Nieczytelna Sygnatura. Niezgulnik Studencki 1(23)/2013 by Agnieszka Ewa

Ukazuje siÄ&#x2122; od 2005 roku

Nr 1(23)/2013

Wstępniak

Nieczytelna Sygnatura

Wstępniak Przedłużająca się zima i kapryśna pogoda skutecznie zniechęcają do spacerów. Redakcja „Nieczytelnej Sygnatury” również pozostaje bezradna wobec „uroków” klimatu przejściowego. Na pocieszenie oraz z okazji zbliżającego się Światowego Dnia Książki oddajemy Wam do rąk, Drodzy Czytelnicy, kolejny numer „Niezgulnika”. Autorzy artykułów uchylili rąbka tajemnicy m.in. na temat „Hurtowni książek”, Mitologii Cthulhu, czasopism dziecięcomłodzieżowych oraz filmów, o których nie wiedzieliście, że powstały na podstawie książek. Dla miłośników łamigłówek przygotowaliśmy quiz literacki oraz rebus, a entuzjastom zwierząt polecamy wypracowanie pewnej uczennicy, po przeczytaniu którego koty już nigdy nie będą takie same. Serdecznie zapraszamy do lektury oraz nadsyłania artykułów. W imieniu Redakcji, Agnieszka Grzelak

Spis treści Wstępniak .......................................................................................................... 1 Na bieżąco .......................................................................................................... 2 JPF, Kawaii i Egmont – czyli słów kilka o tym, jak to naprawdę z tą mangą w Polsce było...................................................................................................... 7 Cień z Providence. Howard Phillips Lovecraft. Cz. 1 ........................................ 10 Czasopisma dziecięco-młodzieżowe dziś. A jutro? .......................................... 13 Ze świata literatury .......................................................................................... 15 Wyniki konkursu poetyckiego .......................................................................... 17 Film – drugie życie książki ................................................................................ 19 Piekielni w bibliotekach ................................................................................... 20 Cicer cum caule ................................................................................................ 21 Okładka: Wiosno, gdzie jesteś? (www.tapeciarnia.pl/108870_ksiazka_kwiatek.html)

Nieczytelna Sygnatura

Nr 1(23)/2013 stoi na parterze przy bramce ochrony w nowym gmachu.

Na bieżąco

Na bieżąco Medal za Chlubne Studia Według Uchwały Rady Wydziału Filologicznego UŁ z dnia 26 października 2012 Medale za Chlubne Studia otrzymało w roku akademickim 2011/2012 siedemnastu absolwentów kierunków: Dziennikarstwo i komunikacja społeczna (I i II°), Filologia Polska (II°), Kulturoznawstwo (I i II°), Filologia (I i II°) oraz Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo (I°). Dnia 1 marca 2013 wyróżnienie odebrała nasza koleżanka Agnieszka Grzelak. Serdecznie gratulujemy! Najbliższe święta: 23 kwietnia – Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich 3 maja – Światowy Dzień Wolności Prasy 8 maja – Dzień Bibliotekarzy i Bibliotek 17 maja – Światowy Dzień Społeczeństwa Informacyjnego 9 czerwca – Międzynarodowy Dzień Archiwów, Dzień Pracowników Archiwów i Bibliotek Bookcrossing na UŁ W Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego rozpoczęła się akcja bookcrossingu. Regał z książkami do wymiany

Najbliższe konferencje Czytać czy nie czytać? (15.04.2013)

Jan Muszkowski: ludzie, epoka, książki. Polska bibliologia uniwersytecka w 60 lat od śmierci Profesora (13-15.05) Konferencja organizowana jest przez Katedrę Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŁ. Tematyka:  Jan Muszkowski: uczony, organizator życia naukowego, twórca teorii książki,  interdyscyplinarność i pole badawcze bibliologii,  perspektywy rozwoju dyscypliny i jej metodologii,

Nr 1(23)/2013 Na bieżąco Nieczytelna Sygnatura ... na podwórku wre robota!  bibliotekarstwo i nauka o książce w 1. połowie XX wieku, Budowa nowej siedziby Wydziału Fi życie naukowe i kulturalne Łodzi lologicznego UŁ idzie nadspodziew 1. połowie XX wieku, wanie szybko. Budynek przy ul. Po biografistyka księgoznawcza. morskiej 171/173 ma być gotowy na Więcej informacji na: inaugurację roku akademickiego www.muszkowski2013.uni.lodz.pl 2013/2014. Odjazdowy Bibliotekarz 2013 – 4 edycja w Łodzi! (12.05) START Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka, ul. Wólczańska 202 META: Muzeum Papieru i Druku, ul. Piotrkowska 282

Biblioteka w komórce? – przyszłość usług bibliotecznych (04-06.06.) Konferencja organizowana jest przez Bibliotekę Uniwersytetu Łódzkiego. Tematyka obejmuje nowoczesne formy usług z zakresu:  gromadzenia i przechowywania zbiorów,  informacji naukowej,  udostępniania zbiorów,  kształcenia nowoczesnego odbiorcy informacji. Dowiedz się więcej na stronie: www.lib.uni.lodz.pl/konferencja2013

Więcej informacji na: odjazdowybibliotekarz.pl/ _____________ usłyszała, wyszukała, wybrała Agnieszka Siwocha

