Tweede-Kamerverkiezingen
Stem je op een grote kanshebber of op een splinterpartij? Advalvas legde dit dilemma voor aan drie VU-wetenschappers.
Strategisch stemmen of met je hart? Grote PVV Ook de sympathisanten van de kleine rechtse partijen VNL en Forum voor de Democratie zitten volgens Muis met een dergelijk dilemma. Is het wel de moeite waard om op Thierry Baudet te stemmen, iezers staan altijd voor een dilemma: stem of kun je beter gaan voor de grote PVV? je met je hart op die kleine partij die het Bovendien hangt veel af van het specibeste bij je past, of moet je gaan voor de fieke doel dat een kiezer voor ogen staat. gevestigde grote partijen, als tegenwicht Gaat het om deelname aan de nieuw te voor de tegenpartij? vormen regering, om een breed draagvlak Het zijn moeilijke tijden voor de strategiof dat er in de Kamer bepaalde standsche stemmer. Op welke partij kan hij of zij punten kunnen worden uitgedragen? straks op 15 maart het beste stemmen om de kans op een “Bij mensen die op de Dierenpartij stemzo links of juist zo rechts mogelijk kabinet te vergroten? men, zal het waarschijnlijk om het laatste De vorige keer stemden veel linkse kiezers op de PvdA, gaan”, aldus Muis. met succes: het werd de één na grootste De socioloog ziet wel wat partij, de VVD werd de grootste. Maar in een verandering van het het kabinet dat eruit volgde, bleek een ‘Het ligt niet aan kiesstelsel, waarbij kiezers behoorlijk rechts kabinet, met forse de kiesstelsels, een stem uitbrengen op bezuinigingen in de zorg, de voorzieninmaar aan de een kandidaat van een gen voor werklozen, een verslechtering kiezer’ partij die hun eerste voorvan de positie van flexwerkers, verhoging keur heeft, maar ook op van het eigen risico en de afschaffing van iemand van een partij die de basisbeurs, om maar enkele maatregehun tweede of zelfs derde len te noemen. voorkeur heeft. Dat veel PvdA-kiezers nogal teleurgePoliticoloog André steld zijn, blijkt uit de peilingen, waarin Krouwel, tevens de man de PvdA historisch laag scoort. Maar op achter het Kieskompas, welke partij moeten linkse kiezers dan reageert als door een wesp stemmen om tegenwicht te bieden aan de gestoken op die laatste suggestie. “Dat er donkere rechtse wolken die zich samenpakken aan het iets zou veranderen als je de instituties electorale firmament? Advalvas vroeg het de mensen die aanpast, is nogal naïef en wetenschappeer verstand van hebben. lijk ook allang onderuitgehaald. Ierland, Socioloog Jasper Muis, die vooral de opkomst van Engeland, Frankrijk, Duitsland, Zweden; populistische partijen onderzoekt, wijst erop dat rechtse allemaal hebben ze een ander kieskiezers een soortgelijk probleem hebben. “Als er bijvoorsysteem. Allemaal hebben ze dezelfde beeld een nek-aan-nekrace komt tussen VVD en PvdA, problemen met het opkomende popugeldt hetzelfde voor Wilders-sympathisanten: moeten lisme en een onderklasse die afhaakt. Het die wel PVV stemmen, terwijl de kans groot is dat ze ligt dus niet aan de kiesstelsels, maar aan daarmee hun stem weggooien aangezien niemand met de kiezer.” die partij wil regeren? Of moeten ze Rutte stemmen om In Nederland zie je het aan het door D66 rechts groot genoeg te maken?”
DOOR PETER BREEDVELD ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT
K
10
nr 12 — 8 februari 2017
ADVALVAS