"Στου σχολειού μας την αυλή παίζουμε πάρα πολύ..."- 5ο Nηπιαγωγείο Μεγάρων

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΘΕΜΑ: Αειφόρο Σχολείο-Αυλή Σχολείου

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «Στου σχολειού μας την αυλή παίζουμε πάρα πολύ, γιατί φτιάξαμε γωνιές σαν της τάξης καλές».

Εκπαιδευτικοι: ΣΑΛΤΑ ΣΟΦΙΑ ΔΕΔΟΥΚΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ 2016-2017 5ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΓΑΡΩΝ

1ος Μήνας:Γνωριμία με το χώρο της αυλής, χαρτογράφηση και ανάδειξη των γωνιών που εμπνέουν στα νήπια θετικά και αρνητικά συναισθήματα. Ξεκινήσαμε τη σχολική χρονιά με το δέσιμο της ομάδας χρησιμοποιώντας δραστηριότητες εμπνευσμένες από το πρόγραμμα «Βήματα για τη Ζώη» που είναι ένα πρόγραμμα ανάπτυξης Ατομικών και Κοινωνικών Δεξιοτήτων, το οποίο και εφαρμόζουμε τα δυο τελευταία χρόνια στο Νηπιαγωγείο μας. Πολλές από τις δραστηριότητες υλοποιήθηκαν εντός της τάξης και πολλές εκτός, δηλαδή στην αυλή. Παίξαμε πολλά παιχνίδια γνωριμίας ώστε να δεθεί η ομάδα και να διερευνήσουμε τις ανάγκες που έχει η τάξη μας ώστε να βάλουμε τις βάσεις για να ξεκινήσουμε το πρόγραμμα μας. Παρατηρήσαμε τον τρόπο που παίζουν τα παιδιά μέσα στη τάξη και αντιστοίχως στην αυλή, με σκοπό να συζητήσουμε και να αναδείξουμε τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους κατά τη διάρκεια του διαλείμματος.

2ος -3ος Μήνας: Σχέδιο δράσης για την υιοθέτηση αλλαγών στην αυλή και επιλογή επιδαπέδιων και μη, παιχνιδιών που θα καλύψουν τα ενδιαφέροντα των παιδιών και τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος με παιγνιώδη τρόπο. Μέσα σε αυτό το δίμηνο μετά από συζήτηση με τα παιδιά συναποφασίσαμε ποιες γωνιές της τάξης μας θα θέλαμε να μεταφέρουμε και στην αυλή μας και ποια επιδαπέδια παιχνίδια μας αρέσει να παίζουμε. Οι γωνιές που επιλέξαμε ήταν η γωνία ζωγραφικής με χρωματιστές κιμωλίες υλικό, που δεν χρησιμοποιούσαμε στη τάξη, η γωνιά ανάγνωσης παραμυθιού, η γωνιά μουσικής από αναλώσιμα υλικά , η γωνιά γραφής με μαγνητικά γράμματα σε μεταλλικό πίνακα και η γωνία παρατήρησης περιβάλλοντος (ανάπτυξη φυτώνσπόρων). Όσον αφορά στα επιδαπέδια παιχνίδια τα παιδιά επέλεξαν αρχικά παιχνίδια που παίζαμε ήδη μέσα στην τάξη κυρίως επιτραπέζια όπως φιδάκι αλλά και επιδαπέδια παιχνίδια με μπάλες όπως καλαθοσφαίριση, bowling, παιχνίδια διαδρομών με ζάρια κ.α.

Επίσης αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών το κουτσό όπου δε θα μπορούσε να λείπει από την αυλή μας. Σε πρώτη φάση σχεδιάσαμε σε χαρτί τα παιχνίδια που θα φτιάχναμε στην αυλή ώστε να αποφασίσουμε τα χρώματα, τη θέση αλλά και το χώρο που θα καταλαμβάνουν στην αυλή μας. Στη συνέχεια εξηγήσαμε στα παιδιά ότι όπως όλα τα παιχνίδια έχουν κανόνες έτσι και τα παιχνίδια αυλής έχουν και αυτά κανόνες οπού πρέπει να κατανοήσουμε καλά πριν τα παίξουμε για την ομαλή διεξαγωγή τους. Αυτό επιτεύχθηκε παίζοντας πρώτα τα παιχνίδια μέσα στην τάξη.