Nieczytelna Sygnatura

Festiwale

XIII Festiwal Nauki, Techniki i Sztuki w Łodzi (15-22.04) Celem łódzkich festiwali jest prezentacja i popularyzacja osiągnięć naukowych, pobudzenie młodzieży do pogłębiania wiedzy, promocja nauki, techniki i sztuki oraz integracja środowiska w regionie. Hasło tegorocznego festiwalu brzmi: „Z wiedzą w drogę życia”. W programie przewidziano 392 imprezy, w tym: wykłady, pokazy, występy, wycieczki i inne. Proponowane bloki tematyczne:  Poznaj siebie i otoczenie,  Świat fizyki i chemii,

Nr 1(23)/2013

 Ekonomia kryzysu,  Kultura i sztuka w życiu człowieka,  Przyroda i jej ochrona,  Technika i technologia XXI wieku,  Wyzwania współczesnej medycyny,  Matematyka i informatyka,  Język polski i języki obce,  Wycieczki po Łodzi i regionie łódzkim,  Imprezy Towarzyszące,  Poznaj Łódzkie Muzea. Podczas festiwalu Pani prof. Stanisława Kurek vel Kokocińska wraz z doktorantkami Katedry Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŁ wygłoszą wykład pt. „Na początku jest informacja”. Zapraszamy! 17 kwietnia g. 1100-1145 Wszystkie wydarzenia realizowane w ramach festiwalu są bezpłatne dla uczestników, niektóre jednak wymagają wcześniejszych zgłoszeń pod numerami telefonów lub przez formularze podane na stronie www.festiwal.lodz.pl _____________ Lilja

Nr 1(23)/2013

W „Hurtowni książek”

Nieczytelna Sygnatura

W „Hurtowni książek”

statni program literacki emitowany na głównych kanałach TVP (lata 2008-2010; TVP1). Najpierw zmieniano godziny jego emisji (z sobotniej 1230 na poniedziałkową 800) zmniejszając liczbę odbiorców (po tej zmianie liczba widzów spadła o 150 tys.), następnie zdjęto go z ramówki. Pozostało wytrwale czekać do godzin „zbyt” nocnych bądź porannych – na podobne magazyny. Parę słów o „Hurtowni książek”. Program został wyreżyserowany przez Grzegorza Jankowskiego (autora także innego programu kulturalnego „Łossskot”), a prowadzony przez Agnieszkę Wolny-Hamkało początkowo wraz z Billem Johnstonem (tłumaczem literatury polskiej), później z Andrzejem Grabowskim (aktorem).

W każdym odcinku pojawiali się ciekawi goście, m.in.: Jerzy Stuhr, Paulina Holtz, Jerzy Bralczyk, Edyta Jungowska, Kate Mosse, Mariusz Urbanek i inni znani aktorzy, pisarze, krytycy literaccy. Razem z prowadzącymi dyskutowali na temat nowości wydawniczych. Oprócz stałej scenerii, którą była... hurtownia książek (firma księgarska Jacek Olesiejuk Sp. Z o.o. w Ożarowie Mazowieckim pod Warszawą), program urozmaicały fragmenty omawianych lektur, którym towarzyszyły fenomenalne komiksy autorstwa Jarosława Gacha. Oprócz tego, widzowie mogli głosować na ulubione tytuły (via sms), dzięki czemu powstawał ranking „Hurtowni” złożony z sześciu pozycji. Wszystkie atrakcje w niespełna 20 minut. Jednak to nie wystarczyło, by „Hurtownia” utrzymała się w ramówce. Czyżby nawet tak prosty w odbiorze program nie był w stanie

Nieczytelna Sygnatura W „Hurtowni książek” Nr 1(23)/2013 zachęcić do sięgnięcia po książkę? „Myślę, że to dobry program. Zdania są podzielone. Oto niektóre Wreszcie dzieje się coś oprócz glęopinie internautów o „Hurtowni dzenia”. książek”: ~ odjazd1 „Podoba mi się określenie definiujące Hurtownię książek – jest to komiks dla imbecyli... wszystko sprasowane, język uproszczony (...)” ~ szewc „Wolny-Hamkało to profesjonalistka. [...] Amerykanin zaś świeży i inny nieco niż wszyscy pozostali przemądrzalcy”. ~ idabel „Normalnie aż się śliniłam widząc te niekończące się alejki z książkami, po których szli prowadzący ;)” ~ abranova

„(...) dla mnie bardzo dobra i ciekawa formuła, bardzo ale to bardzo ciekawy pomysł aby program prowadził obcokrajowiec inna perspektywa, prosty język (...)” ~ kreon30 „Pasuje to temu, kto nie widział nic innego niż lista przebojów i nie czyta innych informacji poza opakowaniem marketingowym. [...] Amerykanin nic nie wnosi, mamrocze i wzdycha, tyle może”. ~ sutekh1 „Pokazali, że można najnormalniej w życiu, wykonując codzienne czynności rozmawiać o literaturze i prowadzić ciekawe dyskusje. Brawo dla nich!” ~jg_gazetta _____________ Lilja

Archiwalne odcinki programu dostępne są na stronie: beta.vod.tvp.pl/audycje/kultura/hurtownia-ksiazek 6

