onderzoek
AKOESTIEK EN WERKPLEK
(aparte) ruimten (of meubels) voor onderling overleg en telefoongesprekken faciliteren
Het Nieuwe Werken kan op veel verschillende manieren. Vaak zie je dat er gebruikt wordt gemaakt van een open kantoorruimte met flexwerkplekken. Maar hoe voorkom je dat het daar zo rumoerig wordt dat medewerkers er niet meer geconcentreerd kunnen werken?
activiteiten die lage concentratie vragen in één ruimte onderbrengen en medewerkers die zich goed moeten kunnen concentreren in aparte ruimten plaatsen
Uit onderzoek blijkt dat geluidsoverlast op het werk veruit de belangrijkste storende factor is. Met name herkenbaar geluid, zoals gesprekken en muziek, leidt ons af. Onze hersenen reageren namelijk altijd op geluid met inhoud. Wie een gesprek
geluidsabsorberende schermen tussen werkgroepen plaatsen
hoort, wordt per definitie minder geconcentreerd. En die afleiding leidt tot stress
Indeling Deel de ruimte doordacht in. In sommige gevallen kan het logisch zijn om bureaus voor werkzaamheden waarvoor je je niet zo hoeft te concentreren bij elkaar te zetten. In andere gevallen is het handiger flexplekken per team te bundelen, om heen en weer lopen te voorkomen. Zorg voor aparte ruimtes waar medewerkers zich kunnen terugtrekken om geconcentreerd te werken, te telefoneren of met collega’s te overleggen. Aanpassingen aan de indeling, de inrichting en de organisatie die de concentratie ten goede komen: kastenwanden verplaatsen zodat men elkaar beter kan zien, en makkelijker met elkaar kan communiceren
open kantoorruimten met bijvoorbeeld glas of moswand afscheiden van het atrium
en verlies van productiviteit. Hard pratende collega’s zijn de grootste irritatiefactor, gevolgd door luide apparaten en geluiden van buiten. Het is slim om zoveel mogelijk te voorkomen dat geluid zich door de ruimte voortplant. Daarvoor zijn allerlei geluidswerende maatregelen mogelijk. Daarnaast is veel te winnen met een doordachte indeling en organisatorische aanpassingen. tekst:
inger bierman
ILLUSTRATIe:
Birgitta van Langeveld
Geluidswering Vloerbedekking, gordijnen en planten absorberen wel wat hoge tonen, maar voor midden- en lage tonen is meer nodig. Denk aan een verlaagd, geluiddempend plafond, akoestische schermen tussen de werkplekken en geluidsabsorberende elementen in het plafond of op de wanden. Bij nieuwbouw
10%
Afleidende gesprekken tussen collega’s kunnen leiden tot een daling in de productiviteit van 10 procent.
is het verstandig deze maatregelen al in de ontwerpfase mee te nemen. Anders bestaat het risico dat geluidsabsorberende plafonds niet meer mogelijk zijn vanwege bijvoorbeeld sprinklerkoppen of dat op de gebruikte vloer geen vloerbedekking kan worden gelegd. Als noodmaatregel zijn oordopjes met lage demping (20dB) mogelijk of soundmasking. Soundmasking gaat uit van het principe dat achtergrondruis hinderlijk geluid maskeert. Achtergrondruis is vaak al aanwezig door bijvoorbeeld de ventilatie of langsrijdend verkeer. In de Verenigde Staten wordt met soundmasking kunstmatig ruis geproduceerd. Overigens is dit ook niet ideaal, omdat het onnatuurlijke geluid als onprettig wordt ervaren. Voor een kantoorruimte met hoge akoestische eisen is een nagalmtijd van 0,5 - 0,7 seconde in de meeste gevallen optimaal. Er zijn echter ook
Mate van concentratie in de functie (bij decibel)
Mate van communicatie in de functie (bij decibel)
Bijvoorbeeld: bij een geluidsniveau van 80 dB is
Bijvoorbeeld: bij een geluidsniveau van 80 dB is het vrijwel onmogelijk
het vrijwel onmogelijk om je nog te kunnen concentreren.
om nog mondeling te kunnen communiceren met anderen.
situaties waarbij juist spraakonverstaanbaarheid van collega’s gewenst is, zoals bijvoorbeeld bij callcenters. In dergelijke gevallen is juist een iets langere nagalmtijd van 0,7 - 0,9 seconde en daarmee een hoger geluidsniveau wenselijk, aangezien dit een positief maskerend effect heeft.
15 min. Na te zijn afgeleid duurt het
zo’n vijftien minuten voordat je weer geconcentreerd bent. (Tom Demarco en Timothy Lister, Peopleware: Productive
12%
De kans dat je een fout maakt stijgt met zo’n 12 procent. (HeriotWatt University)
Projects and Teams)
_18
Bronnen: Akoestisch comfort bij open kantoorconcepten, Bouwfysica 4 - 2011. Akoestische aspecten van ‘Het Nieuwe Werken’, Arbo Magazine 10 - 2010 www.managersonline.nl, www.mobiusconsult.nl, www.peutz.nl
19_