Σχεδιασμός παιχνιδιών στο χαρτί.

4ος Μήνας: Κατασκευή επιδαπέδιων παιχνιδιών στην αυλή, βασισμένα σε μαθηματικά και γλώσσα για τη παιγνιώδη εκμάθηση αριθμών και γραμμάτων. Παιχνίδια διαδρομών και στόχου. Δημιουργία γωνιών.

1ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Το παραπάνω παιχνίδι παίζεται ως εξής: μπορούν να παίξουν 4ις ομάδες των δυο παιδιών. Χρησιμοποιείται ζάρι. Το πρώτο παιδί της ομάδας ξεκινώντας από τις πατούσες περπατάει τόσα βήματα όσα λέει ο αριθμός που δείχνει το ζάρι που έριξε ο συμπαίκτης του που είναι στο αντίστοιχο σχήμα. Όταν φτάσει τον συμπαίκτη του στο αντίστοιχο σχήμα παίρνει τη θέση του και ο συμπαίκτης πάει στις πατούσες ακολουθώντας την ίδια

διαδικασία . Νικήτρια είναι η ομάδα που τερματίζει πρώτη. Το παραπάνω παιχνίδι έχει τους παρακάτω στόχους: 1. Εκμάθηση σχημάτων και χρωμάτων 2. Ισορροπία (ανάπτυξη αδρής κινητικότητας) 3. Αναγνώριση και εκμάθηση αριθμών και σημείων μέσω της χρήσης του ζαριού 4. Συνεργασία-ομαδικότητα 5. Διαχείριση αναμονής 6. Ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να ακολουθούν ορθά τους κανόνες χωρίς την παρέμβαση των νηπιαγωγών.

2ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ:ΦΙΔΑΚΙ

Το παραπάνω παιχνίδι είναι το γνωστό επιτραπέζιο φιδάκι όπου τα παιδιά παίζουν με τη σειρά ακολουθώντας τους κανόνες που λένε ότι προχωράς τόσα βήματα όσα γράφει το ζάρι. Παίζεται με 2-4ις παίκτες. Αν σταματήσεις σε τετράγωνο που έχει σκάλα ανεβαίνεις πιο ψηλά ενώ αν σταματήσεις σε τετράγωνο

που έχει κεφάλι φιδιού κατεβαίνεις εκεί που καταλήγει η ουρά του. Νικητής είναι αυτός που θα τερματίσει πρώτος. Το παραπάνω παιχνίδι έχει τους παρακάτω στόχους: 1. Εκμάθηση των αριθμών και της ακολουθίας τους μέσω του επιδαπέδιου παιχνιδιού 2. Αναγνώριση και εκμάθηση αριθμών και σημείων μέσω της χρήσης του ζαριού 3. Διαχείριση αναμονής της σειράς 4. Ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να ακολουθούν ορθά τους κανόνες χωρίς την παρέμβαση των νηπιαγωγών.

5. Συνεργασία 6. Ανοχή στη ματαίωση

3ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ:ΚΟΥΤΣΟ

Το κουτσό είναι ένα παραδοσιακό παιδικό παιχνίδι. Εμείς ως στόχο αυτού του παιχνιδιού λοιπόν είχαμε : 1. την καλή ισορροπία 2. την ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να αναγνωρίσουν το δεξί και το αριστερό τους πόδι κάθε φορά που κάνουν κουτσό στο αντίστοιχο τετράγωνο 3. διαχείριση αναμονής της σειράς.

4ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ: ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΗ ΚΑΜΠΙΑ ΠΟΥ ΕΦΑΓΕ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

Εμπνευσμένο από το αγαπημένο παραμύθι των παιδιών « Μια κάμπια πολύ πεινασμένη» που στο παιχνίδι μας, η κάμπια έφαγε όλα τα γράμματα της αλφαβήτα και επειδή δε τα γνωρίζει μας προσκαλεί να παίξουμε μαζί της και να της μάθουμε τα γράμματα, φωνήεντα και σύμφωνα, και λέξεις που ξεκινούν από αυτά. Το παραπάνω παιχνίδι παίζεται με 2-5 παίκτες που με τη σειρά ρίχνουν το ζάρι και αναλόγως τον αριθμό που θα φέρει το κάθε παιδί προχωρεί τόσα κυκλάκια στο σώμα της κάμπιας όσα λέει ο αριθμός. Το παιδί φωνάζει δυνατά το γράμμα πάνω στο οποίο σταμάτησε και λέει και μια λέξη που ξεκινάει από αυτό. Εάν δε τα καταφέρει επιστρέφει στην αρχή. Νικητής είναι αυτός που φτάνει στο τέλος της κάμπιας δηλαδή στο Ω.

Για να μπορέσουν να παίξουν τα παιδιά στην αρχή που δεν γνωρίζουν τα γράμματα και να επιτευχτεί ο βασικός στόχος, που είναι η αναγνώριση και η εκμάθηση των γραμμάτων υπάρχει αναρτημένος πίνακας αναφοράς των γραμμάτων .

5ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ: ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ

Αυτό το επιδαπέδιο παιχνίδι είναι ένα παιχνίδι πολλαπλών διαδρομών που τα παιδιά καλούνται να ακολουθήσουν με τη σειρά τη διαδρομή με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο. Η διαδρομή ξεκινάει με ισορροπία σε καμπύλες γραμμές, στη συνέχεια ισορροπία σε μη κυρτές τεθλασμένες γραμμές, κουτσό, άλματα σε αριθμημένα τετράγωνα, συνεχίζει με ισορροπία σε καμπύλες γραμμές, ακολουθεί κουτσό αρχικά με το δεξί πόδι τρεις φορές και έπειτα με το αριστερό πόδι άλλες τρείς φορές και καταλήγει σε άλματα με τα δύο πόδια σε τετράγωνα που έχουν την αρίθμηση του ζαριού. Στόχοι αυτού του παιχνιδιού είναι οι εξής: 1. αναγνώριση των λέξεων ΑΡΧΗ-ΤΕΛΟΣ και κατανόηση της σημασίας που έχουν στα σημεία που είναι γραμμένες 2. ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να αναγνωρίσουν το δεξί και το αριστερό τους πόδι (πλευρίωση) και να χρησιμοποιούν το σωστό, κάθε φορά που κάνουν κουτσό βλέποντας τα αρχικά γράμματα Δ-Α (δεξί- αριστερό) στις αντίστοιχες πατούσες 3. διαχείριση αναμονής της σειράς 4. ισορροπία (ανάπτυξη αδρής κινητικότητας) 5. εκμάθηση των διαφορετικών τρόπων απεικόνισης της αρίθμησης (ζάρι)

6. Ανάπτυξη της δεξιότητας άμεσης εκτίμησης της ποσότητας

6ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ:BOWLING ΜΕ ΜΠΟΥΚΑΛΙΑ Αυτό το παιχνίδι είναι το γνωστό bowling με τη διαφορά ότι αντί για κορύνες χρησιμοποιούμε μπουκαλάκια 0,5L γεμισμένα με νερό χρωματισμένο από τέμπερες. Στόχοι αυτού του παιχνιδιού είναι οι εξής: 1. Εξάσκηση στο σημάδι και στο στόχο 2. Έλεγχος της δύναμης του χεριού κατά τη ρήψη της μπάλας 3. Κατανόηση του σωστού τρόπου που πρέπει να τοποθετηθούν οι κορύνες-μπουκάλια ώστε να μπορέσουν να πέσουν με μια βολή 4. Ανοχή στη ματαίωση 5. Αναμονή σειράς

7ο ΠΑΙΧΝΙΔΙ: ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΗ Σε αυτό το παιχνίδι βάλαμε ένα ψάθινο καλάθι και τραβήξαμε 3ις οριζόντιες γραμμές σε διαφορετικές αποστάσεις με σκοπό τα παιδιά να ρίχνουν βολές προσπαθώντας να βάλουν καλάθι. Οι μπάλες που χρησιμοποιήσαμε είναι 3ις οπότε κάθε παιδί είχε τρεις ευκαιρίες βολής από τρία διαφορετικά σημεία, του ενός, των δυο και των τριών πόντων. Κάθε παιδί μετά το τέλος των βολών κατέγραφε τη βαθμολογία του στον πίνακα με τις κιμωλίες. Στόχοι αυτού του παιχνιδιού ήταν οι εξής: 1. Εξάσκηση στο σημάδι και στο στόχο 2. Έλεγχος της δύναμης του χεριού κατά τη ρήψη της μπάλας 3. Προσπάθεια καταγραφής της βαθμολογίας από κάθε παιδί αρχικά με γραμμές και έπειτα με αριθμούς .