Nr 1(23)/2013

JPF, Kawaii i Egmont – czyli słów kilka o tym, jak to naprawdę z tą mangą w Polsce było

ziś pewnie trudno byłoby wskazać osobę, zwłaszcza młodą, która nie słyszała nigdy o Naruto, Pokemonach czy Dragon Ballu. Jednak jeszcze kilka lat temu sprawa mangi i anime w Polsce nie przedstawiała się w różowych barwach. Dzisiejszy, dosyć szeroki wybór komiksu japońskiego, zawdzięczamy staraniom szeregu osób, dla których manga stała się nie tylko sposobem na życie, ale przede wszystkim pasją. Dwadzieścia lat temu, kiedy rynek polski dopiero otwierał się na nowego typu produkty, nie było żadnego masowego środka przekazu informacji, który mówiłby o tym, czym jest manga. Początkowo informacje na temat kultury komiksu wschodniego pojawiały się sporadycznie w czasopismach poświęconych np.: grom komputerowym („Secret Service”; 1993-2001). Krótkie artykuły przyczyniły się do poszerzenia wiedzy odbiorców o mandze

Nieczytelna Sygnatura oraz powstających na jej podstawie filmach animowanych. Jednak po pewnym czasie zdawkowe notki przestały wystarczać. Czytelnicy domagali się większej ilości treściwych informacji. Potrzeba ta zrodziła pomysł stworzenia czasopisma poświęconego właśnie tej tematyce. Dodatkowo, na rok przed ukazaniem się pierwszego numeru czasopisma o profilu mangowym, w Polsce powstało wydawnictwo specjalizujące się w komiksie japońskim – Japonica Polonica Fantastica (1996). Pierwsza manga, jaka ukazała się nakładem tegoż wydawnictwa, nosiła tytuł Aż do nieba. Tajemnicza historia Polski. Manga ta przedstawia czasy panowania króla Stanisława Poniatowskiego, rozbiory, wojny napoleońskie i krótki okres istnienia Księstwa Warszawskiego, a wszystko to opisane zostało z perspektywy Józefa Poniatowskiego, który jest głównym bohaterem tej serii. Decyzja JPFu, stawiająca na tytuł traktujący o historii Polski, okazała się strzałem w dziesiątkę – manga rozeszła się z prędkością światła. Pozytywne przyjęcie Aż do nieba oraz pozytywne nastawienie czytelników przyczyniły się do rozpoczęcia prac nad pe-

JPF, Kawaii i Egmont

Nieczytelna Sygnatura JPF, Kawaii i Egmont Nr 1(23)/2013 riodykiem zajmującym się tematyką (1999), którego działalność również komiksu wschodniego. W czerwcu opierała się na publikowaniu komik1997 roku grupa entuzjastów wydasów japońskich. Tytuł pierwszej poła pierwsze niekomercyjne czasopizycji, jaka ukazała się nakładem tej smo o mandze i anime zatytułowane oficyny to Cześć, Michael! Niestety „Kawaii”, co w tłumaczeniu na polski tak jak to było z zachodnim komikznaczy „słodki”. Redaktosem w Egmoncie, początrem naczelnym magazynu kowo sprzedaż odbywała został Paweł Musiałowski. się głównie drogą pocztoPierwszy numer miał 64 kową, ponieważ nie było wylorowe strony, format A4 znaczonych punktów sprzei był wydaniem eksperydaży, w których czytelnik mentalnym. Ponieważ zemógłby regularnie nabywać spół nie wiedział, z jakim mangi. Szczęśliwie, wraz ze odzewem spotka się ich wzrostem zainteresowania projekt, zamieszczona w nim notka komiksem japońskim, niektórzy od redakcji brzmiała: ...To Wasza miksięgarze zaczęli zamawiać tomiki łość do tego tematu powołaposzczególnych serii. Manga ła do życia ten oto magazyn. stawała się powoli popularCzy, i jak często będzie gościł na. on w Waszych domach – zaW 2002 roku, w wyleży również tylko od Was! ... dawnictwie Egmont, w rato, co tu znajdziecie to mach Klubu Świata Komiksu w głównej mierze nasze pro(w obrębie którego powstał pozycje, dajcie nam znać, Klub Mangi) postanowiono czego oczekujecie. wydawać serie mang. PierwMagazyn dla miłośników szym tytułem, jaki ukazał się pod mangi i anime wraz z wydawnicznakiem tego wydawnictwa, był twem JPF przez wiele lat samotnie Usagi Yojimbo autorstwa Stana Satorowały drogę mandze na rynku kai (Amerykanin japońskiego popolskim. Wkrótce dołączyło do nich chodzenia). Historia przedstawia penowe wydawnictwo, Waneko rypetie antropomorficznego królika 8

