Herhaal dit enkele keren. Nu ga je een commando invoeren. Zeg het commando “ Opletten ! ” en bied vervolgens de voeding aan op je open handpalm. Kijkt de hond weg, dan zeg je “ Flink zo ! ” en geef je hem de voeding uit je handpalm als beloning. Dit herhaal je enkele keren. Je hond leert nu dat als je het commando “ Opletten ! ” zegt, er voedsel komt, waarvan hij moet wegkijken, tot wanneer je “ Flink zo ! ” zegt waarna hij het aangeboden voedsel als beloning krijgt. Vanaf nu kan je de manier van aanbieden van het voedsel variëren. Bijv. : Laat je hond liggen, zeg het commando “ Opletten ! ” en leg voeding tussen zijn voorpoten. Let er wel op dat, moest hij het toch willen opeten, jij snel genoeg bent om het als eerste weg te nemen.

Tip Om de verleiding niet te groot te maken in het begin, oefen je met iets dat je hond wel

209

lust maar niet echt waanzinnig lekker vindt. Dat laatste kan je nadien gebruiken als je hond het spelletje voedsel weigeren echt goed kent. Kijkt je hond weg van de voeding die tussen zijn voorpoten ligt, zeg dan “ Flink zo ! ” en beloon hem door hem het voedsel tussen zijn voorpoten te laten opeten. Een volgende keer kan je het voedsel op een voorpoot leggen. Hij mag dan de voorpoot natuurlijk niet wegtrekken, het voedsel moet erop blijven liggen en hij moet ook nu wegkijken ervan. Je kan ook op elk van de voorpoten voedsel leggen of op de neus van de hond.

De snuffel-mat

Heb je nog plaats om iets extra aan bagage voor je viervoeter mee te nemen, dan zou ik de snuffelmat aanbevelen. Je hond iets met de neus laten zoeken, vraagt heel veel energie. Dus op relatief korte tijd kan je hem tegelijk flink vermoeien en toch geheel laten ontspannen. En je hebt maar heel weinig plaats nodig, dus zelfs in de kleinste hotelkamer kan je hem gebruiken, desnoods op het bed.

210

Tijdens een seminarie weekend in Duitsland ( maart 2019 ), werd door de organisatie een hele reeks aan interessante spel objecten voor viervoeters, te koop aangeboden. En eentje daarvan was de bovenstaande zeer grote ( 60 cm. x 60 cm. ) en ook vrij zware snuffelmat. En die bleek ideaal. Op de verpakking stond dat het je hond een klein kwartiertje intensief speurplezier geeft, en dat bleek ( uit onze ervaring ) te kloppen. Je kan je hond alleen de hondensnoepjes laten zoeken, of je kan samen zoeken ! Dat geeft natuurlijk samen pret. En nadien zal hij moe en tevreden in slaap vallen ! Over welke snuffel-mat gaat het : Ga naar de website van KNAUDER’S BEST En klik op : Schnüffelrassen : Das intelligente, kognitive Hundespielzeug ! The only ORIGINAL Knauder’s Best ( Innovative animal tools ) https://www.knaudersbest.com/produkte/schnüffelrasen/

Tip Doe op een hotelkamer GEEN spelletjes die je hond wild maken. Voorzie in je bagage eventueel wat kauwmateriaal dat geen al te sterke geur afgeeft en geen vlekken nalaat op de vloerbedekking of het meubilair van de hotelkamer.

211

212

Lees verder in Editie 2024 – deel 1 : Hoe begin ik eraan ? Editie 2024 – deel 2 : Uw hond moet ook leren om netjes mee te wandelen zonder te trekken aan de lijn Editie 2014 – deel 3 : Nog meer praktische informatie voor wie goed voorbereid wil zijn ! Editie 2024 – deel 4 : Alles wat je moet weten ivm. de vakantiebestemming + uiterst hondvriendelijke overnachtingsadressen A - L Editie 2024 – deel 5 : Alles wat je moet weten ivm. de vakantiebestemming + uiterst hondvriendelijke overnachtingsadressen M - Z Editie 2024 – deel 6 : Onze ervaringen onderweg !

213

214

De auteur

Anne Degraef heeft haar passie voor honden nooit onder stoelen of banken gestoken. Je kon haar in het verleden aan het werk zien als instructrice in de puppyklassen in de lokale hondenschool. Geen enkele interessante opleiding, lezing of workshop over hondse aangelegenheden laat zij voorbij gaan. En ook als stichter en promotor van DogFrisbee in ons land kwam je haar overal te velde tegen. Met de eigen honden nam ze deel aan wedstrijden in diverse hondensportdisciplines. Waarschijnlijk is zij ondertussen alweer druk bezig met het plannen van een volgende reis, uiteraard met de honden.

215

Hét boek voor de hondenliefhebber die graag de familiehond OVERAL mee naartoe neemt. Van de zowat twee miljoen honden in België en Nederland gaan er jaarlijks 36%, dat zijn er ongeveer 720.000 met hun baasje mee op vakantie ( Persbericht : 20/1/2007 ). Ben jij zoals de auteur ook vastbesloten je hond overal mee naartoe te nemen dan is dit het perfecte boek voor jou. Gebaseerd op 30 jaar reiservaring met de eigen honden, wordt in dit boek uitgelegd hoe van je viervoeter een fijne reiskameraad te maken. Immers met een goede voorbereiding krijg je dat je hond reizen net zo plezierig gaat vinden als jij dat vindt. Echter alles begint met een goede pup. Hoe bonafide fokkers van malafide onder-scheiden. Hoe een juiste pup kiezen. STAP-voor-STAP opvoedingsadvies. Dit alles specifiek naar reizen toe. Heel veel practische tips in verband met het meenemen van je hond op vakantie, voor je vertrekt, onderweg en op je vakantiebestemming. Goede logeeradressen in gans Europa waar de hond welkom is. Zij werden door Rudith, Rembrandt, Evy en Aagje, de honden van de auteur getest en goedgekeurd. Spelletjes met de hond, en kunstjes die je tijdens je vakantie kan aanleren. En nog zoveel meer. Dit boek is een handleiding voor iedereen die net zo onbezorgd op reis wil kunnen gaan met de hond als de auteur dat deed en nog steeds doet.