4. Ανοχή στη ματαίωση 5. Αναμονή σειράς

1η ΓΩΝΙΑ: ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σε αυτή τη γωνιά τοποθετήσαμε έναν μεταλλικό πίνακα και σε δυο κουτιά, μαγνητικά γράμματα και σχήματα με σκοπό τα παιδιά να μπορούν να γράψουν και να σχηματίσουν ότι αυτά θέλουν .

Εδώ οι δυο φίλες γράφουν η μια το όνομα της άλλης.

2η ΓΩΝΙΑ: ΠΙΝΑΚΑΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗΣ ΜΕ ΚΙΜΩΛΙΕΣ Σε αυτή τη γωνιά τοποθετήσαμε έναν πίνακα κιμωλίας και ένα κουτί με λευκές και χρωματιστές κιμωλίες οπού τα παιδιά μπορούσαν να ζωγραφίζουν, να γράφουν, να παίζουν παιχνίδια (όπως τρίλιζα) και να καταγράφουν τα σκορ τους .

5ος Μήνας: Βελτίωση του μαθητικού κλίματος και αξιοποίηση όλων των παραπάνω παιχνιδιών και γωνιών της αυλής. Το παραπάνω πρόγραμμα αποτέλεσε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα προγράμματα για τα νήπια. Ο κεντρικός και κοινός στόχος όλων των παιχνιδιών της αυλής ήταν να προαχθεί η συνεργασία, η ομαδικότητα, ο σεβασμός και η αλληλεγγύη μεταξύ των νηπίων. Επίσης βασική προϋπόθεση ήταν να κατανοήσουν τα παιδιά ότι παντού γύρω μας υπάρχουν κανόνες όπως και στα παιχνίδια, που όταν τους ακολουθούμε και τους σεβόμαστε όλα κυλούν και διεξάγονται ομαλά και ευχάριστα. Επιπλέον, κάτι πολύ σημαντικό που προσπαθήσαμε να περάσουμε στα παιδιά ήταν ότι «σημασία δεν έχει μόνο να παίζεις για να κερδίσεις, αλλά να περνάς καλά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και να το απολαμβάνεις» . Άλλωστε όταν χάνεις πρέπει να προσπαθήσεις την επόμενη φορά περισσότερο και σίγουρα στο τέλος θα κερδίσεις. Το κυριότερο απ όλα όμως είναι ότι τα παιδιά ευχαριστήθηκαν παιχνίδι και εμείς διδασκαλία και μετάδοση μάθησης μέσω του παιχνιδιού.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Δεν καταφέραμε να ολοκληρώσουμε όλα αυτά που είχαμε προγραμματίσει να φτιάξουμε στην αυλή μας, όπως τη μουσική γωνιά με ανακυκλώσιμα υλικά, τη γωνιά παρατήρησης περιβάλλοντος , τη γωνιά παραμυθιού και κάποιες άλλες ιδέες που προέκυψαν στη πορεία, γιατί ο φετινός χειμώνας και κατ επέκταση ο περιορισμένος χρόνος αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα στη δημιουργία τους. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι δε θα ολοκληρώσουμε το πρόγραμμα μας οπότε με τη νέα σχολική χρονιά έχουμε σκοπό να υλοποιήσουμε όλα όσα δε προλάβαμε φέτος και να σας αποστείλουμε και το δεύτερο μέρος.

ΣΑΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΜΕ ΕΝΑ ΠΙΚ-ΝΙΚ ΣΤΗΝ ΟΜΟΡΦΗ ΑΥΛΗ ΜΑΣ…………………………. ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