Nr 1(23)/2013 JPF, Kawaii i Egmont Nieczytelna Sygnatura Miyamoto Usagi, który jest samurawydało mangę na polskim rynku. jem i przemierza świat najmując się Dużą zasługę miały też ukazujące się jako prywatny ochroniarz. Każdy czasopisma o tej tematyce. Po „Katomik składa się z kilku krótkich waii” (1997-2005) światło dzienne opowiadań, które nawiązują do jaujrzały np.: „Animegaido” (1997pońskiej kultury, tradycji -1998), „Mangazyn” (2003i mitów. Architektura, stro-2004), „Otaku” (2006 – do je, przedmioty wiernie oddziś). Koszt jednej mangi to dają rzeczywistość siedemokoło 20 zł, więc większość nastowiecznej Japonii. Kozainteresowanych może somiks ten jest charakterybie pozwolić na tego typu styczny z tego względu, iż zakup, nawet za skromne jest w nim wyraźnie zarykieszonkowe. Rynek mangi sowany styl zachodni (czyw Polsce dzięki Egmontowi, tany od lewej do prawej, zachowany JPF oraz Waneko wydaje się być stawyraźny podział oraz porządek bilny. Bywa jednak, że niektóre serie zostają zawieszone z powodu niew rozmieszczeniu rysunków). przedłużenia licencji. Egmont Polska w następnych latach sukcesywnie Manga, mimo wielu wprowadzał na rynek kokłopotów, zyskała w Polsce lejne tytuły takie jak.: Eden: swoich miłośników, którzy It's an Endless World!, nabyli umiejętność prawiExaxxion, Gundam Wing, dłowego jej odbioru i cenią ją Gunsmith Cats i wiele intak bardzo, jak inni cenią nych. Trzeba przyznać, że książki. Bądźmy wdzięczni w przypadku mang wydawtym, którzy kilkanaście lat nictwo to nie musiało dotemu nie zniechęcili się ogólkładać specjalnych starań, aby przeną dezaprobatą. konać do siebie odbiorców. Najtrudniejsze zadanie na tym polu _____________ mgr Paula Gamus przypadło w udziale Japonice Polonice Fantastice, które jako pierwsze 9

Nieczytelna Sygnatura

Cień z Providence1. Howard Phillips Lovecraft. Cz. 1

oward Phillips Lovecraft to amerykański pisarz powieści grozy. Za życia był niedoceniony. Obecna krytyka określa go jako geniusza. Lovecraft wykształcił własny charakterystyczny styl opowiadania, a dla potrzeb swej twórczości wykreował świat podobny do naszego, zaludniając go postaciami z panteonu bogów, których zaczął wymyślać jeszcze w swojej młodości. Jest to tak zwana Mitologia Cthulhu. Pisarski dorobek Howarda Phillipsa Lovecrafta przetrwał głównie dzięki przyjaciołom artysty – August Derleth i Donald Wandrei założyli wydawnictwo Arkham House w celu rozpowszechniania jego twórczości. Dzięki tym staraniom stał się znanym pisarzem: najpierw w Stanach Zjednoczonych, a z czasem i na całym świecie. Jego dzieła przetłumaczono na wiele języków. Świat wykreowany przez Howarda Phillipsa Lovecrafta 1

Nr 1(23)/2013 znalazł kontynuatorów w osobach rozwijających Mitologię Cthulhu oraz nawiązaniach wykorzystujących inne aniżeli słowo środki wyrazu tj. muzykę, film, malarstwo, gry komputerowe, komiksy, gry fabularne. Rozwijali oni to uniwersum i choć niekiedy kształt tej twórczości wykazywał wiele niespójności to cały czas krążył wokół tego samego wątku – istot, przy których człowiek jest tylko nic nie znaczącą drobiną pyłu. Nieraz byli nagradzani za swoje utwory i na trwałe zapisali się w almanachu Mitów Cthulhu i światowej fantastyce. Postać Lovecrafta stała się znana nie tylko czytelnikom zafascynowanym opowieściami grozy, lecz także tym, którzy gustują w innych gatunkach literackich.

H. P. Lovecraft

Tak określił Lovecrafta Marek Wydmuch we wstępie do pierwszego wydania zbioru Zew Cthulhu z 1983 r.

Podzielił on też czytelników i krytyków – ze względu na dość specyficzną twórczość można go albo pokochać, albo znienawidzić. Jedną 10

Nr 1(23)/2013 H. P. Lovecraft Nieczytelna Sygnatura pewną rzeczą jest natomiast to, że zawierały też wiele informacji na świat bez tego człowieka nie byłby temat Mitologii Cthulhu. Twórcy gier takim, jakim znamy go obecnie; mikomputerowych również kilkukrotmo całej krytyki, jego wpływ na nie sięgali po prozę Howarda Phillipobecną światową kulturę jest niesa. Po raz pierwszy dokonała tego podważalny. Zwolennicy twórczości firma I-Motion wydając w 1992 roku Lovecrafta uważają, że wyprzedził Alone In the Dark. W 1993 roku firswoją epokę, przeciwnicy zarzucają my Atari i Infogrames wydały grę gubienie się w realiach wykreowaprzygodową pod tytułem Shadow of nego świata, jak również krytykują the Comet. Rok 1995 przyniósł grę Prisoner of Ice stworzoną przez Chastyl pisarza. osium Inc., a w roku 2001 na rynku Nie miał Lovecraft szczęścia pojawił się Necronomicon, którego do filmowych ekranizacji swojej twórcą była firma Wanadoo. Na kotwórczości. Natomiast sukces odniolejną produkcję przyszło graczom sły gry fabularne. W rozrywce tego czekać pięć lat i w roku 2006 ukazał rodzaju, poszczególni uczestnicy pod się Call of Cthulhu: Dark Corners of przewodnictwem mistrza gry, czyli the Earth, którego produprowadzącego narratora, centem było Headfirst Inwcielają się w różne poteractive. Najnowszą prostacie i realizują określone dukcją jest Anderson scenariusze w dowolnym & The Legacy of Cthulhu świecie, który ograniczony z 2007 roku od Homejest tylko wyobraźnią gragrown Games. jących. Świat Mitologii Cthulhu został zaadaptoPotężną część spuwany do gier RPG w roku ścizny autora stanowią 1981. Sandy Petersen i Lynn Willis opowiadania. Najdłuższym jest mini stworzyli wtedy podręcznik, dzięki powieść W poszukiwaniu nieznanektóremu gracze mogli wcielić się w go Kadath (The Dream Quest of postacie żyjące w świecie „wielkich Unknown Kadath, 1927), poza tym przedwiecznych”. Gra i jej poszczena jego twórczość składają się pogólne dodatki zdobyły wiele nagród, ezja oraz ogromna korespondencja 11

Nieczytelna Sygnatura H. P. Lovecraft Nr 1(23)/2013 (napisał około dwudziestu tysięcy liwspólnym tytułem The Dunwich stów). Początki obecności Lovecrafta Horror and Others. Po raz pierwszy w Polsce sięgają lat sześćdziesiątych, ukazały się drukiem w roku 1963 kiedy to przekłady jego opowiadań (wyd. Arkham House). Dopiero spobyły drukowane w „Przekroju”. Na śród tych opowiadań wybrane zostałamach czasopisma ukazały się: Cień ły przez Marka Wydmucha te, które nad Innsmouth, Kolor z znalazły się w pierwszym przestworzy, Zimno, Koszwydaniu opo-wiadań Lovemar w Dunwich, Coś na crafta w Polsce. Zew progu, Biały statek. Oprócz Cthulhu wydany został tego jedno tylko opowiaw roku 1983 (wyd. Czyteldanie wydrukowane zostanik). Kolejne wydania, ło w innym periodyku – w których ukazywał się Zew Dagon zamieszczony został Cthulhu: zbiór Szepczący w miesięczniku „Ty i ja” w w ciemności (wyd. Colibri, roku 1973. W Polsce, jed1992), Kolor z przestworzy nym z bardziej znanych (Wydawnictwo S.R., 1996) utworów amerykańskiego pisarza, i Zew Cthulhu (wyd. Crime & Thriller, a zarazem głównym tekstem pre2004). Opowiadanie to znalazło też zentującym boga Cthulhu jest oposwoje miejsce w nowym medium, wiadanie Zew Cthulhu. Trzeba tu zajakim jest Internet. W formie cyfroznaczyć, że pod tym samym tytułem wej można je przeczytać na wielu istnieje w naszym kraju zbiór nowel stronach, których tematyka krąży w obrębie literatury grozy czy horroLovecrafta. ru. Historia doboru określonych _____________ opowiadań literata do polskiego Adam K. wydania tego zbioru przedstawia się Źródła grafiki: następująco. Pierwotnie selekcji najhttp://www.hplovecraft.pl/ lepszych utworów pisarza dokonał http://www.giantbomb.com/prisonerAugust Derleth, który zebrał je pod of-ice/3030-21249/

Nr 1(23)/2013

Czasopisma dziecięco-młodzieżowe dziś. A jutro?

ak przedstawia się aktualna sytuacja czasopism dziecięco-młodzieżowych? Brak jest najnowszego, ogólnego opracowania z tego zakresu, mimo obszernych publikacji m.in. Jerzego Jarowieckiego. Pisząc pracę licencjacką dotyczącą prasy dla dzieci i młodzieży, napotkałam na olbrzymie problemy ze znalezieniem choćby kilku słów na temat Tytuł czasopisma Bravo Twist Bravo Girl Bravo Sport Popcorn Scooby-Doo! Mały Gość Niedzielny Dziewczyna 13 Magazyn Nastolatki Cartoon Network Magazyn Księżniczka Czarodziejki Witch Winx Club Kaczor Donald Victor Gimnazjalista Victor – Junior Cogito

Nieczytelna Sygnatura obecnego rozwoju czasopiśmiennictwa dziecięco-młodzieżowego.

Prasa dziecięco-młodzieżowa

Rok 1989 przyniósł na polski rynek ogromną liczbę nowych tytułów czasopism, nie tylko dla najmłodszych odbiorców. Od 1991 r. działa w Polsce niemiecka firma Bauer (wydawnictwo m.in. tytułów: „Bravo”, „Twist”, „Tina”, „Chwila dla Ciebie”, „Twój Styl”), od 1994 r. – koncern Axel Springer (wydawca tytułów, np.: „Fakt”, „Newsweek Polska”, „Dziewczyna”, „Popcorn”). Oba koncerny wydają w Polsce czaŚredni nakład jednorazowy 2001 2006 2011 480,937 349,992 258,364 264,288 264,99 140,876 273,573 245,374 138,468 157,19 167,75 138,111 214,133 243,799 105,662 65,269 101,477 95,455 110,712 101,37 258,704 286,721 86,948 112,324 95,26 81,027 51,176 63,941 60 63,615 128,549 58,569 49,946 51,335 146,971 90,242 50,811 61,353 71,85 44,077 40,231 106,419 60,752 39,5

Nieczytelna Sygnatura Prasa dziecięco-młodzieżowa Nr 1(23)/2013 sopisma dla młodzieży o najwyżperiodyku – „Victora Juniora”. Suma szych nakładach. Na stronie poich nakładów jest wyższa niż nakłady przedniej przedstawiono tabelę po„Victora Gimnazjalisty” z lat porównującą średnie nakłady jednoraprzednich. Niestety, nie stało się tak zowe wybranych tytułów przeznaz „Cogito” (również wydawane przez czonych dla dzieci i młodzieży na laAga Press). ta 2001, 2006 i 2011. Nie sposób obecnie zliczyć Niekwestionowanym lidewszystkich ukazujących się tytułów rem pod względem wysokości naczasopism dziecięco-młodzieżowych kładów jest „Bravo”. Należy zauwaze względu na przystąpienie do dziażyć, że na przestrzeni ostatnich 10 łalności wielu małych firm zarówno lat, średni nakład jednorazowy z Polski, jak i zagranicy, które nie większości przedstawionych tytułów składają egzemplarza obowiązkowesystematycznie spada. Nakłady „Mago. Jak rozwinie się ta sytuacja? Czy łego Gościa Niedzielnego”, „Księżzawsze najmniej wartościowe czaniczki” i „Winx Club” są właściwie sopisma będą na szczycie podobstałe. Podobnie z czasopismami nych zestawień? Czy powstanie koAgencji Wydawniczej Aga Press: lejne czasopismo na miarę „Filipinliczba nakładów „Victora Gimnazjaliki”2 czy „Świerszczyka”3? sty” rosła, dopóki wydawnictwo nie _____________ wprowadziło na rynek podobnego Lilja

Źródło: Zakład Kontroli i Dystrybucji Prasy. Wyniki kontroli z lat 2001, 2006 i 2011 [online]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.zkdp.pl/>

Wydawana w latach 1957-2006. Wydawany od 1945 r. jednak tracący na znaczeniu; obecny średni nakład wynosi 45 tysięcy. 3

Nr 1(23)/2013

Ze świata literatury

Nieczytelna Sygnatura

Ze świata literatury Zapraszamy do rozwiązania quizu dotyczącego literatury. Właściwa odpowiedź oznacza literę, którą należy wpisać w odpowiednią kratkę (pod wybranymi pytaniami znajdują się podpowiedzi w formie obrazka). W ten sposób dokończona zostanie myśl Umberta Eco: Największym wrogiem biblioteki jest

1. Wybierz tytuł utworu, którego nie napisał Julian Tuwim: P. Rzecz ludzka R. Kwiaty polskie T. Rzecz czarnoleska

4. Który z autorów nie zaznał sławy za życia? N. Cyprian Kamil Norwid O. Johann Goethe P. Juliusz Verne

2. Jaki utwór został opatrzony podtytułem: ... czyli życie wśród maluczkich? A. Modlitwa Ojca E. Podróże Guliwera I. Chata Wuja Toma

5. Kto jest autorem tytułu Pijane dziecko we mgle? A. Stanisław Wyspiański I. Stanisław Ignacy Witkiewicz Y. Tadeusz Boy-Żeleński 6. Kto napisał najwięcej powieści na świecie? S. Józef Kraszewski T. Juliusz Verne W. Henryk Sienkiewicz

3. Z jakim czasopismem związany był Adam Mickiewicz? L. „Trybuna Ludów” M. „Wiadomości Literackie” N. „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”

7. W jakim utworze występuje metal lżejszy od powietrza? R. Doktor Jekyll i pan Hyde Roberta Stevensona S. Zmierzch Stephenie Meyer T. Lalka Bolesława Prusa

Nieczytelna Sygnatura Ze świata literatury Nr 1(23)/2013 8. Który z wymienionych pisarzy świat bez uroków i tajemnicy, ale urodził się w Łodzi? dawne rojenia nie przestają go E. Stanisław Reymont niepokoić. Jest to streszczenie jaA. Gustaw Morcinek kiego utworu? U. Julian Tuwim K. Mały Książę Antoine’a de Saint-Exupéry’ego L. Oskar i pani Róża ÉricaEmmanuela Schmitta N. Złoty lis Jerzego Andrzejewskiego

9. Kto jest autorem słów Ideał sięgnął bruku? B. Fryderyk Schiller C. Juliusz Słowacki D. Cyprian Kamil Norwid

10.Który z pisarzy zajmował się hipnotyzerstwem? E. Antoni Malczewski O. Antoine de Saint-Exupéry U. Ernest Hemingway 11.Paroletni chłopiec żyje w świecie dziecinnych marzeń, których nie umie zrozumieć i nie chce uznać otoczenie. Pod jego wpływem chłopiec zaczyna wątpić w istnienie swej fantastycznej rzeczywistości. Przystał już na ów trzeźwy

12.Kto nosił przydomek George Sand? T. Aurora Dupin W. Marcel Proust Z. Gabrielle Colette

_____________ Agnieszka Siwocha Źródła obrazków: http://gpo.blox.pl/resource/01_Tuwim_ zasniezony_400x400.jpg http://www.probertencyclopaedia.com /j/George%20Sand.jpg http://www.walpurg.pl/wordpress/wpcontent/uploads/2010/12/fortepian.jpg http://www.filmweb.pl/film/Chata+wuj a+Toma-1987-4517#

Nr 1(23)/2013

Wyniki konkursu

Nieczytelna Sygnatura

Wyniki konkursu poetyckiego

d 2003 r. w Katedrze Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŁ dr hab. Mariola Antczak organizuje konkurs poetycki dla studentów III roku, którego celem jest stworzenie wiersza o bibliotece i bibliotekarzu. Próby poetyckie naszych studentów oceniane są przez Jury. W tym roku tworzyli je: dr hab. Mariola Antczak (Przewodnicząca), dr Alina Brzuska-Kępa, dr Alicja Mazan-Mazurkiewicz oraz dr Rafał Kępa. Ostatecznie wytypowano cztery najpiękniejsze utwory poetyckie; pierwsze miejsce zdobył wiersz Justyny Sibińskiej Sny rozdawać, drugie miejsce – wiersze Michała Felczaka: Biblioteka moją muzą i Życie bibliotekarza, a trzecie – wiersz Pauliny Zięby Nasza biblioteka. Gratulujemy wyróżnionym i cieszymy się, że nawiązując do zapoczątkowanej niegdyś w „Nieczytelnej Sygnaturze” tradycji drukowania prób literackich i poetyckich, możemy znów zamieścić teksty młodych Poetów. dr Zbigniew Gruszka

Miejsce III Nasza biblioteka Jeżeli lekturę przeczytać masz By nie udawać na lekcji Greka Kroki swoje kieruj tam Gdzie szkolna biblioteka Kiedy na dworze trzyma mróz Śnieg błyszczy w barwach mleka Przytulny kącik znajdziesz tam Gdzie szkolna biblioteka

Gdy znów włosy z głowy rwiesz Myślisz i nagle „eureka” Przecież ratunek znajdziesz tam Gdzie szkolna biblioteka Gdy koleżanki zawiodą Cię I nikt na Ciebie nie czeka Pociechę możesz znaleźć tam Gdzie szkolna biblioteka Paulina Zięba

Nieczytelna Sygnatura Miejsce II

Wyniki konkursu

Życie bibliotekarza Kiedyś człowiek wszędzie bywał Znał go pub i dyskoteka Teraz wszystko się nie liczy Dzień w dzień tylko biblioteka Szelest kartek, kurzu zapach To lekarstwo dla mej duszy Stertka książek do czytania To jedyne co mnie wzruszy

Biblioteka moją muzą Lubię wieczór, bo wieczorem kiedy w całym domu spokój ja na kartach wyobraźni mogę swój opuścić pokój. Biblioteko muzo moja gdzie dziś z sobą mnie zabierzesz może zwiedzę Wielki Kanion może Paryż może Wiedeń. Dzięki Tobie mogę wszystko, zostać królem, podróżnikiem, lecieć w kosmos, zdobyć szczyty czy bez Ciebie jestem nikim?? Michał Felczak

Nr 1(23)/2013 Miejsce I

Sny rozdawać Ta Pani z uśmiechem w kolorze świata, to ona sny rozdaje na kartach. Chętnych częstuje przygodą, ciekawskim podaje prawdę – choć czasem nie do ręki. A jej podopieczni… Szarzy. Zniszczeni. Smutni. Kolorowi. Nowi. Weseli. Ci pierwsi – pięknym wnętrzem, otwarci na świat – zamknięci dla oka. Czekają na swoją kolej, a ona im towarzyszy, prosi o cierpliwość, pociesza, bo zdaje sobie sprawę, że to niełatwe – istnieć tylko dla drewnianej deski. Ci drudzy – rozchwytywani, trochę niepokorni, piękni i doceniani – zazdroszczą im ci pierwsi. Często ranieni, nierzadko gubieni, z czasem zużyci, czują się niepotrzebni, następnie: Szarzy. Zniszczeni. Smutni. A ona im towarzyszy… Justyna Sibińska

Nr 1(23)/2013

Nieczytelna Sygnatura (pierwszy pełnometrażowy film niemy) dzieła Henryka Sienkiewicza Quo Vadis5, w XXI w. przybrało kolosalne rozmiary. Wśród najsłynniejszych adaptacji z ostatnich kilku lat wyróżnić należy: J. Boyne Chłopiec w pasiastej piżamie (reż. Mark Herman; 2008), S. Larsson Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet (reż. Niels Oplev; 2009), S. Gruen Woda dla słoni (reż. Francis Lawrence; 2011), G. R. R. Martin saga Pieśń Lodu i Ognia (tyt. filmu: Gra o tron; reż. David Benioff, D.B. Weiss; 2011- ), J. R. R. Tolkien Hobbit. Niezwykła podróż (reż. Peter Jackson; 2012- ), S. Collins Igrzyska śmierci (reż. Gary Ross; 2012), Y. Martel Życie Pi (reż. Ang Lee; 2012), D. Mitchell Atlas chmur (A. i L. Wachowscy, T. Tykwer; 2012). Wymienione powyżej tytuły, to tylko nieliczne propozycje książek i filmów wartych przeczytania i obejrzenia w wolnym czasie, który na pewno nie okaże się stracony.

Drugie życie książki

Film – drugie życie książki Sposobów spędzania wolnego czasu jest tak wiele, jak wielu jest ludzi. Z zapartym tchem śledzimy losy znamienitego i omnipotentnego doktora House'a, poczynania ojca Mateusza w Sandomierzu, czy też niecodzienne problemy polskich turystów na Gran Canarii w serii „Pamiętniki z wakacji”. Z równie wielkim przejęciem świat bibliotekarski oczekuje na wyniki, przeprowadzanych co dwa lata przez Bibliotekę Narodową, badań czytelnictwa. Pełni napięcia i nadziei przeżywamy jednak kolejne rozczarowanie. Jak wynika z najnowszego raportu BN 60,8%4 Polaków nie czyta książek w ogóle. Nasuwa się zatem pytanie: jeśli nie czytają, to może oglądają filmy? Jeśli filmy, to przypuszczalnie również te, które powstały na podstawie książek. A jest ich co niemiara. To specyficzne zjawisko, rozpoczęte od zekranizowanego w 1912 r. przez Włocha Enrico Guazzoniego

_____________ Agnieszka Grzelak

Chymkowski R., Koryś I., DawidowiczChymkowska O., Społeczny zasięg książki w Polsce w 2012 r. [online]. Dostępny w WWW: <http://www.bn.org.pl/download/document/1362741578.pdf>.

Pierwszym reżyserem, który sfilmował (choć niepełnie) dzieło noblisty był Pathe Freres z Francji (1902).

Nieczytelna Sygnatura

Nr 1(23)/2013 technofobii czy, po prostu, impertynencji. Pojawiły się również historie o bibliotekarzach „z misją”, chroniących młodszych czytelników przed niewłaściwymi treściami (popularną beletrystyką...).

Piekielni w bibliotekach

iekielny klient obrzucił Cię mięsem, po czym powiesił na Tobie psy? Jak mówi przysłowie – „z tłustego mięsa, tłusta polewka” – więc podziel się swoją historią z innymi, nawet jeśli do „polewki” jest trochę daleko, a znacznie bliżej do śmiechu rozpaczy6. – w ten sposób administratorzy portalu Piekielni.pl zachęcają internautów do opisu piekielności: czy to sąsiada, lekarza, nosza, samego siebie czy, na przykład, bibliotekarza.

Wiele historii dotyczy również relacji bibliotekarz-bibliotekarz, gdzie jedna ze stron wykazuje absolutną bezmyślność, brak wiedzy niezbędnej do skatalogowania książki bądź „miganie” się od pracy.

Jednak każdy kij ma dwa końce: ponad 50% historii odnosi się do pokazujących rogi użytkowników bibliotek. Oprócz typowych sytuacji, kiedy pada Podczas przedświątecznej prośba o wypożyczewizyty w wypożyczalni nie Lalki Sienkiewicza, słyszę dialog: zdarzają się także - Chciałem zwrócić książkę. mniej pocieszne – gdy - To będzie 45 złotych kary. czytelnicy są agre- Ale... przecież amnestia... sywni bądź wulgarni. - Panie, ale nie na takie kwoty!

Historii dotyczących stricte instytucji bibliotecznej, które znalazły się na „głównej”, czyli zostały najlepiej ocenione przez czytających, jest 36. Według użytkowników portalu, piekielność bibliotekarzy polega przede wszystkim na ich lenistwie, arogancji, niedbalstwie, 6

Piekielni.pl – zasady [online]. Dostępny w WWW: <http://piekielni.pl/zasady>.

~Grim

Zarówno w roli użytkownika, jak i pracownika biblioteki, postarajmy się nie prowokować innych do opisania kolejnej historii na Piekielni.pl... _____________ Agnieszka Siwocha

Nr 1(23)/2013

Cicer cum caule

Nieczytelna Sygnatura

Cicer cum caule Nagrobek korektora

Źródło: Tuwim J., Cicer cum caule, czyli groch z kapustą. Warszawa: Iskry, 2009, s. 82

Wypracowanie 8-letniej dziewczynki o kocie Przytacza je jako autentyczne Jan St. Bystroń w księdze „Komizm” (1938): Kot rozmnaża się przez swoje małe, które są dziewięć dni ślepe. Potem dostają oczy, a stara się nimi opiekuje, albo lata po dachach za kotami. Kotki są bardzo zabawne i zajmują się kłąbkami nici albo innymi swawolami. Potem uczą się łowić myszy, przyczem ich pazurów nie słychać. Uszy są ostre i kończyste do śledzenia myszki. Wreszcie wychodzi z dziury. Pozwala jej parę razy latać nim ją pożre. Kot jest obciągnięty różnym futrem. Bywa elektryczny, jak się go odwrotnie pogłaszcze. Z tyłu za nim znajduje się ogon coraz cieńszy, aż na końcu ustaje. Wskutek swych pazurów jest bardzo przywiązany i wspina się na drzewa, gdzie łowi jaja dla swych młodych. Źródło: Tuwim J., Cicer cum caule, czyli groch z kapustą. Warszawa: Iskry, 2009, s. 225-226

Nieczytelna Sygnatura

Cicer cum caule

Nr 1(23)/2013

Z Ĺźycia...

Rebus obrazkowy

____________

Nr 1(23)/2013

Nieczytelna Sygnatura

Zapraszamy na stronę Koła Naukowego Bibliotekoznawców www.bibliotekoznawcy.uni.lodz.pl i na stronę naszej Katedry: www.kbin.uni.lodz.pl. NIECZYTELNA SYGNATURA Niezgulnik Studencki 1(23)/2013 Redaktor numeru: Agnieszka Grzelak, Agnieszka Siwocha Redaktor techniczny, skład: Agnieszka Siwocha Korekta: dr Zbigniew Gruszka Grafika: Agnieszka Siwocha Redakcja: mgr Paula Gamus, Agnieszka Grzelak, Adam Kuras, Agnieszka Siwocha Redaktorzy honorowi: dr Jacek Ladorucki, dr Zbigniew Gruszka Adres redakcji: Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŁ, ul. Matejki 34a, 90-237 Łódź. Redakcja zastrzega, że artykuły zamieszczone w czasopiśmie nie muszą odzwierciedlać stanowiska redakcji. Zastrzegamy sobie prawo do skracania nadsyłanych artykułów. Teksty, oferty współpracy, reklamy (i propozycje prenumeraty) prosimy dostarczać na adres e-mailowy: nieczytelna_sygnatura@wp.pl.